Inwestor: Zarząd Zasobów Mieszkaniowych

MSWiA
Ul.Chełmska 6/8, Warszawa

Adres inwestycji KATOWICE, ul.Adamskiega 3a,3b

Obiekt: Budynek Mieszkalny

Temat: Projekt Wykonawczy

Instalacji wody zimnej i cwu

Branża: sanitarna

Projektował: mgr inż. Ewa Wilhelmi

upr. nr St-98/83

Opracował: mgr inż. Krzysztof Wójcik

Warszawa, maj 2006 r

` 2

SPIS TREŚCI
1. Dane wyjściowe.............................................................................................. 3
1.1. Charakterystyka ogólna ....................................................................................................................... 3
1.2. Podstawa opracowania ......................................................................................................................... 3
1.3. Zakres opracowania.............................................................................................................................. 3

2. Projektowane rozwiązanie instalacji .............................................................. 3

2.1. Instalacja wody zimnej ......................................................................................................................... 3
2.1.1 Opis instalacji...................................................................................................................................... 3
2.1.2 Zapotrzebowanie wody ....................................................................................................................... 4
2.1.3 Obliczenia hydrauliczne ...................................................................................................................... 4
2.2. Instalacja wody ciepłej ............................................................................................................................ 5
2.2.1 Opis instalacji...................................................................................................................................... 5
2.3. Instalacja kanalizacji sanitarnej .................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
2.3.1. Opis instalacji................................................................................ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
2.4.2 Ilość ścieków bytowo-gospodarczych........................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
2.4. Próby szczelności ................................................................................................................................... 5

3. Uwagi końcowe .............................................................................................. 6

SPIS RYSUNKÓW

1. Rzut piwnic nr rys. 01/05

2. Rzut parteru nr rys. 02/05
3. Rzut 1-3 piętra nr rys. 03/05
4. Rzut 4 piętra – Instalacje wodno-kanalizacyjne nr rys. 04/05
5. Rozwinięcie nr rys. 05/05
` 3

1. Dane wyjściowe

1.1. Charakterystyka ogólna

Przedmiotem opracowania jest projekt wykonawczy wymiany instalacji wodociągowej wody

zimnej i zaprojektowanie instalacji cwu mieszkalnym w Katowicach przy ul.Adamskiego
3a/3b.
Inwestor: Zarzad Zasobów Mieszkalnych MSWiA
ul. Chełmaska 6/8, Warszawa.

1.2. Podstawa opracowania

Podstawę opracowania stanowią:

- Inwentaryzacja architektoniczna przeprowadzona w kwietniu 2005 r,
- wizja lokalna,
- obowiązujące normy, normatywy i przepisy szczegółowe dotyczące instalacji wod. –
kan.

1.3. Zakres opracowania

Projekt niniejszy obejmuje:

a) instalację wewnętrzną wody zimnej pitnej
b) instalacje wewnętrzną ciepłej wody użytkowej z cyrkulacją.

2. Projektowane rozwiązanie instalacji

2.1. Instalacja wody zimnej

2.1.1 Opis instalacji

Przewody rozprowadzające dla instalacji wody zimnej należy wykonać z rur PP. Łączenie
przewodów poprzez zgrzewanie.
Przewody rozprowadzające umieszczone będą pod stropem w piwnicy.
Przewody zamocować do konstrukcji budynku za pomocą obejm do rur i prętów
gwintowanych systemu Hilti. Pomiędzy przewodem a obejmą uchwytu zastosować
przekładki elastyczne.
` 4

Przewody rozprowadzające zaizolować otuliną izolacyjną Thermaflex FRZ o grubości

2,5 mm.
Na rozgałęzieniach i podejściach od pionów wody zimnej zainstalować zawory odcinające.
Przewody rozprowadzające prowadzić ze spadkiem ok. 3‰ w kierunku pomieszczenia
wodomierzowego w celu umożliwienia odwodnienia przewodów.
Instalację rozprowadzająca oraz podejścia pod przybory instalacji wody zimnej wykonać z rur
PP .
Rozprowadzenie przewodów i ich średnice pokazano na przynależnych rysunkach.

2.1.2 Zapotrzebowanie wody

Obliczeniowy przepływ wody zgodnie z normą PN-92/B-01706 wg wzoru:

q = 0,682 (qn) 0,45 – 0,14

Ilość przyborów w budynku przyjęto zgodnie z inwentaryzacją

Normatywny Budynek
Nazwa przyboru wypływ dla
cw i zw Ilość Σqn
qn
Bateria umywalkowa 0,07x2=0,14 34 4,76
Bateria wannowa 0,15x2=0,30 30 9,00
Bateria zlewozmywakowa 0,07x2=0,14 30 4,20
Płuczka zbiornikowa 0,13 34 4,42
Razem 22,28

q = 0,682 (22,38) 0,45 – 0,14 = 2,59 l/s

Na przyłączu wodociągowym należy zainstalować zestaw wodomierzowy z zaworem
zwrotnym antyskażeniowy po stronie instalacyjnej.
Typ zaworu antyskazeniowego EA DN 50.
Wodomierz:
Qw = 2x2,98x3,6 = 24,5 m3/h
Dla tej wartości dobrano wodomierz MZ 50 DN 50. Za zestawem wodomierzowym należy
zainstalować zawór zwrotny antyskażeniowy typ BA.

2.1.3 Obliczenia hydrauliczne

Obliczenie hydrauliczne wykonano programem H2O

Wymagane ciśnienie na wejściu do budynku – 33,79 m H2O = 0,34 MPa
` 5

2.2. Instalacja wody ciepłej

2.2.1 Opis instalacji

Źródłem wody ciepłej będzie wymiennik ciepłej wody zainstalowany w węźle cieplnym –
według odrębnego projektu.
Przewody rozprowadzające dla instalacji ciepłej wody użytkowej i cyrkulacyjnej należy
wykonać z rur PP stabi.
Łączenie przewodów poprzez zgrzewanie.
Przewody rozprowadzające umieszczone będą pod stropem w piwnicy.
Przewody zamocować do konstrukcji budynku za pomocą obejm do rur i prętów
gwintowanych systemu Hilti. Pomiędzy przewodem a obejmą uchwytu zastosować
przekładki elastyczne.
Przewody rozprowadzające zaizolować otuliną izolacyjną Thermaflex FRZ o grubości dla
poszczególnych średnic:
16x3 – 18x20,
20x3,6 – 22x20
25x4,4 – 28x20
32x5,4 – 34x35
40x6,6 – 42x35
63x9,7 – 66x45
75x11,4 – 78x45

Na rozgałęzieniach i podejściach od pionów wody zimnej zainstalować zawory odcinające.

Przewody rozprowadzające prowadzić ze spadkiem ok. 3‰ w kierunku pomieszczenia węzła
cieplnego w celu umożliwienia odwodnienia przewodów.
Rozprowadzenie przewodów i ich średnice pokazano na przynależnych rysunkach.
Instalację ciepłej wody należy okresowo poddawać przegrzewowi na temperaturę 70oC w celu
usunięcia bakterii Legionella. Proces ten prowadzić w godzinach nocnych po uprzednim
zawiadomieniu lokatorów.

2.3. Próby szczelności

Instalację wody zimnej i ciepłej, wykonaną z PP poddać próbą szczelności z wymaganiami

zawartymi w „Warunkach technicznych wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych.
Tom II – Instalacje sanitarne i przemysłowe”
` 6

Zgodnie z wytycznymi próbę szczelności należy przeprowadzać przed zakryciem instalacji w

całości. Przed próbą należy napełnić instalację wodą oraz dokładnie odpowietrzyć. Badanie
szczelności przewodów i armatury przeprowadzić za pomocą próby wodnej przy ciśnieniu:
ppróby = 1,5 x probocze
lecz nie mniejszym niż 0,9 MPa. Ciśnienie to należy dwukrotnie podnosić w okresie 30 minut
po pierwotniej wartości. Po dalszych 30 minutach spadek ciśnienia nie może przekraczać
0,06 MPa. W czasie następnych 120 minut spadek ciśnienia nie może przekroczyć 0,02 MPa.
W przypadku wystąpienia przecieków podczas przeprowadzanie próby szczelności należy je
usunąć i ponowione przeprowadzić całą próbę od początku.
Po pozytywnym zakończeniu prób szczelności przewody należy poddać płukaniu wodą
wodociągową. Wodę z instalacji po zakończeniu prób należy poddać badaniom
fizykochemicznym i bakteriologicznym. Jeżeli badania wykażą potrzebę dezynfekcji należy
przeprowadzić ją roztworem wapna chlorowanego lub roztworem podchlorynu sodu w czasie
24 godzin.
Po zakończeniu dezynfekcji należy przewody ponownie przepłukać wodą.
Podejścia i piony kanalizacyjne należy obserwować podczas przepływu wody odprowadzanej
z dowolnie wybranych przyborów sanitarnych. Poziomy odprowadzające ścieki należy
napełnić całkowicie wodą powyżej kolana łączącego pion z poziomem a następnie poddać
obserwacji. W przypadku występowania nieszczelności instalację poprawić a następnie
ponownie poddać próbie szczelności.
Wyniki prób szczelności odcinków, jak i całego przewodu powinny być ujęte w protokółach
podpisanych przez przedstawicieli wykonawcy, nadzoru inwestorskiego i użytkownika.
Skuteczność działania zaworu BA powinna być co 6 miesięcy badana przez osoby z
odpowiednimi uprawnieniami.

