1. Czym się różni antropometria klasyczna od ergonomicznej?

Antropometria klasyczna opisuje sylwetkę wyprostowaną podczas wykonywania czynności,

natomiast antropometria ergonomiczna opisuje sylwetkę naturalną podczas wykonywania czynności.

2. Jaką metodę oceny wysiłku szacunkowego najlepiej stosować na stanowiskach pracy i

dlaczego?

Metoda chronometrażowo-tabelaryczna, ponieważ pozwala na dobranie odpowiedniej wartości z

tabeli na podstawie wiedzy o dokonywanej czynności.

3. Wymień cechy sygnałów.

 Jakość
 Siła
 Wielkość
 Kształt
 Położenie
 Ruch
 Czas pojawiania i trwanie
4. W jakim zakresie centylowym projektant powinien brać pod uwagę cechy
antropometryczne podczas projektowania? Kiedy uwzględnia wartości cech dla obu płci a
kiedy tylko dla jednej?

Projektant powinien brać pod uwagę zakres od C 5 do C95, ponieważ nie jest możliwe zaprojektowanie
czegokolwiek dla 100% populacji. W zależności od tego, dla kogo jest skierowane projektowane
stanowisko, stosuje się wartości cechy dla kobiet lub mężczyzn. Na przykład, przy projektowaniu
ławki należy uwzględnić C5 dla kobiet, natomiast przy projektowaniu przejścia lub drzwi – C 95 dla
mężczyzn.

5. Jakie zalety mają fantomy komputerowe w porównaniu z fantomami tradycyjnymi

stosowanymi w antropometrii?

Fantomy komputerowe wiernie odzwierciedlają ludzką sylwetkę, a także pozwalają na

natychmiastowe zbadanie obciążeń organizmu osoby, która będzie pracować na projektowanym
stanowisku.

6. Wymień procedury diagnostyczne stosowane w ocenie ergonomicznej.

 Ocena obciążenia fizycznego pracą
 Ocena obciążenia psychicznego pracą
 Ocena antropometryczna obiektów technicznych
 Ocena parametrów materialnego środowiska pracy
 Kompleksowa ocena stanowiska pracy
 Certyfikacja maszyn i urządzeń
7. Wymień czynniki optymalizujące pracę operatora.
 Odbiór informacji – cechy sygnałów, ilość informacji
 Podejmowanie decyzji – sytuacje utrudniające podjęcie decyzji
 Wykonanie czynności – struktura przestrzenna, cechy i rozmieszczenie urządzeń
wskaźnikowych i sterowniczych, metody pracy
8. Wymień przyczyny zróżnicowania cech antropometrycznych u ludzi.

Płeć, wiek, choroby, rasa.

 9. Wymień cechy urządzeń sterowniczych i opisz jedną z nich.
 Wielkość i kształt tarczy
 Podziałka
 Kształt i wielkość cyfr i liter
 Długość wskazówek i ich odległości od tarczy – wskazówki nie zasłaniają tarczy, mają zgodny
kolor z kreskami i cyframi, przeciwwaga wskazówki jest zazwyczaj w innym kolorze, a jej
długość nie zasłania kreski podziałki
10. Na czym polega istota projektowania uniwersalnego?

Projektowanie uniwersalne polega na używaniu takich rozwiązań, które są użyteczne dla wszystkich
ludzi, w jak największym zakresie, bez potrzeby adaptacji lub specjalistycznych zmian.

11. Jakie dwie metody oceny ergonomicznej z omawianych na wykładzie najlepiej zastosować
na stanowisku pracy?

Lista kontrolna oraz metoda punktowo-wskaźnikowa, ponieważ są szczegółowe oraz pozwalają na

analizę i ocenę stanu stanowisk pracy, a także zlokalizowanie występujących nieprawidłowości i
zakłóceń.

12. Charakterystyka obiektu badań ergonomii.

Ergonomia to nauka stosowana, zmierzająca do optymalnego dostosowania narzędzi, maszyn,

urządzeń, technologii, organizacji i materialnego środowiska pracy (MŚP) oraz przedmiotów
powszechnego użytku do wymagań i potrzeb fizjologicznych, psychicznych i społecznych człowieka.
Włącza się w to również wszelkie sytuacje związane z pracą, zabawą, rekreacją i podróżą.

13. Na czym polega istota projektowania zorientowanego na użytkownika?

Projektowanie zorientowane na użytkownika to metodologia, która włącza użytkowników w cały

proces powstawania systemu, od początku planowania do jego kolejnych implementacji.

14. Wyjaśnij pojęcie „operatywność urządzeń sterowniczych”.

Operatywność urządzeń sterowniczych oznacza łatwość manipulacji urządzeniami sterującymi, jest

zależna od:

 Wartości przełożenia,
 Stawianego oporu (czucie kinestetyczne kończyn),
 Stopnia zgodności z realizowaną funkcją (kierunek ruchu maszyny jest zgodny z kierunkiem
ruchu urządzenia sterowniczego).
15. Wymień metody projektowania wykorzystujące dane antropometryczne i opisz krótko
jedną z nich.
 Metoda manekinów – stosowanie manekinów postaci ludzkich w trakcie projektowania lub
poprawiania stanowisk pracy, mające na celu natychmiastowe sprawdzanie stanowisk
 Metoda makiet
 Metoda schematów obszaru pracy
 Metoda fantomów komputerowych
 Metoda bezpośrednia
16. Błędy projektantów.
 Błąd I – projekt zadowalający projektanta zadowala wszystkie inne osoby
 Błąd II – projekt dostosowany do przeciętnego odbiorcy pasuje wszystkim pozostałym
odbiorcom
  Błąd III – Ludzie się różnią wymiarami, więc nie można zaprojektować rozwiązań dla
wszystkich, co nie jest problemem, bo ludzie mają duże możliwości adaptacyjne
 Błąd IV – Ergonomia jest kosztowna, więc jej wymagania mogą być ignorowane
 Błąd V – Projektowanie ergonomiczne jest zdroworozsądkowe i intuicyjne, więc nie potrzeba
do tego tabel danych ani badań empirycznych
17. Metoda bezpośrednia w antropometrii.

18. Sposoby minimalizacji/optymalizacji problemów pracownika/operatora.

19. Jakie dwie metody można zastosować do oceny poziomy ergonomicznego układu człowiek-
maszyna aby uzyskać pełniejszą wiedzę o jego poziomie? Uzasadnij.

Lista kontrolna oraz metoda punktowo-wskaźnikowa, ponieważ są szczegółowe oraz pozwalają na

analizę i ocenę stanu stanowisk pracy, a także zlokalizowanie występujących nieprawidłowości i
zakłóceń.

20. Czy wszystkie czynniki materialnego środowiska występujące na stanowisku pracy można
zidentyfikować na podstawie list kontrolnych? Uzasadnij.

Tak, ponieważ lista kontrolna obejmuje takie elementy jak obciążenie czynnikami środowiskowymi
czy też przestrzeń pracy.

21. Które z cech urządzeń sterowniczych zależą od cech antropometrycznych?

Dostępność i rozróżnialność.

22. Jaką metodę oceny wysiłku fizycznego najlepiej zastosować na rzeczywistych stanowiskach
pracy i dlaczego?

Metoda szacunkowa (pomiar wydatku energetycznego, obciążenia statycznego i monotypowości

wykonywanych ruchów), ponieważ nie wymaga dużego nakładu środków i pracy do pomiarów, a
także można jej dokonać przy pomocy odpowiednich tabel.