Professional Documents
Culture Documents
న ఇన య
2011
1
అబ ల ట- ల ట
రచ త
2
న ఇన య , Ph.D
ప ష ర
ఇస క ముర ధ
అబ ల ట- ల ట అదన ల
రచ త
3
ల-రూ. 150/-
పథమ పచురణ-2005
పతులకు
- ంద బు ,అ ం లు
-ప శ బు ,అ ం లు
-అ ర, ద దు, 040-23543906
-అ బు ంట , జయ డ 0866-2476966
ఖపట ం 0891-2565995
-న దయ ప ష , ద దు, 040-24652387
Innaiah
1. 2,Hawlings Court,Brookville,MD-20833,USA.
పచురణ
4
అం తం
ఆ యులు డ సత యణ
రణ వ క ం అ రణ నవ .
క తన య ద వృ ం న
రు గమ రం.
హ తులు, అ ష తబృం ల అ నులు.
జననం 7 అగషు 1928, ఏ డు, ప మ వ
,ఆంధప .
తం : న సు త : తమ
ర : సూర ంతం లలు: ఒక కు రుడు, ముగురు
కు లు
త లు
1940 నుం - రూ సూ లు ద
5
1945 ఏ - ఎ .ఎ .ఎ . .
1946 - దళం ప
1947 నుం - ద ఉ గ తం
య వలు,ప వలు
2001 - ఉప , ద కం ఆస ల రు.
అ , ట మ యూ యూ య లు
పర ం రు.
ముందు ట అంతవసర ?
అబ ల ట- ల ట ం స ప ష ం
అవ శం కు దక టం ల సం షకర న షయం. అసలు
ప ష ంచటమం ఏ ? ప ష ంచటం = క ంచడం.
6
వరస టటం, లు చూడటం, ఒక సక రూపం
వ టం అన ట. ఇన య రు ధ ప కలకు న
అ క ం ఏ కూ న సంకలనం ఇ . ఈ
లు అ క సంఘటన , అ క ష తం
స . ంగ ప .ద రు , ల .
యత , అ యత రు చూ డ . మం
డుకూ మధ న డలు కడ . ఠకుడు సమగ నవ
అవ క .
అబ ల ట - ల ట ప ష ంచటం కు ఎదు న
ండు ష లు ముందుంచుతు . ఒక సమ నత.
ఈ లు సమయం సం వరన పచురణ న
ప క స ను. ఆ సంఘటనలు, అందు వ కులు ఆ
సమయం పవ ం న రు ను లు, తక
ముఖ త మనం గు ం . ండవ . ఈ
ష లు, సంఘటనలు అక డక ండు మూడు రు
తట .అ రు ప క రు సమ పచు త
మ .అ ం నంత తకు వ వ టటు
పయ ం ను.
ఇన య రు న సున ఎ షయ ముఖ
ఇ త . ఇన య , క
ం దు. భ ష తు ఇ ం సంకల లు మ
ల అ సు . ఈ సకం ముందుంచటం
ఇన య స మ మ గళ మల స యం
ఎన . కృతజతలు. ప ష ంచటం ఏ
త లు ం మ ంచమ ఠకు , రచ తను
డుకుంటు . అందుకు ఇ యటం అవసర .
7
- ఇస క ముర ధ
షయసూ క
ఈ ట ...
క,సం షయము
ం.
తు ద, నవ ద లు
1. వ శకులు ం 5 ట రూ యలు
. .సం
. . . . . .ంచవచు
. . . . . . .!. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
2.
. .ఇం
. . . . . . . . .త. .శకు
. . లు-1
............................ 8
3.
. .ఇం
. . . . . . . . .త. .శకు
. . లు-2
............................ 13
4.
. . . . . . . . . . క. . . మర
. . . .లు
. . .- . . రణులు
..................... 20
5.
. . . . . . . . . . .ం. . .ఉందట
............................. 24
6.
. . . . . లు
. . . . . . .న . . . . ంచడం
. . . . . .కష. . . . .?. . . . . . . . . . . . . . . . 27
7.
. .భ. . .ష. . తు
. . . చూడగల
. . . . . . . . . .?. . .ప. .గల. . . . . ?. . . . . . . . . . . . . 28
8.
. .క. . . . . -క
. . . . .ం. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
9.
. . . . రనల
. . . . . . . . . . .లు. . . .లు. . . . . . . ?. . . . . . . . . . . . . . . . . 32
10.
. . .అ. . . . . . . . . తు
. . . . .దుల
.......................... 33
11. ంక శ ర సుప తం లుగు
. . . .డ. . .ందుకు?
.................................... 35
12. చదు కున నూ
. .మూఢనమ
. . . . . . . . . . . . ందుకుం
. . . . . . . . . . .?. . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
13.
. . . . . . . లు
. . .-. ఆశ
. . . . . .లు
. . -. ఆసు
. . . .లు
................... 43
14.
. . . . . . . బతుకు
. . . . . . . . . .కు. . ల. . .జం
..................... 45
8
15.
. . .అ. . . . మన
. . . . మూలగం
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .?. . . . . . . . . . . . 48
16.
. . . . . . . .-. . .స. . . లు. . .-. . . తు
. . . . .దులు
.................. 50
17. అ ఆ క రం! ఇం
. .ఎగుమతులు!
......................................... 53
18.
. . . . . . . .ఏ. . . . . . . యగలడు!
............................ 56
19.
. . .అయ
. . . . . . . .,.మనుషు
. . . . . . . . . .కు. .శరణం!
................... 72
20. 21వ శ బం ముందు
. . . . .నవ
...................................... 73
21.
. . . . . తు
. . . . దుల
. . . . . . ర. . రంగం
.......................... 79
22.
....ల ....మ . . . . .లకు
. . . దూరం
. . . . . . . . . .ంచం
................. 82
23.
. . . . లలకు
. . . . . హకు
. . . . . లు
. . . . . . . .! . . . ....?
................. 84
24.
. . . . .న. . .లలకు
. . . . .ఎ. . . . . . . . . .?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
25. లలకూ హకు లు ! అమలుప
. .ఎవరు?
......................................... 92
26.
. . .అ. . . . ర. . .అ. . . .ష. . . . .ందం........................ 93
27.
. . .మూఢనమ
. . . . . . . . . . .లు ............................. 96
28. జ కులం : తు దు
. . . మం
. . . . . .రు?
.................................. 98
29.
. . . . . . . . .ద . . ం. . . . . త..ర . . . . . . . కరు
.................. 108
30. ఆంధ సంస తులు తు ద
. .దృ
. . . . .ణం.................................... 109
31. అం ద ను అంతం సు రు !
. .ఆపగల
. . . . . . . .రు. . . . . . ?........................... 114
32. వ శకులు ం తు దులకు
. .అభ
. . . .ంతర
. . . . . . . . . ?............................ 124
33.
. . .పర
. . . . .క. శకు
. . .లు. . .- . . ద
. .ప. . . . .తం
................... 132
34.
. . .ఇ. . . ం. .(అర
. . . . .). . . . . .జ. . . . దం.................... 134
9
35.
. . . . . . . . . . . . .లు.............................. 137
36.
. . . . . . . . . . . ఉజ
. . . .ల . . ఆరంభం
.......................... 139
37.
. . .సగం
. . . . సంస
. . . . .రణ
. . . -. సగం
. . . . . .న. . . . . .సం............... 142
38. పదం నకు -
. . . . . . . . లు
. . . . . . . .ట !
........................... 148
39. ముందు తంత ం - తరు త సంఘ
. .సంస
. . . . .రణ.................................... 155
40. మూఢనమ లకు వ నస జ
. . . . . .ం. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157
41. రత ము ంల న సం ఎందుకు
. . . . . దు ?
...................................... 163
42.
. . . . .ం. . . . . . . . .కు..ల . . . జం
. . . . . . .న . . . . . సం
............ 173
43.
. . . . .స. . . లు
. . . . .న. . . . . . . . . . . .హదం
. . . . . . . . . . ?. . . . . . . . 183
44.
. . . . .న. . . . . . . . . . . .కు. . ల. . అవ
. . . . .ధం................. 190
45. ందు లు మ న సం
. .ఆరం
. . . . . ం. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193
46.
. . .అర
. . . . ం. . . శమం
. . . . . . .ఆ . . . . . . .క. . . . . . రం !?
............. 198
47.
. . .ఏ. . . . .కు. . ల
. . .జం ?
. . . .ఎ . . . . అమలుపరచడం ?
...................... 203
48.
. . .ద. . .తులకు
. . . . . . . .ం. . .క. స . . . . నత
. . . . ం. . . . . . . . . . . . . . . . . 205
49. 'అ య ' శం' , క
. .ఏ. . . . . .స. . . . . '. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208
త తణలు
50.
. . .నవ
. . . . . . .న. . . డు
. . .ఎ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212
51.
. . .ఎం.ఎ
. . . . . .. . . . . . ఇ. . . . . . . . . !
.................... 217
52.
. . .అ
. . . . . . . . . ఎం.ఎ
. . . . . ... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219
53.
. . .ఎం.ఎ
. . . . . .. . . . . . -. అబూ
. . . . . . . . .ఖలు
................... 241
54. హ మ సు " " అనుభ లు - 243
10
. .ఆద
. . . . . లు
....................................
55.
. . .అబ
. . . . .ల. . .ట . .ఏ. . . సత
. . . . ం ?
. . . . .ం. . . . రూ !
.............. 244
56.
. . . . .స. . .త. . . . . . . . .ను. . హత
. . . . . . . . .న. . . రు !
............ 251
57.
. . . . .ందూ
. . . . . . . . .య . . . . . . . . . . .నంద
.................. 253
58.
. . .మూర
. . . . . . . .గులకు
. . . . . . . . . . . . . . . .ం. వసు
. . . .ం. . . ?. . . . . . . . 263
59.
. . . . .తశు
. . . . . . . . . . . . .నంద
......................... 267
60.
. . .21వ
. . . .శ. . . . . . . . . .కుడు
. . . . . .ట. . . . ంగ
................ 272
61. మ హ న
. . . .డ. . . . . . ?
................................. 276
62.
. . .మత
. . . . . .జ. .య . . . . . . . . రం
. . . . .మద................... 280
63.
. . . . . . . . . . . -. . . . . . . . . . .త. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 284
64.
. . . . .స. . . జం
. . . -. అసలు
. . . . . . . .స. . . లు
.................... 287
65.
. . . . . . . . . . . . . . . లు
. . .-.భమలు
........................ 292
66.
. . . . . . . . . . . . షణల
. . . . . . .స. . . .త. . . ధన !
................. 304
67.
. . .ఇదరు
. . . . .న. . .ంద. . . . . .లు
.......................... 311
68.
. . .ఆ. . . .ల. . . . . ల. .కృషమూ
. . . . . . . . (. . . . .). . . . . . . . . . . . . . . . 312
69. అ ఆ ల ల కృషమూ
. . . .చ. . . క !
.................................... 315
70.
. . .టంగుటూ
. . . . . . . . .ప. . . శం
............................ 317
71.
. . .ఆర
. . . . . .ట.................................. 322
72.
. . . . . . . .ద. . . . . . . .సూ. . . . . . ంక
..................... 327
73.
. . .రచ
. . . . . . . .న. జర
. . . . . సు
. . . . ం. . . .మ.................. 328
74.
. . . . కు
. . .ల. . . జర
. . . . . . .ధూ
. . . . . . . . .ఆంజ
. . . . .యులు
............ 330
75.
....ల . . .ణ. . . . . . .యుడు
. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 333
76. సు ఆ చనలకు దు న ఎం. .
........................................... 336
77.
. . . . . .ష. . . . . . యుడు
. . . . . .ఎ......................... 337
11
ను సంగతులు
78.
. . .మనుషులు
. . . . . . . . .మ . . . క. . డ
. . . . . . ?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 344
79.
. . .బం
. . . . రం
. . .త. . . . .రు. . . యడ
. . . . . . . . ?
................. 345
80.
. . . . కృ
. . . . . . . . లు
. . .- . . ంత
. . . . . . లు
.................... 347
81.
. . . . . . కులు
. . . . .-. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 349
82. యమ పపంచం ఎక
. .రు
. . . . . . . . . దు !
................................ 351
83. అ నుషం : అ
. .హ. . . .మ . . . .సు
. .ల. . . . . రణ
.......................... 354
84. ం క ర ?
. .అ. . . . నుష
. . . . . . . ?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 358
85.
. . . . టు
. . .బ. . . . . . . టు. . . . .టు
. . . . . . . రం
. . . . . . గ. . . . . . . . . . . 364
86.
. . . . . . గ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 367
87.
. . .జ. . . . . . .గుమ
. . . . . . . . . . .త ...................... 369
88.
.......ష . . .ం. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 370
89.
. . . . . . . . . షణ
. . . . . .ఎక. . . డు
. . . . . ం ?
.................... 374
90.
. . .ఈ. . . . . . . .ను. . . . . . . లు
......................... 376
91.
. . . . . .య . . . పద
. . . . . . . . . . . గం
. . .-.దు. . . . . . . . .గం.......... 380
92.
. . .నూ
. . . .ట. . . నుం
. . . . .ఐ . . . . . . . . . .కు.................. 383
93.
. . . . . . . . . . . . .ను ?
.............................. 386
94.
. . .ఇ. . . . డు
. . . . సు
. .న .............................. 388
95.
. . .సూదుల
. . . . . . .మందు
. . . . . (ఆకూ
. . . . . .పంక
. . . . . .) . . . . . . . . . . . . . . . . 403
సక ప చ లు
96.
. . . . ను
. . .ము
. . . . ంను
. . . .ఎందుకు
. . . . . . . . దు ?
.................... 408
12
97.
. . . . . .చ. . . . .త. . పపంచం
.............................. 412
98.
. . .". . . . ." .అం
.................................. 414
99.
. . . . . .య. . . . . అం
. . . . . . . .య
........................ 417
100.
. . . . . . . . . .ల. . . .తణ
............................. 420
101.
. . . . . .నరన
. . . . .-. ఒక
. . .ప. . . .లన
........................ 426
102.
.......న . . సమన
. . . . . . యం
............................ 430
అదన లు
103.
........................................... 433
" , నం , రత స ప , లచ న " గు ం న
లు కు అం న మూలం .
(https://paradarsi.wordpress.com/2012/02/01/book_review_a
baddhalaveta/ ప రం గు ంచబ న )
13
వ శకులు ం
5 ట రూ యలు సం ంచవచు !
వ శకులు, ఇం త (అ ం య) మ మలు
న లం నుం వరకూ చర ంశ . నమ కసులు,
భకులు, ఆ కులు శకు ఏ రకు ఒ కుం రు.
బల నతను ఆ రం త వ లు, లు, తలు
ధ ప యల ఆక ం ఆ సు రు. ఇంచు ంచు ర
సర నమ లను న సున మ లు అ రం ల
ప ం ప తం సు .
ప ం రు, సం ం రు, య పద
రు ఇం త శకు , మూఢ
నమ లను,అదు లను బటబయలు సు రు. అ
త టు సు . ఇ వల ను, కం టరను,
ం క మూఢనమ ల డడం షం
క సున . అ మ జ కరణకు సున . ష ం,
ద ం కం ట దు గం యడం
ఎకు ం .
14
ం 10 స లు డు. అందు ంశమం
వ శకులు, ల మ మల గు ం గుటు రటు
యడ .
ఇ వల ం ఒక న సర స ం లువ ం డు.
అ వరుస అ ట ప రం న శకుల గు ం
సం పం , స భ తం లువ ం డు. ఆర .
( లంక స డు) ముందు ట డు.
. .ప ల ం శకుల-మ మల బం లను
బయట డు. నుం ఆ వరకూ పర ం
ఉప డు. ప త లకు గు న
సర తం ప ం డు. ద లను ,
న , ఇ య , ఇంగండు, అ ల ం , అసలు
ష లు డు. అ భ కూ ల ంగ లను
ల లను ప డం ందరు రంగ ష మణ
రు. మ ందరు రు. యూ ల తనను
వ శకుల ం కుడు ప రం సుకు డబు ఆ ంచ
ం అత డు. ం లు చూ
వంచడం,ఇం అ క శకుల నుక ఎ ద సు
డు. వరకు రు త ల యూ ల ఓ
అ నుం ఇంగం రప డు. సవ మత
ప రకులు ఎప క డు ం బ లకు హత తూ
రు.
ం న Faith Healers స స డు
గ క డు.
15
ర అ రు అందుకున ం న అ
అ ష ం ప ధ ం
ల డు. అ తుడు. ఆయన ప ధనలు ఇ డు
కం ట website చూడవచు .
ఆస కర న ఎ ం చూ న వ లు,
ఒ క అంశం న సరళ న, చతు కుల కూ న
వరణ గమ రం.
ఇందు గు ం ం ఏమ చూడం .
మ ల మూడం లనుం వ య డు. ల ,
దురద నద న . ఏ ల లున గం అ ల ల
నయ తుం . ఔషధం మందు ండదు.
పకంప ల శ , మందు ంటుం . స
వలం రు త ంటుం . అయ ం కరణ
16
యవచు న పసుతం ందరు గ డుతు రు.
మూల ర ల క, గల ల
ప ంచు మూలం యక వడ .
ఎ అ ( ర కు గురు )
ఆరం ం ం (Zombie) ము ం డు. ప టను
సం పం అరమ టు ప డం ం కళ. మహ
మ గు ం ందు కుపం , అత
లను మ గంథం వరం బటబయలు డు.
రత శం మ మల గుటును యం ల సున , .
నం గు ం సకం ండడం షం.
అంత య గు ం ం న నం త ళ డు
డునూరు, యంబతూరు నుం ఇం య అ
ఇం షు సప క నడు తు రు.
ష ం భ ష తును బుతు , కం ష ం
నున ఉపదవం అ కడ న కూ అంటుంద డు.
17
కుండ గం, చకం, ఫ , గురు , హ కృష, కర ,
కమండ లు, మంతం, ఓం, , , తంత, గం,
ప వనలు .
ర యులకు య ష లు .
తం మన శం న ఇతర ల రు లు
రు ల . అందుకు ఉ హరణ నంతట అ ,
సూ తుందనడం, హస ము కం ( ందరు
అ తలు కూ ప తం య నము రు).
ష ం, ల నడక, లడం,
దూరశవణ,దూరదృ , ముఖ కవళక బ వ ఎ ం
ప గలగడం, దృ షం, తబ , వ శ , ళ ఆ
ఎక డప ప డం .
పపంచం అంతం
ం న 49 పపంచ అంతం లు
ఆస కర న . ఉ హరణలు, సవ షు ల
అంచ లు అ ఎ ళ ను చూ డు.
( టలు గురు చు ం - టమ ఒక ష ను
గ ట తమరు ం ం మరల మరల
ందులక ) 16వ శ బం ం వ ము
(1503-1566) శ లు అ గంథం (Centuries) డు. ఇ
18
10 లు. ఇందు అ భ ష తు అ డు. ఇప
న రు రు. అతడు ఒకటవ ఎ జ
గు ం ం ఒక జం దు. అతడు 10వ గం
న ప రం 1999 పపంచం అంతం .
ం సూ అం అబ లమయం ఆ
10 ల రచన భకులు ప ల జ
భయ డుతు ర డు.
సం సం , డు కం టరు త డు లు
ప చూ డు. అ ర డను అడం టు ందరు
కథలు అల చూ డు ం .
అద ం లు ఆస కరం న ఎ బ ల
ం . లలు చద . త దండులు చ లల
భ లను .అ నటు లలందరూ
సం హ దు . రు ప ప రు. ఆప
స త దండులు మ లు చం సు .
5 టు లవం
పపంచం ఎక ఎవ స ,అ ం య
(ఇం త) శకులు య రు పర , ఆ డబు
క ంచవచు .
19
ం అడసు: 201 East, Davie Boulevard(S.E. 12th St),
Fort Lauderdale, Florida 33316-1815
ఈ రయం జ ం ండడు.
ముందు కు ను ష వద అ డ డు.
ఏశ న ముందు యపర .
ం తన తదనంతరం ం ధ అ ం య
శకుల య ప ధ సంసకు ల రు. ఇ
అ నయ వద బ నగర ర ం .
web address:
http://www.randi.org
20
Phone:954-467-1112
రనల లు మటు యం
భ కూ లు ఏర ర , భజనల , రనల , ధనల
లు నయం మ , క ంగులను గు మ పపంచ
పం లు సు రు. ం అదం
బూటకమ ం రు డు. అ భ
జనం త ల చుటూ ఆశ డబు వ ంచుకుంటూ
రు.
అ సవ ప రకులు న ప త లు బయట
న సకం .అ అధ పద ఆ ం న సవ
ప రకుడు బ స దలు, ఎ.ఎ.ఎ , ఓర
బ , డబు . . ం పభృతులను ఎండగ న గంథం .
జ ప రం భ ట డబు వసూలు న
సంఘటనలు .ర కమూ జం అ కటమ డు
ఆ ం డు. గనుక అ ంటు డ వ మ జ
జ , న సంగ బయట డు.
ం తన Flim-Flam అ గంథం మ రం ల
లను బయట వ లం ం డు. ఆ శం నుం ఎ
ప ల వ ందరు లను నయం సు ర వదం
ఎ ప సుం చూ డు. గ ద
ప సుంద మ లను బయట డు.
ప య ఔష ల ట త లు లు
క చు కుంటున గు రటు డు. ద లు,
భూ లు, లు, వతల ట అదు ల ర
రహస ం ల ం డు. ఎండగ డు. ను
ఉ డు.
ం సులు అ సులభం వల పడ ర ం
డు. సూ లను అ క ం నటు క ం
ం సులు గు నము ర అ పం అ
అ డు. అందు ందరు ం సులు ల భకు ,
మూఢ నమ ల డ డుతు ర డు.
22
లను గ ంచడం క. మూఢం నమ కం
ండదు. చదు కున రు తం లు యక
ల వల క పడుతు ర డు.
ల ఒక అం అ , యూ , ఇతర
ట ం ం . ందరు లు కూ చు కుంటు రు.
. . దలు వరకు ల ట జరుగుతున
ల ం ఎదు డు.
- సప క, -2000
23
ఇం త శకులు-1
ప అ ధ అ చర గుతున .
యూం (Carl Jung) వం రు య ర
పయత ం రు. . . వం రు డూ
యూ వ (అ ) ప ధనలు ఫ తం సం
ప లు ప రు. య యూ య ప లన
వ జ రు. అ ఇంతవరకూ య రణకు
ప గం ల దు. దూ న న మనుషు ,వసు
కకుం ప తం యడం, మనసు బలం వసు
కదల డం, ద న చర లు యవచు న ందరు
ం రు. పదర నలు రు. ఇ ం శ అ
రు రు. ఇ కు ం న యూ ల ం ల
వంచడం, నుం వసు సృ ంచడం మం
ఆశ ర ప ం . అదం అ ం య శ ల
టుకు డు. . కూ ప లు
ఎ డు. గ ంట ప ధనలు జ డు.
24
న త ఆ రం ప లు ఎ చూ డు.
త యూ వ (అ ) బ
ప లు డు.
ఇంతవరకూ ప , య
ప ధనకు క ంచ దు.
25
క ంచడ క,సమన క ం , అరం
కూ .ఇ ధ ?
దడు ఆ క సం న ప ధనలు ం
న గుతుండ , ప వరకూ న ష లు
అం ల బయట .
26
దడు ం ఉన డు అ తరం లు జ .
(Alpha rhymes)
ఢ ద (Theta) తరం లు వ .
ఈ తరం ల కండుకు పస ం ల రు ండ ,
ఇఇ ప కరం చూపగలుగుతుం . ఇవ ద రం
డడ . మూర గులకు త
సహక ం . ప ప రు వ ంచ
ప కరం న(EEG) రు, ఫ లను ంచ క రు.
సం హ దుల సమ ం ప ప యద మ ందరు
ం రు!
ప రు పరచ న పయ ల గం
ఇంగం ఆర స 1985 ఎ బ యూ వ ఒక
ందం ల రు.
ఎక ఒక అనూహ ప భను చూ న డు
అదం ప వల అనడం ఆన అ ం . ఎక
ప య ప ధనకు లవ దు.
దులు సం ల మ ం
చూ తూ,అ ం "ఆ చ సం లు" దూ న న
వసు ల ప వం చూ య రు. గ
స నం . వలన వసు లు
27
కదల , ం లు వంగ . దు దయ ంత ష
వం ఆ చ తరం ల ం ,అ క రు కు
లబడ దు. రు కు అ త నద దులు
అం అ మూఢ నమ సూ సుం .
ల ణుడు ం న . . అ
ష డూ యూ వ 1930 ఒక
ఖను ం డు. య పద ప ధనలు ,
ల ర ఆ ం పయత ం ఆయన
ప ధనలు డు. అందు క ముక ల వం రులను
ప ం , రుల ఏముం ఎటు అ క అ
అంశం ప ం డు. అ చదరంగం లు కూ
ం డు. లు ఎగర తల, క( మ రుసు)
ఎటుపడ క లు క డు.
1934 ం మూ అ గ త . .
ప ధన శద ల ం డు. ప లకులు తమను
వం ంచుకుంటు ర , సం
తుకుతు ర ,అదం దయ య న నద
అ డు. తన అ . . కు , అతడు
ఆశ ర పడక ,ఇ ం ం మూ అ
బయట టమ డు. త తనకు ప రం
ల సుంద డు.
. . తన ప ధనల న రు ందరు ల
త డు అంచ లు సు , బయట టకుం
నటు ం మూ కను డు. తనం షం రు
అ త డు అంచ లు రు గనుక క ర ద
28
అ డు. త డు అంచ లు సు ర కు ఎ
లుసు? క మ తకు వ అంచ లు చూపడ .
ం మూ అ ం సు ల ఆస కనబర డ
ప రం రు తప , అతను ఖం ం న ప ధన
బయట ట దు? డ యూ వ ల సు
ప ధనలు బ , ఒ కవ మట
తుల ఉ గ లవ వచు న డు. కం ట
ముందు ఒక వ కూ గందర ళపర మల
వలన ఎ హలు ర చూడవచు న డు.
అంత ఆగక, నున మ ను వ ంచడం
అత ఉ లు ర య డు. ందరు ముం ఎ ం
మ నున స ప గలుగు ర డు.
అ షన అ డ ఆ 1987
ల ుణం ప ం , 130 సంవత ల ప ధనల
ఎ ం య రణ జరగ ద స షం రు.
నూ ట యూ వ బ
ల ప ధనలు రు.
ఒక బల ముందు (Guillen) కూ , ఒక మ కప ను
తన మ బలం తన దగరకు ర ం ల పయ ం డు.
దూరం జ న డు మ బలం వం నటు, స పం
వ న డు మ బలం అ ంతకు వ నటు
రు. , వసు ల మ బలం చూ
క దర న అ చూపదల రు. అ ళ
పం ల చుక ల మ బలం గు ం ప ధనలు
రు. ఈ ప ధన అ ంటు సంద ల
29
తమ " " ల తృ సం అనుకూల ఫ లు చూ నటు
బయటప ం .
ం మూ ల థ క
ం రు.
ల ఒక ష ,అంటు ం ం .
ం ముసుగు రవం ఆ ం ల పయత ం
ధనం ం ,వృ ప సకు గు అ రు.
ఫ లు తం శూన ం.
ల చ త
లుత ల అ ం లు ప లన
క ం రు. దూరదృ , దూరశవణం, భ ష తును
ప డం,మ బలం వసు క ంచడం, ద లు,
భూ లు,ఆత లు, నరన , లడం, మ శ
ఇతరుల మనసు ల ఆ చనలు గ ంచడం దుల
రు. ఇ ం అ స ల ర లం నుం
. యూ ఆ కత ట అధ య లు
. ందరు తమ వృతులు తం వద ,అ ప
ఇం తశకుల దృ ం రు. ట దట
1882 ప ధ ం లండ రం ం రు.
ప శకులు, ఆత లు, న లు,
ద లు,భూ లు,మనసు ల మధ సంబం లు ం .
ం కుడు సం
అ ప వ వహ ం డు. అందు 13 మం ఆ క
దులు,ఆరుగురు ప ధకులు ం రు. ప లన అం ఆ
ఆరుగురు త సుండ ఆ క దులు ఒక క
30
త కు రు. 1887 ందరు సుప దులు
సంఘం రు. స ఆ వ , , . . ంస లు
సంఘం ఆస రు. ఆత కు య
రవం ఆ ం ల సంఘం పయ ం ం . వ
తర అంశం కూ ప నం అ రు తల రు.
అ రు, ప టు, దృ లు కనబడడం స
అ ం లు ప లన క ం రు. మనసు ను
గ ంచడం, ప శకుల గు ం దృ ం క ం రు.
అ క శకులు స న న రు న రు. స ఆ వ తన
షు న కు రు నటు కు డు.
ఈ సంఘం ందరు ఆత ల ప ల ం ల లు
జ నటు ఒ కు రు.
31
క ల 1930 నుం . .
ప రం డు. ప ధ ల ల య ప లన
ల గం ల కృ
డు. జర ఆ ల అ ప క రం ం డు.
అంతకు ముందు జర ఆ క ప క ఇంగండు
నుం లువడుతూ ద లు, న ల స అ అం లు
పచు ం ం .
ల అత ంత ప ంశం ప న .ఏ
ఆ రం కుం ఇతరుల మనసు ల ష లు గ ం
ప గలగడం ందు షం.
దూరదృ ం ప ల ంశం ప క ం ం .
వసు లు ఎక డ గ ంచడం,ఇతరుల ల
గు ం లుసు వడం, ఇందుకు ను నఆ
ండక వడం ంద ఆశ ర కర అంశం.
32
మ బలం వసు కద ంచడం, ధ తుల
ప చూప అం రు. ల
కూ తన ప క ం ం .అ వలం మ
, క ల ప తం నందున
ల అంటు రు. ంత రకు య ప ధన
సు , న శకులు కూ యనడం
ల ప కత. ష ం, ఎ ప లు, స ల ప వం
ద న ల క ంచ దు.
1957 ల క అ ష ఏర , క
స లు జరు తూ,ప ధ ఫ లను చ సూ
తున . అవ ధ ల ప కలు
పచు సు .
- సప క. బవ -2001
33
ఇం త శకులు-2
1969 వృ ఏర న అ ను రు
క క అ ష కు అనుబంధ సభ త ం
ప ం రు. హ మ , ల ఖలు
బయలు హ ద, కలలు, నం, టుకు ం
దులను అధ యనం . (Helmet
Schmidt)కృ ఫ తం అ ం యశకుల ప ధనల
త ల, రుల పదతుల ఎల ప క లు
ం రు. 1985 ఇంగం ఆర స
ం ల అధ యనం ఎ బ యూ వ
ఆరం ం ం .సమన య ల ట ప బ
తప దనలు డు. ప ధకులు ందరు
. . .లు సుకున రు. ఇతర ఖల సమంవయం,
ఇ ం ప ధనలు జ న డు ల
సమస ల కు పడక తప డం దు. ఒక వ తన అ ం య
శ ం వ శ ప తం డనుకుం ం. ద
వ దృ అ అ , ం వ అ ప
అ తుం ? అ ం య శ దూ న న వసు ను
కద , అ ం ప మ చూ ంచవ ?
భ ష తును ముం ప గల శ ఎ ప ధనకు గు
రు? ఇ ం పశ లు కు సమస లు ల
తు .
అ ం యశ ం ,శ రం అ అంతరతం మడ గల
అవ శం ం ? ం ప మం మనుషులకు ఎం
ప జన అ తుం గ .అ ం యశ ల
ం ం ంచు వ ?
35
చూ ట క ర లు ఏ ?ఇ ం
సం లు,పశ లు త .స నం వల ఉం .
(మ శ వసు ల కద క)
ల మ శ దూ న న వసు ల ధ
ల ప వం చూ టడం ఒక ప ంశం ప రం ం .
ఇందు ద వసు లు, సూ ప ల ప వం అ
డ బుతు రు. ద వసు ల ప వం అం , బలను
వ తడం, ం లను వంచడం ద న
ఉ హరణలు రు. సూ ం వసు ల ప వం
చూపడం అం లు ఎగ , లు , మ రుసు
లనుకున రు వ టటు యడమన ట.
పద వ అంచ కు రుదం ఎకు వ రు మ శ ఎ
లనుకుం అ వసుంద ప రం రు.
36
ప లు, ం లు వసు వంచడం, తుంచడం,
వం శకులు చూ న ఉదంతం ప ధన జ ం . 160
గంటల ప లనను ఆ కు అ రు.
ధులు సమకూ ం లూ ంగ
యూ వ ప ంచమ రు ఈ ను
(MAC LAB) అం రు. ం షు లు రు రు
కూ ఆ ప ధన రు. తరు తజ న అం
స వ ప క వరం ల ం ం .
ల -ప
ల ట జ సంఘటనలు జ , అ
చ ణ , రణ కుం
ప కలు, , . .ల ప రం ప తం వసున . ఈ
షయం ఠకులకు, కులకు స లు
కం , రసర క సున . అ ం య శకులకు
ం న అదు లు ఆస క గనుక, జనం ఆతుత
చదు రుగనుక, న త ల సున .
అదు లు,మూఢనమ లు, అ ం యశకుల షయ
సం హ దులు, ం సులు చ కలు, స లు అంత
న తను సంత ంచు వడం దు.
పజలు నమ దం రు. ల
తం దు. అ ం య సంఘటన నుక స
వ ంచ సమయం పడుతుం . వరణ
కు ల , జ లం ండవచు . ఒక కథ వ తున
ఇం త శ సంఘటన వలన ప కల సరు ష
రుగుతుం . ప కల అ ం య శకుల రలు నంత
వ క రలు,ప నం టు సు . సం దకులు,
37
రరు, అ ం య శకు నమ డం, ఆస కనబరచడం
వలన ప లు, ప రం అ న త ందు .
అ ప ర ధ ల జ న ం కూ ఆస కనబర
తమ ర ల ఏ డుతు రు. ఈ
ర వలన స లు బ ంటు . ర జం ద
అ ం యశకుల రకు ము ధు లం ద
పచు ంచరు.
అ ం య శకుల పట సం లు
39
1976 అ అ ం య శకుల య ప లనకు ఒక
ణుల సంఘం ఏర ం . (CSICOP) అ
లు రు. క సం ధ ుడు ఇందు
అ కులు ప రు. సుప ద స డు గ , కులు
హ ,ఎ , న , ం ,
డబు. . , , టూ , మ పభృతులు
తు తులు అధ యనం రు.
40
ప సంవత రం సంఘం రు స లు జ అత ంత
ఆధు తనం పపంచం ఎక డ ఏం జరుగుతున వ సూ
అ ం యశకుల అధ యనం సు రు. ఈ ష ల
లు దం సు రు. యూ ల సంఘం రు
సులు ఓ , పసుతం అ అడుగు టకుం
ఇంగం కు ప తమ డు. రు తన ం లు వం శ
జమ రు సు క డు. అ ం య శకులున
అ , యూ ల ఖ లు
డుకుంటున . రసులను ప వ , ల ల లు
బయట ట లు ఉపక ర
న ం . రు కు ఎక లు
లబడ దు. ఉ ం ం ప డం,అదృషవ తు
జ తమ శ నూ, కుం రు మూసు మ
వడం జరుగుతున . కం ప ధనలకు ందరు
లను గు , కలు ల ఎ ం
ఇం త శకులు వ ం . త ల న
సంప యం రత శం క దు. ఇ
లకు, తలకు ప త నశ ం .అ
లను య ప ధనకు గు యనందున
రం టం తున .
ర య మ అ ద
న ంత లం ధ రన డు. ఎంతవరకూ ఆ శ
బయట పడక స ఆయన షు రు రు.
ల రు మ రు సూ ఆయను
డబు ంచమన . రు బయట మ వ వ రం
ప ష ంచుకు డు.
41
మన శం ఏ ను య ప ధనకు గు
లు లు . .నర ంహయ క అ ం
ప ధన య త ంచుకు ,
లబడ దు. లకు ,పభుత ం అండ
నంత లం అ ం య శకులు భకు
వశపరుచుకుంటూ ం .ఇ ళ భూ ,ఇతర
ఇం త శకులు య భమ క ం న
తం,తనకు అ ం మ మలు, శకులు వ ఒ కున
అ ం . అందుకు దర నం గు నయం య
టప సూప ష ఆస టడ
ణం. మ మల లు త ంచగ ఆస
యం త అ అంశం భకులకు య
ంత లం పడుతుం . ఇ అందరు
లకు, ములకు, తలకు అన ం చూచు .
యూం
అ ం య శకుల గు ం గం , యూం లు
వం ంచుకు రు. కుడు మూఢ
నమ లకు వ . యూం నమ ల ట,అత ప వం
వలన కూ అ ం య శకుల ప రం ం .
గ యూం (1875-1961) ం ,ఆ అ ండు
ం లు ప రం ,మూఢ నమ లకు ప కలు
సమకూ డు. యూం , ప ,
ల , వసు సృ ంచ న డు. అ ం య శకుల
షయం యూం ఒక అ గత వ సున టు
అగు ం , ఆధు క యప ప క ం ల
తహతహ డు. . . ప ధనలు తన ం లకు
మదతు చూ డు. , . . ప ధన యప
42
లవకుం . బయట పపంచం జ సంఘటన
వ అనుభూతులు ప ం య యూం తన
Synchronicity ంతం న డు. అ ంతం
ప రం,స అవ కత (Collective Unconscious)
అం లు వ ప ం య డు యూం . యూం
ఆ దం ష ం సులవం ,
ఉ దు. అ వలం నమ కం ఆ రప న .
ణ ధ అం లకు హ రూ , స కతను
క ం పయత ం కూ యూం డు. ఆ అం లు
వంశ రంపర త సంక య కూ యూం న డు.
ంటం ంతం ష యూం తన ల
డు రబ డు. ంటం ంత ప దనలు
రు కు . యూం రు క,
నమ క ప నం. అ యూం , ఆర స వం
ఆస రణం అ ం య శకుల పట నమ కం ం .
వ గతం ం అవ కత, స అవ కత అ నవ
సంపద చూ న యూం ,క నుగతం , వ
ంతం వ , సంక య అత నమ కం. ఆ
అ మకరణం డు. లకు మూలం అ డు.
డు ల యూ వ ల రు లు న .
అక డ తం ఎ య ర సుక ల
కృ సు రు. ఆ క న ం క ప క ల స యం
ధ ప లనలు జరు తు రు. ఇంత వరకూ రణ
ఒక ల ప ధనకూ య ప ణం దు.
ల ను గం ప గ ంచ అవ శం
ల ంచడం దు,ఇ సవ ప . ట, య
ప ధనల ట లు కం న ంచడం
ల ప అ ం . య ప ధనలంటూ
ప కల వ లు పచు ంచడం, మ
ప కు ఫ లు క వడం సర రణ
ం .
44
ల నవ అ వృ హదం నఉ హరణ
ఒక దు
- సప క, -2001
45
క మర లు- రణులు
46
శ ం న డు ందం అంటూ, సృ ం
నవ , లు క ం రు. న
పగ , ఆ వ ంచడ నవ దం చూప
రు క ం రు. నవ ల అ ర న రు
చూ రు. నవ దుల తల రుసుత వ సూ
ఎర మర ల పరంపర డు. (David Ehrenfield-The
Arrogance of Humanism) న భ ష తు ణం
నవ దుల కృ ఏ దంటూ, రు వలం నవ మ
ట ంచుకుంటు ర మ ం డు.
పపం మ ం , న డు ందం ం రును
రు సు ర డు. స న ధ ం
నుకుంటు డ , నవశ మర
పవ సు డ డు. న డు తన హదు లుసుకుం ,
సృజ త కత గం పంచుకుం డ , అ అత తృ
క సుంద డు.
ఆధు కత , నవ దం సమ న
పపంచం ,ముఖ ం యు ,అ ,ఆ ల
మర లు 1950 నుం ఆరంభమ . ఆధు కత
అనంతర లం(Post Modernism) ంటు రు.
47
కులు య ంత పరు మ సూ, క
ప ం ల ఖం ం రు. అందు గం
నవ , క , ం
, (Derrida)లు మర త క రచనలు రు.
న డు సృ ం న ం క సం ధ ం
ంద ,అ సమస లకూ న ప
వ గలడను వడం నవ దం ర టు ప ంద
ఎర డు.
వర ,ప స దృ టు కుం న డు
పవ ంచడం, న ముఖ ం అంటూ, న సం
పకృ శనం య డం చూ డు. వలన
నవ ంద ఎ లు ం వ ం డు.
కం ట సృ సృజ త కత,ఉ గం బ య
క దులు, వ దృ న రూ మర లు రు.
నమ కం కం అ చకత ం వసుంద
దన ర ం నుం వసు వ ంప కఎ ట
తం ం మర లు డు. గు తన
మర ల , న నమ కం,గు కుం ,
లబడద ం డు. సృ దులు కూ అ ం ద
సు రు. నవ దం వ మర లు న ర
48
రచ తఅ ండ ,ఇ ం ష , చ ,
నూ ద న పముఖులు రు.
నవ సమ ంచడం నూ, మర
ప ంచు వడం నూ యూ ,అ ,ఆ లు
శద వ సు . ఇం ఇం ఈ మర లకు
న త వ డం దు. అ ం మర లు య
కూ ఏ మం తప యదు.
ల , డూ , ం , గ , ఇజ
అ , క ,అ గు ం, ర క
ద న రు మర యం , తుబదం
ఎదు రు.
1980 ం ల నుం నవ వ న అప
లగుతూ ం . నవ దం అం ఒక టు 1950-
80 మధ ప రం ం . ఆ ర పసుతం తగుముఖం
ప ం .
49
SZASZ) వం రు వల న మర నవ
మ ప ల ల ట ఉపక ం .
కం ప నవ దులు , ,
మర తటు గ రు. య కస ను
అ గ ం , పదతులను రు క ంచగ రు. ర
ల డు రు వడం దు. ప ధనలు ఎటు
చూ అటు వడం రు కు రు. ర రణ దం సూల
పపంచం న ద , సూ పపంచం ద
ం ం . నవ దులు అందుకు అం క ంచక
తప దుగ .
50
ప క రు ల వలన పకృ భూ స లం
అ , ఆ ల వలన న డు ప ణ ం న
అ న తరు త, నవ దులకు నయం, నమత
తప దు. నవ సమస ల ప న ందం
అం తప ,మ దు.
నవ దం వ న మర ల దృ
కళలు, మ యకతలు, క తల షయం నూ
రు లు సుకు రు. రు కు లబడ శకు
ఆ ంచడం , న న త సూ ఆనం ం
అ కళ సూ ం ం ంచుకుంటు రు. అం క
న దగర నుం చ వరకూ ధ దశల ఉత లు,
కతు లు, పండుగలు సుకుంటు రు. వం బదులు
న ం డు. మర ం ట డు ఓ రు , అనంతరం
బంధు తులకు రట క ం తులు కూ
ం ం ం రు. మతం ఆ సంద ల తు
ప శ ట నవ దులు మధ వ ద , సహ ర
వం కతు లు సు రు.
న ద బల నత మరణ . అ తలచు
భయపడుచున , చుటూ ం లు,త లు
అ రు. అందు గం అమరత ం, శ తత ం, ఆత ,
నరన , కర , ం, నరకం ద న వ .
ఇంచు ంచు అ మ లు మర ఆస సు
మ బల నతల సు .
51
తరు రు గురుంచు వడం ప నమ నచ ప గల .
ఈ షయ సుప ద నవ కుడు ం
చక రచన రు. మరణం పట న డు ఎ ం ర
అవ ం ం చ ం రు. నమ ల మధ ఇ
కష న షయం. అ నవ దులు
నవ ందం న తత . నవ దం , ,
న మర లు . న డు ర క
ప మం క వచు . ళ కు ముందు
న డు న , ళ తరు త న డు కుం
వచు . అ ల నం ప రం అ ట
సంవత లు పడుతుం . త ణ ప దం నవ ఉ దు.
ఈ దృ , న డు ఇసుక మవ డనడం
అంత ఉ తం !
సమ న మర ల ప ం న రచనలు:
52
8. Edward O. Wilson : The Biophilia Hypothesis 1993
- సప క, -1995
53
ం ఉందట
ఒ క వకణం ఒక న సర స ఘంటు వం . ప
వకణం 23 జతల ములుం . ఇందు
న సుకు న ఎ ఎ లుం .ఇ ం న
సర లు 46 సం లమయం న ండ ,
54
ఒ క సం అ క ష లను చూసుం . ఘంటు
ఒక పదం ఒక ఎ ఎ ప వచు . ప వ ండు
జను జంట (అ ) సంక సుం . త దండుల నుం
జంట వసుం . తం ల లు త ల లు లలకు
వ . అ వ ట డు ం ం , రు
జరుగుతుం . డ (మూ ష ) అ రు రు.
మనం అచు గు నటు ర సుం , ం ం జరగడం,
ముద స పడక వడం, అ రం దరడం చూ ం. అ
కల టు రు లు చూ ం. జను క ల మూలం
న లుగు ర య ల ఏ మూ న కలుసూ య
గమ ం .ఇ జ రు ఒ క కణం చూ ఏ
ంటుం అ లుసు ప ధన 1980 ం ల
ద 1990 ం లకు ఒక నప ం . ఈ బృహతర
పధ ం కు అ రు రు.
సు రు 5 ల లు ధ జను క ల మూలం
య ం కు వల ం . అంటు లు
జను క ల వల వడమ కూ గ ం .
ధకశ జను క ల వ వధ దశల ంటుం .
జను క లు తనం . తం నుం వ న కణం
ఊ రంగు ( ) ం చు . త నుం వ న కణం లం
(బూ) రంగు ం చు . అ సం నం కను పల
రంగు అ క త చూ తుం . ఇ క క త అం రు.
అ ఒ క కణం ంటుం . అ ం
వక లను లుసుకుంటు రు. తరు త త,
55
ఎ ల ం డం అ ప రు. శ రం న జబు
క ం జను క ప స ల టువల కూ
జ అవ లు .
ట దట ఏ క ఏ ల ణం ం లుసుకుం
గులను ఎ మలచడమ కుదరదు. ఇ దప .
ం కు కృ సుం .
కణ త( ర ) మం క లను ఎం క ,
శ రం ప శ టడం,అ హం టటు చూడటం
ముఖ ం. ఇ అత ంత జ ల న ప . అ డ జను
ం ం ం ప శ దు రులు ట అ
భ ం ళనలు ందరు బుచు తు రు.
త గర ం ం దశ ప ం , జను క ల
ప రం ఏ డు ఏ మం అ చూడగ ,
ఆ గ కర న డ కనవచు , అ గ కర న సం
కుం యవచు కూ . జను సం ప ధనల వల
వరకు ం ం . ల నుం
వరకూ కథల న ష లు, ప ధనల వల ఒక దశకు
ం . 1996 ఇ ల అ స డు
ప ధ లయం వక ల నుం లను
సృ ం డు. అ మనుషు నూ సృ యవచు గ .
అంత అ ం ప క అ చర జరుగు ం .
ం ప రం త నుం అండం ల ం గత
భదపర , మ క కన ప శ డ రు. అ
ల ం న అండం వక లు రగకుం షక ప
ఆ రు. ఆ తరు త మ వక లు టటు రు.
56
ందరు ల నుం అండం ఉత రు. గత
ప పక దశ రు. త నుం ల ం న వకణం
క ం ప శ దు ను వకణం
పం రు. అ డు వక క ం నటు , ఉత
ద తుం . ఆ దశ అం ల ం ,త దల న
ప శ డ రు. ల న ప య ఇ ం . ఇదం
ష నప .
ఎం ం క, య ప ధన జ న తరు త ం
దశకు రు. ,మ క టకథ ం న
ష లు చూ , అ మన కులు వ దృ ం
స అ ర రు, మం సమ
కూరు తు రు.
- ర, 16 ంబరు,2001
57
లు న ంచడం కష ?
అబ రు లు, లు అక ర దు.
నమ కం,మూఢ సం ం లు. అబ లు .
అ అ ప అబ లు బుతూ తుం ళ కు అ
రప .
రు లు .ఆ లు చూ . ముఖ ం
లలకు జం . లుసు ల స,
ప ంచడం అల టు. త ంచం. ళ కు
పశ లకు స లు ప క, గ ం రు
మూసు మం ం.
లలకు మూఢనమ లు రు తు ం. కమ ణ ట
మ చం సు రు. ఇదం ల
య క , స జం సం త త
క చు జరుగుతున ప . అ లల పట హం.
నమ లు వంశ రపర ం సంక సు . కులు
ర రణ సంబంధం అంత ప ంచు న డు నమ లు
. వరం వ , డుగుపడ , ఉరుములు
రు లు చూ నుక ళ ను, శకులను ం
న రు.
58
మన ఇం ల దడుకు స రం అందుతుం .
ఇ లమ అ గం దు కు అం ,అక డ
డమ ప లన జరుగుతుం . ఆ తరు త ఒక తనం
ఆ రం గల అ గల (AMYGDALA)కు అక డ త న
ఉ లు,భ ం ళనలు జత అ .ఈ
అ గల బ తగ న భయం ండదు!
ఒ లమ నుం సూ అ గలకు ర
ఉ లు, భ లు, నమ లు రపడుతుం .
దడు బ గం మన చ సు స ,
ప ంచు కుం రు మూఢనమ లు రు. యజం
వ లు వ య పభు లు తం పజ
మభ టడం ందు గ . ం క నం వలన
మూఢనమ లు అ గం పపంచమంత ం
అవ దు గం సు రు. యకు గహం
లు ంద అంథ సం అ త ర అ కు ం .
త కళ ంట ళ ,రకం ం నటు అ కల న
భమ త సం ఇం కు ంట ం ం .
కం టరను తం మూఢనమ ల
డ డుతు రు.
59
లలు ందర నము రు. త దండులు ప ణం.
తరు త తులు, ఆ మ ట బ ఉ యులు.
లలకు నమ లు ఎంత త ర వ అంత ందర
కూ . వ కుం ప ప నశ రణ
యడం మూఢనమ లు గ టుకు .
న డు రప న నమ లు ఒక ప న వదల .
ం సు , ం క ణు ,ఉ యు , క
న ల న ప నమ లు అ ష .
తన వృ వరకూ ణ ం న ష ల
ర రణ సంబం లు యపద అమలు యక
ఇ రణం.
లల పట మనం అప రం. యక
సు ం.మన నమ అం ంచడ అప రం.
న క చం యడం కం ర నత మ క
దు.
ల ఆ ంచ ద లల మ వ
గు ం ల ఇక జ స 1989 ఒక చట పకరణ
రూ ం ం ం . ఇ ఇం ప రం .
60
ఆ చనలకు పదును చం య దు.ఇ కష
ధ ం.
- ర, 30 ంబరు,2001
61
భ ష తు చూడగల ? ప గల ?
మనకు రబహ ం న క డమ
డు. రు రూ న పవచ లు, సూకులు
భ ష తును నటు ందరు నము రు. ళ
లు ఎగరడం, భూకం లు వడం, ఇ ఏ త
జ అదం గ మన ళ ప రం రు. గుజ
భూకంపం వ అ క భవ లు కూ ఎంద చ , ం
ముం ంఅ రు రు.
భ ష తు ప మనకు ళ ం . ఇళ ంట
వ ట య ం యమ , ఆడ ళ ను కు
ప డం గమ ంచవచు . లకల రులు ం ,
అందు న షయంచ , అ భ ష తు న
రసులు రు. సం ప రం కుల మన
భ ష తు, గతం అం న ద నము తు రు.
ఇ ధ రూ ల గ , భ ష తును ఆక ం ,
డబు సు పదతులు అ నూ .
భ ష తును ఎ బు రు? ము మ శ
చూడగలుగుతు మం రు. ద కలలు వ
న అ భ ష తు అ సున రు రు.
సంఘటన జ న అనంతరం అ క సంద ల ందరు
ముందుకు వ ము ముం మ ,ఊ ం మ
అనడం సర రణం ం .
62
ప రం ం గం ,ప ణం ,ముందు జరుగనున
చూడగలమ ంత పరం బుతు రు. ఇందు ఒక
ం గం ప ణం సుం మ మ
పయ సుం . అ భ ష తు చూడటం కుదురుతుం . ఇ
ం రు ప దన అ మర కూడదు.
ఇంతవరకూ ధర లు భ ష తు ప డం స షత
ఎక దు. అస షం , ఏద జ న డు అరం
అ అం రు. ఇ బహ ంత ల క సుం . అ
డమ (1503-1566) కూ . ంటం ంతం
ం న ,ప ం నవ మన పపం
అన ంచ దు. అ రత ం అ ంటం ,
ఆచరణ ఫ లు క ం , రణ రు వ .
వ ం లను స ం రు అడం
టు వడం అరం దు. తనను ను ఎప క డు
స దుకుంటూ గుతుంటుం . త అం టు దు. ఈ
షయం స ం రు ఎన లబడరు. అ క
ష లు న డు ఒ ఏ తగలవచు .
63
అంత న స ం జం దు. భ ష తు లుసు ల
ప ంటుం . ఈ ను ర ముందుకువ న,
ల రు అ క రం సు రు. ఇందు
లు, తలు కూ టు సు రు.
లు స కటుకథ ప రం డుతు .
- ర, 27 జనవ ,2002
64
క -క ం
చూ దూ న న వసు లు కదులుతు , బల ద
క , స ల జరుగుతున . ఇ ఎక దు,
డం నమ కం క శం య యూ య
జ ం . కనుక అ త శకులు .
ఇ ం రలు హ తు అ డ డు ఏ మూలనుం
వ స నమ కసులు జృం రు. ప కలు ముందు నుక
చూడకుం ఆకర యం ఇ ం రలు .దూ న
న వసు క ంచ ' న ' అం రు.
వసు దు, మనుషు తం మ తు లు ప తం
రం రు. ఇరు మధ ఎ ం శ సంబంధం కుం
యడం ఎ ధ ం?
అ ష ం ఆం ల
ఒక సంస ల మ బలం ద ప ధనలు జ డు.
కశ ం తు గ ంట నం
65
రు. అందు ఎ డు, ఎ కశ సుం
ంచ కుం జరుగుతుం . , సగటున ఎంత
జరుగుతుం అంచ రు. అందుకు గ
పక సుం . నూ ష ం ట యూ వ
బ ప ధన జ డు. ఇతర లకు ప ధకు
పం ం కూ లు జ డు. అ దూరశ ంత
వరకు యం ణం దు. అ న రు
నము తూ రు. ఇప వరకు ధ స లు దూరశ
జ న ప ధన స ం , స క ం సమ
అ మ స డు ప ం డు. రణ దూరశ
యమ రు వడం దు. దూ న న వసు ల
చూ వసున రు లు, స ధ ర లు
జరుగుతు య కూ లుసున . భూకం ల స ల
పకంప లు, థర తరం లు,సూర ర చర ద న
గమ ం రు.
ట యూ వ జ ల , లు దూరశ
ప ధన క ం మ చూ రు. వ కులు న అ క
అం ల ఆ రపడుతున టు రణ దూరశ రు
నటు రు. నూ ం యూ వ
ఫ ప ధనల వలన కూ య దూరశ
కనబడ దు. అ దూరశ ? దూ న బల న
వసు చూ కద ంచ ? బల ద ఒక సు,ఒక ం
వం వసు లు వలం చూ , మ బలం క ం లం
1*10-4 శ . ఇ స ల . బల ద న ఒక
ం ను చూ క ంచ దడు అదనం 0.25
ఏ శ త . ఈక ంటు సగం గుం కు పస
మ చ రుకుం డు.
66
యూ ల అ ఇ శసుడు ళ టు చూ
ం లను, క లను క ంచడం, ం లను వంచడం,
నుం వసు లను సృ ంచడం దులు ద
సంచలనం సృ ం డు. లు కూ అత
ప ం రు. తనకు ఎ శ ల సున తన యద
యూ ల అ డు. యూ ల న వసు అనుక ం
అ హస ఘవం ఎ యవచు ం అ
ం కుడు చూ డు. యూ ల సులు ఓ ,
అ వడం డు. ఒక ం ను వం లం 150
ఏ శ దడు త . దు దయ ంత
శ ం పస ంప .ఇ ధ ం ద ం .
ఇ ం ప ధనలు చూ రు. సం లు
దూ ను ం వసున , ఆ చ తరం లు పం ం
వసు ప తం యవచ నమ కసులు ం రు.
సం లు స అం . అం
వసు క ంచ . వసు క ంచ , వంచ
శ .అ ం ప లకు ల ంచ దు. అ ం యశ
దూరశ ఆ లు . ఉన ద నమ క .
యం రు కు లబడక అ ం శ ంద
న మనం ఏ అన ం. న ఏ నమ వచు .
- ర,31 ,2002
67
రనల లు లు ?
ఉ ల లకు ళ మం క ,స యడం
ధ లు ర ంచడం మనకు నక .అ ప
ం . అక డ మ ం లకు అ కరు ళ రు.
అందుకు ంతరం ఆ పభుత ఖలు ప దన ,
కరను ంచు వచు . స కరు రకరు కనుక
కరను ర రు. క ప కు అ వ న
ఇం య క . పం నుం 1999 అ వ న
ప కు ను ఎ ఒక కు ళ మ రు.
ఇం అ డు ,అ క
ళ క తప దు. యు అ రుమూల ం
డు. డ ష ం మం పర ల ంత ఈ
కు మం ం . మం వ ం ఈ మం క స
క లు . సట దు. అ ॥ప కు
మూడు సంవత లు ప మసుల లు
చూర డు. అక రు ప కు ను తమ ఒక
ం రు.
యు ఎవ జబు సట ం లం
110 ళ వల ం . అ అ ం ప లు
.ప కు ఇ డు ఇం ష ం
ప య డు. అక డ తన ర , న కు రుడు
రు. ఒక డు అ కు ప తం న కర
ప వం ఇ డు దు. ఇంజ ర వలన కూ నుకంజ ం .
పభుత ఖలు తమ అవస లకు కరను ల నుం
ంచు వచు . త వరణం వ ర సు
సంబం లు కుం ం . అ రు యడం
68
ఎ ? ఆ ప ర ణ సంసలు, ఇ ష ఖ ల ఇతర
పభుత ఖలు అంటు .ప ం తం కర
అవసరం ం . యు క ప కు కు
డబు వ క స క లు కూ కుం కషప
ప వ ం .
- ర, 1 ంబరు,2002
69
అ తు దుల
అ మూఢ నమ ల నూ అగ జ . అత క
సం కులు స లు ధ ల
సు రు. అటువం తక సనస ల సవ
లు, చ లు చక రం సుకుంటూ ధ రన
సు .
అ తు దులు అల సం కు . అ
బ య న ఆయుధం , ం పద . మం
స లు తు సం ల ప సూ త సు రు.
మూఢనమ ల అ స జం ఎదు త
ం . ఎప క డు తు దులు( న దులు) పజలకు
జరుగుతున మతపర న లు, వ శకుల ట కుటలు,
అ ం య శకుల ట లు బటబయలు సూ రు.
అ అ కను త తుకు ంటూ, త
లకు గు అ తూ రు.
70
అ తు దులు, నవ దులు ఒక
ప సు రు. తు దులు ం లూ నుం
షన అ సప క ర సు రు. ర స
సం దకుడు. ఆయన ప . పసుతం బ నగరం
ఇంగ గం లయం ం ం సు రు. ఇంగ ఇం
ఒక మూ యం 1994 రూ ం ం రు. ఇ నూ
ష ం డ ం . ఇంగ స ల
నరు ం రు. కం ట కూ అమ
అం సు రు. సవమత ఇంగ
ఎదు న రు జ లకు జ సు రు. పపంచ పం
ఇంగ పచు ం న గం లు, అను లు క ం
బ గం లయం అమ పయత ం రు. అ
పపంచ పం తు ద, నవ ద పచురణలు కూ
ఒక ట అందు టు ం టు పయ సు రు.
బ ందం భవ లు ంచడం పసుతం రు కృ
సు రు. ఇ న గ దగ ం .అ సంద ం
తు దులు ం అక డ జరుగుతున
తు ద ర క లు ప ం . ంతవరకు అ మనకు
ఉ క .
అ నవ ద, తు ద సం లు ఆ శం ందరు
ణుల ప లన సం లను ఏర ర .
అ ం యశకులు య తం ఒక సంఘం
ం . రు ఆ సంఘటనలు జ న టకు
ప రు. వరం ర ప లు లుసుకుం రు.
అధ ులు రు, ల ఉపసంఘం రు
అ క క ష లు బటబయలు రు. డూ
శ లయం . . ఆధ న మూడు ద ల టు
71
జ న రటు రు. అక డ యప ధనల ట
జ నదం తంతు అ రు.
ష షయ ప లన సం ఇ.డబు. అధ ులు
రు. ం సులు ప ం అందు
లు వ రు. ప కల ష ఫ లు
పక ం న డు, అ వలం దం ర న యమ
ఎ టరకు జ రు. ప కలు అ సు .
ఆ గ రంగం అ య త లు బయట ట ఒక
సంఘం ప సూ న . యం అధ ులు.
అకూ పంక , , ద న ల వలన
,అ యత బయట రు.
ఎ ప ల డవ మనకు అంత పట దు అ
వం ం . ఉపసంఘం అధ ుడు
గుటు అం బయట డు. ఆయను ను కల ఇంటరూ
ను. పజలు తమకు య ఆ శ వసు లపట ఎ ం
భమలు, ఊహల ం వ ం రు.
72
సవ మత ప రకులు, భ నయం మ
ం అ ఆయన ఉ సు డు. ందరు ఆయన
తటు క రు. యూ ల వం
ం కులు రుకు ,ఓ , ం బ కు
హడ , తు రు. అ క రం ల ం
యువకులకు ణ సు రు. ఇం నుం ఎవ న వ
ణ రుకూ . ఆయన ను ఉతర పతు త లు
న ను. రంగం లు సున గు ం సుప ద
రచ త న అ క రచనలు ,
య లను ల ం రు. 80వ ఏట కూ ఆయన ం
కృ సూ, తు దులకు డ డుతు రు. సుప ద
స డు గ ను క ను. ఉతర పతు త లు
న ను. యం ఆయన అ క ష ల మతం ట
సున త డు దనలు బయట డుతు రు. ఆయన
ఉప లు స యం ను. రత తు దులకు,
నవ దులకు తన శు ం లు అంద రు.
న క కల ం, అ రు ంగ త లు
సున వం మ సూ మ కృ
సు రు. ఆయను కూ క ను. ఆయన స లు
తు దులు ప ం . ముఖ ం ఆ ంట ఇ
గమ ం . ఇం కు ఎవ వ మ రు.
73
ంక శ ర సుప తం లుగు డ ందుకు?
ంక శ ర సుప తం సంస తం ం . ల ,
. .ల , కులు ల ల , ఇండ సటు
డుతూ యణం సు రు. సంస తం న భకులు
అ స ల ం. అల టు న భకులు అ
త ం నటు సు రు. ంక శ ర సుప త మ త ం
ప కల ం రు.
సుప తం 1వ కం:
కమ కుచ చూచుక కుంకమ
య రు తుల లత
కమ యత చన కప
జ భవ ంకట లప
వ మ హర వ మూ
తజన య న
ంక శద తవసుప త
13వ కం:
మన ష వర ల కబం
స జగ క ద క ం
వ వృషభు ంతర వ మూ
ంక చలప తవసుప త
లుగు అరం : ల కూ న , న
వ , సమస లకు బంధు న , న
ల స న . పపం కంత ఒక
ల న దయగల డ . ల ండు తుల మధ
75
గ ఇరుకు న . మనసు హ ం అంద న ఆ రం
గల . ంక శ రు , కు సుప తమగు క.
23వ కం:
కందర దర హరసుందర వ మూ
ం కు ంబురుహ కుట ల ల దృ
క ణ ర లగు కర వ
ంక చలప తవసుప తం
- తు , బవ 2001
77
చదు కున నూ
మూఢనమ ందుకుం ?
ందరు మూఢనమ లు మ
గు నము తు రు.
78
మనకు అనుకూల న షయం మనకు టు టు
అ న ట, సం దనకు ఉపక ం దగర, యప లన
పక న , మూఢనమ సు రు. న
ష ల క మూఢనమ లను ఖం ం ,
అవ శ దులు రడం పజల సం
సడలుతున .
మన స లు తం నం .అ
సంప యం అల టు రుగుతు ం.
త దండులు ం న డు దం. బ ఉ యులు
ం స న అ రణ నము రు. స జం
జ య యకులు, రలు, లు, మం
న సు రు. రంద మూఢనమ లు అల టు ,
వంశ రంపర ం వసున .
79
స ంచడం క అ , ఏ ఒక అదు తం జరుగుతున
టుకు ప లక బృందం , అందు ఒక య
ండడం అవసరమ ం అ డు. కుం
క కటు , ఇంద లం బు ంచడం క.
ం సులు ముకు సూ తూ, పక రు జ
ప ంచు రు. గ ం
ణ ం .
రం న వ కులు , సును,
గంను లను ప రం న డు, పజలు
పక రులకు తుం రు. అందు జ య దు లు
ఆశ ం తమ ప సులు సుకుం రు. ఉభయులూ
జ సం యడం, పబ ం గడు వ .
ఇ ం ష త క మూఢనమ ల వరణం
ఏం ?
80
అం లు ఏ వ చూ . ఎంత ప ం సు
అ వ గత అ యం అ ప ణం
క ంచ దు. గు ం నూ ట ,యూం
డం అ గం దు. ఈ షయం గ ంచక
తరచు ం సుల రు ం షయం
గత ప ంచు .ఈ ష మ ణం నుం
చూ ం.
సూ భగవంతం ం సుగ . అ ం వ సత
భకు అత డ న డుగ . ఏమం రు అ
అ కమం అడుగుతుం రు. అ సమస వ న డు
న వ కులు అ ను జ అంత ం నము తుం
ఏ క ఎందుకు గు ంతు డం రు.
81
భగవ ఒక జ . ఆయన భ , యమూ
ఆయన చట ణ తకూ ం క దు. ఇ ఎవ
షయం ప వచు .