3. Uwagi końcowe
Obowiązkiem wykonawców instalacji jest dostarczenie wymaganych, aktualnych atestów i
dopuszczeń, oraz certyfikatów wszystkich zastosowanych materiałów i urządzeń. Wszystkie
urządzenia muszą być oznaczone znakiem bezpieczeństwa. W przypadku urządzeń, które nie
podlegają obowiązkowi zgłaszania do certyfikacji na znak bezpieczeństwa i oznaczenia tym
znakiem, wykonawca jest zobowiązany dostarczyć odpowiednią deklarację dostawcy,
mówiącą o zgodności tych wyrobów z normami wprowadzonymi do obowiązkowego
stosowania oraz wymaganiami określonymi właściwymi przepisami.
` 7

Wszystkie urządzenia pozostające w kontakcie z wodą użytkową wymagają atestu

higienicznego Państwowego Zakładu Higieny.
I. OPIS TECHNICZNY
I.1. Dane ogólne

Na podstawie niniejszej dokumentacji należy wykonać modernizację węzła

cieplnego c.o. wraz z rozbudową o układ centralny przygotowania c.w.u. dla
bud. mieszk. ul. Adamskiego 3a,b w Katowicach / rys.nr 1 /.
Dostawa ciepła do w/w obiektu w postaci wody wysokoparametrowej
nastąpi z magistrali i źródła Ciepłowni Wujek.
Potrzeby cieplne obiektu w zakresie c.o. były dotychczas pokrywane z jedno-
funkcyjnego węzła cieplnego zlokalizowanego w obiekcie.
Przygotowanie c.w.u. następowało na bazie indywidualnych piecyków gazo-
wych zlokalizowanych w poszczególnych mieszkaniach.

I.2. Podstwa opracowania

- zlecenie Inwestora
- zapewnienie dostawy ciepła i warunki techniczne podłączenia,- pismo
PEC Katowice S.A. z dnia 04.04.2006r znak ID/MJ/364/03/2006
- fragmentaryczna inwentaryzacja własna obiektu
- obowiązujące normy i przepisy.

I.3. Zakres opracowania

Przedmiotem opracowania jest projekt techniczny modernizacji węzła

cieplnego c.o. wraz z rozbudową o układ centralny przygotowania c.w.u.
/cz. technologiczna i akpia /.

I.4. Węzeł cieplny wymiennikowy

W układzie technologicznym węzła cieplnego można wyróżnić następujące

elementy:

a/ układ wysokoparametrowy (grzewczy)

- obieg c.o.
- obieg c.w.u.

b/ układ niskoparametrowy
- obieg c.o.
- obieg c.w.u.
c/ układ zabezpieczający.

d/ układ uzupełniający.
 2

ad. a/ UKŁAD WYSOKOPARAMETROWY / GRZEWCZY /.

Na wejściu do węzła cieplnego, na przewodzie zasilającym zamontowane są

w kolejności: zawór odcinający kulowy, filtr siatkowo –magnetyczny firmy
INFRACOR typu IFM z siatką 600 oczek/cm2, oraz licznik ciepła firmy ACTARIS
ultradźwiękowy typu CF Echo z przetwornikiem US Echo-2.5 dn 20 mm..
Na przewodzie powrotnym zamontowane są w kolejności: zawór odcinający
kulowy, filtr siatkowy FS-1, z siatką 600 oczek/cm2 i zawór regulacji różnicy
ciśnień z ograniczeniem przepływu firmy DANFOSS, typu AFPB/VFQ 21
Dn 20 mm z rurką impulsową na zasilaniu.
Przewód zasilający doprowadza czynnik grzewczy do obiegu c.o. i obiegu
c.w.u. / wymienników c.o. i c.w.u. /.

- Obieg c.o.
--------------
Na przewodzie zasilającym przed wymiennikiem zamontowany jest zawór
odcinający, a na przewodzie powrotnym za wymiennikiem ciepła firmy SONDEX
typu SL 70-BR 25-18-TM szt.1 zamontowany jest zawór automatycznej regulacji
firmy DANFOSS typu VM2 o średnicy Dn 20 mm /pogodowy/.

Ponadto układ wyposażono w niezbędną aparaturę kontrolno-pomiarową,

manometry i termometry,- patrz schemat węzła cieplnego /rys. nr 2 /.
Spusty i odpowietrzenia wynikające z układu rurociągów, sprowadzono po-
przez lejki spustowe, rurę odpływową nad kratkę ściekową w pomieszczeniu węzła.

- Obieg c.w.u.
----------------
Ciepła woda użytkowa przygotowywana jest w wymienniku płytowym firmy
SONDEX typu SL34-BR25-64-TL szt. 1.
Na przewodzie zasilającym przed wymiennikiem zamontowane są dwa zawory
regulacyjne /w układzie równoległym/ firmy DANFOSS typu VM2 1-szy o średnicy
Dn 20 mm 2-gi o średnicy Dn 15 mm, a na przewodzie powrotnym za ymiennikiem
licznik ciepła firmy ACTARIS ultradźwiękowy typu CF Echo z przetwornikiem US
Echo-2.5 Dn 20 mm.

Ponadto układ wyposażono w niezbędną aparaturę kontrolno-pomiarową,

manometry i termometry,- patrz schemat węzła cieplnego /rys. nr 2/. Spusty
i odpowietrzenia, wynikające z układu rurociągów, sprowadzono poprzez lejki
spustowe, rurę odpływową nad kratkę ściekową w pomieszczeniu węzła.

ad. b/ UKŁAD NISKOPARAMETROWY

- Obieg c.o.
--------------
Transformacja parametrów wody grzewczej 135/70 0C na parametry 80/60 0C
następuje w wymienniku ciepła przeciwprądowym płytowym firmy SONDEX
typu SL 70-BR 25-18-TM szt.1.
 3

Obieg wody niskoparametrowej c.o. wymuszony jest za pomocą pompy

obiegowej firmy GRUNDFOS typu MAGNA UPE 32-120F, zainstalowanej na
przewodzie powrotnym .
Na przewodzie powrotnym przed pompą od strony instalacji wewnętrznej
zamontowany jest filtr siatkowo – magnetyczny firmy INFRACOR typu IFM
z siatką o oczkach 300 szt/cm2.
Układ niskoparametrowy odcięty jest od instalacji wewnętrznej c.o. za pomocą
zaworu odcinającego kulowego, zamontowanego na przewodzie zasilającym
i powrotnym.
Ponadto układ wyposażony jest w niezbędną aparaturę kontrolno-pomiarową:
manometry i termometry,- patrz schemat węzła cieplnego /rys. nr 2/, oraz w spusty
i odpowietrzenia wynikające z układu rurociągów, które sprowadzone są poprzez
lejki spustowe, rurę odpływową nad kratkę ściekową w pomieszczeniu węzła.

- Obieg c.w.u.
-----------------
Przygotowanie c.w.u. o temperaturze tcwu = 55 0 C następuje w wymienniku
płytowym, przeciwprądowym firmy SONDEX typu SL34-BR25-64-TL szt. 1
Woda zimna doprowadzona jest do wymiennika pod ciśnieniem wodociągowym.
Na przewodzie wody zimnej zamontowano w kolejności: zawór odcinający
kulowy, filtr siatkowo-magnetyczny firmy INFRACOR typu IFM, oraz zawór
zwrotny.
Za wymiennikiem, na przewodzie c.w.u. zamontowany jest zawór odcinający.

Układ c.w.u. wyposażono w obieg cyrkulacji wymuszonej. Cyrkulację wody

w obiegu zapewnia pompa cyrkulacyjna firmy GRUNDFOS typu UPS 32-120F( B).
Przed pompą cyrkulacyjną , zamontowany jest zawór odcinający kulowy oraz
filtr siatkowo - magnetyczny firmy INFRACOR typu IFM , a za pompą zawór
zwrotny.
Ponadto układ wyposażony jest w niezbędną aparaturę kontrolno-pomiarową:
manometry i termometry,- patrz schemat węzła cieplnego /rys. nr 2/.

ad. c/ UKŁAD ZABEZPIECZAJĄCY.

