Ang pagsulat at pagsasalita ay isang makrong kasanayan.
MAKRONG KASANAYAN Akademikong Sulatin KASANAYAN Panitikan Komunikasyon o Gamit ang Wika. AYON KAY HENRY GLEASON - “Ang wika ay isang sistematikong balangkas na sinasalitang tunog na pinipili at isinasaayos sa paraang arbitraryo upang magamit ng mga taong kabilang sa iisang kultura.” SISTEMA - Pinag-aralan BALANGKAS - Pagpaplano SALITA - Morpema MORPEMA - Pinakamaliit na unit ng salita. MORPONOLOHIYA - Pag-aaral ng morpema. TUNOG - Ponolohiya PONEMA - Pinakamaliit na unit ng tunog. PONOLOHIYA - Pag-aaral ng ponema. ARBITRARYO - Pinagkakasunduan MGA TEORYA 1. Teoryang Sing-song 2. Teoryang Pooh-Pooh 3. Teoryang Bow-wow 4. Teoryang Ta-ra-ra-boom-de-ay 5. Teoryang Yo-he-ho 6. Teoryang La-la 7. Teoryang Ta-ta PANITIKAN - Komprehensiyong pag-aaral HALIMBAWA NG PANITIKAN - Kultura - Literatura - Tula - Maikling kuwento - Mitolohiya - Alamat - Nobela - Parabula - Pabula - Epiko KAHULUGAN AT KALIKASAN NG AKADEMIKONG PAGSULAT - “Kapag tumigil sa pagsulat ang isang tao, tumigil na rin siya sa pag-iisip.” o Ang pagsulat at pag-iisip ay konektado. o Ang pagsulat ay pagsasalin sa papel o sa ano mang kasangkapang maaaring magamit na mapagsasalinan ng mga salita, simbolo at illustrasyon ng isang tao o mga tao sa layuning maipanayag ang kanyang/kanilang kaisipan. KOMPREHENSIBONG PAG-UNAWA NG PAGSULAT - Ayon kina Xing at Jin (1989) sa Bernales, et al, 2006), Ang pagsulat ay isang komprehensibong kakayahang naglalaman ng wastong gamit, talasalitaang, pagbuo ng kaisipan, retorika, at iba pang element. Kaugnay nito ang pagsasalita at pagbasa. PAIWA - Schwa sounds. Pasalaysay Unang panauhan Pangatlong Panauhan BADAYOS (2000)- Na ang kakayanan sa pagsulat nang mabisa ay isang bagay na totoong mailap para sa nakararami. KELLER (1985) - Ang pagsulat ay isang biyaya, isang kaligayahan. PECK AT BUCKINGHAM - Ang pagsulat ay ekstensyon ng wika at karanasang natamo ng isang tao mula sa kaniyang pakikinig, pagsasalita, at pagbabasa. URI NG PAGSULAT 1. Akademiko 2. Teknikal 3. Journalistic 4. Reprensyal 5. Propesyonal 6. Malikhain MGA HALIMBAWA NG AKADEMIKONG PAGSULAT 1. Abstract 2. Bionote 3. Panukalang proyekto 4. Lakbay-sanaysay o Travel Essay 5. Photo essay 6. Synthesis o buod 7. Talumpati 8. Replektibong sanaysay AKADEMIKONG GAWAIN 1. Talakayan 2. Lecture 3. Panunuod ng video 4. Pagbasa ng teksto 5. Pananaliksik DI-AKADEMIKONG GAWAIN 1. Pakikipagkwentuhan 2. Pagsayaw 3. Paglalaro 4. Mga gawaing pang-araw-araw TATLONG KALIKASAN NG AKADEMIKONG PAGSULAT 1. KATOTOHANAN - Nakagagamit ng kaalaman at metodo ng disiplinang makatotohanan. 2. EBIDENSIYA- Gumagamit nang mga mapagkakatiwalaang ebidensiya upang suportahan ang katotohanang kanilang nilalahad. 3. BALANSE - Paglalahad nang mga haka, opinyon at argumento ay kailangang gumamit nang wikang walang pagkiling, seryso, at ‘di-emosyonal nang maging makatuwiran sa mga nagsasalungatang pananaw. YUGTO SA PAGBUO NG AKADEMIKONG SULATIN - Maihahalintulad ang yugto ng pagsulat sa isang proseso o siklo na may umpisa at katapusan. Pinag-uugnay-ugnay ang simula at wakas ng iba pang mga hakbang upang maging komprehensibo at epektibo ang isang akademikong sulatin: Gawaing gabay ang mga katanungan upang talakayin ang iba’t ibang yugto ng pagsulat. ANO-ANO ANG YUGTO NG PAGSULAT SA AKADEMIKONG SULATIN? - Bago sumulat - Pagbuo ng unang draft - Page-edit at pagrerebisa - Huli o pinal na draft - Paglalathala/ paglilimbag ANO-ANO ANG KAUGNAY NA KONSEPTO O PALIWANAG UKOL SA IBA’T IBANG YUGTO NG PAGSULAT NG AKADEMIKONG SULATIN? PAGPAPLANO - Pagtatakda ng paksa, paraan ng pangangalap ng datos pagsusuri at panahon kung kalian sisimulan at matatapos ang akademikong sulatin. PAG-AAYOS - Paghahanda ng sarili upang maayos na maisulat ang akademikong sulatin. Makatutulong ang pagbabalangkas ng paksa sa bahaging ito. DRAFTING - Panimulang pagsulat o pagmamapa ng mga ideya. Nasa istilo ng manunulat kung paano lilikhain ng tentatibong sulatin. PAGREREBISA - Mula sa ginawang sariling pagtataya o ng iba ay babaguhin, aayusin at papaunlarin ang akademikong sulatin. PINAL NA PAGBASA AT PAGSULAT Mula sa ginawang proofreading, maisasapinal ang akademikong sulatin taglay ang tamang wika at nilalaman ng akademikong