21.02.

2023

SELEN
Demre2023

SELEN
Ağız Açıklığına Göre
Dudakların
D d kl Bi
Biçimine
i i Göre
Gö
Dilin Durumuna Göre

SELEN SINIFLANDIRMA
 A Geniş (açık) Düz Arkadil
E Geniş (açık) Düz Öndil
I Dar (kapalı) Düz Ortadil
İ Dar
D (kapalı)
(k l ) Düz
Dü Ö dil
Öndil
O Geniş (açık) Yuvarlak Arkadil
Ö Geniş (açık) Yuvarlak Öndil
U Dar (kapalı) Yuvarlak Arakadil
Ü Dar (kapalı) Yuvarlak Öndil

1
 21.02.2023

<<a>>
 Ön orta ve son seste bulunur
 Alt çene düşürülerek çıkarılır

amaç kara
k
akasya ağaç
baharat salata

<<a>>

Kalın Kısa <<a>>

İnce Kısa <<a>>
Kalın
K l Uzun
U <<a>>
İnce Uzun<<a>>

Kalın Kısa <<a>>

kaba atıl
hava çaba
yanmak açmak
salıncak yastık
sanat masa

2
 21.02.2023

İnce Kısa<<a>>
Özellikle önseste duran “l” ünsüzünden sonra
Alarm Laboratuvar
Ambulans Laf
Flama lala
Lakap Emsal
Halbuki Lavabo
Laik Anormal
İzolasyon albüm
Lastik alfabe

İnce Uzun <<a>>

Özellikle önseste duran “l” ünsüzünden sonra
Hakkari lakayt
cengaver katip
hikaye tekamül
Kabil vekaletname
kahin alelade
Kazım lacivert
kase lazım
kabus sala

Uzun <<a>>
ademe adem gerekir adem anlar ademi
adem adem olmayınca nitsin adem ademi.

alem ahir hala

zaten katil yaren
saye galiba nane
cahil namus sadık

3
 21.02.2023

Hilalli bir gecede Hakkari ikametgah senetli

ela gözlü cüretkar Kamil ile kahin lakaplı
parlamenter ihmalkar Cemal iskanın az olduğu
devlet erkanının yaşadığı ambulansın dahi
geçemediği daracık lambasız karanlık anormal
sokaklarda klasör dolusu bozuk alfabeli manasız
hikayelerle dolu orijinal kâğıtlarını kabuslar
görerek elinde flama laflıya laflıya halsiz hal
haliyle manasızca dükkan dükkan aramak yerine
halbuki hesapsız sualsiz bestekar Kamuran’ın
santral yanındaki hala izolasyonu yapılmamış
laboravuvarının lacivert camekanlı lavabosunun
lake dolabında aramaları lazımdı.

<<e>>
 Ön orta ve son seste bulunur
 Dil sırtı hafifçe kabarır. Dudakların yuvarlaklığı ve
çene açısı A 'ya göre çok daha azdır

seçenek yetenek
kelebek bezemek

<<e>>
Açık<<e>>
Kapalı<<e>>
Uzun <<e>>

4
 21.02.2023

Açık <<e>>
Çeneler (a) ünlüsünde olduğu gibi dil ileri doğru yükselir.
Kelime başında ortasında ve sonunda bulunur
 Edebi edepsizden öğren.
 Ek ği ekmekçiye
Ekmeği k k i ver bir
bi ekmek
k kd de ü
üste
t ver.
 Evlinin bir evi evsizin bin evi var.
 Bir elin nesi var iki elin sesi var.
 Sen dede ben dede bu atı kim tımar ede.

Açık <<e>>
Ermenek erkek yöntem
ekmek mehter görkem
mermer elek gündem
germek elenmek konser
çerçeve esmer kısmet
telve ertelemek elektrik
sene eleştirmen kontes
dere ergene

Kapalı <<e>>
Dudak kenarları kulaklara doğru biraz yaklaşıp
çeneler hafifçe sıkılır.

engin keçi
ç
zengin kendi
tencere benzin
pencere evcil
mühendis genç
kendi yedi

5
 21.02.2023

Açık ve Kapalı <<e>> özellikler

 ş ünsüzü ile başlayan kelimelerde bu ünsüzden sonra gelen e
açık e’dir. “şeker şerbet şen şeftali”
 “l n r” sesleriyle biten tek heceli kelimelerdeki “e” açıktır.
 “l n r” sesleriyle biten tek heceli kelimeler ünlüyle başlayan ek
aldığında kapalı e’ye dönüşür.
“sen > seninle tel > telinle en > eni yer>yerin”
 “ben” kelimesi bir istisnadır. “Benim kolumdaki beni sildirdim.”
 “yet” hecesiyle biten sözcüklerde kapalıdır
hürriyet cumhuriyet vaziyet
 Kendisinden sonraki hecede “i” sesi varsa ilk hecedeki “e”
kapalıdır
mendil beniz yetim menzil

Açık ve Kapalı <<e>> özellikler

 “y” ünsüzünden önce kapalıdır
bey şey beyaz Ceyhan
 “mez” hecesinde açıktır
Ölmez gelmez yemez
 Tek heceli kelimelerde “e” baştaysa kapalıdır
En es ev eş et
 “er” ve “el” kelimeleri istisnadır
El açma ele.