Układ niskoparametrowy c.o. jest zabezpieczony zgodnie z PN-B-02414/99

za pomocą zamkniętego naczynia wzbiorczego przeponowego firmy REFLEX
typu N 80 szt. 1.
Ponadto układ zabezpieczono zaworem bezpieczeństwa firmy SYR nr kat. 1915
d1 x d2 = 32 mm x 40 mm, d0 = 27 mm, ciśnienie początku otwarcia p = 0.5 MPa
szt. 2 , zamontowanymi na przewodzie zasilającym bezpośrednio za
wymiennikiem.

Układ niskoparametrowy c.w.u. zabezpieczono zaworem bezpieczeństwa

firmy SYR nr kat. 2115, d1 x d2 = 32 mm x 40 mm , d0 = 27 mm , ciśnienie
początku otwarcia p = 0.6 MPa , szt. 2, zamontowanym zgodnie z PN-76/B
-02440 na dopływie wody zimnej , przed wymiennikiem płytowym firmy
SONDEX typu SL34-BR25-64-TL.
 4

ad. d/ UKŁAD UZUPEŁNIAJĄCY.

Uzupełnienie zładu niskoparametrowego następuje z powrotu wysokich

parametrów
poprzez "spinkę" przewodem dn 20 mm, na której zamontowany jest:
- wodomierz firmy METRON typu JS-0.6-46 PN 16/90 0C
- zawór zwrotny
- zawór redukcyjny firmy HONEYWELL typu D 06 F15B
- dwa zawory odcinające kulowe

I.5. Opis układów akpia

W węźle cieplnym zamontowane są następujące układy akpia:

a/ układy automatycznej regulacji c.o. i c.w.u.

b/ regulacji różnicy ciśnień z ograniczeniem przepływu
c/ układ pomiaru zużytej energii cieplnej
d/ pomiary miejscowe temperatury i ciśnienia

ad a/ UKŁAD AUTOMATYCZNEJ REGULACJI

Regulacja dostawy ciepła na cele c.o. i c.w.u. odbywa się za pomocą

regulatora firmy DANFOSS typu ECL Comfort 300 z kartą C66 /230V a.c./.
Regulator ten realizuje za pomocą czujników temperatury i zaworów
regulacyjnych regulację pogodową dla obwodu centralnego ogrzewania
i regulację stałowartościową dla obwodu ciepłej wody użytkowej.
Regulator ten współpracuje:
- dla układu c.o. - z zaworem regulacyjnym firmy DANFOSS typu VM2
o średnicy Dn = 20 mm i Kv = 4.0 m3/h.
- dla układu c.w.u. - z zaworami regulacyjnymi firmy DANFOSS typu VM2
zamontowanymi w układzie równoległym:
1-szy o średnicy Dn = 20 mm i Kv = 4.0 m3/h
2-gi o średnicy Dn = 15 mm i Kv = 1.0 m3/h

Pracę zaworów regulacyjnych /otwieranie i zamykanie/ umożliwiają napędy

elektryczne:
 5

- układ c.o. - siłownik typu AMV 13

- układ c.w.u. - siłownik typu AMV 13 /że sprężyną zwrotną o sygnale 0-10V/
Siłowniki j.w. zasilane są z napięciem 230 V.
Regulator sprzężony jest z zanurzeniowymi czujnikami temperatury z tulejami
ochronnymi firmy DANFOSS typu:

- ESMU-10 dla powietrza zewnętrznego

- ESMU dla wody zasilającej i powrotnej instalację wewnętrzną c.o.
oraz c.w.u.
Regulator reguluje temperaturę wody zasilającej instalację wewnętrzną c.o.
w zależności od temperatury zewnętrznej, z jednoczesnym uwzględnieniem
temperatury powrotu wysokich parametrów.
Regulator jest w stanie samodzielnie dostosować krzywą grzania do chara-
kterystyki budynku. Posiada on również program dobowy oraz tygodniowy,
umożliwiający osłabienie ogrzewania obiektu w godzinach nocnych, w dni wolne
od pracy itp.
Regulacja c.w.u. jest regulacją stałowartościową. Ilość wody grzewczej
dopływającej do wymiennika c.w.u. utrzymywana jest na takim poziomie,
aby temperatura c.w.u. niezależnie od jej rozbioru posiadała temperaturę
założoną.

Ponadto regulator posiada następujące funkcje :

- możliwość realizacji priorytetu ciepłej wody użytkowej
- nadrzędnego ograniczenia temperatury powrotu wody sieciowej
- sterowanie pracą pomp obiegowych c.o.
- realizację dowolnej krzywej regulacji z dwoma punktami załamania
- możliwość współpracy z komputerem centralnym
- samodiagnostyka i kontrola wewnętrznych systemów regulatora
i obwodów oraz pokazywanie błędów na wyświetlaczu.
- zabezpieczenie nastaw kodem
Sterowanie pracą pomp pozwala na:
a/ załączanie i wyłączanie pomp obiegowych c.o. zależnie od tempe-
ratury zewnętrznej i temperatury zasilania w wewnętrznej instalacji c.o.
b/ wyłączenie pompy obiegowej c.o. i odcięcie dopływu energii
cieplnej do węzła w przypadku przekroczenia zadanej temperatury
zewnętrznej,
c/ możliwość cyklicznego uruchamiania pompy obiegowej c.o. w okresie
letnim.

Wszystkie wartości mierzone przez regulator oraz wielkości nastaw można od-
czytać na ekranie regulatora. Podstawowy ekran może być zaprogramowany tak
by wyświetlał obliczoną wartość zadaną regulacji, temperaturę wody zasilającej
obieg wtórny, temperaturę powrotu obiegu pierwotnego lub temperaturę
zewnętrzną.
Centralny regulator pracy węzła należy zamontować na ramie montażowej
węzła kompaktowego w szafce sterowniczej akpia z dala od przewodów
 6

elektromagnetycznych w miejscu łatwo dostępnym dla odczytów i obsługi.

Szafka sterownicza akpia posiada stopień ochronny IP 52. Tablicę kontrolną

w szafce akpia,- wszystkie funkcje, załączniki i wyłączniki, należy oznaczyć
czytelnie w języku polskim.
W przypadku zaniku prądu siłownik zamyka zawór regulacyjny, a po
powtórnym włączeniu zasilania elektrycznego otwiera zawór do pozycji wyma-
ganej przez regulator ogrzewania.
Istnieje możliwość odłączenia sygnału sterującego z regulatora i przejście na
sterowanie ręczne. Szczelna obudowa siłownika klasy IP 54 zabezpiecza go
przed kurzem i mgłą wodną.
Regulator oraz siłowniki zaworów regulacyjnych /c.o. i c.w.u./ należy zasilać
napięciem zmiennym 230 V a.c.
Czujnik temperatury zewnętrznej należy zamontować na ścianie północnej
budynku.
Regulator należy zamontować wg wytycznych zawartych w Dokumentacji
Techniczno-Ruchowej.

ad b/ REGULACJA RÓŻNICY CIŚNIENIA I PRZEPŁYWU

WODY SIECIOWEJ

Regulacja różnicy ciśnień i natężenia przepływu wody sieciowej dopływającej

do węzła cieplnego jest realizowana poprzez zamontowany na przewodzie powrotnym
zawór regulacyjny różnicy ciśnień i przepływu firmy DANFOSS typu AFPB/VFQ 21,
dn 20mm, Kvs= 6.3 m3/h ; p=0.2 bar, Gmax=3.0m3/h ; zakres nastawy 15-150 kPa
z rurką impulsową na zasilaniu.
Zawór zamyka się przy rosnącej różnicy ciśnień lub gdy maksymalny żądany
przepływ jest przekroczony.

ad c/ UKŁAD POMIARU ZUŻYTEJ ENERGII CIEPLNEJ

W węźle cieplnym do pomiaru zużytej energii cieplnej zaprojektowano

liczniki ciepła:
- c.o.+ c.w.u. /na wspólnym przewodzie zasilającym/
licznik ciepła firmy ACTARIS
typu CF Echo /US Echo 2.5 / DN 20 / Tmax=1100C / Qn=2.5 m3 / h / PT 100.
- c.w.u. /na przewodzie powrotnym obiegu c.w.u./
licznik ciepła firmy ACTARIS
typu CF Echo /US Echo 2.5 / DN 20 / Tmax=1100C / Qn=2.5 m3 / h / PT 100.

