You are on page 1of 769

అబ ల ట- ల ట

న ఇన య

2011

27 ంబ , 2022 న రు నుం ఎగుమ రు

1
అబ ల ట- ల ట

రచ త

2
న ఇన య , Ph.D

ప ష ర

ఇస క ముర ధ

అబ ల ట- ల ట అదన ల

e - సకము పచు ంపబడు ం -2011

Abaddala Veta-Nizala Bata

(Lie hunting-Leading to truth)

Narisetti Innaiah, Ph.D.

Collection of Essays in Telugu

రచ త

3
ల-రూ. 150/-

పథమ పచురణ-2005

పతులకు

- ంద బు ,అ ం లు

-ప శ బు ,అ ం లు

-అ ర, ద దు, 040-23543906

-అ బు ంట , జయ డ 0866-2476966
ఖపట ం 0891-2565995

-న దయ ప ష , ద దు, 040-24652387

For Copies in USA

Innaiah

1. 2,Hawlings Court,Brookville,MD-20833,USA.

పచురణ

Rationalist Voice Publications

4
అం తం
ఆ యులు డ సత యణ

రణ వ క ం అ రణ నవ .
క తన య ద వృ ం న
రు గమ రం.
హ తులు, అ ష తబృం ల అ నులు.
జననం 7 అగషు 1928, ఏ డు, ప మ వ
,ఆంధప .
తం : న సు త : తమ
ర : సూర ంతం లలు: ఒక కు రుడు, ముగురు
కు లు

త లు

1937 - బ జ రంగూ థ క ద ఆరంభం

1940 నుం - రూ సూ లు ద
5
1945 ఏ - ఎ .ఎ .ఎ . .

1946 - దళం ప

1950-1959 - ఇంట , . ం., ఎ .ఎ . . రు

1947 నుం - ద ఉ గ తం

1966 వరకు ధ వృతులు య రప రు.

1966 నుం - యూ య కృ . ర కుల


వలు.

య వలు,ప వలు

2001 - ఉప , ద కం ఆస ల రు.

2004 - ఉప , ద వృ శమం రం ం రు.

అ , ట మ యూ యూ య లు
పర ం రు.

ముందు ట అంతవసర ?
అబ ల ట- ల ట ం స ప ష ం
అవ శం కు దక టం ల సం షకర న షయం. అసలు
ప ష ంచటమం ఏ ? ప ష ంచటం = క ంచడం.

6
వరస టటం, లు చూడటం, ఒక సక రూపం
వ టం అన ట. ఇన య రు ధ ప కలకు న
అ క ం ఏ కూ న సంకలనం ఇ . ఈ
లు అ క సంఘటన , అ క ష తం
స . ంగ ప .ద రు , ల .
యత , అ యత రు చూ డ . మం
డుకూ మధ న డలు కడ . ఠకుడు సమగ నవ
అవ క .

అబ ల ట - ల ట ప ష ంచటం కు ఎదు న
ండు ష లు ముందుంచుతు . ఒక సమ నత.
ఈ లు సమయం సం వరన పచురణ న
ప క స ను. ఆ సంఘటనలు, అందు వ కులు ఆ
సమయం పవ ం న రు ను లు, తక
ముఖ త మనం గు ం . ండవ . ఈ
ష లు, సంఘటనలు అక డక ండు మూడు రు
తట .అ రు ప క రు సమ పచు త
మ .అ ం నంత తకు వ వ టటు
పయ ం ను.

ఇన య రు న సున ఎ షయ ముఖ
ఇ త . ఇన య , క
ం దు. భ ష తు ఇ ం సంకల లు మ
ల అ సు . ఈ సకం ముందుంచటం
ఇన య స మ మ గళ మల స యం
ఎన . కృతజతలు. ప ష ంచటం ఏ
త లు ం మ ంచమ ఠకు , రచ తను
డుకుంటు . అందుకు ఇ యటం అవసర .

7
- ఇస క ముర ధ

షయసూ క

ఈ ట ...

క,సం షయము
ం.
తు ద, నవ ద లు
1. వ శకులు ం 5 ట రూ యలు
. .సం
. . . . . .ంచవచు
. . . . . . .!. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
2.
. .ఇం
. . . . . . . . .త. .శకు
. . లు-1
............................ 8
3.
. .ఇం
. . . . . . . . .త. .శకు
. . లు-2
............................ 13
4.
. . . . . . . . . . క. . . మర
. . . .లు
. . .- . . రణులు
..................... 20
5.
. . . . . . . . . . .ం. . .ఉందట
............................. 24
6.
. . . . . లు
. . . . . . .న . . . . ంచడం
. . . . . .కష. . . . .?. . . . . . . . . . . . . . . . 27
7.
. .భ. . .ష. . తు
. . . చూడగల
. . . . . . . . . .?. . .ప. .గల. . . . . ?. . . . . . . . . . . . . 28
8.
. .క. . . . . -క
. . . . .ం. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
9.
. . . . రనల
. . . . . . . . . . .లు. . . .లు. . . . . . . ?. . . . . . . . . . . . . . . . . 32
10.
. . .అ. . . . . . . . . తు
. . . . .దుల
.......................... 33
11. ంక శ ర సుప తం లుగు
. . . .డ. . .ందుకు?
.................................... 35
12. చదు కున నూ
. .మూఢనమ
. . . . . . . . . . . . ందుకుం
. . . . . . . . . . .?. . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
13.
. . . . . . . లు
. . .-. ఆశ
. . . . . .లు
. . -. ఆసు
. . . .లు
................... 43
14.
. . . . . . . బతుకు
. . . . . . . . . .కు. . ల. . .జం
..................... 45
8
15.
. . .అ. . . . మన
. . . . మూలగం
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .?. . . . . . . . . . . . 48
16.
. . . . . . . .-. . .స. . . లు. . .-. . . తు
. . . . .దులు
.................. 50
17. అ ఆ క రం! ఇం
. .ఎగుమతులు!
......................................... 53
18.
. . . . . . . .ఏ. . . . . . . యగలడు!
............................ 56
19.
. . .అయ
. . . . . . . .,.మనుషు
. . . . . . . . . .కు. .శరణం!
................... 72
20. 21వ శ బం ముందు
. . . . .నవ
...................................... 73
21.
. . . . . తు
. . . . దుల
. . . . . . ర. . రంగం
.......................... 79
22.
....ల ....మ . . . . .లకు
. . . దూరం
. . . . . . . . . .ంచం
................. 82
23.
. . . . లలకు
. . . . . హకు
. . . . . లు
. . . . . . . .! . . . ....?
................. 84
24.
. . . . .న. . .లలకు
. . . . .ఎ. . . . . . . . . .?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
25. లలకూ హకు లు ! అమలుప
. .ఎవరు?
......................................... 92
26.
. . .అ. . . . ర. . .అ. . . .ష. . . . .ందం........................ 93
27.
. . .మూఢనమ
. . . . . . . . . . .లు ............................. 96
28. జ కులం : తు దు
. . . మం
. . . . . .రు?
.................................. 98
29.
. . . . . . . . .ద . . ం. . . . . త..ర . . . . . . . కరు
.................. 108
30. ఆంధ సంస తులు తు ద
. .దృ
. . . . .ణం.................................... 109
31. అం ద ను అంతం సు రు !
. .ఆపగల
. . . . . . . .రు. . . . . .  ?........................... 114
32. వ శకులు ం తు దులకు
. .అభ
. . . .ంతర
. . . . . . . . .  ?............................ 124
33.
. . .పర
. . . . .క. శకు
. . .లు. . .- . . ద
. .ప. . . . .తం
................... 132
34.
. . .ఇ. . . ం. .(అర
. . . . .). . . . . .జ. . . . దం.................... 134

9
35.
. . . . . . . . . . . . .లు.............................. 137
36.
. . . . . . . . . . . ఉజ
. . . .ల . . ఆరంభం
.......................... 139
37.
. . .సగం
. . . . సంస
. . . . .రణ
. . . -. సగం
. . . . . .న. . . . . .సం............... 142
38. పదం నకు -
. . . . . . . . లు
. . . . . . . .ట !
........................... 148
39. ముందు తంత ం - తరు త సంఘ
. .సంస
. . . . .రణ.................................... 155
40. మూఢనమ లకు వ నస జ
. . . . . .ం. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157
41. రత ము ంల న సం ఎందుకు
. . . . . దు ?
...................................... 163
42.
. . . . .ం. . . . . . . . .కు..ల . . . జం
. . . . . . .న . . . . . సం
............ 173
43.
. . . . .స. . . లు
. . . . .న. . . . . . . . . . . .హదం
. . . . . . . . . . ?. . . . . . . . 183
44.
. . . . .న. . . . . . . . . . . .కు. . ల. . అవ
. . . . .ధం................. 190
45. ందు లు మ న సం
. .ఆరం
. . . . . ం. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193
46.
. . .అర
. . . . ం. . . శమం
. . . . . . .ఆ . . . . . . .క. . . . . . రం !?
............. 198
47.
. . .ఏ. . . . .కు. . ల
. . .జం ?
. . . .ఎ . . . . అమలుపరచడం ?
...................... 203
48.
. . .ద. . .తులకు
. . . . . . . .ం. . .క. స . . . . నత
. . . . ం. . . . . . . . . . . . . . . . . 205
49. 'అ య ' శం' , క
. .ఏ. . . . . .స. . . . . '. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208
త తణలు
50.
. . .నవ
. . . . . . .న. . . డు
. . .ఎ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212
51.
. . .ఎం.ఎ
. . . . . .. . . . . . ఇ. . . . . . . . .  !
.................... 217
52.
. . .అ
. . . . . . . . . ఎం.ఎ
. . . . . ... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219
53.
. . .ఎం.ఎ
. . . . . .. . . . . . -. అబూ
. . . . . . . . .ఖలు
................... 241
54. హ మ సు " " అనుభ లు - 243

10
. .ఆద
. . . . . లు
....................................
55.
. . .అబ
. . . . .ల. . .ట . .ఏ. . . సత
. . . . ం ?
. . . . .ం. . . . రూ !
.............. 244
56.
. . . . .స. . .త. . . . . . . . .ను. . హత
. . . . . . . . .న. . . రు !
............ 251
57.
. . . . .ందూ
. . . . . . . . .య . . . . . . . . . . .నంద
.................. 253
58.
. . .మూర
. . . . . . . .గులకు
. . . . . . . . . . . . . . . .ం. వసు
. . . .ం. . . ?. . . . . . . . 263
59.
. . . . .తశు
. . . . . . . . . . . . .నంద
......................... 267
60.
. . .21వ
. . . .శ. . . . . . . . . .కుడు
. . . . . .ట. . . . ంగ
................ 272
61. మ హ న
. . . .డ. . . . . .  ?
................................. 276
62.
. . .మత
. . . . . .జ. .య . . . . . . . . రం
. . . . .మద................... 280
63.
. . . . . . . . . . . -. . . . . . . . . . .త. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 284
64.
. . . . .స. . . జం
. . . -. అసలు
. . . . . . . .స. . . లు
.................... 287
65.
. . . . . . . . . . . . . . . లు
. . .-.భమలు
........................ 292
66.
. . . . . . . . . . . . షణల
. . . . . . .స. . . .త. . . ధన !
................. 304
67.
. . .ఇదరు
. . . . .న. . .ంద. . . . . .లు
.......................... 311
68.
. . .ఆ. . . .ల. . . . . ల. .కృషమూ
. . . . . . . . (. . . . .). . . . . . . . . . . . . . . . 312
69. అ ఆ ల ల కృషమూ
. . . .చ. . . క !
.................................... 315
70.
. . .టంగుటూ
. . . . . . . . .ప. . . శం
............................ 317
71.
. . .ఆర
. . . . . .ట.................................. 322
72.
. . . . . . . .ద. . . . . . . .సూ. . . . . . ంక
..................... 327
73.
. . .రచ
. . . . . . . .న. జర
. . . . . సు
. . . . ం. . . .మ.................. 328
74.
. . . . కు
. . .ల. . . జర
. . . . . . .ధూ
. . . . . . . . .ఆంజ
. . . . .యులు
............ 330
75.
....ల . . .ణ. . . . . . .యుడు
. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 333
76. సు ఆ చనలకు దు న ఎం. .
........................................... 336
77.
. . . . . .ష. . . . . . యుడు
. . . . . .ఎ......................... 337
11
ను సంగతులు
78.
. . .మనుషులు
. . . . . . . . .మ . . . క. . డ
. . . . . . ?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 344
79.
. . .బం
. . . . రం
. . .త. . . . .రు. . . యడ
. . . . . . . .  ?
................. 345
80.
. . . . కృ
. . . . . . . . లు
. . .- . . ంత
. . . . . . లు
.................... 347
81.
. . . . . . కులు
. . . . .-. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 349
82. యమ పపంచం ఎక
. .రు
. . . . . . . . . దు !
................................ 351
83. అ నుషం : అ
. .హ. . . .మ . . . .సు
. .ల. . . . . రణ
.......................... 354
84. ం క ర  ?
. .అ. . . . నుష
. . . . . . . ?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 358
85.
. . . . టు
. . .బ. . . . . . . టు. . . . .టు
. . . . . . . రం
. . . . . . గ. . . . . . . . . . . 364
86.
. . . . . . గ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 367
87.
. . .జ. . . . . . .గుమ
. . . . . . . . . . .త ...................... 369
88.
.......ష . . .ం. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 370
89.
. . . . . . . . . షణ
. . . . . .ఎక. . . డు
. . . . . ం ?
.................... 374
90.
. . .ఈ. . . . . . . .ను. . . . . . . లు
......................... 376
91.
. . . . . .య . . . పద
. . . . . . . . . . . గం
. . .-.దు. . . . . . . . .గం.......... 380
92.
. . .నూ
. . . .ట. . . నుం
. . . . .ఐ . . . . . . . . . .కు.................. 383
93.
. . . . . . . . . . . . .ను ?
.............................. 386
94.
. . .ఇ. . . . డు
. . . . సు
. .న .............................. 388
95.
. . .సూదుల
. . . . . . .మందు
. . . . . (ఆకూ
. . . . . .పంక
. . . . . .) . . . . . . . . . . . . . . . . 403

సక ప చ లు
96.
. . . . ను
. . .ము
. . . . ంను
. . . .ఎందుకు
. . . . . . . . దు ?
.................... 408

12
97.
. . . . . .చ. . . . .త. . పపంచం
.............................. 412
98.
. . .". . . . ." .అం
.................................. 414
99.
. . . . . .య. . . . . అం
. . . . . . . .య
........................ 417
100.
. . . . . . . . . .ల. . . .తణ
............................. 420
101.
. . . . . .నరన
. . . . .-. ఒక
. . .ప. . . .లన
........................ 426
102.
.......న . . సమన
. . . . . . యం
............................ 430
అదన లు
103.
........................................... 433

" , నం , రత స ప , లచ న " గు ం న
లు కు అం న మూలం .
(https://paradarsi.wordpress.com/2012/02/01/book_review_a
baddhalaveta/ ప రం గు ంచబ న )

13
వ శకులు ం
5 ట రూ యలు సం ంచవచు !

వ శకులు, ఇం త (అ ం య) మ మలు
న లం నుం వరకూ చర ంశ . నమ కసులు,
భకులు, ఆ కులు శకు ఏ రకు ఒ కుం రు.
బల నతను ఆ రం త వ లు, లు, తలు
ధ ప యల ఆక ం ఆ సు రు. ఇంచు ంచు ర
సర నమ లను న సున మ లు అ రం ల
ప ం ప తం సు .

ప ం రు, సం ం రు, య పద
రు ఇం త శకు , మూఢ
నమ లను,అదు లను బటబయలు సు రు. అ
త టు సు . ఇ వల ను, కం టరను,
ం క మూఢనమ ల డడం షం
క సున . అ మ జ కరణకు సున . ష ం,
ద ం కం ట దు గం యడం
ఎకు ం .

మ మలు, వ శకులు ప రకం న వ కుల


ం పముఖం నవచు . ఆయన 25 ఏళ తం 10
ల ల లరు ంకు ఇం త శకు పపంచం
ఎవరు ఎక డ రు అ , ఆ డబు
క ంచమ డు. ఇప వరకు ఆ పం ఎవరూ
లవ రు. రంతరం ం పపంచ పర టన ,
అదు తశకు , మ మ , భ కూటముల గ త ను,
, ఎండగడుతూ డు.

14
ం 10 స లు డు. అందు ంశమం
వ శకులు, ల మ మల గు ం గుటు రటు
యడ .

ఇ వల ం ఒక న సర స ం లువ ం డు.
అ వరుస అ ట ప రం న శకుల గు ం
సం పం , స భ తం లువ ం డు. ఆర .
( లంక స డు) ముందు ట డు.

. .ప ల ం శకుల-మ మల బం లను
బయట డు. నుం ఆ వరకూ పర ం
ఉప డు. ప త లకు గు న
సర తం ప ం డు. ద లను ,
న , ఇ య , ఇంగండు, అ ల ం , అసలు
ష లు డు. అ భ కూ ల ంగ లను
ల లను ప డం ందరు రంగ ష మణ
రు. మ ందరు రు. యూ ల తనను
వ శకుల ం కుడు ప రం సుకు డబు ఆ ంచ
ం అత డు. ం లు చూ
వంచడం,ఇం అ క శకుల నుక ఎ ద సు
డు. వరకు రు త ల యూ ల ఓ
అ నుం ఇంగం రప డు. సవ మత
ప రకులు ఎప క డు ం బ లకు హత తూ
రు.

ం న Faith Healers స స డు
గ క డు.

15
ర అ రు అందుకున ం న అ
అ ష ం ప ధ ం
ల డు. అ తుడు. ఆయన ప ధనలు ఇ డు
కం ట website చూడవచు .

పపంచ పళయం వసుంద ప త గం ల అ మ లు


జ ఎప క డు హడలు డుతూ .
అ ం పముఖ న 49 పళయ ం
పచు ం డు. అ ల స . ఎప క డు
మ లు త లు సూ జ భయం గు , తమ
వ అ డుతు . 2000 సంవత రం కూ అం
ర ం , ఏ జరగక స , త ఎతుగడలు
సు రు.

ఆస కర న ఎ ం చూ న వ లు,
ఒ క అంశం న సరళ న, చతు కుల కూ న
వరణ గమ రం.

(An Encyclopedia of claims,frauds and hoaxes of the occult


and super-natural,by James Randi, St. Martins press,175
Fifth avenue, New York 10010 USA,284 లు Arthur
C.Clarke క)

ఇందు గు ం ం ఏమ చూడం .
మ ల మూడం లనుం వ య డు. ల ,
దురద నద న . ఏ ల లున గం అ ల ల
నయ తుం . ఔషధం మందు ండదు.
పకంప ల శ , మందు ంటుం . స
వలం రు త ంటుం . అయ ం కరణ

16
యవచు న పసుతం ందరు గ డుతు రు.
మూల ర ల క, గల ల
ప ంచు మూలం యక వడ .

ఒక రకం అంశం ం . అందు


సకం నటు ం డు.

ఎ అ ( ర కు గురు )
ఆరం ం ం (Zombie) ము ం డు. ప టను
సం పం అరమ టు ప డం ం కళ. మహ
మ గు ం ందు కుపం , అత
లను మ గంథం వరం బటబయలు డు.

(Flim-Flam The Giggling Guru:A matter of Levity


చూడం . Prometheus Books,700 East Amherst street
Buffalo, Ny 14215 USA PP 342 ఐజ అ క
డు).

రత శం మ మల గుటును యం ల సున , .
నం గు ం సకం ండడం షం.
అంత య గు ం ం న నం త ళ డు
డునూరు, యంబతూరు నుం ఇం య అ
ఇం షు సప క నడు తు రు.

ష ం భ ష తును బుతు , కం ష ం
నున ఉపదవం అ కడ న కూ అంటుంద డు.

ర యులకు సంబం ం డు కృషమూ వ నస జ


ప ఉదహ ం డు.

17
కుండ గం, చకం, ఫ , గురు , హ కృష, కర ,
కమండ లు, మంతం, ఓం, , , తంత, గం,
ప వనలు .

ర యులకు య ష లు .
తం మన శం న ఇతర ల రు లు
రు ల . అందుకు ఉ హరణ నంతట అ ,
సూ తుందనడం, హస ము కం ( ందరు
అ తలు కూ ప తం య నము రు).
ష ం, ల నడక, లడం,
దూరశవణ,దూరదృ , ముఖ కవళక బ వ ఎ ం
ప గలగడం, దృ షం, తబ , వ శ , ళ ఆ
ఎక డప ప డం .

పపంచం అంతం

ం న 49 పపంచ అంతం లు
ఆస కర న . ఉ హరణలు, సవ షు ల
అంచ లు అ ఎ ళ ను చూ డు.

.శ. 992 దలు 1999 వరకూ న పళయ


లు ం , ఫలం అ న తరు త కూ
షు లు త తుక రుగుతు ర డు. లు న
ష లు కూ రు.

( టలు గురు చు ం - టమ ఒక ష ను
గ ట తమరు ం ం మరల మరల
ందులక ) 16వ శ బం ం వ ము
(1503-1566) శ లు అ గంథం (Centuries) డు. ఇ

18
10 లు. ఇందు అ భ ష తు అ డు. ఇప
న రు రు. అతడు ఒకటవ ఎ జ
గు ం ం ఒక జం దు. అతడు 10వ గం
న ప రం 1999 పపంచం అంతం .
ం సూ అం అబ లమయం ఆ
10 ల రచన భకులు ప ల జ
భయ డుతు ర డు.

కచుక ల షయం యం యక చుటూ


అ క పళయ కథలు అ ర డు.

సం సం , డు కం టరు త డు లు
ప చూ డు. అ ర డను అడం టు ందరు
కథలు అల చూ డు ం .

అద ం లు ఆస కరం న ఎ బ ల
ం . లలు చద . త దండులు చ లల
భ లను .అ నటు లలందరూ
సం హ దు . రు ప ప రు. ఆప
స త దండులు మ లు చం సు .

5 టు లవం

ం 70వ ప మూఢ నమ ల రంతర టం


సూ, ంకు 10 ల ల లరు డు.

పపంచం ఎక ఎవ స ,అ ం య
(ఇం త) శకులు య రు పర , ఆ డబు
క ంచవచు .

19
ం అడసు: 201 East, Davie Boulevard(S.E. 12th St),
Fort Lauderdale, Florida 33316-1815

ఈ రయం జ ం ండడు.

ముందు కు ను ష వద అ డ డు.

ఏశ న ముందు యపర .

ర ం న , సలం ప రం, న శ పదర న జర .


పదర న అం యడం, రు యడం జరుగుతుం .
శ పదర న ల జరగవల వ , ం ఒక
కప ం డు. ఎదుట పదర న జర .
ఇందు ఖరు ల ం ండదు. పదర న వలన జ
న లకు ం ధు డు దు కనుక నషప ర ం
ండదు.

ం తన తదనంతరం ం ధ అ ం య
శకుల య ప ధ సంసకు ల రు. ఇ
అ నయ వద బ నగర ర ం .

(Committee for the Scientific Investigation of Claims of the


paranormal)

పదర న న ప రం అ ం య శ చూప క , తనకు


అ ం శ ద పదర కుడు స షం పక ం .

web address:

http://www.randi.org

20
Phone:954-467-1112

Fax:954 467 1660

రనల లు మటు యం
భ కూ లు ఏర ర , భజనల , రనల , ధనల
లు నయం మ , క ంగులను గు మ పపంచ
పం లు సు రు. ం అదం
బూటకమ ం రు డు. అ భ
జనం త ల చుటూ ఆశ డబు వ ంచుకుంటూ
రు.

తన అనుభ లను ం ఒక సకం డు. అ


ప రం వ న గంథం.

The Faith Healers (Prometheus Books, 3/4 pages, 700 East


Amherst Street, Buffalo New York 14215 USA)

అ సవ ప రకులు న ప త లు బయట
న సకం .అ అధ పద ఆ ం న సవ
ప రకుడు బ స దలు, ఎ.ఎ.ఎ , ఓర
బ , డబు . . ం పభృతులను ఎండగ న గంథం .
జ ప రం భ ట డబు వసూలు న
సంఘటనలు .ర కమూ జం అ కటమ డు
ఆ ం డు. గనుక అ ంటు డ వ మ జ
జ , న సంగ బయట డు.

కుం , గు ళను స సత కూ ల గు సున టు న


లను ం డు. ందరు రు.
21
త లు త తుతు రు. రంతరం ం టం
సూ డు. మనం సు న కుం ,గు ,
మూగ ళ ను అక డ నయం యరు. రు ముం
ఏ టు , న ం నయమ నటు చూ , డబు
సుం రు.

ం తన Flim-Flam అ గంథం మ రం ల
లను బయట వ లం ం డు. ఆ శం నుం ఎ
ప ల వ ందరు లను నయం సు ర వదం
ఎ ప సుం చూ డు. గ ద
ప సుంద మ లను బయట డు.
ప య ఔష ల ట త లు లు
క చు కుంటున గు రటు డు. ద లు,
భూ లు, లు, వతల ట అదు ల ర
రహస ం ల ం డు. ఎండగ డు. ను
ఉ డు.

ం స యం య . పదర నలు డు.


అ ఇతరులకూ త ం . పదర నలు వలం
డబు సం. కులకు దం అం ంచడం. ట
లు య ం స ంచడు.

ం సులు అ సులభం వల పడ ర ం
డు. సూ లను అ క ం నటు క ం
ం సులు గు నము ర అ పం అ
అ డు. అందు ందరు ం సులు ల భకు ,
మూఢ నమ ల డ డుతు ర డు.

22
లను గ ంచడం క. మూఢం నమ కం
ండదు. చదు కున రు తం లు యక
ల వల క పడుతు ర డు.

ఎ రు, అందు రహస ం ఏ , పపంచం


ఎ న ం ధ రచనల
క ం డు. Conjuring అ రచన ముఖ ం
చదవద ం . ందరు యను తమ ద ప తం
యక, లు రడంపట ం ఆగ ం డు.
యూ ల లను అ బయట డు.

ల ఒక అం అ , యూ , ఇతర
ట ం ం . ందరు లు కూ చు కుంటు రు.
. . దలు వరకు ల ట జరుగుతున
ల ం ఎదు డు.

- సప క, -2000

23
ఇం త శకులు-1

ఒక మ మ మ మనసు ఆ చనను ప గలగడం


ఒక షశ ం రు. అ ఒకరుం రు-
ఇం మ వ ం డు. రు రూ ను తం
సు రు. అ ఇం న వ ఒ క
సమయం ఏ ఆ సు అ సమయం అ
ష అ న వ బు డు. తరు త
ప ం న అదు తం ఇం తశ
క సుం . ఇ ం ప యకు ప (Telepathy) అ రు
రు. మ ందరు ప శ మ వ
వ కం ను ప ంచగలడం రు.

ప అ ధ అ చర గుతున .
యూం (Carl Jung) వం రు య ర
పయత ం రు. . . వం రు డూ
యూ వ (అ ) ప ధనలు ఫ తం సం
ప లు ప రు. య యూ య ప లన
వ జ రు. అ ఇంతవరకూ య రణకు
ప గం ల దు. దూ న న మనుషు ,వసు
కకుం ప తం యడం, మనసు బలం వసు
కదల డం, ద న చర లు యవచు న ందరు
ం రు. పదర నలు రు. ఇ ం శ అ
రు రు. ఇ కు ం న యూ ల ం ల
వంచడం, నుం వసు సృ ంచడం మం
ఆశ ర ప ం . అదం అ ం య శ ల
టుకు డు. . కూ ప లు
ఎ డు. గ ంట ప ధనలు జ డు.
24
న త ఆ రం ప లు ఎ చూ డు.
త యూ వ (అ ) బ
ప లు డు.

ఇంతవరకూ ప , య
ప ధనకు క ంచ దు.

గుర పం ల ఎవరు లు రు, ట టు


పథమ లు దకు తుం అ శకుల ఎందుకు
ప క తు ర మర కు స నం వడం దు.
అ నమ కసులు ం ప రం సూ
రు. ప ప రం ఒక వ ఎ ం ఆ లు
కుం మ వ దడు ఆ చనలు
గ ంచగ , దడు ఎ ప సుం లుసు .మ
దడు సు రు ప యన క లు . పరస ర
సంబం లు జ లం ం . ఆ చనలు, ఉ లు,
ర లు అ దడు జ ం , పస . ఈ క లు
నూ (Newrones) (Axons) కు అ రువ
ం .క సం లను ను ణం
మ టకు రు . ఇదం దు తు ర య క చర
తుంటుం . నూ న మధ సంబం లకు అ ను అ
అణు లు ఉపక . దడు జ ఆ చ
ప యమ దడుకు లం సం లు ఏ క ధం
బయట ప లన ట. ప ప రం ఆ సం లను
గ ం నవ , బయట డ డు. ప
ప రం అవతల వ దడు సం లను ఎ
లుసు వడ క అ ప గల . దడు
న లు న పనులు ర సుండ , ప ప రం

25
క ంచడ క,సమన క ం , అరం
కూ .ఇ ధ ?

ందరు ల షులు జ ల సమస కు ము


ప ఒక ప రం కను రు. దడు నుం
అ క లు వ య (psitrons) ందత, శ ండద
అ రు. ంటం ంతం నూ (Neutrino) వం
ను అ మ ం చూ రు. యూం వం
ల షులు షయం సుకు రు. న
స యం ఇతర మనసు ల జ ప యను
లుసుకుంటు ర రు.

ంటం నూ లు అంచ లకు,ప ధనలకు


అం .ఫ లు వ .

ప న ంత వరకు రరణ దు. అ


ప న న .

దడు ఆ క సం న ప ధనలు ం
న గుతుండ , ప వరకూ న ష లు
అం ల బయట .

దడు ప రు లుగు న తరం ల


కను రు. గ ంచ ఎల ఎ ఫ
(EEG) డ డుతుం .

ప కం కూ దడు ధ తరంగ పకంప లప లు


న రు ం .

26
దడు ం ఉన డు అ తరం లు జ .
(Alpha rhymes)

దడు చురుకు ప సుండ (Beta) తరం లు


పకం .

ద దడు తరం లను డుదల సుం .

ఢ ద (Theta) తరం లు వ .

ఈ తరం ల కండుకు పస ం ల రు ండ ,
ఇఇ ప కరం చూపగలుగుతుం . ఇవ ద రం
డడ . మూర గులకు త
సహక ం . ప ప రు వ ంచ
ప కరం న(EEG) రు, ఫ లను ంచ క రు.
సం హ దుల సమ ం ప ప యద మ ందరు
ం రు!

ప రు పరచ న పయ ల గం
ఇంగం ఆర స 1985 ఎ బ యూ వ ఒక
ందం ల రు.

ఎక ఒక అనూహ ప భను చూ న డు
అదం ప వల అనడం ఆన అ ం . ఎక
ప య ప ధనకు లవ దు.

దులు సం ల మ ం
చూ తూ,అ ం "ఆ చ సం లు" దూ న న
వసు ల ప వం చూ య రు. గ
స నం . వలన వసు లు
27
కదల , ం లు వంగ . దు దయ ంత ష
వం ఆ చ తరం ల ం ,అ క రు కు
లబడ దు. రు కు అ త నద దులు
అం అ మూఢ నమ సూ సుం .

ల ణుడు ం న . . అ
ష డూ యూ వ 1930 ఒక
ఖను ం డు. య పద ప ధనలు ,
ల ర ఆ ం పయత ం ఆయన
ప ధనలు డు. అందు క ముక ల వం రులను
ప ం , రుల ఏముం ఎటు అ క అ
అంశం ప ం డు. అ చదరంగం లు కూ
ం డు. లు ఎగర తల, క( మ రుసు)
ఎటుపడ క లు క డు.

1934 ం మూ అ గ త . .
ప ధన శద ల ం డు. ప లకులు తమను
వం ంచుకుంటు ర , సం
తుకుతు ర ,అదం దయ య న నద
అ డు. తన అ . . కు , అతడు
ఆశ ర పడక ,ఇ ం ం మూ అ
బయట టమ డు. త తనకు ప రం
ల సుంద డు.

. . తన ప ధనల న రు ందరు ల
త డు అంచ లు సు , బయట టకుం
నటు ం మూ కను డు. తనం షం రు
అ త డు అంచ లు రు గనుక క ర ద

28
అ డు. త డు అంచ లు సు ర కు ఎ
లుసు? క మ తకు వ అంచ లు చూపడ .

ం మూ అ ం సు ల ఆస కనబర డ
ప రం రు తప , అతను ఖం ం న ప ధన
బయట ట దు? డ యూ వ ల సు
ప ధనలు బ , ఒ కవ మట
తుల ఉ గ లవ వచు న డు. కం ట
ముందు ఒక వ కూ గందర ళపర మల
వలన ఎ హలు ర చూడవచు న డు.
అంత ఆగక, నున మ ను వ ంచడం
అత ఉ లు ర య డు. ందరు ముం ఎ ం
మ నున స ప గలుగు ర డు.

అ షన అ డ ఆ 1987
ల ుణం ప ం , 130 సంవత ల ప ధనల
ఎ ం య రణ జరగ ద స షం రు.

నూ ట యూ వ బ
ల ప ధనలు రు.

ఒక బల ముందు (Guillen) కూ , ఒక మ కప ను
తన మ బలం తన దగరకు ర ం ల పయ ం డు.
దూరం జ న డు మ బలం వం నటు, స పం
వ న డు మ బలం అ ంతకు వ నటు
రు. , వసు ల మ బలం చూ
క దర న అ చూపదల రు. అ ళ
పం ల చుక ల మ బలం గు ం ప ధనలు
రు. ఈ ప ధన అ ంటు సంద ల

29
తమ " " ల తృ సం అనుకూల ఫ లు చూ నటు
బయటప ం .

ం మూ ల థ క
ం రు.

ల ఒక ష ,అంటు ం ం .
ం ముసుగు రవం ఆ ం ల పయత ం
ధనం ం ,వృ ప సకు గు అ రు.
ఫ లు తం శూన ం.

ల చ త

లుత ల అ ం లు ప లన
క ం రు. దూరదృ , దూరశవణం, భ ష తును
ప డం,మ బలం వసు క ంచడం, ద లు,
భూ లు,ఆత లు, నరన , లడం, మ శ
ఇతరుల మనసు ల ఆ చనలు గ ంచడం దుల
రు. ఇ ం అ స ల ర లం నుం
. యూ ఆ కత ట అధ య లు
. ందరు తమ వృతులు తం వద ,అ ప
ఇం తశకుల దృ ం రు. ట దట
1882 ప ధ ం లండ రం ం రు.
ప శకులు, ఆత లు, న లు,
ద లు,భూ లు,మనసు ల మధ సంబం లు ం .
ం కుడు సం
అ ప వ వహ ం డు. అందు 13 మం ఆ క
దులు,ఆరుగురు ప ధకులు ం రు. ప లన అం ఆ
ఆరుగురు త సుండ ఆ క దులు ఒక క

30
త కు రు. 1887 ందరు సుప దులు
సంఘం రు. స ఆ వ , , . . ంస లు
సంఘం ఆస రు. ఆత కు య
రవం ఆ ం ల సంఘం పయ ం ం . వ
తర అంశం కూ ప నం అ రు తల రు.
అ రు, ప టు, దృ లు కనబడడం స
అ ం లు ప లన క ం రు. మనసు ను
గ ంచడం, ప శకుల గు ం దృ ం క ం రు.
అ క శకులు స న న రు న రు. స ఆ వ తన
షు న కు రు నటు కు డు.

ఈ సంఘం ందరు ఆత ల ప ల ం ల లు
జ నటు ఒ కు రు.

తులు టంతట అ సూ వడం ఒక శ సంఘం


న ం . అవ ఆ క రం అంటగ రు.

ఇంగం రం ం న తరు త, 1985


అ ం సం అ స నూ ద రు.
సుప ద ల షు యం ందు డు.
ఆ క శకుల నమ కం క, కల లు
త . సంఘం ం . ఉత త ల సు యం
గ మ ందరు సం నరుద ం రు.

సంఘం కల లగం రడం , ల


డ , య రవం ఆ ం తం ం
పయ ం డు.

31
క ల 1930 నుం . .
ప రం డు. ప ధ ల ల య ప లన
ల గం ల కృ
డు. జర ఆ ల అ ప క రం ం డు.
అంతకు ముందు జర ఆ క ప క ఇంగండు
నుం లువడుతూ ద లు, న ల స అ అం లు
పచు ం ం .

పపంచ పం ప ధకులు ల య రవం


పయత ం మగు ల రు. అ క ం
సభు లు ల సులు రడం గమ రం.
ప ధ ం లు ప ణ ప క పచు ం రు. అ
ల 4ప ం ల ప త న మూఢ
నమ లు తృ క ం ం . ఇ గ ంచవల న అంశం.

ల అత ంత ప ంశం ప న .ఏ
ఆ రం కుం ఇతరుల మనసు ల ష లు గ ం
ప గలగడం ందు షం.

దూరదృ ం ప ల ంశం ప క ం ం .
వసు లు ఎక డ గ ంచడం,ఇతరుల ల
గు ం లుసు వడం, ఇందుకు ను నఆ
ండక వడం ంద ఆశ ర కర అంశం.

భ ష తును ప డం, ఉపద లను చ ంచగలగడం మ


అంశం.

32
మ బలం వసు కద ంచడం, ధ తుల
ప చూప అం రు. ల
కూ తన ప క ం ం .అ వలం మ
, క ల ప తం నందున
ల అంటు రు. ంత రకు య ప ధన
సు , న శకులు కూ యనడం
ల ప కత. ష ం, ఎ ప లు, స ల ప వం
ద న ల క ంచ దు.

1957 ల క అ ష ఏర , క
స లు జరు తూ,ప ధ ఫ లను చ సూ
తున . అవ ధ ల ప కలు
పచు సు .

- సప క. బవ -2001

33
ఇం త శకులు-2

1969 వృ ఏర న అ ను రు
క క అ ష కు అనుబంధ సభ త ం
ప ం రు. హ మ , ల ఖలు
బయలు హ ద, కలలు, నం, టుకు ం
దులను అధ యనం . (Helmet
Schmidt)కృ ఫ తం అ ం యశకుల ప ధనల
త ల, రుల పదతుల ఎల ప క లు
ం రు. 1985 ఇంగం ఆర స
ం ల అధ యనం ఎ బ యూ వ
ఆరం ం ం .సమన య ల ట ప బ
తప దనలు డు. ప ధకులు ందరు
. . .లు సుకున రు. ఇతర ఖల సమంవయం,

య పదతులు త ప దనల టు సుకు .


ను ను అ డూ యూ వ , ఇంగం
ఎ బ యూ వ కూ ల ం
మూ యడం గు ం . . . అత ర కూ
ల ట ంగ కలు, క ల లు జ నటు
గు ం రు. ళ గుటు చ డు కుం ం వరకు
రు భ ంచ క లు బయట రు. ల
ఎదురు బ త ం . ల ప ధనల
వ కులు తమకూ బయట పపం గల సంబం లను
వ ంచడం అ క ంతులకు, లకు గు తున టు
ం . ం ,ప ంచ ను,
గతలు వ సు రు. తలవ తలం వ న
అనుభ లను రు సు వడం ఒక ముఖ దశ ం .వ
34
ఆ చనలు, అనుభూతులు ల ం న డు,
అనుగుణం బయట జ న ం చూచు వడం
ందు ప ంశం. వ కుల అనుభ లను,జ న
సంఘటనలను ుణం ప ంచడం ం దశ.
మూ వ కుల అనుభ లను, రు ,
తదనుగుణం బయట జ నటు ,
ప ధ లయం త ప లనకు గు సు రు.
అన ం పం లను ంచ , కం ప ధన
అంటు రు.

ఇ ం ప ధనలు జ న డు ల
సమస ల కు పడక తప డం దు. ఒక వ తన అ ం య
శ ం వ శ ప తం డనుకుం ం. ద
వ దృ అ అ , ం వ అ ప
అ తుం ? అ ం య శ దూ న న వసు ను
కద , అ ం ప మ చూ ంచవ ?
భ ష తును ముం ప గల శ ఎ ప ధనకు గు
రు? ఇ ం పశ లు కు సమస లు ల
తు .

అ ం యశ ం ,శ రం అ అంతరతం మడ గల
అవ శం ం ? ం ప మం మనుషులకు ఎం
ప జన అ తుం గ .అ ం యశ ల
ం ం ంచు వ ?

అ ం యశ ప యడం, బయట పడడం, గ


సమ ప యక వడం జరుగుతుం ? ఎందుక ? అ
సమ నూ అ ం యశ వసు ల ప వం

35
చూ ట క ర లు ఏ ?ఇ ం
సం లు,పశ లు త .స నం వల ఉం .

(మ శ వసు ల కద క)
ల మ శ దూ న న వసు ల ధ
ల ప వం చూ టడం ఒక ప ంశం ప రం ం .
ఇందు ద వసు లు, సూ ప ల ప వం అ
డ బుతు రు. ద వసు ల ప వం అం , బలను
వ తడం, ం లను వంచడం ద న
ఉ హరణలు రు. సూ ం వసు ల ప వం
చూపడం అం లు ఎగ , లు , మ రుసు
లనుకున రు వ టటు యడమన ట.
పద వ అంచ కు రుదం ఎకు వ రు మ శ ఎ
లనుకుం అ వసుంద ప రం రు.

గులను మ శ నయం యడం కూ తన


శ చూ తున . ట ఆ సంద ల ప కు
గు రు. యూ ల న పనులు,సూ వంచడం
వం ం 1982 చూ డు. మ
శకులు,ముఖ ం లు నయం అం ల లు,క
చ లు బయటప . ల వం
ప ధనల వ ల .ఇ.ఎం. న (C.E.M
Hansel)చూ , మూలపద లు న టు ల ం రు.
ందరు ల సులు తశు య పద
ప లు రు ల ప లు పడుతున ట సవం.
అడుగడుగు వ ప బం లు ఎదు తూ
.

36
ప లు, ం లు వసు వంచడం, తుంచడం,
వం శకులు చూ న ఉదంతం ప ధన జ ం . 160
గంటల ప లనను ఆ కు అ రు.
ధులు సమకూ ం లూ ంగ
యూ వ ప ంచమ రు ఈ ను
(MAC LAB) అం రు. ం షు లు రు రు
కూ ఆ ప ధన రు. తరు తజ న అం
స వ ప క వరం ల ం ం .

ల -ప
ల ట జ సంఘటనలు జ , అ
చ ణ , రణ కుం
ప కలు, , . .ల ప రం ప తం వసున . ఈ
షయం ఠకులకు, కులకు స లు
కం , రసర క సున . అ ం య శకులకు
ం న అదు లు ఆస క గనుక, జనం ఆతుత
చదు రుగనుక, న త ల సున .
అదు లు,మూఢనమ లు, అ ం యశకుల షయ
సం హ దులు, ం సులు చ కలు, స లు అంత
న తను సంత ంచు వడం దు.

పజలు నమ దం రు. ల
తం దు. అ ం య సంఘటన నుక స
వ ంచ సమయం పడుతుం . వరణ
కు ల , జ లం ండవచు . ఒక కథ వ తున
ఇం త శ సంఘటన వలన ప కల సరు ష
రుగుతుం . ప కల అ ం య శకుల రలు నంత
వ క రలు,ప నం టు సు . సం దకులు,

37
రరు, అ ం య శకు నమ డం, ఆస కనబరచడం
వలన ప లు, ప రం అ న త ందు .
అ ప ర ధ ల జ న ం కూ ఆస కనబర
తమ ర ల ఏ డుతు రు. ఈ
ర వలన స లు బ ంటు . ర జం ద
అ ం యశకుల రకు ము ధు లం ద
పచు ంచరు.

అ ం య శకుల రలు పచు ంచడం , ప రం యడం


య లు ంచడం అవసరం. అ ం య
శకులు య , త, రుమూల వ కులు
బుతున డు, మూ ల సం రరు అ ం .
డు ట క,ఆ ప ణం క ం .
ఇం త శకుల ప తులు- య పం లు
చూచు . గడ అ ం అ ం య శకుల షయ
జ న ప ధన దృ టు రలు
పచు ం .అ ం య శకుల నుక న రణ
ప తులు కూ ప గణన సు . మర
పక న ట దు. అ ం య శకులు యన డు బ రంగ
పదర న వ . ఆ సంఘటనను ప లనకు .
సంఘటన క , స తం వ వహ ం ర
అ క . సంఘటన లవలు పలవలు పచు ం
కరప లు, అ లు ప ణం సు దు. ఇ ం
య లు ప ర ధ లు,ప కలు ంచగ ,మూఢ
నమ లు జ సం య ల . ఒ కఅ ం య
సంఘటనకు సున ప త న త వలన
పజల ఆస రగడ క, మూఢ నమ లు
ధృవపడుతు . తగటు అ ం య శ బట
బయలు సూ వ న కను, రను అప నం
38
పచు ంచడం వలన ఎం జరుగుతున . ఇ ం
ర ప రంగం సర రణం క సున .
ధ త అ య ర అటు రర నూ, టు
సం దకుల నూ సర క సున . పజలకు యం
లు ల ర నంత వరకూ అ ం య శకుల పట
నమ కం సడలదు.

అ ం య శకుల పట సం లు

న లం నుం దురు మదురు ఇం తశకుల పట


సం లు, ఖండన మండనలు వ క తూ . -
మ ం ల సం హ మహ డు ఇ కు
ం న (Pyrrho)ను ప వచు -360-270 . . ఆ
తరు త అకడ సం హ దం అ డ నుం
ం .ఆ (Arcesilaws) , (Cameades)
రంగం నద న రు. ఆధు కయు ల (1647-
1706), న (1596-1650), హ ం(1711-1776)
సం హ దులు గ రు. ం అ డ
ప క రణలు జ ం స (1734-1815) మ
గ జ బూట లను బటబయలు ం . 19వ శ బం
వర 20వ శ బం రంభం అ క అ ం య శకుల
గు ం ప ధనలు జ .ఏ య ప లన రు
దు. . . వ అ ం య శకులకు స రవం సం
అ క ప లు జ డు. ల సు .ఎ . న
రంగం వృ ప సను వం ఎదు డు.
య మర లను ఎడ (Edward Girden)
పచు ం డు.

39
1976 అ అ ం య శకుల య ప లనకు ఒక
ణుల సంఘం ఏర ం . (CSICOP) అ
లు రు. క సం ధ ుడు ఇందు
అ కులు ప రు. సుప ద స డు గ , కులు
హ ,ఎ , న , ం ,
డబు. . , , టూ , మ పభృతులు
తు తులు అధ యనం రు.

రంగం పపంచ ప దుడు ఆ ర ం న


యూ ల సూ ( ం లు) వంచడం వం ఇం తశ
నుక టుకులను బయట సంఘం యం
ముందుకు ం . సంఘం ప న క ఇం ర అ ప క
,ఎప క డు అ ం య శకుల యప ల
ఫ లు సు డు. ం జ సం దక న
ప క న గుతున . పపంచ పం ఎక
ఇం తశ సంఘటన దృ వ సంఘం రు
ప సు రు. ఎక రు కు లబ న సంఘటన
క ంచ దు. Committee for the Scientific Investigation of
Claims of the Paranormal(CSICOP) సం కు
ఆ ం , అక డ జరుగుతున అ ం యశకుల దం లను
ప ంచమ రు. క ఆధ న 1988 ఆరుగు
కూ న సంఘం ందరు అ ం య శ పరు
ప ం ం . శకులు యన ల కూ కు
గు రు. లు జరగకుం గతలు స , ల
ఎ ం ఇం తశకులు వ ం .
ప రం న ం (Qigong) శ "శ " ఏ ద
రు పర రు.

40
ప సంవత రం సంఘం రు స లు జ అత ంత
ఆధు తనం పపంచం ఎక డ ఏం జరుగుతున వ సూ
అ ం యశకుల అధ యనం సు రు. ఈ ష ల
లు దం సు రు. యూ ల సంఘం రు
సులు ఓ , పసుతం అ అడుగు టకుం
ఇంగం కు ప తమ డు. రు తన ం లు వం శ
జమ రు సు క డు. అ ం య శకులున
అ , యూ ల ఖ లు
డుకుంటున . రసులను ప వ , ల ల లు
బయట ట లు ఉపక ర
న ం . రు కు ఎక లు
లబడ దు. ఉ ం ం ప డం,అదృషవ తు
జ తమ శ నూ, కుం రు మూసు మ
వడం జరుగుతున . కం ప ధనలకు ందరు
లను గు , కలు ల ఎ ం
ఇం త శకులు వ ం . త ల న
సంప యం రత శం క దు. ఇ
లకు, తలకు ప త నశ ం .అ
లను య ప ధనకు గు యనందున
రం టం తున .

ర య మ అ ద
న ంత లం ధ రన డు. ఎంతవరకూ ఆ శ
బయట పడక స ఆయన షు రు రు.
ల రు మ రు సూ ఆయను
డబు ంచమన . రు బయట మ వ వ రం
ప ష ంచుకు డు.

41
మన శం ఏ ను య ప ధనకు గు
లు లు . .నర ంహయ క అ ం
ప ధన య త ంచుకు ,
లబడ దు. లకు ,పభుత ం అండ
నంత లం అ ం య శకులు భకు
వశపరుచుకుంటూ ం .ఇ ళ భూ ,ఇతర
ఇం త శకులు య భమ క ం న
తం,తనకు అ ం మ మలు, శకులు వ ఒ కున
అ ం . అందుకు దర నం గు నయం య
టప సూప ష ఆస టడ
ణం. మ మల లు త ంచగ ఆస
యం త అ అంశం భకులకు య
ంత లం పడుతుం . ఇ అందరు
లకు, ములకు, తలకు అన ం చూచు .

యూం

అ ం య శకుల గు ం గం , యూం లు
వం ంచుకు రు. కుడు మూఢ
నమ లకు వ . యూం నమ ల ట,అత ప వం
వలన కూ అ ం య శకుల ప రం ం .
గ యూం (1875-1961) ం ,ఆ అ ండు
ం లు ప రం ,మూఢ నమ లకు ప కలు
సమకూ డు. యూం , ప ,
ల , వసు సృ ంచ న డు. అ ం య శకుల
షయం యూం ఒక అ గత వ సున టు
అగు ం , ఆధు క యప ప క ం ల
తహతహ డు. . . ప ధనలు తన ం లకు
మదతు చూ డు. , . . ప ధన యప
42
లవకుం . బయట పపంచం జ సంఘటన
వ అనుభూతులు ప ం య యూం తన
Synchronicity ంతం న డు. అ ంతం
ప రం,స అవ కత (Collective Unconscious)
అం లు వ ప ం య డు యూం . యూం
ఆ దం ష ం సులవం ,
ఉ దు. అ వలం నమ కం ఆ రప న .
ణ ధ అం లకు హ రూ , స కతను
క ం పయత ం కూ యూం డు. ఆ అం లు
వంశ రంపర త సంక య కూ యూం న డు.
ంటం ంతం ష యూం తన ల
డు రబ డు. ంటం ంత ప దనలు
రు కు . యూం రు క,
నమ క ప నం. అ యూం , ఆర స వం
ఆస రణం అ ం య శకుల పట నమ కం ం .
వ గతం ం అవ కత, స అవ కత అ నవ
సంపద చూ న యూం ,క నుగతం , వ
ంతం వ , సంక య అత నమ కం. ఆ
అ మకరణం డు. లకు మూలం అ డు.

ప పట ఉ ర దృ అవలం ంచమ యూం డు.


అ ం య శకులను సమ ంచ యూం ,ఒక ం
(Pauli) క Interpretation of Nature and Psyche అ
సకం డు. ప ం న సూ రూపం
ంచవచ అ డు. ను రు కు
లపకుం చు రు. యూం ఒక న
ఉ హరణలు , ను చ రు కు
ట ,రు కుం క ంచ దపడ దు. అ
నమ కసుల బలం! అ ం య శకుల షయం అత ంత
43
ఉ హం చూ న ఆర స వరకు ఆత హత
సుకు డు.

డు ల యూ వ ల రు లు న .
అక డ తం ఎ య ర సుక ల
కృ సు రు. ఆ క న ం క ప క ల స యం
ధ ప లనలు జరు తు రు. ఇంత వరకూ రణ
ఒక ల ప ధనకూ య ప ణం దు.
ల ను గం ప గ ంచ అవ శం
ల ంచడం దు,ఇ సవ ప . ట, య
ప ధనల ట లు కం న ంచడం
ల ప అ ం . య ప ధనలంటూ
ప కల వ లు పచు ంచడం, మ
ప కు ఫ లు క వడం సర రణ
ం .

ఇంత జరుగుతు , దృక థం , సహనం ం .


ల ఎ డు అక డ రు పర ఆ ంచ
దపడు ం .ఏ స , ల కూ ం
అ రు ల ఆతుత పడడం , ం థ
ప దనం అరం సు వచు .

,సం రతను, అం కను ం అన సుత మూ


ఒ దు. ప రం లుసు వడం,
రు వడం, దు వడం రంతరం జ ప . ప త గం ల
ట అం అందు నద ఏ
అనదు.అందువలన న డ డుతుం .

44
ల నవ అ వృ హదం నఉ హరణ
ఒక దు

- సప క, -2001

45
క మర లు- రణులు

ఇసుక ఆడుకుంటూ,సముద ఒడున మ లు రు.


ందరు ఇసుక డలు, టలు కడ రు. అ
ం . ఆ తరు త అలలు వ టుక . పకృ
ప మం మ కూ అం - ం కుడు
(1926-1984) నవ దుయ బడుతూ న
మర ంశం అ .

నవ పగ ంటూ న సం, ఆధు కయుగం అ


వ క ం న , నవ కూ బుతు ర క
(Michel Foucault)అ డు. న సం ంత లం
ం ,తరు త అంత ం ం . నవ దమూ అం . ఆధు క
ట నవ దులు శ త త రూ ం ం పయత ం
సు రు. అ త . నవ దం, ఆధు కత
.అ లగర ం క . క
మర లకు మ క ం కుడు ం (Jean
Francois Lyotard) నవ దం ధ జ డు.
త ప ఏం క సుం ? అ కథలు,అ క
చర లు, అ ర గు ం న చర లు అ అ డు.
ఆధు క నం కూ అ ర తుకు ంటూ
తున ద డు. ఈ అ రత ర , నవ
ఖం ం డు. బంధం న డు కు క డ ,
అత ం ల ం డు. స ఎదు క
నవ దులు, ఇతరుల బ , అంద పలయన దులు
పరులు సు ర డు.

46
శ ం న డు ందం అంటూ, సృ ం
నవ , లు క ం రు. న
పగ , ఆ వ ంచడ నవ దం చూప
రు క ం రు. నవ ల అ ర న రు
చూ రు. నవ దుల తల రుసుత వ సూ
ఎర మర ల పరంపర డు. (David Ehrenfield-The
Arrogance of Humanism) న భ ష తు ణం
నవ దుల కృ ఏ దంటూ, రు వలం నవ మ
ట ంచుకుంటు ర మ ం డు.
పపం మ ం , న డు ందం ం రును
రు సు ర డు. స న ధ ం
నుకుంటు డ , నవశ మర
పవ సు డ డు. న డు తన హదు లుసుకుం ,
సృజ త కత గం పంచుకుం డ , అ అత తృ
క సుంద డు.

ఆధు కతకు వ కం ర ముసుగు


చూసు ర జర బ (Jurgen Habermas)అ డు.

ఆధు కత , నవ దం సమ న
పపంచం ,ముఖ ం యు ,అ ,ఆ ల
మర లు 1950 నుం ఆరంభమ . ఆధు కత
అనంతర లం(Post Modernism) ంటు రు.

ండవ పపంచ యు నంతరం స గ (Heideggar)


నవ ఎదు న రం చు డు. న
ఉన త నం కూ పయత ం నవ దం
ఫల ంద , యు , ధ ం మూలం
నవ ద న ఆయన ద డు. ఆ తరు త ం

47
కులు య ంత పరు మ సూ, క
ప ం ల ఖం ం రు. అందు గం
నవ , క , ం
, (Derrida)లు మర త క రచనలు రు.

అ ఈ మర అందుకున రు, నవ దం వలన


త గ కత సృ ం న లువలు పలచబ య ,
కుటుంబవ వస బ న ద , వనమ కం సడ ంద అ రు.
" షన " పచురణకర యం ఎ.రష ఇ ం రచనలు
రు.

న డు సృ ం న ం క సం ధ ం
ంద ,అ సమస లకూ న ప
వ గలడను వడం నవ దం ర టు ప ంద
ఎర డు.

వర ,ప స దృ టు కుం న డు
పవ ంచడం, న ముఖ ం అంటూ, న సం
పకృ శనం య డం చూ డు. వలన
నవ ంద ఎ లు ం వ ం డు.

కం ట సృ సృజ త కత,ఉ గం బ య
క దులు, వ దృ న రూ మర లు రు.
నమ కం కం అ చకత ం వసుంద
దన ర ం నుం వసు వ ంప కఎ ట
తం ం మర లు డు. గు తన
మర ల , న నమ కం,గు కుం ,
లబడద ం డు. సృ దులు కూ అ ం ద
సు రు. నవ దం వ మర లు న ర

48
రచ తఅ ండ ,ఇ ం ష , చ ,
నూ ద న పముఖులు రు.

నవ దం మతం మ అరం సు వచు .


కులు, ంత పరులు మర లు న డు గత
ప ంచవల ంటుం .

నవ సమ ంచడం నూ, మర
ప ంచు వడం నూ యూ ,అ ,ఆ లు
శద వ సు . ఇం ఇం ఈ మర లకు
న త వ డం దు. అ ం మర లు య
కూ ఏ మం తప యదు.

ల , డూ , ం , గ , ఇజ
అ , క ,అ గు ం, ర క
ద న రు మర యం , తుబదం
ఎదు రు.

1980 ం ల నుం నవ వ న అప
లగుతూ ం . నవ దం అం ఒక టు 1950-
80 మధ ప రం ం . ఆ ర పసుతం తగుముఖం
ప ం .

సంఖ నవ దులు పపంచ పం


అల సం కు . దబలం లబడ ప న
రణం రు క ం న ఆయుధ . అ యపద .
క, న క ల తం చ త కం ల
నవ దులు రుతు రు. మ (THOMAS

49
SZASZ) వం రు వల న మర నవ
మ ప ల ల ట ఉపక ం .

పపం ఎదు ంటున అ ప న సమస గు , ఒక


జ రుగుదల నూ, ండవ పకృ
లుష నూ . నవ దులు ం ం
ప ంచుకుంటు రు. మత దుల ందరు నవ
యంతణను వ సు రు. బ ల త
మహ న ఎడ ఈ సమస లపట అటు మత దు
ఇటు నవ దు క చర లు ం కృ ర
శ లయం సు రు. కం
చూ ,ప మ అం క ం న నవ దులు పకృ
డు వడం శద వ ర ల అం రు. ( ఇ
1993 ం ,బ ,అ )జ రుగుదలకూ,సంపదను
శ ంచ సంబంధం ం . పకృ ప స ల
ప వం పడుతున . కనుక మత గం లు ఏం ,
క సమస గు ం ప ష ంచక తప ద ఎడ
ల అ రు.

కం ప నవ దులు , ,
మర తటు గ రు. య కస ను
అ గ ం , పదతులను రు క ంచగ రు. ర
ల డు రు వడం దు. ప ధనలు ఎటు
చూ అటు వడం రు కు రు. ర రణ దం సూల
పపంచం న ద , సూ పపంచం ద
ం ం . నవ దులు అందుకు అం క ంచక
తప దుగ .

50
ప క రు ల వలన పకృ భూ స లం
అ , ఆ ల వలన న డు ప ణ ం న
అ న తరు త, నవ దులకు నయం, నమత
తప దు. నవ సమస ల ప న ందం
అం తప ,మ దు.

నవ దం వ న మర ల దృ
కళలు, మ యకతలు, క తల షయం నూ
రు లు సుకు రు. రు కు లబడ శకు
ఆ ంచడం , న న త సూ ఆనం ం
అ కళ సూ ం ం ంచుకుంటు రు. అం క
న దగర నుం చ వరకూ ధ దశల ఉత లు,
కతు లు, పండుగలు సుకుంటు రు. వం బదులు
న ం డు. మర ం ట డు ఓ రు , అనంతరం
బంధు తులకు రట క ం తులు కూ
ం ం ం రు. మతం ఆ సంద ల తు
ప శ ట నవ దులు మధ వ ద , సహ ర
వం కతు లు సు రు.

న ద బల నత మరణ . అ తలచు
భయపడుచున , చుటూ ం లు,త లు
అ రు. అందు గం అమరత ం, శ తత ం, ఆత ,
నరన , కర , ం, నరకం ద న వ .
ఇంచు ంచు అ మ లు మర ఆస సు
మ బల నతల సు .

నవ దులు స యులు న ంత లం మరణం అ


సవం మ ఎ లు సుం . మరణం
సహజమ , తరు త ఏ ండద , మ లు

51
తరు రు గురుంచు వడం ప నమ నచ ప గల .
ఈ షయ సుప ద నవ కుడు ం
చక రచన రు. మరణం పట న డు ఎ ం ర
అవ ం ం చ ం రు. నమ ల మధ ఇ
కష న షయం. అ నవ దులు
నవ ందం న తత . నవ దం , ,
న మర లు . న డు ర క
ప మం క వచు . ళ కు ముందు
న డు న , ళ తరు త న డు కుం
వచు . అ ల నం ప రం అ ట
సంవత లు పడుతుం . త ణ ప దం నవ ఉ దు.
ఈ దృ , న డు ఇసుక మవ డనడం
అంత ఉ తం !

సమ న మర ల ప ం న రచనలు:

1. Michel Foucault : The Order of Things

2. Jean Francois Lyotard : The Post Modern Condition

3. Richard Rorty : The Consequences of Pragmatism

4. David Ehranfeld : The Arrogance of Humanism

5. James Rachels : Created from Animals

6. Martin W. Lewis : Green Delusions

7. Bill McGibben : The End of Nature

52
8. Edward O. Wilson : The Biophilia Hypothesis 1993

9. Jacques Derrida : The End of Man in Margins of


Philosophy 1982

10. E. Ann Kaplan (ed) Post Modernism and its Discontents

11. Hugh silverman (ed), Donn Welton : Post Modernism


and Continental Philosophy

12. Robert Basil (ed) On the Barricades, 1989, Prometheus


book, USA.

13. Corliss Lamont : The illusion of Immortality

1990 Half Moon Foundation New York PP 303.

- సప క, -1995

53
ం ఉందట

ద రంగం ప లు వసు . అంటు గం వ


తు టుకు లం ం . త లు వసుం
స త త లు, మం మందులు కను ంటు రు. ఇ త
ప ధ ఫ తం, శు , శుభం అ ముఖ ం
అ లుసు వడం ద రంగం టు. ఇ డు
శస త లు లం మతుమందువల(అన )అ
సులు వడం ద షం. లం సూ లు ర
వల లు వ య లుసు క రు. అ న
ఫ తం మందులు, లు వ . ఈ ధం
ఎప క డు ప ధనలు ఫ తం ద ప లు వ ,
ఆయుషు ంచుతు . తరంగం అ డు సగర ం
ప ద ం జను సం. ండ 1850 ం ల
క ల రంపర త చూ డు. అ ప సుం ,
సూ ర య క చర ఏ ఆ డు యదు. అందు సం
1953 వరకూ ప ధనలు జ . , ట
అ స ల కృ వల న సుకు నటుం (డబు
) ండు గల రూపం చూ రు. ఇ ద వకణం.
అ ఎ ఎ లుగు ర య క మూల లు .
అ ల ఎ, , , అ రు. ఎ అం అ , అం
మ , అన , అం . ఈ లు ం ఏ
మూడు క న ను వ .అ మూలం.

ఒ క వకణం ఒక న సర స ఘంటు వం . ప
వకణం 23 జతల ములుం . ఇందు
న సుకు న ఎ ఎ లుం .ఇ ం న
సర లు 46 సం లమయం న ండ ,
54
ఒ క సం అ క ష లను చూసుం . ఘంటు
ఒక పదం ఒక ఎ ఎ ప వచు . ప వ ండు
జను జంట (అ ) సంక సుం . త దండుల నుం
జంట వసుం . తం ల లు త ల లు లలకు
వ . అ వ ట డు ం ం , రు
జరుగుతుం . డ (మూ ష ) అ రు రు.
మనం అచు గు నటు ర సుం , ం ం జరగడం,
ముద స పడక వడం, అ రం దరడం చూ ం. అ
కల టు రు లు చూ ం. జను క ల మూలం
న లుగు ర య ల ఏ మూ న కలుసూ య
గమ ం .ఇ జ రు ఒ క కణం చూ ఏ
ంటుం అ లుసు ప ధన 1980 ం ల
ద 1990 ం లకు ఒక నప ం . ఈ బృహతర
పధ ం కు అ రు రు.

ఈ పథకం వల ప ఉప గం ఏమం లకు మూలం


వక , ల ంచడం ఎ అ
ధ పడుతుం .

సు రు 5 ల లు ధ జను క ల మూలం
య ం కు వల ం . అంటు లు
జను క ల వల వడమ కూ గ ం .
ధకశ జను క ల వ వధ దశల ంటుం .
జను క లు తనం . తం నుం వ న కణం
ఊ రంగు ( ) ం చు . త నుం వ న కణం లం
(బూ) రంగు ం చు . అ సం నం కను పల
రంగు అ క త చూ తుం . ఇ క క త అం రు.
అ ఒ క కణం ంటుం . అ ం
వక లను లుసుకుంటు రు. తరు త త,

55
ఎ ల ం డం అ ప రు. శ రం న జబు
క ం జను క ప స ల టువల కూ
జ అవ లు .

ట దట ఏ క ఏ ల ణం ం లుసుకుం
గులను ఎ మలచడమ కుదరదు. ఇ దప .
ం కు కృ సుం .

కణ త( ర ) మం క లను ఎం క ,
శ రం ప శ టడం,అ హం టటు చూడటం
ముఖ ం. ఇ అత ంత జ ల న ప . అ డ జను
ం ం ం ప శ దు రులు ట అ
భ ం ళనలు ందరు బుచు తు రు.

త గర ం ం దశ ప ం , జను క ల
ప రం ఏ డు ఏ మం అ చూడగ ,
ఆ గ కర న డ కనవచు , అ గ కర న సం
కుం యవచు కూ . జను సం ప ధనల వల
వరకు ం ం . ల నుం
వరకూ కథల న ష లు, ప ధనల వల ఒక దశకు
ం . 1996 ఇ ల అ స డు
ప ధ లయం వక ల నుం లను
సృ ం డు. అ మనుషు నూ సృ యవచు గ .
అంత అ ం ప క అ చర జరుగు ం .

ం ప రం త నుం అండం ల ం గత
భదపర , మ క కన ప శ డ రు. అ
ల ం న అండం వక లు రగకుం షక ప
ఆ రు. ఆ తరు త మ వక లు టటు రు.

56
ందరు ల నుం అండం ఉత రు. గత
ప పక దశ రు. త నుం ల ం న వకణం
క ం ప శ దు ను వకణం
పం రు. అ డు వక క ం నటు , ఉత
ద తుం . ఆ దశ అం ల ం ,త దల న
ప శ డ రు. ల న ప య ఇ ం . ఇదం
ష నప .

ఎం ం క, య ప ధన జ న తరు త ం
దశకు రు. ,మ క టకథ ం న
ష లు చూ , అ మన కులు వ దృ ం
స అ ర రు, మం సమ
కూరు తు రు.

- ర, 16 ంబరు,2001

57
లు న ంచడం కష ?

జం ప డం అవసరం జం ఒ ంచడం కషం.


అబదం ప డం సులభం. అను కుం , అల టు ,
ఆన అబ లు బుతుం ం. ళ కు అబ
జం అ నము ం.

అబ రు లు, లు అక ర దు.
నమ కం,మూఢ సం ం లు. అబ లు .
అ అ ప అబ లు బుతూ తుం ళ కు అ
రప .

రు లు .ఆ లు చూ . ముఖ ం
లలకు జం . లుసు ల స,
ప ంచడం అల టు. త ంచం. ళ కు
పశ లకు స లు ప క, గ ం రు
మూసు మం ం.

లలకు మూఢనమ లు రు తు ం. కమ ణ ట
మ చం సు రు. ఇదం ల
య క , స జం సం త త
క చు జరుగుతున ప . అ లల పట హం.
నమ లు వంశ రపర ం సంక సు . కులు
ర రణ సంబంధం అంత ప ంచు న డు నమ లు
. వరం వ , డుగుపడ , ఉరుములు
రు లు చూ నుక ళ ను, శకులను ం
న రు.

58
మన ఇం ల దడుకు స రం అందుతుం .
ఇ లమ అ గం దు కు అం ,అక డ
డమ ప లన జరుగుతుం . ఆ తరు త ఒక తనం
ఆ రం గల అ గల (AMYGDALA)కు అక డ త న
ఉ లు,భ ం ళనలు జత అ .ఈ
అ గల బ తగ న భయం ండదు!
ఒ లమ నుం సూ అ గలకు ర
ఉ లు, భ లు, నమ లు రపడుతుం .

వ గతం అరంపరం మూఢనమ లు ద


ఆట ళ , ం సుల , జ య యకుల ం .
డ దండ సు వడం ఇందు గ . వల
లుసు మనుకుం రు. ఆట మధ తును కళ కు
అదుకుం రు. తు మ మ అనుకుం ,
ఓ అను రు. ఇ వ గత మూఢనమ కం.

దడు బ గం మన చ సు స ,
ప ంచు కుం రు మూఢనమ లు రు. యజం
వ లు వ య పభు లు తం పజ
మభ టడం ందు గ . ం క నం వలన
మూఢనమ లు అ గం పపంచమంత ం
అవ దు గం సు రు. యకు గహం
లు ంద అంథ సం అ త ర అ కు ం .
త కళ ంట ళ ,రకం ం నటు అ కల న
భమ త సం ఇం కు ంట ం ం .
కం టరను తం మూఢనమ ల
డ డుతు రు.

59
లలు ందర నము రు. త దండులు ప ణం.
తరు త తులు, ఆ మ ట బ ఉ యులు.
లలకు నమ లు ఎంత త ర వ అంత ందర
కూ . వ కుం ప ప నశ రణ
యడం మూఢనమ లు గ టుకు .
న డు రప న నమ లు ఒక ప న వదల .
ం సు , ం క ణు ,ఉ యు , క
న ల న ప నమ లు అ ష .
తన వృ వరకూ ణ ం న ష ల
ర రణ సంబం లు యపద అమలు యక
ఇ రణం.

లల పట మనం అప రం. యక
సు ం.మన నమ అం ంచడ అప రం.
న క చం యడం కం ర నత మ క
దు.

ల ఆ ంచ ద లల మ వ
గు ం ల ఇక జ స 1989 ఒక చట పకరణ
రూ ం ం ం . ఇ ఇం ప రం .

మనకు యం యదు అన , లలముందు ఆ ట


అన మ బ రం . లుసు బు ం
అనగల . గు దం లు ంచ దు, ంచ దు.
లలకు దూరం ం న ష ల మూఢనమ లు,
అంధ లు, ఆ లు అ మయ ష లు అ
గు ం .

60
ఆ చనలకు పదును చం య దు.ఇ కష
ధ ం.

- ర, 30 ంబరు,2001

61
భ ష తు చూడగల ? ప గల ?

మనకు రబహ ం న క డమ
డు. రు రూ న పవచ లు, సూకులు
భ ష తును నటు ందరు నము రు. ళ
లు ఎగరడం, భూకం లు వడం, ఇ ఏ త
జ అదం గ మన ళ ప రం రు. గుజ
భూకంపం వ అ క భవ లు కూ ఎంద చ , ం
ముం ంఅ రు రు.

భ ష తు ప మనకు ళ ం . ఇళ ంట
వ ట య ం యమ , ఆడ ళ ను కు
ప డం గమ ంచవచు . లకల రులు ం ,
అందు న షయంచ , అ భ ష తు న
రసులు రు. సం ప రం కుల మన
భ ష తు, గతం అం న ద నము తు రు.

ఇ ధ రూ ల గ , భ ష తును ఆక ం ,
డబు సు పదతులు అ నూ .
భ ష తును ఎ బు రు? ము మ శ
చూడగలుగుతు మం రు. ద కలలు వ
న అ భ ష తు అ సున రు రు.
సంఘటన జ న అనంతరం అ క సంద ల ందరు
ముందుకు వ ము ముం మ ,ఊ ం మ
అనడం సర రణం ం .

లప ముం ప గటడం ధ మ ంటం


ం ల ఆ రం బుతు రు. ం అ నం

62
ప రం ం గం ,ప ణం ,ముందు జరుగనున
చూడగలమ ంత పరం బుతు రు. ఇందు ఒక
ం గం ప ణం సుం మ మ
పయ సుం . అ భ ష తు చూడటం కుదురుతుం . ఇ
ం రు ప దన అ మర కూడదు.

ఇంతవరకూ ధర లు భ ష తు ప డం స షత
ఎక దు. అస షం , ఏద జ న డు అరం
అ అం రు. ఇ బహ ంత ల క సుం . అ
డమ (1503-1566) కూ . ంటం ంతం
ం న ,ప ం నవ మన పపం
అన ంచ దు. అ రత ం అ ంటం ,
ఆచరణ ఫ లు క ం , రణ రు వ .

ంటం ంతం వల ఎల , కమూ షను,


జరు, జ , కం టరు, ఆ శం ప ణం,అ ఎ
వ . కనుక అందు రణ ం . యూం వం
మ స లు ం లు ప ం , భ ష తు
ప లుంద ఆశలు క ం రు. న తన త
భ ష తు ం చూడగలద యన. భ ష తుకు
సంబం ం న ం రు కు లబడ దు. అం ,
, స ం వం రు వన ట. వలం నమ క
బలం.

వ ం లను స ం రు అడం
టు వడం అరం దు. తనను ను ఎప క డు
స దుకుంటూ గుతుంటుం . త అం టు దు. ఈ
షయం స ం రు ఎన లబడరు. అ క
ష లు న డు ఒ ఏ తగలవచు .

63
అంత న స ం జం దు. భ ష తు లుసు ల
ప ంటుం . ఈ ను ర ముందుకువ న,
ల రు అ క రం సు రు. ఇందు
లు, తలు కూ టు సు రు.

లు స కటుకథ ప రం డుతు .

- ర, 27 జనవ ,2002

64
క -క ం

చూ దూ న న వసు లు కదులుతు , బల ద
క , స ల జరుగుతున . ఇ ఎక దు,
డం నమ కం క శం య యూ య
జ ం . కనుక అ త శకులు .

ఇ ం రలు హ తు అ డ డు ఏ మూలనుం
వ స నమ కసులు జృం రు. ప కలు ముందు నుక
చూడకుం ఆకర యం ఇ ం రలు .దూ న
న వసు క ంచ ' న ' అం రు.
వసు దు, మనుషు తం మ తు లు ప తం
రం రు. ఇరు మధ ఎ ం శ సంబంధం కుం
యడం ఎ ధ ం?

మ బలం వసు క ంచడం, మనుషు ప తం


యడం ప ంత , శ బుతు రు. య
ప ధనకు గు న అంశం న దూరశ అ ఈ
నం అ , యూర ప ధనలు జ రు.
చదరంగం ఆట మ బలం ప తం మ
రు రు. . . 30 ఏళ టు ధ
ప ధనలు జ , రణ ల క డు. మ ,
రుసు వ , లు కూ రు అనుకున టు పడ .
గ ంక పద సగటు క లు అం రు.

అ ష ం ఆం ల
ఒక సంస ల మ బలం ద ప ధనలు జ డు.
కశ ం తు గ ంట నం

65
రు. అందు ఎ డు, ఎ కశ సుం
ంచ కుం జరుగుతుం . , సగటున ఎంత
జరుగుతుం అంచ రు. అందుకు గ
పక సుం . నూ ష ం ట యూ వ
బ ప ధన జ డు. ఇతర లకు ప ధకు
పం ం కూ లు జ డు. అ దూరశ ంత
వరకు యం ణం దు. అ న రు
నము తూ రు. ఇప వరకు ధ స లు దూరశ
జ న ప ధన స ం , స క ం సమ
అ మ స డు ప ం డు. రణ దూరశ
యమ రు వడం దు. దూ న న వసు ల
చూ వసున రు లు, స ధ ర లు
జరుగుతు య కూ లుసున . భూకం ల స ల
పకంప లు, థర తరం లు,సూర ర చర ద న
గమ ం రు.

ట యూ వ జ ల , లు దూరశ
ప ధన క ం మ చూ రు. వ కులు న అ క
అం ల ఆ రపడుతున టు రణ దూరశ రు
నటు రు. నూ ం యూ వ
ఫ ప ధనల వలన కూ య దూరశ
కనబడ దు. అ దూరశ ? దూ న బల న
వసు చూ కద ంచ ? బల ద ఒక సు,ఒక ం
వం వసు లు వలం చూ , మ బలం క ం లం
1*10-4 శ . ఇ స ల . బల ద న ఒక
ం ను చూ క ంచ దడు అదనం 0.25
ఏ శ త . ఈక ంటు సగం గుం కు పస
మ చ రుకుం డు.

66
యూ ల అ ఇ శసుడు ళ టు చూ
ం లను, క లను క ంచడం, ం లను వంచడం,
నుం వసు లను సృ ంచడం దులు ద
సంచలనం సృ ం డు. లు కూ అత
ప ం రు. తనకు ఎ శ ల సున తన యద
యూ ల అ డు. యూ ల న వసు అనుక ం
అ హస ఘవం ఎ యవచు ం అ
ం కుడు చూ డు. యూ ల సులు ఓ ,
అ వడం డు. ఒక ం ను వం లం 150
ఏ శ దడు త . దు దయ ంత
శ ం పస ంప .ఇ ధ ం ద ం .
ఇ ం ప ధనలు చూ రు. సం లు
దూ ను ం వసున , ఆ చ తరం లు పం ం
వసు ప తం యవచ నమ కసులు ం రు.
సం లు స అం . అం
వసు క ంచ . వసు క ంచ , వంచ
శ .అ ం ప లకు ల ంచ దు. అ ం యశ
దూరశ ఆ లు . ఉన ద నమ క .
యం రు కు లబడక అ ం శ ంద
న మనం ఏ అన ం. న ఏ నమ వచు .

- ర,31 ,2002

67
రనల లు లు ?

ఉ ల లకు ళ మం క ,స యడం
ధ లు ర ంచడం మనకు నక .అ ప
ం . అక డ మ ం లకు అ కరు ళ రు.
అందుకు ంతరం ఆ పభుత ఖలు ప దన ,
కరను ంచు వచు . స కరు రకరు కనుక
కరను ర రు. క ప కు అ వ న
ఇం య క . పం నుం 1999 అ వ న
ప కు ను ఎ ఒక కు ళ మ రు.
ఇం అ డు ,అ క
ళ క తప దు. యు అ రుమూల ం
డు. డ ష ం మం పర ల ంత ఈ
కు మం ం . మం వ ం ఈ మం క స
క లు . సట దు. అ ॥ప కు
మూడు సంవత లు ప మసుల లు
చూర డు. అక రు ప కు ను తమ ఒక
ం రు.

యు ఎవ జబు సట ం లం
110 ళ వల ం . అ అ ం ప లు
.ప కు ఇ డు ఇం ష ం
ప య డు. అక డ తన ర , న కు రుడు
రు. ఒక డు అ కు ప తం న కర
ప వం ఇ డు దు. ఇంజ ర వలన కూ నుకంజ ం .
పభుత ఖలు తమ అవస లకు కరను ల నుం
ంచు వచు . త వరణం వ ర సు
సంబం లు కుం ం . అ రు యడం
68
ఎ ? ఆ ప ర ణ సంసలు, ఇ ష ఖ ల ఇతర
పభుత ఖలు అంటు .ప ం తం కర
అవసరం ం . యు క ప కు కు
డబు వ క స క లు కూ కుం కషప
ప వ ం .

య ఖలు వలం రనల జబు లు


నయమ య నము తు రు. అ ఇ ం
య ఖలు ప వరకు . లలకు జబు
ందరు రనలు జ జబు నయం క చ ,అ
కు కుం ం . ॥ రుగు టు
ం . ఆ కు అ చ ం . రుకు
మతసంసల తమకు హకు ద అ రు. ఇ డు
ల రుకు చ లు రుసు రు.
మం లకు ంత యలు ల య న రు
అ నూ రు.

- ర, 1 ంబరు,2002

69
అ తు దుల

అ మూఢ నమ ల నూ అగ జ . అత క
సం కులు స లు ధ ల
సు రు. అటువం తక సనస ల సవ
లు, చ లు చక రం సుకుంటూ ధ రన
సు .

అ తు దులు అల సం కు . అ
బ య న ఆయుధం , ం పద . మం
స లు తు సం ల ప సూ త సు రు.
మూఢనమ ల అ స జం ఎదు త
ం . ఎప క డు తు దులు( న దులు) పజలకు
జరుగుతున మతపర న లు, వ శకుల ట కుటలు,
అ ం య శకుల ట లు బటబయలు సూ రు.
అ అ కను త తుకు ంటూ, త
లకు గు అ తూ రు.

ను 1992 ఆ లు, 1994 సంవత రం అ


సంయుక ల గ తు ద, నవ ద, క,
సం హ దుల ప చయం ఏర రచుకు ను.
ర క లు ప ం ను. స ల
మన తు దుల కృ వ ం ను. ప కలు,
పచురణలు, ప లు ుణం అధ యనం ను. ందరు
ప లుర స త ప చయం కూ ఏర రచుకు ను.
క , డ ఎడ వం ఇం
ప చయం ం .

70
అ తు దులు, నవ దులు ఒక
ప సు రు. తు దులు ం లూ నుం
షన అ సప క ర సు రు. ర స
సం దకుడు. ఆయన ప . పసుతం బ నగరం
ఇంగ గం లయం ం ం సు రు. ఇంగ ఇం
ఒక మూ యం 1994 రూ ం ం రు. ఇ నూ
ష ం డ ం . ఇంగ స ల
నరు ం రు. కం ట కూ అమ
అం సు రు. సవమత ఇంగ
ఎదు న రు జ లకు జ సు రు. పపంచ పం
ఇంగ పచు ం న గం లు, అను లు క ం
బ గం లయం అమ పయత ం రు. అ
పపంచ పం తు ద, నవ ద పచురణలు కూ
ఒక ట అందు టు ం టు పయ సు రు.
బ ందం భవ లు ంచడం పసుతం రు కృ
సు రు. ఇ న గ దగ ం .అ సంద ం
తు దులు ం అక డ జరుగుతున
తు ద ర క లు ప ం . ంతవరకు అ మనకు
ఉ క .

అ నవ ద, తు ద సం లు ఆ శం ందరు
ణుల ప లన సం లను ఏర ర .
అ ం యశకులు య తం ఒక సంఘం
ం . రు ఆ సంఘటనలు జ న టకు
ప రు. వరం ర ప లు లుసుకుం రు.
అధ ులు రు, ల ఉపసంఘం రు
అ క క ష లు బటబయలు రు. డూ
శ లయం . . ఆధ న మూడు ద ల టు

71
జ న రటు రు. అక డ యప ధనల ట
జ నదం తంతు అ రు.

ష షయ ప లన సం ఇ.డబు. అధ ులు
రు. ం సులు ప ం అందు
లు వ రు. ప కల ష ఫ లు
పక ం న డు, అ వలం దం ర న యమ
ఎ టరకు జ రు. ప కలు అ సు .

ఆ గ రంగం అ య త లు బయట ట ఒక
సంఘం ప సూ న . యం అధ ులు.
అకూ పంక , , ద న ల వలన
,అ యత బయట రు.

ఎ ప ల డవ మనకు అంత పట దు అ
వం ం . ఉపసంఘం అధ ుడు
గుటు అం బయట డు. ఆయను ను కల ఇంటరూ
ను. పజలు తమకు య ఆ శ వసు లపట ఎ ం
భమలు, ఊహల ం వ ం రు.

అ క మూఢనమ లను బటబయలు య ఎల


ప క లు ఉపసంఘం ప సున . పముఖ తు
అధ ులు. ఆయన , ం లూయు
ఒక గ , చ ం ను. జం, ష ం,
సం సం, హస ము కం, వ , అ ం య శకులు,
గ ద న ష ల రు కం టర
ప ధన సు రు.

72
సవ మత ప రకులు, భ నయం మ
ం అ ఆయన ఉ సు డు. ందరు ఆయన
తటు క రు. యూ ల వం
ం కులు రుకు ,ఓ , ం బ కు
హడ , తు రు. అ క రం ల ం
యువకులకు ణ సు రు. ఇం నుం ఎవ న వ
ణ రుకూ . ఆయన ను ఉతర పతు త లు
న ను. రంగం లు సున గు ం సుప ద
రచ త న అ క రచనలు ,
య లను ల ం రు. 80వ ఏట కూ ఆయన ం
కృ సూ, తు దులకు డ డుతు రు. సుప ద
స డు గ ను క ను. ఉతర పతు త లు
న ను. యం ఆయన అ క ష ల మతం ట
సున త డు దనలు బయట డుతు రు. ఆయన
ఉప లు స యం ను. రత తు దులకు,
నవ దులకు తన శు ం లు అంద రు.

న క కల ం, అ రు ంగ త లు
సున వం మ సూ మ కృ
సు రు. ఆయను కూ క ను. ఆయన స లు
తు దులు ప ం . ముఖ ం ఆ ంట ఇ
గమ ం . ఇం కు ఎవ వ మ రు.

- య తు దం, జనవ - బవ 1998

73
ంక శ ర సుప తం లుగు డ ందుకు?

ంక శ ర సుప తం సంస తం ం . ల ,
. .ల , కులు ల ల , ఇండ సటు
డుతూ యణం సు రు. సంస తం న భకులు
అ స ల ం. అల టు న భకులు అ
త ం నటు సు రు. ంక శ ర సుప త మ త ం
ప కల ం రు.

లల త కూ సుప సు రు. అరం


చదు వ రం అం రు గ ! లలకు అరం ప కుం వ
ంచ దు. కనుక అరం ప రు. అరం న తరు త
లలకు ంక శ ర సుప తం ప వచు అ
స షపడుతుం .

సుప తం 1వ కం:
కమ కుచ చూచుక కుంకమ

య రు తుల లత

కమ యత చన కప

జ భవ ంకట లప

అరం లుగు .ల చను నలయందున


కుంకుమ రంగువల అంత ఎర యబడ నల
శ రం కల మర కులవం ల న కను లు
కల జగ యకు , ంక చలప , జ ం స వం
74
కల డ కము .
సుప తం 3వ కం:
తస మస జగ ం మధు ట

వ మ హర వ మూ

తజన య న

ంక శద తవసుప త

లుగు అరం : అ లకు త . ఎ డు షుమూ


ము ల ం . మ హర న ఆ రం గల న .
ఆశ ం న లను న . ంక శ రు
యు న ల కు శు దయం అగు క.

13వ కం:

మన ష వర ల కబం

స జగ క ద క ం

వ వృషభు ంతర వ మూ

ంక చలప తవసుప త

లుగు అరం : ల కూ న , న
వ , సమస లకు బంధు న , న
ల స న . పపం కంత ఒక
ల న దయగల డ . ల ండు తుల మధ

75
గ ఇరుకు న . మనసు హ ం అంద న ఆ రం
గల . ంక శ రు , కు సుప తమగు క.

23వ కం:
కందర దర హరసుందర వ మూ

ం కు ంబురుహ కుట ల ల దృ

క ణ ర లగు కర వ

ంక చలప తవసుప తం

లుగు అరం : మన ధు గ హ ంచగల అంద న


ఆ రం గల . యు మర గుల వం చను ల
ద ఆస చూ లు న . శు క ం మం
గు లకు లయ న . ప కల . ంక చలప
కు సుప తముగు క.

ఇందు లకు లుగు అ ఇం ధం భకులు


యదు. ఇక డ న లుగు అ ॥ ॥
గళ సు రచన " ంక శ సుప త శృం రం"
నుం క ం ను. (1982 కనమత ంకట మ ,
పగడవరం, ప , ) ను అ
ష లను ఇంట లుగు చ ం న డు,
ందరు భకులు ఆగ ం రు. అ స నం.
మ ందరు ఒ ! ఇం గ ! సంస తం ఇ ం శృం రం
కు అల అ రు. ఇం ందరు ఎం శృం రం
ందనుకు ం, డ అ రు. చర
అ ం . భకుల నుం అంతకు ం ఆ ంచ క
76
పవం ల మం చూ .ఏ ల
దూరం ంచడం అవసరం.

- తు , బవ 2001

77
చదు కున నూ
మూఢనమ ందుకుం ?

అంత చదు కున ం సు ళ కు కు తు రు.


కనుక ఏ మహతు ందన టఅ రణ రులు
అను వడం చూసు ం.

ం క ణులు, ప త గం లను పటు , జలు


సు రు. సరు, ధు ఏం , ఇం
గ ధన, బయట కు బడులు సు రు.

ఈ ధం చదు కున రు మూఢనమ లను సుండటం


వలన పజల ం బలం రుగు ం .

జ య దులు, రలు, జ లు, అ రులు


రుప , , అయ ప భకులు , ంతులు
పవ ంచడం అదం ఆన ప ంచ రు
రు ం .

చదు కున రు మూఢ ల ండడం మన


స ప తం దు. అగ జ నఅ దలు
కమూ షు లవరకూ మూఢత ం ధ రూ ల
ం అంటు గం వ పబలుతున .

ందరు మూఢనమ లు మ
గు నము తు రు.

78
మనకు అనుకూల న షయం మనకు టు టు
అ న ట, సం దనకు ఉపక ం దగర, యప లన
పక న , మూఢనమ సు రు. న
ష ల క మూఢనమ లను ఖం ం ,
అవ శ దులు రడం పజల సం
సడలుతున .

ఇ ఎందుకు జరుగుతున ? ఈ షయం సు త న .


గత ప ం అవ హన సు . ముఖ ం
నవ దులు, తు దులు, సం హ దులు, కులు
గ ం .

మన స లు తం నం .అ
సంప యం అల టు రుగుతు ం.
త దండులు ం న డు దం. బ ఉ యులు
ం స న అ రణ నము రు. స జం
జ య యకులు, రలు, లు, మం
న సు రు. రంద మూఢనమ లు అల టు ,
వంశ రంపర ం వసున .

న డు త దండులు ఉ యులు, స జం దలు


న మూఢనమ లు ళ ఢం
టుక ం . అ ంట డు ం సు , ఇంజ
, క చదు కున వ తన ప , తన సు
ణుడు , న రం ల మూఢనమ లను
ప ంచు డు. కనుక న తనం మనసు టుకు న
నమ లు జృం ం ప .ఈ ష లను ప ం
గ చక గంథం రు. అందు ం
అం డు-చదు కున , ం సులను భమ టడం

79
స ంచడం క అ , ఏ ఒక అదు తం జరుగుతున
టుకు ప లక బృందం , అందు ఒక య
ండడం అవసరమ ం అ డు. కుం
క కటు , ఇంద లం బు ంచడం క.
ం సులు ముకు సూ తూ, పక రు జ
ప ంచు రు. గ ం
ణ ం .

రం న వ కులు , సును,
గంను లను ప రం న డు, పజలు
పక రులకు తుం రు. అందు జ య దు లు
ఆశ ం తమ ప సులు సుకుం రు. ఉభయులూ
జ సం యడం, పబ ం గడు వ .

అ ం వరణం ందరు తు దులు, నవ దులు


కులు తం ఒ ఏ ఒక మూఢనమ కం దగర
తప టడుగు రు. య పద అన ంచడం అ
మర లకు సుం .

ఇ ం ష త క మూఢనమ ల వరణం
ఏం ?

య పద మూలసూ లు వంటబ ంచు . సమస


ఎదు న డు య పద అ ం అల టు
సు . ఏ పశ , ఎ ం ప క లు
అ ంచడం ఏ రం అనుస ం ,అ గ ం .
ఒ క మూఢనమ కం నుక న షయం ఏ అ
చూ . ప ధనలు ఒక వ ఆ .
త నూతనం జ , ప య అ . కనుక ఎప క డు త

80
అం లు ఏ వ చూ . ఎంత ప ం సు
అ వ గత అ యం అ ప ణం
క ంచ దు. గు ం నూ ట ,యూం
డం అ గం దు. ఈ షయం గ ంచక
తరచు ం సుల రు ం షయం
గత ప ంచు .ఈ ష మ ణం నుం
చూ ం.

సూ భగవంతం ం సుగ . అ ం వ సత
భకు అత డ న డుగ . ఏమం రు అ
అ కమం అడుగుతుం రు. అ సమస వ న డు
న వ కులు అ ను జ అంత ం నము తుం
ఏ క ఎందుకు గు ంతు డం రు.

తు దులు ఆ షసమస ను ఎదు వడం ముందు


గమ ంచవల న ష లు . సూ భగవంతం
ఒక గ న స గ ణుడు. అ ప ను . ఆ
ష లు ఏ సూ భగవంతం అందుకు రు లు,
ఆ లు, ప ధనలు, ప లనలు ం . ఆయన
జం అ ఇతరులు అ ప ధనలు
కను నవచు . సత షయం వలం వ గత
నమ కం. ఆయన చ న ,
మూఢ ము టకూడదు. జనం అ ం ం
న ,ఒ నక చూ రు. అ పం.
ద లకృష మూ స ఆయన
ళ మూ అమ భకుడు. ఆ ం ం సంబంధం దు. ఈ
ష లను డమర చూడక వడం వసున .

81
భగవ ఒక జ . ఆయన భ , యమూ
ఆయన చట ణ తకూ ం క దు. ఇ ఎవ
షయం ప వచు .

జనం ధన తత ం ం . అందు అరలు రలు


. లను, జ య దులను ప
ఆ ధు లు చూ రు రు. సం లు
సుకు రూ రు. అ ం లకు భకులు
న డు, ఆ ం రు సంగ ?

జనం న బల నత , ధన త ,
తం , చ ను కటు ర
డుకుంటు రు. చ కు దూరం జరుగుతూ ఎవ ,
ఒక ం అ అ ర సు రు.
కర దం ం .

భయం వలన భ ండటం సర రణం, న ప నుం


ల , , గుడులకు మ దులకు, ల లకు
సు , గు వ ం న ఫ తం భయం గూడు
కటు ంటుం . అ దఅ వడం దు. ఆ భయం
చుటూ కతు లు, జలు, కు బడులు,య లు, లు
ఒక ,ఎ అ రు. త వరం అ మ ల
భ కటు టం ,జ గు టుకున .
కమూ సు లన తం రూ ప క రు.

య పద న ప నుం లలకు ప డం ఒక ఈ
భ టగలదు. ఇ క జర .

82
సమస లు ఎదు న డు ఎ ప ం ,ఎ
ఎదు అ షయం ఇ డు చూ ం. ముందు
ఒక స స ంచ ద చ క యక తప దు.

సత ఖం ం రం మూఢనమ లకు వ కం
అ భమప ద ర . సత గ ,
అను న డ రు రు. ఇదం దు, వలం
రుప ంక శ రు జ న డ రూ రు.
మనం న గ లకు మన కు తూ స
మనసత ం బతుకుతు మ ఆర స ర రు.
అ గ రు నకు అక
ఆ మంటు రు.

ఈ మ ల మధ కల ల పరస రం ళ మ లు
బయటపడుతుండ , అ మ ల సమన య
న మకృష పరమహంస రు. మూఢనమ ల ,
తరతమ తప ందు న చ ను
ఒక . అ గ ంచగ ధ మూఢనమ లను,
టజ త లను బటబయలు యవచు . ఎ
యడం అ దగర గత వ ం .

ష ం యమనం ?

ష ం ఒక మూఢనమ కం అ తు దులు అంటుం రు.


దు య అ మ క దన ం . ఏ యం అ
ఎవర స సం ష . ఒక షయం యం అన
ఆ ం . యం అ బ రంగం ప లనకు
టవచు . ఎప క డు వ రు లు రు లకు
అనుగుణం య నం ంటుం . శ తం

83
అనదు. ర లం రుషులు రు గనుక అ ప ణం
అ యం అం క ంచదు. రు కు లబ
ఒ వడం, కుం తృ ంచడం స ల ణం. తనను ను
దుకుంటూ గడం స మూలం.

ష ం య న అన , తు దులు ఏమ
అడ ?ఎ ప ం ? ఏ రు కు ?ఈ
అం లు కూడ ుణం ం . గు వ ం
య దు. ఆ దృ నవ, తు దులకు సూచనలు
సు ను. ష ం ప రం గ లు, న లు మనుషుల
ప వం చూ .స , ం . ముందు గ ల
నుం ఎ ం ప వం వసుం చూ . ఇంత వరకు
ప ం న బ లుగు శకులు . అందు
నూ య , ం , దు దయ ంతశకులు అ రు.

అ రం ం నూ య ణదశకు నూ య
రణ తుం .

ం నూ య అణు పర ణు ల అ
స పసలం ప సుం .

దు దయ ంత శ ప య వసు .
అ అ చర కు ఉపక ం ర య క రు లకు
సుం .

గురు కరణ శ ఏ ద వసు ల మధ ప సుం .


అం భూ చందుడు చందుడు సము లంత ద
మధ ప సుందన ట. లుగు శకుల ఇ
బల న నదం డు. మ గ పత ం ప వం

84
చూ శ కనబడ దు. ఇక ం సూరు నుం వ
లుగు త . ఎ డు ప న లుతురును ప ణం
క ం ? త గర ం ధ ం న తరు త పస ం వరకూ
ప లుగును ష ం క ంచడం దు. లుగుకు ప వం
ం ఆ9 ల లుగు ర ల ?

షు లు ందరు అయ ంత పకంప ల ప వం
ఇంతవరకూ రు దు. ష ం న ల ప వన
ం . భూ స ప న తం నుం లుగు వ
లుగున ర సంవత లు పడుతుం . న దూరం
శ లకు ం ం . కనుక ఈ ర ల ప వం
ప గణ ష ం సు లదు.

ష ం చ లు, గురులు ఊహ త న .
అం ఉ దు. గ ల హ తు అం . అ
వలం నమ లు. గ ల ప వం ంద కం
అం క , త కను న , యు న ,
? అ కను నక ముందున ష ం అం త
గ ? న ష ం గం ల రగ గ .

ఒ సమయం న కవలల ష ప వం నం
ండ అధ యనం ?

ఆ శం న స ప శక లు( ట , అస )
కచుక ల ప వం ష ం ప గణ సు ?
ఎందుక ?

న లు డ . డ . అటువంట డు న ల
ప గు ం , ష ం ఏమంటుం ? ష ం

85
నమ కసులకు ష లను వ ం . ంట నమ లు
వదలు రు. ష ం టు న రం రు
గనుక అ ల కు పయ సుం . అందు
కమబద న ఎదు లు .

అ ం య శకులు( ల )
దూ న న మ మనసు న ఆ చన ప గలగడం
ప అంటు రు. అ న వ , అవతల వ మధ
ఏ సంబంధమూ ండదు.

దూ న న వసు కం చూ ,మ శ
కద ంచడం,ప వం చూప అంటు రు.

మూలు న ఇం యశకులకు ం న శకులు న


వ మ తు డ , అ , బుతు రు.

ట ప ంచ 19వ శ బం దలు
వరకూ య ప ధనలు జ . ఇంగం
యూ ల ,అ య ప ధనల
ఫ తం ంతవరకూ ఎక ల , అ ం యశకులు
యం రు దు.

అ . . ద డూ యూ వ
ల ఖను ఆరం ం ప ం రు. వరకు
ం మం , తశు ఆయన వద
ప న రు స ం రు. య ప ధనల ట ంగ
క లు చూ రు అ నటు పక ం రు.
యం ప ఫ లు దు. దంపతులు తమ

86
త ను ఒ కు రు. డూ యూ వ ల
ఖను ఎ రు. ట అ ం య శకుల
దు లు ల .

ఇంగం ఆర స అ ం య శకుల గ ,
ధులు సమకూ , ప ధనలు ం డు. అ
రు దు. ఎప క డు పరు ల టు
ల రు ప లు బడుతూ రు. కముక ల
ప గం గ ంక ప లనలు, డ అవతల మ అత
ఆ చనలు ల ప ధన, రకర లు ,
ప రు. ఆశ వదులు క ం ల రు
మనుకుంటు రు.

ం చూ దూ న న వ మనసు ఏముం
లుసు , అవతలవ దడునుం వ ఆ చనలు
పటు . దడు నూ లు ఆ చన,
ఆ దన, ర లు సుకు ప సుం . నూ ను
ఏ న కలు . అం సం లు పం .అ
పం ం రును దు చర ం రు. దడు దు
ర య క చర ప సుం . అవతల వ దడు
వ ప రు ఏ ఒక ధం , ప
ద ం దు. అ ధ ఇంతవరకూ ప ధన
ప రు ప క రు. ఎ పటుకు రనుకుం ం.
అవతలవ దడు వ ఇంప లను ప ఎ
బుతుం . ం అం రు. అ ధ
ప క రు.

అ క లను దడు డుదల సుంద


అధ యనం ప ప సుంద బు ం రు.

87
ంతవరకు ల దు!

ప ఏ తం సవం ట ట నంబరు
లవడం ధ గ . అ ందుకు య క రు?
గుర పం ల ఏ గురం లుసుం ప క వ
రణం ఏ ? ఇ ం పశ లకు ప స నం ప దు.

దూ ను ం వసు లు కద ం ప లు యూ ల
య ,అందు ,బూట ం
బయట రు. ఇందు చూ సూ లు వంచడం కూడ
ం .

దూ ను ం ఒక వసు చూ కద ం లం ఎంత శ
ం అ ప ధనలు రు. అ ం ప
న దడు ఉత న శ ప దకర ఓ
ంటుం . అ కూ ధ ం ద రు ం . బల ద ఒక
సును చూ కద ం లం 100 ఓ శ దడు
ఉత . 0.25 ఏం అదన ఎన ఇందు సగం
గుం పస మ చ డు! ందరు
సం ల మ ం రు. గ స
వసు కద ంచ . చం లను వంచ .
దు దయ ంతం ప సుందన
రు లు రక దు. ఇంతవరకూ కు న శకుల వలన
ప ప యడం ధ ం దు. ఇక ం
మూఢనమ క . అ ంద న సున .

ందరు స లు తశు అ ం య శకుల షయం కృ


రు. అందు , , . . నద న రు.

88
- తు , 2001

89
లు - ఆశ లు - ఆసులు

ఆశ లకు ఆసులకూ దగర సంబంధం ం . శం


లు, తలు, స సులు, ములు భక ట,
ఆ కత ట ఆసులు కూడగ రు. ఆసులు
డు ఆ పను న ం చు కు రు.
మతం, కత, ద న టల టున పభు లు ఆ
పను న సు . ఆ యం వ ఆశ లకు ఆకరణ
ఎకు వ. అక డ కూ లకు,ఆ యం పను
న సు రు.

మతం ట పను లు న ం చు డం ధ
ల ంచు ంచు అ మ లకూ న .

రులంద చట స నం చూ న పభుత ం
లు, ర న లకు న ం సున .
అ రులు, యమూరులు, మంతులు, షపతులు,
గవర రు, సంపన జ తలు ధ ర ల ధ
లకు భకులు ప పద ంచడం, ఆ
ఆశ పతులకు టు టు ం .

ఇ వల దతభగ అ ను ద అ
రు. ఆశమం ంబులు ప .
సత టప ఆశమం లుగుహత లు
జ . జమం వద వ ఒడున సుందర
తన ఆసుల దం ం . ము ంల వ రులు
ఆసుల వల న ం పణలు స లచ ల
ఆసుల కల లు లలు.

90
ఆంధప ఎ ఆశ లు ? ఆ ఆశ ల ఎ ం
సులు చ సులు ? ఆశ తలు ఎవరు?
ర ప ? ఈ షయ రు పభుత ం వద
ం ?

ఆ క ంతన నప ం . ఆశ లు, లు, తలు,


చల ర క లు సు రు. మతం జ
ప ం ం . నగ ల ల అడం త
ళ ను సృ ం ం త ల లను, మ దులను,
గుడులను క సు రు.

సు ం రు వద నకుం కుల రూపం శబ లుష ం


సృ ం , భ బ డుతు రు. భ రం
తున .

ం క య రం ల ముందుకు తున స ,
క రంగం మతం ట నకు న సు రు.
గ ధన వదన మ హ , శ ంగం రను
మర , త గ లు డుతు రు.

లకు భ ఎగుమ సున లు పరు


సు రు. అ ఒక బటబయలు
న డు, జనం మ దకు ంటు రు. అం ,
ం ం అందరు లూ ఒ మూస న
గ ంచడం దు.

రజ , మ అ ఆసులు ప తం
సం ం , అక స జం ద ంచు
వ ం .అ చంద , ంద బహ వ ల

91
డవలు బయటప . మకృషమఠం, మఠం,
అయప ందం, రుప వ నం అ పనులు ఎ రు
బయటపడుతూ వ . రుప గుండు ంచుకుం
టు దం మం ంచు ర ఒకరు
చమత ం రు. ఏ మత న ల తం
త ంసల లు సు రు.

ఇ డు జరుగుతున తంతు! న తనం నుం త దండులు,


పంతుళ , తులు మతమూఢనమ నూ యడం
వలన, స లు త న రు తం న తనం ప వం
నుం ఒక ప న బయట పడ క తు రు.

డు పభుత ం టం లను, స సులను,


గులను త సున .

స జంను ర ం సున . ఆ చన
చం ల గ పదతులను త లు ప రం
సున మ ల .స సులు ఎంత ఎకు
స జం అంత సుం . మూఢనమ లకు లయం
స ఆశ లు.

పభుత ం త ణ ఆశమ వ ల సం రం
క ం . ఆశ లకు ఆ పను , ఆ యం పను
న ం లు వ దు. ల నుం ఆశ లకు భదత
క ంచ దు. మ పభు రు .భ ం అ
షయం తప పదర నకు ట దు. ఇప
ఆశ లు, లు ల సంఘ హం . ఇప
అడుకట యక మనం ముందుకు ం.

92
- తు , 2001

93
బతుకు కు ల జం

ఇం కు ల జం కనుచూ ర దు. ందం


, ల పభు లు వసూ తూ న .
ట కు ల జం పట ఏ యం న . అటువం
అవ హన న జ య లు తనం నంత లం
కు ల అరం రక తప దు. ఓటు బ ల
దురు శ ం ప జ య లు కు ల
ర చనం . ఇం కృష
మహ డు.

కు ల జం అం అ మ లను స నం ప గ ంచడం
అ కృష న జ య లు
అం టుకు . అవసర తమకు అనుకూల న
మ ప రం సుకుంటూ, మధ మధ న మ లను
గుడుతూ ఒక సం శం సుం రు. మ వ గతం
అ కు ల జం అ తుం . ఎవ మతం . ఎవ
నమ లు . పభుత ం అంద . కనుక పభుత ం
న రు తమ వ గత నమ లను ప రం యడం ,
ఇతరుల రుదడం , పభుత యం ం ంచడం
కూడదు. అం మ బ ఈడు క కూడద
ంశం.

కు ల ధం అమలు జరపక వడం వలన అ


అన లు వ . ఇం వ . శం తరచు జ
ందూ-ము ం కల లు, ందు ల ఖల త లు,
కు ల ఖ ఉద మం, ఇవ పభుత కు ల
ఖ వలన జ ం న .

94
అ మ లు ఒక దు. మ ల ఒ ష
ంచడం దు. డు ఒక డు దు. ఎవ మ కున
డు ఆ మ ప . అ మ లు ఒక అ ఇ
మ లు దు. ఒక మ ఖం సూ, మ క మతం
ం . ందూమ ద ద, నమ లు వ .
ందు ల లు, ష లు వ తక దుకు రు.
ఇ గ పపంచ పం మ ల పరమత షం
న . మ లు ంసను ం ఆచ ం . వరకు
దంకూ అ ం . అ ఒక డంటున ము ంలు
న ళ ను ఒ రు. స లూ అం . అందరు
ఒక అ , మతప రం అరర తం గ .

మన జ య దులు, పద ల న రు
యస క త ట తమను స సూ, ఇతరులను
భ ంప ల పయ సు రు. మతకల లు
జ న డు, సభలు లకపలుకులు వ సు రు.
తశు దు. ఉం శం రులంద ఒ ఎ
అమలు రు.

పం కు ల మతపర న లు ఆ ంచడం ంద
పభుత ం మ కు ల బ ం . న
మ ల రు కూ న ముందూ చూచు మ క త
పయ రు.

కు ల జం బతుకుల మధ టు డుతున .

ఇం ం వ గతం ఏ నమ లు మనకు
అనవసరం. ఎ . . స యం ంశ
సంభూతుడన కలలు కం మనం యగ ం దు.

95
ప ఇం ం , ముఖ మం ఎ . .
పజలకు ధు లు. పజలు గమ రు. ఇక
వ గత నమ లకూ, పభుత ఆచరణకూ యవల
ంటుం . దరూ పభుత ఖరు కుం , టు
రుప సం దగర ప మం మనకు
అనవసరం పజల డబు ప పం తమ భ పపతులను
ప రం యడం కు ల వ కం. ఇతర మ ల
తృ పరచ గురు , మ దు, ల లను
సంద ం , ఎవ రూ నమ రు. షం రగులుతూ
కల లకు సుం .

పభుత యం ంగం కూ కం ండక ,


ప లన వలన అంద సుఖం ల ంచదు. జయ డవద
కృష వం నకు కనకదుర అ రు ,ము ంలు,
స లు, కులు ఎ రు? , . .లు
అంద సం ఉ ం రు. మతం ఒక వ ం న .ఆ
మతసులు అ క ఆ రవ వ లను సుం రు. అ
కల ంచుకుం రు కూ . మ దు పక ం ల
కల లు వ . పం ంసం గు ం , ఆ ంసం
గు ం లు సుకుంటు రు. పభుత దృ ఇవ
అం ఆర సమస లు ం .ఉ లు
రూ ఒక . మతపర న పండగవ ఆ మతసులు ల
టు . అంద ల వ డం అనవసరం.
ఉ లు ము ంలు రన ట మనడం కూ
కు ల వ క . ఇతరులకు కషం క ం వ వ ర
. ఆ సు రన తం డు ంచమం , అ
మతసులు ఏ ఒక క ర రు. అంతం ండదు.
క కల లకు సుం .

96
, . .ల మతప రం ఎకు ం . వలన స క త
డుతుం గుపడదు. 5 లు ందు ల
భజన , ఒక ము ంల రన, ఒక స ల
భ లు అ మ లు ఒక నటు దు. ఒ భ
తరచు యడం వలన మత ప రం
అ ంచుకుంటుం మ గు ం నటు దు.

మత ప రం తం ధ ర డ ను వచు .
ల స లు అ సు రు. ఇషం న రు
ం రు. కుం దు. ఆ ం పజలంద
సం, అంద డబు ం న వ వస. అక డ ప శ రం
ంక శ ర సుప తం అరం ఏ ?

పభుత ం లక నం న వ కులు తంత ం వ న


త కు ల జం పట న తప టడుగు వలన
దుష మం వ ం . జ య లు మ ఓట సం
ంచు దు గ . ద
ఒ క డు గణప ఉత వం జరుగుతుం ందూ-ము ం
షం పబ తూ న .

సమస ను మూ ప ంచకుం , క
ప జ ల ట మం ంటుం .
మ త ం ం ర ం ఒక అం ందు లు
ఒ కు ? ము ంలు అం క ం ? కు ల సమస
మతపరం చూ ప రం ల ంచదు. ప మతం ట ,
రగ తక ర లు . ట ద ,
ఒ న అ మ లను క యడం ధ ం దు. పభుత
దృ అ మ లు స నం అం , అ స న
దూరం ండట అ గ లు. అ స న కు ల జం

97
అ తుం . మ లు న ంత లం మతకల లు తప .
కనుక మ వ పర న సం అ ,
ప ంచడం కు ల జం అ ంచుకుంటుం .

- తు , ఆగసు 1984

98
అ మన మూలగం ?

అ మన య న రున ఇతర
అ మ శ తస న రు రు. అంత
ఆగకుం , ఏద త అంశం కను న అ
మన న ర లు వ ం రు రు.
స లు గు న , సం రుల
ఓ రం నము ? ఈ శ మం ప రం
సృ అ ంద , అ లలకు లు ల రు.
రు నప మ ప ం రు. అ
రుల సృ రు య క ల ప రు.
, లు, ఖు ఇ మతగం ల ఆ
మతసుల ప లు, లు అ వలం నమ ల
స ం , స లన సుం . ను ప రం
యం మ ప దం.

అ శ లయం స
ఆ ఒక సకం డు. ఆ అ
గంథం అము డు ం . బహ ళ ప రం
వ ం . డు స లు కను న దం
లుసుకు ర ఆయన న ంశం. ఇం ముం ! జనం
ఎగబ రు. అందు ఒక అ స
డం అ పరమ సత అ ంటుంద న ఆ
సులు మం రు. ఇం కూ నమ కం
న . సత , మకృష పరమహంస,
రమణమహ ద న గు ం తు లు ,అ క
స రు. ల రు నల రు

99
అందు స స లు లుసు యప లు
ఒక న మర రు.

ఇ అ తుబద ఆ చన నూ, ం అ
ఉ సంబం ం న నూ రు. ఈ ండూ ఒ
స ండు లనుం చూ య అం రు.
గం ఆధు క ష ం డ ంగ ?
న గం ల ందం చూ ఆధు క
అందు న టు న డు. కనుక ను ప తనం
ఏ ద , నులు తమ వ దృ అ
కను ర ంద ంశం. ఆధు క అణు న సం ఏ
ధం న గంథం న డు.
అ లు, ఖు , బు గు ం బుతున రు రు.
ఇదం గున నమ కసులకు మర రు
నటున .

ను కను వరకూ ఆగకుం సమస ల కులు తమ


గం ల ఎ ప ష ం స తుం
అ య కుం , కను వరకూ ఆ అదం
ంద ఎందుకంటు రు?

మ క ప న న అంశం నమ కసులు స ం
ప క డు బ ంటు రు. ఒక
క న ష , త లు ల ం న తరు త
తృ క సుం . రు సవ సుం . అ మం రు?
లు, ఖు , , రచనలు కూ అ సవ ?
వ శ అ ను కూ న . ం సు తన ప ధనకు
ప రం ల ంచన డు ఆ సూ ం డు. హ తు
ప రం ల ం నటు కల వసుందను ం అ పరమసత ం

100
అనడు. ప లనకు, రు డ డు. వ శ కూ
అ ప ధనకు గు యడ ను షత. నమ కసులు
షయం స ం రు.

న గం సుప ద స డు ఇ
అ ప ం డు. ఆయన అ లు బుచు తూ,
ప ధన ఖరు కూ న ప . పభు లు
ఖరు ను భ ంచ క తు . కనుక దు ంటున
అ క సమస లకు ఏం బుతున డమర
వ ంచమ డు. అ పగ ఎం
వ న క, ఖరు శమ గులు అ అ
సూ ం డు. ఇ ంతులకు, ,ఖు నమ కసులకూ
వ సుం .

ఉ హరణకు సూ కం ల అణు లు
ఏర యక సతమత తున . గు ం
మంటుం ?

అ ం (Quarks) లు ఎ ఉ ? ఎల ను
ఏర ? ర న ను ? ఉం ?
లకూ నకూ సంబంధం ఏ ? ఇవ ంటం
ంత క సం లు. స నం
మున ప మ 1980 అ అ డు.
ఆయన చ డు కూ . 14 సంవత
డ దు. నమ కసు వరూ రు ప దు.

క న తరు త ఏ ఒక , , సూ
పటు , అరం న న దనడం ష
అ ం .న రున ంత లం ఇ ం లు గుతూ

101
ం . కులు కు ల తుబదం ఆ చన
సుండ , సవమతం బ ం . ఫ తం ం ?
అంధ రయుగం వ ంద అ డు. ఇ డు
అ ం ర ం . మ అంధ రయుగం కుం
చూచు ల ఆయన చ ం రు.

న రు సు ర ం 4004 ఏళ డు సృ
జ ంద రు. ప రం 15 య సంవత ల చ త
సృ న . సృ రంభ దశనుం భూ కూ నద
న ం . ప రం 5 య ఏళ తం భూ
ర ం . అం 10 య సంవత ల ప మం
తరు త భూ వ ందన ట. ప రం సూర ,
చందులకం ముం భూ ం . సృ అం 6 ల
అ నటు న .ప మం డూ
జరుగుతూ నద న లు డుకూ ఏర డుతూ
య బుతున .

ఖ ళ స డు బ జ ' అం అ నమ '
అ సకం డు. ఆయన ను సమ ంచడం
మతసులకు మం ప నటు ం రు. రు కు
లబడ ష లు స డు ఒక , తుడు
పవ ం ఒక అ స ం రు. ఈ గం కూ
అ కూలంకష ప ం , అందు డ రులు ప ం
రును ండగ డు.

- తు , బవ 1994

102
- స లు - తు దులు

ఇంగ మర చదు తుం ంక


ఉప లు గురుకు వ . మూఢనమ లు,
మహ లు అదు ల క ల గు ం ఇంగ
రుగు బ డు. ఎదుట దన అరం ,
తుకం న డు ంక కూ అ సు
నటు తలబదలు , అసలు షయం బు రు.
అ మూరులు తగటం దు. భ ముదరడం న దు.

సవ భ , నమ కం పట నవ దులు య
దృక అవలం ం బుతూ రు. తు
.య .ఆ . రచన అందుకు ఉ హరణలు.

పపంచ పం నవ దులు తమ స తుక మర లు ,


య దృక ధం బుతు రు. సుప ద
ం సు,రచ త ఐ అ , స ల
మర పరంపరలు డు. ఆయన మర కూ, ఇంగ
మర కూ ంటుం . గులక ళ పటువసం
చు ,కణతకు గు నటు అ డు. కు
నఅ అందు చ త ంత, నమ కం ఏ
రకు ం , క త ంత, కథ క డఅ ఆ ల
ప ం రు. ఇ క తన రచన ఆ ట
మర లు డు.

ను త ర ను( వ ష 22:7) అ
న సు ండు ల సంవత లు అ దు.
అంత త బంధన ముగుసుం . అ ం

103
ను ధ ల నుం చూసు రు. యూదులు వలం త
బంధన వర ప త తు రు. త బంధన రు
అం క ంచరు. యూదులు, స లు అక డ
డుకుంటు రు.

అ వరణ ప రం త బంధన ప రం
తక ప వనలు, సద లు, థలు
. . .8500 సంవత రం దలు ప వనలు
. యూదుల దృ . 3761 డు సృ
ఆరంభ ం ! ఆ ష ఉష (USHER) దృ . .4004
డు సృ ద ం .

ధ ప వనల అనంతరం, . .4న స సు డ డు.


ఆధు క చ త దృ ను క ంచకూడదు. వసు
ప లన న గంథం ద గ ం .అ త
లు, ఆ లు కూడ ల ంచ . అ
పపంచ పం , ముఖ ం తు లు
చదు తు రు. ను ఆ ధ గంథం అధ యనం
రు. చ త సమ న అం లు జ
నం దు. ప ం న అసలు
సంగ ఏ అ వ ం డు. . . 4 ల నుం
. .900 వరకు 5 ల లం నూ ఆ తరు త
. .100 వరకూ మ 5 ల లం నూ అ
చూ డు.

యూదులకూ స లకూ ప న ఏసు సు దగ వసుం .


ఆ తరు త స ల మ తనం దగర త లు
, మ థ కు లు న రు రు. మతం
ట యు లు జ .

