PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

KREU II
PARIME TË PËRGJITHSHME

NENI 4 Parimi i ligjshmërisë

1. Organet publike ushtrojnë veprimtarinë e tyre në përputhje me Kushte-

tutën e Republikës së Shqipërisë, me marrëveshjet ndërkombëtare të rati-
fikuara dhe legjislacionin e zbatueshëm në Republikën e Shqipërisë, brenda
kufijve të kompetencave të tyre dhe në përputhje me qëllimin për të cilin janë
dhënë këto kompetenca.
2. Të drejtat apo interesat e ligjshëm të një pale nuk mund të cenohen nga ve-
primi administrativ, përveç se kur parashikohet nga ligji dhe duke respektuar
një proces të rregullt ligjor.

A. SUNDIMI I LIGJIT

Neni 4 përcakton sundimin e ligjit si parimin bazë më të rëndësishëm për kryerjen

e procedurave administrative. Ai bën të qartë se jo vetëm duhet të respektohet
legjislacioni i zbatueshëm i Republikës së Shqipërisë, por edhe Kushtetuta dhe
marrëveshjet ndërkombëtare të ratifikuara. Përveç kësaj,sipas nenit 116 të
Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë, organet publike duhet të respektojnë
edhe aktet e tjera normative që kanë fuqi juridike (shih nenin 117 dhe vijim të
Kushtetutës). Lidhur me aktet administrative, pasojat e parimit të ligjshmërisë
janë specifikuar dhe mbështetur në nenin 107 e në vijim.

Nisur nga sa më sipër (shih nenin 1), pika 1, e nenit 4 të Kushtetutës shqiptare
dhe neni 4 i këtij Kodi, e drejta (aktet normative) përbën bazën dhe kufijtë e të
gjitha veprimtarive të shtetit që nënkupton të gjitha veprimtaritë e organeve
publike dhe të enteve të tjera. Kjo do të thotë që:
- Të gjitha veprimtaritë e subjekteve publike, veçanërisht të organeve
publike duhet të jenë në përputhje me ligjin;

41
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

- Për të përmbushur kërkesat ligjore duhet të zbatohen dispozitat e ligjit;

- Cënimi i të drejtave subjektive apo i interesave të ligjshme duhet të

bazohet në ligj (pika 2, e nenit 4).

B. NË PËRPUTHJE ME QËLLIMIN E LIGJIT

Neni 4 kërkon që organet publike të ushtrojnë veprimtaritë e tyre “në përputhje

me qëllimin për të cilin u janë dhënë këto kompetenca”. Kjo do të thotë që ligji
duhet të interpretohet dhe të zbatohet sipas metodave gjyqësore profesionale
duke përfshirë objektivat ligjore, të cilat duhet të nxirren me anë të interpretimit
dhe analizës së procesit legjislativ. Por vetëm qëllimet nuk mjaftojnë për të
justifikuar ushtrimin e veprimtarive, duke injoruar dispozitat dhe parakushtet e
ligjit që duhet të zbatohen.

C. MBROJTJA E TË DREJTAVE APO INTERESAVE TË LIGJSHME

(PIKA 2)

Pika 2, e nenit 4 thekson rëndësinë e mbrojtjes së të drejtave dhe interesave

të ligjshme të palëve. Cenimi duhet të bazohet në ligj dhe duhet të jetë në
përputhje me procesin e rregullt që parashikon ligji. Kjo do të thotë se duhet
të plotësohen kërkesat e procedurave administrative të rregulluara nga Kodi i
Procedurave Administrative.

42
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

NENI 5 Parimi i transparencës

Organet publike ushtrojnë veprimtarinë administrative në mënyrë transpar-

ente dhe në bashkëpunim të ngushtë me personat fizikë dhe juridikë të përf-
shirë në të.

A. HYRJE E PËRGJITHSHME

Sipas parimit të transparencës dhe të bashkëpunimit, të gjitha veprimtaritë

administrative duhet të kryhen në një mënyrë që është transparente për personin
e përfshirë dhe duhet të kryhen në bashkëpunim me personin e përfshirë sa më
shumë që të jetë e mundur.

B. SHPJEGIMI NË HOLLËSI

I. Parimi i transparencës

Dispozitat e Kodit të Procedurave Administrative duhet të konsiderohen si

konkretizim i parimit të transparencës, sepse ato përfshijnë të drejtën për t’u
dëgjuar, të drejtën për t’u njohur me dosjet dhe të drejtën për t’u informuar në
mënyrë të përshtatshme. Prandaj, parimi i transparencës ndikon në fushën e
organizimit të procedurës dhe të ushtrimit të pushtetit diskrecionar procedural.

II. Parimi i bashkëpunimit

Si rregull, procedurat e rregulluara nga Kodi i Procedurave Administrative kryhen

në bashkëpunim me personat e përfshirë sa më shumë që të jetë e mundur.
Ky parim zbatohet tashmë në disa nene konkrete të Kodit të Procedurave
Administrative, për shembull në nenin 6 (parimi i informimit), në nenin
10 (dhënia e ndihmës) dhe në nenin 87 e në vijim (e drejta për t’u dëgjuar).
Përveç kësaj, parimi i bashkëpunimit mund të gjendet në disa nga kushtet e
parashikuara nga Kodi lidhur me nxjerrjen e akteve administrative ose lidhjen
e kontratave administrative. Përveç kësaj, parimi duhet të respektohet gjatë
kryerjes së procedurave administrative , në detaje veçanërisht në ushtrimin e
pushtetit diskrecionar procedural nga organi publik

43
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

NENI 6 Parimi i informimit

1. Çdo person ka të drejtë të kërkojë informacion publik, që ka të bëjë me

veprimtarinë e organit publik, pa qenë i detyruar të shpjegojë motivet, në për-
puthje me legjislacionin në fuqi që rregullon të drejtën e informimit.
2. Në rastet kur informacioni i kërkuar refuzohet, organi publik merr vendim të
arsyetuar me shkrim, i cili përmban edhe udhëzimet për ushtrimin e së drejtës
për ankim dhe i njoftohet menjëherë palëve në proces.

A. HYRJE E PËRGJITHSHME

I. Përmbajtja dhe qëllimi i nenit 6

Sipas nenit 23 të Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë, Neni 6 konfirmon të

drejtën e personave për të kërkuar informacion publik në lidhje me veprimtarinë
e organeve publike dhe garanton që kur personat kërkojnë informacion të
respektohet dispozita procedurale. Por e drejta për të kërkuar informacion është
dhënë vetëm “sipas legjislacionit në fuqi që rregullon të drejtën e informimit”.
Kjo synon ta bëjë të qartë se e drejta për të kërkuar informacion mund të
konkretizohet me ligj të veçantë (siç ndodh tashmë).

II. Fusha e zbatimit të normës

Detyrimet e përcaktuara në nenin 6 nuk kufizohen në procedurat administrative,

por shtrihen në të gjitha veprimtaritë e organeve publike, nëse legjislacioni në
fuqi që rregullon të drejtën e informimit nuk përcakton ndryshe.

B. SHPJEGIMI NË HOLLËSI

I. E drejta e informimit (pika 1)

Pika 1 përsërit të drejtën e informimit që është dhënë nga neni 12 i Kushtetutës

së Republikës së Shqipërisë dhe e vendos atë në terma më konkretë. E drejta e
informimi i drejtohet veprimtarisë së organeve publike (pika 6, e nenit 3) në
përputhje me legjislacionin në fuqi që rregullon të drejtën e informimit. Kjo

44
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

dispozitë bën të qartë se rregullimi konkret dhe i veçantë i së drejtës së informimit

duhet të gjendet në ligjin e posaçëm. Pika 1 ka për qëllim ruajtjen e bazës
procedurale të kësaj të drejte, ndërsa kufizimet i janë lënë ligjit të posaçëm.

II. Rregullat procedurale (pika 2)

Pika 2 parashikon dispozita për rastin kur refuzohet kërkesa për informacion.
Refuzimi i kërkesës duhet të shihet si një akt administrativ që duhet të lëshohet
me shkrim. Sipas pikës 2, vendimi refuzues duhet të përmbajë arsyet dhe
informacionin për ushtrimin e së drejtës së ankimit. Këto dispozita janë përsëritje e
parashikimeve të nenit 98 e në vijim. Ato nuk përmbajnë ndryshime të dispozitave
të përgjithshme të Pjesës V të Kodit të Procedurave Administrative, prandaj janë
të zbatueshme dispozitat e përgjithshme formale dhe procedurale për aktet
administrative.