Mikroprocesorowe przeliczniki energii cieplnej CF Echo, wyposażone są w baterię

6 lub 12-letnią, są urządzeniami przeliczającymi wielkości wejściowe: objętość
nośnika i różnicę temperatur na dopływie i odpływie, na ilość energii cieplnej,
 7

pobranej przez instalację odbiorczą.

Przelicznik wyposażony jest w wyświetlacz LCD, który wskazuje:

- energię
- objętość
- przepływ
- różnicę temperatur
- temperaturę zasilania
- temperaturę powrotu
- moc
- czas pracy
- test wyświetlacza
- sygnalizacja błędów
- czas trwania błędów
- energia zarejestrowana na koniec miesiąca
- maksymalny przepływ w miesiącu z datą i godziną wystąpienia
- maksymalna moc z datą i godziną wystąpienia

Przetwornik przepływu wody gorącej typu US Echo służy do pomiaru przepływu

objętości nośnika ciepła - wody w przewodach instalacji cieplnych .
Przetwornik należy zamontować na rurociągu,- zasilającym dla c.o. + c.w.u.
oraz powrotnym dla c.w.u. zgodnie z kierunkiem przepływu zaznaczonym na
korpusie urządzenia,- wymagana zabudowa pozioma.
Para czujników temperatury służy do pomiaru temperatury nośnika ciepła.
Zasada działania czujników polega na zmianie rezystencji rezystora termo-
metrycznego PT 100 pod wpływem temperatury.

Tuleje termometryczne do mocowania czujników termometrów oporowych

należy wspawać w rurociąg zasilający i powrotny sieci wysokoparametrowej tak
aby czujniki gniazdkowe wraz z nałożoną tuleją miały głowicę skierowaną ku górze.
Czujniki temperatury połączyć należy z licznikiem przewodami impulsowymi o
tej samej długości, nie przekraczającej 10m.
Liczniki ciepła należy zamontować na ramie montażowej węzła cieplnego, obok
szafki akpia w pobliżu odcinków pomiarowych, z dala od źródeł ciepła i przewo-
dów elektromagnetycznych, w miejscu łatwo dostępnym dla odczytów i obsługi.
Liczniki ciepła należy zamontować wg wytycznych zawartych w Dokumentacji
Techniczno-Ruchowej.

ad d/ POMIARY MIEJSCOWE TEMPERATURY I CIŚNIENIA

Dla umożliwienia kontroli parametrów pracy węzła cieplnego, na rurociągach

wody sieciowej i instalacyjnej zamontowane będą manometry i termometry
tarczowe, służące do pomiarów miejscowych.
Węzeł cieplny wyposażono w:
- termometry , o klasie dokładności 2,0 i o zakresie 0 - 150 0C - do
pomiarów po stronie wysokich i niskich parametrów.
 8

- manometry tarczowe o średnicy 100 mm, klasie dokładności1,0

i o zakresie 0 - 1,6 MPa - do pomiarów po stronie wysokich parametrów.
- manometry tarczowe o średnicy 100 mm, klasie dokładności 1,0 i o zakresie
0 - 1,0 MPa - do pomiarów po stronie niskich parametrów.

Termometry i manometry będą połączone z rurociągami za pomocą połączeń

gwintowanych typu M20 X 1,5 przewodami impulsowymi.
Manometryczne przewody impulsowe będą wyposażone w zawór dwudrogowy.
Miejsca montażu termometrów i manometrów przedstawiono na schemacie
węzła cieplnego.

I.6. Rurociągi i armatura

Rurociągi węzła cieplnego należy wykonać:

- wysokie parametry - z rur stalowych bez szwu

- niskie parametry
a/ układ c.o. - z rur stalowych ze szwem.
b/ układ c.w.u. - z rur PP

Armaturę odcinającą należy stosować:

- po stronie wysokich parametrów - na ciśnienie 16 kG/cm2.

- po stronie niskich parametrów - na ciśnienie 6 kG/cm2.

Urządzenia i armaturę dobrano w oparciu o karty katalogowe producentów

Średnice przewodów, miejsce zabudowy armatury i urządzeń pokazano na
schemacie węzła cieplnego /rys.nr 2/.

I.7. Próby hydrauliczne

Po zakończeniu robót montażowych węzeł cieplny należy przepłukać i poddać

próbie ciśnieniowej.
Próbę należy odebrać zgodnie z PN-66/B-10405 i PN-64/B-10400 oraz
"Warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych"
cz.III.

I.8. Zabezpieczenie antykorozyjne i termiczne

Rurociągi po stronie wody sieciowej i instalacyjnej oraz konstrukcje

stalowe w węźle należy zabezpieczyć przed korozją poprzez nałożenie powłok
malarskich.
 9

Przygotowanie powierzchni do malowania należy wykonać zgodnie

z PN 70/H-97051.
Wymagana jakość przygotowania powierzchni do malowania:
- rurociągi po stronie wody sieciowej - 2-gi stopień czystości
wg PN-70/H-97052
- rurociągi po stronie wody instalacyjnej - 3-ci stopień czystości
wg PN-70/H-97052
Rurociągi wody sieciowej malować:
- dwukrotnie silikonową farbą podkładową o symbolu 7820-654-840,
- dwukrotnie silikonową farbą nawierzchniową termoodporną o
symbolu 7860-654-850
Rurociągi wody instalacyjnej malować:
- jednokrotnie farbą podkładową o symbolu 1313 322 23 XX01 / Unikor/
- jednokrotnie farbą nawierzchniową o symbolu 1313-4691-952 / Fegmal/
Konstrukcje stalowe malować:
- jednokrotnie farbą podkładową o symbolu 1313 322 23 XX01 / Unikor /
- jednokrotnie emalią Autorenolak o symbolu 1313-2111.

Izolacja rurociągów, wymiennika oraz urządzeń cieplnych, zamontowa-

nych w węźle cieplnym powinna być zgodna z normą PN-B-02421 oraz
powinna spełniać wymagania podane w Certyfikacie Budowlanym wydanym
przez COBRTI- INSTAL. oraz wymagania Państwowego Zakładu Higieny.

Izolację przewodów należy wykonać w technologii:

- izolacja właściwa,- otulina termoizolacyjna STEINONORM 300
z pianki poliuretanowej
- płaszcz ochronny dla izolacji właściwej,- rura PCV.
Izolację wymienników płytowych będzie stanowiła prefabrykowana izolacja
firmowa.
Po zaizolowaniu rurociągi węzła cieplnego należy oznaczyć za pomocą
strzałek o następujących kolorach:

- zasilanie wysokich parametrów - czerwony ciemny

- powrót wysokich parametrów - ciemny niebieski
- zasilanie niskich parametrów - czerwony jasny
- powrót niskich parametrów - niebieski jasny
- przewody bezpieczeństwa - żółty / czarny
- przewody impulsowe - czarny
- przewody odwadniające i odpowietrzające - brązowy
- woda zimna - zielony
- c.w.u. - zielony / pomarańczowy
- cyrkulacja - zielony / biały
 10

I.9. Uwagi końcowe

- Zaprojektowany węzeł cieplny c.o. i c.w.u. należy zlokalizować w pomie-

szczeniu istniejącego „węzła cieplnego c.o.”.

- Istniejące pomieszczenie węzła cieplnego powinno spełniać wymagania

określone dla węzłów ciepłowniczych w PN-B-02423.
- Układ wysokoparametrowy i niskoparametrowy projektowanego węzła
cieplnego należy połączyć z przyłączem wysokoparametrowym i instalacjami
wewnętrznymi c.o. /projektowaną – modernizacja istniejącej/, oraz c.w.u.
/projektowaną/ w jedną całość.

- Wszystkie urządzenia objęte projektowanym węzłem cieplnym powinny być

w nim funkcjonalnie rozmieszczone i dostępne dla bieżącej obsługi oraz
ewentualnego demontażu.

- Wszystkie elementy, podzespoły, wchodzące w skład węzła cieplnego

posiadają wymiary /wielkości/ pozwalające na ich ręczny transport do
pomieszczenia węzła cieplnego piwnicznym ciągiem komunikacyjnym z
uwzględnieniem najwęższych miejsc / otworów drzwiowych /.

- Całość robót należy wykonać zgodnie z dokumentacją techniczną oraz

przepisami zawartymi w "Warunkach technicznych wykonania i odbioru robót
budowlano-montażowych - instalacje sanitarne i przemysłowe" cz.II wyd.III
oraz zgodnie z normą PN-64/B-10400 pt."Wymagania i badania techniczne
przy odbiorze - Urządzenia c.o. i c.w.u. w budownictwie powszechnym"
i przepisami BHP i P.poż.
 1
II. O B L I C Z E N I A
Modernizacja węzła cieplnego c.o. wraz z rozbudową o układ c.w.u. w bud. mieszk.
ul. Adamskiego 3a,b Katowice.