జనం న బల నత , ధన త ,
తం , చ ను కటు ర
డుకుంటు రు. చ కు దూరం జరుగుతూ ఎవ ,
ఒక ం అ అ ర సు రు.
కర దం ం .
య పద న ప నుం లలకు ప డం ఒక ఈ
భ టగలదు. ఇ క జర .
82
సమస లు ఎదు న డు ఎ ప ం ,ఎ
ఎదు అ షయం ఇ డు చూ ం. ముందు
ఒక స స ంచ ద చ క యక తప దు.
సత ఖం ం రం మూఢనమ లకు వ కం
అ భమప ద ర . సత గ ,
అను న డ రు రు. ఇదం దు, వలం
రుప ంక శ రు జ న డ రూ రు.
మనం న గ లకు మన కు తూ స
మనసత ం బతుకుతు మ ఆర స ర రు.
అ గ రు నకు అక
ఆ మంటు రు.
ఈ మ ల మధ కల ల పరస రం ళ మ లు
బయటపడుతుండ , అ మ ల సమన య
న మకృష పరమహంస రు. మూఢనమ ల ,
తరతమ తప ందు న చ ను
ఒక . అ గ ంచగ ధ మూఢనమ లను,
టజ త లను బటబయలు యవచు . ఎ
యడం అ దగర గత వ ం .
ష ం యమనం ?
83
అనదు. ర లం రుషులు రు గనుక అ ప ణం
అ యం అం క ంచదు. రు కు లబ
ఒ వడం, కుం తృ ంచడం స ల ణం. తనను ను
దుకుంటూ గడం స మూలం.
ష ం య న అన , తు దులు ఏమ
అడ ?ఎ ప ం ? ఏ రు కు ?ఈ
అం లు కూడ ుణం ం . గు వ ం
య దు. ఆ దృ నవ, తు దులకు సూచనలు
సు ను. ష ం ప రం గ లు, న లు మనుషుల
ప వం చూ .స , ం . ముందు గ ల
నుం ఎ ం ప వం వసుం చూ . ఇంత వరకు
ప ం న బ లుగు శకులు . అందు
నూ య , ం , దు దయ ంతశకులు అ రు.
అ రం ం నూ య ణదశకు నూ య
రణ తుం .
ం నూ య అణు పర ణు ల అ
స పసలం ప సుం .
దు దయ ంత శ ప య వసు .
అ అ చర కు ఉపక ం ర య క రు లకు
సుం .
84
చూ శ కనబడ దు. ఇక ం సూరు నుం వ
లుగు త . ఎ డు ప న లుతురును ప ణం
క ం ? త గర ం ధ ం న తరు త పస ం వరకూ
ప లుగును ష ం క ంచడం దు. లుగుకు ప వం
ం ఆ9 ల లుగు ర ల ?
షు లు ందరు అయ ంత పకంప ల ప వం
ఇంతవరకూ రు దు. ష ం న ల ప వన
ం . భూ స ప న తం నుం లుగు వ
లుగున ర సంవత లు పడుతుం . న దూరం
శ లకు ం ం . కనుక ఈ ర ల ప వం
ప గణ ష ం సు లదు.
ష ం చ లు, గురులు ఊహ త న .
అం ఉ దు. గ ల హ తు అం . అ
వలం నమ లు. గ ల ప వం ంద కం
అం క , త కను న , యు న ,
? అ కను నక ముందున ష ం అం త
గ ? న ష ం గం ల రగ గ .
ఒ సమయం న కవలల ష ప వం నం
ండ అధ యనం ?
ఆ శం న స ప శక లు( ట , అస )
కచుక ల ప వం ష ం ప గణ సు ?
ఎందుక ?
న లు డ . డ . అటువంట డు న ల
ప గు ం , ష ం ఏమంటుం ? ష ం
85
నమ కసులకు ష లను వ ం . ంట నమ లు
వదలు రు. ష ం టు న రం రు
గనుక అ ల కు పయ సుం . అందు
కమబద న ఎదు లు .
అ ం య శకులు( ల )
దూ న న మ మనసు న ఆ చన ప గలగడం
ప అంటు రు. అ న వ , అవతల వ మధ
ఏ సంబంధమూ ండదు.
దూ న న వసు కం చూ ,మ శ
కద ంచడం,ప వం చూప అంటు రు.
ట ప ంచ 19వ శ బం దలు
వరకూ య ప ధనలు జ . ఇంగం
యూ ల ,అ య ప ధనల
ఫ తం ంతవరకూ ఎక ల , అ ం యశకులు
యం రు దు.
అ . . ద డూ యూ వ
ల ఖను ఆరం ం ప ం రు. వరకు
ం మం , తశు ఆయన వద
ప న రు స ం రు. య ప ధనల ట ంగ
క లు చూ రు అ నటు పక ం రు.
యం ప ఫ లు దు. దంపతులు తమ
86
త ను ఒ కు రు. డూ యూ వ ల
ఖను ఎ రు. ట అ ం య శకుల
దు లు ల .
ఇంగం ఆర స అ ం య శకుల గ ,
ధులు సమకూ , ప ధనలు ం డు. అ
రు దు. ఎప క డు పరు ల టు
ల రు ప లు బడుతూ రు. కముక ల
ప గం గ ంక ప లనలు, డ అవతల మ అత
ఆ చనలు ల ప ధన, రకర లు ,
ప రు. ఆశ వదులు క ం ల రు
మనుకుంటు రు.
ం చూ దూ న న వ మనసు ఏముం
లుసు , అవతలవ దడునుం వ ఆ చనలు
పటు . దడు నూ లు ఆ చన,
ఆ దన, ర లు సుకు ప సుం . నూ ను
ఏ న కలు . అం సం లు పం .అ
పం ం రును దు చర ం రు. దడు దు
ర య క చర ప సుం . అవతల వ దడు
వ ప రు ఏ ఒక ధం , ప
ద ం దు. అ ధ ఇంతవరకూ ప ధన
ప రు ప క రు. ఎ పటుకు రనుకుం ం.
అవతలవ దడు వ ఇంప లను ప ఎ
బుతుం . ం అం రు. అ ధ
ప క రు.
87
ంతవరకు ల దు!
ప ఏ తం సవం ట ట నంబరు
లవడం ధ గ . అ ందుకు య క రు?
గుర పం ల ఏ గురం లుసుం ప క వ
రణం ఏ ? ఇ ం పశ లకు ప స నం ప దు.
దూ ను ం వసు లు కద ం ప లు యూ ల
య ,అందు ,బూట ం
బయట రు. ఇందు చూ సూ లు వంచడం కూడ
ం .
దూ ను ం ఒక వసు చూ కద ం లం ఎంత శ
ం అ ప ధనలు రు. అ ం ప
న దడు ఉత న శ ప దకర ఓ
ంటుం . అ కూ ధ ం ద రు ం . బల ద ఒక
సును చూ కద ం లం 100 ఓ శ దడు
ఉత . 0.25 ఏం అదన ఎన ఇందు సగం
గుం పస మ చ డు! ందరు
సం ల మ ం రు. గ స
వసు కద ంచ . చం లను వంచ .
దు దయ ంతం ప సుందన
రు లు రక దు. ఇంతవరకూ కు న శకుల వలన
ప ప యడం ధ ం దు. ఇక ం
మూఢనమ క . అ ంద న సున .
88
- తు , 2001
89
లు - ఆశ లు - ఆసులు
మతం ట పను లు న ం చు డం ధ
ల ంచు ంచు అ మ లకూ న .
రులంద చట స నం చూ న పభుత ం
లు, ర న లకు న ం సున .
అ రులు, యమూరులు, మంతులు, షపతులు,
గవర రు, సంపన జ తలు ధ ర ల ధ
లకు భకులు ప పద ంచడం, ఆ
ఆశ పతులకు టు టు ం .
ఇ వల దతభగ అ ను ద అ
రు. ఆశమం ంబులు ప .
సత టప ఆశమం లుగుహత లు
జ . జమం వద వ ఒడున సుందర
తన ఆసుల దం ం . ము ంల వ రులు
ఆసుల వల న ం పణలు స లచ ల
ఆసుల కల లు లలు.
90
ఆంధప ఎ ఆశ లు ? ఆ ఆశ ల ఎ ం
సులు చ సులు ? ఆశ తలు ఎవరు?
ర ప ? ఈ షయ రు పభుత ం వద
ం ?
ం క య రం ల ముందుకు తున స ,
క రంగం మతం ట నకు న సు రు.
గ ధన వదన మ హ , శ ంగం రను
మర , త గ లు డుతు రు.
రజ , మ అ ఆసులు ప తం
సం ం , అక స జం ద ంచు
వ ం .అ చంద , ంద బహ వ ల
91
డవలు బయటప . మకృషమఠం, మఠం,
అయప ందం, రుప వ నం అ పనులు ఎ రు
బయటపడుతూ వ . రుప గుండు ంచుకుం
టు దం మం ంచు ర ఒకరు
చమత ం రు. ఏ మత న ల తం
త ంసల లు సు రు.
స జంను ర ం సున . ఆ చన
చం ల గ పదతులను త లు ప రం
సున మ ల .స సులు ఎంత ఎకు
స జం అంత సుం . మూఢనమ లకు లయం
స ఆశ లు.
పభుత ం త ణ ఆశమ వ ల సం రం
క ం . ఆశ లకు ఆ పను , ఆ యం పను
న ం లు వ దు. ల నుం ఆశ లకు భదత
క ంచ దు. మ పభు రు .భ ం అ
షయం తప పదర నకు ట దు. ఇప
ఆశ లు, లు ల సంఘ హం . ఇప
అడుకట యక మనం ముందుకు ం.
92
- తు , 2001
93
బతుకు కు ల జం
కు ల జం అం అ మ లను స నం ప గ ంచడం
అ కృష న జ య లు
అం టుకు . అవసర తమకు అనుకూల న
మ ప రం సుకుంటూ, మధ మధ న మ లను
గుడుతూ ఒక సం శం సుం రు. మ వ గతం
అ కు ల జం అ తుం . ఎవ మతం . ఎవ
నమ లు . పభుత ం అంద . కనుక పభుత ం
న రు తమ వ గత నమ లను ప రం యడం ,
ఇతరుల రుదడం , పభుత యం ం ంచడం
కూడదు. అం మ బ ఈడు క కూడద
ంశం.
94
అ మ లు ఒక దు. మ ల ఒ ష
ంచడం దు. డు ఒక డు దు. ఎవ మ కున
డు ఆ మ ప . అ మ లు ఒక అ ఇ
మ లు దు. ఒక మ ఖం సూ, మ క మతం
ం . ందూమ ద ద, నమ లు వ .
ందు ల లు, ష లు వ తక దుకు రు.
ఇ గ పపంచ పం మ ల పరమత షం
న . మ లు ంసను ం ఆచ ం . వరకు
దంకూ అ ం . అ ఒక డంటున ము ంలు
న ళ ను ఒ రు. స లూ అం . అందరు
ఒక అ , మతప రం అరర తం గ .
మన జ య దులు, పద ల న రు
యస క త ట తమను స సూ, ఇతరులను
భ ంప ల పయ సు రు. మతకల లు
జ న డు, సభలు లకపలుకులు వ సు రు.
తశు దు. ఉం శం రులంద ఒ ఎ
అమలు రు.
పం కు ల మతపర న లు ఆ ంచడం ంద
పభుత ం మ కు ల బ ం . న
మ ల రు కూ న ముందూ చూచు మ క త
పయ రు.
కు ల జం బతుకుల మధ టు డుతున .
ఇం ం వ గతం ఏ నమ లు మనకు
అనవసరం. ఎ . . స యం ంశ
సంభూతుడన కలలు కం మనం యగ ం దు.
95
ప ఇం ం , ముఖ మం ఎ . .
పజలకు ధు లు. పజలు గమ రు. ఇక
వ గత నమ లకూ, పభుత ఆచరణకూ యవల
ంటుం . దరూ పభుత ఖరు కుం , టు
రుప సం దగర ప మం మనకు
అనవసరం పజల డబు ప పం తమ భ పపతులను
ప రం యడం కు ల వ కం. ఇతర మ ల
తృ పరచ గురు , మ దు, ల లను
సంద ం , ఎవ రూ నమ రు. షం రగులుతూ
కల లకు సుం .
96
, . .ల మతప రం ఎకు ం . వలన స క త
డుతుం గుపడదు. 5 లు ందు ల
భజన , ఒక ము ంల రన, ఒక స ల
భ లు అ మ లు ఒక నటు దు. ఒ భ
తరచు యడం వలన మత ప రం
అ ంచుకుంటుం మ గు ం నటు దు.
మత ప రం తం ధ ర డ ను వచు .
ల స లు అ సు రు. ఇషం న రు
ం రు. కుం దు. ఆ ం పజలంద
సం, అంద డబు ం న వ వస. అక డ ప శ రం
ంక శ ర సుప తం అరం ఏ ?
సమస ను మూ ప ంచకుం , క
ప జ ల ట మం ంటుం .
మ త ం ం ర ం ఒక అం ందు లు
ఒ కు ? ము ంలు అం క ం ? కు ల సమస
మతపరం చూ ప రం ల ంచదు. ప మతం ట ,
రగ తక ర లు . ట ద ,
ఒ న అ మ లను క యడం ధ ం దు. పభుత
దృ అ మ లు స నం అం , అ స న
దూరం ండట అ గ లు. అ స న కు ల జం
97
అ తుం . మ లు న ంత లం మతకల లు తప .
కనుక మ వ పర న సం అ ,
ప ంచడం కు ల జం అ ంచుకుంటుం .
- తు , ఆగసు 1984
98
అ మన మూలగం ?
అ మన య న రున ఇతర
అ మ శ తస న రు రు. అంత
ఆగకుం , ఏద త అంశం కను న అ
మన న ర లు వ ం రు రు.
స లు గు న , సం రుల
ఓ రం నము ? ఈ శ మం ప రం
సృ అ ంద , అ లలకు లు ల రు.
రు నప మ ప ం రు. అ
రుల సృ రు య క ల ప రు.
, లు, ఖు ఇ మతగం ల ఆ
మతసుల ప లు, లు అ వలం నమ ల
స ం , స లన సుం . ను ప రం
యం మ ప దం.
అ శ లయం స
ఆ ఒక సకం డు. ఆ అ
గంథం అము డు ం . బహ ళ ప రం
వ ం . డు స లు కను న దం
లుసుకు ర ఆయన న ంశం. ఇం ముం ! జనం
ఎగబ రు. అందు ఒక అ స
డం అ పరమ సత అ ంటుంద న ఆ
సులు మం రు. ఇం కూ నమ కం
న . సత , మకృష పరమహంస,
రమణమహ ద న గు ం తు లు ,అ క
స రు. ల రు నల రు
99
అందు స స లు లుసు యప లు
ఒక న మర రు.
ఇ అ తుబద ఆ చన నూ, ం అ
ఉ సంబం ం న నూ రు. ఈ ండూ ఒ
స ండు లనుం చూ య అం రు.
గం ఆధు క ష ం డ ంగ ?
న గం ల ందం చూ ఆధు క
అందు న టు న డు. కనుక ను ప తనం
ఏ ద , నులు తమ వ దృ అ
కను ర ంద ంశం. ఆధు క అణు న సం ఏ
ధం న గంథం న డు.
అ లు, ఖు , బు గు ం బుతున రు రు.
ఇదం గున నమ కసులకు మర రు
నటున .
మ క ప న న అంశం నమ కసులు స ం
ప క డు బ ంటు రు. ఒక
క న ష , త లు ల ం న తరు త
తృ క సుం . రు సవ సుం . అ మం రు?
లు, ఖు , , రచనలు కూ అ సవ ?
వ శ అ ను కూ న . ం సు తన ప ధనకు
ప రం ల ంచన డు ఆ సూ ం డు. హ తు
ప రం ల ం నటు కల వసుందను ం అ పరమసత ం
100
అనడు. ప లనకు, రు డ డు. వ శ కూ
అ ప ధనకు గు యడ ను షత. నమ కసులు
షయం స ం రు.
న గం సుప ద స డు ఇ
అ ప ం డు. ఆయన అ లు బుచు తూ,
ప ధన ఖరు కూ న ప . పభు లు
ఖరు ను భ ంచ క తు . కనుక దు ంటున
అ క సమస లకు ఏం బుతున డమర
వ ంచమ డు. అ పగ ఎం
వ న క, ఖరు శమ గులు అ అ
సూ ం డు. ఇ ంతులకు, ,ఖు నమ కసులకూ
వ సుం .
ఉ హరణకు సూ కం ల అణు లు
ఏర యక సతమత తున . గు ం
మంటుం ?
అ ం (Quarks) లు ఎ ఉ ? ఎల ను
ఏర ? ర న ను ? ఉం ?
లకూ నకూ సంబంధం ఏ ? ఇవ ంటం
ంత క సం లు. స నం
మున ప మ 1980 అ అ డు.
ఆయన చ డు కూ . 14 సంవత
డ దు. నమ కసు వరూ రు ప దు.
క న తరు త ఏ ఒక , , సూ
పటు , అరం న న దనడం ష
అ ం .న రున ంత లం ఇ ం లు గుతూ
101
ం . కులు కు ల తుబదం ఆ చన
సుండ , సవమతం బ ం . ఫ తం ం ?
అంధ రయుగం వ ంద అ డు. ఇ డు
అ ం ర ం . మ అంధ రయుగం కుం
చూచు ల ఆయన చ ం రు.
న రు సు ర ం 4004 ఏళ డు సృ
జ ంద రు. ప రం 15 య సంవత ల చ త
సృ న . సృ రంభ దశనుం భూ కూ నద
న ం . ప రం 5 య ఏళ తం భూ
ర ం . అం 10 య సంవత ల ప మం
తరు త భూ వ ందన ట. ప రం సూర ,
చందులకం ముం భూ ం . సృ అం 6 ల
అ నటు న .ప మం డూ
జరుగుతూ నద న లు డుకూ ఏర డుతూ
య బుతున .
ఖ ళ స డు బ జ ' అం అ నమ '
అ సకం డు. ఆయన ను సమ ంచడం
మతసులకు మం ప నటు ం రు. రు కు
లబడ ష లు స డు ఒక , తుడు
పవ ం ఒక అ స ం రు. ఈ గం కూ
అ కూలంకష ప ం , అందు డ రులు ప ం
రును ండగ డు.
- తు , బవ 1994
102
- స లు - తు దులు
సవ భ , నమ కం పట నవ దులు య
దృక అవలం ం బుతూ రు. తు
.య .ఆ . రచన అందుకు ఉ హరణలు.
ను త ర ను( వ ష 22:7) అ
న సు ండు ల సంవత లు అ దు.
అంత త బంధన ముగుసుం . అ ం
103
ను ధ ల నుం చూసు రు. యూదులు వలం త
బంధన వర ప త తు రు. త బంధన రు
అం క ంచరు. యూదులు, స లు అక డ
డుకుంటు రు.
అ వరణ ప రం త బంధన ప రం
తక ప వనలు, సద లు, థలు
. . .8500 సంవత రం దలు ప వనలు
. యూదుల దృ . 3761 డు సృ
ఆరంభ ం ! ఆ ష ఉష (USHER) దృ . .4004
డు సృ ద ం .
104
తం స లకు ఆ ధ గంథం , యూదులు త
బంధన ప తం అ రు. త బంధన ము ,
ం అ అ ల చ త ండ , జ ,ఎ డ
థలు . క త, ంతన, భ ష తు ఊ హలు
ష లం కం .
సృ దం యం క లవదు,
ందం సత ం అ మూరం పటుబ , స లకూ
నమ కసులకూ ఘరణ కతప దు. అ తన రచన ఈ
చ క డు.
అ సుప ద నవ ఎ య సూ సూ లు
ల ఫ ధం రన యమ , నం వ ంచమ
పభుత ఠ ల ం హకు దంటు రు.
మతపండుగలు సు పభు ల లు
వ మన ఆయన గ సు రు. పభుత ం, మతం రు
ం ల ఎ య వం డుతు రు.
ఆ -అ నవ దులు ఏ సం దక న
లువ ం న గంథం పశ లు ఆశ
లు . సు లను డ , లువకు
105
గు తు లను ర ం డు క ! ఇం మనుషులను
లంటూ చ ద లు ప రం ? లు
ట సు అ అడుగుతు రు. ఈ సృ అం డు
,అ రమ రనలు యడం మ పం క
అంటు రు. వ రణ రమ , వసృ షం
న ? ఇక భకుల ట , లు, త హం ర దులు
తం పరమభకు అ గురు సు రు. దలకు వ
య ంత డబు ఖరు అంత ద గుడులు కటడం
క కూ ప సు రు. కుటుంబ యంతణ ధ లను
వ సుండ కు ల పభు లు ఏం
ఆ ంచు .
స లందరూ స , ను అం క సు , వ ల
ఏ యం దు. చం కు టంత
లు . మూల ప అ అన
ద లూథ ఎదురు డు. ఎవ రు
అనువ ం , డుతు రు. ఎవ నం రు
సు రు. మ మధ ఎవరు అ ప ం న
సంటులు క ద లను టుకు గుడులు క ,
కరడు గటుక న మత రం రు. ఇ డు
థ కు లు, లూథ ను, సంటు, సులు, థ సులు,
ఎ ంజ సులు, ం ఎ ంజ సులు, ంత సులు,
యను, ఆం కను, ం షన సులు, ఆ
సులు, యూ యను ఇం అ క న ఖలు .
అందరూ ఎవ కుంప రు ం , ధులు వసూలు సూ,
మత డులు జరు తూ, పభుత పను లు
న ం ల వం ట న సూ,
నవ బల నతల చక రం సుకుంటు రు.
నవ హకు లు అమలుపరచకుం వం ట
106
అడుపడుతున స తు దులు
ఎదు ంటు రు. కూ తమ న న స లు
అప స ం ల రు. అ 90% వం నమ కం
న ,ఫ డ వ డ
నమ కం రు 30% రట.
భ ష తు ల ను అడం టు , 2 ల
సంవత రం శ ం అంత తుంద స లూ
రు. ఈ లు సమ నుకూలం రుసుం రు.
- తు , ఆగసు 1994
107
అ ఆ క రం!
ఇం ఎగుమతులు!
అ సంయుక ల ఆ క రం
చల ,య చ తున . టుబ
సం దన మనుషుల బల నత ఆ రం , భ ట
తున . ఈ రంగం రత శం నుం ందరు
తమ లను అ అము స
గడు తు రు.
అ సంవత రంన ర లం టు ప ం న
అనంతరం,600 మత ఖలు ఆ క రం న టు
గమ ం ను. ఇందు న, ద ములు, లు
రు. ధ ల నుం అ రుకున ఆ
మతగురు లు ంత దు లు టు , తమ శసుల
ప త గుటు మగు రు. ఇందు
సు రు 75 ఖలు మహతులు, లు, లు,
భ లు, త లు, భ నక వరణం సృ ం తమ
ఆకటు , సు రు. మత చ ట రు
ఆగ లు అ దు. అందు రహస
ర క ల మగ . ంతం ప త
సంఘటనలు బయటప న గుటు జ
లుసున . అ వల న మత సం ల
ఖ, , రహస మూ క హత లు,
ఆత హత లు సుప ద న .
మన ం న ఎగుమ ఆ క ఖలు అ
ంత ప రం ం , అప ల . అందు రజ
108
ఆశమం ఒక . ఆ కతను రంగ ం , డబు
ప తం సం ం , ఒక రు లు, రు,
అ ల రభస న రజ ను ళ న
ఉదంతం ంద పకం ం ంటుం . ఆయన
ఇం వ చ డు.
మ అ సం త రు ,
ం ను, ను ఆక ం ,బహ ళ ప రం ం డు.
ఒక ష ం క లను , అంత య
శ లయం అ రు అ క గ ద ప కం
సు రు. 1970 ం ల 10 ల ల అ కనను
ఆక ం న మ ను ను ణదశ ప డు. తన
మతం ద డు. తన ధనలు సృ ర క
రు. త ల రుకు ళ మ
నం మత న రు వ ం . మ నం
మత న రు వ ం . అద ండ ,మ
ఎగర తన షు లకు నటు డు. ఇ
అసత మంటూ ఆయన షు డు రుకు ళ , 2 ల ల లర
జ మ ంచవల వ ం . రు లుపల 5
ల లరు ం ,ప రం సు , మ
బయటప డు. మ న ద వలన
ప ల లు త య , ం ల న ద ప రం
సుకు రు. అ అబదమ అ కు ల హ మ
సంఘం రు ప ం వరం రు. పసుతం
109
మ తరచు అ ప క ప తం ఖరు ,
పకటనలు గ రు.
హ కృష ప లు:
భ ంత పభు ద ఇం ం ,అ కు
ఎగుమ న కృష తన ఖ ందరు అ కనను
ఆక ం ం . భగవ త ప తగంథం. హ కృష, హ మ
అంటూ మంతపఠనం సంఘం రు స సత ం
ప రం ంచడం వలన ంద ప త ం . త
అ ఆక ంచ దు. రు అ శ లు, ఇతర
బ రంగ ప ల డబు వసూలు సు రు. ఇ
అభ ంతరకరం ప ణ ంచ రువరకూ ం . ందరు
కృష తన ముల వద ఆయు లు .
ఆ కతకు ఆయు లు ఎందుక ంస వ ం .
అ పసుతం సంఖ 3 లకు ంచ దు.
గుండు, వసం, బ రంగ ప ల హ కృష
యణం వలన రు క ఆకరణకు ,
ణదశ న .
ష :
హ మహ 1960 రత శం ఖను
ం రు. ఆయన చ ఆయన 8 సంవత ల కు రు
గురు రు. అత చుటూ కథలు అ రు. అభూత
కల నలు ప రం రు. అ కు పం రు. లుత
ఆక ం న సంఘం 1973 నుం తగుముఖం ప ం .
దురటనల వలన సం డ రు వ ం . మహ
110
మ రపడ , ఖ ఆశమ ం లకు
కుం ంచుక ం .
జ , ల నుం వ న సం లు అ ష
అ క రం సు .
అ ఎప క డు త సం లు త తడం, ంత
లు టుక వడం జ వం ంచడం
సర న ం .
అ అతడు గ 900
మం మూ క ఆత హత లు జ న డు పపంచం
సు ం . స సును అంటూ అతడు భ ంప
అ ం తుకం అంతమ డు.
111
కం టరు ఏ 10 య లర వరకూ రు
ఆ సు రు. ఆ డబు గురు సవంతం
సు డు. 390 మం షు లు అ ఖ
ప సు రు. అ ప ంత వనం సమకూరు మ ,
గం ంత దూరం మ ందరు బయలు
న సంసలు ధ రన సు రు. అ
మత చ ను ములు దు గపరుసు రు.
ఇతరులకు యనంత వర మత చ ను డు ల
, అ మ లు కూ జ , డబు వసూలు
సు . రహస ర క లు సూ అ క
త ంసల లు సు . పభుత ం క ం
సు గూడదంటు ! , అడ య
ం సులు మత చ ట, లకు మందులు
సు కుం నూ, రక క సూ రు. అ
లలకు తం యవ అ వ చర ంశం
అ ం .
ష ం ను, ఏ ంతభవనం
ర యు లు టు , ం అ సవ ఖ
ట లు ఆ ం . అందు ల , తలు ల
పయ నుం లు లు జ రు. వరకు ఎంద
చ , ందరు బయటపడ దు. గత సంవత రం జ న
112
సంఘటన గమ , మతం ట ఎంత రుణం
జరుగుతున చూడవచు . మ ఆయు లు ?
- తు , , ,1995
113
ఏ యగలడు!
తు నం కు ం ంఘటం ఒక
తటసప ం . ఒక తు న చన
యమ ఆ కు రు వ డు. న
మంతతం లు, మహతులు నం చూప , ఆ కు
మబు ,య వ ం .
మ , టం చు దగర సు నం ,
ఏ మం లు చ డు. అ మం లు చదు తూ మ
ళ మధ , అంతకుముం ళ మధ న
పసు టం అర డు. చుటూ గు గూ న రు
మ పసు రడంపట ఆశ ర తుండ
నం తన బు అంతకుముం న
మ బదను చూ డు డు. తరు త
చూ డు లును పసు డు. అ ఎరకుంకుమ
రంగు రుతుం . మ ముందు పసు
114
తరు త కుంకుమ ఎ ం నం వ ం స ,
భకులకు య ర ల నటు ల ం .
ం యభ
భ బ యలకూ ర లం స త సంబంధం ం .
బ ం ల , ం యల త త చర లుచూ
భకులను ఆకటు వడం, భయ టడం కూ చూసు ం.
రళ మ ఎకు వ.
115
గంధం , మం లు చదు తూ,భకుల ఎదుట, తలకు,
టుకుం పగులుతుం . న షయం
యదుగ .
బ య చు మ రసం న త తరు త
మూత . అ డు బ య మం లు చదు తూ
ళ చ , పగులుతుం . బ య చు , కను లవద
పటు లు చు అ . ఇంజ ళ
క న యం ప ంగ టు వ త కను
పం . తరు త నం . పటు చు
యం ట ముక . భకు పటు మ , మం లు
చదు తూ, బ య ళ చ . హ తు
రగులుతుం . బ య ప , ఎర రకం వం దవం
రుతుం . క న యం ర య క రు అ .
మహతు చుటూ ఎ కథలు అలవచు .
దర నం
భ వల ఎకు వ పవ సున . " ను
అవ రమ " సత గడ డు.
దలు ఎ . . వరకూ భకు .
జ య దులు త భ ంచుకుం , మూల రుషు
కూ సం ం .
గు ం లు వ . త త కథలు
ప రం . భకులు ందరు ఆయన , తపటం
తమ ఇళ క సున టు చూ తు రు. ఇ ధ ం?
116
టు శుభం క , ఆర .
ఆమం( ) ముం న మ
యం . 10 ల తరు త మం కడగం .
ఎండ ఆర వసం తు ఏ క ంచదు.
వదలం . మ వసుం . మ
ఆర మ అదృశ మ తుం . భకు ఎం
స ంచవచు .
రు సత భకు ఇం తం మహతు
చ మ యవచు . ప సత మ ,
మం కడగం . రు వణం పరు
ం , బయటకు ఆర టం .
బటలు తగులబడుతు !
మన ల మ , తబ ,ద లు, భూ లు,
లు, హస ఘ లు ఇం ఎ జ ప
సు . ఆ రం పజలను ఏ ం మంత ళ ,
భూత దు లు, మ దు లు ఉండ రు. అ ం
ప త న రవం సూ, రం భయపడుతూ
ండడం , రు ం రం సు రు. ఉన టుం
ం బటలనుం వసుం . ఆరుబయట ఆర న
వ లు అంటు తుం . ఇం ముం ? ఆ సంఘటన
చుటూ కథలు అలు రు. ం ంచమం రు. ళ
117
లు డు టమం రు. ఎవ తబ ం రం రు.
షం వ ఏ బు రు.
ఏసు సు మ మలు
మహతుల టజ ఆక ంచడం ందు ల తు
త దు. అ మ నూ .
స ల ఖలు మ మలను ఖం .మ
తటస ఖ . థ లు, ఎ ంజ
లు,మ ందరు మహతులు యం రు. మ మల
ప వన ం .
118
సవ మ పతులు, ద లు అ డ డు
మ మలు ప రం సుం రు. తు దులు
ం , నం ం బయట రు. సవమత
ప రకులు అత ంత ఆధు తన . . ద నప ర
ధ లు డుతు రు.
మ ండు పక న
స లు . ఇం ఆల లు ముం .
ఆల లు ముం న స లున
ండూ లుగు . అ డు కూ రనలు
ఏసు మ మ ప యకుం న భకులు
నము రు.
ము మహతు
ఉత ర బ ము గు ం . భకులు
గు సంద ం న డు బుడగల తున నూ
క సుం . భకులు ఆ దృశ ం ల ం , నుకలు సమ రు
అదు త దృశ ం చూ మహతు రు. భకుల తలల
మం నూ ను తుడు చ న డు, అ మంచువ
చల రుతుం . ందరు స లు తం ఈ దృశ ం చూ ,
తమ కళ ను నమ క రు.
119
ము గు నూ బుడగలు వసున ట
సవం. తుడు ఒక ం , నూ ం
తగులబడుతుం . అ ం నూ తుడు భకుల
చ మంచు రు ఎ రుతుం ? తు నం
ఈ గు సంద ం , జరుగుతున దం గమ ం డు.
సహజ యు బయటకు వ ట ము గు
ం రు. ఒక టం వ రంతరం
లుగు సుంటుం . పక పవ ం బుడగ
చూ , ప హం వలన అ ఏర డుతు య భకులు
సు రు, బుడగలు సహజ యు క న డు
తుకతుక డుకుతున నూ వ క సున .
కలుసున ందున, అ కలు త కూ ఆ వ మ
ంటున . అందు చల ంటుం . అ
తుడు మహతు.
సం న
లు అం చూ స జం కనుక,
అ నప సం నం రుకుంటుం . ఎ ళ కూ సం నం
కలుగక ద ప లు ంచు బదులు ల దగరకు
రు. మూఢనమ లకు ఇ క ద దర నం
నటు రు. ం లకు కు రు.
ల రవ లలు డ ర ఆంధ నమ కం
ం .ఇ ం ఇతర కూ . మం
ఇ జం అ నము రు. ంత లం సం నం
గర గు అర జలు లలు నటు బు రు.
120
ఒక ల రవ గు అం టు , సం న
క సు డ ర తు నం డు. డబు
సమ ంచు , తనకు సం న క ంచమ
డుకు డు. ంట తు ర ను సు డు. రు
నదం న అనంతరం పంచ హ త
య ం , క మధ , మంత పఠనం , తను
క డు. అంతకు ముందు య త కతు డు.
తరు త గర గు ఆ ను ంగ జ యమ అంద
మ డు. క ఏ దులుతుండ ఆ ఒక
ట గ ం . తల ప ం . ంగం కూ
ప ం . తలు ట బయట న ఆ భర,
తు నం తలు రు. గడ లకు
సం న ఎ క ం వలన అర ం .
మ ష స ం ను అంధశద
రూ లన సమ బటబయలు ం .
ఎ రూ !
ట జరుగుతున ఆ క రం రంతరం
న గుతున . జ కరణ క ంత ంటున .
ల తరచు ధు లు, గులు, లు, తలు
ఎక నుం వ న ప లు రు. అ ంత
చూ , అదు తం ం నుకలు సమ రు. టు టు
మ తర డ డు. ఇదం వం
టజ టుబ ర . అ ం సం దనకు
ల -డబు , ఆ ఎ వ ంద అ రు రు.
మతం క ప తనం అ ం .
121
ఇం త శకులు య టన
యం , ఒక త నటు చూ ,
యం అందు ర డు డు. మం లు
చదు తుం డు. నుం మంటలు వడం అ ఒక
వశ జనం భ రు.
మ క ంగ డు తన వ మ మ చూప
ం రు ం ఈధ , యం హముక గల
త డు. యం హ ముక తగులు
ఈధ కు అంటు మంటలు క .
అంత శ న దన ట.
ఇం క ప త వం ం వం రు క సుంటుం .
ఆయన యజం సుండ , వం రు క ంచడం వలన
భకులు ంగపడ రు. ఏ లు మ ,
హం ష వం రు . బదులు సబు
చు . అ న తరు త ఆర . యజగుండం వద
మట ప న డు భకులు భూ
చలు రు. అ డు గడ న వ మం క సుం .
ల సం నం
122
లలు ట న క బల నత ంటుం . ఎ
స సం నం ం . ఆ బల నతను ఆస సు
ఇరుగు రుగు రు సల లు బుతుం రు. కు బడులు
సుం రు. గుడులకు పం సుం రు, అంత
ఆగక, లకు, తలకు ప చయం సుం రు. సం నం
క మ లు అ క లు రు. ధ
ధ రూ లు బడ రు. ందరు ఇళ ష ఏ
జలు, వ లు, య లు, కతు లు రు. ఆ ధం
ఖరు ఆ న రు రు. అ సం న ఆశ
తఏప సుం . ఎంతకూ తమ ఖర
అనుకుం , సున పనులకూ, సం న సంబంధం
ద గ ంచరు.
ఒక సం న ప త య ం ,క
అందు ం ,క న డు త , సం న
కలుగుతుంద , కుం ద బు డు. తు
నం లప లు ఈ చూ డు.
సం ఎ ం ర రణ సంబంధం ద స షం
డు.
123
రకం ంకర ం
ల అ డ డు భత దృ లు చూ ం. టు
రబూసు , కుం , సలు, రు లు ధ ం న
భకుడు, ం కుడు, ఫ రు ం ం రు తమ
శ ర టుకుం రు. ందరు క తు ,
ళ సు రకమయం రు. అ చూ భకులు
నుకలు సమ రు.
శ రం ద తుల వకం
. యం స స వకం క ముం .
ఎక డ , అక డ క న నటు న రక
రలు వ నటు క సుం . జనం న తరు త
త బట తు యవచు . మ క రు ద
శ రం న అ యం స వకం . యం
క ముం శ రం , ఎర
మరకలు వ . భకులు చం న తరు త
త గుడ తు . తను అమ రను
సంతృ పర వంక ర దు నడం మ భ దర న
సంఘట . ర వ వరకూ గత కలు
చ డు వసుం బ తగలదు. ర వర ము
అ త న ట చర ం టుతుం . ఇ సు న
నకభకులు చూ ద ం టటు మం లు ఉచ సూ,
భయంకర శ లు సుం రు.
ం కుల అ ప
ం క ద ంత , భ నకం ంటుం . ం క
గం ం ల గు ం . ం క ద
124
బహ ళ ప రం ందక , అక డక ఆచరణ
ం , ం కులు అ క తచర లు సుం రు.
భత భ దర న ప లు నవచు .
ఒక హ త
రంప ం అందు యం
కలు రు. భకుల ఒక ళ
మ ం రు. ళ గు డు , రంప టు వదులు రు.
రు తగల యం వలన మంటలు .
అ డు ం కుడు ఏ మం లు ఉచ డు. భకులు
అదం మ మ క రు.
ప రం వం
125
కథ ప రం ం . షు హనం గరుడప ండడం
ణకథనం ,ఆ లయం షు లయం వడం ఒక
రణం ం రు. ఏ ండు ప ులు ళ తప కుం
త మూ వడం సవం. ఏ తం? తు
నం ను భకులు అ రు. తు దులు ర రణ
అ షణ ం రు. నం త ప లన న
అంశం. ండు గదలను పటు ఆ రం
నలమందు క రు. అ నలమందుకు(ఓ యం)
అల టుప న ండు ప ులు వడం ఆరం ం ,
అల టు సుకు . అల టు అ న తరు త ప ు
వ తప స వసు .
126
ం కులు తు మ మ చూ రులు ఎ .
మ ను ఎ ప శుభం రు ర
వణం ముంచు రు. త వసం రు ,
ం వ క సుం . అలూ యం గ చు
భకు ఇ రు. ఏ గత నం యమం రు.
గ ం తు పటు మం రు. ప
ర య క రు వలన ం ల ం చూ ,
భూ వం డ క సుం . అ కళ కు అదుకుం రు.
ం కులు, ం కులు
గడ ర( ) గులకు
ఆ ంచమ రు. ప
అ జలం క నందున పసు పచ .అ
చూ ం , జబు త ంద , పథ ం రు. యం, వ కు
ం త లకు అ జ భ ంప యడం
ర లం వసున .
స గులు:
శ స వస అ ర ర ం .
ఇం ముం ? భకులు ఆ సులకు ల వ రు.
గు , ,మూగ డు. ఆ షయం ఆయన ం
ఆస ం .
128
స ప ంచడం క చూ న భకులు, చుటూ
భజనలు రు. 24 గంటల అనంతరం స చూ రు.
ఆశ ర న భకులు రు కు కు రు. శ
ను రుగులు ంటు . ఆయన చ డు.
ఏం జ ం ? మహతు ఏ ం ?
తు నం భకులకు వ ం రు. ం య
స అ ల రం ల ణ యు
వసుంటుం . అందువలన 24 గంటలు ండగలరు. ం
న శ తం ప కం ఆ జ వ టు
ఏ టు రు. అ ఎందుకు చ డు?
బయటకు వ ఏ టు య దు. వ నందున
శ చ డు.
ల అ అతడు కూ వస అ న
రు పక ం డు. హ ంచ క డు.
ల నడక:
ఇసుక లనంత జనం. ల న నడు ర
ఆ ఆ ప రం అ ం . లుపల ంత ల
గుండం ఏర ర రు. చుటూ జనం రు. ఇంత
ఎక నుం ఆస రుకు రు. ంత ల
క లు గుండం . ఆతుత జనం చూసు రు.
ర ం తమ రు ముల క ల ద
నడ పత ం రూ ం ర అనుకు రు. అం లప
కూ ంత లు యన ట.
129
గబగ కండ లు కుం అ గుండం
8 అడుగులు నడ రు. కళ మూ
జ ం . అదు తం అనుకు రు.
క ల బూ ద ంటుం . అ ంట
వ కుం ఆపగలుతుం . అ ం ల ఏ
లు న లు లదు. ఎకు వ ం లుతుం .
కులు, స ంకులు, లు కుం గత
ప . త రు ఆ వసుం . అందు
ంట లదు. అ తకు తగలకుం
ఛూచు .ఏ కూ హ తల ద,
ఇనుపక ల ద నడవ డు.
తు దుల వరణ పస ం .
ం డు:
టక ల ం . పక లనుం
కూ తం పతం లు జనం వసు రు. కమబదం
య కూ వ ం . ఆ యం
తున . ప కల ళ , . . ళ ప
130
మ మ చూ తు రు. ఈ ఏం జరుగుతుం న
జనం ఎదురుచూసు రు. న జ ఆదు
ందరు మం ళ అం సు రు.
టల అనంతరం అర కరూ రం టు ,
మం లు చదు తూ ం రు. చూసుండ మండుతున
కరూ సుకు రు.
ఇంత తు నం వ డు. నూ వ
యగలన కరూ ర ముద ం ,
సుకు డు.
సుమ మలు:
సు ర కూటములు జరుగు య ప రం ప తం
ం . రుమూల ల నుం స లు సం శం
న రుకు రు.
రనలు న అనంతరం ఇం షు ఉప సం ం .
లుగు అనువ ం ఒక సరు బుతు డు.
తు పటు ళ కూరు న భకులు శద
ఆల సు రు.
ఒక ర వచు గ .అ క,
వలం కూ లు అమ ం
132
ఎందుకు నటు? అ రహస ం. సుకు
ర గల శ దు. ఆయన ను న ం క ద కు
పద ం , ఆక ం డు. ఎ గ?
ద కూ ల న కూ లు అమ డు. న
కూ అంచు ద కూ ం టటు ఏర రు రు. న
కూ జ క ంచదు. దకూ రు.
తరు త న కూ న , తల ందులు న కూ
ద కూ అతుకు తుం . తరు త న కూ
మూత దకూ మూత ,అందు ముందు న
ర పంచు రు. ఈ కు యక, భకులు అదు తం
రు.
నకం
ప వ డు కూ 12 గంటలకు దర నం ర
భకులు రు. దర రం వ న రు నుకలు సమ ం ,
రనలు సు రు.
వల న సమ దు. ఒక షు డు వ
డు కు నకం వ ం . అమ దర నం
ఆయన టు తరులకు తం చూ గ ంక ర
పక ం రు.
133
ం రు. ల వసం ఎర దముదలు
అక భకులం క చూ రు.
భకుల ఒక సం హ ష తు
నం కు రు. ఆయన షయ వరణ రు.
టు కుం ఆపగల ?
134
ఏ మం లు చ రు. సంస తం
న ఆ మం లకు అరం యక భకులు దం లు
టుకుంటు రు. మ చూడమ క కు గ రు.
ఈ చూ న క టు వడం ద డు. మ
చూ రు. త కు శబం అంద దు.
తు నం వ నూ చూ న రు.
అం ం రు. ండు తు ఎ న
నం , చూసుండ , ండు చంకల నుం ండు
మ యలు ందపడడం భకులు చూ రు. చంక
మ యలు రు లు ండ చు గ
రకప హం ఆ ఆ నటు అ తుం . తు
వలన గుటు బయటప ం కుం టు టు
ర !
శ రం ఉ గత మహతు:
135
ఉ గత చూడమ రు. మూలు న . న
తరు త మ చూడమ రు. ఈ 104 ల ఒడలు
మం తున . అ చ ంచ దు. ఇంత
ఏంజ ం య భకులు మహతుకు అబు రప
దం లు రు మూసుకు రు.
గు లు తగులబడుతు !
లం రుమూల మం ం రం ఒక డు
టమ హ ం న టుం ఒక గు శ మంటలు ల .
మగ ళ ం కూ రు. మంటలు చూ న ఆడ ళ
గుం లు దుకు రు. కషప ళ ఆ రు.
మరు డు ఇం గు అ మంటలు .ఈ ర
,ఆ పం త ంద రు. జనం
రుగూళ నుం వ చూ , ంతకథలు అ రు.
కప కల కూ రవ ం .
136
తు దులకు షయం , ప ంచదల రు.
నం అ ం క తు ంట టు ఆ రు
రు. జనం న కథలు ఆల ం రు.
ఏం జ ం ?ప ంచ న ంశం
" కం పం ం . అ చూడ క త
గహం క రు టుకుంటున . పభు ఆగ డు. పం
టు "అ సవ ద సు డు. త
గహం క ళ డుతుంద ర ప కల వ ం . భకజనం
తం పతం లు వ అదు ల ం , నుకలు
సమ ం రు. రనలు రు. ంచమ డుకు రు.
ఒక క రు టుకున గహం మరు డు ఆ ం .
ఈ వ న నుక వ ర ం తం ద
క ం డు.
137
ం కుడు ం (అ ) ర వ డు.
గ ప న డు. ద రు. జం క రు
రుసుం , ప లనకు ఆటంకం ఏ ట రు. అ స
ఒ దు. భకుల ప ంచకూడద రు.
తు దులు ం ం వరం అ రు. గ
తరు త ప ం న ం క ం , ఏం జ ం
యప డు.
త గహం డ ప గం ం . తల న
రంధం ళ రు. తల ముసుగు క రు. గహం
ండు కళ కూ నం , ళ న డు నం
ల ం రు. న న రు టు టు బయటకు
వ ం . త ఏడుసున టు ప రం ,భకుల వద
నుకలు క ం రు.
గ లను త రు మనుషు . ం
మనుషు . గ లను ళ , మ లు ఆడుకు
తవర .
వచు !( తకూ !)
138
యవ ల డ రు ల , కర ల
ఏ మం లు బుతూ భకులకు భూ సు డు. అ
కళ కు అదు , సటన టు టుకుంటు రు.
అంతమం భకులకు హ తు భూ ఎ
వ గ డు? తులు అటూఇటూ , తరు త భకులకు
భూ న మహతును డుతు రు.
ఒక సం హ అను నం క ం . నం అ
ం క తు అ రు. ఆయన ంట తులు
అటూఇటూ డు. సం హ ఆశ ర ,
ఎ ధ ం అ అ డు. నం వ ం డు.
భూ ండను చూ డు లు టన లు మధ టు .
అ ం కూ , నమ రం టవచు . కర లనం యడం
అల టు సు వచు . తరు త అటూఇటూ .
ళ మధ న భూ ండను అర ,
ం ం భకులకు పం . లు ప ప రం
కుం , సృ దు. దగరకు వ భకులు అను నం
ప ంచ రు ? అందువలన కు లు,
లు భకులకు అదు లు క .
సు సనవ భూ గం ళ క ండలు
అ టుకుం ప యవచు . దలు
నంద వరకూ ఏ ం . గడ అబ ం
రు కూ చంక నుం ఒక
అమ ,అందు నుం భూ వల నంత ం డు.
- తు , ,ఏ , , 1996
139
అయ , మనుషు కు శరణం!
ఈ న ల తం కుం లుగుతున ? అ
తు దులను ంత లం ం న సమస అ ం .
ప ధన జర ల రు రళ వ పయత ం రు. ఇ
తు దులను ఆ ండ కుం సులు
అట ంచట క 1980 కూ రు.
140
వ స యంతం ఆరున రకు ఒక త ం ల
కరూ ం డు. ండు తుల ఆ తను
ఎ మూడు ప లు శబ మల ండ చూ
ం రు. ఇ ఇ ళ భకులు క న మకర
ం సున వ వ రం.
ఈ వ నం ధుల దు గం షయ
దులున . 1965 342 మం వ నం బ ం
ఉండ , 1986 1234 మం అ రు. ఈ మ లు
కూ అ చకత ం కూ నవ రణ జ న
నూ రు సభు డు ॥ .ఆ . కృషమూ యపర రు.
ఈ బం మం లకు రు.50, వందరూ యలు
త సు రు. బంధనలు ఏర రచ దు. అ
లయ ండవం సున ద , భకు న బం
అము కుంటు ర దులున .
141
- తు , 1987
142
21వ శ బం ముందు నవ
.
143
ఉంటుం . మతం ప లను అం టు , అ
ప ంచ లు వ , అ కం టుతుం . కనుక
మతం యమం రు కు లబ ల , కుం
తృ క ం ల అరం. నవ దం త అందుకు
దపడగలదు.
వ ,స ఉన సంబం లను దృ టు
నవ దం లువలనూ, ప లనూ
రూ ం సుం . రు లు అవసర ను డదు.
మతం వ సం ట శ త లువలనూ, ప లనూ
బలవంతం మనుషుల రుదుతుం . మతసులు
రు దపడరు.
నవ దం మనుషులను ఐక ం సుం .
సహక ంప సుం . చ కు లువ సుం . మతం
మనుషులను భ సుం . లను ంచుతుం . ంసను
త సుం . ఇ చ త సత ం. ఈ దృ మన శం
నవ దం ఎ ప ణ ం ం అడువ న
శకు ప ం.
144
సలు క ం రు. ళ ను భ ం , తులకు
ళ , న ళ అ రు. ఈ
ధం ద లం తవరం శం న లను
భ ం ం . యులు ఇందుకు ఎదురు రు. అప
కులవ వస డున ంత స షం క హ ణ, య
భజన తం స షం ఉన . ఒక ధం లకు
వ కం , అం తవ లకు న ం , యులు
ఉప షతులను త ం రం రు.
లకు న త ఇవ క తప దు. అ రు ల ,
ప ల రు. మ సంస ం ల రం
దప అం క ం ముందుకు రు. కనుక
మన శం మత- నవ ద చర కు ద న తను
గు ంచక తప దు. ద లం సహజ స వ లకు
దర లున . ఆ లు కుల
తం తనం సమ . కనుక ద లం
త త న నవ గ తుం నందున
మ అ ఏ డూ బలపడ క ం . ద లం
తవ లు తమ ము కల ంచు ళకు
ఆ ం రు. ము సృ ం న ళను శ వంతం
అ ల న పయ ల ఇందుడూ,వరుణుడు,
అ రుదుడు, ప ప , ం న భషం ందుతూ వడం
ఈ తవ ల ల త . కుక ను చం లం
నటు . నవతను చం లం వం రు
అడం టు . ద లం ఇ జ ం . ,
వం ఆ చ పరులు కం ప చం మ
ం రు. దప లువ అ ం . ప ణం అం
ప ంచ లు . ఆ రర త న . అ
ఆయు పటు. మన సంస , లువల న లం ఆ
145
ధం ష త దులు ప . తరు త ం న
మత ఖలూ, వ న సంస రణలూ, అ ఈ అ క
ప అడం టుకు టు న . న కం మన
నుకబ నత ప కలు ద లం జ ం .
నవతకు అక రుగుప ం . ఆ తరు త ప లు
ఎ వ ప ం.
రత శం న లం జవలు బదులు
ఉ లకు అనుస ం నట , శం కం ముందుకు
ద ఒక వన ఉన . ఉ లకుడు
ప ంచమ డు. జవలు డు నమ మ డు.
ఉప షతులు ల అనంతరం వ న . నత ం
చ సుం . షు రు సు ర ం ఐదు వందల సంవత ర
ంతం అ నటు ప వచు . ఉప షతుల
అక డక త ఆ చనకు ం ప న ల లు
క . , ఉప షతులను ల స నం
అందరూ క ంచటం దు, ద నందుడు స షం
క ం రు.
రత శం పపథమం నవ దృక సష న
ఆ చన ం కులనవచు . యత అ
కూ అం రు. ఈ ఆ చ సవం ఖం సూ ర య
మ లూ, ంత పరులూ ట ప వన రు.
సర దర న సంగహం, సర ంత ర సంగహం, ప ధ
చం దయం ద న యత ప వనలు .
యత దృ న లందరూ స నం.
ఉండ వం అక ర దు. యజ దులను వం
ఖం ం రు. ఐ తవరం ఈ ప రం
146
యకుం మటు వరకూ ద దు. కనుక
నవ ద అక ఆ ం .
147
న .మ రతం వ శమ ధ లు
తుక కు ల చు తగులు అలుకు . ఎక
దురుమదురు తప కులవ వసను వ ం న సూచనలు
.ప అంటగ కులవ వసను
సమ ం నందువలన నవ లువలు
మృగ . ఆ తరు త, అంతకుముందూకూ
వ న ధర లూ, సం తలూ, శుక రం, ద నవ
భగవంతు ట కులవ వసను, లను కటు టం
ం . లు అర సం కూ ట జం,
ము ం న లను న .
కు ంతర లు దం అ రు. కుల కటు టను
న ,వ ం న ంచ ఎ ఆం లు
రు. తం ద వ వస బలప ందరు
అగకు లు నూ,మ ందరు చకు లు నూ వ కరణ
ం రు. ఛం లులూ, అంట రు అ ఒక ప క న
కులం కూ మతం నుం టు ం . మనం ఈ డు
ఊ లుపల చూసున హ జనుల రు మన న
ధర ల, ప తగం ల అగవ ల సృ అ
మర కూడదు. కులు, మనులు తమ ప
సలకు స ంచకుం , సంత పశు లవ మనుషు
అ న , అంతకం చం తకు వ
కు ల ,అంట చూ ం స
శ తం రు. అక నవ దం అడుగం ం .
మధ యు ల మ నవత ం ల అ క
మం సంస రలు ఫల పయత ం రు. బస డు కు
ఖం ం డు. క , న , తు ం, న , ఏ ,
149
ధ నంద, చర , తన ద న రం మ మల
నుం భ పపతుల టలు డుతూ జ కరణ పదతులు
అవలం ం నప తు తుకు న కు
క ంచ క రు. చు తగులను ల ంచ క రు.
షు లకులూ, యూ ల రూ ఇం వ న
తరు త స ల ప వం ం ం .ఈమ
తు లూ, ద రూ .అ ప
ఆకరణ ఉంటుం . అ ం అవ శం రత శం
క ం ం . సవ ద లు తకు వ కు ల , ముఖ ం
అంట ఆక ం అప తం మతం రు.
త మం అటు ము ములూ, ఇటు స లు కూ
కు ట క కమం కు లను ం రు. ందూ
ఆ లను క ం రు. అందువలన డు
ందు కు లు ము ము నూ, స నూ
క సు . న ల చు తగులు మతపరం వ
ం .
ం లూ య (1809-31) కలక
ందూ క ర ఉంటూ మతసంప లూ,
దు ల ం యువకులను త ం ,
తు ప ం డు. బహ శ అతడు ఎకు వ లం
బ ఉ ంత ప వం క ం - ందూ
అత ఉ గం ం న సంవత కల
చ రు. ఆ ధం ం రంభ న నవ దం
19వ శ బం ఆ ం .మ ష
పం తర , రం ం న తు దం కూడ
మతప వం ముందు లువ క ం .
20వ శ బం ద మం ఉ న వ వ ం .
అర ం , ల , ం వం తు ఈ ఉద మం
పజలను షు వ కం తన వంతులను ం .
పపథమం మ జ ల
సుకవ రు.అందువలన మతం మం తక
పయం ం రు. ఒక ,మ క భగవ త,
ఖు పటుకున ం , ఈశ అ ం అంటూ రనలు
అటు ందు లు , ఇటు ము ములు
ఒ దు. అంట తనం ం న ఉద
జ లు డ డ దు. ం అగవ ల ందు ను
చూ న అం ద దం ఒక అంట శరణ ం
అ రు. మతం అంట త ట ద
మ క రు రు వ ం . ట అసహనం రణం
జ ద మం నవతకు కుం ,
శ భజన జ , ఊచ త సుకు రు.
151
తంత ం వ న త మనుషులంద ఒ రు
చూడ న తరుణం అ రం ఉన హ
శమంత యూ ర ట క రు.
అంత కృష కు ల ప త లు
మ అ రముద సం ంచగ రు. అ మ లూ
స నమ ట పభుత ం మ ల త సూ ఓట
సం మత సంస కటు టం సూ వ ం .
20వ శ బం రత న సం ల ,గ
తుబదం ప ం అవసర న ర క ం ల
నవ దులు రు. ఎం.ఎ . యకత ం ఈ
నవ దుల ప వం అల ం ం . య
పద కు ల జం సుకు ల పయ ం న ఎ. . .,
సత ధన మండ ప వం కూ అ ద ప వచు .
నం, ం కం, ప త గం పపంచం ముందుకు
తుండ మన శం ట అ వృ
ంచుకుంటు రు. జ లు ఈ షయం
కూ ఉ నత వ సు . పజల
నవ ప రం య రంగం, . .
వం శ వంత న ధ లు పభుత ం ఉం
కూ ఉప ంచు క తు రు. వృ
నకు ప మ అ డు. అ జ వచు .
అందుకు త న క మనసత ం అ వృ కుం మన
లకులు కం ఆపగ రు. మనం నుకబ
ఉండ ఈ య దృక నవ దృ క
అలవరచు వడ రణం.
వ న రత శం
పపంచం అగ ల టు గ ంచగలదు.
152
ఇందుకు కృ అవసరం.
- తు , 1987
153
తు దుల ర రంగం
154
ఇ వల ందరు జ ప సు రు.
జమం మ ంగ ం సం తు పసుత
ష ప అల డు మం ప క నం
వ రు. ఇక సంగ ప నక ర దు. ందరు
ఫం ళ డబు లు న , ఆశ లు
న రు న యం అ తు రు. రజ
అ అ డు.
ప తం , మూలు బదులు ల
గుడులు క రు. ద మం ందుకు
ఉ హరణ. అయ ప భకు పం నటు ఒ
య తం సం దుసులు సు , ళ క రు.
స లు తమ లను ద లకు కున రు
అయ ప ను శరణు డ రు.
ఈ ధం భ కూ ము , అ క ల ల
అ డ డు, ఆ శం పట లక మతకలహం
ప ణ సుంటుం . మ దు పక , ం ద ం
155
మహమ యులు జృం రు. ఆ
ందు లు ఆగరు. ఎ లువ మ . అ మత
ంశం.
ఏ మం , మ లను ట
ళ ల క ండడం అవసరం.
స జం ప కత ండ దు. ఆశమలు, లు,
తలు, మ దులు, ల లకు సంబం ం న ఆ
వ లు ఎప క డు ల ంచ వల న అవసరం న .
కుం స ంతరం నల డబు రు ' జ ం.' సు రు.
ఆ యం ఎక ప వల న . అంద ద
నటు పను .
156
స జం నుం , ధ త ర తం ళం ,
వం ట, మతం ట మనుషు లు క ంటు రు.
అ ం ళ దగర ఆత ం ల సుంద భమ పడు
తు రు. ం అశమం క న అ చూడం .
టల సతమత తు రు. ఆసులున ట
తప . మన ల ల ట ల సంగ ణుకు
డు . ఒక కంట క ండమ .
మతం న ం లం మ ం ండదు. చ త రు
న సత . స జం తర ఖ చూ న
మ చూడడం పబుత కు ల . పజలు ట
ఒకప న అం క ంచరు. ఎందుకం మతం నూ న,
సున అ నం వంట బ న గనుక. అ క ణ
. తు దులు ఈ ప రం . చదు
తు నం . మతం అ క అ నుష
తుం . నవ వసుం . కనుక మతం కుం లువలు
యనడం ర సూ . అంట త , మనుషు
రత , మనసు ను నం ట కటు ం
అ చనను చం తు మతం ం ం ం .
అంట తనం అ క రు నుక మతం
నద గ మం . అ కుటుంబ యంతణ ల
రు, మతం వ సున ద గ లుకుం రు.
పభుత ం తల ప అభు దయ చర కూ మతం అ సుం .
కనుక మ సూ సం మ జ ం వడం కల.
తు దులకు సూచన:
ల , క సం ఒక ంతం ఆశ , ను,
తను ఉ హరణ క ం , టు త లు
157
క ంచం . ఆసుల వ లు లుసు ం . కుటుంబ
వ వ రం, అత న క పవృ వ లు యం . ఈ
స రం వలన షణ దలు టవచు . ఇటువం
ప ధన క పద జర . పభుత ం వద టువం
స రం ండదు. ప ధనకు ఉపక ం
ష లు, స ఎం డడ .ఏ జ య
కూ ప ను దు. కనుక తు దులకు
రంగం .
- తు , నవంబరు 1992
158
ల మ లకు దూరం ంచం
న ల అ ల , బూతు లకు,
అసభ శృం దూరం ం లం రు. ఎందుక ?
అ , మతం. నమ లు కూ న లల ప .
అ అవ హన ద ప తం.
త తండులు తమ మ ట లల
రుదుతు రు. నమ లు నూ సు రు. ఇ లల పట
ప రం, రకృత ం. మతం ం అసహనం,
గు నమ లు, పరమత షం, అ లలకు వసు .
అ దు లు, కూ అల టు , తం గం
రుతు . మతం దల ప . కనుక జ లు,
వ ,మ కూ లలకు దూరం ం . మతం ట
న ల ందు లు గు సు గుండు సు రు.
క మంటు రు. ళ రప కళ కు అదు మంటు రు.
మతం ట ల లు రు. ఇం అక డక
159
సు రు. పభుత ం ం ం . న లలకు
, భర చ , ధవలు బతుకులు అగ ట న
ఉదం లు, మ ల వలన . అం దు స సహగమనం
ట భర న ఘ లూ న లల చ త
. న గురు ఎం క శంకరమ
ఆ లు నూ సు రు. స లు న
అ లను అమ ర నూ (న ) అ లను
మతగురు లు నూ ( ద ) "అం తం" సు రు.
అ వ వ ంటు రు. న లల మం లు వ
సు రు. గుడుల వలు ంచు ంటు రు.
యణం సు రు.
ము ంలు ల మ దులకు సు
బ సు రు. సు రు 6 ల చర లు అరం
యకుం లలు , అర కంఠసం యవల
వసున . పరమత షం, నూ సు రు. న లల
ము ం దు రం రం ప ణ ం న . అ ల
టు అ ల కూ "సుం " రు. 28 ల
ము ంలు దు సు రు. అదం మతం
న .అ క టఅ లు ప లకు
గు తు రు. ఐక జ స కూ షయం గు ం ,
చ ం ం .
160
సంత లు న లు మతం వడం దు.
మ గు ం ప ం టటు, ఆ ం టటు ట
చ తలు లు . న నమ ల కూ న
మ వ ల న త ప ల దృ
దు రుతుం . , లువలు అ నవహకు లు.
. మతం వలం వహకు లు బుతూ మ
వకుడు , ఎందుకూ ప స చూసున .
- తు , 1997
161
లలకు హకు లు ! ...?
పపంచ ప రు వ ం . 21 శ అ
శుభసూచకం. ఆ రు లకు, అందు పజలకూ,
ముఖ ం త దండులకూ . అక ం ర సు.
ప ళ తం ఐక జ స ప ప ం . లల
హకు ల పపంచ లస శం జ ం .
ప ం ,చ ం లల హకు ల ప రూ ం ం రు. 54
ఆ క కూ న లల హకు త రత ర అ లు
ఆ ంచడం మ షం. ం ండు లు ం స
అనవల ం . ఒక . అక డ ఒక పభుత ం
అంటూ కుం భత ప ం గనుక ంత
ం ం . ం శం అ సంయుక లు. అ
ఆశ ర కర న షయం. అగ జ ం , ద ప క
శం గ ం అ లల హకు ఎందుకు
ఆ ంచ దు? ప ం .
లల హకు లు ఏ బుతు ?
త దండులు ప న తవ ం లల హకు .
162
ఏ హకు లు? ల ంసకు, , లకు,
అమ లకు, అపహరణలకు దూరం ం .
త దండులకు మ నచ ప డం లల హకు ల
సమస ఎదు తుం .
న దగరనుం చ వరకూ ప ం , పత ం
అదు మతం ం . త దండులు మత సం ,
అ మం దను , తమ లలకూ తమ నమ లు, లు
అంటగడ రు. రు టడం నుం అ క కతు లు,
మతపరం రు. ఇందు తులు లక త
వ రు.
త దండులు ఏ మ , కు , , ం
,అ లలకు వంశ రంపర ఆ అం రు. కనుక
ందు లు, ము ంలు, స లు, దులు, యూదులు
న గుతు రు. అ హ ణ, య, శ , కమ , ,
, ల, గ కు లు లలకు అంటుకుంటు .
ఇక లలకు చ అవసరం, అ కష న ప .
ష లు దల ప . , జ యం అందుకు
ఉ హరణలు. అందు యుకవయసు ల రు.
163
జ యం ఓటు హకు కు 18 ఏళ ం ల రు. అందుకు
త దండులకు అభ ంతరం దు. న లలకు ఓటు ల ,
ం క చర ల , ళ ల త దండులు అనడం
దు. అ ం మ కప ం . అ మతం, భ
లు దలకు సంబం ం న నమ కం. లలు
యుకవయసు వ న తరు త ష నమ
క రు, క రు. ఈ రు తమ చదు
షయం లుసుకుం రు. మూఢం నమ మన ,బ
అ లుసు ం .అ లుసు వడం,
ల యం మ , కు ను, జ
గ ంచ ం .
యు ల న ల డడం మ రచర . ఆఫ
దలు వరకూ యు ల న ల రు.
ఇం డుతు రు. మతం, వం ట లలు తం శం
సం, యకు సం గం ల ధలు రు. అ క
మం ల ఆహ రు. ఈ షయం ఏ ల
ఎంతమం లలు బ అ ం స వ లు పచు ం ం .