45
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

NENI 7 Parimi i mbrojtjes së sekretit shtetëror

Çdo nëpunës publik, si dhe çdo person që merr pjesë ose thirret për
pjesëmarrje në një procedurë administrative, është i detyruar të mos përhapë
të dhëna që i janë bërë të ditura gjatë procedurës administrative, kur ato
përbëjnë “Sekret shtetëror”, sipas legjislacionit në fuqi.

A. HYRJE E PËRGJITHSHME

Neni 7 përmban parimin e mbrojtjes së “sekreteve shtetërore” pa e përkufizuar

vetë termin “sekret shtetëror”. Ky term ka kuptimin e dhënë në ligjin e posaçëm
për të. Ai kërkon ruajtjen e konfidencialitetit të sekretit përkatës për të gjitha
informacionet në lidhje me “sekretet shtetërore”. Jo vetëm nëpunësit publikë, por
edhe çdo person tjetër që merr pjesë ose që thirret të marrë pjesë në një procedurë
administrative, nuk duhet të përhapë informacionin që i është bërë i njohur gjatë
procedurës nëse ky informacion është “sekret shtetëror”. Neni 7 duhet të shihet
në lidhje me nenin 9 (mbrojtja e të dhënave) i cili parashikon rregullat në lidhje me
informacionin personal dhe tregtar.

B. SHPJEGIMI I NENIT 7 NË HOLLËSI

Neni 7 ai ka lënë ligjit të posaçëm përkufizimin e sekretit shtetëror. Ai e shtrin

detyrimin e ruajtjes së sekreteve shtetërore tek të gjithë personat që marrin pjesë
ose janë thirrur të marrin pjesë në procedurat administrative nëse informacioni
në fjalë është bërë i njohur gjatë një procedure administrative. Roli procedural i
personave nuk ka rëndësi për lindjen e detyrimit.

46
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

NENI 8 Parimi i mbrojtjes së konfidencialitetit

Pjesëmarrësit në një procedurë administrative kanë të drejtë të kërkojnë që

të dhënat e tyre personale dhe konfidenciale të trajtohen në përputhje me
legjislacionin në fuqi.

A. HYRJE E PËRGJITHSHME

I. Përmbajtja dhe qëllimi i nenit 8

Mbrojtja e parimit të konfidencialitetit përmban të drejtën e personave që

të dhënat e tyre personale dhe konfidenciale nuk duhet t’i jepen publikut,
organeve të tjera publike ose personave të tjerë përveç nëse kjo është në
përputhje me ligjin. Ky parim zbatohet për të gjitha të dhënat që autoritetet
publike marrin ose mbledhin gjatë veprimtarive të tyre administrative në kuadër
të së Kodit të Procedurave Administrative. Ky parim duhet të shihet në lidhje me
parimin e mbrojtjes së të dhënave të parashikuar në nenin 9. Ndonëse Neni 8
përmban parimin kryesor dhe të drejtën e të gjithë pjesëmarrësve në procedurat
administrative, dhe jo vetëm të palëve, neni 9 përmban rregulla materiale për
mënyrën e trajtimit të të dhënave personale dhe konfidenciale.

II. Fusha e zbatimit të nenit 8

Termat “të dhënat personale dhe konfidenciale” nuk përcaktohen në nenin 8.

Këto terma përdoren në të njëjtën mënyrë si në nenin 9. Këtu përfshihen të
dhënat personale dhe të dhënat e tjera konfidenciale, sidomos lidhur me
veprimtaritë tregtare ose profesionale. Në këtë rast, parakushti është që këto
të dhëna duhet të jenë konfidenciale, që do të thotë se ato nuk duhet të jenë të
zakonshme ose të njohura publikisht. Konkretizimi dhe materializmi i objektit të
të dhënave të mbrojtura i përkasin ligjit të posaçëm për mbrojtjen e të dhënave,
i cili gjithashtu parashikon mënyrat dhe mjetet e mbrojtjes së të dhënave.

B. SHPJEGIMI I NENIT 8 NË HOLLËSI

I. Dispozitat e parimit

Trajtimi sipas legjislacionit në fuqi do të thotë që autoritetet publike duhet të

47
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

përmbushin të gjitha kërkesat ligjore lidhur me mbrojtjen e të dhënave personale

dhe konfidenciale gjatë kryerjes së procedurave administrative. Dispozitat e nenit
8 sigurojnë që të gjithë pjesëmarrësit në një procedurë administrative kanë të
drejtë të kërkojnë që të respektohen dispozitat ligjore lidhur me të dhënat e tyre
personale dhe konfidenciale.

II. Pasojat juridike

Në rast të shkeljes së dispozitave ligjore që kanë të bëjnë me mbrojtjen e të

dhënave personale dhe konfidenciale me anë të një veprimi procedural të
përcaktuar në pikën 3, të nenit 130, pjesëmarrësit në këtë veprim kanë të drejtë
të paraqesin ankim administrative në kuptim të pikës 2, të nenit 130. Neni 8
duhet të shihet si një dispozitë eksplicite e ligjit për paraqitjen e një ankimi
kundër një veprimi administrativ. Pjesëmarrësit në procedura kanë të drejtë të
kërkojnë edhe respektimin e dispozitave të përcaktuara në nenin 9.

Përveç kësaj, për sa i përket ligjit të posaçëm dhe parakushteve të tij, palët dhe
pjesëmarrësit e tjerë kanë të drejtë të kompensohen nëse shkelja ka shkaktuar
dëme materiale.

48
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

NENI 9 Parimi i mbrojtjes së të dhënave

1. Organi publik ka detyrimin që gjatë përpunimit të ligjshëm e të drejtë të të

dhënave personale, të të dhënave që lidhen me veprimtarinë tregtare ose profesio-
nale, me të cilat njihet gjatë procedurës administrative dhe që mbrohen sipas legjis-
lacionit në fuqi për mbrojtjen e të dhënave personale, të ndërmarrë masa lidhur me
mbrojtjen, ruajtjen, mospërhapjen, si dhe konfidencialitetin e tyre.
2. Detyrimi për mbrojtjen, ruajtjen, mospërhapjen, si dhe konfidencialitetin shtrihet
edhe mbi nëpunësin publik, gjatë edhe pas mbarimit të ushtrimit të detyrës.

A. HYRJE E PËRGJITHSHME

Neni 9 përmban jo vetëm parimin e mbrojtjes së të dhënave që është i

përbashkët me nenin 8, por edhe dispozita konkrete në lidhje me mbrojtjen e
të dhënave lidhur me procedurat administrative. Ai mbron të dhënat personale
dhe të dhënat që lidhen me veprimtarinë tregtare apo profesionale për aq sa
“mbrohen sipas legjislacionit në fuqi” dhe të cilat janë njohur nga një organ
publik gjatë procedurës administrative.

B. SHPJEGIMI NË HOLLËSI

I. Masat mbrojtëse dhe të ruajtjes (pika 1)

Përveç nenit 8, organi publik jo vetëm ka për detyrë të ruaje konfidencialitetin,

por edhe detyrimin për të marrë masa për të ruajtur dhe mbrojtur të dhënat
personale, tregtare ose profesionale që mbrohen sipas legjislacionit në fuqi.
Këto masa mund të jenë të karakterit procedural ose organizativ. Marrja e
masave të përshtatshme dhe vendosja se cilat masa janë të përshtatshme është
në varësi të organit publik. Pala ka të drejtë të ankohet nëse masat nuk janë të
mjaftueshme për të mbrojtur të dhënat (pika 2, e nenit 130).

II. Mbulimi i nëpunësit gjatë dhe pas përfundimit të procedurës

Pika 2 bën të qartë se organi publik duhet të sigurojë që parimi i konfidencialitetit

ruhet nga nëpunësit publikë edhe kur puna dhe funksioni i tyre publik janë
përfunduar.