II .1. Dane i założenia do obliczeń

-temperatura obliczeniowa czynnika grzewczego (wody sieciowej) w sezonie

grzewczym
Tz/Tp = 135 / 700 C

-temperatura obliczeniowa czynnika grzewczego (wody sieciowej) w lecie

Tz/Tp = 70 / 350C

-temperatura czynnika ogrzewanego (wody instalacyjnej c.o.)

tz/tp = 80 / 600 C

-temperatura ciepłej i zimnej wody

t /tcwu = 5 / 550C

-max / min - ciśnienie dyspozycyjne sieci cieplnej

H = 330/150 kPa

-założony typ wymiennika – płytowy, lutowany

-ciśnienie statyczne w miejscu przyłączenia

naczynia wzbiorczego
Pst 220 kPa
-maksymalne obliczeniowe nadciśnienie
w naczyniu podczas eksploatacji instalacji
Pmax 500 kPa

II.2. Bilans ciepła na cele c.o.

Zapotrzebowanie ciepła Q 85 kW

II.3. Dobór wymienników ciepła

Wymiennik ciepła dobrano za pomocą programu komputerowego do doboru

wymienników f-my SONDEX
Dobrano wymiennik ciepła płytowy, lutowany
typu SL 70-BR 25-18-TM 1 szt.
Wydajność cieplna Q 85 kW
Materiał płyty AISI 316
strona strona
grzejna ogrzewana
Króćce- połączenia gwintowane dn 40 40 mm
0
T1, t1 135 60 C
0
T2, t2 70 80 C
p1,2 1.5 14.0 kPa
G1,2 1.12 3.65 m3 / h
 2

W obliczeniach uwzględniono warstwę osadu powstałego w wymienniku po

kilkuletniej eksploatacji.
Wydruk doboru wymiennika w egzemplarzu archiwalnym projektu,- autorskim.

II.4. Dobór pomp obiegowych c.o.

Obliczenie wydajności pompy

3600 * Q
Gp  m3 / h
(t z  t p ) * cw * 

zapotrzebowanie ciepła Q 85 kW
0
temp. wody zasil. inst. c.o. tz 80 C
0
temp. wody powrotnej z inst. c.o. tp 60 C
ciepło właściwe wody cw 4.18 kJ/kg*K
gęstość wody (temp. 600C)  983.2 kg / m3

Wydajność pompy Gp 3.7 m3/h

Obliczenie wysokości podnoszenia pompy

Hp = hw + hi

opór instalacji węzła + wymiennika wg pkt II.9.2. hw 17.2 kPa

opór instalacji c.o. w budynku wg. projektu hi 24.0 kPa

Wysokość podnoszenia pompy Hp 41.2 kPa

Przyjęto pompę f-my GRUNDFOS

typu MAGNA UPE 32-120 F n 1 szt
elektroniczną, PN 6
prąd jednofazowy U 1 x 230 V
moc N 345 W
połączenia kołnierzowe dn 32

II.5. Dobór układu zabezpieczającego

( wg PN - B - 02414/1999 r oraz wg przepisów DT )

II.5.1. Obliczenie naczynia wzbiorczego przeponowego

-Obliczenie pojemności użytkowej naczynia wzbiorczego przeponowego.

Vu =Vinst*1*V dm3

pojemność zładu c.o. Vnst 1.2 m3

gęstość wody o temp. 100C 1 999.6 kg / m3
przyrost objętości wody dla tz =80 0C
V 0.0287 dm3 / kg
Pojemność użytkowa naczynia Vu 34.4 dm3
 3

-Obliczenie pojemności całkowitej naczynia wzbiorczego

pmax  1
Vc = Vu dm 3
p max  pst
maksymalne obliczeniowe nadciśnienie w naczyniu podczas eksploatacji instalacji
Pmax 5 bar
ciśnienie statyczne w miejscu przyłączenia naczynia wzbiorczego
Pst 2.2 bar
Pojemność całkowita naczynia
Vc 73.7 dm3

W stacji wymienników projektuje się naczynie przeponowe f-my REFLEX

z niewymienną przeponą typu N 80 1 szt.

pojemność użytkowa Vu 40 dm3

pojemność całkowita Vc 80 dm3
średnica D 512 mm
wysokość H 570 mm
ciśnienie obliczeniowe P 500 kPa

II.5.2.Obliczenie średnicy rury wzbiorczej, łączącej naczynie wzbiorcze

przeponowe z układem grzewczym.

d=0,7 Vu mm
pojemność użytkowa Vu 40 dm3
średnica rury wzbiorczej d 5 mm

Przyjęto średnicę rury wzbiorczej dn 20 mm

II .5.3. Obliczenie zaworu bezpieczeństwa

- obliczenie wg normy PN - B –02414/ 1999r

przelot siedliska dla n = 1 szt.

do=54 G mm
 c * n * p1 * 

masowa przepustowość
G = 447.3*b*A*  p2  p1  *  kg / s

ciśnienie dopuszczalne inst. c.o. p1= pmax 5 bar

ciśnienie dopuszczalne wody sieciowej p2 16 bar
p2-p1 =11 > 5 bar b 2 -
powierzchnia przekroju poprzecznego
jednej rurki wężownicy A 1.0*10-4 m2
0
gęstość wody przy temp. obl. t=135 C  930 kg / m3
Masowa przepustowość zaworu G 9.1 kg / s
współcz. wypływu zaworu dla cieczy dla zaworu SYR 1915 crz = 0.41
c = 0.9 crz = 0.369 -
Przelot siedliska dla n = 2 szt do 24.5 mm
 4

- obliczenie wg przepisów DT
przepustowość zaworu bezpieczeństwa m1
( wg DT - UC - 90 / ZS / E p. 4.1.3 DT - UC - 90 / KW / 04 p. 1.2)
( wzrost ciśnienia na skutek wzrostu objętości podgrzewanej wody )

m1 >3600*N / r kg / h

największa moc cieplna wymiennika N 85 kW

ciepło parowania wody przy ciśnieniu przed zaworem bezpieczeństwa
r 2054 kJ / kg
Przepustowość zaworu m1 149.0 kg/h

-przepustowość zaworu bezpieczeństwa m2

( wg DT - UC - 90 / ZS / 6 pkt.4.1.2)
(wzrost ciśnienia na skutek pęknięcia płyty)
.
m2  5.03 *  c * A * ( p2  p1 ) *  kg / h

współczynnik wypływu c 1 -
przekrój poprzeczny dwóch otworów w rurce A 2*100 mm2
ciśnienie dopuszczalne wody sieciowej p2 1.6 MPa
ciśnienie zrzutowe p1 1.1*0.5= 0.55 MPa
gęstość wody przy temp. obl. T=1350C 1 930 kg / m3

Przepustowość zaworu m2 31436.5 kg / h

powierzchnia przekroju siedliska

( wg DT -UC -90 WO -A / 01)
m1  m2
F mm2
5.03 *  c * ( p1  p3 ) * 1
ciśnienie wypływu p3 0 MPa
współcz. wypływu zaworu dla cieczy, dla zaworu SYR 1915
c 0.36 -
ciśnienie zrzutowe p 1 1.1*0.5= 0.55 MPa
gęstość wody przy temp. obl. T=135 C 0
1 930 kg / m3

powierzchnia przekroju siedliska F 771 mm2

przelot siedliska
4*F
do  mm
n *
przelot siedliska do 22.2 mm

Dobrano zawór bezpieczeństwa membranowy f-my SYR

typu 1915 2 szt
wymiary d1xd2 32x40 mm
przelot siedliska do 27 mm
ciśnienie początku otwarcia po 0.5 MPa
 5

II.6. Dobór średnic przewodów

-Przyłącze wysokich parametrów /c.o. + c.w.u./

3600 * Q
Przepływ G  m3 / h
(t z  t p ) * c w * 

zapotrzebowanie ciepła Q 85 + 37 kW
o
temperatura czynnika -zasilanie tz 135 C
o
temperatura czynnika - powrót tp 70 C
ciepło właściwe wody cw 4.18 kJ/kg* K
gęstość wody (śr. temp.102,5 0- C )  956,5 kg/m3

Przepływ G 1.7 m3/h

Przyjęto średnicę rur dn 40 mm
v 0.4 m/s
R 9.7 mmH2O/m

-Przyłącze wysokich parametrów c.o.

3600 * Q
Przepływ G  m3 / h
(t z  t p ) * c w * 

zapotrzebowanie ciepła Q 85 kW
o
temperatura czynnika -zasilanie tz 135 C
o
temperatura czynnika - powrót tp 70 C
ciepło właściwe wody cw 4.18 kJ/kg* K
gęstość wody (śr. temp.102,50)  956.5 kg/m3

Przepływ G 1.2 m3/h

Przyjęto średnicę rur dn 32 mm

v 0.4 m/s
R 12.6 mmH2O/m

-Przyłącze niskich parametrów c.o.