104
తం స లకు ఆ ధ గంథం , యూదులు త
బంధన ప తం అ రు. త బంధన ము ,
ం అ అ ల చ త ండ , జ ,ఎ డ
థలు . క త, ంతన, భ ష తు ఊ హలు
ష లం కం .

త బంధన సు చ తను నలుగురు య , ంత


తక షయం మ ంత స ం త ం . వ లకు
తక ష ల స క వచు . అ ,
లు ఆ ం, ఈ , , ఏబ , ం , అబ ం, ఐ ,
క వం రు ప వన తక జస రూపం
దు. లుపల నం దు. అ అదు ల
నమ కం గల ప తం.

సృ దం యం క లవదు,
ందం సత ం అ మూరం పటుబ , స లకూ
నమ కసులకూ ఘరణ కతప దు. అ తన రచన ఈ
చ క డు.

అ సుప ద నవ ఎ య సూ సూ లు
ల ఫ ధం రన యమ , నం వ ంచమ
పభుత ఠ ల ం హకు దంటు రు.
మతపండుగలు సు పభు ల లు
వ మన ఆయన గ సు రు. పభుత ం, మతం రు
ం ల ఎ య వం డుతు రు.

ఆ -అ నవ దులు ఏ సం దక న
లువ ం న గంథం పశ లు ఆశ
లు . సు లను డ , లువకు

105
గు తు లను ర ం డు క ! ఇం మనుషులను
లంటూ చ ద లు ప రం ? లు
ట సు అ అడుగుతు రు. ఈ సృ అం డు
,అ రమ రనలు యడం మ పం క
అంటు రు. వ రణ రమ , వసృ షం
న ? ఇక భకుల ట , లు, త హం ర దులు
తం పరమభకు అ గురు సు రు. దలకు వ
య ంత డబు ఖరు అంత ద గుడులు కటడం
క కూ ప సు రు. కుటుంబ యంతణ ధ లను
వ సుండ కు ల పభు లు ఏం
ఆ ంచు .

స లందరూ స , ను అం క సు , వ ల
ఏ యం దు. చం కు టంత
లు . మూల ప అ అన
ద లూథ ఎదురు డు. ఎవ రు
అనువ ం , డుతు రు. ఎవ నం రు
సు రు. మ మధ ఎవరు అ ప ం న
సంటులు క ద లను టుకు గుడులు క ,
కరడు గటుక న మత రం రు. ఇ డు
థ కు లు, లూథ ను, సంటు, సులు, థ సులు,
ఎ ంజ సులు, ం ఎ ంజ సులు, ంత సులు,
యను, ఆం కను, ం షన సులు, ఆ
సులు, యూ యను ఇం అ క న ఖలు .
అందరూ ఎవ కుంప రు ం , ధులు వసూలు సూ,
మత డులు జరు తూ, పభుత పను లు
న ం ల వం ట న సూ,
నవ బల నతల చక రం సుకుంటు రు.
నవ హకు లు అమలుపరచకుం వం ట
106
అడుపడుతున స తు దులు
ఎదు ంటు రు. కూ తమ న న స లు
అప స ం ల రు. అ 90% వం నమ కం
న ,ఫ డ వ డ
నమ కం రు 30% రట.

భ ష తు ల ను అడం టు , 2 ల
సంవత రం శ ం అంత తుంద స లూ
రు. ఈ లు సమ నుకూలం రుసుం రు.

భ ష తు ప గ న సవ యకులు, పజల నుం ల ల


రూ యలు వసూలు సు రు. బదులు ట టు
, నంబరు లుసు చూ , సులభం
శ రు రుగ అ ర ల న అ డు. బహ
అ ం య శకుల భ ష తు చూడగలమ రంద
పశ వ సుం .

నమ కసులు సులభం రరు. పశ లు, చర లు, ఆ చన


వ త ంసలు నమ బుర కటు
ంటుం . అందు ను ఇంత నమ కసులు చలనం
కుం తు రు. కు ఆదరణ సన ల దు!

- తు , ఆగసు 1994

107
అ ఆ క రం!
ఇం ఎగుమతులు!

అ సంయుక ల ఆ క రం
చల ,య చ తున . టుబ
సం దన మనుషుల బల నత ఆ రం , భ ట
తున . ఈ రంగం రత శం నుం ందరు
తమ లను అ అము స
గడు తు రు.

అ సంవత రంన ర లం టు ప ం న
అనంతరం,600 మత ఖలు ఆ క రం న టు
గమ ం ను. ఇందు న, ద ములు, లు
రు. ధ ల నుం అ రుకున ఆ
మతగురు లు ంత దు లు టు , తమ శసుల
ప త గుటు మగు రు. ఇందు
సు రు 75 ఖలు మహతులు, లు, లు,
భ లు, త లు, భ నక వరణం సృ ం తమ
ఆకటు , సు రు. మత చ ట రు
ఆగ లు అ దు. అందు రహస
ర క ల మగ . ంతం ప త
సంఘటనలు బయటప న గుటు జ
లుసున . అ వల న మత సం ల
ఖ, , రహస మూ క హత లు,
ఆత హత లు సుప ద న .

మన ం న ఎగుమ ఆ క ఖలు అ
ంత ప రం ం , అప ల . అందు రజ

108
ఆశమం ఒక . ఆ కతను రంగ ం , డబు
ప తం సం ం , ఒక రు లు, రు,
అ ల రభస న రజ ను ళ న
ఉదంతం ంద పకం ం ంటుం . ఆయన
ఇం వ చ డు.

కృష తన అంత య సంఘం ఒక ఇం


అ ం .మ క మ ఆధ న
అ క నం ట రు రం సున .
ష కూ ర య ఎగుమ సంసల ఒక .

మ అ సం త రు ,
ం ను, ను ఆక ం ,బహ ళ ప రం ం డు.
ఒక ష ం క లను , అంత య
శ లయం అ రు అ క గ ద ప కం
సు రు. 1970 ం ల 10 ల ల అ కనను
ఆక ం న మ ను ను ణదశ ప డు. తన
మతం ద డు. తన ధనలు సృ ర క
రు. త ల రుకు ళ మ
నం మత న రు వ ం . మ నం
మత న రు వ ం . అద ండ ,మ
ఎగర తన షు లకు నటు డు. ఇ
అసత మంటూ ఆయన షు డు రుకు ళ , 2 ల ల లర
జ మ ంచవల వ ం . రు లుపల 5
ల లరు ం ,ప రం సు , మ
బయటప డు. మ న ద వలన
ప ల లు త య , ం ల న ద ప రం
సుకు రు. అ అబదమ అ కు ల హ మ
సంఘం రు ప ం వరం రు. పసుతం

109
మ తరచు అ ప క ప తం ఖరు ,
పకటనలు గ రు.

హ కృష ప లు:
భ ంత పభు ద ఇం ం ,అ కు
ఎగుమ న కృష తన ఖ ందరు అ కనను
ఆక ం ం . భగవ త ప తగంథం. హ కృష, హ మ
అంటూ మంతపఠనం సంఘం రు స సత ం
ప రం ంచడం వలన ంద ప త ం . త
అ ఆక ంచ దు. రు అ శ లు, ఇతర
బ రంగ ప ల డబు వసూలు సు రు. ఇ
అభ ంతరకరం ప ణ ంచ రువరకూ ం . ందరు
కృష తన ముల వద ఆయు లు .
ఆ కతకు ఆయు లు ఎందుక ంస వ ం .
అ పసుతం సంఖ 3 లకు ంచ దు.
గుండు, వసం, బ రంగ ప ల హ కృష
యణం వలన రు క ఆకరణకు ,
ణదశ న .

ష :
హ మహ 1960 రత శం ఖను
ం రు. ఆయన చ ఆయన 8 సంవత ల కు రు
గురు రు. అత చుటూ కథలు అ రు. అభూత
కల నలు ప రం రు. అ కు పం రు. లుత
ఆక ం న సంఘం 1973 నుం తగుముఖం ప ం .
దురటనల వలన సం డ రు వ ం . మహ

110
మ రపడ , ఖ ఆశమ ం లకు
కుం ంచుక ం .

జ , ల నుం వ న సం లు అ ష
అ క రం సు .

అ ఎప క డు త సం లు త తడం, ంత
లు టుక వడం జ వం ంచడం
సర న ం .

అ అతడు గ 900
మం మూ క ఆత హత లు జ న డు పపంచం
సు ం . స సును అంటూ అతడు భ ంప
అ ం తుకం అంతమ డు.

కృష తన సంఘం రు బ ష ంచ బయటకు వ న


ం అ అతడు నంద భ దఅ రు టు
రు లకు ల డు. 1987 నుం అతడు న, ం న
హత లు, ంసలు, రహస ధన కరణ బయటపడ 30 ఏళ
లు ం రు. త బృం వనం ం న ం4 ల
ఎక లు సలం లు సృ ం డు. ( వ
ం ) గు ఖ బం రు డుగు అమర , అ
కులకు ఆకరణ ం . న తనం నుం
ధపడుతున భ ద స దూరం
ం ల డర రు ఆ ం . మూడవ డ అ
అతడు స ము అ రు కం ట క ను
ం ల లు గ ం డు. ట కల క
నం యన , అత వల నుం బయటప న రు
అత మతృష, ఇతర బయట రు. వలం

111
కం టరు ఏ 10 య లర వరకూ రు
ఆ సు రు. ఆ డబు గురు సవంతం
సు డు. 390 మం షు లు అ ఖ
ప సు రు. అ ప ంత వనం సమకూరు మ ,
గం ంత దూరం మ ందరు బయలు
న సంసలు ధ రన సు రు. అ
మత చ ను ములు దు గపరుసు రు.
ఇతరులకు యనంత వర మత చ ను డు ల
, అ మ లు కూ జ , డబు వసూలు
సు . రహస ర క లు సూ అ క
త ంసల లు సు . పభుత ం క ం
సు గూడదంటు ! , అడ య
ం సులు మత చ ట, లకు మందులు
సు కుం నూ, రక క సూ రు. అ
లలకు తం యవ అ వ చర ంశం
అ ం .

మత ర క లకు వ డబు పను యక వడం


దు గం కూ ప తం తున . ను ను
ందరు బయలు "దయ ం వదల ప
మగు లమ ం- కూ పను న ంచం " అ
రు.

ష ం ను, ఏ ంతభవనం
ర యు లు టు , ం అ సవ ఖ
ట లు ఆ ం . అందు ల , తలు ల
పయ నుం లు లు జ రు. వరకు ఎంద
చ , ందరు బయటపడ దు. గత సంవత రం జ న

112
సంఘటన గమ , మతం ట ఎంత రుణం
జరుగుతున చూడవచు . మ ఆయు లు ?

మతం వ గత షయం ం సం గతం నుం త


మం ట లు అంత . పను ల న ం
ఆ యం ప ,అ తగుతుం . 1995
పపంచం అత ంత ప దకర న , మూడవ పపంచ
యు ం న మత ంస త .

- తు , , ,1995

113
ఏ యగలడు!

సం ర లు తమ ఇళ బ ందు లకు, తలకు,


న ంచుకుం రు. ల త అ ఏ
ధం బడ రు. ప రం నటు న రు. ఈ
ద ణలు, నుకలు, ఎ ములకు ,
సంద ల లను భయకం తు , నుం
ల ం ములూ రు. ల నమ లు కమం
సం సంక . గు వడం, కు బడులు,
తులు, ఒక ?అ ల లు న ప నుం
వ .అ దఅ .

తు నం కు ం ంఘటం ఒక
తటసప ం . ఒక తు న చన
యమ ఆ కు రు వ డు. న
మంతతం లు, మహతులు నం చూప , ఆ కు
మబు ,య వ ం .

మ , టం చు దగర సు నం ,
ఏ మం లు చ డు. అ మం లు చదు తూ మ
ళ మధ , అంతకుముం ళ మధ న
పసు టం అర డు. చుటూ గు గూ న రు
మ పసు రడంపట ఆశ ర తుండ
నం తన బు అంతకుముం న
మ బదను చూ డు డు. తరు త
చూ డు లును పసు డు. అ ఎరకుంకుమ
రంగు రుతుం . మ ముందు పసు

114
తరు త కుంకుమ ఎ ం నం వ ం స ,
భకులకు య ర ల నటు ల ం .

ం యభ

భ బ యలకూ ర లం స త సంబంధం ం .
బ ం ల , ం యల త త చర లుచూ
భకులను ఆకటు వడం, భయ టడం కూ చూసు ం.
రళ మ ఎకు వ.

బ యలు తలకు టు అ భ ందరు


పద రు. బ య పగుల న డు ండు స న
మం ద , ఒ బ ప శుభమ , అ ం
నమ . బ య పగుల న డు న
లు, రంగు ళ , ఎరు క రం ,
త త లు మ దు లు రు,
భూత దు లు రు. ఇ ం మ య మహతులను
తు దులు, నం ఆధ నఎ ప లు
బటబయలు రు. అందు చూ ం. త
బ యలు మూడు కను ల ట తల
పగులు .అ ం రళ , లంక 101 తలకు
టు అ మహతు చూ న లు రు. అ ం
బ యల ముదురు య తు దులు
టు టు న డు లకు సట రకం ం .
, బ య పగల దు!

గ ం య పగుల లం తలకు బ తగులుతుం .


బ చు క ల , వరకూ చూ .
తరు త మూడు లు ఎండ , న ట కుంకుమ

115
గంధం , మం లు చదు తూ,భకుల ఎదుట, తలకు,
టుకుం పగులుతుం . న షయం
యదుగ .

బ య చు మ రసం న త తరు త
మూత . అ డు బ య మం లు చదు తూ
ళ చ , పగులుతుం . బ య చు , కను లవద
పటు లు చు అ . ఇంజ ళ
క న యం ప ంగ టు వ త కను
పం . తరు త నం . పటు చు
యం ట ముక . భకు పటు మ , మం లు
చదు తూ, బ య ళ చ . హ తు
రగులుతుం . బ య ప , ఎర రకం వం దవం
రుతుం . క న యం ర య క రు అ .
మహతు చుటూ ఎ కథలు అలవచు .

దర నం
భ వల ఎకు వ పవ సున . " ను
అవ రమ " సత గడ డు.
దలు ఎ . . వరకూ భకు .
జ య దులు త భ ంచుకుం , మూల రుషు
కూ సం ం .

గు ం లు వ . త త కథలు
ప రం . భకులు ందరు ఆయన , తపటం
తమ ఇళ క సున టు చూ తు రు. ఇ ధ ం?

116
టు శుభం క , ఆర .
ఆమం( ) ముం న మ
యం . 10 ల తరు త మం కడగం .
ఎండ ఆర వసం తు ఏ క ంచదు.
వదలం . మ వసుం . మ
ఆర మ అదృశ మ తుం . భకు ఎం
స ంచవచు .

రు సత భకు ఇం తం మహతు
చ మ యవచు . ప సత మ ,
మం కడగం . రు వణం పరు
ం , బయటకు ఆర టం .

భకు కూడగటం . సత జ న భకులకు క డ


కథలు అలం . రనలు ంచం . లూ ష
పరు ం , సత క సుం .
ఎంత టు టు అ అంత సు వచు .

బటలు తగులబడుతు !
మన ల మ , తబ ,ద లు, భూ లు,
లు, హస ఘ లు ఇం ఎ జ ప
సు . ఆ రం పజలను ఏ ం మంత ళ ,
భూత దు లు, మ దు లు ఉండ రు. అ ం
ప త న రవం సూ, రం భయపడుతూ
ండడం , రు ం రం సు రు. ఉన టుం
ం బటలనుం వసుం . ఆరుబయట ఆర న
వ లు అంటు తుం . ఇం ముం ? ఆ సంఘటన
చుటూ కథలు అలు రు. ం ంచమం రు. ళ

117
లు డు టమం రు. ఎవ తబ ం రం రు.
షం వ ఏ బు రు.

ఇం బయట బటలు ఆ యం . పచ స ర ఒక లు,


ర స డు ఆరు ళ కలపం . బటల చలం
అ చ ం ఆర ప అంటు ంటుం . ఇం
అలమర న దుసుల నూ వకం చలవచు .
ం ఏ ంచ ఇ ం పనులు రహస ం
సుం రు. గత క ఎవరు సున
అరమ తుం .

రణం ఇ ం సంఘటనలు జ న డు,


మూల రణం ప ంచకుం , మతపర న మూఢనమ ల
వలన భూత దు , లుసుం రు.

ఏసు సు మ మలు
మహతుల టజ ఆక ంచడం ందు ల తు
త దు. అ మ నూ .
స ల ఖలు మ మలను ఖం .మ
తటస ఖ . థ లు, ఎ ంజ
లు,మ ందరు మహతులు యం రు. మ మల
ప వన ం .

పపంచం సవ మ మలు జరగడం, గు ంచడం


ఒక చ త వందల సంవత ల నుం జరుగుతున .
త గహం క ళ టడం, సు స క న బట
సుముద ప ందనడం, ఆ ఎ ఇసుక సు ల
ఆన ళ యనడం ంత బు రు.

118
సవ మ పతులు, ద లు అ డ డు
మ మలు ప రం సుం రు. తు దులు
ం , నం ం బయట రు. సవమత
ప రకులు అత ంత ఆధు తన . . ద నప ర
ధ లు డుతు రు.

లయం సర వణం ముం


ల డ రు. వకం త న ంత రనలు రు. ఆ
తరు త త ఆర అంటుకుంటుం . అ క ప
సుమ మ చూ రు.

మ ండు పక న
స లు . ఇం ఆల లు ముం .
ఆల లు ముం న స లున
ండూ లుగు . అ డు కూ రనలు
ఏసు మ మ ప యకుం న భకులు
నము రు.

ము మహతు

ఉత ర బ ము గు ం . భకులు
గు సంద ం న డు బుడగల తున నూ
క సుం . భకులు ఆ దృశ ం ల ం , నుకలు సమ రు
అదు త దృశ ం చూ మహతు రు. భకుల తలల
మం నూ ను తుడు చ న డు, అ మంచువ
చల రుతుం . ందరు స లు తం ఈ దృశ ం చూ ,
తమ కళ ను నమ క రు.

119
ము గు నూ బుడగలు వసున ట
సవం. తుడు ఒక ం , నూ ం
తగులబడుతుం . అ ం నూ తుడు భకుల
చ మంచు రు ఎ రుతుం ? తు నం
ఈ గు సంద ం , జరుగుతున దం గమ ం డు.
సహజ యు బయటకు వ ట ము గు
ం రు. ఒక టం వ రంతరం
లుగు సుంటుం . పక పవ ం బుడగ
చూ , ప హం వలన అ ఏర డుతు య భకులు
సు రు, బుడగలు సహజ యు క న డు
తుకతుక డుకుతున నూ వ క సున .
కలుసున ందున, అ కలు త కూ ఆ వ మ
ంటున . అందు చల ంటుం . అ
తుడు మహతు.

సం న

లు అం చూ స జం కనుక,
అ నప సం నం రుకుంటుం . ఎ ళ కూ సం నం
కలుగక ద ప లు ంచు బదులు ల దగరకు
రు. మూఢనమ లకు ఇ క ద దర నం
నటు రు. ం లకు కు రు.

ల రవ లలు డ ర ఆంధ నమ కం
ం .ఇ ం ఇతర కూ . మం
ఇ జం అ నము రు. ంత లం సం నం
గర గు అర జలు లలు నటు బు రు.

120
ఒక ల రవ గు అం టు , సం న
క సు డ ర తు నం డు. డబు
సమ ంచు , తనకు సం న క ంచమ
డుకు డు. ంట తు ర ను సు డు. రు
నదం న అనంతరం పంచ హ త
య ం , క మధ , మంత పఠనం , తను
క డు. అంతకు ముందు య త కతు డు.
తరు త గర గు ఆ ను ంగ జ యమ అంద
మ డు. క ఏ దులుతుండ ఆ ఒక
ట గ ం . తల ప ం . ంగం కూ
ప ం . తలు ట బయట న ఆ భర,
తు నం తలు రు. గడ లకు
సం న ఎ క ం వలన అర ం .

మ ష స ం ను అంధశద
రూ లన సమ బటబయలు ం .

ఎ రూ !

ట జరుగుతున ఆ క రం రంతరం
న గుతున . జ కరణ క ంత ంటున .
ల తరచు ధు లు, గులు, లు, తలు
ఎక నుం వ న ప లు రు. అ ంత
చూ , అదు తం ం నుకలు సమ రు. టు టు
మ తర డ డు. ఇదం వం
టజ టుబ ర . అ ం సం దనకు
ల -డబు , ఆ ఎ వ ంద అ రు రు.
మతం క ప తనం అ ం .

121
ఇం త శకులు య టన
యం , ఒక త నటు చూ ,
యం అందు ర డు డు. మం లు
చదు తుం డు. నుం మంటలు వడం అ ఒక
వశ జనం భ రు.

మ క ంగ డు తన వ మ మ చూప
ం రు ం ఈధ , యం హముక గల
త డు. యం హ ముక తగులు
ఈధ కు అంటు మంటలు క .
అంత శ న దన ట.

ఇం క ప త వం ం వం రు క సుంటుం .
ఆయన యజం సుండ , వం రు క ంచడం వలన
భకులు ంగపడ రు. ఏ లు మ ,
హం ష వం రు . బదులు సబు
చు . అ న తరు త ఆర . యజగుండం వద
మట ప న డు భకులు భూ
చలు రు. అ డు గడ న వ మం క సుం .

ఇం ందరు గులు కుం ను యం


వణం ముం ద వ మం ఆర డ రు.
ఐర వకం దూ ,వసం ముం గడ
వ మం న ట తు లం రంగు పత , భకు
ఆశ ర పరుసుం . ఇ ం త ల అ యకు న,
అ ను న భకు స ం , భ ంప కం
ల ందవచు .

ల సం నం

122
లలు ట న క బల నత ంటుం . ఎ
స సం నం ం . ఆ బల నతను ఆస సు
ఇరుగు రుగు రు సల లు బుతుం రు. కు బడులు
సుం రు. గుడులకు పం సుం రు, అంత
ఆగక, లకు, తలకు ప చయం సుం రు. సం నం
క మ లు అ క లు రు. ధ
ధ రూ లు బడ రు. ందరు ఇళ ష ఏ
జలు, వ లు, య లు, కతు లు రు. ఆ ధం
ఖరు ఆ న రు రు. అ సం న ఆశ
తఏప సుం . ఎంతకూ తమ ఖర
అనుకుం , సున పనులకూ, సం న సంబంధం
ద గ ంచరు.

ఒక సం న ప త య ం ,క
అందు ం ,క న డు త , సం న
కలుగుతుంద , కుం ద బు డు. తు
నం లప లు ఈ చూ డు.
సం ఎ ం ర రణ సంబంధం ద స షం
డు.

అడుగు గం డలు నూ, మూ వద సన ం నూ ం త


సు ం . అందు య ం ం , ఒక డు న క
డుసూ ండం . య ం త అడుగున గుసుక
న డు క అడుగువరకూ ం , పటు
ఎ య ం త సుం . య ం గుసుకు
వడం క డ ముఖ ం. అ జ న తరు త క ం ,
గ పటుకుంటుం . సం ము టడం
తుబదం దు. అ ఇ క ప షయం
న రు రు.

123
రకం ంకర ం

ల అ డ డు భత దృ లు చూ ం. టు
రబూసు , కుం , సలు, రు లు ధ ం న
భకుడు, ం కుడు, ఫ రు ం ం రు తమ
శ ర టుకుం రు. ందరు క తు ,
ళ సు రకమయం రు. అ చూ భకులు
నుకలు సమ రు.

శ రం ద తుల వకం
. యం స స వకం క ముం .
ఎక డ , అక డ క న నటు న రక
రలు వ నటు క సుం . జనం న తరు త
త బట తు యవచు . మ క రు ద
శ రం న అ యం స వకం . యం
క ముం శ రం , ఎర
మరకలు వ . భకులు చం న తరు త
త గుడ తు . తను అమ రను
సంతృ పర వంక ర దు నడం మ భ దర న
సంఘట . ర వ వరకూ గత కలు
చ డు వసుం బ తగలదు. ర వర ము
అ త న ట చర ం టుతుం . ఇ సు న
నకభకులు చూ ద ం టటు మం లు ఉచ సూ,
భయంకర శ లు సుం రు.

ం కుల అ ప

ం క ద ంత , భ నకం ంటుం . ం క
గం ం ల గు ం . ం క ద

124
బహ ళ ప రం ందక , అక డక ఆచరణ
ం , ం కులు అ క తచర లు సుం రు.
భత భ దర న ప లు నవచు .

ఒక హ త
రంప ం అందు యం
కలు రు. భకుల ఒక ళ
మ ం రు. ళ గు డు , రంప టు వదులు రు.
రు తగల యం వలన మంటలు .
అ డు ం కుడు ఏ మం లు ఉచ డు. భకులు
అదం మ మ క రు.

నకం వ నటు న ం ం కుడు ఏ భ ష తు


కబురు బు డు. యం వకం లుగు
ప లు రను ముం ఎండ రు. ఒక ర డు
ం న డు దూ ండ చుడ డు. ఆ
ండను టుకుం డు. వదులుతుం
మంటలు వసుం . జలం నత త
ఇ డు. ండ న ంత వదలడం తప ,
ల డు. తరు త ఒక వసం ండ డు. అ
న డు భకులు మం లు చదు తుండ షు లు
వ లు సూ, నుకలు వసూలు డ రు.

ప రం వం

త ళ డు లం కులు సందర నం సలం


ఒక ం . రు ర కుండం అ ఈ సలం దగర కులు
ఆగు రు. మ హ ం స 12 గంటలకు ండుగదలు
వ ల . అక డ తుడు ప దం
క ంచ ప రూపం తు గరుడప ులు వ య

125
కథ ప రం ం . షు హనం గరుడప ండడం
ణకథనం ,ఆ లయం షు లయం వడం ఒక
రణం ం రు. ఏ ండు ప ులు ళ తప కుం
త మూ వడం సవం. ఏ తం? తు
నం ను భకులు అ రు. తు దులు ర రణ
అ షణ ం రు. నం త ప లన న
అంశం. ండు గదలను పటు ఆ రం
నలమందు క రు. అ నలమందుకు(ఓ యం)
అల టుప న ండు ప ులు వడం ఆరం ం ,
అల టు సుకు . అల టు అ న తరు త ప ు
వ తప స వసు .

ణకథలు ఎ అసలు రహస ం . భకులు ఎ


నుకలు సమ ం సవం .

తులు, ం కుల లు:

మన జ , చదు కున ళ స తుల


నమ లు ఎకు వ. ఈ తులు అ క రూ ల
ం . రు లు, ం , మ లు, ఉంగ లు, లలు
ఇం ఎ . ందరు న క లు ,
ధ రు. క ల వలన శ రం ప వం ంటుంద
నము రు. అ డ డూ ఇళ కు వ లు, ం కులు
తులు సుం రు. అ ధ అశు లు య ,
మం జరుగుతుంద నము రు. ఇం త వం
వతల ఆగహం ట తులు ధ ంచడ క,
ర అ ం కతు లు సుం రు.

126
ం కులు తు మ మ చూ రులు ఎ .
మ ను ఎ ప శుభం రు ర
వణం ముంచు రు. త వసం రు ,
ం వ క సుం . అలూ యం గ చు
భకు ఇ రు. ఏ గత నం యమం రు.
గ ం తు పటు మం రు. ప
ర య క రు వలన ం ల ం చూ ,
భూ వం డ క సుం . అ కళ కు అదుకుం రు.

ఇం ం జరప ం కులు, ం కులు గమ తు


పనులు తమ ముడు లు వసూలు సుకుం రు.
యజగుండం ఏర ర క ల రు. ఒక టు
యం ప ంగ టు టు అందు ళ రు.
రకంవ క ం ఆ టు పం ం , మధ ,
ఒక మూత రు. త ఆ జ అ
పం ఆ తుం . ర డ క ,
శూన ప శం ఏర డ త రు లు కుంటుం .
టు రు(రకం వ క ం ) త , వత
ం ం నటు ం , డబు వసూలు సు
ం కుడు ష డు. గృహసులు తృ పడ డు.
ం కుడు ఏం తు నం వ డు.
అ డు అంద జం లుసుం . సర గ
ఆ ం :

ఇ వల చదు కున , న అ యకు


ఆవ ం న ద ం ఆ ం . నూ సు
ం ం ం తరు త యడం ందు
ప నం. మస , స ఫవ ఆ డుతు రు. ఆ
రంగు ద ఎ సుకు
127
ం స , జలం కల తుం . అ
కలవడం వలన నూ రంగు రుతుం . రంగు ర
త సు రు. అం కఅ లకు మందు
అ ప రం సు రు. ఇ నూ సున రు ందరు
తమకు ఏ నటున ద సు రు. శ రం
సహజం న గ ధకశ వలన త
ల లుం య రు గమ ంచడం దు.

ం కులు, ం కులు
గడ ర( ) గులకు
ఆ ంచమ రు. ప
అ జలం క నందున పసు పచ .అ
చూ ం , జబు త ంద , పథ ం రు. యం, వ కు
ం త లకు అ జ భ ంప యడం
ర లం వసున .

ఒక ళ వ ( యం), జబు లు, ముఖ ం రు,


తగక , ం కులు, ం కులు ధ త వ ంచరు.
అ డు కర బు రు.

స గులు:
శ స వస అ ర ర ం .
ఇం ముం ? భకులు ఆ సులకు ల వ రు.
గు , ,మూగ డు. ఆ షయం ఆయన ం
ఆస ం .

10 అడుగుల తు 2.5 అడుగుల చతురస స


త రు రు. ంటు నస శ
ప ం రు. అ 1980 అ బరు సం.

128
స ప ంచడం క చూ న భకులు, చుటూ
భజనలు రు. 24 గంటల అనంతరం స చూ రు.

ఆశ ర న భకులు రు కు కు రు. శ
ను రుగులు ంటు . ఆయన చ డు.

ఏం జ ం ? మహతు ఏ ం ?

తు నం భకులకు వ ం రు. ం య
స అ ల రం ల ణ యు
వసుంటుం . అందువలన 24 గంటలు ండగలరు. ం
న శ తం ప కం ఆ జ వ టు
ఏ టు రు. అ ఎందుకు చ డు?
బయటకు వ ఏ టు య దు. వ నందున
శ చ డు.

ల అ అతడు కూ వస అ న
రు పక ం డు. హ ంచ క డు.

ల నడక:
ఇసుక లనంత జనం. ల న నడు ర
ఆ ఆ ప రం అ ం . లుపల ంత ల
గుండం ఏర ర రు. చుటూ జనం రు. ఇంత
ఎక నుం ఆస రుకు రు. ంత ల
క లు గుండం . ఆతుత జనం చూసు రు.
ర ం తమ రు ముల క ల ద
నడ పత ం రూ ం ర అనుకు రు. అం లప
కూ ంత లు యన ట.

129
గబగ కండ లు కుం అ గుండం
8 అడుగులు నడ రు. కళ మూ
జ ం . అదు తం అనుకు రు.

ఎక నుం "ఆగం " అంటూ క ం ం . నం ,


మ ందరు తు దులు వ రు. మూ నడు ం అ రు.
అంటూ ముందు నం ల నడవ , ఆయను
అనుస ం ందరు తు దులు న రు.

రం మహతు వలన న ర రు. మ


నడవగ రు? నం వ ం రు:

క ల బూ ద ంటుం . అ ంట
వ కుం ఆపగలుతుం . అ ం ల ఏ
లు న లు లదు. ఎకు వ ం లుతుం .
కులు, స ంకులు, లు కుం గత
ప . త రు ఆ వసుం . అందు
ంట లదు. అ తకు తగలకుం
ఛూచు .ఏ కూ హ తల ద,
ఇనుపక ల ద నడవ డు.

తు దుల వరణ పస ం .

ం డు:

టక ల ం . పక లనుం
కూ తం పతం లు జనం వసు రు. కమబదం
య కూ వ ం . ఆ యం
తున . ప కల ళ , . . ళ ప

130
మ మ చూ తు రు. ఈ ఏం జరుగుతుం న
జనం ఎదురుచూసు రు. న జ ఆదు
ందరు మం ళ అం సు రు.

వరకు వ రు. న పసంగం రు. కు


లుగు దు గనుక ఆయన పవచ షు డు లుగు
రు.

టల అనంతరం అర కరూ రం టు ,
మం లు చదు తూ ం రు. చూసుండ మండుతున
కరూ సుకు రు.

భకులం ఆశ ర రు. మూలు రు.


ఆయనకు రు ల ?

ఇంత తు నం వ డు. నూ వ
యగలన కరూ ర ముద ం ,
సుకు డు.

లం ఆ జ అవసరం. కరూ రం లుగుతుండ


సు , రు మూసుకుం ఆ జ కఆ తుం .
కరూ ర ముద సు రు మూ బయటకు
వద . మనం వ ర
( గు లుసు యు ). అ మంటను ంట
ఆ సుం . కుం కరూ ర ముద న డు
ల కూడదు. ఆ జ ( ణ యు ) గనుక,అ
మంటను ఆర దు.

నం వరణ కు అంద బటబయలు


అ ం .అ భకులు త మహతులకు
131
ఎదురుచూసు రు.

సుమ మలు:

సు ర కూటములు జరుగు య ప రం ప తం
ం . రుమూల ల నుం స లు సం శం
న రుకు రు.

అ నుం పసవ ప ర ధకుడు వ డట.


ఆయన సు మ మలు వ డట. అందువలన సు ర
కూటములకు ప కత సంత ం .

రనలు న అనంతరం ఇం షు ఉప సం ం .
లుగు అనువ ం ఒక సరు బుతు డు.
తు పటు ళ కూరు న భకులు శద
ఆల సు రు.

ఏసు సు ఒక సందర ం వ న రంద నంత


( ) ళ అం ం డట. రు
ర ఆరు కూ లను రట. అ
మ సందర ం 5 ముక ల మం సు పం
అదు చూ డట. ఆ రం ష
ఆయన వ ం డు. అ ం కుడు ం
ష లను గడ వ ం డు. తు నం సు ర
కూ లవదకు , భకులు ందరు ఆటంకప రు. బయట
సభ సు మ మల రహ ఆయన వ ం డు.

ఒక ర వచు గ .అ క,
వలం కూ లు అమ ం

132
ఎందుకు నటు? అ రహస ం. సుకు
ర గల శ దు. ఆయన ను న ం క ద కు
పద ం , ఆక ం డు. ఎ గ?

ద కూ ల న కూ లు అమ డు. న
కూ అంచు ద కూ ం టటు ఏర రు రు. న
కూ జ క ంచదు. దకూ రు.
తరు త న కూ న , తల ందులు న కూ
ద కూ అతుకు తుం . తరు త న కూ
మూత దకూ మూత ,అందు ముందు న
ర పంచు రు. ఈ కు యక, భకులు అదు తం
రు.

నకం

ప వ డు కూ 12 గంటలకు దర నం ర
భకులు రు. దర రం వ న రు నుకలు సమ ం ,
రనలు సు రు.

వల న సమ దు. ఒక షు డు వ
డు కు నకం వ ం . అమ దర నం
ఆయన టు తరులకు తం చూ గ ంక ర
పక ం రు.

నున సందర ం ఒక ల వసం పర రు.


ళ ను క న భకుడు, ఆ ళ ను కళ కు అదుకు రు.
అ డు ప ం న ఆ ల వసం లు ట ,
అమ లవ ముదలు ప . , నకం
వ నటు ఏ మం లు చ రు. మసులు ఏం

133
ం రు. ల వసం ఎర దముదలు
అక భకులం క చూ రు.

భకుల ఒక సం హ ష తు
నం కు రు. ఆయన షయ వరణ రు.

వ ముందు పర న ల వసం అంతకుముం పసు


వం త రు.ఎండ రు. వసం అం న పసు డ
ను దు రు. వసం మ ల క ం ం . ఆ వసం
నడవ ముందు భకుడు ళ క డు గ . ఆ ళ
మ రసం క న ళ , ఆ ళ ల వసం
న రు. అంతకు ముం పసు దవం త నవసం గనుక
మ రసం తగల ముదలు ఎర ప . పసు ,
మ క నందున ఎర ంద అసలు రహస ం.
నకం చూ భ ంప రు, నం వరణ
గుటు బటబయ ం .

టు కుం ఆపగల ?

బ నంత లం టుకుంటుం . ఆగడం అం


చ వడ . దులు తమ తపసు వలన, శ ం ,
ఆపగలర ప రం ం . భకులు క
చూ న డు నమ క ముంటుం .

వ న ముల రు ఇం కరును లుచుక


రమ రు. ఆ ళ ఏ అదు తం జరుగుతుం న భకులు
ఎదురుచూసుండ , చూడమ రు
రు. కరు ప ం , రణం
ఆడుతున టు పక ం రు.

134
ఏ మం లు చ రు. సంస తం
న ఆ మం లకు అరం యక భకులు దం లు
టుకుంటు రు. మ చూడమ క కు గ రు.
ఈ చూ న క టు వడం ద డు. మ
చూ రు. త కు శబం అంద దు.

భకులు ంగప రు. ఇం ందరు లు గు ం రు.

తు నం వ నూ చూ న రు.
అం ం రు. ండు తు ఎ న
నం , చూసుండ , ండు చంకల నుం ండు
మ యలు ందపడడం భకులు చూ రు. చంక
మ యలు రు లు ండ చు గ
రకప హం ఆ ఆ నటు అ తుం . తు
వలన గుటు బయటప ం కుం టు టు
ర !

శ రం ఉ గత మహతు:

ముల రు ం రు. భకులు య శ నుకలు


అ సు రు. ఆయన నటు జలు సు రు.
ఆకర యం టలకు రవశ ం
ందుతు రు. త వ న , మహతు చూ
భకులను ఆశ ర ం ముం తుతు రు.

ఆ సం భకులు ఎదురుచూ తు రు.


ఎంతవరకూ క ఆయన దు. వరకు షు డువ
కను పక ం రు. రు ,
కరును ంచమ రు. క థ టరు

135
ఉ గత చూడమ రు. మూలు న . న
తరు త మ చూడమ రు. ఈ 104 ల ఒడలు
మం తున . అ చ ంచ దు. ఇంత
ఏంజ ం య భకులు మహతుకు అబు రప
దం లు రు మూసుకు రు.

కరు వసున సబు ముక చప ం ం న ,


రు ం రు. ఆ షయం భకులకు యదు. రం
చు కుంటు డ భ ం రు.

కడు సబు నందుగల రం(ఆల )


ఆమం( ) తం ,ర య క రు జ
డుతుం . ఇ కృ మం సృ ం న ఉ గత. భకులు
ఆశ ర పడుతుండ ఏ చు కుం వలం
చల రు త గుతూ కరు ఇ మన మందులు,
ఇంజ చు రు. చల రు వలన కడు మంట, ఉషం
త తుం . అదం వ శ భకులు రు.

గు లు తగులబడుతు !

లం రుమూల మం ం రం ఒక డు
టమ హ ం న టుం ఒక గు శ మంటలు ల .
మగ ళ ం కూ రు. మంటలు చూ న ఆడ ళ
గుం లు దుకు రు. కషప ళ ఆ రు.

మరు డు ఇం గు అ మంటలు .ఈ ర
,ఆ పం త ంద రు. జనం
రుగూళ నుం వ చూ , ంతకథలు అ రు.
కప కల కూ రవ ం .

136
తు దులకు షయం , ప ంచదల రు.
నం అ ం క తు ంట టు ఆ రు
రు. జనం న కథలు ఆల ం రు.

నం తగులబ న గు లు ప ం డు. డకలు


ఎండ న గు తగులబ . డకలు ఇళ కు
మంటలు దు.

ఏం జ ం ?ప ంచ న ంశం

డకలు ట పచ స ర క రు. డకల త


ఆర , పచ స ర నుం వ ,క గు
గ వడం, తగులబడడం జ ం . ల పచ స ర
క రన ట. ఎవరు డకలు లుసుకుం ంగ
డు. ఎందుకు అ ం ఆ యవచు .ఇ
యకుం నమ ల ం , ఇం జ భయకం తు
ం , రం సుకు రుం రు. గహం క రు
డు ం :

" కం పం ం . అ చూడ క త
గహం క రు టుకుంటున . పభు ఆగ డు. పం
టు "అ సవ ద సు డు. త
గహం క ళ డుతుంద ర ప కల వ ం . భకజనం
తం పతం లు వ అదు ల ం , నుకలు
సమ ం రు. రనలు రు. ంచమ డుకు రు.
ఒక క రు టుకున గహం మరు డు ఆ ం .
ఈ వ న నుక వ ర ం తం ద
క ం డు.

137
ం కుడు ం (అ ) ర వ డు.
గ ప న డు. ద రు. జం క రు
రుసుం , ప లనకు ఆటంకం ఏ ట రు. అ స
ఒ దు. భకుల ప ంచకూడద రు.
తు దులు ం ం వరం అ రు. గ
తరు త ప ం న ం క ం , ఏం జ ం
యప డు.

త గహం డ ప గం ం . తల న
రంధం ళ రు. తల ముసుగు క రు. గహం
ండు కళ కూ నం , ళ న డు నం
ల ం రు. న న రు టు టు బయటకు
వ ం . త ఏడుసున టు ప రం ,భకుల వద
నుకలు క ం రు.

సూరు ముం శ గహం ఏడుసున టు గడ


ఒక ప రం రు. ం కుడు గుటు
బయట డు. స ఆ గహ , న
ఉ రు , సన రం లనుం మ వసుం . అ కూ
భకు న ంచ ప రం రు.

గ లను త రు మనుషు . ం
మనుషు . గ లను ళ , మ లు ఆడుకు
తవర .

వచు !( తకూ !)

ఎటుచూ జనం భకులు రవశ ం ంపలు సుకుంటూ


టక ను చూసు రు. ందరు ల పడుతు రు.

138
యవ ల డ రు ల , కర ల
ఏ మం లు బుతూ భకులకు భూ సు డు. అ
కళ కు అదు , సటన టు టుకుంటు రు.
అంతమం భకులకు హ తు భూ ఎ
వ గ డు? తులు అటూఇటూ , తరు త భకులకు
భూ న మహతును డుతు రు.

ఒక సం హ అను నం క ం . నం అ
ం క తు అ రు. ఆయన ంట తులు
అటూఇటూ డు. సం హ ఆశ ర ,
ఎ ధ ం అ అ డు. నం వ ం డు.
భూ ండను చూ డు లు టన లు మధ టు .
అ ం కూ , నమ రం టవచు . కర లనం యడం
అల టు సు వచు . తరు త అటూఇటూ .
ళ మధ న భూ ండను అర ,
ం ం భకులకు పం . లు ప ప రం
కుం , సృ దు. దగరకు వ భకులు అను నం
ప ంచ రు ? అందువలన కు లు,
లు భకులకు అదు లు క .

సు సనవ భూ గం ళ క ండలు
అ టుకుం ప యవచు . దలు
నంద వరకూ ఏ ం . గడ అబ ం
రు కూ చంక నుం ఒక
అమ ,అందు నుం భూ వల నంత ం డు.

- తు , ,ఏ , , 1996

139
అయ , మనుషు కు శరణం!

ప సంవత రం నవంబరు నుం జనవ వరకూ రళ


శబ మన ండ న అయ ప దర రం భకులు త
జరు కుం రు. జనవ 14న ఉత ప ష, ఆఖ
కూ ఆ శబ మల ండకు ప టర దూ న న
న ంబల డు ండ యంతం ఆరున ర నుం ఆరు నల
మూడు ప లు మకర లుగుతుం . ఇ
కమ , న లకు ఈ ప శం అందు టు ఉండద
ర లం ఒక ధ ప రం ఉన . ఆ లుగు క ంచ
భకులు గుం లు దుకుంటూ, అయ శరణం అంటూ
న రు.

ఈ న ల తం కుం లుగుతున ? అ
తు దులను ంత లం ం న సమస అ ం .
ప ధన జర ల రు రళ వ పయత ం రు. ఇ
తు దులను ఆ ండ కుం సులు
అట ంచట క 1980 కూ రు.

యు సంఘం రు ఈ షయ ప ధనకు సుకు ర


ధను చ రం, .య . బు అ ర ం రు.
దరకూ ండ ముందు రుకు రు. సు
.య .య .2676, .ఆ . .2951 నంబరు మ ,
రళ దు రు క ం .ఆ ల వ న
వ కులు బ యలు, అగరువతులు, కరూ ర లు
పటు రు. లుగు ఏ ధం వసున ం .
వ నం అ రులూ, సులూ, దు రు రూ క
ందరు వ కులను త ఈప పం సు రు. ఒక

140
వ స యంతం ఆరున రకు ఒక త ం ల
కరూ ం డు. ండు తుల ఆ తను
ఎ మూడు ప లు శబ మల ండ చూ
ం రు. ఇ ఇ ళ భకులు క న మకర
ం సున వ వ రం.

1983 యు ద సంఘం రు పజలను స సున ఈ రు


పట అభ ంతరం లు తూ ండ ళ పయ ంచ
సులు రు. అ ం ఈ షయం ప వనకు
రళ పభుత ం కం తుడు రణ సం
య ం ం . అప నుం వ నం రు మకర
గు ం కమ , ద ప కుం నం
వ ం రు. ఐ మకర లు య యరు. రహస ం
బయట పడకుం అ ట ఇ క ఎతుగడ
సు రు.

ఈ వ నం ధుల దు గం షయ
దులున . 1965 342 మం వ నం బ ం
ఉండ , 1986 1234 మం అ రు. ఈ మ లు
కూ అ చకత ం కూ నవ రణ జ న
నూ రు సభు డు ॥ .ఆ . కృషమూ యపర రు.
ఈ బం మం లకు రు.50, వందరూ యలు
త సు రు. బంధనలు ఏర రచ దు. అ
లయ ండవం సున ద , భకు న బం
అము కుంటు ర దులున .

భకులు ష డమర లుసు రు గనుక


మూఢనమ శబ మల ల ఆ యం
డుతున .

141
- తు , 1987

142
21వ శ బం ముందు నవ
.

సులు ఉ రు గనుక మనం బంధనలు


సు మనటం త . బంధనలను మనకూ
కర ం ఉంటుం , ఇతరులకూ అనుకూలం ఉంటుం ,
స జం నడుసుం . మ ,
తుబదం ఉండటం మనకు, ,సం మం ద
నవ దం తుం . మర ం న తరు త డు
ర డు గనుక, నరకం యమ తనలు పడవల వసుం
గనుక అధ ధమ నరన ఎతవల వసుం - ము న
ంచమ మత లూ, తవ లు
ం . పదుగు డు ట ధర లు అన
లమంద ర మూఢనమ లు త . ందరు
అనుభ సూ, ఇతరులను అణ సూ, అందుకు తగటు ,
ధర ం, కర ం, వం అంటూ జ మతు అ -
త లూ, ఆ చనలూ త అ మ లు బుతూ
వ . ఇందుకు న ం నవ దం న పం ను
ఎం క సుకున . ప ఎదు ం . వలన ంసు
ం . నవ గ , రంతర అభు ద నం
డ డుతున . ఎప క డు పక రులు
ప ంచ మతం పయ సూ ఉన . ఆ పయత ం
ఓ ఇ మతం కూ న పం లను
అనుస ం ఆ ర ం ంద తు రు. ఇందు
ప రు గ ంచ దు. నం ర న దు.
శ త న దు. ఎప క డు త క డుతూ,
లు సవ ంచుకుంటూ, అనంతం పయ సూ

143
ఉంటుం . మతం ప లను అం టు , అ
ప ంచ లు వ , అ కం టుతుం . కనుక
మతం యమం రు కు లబ ల , కుం
తృ క ం ల అరం. నవ దం త అందుకు
దపడగలదు.

వ ,స ఉన సంబం లను దృ టు
నవ దం లువలనూ, ప లనూ
రూ ం సుం . రు లు అవసర ను డదు.
మతం వ సం ట శ త లువలనూ, ప లనూ
బలవంతం మనుషుల రుదుతుం . మతసులు
రు దపడరు.

నవ దం మనుషులను ఐక ం సుం .
సహక ంప సుం . చ కు లువ సుం . మతం
మనుషులను భ సుం . లను ంచుతుం . ంసను
త సుం . ఇ చ త సత ం. ఈ దృ మన శం
నవ దం ఎ ప ణ ం ం అడువ న
శకు ప ం.

మన శం సు ర ం 1500 సం॥ లంనుం ఆరు ల క


లు,ఉప షతుల త న ఆ చన ం .
దరచన ఇందుకు అ క దర లు క .
పపథమం శ ర రంగును బ మనుషులను భ ంచడం
కూ అ రంభ ం . ఆరు లు ఉన తుల , యులు
తకు వ ర దన ద ం . తవరం అ క
హకు లను ఆ ంచు న చ ణ నం
చూ రు. యజం ఏ ప తుంద , నం
ం ల సుంద రు. త వరం శూదులను

144
సలు క ం రు. ళ ను భ ం , తులకు
ళ , న ళ అ రు. ఈ
ధం ద లం తవరం శం న లను
భ ం ం . యులు ఇందుకు ఎదురు రు. అప
కులవ వస డున ంత స షం క హ ణ, య
భజన తం స షం ఉన . ఒక ధం లకు
వ కం , అం తవ లకు న ం , యులు
ఉప షతులను త ం రం రు.

లకు న త ఇవ క తప దు. అ రు ల ,
ప ల రు. మ సంస ం ల రం
దప అం క ం ముందుకు రు. కనుక
మన శం మత- నవ ద చర కు ద న తను
గు ంచక తప దు. ద లం సహజ స వ లకు
దర లున . ఆ లు కుల
తం తనం సమ . కనుక ద లం
త త న నవ గ తుం నందున
మ అ ఏ డూ బలపడ క ం . ద లం
తవ లు తమ ము కల ంచు ళకు
ఆ ం రు. ము సృ ం న ళను శ వంతం
అ ల న పయ ల ఇందుడూ,వరుణుడు,
అ రుదుడు, ప ప , ం న భషం ందుతూ వడం
ఈ తవ ల ల త . కుక ను చం లం
నటు . నవతను చం లం వం రు
అడం టు . ద లం ఇ జ ం . ,
వం ఆ చ పరులు కం ప చం మ
ం రు. దప లువ అ ం . ప ణం అం
ప ంచ లు . ఆ రర త న . అ
ఆయు పటు. మన సంస , లువల న లం ఆ
145
ధం ష త దులు ప . తరు త ం న
మత ఖలూ, వ న సంస రణలూ, అ ఈ అ క
ప అడం టుకు టు న . న కం మన
నుకబ నత ప కలు ద లం జ ం .
నవతకు అక రుగుప ం . ఆ తరు త ప లు
ఎ వ ప ం.

రత శం న లం జవలు బదులు
ఉ లకు అనుస ం నట , శం కం ముందుకు
ద ఒక వన ఉన . ఉ లకుడు
ప ంచమ డు. జవలు డు నమ మ డు.

ఉప షతులు ల అనంతరం వ న . నత ం
చ సుం . షు రు సు ర ం ఐదు వందల సంవత ర
ంతం అ నటు ప వచు . ఉప షతుల
అక డక త ఆ చనకు ం ప న ల లు
క . , ఉప షతులను ల స నం
అందరూ క ంచటం దు, ద నందుడు స షం
క ం రు.

రత శం పపథమం నవ దృక సష న
ఆ చన ం కులనవచు . యత అ
కూ అం రు. ఈ ఆ చ సవం ఖం సూ ర య
మ లూ, ంత పరులూ ట ప వన రు.
సర దర న సంగహం, సర ంత ర సంగహం, ప ధ
చం దయం ద న యత ప వనలు .
యత దృ న లందరూ స నం.
ఉండ వం అక ర దు. యజ దులను వం
ఖం ం రు. ఐ తవరం ఈ ప రం

146
యకుం మటు వరకూ ద దు. కనుక
నవ ద అక ఆ ం .

తరు త తవ ఎదురు ల అండ ,


పకం యులు న, ద ంతకరలు ప రం
వ రు. నులు యజ దులను
ఖం ం , హ ణులను వ ం , ం కు ల
ప ంచు దు. లను రుషుల స నం నతత ం
చూడ క ం . 1848 అహమ దు వద ం న
హ ంహ న లయం కుక లూ తకు వ కు ల రు
ప ంచ ద బయట రు రం , న ల పట
ర అవగహన సు వచు . నమ అవలం ం ,
ం వరకులు మం ఆ సూ,
సూ, మనుషు చకవ ల రకం లు రం రు.

బుదుడు కుల చ ణను ు లు ంచ ద రు. ఐ


ు లు ర కులం న గ బుదుడు
వ ంచ దు. హ ణులను వం వ ం న బుదుడు
యుల పకం తన ప రం
సు గ డం రు. కు ఒక వ వస అ ట ద ,
అ ల ం ల బుదుడు న ఖ లు ఎక .
అం క బుదుడు కూ ల పట న చూ చూ రు.
క ఖకు ం న మ ప ప ుల ర
అం రం కుదరన డు అ షం బుదుడు ఆ ను
రు కు డు. లను రు కుం తన వ వస అ లం
ఉండద కూ అతను అ యప డు.

భగవ త స షం కు లు,వ లు,భగవంతు సృ


అ ,వ స బ , వృ బ అ వ య

147
న .మ రతం వ శమ ధ లు
తుక కు ల చు తగులు అలుకు . ఎక
దురుమదురు తప కులవ వసను వ ం న సూచనలు
.ప అంటగ కులవ వసను
సమ ం నందువలన నవ లువలు
మృగ . ఆ తరు త, అంతకుముందూకూ
వ న ధర లూ, సం తలూ, శుక రం, ద నవ
భగవంతు ట కులవ వసను, లను కటు టం
ం . లు అర సం కూ ట జం,
ము ం న లను న .
కు ంతర లు దం అ రు. కుల కటు టను
న ,వ ం న ంచ ఎ ఆం లు
రు. తం ద వ వస బలప ందరు
అగకు లు నూ,మ ందరు చకు లు నూ వ కరణ
ం రు. ఛం లులూ, అంట రు అ ఒక ప క న
కులం కూ మతం నుం టు ం . మనం ఈ డు
ఊ లుపల చూసున హ జనుల రు మన న
ధర ల, ప తగం ల అగవ ల సృ అ
మర కూడదు. కులు, మనులు తమ ప
సలకు స ంచకుం , సంత పశు లవ మనుషు
అ న , అంతకం చం తకు వ
కు ల ,అంట చూ ం స
శ తం రు. అక నవ దం అడుగం ం .

ందూమతం చు తగులను ంతవర వ ం న


శంకరుడు వ చం డు. ఆయన రుణ బహ
ం ,అ త ం ప ం వ శమ
ధ లను తం క నం అమలుపర ల డు. బహ సూత
ష ం స షం అ రం శూదులకు ద డు.
148
ఉత షవం, ద వం ం నప కు
తం ఎవరూ ఎదురు దు. శంకరు వ ం న
ను రు లు, ద ఖం ం న మ రు లూ
కులం దు. ఆ తరు త శం ధ రు లు
వ .

ము ములు 10వ శ బం నుం శం అ క ప లు


ల లను ల రు. ల ల
కళ య చు లు గ ఆహ ర
త వ లు న ప రం అబదమ ం .
మనుషులు క న ల లు, సృ ం న ళ
చూసుండ ము ముల ఆకమణకు గుర రు. మం
లనుం దండ త ఇంతమం ందు లను
జ ంచ ఇక డ న కు ల కలూ, మతం ట
టలూ, అ నుష న చు తగులూ ర ల .
క తకు వ కు ల ందు లు ము ము
రు. ఇ ం కు లు ట జ . రన
సమయం అందరూ స న న ట జ .
ఉత త ము ము కూ అంతసు లు, అ క న
రత లు ఉ య బయటప ం . వం ట
లకులూ, తవ లూ ఇ ం మనుషు త ంస
రు. లను న చూ చూ రు. ము ములు
రు అంటూ తకు వ చూ రు. తం ద ము ంల
దండ త వలన ఇం ఒక ద వరం ఏర
చ తను ం .

మధ యు ల మ నవత ం ల అ క
మం సంస రలు ఫల పయత ం రు. బస డు కు
ఖం ం డు. క , న , తు ం, న , ఏ ,

149
ధ నంద, చర , తన ద న రం మ మల
నుం భ పపతుల టలు డుతూ జ కరణ పదతులు
అవలం ం నప తు తుకు న కు
క ంచ క రు. చు తగులను ల ంచ క రు.
షు లకులూ, యూ ల రూ ఇం వ న
తరు త స ల ప వం ం ం .ఈమ
తు లూ, ద రూ .అ ప
ఆకరణ ఉంటుం . అ ం అవ శం రత శం
క ం ం . సవ ద లు తకు వ కు ల , ముఖ ం
అంట ఆక ం అప తం మతం రు.
త మం అటు ము ములూ, ఇటు స లు కూ
కు ట క కమం కు లను ం రు. ందూ
ఆ లను క ం రు. అందువలన డు
ందు కు లు ము ము నూ, స నూ
క సు . న ల చు తగులు మతపరం వ
ం .

18,19 శ ల రత ర మత సంస రలు


మ పయ ం రు. అందు గం ఆర స
పం నూ, బహ స ం నూ, ర స
మ ష నూ, వ నమతం మ సు నూ, మకృష
నంద ష ద నవ చూ ం. మ
ర రు న పయత ం లు
ల ంచగ రు. ందు లు ం అ నుష న
స సహగమ షు స యం ంచగ రు.
కం రు లు వడం ధ పడ దు.
అంట తనం క రు. కు ల చు తగులను
క ంచ క రు. సమ ం ధర లను, ణ
ఇ లను ఖం ంచ క రు. అ ఖం ం న
150
ఆర స జం ప తం ఉం ం . వరకు ఆ మ
ఆ లనూ, గ ధన తం ల ంచ క రు.

ం లూ య (1809-31) కలక
ందూ క ర ఉంటూ మతసంప లూ,
దు ల ం యువకులను త ం ,
తు ప ం డు. బహ శ అతడు ఎకు వ లం
బ ఉ ంత ప వం క ం - ందూ
అత ఉ గం ం న సంవత కల
చ రు. ఆ ధం ం రంభ న నవ దం
19వ శ బం ఆ ం .మ ష
పం తర , రం ం న తు దం కూడ
మతప వం ముందు లువ క ం .

20వ శ బం ద మం ఉ న వ వ ం .
అర ం , ల , ం వం తు ఈ ఉద మం
పజలను షు వ కం తన వంతులను ం .
పపథమం మ జ ల
సుకవ రు.అందువలన మతం మం తక
పయం ం రు. ఒక ,మ క భగవ త,
ఖు పటుకున ం , ఈశ అ ం అంటూ రనలు
అటు ందు లు , ఇటు ము ములు
ఒ దు. అంట తనం ం న ఉద
జ లు డ డ దు. ం అగవ ల ందు ను
చూ న అం ద దం ఒక అంట శరణ ం
అ రు. మతం అంట త ట ద
మ క రు రు వ ం . ట అసహనం రణం
జ ద మం నవతకు కుం ,
శ భజన జ , ఊచ త సుకు రు.

151
తంత ం వ న త మనుషులంద ఒ రు
చూడ న తరుణం అ రం ఉన హ
శమంత యూ ర ట క రు.
అంత కృష కు ల ప త లు
మ అ రముద సం ంచగ రు. అ మ లూ
స నమ ట పభుత ం మ ల త సూ ఓట
సం మత సంస కటు టం సూ వ ం .

20వ శ బం రత న సం ల ,గ
తుబదం ప ం అవసర న ర క ం ల
నవ దులు రు. ఎం.ఎ . యకత ం ఈ
నవ దుల ప వం అల ం ం . య
పద కు ల జం సుకు ల పయ ం న ఎ. . .,
సత ధన మండ ప వం కూ అ ద ప వచు .
నం, ం కం, ప త గం పపంచం ముందుకు
తుండ మన శం ట అ వృ
ంచుకుంటు రు. జ లు ఈ షయం
కూ ఉ నత వ సు . పజల
నవ ప రం య రంగం, . .
వం శ వంత న ధ లు పభుత ం ఉం
కూ ఉప ంచు క తు రు. వృ
నకు ప మ అ డు. అ జ వచు .
అందుకు త న క మనసత ం అ వృ కుం మన
లకులు కం ఆపగ రు. మనం నుకబ
ఉండ ఈ య దృక నవ దృ క
అలవరచు వడ రణం.

వ న రత శం
పపంచం అగ ల టు గ ంచగలదు.

152
ఇందుకు కృ అవసరం.

- తు , 1987

153
తు దుల ర రంగం

మనకు బ కున ళ ,చ న ళ అ సూలం


ండు ర లున రు. రుప ంక శ రుడు, స సు,
మహమ దు ద న రం చ న పతు. ండవ
వరం , రజ , వ ల , ళ మూ
అమ దు లు రు. ఇం త ళ లుసూ
రు. మనుషులు లుసూ రు. న దృ
అనంతం అన కూ ఒక దర న . జ య
లకు డబు ఎంత , ంత వసూలు
, ఆవ దు. ఆ య పను దు. అ డు డు.
అ మ , ల , మ దుకూ న డబు కు
క లు .

కనుక ంగడబు సం ం ల , ఖరు ల - జ య


వ . గు , మతం, మఠం వ . ఇం క డ
అ పటుబ అవ శం ం . అ డు రు, సు, సు,
లు ం ఎ రంగం ప .ఆ య
పను రు, ఎ ఖ రు, సులు, జ రు
'మ భకులు' గనుక మతం రు.

ఆంధప ఉ హరణకు చూడం  : ఎందరు


లు, మ తు లు, గులు, స సులు, తలు,
అమ లు, అవ లు క లు యదు. మన
ష ం ళ వృ ధం ం . అమలు జరగ
చ ల అ క . క సం అ ం న 'వ ' దు.
కనుక రు య చ గబ , సంఘం ద రుచుకుప
సు రు.

154
ఇ వల ందరు జ ప సు రు.
జమం మ ంగ ం సం తు పసుత
ష ప అల డు మం ప క నం
వ రు. ఇక సంగ ప నక ర దు. ందరు
ఫం ళ డబు లు న , ఆశ లు
న రు న యం అ తు రు. రజ
అ అ డు.

ఇదం ఎందుకు జరుగుతున ? పభుత ం అనుస ం


'బూటక కు ల జం' వలన, అ మ లనూ స నం
చూ అ పం , అ రం న రు ఎవ ష న
రు భు న సు సు రు. ముఖ మం
అంజయ ఒక శంక రు ల మఠం డబు నం
డు. ముఖ మం వ అ న డూ-అందరు
రుప , ద , అన వరం, ం చలం, మం లయం
పభుత ఖరు కు బడులు రు క వసుం రు.
రం ఎంత భకులం , రనలు యమ ఆ రు.
య లు రు!!

ప తం , మూలు బదులు ల
గుడులు క రు. ద మం ందుకు
ఉ హరణ. అయ ప భకు పం నటు ఒ
య తం సం దుసులు సు , ళ క రు.
స లు తమ లను ద లకు కున రు
అయ ప ను శరణు డ రు.

ఈ ధం భ కూ ము , అ క ల ల
అ డ డు, ఆ శం పట లక మతకలహం
ప ణ సుంటుం . మ దు పక , ం ద ం

155
మహమ యులు జృం రు. ఆ
ందు లు ఆగరు. ఎ లువ మ . అ మత
ంశం.

ఏ మం , మ లను ట
ళ ల క ండడం అవసరం.
స జం ప కత ండ దు. ఆశమలు, లు,
తలు, మ దులు, ల లకు సంబం ం న ఆ
వ లు ఎప క డు ల ంచ వల న అవసరం న .
కుం స ంతరం నల డబు రు ' జ ం.' సు రు.
ఆ యం ఎక ప వల న . అంద ద
నటు పను .

రుప హ ం రహస ం ముడు పద స


పల . ంగ డబు సం ం న డు, భ ల ల ధనం
అ మం ప డనడం అ తుం . జ న భకు
భయం ండ వల న ప దు గ . క , ముడు లు
ం , ర దు ం . అంత డబు ఎ సం ం
ప గల . ఆ య పను సు చూ .
భగవంతు స భయ ందుకు? పభుత ం కూడ మ ల
ఆ లకు ఏ ధ న న ం లు వ దు.
అ ందరు సున టు అటువం డబు బడులకు,
మం లకు స గ తుం అ అనవచు .
ఆ య పను పభు గ డబు ం .
పభుత ం ఖరు కూడ పజల సం గ ? ంగ
డబు అ కటడం వలన, రూ లువ , ధరలు
అదు వ , ద ల ణం తగుతుం కూడ. య వసం
సుకున ప గడ , టు చుకున ,
న ం లు ఇసుం , ఎ అ కడ రు?

156
స జం నుం , ధ త ర తం ళం ,
వం ట, మతం ట మనుషు లు క ంటు రు.
అ ం ళ దగర ఆత ం ల సుంద భమ పడు
తు రు. ం అశమం క న అ చూడం .
టల సతమత తు రు. ఆసులున ట
తప . మన ల ల ట ల సంగ ణుకు
డు . ఒక కంట క ండమ .

మతం న ం లం మ ం ండదు. చ త రు
న సత . స జం తర ఖ చూ న
మ చూడడం పబుత కు ల . పజలు ట
ఒకప న అం క ంచరు. ఎందుకం మతం నూ న,
సున అ నం వంట బ న గనుక. అ క ణ
. తు దులు ఈ ప రం . చదు
తు నం . మతం అ క అ నుష
తుం . నవ వసుం . కనుక మతం కుం లువలు
యనడం ర సూ . అంట త , మనుషు
రత , మనసు ను నం ట కటు ం
అ చనను చం తు మతం ం ం ం .
అంట తనం అ క రు నుక మతం
నద గ మం . అ కుటుంబ యంతణ ల
రు, మతం వ సున ద గ లుకుం రు.
పభుత ం తల ప అభు దయ చర కూ మతం అ సుం .
కనుక మ సూ సం మ జ ం వడం కల.

తు దులకు సూచన:
ల , క సం ఒక ంతం ఆశ , ను,
తను ఉ హరణ క ం , టు త లు

157
క ంచం . ఆసుల వ లు లుసు ం . కుటుంబ
వ వ రం, అత న క పవృ వ లు యం . ఈ
స రం వలన షణ దలు టవచు . ఇటువం
ప ధన క పద జర . పభుత ం వద టువం
స రం ండదు. ప ధనకు ఉపక ం
ష లు, స ఎం డడ .ఏ జ య
కూ ప ను దు. కనుక తు దులకు
రంగం .

- తు , నవంబరు 1992

158
ల మ లకు దూరం ంచం

తం లుగు శం ం కు రుడు ( న )కూ


లుగు శం ండు ?త ం అ డ
( న ) కూ ం ం ? జ లు
వంశ రంపర ం దు. ద ళ కు, అవవ హన , 18ఏళ
తరు త చ ణ టు హకు రు. ఎందుక ?
న లలకు ఓటుహకు ఎందుకు దు? ప దు గనుక!
యుకవయసు వ న తరు త, జ ష న
రవచు , రక వచు . కనుక ట స ఏ
అ లం ఫ అ యరు.

న ల అ ల , బూతు లకు,
అసభ శృం దూరం ం లం రు. ఎందుక ?

అ , మతం. నమ లు కూ న లల ప .
అ అవ హన ద ప తం.

త తండులు తమ మ ట లల
రుదుతు రు. నమ లు నూ సు రు. ఇ లల పట
ప రం, రకృత ం. మతం ం అసహనం,
గు నమ లు, పరమత షం, అ లలకు వసు .
అ దు లు, కూ అల టు , తం గం
రుతు . మతం దల ప . కనుక జ లు,
వ ,మ కూ లలకు దూరం ం . మతం ట
న ల ందు లు గు సు గుండు సు రు.
క మంటు రు. ళ రప కళ కు అదు మంటు రు.
మతం ట ల లు రు. ఇం అక డక

159
సు రు. పభుత ం ం ం . న లలకు
, భర చ , ధవలు బతుకులు అగ ట న
ఉదం లు, మ ల వలన . అం దు స సహగమనం
ట భర న ఘ లూ న లల చ త
. న గురు ఎం క శంకరమ
ఆ లు నూ సు రు. స లు న
అ లను అమ ర నూ (న ) అ లను
మతగురు లు నూ ( ద ) "అం తం" సు రు.
అ వ వ ంటు రు. న లల మం లు వ
సు రు. గుడుల వలు ంచు ంటు రు.
యణం సు రు.

ము ంలు ల మ దులకు సు
బ సు రు. సు రు 6 ల చర లు అరం
యకుం లలు , అర కంఠసం యవల
వసున . పరమత షం, నూ సు రు. న లల
ము ం దు రం రం ప ణ ం న . అ ల
టు అ ల కూ "సుం " రు. 28 ల
ము ంలు దు సు రు. అదం మతం
న .అ క టఅ లు ప లకు
గు తు రు. ఐక జ స కూ షయం గు ం ,
చ ం ం .

ఈ ధం ల , మతం ట ం ంచడం అ నుషం.


ఐక జ స లల గం యు వల లల
హకు ల పపంచసభ జ ం . 187 లు
ఆ ం . ప రం లలు త తండుల ఆ దు.
వ త ం ం . హకు లు . ం .

160
సంత లు న లు మతం వడం దు.

కనుక షయ పపంచ నవసంఘం ఒక నం ,


ఐక జ స పం ల రత తు దసంఘం ప న
వల ం. ఈ షయం చర జర . లలపట మతం
టజ రు లు ఆ .

మ గు ం ప ం టటు, ఆ ం టటు ట
చ తలు లు . న నమ ల కూ న
మ వ ల న త ప ల దృ
దు రుతుం . , లువలు అ నవహకు లు.
. మతం వలం వహకు లు బుతూ మ
వకుడు , ఎందుకూ ప స చూసున .

- తు , 1997

161
లలకు హకు లు ! ...?

పపంచ ప రు వ ం . 21 శ అ
శుభసూచకం. ఆ రు లకు, అందు పజలకూ,
ముఖ ం త దండులకూ . అక ం ర సు.

ప ళ తం ఐక జ స ప ప ం . లల
హకు ల పపంచ లస శం జ ం .
ప ం ,చ ం లల హకు ల ప రూ ం ం రు. 54
ఆ క కూ న లల హకు త రత ర అ లు
ఆ ంచడం మ షం. ం ండు లు ం స
అనవల ం . ఒక . అక డ ఒక పభుత ం
అంటూ కుం భత ప ం గనుక ంత
ం ం . ం శం అ సంయుక లు. అ
ఆశ ర కర న షయం. అగ జ ం , ద ప క
శం గ ం అ లల హకు ఎందుకు
ఆ ంచ దు? ప ం .

లల హకు 192 లు ఆ ంచడం, చ త. ఇక


ం ఆ ల ర ంటులు త న చ లు యడం.
తరు త త దండులకు త ర హకు ల షయం
యపర అమలుజ టటు చూడడం. అక ం లకం
అం .

లల హకు లు ఏ బుతు ?

త దండులు ప న తవ ం లల హకు .

162
ఏ హకు లు? ల ంసకు, , లకు,
అమ లకు, అపహరణలకు దూరం ం .

లలకు హకు లు య సంగ త దండులకు


నచ ప డం ప బం ం . లలు, షం,
ఏ సుకుం ం, డ ం, డ ం, డ ం, ప ం
షం వ నటు దండం ం అ త దండులు
అం రు. ల షం వ నటు ంచుకు హకు
అం రు.

త దండులకు మ నచ ప డం లల హకు ల
సమస ఎదు తుం .

న దగరనుం చ వరకూ ప ం , పత ం
అదు మతం ం . త దండులు మత సం ,
అ మం దను , తమ లలకూ తమ నమ లు, లు
అంటగడ రు. రు టడం నుం అ క కతు లు,
మతపరం రు. ఇందు తులు లక త
వ రు.

త దండులు ఏ మ , కు , , ం
,అ లలకు వంశ రంపర ఆ అం రు. కనుక
ందు లు, ము ంలు, స లు, దులు, యూదులు
న గుతు రు. అ హ ణ, య, శ , కమ , ,
, ల, గ కు లు లలకు అంటుకుంటు .
ఇక లలకు చ అవసరం, అ కష న ప .

ష లు దల ప . , జ యం అందుకు
ఉ హరణలు. అందు యుకవయసు ల రు.

163
జ యం ఓటు హకు కు 18 ఏళ ం ల రు. అందుకు
త దండులకు అభ ంతరం దు. న లలకు ఓటు ల ,
ం క చర ల , ళ ల త దండులు అనడం
దు. అ ం మ కప ం . అ మతం, భ
లు దలకు సంబం ం న నమ కం. లలు
యుకవయసు వ న తరు త ష నమ
క రు, క రు. ఈ రు తమ చదు
షయం లుసుకుం రు. మూఢం నమ మన ,బ
అ లుసు ం .అ లుసు వడం,
ల యం మ , కు ను, జ
గ ంచ ం .

ఈ షయం ల దురభ ం . త దండు ఒ ంచడం ల


కషం. న బలవంతం ము ంలు తమ ల
మ దులకు సు ర ందం అం
వ సు రు. స లు ల ల నూ
లలకు సం సూ మూఢనమ లు
నూ సు రు. ందు లు తమ లల ప న
కు బడులు , గుండు ం , యకు దం లు
సు రు. ఈ ధం అ మ ల రు న ల
ఆ మ ల నమ ల ముం లు తు రు. లల
చ ను అ కడుతు రు. ప ం లుసుకు స
అ డుతు రు. భ ట భయం ప శ డుతు రు.
పం, నరకం, వం, దయ ం అ బూ చూ అ షణ
ఆ తు రు. న ల ధ పనులకు ంచడం
మ క చర ం .బ చద న వయసు ప
ం , సం దన త దండులు క సు రు. న
ల ప శమ ం న డు, ఆ క ల ఉత
క ంచకూడద ప క లు ఆం లు
164
డుతు . ఉ హరణకు రత శం న ల
లు త రు యడం , సం మందు
యడం , లు త రు యడం సు రు.
ల తమ టుబ డు వడం త దండుల రం, కనడం
అదు టు మం , న సం నం అ స నం
కు బు రు. అక డ కూ మ లూ అ ,జ
అదు ను వ సూ, వం ట, ప త గం ల ట హం
సు . లుష ం ంచడం మ ల త ం .
ఈ షయం నూ త దండులకు నచ ం ం ం .

యు ల న ల డడం మ రచర . ఆఫ
దలు వరకూ యు ల న ల రు.
ఇం డుతు రు. మతం, వం ట లలు తం శం
సం, యకు సం గం ల ధలు రు. అ క
మం ల ఆహ రు. ఈ షయం ఏ ల
ఎంతమం లలు బ అ ం స వ లు పచు ం ం .
అ క ట మందు తరకు క ంగులు వడం, చ వడం
కూ రంతరం జరుగుతున . మందు తర ల ం ల
ం , ఈ ఉద మం కుంటుతూ ం .

లలకు తం మతం ట ద ం యకుం , వలం రన


త స తుంద లకు ందరు ల డుతు రు.
సవ మత ఖలు క సం 15 వరకూ కూర చర ను
అమలుపరుసు . అ , యూర ల
ద లు గుతు . మతహకు టున, లల
లు వ నటు ప కుం , చం న రు లు
లుగు వసు . య , అ ం ,
, సు అ ం వం సవ ఖలు ం
చర లకు ల డుతు . గడ రత శం న లలకు

165
లు వ , కు వడం, ల డం వం లు
ఆహ న , కూ గుతు .ఇ ం
అ మ ల ను . మద వం రు
న లలకు మందు వ కుం రనల స న
సంద లు !

మతం ట పపంచ పం మ రం జరుగుతున టు


స ఇ వల గు ం ం . మతం రు టకుం ంస క
దు రం అ రు. ఆడ లలకు సుం ంచడం
ందు ఒక . ము ం లు, ఆ క లు
చర తప స సు . కల మ ంగం
బుడు ను రు. వలన లు, అ
చ వడం, చర వ ప బంధ లు ఏర డుతు .
యు రు, చర జ న ట పథమ త
సు రు. అ ము ంలు తం లకు
తమ ఆడ లలకు సుం ంచు సు రు. అ
ఆడ లల సుం దం గనుక అ సు రు.

పపంచ మ ల సభను స ఏ టు ం . లల
షయం గత వ మ ఆ మత ప ధులు
అ రు. మూల ప తగం లను ప ంచకుం , మత
మూల రుషుల తనం ల ంచకుం న ంత లం,
లల అ లు, దూషణలు ఆపడం ధ ం దు.
మ లల హకు అమలుపరచ వ డం దు. మత
గం ల ల ం ంచ ఆ ం రు. ల
సలు చూడ ఆ ం ం . అ ం మ లు
లల హకు అమలుపరచ .

166
ల ఎవరు ఎ లు త ంసలకు గు సు ర
ఏకర ద అ తుం . ఏ మతం ఏ
ధం ల రుణం అణ సున ద
వసుం . స , షయం గత గ ం , హకు ల పతం
త రు ం . ఆ ం న లు, తమ ంతం
మ గత అదు , ల .

న లలందరూ రుగు రు. ఎ రుగుతు ర


సమస . అక హకు ల ప వన వసుం . ఇందుకు ను
త దండులకు ప వల ం . లలహకు లు అ
మం ంత , త , ఆశ ర ం క ంచవచు .
క , తుకు అందు య సత ం ంద
గ రు. రు మూ ంచడం సులభం, నచ ప డం,
సం లు ర డం, ఓ జ బు వ డం, సు కుం
స వ డం దురభం.

ముఖ ం లలకు అబ లు ప కూడదు. త దండులు ల


సంద ల , కమ ణ ట, భయం ం ష లు
బు రు. దండం టక లు పడ య ,
నర ర , క సులు, ద లు, భూ లూ
వ య ం వ కం త దండులకు
ఉపక ంచవచు . లలకు శ త కూరు .
గు ం లలు పశ లకు మం త దండులు
ఆగ రు, డ రు. అ రు సున
దత .అ లలు తమ టుక గు ం అ న డు
కూ డు ం డ ,చ న డు డు దగరకు
ర , అ షణ చం సు రు. త దండులకు
షయ ప వల ం . అక లల హకు ల

167
సమస వసుం . ఇ ఒక ధం కు ల కూ న ,
తప స ప ష ం .

లల హకు లు గమ ంచనందున అ క రు లు
జ తు . ప సంవత రం, స అంచ ప రం ఒక
ఇర ఐదు ల ల మం లలు చ తు రు. ఇందు
క సం 24 ల ల మం ల లనుం డడం
ధ , అశద, అ గ కత, అ నం, అందు టు ద ం
క హత తు రు. 40 ల ల మం లలకు శుభ న రు
అవ శం కుం నుకబ న ల రుగుతు రు.
ఆ ల ఆరున ర ల ల మం లలు వ ర
వృ న టు అ ర క లు చూ తు యం ,
సమస ం ంత వం ం గ ంచవచు . ద ళ
ఎ ధులవలన, అశదవలన న లలకు అ
హత రుతు రు. 20 ల ల మం ఆడ ల
"సుం " రకృ గు సు రు. గత ద బం ధ
యు ల న ల ం 20 ల ల మం
హత రు. 50 ల ల మం క ంగులు రు.
మం శయుల రు. మందు తర వలన రంతరం
లలు రుణం ధలకు, లకు గు తు రు.

ఈ ష ల పపంచమ ల సభలు గు ం .
అ కడ మ అంటు . 1990 ట (అ )
పపంచ మత ప ధులు స శ లల హకు ంట
గు ం అమలుపర ల రు. 1996 మ మత
సంసలు లు . 1993 నగరం 5 ల
మం ట ప ధులు స శ న లల సంర ణ త ణ
అవసరం రు. ంగ స యం ముందు , " ంగ
ంగ" అ అర , త ంచుకున టు , మ లు ముందు ,

168
న లల హకు ల గు ం స క రు రుసు .
మ లు సున రకృ లు, మత గం ల లలకు
వ కం న రు లు, మ ల ట జరుగుతున న
లల అ లు ఖం ంచ క తు రు.

నవ హకు లు ల అనడం ఎంత అప స ,


లల హకు గు ం మ లూ డడం అం .

లల హకు ల గు ం ప రం జర . ఇ మ తరం
గడం అవసరం.

యు సంస లల హకు ల సం సున కృ స చ ంద


సంసలు పటవచు . . ., , ప కలు, నవ హకు ల
సం లు ప న త వ ంచవచు .

ధ క ఠ ల నుం లల హకు ల గు ం న
వ లు ఆకర యం లు అం ం .
ఉ యులు హకు ల ప అధ యనం
. . . చక పదర నలు కు ంట ల
ప తప లు .

నవహకు ల గం లల హకు లకు న త


ంద గు ం .

లలకు ప వల న ష ల సు త న టుక,
రుగుదల గు ం పచురణ సంస అ య
రచనలు లువ ం ం . ం కం న లలు ధ
త ంసలకు గు న డు ఎ గత
చూడవల ం ప ధన జరుగుతున .

169
మన శం షయ క చ డం ఎకు వ.
స జం దు అ కటక లల భ ష తు
బ ంటుం . మనకు లం , గురుకు ల
న దు లు, ధ రూ ల ం ం .
కూ ఎదు .

లల హకు ల షయం 21వ శ అత ంత న త


వ ం ప ణ ంచనున . త దండులకు
ం . మ లకు దులు క ప .

- సప క, ఆగసు-1999

170
న లలకు ఎ ?

లలకు చక ష లు ప డం అంత సులభ దు.


అందుకు కృ అవసరం. ఉ యులకు ణ ముఖ ం.

మూఢ నమ లు ప డం సులభం. ఆ ంచనక ర దు.


తర ం, ప లన, ప ధన అ శమ కూ న ప . లల
పశ లకు స నం ప క, అటు త దండులు, టు
దలు, ఉ యులు అ ం ం ఏ సుం రు.
అందు అబ లు, అస లు, అసంబ లు, అ లు
ష లం ం .అ ం ం గు
నమ లుం .

అ లలకు . ద రగ ముద సున మూఢ


నమ లకు న ం లలకు పదతుల సం
నవ దులు, తు దులు, క సం లు కృ
సు . తదనుగుణం స లు సు రు. ఇ వల
అ అ ం సకం లువ ం . సకం రు (Just
Pretend - A Freethought Book for Children) ర
రచ త. 72 ల గంథం ఆకర య రూను ల
అత ంత అధు తన య దృక థం ం .

రత శం అనుస ం ఉతమ రచనలు


రూ ం ంచవచు . ఆ సకం ఎ ం ?

ఇద రు లలు డుకుం రు. పపంచం కు స


న వరూ రు అ ఒకరం రు. ( అదం
ంటుం ) ఒక ఆ చనగల వ . కు దడు న .

171
అ ప క ం . మం డలను లను దడు
చూ తుం . చ సకం నుక
రూ యలు యం , నము ? (ఒక
అడుగు డు) ం అ సకం నకు చూ డు.
రూ యలు . కనుక నమ ను. అం డు.

అ కథల , ల , త , ల ,ఇ ల
ఇ ం నమ శక ం ఎ ంటుం ం. అ ం
?

అవ కథలు ఆనం ం . మర . జం అ
నమ దు. సకం నుక రూ యలుండడం ఎంత
కటుక , న థలు అం . కథల ష లు జం అ
న అ గు నమ కం అ తుం .

ఎంద ళ , వతలు, లు కథ వ . అవ
కథలు న రు ఊ ంచ . జం య
నమ దు.

శంకరుడు ఏ ఏ క జంతు వ డం రు. అ .


స లు ం ధ ను న నటు! ల
భయ ట దలు కథలు అలు రు. యకు
దండం టక చదు దు అ అ ం నమ ల
ఒక . గ లు త కళ యం రు. అ
క .

ఎ ను ను అ లలు అ , డు ం డ
ప డం అబదం. లలకు ంతకం అ యం యడం
మ క దు. ఇ డు అ క ల యం

172
ఆకర యం సులభం బుతు రు. అ
పచురణకరలు షయ చక సకం పచు ం రు.
లలకు టడం ం బం క , ప డం
ఉప గం ఎకు వ.

మం నము రు. ముందు పడు


ముందు ప లు ముందు దండం టు మ లలకు
బు రు. డు అం ఏ యకుం లలు ఆ
ప సుం రు. అ క అల టు తుం .

అ నవ ల డు డ లలకు బు రు.
గు ం న ప నుం రకర లు త దండులు
నూ యడం వలన జరుగుతున . ముఖ ం
ల అ లుసుకు సచ తుం . ప త
అ షయం భయం క సు రు. లలకు
షయం . జం .

ళ అ కం అ క ట ర . న లం
నుం వరకు ళ డుతూ ర .
ము ంలు అ ను, స లు స ను, దులు బుదు ,
ఇ అ క మ లు తమ ళ ను సృ ంచుకు య
. నం రత శం ల ల సంఖ ందూ
ళ వతలు రు. ఇందు లు, రుషులు,
జంతు లు, పకృ శకులు య . గ లు,
ప లు ళ ను గు లయం , మ దు ( త
ర కం ) ళ ను రు.

ఇవ ఎవరు రు. మనుషులు.

173
కనుక సృ ం ం , క ం . ఎవరు? మనుషు .

సృ కర ఎవరు? మ .

అందు మనుషుల రు ళ క రు. ఇ .

లలు పశ లు రు. ఓ క . య
బు ం ,అబదం స నం దు. లుసుకుం ంఅ .

అ డు సృ ం డం , ఎవరు ం ర
పశ సహజ న . అందుకు జ బు క ర యడం దు.
టు త లు డమర ప డ .ప త
గం ల డూర కథ లలకు కథలు .
పరమస లు న ంచ దు.

ప తగం ల జంతు లు డ . అ కథ:ప త


గం ల మగ ప ముక నుం ఆడ డు
డు. అ కథ: అ ం కథ దం ఆనం ం .
లలకు అ .

పవకలు న పకృ లు, త డుపనులు. రుషులు న


వ రం అ రణ త కు రు. జ
న ంచ అ ద ఎతుగడ.

ఏ రు కు లబ . కుం క ం .

లలకు యం అల టు . పవక,రు ,మ త ,
లు ప ంచవచు . రు యమనవచు . ల
అ ం ర అవసరం.

174
రన లు తగు య భకులు ప రం రు.
లలకు ద ం కుం చం తున సంఘటనలు .

రన ఎవరూ పలకరు. ఎవ ంచదు. రన అం ,


అవత ఎవరూ కు ను నటు!
ఇ వృ . లలకు .

ఇ యం లలు అ వృ ందు రు.

ఈ ష లను చక రూనుల అం ం .

- తు , శంబరు 1999

175
లలకూ హకు లు !
అమలుప ఎవరు?

లలకు ఓటుహకు దు.

ఎందుక ?

స జం, ప ధులు, ప లన, జ యం ధ ం


లుసు యుకవయసు .ఈ అవ బ ,
బయ లుసు వచు . ఇ పపంచ పం అం క ం న
షయం.

లలు సు దు.

ఎందుకు?

సం రం, ంపత ం, , సం నం ద న ష లు
అవగహన వ త న తరుణం . ,
దల గ ంచవచు . కనుక లల ళ ం రు.
ఇం దురుమదురు , తం ద ల లు
కూడద అందరూ ఒ కుంటు రు.

ం న మ అంశం ం . లలకు మూఢనమ లు,


అ క లు అవ హనకు .అ దల ప .
కనుక లల య రుదకూడదు.

లలకు హకు లు యం లం న రు. " లుగు


వ ం ం లలకు చ , హకు లు
ఏ ?" అ రు.
176
ను ను పపంచం అ ల రు లల సంగతులు
ప ంచుకు రు. ఫ తం 1989 ఐక జ స
పపంచ లల హకు ల పతం ఆ ం ం .ఆ ష లను
ధ ల తమ చ ల అమలుపర .

ఇంతవరకు అ ం పపంచ చటం న ద ఎకు వ


మం యదు. బడు య తం వ , లలహకు ల
ప ంశం ప డం దలు .

లల హకు ఒ వడం ఒక ప న త దండులకు


ష న అంశం దు. షయం యక అ పవ రు.

లలు, ం డ ం డ ం. దన వరు? అ
ర అత క సం క త దండుల ంటుం .

లలు కూ వ త ం గల ర , న కప ణ
చ రు కు వరణం, ప ం అవ శం ం ల
క దృక థం. పశ , అ అడగకూడదు, కళ
అ త దండులు లల పట హం సు ర ంశం.
పశ లు బం డ .స లు త దండులకు
యక వచు . కనుక లల రుమూ ంచడం భయ టడం
టడం ంతరం దు.

న డు అ సను అణ దఅ న తరు త,
ం కు తం మ సం ండదు.

హకు లు లలకు య ఇ ళ యక వడం


త దు. న తరు త అమలు యక వడం లలపట
అప రం.

177
లల హకు ల పచు ం ప రం వడం క స
కరవ ం. తదనుగుణం ప లు స ం ంచడం
అవసరం. ఇందుకు లల పట దలకు గల న క గూడు
ల ం లన ట.

- జనబలం, 7 , 2002

178
అ ర అ ష ందం

నయగ వద " ంట ఫ ఇంక "అ ట పపంచ


అ ష ందం ల న . ఇతర స ల వం దు.
ఇక డ పశ లకు స లు వ . త పశ లు, సం లు
త తు .

ఇక డ పపంచం తం ద ఇం షు పచు ం న తు ద,
నవ ద, సం హ ద, క ద స గం ల క
ఒక గం లయం ఏర ర రు. ఇం కరణ గుతున .
క , ం త తర షలకు తం కరణ
స రు. స క, ధ ప కలు కూ త ఇక డ
భదపరుసు రు.

పపంచ పం జ రకర లు సం యడం,


య డబు బటడం, మూఢనమ లను రపరచడం,
ధులను నయం మనడం, అ ం య శకుల బూ
చూపడం న . ఒక ట అదం బూటకం అ
య కుం , అ రం ల ణుల సం లు
ఏర ర రు. పపంచం ఏ మూల ఇందుకు సంబం ం న
స రం ల ం క రు. లు గు లు రు.
ఇందు ద సంఘం ం ం . ఇ.డబు .
ఈ సం ధ ుడు. యం
ప ంచడం, రు ఎంతవరకు లబడుతుం ?
పపం ప డం ఉ శం. ఎక డ, ఎవరు సత మ
, అందుకు లు చూ రు. ప కు
ఒ కున టు బు రు. కుం దం రు.

179
ప కలు, . . కను

ప కలు, స ర ం లు పజ ప తం ప తం
సు . , . ., ప కలు ఈ వకు ందు .
త మూ ఒక కంట క డుతూ, అ
అబ లు ం బయటకు ప డం సంఘం ప న ఉ శం.
అం క అస లు,అబ లు ప రం య నుక ధ
ఏ లుసుకుం రు. రలు, మతప రకులు,
జ య యకులు వలన మూఢనమ లు ఎ
ం గ సు రు. ఇ కూ రంతర కృ
ర కమం. ఈ సం ఎ . య అధ ులు
రు.

ఆ గ ం-అ ం య శకులు

ఆ గ ం టఅ క లు జ ఆక ం ,
ము సుకుంటు . ఆధు క య
ంతరం రు ప లు కుంటు రు. జం
త పస ం ? ఎంతవరకు అ లుసుం ? ఏ రకు
యం అ చూడ మ క సం య ం రు.
యం అధ తన ఈ సంఘం ప సున .

అ ం య శకుల షయ యూ వ ల తం
ప తం ఖరు సు రు. జనం ఈ
ప తు రు. కనుక రం యం అధ యనం
య మ అధ తన సంఘం ఏర ర రు. రు
ల ష ల చూ రు.

180
ఇతర ల నుం ఎ ప ల ంత మనుషులు వడం,
ంద సు ళ డం, పంపడం, ఇ ం ష లు
అరశ బం . ప త రచనలు
వ . లు లు వ .
అధ తన ఒక సంఘం ఏర ర రు.

మ ల అధ యనం

పపంచం ఎ మ లు . గు
అనుస ం రు, మ లు రు కు రు. ఒక మతం కం
మ క న అ రు, తమ ం రూ ఉ రు.
మ గు వ ం రూ రు. అ క
మ ల యం ప ంచ క అవ
అధ తన ఒక సంఘం ఏర ర రు. మతం టజ
రు ప రు. మత గం లను చూ రు. ందూ, సవ,
యూదు, ఇ ం, దం వం మూలగం లను, ఆ లను
యం ప రు. ఇ ంను అధ యనం య
ఇబ ర ను ప కం సంఘం రు కు రు.
ఇ ం య ప లన అంత జరగనందున, ఆ
రు. అ ష ందం పపంచ సంస అన రణం
ం .అ క ల ఈ సంసకు ఖలు, ప ధులు
రు. మన శం , ం , మ సుల ఈ ంద
ప ధులు రు. ,ర ,జ , ఇట , ఈ ,
హంగ , జర , ,ద , , ం , న ,
యం, జ , , ద ం స
మ ల ప ధులు రు. ఆ రం ల
జ ష లు ం యపరచడం, ఎక కక డ
అదు లను,అ ం య ష లను, అ రూప త లను
ప ం , ఏ రకు య చూడడం ప న ల ం.

181
ఇ క బృహతర పథకం. ఎవ ఆ రం ల
స అం క రు.

ండు ప కలు

అ ష ందం ఎప క డు అధ యన లు, షులు.


చర లు ర సుంటుం . ఈ ందం ండు ప కలు
పచు సున . ఒక ఇం . ఇందు ల బలం
ల డం ప నం. ఏ షయమూ చర కు అనరం దు. ఏ
వమూ ప త న దు. ఏ అంట దు. అ
ం , య ప లనకు, నవ హకు లకు
స పడుతుం అ దృ ల నం గ రు.

మ ప క క ఇం ర .ఇందు అ సం ం ,
ప ం ,ఆ లకు లబ స నద బు రు.
యకు గహం లు గుతుందం ఎంతవరకు జం.
అసలు కథ ఏ ? అ చూ రు. త కంట
త డుతుం గహం ప ం , న ఏ టు చూ రు.
ఉన ఉన టు జ బు రు. స సత కూటముల
రన అదు తం లు నయమ తు య అం ఆ
ష లను గ ం ప రు. గడ ం
ం నుక న ఆసలు ష లను
బయట డు. ఆయన కూ సంసకు ం న .
చూ ం లు వంచడం, భ ష తు ప డం
ద నవ ప లన వ . అందు ందం
ష న . సంద ంచడం త గం
టు .

182
క అ ష ంద పకుల మూల రుషుడు.
నూ , యూ వ స స
ఆయన కృ బ డు. తన ధ ంద పనకు ఇ
న వసూలు ద భవనం ం రు.
పపంచమంత పర ం రు.

క మన శం కూ పర ం రు. ఇ వల కూ
రు. అరబు ల య ప ల సం లు
ట ప లు పడుతు రు. అ ష ందం రు
ఇ వల ఇంగ మూ యం ను కూ ఏర రు.
సవమ , ను త మర కు గు న
ఆ . .ఇంగ మూ యం స రం ం రు. ఇ
నూ ష ం చస దగర ం .

య పచురణలు ఈ ం వగర. ధ రం ల
య కృ రు పచురణల సుం రు.
పచు ంచ ఇతరులు ను న , యమ
ఆ లుం , ఈ సంస అ సుం . అందు య కు
రు ల ం ం .

ఏ మ అ ముందు ఈ ందం
తృ క ంచదు. యప లనకు గు యడం ఇంద
ప ంశం.

ఇకముందు అ సంద ం రు ంట ఫ ఇంక


తప కుం చూడ . నూ యూ వ పక
బ నగరం ఇ ం . అక డకు ళ రు అనుబంధ
ం ల సంబంధం టుకు ష లు లుసు వచు .
అ న రు ఈ ం ఉ తం ను యవచు .

183
1-800 - 634-1610 ంబరు. ళ దలచుకున రు ఆం ,
నూ 14226-0703కు ళ వచు . (" ర" జన ం )

- తు , ఆగసు, ంబరు 1997

184
మూఢనమ లు

ఆషగహ కూట జరుగుతుం గనుక అందరూ అరు చల


ఆశ రం . కుం హత ర సుప ద రచ త
చలం తులకు ఉత లు డు. ఇం ముం ? మూ ము
కటు ందరు రు. 1962 సంగ . ఏ
జరగ దు.

పద లం న గు న ముఖ మం న
॥మ 1990 వ షు లు ం
రు. ల రగక ముం ఆయన పద రు.

1991 ముఖమం పద ర వల
రుప స శ న షు లు పక ం రు. వ
తంత ం ఉం కనుక చ ను అ డు వ ం
అ ముఖ మం జ రన రు అ రు.

ఈ ధం ఎంద ఎ బుతూ షు లు
న సు రు. జం కుం కర అనుకు జనం సరుకు
తు రు. ఈ ఏ జరుగుతుంద , ం ం రు,
ఖరు న పడుతున రు క దు. పపంచ పం స లు
ష ం జం న న ప ం రు.
రు లకు, య పద ఎక ష ం లవడం దు.

ప కల కూ రఫ లు, నఫ లు ట సున
చదు , జ న న స తు రు. సుప ద
ం సు, ఖ ళ స డు ర గ ష ం స త
భమ అ స షం పక ం రు. అ అ క శకు

185
ప సున సంఘం రు ప కలకు సూ, రఫ లు,
నఫ ల అడుగున "ఇ వలం దం తం
ఉ ం మ " పక ంచమ రు. ప కలు అస
.

మన శం షు లు ఆ రప నవగ లు సవం
. హ , తు ల వలం డలు అ
లుసుకు రు. చందుడు తం భూ ఉపగహం
గ ం రు. న తం స యంప శం గల సూరు కూ
మన ళ గ ల రు. ఏ గ స యం శ
దు.

, యు న , అ గ లు క రు. అ
ర య ష ం ర దు. ప వం ఏ తుం ?

సూరు నుం 8 లకు ర లు భూ దకు వ .


ఇందు ఏ రణం ఆ రం టుకను ర రు.

మన ష ంఆ లు మూఢనమ కం. ఇ ఆ రం
వసున . ప ధన జరగ దు.

మన శ మనకు సం న డు ఇతరులు
ష ం ఆ రపడ ం.ఇ మన కృంగ సుం . న క
అ కడుతుం . ప ం త
రు హపరుసుం . ఖ ళ సం ఏ అటక
, న ముందుకు సుక ం .

మన శం అ వృ కుంటుతుండ ష ం వం
మూఢనమ ప న రణం. అబ ం రు వం రు

186
షు ప సూ అ క సంద ల రు
లబడమ రు. ఎవరూ ముందుకు దు.

షు లు చ లకు .
దు దయ ంతం,గురు కరణ,నూ య శకులు
కను రు. ప వం జనం ఎ ంటుం అ
యదు. గ గడం ఆ
కరం అ గ టు ల సు రు. అ ందరు
గ సు రు. అ ష ం యం దు.
వలం దం త న పక -అ స నము ం
అ ళ ను నమ వ ం . యూం ,ఐ ం ,నూ త , స
వం స లు ష ం ఆస చూ ప లు ,
యమ రు ఉఅ క రు.

అ క మం బహ మ గ త స లు
ఖం సూ పక ం , ఇ అ యమ రు.

- తు , నవంబరు 1991

187
జ కులం: తు దు మం రు?

ఎక డ చూ కులం, త ంచు రు కులం,


నదగర నుం చ వరకూ కులం. గు ం
తు దులు డ ? అ పశ ఉద సున .

స జం ఎదు ంటున ఏ సమస నుం తు దులు


రు. తం , యం ప రు. ప లు
సూ రు. అ దు ం చు , ఎదు త వచు . అబ ల
ట తు దులకు అల . కులం షయం నూ అం .

కులసమస ల సంవత లు ం . ఇ డు త
? అ అడ చు . లన నుం కు
త అంటు గం వ ం . జ ,ప లన కులం
ప ం ం . పజలంద వల న రంగం లకవ కులు
ంటూ కు ప దకర ప లు వసు .
కనుక జ కులం గు ం ప వల వసున .

కులం మన ప క ల ణం. ందూమ న


ష క కులం. కవల అంట తనం. నవ
హకు లకు, నవ స న , ర ,ఏ తం లువ
వ కుం న కు మతపరం కటు టం నందున
అ ం , రప లకు ం .

ల " రుషసూకం" వర భజన ప ం రు. ఆ


తరు త వరవ వస " త" స షం , లుగు
వ సృ ం న కృషుడు డు. ధర ల
వరవ వసను ఎ ం వరం .

188
ందు లు ప త గం లు న గం ల
వ న వర వ వసను ఆర స రు సమ సూ, ల
న వర వ వస కులం ద ష ం రు. అం ద
సు రం చూ వరవ వ కులం అ గు రు.

" కచూ మ " ఆ శంక రు లు కుల ప వన


,అ జన ల నవజన ఉతమ హ ణజన మ
ఉతమమ అందు నూ కుల అతు న తమ
అ రు. హ ణులు, యులు, శు లు, శూదులు అ
లుగు కు అ క ల డలు బయలు బలప .
ఈ లుగు కు లకూ దూరం అంట ర కు
అ నుషం సృ ం న రు అం ద వరం చ ం రు.

ఏ కులం రు ఏ ?అ వ లు ధర లు
చ ం , హదు ఎ ం లు .
కులం చు తగు ల నూ ం రు. కులవృ
డకు గువ ల అంటూ ప ం రు. కు ల కలు
వ . టలు సంభ ం . ంచ లు న
ఉపకు లు బయలు . మూలం బ న దు.
కు సమ ం మతం న ంత లం బలం అ
ంటుంద రు ం . లు ప త ప ణ గం ల , త
పటు రనలు సున ంత లం కులం ఉంటుం .

కులం అం ఏ అ యం ప లువదు.
హ ణుల , కమ , , , ల గల రక ప లన
అ కు అ ర న రకం న . ఒక రకం
మ క ప ల , ఆప షన సంద
ఉప -కుల రకం ద , ఏ కుల రక మ క కు
కరు డవచ రు ం . రంగును బ కులం ం

189
దు. అ రంగుల రు అ కు నూ రు. గు
బ , వంశ రంపర తను బ అన ఆ లు .అ
ల లు, టలు, మూర లు అ కు నూ
. కనుక కులం ఏ ప లనకూ లువదు.

కులం ప గు ం న మత, ం క, జ య
సంస రలు రు. కులం ల రు ప రం రు,
రు, కు ంతర లు త ం రు. అంతవరకు
న . కు మూలం మతం అ షయం
యక దు. అ మతం సంస లనుకుం
లు దు. ,ఇ , తను, శంక ర
రచన రు సంస మత క దులు ఒ కుం ?
మూల రును ల ంచక ,అ లకలు డుతూ
ం . మతం బ న ళ కులం వద
సంస రలు గ ంచ దు. కనుక కు ఎంత వ ం
అ ష జన అ ం . కులం లన ం
వరవ వస సృ ం నన భగవ తను ం రు. కులం
లన ఆర స వరవ వస గల మన .
నంద ఎ ఉప లు కు ం న
అ . ఈ ధం సంస రలు మూలం కుం
కు ఫలమ రు. కు ంతర ళ సుకున
తరు త కూ , సం చట తం కు
రు. ఇ మత వ ం . కు ంతర సుకున
తరు త సుకున , సం కులం ండ దు.
అ చ రు . లకులు ర దు. ఇ మత
ప వ . కు అధ యనం , ం , డమర న
ఆధు కుల యం.య . , అం ద , లు
నద న రు. రు మూ రు. మతం
ల రు, అం ందుమతం ం న ళ కులం
190
ంటుంద ంశం. ఈ ర న ం మత స తనులు
కు సమ సు రు. ఇందు శంకరమ లు న త
వ సు . ఈ శ బం కం శంక ర
కు ందూమత ధర ం సమ ం రు. కు
ట రు అంట త రూ రను వడం
భమ.

అంట తనం ంచ ద , అ రమ
ంగం సుకు రు. అందుకు రుదం
ందూమతధ ం చ లు రు. ఆ ను
చంప ద ఆం ళనలు ంచుకు రు. స
సమ ం శంక రు ఏ య క రు.
లయ ప అంట కుం సున
తు ఆప క రు. కు సున
శంక రు ల మ ల చుటూ ష ప , ఉప ష ప , ప ,
ముఖ మంతులు, మంతులు పద ణలు సు రు. ళ
కులం సు రు. మ కులసం లు జృం ం .

కులం జ ,ప లన ప లక ల కుల
న త ం అ క ప దకర ప లు వ య
లకులు గ ం రు. కనుక కుల న త
త ం లనుకు రు. ఈ పయత ం 19వ శ బం
రు ఇం ఆరం ం రు. అ ఫలమ రు.
అ జ ం ప ం.

రు ధక పయ లు

లకులు వ శం మతం పటు న


హ ణుల . మ ఆయు పటు న ల

191
త వరం హ ణు . స జం మత ప వం ం .
ఇ గ ం న రు, మతం కుం ,
ల రంగం గతపడదల రు. ఆ లన
లక నం నూ ఖ . మ కర లు, మునస
లు ప న త వ ం రు. రు ప వ
కర ల ఆ రపడవల వ . మత చదు కున
వరం హ ణు . న కు ల వృతులు రు. ఇ
పరంపర వ ం . క హ ణులు ఉ
ప ం రు. మన ష ం లుత త ళ డు, మ ష
హ ణులు ఉ గ వ రు. బల ం చూ
రు ఉతరు లు న ఏర ం .

కమూ న .ఓ.1851

ధ కు లకు ఉ ల ధ ం ం లంటూ
1851 లకులు ఉతరు నప
ఏర ం . ం ం ఆర - ంబరు 128 2 అం రు.
ష జ 3.2 తం న హ ణులు నూ ఖ
ఆ పత ం వ ం రు. ఉతరు అమలుజ రు
ఆ ల క ప ంచమ రు. ఈ ఎందుకు వ ం ?
అనంత రం హ తహ రు న కృ
అ హ తన 108 మం ధఉ ల
ప శ డు. ఇందుకు ఆయనను కడపకు బ రు.
అక డ 117 మం తన కులం ఉ ల
సుకు డు. వలం తన కుటుం లకు ం న 80 మం
రు. కృ ను న సంఘటన వ , కృ
ల ను రు గమ ం రు. ఉతరు
ల న ఖ తం అమలు జరగ దు.

192
(ఆస కర న వ లకు-ఆ .ఇ. క బరం సకం గుంటూరు
-ఆక పచురణ 1965 చూడం .)

ల లకు, మ లకు ఆ సులుం . క


అగకు ల ఆ పత ం ండ , ప సల కు
తుల ఆ రప రు. ఆసుల షయం
కల లు వ .అ రు ల ల
ద ర ంచుకు రు. కప లన రు
ప శ రు. అప పను లు వసూలు సు వడం రు
ఆస చూ రు. ఈ రంగం కూ వంశ రంపర ం
కుల న కర లు, మునసబు ల ఆ పత ం
వ ం రు. ఈ కు పతుల ఆ రపడడం
తప స ం . న ఉతరు లు అమలు జరగకుం
కులం అడుగడుగు అడుప ం . లూరు
. ంకటరమణయ ( ) తన కులం 49 మం
నూ ఖ ఉ నటు లుసుకు రు. 1893-95
మధ ఉ ల హ ణు అత క సంఖ ర
గ ం రు. కనుక పభుత రవ సు 1896-1911
మధ హ తర అగకు ల ఉ రు. 1851
న ఉతరు 60 సంవత లు అమలు జరగకుం
ం , 1912 మ క గ పయత ం పభుత ం
ం .ఉ ల ప కు 1892-1904 మధ 16
ఉ ల 15 హ ణుల ద . చదు ల నూ,
ఉ ల నూ హ ణుల అగ నం అ ం . క ల
సళ హ ణ, హ తర సళ టుకు రు. ,
, కమ , య, , శ కు లు రు క తమ
కులసం లు టు రం ం రు. మ పక జ
ం సు కూ హ పత యకత ం ం .

193
జ కుల జ లు

ం సు హ ణ యక వ కం
అనుకూల న జ ట ప తులు
నుకూ ం . మ సు ష ం న ఆంధులు
ందుకు ను త ళ ల తులు క రు. ం సు
హ ణులు మధ - క స రలు ఒక న ండ ,
ఆంధ-అరవ హ ణుల మధ కల లు మ .
ఇందు వ న స జ యకు లు అ ం అరవ
హణ సుకున .

1912 న శ ద డ సం ం రు.
డ త పచురణ జ ం . హ తర సళ ను
త ం రు. 1916 ద ణ ప సంఘం వ ం .

జ ం ప రు. అ రం ల ఆ ం
ందు ం . ఆంధ, త ళ హ తరులు క 1916
ం రు. ఆ ర చనం ం .

జ రూర రులు, లూ రులు ,


ఆ తరు త రులు వ . క సంసల తమ
ఆ ప ఆ అగ యకులు పయ ం రు.

జ అ వ న తరు త తకుల జ లు
వ . హ తర రు చు కున హ ణుల
ఆ ప ం ం , హణ అనుక ం ం .
హ ణుల వ మూ లు యగలమ ,మం లు
ప గలమ , ం త ం పద ంచగలమ రూ ంచదల రు.
అ అ క స లు వ . అ రం ల

194
హ ణులను అనుక ం రు. ళ త ం
ం రు. వలన కమ హ ణుల రు కూ వ ం .
న కం కమ కులం రు హ ణుల
ప రు. కనుక వృ తమ భృ బ ర పం
హ ణులకు సహజం కమ పబ ం . డు,
యలు, లు, లు అ రం సం ప లుప
వృ హ ణుల ర ల దు. హ ణ, కమ షం
పబ , టుక ం .జ యకులు,
ముఖ ం నగలు అవసర హ ణుల స యం
సు వ దప రు. జ
హ ణు రు ల రు. ము యుడు కమ
ముఖ మం జ ం రు న లు, యుల
రు. జ హ తరులు, ముఖ ం
లు, యులు ఒక , కమ మ పక టుకు రు.

లయం హ ణులకు న పటు త ం ల జ


పయ ం ఫల ం . అ రం మంతులు జ
రున ప , లక ఉ ల ఐ. .య . అ ర
హ ణులు ఎప క డూ జ అడుపడుతూ
వ రు. ధ నంతవరకు జ రు తమ కు
ం , ం ం రు. రంగం , సళ
కుల తులు స . క సంసల ఉ లు, పద లు,
కుల పం జ ం .అ లు ట అవసర
ఎ కలు , న సంద లు .
హ ణులు జ దూరం ండ , ం
ఉత త పముఖ త వ ం న కమ రు జ
సుముఖం రు.

195
ం సు అ కు ల రున ప తనం హ ణుల .
తంత ం వ వరకూ అ న ం .అ
అందు ఏకత ం దు. క గ కల లు సంభ ం .
ప శం-ప జ ల హ ణ ఖల పరం
.అ ం ంకటప య , దు ల
లకృషయ , థు శ ర ద న
యకులు, . . , శ థం, క ంకట
పభృతులు కలహ జ లు న రు.
ం సు హ ణ యక ల చుటూ న
అగకు లు ప భ ం . ఎ కల అభ రుల ఎం క నూ
ప .

జ 1937 అంత న తరు త కమం ం సు


న జ ం రు, ద తులు, బులు, ఆ యకు
ఆశ ం రు. ళ కు కూ కుల జ సు రు.

అ రం సం కు అడం టు టుకు ,
అంద సం మం రకు ద గ ం . ఈ కుంప యజం
ందరు కు ల ట చదు ,ఉ లు సం ం ,
ఆ కం గుప ం చు . స జం ఉత త
పబ న కుల లకు హదం . ఆజ ం .
జ కు ప శ న ప ఫ త యం .

సంస రణ ఉద ం ల పథకం న టంగుటూ


ప శం, మ సు పభు త అందరూ హ ణుల
ం య ం రు. ఇతర కులమంతులు తమ
త నంత తమ కులం డ రు. ఎవ
కు పతులు చ మ అ రు.

196
తంత ం వ కుల జ లప !
కులసం లు ఏర , లు . కులం
టు ల మప రణులు కూ అ వ .
కు ంతర లు జ . తుడు ,
మం లు కుం ళ సుకు రు.
సం కులం ట క రు.

అంట తనం ల ర కమం బ న రు కూ న


ఏ పనులు రు , మూలం మతం ంద
గ ం రు. నుకబ న కు ల రు తం అంట
కలు క రు. అంద ఓటు వ న దృ
అంట అత ంత న త , జ ష లకు
ఒ కు రు. ఓట సం అ క ఆకరణలు ,
అంట తనం ట తశు పయ ంచ దు.
పయ ంచరు కూ .

లం ంతం బూరుల మకృ - ం


ంకటరం టలు, , ము ల ట హ ణ-
కల లు జ ప ం . ఆంధ క వరకూ
కుల లు జ . ఇందు
మ ష , క టక రు కూ తులు క రు.

మ సు నుం ఆంధ ఏర న డు
యకత ం గత హ ణు కలు కున . టంగుటూ
ప అడం టుకు సం వ లన ం రు.
జ డ ల ఈ సమరం సం వ ం డు.
కమ యకత ం సం రం న కృ , హ ణ ఆ ప
బూరుల మకృ పయత ం ఫలమ ం . లం

197
ఆంధ క స యకత ం బలప ం . ఆంధప
యకత ం రుగు రంభ ం .

ముఖ మం పద లక ం . అ రం ంచుకుం
న సమకూరు వడం సులభం. కు
బలపరచడమూ ధ . ముఖ మం కు న త
వసుం . "మన ళ కు" పనులు జరుగు . ఇతర
కు ల ంత త ప అ టవచు . జ
ప ం న కులం, ప లన , యవ వస నూ ం .
ఆంధప న తంతు ఇతర ల నూ ం .
సం వ , నంద , , అంజయ ,
జయ స ర , భవనం ంక , జ రన ష
ముఖ మంతులు కు గత చూచు గ రు.
సం వయ అభ ముఖ మం అ నందున అ
య క రు. ంగళ లమలకు వ
సం బలం తకు వ అ నందున అ దు. . .
నర ం ముఖ మం హ ణ జ పనకు కృ
రు. వరవ వస లన శ ధ సత యణ
స లు ంచడం టు, పడగలు ం
అనువ ంచడం, తవ ము యడం వం
యగ రు. ందం ఇం ం అంట
కు దరణ ర క లు బ ఓటు దండు , ల
అ ఉప గప ం . హ తర అగకు లకు
వ కం హ జనులు, హ ణులు కలవడం ద హ .
ఇం ం తమ ఉదరణ తశు ప ంద
న రూ, . . నర ం యక అం క ం
డూ లు కు ల రూ హం ప
టుకుంటున ! ష ముఖ మం య . .
న డు కమ కు క డ న తవ ం .
198
రుమూలనున పద లు క రు.
కమ జ పనకు కృ రు. డు
వ ం రు. లు ం జృం ం కమ షం
ంచుకు రు. వంగ హనరం హత -కమ
షం ప షకు ం . కరూ కూడ ఆప కల లు,
హత లు జ . కమ జ ం సం లు మర
తంపర . డు, హ ణులు ల తులు
క రు. హ ణు బ పయత ం
రగ డ పయ ం రు. కం శంక ర
దలు హ ణులు ప లు రు.
వంశ రంపర ం వసున రులను ల ంచ
న పయత ం కూ హ ణు
బ య న మ కమ ండ స ర ను అడం
టు కం ఫల న తరు త ఎ కల -
- హ ణ కల క కమ యక
డ టగ రు.

జ షన ట ష ం , ందం జ ండ అం
కు దరణకు ఉపక ం ం . ఓట సం జ పయత ం
ం తప ఇందు మ దృ క ంచ దు. మండ
క ష క అగకు ల జస రూపం బయటప ం .
కు క తను ట రు ల ం రు. ఈ
తకు వ కు ల రు లవ క రు. ష ం ముర ధర
క ష క అమలుపరు న అన
అగకు ల ర ల ం .అ శ పం క ం ం .
అం ద ట జరుగుతున సం కూ
న . ందూ మతం కు కటు టం ం గనుక
అ కులం ద న అం ద జ య లకు
అవసరం దు. ఆయ అడం టు గ లు ,
199
ఆ ధనలు , దండలు , ల డూ లు కు ల
ఆక ం పయత ం అ లు సు .ఆ
ప టుకుంటున డూ లు కు ల యకులు
గ ంచ క, న త వర తృ పడుతు రు.
అంట తనం లుపల అ న గుతున . ల
గ టల రూ సతమత తు రు.
జ య దులు బల నత డుకుంటు రు.
ంగం సుకున అంట తన దం అక
ప త ం . పద లు ం న డూ లు కు ల యకులు
ఉ ల న రు అంతవర లు అనుకుంటు రు.
అం ద ను రు చదవ దు, చ అంతుపట దు.
జ ల లం సం యవచు అ డూ
కు ల రు గ ంచ క వడం గమ రం. బుదు అవ రం
చం న అం ద ను హత సు రు. ఇ
మతపరం కచక ం జరుగుతున కులయజ . ఒక మం
సనసభు డు స లు ష పజలంద ం
డు. ఎ కల పజలు ఓటరు ం రు. కనుక
న రు ంగం ద ప ణం రు. ంగం
నవ హకు అం క ం అంద యం
కూరు నంటుం . అందు కులపస దు కనుక మం
సనసభు డు కులసభకు త ంచడం
ంగ రుదం, అ యం, రం కూ . అంద ప లన
అం ం న మం ఒక కు సమ ంచ దు. మతం
మనుషు రవం చూడదు. మనుషులు వం సం
బత లంటుం . అ మ లు నవ లువలకు, హకు లకు
రుద . అందు ందూమతం ఒక . ఆ మతం ఇ ళ
క , ం న ష క కులం, అంత తనం. ర జన
సుకృతం,కర అ ం లను ందూమతం పవ ం
పబ ం . కు అ ఆ రం కనుక మ
200
యకుం ,కు త ం లం స దు. ఇ
మూలరహస ం.

మన శం మ సంస ం ల ందరు పయ ం
ఫలమ రు. కు ల మ ందరు కృ
ఫలమ రు. మూ కుం కం
ప జ ల పనులు ంటుం .

మతం , ద, ఇ ం, సవ మ ందరు రు.


టు కు సుకు రు. సవ
ల ల అగకు లు, అంట రు రు
కూరు ంటున సంద లు చూ ం. ళ నూ
జరుగుతున . అ ప ంశం దు.

ందూమతం ంటూ, ద ప అం క ం ,
ధన సర నద రు కు టడం అ ధ ం.
మతం-కులం డ య నంత న సుక . కు
త ల ం ల కమూ సులు, ష సు కుల
రూ లన సం ల రు పయ ం ఫలమ రు. మతం
వరూ దు. అం ద త ంతవరకు
పయత ం , దం అంట తనం, కులం ండదు గనుక
అ క ంచమ డు. ఆయన న శం
ఏ చం రు. నద ం న న న
మ నవ న ల అందు . కనుక
దం న డూ కు ల ఏ తం
ర దు. మ ల న రముటు చూ
వ త లువ చూడ . మతం నవ వ ,
నవ .

201
కులం టడమ దు త ర కమం. మతం ము ప
న సమస ను ర కం ప ష ం . రంభం
యవచు . చదు కున రు
రంభం . అ మంత సులభం దు. సబదతకు,
తు కు దూర న కు గు న ఆచ సున
నచ ప ద కృ జర .

ఏం జర ?

ర కు సూ ంచడం . ఇకముందు అ ం రు
టవద త దండులకు . , శర , ,
కమ , యుడు ఇ దులు రకు త ంచు దు. కుల
సభలకు, స లకు ప ప ధులు ళ దు.
ర ం . పభుత ం ఏ నూ గు ం
వ దు. కట లకు అనుమ క ం .

