TÜRK STANDARDI

TURKISH STANDARD

TS 79-25 EN ISO 7093-1

Nisan 2003

ICS 21.060.30

RONDELÂLAR - BÖLÜM 25: DÜZ RONDELÂLAR - GENİŞ

SERİLER – MAMUL KALİTESİ A

Plain washers – Large series – Product grade A

TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ

Necatibey Caddesi No.112 Bakanlıklar/ANKARA
− Bugünkü teknik ve uygulamaya dayanılarak hazırlanmış olan bu standardın, zamanla ortaya çıkacak
gelişme ve değişikliklere uydurulması mümkün olduğundan ilgililerin yayınları izlemelerini ve standardın
uygulanmasında karşılaştıkları aksaklıkları Enstitümüze iletmelerini rica ederiz.

− Bu standardı oluşturan Hazırlık Grubu üyesi değerli uzmanların emeklerini; tasarılar üzerinde görüşlerini
bildirmek suretiyle yardımcı olan bilim, kamu ve özel sektör kuruluşları ile kişilerin değerli katkılarını
şükranla anarız.

Kalite Sistem Belgesi

İmalât ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşların sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite
Standardlarına uygun olarak kurmaları durumunda TSE tarafından verilen belgedir.

Türk Standardlarına Uygunluk Markası (TSE Markası)

TSE Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin ilgili Türk Standardına uygun
olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk Standardları Enstitüsü’nün
garantisi altında olduğunu ifade eder.

TSEK
Kalite Uygunluk Markası (TSEK Markası)
TSEK Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin henüz Türk Standardı
olmadığından ilgili milletlerarası veya diğer ülkelerin standardlarına veya Enstitü tarafından kabul edilen
teknik özelliklere uygun olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk
Standardları Enstitüsü’nün garantisi altında olduğunu ifade eder.

DİKKAT!
TS işareti ve yanında yer alan sayı tek başına iken (TS 4600 gibi), mamulün Türk Standardına uygun
üretildiğine dair üreticinin beyanını ifade eder. Türk Standardları Enstitüsü tarafından herhangi bir
garanti söz konusu değildir.

Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geniş bilgi Enstitümüzden sağlanabilir.

TÜRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.

ICS 21.060.30 TÜRKSTANDARDI TS 79-25
EN ISO 7093-1/Nisan 2003

Ön söz
− Bu standard, CEN tarafından kabul edilen EN ISO 7093-1 (2000) standardı esas alınarak, TSE Makina
Hazırlık Grubu’nca TS 79 (1974)’ün revizyonu olarak hazırlanmış ve TSE Teknik Kurulu’nun
25 Nisan 2003 tarihli toplantısında Türk Standardı olarak kabul edilerek yayımına karar verilmiştir.

− Bu standardın daha önce yayımlanmış bulunan baskıları geçersizdir.

− TS 79/Şubat 1974 “Rondelâlar” standardı yerine aşağıdaki seri standardlar hazırlanmıştır.