3600 * Q
Przepływ G  m3 / h
(t z  t p ) * c w * 

zapotrzebowanie ciepła Q 85 kW
o
temperatura czynnika -zasilanie tz 80 C
o
temperatura czynnika - powrót tp 60 C
ciepło właściwe wody cw 4.18 kJ/kg* K
gęstość wody (śr.temp.700)  977.7 kg/m3

Przepływ G 3.7 m3/h

Przyjęto średnicę rur dn 50 mm
v 0.5 m/s
R 10 mmH2O/m
 6

II.7. Dobór filtrów

II.7.1. Magnetofiltr na zasilaniu wysokich parametrów

Dobrano magnetofiltr f-my INFRACOR typu IFM

średnica dn 40 mm
współczynnik przepływu Kvs 33 m3/h
siatka 600 o/cm2
połączenia gwintowane
ciśnienie obliczeniowe PN 1.6 MPa
przepływ G 1.7 m3/h
strata ciśnienia p 0.2 kPa

II.7.2. Filtr siatkowy na powrocie wysokich parametrów

Dobrano filtr siatkowy

średnica dn 40 mm
współczynnik przepływu Kvs 33 m3/h
siatka 600 o/cm2
połączenia gwintowane
ciśnienie obliczeniowe PN 1.6 MPa
przepływ G 1.7 m3/h
strata ciśnienia p 0.2 kPa

II.7.3. Magnetofiltr na powrocie niskich parametrów c.o.

Dobrano magnetofiltr f-my INFRACOR typu IFM

średnica dn 50 mm
współczynnik przepływu Kvs 54 m3/h
siatka 300 o/cm2
połączenia gwintowane
ciśnienie obliczeniowe PN 1.6 MPa
przepływ G 3.7 m3/h
strata ciśnienia p 0.4 kPa

II.8. Dobór układu pomiarowego

II.8.1 Licznik ciepła dla /c.o.+c.w.u./

Przepływ G 1.7 m3/h

W oparciu o dane katalogowe firmy Actaris
dobrano licznik ciepła ultradźwiękowy typu CF Echo
z przetwornikiem US Echo-2.5 / DN 20 / Tmax=1300C / Qn=2.5 m3 / h / PT 100

średnica nominalna wodomierza Dn 25 mm

połączenia gwintowane
nomin. strumień objętości Gn 2.5 m3/h
max. strumień objętości Gmax 5.0 m3/h
min strumień objętości Gmin 0.025 m3/h
 7

obliczeniowy strumień objętości Go 1.7 m3/h

spadek ciśnienia przy Go Ho 12 kPa
ciśnienie robocze Pn 1.6 MPa
o
temperatura pracy Ti 70 C

II.8.2.Wodomierz na przewodzie uzupełniającym zład c.o.

Przepływ G=1.5%* Gp
Przepływ c.o. Gp 3.7 m3/h
Przepływ G 0.06 m3/h

Dobrano wodomierz f-my METRON JS – 0.6 -46

średnica nominalna wodomierza Dn 15 mm

połączenia gwintowane
nomin. strumień objętości Gn 0.6 m3/h
max strumień objętości Gm ax 1.2 m3/h
min strumień objętości Gmin 0.012 m3/h
obliczeniowy strumień objętości Go 0.1 m3/h
spadek ciśnienia przy Gmax Hmax 100 kPa
spadek ciśnienia przy Go Ho 1.5 kPa
ciśnienie robocze Pn 1.6 MPa
o
temperatura pracy Ti 90 C

II.9. Obliczenia hydrauliczne

II.9.1. Obliczenia spadku ciśnienia w wężle po stronie wysokich

parametrów ( bez zaworów regulacyjnych)

Spadek ciśnienia H =HMf+ Hw +Hlc+Hf+Hrur

magnetofiltr (pkt.II.7.1.) HMf 0.2 kPa

wymiennik (pkt. II.3.) Hw 1.5 kPa
licznik ciepła (pkt. II.8.1.) Hlc 12 kPa
filtr siatkowy (pkt. II7.2.) Hf 0.2 kPa
rurociągi (dn 40, l =3 m, R=10) Hrur 1.0 kPa

Spadek ciśnienia Hw 15 kPa

II.9.2. Obliczenia spadku ciśnienia w węźle po stronie niskich

parametrów

Spadek ciśnienia h W = hMf + h w + hrur

magnetofiltr (pkt.II.7.3.) h Mf 1.6 kPa

wymiennik (pkt. II.3.) hw 14.0 kPa
rurociągi (dn 50, l =10 m, R=10) h rur 1.0 kPa

Spadek ciśnienia hw 17.2 kPa

 8

II.10. Dobór zaworów automatycznej regulacji

II.10.1. Zawór regulacji ciśnienia z ograniczeniem przepływu / c.o. + c.w.u./

Przepływ G 1.7 m3/h

W oparciu o materiały f-my DANFOSS dobrano zawór regulacji różnicy ciśnień

z ograniczeniem przepływu typu AFPB/VFQ 21
średnica d 20 mm
połączenia gwintowane
współczynnik przepływu kvs 6.3 m3/h
zakres nastawy różnicy ciśnień p 15-150 kPa
maks. różnica ciśnień na zaworze PN 20 bar
maks. przepływ przez zawór (zakres) Gmax 3.0 m3/h
G
stopień otwarcia zaworu y y 0.2 0.27 0.9 -
k vs

współczynnik kawitacji z 0.6 -

spadek ciśnienia na zaworze (zawór całk. otwarty)
100G 2
p ZRP100  2
 20 kPa
k vs
pZRP 100 27.3 kPa

kawitacja - współczynnik głośności

p1  p2
xF 
p1  100  pv
max ciśnienie przed węzłem (pkt II.1.) p 672 kPa
max ciśnienie przed zaworem p1 672 kPa
max ciśnienie za węzłem (pkt.II.1.) p2 340 kPa
ciśnienie parowania wody (t=70 0C) pv 30 kPa
kawitacja xF 0.45 z = 0.6 -
kawitacja nie wystąpi

max spadek ciśnienia na zaworze, przy którym nie wystąpi zjawisko kawitacji

pdop = z * (p1+100-pv) kPa

pdop 445.2 kPa

p ZRP100
autorytet zaworu N=
H w  p ZP100  p ZRP100
N 0.3 -

II.10.2. Zawór regulacji c.o.

Przepływ G 1.2 m3/h

W oparciu o materiały f-my DANFOSS dobrano zawór regulacyjny c.o.

typu VM2 z siłownikiem AMV13 /zasilanie 230V a.c./
 9

średnica d 15 mm
połączenia gwintowane
współczynnik przepływu kvs 2.5 m3/h
max ciśnienie różnicowe pdif 1.6 MPa

spadek ciśnienia na zaworze (zawór 100% otwarty)

100G 2
p ZP  2
pZP 100 23 kPa
k vs

spadek ciśnienia w węźle (bez zaworu aut. regulacji) - pkt.II.9.1

HW 15 kPa
p ZP100
autorytet zaworu N=
H w  p ZP100
N 0.60 -

II.3. Układ c.w.u.

II.3.1. Obliczenie zapotrzebowania ciepła dla potrzeb c.w.u.

Zapotrzebowanie ciepła dla c.w.u. określono na podstawie normy PN-92/B-01706

„Instalacje wodociągowe”
Przyjęto, że z w/w SWC zasilanych jest 30 mieszkań co daje liczbę 105 mieszkańców.

Średnie zapotrzebowanie ciepłej wody na 1 mieszkańca Gcwu/dobę = 110 kg / dobę.

Zapotrzebowanie ciepła dla potrzeb c.w.u.

gcwu śr d = U*Gcwu/dobę
gcwu śr d =105 * 110 = 11.55 m3/h
gcwu śr h = 11.55 / 18h = 0.64 m3/h

Maksymalny rozbiór ciepłej wody

gcwu max = gcwu śr * Nh

Nh = 9.32*U-0.244 = 9.32 * 105-0.244 = 3.0

gcwu max = 0.64 * 3.0 = 1.93 m3/h = 0.54 l/s

Maksymalne zapotrzebowanie ciepła

Qmax h = Gcwu max * (tcw – twz )

Qmax h = 1.93 * 50 * 1.163 = 113 kW
Qmax h = 113 kW
Qśr h = 37 kW /dla k=3.0/
 10

II.3.2. Obliczenie i dobór wymiennika c.w.u.