కుల ధన అం లు ల కుం చూ .
కులచ త కుల ష లలకు డమర .

కు ంతర లు సుకున కులం ంచ దు.


సం అం . అ లు సుకున రు పసుతం
తమ సం తం కు సు రు. జ షన
లు ం తం ందరు దు గం సు రు.

కు ంతర లకు అత కం ,అప తం పభుత


హం ల ం . ఆ కం , కం అ క ల
స యం ం త ర కు ంతర లకు హం
ల సుం .

202
కు పత ం నూ, ప ం నూ త ం మత
కతు లు,మంత తం లు ర ం . కు బ
ల మం లు చ రుకు అభ ంతరం .

కం ను ప ఆశమం ర హ ణు
వంటకు అరుల అ నంద ర రు. అ కు
ం ఆశ లను అ రం న ష ప ,ప
ద న రు బ ష ం . ఇందుకు రుదం డు
రక డకు ంతు తు రు. ఈ రుణం ఆ .

కుల, మతపర న ఆసులకు పను ల న ం ఎ ం


నూ వ దు. ఇ ర పదతులు క ం ,
పను లు వసూలు . ఈ యమం
ఆశ లకు, ల లకు, వ రులకు, లకు,
శ లకు అంవ ం .

కులం తడం గు టు చూ అల టు .

ఇ న పశ

ందు వచు ,ము ం వచు , స డ వచు ,


మ ఎ ?

హ ణుడ , యుడ , శ , కమ , , ,
లను, డూ కులం వచు . మ ఎ డు ర ?

ఇ న పశ లు

మ తకు వ చూ మ లు, కు లు. మ మ

203
మ రూ ం ం ల నవ దం. మ లువ
నవహకు ల ఉద మం. మ వం సం, మతం
సం, ం సం బత ల భమ ల .ఈ సం క
గ వ దు.

మతం ప , ర ,ఏ
మ ఆ మతం సున . ను న న
స తముడ భకులు నము రు. న మ లు, న
ళ తకు అ అరం. ఆ దృ మత డులు,
మత కల లు వ . మత దూషణలు- రు, చు లు,
గను ం టలు వ .

కులమూ అం . ఎవ రు కుల కటు టు మం


అనుకుం రు. అ కం ఉతమ న హ ణకులం కు
ద ల పయ సూ సంస కరణ రు. ఇ
మతపరం వ ం .

మతం, కులం కటు టు కుం న డు కటలు ం న


చ అ చకత ం సృ డ భయ , స రం, పం,
నరకం, డు, మతం, కులం అ భయంకర అ నుష
ఆయు లు రు.

మ . తుబదుడు ఆ ం , త మూ
లుసుకుం డు. ఈ అ షణ ఇతరుల సహ రం
క డు. పకృ న డు సహ ర . అత సహ ర
ల మతం, కులం చం . అసహనం ం .
దుర లు . నవతత ం మనుగడ
ం లం మతం, కులం . ఆ చనను చం
నమ లు కుల, మత, ంద లు శనం .అ

204
చ త గ . స కతను ఆ ం న షం
ల ం . ఇ మన కరవ ం. ఇందుకు యపద ఒక
ఆయుధం.

- తు , జనవ 1992

205
ద ం తర కరు

ర రుగు టు వ కమూ జం న తరు త


లు త . అందు మత ందసం ఒక ,
అదు త త రులు మ క పక రం సు రు.
అ ం ఇ వల మ (Vladimor
Maximov) ఒకరు. మూఢనమ లకు, మత లకు,
అదు త త ల క లకు కగన నుకబ న
ంతం ర . అక తల
లు డు. ఆయన వయసు 38. గత సంవత రం ఆయన
అ డు. పసుతం అక డ తన
స తపరుసు డు. అ చదు కున జ క,
ఓ క క, మూఢ ల జబు నయం సు ల
మనసత ం ం .ఆ ర మత దులు
టు టు రం సు రు. అ పసుతం
కూ సు డు. అందు నూ ర నుం
వ డు గనుక ఇం అదు తం అ కనకు క ంచడం
దూర ండలు నును తను గురుకు సుం .
అ ద ం ఖ దు కనుక. అ అడం టు రు
ంతరం అంటూ జబు పడ ఆక సు రు. ను
ళ త డట. ఇతడు తం
టు , కమూ సు జ ం ధలుప , క
ం త ను దలు డు. కమూ సు
హయం అదు త త అణ ర , పజల
ఆస న ద ఆయన ప రం డు. వశ పకృ
అనుకూలం మలచడం తన ప కత అ , పకృ అంద
ఒక అ , హం త అంతరతం ంటుంద
అం రు. నయం న డు తశు
206
రన ర , అప కుదరక , పకృ ఆ రప ల
అం డు! హం న వశ డ ల తన ఆశయం
అ , అ ప త రనల నూ సర రణ
పకంప లు య డు.

కు, కు తం అ ం య శకుల పట
నమ లుం వ రు ప రం సు రు. చకవరులు
మంత ళ ను, ఆ క దు సంప ం రు. వ
చకవ లం ర ఇ ం శకులు చూ తన
గు ఎంద టుకు ఆ ం డు. ర వ
అ ఆ ,అ వ న స జం
ఇం కు వ కల షం ంప న షయం మం
మర దు.

మ మూఢనమ బలవంతం తు ల
పయ ం ఫలమ రు. య పద ధ క
ఠ ల నుం లు మూఢనమ లు ఈ స
. అదు త త లకు కుం ం .
కమూ సులు 70 ఏళ టు యంతృత ం ముసుగు న
ష లు ఈ రూపం బయటపడుతు .

- తు , ,1992

207
ఆంధ సంస తులు
తు ద దృ ణం

శం మత సంస రణ ఉద లు రంభ న డు
ఆంధ ప వం త పరం క ం ం . ం
బహ స జం గ ధన పద , స సహగమనం ల ,
ల లు ఆ ల , ధ లు సు వచ ం ,
ఆంధ కందుకూ శ ంగం ఆ సమస తమ రచన
ప ం ం రు. ఆ ఆయన స తనులు
రు. క శుల ం, వ రం ఇ అ కర
సమస గుర డ అ ఇ వృతం క ం
ఉత త సంస రణ దులకు లు చూ రు.

తంత ం, చ , డల ణ య దృక థం ఒక వ
ఉద మం చలం తన రచనల చూ రు. ఇవ మత
ప సంస రణలు ఉ ం న .

కటమం మ ం పబం ల , రతం లను


చులకన చూ న పద ఎ చూ , ప వం తలను
ం రు. మ న డు సృ ం డు. ఎం త ం
మతపరం వ ం . ఆ మతం, త ం న
న త , అత స , మూఢనమ ల
లు మ ఆ ం . ఇ భ ంచ క, మత
సంస రణలు, ప వం న సూ ం న రు రచనలు
లువ . స తనులు సంస రణ వ ం రు.

శ ధ సత యణ వం ంద కులతత ం స
స తన మ , లువ అ ల రు.

208
సంస రణ దు ర ం త ంవ ం . వ న
స జం ఇందుకు అండదండలు కూ ం .

జ హణవ క ం క ఉద మం ఆంధ
ర మ వం త ం ం .
లను, యణ, రత, భగవ తల అ నుష
లువ చూ తూ ఆయన రచనలు రు.
ఆర స , ందూ మ సభ ప వం ఆయన ఉద మం
త పరం గ ంద ప తం ం .

మతం ట గుతున అంట త ఖం సూ షు


క తలు ఎంద కద ం . ట మతం దృ
తున బూతును ధ ంతవరకు యం
బయట రు.

మ , అం క సూ సంస రణలు ల ఇ ం
త ం ఎంత వ , మూ క ంచ క ం .
మ కటు సలు న మనుషులను
బంధ ముకులను ంచ వ క
ఉద మం ద రు. గుర రు.

మ పక శ తం ద మ ప హం ప తు న రు
ఆ ర ఎ రచనలు రు. యకుల క తలు,
వచ ల కూ న త ం లువ ం . ఉన వ
ల యణ ' లప ', తుమ ల మమూ 'ఆత కథ'
ఇందు గ .

సంఘం జరుగుతున అక లు,మతం ట గుతున


దుర లు ' ' నుగం ల నర ం

209
ల ం న ం రు. మ మ ద ఉద ల
రువలన ప ర త ం ం ను ంఖం
రంభ ం . ందుకు రం చు రు. కమూ సులు
అ డ డూ మ ముట ం , మత మర అ
మర లూ ఆరం ం ల సూ ంచ దు.
ఆ క చటం అ టంతట అ కుదుటబడ య ,
మతం ఉప తల ణం అ ం రు. అదం ష త
ఆ చన అ రు ం . కమూ సుల ప ర త ం
ందరు యువకులను కం ఉ కపర అ
లవ దు. అ ములు, లు సున
బయట టడం కమూ సు క త డ ం .

చం వం రు తు ద ర రచనలు ఆరం ం
క అర ం ప రకులు రు.

తు దం మతప రు లు వడం కుదర ప అ


గ ం ం .మ , వ యం ప ం ం .
న ల నం, మ అ మూలం అ
మూలసూ ల తు దం ఆ ర ం ం .

అంత యం వ న నవ హకు లు తు
పటు మ లు. మత స జం నవహకు ల
కృ యడమం ఎదు . అందు తు దం రచనలు
రు రు. ర క కృ .

ఆంధ ఎం.ఎ . , నవ దతత ం ప తు న


లగు పద , . . కృ తమ రచనల కృ
రు. ప వం ప త అ , జ య ల

210
లు బయట టడం నూ, న లక తను
టడం నూ వలు డ .

త ం ఔ త ం ం ల ఆ ల లకృషమూ తమ
రచనల రు. ందరు క లు, రచ త
ఉ జపర రు. ండ ంకటక నుం కృ
వరకు ఆయన రణ రచనలు తు దం న
ఎ అవసర చూ రు. మతం అ నుష లువ
ఎ ం న, ఆ ల లకృషమూ మ లక
టడం తన పదు న రచన ప ం రు.

తు య దృక ధం . ఆంధ త ం
య పద గు ం , గు ం రచనలు బహ
మం రు. ద లకృషమూ న ధులు.
మ ధర మ హన రచనలు, డవ గం
కుటుంబ లు, ంక షణ,
వం అం ఏ ? య రంగం తు ద దృక ధం
పబల డ డుతు . కూ
మతనమ లకు, మూఢ లకు అనుకూలం
పయత ం ందరు యక దు. అ అ లవ దు.
సబలం అ ం . చ తను తు ద దృ ణం చూడడం
మన అవ హనకు అవసరం. లం కటుకథల ,
లను చ త చ మ రు. అందుకు న ం
కలూ బస శ ర ,భ లు హనుమంత వం రు
చ తను యం అం ంచ గ పయ లు రు.
మన నుకబ నత చ త అవ హన ంచడం
ప న రణం. ఏ హ, ఏ సవం అ చ ణ
ం ం . అందు చ త ప లనకు య దృక ధం
ల నం ం .

211
గు ం మన స జం న అ హలు, అ య
ఆ చనలు మ రంగం నూ ! చలం ంతవరకు
షయం త అవలం ం రు. ధ ండ
హనుమంత , ం లు మ ంత ముందుకు య
దృక పబ ంప రు. ద స నం ము ప న
నం దశ నుం అంద అవసరమ
పపంచ పం గ ం రు. ॥సమరం క ందం నుం
, తుబదం నప కల , స ల
రూ ప త ప రం రు. డు
డ ట ం. ధ ర మ ల
ఒక రు రం రు. ల ల ర రహ లను
రు. అ గు ం మూఢనమ మన
త ం ఎక డ చూ ఎదుర . తు ద
దృక ధం నం అవసరమ ఇ మం
గ ం రు. ముఖ ం రచనలు రు లుసు కుం
యన మ సం దగర ఆ ప దం. లపట వ
చూపడం న పం ఒక అ కూ గ సు రు.

మన త రంగం తు ద దృక ధం ంచ
ల లుసు కుం రచనలు యడం రణం. .
నర ం " "అ ప క ల పజ
సు అ క సమస తు ద దృక ధం
ప ష ంప య కృ రు. ఆధు తనం
న కరంగం ప ధనలు జరుగుతు . ఇ పజ
. రుషులు, లలు గు ం య అవగహన
ం స తుబదం ముందుకు
సు ళ గలుగు ం. ఇ త నూతనం జర న కృ .
వస న ల పజ సు ళ
ఇం ఎం శమ అవసరం.
212
త పరం మన స జం మ ళలకు జ న
అ యం అ నుష న . మతపరం వ న వ
అ రం నూ పబ ం . త ల వ న
చ ద మం ఇం మన దగర శవ దశ న .
ఆంధ శం కమూ సులు శ సంఘటనల ట ంత
త రు. అ తు ద దృ రచనలను
మ రంగం ఒక ఉ నవ తన ం వ మ
సుబ మ సున కృ అనన న ం. మత ందసులను
అడుగడుగు ఎదు ంటూ ఆ రచనలు సు రు.
ఆధు క తు ద ర మత మర ఒక గం , య
దృక ధం ండవ గం న . ఈ పద సూ
లుగు రచనలు సున రు మ మమూ ,
ంక , ఆ ల ంబ వ , ॥ ॥ ర ంక శ ర .
మ ల న క ంద నం క ం .
కర , నరన , కుల లు, అంట తనం, స , పట వ
దుల మతపరం వ . ఉన త సంప లు
న లు, షడర లు, ఉప షతులు, త, ను
సంప లు బహ ళ ప రం ం న రత యణ,
లు స జం లకు ఆ దముద .
తు ద రచ తలు ఎదు న పయ ం రు.
ర ంక శ ర , నరకం హ శ ంద, ప ,
రణ క వధ, త స ం వకు ం న . అ
ఆ ల ంబ వ కలు, మర లుకూ ,
మత సు తం ప ం ంత వ ర
ంక శంక రు ల త ,
మూఢనమ లను దుయ బ రు. ఇవ తుబదం
. సవ, ఇ ం, ందూ మ ల మర లు మ
సుబ మ రచన క . " ళ మూ అమ " అ రచన

213
ఎం. . మమూ చక షణ , లంద
అన ం టటు య ప లన రు.

క దృక ధం ప యం ం ల , మతం నం
నవ లువలు ం ల తు దులు ప ం రు.
మతం, వం కుం ండద భ దంటూ, అవ
న సృ అ , మ మనస త కుం ండ
నవ హకు లు, లువలు ం ల రు తమ రచనల
చూ రు.

ఇ ంమ తు ద దృక ధం మ ం నమ
సుబ మ , నందను త ప లనకు గు నఆ ల
లకృషమూ , బం బయట ప నందుకు
ఎ . .బహ ం అ క తుక మర లకు, కు లకు
ను వల వ ం . అ త ం ఔ త ం ల
రు పటుబ రు.

తు దం మన ం చూడ , ంక శ ర
ప పక తను అందు , ంక య పం
ం . తు దం ఒక క దృక ధం అవ హన
అ న తరు త, అ క త , టకం , నవల ,
క, ం క ల , మర ల వం
సుకుంటుం .

మూఢనమ లు సమకూ డ . ందరు


రచ తలు టం తమ రచనల ప శ ట
ఠకు ఆక సు . ఇ మ గ
ప దు. అందు తు దం ం రచన
మూఢ ఖం సుం . నమ డం ద

214
న చు . రు అవసరం న డు, కర , నరన ల న
అ య వచు . తు దం అడుగడుగు య
పం ను క ం , త లు దుకుంటూ, మ
ముందుకు సు డుతుం . ఇ ళ మనకు ష న
నమ లను బ డుతుం ంద ధ ంటుం .
అ నవ యపం మూఢనమ ల
పడ దు.

ఒక ధం చూ తు ద రచనలు శవదశ .
యువతరం ఇ తు ఆ ం సున .

తు దమన బూ
నరుడు నడ వ
య ను బతుకు తు దము డ
నవయు ల ట ర ట

న ష లు య
ఎం స ల మనును తు
ఱ గ నతడు ం డు
నవయు ల ట ర ట

ఇ ంశం:

ఎం.ఎ . , నవ ప వం ఆంధ 1940 నుం


క ం ం . ఆ చనల య దృక తత ం
డ ం .

( ంగుళ రు లుగు మ సభలకు 1990 సమ ం న


సం)

215
- తు , ంబ 1990

216
అం ద ను అంతం సు రు!
ఆపగల రు ?

శం ఎక డ చూ అం ద రు నవసున . ం
వరనుకు రు? ం సు, ర య జన , జన ద
లు అం ద ను భు న సు సు . ప
లు సు రు. అం ద ను గ సు రు. అ
లు,అందరు జ య దులు అం ద ను ర సుండ
ఇక ం మున ! ం క యం ం సుం !

ఒక గత చ తను ప ంచం . ందూమతం


ంస జంతుబలులు సూ యజ దులు జరు తూ
ల దం ం .అ ం దం ప రం
ం . సంఘం చు తగులు లన ,
రుషులు స నం అ , న లం ఒక న అన .

పజలు ఆ ం రు. ఆద ం రు. అనుస ం రు.


అ ం జ ం ? ందూమతం నరుదరణ ట, ల
స యం శంక రు లు ద న రు
చం రు. ద ు లను శనం రు. ద ఆ లను
ట ల లు రు. అ , దం
శనం క స , బుదు గడడం రం ం రు.
డు అం ద ను న డు బుదు ఆ
రు. . బుదుడు కూ ద వ ఒక డ రు.
డు అ వనను దూరం న బుదు
రు. బుదు లు అమలుపరచ దు. స నత ం
అ మూల ఆచ ంచ దు.
ర ల రు.

217
మన శం దం శనం వడం
న , తు , నవ ప దం
ప ణ ం ం . కు ల చు తగులు మ జృం ం .
దులకు, ందు లకు జ న టం అంట తనం
ం . సంస రణ దులు ఎందరు న పయ ం ,
ందూ స జం ల ంచ క రు. ఈ
లకు మూ రం "ప త" మతగం లు, లు
. కుం తల న సంస రణలు
ందూమ అంద ల ంచ క . 20వ
శ బం అంట త ం ందూ స జం
పపంచం దృ తలవం లకు గు ం .

అ ం అం ద వ కూలంకషం ందూ
స జం ప ం రు. రు.
ధ జ రు. ఆయన న , న సబ అ ం రు.
అంట కు ల రు,శూదులు స జం గణ యం
రు. ఓటు అ ఏ లవదు. కనుక
జ య లు త ఎతుగడల , కం ఓటరను
మభ లు అనుస సు . అందు గం
డు అం ద ను గ సు రు. అ అటు
డూ కు లు,అటు శూదకు లు సం షప ఓటు
ల జ య ల ఉ శం.

అం ద ం క ం న ఆ ం ఆచ మం
అభ ంతరం ఏ అ పశ వచు . అందు సం.
అం ద న , న ఏ జ య ఆ సున ?
ఎంతవరకు ఆచ ంచగల అ ప ప ల ంశం.
జం ఆ సం షం. గుడుతూ, తులు త
అం ద ను చం ల ఎతుగడ అ , గత

218
ప . ఆ షయం శద , తు ప ం . అం ద
ట, ందరు బయలు పభు జ లు సూ
క లు యమ , గ లు ప ంచమ , ఉత లు
జరపమ రుతు రు. ఇ ం అం ద దులను
సంతృ పరచ పభు లు ఎ డూ ద . అ కూ
అం ద ఉ య పను గ . ఈ షయం
గ ంచ అం ద దులకు ంత లం ప చు .
ఈ ప దం జ తుం .

ముందు ం సు అం ద దం ప ం:

ం అం ద మ

" ం , ం అంట ం "ర ప సూ


అం ద సకం , ం బ కుండ పచు ం రు. ఆ
పశ లకు , స నం దు. బహ దుకూ .
ం స నం ప క వ హం,ఎతుగడ
ర , ం సు రు జ వ క అశకత రణం.
అప ం సు రు, ం సు రు అన లున
అం , . 100 సంవత ల ం సు ఉత లు
జరు కున ం సు రు, ం సు సంస
చు కున టు సహర ం కు రు. కనుక, అదం
చ త. డు త ఆరం ం అన దు. అ
ం సుకు గు పత ం ం క ం న
అం ద పశ లకు స నం ం . అం ద న
సకం ంశం పశ సం పం ఒక
ం సు పకం ం. ఆ తరు త మం
వ ం.

219
స జం సంస రణలు ల ం సు నప నుం
ఒకవరం అ యప , జ య తం ముందు
న త ల బల న వరం సూ వ ం .
ం సు సంప య దులు ప తం న
లగం ధ ల ,అ ం ందూ స
న సు రు. అ ,కుల చు తగులు,
అంట తనం ల రు తశు కృ య దు.
అంట త ంక రుగుడు దం అ ం
సమ ం ం . , అంట తనం ల ం లంటూ ఆ
అధ తన స ంచడం ఒక పథకం ప రం ంద
అం ద అ యప రు.

ఆ తరు త ం రంగప శం , ం సును ఆక ం ,


అంట ఉ రకుడు ఎప క డు భమలు
క ంచడం, ఆయన జ య చతురతకు దర నం.
అంట తనం ల ంచ ర కమం బ ల 1922
ం ఆధ న ం సు ం ం .
నం అం రు. అం , నం ప ఆ ం .
ం తం అంట ఆర ణప యణుడు రు
చు కు డు. ం సు రు క లు తప ,ఏ
య దు. ం న ష ల ం పనులు
ం , అంట తనం వరకూ ల ప తం
రు. ల స జ వసూళ , ణ ర కమం
ం , అంట తనం రూ లనకు ఉపక ం రు. ం
జ రకు పజలు 1921 30 ల ల రూ యల
రు. అంట తనం రూ లనకు ఎంత ఖరు ర
అం 43 లు త . ం ఈ షయ ఏ అన దు.

220
అంట ప క ధ ం ం ల అం ద
రు. లకులు అం క ం రు. ము ంలకు ప క
ధ ం అం క ం న ం , అంట ప క
ధ ం ం లం ఆమరణ ర రు.
అంట రు శ లు ఎ ంటు స , రు
గుపడక స , ం ణం లు ం గనుక,
ఆయను బ ంచు ల రు. అం ద వ ,
బలవంతం ఆయన త ప క ధ ం రకు పటుబటన
ఒ ం రు. అం ం నటు అంట రు
ందు ల గం అ అ మ ప ం టటు
ఒడంబ క ందన ట. అం ద ను ఓ ం , ం
, అంట అ లకు గు రు.

రళ గురు యూ లయం అంట ప శం


క ంచక ఆమరణ ర ను న ం న
ం ఆ ట ఎన డూ ల టు దు. అగవ ల రు
అంట లయ ప వ సుం , ం సు
ఓట సం అగకు ల సమ సుం , ం , ం సును
ఖం ంచ దు.

స గ లు, ఆమరణ ర లు న
ం , ఒక అంట తనం రూ లనకు ర
న దు. ఎందుక ? ందూ స జం అంట
అ ల ం పయ ంచడ క స తన
కు లు, వ లు ండ సమ ం డు. మూల న
, తను ప రం డు. కు ద , వర వ వసను
సమ ంచడం కూ ం ఎతుగ .

221
కనుక ం వల గత ండమ అం ద ప ప
చ ం వ ం . అంట తనం ల ంచ
స జ ం దన ం ఒక ర కు
ను వడం, ం సు త ఎ ం ర క
బ ంచక వడం ం తశు టు .అ
స గహం అ ఆయు అంట సం ఎన డూ
ఉప ంచ ం , 1929 లయ ప
అంట స గ నుకుం , ం స యం
ఖం ం రు. అం ద ఆశ ర డు. లయ
ప రత లును ంద సనసభ రంగ అయ
ప శ ట గవర జనర అనుమ ంచక ,
చూసు మ అ ం ం డు. ఎ కల దృ
లుకు ం సు మదతును ఉపసంహ ం ం . ం
ం సును ను సు , అంట దు.
హ జన సంఘం ప న హకు ల ం
ఎన డూ అనుమ ంచ దు. హ జన సంఘ
జ న ం హ జను ం ల ం రు!
ఒడంబ క తరు త అంట ం న ల
టవద ం సుకు ం ఎన డూ సల
వ దు. ం సు మం వ ల అంట
ధ ం ం ల ం ఎన పటుబట దు.
మధ పరగ ల మం మండ అ అ అంట
ప మ ం వ ం డు.

ం అంట పట తశు దన అం ద
ఎ ఉ హరణలు చూ డు. అ ం సు చర
వస యంప హచర బటబయలు డు. కనుక
స నం ం సు . , ం ,
తం ముందున ం సును ఖం ం .
222
ము త అవ రం ఎ మ చూ .అ ధ ?
ఆచరణ ం సు రు ఎ రు? అ ప ం.

తంత ం వ న తరు త, స నత ం సం అం ద
న ందూ లును స తన ందు లు
వ ం రు. జవహ హ ' ' కు ల ,
అభు దయ ఎ కల సమ స తనులకు
ం డు. ఫ తం అం ద హ మం మండ
నుం బయటకు వ ం . ఆ తరు త
అం ద అంట చన ఉద ం ,
" ందు ల న ంత లం స నత ం వ
"ద గ ం , దం డు, ం డు.
అంట పట మ న ం న ం సు రు,
అంతవరకూ న క లను, ప క ం లను
అం ద అనుచరులకు కుం రు. జన
పభుత ం మ హకు లు నరుదణ దు!

అంట , శూదులకు ప క ఆ రం ఆ
ంసం కూ ంచ నుకు డు.
ఆం ళన జ ం . ను చంపడం మతపరం పం అంటూ
క ం , ఆం ళన , వ ధ స లు
ం రు. ం సు మదతు న . ఆ రం ఏ
న ం రం , యంతృత మనస
అరం సు వచు . అడుగడుగు ఆ సు ల సం
ఇం ం , ం సు రు పయ ం రు. హ జనుల
ఉదరణ కంకణం కటుకున టు న ం న ఇం ం , 20
సూ ల ట హ జన ఓట లం ం . ం సు
వ న కను తనకు అనుకూలం మలచు గ న
ఇం ం , ఆ కం హ జనులకు ఏ పంచుతున టు

223
చూ , జ యం రు ం .
అంట త ం శంకరమ లను ఆ
త ంచడ క, ద శంక రు ల
ఆ సు ల సం తరచు వ ం . అ ం శంకర ఆశ ల
ర హ ణు వంటలు ల కటు లు
సు రు. త అడుగు డ ం కూ
అనుస సు డు.

అంట తనం సు రంటూ మం లయం (కరూ లు)


గు ం తుకున మ ల ఈరన ఘ ంద
ఆల పతులు సులు ం సు రు మ కు
నటు రు. వరకు ఇం ం లన ఉ
అ నటు ం న జగ వ కూ ం సునుం
బయటప వ ం . హ జనుల పట స క
ం సు , భమ అ డుతూ వసున . ఆచరణ
తం లను, మ లను సమ సూ, అగకు
ము సున .

అంట తనం ల ంచ ం సు డూ డూ తశు


చూప దు. ఓట అంట పట మ ఒలక
సం సున . ం సు కం అ గున .
పద ల సం ందరు ం సు ంటూ అంట పట
వ హం సూ, అం ద ఉద ఉ సు రు. ఈ
షయం యక దు. కప జనం, రం
దృ అ సు రు.

ర య జన - అం ద

224
అం ద కు పసుతం శం తఅ నులు ఏర రు.
ర య జన ఇ వల ఒక ట ం ,మ ట
అం ద ను గుడుతూ, ఆశ లను
ఆచ మంటున . ఒ క ం , అం ద ను
రం శం ంచవల వసున . ం త
గుతకు సుకున . . . తమ ఎతుగడ అం ద కూ
ర డం గమ రం. ఎతుగడ ఫలం క తప దు.
అం ద . . ఆ ం అంశ క ంచడం దు.
వలం ఓట స , ం సు వ , . . కూ అం ద
ను సు , అ మ కృ మం నటు క సూ
ం .అ , . . పటం గ నటు
ంటున ందున షయం ప ంచవల ం .

ఇ వ . . . రు అ ధ మమం ర
కంకణం కటుకు రు. మ జ ం ం అంటూ, అ ధ
మం ర శ పం . . ర కరలు ళ
సు రుకూ . అదం మతకల లకు ం .
అం ద ను గుడుతూ, ఆయన ఆశ లను
మంటున . . అసలు షయం
యదను ం గ ! అందు చదు కున
యకులు, అనుచరులు ఉ రు. అందరూ కు ,
ంద అం ద రచనలు చ ం రు. ందూమ
గు ం , ము - య గు ం అం ద ం
దృ వ ంటుం . అం ద రచనల అము తం
న రచనలు మ ష పభుత ం పచు ంచ ,
అందు ము గు ం న షయ ద ఆం ళన జ ం .
. . ., వ న, ందూ ందసులు ఆ ఉద మం
రు. కనుక అం ద . . . రు
అం క సున , క సున జ .
225
ఫ షయం తృ క సు మం , ఎందు ర లు
కూ . . . .ఇ యకుం . . .
హ తు అం ద వరంతులు, జయంతులు జరు తూ
ం లు సుం అం ద వ తుం ! బుదు
ందు లు ప ం న గ , అం ద కు . . . రు
ప ంచదల ?

అం ద ందూమ ఖం ం రు. లనుం ద న


వరవ వస, రుషసూకంనుం 4 వ ల వరన ,
ర ం రు. ధర ల అ నుష య లను,
యణ,మ రత అ పం ను బటబయలు రు.
చు తగుల ందూస జం శూదుల , దం
సృ ం న అంట తనం ందు లు ఎ ం
తకం రు. ందు లు ర ం యజ దుల
టఆ చం , ఆ ంసం న ఉదం చూ రు.
ందూమతం అంట నం ద , స నత ం
ద స షం రు. కనుక ందూమ తృ క ం ,
దులు అంట రం స నతను
ంచు ల రు.

అం ద వలం షం , పగ ందు ల అగవ ల


, ముఖ ం హ ణ ందసులను ట దు. సు రం
ప ం ,ప ల షయ ప లన చూ రు.
పరస ర రుద ష లను ఎ ప ం రు.

మను తన ధర సం న అ నుష, కూర, ర


య లు, లు, అకమ లు, న టస
ం న రు చూ రు. అంట త కం
సమ సున ధ లను అం ద చూ రు. ఇ యనటు

226
. . .న ం ? క అవ మర ం అం ం ?
అం ద ఆశ లు అమలు జర లం , ,
తను, లను, యణ, మ రతం అం లను,
ధర పక న . ంచ ద , నవ
హకు లకు అ రుదమ గ ం . ఠ గం ల
అం లు కుం చూ . అంట త ం
ఆశ పతు ఖం ం .ఇ య . . .
దప మనం సం ం ,ఆ ం . వలం
అం ద ను అ ఓట హం ం .
ఎ కల దం (ప క ) ంమం ప వన . . .
ర ం . ము గు ం అం ద ఏమంటు
చూ ం:

ముడు ? అం ద ? లం

ము ప గ సూ ం రు,అతడు త
శం ం పవ ం న రుకు అసహ ప . ఈ షయం
ము చర రం కూ ం . ముడు,
తపసు సున శూదుడు శంబుకు చంపడం, అతడు ధ
అ క ం డనడం, ఇదం ఒక చ న హణ
యువకు తం డనడం త .

ము టుక వ వ రమం వ రం కూ న . బుద


యణం ప రం త ము ద . కనుక రు
ఆదర ం దు. ముడు ఏకప వతుడూ దు.
య బ కూ ము మం
ర లు రు. (అ ధ ండ 8వ సర 12వ కం)ఇం
ఉం డుక లు కూ ము రు. ము
చూ రు ఈ ష లు ప గణ సు ల అం ద

227
అ రు. స నం ప ల భకులు కరలు సు న
ప సహనం చ ంచ క రు. అ " మ"
సంస .

మనం రుకు నవ హకు ందూమత స జం


ంచడం ధ ం ద అం ద అ యప రు. ందూ
ధర ల ప రం స నత ం దు. చ కు గు ం దు.
అంద అందు టు ం అవ శం దు.
తృత ం అస దు. కనుక ందూమతం ప క
లువలకు టు టడం ద అం ద స షం
డు( స ఆ ందూ జం). ందూ ధ లు, ప త
గం ల ఆ రం నూ, ఆచరణ నూ జరుగుతున తంతును
అం ద శ క ం డు. ం క డడ
ందూమ అ నుష న సహజం అం ద
ం డు.

. . . రు అం ద త , దన ఏ రకు
అం క సు ,ఎక డ ఎందుకు క సు ల .
అంట తనం అ లుకపలుకులు ఉచ స దు.
అ ఎ సృ అ ం , మూలసం లు ల ఎవరు
సున , అ లం ఏం ం అం ద
రు. ందూ స జం సున మ రం పపంచ
చ త మచ ల ం . అం ద ను డుకు ఓటు
చు కుం మ . . .త వ పయ సున
చూచు . బుదు చం న , అం ద కూ
శనం ల ద కుట గ . . .
వ వహ సున ? దం , అందుకు న ం ఆచరణ
క ం .

228
జన ద కూ అం ద ను ర సున . ర ంటు
లు లు తు టమ రు. హ జనుల
అ అందరూ ఖం సు రు. మూలం
ల న మతం, ధర లు, ఆశ లు, ందూ దుర లు
రూ పకుం , అం ద ను ర ంచడం ధ ం ద
గ ం . ం , జన ద ఒక ను వ .ఎ
. . . ం ం న ం . ముగురూ కల అం ద
య ట , త ఉ యదల రు. ఈ షయం
అ యకు న అరం వ ంత సమయం ప చు .

జం - అం ద

అంట రు, శూదులు చు తగుల స జం


అనుభ సున తక చర గమ ం న అం ద అ క
ంత లను అధ యనం రు. పపంచం అ క మం
ఆక ం న ఆయన ప ంచక దు. ,
కూ అం ద చూ డు.

య ష జం తన ం లపదల న
అ వ రుతుంద ం నటు అం ద
ం డు. 1917 ర వ న పవం
ం లకు అనుగుణం ద డు. అ
సంభ ంచ దం , ఎం ంస, రక తం జ ంద , నవ
పయత ం వలన ర పవం వ ంద అం ద రు.
చ తను ఆ క దృక ధం చూడడం స న ద రు ంద
కూ అం ద స షం రు. క కుడు ద కం
పయ సున టు కూ ం క ంచ ఎవరూ
అం క చడం ద రు. పపం న ంచడ తత ం
నప అ ం స న అం ద

229
ం రు. వ లమధ సంఘరణ న టు అన
సవం. వ గత ఆ వలన ఒకరు శ వంత న వరం ,
వలన ప ణ సు రు. ఈ వ గత ఆ ల ం స జం
యసు ను .

ఈ ల లను ంచ , ంసను, క
యంతృ సూ ంచ , బుదుడు అ ంసను, న క
రు ను అవలం ం డు.

జం జ పర న ంతం బల న నద ,
శ తం యంతృ అ సూ సున ద అం ద
మ ం డు. జ ం హ ం తుంద అ ఎన డు
జరుగుతుం , అ జ న అనంతరం ఏ తుం
స షపరచ ద డు.

ర పవం స న సుంద ఆ ం ం.
చ, త ం స నత ం స అనవసరం.
కమూ జం ఇ గనుక తృ క ం ల అం ద
అ డు.

ము ం

అం ద రత స న ల నుం ుణం
ప ం రు. ప ధ ఫ లను పచు ం రు.
శూదు వరు అ అంశం సు , ద లం నుం వ లు
భ ం న ష లను చూ రు. ల వ లు
వ దన ఖం ం రు. వ లు, కు లు ర చూ ,
సమ ంచు రణులు కూ అం ద ఖం ం రు. ఈ
షయం ఆర స , ం ద న రం అం ద

230
మర లకు గు రు. తకం హ ణులు ర ం న
త వరం ప ం డు.

అంట రంటూ మను కు ర ం ర , గు ల లం


నుం డ ం అమలు వ నటు అం ద చూ రు.
మను ధర ప ం , ఖం ం రు. ఆ ట
ధర ల న చు తగుల ప వన, అ నుష రణులు
అం ద మర లకు గు . ందు లకు, దులకు
జ న సంఘరణ అంట రు ఏర నటు, అ వధ
ధంకూ మతపరం నటు చూ రు.

ందూ స జం ప కల లు, నవహకు లు


వ , ఉండ ద హరణ అం ద రు.
స నత ం దరత ం, చ లకు ందూమతం
ద రు. ందూమతం అ కల లగం అ ,
సవం, ఇ ం, దంలవ రుషం ర ంచ ద
క ం రు.

ందు ల గం అంట ప గ ం నంత లం


చన, స నత ం, చ ద అం ద
ం రు. అందు ప క ధ ం ల రు.

జ రం , అంట హకు లు ఏర డవ ,
సలకం అధములు చూ ర అం ద
డు.

ఆచరణ , జ య దులు వలం ఓట సం అంట


మ ఒలక సున టు అం ద గ ం రు. ఇందు
అగగణు డు ం ఆయన ప గ రు. ం

231
టలకు, ఎ ంతన చూ రు.
ందు ల అంట అ , శ త
ంచు ర ం సమ ం ర రు. దం
త స నత ం, చ , తృత ం ల ంచగలవ
అం ద న రు. దం మన శం ఏ
చం యబ ం . నరుద ంచడం కషమ
అం ద గ ంచ దు. నవ హకు ల అం ద టం
ముందుకు ంచవల ం .

అం ద మను ?

అం ద ను తరచు మను , ఆధు క


ంగ త అ , ఆధు క మను అ కు
డుతుం రు. తమం అం ద ఎ ప ధనలు
మను న ఛం లమం బయట డు. మన శం
పవ ప తుకం మను వ ంద డు.
అంట తనం మను నుం ఆరంభ నద డు.
ఆడ ళ కు చ వడం, హకు లు వడం మను
దల య డు. అ ం చం ల మను
అం ద ను ల డం ప ం ఆయను అవ నపరచడ .

మన ం తగుల ల అం ద ఆ దన వ కం
డు. ంగ రచన అం ద నప , తనకు
షం ఎ టు సు వడం ఆయన అ
ం వ ం . కనుక ంగం న ట
అం ద ను ధు డు యడమూ వ ం .

అం ద ఆరం ం న కృ అడుగడుగు అగకు ల


అవ ల నుకంజ ం . కనుక జ య, ఆ క, మత

232
ప లకు ంగక, నవహకు ల తం డటం,
అం ద ల లను ంచ కృ యడ .

- తు , 1991

233
వ శకులు ం
తు దులకు అభ ంతర ?

మన గులు తపసు వ దృ ం నటు, శకులు


ం నటు బు రు. రు ఏ ఎ ం
వ లు య .శ శు ంప క ర నటు
చ ం. ఇప అ ప ధన ధ మ
సు రు. ఇదం ఆధు క స జం గందర
సున . డు ధు లు రు. రు స సంబంధం
కుం బతుకుతు రు. జనం పట నమ లు,
భ లు . ధు లు తమ శకులు పద ం జ
హడ ం లం గడు తున రు రు. జ య
యకులు తం ధు ఆశ ం ప జ లు
ఆ సు రు. జనం ఎవ పను రుంటూ, ఎ
ఒక ర తలకు డుతూ ధు కలుసు వడం
మ లు చూ , న క డం సహజం. ఈ మ ల
నుక ఏముం , ఎ జరుగుతు అ లుసు
పయ ంచరు. న ప నుం నమ ల రగడంవలన,
ధు ల చర లు వ శకులు క .

చదు కున రు తం కు తు రు. ళ ద


పడుతు రు, ళ కం రు అ అ రు రు.
చదు కున రూ చదు రూ అ నమ ల
షయం ప యదు. ఒక షయం చదు ,
చు , ద ఉ గం న ంత న న
ష ల ల దు. ఇతర రం ల కూ
యం లుసుకుంటు ర చదు కున రు అ
ప ంచు రు. కనుక న ప నుం త దండులు, బ ఎ
234
రు కు నమ ల నుం చదు కున రు తం ఒక ప న
బయటపడ రు. పద న భ లు ఎకు వ. కనుక
ఎందు మం ద కు బడులు సూ, అ సూ
ం రు. తుల డు టలు
ప . ఆపద న డు జబు న డు
మ నమ ంచు . అంజనం, తు, జలు,
వ లు, ములు, కు బడులు, ముల దర నం, స ం
ద నవ సూ వసు .

అందరూ చూడ ' వ దృ ' ధు లకు ఎ కలుగుతుం ?


ర లం ప రం న ష అవగహన
సు .

మ ణ యు ల డం అ ము ంశం. అ కుం
బతకడం, న ణ యు తుల , రకం ,
దడు తుం . మ వ గు లుసు యు .
గులు, ధు లు, రుషులు గబడ రు. ఇ ఒక
అల టు క అ సం రు. గం ఇ క గం.
మం అ చర ధన టు
రు. గు లుసు యు ఎకు వ
తుల , రకం అ , దడుకు నంత
ణ యు అందదు. దడు రణం ప ల
ముఖ ం ఆ ం ల ణ యు సహజం అం .
కృ మం దడుకు ణ యు త ఆ చన కూ
తగుతుం . దశ రకర ల పగ కలలు, దృ లు,
అరంపరం ఏ దృషులు చ . అ క కం. కళ
మూసు మం ఆచ ం రంగు దృ లు,
తనకు య దృషులు క .

235
ఇ వలం మం ప తం దు. మతం,
వం ట రనలు, భజనలు, రనలు, ఆ ధనలు,
సం లు దృ లు క .ఇ రందరూ
తకు వ లుసూ, ఎకు వ గు లుసు యు
అ డుతూ, ఎకు వ వదులుతుం రు. అందు
లు భకుల పనలు సుం రు. ం
టటు నరుశ రణ ( ం- ం- ం వం ) గంటల
రు. అలసట వ టంత ప స , గుం
న రు ఆ ంచ రు. ఇ క మూ క మనసత ం.
ఇష వం క సున టు ఏ దృ లు చూసున టు అ సుం .
మధు నుభూ రు. రజ ఆశమం
మూ క భజనలు, రనలు, నృ లు జరపడం ం .
లు న లు వడం, అరు లు కల ఎగరడం
ఇ ం చ . ఈ ధం జ న డు దృ లు చూ
క "మధు నుభూతులు" క , కమం రణ
వ రు. అం మూలు
లు కుం రన ట. మంతం ,అ ప
నరుశ రణ యమనడం కూ సూత అమలు
జరుగుతుం . ఒంట కూ మం వందల
ల రు చ ం ఆ చన మ ండదు. దడు
మూలు ప యదు. "హ ఓం" అ , మ ధం
, న రంతరం బుతున రు తకు వ
, ఎకు వ వదులు రు. భ లు రూ అం .

ర ం తపసు ట శు ంప న
ట , ట తకు వ ం . ష రం
పం వలన కూ దడు స ప యదు. రు కూ
దృ లను చూడడం, అ వ దృ ల
మధు నుభూతుల , భ ంచడం కదు. డు పత నటు,
236
వ నటు రు అనుభూ ందు రు. మూలు
వ న తరు త చుటుపట న అనుభూతులు,
దృ లు వ , జనం అ "దషలు"
ంశసంభూతులు , వ లు , జరులు, మహరులు
ర , రు.

రణ జనం ఎకు వ లు నకుం గకుం


ండ రు. రు క ం ప గడవదు. అ ం
ప యం ఉప సం ండమ యమం రు.
మతపరం సంవత రం ళ వరుస ఉప లు
సున సంగ అ మ ల ం .ప త
దృ లు, అనుభూతులకు రు ను వచు . ఇ ం
ఆ క రచ తలుం , రు చూ న, న అనుభూతు
లు, కథలు, రచనలు అం రు.

శ కష టడం త ద , శ రం, ఎంత ధలకు


, ఆత కు ము వ లున అ మ లు .
హరం ము ంలు, లు ందు లు శ
దుకుం రు. అ ంట డు ఎ న , అ
డుదల అ . ండు పడడం, లు ఏర డడం
సహజం జరుగుతుంటుం . ను బ ,
ప లు రకం . డుదల అ
దడుకు తగులుతుం . ఆ న ఎకు వ డుదల
అ దడు ప వం చూ , భమలు కలుగు .
దడు సకమం ప య ఎం ములు .శ
దుకున ందువలన ఏర ల నుం స ం
ప లు దడును స ప య య . అ డు క
అనుభూతు కులు ప ం వ న
ప రం రు. మ ందరు దను త ంచు స ల

237
టశ ధ టుకుం రు. క దపట
జబు వసుం . ఆ దశ రనలు సుం రు.
మధు నుభూతులు వ . 'స ' దశవరకూ తుం రు
కూ . మనం ణ యు 20 తం దడుకు
. గుం టుకుంటూ శ రం పస ంప రకం 5వ
వంతు దడుకు అవసరం. ఇందు ఏ త దడు
మూలు ప యదు. మతపరం ఆ కం ట
ఉప లు, శ శు ంప యడ , ష రం
నక వడం, శ దు వడం, త నంత
లు క వడం, ఎకు వ బలవంతం అ
గు లుసు యు ను ంచడం వ ఉ ద
ష .ఇందు తరతమ లు . మతం ట
చ మ అ తు గనుక ఖం ంచ
ను డ ం.

ఆల హ ప లు

మధు నుభూతు మ ధం సృ ంచవచు . ఆల హ


ప ధన స అ మతుప క ం డు.
త క న అనుభూతు , అనుభ రు
ం డు. స వ సనం అల టుప ల లు
. కనుక ప ధనకు అనుకూలం ం . అనుభూతులు,
వ దృ సహజం , మందులు ం అ
కృ మం అ మ ం రు. ఇంతవరకు చ ం న అం
బ శ కృ మం ం ం న ఫ తం అనుభూతులు
వ య రణ అ ం గ . శ రం ర య క,
క, దు పదతుల ప సున . కనుక స
ప గం త దు.

238
స అ ఎ రుల ల ం ముడునుం
త రు రు. మన ళ గ ముడు, బహ ముడు
అ వ ందుతుం . పసుతం శస తల
స డుతు రు. కండ లు సడల ,
మధు నుభుతులకు ప . ఇ అల టు
మతుప రం. క ం న అనంతరం, ప వం త న
తరు త మ అవల లు క ంచడం దు. అందువలన
ఆల హ తన ద స ప గం సుకు డు. ఒక
ము లు వంతును అర సు ళ క డు.

మనం ఇతరులను ఎ చూసు ం? అ మన ఇతరులు


ఎ గమ సు రు? రు తప యదు
ప రు కూ .

రణ న న ను ఎ పవ ను?
అ కు ను లుసు గలగడం అరుదు, షం. స
సు ఎ పవ లుసుకు పయత ం అల
డు. ఎవ ఆనందం అం , ప ధన
చూడం. రుషులు, గులు, లు ప రు. అ
ప ఆల హ డు.

స ప వం గంటల టు ంటుం . అరగంట


తరు త ప వల లు ద . ఉదయం 11
గంటలకు స క ం న ఆల హ గంటన ర
తరు త ంత దృ లు క ంచ . అందరూ
మూలు చూ హ పపంచం "మ ధం "
క ంచ ం . అ డు హ పక న ప లకుడు
అత టల రు డు. మధ మధ హ
ప సూ డు. లం, ప లకు న త కుం

239
ంద హ పవరన సూ సుం . సూ
ఆ ంచడం, పకం టు వడం అంత ండదు.
న ల వ హ పపం చూ డు. తన చర లకు
రణ గ ంచ డు. ఇచ బ ంటుం . మం డల
చ ణ ంచడు. యం ( వ ) ఆ గ ం
ప సున రు స చు కుం , హ పపంచం,
అంతర కం క క .

దడుకు త నంత గూ అందన డు, బల నతలు


బయటపద . స ప ధన అ రూ సుం .
అ ం య శకులు, దూరదృ , దూరశవణం, వ దృ ,
దూరశవణం, వ దృ అ రు వ ఇ ం .
అ మయం పపం తననూ చూచుకుం ,
కులం ం ( ). అంద న దృ లు చూ క త ం
అ రూ, లు రూ, లు రూ రు.
ళ మ లు, లు వరకూ ఆ వ కుల
మ గ . రత త, ఆంధ త ట న
గ లు, న మ లు వకు ం న .

స ప వం రంగు తు తుల సు తం
గ ం ల ణం కూ ం .ఇ కుల
క సుం . ఆల కూ ఇ ం అనుభూతు
ం , రు డు. గం ట నం అ అనుభవం
వం స టహ ం డు. అందు పతంజ
గం తవృ ధం ప నం. అం దడు
మూలు ఆ ం ర ఆ . అ దగర
రం అ రు. బడు కూ లలకు నం
లం , అదం యక అ ట . రణ
వ కు వరూ ఆ చన ఆప రు. దడు మూలు

240
ప యక ధ ం. మధు హం (డ )
న అ డ డు అశదవలన మతు వడం, స హ
తప డం కదు. ఉబ సం (ఆ ) న తరచు ఎ న
వలన రకర ల ంత దృ లు క ంచడం కదు. మకృష
పరమహంసకు మూర ం . వ
ప డు. తనను ఉ యమ అర డు.
ఇదం మ తు ల ణం భకులు ం రు. అంత
మ తు న వ వ ల లు ఆదు దు. జబు
వల లు చూ గుణం ధన గ .ఇ అ
మ ల నూ ం . ఏ మహ న వ ఇ !
యులు ందరు గుడుతూ స లు మన ళ
అ దహ ం , ప త స టు సు రు.
ల ళ ం మనకున ఆ ధన, మన తకు వ చూచుకు
ల ణ దం . స అ శ యదు
గనుక, ప ధనకు క ం రు. అ
(Marijuana),ఎ .ఎ . ., గం అ అ అల టు
ప దం ం . ళ సు హం
ఉపసంహర నంతర ల లు వ ధ డ .
త అవసర తున . రణ న లు పండగల
సందర ం ఉత భంగు గు రు. గం ఆకు
ల ,మ సుగంధ ద ల యసంవ
రు. ధు లు గం హ లు రు.
అల టు పడ రు. ం క ద ను ం రు
' జయ' ట మతు యం రు. ం ంతం
' ' అం రు.

మతం టఆ క ంతన స , వల ం, ము ,
ణం దుల ంద అ క లు రు.

241
అవ కృ , రణ వనం ం కు .
అ స ప ధన కూ .

ఆ గ వంతులు స సు ప ధన
మధు నుభూతులు వ య ం. అ గ ం న రు
క నరకం, యమ తన, ధలు, ము కూ లు
ద న అనుభ రు. వ స ఇ ం
దు అనుభ లకు సుం . ధు లు, గులు
అ గ ం న డు అనుభూతు ం , నరకం ఏ
వ ం రు.

హ న స ప ధన మత దులు
రుచుకుప రు. జహ (R.C. Zaehner) వం రు ద
స రు. స నం ప క రు. హ
అనుభూ దులు శూన దశ వం ద అ నంద
ర రు. గం కూ ం తవృ
ధ శూ వ . " బహ ను" అ ధు అం ,
మ ను డు అం ం, మూలు వ స సు
అ గం , డం ం. ఆల హ న
ప లవం , ఉత త ఆ నంద ర రు. ఇం
ందరు ,ఆ నంద నుభవం గు ం
గమ ంచద ం .

అ నంద ర ప లు

1958 ఆ నంద ర అ త వ న
ఎ .ఎ . -25( ) చు కు రు.
8 గంటలకు క ల రు మున 4 గంటలవరకూ
ప వం న . ఎ .ఎ . సుకు ళ ఆనందమయ

242
వరణం అం ర తుల త ం గడ ల
ర సూ ం రు. భంగు(గం రసం) కూ
సు లం రు. అ నంద ఎ .ఎ . . చు కున డు
తు అ అంద న ద ంత న . బ నంద
సమయం నూ, శూ వసను ం న లు వ య
ఆయన రు. ( ఎ ంట , 43) అహం
బ అ రుకు , పపంచ ను, పపంచం అ
దశను అనుభ ం మ రు. ఒక అరగంట న ఈ
ఎ .ఎ . వ , తు అ ంగత ం
ల ం ంద రు. దులు శూన దశ, ందు లు
స , తు వస, బహ ఏకం వడం దుల
న ర అనుభవ ర కం రు.

1952-53 ం ల అ ం ండ ం క గ
ధన కూ శూన రుకున టు ఆ నంద ర
రు. ం క ద రం, ఉత రం అ ండు
దశలు . ఉత రం మద ం సూ, ంసం, మత ం
ఆర సూ, స ముద , ధునం జర . సం గం
తసు ను సం ంప ల ందరు ం కులం రు.
ఊ , శు , ఆ చనను సం ంప శూన దశ
రుకుం ర నమ కం. ద ం కులు, ందు ల
ందరు పద నము రు. తం ఏకత ం
సుంద సం. ం క ఆశ లను రత
పభుత ం ం న దృ పసుతం ం క గ ధన
పద గడం దు.

1950 ంతం ఆ నంద ర స ద త


సూ గ స పం త రు. అప దర లహ
ఆ సూ సంచ సు రు. అందు అంద న సు

243
ఆయనకు హతుకు ం . ఆక అలసట ండడం,
అ డుబ న ఠ శ ర ల రుకు డు.
అక డ గహం క ంచ , అ జ ఎవ
దండ న దృశ ం కూ చూ డు. నమస ం ,
డు. ళ దూ న న మసులు మ గ
, గ జలు సున ఎవరు అ
అ డు. ళ ఆశ ర చుటుపట గహం ఏ
ద రు. చూ ను రమ ం , ఒక అ
పం రు. చూ డుబడ లయ , గహం
దు. తన న క ర , మనసు దర లహ సు
ప వం వలన, ఆక న ఆ నందకు గహం
క ం నట ం . మనసు న బయట
చూ నట ం .

ఒక ష ండ ఆ నంద ర దగరకు
ఒక ధు వ , భగవంతు అ దట. ర
స న సూ అ అసంభవం అ డు. ఎందుక ? అ
ధు ప , భగవంతు గనక అ ర స నం
డు. ంట ఆ ధు ర ళ ంగప ,
డకుం డు. అ గ అరమ కలు
కుం జంకూ ంకూ కుం న రు రు.
నంద ఇ మకృష పరమహంస టలు న డు.
చూ అ న ంద ( నంద క
ర ం) అ , చూ ను , చూ చు అ మకృష
పరమహంస స , మ ప ంచకుం ం
షు డ డు. సూచన(Suggestion) అ ప సుం
సం హ దుల ద అర ందుడు ఇంగం చదు కు డు.
ఇం షు క త ం డు. ఇం కు వ న తరు త
లు ఆయనకు ' వ శకులు' క ం . ం
244
రప , ర ను ంచు ంచు వ , అ
లలున ం వ తను ఆ కం ఆక ం డు.
ం న అర ందుడు ఆ క ంతన
ప వం న , గం ల లుముడు
ర కల లు క .
ఉద ం మూ వంతుకు కు ంచవచ అ నంద ర
ం డు. ఆయన భకులు అర ందుడు
చ న డు, హం శు ంచద , శ తం ంటుంద
న , ప రం రు. గశకులు అంతదూరం ద
రు ం !

పపం గురు , మ అవ రం అ డు కృషమూ


గు ం అ ం వ నం ట ప రం ం . ఇదం
శుద అబదం అ గ ం న కృషమూ గతప , దూరం
డు.

ం మ తు డు తన ఆత శ బుతున దంటూ, 1921


స జ ం ల సుంద టం పక ం , ప
డు. ల లంత త న తరు త
ఒ వల వ ం .

ఇంతకూ గశకులు, వ శకులు, అ ం యశకులు


, ? ఈ చర వలన, రణ న లకు
ం వ ం గ . కృ మం శ
శు ంప నందువలన, దడుకు త న షక ప లు
అందకుం నందువలన, మందులవలన ల లు
క . ముదుముదు వం ట రకర ల రు
డుతు రు. ఇ అల టు , జబు ందకు
లుతుందన ట. ఈ జబు రక న . దడు కూ

245
శ రం ప న న గ ,మ మ గం, మ శ
?

ఏ మనస ం ?

మనసు ( ం ) అ , మనం సృ ం న య పదం.


మనసు అ ఆత , వం ం , న క లు ఆ వకు
ం న . న క శకులు అ ఎంత జ , మనసు కు ప
లు అం జం. ఆ రం, రు దు. అ
న క ఉ మంటూ న క దు లు
బయలు రు. ఇ ం గుటును మ (Thomas
Szasz) బటబయలు డు. . . ర క లు
క , . . కు సు ఏం ప జనం?
న క దు లు అ సు రు. శ రం , దడు
వ న క జబు ల రు త ట రం
సు డు. అ సుప ద హ మ సు మ
న మర లకు స నం ప క టకు
లం ంచుకు రు. మన స జం " " ళ ను న క
గులు చూడడం ప దకరం. ' 'అ రక,
దడుకు ం న జబు గు డవ దు. ద ం కూ
స షపడుతుం . న క ల ణం అ స , దు డు
ఆడుకుంటు డు. ఏ రు కు లబడదు. అందుక
ఎల ఇవ డం, మతుమందు ఇవ డం, ల
టడం రణ ం . మ నంత రుణ
సం ఎదు ంటు డు. ఎదు దుతు డు? మన
జం మతం ట వ శకులు ఎ బల ం
వ త కం ట అ
ష సుకున . ఇ అ మనకూ అంటుకుంటున .

246
మతం టజ సర సంయవచు అ
బలపడుతున . ంద ఆ క రం టు టు
ం . కనుక ఏ ఒక రూ అ వదలకుం
పటు సు రు.

అ ఏం ? అ పశ వచు . లలకు సూ లు
శ గు ం యం ప డం ద ల
మ సూ ం రు. శ , దడును అవగహన
సుకుంటుం , భమలు లుగు . మనసు ట
( ం ) సృ ం న మతకల నలు, భమలు, జ ల
లు లు . సృజ త క శ యుకుల గు ం
ప ధన కూ జర ల , గు ం సమన కరణ
ం ల ఆల హ సూ ం రు. చదు కున
అ వం ట వ శకులు,భ , రనల త లు,
అదు ల బం ం బయట రు. అ
మత దులు బతుకు రు కు, స జం పటుకు రకర ల
ఎతుగడలు, లు పను తూ ం రు. ల
అవ లు బల ను సూ ం . తు దులు
త ం గరూకు ఎదు ం .

- తు , - 1991

247
పర క శకులు - ద ప తం

భూ దకు అ డ డూ ల నుం మనుషులు


వసు ర ంద ఎతుకు మ వద డుతు ర
నమ లు . వదంతులూ .అ , యూ
ంత ప రం అ క మం ఆకటుకున .
స లు, లు వ .

ఇతర ల మనుషులు న ? ష
డు రు? ఎ ప ణం రు?

ఈ ష ల ప ధనలు జ . ఇం జరుగుతు .
ందరు వ కులు తమ ంత అనుభ లను కధలు న
ఉదం లను కూ ప ధనకు గు రు. జ
ప లన జరుగుతున . ళ ఏ ద లు,
భూ లు, శకులు రు ఎవ ళ వ నటు,
నటు ంట టు సు ,మ సుకువ
వద నటు బుతు రు.

జ అ కమం ఎ ఒక డు ంత
అనుభ చ చూసు రు. అందు ష
న త వ ం . పర ల వ కులు వ ద తున
వ కు ల డం, కు నడం
అనుభ లు న రు రు.

న లం ల నుం వ న రు రుకటలు
నటు, ల దప ణం నటు
కధలు . లు చూ , స లు చ అ ం

248
అనుభ లు కు క య రు రు. ఆ శం నుం ఎ
ప ల వ భూ ద వ కు కల నటు కూ
కథలు . ట ం ప ధనలు జ . న
అం కు ం న యూ వ టకూ
ఆ శవ కులు ఎ ప ల ంతల ప ప ధకుడు.

కు యూ వ (జ ) క కూ ంత
వ కులు భూ వ పడుతున షయం తు
ప ం రు. ఇంతవరకూ జ న య ప ధనల వలన
ం మం , ందరు వ కులకు దప తం వసుం . ఆ
వ సు , అ
సం స దం.

దప తం అం ఏ ?వ సుండ ఒక రు
దడుకు శ సంబంధం తుం . అ ంట డు వ
అత యదు. అతడు ద కళ
ప తం కద సుం డు. ఈ ఒక ండు లు
ంటుం . తరు త దడుకు శ మ సంబంధం
ఏర డుతుం . దప తం వ కళ రవకుం తన
ంత అనుభ లను చూ డు. ఇ లకు రుషులకు అ
వయసు ల నూ వచు . దనుం న దప త
వ తన నుభ లను జ న సంఘటనలు
జ నటు బు డు. ఈ ధం ఇతర ల వ కుల
కధలు ప రం వ .

దప తం అరుదు ప సుం .
లు టుకు
చ న రు రు. మం ఒక ండు
ల రు. దప తం అనుభవ సమయం

249
డ , శబం క వడం, కదల
తు డక వడం, డనట ంచడం ల లు. గుం
ఎవ అ నటుండడం కూ మ ల ణం. ఇదం
దప తల ణ .

,జ , న ,అ ల దప తం ప ధనలు
ముమ రం . న అనుభ ఓ
అ ,జ న అ , ఇం అ ,
అ ను బు రు. మన దగర భూ లు,
శకులు, అమ రు, లు ప ంచడం, అ
రణం రు డ రు. ఇ ద జరుగు య
స ంచ దు. అ దప తం అ ఒకటుంటుంద
మం యదు.

- తు , అ బ 1999

250
ఇ ం(అర ) జ దం

అన నుం ఇంగం వ రప ంతం


ఇ ం, , సంప లు చ డు. అత
ం పర న ష లు బయట డు. అడుగడుగు
నవహకు వ సూ, జ దం ం ఇ ం
పయత ం అత గుస క ం ం . తమం ఇ ం
వడ గంథసం య నుకు డు. అతడు క
కూ . ంత ఖరు ల స లు వప రం
సు డు. ను నవ అ సగర ం
పక ంచుకు డు.

అన అ లను తటు ఇంగండు ందస


ము ంలు ఫ రు. స నం ప క, ంచ క
బలపదర నకు గడ ఫ ంశం. త న కు
బం , ల ర ఇ ఫ ల ంశం .
ము ం ందసులు తమ వ మర కు తుబదం ఏ
ప రు. మ అడం టు చం మం రు. అందుకు
రసన అన లుసు డు.

అన ంతం

యూర ర ంటు ఓ ండ క చర కు వ ం .
త పపంచం ఇ ం గు ం ప తభ ం ళన
ందుతున దన ఆ క దర నం. తున
మత ఢ ం పట ప క దులు చ కలు సు రు.

251
ము ంల ర సులు వడం, ము తరుల పట
వ కత, అసహనం అ కం వడం, ఇదం ఇ ం ట
ంచడం త కృత ం ం .

ఇ ం ప రం ము ంలందరూ పపంచమంత తమ మ
ం టంత వరకూ రు దు. ము ంలు న శం
అ రం ము తరుల తు ం ,ఆ రు
హ అం రు. ఆ శం ము ం శం టంతవరకూ
న నభ న కృ ం . ఒక ఇ ం శం న
తరు త రుస ం అ తుం . అం ం శమన ట.
శభ , తృ శం అ ఏ ? ఇ ం ప రం
ము ంలందరూ అ ను త ప తం ం .
ము ం తం , త , ద , దరుడు, ఎవ స ఇ ంను
ంచక , ం . ఇ ంను క ం వరకూ
ము ంలు ప లు ప . అందుకు ను ర జం ఆచ ం ,
చం , ,న , స ం ఫర దు.
అం మల ం ఇ ం రడ .

ఇ ంను ంప పయత ం ము లు (మతగురు లు)


లక త వ సు రు. లకమం తు ండడం
వలన ఎ న రు తం అడుగులకు మడుగులు
వ వసున .

ఇ ంను వ ం ఫ లు , రచ తల,
కుల చ ను అ కడుతున ము .

ము లు ఇ ం ను సు ? దు. ఇ ంకు
హ లు.

252
స షం "మత ర ంధం కూడదు" అ , " జం
లబడద దన రు సు " అ ం . (Cow :
111)

ప రం స లు, ందు లు, దులు, కు లు,


కులు, యూదులు అం అపనమ కసు . రం
నర రు.

ఇ ం అ ప న షయం పవక. మహమ సమ నుల


హ, ము అ అ అ రు ము
పవకలమ రు. వరకు టం మహమ డు.
జ స హనం ప య పవక అ చక
ధనం. డు అంద డడు. ఎవ క ంచడు.
కనుక తన డ , తన ఆయన సం శం
అం సు డ అం పవక ట జనం నము రు.

డు ఒక వ య ం నటు ఆ లు ఏ ండ .
రు కు లబడ . న జనం రు లు అడగరు. డు
కు క ం డంటూ పవకలు న ం వ
ఆ అ ర జ య టక .

అన తన "ఇ ం" రచన మహమ దు గు ం వరం


ప ం , ఆశ ర కర న స లు బయట డు.

అ ను పక న మహమ దు న త సంత ం టటు


యడం లక షయం. జ య ను, య
జ ను మహమ తన పత
ల టుకు డు.

253
ము ంలు రన మహమ ను సు ంచడం
అంత గం.
రూ అ ట ము ంలు మహమ ను ఆ రు.
న యక ం అ మహమ సు పత ం సు రు.
క కూ మహమ సు సూ లు ప రం రు.
అ టు మహ ను ష ప ణం రు.

ప రం అ టు ఇం వ త
ం . న ం మహమ ఆచరణ ట
ం డు.

నమ ల గు ం తుబదం ఆ ంచ దంటూ
మహమ దు తన డుకు డు. తనను
అనుక సుంద డు.

పవక అ వన న టలకు దర నం. పవక


డు లు మ .

తన లను,ల లను ంచ అడం


టు వడ పవక న ప టకం. ఇ అందరు పవకలకూ
వ సుం .

మహమ దు ను డుకు డు.


వ పవకను అ టు వడం అత ప ష.
అరబు జ మహ డు మహమ దు ము ం
య దం రం ం డు. ప రం పపంచం
ము ంలు ఎక డు ,అ ఔన గు ం .అ
ప త తృ, తృభూ , రుం శం ం నం
ంటుం . తం ఒక అ త

254
ల నమ కం క ం రు. అన సూ డమర ,
ఉ హరణ రత క ం డు. ము ం లు
ఇం తమ మ దులను, తక కట లను, య
నం ం ,అ చూడడం ఇ ం
జ దం డు. వలన జ య, క
సంఘరణలకు య ఉదహ ం డు. అ ఇతర
ల నూ జరుగుతున . తమ శం సంస ,
గ కతను, ఆ లను, తకు వ చూడడం, అ
జ దం అంత గ . ఇ ము ంలు
ఆ ం న ముఖ షయం.

ంస కం ము ంలు అ సలు ర
ఇ ం రణమ అన ం డు. అరబు సంస
త ం న మహమ దును ము ంలు అనుక ం ,
ఆ ం నంత లం ధ ం తప దంటు డు.

"పవక" అ న కల న అ , రు కు, ఆ లకు


లబ ద అన కుండబదలు డు. ట
టకమం పవక ఆ , జనం మూఢనమ స
డ రు.

న జనం ఎ గూ అత కన రు, న రు,


డ రు. ఆ నం అ పవక వ డు.
తన డు అ సు ద , కనుక తనను న , ను
నటు నడుచు మం , జనం అ జం అను ,
ఆ సు రు. ఇ అసలు షయం.

అన స షం ను నవ న , అ ం యశకుల
ట ంచద ం ద , చన మ ల

255
అ డు. (ఇ ం 149) , , ఇతర "ప త"
గం ల పరస ర రు ల . అ మనుషు
త న సు .

ఇ ం ము లు మం నమ కం ! ఇ ం
కటు టు ఉం . కనుక అడం టు రం
సు ర అన చక రు. (చూడు ఇ ం:అర
షన మూ ం ట 99)

- తు , శంబరు 1999

256
లు

థ మ ప అం రు. ఇత న
రహస ం ఎను కుం రు. పపంచం నూరు ట థ కు లకు
బ కున వదూత. అత టను ర వ రు. ఇంత
మం జ ఆ పత ం వ సున ను పతులు
ర రు. ఓట సం జ య యకులు ట
ం రు. ఇ ఆస సు తన త అ క
ల స ంప సు పయ డు. ఇ పసుతం
జరుగుతున పపంచ టకం.

లు గతం న దు లు, ం న తు లు ద
గంథం చ త బుతున .

ఇ ం తన సులు గంథం సం సూ
మర ం న స డు. అ క ప ష.

మ జ ల రంగ ం న లు లను తలద


లు మ అ రు.

ం యంత య ఇదరు లను లు డు.


7వ పయ , 8వ పయ లు అ య వ కత
కటక లు చూ రు.

19వ శ బం పపంచ క స ఒక రయం ం .


ఇ 1870 లువ ం . ప రం ర లు
రుగు . షం , పం ండదు.

257
ఆధు కతను వ ంచమ 10వ పయ
అంద ఉతరు డు. అ ం రు ( ం )అ
12వ పయ పటం గ డు.
12వ పయ చ తమలు న వ . అతడు మ క
రు అ పక ం లనుకుంటు డు.
ర కమం ద ం .

12వ వయ ఇట యూ కుటుం కుడు. 1876


న యూ ప షలు ళం డు.
క జ ల న తవ ం నప ,
యూదు వ . క ర ల ఇతడు అ పముఖ త
ర ం డు.

ట టప లు.

ఎ క కముం యూ ప క ప
జర జ ల ట డు. అ వసున
ట జర థ కు లు ఒడంబ క కుదురు
త రకుడు. జర థ కు లకు , ద త తర
క లు, ప ర అనుకూలతలు వ ట
అం క ం డు. బదులు ట కు వ కత కుం
జర థ జ య ర ంటునుం
ల టటు యూ ప ఒ ం డు.

ఇంత ట కు ప న ఆటంకం ల ం . యంతృ


చటబదం య ట కు యూ ప
డ డు. ఇ 1933 జ న ఉదంతం.
యంతృ ఇ మదతు న థ కు లకు యూ
ప యకుడు. ఉత త త అ డు.

258
1939 యూ ప ఎ క డు. ట కు
మ ంత కల వ ం ! యూదులను హత ర ట
న పధ లకు త ప నలు ల ం .

అంతకు ముందు చ న ట కు వ కం
పకటన లనుకు డు. త నంత స రం అ ం
పకటన య తుండ 11వ పయ చ డు.
ంట పకటన నం సుకున 12వ పయ ప మ
లుగుచూడ వ దు.

యూదులను మటు డుతున ట కు వ కం ,


సు యంత ము రుదం
డ దు. ఆ డు వ ం ం యూదులు అ
హతమ రు దు. అ కూ యూదుల
వ గ . నవహకు ల డవ పటదు. వహకు ల
ట న చంపడం ల! పపంచం వ
మర వ ం . దు ర పవరన ఖండనకు గు ం .

12వ పయ తన దర రం వ న సుప ద క
.ఎ . ఇ య త ం ధ డు. థ
నప గు ం పడ
అత ము ప లు డు. వరకు అతడు అ
ప సం వల వ ం . అ షు కూ ల రు.
థ కు లు లను య రులు , సలు చూ రు.
పయ 12 ఆ దముద డు.

అ ం , రండవ పపంచ యు నంతరం, తనకు


పడకగ స సు క ం డ ప డం ద డు.

259
ఇందుకు రు లు లు అక ర దుక . తు
బుతుం భకులు నమ క ఏం రు?

ఉ నవనం సూరు డు రంగురంగులు రుగుతున టు


క ం డ మ క డూ ప రం డు. అ డు
పక న అత వ జ ఫ తనకు అ ం
రంగులు క ంచ ద డు.

అ ం ఆధు క ద ం బదులు, ట ం టు
ద ం అనుస ం ధకు గు డు. వరకు ఆ త
చ డు. షన కు లు ర
ట చర ం అడుగున , ం లనుం వక లను
ఇంజ న ఎ ం రు. అ సర గ అ డు.
అందుకు రు లు, ఆ లు .

1958 అ బరు 9న యూ ప పయ 12
చ డు.

ఇ డు ఆ ప రు అ పసుత
పక ం లనుకుంటు డు. ఇందుకు అదు లు ,
రు అ నటు చూ . ప లనకు ఒక సంఘం
య ం డు. అ ం రు ప మద కు తం
అంటగ ల పయ లు దల .

- తు , శంబరు 1999

260
న సప మం
ఉజ ల ఆరంభం

రత శం న సం 19వ శ బం ఆరంభం
దల ం . నవ హకు లకు, లువలకూ వ కం
న మత ఆ లూ, సంప లూ ప ం ప ంచడం
రంభ ం . మత గం ల ఆ రం ందరు ఆ లను
సంస ం ల తల ట , మ ందరు తృ క ం ల రు.
తం ద స జం ఉన లను ఉభయులూ
గు ం రు, రు రు. త పదతులను గు
అనుస ంచ ద ర వ క ం .ఇ శం
న ం . ం , ం ల ఈ ఆ చన
ద ం . అప ఆం యులు సున రత
కలక జ . ఇం షు ద త రం ంచ
చదు కున సంఖ ళ ంచ లు ఉం .
కలక జ 2.5 ల లున ల త ఇం షు ధ
ష ందూ క లను 1817 రం ం రు.
మ హ కలక వ ఆ య సభ ం చర లు
న ం న ల . ం సంపన కుటుం కులు
కలక 1817 ందరు యూ యన కల ందూ
క ల ం రు. రత న ఈక ల ఎం
డ ం . బహ శ ఈ కృ రం చు న వ
లూ ఎ ను నవచు .

1809 ఏ 19న కలక డు. తం


. ఇతడు అ ం ం కం
ప సూ ఉం డు. త న . 1806
హం జ ం . న 6 సం॥ల 1815 త
261
చ ం . తం మ క హం సుకు డు. సవ త
అ వ ను చూచుకున .
1851 ఆ చ ం . 1809 ఆగసు 12న కలక ం
చ జం జ ం .
డమం అ డ ఠ ల ద నభ ం డు.
డమం (1757-1843) క , తత ంతన కల డు. 1813
ఇం కు వ అ డ ం మం
రంగం ంకు లు ఏర డ డ డు. ఈ
సూ లు క త ం, టకరం ల గు ం ప క కృ జ ం .
ఠ ల ఉండ ఇం షు క తల డు.
ప అ ంచుకు డు. ఐ సం
కుం 14వ ఏట ఠ ల వద తం ప సున
మర ం సంస ం ళ ఉ గం తరు త గ
మందు కం డు. ఉ గం
సు మం క తలు సూ ఉం డు.
ఇం గ స ఎ ట ఉ గం తం
1826 కలక రుకు డు. ॥ ం రణం ఈ
ఉ గం ల ం ం . 1826 నవంబరు లకు 150రూ. తం
కలక ందూ క ల చరు డు. అప
తన ద క సం ॥ ం కు అం తం ఇ డు.
క , రచ త రు ందుతున ఇం షు
ఠక కం గు ం ంద రం ం డు. కలక గ ,
ం ను వ ల , ర , కలక టర
గజ వం ప కల తన క తలూ, రచనలూ పక ం డు.
స సహగమన ఆ ం డు! చనను
ం డు.

ందూ క ల త పద చ త ం డు.
ప ం లుసు వడం, కం ప ంచడం అత
262
ఆయు లు ఉం . ం తత ం వ మర సూ రచన
ం డు. త ఆ చ ర రులు
పయ ంచ లు కృ డు. ఇ ందూ క ల
రులను ఆకటుకున . క ల పథమ చ కను
రం ం రు. సంప లనూ,ఆ లనూ
ప ంచు కుం రుగు టు ర వ కప రు.
ఇం కూ చర లు న . ందూమతం
గు కర న అ క ఆ లను రు ర ం రు.
స షణ ఒక ల ం క ం ం . 1828
అకడ అ ష రం ం య చ చర లు డు.
ంతం చర లు జ రు. అప క ల రుల
సంఖ వలం వంద ఉన . 1830 బవ ఎ యం
అ ప కను కూ ందూ క ల రులు రం ం 2
సం కలు లువ ం రు. ఇందు ద ,
అం ంచటం అ కవ యం కుం చూడటం,
మూఢనమ ల మర ం రు. ఐ , ॥ .
. ల క లఅ ప ఆ ప కను మూత ం రు.
తన ఉప స పరంపర క , ం ం,
హ ం, , , లత లను, ఆ చనలను
రులకం ం రు. వలస వ కం రుల
దన రంభ ం . ం ప ఆ శ తం
సమ ం రు.

స తన ందు లు యక న జరుగుతున
రణులను గమ ం ఆం ళన ం రు. బృం వ
అ స తనులకు స జం జరుగుతున
ష లను లవలు పలవలు కలవరప డు.
1831 ఏ క ల జరుగుతున ష లను వ సూ
స తనులు ఒక కరప పచు ం రు. అప
263
కు స ల కు ంతపర న
దం ల ం . 1831 బవ 5న క ల సంఘం ఈ
సరు టు ం .ఐ ,స న ందు ల
ఆం ళన రణం ఒక ప క రణ సం
ఏర రు. క ల అలజ న ను
ల ం ల అ గం. 1831 ఏ 23న ందూ క ల
కరు ప క స శం జ ష ప ం రు.
యువకులకను డ డుతు డ ముగురు
సభు లు అ యపడ ఆరుగురు అందుకు సమ ంచ దు.
రుల కూ చర సు ల , ందూ జం
రులను నుం ల ం ల
ప ం రు. అ క ల క
ందు ల ఉన వ క దృ టు
ను ల ం ల ం రు.
ల ంచనక ర ద కృష ం రు. ల ంచటం
ఆపదర చర పసన కు , రసమ దత
అ యప రు. ల ంచడం అవసరమ చందకు
, ం , ం కమ , ధవ
బం య తల రు. 1831 ఏ 25న ల సల
తన ఖను పం రు. వదంతులు
ల న అ లను ఎదు రు.
ఆయన ఒక ఖ పం సూ క చ ంచటం త అ
అ రు. హ ం దనలను అందుకు వ క న
అ లను రులకు ం మ ,అందుకు ను
తనను సం హ , చు డు మతపర న వ కులకు
అల న రు. ను ల ం న తరు త ందరు
రులు కూ నుం రు. "ఈ
ఇం య " అ నప కను ం తన అ లనూ,
ఆద లనూ న ం రు. ఆం ఇం యను, ర యులూ
264
సఖ ం ఉం ల రు. ఏ శ ధనను ప రం
గ ధనను వ ం న బహ స జ దులు ముఖ ం ,
పసన కు దుర జ న ందుకు
ఖం ం రు. అనుకూలురు, షు లు కూ ధ
ప కలు , సం లు ం వప
నుకు రు. 1831 ంబరు కు కల
ం . ఆ షయం కూ అత తులు పడకచుటూ
ఆతృత బతుకులమధ డుతుండ
ంత ఉ రు. ంబరు 17న చ డు.

న వయసు ం న మం
యువకులను ప తం యువకులను ఉ జపర
న స ఉద ం ప రు. కు,
ం హ కూ హం ఉన స షపడ దు.
ం న అక అ ష ప వం
ఆయన అనంతరం యువ ం సం ం రు. ఇ
ఒక ఉద మం ం ంద క ం ఇంచు ంచు 10
సం॥ల టు ప వం ందరు కృ నటు
స షప ం . ం "ఏ ఆ స " చదవటం, ం ం
సూ లను అనుస ంచటం,ఏడం ఆ క సూ లను
అధ యనం యటం ప నల లు క ం .
అనుచరుల ర కృషమ , చంద చకవ ,
ం ,ద ణరంజ ము య, కృష హ
బం య, క నద న రు.
ం న అకడ అ ష కు ॥ అధ ులు
న గుతూ ర ప రం రు.
ందూ పకులు సూ ,సూ బు
ం క క లను 1835 రం ం రు.
కు షు లు ం , గుజ ల కూ
265
ఉం రు. 1838 బవ 28న రనకు స
ఏర ర చం చకవ అధ తన మూడు సం లు
పచు ం రు. సం ల ంస క స తులు
రంభ జ ల .స షణ
జర ల ర రం ంత లం న ం
న స ఉద తు ద ర ం ప రు.
,అ అ లం లవ క ం . మత సంస రణ దం
ఒక న, స తన దం మ క నస
ఆకటుకు .

- తు , ంబరు 1988

266
న సప మం
సగం సంస రణ - సగం న సం

శం న ం ప , ందూ
న మ హ రం చు డు.
సవం అంచ మ హ సంస రణ
శం మహ డం స ంటుం . తన
ఏ శ ర అనుకూలం ం ఉప ష రచనలను
ఇం షు అనువ ం , ఒ శ నద దం బలం న
ప ణరచన వ యడం గమ రం. ప ణ గం
అను ల యడం సంస రలందరూ
రత శం నప !

42 సంవత ల లు ం ప వకు
ఉద ం న హ కలక రు. అంతవరకూ
ఆయన ల ధఉ లు ర ం , త ,
మతరం ల కృ రు. డు కలక రత శ జ
ధ రం ల కలక అ స ం సున .

చదు కుంటున మం మధ తరగ , ఉన తవర


రుల ందరు ందూ ఆ లను, మూఢనమ లను
ప ం రు. త ంత పరుల గం లు చ
ప తు న రులు ందూమ ప ం రు. సవ
మతప రకుల మదతు కూ ల ం ం . ఇందుకు
నం ందూమ ర ం ల మ ందరు
ను రు. అ ం సమయం , 1815 మ హ
కలక రుకు రు. ఆయన వ ం న లక త దృ ంత
పరం లుసు వడం అవసరం.

267
ందూమ సంస ం ల ఆయన పయత ం వలన,
ం ందు లు స లు కుం ద
అడుకట యగ డు. మ హ లుత ఇ ం
మతప వం వ డు. తరు త సవమత ప వం
ందకు వ డు. అ ండూ రంగ ం ందూమతం
ం సంస ర డు. అ సంస త ధ యనం
, ప త గం లను ుణం అధ యనం డు. లు
చ డు. ప య ,అర షలు అభ ం డు. ఖు
చ ము ం పం తుల ంగత ం డు. ట వలన
మ హ ఏ శ ర అ డు. ందూ, సవ, ము ం
మ ల ఏ శ ర ద బలం తన సంస ర ద
తల డు. రంగ తన ఉద రం ం
తులను కూడగ ఏ శ ధన రనలు డు.
రంగ ండ ఉప షతు ఇం షు
అనువ ం డు. ంత గంథం, ంత రం డు.

మ క ఆస కర అంశ మం మ హ ం క ద
అభ ం డు. హ హ నంద వద ద డు. ఒక
ము ం కల ం క ద ను రంగ ఆచ ం న
మ హ క ంతం ఆస కనబర డు. 1788
నుం పం త నందకు లం వద ంతం
రు కు డు. అర -పర షల రచనలు డుకూ .
అ రచనల నూ ఏ శ ధనపట దృ డు. రంగ
ంటూ గం లను చ ,ఇం షు పట
ఆస ంచుకు డు. లూథ మత సంస రణ ఇత
ఉ జపర ం . ను కూ ందూమతం గ ధన
, స న ందూమ నరుద ం లనుకు డు.
ఇం షు ఉ ర దుల రచనలు అధ యనం డు.

268
తు
దం మ ప ద మ హ అ యం.
తుమన సం లను ంచుతుం , రద
ఉ లను వ కప డు. కనుక తు కు మతప లను
ం ల డు. ఇందుకు ఈశ రు ఆ రప ల డు.
ప ణ గం ల ఆ రపడక తప దనడం మ హ
పపథమం నుకంజ డు. తన తు కు తృ కరం
ం ప లను ఎం క సుకుం న డు.

ఎ ష ల వం మనకు ల ం అం లుం య
మ హ న డు, డు. ఆయన అనువ ం న
ఉప షతులకు కలు సూ ర వ కప డు.
ఇ ం సూ స సుల దం పట లుత ఆక తు న
మ హ , సవం మత తులను, ందూమతం
ధ అం లను ప ంచు , మత సంస ర డు.
, రంగ ఉన ంత లం, మ హ ఎవ జ
యదు. 1815 కలక వ నప నుం ఆయన
పముఖుడు క ం డు.

జ కలక 1815 ఎ న గ ం న
తరు త, మ హ ర క లు ప ం. అ డు
క- క - జ య భూ క మనకు అవగహన
దు.

ం న ం ల కూ , ముందు
రు ప
ం న . అందు కలక జ వడం
త లు త ర ం తమ ప
చూ . అ ం దశ 1815 మ హ ఉ లకు
స ప , 42వ ఏట ఒక సం ం డు.
ందూమ సంస ంచ ,స ర

269
ఉ ం న ఆ యసభ స లు తరచు జ . ఇక
స సహగమనం చర లు . మ హ ఆ యసభ
ఆ రం ందరు సభలు ం రు. అ ఏర న
ధర సభ నద న . మ హ ల ం
సంస రణలకు వ కం ందూమ రకులు ఏర ర న
సభ ధర సభ అ రు. అ థ క ద ను త ం
తం సూ బు , సూ అ సం లను
కూ ఏర ర రు.

కలక సంపను లు ందరు తులు క 1817 ందూ


క లను ం రు. ఇ కలక వనరంగం ద
మలు కు ం . ఇం షు చదు ల , త
వనలు అభ ం ల , సంస తం ఇం షు క లు,
భూ ళం, న లు, చ త అధ యనం ల రు.
సంస తం , ఇం షు అ ంస
మ హ , ఇం షు లనడం ప రు కు ం
ప ం . ఇషం కు ఇం షు ప శ టడం
త లు వ , మం ప తం యడం
గమ రం. , 1818 ర య షల ప కలకు
అంకు ర ణ జ ం . ఉత త ప క
జ య, ం క ఆయు లు ప . కరప లు, న
స లు లువ . కలక ర క లు
స ం .అ న , సంస రణకు
డ న ,స తన ందస లను డు
ఉప ం . ఆ యసభ-ధర సభ హ ం , ండు
ధృ లు . ర యులకు
పకృ తత ం,ర యన సం, రక సం, గ తం
అవసరమ , అ రమ మ హ డు.
ఆ రకు ఆయన అభు దయ తను ర ం డు.
270
ఆ యసభ సభు డు న ద ముఖ
స తనుడు. మ హ ందూ స తనత ం
న డు ఆయన సభ గ ం లు సుకు డు.
ందు లను ర ంధం ంచుతూ,కటు ట ట
రగకుం ఆ లు, సంప లు నకు
న సు య మ హ డు. కనుక జ య,
క దృ మతసంస రణ అవసరమ డు.
స సహగమనం ందు లకు మచ అంటూ
ల ం ల డు. స తనులు ఇందుకు ఒ దు.

మ హ ందూమ వ ంచ దు. వలం


సంస ం ల డు. అందుకు కూ స తనులు
అం క ంచ దు. మ సంస ంచ ఎవ అరత ద
స తనుల దన. అందు శం సంస రణ దులు
రు. స తన దు రు.
అ ప . ప ణగం లను ప ంచ దన డు,
అక డక సంస ం , ంత ద మ ంత ఔనం
కుదరదు. తం క ం . అం ఆ ం .
మ రం అవలం ం న మ హ , ఆయన
అనుచరులు ఫలమ రు. వరకు స షయం ను
గ క రు!

మ హ 'కలక ' న . జ
ల రు తమ అగ ఉండ , న రు ంటూ
వ రు. హ ణ, యస, శ కు లకు స జం
అతు న త , ప ష ం . భద క స జం ఉన త
కు లకు ప త ం . ఇందు జ ం రు, ప లకులు,
రసులు ం రు. న రసులు, గు లు
గృహస భద తరగ ం న రు. రం ఉన తవ లను

271
అనుక ం పయత ం ం రు. తం చదు కున
ర యులు ఒక ండ , న అల
చూ రన ట. అల జలం ఇం షు చ తమ
ఆసకులు బ ం య భద రు ం రు!

భద రు జ లు యడం,అ లు టడం,
ప తప చూపడం త ర కమం ం .
ప కల రు ఆం లు ం న డు 1823
మ హ , తన తుల కల ఆం
వ సూ అ లు రు. తం ద భద
ఉ ర దులకు మ హ యకత ం వ ంచ ,
స తనులకు హ , ంత అజ
రు. మ హ ందు లను ఆకటుక వడం
వ వరకూ గత వ ం డు. ఏ హ ణులకు లు
డు. య ప తం డ డకుం డు. ఇంగం
యూ పం జ కూరు , మ హ
ప తమ డు. చ న తరు త తనను
స ల స నం టవద డు. అ గ తన ఆ
కు రులకు సంక ంచడం లు వ య డు.

తన స లకు అ కు ల మ హ
ఆ ం డు. అ కసం కులు కు న హ ణు
ం రు.

తం ద 1815 నుం కలక ఆ యసభ


మ హ సంస రణ కృ డు. ఆధు క ద కు
డు. ప కల చ డు. స సహగమ
ం ల డు. సంస రణ దం స తనుల

272
ఎదు డు. మ జ ం ర ఆసకులను డడం
య శ కృ న ం డు.

బహ స జం

1928 కలక మ హ బహ స ం రు.


శ పం మత ద ప రం ల , ఒ మతం, ఒ
వం ం ల ఉ శం. పపంచ పభుత ం కూ
ఏర ల రు. ఏ శ ధన అ దసం తల
నద మ హ ఉ శం. బహ స జ ప వం త ణ
అంత న టు ఆ లు . స
ం న ం ళ మ హ ఇంగం డు.

' ' మ హ కు, బహ స కు ప షలు


ం స సహగమన వ కత. స సహగమనం డు
ం , రు ం ల ఉన త తరగతులకు ప త
న దు రం. స సహగమనం ంచ ద ధర సభ
స తనులు సంత లు క ం పభు జ లు న
ల ! మ హ కుటుంబం స సహగమనం
ం నఆ , ఆయన వ న అలకమంజ భర
చ ందన డు, ఆ లు కటుకధ
ం ం . 1912 జ నటు బుతున కథనం
సందర ం మ హ అక డ రు. స లు ప
1818 మ హ స సహగమన వ కత
రం ం రు. అప సవ షన లు, పభుత ం
'స ' ఆ ం ల . ఇందుకు యుల మదతు
ల రు ఆ ం రు. ఒ 'స ' ధం జ , పజలు
రగబడ ర మ హ అ యం ల ం రు. క
ధం జర ం న డు. ఇంగం న డు

273
స ధం చర లు గుతుండ , మ హ
జరు దు. జ ం ర భరణం ం ల షయం ఎకు వ
ప ంచుకు డు. అ స ధం 1929 జ న డు
పభు అ నం ం డు. ఎ
మ హ ఆచరణ కు వదలు దు. బహ
త ం కూ ం ముగు సుకు డు!

మ హ ం న బహ స , 1833 ఆయన ఇంగం


చ న అనంతరం న దశ ప ం . ంద
ను నరుద ంచక బహ స
ఏమ ?

మ హ రం ం న బహ స కు ంద
రు డు. ంద న ఆ క క లు
అందుకు ఉపక ం . ంద 1839 తత
సభకూ రం ం , బహ స కు దరసంస
న ం రు. 1843 తత ప క రం ం రు. ఆ
ఏ ఒక స శం ఏర ర సభ త ం ం చర లు
ం రు. న సభు లకు కమ ణ, యమ బంధనలు
ఏర ర రు. అప నుం ఆయన టు అ యకు
దతు, జ య సు, శవచంద పముఖ త
వ ం రు.

బహ స పముఖ తు అ యకు దతు,


తత ప క సంపదకుడు తన ఎంద
ఆకటుకు డు. మ హ అనుస ం ల అ యకు
ఆ ంద మత ంద వ ం డు.

274
లు అ రు అ చర ంద , అ యకు
ల మధ ం . ల లు, లు ఉ .
అ ంట డు లను ప ణం ఎ క ంచడం? ఈ
ష 1850 అ కు దతు టం ఒక
స శం పక ం రు. ఆ దనను బహ స
స తనులు ఒ క రు. జ య ఇందుకు
అం క ంచ దు. బహ స ల అ ం అ ం .
ంద , జ య లు సవ వ క ర
వ కపరచ , మ మధ తరగ యువకులు ందరు
సవ మతం రు. బహ స ంద
ఆస తున సమయం అ యకు దతు 1854
ఆ యసభ స శం ఏ టు రు. ల లు
ఎ ం చ ం , తు పద , అ కసం కుల
రయం ప రం ం రు. ఆ తరు త ంద
ల లకు , అ యకు అ రు.

ల రుగు టు జరుగుతున సందర ం ,1857


శవచంద బహ స ,మ వం రు.

శవచంద ంచు ంచు బహ స ఉగ


ప రు. స జం ఒక న బహ ళ ప రం ం ,
అ త ర కకు కూ ం . శవచంద రణ
మ ష ర స జం ఆరం ం రు. సవమతం పట
ప తం ఆక తు న శవచంద, ందు లకు
దూరమ డు. శ, ల బహ స ప రం
న శవచంద అందు కలకు కూ డు.
1865 జంధ ం ఉం ? అక ర ?అ షయ వ
చర లు జ న అనంతరం, శవచంద బహ స
రత బహ స ం రు. 1878

275
అందు నూ క ఏర ం . శవచంద కు న
ండ , కూ యువ కు హం
న డు వ మర లకు గు డు. అ న రు
రణ బహ స ఏర ర రు.

త పపంచం నుం మనం ను రు వచ ,


మన ఆ కత ర వచ శవచంద ప రం డు.

బహ స ఖలు శ పం ఏర , ప రం
ప తం ల ం . గ ధన కం , ఏ శ ధన
ంత రుగు అనుకు ,అ మతపరం ందసుల
దన అడు క ం . క రంగం ంత
వృ ం మతపరం బహ స ఆ
ముందుకు క ం .

శం పపధమం ఆధు క యుగం సంస ర ద మం


తల న బహ స జం ఫల ం . మ మూలం
, మ లు న మ లవలు వలవలు గురు
సుంద రు ం .

'- తు , బవ 1989

276
న సప మం
పదం నకు - లు ట!

అ . తర నవ తృ క ం .ప
ప ణం లకు త న . కనుక ద లం
ం. అంటూ 19వ శ బం ద నంద బయలు డు.
ఆర స ను ం డు. స లు ,ము ంలు న
ందు లను శు మ ందు లు పయత ం
డు. ఇం షు చదు , త ఆ చ రణులను
ద డు - ఉతర రతం ద నం పర ం డు.
ప తం ప రం ం డు. దప ల ట
స తన పం తులను ఎదు డు. ఆర స ప వం
య లు గల ఎం ప ం .జ నకు
న ం ం .

ర య తత సం, మత నం ప దప లను
దన ందు లు అరుదు. బహ స ందరు దం
అ రు యం అన ప ం రు. న రం
ర వ ం రు. అ లకు డు ఉప షతులకు తం
ప ఆ ం రు. మ ందరు తనుకూ ప ణం
క ం రు. ందు లకు దూరం జ న నులు, దులు
తం ఒ దు. కుడు స షం
తృ క ం డు. షడర న రులందరూ దప
అం క సూ , ఒక మ కరు ర ం , ర ప ం
య పయ ం రు. ం లకు అనుకూలం
న ద రు య త ప ం రు.

277
ద నందుడు బయలు రత శం
లకులంద చ చూ ం . ము ం లన అంత
ఇం షు లన రప ం . రు యుల మతం,
ం కఆ ల ద అ ర నం
ం రు. ఇం షు ద ల ప వం ప మ ం,
చ , స నత ం, తృత ం, న సం ద న
లు ప తం ప తం . యూ నుం వ
షన లు రుమూల లకు తం మత డులు
రు. స లు న ఎకు వమం అంట
రుండడం గమ ం . అక డక మం
శూదకు ల రు, దురుమదురు అగకు ల రు
స ల రు. బహ స కుల సవ ఆ చ ప వం
న . ను ంట స తన పం తులు మత
ర సూ, ఈస సూ రు.

శం ము ంలు రడం అప ంచు ంచు


అ ం . వంద సంవత ల ము ం లన
జ ం . ఇందు నూ తకు వ కు ల నుం
ఎకు వ ఇ ం ర , పద లు- లు ఇ
ర ల అగకు ల ందరు ము ంలు రు.

ందు ల తకు వ కు ల చం చూడడం,


అంట పశు లు ప గ ంచడం శ లు
వసున . మత ధర లు ర సమ ం .
అ ం ందూ వ వస నుం మత జ ం .ఇ
తక సవం.

ద నందు ష ల యక దు. అ
ందూ స తం , ల కంకణం

278
కటుకు రు. ఆయన ప వం దృ ముందు త
లు లుసుకుం ం.

స సులంద వ ద నందు అసలు రు మూలశంకరుడు.


ఇత తం . త అమృ . రు వభకులు.
గుజ ష ం కర కు ం న రు. కుటుంబమం
మత సంస సంప ల , భ పపతుల ం ం .
1824 మూలశంకరుడు డు. సంస తం చ డు.
ఇం షు దు. మూలశంకరు ఆ లు స తులు,
చదు గల రు అత ద , అత మ. రు రూ
చ వడం అతడు న కం కలత ం డు. ఇం
సంప ల బరు , ధ తలు స తన ఆ రవ వ లు
చు . ఉప లూ అం . అ ం ఒక సందర ం
మూలశంకరు గ ల ప వం అపనమ కం ఏర ం .
వ ంగం ఎలుకలు రగడంచూ అ ం గ లువ
ఏ ట సున ఉప సం మూలశంకరుడు
ర ం డ ప . త దండులకు షయం పంకూ
వ ందట. అ ఆ ం న మూలశంకరుడు తన ఆ చనను
కం స ఎం ప జనం కూ . ఆ తరు త
మూలశంకరుడు గుజ మత నం
ఆ ం డు. అప స ం ల వన పబ నటున .
త దండులు తల , మూలశంకరుడు త ంచు
డు. తం ంటప , కు రు స కుం
సం ల పయత ం ఫల ం .

19వ ఏటనుం మూలశంకరుడు ఆశ లకు, స సులవదకు


ళడం అత ల ం రణ అ ం .

279
మూలశంకరు రు ద నంద అ మకరణం
న రు పర నందుడు. ఆ తరు త ధప ల
సం, సంస త కరణం, ం క ద
కూలంకషం డు. ధ మ ల రు ను లు
ప ం డు. 1860 నంద వదకు (మధుర)
డు. అప మూలశంకరు 36 సంవత లు. అంధు న
నందవద మూ ళ టు శుశూష
రు కు డు. 1863 నుం 75 వరకు ద నందుడు
ఉత మం పర ం డు. సు రు 50 మత
స ల , చర లు జ , కల స తనుల
ప , తన అ ంచుకు డు.ఇంచు ంచు 40
స ద సభల ద నందుడు తన ద ప మను
రూ ం డు. స ల, ము ంల సభలు కూ
. ందూమతం తరం జ
ఎదు డు. లకు ష ం డు.

ద నందుడు తన మత ప ర పర టన
బహ స జ దు న శవచంద , ంద రను
క డు. సవ మత ప వం బహ స ఎకు వ
నద అ యప డు. ందరన , ఆ . . భం ర ర
చర లు జ రు. ర స క రు. ఇ ప రం
సుండ , ద నందు రు అ వరకూ ం .
వ న స జ పకు న వ ,ఆ లు తమ
సం ద నం ం ఆర స నం
మ రు. ఆయన అందుకు అం క ం రు. 1879 రు
రత వ అనుకున ప రం తమ స ను
ఆర స క రు. ఆ సం గం అ లం
లువ దు. 1881 ల రు ర రు.

280
1874 ద నందు స ర ప క రచన లువ ం .
పచురణ ంసం తం ప తుల
నవచ డు. య ముదణ ఆఅ యం
రు కు డు. సవ, ము ంలకు వ కం
ద నందుడు న ష లను ంచమ !

రగ రు. సంస రణ దులం ాప రు


మ హ ఏ శ ర దనకు అనుకూలం న
క ం న వద నటు గడ గమ ం ంగ .
అ ద నందుడూ డు.

ఉ హరణకు య జపం ప ద అ ప
ద అ రు. ' ' అం అ ల న అరం
ండట ందుకు రణం. అ ంగం అం ం క
అరం చూడ ద , దం ప రం ప యజసూపం
అ వం అ రు. ం ం క అరం, హ ం ఎ
కుం ఆర స రు ప దు. స తనులు
లకు న ఆం లను ఆర స ంతవరకు సడ ం ం .
లు లు చదవవచ య జపం జ ంచవచ , "ఓం"
మం రణ యవచ అ రు. స తనుల దృ
లం శూదు ! పర పధ కూ ఆర స త ం
చ దు. ధవలు మ సు వచ రు.
స సహగమ తృ క ం రు. ఇ ళ ందూ
స జం మతం ట లకు జరుగుతున అ లను
ఆర స ంత రకు ఎదు న . స తనుల అ నుష
పదతులను బటబయలు ం .

ద నందుడు లపట ంత పవ ం డు. తన ధనలకు


లను డు డు. ఆర స రు సహ ద ను

281
త ంచ దు. ఠ లలు ం రు. అ
లు కూ ఆర స రవచు . లను దూరం
ం ల ర బుదుడు దలు ద నంద వరకు
చూ రు.

ద నందుడు అ ం తృ క ం ల ర యు
న ంచదల డు. కనుక లు మన ఎక
సుక చూ .

1875 జ ట ర స ను రు
ఆర స ద నందుడు రూ ం ం డు. అ
ఆరు న ం . ఆ సంవత రం ఏ 10న
ం సంపన వరకుల మదతు ఆర స ను
ం రు.

1877 24న ఆర స ను ం రు.


పం ాస జం దశ శ ం తన ప
చూ ం .

ఆర స ం న సంవత ల ద నందుడు
మర ం డు.(1883 అ బరు 10).

ఆర స ఒక సంస ర ద మ మత ప ర ఖ, ల
నకు నడు మ ద నందుడు ప రం డు.
ందు లు న రు ఇతర మ ల ర ద ,
అప న రు, శు ం , తృసంస
వచు న ద నంద ఉ ం రు.

ద నందుడు ఉప షతుల స , తర న శు
ప దనడం హస . బృహ రణ ప షతు
282

దుర ర న ష లు య ( రుషుల ం క ఆకరణ
వం ) అ ం శు ప ణం ఎ క ర ఆయన
ప ం డు. అ ల కూ అంతకం రుణ
ష లు గ అ స వం , ల
ష లను ణఅరం చూ ల రు. అం క ం
గూఢ న సూచ రం ంటుద రు. ఉప షతులను
కూ అ ం ణ(metaphorical) అరం చూ చు గ
అం , ద రు. నమ లకు తర ం ండదు. స తుకత
ండదు.

ఆర స జ దులు ముఖ ం ద నందుడు ల తం


ట రు లు రు. తమ దనకు అనుకూలం
ం టు ఉ హరణకు లం గు ం దం ఏం బుతున ?
కృత, , పర, క యు లు భ ం రు.
కృతయుగం స రయుగమ రు. తరు త
యుగం న . పర పతనం ద ం . ఇక
క యుగం పత ,అ లయం అ రు.
యు ంతం అం భగవంతు న మ లచకం
కృతయుగం దల తుం . ఇ ం ల భజన ఎటువం
ప లనకూ లవదు.

ంత పరం వసున , ల ఆ లు
సంబంధం దు. ద లం వలం నమ ల
అంధ ల న కనుక ద నందుడు మన
అ ం లచ నమ మం ఎ ల తుం ?
వడమం నకు అంధ రం కు కు వడ .

ద నందుడు ందవ మతం అ య దులకు


ర ప ం డు. సవం, ఇ ం కం

283
ందూమతం ప ద డు. పపంచమం ందూమతం
ం ల , అంద ందు లు ర వచు న
ఆ ం డు. ద నంద లను ఆచరణ వ
ము , హన , లజప , మ వ
ద న రు కృ రు. ఆధు క న సం మూల
ష ల ల య , ళ, ల
వం కూ ఆ ంకు లు ప య ద నం
అ యప డు. సం సంస ం ల తల న
ద నం , ల ఆ రం అంట త
రస ం డు. వంశ రంపర ం వ కు ల
టు ద డు. అ ప భ ఆ రం వరవ వస
న ద డు. బహ త ం కూడద డు. గ ధన
త అ డు. ల సం త మంత గం అం
షర తమ ద నందు ఉ శ ం. 19వ శ బం వ న
ండు సంస రణ ఉద లు య దులను ప తం
. బహ స త దులను ఆకటుకున . య
అ దులు ఆర స పట ఆక తు జృం ం రు.
లజప ఇందు అగ నం వ ంచ , లగం ధ
ల , చంద , వ ల ధ రూ లు
ల ం . ం సు రు ఉగ పబ ంప రు.
రం మ జ రు. ద నం
వ కపర న ము ం వ కతను చు కు రు. అ
లవలు పలవలు వప లకు ం .
కు ల ర కుం అడుకట ం . " ందూ మ సభ,
య స యం వ సంఘలు ఉత త బయలు
చ . రు ము ం , త తర
ము ం మతసంసలు కూ టు .
ము ంలు ప ం న, మతం న ట, ముఖ ం

284
పం , ం, ద ఆర స తన త
వ ం ం . న ట ఆర స ప వం మ త .

ఏముం ?

ద నందుడు ఆర స , ందు లంద


న ంచదల డు. న న ద , లు
పటు అందు ఏముం ? లు న లం
ఎంద ఆ సూ, ఆడుతూ, డుతూ, కంఠసం న
ష . అ సంప యబదం న ంత , పకమున ంత
ప రం వ . ఎ ఒక రూ ఏ కూ న గనుక,
మూల రచ త ఎవరూ రు. ను ను వ
అంటగ రు. అ రు ల రు. ప ణం అ రు.
సు రుగ ప డం తప లు ఎ డు బయటప
ల రయం కూ ఖ తం దు.

ల రనల ళ ను, వతలను, పకృ


ఉ ం న . ఆ గ ం, సంపద, ర క వనం,
ర హ లు, లు , వ లు, పంటలు, బం రం,
ద న ల రనల ంశం. ఇదం ఆ మ
న మనస సూ సుం . ర రణ దం
ఆ డు ప ళ రణం అను ం రు.
ల మం ళ రు. ఇందుడు, సూరు డు,
వరుణుడు ద న రు గ కు తూ గుతూ, ప చ ప రం
రు! న లు తమ ల లను, బల నతలను
ళ కు అం తమ శ ఆ ం రు.
అ ంట డు న రనల అంద న ఆకరణ త
మం లు, లు .ఇ ఉ సంబం ం న
షయం. ఏ శ ధన, బహ వ ధన, ఏకశ హ

285
దుల ల క . ఉత త ం ం న
దర లు, లు, స తులు అ ల ప ణం
ఉదహ ంచ ంత న త ం, ధ రణం.
ద నందుడు కు ద , వరవ వసను
అం క ం డు. ఈ వ కులపద మూలం. ద
మ లను ఉలం ం న శుాదులకు మరణదండన
ం న స తులు కం .

ల నరబ అం క ం రు. (తర ర ల ణ -ఎ


ఆ ందూ జం, ట 102) ఈ ఆ
లకులు ం రు. బహ ళ ప రం ం నటు ఆ లు
, ఆరు లు నరబ సంపద ంచు అ
డ డుతుంద న నటు ఆ లు .

రు దం వ ల పస న . హ ణ, య ప వన
న . ఆరు లు, దసు లు( సలు)అ రు. ఆరు
ట దట దం వ , వ లను సృ ం రు. ఆ పత ం
వ ం న ఆరు ల హణ య, శ వ లు వ .
స జం తనం రు. రంద వలు
శూదులు అ రు. దయజం అరత శూదులకు దు.
స జం 75 తం పజల శమను అగవ ల రు ఆ
నుం సూ, వసు రు. ఈ ద వరవ వసను
ద నందుడు సమ ం డు. అక మం డు.
శూదుడు న లు కూ అప తమన దం మన
సు ల ద నందుడు ఉ ం డు. ద నందుడు
ఎంత సంస రణ అ , ం , ం అగవర న
హ ణకులం . ఆయన న ద కూ
హ ప ఆ ం .

286
ద లం హ పత ం యుల రుగు టుకు
ఆ లు . హ ణులు శూద వ చ ంచ
వచు ను. ఆ ప శూదుడు గనుక హ ణ
న ల రు. ఇ ం రత లు, గు కర
ష లు ల . ఆస స తులు
లువ . తమ, వ ష, ఆపసంబ, మను , జవల ,
రద, బృహస , శంఖ త స తుల న లను
లుగు కు లు అ నుష య లు చూ రు.

ద లం య లకు,జంతుబలులకు వ కం
రుగు టు వ . ద పవం అందుకు ఒక ఉ హరణ.
ద లం అ నుష కుడు బయట డు.
మత అసహనం ఆ నుం పబ ం . కు ట
అత రచన ఉదహ అ డు మనకు ఆ ల .
అంతకు ం అతడు ఏ ల ంచకుం
శనం రు. అ ం ద లం ద నందుడు మన
మ ంటు డు.

ల తన దనకు అనుకూల న ద నందుడు


క ం డు. నవ సూచన తం సు ,
సవం ంచ దం డు. ఇ ంకు, సవ మ
వ కం వ న ఆర స జం, ద నందు యక న
ంత రకు నకు న ం ం .

- తు , 1989

287
న సప మం
ముందు తంత ం-తరు త సంఘ సంస రణ

రత శం న స యలు ముందు రు
ప ం న ం ల క ం . ం ,మ సు,
ం ల త ఆ చనలు వ .అ
రు కు గు న ం ల మ ష ను ప నం
.

మ ష ం , లు తన ం లు ం .
మ ష అంత ందు ల సంఖ అత కం. 88.5 తం
ందు లు , ందు హ ణులు వలం 45 త
ం రు. మ ష 19శ బం వర గం నూ,
20వ శ బం ద నూ అ రం ల తనం రు. 40
తం న మ లు స జం మూగ రు వలు
రు. రు ప నం వ వ య రులు. అటు మ
తం , ఇటు పటణ గ కత ంస క,
, క రం ల హ ణు ఆ పత ం రు.

హ ణుల మ శసుల , పవనుల ండు


ఖలు . హ ణుల శసులు 45 తం ండ ,
పవన హ ణులు 55వ వంతు రు. హ ణుల గు ం ,
అందు పవన ఖ గు ం ప ంచవల
వ ందం , క రంగం న త అంత
ందన ట. పవన ఖ 80 తం
ం రు. రు కటు ంటూ తమ ఆ ప
స ంప సుకు రు. శం శ ర శంక రు డు గురు .
ఆయ కల లు రు. మ జ ం

288
హరులు ప న పవన హ ణులు పభుత
రంగం అ ఖల స ం రు. వరకు ల రు.
పభు లు వలకు బహ నం మడులు లు
, పను న ం సత ం . తు
ఓ న లు, త ప తులకు అనుగుణం
రు. అ సమయసూ , చతురతకూ
దర నం. త , త , క రం ల తనం
తం రుగు కుం హ ణులు ర ం రు.

లన ముందు ఇం షు చదు లు ద ం
హ ణు . ం , ఇం షు ఠ లలు, క ల
హ ణు అత కం ం రు. పవన హ ణులు
త ం ,వ వ యం , జ ం , ద ,
య, ద వృతు అలుక రు. పభు ల
అత కసంఖ హ ణు రు. ఈ ధం ఇం షు
ద వలన ల ం న సదవ లను హ ణు ం రు.
ప రంగం కూ అవ రు
ంచుకు రు. ప తం త , చ త రచనలు
కూ హ ణుల కలంనుం లువ .

అ రు క మతరం ల
దు. ఆ పత ం హ ణుల . ల ల
తనం హ ణుల . ఆ రం స జ ఆ చ రంగం
పటు ం .

మ ష మహ ంద రన , లకృష ఖ ,
లగం ధర ల , అ ర లు పవన హ ణు . రు
రత న స రంగం న తలు వ ం రు. అందు
పముఖం నద ం ం న ర జ క సభ,

289
1870 ఆరంభ ం . ఇ అ కూ లకు ధ ం
వ సున టు , తనం పవన హ ణుల .

ర జ క సభను ఆదర ం క ం ం , మ సు
త తర ట సభలు . ఉత త ధ సభల మధ
ంత సమన యం కూ ం రు. పభుత చర ల
అనుకూల న సమ ంచడం స జ వ కమనుకున
ప ఘ ంచడం, ర జ క సభ ర క లు
ం . ట పభు న శ షల ప చ ఈ సభ
వ ం ం . ఉన త ద కు పభుత స యం
ఉపసంహ ంపవల వ న డు కూ రు ప ఘ ం రు.
కస ప లన స ం ల సభ ం . తం ద
జ య, క రం ల ర జ క సభ లక త
వ ం ం . తరు త రత య ం పనకు
సభ ంద షయం గురుంచు .

ర జ క సభ పవన హ పత ం న ప
దృక ల వ లు .అ స ర క ల
బయటప . ఇక ల , ఖ , అ ర , రన తలు
ప ం . ప వం శం చదు కున బ ం .

లకుల దృ పన హ ణులు ప ద రులు.


1897 ఇదరు అ రు క దరులు
చం యడం లకులు రు. పవన
హ ణుల ల వరం తంత ం ముందు
అవసరమ , ఆ తరు త ం కసంస రణల సంగ
చూచు వచ అ రు. ంగబదం జ ల
ంటూ, ం క సంస రణలు న ం ల ఒక వరం
తల ం . జ ల మతం ండ ద , కు ల

290
ం ల ఖ , మతం య య వన
ం ల ల ఉద ం రు. ఈ అ ర జ క
సభ బయటప వ . ఒకదశ సభ
ర ద పద ల వ క తప దు. ఖ ఆ
వ రు. ల పంతం , పగబ నటు తన
పత రు న అ ర , ఖ , రన ల ధ జ డు. మ
స ప కను, ఇం షు మ ఠ ప క , ల తన లు
ప రం రు.

ర జ క సభను ఆక ంచు ల
పయ ం , తన ఎం క ం రు. ఖ బయటకు
రు. రు ందూ హవ ప చటం
పయ ల వ ం రు.

ం సు మ సభల టు ఏ అ ంగణం ం క
మ సభలు జ . రన పముఖ త
వ ం డు. ం సు సభలను ం క సభలను, రు ల
పటుబ న ల 1885 ం సు స ల తన
పంతం త ంచుకు డు.ఆ ధం న
డ డుతున రన ను త ం , ల సం ంత నకు
సు డు. ర జ క సభ ల యక న ప య క,
సం ం ం .ఈన ర ం క రు ల
దృ , డక సభను ం రన , ఖ లు కృ రు.
అ ర జ క సభ కూర దు. మ ల
జ ల మగు , మ ఆ రం పజల
జ య తన త సుకు లనుకు డు.

- తు , 1989

291
న సప మం
మూఢనమ లకు వ నస జ ం

రత శం న సం క ,మన అ గం
నకు సు స లు జృం ం ప . అందు
వ నస జం ఆ ం .

ల న వ న స జం, మన శం ప ం
తుక ం . పకులు వ అ రష ,
అ అ అ క 1875 నవంబరు 17న అ
వ నస అంకు ర ణ రు. పకృ నూ,
న నూ బయలుపడ శకులు కను ల రు
ల ం టుకు రు. ఈ స జం వ న
అ గంథం మూ రం. అనంతమూల
స రూపమ , ఆ చనకూ అంద ద రు.
శ ం రు ల వ లలు రు.

ఆత లు, నరన లు,కర ల నమ కం న . రు కు


లబడ వ న స జం రచనలు ంద
ఆక ం . ఈ రహ ల లుసు అ అ ,
వ నం రు లముఖం రు. రష యువ వ
17 సంవత ల యం తనకం ఎం ఎకు వ
వయసు గల వ ం . , ల అత
వ ం . ఆ దు అనుభవం తరు త, పపంచ పర టన
జ ం .

1831 వ ర 1875 అ
వ నస ం ం .ఆస జ ర ద

292
ఇం ఆర స పకుడు ద నం కు ఉత లు
ం . తమ స ఆర స నం
మ రు. 1879 రత శం రుకు , న ప రం
ఆర స కల రు , ఆ కల క అ లం
గ దు. అ య లు ,అ త ర రు.
కల ఆ , డం వ లు తమను సవ
ధులు ంచుకు రు. తరు త దం రు.
ఆర స న అనంతరం శం పర ం ,
వరకు మ సు అడ ందం వ న స జ పన
రు. సంస నరుద ం ల , న మతం, తత ం,
కళలు రగ ల ఉ ం రు. ందూ మత ధ లు
ఉన త నవ రు.

వ న స జం ల మం చదు కున
ఆకటుకున . అ వ నస బహ ళ ప రం
వ ,అ కమం ఆక తులు వ అ ం
లక త వ ం ం . ఈ 1889 వ గంథం చ ,
స తు ం . స జం అ క మలు . 1891
వ మర ం ం . ఆ తరు త అ ం రుగు
స జ యకు ం . కనుక అ ం గు ం ంత
లం లుసు వడం అవసరం.

అ ం 1847 అ బరు 15న ం . ఐరం యు లు,


సం ం . ఒక సవ మ రు
సుకున . అత సం నం ం ం . ఆకరణలకు
గు అ ఉ అ ం తమం పవ ం ం .
1873 తన భరకు కు ం .

293
1874 , ర ఉప లు ,
ఆక తు ం . అప నుం పట ప త ఆకరణ
ంచు , నూ కు లు ప రం ం . తు
ఉప లు ం . కుటుంబ యంతణ ప రం
దలు ం .

ప వం య ష అ ం . ఎవ
ప వం ం ఆ లు భు న సు ప రం
యడం ఆ కు ఆన అ ం . లు
అవ హన సు , న , ప రం యడం రు. క
ఆకరణలకు, వ కుల స హ లకు బ ప రం ంచడం
రు. ఎతు డవ అ ం పవ ం ం .
ఉప సం , నూ కు అంటూ సభల
న . ఇంగం పర ం కత ం ప రం ం .
రు బుతున లు బలం నూ,
నమ ద న నూ వ ఆ తన యచ త న .
1875 నుం ప రం న అ ం షన
కు ల ఉ ధ ు ం .

॥ ర ల న సకం కుటుంబ యంతణ


ధనలు .అ స లకు నచ దు. అత
సకం పచురణకర అ ల లు అ డు.
రచ తను ఇంగం ం రు! ఆ దశ అ ం
ముందు రచ త తన లు చ ల ం
హకు ం లంటూ, అత స పచు ం ం .
రచ త అ ల ం
ఏ భ ంచక స , వ చ ముఖ మ తుబదం
ం ం . ఈ సకం పచు ం న అ ం ,
లు ఆరు లలు లు అనుభ ం రు కూ .

294
అ ం ఆ డు సవ మత రణులకు ఎదు ం .
కుటుంబ యంతణ లంటూ ఒక రచన ం .అ
ఆ తన ల తన సం డ డుతున దంటూ
తం రు సు , ఆ ను ల రు ల రు. రు
అందుకు అం క ం ం . 1879 అ ం అ లు కూ
రు రు బుతూ, త ల చూ చు , హకు లు
తం నన .

అ ం ధం హ త తం గడు తుండ
సం లకు, అను లకు గు ం . కత ం, తు దం
ఆ కు అవ హన దు.

ర శ వంత న ఆకరణ, ర ద బ
అ ం స తు ం . అం తు దం,
కత ం య దృక ధం ఆక ం సు ఆ
ప గ దు. డు వ గత తం ఎదు న
ఒ దుడుకులు, ఎదురు బ లు ఆ ను న కం
కుంద .అ ం స శం వ న
(రహస ంతం) అ సకం అ ం చ ం .
అంతవరకూ న తు వద ం . ప ంచకుం ఆ
రచనను గు ఆ ం ం . తు దులు వ
,ఆ రచనల గు ం న పశ లు కూ అ ం
పక న ం . తనకు న ఇక ఎ ం దమూ
అక ర ద ర ఆ ం .