అ క ట మందు తరకు క ంగులు వడం, చ వడం
కూ రంతరం జరుగుతున . మందు తర ల ం ల
ం , ఈ ఉద మం కుంటుతూ ం .
165
లు వ , కు వడం, ల డం వం లు
ఆహ న , కూ గుతు .ఇ ం
అ మ ల ను . మద వం రు
న లలకు మందు వ కుం రనల స న
సంద లు !
పపంచ మ ల సభను స ఏ టు ం . లల
షయం గత వ మ ఆ మత ప ధులు
అ రు. మూల ప తగం లను ప ంచకుం , మత
మూల రుషుల తనం ల ంచకుం న ంత లం,
లల అ లు, దూషణలు ఆపడం ధ ం దు.
మ లల హకు అమలుపరచ వ డం దు. మత
గం ల ల ం ంచ ఆ ం రు. ల
సలు చూడ ఆ ం ం . అ ం మ లు
లల హకు అమలుపరచ .
166
ల ఎవరు ఎ లు త ంసలకు గు సు ర
ఏకర ద అ తుం . ఏ మతం ఏ
ధం ల రుణం అణ సున ద
వసుం . స , షయం గత గ ం , హకు ల పతం
త రు ం . ఆ ం న లు, తమ ంతం
మ గత అదు , ల .
167
సమస వసుం . ఇ ఒక ధం కు ల కూ న ,
తప స ప ష ం .
లల హకు లు గమ ంచనందున అ క రు లు
జ తు . ప సంవత రం, స అంచ ప రం ఒక
ఇర ఐదు ల ల మం లలు చ తు రు. ఇందు
క సం 24 ల ల మం ల లనుం డడం
ధ , అశద, అ గ కత, అ నం, అందు టు ద ం
క హత తు రు. 40 ల ల మం లలకు శుభ న రు
అవ శం కుం నుకబ న ల రుగుతు రు.
ఆ ల ఆరున ర ల ల మం లలు వ ర
వృ న టు అ ర క లు చూ తు యం ,
సమస ం ంత వం ం గ ంచవచు . ద ళ
ఎ ధులవలన, అశదవలన న లలకు అ
హత రుతు రు. 20 ల ల మం ఆడ ల
"సుం " రకృ గు సు రు. గత ద బం ధ
యు ల న ల ం 20 ల ల మం
హత రు. 50 ల ల మం క ంగులు రు.
మం శయుల రు. మందు తర వలన రంతరం
లలు రుణం ధలకు, లకు గు తు రు.
ఈ ష ల పపంచమ ల సభలు గు ం .
అ కడ మ అంటు . 1990 ట (అ )
పపంచ మత ప ధులు స శ లల హకు ంట
గు ం అమలుపర ల రు. 1996 మ మత
సంసలు లు . 1993 నగరం 5 ల
మం ట ప ధులు స శ న లల సంర ణ త ణ
అవసరం రు. ంగ స యం ముందు , " ంగ
ంగ" అ అర , త ంచుకున టు , మ లు ముందు ,
168
న లల హకు ల గు ం స క రు రుసు .
మ లు సున రకృ లు, మత గం ల లలకు
వ కం న రు లు, మ ల ట జరుగుతున న
లల అ లు ఖం ంచ క తు రు.
లల హకు ల గు ం ప రం జర . ఇ మ తరం
గడం అవసరం.
ధ క ఠ ల నుం లల హకు ల గు ం న
వ లు ఆకర యం లు అం ం .
ఉ యులు హకు ల ప అధ యనం
. . . చక పదర నలు కు ంట ల
ప తప లు .
లలకు ప వల న ష ల సు త న టుక,
రుగుదల గు ం పచురణ సంస అ య
రచనలు లువ ం ం . ం కం న లలు ధ
త ంసలకు గు న డు ఎ గత
చూడవల ం ప ధన జరుగుతున .
169
మన శం షయ క చ డం ఎకు వ.
స జం దు అ కటక లల భ ష తు
బ ంటుం . మనకు లం , గురుకు ల
న దు లు, ధ రూ ల ం ం .
కూ ఎదు .
- సప క, ఆగసు-1999
170
న లలకు ఎ ?
171
అ ప క ం . మం డలను లను దడు
చూ తుం . చ సకం నుక
రూ యలు యం , నము ? (ఒక
అడుగు డు) ం అ సకం నకు చూ డు.
రూ యలు . కనుక నమ ను. అం డు.
అ కథల , ల , త , ల ,ఇ ల
ఇ ం నమ శక ం ఎ ంటుం ం. అ ం
?
అవ కథలు ఆనం ం . మర . జం అ
నమ దు. సకం నుక రూ యలుండడం ఎంత
కటుక , న థలు అం . కథల ష లు జం అ
న అ గు నమ కం అ తుం .
ఎంద ళ , వతలు, లు కథ వ . అవ
కథలు న రు ఊ ంచ . జం య
నమ దు.
ఎ ను ను అ లలు అ , డు ం డ
ప డం అబదం. లలకు ంతకం అ యం యడం
మ క దు. ఇ డు అ క ల యం
172
ఆకర యం సులభం బుతు రు. అ
పచురణకరలు షయ చక సకం పచు ం రు.
లలకు టడం ం బం క , ప డం
ఉప గం ఎకు వ.
అ నవ ల డు డ లలకు బు రు.
గు ం న ప నుం రకర లు త దండులు
నూ యడం వలన జరుగుతున . ముఖ ం
ల అ లుసుకు సచ తుం . ప త
అ షయం భయం క సు రు. లలకు
షయం . జం .
ళ అ కం అ క ట ర . న లం
నుం వరకు ళ డుతూ ర .
ము ంలు అ ను, స లు స ను, దులు బుదు ,
ఇ అ క మ లు తమ ళ ను సృ ంచుకు య
. నం రత శం ల ల సంఖ ందూ
ళ వతలు రు. ఇందు లు, రుషులు,
జంతు లు, పకృ శకులు య . గ లు,
ప లు ళ ను గు లయం , మ దు ( త
ర కం ) ళ ను రు.
173
కనుక సృ ం ం , క ం . ఎవరు? మనుషు .
సృ కర ఎవరు? మ .
లలు పశ లు రు. ఓ క . య
బు ం ,అబదం స నం దు. లుసుకుం ంఅ .
అ డు సృ ం డం , ఎవరు ం ర
పశ సహజ న . అందుకు జ బు క ర యడం దు.
టు త లు డమర ప డ .ప త
గం ల డూర కథ లలకు కథలు .
పరమస లు న ంచ దు.
ఏ రు కు లబ . కుం క ం .
లలకు యం అల టు . పవక,రు ,మ త ,
లు ప ంచవచు . రు యమనవచు . ల
అ ం ర అవసరం.
174
రన లు తగు య భకులు ప రం రు.
లలకు ద ం కుం చం తున సంఘటనలు .
ఈ ష లను చక రూనుల అం ం .
- తు , శంబరు 1999
175
లలకూ హకు లు !
అమలుప ఎవరు?
ఎందుక ?
లలు సు దు.
ఎందుకు?
సం రం, ంపత ం, , సం నం ద న ష లు
అవగహన వ త న తరుణం . ,
దల గ ంచవచు . కనుక లల ళ ం రు.
ఇం దురుమదురు , తం ద ల లు
కూడద అందరూ ఒ కుంటు రు.
లలు, ం డ ం డ ం. దన వరు? అ
ర అత క సం క త దండుల ంటుం .
లలు కూ వ త ం గల ర , న కప ణ
చ రు కు వరణం, ప ం అవ శం ం ల
క దృక థం. పశ , అ అడగకూడదు, కళ
అ త దండులు లల పట హం సు ర ంశం.
పశ లు బం డ .స లు త దండులకు
యక వచు . కనుక లల రుమూ ంచడం భయ టడం
టడం ంతరం దు.
న డు అ సను అణ దఅ న తరు త,
ం కు తం మ సం ండదు.
177
లల హకు ల పచు ం ప రం వడం క స
కరవ ం. తదనుగుణం ప లు స ం ంచడం
అవసరం. ఇందుకు లల పట దలకు గల న క గూడు
ల ం లన ట.
- జనబలం, 7 , 2002
178
అ ర అ ష ందం
ఇక డ పపంచం తం ద ఇం షు పచు ం న తు ద,
నవ ద, సం హ ద, క ద స గం ల క
ఒక గం లయం ఏర ర రు. ఇం కరణ గుతున .
క , ం త తర షలకు తం కరణ
స రు. స క, ధ ప కలు కూ త ఇక డ
భదపరుసు రు.
179
ప కలు, . . కను
ప కలు, స ర ం లు పజ ప తం ప తం
సు . , . ., ప కలు ఈ వకు ందు .
త మూ ఒక కంట క డుతూ, అ
అబ లు ం బయటకు ప డం సంఘం ప న ఉ శం.
అం క అస లు,అబ లు ప రం య నుక ధ
ఏ లుసుకుం రు. రలు, మతప రకులు,
జ య యకులు వలన మూఢనమ లు ఎ
ం గ సు రు. ఇ కూ రంతర కృ
ర కమం. ఈ సం ఎ . య అధ ులు
రు.
ఆ గ ం-అ ం య శకులు
ఆ గ ం టఅ క లు జ ఆక ం ,
ము సుకుంటు . ఆధు క య
ంతరం రు ప లు కుంటు రు. జం
త పస ం ? ఎంతవరకు అ లుసుం ? ఏ రకు
యం అ చూడ మ క సం య ం రు.
యం అధ తన ఈ సంఘం ప సున .
అ ం య శకుల షయ యూ వ ల తం
ప తం ఖరు సు రు. జనం ఈ
ప తు రు. కనుక రం యం అధ యనం
య మ అధ తన సంఘం ఏర ర రు. రు
ల ష ల చూ రు.
180
ఇతర ల నుం ఎ ప ల ంత మనుషులు వడం,
ంద సు ళ డం, పంపడం, ఇ ం ష లు
అరశ బం . ప త రచనలు
వ . లు లు వ .
అధ తన ఒక సంఘం ఏర ర రు.
మ ల అధ యనం
పపంచం ఎ మ లు . గు
అనుస ం రు, మ లు రు కు రు. ఒక మతం కం
మ క న అ రు, తమ ం రూ ఉ రు.
మ గు వ ం రూ రు. అ క
మ ల యం ప ంచ క అవ
అధ తన ఒక సంఘం ఏర ర రు. మతం టజ
రు ప రు. మత గం లను చూ రు. ందూ, సవ,
యూదు, ఇ ం, దం వం మూలగం లను, ఆ లను
యం ప రు. ఇ ంను అధ యనం య
ఇబ ర ను ప కం సంఘం రు కు రు.
ఇ ం య ప లన అంత జరగనందున, ఆ
రు. అ ష ందం పపంచ సంస అన రణం
ం .అ క ల ఈ సంసకు ఖలు, ప ధులు
రు. మన శం , ం , మ సుల ఈ ంద
ప ధులు రు. ,ర ,జ , ఇట , ఈ ,
హంగ , జర , ,ద , , ం , న ,
యం, జ , , ద ం స
మ ల ప ధులు రు. ఆ రం ల
జ ష లు ం యపరచడం, ఎక కక డ
అదు లను,అ ం య ష లను, అ రూప త లను
ప ం , ఏ రకు య చూడడం ప న ల ం.
181
ఇ క బృహతర పథకం. ఎవ ఆ రం ల
స అం క రు.
ండు ప కలు
మ ప క క ఇం ర .ఇందు అ సం ం ,
ప ం ,ఆ లకు లబ స నద బు రు.
యకు గహం లు గుతుందం ఎంతవరకు జం.
అసలు కథ ఏ ? అ చూ రు. త కంట
త డుతుం గహం ప ం , న ఏ టు చూ రు.
ఉన ఉన టు జ బు రు. స సత కూటముల
రన అదు తం లు నయమ తు య అం ఆ
ష లను గ ం ప రు. గడ ం
ం నుక న ఆసలు ష లను
బయట డు. ఆయన కూ సంసకు ం న .
చూ ం లు వంచడం, భ ష తు ప డం
ద నవ ప లన వ . అందు ందం
ష న . సంద ంచడం త గం
టు .
182
క అ ష ంద పకుల మూల రుషుడు.
నూ , యూ వ స స
ఆయన కృ బ డు. తన ధ ంద పనకు ఇ
న వసూలు ద భవనం ం రు.
పపంచమంత పర ం రు.
క మన శం కూ పర ం రు. ఇ వల కూ
రు. అరబు ల య ప ల సం లు
ట ప లు పడుతు రు. అ ష ందం రు
ఇ వల ఇంగ మూ యం ను కూ ఏర రు.
సవమ , ను త మర కు గు న
ఆ . .ఇంగ మూ యం స రం ం రు. ఇ
నూ ష ం చస దగర ం .
య పచురణలు ఈ ం వగర. ధ రం ల
య కృ రు పచురణల సుం రు.
పచు ంచ ఇతరులు ను న , యమ
ఆ లుం , ఈ సంస అ సుం . అందు య కు
రు ల ం ం .
ఏ మ అ ముందు ఈ ందం
తృ క ంచదు. యప లనకు గు యడం ఇంద
ప ంశం.
183
1-800 - 634-1610 ంబరు. ళ దలచుకున రు ఆం ,
నూ 14226-0703కు ళ వచు . (" ర" జన ం )
184
మూఢనమ లు
పద లం న గు న ముఖ మం న
॥మ 1990 వ షు లు ం
రు. ల రగక ముం ఆయన పద రు.
1991 ముఖమం పద ర వల
రుప స శ న షు లు పక ం రు. వ
తంత ం ఉం కనుక చ ను అ డు వ ం
అ ముఖ మం జ రన రు అ రు.
ఈ ధం ఎంద ఎ బుతూ షు లు
న సు రు. జం కుం కర అనుకు జనం సరుకు
తు రు. ఈ ఏ జరుగుతుంద , ం ం రు,
ఖరు న పడుతున రు క దు. పపంచ పం స లు
ష ం జం న న ప ం రు.
రు లకు, య పద ఎక ష ం లవడం దు.
ప కల కూ రఫ లు, నఫ లు ట సున
చదు , జ న న స తు రు. సుప ద
ం సు, ఖ ళ స డు ర గ ష ం స త
భమ అ స షం పక ం రు. అ అ క శకు
185
ప సున సంఘం రు ప కలకు సూ, రఫ లు,
నఫ ల అడుగున "ఇ వలం దం తం
ఉ ం మ " పక ంచమ రు. ప కలు అస
.
మన శం షు లు ఆ రప నవగ లు సవం
. హ , తు ల వలం డలు అ
లుసుకు రు. చందుడు తం భూ ఉపగహం
గ ం రు. న తం స యంప శం గల సూరు కూ
మన ళ గ ల రు. ఏ గ స యం శ
దు.
, యు న , అ గ లు క రు. అ
ర య ష ం ర దు. ప వం ఏ తుం ?
మన ష ంఆ లు మూఢనమ కం. ఇ ఆ రం
వసున . ప ధన జరగ దు.
మన శ మనకు సం న డు ఇతరులు
ష ం ఆ రపడ ం.ఇ మన కృంగ సుం . న క
అ కడుతుం . ప ం త
రు హపరుసుం . ఖ ళ సం ఏ అటక
, న ముందుకు సుక ం .
మన శం అ వృ కుంటుతుండ ష ం వం
మూఢనమ ప న రణం. అబ ం రు వం రు
186
షు ప సూ అ క సంద ల రు
లబడమ రు. ఎవరూ ముందుకు దు.
షు లు చ లకు .
దు దయ ంతం,గురు కరణ,నూ య శకులు
కను రు. ప వం జనం ఎ ంటుం అ
యదు. గ గడం ఆ
కరం అ గ టు ల సు రు. అ ందరు
గ సు రు. అ ష ం యం దు.
వలం దం త న పక -అ స నము ం
అ ళ ను నమ వ ం . యూం ,ఐ ం ,నూ త , స
వం స లు ష ం ఆస చూ ప లు ,
యమ రు ఉఅ క రు.
అ క మం బహ మ గ త స లు
ఖం సూ పక ం , ఇ అ యమ రు.
- తు , నవంబరు 1991
187
జ కులం: తు దు మం రు?
కులసమస ల సంవత లు ం . ఇ డు త
? అ అడ చు . లన నుం కు
త అంటు గం వ ం . జ ,ప లన కులం
ప ం ం . పజలంద వల న రంగం లకవ కులు
ంటూ కు ప దకర ప లు వసు .
కనుక జ కులం గు ం ప వల వసున .
188
ందు లు ప త గం లు న గం ల
వ న వర వ వసను ఆర స రు సమ సూ, ల
న వర వ వస కులం ద ష ం రు. అం ద
సు రం చూ వరవ వ కులం అ గు రు.
ఏ కులం రు ఏ ?అ వ లు ధర లు
చ ం , హదు ఎ ం లు .
కులం చు తగు ల నూ ం రు. కులవృ
డకు గువ ల అంటూ ప ం రు. కు ల కలు
వ . టలు సంభ ం . ంచ లు న
ఉపకు లు బయలు . మూలం బ న దు.
కు సమ ం మతం న ంత లం బలం అ
ంటుంద రు ం . లు ప త ప ణ గం ల , త
పటు రనలు సున ంత లం కులం ఉంటుం .
కులం అం ఏ అ యం ప లువదు.
హ ణుల , కమ , , , ల గల రక ప లన
అ కు అ ర న రకం న . ఒక రకం
మ క ప ల , ఆప షన సంద
ఉప -కుల రకం ద , ఏ కుల రక మ క కు
కరు డవచ రు ం . రంగును బ కులం ం
189
దు. అ రంగుల రు అ కు నూ రు. గు
బ , వంశ రంపర తను బ అన ఆ లు .అ
ల లు, టలు, మూర లు అ కు నూ
. కనుక కులం ఏ ప లనకూ లువదు.
కులం ప గు ం న మత, ం క, జ య
సంస రలు రు. కులం ల రు ప రం రు,
రు, కు ంతర లు త ం రు. అంతవరకు
న . కు మూలం మతం అ షయం
యక దు. అ మతం సంస లనుకుం
లు దు. ,ఇ , తను, శంక ర
రచన రు సంస మత క దులు ఒ కుం ?
మూల రును ల ంచక ,అ లకలు డుతూ
ం . మతం బ న ళ కులం వద
సంస రలు గ ంచ దు. కనుక కు ఎంత వ ం
అ ష జన అ ం . కులం లన ం
వరవ వస సృ ం నన భగవ తను ం రు. కులం
లన ఆర స వరవ వస గల మన .
నంద ఎ ఉప లు కు ం న
అ . ఈ ధం సంస రలు మూలం కుం
కు ఫలమ రు. కు ంతర ళ సుకున
తరు త కూ , సం చట తం కు
రు. ఇ మత వ ం . కు ంతర సుకున
తరు త సుకున , సం కులం ండ దు.
అ చ రు . లకులు ర దు. ఇ మత
ప వ . కు అధ యనం , ం , డమర న
ఆధు కుల యం.య . , అం ద , లు
నద న రు. రు మూ రు. మతం
ల రు, అం ందుమతం ం న ళ కులం
190
ంటుంద ంశం. ఈ ర న ం మత స తనులు
కు సమ సు రు. ఇందు శంకరమ లు న త
వ సు . ఈ శ బం కం శంక ర
కు ందూమత ధర ం సమ ం రు. కు
ట రు అంట త రూ రను వడం
భమ.
అంట తనం ంచ ద , అ రమ
ంగం సుకు రు. అందుకు రుదం
ందూమతధ ం చ లు రు. ఆ ను
చంప ద ఆం ళనలు ంచుకు రు. స
సమ ం శంక రు ఏ య క రు.
లయ ప అంట కుం సున
తు ఆప క రు. కు సున
శంక రు ల మ ల చుటూ ష ప , ఉప ష ప , ప ,
ముఖ మంతులు, మంతులు పద ణలు సు రు. ళ
కులం సు రు. మ కులసం లు జృం ం .
కులం జ ,ప లన ప లక ల కుల
న త ం అ క ప దకర ప లు వ య
లకులు గ ం రు. కనుక కుల న త
త ం లనుకు రు. ఈ పయత ం 19వ శ బం
రు ఇం ఆరం ం రు. అ ఫలమ రు.
అ జ ం ప ం.
రు ధక పయ లు
191
త వరం హ ణు . స జం మత ప వం ం .
ఇ గ ం న రు, మతం కుం ,
ల రంగం గతపడదల రు. ఆ లన
లక నం నూ ఖ . మ కర లు, మునస
లు ప న త వ ం రు. రు ప వ
కర ల ఆ రపడవల వ . మత చదు కున
వరం హ ణు . న కు ల వృతులు రు. ఇ
పరంపర వ ం . క హ ణులు ఉ
ప ం రు. మన ష ం లుత త ళ డు, మ ష
హ ణులు ఉ గ వ రు. బల ం చూ
రు ఉతరు లు న ఏర ం .
కమూ న .ఓ.1851
ధ కు లకు ఉ ల ధ ం ం లంటూ
1851 లకులు ఉతరు నప
ఏర ం . ం ం ఆర - ంబరు 128 2 అం రు.
ష జ 3.2 తం న హ ణులు నూ ఖ
ఆ పత ం వ ం రు. ఉతరు అమలుజ రు
ఆ ల క ప ంచమ రు. ఈ ఎందుకు వ ం ?
అనంత రం హ తహ రు న కృ
అ హ తన 108 మం ధఉ ల
ప శ డు. ఇందుకు ఆయనను కడపకు బ రు.
అక డ 117 మం తన కులం ఉ ల
సుకు డు. వలం తన కుటుం లకు ం న 80 మం
రు. కృ ను న సంఘటన వ , కృ
ల ను రు గమ ం రు. ఉతరు
ల న ఖ తం అమలు జరగ దు.
192
(ఆస కర న వ లకు-ఆ .ఇ. క బరం సకం గుంటూరు
-ఆక పచురణ 1965 చూడం .)
193
జ కుల జ లు
ం సు హ ణ యక వ కం
అనుకూల న జ ట ప తులు
నుకూ ం . మ సు ష ం న ఆంధులు
ందుకు ను త ళ ల తులు క రు. ం సు
హ ణులు మధ - క స రలు ఒక న ండ ,
ఆంధ-అరవ హ ణుల మధ కల లు మ .
ఇందు వ న స జ యకు లు అ ం అరవ
హణ సుకున .
1912 న శ ద డ సం ం రు.
డ త పచురణ జ ం . హ తర సళ ను
త ం రు. 1916 ద ణ ప సంఘం వ ం .
జ ం ప రు. అ రం ల ఆ ం
ందు ం . ఆంధ, త ళ హ తరులు క 1916
ం రు. ఆ ర చనం ం .
జ అ వ న తరు త తకుల జ లు
వ . హ తర రు చు కున హ ణుల
ఆ ప ం ం , హణ అనుక ం ం .
హ ణుల వ మూ లు యగలమ ,మం లు
ప గలమ , ం త ం పద ంచగలమ రూ ంచదల రు.
అ అ క స లు వ . అ రం ల
194
హ ణులను అనుక ం రు. ళ త ం
ం రు. వలన కమ హ ణుల రు కూ వ ం .
న కం కమ కులం రు హ ణుల
ప రు. కనుక వృ తమ భృ బ ర పం
హ ణులకు సహజం కమ పబ ం . డు,
యలు, లు, లు అ రం సం ప లుప
వృ హ ణుల ర ల దు. హ ణ, కమ షం
పబ , టుక ం .జ యకులు,
ముఖ ం నగలు అవసర హ ణుల స యం
సు వ దప రు. జ
హ ణు రు ల రు. ము యుడు కమ
ముఖ మం జ ం రు న లు, యుల
రు. జ హ తరులు, ముఖ ం
లు, యులు ఒక , కమ మ పక టుకు రు.
195
ం సు అ కు ల రున ప తనం హ ణుల .
తంత ం వ వరకూ అ న ం .అ
అందు ఏకత ం దు. క గ కల లు సంభ ం .
ప శం-ప జ ల హ ణ ఖల పరం
.అ ం ంకటప య , దు ల
లకృషయ , థు శ ర ద న
యకులు, . . , శ థం, క ంకట
పభృతులు కలహ జ లు న రు.
ం సు హ ణ యక ల చుటూ న
అగకు లు ప భ ం . ఎ కల అభ రుల ఎం క నూ
ప .
అ రం సం కు అడం టు టుకు ,
అంద సం మం రకు ద గ ం . ఈ కుంప యజం
ందరు కు ల ట చదు ,ఉ లు సం ం ,
ఆ కం గుప ం చు . స జం ఉత త
పబ న కుల లకు హదం . ఆజ ం .
జ కు ప శ న ప ఫ త యం .
196
తంత ం వ కుల జ లప !
కులసం లు ఏర , లు . కులం
టు ల మప రణులు కూ అ వ .
కు ంతర లు జ . తుడు ,
మం లు కుం ళ సుకు రు.
సం కులం ట క రు.
మ సు నుం ఆంధ ఏర న డు
యకత ం గత హ ణు కలు కున . టంగుటూ
ప అడం టుకు సం వ లన ం రు.
జ డ ల ఈ సమరం సం వ ం డు.
కమ యకత ం సం రం న కృ , హ ణ ఆ ప
బూరుల మకృ పయత ం ఫలమ ం . లం
197
ఆంధ క స యకత ం బలప ం . ఆంధప
యకత ం రుగు రంభ ం .
ముఖ మం పద లక ం . అ రం ంచుకుం
న సమకూరు వడం సులభం. కు
బలపరచడమూ ధ . ముఖ మం కు న త
వసుం . "మన ళ కు" పనులు జరుగు . ఇతర
కు ల ంత త ప అ టవచు . జ
ప ం న కులం, ప లన , యవ వస నూ ం .
ఆంధప న తంతు ఇతర ల నూ ం .
సం వ , నంద , , అంజయ ,
జయ స ర , భవనం ంక , జ రన ష
ముఖ మంతులు కు గత చూచు గ రు.
సం వయ అభ ముఖ మం అ నందున అ
య క రు. ంగళ లమలకు వ
సం బలం తకు వ అ నందున అ దు. . .
నర ం ముఖ మం హ ణ జ పనకు కృ
రు. వరవ వస లన శ ధ సత యణ
స లు ంచడం టు, పడగలు ం
అనువ ంచడం, తవ ము యడం వం
యగ రు. ందం ఇం ం అంట
కు దరణ ర క లు బ ఓటు దండు , ల
అ ఉప గప ం . హ తర అగకు లకు
వ కం హ జనులు, హ ణులు కలవడం ద హ .
ఇం ం తమ ఉదరణ తశు ప ంద
న రూ, . . నర ం యక అం క ం
డూ లు కు ల రూ హం ప
టుకుంటున ! ష ముఖ మం య . .
న డు కమ కు క డ న తవ ం .
198
రుమూలనున పద లు క రు.
కమ జ పనకు కృ రు. డు
వ ం రు. లు ం జృం ం కమ షం
ంచుకు రు. వంగ హనరం హత -కమ
షం ప షకు ం . కరూ కూడ ఆప కల లు,
హత లు జ . కమ జ ం సం లు మర
తంపర . డు, హ ణులు ల తులు
క రు. హ ణు బ పయత ం
రగ డ పయ ం రు. కం శంక ర
దలు హ ణులు ప లు రు.
వంశ రంపర ం వసున రులను ల ంచ
న పయత ం కూ హ ణు
బ య న మ కమ ండ స ర ను అడం
టు కం ఫల న తరు త ఎ కల -
- హ ణ కల క కమ యక
డ టగ రు.
జ షన ట ష ం , ందం జ ండ అం
కు దరణకు ఉపక ం ం . ఓట సం జ పయత ం
ం తప ఇందు మ దృ క ంచ దు. మండ
క ష క అగకు ల జస రూపం బయటప ం .
కు క తను ట రు ల ం రు. ఈ
తకు వ కు ల రు లవ క రు. ష ం ముర ధర
క ష క అమలుపరు న అన
అగకు ల ర ల ం .అ శ పం క ం ం .
అం ద ట జరుగుతున సం కూ
న . ందూ మతం కు కటు టం ం గనుక
అ కులం ద న అం ద జ య లకు
అవసరం దు. ఆయ అడం టు గ లు ,
199
ఆ ధనలు , దండలు , ల డూ లు కు ల
ఆక ం పయత ం అ లు సు .ఆ
ప టుకుంటున డూ లు కు ల యకులు
గ ంచ క, న త వర తృ పడుతు రు.
అంట తనం లుపల అ న గుతున . ల
గ టల రూ సతమత తు రు.
జ య దులు బల నత డుకుంటు రు.
ంగం సుకున అంట తన దం అక
ప త ం . పద లు ం న డూ లు కు ల యకులు
ఉ ల న రు అంతవర లు అనుకుంటు రు.
అం ద ను రు చదవ దు, చ అంతుపట దు.
జ ల లం సం యవచు అ డూ
కు ల రు గ ంచ క వడం గమ రం. బుదు అవ రం
చం న అం ద ను హత సు రు. ఇ
మతపరం కచక ం జరుగుతున కులయజ . ఒక మం
సనసభు డు స లు ష పజలంద ం
డు. ఎ కల పజలు ఓటరు ం రు. కనుక
న రు ంగం ద ప ణం రు. ంగం
నవ హకు అం క ం అంద యం
కూరు నంటుం . అందు కులపస దు కనుక మం
సనసభు డు కులసభకు త ంచడం
ంగ రుదం, అ యం, రం కూ . అంద ప లన
అం ం న మం ఒక కు సమ ంచ దు. మతం
మనుషు రవం చూడదు. మనుషులు వం సం
బత లంటుం . అ మ లు నవ లువలకు, హకు లకు
రుద . అందు ందూమతం ఒక . ఆ మతం ఇ ళ
క , ం న ష క కులం, అంత తనం. ర జన
సుకృతం,కర అ ం లను ందూమతం పవ ం
పబ ం . కు అ ఆ రం కనుక మ
200
యకుం ,కు త ం లం స దు. ఇ
మూలరహస ం.
మన శం మ సంస ం ల ందరు పయ ం
ఫలమ రు. కు ల మ ందరు కృ
ఫలమ రు. మూ కుం కం
ప జ ల పనులు ంటుం .
ందూమతం ంటూ, ద ప అం క ం ,
ధన సర నద రు కు టడం అ ధ ం.
మతం-కులం డ య నంత న సుక . కు
త ల ం ల కమూ సులు, ష సు కుల
రూ లన సం ల రు పయ ం ఫలమ రు. మతం
వరూ దు. అం ద త ంతవరకు
పయత ం , దం అంట తనం, కులం ండదు గనుక
అ క ంచమ డు. ఆయన న శం
ఏ చం రు. నద ం న న న
మ నవ న ల అందు . కనుక
దం న డూ కు ల ఏ తం
ర దు. మ ల న రముటు చూ
వ త లువ చూడ . మతం నవ వ ,
నవ .
201
కులం టడమ దు త ర కమం. మతం ము ప
న సమస ను ర కం ప ష ం . రంభం
యవచు . చదు కున రు
రంభం . అ మంత సులభం దు. సబదతకు,
తు కు దూర న కు గు న ఆచ సున
నచ ప ద కృ జర .
ఏం జర ?
ర కు సూ ంచడం . ఇకముందు అ ం రు
టవద త దండులకు . , శర , ,
కమ , యుడు ఇ దులు రకు త ంచు దు. కుల
సభలకు, స లకు ప ప ధులు ళ దు.
ర ం . పభుత ం ఏ నూ గు ం
వ దు. కట లకు అనుమ క ం .
కుల ధన అం లు ల కుం చూ .
కులచ త కుల ష లలకు డమర .
202
కు పత ం నూ, ప ం నూ త ం మత
కతు లు,మంత తం లు ర ం . కు బ
ల మం లు చ రుకు అభ ంతరం .
కం ను ప ఆశమం ర హ ణు
వంటకు అరుల అ నంద ర రు. అ కు
ం ఆశ లను అ రం న ష ప ,ప
ద న రు బ ష ం . ఇందుకు రుదం డు
రక డకు ంతు తు రు. ఈ రుణం ఆ .
కులం తడం గు టు చూ అల టు .
ఇ న పశ
హ ణుడ , యుడ , శ , కమ , , ,
లను, డూ కులం వచు . మ ఎ డు ర ?
ఇ న పశ లు
203
మ రూ ం ం ల నవ దం. మ లువ
నవహకు ల ఉద మం. మ వం సం, మతం
సం, ం సం బత ల భమ ల .ఈ సం క
గ వ దు.
మతం ప , ర ,ఏ
మ ఆ మతం సున . ను న న
స తముడ భకులు నము రు. న మ లు, న
ళ తకు అ అరం. ఆ దృ మత డులు,
మత కల లు వ . మత దూషణలు- రు, చు లు,
గను ం టలు వ .
మ . తుబదుడు ఆ ం , త మూ
లుసుకుం డు. ఈ అ షణ ఇతరుల సహ రం
క డు. పకృ న డు సహ ర . అత సహ ర
ల మతం, కులం చం . అసహనం ం .
దుర లు . నవతత ం మనుగడ
ం లం మతం, కులం . ఆ చనను చం
నమ లు కుల, మత, ంద లు శనం .అ
204
చ త గ . స కతను ఆ ం న షం
ల ం . ఇ మన కరవ ం. ఇందుకు యపద ఒక
ఆయుధం.
- తు , జనవ 1992
205
ద ం తర కరు
కు, కు తం అ ం య శకుల పట
నమ లుం వ రు ప రం సు రు. చకవరులు
మంత ళ ను, ఆ క దు సంప ం రు. వ
చకవ లం ర ఇ ం శకులు చూ తన
గు ఎంద టుకు ఆ ం డు. ర వ
అ ఆ ,అ వ న స జం
ఇం కు వ కల షం ంప న షయం మం
మర దు.
మ మూఢనమ బలవంతం తు ల
పయ ం ఫలమ రు. య పద ధ క
ఠ ల నుం లు మూఢనమ లు ఈ స
. అదు త త లకు కుం ం .
కమూ సులు 70 ఏళ టు యంతృత ం ముసుగు న
ష లు ఈ రూపం బయటపడుతు .
- తు , ,1992
207
ఆంధ సంస తులు
తు ద దృ ణం
శం మత సంస రణ ఉద లు రంభ న డు
ఆంధ ప వం త పరం క ం ం . ం
బహ స జం గ ధన పద , స సహగమనం ల ,
ల లు ఆ ల , ధ లు సు వచ ం ,
ఆంధ కందుకూ శ ంగం ఆ సమస తమ రచన
ప ం ం రు. ఆ ఆయన స తనులు
రు. క శుల ం, వ రం ఇ అ కర
సమస గుర డ అ ఇ వృతం క ం
ఉత త సంస రణ దులకు లు చూ రు.
తంత ం, చ , డల ణ య దృక థం ఒక వ
ఉద మం చలం తన రచనల చూ రు. ఇవ మత
ప సంస రణలు ఉ ం న .
శ ధ సత యణ వం ంద కులతత ం స
స తన మ , లువ అ ల రు.
208
సంస రణ దు ర ం త ంవ ం . వ న
స జం ఇందుకు అండదండలు కూ ం .
జ హణవ క ం క ఉద మం ఆంధ
ర మ వం త ం ం .
లను, యణ, రత, భగవ తల అ నుష
లువ చూ తూ ఆయన రచనలు రు.
ఆర స , ందూ మ సభ ప వం ఆయన ఉద మం
త పరం గ ంద ప తం ం .
మ , అం క సూ సంస రణలు ల ఇ ం
త ం ఎంత వ , మూ క ంచ క ం .
మ కటు సలు న మనుషులను
బంధ ముకులను ంచ వ క
ఉద మం ద రు. గుర రు.
మ పక శ తం ద మ ప హం ప తు న రు
ఆ ర ఎ రచనలు రు. యకుల క తలు,
వచ ల కూ న త ం లువ ం . ఉన వ
ల యణ ' లప ', తుమ ల మమూ 'ఆత కథ'
ఇందు గ .
209
ల ం న ం రు. మ మ ద ఉద ల
రువలన ప ర త ం ం ను ంఖం
రంభ ం . ందుకు రం చు రు. కమూ సులు
అ డ డూ మ ముట ం , మత మర అ
మర లూ ఆరం ం ల సూ ంచ దు.
ఆ క చటం అ టంతట అ కుదుటబడ య ,
మతం ఉప తల ణం అ ం రు. అదం ష త
ఆ చన అ రు ం . కమూ సుల ప ర త ం
ందరు యువకులను కం ఉ కపర అ
లవ దు. అ ములు, లు సున
బయట టడం కమూ సు క త డ ం .
చం వం రు తు ద ర రచనలు ఆరం ం
క అర ం ప రకులు రు.
అంత యం వ న నవ హకు లు తు
పటు మ లు. మత స జం నవహకు ల
కృ యడమం ఎదు . అందు తు దం రచనలు
రు రు. ర క కృ .
210
లు బయట టడం నూ, న లక తను
టడం నూ వలు డ .
త ం ఔ త ం ం ల ఆ ల లకృషమూ తమ
రచనల రు. ందరు క లు, రచ త
ఉ జపర రు. ండ ంకటక నుం కృ
వరకు ఆయన రణ రచనలు తు దం న
ఎ అవసర చూ రు. మతం అ నుష లువ
ఎ ం న, ఆ ల లకృషమూ మ లక
టడం తన పదు న రచన ప ం రు.
తు య దృక ధం . ఆంధ త ం
య పద గు ం , గు ం రచనలు బహ
మం రు. ద లకృషమూ న ధులు.
మ ధర మ హన రచనలు, డవ గం
కుటుంబ లు, ంక షణ,
వం అం ఏ ? య రంగం తు ద దృక ధం
పబల డ డుతు . కూ
మతనమ లకు, మూఢ లకు అనుకూలం
పయత ం ందరు యక దు. అ అ లవ దు.
సబలం అ ం . చ తను తు ద దృ ణం చూడడం
మన అవ హనకు అవసరం. లం కటుకథల ,
లను చ త చ మ రు. అందుకు న ం
కలూ బస శ ర ,భ లు హనుమంత వం రు
చ తను యం అం ంచ గ పయ లు రు.
మన నుకబ నత చ త అవ హన ంచడం
ప న రణం. ఏ హ, ఏ సవం అ చ ణ
ం ం . అందు చ త ప లనకు య దృక ధం
ల నం ం .
211
గు ం మన స జం న అ హలు, అ య
ఆ చనలు మ రంగం నూ ! చలం ంతవరకు
షయం త అవలం ం రు. ధ ండ
హనుమంత , ం లు మ ంత ముందుకు య
దృక పబ ంప రు. ద స నం ము ప న
నం దశ నుం అంద అవసరమ
పపంచ పం గ ం రు. ॥సమరం క ందం నుం
, తుబదం నప కల , స ల
రూ ప త ప రం రు. డు
డ ట ం. ధ ర మ ల
ఒక రు రం రు. ల ల ర రహ లను
రు. అ గు ం మూఢనమ మన
త ం ఎక డ చూ ఎదుర . తు ద
దృక ధం నం అవసరమ ఇ మం
గ ం రు. ముఖ ం రచనలు రు లుసు కుం
యన మ సం దగర ఆ ప దం. లపట వ
చూపడం న పం ఒక అ కూ గ సు రు.
మన త రంగం తు ద దృక ధం ంచ
ల లుసు కుం రచనలు యడం రణం. .
నర ం " "అ ప క ల పజ
సు అ క సమస తు ద దృక ధం
ప ష ంప య కృ రు. ఆధు తనం
న కరంగం ప ధనలు జరుగుతు . ఇ పజ
. రుషులు, లలు గు ం య అవగహన
ం స తుబదం ముందుకు
సు ళ గలుగు ం. ఇ త నూతనం జర న కృ .
వస న ల పజ సు ళ
ఇం ఎం శమ అవసరం.
212
త పరం మన స జం మ ళలకు జ న
అ యం అ నుష న . మతపరం వ న వ
అ రం నూ పబ ం . త ల వ న
చ ద మం ఇం మన దగర శవ దశ న .
ఆంధ శం కమూ సులు శ సంఘటనల ట ంత
త రు. అ తు ద దృ రచనలను
మ రంగం ఒక ఉ నవ తన ం వ మ
సుబ మ సున కృ అనన న ం. మత ందసులను
అడుగడుగు ఎదు ంటూ ఆ రచనలు సు రు.
ఆధు క తు ద ర మత మర ఒక గం , య
దృక ధం ండవ గం న . ఈ పద సూ
లుగు రచనలు సున రు మ మమూ ,
ంక , ఆ ల ంబ వ , ॥ ॥ ర ంక శ ర .
మ ల న క ంద నం క ం .
కర , నరన , కుల లు, అంట తనం, స , పట వ
దుల మతపరం వ . ఉన త సంప లు
న లు, షడర లు, ఉప షతులు, త, ను
సంప లు బహ ళ ప రం ం న రత యణ,
లు స జం లకు ఆ దముద .
తు ద రచ తలు ఎదు న పయ ం రు.
ర ంక శ ర , నరకం హ శ ంద, ప ,
రణ క వధ, త స ం వకు ం న . అ
ఆ ల ంబ వ కలు, మర లుకూ ,
మత సు తం ప ం ంత వ ర
ంక శంక రు ల త ,
మూఢనమ లను దుయ బ రు. ఇవ తుబదం
. సవ, ఇ ం, ందూ మ ల మర లు మ
సుబ మ రచన క . " ళ మూ అమ " అ రచన
213
ఎం. . మమూ చక షణ , లంద
అన ం టటు య ప లన రు.
క దృక ధం ప యం ం ల , మతం నం
నవ లువలు ం ల తు దులు ప ం రు.
మతం, వం కుం ండద భ దంటూ, అవ
న సృ అ , మ మనస త కుం ండ
నవ హకు లు, లువలు ం ల రు తమ రచనల
చూ రు.
ఇ ంమ తు ద దృక ధం మ ం నమ
సుబ మ , నందను త ప లనకు గు నఆ ల
లకృషమూ , బం బయట ప నందుకు
ఎ . .బహ ం అ క తుక మర లకు, కు లకు
ను వల వ ం . అ త ం ఔ త ం ల
రు పటుబ రు.
తు దం మన ం చూడ , ంక శ ర
ప పక తను అందు , ంక య పం
ం . తు దం ఒక క దృక ధం అవ హన
అ న తరు త, అ క త , టకం , నవల ,
క, ం క ల , మర ల వం
సుకుంటుం .
214
న చు . రు అవసరం న డు, కర , నరన ల న
అ య వచు . తు దం అడుగడుగు య
పం ను క ం , త లు దుకుంటూ, మ
ముందుకు సు డుతుం . ఇ ళ మనకు ష న
నమ లను బ డుతుం ంద ధ ంటుం .
అ నవ యపం మూఢనమ ల
పడ దు.
ఒక ధం చూ తు ద రచనలు శవదశ .
యువతరం ఇ తు ఆ ం సున .
తు దమన బూ
నరుడు నడ వ
య ను బతుకు తు దము డ
నవయు ల ట ర ట
న ష లు య
ఎం స ల మనును తు
ఱ గ నతడు ం డు
నవయు ల ట ర ట
ఇ ంశం:
215
- తు , ంబ 1990
216
అం ద ను అంతం సు రు!
ఆపగల రు ?
శం ఎక డ చూ అం ద రు నవసున . ం
వరనుకు రు? ం సు, ర య జన , జన ద
లు అం ద ను భు న సు సు . ప
లు సు రు. అం ద ను గ సు రు. అ
లు,అందరు జ య దులు అం ద ను ర సుండ
ఇక ం మున ! ం క యం ం సుం !
217
మన శం దం శనం వడం
న , తు , నవ ప దం
ప ణ ం ం . కు ల చు తగులు మ జృం ం .
దులకు, ందు లకు జ న టం అంట తనం
ం . సంస రణ దులు ఎందరు న పయ ం ,
ందూ స జం ల ంచ క రు. ఈ
లకు మూ రం "ప త" మతగం లు, లు
. కుం తల న సంస రణలు
ందూమ అంద ల ంచ క . 20వ
శ బం అంట త ం ందూ స జం
పపంచం దృ తలవం లకు గు ం .
అ ం అం ద వ కూలంకషం ందూ
స జం ప ం రు. రు.
ధ జ రు. ఆయన న , న సబ అ ం రు.
అంట కు ల రు,శూదులు స జం గణ యం
రు. ఓటు అ ఏ లవదు. కనుక
జ య లు త ఎతుగడల , కం ఓటరను
మభ లు అనుస సు . అందు గం
డు అం ద ను గ సు రు. అ అటు
డూ కు లు,అటు శూదకు లు సం షప ఓటు
ల జ య ల ఉ శం.
అం ద ం క ం న ఆ ం ఆచ మం
అభ ంతరం ఏ అ పశ వచు . అందు సం.
అం ద న , న ఏ జ య ఆ సున ?
ఎంతవరకు ఆచ ంచగల అ ప ప ల ంశం.
జం ఆ సం షం. గుడుతూ, తులు త
అం ద ను చం ల ఎతుగడ అ , గత
218
ప . ఆ షయం శద , తు ప ం . అం ద
ట, ందరు బయలు పభు జ లు సూ
క లు యమ , గ లు ప ంచమ , ఉత లు
జరపమ రుతు రు. ఇ ం అం ద దులను
సంతృ పరచ పభు లు ఎ డూ ద . అ కూ
అం ద ఉ య పను గ . ఈ షయం
గ ంచ అం ద దులకు ంత లం ప చు .
ఈ ప దం జ తుం .
ముందు ం సు అం ద దం ప ం:
ం అం ద మ
219
స జం సంస రణలు ల ం సు నప నుం
ఒకవరం అ యప , జ య తం ముందు
న త ల బల న వరం సూ వ ం .
ం సు సంప య దులు ప తం న
లగం ధ ల ,అ ం ందూ స
న సు రు. అ ,కుల చు తగులు,
అంట తనం ల రు తశు కృ య దు.
అంట త ంక రుగుడు దం అ ం
సమ ం ం . , అంట తనం ల ం లంటూ ఆ
అధ తన స ంచడం ఒక పథకం ప రం ంద
అం ద అ యప రు.
220
అంట ప క ధ ం ం ల అం ద
రు. లకులు అం క ం రు. ము ంలకు ప క
ధ ం అం క ం న ం , అంట ప క
ధ ం ం లం ఆమరణ ర రు.
అంట రు శ లు ఎ ంటు స , రు
గుపడక స , ం ణం లు ం గనుక,
ఆయను బ ంచు ల రు. అం ద వ ,
బలవంతం ఆయన త ప క ధ ం రకు పటుబటన
ఒ ం రు. అం ం నటు అంట రు
ందు ల గం అ అ మ ప ం టటు
ఒడంబ క ందన ట. అం ద ను ఓ ం , ం
, అంట అ లకు గు రు.
స గ లు, ఆమరణ ర లు న
ం , ఒక అంట తనం రూ లనకు ర
న దు. ఎందుక ? ందూ స జం అంట
అ ల ం పయ ంచడ క స తన
కు లు, వ లు ండ సమ ం డు. మూల న
, తను ప రం డు. కు ద , వర వ వసను
సమ ంచడం కూ ం ఎతుగ .
221
కనుక ం వల గత ండమ అం ద ప ప
చ ం వ ం . అంట తనం ల ంచ
స జ ం దన ం ఒక ర కు
ను వడం, ం సు త ఎ ం ర క
బ ంచక వడం ం తశు టు .అ
స గహం అ ఆయు అంట సం ఎన డూ
ఉప ంచ ం , 1929 లయ ప
అంట స గ నుకుం , ం స యం
ఖం ం రు. అం ద ఆశ ర డు. లయ
ప రత లును ంద సనసభ రంగ అయ
ప శ ట గవర జనర అనుమ ంచక ,
చూసు మ అ ం ం డు. ఎ కల దృ
లుకు ం సు మదతును ఉపసంహ ం ం . ం
ం సును ను సు , అంట దు.
హ జన సంఘం ప న హకు ల ం
ఎన డూ అనుమ ంచ దు. హ జన సంఘ
జ న ం హ జను ం ల ం రు!
ఒడంబ క తరు త అంట ం న ల
టవద ం సుకు ం ఎన డూ సల
వ దు. ం సు మం వ ల అంట
ధ ం ం ల ం ఎన పటుబట దు.
మధ పరగ ల మం మండ అ అ అంట
ప మ ం వ ం డు.
ం అంట పట తశు దన అం ద
ఎ ఉ హరణలు చూ డు. అ ం సు చర
వస యంప హచర బటబయలు డు. కనుక
స నం ం సు . , ం ,
తం ముందున ం సును ఖం ం .
222
ము త అవ రం ఎ మ చూ .అ ధ ?
ఆచరణ ం సు రు ఎ రు? అ ప ం.
తంత ం వ న తరు త, స నత ం సం అం ద
న ందూ లును స తన ందు లు
వ ం రు. జవహ హ ' ' కు ల ,
అభు దయ ఎ కల సమ స తనులకు
ం డు. ఫ తం అం ద హ మం మండ
నుం బయటకు వ ం . ఆ తరు త
అం ద అంట చన ఉద ం ,
" ందు ల న ంత లం స నత ం వ
"ద గ ం , దం డు, ం డు.
అంట పట మ న ం న ం సు రు,
అంతవరకూ న క లను, ప క ం లను
అం ద అనుచరులకు కుం రు. జన
పభుత ం మ హకు లు నరుదణ దు!
అంట , శూదులకు ప క ఆ రం ఆ
ంసం కూ ంచ నుకు డు.
ఆం ళన జ ం . ను చంపడం మతపరం పం అంటూ
క ం , ఆం ళన , వ ధ స లు
ం రు. ం సు మదతు న . ఆ రం ఏ
న ం రం , యంతృత మనస
అరం సు వచు . అడుగడుగు ఆ సు ల సం
ఇం ం , ం సు రు పయ ం రు. హ జనుల
ఉదరణ కంకణం కటుకున టు న ం న ఇం ం , 20
సూ ల ట హ జన ఓట లం ం . ం సు
వ న కను తనకు అనుకూలం మలచు గ న
ఇం ం , ఆ కం హ జనులకు ఏ పంచుతున టు
223
చూ , జ యం రు ం .
అంట త ం శంకరమ లను ఆ
త ంచడ క, ద శంక రు ల
ఆ సు ల సం తరచు వ ం . అ ం శంకర ఆశ ల
ర హ ణు వంటలు ల కటు లు
సు రు. త అడుగు డ ం కూ
అనుస సు డు.
ర య జన - అం ద
224
అం ద కు పసుతం శం తఅ నులు ఏర రు.
ర య జన ఇ వల ఒక ట ం ,మ ట
అం ద ను గుడుతూ, ఆశ లను
ఆచ మంటున . ఒ క ం , అం ద ను
రం శం ంచవల వసున . ం త
గుతకు సుకున . . . తమ ఎతుగడ అం ద కూ
ర డం గమ రం. ఎతుగడ ఫలం క తప దు.
అం ద . . ఆ ం అంశ క ంచడం దు.
వలం ఓట స , ం సు వ , . . కూ అం ద
ను సు , అ మ కృ మం నటు క సూ
ం .అ , . . పటం గ నటు
ంటున ందున షయం ప ంచవల ం .
ఇ వ . . . రు అ ధ మమం ర
కంకణం కటుకు రు. మ జ ం ం అంటూ, అ ధ
మం ర శ పం . . ర కరలు ళ
సు రుకూ . అదం మతకల లకు ం .
అం ద ను గుడుతూ, ఆయన ఆశ లను
మంటున . . అసలు షయం
యదను ం గ ! అందు చదు కున
యకులు, అనుచరులు ఉ రు. అందరూ కు ,
ంద అం ద రచనలు చ ం రు. ందూమ
గు ం , ము - య గు ం అం ద ం
దృ వ ంటుం . అం ద రచనల అము తం
న రచనలు మ ష పభుత ం పచు ంచ ,
అందు ము గు ం న షయ ద ఆం ళన జ ం .
. . ., వ న, ందూ ందసులు ఆ ఉద మం
రు. కనుక అం ద . . . రు
అం క సున , క సున జ .
225
ఫ షయం తృ క సు మం , ఎందు ర లు
కూ . . . .ఇ యకుం . . .
హ తు అం ద వరంతులు, జయంతులు జరు తూ
ం లు సుం అం ద వ తుం ! బుదు
ందు లు ప ం న గ , అం ద కు . . . రు
ప ంచదల ?
226
. . .న ం ? క అవ మర ం అం ం ?
అం ద ఆశ లు అమలు జర లం , ,
తను, లను, యణ, మ రతం అం లను,
ధర పక న . ంచ ద , నవ
హకు లకు అ రుదమ గ ం . ఠ గం ల
అం లు కుం చూ . అంట త ం
ఆశ పతు ఖం ం .ఇ య . . .
దప మనం సం ం ,ఆ ం . వలం
అం ద ను అ ఓట హం ం .
ఎ కల దం (ప క ) ంమం ప వన . . .
ర ం . ము గు ం అం ద ఏమంటు
చూ ం:
ముడు ? అం ద ? లం
ము ప గ సూ ం రు,అతడు త
శం ం పవ ం న రుకు అసహ ప . ఈ షయం
ము చర రం కూ ం . ముడు,
తపసు సున శూదుడు శంబుకు చంపడం, అతడు ధ
అ క ం డనడం, ఇదం ఒక చ న హణ
యువకు తం డనడం త .
227
అ రు. స నం ప ల భకులు కరలు సు న
ప సహనం చ ంచ క రు. అ " మ"
సంస .
. . . రు అం ద త , దన ఏ రకు
అం క సు ,ఎక డ ఎందుకు క సు ల .
అంట తనం అ లుకపలుకులు ఉచ స దు.
అ ఎ సృ అ ం , మూలసం లు ల ఎవరు
సున , అ లం ఏం ం అం ద
రు. ందూ స జం సున మ రం పపంచ
చ త మచ ల ం . అం ద ను డుకు ఓటు
చు కుం మ . . .త వ పయ సున
చూచు . బుదు చం న , అం ద కూ
శనం ల ద కుట గ . . .
వ వహ సున ? దం , అందుకు న ం ఆచరణ
క ం .
228
జన ద కూ అం ద ను ర సున . ర ంటు
లు లు తు టమ రు. హ జనుల
అ అందరూ ఖం సు రు. మూలం
ల న మతం, ధర లు, ఆశ లు, ందూ దుర లు
రూ పకుం , అం ద ను ర ంచడం ధ ం ద
గ ం . ం , జన ద ఒక ను వ .ఎ
. . . ం ం న ం . ముగురూ కల అం ద
య ట , త ఉ యదల రు. ఈ షయం
అ యకు న అరం వ ంత సమయం ప చు .
జం - అం ద
య ష జం తన ం లపదల న
అ వ రుతుంద ం నటు అం ద
ం డు. 1917 ర వ న పవం
ం లకు అనుగుణం ద డు. అ
సంభ ంచ దం , ఎం ంస, రక తం జ ంద , నవ
పయత ం వలన ర పవం వ ంద అం ద రు.
చ తను ఆ క దృక ధం చూడడం స న ద రు ంద
కూ అం ద స షం రు. క కుడు ద కం
పయ సున టు కూ ం క ంచ ఎవరూ
అం క చడం ద రు. పపం న ంచడ తత ం
నప అ ం స న అం ద
229
ం రు. వ లమధ సంఘరణ న టు అన
సవం. వ గత ఆ వలన ఒకరు శ వంత న వరం ,
వలన ప ణ సు రు. ఈ వ గత ఆ ల ం స జం
యసు ను .
ఈ ల లను ంచ , ంసను, క
యంతృ సూ ంచ , బుదుడు అ ంసను, న క
రు ను అవలం ం డు.
జం జ పర న ంతం బల న నద ,
శ తం యంతృ అ సూ సున ద అం ద
మ ం డు. జ ం హ ం తుంద అ ఎన డు
జరుగుతుం , అ జ న అనంతరం ఏ తుం
స షపరచ ద డు.
ర పవం స న సుంద ఆ ం ం.
చ, త ం స నత ం స అనవసరం.
కమూ జం ఇ గనుక తృ క ం ల అం ద
అ డు.
ము ం
అం ద రత స న ల నుం ుణం
ప ం రు. ప ధ ఫ లను పచు ం రు.
శూదు వరు అ అంశం సు , ద లం నుం వ లు
భ ం న ష లను చూ రు. ల వ లు
వ దన ఖం ం రు. వ లు, కు లు ర చూ ,
సమ ంచు రణులు కూ అం ద ఖం ం రు. ఈ
షయం ఆర స , ం ద న రం అం ద
230
మర లకు గు రు. తకం హ ణులు ర ం న
త వరం ప ం డు.
జ రం , అంట హకు లు ఏర డవ ,
సలకం అధములు చూ ర అం ద
డు.
231
టలకు, ఎ ంతన చూ రు.
ందు ల అంట అ , శ త
ంచు ర ం సమ ం ర రు. దం
త స నత ం, చ , తృత ం ల ంచగలవ
అం ద న రు. దం మన శం ఏ
చం యబ ం . నరుద ంచడం కషమ
అం ద గ ంచ దు. నవ హకు ల అం ద టం
ముందుకు ంచవల ం .
అం ద మను ?
మన ం తగుల ల అం ద ఆ దన వ కం
డు. ంగ రచన అం ద నప , తనకు
షం ఎ టు సు వడం ఆయన అ
ం వ ం . కనుక ంగం న ట
అం ద ను ధు డు యడమూ వ ం .
232
ప లకు ంగక, నవహకు ల తం డటం,
అం ద ల లను ంచ కృ యడ .
- తు , 1991
233
వ శకులు ం
తు దులకు అభ ంతర ?
మ ణ యు ల డం అ ము ంశం. అ కుం
బతకడం, న ణ యు తుల , రకం ,
దడు తుం . మ వ గు లుసు యు .
గులు, ధు లు, రుషులు గబడ రు. ఇ ఒక
అల టు క అ సం రు. గం ఇ క గం.
మం అ చర ధన టు
రు. గు లుసు యు ఎకు వ
తుల , రకం అ , దడుకు నంత
ణ యు అందదు. దడు రణం ప ల
ముఖ ం ఆ ం ల ణ యు సహజం అం .
కృ మం దడుకు ణ యు త ఆ చన కూ
తగుతుం . దశ రకర ల పగ కలలు, దృ లు,
అరంపరం ఏ దృషులు చ . అ క కం. కళ
మూసు మం ఆచ ం రంగు దృ లు,
తనకు య దృషులు క .
235
ఇ వలం మం ప తం దు. మతం,
వం ట రనలు, భజనలు, రనలు, ఆ ధనలు,
సం లు దృ లు క .ఇ రందరూ
తకు వ లుసూ, ఎకు వ గు లుసు యు
అ డుతూ, ఎకు వ వదులుతుం రు. అందు
లు భకుల పనలు సుం రు. ం
టటు నరుశ రణ ( ం- ం- ం వం ) గంటల
రు. అలసట వ టంత ప స , గుం
న రు ఆ ంచ రు. ఇ క మూ క మనసత ం.
ఇష వం క సున టు ఏ దృ లు చూసున టు అ సుం .
మధు నుభూ రు. రజ ఆశమం
మూ క భజనలు, రనలు, నృ లు జరపడం ం .
లు న లు వడం, అరు లు కల ఎగరడం
ఇ ం చ . ఈ ధం జ న డు దృ లు చూ
క "మధు నుభూతులు" క , కమం రణ
వ రు. అం మూలు
లు కుం రన ట. మంతం ,అ ప
నరుశ రణ యమనడం కూ సూత అమలు
జరుగుతుం . ఒంట కూ మం వందల
ల రు చ ం ఆ చన మ ండదు. దడు
మూలు ప యదు. "హ ఓం" అ , మ ధం
, న రంతరం బుతున రు తకు వ
, ఎకు వ వదులు రు. భ లు రూ అం .
ర ం తపసు ట శు ంప న
ట , ట తకు వ ం . ష రం
పం వలన కూ దడు స ప యదు. రు కూ
దృ లను చూడడం, అ వ దృ ల
మధు నుభూతుల , భ ంచడం కదు. డు పత నటు,
236
వ నటు రు అనుభూ ందు రు. మూలు
వ న తరు త చుటుపట న అనుభూతులు,
దృ లు వ , జనం అ "దషలు"
ంశసంభూతులు , వ లు , జరులు, మహరులు
ర , రు.
237
టశ ధ టుకుం రు. క దపట
జబు వసుం . ఆ దశ రనలు సుం రు.
మధు నుభూతులు వ . 'స ' దశవరకూ తుం రు
కూ . మనం ణ యు 20 తం దడుకు
. గుం టుకుంటూ శ రం పస ంప రకం 5వ
వంతు దడుకు అవసరం. ఇందు ఏ త దడు
మూలు ప యదు. మతపరం ఆ కం ట
ఉప లు, శ శు ంప యడ , ష రం
నక వడం, శ దు వడం, త నంత
లు క వడం, ఎకు వ బలవంతం అ
గు లుసు యు ను ంచడం వ ఉ ద
ష .ఇందు తరతమ లు . మతం ట
చ మ అ తు గనుక ఖం ంచ
ను డ ం.
ఆల హ ప లు
238
స అ ఎ రుల ల ం ముడునుం
త రు రు. మన ళ గ ముడు, బహ ముడు
అ వ ందుతుం . పసుతం శస తల
స డుతు రు. కండ లు సడల ,
మధు నుభుతులకు ప . ఇ అల టు
మతుప రం. క ం న అనంతరం, ప వం త న
తరు త మ అవల లు క ంచడం దు. అందువలన
ఆల హ తన ద స ప గం సుకు డు. ఒక
ము లు వంతును అర సు ళ క డు.
రణ న న ను ఎ పవ ను?
అ కు ను లుసు గలగడం అరుదు, షం. స
సు ఎ పవ లుసుకు పయత ం అల
డు. ఎవ ఆనందం అం , ప ధన
చూడం. రుషులు, గులు, లు ప రు. అ
ప ఆల హ డు.
239
ంద హ పవరన సూ సుం . సూ
ఆ ంచడం, పకం టు వడం అంత ండదు.
న ల వ హ పపం చూ డు. తన చర లకు
రణ గ ంచ డు. ఇచ బ ంటుం . మం డల
చ ణ ంచడు. యం ( వ ) ఆ గ ం
ప సున రు స చు కుం , హ పపంచం,
అంతర కం క క .
స ప వం రంగు తు తుల సు తం
గ ం ల ణం కూ ం .ఇ కుల
క సుం . ఆల కూ ఇ ం అనుభూతు
ం , రు డు. గం ట నం అ అనుభవం
వం స టహ ం డు. అందు పతంజ
గం తవృ ధం ప నం. అం దడు
మూలు ఆ ం ర ఆ . అ దగర
రం అ రు. బడు కూ లలకు నం
లం , అదం యక అ ట . రణ
వ కు వరూ ఆ చన ఆప రు. దడు మూలు
240
ప యక ధ ం. మధు హం (డ )
న అ డ డు అశదవలన మతు వడం, స హ
తప డం కదు. ఉబ సం (ఆ ) న తరచు ఎ న
వలన రకర ల ంత దృ లు క ంచడం కదు. మకృష
పరమహంసకు మూర ం . వ
ప డు. తనను ఉ యమ అర డు.
ఇదం మ తు ల ణం భకులు ం రు. అంత
మ తు న వ వ ల లు ఆదు దు. జబు
వల లు చూ గుణం ధన గ .ఇ అ
మ ల నూ ం . ఏ మహ న వ ఇ !
యులు ందరు గుడుతూ స లు మన ళ
అ దహ ం , ప త స టు సు రు.
ల ళ ం మనకున ఆ ధన, మన తకు వ చూచుకు
ల ణ దం . స అ శ యదు
గనుక, ప ధనకు క ం రు. అ
(Marijuana),ఎ .ఎ . ., గం అ అ అల టు
ప దం ం . ళ సు హం
ఉపసంహర నంతర ల లు వ ధ డ .
త అవసర తున . రణ న లు పండగల
సందర ం ఉత భంగు గు రు. గం ఆకు
ల ,మ సుగంధ ద ల యసంవ
రు. ధు లు గం హ లు రు.
అల టు పడ రు. ం క ద ను ం రు
' జయ' ట మతు యం రు. ం ంతం
' ' అం రు.
మతం టఆ క ంతన స , వల ం, ము ,
ణం దుల ంద అ క లు రు.
241
అవ కృ , రణ వనం ం కు .
అ స ప ధన కూ .
ఆ గ వంతులు స సు ప ధన
మధు నుభూతులు వ య ం. అ గ ం న రు
క నరకం, యమ తన, ధలు, ము కూ లు
ద న అనుభ రు. వ స ఇ ం
దు అనుభ లకు సుం . ధు లు, గులు
అ గ ం న డు అనుభూతు ం , నరకం ఏ
వ ం రు.
హ న స ప ధన మత దులు
రుచుకుప రు. జహ (R.C. Zaehner) వం రు ద
స రు. స నం ప క రు. హ
అనుభూ దులు శూన దశ వం ద అ నంద
ర రు. గం కూ ం తవృ
ధ శూ వ . " బహ ను" అ ధు అం ,
మ ను డు అం ం, మూలు వ స సు
అ గం , డం ం. ఆల హ న
ప లవం , ఉత త ఆ నంద ర రు. ఇం
ందరు ,ఆ నంద నుభవం గు ం
గమ ంచద ం .
అ నంద ర ప లు
1958 ఆ నంద ర అ త వ న
ఎ .ఎ . -25( ) చు కు రు.
8 గంటలకు క ల రు మున 4 గంటలవరకూ
ప వం న . ఎ .ఎ . సుకు ళ ఆనందమయ
242
వరణం అం ర తుల త ం గడ ల
ర సూ ం రు. భంగు(గం రసం) కూ
సు లం రు. అ నంద ఎ .ఎ . . చు కున డు
తు అ అంద న ద ంత న . బ నంద
సమయం నూ, శూ వసను ం న లు వ య
ఆయన రు. ( ఎ ంట , 43) అహం
బ అ రుకు , పపంచ ను, పపంచం అ
దశను అనుభ ం మ రు. ఒక అరగంట న ఈ
ఎ .ఎ . వ , తు అ ంగత ం
ల ం ంద రు. దులు శూన దశ, ందు లు
స , తు వస, బహ ఏకం వడం దుల
న ర అనుభవ ర కం రు.