TS 79-1/Nisan 2003 Rondelâlar – Bölüm 1: Genel özellikler

TS 79-2/Nisan 2003
TS 79-3/Nisan 2003
TS 79-4/Nisan 2003
TS 79-5/Nisan 2003
TS 79-6/Nisan 2003
TS 79-7/Nisan 2003
TS 79-8/Nisan 2003
TS 79-9/Nisan 2003
TS 79-10/Nisan 2003
TS 79-20/Nisan 2003
TS 79-21
EN ISO 7089/Nisan 2003
TS 79-22
EN ISO 7090/Nisan 2003
TS 79-23
EN ISO 7091/Nisan 2003
TS 79-24
EN ISO 7092/Nisan 2003
TS 79-25
EN ISO 7093-1/Nisan 2003
TS 79-26
EN ISO 7093-2/Nisan 2003
TS 79-27
ISO 7416/Nisan 2003
TS 79-28
EN ISO 10673/Nisan 2003
TS 79-29
ISO 7415/Nisan 2003
Rondelâlar – Bölüm 2 : Konik rondelâlar
Rondelâlar – Bölüm 3: Kulaklı rondelâlar
Rondelâlar - Bölüm 4 : Gagalı rondelâlar
Rondelâlar – Bölüm 5 : Yaylı rondelâlar
Rondelâlar – Bölüm 6 : Tırnaklı rondelâlar
Rondelâlar – Bölüm 7 : Kanatlı rondelâlar
Rondelâlar - Bölüm 8 : Kapatma rondelâları
Rondelâlar – Bölüm 9 : Somun tutma rondelâları
Rondelâlar – Bölüm 10: Düşmeyen rondelâlar – Cıvata ve rondelâ montajları için
Rondelâlar – Bölüm 20 : Düz rondelâlar
Rondelâlar – Bölüm 21 : Düz rondelâlar – Normal seriler – Mamul kaliteksi A
Rondelâlar – Bölüm 22 : Düz rondelâlar – Havşalı – Normal seriler – Mamul
kalitesi A
Rondelâlar – Bölüm 23 : Düz rondelâlar – Normal seriler – Mamul kalitesi C
Rondelâlar – Bölüm 24 : Düz rondelâlar – Küçük seriler – Mamul kalitesi A
Rondelâlar – Bölüm 25 : Düz rondelâlar – Geniş seriler –Mamul kalitesi A
Rondelâlar – Bölüm 26 : Düz rondelâlar – Geniş seriler – Mamul kalitesi C
Rondelâlar – Bölüm 27 : Düz rondelâlar – Pahlı, sertleştirilmiş ve temperlenmiş –
Yüksek mukavemetli yapı cıvataları için
Rondelâlar – Bölüm 28 : Düşmeyen rondelâlı cıvatalar için – Küçük, normal ve
geniş seriler – Mamul kalitesi A
Rondelâlar – Bölüm 29: Düz rondelâlar-Sertleştirilmiş ve temperlenmiş –Yüksek
mukavemetli yapı cıvataları için
ICS 21.060.30 TÜRKSTANDARDI TS 79-25
EN ISO 7093-1/Nisan 2003

İçindekiler

1 Kapsam...................................................................................................................................................... 1
2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar ............................................................................................ 1
3 Boyutlar ..................................................................................................................................................... 2
4 Özellikler ve uluslararası atıf yapılan standardlar................................................................................. 3
5 Kısa gösteriliş ........................................................................................................................................... 4
Ek ZA Atıf yapılan uluslararası standardlar ile bu standardlara karşılık olan Avrupa standardları........ 5
ICS 21.060.30 TÜRKSTANDARDI TS 79-25
EN ISO 7093-1/Nisan 2003

Rondelâlar - Bölüm 25: Düz rondelâlar - Geniş seriler - Mamul kalitesi A

1 Kapsam
Bu standard, anma ölçüleri (vida anma çapı) 3 mm den 36 mm’ ye kadar (dahil), sertlik sınıfları 200 VSD ilâ
300 VSD, mamul kalitesi A olan geniş seri düz rondelâların özelliklerini kapsar.

Bu standardda rondelâların yumuşak malzemeden yapılan parçaların sıkıştırılması veya iş parçasında geniş
boşluklu delikler olması halinde kullanılması amaçlanmıştır. Bununla birlikte geniş boşluklu deliklerde
kullanılması halinde rondelâ kalınlığının uygunluğu kontrol edilmelidir.

Sertlik sınıfı 200 VSD olan rondelâar:

− Mukavemet sınıfı 8.8’e kadar (dahil), mamul kalitesi A ve B olan altı köşe cıvatalar;
− Mukavemet sınıfı 8’e kadar (dahil), mamul kalitesi A ve B olan altı köşe somunlar;
− Benzer kimyasal bileşimdeki paslanmaz çelikten mamul altı köşe cıvata ve somunlar;
− Sementasyon yapılmış, vida dişi ovalama ile açılmış cıvatalar;
için uygundur.

Sertlik sınıfı 300 VSD olan rondelâlar:

− Mukavemet sınıfı 10.9’a kadar (dahil), mamul kalitesi A ve B olan altı köşe cıvatalar;
− Mukavemet sınıfı 10’a kadar (dahil), mamul kalitesi A ve B olan altı köşe somunlar;
için uygundur.

Bu standarda verilenlerden farklı ölçüler gerektiğinde bu rondelâlar ISO 887’de verilenlerden seçilmelidir.

2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar

Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin diğer standard ve/veya dokümanlara atıf yapılmaktadır.
Bu atıflar metin içerisinde uygun yerlerde belirtilmiş ve aşağıda liste halinde verilmiştir. Tarih belirtilen
atıflarda daha sonra yapılan tadil veya revizyonlar, atıf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yapılması
şartı ile uygulanır. Atıf yapılan standard ve/veya dokümanın tarihinin belirtilmemesi halinde en son baskısı
kullanılır.