వ న స జం ఏర న డు మ తత సం ల దశ
న . నరంగం ఇం త ద పబ న .
వ సం ంత రకు ం ం , జను సం వరకూ దు.

295
అ ం ఘటం . . వ రచన రహస ంతం
ండు సం లు అ ంటు చ ం . నరన ను సమ సూ
గత అనుభ గు ం కథలు అ న సకం ఆ ను
ఆకటుకున . న ఏడు న దశలుం య
సకం న . ఆత ప మం త లు వ ం న
రచన అ ం ను ం పర ందట. ఈ
రహ ల ం ందరు వతలు ప ండ ,
వ న కం సంబంధం టుకున దట.
ల ల రుషుల వ న స జం
సంబం లు య రు. ఇ ం .డబు. ట ,
ఎ. . టు, కల ఆ టు ద న రు ర రు.
వ న స జం రు దూరశవణ, దూరదృ , అ ం య
శకు న రు. ఇ ం అ క ఆకరణల అ ం
ఎట లకు 1889 వ నస కు ం . 1891
వ అధ ు ం .

వ న స జం పపంచ పం దర
ం ం ం ల , ఆర అధ యనం ల ,
న న ప భలను బయటకు ల
ఉ ం ం .

వ న స జ పకు లు డం వ 1891
మర ం ం . అప ఇం ం ప న
ర ద నూ, ఆ టు అధ ుడు నూ వ న స జ
వ వ లు చూసు రు. డు ఎ అ వ
డు.

1893 అ ంటు ఇం రుకున . అప నుం


శం అ క నగ ల పర ం తన ర

296
చదు కున మం ముగు ం . అప వ న
స జ ందం కూ ఇంగం నుం ఇం కు ం .
(1879)

వ నస అ ంటు యకత ం వ ం న
తరు త ఇం నగ ల ప రం ల ం ం .
చదు కున అగకు ల రు వ న స జం
రు. బహ స జం ందరు ,అ ంటు
రు. అ అ ంటులు పర టనలు రు.
అంతవరకూ శం ం క సంస రణలకు న అనుకూలత
నుకంజ ం ందూమ ,ప తగం
ఆ ం నఅ ంటు, ం క సంస రణ
వ ం ం . స తనులు ర ఆస సు
వ నస రు. ందూ గ కతకు ం క
ం టు ందూమత,సం వృ డడ మ
అ ంటు యక న 1904 మ సు ందూ సంఘం
ప జ ం . అంతవరకూ సంస రణలు లన రం
త గ క రణ , హం ప నటు ప రం
జ ం . - మ హ పభృతుల
సంస రణలు, అభు దయ ఆ చనలు నుకంజ .
అ ంటు రత స ర హం ం .

కులం, గం వృ , ల లు, ధ న లు
ద నవ గత ప ం న ష ల
అ ంటు ం ం . 20వ శ బం ఆరంభం సంస రణ
ఉద మం నకు మ ం . తు , కు లు
ఇంగం సంసర ణలకు, ల హకు లకు న
అ ంటు, ఇం మత ప వం నకు నడవడం
ఆశ ర ప న షయం దు.

297
ర యుల అత క సం కులకు ల రం
అ కుల వం పబ ం . రు ప ంచడం ఒక
రణం , లచర ం, ఇం షు ష, షం, లు ఇతర
ర లు నవచు . 19వ శ బం వర ఇం కు
వ నఅ ంటు ల ర ంద ఆశ ర ప , ఆ
ఉప లు, ందూమ నరుద ం ల ఆ లు
మ ంద ఆక ం . ఇ ఆస సు అ ంటు
ఇష నటు ం . ను ర జన ందు
అన . తమకు ందూ ప సున ల పట
స తనులు క ర రు. ందూ స య తధం
ఆ ం నఅ ంటు, తరు త ందూ స
సంస ం లన . ఇ చూ సం ం న ంద
ఎదు ం . ఆ లన - మ హ
ందూ సంస రణలు దు, న ంద రగ ల
అ ంటు లు ం . న ందవం సం నూ
శ వంతం న టు ఆ అ యప ం .

1913 అ ంటు న క వృ ప ల లు
సు టం క ం . అగసు ను పత సంబంధం
టు గలుగుతు న , అత క సంస రణలు
ప సు నన . ల లను ఎ ంచమ
అగసు డు డ , అందుకు ఒక ద ఏ టు
యమ డ ం . ఇ ం భమలు జమ ఆ
న ం , క అ యకులను న ంచదల ం .
ష లు గంధసం ం .

వ న స జం రు ఉప షతులు, త ద న
గం లను శ, ల ప రం రు. స లను,

298
ను వ సూ, ందూ మత నతను గుడుతూ ప రం
ం రు.

రత శం అ ంటు వలం మత ప రం క,
జ ల ప ం , ంరూ లన . ఇ కూ
ఆ పట ఆకరణకు మ రణం నవచు .
వృ ప ం బ న అ ంటు తనకు రసులు ల ,
డు కృషమూ ఎం క ం . తూరు కు ం న డు
యణయ కు రులను దతత క ం ం . కృషమూ ,
నంద అ రు అడ వ జన స జం
ం , చదు ం , రసు య సంక ం ం .
ఇంగం పం చదు లు ం ం . 1909 క ం న
డు కృషమూ అడ డ ట ఆధ న
అ రు. కృషమూ అంద న కుర డు ట
ష . అతడు కృషమూ పట ఆక తు అకమ ం క
సంబం డు. ఈ ర వ న స జం క
శమంత ం . కృషమూ తం రుకు తన
కు రులను తనకు అప ంచమ డు. రు లం
సు ం . . . మ అయ సు
అ ంటుకు వ కం ం డు. రు అజ య
లల సంర ణ ల రు వ ం . అ ంటు
కు తన అజ ం ల దన
ం . ఆ తరు త కృషము ఇంగం ఉన త చదు లు
న ం డు.

డు కృషమూ యుగ రుషుడ అ ంటు పక ం ం .


వ న స జం పముఖ నం ఆక ం న డు కృషము
క మూఢ నమ లు, అ ంటు ప లపట ఏవ ం
ంచుకు డు. ను పవకను న స షం డు. వ న

299
స జం గ ం లు సుకు డు. అ ం దం
చూ కుం ం . క గ ం ం . కృషమూ
ఒక నఅ ంటును, ఆ అనుచరులనూ వం
దుయ బ డు. ఆ తరు త డు కృషమూ టు ,
మం వ నస దూరమ రు.
అ ంటుకు వలం మ సు ందరు హ ణులు తం
అనుచరులు రు. వ న స జం
ం ం . డు కృషమూ అ డు.

1916 ంరూ ం నఅ ంటు 1917 ం సు


అధ ు ం . ఇంగం కూ, ఇం కు ర జన సుకృత
సంబంధం న దన ! ం జ ల ప ం రత
తం ద మం ముమ రం ఉద లు బ న తరు త
అ ంటు త ం .స గ లు, ర లు,
పను ల ఎగ త వం మం ద అ ంటు ం .
తం వ ఘటం అ ంటు ఆకరణ ం ం .
1933 అ ంటు మర ం ం .

అ ంటు 1923 ఇం షు తను అనువ ం ం .


అప వ ప వం ఆ ం , వ న
స జం రు భ , మకర లకు న త రు.
మకృష, నంద ఆశ లకూ వ న స జం
ఎ డూ ప దు.

1917 అ ంటు ఆధ న ం సు స శం
అంట పట నుభూ నం ం . చ ణ
లన . అంతకుముందు అ ంటు రచనల
అగకు ల , అంట ఠ ల క

300
కూ అన లు, అంటు లు వసున టు
ం ం .

ం అ ంటుకు ప దు. ం య పదతులను


జ ల ఆ ర ం , గ ం ం . 1917 ర
ం డుతూ ఖం సుండ , ఉప సం
ఆ యవల ం అధ ు అ ంటు ం . ను ను
జ ల ం ,అ ంటు పలుకుబ
తగుముఖం ప ం . జ లను, మ క , కు ల
రణులకు కుం అ ంటు ప కలు ం .
అస అ నం , ర స త టు డుతున
రత అ ంటు, వ నం ట మ ంత
కటుకధల, ల, అంధ ర ం . శం
మం చదు కున ఇం నకు న ం ం .

ర కల యూ ను ఉరూతలూ ం న
అ ంటు 50 సంవత ల టు పపంచ ప ం ం .
ఆ అ అతు న త దశకు , పతన ం . ఎందుక ?
త క మూఢనమ లను పజల రు ,
న ంచ ను అ ంటు తు వద ం .
కం ఆ కు ందరు జనం ప , డ ,
ర ం , ప ం చు . ను ం
ర లబడ అ ంటు దు. నవ
చనకు పదును తు పజ ముందుకు న .
అ ం మతపర న రచనలు చదు తుం ల
అ ప దం పం నట సుం . ను ల
వ నం ంచక వడం కూ మం అనవచు .

- తు , ఆగషు 1989

301
న సప మం
రత ము ంల న సం
ఎందుకు దు?

ము ంలు రత శం వంద సంవత లు


ప ం రు. దం వ న ధ ము ం లకులకు
శం ఎంద స యప రు. ఇ ం ందరు రు.
ందూమతం స నత ం ఇ ం ల సుంద
ఆ ం రు. యూ తక త ర ం , , మ
గ కత స లకు అం ం న ము ంలు క తమ
ఔన రు. ఆ రు ఇం కు వ రు.
అస మత ఢ ం టుకుంటున ఇం మ
మ రు. రు శ లనను బ న
తరు త కూ ము ంలు తమ గ మర క
ధపడుతూ వ రు. మ ,స రు చూడ
ము ంలు, అసహ ంచుకు రు. తమ క ల
ందు రణమ మత యకులు సుం , న
ము ంలు అసలు స ప ంచకుం , గు
మత యకుల ట నము కు రు. శం ను ను
ము ంల మత ఢ ం ప తం ం . రత
ము ంల యు ను అనుస ం రు అత క
సంఖ ండ , ందరు స సయ అహమ ర
సబబు అనుకుంటు రు. స హదు ం అ ం న
అబు గఫ పం ను ంచగల సంఖ ళ
ంచవచు . స సయ అహమ న
ం ప డు. ము ంలు త ద ను
చద ల డు. ఆ ఆయను " " అ ము ం

302
మతగురు లు (ఉ లు) సూ 'ఫ '
రు.

ము ంల స ల ం న ంకు లు
ం స సయ అహమ అ ప వచు .
ఆయన మత ఢ ం తకు వ అ ము ంలు ఒక డు
ప ం ర షయం స ంచ కూ
ం డు. అ ఘ ము ంల ఆధు క ద కు
ప కలు న స సయ ,పక ము ంల
టు కూ ంకు లు డు.

స సయ అహమ (1817-1898) మ , ను ను
సమన క ం పయత ం డు. ఇ ండూ పరస ర
రు లు వ డు.

రుగు టు లం ఉ న స
సయ , రుగు టును ఖం ం , ము ంలు
యులు ం ల డు. ఒక న ము ంల ఆ పత ం
ం , ఇ ంను గత ర సూ ఆధు కత
సరు టు ల స సయ పయ ం డు. ను ,
ఇ ంలు రు లు వంటూ లు ,అ ఘ
1862 ం ం డు. 1875 ఆం ఓ యంట
క లను ం న స సయ ఆధు క ద ను ము ంల
ంప ల సంక ం డు. య తక న త
గల స లను ఉరూ అనువ ం ల త ం డు. ఈ
ము ం మత గురు లు మం ప రు. ఆగ
గు దలచు క,మత ద వరకూ తనం అ డు. అ
కు సు మతగురు లు తమ ఆ ప

303
అ టు ను ద పబలకుం చూ రు. ము ంల
క ఆ ఆటంకం ఏర ందన ట.

శం ం సు ఏర న డు, అ ఘ స
అహమ ము ంల ఆధు కరణ ఆర ం డు. య ం
అడుప డు. ఇ న ం . అ ఘ ము ం
సంసలకు మదతు పక ం న రు, ం
ంచ స సయ డ డు. ష ంద
సనసభల ధ ం స త ప క ం ల
ం సు ,స సయ వ ం డు. అల జనం
అ ం ఉన త సంసల ధ ం వ ంచ ద స
సయ ఉప డు. ఇ ర
స ం . ము ంల లన జ ష ఉరూ ం .
పజలు డుకు ం ప శ ల ఉత త
ం సు ం . ము ం ఔన ఉరూ రురూపం అ
ం న స సయ రు ను కూ వ ం డు.
ందు లు-ము ంలు కల ప యడం కషమ స సయ
స ం డు.

స సయ ఆయన అనుచరులు ము ంలను


జ ల త ంచ దు. ం క సంస రణ తం
ఆ ంచ దు. వలం ద రు దృ రు. తరు త ర
రు రత య ం ం న
మహమ య సభను రం ం రు. ం
ందు లద , నుం దూరం ం ల స సయ
ము ంలకు డు. శం లన న ల
ఆయన రుకు డు.

304
ల రుగు టు ము ంలు న ద ,అ
ందు ల చర అ స సయ స షం డు. ఆయన
అప ఇం కం ఉ ప సుం డు.
స న లనకు ము ంలు వ కులు
దంటూ, రుగు టు ఎవ ం అ ం ము ంలు
హం న అ డు.

లకులు ర యులు లుసు చ లు ల ,


ఇందుకు ను సనసభల రత ప ధులుం ల రు స
సయ . అ ఉన త వంశసు అందు ప ం ల డు!

ము ము న స లు ఏర యం , స
సయ బు న, ం న సంస రణం. త
సంప ల ద కు బదులు ఇం షు చదు లు అవసరమ
ఆయన ము ంలకు నచ ప పయ ం డు. ందసులు
ంచు దు. సంప య ద ము ంలను
నుకబ న అ డుతున ద స షణకు హదం
యడం ద ల క ముందు డు. త
చదు ల కటుకథలు య ,ఆ లు
తకు వ అంటూ, అ శ కుల న ం పయ లు
జ య త ము ం ద ను ఆయన ఖం ం రు.
వలన ల పన ప తం జ ంద రు. ను
ందస ము ంలకు నచ ద తనకు లుసున కూ ఆయన
రు. అ ం లు ల ం నందుకు ము ం
స తనులు స సయ దు రు. అ
రు ప శ న ద ను ము ంలు చదవ , రు
శ తం నుకబ ం ర కూ స సయ
చ ం రు. త ద ను, ను ను ఆ ం ,
1877 మహమ య ఆం ఓ యంట ం నస

305
సయ ఆ ధం ము ము ంద స న ట
న ం పయత ం డు.

ఎ కల పద ప ధులు సనసభలకు వ పద వలన


అ క సం కు న ందు లకు బలం ల సుం .
మత లు ప తం ంటూ,కుల లుకలు
రగులు ంటున ట ం ధ ం మం ద స
సయ అ యం ల ం డు. అల సం కులు
బ ం ర , అ కసం కులు తనం ర ఆయన
ము ంలను భయ డు.

ం తమ న ద మం నవద స
సయ స షం ము ంలను డు. ం వలన
ము ంలకు ప జనం కూరద డు. ము ంలు అ క
సం కుల ఉద దూరం ం లంటూ ,
త ద ను అభ ం ల న స సయ పరస ర
రుదం పవ ం డు. టు రణులకు ఆయన లు
డు. కనుక త ద ను అభ ం న ము ంలు తం
మత ప వం వలన ద దూరం రు. ఆ
రకు ము ం మతగురు లు ము ంల తమ ఆ ప
ల టుకు రు.

ర య ము ంల అత ంత న త చూ న
మహమ ఇ (1873-1938) తం, ఆధు కరణ ,ఇ ం
నరుదర రుకు డు. ఆధు క పపంచ తు ఇ ం
పదతుల మలచు ల డు. గ
తు టడం ధ ం ద ఆయన డు. కు ల
లను వ ం డు. మ , , జ లను
తం ల డు. అ ల రత ము ం ను

306
త ం డు. క ,ప ర వ ం డు.
య దం, ష జం ఇ ం ల ఇ
రుకు డు. టుబ నం కూ ప ద డు.
జ యవ వస అం ఇ ం పరం ల డు. అ
, ను చు కుంటూ ప లు డు.
ందూ-ము ం ఐక తను నఇ ,క
మహ డ డు. ఇప ఆయన ఆ ం న
' ందు హ ' మం ఆ యం
డుకుంటూ రు. , రత య దం
ము ంలు అల సం కులు తు ర దృ ఆయన
ద అనుకూ ంచ దు.

రత శం ము ంలు ద అల సం కవరం ఇ
,క ప రం డు.

ము ం యకుల టు ర లకులకు న ం .
ం ను బల నపరచ ము ంలను త ం రు. స
సయ అనంతరం, ం భజన ఉద అడం
టు , ం ఈ పయ లు డు. ము ంలు
ందరు ఆ యక న 1906 అ బరు 1న
కల , తమకు ప క క లు, ఏ టు, న త
ల అ డు. 1906 ంబరు 30న ము ం ఏర ం .
అ టుకు ం అ ం . అ సంసల నూ ము ంలకు
ం లు, న తలు రడం రంభ ం . ం
ను వ ంచడం కూ ద ం . ము ంలు య
వనసవం నకుం రు యడం అ
ల రు త ం రు. ం ం నం
చక ప ం రు. అ అంటు ఢ ం వ పటుక
డుతున .

307
ద మం న ం యకులు ఎ
ము ంలను కలు క ల చూ రు. పం త మద హ
ల వం రు ము ంలకు ప క క లు,
న ం లు (Weightages) వ ం రు. ందు ల
ఐక త ట గణప ఉత లు రగ న ల తం,
వ ం తం, అవసర ము ంలకు
ం లు తం ల ం రు. ల ం సు
సభల ల ం ర అనుస ం , య వన
సవం ము ంలను కలు క ల ఆ ం డు.

ఈ పపంచ పం అ క ప లు సంభ ం .
ద పపంచ యు నంతరం, ము ంల ఆ మ జ ం
కూ తుండ , ము ంలు కలవరప రు. ఫ ఉద మం
ఆరంభ ం . అ ద మం ప ం న ం
ఫ ఉద న సు రు. ట ము
అ క సంస రణలు తల , ఖ వ వసను
అంత ం ం రు. మన శం ఫ ఉద మం
న ము ంలు ం సుకు దూరమ రు.
ద వ కుల రు. న మం
ం న గుతూ ము ంలను తమ ంట
సుక క రు. అబు క ం ఆ వం
య ము ంల ం ం రుకూ . ఆ ధం ందూ-
ము ం ఐక త సం ం న కృ ఫల ం . మత
ప కల ద మం నడపడం న ప దం
అ . న కూ రణు అ .ల
ఒడంబ క ప రం ము ంలు తమ మ షం వ నటు
ప రం సు వచు , ఆచ ంచవచు . అ రు
తృ పడ దు. తమ ఉరూ షకు గు ం ఉం ల రు.
ఎ కల ం లు రు.
308
మతపరం ఎవ చ ణ చూడ ద హ అధ తన
ం ఒక ర పక ం ం . హ
అధ తన పక ం న ము ల షయం
స షం రు. ఇ కూ ము ంలకు తృ వ దు.

రత ంగ చ 1935 వ న సవరణల దృ
లకు స యం ల ప ప ల ం ం . 1937 జ న
ఎ కల ధ లు . ం సు ఆరు
ల ఆ క త ం ,అ బ ం . ము ం
తన టు ర మ పద ం , ం
సహక ంచ దు. జ ం రకు వ కం ం సంస రణలు
ర , ము ం జ ం రు వ ం రు. మహమ
యక న టు రణులు పబ . రు
య శ త ం రు. 1939 ం మం వ లు
ఆ ల . రు
టకుం ండవ పపంచ యుదం ర యు ం ర
ం అన . ము ం మ న ం ను
దుయ బ ం .

1940 జ న స శం ము ంలు
ల రు. అంత ము ంలను య
వనం కలపడమ అసంభవమ ం .

ఆ తరు త సృ య యకులు
వ ం ,స రలు ,తగ దు. ం ఆశల
అ శల . మత ప కల సమస లు
ప రం వ ఉద మ యకులు గ ంచ దు.

309
ము ంలకు ప క క లు, ం లు ల
పటుబ న ను ను టును సమ ం డు.
య వనం తమ ప హం అ
అంటుం , ద హ ం డు. జ ప క కం
అదనం తమకు లు ం ల కూ
డు. ము ంలు య దం ం ప ల
ఉ శ ం. హ వ ం డు. ఈ సంఘర క
కు ం . ము ంలు ,
టు ందూ యకులకు ష . ఎప
ము ంల తల అ వన. ము ంలు ం
అ ల ం యకులు ందరు ం అ
ధ పడ దు. ము ంలు య జ య ప క
లు ల ంచ దు. మత ప క ర వ
. అం ం ఆ ం న కు ల ర ము ం
లు రుదం. రు ఇ ం మ ంప ల ,
జ లు కూ ఇ ం పరం ం ల అ రు. జ
ఉ ం అధ ుడు హ అహమ
ష లను స ల స షం డు. య ము ంల
ప రం ఇం ను క ఇ ం .ఇ ధ ం ద
గ ం డు. న
ందు లను మత య దుల , ం , హ లు
ందూ ందసుల క ం డు. ఇ ం జ ం వలం
మతం ండదు. జ లు, ఆ క, ం క, ంస క
రం ల ఇ ం సుం . ఇ ంను ద
మత దుల ఉ శం. కనుక ఇ ం కుదరడం
య దులకు ధ పడ దు. ందు లు ం
ఇం ము ంలు చ ండ ర ఇ ం నమ కసుల
ర .

310
శ భజన జరగడం, ల ము ంలు వడం,
అ ందు లు ఇం వడం చ త గం
ం . అ డు జ న ం ండ, హత లు, మత షం
ఢం ఉభయుల నూ టుక . శ భజన
రణం ఇం ము ంల తం 23 నుం 10
త ం . కుటుంబ యంతణ ము ంలు మత
ంచరు. జ ంచు , క ,ఎ ళ స ,
ఇం ను ఇ ం జ ం సు ల ము ం మత దుల
ల ం. ఇ అప ధ మ షయం ద
గ ం , ల డు. శం న ము ంల
సమస పటుకున .

న మం య ము ం యకులు పద ల ,
ల , జ ల రు. అబు క ం
ఆ హ మం మండ నుం అ రం రు.
మత దం డ డమ ఆయన న జ ము ంలు
డ న రు. ము ం మత యకుల ఆ పత ం
అ ం .

శ భజన జ న ల ఒక ందస ందు ం


హత డు. ంత లం ము ంల సమస ప ంచకుం
ఆ ం .

ం, ర ం ఒక న , ఈశ రుడు-అ అం ఒ వం అ
ం న ం డు. ఒక త,మ త ఖు పటు
రనలు డు.మత మరస తకు ర
ఉపక సుందనుకు డు. మత రణులు రు కుం
ందు లు, ము ంలు కల ప యవచ ం
ఆ ం డు. ము ంలను చు ల స తన

311
ందు లంటుం , ందు లు ర ము ంలు ం రు.
కల మ దలు చు కు , ందూ ము ం
అ హృదయ ర కం ఎవరూ నమ దు.
ఖు , త ఒక అం అస ఒ దు. స సయ
అహమ రం ం న టు దం , కు
ం నమ కం రు క వడం ఆశ ర కరం.
మతపరం జ చూ వ కు ఏ ం
గ ంచ దు.

ము ంలు ప సమస ను మత ప క చూసు రు.


య, నవ దృక ల చూ ల ం ఆ ం డు.
అ జరగ దు. రు , ందు-ము ంల సమస
మరస ం ప ర తుందను వడం కూ భ .
ంస క, క రణుల మత ప క
చూ నంత లం, వ అ య లు తప . మత
అతు న త ంద ,పపంచ పం మ అంద త
అం క ంప ల ర న ంత లం, మత మరస ం
పగ క .

తం నంతరం ము ంలు:
శ భజన జ న అనంతరం, న చక అవ శం
ల ం ం . కు ల ం రూ ం ం రు. అటు
ందూ స తనులు, ఇటు ము ం దసులు కూ కు ల
రణులకు ఒ దు. ట దట యూ ం
వద రు. తమ మతపర న చ తమను ం ల
ము ంలు టుబ రు.

312
ము ంల ఎ కలు ఏర . జ యం ధ
ల ప ం న ము ంలు, అత కం ం సు
రు. మం కమూ షు రు.
జ ఇ ము ంల మతపర న ష ల ఆ పత ం
వ ం ం . 1964 ము ం మ ము వర ఏర ం .
ధ ల , ము ల న చదు న ము ంలు తం
మతపరం ఒ ర అవలం ంచడం రంభ ం . ఇ ంను
తప లనకు గు య రు స ,ఒ దు.
కు ల , ఆధు క ర జ ం న ం లన ప ,
ము ంలు తమకు ఇ ం ప ం ల రు.
ప క నం ము ంలు మడ క తు రు,
ఒక డు ప లన ం న ము ంలు ఆ చ తను
మరువ క తు రు. అల సం కవ లు ప క
అవ ల ర రు రంతరం పతయపడుతు రు.
ము ంలు తమ సంస , స లను ఆధు కరణకు
గు సు ,అం అ దు. జ య అ రం సం
లు ము ం ఓట ద ఒ కుంటు రు. ఇ
ఆస సు ము ంలు తమ మతపర హకు కటు టం
సుకుంటు రు.

ము ంల ఆధు క దృక ధం ల , కు ల , నవ
లువలు ఆచ ం ల , మ సంస ం ల , అవసర న
రకు మ మ ం ల ందరు యువ ము ంలు
బయలు రు. పట స తన ము ంల వ కత
ఎకు వ ం .

హ ద ఆధ న ము ం సత ధక స జం
మ ష ఎ క స తనులనుం ఎదు నవల
వ ం . అస అ ఇంజ ల ము ఏర ం .

313
1971 రు ము ం స లు కూ ఏర ర రు.
రుషులు స నం అ ప క ఒ ం ల
స శం ం . శం అక డక ఉ జం ం న
ము ం యువ యువకులు నవ హకు లకు, ఒ
కు వ ,అ లవం ం . ందసుల
వ , ప వం ఎకు వ ం . రత పభుత ం ,
ధ జ య ప లు ము ం యువకుల కు ల
రణులకు అండ లవ క .

ము ంల ర ల , సంసలు ఆధు కరణం ల


పటుబ న మం ట ఇం శ పం
రు గ దు. ఎ.ఎ.ఎ. , ఆలంఖుం ,
ఎం.ఆ .ఎ. ,ఎం.హ ,హ ద , అస ఆ
ఇంజ , ఎం.ము , అ హ వం ము ంల
ళ ంచవచు . ము తరులు ందరు ఆధు కరణ
షయ ము ంలకు డ డ దం ,
క ంచ ము ంలు సహనం చూపడం దు. ల
ఇ ం మర లు ఖు ప లనలు, మహమ
తం గమ ం న సంద లు . అ ంట డు
స తన ము ంలు అభ ంతర డుతూ రు. ఇ వల
ల ర న ట ర స అంద కం
ముందు ఇం ం ం . రచ తను చం యమ
ఇ తఅ తు ం డు, మత మర లపట
అసహనం ఆ రుకునం .

ఇషప న ము ంలు, కమూ సు న


ము ంలు తం ఇ ంను, అ నుష ము ం మత రణులను
మ ంచక వడం ఆశ ర కరం. మతం మతుమందు వం దన

314
పవచ రు ప ంచు దు. అవ శ దం తప
ందు మ రణం క ంచదు.

ఏర డ అక డ కమూ షు తుదము ం రు.


ఆ ఉద డ మ న రత కమూ షు
ము ంలు స జ , అశ లను ళ రు. ప ళ
తరు త రు ఇం కు వల వ ం .
కమూ షు న ము ంలు మ తరం
వ వహ ంచ క రు. క కమూ షు ము ంలు
ం రుకూ . కమూ షు ము ంలు ఎవరూ
ఇ ంను,మహమ ను, ము ం దనను, ష ను త
ప లనకు గు య దు. కమూ షు న ము ం
యకులు ము ం యకులు పవ ం రు.
ప మ ం మహ ఇ ఒక ఉ హరణ.

రత 800 సంవత లు ప ం న ము ంలు,


శ త అల సం కులు ం ల ర రుణ ం .
ఆధు క కు ల నవ లువలు ంచ యదం
కష తున . ఇందుకు మత ప నం
అ సున . ఆధు క త ద ను ము ంలు
అభ ం ల స సయ అహమ డు. ము ంల
న అ ఆరంభదశ అ ం . లుత స
సయ ను ందస ము ంలు అ రు క రు.
న స ప హం ఆ ం .

డు ము ంల న సం . అ సున
ష ? ఒక బహ త ం, తకం
జ న ష ఆధు కం ం లనడం, -
రుష స నతకు భంగమ నచ . శ

315
ప తుల దృ , మత ర పక న , కుటుం లను
ప తం సు .

ఒక డు, ఖు ప రం కూ , స అ టు రు.
సల ం క సంబం లుండడం యజ నులకు
త దు. డు అ న ల ము ంలు అనగల ? అ
రు రుసం దత వ కపర రుగ ! అ
న రం ల నూ ఆధు కరణకు నుకుం
న హదం న . ఖు ప ం ,
అమలుపర న లు తు.చ. తప కుం అమలు జర ల
రత శం ము ంలు అనగల ? రత స అందుకు
ఒ దు గ ? ఆ షయ రసులనును ంచడం ఒ
చ ము ంలు, ందు లు సు రు.
రసంబంధ న ష ల కూ ఇ ం డ దు.

డు పపంచ పం నవహకు లు రుకుంటు రు.


చ స నత ం అ నవ లువలు గు ం రు.
, నవహకు ఖు గు ంచక ఏం ల
ము ంలు ఆ ంచు . రుషులకం లు తకు వ
అనడం, స సమ ంచడం,ము తరులు అందరూ
రు అనడం అ , డు సమర ? ము ం యువతరం
ప , న టు ండదు. అ
హం షయం నూ, కుల షయం నూ రుష
స న హకు ల సంగ రు ప ం . ము ంల
స నత ం అ రనల సమయం సు రు.
తరు త అస నతలు ఆచ సు రు. సంపను లు
ద స నం చూడ క తు రు. ఇతర మ ల
సంగ ఇక ప నక ర దు. రం లు, రు!

316
త మం ,అ క ము ం లు ఇ ం తకుం
సంస రణలు అమలు . టు ము ం శ .
అక డ బహ ర ం రు. అందుకు ఖు
అడుపడ దు ఈ ము ం వ రుల వ గత తనం
ల , మతగురు లు డ దు!

ము ం మత చ లను (ష ) ము ం లు
ంచకుం ఆధు కరణకు నుకు . ముఖ ం
లు న తులు, ళ నరకడం వం కూర ంస
అ క ము ం లు వద . ఇం
అ , , ల ఇ ం రు లు
అమలుపరుసు రు. అ ఆ ల ము ంలు
ప సు రు గనుక స ం . ము ంలు ప లన
ట ము ంలు తమ చటం ప రం అమలు జర ల
పటుబటడం దు, అ , యూ , న ల ము ంలు
త న సంఖ ము ంచటం ల ర దు.

రత ఒక త ర క ంగం ం . ం క
సంస రణలు ల ,ఒ రస ల , కు ల
ం రణులు అమలుపర ల ంగం స షం ం .
ము ంలు నుం తమను న ం లం , న సం
లదు.

ట ఆధ న సంస రణలు జ .
ము ంలు ఆధు కరణ రం పయ ం రు. ఇ
ము ంలు తు ల టు అ క ష ల
ఆధు కుల రు. ,అక డ కూ మత ందసులు
రగ , న బ రు.

317
,అ ,ఇ ,ఈ ల ము ం కుటుంబ
చ ల ప త న ఆధు క రు లు వ .అ ం
సంద ల ఇం ఇం ము ంలు తమ చ ల
పభుత క ం కూడదనడం అరం షయ .

ము ంల న హదం యగల అం ?
ఇ ం సం రం అ , ర ద ము ం
స తనులు నము రు. ఆధు క య రణుల దృ
ము ంల చదు కున రు ష మ
ఆ ం . ఇతర మ ల వ న మర లు, ప లనలు
ఇ ం నూ .

ఇ ం మర లు, ప లనలు బయ రు య దృక ధం


గల రు నుకుం , త ర న ఆ రం
ంటుం . నప నుం చ వరకూ ందు
ఏం ,ఎ ం అ మతం ం ం . అదం
న స రణుల వలన వరకు సడలుతున .
ఇంచు ంచు ఇ ం అ ం లు .
న ం . స ల నూ ం
మూ లు,నమ లు బలం ం . న సం,
చన, క య ప ల వలన రు వరకూ
బయటప రు. ఎ ము ంల మతగురు ల పటు ఇం
సడల దు.

రత హ ద లు ఎంద .అ
ము ంల ందర న అవ శం ల సుం .

- తు , ంబరు,నవంబరు 1989

318
న సప మం
ం కు ల జం న సం

, కం , య ంల
ం వం అ ం
బ ? ఇం లన ం వం రు
తమ ఆ లను, అల టను ప రం సుకుంటూ,
జ లను మతం రంగ ం , మ తు ల ంచుకు రు.

ద ప ధనలు ఫల న ం , ఇం
ంతవరకు సఫలమ రు. 1920 నుం , ల
మర నంతరం, ం ం సు యకత ం వ రు.
అప ఆయనకు త నంత ప రం ల ం ం . ఆశ ల
శం జ లు ఆరం ం న ం , లను
రంగం ఆక ంచగ రు. రం, ఆయు దం,
పకృ ద ం, ఉప లు, క ర య లు, ఖదరు వడకటం,
ధ ంచడం, ం క కటు టు, మ జ ం ం వ ఆశమ
లకు ఆకరణ . అందు ం ఆశ లకు అం త న
లు ందరు , శ పం ం య పదతుల ఆయన
ష కం న మధ తరగ లు లలు రు.

ం ఆశ ల షణ ఖ న షయం. స
ముఖ ం ందరు ం య రసులకు ందుమూలం
ఖరు అ ం . ం ద కం అ ట ,
మూడవతరగ లు ప లకు ప తం ఖర .
ఆశ లను స జం ం , ర ం ,ఆ ంచడం
ర లం శం వసున సంప య . ఆ రం
ం తన జ య ప రం డు. ఆశమ

319
వ ప రం ల ం ం , ం ం . సబర -
ఆశ లు శం జ న న ం లు .

ం జ ప ం సబత న ం సును ప
ఉద మం ర మతపర న లు
ఉపక ం .స గహం,స య కరణ, రసనపతం,
ర లు, అ ం యుత ఆం ళన ం తన
ఆయు లు ప ం రు. ఇవ ర లం మ లు
డుతున . తం ద మం
ప ంచడం ం చనకు ణం.

ం ఏ ఉద ఆరం ం , అ ఎంత
అ ం యుతం ం ల , వరకు ంస సుం .
ఉద లను దలు న ం ం యుతం
కుం ఆప క రు. మతం సహనం ట ఎంత ప ధం
, అవసర న డు అసహ ంసను
చూపగలదు. ం ఉద ల మతం ట పవ ం న
రకం మత అసహ ణ . ందూ-ము ం
అ ం న ం , తమం
కృ డుగ ! ఆయన క దుట ందూ-ము ంలు చ త
సుకు రు. శ భజన వలన 60 ల ల ందూ-ము ంలు
బ అ రు. వరకు మత ందసు ం
హతమ రు. ముడు-ర ం ఒక న , ఈశ ర అ
ం అ , ఒక భగవ త మ ఖు
టుకున ం ఎందుకు ఫలమ రు? ండు
మ ల రూ ం మతపరం ం అం క ంచ దు.
జ యప జనం సం ం సు డ
లుసు. కనుక ఎవ మ అం టుకు రు.

320
సమయంచూ చం కు రు. - అ కల
దం ం .

మ జ రు ం ల ం ంచ దు.
పజల మతప వం ఏ ఆయనకు లుసు.
అ తకు వ వ లు ధ ంచడం, ఆశమ వనం గడపడం,
అ లలు న తరు త బహ చర ం ంచడం,
అం తం వడం, ంత భం ను వడం
ఇ ం వ పజల దృ ప త న . ం ల లు
సూ పజ ఆక ం , జ మ రు.
మ జ ం న ం ందూమత . మత ఐక త న
ం , ందూమతం ఇ ం, దం, సవం
ముడు యనుకు డు. ము ంలను ందు లను
మతపరం కల ల ం న ం రు. అక ఆయన
ఫలమ రు. ఆయన లు ను అందు
జ ద ప ం న ందు లు, ము ంలు తమ
మ గ పటు వ రు తప వదులు దు.
ందు లు, ము ంలు ఒక న , ఖు - - త
దం ఒ సత మ ఏ మతసుడూ ఒ దు,
ం దం ందూమత ప రం ఇతర మతసులు
ం రు. శ ఐక తకు, తం మతపర న
ఆయు ల ం డుతున , సం
ము ం ఏర , , ం ం కూ .

ం ల ప వం లం ప ం ముందు, సం పం
ఆయన , తన లు సంత ంచు డ న
రును చూ ం.

321
గుజ రుబందరు ం ఒక శ కుటుంబం
డు. ం తం రుబందరు సం న ప . రు
ఐదుగురు అన దము లు. అంద కుటుం లు ఒ ం
ం . ం తం లుగు ళ సుకు డు. ం
త లు ర . ం తం 47వ ఏట 24
సంవత ల డు. ం ండు
సంబం లు శ , రు రూ చ రు. మూ
సంబంధం కసూ కు ం . ం 13వ ఏట
అ ం . కసూ రుగు ం . ఇదరూ ఆడుకు రు.
త ఎ డూ ర ప . జలు, ఉప లు, షవ
సంప యం, రం, తం పట ం మ, ఆదరణ, తం
వృదు , జబు పడ వలు సుం ం గుప క ం
సంఘటన జ ం . ఒక తం వలు సూ మధ
ర వదకు వ డు. మ తన నం తం వద డు.
ర ంత ండ తలు లు తం నటు ఎవ
రు. వ చూ న ం వ సమయం ను
తం వద క వడం, ర సం గం ండడం వలన,
ఏ రం నటు, చర పం అన టు ం డు.

ం ఠ ల తుడు హ ం దు. అతడు


ఒక అ కు రుడు. ం సంర కు ం ల
ర ంచు , అ లనుకు డు. ం రం
ం డు. ర ం ం లంటూ మగతనం
రూ ంచు మ ం వ రగృ లకు సు డు.
ఫ లు, సఫలతలు చ చూ న ం , మ ంఛ
ఎకు వ ం . ఆ దృ లండ కూ
ప ధన ం డు. ర కసూ అ ం
నటు . చదు మం స అ
ం ం . ఆ షయం ం ఓ డు.
322
హ త లండ నుం ం న ఉత లు చ
కుటుంబ సభు లకు సుం డు. తరు త ం అత
ద ంచుకు డు. అక డ హ ర ,
వ రం భ ంచ క, బలవంతం వ ంచుకు డు.
న ప నుం ము ం తు ప వం న ం ,
ందూ-ము ం అ న ం డు.
కుటుంబమం స ంచుకుంటు ం తన తుడు
హ ను ఒక ప న వదలు క డు. ం ద
కు రుడు హ ము ం ర హ
ప వం ప ం న .

ం తన తచ తను సత ప ధన రు. తన
తం , ముగురు ర లు చ , 4వ ఆ కు, అన తన త
సుకు డ డు. మూ ర
బ కుండ (ఆ అ గ ం ండ )
సుకు రు. అ హ ను సంస ంచ
అత హం న రు. స ం అత
న తనం ఎక డబ అక ద ,అ ం ,
ం , గ టు టటు డు. హ గు ం
స లు వ ద యచ త నటు ం
ఒ సుకు రు. ద ం క సంబం లుం వ అన
ఆ లు . న వ వదంతు . సూచన య న
సంఘటనలు తం .అ ం హ
ప వం ం క సుం . వ ర గృ లకు న డు
ఫల న సంఘటన ఒక ం డు , సఫల న
దు. తన ప ధనకు అ
అనవసరమను వచు . స లు ప క వడం
స షణ గ యదు. ఆ కు
డుతున డు కూ ం లు నటు
323
ప ణ ర కం ఆ లు . (చూడు.మహ వ
న య ఆ )

ఇంగండు చదు సముదం న ం , 1888


ంబరు 50 లు ప ణం , ఇం ళ కు అ క
ఒటు , గమ ం రుకు డు. ఇంగం చదు కుంటూ
అసత సత ప ధనలు చూ డు. రం,
సం తం, వ రగృ ల సందర న ఇందు గ . తనకు
అ ంద ప కుం న ం , ఒక
ప దన వ స నగ స బయట టక త ం దు!
ఇం ఆశ ర మం భగవ త, లు, ఖు వం
గం లు ం ఇంగం చ ప తు డు.

ఇంగం చదు సు ం ఇం స త
చ ం . ఆ తరు త బతుకు రు తం
ద ప ణం క డు. అప ం ,
ర , ప వం ప ం . ఇంగం చు డు
సముదం నందున ం , ఆయను గనం న
కుటుం శ కులం ం .అ క యకుం ం
అ వృ (కులవృ వ ) పటదల డు.
ఇం కు వ న ం ం మతపరం
ప వం చూ డ మం యదు.

ం వలన ం న ం ల ప వం
టుక ం . ఇత చంద అ కూ అం రు.
ఇత ం గురు ం డు. 31 సంవత ల ఆ
గురు చ డు. షవమతం, నమతం ం
క , యువకుడు రు స ప ం లం
లు దు. మ అన వ తనకు ఇంగం

324
ప చయ న అ వదకు ఫలమ డు.
క య వద లనుకుంటుండ , ద అవ సం
ల ం ం . మ 20 సంవత ల టు ద తన
"స షణ" ం 1893 బయలు డు. అబు
కం ప న డు. రు కూ స
జ అ రవం ం డు. ద చ ణ
రు చూ డు. సంస రణ రంగం డు. ర యుల
నంద క డు. చ లును
వ ంచడం ఇంగం లుకు ఆ దముద
వ క వడం ం త పముఖం ం .ద
తనకు డు డు ండ హ ను
అ టుకు డు. వ ణు ఇం అనుభ సున
హ ను వ ంచు , తన కుటుం చు
ఇం డు.

కులం నుం న ం , ఆయన ర కసూ కు


మం ళ కూ వ శు లు, ం ప షలు
వ న తరు త కులం డ రు. ద నుం
ఇం కు వ న డు ఘనం స లు
రు. ం తం శు డు సుక రగ దు.
కులప ం లు, ధులు ంచ దు. 1896 ద
నుం ం ఇం వ రు. ఆయన రు ం సు
ఇం ంత ం ం . ఆయనకు 27ఏళ .
ఇం లకృష ఖ ను తన గురు ం
రు. ద ర యుల రుణ ,
చ ణ గు ం ం ప రం డు. త ఆయన రు
యడ క, చ ణ సమస కు స ం
వ ం . కుటుంబం న ం ద వ
వ కతను చ చూ రు. య యుదం
325
ద జ ంప న రు. ద
పపంచ యుదం నూ ఇం జ ంప న
ం రు. ం పపంచ యుదం తం జ
స యం స త ల ,
ఇం లు రు.

1901 ద నుం కుటుంబ స తం ఇం వ న


ం ,వ లు సు మనుకు రు. ఆ డు కలక
ం సు సభల రు. ద నుం లు
మ రు. అ ఒక రయం సుకు రు. 31వ
సంవత రం నుం ను-తన ర కసూ తులు
ల ల , సం గం వద అ న తరు త, సం నం
క న అనంతరం బహ ండడం ధ న ం
ఒటు టుకు రు. అ ం క మన బలవంత న
న క- రక పకృ . పటుబ ఆ ఆ పవృ అ క
రూ ల బయటపడుతుం . బహ చర ం అ ర య
తత ం ఉన త న క ం రు. సం గం కూ
తసు స లనం కుం ఆ దడుకు ఆ శ
పం ంచగ ,ఆవ ధకు డ న రు. ం కం
కుండ ద టఇ ం ం రు. ఆ లు ా
ఆ లు ం న ధలు వర తం. ం రు
తమం తన ధను క చు ప ధనలు
రు. కల తసు స లనం అ ం . తన బహ చర శ
తం వ దశవరకూ ఆయన ప ంచుకుంటూ రు.
కసూ అం క ంచడం ం తన బహ చ
ద లనుం ం రు.
ర , ర ల టద న ండు లు
ం రు. తన నమ లను ఆచ ంచ ందరు యువ
యువకులను రు ,స గహం దలు వరకూ
326
ప ధనలు రు. రం ఒక రు
యువ యువకులను బటలు , లు యమ రు.
ఇదదు యువతులు ఒక యువకుడు నం సూ
సరసస లు ం నటు ం ం .ఆ దరు
అ లకూ టు క ం డు. అ దు.

ర యులు ద స గహం ంచవల న


అం లు ం డు. ఇంగం జ లు
సమ ం డు. వసూ 1909 ఓడ రం ల " ం
స " డు. అందు ం నమ లు లడ .
వ వరకూ రు దు. అప ,ర
లప వం ఆయన క ం ం . ం స
ర ంటును వ ర సంస ం ం రు.

ం తన ర కసూ పట సంద ల
అ నుషం పవ ం డు. ద ండ ,
మల సరన తరు త పదతులు అవలం ం ,
ఎవ క ల డు. కసూ టు
ఆశమ సులు అ ం రు. అ థులు ఇతరులు వ
మల సరన శుభం యమ కసూ ను ఆ ం డు.
అ భ ంచ క, ఇం నుం న కసూ అం
తలు ఆ ను ం బయటకు ం డు. అ ం
రంకుశ పవరన ర పట, లపట ం చూ డు. ం తన
సం నం పట కూ కూరం పవ ం డు. ద కు రుడు
హ ం సుకుం నం , డుకు దు
మ డు. ద చ ం
డుతున డు ఖ సంద ం డు. ం ఆయను తన
ఆశ సు ఆద ం డు. పభుత ం కూ ఖ ను
రవం చూ ం . 1913 అ బరు 28 ం , 2037 రుషులు,

327
127 లు, 57 మం లల స దం వం
జ ం ,అ సు అ డు.

ద 21 సంవత లు ప ధనలు, లు న
ం ,1914 ఇం కు వ రు. గ లు,
స లు అందుకు రు. ఖ సల శం చు వ ,
అహమ వద సబర ఆశమం ం రు. త
ప శమ కుల ప న అం రు.
ప రం ల ం ం .

చంప మందు తుల ప న


న ం శ పం ం . గుజ
తులు దు ం వలన పను లు
ంచ క తుండ , అ రులు ం రు. ం
తన స గహ ఆయు తుల ప న ప ం రు.

1919 ఏ 19 ల స గ ద ం రు.
స గహం అ ంసకు యడం, కు
హత ర డం ఇందుకు రణం. తన అంచ లు
ల లంత త లు ప ణ ం య ం
ఒ కు రు. ఇదం ం పత ం .

1919 హ ం మ తు డ రు. ఆ ట
ం అతుకు ం . 48 సంవత లకు ం త
డు.

ం ల మర నంతరం, ం రుగు
యకుడ డు. ము ంలను కలు క ల ర
చూ రు. ఫ ఉద బలపర రు. ము ంల

328
అబు గఫ ,అబు క ం ఆ ,అ దరులు,
సుహవ ,అ వం యకులు ద మం ం
అనుచరుల రు. ము ం ఓటరు, ం
ఆ ంచ దు. ఈశ ర-అ ంఒ దు.

1920 నుం ం సుకు అన ర యంత న ం


పను ల కరణ స గహం,అ ం యుత చట
వ కత, ర రసన ఆయు లు
ప ం రు. న పజల ముఖ ం మధ తరగ
తన ం రు. 1925-30 మధ తన యచ త
రు. శపర టన రు. ఖదరు ప రం ం రు.
హ జన, నవ వ ప కలు రు.

1930 అహమ వద న ం చ వరకూ


మ అహమ రపడ దు. 1930 ఉ
స గహం ట జ న దం , ం యక
రు గు ం టటు ం . జవహ హ ను తన
రసుడు ం రు.

1940 నుం 42వరకు మ ం క ం రు.


వ గత స గహం, ఇం ఉద లు ం ప
ల డుతున ఉదం . ఇం తరు త
తంత ం వ వరకూ ం ఉద .

తం ద శ తం ద మం మ క , పజ
రంగం న ం , ండు ష ల కు ల
రణులు అలవరచ క రు. అంట తనం ల
ం ఎంత పయ ం ందూమతం న దు.
ందూ-ము ంలు ఒక న ం న ం

329
ఉభయమ లూ డ న . తం ద మం
ఒక లు ం ట ధు వ , గం య
దప న రు, మత షయం ం ఎందుకు
క ం రు! ఈ షయం వరం ప , కు ల
రణులు శం ఎందుకు అల టు స షపడుతుం .

అంట తనం

అంట తనం అ నుషమ ,అ అడుగం ల


ం అ రు. అంట తనం న ంచక
ందూమత తుంద రు. రత జ
ప ం న దలు అంట తనం ం రు.
అంట త అమ ఎవరు? కులం. ఈ ం ం మూలం
ఏ ? మతం. అటువం ందూమతం కుం ,
అంట తనం ఎ తుం ? ఇ అం ద పశ .

కు వద యం అం మ వద యమ అరమ
అం ద ఉ శం. కు ందూమత ప ణ గం లు,
ముఖ ం లు, లు ము సు . దం
ందు ఎ లబడ రు? స న అంట
లం ందూమతం ధ ం దు. అందుక ,
ఎ కల అంట ప క జకవ లు ం ల
అం ద పటుబ డు. 1930-31 లండ జ న పథమ
ం బు స శం అం ద దన
లకులు అం క ం రు.

అ డు లు న ం 'స ' అంటూ, అంట రు


ందు లకు దూరం ద రు. ప దన
వ సూ ఆమరణ ర రు. అం ద తన పటు

330
ల రు. కుల యకులు, మత యకులు ం పట
నుభూ పక ం రు. ం చ శం
శన తుంద రు. అం ద వ ం , ం
నటు హ జనులకు ప క జకవ లు ర న డు.
సనసభల అంతకుముందు 71 లుం 148
వరకూ ంచ ఒ , హ జనులకు లు
నటు న ం రు. ఒడంబ క ట హ జను
మనుషులు స నత ం బతక కుం
ం కృ , ందూమతం చు తగు ,
గత న ం రు. స తనులు సం ం రు.

ందూ-ము ం

ం న కృ ఏర డకుం ం ల ,
ందు లు ము ంలు కల ల ం ల ముఖ ం. ఈ
షయం ం స షం ఫలమ రు. జ యం
ఆయన న లు ర ం , రంగం దూ న రు,
మతపరం ఆయన ఉ లను ఆచరణ ట
దపడ దు.

మ జ న ం , , ల ఆప
రు. జ లకు మ సంబంధం ద మతం
అం ఏ యద ం తన స షణ
య ధ అ రు. రత శం మ జ ం ఏర ర ల
న ం న ం , రం, అ ంస, అరనగ ం ండడం,
మతగం లు పటు ర స లు జరపడం,
ఉప లు, ర లు ఇ దుల రు. అ
మ ల ంశం ఒక న ం ప ప రు. ఈ
ష ఏ మత స తనులూ అం క ంచ దు. ఎవ మతం

331
ప . ఇం మ ప అనడం, కల జ య
ప జ ల తం షయ . ం నప
ప నుక ందూ ప చూ న ము ంలు, ఆయను
అం క ంచ దు. ం సు ందూ ఆ ప రు
చూ రు.

ము ంలను ం సు అ ల , శ తంత
టం కలు క ల న పయత ఫ తం ల
ఒడంబ క వ ం . ము ంలకు ప క ఎ కలు జరప
ఒ కు రు. ఫ ఉద ం సమ ంచడం నూ
ఉ శ ం న . ము ంల రకు ం దూరం
తు డ , ందు ల ఆసకులు ప ంచు వడం ద ,
స తనులు మ ం రు. వధ ధం కూ ము ంలకు
వ ంచ ద ం అ యప రు.

పభుత ం ఏ ఒక మ అం టు ండ ద , అ
మ లు ఒక గనుక,పభుత ం అంద స నం చూ ల
ం ఉ శం. రత శం ం అ యం వలన,
ఎ , ందూ మ ంటుంద
ము ంల ఉ శం.

లనడం ందూ వ కత న ద , ఇ ం
ప కతను రుకుంటున ద , కనుక కు ను
వ న ం ప ప రు. ందూమతం-ఇ ం ండు
న ం లకు ప ధ ం వ సున టు ను
అం క ంచన ం అ రు. త-ఖు ల వం
ఒక న రు. (చూడు : ఆనం . ం సం తం
టు ందూ అం ము ం -ఎం. . ం 1942 అల )
ఇక ము ంలు ం వ ం రు. ందు లూ

332
ఆయను అనుస ంచ దు. శం ము ంలు అందరూ
ల స తన ందు ల ఉ శం. యం
సమకూర డం , ం భదతలు అం ంచడం ,ము
రుదల, ప శుభత, డు, ర వం క లు
క ంచడం పభుత దృ ము ంల , ందు ల
ంటుం అం రు ం . కనుక పభుత ం మతర తం
వ వహ ం లం రు.

ం వ దశ తన అ లు రు ,
కు ల జం అమలు జర ల రు. మత ష ల పభుత
క ంఏ తం ండ ద రు, ం సు తం
యకులు కు అనుకూలత చూ రు. శం భజన
జ ం ంటుదనుకు రు. బలవంతం ం
ఒ ం రు. మతపరం జ న భజన వలన ల మం
చం కు రు. మత లు ఇం . ం
ం ణ అ ంతవరకు కం మత ంస
ఆ ం . ం లకు రుదం శ భజన జ ం . ం
కు ల జం ఫల ం .

ం ఫలం వ మూల ర లు లుసు వడం


అవసరం.

ం ఫల ం

మతం ం స అరం సుకుం , ందు లు


ము ంలు కల ల ం ర ం న రు. ఈ " జం"
అ ఎవ ఎ అర ,ఎవ మతం క ప తనం
అ టు ల , ఇతర మ ల కం తమ పద
ం రు. అ అను క మ లు ట , న

333
తరు త ండ . మూరం నమ డం, ప ంచక వడం అ
మ దులు. మతం పట క న అవగహన,
ప లన, టు త లు మతం సడ తుం .
ం కూ ందూమత సంప ల ము నవ .
అందుకు ఆయన ందూమ ఏ డూ యం
ప ంచ దు. అ ం పయత ం కూ య దు. కం
సమస చూ డు. అ మత దులకు నచ దు.

తమం మ అం టుకున ం , వ దశ
దయ ం . భజన , ల ందూ-
ము ంలు చ న తరు త మతం ప లు
ం దు.

"మతం వ గత షయం వ మ
అ టగ జ య వన రంగమం చక బడుతుం "
అ ం 1947 హ జ ప క రు ( 16, 23, ఆగషు
31 సం కలు) పభుత ం ఏ ధం నూ మతం
కూడద ,స యం య ద ఆయన అ రు. పభుత
స యం న మతం వలన ధలకు గు ం.
పభుత ధుల ఆ రప మతం, మత దు అ రు
ం (చూడు హ జ 1948 23) అందుకు న ం డు
పభుత సంస మతం ం .

ం ం ం ?

తం ద మం ను తన వంతు యడం
మ ఆయుధం , ం ంతవరకు ం రు.
ఆయన లు లు, జనం రంగం దూ రు. అ
అటు ందూ స తనులు, ఇటు ము ం దసులు ం

334
లను వ ం రు. జ య ప జ ల తం,
కల ఈశ ర-అ ంఅ , ఉభయ మ ల
రు, ఎవ ప దనం అనుకు రు. ందూమ
ధ ంసం సు డ ందూ కరడుగ న వ దులు ం
క ర రు. ము ంలు ం నమ కుం , తమ
ఏర రచుకుం మ రు.

తంత ం వ మతం ర సున త పభుత ం


పట అనుస ం న నం ం స ష ం .
అప ఆలశ ం . ఏ మత మరస త సం
ం ఆ మత ందసం, అసహనం, ంస ం
ఆహ త డు.

మ అవగహన సు వడం ం న క ర
పద ం రు. య పం ఏ డూ ఆయన బట దు.
అందువలన ం ఫలం క తప దు. అ జ య
రంగం మత లు డ లన
స ం . , జం, కమూ జం, ము ం ఇ ం
ల ఇ ధ మ ?అ ప , ధ ం
క అను వల వసుం . 20వ శ బం ం య
అ ం ల తం ద లు జరగడం ప
షం. భ ష తు త ల రు ఆదర ం సు గ న
అ ం యుత పదతులు ం అవలం ం రు. మతపరం
ఆయన లు ఫలమ . కు ల
పదతులకు శం గ దులు య ం మత
అసహ గుర రు.

- తు , ంబరు 1989; జనవ 1990

335
న సప మం
స లు న హదం ?

రత శం స లు వరం మూ
ఆక సు రు. ం నం ము ంల . ట దట రళ
అడుగు న స లు, మ శం రు.
యూ నుం వ న వలస - జ దులం స .
ఆ ధం రు , డ , ం ,ఇం షు రు పత ం ంత,
ప ం మ ంత స శం రు. ఈ
ఇం కం రు రత శం రం ప నం
ం రు. మత, ం క ష ల తటసం
ం లనుకు రు. శం సం మ ప రం
ఉ శం 1698 య షలు రు ల ర ంటు
చటం ం . శం రం లం మతం
ద కం తన క నం ర ం ం .ఆ
ప రు సు రు య దు. 1546 నుం రు సు రు
థ ఖను బలవంతం రు రు. య
మ ల ఆం లు రు. థ మతం
ం ండ తక ర .

లకులు ందరు తటస ఖ త ంచ ,


మ ందరు సవ మత ప దన దు. కనుక మత
ప రకులు 1705 నుం తమ ర క లు ప తం
ం రు. రత శం మత ప పభుత పరం
ల పయ 1793 ర ం
క ం ం . 1813 శం సవ మత ప రకులకు
అ క నం క సూ ర ంటు ఆ దం ం .
అ నుష న ందూ ఆ లు ల ం ల
336
షన లు పటుబ రు. స సహగమనం, అంట తనం
ందు . యం ం ం గవర జనర
స సహగమ ంచ ర యుల మదతు,
సహ రం డు. మ హ వం రు
అనుకూ ం రు. ందస ందు లు వ ం రు. కుల
క ందు ల వంశ రంపర ఆ సంకమణ
ద న హకు లు మతం రు కున .ఇ
జరగ ద 1832 ం బంధన ంద ం రు.
స తనులు ఎప క డు తమ మత షయం
ప లకులు క ం సుకుంటు రంటూ
అభ ంతర డుతూ వ రు.

లకులు 1850 చటం సూ మ రు కున


స అంద సంసల ధులు
సమకూరు మ ,మతం రు కున తం ర ణ
క మ రు. అ సవ షన లు సంస
రం ం . కు ల ర ద ల
పభుత ం ం . ందూమతం ప దం నద
స తనులు ల రు. 1857 రుగు టు అనంతరం
న పకటన సవ మ బలవంతం
రుద మ రు. మతం క ం సు మ రు.

19వ శ బం మధ నుం పభుత ం ష లను


య ం ం . మతపరం తటసం ం మన రు
ఆ సూ రు. సవ మతం ందు
ర డం న ం . ష లు ఇందు పముఖ త
వ ం రు. పభుత అజ తమ ండ ద
ష లు, సవ మ పతులు పటుబ రు. క
పభుత పటు సడల , సవ మతసంసలు తమ మనుగడ

337
ం . 1927 ర ంటు చట ఇంగం
ష లను య ం ఇం కు పంప ఆ ం .
మతం పభుత ం తనం వ , ఇం
ర క లకు చ ం .మ పతులు చట
స తంతు పభుత ం స తం ంటూ
వ రు. ఏ రూ పభుత ం నుం ల ల
ర హణకు ధులు ల సుం . ఇంగం చ పభుత ం
నుం ల ల ర హణకు ధులు ల సుం . మ
థ , , య , ఖలకు ం పభుత ఆదరణ
ల ంచక , స యం అం . రత శం
సవ మత 1948 31న స
ప రు. అంతవరకూ న రత సవ మత చ
రదు ం రు. (The Indian Ecclesiastical Establishment
Act)'

రత ంగం ప రం మత చ అంద న .మ
య చ అనుస ంచవచు , ఆచ ంచవచు ,ప రం
సు వచు . పభుత ం షయం వలం ప గ ం,
, ప కటు ల దృ క ం సు వచు . ఆ
మత సంసలు తమ సంస న ంచవచు . ఆసు
సంక ంప సు వచు . చ బ తమ సంసల, ఆసుల
లన ంచ ంగ మతపర న
హకు లు వ . ఇ ఆస సు సవ షన లు
తమ ర క లను శం ం రు. సంస ,
ఆసుపతు రు. అల సం కవరం స లు
ప క హకు లు ం రు. శం ం ల స ల
ర క స తన ందు లు అభ ంతర డుతూ
వ రు. ఇ మతకల లు వరకూ .

338
రళ సవ సంసలకు పభుత ధులు
అందుతుం . 1957 సంబూ ముఖ మం
కమూ సు పభుత ం ఏర , స ల మ త ం
చటం రు. ప రం ప తుల మత
సంసల జ అవసరమనుకుం పభుత ం
బటవచు . సు ం రు ందుకు అభ ంతర ం . అ
ల వసూళ , ఉ యుల మకం, ల
ం కమబదత ం టటు పభుత ం క ం
సు వచ సు ం రు న . రళ స లు
కమూ సు పభుత వ క ఆం ళన వతరం రు.
తంత ం వ న తరు త రళ స ల పవరన,
ం సు న మదతు వలన, కు ల జం అరం
ం . మతం జృ ం తన ప స ం ం .

1909 లకులు ఇం మతసులకు ప క ఓటు


హకు రు. ప రం స లు, ము ంలు, కు లు
తమ మతపర న అభ రులను ఎం క సుకు హకు న .
సనసభల ఆ ధం మత ధ ం ం . రత
ంగం రూ ం ం న తరు త పద స రు.
లకులు కు ల వ క ర మ
త ంచ , స లు ఆస సు మత
కృ రు. రత ంగం ప రం మతపరం ఎ ం
పను లను వసూలు య దు. పభుత పరం మత
సంసలకు ల సున స యం ప ం రు పను ల
నుం వసున . కు ల రణులు బ య పభుత
మత ర డ ం . కృష , ం రణులు
కు ల బ . హ ప రు.

339
సవ మతసులు 1953 గ స శ
మతపర న ష ల వ కుల చ కు
వద ల రు. సవ మతం ద
పదతులు మత షన లు సూ రు. ఇ
మత ందూ మ లు, ఆ ర
వ వ లు, ష, షం, అ య ం ఆం ళన
వ కం రు. (హ జ 1935 11 సవ షన లు,
ఇ ఇం , 1941 నవ వ ) మత
చట ఆ ల కూ ం అ రు. (హ జ 1935
11) సవ ష లు షయ ందు ల ర
ర సూ వ రు. స లు న శు
ందు లు ర కూ ం ఖం ం రు.

తం ద స లు మత తరచు
మతకల లకు చూ రు.

స ల మర ల వలన రత శం , ముఖ ం 19వ


శ బం బహ స ప త ం . మ హ
, శవ చంద ందుకు దర న. ఆర స సవ
వ కత చూ ం ం .

తరన భరనలు .ప తం చదు సవ మత


ప ర ప వం క ం ం . ద కం సవమత
డ ం . ద ం, ద , ఆ రం అ లు ప ం , సవ
షన లు రుమూల ద ఆకటుకు రు. హ జను
మత ట యగ రు. బలవంత న
శ స లు శం త రు. మత షయ
స లు పడ దు. అ తమ హకు రు

340
సు రు. సవ మతం యం ద టంత వరకూ
రు.

జవహ హ ప సవమతం రత శం
న నద , ఇంగం కు క ముం రత య
స లు వ ర రు. (1955 ంబరు 3 హ సభ
పసంగం)

సంసల మత ధన సున స ల ర పట
ందు ల రసన వ క ం . మతం అ సూ
అనకుం ట ష లు ంచడం
స ల ఎతుగడ అ ం . మత ప రం సుకు చ
షయ ఎ అవ లు, చటప తులు , స లు
పడ దు. బలవంతం మత జరగ ద
ంగం బుతు , ఆచరణ ల డం కష
ం . ంగ తల .ఎం. ము , వల ప
వం రు మత చ ను సమ ం రు. అ క వరం
స లు డుకుంటు రు.

మతం రు కున ప రహకు లు, ఆ హకు లు ర


1850 రు సనం రు.

ందూ ఆ సంకమణ చటం అందుకు రుదం ం .


మత రు హపర ల ందూ వంశ రంపర
చటం (1956) ఉ ం రు. మతం సంస
హ జనులకు పభుత క లు ండవ 1947
ం పభుత ం సనం ం .ఇ ం ర తర
లు సు . మతపరం వ న చ ణ
కు ల రణులకు వ ప బంధక ం . సమస ను

341
మనుషుల పరం చూడక, చ లు ట డు మ
దృ టుకు రు. సవ షన ల పట ఒక న స తన
ందు లు రసన వ కపరుసుం , ఉ ర దులు
వ పసు ం రు. చు కుంటూ తమ
ల షన సూ ళ పం సు రు. "కమ ణ"ను
గ గుడుతు రు.

తం నంతరం శం సవ షన లు ప తం
1952 4683 వరకూ వ . ఇందు
యులు ఎకు వ ం రు. ఉత త
సంఖ త , యులు ఆ వ రు. స ల
చదు ల పట , నఅ ష
పట శం న చూ న . 1952 నుం సవ
షన లకు లు వ డం అదు రు. వ దు న
ందూ స తనులు సవ వ కప ఉధృతం
రు. మ జ ప ష , య స యం వ సం ,
ఆర స , ందూ మ సభ ం ర క లు
బ . మధ ప , స లకు వ కం
ందూ మ సభ న ఆం ళన వలన 1954
సం మధ ప (పరగ లు) పభుత ం య ం
వ ం .

స లు మత ర క లు ఎకు వ అ ం
లను, రం లను, మధ ప ఆ సులను
సు ర ందూ సం లు దు .
సంఘం రణ జ ం . 1956 (ఏ 18) క
ల ం . ఎం. . గ రునుం
అ నప న యమూ , ఆరుగురు సభు లు కూ
రణ సంఘం రు. ఇందు ఎ . . అ

342
య స డు కూ రు. రణ పట థ కు లు
అభ ంతరం రు.

రణ సంఘ కను బ , మత శ ఐక తను


న పర ఉ శ ం జరుగుతున . ము ం వ
స లు కూ ప క ( ) రవచు .
మత సున షన లను ఉపసంహ ం .
యులను అదు . మతప ర చ ను
ర యుల ప తం టు ంగ సవరణ .
మత ప ల ం సనం కూ ఉత త
ల సంఘం ం .

పభుత అనుమ కుం సవ మత ప ర గం లు


పంచ వ ద రు. రం ష పభు ల
అ ల , మతసంసల క ం ండ ద అ రు.
సంఘ రసులను స లు వ ం రు. హ కృష
హ ,అ కృష వం రు కూ సంఘ
రసులను ర ం రు. స తన ందూ మనస
సంఘ కప ం ం ం . కు ల రణులకు
ప వ కతను చూ న కను అప
శ పం చ ం రు.

స ల-కమూ సుల బూచు ట!


కమూ సులు- థ కు లు శం కు ల జం
ఆడుకు రు. రళ థ కు లు కమూ సు
సు వడం ష లకు ంత ం . అ ం కమూ సు
మదతు రులను మతం నుం మ ష లు
ం రు. 1960 రళ కమూ సు బలపర న

343
థ కు లను ండం ఆ ష రు. కమూ సు
టం బలపర , ఓటు నటు అ ం
థ లు గుర రు. ఇ అ యమ కమూ సులు
ం రు.

సభ త ల కమూ సు సభు డు లు
ప శ డుతూ జ య మతం చు క వ
ఆ ల రు. థ చ జ యప జ లకు
డ ఆ ల లు ఉ ం రు.

కమూ సుల లు ఓ ,ఆస కర న చర ం .


తమ ఆ క ర వ కం న జ య
ఓటు యవద అవ శం థ కు లకు న ద
ంమం .ఎ . ం రు. ఇందుకు సు ం రు
రు ఉదహ ం రు. స తన ందూలు, ందరు ం
రు తం లును సమ ం రు. లు
ందను ం .

సభ మ కమూ సు సభు డు ఎ . .పరు క


ప శ న నం కూ ఆ ంచ దు. ర ప లు,
స లు జ య ప ంచ ద
ంద ంశం. 1961 బవ వ న అన ర
సభ రస ం ం . ఈ ధం కు ల వ క
రణులు చటసభల అ రప ం పద సూ వ ం .

రత శ నం మతపర న చదు ల
మన పథమ మం అబు క ం ఆ
అ యప రు. ప హ వ ం రు.
స లు మతం అనకుం , తమ ఠ ల ట

344
స తరులకు న , ందు లు ఆ క
లువల ట ల ందరు రు. .
జ తం మతపర న ద ం ల రు.
ఏ ఒక ధం మత ద ం లన మ ,
ఎ .ఆ . ( రత ప న యమూ ) రు అరుం ,
॥సం నం ద న రు రు. సం లు,
ముఖ ం కృష సంఘ క తం ఏ ఒక
అ మ ల కల లగ చదు ం .అ మ ల
ఐక సూ లు ల రు. అ స లు ఇందుకు
అం క ంచ దు. అ మ లు ఒక అ సూతం ఏ మ
అం రం ద గ ం .

ఒక మతం ం ఇం మతం కూ ఇక మత
?" మతం, డు, వ వస ప " అ
సూతం, నమ కం మతప రం గుతుం . మత
కూ అం . అ మ ల ంశం ఒక అనడం
జ కల ఉప లకు ప వచు .
మతకల ల అనంతరం ం ఉప లు తరచు
సుం రు. మత యకులు, ము లు, రులు,
ద లు ఎవరూ అ మ లు ఒక అ సూతం
అం క ంచరు. ం తన ంతం సూ ప రం
రు. ద తం సూత ప ం రు.
అ సవ ఠ ల రణ రనలకు
అం క ం రు. ఇ ఎదు త వదను నప త
ధన తరగతులకు తప స నక ర ద సవ
సంసలు . సవ సంసల స తర
రనలు ండక త ద కలక రు రు
ం .(1957 ఎ.ఐ.ఆ . కలక ట 524)

345
శం స లు రంగం వ కృ రు, సు రు.
' కమ ణ ' జ , ముఖ ం మధ తరగ , ఉన త
వ లకు సద యం న . థ క, నర నుం
ం ద కు ల పంపడం స ం .ప ష
కూ న ద ం చదు లు . స లను
అనుక సూ ల , నగ ల ప తం ంటు
త . రళ రంగం అ స త
అగ నం న స లు, ం వం ండ ం
తమ నం జ ఆకటుకు రు. గుణం
స లు , య షల మత ధ యడం కూ
మత , ఎతుగడకూ, పటుదలకూ సూచన .
అవసర ందూ ఆ ర వ వ ల ప కటు టు
సూ , మతప రం సు రు.

స ల మతం న న ందూ ల
అంటుకు . ముఖ ం కు , అంట త
ంచడం రం. ల ల తం ఉన త కు లు,
అంట రు కూరు న సంద లు .
కు ంతర లు సు వడం దు. ఎ కల తమకులం
అభ ఓటు యడం స ల న డ . మతం
నప కు ల లువలు క వ
ర ల న . ంత , మతం న కులం
ండ దు. ఆ దృ మతం న హ జనులు పభుత ం
క లకు అనరుల రు. సవ హ జను ందూ
హ జనుల స నం చూడడం దు. ఆం ళనల ఫ తం
"ఇతర నుకబ న తరగతులు" ప గ సు రు.

రత శం కరణ, నవ లువలు, వ చ
ంచ స ల ద వరకూ ఉపక ం ం .

346
మతపరం వ వసలు, కు లు, ప లు, మత
కు ల అడు . స ల బల ం శం
ం ల ప తం. మతకల లు కూ స ల
పరం న తకు . శం జ తం 3
త . మతపరం సమస లు ప రం ల
స లు రుకున ంత లం కల లు తప . అంద ఒ
చటం ం ల అం క కు ల జం వసుం . అందరూ
చటం ముందు స నం అ అం క ంచక, స లు ము
ప కచ రుకుం మన కు వసుం . అందు
న స ఉద ప ం డ న స లు,
పత ం అడుపడుతు రు!

- తు , బవ 1990

347
న సప మం
న కు ల అవ ధం

రత శం కు లకు 500 సంవత ల చ త న .


గురు న ం న కు ల మతం అటు ందు ల, ఇటు
ము ంల ఆ ర సంప లస తం వ ం . గురు
పరంపర సంప ం కు లకు అరు న
ఆ గంధం ప ణం న . గురుముఖ ప తం
కు లు ప గ రు. కు లు క త
ప ణ ం రు. ప క దుసులు ధ ంచడం, కృ ణం
ధ ంచడం, టు ంచడం ప కత. కు లు
ందు ల గ న ం ం , తరు త
అ యం రు కు రు. ము ంలకు ఏర న ,
తమకూ ల రు వ రు.
కు లు ప క గురు లు ంచుకు రు. ఈ
గురు లకు ప త న ఆసులున . మహంతుల
తులకు అజ న . మ
గురు ర పబంధక సంఘం గురు ర ఆసుల
అజ వ సుం . వంశ రంపర ం
ర సున తుల త 1925 చటపరం
రు స ప రు. ఐ ళ ప యం ఎ కల
కు లు ఎను కు సం మతసంసల తనం ఏర ం .
ఈ సం న తనం దృ కు ల కల లు
సంభ సు .

1920 ంబరు 14న మ అ ద ఏర ం . అప


నుం కు లు మ జ రు. పం
కు జ తం 13 త .అ సనసభల
348
జ కు ం న ధ ం ల సూ న .
ద మం ముమ రం తుండ కు ల
ందరు ఉ ం ం యక న శ తం
కృ రు. ఇందుకు న ం క ం ఆధ న
కు లు ం సును ప ఘ ం రు. 1942 ఇం
సందర ం కు ల క బయటప ం . ల
ర ల ం . కు లు ం ఏర ర , ం సును
వ ం రు. (1946) వల ప వం రు కు ల
ప క ను వం వ ం రు. శ
తంత ం , కు ల ర దు.

లంటూ తం నంతరం స ం
ఆం ళనకు నుకు రు. 1949 ఆయను ర ం ం రు.
అ ల రత అ మ సభ 1951 లూ
జ రు. కు ల ప మ ం లంటూ కు లకు
ప క ష ం ఏర ల స హ కుం ం యక న
ం రు.

కు ల ం సు,కమూ సు, అ లకు


ం న రు రు. అందరూ గురు ల తనం
చ ం పబంధక సంఘ ఎ కల తలపడుతూ వ రు.
స ం 1954 సం ప ఎ క రు.
కు ల మతం- జ లు డ య వ ఆయన రు.
ం సును వ సూ కు లకు ప క ష ం ల రు.
ందు లు పం బు కు లను అంతం
యదల ర రు. అ ం ం ం ళ ట
ం నం అ రు! (1956 అ బరు 2)
మతపరం కు ల ఆస డుతూ , జ యం
ం ం ల రు.

349
పబంధక సంఘ ఎ కల స ం 1958
ఓ రు. ఆ తరు త పబంధక సంఘం
సభు లను య ంచ , కు లు ఓటరు
ర చ 1959 రు. అమరణ ర
బూ న ం ను ం ంప య హ ఒక సం
య మ రు. పం ష ం ల ం
న ం రు. 1960 ఎ కల ం పబంధక సంఘం
రు. పం సు ఆం ళన బ రు. అ సం
ఫ ం ను ం రంగం ం రు. ం కు
వ కం మ వరం బయలు ం . జ య లు
మ పబంధక సంఘం ండ ద పం ముఖ మం
ప ం 1959 సూ ం రు.

1962 అ బరు జ న ఎ కల ం రు. అప


నుం న కు లు కల లకు రు. హ ం
వరం 1965 సం ను అ ద నుం బ ష ం ం .
1967 అ ల రత కు ఉతమ ం దుగ
యక న ఏర ం .

1966 పం సు ఏర ం . స ం 1967
నవంబరు 22వ చ రు. స గు ం ం యక న
పం ఏర న అ ద మం వరం అంతరత కల ల
వలన ప ం . న ము లు 1968
కం క .అ కలు ఆగ దు. స
గు ం ం ఒక ము కు, ప ం ద మ ము కు
యకత ం వ ం రు. ఇ , కల కలు
తుండ , చం ఘ నగరం పం ం లంటూ
సం ఫ ం ను అందు ఆ హ న డు.
1972 మ అ ద అ ఏర ం . గు బ ం

350
యకత ం వ ం డు. సం ఫ ం
జ లనుం ర న , మ రంగప శం రు.
1973 జలంధ మ అ ద ము ఏర ం . ఈ
ధం అ ద కలు గందర సృ ం .
ను ను టం , వ ద ం .
ం సు ళ ంద అ ద యక
బలపర ం . అ డు ం ంమం రు.
కు ల ఒక వరం వ రయం సు కు లకు ఖ
లన . ందరు కు లు ఇందుకు అం క ంచ దు.
ఖ న రు భ నక వరణం సృ ంచ
రం ం రు. ల ణ ందడం, ఆయు లు
క ంచడం వ జ ం . శతు సం రం ప రు.
ప ఇం ం హయం పం ప
ం .అ దులు గురు లను, అమృ స
స రమం ర ంగ ఆక ం రు. కచర
సుకు రు. కు లు అ కులు చ రు. ఇ వ
రసనకు గు ం . ప ఇం ం భద బం న
కు లు ఆ ను చం రు. నూ, ఇతర
కు లను చ ర తం చం రు. ఆసులను ధ ంసం
రు. ఈ సంఘటన కు ల మం ం కు,
ందు లకు దూరం ం . రణ సం లను
య ం ఉపశమనం జరగ దు.

1989 జ న రణ ఎ కల కు లు ందరు పం
నుం సభకు ఎ క రు. ష ప లన న
పం అ దుల చర అదు ట క రు.
. . ం ప పం కు ల సమస
ం యుతం ప ష మ రు. ం ప
న ంత లం కు లు ంతం వ ంచ దు.
351
మ - జ లను క న కు ల సమస
జ ల న . న , కు ల కు ల ర
ఆటంక .

- తు , 1990

352
న సప మం
ందు లు మ న సం ఆరం ం

రత శం ందు లు అత క సంఖ రు.


ము ంలు అల సం కులు. స లు మ తకు వ. కు లు
ఒక ష ం అ కం రు. దులు, లు కూ
అల ం రు. అల సం కులు భయపడడం, తమ
సంస , మనుగడను డు లను వడం సహజం.
అటువం ర అ కసం కు న ందు లు
కనబరుసు రు. ముఖ ం సం లు ందు ల
సంఘటన ట తరచు ఆం ళనలు సున . ము ంలను,
స లను, కు లను చూ చ డుతు రు. సంకు త
ల పజ ఆ శపరుసు రు. మతకల లు
అ డ డూ సంభ సున . మత లు రంతరం
పబలుతున .

లన , ం ం ఎతుగడలు
కూ , ందూ-ము ం లకు హదం .
స లు ర డం మదతు ల ంచడం వలన
అక డక డ సవ- ందూ లు పబ .

ం సు ఏర న శం ఆర స పబ ం .
ం అ దవరం మతపరం ందు లను
ం . జ మత లు ప శ న
లగం ధ ల గ ఉత లను, ట
ందు ల ఐక తను డు. జ అ క పం
ప ణ ం ం . ందూ-ము ం లు చ .

353
ం అ దులు వ కం ంసను
త ం రు. య , వం తరం ట
ం త కతను క రు. ల , అర ం , లజప ,
చంద ందు పముఖ త వ ం రు. ము ంలు
ం సు ము డ మనుకు రు. ము ంల
సంర ణ జరగదనుకు రు. అ దుల మత లు
భయ ంతులను . ం కు దూర ము ం
టుకు రు. ద మం అం అంటన రు.
మం య ము ం యకులు ం ఉద
, అత క ము ంలు రు ంటూ వ రు. 20వ
శ బం ద గం ందూ సంఘటన సంసలు .

ందూ మ సభ
ంఛనం ందూ మ సభ 1907 ఏర , అంత
వ వ కరణ ంద దు. ఆర స శు ఉద
బలపర న ందూ మ సభ లుత బలం దు. ల
షు డు బయలు న వ ందూ మ సభ
పముఖ యకుడు ఆ ర ం డు. ము ంలు న
ందు లను మ శు ందు లు ర రు
కృ రు. ము ంల ందుకు రసన, ప ఘటన
వ ం .

ం సు మ సభలు జరుగుతుండ 1923 ంవద


ందూ మ సభ కూ దస శం జ ం . ము ం
యకుల స ందూ పముఖులు ందు
ద మదతు పక ం రు. ందూ మ సభ
యకుడు ఆ ర ం న ర వ న
" ందూత ం" ప ణ గంథం ం . ందు ల

354
సంఘటన ప న ద ం . ం కూ ందూ మ సభకూ
అ లం య ం కుదర దు. 1930 తరు త రు రూ
ఎవ న రు రు. ఎ కల ం కు
ందూ మ సభ అభ రులను ం . వ త
ర చనం ఇసూ, భరతభూ తనద ం ప రు
ందు న , గడ న రం ందు ల
పవ ం డు. ందు ల ము ంలు క యర ,
అను స దం చూ ల వ అ రు. ందూ
మ సభ అధ ుడు న వ తన వ
ఉప ల ము ంలను ం దూరం డు.
ందు ల తం ఆయన అనుకున టు సంఘటన
సుక క డు. ందూ మ సభ జ ల
ఏ డూ బ ంద క ం . వ ందూ
మ సభ ందు లు ంతం సు దు.

ందూమ సభ వ యక న సంస రణలకు


మదతు పక ం ం . అందు హ జనుల లయ ప శం
ఒక . అంట తనం లన .

తంత ం వ క, ందూ మ సభ అఖండ ర


ప న . - ఇం కల ల
రు. ఇందుకు అవసర యుదం మ రు. వధ
ం ల రు. శు ఉద మం ల రు. ందూ
హచటం ల ం ల రు. ర ంధ క ణ
ల రు. వ ప ప ప రం రు.
" జ లు ందవం . ందూమతం క ర
" ందూ ష జం ల ందూమ సభ
న ం ం . వ , . . శ ం , ఎ . .చట ద న
ందూ మ సభ యకులు ందూ లును

355
వ ం రు. రత శం న అడుగడుగు
రు అడు రు. జ ల ,ప ఎ కల ందూ
మ సభ ఓట చూ ం . అ రు తమ సు
ర డ డ దు. జ ల మమంతం న
ందూ మ సభ సంస రణలకు అ సూ న
ముందుకు గకుం ం .

మ జ ప ష
ందూమ సభవ క మ జ ప ష ఇం స తనం
రత శం త ం . ఇ ం య ప వం
జ ల న . కు ల అడుగడుగు
వ ం న మ జ ప ష ఎ కల న .
ఏ డూ ఎక బలం సం ంచ మ జ ప ష పజల
దరణకు గు ం . జ క భూ ముల
పకం ప ష త తు న . కులవృతులను
వంశ రంపర తను సమ ం ప ష ం సు తల న
సంస రణలను ర ం ం .

1949 ఏ ఏర న మ జ ప ష 1952 ఎ కల
న . ఉత ల ప షతుకు వలం 21 ల ల
ఓటు త వ . రప , స రూ నంద
సరస , నంద శర వం యకత ం ప ష కు
ల ం , పజల మదతు సం ంచ క రు.
కు ల త ప క లను ప ష
వ ం ం . క ణ ఎ కల నడం కూ రు.

య స యం వ సంఘం (ఆ .ఎ .ఎ .)

356
1925 ఆ .ఎ .ఎ . వలం మం తుల ॥ఇ
బల ం వ ఆధ న ఏర ం . అ ధ లుడు
వ 1916 నుం ం ప రు. ందూ-ము ం
కల లు చూ , ందు లు సంఘ తప ల ఆయన ఒక
ర వ ,ఆ .ఎ .ఎ . ం రు. ఆయన
న సంస వ చ (1940 21)
ల మం సభు ల శం ం ం . ందూ-ము ం
కల లు సంభ ం న డు ఆ .ఎ .ఎ .పముఖ త
వ ం ం . కల ల యప న ందు లకు వలు
ం . ందు ల ముఖ ం స తనుల ము ం
వ కత పబల , ందూ ఐక త లన
ఆ .ఎ .ఎ . డ ం .

వ యక న ఆ .ఎ .ఎ . ందు లను
సంఘ తపరచ కృ సున టు న .ఇ క
ంస క సంస అ , జ లకు సంబంధం ద
స షపర రు. ందు స మ స వం
నరుద ం ల ల ం టుకు రు. ందు యువకులను
స క ం ,ఉదయ కసరతు యడం, ందవ త
పసం లు ంచడం, స చ ంద వకులు మలచడం
త కృ లు. జ యం లుత ందు మ సభను
బలపర రు. ఆ .ఎ .ఎ . వ అతు న ప .
ఆయను స సంఘ సం లకుడ రు.

వ రసుడు ఎం.ఆ . ల స సంఘ


సం లకుడ రు(1940). గ సంస ందం.
సంస ర క లు రహస ం గు . బ రంగం
సంఘ ల లు,ఆశ లు లుత పక ంచ దు. ఎ కలు

357
కూ ప కం జ నటు ఆ లు . ల
యక న ఆ .ఎ .ఎ .

వ సంత ంచుకున . ఇ క సు ల ణం ం
కు,ఇతర లకు అ ం ం .

ం ధూ ం 1948 జనవ 30న


చం న తరు త, ఆ .ఎ .ఎ .ను పభుత ం ం ం .
ల ను అ కమం ఆ .ఎ .ఎ . ర ం ం రు.
చటవ క సంస ఆ .ఎ .ఎ .ను రు. తమ
ధం ల ంచమ ఆ .ఎ .ఎ . ంబరు (1948)
స గహం ం . ఆ .ఎ .ఎ . ల లను త ర కం
పక ం రు. 1949 8న ధం ల ం రు.
జ పత ం వ ల క ం రు.
హ మం మండ ॥ ంప ముఖ
ఒ ం , ఒక ందూ సంసను జ యపరం ంచ
ను రు. వసంత ఓ ఇందు ప న ధ త
క ం రు. ఆ .ఎ .ఎ . మదతు
అం రం జనసం ఏర ం .

1948 ఆ .ఎ .ఎ .ను ం న తరు త ఎతుగడల


ల అ క పకటనలు , మూల ల ం నుం
ర దు. ందు లను సంఘ త పరచడం, ము ం
వ కత, కు ల వ కత స షం బయట రు.
జనసం నూ, తరు త ర య జన న
జ య ప ం నూ ఆ .ఎ .ఎ . స తం న .ఈ
షయ తరచు దం త ం . 1978 ందం
జన అ రం వ న డు . . . ద ంద
సభ త ం డవ ల ం . ఇం ం ఎమర

358
ప శ న డు ఆ .ఎ .ఎ . ప ఘ ం ం . ందరు
రం గు రు. ల రసుడు స సం
సం లకుడు వర వ రు. జనసం , ర య జన
ల మం పముఖులు ఆ .ఎ .ఎ .నుం వ న
రు రు. ల అ లు అధ యనం
ఆ .ఎ .ఎ . రు ంస సంఘటన షయ సు ర
అవలం ం రు. ందు ల స నం
ము ంలకు, స లకు స న హకు వ డం ఆ .ఎ .ఎ .కు
షం దు. శం న ఆ .ఎ .ఎ . ప న
అడం ం . నవ హకు లను,స న
హ ంచ సంస సంకు త సంస సమ సున .
20వ శ బం నుం 21వ శ బం న , నకు
న ం ల ఆ .ఎ .ఎ . పయ సున . అ క
సం కు న ందు లకు అ డు ము ంలను, స లను
బూ చూ ,కరడుగ న ం లను ం
ఆ .ఎ .ఎ .నూరు సున . ఈ సంస అ లను
య తధం కు , సడ ం న ర ర య జన
ప ం సు .

అంట త , కు దంటున . , ందూ


సంస ర య సంస అంటున . జ ల
చురుకు ండదల న ంత పటు డు ల
వ వహ సున . తం ద ఏ క పం ము ం, సవ,
కు , వ కతలు ఈ కనబరుసున . వధ
ధం, ందూ లు వం సమస ల
ఆ .ఎ .ఎ .కూ దు. పజల ప న సమస పక
ప ం మత ష లకు అ క న త
సుం రు. మజన భూ , మ దు లు
ఇందుకు ఉ హరణ నవచు . మత లు చ
359
త ఓటు ఆక ం ల ర న ంతవరకూ
న టు దు. మతం వ గత సం
ం , ధు నమ లను సుకు నంతవరకూ
ఫర దు. . . . అ ం ర అవలం ంచడం దు.
ము ంలు అంతక కు ల వ క ర
పయ సు రు. ఎవ మ రు బలపదర నకు, ఓటు
ఆకరణకు సంఘ తం, కమ ణ, ఐక త, సంస ట
నంతవరకూ నవహకు లు అమలు జరగ .

స బల మ , ॥ ంప ముఖ , ద
ఉ యఅ , దలగు యకులు ధ
దశల జనసం ను, ర య జన ముందుకు
న ం రు. రు ర య సంస అం ందూ
సంస త . ఇం కు యుదం
సంభ ం న డు, బం చనకు ర
స యప న డు . . . పభు సమ ం ం . ప
ఇం ం రత త ం రు.
ద ఉ య జనసం యకుడు ం
త అన ఖం ం రు. (1961) జవహ హ
కు ల పదతులను జనసం వం ఖం ం ం .
ఉత త ర య జనసం తన పం ను రు
ం మ తు డ గు ం ం . స సహగమ
శంక ర సమ . . . ఆయను ఖం ం ం . ఎ
ము ంల సమస వ న . . . తన జస రూ
చూ తున . కు ల జం ట ము ంలను
దు తు ర . . . మర ంశం. ర య
జన ఎ కల ంటూ అ క ఒ దుడుకులకు
ం . 1978 ందం అ వ న . . .
కూ న . మ 1989 . . . ందం ఏర న
360
య ఫం పభు సమ ం ం . క
ల . . . బలం అ క ం . పం బు కు ల
సమస , ము ంల దం,ఒ రస వం
సమస లు ప ష ంచవల వ న డు . . . స తన
మతతత ం బయట టవచు న ఆం ళన న . శం
న సం కుం . . . అడుపడుతుంద సూచనలు
న .

శం అత క సంఖ న ందు ల ప న లు
ఏర డడం, చ టడం, సంస ట
తర మతసులపట పబ ంచడం ఇ దుల
సు- ల . కర నరన వం క ల
నుకబ న ందు లు అంట తనం, కులం, న ల
చు తగుల ల న కం ఇతర కుం రు.
ప త గం ల ప ణం ఆచ సున లను
టు ! ందు ల న మ హ
, లు 19వ శ బం ం ప రు.
ను ను అ నుకంజ , మత ఢ ం ం . అందు
పపంచం ఇతరుల టు ముందుకు క తు రు.
ఇందుకు కృ జర . నుక స రయుగం
అనుకుంటూ, మ జ ం అ భమ త ల పజ
ంత లం మభ రు. య పం , నవ లువల
ముందుకు లం ,గతం నుం వసున ,
ల ంచు . ం అ సున దూరం
. ముఖ ం మ వ పరం ం , ధు
పద ంచ వ కుం . పజ నుకబ నతనం
అ ఓట ముందుకు మ లు, సంసలు
వ కులు న ద అవ ధం అ గ ం .ఈ
అడం ల ంచు వడం జత న .
361
- తు , 1990

362
అర ం శమం ఆ క రం!?

అర ందుడు తత త ప , మర
లబడ , జ ఆ కఅ రు
చు కు అ పసుత సమస దు. రత శం నుం
, ం ఆ నం న ం కు న
అర ందుడు అక డ ఏం డ పసు ంశం దు.
అర ందుడు ర రం య ందుక అ హకు
మనకు దు. ను త అ , లలున మ క ం
కల ం డనటం మం డలు తకటం
డు సందర ం అ ంచు దు. అ క, ఆ క క
లువలు రు గ ! మన ను ల లువల
మన చులకన అ ం.

ం కల ...

, అర ందుడు ఉత త ' త' లువబ న ం


కల ం ఆశమం రు. శం క డ
ఆశమం జనం ర రు. మ ఇంగండు చదు ,
అ ద జ ల ళ న అర ందుడు ఆశమం
డం , బహ ళ ప రం వటం ఆశ ర ం దు.
ఆశమం అం సంప యబద న ఆశమం దు. ం
సముద ఒడున అధు తన భవ ల సము య ఈ
ఆశమం. అర ందుడు చ డ ప రం ంత లం
భకు న ం రు. ఆ తరు త త ఆశమం ఆధ ర ం
వ ం న ం చ ంద ప రం రు, భకులు
అ డూ న రు, ఇ డూ న రు. ను అ ,
రు రూ అంద వ మర ంచ దు. నత ల

363
మ క రం రు. ద వర ం
ఎ రూ ంచం !

అ ం అర ం శ ండు ప లు ండు
ల టు ండటం, ధ చర ల ంచటం, ' త'ను
చూడటం, ఇం అ క మం కలుసు ఇంటరూ యటం
ఈ రచ త నుభవం కనుక చూ ం , న ,
లుసుకున ల ఈ సరచన సు ను.

అర ందు ఎందు అంతంత త ళ భకులు


దు. అం డబు రు. ను లు, చదు రు,
ఇ ం రు , ళ మూ అమ , రుప
ంక శ రు భకుల వచు , అర ందు తం
దు. ర టున వ అ ం రుం సహ స షం
అ ం . యక అ ం లం !

అకడ అ :
ంఉ శ లయం నుం అర ం శ ఒక
ము బయలు ం. ందరు ఎం.ఏ.
చదు తున రు, స ప ॥మధుసూదన
అర ందు అనుచరులు. సర రణం ంటు
ఏఅ లు క ం ప వం ఆ ఖ ప
, ఆధ ర ం చ ంటుం .
ప చలవ ం ందు మం ద గ ! ఇ ఈ
ఒక ఖ ప తం దు. ఇంచు ంచు అ ట ర
లవరకు ంటుం . స ,అ క కథ. అ ంచం . ॥
మధుసూదన లలు అర ం శమం
చదు కుంటు రు. ఇం బంధు ంద అక డ

364
రు. కనుక గూ అక వటం తప దు.
ప వం మ ందరు బయలు రు. ఎ గూ
డుతు ం గ , ద టు టు ం , ందుకు
స గం సు గూడద ం రు. కనుక ద ణ రత
సంబంధ న తఅ మకరణం రు.
ఫ తం యూ వ అనుమ , క ష ల ం ం .
మ ం ఆశ అం క ల ల ంచ
గ ? ఎ గు అ మ సు దు ం
రుకు ం. ఇదం ఎకడ కరప అం అనం .

దర నం :
ం ఆశ న సందర ం , తను ఆ గ ,
మూ అంతసు ద ంచ మధుసూదన రు
టు రు. త వదకు ముందు కు ంత
ధ రు. ఎవరు ఎ నడచు , ఏం అ
అంద ంశం. ప రూ తవద క , పణ ,
తను పశ లు అడగ దు. త షం క ం .
త చూ నంత ఆ కళ చూ . కళ
ఆ తన శ పస ంప సుం . శ బం ం
ఇ దుల డు.

దర ద కూ న . భకు త న న క
వరణం ఏర ర తం లు ప ం రు.
ఒ క గ ం ం ఆ , కూ , ఎవ ఒకరు వ
అర ందులు - తఆ గదుల ఎ గ
వ ం రు ఇ దర ముందు ఒకగంట స
వరణం సృ ం రు.

365
కృ మ వరణం:
తగ ప ం చూదుంగ , కురువృదు లు
వణకుతున . ట స షత దు. పక లు
రు. రంగు రంగుల క లు ం రు. న రు ఒక
తరు త ఒకరు దుగులు ధ ం న ఆ లను
స ం రు. దండం రు. కళ చూ రు. ఇ న ష ం
క ం రు. ము ఆ న నమ కం రూ,
లు కటం షం రు, న ంచటం త రూ
రు. ఏ చ సం వస ప రు రు.
ఇటు చూ ప అనుగహం తుం ! అటు
అ ష నఆ లు, అ ంట డు ర ం
నన నుస ంచమ ను. దగరకు దలకు న
నమస ం ం. ఆ ప నమ రం య దు. కళ
చూ తతంగం య దు. టున ందరు అ ధం
బతుకు అ బయటప రు. టు వ న
మధుసూధన అన తం త ళ పటుకు
వలవల ఏ డు. కు న ం . బలవంతం
ఆ కు ం. తం ద కృ మం నూ అసహ ం నూ న
ఆ వరణం నుం బయటప ం.

రుకు అ అంత :
ఇక ఆశమం, అంద లు ల ంచ నుకు ం.
ముందు అంత య సూ లు ట న సంసకు ం.
గ అ ఒ యన ఉప సం ఏ టు రు సం.
ఆయన డ ందు ఏ డు. ఎందు
యదు. మ న ఆగ దు. అందు రణం
యకుం మ ళ ఏడుసుం న మ ! త

366
ప వ ం ఏ న యన! అ క రు
అ ం ం . సూ లం చూ ం. అ సంపను ల లల
తప మ వ అందు టు సూ లు. వరూ
గు ంచ దు. అక డ చదు ముగు న తరు త ఏ
య యదు. చదు ద న
లు, ఇతర ట , అక . లకు
ఒ క రూ రూ.150లు ం . తం 700ల మం
రులుం అరత కు 200ల మం
సరు రు;

ఆశమం న ంత గుప అ మ కరు రు. ందరు


అ రవం సు రు. మ ందరు దస ర సు రు.
ఏ షం అ ంచ , త అనంతరం ఆయ
య అ ం . అం రంగం దం
ం రన ట అను ం.

ఆశమం అం డబు కూ న వ వ ర . అక వ న
రు అక జనం ల రు. ందరు ఆ
జనం య క రు. మమ అక జనం
యమన స తం స గృహం ం ర ం రు.
రులు తం అరు త ఊ ట
నవల వ ం . అక డ మ షం జ ం .
ళ మమ చూ , సూ రు.
ఆశ వ అ ట రం అ రు. ,
ఊ ఆశమం అం ఆగహం న ద , ఆశ
కులకు ష షకం అ ం . ము రం లుం
ఆశమం త ళ సన ఎక క ంచ దు. ం లు,
గుజ లు, ంత ం ప వం తం చ ం ం .

367
అం రమయం:
అర ం శమం రసంస నడు తున .
సంద ం ం. అక డ ప కల
అ లు లుసు ఆశ ర ం. భకులు ప రం
, స గల అ తం అర ం .

ఆశమం ం టు త రు ప శమ దలు- ం ం
వరకూ అ క లున . ందరు
వడంగులను, లను, కులను ఇంటరూ ం.
బయట త ల కం క డ తకు వ సు ర
ం . 1956 ఆశమం కులు స ర
రు. బ ఆ కత టఎ లు
జరుగుతు అనుభ ం న రు అరం దు. ఈ
ధం ఆశమం ప సున అక డ జ పనుల
రవం , వ కుల అ నం దం ఆశమ దల
వ పం న దన .ఇ ద లు గ కుల
అ నం చూర న దం కూ ఆ పం
రుగుతున దన ట. అందు ం వ ద మ
సందర ం నూ, అర ందు ట ంద శ లయం
అక డ ం లన డూ కులు వ ం రు. ఆశమం
దం రు కూ .

రులను ంద క ం. త
అ ఆశమం అ చులకన వం న ద అర ం .
త దండులు భకులు వటం రు తప స అక డ
ం వ ంద రు. భ ష తు ఆ నమం
భయం ళన . కమ ణ ట త మూ
అర ంద త భజన, నం ం నమ .

368
తం ఎక అనుకున ంచ రు, తమం
సు న రు, న రు మం అక డకు వ
ర సం ఏర రచుకు రు. అ రం
డబు న . ఆశమం అల జ , డబు
టు దు. అ క ఖ ద న ం న ఆశమం. డ క డ
అ అ .

డ వసుం :

ంత డబు ముట , న లలకు రు టడం, ల


త సంతకం యటం, నలు పంపటం దు
జరుగుత . డబు పంపకుం నలు అ ఉత
జ బు దు. ఇ తుల అనుభవం స యం చూ న .

ం ప యం న డు త ధర దర నం డ నుం
ం . ంద భకులు లబ రు. న లు
రు, ం రు. ఈ తంతు అ న తరు త
సముద నం లట. అక డ ం ం దూరం ళ
స రు రు. తమ స ఆశమం రు తమను
శయు న ఉదం రు రు. తం ద
ఊ ఎక ఆశ గు ం రుణం
రు. ఆశమం త తరులు తం త
మర ం ంద ప రం రు. 1973 నవంబరు 17న, 94
ఏళ కు ఆ మర ం ం . ఎప రు. ఆ
చ దట. ఇం ద పను య అర ందు
స నద రు. ఏ ఆశమం వస అంత
త ం . అ క ప శమ గనుక నడుసున .

369
ఈ అంత య నగరం టఅ అ
సు రు. వలన కులు మం
తు రన షయం అ ంచం అ స రుషుల
గ లస ప ఇంద ల నగరంవ పథకం రు
మ దు. మన స జం ఇ నగరం ద .

భకుల ప వం:
అర ం శ గు ం ప రం య అక డక
పలుకుబ గల, డబు న భకులు రు. ం ఆ
ఇం దలు ఉ శ లయం వరకు రు
ం రు. పత ం నూ ప ం నూ రు త మూ
ఆశమ భజన తరుల సుం రు. ఏ ట డబు
వసూలు రు. ఉ శ లయం హ మ
స అ ట నడుసున వ వ రమం అర ందు భజ .
స లబ అర ందు మయం రు. రు
అ ప ం , ఏ ఎరగనటు వశం సు వటం ఒక కళ. ఏ
మం , ఖ న స ఆ కత
మన స అక రకు ద . ను లకు ఏ తం
డడ ం ఆశ లు స డ రుగుల
వం . స జ సంపదను అనుభ సున ఆశ లు
తరక స గ త .

- తు , ంబరు 1992

370
ఏ కు ల జం? ఎ అమలుపరచడం?

కు ల జం కు ప ం . భ బలపదర నకు ం .
జ య లు పజ నలుచుకు ంటు .అ ధ
మ దు- మమం త వలన, కు ల జం అం ఏ
రుషం లు వల న వ ం .

కు ల జం సున ర య జన శం
కు ల జం గు ం చర జర లంటున .

కు ల శకుల ఏకం ల ప . .నర ం


లు డు.

ఏ కు ల జం అం అ మ స న రవం
చూడడం అ కృష న ప సు రు. ఆ
ట ఎవ మ రు త సూ, అ రం న రు
తమ వ గత నమ జనం రు సు రు.

ప న . .నర ం ద ఒక టు
క ణమండ వ న ళ కు డు.
లు ళ టు సు ం ంచమ (తన పద లం)
. . రుకు డు. ష ప శంక ద శర టప
ళ కు వందనం డు.

పజలు ఎను కున పద ల న రు పజలు తమ న


ర మ ఇతరుల ల వద కటు రు.
ఇ పజలకు అవ నం.ఇ కు ల వ కం. అ ం

371
ళ కు ల శకులు ఏకం లం , పద లు
ల టు ఎతుగడ త అ తుం .

కు ల జం అం ఏ ? నవ దులు, తు దులు
ద నుం షయ స షం బుతూ వ రు.

కు ల జం అం అ మ లకు పభుత ం దూరం


ండత . మ వ గత సం ప గ ం ,పభుత
యం ం ,ప లను మ ంచకుం
ండట కు ల జం. అం ఎవరు ఏ మ
ం ,చటం ముందు స న . అనుగుణం
ంగం ఆ శసూ ల యూ రం,
ల ం. లు న మ తం ఒ రు
సున , రస కూ మతర తం ం .
కు ల జం మ నం దు. పభుత ం మ
ప ంచు దు. ఇ ముఖ ం. పభుత ం న రు
ఇందు తం న పనులు .

మత ఉత లకు, పండుగ ప లకు పభుత ం ల లు


పక ంచ దు. పండుగ సు దల న వ కులు ల లు
టు .

మత ఊ ం లు, లు, స లు అ ం భదతల


సమస పభుత ం ప గ ం .

అ రం న వరూ తమ అ ం
మతపర న న దు. హ లు డ దు.
పర టనలు య దు. , . .ల ప లు

372
మతపరం జరప దు. అ ంట డు పజల అసూయ
షం చ లదు.

మతపర న ఆసులకు ఆ యంపను ం . లు,


ఆశ లకు న ం లు ండ దు. అ
సంసల మతపర న ధనలు ండ దు.
మతపర న జ న గు ం ండ దు. మ
ఠ ల యం ప వచు ధన ,
ప రం దు.

పభుత ల , షను, బ షన మతపర న


ఆ ధనలు, ప లు, చం లు వసూలు యుట
.

మ దులు, ల ల కులు , లల వదు లకు


అవ ధం శబ లుష ం జరపడం అనుమ ంచ దు.

జ య దులు ఇ ళ లను, లను


త సూ తమ అవస లకు డుకు రు. ,
కం ఆ ర , శంక ర , ంద బహ , చంద ,
ఇ ం రం ఆ ప . ఆ పనులు .

డు ద కు అడ రు మత మం లు
ంచ అనుమ ంచ దు.

రం త లు, శంఖు పనులు మతపరం యడం


పభుత యం ం తగదు.

కు ల యం అమలుపరచ ను
యూ రం చటపరం త ణం సుకు .
373
- తు , జనవ 1993

374
ద తులకు ం కస నత ం

ద తులకు ఓటు .అ జ య లకు .


అ లు అ క పథ లు, ఆకరణలు వల ద తు
ఆక ంచ య శ పడుతు .

ద తుల క సమస ప ష ం ల ఏ జ య
అను వడం దు.

ఏ ఆ మూల సమస ?

అంట తనం, దూరం , సంఘ వ త


ప వ రు ద తు రత శం ముద ం .ఇ
శ ల చ త.

తంత టం అంట తనం సమస ను ం


బ రు. మ కులవ వసను సృ ం బలపరుసున
తను తబూ రనలు రు. ఆయన తశు
అం ద ప ం రు. ఈ షయం అం ద దన
స ంద అ సుం .

మతం నుం వ లుతున కులం, అందు నుం


ష క అవత ం న అంట త అం ద చక
వ ం రు. మూలసమస ప రం లం
మూల లనుం ద తులు బయటప ల రు. మ
ఎందరు సంస ంచ ఫలం వ రణం, మూలం
క వడ .

375
ంగం అంట త ం ం .అ అ
దు. ల, గ ట దూషణలు రం న
చ లువ . ద తులు దూరం రు.

ద తులకు న ఓటు హకు ను గు ం న జ య లు,


ద తుల ద లను త ం . ఎ కల డు ఓటు
ంచుకుం మ ఎ కలు వ వరకూ ఎ నప
అవ సం ద లకు లుసు.

ఆ క ష ల న త జ య లు
ఆకరణలకు . ఇందుకు గం భూము వ డం, ఇళ
స లు ంచడం, ల లు,గుడులు , మం లు
ంచడం, జ షన ట ఉచు పన డం అ జ య
లు గత ఆడుతున టక . ఇరుకు న ద త
యకత ం ఆ జ య లకు అము డు
అనుభ ంచడం చూసూ ం.

ద తుల ప న సమస -అంట తనం అ ం .


అం ద సూ ం న మూలప ర రం
సమస ప ర ద తులు న లు స నహకు ల
మనగలరు. ద తు ద మంటూ, మతసం లు
బయలు , ందూమతం ద సవం ర డం మ
తంతు. వలన సమస ప రం దు. ద మత
రం ంచడం రుణం. ఒక మత మ మత
షం రూ ప ద రు ం .

ద తులకు వల ం మత దు. నవహకు లు,


క ద ళ ద తు కర దం
గ అం న మతం అ ం . ంతరం

376
ఆ కసమస ద తులు మూలు అంద
స న ర మప జ య లు మభ .
డబు న ద తులు తం అంట త గు తు ర
లు గ ంచక వడం ంత మూరత ం వలన .

ద తుల సమస ల మూఢనమ లు, ఆ లు కూ


పముఖం . అగకు ల న అ క
మతపర న అంధ లు . న దగరనుం
చ వరకూ గు నమ లు కుంగ సు .

అగకు ల అంధ లు, మూ లు, కుల అహం రం


ఖం సున ద త యకత ం అ ద తుల పట
పవ ంచక వడం ష . ద తుల దు లను, మత
లను, తరలను, కు న సుకు వడం ద త
యకత ం పం న .

శర , ,ఆ , ద , అ కుల రను సూ ం తులు


త అ ,అ ల ంచు అంటు ం. ల, గ
అ టు వడం గ ంచద ం ద గ ంచక, వల
అ ందరు రకు కులం త సు రు. ఈ ప ఏ కులం
ష , సంకు త . కులం టు న అవసరం,
న లు స నత హకు ల ఎద న తులు .
అ లలకు . ఇందుకు ద తులు
న ం దు. అ జరగడం దు. ఇ క ప న
సమస అ ం . ద తుల కు ంతర లు
జ న డు, ంట స సు . సం
కులపస కుం చూ . అ డూ నవస జం అవత ం ,
లువలు డ హదం సుం . ఇ డు అందుకు
న ం , తం కు త సు రు. సంద ల త

377
కు డుకుంటు రు. కులవ వస ట అ
యద గ ం .

ద తుల లలు చదు . న క ముకులు


య క దృక థం ద ంచడం, తప స
బ టు చూడడం కరవ ం. ద త యకత ం
రంగం దృ . ంగపరం న ఉ త ర ంధ
ద ద తులంద వ ం టటు పటుబ . ఒక తరం
రు జ ద త సమస దమలు రుగుతుం .
స లు న ద తుల ల రు క ం
మత ద వలన నుక టుతనం న ంటుతూ
వసున . క ద చన క సుం .

ద తు ,ఆ జ య లకు కటు సున


ద త యకు ద తులకు హం సు రు. ఇ అ
లకు ం న ఓట, ట వ వ రం. ద త యకత ం
సున ద వ వ ఇ ళ ద తు
నక టుతనం అ . క లకు కకు
పడుతున యకులు, సు లు అనుభ సూ పనులకు
రు. అ రం చుటూ పద ణలు సు రు. అ రం
రు, ఎ కల ఎదురుచూసు రు.

ద తుల మ ప న సమస జ యంతణ,


ఇందుకు ను మూఢనమ లు ,కుటుంబ ఆ క
వ వస వ ం , శసమస కూ గల సంబంధం ,
ఒ ంచవల ం . ఇ మం సులభ న షయం కు
అవసరం. ఇక డకూ మతనమ కం అడుపడుతున .
కనుక సమస జ ల ం . న సం నం అ భమ
ల ంచ క ద ఒ ంచవల ం .

378
ద తుల సమస ఆ క సమస దు. వలం ఆ క ధ ,
అంట తనం స నత ం ద ం .
డబు న ద తులు తం అంట తనం సమస కు
గు తూ రు, మ ఆ కం త డు
ంతం వలన . ద తుల సమస లు
ర లు, లు అ ండు చూ .
క న జ య లు, మతప లు
ప ంచు , ర పయ సూ, ఆక సు . క లు,
ఉ లు, ం లు వ వ .

ర క న అంట త టడం, నవహకు లు


అమలుజరపడం, ఉ త ర ంద క ద ను ఆచరణ
సుకు వడం సం ద త యక స ష న అవగహన
అవసరం. ద తుల అంధ లు, మూ లు
టక , సమ ం యకత ం హ లు
ప ణ ం ం . ముఖ ం జ య ల అ ర
పద ల సం ద తు ఫణం న రు సున
ం క రం ఇం అం దు.

అగకు ల న లు, రుగ తలు, లు, జ య


ద తనం గర లు. ద తులు ఆదర ం
సు ం దు. జ య లకు తమ కు ఓట
కటు ం ద అగకు
ద . అ అంటు గం వ ద తు ఆవ ం ం .
ను ం ద తులు బయటప .

వ న సమస కు ప లు కూ వం
ప గ ం ,అమలుపర .

379
- తు , ంబ 2002

380
'అ య ' శం' ,
క ఏ స '

రత ంగం అ మ లకు స న ధ ం క సూ
కు ల అ క న త ం . ఏ ఒక మ
ద ట యడం వల అ క సమస లు ఉత న ం అ య
ంగ తలు ం రు. అ డు కు ల జం
సూ రుదం ష , శం అ రం ఉన రు
వ వహ సు ర అ ల రత తు ద సంఘం
ఉ ధ ులు స ఎ . ఇన య అ యపడుతు రు.
మన ష ం అ రం న చంద బు యుడు కూ
ఒక కు ల డ మ ప జలు సూ
మ మతపర న ర క ప ం
మ త సు రు. చంద బు లన మ లను
ఎ న సు వసు రు అన అం ల ఇన య
'ప త ర'కు ఇ న ఇంటరూ ఇ అంటు రు....'

? కు ల జంకు సవ ర చనం ఏ ?అ . .
లన అమ ం ?

కు ల జం అం మన శం రకర ల ఖ లు,
అ లు ఉ . ంగం ప రం న న మ లకు
లయ న రత స జం అ మ లను
స నం చూ . ఏ ఒక మ భు న సు
పభుత లన ఆచ ంచ దు. ం
కటుబ పభుత లన ం బ లకులు
కూ కు ల ఉం .అ ష ం
అ రం ఉన అ మ లను దు తూ
381
ము కు ల కటుబ ఉ మ న ంచ
పయ ం .

? మ లను దు ంద అంటు రు ఆ
ష వ ?
మ లను దు జ యం సం ంచుకు
ఖ ఎ . . నుం వ ం . రం
డు ము ం షం మ దుకు రన యడం,
స డుకలకు ళ డం; ందూ పండుగలను
అ కం జరపడం, ల ల వద అ ర
ంఛ లు ంచు అ ర దు
ల డడ . అం దు ము ంలకు మ , స లకు
క ఉన టు ందు లకు రుప ఆ క
ందం దు మ కూ ఎ . .ఆ పక ం రు.
అ ట చంద బు యుడు కూ ళ రు.
మతం వ గత నమ కం. అ కం ఆచ ంచడం
కు ల లువలకు భంగం క ంచడ
అ తుం .

? కు ల జం అం అ మ లను స నం
చూడడం అ రు. అ అ మ లకు
సంబం ం న ర క త
పడుతు రు...

ఎవ మత లు . అ వ గతం కూ . ఈ
ండూ ంశ న . అ ష ం లక న
పద ర ం ముఖ మం దలు , మంతులు,

382
అ రులు మతపర న ర క నడ
అభ ంతరక న అంశం. రుప , భ చలంల జ
ందూమత ఉత లు, స లు రన
ధులు నయం మ , ళ న ం
అంటూ స సత సభలకు ళ డం, హరం వం
ము ం పండగ నడం ంగ రుద క
ఉన త పద ఉన ఇ ం ర క
నడం వల పజలు త వప ప దం ఉం .
అం క మత గురు లు, ల ఆశ లు,
షన లకు ముఖ మం , ఇతర మంతులు,
ఉన రులు ళడం వల జ
అక లు,ఆ క లు, హత లు బ రతం .
ల నుం ధులను చు వ మతపర న
సంసలకు మంతులు, అ రుల సందర నలు ప ం
డడ . అం క ఇ ం సంసలు జ
ర క లు ం నప పను ల సడ ం లు
ందుతు . ఇవ ను పసుత పభుత ం సమ క -
రక వం పలు ఉత లను పభుత ం తర న
ర సూ ఒక మ న సు ం .

? ఏ ధం ష పభుత ం ఒక మ
న సు ం వ ?
ష మం వరం ప కం యధ య
ఖ ఉండడ ందూమ ను సుకు వడం
అ తుం . ందు లు శ ం ల లకు
సంబం ం ప క ఖ ల అ వృ చర లు
సుకుంటుండడం వల ఇతర మ ల నుం కూ తమకు
లు లన ఒ వసుం . అం క
383
శ పం మర లను ఎదు ంటున ష ం వం
అ య న రు లను లుగు శ లయం
ఎ . . రం ం రు. ఎ మర లు
వ నప ఆ రు లు ఇప న గుతూ
ఉ .ఇ క సుకు ఈ పభుత ం అ క న త
ఇ ం . ష జ స లయం దలు
ధ పభుత ల సుకు అనుగుణం
రు లు య ల రూ యల ప ధ
దు గం సు రు. ఇ క ష ం ఇతర
ం ఉన పభుత భవ లకు సు ఎ ఉంద
న ల అ రులను ం న ఖ లు
కూ ఉ . వల అ యక పజ సు పట
భమలను ం న అ తుం .

? ష ం అమ తున నం ఏ న
లు ?
ష ం అమ తున న బలవంతం
ప లల మ లను రుదుతు రు. సవ
షన సూ ళ సవ సంబంధ రనలు తప స
అంద త సుండ , మదర , భజరంగ ద , ఆ
ఎ ఎ ర ం శుమం ల రుల మత
రుదుతు రు. పభుత ం అడుకున
ఖ లు .

?మ లు జ య ప జ ల సం
ంచుకు ల య షయం
మం రు?

384
ఇ అ సవం. ధమ ల జ య
మదతు కూడగటుకు ందుకు పభుత ం అనుస సున
లు అ క క సమస లకు
రణ తు . ఒక మతం రు డు ర
మం కటుకు ర , ఇతర మ ల రు
డను ఆక ంచు గుళ , లు, మ దులు,
చ లు సు అడు పభుత ం
ఉం .

?అ ధ రణ న ,
అనుబంధ సంసలకు ఇప చంద బు మదతును
న ంచడం కు ల అ రవపరచడం ?
సం ర పభు చంద బు యుడు మదతు
ఇవ డం జ య ఎతుగడ త . గతం ఆయన
కమూ సుల కూ న యు ఫం కూ
ఉ రు. ప తులను బ ఈ మదతుకూ
కు ల ఎ ం సంబంధం దు. అ
కు ల జం రు ంగ రుదం ష ం అ క
ర క లు గుతు . కు ల జం లకులకు
స న అవగహన రణం పలు అన లు
జరుగుతు . అ మ లను దువ డం కు ల జం
ఎ ప తు నూ లదు. , శ ందూ
ప ష , ఆ .ఎ .ఎ ., య , ము ం సంసలకు తమ
మ ల త అ ర న సం ఉంటుం . ఇతర
మ ల జం అన టు కూ వ వహ .
అ ం మతపర న ర క ంటున
చంద బు పభుత ం ప ం మతత
ంద . జవహ హ లన
385
కు ల ఎ ం భంగం కలగ దు.
ష ప న హ కూ తన మత
లను ఎ డూ బ రంగం పద ంచ దు.
అ ం ఖ మన లకు లన ఆ ం .

- ర, 2002

386
నవ న డు ఎ

ఏ బుతు మ ఎంత ముఖ ,ఎ


బుతు మ అంతకం ప న న అంశం. ఎ
నుం అందరూ ర ద న అంశం -ఎంత ష న, జ ల న
ఇనుప గు ళ కూ ఆయన క ం , వల నటు నం
వ ఒం ం లు డుగుకుం -అ చూడవచు .