1952-53 ం ల అ ం ండ ం క గ
ధన కూ శూన రుకున టు ఆ నంద ర
రు. ం క ద రం, ఉత రం అ ండు
దశలు . ఉత రం మద ం సూ, ంసం, మత ం
ఆర సూ, స ముద , ధునం జర . సం గం
తసు ను సం ంప ల ందరు ం కులం రు.
ఊ , శు , ఆ చనను సం ంప శూన దశ
రుకుం ర నమ కం. ద ం కులు, ందు ల
ందరు పద నము రు. తం ఏకత ం
సుంద సం. ం క ఆశ లను రత
పభుత ం ం న దృ పసుతం ం క గ ధన
పద గడం దు.
243
ఆయనకు హతుకు ం . ఆక అలసట ండడం,
అ డుబ న ఠ శ ర ల రుకు డు.
అక డ గహం క ంచ , అ జ ఎవ
దండ న దృశ ం కూ చూ డు. నమస ం ,
డు. ళ దూ న న మసులు మ గ
, గ జలు సున ఎవరు అ
అ డు. ళ ఆశ ర చుటుపట గహం ఏ
ద రు. చూ ను రమ ం , ఒక అ
పం రు. చూ డుబడ లయ , గహం
దు. తన న క ర , మనసు దర లహ సు
ప వం వలన, ఆక న ఆ నందకు గహం
క ం నట ం . మనసు న బయట
చూ నట ం .
ఒక ష ండ ఆ నంద ర దగరకు
ఒక ధు వ , భగవంతు అ దట. ర
స న సూ అ అసంభవం అ డు. ఎందుక ? అ
ధు ప , భగవంతు గనక అ ర స నం
డు. ంట ఆ ధు ర ళ ంగప ,
డకుం డు. అ గ అరమ కలు
కుం జంకూ ంకూ కుం న రు రు.
నంద ఇ మకృష పరమహంస టలు న డు.
చూ అ న ంద ( నంద క
ర ం) అ , చూ ను , చూ చు అ మకృష
పరమహంస స , మ ప ంచకుం ం
షు డ డు. సూచన(Suggestion) అ ప సుం
సం హ దుల ద అర ందుడు ఇంగం చదు కు డు.
ఇం షు క త ం డు. ఇం కు వ న తరు త
లు ఆయనకు ' వ శకులు' క ం . ం
244
రప , ర ను ంచు ంచు వ , అ
లలున ం వ తను ఆ కం ఆక ం డు.
ం న అర ందుడు ఆ క ంతన
ప వం న , గం ల లుముడు
ర కల లు క .
ఉద ం మూ వంతుకు కు ంచవచ అ నంద ర
ం డు. ఆయన భకులు అర ందుడు
చ న డు, హం శు ంచద , శ తం ంటుంద
న , ప రం రు. గశకులు అంతదూరం ద
రు ం !
245
శ రం ప న న గ ,మ మ గం, మ శ
?
ఏ మనస ం ?
246
మతం టజ సర సంయవచు అ
బలపడుతున . ంద ఆ క రం టు టు
ం . కనుక ఏ ఒక రూ అ వదలకుం
పటు సు రు.
అ ఏం ? అ పశ వచు . లలకు సూ లు
శ గు ం యం ప డం ద ల
మ సూ ం రు. శ , దడును అవగహన
సుకుంటుం , భమలు లుగు . మనసు ట
( ం ) సృ ం న మతకల నలు, భమలు, జ ల
లు లు . సృజ త క శ యుకుల గు ం
ప ధన కూ జర ల , గు ం సమన కరణ
ం ల ఆల హ సూ ం రు. చదు కున
అ వం ట వ శకులు,భ , రనల త లు,
అదు ల బం ం బయట రు. అ
మత దులు బతుకు రు కు, స జం పటుకు రకర ల
ఎతుగడలు, లు పను తూ ం రు. ల
అవ లు బల ను సూ ం . తు దులు
త ం గరూకు ఎదు ం .
- తు , - 1991
247
పర క శకులు - ద ప తం
ఇతర ల మనుషులు న ? ష
డు రు? ఎ ప ణం రు?
ఈ ష ల ప ధనలు జ . ఇం జరుగుతు .
ందరు వ కులు తమ ంత అనుభ లను కధలు న
ఉదం లను కూ ప ధనకు గు రు. జ
ప లన జరుగుతున . ళ ఏ ద లు,
భూ లు, శకులు రు ఎవ ళ వ నటు,
నటు ంట టు సు ,మ సుకువ
వద నటు బుతు రు.
జ అ కమం ఎ ఒక డు ంత
అనుభ చ చూసు రు. అందు ష
న త వ ం . పర ల వ కులు వ ద తున
వ కు ల డం, కు నడం
అనుభ లు న రు రు.
న లం ల నుం వ న రు రుకటలు
నటు, ల దప ణం నటు
కధలు . లు చూ , స లు చ అ ం
248
అనుభ లు కు క య రు రు. ఆ శం నుం ఎ
ప ల వ భూ ద వ కు కల నటు కూ
కథలు . ట ం ప ధనలు జ . న
అం కు ం న యూ వ టకూ
ఆ శవ కులు ఎ ప ల ంతల ప ప ధకుడు.
కు యూ వ (జ ) క కూ ంత
వ కులు భూ వ పడుతున షయం తు
ప ం రు. ఇంతవరకూ జ న య ప ధనల వలన
ం మం , ందరు వ కులకు దప తం వసుం . ఆ
వ సు , అ
సం స దం.
దప తం అం ఏ ?వ సుండ ఒక రు
దడుకు శ సంబంధం తుం . అ ంట డు వ
అత యదు. అతడు ద కళ
ప తం కద సుం డు. ఈ ఒక ండు లు
ంటుం . తరు త దడుకు శ మ సంబంధం
ఏర డుతుం . దప తం వ కళ రవకుం తన
ంత అనుభ లను చూ డు. ఇ లకు రుషులకు అ
వయసు ల నూ వచు . దనుం న దప త
వ తన నుభ లను జ న సంఘటనలు
జ నటు బు డు. ఈ ధం ఇతర ల వ కుల
కధలు ప రం వ .
దప తం అరుదు ప సుం .
లు టుకు
చ న రు రు. మం ఒక ండు
ల రు. దప తం అనుభవ సమయం
249
డ , శబం క వడం, కదల
తు డక వడం, డనట ంచడం ల లు. గుం
ఎవ అ నటుండడం కూ మ ల ణం. ఇదం
దప తల ణ .
,జ , న ,అ ల దప తం ప ధనలు
ముమ రం . న అనుభ ఓ
అ ,జ న అ , ఇం అ ,
అ ను బు రు. మన దగర భూ లు,
శకులు, అమ రు, లు ప ంచడం, అ
రణం రు డ రు. ఇ ద జరుగు య
స ంచ దు. అ దప తం అ ఒకటుంటుంద
మం యదు.
- తు , అ బ 1999
250
ఇ ం(అర ) జ దం
అన ంతం
యూర ర ంటు ఓ ండ క చర కు వ ం .
త పపంచం ఇ ం గు ం ప తభ ం ళన
ందుతున దన ఆ క దర నం. తున
మత ఢ ం పట ప క దులు చ కలు సు రు.
251
ము ంల ర సులు వడం, ము తరుల పట
వ కత, అసహనం అ కం వడం, ఇదం ఇ ం ట
ంచడం త కృత ం ం .
ఇ ం ప రం ము ంలందరూ పపంచమంత తమ మ
ం టంత వరకూ రు దు. ము ంలు న శం
అ రం ము తరుల తు ం ,ఆ రు
హ అం రు. ఆ శం ము ం శం టంతవరకూ
న నభ న కృ ం . ఒక ఇ ం శం న
తరు త రుస ం అ తుం . అం ం శమన ట.
శభ , తృ శం అ ఏ ? ఇ ం ప రం
ము ంలందరూ అ ను త ప తం ం .
ము ం తం , త , ద , దరుడు, ఎవ స ఇ ంను
ంచక , ం . ఇ ంను క ం వరకూ
ము ంలు ప లు ప . అందుకు ను ర జం ఆచ ం ,
చం , ,న , స ం ఫర దు.
అం మల ం ఇ ం రడ .
ఇ ంను వ ం ఫ లు , రచ తల,
కుల చ ను అ కడుతున ము .
ము లు ఇ ం ను సు ? దు. ఇ ంకు
హ లు.
252
స షం "మత ర ంధం కూడదు" అ , " జం
లబడద దన రు సు " అ ం . (Cow :
111)
డు ఒక వ య ం నటు ఆ లు ఏ ండ .
రు కు లబడ . న జనం రు లు అడగరు. డు
కు క ం డంటూ పవకలు న ం వ
ఆ అ ర జ య టక .
253
ము ంలు రన మహమ ను సు ంచడం
అంత గం.
రూ అ ట ము ంలు మహమ ను ఆ రు.
న యక ం అ మహమ సు పత ం సు రు.
క కూ మహమ సు సూ లు ప రం రు.
అ టు మహ ను ష ప ణం రు.
ప రం అ టు ఇం వ త
ం . న ం మహమ ఆచరణ ట
ం డు.
నమ ల గు ం తుబదం ఆ ంచ దంటూ
మహమ దు తన డుకు డు. తనను
అనుక సుంద డు.
254
ల నమ కం క ం రు. అన సూ డమర ,
ఉ హరణ రత క ం డు. ము ం లు
ఇం తమ మ దులను, తక కట లను, య
నం ం ,అ చూడడం ఇ ం
జ దం డు. వలన జ య, క
సంఘరణలకు య ఉదహ ం డు. అ ఇతర
ల నూ జరుగుతున . తమ శం సంస ,
గ కతను, ఆ లను, తకు వ చూడడం, అ
జ దం అంత గ . ఇ ము ంలు
ఆ ం న ముఖ షయం.
ంస కం ము ంలు అ సలు ర
ఇ ం రణమ అన ం డు. అరబు సంస
త ం న మహమ దును ము ంలు అనుక ం ,
ఆ ం నంత లం ధ ం తప దంటు డు.
అన స షం ను నవ న , అ ం యశకుల
ట ంచద ం ద , చన మ ల
255
అ డు. (ఇ ం 149) , , ఇతర "ప త"
గం ల పరస ర రు ల . అ మనుషు
త న సు .
ఇ ం ము లు మం నమ కం ! ఇ ం
కటు టు ఉం . కనుక అడం టు రం
సు ర అన చక రు. (చూడు ఇ ం:అర
షన మూ ం ట 99)
- తు , శంబరు 1999
256
లు
థ మ ప అం రు. ఇత న
రహస ం ఎను కుం రు. పపంచం నూరు ట థ కు లకు
బ కున వదూత. అత టను ర వ రు. ఇంత
మం జ ఆ పత ం వ సున ను పతులు
ర రు. ఓట సం జ య యకులు ట
ం రు. ఇ ఆస సు తన త అ క
ల స ంప సు పయ డు. ఇ పసుతం
జరుగుతున పపంచ టకం.
లు గతం న దు లు, ం న తు లు ద
గంథం చ త బుతున .
ఇ ం తన సులు గంథం సం సూ
మర ం న స డు. అ క ప ష.
257
ఆధు కతను వ ంచమ 10వ పయ
అంద ఉతరు డు. అ ం రు ( ం )అ
12వ పయ పటం గ డు.
12వ పయ చ తమలు న వ . అతడు మ క
రు అ పక ం లనుకుంటు డు.
ర కమం ద ం .
ట టప లు.
ఎ క కముం యూ ప క ప
జర జ ల ట డు. అ వసున
ట జర థ కు లు ఒడంబ క కుదురు
త రకుడు. జర థ కు లకు , ద త తర
క లు, ప ర అనుకూలతలు వ ట
అం క ం డు. బదులు ట కు వ కత కుం
జర థ జ య ర ంటునుం
ల టటు యూ ప ఒ ం డు.
258
1939 యూ ప ఎ క డు. ట కు
మ ంత కల వ ం ! యూదులను హత ర ట
న పధ లకు త ప నలు ల ం .
అంతకు ముందు చ న ట కు వ కం
పకటన లనుకు డు. త నంత స రం అ ం
పకటన య తుండ 11వ పయ చ డు.
ంట పకటన నం సుకున 12వ పయ ప మ
లుగుచూడ వ దు.
12వ పయ తన దర రం వ న సుప ద క
.ఎ . ఇ య త ం ధ డు. థ
నప గు ం పడ
అత ము ప లు డు. వరకు అతడు అ
ప సం వల వ ం . అ షు కూ ల రు.
థ కు లు లను య రులు , సలు చూ రు.
పయ 12 ఆ దముద డు.
259
ఇందుకు రు లు లు అక ర దుక . తు
బుతుం భకులు నమ క ఏం రు?
అ ం ఆధు క ద ం బదులు, ట ం టు
ద ం అనుస ం ధకు గు డు. వరకు ఆ త
చ డు. షన కు లు ర
ట చర ం అడుగున , ం లనుం వక లను
ఇంజ న ఎ ం రు. అ సర గ అ డు.
అందుకు రు లు, ఆ లు .
1958 అ బరు 9న యూ ప పయ 12
చ డు.
ఇ డు ఆ ప రు అ పసుత
పక ం లనుకుంటు డు. ఇందుకు అదు లు ,
రు అ నటు చూ . ప లనకు ఒక సంఘం
య ం డు. అ ం రు ప మద కు తం
అంటగ ల పయ లు దల .
- తు , శంబరు 1999
260
న సప మం
ఉజ ల ఆరంభం
రత శం న సం 19వ శ బం ఆరంభం
దల ం . నవ హకు లకు, లువలకూ వ కం
న మత ఆ లూ, సంప లూ ప ం ప ంచడం
రంభ ం . మత గం ల ఆ రం ందరు ఆ లను
సంస ం ల తల ట , మ ందరు తృ క ం ల రు.
తం ద స జం ఉన లను ఉభయులూ
గు ం రు, రు రు. త పదతులను గు
అనుస ంచ ద ర వ క ం .ఇ శం
న ం . ం , ం ల ఈ ఆ చన
ద ం . అప ఆం యులు సున రత
కలక జ . ఇం షు ద త రం ంచ
చదు కున సంఖ ళ ంచ లు ఉం .
కలక జ 2.5 ల లున ల త ఇం షు ధ
ష ందూ క లను 1817 రం ం రు.
మ హ కలక వ ఆ య సభ ం చర లు
న ం న ల . ం సంపన కుటుం కులు
కలక 1817 ందరు యూ యన కల ందూ
క ల ం రు. రత న ఈక ల ఎం
డ ం . బహ శ ఈ కృ రం చు న వ
లూ ఎ ను నవచు .
ందూ క ల త పద చ త ం డు.
ప ం లుసు వడం, కం ప ంచడం అత
262
ఆయు లు ఉం . ం తత ం వ మర సూ రచన
ం డు. త ఆ చ ర రులు
పయ ంచ లు కృ డు. ఇ ందూ క ల
రులను ఆకటుకున . క ల పథమ చ కను
రం ం రు. సంప లనూ,ఆ లనూ
ప ంచు కుం రుగు టు ర వ కప రు.
ఇం కూ చర లు న . ందూమతం
గు కర న అ క ఆ లను రు ర ం రు.
స షణ ఒక ల ం క ం ం . 1828
అకడ అ ష రం ం య చ చర లు డు.
ంతం చర లు జ రు. అప క ల రుల
సంఖ వలం వంద ఉన . 1830 బవ ఎ యం
అ ప కను కూ ందూ క ల రులు రం ం 2
సం కలు లువ ం రు. ఇందు ద ,
అం ంచటం అ కవ యం కుం చూడటం,
మూఢనమ ల మర ం రు. ఐ , ॥ .
. ల క లఅ ప ఆ ప కను మూత ం రు.
తన ఉప స పరంపర క , ం ం,
హ ం, , , లత లను, ఆ చనలను
రులకం ం రు. వలస వ కం రుల
దన రంభ ం . ం ప ఆ శ తం
సమ ం రు.
స తన ందు లు యక న జరుగుతున
రణులను గమ ం ఆం ళన ం రు. బృం వ
అ స తనులకు స జం జరుగుతున
ష లను లవలు పలవలు కలవరప డు.
1831 ఏ క ల జరుగుతున ష లను వ సూ
స తనులు ఒక కరప పచు ం రు. అప
263
కు స ల కు ంతపర న
దం ల ం . 1831 బవ 5న క ల సంఘం ఈ
సరు టు ం .ఐ ,స న ందు ల
ఆం ళన రణం ఒక ప క రణ సం
ఏర రు. క ల అలజ న ను
ల ం ల అ గం. 1831 ఏ 23న ందూ క ల
కరు ప క స శం జ ష ప ం రు.
యువకులకను డ డుతు డ ముగురు
సభు లు అ యపడ ఆరుగురు అందుకు సమ ంచ దు.
రుల కూ చర సు ల , ందూ జం
రులను నుం ల ం ల
ప ం రు. అ క ల క
ందు ల ఉన వ క దృ టు
ను ల ం ల ం రు.
ల ంచనక ర ద కృష ం రు. ల ంచటం
ఆపదర చర పసన కు , రసమ దత
అ యప రు. ల ంచడం అవసరమ చందకు
, ం , ం కమ , ధవ
బం య తల రు. 1831 ఏ 25న ల సల
తన ఖను పం రు. వదంతులు
ల న అ లను ఎదు రు.
ఆయన ఒక ఖ పం సూ క చ ంచటం త అ
అ రు. హ ం దనలను అందుకు వ క న
అ లను రులకు ం మ ,అందుకు ను
తనను సం హ , చు డు మతపర న వ కులకు
అల న రు. ను ల ం న తరు త ందరు
రులు కూ నుం రు. "ఈ
ఇం య " అ నప కను ం తన అ లనూ,
ఆద లనూ న ం రు. ఆం ఇం యను, ర యులూ
264
సఖ ం ఉం ల రు. ఏ శ ధనను ప రం
గ ధనను వ ం న బహ స జ దులు ముఖ ం ,
పసన కు దుర జ న ందుకు
ఖం ం రు. అనుకూలురు, షు లు కూ ధ
ప కలు , సం లు ం వప
నుకు రు. 1831 ంబరు కు కల
ం . ఆ షయం కూ అత తులు పడకచుటూ
ఆతృత బతుకులమధ డుతుండ
ంత ఉ రు. ంబరు 17న చ డు.
న వయసు ం న మం
యువకులను ప తం యువకులను ఉ జపర
న స ఉద ం ప రు. కు,
ం హ కూ హం ఉన స షపడ దు.
ం న అక అ ష ప వం
ఆయన అనంతరం యువ ం సం ం రు. ఇ
ఒక ఉద మం ం ంద క ం ఇంచు ంచు 10
సం॥ల టు ప వం ందరు కృ నటు
స షప ం . ం "ఏ ఆ స " చదవటం, ం ం
సూ లను అనుస ంచటం,ఏడం ఆ క సూ లను
అధ యనం యటం ప నల లు క ం .
అనుచరుల ర కృషమ , చంద చకవ ,
ం ,ద ణరంజ ము య, కృష హ
బం య, క నద న రు.
ం న అకడ అ ష కు ॥ అధ ులు
న గుతూ ర ప రం రు.
ందూ పకులు సూ ,సూ బు
ం క క లను 1835 రం ం రు.
కు షు లు ం , గుజ ల కూ
265
ఉం రు. 1838 బవ 28న రనకు స
ఏర ర చం చకవ అధ తన మూడు సం లు
పచు ం రు. సం ల ంస క స తులు
రంభ జ ల .స షణ
జర ల ర రం ంత లం న ం
న స ఉద తు ద ర ం ప రు.
,అ అ లం లవ క ం . మత సంస రణ దం
ఒక న, స తన దం మ క నస
ఆకటుకు .
- తు , ంబరు 1988
266
న సప మం
సగం సంస రణ - సగం న సం
శం న ం ప , ందూ
న మ హ రం చు డు.
సవం అంచ మ హ సంస రణ
శం మహ డం స ంటుం . తన
ఏ శ ర అనుకూలం ం ఉప ష రచనలను
ఇం షు అనువ ం , ఒ శ నద దం బలం న
ప ణరచన వ యడం గమ రం. ప ణ గం
అను ల యడం సంస రలందరూ
రత శం నప !
42 సంవత ల లు ం ప వకు
ఉద ం న హ కలక రు. అంతవరకూ
ఆయన ల ధఉ లు ర ం , త ,
మతరం ల కృ రు. డు కలక రత శ జ
ధ రం ల కలక అ స ం సున .
267
ందూమ సంస ం ల ఆయన పయత ం వలన,
ం ందు లు స లు కుం ద
అడుకట యగ డు. మ హ లుత ఇ ం
మతప వం వ డు. తరు త సవమత ప వం
ందకు వ డు. అ ండూ రంగ ం ందూమతం
ం సంస ర డు. అ సంస త ధ యనం
, ప త గం లను ుణం అధ యనం డు. లు
చ డు. ప య ,అర షలు అభ ం డు. ఖు
చ ము ం పం తుల ంగత ం డు. ట వలన
మ హ ఏ శ ర అ డు. ందూ, సవ, ము ం
మ ల ఏ శ ర ద బలం తన సంస ర ద
తల డు. రంగ తన ఉద రం ం
తులను కూడగ ఏ శ ధన రనలు డు.
రంగ ండ ఉప షతు ఇం షు
అనువ ం డు. ంత గంథం, ంత రం డు.
మ క ఆస కర అంశ మం మ హ ం క ద
అభ ం డు. హ హ నంద వద ద డు. ఒక
ము ం కల ం క ద ను రంగ ఆచ ం న
మ హ క ంతం ఆస కనబర డు. 1788
నుం పం త నందకు లం వద ంతం
రు కు డు. అర -పర షల రచనలు డుకూ .
అ రచనల నూ ఏ శ ధనపట దృ డు. రంగ
ంటూ గం లను చ ,ఇం షు పట
ఆస ంచుకు డు. లూథ మత సంస రణ ఇత
ఉ జపర ం . ను కూ ందూమతం గ ధన
, స న ందూమ నరుద ం లనుకు డు.
ఇం షు ఉ ర దుల రచనలు అధ యనం డు.
268
తు
దం మ ప ద మ హ అ యం.
తుమన సం లను ంచుతుం , రద
ఉ లను వ కప డు. కనుక తు కు మతప లను
ం ల డు. ఇందుకు ఈశ రు ఆ రప ల డు.
ప ణ గం ల ఆ రపడక తప దనడం మ హ
పపథమం నుకంజ డు. తన తు కు తృ కరం
ం ప లను ఎం క సుకుం న డు.
ఎ ష ల వం మనకు ల ం అం లుం య
మ హ న డు, డు. ఆయన అనువ ం న
ఉప షతులకు కలు సూ ర వ కప డు.
ఇ ం సూ స సుల దం పట లుత ఆక తు న
మ హ , సవం మత తులను, ందూమతం
ధ అం లను ప ంచు , మత సంస ర డు.
, రంగ ఉన ంత లం, మ హ ఎవ జ
యదు. 1815 కలక వ నప నుం ఆయన
పముఖుడు క ం డు.
జ కలక 1815 ఎ న గ ం న
తరు త, మ హ ర క లు ప ం. అ డు
క- క - జ య భూ క మనకు అవగహన
దు.
ం న ం ల కూ , ముందు
రు ప
ం న . అందు కలక జ వడం
త లు త ర ం తమ ప
చూ . అ ం దశ 1815 మ హ ఉ లకు
స ప , 42వ ఏట ఒక సం ం డు.
ందూమ సంస ంచ ,స ర
269
ఉ ం న ఆ యసభ స లు తరచు జ . ఇక
స సహగమనం చర లు . మ హ ఆ యసభ
ఆ రం ందరు సభలు ం రు. అ ఏర న
ధర సభ నద న . మ హ ల ం
సంస రణలకు వ కం ందూమ రకులు ఏర ర న
సభ ధర సభ అ రు. అ థ క ద ను త ం
తం సూ బు , సూ అ సం లను
కూ ఏర ర రు.
మ హ 'కలక ' న . జ
ల రు తమ అగ ఉండ , న రు ంటూ
వ రు. హ ణ, యస, శ కు లకు స జం
అతు న త , ప ష ం . భద క స జం ఉన త
కు లకు ప త ం . ఇందు జ ం రు, ప లకులు,
రసులు ం రు. న రసులు, గు లు
గృహస భద తరగ ం న రు. రం ఉన తవ లను
271
అనుక ం పయత ం ం రు. తం చదు కున
ర యులు ఒక ండ , న అల
చూ రన ట. అల జలం ఇం షు చ తమ
ఆసకులు బ ం య భద రు ం రు!
భద రు జ లు యడం,అ లు టడం,
ప తప చూపడం త ర కమం ం .
ప కల రు ఆం లు ం న డు 1823
మ హ , తన తుల కల ఆం
వ సూ అ లు రు. తం ద భద
ఉ ర దులకు మ హ యకత ం వ ంచ ,
స తనులకు హ , ంత అజ
రు. మ హ ందు లను ఆకటుక వడం
వ వరకూ గత వ ం డు. ఏ హ ణులకు లు
డు. య ప తం డ డకుం డు. ఇంగం
యూ పం జ కూరు , మ హ
ప తమ డు. చ న తరు త తనను
స ల స నం టవద డు. అ గ తన ఆ
కు రులకు సంక ంచడం లు వ య డు.
తన స లకు అ కు ల మ హ
ఆ ం డు. అ కసం కులు కు న హ ణు
ం రు.
272
ఎదు డు. మ జ ం ర ఆసకులను డడం
య శ కృ న ం డు.
బహ స జం
273
స ధం చర లు గుతుండ , మ హ
జరు దు. జ ం ర భరణం ం ల షయం ఎకు వ
ప ంచుకు డు. అ స ధం 1929 జ న డు
పభు అ నం ం డు. ఎ
మ హ ఆచరణ కు వదలు దు. బహ
త ం కూ ం ముగు సుకు డు!
మ హ రం ం న బహ స కు ంద
రు డు. ంద న ఆ క క లు
అందుకు ఉపక ం . ంద 1839 తత
సభకూ రం ం , బహ స కు దరసంస
న ం రు. 1843 తత ప క రం ం రు. ఆ
ఏ ఒక స శం ఏర ర సభ త ం ం చర లు
ం రు. న సభు లకు కమ ణ, యమ బంధనలు
ఏర ర రు. అప నుం ఆయన టు అ యకు
దతు, జ య సు, శవచంద పముఖ త
వ ం రు.
274
లు అ రు అ చర ంద , అ యకు
ల మధ ం . ల లు, లు ఉ .
అ ంట డు లను ప ణం ఎ క ంచడం? ఈ
ష 1850 అ కు దతు టం ఒక
స శం పక ం రు. ఆ దనను బహ స
స తనులు ఒ క రు. జ య ఇందుకు
అం క ంచ దు. బహ స ల అ ం అ ం .
ంద , జ య లు సవ వ క ర
వ కపరచ , మ మధ తరగ యువకులు ందరు
సవ మతం రు. బహ స ంద
ఆస తున సమయం అ యకు దతు 1854
ఆ యసభ స శం ఏ టు రు. ల లు
ఎ ం చ ం , తు పద , అ కసం కుల
రయం ప రం ం రు. ఆ తరు త ంద
ల లకు , అ యకు అ రు.
275
అందు నూ క ఏర ం . శవచంద కు న
ండ , కూ యువ కు హం
న డు వ మర లకు గు డు. అ న రు
రణ బహ స ఏర ర రు.
బహ స ఖలు శ పం ఏర , ప రం
ప తం ల ం . గ ధన కం , ఏ శ ధన
ంత రుగు అనుకు ,అ మతపరం ందసుల
దన అడు క ం . క రంగం ంత
వృ ం మతపరం బహ స ఆ
ముందుకు క ం .
'- తు , బవ 1989
276
న సప మం
పదం నకు - లు ట!
అ . తర నవ తృ క ం .ప
ప ణం లకు త న . కనుక ద లం
ం. అంటూ 19వ శ బం ద నంద బయలు డు.
ఆర స ను ం డు. స లు ,ము ంలు న
ందు లను శు మ ందు లు పయత ం
డు. ఇం షు చదు , త ఆ చ రణులను
ద డు - ఉతర రతం ద నం పర ం డు.
ప తం ప రం ం డు. దప ల ట
స తన పం తులను ఎదు డు. ఆర స ప వం
య లు గల ఎం ప ం .జ నకు
న ం ం .
ర య తత సం, మత నం ప దప లను
దన ందు లు అరుదు. బహ స ందరు దం
అ రు యం అన ప ం రు. న రం
ర వ ం రు. అ లకు డు ఉప షతులకు తం
ప ఆ ం రు. మ ందరు తనుకూ ప ణం
క ం రు. ందు లకు దూరం జ న నులు, దులు
తం ఒ దు. కుడు స షం
తృ క ం డు. షడర న రులందరూ దప
అం క సూ , ఒక మ కరు ర ం , ర ప ం
య పయ ం రు. ం లకు అనుకూలం
న ద రు య త ప ం రు.
277
ద నందుడు బయలు రత శం
లకులంద చ చూ ం . ము ం లన అంత
ఇం షు లన రప ం . రు యుల మతం,
ం కఆ ల ద అ ర నం
ం రు. ఇం షు ద ల ప వం ప మ ం,
చ , స నత ం, తృత ం, న సం ద న
లు ప తం ప తం . యూ నుం వ
షన లు రుమూల లకు తం మత డులు
రు. స లు న ఎకు వమం అంట
రుండడం గమ ం . అక డక మం
శూదకు ల రు, దురుమదురు అగకు ల రు
స ల రు. బహ స కుల సవ ఆ చ ప వం
న . ను ంట స తన పం తులు మత
ర సూ, ఈస సూ రు.
ద నందు ష ల యక దు. అ
ందూ స తం , ల కంకణం
278
కటుకు రు. ఆయన ప వం దృ ముందు త
లు లుసుకుం ం.
279
మూలశంకరు రు ద నంద అ మకరణం
న రు పర నందుడు. ఆ తరు త ధప ల
సం, సంస త కరణం, ం క ద
కూలంకషం డు. ధ మ ల రు ను లు
ప ం డు. 1860 నంద వదకు (మధుర)
డు. అప మూలశంకరు 36 సంవత లు. అంధు న
నందవద మూ ళ టు శుశూష
రు కు డు. 1863 నుం 75 వరకు ద నందుడు
ఉత మం పర ం డు. సు రు 50 మత
స ల , చర లు జ , కల స తనుల
ప , తన అ ంచుకు డు.ఇంచు ంచు 40
స ద సభల ద నందుడు తన ద ప మను
రూ ం డు. స ల, ము ంల సభలు కూ
. ందూమతం తరం జ
ఎదు డు. లకు ష ం డు.
ద నందుడు తన మత ప ర పర టన
బహ స జ దు న శవచంద , ంద రను
క డు. సవ మత ప వం బహ స ఎకు వ
నద అ యప డు. ందరన , ఆ . . భం ర ర
చర లు జ రు. ర స క రు. ఇ ప రం
సుండ , ద నందు రు అ వరకూ ం .
వ న స జ పకు న వ ,ఆ లు తమ
సం ద నం ం ఆర స నం
మ రు. ఆయన అందుకు అం క ం రు. 1879 రు
రత వ అనుకున ప రం తమ స ను
ఆర స క రు. ఆ సం గం అ లం
లువ దు. 1881 ల రు ర రు.
280
1874 ద నందు స ర ప క రచన లువ ం .
పచురణ ంసం తం ప తుల
నవచ డు. య ముదణ ఆఅ యం
రు కు డు. సవ, ము ంలకు వ కం
ద నందుడు న ష లను ంచమ !
ఉ హరణకు య జపం ప ద అ ప
ద అ రు. ' ' అం అ ల న అరం
ండట ందుకు రణం. అ ంగం అం ం క
అరం చూడ ద , దం ప రం ప యజసూపం
అ వం అ రు. ం ం క అరం, హ ం ఎ
కుం ఆర స రు ప దు. స తనులు
లకు న ఆం లను ఆర స ంతవరకు సడ ం ం .
లు లు చదవవచ య జపం జ ంచవచ , "ఓం"
మం రణ యవచ అ రు. స తనుల దృ
లం శూదు ! పర పధ కూ ఆర స త ం
చ దు. ధవలు మ సు వచ రు.
స సహగమ తృ క ం రు. ఇ ళ ందూ
స జం మతం ట లకు జరుగుతున అ లను
ఆర స ంత రకు ఎదు న . స తనుల అ నుష
పదతులను బటబయలు ం .
281
త ంచ దు. ఠ లలు ం రు. అ
లు కూ ఆర స రవచు . లను దూరం
ం ల ర బుదుడు దలు ద నంద వరకు
చూ రు.
ద నందుడు అ ం తృ క ం ల ర యు
న ంచదల డు. కనుక లు మన ఎక
సుక చూ .
1875 జ ట ర స ను రు
ఆర స ద నందుడు రూ ం ం డు. అ
ఆరు న ం . ఆ సంవత రం ఏ 10న
ం సంపన వరకుల మదతు ఆర స ను
ం రు.
ఆర స ం న సంవత ల ద నందుడు
మర ం డు.(1883 అ బరు 10).
ఆర స ఒక సంస ర ద మ మత ప ర ఖ, ల
నకు నడు మ ద నందుడు ప రం డు.
ందు లు న రు ఇతర మ ల ర ద ,
అప న రు, శు ం , తృసంస
వచు న ద నంద ఉ ం రు.
ద నందుడు ఉప షతుల స , తర న శు
ప దనడం హస . బృహ రణ ప షతు
282
ృ
దుర ర న ష లు య ( రుషుల ం క ఆకరణ
వం ) అ ం శు ప ణం ఎ క ర ఆయన
ప ం డు. అ ల కూ అంతకం రుణ
ష లు గ అ స వం , ల
ష లను ణఅరం చూ ల రు. అం క ం
గూఢ న సూచ రం ంటుద రు. ఉప షతులను
కూ అ ం ణ(metaphorical) అరం చూ చు గ
అం , ద రు. నమ లకు తర ం ండదు. స తుకత
ండదు.
ంత పరం వసున , ల ఆ లు
సంబంధం దు. ద లం వలం నమ ల
అంధ ల న కనుక ద నందుడు మన
అ ం లచ నమ మం ఎ ల తుం ?
వడమం నకు అంధ రం కు కు వడ .
283
ందూమతం ప ద డు. పపంచమం ందూమతం
ం ల , అంద ందు లు ర వచు న
ఆ ం డు. ద నంద లను ఆచరణ వ
ము , హన , లజప , మ వ
ద న రు కృ రు. ఆధు క న సం మూల
ష ల ల య , ళ, ల
వం కూ ఆ ంకు లు ప య ద నం
అ యప డు. సం సంస ం ల తల న
ద నం , ల ఆ రం అంట త
రస ం డు. వంశ రంపర ం వ కు ల
టు ద డు. అ ప భ ఆ రం వరవ వస
న ద డు. బహ త ం కూడద డు. గ ధన
త అ డు. ల సం త మంత గం అం
షర తమ ద నందు ఉ శ ం. 19వ శ బం వ న
ండు సంస రణ ఉద లు య దులను ప తం
. బహ స త దులను ఆకటుకున . య
అ దులు ఆర స పట ఆక తు జృం ం రు.
లజప ఇందు అగ నం వ ంచ , లగం ధ
ల , చంద , వ ల ధ రూ లు
ల ం . ం సు రు ఉగ పబ ంప రు.
రం మ జ రు. ద నం
వ కపర న ము ం వ కతను చు కు రు. అ
లవలు పలవలు వప లకు ం .
కు ల ర కుం అడుకట ం . " ందూ మ సభ,
య స యం వ సంఘలు ఉత త బయలు
చ . రు ము ం , త తర
ము ం మతసంసలు కూ టు .
ము ంలు ప ం న, మతం న ట, ముఖ ం
284
పం , ం, ద ఆర స తన త
వ ం ం . న ట ఆర స ప వం మ త .
ఏముం ?
285
దుల ల క . ఉత త ం ం న
దర లు, లు, స తులు అ ల ప ణం
ఉదహ ంచ ంత న త ం, ధ రణం.
ద నందుడు కు ద , వరవ వసను
అం క ం డు. ఈ వ కులపద మూలం. ద
మ లను ఉలం ం న శుాదులకు మరణదండన
ం న స తులు కం .
రు దం వ ల పస న . హ ణ, య ప వన
న . ఆరు లు, దసు లు( సలు)అ రు. ఆరు
ట దట దం వ , వ లను సృ ం రు. ఆ పత ం
వ ం న ఆరు ల హణ య, శ వ లు వ .
స జం తనం రు. రంద వలు
శూదులు అ రు. దయజం అరత శూదులకు దు.
స జం 75 తం పజల శమను అగవ ల రు ఆ
నుం సూ, వసు రు. ఈ ద వరవ వసను
ద నందుడు సమ ం డు. అక మం డు.
శూదుడు న లు కూ అప తమన దం మన
సు ల ద నందుడు ఉ ం డు. ద నందుడు
ఎంత సంస రణ అ , ం , ం అగవర న
హ ణకులం . ఆయన న ద కూ
హ ప ఆ ం .
286
ద లం హ పత ం యుల రుగు టుకు
ఆ లు . హ ణులు శూద వ చ ంచ
వచు ను. ఆ ప శూదుడు గనుక హ ణ
న ల రు. ఇ ం రత లు, గు కర
ష లు ల . ఆస స తులు
లువ . తమ, వ ష, ఆపసంబ, మను , జవల ,
రద, బృహస , శంఖ త స తుల న లను
లుగు కు లు అ నుష య లు చూ రు.
ద లం య లకు,జంతుబలులకు వ కం
రుగు టు వ . ద పవం అందుకు ఒక ఉ హరణ.
ద లం అ నుష కుడు బయట డు.
మత అసహనం ఆ నుం పబ ం . కు ట
అత రచన ఉదహ అ డు మనకు ఆ ల .
అంతకు ం అతడు ఏ ల ంచకుం
శనం రు. అ ం ద లం ద నందుడు మన
మ ంటు డు.
- తు , 1989
287
న సప మం
ముందు తంత ం-తరు త సంఘ సంస రణ
రత శం న స యలు ముందు రు
ప ం న ం ల క ం . ం ,మ సు,
ం ల త ఆ చనలు వ .అ
రు కు గు న ం ల మ ష ను ప నం
.
మ ష ం , లు తన ం లు ం .
మ ష అంత ందు ల సంఖ అత కం. 88.5 తం
ందు లు , ందు హ ణులు వలం 45 త
ం రు. మ ష 19శ బం వర గం నూ,
20వ శ బం ద నూ అ రం ల తనం రు. 40
తం న మ లు స జం మూగ రు వలు
రు. రు ప నం వ వ య రులు. అటు మ
తం , ఇటు పటణ గ కత ంస క,
, క రం ల హ ణు ఆ పత ం రు.
288
హరులు ప న పవన హ ణులు పభుత
రంగం అ ఖల స ం రు. వరకు ల రు.
పభు లు వలకు బహ నం మడులు లు
, పను న ం సత ం . తు
ఓ న లు, త ప తులకు అనుగుణం
రు. అ సమయసూ , చతురతకూ
దర నం. త , త , క రం ల తనం
తం రుగు కుం హ ణులు ర ం రు.
లన ముందు ఇం షు చదు లు ద ం
హ ణు . ం , ఇం షు ఠ లలు, క ల
హ ణు అత కం ం రు. పవన హ ణులు
త ం ,వ వ యం , జ ం , ద ,
య, ద వృతు అలుక రు. పభు ల
అత కసంఖ హ ణు రు. ఈ ధం ఇం షు
ద వలన ల ం న సదవ లను హ ణు ం రు.
ప రంగం కూ అవ రు
ంచుకు రు. ప తం త , చ త రచనలు
కూ హ ణుల కలంనుం లువ .
అ రు క మతరం ల
దు. ఆ పత ం హ ణుల . ల ల
తనం హ ణుల . ఆ రం స జ ఆ చ రంగం
పటు ం .
మ ష మహ ంద రన , లకృష ఖ ,
లగం ధర ల , అ ర లు పవన హ ణు . రు
రత న స రంగం న తలు వ ం రు. అందు
పముఖం నద ం ం న ర జ క సభ,
289
1870 ఆరంభ ం . ఇ అ కూ లకు ధ ం
వ సున టు , తనం పవన హ ణుల .
ర జ క సభను ఆదర ం క ం ం , మ సు
త తర ట సభలు . ఉత త ధ సభల మధ
ంత సమన యం కూ ం రు. పభుత చర ల
అనుకూల న సమ ంచడం స జ వ కమనుకున
ప ఘ ంచడం, ర జ క సభ ర క లు
ం . ట పభు న శ షల ప చ ఈ సభ
వ ం ం . ఉన త ద కు పభుత స యం
ఉపసంహ ంపవల వ న డు కూ రు ప ఘ ం రు.
కస ప లన స ం ల సభ ం . తం ద
జ య, క రం ల ర జ క సభ లక త
వ ం ం . తరు త రత య ం పనకు
సభ ంద షయం గురుంచు .
ర జ క సభ పవన హ పత ం న ప
దృక ల వ లు .అ స ర క ల
బయటప . ఇక ల , ఖ , అ ర , రన తలు
ప ం . ప వం శం చదు కున బ ం .
290
ం ల ఖ , మతం య య వన
ం ల ల ఉద ం రు. ఈ అ ర జ క
సభ బయటప వ . ఒకదశ సభ
ర ద పద ల వ క తప దు. ఖ ఆ
వ రు. ల పంతం , పగబ నటు తన
పత రు న అ ర , ఖ , రన ల ధ జ డు. మ
స ప కను, ఇం షు మ ఠ ప క , ల తన లు
ప రం రు.
ర జ క సభను ఆక ంచు ల
పయ ం , తన ఎం క ం రు. ఖ బయటకు
రు. రు ందూ హవ ప చటం
పయ ల వ ం రు.
ం సు మ సభల టు ఏ అ ంగణం ం క
మ సభలు జ . రన పముఖ త
వ ం డు. ం సు సభలను ం క సభలను, రు ల
పటుబ న ల 1885 ం సు స ల తన
పంతం త ంచుకు డు.ఆ ధం న
డ డుతున రన ను త ం , ల సం ంత నకు
సు డు. ర జ క సభ ల యక న ప య క,
సం ం ం .ఈన ర ం క రు ల
దృ , డక సభను ం రన , ఖ లు కృ రు.
అ ర జ క సభ కూర దు. మ ల
జ ల మగు , మ ఆ రం పజల
జ య తన త సుకు లనుకు డు.
- తు , 1989
291
న సప మం
మూఢనమ లకు వ నస జ ం
రత శం న సం క ,మన అ గం
నకు సు స లు జృం ం ప . అందు
వ నస జం ఆ ం .
ల న వ న స జం, మన శం ప ం
తుక ం . పకులు వ అ రష ,
అ అ అ క 1875 నవంబరు 17న అ
వ నస అంకు ర ణ రు. పకృ నూ,
న నూ బయలుపడ శకులు కను ల రు
ల ం టుకు రు. ఈ స జం వ న
అ గంథం మూ రం. అనంతమూల
స రూపమ , ఆ చనకూ అంద ద రు.
శ ం రు ల వ లలు రు.
1831 వ ర 1875 అ
వ నస ం ం .ఆస జ ర ద
292
ఇం ఆర స పకుడు ద నం కు ఉత లు
ం . తమ స ఆర స నం
మ రు. 1879 రత శం రుకు , న ప రం
ఆర స కల రు , ఆ కల క అ లం
గ దు. అ య లు ,అ త ర రు.
కల ఆ , డం వ లు తమను సవ
ధులు ంచుకు రు. తరు త దం రు.
ఆర స న అనంతరం శం పర ం ,
వరకు మ సు అడ ందం వ న స జ పన
రు. సంస నరుద ం ల , న మతం, తత ం,
కళలు రగ ల ఉ ం రు. ందూ మత ధ లు
ఉన త నవ రు.
వ న స జం ల మం చదు కున
ఆకటుకున . అ వ నస బహ ళ ప రం
వ ,అ కమం ఆక తులు వ అ ం
లక త వ ం ం . ఈ 1889 వ గంథం చ ,
స తు ం . స జం అ క మలు . 1891
వ మర ం ం . ఆ తరు త అ ం రుగు
స జ యకు ం . కనుక అ ం గు ం ంత
లం లుసు వడం అవసరం.
293
1874 , ర ఉప లు ,
ఆక తు ం . అప నుం పట ప త ఆకరణ
ంచు , నూ కు లు ప రం ం . తు
ఉప లు ం . కుటుంబ యంతణ ప రం
దలు ం .
ప వం య ష అ ం . ఎవ
ప వం ం ఆ లు భు న సు ప రం
యడం ఆ కు ఆన అ ం . లు
అవ హన సు , న , ప రం యడం రు. క
ఆకరణలకు, వ కుల స హ లకు బ ప రం ంచడం
రు. ఎతు డవ అ ం పవ ం ం .
ఉప సం , నూ కు అంటూ సభల
న . ఇంగం పర ం కత ం ప రం ం .
రు బుతున లు బలం నూ,
నమ ద న నూ వ ఆ తన యచ త న .
1875 నుం ప రం న అ ం షన
కు ల ఉ ధ ు ం .
294
అ ం ఆ డు సవ మత రణులకు ఎదు ం .
కుటుంబ యంతణ లంటూ ఒక రచన ం .అ
ఆ తన ల తన సం డ డుతున దంటూ
తం రు సు , ఆ ను ల రు ల రు. రు
అందుకు అం క ం ం . 1879 అ ం అ లు కూ
రు రు బుతూ, త ల చూ చు , హకు లు
తం నన .
అ ం ధం హ త తం గడు తుండ
సం లకు, అను లకు గు ం . కత ం, తు దం
ఆ కు అవ హన దు.
ర శ వంత న ఆకరణ, ర ద బ
అ ం స తు ం . అం తు దం,
కత ం య దృక ధం ఆక ం సు ఆ
ప గ దు. డు వ గత తం ఎదు న
ఒ దుడుకులు, ఎదురు బ లు ఆ ను న కం
కుంద .అ ం స శం వ న
(రహస ంతం) అ సకం అ ం చ ం .
అంతవరకూ న తు వద ం . ప ంచకుం ఆ
రచనను గు ఆ ం ం . తు దులు వ
,ఆ రచనల గు ం న పశ లు కూ అ ం
పక న ం . తనకు న ఇక ఎ ం దమూ
అక ర ద ర ఆ ం .
వ న స జం ఏర న డు మ తత సం ల దశ
న . నరంగం ఇం త ద పబ న .
వ సం ంత రకు ం ం , జను సం వరకూ దు.
295
అ ం ఘటం . . వ రచన రహస ంతం
ండు సం లు అ ంటు చ ం . నరన ను సమ సూ
గత అనుభ గు ం కథలు అ న సకం ఆ ను
ఆకటుకున . న ఏడు న దశలుం య
సకం న . ఆత ప మం త లు వ ం న
రచన అ ం ను ం పర ందట. ఈ
రహ ల ం ందరు వతలు ప ండ ,
వ న కం సంబంధం టుకున దట.
ల ల రుషుల వ న స జం
సంబం లు య రు. ఇ ం .డబు. ట ,
ఎ. . టు, కల ఆ టు ద న రు ర రు.
వ న స జం రు దూరశవణ, దూరదృ , అ ం య
శకు న రు. ఇ ం అ క ఆకరణల అ ం
ఎట లకు 1889 వ నస కు ం . 1891
వ అధ ు ం .
వ న స జం పపంచ పం దర
ం ం ం ల , ఆర అధ యనం ల ,
న న ప భలను బయటకు ల
ఉ ం ం .
వ న స జ పకు లు డం వ 1891
మర ం ం . అప ఇం ం ప న
ర ద నూ, ఆ టు అధ ుడు నూ వ న స జ
వ వ లు చూసు రు. డు ఎ అ వ
డు.
296
చదు కున మం ముగు ం . అప వ న
స జ ందం కూ ఇంగం నుం ఇం కు ం .
(1879)
వ నస అ ంటు యకత ం వ ం న
తరు త ఇం నగ ల ప రం ల ం ం .
చదు కున అగకు ల రు వ న స జం
రు. బహ స జం ందరు ,అ ంటు
రు. అ అ ంటులు పర టనలు రు.
అంతవరకూ శం ం క సంస రణలకు న అనుకూలత
నుకంజ ం ందూమ ,ప తగం
ఆ ం నఅ ంటు, ం క సంస రణ
వ ం ం . స తనులు ర ఆస సు
వ నస రు. ందూ గ కతకు ం క
ం టు ందూమత,సం వృ డడ మ
అ ంటు యక న 1904 మ సు ందూ సంఘం
ప జ ం . అంతవరకూ సంస రణలు లన రం
త గ క రణ , హం ప నటు ప రం
జ ం . - మ హ పభృతుల
సంస రణలు, అభు దయ ఆ చనలు నుకంజ .
అ ంటు రత స ర హం ం .
కులం, గం వృ , ల లు, ధ న లు
ద నవ గత ప ం న ష ల
అ ంటు ం ం . 20వ శ బం ఆరంభం సంస రణ
ఉద మం నకు మ ం . తు , కు లు
ఇంగం సంసర ణలకు, ల హకు లకు న
అ ంటు, ఇం మత ప వం నకు నడవడం
ఆశ ర ప న షయం దు.
297
ర యుల అత క సం కులకు ల రం
అ కుల వం పబ ం . రు ప ంచడం ఒక
రణం , లచర ం, ఇం షు ష, షం, లు ఇతర
ర లు నవచు . 19వ శ బం వర ఇం కు
వ నఅ ంటు ల ర ంద ఆశ ర ప , ఆ
ఉప లు, ందూమ నరుద ం ల ఆ లు
మ ంద ఆక ం . ఇ ఆస సు అ ంటు
ఇష నటు ం . ను ర జన ందు
అన . తమకు ందూ ప సున ల పట
స తనులు క ర రు. ందూ స య తధం
ఆ ం నఅ ంటు, తరు త ందూ స
సంస ం లన . ఇ చూ సం ం న ంద
ఎదు ం . ఆ లన - మ హ
ందూ సంస రణలు దు, న ంద రగ ల
అ ంటు లు ం . న ందవం సం నూ
శ వంతం న టు ఆ అ యప ం .
1913 అ ంటు న క వృ ప ల లు
సు టం క ం . అగసు ను పత సంబంధం
టు గలుగుతు న , అత క సంస రణలు
ప సు నన . ల లను ఎ ంచమ
అగసు డు డ , అందుకు ఒక ద ఏ టు
యమ డ ం . ఇ ం భమలు జమ ఆ
న ం , క అ యకులను న ంచదల ం .
ష లు గంధసం ం .
వ న స జం రు ఉప షతులు, త ద న
గం లను శ, ల ప రం రు. స లను,
298
ను వ సూ, ందూ మత నతను గుడుతూ ప రం
ం రు.
రత శం అ ంటు వలం మత ప రం క,
జ ల ప ం , ంరూ లన . ఇ కూ
ఆ పట ఆకరణకు మ రణం నవచు .
వృ ప ం బ న అ ంటు తనకు రసులు ల ,
డు కృషమూ ఎం క ం . తూరు కు ం న డు
యణయ కు రులను దతత క ం ం . కృషమూ ,
నంద అ రు అడ వ జన స జం
ం , చదు ం , రసు య సంక ం ం .
ఇంగం పం చదు లు ం ం . 1909 క ం న
డు కృషమూ అడ డ ట ఆధ న
అ రు. కృషమూ అంద న కుర డు ట
ష . అతడు కృషమూ పట ఆక తు అకమ ం క
సంబం డు. ఈ ర వ న స జం క
శమంత ం . కృషమూ తం రుకు తన
కు రులను తనకు అప ంచమ డు. రు లం
సు ం . . . మ అయ సు
అ ంటుకు వ కం ం డు. రు అజ య
లల సంర ణ ల రు వ ం . అ ంటు
కు తన అజ ం ల దన
ం . ఆ తరు త కృషము ఇంగం ఉన త చదు లు
న ం డు.
299
స జం గ ం లు సుకు డు. అ ం దం
చూ కుం ం . క గ ం ం . కృషమూ
ఒక నఅ ంటును, ఆ అనుచరులనూ వం
దుయ బ డు. ఆ తరు త డు కృషమూ టు ,
మం వ నస దూరమ రు.
అ ంటుకు వలం మ సు ందరు హ ణులు తం
అనుచరులు రు. వ న స జం
ం ం . డు కృషమూ అ డు.
1917 అ ంటు ఆధ న ం సు స శం
అంట పట నుభూ నం ం . చ ణ
లన . అంతకుముందు అ ంటు రచనల
అగకు ల , అంట ఠ ల క
300
కూ అన లు, అంటు లు వసున టు
ం ం .
ర కల యూ ను ఉరూతలూ ం న
అ ంటు 50 సంవత ల టు పపంచ ప ం ం .
ఆ అ అతు న త దశకు , పతన ం . ఎందుక ?
త క మూఢనమ లను పజల రు ,
న ంచ ను అ ంటు తు వద ం .
కం ఆ కు ందరు జనం ప , డ ,
ర ం , ప ం చు . ను ం
ర లబడ అ ంటు దు. నవ
చనకు పదును తు పజ ముందుకు న .
అ ం మతపర న రచనలు చదు తుం ల
అ ప దం పం నట సుం . ను ల
వ నం ంచక వడం కూ మం అనవచు .
- తు , ఆగషు 1989
301
న సప మం
రత ము ంల న సం
ఎందుకు దు?
302
మతగురు లు (ఉ లు) సూ 'ఫ '
రు.
ము ంల స ల ం న ంకు లు
ం స సయ అహమ అ ప వచు .
ఆయన మత ఢ ం తకు వ అ ము ంలు ఒక డు
ప ం ర షయం స ంచ కూ
ం డు. అ ఘ ము ంల ఆధు క ద కు
ప కలు న స సయ ,పక ము ంల
టు కూ ంకు లు డు.
స సయ అహమ (1817-1898) మ , ను ను
సమన క ం పయత ం డు. ఇ ండూ పరస ర
రు లు వ డు.
రుగు టు లం ఉ న స
సయ , రుగు టును ఖం ం , ము ంలు
యులు ం ల డు. ఒక న ము ంల ఆ పత ం
ం , ఇ ంను గత ర సూ ఆధు కత
సరు టు ల స సయ పయ ం డు. ను ,
ఇ ంలు రు లు వంటూ లు ,అ ఘ
1862 ం ం డు. 1875 ఆం ఓ యంట
క లను ం న స సయ ఆధు క ద ను ము ంల
ంప ల సంక ం డు. య తక న త
గల స లను ఉరూ అనువ ం ల త ం డు. ఈ
ము ం మత గురు లు మం ప రు. ఆగ
గు దలచు క,మత ద వరకూ తనం అ డు. అ
కు సు మతగురు లు తమ ఆ ప
303
అ టు ను ద పబలకుం చూ రు. ము ంల
క ఆ ఆటంకం ఏర ందన ట.
శం ం సు ఏర న డు, అ ఘ స
అహమ ము ంల ఆధు కరణ ఆర ం డు. య ం
అడుప డు. ఇ న ం . అ ఘ ము ం
సంసలకు మదతు పక ం న రు, ం
ంచ స సయ డ డు. ష ంద
సనసభల ధ ం స త ప క ం ల
ం సు ,స సయ వ ం డు. అల జనం
అ ం ఉన త సంసల ధ ం వ ంచ ద స
సయ ఉప డు. ఇ ర
స ం . ము ంల లన జ ష ఉరూ ం .
పజలు డుకు ం ప శ ల ఉత త
ం సు ం . ము ం ఔన ఉరూ రురూపం అ
ం న స సయ రు ను కూ వ ం డు.
ందు లు-ము ంలు కల ప యడం కషమ స సయ
స ం డు.
304
ల రుగు టు ము ంలు న ద ,అ
ందు ల చర అ స సయ స షం డు. ఆయన
అప ఇం కం ఉ ప సుం డు.
స న లనకు ము ంలు వ కులు
దంటూ, రుగు టు ఎవ ం అ ం ము ంలు
హం న అ డు.
ము ము న స లు ఏర యం , స
సయ బు న, ం న సంస రణం. త
సంప ల ద కు బదులు ఇం షు చదు లు అవసరమ
ఆయన ము ంలకు నచ ప పయ ం డు. ందసులు
ంచు దు. సంప య ద ము ంలను
నుకబ న అ డుతున ద స షణకు హదం
యడం ద ల క ముందు డు. త
చదు ల కటుకథలు య ,ఆ లు
తకు వ అంటూ, అ శ కుల న ం పయ లు
జ య త ము ం ద ను ఆయన ఖం ం రు.
వలన ల పన ప తం జ ంద రు. ను
ందస ము ంలకు నచ ద తనకు లుసున కూ ఆయన
రు. అ ం లు ల ం నందుకు ము ం
స తనులు స సయ దు రు. అ
రు ప శ న ద ను ము ంలు చదవ , రు
శ తం నుకబ ం ర కూ స సయ
చ ం రు. త ద ను, ను ను ఆ ం ,
1877 మహమ య ఆం ఓ యంట ం నస
305
సయ ఆ ధం ము ము ంద స న ట
న ం పయత ం డు.
ం తమ న ద మం నవద స
సయ స షం ము ంలను డు. ం వలన
ము ంలకు ప జనం కూరద డు. ము ంలు అ క
సం కుల ఉద దూరం ం లంటూ ,
త ద ను అభ ం ల న స సయ పరస ర
రుదం పవ ం డు. టు రణులకు ఆయన లు
డు. కనుక త ద ను అభ ం న ము ంలు తం
మత ప వం వలన ద దూరం రు. ఆ
రకు ము ం మతగురు లు ము ంల తమ ఆ ప
ల టుకు రు.
ర య ము ంల అత ంత న త చూ న
మహమ ఇ (1873-1938) తం, ఆధు కరణ ,ఇ ం
నరుదర రుకు డు. ఆధు క పపంచ తు ఇ ం
పదతుల మలచు ల డు. గ
తు టడం ధ ం ద ఆయన డు. కు ల
లను వ ం డు. మ , , జ లను
తం ల డు. అ ల రత ము ం ను
306
త ం డు. క ,ప ర వ ం డు.
య దం, ష జం ఇ ం ల ఇ
రుకు డు. టుబ నం కూ ప ద డు.
జ యవ వస అం ఇ ం పరం ల డు. అ
, ను చు కుంటూ ప లు డు.
ందూ-ము ం ఐక తను నఇ ,క
మహ డ డు. ఇప ఆయన ఆ ం న
' ందు హ ' మం ఆ యం
డుకుంటూ రు. , రత య దం
ము ంలు అల సం కులు తు ర దృ ఆయన
ద అనుకూ ంచ దు.
రత శం ము ంలు ద అల సం కవరం ఇ
,క ప రం డు.
ము ం యకుల టు ర లకులకు న ం .
ం ను బల నపరచ ము ంలను త ం రు. స
సయ అనంతరం, ం భజన ఉద అడం
టు , ం ఈ పయ లు డు. ము ంలు
ందరు ఆ యక న 1906 అ బరు 1న
కల , తమకు ప క క లు, ఏ టు, న త
ల అ డు. 1906 ంబరు 30న ము ం ఏర ం .
అ టుకు ం అ ం . అ సంసల నూ ము ంలకు
ం లు, న తలు రడం రంభ ం . ం
ను వ ంచడం కూ ద ం . ము ంలు య
వనసవం నకుం రు యడం అ
ల రు త ం రు. ం ం నం
చక ప ం రు. అ అంటు ఢ ం వ పటుక
డుతున .
307
ద మం న ం యకులు ఎ
ము ంలను కలు క ల చూ రు. పం త మద హ
ల వం రు ము ంలకు ప క క లు,
న ం లు (Weightages) వ ం రు. ందు ల
ఐక త ట గణప ఉత లు రగ న ల తం,
వ ం తం, అవసర ము ంలకు
ం లు తం ల ం రు. ల ం సు
సభల ల ం ర అనుస ం , య వన
సవం ము ంలను కలు క ల ఆ ం డు.
ఈ పపంచ పం అ క ప లు సంభ ం .
ద పపంచ యు నంతరం, ము ంల ఆ మ జ ం
కూ తుండ , ము ంలు కలవరప రు. ఫ ఉద మం
ఆరంభ ం . అ ద మం ప ం న ం
ఫ ఉద న సు రు. ట ము
అ క సంస రణలు తల , ఖ వ వసను
అంత ం ం రు. మన శం ఫ ఉద మం
న ము ంలు ం సుకు దూరమ రు.
ద వ కుల రు. న మం
ం న గుతూ ము ంలను తమ ంట
సుక క రు. అబు క ం ఆ వం
య ము ంల ం ం రుకూ . ఆ ధం ందూ-
ము ం ఐక త సం ం న కృ ఫల ం . మత
ప కల ద మం నడపడం న ప దం
అ . న కూ రణు అ .ల
ఒడంబ క ప రం ము ంలు తమ మ షం వ నటు
ప రం సు వచు , ఆచ ంచవచు . అ రు
తృ పడ దు. తమ ఉరూ షకు గు ం ఉం ల రు.
ఎ కల ం లు రు.
308
మతపరం ఎవ చ ణ చూడ ద హ అధ తన
ం ఒక ర పక ం ం . హ
అధ తన పక ం న ము ల షయం
స షం రు. ఇ కూ ము ంలకు తృ వ దు.
రత ంగ చ 1935 వ న సవరణల దృ
లకు స యం ల ప ప ల ం ం . 1937 జ న
ఎ కల ధ లు . ం సు ఆరు
ల ఆ క త ం ,అ బ ం . ము ం
తన టు ర మ పద ం , ం
సహక ంచ దు. జ ం రకు వ కం ం సంస రణలు
ర , ము ం జ ం రు వ ం రు. మహమ
యక న టు రణులు పబ . రు
య శ త ం రు. 1939 ం మం వ లు
ఆ ల . రు
టకుం ండవ పపంచ యుదం ర యు ం ర
ం అన . ము ం మ న ం ను
దుయ బ ం .
1940 జ న స శం ము ంలు
ల రు. అంత ము ంలను య
వనం కలపడమ అసంభవమ ం .
ఆ తరు త సృ య యకులు
వ ం ,స రలు ,తగ దు. ం ఆశల
అ శల . మత ప కల సమస లు
ప రం వ ఉద మ యకులు గ ంచ దు.
309
ము ంలకు ప క క లు, ం లు ల
పటుబ న ను ను టును సమ ం డు.
య వనం తమ ప హం అ
అంటుం , ద హ ం డు. జ ప క కం
అదనం తమకు లు ం ల కూ
డు. ము ంలు య దం ం ప ల
ఉ శ ం. హ వ ం డు. ఈ సంఘర క
కు ం . ము ంలు ,
టు ందూ యకులకు ష . ఎప
ము ంల తల అ వన. ము ంలు ం
అ ల ం యకులు ందరు ం అ
ధ పడ దు. ము ంలు య జ య ప క
లు ల ంచ దు. మత ప క ర వ
. అం ం ఆ ం న కు ల ర ము ం
లు రుదం. రు ఇ ం మ ంప ల ,
జ లు కూ ఇ ం పరం ం ల అ రు. జ
ఉ ం అధ ుడు హ అహమ
ష లను స ల స షం డు. య ము ంల
ప రం ఇం ను క ఇ ం .ఇ ధ ం ద
గ ం డు. న
ందు లను మత య దుల , ం , హ లు
ందూ ందసుల క ం డు. ఇ ం జ ం వలం
మతం ండదు. జ లు, ఆ క, ం క, ంస క
రం ల ఇ ం సుం . ఇ ంను ద
మత దుల ఉ శం. కనుక ఇ ం కుదరడం
య దులకు ధ పడ దు. ందు లు ం
ఇం ము ంలు చ ండ ర ఇ ం నమ కసుల
ర .
310
శ భజన జరగడం, ల ము ంలు వడం,
అ ందు లు ఇం వడం చ త గం
ం . అ డు జ న ం ండ, హత లు, మత షం
ఢం ఉభయుల నూ టుక . శ భజన
రణం ఇం ము ంల తం 23 నుం 10
త ం . కుటుంబ యంతణ ము ంలు మత
ంచరు. జ ంచు , క ,ఎ ళ స ,
ఇం ను ఇ ం జ ం సు ల ము ం మత దుల
ల ం. ఇ అప ధ మ షయం ద
గ ం , ల డు. శం న ము ంల
సమస పటుకున .
న మం య ము ం యకులు పద ల ,
ల , జ ల రు. అబు క ం
ఆ హ మం మండ నుం అ రం రు.
మత దం డ డమ ఆయన న జ ము ంలు
డ న రు. ము ం మత యకుల ఆ పత ం
అ ం .
ం, ర ం ఒక న , ఈశ రుడు-అ అం ఒ వం అ
ం న ం డు. ఒక త,మ త ఖు పటు
రనలు డు.మత మరస తకు ర
ఉపక సుందనుకు డు. మత రణులు రు కుం
ందు లు, ము ంలు కల ప యవచ ం
ఆ ం డు. ము ంలను చు ల స తన
311
ందు లంటుం , ందు లు ర ము ంలు ం రు.
కల మ దలు చు కు , ందూ ము ం
అ హృదయ ర కం ఎవరూ నమ దు.
ఖు , త ఒక అం అస ఒ దు. స సయ
అహమ రం ం న టు దం , కు
ం నమ కం రు క వడం ఆశ ర కరం.
మతపరం జ చూ వ కు ఏ ం
గ ంచ దు.