49
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

NENI 10 Parimi i dhënies së ndihmës aktive

1. Organi publik siguron që të gjitha palët dhe personat e tjerë të përfshirë në

procedurë të jenë në gjendje të ndjekin dhe të mbrojnë të drejtat dhe intere-
sat e tyre ligjorë në mënyrë sa më efektive dhe të lehtë të jetë e mundur. Ai i
informon palët mbi të drejtat dhe detyrimet e tyre, përfshirë të gjithë infor-
macionin e lidhur me procedurën dhe i paralajmëron ato për pasojat ligjore të
veprimeve ose mosveprimeve të tyre.
2. Organi publik promovon mundësinë e palës për të aksesuar autoritetin pub-
lik në mënyrë elektronike. Kjo mundësi nuk është e lidhur me ndonjë detyrim
të palës për të përdorur mjete të komunikimit elektronik.
3. Organi publik, që zhvillon procedurën administrative, siguron që padija e palës të
mos përkeqësojë mbrojtjen e të drejtave dhe interesave që pala gëzon sipas ligjit.

A. HYRJE E PËRGJITHSHME

I. Qëllimi dhe përmbajtja e ligjit

Neni 10 përshkruan një parim që thekson një karakteristikë qendrore të

administratës moderne. Pala nuk duhet të shihet si kundërshtar apo armik i
organit publik, por një lloj partneri me të cilin organi publik duhet të bashkëpunojë
për zbatimin e ligjit. Prandaj, organi publik duhet t’i ofrojë ndihmë palës nëse
është e nevojshme. Këtu kërkohet veçanërisht dhënia e informacionit për të
kompensuar çdo mungesë të njohurive sipas procedurës administrative. Kjo
kërkon jo vetëm një sjellje të punonjësve publikë të orientuar drejt shërbimit, por
edhe kryerjen e procedurave “sa më efektive dhe sa më lehtë të jetë e mundur”.
Përveç këtyre kërkesave, organet publike duhet të marrin masa për të hapur
aksesin në organin publik me mjete elektronike për të lehtësuar komunikimin
për qytetarin.

II. Pasojat juridike

Dispozitat e nenit 10 duhet të konsiderohen si pjesë thelbësore e “administrimit

të mirë” dhe e kërkesave të nenit 107 të Kushtetutës së Shqipërisë, megjithëse
ato janë parime që janë abstrakte dhe nuk mund t’u japin të drejta palëve.
Parimet e nenit 10 duhet të udhëheqin përdorimin e diskrecionit procedural
dhe organizativ të organeve publike. Ndikimi i këtyre parimeve është i orientuar

50
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

drejt kryerjes së përshtatshme dhe moderne të procedurave administrative.

Vendimet në këto procedura janë veprime procedurale siç përcaktohet në pikë
3 të nenit 130. Prandaj, ankimi mund të paraqitet vetëm nëse parashikohet me
ligj të posaçëm.

B. SHPJEGIMI NË HOLLËSI

I. Ndihma e palës (pikat 1, 3)

Organi publik “siguron” që palëve t’u jepet çdo ndihmë, veçanërisht të gjitha
informacionet e nevojshme për “ndjekjen dhe mbrojtjen e të drejtave dhe
interesave të tyre ligjore”. As pika 1 dhe as pika 3 nuk parashikojnë një të drejtë
procedurale konkrete për të marrë ndihmë ashtu siç përshkruhet në pikat 1, 3.
Meqenëse këto dispozita përbëjnë parime, atëherë ato duhet të materializohen
vetëm duke përdorur diskrecionin procedural dhe organizativ gjatë kryerjes së
procedurave administrative.

II. Aksesi elektronik në organin publik (pika 2)

Pika 2 kërkon që organi publik “të promovojë” mundësinë e aksesit elektronik

në organin publik dhe e bën të qartë që vetë pala nuk është e detyruar të
përdorë mjetet elektronike për të komunikuar me organin publik. “Promovimi”
nënkupton që organet publike duhet të bëjnë të gjitha përpjekjet e mundshme
për të mundësuar mjetet elektronike të komunikimit, megjithëse nuk ekziston
ndonjë detyrim strikt për ta bërë këtë sepse mundësia lidhet me burimet
financiare dhe organizimet teknike.

51
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

NENI 11 Parimi i ushtrimit të ligjshëm të diskrecionit

Diskrecioni ushtrohet ligjërisht kur ai është në përputhje me kushtet e

mëposhtme:
a) është i parashikuar me ligj;
b) nuk tejkalon kufijtë e ligjit;
c) zgjedhja e organit publik është bërë vetëm për të arritur objektivin për të ci-
lin është lejuar diskrecioni dhe është në përputhje me parimet e përgjithshme
të këtij Kodi;dhe;
ç) zgjedhja nuk përbën një shmangie të pajustifikuar nga vendimet e
mëparshme të marra nga i njëjti organ në raste të njëjta apo të ngjashme.

A. HYRJE E PËRGJITHSHME

Neni 11 parashikon dispozita mbi ushtrimin e diskrecionit. Këto dispozita duhet

të respektohen vetëm nëse ligji i zbatueshëm autorizon organin publik që të
vendosë duke përdorur diskrecionin. Ky parakusht për përdorimin e diskrecionit
është përkufizuar tashmë në pikën 3, të nenit 3 dhe përsëritet në shkronjën “a”,
të pikës 1. Siç është përmendur tashmë në komentin e pikës 3, të nenit 3, ligji
krijon një hapësirë për opsionet vendimmarrëse për organet publike vetëm në
raste përjashtimore. Organi publik duhet të respektojë dispozitat e përcaktuara
në nenin 11 (për ushtrimin e diskrecionit shih edhe shpjegimin e nenit 102
në seksionin B.I.3) nëse është i autorizuar të zgjedhë midis dy ose më shumë
opsioneve të ligjshme gjatë zbatimit të ligjit në një rast të veçantë. Në rastin
e një padie gjykata kompetente kontrollon vetëm nëse janë përmbushur apo
jo parakushtet e nenit 11 për ushtrimin e diskrecionit. Nëse jo, vendimi duhet
të shihet si i paligjshëm dhe akti administrativ mund të anulohet me vendim të
gjykatës.

B. PARAKUSHTET PËR USHTRIMIN E DISKRECIONIT

Neni 11 rendit vetëm 5 parakushte për ushtrimin e diskrecionit. Renditja

nuk është e plotë dhe përforcohet me parimin e proporcionalitetit (neni 12),
parimin e barazisë dhe mosdiskriminimit (neni 17), parimin e drejtësisë dhe
paanësisë (neni 13), parimin e objektivitetit (neni 14) dhe të gjitha parakushteve

52
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

procedurale të ligjit të zbatueshëm në rastin konkret (p.sh., arsyetimi i aktit, Neni

100).

I. Diskrecioni i parashikuar me ligj (shkronja“a”)

Aktualisht, dispozita e shprehur në shkronjën “a”, të nenit 11 nuk ka të bëjë me

ushtrimin e diskrecionit si të tillë, por me parakushtin e dhënies së pushtetit
diskrecionar. Norma e zbatueshme duhet të analizohet nëse ajo ka dhënë apo
jo diskrecion. Në shumicën e rasteve formulimi i ligjit tregon qartazi vendimin
që duhet të merret, Në të kundërtën, nëse pasoja ligjore e një norme specifike
nuk zbatohet në mënyrë strikte por varet nga një“vlerësim” i organit publik që ka
mundësi të zgjedhe ndërmjet zgjidhjeve të ndryshme, atëherë mund të thuhet së
norma parashikon diskrecionin. . Kërkesat për ushtrimin e pushtetit diskrecionar.

1. Nuk tejkalon kufijtë e ligjit (shkronja “b”)

Dispozita e shkronjës “b” kërkon që të sigurohet që organi publik do të marrë

vendimin e tij diskrecionar brenda kufijve të pasojave juridike të ligjit. Nëse, për
shembull, ligji parashikon marrjen enjë taksë në masën nga 100 njësi monetare
deri në 200 njësi monetare, organi publik nuk duhet të marrë një taksë prej 300
njësish monetare, sepse opsionet e vendimit kufizohen në hapësirën midis 100
dhe 200 njësish monetare.

2. Nuk tejkalon objektivin e ligjit (shkronja “c”)

Dispozita e parashikuar në shkronjën “c” përbën tamam parakushtin për ushtrimin

e diskrecionit. Organi publik duhet të marrë parasysh objektivat ligjore të ligjit
diskrecionar dhe duhet të orientojë vendimin drejt arritjes të këtyre objektivave.
Duke vepruar në këtë mënyrë, autoriteti publik duhet të vlerësojë rëndësinë e
objektivave në rastin e veçantë dhe të marrë parasysh se deri në çfarë mase
mund të arrihen objektivat nëpërmjet opsioneve të dhëna. Ligji i posaçëm është
ai që përcakton se cilat objektiva duhen ndjekur me anë të zbatimit të normës.