జం రం ం ఎ ల వరకూ, మ నుం
నవ దం ఎ ప ం డు. అ
చ ం డు. పపంచ పం ఎ అ నులు,
షు లు, అనుచరులు సగర ం " గురు " అ టుకు
రు రు.

1975 ఎ కు ఉతరం ,ఆయన రచన "


" అను అనుమ ను. ఆయన నుం ంట
స నం వ ం . న గంథం గనుక,పచురణకరలు
అనుమ ల , తన కట ఆ షయం
సహక ంచగలడ రు. సం ం రు. 1980
ఆయన చ వడం కు ం .

1964 ॥ ॥ఆ ల ల కృషమూ అ పభుత


ఆ నం అ పర ంచ తుండ , ఎ ను
తప స కలుసు మ ను. ఆ ప ర ఎ. . .
పయ ం , త సమయం కల ల ర ం రు. ఎ
న సమ ళ క,ప ణం దూ ,
, అంచ యడం రబ కలుసు క రు.

387
1955 పచు త ం . అందు
అ యం ఎ ం ప కం ఎం.ఎ . ." జ ,
ం జం, వలూ ష " గం ప ం రు. యూ
న సం అవగహన సు ఆ సకం చద ల
ఠకులకు రసు రు. అంతకు ముందు సంవత రం
త చ రు. గంథం 2 సం లు అ
లువ . అం ఎ పచురణ జ న ల
సకం చ రన ట. - లకు ఎంత
ప చయం ం యదు. 1952 లుత ఏర న
అంత య హ మ సు సం ం
వడం, హ మ అ స ప కను న
బహ శ ఉతర పతు త లు జ ం చు .

అ హ మ అ ష 1966 సంవత రం ఎ
ను హ మ సత ం ం . ను నవ
సహజ న , క హ మ న స క ం డు.
అ కప లు హ మ సంఘ స ల ,
సంఘం, సంస ప వం వ ంటుంద డు. ఆ ధం
చూ కస ల న వ మనస తకు
గు డ రు. Alienation న ర ఆ డు
లం యూ వ , నూ జ లకు నచ దు.

తు దం సం గనుక ం క మడ క , త
సంస ప లు ల ణం ం ,
ద ల ఎ డు. ( ఫ ం )
సం నం టు సు ల డు.

ఎ ప లు

388
పపంచ పం ఎ త ,ఆ ఆ ల ం సకం
పకం సుకుం రు. దలు వ చ ం
ల ణం గల ం, అ జ ల న ష లను సులభం
ప డం ఆ న కమ న నవ .

జర ం ఫ నగరం యూదు త( )
కుటుంబం 1900 23న ఎ డు. తన
త దండులు చపల తుర , తనకూ స క ద
సుకు డు. తన 26వ ఏట వరకూ కూ యూదు మత
సంప లను ం , బయటప డు. యువకుడు
ల ర ష సు లకు, బ
క ర క గుర డు.

న ఫం ఆస కర లు ల సూ త
లు డు. కుటుంబం 20 ఏళ యువ
ఆత హత సు వడం,ఆ ను తన తం స పక
టడం ంత ప క ం ంద , ం ల పట
శద చూప సంఘటన రణమ అం డు.

శ పం అ లు ం యుత సహ వనం
గడపవచ సం, ద పపంచ యుదం
ప పంచ ం . న తు రుద , రణు
అరం సు పయ ం డు.

చ తను తు అవగహన సు రచనలు


కు ఉపక ం . రచనలు నవ దం
య డు. ం ఫ , డ బ చ 1922
క పటం క ం న , 1926 మ

389
ను డు. మూ మ షణ అధ యనం
ం డు.

ఆ డు ం ఫ వ లు ఆ చ రంగం వ
ప చూ . అందు ంత లం కూ
డు. క లకూ, న క స త
సంబంధం ం ల ఉ శ ం. జర త న
దం, ట తం త ుణం ప ం న
, ఉత త తన "అ ట ఆ హ మ స "
అటు ట , టు నవ శకర తు
ఎందుకు బ డమర డు.

అనుచరుడు ళ న క త
ప లకుడు , , లవ రు
యగ డు. మ షణ ణ ం ఆచ ం డు.

1931 య క , ట ం
ంటూ, తన ర కు ఎడమ డు. తరు త అ కు
వలస హ స తుడ డు. ప ళ టు
తత ం ం .అ రప న ఎ
రసత ం క ం డు. అంతవరకూ జర రచనలు
ం న ం, 1939నుం ఇం షు రచనలు దలు డు.

ఎ ఫం డం రచన 1941 , ంత రుడు


లుగు వ డు. అ అత మూల ంతం. న డు
మనసత , ధ త త ంచు ,ఏ క తం
వ వసకు ం , అటు యంతల , టు
లుసూ తన ధ త నుం త కుం డ రు.

390
1944 గు ం ను సుకు డు.

1947 ఫ ం పచు ం డు. అప


నవ ఆ ర ం న డు తన ధ త
క ం ల , న డు ంద నం ల డు.

1950 నుం ంటూ అక డ


సుప దుడ డు. 1952 ం ర చ ,ఆ
ను డు.

1955 సుప ద రచన వ ం . క తు


ష సు వ వస ఎ అమలు గలమ ంత గంథం
అ .

పపం ఆక ం న ఆ ఆ ల ం 1956
పచు ం రు. మను న ల నుం యం
చూడగలగడం అంద షం. 1959 షణను
స తంత ర రు. మ పక ష
అ పముఖ త వ ం రు. ఆ దశ 1961
ఆ రు.

పపంచ ం స న 1962
రు. ం ను ఆ ఇలూ జ 1962
పచు ం రు. ఆతరు త ఆ కూ రు.

అ య ం యుదం న
వం ర ం రు. 1966 యు ష అ
రచన రు. అ గుం టు వ ం .
చ తం 4 ప లు గుం టుకు
గుర రు.
391
1968 వలూ ష ఆ , జ ల చురుకు
నడం ర ం రు. ట ం సం ఏర రచు
తరచు అక డ ంటూ, ం సుకు రు.

1973 " అ ట ఆ హ మ స "అ


ష త క ద రచన రు. 1975 టు ఆ టు అ
రచన న డు తనకు ను లబడగలగడం
అవసరమ , వలం సంపద ఆ ం నంత నవ
ండ లడ అ డు.(1976)

1977 ఒక 1978 మ గుం టు ఎ


ధపడుతూ జర , ఇట ల ప య ఉద ల
ప రు. 1980 మ గుం టు మర ం న
ను ట ం స రు.

ఎ కు తత ం ం ?
ఎ వలం మ షణ రుడు , మర కుడు
గులు ? క అత తత ం కూ ఏ ం ?

రచన గత ప అత నవ ద తత ం
స షం అవగహన అ తుం .

మ సహజ ప మం నుం వ డు. పకృ గం


ంటూ ం ల మ పయ సు డు.
ఇందుకు రణం ఏమం , న చన
మ ండడ .

ప ణమూ మ బయ పపంచం సంపర ం వలన,


పకృ నూ, నూ ం క మడడం ఎ అ
392
సంఘరణ పడుతూ డు.

న డు తన ఉ షయం ప ర లను
అ ం న ఫ తం ం ండు లు . ఒక
నుషం. అ నవ దం. ండవ అ నుషం. ఈ
అ నుష ప ల ఫ తం , అ త శకు
ఆత ను,అమర ంచుకు డు. క
స టు డుతు డు.

నవ దం మ ందం ం డు. పకృ కమం


రలు కుంటూ, ఒ క అర ఏముం లుసుకుంటూ
గు డు. అ లుసు వడం రంతరం నూ,
అనంతం నూ గుతుం . ను గ ం ం
య ప డం, ఇతరుల నుం గ ంచడం న సహ ర
ల ణం. అందు ఆనందం ం .

లుసు వడం ఎ డూ కు లు ఎదు తూ ం .


అ కషప య పద కను డు.
స యం లుసుకుంటూ తు డు.

న లకు ఇ ళ ఏ పర త , ఏ ఆ శ డ డ దు.
ఆదు దు. అ ం య నమ క . డు,
అ తశకులు దుల న భమ ముం .
ధ ర తు . సమస లు ఎదు న డు త కు
వడం, మనస త ందడం, తనకు పటనటుండడం వ
అ తశకుల, ల వ ఫ త .

న డు డ డడం, లువ ంచడం


నవ ల ణం. న చనకు, అ షణకు డ

393
వ వసలు , సంసలు, స లు ఉతమ న . న
ంచపర , లువ కుం , తకు వ చూ వ వసలు అత
అ నుషం పవ ం టు సు .

న డు ష న . అత మూక మ ం
క యడం అ కం. న ప భ ర డ
సహ ర లు ఏర రచు .

చన ఒక న డ డగల ఆయుధం.
స గపరచు .

న చ అత ంత లు న . అ క
ల అ ను . న డు సం రత కు
ఎ డూ . అ ల ం మం ల కద .
స యం శ న డు నమ కం ం .ఇ ఎ
తత రం.

ఎ ముఖ రచనలు:
1. Escape from Freedom 1941

2. Man for Himself 1947

3. The sane Society 1955

4. The Art of Loving 1956

5. Sigmund Freaud Mission 1959

6. Marx's Concept of Man 1961

394
7. Beyond the Chains of Illussion 1962

8. The Heart of Man 1963

9. You shall be Gods 1966

10. The Revolution of Hope 1968


11. The Anatomy of Human destructiveness 1973

12. To have or to be 1975

ఇం ఎ క లు జర ,ఇం షు
గం లు ఎ రు అందు హ మ జం ముఖ న
న .

- సప క, -2001

395
ఎం.ఎ . ఇ !
(ఆంస ం "అంత య ం క చ త" ఆ
నుం
ం నప లఆ రం లుత ల సున ధ)

ఎం.ఎ . (1887-1955) తం ఒక ఘటం ఇ ళ


మర ం న . ఆయన ర ఎ 9 ఏళ రం
తరు త హ తు వడం ఎందు య దు. ఎ
ం (1892-1970) ం అ ట కమూ సు
అంత య ఉద మం ప , ం . ఆ లం తన
త లు గంధసం న న ంద ( రు
న ంద భ ర )ఎ ప వ సుకు దు.
న తరు త ఉభయులూ పరస రం నం ల
ఏ అం వ అనుకు ం. య
, . .క , ద న ప ధనల
కూ ఎ వడంపట వరణ దు.

ఇ డు ల ం న ప లవలన ఎ ష లు
ల ం నటు ఆ లు . దంపతులకు
స త తుడు, ఇం కమూ సు ఉద మ
త, ం పపంచ యుద లం ల హత ర బ న
ప ల ఎ , ఉత లు .
డ . అత ప లు డు ఆంస ం అంత య
ం క చ త సంస భదప రు. ఆ రం
సంగతులు లుసు .

1917 అ నూ న ఎం.ఎ . ,
ఎ లు 9 సంవత లు క ల రు. ,

396
ర , యూర ల అంత య కమూ సు
కృ ం రు. , , ట ,బ ల
ప రు. రత కమూ సు 1920 అ బరు
ం ం , ం ం రు. ప కలు న రు.
రత కమూ సులకు డబు , సల లు,ప కలు, త ం
పం రు.

కనుక ఎ - ంపత ం న తను


సంత ంచుకున .
ఎ 1925 30న అ ం . ఆంస ం
జ న కమూ సు వలస లస శం న
అనంతరం ఆ హ తు స శం ం . అంతకుముందు
ట ం దంపతులు " ండవ మ త" వం
అనుభ ం రు. అక ఎ ను మ ,
డుగువం ఉతర లు డు. ఎందు పమ ఎ
అ ం . ఉం న బ ం . తన రయం
రు దు. ర లు ఏ ప దు.

ఎ తన వ త ం చం కుం ండదల న డు,


అ ం ర వ నటు అ యప ం . అ క
సంద ల ఘరణలు వ , ను వ త ం అణచు ,
ర అణకువ న ందున 9 ఏళ ండగ న ,
ం వ కనం ఎ ం . 1921 అ
పవ ం నప , తనపట అ ం అ యం ల ం
ం ,అ న న . వలం
ర క, అత ఉద మ కృ గం పంచుకున
ఎ కు, ల రయం ం .

397
తనను ఒక స వసు డుకున టు నకు
చూచుకున డు, అవ హనకు వ ం ఎ .
బహ త నం ను ఒక న
అ యం కూ ఎ ల ం ం . ష ర
చర యకుం , , గుంభన ష లు ంచడం
బహ శ తూరు ల సంస వచు న ఎ రణకు
వ ం . ఏ ఘటం ను ర టు నటు 9
సంవత ల ఎన డూ డవ దు.
అ ంట డు హ తు రయం ఎ డ ఎ
ఆశ ర ం .

1925 ఆగషు నుం అ న ఎ అ క ఉత లు


నుం స నం దు. ఉభయులకూ
కుటుంబ, ఉద మ తుడు న కు ష లు
ం . ర లు కను మన . ఒక ళ
రమ , ర ంవ ండడం కుదరద ం ం .అ
రమ ం కను మ ం . మన
ర లు ల తర అ ం . రత శం
ప ల తూరు ల ఉద ల ల ఆ ం న
ఎ , మ కమూ సు ,
గలననుకున .

తృ శం అ న అ అడుగు నఎ , రు
, అక డ కమూ సు ప శం నుం
పం ం . అప 1926 జ నఅ
కమూ సు స శం న . ము
త లు, చం వదంతులు ంచడం, ను వ
వ ంద తన ప ందలు, గూఢ అ , డబు
ంద , మ ందలు సుగు ం రంద

398
దూరం ం ల ర ంచుకున . ఎట లకు తన
ఉత లకు స నం సూ, అ
ం మ , తన దగరకు నక ర ద య డు.

క నుం రు , జర అ ఎ
రప ం . 1930 ఇం వ న ను
అ సు య ఎ ఖం సూ సం ం .

తన స తులను క హ మ ప రం
సున డు తన రు ప న ఎదురు చూ ం .
డూ వ దశ ండవ ర ఎ కు
ం న ఏ ఎ గు ం జం ప దు.

చ న అనంతరం ఎ ఉతర పతు త లు జ


ఎ సంబంధం టుకున . ందరు స
జ య ప ధకు త ం ఎ దగరకు
పం ం ం . ను గు ం డు న ఎ
ఖం ం ం . బ అ జ య స
గు ం అ క ష లు ఎ ం . వ వరకూ
పట ఎ ఉ తం పవ ం ం . కమూ సు
ఎం.ఎ . తం ఎ పట నవ ధర ం
వ వహ ంచ దు.

ఎ - మధ స ధ పయ ంచక దు.
ఎ అ న అనంతరం ఎం.ఎ .
ం ళ డు. అ డు ఎంత చూ ,
ఒ కున టు దు. ఈ ందరప ఏ
అనవద ,మ తూరు ల ఉభయులూ క అవ శం
ంద డు. బహ శ అ డు ష ల

399
డమర , మనసు ప వచు న కూ ఎ ను
ఓ డు. అ ం జరగ దు. ఎ యూ
నుం న సంవత రంన రకు
ళ దు. ఈ ఆయనకు లూ స అ కమూ సు
యువ స త ప చయం ఏర ం . ఆ ను అంతరం క
ర ద సుకు డు. ఎ - 9 ఏళ
ంపత ం అ ము ం .

అ ఎం.ఎ .
(ఎ నూతన అం ల ల )

ఎం.ఎ . నవ రక ముందు, ఆ ట
కమూ సు ప ణ ంచక ర ం, అ
అడుగు డు. అప ఆయన ఎం.ఎ . కూ దు.
త దండులు న రు న ంద భ ర త .
అ ఎం.ఎ . ఏం డు, ఎ ఆ ర ం డ
షయం ప ం క డ తక ఆ ల
ందుపరుసు ను. గడ సంగతులు గనుక
ఆస కరం ండగల . పద లు కుం పపంచ
జ ల పజల దృ ఆక ం న తం
ల స ల ంచడ ప ధన
ఉ శం.

తన య థల తన అ గు ం
సూలం ప ం డు. వద డు. మ పకం
ండక వచు . ల ప కుం న అం లు
. ఇ డు అవ చ త గం గనుక,
ప ధ త కం ల సు ను.

400
అ ఎం.ఎ . తం ద మలు . రు
రు కు డు. సుకు డు. య ఉగ దం
సడ ం , సంవత రం టు అ సంయుక ల ,
ండున ర సంవత లు న
డు.

జర స యం రత శం నుం
ళ ల ఎం.ఎ . ఆ డు ం డు. అ ం
ఆ చన సు చంద సు 25 ఏళ తరు త డు.
ఇం నుం న , నకు ళ లక,
,జ ల దు అ బయలు డు. ప
అ ఓడ ఓక నుం అ ప మ ర న
కు 16(1916)న రుకు డు.

ప అ ఓడ 15(1916) కు వసున టు క
ప క పక ం ం . ( కమ య నూ 1916 15)
ఇ ం రను ముందు కూ ఆ ప క పచు ం ం .
బహ శ ఓడ క ఒక ఆలశ ంటుం . ఆ ఓడ
ఎం.ఎ . ప ణం డు. ఓడ ప కుల
స రం ప రం రు అ , వయసు
28 సంవత లు. సవ మతసుడు. ం యుడు. శ త
రు , లయం. ం , ఇం , రదల న సలం
. తులు, బంధు లు ఎవరూ రు. 6 అడుగుల ఎతు.
నలు రంగు. గడం ం . న సలం . నగరం
అ .అ ం రు షం రు రు ,
ను త ంచుకుంటూ పపంచ యుద లం
అ అడుగు డు. 28న ఓక
బయలు న ఓడ ఫ మ సముదం 18 లు
ప ణం ందన ట.

401
ఓడ ప ణం సున డు నం వ ంచక,
అ లు అక లకుల రగబ తమ హకు ల
సం ల ప కుల డట. డర బూ
ఆ ఇ ష రుల షయం ప ం రు.

అ ట బస
డు. క ప క షయం పల
ల అప నం , న అ ల ' ట కబురు'
అ క ంద పక ం ం . " లం ఇం గ న
మ థ మత గురు .ఎ. డుతూ
ఇక డ మ ం డు. ఆయన మత
అధ యనం యను రు. గత ం ళ ఆయన ,
జ ను రు" ( క 16,1916).

మ క నప క ఎ న కూ
షయం పల ల అ రణ అంశం పచు ం ం .
" వ ం .ఎ. , ఇం ం , పసుతం
రు. ఆయన మ థ . ం ళ
మత ప రకుడు , రు.
డుతు రు, ప తులు ప త గందర ళం
న టు ఆయన వ ం రు". ( 16,1916)

ఎం.ఎ . ను ప ప ధులు క ం రు. ఆయన


న కథ రు న ర పచు ం రు.

ద పపంచ యుదం మధ న సమయం ,


సుల స రం ం అ కు రక ముందు,
ఒక మతగురు షం గడం ం అ అ
అడుగు డు. ఇం ఉగ య

402
డుతున డు సహచరుడు జదు ముఖ
ం డు. అత దరుడు ధన ముఖ అంతకు
ముందు ళ అ ంటు డు. ట
ఆ అ ప శం న ఫ యూ వ
ంగణం ప ం డు. అక డ ధన ముఖ క డు.

ధన ముఖ 1906 అ వ డు. అతడు


ం తు కు రుడు. ధ ఫ
1914 డు అ డు. వ స అ ప .
ధ రచ త, క . జ , ం షలు డగల
ప . అతడు ఎ డూ గ అ అ క ఐ
యువ ం డు. ఆ కూ ఫ
శ లయం 1915 డు అ ం .
వ స ధ ,ఎ ం ( మ సం రం)
సు రు. అ వ న కు అక ఎ
ం ప చయ ం . ఎ కూ వ
ఫ డు ష ,ఉ షణ న .ఎ ,
ఎ స త తు ళ రు. ఆ ధం -
ఎ లు కలుసుకు రు. అ తం ద మలు .
ఎ తం ప రు .

న ంద భ ర ఎ ఫ
న ంద డు. అ , లు
ంచుకు రు. ం రం ం రు. అ క
ముందు పరస రం అవగహన సు , భ ష తు
సుఖం గడప లు రు రూ కల ం రు. ఆ
సమయం అ రుచులు, అ లు గ ం , అం క
సుకుం రు. కుం , ఎవ . ఈ పద
ం అం రు. ఇ త దండులు స జం అం క ం న

403
నం. ,ఎ లు అ పద అనుస ం రు.
ఇంచు ంచు ఒక ఏ కల న తరు త,
సుకు రు. ఎ షయం తన స తుల
ప ంచ దు. ఎ కూ సక రూ ను గు ం
ఏ య దు. అందువలన ప లన శమ కూ న
ప ధన ం .

తం ప ం , రు లకు ప న వ
న ఎ గు ం గడ అ స ల ం త
స రం ం . 1992 రం ం , 1994
న ం ,ఎ గు ం వరకు ప ధన
యగ ను. అ శ ల లు, ప ధ
సంసలు, బ లు వసు మూ యంలు ఇందుకు
డ . వ కుల ఉతర పతు త లు ంత
ఉప ం . తం ద ఎ గు ం వరకు
స రం అం ంచగలుగుతున ందుకు ప ధకుడు తృ
ందుతు ను.

ద భరకు ద ర ఎ నట
ఎం.ఎ . అ తం, ఎ ప ధన అనవసరం
అ ం , రు రూ అంత య జ ల
ఎం ప న త వ ం రు. ఇతరుల ప వం
చూ రు. ఎ గు ం సమ ఒక ంత
ప ం , ప తం స రం క ంచగ రు.
ఆయనను సంప ం ను కూ . య
అడసులు ఇ నప అ అంత డ డ దు. వరకు
స యంశ ఆ రప , ప లుప లు
కను గ ను.

404
ఎ గు ం , ఆ కుటుం గు ం కుపం ప ం ,
ఎం.ఎ . ప చయం అ ఆ పట అవ హన
ఏర రచ పయ ను.

ఎ ం ఆ రు. ం ఇం రు.
అ ఫ యూ వ చ టంత వరకూ
డుక , ఆ తరు త వలం ఎ ం అ
సుకున . ఎ త అ అ , తం
రుడు. ఎ , ఆగ లకు 1848 ంబరు 13న ల
క ం డు. 12 సంవత ల ఓడ అ
రుకు డు. మూ ళ టు సము ల ద ఓడ
ప సూ తరు త అ ండు రు
యప డు. కషప , గనుల ఇంజ అ డు.

ల కు ప రు ప తులు ,జ ,ఆ ,
పభు లు ఆయను ం , సల లు
క ం . కల ష ం ల ంతం
ం అ ష యువ 1888
5న సుకు డు. ఆ దంపతులకు 1892 ఎ
ం . అప గనుల ఇంజ రు ఉ షం
డు. ఎ తరు త న రు
చ , ఆ ముదుల డ ం . ఇం ఆ న ల.
న రు ఇన , ం, , ల ఎ ,
లు, ఇంజ ం కం తన ట ం , ఆ ం న
, లలకు మం ద ం డు. ళ టు
కం అ ఇంగం , ఆ వ
ష ం కుదురుకు డు. అందువలన ఎ త దండుల
టు రుగుతూ థ క ద న ం ల సూ ళ
ం . ష ం ఆబ సూ లు ద

405
అ న తరు త, ఏంజల ల 1908
సూ లు ద ం . అంతవరకూ ఎ తం
రణం గ ం .

ఫ శ లయం అప ప అ
ప త క సం . ఎ అందు 1911 ప ం ం . ఇం
లకు ఓటుహకు . లను స నం కూ
చూడ అంత అల టు పడ సంసల
వరణం ఎ ప ం ం . ఆ కం ఆ అన
ఎ ఫ ముం చ డు. అక డ చదవడం ద
రవం.

ఎ ఫ ఇం షు త ంప న
రు నూ, స ం అనుబంధ షయం నూ
క ం ం .ఎ ం సంవత రం తన ప భను
కనబరుసూ ఇం షు ట ల న . 1913 ఆగసు
28న ఫ యూ వ ట మ ఆగస న
ఆ క య అ స టకం ఎ త
ర ం ం .ఈ ట ముం ప రం రు.
ఎ తన తను ఎం చక ం నటు ప కలు
. ఈ టకం మూడు అం ల కూ న స ప నం.
20వ శ బం ద బం అ అతు తమ క
ఒక ం న "ఆ క య " నూ
టర ఒక ద బం తరచు పద ం రు. ఎ
ఉ రణ, ఉ త అను త స రం, త షణ గు ం
ం . అ తన ప భను చూ న ఎ 1913-14
యూ వ ప క" " సహసం దకు లు న .
ముఖ ం ఆట , ం న . ఫ
యూ వ చదు తుండ ఎ తరచు త

406
ఉత లు సుం . బ ంత స రం ల సున .
యూ వ ందరు ం రుం రు.
ర ంద త ం చర నటు ఎ న .
అ కన స ల వలన అల టు ఆ లు
లుసుకున . ఉత తర టు
న డు అ డ .

యూ వ ఎ కు ధన ముఖ
ప చయం న ప ,స త తులు ఎ డు గ
త . ఎ , ధన మ వలన ఎ రు
స త తు ం .

ఎ డు గ అ క ఐ యువ . ఆ కూ 1915
డు ష ం . ధన 1914 చ త
ప ంశం డు అ డు.

ఫ శ లయ అధ ుడు ర
ం రు. ఆయన 1931 నల అ , శ త
రవ న ల పద రు. ర ం ముకుడు,
ం సు. అ ప క వ ఏ , అధ యనం
రు. ఆయన రచనలు, ఉత లు, లు భదప రు.
ఆయన ర చ న తరు త మ సుకు డు.
ం ర ఆయనకు సహ ం .
( లూ ) ఆ ను అ డ డు ఎ ,ఎ
కలుసుకుంటుం రు. అ ం సంద ల ర
ను కూ క రు. అ ం నఎ
ం ం .

407
డు ష ము ంచు న ఎ 1916 ఉ షణ
రం ం ం . ద సమస ల లు ల ,
జర జం రప ల ఆ తల ం .అ ం దశ
ఎం.ఎ . తటసప డన ట.

టు ప ఓడ భగ ం అ
య ఉగ ప ణం నటు అ ఎ . .ఐ రు
బుతుం .

నుం 17 28 ల (1916)
బయలు , ట గ , ఫ యూ వ
ంగణం ధన ముఖ కల ం రు. బహ శ
ల ఎ కూ ప చయం అ ంటుం . ఈ
ఘ లకు సంబం ం న లు, తలు ఏ . ధన
ముఖ సంబం ం న ప లు యూ వ ,
రకూ యూ వ ల , ప వన ఏ దు.
అత రచనల కూ ఎక సందర ం దు. ఎ
డు గ ఎక ప ం నటు ఖ లు ల ంచ దు.
అసలు వ కులు -ఎ లు ష లు య దు.

ఎం.ఎ . ఎ దంపతులు

ఫ యూ వ ఆ అ న ంతం న .
ధన ముఖ 1916 అక వ సుం డు. (861
ర , ఆ , ) కూ దగర ఒక
ం ంటుం డు. (245 ర , ఆ ). అ
ంటున లు ఆ అ ప త
సం. ఆ షయం కు ండదు. ఆ రు
ఎ.ఎ . . ఫ వ అ న తరు త

408
ను కనుకు ం , కు ఉత లు వసుం వ , ఇంగం
నుం ఎకు వ సు వ ద ఆ ం . ళ
టు ఎ . .స అ య డు కూ
ఆ ంతం ం అం ం సంస
సంబంధం టుకున టు అ గూ సంస కను న .
అ జ ర ందం. తన పటుదల
న సూ జర నుం ధనస య పయ లు డు,అ
వడం ఆలశ తూ ం .

ఎ - లు ంచు , సుకుం మనుకున


తరు త,ఎ త దండులను క రు. ర డు
ఏంజల నగరం ంటు రు. ఎ ద కూ
అక ంటున . ఉ షణ ర ం , ఎ యూర
రు సం దర సు టుకున . అ పపంచయుదం
జరుగుతున లు. ఒక ప న రు దు.కనుక
యూ వ నల ర ను కమం ష
రుతూ ఎ 31(1916)న ఏంజల నుం
ం . ఆయన ర తన ప చ ,ఎ నూ క
ఆయన ం వ న ష గురు ం .

ర ంట ం కు రసు ఖ పం డు. ఆ
ఖ రక ముం ఎ రు దర సు పం ం .
అ ర కు ధన లు బు ఆగసు 15న (1916)
ఏంజల నుం ం .

ఎం.ఎ . ,ఎ లు జర యు-53 జ ంత
మనుకు రు. ఎ కుటుంబం అందుకు
అభ ంతర ట ఆ పయత ం ర ం రు. ధన
షయం ఒక సందర ం . . ఆం డు.

409
ఎ అన ల ఎ నూ రం
సు డు. అత క సహ రం ం ల ఎ
తల స హ ం ం .ఎ కుటుంబం ందరు
ఎం.ఎ . ను షపడ మ ందరు ,రంగు షం
ల ంచు క, ముఖత చూ రు. ఫ
శ లయ ంగణం ఆ లు న తరు త -
ఎ లు నూ రుకు రు. 1917 జనవ నుం
తమ ర క లు నూ ం రు. ఈ
వ అ గూ రులు ంట, రత
య దుల ంటబ రు. నూ తరచు
లు ర వల వ ం . ళ 136ఇ, 19వ
,నూ కు డు. ఇం ళ 2116,
ఎ నూ ,నూ డు. సులు కను
ళ ర వల వ ం .

మ రత యఅ దులు ందరు నుం


ఆ క స యం ఆ ం రు. అ ం ఒకరు.
సమ జర ధులు అందక, ట ల టు క
బ ందుల ల డు. ఫ నుం
షూరం ంలు సుం డు. ం ం ఓ క పటమ
రుతుం డు.

ఆ క బ ందులు తటు ఎ రకర ల ఉ లు


ం . నూ అ క ,131ఇ, 23వ
ళ , 6728వ ఎ నూ స ం అడ
సహచరులకు డు.

నూ మూడు ల టు లజప
ఎం.ఎ . గడపగ డు. ఎ ఆయన వద ప య

410
ంత ఆ క స యం యగ డు. ర య ఉగ
య దుల క ఎం.ఎ . ,ఎ ల ఆయన
లం,ప భ చూ చు కు డు. అ అ య లు
.

చంద ంత చకవ దలు అ క మం ర య


య దులు ,ఎ ల పట ఈర అసూ
లు చూ రు. దుష లు రు. ఈ ను
అ క సులు ం పటు అ ఆయను
ప ం డు. లు స రక దు. అ సు అ న
ంట ఎ ను సు డు. లు రు
సు ద చంద ం చకవ నప ఎ
ఖం ం ం . ( చ అ ప ధకు న ఖ)
య క అ జ య స డు కూ లు
జ ంద డు. (బ , చూడు, 1981
పచురణ- ర యూ వ పచురణ) -ఎ
జ నటు ఆ తరు త ఎ తన దగర ప నటు లజప
డు. ఈ 1917 అ శ హ
రం ంద ర య ఉగ దు అ సు రు. అ
అ దలచు దు.

తుల న ,స , రు మ క
ంచుకు డు. ఇరు రూ ప ణం రు.
ష ం ద ,ఎ రు అ నుం
స హదులు రుకు రు. ఆ తరు త
రును,స ను తు పం డు. (
కు ఎ ఖ 1920 3న అ . .ఐ. 9771- .41.

411
డ యక నూ
సులు ం రు. ట సు ప క ఖ ఒక
గూఢ మ కు ను ను
గు ం ,ఆ సూ, ఒక కథ పచురణ తం పం డ
సం లుం ను సు న డు. తన
దగర ండడం ద ఆ ం .

అ సు అ న టు ర య ఉగ దుల
దులు ం , లు ం రు.
ప ం ను ం మ రు. లజప కూ
7 (1917) న ఎం.ఎ . కు ం నటు డు.
ఎ అనుభ ం న సుర తం
డు! ఆయన టు ఎ కూ న .

ఎం.ఎ . -ఎ
అ సంయుక ల ఒక ఏ టు ఉగ
య ద రత జ లు న ం న ఎం.ఎ .
ంత డు. ల పపంచం చూడడం, ధ వ కులను
క యడం రణం ,ఎ ను సు వడం ప న
రణం. జర నుం డబు , ఆయు లు క ం
లన అంతం ల అ చన ం ం . 15
(1917) స హదులు న
ఎం.ఎ . కు లు కున ట ం . అక డ
గు ం ఆ న య ర లయం
ఎప క డు అ కు స అం ం ం .
ను అ సు అ సంయుక లకు
సుకు ల పయత ం ఫల ం .

412
జ నగరం సంపతులు
, 33 , రు.
ళ టు ను ం అ రు ఉతర
పతు త లు ం డు.

ఎ ఒక ప చయ ఖ యుక ష
గవర అల ను కల , పథ లకు
ప దనలు ం . టు ంద ,
లు ళ ం ప డు.

ర లం జర స యం సం ఎదురు చూడ ,
అందవల న డబు , ఆయు లు అందకుం , వరకు
డబు తం కు అం ం . 1917 ఆగసు
ధనస యం ల ంచ ఎ ట ం అ ం డు.
6750 లరు 15 ల ం .

ఎం.ఎ . లుత రత ద మ
ప రం బ దు. ష , అందు కరప లు,
న స లు పచు ం డు. రత తులు అ సంఘం
ం ,అందు ఎం.ఎ . .ఎ కరు
తం వశ కత వ సూ, -అ ర ఖం సూ
రచనలు,ఉప లు ం రు.

ండ తన లు య డు ద
ఆయన తులు అ రట. చంద ంత చకవ ,
లజప లు న ఎం.ఎ .
సంబం లు టుకు రు. ళ టు ఉత లు,
లు యం ఇం ప క పచుర రం లజప
కు పం డు. పర ం రత అనుకూల ప ర

413
పసం లు నటు ఎ తన త న ఉత లవలన
లుసున . ఎ కూ ప రం న .
ఇం చూ ల ఎ ఉ ళ ం .
ఉప ల పట నుభూ కనబర ర ఎ
న . ఇం నరన నము ర ,ఆ షయం
లుసు ల అనుకున .

ఎం.ఎ . నుం లజప సంబం లు


ళ అ 1918 27న కూ ఒక సం
పం డు. యం ఇం పచుర రం పం న ఆ
సం పవ ప ను సున న , ఇం కు
చ , జ ం గం
తంత ం అక ర ద స క ం డు. రత తంత ం
అ ం ం రు ఏ డు యకులు చ మ
లర డు.

రత శం స తంత జ ం మన లద లజప
అ యం ం , అ త డు వన అ డు.
ఇంగం కు వల ం రత శం ఆ క గు పత ం గనుక,
ంరూ ఇవ డం ,ఆ క చ ప ంచడం జరగద
డు. ఇంగం ను యపడడం
, శ రస లబడమ లజప ను
డు. కూల ల రు జర
కుట రుల ఎ ం ర లజప ప ం డు.
ఇం 31 ట జ మనుషు నంటూ,
ంరూలు , స తంతం ,మ ప జ ం
అవసరం ద ఎం.ఎ . డు. పవం త
రత చన కు న ంచగలద డు.

414
లజప కు ఉతరం జత సూ, ఆయన అ లు
యం ఇం పచు ంచ అభ ంతరం ండద
సు డు. అ ర ల అ లకు యం ఇం
ల డు.

బ వ వరకూ ఎం.ఎ . ఉగ
న టు లుసున . అ అ నుం వ న క
ష సులు, ష సుల ంగత ం ంత
రుతూ డు.

ఎ నుం అ డ డూ తన త ఉత లు
సూ లు వ ం . ఎ ండ ఆ
త దండులు ంగ ం రు. ఎ అ క
రు ర వ వహ ం ం . , ఎ , ం
రు టుకుంటూ ం . ఎం.ఎ . ,ఎ లు జర
డబు వ న తరు త ద బంగ అ కు సుకు రు.

బ వ న తరు త ఎం.ఎ . ,ఎ లు
కమూ సులు రు. బ ఆ క
బ ందులను డు. జర న ధనం ఆ
ధం ఉప గప ం . దంపతులు ఆ థ ం
క ంచ కమూ సు, ష సు పముఖులు
అ డ డు ఆయన బంగ కు రు.

దంపతుల చతక త వరకు


గంథస ం . వరకూ రడం,
ఆ నం దంపతులు 1920 జనవ కూ నుం
బయలు యూ ల దు ర రడం చ త

415
కథనం లువ ం .ఎ అ రు ప ణం
డు.

ర ండ ఎ తన కుటుంబం సంబం లు
టుకు న . ఉత లు ం . , ం ,
నుం సూ ఎం.ఎ . ర క లు,
ఒక న , లు ం .ర
ం క ప తులు వ ం ం .

1920 అ బరు ంటు ం న రత కమూ సు


ఎ సభు లు ం . 1921
, ం న కమూ సు శ లయం
ఎ ం లు ం ం . 1938 ఈ యూ వ
మూ రు. ఎం.ఎ . య యూ య ండ
అక డ నుం న పముఖ త త, క స
అ ఒక తం ం డు. రు కూ
. అం వ అ అరం. ఆ తం
స వృ తల ఒకరు ఎం.ఎ . ను
చూ రు. 1930 తం ర ం . డుదల దు.
తం పట అ స అందుకు రణం వచు . త
తకు ఉత త అ రు ల ం ం . 1949 ఆయన
చ డు. ఆ తరు త తం డుదల అ క
అ రులు ం ం . కు అ ం గు ం
వ ంద ప ప వన ను. నూ
డర ఆ మూ యం ం ం .

య యూ య యూ ఎం.ఎ .
త గు ం గం లు లువ .అ ఇం ం
బయటకు వల ం ం . ప తుల దృ

416
ప అ క సంగతులు లు . అ ం ప ధన
జరగవచు . 1920-30 మధ గు ం న అ క ష లు
. . . రుల య , వరకు రష
ష య లుసుం .

ఎ ఇంగం ఎందుకు ం ?

రత కమూ సు 1920 అ బరు ం న


అనంతరం ం నుం కు వ న
ఎం.ఎ . ,ఎ లు ప త కృ మగు ల రు.
1921 ఎ ఇంగం ం . వ ( ) నుం
ఆ ఇంగం వ రుకున . 1921 21న అ
రహస ం , ఎ అ రు రు ఇంగం సులు
పటుకు రు. గడ ఎ నుం ర
న డు, రు న దృ
య ర లయం రు ఆ ను
గు ం రు. ఇంగం నుం 1921 11న ఎ ను మ
నుం బలవంతం కు (ప )కు పం రు.
ఇంగం వలం 18 లు తం ఎ న .

ఎ ఆ గ ం ద కనుక ఆ ను గత
చూచు వల ం ఎ య కమూ సు డబు ఇ స
ంలు పం డు. అందు ఒక ఎ ద కు
యపరుసూ, ం ఎ ం నూ కు
రుసు మ , ఆ సంబంధం టు మ
డు. మ ం డు.
ం య స కు ం సూ ఎ కు
స యపడమ డు. ఎ ఆ గ ం గు ం ం

417
ప ం నదం వలం న ంచ న అబదమ
సులు గ ం రు.

కూ నుం అ కు వ ఎ పయ అ సు
ల అ దప రు. అ కుం
ఎ ం . ఇంతకూ ఎ ఇంగం కు
ఎందుకు వ ం , ఎవ క ం , ఏం ం , యదు.
22(1921) వరకూ కూ ం ,తరు త ర
ం . తం ద ఎ 1921 తన త-తం
స సంద ంచగ ం . భ ష తు ప ధన
న అంశం ం . ర న
ఎ కమూ సు ఉద మం మగ ం . ర నుం
త దండులకు ఉతర పతు త లు జరు తుం . అ ం
ఒక మధ వ ఒక త దండులకు బు
ర ం .

ఎ అ ష ల ఎం.ఎ . కు డు డు
ర యూ ల ం . ల ఆ
యూ వ సూ , యూ ధ
ం ల నుం , ప కలను, డబు ను రత
కమూ సులకు పం రు. ఇం , ,అ
, ఆ ఇం ప కల " ం "అ
రు ఎ లు సుం . అందు , ం
న , రత శం ం లు వ ల కుల స
రచన ప ద న . అ యూ య లు
ంటబడుతుండ , స లు , ప కలు ఆపకుం
ర ంచడం ఎ కృ ం . , ట ం ,
ద న ట ం లుం .

418
" " ప కను అ 127 మం , 11
మం ,వ ఒక పం రు. అ భగ
ం ,చంద ంత చకవ , లం యూ వ ఇదరు
సరు,నూ ప బ ద న టకు పం రు.
1924 వరకూ సంబం లు టుకు రు. ఇం కు
ప తం ప ర ప కలు, త ం గు ం రు.
ఇం క ట దంపతులు ం న
ర క లకు శ బ ష రణకు గు డు. ఎ ఆ
ప ం ం . ప స ర య కమూ సుల గతుల
గు ం ం . రు టు కూ ందు
న . 1925 11,12 ల ఆంస ం క య
సభల ఎ పముఖ త వ ం ం . యూర ఆ
వ ర క లు అ . క నఎ ,
ను చమ ను కలుసు రుతు న ం . అతడు
ష వ , తుడు. ఎ కు వ కం ష వ
న ందున చమ కూ ఎ ను కలవదలచ దు. ఈ
షయం తు ప ం ల ఎ తల ం .

రత శ కమూ సులకు ఓడల కుల


పం ఏ టు ల ఎ హం ం .
జ దవ క హం బలం ఒక
సం ఏర ర ల కూ ఆ సూ ం ం . అందు
రత నుభూ పరులను ఆ ఫ శ లయం నుం
ఇతర ట నుం రు ల ం . ఇంగం
ర యులకు ర టందుకు ళ మ
ఆ .డబు బ ను ం .

ఎ ఎడ టు

419
ఎ 1925 30న నుం అ బయలు ం .
అం ఆంస ంక య సభల అనంతరం, ఇం
క గు అ న తరు త స
ందన ట. తన త చూ ల క బు నటు
బు రు.

అ ఎ ప ం నటు లుసుకున సులు


ఆ ను పటు , నకు పం ల అనుకు రు. ఆ ఎ
శం ప ం ం ఆ రు. ఎ తన ద
వద క ం ( ) న టు కను రు.
ఆ ను శం నుం పం ం పయ లు ర ం రు.
ఎ క ం య ం
పర ం ,ఇం యన మధ ఆం ళన న ం ం .

ఫ శ లయ న ల ర
ఎ ఉతర పతు త లు మ రం ం ం . ఎ
ప భను గు ం న ర , తన సకం " హయ
" య మ ఆ కు పం డు. అ అప
క ఎ ట ట మ క ఆప
ర ం నందున ఎ య క ం .డ
అ క ఆ సు ట బ ను ర కు ప చయం
నఎ అత తప మను ం ం . ఆ తరు త
ర ఆ గ ం ంచడం పట ఆం ళన బు , ఆయన
త ర లు ల ఆ ం ం . 1931 ర చ డు.

నూ బు ప క ఎ లు
ం . పపంచ ష ల అ క చ
న ం . 1935 వరకూ అ సూ ం . 1928 అ బరు
నుం . .ఓ. నుం ప రం పపంచ

420
ష ల ప లు, చర లు ం నఎ ర క లు
ఆక ం . నూ మకూ నూ ప
ం నవలలకు ఎ సం దకు లు ప ం .
త నృత ం ణ త ం న బూ
అ ఆ ను గు ం ఫ ఇల ఎ మం
సం ం .ఎ అన ల ఎ నూ రు
రం సూ, -ఎ ప చయ
ముఖం డు. ఎ వ న తరు త
ఆయన మ దర సుహృ వం ఉత లు
సత ంబం లు ల ం .

ఎ త దండులు వృదులు మం ం సం
ఆబ ( దగర) రప రు. ఎ
అ డ డూ గ శుశూషలు ం . నూ
రప ం . య ప బ ల అ ఉ ం ం .
అందుకు నుకు 1931 ఎ త
చ ం . అప నుం తం ఆస ఎ ఆబ
ం ం .అ ల ఎం.ఎ . ను ఇం
పభుత ం అ సు ం .ఎ ంట అ సును
ఖం సూ, జ గ డుతూ వలూ షన
ఏ ప క (నూ ) సం ం . 1931 అ బరు
సం అచ ం . బ అంత య ష ల
శద వ ం న ఎ , పట అ నం నద
గ ంచవచు . అ ఎ - ల మధ 1925 వర
నుం ఉతర పతు త లు ,మ ధ న సంబం లు
న టు ఆ లు ల ంచ దు. ఉభయులూ తమ ష లు
ఎక ప ంచ దు.

ఎం.ఎ . పట అ స ందన
421
అంత య కమూ సు ఉద మం ఉన త
రుకున ఎం.ఎ . 1923 నుం కు
దూర తువ డు. తన ఫ లకు
ఇతరులను రముటు పయత ం ందుకు రణం.
ఇం అప ప ం ఆయన కుట సులు
రణ , ంచ పభుత ం దం
ం . అ ం తరుణం . . న అ .ఐ. .
కమూ సు పవ రుడు న ంచమ , అత లు
రు. పవ ల నుం అతడు స రం
క ం డు. అతడు ప ఖరులకు డుదల న
స రం కథవ ం . ప త ప రం
ల ం ం . స లు అబ లు క న కథనం ప కలకు
మం ఆకర యం ం . న ంద
చ బూ క , అంత య కమూ సు అ త
రత కమూ సు న సు డ న డు.

షు డు . . న రణ ం క ం న
కటుకథ, ను గు ం ఏం ం చూ ం.

అసలు రు భ ర . అతడు ం 1885


బ . 10 ఏళ వయసు అత న దు కలక
సుకువ రు. 1920 నుం ఇం
వ డు. 1922 రత స ఖ ఏ టు క
సమ ం డు. గయ ం సు స శం అ ప వనకు
వ ం .

ఈ జనర స ను హత యమ
ఆ ం డట. అతడు వలస ల ప అట.

422
ఖ తనకు ల ం నద , 15 వందల టలు గల
ఖ వలన ష లు నటు . . న డు.
కూ నటు ల ం డు. అ అబ లు ఒక
గూ ప కలకు పథకం రు.

ఇ ం కథను అ రులకు ప కుం . . న


బయట డ కూ రు. రత శం ల ం న
ష లకు అ నూ ప క (1928
ంబరు 16న ( 7 ల 7 మూడు) పచు ంచడం
ఆశ ర కరం. కు వ కం నూ, కమూ
రుదం నూ న కథలకు అ అ ం న త
ం .

అ -అ

1931 ఎం.ఎ . ను,ఆయనకు ఆస


నందుకు ను మ రు రు పవ రులను
ం అ సు నటు నుం ఇం బు
పం ం . ఈ రను అ కమూ సు రప క
వలూ ష ఏ ద పచు ం ం . టు
ఇం ఉగ య తం రం ం ,
కమూ సు బ న ష లు కూ ఠకులకు
అం ం రు.

అ అత క సం క కమూ సు ప ం నూ
నుం న న వలూ షన ఏ ప క అ సు దలు
ప వరకూ రలు పక ం ం . డుదలకు
వ ఆం ళన ం ం . న నుం పం న సం
కూ పచు ం ం .

423
ల సం దకు కమూ సు అ రప క
లువడుతుం వలూ షన ఏ . . .
సహసం దకుడు. రత కమూ సు అ సు పట
నం వ ంచడం గు టు అ ఆగసు 29(1931)న ప క
ప న క మ ం ం . జర , డ ల అ క
సంసలు ను డుదల యమ లు .
రత కమూ సులు "నూరు తం కమూ సులు" ను
న ం , అత ఎదు ల , ల కర న
మర లు నటు ప క ం ం . జర
సులకు తం డ న అంత య ఎ సంస,
పట హకరం పవ ం , అత లు కు
మ పక ం ం .

జర కమూ సు డుదల రుతూ ఏక వ


నం ం . ంబ న కు రకు ఒక
ఖ అంద రు. కమూ సు ప జ నం
ప శ ట హర ల మధ ఆ ం రు.

డుదల రుతూ జర , డ క, అ ,
చ కమూ సు ల నుం కూ లు
వ . ష క ప కలు అ సు పట
నం వ ంచ ప క దుయ బ ం . ను
జ ద కబంధహ ల నుం డుదల
ంచ కసం లు,వలస ల అ తకు
గు న రు ముందుకు ల ప క ం . వర ఆస
టుబ ప కలు నం వ ంచడం ఆశ ర ం
ద ం .( ంబరు 12,1931).

ఎం.ఎ . డుదల ఐ పకటన


424
పపంచ ప ద క స డు ఆల ఐ జర
కుప న పకటన సూ, న ంద ను
పభుత ం డుదల ల రు. ఈ ష
వలూ షన ఏ ప క ంబరు 26,1931న పక ం ం .

ఐ పకటన మూలప డు రూస ం బూ


యూ వ ఐ ప ల ం . ంప
అ ట యూ వ ఐ ప ల
ం రు.

ఐ వ ం అ క మం డుదల రుతూ
పకటనలు రు. ం కమూ సు యకుడు రూ
అ ం వ డు. జర అ క సంసలు ను
డుదల యమ ం . క వర
యూ య , ప సూ లు ం , బ ం వర
యూ య , ంగ ంద క సంఘం, జ ం ,
సు వ క ందు నద నవ వలూ షన
ఏ పక ం ం . (1931 ంబరు 26 నూ ) లు
నుం పపంచ కులకు, తులకు, లకు ఒక
జ డు. జ దం డమ డు.
ను ఇం కు ఎందుకు వ ం వ ం డు.
పకటన కూ వలూ షన ఏ అ బరు 10(1931)న
పక ం ం . పకటన అ బరు
17(1931),అ బరు 24న ఆ ప క ండు లు పక ం ం .
నూ రు లు నుం ఈ జ ఆగసు 23న (1931)
బయటకు పంపగ డు.

న క సంఘం కూ అ గు ం చ ం రు.
డ డగ ఇంట య కబు నూ ,బ ,

425
క యువత కబు నూ కూ డుదల
నం . ఇం అ ల రత యూ య
ం డుదల ర వలూ షన ఎ అ బరు
24,1931న పక ం ం . ప న ర ద ముకుంద
న ంను పక ం రు.

ప న మ ం జ

ం లండ ం బు స శం
ంటున డు గూ కమూ సు ఒక బు
డుదల ఆయన క ం సు ల ం .
ం ఒక పకటన ల అ , ఆయన క ం రు.
ఈ ష మ ద టల అంత య క సంఘ
కు యప నటు వలూ ష ఏ నవంబరు
14,1931న పక ం ం . వ గురు సూ వలస పజల
సం ఆయన , ఆయన డుదల
కమూ సు గూ అ నుం జ
పం ం .

జ య ల అంత య సంఘం కూ ప న ఒక
పకటన ం . లండ కట ఆ కు పకటన
పం రు. సంత లు న రు గమ ంచద న
పముఖులు ఏ యూ వ స ం ,పముఖ
యకుడు ॥డబు.ఇ. . డు , పముఖ రచ త
ం , పముఖ య , మత
, యూ వ స బ
ల , బూ బ నుం ఎ. .ము , డర
ల బూ అ ప ( ) ,ఇండ య

426
క క ర మ , ష ప కఎ ట
ఆ స జ ఇ (సం ధ ుడు).

ను అవ నకరం చూసున రును పపం


యప అభ ంతర డుతూ వలూ షన ఏ 1932
జనవ 2 పకటన ం . అప ప క రు వర ఏ
ం . సం ధ ుడు . ం న లు
వ లు పక ం రు. కు స లు ఏ వ డం
ద ,ప కలు అంద యడం ద , లుతురు
గర గు వం గ ర , ళ సరఫ యడం ద
. ం యప రు. ఎం.ఎ . కు 12 సంవత ల
లు ంచ వర ఏ జనవ 23-1932 ప క క
పచు ం ం . ఆట క శ క ం ,
చ ద బ అ న .
డుదలకుద ం ల జ ం .

లను ప కమ పక ం ,
డుదలకు కృ న అవశ కతను వ ం ం .
ప న సున ఎ కృష క సును అల
రు బటనున టు రు. ం అ సు రవం
చూడ , రత కుల న ను
అవ నకరం చూడ , ప క
మ ం ం .( 4,1932 వర ఏ ,నూ )

నూ రు లు నుం అర ను తర ం సుకు ,
ల ర న కులు 5 ల మం ష
లు జ ంన ం , వ
అంటూ లు రు. అ లు డ
కను రు. అ లు న ం రు.

427
ను లు రు. అక డ గతులు రుణం
. రత శం నుం ఒక ఖ పం న స
వర ఏ ప క పక ం ం .(ఏ 9,1932)

రణ వ లను అజ కు వరం
య 1932 జనవ 30న(శ రం) వర ఏ
సరూపం పచు ం ం . ను ర ం ం న లు
ముందు 50 ల మం రసన పదర న రు. అ డు
నూ రుకు తర ం రు. శ పం రసన లువలు
వ . లు గ ను ం డు.
బయట చూడ కు అనుమ వ దు.
క అ ష కు జ య , అ డు ందరు
య దులు ప న రు. ప న
పదర నలు న రుణం పవ ం రు.
( బవ 6,1932 వర ఏ )

ప న న ధ సం ల గు ం ఇం ం ం
ఇం పచు ంచ వలూ షన ఏ ఆ ర
పచు ం ం .( శంబరు 26,1931)

ర ణ సంఘం న రు:జవహ హ , పం
యణ ప ,అ , హజ ,అ
కు , ం . ప న ంచ
జర నుం హ ను రమ రు. అతడు సుప ద
య . నవజ రతసభ ప న
ఆం ళన బ ం . ర టున అను పృ
గం ను అ సు కూ రు. ం
ర ణస ఏర ం . సు చంద సు, ఆ .ఎ .రూ క ,

428
ఎ .ముకుంద , సత వ , అస ,బ ం ,
కమ చ య రు.

ం ప న టస . .ఛ ,
గ ,మ , . .క , .ఎ .ఖం ల , ఉ
ం , ం , ం ద ,ఎ . . ఠ ,
రు తమ కం , జయశంక భ , ,
ఎం.ఆ . రు.

అ సందర ం ఎ సం కూ వలూ షన ఏ
పచు ం ం . అ ఇ.ఆ . అ త ఆ ం .
అ వ న తరు త ఎ ం అ త ఆ
ప కల సుకున .

ప న ఇంగం ర ం

న ,ఇం ం ం బ యకుడు
ఆ మ అ సును ప ం డు. అ లుకు
ద తున అంశం కూ డు. ప న
డునున టు డు.

ప న టం వతరం సున దృ డబు స యం


రు. స లు వ దల న రు వర ఏ ప కకు
అంద యమ బ 27న 1932న జ రు.

సును రు అ లు న ర , ధనస
ప క పచు ం ం . 20 ండ బరు న ,
ఇ యం ధపడుతున టు ల ం రు.

429
ప నఅ కను డబు పంప క ంచ
అం క ంచ ద స ఖ రు పం రు.
షయం కు యదు. అ కమూ సు
తం వసూలు న డబు అ వృ అ ం .

ఎ మ హం

అ 1925 వ వ నఎ తన
ప సం ల అ సుకున . ను అ సు
న ఇ.ఆ .అ అ లు టడం న ం .
1931 త చ న తరు త ఆబ తం శుశూష
సూ ం ం .

1935 9న ఎ తం ఆబ 86వ ఏట
చ డు. క ప కలు ఆయన ప త సూ
. ఆయనకు 7 గురు సం నం,15 మం మనుమలు
అప రు. ఎ కు సం నం దు. తం
మర నంతరం ఎ తన రచనలు రం ం ం .
క 1935 నవంబరు 3న కుల ఇళ
సమస లు ం .

ఎం.ఎ ఇం లు నుం డుదల


సంవత రం అ ఎ ండవ హం
సుకున . 1936 అ బరు 10న ,ఎ ల
జ ం . ష ం మం కు ం న
తరు త ఓ ం కు డు. ఎ క ప కలకు
లు సూ హ తం ఆనందం గ ం .
కూ లు సూ ప రచనలు ం డు.

430
1938,39 ఎమర అ ష బు కు
ఎ రచనలు ం . ఆ సంస చ తను అజ
ం డు. ళ క ం దంపతులు
వ ంచ , ఎ కప క ం . ఆ ంతం ఆ కు
రప తం కూ .

ఆ ధం 15 సంవత లు ఎ - దంపతులు
ం న అనంతరం 1949 బవ 20న చ డు.
మ ఎ ఆబ కు వ , అక డ రప ం . 1949 ఏ
29న ఐ ఆ కు ఒక ధన ల బు డు.

లునుం డుదల అ న 1938 , అం ఎ


సు న ం ళ కు ఇం ఎ ను సుకు డు.
ఇం అ సు అ న డు ప ంచు అ
ప కలు, డుదల అ న తరు త ండవ పపంచ యుదం
డ ల పక ం న డు అ
నూ పక ం ం . ట ఎదు
పభు డ ల నటు పక ం .
(1939 ంబరు 9)

క క ం న డు మ
నూ ఆ రను పచు ం ం .

అ నూ ద నుం
చ వరకూ ము ంద అ , మ ంద అ రు.
అ గూఢ సంసలు లుత అ
,ఉత త దుకు రు. ఎం.ఎ . చ న
రను నూ పచు ం ం .

431
ఎ ం న దశ

ఎం.ఎ . చ న అనంతరం రత శం ,
అ ంద దృ ఎ మ ం .ఎ వ
తన ండవ భర రు సుం . ఆ కు ండవ భర కూ
సం నం దు. ఆ అక కు రుడు , అత
రు లు ద మణులు ఎ కు స తం
ం రు.

ఎం.ఎ . చ కముందు వ దశ ఆయన తన


త స తులను బుతుం ఎ సుకున . అ
క హ మ సు రప క వరుస వ . అందు
ఎ ం గు ం ఎక ప ంచ దు. ఎ ఆ
పచురణ పట ఆస కనబర ం .

ఆబ ంత ఆ సులు చూచుకుంటూ, కం న
ఉ లు సూ ఎ లం గ ం . ఎం.ఎ .
త గు ం సమగం ప ం న బ . లుత
ఎ ఉతర పతు త లు న ,ఆ ఇం
డు. తన సకం ఆ కు పం ం , ప ంచమ డు
అచు క ముం , ఇంచు ంచు అ సమయం చ .
రచన ఎం.ఎ . పట న లను ఆ
ఎ చూ ం . రచన తన రు ంచమ ఎ
ం . ఇతరులు తనను గు ం అ న డు, చ ణ
ఉప ంచమ ం . ఇం నుం ముజఫ అహమ
ఉతరం య , ఆ ఖను ఎ కు పం డు.

ఎ కూ ఎ కు ఉత లు , య
వసున టు, కలుసు డ డ ం .

432
య కూ ఎ ను స తులు యమ డు.
థ కూ కమూ సు త
గు ం అ డు.

ఎం.ఎ . కమూ సు ఉద మం , ఇం
ర ం న తను అ నం ం ల ఎ తన
ల చ కు ం . లను ఎ
చూ ం . అ తరులు కమూ సు ఉద మం
తను, ం అనుబంధం వలస నం
సమ ం న ంతం పట అవ హన లను
లను చూ ం . ఛ య సంబం ల
షయ అవ హన లను లను చూ ం . రత
ప ద సమకూ న సంపన తను అరం
సు లన . క దులు లుత క ం ం
త . అందుకు త న సమకూ ం
ఒక .

ఆ షయం రత శం గు ం ం నటు ఎ ం .
ఇ ం ఘనతకు ం ంచడం క, ను అ నం ం ల
ఎ ం . తన ప మ దశ ఎ రు లకు
న డ ,అ అత రు కు శ
మ లు య ఎ ం . సులు ం
తు.చ.తప కుం ఆ ం ర , ముఖ ం ం
వం రు కం ండ రు ం అ
నమ ద , ను గు ం కు ం .

రత ప ద మం ర ం న త, అత
త అ యం యవద ను ఎ ం .

433
పట ఖ లు ఆయన అ ను ం
య ఎ చ ం ం .

చంద ంత చకవ ప ం , ర క య
క ష ద అతడు యడం, లు
జరగ దనడం, ఫ ం కలుసు ద , నూ
క ళ ద అనడం వలం అత హలు,భమలు
త న ఎ తన ఖ ల కు ం . 1956
8న అబ నుం చ కు ఎ ష లు
ం .

రత కమూ గు ం ద గంథం న ం ల
ఉప సం స యం ఒక ట న ఎ అత
ప చయం సు వడం మం ద బ కు ం .
జవహ హ యూ వ కమూ సు
ప ధన న . . కూ 1969 ఎ ను
కలుసు వ ఉత ల పయ ం డు. ఆ జ బు
నటు దు.

1966 కు న ఖ ప రం ఎ ం 1963
అ ప దం సంభ ం , రులు తగులబ .
అందు ముఖ న లు ం ండవచు . 1970
నవంబరు 21న ఎ ఆబ చ ం . క ప కలు
అ డు కూ ప వన సుక దు.

ఆ మర నంతరం, ఎ అక కు రుడు
న లు,ఉత లను, లను
ఫ శ లయం న హ వ ,

434
వలూ ష అ సంసకు డు. ఆ ల ,
,ఎ ఉత లు తప , త రు ఏ దు.

లు . ఒక ంద 'నను ఆ ం
ష వతకు' అ ఎం.ఎ . నటున .

'- తు , బవ , ,ఏ 1995

435
ఎం.ఎ . - అబూ ఖలు
ఆంధప కు ఎం.ఎ . ను ప చయం న,ఆదు డు
. .అబూ మకృష . లుత కమూ షు
రం ం న అబూ , ఆంధ యూ వ య
ప రు. ట ,న అ సంసలు 1933 నుం
ం ఆ ం ం ం న ఘనత అబూ .

1937 నుం రం ం చ వరకూ, ఎం.ఎ . తరచు


అబూ ఉత లు రు. ట ఇ డు లుగు
న అబూ రు, అ నంద యులు. అ
అబూ న ఉత ల లభ ం క వడం వలం ఒక
ఖ పచు ంచగ రు. 1948 ఎం.ఎ . రు వసున
సందర ం ల ం న ఉతరం త ఉం . 1940 ంతం
సులు న డు అబూ ఇం
పటుకు న ఉత లు కూ సు నటు ఆయన
కు రుడు . .అబూ వరద శ ర రు.
ఎం.ఎ . అనుచరుల అబూ సం నం ఉన .

1936 ల అభు దయ రచ తల స శం జ ం .
అందు అబూ ము చం కూ జ న ప లు,
లు ఉన ఎం.ఎ . దృ వ . అబూ గు ం
ందదత గం లుసు కమూ సుల అ
ఎదురు చ డగలగ
చు కు రు. అప లు నుం , బయటకు న
జ య పంచుతు రు. .ఆ .మ జ

436
ల అబూ రహస ం త ం అం ం డు.
రు వ న అబూ కమూ సు
స ల ప వన , అ చ ంచ ద
అభ ంత లు వ . పట ఆక తు న అబూ
కమూ సు దూరం అ తూ సంబంధం
టు దల డు.

లు నుం డుదల అ న ఎం.ఎ . ం


సభల డు. ఈ స లకు డ నుం
ఎం. . (ములుకుట ంకట ) రు. కుందూ
ఈశ రద మ సు నుం ఇం షు పచు సున
ప న నటు అబూ వరద శ ర ఈ
సకం రు.

ఎం.ఎ . పట ఆక తు న ఎం. . , అబూ


ష లు , ను ఆ ం రు.

లూరు 1937, ఆగషు . . లకం ఘవయ


ఆద న ఆంధ వ వ య కుల సభ జ ం .
ఎం.ఎ . రం ం రు. అ డు
జబు నపడ , డవ ం సు మ ఎం. .
ఆ ం రు. డ రు న ను ఆద ం
గత చూ రు. అక లుత అబూ మకృ
కూ ను కలుసు రు. ం నుం ఎ వ
ం . అబూ ఆ నం రు సముద న
లన ర ం ఉ రు. అ శ
చర ల గమ ం న అబూ త పర ంతం సు
రు. ం న క క నూ,
అ రదు న తరు త ఉద మం నూ అబూ ప రు.

437
అప ఉత ల ల ంచ హ
మూ యం భదప రు. అ డు సకం
రూపం .

1937 నుం అబూ న ఉత ల రు


ప ం డు. అ ం రు అటు , ఇటు
ఉద మం పత ం ,ప ం ప ఉం చు .
వ లు చ త రులు ప ంచవల ఉం . అ ప ననకు
వ న రు: వ నంద( జయనగరం), గుప( రు),
మకృష పరమహంస, .కృ (ఏలూరు), ఎం. . ,
జగ ధం, సుబహ ణ ం, యణమూ (ప. వ ),
ఫ , శర ( జమం ), నర ం ( జయనగరం),
సుప ద ఆ సు ఎ .ఎ . మకూ ఒక సందర ం
స ఆ ముఖ తం నటు ప వన ఉం .

తస నందమూ తన ఇం య స స
ను క యమ న షయం బుతూ, ఆయను
గు ం కబు న టలు ఒక ఖ ఉ .తరు త
ఆ స సు ర క రు. స నందమూ
ఉత త తన రు అ స ద రు.
. . రవం రు అందుకు ధప రు. ఎం.ఎ .
చ న డు అబూ ఒక క త తన
సం రు. య లు ఇం షు
అనువ ం రు. 1980 జనవ క హ మ సు
ము త ం . స శ ంజ గం ఈ
ఆ డు రు.

క హ మ ప క ఎ ట ఆ .ఎం. , నవ ద
ఉద మ యకులు .ఎం. రు ం న లు

438
సకం రు.

అబూ ఈ న స పచు ం మం ప
రు. ఆ .ఎం. కుటుం ఆ స తు లు.
కు సం డు క హ మ ప క
సం దక ం నుం చూసు రు. సకం
ఎ ఉతరం కూ ఒక రు.

అబూ అం ఎం.ఎ .

పచురణ:అబూ ట ,

ంగంప , ద -500 044.

ల:రూ.40/-

- తు , అ బరు 2000

439
హ మ " "
అనుభ లు-ఆద లు

ం కలు నహ మ అడ ఎం.ఎ. .
ఇ వలన ఆయన అనుభ లు-ఆద లు ద గంధం
లువ ం రు. ఆయను సత ంచ ందరు సంఘం
ఏర రచన సంకలనం 500 ట పచు ం రు.

1925 రు. ం తర వ రు సు
సున డు .ఎం. రు ం ప చయ , త ం
ం .

లుత ఎం.ఎ . క క వ సూ
పదర నలు న కూ రు. ండవ పపంచ
యుద లం ఎం.ఎ . సమ సూ సు
శప ఎదు అ ల , యుదం ట
, ఇం ను వద డుతుంద డు. అ తరు త
జ , యుద లం ం ర నులకు
టలు నచ దు. అ ంట డు రచనలు
చ డు. అ డు కు అసలు ష లు అవగహన
దు. అంత , క హ మ
ప ణ ం డు.

లం క హ మ ప క నడప ఆ క
స యం డు. " ర మ "అ కన క
హ మ సు స , వ ంగ రచనలు డు.

440
పసుత సంకల Good Times-Bad Times-Sad Times అ
రు రు. రచనల వృ అనుభ లు,
ప మ ం, కు ల జం, మతం, నవ హకు లు ద న
అం ల రు. య ధ కూ న .

.ఎం. రు ం సంకల క రు. క


హ మ ఉద మం ద వ ల చు క ల
రు ం అ రు. రు ం 90 ఏట,ఆయన ఒక ద
గం లువ ం రు. పసుతం 75వ ఏట న ,
తమం క హ మ సు ఉద కృ మ
అ రు.

ఎం.ఎ . న న అధ యన ల లు న
, య దం న గ ంచగ డు.
మ రుపరచవల న అవస అరం
సుకు రు. ప సం లు ఏర రచవల న అవశ కతను,
అటడుగునుం ప మ ం ం న రు గ ం రు.

ం సు సు ర , జ సం మత తన
ల బటబయలు రు. కత వ ం ప క
హ మ కూ కు న , అ క అవగహన,
క దులు నవ దులకు ండటం ర
ప ం క,పత ం తుంద రు.

రచనలు ఇం షు సరళం .

M.A. Rane, 75th Birthday Felicitation Committee రు


పచు ం న 500 టల గం 300 రూ యలకు
సు రు.

441
- తు ,ఏ 2001

442
అబ ల ట
ఏ సత ం? ం రూ!

ం ం సు రు, తంత ట ధులు,


స దయ దులు "మ త " చూ రు.

నవ దులు, తు దులు ం మ ం ,
అంచ రు. అంద మనుషులవ , ం కూ గ
లు, ఈర అసూయలుగల వ . ం పత
తు దులు గ రు, హ టం
చూ రు. అ య ర .మ అంచ య
వ ుణం ప ంచడం, అ వ లు
కూలంకష లుసు వడం అవసరం, "మ తు డ" ఆ ం
రు లు డమర చూడ రు. స ధు
రు, భజనలు సూ వ ఆ ధన తృ పడ రు.

ం తు దుల దృ ప తంత ట రధ ర .
స గ ఆయుధం క ం , అ ం పద ,అ ష
ప ట రంగం ం నవ ం , శ
తంత షయం పడకుం న ష
యకుడు. చ త ం ఆ ధం రస ర యుడు
లు డు. తంత టం ందూ ము ంలను
కలు కు ల ఆ ం ం న ం , మత మరస త
కృ రు. తంత ల సు రు.
మ ళ ఉ జ పర రు. ఎటు చూ శ తంత ట
యకుడు ం కనబడ రు. మం ల మం
రం అనుస ం ల నవ ం ఆదర యు .

443
అ ం ం తన త సత ప ధన రు.
అందు తచ త మ రు.

ం తచ త ప ం ం . ఇం ఆ ప
జరగ దు. ముఖ ం ం తం, ద రంగం
ఆయన త యఆ ల అధ యనం .
అ డు అసలు ం మనకు అరం రు. ం తం
అ క గం లు వ . శ శ రచ తలు ఎ స లు
రు. ఇందు ప దులుకూ ందరు రు. ం న
య చ త ఆ రం మం తమ రచనలు
రు. అక వ ం కు . ం సం ర రచనలు
లువ , సం ర ప ధన తం ంతవరకూ
లువడ దు! "మ త " అ ం న రు ప ధన
య రు. ం తన గు ం ం రుకూ
క ం రు. అ అందు షం ఏ ? అ పశ
వచు . ఇక డ ఆ , "మ త " షయం గమ ం.

"మ త " అ రుదు నను ధ డుతున ............ ను


సం ర తం ఎన డూ ఆ ంచు దు.
సహచరుల న అప తత సూ సున .
"మ త " అ ట కు టు ంటుం -ఇ ం
అ యం. ఆ తం గ ం ప ధకులకు,రచ తలకు
ం స తంతం ం తచ త
వ ం .

1922 సం ర స జ ం వసుందన ం , వలం తన


మన వం బుతున దృ అ ఘం పధం
ప గలుగుతు మ రు. , ల మన
ట ప ంచ దు. తంతం 1922 దు,

444
ల లంత త న డు ం . ,
అనుచరులు తం ం అ ం త లు సూ రు.

ం తన త స లు లండ ట ఇం షు
రు. 20 సంవత లు గత అ 1909 120 ల
లండ తన బంధు భగ కు అప ం రు ం
ర ద వలు న మహ వ 1920 అ
, ఉత త అ కు ం యదు.
, ం స యం స ల ఇం షు
హ టం న లు అదృశ మ వలం 20
లు అ ం డదల న భకులు, న
లండ మరూ లు కుం రు. ఎందు
జ ం ? లండ య తధం ం
, భకులకు అదం బయట ంప
మునుగుతుంద , రచన కనబడకుం తృ ప రు!
ం సంబం ం న లు శనం యడం ఆయన
షు లు ఎప క డు త న త వ సూ రు.
మ త ం రచనల సం ల ఇ స లను
1938 శనం , ం కూ రుకు రు!

లండ న 20 ల ఆ రం లండ ప ణం
గు ం వ లు ల సు ,ద గు ం 30
ఏళ తరు త పకం న ంతవరకూ ం ,అ
న ఆ ర ం . ం తం మలు న
సంఘటన 1893 ద ళ డ , అక డ డరు
సు సం ంచు ల , ఇం అ ం
అవ శం ద ం ం ప ణం క రు. ,ఆ
షయం , 1893 ప ణం గు ం ప పటనటు
రు. ఇం ం న ఫ బదులు, ద

445
పటుప ం ల ం ల ం టుకు రు. అ
ం రుకూ . ఆ షయం తన రచన రు.
ద ం నప ష పచు ం న
సం ల ర దు. 1893 సంవత రం ం తం
ఎంత మలు ం , అంత ఆ ష ఆయన రు.
అబు సు స ఆయన ద ళ దు.
అక డ పటంగ , డ కుదురు ల శ యం
రు. అ ం రు కూ .

ం త రచన న ,ద ం
ళ కముందు చ ణ ప ంచుకున ర మన
న ం పయత ం రు. అప
.ఎం. ంబ ర , ఎ.ఒ.అ రన
సంగ ఆయన ప ంచ దు. మును అ మ వ
కూ య శ చ ణకు వ కం , తమ
హకు ల సం న రు. ఇదం ం యులు
రు. ం కూ డు. అ ధ, ద కు వలం
సు తం, అ ం వ ం రు.
ఆయనకు లు సభకూ జ ం . అ ం అక డ
ం ల ం నందున, అందుకు త న ట
ర లుకూ ఆయనకు ల ం .అ గుం .
సత ం స నటు న ం , ష
చనక ర దు, ర యులు సం ం రు. ం
అబ ల ద తం ఆరం ం ,
సఫ కృతుల రు. లు స శం ం
ద న గ , ర యుల ప న ఒక న
పతం దం రు. ంద సంత లు క ం రు.
ర యులకు ఓటు హకు క ం లును
వ ంచ ఉద ం రు. అదం ం ,
446
య చ త , ఓటుహకు లు గు ం తనకు య
యద ం ప అబదంఆ రు. సత ధన
అం త న వ అ ఎందుకు రు?

ద ండదలచ దు గనుక, వ నప అ ం
గనుక, ఇం కు ళ దల న ం రు. ఇ కూ
రుణ అబదం. సు షయం చూసూ ,
మ పక ద ం క జ యప గు ం
సుకు రు. ర యుల తం, డరు
అక ండదల ం తన కృ అం ం క ం రు.
ను ఇం లనుకుం , వం మ ధం తలం ం .
అ ం రు. ం న కృ అం ఒక పధకం
ప ర న లు, ఆయన ఉప లు,
ర యుల స లు లు తు .ద
ండదల న ం ల ర ంటుకు దర సు
సమ ంచడం ప ం డు. సమ దర సు
ర ంటు ఓటుహకు లుఆ , అ డు ం
క, ఇం వల వ . అక ండదల ,
ప ం ల , లు వసుంద కూ
రుకు డు. ర యులకు ఓటు హకు న ,
ర యులకు ం ల ం తన య ధల రు.
1890 ర యులకు ఓటు హకు ద ం అ
రం , ఖ ఠకుల వద సు ను. 1893
సంవత రం ం తం ద మలు అ ఇంతకు ముం
ం. అంతకుముందూ అ తరు త ఓడ ప లు,
అనుభ లు ుణం సగు నటు న ం , 1893 ఓడ
ప ణం తం అం అంటనటు డు. ఆయన త
చ త ప ధకులు ఆ షయం ప ంచు దు.

447
ం స ప క సం దకుడు, ం య
అధ యనం ణుడు . . మహ వ ప క ప ధన
అ క నగ స లు బయటప . (చూడం : ఇయ ఆ
1982 అ మ , (పచురణ) వృ
తనకు సంబం ం న షయ ం రహస ం
వ వహ ంచడంకదు (చూడు: . .మహ వ న జ:ఎ
అ ఆ 1977) ం తన త చ తను గుజ
, రం రం నవ వ ప కకు పం డు. 1922 నుం
లు ంటూ వలం పకశ ఆ రప ం డు.
తన సత ధన రచన త లు నటు మగ
ం న ఖ అం క ం రు. ద కు ం న
ష లు న తరు త ం ఎన డూ ద దు. సక
రూపం త చ తను సున డు కూ ం మ
ద దు. కనుక, న లు అ . చ తలు
న ం యులు ,అ నులు ఆయన రచనల
లు ప ంచ దు. ంద బు ష లు
ం తన తచ త ఎ వ ం ప ంచ ,
స షణకు క , ర కరలకు ధృవప వ
ద ం యం ఇం బదు రు(జనవ 31-
1929) ం తన సత ధన ల ఎవ ం
రు? ద ను డరు అబు సు
బ , అతడు ంగ సరుకు ర సుం డ స
ం రు. తన కుటుంబ తు న రుసుం
తం ంగ సరుకు ర పటుబ డ డు
ఆయన ద మ అ న , త ధ న ంతవరకు
రుసుం రు ర ం ల తన ఉ శమ , అందు
ఇతరుల రు వద న , తన కు రుడు మ
అభ ంత స న రు(1928 15)

448
నంద షు లు తను కల న షయ ం
ప వనను వ సూ 1927 డర మ ంచ ,
ం తప డు కూ వలం పకశ ఆ రప న ,
సత ధన ఉ ం ను గనుక మనసు ప న ముద దృ
చూ ల రు! వలం పక శ ఆ రప సత
ధన వ న లు ం తం అ దు.
అ 30 సంవత ల తరు త తచ త కం
, సంగతులు న రు. తన త
చ త ప వం మం ంటుంద న ం లు
ప డం గత వ , సత ధన గుం ! ,
, హట స తచ త న రం ం
న య తధం మనకు ప డం వలన, య
ప ధన జరగ ద ం . ం అబ లు , ఆయన
చ త రులు అ లక పలుకు మనకు రు.
ద ం లు స శం అందుకు మచు తునక!
ం తన సత ధన తన ల ము ం తుడు
హ గు ం న అ క స లు వద న రు.
ద మధ స ంగ సంపర సంబంధం ంద ఎ
ఎ స తన ం టూ అం డు. హ
న ప నుం తుడు ం త ంచ పం అంటూ
దు. వరకు ద కు తం హ ను
ంచుకు డు, అ సత ధన రచన
స లు వద రు.

ద ం ప ధనలు రు. అయన


ఇం ం ం . ర యుల సం ,
బ లు , న ర ం .ద అనుభ
ం రత శం యకు రూ ం ంచ
దులు .ద తన ర కసూ ను ఒక
449
దశ ఇం నుం ంట డు యువత ం
ప ధనలు డు. రు లు సున యువ
యువకులు షలు య , నగ ం న ం ,
ఆడ లల టు క ం న ప ధనకూ ందు ఒక .
నలుగురు లలు న తరు త, ఇక ం క సంబంధం వద
ఒటు టుకున కూ ద . ం ల హం
సు , ప తం ం క ర క పం ము న
షయం స ం రు. అ గ ఆయన అ న
బహ చర ం ంచమ సల వ డం జతను
గమ ంచవచు . ం క ంఛలు ఆ న వృ ప ం
కూ కలక - ఇదరు యువతులమధ నగ ం
పడుకుం , ఆయన ర ద ర లకు సు
అభ ంతర న షయం గురుంచు .

ం తం తంత టం ఆయనకు ప త
ం . అంతవర క ంచకుం ఇతర ష లు
కూ ప తం యడం మనం ప ం , అరతలు
గమ ంచవల వ ం . ం అ లు ఆయు దం
దలు ఆ ల వరకూ అ క అం ల . అవ
సత ధన అన ం. ం చదు దు. య
ర చూ ం లు అస లబడ . అ య న
లు వ ం. రు భూకంపం వ పజలు పం
రు గనుక డు ఆగ ం డ ం పక ం డు.
ఆయన స త అనుచరు -పం హ స
అ య ర టం ఖం ం రు. య దుసు
ధ ం లంటూ, ర ంద గూ ను లు బటలు
వద యమం ఆయన హ టం క ం రు.
ల ల బూతు మ లున ట, తనకు తనం ం
కూల డ న ం అం , జ లయ ల సంపద
450
అ నం ం న రు న కు రు (అ నంద ర ) కనుక
తంత టం న న ష ల ం లు
అ ప ంచుకుం మనం న ల ల ం. జ ల
తం ం తశు సంద ల శం ం న రు
క దు. అ కూ ఆ దు, ఆ ల
అందు అం ద నద న వ , ఆయన అ న పశ లు,
చూ న ఆ లు రుగు . ం అబ లకు
మ దర నం ష లు మనముందు .
అటు ం ఇటు అం ద ను ఒ క ల
జ య దులను స ం ష లు ప ం .
ఓట సం ప టు న ంత లం జ య దులు
ఎవ డుకుం రు. య ప లనకు పవరన
అడు కూడదు.

అంట తనం ల ం ప ప అంటుం డు.


ను ఆయన లయల హ జనులకు ప శం
ం ల రు. హ జన అ పదంకూ ప రం రు.
ఈ రంగం ం తశు అం ద ప ం రు. ం
అబ లను బయట రు.

ఎ స గ లు, ర లు ఎ ర ల న
ం , క సం ఒక అంట తనం వ ర
న మ అ రు. ం స నం ప దు.
అ , అంట ప న ఒక స గహ ఎందుకు
య ద అం ద ప ం నం వ ం రు.
స జ ం వ అంట తనం ల
ఉప న ం , ఖదరు ధ ం ల , ం సు
సభ అంట తనం ంచ మ ప న
యమన దు. ం యక అంట తనం

451
ట ం 1929 లు డు ,
లయ ప స గహం తల రు ందరు
హ జనులు. సమ ంచక , ం ఖం ంచడం
అం ద కు ఆశ ర ం ం . రళ గురు యూ గు
హ జనులకు రవక ఆమరణ ర ను న
ం న ం ,ఆ ట ఎన డూ ంచ దు. హ జనుల
లయ ప శ లును రంగ అయ ంద సనసభ
ప శ , ఎ కలు దగరపడుతుం ం సు ఆ లుకు
మదతు ఉపసంహ , ం క సం అభ ంతరమ
లుప ? హ జన సంఘం హ జనులు క
డులు జ రహకు లు డుకు బంధన
కూ సంఘ య వ ర దు. హ జనులకు ప క
జ య హకు లు ప ం ఒప ం వ ంచ
ఆమరణ ర న ం , ము ంలకు అ ం
హకు సుం దన దు. అంట మ న ం
ం సు మం వ ల ధ ం ం ల సూచన
య దు. మద పరగ ల అ అ హ జను
మం య ం వ ం రు. ఇ ం ష ల
ధ ఆ దన అం ద తన సకం వరం రు.
(చూడు: ం అం ం డ టు అ ట
బు 1945 క అం )

ం ముఖ ం ందు . ర స ల
యణం రు. వ శమ ధ లను సమ ం రు.
వ లు లం కు లు లనడ , అంట తనం
ందూ మత , అంట తనం లం
ందూమతం ధ ం దు. ం షయం
లుసు. జ ల బల ం సం, తం ద మం
బల న పడకుం చూడ హ జను ం ఆక ం రు,
452
డుకు రు. అంతకు ం ఆచరణ ర కమం ఏ దు.
వ దశ కులం ల ం రు. అప
ఆయన హ జనులకు అ యం రు. అం ద
షయం గ ం చ ం హ జనులు గ ంచ దు.
ందూ మతం పటు వదల దు. ఆ మతం ంటూ
అంట తనం టు వడం ధ ం ద రూ ంచ దు.
ం హ జను స ంచగ రు.

ఆధు క రత శం ం వద ఎం.ఎ . ను
అనుస ం ం ం ముందుకు , గుప అ
॥ ॥ ర ంక శ ర ఆ దన రు. అ
దు త. ఎం.ఎ . య ప లకుడు. ఆయను
అనుస ంచడం నమ కసులకు దురభం. ం ఆక త
వ . పజల న మూఢనమ లను ం , జ లకు
డుకున యకుడు. కనుక ఆయనకు న పలుకుబ
ప రం ఎం.ఎ . కు ంచ ం. ం లపట
నమ కం హ , తం జ ల యకత ం సం
ం రసు వంచక తప దు. దురు న సు
చంద సు, అం ద బ రు.

ర య జన తం ం గ నప మన
శం ం . ఓటు లం ప హళ ం ం ంటు
వ కం కూడదన ట. పజలకు య ర
ల ం వం రు తల ం !
ం వధ ధం, ఆయు దం, పకృ త, రం,
ఉప లు, ఖదరు వం అ క ష ల ప
అనుకూలం రు. అందు తం ద మం ఆయన
మ జ రు. వ దశ మ
జ లకు దూరం ం ల రు. అప

453
ము ం . శం మూఢనమ లకు, అ య
రణులకు ం గ దులు రు.

భ ష తు ం ల రుకు రు ం
యం ప ం . చ తను ం ల
ఎం.ఎ . డు. అందుకు న ం ం య ధలు,
రచనలు . ప ధకులు స షణకు నుకుం
స లు బయటకు వ . ఈశ ర-అ ం అంటూ
ం జయంతుల లు టు స లుచలుతూ,
భజన నంత లం "స షణ" జరగదు. ధన
ఆ చన ండదు.

ం చ త ఏ రకు రవ నం అ కూ
య ప లకులు ం . తంత టం
ఆయనకు సము త నం వ న ష ల
ంచ గ ం .

- తు , నవంబ 1993

454
స త ను హత న రు!

భూ చుటూ గ లు, లు, రలు రుగు య మత


లు లం న ం . ప త గం ల అ
సు జ అనుస ంచమ రు ల అ డు.

ప లన, పధన వ మత దంటూ అసలు


ష న న టు బయట . ప క 1543
సూరు డు ందం అ , భూ ద చ డు.
అంత అప వరకూ ల ( .శ.150) న భూ ంద
ంతం తల ందులు వ ం . భూ రం ,
కద ంచ లు కుం ంటుంద ం .
స లు అ న రు.( ం 93)

ప వ సూరు డు ందం అ డు. అతడు


సమ ను !

ఇట చదు కు డు. అత తు
మ (Maffew Barberini) . ఇదరూ ఇట
యూ వ చదు కు రు. తులు ఎ రు.
మత వ వస పలుకుబ , ధనం గల కుటుంబం నుం
వ న న తరు త ఎ క డు.
55 సంవత ల యం అతడు 8వ ఆర అ
మకరణం సుకు డు.

తన పధ రచన : (Dialogue) థ
మత ముం అం ం డు. అ ప ం న
రు అభ ంతర ట దు. , తరచు కల

455
డుకు రు. ఇరు రూ ఇట
రు. ద ంచ న అర
చ డు. సూరు డు ందం అ న డు కు
ందరు గత అ చ ం రు.
సంవత లు యూ వ ం సు ం రవం
ం డు. థ మతసుడు డు. 1631 ట ఆ
పచు ం డు. అప ప లనలు
డు. గడ , సూరు న త సూ
రచనలు వ అ జనం క దు. తన
ఇ య ష డు. అ ప త జ కరణ ం ం .

గంథ ధం- లు !
ంతం వలం ప ద అ
సమ న ం సులు, పజలు ఆయన రు. థ
మతం న .

అర దృ " " ఆయన మం ప


ను రణకు డు. 10 మం న రణ
సంఘం ఏర రు. ఏదుగురు కు అనుకూలం ండ
ముగురు సంతకం య దు. ఏక యం కు అ క
సం కుల రయం ప రం కు మత
ర ంధం ం రు. గం రనలు యమ రు.
1663 22న ం 69వ
సంవత రం అంధత ం ధపడుతు డు. అత సకం
థ ధ రు 1632 !
"ఇం " అం రు. ట ం వం స లు
ంచ , స లస షణ ఫ ల గం లను
ం రు.

456
1822 ను ధ నుం
ల ం రు. 1992 రుతూ పట
త మ డు. సకం ం అ ఇతర
షల అనువ ంచడం పపంచ దృ వడం,
స నఆ ల స లు డ గ ంచడం అంద కళ
ం ం . యూ వ రు
మ నరుద ం రు 1999 ! డు.
సవమతం ఓ ం . లు రం ం న కు
అత కు రుడు, ఇదరు షు లు వ
స యపడుతుం రు. 1638 పచు త న
సకం ( , ష గు ం ) నూ ట గురు కరణ
ం లకు ఉపక ం ం .

టవ లబ ఒక బరు న వసు మ క ఏ న వసు


ఒ ంద ప ండూ ఒ భూ .
న ప గం అంత వరకూ న నమ దన .
అ బరు న వసు లు ందర ంద పడ య డు.
స లు అ దగ ఆ , భూ చుటు సూరు డు
రుగు డ , బలపరు భూ ంటుంద , భూ
కదలద న రు. అ తప స తల ందు , అన
చంపడం ద రు. అ మతసహనం. స ల
కూర బ అ న 1642 ర ంధ సం
గు అస ం డు. ఆ తరు త ఎ స లు
త మ ంప సుకుం ఏం ప జనం!

- కయుగం, 2000

457
ందూ య నంద

నందను తమ గురు క సున టు వల


ఆ .ఎ .ఎ . యకులు పక ం రు. అ స న రయం.
నంద సకమం గు ం రన క
దర నం.

తు దులు, నవ దులు ష అ క
సంవత లు బుతు రు. అ జనం అంత
ప ంచు దు. నంద ఆ .య .య . త , ర
ఆదు డు. కనుక యను గురు ంచడం సము తం.
అ కమూ సులు తం వల నంద సూకులు
స లు పచు ం రు. ఆయన లు సభలు
జ రు. నంద ఆ ధం అటు ఆ .య .య . ,
టు కమూ సులకు రవ పదముడు వడం, ఆయన
వ త ష ?ప ం . తు దులు,
నవ దులు రుతున మం , నందను చ , అరం
సు , తరు త అంచ యమ ! అ జరగడం దు.
ఏ సూకులు, క ఒక ఉప స
ఉదహ ం , సు రు. ధన సు రు.
ఆ శ త వరణం సృ సు రు. నందను
తం ప ంచడం, మ ంచడం మ త దం , రత
వ కత చూసు రు. అ సు ల ణం.

నవ దుల ఇ త వ న అప ంద దు. 1920


యం.య . నందను మ ం రు. ఆ తరు త
హ మ సులు నంద ప ధన, ప లన ,

458
మ ం రు. అ నంద ర పత ం మకృష మఠం
, న ఏం జరుగుతుం గుటు రటు డు.

ఆంధ హ మ సు ఉద మ యకుడు ఆ ల
లకృషమూ అ పభుత ం 1964
ఆ ం న డు సభ జ ం . గుంటూరు
శ ర అ ఆయన వ ంగ ం ఆ ల
లకృషమూ మర ల వరం కు ం రు. నంద
ప వన , ఆయన ప తనం టమ , ఆయన
అడుగు డ నడవమ ందరు సల రు. ను
అ నంద ప రం సం ద , ఎవ
అ క తన అ యం బు న , నంద
షయం హ మ సులకు స ష న అవ హన న ద
అ రు. ఆ ర ఆంధపభ పచు ం రు. లం
ంకట షయ ఆ డు ఆంధపభకు ఏ ట ంటూ,
లకృష మూ అ క ఖల మర లు ం రు.
ఆయను అ నుం నకు ం ల రు.
ము ండ వప వం గమన ందసులు అ
అవ శం సు రు.

ఆ తరు త ప మ ం రంజనధ హ మ సు
ప ధన , నంద లం , ద స ందన
వ ం . ఆయన ం ఫ షం ంద
వరూ చూప క రు.

అ నంద ర న మర ల దృ ఆయన స
(ఆక ) మకృష ష రు రత శం
ం టటు రత పభుత ం వ సుక గ రు. అ
మత సహ టు ! ము ంలు ల ర

459
గం ం న జ ం . స లు
గం లు ం రు. మ న అంత సహనం ం
మ !

ఉదయం నప క ఎ. . . ప ఎ ట
పచు ం రు. అందు ఒక ఎ య సూ
"మ తు లను వలం భ సూ ండడం మన యం దు,
న ఒక త ల ప క, ఇందు వరూ న ం
క వచు . ల గు ం న అ ష దృ ఆ గ మ
వన ఒక ఇక డ ప నమ గమ ంచ రన" అ రు.
1985 సం జనవ 27 పచు త ం . మరు
లు పటు ర ందూ యువకులు ఉదయం ఆ సుకు
వ రు. స నం యం , ం అ సం దకులు అ ,
రు ప ంచు దు. అ ం సం పచు ంచ ద రు. ఆ
మరు డు నందను ఆ తుతూ ఎ య
న దు క ం జర ట జ ల లను
గురుకు రు. అ నంద భకుల చ నం.

నంద గు ం అబ లు యడం దు. దుషప రం


యడం దు. ఉన ఉన టు యపరుసూ, తు ద
దృ ప ల , భ ష తు దృ
బుతు ం.

నంద న న ంద
కలక న ంద ద బహ స జం ం డు.
చదు కు ల ఆయన ంత రకు సవ షన ల
ప వం ప ం . మకృష అప ద శ
పరమహంస ప రం ం ,న ను ఆక ంచ దు.

460
1863 నన ఒక మధ తరగ కుటుం
ం న డు. సహజ ర ప సుం రు.
లుత మకృషను చూ న డు న ఆక తుడు దు.
మకృష తం న పట ప త షత ంచు ,
ఎ అత తన షు సు ల ప ప కబురు
సుం డు. ఈ షయం ఠకులు గ ం .

న చదు కు సంబం లు చూ రు.


కుదర ఏ న లు అడం , ఆలశ ం
జ ం . పయత ం న మకృష, న కు నచ ,
పయత ం ర ంప య కృ రు.
ఫ తం దు. న ముఖత చూప దు. ఆ దశ
న తం చ డు. ఇం యజ హ తు కుం
వడం, న ద కు రుడు బరు ధ తలు
వ ం .ఏ ఉ గం మ ఫల పయత ం
న న , తప స ద శ డు. అ ద
మలు . ఆక , అ ల , సం ర రం ఏం
కు చక, ఉ గం క, అలమ సూ మకృష దగరకు
నన ఊ ంచు వచు . ఆశమం సం ర
ధ తలు ఉండ . అ రు రు. ఆక ధ ండదు.
న న అ ం మకృషకు ఎ గూ న .
అ ం షు సం మకృష ళ
పయ సు డ ంగ . వ అవసరం .
పరస ర అనుకూల ఏర ం . స వ న
దప డు. స సు వడ క య షు
క ంచ మకృష ఆస కనబర డు. స న
న , ఇలు వద ఆశ డు. స తన ఇం ,
ఆ సు , శ వద . రు
రు న రు నంద అ ర దు.
461
" నంద" అ ం . ఆ తరు త "స నంద" అ
1892 వరకూ ం . ఇ కూ ఠకులు గురు టు .
స మనసత ం గు ం లం , తం , అ
ల నుం యం.య . వ ం , 1936
పచు ం రు. ఠకులు అ చద .న స అ ,
నంద న తరు త, ం , బటకూ,
గతు ఒక ఆయన మర క డు, అందుకు
డు, అత త అ డ డు ఆశ వ కష షూ లు
కు . నంద కూ తరచు ఇం కుటుంబ
కల లు ప ంచుకుంటుం డు.

న స అ న తరు త, 5 సంవత ల , 1886


మకృష పరమహంస న చ రు. మకృషకు
య షు న స తుద డు.

మకృష పరమహంస అ త ం డ
గురుంచు . ఆయన షు డు నన ం ,
తృ క ంచ దు, ప రం య
నుకు డు. మకృష వ దశ త న
స తం లగగ డు. అ న డు సం
వ వద రు కు డ ప " " వద అ
గమ రం. ఉత త న జ గం ప రం న
సం అ నన ట. మకృషను అవ రం
నంద గు ంచ దు. ఆశమ సుల తం ఆయన ఒక
కరపతం , మకృషను ఎవరు ఎ ంచవచ
స షం డు. మకృష మర నంతరం ఆశ
ం న షు లు, టన మ తల రు.
నంద ఆ ధం శమం రగవల వ ం . ఎవరు
డ ఆయన క ం రు ద , ప అబ లు

462
ం సూ రు. (చూడు: శ నంద,
మ ంబరు 16, 1993) అసలు బయలు ం డబు సం.

నంద బహ స , ంత రకు సవ షన ల
వల ప వం చూ య ఉదహ ం ం. తన గురు
మకృష న ం , స జం ద తు
కుదరక వడం నంద గమ ంచక దు. ందూ ఆశమ
ధ ను రం ఎవ రు వ గతం ధన సం కృ
ం .వ ధలు, ద కం అ ం వ కర ప రం
వ న . కనుక ఒకరు మ క స యప దు. అందు
ధర ం ందూ సంప యం దు. ఇందుకు న ం
నంద ధ ప శ డు. ఒక మకృష
ఆశమం నంద పయ వ ం రు. అ
నకుం ధ ఆయన ప రం రు. అ
నంద షత. సంర కులు వ చం లు అ ,
ముందు మలమల దల సంగ చూడం అ ప డం
నంద ప తనం. ఈ డు నందు ం
మం సంర కు ండడం కూ గమ రం.
నందను డు లనుకు మత ందసుల
సంగ గురు య ఉ హరణ ను. ట
, దనలు ఎ మల , వరకు అ త ం
నంద యం అ కూ మ పక మర దు!
స పర ం న నంద శమంత స
సం ల నూ, జ ం ర వదకూ డు. ళ అ
డు. డబు వసూళకు డు గనుక ఆ థ ం
క ం డు. మకృష ఆశమం గుక లవ
నంద ఆదు వడ ఆ డ ం .ప ప తన
కుటుం కూ ఆ క స యం సు వ నంద
టన డ ం . క న తన కుటుం లకు
463
వంద రూ యల న ంచడం నందుడు
కృతకృతు డ డు. మహ అందుకు ఒ ,ప
నంద త , దరులకు వంద రూ యలు
పం డు. 1890 ంతం 100 రూ యలం ఇ డు
ల రూ యల లువ! తన త ంత లు క ం ల
స నంద పయ ం ఫలుడ డు. లూరు
మఠం నుం 3 ల రూ యలు రుణం సుకు డు.
మ లను అ ఎందు డబు దు. వరకు
గృహ ణ తలం ర ం డు. తన ట మఠం స
ను లు అ రు సు ం . తన ట సలం
నమ అ నుం కూ మకృ నందకు ఉతరం
డు నంద! కుటుం మర స
నంద వ వరకూ ఆ సుల సం పయ ంచడం
ఆయన కుటుంబ మను సూ సుం . జ గం న
స డబు ,అ ం , తన తదనంతరం తన
త వ మ డు. ఇదం వరం ఎందుకు యవల
వ ందం , స అవస రం న నంద, స
ధ ంచ క డ చూప .అ తం
తన అ య ఇ న ము ను కుటుం పం న
నంద, ఇం అ పం ంచమ కూ ఆ ను డు.

మకృష చ న తరు త, మ ంచ
బ ంచ జ ం రు నుకు రు. ఇందుకు ం
ప న డు మధుర హ అ జ ం రు. ఆయన
మకృషను డుకున జ ం రు. తల ట
మకృష ంట , జ ం ర తన అవస ల
గు ం ప ంచుకున మధుర హ న డు.
జ ం రు మధుర హ నరరూప సు. అ కూరుడు.
పజ ం పను లు వసూలు సం బ న
464
జ ం రు. తు వ అసంతృ , ఆం ళన న టుకు
మకృష పరమహంసను సు , భ పద ం డు.
తులు ఏ య క రు. ఆక ,అ ల న
తులకు భ చూపడం మన శ ంప యం. అ
మధుర హ గ ం డు. మకృష అందుకు
రముటు ఉపక ం డు. అ మ ందరు జ ం రు
కూ మకృష అనంతరం ఆశమం పట ఆస కనబర రు.
డ వ సం దుల రు. నంద తన గురు వ
జ ం ర రుణ లనకు డ డు. ఇదం ంత భ
ట, క ంతం అ దం ం .ఆ
సందర ం నంద య ప లు కూ
డు. అ య దు ఆక ం . ం సు
అ దులు కూ నంద పవచ లకు తుల రు.
ఇ నంద వ మ కనబ న రు.

మకృష ఆశ సున ం జ ం రు క
ప రు. ఆశ ఆదు దు రు కనుక ం
లుపల జ ం రను ఆశ ం నప నంద
పర టనకు బయలు డు.

నంద 1891 రం ం ఎక డ పర ం
గమ ం ం. , , అహమ ,అ ,
క య , గ , బంద , ర , ,బ ,
ఖం , న, ం , ం, ంగళ రు, మల రం,
, రు సూ రు, ండం, మధు , ం , ఆ శ రం,
క కు . నంద పర టన లు, నుల వద
అ చమ దల ంటూ, మ టకు ముందు
ప చయప యువ , ల దగర సు రు.
మకృష మ త న ధు నంద

465
సమకూర గ రు. ఈ పర టన నందకు అ కమం
షు లు, భకులు, అ నులు సమకూ రు.
ద మం యకుడు ల కూ ఆయను కల న
రు.

నంద స యం భ పన డు. సం తం న
వ ఆయన పర టన అ ఆక ం ం . ఉ గ
తం ద కం గు ం , ల పట చ ణ గు ం
నంద డు. త చ బదులు
ఆడడం మం ద ఉప ల ర ం . ఇదం జ
ఆక ంచ య ఉద మ రు ఉ జపర ం .
శ పం మధ తరగ నందకు ప రం ల ంచ
ఉన త వ ల రు ఆయను ం రు. ఆ ధం శ
పర టన ము ంచుకున సందర ం , పపంచ మత స శం
జరగ తున టు ఇం కు ర వ ం . అ
మ క ద మలు . స సం పతులు తమ
రకృ లు, ప డన క చు నంద
అడం టుకు రు. లనకం య పభు ల లన
చు కుంటూ నంద వ సు ప రు. ఉభయులూ
ప లు సు , న పజ ప ంచు దు.
నంద ద పట నుభూ బుతూ న పసం లు,
న తలు ఒక ఎతు , అందుకు రుదం ద
తు రుణం అణ నస సం పతు
ప తు ట అనక , ఆ రు. క సం
సం ల ను లు ఎ ర కూ
ంచ దు. డ లనకు మతపర న మదతు
ల ంచడం , జ ం రు నందకు డబు గు ం రు.
అంత ఆగక ఆయను పపంచ మత మ సభకు పంప
దప రు. నంద కూ అ క సదవ శం ం రు.
466
అ వ ముందు మ బ రంగ ద రు
ర ం ," నంద" అ తస రు రు. 1893
స నుం నంద రు ప రం వ ం .అ
నంద రుకు మూలం. నంద ంట జ హ
( మ ) ం అ
ప సన దమ రు. వల నవ
సమకూ , మ ద తరగ రు.
ప ణ ఖరు ల తం ంత ము రు. అం దు
నందకు ఒక లు తల త రు లుత
ం కూ మ .అ నందకు హ ం
ం . అప మకృష ర ర మ బ ం .
ఆ ఆ ర చనం ం , 1893 31న ం ను
అ మ ఫ ప ణం 25న న
ం వ రుకు రు. ం
జ ం నధ సరు ల టు ఇ రు.
అ రుకు నంద ఆ టు టు ,ఆ
షయం , మ కు అం స మ
మ డబు సమకూ రు. ఈ ం వ నుం
30న రు. ంబరు మత మ సభ
జరగదు. అందువలన నుం స డుతుండ
అ వృదు లు తటసప , ఆద ం ం .
నందను తన అ అ , గుర బు
జ పద ం ం . ర యూ వ స
కు ప చయం ం . అతడు నందకు మత
మ సభ ప ళ మ మ పం డు. ఆయన
న అడసు సుకున నందకు అ
తటసప , ఆద ం , మత మ సభ ప ఏ టు
ం .

467
నంద అ అ క దుషప లు ప రం
ఇం నుం , గ మ లు ఆయనకు
ఉత పరు ల రు.

పపంచ మత మ సభలు 1893 ంబరు 11న


రంభ ంబరు 27న ము . నంద న
సం ప పసంగం రు. మ ంబరు 15న రు.
ంబరు 19న నంద ందూమతం సం చ రు.
స శం వ డుకూ నంద కుపం రు.
తం 10 మ ల ప ధులు ఇందు రు. లంబ
ఆ జ న స ల 7 ల మం వరకూ
జర రు. స లు నందకు రు
. రత జ ం రు ము న ఖరు వృ
ద సం ం రు.

మత స శం వలన నందకు ఇం ప త
ప రం ల ం ం . నంద ఉప లు మత
స శం ఆకర య . ఆయన ర ంద
న ం . ఉప లు మతపరం అ రు
గ , య ందవ దం ర యులు క ం రు.
న రం మతపర న సు . ఎవ మతం
ప .అ టుకు రు. నంద ందూ మత
ఔన టడ క, త ం క దమయమ ,
రత శం ఆ కమ , కనుక పపం ంద
ఎగుమ ల ర కనబర డు. ఇ ర యుల
మత దు ఆకటుకున .

ము ంలు ఇ ంను, స లు ఆ రం స
పపంచ మ లు , తమకు రుగు ద ఎవ రు

468
కుంటూ, ఇతరుల పట అసహ పద సుండ
నంద అడుత డు. ఉగ ందవ డు.
ఇ ందు లకు న ం . నంద జయం
పట అసూయప న మతవ లు ఆయన షప లు
యక దు. అ తటు , ఎదు , అ పర ం
డబు వసూలు డు. అ పర టన నంద
ందూ పవక పవచ లు ప డు. అ త ం
ఆచరణ ల తప ల లు డు.

సవ మత ప రం, షన ల వలు కూ ందూమతం


అవలం ం టటు నంద కృ డు. అ
అ కమం డబు గు ం రు. బ వం రు
షు ల రు.

మ వశ గు ం ల నంద న ం డు.
మ ఆశ ఆ రప ల డు. జ య దులకు
కూ ఆకర యం ప ణ ం ం .
నంద ర యులకు ం డు. ఇ సవం నుం
క ం , ం ంచడం నంద ప తనం.
అ సవ షన లు, యూ య ఖ
ప చయం సుకు డు. మతసభ లు
కూ ఆయన ప వం చూ . స సవ క
నంద పసం ం రు. ఎ ప చ
ప చ లు ఏర రచుకు డు. సు చ
స తత ం ం ం ంచుకు డు. ఇదం క ంత
, మకృష ష పనకు ం .
రత శం ందూమతం బతక ంత
ష జం టజ ఆకటు దల డు. ప మ
గనుక, మ ం న అ డు.

469
మ వ వ వ న అ డు. రత శం
ఆ కమ , త కం కమ , కనుక రంద
రత శ ఆ కత ప గలద అ డు. పపం
ఆ కం జ ం ల నంద ందూ య
అ డు. త ప ర ద హం కూడద డు.
ఇ కూ య దులకు మ ంత ఉ ం .

నంద రత ఆ క ఎం.య .
ఉత త ఖం ం రు. హరణ , రత శం కూ
త ఏ తం ప ర క దం
న ద చూ రు. , ం హ లు
ఆరం ం న న ద నంద అడుకట
డు. త కం నుం ం రు ల
ర నంద ప భందకమ డు. నకు
న ం డు. ఆయన ఆద ల న ద మం
న కం , కం పజ తన వంతు
య క ం . వలం ఉ కం త క, నమ
ం నంద చనను చం రు? తవృ ధం
మూలం. అ నంద క ం ,
ఆకర య కరప లు ప రం రు. జ గం ట
ఆయన న లు అము డు . డబు
వ ం . గురు కుం గం అభ ంచ దంటూ , అ క
రం జ గం అ ట ప రం యడం షం.
నంద ప అ నంద ర మ ం రు.
ఆత పర త ల సం సూ ం లయ
నంద జ గం అ ఆకర య పదం డ రు.
గురు కుం గం అభ ప దకరమ చ ం న
నంద, అ ం ప కరప ల ప రం
డ రు. ద ం రు లుగు ర ల కరన టు,
470
4 ర లు వ క ం నంద ప రం య
ర ద షం రు. జ, కర , న, భ ల
ట నంద న ప రం ఆ రం మం
త కం, అ పరమసత ం అ భమ న టు ర
చూ రు. పతంజ వ క ం న నందను,
ందరు ములు డుకుంటు ర రు.

నంద సకం చ సం న
ళ ర ర రు. ందూమతం సహనం
కూ ంద నంద దం కూ ష తమ ,
మూలసూ ల ందూమతం తర మ ల
అం క ంచద , వ సుంద ఆయన రు.

మత స ల అనంతరం అ ధ ం లు
పర ం న నంద సవంత న టళ
ంటూ డబు కు దవ ,ప , ధ
ప చ ల ంత లం గ రు.

వసూ ఇంగం ఆ న నంద ఎడ స అ


రు. నంద స తం చూ న తరు త
అ త ర ఎడ తన సంబం ంచుకు డు.
అ ం బ కూ నంద సంబం లు
ంచు స త రణం.

అ నుం ఇంగండు వ న నంద మతపర న


ర బు అ యువ తన షు
ప చయం రు. ఆ త నంద చ న
తరు త ఆ సూ లు , ంతం క వ ం
నంద ప వం ఆ క అ ం .

471
ఇం కు జయవంతం వ న నందకు
జ ం రు అ ర గతం ప రు. డబు అ
న షయం నంద స ంచ దు. శం
అడుగు ట మ థ రం ఘన గతం
ఏ టు , లుత అడు న ట నంద గహ పన
ం డు. ఆచర త క ం చూప లు
దలకు రు అన నం , క ం
రం త వం రు.

నంద అశ ం స యం కూ తన
ంత భ పద ం రు. అ డు జ న సభ
మ ధ రం కు జ రుదును నంద
ప ం రు.

పజ ం పను లు వసూలు యడం మ


ం రు. కరు ట ల జనం ల సుం ,
స తం గ న మ తన
ఆ కతను, నందను అడం టు జ
చూ డు. ఆ కం అన రు మూసు అ యకు
ఆకటు వడం లకు లుసు. ఆ తరు త
లందరూ మ సు నందకు ఘన గత సభ
జ రు. మ స యం అధ త వ ం రు.

ం వ న నందకు మ జ ం ర
గత ల ం ం . ఉతర పర ( య హ
ము య), బ మ ( కృష
బహ దూ ) దర ం మహ , మహ న ంద కృష
బహదూ , మహ ంద బహదూ లు

472
ఆ నసంఘం ఏర గతం ప రు. య
మ వ రు.

ం బ మ తన అంతః
నంద వలకు రు. మ నంద
గృహ ఒక సలం ం రు. కలక
జ ం రు ందు రు. స సం ల జ ం రు
చూ న ఆదరణ నంద కృతజతల క ం రు.

1897 మకృష మఠం ఏర ర రు. జ ం ర డబు


ష లం వ ప ం . నంద స తం,
జ ం ర హం మకృష ఆశమ స సులకు నచ దు.
రసన రు. లూరు మఠం సంబం లు ంచు
దల మకృష సభ ఏర రుచుకు రు. ంద, హరధ లు
ందుకు ఆధ ర ం వ ం రు. సంపను ల మ
నంద ఆ పత ం వ ం రన ట. జ ం రు
క చూ కలవరప రు. మకృష జయం కూ ఎవ
జరు కు రు. ఇదం నంద మూలం
జ ంద ప నక ర దు. దల సం ఎ టలు
న నంద, అ డూ జ ం ర ప ం వ ంచడ
ందుకు మూలం అ గ ం .

మ జ నవ నందు .
ద మ రులకు, ం పవ రులకు ఆయన
ఉ డు. ం రంభ న కు ల , ,
తు ద ఉద లు కూ నంద ఉ క ల
ఆ . ఇం ఆ కం ప గనుక
తు ల నుం రు వ ం ద ర ఆదు డు
నందు . ంచక , చన

473
ఆ ంచక , నందుడు ఆజ ం డు. రంజ
ధ తన ంత అం ం జ నంద గు ం
తు దృక ధం ప ధన రు. అ నంద ర
స యం మకృష ష ప , 8వ సం
ప ష ంచడం డ న వ . ఆయన తన రచనల
నంద గు ం త ప లన రు. అవ ఈ రచనకు
ఆ లు కూ .

శం నకు నడుసున . ఈ ప ణం నంద


ంతం ఆరంభ డు గం ం కున . యువత
ఇ గ ం గమ ఆ , య పద మ
గమనం, న సం ధ ం. నందను చ త
గం ప గ ధ ం. మధ తరగ రు
నందను చదవకుం ,ఏ సూకులు ముకు న
టు ఆ సు రు. నంద రచనలు చ ,
చ ణకు చనకు లబడవ రు గలదు.

- తు , శంబ 1993

474
మూర గులకు ం వసుం ?

మకృష పరమహంస నగ ధ

యువకులు ఉ కం ండడం సహజం. వ ధర ం కూ .


ఆద ల ఉ తులు వడం, ంచ
ంసకు తం ను యక వడం యువకుల చూ ం. ధ
జ య లు యువకులను డు వడం కూ
గమ సు ం. యువతరం భ రం ప ,భజనలు
ద , న ల ము
ఆశ ర ప . ఇ వల ందరు యువ యువకులు మకృష
ఆశ లకు, శభ మ కు, ఇతర ఆ క ం లకు
ఆక తు తు రు. అం ఏ ద పం
న దన ట. ఈ ల ఒక ఉప ల ర
టుకు తూ, స లు లుసు క వడం. ఉ హరణకు
మకృష పరమహంస, నంద గు ం ఎంతమం
లు లుసు? అ గ ంచకుం గు ద
అనుక ంచడం, ఆ చనను చం వడం యువతరం
రుగ తను సూ సుం . ఆ దృ మకృష, నందలను
గు ం వలము స లు దృ ను.

మకృష పరమహంస
మకృషకు త దండులు న రు గ ధ . తం ు ం
మధ తరగ తుడు. గ ధ కు ఎ ళ వ స
తం చ డు. దన ంకు కూ త ం
,కుటుంబం ఆ కం ం .గ ధ మం
ఠ లకు డుతుం డు. ఇ హ న .

475
రుక మం స సులకు కూడ . బ - చలం
మధ న ఈ మం దు ధు లు, స సులు తరచు
పయ సుం రు. రు స ప సతం సుం రు.
ఆ ధం గ ధ ధు లను చూసుం డు. తన
కు రుడు ధు కల న త చందమ
భయపడుతుం .

గ ధ ఇం ంద మూర ల జబు ం . నత
ం కు, గ ధ ద య మూర లు వ .
కూడ ఈ ధపడుతుం . ర ,
గ ధ కు కూ జబు లు సంక ం .గ ధ
బక . చదు ఒంటపట దు. గ ధ కు న తనం
హ తు వడం, ప వడం గమ ం న మసులు
అత యు గం వ ంద రు. రుమబు ల మధ
రు లు చూ న డు లుత గ ధ మూర వ
ప డు. అనూ అ ల ంట డుతుండ
డు ద ం ప యం మూర వ ం . స మం
డు న సున డు మూ మూర వ ం .
(మూర ల వ లకు ర నంద " పసంగ" చూడం . 5
సం లు)

న తనం నుం గ ధ కు మపవృ , ంతన ఎకు వ


ం . మ లు నం టుకు తరుచు ళ ,
ఆడ ళ అభ ంతర రు. టు టున నం
లను చూ డు. అ గమ ం న లు గ ధ త
రు. ఆ గ ధ త ం .అ ల ంగత ం
అం గ ధ కు మకు వ తగ దు.
సు లనుకు డు. కబురు , టలు లను

476
ఆక ం డు. లు డు. ఎకు వ లమధ
గ డు.

ప త మ ంఛను అణుచు గ ధ న పయత ం


అత మ ంత గగసు ం . రదను కూ
ఆ ను త చూ ల పయ ం డు. చూ గ ధ
కు మ ంఛ క . అ అణచు వపయత ం
మ ంత గగసు డు. ప త
మ ంఛ అణ దు. ను ను
త ంచు క, డ ఒక ఉచు ను త ంచు , క
క న డు ఉచు ంచు డు. ధ భ ంచ క
మూర డు. అద ఉంచం .

బ జ ం కుటుం ం న మ 9ల ల
రూ యల ద శ లయ సము
ం ం . అందు జగ ంబ గహప పన ం , అన
గం ఏర ర ల , హ ణ తు య ం ల
తల ం . ఆ శూదకు ం న వడం
హ ణు వరూ ముందుకు దు. గ ధ అన ంకు
ఆ కు సల సూ ల హ ణులకు
సమస ప ర తుంద డు. ఆ ఆ సల ను ం
ంకు తు య ం ం . అత ంట
గ ధ కూ రు ద శ వ డు. ప టూరు
వరణం న గ ధ కు అం త ంత
న . తన అన తుడు జగదంబ గహ ప పన
నప ,గ ధ తం బ అటుకులు
తప , అన గం న దు. షవ హ ణ కుటుం
ం న ను జంతుబ యుల గు మడ క,
వరకు ప దం కూ క ంచ గ ధ

477
సతమతమ డు. అన ంకు ఎంత బ
గ ధ అంట త ంచకుం ండ క డు.
(చూడం పసంగం)

తం తరు త తం వ తనను చూసున దన ంకు


కూ చ స ,గ ధ న కం కుం డు.
తనకం 31 సంవత ల ద అ న ంకు మరణం ,
అస మూర ల , రుగ తల ధపడుతున గ ధ ం
బల నప డు.

ద శ రం మ ం న సతం ధు లు తరచు
వ బస సుం రు. గ ధ కు సంబంధం ఏర ం .
రు ం , ఉప లంటూ, ం తుల
లం గడు తూ ఆ గ ం మ ంత ంప సుకు డు.

మ అలుడు మధుర హ చురు న డు.


ముందుచుా గల డు. గ ధ గల లను ప ం
వ అంటగ డు. ంకు వద బుతు
నకుం గ ధ ను ఒక ల తు
ం డు. గ ధ మూర లు వలం మూర లు వ ,
వల ల మధుర హ ప రం డు. ఈ గ ధ
ఒక ర వద ం క ద ను అభ ం డు. తన మపవృ
అం ం కత రు డు. ఆ క
ంతన,మధుర మ ట గ ధ తన రు కు డు.
ర రణ ల మధుర హ ప రం సూ,
గ ధ వస రూ డ , అవ రమ డు. ఈ షయం
ంచ ఒక సభ ఏ టు డు. మధుర బు
చలవ బతుకుతున దరు పం తులు ఆ సభ రు.
అ ం రం కల గ ధ ను అవ ర రుషుడ రు.

478
మధుర హ కథలు అ ,గ ధ ను మకృషుడ
మకరణం డు. తన కు రం నుం ఒక డు
చూసుండ , అటూ ఇటూ రుగుతున గ ధ తన కు
వసుండ త నూ, అటు తుండ తు
డు నూ క ం డ మధుర బు డు. గ ధ
అప నుం మకృషుడ డు. (చూడం ఫ ఈష
న మకృష అం ట 54-1965)
అంత ఆగకుం మకృషకు పరమహంస అ కూ
ప రం రు.

మకృష ఆలయ తుడు అ షలు


ం , ంప , న ల బల నత వలన,
మూర లు వడ క, ల లు కూ స షప .
అ న డు ఆయను ళ క రు.
(చూడు:ధర ప ర 1384 ఆగసు 6) తుడు
ల లున మకృషను చూ , అవ వల ల ,
మధుర బు బంధు హృద డబు వసూలు సుం డు.
వ న ల ల ఔన త ం బుతుండటం ,
మకృష ఒక సందర ం హృద ను టు డు.
అం క క ర య ల వలన తనకు న క
ద ,ఉన త ల లు వ య కూ మకృష
స షం ఒ కు డు.(చూడం . వ ధ ' ఐ
ట 103)

మధుర హ ధం ఎందుకు డు? అతడు


జ ం రుడు క టకుడు. తు ం ం , డబు
ం డు. హత లు, లు ం డు. తులు
త పట గుప ం రు. క రు దం
ం రు కూ . అ ఆగ శు న తుల వదకు డుతూ,

479
మకృషను ంట టు డు మధుర బు. మత
మనసత ంగల పజలు, ఎవ మ ను డు వ డ ,
మకృషను చూసూ సూ ం , మధుర బు తన ప
ను చూచుకు డు. మధుర బు తన టు తర
జ ం రను కూ మకృష దగరకు డు. అ
స త న జ ం ర బల ంబసు ఒకడు. జ ం రు
తమ రంకుశ లనకు మకృషను అడం టుకు
డుకు రు.