Wymagana wydajność wymiennika

Qw= Qmax cwu+ Qcyrk kW

Qcyrk=0.3*Qmax cwu*(55-45) / (55-5) kW

Qw 120 kW

Przyjęto jednostopniowy układ przygotowania c.w.u.

Wymiennik dobrano za pomocą programu komputerowego do doboru
wymienników typu SONDEX.
Obliczenia przeprowadzono dla lata i zimy
Dobrano wymiennik ciepła typu SL34-BR25-64-TL 1szt.
Wydajność ciepła Q=120 kW
Przyłącza gwintowane dn 25
Spadek ciśnienia po stronie wody grzejnej p= 6.93 kPa
Spadek ciśnienia po stronie ciepłej wody p= 19.56kPa

W obliczeniach uwzględniono zwiększoną warstwę kamienia kotłowego ze względu

na ciepłą wodę.
Wydruk doboru wymienników znajduje się w egzemplarzu archiwalnym projektu..

II.3.3. Dobór pompy cyrkulacyjnej c.w.u.

Obliczenie wydajności pompy

G p =G cyrk =0.5*Ghmax
Gp 0.5*1930=965 kg/h

Obliczenie wysokości podnoszenia pompy cyrkulacyjnej

Hp= 2 (Hcyrk + Hw )
Opory sieci cyrkulacyjnej i cwu Hcyrk 2.5 m H2O
Przy przepływie wody cyrk.
Opory wymiennika – pkt.II.3.2
Przy przepływie wody cyrk. Hw 1.96 m H2O
Wysokość podnoszenia pompy Hp 9 m H2O

Dobrano pompę cyrkulacyjną c.w.u. GRUNDFOS typu UPS 32-120F(B)

szt.=1, z korpusem z brązu, połączenia kołnierzowe PN 10, prąd jednofazowy 1 ~ 230V
parametry pracy :
Gp 1.0 m3 / h
Hp 9.0 m H2O
N 380 W
 11

II.3.4. Dobór zaworu bezpieczeństwa w układzie c.w.u.

(wg normy PN-76 / B-02440)

Średnica kanału dolotowego pod grzybem

4*G
do 
3.14 * 1.59 *  c * (1.1 * p1  p2 ) * 

. *  c *b * A * ( p3  p1 ) * 
G  159
p1 6 atn
p2 0 atn
p3 16 atn
c 0.25 dla zaworu SYR
nr.kat. 2115
c1 1 -
Przekrój otworu w wym. A 100 mm2
[dla( p3-p1)5 ] b 2

G  1.59 * 1 * 2 * 100 * 16  6 * 970.25  31323kg / h

4 * 31323
do   25mm
3.14 * 1.59 * 0.3 * 2 * 1.1 * 6  0 * 970.25

d0 27.0 mm

Dobrano zawór bezpieczeństwa f-my SYR typu 2115 2 szt.

o wymiarach d1* d2 = 32*40 mm o średnicy kanału dolotowego do = 27 mm
ciśnienie początku otwarcia po = 6.0 atn,

II.4 Dobór średnic przewodów

-Przyłącze wysokich parametrów- odg. do c.w.u.- zasilanie
Przepływ G= 113/1.163*(70-35) T / h (lato)
G 2.8 T/h
Przyjęto średnicę rur dn= 40mm (v=0.7m/s, R=26 mmH2O/m)

-Przewody zimnej i ciepłej wody

Przepływ Gmax cwu 1.93 T/h
Gmax cwu 0.54 kg/s
Przyjęto średnice rur z PP: cw, zw - dn=50*8.4 mm (v=0.6 m/s, R=11.6 mmH2O/m)

-Przewód cyrkulacyjny
Przepływ Gcyrk 0.96 T/h
Gcyrk 0.26 kg/s

Przyjęto średnicę rur z PP: dn=40*6.7 mm( v=0.4 m/s, R=7.8 mmH2O/m)
 12

II.5. Dobór filtrów

II.5.1 Magnetofiltr na cyrkulacji c.w.u.

Dobrano filtr magnetyczny f-my INFRACOR typu IFM-32 G1 1/4”,

PN 16,o połączeniach gwintowanych, korpus z mosiądzu, z siatką 310 o / cm2

Strata ciśnienia p = 100*G2/Kv2 mbar

Przepływ Gcyrk 0.96 T/h
Kv 20 m3/h
Strata ciśnienia p 0.2 kPa

II.5.2. Filtr na zimnej wodzie

Dobrano filtr siatkowy f-my POLNA-PRZEMYŚL, typu FS-1-40

PN 16,o połączeniach gwintowanych, korpus z żeliwa, z siatką 300 o / cm2

Strata ciśnienia p = 100*G2/Kv2 mbar

Przepływ G 1.93 T/h
Kv 33 m3/h
Strata ciśnienia p 0.3 kPa

II.6. Układ pomiarowy

II.6.1. Dobór licznika ciepłą

Przepływ (lato)cwumax.. G = 2.8 m3/h

W oparciu o dane katalogowe f-my ACTARIS sprawdzono licznik ciepła
typu CF Echo / US Echo 2.5 / DN 20 / Tmax=1100C / Qn=2.5 m3 / h / PT 100

średnica nominalna wodomierza Dn = 20mm

nomin. strumień objętości Gn = 2.5 m3/h
max strumień objętości Gm ax =5.0 m3/h
min strumień objętości Gmin = 0.025 m3/h
obliczeniowy strumień objętości Go = 2.8 m3/h
temperatura pracy Ti = 70 oC
spadek ciśnienia przy Go Ho = 12 kPa
ciśnienie robocze Pn = 1.6 MPa

II.7. Obliczenia hydrauliczne

II.7.1. Obliczenia hydrauliczne węzła cieplnego po stronie wysokich

parametrów (układ z c.w.u.)
(135/70 o C )

H = Hw+Hlc+Hf+Hl+z

Hw = 6.93 kPa -pkt II.3.2

 13
HF = 0,2+0.2 kPa -pktIII.7.2 + pktIII.7.3(proj. węzła c.o.)

Hlc = 12 kPa- pkt II.6.1+ 12 kPa – pkt.II.8.1.

Hl+z = 1.3*R*L=1.3*0.26*10=3.4 kPa

H = 34.73 kPa

II.8. Dobór układu regulacji temperatury

II.8.1. Zawór regulacji c.w.u.

przepływ (lato) Gmax = 2.8 m3/h, Gśr = 0.97 m3/h

przepływ (zima) Gmax = 1.5 m3/h, Gśr = 0.5 m3/h
opory węzła H= 34.73 kPa
obliczeniowy współczynnik Kv max= 4.8 m3/h, Kv śr (zima) = 0.85 m3/h

W oparciu o materiały f-my DANFOSS dobrano 2 zawory regulacyjny c.w.u.

typu VM2 z siłownikiem AMV 13 /zasilanie 230V a.c./

Zawór 1-szy
średnica d 20 mm
połączenia gwintowane
współczynnik przepływu kvs 4.0 m3/h
maks. ciśnienie różnicowe pdif 1.6 MPa

Zawór 2-gi
średnica d 15 mm
połączenia gwintowane
współczynnik przepływu kvs 1.0 m3/h
maks. ciśnienie różnicowe pdif 1.6 MPa

spadek ciśnienia na zaworach ( zawór 100% otwarty)-przy max. przepływie

100G 2 100 * 2.8 2

p  2
 p100 31.4 kPa
k vs 5.0 2

Z uwagi na to, że instalacja c.w.u. wykonana jest z rur PP zaprojektowano

regulator temperatury bezpośredniego działania kombinowany ( składający
się z regulatora temperatury oraz strażnika temperatury) zapobiegający przekroczeniu
temperatury powyżej t cwu = 60 0 C.

II.9. Całkowity spadek ciśnienia w węźle (po stronie wysokich parametrów)

Spadek ciśnienia przeliczono dla okresu letniego

Hc = H + pZR CWU + pZRP

Hc = 34.73 + 31.4 + 27.3 = 93.43 kPa
III. ZESTAWIENIE MATERIAŁÓW
Modernizacja węzła cieplnego c.o. wraz z rozbudową o układ c.w.u. w bud. mieszk.
ul. Adamskiego 3a,b Katowice.