తం నంతరం ము ంలు:
శ భజన జ న అనంతరం, న చక అవ శం
ల ం ం . కు ల ం రూ ం ం రు. అటు
ందూ స తనులు, ఇటు ము ం దసులు కూ కు ల
రణులకు ఒ దు. ట దట యూ ం
వద రు. తమ మతపర న చ తమను ం ల
ము ంలు టుబ రు.
312
ము ంల ఎ కలు ఏర . జ యం ధ
ల ప ం న ము ంలు, అత కం ం సు
రు. మం కమూ షు రు.
జ ఇ ము ంల మతపర న ష ల ఆ పత ం
వ ం ం . 1964 ము ం మ ము వర ఏర ం .
ధ ల , ము ల న చదు న ము ంలు తం
మతపరం ఒ ర అవలం ంచడం రంభ ం . ఇ ంను
తప లనకు గు య రు స ,ఒ దు.
కు ల , ఆధు క ర జ ం న ం లన ప ,
ము ంలు తమకు ఇ ం ప ం ల రు.
ప క నం ము ంలు మడ క తు రు,
ఒక డు ప లన ం న ము ంలు ఆ చ తను
మరువ క తు రు. అల సం కవ లు ప క
అవ ల ర రు రంతరం పతయపడుతు రు.
ము ంలు తమ సంస , స లను ఆధు కరణకు
గు సు ,అం అ దు. జ య అ రం సం
లు ము ం ఓట ద ఒ కుంటు రు. ఇ
ఆస సు ము ంలు తమ మతపర హకు కటు టం
సుకుంటు రు.
ము ంల ఆధు క దృక ధం ల , కు ల , నవ
లువలు ఆచ ం ల , మ సంస ం ల , అవసర న
రకు మ మ ం ల ందరు యువ ము ంలు
బయలు రు. పట స తన ము ంల వ కత
ఎకు వ ం .
హ ద ఆధ న ము ం సత ధక స జం
మ ష ఎ క స తనులనుం ఎదు నవల
వ ం . అస అ ఇంజ ల ము ఏర ం .
313
1971 రు ము ం స లు కూ ఏర ర రు.
రుషులు స నం అ ప క ఒ ం ల
స శం ం . శం అక డక ఉ జం ం న
ము ం యువ యువకులు నవ హకు లకు, ఒ
కు వ ,అ లవం ం . ందసుల
వ , ప వం ఎకు వ ం . రత పభుత ం ,
ధ జ య ప లు ము ం యువకుల కు ల
రణులకు అండ లవ క .
314
పవచ రు ప ంచు దు. అవ శ దం తప
ందు మ రణం క ంచదు.
డు ము ంల న సం . అ సున
ష ? ఒక బహ త ం, తకం
జ న ష ఆధు కం ం లనడం, -
రుష స నతకు భంగమ నచ . శ
315
ప తుల దృ , మత ర పక న , కుటుం లను
ప తం సు .
ఒక డు, ఖు ప రం కూ , స అ టు రు.
సల ం క సంబం లుండడం యజ నులకు
త దు. డు అ న ల ము ంలు అనగల ? అ
రు రుసం దత వ కపర రుగ ! అ
న రం ల నూ ఆధు కరణకు నుకుం
న హదం న . ఖు ప ం ,
అమలుపర న లు తు.చ. తప కుం అమలు జర ల
రత శం ము ంలు అనగల ? రత స అందుకు
ఒ దు గ ? ఆ షయ రసులనును ంచడం ఒ
చ ము ంలు, ందు లు సు రు.
రసంబంధ న ష ల కూ ఇ ం డ దు.
316
త మం ,అ క ము ం లు ఇ ం తకుం
సంస రణలు అమలు . టు ము ం శ .
అక డ బహ ర ం రు. అందుకు ఖు
అడుపడ దు ఈ ము ం వ రుల వ గత తనం
ల , మతగురు లు డ దు!
ము ం మత చ లను (ష ) ము ం లు
ంచకుం ఆధు కరణకు నుకు . ముఖ ం
లు న తులు, ళ నరకడం వం కూర ంస
అ క ము ం లు వద . ఇం
అ , , ల ఇ ం రు లు
అమలుపరుసు రు. అ ఆ ల ము ంలు
ప సు రు గనుక స ం . ము ంలు ప లన
ట ము ంలు తమ చటం ప రం అమలు జర ల
పటుబటడం దు, అ , యూ , న ల ము ంలు
త న సంఖ ము ంచటం ల ర దు.
రత ఒక త ర క ంగం ం . ం క
సంస రణలు ల ,ఒ రస ల , కు ల
ం రణులు అమలుపర ల ంగం స షం ం .
ము ంలు నుం తమను న ం లం , న సం
లదు.
ట ఆధ న సంస రణలు జ .
ము ంలు ఆధు కరణ రం పయ ం రు. ఇ
ము ంలు తు ల టు అ క ష ల
ఆధు కుల రు. ,అక డ కూ మత ందసులు
రగ , న బ రు.
317
,అ ,ఇ ,ఈ ల ము ం కుటుంబ
చ ల ప త న ఆధు క రు లు వ .అ ం
సంద ల ఇం ఇం ము ంలు తమ చ ల
పభుత క ం కూడదనడం అరం షయ .
ము ంల న హదం యగల అం ?
ఇ ం సం రం అ , ర ద ము ం
స తనులు నము రు. ఆధు క య రణుల దృ
ము ంల చదు కున రు ష మ
ఆ ం . ఇతర మ ల వ న మర లు, ప లనలు
ఇ ం నూ .
రత హ ద లు ఎంద .అ
ము ంల ందర న అవ శం ల సుం .
- తు , ంబరు,నవంబరు 1989
318
న సప మం
ం కు ల జం న సం
, కం , య ంల
ం వం అ ం
బ ? ఇం లన ం వం రు
తమ ఆ లను, అల టను ప రం సుకుంటూ,
జ లను మతం రంగ ం , మ తు ల ంచుకు రు.
ద ప ధనలు ఫల న ం , ఇం
ంతవరకు సఫలమ రు. 1920 నుం , ల
మర నంతరం, ం ం సు యకత ం వ రు.
అప ఆయనకు త నంత ప రం ల ం ం . ఆశ ల
శం జ లు ఆరం ం న ం , లను
రంగం ఆక ంచగ రు. రం, ఆయు దం,
పకృ ద ం, ఉప లు, క ర య లు, ఖదరు వడకటం,
ధ ంచడం, ం క కటు టు, మ జ ం ం వ ఆశమ
లకు ఆకరణ . అందు ం ఆశ లకు అం త న
లు ందరు , శ పం ం య పదతుల ఆయన
ష కం న మధ తరగ లు లలు రు.
ం ఆశ ల షణ ఖ న షయం. స
ముఖ ం ందరు ం య రసులకు ందుమూలం
ఖరు అ ం . ం ద కం అ ట ,
మూడవతరగ లు ప లకు ప తం ఖర .
ఆశ లను స జం ం , ర ం ,ఆ ంచడం
ర లం శం వసున సంప య . ఆ రం
ం తన జ య ప రం డు. ఆశమ
319
వ ప రం ల ం ం , ం ం . సబర -
ఆశ లు శం జ న న ం లు .
ం జ ప ం సబత న ం సును ప
ఉద మం ర మతపర న లు
ఉపక ం .స గహం,స య కరణ, రసనపతం,
ర లు, అ ం యుత ఆం ళన ం తన
ఆయు లు ప ం రు. ఇవ ర లం మ లు
డుతున . తం ద మం
ప ంచడం ం చనకు ణం.
ం ఏ ఉద ఆరం ం , అ ఎంత
అ ం యుతం ం ల , వరకు ంస సుం .
ఉద లను దలు న ం ం యుతం
కుం ఆప క రు. మతం సహనం ట ఎంత ప ధం
, అవసర న డు అసహ ంసను
చూపగలదు. ం ఉద ల మతం ట పవ ం న
రకం మత అసహ ణ . ందూ-ము ం
అ ం న ం , తమం
కృ డుగ ! ఆయన క దుట ందూ-ము ంలు చ త
సుకు రు. శ భజన వలన 60 ల ల ందూ-ము ంలు
బ అ రు. వరకు మత ందసు ం
హతమ రు. ముడు-ర ం ఒక న , ఈశ ర అ
ం అ , ఒక భగవ త మ ఖు
టుకున ం ఎందుకు ఫలమ రు? ండు
మ ల రూ ం మతపరం ం అం క ంచ దు.
జ యప జనం సం ం సు డ
లుసు. కనుక ఎవ మ అం టుకు రు.
320
సమయంచూ చం కు రు. - అ కల
దం ం .
మ జ రు ం ల ం ంచ దు.
పజల మతప వం ఏ ఆయనకు లుసు.
అ తకు వ వ లు ధ ంచడం, ఆశమ వనం గడపడం,
అ లలు న తరు త బహ చర ం ంచడం,
అం తం వడం, ంత భం ను వడం
ఇ ం వ పజల దృ ప త న . ం ల లు
సూ పజ ఆక ం , జ మ రు.
మ జ ం న ం ందూమత . మత ఐక త న
ం , ందూమతం ఇ ం, దం, సవం
ముడు యనుకు డు. ము ంలను ందు లను
మతపరం కల ల ం న ం రు. అక ఆయన
ఫలమ రు. ఆయన లు ను అందు
జ ద ప ం న ందు లు, ము ంలు తమ
మ గ పటు వ రు తప వదులు దు.
ందు లు, ము ంలు ఒక న , ఖు - - త
దం ఒ సత మ ఏ మతసుడూ ఒ దు,
ం దం ందూమత ప రం ఇతర మతసులు
ం రు. శ ఐక తకు, తం మతపర న
ఆయు ల ం డుతున , సం
ము ం ఏర , , ం ం కూ .
ం ల ప వం లం ప ం ముందు, సం పం
ఆయన , తన లు సంత ంచు డ న
రును చూ ం.
321
గుజ రుబందరు ం ఒక శ కుటుంబం
డు. ం తం రుబందరు సం న ప . రు
ఐదుగురు అన దము లు. అంద కుటుం లు ఒ ం
ం . ం తం లుగు ళ సుకు డు. ం
త లు ర . ం తం 47వ ఏట 24
సంవత ల డు. ం ండు
సంబం లు శ , రు రూ చ రు. మూ
సంబంధం కసూ కు ం . ం 13వ ఏట
అ ం . కసూ రుగు ం . ఇదరూ ఆడుకు రు.
త ఎ డూ ర ప . జలు, ఉప లు, షవ
సంప యం, రం, తం పట ం మ, ఆదరణ, తం
వృదు , జబు పడ వలు సుం ం గుప క ం
సంఘటన జ ం . ఒక తం వలు సూ మధ
ర వదకు వ డు. మ తన నం తం వద డు.
ర ంత ండ తలు లు తం నటు ఎవ
రు. వ చూ న ం వ సమయం ను
తం వద క వడం, ర సం గం ండడం వలన,
ఏ రం నటు, చర పం అన టు ం డు.
ం తన తచ తను సత ప ధన రు. తన
తం , ముగురు ర లు చ , 4వ ఆ కు, అన తన త
సుకు డ డు. మూ ర
బ కుండ (ఆ అ గ ం ండ )
సుకు రు. అ హ ను సంస ంచ
అత హం న రు. స ం అత
న తనం ఎక డబ అక ద ,అ ం ,
ం , గ టు టటు డు. హ గు ం
స లు వ ద యచ త నటు ం
ఒ సుకు రు. ద ం క సంబం లుం వ అన
ఆ లు . న వ వదంతు . సూచన య న
సంఘటనలు తం .అ ం హ
ప వం ం క సుం . వ ర గృ లకు న డు
ఫల న సంఘటన ఒక ం డు , సఫల న
దు. తన ప ధనకు అ
అనవసరమను వచు . స లు ప క వడం
స షణ గ యదు. ఆ కు
డుతున డు కూ ం లు నటు
323
ప ణ ర కం ఆ లు . (చూడు.మహ వ
న య ఆ )
ఇంగం చదు సు ం ఇం స త
చ ం . ఆ తరు త బతుకు రు తం
ద ప ణం క డు. అప ం ,
ర , ప వం ప ం . ఇంగం చు డు
సముదం నందున ం , ఆయను గనం న
కుటుం శ కులం ం .అ క యకుం ం
అ వృ (కులవృ వ ) పటదల డు.
ఇం కు వ న ం ం మతపరం
ప వం చూ డ మం యదు.
ం వలన ం న ం ల ప వం
టుక ం . ఇత చంద అ కూ అం రు.
ఇత ం గురు ం డు. 31 సంవత ల ఆ
గురు చ డు. షవమతం, నమతం ం
క , యువకుడు రు స ప ం లం
లు దు. మ అన వ తనకు ఇంగం
324
ప చయ న అ వదకు ఫలమ డు.
క య వద లనుకుంటుండ , ద అవ సం
ల ం ం . మ 20 సంవత ల టు ద తన
"స షణ" ం 1893 బయలు డు. అబు
కం ప న డు. రు కూ స
జ అ రవం ం డు. ద చ ణ
రు చూ డు. సంస రణ రంగం డు. ర యుల
నంద క డు. చ లును
వ ంచడం ఇంగం లుకు ఆ దముద
వ క వడం ం త పముఖం ం .ద
తనకు డు డు ండ హ ను
అ టుకు డు. వ ణు ఇం అనుభ సున
హ ను వ ంచు , తన కుటుం చు
ఇం డు.
ం తన ర కసూ పట సంద ల
అ నుషం పవ ం డు. ద ండ ,
మల సరన తరు త పదతులు అవలం ం ,
ఎవ క ల డు. కసూ టు
ఆశమ సులు అ ం రు. అ థులు ఇతరులు వ
మల సరన శుభం యమ కసూ ను ఆ ం డు.
అ భ ంచ క, ఇం నుం న కసూ అం
తలు ఆ ను ం బయటకు ం డు. అ ం
రంకుశ పవరన ర పట, లపట ం చూ డు. ం తన
సం నం పట కూ కూరం పవ ం డు. ద కు రుడు
హ ం సుకుం నం , డుకు దు
మ డు. ద చ ం
డుతున డు ఖ సంద ం డు. ం ఆయను తన
ఆశ సు ఆద ం డు. పభుత ం కూ ఖ ను
రవం చూ ం . 1913 అ బరు 28 ం , 2037 రుషులు,
327
127 లు, 57 మం లల స దం వం
జ ం ,అ సు అ డు.
ద 21 సంవత లు ప ధనలు, లు న
ం ,1914 ఇం కు వ రు. గ లు,
స లు అందుకు రు. ఖ సల శం చు వ ,
అహమ వద సబర ఆశమం ం రు. త
ప శమ కుల ప న అం రు.
ప రం ల ం ం .
1919 ఏ 19 ల స గ ద ం రు.
స గహం అ ంసకు యడం, కు
హత ర డం ఇందుకు రణం. తన అంచ లు
ల లంత త లు ప ణ ం య ం
ఒ కు రు. ఇదం ం పత ం .
1919 హ ం మ తు డ రు. ఆ ట
ం అతుకు ం . 48 సంవత లకు ం త
డు.
ం ల మర నంతరం, ం రుగు
యకుడ డు. ము ంలను కలు క ల ర
చూ రు. ఫ ఉద బలపర రు. ము ంల
328
అబు గఫ ,అబు క ం ఆ ,అ దరులు,
సుహవ ,అ వం యకులు ద మం ం
అనుచరుల రు. ము ం ఓటరు, ం
ఆ ంచ దు. ఈశ ర-అ ంఒ దు.
తం ద శ తం ద మం మ క , పజ
రంగం న ం , ండు ష ల కు ల
రణులు అలవరచ క రు. అంట తనం ల
ం ఎంత పయ ం ందూమతం న దు.
ందూ-ము ంలు ఒక న ం న ం
329
ఉభయమ లూ డ న . తం ద మం
ఒక లు ం ట ధు వ , గం య
దప న రు, మత షయం ం ఎందుకు
క ం రు! ఈ షయం వరం ప , కు ల
రణులు శం ఎందుకు అల టు స షపడుతుం .
అంట తనం
కు వద యం అం మ వద యమ అరమ
అం ద ఉ శం. కు ందూమత ప ణ గం లు,
ముఖ ం లు, లు ము సు . దం
ందు ఎ లబడ రు? స న అంట
లం ందూమతం ధ ం దు. అందుక ,
ఎ కల అంట ప క జకవ లు ం ల
అం ద పటుబ డు. 1930-31 లండ జ న పథమ
ం బు స శం అం ద దన
లకులు అం క ం రు.
330
ల రు. కుల యకులు, మత యకులు ం పట
నుభూ పక ం రు. ం చ శం
శన తుంద రు. అం ద వ ం , ం
నటు హ జనులకు ప క జకవ లు ర న డు.
సనసభల అంతకుముందు 71 లుం 148
వరకూ ంచ ఒ , హ జనులకు లు
నటు న ం రు. ఒడంబ క ట హ జను
మనుషులు స నత ం బతక కుం
ం కృ , ందూమతం చు తగు ,
గత న ం రు. స తనులు సం ం రు.
ందూ-ము ం
ం న కృ ఏర డకుం ం ల ,
ందు లు ము ంలు కల ల ం ల ముఖ ం. ఈ
షయం ం స షం ఫలమ రు. జ యం
ఆయన న లు ర ం , రంగం దూ న రు,
మతపరం ఆయన ఉ లను ఆచరణ ట
దపడ దు.
మ జ న ం , , ల ఆప
రు. జ లకు మ సంబంధం ద మతం
అం ఏ యద ం తన స షణ
య ధ అ రు. రత శం మ జ ం ఏర ర ల
న ం న ం , రం, అ ంస, అరనగ ం ండడం,
మతగం లు పటు ర స లు జరపడం,
ఉప లు, ర లు ఇ దుల రు. అ
మ ల ంశం ఒక న ం ప ప రు. ఈ
ష ఏ మత స తనులూ అం క ంచ దు. ఎవ మతం
331
ప . ఇం మ ప అనడం, కల జ య
ప జ ల తం షయ . ం నప
ప నుక ందూ ప చూ న ము ంలు, ఆయను
అం క ంచ దు. ం సు ందూ ఆ ప రు
చూ రు.
ము ంలను ం సు అ ల , శ తంత
టం కలు క ల న పయత ఫ తం ల
ఒడంబ క వ ం . ము ంలకు ప క ఎ కలు జరప
ఒ కు రు. ఫ ఉద ం సమ ంచడం నూ
ఉ శ ం న . ము ంల రకు ం దూరం
తు డ , ందు ల ఆసకులు ప ంచు వడం ద ,
స తనులు మ ం రు. వధ ధం కూ ము ంలకు
వ ంచ ద ం అ యప రు.
పభుత ం ఏ ఒక మ అం టు ండ ద , అ
మ లు ఒక గనుక,పభుత ం అంద స నం చూ ల
ం ఉ శం. రత శం ం అ యం వలన,
ఎ , ందూ మ ంటుంద
ము ంల ఉ శం.
లనడం ందూ వ కత న ద , ఇ ం
ప కతను రుకుంటున ద , కనుక కు ను
వ న ం ప ప రు. ందూమతం-ఇ ం ండు
న ం లకు ప ధ ం వ సున టు ను
అం క ంచన ం అ రు. త-ఖు ల వం
ఒక న రు. (చూడు : ఆనం . ం సం తం
టు ందూ అం ము ం -ఎం. . ం 1942 అల )
ఇక ము ంలు ం వ ం రు. ందు లూ
332
ఆయను అనుస ంచ దు. శం ము ంలు అందరూ
ల స తన ందు ల ఉ శం. యం
సమకూర డం , ం భదతలు అం ంచడం ,ము
రుదల, ప శుభత, డు, ర వం క లు
క ంచడం పభుత దృ ము ంల , ందు ల
ంటుం అం రు ం . కనుక పభుత ం మతర తం
వ వహ ం లం రు.
ం వ దశ తన అ లు రు ,
కు ల జం అమలు జర ల రు. మత ష ల పభుత
క ంఏ తం ండ ద రు, ం సు తం
యకులు కు అనుకూలత చూ రు. శం భజన
జ ం ంటుదనుకు రు. బలవంతం ం
ఒ ం రు. మతపరం జ న భజన వలన ల మం
చం కు రు. మత లు ఇం . ం
ం ణ అ ంతవరకు కం మత ంస
ఆ ం . ం లకు రుదం శ భజన జ ం . ం
కు ల జం ఫల ం .
ం ఫల ం
333
తరు త ండ . మూరం నమ డం, ప ంచక వడం అ
మ దులు. మతం పట క న అవగహన,
ప లన, టు త లు మతం సడ తుం .
ం కూ ందూమత సంప ల ము నవ .
అందుకు ఆయన ందూమ ఏ డూ యం
ప ంచ దు. అ ం పయత ం కూ య దు. కం
సమస చూ డు. అ మత దులకు నచ దు.
తమం మ అం టుకున ం , వ దశ
దయ ం . భజన , ల ందూ-
ము ంలు చ న తరు త మతం ప లు
ం దు.
"మతం వ గత షయం వ మ
అ టగ జ య వన రంగమం చక బడుతుం "
అ ం 1947 హ జ ప క రు ( 16, 23, ఆగషు
31 సం కలు) పభుత ం ఏ ధం నూ మతం
కూడద ,స యం య ద ఆయన అ రు. పభుత
స యం న మతం వలన ధలకు గు ం.
పభుత ధుల ఆ రప మతం, మత దు అ రు
ం (చూడు హ జ 1948 23) అందుకు న ం డు
పభుత సంస మతం ం .
ం ం ం ?
తం ద మం ను తన వంతు యడం
మ ఆయుధం , ం ంతవరకు ం రు.
ఆయన లు లు, జనం రంగం దూ రు. అ
అటు ందూ స తనులు, ఇటు ము ం దసులు ం
334
లను వ ం రు. జ య ప జ ల తం,
కల ఈశ ర-అ ంఅ , ఉభయ మ ల
రు, ఎవ ప దనం అనుకు రు. ందూమ
ధ ంసం సు డ ందూ కరడుగ న వ దులు ం
క ర రు. ము ంలు ం నమ కుం , తమ
ఏర రచుకుం మ రు.
మ అవగహన సు వడం ం న క ర
పద ం రు. య పం ఏ డూ ఆయన బట దు.
అందువలన ం ఫలం క తప దు. అ జ య
రంగం మత లు డ లన
స ం . , జం, కమూ జం, ము ం ఇ ం
ల ఇ ధ మ ?అ ప , ధ ం
క అను వల వసుం . 20వ శ బం ం య
అ ం ల తం ద లు జరగడం ప
షం. భ ష తు త ల రు ఆదర ం సు గ న
అ ం యుత పదతులు ం అవలం ం రు. మతపరం
ఆయన లు ఫలమ . కు ల
పదతులకు శం గ దులు య ం మత
అసహ గుర రు.
335
న సప మం
స లు న హదం ?
రత శం స లు వరం మూ
ఆక సు రు. ం నం ము ంల . ట దట రళ
అడుగు న స లు, మ శం రు.
యూ నుం వ న వలస - జ దులం స .
ఆ ధం రు , డ , ం ,ఇం షు రు పత ం ంత,
ప ం మ ంత స శం రు. ఈ
ఇం కం రు రత శం రం ప నం
ం రు. మత, ం క ష ల తటసం
ం లనుకు రు. శం సం మ ప రం
ఉ శం 1698 య షలు రు ల ర ంటు
చటం ం . శం రం లం మతం
ద కం తన క నం ర ం ం .ఆ
ప రు సు రు య దు. 1546 నుం రు సు రు
థ ఖను బలవంతం రు రు. య
మ ల ఆం లు రు. థ మతం
ం ండ తక ర .
337
ం . 1927 ర ంటు చట ఇంగం
ష లను య ం ఇం కు పంప ఆ ం .
మతం పభుత ం తనం వ , ఇం
ర క లకు చ ం .మ పతులు చట
స తంతు పభుత ం స తం ంటూ
వ రు. ఏ రూ పభుత ం నుం ల ల
ర హణకు ధులు ల సుం . ఇంగం చ పభుత ం
నుం ల ల ర హణకు ధులు ల సుం . మ
థ , , య , ఖలకు ం పభుత ఆదరణ
ల ంచక , స యం అం . రత శం
సవ మత 1948 31న స
ప రు. అంతవరకూ న రత సవ మత చ
రదు ం రు. (The Indian Ecclesiastical Establishment
Act)'
రత ంగం ప రం మత చ అంద న .మ
య చ అనుస ంచవచు , ఆచ ంచవచు ,ప రం
సు వచు . పభుత ం షయం వలం ప గ ం,
, ప కటు ల దృ క ం సు వచు . ఆ
మత సంసలు తమ సంస న ంచవచు . ఆసు
సంక ంప సు వచు . చ బ తమ సంసల, ఆసుల
లన ంచ ంగ మతపర న
హకు లు వ . ఇ ఆస సు సవ షన లు
తమ ర క లను శం ం రు. సంస ,
ఆసుపతు రు. అల సం కవరం స లు
ప క హకు లు ం రు. శం ం ల స ల
ర క స తన ందు లు అభ ంతర డుతూ
వ రు. ఇ మతకల లు వరకూ .
338
రళ సవ సంసలకు పభుత ధులు
అందుతుం . 1957 సంబూ ముఖ మం
కమూ సు పభుత ం ఏర , స ల మ త ం
చటం రు. ప రం ప తుల మత
సంసల జ అవసరమనుకుం పభుత ం
బటవచు . సు ం రు ందుకు అభ ంతర ం . అ
ల వసూళ , ఉ యుల మకం, ల
ం కమబదత ం టటు పభుత ం క ం
సు వచ సు ం రు న . రళ స లు
కమూ సు పభుత వ క ఆం ళన వతరం రు.
తంత ం వ న తరు త రళ స ల పవరన,
ం సు న మదతు వలన, కు ల జం అరం
ం . మతం జృ ం తన ప స ం ం .
339
సవ మతసులు 1953 గ స శ
మతపర న ష ల వ కుల చ కు
వద ల రు. సవ మతం ద
పదతులు మత షన లు సూ రు. ఇ
మత ందూ మ లు, ఆ ర
వ వ లు, ష, షం, అ య ం ఆం ళన
వ కం రు. (హ జ 1935 11 సవ షన లు,
ఇ ఇం , 1941 నవ వ ) మత
చట ఆ ల కూ ం అ రు. (హ జ 1935
11) సవ ష లు షయ ందు ల ర
ర సూ వ రు. స లు న శు
ందు లు ర కూ ం ఖం ం రు.
తం ద స లు మత తరచు
మతకల లకు చూ రు.
340
సు రు. సవ మతం యం ద టంత వరకూ
రు.
జవహ హ ప సవమతం రత శం
న నద , ఇంగం కు క ముం రత య
స లు వ ర రు. (1955 ంబరు 3 హ సభ
పసంగం)
సంసల మత ధన సున స ల ర పట
ందు ల రసన వ క ం . మతం అ సూ
అనకుం ట ష లు ంచడం
స ల ఎతుగడ అ ం . మత ప రం సుకు చ
షయ ఎ అవ లు, చటప తులు , స లు
పడ దు. బలవంతం మత జరగ ద
ంగం బుతు , ఆచరణ ల డం కష
ం . ంగ తల .ఎం. ము , వల ప
వం రు మత చ ను సమ ం రు. అ క వరం
స లు డుకుంటు రు.
341
మనుషుల పరం చూడక, చ లు ట డు మ
దృ టుకు రు. సవ షన ల పట ఒక న స తన
ందు లు రసన వ కపరుసుం , ఉ ర దులు
వ పసు ం రు. చు కుంటూ తమ
ల షన సూ ళ పం సు రు. "కమ ణ"ను
గ గుడుతు రు.
తం నంతరం శం సవ షన లు ప తం
1952 4683 వరకూ వ . ఇందు
యులు ఎకు వ ం రు. ఉత త
సంఖ త , యులు ఆ వ రు. స ల
చదు ల పట , నఅ ష
పట శం న చూ న . 1952 నుం సవ
షన లకు లు వ డం అదు రు. వ దు న
ందూ స తనులు సవ వ కప ఉధృతం
రు. మ జ ప ష , య స యం వ సం ,
ఆర స , ందూ మ సభ ం ర క లు
బ . మధ ప , స లకు వ కం
ందూ మ సభ న ఆం ళన వలన 1954
సం మధ ప (పరగ లు) పభుత ం య ం
వ ం .
స లు మత ర క లు ఎకు వ అ ం
లను, రం లను, మధ ప ఆ సులను
సు ర ందూ సం లు దు .
సంఘం రణ జ ం . 1956 (ఏ 18) క
ల ం . ఎం. . గ రునుం
అ నప న యమూ , ఆరుగురు సభు లు కూ
రణ సంఘం రు. ఇందు ఎ . . అ
342
య స డు కూ రు. రణ పట థ కు లు
అభ ంతరం రు.
343
థ కు లను ండం ఆ ష రు. కమూ సు
టం బలపర , ఓటు నటు అ ం
థ లు గుర రు. ఇ అ యమ కమూ సులు
ం రు.
సభ త ల కమూ సు సభు డు లు
ప శ డుతూ జ య మతం చు క వ
ఆ ల రు. థ చ జ యప జ లకు
డ ఆ ల లు ఉ ం రు.
రత శ నం మతపర న చదు ల
మన పథమ మం అబు క ం ఆ
అ యప రు. ప హ వ ం రు.
స లు మతం అనకుం , తమ ఠ ల ట
344
స తరులకు న , ందు లు ఆ క
లువల ట ల ందరు రు. .
జ తం మతపర న ద ం ల రు.
ఏ ఒక ధం మత ద ం లన మ ,
ఎ .ఆ . ( రత ప న యమూ ) రు అరుం ,
॥సం నం ద న రు రు. సం లు,
ముఖ ం కృష సంఘ క తం ఏ ఒక
అ మ ల కల లగ చదు ం .అ మ ల
ఐక సూ లు ల రు. అ స లు ఇందుకు
అం క ంచ దు. అ మ లు ఒక అ సూతం ఏ మ
అం రం ద గ ం .
ఒక మతం ం ఇం మతం కూ ఇక మత
?" మతం, డు, వ వస ప " అ
సూతం, నమ కం మతప రం గుతుం . మత
కూ అం . అ మ ల ంశం ఒక అనడం
జ కల ఉప లకు ప వచు .
మతకల ల అనంతరం ం ఉప లు తరచు
సుం రు. మత యకులు, ము లు, రులు,
ద లు ఎవరూ అ మ లు ఒక అ సూతం
అం క ంచరు. ం తన ంతం సూ ప రం
రు. ద తం సూత ప ం రు.
అ సవ ఠ ల రణ రనలకు
అం క ం రు. ఇ ఎదు త వదను నప త
ధన తరగతులకు తప స నక ర ద సవ
సంసలు . సవ సంసల స తర
రనలు ండక త ద కలక రు రు
ం .(1957 ఎ.ఐ.ఆ . కలక ట 524)
345
శం స లు రంగం వ కృ రు, సు రు.
' కమ ణ ' జ , ముఖ ం మధ తరగ , ఉన త
వ లకు సద యం న . థ క, నర నుం
ం ద కు ల పంపడం స ం .ప ష
కూ న ద ం చదు లు . స లను
అనుక సూ ల , నగ ల ప తం ంటు
త . రళ రంగం అ స త
అగ నం న స లు, ం వం ండ ం
తమ నం జ ఆకటుకు రు. గుణం
స లు , య షల మత ధ యడం కూ
మత , ఎతుగడకూ, పటుదలకూ సూచన .
అవసర ందూ ఆ ర వ వ ల ప కటు టు
సూ , మతప రం సు రు.
స ల మతం న న ందూ ల
అంటుకు . ముఖ ం కు , అంట త
ంచడం రం. ల ల తం ఉన త కు లు,
అంట రు కూరు న సంద లు .
కు ంతర లు సు వడం దు. ఎ కల తమకులం
అభ ఓటు యడం స ల న డ . మతం
నప కు ల లువలు క వ
ర ల న . ంత , మతం న కులం
ండ దు. ఆ దృ మతం న హ జనులు పభుత ం
క లకు అనరుల రు. సవ హ జను ందూ
హ జనుల స నం చూడడం దు. ఆం ళనల ఫ తం
"ఇతర నుకబ న తరగతులు" ప గ సు రు.
రత శం కరణ, నవ లువలు, వ చ
ంచ స ల ద వరకూ ఉపక ం ం .
346
మతపరం వ వసలు, కు లు, ప లు, మత
కు ల అడు . స ల బల ం శం
ం ల ప తం. మతకల లు కూ స ల
పరం న తకు . శం జ తం 3
త . మతపరం సమస లు ప రం ల
స లు రుకున ంత లం కల లు తప . అంద ఒ
చటం ం ల అం క కు ల జం వసుం . అందరూ
చటం ముందు స నం అ అం క ంచక, స లు ము
ప కచ రుకుం మన కు వసుం . అందు
న స ఉద ప ం డ న స లు,
పత ం అడుపడుతు రు!
- తు , బవ 1990
347
న సప మం
న కు ల అవ ధం
లంటూ తం నంతరం స ం
ఆం ళనకు నుకు రు. 1949 ఆయను ర ం ం రు.
అ ల రత అ మ సభ 1951 లూ
జ రు. కు ల ప మ ం లంటూ కు లకు
ప క ష ం ఏర ల స హ కుం ం యక న
ం రు.
349
పబంధక సంఘ ఎ కల స ం 1958
ఓ రు. ఆ తరు త పబంధక సంఘం
సభు లను య ంచ , కు లు ఓటరు
ర చ 1959 రు. అమరణ ర
బూ న ం ను ం ంప య హ ఒక సం
య మ రు. పం ష ం ల ం
న ం రు. 1960 ఎ కల ం పబంధక సంఘం
రు. పం సు ఆం ళన బ రు. అ సం
ఫ ం ను ం రంగం ం రు. ం కు
వ కం మ వరం బయలు ం . జ య లు
మ పబంధక సంఘం ండ ద పం ముఖ మం
ప ం 1959 సూ ం రు.
1966 పం సు ఏర ం . స ం 1967
నవంబరు 22వ చ రు. స గు ం ం యక న
పం ఏర న అ ద మం వరం అంతరత కల ల
వలన ప ం . న ము లు 1968
కం క .అ కలు ఆగ దు. స
గు ం ం ఒక ము కు, ప ం ద మ ము కు
యకత ం వ ం రు. ఇ , కల కలు
తుండ , చం ఘ నగరం పం ం లంటూ
సం ఫ ం ను అందు ఆ హ న డు.
1972 మ అ ద అ ఏర ం . గు బ ం
350
యకత ం వ ం డు. సం ఫ ం
జ లనుం ర న , మ రంగప శం రు.
1973 జలంధ మ అ ద ము ఏర ం . ఈ
ధం అ ద కలు గందర సృ ం .
ను ను టం , వ ద ం .
ం సు ళ ంద అ ద యక
బలపర ం . అ డు ం ంమం రు.
కు ల ఒక వరం వ రయం సు కు లకు ఖ
లన . ందరు కు లు ఇందుకు అం క ంచ దు.
ఖ న రు భ నక వరణం సృ ంచ
రం ం రు. ల ణ ందడం, ఆయు లు
క ంచడం వ జ ం . శతు సం రం ప రు.
ప ఇం ం హయం పం ప
ం .అ దులు గురు లను, అమృ స
స రమం ర ంగ ఆక ం రు. కచర
సుకు రు. కు లు అ కులు చ రు. ఇ వ
రసనకు గు ం . ప ఇం ం భద బం న
కు లు ఆ ను చం రు. నూ, ఇతర
కు లను చ ర తం చం రు. ఆసులను ధ ంసం
రు. ఈ సంఘటన కు ల మం ం కు,
ందు లకు దూరం ం . రణ సం లను
య ం ఉపశమనం జరగ దు.
1989 జ న రణ ఎ కల కు లు ందరు పం
నుం సభకు ఎ క రు. ష ప లన న
పం అ దుల చర అదు ట క రు.
. . ం ప పం కు ల సమస
ం యుతం ప ష మ రు. ం ప
న ంత లం కు లు ంతం వ ంచ దు.
351
మ - జ లను క న కు ల సమస
జ ల న . న , కు ల కు ల ర
ఆటంక .
- తు , 1990
352
న సప మం
ందు లు మ న సం ఆరం ం
లన , ం ం ఎతుగడలు
కూ , ందూ-ము ం లకు హదం .
స లు ర డం మదతు ల ంచడం వలన
అక డక డ సవ- ందూ లు పబ .
ం సు ఏర న శం ఆర స పబ ం .
ం అ దవరం మతపరం ందు లను
ం . జ మత లు ప శ న
లగం ధ ల గ ఉత లను, ట
ందు ల ఐక తను డు. జ అ క పం
ప ణ ం ం . ందూ-ము ం లు చ .
353
ం అ దులు వ కం ంసను
త ం రు. య , వం తరం ట
ం త కతను క రు. ల , అర ం , లజప ,
చంద ందు పముఖ త వ ం రు. ము ంలు
ం సు ము డ మనుకు రు. ము ంల
సంర ణ జరగదనుకు రు. అ దుల మత లు
భయ ంతులను . ం కు దూర ము ం
టుకు రు. ద మం అం అంటన రు.
మం య ము ం యకులు ం ఉద
, అత క ము ంలు రు ంటూ వ రు. 20వ
శ బం ద గం ందూ సంఘటన సంసలు .
ందూ మ సభ
ంఛనం ందూ మ సభ 1907 ఏర , అంత
వ వ కరణ ంద దు. ఆర స శు ఉద
బలపర న ందూ మ సభ లుత బలం దు. ల
షు డు బయలు న వ ందూ మ సభ
పముఖ యకుడు ఆ ర ం డు. ము ంలు న
ందు లను మ శు ందు లు ర రు
కృ రు. ము ంల ందుకు రసన, ప ఘటన
వ ం .
354
సంఘటన ప న ద ం . ం కూ ందూ మ సభకూ
అ లం య ం కుదర దు. 1930 తరు త రు రూ
ఎవ న రు రు. ఎ కల ం కు
ందూ మ సభ అభ రులను ం . వ త
ర చనం ఇసూ, భరతభూ తనద ం ప రు
ందు న , గడ న రం ందు ల
పవ ం డు. ందు ల ము ంలు క యర ,
అను స దం చూ ల వ అ రు. ందూ
మ సభ అధ ుడు న వ తన వ
ఉప ల ము ంలను ం దూరం డు.
ందు ల తం ఆయన అనుకున టు సంఘటన
సుక క డు. ందూ మ సభ జ ల
ఏ డూ బ ంద క ం . వ ందూ
మ సభ ందు లు ంతం సు దు.
355
వ ం రు. రత శం న అడుగడుగు
రు అడు రు. జ ల ,ప ఎ కల ందూ
మ సభ ఓట చూ ం . అ రు తమ సు
ర డ డ దు. జ ల మమంతం న
ందూ మ సభ సంస రణలకు అ సూ న
ముందుకు గకుం ం .
మ జ ప ష
ందూమ సభవ క మ జ ప ష ఇం స తనం
రత శం త ం . ఇ ం య ప వం
జ ల న . కు ల అడుగడుగు
వ ం న మ జ ప ష ఎ కల న .
ఏ డూ ఎక బలం సం ంచ మ జ ప ష పజల
దరణకు గు ం . జ క భూ ముల
పకం ప ష త తు న . కులవృతులను
వంశ రంపర తను సమ ం ప ష ం సు తల న
సంస రణలను ర ం ం .
1949 ఏ ఏర న మ జ ప ష 1952 ఎ కల
న . ఉత ల ప షతుకు వలం 21 ల ల
ఓటు త వ . రప , స రూ నంద
సరస , నంద శర వం యకత ం ప ష కు
ల ం , పజల మదతు సం ంచ క రు.
కు ల త ప క లను ప ష
వ ం ం . క ణ ఎ కల నడం కూ రు.
య స యం వ సంఘం (ఆ .ఎ .ఎ .)
356
1925 ఆ .ఎ .ఎ . వలం మం తుల ॥ఇ
బల ం వ ఆధ న ఏర ం . అ ధ లుడు
వ 1916 నుం ం ప రు. ందూ-ము ం
కల లు చూ , ందు లు సంఘ తప ల ఆయన ఒక
ర వ ,ఆ .ఎ .ఎ . ం రు. ఆయన
న సంస వ చ (1940 21)
ల మం సభు ల శం ం ం . ందూ-ము ం
కల లు సంభ ం న డు ఆ .ఎ .ఎ .పముఖ త
వ ం ం . కల ల యప న ందు లకు వలు
ం . ందు ల ముఖ ం స తనుల ము ం
వ కత పబల , ందూ ఐక త లన
ఆ .ఎ .ఎ . డ ం .
వ యక న ఆ .ఎ .ఎ . ందు లను
సంఘ తపరచ కృ సున టు న .ఇ క
ంస క సంస అ , జ లకు సంబంధం ద
స షపర రు. ందు స మ స వం
నరుద ం ల ల ం టుకు రు. ందు యువకులను
స క ం ,ఉదయ కసరతు యడం, ందవ త
పసం లు ంచడం, స చ ంద వకులు మలచడం
త కృ లు. జ యం లుత ందు మ సభను
బలపర రు. ఆ .ఎ .ఎ . వ అతు న ప .
ఆయను స సంఘ సం లకుడ రు.
357
కూ ప కం జ నటు ఆ లు . ల
యక న ఆ .ఎ .ఎ .
వ సంత ంచుకున . ఇ క సు ల ణం ం
కు,ఇతర లకు అ ం ం .
358
ప శ న డు ఆ .ఎ .ఎ . ప ఘ ం ం . ందరు
రం గు రు. ల రసుడు స సం
సం లకుడు వర వ రు. జనసం , ర య జన
ల మం పముఖులు ఆ .ఎ .ఎ .నుం వ న
రు రు. ల అ లు అధ యనం
ఆ .ఎ .ఎ . రు ంస సంఘటన షయ సు ర
అవలం ం రు. ందు ల స నం
ము ంలకు, స లకు స న హకు వ డం ఆ .ఎ .ఎ .కు
షం దు. శం న ఆ .ఎ .ఎ . ప న
అడం ం . నవ హకు లను,స న
హ ంచ సంస సంకు త సంస సమ సున .
20వ శ బం నుం 21వ శ బం న , నకు
న ం ల ఆ .ఎ .ఎ . పయ సున . అ క
సం కు న ందు లకు అ డు ము ంలను, స లను
బూ చూ ,కరడుగ న ం లను ం
ఆ .ఎ .ఎ .నూరు సున . ఈ సంస అ లను
య తధం కు , సడ ం న ర ర య జన
ప ం సు .
స బల మ , ॥ ంప ముఖ , ద
ఉ యఅ , దలగు యకులు ధ
దశల జనసం ను, ర య జన ముందుకు
న ం రు. రు ర య సంస అం ందూ
సంస త . ఇం కు యుదం
సంభ ం న డు, బం చనకు ర
స యప న డు . . . పభు సమ ం ం . ప
ఇం ం రత త ం రు.
ద ఉ య జనసం యకుడు ం
త అన ఖం ం రు. (1961) జవహ హ
కు ల పదతులను జనసం వం ఖం ం ం .
ఉత త ర య జనసం తన పం ను రు
ం మ తు డ గు ం ం . స సహగమ
శంక ర సమ . . . ఆయను ఖం ం ం . ఎ
ము ంల సమస వ న . . . తన జస రూ
చూ తున . కు ల జం ట ము ంలను
దు తు ర . . . మర ంశం. ర య
జన ఎ కల ంటూ అ క ఒ దుడుకులకు
ం . 1978 ందం అ వ న . . .
కూ న . మ 1989 . . . ందం ఏర న
360
య ఫం పభు సమ ం ం . క
ల . . . బలం అ క ం . పం బు కు ల
సమస , ము ంల దం,ఒ రస వం
సమస లు ప ష ంచవల వ న డు . . . స తన
మతతత ం బయట టవచు న ఆం ళన న . శం
న సం కుం . . . అడుపడుతుంద సూచనలు
న .
శం అత క సంఖ న ందు ల ప న లు
ఏర డడం, చ టడం, సంస ట
తర మతసులపట పబ ంచడం ఇ దుల
సు- ల . కర నరన వం క ల
నుకబ న ందు లు అంట తనం, కులం, న ల
చు తగుల ల న కం ఇతర కుం రు.
ప త గం ల ప ణం ఆచ సున లను
టు ! ందు ల న మ హ
, లు 19వ శ బం ం ప రు.
ను ను అ నుకంజ , మత ఢ ం ం . అందు
పపంచం ఇతరుల టు ముందుకు క తు రు.
ఇందుకు కృ జర . నుక స రయుగం
అనుకుంటూ, మ జ ం అ భమ త ల పజ
ంత లం మభ రు. య పం , నవ లువల
ముందుకు లం ,గతం నుం వసున ,
ల ంచు . ం అ సున దూరం
. ముఖ ం మ వ పరం ం , ధు
పద ంచ వ కుం . పజ నుకబ నతనం
అ ఓట ముందుకు మ లు, సంసలు
వ కులు న ద అవ ధం అ గ ం .ఈ
అడం ల ంచు వడం జత న .
361
- తు , 1990
362
అర ం శమం ఆ క రం!?
అర ందుడు తత త ప , మర
లబడ , జ ఆ కఅ రు
చు కు అ పసుత సమస దు. రత శం నుం
, ం ఆ నం న ం కు న
అర ందుడు అక డ ఏం డ పసు ంశం దు.
అర ందుడు ర రం య ందుక అ హకు
మనకు దు. ను త అ , లలున మ క ం
కల ం డనటం మం డలు తకటం
డు సందర ం అ ంచు దు. అ క, ఆ క క
లువలు రు గ ! మన ను ల లువల
మన చులకన అ ం.
ం కల ...
363
మ క రం రు. ద వర ం
ఎ రూ ంచం !
అ ం అర ం శ ండు ప లు ండు
ల టు ండటం, ధ చర ల ంచటం, ' త'ను
చూడటం, ఇం అ క మం కలుసు ఇంటరూ యటం
ఈ రచ త నుభవం కనుక చూ ం , న ,
లుసుకున ల ఈ సరచన సు ను.
అకడ అ :
ంఉ శ లయం నుం అర ం శ ఒక
ము బయలు ం. ందరు ఎం.ఏ.
చదు తున రు, స ప ॥మధుసూదన
అర ందు అనుచరులు. సర రణం ంటు
ఏఅ లు క ం ప వం ఆ ఖ ప
, ఆధ ర ం చ ంటుం .
ప చలవ ం ందు మం ద గ ! ఇ ఈ
ఒక ఖ ప తం దు. ఇంచు ంచు అ ట ర
లవరకు ంటుం . స ,అ క కథ. అ ంచం . ॥
మధుసూదన లలు అర ం శమం
చదు కుంటు రు. ఇం బంధు ంద అక డ
364
రు. కనుక గూ అక వటం తప దు.
ప వం మ ందరు బయలు రు. ఎ గూ
డుతు ం గ , ద టు టు ం , ందుకు
స గం సు గూడద ం రు. కనుక ద ణ రత
సంబంధ న తఅ మకరణం రు.
ఫ తం యూ వ అనుమ , క ష ల ం ం .
మ ం ఆశ అం క ల ల ంచ
గ ? ఎ గు అ మ సు దు ం
రుకు ం. ఇదం ఎకడ కరప అం అనం .
దర నం :
ం ఆశ న సందర ం , తను ఆ గ ,
మూ అంతసు ద ంచ మధుసూదన రు
టు రు. త వదకు ముందు కు ంత
ధ రు. ఎవరు ఎ నడచు , ఏం అ
అంద ంశం. ప రూ తవద క , పణ ,
తను పశ లు అడగ దు. త షం క ం .
త చూ నంత ఆ కళ చూ . కళ
ఆ తన శ పస ంప సుం . శ బం ం
ఇ దుల డు.
దర ద కూ న . భకు త న న క
వరణం ఏర ర తం లు ప ం రు.
ఒ క గ ం ం ఆ , కూ , ఎవ ఒకరు వ
అర ందులు - తఆ గదుల ఎ గ
వ ం రు ఇ దర ముందు ఒకగంట స
వరణం సృ ం రు.
365
కృ మ వరణం:
తగ ప ం చూదుంగ , కురువృదు లు
వణకుతున . ట స షత దు. పక లు
రు. రంగు రంగుల క లు ం రు. న రు ఒక
తరు త ఒకరు దుగులు ధ ం న ఆ లను
స ం రు. దండం రు. కళ చూ రు. ఇ న ష ం
క ం రు. ము ఆ న నమ కం రూ,
లు కటం షం రు, న ంచటం త రూ
రు. ఏ చ సం వస ప రు రు.
ఇటు చూ ప అనుగహం తుం ! అటు
అ ష నఆ లు, అ ంట డు ర ం
నన నుస ంచమ ను. దగరకు దలకు న
నమస ం ం. ఆ ప నమ రం య దు. కళ
చూ తతంగం య దు. టున ందరు అ ధం
బతుకు అ బయటప రు. టు వ న
మధుసూధన అన తం త ళ పటుకు
వలవల ఏ డు. కు న ం . బలవంతం
ఆ కు ం. తం ద కృ మం నూ అసహ ం నూ న
ఆ వరణం నుం బయటప ం.
రుకు అ అంత :
ఇక ఆశమం, అంద లు ల ంచ నుకు ం.
ముందు అంత య సూ లు ట న సంసకు ం.
గ అ ఒ యన ఉప సం ఏ టు రు సం.
ఆయన డ ందు ఏ డు. ఎందు
యదు. మ న ఆగ దు. అందు రణం
యకుం మ ళ ఏడుసుం న మ ! త
366
ప వ ం ఏ న యన! అ క రు
అ ం ం . సూ లం చూ ం. అ సంపను ల లల
తప మ వ అందు టు సూ లు. వరూ
గు ంచ దు. అక డ చదు ముగు న తరు త ఏ
య యదు. చదు ద న
లు, ఇతర ట , అక . లకు
ఒ క రూ రూ.150లు ం . తం 700ల మం
రులుం అరత కు 200ల మం
సరు రు;
ఆశమం అం డబు కూ న వ వ ర . అక వ న
రు అక జనం ల రు. ందరు ఆ
జనం య క రు. మమ అక జనం
యమన స తం స గృహం ం ర ం రు.
రులు తం అరు త ఊ ట
నవల వ ం . అక డ మ షం జ ం .
ళ మమ చూ , సూ రు.
ఆశ వ అ ట రం అ రు. ,
ఊ ఆశమం అం ఆగహం న ద , ఆశ
కులకు ష షకం అ ం . ము రం లుం
ఆశమం త ళ సన ఎక క ంచ దు. ం లు,
గుజ లు, ంత ం ప వం తం చ ం ం .
367
అం రమయం:
అర ం శమం రసంస నడు తున .
సంద ం ం. అక డ ప కల
అ లు లుసు ఆశ ర ం. భకులు ప రం
, స గల అ తం అర ం .
ఆశమం ం టు త రు ప శమ దలు- ం ం
వరకూ అ క లున . ందరు
వడంగులను, లను, కులను ఇంటరూ ం.
బయట త ల కం క డ తకు వ సు ర
ం . 1956 ఆశమం కులు స ర
రు. బ ఆ కత టఎ లు
జరుగుతు అనుభ ం న రు అరం దు. ఈ
ధం ఆశమం ప సున అక డ జ పనుల
రవం , వ కుల అ నం దం ఆశమ దల
వ పం న దన .ఇ ద లు గ కుల
అ నం చూర న దం కూ ఆ పం
రుగుతున దన ట. అందు ం వ ద మ
సందర ం నూ, అర ందు ట ంద శ లయం
అక డ ం లన డూ కులు వ ం రు. ఆశమం
దం రు కూ .
రులను ంద క ం. త
అ ఆశమం అ చులకన వం న ద అర ం .
త దండులు భకులు వటం రు తప స అక డ
ం వ ంద రు. భ ష తు ఆ నమం
భయం ళన . కమ ణ ట త మూ
అర ంద త భజన, నం ం నమ .
368
తం ఎక అనుకున ంచ రు, తమం
సు న రు, న రు మం అక డకు వ
ర సం ఏర రచుకు రు. అ రం
డబు న . ఆశమం అల జ , డబు
టు దు. అ క ఖ ద న ం న ఆశమం. డ క డ
అ అ .
డ వసుం :
ం ప యం న డు త ధర దర నం డ నుం
ం . ంద భకులు లబ రు. న లు
రు, ం రు. ఈ తంతు అ న తరు త
సముద నం లట. అక డ ం ం దూరం ళ
స రు రు. తమ స ఆశమం రు తమను
శయు న ఉదం రు రు. తం ద
ఊ ఎక ఆశ గు ం రుణం
రు. ఆశమం త తరులు తం త
మర ం ంద ప రం రు. 1973 నవంబరు 17న, 94
ఏళ కు ఆ మర ం ం . ఎప రు. ఆ
చ దట. ఇం ద పను య అర ందు
స నద రు. ఏ ఆశమం వస అంత
త ం . అ క ప శమ గనుక నడుసున .
369
ఈ అంత య నగరం టఅ అ
సు రు. వలన కులు మం
తు రన షయం అ ంచం అ స రుషుల
గ లస ప ఇంద ల నగరంవ పథకం రు
మ దు. మన స జం ఇ నగరం ద .
భకుల ప వం:
అర ం శ గు ం ప రం య అక డక
పలుకుబ గల, డబు న భకులు రు. ం ఆ
ఇం దలు ఉ శ లయం వరకు రు
ం రు. పత ం నూ ప ం నూ రు త మూ
ఆశమ భజన తరుల సుం రు. ఏ ట డబు
వసూలు రు. ఉ శ లయం హ మ
స అ ట నడుసున వ వ రమం అర ందు భజ .
స లబ అర ందు మయం రు. రు
అ ప ం , ఏ ఎరగనటు వశం సు వటం ఒక కళ. ఏ
మం , ఖ న స ఆ కత
మన స అక రకు ద . ను లకు ఏ తం
డడ ం ఆశ లు స డ రుగుల
వం . స జ సంపదను అనుభ సున ఆశ లు
తరక స గ త .
- తు , ంబరు 1992
370
ఏ కు ల జం? ఎ అమలుపరచడం?
కు ల జం కు ప ం . భ బలపదర నకు ం .
జ య లు పజ నలుచుకు ంటు .అ ధ
మ దు- మమం త వలన, కు ల జం అం ఏ
రుషం లు వల న వ ం .
కు ల జం సున ర య జన శం
కు ల జం గు ం చర జర లంటున .
ఏ కు ల జం అం అ మ స న రవం
చూడడం అ కృష న ప సు రు. ఆ
ట ఎవ మ రు త సూ, అ రం న రు
తమ వ గత నమ జనం రు సు రు.
ప న . .నర ం ద ఒక టు
క ణమండ వ న ళ కు డు.
లు ళ టు సు ం ంచమ (తన పద లం)
. . రుకు డు. ష ప శంక ద శర టప
ళ కు వందనం డు.
371
ళ కు ల శకులు ఏకం లం , పద లు
ల టు ఎతుగడ త అ తుం .
కు ల జం అం ఏ ? నవ దులు, తు దులు
ద నుం షయ స షం బుతూ వ రు.
అ రం న వరూ తమ అ ం
మతపర న న దు. హ లు డ దు.
పర టనలు య దు. , . .ల ప లు
372
మతపరం జరప దు. అ ంట డు పజల అసూయ
షం చ లదు.
డు ద కు అడ రు మత మం లు
ంచ అనుమ ంచ దు.
కు ల యం అమలుపరచ ను
యూ రం చటపరం త ణం సుకు .
373
- తు , జనవ 1993
374
ద తులకు ం కస నత ం
ద తుల క సమస ప ష ం ల ఏ జ య
అను వడం దు.
ఏ ఆ మూల సమస ?
375
ంగం అంట త ం ం .అ అ
దు. ల, గ ట దూషణలు రం న
చ లువ . ద తులు దూరం రు.
ఆ క ష ల న త జ య లు
ఆకరణలకు . ఇందుకు గం భూము వ డం, ఇళ
స లు ంచడం, ల లు,గుడులు , మం లు
ంచడం, జ షన ట ఉచు పన డం అ జ య
లు గత ఆడుతున టక . ఇరుకు న ద త
యకత ం ఆ జ య లకు అము డు
అనుభ ంచడం చూసూ ం.
376
ఆ కసమస ద తులు మూలు అంద
స న ర మప జ య లు మభ .
డబు న ద తులు తం అంట త గు తు ర
లు గ ంచక వడం ంత మూరత ం వలన .
377
కు డుకుంటు రు. కులవ వస ట అ
యద గ ం .
378
ద తుల సమస ఆ క సమస దు. వలం ఆ క ధ ,
అంట తనం స నత ం ద ం .
డబు న ద తులు తం అంట తనం సమస కు
గు తూ రు, మ ఆ కం త డు
ంతం వలన . ద తుల సమస లు
ర లు, లు అ ండు చూ .
క న జ య లు, మతప లు
ప ంచు , ర పయ సూ, ఆక సు . క లు,
ఉ లు, ం లు వ వ .
వ న సమస కు ప లు కూ వం
ప గ ం ,అమలుపర .
379
- తు , ంబ 2002
380
'అ య ' శం' ,
క ఏ స '
రత ంగం అ మ లకు స న ధ ం క సూ
కు ల అ క న త ం . ఏ ఒక మ
ద ట యడం వల అ క సమస లు ఉత న ం అ య
ంగ తలు ం రు. అ డు కు ల జం
సూ రుదం ష , శం అ రం ఉన రు
వ వహ సు ర అ ల రత తు ద సంఘం
ఉ ధ ులు స ఎ . ఇన య అ యపడుతు రు.
మన ష ం అ రం న చంద బు యుడు కూ
ఒక కు ల డ మ ప జలు సూ
మ మతపర న ర క ప ం
మ త సు రు. చంద బు లన మ లను
ఎ న సు వసు రు అన అం ల ఇన య
'ప త ర'కు ఇ న ఇంటరూ ఇ అంటు రు....'
? కు ల జంకు సవ ర చనం ఏ ?అ . .
లన అమ ం ?
కు ల జం అం మన శం రకర ల ఖ లు,
అ లు ఉ . ంగం ప రం న న మ లకు
లయ న రత స జం అ మ లను
స నం చూ . ఏ ఒక మ భు న సు
పభుత లన ఆచ ంచ దు. ం
కటుబ పభుత లన ం బ లకులు
కూ కు ల ఉం .అ ష ం
అ రం ఉన అ మ లను దు తూ
381
ము కు ల కటుబ ఉ మ న ంచ
పయ ం .
? మ లను దు ంద అంటు రు ఆ
ష వ ?
మ లను దు జ యం సం ంచుకు
ఖ ఎ . . నుం వ ం . రం
డు ము ం షం మ దుకు రన యడం,
స డుకలకు ళ డం; ందూ పండుగలను
అ కం జరపడం, ల ల వద అ ర
ంఛ లు ంచు అ ర దు
ల డడ . అం దు ము ంలకు మ , స లకు
క ఉన టు ందు లకు రుప ఆ క
ందం దు మ కూ ఎ . .ఆ పక ం రు.
అ ట చంద బు యుడు కూ ళ రు.
మతం వ గత నమ కం. అ కం ఆచ ంచడం
కు ల లువలకు భంగం క ంచడ
అ తుం .
? కు ల జం అం అ మ లను స నం
చూడడం అ రు. అ అ మ లకు
సంబం ం న ర క త
పడుతు రు...
ఎవ మత లు . అ వ గతం కూ . ఈ
ండూ ంశ న . అ ష ం లక న
పద ర ం ముఖ మం దలు , మంతులు,
382
అ రులు మతపర న ర క నడ
అభ ంతరక న అంశం. రుప , భ చలంల జ
ందూమత ఉత లు, స లు రన
ధులు నయం మ , ళ న ం
అంటూ స సత సభలకు ళ డం, హరం వం
ము ం పండగ నడం ంగ రుద క
ఉన త పద ఉన ఇ ం ర క
నడం వల పజలు త వప ప దం ఉం .
అం క మత గురు లు, ల ఆశ లు,
షన లకు ముఖ మం , ఇతర మంతులు,
ఉన రులు ళడం వల జ
అక లు,ఆ క లు, హత లు బ రతం .
ల నుం ధులను చు వ మతపర న
సంసలకు మంతులు, అ రుల సందర నలు ప ం
డడ . అం క ఇ ం సంసలు జ
ర క లు ం నప పను ల సడ ం లు
ందుతు . ఇవ ను పసుత పభుత ం సమ క -
రక వం పలు ఉత లను పభుత ం తర న
ర సూ ఒక మ న సు ం .
? ఏ ధం ష పభుత ం ఒక మ
న సు ం వ ?
ష మం వరం ప కం యధ య
ఖ ఉండడ ందూమ ను సుకు వడం
అ తుం . ందు లు శ ం ల లకు
సంబం ం ప క ఖ ల అ వృ చర లు
సుకుంటుండడం వల ఇతర మ ల నుం కూ తమకు
లు లన ఒ వసుం . అం క
383
శ పం మర లను ఎదు ంటున ష ం వం
అ య న రు లను లుగు శ లయం
ఎ . . రం ం రు. ఎ మర లు
వ నప ఆ రు లు ఇప న గుతూ
ఉ .ఇ క సుకు ఈ పభుత ం అ క న త
ఇ ం . ష జ స లయం దలు
ధ పభుత ల సుకు అనుగుణం
రు లు య ల రూ యల ప ధ
దు గం సు రు. ఇ క ష ం ఇతర
ం ఉన పభుత భవ లకు సు ఎ ఉంద
న ల అ రులను ం న ఖ లు
కూ ఉ . వల అ యక పజ సు పట
భమలను ం న అ తుం .
? ష ం అమ తున నం ఏ న
లు ?
ష ం అమ తున న బలవంతం
ప లల మ లను రుదుతు రు. సవ
షన సూ ళ సవ సంబంధ రనలు తప స
అంద త సుండ , మదర , భజరంగ ద , ఆ
ఎ ఎ ర ం శుమం ల రుల మత
రుదుతు రు. పభుత ం అడుకున
ఖ లు .
?మ లు జ య ప జ ల సం
ంచుకు ల య షయం
మం రు?
384
ఇ అ సవం. ధమ ల జ య
మదతు కూడగటుకు ందుకు పభుత ం అనుస సున
లు అ క క సమస లకు
రణ తు . ఒక మతం రు డు ర
మం కటుకు ర , ఇతర మ ల రు
డను ఆక ంచు గుళ , లు, మ దులు,
చ లు సు అడు పభుత ం
ఉం .
?అ ధ రణ న ,
అనుబంధ సంసలకు ఇప చంద బు మదతును
న ంచడం కు ల అ రవపరచడం ?
సం ర పభు చంద బు యుడు మదతు
ఇవ డం జ య ఎతుగడ త . గతం ఆయన
కమూ సుల కూ న యు ఫం కూ
ఉ రు. ప తులను బ ఈ మదతుకూ
కు ల ఎ ం సంబంధం దు. అ
కు ల జం రు ంగ రుదం ష ం అ క
ర క లు గుతు . కు ల జం లకులకు
స న అవగహన రణం పలు అన లు
జరుగుతు . అ మ లను దువ డం కు ల జం
ఎ ప తు నూ లదు. , శ ందూ
ప ష , ఆ .ఎ .ఎ ., య , ము ం సంసలకు తమ
మ ల త అ ర న సం ఉంటుం . ఇతర
మ ల జం అన టు కూ వ వహ .
అ ం మతపర న ర క ంటున
చంద బు పభుత ం ప ం మతత
ంద . జవహ హ లన
385
కు ల ఎ ం భంగం కలగ దు.
ష ప న హ కూ తన మత
లను ఎ డూ బ రంగం పద ంచ దు.
అ ం ఖ మన లకు లన ఆ ం .
- ర, 2002
386
నవ న డు ఎ
జం రం ం ఎ ల వరకూ, మ నుం
నవ దం ఎ ప ం డు. అ
చ ం డు. పపంచ పం ఎ అ నులు,
షు లు, అనుచరులు సగర ం " గురు " అ టుకు
రు రు.
387
1955 పచు త ం . అందు
అ యం ఎ ం ప కం ఎం.ఎ . ." జ ,
ం జం, వలూ ష " గం ప ం రు. యూ
న సం అవగహన సు ఆ సకం చద ల
ఠకులకు రసు రు. అంతకు ముందు సంవత రం
త చ రు. గంథం 2 సం లు అ
లువ . అం ఎ పచురణ జ న ల
సకం చ రన ట. - లకు ఎంత
ప చయం ం యదు. 1952 లుత ఏర న
అంత య హ మ సు సం ం
వడం, హ మ అ స ప కను న
బహ శ ఉతర పతు త లు జ ం చు .
అ హ మ అ ష 1966 సంవత రం ఎ
ను హ మ సత ం ం . ను నవ
సహజ న , క హ మ న స క ం డు.
అ కప లు హ మ సంఘ స ల ,
సంఘం, సంస ప వం వ ంటుంద డు. ఆ ధం
చూ కస ల న వ మనస తకు
గు డ రు. Alienation న ర ఆ డు
లం యూ వ , నూ జ లకు నచ దు.
తు దం సం గనుక ం క మడ క , త
సంస ప లు ల ణం ం ,
ద ల ఎ డు. ( ఫ ం )
సం నం టు సు ల డు.
ఎ ప లు
388
పపంచ పం ఎ త ,ఆ ఆ ల ం సకం
పకం సుకుం రు. దలు వ చ ం
ల ణం గల ం, అ జ ల న ష లను సులభం
ప డం ఆ న కమ న నవ .
జర ం ఫ నగరం యూదు త( )
కుటుంబం 1900 23న ఎ డు. తన
త దండులు చపల తుర , తనకూ స క ద
సుకు డు. తన 26వ ఏట వరకూ కూ యూదు మత
సంప లను ం , బయటప డు. యువకుడు
ల ర ష సు లకు, బ
క ర క గుర డు.