3. Asnjë shmangie e pajustifikuar në raport me rastet e njëjta ose të

ngjashme (shkronja“ç”)

Kjo ndodh për shkak të parimit të barazisë siç parashikohet në nenin 18 të

53
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

Kushtetutës shqiptare si dhe në nenin 17 të këtij kodi, ku organi publik nuk

duhet të përdorë fuqinë e tij diskrecionare për të trajtuar personat në mënyrë
të ndryshme pa arsye thelbësore. Nëse, për shembull, organi publik ka marrë
një taksë prej 100 njësish monetare në raste të veçanta, atëherë ai duhet të
paraqesë arsye të vlefshme për të rritur taksën në 200 njësi monetare në raste
identike ose të ngjashme.

4. Proporcionaliteti dhe parakushtet e tjera

Nisur nga sa më sipër, ekzistojnë disa parakushte plotësuese për t’u përmbushur
nëpërmjet ushtrimit të pushtetit diskrecionar. Vendimi duhet të jetë në
përputhje me parimin e proporcionalitetit (neni 12), me parimin e drejtësisë dhe
të paanësisë (neni 13), me parimin e objektivitetit (neni 14) dhe me parimin e
mosdiskriminimit (neni 17).

5. Parakushtet procedurale

Së fundi, një vendim diskrecionar mund të vlerësohet si i ligjshëm vetëm nëse

plotësohen tërësisht të gjitha parakushtet procedurale të zbatueshme për aktin
administrativ ose një veprim tjetër.

54
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

NENI 12 Parimi i proporcionalitetit

1. Çdo veprim administrativ, i cili, për arsye të mbrojtjes së interesit publik

ose të të drejtave të të tjerëve, mund të kufizojë një të drejtë individuale,
ose mund të cenojë interesa legjitimë, zhvillohet në përputhje me parimin e
proporcionalitetit.
2. Veprimi administrativ është në përputhje me parimin e proporcionalitetit
vetëm kur ky veprim është:
a) i nevojshëm për të arritur qëllimin e përcaktuar me ligj dhe e arrin atë me
mjetet dhe masat që cenojnë më pak të drejtat apo interesat legjitimë të
palës;
b) i përshtatshëm për të arritur qëllimin e parashikuar në ligj; dhe
c) në përpjesëtim të drejtë me nevojën që e ka diktuar atë.

A. HYRJE E PËRGJITHSHME

Neni 12 përmban parimin e proporcionalitetit në përputhje me nenin 17 të

Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë, prandaj, parimi i proporcionalitetit është
vendosur në nivel kushtetues. Parimi i proporcionalitetit duhet të respektohet
në të gjitha vendimet, në të cilat ligji le hapësirë për opsione të ndryshme, në
kuadër të së Kodit të Procedurave Administrative. Parimi i proporcionalitetit nuk
përbën justifikim për mos zbatimin e ligjit.

B. SHPJEGIMI NË HOLLËSI

I. Zbatimi i parimit të proporcionalitetit (pika 1)

Parimi i proporcionalitetit zbatohet për çdo veprim administrativ (pika 10, e

nenit 3) që mund të kufizojë një të drejtë individuale ose një interes të ligjshëm,
gjë duhet të kryhet në përputhje me parimin. Meqë organet publike nuk janë të
autorizuara të ndryshojnë ligjin ose të refuzojnë zbatimin e tij, atëherë parimi i
proporcionalitetit duhet të realizohet brenda hapësirës që ligji mundëson për
vendimet diskrecionare të administratës.

55
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

II. Përmbajtja e parimit të proporcionalitetit (pika 2)

Pika 2 thekson se ekzistojnë tre elemente që duhet të dallohen nëpërmjet

analizimit të parimit të proporcionalitetit. Një veprim mund të vlerësohet se
është në përputhje me parimin vetëm nëse plotësohen kërkesat e të gjithë
elementëve. Kërkesat e këtyre elementeve duhet të shqyrtohen në një mënyrë
specifike si vijon: së pari, përshtatshmëria (shkronja “b”), së dyti nevoja
(shkronja“a”) dhe së treti proporcionaliteti në kuptimin e ngushtë(shkronja “c”).

1. Përshtatshmëria

Një veprim apo vendim është i përshtatshëm nëse mund të çojë në arritjen e
qëllimit për të cilin ai është ndërmarrë. Nuk është e nevojshme që të ndërmerret
veprimi më i përshtatshëm. Mjafton që veprimi të jetë një hap në rrugën drejt
arritjes së synimit apo të qëllimit për të cilin ai është ndërmarrë në mënyrë që të
përmbushen kërkesat e parimit të proporcionalitetit. Zgjedhja e një veprimi, i cili
nuk është aspak i përshtatshëm, është e paligjshme.

2. Nevoja

Nën-parimi i nevojës së një veprimi plotësohet nëse nuk ka veprime të tjera që

janë, nga njëra anë të përshtatshme në të njëjtën mënyrë, por që, nga ana tjetër
janë më pak kufizuese (detyrues) ndaj palës së cenuar. Nëse organi publik ka dy
ose më shumë opsione për të arritur një qëllim specifik në të njëjtën shkallë, ai
duhet të zgjedhë opsionin që ka ndikimin më të vogël në të drejtat ose interesat
e ligjshme të palës së cenuar.

3. Proporcionaliteti

Parimi i proporcionalitetit kërkon në nivelin e tretë një krahasim dhe balancë

midis synimeve apo qëllimeve të një veprimi, nga njëra anë, dhe ndikimin
kufizues (detyrues) ndaj palës në fjalë, nga ana tjetër. Rëndësia e të drejtave ose
interesave të prekura ose të përfshira, nga njëra anë, dhe të drejtat ose interesat
publike që duhet të përmbushen, nga ana tjetër, duhet të vlerësohen siç duhet
nëse ligji ka lënë hapësirë për të zgjedhur ndërmjet dy ose më shumë opsioneve.

56
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

NENI 13 Parimi i drejtësisë dhe i paanësisë

Në ushtrimin e funksioneve të tij, organi publik trajton në mënyrë të drejtë

dhe të paanshme të gjitha subjektet me të cilat krijon marrëdhënie.

Neni 13 përmban parimin e drejtësisë dhe parimin e paanësisë. Ky i fundit

kërkon që organi publik të mos preferojë ose të diskriminojë ndonjë nga palët
e përfshira, por duhet t’i trajtojë ato në mënyrë të drejtë dhe të paanshme.
Ndërkohë që përmbajtja e parimit të paanësisë është e lehtë për t’u përshkruar,
parimi i drejtësisë është më i vështirë për t’u shpjeguar. Kjo do të thotë që organi
publik duhet të sillet jo vetëm në mënyrë të paanshme dhe objektive dhe në
përputhje me ligjin, por edhe me mendje të hapur dhe në mënyrë jo-burokratike
dhe me ndjenjën e asaj që është e drejtë dhe e përshtatshme.

57
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

NENI 14 Parimi i objektivitetit

1.Gjatë ushtrimit të veprimtarisë administrative, organet publike marrin në

konsideratë dhe i japin rëndësinë e duhur të gjitha kushteve, të dhënave dhe
provave që lidhen me procedurën administrative.

A. HYRJE E PËRGJITHSHME

Neni 14 bën të qartë se organet publike që kryejnë procedura administrative duhet

të zbatojnë legjislacionin në fuqi, të marrin parasysh të gjitha rrethanat, të gjitha
informacionet dhe faktet e rëndësishme (domethënëse) pavarësisht nëse ato janë
në favor të shtetit, qeverisë rajonale ose lokale ose në favor të palëve të përfshira në
procedurë. Kryerja e procedurave administrative nënkupton që veprimtaritë të jenë
në shërbim si të interesit të përbashkët, ashtu dhe të atij privat.

B. SHPJEGIMI NË HOLLËSI

Parimi i objektivitetit kërkon që të shqyrtohen saktësisht dhe me kujdes të

gjitha faktet dhe rrethanat e rëndësishme (domethënëse) të rastit pavarësisht
nëse janë apo jo në favor të administratës, shtetit apo komunitetit. Të gjitha
elementet që lidhen me vendimin duhet të merren parasysh dhe të vlerësohen
dhe nuk duhet të ketë asnjë preferencë ose avantazh ndaj një interesi specifik.

