MODULE KOMUNIKASYON SA AKADEMIKONG FILIPINO

KABANATA 10: MAKRONG KASANAYAN SA PAGSULAT

LAYUNIN:
1. Nalilinang ang kakayahan sa makrong kasanayan sa pamamagitan
ng kritikal na pag-iisip.
2. Nagagamit ang kaalaman sa mabisang pagsulat.
3. Naipapakita ang mga kasanayan sa pagsulat gamit ang mga
gabay.

MGA KAHULUGAN NG PAGSULAT

1. Ang pagsulat ay pagsasalin sa papel o paggamit ng anumang kasangkapang
maaaring magamit na mapagsasalinan ng mga nabuong salita, simbolo at
ilustrasyon ng isang tao. ( Bernales, et al., 2001)
2. Ito ay kapwa pisikal at mental na aktibiti na ginagawa para sa iba’t ibang layunin.
(Bernales, et al., 2002)
3. Ayon kina Xing at Jin (1989), ang pagsulat ay isang komprehensib na kakayahang
naglalaman ng wastong gamit, talasalitaan, pagbubuo ng kaisipan, retorika at iba
pang elemento.
4. Ayon naman kay Keller (1985), ang pagsulat ay isang biyaya, isang
pangangailangan at isang kaligayahan ng nagsasagawa nito.

ANYO NG PAGSULAT AYON SA LAYUNIN

Para kay James Kinneavy (1971) may limang kategorya sa pagsulat na naging rason
kung bakit nagsusulat ang tao. Ito ay ang mga sumusunod:
1. Ekspresiv - Personal na pagsulat upang maipahayag ang sarili
2. Formulari - Isang mataas at istandardisadong pasulat katulad ng kasulutan o
kasunduan sa negosyo o bisnes at iba pang transyong legal, politikal, at pang-
ekonomiya
3. Imaginativ- ginagamit upang mabigyang-ekspresyon ang mapanilikhang
imahinasyon ng manunulat sa pagsulat ng mga dula, awit, tula, isksrip atbp.
4. Informativ- Upang magbigay ng mahahalagang inpormasyon at ebidensya
5. Persweysiv- Upang makapanghikayat, mapaniwala ang mambabasa dahil sa
mga ebidensya katibayang ipinahayag

Page 1
 MODULE KOMUNIKASYON SA AKADEMIKONG FILIPINO

MGA URI NG PAGSULAT

 Akademik – Ito ay isang intelektwal na pagsulat dahil layunin nitong pataasin ang
antas at kalidad ng kaalaman ng mga estudyante sa paaralan.

- kritikal na sanaysay
- lab report
- eksperimento
- term paper o pamanahong papel
 Teknikal – isang uri ng tekstong ekspositori na nagbibigay ng impormasyon para
sa teknikal o komersyal na layunin.

- ulat panlaboratoryo
- kompyuter
 Jornalistik – saklaw nito ang pagsulat ng balita, editoryal, kolum, anunsiyo at iba
pang akdang karaniwang makikita sa mga pahayagan o magasin.

 Referensyal – uri ng pagsulat na naglalayong magrekomenda ng iba pang

sanggunian hinggil sa isang paksa.

- Bibliography, index, note cards

 Profesyonal – uri ng pagsulat na nakatuon o ekslusiv sa isang tiyak na propesyon.

- police report
- investigative report
- legal forms
- medical report
 Malikhain – masining ang uring ito ng pagsulat. Ang fokus dito ay ang imahinasyon
ng manunulat bagamat maaaring fiksyonal at di- fiksyonal ang akdang isinusulat.