న ఫం ఆస కర లు ల సూ త
లు డు. కుటుంబం 20 ఏళ యువ
ఆత హత సు వడం,ఆ ను తన తం స పక
టడం ంత ప క ం ంద , ం ల పట
శద చూప సంఘటన రణమ అం డు.
శ పం అ లు ం యుత సహ వనం
గడపవచ సం, ద పపంచ యుదం
ప పంచ ం . న తు రుద , రణు
అరం సు పయ ం డు.
389
ను డు. మూ మ షణ అధ యనం
ం డు.
ఆ డు ం ఫ వ లు ఆ చ రంగం వ
ప చూ . అందు ంత లం కూ
డు. క లకూ, న క స త
సంబంధం ం ల ఉ శ ం. జర త న
దం, ట తం త ుణం ప ం న
, ఉత త తన "అ ట ఆ హ మ స "
అటు ట , టు నవ శకర తు
ఎందుకు బ డమర డు.
అనుచరుడు ళ న క త
ప లకుడు , , లవ రు
యగ డు. మ షణ ణ ం ఆచ ం డు.
1931 య క , ట ం
ంటూ, తన ర కు ఎడమ డు. తరు త అ కు
వలస హ స తుడ డు. ప ళ టు
తత ం ం .అ రప న ఎ
రసత ం క ం డు. అంతవరకూ జర రచనలు
ం న ం, 1939నుం ఇం షు రచనలు దలు డు.
390
1944 గు ం ను సుకు డు.
పపం ఆక ం న ఆ ఆ ల ం 1956
పచు ం రు. మను న ల నుం యం
చూడగలగడం అంద షం. 1959 షణను
స తంత ర రు. మ పక ష
అ పముఖ త వ ం రు. ఆ దశ 1961
ఆ రు.
పపంచ ం స న 1962
రు. ం ను ఆ ఇలూ జ 1962
పచు ం రు. ఆతరు త ఆ కూ రు.
అ య ం యుదం న
వం ర ం రు. 1966 యు ష అ
రచన రు. అ గుం టు వ ం .
చ తం 4 ప లు గుం టుకు
గుర రు.
391
1968 వలూ ష ఆ , జ ల చురుకు
నడం ర ం రు. ట ం సం ఏర రచు
తరచు అక డ ంటూ, ం సుకు రు.
ఎ కు తత ం ం ?
ఎ వలం మ షణ రుడు , మర కుడు
గులు ? క అత తత ం కూ ఏ ం ?
రచన గత ప అత నవ ద తత ం
స షం అవగహన అ తుం .
న డు తన ఉ షయం ప ర లను
అ ం న ఫ తం ం ండు లు . ఒక
నుషం. అ నవ దం. ండవ అ నుషం. ఈ
అ నుష ప ల ఫ తం , అ త శకు
ఆత ను,అమర ంచుకు డు. క
స టు డుతు డు.
న లకు ఇ ళ ఏ పర త , ఏ ఆ శ డ డ దు.
ఆదు దు. అ ం య నమ క . డు,
అ తశకులు దుల న భమ ముం .
ధ ర తు . సమస లు ఎదు న డు త కు
వడం, మనస త ందడం, తనకు పటనటుండడం వ
అ తశకుల, ల వ ఫ త .
393
వ వసలు , సంసలు, స లు ఉతమ న . న
ంచపర , లువ కుం , తకు వ చూ వ వసలు అత
అ నుషం పవ ం టు సు .
న డు ష న . అత మూక మ ం
క యడం అ కం. న ప భ ర డ
సహ ర లు ఏర రచు .
చన ఒక న డ డగల ఆయుధం.
స గపరచు .
న చ అత ంత లు న . అ క
ల అ ను . న డు సం రత కు
ఎ డూ . అ ల ం మం ల కద .
స యం శ న డు నమ కం ం .ఇ ఎ
తత రం.
ఎ ముఖ రచనలు:
1. Escape from Freedom 1941
394
7. Beyond the Chains of Illussion 1962
ఇం ఎ క లు జర ,ఇం షు
గం లు ఎ రు అందు హ మ జం ముఖ న
న .
- సప క, -2001
395
ఎం.ఎ . ఇ !
(ఆంస ం "అంత య ం క చ త" ఆ
నుం
ం నప లఆ రం లుత ల సున ధ)
ఇ డు ల ం న ప లవలన ఎ ష లు
ల ం నటు ఆ లు . దంపతులకు
స త తుడు, ఇం కమూ సు ఉద మ
త, ం పపంచ యుద లం ల హత ర బ న
ప ల ఎ , ఉత లు .
డ . అత ప లు డు ఆంస ం అంత య
ం క చ త సంస భదప రు. ఆ రం
సంగతులు లుసు .
1917 అ నూ న ఎం.ఎ . ,
ఎ లు 9 సంవత లు క ల రు. ,
396
ర , యూర ల అంత య కమూ సు
కృ ం రు. , , ట ,బ ల
ప రు. రత కమూ సు 1920 అ బరు
ం ం , ం ం రు. ప కలు న రు.
రత కమూ సులకు డబు , సల లు,ప కలు, త ం
పం రు.
397
తనను ఒక స వసు డుకున టు నకు
చూచుకున డు, అవ హనకు వ ం ఎ .
బహ త నం ను ఒక న
అ యం కూ ఎ ల ం ం . ష ర
చర యకుం , , గుంభన ష లు ంచడం
బహ శ తూరు ల సంస వచు న ఎ రణకు
వ ం . ఏ ఘటం ను ర టు నటు 9
సంవత ల ఎన డూ డవ దు.
అ ంట డు హ తు రయం ఎ డ ఎ
ఆశ ర ం .
తృ శం అ న అ అడుగు నఎ , రు
, అక డ కమూ సు ప శం నుం
పం ం . అప 1926 జ నఅ
కమూ సు స శం న . ము
త లు, చం వదంతులు ంచడం, ను వ
వ ంద తన ప ందలు, గూఢ అ , డబు
ంద , మ ందలు సుగు ం రంద
398
దూరం ం ల ర ంచుకున . ఎట లకు తన
ఉత లకు స నం సూ, అ
ం మ , తన దగరకు నక ర ద య డు.
క నుం రు , జర అ ఎ
రప ం . 1930 ఇం వ న ను
అ సు య ఎ ఖం సూ సం ం .
తన స తులను క హ మ ప రం
సున డు తన రు ప న ఎదురు చూ ం .
డూ వ దశ ండవ ర ఎ కు
ం న ఏ ఎ గు ం జం ప దు.
ఎ - మధ స ధ పయ ంచక దు.
ఎ అ న అనంతరం ఎం.ఎ .
ం ళ డు. అ డు ఎంత చూ ,
ఒ కున టు దు. ఈ ందరప ఏ
అనవద ,మ తూరు ల ఉభయులూ క అవ శం
ంద డు. బహ శ అ డు ష ల
399
డమర , మనసు ప వచు న కూ ఎ ను
ఓ డు. అ ం జరగ దు. ఎ యూ
నుం న సంవత రంన రకు
ళ దు. ఈ ఆయనకు లూ స అ కమూ సు
యువ స త ప చయం ఏర ం . ఆ ను అంతరం క
ర ద సుకు డు. ఎ - 9 ఏళ
ంపత ం అ ము ం .
అ ఎం.ఎ .
(ఎ నూతన అం ల ల )
ఎం.ఎ . నవ రక ముందు, ఆ ట
కమూ సు ప ణ ంచక ర ం, అ
అడుగు డు. అప ఆయన ఎం.ఎ . కూ దు.
త దండులు న రు న ంద భ ర త .
అ ఎం.ఎ . ఏం డు, ఎ ఆ ర ం డ
షయం ప ం క డ తక ఆ ల
ందుపరుసు ను. గడ సంగతులు గనుక
ఆస కరం ండగల . పద లు కుం పపంచ
జ ల పజల దృ ఆక ం న తం
ల స ల ంచడ ప ధన
ఉ శం.
తన య థల తన అ గు ం
సూలం ప ం డు. వద డు. మ పకం
ండక వచు . ల ప కుం న అం లు
. ఇ డు అవ చ త గం గనుక,
ప ధ త కం ల సు ను.
400
అ ఎం.ఎ . తం ద మలు . రు
రు కు డు. సుకు డు. య ఉగ దం
సడ ం , సంవత రం టు అ సంయుక ల ,
ండున ర సంవత లు న
డు.
జర స యం రత శం నుం
ళ ల ఎం.ఎ . ఆ డు ం డు. అ ం
ఆ చన సు చంద సు 25 ఏళ తరు త డు.
ఇం నుం న , నకు ళ లక,
,జ ల దు అ బయలు డు. ప
అ ఓడ ఓక నుం అ ప మ ర న
కు 16(1916)న రుకు డు.
ప అ ఓడ 15(1916) కు వసున టు క
ప క పక ం ం . ( కమ య నూ 1916 15)
ఇ ం రను ముందు కూ ఆ ప క పచు ం ం .
బహ శ ఓడ క ఒక ఆలశ ంటుం . ఆ ఓడ
ఎం.ఎ . ప ణం డు. ఓడ ప కుల
స రం ప రం రు అ , వయసు
28 సంవత లు. సవ మతసుడు. ం యుడు. శ త
రు , లయం. ం , ఇం , రదల న సలం
. తులు, బంధు లు ఎవరూ రు. 6 అడుగుల ఎతు.
నలు రంగు. గడం ం . న సలం . నగరం
అ .అ ం రు షం రు రు ,
ను త ంచుకుంటూ పపంచ యుద లం
అ అడుగు డు. 28న ఓక
బయలు న ఓడ ఫ మ సముదం 18 లు
ప ణం ందన ట.
401
ఓడ ప ణం సున డు నం వ ంచక,
అ లు అక లకుల రగబ తమ హకు ల
సం ల ప కుల డట. డర బూ
ఆ ఇ ష రుల షయం ప ం రు.
అ ట బస
డు. క ప క షయం పల
ల అప నం , న అ ల ' ట కబురు'
అ క ంద పక ం ం . " లం ఇం గ న
మ థ మత గురు .ఎ. డుతూ
ఇక డ మ ం డు. ఆయన మత
అధ యనం యను రు. గత ం ళ ఆయన ,
జ ను రు" ( క 16,1916).
మ క నప క ఎ న కూ
షయం పల ల అ రణ అంశం పచు ం ం .
" వ ం .ఎ. , ఇం ం , పసుతం
రు. ఆయన మ థ . ం ళ
మత ప రకుడు , రు.
డుతు రు, ప తులు ప త గందర ళం
న టు ఆయన వ ం రు". ( 16,1916)
402
డుతున డు సహచరుడు జదు ముఖ
ం డు. అత దరుడు ధన ముఖ అంతకు
ముందు ళ అ ంటు డు. ట
ఆ అ ప శం న ఫ యూ వ
ంగణం ప ం డు. అక డ ధన ముఖ క డు.
న ంద భ ర ఎ ఫ
న ంద డు. అ , లు
ంచుకు రు. ం రం ం రు. అ క
ముందు పరస రం అవగహన సు , భ ష తు
సుఖం గడప లు రు రూ కల ం రు. ఆ
సమయం అ రుచులు, అ లు గ ం , అం క
సుకుం రు. కుం , ఎవ . ఈ పద
ం అం రు. ఇ త దండులు స జం అం క ం న
403
నం. ,ఎ లు అ పద అనుస ం రు.
ఇంచు ంచు ఒక ఏ కల న తరు త,
సుకు రు. ఎ షయం తన స తుల
ప ంచ దు. ఎ కూ సక రూ ను గు ం
ఏ య దు. అందువలన ప లన శమ కూ న
ప ధన ం .
తం ప ం , రు లకు ప న వ
న ఎ గు ం గడ అ స ల ం త
స రం ం . 1992 రం ం , 1994
న ం ,ఎ గు ం వరకు ప ధన
యగ ను. అ శ ల లు, ప ధ
సంసలు, బ లు వసు మూ యంలు ఇందుకు
డ . వ కుల ఉతర పతు త లు ంత
ఉప ం . తం ద ఎ గు ం వరకు
స రం అం ంచగలుగుతున ందుకు ప ధకుడు తృ
ందుతు ను.
ద భరకు ద ర ఎ నట
ఎం.ఎ . అ తం, ఎ ప ధన అనవసరం
అ ం , రు రూ అంత య జ ల
ఎం ప న త వ ం రు. ఇతరుల ప వం
చూ రు. ఎ గు ం సమ ఒక ంత
ప ం , ప తం స రం క ంచగ రు.
ఆయనను సంప ం ను కూ . య
అడసులు ఇ నప అ అంత డ డ దు. వరకు
స యంశ ఆ రప , ప లుప లు
కను గ ను.
404
ఎ గు ం , ఆ కుటుం గు ం కుపం ప ం ,
ఎం.ఎ . ప చయం అ ఆ పట అవ హన
ఏర రచ పయ ను.
ఎ ం ఆ రు. ం ఇం రు.
అ ఫ యూ వ చ టంత వరకూ
డుక , ఆ తరు త వలం ఎ ం అ
సుకున . ఎ త అ అ , తం
రుడు. ఎ , ఆగ లకు 1848 ంబరు 13న ల
క ం డు. 12 సంవత ల ఓడ అ
రుకు డు. మూ ళ టు సము ల ద ఓడ
ప సూ తరు త అ ండు రు
యప డు. కషప , గనుల ఇంజ అ డు.
ల కు ప రు ప తులు ,జ ,ఆ ,
పభు లు ఆయను ం , సల లు
క ం . కల ష ం ల ంతం
ం అ ష యువ 1888
5న సుకు డు. ఆ దంపతులకు 1892 ఎ
ం . అప గనుల ఇంజ రు ఉ షం
డు. ఎ తరు త న రు
చ , ఆ ముదుల డ ం . ఇం ఆ న ల.
న రు ఇన , ం, , ల ఎ ,
లు, ఇంజ ం కం తన ట ం , ఆ ం న
, లలకు మం ద ం డు. ళ టు
కం అ ఇంగం , ఆ వ
ష ం కుదురుకు డు. అందువలన ఎ త దండుల
టు రుగుతూ థ క ద న ం ల సూ ళ
ం . ష ం ఆబ సూ లు ద
405
అ న తరు త, ఏంజల ల 1908
సూ లు ద ం . అంతవరకూ ఎ తం
రణం గ ం .
ఫ శ లయం అప ప అ
ప త క సం . ఎ అందు 1911 ప ం ం . ఇం
లకు ఓటుహకు . లను స నం కూ
చూడ అంత అల టు పడ సంసల
వరణం ఎ ప ం ం . ఆ కం ఆ అన
ఎ ఫ ముం చ డు. అక డ చదవడం ద
రవం.
ఎ ఫ ఇం షు త ంప న
రు నూ, స ం అనుబంధ షయం నూ
క ం ం .ఎ ం సంవత రం తన ప భను
కనబరుసూ ఇం షు ట ల న . 1913 ఆగసు
28న ఫ యూ వ ట మ ఆగస న
ఆ క య అ స టకం ఎ త
ర ం ం .ఈ ట ముం ప రం రు.
ఎ తన తను ఎం చక ం నటు ప కలు
. ఈ టకం మూడు అం ల కూ న స ప నం.
20వ శ బం ద బం అ అతు తమ క
ఒక ం న "ఆ క య " నూ
టర ఒక ద బం తరచు పద ం రు. ఎ
ఉ రణ, ఉ త అను త స రం, త షణ గు ం
ం . అ తన ప భను చూ న ఎ 1913-14
యూ వ ప క" " సహసం దకు లు న .
ముఖ ం ఆట , ం న . ఫ
యూ వ చదు తుండ ఎ తరచు త
406
ఉత లు సుం . బ ంత స రం ల సున .
యూ వ ందరు ం రుం రు.
ర ంద త ం చర నటు ఎ న .
అ కన స ల వలన అల టు ఆ లు
లుసుకున . ఉత తర టు
న డు అ డ .
యూ వ ఎ కు ధన ముఖ
ప చయం న ప ,స త తులు ఎ డు గ
త . ఎ , ధన మ వలన ఎ రు
స త తు ం .
ఎ డు గ అ క ఐ యువ . ఆ కూ 1915
డు ష ం . ధన 1914 చ త
ప ంశం డు అ డు.
ఫ శ లయ అధ ుడు ర
ం రు. ఆయన 1931 నల అ , శ త
రవ న ల పద రు. ర ం ముకుడు,
ం సు. అ ప క వ ఏ , అధ యనం
రు. ఆయన రచనలు, ఉత లు, లు భదప రు.
ఆయన ర చ న తరు త మ సుకు డు.
ం ర ఆయనకు సహ ం .
( లూ ) ఆ ను అ డ డు ఎ ,ఎ
కలుసుకుంటుం రు. అ ం సంద ల ర
ను కూ క రు. అ ం నఎ
ం ం .
407
డు ష ము ంచు న ఎ 1916 ఉ షణ
రం ం ం . ద సమస ల లు ల ,
జర జం రప ల ఆ తల ం .అ ం దశ
ఎం.ఎ . తటసప డన ట.
టు ప ఓడ భగ ం అ
య ఉగ ప ణం నటు అ ఎ . .ఐ రు
బుతుం .
నుం 17 28 ల (1916)
బయలు , ట గ , ఫ యూ వ
ంగణం ధన ముఖ కల ం రు. బహ శ
ల ఎ కూ ప చయం అ ంటుం . ఈ
ఘ లకు సంబం ం న లు, తలు ఏ . ధన
ముఖ సంబం ం న ప లు యూ వ ,
రకూ యూ వ ల , ప వన ఏ దు.
అత రచనల కూ ఎక సందర ం దు. ఎ
డు గ ఎక ప ం నటు ఖ లు ల ంచ దు.
అసలు వ కులు -ఎ లు ష లు య దు.
ఎం.ఎ . ఎ దంపతులు
ఫ యూ వ ఆ అ న ంతం న .
ధన ముఖ 1916 అక వ సుం డు. (861
ర , ఆ , ) కూ దగర ఒక
ం ంటుం డు. (245 ర , ఆ ). అ
ంటున లు ఆ అ ప త
సం. ఆ షయం కు ండదు. ఆ రు
ఎ.ఎ . . ఫ వ అ న తరు త
408
ను కనుకు ం , కు ఉత లు వసుం వ , ఇంగం
నుం ఎకు వ సు వ ద ఆ ం . ళ
టు ఎ . .స అ య డు కూ
ఆ ంతం ం అం ం సంస
సంబంధం టుకున టు అ గూ సంస కను న .
అ జ ర ందం. తన పటుదల
న సూ జర నుం ధనస య పయ లు డు,అ
వడం ఆలశ తూ ం .
ర ంట ం కు రసు ఖ పం డు. ఆ
ఖ రక ముం ఎ రు దర సు పం ం .
అ ర కు ధన లు బు ఆగసు 15న (1916)
ఏంజల నుం ం .
ఎం.ఎ . ,ఎ లు జర యు-53 జ ంత
మనుకు రు. ఎ కుటుంబం అందుకు
అభ ంతర ట ఆ పయత ం ర ం రు. ధన
షయం ఒక సందర ం . . ఆం డు.
409
ఎ అన ల ఎ నూ రం
సు డు. అత క సహ రం ం ల ఎ
తల స హ ం ం .ఎ కుటుంబం ందరు
ఎం.ఎ . ను షపడ మ ందరు ,రంగు షం
ల ంచు క, ముఖత చూ రు. ఫ
శ లయ ంగణం ఆ లు న తరు త -
ఎ లు నూ రుకు రు. 1917 జనవ నుం
తమ ర క లు నూ ం రు. ఈ
వ అ గూ రులు ంట, రత
య దుల ంటబ రు. నూ తరచు
లు ర వల వ ం . ళ 136ఇ, 19వ
,నూ కు డు. ఇం ళ 2116,
ఎ నూ ,నూ డు. సులు కను
ళ ర వల వ ం .
నూ మూడు ల టు లజప
ఎం.ఎ . గడపగ డు. ఎ ఆయన వద ప య
410
ంత ఆ క స యం యగ డు. ర య ఉగ
య దుల క ఎం.ఎ . ,ఎ ల ఆయన
లం,ప భ చూ చు కు డు. అ అ య లు
.
తుల న ,స , రు మ క
ంచుకు డు. ఇరు రూ ప ణం రు.
ష ం ద ,ఎ రు అ నుం
స హదులు రుకు రు. ఆ తరు త
రును,స ను తు పం డు. (
కు ఎ ఖ 1920 3న అ . .ఐ. 9771- .41.
411
డ యక నూ
సులు ం రు. ట సు ప క ఖ ఒక
గూఢ మ కు ను ను
గు ం ,ఆ సూ, ఒక కథ పచురణ తం పం డ
సం లుం ను సు న డు. తన
దగర ండడం ద ఆ ం .
అ సు అ న టు ర య ఉగ దుల
దులు ం , లు ం రు.
ప ం ను ం మ రు. లజప కూ
7 (1917) న ఎం.ఎ . కు ం నటు డు.
ఎ అనుభ ం న సుర తం
డు! ఆయన టు ఎ కూ న .
ఎం.ఎ . -ఎ
అ సంయుక ల ఒక ఏ టు ఉగ
య ద రత జ లు న ం న ఎం.ఎ .
ంత డు. ల పపంచం చూడడం, ధ వ కులను
క యడం రణం ,ఎ ను సు వడం ప న
రణం. జర నుం డబు , ఆయు లు క ం
లన అంతం ల అ చన ం ం . 15
(1917) స హదులు న
ఎం.ఎ . కు లు కున ట ం . అక డ
గు ం ఆ న య ర లయం
ఎప క డు అ కు స అం ం ం .
ను అ సు అ సంయుక లకు
సుకు ల పయత ం ఫల ం .
412
జ నగరం సంపతులు
, 33 , రు.
ళ టు ను ం అ రు ఉతర
పతు త లు ం డు.
ఎ ఒక ప చయ ఖ యుక ష
గవర అల ను కల , పథ లకు
ప దనలు ం . టు ంద ,
లు ళ ం ప డు.
ర లం జర స యం సం ఎదురు చూడ ,
అందవల న డబు , ఆయు లు అందకుం , వరకు
డబు తం కు అం ం . 1917 ఆగసు
ధనస యం ల ంచ ఎ ట ం అ ం డు.
6750 లరు 15 ల ం .
ఎం.ఎ . లుత రత ద మ
ప రం బ దు. ష , అందు కరప లు,
న స లు పచు ం డు. రత తులు అ సంఘం
ం ,అందు ఎం.ఎ . .ఎ కరు
తం వశ కత వ సూ, -అ ర ఖం సూ
రచనలు,ఉప లు ం రు.
ండ తన లు య డు ద
ఆయన తులు అ రట. చంద ంత చకవ ,
లజప లు న ఎం.ఎ .
సంబం లు టుకు రు. ళ టు ఉత లు,
లు యం ఇం ప క పచుర రం లజప
కు పం డు. పర ం రత అనుకూల ప ర
413
పసం లు నటు ఎ తన త న ఉత లవలన
లుసున . ఎ కూ ప రం న .
ఇం చూ ల ఎ ఉ ళ ం .
ఉప ల పట నుభూ కనబర ర ఎ
న . ఇం నరన నము ర ,ఆ షయం
లుసు ల అనుకున .
రత శం స తంత జ ం మన లద లజప
అ యం ం , అ త డు వన అ డు.
ఇంగం కు వల ం రత శం ఆ క గు పత ం గనుక,
ంరూ ఇవ డం ,ఆ క చ ప ంచడం జరగద
డు. ఇంగం ను యపడడం
, శ రస లబడమ లజప ను
డు. కూల ల రు జర
కుట రుల ఎ ం ర లజప ప ం డు.
ఇం 31 ట జ మనుషు నంటూ,
ంరూలు , స తంతం ,మ ప జ ం
అవసరం ద ఎం.ఎ . డు. పవం త
రత చన కు న ంచగలద డు.
414
లజప కు ఉతరం జత సూ, ఆయన అ లు
యం ఇం పచు ంచ అభ ంతరం ండద
సు డు. అ ర ల అ లకు యం ఇం
ల డు.
బ వ వరకూ ఎం.ఎ . ఉగ
న టు లుసున . అ అ నుం వ న క
ష సులు, ష సుల ంగత ం ంత
రుతూ డు.
ఎ నుం అ డ డూ తన త ఉత లు
సూ లు వ ం . ఎ ండ ఆ
త దండులు ంగ ం రు. ఎ అ క
రు ర వ వహ ం ం . , ఎ , ం
రు టుకుంటూ ం . ఎం.ఎ . ,ఎ లు జర
డబు వ న తరు త ద బంగ అ కు సుకు రు.
బ వ న తరు త ఎం.ఎ . ,ఎ లు
కమూ సులు రు. బ ఆ క
బ ందులను డు. జర న ధనం ఆ
ధం ఉప గప ం . దంపతులు ఆ థ ం
క ంచ కమూ సు, ష సు పముఖులు
అ డ డు ఆయన బంగ కు రు.
415
కథనం లువ ం .ఎ అ రు ప ణం
డు.
ర ండ ఎ తన కుటుంబం సంబం లు
టుకు న . ఉత లు ం . , ం ,
నుం సూ ఎం.ఎ . ర క లు,
ఒక న , లు ం .ర
ం క ప తులు వ ం ం .
య యూ య యూ ఎం.ఎ .
త గు ం గం లు లువ .అ ఇం ం
బయటకు వల ం ం . ప తుల దృ
416
ప అ క సంగతులు లు . అ ం ప ధన
జరగవచు . 1920-30 మధ గు ం న అ క ష లు
. . . రుల య , వరకు రష
ష య లుసుం .
ఎ ఇంగం ఎందుకు ం ?
ఎ ఆ గ ం ద కనుక ఆ ను గత
చూచు వల ం ఎ య కమూ సు డబు ఇ స
ంలు పం డు. అందు ఒక ఎ ద కు
యపరుసూ, ం ఎ ం నూ కు
రుసు మ , ఆ సంబంధం టు మ
డు. మ ం డు.
ం య స కు ం సూ ఎ కు
స యపడమ డు. ఎ ఆ గ ం గు ం ం
417
ప ం నదం వలం న ంచ న అబదమ
సులు గ ం రు.
కూ నుం అ కు వ ఎ పయ అ సు
ల అ దప రు. అ కుం
ఎ ం . ఇంతకూ ఎ ఇంగం కు
ఎందుకు వ ం , ఎవ క ం , ఏం ం , యదు.
22(1921) వరకూ కూ ం ,తరు త ర
ం . తం ద ఎ 1921 తన త-తం
స సంద ంచగ ం . భ ష తు ప ధన
న అంశం ం . ర న
ఎ కమూ సు ఉద మం మగ ం . ర నుం
త దండులకు ఉతర పతు త లు జరు తుం . అ ం
ఒక మధ వ ఒక త దండులకు బు
ర ం .
ఎ అ ష ల ఎం.ఎ . కు డు డు
ర యూ ల ం . ల ఆ
యూ వ సూ , యూ ధ
ం ల నుం , ప కలను, డబు ను రత
కమూ సులకు పం రు. ఇం , ,అ
, ఆ ఇం ప కల " ం "అ
రు ఎ లు సుం . అందు , ం
న , రత శం ం లు వ ల కుల స
రచన ప ద న . అ యూ య లు
ంటబడుతుండ , స లు , ప కలు ఆపకుం
ర ంచడం ఎ కృ ం . , ట ం ,
ద న ట ం లుం .
418
" " ప కను అ 127 మం , 11
మం ,వ ఒక పం రు. అ భగ
ం ,చంద ంత చకవ , లం యూ వ ఇదరు
సరు,నూ ప బ ద న టకు పం రు.
1924 వరకూ సంబం లు టుకు రు. ఇం కు
ప తం ప ర ప కలు, త ం గు ం రు.
ఇం క ట దంపతులు ం న
ర క లకు శ బ ష రణకు గు డు. ఎ ఆ
ప ం ం . ప స ర య కమూ సుల గతుల
గు ం ం . రు టు కూ ందు
న . 1925 11,12 ల ఆంస ం క య
సభల ఎ పముఖ త వ ం ం . యూర ఆ
వ ర క లు అ . క నఎ ,
ను చమ ను కలుసు రుతు న ం . అతడు
ష వ , తుడు. ఎ కు వ కం ష వ
న ందున చమ కూ ఎ ను కలవదలచ దు. ఈ
షయం తు ప ం ల ఎ తల ం .
ఎ ఎడ టు
419
ఎ 1925 30న నుం అ బయలు ం .
అం ఆంస ంక య సభల అనంతరం, ఇం
క గు అ న తరు త స
ందన ట. తన త చూ ల క బు నటు
బు రు.
ఫ శ లయ న ల ర
ఎ ఉతర పతు త లు మ రం ం ం . ఎ
ప భను గు ం న ర , తన సకం " హయ
" య మ ఆ కు పం డు. అ అప
క ఎ ట ట మ క ఆప
ర ం నందున ఎ య క ం .డ
అ క ఆ సు ట బ ను ర కు ప చయం
నఎ అత తప మను ం ం . ఆ తరు త
ర ఆ గ ం ంచడం పట ఆం ళన బు , ఆయన
త ర లు ల ఆ ం ం . 1931 ర చ డు.
నూ బు ప క ఎ లు
ం . పపంచ ష ల అ క చ
న ం . 1935 వరకూ అ సూ ం . 1928 అ బరు
నుం . .ఓ. నుం ప రం పపంచ
420
ష ల ప లు, చర లు ం నఎ ర క లు
ఆక ం . నూ మకూ నూ ప
ం నవలలకు ఎ సం దకు లు ప ం .
త నృత ం ణ త ం న బూ
అ ఆ ను గు ం ఫ ఇల ఎ మం
సం ం .ఎ అన ల ఎ నూ రు
రం సూ, -ఎ ప చయ
ముఖం డు. ఎ వ న తరు త
ఆయన మ దర సుహృ వం ఉత లు
సత ంబం లు ల ం .
ఎ త దండులు వృదులు మం ం సం
ఆబ ( దగర) రప రు. ఎ
అ డ డూ గ శుశూషలు ం . నూ
రప ం . య ప బ ల అ ఉ ం ం .
అందుకు నుకు 1931 ఎ త
చ ం . అప నుం తం ఆస ఎ ఆబ
ం ం .అ ల ఎం.ఎ . ను ఇం
పభుత ం అ సు ం .ఎ ంట అ సును
ఖం సూ, జ గ డుతూ వలూ షన
ఏ ప క (నూ ) సం ం . 1931 అ బరు
సం అచ ం . బ అంత య ష ల
శద వ ం న ఎ , పట అ నం నద
గ ంచవచు . అ ఎ - ల మధ 1925 వర
నుం ఉతర పతు త లు ,మ ధ న సంబం లు
న టు ఆ లు ల ంచ దు. ఉభయులూ తమ ష లు
ఎక ప ంచ దు.
ఎం.ఎ . పట అ స ందన
421
అంత య కమూ సు ఉద మం ఉన త
రుకున ఎం.ఎ . 1923 నుం కు
దూర తువ డు. తన ఫ లకు
ఇతరులను రముటు పయత ం ందుకు రణం.
ఇం అప ప ం ఆయన కుట సులు
రణ , ంచ పభుత ం దం
ం . అ ం తరుణం . . న అ .ఐ. .
కమూ సు పవ రుడు న ంచమ , అత లు
రు. పవ ల నుం అతడు స రం
క ం డు. అతడు ప ఖరులకు డుదల న
స రం కథవ ం . ప త ప రం
ల ం ం . స లు అబ లు క న కథనం ప కలకు
మం ఆకర యం ం . న ంద
చ బూ క , అంత య కమూ సు అ త
రత కమూ సు న సు డ న డు.
షు డు . . న రణ ం క ం న
కటుకథ, ను గు ం ఏం ం చూ ం.
ఈ జనర స ను హత యమ
ఆ ం డట. అతడు వలస ల ప అట.
422
ఖ తనకు ల ం నద , 15 వందల టలు గల
ఖ వలన ష లు నటు . . న డు.
కూ నటు ల ం డు. అ అబ లు ఒక
గూ ప కలకు పథకం రు.
అ -అ
అ అత క సం క కమూ సు ప ం నూ
నుం న న వలూ షన ఏ ప క అ సు దలు
ప వరకూ రలు పక ం ం . డుదలకు
వ ఆం ళన ం ం . న నుం పం న సం
కూ పచు ం ం .
423
ల సం దకు కమూ సు అ రప క
లువడుతుం వలూ షన ఏ . . .
సహసం దకుడు. రత కమూ సు అ సు పట
నం వ ంచడం గు టు అ ఆగసు 29(1931)న ప క
ప న క మ ం ం . జర , డ ల అ క
సంసలు ను డుదల యమ లు .
రత కమూ సులు "నూరు తం కమూ సులు" ను
న ం , అత ఎదు ల , ల కర న
మర లు నటు ప క ం ం . జర
సులకు తం డ న అంత య ఎ సంస,
పట హకరం పవ ం , అత లు కు
మ పక ం ం .
డుదల రుతూ జర , డ క, అ ,
చ కమూ సు ల నుం కూ లు
వ . ష క ప కలు అ సు పట
నం వ ంచ ప క దుయ బ ం . ను
జ ద కబంధహ ల నుం డుదల
ంచ కసం లు,వలస ల అ తకు
గు న రు ముందుకు ల ప క ం . వర ఆస
టుబ ప కలు నం వ ంచడం ఆశ ర ం
ద ం .( ంబరు 12,1931).
ఐ వ ం అ క మం డుదల రుతూ
పకటనలు రు. ం కమూ సు యకుడు రూ
అ ం వ డు. జర అ క సంసలు ను
డుదల యమ ం . క వర
యూ య , ప సూ లు ం , బ ం వర
యూ య , ంగ ంద క సంఘం, జ ం ,
సు వ క ందు నద నవ వలూ షన
ఏ పక ం ం . (1931 ంబరు 26 నూ ) లు
నుం పపంచ కులకు, తులకు, లకు ఒక
జ డు. జ దం డమ డు.
ను ఇం కు ఎందుకు వ ం వ ం డు.
పకటన కూ వలూ షన ఏ అ బరు 10(1931)న
పక ం ం . పకటన అ బరు
17(1931),అ బరు 24న ఆ ప క ండు లు పక ం ం .
నూ రు లు నుం ఈ జ ఆగసు 23న (1931)
బయటకు పంపగ డు.
న క సంఘం కూ అ గు ం చ ం రు.
డ డగ ఇంట య కబు నూ ,బ ,
425
క యువత కబు నూ కూ డుదల
నం . ఇం అ ల రత యూ య
ం డుదల ర వలూ షన ఎ అ బరు
24,1931న పక ం ం . ప న ర ద ముకుంద
న ంను పక ం రు.
ప న మ ం జ
ం లండ ం బు స శం
ంటున డు గూ కమూ సు ఒక బు
డుదల ఆయన క ం సు ల ం .
ం ఒక పకటన ల అ , ఆయన క ం రు.
ఈ ష మ ద టల అంత య క సంఘ
కు యప నటు వలూ ష ఏ నవంబరు
14,1931న పక ం ం . వ గురు సూ వలస పజల
సం ఆయన , ఆయన డుదల
కమూ సు గూ అ నుం జ
పం ం .
జ య ల అంత య సంఘం కూ ప న ఒక
పకటన ం . లండ కట ఆ కు పకటన
పం రు. సంత లు న రు గమ ంచద న
పముఖులు ఏ యూ వ స ం ,పముఖ
యకుడు ॥డబు.ఇ. . డు , పముఖ రచ త
ం , పముఖ య , మత
, యూ వ స బ
ల , బూ బ నుం ఎ. .ము , డర
ల బూ అ ప ( ) ,ఇండ య
426
క క ర మ , ష ప కఎ ట
ఆ స జ ఇ (సం ధ ుడు).
లను ప కమ పక ం ,
డుదలకు కృ న అవశ కతను వ ం ం .
ప న సున ఎ కృష క సును అల
రు బటనున టు రు. ం అ సు రవం
చూడ , రత కుల న ను
అవ నకరం చూడ , ప క
మ ం ం .( 4,1932 వర ఏ ,నూ )
నూ రు లు నుం అర ను తర ం సుకు ,
ల ర న కులు 5 ల మం ష
లు జ ంన ం , వ
అంటూ లు రు. అ లు డ
కను రు. అ లు న ం రు.
427
ను లు రు. అక డ గతులు రుణం
. రత శం నుం ఒక ఖ పం న స
వర ఏ ప క పక ం ం .(ఏ 9,1932)
రణ వ లను అజ కు వరం
య 1932 జనవ 30న(శ రం) వర ఏ
సరూపం పచు ం ం . ను ర ం ం న లు
ముందు 50 ల మం రసన పదర న రు. అ డు
నూ రుకు తర ం రు. శ పం రసన లువలు
వ . లు గ ను ం డు.
బయట చూడ కు అనుమ వ దు.
క అ ష కు జ య , అ డు ందరు
య దులు ప న రు. ప న
పదర నలు న రుణం పవ ం రు.
( బవ 6,1932 వర ఏ )
ప న న ధ సం ల గు ం ఇం ం ం
ఇం పచు ంచ వలూ షన ఏ ఆ ర
పచు ం ం .( శంబరు 26,1931)
ర ణ సంఘం న రు:జవహ హ , పం
యణ ప ,అ , హజ ,అ
కు , ం . ప న ంచ
జర నుం హ ను రమ రు. అతడు సుప ద
య . నవజ రతసభ ప న
ఆం ళన బ ం . ర టున అను పృ
గం ను అ సు కూ రు. ం
ర ణస ఏర ం . సు చంద సు, ఆ .ఎ .రూ క ,
428
ఎ .ముకుంద , సత వ , అస ,బ ం ,
కమ చ య రు.
ం ప న టస . .ఛ ,
గ ,మ , . .క , .ఎ .ఖం ల , ఉ
ం , ం , ం ద ,ఎ . . ఠ ,
రు తమ కం , జయశంక భ , ,
ఎం.ఆ . రు.
అ సందర ం ఎ సం కూ వలూ షన ఏ
పచు ం ం . అ ఇ.ఆ . అ త ఆ ం .
అ వ న తరు త ఎ ం అ త ఆ
ప కల సుకున .
ప న ఇంగం ర ం
న ,ఇం ం ం బ యకుడు
ఆ మ అ సును ప ం డు. అ లుకు
ద తున అంశం కూ డు. ప న
డునున టు డు.
సును రు అ లు న ర , ధనస
ప క పచు ం ం . 20 ండ బరు న ,
ఇ యం ధపడుతున టు ల ం రు.
429
ప నఅ కను డబు పంప క ంచ
అం క ంచ ద స ఖ రు పం రు.
షయం కు యదు. అ కమూ సు
తం వసూలు న డబు అ వృ అ ం .
ఎ మ హం
అ 1925 వ వ నఎ తన
ప సం ల అ సుకున . ను అ సు
న ఇ.ఆ .అ అ లు టడం న ం .
1931 త చ న తరు త ఆబ తం శుశూష
సూ ం ం .
1935 9న ఎ తం ఆబ 86వ ఏట
చ డు. క ప కలు ఆయన ప త సూ
. ఆయనకు 7 గురు సం నం,15 మం మనుమలు
అప రు. ఎ కు సం నం దు. తం
మర నంతరం ఎ తన రచనలు రం ం ం .
క 1935 నవంబరు 3న కుల ఇళ
సమస లు ం .
430
1938,39 ఎమర అ ష బు కు
ఎ రచనలు ం . ఆ సంస చ తను అజ
ం డు. ళ క ం దంపతులు
వ ంచ , ఎ కప క ం . ఆ ంతం ఆ కు
రప తం కూ .
ఆ ధం 15 సంవత లు ఎ - దంపతులు
ం న అనంతరం 1949 బవ 20న చ డు.
మ ఎ ఆబ కు వ , అక డ రప ం . 1949 ఏ
29న ఐ ఆ కు ఒక ధన ల బు డు.
క క ం న డు మ
నూ ఆ రను పచు ం ం .
అ నూ ద నుం
చ వరకూ ము ంద అ , మ ంద అ రు.
అ గూఢ సంసలు లుత అ
,ఉత త దుకు రు. ఎం.ఎ . చ న
రను నూ పచు ం ం .
431
ఎ ం న దశ
ఎం.ఎ . చ న అనంతరం రత శం ,
అ ంద దృ ఎ మ ం .ఎ వ
తన ండవ భర రు సుం . ఆ కు ండవ భర కూ
సం నం దు. ఆ అక కు రుడు , అత
రు లు ద మణులు ఎ కు స తం
ం రు.
ఆబ ంత ఆ సులు చూచుకుంటూ, కం న
ఉ లు సూ ఎ లం గ ం . ఎం.ఎ .
త గు ం సమగం ప ం న బ . లుత
ఎ ఉతర పతు త లు న ,ఆ ఇం
డు. తన సకం ఆ కు పం ం , ప ంచమ డు
అచు క ముం , ఇంచు ంచు అ సమయం చ .
రచన ఎం.ఎ . పట న లను ఆ
ఎ చూ ం . రచన తన రు ంచమ ఎ
ం . ఇతరులు తనను గు ం అ న డు, చ ణ
ఉప ంచమ ం . ఇం నుం ముజఫ అహమ
ఉతరం య , ఆ ఖను ఎ కు పం డు.
ఎ కూ ఎ కు ఉత లు , య
వసున టు, కలుసు డ డ ం .
432
య కూ ఎ ను స తులు యమ డు.
థ కూ కమూ సు త
గు ం అ డు.
ఎం.ఎ . కమూ సు ఉద మం , ఇం
ర ం న తను అ నం ం ల ఎ తన
ల చ కు ం . లను ఎ
చూ ం . అ తరులు కమూ సు ఉద మం
తను, ం అనుబంధం వలస నం
సమ ం న ంతం పట అవ హన లను
లను చూ ం . ఛ య సంబం ల
షయ అవ హన లను లను చూ ం . రత
ప ద సమకూ న సంపన తను అరం
సు లన . క దులు లుత క ం ం
త . అందుకు త న సమకూ ం
ఒక .
ఆ షయం రత శం గు ం ం నటు ఎ ం .
ఇ ం ఘనతకు ం ంచడం క, ను అ నం ం ల
ఎ ం . తన ప మ దశ ఎ రు లకు
న డ ,అ అత రు కు శ
మ లు య ఎ ం . సులు ం
తు.చ.తప కుం ఆ ం ర , ముఖ ం ం
వం రు కం ండ రు ం అ
నమ ద , ను గు ం కు ం .
రత ప ద మం ర ం న త, అత
త అ యం యవద ను ఎ ం .
433
పట ఖ లు ఆయన అ ను ం
య ఎ చ ం ం .
చంద ంత చకవ ప ం , ర క య
క ష ద అతడు యడం, లు
జరగ దనడం, ఫ ం కలుసు ద , నూ
క ళ ద అనడం వలం అత హలు,భమలు
త న ఎ తన ఖ ల కు ం . 1956
8న అబ నుం చ కు ఎ ష లు
ం .
రత కమూ గు ం ద గంథం న ం ల
ఉప సం స యం ఒక ట న ఎ అత
ప చయం సు వడం మం ద బ కు ం .
జవహ హ యూ వ కమూ సు
ప ధన న . . కూ 1969 ఎ ను
కలుసు వ ఉత ల పయ ం డు. ఆ జ బు
నటు దు.
1966 కు న ఖ ప రం ఎ ం 1963
అ ప దం సంభ ం , రులు తగులబ .
అందు ముఖ న లు ం ండవచు . 1970
నవంబరు 21న ఎ ఆబ చ ం . క ప కలు
అ డు కూ ప వన సుక దు.
ఆ మర నంతరం, ఎ అక కు రుడు
న లు,ఉత లను, లను
ఫ శ లయం న హ వ ,
434
వలూ ష అ సంసకు డు. ఆ ల ,
,ఎ ఉత లు తప , త రు ఏ దు.
లు . ఒక ంద 'నను ఆ ం
ష వతకు' అ ఎం.ఎ . నటున .
'- తు , బవ , ,ఏ 1995
435
ఎం.ఎ . - అబూ ఖలు
ఆంధప కు ఎం.ఎ . ను ప చయం న,ఆదు డు
. .అబూ మకృష . లుత కమూ షు
రం ం న అబూ , ఆంధ యూ వ య
ప రు. ట ,న అ సంసలు 1933 నుం
ం ఆ ం ం ం న ఘనత అబూ .
1936 ల అభు దయ రచ తల స శం జ ం .
అందు అబూ ము చం కూ జ న ప లు,
లు ఉన ఎం.ఎ . దృ వ . అబూ గు ం
ందదత గం లుసు కమూ సుల అ
ఎదురు చ డగలగ
చు కు రు. అప లు నుం , బయటకు న
జ య పంచుతు రు. .ఆ .మ జ
436
ల అబూ రహస ం త ం అం ం డు.
రు వ న అబూ కమూ సు
స ల ప వన , అ చ ంచ ద
అభ ంత లు వ . పట ఆక తు న అబూ
కమూ సు దూరం అ తూ సంబంధం
టు దల డు.
437
అప ఉత ల ల ంచ హ
మూ యం భదప రు. అ డు సకం
రూపం .
తస నందమూ తన ఇం య స స
ను క యమ న షయం బుతూ, ఆయను
గు ం కబు న టలు ఒక ఖ ఉ .తరు త
ఆ స సు ర క రు. స నందమూ
ఉత త తన రు అ స ద రు.
. . రవం రు అందుకు ధప రు. ఎం.ఎ .
చ న డు అబూ ఒక క త తన
సం రు. య లు ఇం షు
అనువ ం రు. 1980 జనవ క హ మ సు
ము త ం . స శ ంజ గం ఈ
ఆ డు రు.
క హ మ ప క ఎ ట ఆ .ఎం. , నవ ద
ఉద మ యకులు .ఎం. రు ం న లు
438
సకం రు.
అబూ ఈ న స పచు ం మం ప
రు. ఆ .ఎం. కుటుం ఆ స తు లు.
కు సం డు క హ మ ప క
సం దక ం నుం చూసు రు. సకం
ఎ ఉతరం కూ ఒక రు.
అబూ అం ఎం.ఎ .
పచురణ:అబూ ట ,
ల:రూ.40/-
- తు , అ బరు 2000
439
హ మ " "
అనుభ లు-ఆద లు
ం కలు నహ మ అడ ఎం.ఎ. .
ఇ వలన ఆయన అనుభ లు-ఆద లు ద గంధం
లువ ం రు. ఆయను సత ంచ ందరు సంఘం
ఏర రచన సంకలనం 500 ట పచు ం రు.
1925 రు. ం తర వ రు సు
సున డు .ఎం. రు ం ప చయ , త ం
ం .
లుత ఎం.ఎ . క క వ సూ
పదర నలు న కూ రు. ండవ పపంచ
యుద లం ఎం.ఎ . సమ సూ సు
శప ఎదు అ ల , యుదం ట
, ఇం ను వద డుతుంద డు. అ తరు త
జ , యుద లం ం ర నులకు
టలు నచ దు. అ ంట డు రచనలు
చ డు. అ డు కు అసలు ష లు అవగహన
దు. అంత , క హ మ
ప ణ ం డు.
లం క హ మ ప క నడప ఆ క
స యం డు. " ర మ "అ కన క
హ మ సు స , వ ంగ రచనలు డు.
440
పసుత సంకల Good Times-Bad Times-Sad Times అ
రు రు. రచనల వృ అనుభ లు,
ప మ ం, కు ల జం, మతం, నవ హకు లు ద న
అం ల రు. య ధ కూ న .
ఎం.ఎ . న న అధ యన ల లు న
, య దం న గ ంచగ డు.
మ రుపరచవల న అవస అరం
సుకు రు. ప సం లు ఏర రచవల న అవశ కతను,
అటడుగునుం ప మ ం ం న రు గ ం రు.
ం సు సు ర , జ సం మత తన
ల బటబయలు రు. కత వ ం ప క
హ మ కూ కు న , అ క అవగహన,
క దులు నవ దులకు ండటం ర
ప ం క,పత ం తుంద రు.
రచనలు ఇం షు సరళం .
441
- తు ,ఏ 2001
442
అబ ల ట
ఏ సత ం? ం రూ!
నవ దులు, తు దులు ం మ ం ,
అంచ రు. అంద మనుషులవ , ం కూ గ
లు, ఈర అసూయలుగల వ . ం పత
తు దులు గ రు, హ టం
చూ రు. అ య ర .మ అంచ య
వ ుణం ప ంచడం, అ వ లు
కూలంకష లుసు వడం అవసరం, "మ తు డ" ఆ ం
రు లు డమర చూడ రు. స ధు
రు, భజనలు సూ వ ఆ ధన తృ పడ రు.
ం తు దుల దృ ప తంత ట రధ ర .
స గ ఆయుధం క ం , అ ం పద ,అ ష
ప ట రంగం ం నవ ం , శ
తంత షయం పడకుం న ష
యకుడు. చ త ం ఆ ధం రస ర యుడు
లు డు. తంత టం ందూ ము ంలను
కలు కు ల ఆ ం ం న ం , మత మరస త
కృ రు. తంత ల సు రు.
మ ళ ఉ జ పర రు. ఎటు చూ శ తంత ట
యకుడు ం కనబడ రు. మం ల మం
రం అనుస ం ల నవ ం ఆదర యు .
443
అ ం ం తన త సత ప ధన రు.
అందు తచ త మ రు.
ం తచ త ప ం ం . ఇం ఆ ప
జరగ దు. ముఖ ం ం తం, ద రంగం
ఆయన త యఆ ల అధ యనం .
అ డు అసలు ం మనకు అరం రు. ం తం
అ క గం లు వ . శ శ రచ తలు ఎ స లు
రు. ఇందు ప దులుకూ ందరు రు. ం న
య చ త ఆ రం మం తమ రచనలు
రు. అక వ ం కు . ం సం ర రచనలు
లువ , సం ర ప ధన తం ంతవరకూ
లువడ దు! "మ త " అ ం న రు ప ధన
య రు. ం తన గు ం ం రుకూ
క ం రు. అ అందు షం ఏ ? అ పశ
వచు . ఇక డ ఆ , "మ త " షయం గమ ం.
444
ల లంత త న డు ం . ,
అనుచరులు తం ం అ ం త లు సూ రు.
ం తన త స లు లండ ట ఇం షు
రు. 20 సంవత లు గత అ 1909 120 ల
లండ తన బంధు భగ కు అప ం రు ం
ర ద వలు న మహ వ 1920 అ
, ఉత త అ కు ం యదు.
, ం స యం స ల ఇం షు
హ టం న లు అదృశ మ వలం 20
లు అ ం డదల న భకులు, న
లండ మరూ లు కుం రు. ఎందు
జ ం ? లండ య తధం ం
, భకులకు అదం బయట ంప
మునుగుతుంద , రచన కనబడకుం తృ ప రు!
ం సంబం ం న లు శనం యడం ఆయన
షు లు ఎప క డు త న త వ సూ రు.
మ త ం రచనల సం ల ఇ స లను
1938 శనం , ం కూ రుకు రు!
లండ న 20 ల ఆ రం లండ ప ణం
గు ం వ లు ల సు ,ద గు ం 30
ఏళ తరు త పకం న ంతవరకూ ం ,అ
న ఆ ర ం . ం తం మలు న
సంఘటన 1893 ద ళ డ , అక డ డరు
సు సం ంచు ల , ఇం అ ం
అవ శం ద ం ం ప ణం క రు. ,ఆ
షయం , 1893 ప ణం గు ం ప పటనటు
రు. ఇం ం న ఫ బదులు, ద
445
పటుప ం ల ం ల ం టుకు రు. అ
ం రుకూ . ఆ షయం తన రచన రు.
ద ం నప ష పచు ం న
సం ల ర దు. 1893 సంవత రం ం తం
ఎంత మలు ం , అంత ఆ ష ఆయన రు.
అబు సు స ఆయన ద ళ దు.
అక డ పటంగ , డ కుదురు ల శ యం
రు. అ ం రు కూ .
ం త రచన న ,ద ం
ళ కముందు చ ణ ప ంచుకున ర మన
న ం పయత ం రు. అప
.ఎం. ంబ ర , ఎ.ఒ.అ రన
సంగ ఆయన ప ంచ దు. మును అ మ వ
కూ య శ చ ణకు వ కం , తమ
హకు ల సం న రు. ఇదం ం యులు
రు. ం కూ డు. అ ధ, ద కు వలం
సు తం, అ ం వ ం రు.
ఆయనకు లు సభకూ జ ం . అ ం అక డ
ం ల ం నందున, అందుకు త న ట
ర లుకూ ఆయనకు ల ం .అ గుం .
సత ం స నటు న ం , ష
చనక ర దు, ర యులు సం ం రు. ం
అబ ల ద తం ఆరం ం ,
సఫ కృతుల రు. లు స శం ం
ద న గ , ర యుల ప న ఒక న
పతం దం రు. ంద సంత లు క ం రు.
ర యులకు ఓటు హకు క ం లును
వ ంచ ఉద ం రు. అదం ం ,
446
య చ త , ఓటుహకు లు గు ం తనకు య
యద ం ప అబదంఆ రు. సత ధన
అం త న వ అ ఎందుకు రు?
ద ండదలచ దు గనుక, వ నప అ ం
గనుక, ఇం కు ళ దల న ం రు. ఇ కూ
రుణ అబదం. సు షయం చూసూ ,
మ పక ద ం క జ యప గు ం
సుకు రు. ర యుల తం, డరు
అక ండదల ం తన కృ అం ం క ం రు.
ను ఇం లనుకుం , వం మ ధం తలం ం .
అ ం రు. ం న కృ అం ఒక పధకం
ప ర న లు, ఆయన ఉప లు,
ర యుల స లు లు తు .ద
ండదల న ం ల ర ంటుకు దర సు
సమ ంచడం ప ం డు. సమ దర సు
ర ంటు ఓటుహకు లుఆ , అ డు ం
క, ఇం వల వ . అక ండదల ,
ప ం ల , లు వసుంద కూ
రుకు డు. ర యులకు ఓటు హకు న ,
ర యులకు ం ల ం తన య ధల రు.
1890 ర యులకు ఓటు హకు ద ం అ
రం , ఖ ఠకుల వద సు ను. 1893
సంవత రం ం తం ద మలు అ ఇంతకు ముం
ం. అంతకుముందూ అ తరు త ఓడ ప లు,
అనుభ లు ుణం సగు నటు న ం , 1893 ఓడ
ప ణం తం అం అంటనటు డు. ఆయన త
చ త ప ధకులు ఆ షయం ప ంచు దు.
447
ం స ప క సం దకుడు, ం య
అధ యనం ణుడు . . మహ వ ప క ప ధన
అ క నగ స లు బయటప . (చూడం : ఇయ ఆ
1982 అ మ , (పచురణ) వృ
తనకు సంబం ం న షయ ం రహస ం
వ వహ ంచడంకదు (చూడు: . .మహ వ న జ:ఎ
అ ఆ 1977) ం తన త చ తను గుజ
, రం రం నవ వ ప కకు పం డు. 1922 నుం
లు ంటూ వలం పకశ ఆ రప ం డు.
తన సత ధన రచన త లు నటు మగ
ం న ఖ అం క ం రు. ద కు ం న
ష లు న తరు త ం ఎన డూ ద దు. సక
రూపం త చ తను సున డు కూ ం మ
ద దు. కనుక, న లు అ . చ తలు
న ం యులు ,అ నులు ఆయన రచనల
లు ప ంచ దు. ంద బు ష లు
ం తన తచ త ఎ వ ం ప ంచ ,
స షణకు క , ర కరలకు ధృవప వ
ద ం యం ఇం బదు రు(జనవ 31-
1929) ం తన సత ధన ల ఎవ ం
రు? ద ను డరు అబు సు
బ , అతడు ంగ సరుకు ర సుం డ స
ం రు. తన కుటుంబ తు న రుసుం
తం ంగ సరుకు ర పటుబ డ డు
ఆయన ద మ అ న , త ధ న ంతవరకు
రుసుం రు ర ం ల తన ఉ శమ , అందు
ఇతరుల రు వద న , తన కు రుడు మ
అభ ంత స న రు(1928 15)
448
నంద షు లు తను కల న షయ ం
ప వనను వ సూ 1927 డర మ ంచ ,
ం తప డు కూ వలం పకశ ఆ రప న ,
సత ధన ఉ ం ను గనుక మనసు ప న ముద దృ
చూ ల రు! వలం పక శ ఆ రప సత
ధన వ న లు ం తం అ దు.
అ 30 సంవత ల తరు త తచ త కం
, సంగతులు న రు. తన త
చ త ప వం మం ంటుంద న ం లు
ప డం గత వ , సత ధన గుం ! ,
, హట స తచ త న రం ం
న య తధం మనకు ప డం వలన, య
ప ధన జరగ ద ం . ం అబ లు , ఆయన
చ త రులు అ లక పలుకు మనకు రు.
ద ం లు స శం అందుకు మచు తునక!
ం తన సత ధన తన ల ము ం తుడు
హ గు ం న అ క స లు వద న రు.
ద మధ స ంగ సంపర సంబంధం ంద ఎ
ఎ స తన ం టూ అం డు. హ
న ప నుం తుడు ం త ంచ పం అంటూ
దు. వరకు ద కు తం హ ను
ంచుకు డు, అ సత ధన రచన
స లు వద రు.
ం తం తంత టం ఆయనకు ప త
ం . అంతవర క ంచకుం ఇతర ష లు
కూ ప తం యడం మనం ప ం , అరతలు
గమ ంచవల వ ం . ం అ లు ఆయు దం
దలు ఆ ల వరకూ అ క అం ల . అవ
సత ధన అన ం. ం చదు దు. య
ర చూ ం లు అస లబడ . అ య న
లు వ ం. రు భూకంపం వ పజలు పం
రు గనుక డు ఆగ ం డ ం పక ం డు.
ఆయన స త అనుచరు -పం హ స
అ య ర టం ఖం ం రు. య దుసు
ధ ం లంటూ, ర ంద గూ ను లు బటలు
వద యమం ఆయన హ టం క ం రు.
ల ల బూతు మ లున ట, తనకు తనం ం
కూల డ న ం అం , జ లయ ల సంపద
450
అ నం ం న రు న కు రు (అ నంద ర ) కనుక
తంత టం న న ష ల ం లు
అ ప ంచుకుం మనం న ల ల ం. జ ల
తం ం తశు సంద ల శం ం న రు
క దు. అ కూ ఆ దు, ఆ ల
అందు అం ద నద న వ , ఆయన అ న పశ లు,
చూ న ఆ లు రుగు . ం అబ లకు
మ దర నం ష లు మనముందు .
అటు ం ఇటు అం ద ను ఒ క ల
జ య దులను స ం ష లు ప ం .
ఓట సం ప టు న ంత లం జ య దులు
ఎవ డుకుం రు. య ప లనకు పవరన
అడు కూడదు.
ఎ స గ లు, ర లు ఎ ర ల న
ం , క సం ఒక అంట తనం వ ర
న మ అ రు. ం స నం ప దు.
అ , అంట ప న ఒక స గహ ఎందుకు
య ద అం ద ప ం నం వ ం రు.
స జ ం వ అంట తనం ల
ఉప న ం , ఖదరు ధ ం ల , ం సు
సభ అంట తనం ంచ మ ప న
యమన దు. ం యక అంట తనం
451
ట ం 1929 లు డు ,
లయ ప స గహం తల రు ందరు
హ జనులు. సమ ంచక , ం ఖం ంచడం
అం ద కు ఆశ ర ం ం . రళ గురు యూ గు
హ జనులకు రవక ఆమరణ ర ను న
ం న ం ,ఆ ట ఎన డూ ంచ దు. హ జనుల
లయ ప శ లును రంగ అయ ంద సనసభ
ప శ , ఎ కలు దగరపడుతుం ం సు ఆ లుకు
మదతు ఉపసంహ , ం క సం అభ ంతరమ
లుప ? హ జన సంఘం హ జనులు క
డులు జ రహకు లు డుకు బంధన
కూ సంఘ య వ ర దు. హ జనులకు ప క
జ య హకు లు ప ం ఒప ం వ ంచ
ఆమరణ ర న ం , ము ంలకు అ ం
హకు సుం దన దు. అంట మ న ం
ం సు మం వ ల ధ ం ం ల సూచన
య దు. మద పరగ ల అ అ హ జను
మం య ం వ ం రు. ఇ ం ష ల
ధ ఆ దన అం ద తన సకం వరం రు.
(చూడు: ం అం ం డ టు అ ట
బు 1945 క అం )
ం ముఖ ం ందు . ర స ల
యణం రు. వ శమ ధ లను సమ ం రు.
వ లు లం కు లు లనడ , అంట తనం
ందూ మత , అంట తనం లం
ందూమతం ధ ం దు. ం షయం
లుసు. జ ల బల ం సం, తం ద మం
బల న పడకుం చూడ హ జను ం ఆక ం రు,
452
డుకు రు. అంతకు ం ఆచరణ ర కమం ఏ దు.
వ దశ కులం ల ం రు. అప
ఆయన హ జనులకు అ యం రు. అం ద
షయం గ ం చ ం హ జనులు గ ంచ దు.
ందూ మతం పటు వదల దు. ఆ మతం ంటూ
అంట తనం టు వడం ధ ం ద రూ ంచ దు.
ం హ జను స ంచగ రు.
ఆధు క రత శం ం వద ఎం.ఎ . ను
అనుస ం ం ం ముందుకు , గుప అ
॥ ॥ ర ంక శ ర ఆ దన రు. అ
దు త. ఎం.ఎ . య ప లకుడు. ఆయను
అనుస ంచడం నమ కసులకు దురభం. ం ఆక త
వ . పజల న మూఢనమ లను ం , జ లకు
డుకున యకుడు. కనుక ఆయనకు న పలుకుబ
ప రం ఎం.ఎ . కు ంచ ం. ం లపట
నమ కం హ , తం జ ల యకత ం సం
ం రసు వంచక తప దు. దురు న సు
చంద సు, అం ద బ రు.
ర య జన తం ం గ నప మన
శం ం . ఓటు లం ప హళ ం ం ంటు
వ కం కూడదన ట. పజలకు య ర
ల ం వం రు తల ం !
ం వధ ధం, ఆయు దం, పకృ త, రం,
ఉప లు, ఖదరు వం అ క ష ల ప
అనుకూలం రు. అందు తం ద మం ఆయన
మ జ రు. వ దశ మ
జ లకు దూరం ం ల రు. అప
453
ము ం . శం మూఢనమ లకు, అ య
రణులకు ం గ దులు రు.
భ ష తు ం ల రుకు రు ం
యం ప ం . చ తను ం ల
ఎం.ఎ . డు. అందుకు న ం ం య ధలు,
రచనలు . ప ధకులు స షణకు నుకుం
స లు బయటకు వ . ఈశ ర-అ ం అంటూ
ం జయంతుల లు టు స లుచలుతూ,
భజన నంత లం "స షణ" జరగదు. ధన
ఆ చన ండదు.
ం చ త ఏ రకు రవ నం అ కూ
య ప లకులు ం . తంత టం
ఆయనకు సము త నం వ న ష ల
ంచ గ ం .
- తు , నవంబ 1993
454
స త ను హత న రు!
ఇట చదు కు డు. అత తు
మ (Maffew Barberini) . ఇదరూ ఇట
యూ వ చదు కు రు. తులు ఎ రు.
మత వ వస పలుకుబ , ధనం గల కుటుంబం నుం
వ న న తరు త ఎ క డు.
55 సంవత ల యం అతడు 8వ ఆర అ
మకరణం సుకు డు.
తన పధ రచన : (Dialogue) థ
మత ముం అం ం డు. అ ప ం న
రు అభ ంతర ట దు. , తరచు కల
455
డుకు రు. ఇరు రూ ఇట
రు. ద ంచ న అర
చ డు. సూరు డు ందం అ న డు కు
ందరు గత అ చ ం రు.
సంవత లు యూ వ ం సు ం రవం
ం డు. థ మతసుడు డు. 1631 ట ఆ
పచు ం డు. అప ప లనలు
డు. గడ , సూరు న త సూ
రచనలు వ అ జనం క దు. తన
ఇ య ష డు. అ ప త జ కరణ ం ం .
గంథ ధం- లు !
ంతం వలం ప ద అ
సమ న ం సులు, పజలు ఆయన రు. థ
మతం న .
456
1822 ను ధ నుం
ల ం రు. 1992 రుతూ పట
త మ డు. సకం ం అ ఇతర
షల అనువ ంచడం పపంచ దృ వడం,
స నఆ ల స లు డ గ ంచడం అంద కళ
ం ం . యూ వ రు
మ నరుద ం రు 1999 ! డు.
సవమతం ఓ ం . లు రం ం న కు
అత కు రుడు, ఇదరు షు లు వ
స యపడుతుం రు. 1638 పచు త న
సకం ( , ష గు ం ) నూ ట గురు కరణ
ం లకు ఉపక ం ం .
- కయుగం, 2000
457
ందూ య నంద
తు దులు, నవ దులు ష అ క
సంవత లు బుతు రు. అ జనం అంత
ప ంచు దు. నంద ఆ .య .య . త , ర
ఆదు డు. కనుక యను గురు ంచడం సము తం.
అ కమూ సులు తం వల నంద సూకులు
స లు పచు ం రు. ఆయన లు సభలు
జ రు. నంద ఆ ధం అటు ఆ .య .య . ,
టు కమూ సులకు రవ పదముడు వడం, ఆయన
వ త ష ?ప ం . తు దులు,
నవ దులు రుతున మం , నందను చ , అరం
సు , తరు త అంచ యమ ! అ జరగడం దు.
ఏ సూకులు, క ఒక ఉప స
ఉదహ ం , సు రు. ధన సు రు.
ఆ శ త వరణం సృ సు రు. నందను
తం ప ంచడం, మ ంచడం మ త దం , రత
వ కత చూసు రు. అ సు ల ణం.
458
మ ం రు. అ నంద ర పత ం మకృష మఠం
, న ఏం జరుగుతుం గుటు రటు డు.