Si rregull, organi publik është i detyruar të hetojë të gjitha faktet e rëndësishme

të procedurës në mënyrë objektive dhe kryesisht dhe të kërkojë prova nëse
është e nevojshme për të marrë një vendim përfundimtar. Organi publik është i
autorizuar të peshojë dhe të balancojë interesat e përfshira në një rast të caktuar
deri në atë masë që ligji jep hapësirë për opsione të ndryshme, por nuk është
i autorizuar t’i vlerësojë disa interesa të veçanta më lart se të tjerat pa ndonjë
arsye objektive.

58
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

NENI 15 Parimi i përgjegjësisë

Organet publike dhe nëpunësit e tyre, kur kryejnë një procedurë administra-
tive, mbajnë përgjegjësi për dëmet që u shkaktojnë palëve, në përputhje me
legjislacionin përkatës.

A. HYRJE E PËRGJITHSHME

I. Qëllimi i ligjit

Neni 15 bën të qartë mënyrën se si organet publike dhe punonjësit e tyre janë
përgjegjës për dëmet e shkaktuara ndaj palëve private kur kryejnë procedura
administrative. Kjo siguron që as organet publike, as punonjësit e tyre
përjashtohen nga përgjegjësia për dëmet e shkaktuara thjesht për shkak të faktit
se ata duhet të kryejnë procedura administrative sipas të drejtës publike.

II. Pasojat juridike

Neni 15 përmban vetëm një parim, ndërkohë që ai nuk siguron një bazë ligjore
për kërkimin e kompensimit për dëmet e shkaktuara nga veprimtaritë në kuadër
të procedurave administrative. Parakushtet konkrete të marrjes së kompensimit
duhet të gjenden në legjislacionin e posaçëm1 përkatës, pikërisht ligjin nr.
8510, datë 15.7.1999, “Për Përgjegjësinë jashtë-kontraktore të organeve të
administratës shtetërore” të ndryshuar.

1 Ligji nr. 8510, datë 15.7.1999, “Për Përgjegjësinë jashtë-kontraktore të organeve të

administratës shtetërore” të ndryshuar

59
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

NENI 16 Parimi i marrjes së vendimeve

Në përputhje me dispozitat e këtij Kodi, një organ publik merr vendime për të
gjitha çështjet e ngritura nga një palë, të cilat janë në kompetencë të tij.

A. HYRJE E PËRGJITHSHME

Nisur nga sa është përshkruar tashmë në komentin e nenit 4, një element të

parimit të ligjshmërisë është edhe fakti që një organ publik duhet të marrë
vendime për rastet dhe çështjet nën kompetencën e tij ose që nuk duhet të
shmangë marrjen e vendimeve për kërkesat e paraqitura nga palët, nëse këto
kërkesa janë nën kompetencën e tij.

B. PASOJAT JURIDIKE

Nëse një organ publik nuk merr vendim ose shmang marrjen e vendimit për
procedurat administrative nën kompetencën e tij, pala ka të drejtë të paraqesë
ankim (neni 130) nëse afatet kohore të caktuara për marrjen e vendimit
përfundimtar kanë skaduar dhe rregulli i miratimit në heshtjes nuk është i
zbatueshëm.

60
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

NENI 17 Parimi i barazisë dhe i mosdiskriminimit

1. Organi publik ushtron veprimtarinë e tij në përputhje me parimin e barazisë.

2. Palët, që janë në situata të njëjta objektive, trajtohen në të njëjtën mënyrë.
Në raste të veçanta, kur bëhet një trajtim i diferencuar, ky trajtim duhet të
justifikohet vetëm nga karakteristikat objektive që lidhen me rastin e veçantë.
3. Organi publik, gjatë ushtrimit të veprimtarisë së tij, shmang çdo diskriminim
për shkak të gjinisë, racës, ngjyrës, etnisë, shtetësisë, gjuhës, identitetit gjinor,
orientimit seksual, bindjeve politike, fetare ose filozofike, gjendjes ekonomike,
arsimore ose shoqërore, shtatzënisë, përkatësisë prindërore, përgjegjësisë
prindërore, moshës, gjendjes familjare ose martesore, gjendjes civile, vend-
banimit, gjendjes shëndetësore, predispozicioneve gjenetike, aftësisë së ku-
fizuar, përkatësisë në një grup të veçantë ose për çdo shkak tjetër.

A. HYRJE E PËRGJITHSHME

I. Neni 17 si një parim kushtetues

Neni 17 përsërit dhe konkretizon parakushtet e nenit 18 të Kushtetutës së

Republikës së Shqipërisë për ta zbatuar atë në procedurat administrative.

II. Neni 17 dhe lidhja e tij me nenin 4

Organet publike duhet të zbatojnë legjislacionin në fuqi (neni 4) për shkak të

parimit kushtetues të shtetit të së drejtës. Organeve publike u ndalohet që të
refuzojnë zbatimin e ligjit për arsye të nenit 17. Gjykata kushtetuese vendos për
pajtueshmërinë e një ligji me dispozitat e Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë
(shih nenin 131 të Kushtetutës). Organet publike duhet të zbatojnë ligjin në fuqi
edhe nëse ato supozojnë se nuk është në përputhje me Kushtetutën.

Prandaj, neni 17 duhet të zbatohet në të gjitha rastet që legjislacioni në fuqi

krijon hapësirë për opsione të ndryshme nëpërmjet zbatimit të ligjit, pavarësisht
nga dhënia e diskrecionit ose formave të tjera të opsioneve të marrjes së
vendimeve. Të gjitha vendimet e organeve publike duhet të jenë në përputhje
me legjislacionin në fuqi.

61
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

B. SHPJEGIMI NË HOLLËSI

I. Parimi i barazisë (pika 1, 2)

1. Komente të përgjithshme

Parimi kushtetues i barazisë përcakton detyrimin që veprimtaria e organeve

publike që zhvillohet në kuadër të legjislacionit në fuqi të trajtojnë rastet në
mënyrë të njëjtë dhe të barabartë nëse elementet e tyre thelbësore janë të njëjta
dhe anasjelltas të trajtojnë rastet në mënyrë të diferencuar nëse elementet e
tyre thelbësorë janë të ndryshëm. Fjalia e parë e pikës 2 përcakton se palët, që
janë në situata të njëjta objektive, trajtohen në të njëjtën mënyrë. Trajtimet e
diferencuara duhet të justifikohen.

Meqenëse asnjë rast nuk është krejtësisht i njëjtë me një rast tjetër, ka rëndësi
që të vendoset se cilat elemente të rasteve janë rëndësishme në mënyrë që ato
të trajtohen në mënyrë të barabartë ose të diferencuar. Sipas fjalisë 2, të pikës
2, vetëm karakteristikat objektive duhet të justifikojnë trajtime të diferencuara.
Pika 3 përcakton se është e ndaluar të diskriminohen personat për shkak të
arsyeve të renditura aty. Përveç kësaj, indikacionet e mëtejshme të rëndësisë së
karakteristikave të rasteve duhet të gjenden në ligjin aktual. Si rregull, përcaktimi
se cilat elemente të rasteve janë të rëndësishme dhe thelbësore bëhet nënë
përputhje me ligjin përkatës. Nëse, për shembull, një organ publik duhet të vendosë
për një leje ndërtimi, atëherë vetëm ligji i ndërtimit është i rëndësishëm. Organi
publik nuk duhet të bëjë trajtim të ndryshëm për shkak të pozitës së pronarit.

2. Detyrimi që buron nga praktika ekzistuese

Nëse një organ publik ka trajtuar disa raste specifike në një mënyrë të caktuar
kohët e fundit, ai është i detyruar të trajtojë raste të reja në të ardhmen në
të njëjtën mënyrë nëse nuk ka arsye të forta për të ndryshuar praktikën dhe
për të trajtuar rastet e reja në mënyrë të diferencuar. Kjo vlen të paktën nëse
praktika e tanishme është në përputhje me legjislacionin në fuqi. Si rregull,
nëse organet publike kanë trajtuar raste specifike në të kaluarën në mënyrë të
paligjshme, atyre nuk u lejohet që të trajtojnë raste të reja në të njëjtën mënyrë
të paligjshme për shkak të parimit të barazisë. Siç është thënë tashmë më
sipër, parimi i barazisë i autorizohen organet publike që të veprojnë vetëm në
përputhje me legjislacionin në fuqi.