మధుర బు, మ జ ం రకు కుటుంబ దు డు


మ ంద స తరచు మకృషకు త సుం డు.
లను, బం హం సం ం తుంద , ఆ
ధం ంచ లకు ను దూరమ మకృష
డు. ఇదం న ల బల నత జబు ల ల క
స ఆయనకు వ ం డు. మకృష ం త
సం ం న ఆట క వత అ ఉత త ఆరు లు
తమ వత ర ॥స వ ం మకృషకు
డు. మకృష అవ రం ద అత కుండబదలు
నటు డు. (చూడు: మకృష క మృతం.
మ ంద గుప రచన)

ంతు న మకృష బతుకులమధ న డు


॥స త ప జనం క ం . షు లు
తం పడకచుటూ , దం ల అ , ఆయన
ఆడుకుంటు ర , య త ర రుకుం ద
అంటుం రు. ంతు ఏ ంగుడుపడక ఆయన
యమ తన పడుతుం , కను అడగమ షు లు
రు. ఇతరుల ఆ రం క సు గ అ
ందట. అ న వ వరకూ ఎందుకు న టు,

480
అ డు తరులు అం , అ ం పశ లు
య దం రు. ఇ క ఆ క ఆత వంచన. గశ
న ను నయం సు మ షు లు , వ ధ ం
నుం దృ మర ంచడం తన షం ద డు. ఈ ధం
తనకు ను సం సుకుంటూ, ఇతరులను న సూ ధ
మకృష చ డు. న ప నుం ల ధలు
ప న మకృషను తుడు మ జ ం ,
పరమహంస మధుర బు జ ం రూ డుకు రు.
మసులు, బంధు లు, ఇం రు తం మకృషను
యు గం ధప ముకు చూ రు.

మకృషకు చదు దు. ధ క ఠ ల దశ ఆయన


చదు ఆ ం . ం తప మ ష దు. అ కూ
డట , చదవడం యడం ఆయన వంతు దు.
పకశ ఎకు వ ం . ఇం త
సంప యం వలన ట అ డు. షు లు ఆయన
న టలంటూ మనకం ం న అ శ కులు
, అను కుం లు రు.

మ హ చ న తరు త మకృష డు.


న స ఉద మం ఆరంభ న ం మకృష ప వం
వలన శం నుకంజ ం . ం సు న మరుస డు
ఆయన చ డు. ఆయన ట ంత ప రం ,
మ లు ం మకృష రును ల న
నందకు దకు తుం . ల పట షత కనబరచ
మకృష తన రు ప షలు నుమ ంప సు
నందను గ పటుదల ంటప ఆక ం డు. అ
మకృషకు ఎం ఉప గ అ ం . నంద
ళ క ంచక మకృష స యం ఆయ ం

481
డు. నందకు ల త దండులు
తల ట , తు డ మకృష అడుప డు.
భగవంతు ను చూ న స , మకృష
గు కు న నందుడు, సం లను వద గురు ను
ర ంచడం, ఆద ంచడం, ప రం యడం ద డు.
మకృషుడు తన ల ం డు.

- తు , బవ 1985

482
తశు నంద (న ంద )

నందకు అమ న న రు న ంధ . 1863 జనవ


12న కలక ఒక న కుటుంబం డు. అక
.ఎ.వరకూ చ డు. ఇంట య చదు తుండ ,
ఇం షు క ర టల సందర ం మకృష షయం
ప ం డు. ఆ ధం చూ య రు న
నందుడు, ఎ మకృషను చూ లనుకు డు.
ఆయనకు సం లుం . చూ న వ
అ ప న సంశయం. అం కుడు
ఏ డూ నందుడు డు. ఎవ గ
నమ దం న నందు " ను చూ న "
మకృష తడుము కుం స నంద న డు.
ద శ ప యం మకృషను చూ న డు,
నంద పట మకృష ఎకు వ ఆకరణ ఏర ం . ఒక ల
తరు త ం ప యం నంద వ న డు
ఆయన ద మకృష లు డు. " కు
త దండులు రు. చూడవల న ద త . రు
ఏంప ర " నందుడు డు. త దండులు
నందకు సంబం లు చూసుండ మకృష
ఆయ ం బహ ండమ , వ ంతన
మగ ం కమ తరచు ం డు. నందుడు
ముఖుడు క , అత తం మర ంచడం ఆ
సమస ప ం . అంతకుముందు కుదర
కూ న ష లువద లు కం ఆ ం .
ఇం దకు రు న న ంద ( నంద) సం ం ,
ంచవల వ ం . ఉ షణ డు. నందకు
ందరు తులుం రు. పనులకు రు
483
ర ం రు. నంద త ంచు మకృష
వదకు తన దు ప , ఆయన తను
డు మ డు. ప జనం క ం . ఇక ముందు
న , కటు పం ండ ద మకృష
నందను ఓ డు.(చూడు: పసంగం)

ఉ షణ ఒక డు అల ల డుపక అడం పడ
నంద, ఇక ప జనం ద సం ర ప వద డు.
ద శ ల తరచు డుతుం డు. మకృష
ప వం న ంద స , జ మం జ ,
సం ర కం సంబంధం ంచుకు డు. సం ర ధ త
ఆ ధం త ంచు ఆశ న నంద తన
స ంచ క డు. త అ డ డూ మ
వ కుటుంబ ష లు సంప ం డుతుం .
కుల ఆ సుల షయ తన కుటుం తన
నతకూ వ న త రు వరకూ ళ , నంద ఆ
షయ శద కనబర డు.

నంద వరకు జ ం ర సహ సం గ డు.


సు లు రుకు డు. అ ళ ముందు తన
త దరులకు లకు 100 రూ యల న డబు
పం ం టటు మ ఏ టు డు. ఆ
తరు త ' ' క మ ఆయనకు కూ
వ గత ఖరు ల తం లకు వంద రూ యల న
మం రు డు. (చూడు ఫ ప , శంక , ట
146-191) ను " " అ న తరు త వ ంచ
అను తన త ట గం న ఒడున ఒక లును
ంచవల ంద , అందుకు ను 10 ల రూ యలు
వ మ మ ను నందుడు డు. తన ట

484
సలం నమ 1895 మకృ నందకు నంద డు.
నందు ట న మఠం భూ ము
ఆయనకూ లు న కూ . (పబుద రత, 1901
ఆగసు) ననుస ం లుత 500 రూ య
అ ం పం డు. లూరుమఠం నుం 3 ల రూ య
నంద అ సు డు. డబు లనందున
ఇం పయత ం ర ం డు. (చూడు: బు కు న
ఖ 1900 18)

నందుడు ఎక డకు సర క లు రుకు డు.


అ న డు ఫ సు ట
ం లనుకు డు. ఉ డు కూ . ఇంగం తన షు డు
ఎడ స అ న ందున, నందు స సత ం
ద లుసుకున షు డు స హ ం డు. ఆయన
సంబం లు ం సుకు డు.

మ న డబు తన సకం జ గం (ఆంగ


ప ) వ న డబు ను కూడ నూ ం
వద నందుడు డు. ఇదం (
లరు) తన కుటుం ఉ ం డు. 1900 శంబరు 27న
ఓ బు కు సూ తను చ డబ ం తన త
అప ంచమ డు. నందు అ మ య
అ 6 ల రూ యలు వ డ క, తరచు డబు
పం ం . ఆ ధం పంపడం యవద నందుడు
డు. మ రూ యలు అదనం వ మ కూ
డు. అ , ఇంగం ల సం గ న
రు పట అసంతృ ం బ తన ష స
ప డు. ( వ లకు చూడు: బ  : కం టలు
71, 79, 81-82, 85-87, 379) స వ ంచ

485
నందుడు, తన కుటుంబ ఆ క గతులు
రుగుపరచ న పయ ల వలన స సులకు,
మఠం బం క ం . ంత
నందుడు ర దు.

మకృష చ న తరు త లూరుమఠం ఆ క కు


ప ం . ందరు టన రు ప జనం అ
క ం . ఆ ధ త తన న సు న నంద
అ ల రత టనకు 1891 బయలు డు. ం ళ టు
శమం డు. ముఖ ం స సం ల
ందు ల లన ంద న డు. ఎకు వ
లు, న వద బస డు. ల వద ప చయప లు
ఆ రం పర టన ం డు. డబు వసూలు
మ ం డు : నందుడు వసూళ న
జ ం ,స సం లు ,ఆ , ,అ ,
, అహమ ,క య , గ , రుబందరు,
ర , ,బ , ఖం , ం , , ం,
ంగళ రు, , మల , రు ంకూ , ండం, మధు ,
మ , శ రం, క కు .

అ జరుగనున పపంచ మత స ళ మ
ముగురు జ ం రు నందు త ం ,డ
పం రు. , మ , సూరు మ లు కృ
రు. నందు అ ప మ సు
ఆయన షు లు పయ అ కషం ద 500 రూ యలు
వసూల . జ ం ర ఆ రప న నందుడు ఆ
డబు ను దలకు పం యమ డు. జ ం రు
అ కు గనం రు. సు మ ఫ
, ంత డ , ఇతర వసు లు రు.

486
ఆ సందర ం య లు వ లు, లు తల
జ ం రు కు ం రు. జగ హ తన
జ ం రు ఉతరు ల రకు అవస ల చూ
ప ఓడ ఎ వరకూ ం డు.
నందుడ రుకూ మ ఒక ద రు
పక ం రు. అప నుం న ంద నందు
డు. ఆయన లనుకున రు స నంద
త .హ తకు 1892 అ బరు న ఖ
స నంద అ సంతకం డు. నంద అ రు
రప బహ ళ పచ వ ం . తల ధ ంచ
నందుడు లుత తటప ం డు. అ అత
ప క , సుప ద హ ం ం .

మ పం న డబు ను అ
సుకు డు. ఆ షయం ంట 500 రూ యలు
వ మ 'మ రూ మ కు అం స
కు డు. (ఫ ప -శర ట 34-94)
ఇం నుం జ ం రు
పం తూ,ఉతర పతు త లు సూ వ రు. ఈ ధం
అ అవస లకు ఎ ం పం కుం
జ ం రు గత వ ం రు. అ నందు
జ న దుషప కూ , గ మ
ఎదు పరు రు.

ందూమత ప ఇం కు
వ న నందకు జ ం రు ఎగబ , బ గతం
ప స ం రు. లుత మ , నందకు
గతం ప , ఆయన గహం కూ ప ం డు. దలకు
అన నం డు. స యం నంద ఎ న బం

487
డు. అందుకు బదులు జ అ రుదును
ప ం డు నందుడు. మ ధ రం
జ యం రు య అ అంటూ దు. పజ
డు. ,భ పం దు. తరు త
నందకు మ సు లు 'కూ ' ం గతం
ప రు. (చూడు: గం నంద:యుగ య నంద
ద గం 267-270 354-400) ఈ సభకు . .
అధ త వ ం డు. తరు త కలక నందను
స ం రు. ఉతర పర య హ ము య,
బ మ ,మ న కృష
బహ దూ , దర ం మ ,మ న ందకృష
బహ దూ , మ ంద బహ దూ ,
ంద య బహ దూ రలు స న సంఘం
ఏర ముందుకు వ రు. ంత భవన
ంగణ గత సభ జ ం . య మ వ
రు. తరు త ం ళ బ
మ తన భవ డు మ నందకు
డు. ఇలు కటు రు మ సలం
డు. అ త ఆశమ ను ంగ
డ డు. నందకు ఎటుచూ
స సం పతులు, జ ం రులు, యువ లు,
సంపను లు అండ ల రు. ఆద ం రు. లపట తన
మను ల సూ నంద 1897 గ కు
ఉతరం డు. సముద ప ణం నందుకు తనను ,
తన ంగత ం గల య సం పతు కూ
వసుంద 1897 9న, స న
ఖ డు. నంద స అ న తరు త
ఆయనకు ఘనం మ న కృష బహదూ ఒక

488
ందు ఏర ర డు. ( ం ప క సం ద యం 1895
18)

య పభు ంచడం నంద ను డ దు.


లన కరు ండ సుండ స శ
సం లు య డు. (1899 అ బరు 30
ఖ) అంత ఆగ దు. త స శ
సం పతులకు పటం క ల ఉ ళ డు.
అందుకు ను ఒక కూట ఏ టు లనుకు డు.
అవసర ఆయు లు ప ంచ ను తు కులు
త రు స ం ం స త సంబంధం
ఏర రచుకు డు. (ప జ ట 123)

నంద రుగు టు 1899 ంద,హరధ అ


రు యకత న ందరు భకులు లూరు మఠం నుం
, నంద చర లకు రసన దల మకృష
సభను ఏర ర రు. సహజం
అం క ంచ దు. ఎదురు న లూరు మఠం భకులు అక డ
జ ఉత లను, వరకు మకృష జన త తం
బ ష ం రు. స ం నన నంద జ ం ర
ంగత ం పనులు నచ క రుగు టు వ న .

అ కు ండు ప లు న నంద ప నం
ధన కరణ పయ ం డు. ంతవర
సఫ కృతు డు. అ సంపను లు ందరు షు న
మట నందకు డబు రత దు. ఇం కు
వ న నంద శం ఉగ దులకు ( ర సులు)
ఉ క ం డు. అ ండ నందకు
సవ సం ల , యూ య చ స త

489
ప చయం ఏర ం . దృక ధం ఆయను
ఉ జపర ం . సవ ష సుల లు, వలు ఆయను
ఆకటుకున . ట రంగ ం , ఇం మకృష
ష ఏర ర డు. ం క వ మతపరం యడం
స సులకు షం కు నంద తం
షయం పటుదల ముందుకు గ డు. అ ందవ
ఔన త ం అ అ య ం న నంద,
దులు డు. త లకన ఇం
ప అ శుష దం కం ంద
ఉ జపర ఆచరణ ప జనం ద ం .
తు చంప పయ ం న నంద శం
మూఢ లకు దులు గ పర డు. ఆధు కరణ
ంచ త ం ం డు!

నంద ండు వ లున ఒక శభ , తుల


పట ఆదరణ. ఆయన మం
ఉ జపరచగ డు. ండవ ంత ర న దం
సంపను లం దం నంద పట
ఆక తుల , ఆయన తత రతను చూ దు.
తప స ప తుల బహ ం వల న
నందను స మకృష మ బం
డు. పకృ ఆయన క రు 39 సంవత ల
1902 నంద చ డు.

మకృష యక జ ం రకు ఉప గప ,
నంద ల జ ం రను న , అండ
డు. దల ట డుతున జ ం రను పజల ఆగ
గు కుం ంత చ అ డు.

490
అణ తకు అండ డు. దలపట ఎంత చూ ,
జ ం ర ఫ తం ద ం !

( రంజనధ ' ంత- ం 'కు కృతజత )

- తు , 1985

491
21వ శ కుడు ట ంగ

. . చూసున . అ ధ ల అప ల
రూ యలు ఒ క మ ,అ లలు
సంపను లు ంచు ముందుకు వసు ర పకటన
చూ ం . ంట తనకు న అ ధ లు . .
చూ న అడ కు ర ం . ల రూ యలు కళ ం .
త డ . . నుకు న . సవంత న
ట కు ఖ న జనం తృ ం . ఇంత
ప ం ల వ ఒక ర ర ం . . .
పక ంచునటు, నుకు న ల అ సంపను లకు
ర డం దట. ల చం లు, వ , కళ
లు అము తున రట. దు రకు అ ప ం .
ఇ ం . తన వద న డబు
ల ప ? కు కుం రుగుతున
అ ఏ ంఅ రు ?

ఇ క సమస . ఇ ం ఎదు ఏం ? ఆధు క


కుడు ట ంగ చర ను రం ం ద దు రం
డు. సంపన ల లకు ఖరు రు ఒక
ఆ ం , త ంచుకుం , ఆ దు ద లలు
గుపడ రం డు.

ట ంగ తుబద న ఉప గ ంత పరుడు.
మనం పనుల ఫ లను, గులను బ మం డలు
ం లం డు.

492
వసు ల ండ , అవతల ,
త వ న సం సంపను లు
పరు డుతుం రు. ల ఖ న లకు డ రు.
అత ంత సవంత టళ ఖరు గు రు,
ం రు. అవసరం ఖరు లు డ రు. ఆ డబు ం
ళం మం అ ధ లలు, ద లలు
గుపడ రం డు ట ంగ .

తన మదతు ట ంగ మ కు రచనలు
కూ ఉదహ ం డు. నూ యు వ సఫ
ట ంగ 1996 పచు ం న సకం ం దన
ఆకటుకున . (Peter Singer:"Living High And Letting Die")

అ ల ఎందుకు ? అం , లకు, ఆక
లలు ధు లు రు. కన త దండులు, స జం
అందుకు ధ త వ ం . కనుక అ ం ల
ఆదు వడం ధ త క ం ల ట ంగ
ం డు.

ల దశ ఆక , లు కుం బయటప ఆ తరు త


ప లు రు పడ రు. కనుక 2 ల రూ యలు నం
ఒక ల డు ( క) ప ద బయటప
అవ శం ం .

పపంచం అ క మం ఆ తం నం యగల
రు. అ ఉ నం అశద సు రు. ఎంద
లలు స యం అందక చ తు రు. ఇ .

493
జర ం పపంచ యుద లం యూదులను చం రు,
త ంసలకు గు రు. లు ట యక న
జ న రుణ అ నుష చర లు జర రులకు
లుసు. అ రుకు రు. లలు చ తు
ధపడుతు క స నం యక వడం
అ ం న ట ంగ అంటు డు.

క స అవస లు రు, ల కుం నం


యడం క ధ తఅ కుడు ట ంగ జ
సు డు. ంచడ దు. కం మం వనం
అవసరం. ఆ దృ అతడు సు డు.

ఎవ ట ంగ ?
1946 ఆ న ట ంగ అటు
ఆ నూ, ఇంగం నూ చ ం ళ ఆ ఫ
శ లయం క ర ప డు. అ
శ ల ల ం క ర అనుభవం ం డు.
పసుతం ఆ యు వ స .

నవ వ స ందం కరు ట ంగ పపంచ


ం డు. ఆ ంతం రు
ఆయను ట లబడమ రు. 1992 నుం
అంత యబ ఎ సంస పకుడు కృ సు రు.
1985 నుం బ ఎ ప క సహసం దకుడు.

ఇ డు ట ంగ ను అ ట
యూ వ రు నవ లువలు అధ యనం బ
ఎ ందం స ఆ ం రు. ఆయన అం క ం

494
రు. ఆయన మ ప సూ ట
యూ వ వ రుణ సం ల రు రసన పదర నలు
సు రు. ఎందుక ?

న లలు ఒక ల క ంగుల , రకం వ


లు య చం యడం మం ద ట
ంగ అ యం. లలు సుఖ సం లను ,
ము ధపడుతూ, త దండులకు, స భ
సు ప ణ ంచ ద ఆయన ఉ శం. కనుక
అ ం ల ల ల చం అంద
మం ద డు. లు బయలు .

గర వం అనుమ ం ల , వ ధలు భ ంచ క ఎవ
చ మం అ చ ల అందుకు కరు
డ డడం త ద ట ంగ ం డు. యూ ,
అ ల ద చర ంశం దం ం .

1968 ట ంగ డయమం ను హ డు.


ఆయనకు ముగురు కు లు, రచనల టు, కూర యల
ంపకం, ఈత, నడక ఆయన అ రుచులు.

తుల సంర ం ల (Ape Project) పథకం


శ త స ల మదతు ట ంగ గ ం డు.
ప మం న ల సమం న ధ తు
ఏ తం సంహ ంచ ద ం డు. అం లు
ప ధనకు క ంచడం త న డు, దడు కుం
న శు ల అం లను సు వచు గ అంటు డు.

495
21వ శ బంత సూ లు . గడ ల
ప క బ డు. అత స
స డు. అ ముందుకు గడం రు లు సు .
ఇందుకు ను ట ంగ త బంధనలు సూ ం డు.
10 ఆజలు డు రు లంటు డు. అందు
ముఖ న : 1. నవ తం రుతుంద గ ం .

2. ర లకు వ ఫ లను క ం ధ త .

3. బత వ అ వ షం. ర ంచు.

4. లలు లం కం సుకు .

5. వ సుల చ ణ చూపవదు.

జంతు లపట ంసను ట ంగ వం ఖం ం డు.


ఆయన న సకం జంతు చన (Animal Liberation)
చ అ క మం రులు న ఖ లు .
జంతు ల హకు ల ట కరలకు దప ణం
ం .

ఆధు తన ఎ (1996) ఎ
ట ంగ ల సం రు. చ త క
ప చక స ం రు. 21వ శ బం
ఎదురు తున క సమస ల ప వన రు. ఈ
షయం ఆయన థ వ రచన చూ రు. (Jonathan
Glover, 1984, What Sort of People should there be?) నున
అ క ష సమస లను, క సం లను ఆయన మన దృ
రు. ముఖ ం జ సమస లు
496
త తను య రు. లలు డ తం,
సం ంప న తసు క ల ఒ గర ం ధ సుం .
ల న తరు త అ టుకుం నం ,
ఏ తుం ? మనకు అనూహ న క సమస లు
వ యంటు డు.

రత శం , తత ం, మతం కల న ట
ంగ ప ం డు. లు, ద, లు, క
ష లు చూ డు. జంతు చం య లు
ణ లకు ర లను ప సూ, అ గ వృద
త దండులను చం స స స రుగ అ
కుడు న ఉదం ట ంగ ఆశ ర ం
చూ డు.

త కం , క పపంచం ట ంగ ను
ప ంచుకుంటున .

Peter Singer ముఖ రచనలు:


1. Animal Liberation

2. Marx

3. The Expanding Circle : Ethics & Sociobiology

4. Practical Ethics

5. Rethinking : Life and Death

6. Democracy and Disobedience

497
7. Reproduction Revolution Articles :

Ethics : Encyclopedia Britannica 1996 edition

Co-Editor : Bio Ethics Journal

- సప క, జనవ -2000

498
మ హ న డ ?

రత శం న ం ప నవ
మ హ ను ం ం. ఆయన అ ఆ ంద
కూ అంటుం ం. అ ం వ గు ం
ప ధనలు జ న తరు త బయటప న ష లు గమ
ఆశ ర పడక నం. ఆ దృ ప ల ం లు క డ
ఉదహ సు ను :

ం ష ం ము సంస ం న
సంపన హ ణ కుటుంబం మ హ జ ం డు.
త ం వంశ రంపర ం వృ . మ హ
ము త గ ల ంద నూ ఖ ఉన
ప డు. కృషచందబం య ఆయన రు.
ఆయన నఉ - య అ రు. అ క
ం . బం య నం వ అ
ం ం .ఉ గ కృషచంద నగ
రు.

మ హ త పజ , తం ర ం లు
ఆసులు సం ం రు. ఆ సంప యం మ హ
డు. ర ం తన ముగురు తులకు 1796
ఆసు పం డు. పను ం త ంచు
ప డు. ఆ పంప ల మ హ కు 50 ల
వ వ య తం, ర ం కలక గృహం సంక ం .
టు డబు కూ ల ం ం . పంప లు జ న 9
ల మ హ కలక వ వ రం డు.

499
ఈ ఇం కం ఉ గులకు ద వ ల డ డు.
(కలక 1933 Vol. 49 ం. 3, ట 238)

1797 అండూ ం కు 5 ల రూ యలు, మ ఉ కు 5


లు అ డు మ హ . వందరూ యలు లకు తం
చు కు ఉ ర మ హ తం
రం ం డు. అక డ ల డు. వ
ంద అ డు. తరు త ంద డు.
త మం రు దు.

ఉ గం సు , వ రం న దు. తన
బంధు హ ఛట కలక ప
ం డు. రంగ కూ వ రం
ం డు. తరచు రంగ నుం కలక కు డబు
ర సుం డు. ఈ ధం వ ల కూడ న ధనం
భూములు ంటూ డు. శ త లు నం ంద
భూములకు లువ ం . ఆ దృ అ ల న
జ ం ర నుం లకు మ హ డు.
1799 జహ పరగణ ంద ను
గం ధ వద 3100 రూ యలు డు. చంద న
పరగ శ ర ను ంతనూ వద 1250
రూ యలకు డు. 1903 ంగు ను,1809
ం , కృషనగ లను డు. కలక , హ , రంగ
ల గృ లు ం డు.

జ ం రు న మ హ కు మం రు దు.
పజ అణ డ ప చు కు డు. ంనగ
ం త హ రు , తన ట,
చుకున ందుకు మ హ సు డు.

500
అందుకు రు మ హ కు డబు ంచమ ం .
2092 రూ యలు ంచవల వ ం . మ హ న
కూర ం త క చర ల అత వకుడు జగ ధమ ం
జ న .

రుణం తు అణ సూ, అకమం భూము


ఆక ంచుకున జ ం రను న సు మ హ
పభు దర సులు, ఆ లు డుతుం డు. ం ,
,ఒ ల జ ం రప నఅ నఆ
కం రు 1829 ంబరు 29న క ం న ఘటం
క దు. (ఏ ఇం 1830 ట 203-205)
ఇంగం కూ జ ం ర ప న ఫల టం జ డు.
కరప లు పచు ం డు.

మందు త రు తం భూములు సం ం
అవ శం కూ ం ల మ హ ,
మన నలు ం డు. యజ ం ర
జత జ ం రు కూ ర మ హ
డ రు.

రు య చ పరం సు ల కూ
మ హ డు. య ప శమలు, కళలు
శన నప ,క రులకు కం ల ఉ లు,
లు ల య డు. ఇట , సు, ల
చ, తం లు న మ హ ఇం
లకులు రప ంచ మదతు డు.

మ తం బతుకుతున గ చకవ
భరణం లనందున, అ ంచమ ర

501
మ హ ను ఇంగండు ళ మ రు. ఆయన
అం క ం డు. ఇంగండు రవం ం ల దృ
1829 ఆగసు ' 'అ రుదును గ చకవ
ప ం డు. 4 ల ండ ఆ యం ల ం ఒక
కూ మ హ కు డు. ఆ ధం
మ హ గ చకవ సం, ఆయన ఖరు ల
ఇంగండు తప , అందరూ భ సున టు స సహగమన
దు! పభుత ం తం మ హ కు న
' ' రు గు ంచ దు. ( . .మ ం
" జ మ హ , అం గ ట 115, 116
ట 206-207) గ చకవ ప కలక ంటున
ఫ చ డు. మ హ ను ఇంగండు పం సున
షయం ఆయన పభు య యవల న .అ
జరగ దు. ఆయన నం వ న ఫజ పభు
గడ ఫ ఉతరం నటు ంగ ఉతరం సృ ం డు.
ఇందుకు మ హ టు న . ( క ం
1830 23 నం. 98)

స సహగమ ఒక ంచక, క
ల ం ల మ హ ఉ శ ం. పభుత ం
1829 ంబరు ధ సనం ం . 1830 జనవ 14న
కలక 800 మం ఈ వ కం గవర
జనర కు జ రు. అ డు మ హ
ఇంగండు అ అవ శమను ,
స సహగమన అనుకూలం ంచ తనను
ఇంగండు వ మ డు. గ చకవ ప క,
వ గతం డ నం పభుత ం అం క ం ం . 1830
నవంబరు ఇంగండు బయలు డు. న డు ,
స సహగమన ధం ప లు
502
కముం డు. గ చకవ
ప న కృ సూ, ఆయన ప ం న' ' రుదును
డుకు డు. ఆయన కృ వలన గ చకవ భర
మూడు ల ండు ం రు కూ . ఇదం ఇం
పభుత ఆ యంనుం ం ల రు. అ కూ లద
ఇం ంచమ మ హ డు. ( గవర జనర
ఏజంటు పభుత క కట 1830 18న
న ఖ) ఈ ధం డ చకవ డ డడం న
జ ం రు కూ ఎగబ తమ క లు
ర మ రు. య తన య
1833 మ హ ను య ం ం . అ ధ , సూరు
లు కూ ం పయత రు.

1718 నుం పం తనందకు లం వద సంస తం,


సం డు మ హ . ం యణ అ వద
స మం ప య , అర షలు డు. ఇ ం
ప వం ఏ శ ధన డు. తన కుటుంబం వ న
అ య ల రణం మ హ తన తం దకర ను
కలక డు. ఇ న షవ పద డు.
చ ముందు తం ర ంతుడు వ న అ ల
ప డు. వలన లు రు. ఆ అవ నం ఆయన
చ డు. అ అన కూ అ ల ల డు.
అప సంపను డు న మ హ ఆదు
ఏ య దు. లు న అన జగ హ తనను
ంచమ తము ర , టు ంచు 1804
బవ 13 ం షరతు రూ యలు
అ డు. రంగ ండ ఒక ము ం
మ హ ం క ద ను ఆచ ం దడు.

503
హ హ నందు ప వం ంద జ ం . ం క ద
మ హ కు ం హ హ నందు .

యం మ హ చదు తుండ
అ ఆం యుడు ప చయ డు. ం
అ య తు మ హ కు ఉ గం డు.
నూ ఖ న మ హ , బ
ఆ రం ఇం షు స లు చ డు. ఇక ఆంగ గం ల
బర ఆ చన వలన ప తు డు, అ
తు ఆ ంచక, మతపర న ష లను అరం
సు తు డ డద మ హ డు.
వ రం వం అత నమ కం న .

మ హ ను ఇం షు లకులు డుకు రు. కూ


, భూ లకు వ న స హదు త లు
ర 1809, 1811, 1815 మ హ ఆ ం లకు
డు, భూ ను సమ సున ందున, అత
ఆకటు రు మ హ ను ం రు.
భూ కు లు న బహ మతు మ హ
రు పం రు. ను బలపరచకుం భూ
ను మ ంచడం మ హ సఫ కృతు డు.

ం పవం ఉ తు న మ హ , ఆ లను
ఇం కు అన ంచదలచ దు. జ ం
ఇం సు రం ండ య శ కృ డు.

ండ ల గు ం , బు గు ం
లుసు , ఉత త మ హ వ డు.
1788-90 ం ప ణం డు.

504
స సహగమనం - మ హ త
1812 తన దన ర అల మంజ భర చ వడం
చూ , స సహగమన అల టును ం ల కంకణం
కటుకు డ ఒక కథ ప రం న . అన జగ హ
చ న డు మ హ అక డ దు. ఈ ఉద
తరు త ఆ ళ కు,అం 1818 మ హ
ఆరం ంచ దు. ఆయన గురు హ హ నంద ముందు
స సహగమ ర సూ ఇం గజ డు. (1818
27) ం కులు స సహగమ వ రు. ఆ
సంప యం మ హ వ డు. రు,
సవ షన లు అంతకు ముందు అ నుష ఆ
వ ం రు. స సహగమన షయ మ హ
రచన చ న ం ం , కలక ఆయను సంప ం న
ట సవం. అం ఉద రం ం ం
మ హ దు. ం క ఆ ల కూ మ హ
అభు దయ దు. మ హ కు , కు లను
ం డు. చ వరకూ జంధ ం సుకు డు. ముగురు
ర లను, అందు నూ ల లను సుకు డు.

అ తు , య ఆ చ పరుడు అ న
ను మ హ వ ం డు.

ఆం యులను, ము ం లకులను దృ టుకు


తమం డ బ న మ హ లు
ఇ వల లుగు వ . ఆయన ఇం షు ద
ల , స సహగమనం ల నుక ఇ ం
ఉ లున . అ నప స తనుల ంతవర
కృ ం డ స టు ం .

505
ఉన మ లు, ళ లవన టు, బహ స ం ,
న ంతం ఆ ం అవ శం టటు
మ హ డు. చ తను తం ప ఇ ం
స లు బయటపడుతున . అ నప గతంపట మనం
ణ ం వ వహ ంచక , న సం దు, మనం
ముందుకు ం.

( రంజనధ కు కృతజత )

- తు ,ఏ 1987

506
మత జ య రం మద

న ధ భ ంచ క మూలుగుతుం , స సు ను
ము టుకుంటు డ మద అన . అందుకు
బదులు ఆ గసుడు, దయ నను ము టు వద
రసు యమ ఆ ను అ డట.

ఇ జ ం కలక మద " లల ఆశమం" .


ఆ ర ం న అ థ లల గృ ల లలకు ,
నయం వ మందులు రు దు. రనలు
రు. అ సం.

సుప ద క గ " "ఎ ట


స యం 1991 కలక ఈ దృ లు చూ రు.
అ శ త జర ఫ కూ స యం
మద ను కల ఇ ం సంఘటనలు గ ం రు.

అ మద కు గుం టు వ , రన సూ, స
సు ముదు టుకు డ అనుకు స టుకు ?
టళ వం ఆస తుల రు. ఏ చ ణ?
అ ం పశ లు " రతరత " మద గు ం
యకూడదం .

మద రు ,ఊరు దృ ఆక ం ,
గ ం ం . ఒక దు ద
స కులు, లలు, తలులు యూ య
ష యు లు రణం చ రు అ కం
జ న ం ఖంగు న . కలక నుం హ హ న

507
రుకున మద వ రుణ ం ఒక జ
ం . కులను ం పకటన ంద భమప
ర . జ ంచమ మద ం .
అ ఆ ప కత!

1976 ద ను మద ను ఇంటరరూ
ను. అప ఆంధ బూ ను ప
ఒక ర కమం సందర ం మద ను.
ఏ అ ఆ స నం ఒక , అం వకృప అ ,
ప రన రమ పడ .
రు హప ను. ఆ నుం ను ఏ స లు
ఆ ంచడం ర ట గ ం ను. అ ఆ కు మదతు
బల న సవ మతం, పభు లు, లకవ లు ఉన ందువల
ం . మద గు ం మం
ష లు యవ , గు నమ క ఆ రమ గ ం ను.
నుం బం న డు, ఎం మం
యువతులు రచబ , ఇం వ రు. అ
స , వరూ గర ం ల ంచు ద అదం న
ప రం అ మద పక ం ం . అ ఆ
వ రు , వభ టు .

ఐ ం థ కు లు అత కం ఉన ట గర వం
కుల షయం ర ంటు చ , మద
గూ క ంచుకు తన మత ప రం కులు స
లు దన .

డ యువ కులు సుకుంటుం అ చ


అ మద ం ం .ఆ లు అన కం .

508
డబు ,పలుకుబ , ఆకరణ ఉన డ ప వ రు. మద
అక డ అవ శ దం చూ ం ం .

ఇ ం ఏకరు టడం ఈ రచన ఉ శం దు.


య మద గు ం లు ప డ ముఖ ం.
ఎ లు , మద తగదు అం ?
నమ లు.

మద (1910-1997) త దండులు న రు దు. ఆ


ం స శం . ద , దరుడు
ఉ రు. సవమత ఖ న అ ఒక ంప యం
ం ,15వ టఈ ఐ ం ం . అక నుం
ఇం కలక రుకున . 1929 ళ చ
, వరకు న కుదురుకున . రు ఆగ ం
కు .

న ల క ం , అ ధశర ల ల టడం సవ
మతప రం ఒక గం. ఆ ర కమం మద
ప ం . న డు ల బ , ఎ లం
అ త రు సు వచ ం అగ మూలసూతం.
సూ ద లు కూ అ రు. న కూ ఆ వ
నడు రు. మద కు కలక ధులు వల నంతమం
ల అం ం . వడం ద ం . అ క ట,
ధ లల అ ధశర ల లు ం రు.

లలకు జబు ఉన డు రనలు యడం, చ తున


పక న లబ మత ధులు ఆచ ంచడం మద
ఆశమం ఆ ర . ఆ ధం మత సు తం
ప ంద రువ ఆచ ం రు. అసలు ఉ శం అ

509
దంటుం రు! పపంచ పం థ కు లు, సంసలు
మద వ దర . కూ డు.
అంత గు ం టు డబు కూ వడం ద ం .
డబు క ంచ థ కు లు అనుస ం అ క ల
సంసలు ముఖ ం. మద అరమ కలు కుం
వసూళ ం .

శ లకులు , నరహంతకులు పజ
నలుచుకు న డు వ య కుటుం మద
స తు ం . డు వ య ఆ కు స లు
,డ ం . మద తన స స నం
డు వ య కుటుంబం దల కుల ఉపన ం ం .
అంతకం ప అబదం మ క ఉండదు.

అ అ న ధులు క ం , స ం న
ం ప డు. 252 య లర స లు
త ంచమ మద జ ఉతరం ం ! ం 1.25
య లరు ఆ ఇ డు. ఆ డబు ఇ
ం స న ంద ఆదుకుం మ
అడ అ డు. జ బు దు. బ అ ప
పచురణ కర 450 య ండు ర దగర సం
నప అత వద మద డబు చు కున .
నూ శం మత డులు ప తం ం ం .

రత శం ఇం ం ప శ న అత వసర ప
గుడుతూ పజలు సం షం ఉ ర , ఉ లు
ల సు య , స లు వ మద స
ఇ ం . అందువల అన ం , ఆ తరు ఆ కు
రతరత ల ం ం .

510
రత శం డబు టకుం ంకుల రు.
వరకు అం క ంకుకు ము ం . ఆ
చ ఒక నూ 50 య లరు
మూలుగుతు . చటప రం కు వసూ న డబు
ఖరు యకూడదు. మద ను అ వరు?

సుప ద జర ఫ , అ ఇం ం ఒక
కు ంట ( ఏం ) న 4 మద
గుటురటు రు. ' షన ష ' కన ఒక
సకం లువ ం రు. సునంద దత కూ తప ల
లు రు. అరూ ఛట 'నూ ' 1997
ంబ 26న వ ప ల సం రు. రు
ఇం మత లు న మద గు ం
రు.

మద వసూళ గు ం జర ర అ ప క
రణ జ ం . ధులు ఎంత,ఎక డ ఉ ? ఎ ఖరు
సు ర అ ప దు. అం రహస ం అ రు.

ప క ల బ 1998 ంబ 1న సు ర
మర లు సూ మద ధులు, ంకు , లలకు
ఖరు ట రు, వరకు ంకుకు న నం
బయట డు. సుజ గడ మద వద ప
సుగు బయటప నూ డబు ష లు
ల ం ం .

కలక ధు మద కు నం వ న బటలు
అము వడం, ద లలు ఆ ఆశ కు క ఎవ

511
బతకడం లడ .ఏ ం,మతం
ఆ కు మం ప రం ం .

మద చ , త ఎతుగడకు ం
ప డు. మతవ వస చ నవ ం
లం ండు అదు లు చూ . క సం 5
సంవత లు ఉం . మత రం ఆ న
వ కనుక. అంత ప ం కుం మద ను ం
య నుకు డు. 19 అ బ 2003 అందుకు
ప య పక ం డు.

ఇక అదు ల సృ ఎ జ ం చూ ం. ప మ ం
ఆ కుటుం ం న బ అ ఆ కు 5గురు
లలు. దకుటుంబం. ఆ కు త య , కడు ద
గడ వ ం . లూ ఘ ఆస ॥రంజ ము
త య , కడు గడ ం . బ ఒక డు
కల మద ను చూ నటు, ఆ స
సంద ం నటు, ఫ తం ఆ కు ఉన కడు గడ
యం అ నటు కథ సృ ం రు. లుత అ స న ద
ఆ భర అ డు. తరు త ల సవబ
ర డం, ంతభూ సమకూర డం , అదు తకథ
జ న ం రు.

మద బ కుండ అ ధ లల ర ధులు వసూలు


, కు ర , చ న తరు త ం ట
డబు ధ రూ ల వసూలు అ తుం . ఇ ళ
గుతుం . మత రం అనవచు . ఇ
త నూతనం భకు వం సూ వడం ఆ కప య

512
అను నం వసున . ఇక మద లు, గ లు,
రకర ల లకు ఏ తం దవ దు.

- నవ సం, 2005

513
రవం ం న ంగజబు

- త

కు ద సమకూ న (1825-
1893)ను గు ం లుసు తరు త ప
చూ ం. వం ళ చ త న డు ఆధు క న క
త ప ం న రు య అ పశ . జబు కూ-
న ం గమ ం ల చ త
సూ సున . ల ల టలు ప కుం
సూ ం తులు ప నం , జబు న మనుషుల ల లను
అనుక ంచడం, స యతను న ంచడం మ ల ణం.
ఇందు ంత స త ర , ఇతరుల ఆ ప ం ,
అదు టడం కూ షతలు ను
జబు , క రుగ తల స నం చూడడం
మ ఆధు క ం ం ం . ఇ 'క న' క త గం.
ఆదు డు . ఇతడు న లజబు ల
స డు. ఆ డు న ల లకు త దు.
వలం దు క, యూ వ స ,
దు డు కూ . ఇత త న గులు
ఆస ర -జబు కు - ద కం
మ రు, స ప రు, ఇతరులకు బం
క ం రు రు. కుటుంబం త న శద ంద రు,
ఆస సులభం ంటుందనుకు రు రు.
తకు వ తరగతుల నుం రు వ రన ట.

గు ం సూ అతడు దష అ ,
హ తు అత షయం గహణం వసుం ద అ రు.

514
ల లుచూ ం ర లకు వ డు. ఇ చూ
చూ , ఒక ర వ ప క దృ తనకున ద
గ ం డు. గ అ రు. అం ధుల కమబద
వరణ అన ట.

స ల డు లుత ట ఆ ంను వ అతడు


అ ం వ క ం రు డ కథ. అ తన వద న
గు ల ం రు డట.
అ నుష న వ కరణ ద ం ప శ ం
, ఆధు క న క ద ం ట ఆ దముద
రు!

తన గు న లజబు ల ప
గడ చ న దడులు ఆయన ప ం డు.
కు ం స జం పలుకుబ ం .ప
ం కు స తుడు, ర డూ ల కు తుడు.
ం -ర సం ఆయన త ం . ఉన తవ ల
న , ద గు (జబు న కన ల
దుల ) ఎ చూ గమ ంచవచు .

ఇం ప త ంచు ముం అ ఒక తు యువ


ఆస త ట ం . ఆస
ఆ కు ర ంధ త జరుగుతు ఇం క అ ఆ కు
న ం , ఇం ళ మ ఆ అం క ంచ దు.
ఆస ండడ సుఖం న కు.
సుప వ డు ఆస న దన ట.
మతసంసల న అమ రవ ఎంత ర ధం
క వస లు . కరుకు భయప , ం ండటం వల
అ సకమం జ . మత రు లు నటు నడుచుకుం

515
మ ల , ఆశ ల అ ంటుం . చ , వ త ం,
ంత ఆ చన చం కుం స .

గులు వ క ం న
ప సుం డు. రు టకం ఆడటం ద , అబదం
ప డం ద ఉ శం. న లజబు ట
త కు ఆ డు ఏ తం రవం దు. ట
ఏ చు . తన పలుకుబ ఉప ం
కు ర ఆ ం డు. కం ఎ ం
జబు న ల జబు కు అ మకరణం
ర ంగ .

ట బయలు ఉ య క లు
ం ం ం పదతులు చూ డు. ఇ ఉ తం
న సంస రణ. అ జబు ట న ం , ఆస
ండ రం సులు డు. గుపర
బయటకు పం ఉ శం దు. డు న క త
రవం ంద దలు ఎంద డ రు.

వ ం ల లకు, జం జబు న
రకరుగ తులు సంద ల క చూపవచు . ఇ
వ ం రు ం . దు డు
గమ గుటు రట తుం . దు అ
టు టు దు. కనుక ద ప ధకు ప .
తన గులకు క వకుడు ంచ దు.
ల లను వ క ంచడ ప న కరవ ం టుకు డు.
తం తనం ద ం అవలం ం న
, య ప ధనకు ను దు. ,
అ ప ధ ం , డు గనుక అ

516
ప లు అ అనరు. త ప ధన రు కు
లబ అ చూ రు. మ డు గనుక,
స న అన , ం గనుక రుగు దన ,
షయం నూ పవ ం రు.

న లజబు ం ప రం యడం
తనను ను వం ంచుకుంటున టు, అబ ఒక కళ
ప రం సున టు గ ంచక దు. స జం తన
ల టు తన ప న ంచవల
వ ం . కర య కల లు ద రం ం న .
రణ . న క, కల లకు
చక టలు ప . కనుక మ త ట
రు కు లబడ తు దలు వరకూ
అవలం సు రు.

గులు, ముఖ ం లు, ఎ అబ లు


సం న డు. దు లకు
నచ ప డం రు తమ కచక మం ప ర రు.
ంగజబు అ కు
లుసునన ట. తన లం గుల వంచన
ఒ కు డు. అ అత ప షను, , పలుకుబ
ం .అ నం మ రూపం న క దు లు
న సు రు. తన ప లనలు ఏ డూ
చూచు దు. ఏ ప ప ంచ దు. కనుక
ను గు గు ం మం డులు ప ధనకు
గు న దు. ఇం షం ఏమం , షు లు
గు ల ల న ంచమ ణ న
ఉ హరణలు ! మర నంతరం
ష లు బయటప . షు లు ఎవరూ,

517
గురు కు భయప లు, గు గు ం జం ప దు.
యంతృత మనసత ం కూ ందుకు రణం
వచు .

గు ం దృ ఏమం , తన
ల లను నవ సంబం లు చూ తు డ , అ ఆ
ట బయటకు ఎందుకు ప దం , పజల పట
న వన అ ట . స జం తన ప జ ల
సం, జం క , ద ంఅ ర కు
న అప కు ద .
రణం ం అ డ ను క ం ం .
1882 బవ 13న అ డ తన లు
యపర డు. అప పశు అయ ంతం గు ం
అ డ ఖం ం ం . అందువలన కు
అయ ంతశ ఎ ం సంబంధం ద
పక ం డు. , ,
అ డ ప కు గు క . స అయ ం
అ ఖం ం రు గ . అ య క వడం
పలుకుబ దర నం వచు ,అ డ య ప షకు
దు. ప పలుకుబ ప , య ప లన
పక కు న , నూ జ ం !

ఆధు క ద ం
భయం కూ న ఎందుకు ఆం ళన
ందుతున వ యద (Fenichel)
ం క ం డు. ఒంట వద డుతుం న లలు
భయపడ ,అ ం ఆం ళ త అం .
లల ల అనం గ .

518
న క రుగ తల దడుకు ం న న
అ డు. , న కం అం ఏ రణ ంతవరకూ
జరగ దు. సంజలు హం
ల . ఇందు సంఘపర న . ,
జబు వ సూచనలు ల ంచడం ఎందుకం , జ మ
ధం తులు అల టు దు గనుక!

య నుం వద జం
, జ న పక ం డు. అ గుల చ త
న డు, రు గులు ద , గ సంబంధ న
ధలు క, కుటుంబ క ధ య
గ ం డు. బంధు లను, లను టుకున ఒక
అ 18 ల టు ఒంట తనం అనుభ ంచడం
కు లుసు. అ తరచు ళ ల
దు న మ క ఆ ను కూ
డు. ఆ గులకు క జబు ల ల లు . తమ
ల లను మ క రు కుం ర
న డు. ం క సంబంధ న అసంతృ క ధలు
చూపడం ఒక రన ట. న క పవరనను క
పవరన చూ డు. ఇందు ప ధన ఏ
తం య దు. 1895 గు ం న
, ఇం కను న స మ ప దు.
అందుక మనసు అ ట అడం టు ప రం
డు. ఇ ం క ం ఆ డు రుప షలు
జన హ ళ ం త ర ం . య కరు
అనుక ం రు. ఎ ల కు
లు . న క త ట రు ప రం
వ రు. మనసు శ ప తం సుంద
ంతం ప న పం ఏమం , దడును మనసు
519
ంచడం రు న కల లు ప ధన ప
. దడు శ రం గం. అ ప ధన వసుం .

- తు , అ బరు 1991

520
కనుకటు - స హనం గుటు

స జం - అసలు స లు

స జం అ ట బహ ళ ప రం ం ం . మన
ల , ద ం , ళ ,ఎ ళ స జం
అ ట ంటుం ం. అ స జం తు తులు
మం లుచు కుం టప
ను వడం మన అల ట స సూ సుం . కనుక
లు డమర చూ ం.

ం ఏంట స (1733-1815) ఆ శ . స
సరసు ఒడున న ఆ నగరం - 1733 23న ఇ
డు. ద ం అభ ంచక ముందు వ సం చ డు.
1766 ద ం కూ క చు కు డు. గ లు
న ఎ ప వం చూ య షయ ంతం
క ం డు. 1768 స ఒక గ అ న
ధవను హ డు. ంస క వనం కళలు
ఆ ం , అనుభ సూ తం గ డు. అ
ల వృ యక, రనకు కృ డు.

ఆ డు యూర త బహ ళ ప రం ందుతున
అయ ంతం త పట స ఆక తుడ డు.
మ లు షు డు య
అ సూ ద అయ ంతం ద ం
సుం డు. ఇ 1774 ట. ద ద ం
సుం ద ,క అయ ంత ళ డు. ఒక
ం క ణు యం న ఆ లు గల అయ ంత

521
ళ డు. ఒక ం క ణు యం న
ఆ లు గల ఆయ ంత ళ అతడు
త రు సుం డు. శ రం రుగ త న ట
అయ ంత ళ డు. య ద సంఘం
షయ అత ప ంచు దు. 1774 స య కు
వ న శసుడు తన ర కు అయ ంత ద త
యమ డు. నుం ఇదం స డు.
న క త కూ ముందు స కు డు.
సంసపన ను ఎ త సున ఎప క డు
స కు య డు. ళ కు ఆ నయ నటు
స స యం లుసు అయ ంత త పట
ఆక తుడ డు.

1774-1776 అయ ంత త లు న స ,
శ పం దవప రం ంటుంద న డు. అ
అయ ంత ప మూలం అనుకు డు. అయ ంతం
వలం అంగు ల ర ప వం చూ తుంద స కు
లుసు. కనుక అయ ంతం న శకులు
య ,అ నయం సు య శ ం డు.
గం న ద భ ం వ గుల స త
ప ం . అయ ంత ళ స ంత శ గం
అ స న న తరు త, ఆ ళ
అ ం కరణ ం గుల త ం డు. ం
క లు, ప లు, బటలు, పరు లు, అ లు
అయ ం కరణ డు. దు వ అయ ంత దవం
కూ అ , ఇతర వసు లకు అం ంచవచ స
వన. ద టు త రు అందు ండు వరసల లు
అమ , మూతలకు లు , నుం
ఇనుపచువ లు వ టటు , గులను ఆ
522
ఇనుపచువ లను కమ డు. మూ కం గులు
కూ త ం రు. ఒక తులు
మ కరు పటు కూరు ం అయ ంతం ఒక నుం
మ క కుతుంద స న ం డు.

స పలుకుబ , ఆ ఆ ప ంచ
ను ను అయ ంత ళ ప ద , తన వ త
ప వం త యవచ స గ ం డు. గడ
ఎవ నయ ందం అ తన వ ఆకరణ ప వం
వల న కూ అతను గ ం డు. ఒక అయ ంతం
అ స ఊ ం డు. 1776 నుం అయ ంత ళ కు
ద డు. ఆ తరు త తమ టల మూటల
త కు ఉపక ం న ం డు.

ఆ స డు స త ను యం ద
ఖం ం రు. అయ ంత ప వ ప తులు స లకు
లుసు. నయ నద గుల లను స
డు , తన త ను అ చ వరకూ డు.
కనుకటు ద అ ప రం వ ం .

అయ ంత ప వం శ రం అ ల ం
ఉంటుంద , న ల ప వం పడుతుంద 1775 స
ఒక దు డు. పశు ల అయ ంతం కూ నద
స న డు. మూర లు, ఉ నత, మంకు ద న
ల లు నయం అయ ంత ప ధనలు సున టు
స డు. సూచన (Suggestion) అ ద ం
గం ందన ట. జ న క రుగ తలు ం
స త కు క ం డు దు. తన జబు
ల లు య భ ం స సుకు డు. న ల

523
జబు న ను త ను రు కుం న స స షం
డు. అక అత టుకు ప ం .ఇ స జం
ఆకరణ. శ సూ క ం గల లు
అయ ంత త కు ప వ డు. టలు, ఉప లు
సూచనలు ప య , అ న ల జబు న న క
గుల ప తం అ స దన!

హస ఘవం, క కటు, టల ఉప లు అ స
ప ం న ఆయు లన ట. గం ధ న టు
క స డు. ఆ ధం నయ
అ ద న డు. అ చలవ (అయ ంత ప వం)
అ డు. తన అబ లను నమ డం, ప రం యడం,
గు న ంచడం స ప న ం డు. ఖ జ
సంబంధ న అయ ంతం నయం సుందనకుం ,
అయ ంత ప వం ంద స అ డు.
మనుషు కం అయ ంతశ గ త ంద డు.

ఆ స లు స ను వం ఖం ం రు. పశు
అయ ంతం అ ట స ప రం న వనకు
ఆ వ రు. అయ ంత ళ కు బదులు,
అయ ంత ప వం గల సర స ఆకరణ
ప రం వ ం .

నమ కం నయం అ తుంద టల ఆకరణ ప న


ల ణం. స ఆ డు ప ం ం అ , మతపరం
సున ఆయుధమూ అ . రు డు సున
ఇ . ంతవరకు ఆ నమ కం త రుల త ష రణ
కూ ప సుం . రు ంత ప క లు కూ
హదం . నమ కం, భయం ండ అ

524
దు అక రకు వ . ర అ క 1763
ంబరు 9 ఉదయం హ తు తన చూ ంద
లుసుకున . ఆ క వయసు 4 ఏళ . కం నరం
ప తం న ందున నయం ద దు లు రు.
త దండుల సంప యం ఆ కకు ంచడం
అల ం . లు ఆ త దండులు ప రు.
ఆ కప భ ఆక ం ం . 10 ఏళ టు య
అతు తమ కం దు డు త చూ దు. ఈ
తన ప భను చూ తున ర (మ
అ కూ రు)లండ , ద న ట క లు
, గు అ అదు తం ంచడం పట
అంద ఆకటుకున . కం దు డు ఏంట 14
ఏళ యంగల ఆ అ కం నరం డ ద
ర ం డు. అత త ప య దు. గు త
నటన ఆ డుకుంటుందన ట. అ టు టు
గు తనం.

అ ందశ స తటసప డు. రకం కం జబు


ం నయం ద , కుం త యవచ డు.
1776 స ఆ కు త రం ం డు. 1777 నుం
ఆ స లయం ండ , ల చూ
ంత రకు వ ం . త దండులు సం ం రు. ద
చూ వ న డు ఎదుట న స ను చూ , ఎంత
భయంకర దృశ ం అ ఆ ం ం . చూ వ న
తరు త ఆ న కం కృం ం . బంధు తులను
చూ న డు మూర తుం . ఆ జబు
ంద బయటప ం . ల గు తనం న ం న
ఫ త .

525
య ఆధ న ద బృందం ప ం
స ను వం మ ం ం . ముందున వసు
మ ర ం గు ంచ క తున ద రు
ల ం రు. అంత స ఉ అ దు. ఆ
అ చూ వ ం ( స బుతున టు)
డబు ఆ త దండులకు క వ నవసరం
ద రు దు లు. ం క ల ఆ పట
ఆకరణ సగం వడం యమ రు. ం ఆ త దండులు
తమ కు ను తమకు అప ంచమ స ను రు.
స కుం డు తన ప ష బ న ందుకు!

స - న మ కులు న టు
స జం ం . య షయం దు రం
వ అలుక ం . ఈ రు కు అంతం పలుకమ
స ను ఆ ం ం . 1777 2న స ఆ కు
త దండులకు అప ం డు. ఆ వయసు 18 ఏళ .

త దండుల వదకు నమ కు మ చూ దు.


గు త ఆ ఆనం ం ం . అ క లు
ఆ ం ం . కూ ఆ సం ప కం సం తం
సమకూ డు. 1784 అంధు లు ఆ ను జనం
గుడుతుం , అప న స అక డు!

1778 య నుం న స ఎ డ
ఆ అధ ు వదకు తన స యం
ప ంచమ డు. అధ ుడు ర షయం
ప ంచ స ను వ మ డు. స 27
ప దనలు డు. త సం రతకు తన నం
ప షఅ స ప లు కు డు. తన ద నం

526
ప రం య పభుత ం య ం న మతసంస
ల డు. పభుత ం, మతం తం కుం ను
ప ధన జరుగుతున న స లం స అ
డు.

1778 స , శ స జం అ రహస సంస


ం తన ద ప నుకు డు. ఖలు
ఏర . స కు ఆ యం ం . ను
కను న పశు అయ ంతం తనకు తప ఎవ యద ,
ఖం ం అ రం ఎవ ద ప రం సుకు డు.
ర ఎ , ల గ అ రు రు షు లు
స కు ప రం రు.

1784 12న లూ 16 ఒక రణ క ష స
గు ం య ం రు. ఇ అ డ క జ ం .
స షు డు ర ఆస రణ ం రు.
ర యన స డు ఏం ల య , ల
(ఖ ళ స డు) ఇ ట ( దు డు-
ట ఉ ఇత ర వ ం ) ంజ ం (అప
అ య న ం సు) క ష
రు.

స త అయ ంత ప వం ఏ ద క ష
కను న . ఇదం త డు సం రు. స
ద ం త ం నయం అ ందన మం
రక గులు ద క ష కను న . జం జబు న
ఇదరు వ కుల స అయ ంత త ప వం ఏ
ద గమ ం రు. ఒ ఉబ సం . ం ఆర అ

527
ధవ, మ క యువ ఆ ం. ఆ ళ య క కూ
ఎ ం రణ ంద దు.

స య పం త డు అ క ష ుణం
న . స దవం ద కూ ం . 1784
ఆగసు 11న క ష తు క స ను ఖం ం ం .
స న శ దవ ప ర చర ఏ క ంచ ద ,
ంద హల రణం శ రం మూర లు వసు య
రు. ఊహలు కుం అయ ంతం యగ ం
ద రు. అయ ంతం శూన ం. ఊ అ ముఖ ం అ రు.
అం స త న క సంబంధ తప ,శ వ
అత య లడన ట. పశు అయ ంతం అ
సం స దం అ ంజ ం రు. ఇ ం
ఆ రం త యబూనడం భ అ డు. ఈ
ధం క ష క స కు వ కం వ ం .
1785 ఆయన కు భుజం వం రు కూ స కు ఎదురు
రు. అయ ంత త గు ం ఆయన అనుచరుడు
ఉప సం వ స ఖం ం డు. రహస ం
బటబయలు నటు ం డు. త ర స కు
స పలకవల వ ం .

1799 స (అ 1957 ఇం షు ంఈ
అనువ ం రు) న క రుగ తకు క ఆ రం
(అయ ంతం) కను న తనకు గు ం ల
ఆ ం ం డు. పకృ సం త సూ లు కను న టు
స ం ,అ రు దు. మనుషులకు,
జంతు లకు అయ ంత దవ ం ంద స
ం డు. ఇ ఇతరులు చూడ ద , తనకు త
న వ వ లు స డు! ఈ శ దవ ం

528
స దృ సర గ . స సృ ంచుకున
కల కం జమ న డు. భ లు కుదురు య
స కూ దు. అ శ వ న లు
స త వలన నయం దు. ల నయం
యవచు గు ద స డు! గల లు
శ న డు అ న క త ప న లు
రు. ఇ న క లు కుదురు మ స
వం త కు ఆ రమ రు. నయం వడం,
క వడం ఆ దు ల టల ప భ, ట యత, గుల
మ ల లబ ంటుందన ట! ఇ స కధ.

కనుకటు ద ప రం ం !

- తు , నవంబరు 1991

529
సృ ం న త మతం

లు - భమలు

గం ప వం పపంచ పం ం .
లు ఎంత ఆక ం , న కరంగం
శ బం అంత ఆక ం డనవచు . త మం
అత క సం కులు మ గు అనుస సున ,
ప ంచకుం నము తున . ఎవ , ఏం , ఏం
లుసు కుం అనుస సు రు. ఈ ల లు
చదు కున క సున ందున మనం ం గత
ప ం .

అ సుప ద ,హ మ మ
(Thomas Szaajz) గత ముప సంవత లు
మ నరంగం జం , ఎదు దుతు డు.
గు ం ఆయన ప ధనలు, ఆయన ర జరుగుతున
ష లు గత ప ం డు. కు
అల టుప న ంత నూ, ం నూ
ం . య ప లన సర రణ .

య శ లయం నుం 1881 ఎం. .


క ం డు. య జనర ట ం ళ
ప డు. మనం హ సర అం అదన ట.
ద ణుడు అ మ ఆ చన కు 1883
అ యం రు కు డు.

530
1885 అ బరు నుం 1886 బవ వరకూ అం
లుగున ర లు సుప దు న వద
డు. 1887 నుం 1888 వరకూ దడు సకం
య ను అధ యనం డు. అ ందు
దు. 1891 న ల షయ (APhosia)
సుప ద గంధం పచు త ం . 1883 నుం 1897 వరకూ న ల
షయం ప ంచు , అంద తు తులు
అధ యనం డు.

య ద వృ సున సుప దుడు


య (Joseph Breuer)26వ ఏట నుం ఆ రంగం న డు.
ఆయన వదకు వ గుల 21 సంవత ల అ ఓ అ
ఆ ల ల ం . తన తం ఎదు న
అ క ష లను క ఆ కు ఉపశమనం.
రట ల ం య " త" ఆ ఆ
రు ం . , య లు పద
ఉత త క అ రు రు. మ షణ
పద ,అ వృ ంద థ క దశ డు. ఇ
ట.

అ ఓ ఏం ం ? తన జబు ల లను అనుక ం


క య ం . అం జబు ల లు ఆ కు
లుసన ట. కనుక ఆ ల లను టు నూ,
క ఆల ల గు ం మూలు వ నూ
ందన ట. న క గులు ల జబు
చు వడం సంద ల బయటప ం .

కుల ట ల , ముఖ ం అ ట పద
చూ రు. కు చ డు. కుల

531
ఉప సం, డడం ఉపశమనం ందటం
అల . ంత ట ల కుల ప చూ
ఉ గ తు అ రు. తన
నం ప శ డు. కను న టు ప రం
వ న పద ఇ . తన ంత ద వృ 1886
ం ప డు. అప ఆయన వయసు 30 సంవత లు.
య న ల జబు ణుడు రం ం డు.
మూడు ప లు సంస న లల న ల
జబు కు దు డు డు. అ క ం గనుక
అను లు యడం, సక రచన మగు డ డు.
న ల జబు నయం సు వ న గులనుం
వసూలు డు. అప ఎల ర
ం డు. టు మరన, లు ంచడం
కూ త గం ం . ఆ ళ టు నం
ం న తరు త మ ం డు. న ఉ జం
క ంచ దు పస ంప పద ఆ డు బహ ళ
ప రం ం .

తరు త నం బ న ,1889 వరకూ ఆ


పద అనుస ం డు. న ల జబు కు అ ఉతమ త అ
అప నమ కం పబ ం . ఇందు కూ దు డు
మధ సం షణ ప నం అ గు ంచు . తన
గు పండు ఎదురు క కు కూ
డడం అల టు సుకు డు. ంతం పద
ప ం డు. ం క ం పద గుల
ప ం , కూ కళ మూసు మ , ఒక
గల ణం ం క ంచమ , పకం వ నంత వరకు
గం ఎ ఆరంభ ం గురు చు మ డు.
ం 1892 ఆరం ం న ,
532
ఎంత ఏ గురుకు ఒ కు, సలు పకం
వ య బుతూ డు. తన డ
అ షం న డు ం పద డు.
1895 వరకూ తన త ను నం అ స ఇ
సుకు డు.

ఎ ల :
ట దట 1896 ఎ ల అ టను
డు. య నం వలన ఎ ల పద
ను నటు డు. తమం ఆ
ట డు.

న ల జబు లకు త ఆరం ం , వలం


ద ం యడం క, జబు కు మూలం ఏ
లుసు లనుకు డు. ంప ఉతర
పతు త ల షయం ల ం . య
మ న పధకం కూ ల తల డు. క
న క తు సుక ల ఆయన ఉ ం డు.
వ మనసు ( దడు ?) ండుర ల న లు య , ఒక
ధ న ఎ ం అవ లు కుం పత
అ ట , ం రక న ప లను ంచు య డు.
దడు జ ఉప ల వరణ వ డం 1895
నుం న న . య రు ల
కుం పద ప గం దడు తు వ ంచడ
య పద . ప కు న ఉత ల
తన ద రంగ అసంతృ క , ద టల న ల
జబు ంచ గమ ంచవచు . అంత
తనకు, రు అక ర నటు 1888

533
బవ 4న ప కు న ఉతరం డు. గుల
దగరకు ళ డం, డడం అ వృ ముఖ అంశం
, లమం అ వృ అ తున ద డు.
ద వృ మ రం ను అరు దు గనుక న ల
జబు త కు ప తం క తప ద డు. జనర సు
య వయసు ం ంద అదం రు కు
వ వ ద డు. ఈ దృ న ల జబు ల దు
ం క ం , తన డు.

న ల జబు కు మూలం ( ం క)అ


అ యపడ , య ,ప లు లుత
రణం. ఒక అ ం రణకు వ న తరు త
రంగం ం గ డు. అ వనం
గడపడం వల నూ ర అ జబు వసుంద డు.
ఎ డూ కలు ఉప ల తప , య ప ధన
రణకు దు. అత ఉప జ ఆక ం .
రుషుల నూ ర అ న ల జబు వ
హసప గం ప న రణం. , ఇ యవ నం
బయటపడుతుంద డు. హసప గం వలన
వసుంద ఆ ం . ఇ
ప ంచు దు. యవ నం సంబంధం న రుషులకు
న లజబు ద డు. ల యవ నం ం క
సంబం లు న ల జబు కు సుంద డు. అం లకు
ఒక రకం నూ రుషులకు మ ధం నూ అతడు
గ రణ డన ట. ం క సంబంధ న ష ల
తన అనుభ ల ం క ం నటు కూ
సుకున డు. న ల జబు కు మ రణం కూ
డు. సం గం సంతృ జ న డు న ల జబు కు
సుంద , ఇ నయం య క ,
534
ంతవరకు ఆపవచు న డు. సుఖ న ,
గ ను దృ టు డు. ం క
ర లు న ల జబు వసుంద ప డం
ఉప ల న తప , ప ధన, రణ ఏ
దు.

ఎ ల ట యదల ందం 1906


డు. , కలలు, అణ లు, న ప
ం కం, అ తన అవస గు ం అ లు
. పపంచం చ ం ం . కు
వ కత,అనుకూలత ల ం . న రంగం
య ప ధన జరగనందున కమపద న లు
వ కమ అవ శం అప దు కనుక ం
జ కరణ ం ం . ఈ ష గ ం న తన
ఎ ల ంప య వ
ఉద ం డు.

అంత య ఎ ల స :

ర రంగం త వ న సరకు అమ
ం పదతుల ప ం సఫలుడ డు.
ఎ ల ఉద మం ఎకు వ యూదులు ఉ రు.
యూదుల పట వ కత, గుప న దన సత ం అత
లుసు. డ , అబహం, ఎ . . క , ం వం
ఎ ల పముఖులం
అనుచరు క,యూదులు కూ . గు ం
డటం కూ స జం ంత వ కతను
క సుం .కనుక జ కరణ పదతులు అవలం ంచ ను,
యూదు ప దు ఎ ల స అధ ుడు

535
ప ం డు. యూదులు ఇందుకు వ కత చూప ,
నచ , యూం కు షం తన సం
వదులు దప డ యూదు వ కత తన
హం ండ ఒ కు డ తన
యూదులకు డు. య క ట యూదులకు
నచ న అనంతరం, యూం అధ ుడ డు.
ఆ ధం అంత య ఎ ల సంఘం ట
అ క ఖలు ఏర .

యూం , డ లు ను ను కు న ం
ఎ ల సూ లు తమ పద ం ం ం రు. కు
సుత మూ నచ దు. ను సూ ం న
మూలసూ లను అనుస ఎ ల అ
పటుబ డు. ఇంచు ంచు ం హకు ఎ ల
తన అజ లనుకు డు. రు హ ,
స వ ,ఎ ం ల మధ అనంతరం
ఇంచు ంచు ం ం హకు త , ఎ ల
గు ం ం . యప డూర !

కూ డ కూ ఎ ల త వలం
మూలసూ ల ప త అరం సు వచు . హం,
ధనసం దన త వడం రకరం. తన
సూ లను త ఎ ల అ ల ,ఏ తం
వ ఒ న పటుబ డు.

డ నవ పవరన గు ం ం క ం డ ,న ల
జబు కు ప తం ద 1914 మ ం డు.
అప య ఎ ల అధ ుడు డ
ను టటు ర నుక వ డు. ం సు

536
ం తనం ఎ ం , ఎ ల
సం ల టఅ ం . ను డ కు
యకత ం అప తన సూ లకు న ం అ
ఆగ ం డు. య సంఘసభు లు ప
అత ల ం నటు డు. అ యూం కు ప న
పద కట నటు డు.

ద పపంచ యుదం తన ఎ ల ప రం న ల
జబు కు త సఫల ంద , ద క రం ల
జమ ప రం న ం డు. ద పపంచ
యుదం ఎ ల సఫల తుండ , ఇంత యుదం
ము ంద ధప డు. 1918 ంబరు 28,29
బు జ న ఎ ల 5వ అంత య
స లకు యుదం న పతులు తం అ క
మం వ రు. 2 ల ల 50 ల లరు ఒకతను చం
డు. కు అక డ ధన ల ం ం . తన
త కృ సఫల ంద సం ం డు.

మ ప రం పద ప గం ఆక ం ప
వ . ర అ త దు. డడం అందు
ముఖ నం. అ తన తుల వలన మ పవరన
ంటుంద ,ఇ వక తుల గుతుంటుంద
ఉ శం.

న డు పరుడు ద అత చ ఆ ం
ఇచ ద మూలసూతం. ఇందుకు అ క ఆ లు
చూ పయత ం అతడు డు. ల ఆ ఎ
అ సకం డు. ను ప స డన ట
పయ ం , న మనసు ఎ

537
ప సుం చూప దు. తన అ తన ఉ లను గమ ,
మనం ం కం సుకు ర ల ల
సున ట ంచద డు. అ తనం నుం ఉ లు
వసుండ , రణ అ స షపడుతున దన ట. య
నం న క క, ర యం కూ నద
డు.

డ ం ఉ హరణ క ం న తన
య అన ం డు. మ
ప యడం ఒక ల ణం క సున ద డు. లు
లం త ర ప . త ఆరకముం తం
. అందు మ తం
ఆ లు డ అ డు.
రుచుకుపడ ఒక ఉ హరణ సు, న తనం ఒక
గవ క మూ ందట. ఆ షయం
ప సూ ను స ంగ సంపర ం న, ఆచ ం న
డు ం డు.(Homo Sexual) అసలు కు ఏమం
ఇట ష పటం అ టను జర గఅ
అనువ ంచడం వలన గందర ళం ఏర ం . ఇ
గమ ంచకుం ం రం ఎ ల
సూ లు రు ర వ ం రు. కు
గల డ ఉ శం. ఈ రం రు నందుకు ఆ డు
ఇట రు ను వ ం , ను తం
వద దు.

ఒ ప ం :

ద 1910 ఒ ప ం ప గం న
ఎ ల అత ంత న త డు.

538
ల డు త రడం,కూతురు తం రడం ంద
మూలసూతం ఒ ప ం ను అవ హన సు
నరముల జబు వసుంద ఆయన డు. ఒ ప ం
వలం సూచనల సంజ, హ ం త న ద , ఇందు
త అ అందు ం ల , తం అ మన
అంతర వన క ం ల , నుం బయటప
స తంతు ల యూం డు. ఈ
వం ర ం ఖం ం డు. యూం త మత
కపధ సృ ం డ డు. ఎ ల ను ఉప నం
ంచడం ంచ రం డు. న లజబు
అం ఏ రణ ప డు , ర లు
అ ంచడం ఒ ప ం ను డు. కనుక
అ లుసు వడం అవసరం.

ఒ ప ధ:
లూ కు లలు రు. పవక ను సంప ,
తనకూ తన ర కు డుకు తనను చం డ
ం . కనుక ర ను దూరం ం డు. ఆ ఆగ ం
లూ తప ం తన సం గం జ సుం .
లకు డుకు డ డు. డుకును నుం
ళ కు కులు , క , ండ డు లూ . ఒక
ల ప ఆ లు ఒ ప అ రు డ రు.
కులు న ళ ఒంకర నందుకు రు వ ం . ఆ
లు సు లలు ం బ ,
లకు డు. న తరు త ఒ ప తన
త దండులను ండనందుకు తుడు డు.
ఒ ప ఆర ను తన భ ష తు గు ం
అడుగు డు. తం చం త సుకుం వ పవక
539
బుతుం . తన త దండులను అ షప న ఒ ప
, ం ళ కుం , తుండ
రధం పయ సున లూ ర డు. త మ
లూ అరు డు. ద ళ కు రవం చూపమం డు.
ఒ ప నకుం , తన త దండులు, తనకు రవ
తులం డు. లూ రధం వ మం డు. ఒ ప
ళ దు రధం కదల , ఆగహం రధ ర ,
లూ ను ఒ ప చం డు. తరు త బ కు న
ఒ ప , అక డున న కు పశ లకు
స నం , నుం నగ డ డు. పజలు
కృతజత అత పక రు. ను తన త
అ యకుం సుకుం డు. బ
గు మ ఆ ను సంప రు. లూ
హంతకు బ ష ంచమంటుం . ను డు చం ం
లూ న ఒ ప కు యదు. ఎవ స , లూ
హంతకుడు శం వద ల ఒ ప పక డు.

సు రు ం న అంధుడు వ ఒ ప
గు లం భూ ముదం లు
నవ గం లం డు. తం
అ డు , నగర పజలు అత రు.
అ రహస ం ల సూ, ఒ ప భరను
చం డ కు బు డు. న ఖ
ఒ ప దతత షయం కూ లుసుం . ంట
సు చ , ఒ ప ఆ నుం ఒక ను
కళ డుచు గు డు.

ఇ ఒ ప కధ. కధ తన ష న లు
క ం , వ ,త , డుకుకూ ం కసంబంధం

540
న ల జబు కు ము డు. ం క సంఘరణ తులను
ఆకర య పద లం అ ం డు. అందుకు ఒ ప
ధను డుకు డు.

ఒ ప తన తం చం త సు ల
తల ట దు. అ ం జరగకుం చూడదల డు.
ను చం ం తన తం అ ఒ ప కు యదు. ఇ
అ తనం న ద , ను చం తున ఎవ అ
షయం ఆ తనం (unconscious) ఒ ప కు లుస
ష ం డు.

ఒ ప ధ లూ తఏ ?ఒ ప ం ం ,
డుకును చం లనుకున లూ ం అ
మ ప ం డు. ఈ ధ కు రు హత అ
ర ప నం గ ! తండులంద కు రులను హత ,
ర లను తమ ంతం సు ల క ంటుంద , ఇ
పపంచ పం నద సూ ంచ ?ఒ ప
చర ను బ ఆత ర ణ మగ మ డు.

ఒ ప ను ప డ ండ చం ల లూ తల
టడ క ల డు ఎదు న డు మ చం ల
ం డు. స లను తన ం
మడనందున వ డు.

న కులు తం హత , త కు రుల ం క సంబంధం


గు ం డ షప రు దు. ఒ ప తన
ఉ లను క ప ం ల ం డ
నం కూ మడదు. తనను ను ంచుకున
ఒ ప చర ను మ న స లు సూ ం క

541
ష లను అణ యడం రు. ఇ కూ
స దు. తన ధల టమ తన తం
చం త బలవంతం నటు డు. బ ప
టమ ర న దం ?ఒ ప ర అ
ష ం నటు కధ ఎక ద ఎ
న .ఒ ప ఉ లు అత
పనులు ంచ ద స షం. ఒ ప ర
అ ఎ ల కు అక ర ం . కనుక
ధ ,మ , చ తను,వ పవరనను తమ షం
వ నటు ం , యం అ ముసుగు త ట
ష ం న ఎన సులు హం రు.

ర ఒ ప కు అంటగ న ఘనత .
ఈ రంగం ఎవరూ దు గనుక
ష నటు పద ప ం , టకం ఆ డు.
నవ పవరనను తనకు అనుకూలం , తన
ం ల డు. కు మం
అనుచరులుండడం, ఎ ల ను ఆ ంచడం
కు ఆ దముద ప ం . ఒ ప తకు
న ష ంవం మ , ల పట
కూ అన ం ,ఉన త ల లను దుష న ,
ఘ య న ష లను గర యం చూ డ మ
రు. ( ఆ ర )

ఒ ప ం అ కు ష అ న
నం. అ యం అ డు , తన ంత
ఆ హకు చూచు , ఎవరు వ
రుచుకప డు. ఒ ప ం ను క ల ం నందుకు
పపంచం చూపవల నంత కృతజత ద డు.(

542
ఎ ల ప చయ ఉప లు) ఒ ప ధ
క ం దు. ఇందు కు పపంచం ధన లు
ం దు. ఒ ప ం షయ ను ష ం
న ఎ ల ం ల అటూఇటూ
తప గూడద ఉ శం. ఆయన తం తన షం
వ నటు సమ నుకూలం ఒ ప ం గు ం
టలు సుం డు.ఒ ప ం పపంచ పం
న టు వ ఆయన డు. (అ ఆ
ఎ ల ) ఇందుకు లు ఏ చూప దు. వలం కు
కధకు అత న చూ డు. కు రులందరూ ఒ ప
ం పయ ంచక తప ద డు. తం బ చూ
ఈర ప గుణం కు రు ం , క ంగుడు బల ను న
తం న ట ఏ తుం ? తం చ ,త ం న ట
ఎ ంటుం ? య త కూ
ఒ ప ర చూ డు!

మూలు డుక న ప లకు త ముసుగు యడం


కు న ం మ చూ డు.
మనసు (Mind) ను మ ప కరం(Physic apparatus) అ ,
గ లను ఇ (ID) అ , యంను అహం (ego)అ ,
తన తను సూప ఇ అ రు , ప రం
డు. సంఘరణలు, పరస ర రుద కల బదులు ,
రణులు (Complexes) అస ష లు (ambivalenses) అ
డు. అ ర ల ం లను అ మకరణం
డు. ఇ ఈ (eros) , వన రణ (Life Instinct)
ల తుంద డు. ఎ ల అం డట . ఏం
? నటు . కుం టు!

543
న ల సగం మం లు. రం ం కం
అణ రం డు. ఉప లు ప డం దహసు న
సూ, రుషుల ం వయవం, క ంగం రూపం
ండట కల రుగుదల ప న అంశం అం డు.
మ వయవం న ం క కూ (Clitoris) తకు వ
ద , ం క సూ ం ర నద బుతూ,
ఇతర ష ల కూ ఒక వ అ స ంచ దం డు.
లకు వ కం న ష ంవలన అత
పట స న అవ హన ద స షం.

( ం క సంబంధం) ంఛ య న మం అ , వ గత
అ రు అ , పరస ర స త ప షఅ ,
రుషుల మధ పరస ర రవం సూ సుంద
స ం నటు మ స షప డు.

దృ నవ అం మ కల ం న .

యూదు ల ణం:

కులం యూదు . అత ము త ఎ రం
, త . యూదు న
అసలు రు (Sclomo) యూ వ 1873 న డు
తనను తకు వ చూడడం ఇం యూదు
స గ పరచుకు డు. తమం యూదు
గ న తన ఖ స
స షప డు. యవ నదశ 1882 తనకు ర కు
న బు యూదులు తం ఆనందమయం
సుకుం మ డు. 1895 యూదుల సంఘం బ
బ స జం ంతం డు. యూదుల

544
స ప రం ఉప డు.
ఎ ల సఫలం లం ఆరు కలు ల
హం డు. 1908 అబహంకు న ఖ
న యూదుల పటుద , వ వరకూ డుతుంద ర ం
డు.

యూదుల అబ ం, ం లను దగర ఎ ల


త ం న , తుగడ త యూం ను
త ం నటు డు ఖ . ఎ ల ను
యూదుల ంతం ం డు. యూదు ండట
అదు తమ , షణకు అంద ంతం యూదు
ప గలర 1936 ర (Barbara Low)కు న
ఉతరం బయటప డు. లం యూదుల
ఆ ర సంప లు ంచ దు. యూదుల
స క ం ంచుకు డు. బయట ను మతం
కుడు ప రం , కల వడం, ద ంద
త దర నం. తన ఎ ల ను అడం టుకు
వ కు భయ న యూదుమ
డుకు డు.

1939 80వ సంవత రం బడ అం


జం అ వ గంథం డు. ఇందు యూదు
ద టు త లు ప ం డు. త ం
ం డు. స లు, లు, యూదుల జ న
అ లకు పగ రు కు ర పద ం డు. పగ
రు వడం ప మతం ప . యూదుల ప క
ల ణం న టు ప త గం ల రు. ఆ
సూ ం డు.

545
యూం ఏమ డు?:

మ నం టు ప న యూం కూ
ప వం చూ డు. అంత య ఎ ల
సం ధ ుడు ళ న యూం (1875-1961) ద ం
చ డు. సంస ప డు. కలల
నం 1900 లువ న . యూం
గు ం అ యం ల సూ,అ క మతం అ డు.
న క లప నవ, క దృక
ప శ డ ఉ శం. బుతు డ క, గల లు
క లు క ంచడం దు లు ఆస
చూ ర డు. న క గులు , ల లు
చూ రు న సు ర 1906-1908 మధ యూం డు.

ఒక మతం నం మ మ త ంచవచ
యూం 1910 , అ ప , తనను
మత పకుడు చూ ద అ డు. మతం అ ట
కు టదు. యూం దృ అ మం .
ఎ ల వ సం కం , ఆ కత చు ఉన ద
యూం రణకు వ డు. ద ం
య న ప రం ఆచ ంచద ,యూం ఇ క
మతం ఆ కం ం ప రం డు. మ
దృ యూం స స తం డు. అంత
ధ జ యూం ను దుయ బ డు. యూం తం
ను ను ర ఉప లు, మతల లు, ఆత
ఉపశమనం స షప డు. దృ న ల జబు ,
అ . యూం దృ న ల బల నత జబు
దు. గం వచు . ద పపంచ యుదం
కులకు దు త త ంసకు
546
గు న పదతులను మం వం
మ ం రు.1927 బహ మ అందుకున య
గ (1857-1940) త ంసల త ను
న సు డు. అత పద ఆ సులు
త ంస ద ం ం రు. ఆ యుద
మం త ఖ ఒక రణ సం య ం ం . రు
అ యమ గ (Wagner-Jauregg)
పద ఆయన సమ ం డు. గ తన యచ త
యుద ల న ల జబు టన ం న కులకు
న త కూర న న ఒ కు డు. యుదం వలన
వ న ల మ రుగ తకు ఎ ల త ప సుంద
ప లు టుకు డు. యుదం నుం
త ంచు జబు వ నటు న ం కుల ల లను,
తన గం ర పద లం , అందు అ తన
ం క ం డు. కుడు అబదం ఆడటం ద , తన
అ తన ఉ లు గు ంచక వడం త అ
అ డు. ల అబ లు అ నటు
మ ం డు. అబ లు ఆ న ం ,న ల
మ బల నతలు న కలు లు య
తన పద లం ఠకులను గందర ళపర డు.

దు ద ం, దశ నుం వ ,
ఎ ల ం . ఒక య సమకూర
తన ప పద ప ం డు. ద
అవసరం దృ ఆ ర ం ంద డు. ద
ఎల ర డు. త త కు డు.
ఉత త ఎ ల అ డుగు జ ఆక ం డు.

547
ఎ ల యం ఏ దు. సృ ం న త
మతం అ .

ము ం

ను ను మ దు హ త అ
1890 బవ 1న ం కు డు. ఎ ల
అ , క వ ఒక రు . అ క ఉప నం.
డటం ఇందు ముఖ ం. అ ష పద
ంచవచ తన నం డు.
కరు లనుకున నుం బట ందు
పయ రు. పద ద ం డుగు న
యూదుల మత తులకు ఆధు క ముసుగు డు.
అరం, త లువ ప ం రం గు అ
అ డు. సం షణను త న
ప ధకు ! ముసుగు న మత ఎ ల .
అ తనం అ తన లుత ంద ప లు
డు. ం కం( )అం వక ష ం , హసప గం,
సుఖ దులు త డు పద అ ప రం డు. స ం
ఆనం ం , ఎన ం , అందు మ ను
డ డు. తన షణ సూ
ఉలం ం డు అ తనం అ ఎ ల ట
ప రం న త . ఈత డు ళ
ప న డడం వం . న క గులకు
ఎ ల త !మ ఒ ంచడం
ప తనం.

- తు , ,ఏ , 1992

548
షణల స త ధన!

ఇరవ శ బం త ఆ చనలు దుకు .


న క పపంచం అం ల గు ం ంచ త న
భూ క అంతకుముం ఏర ం . ఇందుకు గ ం
న ప ధన మూలం ప ర ం .
ప ధనలు న రం ల , ం ల పస ం .
లుగు ల కూ అందుకు న ం దు. అ
ఆయన ప ధనల కత ఇ వర పశ లు
త . త క రం ల తం ఆ చన
అనుసం ం ం పద ఉం . ఈ దృ
ప ,ఆయన ప ధనల రును, ఫ గు ం
లుసు వడం అవసరం. ఆయన ఆ చన ఎంతవరకు
ఆ ంచగలమన ష ల స న అంచ లకు వడం
తప స . ఇందుకు ఉపక ం స .

జగమం మయం చూ న ఒక శ బం టు
పపంచం ఎ రం ప తం డు. ఐ , ,
వ ను న సంద లు క దు.
ను ను ను అధ యనం , ఆయన
న , న ఎంతవరకు లు ప ం రు.
ఆయన షు గురు ను ంతవరకు క ం ,ప
ఏ సు రు.

గం (1856-1939) కుడు, తు ,యూదు


కరు ఆరంభ న ఈ న గు ం
ప ధన రంగప శం డు. త
ప వం అ కం. ఆ , జర , ల ం న

549
, తన వ ల ట యంతృత
రణుల వల ఇం ం అక గ న
చ డు.

మ ఆద ం లు వ ం న ,మన చుటూ న
పపంచం మనం సృ ంచుకున ల కం , అదు
యత మతం అ డు. మతం అ ఒక భమ అ , అ
ఓ రు షయం అ ప ణ ం ంద
అ డు. మతం నుం బయటప న రు, చ సం ర
వనం ంచగలర కూ డు.
మతసులు ఆయన రుచుకప రు. సవ మతం,
అందు నూ థ ఖ నవ శతు అ కూ స షం
డు. చ ఆ ఇలూ జ మత మర
డు(1927) శ పం న న క రుగ త మ
ం న , ను ం బయటప ల డు.

సృ , ఊహ అ మూ లు. జనం
మధ కు చర డు. ప వ సృ
ల లుం . అందరూ రు. సం లు డ రు.
మ షణ ంత రం సంగ
బు డు. కరు. అత త నయ న
గుల ఖ లు తకు వ. అత ం లు
ప హళ ం త తు , మూలసూ లు తం
చర . కర న , హ
బలవంతం అణ మ అందు నద ం .
రు ట అనడం వరణ ఆకర యం
ం . యుం వం సపరుల పట గ లు,
ంత ప లు ఎ ల ఒక త
వడం, స లకు అరం ప డం, వ అత పజకు

550
దర లు. స తన మత నమ లు గల కుటుంబం న
తనకు కుడు , అ య డు.
తమం యూదు డు. యూదు సంస ,ఆ ర
వ వ లు, అల టు ం డు.

దు ఆరంభం

య యూ వ 1881
చు కు డు. య జనర ఆస ప డు.
తరు త 1883 నుం న ల దృ అధ యనం సూ
ణుడు డు. అప
సుప దుడు డు. 1885 వద
అధ యనం డు. (1885-1886) తరు త దడు ప క
ప లన ద , రచనకు నుకు డు. అ ఎన డూ
య దు ఎందు మ ! న ల ప క దృ న
తన రచన 1891 లువ ం డు. న ల
షయం అ ప గంథం ం ం . 1883 న ల
ప లన ఆరం ం న 1897 వరకూ అందు
మగు డ డు. అ అత ప ధ దృ ప
సమయం. త ద ం సు సున ల
ఎల ర ం .స ఇ అ రచన
ఎల ర ప వన డు.

షప ం ,అసలు త న ం మ షణ
( ఎ ల ) వల అత రు, పపంచ వ .
త రు ప రం వడం , ఉప లు దడం ,
మ థల నుం ఉ హరణల క ంచడం
ట. ముప య వ ట న ల జబు లను కు క
ఆరం ం న అను లు, సక స లు

551
డు. దు త, ( హ ద) త లు
కమం ర ం , త ంతం , స త పద లం
తన సు అవ డు.అత పపంచం
గు ం ం . మ షణ ంతం వ ముందు
స య (1842-1925) త ప వం ం .
క అ రు. ఇ వలం సం ంచడం. పదం
క కు త రు కు రు.

ఒక పడక కు ఆ నుల టటు , డుతూ,


ంటూ వడం క ర త ప కత. పడుకున
పక కరు కూ ,ఒ క ల ణం ఆ చన ,
అందుకు సంబం ం న త ప ల బుతూ
మ ం రు. ఆ చనలకూ సంబంధం చూడడం
త ప ంశం. ఈ ధం ధ పదతులు ప సూ
,1896 ద ఎ ల అ ట
డు. ఆ పపంచ ప ం , డుక వ ం .
మహ డు సుప దుడ డు.
ఎ ల (మ షణ) ఒక ఉద మం త ం . ధ
ల ఎంద త ను అనుస ం రు.

తం యం (1858-1928)
ముఖు డు.అత జ న ఉతరపతు త ల వల ఎ
తు తులు బయటప . న ల జబు కు ం క
సంబంధ న మూలం న ద అత వ గ ం డు.
ర లు జబు లు వ య అ క
ఉప లు,కథలు, కు థలు ఉదహ ం , రం
వ ం డు. రుషుల న ల జబు (నూ ర )
వ హసప గం రణమ యవ రంభదశ
వసుంద అ డు. యవ నదశ ల సంపర ంగల

552
రుషులకు ఈ జబు ద డు. హసప గం వల
వసుంద నమ కం ద రంగం లం బలప
ం .

ల కు, న ల జబు లకు యవ రంభ దశ


బలవంత ప లు రణమ అ డు.
రుషుల యవ నదశ ప గం కుం
సుం అ ప గం ల సుంద
పరస ర రుద ర లు డు.

ం లు పపం ఆక ం . తన
ం లకు తన ంత అనుభ రణమ
డు. సం గం తసు ముందు ప వడం,
తృ సం గం జరగక వడం గ ల లకు సున టు
డు. సుఖ లను కూ తన
ంతం క ం డు. అ ం లను ఆపవచు ,
నయం య మ డు. గ , వం
ల లు దృ టు తన ంతం
వరణ డు. క ఎ ల అ
ంతం ం కున . , కలలు,
అణచు వడం, న తనం , అ తనం అ
ప రం డు. ఇరవ శ బం
ఆరంభం తన ంత రచనలు డు.
ఆచరణకు ఉపక ం న రు ఎ ల ను ఒక
ఉద మం క ం రు. ఎదురు ప భయప రు.
పలుకుబ అ ం .

మ షణ ( ఎ ల )

553
కను న టు ప ం న ంతం రు
ఎ ల . అం మ షణ. అ క పపంచ ఉద మం
ం , సం లు . అంత య సం ధ ులు
సుప ద మ కుడు యుం ను
ప రం డు. య సం ధ ుడు మ
మ కుడు డ డు. 1906 తన
నూత ం లు , ప రం డు.
అమలు డు. ఎదురు ధం ం లు
అ త ర అలుకు . క దృక ధం ప కు
లు అ చూడదల న రు అ రు.
అ ం రు మర లు ఆ ప రం మం
.

అం ఏ , అణ తకు అరం ఎ ,
కలలు స వం, న ప పవృ , అ తనం బలం
గు ం న ఆకర యం అంటుకు .
ఎ ల రంగం ం లు ప రం
యూం డ కు డు, అబహం, ం
క వం రు కృ రు. అనంతరం ర
, స వ ,ఎ ంలు రంగం
ప రు. ం ం ఎ ం ,
ఎ ల సం అ డు. పద లు
ర ంచక , తనం డు. ఆయన ట ం .
వ కు తు గుకు వడం ఆ డు,
యూం , డ క తమ ంత ల
కు దూరం అ రు. అ పలుకుబ తగ దు.
ఎ ల సర హకు లూ తన య ,అందు
అ రం లన తన అనుమ లనంటు
పవ ం డు. రు లు హకు తన ఒక నంద
554
చూ డు. ఈ పధ ం ఎ ల ంతం ఆచరణ
ఎ ం గమ ం.

ఇ 20వ శ బ త కథనం. ప తనం


గమ రం. ఎ ల డడ ముఖ ం. అటు
దు డు, ఇటు ఇద ం రు. ఒకరు డుతుం
మ కరు ం రు. డ , అత ప ల
అ గూ సం లను ప డం ఎ ల
త .ఈ ద ఆ న డు. కు, మ థల
నుం ఎం అరు తన రచన డు.
మూ రం అవ క మనసు . అ వ కు క ం ,
న ం , సుం . అం న అవ క మనసు
సుం . న డు చ ఇ ర కం పవ ం
శ మంతుడు అను వడం స దు. న పవరన గు ం
' ల ఆ ఎ ' వ ం డు.
ప రం చ పవ ం అవ శం దు. అవ క మనసు
న సుం . అవ కత నుం పవ ం వ మన తన దశను
ప తం .ఇ రుగు షయం
డు. లూథ , వం సుప ద వ కుల
పవరన తన అవ క ం బలపరుసున టు
కు డు. మ షణ ంతం
నూత ప లు, ప లు, ఉప లు, కథలు
క . అందు కుకథ ంటూ వ న ఒ ప
ష క ం డు. ఒ ప ం
అం రు. అ షణ లక త వ ం న ఒ ప కథను
1910 ద రంగం దకు డు.
ంతం మూల షయం ప ణ ం ం .
న తనం ఆరంభమ ఆ చన, పవరన దద న
తరు త ఎ ప తం సుం చూప కథను
555
డుకు డు. ప రం ఏ వయసు
ల త ం క మ అంకు ర ణ జరుగుతుం .
ఆడ లలకు తం అ ం చ ంటుం . ఇ తం
షం ల నూ, త షం కు నూ
అంకు ర ణ అ తుం . ఒ ప ం
బుతు రు. అసలు కథ ఎ వ కరణలు రు.
కనుక మూలం ఏ షణల
శ స యత బయటపడదు.

ఒ ప కథ ఏ ?
మ షణ మూలసూతం క ం న ఒ ప సూత కథ
ఏ ?ఇ కు థ. అ ం లూ .
అత లలు రు. ఆర ండ వతను అ , ల డు
డ డు ను చం డ బుతుం . ఆ
టలు న న లూ తన ర సకు దూరం
ం డు. ఆ ఆగ సుం . అత ం ,
అత జతకడుతుం . ఆ త త ల కంటుం .
ఆప ండు ళ క కులు ర
పర తం ప డు. అనుకున టు ఆ ల డు ండ
చ దు. ఒక పశు ల ప చూ ం ం
సుకువ , ఒ ప అ రు డ డు. ఆ ం
అ న బ , కు లలు కుం ,
ఒ ప ను ఇ డు. ల డు ,యవ నదశకు వ డు.
అత చూ న తులు త దండుల కలు అత
వ పం రు. సంప ను రం ఆ క ండ వత
దగగకు తనను గు ం అడుగు డు. "ను తం
చం , త డ " అంటుం . త దండులను
ప తం ం నఒ ప ఈ స ం , ం
556
ం కుం దూరం లనుకుం డు.
ంతం డుతుం ఒక ట ఇరుకు రథం వసున
ఎదు డు. ఇదరూ ఎదు దురు త
టంత డలు దు. ఒ ప ను త మ లూ
హ కు డు. ఒ ప క డు. రథం ముందుకు గ ,
లూ రథచ లు ఒ ప లును న . ఆగహం
లూ ను, రథ ర ఒ ప చం డు. ను
చం తున తన జ తం అ ఒ ప కు యదు.
ళ అక డ కు పశ లు ఆ కు పశ , నగ
సున ను వ డు. నగర సులు ఆనందం
అ ధవ న ఇ ఒ ప కు
రు. ఆ తన జ న త అ ఒ ప కు యదు.
ం గు సుం . వతను
అ , లూ ను చం న ళ టమంటుం .
చం నటు ఒ ప కు యక, హంతకు
త నం డు.

సు రవ తు న య అ అంధుడు, ఒ ప క ,
నగరం సం ఒక వ ఆహ లం డు. ను గం
య దమ తం పక డు.
అసలు రహస ం మ క న ద , వతలు బ వ
డ బు డు. తన కు ను న
ఒ ప ఆ కు రుడ , అతను చం ం అత తం
లూ న బయట డ రు. ఒ ప రుగు కు ఎ
దత తు ల తుం . ఆ క ర సత ం ఉ
సుకుంటుం . ఆ దగ ఒక ను , కం
డుచు , ఒ ప అంధు డు.

557
ఇ ఒ ప థ. ఉదహ ం ఒ ప ం ఈ థ
నుం క ం డు. అ ప ం. అసలు కథను
య తథం క ంచ దు. తన ం
అనుగుణం కథను మలచు , ష ం డు. ప రం
డు. అ ంత ప రబలం.

ఒ ప తన తం చంపదలచు క డు. అసలు


తం ఎవ అత యదు. అ నవ
చం తున డు ను హత రుసున తన తం అ
ఒ ప కు యదు. త సుకుంటున డు ఆ
తన త అ కూ ఒ ప కు యదు. త న తనం
నుం ం క సంబంధం టు ల అతను రు దు. కనుక
ం ఒ ప కథ మడదు. అ అ
కథను సు , ఒ ప ందం అవ క అ తన మనసత
బలం వల అ న ంచడం ప ర
బ దర నం. ఒ ప ం ప రం తం పట షం,
త పట మం ం . అ ఒ ప కథ .అ
ఒ ప ం సృ ం డు. ఒక న థను తన
ం అనుగుణం రు వడ క, అ
యమ ప డం బు ం తనం. ఇ
ఎ ల మూ రం. అ ఎవరూ ప కు టకుం
లం అం క ంచడం షం! , ప రం
న సూప ఈ , ఇ , ఈ వం ప ల ఆకరణ
న య ప ధన ,ఆ ల కూ న
రు దు. అ కథకుడువ తరచు
పద డుతూ డు. అ డ ,అ ను
, మూ రణ ఏ అ అడగడం మర రు
జనం.

558
లు-

ల పట ర , అవగహన అ యతకు ప ష.
ఆడ ల రగడం ఆ ం కం వడం దమలు
అం డు. లలు ంచకుం ఎదుకు వట తక డ రు.
అ రు ంగం ల వడ ం క పం
ం డు. ం క క చు వడం త
పర ంతం అవస ందం డు. న ష ల
తం వ రవం ంటుంద డు. ం లకు
ఆదు డు, మూల రుషుడు అ భమప రు
లుసు న సత . రుషుల మధ
సంబంధం ఆ యతలు, మ, వ త ల వం
దృ .

ఆద ం లూ యూదు యత

తన య థల సూ ను యూదు
న డు. అబ ం, ం లకు న ఉత ల కూ
తన యతత ం గ డు. మ షణ ఉద ,
త ను, ం వ ంచ , మ ంచ
యూదు వ కత చూ న సంద లు క దు.
యూదుల క దృ ద , కనుక క దృ రు
ప ర ఉ శం.

పలుకుబ , బహ ళ ప రం వల అత ం
ఆ డు ఎవరూ కు ట దు. ం దను ఎవ
అం , రుచుకుపడడం తప , యస నం ఎన డూ
దు. మ ల ఆత ను అడం టుకున , న క
రంగం ఎ ల రుడు అవ కం, ఉపవ కం వం

559
ప లను కవ లు రు. అ ప ర ధనం.
అ ప ర ప తనం. ప ధనలు జ .
అందు మ అ ముఖ న మర లు డు. ఈ
రచనకు ప ం లు అత రచనల నుం క ం ను.
ఎ ల అ ంచడం
రు. రు లు వ . ంగ ం
ఎ జ ఆస ష లు గమ ం ను.
మ ను రకూ శ లయం (నూ
ష ం, అ )క ను. ఆయన స లు, లు
గమ ం ను. షు లు కూ అ క రు లు రు.
ఎ ం కూ పత గు సూ , ఆయన
చూ రు. మ రచన ఆ ంట ఇ
చదవమ రుతు ను.

- ర, అ బరు 2002

560
ఇదరు న ంద లు

ఇదరూ న ంద . ఇరు రూ ం యు . ఉభయులూ


అ తు . ఆ దరూ ఉగ య దు .

ఒక న ంద 19వ శ బం వర , మ న ంద 20వ
శ బం ఆరంభం అ అడుగు రు.

సం హ , దశ , ద కం భ ంచ ,
మకృష పరమహంస దగరకు న ంద రు.
చూ న అభయం ఇ స ంగప డు.
ఆశమ అ డు. మకృష షు డ డు. స
డు. ప రకుడు ప ణ ం డు. సంప ను రం
రు రు కు డు. న ంద నంద అ డు.
ఆ రు అ మతస శం
డు. ందూమత ప రం డు. అందు నూ
ంత ప రం ం డు. శం య దులకు మత
ఉ అం ం డు. అంతవరకూ బహ స జం తల ,
ప తం ఆచ సూ వ న న నంద వ
అడుకు డు. జ ం ర స య సహ ల
మత నరుదరణకు నుకు డు. అ , ఇం
అ డు. ఇం ఆధు క యుగం అడుగు టకుం
అడుకు డు. టల ం ర తకు, ఉ గపసం లకు
ముగుల జ నంద ర , పసంగ లు
హతుక .ఆ ంచకుం ఆ ం
నంద గు కు డు. మకృషను ఆయన గు
అనుస , జనం నందను ఆ ం రన ట.

561
మ క న ంద మత ఉ కం ఆరం ం ,
అద త ల , అందుకు జర ఆయు లు
క ం ల పయ ం డు. ట కు జర శతు గనుక,
శతు కు శతు మన తుడు అ సూ అనుస ం డు.
(ఉత త సు చంద సు ట న డు) ఆ
ట అ ప మ రం రుకున న ంద
అ ర లం ఎ ప చయం ఆ ను
సుకు డు. నూ అభు దయ దుల
ంగత ం, బ సు త ం ప చయ ం .
య దం సడలడం ఆరంభ ం . వ
ంత లం ప ం . అ న ంద రు
న ంద ం .

న లం స నం అ నవ హకు లు పపంచ పం
అమలు పర లన డు, సంకు త య దం ఎ
ప సుం ? మన మతం మం ద నంద,
ందూమ గు ం ప రం అందు శ జ నత
ఎంతవరకు ం ? అ ఆ ం .

య , తరు త ద ,
యపం నవ అవలం ం న ఎం.ఎ .
మం రు ంచక వచు . అత ం లు రం
వ లం ప చు . రత శం నందను
తృ క ం , ఎం.ఎ . ను అనుస , న పపంచం
టు ముందంజ . ఇ డు ఆ పయత జర .

- తు , 1992

562
ఆ ల ల కృషమూ
( )

గుంటూరు లూ మూలూ రు మం
న మధ తరగ తు కుటుంబం క షుడు ఏ య
29-1917 జననం. ఉన త ఠ సం
తురు ళ . ఆ రుల రు మ డు.
టు లుగు చదు కు డు. అ 'కృషశతకం'
డ .క ల గుంటూరు ఆంధ
సవ క ల నప నుం ప త తులు ర
రం ం న . స మం . .య . సరస
ముల క చర ఫ తం క పదు ం .
ల ం వ , ణ సులకు నూ
మ రత ఘ లను ణం డు. అ
బ నందభ తు న త య టం మంత
షం .

గుంటూరు క తం భ ష తుకు దు ర డ .
ఇంగ , ర మ రచనలు ందస
ంచ పక ంచ , ఆ హం మును ందుకు
న ం ం . పటణ సం అధ ుడు
ఎను బడటం అందు గ .అ క క
ఎం.ఎ . గు ం , లుసు ల
స ండ , ఒ క కమూ సు దూ సుం ,
ంప టు నఉ లకృషమూ . ఆప తుడు
ఎలవ సయ ద వద ంచ బూ , ర
మ ప లు ం , పవ లు ఒక
లక క ం న ల కృషమూ . య ర
563
త స ం ం క మదతు రచనలు
ం డు. ఆ త త, ంతం వ క ంతం
నటు, ప డుక , తన రును 'కుష మూ '
అ సుకు డు. ఆ త త ఎం.ఎ . ఉతర
పతు త లు జ , 'ఇం ం ం ఇం ' నప క
ం , గుంటూరు అ న ఘ లు వలం తల లు
న .ల ఎం.ఏ., ఎ .ఎ . ., చదు తుండ
, పభృతుల ప చయ ం . ఆ ల దృ
' ష సు' , క పవమూ
స తత ం వల గ ంచగ డు. షన
లు యటం ప రచన డు. అప
లకృషమూ గల సు. వ వరకూ అ
డు. గల సు ండగలగట ఆయన
వ త షత.

నంతరం లు తం మ సు , త త
గుంటూరు య దవృ అభ సూ, వరకు
రప డు. ఆంధ క క ర ద
స తులనుం గూ దులు చు , రణకు
ర ం లబ , వ చ ను ల టుకు డు. ఆ
ల కృషమూ ఉ , . వం డు. కరకు
ఉం . ం గు ం , ఆప తు
స ంచ క రు. 1942 క ప క ం ,
ప క న రు. సమ న ం ంట అరం
సుకు , అన కరణ ం , లుగు డమర
ప గలగటం ల కృషమూ అ న ద . అందు
ఆంధ ఎం.ఎ . కు ష రుడు గ డు. బహ శ
అధ యన ' ప ' తరులు ముద య
కూ రణమను వచు . ర మ త
564
గం లు చ ం , ం డు. ఆంధ నుం వ న
దుల రం ఎడముఖం ం , నూ
డముఖం , వరకు వ టు పవ ం న
పటుదల; యుదం వం సమస ల ' ం
కమూ సు మనసత ం వదల ద ' ము న నటు
అనగల హ త కుడు మూ . అందు గల
సు. రదు ల బలపర
వగమన న ందుకున ఆ చ పరుడు. క పలుకు
పరుషం సడ ం , ధుర ం ం , తల ' సు బ ల'
రును ం డు. ధ రం ల న ద
న యత ం మ కృ ,అ దులు
సుకు డు. అవసర న డు రుకు తులనబ
మధ , ఆ డభూతులుచుటూ క న వర
బ రం ఆక ం సు , ఎ న క ల
దు ంటూ,గజ గమనం ం డు. 1954
ర లక సం ధ ుడు లం టు తక
ప మ ం ఆచ ంచ పయ ం , ంత సఫలత ంత
ఫలత ం డు. న కం ఒ క కు తూ, మర
తంపర తులను త రు డు. ఆయన 'చుటూ
పపంచం ' ప ఖరులు, క రులు, క లు,
ములు, ర లకులు, జ య మనుషులు,
హ మ సులు, అను లు ం రు.

పద లు , 'నష తకులకు', స లు ం డు.


చ బ ఏ ర ం ఎ ం డు.
'మూడ ల', 'ఐదవ తరగ ' పం తుల దలు,
'బ మయమూరుల' వరకూ అ రం ల న
ల , ఆద ంచట ఎ ంచట యగ డు. ఎంత
ఆ త నప , 'త ' అ చ ంచగ డు.
565
పదుగు డు అం , అ తుబదం కుం ,
అ గ ,ప అడం , ఎదురు ఈ డు. ఆయన
గూ మ సూ సం ,' క హ మ ' (ఆంగ
రప క) పచు ంచ క ం . క హ మ జం కూ
అ సుందం ఆశ ర రు అనుచరులు.
సమస లు సుం , అ న
తులు భయపడక దు. సంస లు తృక
అం ఆశ ర ం రు కు కు రు.

అసలు ఆ ల లకృషమూ ?అ
అతు తమ ల ? అంం అ దు. ల
నుం రు కు మున , లు తప !

ఖుల తం తం గడ , ఒకరు అనుస ంచ


పం ల గ ం , ష ల మడ ఎ
పనులు డు.

లు-ఉప లు, త ం, క ,
లక మం , లయ క , పంతుళ స లు;
స లు క లకు, క రులకు; స ం లు, క
హ మ లకు; అ ' తం' ,' క '
ల టుకు డు. అ క యుదముల ఆ న
నవృదుడ డు. అ ల రత స ,అ ,
ఐ ల షుడు చ మ అ డు. ఇం
లలమధ ల పం డు. ళ జలు,
న లు సుం - మత చ అరం సుకు ఆచరణ
న వ గనుక - ంచనూ దు, త ంచనూ దు. తన
లు డు. ప వం త ణ చూ లన ంత
జ య దు.

566
ఆంధ న ద మం సూ, అందు ఆయన త
, ంత యం కల సుంద , చను నం
' ర ం' అ , ం పలక దు. అను లు ఆ
కృ మ !

-హ మ జం,అ బరు 1966

567
అ ఆ ల లకృషమూ చ క!

అ పర ం ఆంధ ఆ ల
లకృషమూ ష హ మ సు పవ ం డు.

1964 అ పభుత ఆ నం 3 లు పర ం న
ఆ ల లకృషమూ (ఎ. . ) సంబం ం న త షం
ం .

అప . . హ రత య అ డు.
ఆయన రత ప జవహ హ బంధు కూ .
హ లు తం ప ం న ఎ. . .ను
అ రత య చ ం డట, ఏమ ?

జవహ హ ను అ మ , ఎ. . .ను
బలవంతం ఇం పం వసుంద !

, ఎ. . . తన మర లు ఏ తం సడ ంచ దు.
చ క తరు య దు. ను తుబదం అనుకున
మర డు.

ఆ డు ఎ. . . వడమూ కృషకు అ . కృష రు


పసుతం ంగ స పం ం ఉ గం
సు రు. ఆ న లూ పరు ఎ. . .పట
రత య ర లయం పవరన గు ం వడమూ
కృష కు వ ల ం రు.

అ కు ఆ ం న ఎ. . . వం వ
అరు న ర అ పభుత ం ం ందట.
568
ఎ. . .కు జయ శ య న సందర ం మ సు
నుం .ఎ .ఆ కృష వ ఆ నం అంద రు. అ
ఆ డు హ మ సులకు ద పండుగ. ఆ ల
ంబ వ ఆధ న క స ళనం జరుగుతుండ
అ కు ఎ. . . ఆ నం కూ ఒక సంబరం ం .

ఎ. . .ఆ భ ంచ వ కులు ందరు నంద


ట త ఎతుగడకు రు. స నం అ
నంద ప తనం రమ రు. అ ం భ యం
ను యన , ఉన ఉన టు నంద గు ం
బు న , అ ప వన వ డ న ఎ. . .
అ రు.

ఇం ముం ? ఆ ట పటు , ఆ డు ఆంధపభ


సం దకుడు న లం ంకట షయ (కం
శంక ర ద జ భకుడు) ధ జ డు.ఎ. . .ను
అ ళ వ ద , నకు ం ల ఖలు
పచు ం రు. ందవం లుగు పడగల గు అ జం
దజ ం . అ పభుత ం , రత పభుత ం ,
సు మర లు ప ంచు దు. అ నుం
వ న ఎ. . . తన పర ట నుభ లు పజలకు స ముఖం
వ ం డు. సకం పచు ం డు.

ఎ. . . వం బహ ముఖ ప హ మ సు ఉద మం
ండడం, దులు య డ ం .

ఎ. . . సమగ ప లన అవసరం. ల గంథం లువ


భ ష తు తు దులకూ హ మ సులకూ
రదర కం ంటుం .

569
స ం ల ఎ. . . ర యం ఎం.ఎ . ను
సంద ల ఎదు రు. ఒక షయ
అ ం దం వఅ య లు వ న డు
ఉభయులూ ఒక జం ము వం , ఎడముఖం
డముఖం రట. ఇ గమ ం న పముఖ
హ మ సులు ఉభయు క వరణం చలబ రట.

ర మ - ఎం.ఎ .
జ న డు అసంతృ మ ఆర స
సనలు టు న టు ఎ. . . రు.

ం సు అధ పద న ఎం.ఎ . ర టున
ం క హ మ జం ఎటు న
న తూ ఎ. . . ం రు.

ఎంఎ . ను వ కమూ సు భయం ం ంద ,


చం ర అను నం ం ద , ను దగర
ప ం న ఎ. . . అంటుం రు.

ఎ. . .ను గు ం లుసు వల ం , ఉద ఆయన


ం త లకు ప ం ం .

శయ ను ఎ. . .
సుప ద చ ం న ఎలవ శయ రు ఎ. . .కు
మం తులు. శయ రు గుంటూరు ఎ. . ,
. . . , మవరం ల ప రు. ష క ర
ం రు. కరడుగ న ం క .అ ం శయ రు
దశ లక ం , దసం నన య రు,

570
క న రు,ఎరన రు అంటూ క త మం సుకు రు.
ఎ. . .గుంటూరు స ఒక డు ల రు మున
శయ లక క ం డు. అప రం అంటూ శయ
తుండ రు ప కుం ర మ
సూత ణం ఒక పద ం చ ం డు. శయ రు
ఆక తు గుం , ఎవరు రు? అ అ డు. ఎ. . .
ప కుం మ పద ం చ , అ శయ ను ఆక ం రు.
వరకు రు ప శయ రు ఆశ ర , ఆ తరు త
మ క తల చ రు. అప నుం దసం
త ంచుకు రు. క ర శయ రు ఎంద రులకు
నవ , ఎం.ఎ . ను ప చయం రు. ఎ. . .,
శయ లు మం స త తులు వ వరకూ
న రు.

ఎ. . . ఎంద క , యకులను, క రులను ప తం


రు. ండ ంకటక , అ టరత క , త
సత యణ, ంకట సుబ య ద న
ంద ప క రు.

ఎ. . . కు ల లు సూ, ప హం స త
ఉప సం , యువతను త ం రు. ను న వ
ఉప సం ల , ॥ ॥ కు రుడు స
ఉప సం అదు తం. బహ శ అ రు అ ం
స వద (ఒం లు) ల ంచవచు .

అ రం న ఎ. . . తరు రు దు.
గవర న చందూ ముఖ మం న లం
సం వ , దరం సం వయ లు ఎ. . . త మర లకు
గు న .

571
అ రం న డు ప యకులను ర ంచడం
ఎ. . .ఆన . , ఆ ర రం
వం అ సత ం రు.

ంగం 19వ సవరణ ఎ. . . పట ఉప సం


ముగు ం . ఆ షయ ఎ. . . ం రు.

లం సం వ రుప ంక శ ర శ లయం
అకమ పద రవ స ప నం య , ట
న ఎ . జయ జకు డు. ఆ సును ఎ. . .
బ లూరు ం రు. ముఖ మం అ న
వ ఎ. . .

గుం టు వ మంచం న ఎ. . . ॥ ॥ఎ. . నూ


కల ఆ గ ం షయ అశద వ ంచవద ం, త కు
మ సు ళ మ ం, స న డు. మంచం
సుల షయం సంప ంచడం, ం కుం న
వరణం ఎ. . . అ లమరణం ం డు. అ
హ మ సు ఉద ద టు, లు బ త ం !

- తు , 2000

572
టంగుటూ ప శం

మన సంప యం ప రం షు న వ
సుం ం. వలన ఆ వ మం డులను
యం అంచ య క తునం .
జ ల నూ, మతరంగం నూ ఈ ధ న ధన
తుకు ం . ముఖ ం చ న రు
కు బ తప లన అం టదు.
టంగుటూ ప శం షయం ఇ జరుగు ం .

1872 ప శం కనప మం స తన
కుటుం ం న హ ణ కుటుంబం జ ం డు
ప శం. ఒక ధం "బ న" కుటుంబం.
తతండులు ఆ సులు అనుభ ం ప శం తం
న నుం ద కం చ చూ డు. యుడు ట,
ఒం లుల ప శం తం న నుం ద కం
చ చూ డు. యుడు ట, ఒం లుల ప శం
చదు కుంటున ల హం ంగతనం వరకూ
హ ం డు సూ రంగడు, న లూ రమణయ ద న
ఆ డు ప తులు. బ అము కు ళ
దగ , పంట ల ంగత లు రు. వలన
ప ఆ వయసు హసం, అ ల లు
వ . డబు కు ఎ డూ ఎవ ఒక చు కుం
స తుంద వం న ఏర ం .

ం సూ లు చదు ము ం తుడు
త న , ప శం టక ల సందర ం ఉండద
బు స అ క మం ము ం తుల ంగత ం

573
అ ం . అ క ట ల ఆడ తలు కూ ధ ం న
ప శం ఆ అల టను జమం కూ న ం డు. ఆ
రణం 15వ ఏట త డు. టు
అ తు డ భయం 18వ ఏట
హను యమ అదం రు. "
పల ంవల సం ర తం ఖ ం ద" ప శం జం
ఒ సుకు డు. ( త త 126) ప శం 19వ ఏట
ఎ .ఎ. మ సు ' 'చ డు. 1894 జమం
సు దలు , మూడు రు పయ ం
ఓ ,1899 డు. ము
జ లు డూ డూ ఒ . 30ఏళ కు
జమం ము ప ర అ న ప శం, డ వృ
సూ న సుల సుం డు.

జమం కందుకూ శ ంగం అప


సంస ర ద మం , స జ ంద లకు ఎదు దుతూ
అషక లు పడుతుం డు. ప శం అక ,
శ ంగం రవం ంద సుకు , ఆచరణ అందు
కనుగుణ న పనులు నటు ఎక చ ంచదు.
తము డు ములు సం శ ంగం సు ం ,
వృ ధర ం అ కు డు,ప శం.

ము ప జ లకూ, సంస రణ తు
కుదర దు. ఇంగం స చ వ న డు
తం అంద య తం సు క ం న
ప శం, ం ర ం పద ం డు. ఇంగండు స
చదు సందర ం ప జ ల సన త ం .
ం ం రం, గ టు కూ అల ట .
ం అ అ న లజప

574
ప చయమ ం . ం సు జ ల ల కూ
అ . అ దం అం మత ద .ఇ ప
వ ం . ఖ వం త దులు ప షం దు.

1893 మ సు నంద వలన ంత పణ ం న


ప శం కు డు. 1907ఓ సూర ం సు మ సభల
అ దులు- త దులు ల టుకున సందర ం ,
ప శం అ దుల ప డు. ఆ తరు త "ఎ
కు ం డుతూ ం . అంతకం ఎకు వ
ం ఎ డూ నను ఆక ంచ క ం " అ ప శం
స క ం డు.

1907 నుం మ స డు. 14


సంవత ల టు మం జ నఈ ద
ఏడు సంవత లు అ లు సం సూ
తరు త ఏడు సంవత ల సంపను డ డు.
భూములు, బంగ లు పరుడ డు. మధ
అ ం జ ల పట ఆక తుడ డు.