ఆంధ హ మ సు ఉద మ యకుడు ఆ ల
లకృషమూ అ పభుత ం 1964
ఆ ం న డు సభ జ ం . గుంటూరు
శ ర అ ఆయన వ ంగ ం ఆ ల
లకృషమూ మర ల వరం కు ం రు. నంద
ప వన , ఆయన ప తనం టమ , ఆయన
అడుగు డ నడవమ ందరు సల రు. ను
అ నంద ప రం సం ద , ఎవ
అ క తన అ యం బు న , నంద
షయం హ మ సులకు స ష న అవ హన న ద
అ రు. ఆ ర ఆంధపభ పచు ం రు. లం
ంకట షయ ఆ డు ఆంధపభకు ఏ ట ంటూ,
లకృష మూ అ క ఖల మర లు ం రు.
ఆయను అ నుం నకు ం ల రు.
ము ండ వప వం గమన ందసులు అ
అవ శం సు రు.
ఆ తరు త ప మ ం రంజనధ హ మ సు
ప ధన , నంద లం , ద స ందన
వ ం . ఆయన ం ఫ షం ంద
వరూ చూప క రు.
అ నంద ర న మర ల దృ ఆయన స
(ఆక ) మకృష ష రు రత శం
ం టటు రత పభుత ం వ సుక గ రు. అ
మత సహ టు ! ము ంలు ల ర
459
గం ం న జ ం . స లు
గం లు ం రు. మ న అంత సహనం ం
మ !
ఉదయం నప క ఎ. . . ప ఎ ట
పచు ం రు. అందు ఒక ఎ య సూ
"మ తు లను వలం భ సూ ండడం మన యం దు,
న ఒక త ల ప క, ఇందు వరూ న ం
క వచు . ల గు ం న అ ష దృ ఆ గ మ
వన ఒక ఇక డ ప నమ గమ ంచ రన" అ రు.
1985 సం జనవ 27 పచు త ం . మరు
లు పటు ర ందూ యువకులు ఉదయం ఆ సుకు
వ రు. స నం యం , ం అ సం దకులు అ ,
రు ప ంచు దు. అ ం సం పచు ంచ ద రు. ఆ
మరు డు నందను ఆ తుతూ ఎ య
న దు క ం జర ట జ ల లను
గురుకు రు. అ నంద భకుల చ నం.
నంద న న ంద
కలక న ంద ద బహ స జం ం డు.
చదు కు ల ఆయన ంత రకు సవ షన ల
ప వం ప ం . మకృష అప ద శ
పరమహంస ప రం ం ,న ను ఆక ంచ దు.
460
1863 నన ఒక మధ తరగ కుటుం
ం న డు. సహజ ర ప సుం రు.
లుత మకృషను చూ న డు న ఆక తుడు దు.
మకృష తం న పట ప త షత ంచు ,
ఎ అత తన షు సు ల ప ప కబురు
సుం డు. ఈ షయం ఠకులు గ ం .
మకృష పరమహంస అ త ం డ
గురుంచు . ఆయన షు డు నన ం ,
తృ క ంచ దు, ప రం య
నుకు డు. మకృష వ దశ త న
స తం లగగ డు. అ న డు సం
వ వద రు కు డ ప " " వద అ
గమ రం. ఉత త న జ గం ప రం న
సం అ నన ట. మకృషను అవ రం
నంద గు ంచ దు. ఆశమ సుల తం ఆయన ఒక
కరపతం , మకృషను ఎవరు ఎ ంచవచ
స షం డు. మకృష మర నంతరం ఆశ
ం న షు లు, టన మ తల రు.
నంద ఆ ధం శమం రగవల వ ం . ఎవరు
డ ఆయన క ం రు ద , ప అబ లు
462
ం సూ రు. (చూడు: శ నంద,
మ ంబరు 16, 1993) అసలు బయలు ం డబు సం.
నంద బహ స , ంత రకు సవ షన ల
వల ప వం చూ య ఉదహ ం ం. తన గురు
మకృష న ం , స జం ద తు
కుదరక వడం నంద గమ ంచక దు. ందూ ఆశమ
ధ ను రం ఎవ రు వ గతం ధన సం కృ
ం .వ ధలు, ద కం అ ం వ కర ప రం
వ న . కనుక ఒకరు మ క స యప దు. అందు
ధర ం ందూ సంప యం దు. ఇందుకు న ం
నంద ధ ప శ డు. ఒక మకృష
ఆశమం నంద పయ వ ం రు. అ
నకుం ధ ఆయన ప రం రు. అ
నంద షత. సంర కులు వ చం లు అ ,
ముందు మలమల దల సంగ చూడం అ ప డం
నంద ప తనం. ఈ డు నందు ం
మం సంర కు ండడం కూ గమ రం.
నందను డు లనుకు మత ందసుల
సంగ గురు య ఉ హరణ ను. ట
, దనలు ఎ మల , వరకు అ త ం
నంద యం అ కూ మ పక మర దు!
స పర ం న నంద శమంత స
సం ల నూ, జ ం ర వదకూ డు. ళ అ
డు. డబు వసూళకు డు గనుక ఆ థ ం
క ం డు. మకృష ఆశమం గుక లవ
నంద ఆదు వడ ఆ డ ం .ప ప తన
కుటుం కూ ఆ క స యం సు వ నంద
టన డ ం . క న తన కుటుం లకు
463
వంద రూ యల న ంచడం నందుడు
కృతకృతు డ డు. మహ అందుకు ఒ ,ప
నంద త , దరులకు వంద రూ యలు
పం డు. 1890 ంతం 100 రూ యలం ఇ డు
ల రూ యల లువ! తన త ంత లు క ం ల
స నంద పయ ం ఫలుడ డు. లూరు
మఠం నుం 3 ల రూ యలు రుణం సుకు డు.
మ లను అ ఎందు డబు దు. వరకు
గృహ ణ తలం ర ం డు. తన ట మఠం స
ను లు అ రు సు ం . తన ట సలం
నమ అ నుం కూ మకృ నందకు ఉతరం
డు నంద! కుటుం మర స
నంద వ వరకూ ఆ సుల సం పయ ంచడం
ఆయన కుటుంబ మను సూ సుం . జ గం న
స డబు ,అ ం , తన తదనంతరం తన
త వ మ డు. ఇదం వరం ఎందుకు యవల
వ ందం , స అవస రం న నంద, స
ధ ంచ క డ చూప .అ తం
తన అ య ఇ న ము ను కుటుం పం న
నంద, ఇం అ పం ంచమ కూ ఆ ను డు.
మకృష చ న తరు త, మ ంచ
బ ంచ జ ం రు నుకు రు. ఇందుకు ం
ప న డు మధుర హ అ జ ం రు. ఆయన
మకృషను డుకున జ ం రు. తల ట
మకృష ంట , జ ం ర తన అవస ల
గు ం ప ంచుకున మధుర హ న డు.
జ ం రు మధుర హ నరరూప సు. అ కూరుడు.
పజ ం పను లు వసూలు సం బ న
464
జ ం రు. తు వ అసంతృ , ఆం ళన న టుకు
మకృష పరమహంసను సు , భ పద ం డు.
తులు ఏ య క రు. ఆక ,అ ల న
తులకు భ చూపడం మన శ ంప యం. అ
మధుర హ గ ం డు. మకృష అందుకు
రముటు ఉపక ం డు. అ మ ందరు జ ం రు
కూ మకృష అనంతరం ఆశమం పట ఆస కనబర రు.
డ వ సం దుల రు. నంద తన గురు వ
జ ం ర రుణ లనకు డ డు. ఇదం ంత భ
ట, క ంతం అ దం ం .ఆ
సందర ం నంద య ప లు కూ
డు. అ య దు ఆక ం . ం సు
అ దులు కూ నంద పవచ లకు తుల రు.
ఇ నంద వ మ కనబ న రు.
మకృష ఆశ సున ం జ ం రు క
ప రు. ఆశ ఆదు దు రు కనుక ం
లుపల జ ం రను ఆశ ం నప నంద
పర టనకు బయలు డు.
నంద 1891 రం ం ఎక డ పర ం
గమ ం ం. , , అహమ ,అ ,
క య , గ , బంద , ర , ,బ ,
ఖం , న, ం , ం, ంగళ రు, మల రం,
, రు సూ రు, ండం, మధు , ం , ఆ శ రం,
క కు . నంద పర టన లు, నుల వద
అ చమ దల ంటూ, మ టకు ముందు
ప చయప యువ , ల దగర సు రు.
మకృష మ త న ధు నంద
465
సమకూర గ రు. ఈ పర టన నందకు అ కమం
షు లు, భకులు, అ నులు సమకూ రు.
ద మం యకుడు ల కూ ఆయను కల న
రు.
నంద స యం భ పన డు. సం తం న
వ ఆయన పర టన అ ఆక ం ం . ఉ గ
తం ద కం గు ం , ల పట చ ణ గు ం
నంద డు. త చ బదులు
ఆడడం మం ద ఉప ల ర ం . ఇదం జ
ఆక ంచ య ఉద మ రు ఉ జపర ం .
శ పం మధ తరగ నందకు ప రం ల ంచ
ఉన త వ ల రు ఆయను ం రు. ఆ ధం శ
పర టన ము ంచుకున సందర ం , పపంచ మత స శం
జరగ తున టు ఇం కు ర వ ం . అ
మ క ద మలు . స సం పతులు తమ
రకృ లు, ప డన క చు నంద
అడం టుకు రు. లనకం య పభు ల లన
చు కుంటూ నంద వ సు ప రు. ఉభయులూ
ప లు సు , న పజ ప ంచు దు.
నంద ద పట నుభూ బుతూ న పసం లు,
న తలు ఒక ఎతు , అందుకు రుదం ద
తు రుణం అణ నస సం పతు
ప తు ట అనక , ఆ రు. క సం
సం ల ను లు ఎ ర కూ
ంచ దు. డ లనకు మతపర న మదతు
ల ంచడం , జ ం రు నందకు డబు గు ం రు.
అంత ఆగక ఆయను పపంచ మత మ సభకు పంప
దప రు. నంద కూ అ క సదవ శం ం రు.
466
అ వ ముందు మ బ రంగ ద రు
ర ం ," నంద" అ తస రు రు. 1893
స నుం నంద రు ప రం వ ం .అ
నంద రుకు మూలం. నంద ంట జ హ
( మ ) ం అ
ప సన దమ రు. వల నవ
సమకూ , మ ద తరగ రు.
ప ణ ఖరు ల తం ంత ము రు. అం దు
నందకు ఒక లు తల త రు లుత
ం కూ మ .అ నందకు హ ం
ం . అప మకృష ర ర మ బ ం .
ఆ ఆ ర చనం ం , 1893 31న ం ను
అ మ ఫ ప ణం 25న న
ం వ రుకు రు. ం
జ ం నధ సరు ల టు ఇ రు.
అ రుకు నంద ఆ టు టు ,ఆ
షయం , మ కు అం స మ
మ డబు సమకూ రు. ఈ ం వ నుం
30న రు. ంబరు మత మ సభ
జరగదు. అందువలన నుం స డుతుండ
అ వృదు లు తటసప , ఆద ం ం .
నందను తన అ అ , గుర బు
జ పద ం ం . ర యూ వ స
కు ప చయం ం . అతడు నందకు మత
మ సభ ప ళ మ మ పం డు. ఆయన
న అడసు సుకున నందకు అ
తటసప , ఆద ం , మత మ సభ ప ఏ టు
ం .
467
నంద అ అ క దుషప లు ప రం
ఇం నుం , గ మ లు ఆయనకు
ఉత పరు ల రు.
మత స శం వలన నందకు ఇం ప త
ప రం ల ం ం . నంద ఉప లు మత
స శం ఆకర య . ఆయన ర ంద
న ం . ఉప లు మతపరం అ రు
గ , య ందవ దం ర యులు క ం రు.
న రం మతపర న సు . ఎవ మతం
ప .అ టుకు రు. నంద ందూ మత
ఔన టడ క, త ం క దమయమ ,
రత శం ఆ కమ , కనుక పపం ంద
ఎగుమ ల ర కనబర డు. ఇ ర యుల
మత దు ఆకటుకున .
ము ంలు ఇ ంను, స లు ఆ రం స
పపంచ మ లు , తమకు రుగు ద ఎవ రు
468
కుంటూ, ఇతరుల పట అసహ పద సుండ
నంద అడుత డు. ఉగ ందవ డు.
ఇ ందు లకు న ం . నంద జయం
పట అసూయప న మతవ లు ఆయన షప లు
యక దు. అ తటు , ఎదు , అ పర ం
డబు వసూలు డు. అ పర టన నంద
ందూ పవక పవచ లు ప డు. అ త ం
ఆచరణ ల తప ల లు డు.
మ వశ గు ం ల నంద న ం డు.
మ ఆశ ఆ రప ల డు. జ య దులకు
కూ ఆకర యం ప ణ ం ం .
నంద ర యులకు ం డు. ఇ సవం నుం
క ం , ం ంచడం నంద ప తనం.
అ సవ షన లు, యూ య ఖ
ప చయం సుకు డు. మతసభ లు
కూ ఆయన ప వం చూ . స సవ క
నంద పసం ం రు. ఎ ప చ
ప చ లు ఏర రచుకు డు. సు చ
స తత ం ం ం ంచుకు డు. ఇదం క ంత
, మకృష ష పనకు ం .
రత శం ందూమతం బతక ంత
ష జం టజ ఆకటు దల డు. ప మ
గనుక, మ ం న అ డు.
469
మ వ వ వ న అ డు. రత శం
ఆ కమ , త కం కమ , కనుక రంద
రత శ ఆ కత ప గలద అ డు. పపం
ఆ కం జ ం ల నంద ందూ య
అ డు. త ప ర ద హం కూడద డు.
ఇ కూ య దులకు మ ంత ఉ ం .
నంద రత ఆ క ఎం.య .
ఉత త ఖం ం రు. హరణ , రత శం కూ
త ఏ తం ప ర క దం
న ద చూ రు. , ం హ లు
ఆరం ం న న ద నంద అడుకట
డు. త కం నుం ం రు ల
ర నంద ప భందకమ డు. నకు
న ం డు. ఆయన ఆద ల న ద మం
న కం , కం పజ తన వంతు
య క ం . వలం ఉ కం త క, నమ
ం నంద చనను చం రు? తవృ ధం
మూలం. అ నంద క ం ,
ఆకర య కరప లు ప రం రు. జ గం ట
ఆయన న లు అము డు . డబు
వ ం . గురు కుం గం అభ ంచ దంటూ , అ క
రం జ గం అ ట ప రం యడం షం.
నంద ప అ నంద ర మ ం రు.
ఆత పర త ల సం సూ ం లయ
నంద జ గం అ ఆకర య పదం డ రు.
గురు కుం గం అభ ప దకరమ చ ం న
నంద, అ ం ప కరప ల ప రం
డ రు. ద ం రు లుగు ర ల కరన టు,
470
4 ర లు వ క ం నంద ప రం య
ర ద షం రు. జ, కర , న, భ ల
ట నంద న ప రం ఆ రం మం
త కం, అ పరమసత ం అ భమ న టు ర
చూ రు. పతంజ వ క ం న నందను,
ందరు ములు డుకుంటు ర రు.
నంద సకం చ సం న
ళ ర ర రు. ందూమతం సహనం
కూ ంద నంద దం కూ ష తమ ,
మూలసూ ల ందూమతం తర మ ల
అం క ంచద , వ సుంద ఆయన రు.
మత స ల అనంతరం అ ధ ం లు
పర ం న నంద సవంత న టళ
ంటూ డబు కు దవ ,ప , ధ
ప చ ల ంత లం గ రు.
471
ఇం కు జయవంతం వ న నందకు
జ ం రు అ ర గతం ప రు. డబు అ
న షయం నంద స ంచ దు. శం
అడుగు ట మ థ రం ఘన గతం
ఏ టు , లుత అడు న ట నంద గహ పన
ం డు. ఆచర త క ం చూప లు
దలకు రు అన నం , క ం
రం త వం రు.
నంద అశ ం స యం కూ తన
ంత భ పద ం రు. అ డు జ న సభ
మ ధ రం కు జ రుదును నంద
ప ం రు.
ం వ న నందకు మ జ ం ర
గత ల ం ం . ఉతర పర ( య హ
ము య), బ మ ( కృష
బహ దూ ) దర ం మహ , మహ న ంద కృష
బహదూ , మహ ంద బహదూ లు
472
ఆ నసంఘం ఏర గతం ప రు. య
మ వ రు.
ం బ మ తన అంతః
నంద వలకు రు. మ నంద
గృహ ఒక సలం ం రు. కలక
జ ం రు ందు రు. స సం ల జ ం రు
చూ న ఆదరణ నంద కృతజతల క ం రు.
మ జ నవ నందు .
ద మ రులకు, ం పవ రులకు ఆయన
ఉ డు. ం రంభ న కు ల , ,
తు ద ఉద లు కూ నంద ఉ క ల
ఆ . ఇం ఆ కం ప గనుక
తు ల నుం రు వ ం ద ర ఆదు డు
నందు . ంచక , చన
473
ఆ ంచక , నందుడు ఆజ ం డు. రంజ
ధ తన ంత అం ం జ నంద గు ం
తు దృక ధం ప ధన రు. అ నంద ర
స యం మకృష ష ప , 8వ సం
ప ష ంచడం డ న వ . ఆయన తన రచనల
నంద గు ం త ప లన రు. అవ ఈ రచనకు
ఆ లు కూ .
- తు , శంబ 1993
474
మూర గులకు ం వసుం ?
మకృష పరమహంస నగ ధ
మకృష పరమహంస
మకృషకు త దండులు న రు గ ధ . తం ు ం
మధ తరగ తుడు. గ ధ కు ఎ ళ వ స
తం చ డు. దన ంకు కూ త ం
,కుటుంబం ఆ కం ం .గ ధ మం
ఠ లకు డుతుం డు. ఇ హ న .
475
రుక మం స సులకు కూడ . బ - చలం
మధ న ఈ మం దు ధు లు, స సులు తరచు
పయ సుం రు. రు స ప సతం సుం రు.
ఆ ధం గ ధ ధు లను చూసుం డు. తన
కు రుడు ధు కల న త చందమ
భయపడుతుం .
గ ధ ఇం ంద మూర ల జబు ం . నత
ం కు, గ ధ ద య మూర లు వ .
కూడ ఈ ధపడుతుం . ర ,
గ ధ కు కూ జబు లు సంక ం .గ ధ
బక . చదు ఒంటపట దు. గ ధ కు న తనం
హ తు వడం, ప వడం గమ ం న మసులు
అత యు గం వ ంద రు. రుమబు ల మధ
రు లు చూ న డు లుత గ ధ మూర వ
ప డు. అనూ అ ల ంట డుతుండ
డు ద ం ప యం మూర వ ం . స మం
డు న సున డు మూ మూర వ ం .
(మూర ల వ లకు ర నంద " పసంగ" చూడం . 5
సం లు)
476
ఆక ం డు. లు డు. ఎకు వ లమధ
గ డు.
బ జ ం కుటుం ం న మ 9ల ల
రూ యల ద శ లయ సము
ం ం . అందు జగ ంబ గహప పన ం , అన
గం ఏర ర ల , హ ణ తు య ం ల
తల ం . ఆ శూదకు ం న వడం
హ ణు వరూ ముందుకు దు. గ ధ అన ంకు
ఆ కు సల సూ ల హ ణులకు
సమస ప ర తుంద డు. ఆ ఆ సల ను ం
ంకు తు య ం ం . అత ంట
గ ధ కూ రు ద శ వ డు. ప టూరు
వరణం న గ ధ కు అం త ంత
న . తన అన తుడు జగదంబ గహ ప పన
నప ,గ ధ తం బ అటుకులు
తప , అన గం న దు. షవ హ ణ కుటుం
ం న ను జంతుబ యుల గు మడ క,
వరకు ప దం కూ క ంచ గ ధ
477
సతమతమ డు. అన ంకు ఎంత బ
గ ధ అంట త ంచకుం ండ క డు.
(చూడం పసంగం)
ద శ రం మ ం న సతం ధు లు తరచు
వ బస సుం రు. గ ధ కు సంబంధం ఏర ం .
రు ం , ఉప లంటూ, ం తుల
లం గడు తూ ఆ గ ం మ ంత ంప సుకు డు.
478
మధుర హ కథలు అ ,గ ధ ను మకృషుడ
మకరణం డు. తన కు రం నుం ఒక డు
చూసుండ , అటూ ఇటూ రుగుతున గ ధ తన కు
వసుండ త నూ, అటు తుండ తు
డు నూ క ం డ మధుర బు డు. గ ధ
అప నుం మకృషుడ డు. (చూడం ఫ ఈష
న మకృష అం ట 54-1965)
అంత ఆగకుం మకృషకు పరమహంస అ కూ
ప రం రు.
479
మకృషను ంట టు డు మధుర బు. మత
మనసత ంగల పజలు, ఎవ మ ను డు వ డ ,
మకృషను చూసూ సూ ం , మధుర బు తన ప
ను చూచుకు డు. మధుర బు తన టు తర
జ ం రను కూ మకృష దగరకు డు. అ
స త న జ ం ర బల ంబసు ఒకడు. జ ం రు
తమ రంకుశ లనకు మకృషను అడం టుకు
డుకు రు.
480
అ డు తరులు అం , అ ం పశ లు
య దం రు. ఇ క ఆ క ఆత వంచన. గశ
న ను నయం సు మ షు లు , వ ధ ం
నుం దృ మర ంచడం తన షం ద డు. ఈ ధం
తనకు ను సం సుకుంటూ, ఇతరులను న సూ ధ
మకృష చ డు. న ప నుం ల ధలు
ప న మకృషను తుడు మ జ ం ,
పరమహంస మధుర బు జ ం రూ డుకు రు.
మసులు, బంధు లు, ఇం రు తం మకృషను
యు గం ధప ముకు చూ రు.
481
డు. నందకు ల త దండులు
తల ట , తు డ మకృష అడుప డు.
భగవంతు ను చూ న స , మకృష
గు కు న నందుడు, సం లను వద గురు ను
ర ంచడం, ఆద ంచడం, ప రం యడం ద డు.
మకృషుడు తన ల ం డు.
- తు , బవ 1985
482
తశు నంద (న ంద )
ఉ షణ ఒక డు అల ల డుపక అడం పడ
నంద, ఇక ప జనం ద సం ర ప వద డు.
ద శ ల తరచు డుతుం డు. మకృష
ప వం న ంద స , జ మం జ ,
సం ర కం సంబంధం ంచుకు డు. సం ర ధ త
ఆ ధం త ంచు ఆశ న నంద తన
స ంచ క డు. త అ డ డూ మ
వ కుటుంబ ష లు సంప ం డుతుం .
కుల ఆ సుల షయ తన కుటుం తన
నతకూ వ న త రు వరకూ ళ , నంద ఆ
షయ శద కనబర డు.
484
సలం నమ 1895 మకృ నందకు నంద డు.
నందు ట న మఠం భూ ము
ఆయనకూ లు న కూ . (పబుద రత, 1901
ఆగసు) ననుస ం లుత 500 రూ య
అ ం పం డు. లూరుమఠం నుం 3 ల రూ య
నంద అ సు డు. డబు లనందున
ఇం పయత ం ర ం డు. (చూడు: బు కు న
ఖ 1900 18)
485
నందుడు, తన కుటుంబ ఆ క గతులు
రుగుపరచ న పయ ల వలన స సులకు,
మఠం బం క ం . ంత
నందుడు ర దు.
అ జరుగనున పపంచ మత స ళ మ
ముగురు జ ం రు నందు త ం ,డ
పం రు. , మ , సూరు మ లు కృ
రు. నందు అ ప మ సు
ఆయన షు లు పయ అ కషం ద 500 రూ యలు
వసూల . జ ం ర ఆ రప న నందుడు ఆ
డబు ను దలకు పం యమ డు. జ ం రు
అ కు గనం రు. సు మ ఫ
, ంత డ , ఇతర వసు లు రు.
486
ఆ సందర ం య లు వ లు, లు తల
జ ం రు కు ం రు. జగ హ తన
జ ం రు ఉతరు ల రకు అవస ల చూ
ప ఓడ ఎ వరకూ ం డు.
నందుడ రుకూ మ ఒక ద రు
పక ం రు. అప నుం న ంద నందు
డు. ఆయన లనుకున రు స నంద
త .హ తకు 1892 అ బరు న ఖ
స నంద అ సంతకం డు. నంద అ రు
రప బహ ళ పచ వ ం . తల ధ ంచ
నందుడు లుత తటప ం డు. అ అత
ప క , సుప ద హ ం ం .
మ పం న డబు ను అ
సుకు డు. ఆ షయం ంట 500 రూ యలు
వ మ 'మ రూ మ కు అం స
కు డు. (ఫ ప -శర ట 34-94)
ఇం నుం జ ం రు
పం తూ,ఉతర పతు త లు సూ వ రు. ఈ ధం
అ అవస లకు ఎ ం పం కుం
జ ం రు గత వ ం రు. అ నందు
జ న దుషప కూ , గ మ
ఎదు పరు రు.
ందూమత ప ఇం కు
వ న నందకు జ ం రు ఎగబ , బ గతం
ప స ం రు. లుత మ , నందకు
గతం ప , ఆయన గహం కూ ప ం డు. దలకు
అన నం డు. స యం నంద ఎ న బం
487
డు. అందుకు బదులు జ అ రుదును
ప ం డు నందుడు. మ ధ రం
జ యం రు య అ అంటూ దు. పజ
డు. ,భ పం దు. తరు త
నందకు మ సు లు 'కూ ' ం గతం
ప రు. (చూడు: గం నంద:యుగ య నంద
ద గం 267-270 354-400) ఈ సభకు . .
అధ త వ ం డు. తరు త కలక నందను
స ం రు. ఉతర పర య హ ము య,
బ మ ,మ న కృష
బహ దూ , దర ం మ ,మ న ందకృష
బహ దూ , మ ంద బహ దూ ,
ంద య బహ దూ రలు స న సంఘం
ఏర ముందుకు వ రు. ంత భవన
ంగణ గత సభ జ ం . య మ వ
రు. తరు త ం ళ బ
మ తన భవ డు మ నందకు
డు. ఇలు కటు రు మ సలం
డు. అ త ఆశమ ను ంగ
డ డు. నందకు ఎటుచూ
స సం పతులు, జ ం రులు, యువ లు,
సంపను లు అండ ల రు. ఆద ం రు. లపట తన
మను ల సూ నంద 1897 గ కు
ఉతరం డు. సముద ప ణం నందుకు తనను ,
తన ంగత ం గల య సం పతు కూ
వసుంద 1897 9న, స న
ఖ డు. నంద స అ న తరు త
ఆయనకు ఘనం మ న కృష బహదూ ఒక
488
ందు ఏర ర డు. ( ం ప క సం ద యం 1895
18)
అ కు ండు ప లు న నంద ప నం
ధన కరణ పయ ం డు. ంతవర
సఫ కృతు డు. అ సంపను లు ందరు షు న
మట నందకు డబు రత దు. ఇం కు
వ న నంద శం ఉగ దులకు ( ర సులు)
ఉ క ం డు. అ ండ నందకు
సవ సం ల , యూ య చ స త
489
ప చయం ఏర ం . దృక ధం ఆయను
ఉ జపర ం . సవ ష సుల లు, వలు ఆయను
ఆకటుకున . ట రంగ ం , ఇం మకృష
ష ఏర ర డు. ం క వ మతపరం యడం
స సులకు షం కు నంద తం
షయం పటుదల ముందుకు గ డు. అ ందవ
ఔన త ం అ అ య ం న నంద,
దులు డు. త లకన ఇం
ప అ శుష దం కం ంద
ఉ జపర ఆచరణ ప జనం ద ం .
తు చంప పయ ం న నంద శం
మూఢ లకు దులు గ పర డు. ఆధు కరణ
ంచ త ం ం డు!
మకృష యక జ ం రకు ఉప గప ,
నంద ల జ ం రను న , అండ
డు. దల ట డుతున జ ం రను పజల ఆగ
గు కుం ంత చ అ డు.
490
అణ తకు అండ డు. దలపట ఎంత చూ ,
జ ం ర ఫ తం ద ం !
- తు , 1985
491
21వ శ కుడు ట ంగ
. . చూసున . అ ధ ల అప ల
రూ యలు ఒ క మ ,అ లలు
సంపను లు ంచు ముందుకు వసు ర పకటన
చూ ం . ంట తనకు న అ ధ లు . .
చూ న అడ కు ర ం . ల రూ యలు కళ ం .
త డ . . నుకు న . సవంత న
ట కు ఖ న జనం తృ ం . ఇంత
ప ం ల వ ఒక ర ర ం . . .
పక ంచునటు, నుకు న ల అ సంపను లకు
ర డం దట. ల చం లు, వ , కళ
లు అము తున రట. దు రకు అ ప ం .
ఇ ం . తన వద న డబు
ల ప ? కు కుం రుగుతున
అ ఏ ంఅ రు ?
ట ంగ తుబద న ఉప గ ంత పరుడు.
మనం పనుల ఫ లను, గులను బ మం డలు
ం లం డు.
492
వసు ల ండ , అవతల ,
త వ న సం సంపను లు
పరు డుతుం రు. ల ఖ న లకు డ రు.
అత ంత సవంత టళ ఖరు గు రు,
ం రు. అవసరం ఖరు లు డ రు. ఆ డబు ం
ళం మం అ ధ లలు, ద లలు
గుపడ రం డు ట ంగ .
తన మదతు ట ంగ మ కు రచనలు
కూ ఉదహ ం డు. నూ యు వ సఫ
ట ంగ 1996 పచు ం న సకం ం దన
ఆకటుకున . (Peter Singer:"Living High And Letting Die")
అ ల ఎందుకు ? అం , లకు, ఆక
లలు ధు లు రు. కన త దండులు, స జం
అందుకు ధ త వ ం . కనుక అ ం ల
ఆదు వడం ధ త క ం ల ట ంగ
ం డు.
పపంచం అ క మం ఆ తం నం యగల
రు. అ ఉ నం అశద సు రు. ఎంద
లలు స యం అందక చ తు రు. ఇ .
493
జర ం పపంచ యుద లం యూదులను చం రు,
త ంసలకు గు రు. లు ట యక న
జ న రుణ అ నుష చర లు జర రులకు
లుసు. అ రుకు రు. లలు చ తు
ధపడుతు క స నం యక వడం
అ ం న ట ంగ అంటు డు.
ఎవ ట ంగ ?
1946 ఆ న ట ంగ అటు
ఆ నూ, ఇంగం నూ చ ం ళ ఆ ఫ
శ లయం క ర ప డు. అ
శ ల ల ం క ర అనుభవం ం డు.
పసుతం ఆ యు వ స .
ఇ డు ట ంగ ను అ ట
యూ వ రు నవ లువలు అధ యనం బ
ఎ ందం స ఆ ం రు. ఆయన అం క ం
494
రు. ఆయన మ ప సూ ట
యూ వ వ రుణ సం ల రు రసన పదర నలు
సు రు. ఎందుక ?
గర వం అనుమ ం ల , వ ధలు భ ంచ క ఎవ
చ మం అ చ ల అందుకు కరు
డ డడం త ద ట ంగ ం డు. యూ ,
అ ల ద చర ంశం దం ం .
495
21వ శ బంత సూ లు . గడ ల
ప క బ డు. అత స
స డు. అ ముందుకు గడం రు లు సు .
ఇందుకు ను ట ంగ త బంధనలు సూ ం డు.
10 ఆజలు డు రు లంటు డు. అందు
ముఖ న : 1. నవ తం రుతుంద గ ం .
2. ర లకు వ ఫ లను క ం ధ త .
3. బత వ అ వ షం. ర ంచు.
4. లలు లం కం సుకు .
5. వ సుల చ ణ చూపవదు.
ఆధు తన ఎ (1996) ఎ
ట ంగ ల సం రు. చ త క
ప చక స ం రు. 21వ శ బం
ఎదురు తున క సమస ల ప వన రు. ఈ
షయం ఆయన థ వ రచన చూ రు. (Jonathan
Glover, 1984, What Sort of People should there be?) నున
అ క ష సమస లను, క సం లను ఆయన మన దృ
రు. ముఖ ం జ సమస లు
496
త తను య రు. లలు డ తం,
సం ంప న తసు క ల ఒ గర ం ధ సుం .
ల న తరు త అ టుకుం నం ,
ఏ తుం ? మనకు అనూహ న క సమస లు
వ యంటు డు.
రత శం , తత ం, మతం కల న ట
ంగ ప ం డు. లు, ద, లు, క
ష లు చూ డు. జంతు చం య లు
ణ లకు ర లను ప సూ, అ గ వృద
త దండులను చం స స స రుగ అ
కుడు న ఉదం ట ంగ ఆశ ర ం
చూ డు.
త కం , క పపంచం ట ంగ ను
ప ంచుకుంటున .
2. Marx
4. Practical Ethics
497
7. Reproduction Revolution Articles :
- సప క, జనవ -2000
498
మ హ న డ ?
రత శం న ం ప నవ
మ హ ను ం ం. ఆయన అ ఆ ంద
కూ అంటుం ం. అ ం వ గు ం
ప ధనలు జ న తరు త బయటప న ష లు గమ
ఆశ ర పడక నం. ఆ దృ ప ల ం లు క డ
ఉదహ సు ను :
ం ష ం ము సంస ం న
సంపన హ ణ కుటుంబం మ హ జ ం డు.
త ం వంశ రంపర ం వృ . మ హ
ము త గ ల ంద నూ ఖ ఉన
ప డు. కృషచందబం య ఆయన రు.
ఆయన నఉ - య అ రు. అ క
ం . బం య నం వ అ
ం ం .ఉ గ కృషచంద నగ
రు.
మ హ త పజ , తం ర ం లు
ఆసులు సం ం రు. ఆ సంప యం మ హ
డు. ర ం తన ముగురు తులకు 1796
ఆసు పం డు. పను ం త ంచు
ప డు. ఆ పంప ల మ హ కు 50 ల
వ వ య తం, ర ం కలక గృహం సంక ం .
టు డబు కూ ల ం ం . పంప లు జ న 9
ల మ హ కలక వ వ రం డు.
499
ఈ ఇం కం ఉ గులకు ద వ ల డ డు.
(కలక 1933 Vol. 49 ం. 3, ట 238)
ఉ గం సు , వ రం న దు. తన
బంధు హ ఛట కలక ప
ం డు. రంగ కూ వ రం
ం డు. తరచు రంగ నుం కలక కు డబు
ర సుం డు. ఈ ధం వ ల కూడ న ధనం
భూములు ంటూ డు. శ త లు నం ంద
భూములకు లువ ం . ఆ దృ అ ల న
జ ం ర నుం లకు మ హ డు.
1799 జహ పరగణ ంద ను
గం ధ వద 3100 రూ యలు డు. చంద న
పరగ శ ర ను ంతనూ వద 1250
రూ యలకు డు. 1903 ంగు ను,1809
ం , కృషనగ లను డు. కలక , హ , రంగ
ల గృ లు ం డు.
జ ం రు న మ హ కు మం రు దు.
పజ అణ డ ప చు కు డు. ంనగ
ం త హ రు , తన ట,
చుకున ందుకు మ హ సు డు.
500
అందుకు రు మ హ కు డబు ంచమ ం .
2092 రూ యలు ంచవల వ ం . మ హ న
కూర ం త క చర ల అత వకుడు జగ ధమ ం
జ న .
మందు త రు తం భూములు సం ం
అవ శం కూ ం ల మ హ ,
మన నలు ం డు. యజ ం ర
జత జ ం రు కూ ర మ హ
డ రు.
రు య చ పరం సు ల కూ
మ హ డు. య ప శమలు, కళలు
శన నప ,క రులకు కం ల ఉ లు,
లు ల య డు. ఇట , సు, ల
చ, తం లు న మ హ ఇం
లకులు రప ంచ మదతు డు.
మ తం బతుకుతున గ చకవ
భరణం లనందున, అ ంచమ ర
501
మ హ ను ఇంగండు ళ మ రు. ఆయన
అం క ం డు. ఇంగండు రవం ం ల దృ
1829 ఆగసు ' 'అ రుదును గ చకవ
ప ం డు. 4 ల ండ ఆ యం ల ం ఒక
కూ మ హ కు డు. ఆ ధం
మ హ గ చకవ సం, ఆయన ఖరు ల
ఇంగండు తప , అందరూ భ సున టు స సహగమన
దు! పభుత ం తం మ హ కు న
' ' రు గు ంచ దు. ( . .మ ం
" జ మ హ , అం గ ట 115, 116
ట 206-207) గ చకవ ప కలక ంటున
ఫ చ డు. మ హ ను ఇంగండు పం సున
షయం ఆయన పభు య యవల న .అ
జరగ దు. ఆయన నం వ న ఫజ పభు
గడ ఫ ఉతరం నటు ంగ ఉతరం సృ ం డు.
ఇందుకు మ హ టు న . ( క ం
1830 23 నం. 98)
స సహగమ ఒక ంచక, క
ల ం ల మ హ ఉ శ ం. పభుత ం
1829 ంబరు ధ సనం ం . 1830 జనవ 14న
కలక 800 మం ఈ వ కం గవర
జనర కు జ రు. అ డు మ హ
ఇంగండు అ అవ శమను ,
స సహగమన అనుకూలం ంచ తనను
ఇంగండు వ మ డు. గ చకవ ప క,
వ గతం డ నం పభుత ం అం క ం ం . 1830
నవంబరు ఇంగండు బయలు డు. న డు ,
స సహగమన ధం ప లు
502
కముం డు. గ చకవ
ప న కృ సూ, ఆయన ప ం న' ' రుదును
డుకు డు. ఆయన కృ వలన గ చకవ భర
మూడు ల ండు ం రు కూ . ఇదం ఇం
పభుత ఆ యంనుం ం ల రు. అ కూ లద
ఇం ంచమ మ హ డు. ( గవర జనర
ఏజంటు పభుత క కట 1830 18న
న ఖ) ఈ ధం డ చకవ డ డడం న
జ ం రు కూ ఎగబ తమ క లు
ర మ రు. య తన య
1833 మ హ ను య ం ం . అ ధ , సూరు
లు కూ ం పయత రు.
503
హ హ నందు ప వం ంద జ ం . ం క ద
మ హ కు ం హ హ నందు .
యం మ హ చదు తుండ
అ ఆం యుడు ప చయ డు. ం
అ య తు మ హ కు ఉ గం డు.
నూ ఖ న మ హ , బ
ఆ రం ఇం షు స లు చ డు. ఇక ఆంగ గం ల
బర ఆ చన వలన ప తు డు, అ
తు ఆ ంచక, మతపర న ష లను అరం
సు తు డ డద మ హ డు.
వ రం వం అత నమ కం న .
ం పవం ఉ తు న మ హ , ఆ లను
ఇం కు అన ంచదలచ దు. జ ం
ఇం సు రం ండ య శ కృ డు.
ండ ల గు ం , బు గు ం
లుసు , ఉత త మ హ వ డు.
1788-90 ం ప ణం డు.
504
స సహగమనం - మ హ త
1812 తన దన ర అల మంజ భర చ వడం
చూ , స సహగమన అల టును ం ల కంకణం
కటుకు డ ఒక కథ ప రం న . అన జగ హ
చ న డు మ హ అక డ దు. ఈ ఉద
తరు త ఆ ళ కు,అం 1818 మ హ
ఆరం ంచ దు. ఆయన గురు హ హ నంద ముందు
స సహగమ ర సూ ఇం గజ డు. (1818
27) ం కులు స సహగమ వ రు. ఆ
సంప యం మ హ వ డు. రు,
సవ షన లు అంతకు ముందు అ నుష ఆ
వ ం రు. స సహగమన షయ మ హ
రచన చ న ం ం , కలక ఆయను సంప ం న
ట సవం. అం ఉద రం ం ం
మ హ దు. ం క ఆ ల కూ మ హ
అభు దయ దు. మ హ కు , కు లను
ం డు. చ వరకూ జంధ ం సుకు డు. ముగురు
ర లను, అందు నూ ల లను సుకు డు.
అ తు , య ఆ చ పరుడు అ న
ను మ హ వ ం డు.
505
ఉన మ లు, ళ లవన టు, బహ స ం ,
న ంతం ఆ ం అవ శం టటు
మ హ డు. చ తను తం ప ఇ ం
స లు బయటపడుతున . అ నప గతంపట మనం
ణ ం వ వహ ంచక , న సం దు, మనం
ముందుకు ం.
( రంజనధ కు కృతజత )
- తు ,ఏ 1987
506
మత జ య రం మద
న ధ భ ంచ క మూలుగుతుం , స సు ను
ము టుకుంటు డ మద అన . అందుకు
బదులు ఆ గసుడు, దయ నను ము టు వద
రసు యమ ఆ ను అ డట.
అ మద కు గుం టు వ , రన సూ, స
సు ముదు టుకు డ అనుకు స టుకు ?
టళ వం ఆస తుల రు. ఏ చ ణ?
అ ం పశ లు " రతరత " మద గు ం
యకూడదం .
మద రు ,ఊరు దృ ఆక ం ,
గ ం ం . ఒక దు ద
స కులు, లలు, తలులు యూ య
ష యు లు రణం చ రు అ కం
జ న ం ఖంగు న . కలక నుం హ హ న
507
రుకున మద వ రుణ ం ఒక జ
ం . కులను ం పకటన ంద భమప
ర . జ ంచమ మద ం .
అ ఆ ప కత!
1976 ద ను మద ను ఇంటరరూ
ను. అప ఆంధ బూ ను ప
ఒక ర కమం సందర ం మద ను.
ఏ అ ఆ స నం ఒక , అం వకృప అ ,
ప రన రమ పడ .
రు హప ను. ఆ నుం ను ఏ స లు
ఆ ంచడం ర ట గ ం ను. అ ఆ కు మదతు
బల న సవ మతం, పభు లు, లకవ లు ఉన ందువల
ం . మద గు ం మం
ష లు యవ , గు నమ క ఆ రమ గ ం ను.
నుం బం న డు, ఎం మం
యువతులు రచబ , ఇం వ రు. అ
స , వరూ గర ం ల ంచు ద అదం న
ప రం అ మద పక ం ం . అ ఆ
వ రు , వభ టు .
ఐ ం థ కు లు అత కం ఉన ట గర వం
కుల షయం ర ంటు చ , మద
గూ క ంచుకు తన మత ప రం కులు స
లు దన .
508
డబు ,పలుకుబ , ఆకరణ ఉన డ ప వ రు. మద
అక డ అవ శ దం చూ ం ం .
న ల క ం , అ ధశర ల ల టడం సవ
మతప రం ఒక గం. ఆ ర కమం మద
ప ం . న డు ల బ , ఎ లం
అ త రు సు వచ ం అగ మూలసూతం.
సూ ద లు కూ అ రు. న కూ ఆ వ
నడు రు. మద కు కలక ధులు వల నంతమం
ల అం ం . వడం ద ం . అ క ట,
ధ లల అ ధశర ల లు ం రు.
509
దంటుం రు! పపంచ పం థ కు లు, సంసలు
మద వ దర . కూ డు.
అంత గు ం టు డబు కూ వడం ద ం .
డబు క ంచ థ కు లు అనుస ం అ క ల
సంసలు ముఖ ం. మద అరమ కలు కుం
వసూళ ం .
శ లకులు , నరహంతకులు పజ
నలుచుకు న డు వ య కుటుం మద
స తు ం . డు వ య ఆ కు స లు
,డ ం . మద తన స స నం
డు వ య కుటుంబం దల కుల ఉపన ం ం .
అంతకం ప అబదం మ క ఉండదు.
అ అ న ధులు క ం , స ం న
ం ప డు. 252 య లర స లు
త ంచమ మద జ ఉతరం ం ! ం 1.25
య లరు ఆ ఇ డు. ఆ డబు ఇ
ం స న ంద ఆదుకుం మ
అడ అ డు. జ బు దు. బ అ ప
పచురణ కర 450 య ండు ర దగర సం
నప అత వద మద డబు చు కున .
నూ శం మత డులు ప తం ం ం .
రత శం ఇం ం ప శ న అత వసర ప
గుడుతూ పజలు సం షం ఉ ర , ఉ లు
ల సు య , స లు వ మద స
ఇ ం . అందువల అన ం , ఆ తరు ఆ కు
రతరత ల ం ం .
510
రత శం డబు టకుం ంకుల రు.
వరకు అం క ంకుకు ము ం . ఆ
చ ఒక నూ 50 య లరు
మూలుగుతు . చటప రం కు వసూ న డబు
ఖరు యకూడదు. మద ను అ వరు?
సుప ద జర ఫ , అ ఇం ం ఒక
కు ంట ( ఏం ) న 4 మద
గుటురటు రు. ' షన ష ' కన ఒక
సకం లువ ం రు. సునంద దత కూ తప ల
లు రు. అరూ ఛట 'నూ ' 1997
ంబ 26న వ ప ల సం రు. రు
ఇం మత లు న మద గు ం
రు.
మద వసూళ గు ం జర ర అ ప క
రణ జ ం . ధులు ఎంత,ఎక డ ఉ ? ఎ ఖరు
సు ర అ ప దు. అం రహస ం అ రు.
ప క ల బ 1998 ంబ 1న సు ర
మర లు సూ మద ధులు, ంకు , లలకు
ఖరు ట రు, వరకు ంకుకు న నం
బయట డు. సుజ గడ మద వద ప
సుగు బయటప నూ డబు ష లు
ల ం ం .
కలక ధు మద కు నం వ న బటలు
అము వడం, ద లలు ఆ ఆశ కు క ఎవ
511
బతకడం లడ .ఏ ం,మతం
ఆ కు మం ప రం ం .
మద చ , త ఎతుగడకు ం
ప డు. మతవ వస చ నవ ం
లం ండు అదు లు చూ . క సం 5
సంవత లు ఉం . మత రం ఆ న
వ కనుక. అంత ప ం కుం మద ను ం
య నుకు డు. 19 అ బ 2003 అందుకు
ప య పక ం డు.
ఇక అదు ల సృ ఎ జ ం చూ ం. ప మ ం
ఆ కుటుం ం న బ అ ఆ కు 5గురు
లలు. దకుటుంబం. ఆ కు త య , కడు ద
గడ వ ం . లూ ఘ ఆస ॥రంజ ము
త య , కడు గడ ం . బ ఒక డు
కల మద ను చూ నటు, ఆ స
సంద ం నటు, ఫ తం ఆ కు ఉన కడు గడ
యం అ నటు కథ సృ ం రు. లుత అ స న ద
ఆ భర అ డు. తరు త ల సవబ
ర డం, ంతభూ సమకూర డం , అదు తకథ
జ న ం రు.
512
అను నం వసున . ఇక మద లు, గ లు,
రకర ల లకు ఏ తం దవ దు.
- నవ సం, 2005
513
రవం ం న ంగజబు
- త
కు ద సమకూ న (1825-
1893)ను గు ం లుసు తరు త ప
చూ ం. వం ళ చ త న డు ఆధు క న క
త ప ం న రు య అ పశ . జబు కూ-
న ం గమ ం ల చ త
సూ సున . ల ల టలు ప కుం
సూ ం తులు ప నం , జబు న మనుషుల ల లను
అనుక ంచడం, స యతను న ంచడం మ ల ణం.
ఇందు ంత స త ర , ఇతరుల ఆ ప ం ,
అదు టడం కూ షతలు ను
జబు , క రుగ తల స నం చూడడం
మ ఆధు క ం ం ం . ఇ 'క న' క త గం.
ఆదు డు . ఇతడు న లజబు ల
స డు. ఆ డు న ల లకు త దు.
వలం దు క, యూ వ స ,
దు డు కూ . ఇత త న గులు
ఆస ర -జబు కు - ద కం
మ రు, స ప రు, ఇతరులకు బం
క ం రు రు. కుటుంబం త న శద ంద రు,
ఆస సులభం ంటుందనుకు రు రు.
తకు వ తరగతుల నుం రు వ రన ట.
గు ం సూ అతడు దష అ ,
హ తు అత షయం గహణం వసుం ద అ రు.
514
ల లుచూ ం ర లకు వ డు. ఇ చూ
చూ , ఒక ర వ ప క దృ తనకున ద
గ ం డు. గ అ రు. అం ధుల కమబద
వరణ అన ట.
తన గు న లజబు ల ప
గడ చ న దడులు ఆయన ప ం డు.
కు ం స జం పలుకుబ ం .ప
ం కు స తుడు, ర డూ ల కు తుడు.
ం -ర సం ఆయన త ం . ఉన తవ ల
న , ద గు (జబు న కన ల
దుల ) ఎ చూ గమ ంచవచు .
515
మ ల , ఆశ ల అ ంటుం . చ , వ త ం,
ంత ఆ చన చం కుం స .
గులు వ క ం న
ప సుం డు. రు టకం ఆడటం ద , అబదం
ప డం ద ఉ శం. న లజబు ట
త కు ఆ డు ఏ తం రవం దు. ట
ఏ చు . తన పలుకుబ ఉప ం
కు ర ఆ ం డు. కం ఎ ం
జబు న ల జబు కు అ మకరణం
ర ంగ .
ట బయలు ఉ య క లు
ం ం ం పదతులు చూ డు. ఇ ఉ తం
న సంస రణ. అ జబు ట న ం , ఆస
ండ రం సులు డు. గుపర
బయటకు పం ఉ శం దు. డు న క త
రవం ంద దలు ఎంద డ రు.
వ ం ల లకు, జం జబు న
రకరుగ తులు సంద ల క చూపవచు . ఇ
వ ం రు ం . దు డు
గమ గుటు రట తుం . దు అ
టు టు దు. కనుక ద ప ధకు ప .
తన గులకు క వకుడు ంచ దు.
ల లను వ క ంచడ ప న కరవ ం టుకు డు.
తం తనం ద ం అవలం ం న
, య ప ధనకు ను దు. ,
అ ప ధ ం , డు గనుక అ
516
ప లు అ అనరు. త ప ధన రు కు
లబ అ చూ రు. మ డు గనుక,
స న అన , ం గనుక రుగు దన ,
షయం నూ పవ ం రు.
న లజబు ం ప రం యడం
తనను ను వం ంచుకుంటున టు, అబ ఒక కళ
ప రం సున టు గ ంచక దు. స జం తన
ల టు తన ప న ంచవల
వ ం . కర య కల లు ద రం ం న .
రణ . న క, కల లకు
చక టలు ప . కనుక మ త ట
రు కు లబడ తు దలు వరకూ
అవలం సు రు.
517
గురు కు భయప లు, గు గు ం జం ప దు.
యంతృత మనసత ం కూ ందుకు రణం
వచు .
గు ం దృ ఏమం , తన
ల లను నవ సంబం లు చూ తు డ , అ ఆ
ట బయటకు ఎందుకు ప దం , పజల పట
న వన అ ట . స జం తన ప జ ల
సం, జం క , ద ంఅ ర కు
న అప కు ద .
రణం ం అ డ ను క ం ం .
1882 బవ 13న అ డ తన లు
యపర డు. అప పశు అయ ంతం గు ం
అ డ ఖం ం ం . అందువలన కు
అయ ంతశ ఎ ం సంబంధం ద
పక ం డు. , ,
అ డ ప కు గు క . స అయ ం
అ ఖం ం రు గ . అ య క వడం
పలుకుబ దర నం వచు ,అ డ య ప షకు
దు. ప పలుకుబ ప , య ప లన
పక కు న , నూ జ ం !
ఆధు క ద ం
భయం కూ న ఎందుకు ఆం ళన
ందుతున వ యద (Fenichel)
ం క ం డు. ఒంట వద డుతుం న లలు
భయపడ ,అ ం ఆం ళ త అం .
లల ల అనం గ .
518
న క రుగ తల దడుకు ం న న
అ డు. , న కం అం ఏ రణ ంతవరకూ
జరగ దు. సంజలు హం
ల . ఇందు సంఘపర న . ,
జబు వ సూచనలు ల ంచడం ఎందుకం , జ మ
ధం తులు అల టు దు గనుక!
య నుం వద జం
, జ న పక ం డు. అ గుల చ త
న డు, రు గులు ద , గ సంబంధ న
ధలు క, కుటుంబ క ధ య
గ ం డు. బంధు లను, లను టుకున ఒక
అ 18 ల టు ఒంట తనం అనుభ ంచడం
కు లుసు. అ తరచు ళ ల
దు న మ క ఆ ను కూ
డు. ఆ గులకు క జబు ల ల లు . తమ
ల లను మ క రు కుం ర
న డు. ం క సంబంధ న అసంతృ క ధలు
చూపడం ఒక రన ట. న క పవరనను క
పవరన చూ డు. ఇందు ప ధన ఏ
తం య దు. 1895 గు ం న
, ఇం కను న స మ ప దు.
అందుక మనసు అ ట అడం టు ప రం
డు. ఇ ం క ం ఆ డు రుప షలు
జన హ ళ ం త ర ం . య కరు
అనుక ం రు. ఎ ల కు
లు . న క త ట రు ప రం
వ రు. మనసు శ ప తం సుంద
ంతం ప న పం ఏమం , దడును మనసు
519
ంచడం రు న కల లు ప ధన ప
. దడు శ రం గం. అ ప ధన వసుం .
- తు , అ బరు 1991
520
కనుకటు - స హనం గుటు
స జం - అసలు స లు
స జం అ ట బహ ళ ప రం ం ం . మన
ల , ద ం , ళ ,ఎ ళ స జం
అ ట ంటుం ం. అ స జం తు తులు
మం లుచు కుం టప
ను వడం మన అల ట స సూ సుం . కనుక
లు డమర చూ ం.
ం ఏంట స (1733-1815) ఆ శ . స
సరసు ఒడున న ఆ నగరం - 1733 23న ఇ
డు. ద ం అభ ంచక ముందు వ సం చ డు.
1766 ద ం కూ క చు కు డు. గ లు
న ఎ ప వం చూ య షయ ంతం
క ం డు. 1768 స ఒక గ అ న
ధవను హ డు. ంస క వనం కళలు
ఆ ం , అనుభ సూ తం గ డు. అ
ల వృ యక, రనకు కృ డు.
ఆ డు యూర త బహ ళ ప రం ందుతున
అయ ంతం త పట స ఆక తుడ డు.
మ లు షు డు య
అ సూ ద అయ ంతం ద ం
సుం డు. ఇ 1774 ట. ద ద ం
సుం ద ,క అయ ంత ళ డు. ఒక
ం క ణు యం న ఆ లు గల అయ ంత
521
ళ డు. ఒక ం క ణు యం న
ఆ లు గల ఆయ ంత ళ అతడు
త రు సుం డు. శ రం రుగ త న ట
అయ ంత ళ డు. య ద సంఘం
షయ అత ప ంచు దు. 1774 స య కు
వ న శసుడు తన ర కు అయ ంత ద త
యమ డు. నుం ఇదం స డు.
న క త కూ ముందు స కు డు.
సంసపన ను ఎ త సున ఎప క డు
స కు య డు. ళ కు ఆ నయ నటు
స స యం లుసు అయ ంత త పట
ఆక తుడ డు.
1774-1776 అయ ంత త లు న స ,
శ పం దవప రం ంటుంద న డు. అ
అయ ంత ప మూలం అనుకు డు. అయ ంతం
వలం అంగు ల ర ప వం చూ తుంద స కు
లుసు. కనుక అయ ంతం న శకులు
య ,అ నయం సు య శ ం డు.
గం న ద భ ం వ గుల స త
ప ం . అయ ంత ళ స ంత శ గం
అ స న న తరు త, ఆ ళ
అ ం కరణ ం గుల త ం డు. ం
క లు, ప లు, బటలు, పరు లు, అ లు
అయ ం కరణ డు. దు వ అయ ంత దవం
కూ అ , ఇతర వసు లకు అం ంచవచ స
వన. ద టు త రు అందు ండు వరసల లు
అమ , మూతలకు లు , నుం
ఇనుపచువ లు వ టటు , గులను ఆ
522
ఇనుపచువ లను కమ డు. మూ కం గులు
కూ త ం రు. ఒక తులు
మ కరు పటు కూరు ం అయ ంతం ఒక నుం
మ క కుతుంద స న ం డు.
స పలుకుబ , ఆ ఆ ప ంచ
ను ను అయ ంత ళ ప ద , తన వ త
ప వం త యవచ స గ ం డు. గడ
ఎవ నయ ందం అ తన వ ఆకరణ ప వం
వల న కూ అతను గ ం డు. ఒక అయ ంతం
అ స ఊ ం డు. 1776 నుం అయ ంత ళ కు
ద డు. ఆ తరు త తమ టల మూటల
త కు ఉపక ం న ం డు.
ఆ స డు స త ను యం ద
ఖం ం రు. అయ ంత ప వ ప తులు స లకు
లుసు. నయ నద గుల లను స
డు , తన త ను అ చ వరకూ డు.
కనుకటు ద అ ప రం వ ం .
అయ ంత ప వం శ రం అ ల ం
ఉంటుంద , న ల ప వం పడుతుంద 1775 స
ఒక దు డు. పశు ల అయ ంతం కూ నద
స న డు. మూర లు, ఉ నత, మంకు ద న
ల లు నయం అయ ంత ప ధనలు సున టు
స డు. సూచన (Suggestion) అ ద ం
గం ందన ట. జ న క రుగ తలు ం
స త కు క ం డు దు. తన జబు
ల లు య భ ం స సుకు డు. న ల
523
జబు న ను త ను రు కుం న స స షం
డు. అక అత టుకు ప ం .ఇ స జం
ఆకరణ. శ సూ క ం గల లు
అయ ంత త కు ప వ డు. టలు, ఉప లు
సూచనలు ప య , అ న ల జబు న న క
గుల ప తం అ స దన!
హస ఘవం, క కటు, టల ఉప లు అ స
ప ం న ఆయు లన ట. గం ధ న టు
క స డు. ఆ ధం నయ
అ ద న డు. అ చలవ (అయ ంత ప వం)
అ డు. తన అబ లను నమ డం, ప రం యడం,
గు న ంచడం స ప న ం డు. ఖ జ
సంబంధ న అయ ంతం నయం సుందనకుం ,
అయ ంత ప వం ంద స అ డు.
మనుషు కం అయ ంతశ గ త ంద డు.
ఆ స లు స ను వం ఖం ం రు. పశు
అయ ంతం అ ట స ప రం న వనకు
ఆ వ రు. అయ ంత ళ కు బదులు,
అయ ంత ప వం గల సర స ఆకరణ
ప రం వ ం .
524
దు అక రకు వ . ర అ క 1763
ంబరు 9 ఉదయం హ తు తన చూ ంద
లుసుకున . ఆ క వయసు 4 ఏళ . కం నరం
ప తం న ందున నయం ద దు లు రు.
త దండుల సంప యం ఆ కకు ంచడం
అల ం . లు ఆ త దండులు ప రు.
ఆ కప భ ఆక ం ం . 10 ఏళ టు య
అతు తమ కం దు డు త చూ దు. ఈ
తన ప భను చూ తున ర (మ
అ కూ రు)లండ , ద న ట క లు
, గు అ అదు తం ంచడం పట
అంద ఆకటుకున . కం దు డు ఏంట 14
ఏళ యంగల ఆ అ కం నరం డ ద
ర ం డు. అత త ప య దు. గు త
నటన ఆ డుకుంటుందన ట. అ టు టు
గు తనం.
525
య ఆధ న ద బృందం ప ం
స ను వం మ ం ం . ముందున వసు
మ ర ం గు ంచ క తున ద రు
ల ం రు. అంత స ఉ అ దు. ఆ
అ చూ వ ం ( స బుతున టు)
డబు ఆ త దండులకు క వ నవసరం
ద రు దు లు. ం క ల ఆ పట
ఆకరణ సగం వడం యమ రు. ం ఆ త దండులు
తమ కు ను తమకు అప ంచమ స ను రు.
స కుం డు తన ప ష బ న ందుకు!
స - న మ కులు న టు
స జం ం . య షయం దు రం
వ అలుక ం . ఈ రు కు అంతం పలుకమ
స ను ఆ ం ం . 1777 2న స ఆ కు
త దండులకు అప ం డు. ఆ వయసు 18 ఏళ .
1778 య నుం న స ఎ డ
ఆ అధ ు వదకు తన స యం
ప ంచమ డు. అధ ుడు ర షయం
ప ంచ స ను వ మ డు. స 27
ప దనలు డు. త సం రతకు తన నం
ప షఅ స ప లు కు డు. తన ద నం
526
ప రం య పభుత ం య ం న మతసంస
ల డు. పభుత ం, మతం తం కుం ను
ప ధన జరుగుతున న స లం స అ
డు.
1784 12న లూ 16 ఒక రణ క ష స
గు ం య ం రు. ఇ అ డ క జ ం .
స షు డు ర ఆస రణ ం రు.
ర యన స డు ఏం ల య , ల
(ఖ ళ స డు) ఇ ట ( దు డు-
ట ఉ ఇత ర వ ం ) ంజ ం (అప
అ య న ం సు) క ష
రు.
స త అయ ంత ప వం ఏ ద క ష
కను న . ఇదం త డు సం రు. స
ద ం త ం నయం అ ందన మం
రక గులు ద క ష కను న . జం జబు న
ఇదరు వ కుల స అయ ంత త ప వం ఏ
ద గమ ం రు. ఒ ఉబ సం . ం ఆర అ
527
ధవ, మ క యువ ఆ ం. ఆ ళ య క కూ
ఎ ం రణ ంద దు.
స య పం త డు అ క ష ుణం
న . స దవం ద కూ ం . 1784
ఆగసు 11న క ష తు క స ను ఖం ం ం .
స న శ దవ ప ర చర ఏ క ంచ ద ,
ంద హల రణం శ రం మూర లు వసు య
రు. ఊహలు కుం అయ ంతం యగ ం
ద రు. అయ ంతం శూన ం. ఊ అ ముఖ ం అ రు.
అం స త న క సంబంధ తప ,శ వ
అత య లడన ట. పశు అయ ంతం అ
సం స దం అ ంజ ం రు. ఇ ం
ఆ రం త యబూనడం భ అ డు. ఈ
ధం క ష క స కు వ కం వ ం .
1785 ఆయన కు భుజం వం రు కూ స కు ఎదురు
రు. అయ ంత త గు ం ఆయన అనుచరుడు
ఉప సం వ స ఖం ం డు. రహస ం
బటబయలు నటు ం డు. త ర స కు
స పలకవల వ ం .
1799 స (అ 1957 ఇం షు ంఈ
అనువ ం రు) న క రుగ తకు క ఆ రం
(అయ ంతం) కను న తనకు గు ం ల
ఆ ం ం డు. పకృ సం త సూ లు కను న టు
స ం ,అ రు దు. మనుషులకు,
జంతు లకు అయ ంత దవ ం ంద స
ం డు. ఇ ఇతరులు చూడ ద , తనకు త
న వ వ లు స డు! ఈ శ దవ ం
528
స దృ సర గ . స సృ ంచుకున
కల కం జమ న డు. భ లు కుదురు య
స కూ దు. అ శ వ న లు
స త వలన నయం దు. ల నయం
యవచు గు ద స డు! గల లు
శ న డు అ న క త ప న లు
రు. ఇ న క లు కుదురు మ స
వం త కు ఆ రమ రు. నయం వడం,
క వడం ఆ దు ల టల ప భ, ట యత, గుల
మ ల లబ ంటుందన ట! ఇ స కధ.
కనుకటు ద ప రం ం !
- తు , నవంబరు 1991
529
సృ ం న త మతం
లు - భమలు
గం ప వం పపంచ పం ం .
లు ఎంత ఆక ం , న కరంగం
శ బం అంత ఆక ం డనవచు . త మం
అత క సం కులు మ గు అనుస సున ,
ప ంచకుం నము తున . ఎవ , ఏం , ఏం
లుసు కుం అనుస సు రు. ఈ ల లు
చదు కున క సున ందున మనం ం గత
ప ం .
అ సుప ద ,హ మ మ
(Thomas Szaajz) గత ముప సంవత లు
మ నరంగం జం , ఎదు దుతు డు.
గు ం ఆయన ప ధనలు, ఆయన ర జరుగుతున
ష లు గత ప ం డు. కు
అల టుప న ంత నూ, ం నూ
ం . య ప లన సర రణ .
530
1885 అ బరు నుం 1886 బవ వరకూ అం
లుగున ర లు సుప దు న వద
డు. 1887 నుం 1888 వరకూ దడు సకం
య ను అధ యనం డు. అ ందు
దు. 1891 న ల షయ (APhosia)
సుప ద గంధం పచు త ం . 1883 నుం 1897 వరకూ న ల
షయం ప ంచు , అంద తు తులు
అధ యనం డు.
కుల ట ల , ముఖ ం అ ట పద
చూ రు. కు చ డు. కుల
531
ఉప సం, డడం ఉపశమనం ందటం
అల . ంత ట ల కుల ప చూ
ఉ గ తు అ రు. తన
నం ప శ డు. కను న టు ప రం
వ న పద ఇ . తన ంత ద వృ 1886
ం ప డు. అప ఆయన వయసు 30 సంవత లు.
య న ల జబు ణుడు రం ం డు.
మూడు ప లు సంస న లల న ల
జబు కు దు డు డు. అ క ం గనుక
అను లు యడం, సక రచన మగు డ డు.
న ల జబు నయం సు వ న గులనుం
వసూలు డు. అప ఎల ర
ం డు. టు మరన, లు ంచడం
కూ త గం ం . ఆ ళ టు నం
ం న తరు త మ ం డు. న ఉ జం
క ంచ దు పస ంప పద ఆ డు బహ ళ
ప రం ం .
ఎ ల :
ట దట 1896 ఎ ల అ టను
డు. య నం వలన ఎ ల పద
ను నటు డు. తమం ఆ
ట డు.
533
బవ 4న ప కు న ఉతరం డు. గుల
దగరకు ళ డం, డడం అ వృ ముఖ అంశం
, లమం అ వృ అ తున ద డు.
ద వృ మ రం ను అరు దు గనుక న ల
జబు త కు ప తం క తప ద డు. జనర సు
య వయసు ం ంద అదం రు కు
వ వ ద డు. ఈ దృ న ల జబు ల దు
ం క ం , తన డు.