62
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

II. Parimi i mosdiskriminimit (pika 3)

Pika 3 rendit shkaqet, të cilat, si rregull, nuk mund të justifikojnë trajtime të

diferencuara të rasteve në kuadrin e dhënë nga legjislacioni në fuqi. Vetëm
diskriminimi është i ndaluar dhe jo çdo trajtim i diferencuar për shkak të dallimeve
thelbësore dhe objektive. Për shembull, është e ndaluar trajtimi i ndryshëm
i personave vetëm për shkak të gjendjes së tyre shëndetësore. Por nuk është e
ndaluar të preferosh një person që gëzon shëndet të mirë kur zgjedh një person
të ri për ta punësuar në shërbimin civil. Prandaj, diskriminimi nënkupton se nuk
ka arsye objektive për trajtim të diferencuar, por shkaqe që ndalohen nga pika 3.

63
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

NENI 18 Parimi i deburokratizimit dhe i efiçencës

1. Procedura administrative nuk i nënshtrohet ndonjë forme të caktuar, me

përjashtim të rasteve kur parashikohet ndryshe nga ligji.
2. Procedura administrative zhvillohet sa më shpejt të jetë e mundur, por jo
më vonë se afati kohor i parashikuar me ligj për të, me sa më pak kosto për
organin publik dhe për palët, në mënyrë që të arrihet çfarë është e nevojshme
për një rezultat të ligjshëm.

A. HYRJE E PËRGJITHSHME

I. Përmbajtja dhe qëllimi i nenit 18

Neni 18 parashikon procedura administrative efikase dhe të shpejta pa humbur

ligjshmërinë.

II. Kushtetuta dhe e drejta e BE-së

De-burokratizimi dhe efiçenca e administratës publike janë shqetësimet kryesore

të BE-së (Direktiva e Shërbimeve).

III. Pasojat juridike të nenit 18

Neni 18 është një parim që nuk ka një rregullim të drejtpërdrejtë, por përbën një
udhëzues për të gjitha strukturat dhe veprimtaritë administrative, dhe prandaj
është më shumë se një apeli thjeshtë.

IV. Raporti me Kodin e mëparshëm të Procedurave Administrative

Neni 18 specifikon dispozitën më të përgjithshme të nenit 16 të Kodit të

mëparshëm të Procedurave Administrative.

V. Fusha e zbatimit

Neni 18 është një apel për nëpunësit civilë që kryejnë procedura administrative
dhe është akoma më shumë një apel për politikanët dhe nëpunësit e lartë

64
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

civilë, të cilët hartojnë aktet nënligjore dhe rregulloret e tjera mbi procedurat
administrative, duke përfshirë veprimet e tjera administrative në kuptim të nenit
126 dhe ofrimin e tërthortë i shërbimeve publike (neni 127).

B. PARIMI I DEBUROKRATIZIMIT DHE I EFIÇENCËS NË HOLLËSI

I. Pa formalizëm (pika 1)

Si rregull, një procedim administrativ kryhet pa ndonjë përshkrim strikt formal

dhe nuk është i lidhur me një formë specifike për të siguruar dhe mbështetur
një veprim të thjeshtë, të përshtatshëm dhe në kohë të administratës publike.
Formalitetet strikte duhet të rezervohen për procedura të veçanta administrative
ku ligji parashikon një procedurë më të formalizuar, siç është forma e shkruar,
p.sh., në planifikimin e hapësirës dhe në raste të ngjashme.
Dispozitat lidhur me procedurat administrative në Kodin e mëparshëm të
Procedurave Administrative ishin pjesërisht shumë të detajuara dhe formaliste.
Nëse procedurat administrative rregullohen në një mënyrë shumë formaliste
dhe të detajuar, ekziston rreziku që procedurat të mos kryhen me shpejtësi dhe
në mënyrën më të thjeshtë që të jetë e mundur. Rregullime të tilla shpesh janë
arsye që nëpunësit e administratës të mendojnë dhe veprojnë vetëm në një
mënyrë shumë formaliste dhe burokratike.
Për të arritur reduktimin e formalizmit, ky Kod ofron shumë instrumente të tilla
si akti verbal administrativ (pika 2, e nenit 98), kërkesa verbale (shkronja “b”, e
pikës 1, të nenit 58), heqja dorë nga paraqitja personale e palës (pika 3, e nenit
78), mundësia kryesore për paraqitjen e deklaratave në mënyrë verbale (pika
3, e nenit 78), miratimi në heshtje (neni 97), parimi i hetimit kryesisht (neni 77,
veçanërisht heqja dorë nga kërkimi nga pala i dokumenteve që janë tashmë nën
administrimin e organeve publike, pika 3 ).

II. Procedura të shpejta dhe efikase (pika 2)

Pika 2 parashikon në fakt të ashtuquajturin parim të “proporcionalitetit të

procedurës”. Këto parime i plotësojnë parimet e mos-formalitetit të paraqitura në
pikën 1. Administrata duhet të synojë një veprim përfundimtar që është “i ligjshëm”
dhe i bazuar në “themel” dhe duhet të bëjë gjithçka të nevojshme dhe proporcionale
për arritjen e qëllimit të mëvonshëm. Vetë procedimi duhet të dominohet nga

65
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

mos-formaliteti dhe duhet të kryhet me thjeshtësi, me pak shpenzime dhe me

përshtatshmëri të mundshme si dhe në proporcion me atë që nevojitet për të arritur
qëllimin e lartpërmendur. Ky është një parim udhërrëfyes i këtij Kodi dhe reflektohet
në formimin e pjesës më të madhe të dispozitave të tij konkrete. Nuk duhet të
nënvlerësohet rëndësia e procedurave administrative të shpejta dhe efikase për
zhvillimin ekonomik të Republikës së Shqipërisë për të inkurajuar investimet.

Shembuj për arritjen e këtyre objektivave janë parashkrimi i afateve për

organin publik si dhe për palën për hapat e shumtë proceduralë në funksion
të përshpejtimit të procedurave administrative. Rëndësi të veçantë kanë afati
i përgjithshëm për procedurën administrative (neni 91) dhe afati për miratimin
në heshtje (neni 97). Përveç kësaj, afatet për përshpejtimin e procedurave janë
dhënë në pikën 2, të nenit 44 (për plotësimin e të metave të kërkesa dhe për
veprime të mëtejshme të organit publik), në pikën 5 të nenit 49 (për lëshimin
e kopjeve), në pikën 2të nenit 62 (për korrigjimin e kërkesave), në pikën 3 të
nenit 67 (për marrjen e masave të ndërmjetme), në pikën 3 të nenit 70 (brenda
vendimeve të përbashkëta), në pikën 2, të nenit 87(për seancat dëgjimore), në
nenin 117 (për anulimin dhe shfuqizimin e akteve administrative), në nenin 142
(për paraqitjen e kundërshtimit administrativ), në nenin 143 (për kundërshtimin
administrativ), në nenin 145 (për paraqitjen e rishikimit), në nenin 150 (për
emërimin e një përfaqësuesi të përbashkët), në nenin 162 (për njoftim publik)
dhe në nenin 169 (për ekzekutimin vullnetar).
Një tjetër instrument i rëndësishëm për të përshpejtuar procedurat administrative
është pika e shërbimit me një ndalesë (neni 74 e në vijim).
Kjo rrit efektivitetin dhe efikasitetin e procedimit administrativ pasi organeve
administrative u jepet fleksibilitet më i madh në zgjedhjen e formave të
veprimeve administrative. Akti administrativ i njëanshëm si formë tipike e një
veprimi administrativ plotësohet me kontratën administrative (neni 119 e në
vijim) dhe veprimet e tjera administrative (Neni 126).
Një mjet i përshtatshëm për një administratë publike efikase është edhe
instituti ligjor i “ndihmës administrative” (neni 71). Ai siguron bashkëpunimin
jo-burokratik dhe ndihmën reciproke si dhe mbështetjen e autoriteteve publike.
Procedurat e shpejta dhe efikase nxiten edhe nga delegimi i përmirësuar i
kompetencave vendimmarrëse brenda një organi administrativ të caktuar
(nenet 28, 29). Mbingarkimi i nivelit drejtues të një organizate me vendime
administrative, pavarësisht nëse ato janë të vogla apo të mëdha, krijon pengesa
që janë në kundërshtim me efikasitetin dhe cilësinë e administratës. Sipas

66
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

rregullit të praktikës së mirë administrative, vendimet i delegohen dhe u besohen

sa më shumë të jetë e mundur nëpunësve që janë të njohur me objektin, pa
hequr mundësinë e kontrollit nga titullarët e njësive publike.
Natyrisht, parimi i shpejtësisë dhe efektivitetit nuk përjashton ekzistencën e
disa hapave thelbësorë proceduralë që mund të jenë pak a shumë formal (për
shembull, njoftimi i palës për rezultatin e hetimit dhe e drejta e palëve për të
paraqitur komentet e tyre sipas neneve 87-88), kur është e nevojshme për të
garantuar ligjshmërinë dhe themelin e veprimit përfundimtar, në përputhje me
parimet administrative të hapësirës administrative evropiane. Shteti i së drejtës
(shih nenin 4) është parimi mbizotërues për të gjitha veprimet administrative.