Uzun <<e>>
Uzun ve kapalı olarak seslendirmedir.

Memur Tehir
Tesis Temin
Mezun Tecil
Mezuniyet Telif
teminat tediye

6
 21.02.2023

Ermenekli mühendis memur Cem güz mevsimi yerine Temmuz

sıcağında bir elinde telli çerçeveli telveli cezve diğer elinde ekmek
hem elli yaşındaki annem hem de elli beş yaşındaki bencil yengemle
birlikte büyükelçilik binasındaki mezuniyet töreninde iken Remzi’nin
benekli tekir kedisi tenceredeki etleri yedi. Mermer ustası zengin
genç zenci Cengiz’in ter ter tepelek yel yepelek per pelenek pembe
pembe perdelerle perdelenmiş dere kenarındaki emniyetin cennet
gibi bahçesinde eşofmanlı eskrimci entelektüel Ermeni erkeklerin
espriyle seneye ertelenmiş önemli temsil konserinde yemyeşil
elbisesiyle pencereden benzinli mendili genzi yana yana kendi
kendine dengeli bir şekilde belki elli kez yellendire yellendire sevdiği
şarkıyı dinleyeceği belli idi. Erozyonun çok olduğu Endonezya’da
yaşayan Büyükelçi Cengiz’in ekibinin başı zenci Cem geçen gece
Hacettepe Üniversitesi’nden mezun mühendis yengemin oynadığı
temsilden önce egzoz gazlarını hiçe sayarak genzi yana yana elli beş
litrelik depoya benzin almaya giderken benekli tekir kedinin
pencerenin yanındaki en önemli erzakın olduğu dolaptaki edevatın
altındaki kendi tenceresindeki etini kendi kendine yediğini gördü.

<<ı>>
Söyleniş noktası damağın arka kesimindedir
Dudakların köşesi kulaklara doğru açılır
Kelime başında ortasında ve sonunda bulunur

ısı ıhlamur
ızgara ıstırap
ışık ırmak

<<i>>
dil ucu alt dişlerin köküne dayanır.
Dilin sırtı ön damağa dayanır
Kelime başında ortasında ve sonunda bulunur
Acemi
Benzeri
Defile
Hemşire
Hibe

7
 21.02.2023

<<i>>
dil ucu alt dişlerin köküne dayanır.
Dilin sırtı ön damağa dayanır
Kelime başında ortasında ve sonunda bulunur
Acemi
Benzeri
Defile
Hemşire
Hibe

Uzun <<i>>
Biçare ciddi
Bitap dakika
Azami hakikaten
Azeri ilan
asgari lime
aşiret miras
bihaber tarikat
seri

Kızıldere kabilesinden olan kabilenin aşiret reisi

asabi mizaçlı efsanevi Halim ile her şeyden bihaber,
mizahi ustası, daima kameri ayı dikkate alan, mede-
ni, halimselim, acemi Hatice hemşire ve defile se-
ven, iki lisan bilen, yüksek lisanslı, benzeri biçare
spiker Halime, dakikalarca süren resmi törende res-
migeçitte, asgari 100 litre seri üretim yapılan şifahi
limoni suyu, seri ve ivedi bir şekilde hibe ederek,
hakikaten hayati, ciddi, ailevi, ananevi, adli ve tari-
hi bir olaya imza attığına yakinen şahit olduktan
sonra, Selim’in nihâi fenni muayenesinde, dünyevi,
kitbi, ahlaki ve afaki söylemlerini kelime kelime ifa-
de edip, kendi icat ettiği ilanlarına dalarak, o an
itibarıyla bitap düştü.

8
 21.02.2023

<<o>>
 Geniş,yuvarlak bir ünlüdür. U-A çizgisi
arasında boğumlanmaktadır. İlk hecede
bulunur.
Kalın <<o>>
orman okul koro motor

İnce <<o>>
loş, loca, lodos, lokanta, lokomotif, lokum,
Londra, sosyolog, lokal, alkol, mentol, gol

<<ö>>
Yuvarlak geniş bir öndil ünlüsüdür. Çıkışında dil,
"E", dudaklar, "O" ünlüsündeki gibidir. Dilin ön
sırtı öne doğru kalkmıştır ve dudaklar
yuvarlaktır.
l kt İlk h
hecede
d bbulunur.
l
öbek, ödenek, ödünç, ödev, öfke,
öğüt, ökçe, öksürük, örnek öğretmen

<<u>>
Çıkışında dilin arka kısmı yumuşak damağa doğru
kalkıktır. Dudaklar yuvarlak ve öne doğru uzatılmıştır.
umut bulut
koşul kuruş

9
 21.02.2023

Uzun <<u>>
Buse Rutubet
Hukuka Suzan
mucize Tuba
Musa Tufan
Mutedil suni

<<ü>>
Yuvarlak ve dar bir öndil ünlüsüdür. Dudaklar U'daki gibi
yuvarlaklaşmıştır ve dil damağın daha önüne doğru
yükselmiştir. Türkçe'de ön, iç ve son seste bulunur.

üzüm küçük büyü düşkün

10