ం 1921 ఇ న స య కర ద మ లు ను
అందు రు సు వదలు జ ల
ప ం న ప శం ఒకరు. ం షు డు
అనుచరుడు ప శం ఎ డూ ంచ దు. మనసు
అ దం మగ ండటంవలన, అప ల వడం
వలన .ఆ . సుకు, కు రువ డు. ఈ
రుధ ఆయనకు కు లు ం .

స జ ప కను 1921 అ బరు మ సునుం ప శం


రం ం డు. అ ం నూ, జ నూ

575
ప ప చయం ఏర ం . ఆ ప చయ హం
అ లం లవ దు. స జ ప కను మూ యమ ం
ప ప సల ఇవ డం ప శం ం యడం జ ం .
ం తన కు రుడు వ ం కు ల
డు. ఆ ధం య ంకులు స తు రు
ప ంతమూ వ ం రు. ం
నడమం ఆ డు టలు దు అ "గుంటనక "
రు చు కున ఎతుగడలను గమ ంచడం,
ఎదు వటం న ం దు.

ం యులకు స జ దులకూ మధ లబ " ంట "


న ప శం సఫలం దు.

1921 డ వృ వదలడం, స జ ప క రం ంచడం


ప శం తం ద మలు ం . జ ల ఉంటూ
వృ అ క రు. మ క వ కుం
జ య వృ టుకున డు, ను బతకడం ఎ ,
కుటుం ంచడం ఎ అ సమస వసుం .
మన శం జ య వృ గల రు పజల
ఆ రపడుతు రు. ప శం కూ ఆ వ డు. " ను
సం ం నదం ఖరు ను. బ శం దబ ఎంత
వసూలు ఫర దు" అ ర అవలం ం న ప శం
ధ ర తం జ ల ,అ అ
టు కుం డు. ఇటువం ర ఎవరు
అవలం ం స మం ద క
ఖం ం డు.

మ సుకు మ క ష క సందర ం ప శం త
గు ం మం రు.

576
ప శం రు ' త త' న ష లు
గమ ం . ద మ క ష ం 1928
బవ అడు న డు మ సు రసన ఊ ం లు
జ రు. ఆ డు స అయ ం రు, నుక ప శం రూ
అనుచరుల తుం సులు
అట ం రు. "ముందడుగు యవల ంద ఆ శం ం
ఇ ఉండ దు. అందుక స తటప ం " అ ప శం
రు. ( 372) ఆ తరు త మ క ష మ సు
వసున సందర ం హ లు రు. ప శం
ఆ డు రు బయలు , ం , ఫవ
బ రు సులు అడ ం రు. ప శం నకు
తు గుం చూప దు. ఆ తరు త ర ఒక
వ చ ప డు. అత చూడ ళ వ మ
ప శం డు. "ఒక గుం కు రు తు
పటుకు డు కు వ వల ంద ను ను.
రు బలవంతం ళ ద ము ల వల వసుంద డు
డు. పక న గుం న ఒక మహమ య యువకుడు,
ర ం ం లు . మం దం ం ఆయ వ కు
యద ం "అ అ డు.

" ల త త డు త కు సూ దయయుం
ఏ గడ యవద గుం ను రవల ంద
యప డు. ను వ వరకూ ంతం ండవల ంద
గుం ను ముందుకు గుండు బ ల ప న,ఆ
మృత చూ , ఆ డుకు ఎదురు డున రు
నుక న న ఒక భవనం ఆ నుడ న
చూడ ను.

577
ఇ ఆ డు జ ం . టంగుటూ ప శం ంద సనసభ
ండ ల డు. ం సు
ఇమడ క డు. అ ం లు ఇ న డు
ఉ స గహం నూ, ఇం ఉద మం నూ
లుకు డు.

ం స ఎవ గు ం ప శం మ ద
డు దు. బ రంగ సభల డు, డు అ
పదప లు డు. సయ ం ,
జ గు ం "ఏ ధం
మం పద ల క ం తమ ంఛలను రు ల
కఆ రు యకులకూ కు టం ఉం " అ
ప శం డు. 1927 సుబ య మ సు ఏర ర న
మం వర సందర ం ప శం న ఖ అ .

ం ం ం బు స ళ డం అ కం అ ,
ం ం అధ పద ం ఒ వడం,
మ ర ల ం అ ప శం డు. అంధ ం
వ వ లను చూ , ము జ ల మహ డు ప శం
అనవచు . ఆయనకు,ఇతర యకులకూ తరచు త లు
వ .ప ఈయనకూ శ త కలహం ం . అ
బులుసు ంబమూ , ం ంకటప య ద న
లు ప డు. 1937 మ సు ప ల ప శం
పయ ం , ఆంధు బలపరచ ద శ ధం
డు.

ఆ ము త వరకు ళ కూ న ం రు.
మ పద వద క 1937 ప అ రు. అక డకు
న ప శం, రం లు అందు రు. త త రం

578
రు. 1952 రణ ఎ కల ప శం
ప టకూ ం మంతుల అ బయట డు.
ళం ఓ రు. మ సు జకవరం
లబ నూ ఓ డు. అప ష సులు క
ప ష సు ఏర ం .

మ సు మం మండ ఏ టు సమస వ ం .
ం సు రు సం పయ ం రు. రం అందుకు
అండ ం . తన జ య తమంత
కమూ సులను న టంగుటూ ప శం, ముఖ మం పద
సం, ఒక ఫంటు యకుడు క మం మండ
ఏర ర ల ఫలపయత ం డు. కు ల జ ల
ం రు. అప 80 సంవత లు వ న
ప శం త ఏర డనున ఆంధ ష ముఖ మం
అ ందుకు ప ష సు త అంతవరకూ
కు ంద మ ం న ం సు నూ, అ పరుల
న సం వ వం నూ తులు క డు. అ
ప శం ముఖ మం పద కరూ లు కూ అ లం
ండ దు.

జ ల అవసరం. నవ లువలు .
అ ండూ న డు స ప ంచ అరత
రు. ఆంధ జ ల ప శం ఎటువం క
లువ కూ చూప క డు. ఇం తుకు
ష లు . అందు " తచ త"
ప శం నప ంగ , శ థం
ం ర ం . ము జ లను
ష న ప శం - ము యకుడు తప
ఎదగ క డు. కృ ప క సం దకుడు ముటూ

579
కృ సర ఏ ంద రుదులు తన ప క
పక సుం డు. అ ఒక ఏడు ప "ఆంధ స " అ
ఇ రు. ఈ సంగ న రు తకు వ.

ప క ఆంధ వతరణ సమస 1913 ద ,


మం లను ం . ష ం
సమ ప శం, ప ల ము త ల వలన
సమస ంత గ యవల వ ం . జవహ ,
వల ,ప ల కను అం క 1950
ఆంధ ష ం ఏర ం . ఆ ప దకు తుంద
ప శం అడుప మ సు ల డు.
శ ధం ఏ గమ ంచం . " వరకు, 1952
ష సు, కమూ సు ల ఆంధసభు లు న పట ం
ద ఆశవదులు వడం వల, ఆంధ ం సు రు
న పట ం త ళ ష ం క ల క సంతకం
యడం వల - ప శం రు, ఆయన అను యులు కూ
న పట ం కుం ఉన ఆంధ ష ం ఏర డ
అం క ంచవల వ ం " ( త త - అనుబంధ
సం చతురఖండము 772 ఎ పచురణ)
అంతవరకూ ం . తరు త ములు 52
అ బరు 19న ఆమరణ ర , మ సు కూ న
ఆంధ లం , ప శం అందుకు మదతు పక ం డు.
అ డు జ న ంస ఆసుల , ణనషం
ఎం జ ం . యకుల ల టం పజలు వడం
ప . అందుకు ప శం న ం దు. ంతమూ
మ సు నగరం సం ప శం పటుబ ం , ఆయన
పటుదల గల డ చ వచు . పద ఎరచూ స అ
మర తూ వ డు.

580
ప శం న లను, వలను, లను అంచ
చూ , తం ద తప టడుగు ఎకు వ. వ గతం ఆయన
నుం మనం రు కు ఏ .జ ం వ క
టం, ం వం యకుల నడం వం
ద న .

-ఈ డు, ఆగసు 1982

581
లుగు లను సస మల మ
ర న ఆర ట

వ పవ సున ప గ ళ . ఒక ఏడు
అ వృ , మ క ఏడు అ వృ . ఏ వ వరదలు
భత ం. 1854 వరకూ వ పజలు పడ క టు
అ దు. డు ఉభయ వ పజలు పచ పచ
ఉండ , లబటలు ధ ంచ , సుషు ం య
నుక ద ధ ఉన . ఒక ట లం వ
అదు , ప వస లు న ర
మూల రుషుడు స ఆర ట . ఆయన వలం వ
పజల క అన త ర యులకు రస ర యుడు.

వ పజల క ధ

ప మ కనుమ న వ లం పవ
భ చలం వద వ ప సున . డు
రు వ దు. జమం ండల మధ పవ ం ,
ధవ శ రం వద ండు , బం తం కలుసుం . ఈ
ధం పవ సున వ పజలు అ ం రు.
ప తం చూ , స యం ఉం రు.
1831 అ వృ ,1832 తు ను వ అలక లం య
1833 గుంటూరు కరు వ పజ ం .ఆ
కరు ళ క వ -పజ మం మూ ము
కటు ద తర రు. ఉన రు తరతమ
దం కుం న ప తం ద ప
నలుగు ఒక రు గ ం రు. ఎంత రుణ న కరువం
ఆడ ల ందరు ద కు అము కు రు. ఊ గుం
582
న ం లం బం బసు తప ధ మ
దు. పభుత ం ఏ రు రు లు త ం పనులు
ం అ అంత ఉపక ంచ దు. డ శ లు
న దృ లు చ త రులు తం ప ంచక
తప దు. ( న స ఆ వ చూడం .) ఈ
కరు నుం ం ం రుకు స 1839 మ నుతు ను
వ బ ం .

మూతప న ప లులు
వ ంతం డు ప పం ం రు. లులు
ం రు. ంతకం క బటలు ఉత
పదతు రు కను న ందున క డ లులు
మూతప . ప వ రం కూ ం .
అంతవరకు లుల ఆ రప రు కూ భూము
అము వ ం . భూముల ఫల యం నం
ఉన . పభు యం కూ ం ం . పజలు
ం రు. 1821 జ క ల ప రం జ 7,38,308
అ , ండు ద ల తరు త 1841 క ల ప రం
5,61,041 అ ం . బ కరు ల ఎందరు
గు ంచవచు . అమరక వ వ య
పద ననుస ం , భూ అం ఎవ ఒక దమ
క ం , ళ సు వసూలు ం పభు
సుం రు. అందు వరూ హ ంచటం దు. తహ రు
బలవంతము ఎవ ఒక అంటగడుతుం డు.

ఆప ప ంచమ మ సునుం ం అ
అత పం ం రు. నను ద ఎవ పం అ
క క నుక వ ం అత సహక ంచ దు. అ

583
ం ప చూ పభు ం డు. ఇ
1844 ధ. పభుత ం కళ ం . కరు రణ ఏం
ఆ ంచ ం .

కర ట ప శం
అ ం రుణ ప స ఆర ట వ డు. అతను
అప న మ ం తం రు పజలకు వలు
ఉ డు. అ గ రణం ఖపటణం చ ణం
వం క పనులు సు డు. పభుత క వ న
ంతమం స డు. సు ర న క దం డు,
న టల పభు ఎ డు. ను , గ కత
న దను రు ప సూ కూ పజ
ధం ఉంచడం, స గం సుకు టందుకు
డ డక వడం గర యమ డు. అప 40
సంవత లు రు వ పజల సంకట
చూసూ న కుండడం ంతవ ం ద డు. వ
ంతమం రకు పం ఎగుమతులు రుగు య , పజల
ఆ యం పభు యం ఉభయ కుశ ప
ఉం చ డు. 1845 ఏ 17న తన క పభు
సమ ం డు. తదనుగుణం వ ధవ శ రం వద
ఆనకట ంచడం ముఖ ం. వరదల నుం పంట
డ కరకటలు యటం, పంటలకు ప లకు
డ లువలు తవ టం, మురు రుదల క లు
అమర టం, న ం ర దృ అవసర న డు, లు
ంచటం త ణ కర ల రు. వలన ఎంత ఖరు
అ , ఏ ధం ఆ యం వ అంచ చూ డు.
తం ఖరు 1,20,000 ండు , ఒక ఆనకట వరకూ
45,575 ండు అ తుంద డు, ండు లువ ప
584
రూ యలు. ట కను ఇం నూ, ఇంగండు నూ
ుణం ప ం రు. ఎ అత పథ
ఆ ం రు.

ఆనకట చ త
వ ధవ శ రం వద ఆనకట ప 1847 రంభ ం .
ట ఇంజ రు ప ప , ధవ శ రం వద లు
సు మ కృ డు. ప రం అత "స "
అ రు. మకర అతను సున ప బ ర
రు. 1847 ఆనకట రం ం న దలు 1850
వరకూ 30,54,413 మం కులు అక డ ప రు. కు
సగటున 2500 నుం 3500 మం కూ లు ఉం రు. ఆనకట
ణం రం ం న దలు ట కు పభుత టు
అంత ఉ హకరం దు. స కు ను ఒక ండు
రు. లుత ఆరుగురు ఆ సరన ముగు
స టు మ రు. అ అనుభవం పం ం రు.
ట ద నుం ఒక దన సూ వ డు: ఇక డ
కూ ల త ప త ర ంచవచు , సంవత ఆరు
లు ఘ ం ఆనకటప ంచవచు . ఆనకట
టు ంట లువల తవ కం ,పజలకు
ఉప గం జరగదు. ళ డబు తగ కం , వనరుల
ఆ డబు అటు ర కు టు భూ అ వృ
ఉప గపడుతుం కనుక ఒక ల ండ న ఐ ళ టు
వరుస డబు మం రు పనం అ తుం . ఫ తం
ఆ జనకం ంటుం , అం పభుత ం డ ం .
తం కు పనుల వ 27 సంవత లు
ప ం .ఈ అంచ లు రు ర . కూ ధర
ం . ఇ అం అంటనటు పభుత ం వ వహ ం ం .
585
క ల మధ రం

ఆర ట తం పటుదల ఆనకట ప ం డు.


అ ఒక ఏ యం కు చ ం . ఇం
ఎ డూ ములు వసుం . గుటలు లు తుం ళ
ం ద పడుతుం . ఆ గ ం అంతంత తం గల
ట ఎండల తటు క డు. ఎండ బ అత
మం న ప ం . ల , ధ ళ ఆ
ం సుకు డు. ను డుతూ ఓ అ
సమరు న ఇంజ రుకు ప అప ం డు.

ట ఉండ , 1849 ద వరద వ ం . గంటకు 18


అంగు ల నన ం ం . టు సు
వ ం .ఆ బ తం ఆనకట టుక ంద
భయప రు, 22 గ లు గం ప ఆ రకు కట
టుకు ం . మ క ట 44 గ ల గం ప ం .అ
వ లం ముమ రం కమును ఆ గండు ఆనకటను
ల టగ రు. ద ఐ ళ కుల ఖరు అవసరం
కుం ం రు కూ అక రబడ దు. ఆనకటవద
వల నంత ల ంచటం, అడ లనుం ద
దూ లు రకటం, ం క ల ట
స గపరుచుకు డు.

న ప సకమం ఉప గప తం, ణ ం న
ణులను శ తం య ంచమ ట అభ ం డు.
1854 ఆనకట ప అ ం . ట
సంతృ ప డు. వ పజలు మ త తుకు రు.
ఆ యం ం .జ రగ ం . పభుత ం కూ
తృ ప ం . లువల తవ క ర ట దం .

586
సూలం చూ ఆనకట అ న తరు త ఏడు ల ల
ఎక లు అదనం గు వ ం . ఆ యం 2,30,000
నుం 5,70,000 ం . ఎగుమతులు 60,000 నుం 80,000
. 1852 నర ,అ లువ తవ ఆ ఒక
లువ ం , 13 ల ఎక లు అదనం గు వ ం .
1855 నుం వ పజలు ఖ తం చదు లకు సు
సూ వ రు. ఇ ఆ యం రుగుతున ప పభుత ం
తం ం న ంత గు పయత ం ంట
తల ట దు. అ పభుత ం!

సు ంతం దు

1860 ట అ డు. 1859 ప లన


రు లు జ . జమం వ
ం . ఉభయ వరు ం దు. 1857
రుగు టు సమయం ధ ంసక చర లు జరుగు య ,
ఆనకటలు డు ర ం రు. ట ద
లు, ఆనకటలు త సూ ఉం డు ద న
రుగు టు ప వం కుం ం . ట
ఇంగండు డు. కథ ంత ము ం .
అ డు సు ంతం ఉం . అ జరగ దు.

ట ద నుం ఒక దన సూ వ డు. రత
ళకం లువల వలన ఎకు వ ఉప గం ఉంటుంద అత
ఉ శం, అ పంటలకూ,ప లకూ ప య
ం డు. ఈ దనను వ ం రు ఎ డూ ఉండ
ఉ రు. రం ఇంగండు ట చర వ రు.
ఇం ట న పనులు సత ల వ ద ,

587
దండుగ వ , కనుక రణ జర ల రు. అక డ
మ సభ చర జ ం .

ఫ తం ట పనుల రణకు లకు క


య ం రు. 1878 ల అధ తన
ఏర న సంఘం 900 లుకు పశ లు , ట ను
ప ం రు. స ం వం రు ట వ కత
చూ రు. ఐ డు మ సభ జ న చర లకు
ప కల జ న ప దలకు; లకు క పశ లకు
స నం ంచగ డు ట . ట ను న
ప నమ కం ఉంచట క, ఫ లను పత ం
చూపగలగట ట ఆ రమ ం .

లు లు న తరు తవ నఫ లనూ లువల


వలన వ న గులు చూ రు.

" వ మహ డు"

యుల ఆద లకు మన నలకు ట


తుడ డు, వలం గడలు దు. ట ఆచరణ
యుల ఉం న నమ కం, ప ంచుకున రు,
పల ఎ న పభు వ క, నూ ఒక కూ అంద కల
క ం న ఫ తం ఆయనకు ఆదరణ ల ం ం .
. రన వం ఓవ రు ట కు ల ం రు. రన తరు త
స -ఇంజ రు వ డు. బహదూ రుదు
ం డు. ట కు సహక ం పనులు జరగ డ డు.
ఆనకట ఒక ట అత ట ఫలకం ఉన . 1867 రన
చ డు.

588
1879-80 కరు షయ య ంచబ న క ష
కూ గు పథ ల అవశ కత, న తను ,
ట దనను సమ ం . ట దృ వ
అ ష రు ట కు " వ
మహ "డ మకరణం రు. ఆయన ట ఒక
లు ం తమ కృతజత చూ రు. అ న తరు త
1863 మ క ట ఇం వ డు.

1899 14న ఆర ట చ డు. రత శ


బంధు రస ర యు న ట , ఆంధప పజలకు
ముఖ ం వ సులకు బం రుపంట నవ
చ త డు. పజల వస క చూ , లు నలు
అ రంగు ధం కుం , నవ దృక ధం ఆచరణకు
ఉపక ం న నవ ట . అందుక ఆయన ,
ఆదర యుడు. వృ తున పవ ం
బం రం న ట ముందుచూ గమ ర న .

ఆర ట కు సంబం ం న వ లు
లుసు ద న రు ఆయన కు ప ష ం
పచు ం న "స ఆర ట " అ గంథం చద .
1900 పచు త న గంథం 1964 కలక ఇంజ ం
అ ష రు మర పచు ం రు.

- తు , నవంబరు 1995

589
ద సూ ంక

ఆంధ ద మ మహ ల ఒకడు మ
ంక చ త లు రు. . . , . వ
వం స తం కృ న ఆయన . 1907
న మ ంక 1929 గనుల ఇంజ ం
ఖల ( రుప , జయనగర ంతం) ప అనుభవం
గ ం రు. 1931 నుం మర క సంఘం
ం 25 సంవత లు అధ ులు రు. అ
వ హ ంకట , . వ ల ఉతరపతు త లు
నడపడం, క రంగం ష అనుభవం గ ంచడం ఆయన
ప కత. 1938 ంబ 1 నుం కప కఅ రప క
జయనగరం నుం మ ంక పపంచ జ
అవగహన సుకుంటూ ఉద ం రు. ఆ దశ
ంక కు ఆంధ పర టనకు వ న ఎం.ఎ . లు
దృ , ఆక తుడ డు. ఎం.ఎ . ం న
ఇం య బ డ ష డు. అప నుం
ఎం.ఎ . 1954 చ వరకూ మ ంక
క హ మ సు ల రచనలు రు. ఆయన
తరచు క తలు కూ రు. రత న సం, ద
పవం దృ ం . ఆంధప ఏర న తరు త మర
లు క సంఘం నుం తన ద కు
న ంకట , ం సు రు. ఆ సందర ం
ఆ ల లకృషమూ సూ, కమూ ఎదు
ం సు కృ న , లు
అమలు య ప న అ డు. ఆ ప ర
ం ప క లు సరూపం అం ం రు.

590
లం సం వ ముఖ మం మ ంక ను
అ ం రు. ం భవ ంక ష ం ప న
ర ద ప రు. ముకు సూ న ంక ను
ం యకులు చు కు ఆయను వ దు.

ష ప ష వలన మ ంక ఒక టరం
సనమండ సభు డు ప రు. అ డు తనవంతు కృ
క ం ం . 1958 ండ నప క ఆ రప క
మ ంక ంత లం ద ర ం రు.
అ ఆ లం గ దు.

సు బ నంద ముఖ మం అ న తరు త మ


క ం సు జ లకు దూరం జ రు. లు
ం నషప రు. 1982 ఎ . . లుగు శం
ం న డు లం ంక స తం
రు. ఇరు లూ తు కుదరక, ంక
జ లకు స ప రు. 1987 ంబరు మ
ంక ద చ డు. ఆయన కృ , రచనలు
గంథసం వల ం .

- ర, 14 అ బరు, 2001

591
రచ న జర సు ం మ

లుగు లుగు య దు. ఉన ం ంతం


అ ఆ ష దు, య దు! అ . . ం మ
షం.

రత జర జం అ రు చు కున
య శ ర ం మ తం ముందున సుప ద
జర సు. జయనగరం సంస , సంప యం
చు కున ం మ 1880 ఏ 10 న రు. ఆద ం లు
ఆయ ఇం షు చదు . త తలు అ అందు
. జయనగరం మహ జ క ల సం అ న
తరు త ం మ తన జర అ రు లుగు
కనబర రు. అ ట రప క నూ రు.
అ ఆరంభ న ఆంగ రచ సంగం ం మ
జర టలు ం .

బహ శ 18 సంవత ల ప క ఎ ట అ న
ం మ దకు తుం ! 1898 జయనగరం నుం
లుబ న ఇం య సం దకుడు ళ తన
వ చూ రు. అక డ నుం మ సు మ సు
ండ రు. .సుబహ ణ అయ సం దకుడు
న ఆప క ం మ ంచ దు.

అల కు ప సం న ం మ ఇం షు జర జం
అస న ప భ కనబర , డ అ నప క
సం దకుడ డు. 1909 ద న సం దకత ం 1941

592
వరకూ , ఆ ం . అ ళ అల ం మ
ం రు దు. ఇం షు ఈత రు.

ప కకు అం త న ం మ అ పనులు
చూసు వడ క, షత సం పయ ం రు. ప క
దు సు త ల చూ తూ
ఆ సుకు అం ం రు. డ ప క అల నుం
లువడుతున ల ఉతతప ( డు ఉతర
పరగ లు)కు అ జ . తరు త ల కు జ
,ప క ర దు.

ం జ ల ం మ సంబంధం స తం
ం .అ ఆయన ఖ వ ం న
బర (ఉ ర ). ం , ల కు న ం న ఖ
ం త క, అల సం కుడు కూ . అ
ల కు కు డు. బర ప ం ఖ కు రవ
తుడ డు. అ ల పడకుం ం మ
తన వ డుకు డు.

జర , డ ప క సం దకుడు న గుతూ ,
ఎ కల , , ఉతరపరగ ల సనమండ
ం మ వ రు. 1920 టఅ . న తరు త
మం అ రు. ఆ ఎ కల ం సు
బ ష ంచ , బర ప ం తం న .

1921 జనవ మం ప ణ రం న
ం మ 28 ల అనంతరం పభుత ం , నల
లు పద చ త సృ ం రు.
1923 ఏ 19న మం పద వద న ం మ , డ ప

593
సం దకుడు తన జర త న ం రు. 1930
జ న లండ ం బు స శం ం మ
ప న త వ ం డు. తరు త జ న లండ
స ల ం న ం మ లక త
వ ం డు. ం మ అల ట అ ,
రంతరం గ టు , లు న డు. అ ండూ
ఆ రు .అ గ ం ం ఆయన
పడుతున డు ం మ ల దప డ ఆయన
కు రుడు గ శ రు. చ న డు
మంచం ద ండ ద నమ కం అట. అం క, నమ లు
కుం ఆరం ం న ం మ , ను ను
న ల నమ ల ము వ
రణం యద గ శ అం రు. ం మ
ఆంధ శ లయం చక ఉప లు ం న
ఘనత నల స ప కృష . అల ,
ర శ ల లు రవ ప . వ
సంతర ణ క, డు రవ ప లకు రవం ం .

అన టు ం మ చదు కున జయనగరం మ


వలం ఇంట త !

ఆయన రచనల సక రూపం న బహ . ఇం య


అం మూ ; ఇం య ష ం,
అం ం ఆ స హ అ
స లు . ం మ ఖలు, ప లు, స లు,
లు అ షన ఆ భదప రు.
పభుత ం ం మ 1939 స రుదు ం .
త న సంద ల మ ంచ ఆయన

594
ను డ దు. ఎం.ఆ .మ కల రత ంగం
లు రు.

1941 1న ం మ మర ం రు. రత జర
ప నషం అ ం ం రు. అల డు
ం మ ఒక న . సు ం రు
.నర ంహమూ య మం న ం మ అద ం లు
జర కుటుం ల సంబంధం టుకు రు. ం మ
మనమడు మకృష, సుప ద జర .ఎ . రవ కు
స ష ను హ రు. రం ం మ
నుమ ంప పయ ల రు.

- ర, 28 అ బరు,2001

595
కు ల జర ధూ ఆంజ యులు

ఆంధ ఆంజ యులు వలం ఇం షు


ద జర సు ం రు. ల ఆయను
ంజ యులు అ లవ .ఎ.అ ఠక
ప తులు. ఆయన ఏ , స షం , మృదు ,
మ ద ం .

టం న న "ఇం య ప " లుత


జర అ సం న ఆంజ యులు గుంటూరు
లూ ఎలవరు రు. (1924 జనవ 10)
సూ లు చదు అం ం ఠ ల తురు ళ
జ ం . ఆ డు అ ప త క న సూ లు.
ద మూ అ కమ ణ కుడు స ఆధ న
ం న ఆంజ యులు ద ము ం రు. తరు త మ సు
య క ల ఎం.ఎ. చ , రు రు.
లుత నుం జర సు ఎం క సుకున
ఆంజ యులు ఇం య ఎ స ఎ ట ,
మ సు ఆరం ం రు.ఇ 1948 ట. 5 ఏళ
తరు త అక " ందూ" ప కకు రు.

మ 5 ఏళ టు ందూ స ఎ ట న
ఆంజ యులు, పభుత ఉ గం జర సు అడుగు రు.
1959 మ సు ' 'ఆ శ ప కఎ ట మ
రక న జర జం రం ం రు. అప ఆంజ యులు
హం సుకు రు. ఆయన ర ఆ ల లుగు, త ళ
రు లు. ఆ ర ( ం ట
బ ) 1958 నుం 1962 వరకూ రు. అ లం

596
ఆంజ యులు ర , యూర లు పర ం రు. తన
అనుభ లను ' ం టు 'అ సకం పచు ం రు.
ఉతమ వ ఆ రచన ం ం .

1962 ం కన ఆ ల , పస ం న 15 ల
చ , య పభుత ం 16 ల టు
డను ం , ఇం తం అప ం రు. 18
సంవత ల అనంతరం ం య రసత ం
వదులు ,ర పభుత ం ఆ ట ం న భరణం
అంద ం . ఇ డు శ లయం క
స న ం తం స యపడుతూ
వ ం .

ంద పభుత ఉ గ ఆంజ యులు , ద ,


మ సు ంటూ స ర ఖ జర సు వృ ధర ం
ర ం రు. ఉ గం ధ ప కలకు సూ
ఆంజ యులు మం రు చు కు రు. అంతకు ం ,చక
రచనలు పచు ం రు. ఆయన న ప కలు , ఇం య
, , ఇం య ట చ , , య ఎ ,
ఎక , ఇం య ం టు నద న .

లుగు ప కలకు ఇం షు పంప , అనువ ం


సుకు రు. స తంత , డక , నూ టు ,
ఇం య బు క ప కలు కూ ఆంజ యులు లు
పచు ం .భ జర ఎ లు న లు
ఆంజ యులు రు. వృ సూ అ క రకు, చక
లు యడం ఆంజ యుల జర కృ గం
అ ం . ఫ తం తచ త, కళ గు ం క, హ ,
కృష , అం ద , ద ద న న

597
ప ల లు రు. లుగు , రచ త
లు తరులకు అం ంచడం ఆయన షత. ఇందు గం
ం ఆ లుగు ట చ య , కలక ట వ
రు లువ ం రు.

వృ నూ, వ దృ ఆంజ యులు ఎంద


స తుల రు. ర ంక శ ర , సం వ ,
.ఎ .ఆ .కృష, . స అయ ం , మన ,
ప ం, ఎ.ఆ . , వ నర ం
పభృతు ంద రు. ర ంక శ ర తన ఇం షు
రచన ముందు ఆంజ యులు ప ం న తరు త
పచు ం రు.

త అ డ పచు ం న కటమం మ ం , ంద
పచురణ సంస లువ ం న కందుకూ శ ంగం
నద న ఆంజ యులు రచనలు.

శ థ సత యణ, చం , , లగు
పద , , . యణ , శర , లప కృష
ద న లు తరులకు చక మ ం ప చయం
యడం ఆంజ యులు కృ గ . ఆయన ం ర
మలత ం ంసు లు. ఆ కూ ఆంజ యులు
రచన ,స ర కరణ డ డుతుం . ఆంజ యులు
స ల కరణ మం అ సం. ఆయన 1999
చ న తరు త ం , ఆ గం ల కు
తర ం రు.

దుల రచన "గహణం ం " ఇం షు


అనువ ం రు.

598
ఆంజ యులు అ న తరు త మ సు
రప , ందూ యు అం అ క 10
సంవత లు (1981-91) ర ం రు. సు త స ం, మర
ఆయన రచన క ం . ఆంజ యులు కు ల తం
గ రు. కు హం స ం ,క న పద
ర ం రు. సం తం, సంస తం, త ం అం
ప నం.

మ సు క 30 సంవత లు అధ ులు రు.


త మర , ం క సంస రణల కూ రచనలు రు.
ట వర సు తచ త రు. అ ఇం
లుగు చూ ం . రబ ందను కు ల రు
అ వ ం రచన రు కూ . ఆంజ యులు
చ ంచడం చక అనుభవం. అ ం అనుభవం డూ
పకం సుకుం ను.

- ర, 4 నవంబరు,2001

599
ల ణ యుడు . .

ఆ డబు కు ం రుబ మం రు న సం దకుడు


ం న క రం నట ంచవచు .
ఆయన అద ం లూ జర గ రు.

కు మధ ఎ ం సంబంధం కు ందరు
గందర ళం రు రూ ఒక అను దు. ఒక
వల న పశంసలు, టు మ క వడమూ జ ం .
జయ డ ద మ త ప
మచం తన రును అ కు క ం రు.
అసలు రు ందు మ .

ఒ స హదుల నుం ఖపటణం వరకూ అ క


న బతుకు రు ఉ లు , వరకు ఆ జ
మ సు రు.

సు ఇం షు స తంతను, లుగు
స తంతను మ సు నుం న రు. "మ సు కు
య ంధ " అంటుం రు . అప కలక నుం
మ సుకు న ఉత లు, లూ
అందుకు రు. లుగు స తంత న ద రచ తలకు
హ , ల క ం . మ సు
సంస , సం తం, క ల ం
త ప కలు, షులు, రచ తల ప సం అ
ఆకటుకు . ఆయన ం రప
వ మ సు అం అ నం ం రు.

600
ఆంధప ఏర న తరు త న ప కల వ లుగు
స తంతకూగడు లం వ ం . అ డు ద మ ం
(రచ , కరు) సహ రం లుగు స తంత
న రు. అ లం నడప క ఆ రు. ' త
వ కులు' నవల న చ రు.

ఆంధభూ ఎ ట అ రు. ం
అ ఇం వ సూ, వ వరకూ గ రు. ందరు
జర సుల వ సం దన పడ దు. ఆయనకు
త మూ ఆ క బ ందులు ం . ముగురు అ లు
ండ తసం నం దు. ఖరు ం . అందువలన
ఎ డూ సం ర లంపటత క ల దుతుం డు.

ఆంధభూ సం దకుడు న డు ను
ఎ .శూల అ రు లు ను.
సంవత లు రు రం ప చయం కుం ం .
ప చయం అ న డు రు ఆశ ర రు. ఒక
రు గు ం , ండు వయసు గు ం .
ప చయం స త హం న తరు త, తరచు
ం జ లు సూ ఎకు వ చర ల ల పం ం.
అ ఈశ ర (మ సు య
ఉ గం) . యణ ( కుళం ర ం సభు డు),
ర (పసుత క టక గవర ), శ ంక(క ), టం
మమూ , ఇ ర జగ ధ (రచ త,ఆ స ),
॥ . రుమల , ఉపదష కృష మూ , ల ( ల
చకవ ) ప చయమ రు.

అ లు, గ లు న .
కనుక ఒక ప న ఆయనకు దగర అందరూ వ రు రు.

601
చర ల హ టం ఎ డు లు, ఖండవ మండనలు
ం . ఆంధభూ సం దకుడు న డు, డక
క సం ద లు యమ జ న ం
ం . అ అదన ప , శమ కూ న అ ఆ క
బ ందుల రణం రు అం క ం ఇం షు
సం ద లు రు. ఒ అటు లుగు,ఇటు
ఇం షు సం ద యం యడం సమయ వం వలన
కషంగనుక, వర (పసుతం లుగు యూ వ )
తూ ంక శ ర ( డు అ డ అధ ులు)కు ఆ
ప అప ం రు. సం ద లు సున ల
ంచు ంచు ప ం (యు నూ
జర ) ను సంప సుం రు. ప త ం, స న
అరం సం సరస ను సం షణలు అ డ డు
టవరకూ . రు ను ను సం ద ల
ప త న ఆ సు ధ తలు ఇతరులకు
అప ం రు.

, అం షం. అ ల
ఎక అం క ంచక , మ సు లనుం
హం అ న ం . స ర తృష ఆయనకు
న ం . ద వ న డ
కలుసుం రు. నూ ఆయన కల సం షణలు
ఆనం ం , ఉప లు
ప న తులు. ఉ లూ సు "ఆనంద "
ప క గు ం లుత ను
లుసుకు ను. లవలు పలవలు ఆ ప క
సం దకు ష లు కు రు. అందు జ
ఎకు వ అ ర రు. అం క ఉ లూ

602
సును ఆయన ఇం వ న డు ప చయం
రు. అ కథ.

జ య దులు అ దగరకు వ రు రు.


ఆయన కూ మంతుల చుటూ పద ణలు డు దు.
ఎ ఒక . .నర ం ను మం ,
ముఖ మం చూడక దు.

త మూ కరు అ నుగ . అ దృ
టుకు కరూ లు ఆయనకు స రం తల ం. మండవ
మమూ (పసుతం జయ డ అ నవ వ య
ం ఆ స ) .ధ నూ నుకు ం. ఒక సం క
పచు ం ం. కరూ లు ప షతు అధ ుడు ట
జయ స ర , మం . .నర ం
సహ ంచ ఒక సభ జ , ంత ఆ క స యం
వసూళ అం ంచగ ం.

ద చర ల రు.
మ సు నుం ఆయన కల ప కత ం రు.
"ఆశ ఖ దు అ " అ కథ నుం అ కం ఠకుల మన నలు
ం . గంబర క ల రచనలు మర లకు
గుర . అర ంప ష వద కూ
ఆ ష ం న స ఎ రు.
అంటూ కమూ సు క లు ఆయను
మ ం రు.

లప కృష క చు కుంటూ,
తనం ఆయన ల ం ంద డు. వ
కృష అబ ం డ డు.

603
రు ఈ డు ప క ట సంక ం న డు
సంప ం రు. ద అ న
రద లయం ప లు యం ల
స లు జ . అందు నూ ను. త
ప క ఎదు సమస లు, నప కల
రు ను లు, ల ప కల వ ప రం ద న అం లు
చర కు వ . తన అనుభ ల దృ
అ క అం లు రు. ఆయన శద
రు. ఆ స ల ఏ టు ంత లం న
తరు త 'ఈ డు' లువ ం . ను ఆ చర ల నడం
వల మ సు అనుభ గ ంచగ ను.
1970 ంతం ర ంక శ ర అ , ఆయన
సం ద ల . మ సు నుం
రు సఖ త దు. సు ప తనం
ఎ ల డుతుం రు. టంగుటూ
ప శం జర జం గు ం కడు బ న ం లు
రు.

ండ ఆంగక త ం పట ప క
ం . సం ద ల , ఆయన కలు,
కథలు ఈతరం అందవల ం . అండ
ల వ వరకూ స యప న తులు
.ధ . దూర లు, ఆనంద లయం, పరు సం
వం రచనలు నరు దణ అ గుంటుం . 1982
ఆయన మర ం న అనంతరం
మ తలుసు రు. ॥ . రుమల తన య చ త
కటలు , దగర ప రు. ఆయన కప ,
, ప లుప ఒక కమం సమకూ రు. ఆ ధం
అ కమం త వ రు.
604
- ర,20 జనవ ,2002

605
సు ఆ చనలకు దు న
ఎం. .

లుగు ట ప రం ం న పముఖులు ఎంద


ఉ రు. ఇతర రం ల సంబంధం ఉ ప రం
వలు అం ం న అరుద న యులు కూ ఉ రు.
యులు ఉంటూ న రం ం న రు కూ
ఉ రు. గు ం ఈ త ప చయం పయత .
అందు గం అం సున స .

జర ఆరం ం , తలవ తలం ఆంధ


న ద ం ప న ములుకుట
ంకట (ఎం. . ) త గమ రం.

కుందూ ఈశ రదతు తం ద మ ల
అ ట మ సు నుం ఇం షు ప క న రు.
1936 (మ ఒక మం) ం సు
మ సభ ంబరు జ ం . ఆ స లు తం
ఎం. . ప న పం రు. డ
చదు ము ం న ఎం. . ఉ హం రు. అక డ
లు నుం డుద వ , జ ల
తుబదం ,అంత యవ వ లు అవ ల న
ఎం.ఎ . టలు ఎం. . ఆకటుకు . ం
మత, త ర వ సూ న ను ఆంధకు
ఆ ం వ రు .

1937 వర ఓ మ సు యువజనసభ న
ఎం.ఎ . ఆగసు 1న ఆంధ అడుగు రు.

606
లూరు ల కం ఘవయ ఆధ నజ న
వ వ య కుల మ సభకు ఎం.ఎ . ప న వక
వ రు. అక డ జబు ప రు. డ నుం ఎం .
ంట వ ఎం.ఎ . ను తమ సు రు.
అక డ వద లుకుంటున , ఖపటణం
నుం అబూ మకృ (యూ వ య ,
ట ణులు) వ రు. ఆ ధం ఎంఎ . ను
రు రూ ఆంధకు ప చయం రు. అ క
ద మలు అ ం . ఎం. . అప నుం
అనుచరుడు ప రు. క క
ప న త వ ం రు. 1942 ఆంధ క క
మ సభ డ ర ం రు. ం నుం
. . ంహ రం ప సకులు వ రు.

ఆంధ ఎ డు పర టనకు వ దగరకు వ రు


దంపతులు. క హ మ ప క అ క
లు రు. ఇం షు లు యడం రు
ట. తుబదం , మం , స ం సూ
రు. 1954 చ న అనంతరం, అ
సు న రు జ దనల పట,
ఉ ర ద, ల పట ఆక తుల రు.

1959 స తంత పకులు ఆంధ


పర ం న డు డ ం జ న ందు
ను ను. ఆ డు ప సభ జ ం .
ఉప లుగు అనువ ంచ పయ ం న
ఉష ఫలమ రు. వరకు సల తులచ న
అనువ ం , ం రు. స జ ప క అ క
లు రు. .సం నం సం దకుడు మ సు నుం

607
న నఆప క లను ఆక ం ం . ముఖ ం ం
బలవంతం రు పయ అడుకున .

ఎం. . ఆంధ క హ మ సుల ఆ ల


లకృష మూ స తులు ం రు. ఆంధప
సనమండ ఎ కల డు జకవరం
స తంత అభ ఎం. . రు. ములుకుట
ంకట ఓటు యమంటూ ఆయన ఒక ఆకర య జ
ఓటరకు పం రు. రు , ఎం.ఎ . . ఒక టరం
ప రు.

సనమండ ప తం , న
ప లు రు. హ ం పవ ం రు. 1962 నుం
ఆయన ఎంఎ . . ద ంటూ వ రు. అ
స తంత స నూ రు.

జ ముఖ ం ఎం. . న
చు కు రు. రు య తథం అ రం
ర కుం ఆ ం రు. ఆయన ఇం షు అంత
ం . అందరూ అ ల సం న .
ళ ందరు అ రు. రు
అ కప లు అ పర ం రు. ద దు
ండ దంటు స ర క రు ద, త
ర క లు ఆనం ం రు.
లు, సనమండ ఉప లు గంథసం వల ం .
1990 రు మర ం రు.

- ర, 7 అ బరు,2001

608
ష యుడు ఎ

నప కల యకత ం అ క ఆ ఆంధప క,
ఆంధపభలను హదు నఅ రణ వ ఆ ల
లకృషమూ . 1942 క అ ప
సం దకుడు రం ం , ఉత త క హ మ ,
స అ ప కలు న రు. వృ అడ అ న
ఎ. . .అ రణ ప వంతుడు గు ం ం రు.
చుటూ పపంచం అ క ఎ
ప క( జయ డ) న అం లు ముఖ మంతులను,
జ య యకులను కద ం యన అ క
ఆ లు . ఒ ఒక ప యం ము ప ర
నఎ పపంచ దృ ఆక ంచ ఆయన ప
లు, పసం రణం. 1964 అ పభుత ం
ఎ ను ఆ ంచ , .ఎ .ఆ .కృష నఆ న ఖ
అంద ఆశ ర ఆనం ల ముం ం . రుమూల న
ఒక అన వలం ప భ ఆ రం గు ం , లవడం
ఎ ప నవ ద లువలకు టు . తగ
మూడు లలు పర ం న ఎ అ ఆశ ర ప
తు ద ఔన కనబర రు. అ చ త.

ఎ ప రచనలు పదును త దశ .
ఎంద ఉ జపర న ఎ మర లు, మం
ఇబ ం కూ . ం 1942 క ప క
ఎ న సం అబూ మకృ ను
ం పరచ , ఆయన,ఎం. . మమూ క
ఎం.ఎ . కు దు రు. ఆ

609
బలపరచ , తరు త మ మమూ , అబూ రలు
ఎ స తులు రు.

గవర  : ఆంధ గవర కలు న ఐ. .ఎ అ


చందూ ండ , ఒక సంద ం రు.
అ డు ము ప ర న ఎ , ర లక
స వ న చురకలు యడం, తన
త గ ం పణ ప డం, ద న అంశం.
న , సభకు ముందు , అనంతరం
ము ప సభకు వ రు. అందు ఎ చమ రం
అం టటు న చురక నచ డం గమ రం.

లం సం వ  : ముఖ మం లం సం వ
,ము ర న ండు డ ఒక మం రు
నటు పక ం రు. అప వరకూ ఎవ అ న ం
సగం వ ద , చప ట మధ డ మం రు ం
బదులు ం సం మ రు. మం రు న
డు లువ 20 లు , ం డు లువ ల రూ యల
ఎ అ స , సం వ తర , జనం ఎ ను
హర లు ప రు. నను ఏ ంచ ఎ ను సభకు
అ తరు త ము ప బంగ ఆల
ంక మయ ( . .మం ) సం వ మం ప రు.

దరం సం వయ  : ముఖ మం సం వయ
న డు, ఎ కు తుడు. ఒక జయ డ పర టనకు
,గుట ద న హ జన (ద త) స కు ళ వల
ండ ను ఎక నంటూ రు. ఎ
సూ "ముఖ మం పద క గ న డు ఆ తం
ద తుల సం గు క క " అ రు. ఆంధప క

610
ఆ ట ప నం పచు ంచడం , సం వయ స ం ం
ంట ర కమం సు ద త స సంద ంచడ క,
ఎ కు చు లు ఖ డు.

 : వ వ య మం
న డు ఎ ను ఘనం ఆయను
స ం ,ఒక సం క పచు ం బహ క ం రు. పద
న డు గు ంచడం, వ రవమ ఎ. . .స షం రు.
అ ఎ తుపద , నవ లువలకు పటంగ రు.

మం  : ఎ ప కు ర ణ,
ఖలు ఆంధప మం వరం వ " ద
కదల రుతుందన ట" అ ఎ న నం
ఆకటుకున . చలన ర తం న ఖ అ క చురక.
అ ఠ గం ల యకరణ యడం,
శ థసత యణ న ఠం బుదు సుడు ,
ం డు ంచడం జ ం . ఎ తన
రచనల ధ జ ,ఆ ఉపసంహ ం వరకూ
రు. ఎ మర లకు ప
రు.

బసవ న య  : చదు కు ల (2వ పపంచ


యుద సమయం) గుంటూరు ఎ కమూ సు
యకుడు బసవ న య , ఎ తు .
ఎం.ఎ . అనుచరుల డవద కమూ సు
రహస నం ం .ఆ జ య ర ల నఆ
రయం ఎ కు ం . డు ద అనుచరుల డుతున
బసవ న య ను ఉ ం " ప లు ప వడం దు
ఆ డు " అ ఏ ం డు. చుటూ

611
చూసున కమూ సు అనుచరులు ల రు !
నం అ అమలుజరుగుతున ందుకు.

 : ంగ 17వ సవరణ వలన తు


నషం లుతుంద , యంతృత రణులు పబలు య
జ , ఎ . .రం ఆం ళన రు. ఆ సందర ం
పట దసభ జ ం . ఆ షయం ముందు ఎ
రు. అ న తరు త సూ, క
ను డవల ం ద , డమ
తు తుల ఎ పసం ం ర రు. అ
ంచడం ఎ షయ ప , ప పక మర కు
స . ఆసులను పభుత ం నపరచు వ జవహ
హ తల న సవరణ షయం. ఇదం (1957)
స ం ల ఎ ఆధ ర ం, ఆ ర ర హణ, త
త ం రు, ష క ంచడం ఒక అదు త
ప య ం . అందు ఎ పట ఆక తులు
రు రు. ఆ ం ం ఒక ఎం.ఎ .
షయం ంచ , ధకులు
ఆశ ర రు. ఎ. . ధకుడు దు. వరకు ఆ
షయం గు ం న ఎం.ఎ . వ ఎ
సత ంబం లు ం డు. ఎ. . , .ఎం. రు ం , . .
ప , . . న ద న హ మ సుల ఎ ప రు.
అ తన వ త ం ం .ప రంగం ఎ
స తులు మం ండ , పముఖుల
పం ధు ల శ ర , ర ంక శ ర
నద న రు.

నంద, హ దం : 1964 ఎ ,అ


ళ తున సందర ం స ం రు.

612
నందను గు ం ప అ పశం ంచమ
సభ ర , న న నంద గు ం
బు ను , నటు సు లు ప మ ఎ
అ రు. ఆంధపభ లం ంకట షయ
సం దక న వ ం . ల ల టు ఖలు,
ం పణలు గు ం ం . ఎ ను అ నుం నకు
ం ల ఉద ం ం . ఆ దురు శ ఉద మం
ఫ ంచ దు. ఎ ల గులు ప లనకు
వ .ఎ అ నంద ప వ దు.
అటువం సందర ం దు. జవహ హ ఎ
ఖ లు ఆ య . . హ కు నచ దు.
య ర లయం రు ఎ పర టన ఆ ం ల ,
ఇం కు పం ల పయ ం నటు వడమూ కృష
రు. హ మర లు యవద ఎ కు కబురు
పం రు. ఎ అ ప ంచు దు. ఇం హ
ల పట ఎ ం మర త క ర చూ ,అ
అ నూ న ం డు. 1940 నుం 1967
గుం టు చ వరకూ " ప సకుడు" ఎ
ం రు.

ఎ లుగు నూ ఇం షు నూ మం వక.
ఆకర యం , జ ల అం లను సులభం అరం అ టు
రు. త సభల ఆయనకు ఒక ప క నం
ం . ఎ ను సభకు అ శ థ
సత యణ ముందు అ , ఆ ఎ వసు రం , ఆ
సభకు వ దు. టూ ంక శ ర , తుమ ల
మమూ , ఏటుకూ ంకట నరసయ , తల పటు
ములు ద న రు ఎ షులు. మం క లు,
యకులు, రచ తలు ఎ ను గురు ం రు.
613
అందు ండ ంకటక ఒకరు. ఆయన న హ
చ త ఎ స యప రు. హ ను కల
సకం న డు జవహ హ అ , ఈ గంథం
నుక ఎ న టు ంకటక రు.

ళ కు ల పద ంచడం, అ డు ఎ
పసంగం ప అంశం. టకుం త అం
ఆ ంప టు అం ంచడం ఎ ధసు ం .(
హం ఎ ం రు . ఆ ల ంబ వ
అధ త వ ం రు 1964 31న) అందరూ
అ మం , రణ ష ఎ అ
అ రణం రుతుంద !

స ప తం న జర జం ఎ .ఎ రచనలు
ఇం సకరూపం ల వల ం . ప ధన జర ం .
" అ పర టన" సకం తప , నవ .
ఇం షు తకు వ నూ, లుగు ప తం నూ న
లు, అ క రచనలకు ఆయన కలు ప చ లు సమగ
సం లు . పసంగ లు ం అ కూ
భదపరచవల ం .

జర సుల ఎ ప దర న ఒక అంశం
ప ను. 1954 ఎం.ఎ . చ న డు ర
ంక శ ర సం దక న మ సు నుం లువ
ఆంధపభ సం ద య ప వన య దు. శం పముఖ
ప కల . గుంటూరు ఏ దండయ లు
సం పసభ జ ం . ఎ డుతూ న ఖ
ఆంధపభ క మ లు య తథం పం రు.
"ఎవ న ం చ ,ఒక వటవృ ం కూ ం ,

614
ఒక ర ం అ సం ద లు ఆంధపభకు
ఎం.ఎ . ఎవ య "అ ఎ న అ నం
ర ంక శ ర ను త ం . ంట ఎం.ఎ .
రచనలు ంచు , కూలంకషం చ , మరుస డు ప
సం ద యం రు. అప నుం ఎ , ర
తుల రు.

- ర,21 అ బరు,2001

615
మనుషులు మ క డ ?

మనం స చ ం. కథ ం. ల చూ ం.
ళ కు, సులకు, వతలకు ంత ఆ లు య ,
లుగు తలలు, మూడు కళ , ఎ తులు, సగం జంతు
ఎ ంతలు . రం
ం ర ,ఎ భూ దకు వ ర కూ బు రు.
ల ద, ఎ ప ల , ణం పత మ ర
కథలు అ రు. లలకు ఇ ం న డు, అ కథల ,
ఊహల స . అ జరగడం దు. అందు
ద ళ అ నప ంత కథలు మనసు నుం
లగక , అవ ల దృ కు లు జలు
జరు తు రు. ప ప మం, త, ల
టుక లుసుకుంటు రు.

ఇంతవరకు న ప రం లు బ లు
భూ ప తం. న ట లు ం లం
ణ యు (ఆ జ ) బదులు జ , ఇతర యు లు
బ రు . భూ ద తప ఆ జ ఎక
న టు ఖ లు . లప ర
ప నం . ఇందు ణు లు .
అణు లు గలు సుకు , ఇతర అణు ల
కలు . నూ ఇ ం కల క , ర
అంత బంధం దు. ం అణుసము యం ర
ం . ర అణు ల అనుబంధ
.ఎ .ఎ అణు లకూ, నూ ఆ .ఎ .ఎ.ల
అణు లకూ ం . చుటూ ను, ఎం లు,
త న ఇత లు వ . ల ణం ఏమం తన నుం మ
616
త రు స అం ంచడం, భూ ద
లుగు య సంవత ల తం వ సంబంధ న టుక
ద , దశకు కమం ప ణ ం ం . త ం
ముందు, అందుకు అనుగుణ న ఆ ఎ ఎ
ఏర .ప మం క రంతరం ఎ
న గుతున ప ం రు. ఇ వ కం నూ,
వ కం నూ గుతున . ఇంతవరకూ ప ం న
బ , గ ల , రల మ క వల లు క ంచ దు.
ఒక ండు గ ల థ క వల లకు అను న
వరణం త ఒక డు ం ద రు. భూ ద
వ కూ మనుషులు త డడం, యడం,
పకశ ఆ చనలకు రూప కల న యడం కను రు.

ఇతర లు ం లం 40 ం ల వరకు
వరణం ం . అంతకు ం , సున
త ఎం లు బతకడం కషం. ష వం
వర య క చర బ ంటుం . అ డు
క ల అ వృ జరగదు. భూ ద న సమతుల
వరణం, ఇతర ట దు. భూ క లు
ణ యు ను వ , గు లుసు యు ను
క . జంతు లు, మనుషులు గు లుసు
యు ను వద , ఆ జ లు కుం రు. ఇ ఇతర గ లు,
న దు. అక డున లు లు లు
ఉం లం , ఊ తులు, వ నం న న
. గురు కరణ గ లు, న లు న ం .
భూ ద న , కనబడుతున . గనుక
ల కూ ఆ రకం . శ గహం
ఎకు వ గురు కరణ భూ ం . చందు
మనకం తకు వ ం . కనుక చందు కృ మ
617
కల న న డు ఆ జ లు టుకు డు.
తున ందున నడక కష , ణ ం వ ం .
లుగు తలలు ం ఎం రకం లుగు దడులకు .
అం క ఒక గుం తటు దు. బ మన ల ంత
లు, ళ , వతలు జ ల లుసు .

ఏ ఇంతవరకూ భూ తప మ క మనుషులున టు
రు దు.

- ర,3 బవ 2002

618
బం రం త రు యడ ?

ర లం నుం ంద బం రం త రు ల క
ండడం, అందుకు ర యడం ం. మన
కూ ళ పయత ం డ .ఇ ల
న అల . లు, ణులు కూ బం రం
ద ను త ం రు.

కుల కూ ఒక మ క యగలమ
న క పబలం ం .

అరబు ల ద ఎకు వ ం . సం
బం ర ం ముం ? అరబు లు
గం లు రు. బం రం ప మం
బ నటు లుసున .

బం రం యడం ఒక రహస ద రు.ఇంగం


ఒక ఎ జ బం రం ం పయత ం
అ కం తల ఫల ం . ఒక దశ బం రం
పయ ఇంగం ం ం . 22వ బం రం
ల ఎం కృ చ లబ డు. బం రం య
ం పదతులు న రు రహస పద ,
గూడ అ రు. ఏ ంద ందరు
టు కు అ ల అ సుం రు. తం బం రం
యడం అ ఒక ఆశ ం . ఒక
మ క హం టుపయ లు ర లం
రుకు రు. నూ య ష పద ఇతర ల
నుం బం రం యవచు . అ ఖరు బం

619
ం అ తుం . ర ం బం రం య
ము సరుకు ఇనుమును, మ ( దరసం, సం)
అ క రు. చ రు.
ఇ యడం ష యు లు వడం, క గదు
జబు లకు గు వడం, ఒ చ వడం కూ
జరుగుతుం . ందరు న ఘ లు క దు.
ము సరుకును కలపడం, యడం, ఆర టడం, ఆమం
ముంచడం, ల , సూర ర బం రం త ర తుంద
ప లు , శ ందడం జ న ఘ . ఆమం
ముం క ం న ము సరుకును ఆ అ టు ఇదం
జరగ లలు,ఒ సంవత లు పడుతుం .
ఓ క బం రం వసుంద అ శ కమం
సుం రు. మం పదతు హతమ రు.
ఉత త యం ను నుం బయటకు
న ము సరుకుకు క రు. తు దశ ము ప
క అమ రు. తరు త యగ ంద
ఎదురుచూడట . ఏ దశ నూ ఎవ బం రం దు. ఎ
మంతతం లు, రహస ర క లు ం
ం .ఆ క ద ప త చర బం రం
య చూ ఫ తం తం శూన ం. సుప ద
మ యూం కూ బం రం ద నమ కం
ం , ఏ న క తు డు.
మూకమనసత ం అ ప డు. కల క ం ఆశ
జం య మూకమనసత ం, మూ క అ తనం
అన ర డు. ఇవ వలం టలు తప , అ లు
.

బం రం యడం ధ న , ఆధు క, క, ంటం


ం ల ఉ హరణలు అందుకు మ ందరు
620
నమ కసులు అంటుం రు. ఆధు క నం అంచ లు,
ప ధనలు, ఫ లు అ రు కు య రు
స ం రు.

నూ ట వం స లు కూ బం రం ల పట
ఆస కనబర ,అ రహస ం అ రు
తప ,బయటకు ప దు. రు కు లవక వడ
రహ రణం. షం ను నము ను అంటూ
బం రం త రు యవచు అ అ వ ం .

- ర, 24 బవ ,2002

621
కృ లు - ంత లు

మనుషులు లువ పవవ ంచదం, అడ జంతు ల


క బతకడం చూ ం. జ తం
ం ధ ?

ందరు ళ సంచ సూ, మనుషులు రకం తమ ఆక


రు కుం ర భ నక కథలు . మన ల ,
ప తగం ల ళ , సులు, వతలు ందరు ఎ
తుల , ప ండు తలల , మ ందరు మూ కను ,
ఇం ందరు సగం న టు వరనలు న . యకు
ఆ రం సంగ స స . న రం ంటూ
కృ లుగల లు అక డక డ తటసపడుతున .
అంద వ క అం లు ఎకు , తకు
ం .అ మూలు క ప తం రుగు .
ళ సుల , అడ మనుషుల రకర లు
లు రు. ద లు , లు ందరు తలు రు.
ం గ క కన లు అ లలు కధ రున రు.

ం ర స లు, లు వ . ల ల క
తప లుగు చూడ క వడం ర ల డం ప నం
బు రు. పర డన ప యణులు , అ ర హం
ం రను ం రు. ర ం నుం టుక కృ లు
వ దగరసంబం లు, న లు, రకసంబం లు ఒక
ప న రణం బు రు. త డుకు, తం కూతురు మధ
ం క సంబంధం, లు ధం న .అ క, రక
సంబంధ లు, సంపర ంవల కృ లు టడం
జరుగుతూ ం .

622
జను సం ప రం ళ బంధుత ం సుకుం
మం . ముఖ ం రకసంబం లు వదంటు రు.
వంశ రంపర ం దగర సంబం లవల అ
వసున . ఇ ఉత అడు ంటున . అ ంట డు
నటు అ రు. రకం
స గం క వడం, ఆ జ స డక వడం వల
జరుగుతుం . చర ంద రుతుం .
ఇందుమూలం సూర ం చూడ క వడం, వం ం
డలు వడం జరుగుతుం . ఇ ం ల ణం.

ం రు క సంచ సూ లు సన భ ంచ కుం
ం రు. తుల ల ణం అ . లు ఎం ంలు
తుల నను అం . లు
, సన చూ ం ర చర ం కం ,ఒ వ
గు రు. గసుల పండ గ
పండు బయటకు డుచుకువ .
న రక ండ ంగులు కటు
ండక వడ . యవ నదశ వ స రత
బయట పడుతుం . అ ంట డు అ
వడం, రకం ల డం, జ తుం . సహజం
చుటూ కథలు . ల , సముదం
మధ లంకల ప త ఆ రం ల సుం . ఆకు అలములు
సముద ఆ ల ం యం( వ ) ఎ ట
సమృ ంటుం . ఇ ంటుం . అ
న టుక ధులు వ . ల
డ ల న లలు ల
ండ , కథ . టుక కృ ల వల
దవడల వ న రూపం రుతున . అ ం చూ
అడ లు మ ం రు. ం యుతం
623
పవ ంచ న కశ సకమం క వడం కూ ఒక
రణం.

నర ం వ రం మన కథ సుప ద . అ జంతు
ఆ లు మన థ ప తతను, స
సంత ంచుకు .ఇ ం కృ లు టుక ల
రణం వ న . ప మ కమం అక డక త ,
కృ లు వడం జ ం . ప స ల ప వం కూ
ం . అకడక న సమూ లు ఇతరుల
సంబంధం కుం , కుం ంచుకు , తమ లు
సు , టుక అ క లకు టు రు.

'య ' అ ంత ఆ చూ నటు ందరు


ప , కథలు వ . త ల
మంచుమ ద న .ప మం అకకక
వ న కృ లు, త న రుకు ంత ఆ
దర నం. ఇవ అధ యనం కథలు అ రు.
ప గత ప ం న లుత వరణ
సూ మనకూ తులకూ కుల రణ ల లను
డు. అం నుం న డు వ డ
ప దు. ఈ షయం ందరు యక నుం మ
వ నటు బుతుం రు. ప మవంశం ఉభయులకూ ఒ
ల లు ండడం. ఒక దశ రుప న లు న లు
వడం అ జ ం . అందు జను గం అధ యనం
కృ ల ర లు బుతు రు. భూ న
మనుషులు ఒక కరు యకముందు ఆ ల ల
కథలు వ . ఏ తం వ కథ అ రు. ఇందు
రంగు, రూపం టు సుకు . డమర
అధ యనం ర లు లు .

624
అ డు ప లు ధ పడ . ఆశ ర ం అదు
ఆ సుం అ షణ కుదరదు. స లుసు ద
కమం రలు ప వచు .

- ర, 24 ,2002

625
కులు -

కులు, తు దులు, నన దు అక డక ందరు


ద వృ సు రు. అ యం ద మర
వ న డు వృ బ ంటుంద దృ ,
సమ ంచుకుంటు రు. మర లకు తుబదం యం
స నం ప కుం , ం ఖ అవలం సు రు.
యం ం ల , యం
ండక ఫర ద ర స న దు.

షయ పపంచ పం నవ దులు,
తు దులు య ప లన రు. ఇందుకు ను ప ద
స ల స యం క ం రు. యం అ
రు అ అం క ంచ కులు, నవ దులు
ద . ప ధన, ప లన ఎ లు
ం అ రు దు.

య పద శ ప న . ఇం
అ న అఫ లు ఒ రకం వ . ఒకరు
రు ప అ ప లు ఇం కరు జ అ ఫ లు
వ . ఖమ ం రు అ నూ అ
ఫ లు వ . అందు యపద శ ప న .
ఇందు గ లకు దు. మన ళ కు ఒక బంధన,
మ కళ కు మ క రూ య పద ండదు. ఇ
కూ వ సుం . కుల , తు దుల
సు ఎవ నంత న అ రు కు
అ తం దు. , మన డుగ అ న ంచ ం.

626
మందులు 30 ఎ దలు ఏ స సు ,
షం వ న ట (ప ధ లయం) ప కు
టం . అందు ఏ మందూ ండదు. అ న డు ఎ ప
సుం ?

ఔష లు త రు యడం అవలం ం పద
ప రం ఒక లు ప రం, 10 ళ రు క
కుదు రు. అందు నుం మ ఒక లు సు మ
10 ళ క కుదు రు. ఇ కుదు తూ
తుం ంత ప క సం ఒక అణు కూ
మూలప రం కుం తుం . 30 ఎ మందు
ఒక లు మందు ం ళ 1000 000 000 000
000 000 000 000 000 000 000 000 అన ట. అం 7874
లన ఒక అణు
ంటుదన ట. 200 10400 అణు ల /
ఒక అణు ంటుం . అం 1 400 సు లు
చూచు .

న సం ప రం శ ం అణు ల 1080 (1 80
సు లు ) . 200 అంతకు
ం ం . అవ అ స డు మ
సమ నుడు. ప రం అణు ల షయం అంచ
అతడు డు. ర య క సం థ క లు న
షయం అవ హన అ తుం . ఈ
సూ రుదం ం .

మందు కు ప సుంద ం
రు రు.

627
ఒక అణు కూ మందు న డు, వలం
, రు, చ ర తం ల లను గురు
టు త కు ఉపక య , కుదు తూ పలచబ టటు
శ అ కమ తుంద నమ కం అ
వచు , రు కు లవదు.

ను ప దుల ం లు, ఆచరణ కూ య


ప కు టడం, ఎక రు కు లవక వడం సర
జరుగుతూ ం .అ కు పలుకుబ , ప రం
ం .అ న ప సున . ముఖ ం
(Placebo) ఆ రం రం గుతునం .
కరు వసు డ అత దు మం ంద
రట ల సుం . ప మ ఏ రుగ త వ న డు
ఆటు టులుం . మందు సు క శ రం తటు
లబడగల తులు సంద ల క దు. అ ం
అవ తమ జయం కు పరులు రు.

దడు ల ప సుంద
రు ప రం , పభుత ం దగర పలుకుబ
ప ం , తలు పం రు. ష ం జ ల
దడు వ న న ం ,
న తమ వలన ద ప రం యగల
ఘనులు.

జ య పలుకుబ ఎ ప సుం ఒక
ఉ హరణ గమ ం.

అ ఒక కరు య ం
నూ నుం ట ఎ క డు. 1938 ఆయన

628
తన పలుకుబ ప ఉప ం ఔష ల ప లన
ప కుం న ం టటు
ంచగ డు. Food, Drug, Cosmetic Act ప రం
అ అ మందులూ ప కు గు న తరు త
అమ రు. ప రు గుటుచ డు
వ వహ ం న ం చు , పంచ ర
తలు అము కుంటు రు. మన శం ప ధన
అ దు. వలం మందుల అమ కం, కర రం
నం . ంద ష పభు ల ప త
పలుకుబ ం . అదం స . ఇంతకూ యం అం
కు . అ కుం . ద ం చ మ అ నంత లం
పమందు, లుమంతం వం అ కూ . , యం అ
రు పభుత ం ధులు వ దు. పముఖ
స లు ॥ .ఎం. రవ ఆ ట అం , రు, ఆయన
రు ,స నం దు. పజల
మూఢనమ లు మత లు న , వం
త లూ . తు దులు, కులు
గు వడం రకరం. ను జర సు ప సుండ
మర ఒక కమూ సు జర సు తుడు
వ , మర లు యమ డు. ఎందుకు అ అ ,
క ల తమ యక న యూ య
నద , ధ న ందున సహక ంచమ డు.
అం యం ద మర లకు స నం దు.

మన శం అ లను ముఖ ం అ ప
ం , ను అందరూ క ం ల ర ధం
కుటుంబ యంతణ సమస అ గం
ప ర తుం .

629
- కయుగం, అ బరు-నవంబరు 2000

630
యమ పపంచం
ఎక రు దు!

ప యమ పపంచం ఇంతవరకూ ఏ ఒక
సందర ం నూ రు దు. రు మ
పయ ం న , ఇం ం , అ ,ఆ ,
ఇ , జర ల దు లు ఫలమ రు.
ఈ షయం దు లకు తశు ం .ఈ
సంవత రం (1990 ఏ ) లండ నుం లువడుతున
ప జర సప క య
కుండబదలు రు. ప మూలం వశ
అ , ఇ ఆధు క య న పద రు
య లమ రు. ఆధు క ప ర నం, ర యన
సూ ల వశ మడద రు. అ
మందుల ఏ రకు మందు న ర యన సూతం ప రం
రు య లమ , అ సూతం అన కుదరద
ఒ సుకు రు. అ ఆ రప " వశ "
మూలం ఏ అం , వ ంచ మ , స షం అ రు.
అ ం దు. యమ ం
ర .

స లు

యమ రు పరచ త ల
పయ లు జ . 1988 ॥ , షన
ఇ టూ ఆ అం క స కృ
రు. అధ యనం ఇట , ఇ , , న
దు లు డ రు. ఈ ప ధన జ ట డు
631
క ం స ప మ చ ప
సం దకుడు డ , ॥ ల వ (అ ఆ గ
సంసకు ం న వ ) ం లు రు. ప ధ
ఫ లు చ ప క పచు మ రు.
చూడ వ క ,ప ధ ఫ లు గమ త డు
క నటు ం . యప ల
పతయం అరం సు వచు . య ప ధనకు లవ
రు ప ంద , అ సం
వ ంచ మ త కుంటు రు. య నం అంతం
. రు కు లవన డు అరమ కలు కుం
తృ క ం , ఆ ల అ సుం . తం త
ఒ దు. ఎంత ప రు , మందు రు
ఒక ప ణం క సుం .

ను గు ం స లు అ కం .అ
ధ దశల గు ం ప లన ం . డర
డ స చటం 1938 ను ుణం
ప కు య ప ధనకు లవ ద అ
పక ం రు. న రణ, ర త , ఉ పన ఔష లు
అ ఆ మందుల బలవంతం 1984
డర డ అ ష ం .
ఆ గ ఖ కూ 1985 ఔష లను ప ం
,శ నరు వ లు, ద న ఆకర య
రుగల రు. 1986 అ
దు డు రుకు , ను రు య క, ఓట
అం క ం డు. (అ )అ డర
డ అ ష యమ బంధనలు కు అన ,
మందులు ండ లవ
పక ం రు.
632
ఆ కూ గు ం ప లు
. ర ంటు వరకు స ల కూ న సం
య ం ప ంప మందు తం త ంచుకుంటూ ,
శ రుగుతూ తుంద రు ద క సమ ం ం
1977 .

మహ డు మ జర 1819
యువ షవర బ కు ద ం అతడు చ డు.
ఇ చూ మం ప న పజలు మ ంటబ త ,
ఆయన మందు , స తగుల రు. మ తరు త
రప 80వ ఏట తనకం 45 సంవత ల న
యువ సు రు. ఆయన
చ (1843) ఆధు క ద , వ, అణు, జను ,
రక లు అ వృ ంద దు. బహ మ
ల ప ధనల తన డ , .
మన శం ం థ అం ఏ వ ం మల
పదర న ఒక ॥ .ఎం. రవ ఏర ర రు. అందు య,
అ య పదతుల ఉ హరణలు ంటూ, ను
అ యం ఉటం ం రు. ఎ అ య ఉత త
లు రు, వ ం రు కూ . యపద అం
ఏ న త దు లు యమ
రు య ప లు పడుతున , య పద
టడం దు. మన శం యమ
రు పరచ కం ఎ ప ం జరగ దు. ఎవ
ఎందు త ంద కథలు య ప ధన ందకు దు.
అ , తగ రు, చ న
ఉ హరణలు ఎ ఉ .అ మం రు? మన శం
యమ రు పర ప ధనలు ఎక డ

633
ఎవరు ఎ డు చూ స తుం గ ? పలుకుబ
చ లు ంచు ధులు సమకూరు వడం య ?

యపద అం ?
య పద అం సూలం పపంచ పం అం రం
ం . సమస కు సంబం ం న స రం ల ం నంత రకు
క ంచడం, ఆ రకు ంచడం, త ప దనలు
ం క ంచడం, ం ష ప కు గు యడం-ఇ
వరుసకమం. ప కు లబ న తరు త ఆ రు. ఇ
రు న ంతం ఇతర న రు న ం ల ం క
ం ం రు. త ఆ లు, స లు ల సుం
త ం లు ప రు. ఈ ధం స నం
త నూతనం గమ సుంటుం . ఫ స డు డు
గనుక అ రుగు అ అ క, తం ప లు
య పద ండ . ఒక రు న షయం త
ఆ ల తృ కరణకు గు ం న ప దు.
ం ం కు దు.

ండు ం ల మధ వడం య పద
మూ . అ డు ష ప కు ఏ లుసుం
చూచుకుం రు. నూ ట , హ ం ల మధ ఇ
జ ం .

య పద రు న తరు త,పపంచం ఎక
ఎవ అ ం రు మ యవచు . కూ
అ రు కు లబ సం ష . రు య ఒక
స ల సం య ంచమం , ఆగ ం టకు,
లకు న ప దు.

634
న ణం ఎం లువ గల . ల టం
ఆడకూడదు. యపద ద ం ం ందబ ,
అంటు లు, హృ లు, అత వసర ప ఆదు వడం
ధ ప ం .

మన ంగం 51(ఎ) ప రం య ఆ చన
ం ం ంచడం మన న . అందుకు రుదం
పసుతం న గనుక , యపద నటు
రు పరచమంటు ం.

- తు , నవంబ 1990

635
అ నుషం:
అ హ మ సుల రణ

యమ రు పరచ అ , యూ
ల వ పయత ం రు. ఈ షయ అ
హ మ సులు ణుల సంఘం రు.
ద మ , యం లబడద ం .

1988 ఇదరు స లు తమ ప ధనల


యమ పక ం రు. ం, నూ
వం ప కలు తం ప తం ప రం . ఇం
ఆశ ర మం , చ అ ను ప క షయం సం
పచు ం ం . కు ం వ అ
ఆ రం అ రు. లుపల ఇ (INSERM-The
Institute National de la Santo et la Recherche Medicale)అ
ప ధ సంసకు ం న 13 మం సంత లు రు.
యకత ం వ ం న (Jacques Benveniste)
అత డు ఇ ఆ ఎ జ (Elizabeth
Davenas) లక త వ ం రు. ప ధనల వలన వడ న
ం క లను ల ం , ం
ర య క శ "ఎ " న ద రు. అం పకశ
ందన ట. ఇ సవ యమ
రు న . చ ప కప ధ పచు సూ (చూడు
333-సం ట 816)ఇ నమ శక ం కుం ంద
ం ం .

ప ధన ప రం ను న ం క లు
ళ క , పలచబర , ఇం 10120 తం కు
636
శ వలన నయం సుంద అంటుం .
ప ధన ప రం రు-"ఎ పకశ "- ం
ల లను న సుంద డు. ం రం క లు
ల ం , జ అణు లు ఎ ఓ గ ం
చర ను సుంద డు. ఇ స న , యం
రు న . ఔష ల మందు న టు రు
కు , శ ప సుందన ట.

చ ప క, స పచు ం ం . ఎం మర
ఎదు వల వ ం . ఈ ప ధన స స లను
లుసు చ ప క సం దకుడు ,
ం య ఆ గ సంస వర యన స డు
ల వ , సుప ద హ మ సు ం కుడు ం
రు. రు ుణం అధ యనం రు.

క ప ధనలు అం ల ల .
ప ధన మ మ జ రు దు. ల ం
రు అమలుపరచ దు. య ప ధనకు లబ
ఎక క ంచ దు. మందులు త రు
కం ఇదరు కూ ప ధకుల ర
ం . ప ధన ట రు న ప ఆ కం ఖరు లు
భ ం ం . ఖ అనవసరం.

సుప ద స డు ॥ ష ల
ప ం కనూ మ (1987 జనవ ) ఇ డు.
" ఔష లు రకం ప వం చూప నంత
పలచబ . ద సం ప రం ఔష లు
అరంపరం . ఇందు ఎ ం వస ద , ప యవ
అ 49 ర సూ క సభు లు రు.

637
లు టంతట అ కుదురుకు సంద ల పంచ ర
తల ప వం త ఔష లకు ంటుం .
అ ం ఔష లు, లున కరు , దు లు
గులకు ప ద . ఒకపక వన రణ సమస
టు డుతుం , ప య ఔష లు వ డం ప దం.
ఔష లు ప ంచడం కరం. ంత ద ం మ
బ ం . జబు ప తం న డు, ఏ
యకుం త త వలన
చ వచు . న , ఎ వం ధులకు
ఔష లు వ ద కూ 1988 డర డ సంస
ఆ ం ం .

యం అ రు పరచ క, కరు క రు
రచనల , కరప లు, స ల జ ఆకటుకుంటున టు
మ ం రు.

మందు ఎ ం య ప లన కుం
స స జ అమ డం,మందు ఏముం చూపక వడం
కూ మర లకు గు ం . మనుషులకు ఔష లు
డర డ య ంచక వడం, అ నుషచర
సు రు. ఎవ రు కరు
ముద సు , జ చుకుంటూ,డబు సుకు సంఖ
కూ ం . రచ త న
,అ యతను ఎండగ డు. న వం
నయం మంటూ జ చం తున ఉ హరణలు
చూ డు.

ప కరు మర లకు స లు ప క,
యం అ రు య క, నబ టకు లం ంచుకున

638
ఉ హరణలు న ఉదహ ం డు.

ప ధనలు గ అ స , సంస
అత 1989 స ం ం .

అద ం లు సం కూ న, అరం
ద నం న కబ డు, ల ం ను,
రం మ తరు త, మ తు
ఆ రు. ఆయన న క ఆ ప
స అ 982 ల గంథం అ మయ అ య
లుముడు అ న మ ం డు. ం రచన ఏ
కూ లకు లబడద డు. ( న ఆ
1992 ట 39)

మ " వశ " న డు. యం అ రు


ఎ రు రు?

ట, స లు చ , జ మందు సూ,
నయం ం, ఇం షు మందుల తగ ట
త ం ం, అ ప రం రు రు.
అ ఇ న పటు రు.
ష ం 1985 ఇ జ ం .అ ం మన శం
ఎ డు వసుం మ !

కరు టరను పటు ను


రులు ఏర రచ అ పయ సు రు. యం
అ రు పరచ క ,ఇ ం యడం రు
సుప దులు. మన శం కూ ఇ తంతు. లక
న పటు కు ధులు సమకూరు వడం

639
ఆన అ ం . యమ క ంచడం తప . ఒక
ఆ రం కూ చూప ఆగహం వడం సహజం. వృ
బ ంటుం గనుక అరం సు వచు .

ద రంగం ఏ చటమూ కు వ ంచ దంటు రు.


అ లబడదు. బ ర లు
( రసుల ), ప రం ప కల వ అబ ల
కు డుతు రు. అ యక జ సం సు రు.
అ ప ద రంగం ష
ప డుకుంటుననరు.

మర లు తటు క, యం అ రు పర
పయ ల రు. మన శం అ ం పయత ం అస
దు. త కు ఇనూ దు. అ ప న .
ఎందుక ? త ఏ ఔష లు సు
ప రు. ఎందుక ? ఫ లు బయట టరు.
త న తం ప రం సుకుం రు.
కరను ర ం ంచమ రరు. అదం అ నుష
ప .

త మ ముఖ ం దు. తగక , ము న


తరు త వ వం రు. అ ప అం డ టుక
వ వం రు. చ , అసలు ధ త వ ంచరు.
కు రుమనరు. అందు అ నుష ద ం. ఫ లను
క ం , రంతర ప ధన జ , మనుషు డ
కృ ద ం యం అ తుం . దప ణంవ ,
మ ఆ ధు డంటూ వశ నమ ల , మనుషు
హత ర డం మం దు. ఎదు , నయం
సుకు గుణం ం . రు ప రం

640
సుకుంటు రు. కరు సం ప రు ం .
అ కూ ప వం నక రు
రం సు ంటు రు. ఆ గ వంతులకు
ప సుందన ట!

ఎ వ కు ప తం. అంటు
సం ళ ం. అ ంట డు క
ం ఇక ప రం అక ర దు. అ ప
, త ం లం , జ
సమస బ కు రుతుం !

ఇంతకూ మన పశ అ ం . యమ
ఇం ఏ రు ? ఒక ఉ హరణ చూపమనం
మర లు ం.

యమ రు య కం ప ధన
, డబు బ ం ? ఎవరు? ఎక డ?
వ ? ఒక ఆ రం ఇం చూపమనం .

అ హ మ సులు ఒక ణుల సంఘం


య ం రు. ర అధ ులు. ఆయన
ఆధ న జ న ప లనల ఫ తం యం
ద ం . మనుషుల ల ఆడు వద రు
చ సు రు. ంత ద ం సు మ ప రం
మ అ నుషం, ధ ర తం, అ యం.

- తు , అ బరు 1992

641
ం క ర ?అ నుష ?

అ ప (ఆధు క క ద ం) త లు సుం . త లు
ఒ కుంటుం . దుకుంటుం . న లు ల
అ క ప ధనలు సుంటుం . ఇ అనంతం.
త కృత ం. ను ం దం అనదు. తన నం సం రం
అనదు. మర లు క సుం సహనం పద సుం . ఆ ధం
ఆధు క ద ం(అ ప ) న వృ ందుతూ న .
ఇతర యప ధ ఫ లను ద రంగం
క సుం . దుష లను ల ంచ , త ంచ
త న పయత ం సుం . ప లు జ , త త
సుం . నమ లు లు ఆ రం ద ం తల టదు.
ఇ య పం . అ ప ద ం న లంద
న ం .ర , ,అ ఎక డ ద ం
క అ పపంచమంత ప కం కుం సుం .
న ల తు అ ప ద ంప ణ ం ం .

కరు త లు అ హకు ,ప రం అవ శం
గులకు అ ప ం . ద పదతులు అమలు
. ఏ మందులు ఎ , త ఎ
జ రు రు. వలన త లు దుకు అవ శం
ల సుం .

అంటు ల ల చ వ ఆ ం అ ప
త . అంతుబట లను ప ం , ప ధనలు
జరు తున , అ ప ద ం ధ ం. ఇతర ద
ల అ ప ళ దు.

642
ప ద ం జర మ అ దు డు
ప శ , ప రం డు. ఆయన బ కుండ
ప ద అ చర ఆరంభ ం . అ
న గుతున .

ఆధు క (అ ప ) వం మ సూ
ప రం వ ం . మ ఆరం ం న ప యను
దు లు స తం డుకుంటు రు.

య ,అ తు దులు,
నవ దులు స లు బ న అంశం. పపంచ పం
షయ ప ధన ం . య న
ప ద వృ న రు బుతూ రు.
ఆ అన డు స నం ప క తు రు.
సూ , మందు , త ను య ప ధనకు
న స లకు ఇ ం అ ఆ లు ఎక
అ ంచ దు. యమ ందరు దులు ఇ న
లు త డువ రు ం . య పద
అనుస ం యూర , అ వం ట
ం ం . నుకబ న ల ఇం ప రం
ం . ప శ న మ (1755-1843)
లుత అ ప ం డు. ఆ డు లకు చు
దు మందు వ డం పట మ అభ ంతర డు.
తన చదు ను వ పద ప ం , న
దు మందు ల , గల ణం ఔషధ ల ణం ఒక
అ న డు త కుదురుతుంద డు. మందుల
దు త సూ వడం టు, శ ం కూ
డు. సూ లను క ం డు. ఔషధ

643
ల లు గంథసం డు. ఇవ ఒక న సూ , ప
మ వశ ( ట జం) ంటుంద మ న డు.

మనుషులంద ల లను మూడు ర లు వ క ం డు.


, , అ ల లకు , వశ ,
సూ క ం మందుల శ రుగుతుందనడం ఎక
య పద దు. య ప ధనలకు మ తన
సూ ప ట దు. ఒక మహ వ , పవ ం డు.
మూల రుషులం అం .

మ రు ల య పద లబ .అ
ఆయన షు లు న రు లు కూ రు లు .
అనుభ లు అం స తుం . వ గత అనుభ లను
యరంగం ప కు న ఉ హరణలు ఎ .
య పద న రు అ రు. ం రడు
సుకుం చ ఒణుకు ద నమ ల లు
య కు వ యట. అ ఆయన రు డు.
ం క ం , ఆచరణకు నుకు డు. దన
ళ డు. మత ప రకు వ అసహనం పద ం డు.
త పద ంద ఆక ంచ , జ కరణను మ
డుకు డు. ద ం లుత అంత సఫలం
క ను ను ప రం పబ , డబు సం దన
జ ం .

జర మ పలుకుబ ముందుకు
తుండ ఎదురు బ త ం . ఆయన త న
యువ ష ర బ (Schwartzenberg) 1819
చ డు. జనం , మ స ,మందు
తగల రు. అంత జర వద , , అక డ

644
ఒక సంపన యువ డు. దు లకు
ఆదర య న ప కూ ప డు.
పలుకుబ గల పభు వ ల ఆయన ఆశ ం
అండదండల తన వృ బ ంచుకు డు. ం
డూ ం అండ అ న డు. 80వ సంవత రం
తనకం 45 సంవత ల తకు వ వయసు గల ం సంపన
యువ న మ డబు కూ ఆ ం డు.

మ సూ లు అన ం నయం యడం,
క సం త ంచడం, కుం యడం ధ ం ద ఆయన
బ కుండ రణ అ ం . యూ ల , కల ,
ఇ యం , రక చ లు, ఎ వ , గు
దల న వడ క, ల పజలు
తుడుచుక రు. చ ఆధు క
అ ప ద ం ల దశ ం . ఆ తరు అ క ల
అ ం ం ం .

చుటూ ఆకర య కథలు, త లు


అ రు. ందరు ము రు. ఆర , ల
వం ఔష లకు వ త ల లు య రు. టుబ
అంత అవసరం టు టు రం ప
మం అక ర సుం కనుక ను యం
ద , రు యమ పం వసున . తం
చదు అ రుకూ ద ం ను
ప సు రు. దు అరతలు, లు,
అనుభవం అక ర దు. ప కల చ , పటు ద ం
సున రు రు త తమ ప తనం నూ, తగకుం
కర నూ ప వచు ఇ ట జరుగుతున తంతు.

645
ప యం అ రు వశ (Vital Force)
ఎ నము వ ంచవల ం . వశ ప రు
గందర ళం ఏర , గల లు వ య త
, మరస త ఏర ర ల రు న రు. ఇ య
ప ధన ముడుతుం ?

న మూలసూ
(ఆ న ) యప కు ? రు వ ? రు
ఏ ? ఉం తృ క ం ?
య పద త లు దుకుంటూ ముందుకు
ర ం గ . ఏ ంత వరకు త
రు? య పద గు నటు ఆ లు ఏ ? మన
శం ను య ప కు గు నఆ లు
మచు కు ఒక చూపగల ?

ధకశ (ఇము ష ) సూ అ ప కూ
బుతున . రూప ంతం కూ ఇ
అ అసలు మూలసూతం న ప రం సుకున
సంద లు క దు. అ ప లమందు
పలచబ న ఔషధం దు. ల దు
త ఫ తం దు. లమందు పలచబ ప యదు.
శ రం గ ధకశ ంచ , గ ము
చం య త న దు మందు ఎ రు. కనుక
సూ నం ల ద ం గుతున . అ
ప సున టు రు ం . అంటు ల ల మం
తు టుక కుం ల ద ంఆ ం . వం
ధులు కుం నూ ల ద ం డ ం .
ట టఅ ప ద ం సు రు. ట
పటుబ రు. దం (Dumcap) త రు ,

646
ఉబ త ప రం అము తుం
పటుకు రు. (చూడు 1986 ఏ 12 ప క 862-863
టలు) ఔష ల దు ఆధు క
ర య క సూ లకు రుదం ం . అవ సూతం
అం రు. ప రం 30X నుం ఆ న
దు నూ మందు దు చ ర, త
ం . మందు సూ రూపం నద ,అ స ప క లకు
అందద ప రకులు బు రు. అ
యం అం రు. అ అనగలరు.

మం గల ణం ప ం నటుం , మం ద ,
న త త తగుతుంద ందరు ప రం రు. ఇ
కూ నమ క . య పద రుద న ,ఎ
ధులు న తరు త, తరగ ! త మ . అందుకు
ధ త వ ంచదు.

ప సుంద ప రం
రు రు. ప త న నం
ంటుం ! ఫ లకు ఇ క ముసుగు. అ క లు ఏ
మందూ కుం ళ కు సరుకు వడం, త వడం కదు.
అ ం సమయం మందు సు
త ందం ,అ గులుతుందన ట.ప
ద ం నూ ం . గుం టు
వ న డు, కల వం ప దకర అంటు లు
వ న డు, డు ప ల ఎముకలు న డు,
దడుకు సంబం ం న జబు లు వ న డు
త కు ప త ం?

647
వలన కు త ంద రు తం న న
ప ల అ ప డుతు ందుక ? ందరు
దు లు తం, గు అ ప ళ మ
బుతు ందుకు? ఇవ య ఆ ం న
ష లు. ద ం మ సంబం ం ం .
ల ట డుతున . అందు అ అ నుషం.
మందులు ప దకర న వ ఎ
ండవ , త స స , తగకుం మందువల ద
ప రం కూ ం .ఇ మ సం. య జబు ల
స న సమ ద ం కుం యం వసుం .
క ల సుంద , ప దం ద త రం
మ చ అవ శం ం .

వల ఏ ప దం వ దు లు ఎ ం
కూ కుం త ంచుకుంటు రు. తఆ గ
దు. మందు మందు దు గనుక ఏ మందు
కు వ ం యదు. మందుల ఏ
ళ ఏ ం చూ ం ప క ండదు, వ న
జబు , త స షం యరు. కనుక
ఇతరులకు అ లుసుకు అవ శం దు.
ఇ ం రహస త న గుతున !

త వ గతం రు . న
ల లకు ద దన న . అం జ రం 10
మం వ ఒ క ఆ వ బ త
ంటుందన ట. అంద ఒ మందు ఒ పద ండదు.
కనుక ఎంతమం మనుషులు అ
పదతులుం న ట. అ ంట డు ను
రు యమనడం ఎ ధ ం? అ

648
యం అ ందుకంటు రు? బ ఫ మందు
సు ండ ప కల , స ల ద ం ందుకు
ప రం సు రు?

వలం సూ లకు న ం పవ ం పద
ర ల ణ ఆధు క ద ఉ నకు తటు
ఏ గ రుతున దన ట. డబు ం
, ండం ం పదతులు కుదర !
ప ప రకులు ప క డు త తుగడల
జ సం సూ రు. చదు కు రనుకున
అ , యూ ల లు సు రు.
అ ంట డు నుకబ న లు ఒక క దు.

ఒక సంస ప ధన టఅ క
కటుకథలు అ సుప ద ను ప క చ కు పంప , రు
పచు ం రు. దులు ,ఆప క ఒక
ణుల సం పం రు. అం సం అ
ం . ప ధ సంస ట య పద
రు మన ఉ సన ప రు.

తరు త అంత డ దు లు
ప రం ల ం కూ ఎ మ కథలు
ప రం అ ప రం డు.
ఆయన న క అ ప గంథం
న సూ రం ఏ కుం
982 లు ఎ అ ఆశ ర డు.
పపంచ పం ప ట ప రమ తున
లు ం న ఆయన సబబు

649
మ ం డు. (ఆ - 1992 య బు ట
39)

లం అ ప ద ం సున పనుల పట
ముఖత ద ంప శ డు. ఇందు
దు త సూ శ ంచడం అ ఆకర య షయం.
జంతు లు, క లు, ఖ లు, ర య ల వం
నుం మందులు త రు రు. ఇందు క
ళ , క రు. ఒక ళ ఔషధం,
99 ళ రు క పద ఒక , అ క ,
ప కండ టు , అందు ఒక లు మ
సు 99 చుక లు రు క రు ఇ
సుకుంటూ మందు 6C, 9E, 30C అ రు రు.
ఈ పద ఒక లు ఔషధం. 9 ళ రు
కలు తూ 3X, 6X, 30X అంటూ రు రు. సులభం
కరగ త నూ తరు త ాప య రు.
ఇ పలచబ పద శ వంతం యడం ( ం ష )
అ రు. ర యన సం అవ కను న సూతం ప రం
మూలప రం కుం పలచబరచ ఒక ప
ం . 6023*1023 అ ప 12C
24X ల వచు . అం ఆ తరు త మందుల
మందు ండదన ట. అ ప రం కు శ నద
అ వశ ( ట రు ) ప ంప ప సుంద
న డు. మందు ప మందు
ఏ ండద ం . నమ కం బ య
పద రూ ంచమనడం ధ ం దు.

మనుషు నమ లు పబ .ప కూ దు
దగర న ల మనసత ం ం డు. ఆస

650
సు దు లు సు రు. పశ లు
,అ ప బల నతను ంచుతు రు. మన
గుల ఒక ప న క శ మ లను ప ం తత ం
దు. ఆ షయం కూ రు
డుకుంటు రు. అ రులు భమలు
కలుగ సు రు. సర గ ను
ముద సు రు. ఎ , దడు వం ధులు
కుం ఆపగల శ ంద ప రం సు రు. ద రంగం
పభు న బల నత డుకుంటు రు.
అ ప న యమ బంధన కుం
అ రను జ య యకులను పటు గతలు
పడుతు రు. ప కలు మూఢనమ ప రం ,
సం సు రు. నవ దులు ప ం ఒక .
యపద రు గల ? అ ఆ ?

ను పభుత ం ం ల నవ దులు
రడం దు. యం అ రు ప వరకూ పభుత ధులు
వ ద త రుతు రు. అ
క ష ం ఆ రు. రు
యమ రు నందు
రు.ఇంగం క రు అజ ందకు
ను రు. మన శం ట
రుమూల ల తం సం దన జరుగుతుం .
అ య న స జ ర తుం ,
ంగం 51Ah థ క ప రం పట
రసన లుపడం హ మ జ .

యపద మనకు అనుకూల న ట డుకుం మ ,


మన వృ ఆ బ త ట డు మ అం

651
కుదరదు. హ మ సులు, తు దులు య
ద ం బ రను ం అ యం అ
అ ప ం న డు రు కూ ఆ ప కు ల .అ క
న ం న నవ దం అం వలం
అవ శ దులు గులు ం. వృ భ ం గనుక,
ఏ స ను సమ మనడం తు దం దు.
రు లు చూ య పద అ రూ ంచడం. దం
త అ తరులకు , ము వృ నడం
హ మ జం.

- తు , జనవ 1994

652
టుబ టు టు రం గ

గ ద ను అ ప రం న నంద 39వ ఏట
చ డు. గ ద ను ం న ఆ శంక రు డు
33వ సంవత రం మర ం డు. కనుక గం వలన
ఆయు , లం ఆ గ ం ం ర అంద
ం న సత ం !

ఇ డు ఎక డ చూ గ రులు . న క
ఆ గ ం ట, రకర ల త లు సు రు. గం అ క
రు వ . జ గం, ద గం ద న జ
ఆక సు . లకు ఎగుమ అ తున గం వలన
ందరు ఆ సు రు. న రత సంస ట
గం నబ ం . గం టుబ మం టు టు
రం ం . లు, తలు త న గం
కూ సంత ంచుకున .

అసలు షయం మభ గం వలన ఆ గ ం ం ర ,


ధ రన సున పధ ం ం ం ప లు చూ ం.

ఏ గం?
గం, రత శం కను న న దర నం. తం ఆరు
దర ల గ ఒక . ం ం లం గడ ఎవ
రం రు సూ ం రు. త
ంచగలదు అ రు. అ ం ఆరు దర లు :
యం, కం, ంఖ ం, గం, ర ంస, ఉతర
ంసలు.

653
గం కను న ఆదు డు పతంజ రు బు రు. అత
ప రం ధనకు ఎ లు సూ ం డు.
ఇందు టు త ఆస లు. ట
య య ల డు. మం, ప రం, రణ,
నం, స టు టు సూ ం .

పతంజ గం మూలసూతం తవృ ధం. ఆ చన


సం ంప , ముందు ఒక వసు మనసు లగ ం .
తరు త రం దృ . ఆ చన చం యడం
ముఖ న అంశం గం సుం . ఇదం గురు వద
రు ం ంతం ఆచ ంచ ద రు.

నంద స లు , ల డు.
ముఖ ం అ ఆయన లు
అము డు ఆత -పర త నం వడమ లయ
నందుడు జ గం అ రు ప రం
డు.

ఒక డు గురుకు ఆశ లకు ప త న గం డు
రం ధ రనకు అక ర సున . మం
ఆ గ ం ము అసలు ష రు.

గురు దగర గం రు అభ ం అ సూ
వద , నందుడు దలు అ క మం బ
అము తున డ ఆ రం గ సూ ళ , ం లు వ .

ందరు గం యమ టంత వరకూ


హ సు రు. య పద గం ఎన డూ ప కు
ట దు. ం , సంబంధం దు.

654
వలం మూడ నమ కం గం డూ డూ ప రం
ం . ఆ షయం స షత అవసరం.

కసరతు, మం ఆ గ ం రకు అ లు రు.


గం ఉ శం అ దు. అందు అసలు షయం
డుతు ర ప వల వసున . తవృ ధం
గం ంచవల న సూత , ధన ల ం
-ల గం అరమ కలు కుం ంద
మర దు.

గం ర లు . అందు కుండ గం
ఒక , ం క గం మ క . ం క గం
కూ అమలుప డు. ధనం సుకు
అమలుపర ల రు. క ం క గం
లు య , ంద పభుత ం ం ం .
ఒక డు గుజ , అ ం, ం ం న ం క
ం లు డు మూతప .

బదులు వసు ను ం క ద అమలు తు


రళ సు రు. కుండ గం ప రం ము దగర
ముక వ గం మ శ ంటుంద నమ కం. ఆ
శ ప ంప క ముక దడు
గుం సుకు వడం ఆ పద . ఇ ం శ అ
జ త ,ఆ లకు లవదు. నమ కం అన డు
ఆ లు అడగ దు.

హఠ గం చమ ల యం. నడు మ ,
లగలమ ప లు న రు రు. ఇ ఎన డూ జం
దు.

655
ఇక సం ష న మం రు
ప ద అ గ ం .ఊ గబ వదలడం ఇంద
ము ంశం. 45 కండ వరకూ గబ కు లు .
ందరు అల టు ండు మూడు లు
గబడ రు.మనం న ణ యు (ఆ జ ) శ
ఉప గప న తరు త గు లుసు యు ( ర -
డ ) బయటకు వసుం . అం గు లుసు
యు ను శ రం అ టు దు. బలవంతం ం
కు లు వ . ఈ కు ల నద న మూర వడం,
స హ తప డం, పగ కలలు వడం, ంత దృ లు
క ంచడం,భమలు కలగడం .

గు లుసు యు ఎకు వ అ వ
ప లను యం ప ం రు. ఇందు ఒక అంశం
ఏమం , రకం న 40 ఎం.ఎం. ం . గు లుసు
యు ండడం ఎకు న కూ ఎకు వ అ తుం .
80-90 వరకూ న ందను ం . భమలు, కలలు, ంత
ఆ చ రణులు వ . ం లు , ప త
లు చూ రు. మకృష పరమహంస
డు. ఆయన తరచు ముర లకు గుర డు. ఈ
ధ న న స అ వసుం .
అం స హ వడం అన ట. య
వ పడుతుం . ఆ వ ధ ం
ం రు రు. దడు ం వ వలన
ప దకర ఏర డుతుం . హం శు ం తుం . గం
ట. యక ందరు దశలకు రుకుంటుం రు.
ఇందు నప లు లుసు రు.

656
ఇ డు ట ల న గ ం ల అసలు షయం
ప రు. జనం క వచు , భయపడవచు . కనుక వలం
ఆ గ ం రకు, న క ఉ సం సం, న త ంచ
అ త బు రు. ఇ ఒక రకం సం యడం,
మభ టడ . డబు సం కకు ప మూల ష లను
చడం మన సంప యం ం . సు కుల పస ,
డు ఆ షయం డుతు రు గ . అ గం
కూ . గడ ంద బహ . . గప రం
డు. ఆయనకు ఆ ప ఇం ం అండ ం .
ఆయనకు ఆయు ల క రం న ద తరు త బయటప
పరు ప రం డను ం . అ ందరు డు
పద ల ఉన పకం సం ం , ప రం
సు రు. జ యం ం . లక పద ల
న రు సమ ంచడం దు. ఇత తర
ర అందుకు రణం.

ఆ ఎక యడం గ దు. ఏ
రుగ తులున రు క ను సంప ం , మం యడం
మం . గ వలన వ ప లకు ధు లు రు.
ఇనూ దు. గ య ప ధనకు గు న
ఖ లు .అ యకుం అనుమ ంచడం
పభు ం ల క వడ !

- కయుగం, 2001

657

చదు కున సులభం సం యవచు అన


ఇ డు సున గ దు దర నం
త ర న గ ం లు మం
ఆక సు .

లు వ న రు, ఇళ సమస లున రు న


పడుతున రు, గ లకు ఆక తుల తు రు.
గం ర య ల ణ నం. ఇ డు ల
కూ టు టు రం ప రమ తున .

గ సూ లు రవ , లు వసూలు య ,
అవసరం దు. టుబడులు తం అ అక ర దు.
ల టు ఆకర యం డడం. ంత
ఆధు క ప క లు ంచడం కూ ఆకరణకు
డ డుతున . గం ట త కు ము డుతున ందున
త రణం వ ం కూ .

గం వలన వచు న , న త ంచు వచు న ,


ప ంతత వనగూడున కం క లు
మ వచు న , ఆ గ ం కుదుట బడుతుంద బు రు.
ఇవ ఆకర మం ప ంచకుం
లకు ం తు రు. ఇ వ త టలు
నవసు . గ కూ ం అనడం!

మూలసూతం తవృ ధం. అం న


ప న ల ణ న ఆ చనను సం ంప యడం. గం

658
ఇం ఒక వసు ందు దృ ,
న ఆ చనలు వ కుం చూడమం రు. అ
ఆ చన చంప ం .ఆ పశ లు వ .
గు నమ డం వలన ఆ చన చ తుం . అ
ఆరం ం న గం 8 ల నం ం . ఇందు
టు టు మ సుకు రు. ం అం
ంట అందరూ ఒ రు గనుక, ఆధు క పద లం
ఆక ంచడం గం ద ఎతుగడ.

,ఆ త కూ సంబంధం దు. ందరు


అ ం సంబంధం క సు రు. ల ఎక
8 ల ఒక ర .అ ప క మభ టడం త
పవృ టు .

గంవలన సు అ మ క భమ, శంక రు లు,


నంద, మకృష పరమహంస(గ ధ ), రమణ మహ
గం న . నంద 38ఏళ చ డు. రమణ,
మకృషలు న చ రు. శంక ర 32 ఏళ
చ రు. కనుక ఆయుసు గు ం మ .

ల వలన దడు ఎ ప సుం గులకు


యదు. ఆ డు అంత ం ంద దు. డు దడు
గు ం లుసున . ఇం ం ఎం ఉం .

దడు లుగు న తరం లు పస సుం . దడు


ప రు తరం లకూ సంబంధం ం .

ద తున డు అ తరం లు వ .

దృ ం క ం న డు తరం లుం .
659

సమస లు ం ట డు, ప సున ంత
తరం లు ం .

ఢ ద తరం లు వ .

హ వస (సుషు దశ) తరం లు ం .

ఈ తరం లను ఎల ఫ (ఈ ) యంతం లు రు.


దం గులు సుషు అవసను డు
వ సుం . ఎం.ఎ . ఈ ష వరం యం
రు.

గం మం ఒక . మ ఊ ల డం వదలడం
అను కుం ప . గం ఊ గబటమం రు.
అం న ణ యు గు లుసు యు న
త తవ . ,అ అ శ
ప దు. గనుక సుం . ంత అ పగ
కలలు వ . భమలు కలుగు . ఆ తరు త దశ
కంక నటు ర వస రు. అటువం దశ నుం
య వ ంత పడుతుం . , ఆ దశను
ందరు ము రు న స దశ రు. మకృష
పరమహంస షయం జ ం .శ దశ
జరుగుతుం .

ల వలన ఏ జ అందుకు ధ తవ ం
వరూ రు. మ ఆధు క త కు ం .

ఆధు క ద రం ం ఎతుగడ
ఆశ ల రు ఇ వల డుక వడం
ఆధు కరణ య .
660
పపంచం వ రణ ప మధ
అ ధం రుగుతున . అందువల న ,
స తన మధ సంబంధం కుం తున .
అందువల రణ ప కం మత మగ
ఆధు క న కఫ లను అందు క
సతమత తు రు. న సఫ న ం క
ప క లను డు వల న ప ఈ డు మతం
ప ం . ఇ ఆధు క లకు ఒక రణం ,
ఇ డు కం ట యుగం ప ం ం. ఇ రణ
రు కం దర న సుం . అరమ
దు. అం రణు మధ డ అ ధం
ం . ఇ ప ద సం తం. ల సంవత ల డు
ఈ రణ న కం నం త వరం
ం . అందు రత శం ఆ వరం రణ
ప అందనంత దూరం జ న
రత లను ం ం .ఈ తక స మనం
గు , వలం అ ర నం కుం క కఫ లు
న పజల మనం సుకు . అ మన ధ త.

- తు , అ బరు 2001

661
జ గుమ త

ల నుం మనకు అ క ంతర ద త లు


వ . అందరూ తమ ం అ ముద
సు ంటు రు. రణ జ , గు ద సంస దు
గనుక, ఎవ త నంత రు సం ంచు , జబు
మనుషు డుకుంటు రు.

ఇ డు (REY-KEY అ పలుకు రు) త


సున . ఇ జ నుం వలస వ ం . ఇప
అ యూ లకు ం న ద ం, రత శం
అడు ం . జప అరం అం . అన
ఆ క వశ అ అరం. వన శ న ం
అన ట.

ఓ ఉసు (MIKAO USUI) 1802-1883-జ మత


ఉద మం న డు. అతడు కను న ద ం. మన రుషుల
వ , పవకల వ త వ నపడడం, భమలు
కలగడం, అ త య వ అక రకు
వసుందనడం అవసరమ డు. ఓ తరచు ఉప స లు
, ఆ తరు త తనకు వ ందంటూ బయట
డు.

వశ వ దుడుకులు సంభ ం న డు లు వ య
ంతం శ మంత శ ం ం .
నం ప క శ కను , పస ంప సుం .
శ ం శ స న రం
కుదురుకుం డన ట. శ శ దగరకు వలం

662
క త గలడు. శ శ టు వ శ
, గం నయ తుం . ఆ ధం శ
సమ ళ మ ంచడం వ స సత ందు డు.

అ వలన లు తగక ? అందుకు రణం


శ శ క ంచకుం సు డన ట! అం ,
క కు ం అతడు ం ం ,ఏ
గ త తుం . అ లకు త ం .

డు త మూడు దశల రు తు రు. ను


లు వసూలు సు రు. మత ప షను
అడుగడుగు త ప సు రు. నం
ధ దశల మత సం లు డ రు. ఉ గ తు
య మం రు.

- కయుగం, 2001

663
ష ం

చదు కున రు, లున రు తులు


చూ ంచుకుంటు రు. ముహ లు సు రు. అర
ం ళ సు రు. అ రం న రు, జ
న రు ప ముహ లు సు రు. ఎక డ
చూ ఆ న షు లు త ర రు.

" ందు","ఈ డు" వం ప కలు


పచు ంచడం దు. నప కలు ర, న ఫ లు,
చ లు సు . పపంచ పం న .
సుప ద స లు జ , ష ం యం ద
, అ వలం దం అ పక ంచమ , ప కలు
ం ఠకులను సం సు . ఏ ండు ప కలూ
ఒ ఒ ధ న పచు ంచడం దు.
ప క ప కలు లువడుతు . ష ం
అంచ లు ఎ లత , చూ , జనం ఇం
గు నము తూ రు. త న అంచ లకు
షు లు ధ త వ ంచడం దు. జనం తం కర
అనుకుంటూ, మ ముహ రం సం, ఇం షు
తుకు ంటూ తు రు.

ష ం ర లం నుం న .అ నూ ధ
తు సురు. మన శ అ
లు .అ న ట కూ .
ష ం ర ంనుం ఆ శం న లు, గ ల
ఆ రప ం . చలనం, అక డ నుం వ లుగు,
ఆకరణ మన ప తం య నమ క

664
మూలం. సం ప లన ఒక గం. అ
ను ను ఖ ళ ం . ఖ ళ సం యం ,
ష ం నమ కం ం .

ర ం లు షు టుకు రు. ష ం
త , న షు రట !అ
క , ష ంచ లకు ధ త వ ం టటు
యడం అవసరం. అ డు ంత అ అదు వసుం .
అ అధ ుడు గ షు లను టు ,
ప రం నడుచుకు డు.

అ ం ,ఈ , , , మ
గ కతల ష ం ం . శభ ష తును
అంచ సూ ష ం, వ పరం ష ం
ం . మర లకు,ఉపద లకు గ లు రణం అ
న రు. ర ం నుం వసున ఆ నమ కం అ
అంటు గం పబలుతూ వ ం .

లుగు రచ త చలం కూ రమ శమంనుం అంద


త లు , అషగహ కూట పపంచం అంత తున ద
రమ శ వ బ ర స ం డు.
అ ం జరగ దు. చలం ం జ న న
న రు రు. అ నందుకు చ దు.
ంగుళ రు మ అ షు డు న ఎ ల
త స లు రు. .నర ంహయ
షయ ఒక సంచలనం పచు ం రు. అ మ
పట లు . అందు షు లు ధ ర తం
సు రు. అంచ లు సు రు. వలన జ న లు

665
అనూహ ం. సషు లు ం క రసులు. పట చటం
అవసరం.

లు అంద వ ం టటు అస షం ం .
ల ద రం లు వ గనుక, సం షం
ం ర , ల వర క ం ర సూలం
సూ ంచడం ందు గ .అ రుతు లు, ష
బ అంచ లు ప డం ఒక హం త . అ ం
బ ప న సుప ద ల దలు నూ ట , ప
వరకూ న రు. ఆధు క లం ల సు
యూం .ఇ ం లు న రు. యం
రు ల కృ ఫలమ రు. ష ం
అ యమ రు ం .అ అ వదలడం దు!

ప ఆరు గ లుసు. ఆ తరు త ఖ ళ నం


మ మూడు గ కను న . ఇం న లం
నుం నవగ లను అం టుకు రు. ఉత త
ఖ ళ నం ప రం కను న , యు న ,
ర దు అం అ గ ల ప ర య ష ం
ప గణ సు కుం ,మ భ ష తును అంచ
సు యన ట. మ గ ల ప వం జం
మ ం ర య ష ం వద నగ ల
? అసం అంచ లు స న ఎ అ ?
ర య ష ం గ లకూ,న లకూ కూ
యకుం గం లు రు. సూరు డు న ల ఒక .
అ స యంప శం. అ కూ ఒక గహం రు.
నవగ లకు లుగు ండదు. గ లు సూరు లుగు
క .

666
నవ హల హ , తు అ వలం గహణం
సందర ం ఏర డ త . అ కూ గహం
ంచడం యక . భూ చుటూ చందు కూ
గ రు. ఈ ధం ఖ ళ నం
పభూ షం న ర య ష ం ం ఎంద
న సున దం , మనం ఎంత నుకబ గ ం .

మూఢనమ లు మన గు పత ం దు. యూ ,
అ ల తం ష రం గుతూ న . ఒక
రంగం చదు కున రు తమకు య ఇతర రం ల
ష ల అదు ల సు రు. నూ
వం ప క పచు ంచడం దు. ంగ
సు వం ఫ సు .అ
మూఢనమ ల వ కసంఘం జ య , ప కలు
ష ం అస . ఠకులను వం ంచటం
గ ష ం పచు ంచడం.

స లు ఖ ళ ప లన న అనంతరం గ లకు, న లకు


న కు, మ ళ రు రు. అ కూ
మూఢనమ లను అ ట హదం సున .

ష ం గత ప నులు భయం కథలు


అ , న నటు లుసు వచు . గ లకు,
న లకు,ఆ శం జ వప చూ రు.

ష ం గ ల ఆ రం , ఆ శం చ లను
ం రు. ఆ భ ం చ లు యడం
కుల కటుకథల ప భకు దర నం. ర యులు,
తు లు ప రు. శంకుస రంవ శులు కూ

667
నవ సృ దర న . సులు జం దు.
యమ చూ ల పయత ం ం గ త స డు
మం న లు చ లకు ం క
న టు డు. అ అ సంద ల ఇ రు
దు. ఎవరు ఎ ప లు ప యం అ తం
క ంచ క రు.

మన ం లుగు శ లయం లుగు శం


హయం ణప నల ండ , ,
ష రు లు ం . ఆ తరు త . యణ
నల ండ తు ద సంఘం ప న ను అభ ంతర
ట , కూ తప రభద కూ ఒక స శం
ఏర ర రు. ప లు న తరు త, యమ
రు పరచడం యూ వ ధ తఅ యణ
అ యప రు. ష ం ల ం రు. మ
అ ంగుళ రు షు డు అభ ంతర , జ యవ
సుక వ పయ ం , యణ ంగకుం ,
యమ ఆ లు చూపమ రు. మ
చూప క రు. రు నుం
ల ంచమ నల రం జగ ధంను ర ,
ఆయన చర కు రు. ఆప దనను
రస ం ం . యమ రు య ముందుకు
దు. యూ వ ల అ ం . ఒక ఆస
ప ధ ందం క ం , న ఎ ం ప వం
ం , ఉత త ష ం న పట రు
అ ,ప ం ధ త యూ వ ం . వలం
ంద ఉ లు క ం తం ం రు లు ,
ఆ రు ల లు పటు , రు మ ంద యవచు .

668
యూ వ లు ధ ర తం , ంగ రుదం
యన (51Ah బంధన) ఇ క ఉ హరణ.

ష ం చందు గూ లవలు పలవలు


ం రు. భూ ఉపగహ న చందు యం
పంపడం, న లు అక ప రం వడం,
ప ంచడం జ ం . అ చందు పట కటుకథలు
బుతూ రు. చందు ప వం ద స ల ,
సము ల ంటుం . న స ల ద నదులు, రు ల
ద ండదు. మనుషుల ఎ ం ప వం దు.
గురు కరణ శ ద న టు స షం రు ం .
అ స , న ట చందు ప వ కథల
ం , నమ వల న . మనుషులు వ న
చందుడు రు. మత గం లు చందుడు ర మూర
నమ కసులూ రు.

మన మనకు సం, ర ం న డు ష ం వం
బల నతలు టు సుకు .

- తు , 1994

669
షణ ఎక డు ం?

ంక " షణ"కు అరశ బం వయసు


వ ం . అప నుం ఖ ళ సం రంతర ప ధనలు
జరు చూ న . యుగయు లు న డు చూ తున
సకు ఖ ళ సం క స లు బుతూ,
గ సున . ంక షణ రచన అనంతరం
జ న ప ధనలు ప ంచడం నవ దుల, తు దుల
అ షణ గ . ఆంధప అధు తన ను ను
అం ంచడం అత ంత సులభ ంక చూ రు.
ఎంద తు దులు ఈ రన సు రు.

ఇ వల జరుగుతున షణ ం మనం
చూసున శ ం ఆరంభమ ంద ం . పపంచం
ం సులు ఈఅ వ రు. ఖ ళ సం
ం తరు త ప మక స ల స తను న
థ కు లు తం అం క సు రు. ం ం
న అనంతరం ఆయను స ప
దగరకు సు రు. ం నుం రంభ జ న
ప ము అం క సు మ , అ ం
సృ ర ం గనుక అ జ ంద ప ంచవద సల
డు.

హ ల ండ వంద య లర
వ యం " " వ ఏర ర షణ
ం న ం రు. ఒక త ఈ
ణ ఖరు లు భ ంచడం ద షం. ఈ ప ం
రును ం ఎ ర ( ) అంటు రు.

670
15 య సంవత ల తం ం పకృ
రంభదశ ప ం . అ డు ఆ శం, లం, శ , ప రం అ
లు వ గురుంచు . ం పభృతులు ఈ
ష స షం రు. తు దులు
ఎప క డు చదు తుం .

ఏకత ం నుం న త ం ఏర డడం ం (Plank) అ


ం సు సూ ం న ల క ం చూ ం
జ , పకృ సృ 10-43 కండ దల ం . ఖ ళం
కం కు 186000 ళ గం ం పయ సుంద
గురుంచు .

ట దట శ శకుల గురు కరణశ డు ంచు


ర ం .

ం దశ ం వ ం . అప అణు లు ం
ఏర డ దు.

అణు ం లను క ం శ పకృ దమ ందన


ట. ం రు వడం శ సరణ గం ం .
అప నుం పరస రం శ ం ఈ సరణ గుతూ ం .
తరు త దశ లు, వ క లు బయలు
పరస రం ర హ ం .ప దశ ఈ
త .అ ర ల అదనం న ల
వలన శ ప రం రూ ం ం . ఇందు ఎల నులు,
క . య లు ం అదనం ఒక
అ ం వ కల ప రం వ .

671
తరు త దశ దు దయ ంతశ ఆకరణ గల
బయటప ం . ఈ ల ణం న ం .

వర ఒ చూ
(అణు కశ ) వ ం . వల సూర ర మనకు
వసున .

శ ం చలబ ల నుం నులు, నూ ను


వ . ఇం చలబడ అణు లు రూ ం .
అ న శ ప మం ఎక డబ శ (ఎన )
న ం . ప ర జృంభణ ఆ తరు వ ం .
చలదనం ఎకు వ అ తుం గురు కరణశ మూలం
ప రం ఆస ం . ప రం ఘ భ ం ధ రూ లు
ం . ప రం 99 తం అంధ రమయం అ
మర దు.

శ ం సరణ చ రుతుండడం ప రంకు


దు దయ ంతశ న లు అవలం ం .
జ , యం, యం అణు లు ఏర టందుకు
లు ఎల నను నూ వశపరచుకుం . అప నుం శ ం
క ంచ ం . లుగు( ను) య చ హ ం ం .
శ ం ం ఈ న ష అంటు ం.

శ ం ష అల
ప రం లుత ఏర న చూడగలుగుతు రు.

ల ంతలు ఏర డడం, గురు కరణ వలన ఈ ప


న గడం వలన రు, న త సము లు

672
త తడం శ ప మం రు. శ సరణ తం
తూ ం .

(ఖ ళ సం ఈ ప ధనల నుక కృ ం .
తు దులకు అరం వ లు , ధ మ నంత
సులభం పయత ం ఆధు తన ష
అం సుం ం. అందు ప న ష ద వరణ
.)

- తు ,ఏ , , 1994

673
ఈ ను లు

( ను సుందర న,అంద న అదు త ష లు


కను న .అ థ క దశ నుం లలకు .
య ప కూడదు. అబ లు అస ప దు.
నమూ ను స లు ఇన య అం సు రు.)

మనం ఒక ట లు ం , మన గం ఎంత?

కదలక వడం అ తరచు టఅ ,అ


సవ ?

భూమధ ఖ వద మనం గంటకు ళ గం భూ


టు రుగు ం. క టక, మకర ఖల వద ం ం తకు వ
రుగు ం.

సూరు చుటూ భూ గంటకు 67 ల ళ గం ,


రుగుతుం , అందు మనమూ ం!

ల ంత చుటూ సూరు డు గంటకు 13 ల ల ళ గం


రుగుతుం . మనమూ అందు గ .

మనం క ,ఈ లకు అ కలు లన ట.

ల స రం ఎ ధ ం
పపంచం ఎక డ ఏం జ ల ద మనకు ఎ
లుసున ?

674
ప కలు, లు, జ , ను, ంట మనకు
అం ం స డు టు (కృ మ ఉపగ లు)
డ డుతు . ఇ ఆ శం ఆ ల రు
ల రు.

భూమధ ఖ న 22 ల 300 ళ ఎతున ఆ శం


ఏర భూ న అ కూ రుగుతుం కనుక, మన
దృ " రం " న . ఆర . 1940 న
ష 1964 దట అమలుపర రు. డు వంద
టు ఆ శం ల రు. ఒ క ఒ
సమయం 120000 అం ంచగలుగుతుం .
అ జ ప లు కూ ! గురు కరణ ఆ త
కృ మ ఉపగ లు సం లను పం ంచడం
డ డుతు .