67
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

NENI 19 Parimi i mospagimit në procedurat administrative

1. Procedura administrative është pa pagesë, përveç rasteve kur ligji parashi-

kon ndryshe.
2. Tarifa për zhvillimin e një procedure administrative nuk mund të jetë më e
madhe se kostoja mesatare e nevojshme për zhvillimin e procedurës, përveçse
kur parashikohet ndryshe në ligj.
3. Organi publik që zhvillon procedurën nuk kërkon pagesën e tarifave edhe në rastet
kur kjo parashikohet me ligj, kur palët janë në pamundësi për të paguar. Kategoritë
që janë në kushte pamundësie përcaktohen me vendim të Këshillit të Ministrave.

A. Hyrje e përgjithshme

I. Përmbajtja dhe qëllimi i nenit 19

Neni 19 përcakton se procedurat e përgjithshme administrative janë pa pagesë.

II. Kushtetuta dhe e drejta e BE-së

Neni 19 është në përputhje me nenin 16 të Kodit të administrimit të mirë të

Këshillit të Evropës, i cili kërkon pagesa “të drejta dhe të arsyeshme”.

III. Pasojat juridike të nenit 19

Neni 19 është një apel për ligjvënësin që ai të miratojë ligje dhe akte nënligjore
të përshtatshme për tarifat administrative ndërkohë që pika 3 është një apel
për nëpunësin kompetent civil që t’i zbatojë ato sipas rregullave dhe sipas
rrethanave të veçanta të rastit individual.

IV. Raporti me Kodin e mëparshëm të Procedurave Administrative

Neni 19 korrespondon me nenin 17 të Kodit të mëparshëm të Procedurave

Administrative.

V. Fusha e zbatimit

Neni 19 u drejtohet politikanëve dhe nëpunësve të lartë civilë të cilët hartojnë

aktet nënligjore dhe rregulloret e tjera për tarifat administrative, duke përfshirë

68
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

edhe veprimet e tjera administrative në kuptim të nenit 126 dhe kryerjen e

tërthortë të shërbimeve publike (neni 127), si dhe u drejtohet nëpunësve civilë
të cilët vendosin për tarifat administrative.

B. PARIMI I MOSPAGIMIT NË PROCEDURAT ADMINISTRATIVE

NË HOLLËSI
I. Rregulli i përgjithshëm i mospagimit (pika 1)

Pika 1 përcakton një parim të rëndësishëm të procedimit administrativ, parimin

e “shërbimit falas”. Parashikimi i një parimi të tillë është një gur themeli i një
shteti të mirëqenies sociale. Veprimtaria e administratës publike financohet nga
taksat e përgjithshme, prandaj shërbimi falas duhet të jetë rregull në procedurat
administrative. Sidoqoftë, të njëjtat pika lejojnë parashikimin e pagesën së
një tarife nëpërmjet një ligji të posaçëm. E thënë ndryshe, ligjvënësi i lejohet
të parashikojë një tarifë të caktuar kur është e arsyeshme, vetëm me ligj të
posaçëm.

II. Kufijtë e tarifave (pika 2)

Pika 2 konkretizon dispozitën e pikës 1 sipas së cilës tarifat mund të parashikohen

në mënyrë përjashtimore vetëm me ligj. Ajo përcakton kufijtë e ligjvënësit për
masën e këtyre tarifave. Tarifat e tilla nuk duhet të jenë më të larta se kostoja
mesatare e nevojshme për kryerjen e procedurës. Ky rregull pengon nxjerrjen e
fitimeve nga tarifat nga organi publik.

Por pika 2 lejon një përjashtim nga ky rregull dhe e autorizon ligjvënësin të
përcaktojë në raste të veçanta tarifa që janë më të larta se kostot e administratës,
p.sh., tarifat ndaluese për të rregulluar shkeljet. Pra, një tarifë e lartë për
regjistrimin e qenve të rrezikshëm do të ishte e pranueshme për të zvogëluar
numrin e këtyre qenve.

III. Mos zbatimi i tarifave në raste të veçanta (pika 3)

Pika 3 i jep mundësinë organit publik që të heqë dorë nga pagesa e tarifave
kur vërtetohet mungesa e burimeve financiare. Vendimi për të përjashtuar
nga tarifat është një akt administrativ dhe mund të nxirret me kërkesë. Fjalia
2, e pikës 3 kërkon që kriteret për rastet kur një person nuk është në gjendje të
paguajë tarifat duhet të përcaktohet me Vendim të Këshillit të Ministrave.

69
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

NENI 20 Gjuha dhe përkthimi në procedurën administrative

1. Përveçse kur parashikohet ndryshe me ligj, procedura administrative kryhet

në gjuhën dhe shkrimin shqip.
2. Nëse pala duhet të paraqesë një kërkesë brenda afatit dhe e bën këtë në
një gjuhë të huaj, organi publik e njofton palën për detyrimin për ta paraqi-
tur kërkesën në gjuhën dhe shkrimin shqip. Nëse për arsye teknike pala nuk
është në gjendje të sigurojë përkthimin brenda datës së përfundimit të afatit
të rregullt për paraqitjen e kërkesës, organi publik cakton një afat shtesë të
përshtatshëm, brenda të cilit duhet të sigurohet një përkthim i kërkesës dhe
dokumenteve të nevojshme.
3. Afati i parashikuar në pikën 2, të këtij neni, fjalia e parë konsiderohet se
është respektuar vetëm nëse organi publik merr përkthimin brenda afatit sht-
esë të caktuar dhe të njoftuar nga organi publik.
4. Nëse kërkesat, të cilat përcaktojnë fillimin e afatit, brenda të cilit organi
publik duhet të veprojë, merren në një gjuhë të huaj, afati fillon në datën kur
organit publik i vihet në dispozicion një përkthim i tyre.
5. Nëse organi publik nuk përcakton dhe nuk i njofton palës një afat shtesë për
përkthimin dhe pasojat ligjore, sipas fjalisë së dytë, të pikës 2, të këtij neni,
kërkesa në gjuhë të huaj vlerësohet e paraqitur brenda afatit.

A. HYRJE E PËRGJITHSHME

I. Përmbajtja dhe qëllimi i nenit 20

Neni 20 përcakton përdorimin e gjuhës dhe të shkrimit shqip në procedimet

administrative dhe përshkruan në hollësi se si të trajtohet një kërkesë e paraqitur
në një gjuhë të huaj.

II. Kushtetuta dhe e drejta e BE-së

Neni 20 zbaton pikën 1, të nenit 14, të Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë.

70
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

III. Pasojat juridike të nenit 20

Kërkesat duhet të trajtohen në gjuhën dhe shkrimin shqip. Kërkesa në gjuhë të

huaj duhet të trajtohet siç përcaktohet nga pikat 2 – 5, të nenit 20.

IV. Raporti me Kodin e mëparshëm të Procedurave Administrative

Kodi i mëparshëm i Procedurave Administrative nuk përmbante ndonjë rregullim

të ngjashëm.

V. Fusha e zbatimit

Neni 20 zbatohet ndaj të gjitha procedurave administrative dhe, veçanërisht,

ndaj trajtimit të kërkesave në gjuhë të huaj.

B. GJUHA DHE PËRKTHIMI NË NJË PROCEDURË

ADMINISTRATIVE NË HOLLËSI

I. Rregulli i përgjithshëm i pikës 1

Sipas Kushtetutës së Republikës gjuha shqipe është gjuha zyrtare(shih nenin 14

të Kushtetutës), e cila duhet të përdoret nga të gjitha organet publike në të gjitha
procedurat administrative.