- pagsulat ng tula
- nobela
- maikling katha

Page 2
 MODULE KOMUNIKASYON SA AKADEMIKONG FILIPINO

PROSESO NG PAGSULAT
1. Panimulang Pagsusulat (Pre-writing)
 Brainstorming
 Mapping at webbing
 Pagbasa ng sinulat na akda ng iba
 Paggamit ng larawan, texts tuwirang sipi upang gumana ang isipan

2. Aktwal na pagsulat (drafting) (actual writing)

 Pagkuha ng pinakamahalagang ideya mula sa panimulang pagsulat at
pagpapalusog ng mga ideyang ito
 Pagkilala sa awdyens o babasa; layunin sa pagsulat at ang paggamit nito
upang makalikha ng draft o balangkas
 Pakikipag-komperensya sa kasamahan
 Pag-organisa ng mga ideya

3. Muling pagsulat (rewriting)

 Rebisyon
 Pagbasa sa teksto at paglilimi sa kasapatan o kakulangan ng pagkakasulat
 Pagkuha ng fidbak mula sa kasamahan
 Pagtatanong sa sarili kung nasagot ng sulatin ang kailangan masagot sa
paksa
 Nagawa ba ang lohikal na presentasyon- simula, gitna at wakas

4. Pagrerebisa (revising)
 Nasunod ba ang panuntunan sa pagsulat tulad ng talataan, sintaks, pagpili
ng mga salita, ispeling, bantas at gamit ng malalaking titik at kabuuan

Page 3
 MODULE KOMUNIKASYON SA AKADEMIKONG FILIPINO

MGA HAKBANG SA PAGSULAT NG TALATA

 Ang isang mabisang sulatin ay dinadaan sa iba't ibang hakbang na bumubuo sa
proseso ng pagsulat

PAGHAHANDA SA PAGSULAT.
Ang hakbang na ito ay sumasaklaw sa pangongolekta ng mga impormasyon at ideya
para sa sulatin. Dito isinasagawa ang pagpaplano na binubuo ng paglikha, pagtuklas,
pagdebelop, pagsasaayos at pagsubok sa mga ideya. Ito ang hakbang na
maghahanda sa manunulat bago niya buuin ang kanyang burador.

AKTWAL NA PAGSULAT.
Sa hakbang na ito isinasalin na ng manunulat ang kanyang mga ideya sa mga
pangungusap at talata. Nag-eeksperimento na ang manunulat sa pagbuo ng kanyang
sulatin. Malaya siyang gumamit ng iba't ibang pamamaraan o istilo sa paglalahad ng
kanyang mga ideya. Sa hakbang na ito, malaya niyang inaalis, dinadagdagan o
isinasaayos muli ang mga detalye. Gayun paman, hindi parin niya binibigyan ng
gaanong pansin ang pagwawasto sa mga kamalian sa gramatika, sa gamit ng wika at
sa mekaniks.

PAGREREBISA AT PAG-EEDIT.
Ang pagrerebisa na tinatawag ding pag-eedit ay nangangahulugan ng muling
pagtingin, muling pagbasa, muling pag-iisip, muling pagbubuo ng mga kaisipang nasa
sulatin upang tumugma sa iniisip ng manunulat. ang hakbang na ito ay nasasangkot
sa maraming pagbabago sa nilalaman, sa organisasyon ng mga ideya at sa istraktura
ng mga pangungusap at talata. Maaari pa ring baguhin sa hakbang na ito ang paksa,
magdagdag g mga detalye at muling isaayos ang buong sulatin.

Page 4
 MODULE KOMUNIKASYON SA AKADEMIKONG FILIPINO

MGA SANGGUNIAN

Cruz, Isagani R.. 1997. “Pagsulat, Maituturo.” Sa Buhay at Lipunan: Filipino para sa mga
Agham Pantao ni Teresita Fortunato. Manila: De La Salle University Press
Eisenberg, Bryan. 2003. “Effective Skimming and Scanning.” http:
//www.clikz.com/experts/crm/traffic/article.ph/1555633.
Garcia, L. et al. (2010). Tinig: Komunikasyon sa akademikong Filipino. (ika-3 ed).
Cabanutuan City: Jimcy Publishing House.
Pagkalinawan, et al. (2004). Filipino I: Komunikasyon sa akademikong Filipino.
Valenzuela City: Mutya Publishing House, Inc.
Villarin, Jose T., S.J. “Kung Susulat ka” sa Likha. Benilda S. Santos (ed.). Lungsod
Quezon: 2000.

Page 5