Lp. Ozn. Wyszczególnienie Jedn. Ilość

1 2 3 4 5
OBIEG WYSOKICH PARAMETRÓW
1 1 Wymiennik ciepła c.o. SONDEX typu SL 70-BR 25-18-TM szt. 1
+ izolacja prefabrykowana
2 2 Wymiennik ciepła c.w.u. SONDEX typu SL 34-BR25-64-TL szt. 1
+ izolacja prefabrykowana
3 3 Filtr siatkowo – magnetyczny f-my INFRACOR typu IFM-40 szt. 1
dn 40, PN 16, połączenie gwintowane, z siatką 600 oczek / cm2
4 4 Filtr siatkowy typu f-my POLNA typu FS-1-40-16-600 szt. 1
dn 40, PN 16, połączenie gwintowane, z siatką 600 oczek / cm2
5 5 Licznik ciepła /c.o.+ c.w.u./ f-my ACTARIS typu CF Echo /US szt. 1
Echo 2.5 / DN 20 / Tmax=1100C / Qn=2.5 m3 / h / PT 100
6 6 Licznik ciepła /c.w.u./ f-my ACTARIS typu CF Echo /US szt 1
Echo 2.5/ DN 20 / Tmax=1100C / Qn=2.5 m3 / h / PT 100
7 7 Zawór regulacji różnicy ciśnień z ograniczeniem przepływu szt. 1
f-my DANFOSS, typu AFPB/VFQ 21, dn 20 mm, Kvs = 6.3 m3/h
p=0.2 bar, Gmax= 3.0 m3/h , zakres nastawy 15-150 kPa z rurką
impulsową na zasilaniu.
8 8 Zawór regulacyjny c.o. f-my DANFOSS, typu VM2 szt. 1
Kvs= 4.0 m3/h dn 20, przelotowy, gwintowany
z siłownikiem elektrycznym typu AMV 13 /zasilanie 230 V a.c./
ze sprężyną zwrotną o sygnale 0-10V
9 9 Zawory regulacyjne c.w.u. f-my DANFOSS /kaskada/
- 1-szy typu VM2 Kvs= 4.0 m3/h , dn 20, przelotowy, gwintowany szt. 1
- 2- gi typu VM2 Kvs= 1.0 m3/h , dn 15, przelotowy, gwintowany szt. 1
z siłownikami elektrycznymi typu AMV 13 /zasilanie 230 V a.c./
ze sprężyną zwrotną o sygnale 0-10V
10 10 Czujnik temperatury wody zanurzeniowy szt. 3
f-my DANFOSS typu ESMU
11 11 Czujnik temperatury zewnętrznej f-my DANFOSS typu ESMU- szt. 1
10
12 12 Czujnik termostatyczny dla zabezpieczenia instalacji c.w.u. szt. 1
f-my DANFOSS typu KP 78 o nastawie 30 – 90 oC
13 13 Regulator centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej szt. 1
f-my DANFOSS typu ECL Comfort 300 z kartą C66 /230V a.c./
14 14 Zawór odcinający kulowy dn = 40 mm szt. 4
z końcówkami do spawania, PN 16
15 15 j.w. lecz dn = 20 mm szt. 2
16 16 j.w. lecz dn = 15 mm szt. 1
17 17 Manometr tarczowy / 0-1.6/ MPa, z kurkiem 1/2’’ szt. 4
18 18 Termometr tarczowy , zakres 0-200oC, szt. 3
19 Rurociągi z rur stal. czarnych bez szwu dn = 40 mm mb 5
20 Rurociągi z rur stal. czarnych bez szwu dn = 20 mm mb 2
 2
21 Rurociągi z rur stal. czarnych bez szwu dn = 15 mm mb 2

1 2 3 4 5
OBIEG NISKICH PARAMETRÓW C.O.
30 30 Pompa obiegowa c.o. f-my GRUNDFOS typu MAGNA
UPE 32-120F PN 6, połączenie kołnierzowe dn 32, silnik
jednofazowy 1x230 V szt.. 1
parametry pracy : Gp = 3.7 m3/h
Hp = 41 kPa
N = 0.345 kW
+ zabezpieczenie przed suchobiegiem /wyłącznik ciśnieniowy
f-my DANFOSS typu KPI 35; zakres nastaw 0.2 – 8.0 bar/
31 31 Filtr siatkowo – magnetyczny f-my INFRACOR typu IFM-50
dn 50, PN16, połączenie gwintowane, z siatką 300oczek cm2 szt. 1
32 32 Zawór odcinający kulowy, z końcówkami do spawania, PN 6,
T = 100 oC dn = 50 mm szt. 2
33 33 Zawór odcinający kulowy, połączenie gwintowane PN 6, szt. 1
T= 100 0C dn = 20 mm
34 34 Zawór odcinający kulowy, połączenie gwintowane PN 6, szt. 1
T= 100 0C dn = 15 mm
35 35 Manometr tarczowy 0-1.0 MPa, z kurkiem 1/2’’ szt. 3
36 36 Termometr tarczowy ,zakres 0-120oC szt. 2
37 Rurociągi z rur stal. czarnych bez szwu dn = 50 mm mb 5
38 Rurociągi z rur stal. czarnych bez szwu dn = 20 mm mb 2
Rurociągi z rur stal. czarnych bez szwu dn = 15 mm mb 2
UKŁAD UZUPEŁNIAJĄCO – STABILIZUJĄCY
40 40 Naczynie przeponowe z niewymienną przeponą f-my REFLEX szt. 1
typu N 80, Vc=80 dm3 ,Vu = 40 dm3, D=512 mm, H=570 mm, PN
6
41 41 Wodomierz na przewodzie uzupełniającym do wody ciepłej f-my szt. 1
METRON typu JS –0.6-46 PN 1.6 MPa, dn=15 mm T = 90oC
42 42 Zawór bezpieczeństwa sprężynowy f-my SYR nr kat. 1915 szt. 2
d1 x d2 = 32 mm x 40 mm , d0 = 27 mm ,ciśnienie początku
otwarcia p = 0.5 MPa
43 43 Zawór odcinający kulowy, połączenie gwintowane PN 16, szt. 1
T= 100 0C dn = 20 mm
44 44 Zawór redukcyjny, f-my HONEYWELL typu D06 F15B, PN 16 szt. 1
k vs = 2.5 m3/h dn = 15 mm
45 45 Zawór zwrotny połączenie gwintowane, PN 16, T = 1000C, szt. 1
dn = 20 mm
46 46 Zawór odcinający kulowy, połączenie gwintowane, PN 6, szt. 2
T= 100 0C dn = 20 mm
47 47 Zawór odcinający kołpakowy f-my REFLEX , połączenie szt. 1
gwintowane PN 6
T = 100 oC, z możliwością opróżnienia dn = 20 mm
48 48 Manometr tarczowy / 0-1.0/ MPa szt. 1
z kurkiem manometrycznym 1/2’’
49 Rurociągi z rur stal. czarnych bez szwu dn = 20 mm mb 5
 3

1 2 3 4 5
OBIEG NISKICH PARAMETRÓW C.W.U.
50 50 Pompa cyrkulacyjna cwu f-my GRUNDFOS
typu UPS 32-120F( B) PN 10, z korpusem z brązu, połączenia
kołnierzowe dn 32, silnik jednofazowy 1x230 V szt. 1
parametry pracy: Gp = 1.0 m3/h
Hp = 90 kPa
N = 380 W
+ zabezpieczenie przed suchobiegiem /wyłącznik ciśnieniowy
f-my DANFOSS typu KPI 35; zakres nastaw 0.2 – 8.0 bar/
51 51 Filtr siatkowy f-my POLNA typu FS-1-40, dn =40 mm,
PN 1.6 MPa połączenie gwintowane, korpus z żeliwa, z siatką szt. 1
300 oczek / cm2
52 52 Filtr siatkowo-magnetyczny f-my INFRACOR typu IFM-32 szt. 1
dn =32 mm, PN 1.6 MPa, połączenie gwintowane, korpus
z mosiądzu, z siatką 310 oczek / cm2
53 53 Zawór bezpieczeństwa sprężynowy f-my SYR nr kat. 2115
d1 x d2 = 32 mm x 40 mm , d0 = 27 mm ,ciśnienie początku szt. 2
otwarcia p = 0.6 MPa
54 54 Zawór zwrotny na przewodzie zimnej wody , połączenie szt. 1
gwintowane, PN 10 dn = 40 mm
55 55 Zawór zwrotny na przewodzie cyrkulacyjnym, połączenie szt. 1
gwintowane, PN 10 dn = 32 mm
56 56 Kurek kulowy, połączenie gwintowane PN 10, T = 100 oC szt. 2
dn = 40mm
57 57 Kurek kulowy , połączenie gwintowane PN 10, T = 100 oC szt. 1
dn = 32mm
58 58 Manometr tarczowy 0-1.0 MPa z kurkiem 1/2’’ szt. 5
59 59 Termometr tarczowy , 0-120 oC szt. 3
60 Rurociągi z rur PP dn = 50x8.4 mm mb 15
61 Rurociągi z rur PP dn = 40x6.7mm mb 10
62 Izolacja termiczna