II. Procedura e paraqitjes së një kërkese e cila duhet të respektojë një afat
në një gjuhë të huaj (pikat 2dhe 3)

Paragrafët 2 - 5 përcaktojnë rregulla procedurale për të krijuar një ekuilibër

ndërmjet interesave të organeve publike në funksion të trajtimit të kërkesave
vetëm në gjuhën shqipe siç parashikohet nga pika e, e nenit 14 të Kushtetutës
dhe në pikën 1, të nenit 20 të këtij Kodi, dhe interesave të palës, e cila nuk e
paraqet kërkesën e tij në gjuhën shqipe për arsye nga më të ndryshmet, por që e
paraqet atë brenda afatit përkatës të caktuar për një kërkesë të tillë. Zgjidhja në
këtë rast është që kërkesat në gjuhën e huaj duhet të përkthehen si dhe duhet të
respektohen edhe procedurat e mëtejshme administrative.

Pika 2 përcakton që organi publik duhet të njoftojë palën për detyrimin për të

71
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

siguruar një përkthim. Si rregull, ky përkthim duhet të dorëzohet brenda afatit

të përcaktuar. Nëse pala nuk e respekton afatin, por që tregon në mënyrë të
besueshme se kjo nuk ka ndodhur për shkak të neglizhencës nga ana e saj, por për
shkak të arsyeve teknike (p.sh., përkthyesi nuk e ka dërguar përkthimin brenda
afatit), organi publik vendos një afat shtesë me anë të një akti administrativ për
dorëzimin e kërkesës së përkthyer dhe dokumentet përkatëse. Përveç kësaj, siç
tregohet edhe në pikën 5, organi publik e informon palë që ka paraqitur kërkesën
për pasojat juridike të pikës 2.

Pika 2 është lex specialis për nenin 62.

Pika 3 nënvizon se në këtë rast afati fillestar quhet se është respektuar nëse
përkthimi dorëzohet brenda afatit shtesë.

Nëse organi publik nuk arrin të caktojë afat shtesë ose të njoftojë palën, atëherë
zbatohet pika 5.

III. Procedura në rastet kur kërkesa përcakton fillimin e një afati për organin
publik dhe paraqitet në gjuhë të huaj (pika 4)

Sipas pikës 4, afatet që ecin për organin publik,fillojnë të rrjedhin, si rregull,

kur përkthehet kërkesa e marrë në gjuhë të huaj. Kjo është e përshtatshme për
mbrojtjen ligjore të palës dhe administratën publike efiçente.

IV. Procedura kur nuk është caktuar ndonjë afat shtesë (pika 5)

Kur organi publik nuk përcakton një afat shtesë në rastin e pikës 2 për dorëzimin e
përkthimit dhe nuk e njofton palën që ka paraqitur kërkesën për pasojat juridike
të pikës 2, paraqitja quhet se është bërë brenda afatit, pavarësisht nga gjuha e
saj e huaj. Në këtë mënyrë, arrihet një kompromis i drejtë ndërmjet interesave
publike dhe interesave të palës që ka paraqitur kërkesën.

72
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

NENI 21 Parimi i kontrollit

Veprimtaria administrative i nënshtrohet:

a) kontrollit administrativ, në përputhje me dispozitat e këtij Kodi mbi mjetet
ligjore administrative dhe legjislacionit në fuqi;
b) kontrollit të gjykatës, në përputhje me legjislacionin në fuqi; dhe/ose
c) çdo kontrolli tjetër, të parashikuar nga legjislacioni në fuqi.

A. HYRJE E PËRGJITHSHME

I. Përmbajtja dhe qëllimi i nenit 21

Neni 21 rendit nivelet e ndryshme të kontrollit të cilave u nënshtrohet veprimtaria

administrative.

II. Kushtetuta dhe e drejta e BE-së

Neni 21 i referohet dhe është në përputhje me të parimet e shtetit të së drejtës

dhe (pika 1, e nenit 4 dhe pika 2, e nenit 15 të Kushtetutës së Republikës së
Shqipërisë) dhe ndarjes së pushteteve (neni 7 i Kushtetutës). Këto janë parime
mbizotëruese edhe në të drejtën e BE-së.

III. Pasojat ligjore të nenit 21

Neni 21 është një përshkrim i sistemit ligjor.

IV. Raporti me Kodin e mëparshëm të Procedurave Administrative

Neni 21 është një adoptim pak i ndryshuar i nenit 18 të Kodit të mëparshëm të

Procedurave Administrative.

V. Fusha e zbatimit

Neni 21 zbatohet ndaj të gjitha veprimtarive administrative të organeve publike.

73
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

B. PARIMI I KONTROLLIT NË HOLLËSI

Neni 21 bën dallimin ndërmjet 3 kategorive të kontrollit të veprimtarisë

administrative:

I. Kontrolli i brendshëm administrativ

Mjetet ligjore administrative, që do të thotë mjetet ligjore që janë paraqitur

nga pala dhe që i janë nënshtruar vendimmarrjes nga organet administrative,
janë jetike për monitorimin e brendshëm të standardeve të brendshme të
vendimmarrjes. Organi publik i cili ka marrë vendim për rastin dhe organi epror
i shkallës tjetër, jo vetëm që kanë mundësi të shoshin gabimet e mundshme
ligjor edhe që duhet të korrigjojë rezultatin e një rasti të caktuar, por kanë
mundësi edhe të sigurojnë mbrojtje kundër vazhdimit të një gabimi sistemik dhe
të përmirësojnë praktikën administrative në përgjithësi në rastet e ngjashme.
Pra, kontrolli administrativ siguron një sistem shtesë për mbrojtjen, provimin
dhe korrigjimin. Si rregull, vendimet mbi mjetin ligjor kundër një veprimi
administrativ nuk merren nga i njëjti organ administrativ që ka kryer procedurën
administrative fillestare, edhe pse janë të mundshme përjashtime nga ky rregull
për të lejuar organin përkatës publik që të rishqyrtojë vendimin e mëparshëm .

Kontrolli i brendshëm i organeve administrative nuk zëvendëson në asnjë

mënyrë kontrollin e gjykatave administrative. Kontrolli paraprijës i organeve
publike administrative lehtëson ngarkesën e gjykatave administrative duke
zgjidhur rastet brenda procedurave të brendshme të mjeteve ligjore. Kështu, ky
Kod rregullon sistemin e procedurave të brendshme të mjeteve ligjore që duhet
të shterohen para se palët të ankohen në gjykatat administrative.

Të gjitha organet publike administrative duhet të kryejnë detyrat e tyre sipas

parimit të shtetit të së drejtës, pavarësisht se cila formë veprimi është ndërmarrë.
Prandaj, ky Kod parashikon të drejtën për mjete ligjore jo vetëm kundër nxjerrjes
apo mos nxjerrjes së akteve administrative (shih Neni 130 e në vijim), por
edhe kundër çdo veprimi tjetër administrativ (shih neni 141 e në vijim) dhe vë
në dispozicion një sistem kompleks kontrolli të brendshëm brenda organeve
administrative. Kjo ka rëndësi të madhe sepse veprimtaritë administrative nuk
kufizohen vetëm në aktet administrative.

74
PJESA I DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

II. Kontrolli i gjyqësor

Kontrolli ligjor i veprimeve administrative i takon kryesisht gjykatave

administrative. Një kontroll i tillë i jashtëm i veprimeve administrative nga gjykatës
të pavarur është vendimtar në shtetet demokratike sipas shtetit të së drejtës.
Mjetet e mbrojtjes ligjore në gjykata janë instrumentet më të forta në duart e
qytetarëve për të mbrojtur të drejtat e tyre ndaj një organi administrativ (shih
Ligjin nr. 49/2012 “Për organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative
dhe gjykimin e mosmarrëveshjeve administrative”).

III. Kontrolle të tjera të parashikuara nga ligji

Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë parashikon institucione të tjera që

ushtrojnë kontroll mbi veprimtarinë administrative, siç janë Avokati i Popullit
(neni 60) dhe Kontrolli i Lartë i Shtetit (neni 162 e në vijim), ku ky i fundit është i
ngarkuar për kontrollin e çështjeve financiare dhe ekonomike.

IV. Kontrolli jo formal

Megjithëse ky Kod nuk e përmendet, nuk duhet nënvlerësuar në asnjë mënyrë

funksioni i kontrollit të mediave të lira si shtypi, radioja, televizioni, për aq
sa ato nuk janë nën kontroll të drejtpërdrejtë shtetëror, si dhe funksioni i të
ashtuquajturve media sociale.

75