త ంచు శ

భూ మనం ఎక గురు కరణ తప దు.


తలు లు మూ స ,ప ప సూ ంటుం .

మనం ప కుం అ గురు కర !

గ చూడగల

మనం చూ న లు, సూరు డు ల ంత అ గతం .

8 ల తం న సూరు మనం చూడగలుగుతు ం.

మనం చూ న లు సంవత ల తం .

675
లుగు కండుకు 186282 ళ గం పస సుం అ
చూడగలుగుతు ం.

మనం బరు ఎంత?


మనం ఒక ట కదలకుండ కూరు ం ఎంత బరు
సున టు?

ంత పశ ం గదూ! స 10 టను ల బరు మన


పడుతున .

భూ న చదర అంగు 14.7 ండ వ


క సుం . మన శ రం అ ల నుం ఈ బరు
ంటుం .

మన అం లు, క లు అ శ మన ప శ
నకు డుతుం . కనుక 10 టను ల బరు
ప మనం అణ వడం దు.

శూన ం మ ప పంచ డ
లుసు ం !

ల అ లశ
న కళ
డు టుకుం రు
జరుగుతుం . ఏట లు క లు (elongated
molecules) క రంధం వ ఏర డ . ఈ రం లు అడం
అమ అడం పస ం తరం ల సుం .

676
ణం అమ న ండు లర గుం లుగు పస ంచదు.
అం ఒక అడం , మ క లు అమ న
లుగు తరం లను వ దు.

రత ం చలనం
కదలకుం ప న దనుకు ఏ వసు చలనం
ంటుం . మనం చూ , నజ
ం . అణు లు, ణు లు, వర ణు లు, రంతరం
చలనం ం . అ మనం కం చూడ ం. నూ య ,
ఎల ను, అణు లు కదులుతూ ం . ఘన,
దవప ల అణు లు రంతరం కదులుతూ ం .
యు ప ల ఇక ప నక ర దు.

కదలకుం న టు క ం ల గంటకు 20 ల ల ళ
గం ఎల ను చ సుం !

ర అం
ర వల , ఆటలమ ,మసూ వం వ జబు లు వ .

సూ ప వంతు ప ణం ం ర దు.
ద ణు ల చుటూ ం వం . ణు
ర ర న డు క ల ఉత నం ర ఏర
ఇతర క లకు కుతుం .

సూ ముల వలన , య, ను ,
ంతదగు, ,గ , కుషు, ధను తం వ .

ర కూ కు ంద గ ం .
677
సూ క లు:( ణు లు)

సూ క లు కం క ంచ . అ ఒ క వకణం
200 య అ సూ క లు ( కూ ) ం .
అంగ ధ లు.

వక లు శ .ఇ ఎ నుం ను
త రు . వక భ ం ,మ వక
రూ ం .

అ లకూ, ఆ రం ణు (
ఆ నూ - .ఎ .ఏ.)

ణు ను చూ న ట వ క సుం . అందు
ండు జతల కల క లుగు ర యన ప లుం .
అ , , , అ వరుస
జను ( ) అం ం. ఇందు అ , మ ఒక జత ,
, మ జత కలు . ధ నకు
కల క ఉపక సుం .

ణు ల రహస ం

ణు ల సం లు కుం రహస సం తం
గ ంపవచు . లుగు ణు లు త న కల ,
అచు గు నటు రూ ందు . అణు భ ంచు
ముందు త న రూ ం త అణు కు తగటు
ద తుం . త రు వ ఒక జను అణు
, క నమూ రూ ందుతుం .

678
మ జను అణు ఎం ం కు ర న డు, ఇను
త ర ట జను అణు ను గ డుతుం . జను
అణు ల సవం ఇను ం రు ఇతర ఎం ం
లు న గుల సూ ల కలు .

ఇ ల తనను న వ లను
త రు సుకుంటుం . అ అణు ఇను
త రు యడం ఆశ ర కరం గుతుం .

సూ అణు ల అనంతశ

పర ణు ల పవరన గత ప , గురు కరణ శ


రం వలన మూడు త కల క రూ ం సున టు
లుసుకు రు. అందు ప (నూ న తం) ఒక .
, మ క . ఈ ండూ క, మ క .
సూ ణు ల మధ గల ప వడం వల
ఏర డడం ఆశ ర కరం ంటుం .

ందత ఉకు కం 10 ల టు ఉంటుం . ఒక


చం బరు 10 టను లు ంటుం . సూరు
వం న తం తగులబ , అణ జరుగుతుం .

సూరు కం 1.4 ట ందతగల ర అణ ,


గురు కరణ శ అందు ఎల ను ఏ తం
అడు . ను నూ య త అణ .
ఘన ం ట ప మం 10 య టను ల బరు
ంటుం . ఆ నూ రలు రుగుతూ ప
డుదల .

679
సూరు కం మూడు టున న తం గురు కరణశ
నూ రకూ ఆప నంత ంటుం . అ ం
గురు కరణ ప రన ంత అనంత రంగం సుం .
అందు నుం లుతురుకు తం త ంచు దు!

భూ అంత ప రం ఒక ముత ప ణం
ంటుం . తం ప ణం అనూహ ం.

- తు , నవంబరు 1995

680
య పద గం - దు గం

ఇం శబ ప లువ ఎకు వ. లు శబ
ప . 'అ రు లు'అ రు. (ఎ ల సకం
కూ అ రు య ) ఈ శబ ప రు కు టరు.
అదం జ న నము రుగూ . బ య న ఈ
సంప యం టుక నందువలన మనకు య
పద అల టు దు.

అచు ఉన దం జమ న మ సంప యం గూ
ఉన . చదు కున రు మన శం 30 % ,అందు
వ నం కల ఎకు వ ఉ రు. ప కల
వ అ య ష లు, అభూత కల నలు, రఫ లు,
స సుల ధనలు న రు రు.

అ ర ప ణం కూ మ క ప ద ప ణ ం ం .
పం తులూ, క రులూ, స లు ప ణులు
వచు . , ఒక రంగం రు చు కున వ ఏం
అత , ప ష లను , ప ణం
సు టం క సున . సూ భగవంతం ఒక
గ నస ల ప ధన ప లను
ం డను ం ం. ఆయన తనకు వ న , రును
ంచు సత భకుడు ప రం డు.
న రు అయను భకుడు క, స డు ర ం , అంత
స తున డు మనవం మున ? అ
ంగపడ రు. ఇ వ కుల ట సందర స తం
క ప ణం క సున ప దం న రం ల
పబ ఉన . య పద అన ంచక వటం వలన ఈ

681
కు వ ం . ను గూ ఇ ం లు క దు.
ఉ హరణకు, ఎల , ఖ ళ సం, అ ప , ప మ ం
అ ఆ రం ల య పద లబ అం లు.
ఇందుకు న ం ష ం, ఆయు దం, ప ,
డు, జం అ అ లు. అన రు కు
లబడ . నమ కం ప నం ఇ ధం ను ప
అ కఅ య ష లు ందరు ఆకర యం ప రం
సు రు. అ ం య శకులు, మర ం న
డటం, నరన , సంఖ కు బలం ఉంటుంద ,
కం చూ దూ న ఉన వసు ను క ంచవచు న ,
ద న ఎ సం ట ప రం వ .
ఏ ష న ప కు లబడదు. నం అన ం
య పద వలన రు లు ల ం నటు క ం నప ,
స న పద ఇ రు య ల .

స లు స తం ప లన, చన ఆ రం ఒ క రు
నమ లను ఏర రచు ం రు. కు తున ంసం
నుం ట లూ,ఈగలు త తర సూ లు
టు య ఒక డు న రు. వ ప రం నుం
వం ంద కూ ంత లం న రు. 17, 18, 19
శ ల ఇ ం నమ లు స ం ఉం .
సూ ద ( ) 19వ శ బం మధ
క ట దు. సూ లు ఉ య కను న తరు త,
వ ప రం నుం నంతట వం డుతుంద నమ కం
ం . లూ శ , ఎ .ఎ. ఈ ష ల
ప ధన పరస ర రుద న ర లకు వ రు.

తమ ప ధన య న అ ఇదరూ ం రు.
ప లన, ప ధన, త ఇరు రూ ంచుకు రు.

682
ప ధన ట డు అందుకు ం ప క లు
శుభం ఉ , , ఉం ధూ , సూ ల
ప వం లూ శ ప క లను
గత వ ం డు. నదం ఇరు రూ, య
పద రు. ప న నఈ వలన వం
నుం వం టు సున టు కు ల , అ అబదమ
శ రు డు. వరకు శ ం స నద
ం . లు రుషం కను నటం
వ యప సల కూ నప . అందుకు ఓరు , గత, ప ం
స వం, షప కు ల ర ఉం . ఈ దృ
న ల య ప ధన యటం జ ల న సమస .
అందువలన య పద న లకు సంబం ం మూడు
న తులను సు రు. ఒక ' ' అధ యనం.
ందరు వ కులను లం టు ప ం
అల టకూ, ఆ ఉన సంబం గమ ంచటం ఈ
పద ఉన . తమల కు న ంతు న
వసుం ? అ ప లన లం ఇటువం పద
అనుస సు రు. ' స ' మ క పద . ఇందు
ందరు వ కులను పసుత ఎ ఉ చూ ,
బ ల లనూ ఆ గ చూడటం
జరుగుతున . ఉన , గుం జబు లు వ య
ల ఇ ప ంచటం జరుగుతున . మూడవ పద
' కం ' అధ యనం. ఇందు గ ఆ రం వ కుల
ల లు , పసుతం ఉన ,గ పసు ఉన
సంబంధం చూ రు.

య పద ప ధనల వలన ఉప గం ఏమం ఒకరు


రు న మ స రు యవచు . అం
షప అ బ రంగ సత మన ట. య పద ,
683
ష ప కు లబ న తరు త ఎవ నమ వల ం . మ క
స డు అ తప రు వరకూ య సత ం
లబడుతుం . నం ఏ శ తం దు. ,
ఎ ప ంచవచు . నూ టను , ఐ ప ం డు.
జ బ వ ఐ ను తల ందులు రు. ఈ ధం
నుగుణం నప స తమ తున ల , త
కను నటం జరుగుతున . త తక లువ తం
ఉంటుం . , ం ఉన . ం కం
సం ఆ రం వసుం . ఉ హరణకు మనం
, జ , రరు ం కపర న . దు -
అయ ంత తరం ల గు ం సం ప ం కను న .
అ ంతం. అన ం క తుం . దు -
అయ ంత తరం ల అన కర ,అ
ఆటం ంబు ం కపర న . ప శ నూ, శ
ప రం నూ పరస రం రు వచు న రు న య
ంతం. సం బహ ళ ప రం దు. ణు న ంద
ఇ ప తం. మ ందరు ణులు ం కం
రు రు. మన త తం ఆటం ంబు-ఆయు లు
ద న ం క ష లను చూసు ం కనుక, అ ను
అను న శనం సుంద
మ సుం ము. ను దు గపరచటం
స గం యటం అ ం క ం న .ఈ
ప న న ను గమ ం .

ఆధు క య పద ముఖ న దశలు ఉ .


ప ప ం తదనుగుణ న ష మ
క ంచటం, ఆ ష రం అంచ యటం,
అంచ లను ప లనకు టడం. య పద త
ప దన రు కు లబ అ కూ సం గం
684
అ తుం . ఐ గురు కరణకు ం ర లు గు
అ య ,అ శ సు ళ తుం య , అందువలన
న లనుం వ ం ర లు సూరు గురు కరణకు
ఒంగు య ం క ం డు. ఇ సవ న స లు
ప ధన రు రు.

జం సపద లబడదు
క ష ల కూ తరచు య పద గు ం
ంటుం ం. జం య న ంతమ ప రం
జ ం .ఈ ష చ ం. , ఏం స లు
రు. 19వ శ బం ఉన లను చ తదనుగుణం
ం కరణ రు. అంచ షప కు
లబడ దు. కం అ వృ ం న ల
కమూ సు పవం వసుంద , క యకత ం
ఏర డుతుంద రు. ఇ ఎక జరగ దు. ఇందుకు
నం ర , వం ల కమూ సు పవం
వ ం . క యంతృత ం ఏర డ దు. కమూ సు
స జం చ ఉంటుంద , జ ం హ ం తుంద
డు. అ ఎప జరుగుతుం ప దు.
కమూ సు ల ఈ ర అమలు జరగటం దు.
జం ఫలం వ ప తుల పం సున ప ,
అసలు ఎ ం య ప కూ లబ అవ శం దు.
, ఏం అనంతరం ంతం - నూ ంటం
ంతం, క ంతం, (జను సం) వ .
ట ఆ లు రు వ . ఇందు ఏ ఒక
కమూ సులు తమ ంత ప కు ట దు.
రు నఈ ం లను య యూ య
క ం ం .గ క` క దం స అ
685
య దృ ం చ వరకూ
య ర ప ంప వ దు. ఆధు క జను
కూ ఆ ంచ ం నప ర ర
బలప రు. నూ ంట ం కూ
చ వరకూ మ సూ ఉ రు. ఇ డు
రు నఈ ం లను య యూ య వం
కమూ సు లు తప స ఆ సు .అ
ఇ ళ త డ ం ఒక కమూ సు ల
పబలుతున . అ ం య శకులను నమ టం, చూ ఇనుప
ప క లను వంచటం వం అ య ల ఆస
చూ తు రు. ఈ ధం జం న అంచ లు
య పద లబడ గనుక క ంచవల
ంటుం . అ మన కమూ సులు రత శం ను
,ముఖ ం య పద వడం దు. ము న న
ం లకు య పద అన ంచటం దు.
మతపర న మూఢ నమ లకూ- మూఢనమ లకూ
దు. య పద దృ ను ట జరుగుతున
లను బయట ట అ ఒక సం
ఏర ర రంతర ప ధన సు రు. త డు
తలగుటును బయట డుతు రు. మనకు కూ ఇ ం
అవసరం.

- తు , 1986

686
ఆధు క లత!
నూ ట నుం ఐ కు

మనం త తం ఆ శం(ప శం), లం అ ట


తరచు డుతుం ం. తత ం నూ తరచు వ .
ప , అరం రు. ఇ ళ నూ ట
పపంచం అల టుప న మనం డు ఐ శ ం
అడుగు ం. మన రు వల వసున .
ఖ ళ స ప ధనలు మన సంప య ఆ చన
సు . ఆధు క లప లుసుకు
ముందు మన సంప య ఏ ం గమ ం.

నూ ట గ సూ లను రూ ం సూ ప కూ ఒక
దవ ం ప గ ం , ప వం ప రం ంటుంద డు.
ప రం ం , అ ప శం పయ సుం . ఈధ అ
ం , ప రం ఈధ పయ సుం , అ డు.

ప క కను వరకూ భూ లకడ ం ద ,


సూర చంద న త గ ల భూ చుటూ రుగు య
అనుకు రు. సూరు ప న మనం ంద నం
మ ప క డు. భూ సూరు చుటూ
రుగుతుం . న మతపర న వపర న అహం
బ న .అ భూ కదలనటుంటుం . సూరు డు,
చందుడు త కదులుతున ట సుం .

కద కను గు ం అధ యనం న నూ ట , ఏ ఒక శ
వలన కద క జరుగుతుంటుంద డు. గురు కరణ వలన
భూ పడుతుం . ఒక వసు ను ంత శ

687
ఆ రకు అ ,శ అ ఆ తుం . నూ ట
న ం ల గురు కరణ అ ముఖ న .గ ల
చలనం కూ ప రం వ ం డు. అ గురు కరణ
వలం ఆక సుం , టదు. దు దయ ంతం
ఆకరణ- టడం ండూ న . నూ ట ంతం వలన
వ న కు లు క డు.
కను నడ ందుకు రణం. ఆ తరు త
దు దయ ంత తరం లు కను ం గ
ం రు.

ఈధ భూ పయ సుంద నూ ట న డు. ం
కూ ఈధ ప త గం పయ సుంద
న డు. ఈధ రకు ప ధనలు చూడ అలం
ద స (1852-1931) (1838-1923) ప లన
ం . ఈధ కను న ం ర లను రు. ఈధ
ం ం ర ల పయనం . ఏట లు
ర లను నకు , ముందుకు ప ం చూ రు.
ఇ గం న ఒకరు ఆ ఒడుకూ ఒడుకూ
రను ం . అ సమయం మ కరు న ప
ంతదూరం లు , ంతదూరం ఎదు రను ం . న
అడం న వ అటూ టూ కూ ంత రకు
ప హం ంట డు గనుక సులభం దు డు.
ఎ నవ ప ం యక తప దు. ప హం అత
ఆటంకపరుసుం . అ ం రు ం ర లను ప
క ంచ దు. న ప హం వ శ ం ఈధ ప హం
ం ం ర ల వ . నూ ట న న ఈధ
రు దు. ఈధ దు గనుక ఎ ం రు రక దు.
కదలకుం ం శ ం ప శం గుం పయ ం

688
ప లవగలమ ళ నూ ట
న నదం స ద ం .

ఏ ఒక ప రం చూ త మ క వసు
చూడగలమ , ఆల ఐ (1879-1955) తన ప క
ంతం డు. ల కుం వలం గం
కను నడం అ ధ ం. ఐ న త ంతం ప రం
ం గం ఎక ఒక . అం భూ ద
,చందు ద , పయ సు , ఎవరు
ం గం ఒక . నూ ట న ప శం - లం
ష ల , ర న ప శం, లం వ స షప ం .
శ మంత లం ఒ రు , రం ంటుంద నూ ట
ం కూ స ద స షప ం .

కవల ల ఉ హరణ సు చూ ం. ఒకరు భూ న


రు. మ కరు ం గం స పన
వ రు. వ ప న సమయం న
వ గంట ండ భూ న వ సంవత లు
పడుతుం . తన కవల కం ఎ సంవత లు
న డు ప ణం నవ వ డు!
ఇ జరుగుతుం ?

ఇరు రూ పరస రం ం ర ల చూ రు. ం


ప ణం లం కు వ ప ందం దూరం అంత
ందన ట. చందు నుం ఒక కం ం రణం
భూ వసుం . సూరు నుం 8 ము ల ం
భూ రుతుం . అం 8 ల తం సూరు మనం
చూసు మన ట. మనం చూ న ప
. సంవత ల తం బయలు న ం ర లు

689
భూ స మనం న లను చూడగలుగుతు ం.
కండుకు 1,86,000 ళ పయ సుం , మనం 4 ం
సంవత ల తం బయలు న ర చూసు మం
ఎంత దూ న న తం ం అంచ యం . ఇరు రు కవల
ప లకుల గ లను చూ క సుం .
ఇదరూ దూరం జ తుండ , గ లు మ
తు య సుం . ఇదరూ రువ అ తుం గ ల
గం రుగుతుం . కవల ఒకరు భూ ద ండ , ం
వ న తం దగర ం గం వ రను ం .
న తదూరం ప ం సంవత లను ం . ఇరు
గ లు ఒక ఒకరు లు కుం 2:3 టు మ
నట సుం .

న వ న వ 9.7 సంవత లకు ( ం)


భూ దకు వ డు. 22.2 సంవత లు భూ ద
న గడ తుం . అం భూ ద న వ
తనకం 12.5 సంవత లు ద అ నటు కను ం డు.
ప ణం నవ ం గం వడ
ందుకు రణం. ప ణం వ నవ
ంచడం త ంచడం, భూ అ ం అనుభవం
క వడం స ంచ దు.

భూ న వ 10 ం సంవత లు ,
ప ణం వ 4.36 ం సంవత అ నటుం .
అం లం కుం ంచుక ందన ట. న తం రం
ంద ం , వ
చూచుకుం డు. చలనం దూసుకు తున వ లం
కుం ంచుకు వడమ , ప శపరం ంటుం . ఈ
షయ (1853-1928), జ (1851-

690
1901) ప ధనలు జ ఫ లు ల ం రు. నూ ట
న ప శ- ల స లు ఐ సూ ం న ప క
ంతం కల . ఆ తరు త 1915
వ న రణ ంతం ఇవ
తమ . నూ ట గ సూ లు త అనం.
ఐ ం బ ప తస లు
లువ ంటుం . శ మంత అ లవన ట.
ఇ రంతర పగ గుతూ ంటుం .

రు
మనం చూసున ఎన డూ రనటు, త ం
ల రడం దుకుంగడం గమ ం. ండలు సము లు
అ ం . మనం తం రుతుం ం. టుక,
రుగుదల, మరణం రు గ .అ వసు లు
తు పడుతుం .మ లమ తుం .
ర అంటూ ఏ దు. ఎంత ప ర య పశ .
రు కు ప బ అసలు రన అ .
రు ము ప లం న . మనం గతం,
వర నం, భ ష తు అ భ ం ం. క నం గతం-
భ ష తు న . చూ న రును ఐ
, లం-ప శం క డు.

శ ం ఎ వసు లు ండ రు లు ధ
ర లు క సున . ను న ఖలు ఆ
రం ల రు అధ యనం బుతు .

- తు , బవ 1992

691
ను?

లలందరు అ పశ ను?

ఎ క డు అమ ను అ పశ కు స న స నం దు,
అబ లు త కుం రు. డు ం డం రు. ఏ
కటుకధలు అ టత రు. కనుక లలకు అ క ంత ,
తుం . అసలు షయం యదు.
అప అసంబద నమ లు టుక ం .

లలకు జం . ఆకర యం సవం


ం . అసత ం పల న అవసరం దు.

త కడు సూ న అం లు ం . తం
కడు నూ సూ న వ తసు క లు ం .
త దండులు కలుసుకున డు సంపర ంవలన తం
తసు ,త అండం ర పయ .అ
క న డు త కడు డ టటం ద తుం . త
గర ం డ ఒక సం రగడం ద తుం . అక డ క
గనుక డ కదులుతుం చూడ దు. క రుగుతూ
ళ తులు కళ అ శ ర లు ఏర డ . డ
రుగుతుం త కడు రుగుతుంటుం . త ఆ రం
డకు తం ఒక గు రుతుంటుం . డ న
తరు త గును రు. అక డ ఏర డు
అం రు.

అ ,అ అ తం వ తసు కణం వలన


త తుం . గర ం ండ అ ,అ

692
అ డు ప గలుగుతు రు.

తం తసు , త అండం వలన ఏర సం నం, అటు త


టు తం ల ల డ రు. త కడు ఒక
సం డ చుటూ రు చ దవప రం ంటుం .
అందు డ కదులుతుండడం త లుసుంటుం .

9 ల టు త గర ం న తరు త, డ బయటకు
వసుం . అ డు ఎముకలు త ం . డ
ట ముందు త గర సం ప అందు ఎ
దవం తుం . డ ట ముందు శ రమం
నూ అ ంటుకలుం . తల తప
న ంటుకలు . త గర సం న
అ నం వం ప రం డను డుతుం . న
అనంతరం నంకూ తుం .

తల బరు వలన ట ముందు డ, గర సం


తల ందులు , పసవం తల ముందుకు బయటపడుతుం .
డ బయటపడ సమయం త , లు
వ . అ డు పస దపడుతుం .

ట డ ల డం వదలడం ఆరంభ తుం .


త గర ం అవసర న, ఆ రం అం ం గు (అంబ క
) తుం రు.

అ రు ంగం, అ అంగం
ంటుం . అ ప న .అ ఒక రకం అ
ఒక రకం చూడడం, ంచడం ఆన వసున .

693
అ లు 12 ఏళ వ స చనుకటు రుగుతుం . ఇ
లలు న తరు త లు ందుకు ఉపక .

అ లకు అ లకు ండడం వలన


న నూ నద లం అనుకు రు.

ఆట ట , అ ల అ రుచుల , శ ట ల
రు రూ స న కల . ఉభయులూ అ పనులూ
యగలరు. సం నం పస ంచడం, బ షు అ ప నం
పర న . ఏ ఉ గ , వృ అ రు రూ
యగలరు. ఈ ష లు . సులభం , సు తం ,
ఆకర యం , ఎంత జ ల న య షయ న
లలు రు కుం రు.

- తు ,ఏ 2000

694
ఇ డు సున

కుం గ తం ఒక డు ం . డు
పత ం , ప ం మనంద ప తం సున .
ం ండడం అ నవ లువ. అ నుషం
ద ం . ప కం. చ కు ర సుం .
సహ రుతుం . ం దంటుం .
రంతర అ షణ రుకుంటుం . అంతం దు.

న శ వంత న ఆయుధం. ఆ రం ఎం
లుసు గ సు డు. పపంచం ఏమూల ఎవరు
లుసుకు అ ర లం అ న లంద తు
రుతుం . శ జ నం. అందు గు పత ం దు.

ఎ ప లు జరుగు . ఇవ రు సం
జ . అ క పదతులు అవలం ం , రణకు వ రు.
కనుక ం అన ఎం లువ, రవం, ఆదరణ
ల సుం .

పకృ కు ప ధ లయం. అందు గ మ .


పకృ అ లుసు క పయ సుం .
ఒక డు య ష లు డు లుసు . ఇం
ఎ . ప ధనలు, ప లనలు రంతరం
జరుగుతు . అంతం దు. ఇ
లుసుకుంటున డు, గడ మనం న న , ఎ
వచు . త దండులు, స జం దలు, గు
మతసులు, బ ఉ యులు సంప యం న
ష లు రు వల వసుం . రు న

695
రుదం న న దూరం ంచవల వసుం .
లలకు ప డం ంటుం . ఇ ధ
అ సుం అ తప దు.

న లలు అ క పశ లు సుం రు. త దండులు ఏ


అ ప చూ తుం . ఢం హతుక
తుం . కనుక మూఢన లు లలకు ప కూడదు.
త దండుల న డు ఏం రు? తమ దలు తమకు
న లలకు సుం రు. అ తరత లు ,
సంప కం మూఢనమ లు, భ లు అ య
ష లు ప రం అ తుం . ల టుక న
ష లు ద ర న తరు త కూ ఒక ప న వదల .
అ డు చదు కు , నమ లు ఒక పక న
మ అ డ రు. సంద ల ను బ ,
స లకు, ప ధ ల ప తం , నమ లను
సుం రు. చదు కున అ సుం న రు
ఇం సులభం నమ ల ం రు.

ఇంత జరుగుతు న లు మనం వలన ఎం


ప మం ం ం. ఇం న కం ఎ అవ శం ం .
మనకు న కూరుసున ప జనం ఇం అం
దు.

ను ం ఆఖ ట ఇంతకు ం ం దు అ
అనదు. ఇప న ఆ లు, రు లు, ప లనల వలన
ప వ ం అంటుం . త ష ల వలన ప
రవచు . అ డు మన అ లు రు కుం ం.

696
వ అ ధన జ ండదు. ఫ వ ప
ం సు గనుక అతడు ఏ షయం అ ప ణం
అనరు. రు కు లబడడం ఒక ర ం
షయం రు కు, రు కు ఎ డూ ద .

లుసు వల ం ం , లుసుకున ప తం అ
చ ణ వలన, న డు నయం పవ డు. సర డు.
స ంత అ .అ న రు అ త .
గం ల ఇ ం టలు అరం దు. ఇ
గ ంచడం అవసరం. ఇ ళ టల మం
బయలు మనుషు న కం ,తరు త ఇతర
రు. ఇం సు రు. మనకు య ష లు
యం , ంచమ , అరం దు. లుసుకు
పయత ం . అందుకు డ డుతుం . ను
అ , అ మ టదు. కు లుసుకు
శ ం , పయ ంచు అంటుం .

ఏం బుతుం ? ప క డు షయం
లుసు వడం అవసరం. న డు చదు కు ం గ
అ స టుకుం ర . త నూతనం,
త యవ నం గల . డూ " శ తం" అనదు
" కం" అంటుం . కనుక ఏ రంగం ఇ డు
ఏమంటున ద ముఖ ం. ఏ ప , నమ కం
అ మూరం శ ం రు రు. వల మ లు
బ , రం సు గలుగుతు .

న , ఎప క డు ఉన త
సుకు డ డుతుం . నవ లువ డ
ప ధనం ల ం .మ ల మ

697
ంచపర . న చూ చూ .మ రవం
వ క , ల కుం ం . మతం
లువల వం ట నమ ం లువ . మతం
అ నుషం. నుషం. మ వం నమ కం లక
రం. వలం మ ఉపక ం ఆయుధం, లువ.

గు ం యకుం , అ క నమ లను కూ ం
అ ప రం సు రు. అ ర ల ణం
న రున ంత లం, ప ంచకుం గు అనుస ం
రున ంత లం ఇ లు, లు తూ
ం . ప ంచడం, లుసు వడం వ శమ
కూ నవ , ఎవ నము , జలు సూ ం ,
ప ంతం ంటుంద ఎకు వ రు. మతసులకు
.అ ం రు ను డూ
రు హపరు రు. ం థడును త ంచరు.
ం సులను వ రు. అవసర హత రు రు. వం
ట, మతం ట ం సులను బ వ రు
ను డ దు.

తు దులు, నవ దులు ప క డు
జరుగుతున ఆధు క ప ధనలు లుసుకుంటుం .

నమ లు అ క రులు. గు నమ డం, దలు ర .


త దండులు ఆచ సు ర న రు రు. అ గు ,
దన , తర ం , చ ణ , ఆ చన న రు రు.
ం పద డుతుం .

పకృ లుసు ,మన నం అందు గ ంచ


తర ం ఉప ం ం. వలన కులకు య

698
అ క ష లు .ఇ లుసు ందరు
స లు య పద , గ ఆయు లు
ప ం రు. అ లుసుకుటుంన డు, ర లం మన
మ లు న , దలు న న ష ల ం .

న ఎం న తను ం . ల
పకృ న నం. క ఒక మూల , అత
చన, తన ం వలన ఎన న తమ ల ం ం .
అ నుషం అనడం యక ప క
ప ం ప డు. ప మ దం ,మ
గ లుసుకు టటు డు. పకృ కం చూ
లుసుకు శ వలన ల ం ం . పకృ య లను
న లనుం మ గ సు డు.

అ షణ అనంతం. అందుకు డ డుతున . అను


సంఘటనలు పకృ జరుగుతుం ,
అ సుంటుం . పకృ య చూ న న డు
వ రు అదు లు క సు డు.
అంత ఆ , ంచక, అదు త సంఘటనల నుక
ర రణ సంబంధం అ సు డు. న దడు
ద ధనం. దడు ప రు ం య దు.
దడు కూ శ రం గ , శ రం పకృ గ .ఆ
ధం దడు కూ పకృ య లకు బ ప సుం .
పకృ మన ప ం సుం .

పకృ అం యమబద ? మనకు న రకు అ


క సున . యం ం .అ క
లుసుకుంటు ం. ఇ లుసుకు ట డు యమం త న
సంద లు ఎదు తు . త ధనలు, ఆయు లు

699
వల వ . య రంగం ఎదు న డు నమ కసులు
ఆ రు, రు. అ క,మన ప తు
గ సూ , త ష లను త తుల లుసుకు
పయత ం సుం . కం లుసుకు పయత ం
ఆగమనం అ , గమనం అ వ . ఆ తరు త ఆ
ం క ,ప దనల నుం బ ం లు
వ . యపద ట డుకున . ఇ
యం చూ , పకృ యమబదం క ం ం . అం
జరుగుతున సంఘటనల మధ ర రణ సంబంధం
న దన ట. ల రడం- క పడడం చూ ,
అందు కమ గ ం నుక ర రణ
సంబం లు లుసుకు రు. అల టు న సూ దయం
దుగూకడం అంటు , భూ రగడం ఇందుకు ప న
రణం అ రు ం . ర లు అ సుం , పకృ
ఒక మ క సంబంధం న టు కను ంటూ రు.
పరస రం సంఘటనలు ఆ రపడుతు .ఇ
జరగక , పపంచమం గందర ళం, కమ త ం
అ తుం . ఒక సంఘటన మ సంఘటనకు
సుండ ,ఇ పరస ర ఆ లు ,ఇ
యమబదం జరగడం ముం త ం ? అం
య దం ం ? జరగ దం రయ ం ?
ప రం నూ ట చలన ం లు, సూ లు
కూ య సమ ం .

ఒక వసు ఎక డ ం అ ఎ పయ సుం
ప వచు . ఎటు తున ఎక డ ఆగుతుం ,
భ ష తు మనుగడ ఏ లుసు వచు అ
అ డు. య లం
అం క ం ం . యమం త నటు క ం సంఘటనలు
700
లుసు వడం మనకు త క, యమ త ం
అంటు మ య దులు రు.

య అ య దుల సంఘరణ లం (70


సంవత లు ) గుతున . ంటం ంతం
వ నప నుం ప లు జృం ం .ఈ
దృ ఇ బుతుం చూ ం.

ఎవరు సృ ం రు?
తనంతట సృ ంచు గల ?

సృ ఎ జ ం ? అ షయ మ లు కథలు,
ధలు అ . మతం ం జమ న , నకు ,
ర రణ అం క ం , ఒక ట ఆ తు రు.
ఒక డు సృ ం డంటు రు. ద
లుడు ( ం ) అ నంటు రు. ర రణ
అక డ ఆ యమంటు రు. మనసు మనకు యదు
గనుక. ఆ ష తర చూడడం అనవసరం అంటు రు.
రణం ఏ అ అడగ దంటు రు. పశ
ఆ యమనడం, అ మూలం అనడం స న
ద , పకృ ఆ ందుకు అన ంచ దు?

ద లుడు శ ం ఆరంభం అ ంద ,
కను ంటున . అం లుడుకు ముందు ఏమున
ప ంచ ద , లుసు ద అనడం దు.
ఇంతవరకు న బ ం వరకూ నకు
ళ గ ం. 15 య సంవత ల తం ద లుడు
డున శ ం ఆరంభ ం .

701
ఐ రూ ం ం న ంతం ఆ రం ,
గురు కరణ సూ దృ టు , ం , జ
ద లుడు షయం రు. శ ం
డూ రం ంటుంద (Steady State) ంతం పక కు
రు. అ ద లుడుకు రణం ఏ అం ,
అ ం కనబడడం దంటు రు. రణం కుం
సంఘటన ధ అ కు సమస అ ం . ఇక
ంటం ం ం సమస కు
ప రం వసుందంటు రు.

ంటం ంతం ప రం గడ న ర లు ఆ రం ,
జరగ ం ప ం. అనూహ న రు లు
సూ పపంచం ధ . సూల పపం సూ పపంచ
అనూహ రు ను అన ,స తుం . శ ం తలవ
తలం వ ందన ట. ంటం కం ప రం ష
ర లు కుం ఆ ర సున . శ ం కూ అ
వ ందను . క అణు లు ఎ
సు యన . ఇ కూ ఆ ర ం ం
యదు. అ త శ ఏ ందను నక ర దు. అ
అనుకుం మ ద వ ం. ఆ శ మూలం ఏ అ
పశ వసుం .

శ ం ద లుడు ఆరంభ న డు, వతు ప రం


కుం ంచు ం ం . అం గురు కరణ శ ,
ప ర ందత, ఒ ందం అణ ం దన ట.
ఏక నం (Singularity) స లు రు.

ద లుడు శ ం ఆరంభం వడమం , లం-ఆ శం


కూ అందు న టు గ ం .మ ఐ

702
ంతం క ం , ప హదులు
అ రు. శ ం నంతట అ న . సృ కర డు.
ఆ , అంతం , హదులు కూ అ
ం అ డు. (ఎ స ఆ ం 149) ంటం
ంతం ప రం అంచ ల ం (సు రు )
, క తం దు. ఈ సూ
అన ం లన ట.

శ ం ద లుడు సంభ ం నప నుం స సూ తున .


అ ం శ ం మనుషులు ప ణ ం రు. శ ం
కుం ంచుక మనుషులు ండరు. మనం ంచ
ఆ రం క ం గ . అ మనకు శ సుం .
కమపద శ క ంచడం అ చు . ఆ శ శ రం
ఉషం రు కుంటుం . అ డు కమం త , శ
కమ త ం ప సుం . ఇ సూతం శ ం నూ
ప సున . శ ం స సున ందువలన కమ త త
రగడం దు. అవధులు నందువలన
ధ పడుతున .

ప మం ఇ జరుగు ం
మ బతక అవసర న ముఖ ల లు భూ
ద . ర , జ ,ఆ జ , యం,
స ర ,ఇతర గ ల న అ , భూ
ద నందున, కలగడం దు. ఉ గత 5
ం నుం 40 ం వరకూ న . అంతకు ం
మ కషం. సూర ర సమృ ల సున . భూ
సూరు చుటూ రగడం,ఇంచు ంచు సూరు నుం
రం ఉ గత వడం అనుకూలం ం . భూ

703
గురు కరణ శ బలం న ందున క డ వరణం
హ ంచకుం ం . మన ప కుం ప ం
దు భూ గురు కరణ ం . భూ న ంత
దూరం ఓ రక ండడం సూరు నుం వ
అ ష మన యడం దు. శ ం
ంత సం భం న ప , భూ ప ంతం
న గుతున .

ఇ ం అనుకూల భూ న వర
తూ, ణం ప ణ ం ం . అ ం క
మడ ణులు హ ం , మడగ న
. భూ ద న వరణం చందు ద
దు. కనుక అక డ ణం మనుగడ ంచ దు. అ క
న లు అనూహ ం తుం .అ ం ట ణం
ండ దు.

స కం ఉ హరణ చూ టంతట అ చక రూ లు
రుగుతూ మనవ ణం దు. న లు
కమపద .అ ణం దు మన
శ రం దు దయ ంతం ప వం చూ తున . పకృ
లుగు శకుల దు దయ ంతం (ఎల గ ) ఒక
త అ న మూడుశకుల ప వం ణం ఏ
రకు న యదు. అం , గురు కరణ శ , నూ య
ం ,నూ య అ ప వం మన
ప సున అ యదు. మనకు న రకు
భూ ణం అ సు రు 4 య సంవత ల తం
ఆరంభ ం . క ణుల ప మం జ ం . ఈ
ప మం న లు వ .ప మం
మ జ ం . నుం న డు ప ణ ంచ

704
యన సంవత లు ప ం . అ నకు
ప సుం శ ం 15 య సంవత ల తం ఒక
బద ప మం ద ంద లుసున . అప నుం శ ం
స సూ తున . యం వం ఉత కుం
ఆ . తగుతూ అణు లు ఏర . స సున
శ ం ట గురు కరణ శ కు , సరణ
మంద ం ం . న త సము లు ఏర . సూరు వం
న లు జ ను యం . ఆ ధం
జ ం న శ మనం అ , ం అ లుసు ం.
సూరు డు 5 ల య సంవత ల తం ఏర నటు
అంచ రు. చుటూ బరు న క లు కల గ లు,
భూ ఏర .

భూ ఏర న డు ం . వరణం దు.
క చ రుతూ వరణం ఏర ం . అప
వరణం ణులకు అనుకూలం దు. ణ క ం
యు లు ం . అందుకు తటు గల సము ల
మనగ ం . తమను ము ంచు గల త
,త న ం . అం జ స
క ం ,ఆ జ వ లన ట! కమం వరణం
రుతూ వప మం పలు, జంతు లు,
, తరు త మనుషులు వ రు.

అత ంత ఆధు క లు
కవల ల ఒకరు ండ ద, మ కరు సముదమటం
రను ం . ంత లం తరు త దరూ కలుసుకుం
ండ ద నవ ద క డు. అ
అంత నట ంచదు. ం గం కవల

705
ఒకరు ప ణం భూ దున కం అతను
న క డు. ను ఇ ం అదు
ంటున . మనం చూసున పపం , ను ప ం
పపం ఎం ం . (ఈ షయం వరం
ఈ సం వర)

ం న సకం ఇ ం ష లను
డమర డు. అదు లు న ం కూ
ఒక అదు త వ . అత శ రం గం ప యడం
దు. దడు తం ప కృ సున . ఫ త
అత సకం (ఎ స ఆ ం.)

మనం చూసున గు ం కథలు, థలు


. న ంత ద లు సుంద లు
బుతు .అ లు ద న టు అ ఒక
స డు ప స నం వడం దు! అంచులు
ప త శ ం గు ం ఐ డు. లు వరకు
ప ంగ ? రు సముద గర ం ?
అ ం అ డు.

గు ం ర లం నుం వరకూ ంద
తత తలు, స లు న ం లు బుతూ వ రు.
శ ం క డ నుం వ ం ? దలు వర
? లం అం ఏ ? ఇ ం పశ లకు
స లు పయ లు జ . న
ం ల క . వతు పపం వ సూ ఒ
ంతం వ గుండున ను కలలు కంటున . అ
కల ం . పడ , ను వరణ
సున . పపంచం ఎ రుతున బుతున . పపంచం

706
ఎ రంభ ం లుసుకుంటున .ప మకమం
బుతున .

పసుతం ండు ద ం ల దగర ను ఆ ం . ఒక


ంతం. ఐ న ష ంతం
వ సున . ఇ సూల పపంచం ఇందు ర రణ
సంబం లు .

మ ంతం సూ పపంచం అణు లు, క లు,


పర ణు లు గు ం ంటున . ఇక డ ర రణ
సంబం లు ఫలమ . రణ దు.
ఉ ం అంచ లు తప క
సూ పపం గు ం ంటం ంతం ం
క ం .

ం ంటం ం ంచగ ,
వ ంచగల ం న ంతం ధ . సం
ఐ పయ ం ఫలమ డు. ం అ ం
పయత ం ధ నంటు డు. గ? అం
న ప మ సూతం సహజం ం క సుకు
పద ం సూ ం డు. లున లు న ంచడం,
ప తటు బతకగల లు త న న ,
ంతం ంటం ంతం క ఒ ంతం
రూ ం ంచవచ ం ఆ సు డు.

మనం డు డుతుం ర శ లు ంటుం ం. రు


స సుం శబం కు వ నూ దూరం తుం శబం
సన లుతుండడం సర రణ . అ ఆ శం న లు
మనకు దగర వసుం ం లం నూ,దూరం

707
జరుగుతుం ఎర నూ క . ప ప వం
అం రు. ఆ శం ల ంతలు, అ క రలు ఒక
నుం మ క కూ దూరం తు .
హబు అ స డు తమం ప ం అ
దూరం జ తున టు కను డు. శ ం రం దు.
స త తూ ం . నూ ట లంనుం శ మం రం
న ద నమ కం ప పంచ ం . హబు ఒక న,
మ మ పక శ ం స తమ తున టు ం రు.
ఒక లూ ద చుక లు , , లూ రుగుతూ
ంటుం . అ డు చుక ల డలు అ తూ ం .
అ ఒక నుం మ క జరుగుతూ . ఇందు
ఏ ంద నం దు. అ మన శ ంకూ . ఇ డు
క న బ శ ం కమం స సూ ఒక
రనుం మ క డ తుం , ఒక డు ఇవ దగర
యన ట. ఒక డు అ ఒక ట నుం
ప ణం ద యన అరం వసుం . ఆ రంభదశ (
ం ) బ ండం బదలు వడం అ రు. అం లం కూ
అ ద ంద అరం. సృ మత దులు
నము తు రు. అంతకు ముందు ఏముం అ పశ కు
దంటు రు.

సంబం ం న ం ల ం దగర
ఫలమ ?ఇ ద కు పశ . ం ందుకు
స నం పయత ం సు డు. ంటం ంతం
న అ త సూ అన ఇందుకు జ బు
ల సుంద ఆయన ఆ సు డు. అ త సూతం అం
ఏ ?

708
సూల పపంచం అం మనం చూసున భూ , గ లు,
లు, రలు, న లు, ల ంతలు అన ట. ఇక డ
రణ జ సంఘటనలు ప వచు న , ర రణ
సంబంధం ంద ం ం . త
సూ మూల రుషుడు. పపంచం ఇ డు ఎ ం ,
ఎటు పయ సుం గమ మును ందు ఏ తుం ప వచు
అ రు. ఇ త , చ ఏ నటు అ
మత దులు రు. త , ర రణ
సంబం ఐ వరకూ న రు. ఆ దశ అ రత
వ ప ం . మూలం బ అ స డు. ఇ
సూ పపం ం న నం అం ఎ లు, లు,
ం , సు ణు లు ద న ం నవన ట.
ఎల క డుం టు తుం ంచవచు .
టు తుం , క డ ంటుం ప వచు . అ
జర లం ఎల ం పస ంప .ఆ ం
ఎల ,గ సుం . ఎల గు ం
రణ ప క రు. ఇ మనం ప కరం
వలన , మన న పం వలన జరుగుతున ద
కూ ం .అ తం అ సూ ణు ల ం న
సవం అ రు ం . అక ఘరణ ద ం .
ర రణ దం బ న . ను ఐక దులు ం క
సం ఎం పయ ం ఫలమ రు. ఐ తన త
ంతం ంటం అ తను ప గణన సు దు.
అప నుం ంటం ంతం న బ ను తటు
ర రణ దులు, త దులు పయ సూ రు.
ఎప శ ం లుగు శకు ఐక ం చూ అవ శం
అ సుంద , అందుకు దగర రుకుంటున మ ం కూ
నము తు డు. ఆ లుగు శకులు వ లు ఏ
ప ం.
709
శ ం శకులు

శ ం ను కను న శకులు లుగు. ఈ శ సు


క లు ఆ రం లుగు ర లు భజన రు.
ఇందు మూడు శకు కలపగ ం . ఒక తం
క వదం దు. అంద ర లం న
గురు కరణశ ప కం క కుం న .ఇ
శ పం న . ండు వసు ల మధ ఆకరణ
ప శ ఎ డూ టదు. చందు , భూ
మధ న ఆకరణశ ం .అ సూరు భూ
మధ గురు కరణ న . పర ణు నుం ల ంతల
వరకూ ఎక డబ అక డ గురు కరణ శ ం .
సూరు చుటూ భూ రగ శ రణం.
గురు కరణ ంద , ఇంతవరకు తరం లను
ప ధ ల ల పటు క రు. అ
పయ లు సూ రు.

ండవ దు దయ ంత శ . ఇ ఆక సుం .
డుతుం . ండు ల మధ
డుతుం . ఒక మ క గ అ
ఆక సుం . దు తు ఇ మనకు నుభవ .

మూ శ నూ య స ల శ . అణు క( )
చర ఇ గమ ంచవచు . దు దయ ంతశ ఇ
కలపవచు న 1967 అబు స ం, బ అ
స లు కను రు. 1979 బహ మ
వ న కూ . సూరు నూ య అణుశ
దు దయ ంతం ర , మనకు వసున లుగునకు
రణం.

710
లు శ నూ య (బ య) శ . అణు ందం నులు,
నూ నను క ం టందుకు శ ప సున . ఈ
శకుల క చూడగల ం స లు కృ
సు ర ం గ . మన మనుగ ఐక ం
సున ద ం డు.

ఇ ం కృ జరపడం ం , గు ం ఎం
కను మనకు వ ం డు. గు ం ను
ంత కథలు థలు బయలు . స దగర ం
ష చూ ం.

క రలు
నల న లు! ( )

నల న లు ? కం చూ నమ ను అ క
ం సు. అ చూడగ నల న ల
ఎందుకం రు? అసలు అ ం నల న లు న ?
ఉ య ం రణ బుతు డు.
ఇందుకు ను ప నఆ లు చూ తు రు. ఏ ట ?
లుగు అ ణం వ దూసుక తుంద నూ ట వరకూ
న రు. ఆ తరు త ం ర లు వలం సూ ,
క లు వడ దు, తరం లు , అలలు కూ
పయ య కను రు. ం ండు
ల లు యన ట. , నల న లకు సంబంధం
ఏ అ సం హం వచు . ఐ తన రణ
ంతం తస లు అ కం డు. ం ర లు
న ల దగర ప ణం సున డు సూ క,
వంగుతు . న త గురు కరణశ ందుకు రణం.
అ ం వం నల న ల వద కూ జరుగుతున . అం

711
న తం ట, ం రణం ఆక త వంగుతున దం ,
అక ప రం న దన ట. నల న తం
అ రు. ఇ ం శ ం లలు య రు. ఇ
నల న లు ఎందుకు ? లుగు ఏ ం ?
న లు ఎ ఏర డ ? తరు త లుగు ఎ
? అ అంశం వ ప ధన జ ం . రత
ఖ ళ స డు చంద ఖ ఇందుకు ఎంత డ డు.

గురు కరణ వలన జ వం తనకు


రం , అణు లు పరస రం గుదుకుం .ఇ
అణు ల సంఘరణ వలన తుం . క ఈ
అం యం రుతుం . ఈ చర డుదల అ
వలన న తం లుగు సుం . ంత
కుం ంచుక వడం ఆ , న తం రం ంటుం .
నూ య వలన గురు కరణ కూ సమతుల ం
ంటుం . లక న తం జ , త తర
త తూ ంటుం . న తం ఎంత ద , గురు కరణ
ల టు అంత కూ అవసర తుంటుం .
ఎకు అంత శ ఖర తుంటుం . మన సూరు ప
కూ అం . న తం ఇంధనం అ తుం అ
చలబడుతుం . కుం ంచుక తుం దన ల ఇ ఇ
జ న డు, గురు కరణకు అ తటు .ఆ
గురు కరణ ంతకు వ న ం ర లు కూ
అందు ప హ ంచుక .అ ం ం నల
న లు అ ంటు రు.

శ ప ధన ఒక మ ను చూసున దం
సం ల ప కండుకూ య సు డనుకుం ం.
అతడు నల న స పం రుకుంటూ తన

712
గ రం 1 గంటల 59 ల 59 కండ వరకూ
సం లు పం రను ం . ంద ప ం అతడు పం
సం ల లుగు సూ, లవం అ తూ తుండ ,ఒక
ణం ం కనబడదు. మ నల న తం
ప డు. గురు కరణ శ ప ధక ఓడ గమ సు ,
మ సం లు క వ తం గ రు. నల
న తం నుం ఏ బయటకు దు. మన సూరు డు కూ
నల న తం మును ందు ర డు. అందుకు లం
పడుతుం గనుక పసుతం మనకంత గులు దం డు
!

సూరు చుటూ భూ కూ గురు కరణ తరం లను


సుం . వలన క భూ సూరు దగర
రుతుం . ఆ తరు త సూరు ప రపడుతుం . ఈ
ప భమణం అటు సూరు డూ, ఇటు భూ తున శ
స ల ం. సూరు భూ ప యన
సంవత లు పడుతుం . భూ తన ప స లం
రుసూ తుం తరం ల వం ప ను
డుదల సుంటుంద గ ం రు. గురు కరణ న
న లు గం , నల న లు రూ ందు .
ంత అ రపడ .

(నలన లు) య 1971 ం


ం క ం డు. ఆ శం నుం వ తరంగ
సం లను లుత (1967 వరకూ) మ ట మనుషులుం
పం సు ర తల రు. తరు త ఇ జం ద ,
ప అ , ప భ ం నూ న లు పం వ
లుసుకు రు. ఇంతకూ ఉ గ ం ?
ండు న లు పరస రం ఆక ంచుకుంటున టు ఖ ళ

713
స లు లుసుకు రు. అ లుగుతున న తం ఒక
లుగు న తం పట ఆక త రుగుతున టు
లుసుకు రు. ఇ ం కు ఒక గ ఎ -1
అ రు రు. ఇ ం శ ం ఎ ం య
సు రు.

ప తం ంటుం . అ న
కూ ఎకు . న ను క టడం కూ
సులభం అ ం ం డు.

చుటూ న ప శం గురు కరణ ప వం


ంటుం . ఏ ఒక ప రం ఆక త ,
ఎం రుగుతుంటుం . నుం ష
వసుం . రం ం నుం కూ ష
బయటపడుతుం . నుం ఏ దనుకుం ,ఇ
ష వసుందనట ? ప స ల నుం
అ వసుంద ం డు. ంటం ంతం న
అ రత సూతం ఆ రం , చుటూ ం ప శం
శూ వస దు. అక డ తం ంత అ రత గురు కరణ,
ం ర లు .ప ప ల వలన అ ం ర లు
య గ ంచవచు . ఈ ప ర క ల
జంటలున డు ఒక ప రకణం నూ, ప క ప ర
వ కకణం నూ ంటుం . ఇందు ఒక శ
ం ,మ క ప కశ ంటుం . ప శ గల
ందర హ ం తుం . సవక లకు పత శ
ంటుం . ండూ క పరస రం హ ం .
ం నుం ర లు, ఎ లు వసుం .
ప ధకుడు ప న డు
గనుక ఏం జ ం అతడు మనకు అవ శం దు.

714
అత ందత రకు రుగుతుం గనుక,
ష రూపం శ ం వసుం .

ఏ ప ధ ంస న . శ ం కూ ఒక
ఎ ధ ంస తుంద ం క సు రు. శ ం రంభం
వడం కూ ద లుడు దల ందనుకుంటు రు.

ఈ అ అంతం ం ? ఉం ఎ జ ం అ
ను కు ద సమ . శ ం ద లుడు ఆరంభ స సూ
తున దం రు. ప రం ష , ప రం
చలబడుతూ తుం . ఎకు వ న డు క లు
గం కదులుతూ, పరస ర ఆకరణను త ంచు గల .
చ రుతున క ల మధ ఆకరణ , ఆకటుకుం .
ఎకు వ న డు క లు, అందుకు వ క క లు
జంటలు ఉత అ .ఇ పరస రం ర
హ ంచుక .హ ం కం ఉత ఎకు వ
ంటుం . తకు వ అ తున డు క లు తకు వ శ
ం గనుక కణ-వ కకణజంటల ఉత కూ
తగుతుం . అ డు పరస రం హ ంచుక వడమూ
ఎకు వ ంటుం .

ద లుడు శ ం ఆరంభ న డు ప తం
ం . తరు త శ సరణ ఆరంభ ష త ం .
ఈ తగుదల ప కం కూ ఎకు వ ం . అ డు
శ ం ను, ల ను, నూ లు, వ క
క లు ఉం . శ ం స సూ చలబడుతుం కణం వ క
క త త ం . ల ను-వ క ల ను
హ ంచుక , ను కు వ , ల ను
. నూ లు, వ క నూ లు బల నం

715
పరస రం ర లడం వలన, అ హ ంచుక , .
ద లుడు అనంతరం, తగుతుండడం, శ సరణ
గుతుండడం , ను, నూ ను య న నూ య
శ ఆకరణను త ంచు క ర న జ ను ఉత
( యం) అ ద లుడు జ న
గంటల యం,ఇతర క ల ఉత ఆ ం .ఆ
తరు త సరణ జరుగుతూ ం . ల ను, ను లు
కల అణు లు రూ ం . శ ం దటం ప రం
న ట సరణ ఆలస ం జ ం . గురు కర
ందుకు రణం. అ ం ట మ ప భమణ జరగడం,
న లు ప ం ఆ రం , బం ఆ రం
ఏర .

ఈ శ ప మం మన సూరు డు ప భ సున నుం


జ ంచడం, ఇందు ర న క లు 2 తం ండటం కదు.
మ రకణసము యం సూరు చుటూ గ లు
ఏర . మన భూ కూ ఒక . భూ
ఏర న డు ంటూ, వరణం కుం
ం .క చ లలనుం వ న
వర ర ర ం .అ ప దు.
అందు ణ యు దు, అప లు అ మనకు
క ం . జ స (కు న గుడు సన)
భ ం ంచగల ణులు ం ండవచు . ఆ డు
సము ల ఇ ం ం .ఈప మ కమం
ఆ మదశ లు జ స క ం , ఆ జ వద
ం చు . అంత వరణం ం . డు మనము
గమ సున రు ఈ వరణము ఆరంభ ఉన త
లకు అవ శము ల ం ం .

716
శ ం, మన ను కు నంత , ద లుడు ఆరంభ ,
అ ంటూ, స ం చ రుతూ ప ణ సున .
అ ఇం ఎ సం లు వసు .
ంతం ంతవరకు స నం బుతుండ , మ
ంటం అ రత సూతం జ సున .

శ ంప తమన , అవధులు అ ంతం


టున . శ ం య లు .ఇ డు
సృ ం డ స టుకు , ప మం అ కు
అవ హన అ తు . డు దశ ఇలం
య లు ఎందుకు సృ ం డ యద రు. మనకు
అరం య లు రం ం న డు
ప మం టంతత అ ం ం టటు ఎందుకు
వద నటు? సంఘటనలు అడ లు జరగడం ద
బుతున . అందు యమం ం . అ ం యమం
దశకు వ ంచ . దశ ఎ అవ లుండ ,
అందు ఏ ఒక ఎం క ,
రం ం రనుకుం ం. అ ం శ ం నుం కమబద న
శ ం వ ం . అవధులు ప త అ అంతం
దు గనుక సృ కరకు టు ద ం డు.

వృ ప ం కుం !

కవల ల ఒకరు భూ రను ం . అత రు పృ .


మ కరు ఆ శం ం గం ప ణం
సు డను ం . అత రు ఆ . ఒక కరు ం
సం లు పం ంచుకుంటూ ం రు. అ ర ప
సమయం గమ ం . దూరం ఎకు వ అ సం లు
అందడం ఆలశ తుంటుం . చందు వదకు ఆ

717
డను ం . అక నుం పృ సం తం ఒక కం
అందుతుం . సూరు దగరకు డను ం . అక నుం
ఆ పం సం తం పృ 8 ల రుతుం . స ప
న డను ం 4 సంవత లకు ఆ పం న
సం తం పృ రదు.

ం ం ం తకు వ ఆ 10 ం సంవత లు
దూరం , అత గ రం 4.84 సంవత లు
చూ తుం . మ ప సంవత లకు భూ ద న
పృ సంగ యదు. అప అత గ రం
ప రం 21.1 సంవత లు అ తుం .

తం ద 22.2 సంవత లకు ఆ భూ దకు


వ డు. రుగు ప ణం గం ం 1.1
సంవత రం రుకుం డు. వ చూ భూ 22.2
సంవత లు గ . భూ ద న పృ తనకం 12.5
సంవత లు ముస నటు కను ం డు. ఈ
రు ల ం , ఆ ప ణ గం, రు లు
రణం. ఇందు ండు ప ం లు ప . ఒక
ప ప వం అం రు. మనకు దగర రు వసుం శబం
తున టు, దూరం తుం శబం సన లుతున టు
ంటుం . య ప (1803-1853) అ స డు
న సూ ం అన , దూరం
జ తున నుం వ ం ఎర నూ, దగర వసున
ం లం నూ ంటుం . న మనం చ ం న
అంశం ప ప వం చూ ం. ండవ లం
కుం ంచుక వడం, ఇద ప లకుల మధ ఎడం ఎకు వ
అ తుం , గ లు మ రుగుతున టు,
రువ వసుం గ లు ందర

718
రుగుతున ట సుం . ంతం ం
గు ం చ ంచ వ న ంశ .

ం ట
ఆధు క ప ధనల బయటప న మ ఆశ ర కర న
అంశం ం ట !

అందు ప ంబం క ముదు ం చు .


జ కం అ క ం ఇవ ద ం
చ ం డు. మన ప ంబం జ కం మన వ క
ప రం. వ కప లు ర ండూ అంత .
మ ఏ గులుతుం ? ష రూపం అ వసుం .
అం ప రం శనం దు. రూపం రుతుం అ
స యుం . ండు అలలు ం ప ంతత
ఏర నటు, ం ప రం శ ం ఎక ం ఇం
య దు. ను కు నంతవరకూ ప ర ం .
సూ కం అణు ల ప రవ క
ల లున వ కను రు. ఎల న చూ
అ రు. కణం - ం కణం ం
ఎల పరస ర రుద స వం గనుక అ
శన తుం . ం దవం హ ం దు.
దవ కూ శ . అ రూపం రు కుంటుం . అ
ర లు వ . హ ంచుక ముందు ఎంత రకు
దవ ( ) న , అంత శ కూ ర లు
వ . ం ట ల లు గల ం , ం
నూ లు క 1965 ం జ నూ య
ఏర ం . అ ం యం కూ రూ ం ం రు.
ఇదం సూ కము ప ధనల ఫ త . సూల

719
పపంచము ం ట న టు ల దు.
అ ం ం అవ శం క దు.

ఎక న తం ం ట ం అక డ గహం
మనుషులుం , మనం ం ట
క మన ట!

- తు , , , 1993

720
సూదుల మందు (అకూ పంక )

నమ క ? య ?

ఆకూ పంక ద నం న ం . ను
అ వృ ందక ర ం, క నమ కం పబ ం .
హమంత వశ (" ") పవ సుంటుంద , సూదులు
గుచ డం ,అ గ ం న వ వశ ప తం
యవచు న యులు ందరు న రు. ద
హం 365 ట సూదులు గుచ వచ గు ం రు. అ
ను ను రుగుతూ , పసుతం 2 ల లు
ంటు రు. ట 2500 వరకూ !
ఆకూ పంక ం
లు . లుగు ల సంవత ల తం
ఆకు పంక ఆరంభ న డు, పంచభూ లు-
రు, హం, భూ ,అ , చక - హం ప వం
చూ డ య న రు. హం వశ ,
రుష(ఇ ,యం ) ల లు య రు. మధ
సమన యం ంచ , సు త న సూదులు ,
హం 14 ల న ంచవచు న ,
ఉ జపరచడం ధ మ ం రు. ఒ క నం ఒక
అం ,ఒ క ప ందు య రు. సు త సూదులు
ఆ ల గు , వశ త న మలు ర రు.
గు న సూదు లు అ , న
తరు త,సూదులు గు న ట ఆకుల స ల ం రు.

వ న గల ల బ ,ఏ ల సూదులు గు
రు. చూ , రుషులకు రు , సూ

721
త రు. హం 12 అం లకు ధ ంవ ం
గు ం , త రు. సూదులు గుచ డం, యడం,
ఎంత ం లనడం, ఎక డ గు లనడం, ఆ
వ కులకు వ న బ దు డు డు.

చ త ఆకూ పంక కు ఆదరణ, అ దరణ ంటూ


వ ం . ళ బహ రధం పటడం ఒ స ం
పక న టడం సు ర చ త జ ం . అకూ పంక
హ లు ( ష ం సులవ ) ఆ డు
డు యం రు దు. హం వశ
పవ సుంద , ఇ రుష అం ల న రుల
ంటుంద వలం నమ కం త .

మూత ం లు ( ), నవశ ( చ ) , భ ందం


అ , యం ( ) వలన క ళ వ య , ఆ చనకు
కూడ ( ) హం అ అకూ పంక నమ ల
నద న . హమంత ం న ఆకూ పంక లు
ల య సం.

హం గం ఎక డ ం ఆధు క ద నం
ప ం బుతున . ఇందుకు అకూ పంక న ం,
రుదం కూ . సూదులు గు , సుఖ పసవం ంచవచ ,
రణకు ఆకూ పంక మం ద ఆప షనకు
(అన ) మతుమందువ ఉపక సుంద
ప రం , రం సున రు రు. ందరు
కరు ము హం త లు కను మంటూ,
తమ రు ద ం ట డబు గుం తు రు.

722
వ ల ఆకూ పంక ప రం డు.
అందువలన కమూ సులు ందరు పరం
క ం ,ప ర ధనం డుకుంటు రు. అకూ పంక
ను ధ తుల ప రం ం దు. పభుత
ప లు న , ందరు గులు ఆప ష సమయం
ను గడుతూ కు గ కబురు బుతున టు లు
చూ ం అకూ పంక ఒక కమూ సు నం
ముద రు!

న మూఢనమ కం బయలు న అ య
నం కమూ సు ప రంవలన పపంచం
పమ ం .

అకూ పంక మందులు , కనుక మందులవలన క


డు ందు ద ప రం సు రు.

అకూ పంక నం సూదులు ర టున,


హ నం స న ట , ం ం పక న గు , వశ
ప ప తం య లద రు? అ ,
టన ల గు న సూదులు ప లకు న
సంద లు . డు గు సూదుల వలన ఎ
(ఇ వ నయం దు ఇం మందు కను దు గనుక)
వచు . అంటు ధులు ఒక మ క వచు . వలం
ర త దు. గ రణ ముఖ ం.
అకూ పంక కు అ లయదు.

ఆధు క ద నం కను న హం న లు,ఇతర


సు త లు అకూ పంక కు య . ందరు
కరు, సూదులకు దు ప క లు అమ , గుచు తూ,

723
గు ఆక సు రు. వలన అదనం
ఒ దు. కం ట ష ం ఇం కు వ
సం సున రకం కూ ం .

ందరు అకూ పంక రు ఆధు కులమ ంటూ, న


సవరణలు సూ ం రు. హం లు
వ రు. హం అంత అకూ పంక సూదులు
డవచు నంటు రు. లు త ంచ ల తరబ
దు ప క ల కూ న సూ ద ం రు డుతు రు.

ప ందరు-అకూ పజ అం సూదుల బదులు-ఒక ధ న


మ పద డుతు రు. ఇంతకూ ంశం మం ,
అకూ పంక యం దు, క ప కు
లబ ందు దు. అ ం య న
ప లు ఎక జరగ దు. అ ందరు అకూ పంక
కూ ం అ జ సం సు రు. ఏ రణం
వలన త న రుగ త తమ వలన త య రు
ప రం సు రు. తగక ధ త వ ంచరు.
ద నం ఏ తం ప చయం జనం ఇ ం
లకు కం ఆక తు ధలకు గు వటం
జరుగుతుం .

- తు , 1993

724
ను ము ంను ఎందుకు దు?
Why I am not a Muslim by IBN WARRAQ,
(Pub :- Promethus Books, U.S.A.)

కథ ప డ దు, నడం కూ త ల డు చ ండ
శ ధ . స లు యడం ఒక ఎతు. అచు
య ర ం . ల ర ,త న (బం
"లజ" రచ ) రచనలు లువ న తరు త, ల మం
పచురణకరలు స ద రచనలం భయపడుతు రు.
ముఖ ం ము ంలను, మహమ , , ఇ ం చ లను
మ ం గం ల కూడదనుకుంటు రు. అ ం
సందర ం అ హ మ సు పచురణ సంస
రు ర ం స వ
లువ ంచడం ఆ ంచద న రు .

సకరచ త ము ం. ఇ ంను బయ రు మ ం న
రచనలు . ము ంలు అంత
ప ంచు రు. తమ ఒక వ మ . చం వరకూ,
అ నుషం పవ రు. శ వ న ల ర
చం యమ ఇ ం అ ప అ తు ఉతరు లు
రు. బం త న కు తల చుకు
అవ శం క, డ కు న దుర ప ం రు.
స లను ం రు. మ ల నవ హకు ల
పతం మ సంత లు న ! ఇబ ర రచన
తు తుల , త ప లన , అ క మం
రచ తలను ప చూ న గంథం. అం అ న
తరు త ఇక ను ము ం ండ నంటు డు. అ
దర న పకటన.
725
ం ర ందుకు స దు అ రచన
పపంచం ఇతర మతసులు చు కు రు. ఇబ ర
అం డు. ర రచన సుకు బదులు అ ను ,
అదం ము ంలకు య తధం వ సుం . అ అ
మ లకూ ందుతుం . ందుకు ందు ను దు అ
వల ంద నుం ఒక రచన పచు ం డు.
అ కూ ర , ఇబ ర ర .

ఈ రచన 17 అ లు న . ఇబ ర
ప ధన ప అం ప చూ , డు. ర
వ వ రం అ యం ఆరంభ తుం . 1989
బవ ఇ అ ప అ తు ఫ
ల ర చంపమ డు. తు ల ందరు
ము ంలను దువ ను చర ను సమ ం ర ,
చర ను ఖం ంచ క ర ఆయన చూ రు. ం
తత త తం చర ఆ ం ,ఇ
రు ల పట కళ మూసుకున టు రచ త ప ం రు.
య రంగం ప ధనలు, రు లు, పగ ంత వరకు
స లు క ం , మత ంద సవ ం ర , ఇం
ము ంలు రం ంచ ద రచ త అ రు. అ య
ఉ నకు తటు ద కూ ఆయన అ డు.

ం అ యం ఇ ం టు త లు, యూదు సవ
మ ల, గం ల ప వం సు రం చ ం రు. గ ధన
వ ం ము ంలు మ " " నల ప ం ,
ఆ ం తులు ఎ వ వ ం రు. ఇ
ఆ శంనుం ప న ఉల అ ॥ ॥ ర గ రు.
మ దు ఎ , ఒం రసులు

726
వద ఆ , పక న ఊట ద రు
ర రచ త రు.

మూ అ యం మూ ల ప లన
ఎదు ంటున సమస , రచ త కూలంకషం
చూ రు.ఖు గు ం ము ం స తనులు అబ లు
దలు, మహమ , సంప ల నుక ఎంత వరకు
లబడగల చ త ం చూ రు.

లు అ యం మహమ సం లను రచ త
చూ రు. మహమ గు ం న ళ మం
వ కులు ద , అ స లు ర , ము ంలు
అదం గ అంత అ ల ంచర రచ త అ రు.
మహమ మ లం మహమ త శు గల మత
నమ కసుడు డు.

ఖు గు ం ఐదవ అ యం లం ప సుం .
ము ంలు ఖు ప తమ , వదతమ , సత మ
నము రు. అ ం గంథం పరస ర రు లు, ప లు,
న ంత లు ండ రచ త చూ డు. ఖు
సూ ం నవహకు ఎ ఉలం సు
రచ త ఇ ం ల నవహకు ల పతం
అం క ం న షయం గురు రు. వ ఖు కూ
సృ దం ఒ , అందుకు రుదం ప మ
లు చూ తున . అ వంకూ .

ఇ ం యంతృత ం ఎ ం రచ త మ క
అ యం చూ డు. ఇ ం అం ధుల కూ న .
న దగరనుం చ వరకూ అదు

727
టడం ఇ ం ప . కనుక ఇ ం కు ల జం దు. అం
మతం- జ ం చూడడం దు. ఇ ం వతూ లుగు
సం ల ఆ రపడుతుం . ఖు , సు , (పవక
పవచ లు), గు ం ఒక అం వ న ము ం
పం తుల టలు, ఉప ల కూ న దన. రచ త
ననుస ం ఖు 7-9 శ ల మధ ం . ఇందు
యూదు, సవ, య ,స ట నుం క ం
న . ఇందు యం లబడ
లు, కరణ లు, ల షం, పరస ర రుద
ష లు, అసంబ లు గన పట అసహనం, ంస, హత ,
రుష అస నతలు, స అం క ంచం, అ నుష
లు, నవ చన పట గుప . వదత న
ండడం అరం ద రచ త ఉ శం.
ఉ రత, త దండులపట రవం వం నప
అసంబ ల మధ అ ము .

ఇ ం త వరం ద ము ం పం తులు బు రు.


ఇ ంకు స న నం టఅ ట త
వరం ష తనం సున . ఉ లు . ము ంల
త ప లన, య దృక ధం ం ందకుం సున
ము . ళ తం ఆ ప తుల వ న
హ చ లు డు తకం చూ , తుచ
తప క క పగ ండద రచ త ఘం పధం
రు.

నవహకు లు :ము ం లు ఇ ంను


సూ , నవహకు అం క సూ సంత లు .
ఐక జ స ఖ రు సభు . ఆచరణ
అడుగడుగు నవ హకు ఇ ం అడు ంటున .
728
ఇ ం లు రుషులు స నం దు. రుషు ం
సగం లువ త ంటుం . లకు అ
ల చ ను ఇ ం ప తం సుం . ముసుగు
సు మంటుం . నవ హకు ల ప రం రుషులకు
హకు లు చ , లు స నం ం . ఇ ం
ప రం లు ము ంలు సు దు. ము ం
ల వ ం ము తరులకు, రు ,మ క
స న హకు లు . ము ం ల కులు, నమ కం
రు చంపబ ం . ము ం ల ఇతరమ ల రు
తమ రనలు సు , టం గు ,చ
ంచ , ప త గం లు చదవ దు.
నవహకు లు స వ సుండ ఇ ం
గు సున . స ల ం క సంపర ం ము ంలకు ఖు
అనుమ సున .(సు 4:3)

నవహకు ల ప రం కూర న, అ నుష న లు,


నవ గ లు ండ దు. ఇ ం ప రం
ర బ రంగం టడం, తులు ళ నరకడం, ళ
స చంపడం అనుమ సు రు. చటం ముందు అందరూ
స నమ నవహకు లు బుతుండ , ఇ ం అందుకు
రుదం పవ సున . ము ంల ఇతరులు మతం
రు రవచు ము ం మతం రు
దు.

ప మ ం-ఇ ం సగ వ , నవహకు లకు ఇ ం


అవ శం ద రచ త వరం రు. ము ంలు ఇతర
పపంచం టు ముందుకు గ ,మ
డ కు ల జం అవసరమ రచ త అ రు.

729
లు-ఇ ం: లపట ఇ ం ఎ
పవ సున వరం
రచ త ఒక అ యం చ ం రు. స ల వ
ఇ ంకూ రుషు సృ ముందు జ ంద ం రు.
ల పట ఇ ం కూరం , యం పవ ం న
ఉ హరణలు రచ త చూ డు.

బ సు సమయం ఖు క దు, చుటూ


రగ దు, రన య దు, ఉప సం ండ ద రు.
రుష అస నత ం ఖు షం ం (సు 2.282)
ఆ హకు కూ అ ండు టు అ ఒక
గం ం ల రు.

రక తం కూ న పగ ం ఇ ం రు. (సు
2.178) లకం రుషులు చన అ కుల ము ం
య తలు రు.

ము ం ల ముసుగు స గృహ ర ం ,
తకు వ చూడ దర నం ల ం . ము ం లు
అ క ల బయటకు వ , తమ చ తం లను
ళ సు , తం ద ఇ ం న చూ చూసూ
ం . రచ త రంగం హరణల వరణ
రు.

ఇ ం త ం , లగు ం రమ య న క తలు
త ం రచ ప ం రు. వదతమ
మహమ ఒక ట ఖు ప ం డు. (16.69) మ క
ట దం అ కూ డు (5.92)

730
ప మతం ఆ ర ల లు ం ం .
ందు లు, స లు న ం దు. ము ంలు
పం ం రు. ము ంలు పం ంసం
ంటూ , అనకుం , మట అ
స టుకుంటు రు. రహస ం ంటు రు.

ం కఆ ల రు తం, ల పట లు అనుస ం
తు కూ రచ తప ం రు. ము ం క ల క త
చూ రు.

మహమ : రచ త ఒక అ యం మహమ
వ అంచ రు. చ త ఆయన ప వ
అ రు. మ లమంత మహమ తశు
పవ ం డ రు. మ లం మహమ
నటు రు.

ము ంలకు తప ఇతరులకు ము ద , నవ
సం శం అం ంచ వం ర ం నటు రు. ఇ ద
భమ అ ర ను ఉదహ సూ రచ త రు.

ఖు వదతమ , అ అం మ సత మ మహమ
ప డం త లకు, చ కు స ప నట ంద
రచ త స షం రు. త ల ము ంలపట,
ఇ ం, ఖు గు ం ర పవ ంచడం వలన,
ప మ లువల పట ప నట ంద రచ త
చ ం రు. చ కూ, ఇ టం
జరుగుతుంద , 21వ శ బం ముందుకు లం చ
కూ న, ప క నవ హకు లు ం ల రచ త
అంటు రు.

731
ల ర శ వ వం సకం. ఒక ము ం
పం తుడు ప క, ఆకందన న
సకం .అ ము ంల న అస నం దృ
రచనకు సుప ద హ మ పచురణ సంస అ
బ ం . బహ శ ఇ ం గు ం ంత లం , సమగం
వల ఏ రచ లువడ .

రత శం హ ద , ఎ. . వం రు న
రచనలు మం ఆ ంప . ఈ రచన బహ ళ
ప రం వ ం కళ రు రు. ఖు గు ం
కూలంకషం చ ం న అనంతరం, సు రు 6 ల సు
సూ ల కూ న ఖు ను ము ం లలకు నూ ,
కంఠసం ంచడం కూ రచ త ప ం రు.

- సప క, ఏ -1997

732
చ త పపంచం

గ ఒక ఆకర య, అ ర స డు. ఆయన


చ ముందు (1996) ఒక సకం డు.
క: చ త పపంచం (The Demon haunted world) (
గ 62వ ట 20 ంబరు 1996న మర ం రు.)

గ ఏ , జ అరమ టు,
అందు టు ఆచ ం టటు డు. ట ఆయన
న సకమూ అం , పపంచ పం ర క లు
. .ల ల ం న సంగ లుసు. ను
ఆ శం నుం భూ దకు న ం సు గ .
ణులు తు తులు గ ం అ క ష లు
క డ రు. ం క ణులు ఆచరణ డ రు.
అ ఉప గం, అందు కూ ం . ఎకు వ
అ శ కుల చూ , అ కు అంటగ , బూ
ం న సంద లు .

గ ఖ ళ స డు. త భూ
దకు జనం ప యమ డు. ను ఒక తత ం
చూ న గ అ ప సమరవంతం , ఎం వజ న
డ డు. చుటూ న క చూ , స యం
కూ వదు. ఒక అ ంచు. ఇ ద ల
పపంచం గ సూతం. ఆయన ప
ను దు సకం . ఆ ప రు మం
రు.

733
ం థ ( య పద ) ఒక
క ంచమ డు. ఎ ఒ దుడుకులు , గ లు ,
ను ముందుకు న ం , మనుషులకు పగ చూ , ఇంత
వరకూ వ మూల రణం య పద , అం ,
కూ, ం థ కూ చూ తు డన ట.
లుసు వడం, ప ంచడం, త అ దు వడం, షయ
కరణ, త ఆ చన ప కు టడం, అందుకు
లు చూపడం,ప కు లవక యడం,
ం క ంచడం, ప తం ట ప ంచకుం
వదలక వడం, మనం ర లం న యం త
అ రు అం క ంచడం - ఇ య పద . రు
స అనుస ంచ క తు రు. అ అవసరం.

గ తన 457 టల గంథం నుభ లు ం ,


ఏ ఎవ ఆ శ వ కులు ర ంతు
రస ం డు. ఎ ప ల నుక న భమ
బయట డు. ప ప ంబం న అ య
రూ చూ డు. ఉ హరణకు ఖ ళ సం ఒక ,
ష ం మ క పక చూ డు.

25 అ లుగల సకం ఎక టదు. అరం


సు తల కటదు. ఘంటు లు భూత ల
చూడనక ర దు. అంత డమర గ డు. పకృ
అదు లను ఆనం ం . అనుభ ం , అంత ఆగక,
లుసు .ఇ రంతరం గవల న స.
లుసు ం. ఆ సూ కూరు ం అంతుబటదు. అంతు
లు ల య పటుదల ం ంత ముందుకు ం.
అ వడం ఆనందం ం . ఆ ప యమ గ
త సు డు.

734
పభు లు త లు యకుం చూ ధ త పజలద
సూ క ం డు. ఇందుకు తల ందులు వ వ రం
తున . వ కులు త లు దు వడం సులభం.
పభు లు , సమ ంచు పయ .అ
ప దం.

ప అ ఫ గం లప క గ చూ డు.
అందం గంథం ము ం రు. ఖ దునుబ అందరూ నడం
బ ం కరం గనుక, గం ల లకు, సంసలకు, లకు
, మం ఉప గపడుతుం .

గ గు ం ంత వ గత అనుభవం ప డం మం .
ను ఆయన ఉతర పతు త లు జ ను. క
ం సు , అ యూ వ డం
స ంటూ , కు జ బులు డు. ఒక ఉతరం
రత శం నవ ద తులకు శు ం లు
అంద సు ను అ డు. అ వ ఉతరం. భదం క
అ ను. ంగ ండు ప లు గ ను
క ను. ంచుకు ను. ఆయన సద
ష లు కూ ఆ దం బు రు.

CARL SAGAN:
The Demon-Haunted World, Science As a Candle in the
Dark PP 457
1/8 Demmy 1996 $ 30, Random House, New York
- సప క, -1997

735
" " అం

రన అం రు. డు
డం అం రు. సుప ద సు మ
సూ ం న సత .

ఇ వల ఆయన గంథం Insanity లువ ం . అందు ఆయన


ం లు వ , ప ం , వ ం రు. మనం
అల టు అ క సంద లు ఎంత అసమంజస ,
అ య రు.

న క గం అ ఉప లం రం అ , అ ధ
అ అంటుం మనకు ఆశ ర ం సుం . ఏ
పమ ఆయన అ రు కు వసుం . అ
న క గం అ అ సులభం సుం ం. న కం
అం ఏ అ ప స తను ం .
ట ం ఆయన తు ప ం డు.

లు శ వ . ల లు ప ం , త
రు.

పవరన మ సంబం ం న . ఇందు నవ డం, ఏడ డం,


ప ంచడం, అను గం, ద న ం .

అంతవరకూ అర ం . మూ న కం. అక వ ం
కు . తత తలు మనసు గు ం రు.
న క ల దం రు . సులు
మనసు అం ఏ ప కుం న క లకు త

736
సు ర అభ ంతర రు. న క త అ
వ వ ల , వతలూ రు, వ లు వ
డు.

ందరు వల అం , దడుకు వ గం
అంటు ర ,అ గ దడు స షం శ రం ఒక గం
అ , రుష న సం, ల లు య అ డు.
దడు ఏ గం ఎ ప సున , త ఏ
దడు సం అధ యనం సున ద స షం రు.
కనుక " "అ ఒక అం వ గం
ంచ క ర ఆయన అ రు.

ఆత అ న ద భమ క ం త తం ధ
లు తం ం న త వరం ఎ పవ సున ,
సులు కూ న కం టఅ సు ర రు.

న క లకు మూలం స లను


క ం డు. అ క సం ం ం ం పయత ం డు. ఆ
భమ ఎ ల రూ ం ం . డు అదం యం
ద , రు కు లవడం ద స ,అ క లవలు
పలవలు రు లు రు. తం
వదలకుం , ' న క త ' అంటూ న సు రు.

మనుషులు ధ ర లు పవ రు. అందు మనకు షం


" ", "ఉన తత" "మ రం" అ రు టడం,
న క త లనడం,బలవంతం ఆస
ంచడం- వ అభ ంతర డుతు రు. తన
ను న వడం, ఏడ డం, డు ద తూ అ
పవ ంచడం " " వ సు రు. అ ం వ ఎవ

737
కుం , యకుం న ంతవరకూ, బలవంతం
ఆస లు య కూ ఆ సు రు.

సూ వ అ మతు యం ం . ఓ ంజరసం
క , సూ వ అ రు రు. మర కులు ప
మనం సూ వ ం . సూ వ న డు
మ ఒళ యకుం పవ సుం , సూ వ
ంద కు సు గు యమం ఎ
ంటుం ? న క త కూ అ ం అ రు .

న క గం అ ఉప లం రం వం ద తన
ం 5వ అ యం సమ ం రు. ఒక
ష మ రు అలం రం మనం డుతుం ం.
గ , జం అనుకుం కు వసుం .
డు అ సున . ద అం తం . సవ ద అం
జలు తుడు. జ న తం సవ ద కూ
డుక ం . ండూ ఒక అనుకుం కు వసుం .

అ స ఉప లుం . న
ఆనం ం , తు.చ.తప కుండ క కు వసుం .

ఒక అ కు అ అ డు.
పపంచం అ ద శం ఏ లు ? కూ . కూ
పభుత ం ంటుం . కూ న ంఆ
ంటుం . కూ సులు అ ష ం
ం రు.

ఇ సు త మర యుత వ ంగ ం , క ం .
సవం గ ప దం. మ పవరనను

738
క ంచడం జరుగుతున ద చూప
ఉ హరణలు రు.

అనుకరణ గు ం సూ, న క ల
ప ణ ం ం చూ రు. ఇతరులను అనుక ంచడం, జబు
న టు న ంచడం సమస ల ప నం న టు
వ ం రు. లం నుం న క
గులు , మూర గులు న ంచడం వసున . తగ
నయం నటు న ంచడం కూ వ ం .

న క వ ం , మనసు , న క గం అం
డమర , అం ట అ చూ రు.

తం ద సకం " " ద ం


ంగుడుపడ దనల ం . రణ ఠకులకు
ఆశ ర ం క ం ష లు . మనందరం అల టు ,
ప ంచకుం ఆ ం ష లను ప ం మన
ఆ ం టటు రు. జబు అ తు తుల
చ ం ర ం గ . ఉ హరణకు ంద " మ జబు "
ంటుం . ఇ ఉప నం క ం ,శ ఏ
జబు నటూ త అవసర నటూ ంచ దు. ందరు
ఆ క బ ందుల వలన గ వచు , డడం షం
క నం వ ంచవచు . జబు నటు ంచ దు.
సులు అ ం కూ రకర ల " "
రు ఆస లు సు రు.

దు గల సంబం చ ం న డు,
సుకు గల పటు ఎ ం వ ం డు. ఈ

739
సందర ం ఆయన అ ం న ధ దృక లను
డమర రు.

గులకు గల హకు లను చ ం రు. చట రుదం


పవ ంచ గులకు హకు లుం .చ అ క ం న
ం రు న . న క గులు ఇతరులను
డుతు ర , ఆ నషం క సు ర అం రు. అ ం
పనులు రం ందకు వ . అ క, " "అ
ముద , ఆస లు సులు తమ
సలు సుకుంటు ర మర . మతం
మతుమందు అ అ డు. దృ మ
సృ ం న మ మతును కూ సృ ంచుకు డం రు.
టల ర ప టుకుంటు మ దన. జబు
వ , కరు నయం ,ఉ లు అంటగటరు.
ఉ లు చుసు రు. ఒక 42 ఏళ ,
రునడు తుండ , సు పటు ప ( గుడు
రణకు) య ఆ క ం ం .త ం ,
అ ం . డవ ం . రు యమూ ఎదుట
బుతూ, బ షుకు ముందు ల లు తన పవరనను
వ ం ం . రు ఆ ను వ ం ! ం
ఉ హరణలు సూ, చూడన డు
ం వసుంద డు.

అ కల లు వ గత, ఆ క, చటబద,
క, జ యరం లకు ం నవ , ద రంగం
వ చూ రు.

దనలకు స నం , సుల వృతు


బ ంటుం . ఆ యం తుం . కనుక దనకు గరు.

740
య వరణకు ను రు. తమ పలుకుబ ం
తనం సు రు.

ఆత , మనసు , ం, నరకం డు, దయ ం ద న


తవ ఆయు పటు. రు న
ధ త దు. మనుషులు న నంత లం అ
ఆయు .

న క గం, మ రం, ఉన తత, దులు


సుల అ లు. అ రు కు లబడ
అ పటదు. రం సల ణం
నంత లం, జనం " " వదలదు!

- సప క, ఆగషు-1997

741
య అం య

గ , అచు క ర చ న వ సకం
య అం య డు డుదల రు. ఆయన
ర వ ట ం , ఠకులను ద ంప మమత
చూ రు. గ మర నంతరం ఆ అందుకున ల
నుభూ ఖలను బ గ బ డ డుయ
రు.

గ ఇతర స లవ వ గంథం కూ తం,


మరణం, భ ష తు గు ం య , ప తం జ కరణ
ందుతున . ను, న ం క రంగ
ప లను, రణను గ అ సు తం చ ం ,
ంత లను చూపడం ంద ప కత.

ండవ అ యం ఎతుగడ చదరంగం కథను క ం రు.


లుత కను న ప మం అదు త చర కు
ఆక తు , ఏం ల రు మ డట. 64 గడులకూ
ద గ ఒక ధుమ ంజ ద , ం
సుకుంటూ , 64వ గ ఎంత న ం వ అంత
ంచమ మం అ డట. అ ం క! డబు , లు,
భవ లు, ఆసులు, అ ం రు మ డు . మం
నయం న ం ల డట. స న , క
ద , ద గ ఒక ధుమ ంజ ండవ గ ండు,
మూ గ 4, అ సూ రట. 64వ గ వ స
రం ల దు స గ , అ ప , జ ం
అప ం వ ందట.

742
ఈ ఉ హరణకు గ రత శం కూ క లు
క న ప ం రు. ఆ క లు మన జ కు
అన ఎంత ముంచుక వసుం చూడమ రు.

వరణ లు గు ం గ ం మ
ఆకర యం , చ క న . పపంచం వతూ
లు డ డుతుండ అందు అ 20 తం
అం సున షయం గురు రు.

భూ 25 టరు ఎతు న ఓ రకు జం


ప ం . అం వద లుత ం సులు
కను రు. అ ఏ ? సూర ర ం అ
ర లు సూ మన ద పడ .అ న వం
లకు సుం . శ ం గ ధకశ తుం .
ఓ రకు జం పడ రణం మన .
ర ను డటం వలన ప దం ఏర ం . మనం
ష , ంటు, అ క ప శమల లు, ఇను ష ,
ం న . ఇందు క లు ఆ శం ఒ
ర క ఎదు ంటు . అ ప దం.
భ ష తు ప దం ం తుం . స లు
చ , లుత కులు ం రు. తరు త
ఒ , డ త ంచ అం క ం రు.
ఆప ంత లం పటవచు . ఆ ల ,
భ ష తు త ల సం మ రుడు గ స షం రు.
'ఎ ఆ ం 'అ ఈఅ చక
క రు.

- మతం గు ం గ న చర ఉ జ తం ,
నవ దం న .

743
పతులు, మ పతులు ఏర ర న సంయుక
స లు 1988 ఏ ఆ ఫ నూ, 1990 జనవ
నూ జ . అందు న స డు గ
తన అనుభ రు. వరణ లు ఆ ,భూ
డు న ధ త గు ం ఒక జ య
మ ల రు, జ య యకులు ఒడంబ క సంత లు
రు. అందు షయం మతం- సం రువ
అ య గ డు. ఆ సందర ం ఒక ఆస కర
షయం ప ం డు.

ధ మ ల రు స శం రనలు రు. అ
రత ద పం తుడు ఓం మం ఉచ ంచ అ
అందరూ అనుక ం రట. య ంగ మం వ
కూ అందు ఓం పఠనం డట. ర
తం నం డట. ఆయన న గహం న .

'మన శతు లు' అ అ యం ఇం గ


బయట రు. అ ర లు గ ఒ
పచు ం .అ ప క. ర ఓ
(Ogonyak) ఈ పచు ం చర కు రు. 1988
జ న షం . మనకు పపం ల నుం ఎవ వ
ప దం ద , మనం సహజ వనరులను
తగ యడం ప దం ంద , గు తగ ర
డ ం , వరణం టటు సు మ గ
చ ం రు. అ -ర లు ఆ ,ఎ రులు
ం లు కుం ం య రు.

జం గు ం అటు అ కు , టు య
యూ య కు గు పత ం ద గ అ రు.

744
ఆ సందర ం ట గ ఉదహ ం రు. య
యూ య గ సం లను,
ఖ లను రు. ఇ డు తమ త అ ,
ప వన న గ స ఉదహ ం డ అర తన
స తుల పక ం రు.

గర వం చ ం న అ యం వ హత యడం
అం ఏ ట షయం గ సు త పశ లు రు. ప
మ తసు భూ ంపగల శ న ద , తసు వృ
అ తుం , అదం హత ప గ ం అ రు.

పపంచ సం మ తం ఇ ం కూ కుటుంబ యంతణ


ం ల కు ం న ం ము 1990 పపంచ
సభ ప డం అంద ఆకటుకున షయం అ గ జ
రు.

మర సహజం క ం న గ తన ప త
గంథం చూ డు. ను ను లకు అం ం న గ
ఘ యుడు.

- సప క, ంబ -1997

745
ల తణ

ఒక మన శం నుం ఒ యన "ఎడ , ష
ం ,ఇంగం " అ ఉతరం, అ ం !ఇ
స న ప తనం టుతుండ , ఎడ
కూ చూ తున .

ల అం నప ఎడ
ప చయ . పపంచ ల గు ం న , నూ ఆ
వ . అత సకం ఈ సంవత రం లువ ం .
(PORTRAITS by Edward Shils Introduction,edited Joseph
Epstein, The University of Chicago Press, London &
Chicago 1977,PP 255, 1/8 Demmy Size Paper book)

10 మం ల గు ం ఎడ న లను
ఎం క ,ఆయన పర నంతరం పచు ం రు. 1995 జనవ
23న 84వ ఏట న మర ం రు.
అ క ల అ ల ప క సం దకుడు
ఎ గు ం సు ర క , ఆస కరం
అం ం రు.

మన శం నుం ద త ందు ండ ,
న రు మం ఆర , హ , బ
హ , ల ,హ , మ హం, అ
ం , యు. , రు.
న ల క కూ ం .

746
ఎడ మన శ లకు సుప తుడు. 1956 నుం
57 వరకు ఇం గ న , ఆ తరు త
ఒక వ డుతుం డు 1967 వరకూ,అ ఒక
ం 1964 ఎ. . ఆయను క ను. న
అ ప క ర ం న అ క రచనలు రు. ఎ ంట
ప క రు. The Bulletin of the Atomic Scientists అ
కూ కల ర ం రు. లండ సూ ఆ
ఎకన , ం , యూ వ ల స
ప న ఎడ కు సమ న పపంచ ల
స త ప చయం ం . రత ల గు ం ఒక ద
సం రు, అ యూ ల గు ం కూ .

అ (Arnaldo Momigliano)ను తన
గురు ం డు. ఆయన చు కున ల
ఎ.ఎ .నయ , , ట ,అ ండ
, ర ఇ. . ం ,ఎ రు.

, . . తం డకుం , నూ
ప త న ఎడ , త ం ల
వ న . ఆయన రచనలు కం ఉన త
ం .

శ లయం ఒక డు ఎంత న త
ప ధన, ప లన, ధన న ం క అవగహన
అ తుం . , ర , బ ,
ం వం రు ఉదండులు న యూ వ
టు డు. సహచర ం, ధ ప మలు సు రణకు
చు , పసు ం డు. ఎక అ శ భ యం
క ంచదు. అంచ లు తం ఆకర యం .

747
లూ (Louis Wirth) తన చూ న ప
వ ం రు.

డు శ లయం ం నఆ క
స త, అత క కూ డు. అప
బ ,ఎ డ , గల ల ప తు న
వరణం ఎ డు. ఆప తులు డు
య , డర పభుత ల ండడం,
ధుల సం ట ల ఆ రపడడం, సు గూడుకటు
ముడుచుక వడం డు స షం నద రం వ క
ప రు. ఉన త వరణం
నద అం క ంచ క డు. త ల
అంతరం క సున ద డు. క ,ఒ క వ
కూలంకషం ప ం న లు .

మం ఆర : 1983 అ బరు 17న అస ం న


సుప ద క స డు మం ఆర (RAYMOND
ARON) పపంచం (Keynes) తరు త, అంత
ఆక ం న ష ం సు. ఆయన టను యూ ,అ
పముఖులు ప ంచుకు రు. ంజ , బ మ
న వం వరు న రు. ఆయనను
ఏ న అ , సు అ మప ల రు రు
రు.ఆం (Andre Malrawx) వం అ
ం న ఆర వ ల దృ ఆక ం రు.
జం పట త ప లన న ఆర , ఆచరణకూ
ం జం చూ న అ త పట
ముఖ తకు రణమ రు.

748
రంగం క త , పభుత రంగం ప ర త
రచనలు న ఆర బహ ముఖ ప
చు కు డు. ప సమస ల పట స ం ం న ఆర , బృహతర
రచన య క ర వ ధప డు.

ఆద లు (utopias) ఆర ను ఎన డూ ఆకటు దు. ఏ


స జమూ సం రం ద , ప మర కు గు ల ,
ంత ల ల , ఆర ఉ శం. చన
య చ ం ల డు. ఆర తన 40
సంవత ల ప చ చక కు ం వ ం రు.
ఒక న ఆర ను ప తం ఖం ం ,
ఆర అత పట ఓరు వ వహ ం న రును రు.
నవస లను కం ప ం న ఆర ఎ
ఒ దుడుకులకు, మర లకూ, ఖండన మండనలకూ
తటుకు డ రు. నవ మ ష ంనుం తు ను
మటు టడం దు ధ మ ఆర దృఢ సం. చన పట
అచంచల సం ఆర రచనలు ం డు. గహం
వ వహ సూ, ఇతరుల పట గత వ సూ,
స ప తం నవ ఆర ను ,
రు అ ం రు.

22 టల ఆర గు ం ఎం గూఢం
చూపగ రు. ఆయన లుగు డ అందం రు.
వ త ం అంచ న రు చూ మనం ఎం రు వచు .
మం ఆర గు ం మన మం చ ,
న రు హ ం , చ త కం , ం ం .
వ తణ అ ం .స త ప చయంగల
గు ం ముఖసు యకుం , అదం ప చూపడం
వం క స తగును.

749
. ద : తణ ఒక ర య ద
టు సుకు డు. ఆ ధం పపంచ ల వ
ద లబ డు. కు ప తుడు, షు న
మ క ర య నవ రుడు ఆ . . యణ.

1921 కలక యూ వ ంద క, వ న
ద ఆ ం గం సూ పద
రమ నంతరం ఇం ం ప సం డు. రచ త
రత శం రు బతక త న ఆ రవృ దు.
అందుక ర హం ంతరం తర , ద రు
ం డు. ంచడం న దు. ఆయన
తప లన, మర మం నచ క ,అ
ప దల ం హ టం డు. ం పట వ
మర సూ, నకు న ం ఆయన ర
దుయ బ డు. ఆయన రచనల ఆ బ గ ఆ ఏ
అ ఇం య , ం అ అ ండూ ప వ
రు. రత స జం, త ల
సంబంధం అ ద . ఇం య ఇంట కు వ ,
ందూ జం ం ం ఆ స , , ముల గు ం
రు.

ర యుడు , ం , యూ , ఇం మ
సం ం న ద , ష రచ త డు. పపంచ
రుడు ప ణ ం డు. ,బక పలచ ం ద ,
ఎం ఆత సం , బ రం రచన ం తన న
ప స ం , ప భచూ డ రు. ఇంగం
రప ఇం ను వదల రచ త ద , రత శ
భజన పట కూ ఆయన ధ రచన Thy Hand
చూ రు.

750
1955 లుత యూ న ద అ ప ణం య
రచ త. అంతవరకూ కలక గ న ద , పపం
ఎం స తం చూ డ అ రు. బహ స జ
ప తు న ద , ఉ ర .

ద ఇం షు యడం దలు న
తరు త,ఇంగండు గు ం ల ం ం . కమం పపంచం
గు ం ం . రత శం ఆయనకు అవ లు దరణ
, తటు గు డు. తలవంచ రచ త
ద తన అ లను డు. తు
అధ యనం న అనంతర రచనకు ఉపక ం డు.

ఎడ తన అ ల ం ద యం
కూ డు.

హ : జ యం ప , తత ం హ
తుబదం డు. ఆయన ప వం సమ న క
ల కనబడుతుం . ం ర , డూ ,
ల ష కం న హ జం
అధ యనం డు. స షణ అతు న త నద ఆయన
ంతం. ష సు లు ,ప ,వ
చ ను తప స ఆద ం ల డు.

జ లు ం ట డు పటుదల చూ న
హ చన తం ఎన డూ సడ ంచ దు. 1920 ం ల
య యూ య పట అ కమూ సు పట
ంత నుభూ చూ , న మప లవ
ప టుక దు. గు కమూ సులను వ ం
పట హ తన అ షత చూ డు.

751
ర ణ సంఘం న హ , రణ
ండ రణ ఆస చూ , ంస క చ ల
సం ల పన డు. ప త సమస ల స ం ం న
హ , ం ఆర వ సంద ల ,
స ద చర లకు డు. ప వంతు న
యూదు హ తన తం అత క లం నూ
గ డు.

: లండ సూ ఆ ఎకన 3ద లు
ప న స లు డు ఆ సంస చదవడం దు.
ఆయన సమ నులు జ వద కరణం
రు. పపంచ పం ప వం ండ , మ
ప ల ప వం ధనకు ం . 1993ఓ
శతజయం కూ జ రు.

ం స సంపన యూదుకుటుంబం న
, ర శ లయం ం ప రు
ం డు. తరు లండ రప 1950 చ
వరకూ ఉ యుడు డు. ఆయన రచ క,
ప వక కూ ఇంగం షన సం ధ ుడు ంత లం
న , బ ష సు డు. అ ఒక
న న మ మ సూ, నుగుణం వసున
రు స గమ ంచక వడం ఆయన పం.

య ష ప ణ ం న , బ య ంద
పభుత ం పట సం పక ం డు. ళ
ం ల ప వం ంద డు. య
యూ య ను సమ ం , అ జ
ఖం ం డు. బు క ం న అటు

752
ఉ యుడు నూ టు పపంచ వ వ ల నూ
ఆస డు.

:అ యు లు య
యూ య ,అ ల మధ పచ న టసమస ల లక
తవ ం న (Leo Szilard) అతడు
క, జ య, ఆ క ష ల ప . య
ప ధనకు అగ ంబూలం డు. 1932 ట
అ తు డ గ ం తరులను చ ం న
ం త . 1937 అతడు యూ నుం అ వలన
ప న త వ ం డు. అణు స ప ధనలు బయట
టవద జర లకు న ట కు అ ప దం అ
చ ం డు.

ంబు ప గు ం అ అధ ు నచ
ప ఐ కూ రంగం ం ల
పయ ం డు. ఆ అ రచన న
, తరచు ఆట ం సుల బు ట లు
డు. "ఏ ప " బహ నం ం న
వ ఆ సులు కుం బ న . తన
అ లు అటు కృ కూ, టు న యపర న
, న మర ం డు. ఆయన ధసు కు
ఎడ ప రతు డు.

యు: శ లయ పకుల ఒక న
ప . ఆయన గును గు ం ,అంద కథవ
చ ంచగల స న ప వంతుడు. స
గుప శమ ఆయన న ప ధన ప . 30

753
సంవత ల టు శ లయం ప న
ష ఒక సం ఏర ర డు.

క ర కమబద న డ అ డు.
గు ప శమ గు ం రులను ఆకటుకు క
వ డం ంద డు. ఆ క రంగం క
ం , .ఎ .ఇ య ను ప ంచగల సమరత కు
న . తన ప ధ ఫ లను ప డం
ఆయన అదు త ప భ రు. ప తరగ త
లను బుతూ, జర రంగ ల లు
అ ప శ న కు ద ల అం రు.

మ ం: న ల మ ం
సుప ద క స డు. లకు సంబం ం న
ఆయన దృక ధం ను ఆకటుకున . ం వ నూ
ఆక ం ల మ ం ం ,అ సఫలం దు. లండ
సూ ఆ ఎకన ఆయనకు త న ఆదరణ ల ంచ
దు.

అ తన రచనలు గు ం ఏమనుకుంటు అ
షయ అతడు శద ప ంచుకు డు.

ప న వ ఆ జం మర ప నం
మ ంను దృ టుకున . (Hayey) న టు
ర డం కూ మ ం మర కూ ం . ల
స ం బ కూ మ ం ధ జ
మర లు డు. మ ంచ న డు ఎడ
ళ , ం బ తన భరను చం నటు ( మర ల !)
ఆయన ర ల సూ అన .

754
గ సభు లు ,మ ంలు
స తులు. అ ల రుదం ం రు.
.య .ఇ య త ధసు ను ం డు. అ
ఇంగండు ప మ ం మడ క డు.

అ ం : లకు, ప ధకులకు
న ,బహ ళ ప రం ప వ . అత
రచనల 750 వరకూ న . ఇతడు 1908 డు.
యూదు, ఆ ఫ కృ డు. ఇట ం
అక డ వ ం . జ ం స ం డు.
బ ప డ , క జ (Mikhail Rostovzeff)
న చ త పం తుల ప డ
అ డు. ం నచ త త ప భ క సుం .
వ దశ గు గు ం , ం , ప రం ల ంచ
తృ ం న . మతనమ లు ఉప తల ష లు
ంచ ద , షయ సు దృక ధం స న
ద ఆయన ం డు. హ , ,
ల గు ం షం రు అ ం డు.

లను గు ంచడం ప భకు రు అ ంచడం,


అందు అ శ కులు కుం అంచ యడం సక
షం. ను ం మన రచ తలు రు ద ం ం .

- సప క, -1998

755
నరన - ఒక ప లన

మ ఒక డ ,ఎ రు జన ఎతు డ ,
అందు జంతు లు తర వ లం కూ ం చు న ,
ప జన కూ త హం వసుంద నము రు. ఇ అద ంత
ర తం గుతుంద ందరూ, ణం జన
ముగుసుంద ందరూ న రు.

కర ం మం డలను జత రు. పసుత జన కు


రణం గడ జన ల న మం , డలు రణం అం రు.
లు,బహ మతులు కూ .

ఈ నరన కర ం లు న న సుప ద
వ కులు రు. కనుక ంతం స నద బు రు.

. .హక 1893 ప మం గు ం బుతూ


వంశ రంపర ం లం వడం కర ంతం వం ద డు.
ఇం ముం ? హక తం నరన ను అం క ం డ రు!
ఆయన మనసు - శ రం సమస చ ం సందర ం ఆ
ప వన డు. మర నంతరం న డు ండడ
క తం హక డు.

నరన దుల ప రం త దండులు త తులు.


న అ క గు లకు త దండులు రణం
ద రు.

నరన ను న న ఎ .డబు . . (Myers) గు ం


ం ర చతు బుతూ,ఒక ందు చ న

756
తరు త ఏ వ ను ఒకరు అ రట.
శ నందం ల సుంద అంటూ , ట డు
అ ం అ య ప వన ఎందుక డట! అ నరన
న న ఒక తం అత వసరం ఆప ష
అతడు లుప డట. అత కు రుడు చూ ,
, కు నరన నమ కం ం , ఏం
ఫర ద డట. అందుకు తం మం ప , ఇ ం
సందర ం స ం ద డట! పపంచం న
అ యం, అకమం చూసుం , డు డ , కనుక
లు ర ంచ , నరన లు కర లు
ం అం రు ందరు. ర రణ దం కూ ందు
సుం రు. ఆ దం ప రం అ లకు, అక లకు
రణ న డ ళ ం . న లు సం షం
ండ యమం ఏ ద ర న
ష గురుంచు .

"కర ం ప ,ఇందు భ ష తు. అంచ


ద గ ంచవచు ". అ ం , వ న
ష లు, స .ఆ .మ - స
మధ ల క ర (1965) జ న చర ను ఇక డ
ఉదహ ంచవచు . క ష లు మనకు యవ ,
చ ంచ ద మ అ రు. ఏ ఏ ం
అ అ ం అ రు. ఈ కం ంత అ యం
ఎందుకున మనం వ ంచ మ డు.

ందరు తం కుం , కర నంతట అ


ప సుంద నము రు. కర సహజ ంతం అ మ
వం రు న రు.

757
ఏ మం , ఏ డఅ ఎక డ ఎవరు న దు రు?
బ ఫ తం ర ం రు ఎ ంటుం ? ర లు
ఎవరు సుకు అమలుపర ? అం గడ
న పనులకు వ జన ఫ మ ల
ర అ అమలుజరుగుతుం ? భూకంపం
మం చ వడం కర వల ? ర సులు ంద చంపడం
కర ంత ? కర ను ను సు మ వం రు
ం స నం ప లరు.

నరన లు కర ప రం వ య అ ం న ,
ఉత త జన లకు త న లను ఎ ప క
రు. మూకుమ హత లు, భూకం లు యం కర
ప రం సంభ ం య ప గల ? అ
యూదులను లు హత ర డం కర ప రం యం
.

కం , యం , కర లబడదు. ఈ
షయం చ త ంత రులను ఎడ
ప గణన సుకు రు. ఎ. .అయ వం
కుల లు కూ ప ం రు.

న .ఎ .: ర జన ల గు ం ఇం ళ
తం సంచలనం ం న .ఎ . న గు ం చూ ం.
న అ కూ ంత ప రం ం డు. ఒక ందం
కూ ల , మూ డు. ఏ ల అ ర
ర జన ఈ హ సు అ డు. అత
స లు డబు పచురణకరలు లువ ం రు. తరు త
న ఇం అ రు. అత వ కటుకథల
ం . యు. . . రు కూ ంత సమకూ

758
తరు త లుక రుకు రు. అ అతడు ఓ
ష ం బ ం ష మూ డు.

ర జన క, నున జన లు కూ ప డం మూ .
చ ల ర రు వ వందల ల ఏళ
అనంతరం జరుగు యంటు రు. కనుక రు కు లబడ .

గత జన ల షయం రణం గురుండవం రు. ఎక


ందరు గురు యన డు, సంచలనం జ ం . ఇం
ం అ డ డు ప రం వ .

కృషు గతజన ల గురు యట. దులకు గత జన లు


లు య నము రు. అ ం తన గత జన ల
గు ం ం . జన ల వ న డు ఏ సం
ండదు. అ రు లకు లబడ .

: అ ం య శకులు, ర లు
అం క ం న న గు ం సూ ప ధనకు, రు కు
లబడక వ ప ం రు. నుం
వసు సృ ంచగ , క సూ అ గ ం
నట తుంద రు. అ conservation principleకు
నందున ప షయం అ తుంద ,
ఆయన ప ష నుమ సుంద , కనుక రు కు అం క
గుంటుంద రు. ను ప ంచ స లు,
ం కులు (Magicians) త న ర రు.

మ సు య అ న . . .
అ ం య శకులు గు ం రు. న లల నరన ల
గు ం న ష లు ప కటు కథల ఆయన రు.

759
డు రుడు, స ంత అ దనను చూ
అ ం , మనుషులకూ, పపం ఎ సంబంధం
ంటుం అ రు. మనుషుల రనలు అ ం
ఎ య అ రు. ఒక ళ ం ,తన శ
పపంచం ఎ పం డ లుసు ల రు. వలం
మనసు (Pure Mind) క పపంచం ఎ సంబంధం
టుకుంటుంద అవ హన .

ఒ ఆ రం శ రం ండు ట ండడం, పర య ప శం,


ండు జన ల మధ ఆత రం రగడం, ముస డు
చ , ల టడం ం వ రచ త చ ం రు.
మ జన నరన ం రుదం 5 దనలు
ఉ .ప మ ంతం నరన తృ క సుంద
చూ రు. ం తరు త లం వం
ప ణ ంచ దు. అ డు ఆత లు జన లు, ఎక డ
?

నరన ం జ రుగుదలకూ న రుద ం


ఉం . నవశ రం న ఆత ండగలదం
జ ంతం మడదు. త ఆత లు టవ , ఆత లు
అ శ తమ అం , జ ంతం
డుతుం .

అటు తు లు టు చ దులు నము తున కర ,


నరన ం లను లం ప ం న గంథం
ఎడ న' ష '. వ ల ప ం ,
వరకు లకు లవ వడం ద రు.

760
ఇం జ నటు ంత న న అ క నరన
ష లను రచ త ప ం రు. ను లం
యూ వ చదు తుండ దప మనగ అ
సహ ఎ ఉదం లు డట. ఏ చదు ఒక
తు ఒక డు దు ళం సంస తం
డట. అ 1926 ఉత జ నటు పచు త న
జగ నరన ష లు రు.
ప లు చూడకుం య ప లన యకుం ఎ
న చూ రు. ఈ షయ . . . సూ
మతపరం ందరు అబ లు ఆడడం, కథలు అలడం, ప తత
ట ఆన వ నటు స షం రు. నరన కథల
ష రులను, లబ చూ , త దండులను
నమ లమ , ప ం ల రు.

నరన ఉదంతం ఇం జ నటు


ప రం వ ం .ఇ ల జర
పచు త ం 1981 . 1969 న ం అ
నగరం ఠ నటు న కథ .
ప ణం, ంట తం ండ రు.

తు లు స న రు. తు ల మనకం
నమ కసులు ర మరవకూడదు. యప ధ
పదతులు అన ం ప ం అ ప నం
చూ . రచ త దృ గమ ం , నమ లను
క సు రు.

అబ లు ళ కు లు ప రం వడం, ఒ క వ
తన అబ లను ఉత త , జమ నమ డం చుసు ం.
నరన , కర నమ ల ం . ముందు

761
న , చూ అదు లు జ న ం .
తం ప ం శ నమ కసులకు ండదు. ఇ
చదు కున , సంద ల స లకూ వ సుం .
స లను తం అదు త లం స ంచవచు .
కనుక ప లన బృం ల మంత లం న
ల స లు బయటపడ . ంద అదు తశకులు
వ .అ ఎ వ ప ం బదులు, ఆ వ
చుటూ కథలు అలడం, నరన శకులు అంటగటడం కూ
ఉం .ఐ గ త స డు యం ల (1805-
1865) 13 షల పం తుడు. న తనం గ తం ష
పజ కనబ డు. ఇ ం వ వం రు రు.
ఇదం ర జన సుకృతం అ న రు రు. అ
య పద దు. ప ం లుసు వడ ఉతమం.
అ మనకు య పట, ఏ ఒక కటుకథ అ
బదులు, రు లు వరకూ ండడం, ప లన
న ంచడం ఉతమ నం.

REINCARNATION - A Critical Examination : Paul


Edwards

Prometheus Books,USA

- సప క, -1998

762
న సమన యం

ఒక డు తన మ క ం ల పపం కలవర ,
ఉరూతలూ ం న ఎడ ల డు త ఆ చనల మ
ప ంప సు డు. మనకు న ం , రుదం
క ం మధ సమన యం ధ మంటు డు.
అ ం ప రం వ సం చూ చు అంటు డు.
ఇందుకు ఆయన క ం న ప ధన మలు!

మలకు దడు 10 ల ల క .మ
దడు వంద య క లు . మల పవరన,
కమబదత ధ న డు మ తన శ
ఇం ం ంచగలడ ల ం క సు డు.

అ ర శ లయం ప ధనలు సున


ల పసుతం 58వ ప డు. ఆయన
ప ధ లయం 538000 మల నమూ లు, వ కరణ
తం ం న మ 3 ల ల మలు
చూ ఆశ ర ం సుం . న ప నుం అల
ష ం అడ ల మ క ం , పకృ అధ యనం
న ల ట బహ నం అందుకున రచ త.

మన పవరన మన త దండుల జను క ల నుం


సంక ం ంద , ణ నుం లలు
చు కుం ర ం క సూ " బ ల "
న డు మం గ లు రు. ను ను ల
ల య క ం ప సు రు.

763
డు వకణ సం, పకృ సం, వకణ సం ఎ సూ లు
అం సున . కనుక దడు ఆ చ సవం తు తు
గలమ ల అంటు డు. ం లకు, నమ లకు
సలు బతకడం దు, ఉన త ఎదుగుతూ వడం
నవ ల ల ష నద ల గ బుతు డు.

మనకు ల వలన నం ప తం వసున .


ఫ తం ధ న ఖ సమన క ం
చూచు వల న అవసరం క ందంటు డు.

ల 7వ ఏట లట సూ లు చ డు. ఒక
దురటన ఒక కను క ంచకుం ం . నప
నుం ముడు వ ం . ల ఒక సం న
త దండులు కులు చు కున ందున, న ప నుం
కష అల టుప డు. ర యూ వ న
తరు త, వ తర రం లకు అన ంచవచ
గ ం డు. సమన యం అత ం .

లంక వరకూ పర ం , మల నమూ లు క ం


ప ం న ల , క ం న స డ డు.
అ మూలం టు , ఇతర వ లమం ప ం డు.
క మ కూ స ం డు. ఫ తం 1978
"ఆ హ మ చ " పచు ం డు.

మ ప మం గం. తన జను క ల ప వం
అతడు పవ సుం డు. భ ష తు ం చూసుం డు.
ఒక డు మ తన అదు
లనుకు డు. డు కళల ధ గందర లను

764
లను సమన క ం పయత ం సు డు. ఇ ల
ంతం.

సవ మతం న ల అందు నుం


నవ ఎ డు. పకృ
అ నం ంచ డు. ప మం తూ న ద డు.
ఇందుకు న డు ఇం ప జ త కం హదం
లం , ధ తు అవ హన సు ల డు
అటు పకృ , టు జను క ల వలన న డు
మసలుకుంటు డు. సమన ం లంటు డు.
ప స లను ధ ంసం యకుం వనం న ంచడం
అవసరమం డు.

ల ర ఐ (Irene) అత సహక సుం

పసుతం ల పచు ం న త సకం మ న


పపం ఆ ంప సున . న సమన కరణ
గం మూలం (Consilience: The Unity of Knowledge)

ఒక నరంగం ఎం ంచ , మ క పక
ఖం సూ స సూ ందరు ప రం సు రు. అ ం య
శకులు, వ త ం, మ మల ట ందరు రంగం
లకు ల డుతు డు. మ ందరు మూరం
మతగం ల సర స ం న ద నము తు రు. ఇం
ందరు తత ం ట ం క సూ సు రు.
డర ఖ ందు ఒక . ఇం ంస క
త దులు రు. సులు డ రు.
య ం యను, కు దులు రు. అ ం రంద
దృ టు ల త సకం డు. నం

765
సంకు తం ద , న ం త ం ద
ల అ డు. అందు ధ న ఖల సమన యం
రుతు డు.

సయుగం న చ కు న ం న షయం
ల గురు సు డు. న గ అత ంత
శ వంత న ఆయుధం న .

సమన క ంచడం అవసర న ల మూల


ంతం ముఖ న . ఎవ రు ప క కృ ,ఆ
రం ల ఎ క డుతు డు. సు రు. బయట
ఏం జరుగుతున గ ంచడం దు. అందువలన
మూఢనమ లు, మూర లు ంటు .
సమన కరణ జ పం సవ ంచవచు .
జ , వ స లకు, ప ధనలు, భూగర
స లకూ, ఖ ళం ఏం జరుగుతున న క
స లకూ లం , సమన కరణ జర లన ట.
ఎవ మ గటు ,తమ ప రంగం అను ంటూ,
న రం లను ప ంచు వడం పం. ఇ ల .

గడ ర , క , ఎం.ఎ . , వం రు ం
సమన కరణ రణులు ంత వరకు రు. అ ం కృ
ఎతున డు జర ల ల ఉ శం.

న రంగం ఒక గం మ క ఎ ఉపక సుం


స లు గ సు రు. సమన కరణ వలం
న క, నవ లు, స క లు ర డం
ల షత. అక దం త తుతున .

766
ప మం జను క లు, ప స లు ండూ పరస రం
న త వ సూ, తు య ల మూల ంతం.
అ ం సమన కరణ ధ ం ద చ (Richard
Rorty) సు డు. లం ప స అ ం
సమన కరణ వడం అవసరమ , ధ మ
ల అం డు.

తం అన ంచవచ ల అం డు.
తం ద ప గంథం ల మ సంచలనం
సృ ం డు.

- సప క,నవంబ -1998

767
ఈ ట డుదల గు ం
ఈఎ సకం (ఈ- సకం) అంత ల
గం లయం [1]. అ పచురణలు, నవలలు, క తలు,ప కలు,
ఖలు .. ఉ తం అందు టు లన ల ం స చ ంద
వ ఔ కుల త రు యబ ం .

స లు ఉ తం చదు వ అంద ము.


వరకు నకలుహకు లుగల స లు
ల . నకలుహకు ల స లను( జ
అవస ల రకు కూ ) ఈ Creative Commons Attribution-
ShareAlike 3.0 Unported [2] క GNU FDL[3] య లకు
బ డు వచు . ఈ సకం నకలుహకు ల గు ం మ ంత
లుసు వ చూడం .

త సభు ల రకు ఎ డూ ంటుం . ఈ


సకం త లు ండవచు . రు
ఈ [4] య యం .

ఈ స ం సభు లు కృ రు:

Arjunaraoc
Divyagullapudi
Bhaskaranaidu
Rajasekhar1961
Nrgullapalli
Girishgullapudi
768
మమూ
Veeven
Palagiri
Cbrao
Billinghurst
T.sujatha

1. ↑ http://te.wikisource.org
2. ↑ http://www.creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0
3. ↑ http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html
4. ↑ http://wikisource.org/wiki/Wikisource:రచ బండ

769

You might also like