EN, ISO, IEC vb. Adı TS No1) Adı

No (İngilizce) (Türkçe)
ISO 887: 2000 Plain washers for metric bolts, TS EN ISO Düz rondelalı-Metrik cıvatalar ve
screws and nuts for general 887 somunlarda kullanılan, genel
purposes - General plân maksatlar için-Genel esaslar
ISO 3269: 2000 Fasteners - Acceptance inspection TS 80 Bağlama elemanları -
Vida dişi açılmış - Genel esaslar
ISO 3506-1: 1997 Mechanical properties of corrosion- TS 4177-1 Bağlama elemanları - Korozyona
resistant stainless-steel fasteners - EN ISO dayanıklı paslanmaz çelikten -
Part 1: Bolts, screws 3506-1 Mekanik özellikler - Bölüm 1:
Civatalar ve saplamalar
ISO 4042: 1999 Fasteners - Electroplated coatings TS 5479 Bağlama elemanları civata ve
somunlar - Elektroliz yoluyla
kaplama - Genel esaslar
ISO 4759-3: 2000 Tolerances for fasteners - Part 3. TS 3701 Bağlama elemanları için toleranslar
Plain washers for bolts, screws - Vida dişi çapları 1 mm’den 150
and nuts - Product grades A mm’ye kadar civata vida ve
somunlar için işleme düzeyi A ve C
olan rondelalar
ISO 6507-1: 1997 Metallic materials - Vickers TS 207-1 Metal malzemeler-Vickers sertlik
hardness test - Part 1: Test EN ISO deneyi Bölüm 1: Deney metodu
method 6507-1
ISO 10683 Fasteners - Non-electrolytically TS EN Bağlantı elemanları-Elektrolitik
applied zinc flake coatings. ISO 10683 olmayan çinko pullarla kaplamalar

1) TSE Notu: Atıf yapılan standardların TS numarası ve Türkçe adı 3. ve 4. kolonda verilmiştir.

1
ICS 21.060.30 TÜRKSTANDARDI TS 79-25
EN ISO 7093-1/Nisan 2003

3 Boyutlar
Şekil 1 ile Çizelge 1 ve Çizelge 2’ ye bakınız.
Ölçüler mm’ dir.
Yüzey pürüzlüğü değerleri mikrometredir.

 h ≤ 3 mm için Ra 1,6

=  3 mm < h ≤ 6 mm için Ra 3 ,2

h > 6mm için Ra 6 ,3


Şekil 1 - Boyutlar

Çizelge 1 - Tercih edilen ölçüler

Ölçüler mm’ dir.
Anma ölçüsü Boşluklu delik Dış çap Kalınlık
(Vida anma d1 d2 h
çapı, d) Anma En çok Anma En az Anma En çok En az
(en az) (en çok)
3 3,20 3,38 9,00 8,64 0,8 0,9 0,7
4 4,30 4,48 12,00 11,57 1 1,1 0,9
5 5,30 5,48 15,00 14,57 1 1,1 0,9
6 5,40 6,62 18,00 17,57 1,6 1,8 1,4
8 8,40 8,62 24,00 23,48 2 2,2 1,8
10 10,50 10,77 30,00 29,48 2,5 2,7 2,3
12 13,00 13,27 37,00 36,38 3 3,3 2,7
16 17,00 17,27 50,00 49,38 3 3,3 2,7
20 21,00 21,33 60,00 59,26 4 4,3 3,7
24 25,00 25,52 72,0 70,8 5 5,6 4,4
30 33,00 33,62 92,0 90,6 6 6,6 5,4
36 39,00 39,62 110,0 108,6 8 9 7

Çizelge 2 - Tercih edilmeyen ölçüler

Ölçüler mm’ dir.
Anma Boşluklu delik Dış çap Kalınlık
ölçüsü d1 d2 h
(Vida anma Anma En çok Anma En az Anma En çok En az
çapı, d) (en az) (en çok)
3,5 3,70 3,88 11,00 10,57 0,8 0,9 0,7
14 15,00 15,27 44,00 43,38 3 3,3 2,7
18 19,00 19,33 56,00 55,26 4 4,3 3,7
22 23,00 23,52 66,0 64,8 5 5,6 4,4
27 30,00 30,52 85,0 83,6 6 6,6 5,4
33 36,00 36,62 105,0 103,6 6 6,6 5,4

2
ICS 21.060.30 TÜRKSTANDARDI TS 79-25
EN ISO 7093-1/Nisan 2003

4 Özellikler ve uluslararası atıf yapılan standardlar

Çizelge 3’e bakınız.

Çizelge 3 - Özellikler ve uluslararası atıf yapılan standardlar

Çelik Paslanmaz çelik

Malzeme a) Sınıf b) A2 F1 C1
A4 C4
Uluslar arası ISO 3506-1
standard
Mekanik Sertlik sınıfı 200 VSD 300 VSD c) 200 VSD
özellikler Sertlik aralığıd) 200 VSD – 300 VSD 300 VSD – 370 VSD 200 VSD – 300 VSD
Toleranslar Mamul kalitesi A
Uluslar arası ISO 4759-3
standard
İmal edildiği gibi: yani tabii yüzey Parlak tabii yüzey durumunda
durumunda tedarikçi ve müşterinin temin edilmelidir.
isteğine göre koruyucu yağla veya
diğer kaplamalarla kaplanmış olarak
temin edilmelidir. Elektrolizle
kaplama özellikleri
ISO 4042’de verilmiştir.

Elektrolitik olmayan çinko pullarla

kaplama özellikleri ISO 10683’de
verilmiştir.

Yüzey durumu Sertleştirilmiş ve temperlenmiş

rondelâlarda hidrojen kırılganlığının
önlenmesi için uygun kaplama
uygulanmalıdır. Rondelâlar
elektrolizle kaplandığında veya
fosfatlandığında, hidrojen
kırılganlığının zararlarını önlemek için
kaplamadan hemen sonra uygun bir
işlem yapılmalıdır.

Bütün toleranslar kaplamadan önce

uygulanmalıdır.

İşçilik Parçalarda yüzey düzensizlikleri veya kusurlar olmamalıdır. Rondelâlar

üzerinde çapak olmamalıdır.

Kabul edilebilirlik Kabul işlemi ISO 3269’a uygun olmalıdır.

a) Diger metalik malzemelerin kullanılması müşteri ile tedarikçi arasındakı anlaşmaya bağlıdır.
b) Sadece kimyasal bileşimle ilgilidir.
c) Sertleştirilmiş ve temperlenmiş.
d) Sertlik deneyi
Anma kalınlığı 0.6mm < h ≤ 1,2 mm için VSD10
Anma kalınlığı h> 1,2 mm için VSD30 deney kuvveti uygulanmalı, ISO 6507-1’e göre yapılmalıdır.

3
ICS 21.060.30 TÜRKSTANDARDI TS 79-25
EN ISO 7093-1/Nisan 2003

5 Kısa gösteriliş
Örnek 1: Çelikten imal edilmiş, geniş seri, mamul kalitesi A, sertlik sınıfı 200 VSD, anma ölçüsü 8 mm olan
düz rondelânın kısa gösterilişi:

Rondela TS 79-25 EN ISO 7093-1-8-200 VSD

Örnek 2: A2 sınıfı paslanmaz çelikten imal edilmiş, geniş seri, mamul kalitesi A, sertlik sınıfı 200 VSD, anma
ölçüsü 8 mm olan düz rondelânın kısa gösterilişi:

Rondelâ TS 79-25 EN ISO 7093-1-8-200 VSD-A2

4
ICS 21.060.30 TÜRKSTANDARDI TS 79-25
EN ISO 7093-1/Nisan 2003

Ek ZA
Atıf yapılan uluslararası standardlar ile bu standardlara karşılık olan
Avrupa standardları

Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin diğer standard ve/veya dokümanlara atıf yapılmaktadır.
Bu atıflar metin içerisinde uygun yerlerde belirtilmiş ve aşağıda liste halinde verilmiştir. Tarih belirtilen
atıflarda daha sonra yapılan tadil veya revizyonlar, atıf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yapılması
şartı ile uygulanır. Atıf yapılan standard ve/veya dokümanın tarihinin belirtilmemesi halinde en son baskısı
kullanılır.

Uluslararası bir standardda, CENELEC tarafından (mod) ile gösterilen ortak değişiklikler yapıldığında, ilgili
EN/HD uygulanır.

IEC, ISO No Tarih Standardın adı EN/HD Tarih

ISO 3506-1 1997 Mechanical properties of corrosion-resistant EN ISO 3506-1 1997

stainless-steel fasteners - Part 1: Bolts, screws and
studs

ISO 4042 1999 Fasteners - Electroplated coatings EN ISO 4042 1999

ISO 4759-3 2000 Tolerances for fasteners - Part 3. Plain washers for EN ISO 4759-3 2000
bolts, screws and nuts - Product grades A and C

ISO 6507-1 1997 Metallic materials - Vickers hardness test - Part 1: EN ISO 6507-1 1997
Test method