అంత య ఎ ల స :
ర రంగం త వ న సరకు అమ
ం పదతుల ప ం సఫలుడ డు.
ఎ ల ఉద మం ఎకు వ యూదులు ఉ రు.
యూదుల పట వ కత, గుప న దన సత ం అత
లుసు. డ , అబహం, ఎ . . క , ం వం
ఎ ల పముఖులం
అనుచరు క,యూదులు కూ . గు ం
డటం కూ స జం ంత వ కతను
క సుం .కనుక జ కరణ పదతులు అవలం ంచ ను,
యూదు ప దు ఎ ల స అధ ుడు
535
ప ం డు. యూదులు ఇందుకు వ కత చూప ,
నచ , యూం కు షం తన సం
వదులు దప డ యూదు వ కత తన
హం ండ ఒ కు డ తన
యూదులకు డు. య క ట యూదులకు
నచ న అనంతరం, యూం అధ ుడ డు.
ఆ ధం అంత య ఎ ల సంఘం ట
అ క ఖలు ఏర .
యూం , డ లు ను ను కు న ం
ఎ ల సూ లు తమ పద ం ం ం రు. కు
సుత మూ నచ దు. ను సూ ం న
మూలసూ లను అనుస ఎ ల అ
పటుబ డు. ఇంచు ంచు ం హకు ఎ ల
తన అజ లనుకు డు. రు హ ,
స వ ,ఎ ం ల మధ అనంతరం
ఇంచు ంచు ం ం హకు త , ఎ ల
గు ం ం . యప డూర !
కూ డ కూ ఎ ల త వలం
మూలసూ ల ప త అరం సు వచు . హం,
ధనసం దన త వడం రకరం. తన
సూ లను త ఎ ల అ ల ,ఏ తం
వ ఒ న పటుబ డు.
డ నవ పవరన గు ం ం క ం డ ,న ల
జబు కు ప తం ద 1914 మ ం డు.
అప య ఎ ల అధ ుడు డ
ను టటు ర నుక వ డు. ం సు
536
ం తనం ఎ ం , ఎ ల
సం ల టఅ ం . ను డ కు
యకత ం అప తన సూ లకు న ం అ
ఆగ ం డు. య సంఘసభు లు ప
అత ల ం నటు డు. అ యూం కు ప న
పద కట నటు డు.
ద పపంచ యుదం తన ఎ ల ప రం న ల
జబు కు త సఫల ంద , ద క రం ల
జమ ప రం న ం డు. ద పపంచ
యుదం ఎ ల సఫల తుండ , ఇంత యుదం
ము ంద ధప డు. 1918 ంబరు 28,29
బు జ న ఎ ల 5వ అంత య
స లకు యుదం న పతులు తం అ క
మం వ రు. 2 ల ల 50 ల లరు ఒకతను చం
డు. కు అక డ ధన ల ం ం . తన
త కృ సఫల ంద సం ం డు.
మ ప రం పద ప గం ఆక ం ప
వ . ర అ త దు. డడం అందు
ముఖ నం. అ తన తుల వలన మ పవరన
ంటుంద ,ఇ వక తుల గుతుంటుంద
ఉ శం.
న డు పరుడు ద అత చ ఆ ం
ఇచ ద మూలసూతం. ఇందుకు అ క ఆ లు
చూ పయత ం అతడు డు. ల ఆ ఎ
అ సకం డు. ను ప స డన ట
పయ ం , న మనసు ఎ
537
ప సుం చూప దు. తన అ తన ఉ లను గమ ,
మనం ం కం సుకు ర ల ల
సున ట ంచద డు. అ తనం నుం ఉ లు
వసుండ , రణ అ స షపడుతున దన ట. య
నం న క క, ర యం కూ నద
డు.
డ ం ఉ హరణ క ం న తన
య అన ం డు. మ
ప యడం ఒక ల ణం క సున ద డు. లు
లం త ర ప . త ఆరకముం తం
. అందు మ తం
ఆ లు డ అ డు.
రుచుకుపడ ఒక ఉ హరణ సు, న తనం ఒక
గవ క మూ ందట. ఆ షయం
ప సూ ను స ంగ సంపర ం న, ఆచ ం న
డు ం డు.(Homo Sexual) అసలు కు ఏమం
ఇట ష పటం అ టను జర గఅ
అనువ ంచడం వలన గందర ళం ఏర ం . ఇ
గమ ంచకుం ం రం ఎ ల
సూ లు రు ర వ ం రు. కు
గల డ ఉ శం. ఈ రం రు నందుకు ఆ డు
ఇట రు ను వ ం , ను తం
వద దు.
ఒ ప ం :
ద 1910 ఒ ప ం ప గం న
ఎ ల అత ంత న త డు.
538
ల డు త రడం,కూతురు తం రడం ంద
మూలసూతం ఒ ప ం ను అవ హన సు
నరముల జబు వసుంద ఆయన డు. ఒ ప ం
వలం సూచనల సంజ, హ ం త న ద , ఇందు
త అ అందు ం ల , తం అ మన
అంతర వన క ం ల , నుం బయటప
స తంతు ల యూం డు. ఈ
వం ర ం ఖం ం డు. యూం త మత
కపధ సృ ం డ డు. ఎ ల ను ఉప నం
ంచడం ంచ రం డు. న లజబు
అం ఏ రణ ప డు , ర లు
అ ంచడం ఒ ప ం ను డు. కనుక
అ లుసు వడం అవసరం.
ఒ ప ధ:
లూ కు లలు రు. పవక ను సంప ,
తనకూ తన ర కు డుకు తనను చం డ
ం . కనుక ర ను దూరం ం డు. ఆ ఆగ ం
లూ తప ం తన సం గం జ సుం .
లకు డుకు డ డు. డుకును నుం
ళ కు కులు , క , ండ డు లూ . ఒక
ల ప ఆ లు ఒ ప అ రు డ రు.
కులు న ళ ఒంకర నందుకు రు వ ం . ఆ
లు సు లలు ం బ ,
లకు డు. న తరు త ఒ ప తన
త దండులను ండనందుకు తుడు డు.
ఒ ప ఆర ను తన భ ష తు గు ం
అడుగు డు. తం చం త సుకుం వ పవక
539
బుతుం . తన త దండులను అ షప న ఒ ప
, ం ళ కుం , తుండ
రధం పయ సున లూ ర డు. త మ
లూ అరు డు. ద ళ కు రవం చూపమం డు.
ఒ ప నకుం , తన త దండులు, తనకు రవ
తులం డు. లూ రధం వ మం డు. ఒ ప
ళ దు రధం కదల , ఆగహం రధ ర ,
లూ ను ఒ ప చం డు. తరు త బ కు న
ఒ ప , అక డున న కు పశ లకు
స నం , నుం నగ డ డు. పజలు
కృతజత అత పక రు. ను తన త
అ యకుం సుకుం డు. బ
గు మ ఆ ను సంప రు. లూ
హంతకు బ ష ంచమంటుం . ను డు చం ం
లూ న ఒ ప కు యదు. ఎవ స , లూ
హంతకుడు శం వద ల ఒ ప పక డు.
సు రు ం న అంధుడు వ ఒ ప
గు లం భూ ముదం లు
నవ గం లం డు. తం
అ డు , నగర పజలు అత రు.
అ రహస ం ల సూ, ఒ ప భరను
చం డ కు బు డు. న ఖ
ఒ ప దతత షయం కూ లుసుం . ంట
సు చ , ఒ ప ఆ నుం ఒక ను
కళ డుచు గు డు.
ఇ ఒ ప కధ. కధ తన ష న లు
క ం , వ ,త , డుకుకూ ం కసంబంధం
540
న ల జబు కు ము డు. ం క సంఘరణ తులను
ఆకర య పద లం అ ం డు. అందుకు ఒ ప
ధను డుకు డు.
ఒ ప తన తం చం త సు ల
తల ట దు. అ ం జరగకుం చూడదల డు.
ను చం ం తన తం అ ఒ ప కు యదు. ఇ
అ తనం న ద , ను చం తున ఎవ అ
షయం ఆ తనం (unconscious) ఒ ప కు లుస
ష ం డు.
ఒ ప ధ లూ తఏ ?ఒ ప ం ం ,
డుకును చం లనుకున లూ ం అ
మ ప ం డు. ఈ ధ కు రు హత అ
ర ప నం గ ! తండులంద కు రులను హత ,
ర లను తమ ంతం సు ల క ంటుంద , ఇ
పపంచ పం నద సూ ంచ ?ఒ ప
చర ను బ ఆత ర ణ మగ మ డు.
ఒ ప ను ప డ ండ చం ల లూ తల
టడ క ల డు ఎదు న డు మ చం ల
ం డు. స లను తన ం
మడనందున వ డు.
541
ష లను అణ యడం రు. ఇ కూ
స దు. తన ధల టమ తన తం
చం త బలవంతం నటు డు. బ ప
టమ ర న దం ?ఒ ప ర అ
ష ం నటు కధ ఎక ద ఎ
న .ఒ ప ఉ లు అత
పనులు ంచ ద స షం. ఒ ప ర
అ ఎ ల కు అక ర ం . కనుక
ధ ,మ , చ తను,వ పవరనను తమ షం
వ నటు ం , యం అ ముసుగు త ట
ష ం న ఎన సులు హం రు.
ర ఒ ప కు అంటగ న ఘనత .
ఈ రంగం ఎవరూ దు గనుక
ష నటు పద ప ం , టకం ఆ డు.
నవ పవరనను తనకు అనుకూలం , తన
ం ల డు. కు మం
అనుచరులుండడం, ఎ ల ను ఆ ంచడం
కు ఆ దముద ప ం . ఒ ప తకు
న ష ంవం మ , ల పట
కూ అన ం ,ఉన త ల లను దుష న ,
ఘ య న ష లను గర యం చూ డ మ
రు. ( ఆ ర )
ఒ ప ం అ కు ష అ న
నం. అ యం అ డు , తన ంత
ఆ హకు చూచు , ఎవరు వ
రుచుకప డు. ఒ ప ం ను క ల ం నందుకు
పపంచం చూపవల నంత కృతజత ద డు.(
542
ఎ ల ప చయ ఉప లు) ఒ ప ధ
క ం దు. ఇందు కు పపంచం ధన లు
ం దు. ఒ ప ం షయ ను ష ం
న ఎ ల ం ల అటూఇటూ
తప గూడద ఉ శం. ఆయన తం తన షం
వ నటు సమ నుకూలం ఒ ప ం గు ం
టలు సుం డు.ఒ ప ం పపంచ పం
న టు వ ఆయన డు. (అ ఆ
ఎ ల ) ఇందుకు లు ఏ చూప దు. వలం కు
కధకు అత న చూ డు. కు రులందరూ ఒ ప
ం పయ ంచక తప ద డు. తం బ చూ
ఈర ప గుణం కు రు ం , క ంగుడు బల ను న
తం న ట ఏ తుం ? తం చ ,త ం న ట
ఎ ంటుం ? య త కూ
ఒ ప ర చూ డు!
543
న ల సగం మం లు. రం ం కం
అణ రం డు. ఉప లు ప డం దహసు న
సూ, రుషుల ం వయవం, క ంగం రూపం
ండట కల రుగుదల ప న అంశం అం డు.
మ వయవం న ం క కూ (Clitoris) తకు వ
ద , ం క సూ ం ర నద బుతూ,
ఇతర ష ల కూ ఒక వ అ స ంచ దం డు.
లకు వ కం న ష ంవలన అత
పట స న అవ హన ద స షం.
( ం క సంబంధం) ంఛ య న మం అ , వ గత
అ రు అ , పరస ర స త ప షఅ ,
రుషుల మధ పరస ర రవం సూ సుంద
స ం నటు మ స షప డు.
దృ నవ అం మ కల ం న .
యూదు ల ణం:
కులం యూదు . అత ము త ఎ రం
, త . యూదు న
అసలు రు (Sclomo) యూ వ 1873 న డు
తనను తకు వ చూడడం ఇం యూదు
స గ పరచుకు డు. తమం యూదు
గ న తన ఖ స
స షప డు. యవ నదశ 1882 తనకు ర కు
న బు యూదులు తం ఆనందమయం
సుకుం మ డు. 1895 యూదుల సంఘం బ
బ స జం ంతం డు. యూదుల
544
స ప రం ఉప డు.
ఎ ల సఫలం లం ఆరు కలు ల
హం డు. 1908 అబహంకు న ఖ
న యూదుల పటుద , వ వరకూ డుతుంద ర ం
డు.
545
యూం ఏమ డు?:
మ నం టు ప న యూం కూ
ప వం చూ డు. అంత య ఎ ల
సం ధ ుడు ళ న యూం (1875-1961) ద ం
చ డు. సంస ప డు. కలల
నం 1900 లువ న . యూం
గు ం అ యం ల సూ,అ క మతం అ డు.
న క లప నవ, క దృక
ప శ డ ఉ శం. బుతు డ క, గల లు
క లు క ంచడం దు లు ఆస
చూ ర డు. న క గులు , ల లు
చూ రు న సు ర 1906-1908 మధ యూం డు.
ఒక మతం నం మ మ త ంచవచ
యూం 1910 , అ ప , తనను
మత పకుడు చూ ద అ డు. మతం అ ట
కు టదు. యూం దృ అ మం .
ఎ ల వ సం కం , ఆ కత చు ఉన ద
యూం రణకు వ డు. ద ం
య న ప రం ఆచ ంచద ,యూం ఇ క
మతం ఆ కం ం ప రం డు. మ
దృ యూం స స తం డు. అంత
ధ జ యూం ను దుయ బ డు. యూం తం
ను ను ర ఉప లు, మతల లు, ఆత
ఉపశమనం స షప డు. దృ న ల జబు ,
అ . యూం దృ న ల బల నత జబు
దు. గం వచు . ద పపంచ యుదం
కులకు దు త త ంసకు
546
గు న పదతులను మం వం
మ ం రు.1927 బహ మ అందుకున య
గ (1857-1940) త ంసల త ను
న సు డు. అత పద ఆ సులు
త ంస ద ం ం రు. ఆ యుద
మం త ఖ ఒక రణ సం య ం ం . రు
అ యమ గ (Wagner-Jauregg)
పద ఆయన సమ ం డు. గ తన యచ త
యుద ల న ల జబు టన ం న కులకు
న త కూర న న ఒ కు డు. యుదం వలన
వ న ల మ రుగ తకు ఎ ల త ప సుంద
ప లు టుకు డు. యుదం నుం
త ంచు జబు వ నటు న ం కుల ల లను,
తన గం ర పద లం , అందు అ తన
ం క ం డు. కుడు అబదం ఆడటం ద , తన
అ తన ఉ లు గు ంచక వడం త అ
అ డు. ల అబ లు అ నటు
మ ం డు. అబ లు ఆ న ం ,న ల
మ బల నతలు న కలు లు య
తన పద లం ఠకులను గందర ళపర డు.
దు ద ం, దశ నుం వ ,
ఎ ల ం . ఒక య సమకూర
తన ప పద ప ం డు. ద
అవసరం దృ ఆ ర ం ంద డు. ద
ఎల ర డు. త త కు డు.
ఉత త ఎ ల అ డుగు జ ఆక ం డు.
547
ఎ ల యం ఏ దు. సృ ం న త
మతం అ .
ము ం
ను ను మ దు హ త అ
1890 బవ 1న ం కు డు. ఎ ల
అ , క వ ఒక రు . అ క ఉప నం.
డటం ఇందు ముఖ ం. అ ష పద
ంచవచ తన నం డు.
కరు లనుకున నుం బట ందు
పయ రు. పద ద ం డుగు న
యూదుల మత తులకు ఆధు క ముసుగు డు.
అరం, త లువ ప ం రం గు అ
అ డు. సం షణను త న
ప ధకు ! ముసుగు న మత ఎ ల .
అ తనం అ తన లుత ంద ప లు
డు. ం కం( )అం వక ష ం , హసప గం,
సుఖ దులు త డు పద అ ప రం డు. స ం
ఆనం ం , ఎన ం , అందు మ ను
డ డు. తన షణ సూ
ఉలం ం డు అ తనం అ ఎ ల ట
ప రం న త . ఈత డు ళ
ప న డడం వం . న క గులకు
ఎ ల త !మ ఒ ంచడం
ప తనం.
- తు , ,ఏ , 1992
548
షణల స త ధన!
జగమం మయం చూ న ఒక శ బం టు
పపంచం ఎ రం ప తం డు. ఐ , ,
వ ను న సంద లు క దు.
ను ను ను అధ యనం , ఆయన
న , న ఎంతవరకు లు ప ం రు.
ఆయన షు గురు ను ంతవరకు క ం ,ప
ఏ సు రు.
549
, తన వ ల ట యంతృత
రణుల వల ఇం ం అక గ న
చ డు.
మ ఆద ం లు వ ం న ,మన చుటూ న
పపంచం మనం సృ ంచుకున ల కం , అదు
యత మతం అ డు. మతం అ ఒక భమ అ , అ
ఓ రు షయం అ ప ణ ం ంద
అ డు. మతం నుం బయటప న రు, చ సం ర
వనం ంచగలర కూ డు.
మతసులు ఆయన రుచుకప రు. సవ మతం,
అందు నూ థ ఖ నవ శతు అ కూ స షం
డు. చ ఆ ఇలూ జ మత మర
డు(1927) శ పం న న క రుగ త మ
ం న , ను ం బయటప ల డు.
సృ , ఊహ అ మూ లు. జనం
మధ కు చర డు. ప వ సృ
ల లుం . అందరూ రు. సం లు డ రు.
మ షణ ంత రం సంగ
బు డు. కరు. అత త నయ న
గుల ఖ లు తకు వ. అత ం లు
ప హళ ం త తు , మూలసూ లు తం
చర . కర న , హ
బలవంతం అణ మ అందు నద ం .
రు ట అనడం వరణ ఆకర యం
ం . యుం వం సపరుల పట గ లు,
ంత ప లు ఎ ల ఒక త
వడం, స లకు అరం ప డం, వ అత పజకు
550
దర లు. స తన మత నమ లు గల కుటుంబం న
తనకు కుడు , అ య డు.
తమం యూదు డు. యూదు సంస ,ఆ ర
వ వ లు, అల టు ం డు.
దు ఆరంభం
య యూ వ 1881
చు కు డు. య జనర ఆస ప డు.
తరు త 1883 నుం న ల దృ అధ యనం సూ
ణుడు డు. అప
సుప దుడు డు. 1885 వద
అధ యనం డు. (1885-1886) తరు త దడు ప క
ప లన ద , రచనకు నుకు డు. అ ఎన డూ
య దు ఎందు మ ! న ల ప క దృ న
తన రచన 1891 లువ ం డు. న ల
షయం అ ప గంథం ం ం . 1883 న ల
ప లన ఆరం ం న 1897 వరకూ అందు
మగు డ డు. అ అత ప ధ దృ ప
సమయం. త ద ం సు సున ల
ఎల ర ం .స ఇ అ రచన
ఎల ర ప వన డు.
షప ం ,అసలు త న ం మ షణ
( ఎ ల ) వల అత రు, పపంచ వ .
త రు ప రం వడం , ఉప లు దడం ,
మ థల నుం ఉ హరణల క ంచడం
ట. ముప య వ ట న ల జబు లను కు క
ఆరం ం న అను లు, సక స లు
551
డు. దు త, ( హ ద) త లు
కమం ర ం , త ంతం , స త పద లం
తన సు అవ డు.అత పపంచం
గు ం ం . మ షణ ంతం వ ముందు
స య (1842-1925) త ప వం ం .
క అ రు. ఇ వలం సం ంచడం. పదం
క కు త రు కు రు.
తం యం (1858-1928)
ముఖు డు.అత జ న ఉతరపతు త ల వల ఎ
తు తులు బయటప . న ల జబు కు ం క
సంబంధ న మూలం న ద అత వ గ ం డు.
ర లు జబు లు వ య అ క
ఉప లు,కథలు, కు థలు ఉదహ ం , రం
వ ం డు. రుషుల న ల జబు (నూ ర )
వ హసప గం రణమ యవ రంభదశ
వసుంద అ డు. యవ నదశ ల సంపర ంగల
552
రుషులకు ఈ జబు ద డు. హసప గం వల
వసుంద నమ కం ద రంగం లం బలప
ం .
ం లు పపం ఆక ం . తన
ం లకు తన ంత అనుభ రణమ
డు. సం గం తసు ముందు ప వడం,
తృ సం గం జరగక వడం గ ల లకు సున టు
డు. సుఖ లను కూ తన
ంతం క ం డు. అ ం లను ఆపవచు ,
నయం య మ డు. గ , వం
ల లు దృ టు తన ంతం
వరణ డు. క ఎ ల అ
ంతం ం కున . , కలలు,
అణచు వడం, న తనం , అ తనం అ
ప రం డు. ఇరవ శ బం
ఆరంభం తన ంత రచనలు డు.
ఆచరణకు ఉపక ం న రు ఎ ల ను ఒక
ఉద మం క ం రు. ఎదురు ప భయప రు.
పలుకుబ అ ం .
మ షణ ( ఎ ల )
553
కను న టు ప ం న ంతం రు
ఎ ల . అం మ షణ. అ క పపంచ ఉద మం
ం , సం లు . అంత య సం ధ ులు
సుప ద మ కుడు యుం ను
ప రం డు. య సం ధ ుడు మ
మ కుడు డ డు. 1906 తన
నూత ం లు , ప రం డు.
అమలు డు. ఎదురు ధం ం లు
అ త ర అలుకు . క దృక ధం ప కు
లు అ చూడదల న రు అ రు.
అ ం రు మర లు ఆ ప రం మం
.
అం ఏ , అణ తకు అరం ఎ ,
కలలు స వం, న ప పవృ , అ తనం బలం
గు ం న ఆకర యం అంటుకు .
ఎ ల రంగం ం లు ప రం
యూం డ కు డు, అబహం, ం
క వం రు కృ రు. అనంతరం ర
, స వ ,ఎ ంలు రంగం
ప రు. ం ం ఎ ం ,
ఎ ల సం అ డు. పద లు
ర ంచక , తనం డు. ఆయన ట ం .
వ కు తు గుకు వడం ఆ డు,
యూం , డ క తమ ంత ల
కు దూరం అ రు. అ పలుకుబ తగ దు.
ఎ ల సర హకు లూ తన య ,అందు
అ రం లన తన అనుమ లనంటు
పవ ం డు. రు లు హకు తన ఒక నంద
554
చూ డు. ఈ పధ ం ఎ ల ంతం ఆచరణ
ఎ ం గమ ం.
ఒ ప కథ ఏ ?
మ షణ మూలసూతం క ం న ఒ ప సూత కథ
ఏ ?ఇ కు థ. అ ం లూ .
అత లలు రు. ఆర ండ వతను అ , ల డు
డ డు ను చం డ బుతుం . ఆ
టలు న న లూ తన ర సకు దూరం
ం డు. ఆ ఆగ సుం . అత ం ,
అత జతకడుతుం . ఆ త త ల కంటుం .
ఆప ండు ళ క కులు ర
పర తం ప డు. అనుకున టు ఆ ల డు ండ
చ దు. ఒక పశు ల ప చూ ం ం
సుకువ , ఒ ప అ రు డ డు. ఆ ం
అ న బ , కు లలు కుం ,
ఒ ప ను ఇ డు. ల డు ,యవ నదశకు వ డు.
అత చూ న తులు త దండుల కలు అత
వ పం రు. సంప ను రం ఆ క ండ వత
దగగకు తనను గు ం అడుగు డు. "ను తం
చం , త డ " అంటుం . త దండులను
ప తం ం నఒ ప ఈ స ం , ం
556
ం కుం దూరం లనుకుం డు.
ంతం డుతుం ఒక ట ఇరుకు రథం వసున
ఎదు డు. ఇదరూ ఎదు దురు త
టంత డలు దు. ఒ ప ను త మ లూ
హ కు డు. ఒ ప క డు. రథం ముందుకు గ ,
లూ రథచ లు ఒ ప లును న . ఆగహం
లూ ను, రథ ర ఒ ప చం డు. ను
చం తున తన జ తం అ ఒ ప కు యదు.
ళ అక డ కు పశ లు ఆ కు పశ , నగ
సున ను వ డు. నగర సులు ఆనందం
అ ధవ న ఇ ఒ ప కు
రు. ఆ తన జ న త అ ఒ ప కు యదు.
ం గు సుం . వతను
అ , లూ ను చం న ళ టమంటుం .
చం నటు ఒ ప కు యక, హంతకు
త నం డు.
సు రవ తు న య అ అంధుడు, ఒ ప క ,
నగరం సం ఒక వ ఆహ లం డు. ను గం
య దమ తం పక డు.
అసలు రహస ం మ క న ద , వతలు బ వ
డ బు డు. తన కు ను న
ఒ ప ఆ కు రుడ , అతను చం ం అత తం
లూ న బయట డ రు. ఒ ప రుగు కు ఎ
దత తు ల తుం . ఆ క ర సత ం ఉ
సుకుంటుం . ఆ దగ ఒక ను , కం
డుచు , ఒ ప అంధు డు.
557
ఇ ఒ ప థ. ఉదహ ం ఒ ప ం ఈ థ
నుం క ం డు. అ ప ం. అసలు కథను
య తథం క ంచ దు. తన ం
అనుగుణం కథను మలచు , ష ం డు. ప రం
డు. అ ంత ప రబలం.
558
లు-
ల పట ర , అవగహన అ యతకు ప ష.
ఆడ ల రగడం ఆ ం కం వడం దమలు
అం డు. లలు ంచకుం ఎదుకు వట తక డ రు.
అ రు ంగం ల వడ ం క పం
ం డు. ం క క చు వడం త
పర ంతం అవస ందం డు. న ష ల
తం వ రవం ంటుంద డు. ం లకు
ఆదు డు, మూల రుషుడు అ భమప రు
లుసు న సత . రుషుల మధ
సంబంధం ఆ యతలు, మ, వ త ల వం
దృ .
ఆద ం లూ యూదు యత
తన య థల సూ ను యూదు
న డు. అబ ం, ం లకు న ఉత ల కూ
తన యతత ం గ డు. మ షణ ఉద ,
త ను, ం వ ంచ , మ ంచ
యూదు వ కత చూ న సంద లు క దు.
యూదుల క దృ ద , కనుక క దృ రు
ప ర ఉ శం.
పలుకుబ , బహ ళ ప రం వల అత ం
ఆ డు ఎవరూ కు ట దు. ం దను ఎవ
అం , రుచుకుపడడం తప , యస నం ఎన డూ
దు. మ ల ఆత ను అడం టుకున , న క
రంగం ఎ ల రుడు అవ కం, ఉపవ కం వం
559
ప లను కవ లు రు. అ ప ర ధనం.
అ ప ర ప తనం. ప ధనలు జ .
అందు మ అ ముఖ న మర లు డు. ఈ
రచనకు ప ం లు అత రచనల నుం క ం ను.
ఎ ల అ ంచడం
రు. రు లు వ . ంగ ం
ఎ జ ఆస ష లు గమ ం ను.
మ ను రకూ శ లయం (నూ
ష ం, అ )క ను. ఆయన స లు, లు
గమ ం ను. షు లు కూ అ క రు లు రు.
ఎ ం కూ పత గు సూ , ఆయన
చూ రు. మ రచన ఆ ంట ఇ
చదవమ రుతు ను.
- ర, అ బరు 2002
560
ఇదరు న ంద లు
ఒక న ంద 19వ శ బం వర , మ న ంద 20వ
శ బం ఆరంభం అ అడుగు రు.
సం హ , దశ , ద కం భ ంచ ,
మకృష పరమహంస దగరకు న ంద రు.
చూ న అభయం ఇ స ంగప డు.
ఆశమ అ డు. మకృష షు డ డు. స
డు. ప రకుడు ప ణ ం డు. సంప ను రం
రు రు కు డు. న ంద నంద అ డు.
ఆ రు అ మతస శం
డు. ందూమత ప రం డు. అందు నూ
ంత ప రం ం డు. శం య దులకు మత
ఉ అం ం డు. అంతవరకూ బహ స జం తల ,
ప తం ఆచ సూ వ న న నంద వ
అడుకు డు. జ ం ర స య సహ ల
మత నరుదరణకు నుకు డు. అ , ఇం
అ డు. ఇం ఆధు క యుగం అడుగు టకుం
అడుకు డు. టల ం ర తకు, ఉ గపసం లకు
ముగుల జ నంద ర , పసంగ లు
హతుక .ఆ ంచకుం ఆ ం
నంద గు కు డు. మకృషను ఆయన గు
అనుస , జనం నందను ఆ ం రన ట.
561
మ క న ంద మత ఉ కం ఆరం ం ,
అద త ల , అందుకు జర ఆయు లు
క ం ల పయ ం డు. ట కు జర శతు గనుక,
శతు కు శతు మన తుడు అ సూ అనుస ం డు.
(ఉత త సు చంద సు ట న డు) ఆ
ట అ ప మ రం రుకున న ంద
అ ర లం ఎ ప చయం ఆ ను
సుకు డు. నూ అభు దయ దుల
ంగత ం, బ సు త ం ప చయ ం .
య దం సడలడం ఆరంభ ం . వ
ంత లం ప ం . అ న ంద రు
న ంద ం .
న లం స నం అ నవ హకు లు పపంచ పం
అమలు పర లన డు, సంకు త య దం ఎ
ప సుం ? మన మతం మం ద నంద,
ందూమ గు ం ప రం అందు శ జ నత
ఎంతవరకు ం ? అ ఆ ం .
య , తరు త ద ,
యపం నవ అవలం ం న ఎం.ఎ .
మం రు ంచక వచు . అత ం లు రం
వ లం ప చు . రత శం నందను
తృ క ం , ఎం.ఎ . ను అనుస , న పపంచం
టు ముందంజ . ఇ డు ఆ పయత జర .
- తు , 1992
562
ఆ ల ల కృషమూ
( )
గుంటూరు లూ మూలూ రు మం
న మధ తరగ తు కుటుంబం క షుడు ఏ య
29-1917 జననం. ఉన త ఠ సం
తురు ళ . ఆ రుల రు మ డు.
టు లుగు చదు కు డు. అ 'కృషశతకం'
డ .క ల గుంటూరు ఆంధ
సవ క ల నప నుం ప త తులు ర
రం ం న . స మం . .య . సరస
ముల క చర ఫ తం క పదు ం .
ల ం వ , ణ సులకు నూ
మ రత ఘ లను ణం డు. అ
బ నందభ తు న త య టం మంత
షం .
గుంటూరు క తం భ ష తుకు దు ర డ .
ఇంగ , ర మ రచనలు ందస
ంచ పక ంచ , ఆ హం మును ందుకు
న ం ం . పటణ సం అధ ుడు
ఎను బడటం అందు గ .అ క క
ఎం.ఎ . గు ం , లుసు ల
స ండ , ఒ క కమూ సు దూ సుం ,
ంప టు నఉ లకృషమూ . ఆప తుడు
ఎలవ సయ ద వద ంచ బూ , ర
మ ప లు ం , పవ లు ఒక
లక క ం న ల కృషమూ . య ర
563
త స ం ం క మదతు రచనలు
ం డు. ఆ త త, ంతం వ క ంతం
నటు, ప డుక , తన రును 'కుష మూ '
అ సుకు డు. ఆ త త ఎం.ఎ . ఉతర
పతు త లు జ , 'ఇం ం ం ఇం ' నప క
ం , గుంటూరు అ న ఘ లు వలం తల లు
న .ల ఎం.ఏ., ఎ .ఎ . ., చదు తుండ
, పభృతుల ప చయ ం . ఆ ల దృ
' ష సు' , క పవమూ
స తత ం వల గ ంచగ డు. షన
లు యటం ప రచన డు. అప
లకృషమూ గల సు. వ వరకూ అ
డు. గల సు ండగలగట ఆయన
వ త షత.
నంతరం లు తం మ సు , త త
గుంటూరు య దవృ అభ సూ, వరకు
రప డు. ఆంధ క క ర ద
స తులనుం గూ దులు చు , రణకు
ర ం లబ , వ చ ను ల టుకు డు. ఆ
ల కృషమూ ఉ , . వం డు. కరకు
ఉం . ం గు ం , ఆప తు
స ంచ క రు. 1942 క ప క ం ,
ప క న రు. సమ న ం ంట అరం
సుకు , అన కరణ ం , లుగు డమర
ప గలగటం ల కృషమూ అ న ద . అందు
ఆంధ ఎం.ఎ . కు ష రుడు గ డు. బహ శ
అధ యన ' ప ' తరులు ముద య
కూ రణమను వచు . ర మ త
564
గం లు చ ం , ం డు. ఆంధ నుం వ న
దుల రం ఎడముఖం ం , నూ
డముఖం , వరకు వ టు పవ ం న
పటుదల; యుదం వం సమస ల ' ం
కమూ సు మనసత ం వదల ద ' ము న నటు
అనగల హ త కుడు మూ . అందు గల
సు. రదు ల బలపర
వగమన న ందుకున ఆ చ పరుడు. క పలుకు
పరుషం సడ ం , ధుర ం ం , తల ' సు బ ల'
రును ం డు. ధ రం ల న ద
న యత ం మ కృ ,అ దులు
సుకు డు. అవసర న డు రుకు తులనబ
మధ , ఆ డభూతులుచుటూ క న వర
బ రం ఆక ం సు , ఎ న క ల
దు ంటూ,గజ గమనం ం డు. 1954
ర లక సం ధ ుడు లం టు తక
ప మ ం ఆచ ంచ పయ ం , ంత సఫలత ంత
ఫలత ం డు. న కం ఒ క కు తూ, మర
తంపర తులను త రు డు. ఆయన 'చుటూ
పపంచం ' ప ఖరులు, క రులు, క లు,
ములు, ర లకులు, జ య మనుషులు,
హ మ సులు, అను లు ం రు.
అసలు ఆ ల లకృషమూ ?అ
అతు తమ ల ? అంం అ దు. ల
నుం రు కు మున , లు తప !
లు-ఉప లు, త ం, క ,
లక మం , లయ క , పంతుళ స లు;
స లు క లకు, క రులకు; స ం లు, క
హ మ లకు; అ ' తం' ,' క '
ల టుకు డు. అ క యుదముల ఆ న
నవృదుడ డు. అ ల రత స ,అ ,
ఐ ల షుడు చ మ అ డు. ఇం
లలమధ ల పం డు. ళ జలు,
న లు సుం - మత చ అరం సుకు ఆచరణ
న వ గనుక - ంచనూ దు, త ంచనూ దు. తన
లు డు. ప వం త ణ చూ లన ంత
జ య దు.
566
ఆంధ న ద మం సూ, అందు ఆయన త
, ంత యం కల సుంద , చను నం
' ర ం' అ , ం పలక దు. అను లు ఆ
కృ మ !
567
అ ఆ ల లకృషమూ చ క!
అ పర ం ఆంధ ఆ ల
లకృషమూ ష హ మ సు పవ ం డు.
1964 అ పభుత ఆ నం 3 లు పర ం న
ఆ ల లకృషమూ (ఎ. . ) సంబం ం న త షం
ం .
అప . . హ రత య అ డు.
ఆయన రత ప జవహ హ బంధు కూ .
హ లు తం ప ం న ఎ. . .ను
అ రత య చ ం డట, ఏమ ?
జవహ హ ను అ మ , ఎ. . .ను
బలవంతం ఇం పం వసుంద !
, ఎ. . . తన మర లు ఏ తం సడ ంచ దు.
చ క తరు య దు. ను తుబదం అనుకున
మర డు.
అ కు ఆ ం న ఎ. . . వం వ
అరు న ర అ పభుత ం ం ందట.
568
ఎ. . .కు జయ శ య న సందర ం మ సు
నుం .ఎ .ఆ కృష వ ఆ నం అంద రు. అ
ఆ డు హ మ సులకు ద పండుగ. ఆ ల
ంబ వ ఆధ న క స ళనం జరుగుతుండ
అ కు ఎ. . . ఆ నం కూ ఒక సంబరం ం .
ఎ. . . వం బహ ముఖ ప హ మ సు ఉద మం
ండడం, దులు య డ ం .
569
స ం ల ఎ. . . ర యం ఎం.ఎ . ను
సంద ల ఎదు రు. ఒక షయ
అ ం దం వఅ య లు వ న డు
ఉభయులూ ఒక జం ము వం , ఎడముఖం
డముఖం రట. ఇ గమ ం న పముఖ
హ మ సులు ఉభయు క వరణం చలబ రట.
ర మ - ఎం.ఎ .
జ న డు అసంతృ మ ఆర స
సనలు టు న టు ఎ. . . రు.
ం సు అధ పద న ఎం.ఎ . ర టున
ం క హ మ జం ఎటు న
న తూ ఎ. . . ం రు.
శయ ను ఎ. . .
సుప ద చ ం న ఎలవ శయ రు ఎ. . .కు
మం తులు. శయ రు గుంటూరు ఎ. . ,
. . . , మవరం ల ప రు. ష క ర
ం రు. కరడుగ న ం క .అ ం శయ రు
దశ లక ం , దసం నన య రు,
570
క న రు,ఎరన రు అంటూ క త మం సుకు రు.
ఎ. . .గుంటూరు స ఒక డు ల రు మున
శయ లక క ం డు. అప రం అంటూ శయ
తుండ రు ప కుం ర మ
సూత ణం ఒక పద ం చ ం డు. శయ రు
ఆక తు గుం , ఎవరు రు? అ అ డు. ఎ. . .
ప కుం మ పద ం చ , అ శయ ను ఆక ం రు.
వరకు రు ప శయ రు ఆశ ర , ఆ తరు త
మ క తల చ రు. అప నుం దసం
త ంచుకు రు. క ర శయ రు ఎంద రులకు
నవ , ఎం.ఎ . ను ప చయం రు. ఎ. . .,
శయ లు మం స త తులు వ వరకూ
న రు.
ఎ. . . కు ల లు సూ, ప హం స త
ఉప సం , యువతను త ం రు. ను న వ
ఉప సం ల , ॥ ॥ కు రుడు స
ఉప సం అదు తం. బహ శ అ రు అ ం
స వద (ఒం లు) ల ంచవచు .
అ రం న ఎ. . . తరు రు దు.
గవర న చందూ ముఖ మం న లం
సం వ , దరం సం వయ లు ఎ. . . త మర లకు
గు న .
571
అ రం న డు ప యకులను ర ంచడం
ఎ. . .ఆన . , ఆ ర రం
వం అ సత ం రు.
లం సం వ రుప ంక శ ర శ లయం
అకమ పద రవ స ప నం య , ట
న ఎ . జయ జకు డు. ఆ సును ఎ. . .
బ లూరు ం రు. ముఖ మం అ న
వ ఎ. . .
- తు , 2000
572
టంగుటూ ప శం
మన సంప యం ప రం షు న వ
సుం ం. వలన ఆ వ మం డులను
యం అంచ య క తునం .
జ ల నూ, మతరంగం నూ ఈ ధ న ధన
తుకు ం . ముఖ ం చ న రు
కు బ తప లన అం టదు.
టంగుటూ ప శం షయం ఇ జరుగు ం .
1872 ప శం కనప మం స తన
కుటుం ం న హ ణ కుటుంబం జ ం డు
ప శం. ఒక ధం "బ న" కుటుంబం.
తతండులు ఆ సులు అనుభ ం ప శం తం
న నుం ద కం చ చూ డు. యుడు ట,
ఒం లుల ప శం తం న నుం ద కం
చ చూ డు. యుడు ట, ఒం లుల ప శం
చదు కుంటున ల హం ంగతనం వరకూ
హ ం డు సూ రంగడు, న లూ రమణయ ద న
ఆ డు ప తులు. బ అము కు ళ
దగ , పంట ల ంగత లు రు. వలన
ప ఆ వయసు హసం, అ ల లు
వ . డబు కు ఎ డూ ఎవ ఒక చు కుం
స తుంద వం న ఏర ం .
ం సూ లు చదు ము ం తుడు
త న , ప శం టక ల సందర ం ఉండద
బు స అ క మం ము ం తుల ంగత ం
573
అ ం . అ క ట ల ఆడ తలు కూ ధ ం న
ప శం ఆ అల టను జమం కూ న ం డు. ఆ
రణం 15వ ఏట త డు. టు
అ తు డ భయం 18వ ఏట
హను యమ అదం రు. "
పల ంవల సం ర తం ఖ ం ద" ప శం జం
ఒ సుకు డు. ( త త 126) ప శం 19వ ఏట
ఎ .ఎ. మ సు ' 'చ డు. 1894 జమం
సు దలు , మూడు రు పయ ం
ఓ ,1899 డు. ము
జ లు డూ డూ ఒ . 30ఏళ కు
జమం ము ప ర అ న ప శం, డ వృ
సూ న సుల సుం డు.
ము ప జ లకూ, సంస రణ తు
కుదర దు. ఇంగం స చ వ న డు
తం అంద య తం సు క ం న
ప శం, ం ర ం పద ం డు. ఇంగండు స
చదు సందర ం ప జ ల సన త ం .
ం ం రం, గ టు కూ అల ట .
ం అ అ న లజప
574
ప చయమ ం . ం సు జ ల ల కూ
అ . అ దం అం మత ద .ఇ ప
వ ం . ఖ వం త దులు ప షం దు.
ం 1921 ఇ న స య కర ద మ లు ను
అందు రు సు వదలు జ ల
ప ం న ప శం ఒకరు. ం షు డు
అనుచరుడు ప శం ఎ డూ ంచ దు. మనసు
అ దం మగ ండటంవలన, అప ల వడం
వలన .ఆ . సుకు, కు రువ డు. ఈ
రుధ ఆయనకు కు లు ం .
575
ప ప చయం ఏర ం . ఆ ప చయ హం
అ లం లవ దు. స జ ప కను మూ యమ ం
ప ప సల ఇవ డం ప శం ం యడం జ ం .
ం తన కు రుడు వ ం కు ల
డు. ఆ ధం య ంకులు స తు రు
ప ంతమూ వ ం రు. ం
నడమం ఆ డు టలు దు అ "గుంటనక "
రు చు కున ఎతుగడలను గమ ంచడం,
ఎదు వటం న ం దు.
మ సుకు మ క ష క సందర ం ప శం త
గు ం మం రు.
576
ప శం రు ' త త' న ష లు
గమ ం . ద మ క ష ం 1928
బవ అడు న డు మ సు రసన ఊ ం లు
జ రు. ఆ డు స అయ ం రు, నుక ప శం రూ
అనుచరుల తుం సులు
అట ం రు. "ముందడుగు యవల ంద ఆ శం ం
ఇ ఉండ దు. అందుక స తటప ం " అ ప శం
రు. ( 372) ఆ తరు త మ క ష మ సు
వసున సందర ం హ లు రు. ప శం
ఆ డు రు బయలు , ం , ఫవ
బ రు సులు అడ ం రు. ప శం నకు
తు గుం చూప దు. ఆ తరు త ర ఒక
వ చ ప డు. అత చూడ ళ వ మ
ప శం డు. "ఒక గుం కు రు తు
పటుకు డు కు వ వల ంద ను ను.
రు బలవంతం ళ ద ము ల వల వసుంద డు
డు. పక న గుం న ఒక మహమ య యువకుడు,
ర ం ం లు . మం దం ం ఆయ వ కు
యద ం "అ అ డు.
" ల త త డు త కు సూ దయయుం
ఏ గడ యవద గుం ను రవల ంద
యప డు. ను వ వరకూ ంతం ండవల ంద
గుం ను ముందుకు గుండు బ ల ప న,ఆ
మృత చూ , ఆ డుకు ఎదురు డున రు
నుక న న ఒక భవనం ఆ నుడ న
చూడ ను.
577
ఇ ఆ డు జ ం . టంగుటూ ప శం ంద సనసభ
ండ ల డు. ం సు
ఇమడ క డు. అ ం లు ఇ న డు
ఉ స గహం నూ, ఇం ఉద మం నూ
లుకు డు.
ం స ఎవ గు ం ప శం మ ద
డు దు. బ రంగ సభల డు, డు అ
పదప లు డు. సయ ం ,
జ గు ం "ఏ ధం
మం పద ల క ం తమ ంఛలను రు ల
కఆ రు యకులకూ కు టం ఉం " అ
ప శం డు. 1927 సుబ య మ సు ఏర ర న
మం వర సందర ం ప శం న ఖ అ .
ం ం ం బు స ళ డం అ కం అ ,
ం ం అధ పద ం ఒ వడం,
మ ర ల ం అ ప శం డు. అంధ ం
వ వ లను చూ , ము జ ల మహ డు ప శం
అనవచు . ఆయనకు,ఇతర యకులకూ తరచు త లు
వ .ప ఈయనకూ శ త కలహం ం . అ
బులుసు ంబమూ , ం ంకటప య ద న
లు ప డు. 1937 మ సు ప ల ప శం
పయ ం , ఆంధు బలపరచ ద శ ధం
డు.
ఆ ము త వరకు ళ కూ న ం రు.
మ పద వద క 1937 ప అ రు. అక డకు
న ప శం, రం లు అందు రు. త త రం
578
రు. 1952 రణ ఎ కల ప శం
ప టకూ ం మంతుల అ బయట డు.
ళం ఓ రు. మ సు జకవరం
లబ నూ ఓ డు. అప ష సులు క
ప ష సు ఏర ం .
మ సు మం మండ ఏ టు సమస వ ం .
ం సు రు సం పయ ం రు. రం అందుకు
అండ ం . తన జ య తమంత
కమూ సులను న టంగుటూ ప శం, ముఖ మం పద
సం, ఒక ఫంటు యకుడు క మం మండ
ఏర ర ల ఫలపయత ం డు. కు ల జ ల
ం రు. అప 80 సంవత లు వ న
ప శం త ఏర డనున ఆంధ ష ముఖ మం
అ ందుకు ప ష సు త అంతవరకూ
కు ంద మ ం న ం సు నూ, అ పరుల
న సం వ వం నూ తులు క డు. అ
ప శం ముఖ మం పద కరూ లు కూ అ లం
ండ దు.
జ ల అవసరం. నవ లువలు .
అ ండూ న డు స ప ంచ అరత
రు. ఆంధ జ ల ప శం ఎటువం క
లువ కూ చూప క డు. ఇం తుకు
ష లు . అందు " తచ త"
ప శం నప ంగ , శ థం
ం ర ం . ము జ లను
ష న ప శం - ము యకుడు తప
ఎదగ క డు. కృ ప క సం దకుడు ముటూ
579
కృ సర ఏ ంద రుదులు తన ప క
పక సుం డు. అ ఒక ఏడు ప "ఆంధ స " అ
ఇ రు. ఈ సంగ న రు తకు వ.
580
ప శం న లను, వలను, లను అంచ
చూ , తం ద తప టడుగు ఎకు వ. వ గతం ఆయన
నుం మనం రు కు ఏ .జ ం వ క
టం, ం వం యకుల నడం వం
ద న .
581
లుగు లను సస మల మ
ర న ఆర ట
వ పవ సున ప గ ళ . ఒక ఏడు
అ వృ , మ క ఏడు అ వృ . ఏ వ వరదలు
భత ం. 1854 వరకూ వ పజలు పడ క టు
అ దు. డు ఉభయ వ పజలు పచ పచ
ఉండ , లబటలు ధ ంచ , సుషు ం య
నుక ద ధ ఉన . ఒక ట లం వ
అదు , ప వస లు న ర
మూల రుషుడు స ఆర ట . ఆయన వలం వ
పజల క అన త ర యులకు రస ర యుడు.
వ పజల క ధ
ప మ కనుమ న వ లం పవ
భ చలం వద వ ప సున . డు
రు వ దు. జమం ండల మధ పవ ం ,
ధవ శ రం వద ండు , బం తం కలుసుం . ఈ
ధం పవ సున వ పజలు అ ం రు.
ప తం చూ , స యం ఉం రు.
1831 అ వృ ,1832 తు ను వ అలక లం య
1833 గుంటూరు కరు వ పజ ం .ఆ
కరు ళ క వ -పజ మం మూ ము
కటు ద తర రు. ఉన రు తరతమ
దం కుం న ప తం ద ప
నలుగు ఒక రు గ ం రు. ఎంత రుణ న కరువం
ఆడ ల ందరు ద కు అము కు రు. ఊ గుం
582
న ం లం బం బసు తప ధ మ
దు. పభుత ం ఏ రు రు లు త ం పనులు
ం అ అంత ఉపక ంచ దు. డ శ లు
న దృ లు చ త రులు తం ప ంచక
తప దు. ( న స ఆ వ చూడం .) ఈ
కరు నుం ం ం రుకు స 1839 మ నుతు ను
వ బ ం .
మూతప న ప లులు
వ ంతం డు ప పం ం రు. లులు
ం రు. ంతకం క బటలు ఉత
పదతు రు కను న ందున క డ లులు
మూతప . ప వ రం కూ ం .
అంతవరకు లుల ఆ రప రు కూ భూము
అము వ ం . భూముల ఫల యం నం
ఉన . పభు యం కూ ం ం . పజలు
ం రు. 1821 జ క ల ప రం జ 7,38,308
అ , ండు ద ల తరు త 1841 క ల ప రం
5,61,041 అ ం . బ కరు ల ఎందరు
గు ంచవచు . అమరక వ వ య
పద ననుస ం , భూ అం ఎవ ఒక దమ
క ం , ళ సు వసూలు ం పభు
సుం రు. అందు వరూ హ ంచటం దు. తహ రు
బలవంతము ఎవ ఒక అంటగడుతుం డు.
ఆప ప ంచమ మ సునుం ం అ
అత పం ం రు. నను ద ఎవ పం అ
క క నుక వ ం అత సహక ంచ దు. అ
583
ం ప చూ పభు ం డు. ఇ
1844 ధ. పభుత ం కళ ం . కరు రణ ఏం
ఆ ంచ ం .
కర ట ప శం
అ ం రుణ ప స ఆర ట వ డు. అతను
అప న మ ం తం రు పజలకు వలు
ఉ డు. అ గ రణం ఖపటణం చ ణం
వం క పనులు సు డు. పభుత క వ న
ంతమం స డు. సు ర న క దం డు,
న టల పభు ఎ డు. ను , గ కత
న దను రు ప సూ కూ పజ
ధం ఉంచడం, స గం సుకు టందుకు
డ డక వడం గర యమ డు. అప 40
సంవత లు రు వ పజల సంకట
చూసూ న కుండడం ంతవ ం ద డు. వ
ంతమం రకు పం ఎగుమతులు రుగు య , పజల
ఆ యం పభు యం ఉభయ కుశ ప
ఉం చ డు. 1845 ఏ 17న తన క పభు
సమ ం డు. తదనుగుణం వ ధవ శ రం వద
ఆనకట ంచడం ముఖ ం. వరదల నుం పంట
డ కరకటలు యటం, పంటలకు ప లకు
డ లువలు తవ టం, మురు రుదల క లు
అమర టం, న ం ర దృ అవసర న డు, లు
ంచటం త ణ కర ల రు. వలన ఎంత ఖరు
అ , ఏ ధం ఆ యం వ అంచ చూ డు.
తం ఖరు 1,20,000 ండు , ఒక ఆనకట వరకూ
45,575 ండు అ తుంద డు, ండు లువ ప
584
రూ యలు. ట కను ఇం నూ, ఇంగండు నూ
ుణం ప ం రు. ఎ అత పథ
ఆ ం రు.
ఆనకట చ త
వ ధవ శ రం వద ఆనకట ప 1847 రంభ ం .
ట ఇంజ రు ప ప , ధవ శ రం వద లు
సు మ కృ డు. ప రం అత "స "
అ రు. మకర అతను సున ప బ ర
రు. 1847 ఆనకట రం ం న దలు 1850
వరకూ 30,54,413 మం కులు అక డ ప రు. కు
సగటున 2500 నుం 3500 మం కూ లు ఉం రు. ఆనకట
ణం రం ం న దలు ట కు పభుత టు
అంత ఉ హకరం దు. స కు ను ఒక ండు
రు. లుత ఆరుగురు ఆ సరన ముగు
స టు మ రు. అ అనుభవం పం ం రు.
ట ద నుం ఒక దన సూ వ డు: ఇక డ
కూ ల త ప త ర ంచవచు , సంవత ఆరు
లు ఘ ం ఆనకటప ంచవచు . ఆనకట
టు ంట లువల తవ కం ,పజలకు
ఉప గం జరగదు. ళ డబు తగ కం , వనరుల
ఆ డబు అటు ర కు టు భూ అ వృ
ఉప గపడుతుం కనుక ఒక ల ండ న ఐ ళ టు
వరుస డబు మం రు పనం అ తుం . ఫ తం
ఆ జనకం ంటుం , అం పభుత ం డ ం .
తం కు పనుల వ 27 సంవత లు
ప ం .ఈ అంచ లు రు ర . కూ ధర
ం . ఇ అం అంటనటు పభుత ం వ వహ ం ం .
585
క ల మధ రం
న ప సకమం ఉప గప తం, ణ ం న
ణులను శ తం య ంచమ ట అభ ం డు.
1854 ఆనకట ప అ ం . ట
సంతృ ప డు. వ పజలు మ త తుకు రు.
ఆ యం ం .జ రగ ం . పభుత ం కూ
తృ ప ం . లువల తవ క ర ట దం .
586
సూలం చూ ఆనకట అ న తరు త ఏడు ల ల
ఎక లు అదనం గు వ ం . ఆ యం 2,30,000
నుం 5,70,000 ం . ఎగుమతులు 60,000 నుం 80,000
. 1852 నర ,అ లువ తవ ఆ ఒక
లువ ం , 13 ల ఎక లు అదనం గు వ ం .
1855 నుం వ పజలు ఖ తం చదు లకు సు
సూ వ రు. ఇ ఆ యం రుగుతున ప పభుత ం
తం ం న ంత గు పయత ం ంట
తల ట దు. అ పభుత ం!
సు ంతం దు
ట ద నుం ఒక దన సూ వ డు. రత
ళకం లువల వలన ఎకు వ ఉప గం ఉంటుంద అత
ఉ శం, అ పంటలకూ,ప లకూ ప య
ం డు. ఈ దనను వ ం రు ఎ డూ ఉండ
ఉ రు. రం ఇంగండు ట చర వ రు.
ఇం ట న పనులు సత ల వ ద ,
587
దండుగ వ , కనుక రణ జర ల రు. అక డ
మ సభ చర జ ం .
" వ మహ డు"
588
1879-80 కరు షయ య ంచబ న క ష
కూ గు పథ ల అవశ కత, న తను ,
ట దనను సమ ం . ట దృ వ
అ ష రు ట కు " వ
మహ "డ మకరణం రు. ఆయన ట ఒక
లు ం తమ కృతజత చూ రు. అ న తరు త
1863 మ క ట ఇం వ డు.
ఆర ట కు సంబం ం న వ లు
లుసు ద న రు ఆయన కు ప ష ం
పచు ం న "స ఆర ట " అ గంథం చద .
1900 పచు త న గంథం 1964 కలక ఇంజ ం
అ ష రు మర పచు ం రు.
- తు , నవంబరు 1995
589
ద సూ ంక
ఆంధ ద మ మహ ల ఒకడు మ
ంక చ త లు రు. . . , . వ
వం స తం కృ న ఆయన . 1907
న మ ంక 1929 గనుల ఇంజ ం
ఖల ( రుప , జయనగర ంతం) ప అనుభవం
గ ం రు. 1931 నుం మర క సంఘం
ం 25 సంవత లు అధ ులు రు. అ
వ హ ంకట , . వ ల ఉతరపతు త లు
నడపడం, క రంగం ష అనుభవం గ ంచడం ఆయన
ప కత. 1938 ంబ 1 నుం కప కఅ రప క
జయనగరం నుం మ ంక పపంచ జ
అవగహన సుకుంటూ ఉద ం రు. ఆ దశ
ంక కు ఆంధ పర టనకు వ న ఎం.ఎ . లు
దృ , ఆక తుడ డు. ఎం.ఎ . ం న
ఇం య బ డ ష డు. అప నుం
ఎం.ఎ . 1954 చ వరకూ మ ంక
క హ మ సు ల రచనలు రు. ఆయన
తరచు క తలు కూ రు. రత న సం, ద
పవం దృ ం . ఆంధప ఏర న తరు త మర
లు క సంఘం నుం తన ద కు
న ంకట , ం సు రు. ఆ సందర ం
ఆ ల లకృషమూ సూ, కమూ ఎదు
ం సు కృ న , లు
అమలు య ప న అ డు. ఆ ప ర
ం ప క లు సరూపం అం ం రు.
590
లం సం వ ముఖ మం మ ంక ను
అ ం రు. ం భవ ంక ష ం ప న
ర ద ప రు. ముకు సూ న ంక ను
ం యకులు చు కు ఆయను వ దు.
ష ప ష వలన మ ంక ఒక టరం
సనమండ సభు డు ప రు. అ డు తనవంతు కృ
క ం ం . 1958 ండ నప క ఆ రప క
మ ంక ంత లం ద ర ం రు.
అ ఆ లం గ దు.
- ర, 14 అ బరు, 2001
591
రచ న జర సు ం మ
రత జర జం అ రు చు కున
య శ ర ం మ తం ముందున సుప ద
జర సు. జయనగరం సంస , సంప యం
చు కున ం మ 1880 ఏ 10 న రు. ఆద ం లు
ఆయ ఇం షు చదు . త తలు అ అందు
. జయనగరం మహ జ క ల సం అ న
తరు త ం మ తన జర అ రు లుగు
కనబర రు. అ ట రప క నూ రు.
అ ఆరంభ న ఆంగ రచ సంగం ం మ
జర టలు ం .
బహ శ 18 సంవత ల ప క ఎ ట అ న
ం మ దకు తుం ! 1898 జయనగరం నుం
లుబ న ఇం య సం దకుడు ళ తన
వ చూ రు. అక డ నుం మ సు మ సు
ండ రు. .సుబహ ణ అయ సం దకుడు
న ఆప క ం మ ంచ దు.
అల కు ప సం న ం మ ఇం షు జర జం
అస న ప భ కనబర , డ అ నప క
సం దకుడ డు. 1909 ద న సం దకత ం 1941
592
వరకూ , ఆ ం . అ ళ అల ం మ
ం రు దు. ఇం షు ఈత రు.
ప కకు అం త న ం మ అ పనులు
చూసు వడ క, షత సం పయ ం రు. ప క
దు సు త ల చూ తూ
ఆ సుకు అం ం రు. డ ప క అల నుం
లువడుతున ల ఉతతప ( డు ఉతర
పరగ లు)కు అ జ . తరు త ల కు జ
,ప క ర దు.
ం జ ల ం మ సంబంధం స తం
ం .అ ఆయన ఖ వ ం న
బర (ఉ ర ). ం , ల కు న ం న ఖ
ం త క, అల సం కుడు కూ . అ
ల కు కు డు. బర ప ం ఖ కు రవ
తుడ డు. అ ల పడకుం ం మ
తన వ డుకు డు.
జర , డ ప క సం దకుడు న గుతూ ,
ఎ కల , , ఉతరపరగ ల సనమండ
ం మ వ రు. 1920 టఅ . న తరు త
మం అ రు. ఆ ఎ కల ం సు
బ ష ంచ , బర ప ం తం న .
1921 జనవ మం ప ణ రం న
ం మ 28 ల అనంతరం పభుత ం , నల
లు పద చ త సృ ం రు.
1923 ఏ 19న మం పద వద న ం మ , డ ప
593
సం దకుడు తన జర త న ం రు. 1930
జ న లండ ం బు స శం ం మ
ప న త వ ం డు. తరు త జ న లండ
స ల ం న ం మ లక త
వ ం డు. ం మ అల ట అ ,
రంతరం గ టు , లు న డు. అ ండూ
ఆ రు .అ గ ం ం ఆయన
పడుతున డు ం మ ల దప డ ఆయన
కు రుడు గ శ రు. చ న డు
మంచం ద ండ ద నమ కం అట. అం క, నమ లు
కుం ఆరం ం న ం మ , ను ను
న ల నమ ల ము వ
రణం యద గ శ అం రు. ం మ
ఆంధ శ లయం చక ఉప లు ం న
ఘనత నల స ప కృష . అల ,
ర శ ల లు రవ ప . వ
సంతర ణ క, డు రవ ప లకు రవం ం .
594
ను డ దు. ఎం.ఆ .మ కల రత ంగం
లు రు.
1941 1న ం మ మర ం రు. రత జర
ప నషం అ ం ం రు. అల డు
ం మ ఒక న . సు ం రు
.నర ంహమూ య మం న ం మ అద ం లు
జర కుటుం ల సంబంధం టుకు రు. ం మ
మనమడు మకృష, సుప ద జర .ఎ . రవ కు
స ష ను హ రు. రం ం మ
నుమ ంప పయ ల రు.
- ర, 28 అ బరు,2001
595
కు ల జర ధూ ఆంజ యులు
మ 5 ఏళ టు ందూ స ఎ ట న
ఆంజ యులు, పభుత ఉ గం జర సు అడుగు రు.
1959 మ సు ' 'ఆ శ ప కఎ ట మ
రక న జర జం రం ం రు. అప ఆంజ యులు
హం సుకు రు. ఆయన ర ఆ ల లుగు, త ళ
రు లు. ఆ ర ( ం ట
బ ) 1958 నుం 1962 వరకూ రు. అ లం
596
ఆంజ యులు ర , యూర లు పర ం రు. తన
అనుభ లను ' ం టు 'అ సకం పచు ం రు.
ఉతమ వ ఆ రచన ం ం .
1962 ం కన ఆ ల , పస ం న 15 ల
చ , య పభుత ం 16 ల టు
డను ం , ఇం తం అప ం రు. 18
సంవత ల అనంతరం ం య రసత ం
వదులు ,ర పభుత ం ఆ ట ం న భరణం
అంద ం . ఇ డు శ లయం క
స న ం తం స యపడుతూ
వ ం .
597
ప ల లు రు. లుగు , రచ త
లు తరులకు అం ంచడం ఆయన షత. ఇందు గం
ం ఆ లుగు ట చ య , కలక ట వ
రు లువ ం రు.
త అ డ పచు ం న కటమం మ ం , ంద
పచురణ సంస లువ ం న కందుకూ శ ంగం
నద న ఆంజ యులు రచనలు.
శ థ సత యణ, చం , , లగు
పద , , . యణ , శర , లప కృష
ద న లు తరులకు చక మ ం ప చయం
యడం ఆంజ యులు కృ గ . ఆయన ం ర
మలత ం ంసు లు. ఆ కూ ఆంజ యులు
రచన ,స ర కరణ డ డుతుం . ఆంజ యులు
స ల కరణ మం అ సం. ఆయన 1999
చ న తరు త ం , ఆ గం ల కు
తర ం రు.
598
ఆంజ యులు అ న తరు త మ సు
రప , ందూ యు అం అ క 10
సంవత లు (1981-91) ర ం రు. సు త స ం, మర
ఆయన రచన క ం . ఆంజ యులు కు ల తం
గ రు. కు హం స ం ,క న పద
ర ం రు. సం తం, సంస తం, త ం అం
ప నం.
- ర, 4 నవంబరు,2001
599
ల ణ యుడు . .
కు మధ ఎ ం సంబంధం కు ందరు
గందర ళం రు రూ ఒక అను దు. ఒక
వల న పశంసలు, టు మ క వడమూ జ ం .
జయ డ ద మ త ప
మచం తన రును అ కు క ం రు.
అసలు రు ందు మ .
సు ఇం షు స తంతను, లుగు
స తంతను మ సు నుం న రు. "మ సు కు
య ంధ " అంటుం రు . అప కలక నుం
మ సుకు న ఉత లు, లూ
అందుకు రు. లుగు స తంత న ద రచ తలకు
హ , ల క ం . మ సు
సంస , సం తం, క ల ం
త ప కలు, షులు, రచ తల ప సం అ
ఆకటుకు . ఆయన ం రప
వ మ సు అం అ నం ం రు.
600
ఆంధప ఏర న తరు త న ప కల వ లుగు
స తంతకూగడు లం వ ం . అ డు ద మ ం
(రచ , కరు) సహ రం లుగు స తంత
న రు. అ లం నడప క ఆ రు. ' త
వ కులు' నవల న చ రు.
ఆంధభూ ఎ ట అ రు. ం
అ ఇం వ సూ, వ వరకూ గ రు. ందరు
జర సుల వ సం దన పడ దు. ఆయనకు
త మూ ఆ క బ ందులు ం . ముగురు అ లు
ండ తసం నం దు. ఖరు ం . అందువలన
ఎ డూ సం ర లంపటత క ల దుతుం డు.
ఆంధభూ సం దకుడు న డు ను
ఎ .శూల అ రు లు ను.
సంవత లు రు రం ప చయం కుం ం .
ప చయం అ న డు రు ఆశ ర రు. ఒక
రు గు ం , ండు వయసు గు ం .
ప చయం స త హం న తరు త, తరచు
ం జ లు సూ ఎకు వ చర ల ల పం ం.
అ ఈశ ర (మ సు య
ఉ గం) . యణ ( కుళం ర ం సభు డు),
ర (పసుత క టక గవర ), శ ంక(క ), టం
మమూ , ఇ ర జగ ధ (రచ త,ఆ స ),
॥ . రుమల , ఉపదష కృష మూ , ల ( ల
చకవ ) ప చయమ రు.
అ లు, గ లు న .
కనుక ఒక ప న ఆయనకు దగర అందరూ వ రు రు.
601
చర ల హ టం ఎ డు లు, ఖండవ మండనలు
ం . ఆంధభూ సం దకుడు న డు, డక
క సం ద లు యమ జ న ం
ం . అ అదన ప , శమ కూ న అ ఆ క
బ ందుల రణం రు అం క ం ఇం షు
సం ద లు రు. ఒ అటు లుగు,ఇటు
ఇం షు సం ద యం యడం సమయ వం వలన
కషంగనుక, వర (పసుతం లుగు యూ వ )
తూ ంక శ ర ( డు అ డ అధ ులు)కు ఆ
ప అప ం రు. సం ద లు సున ల
ంచు ంచు ప ం (యు నూ
జర ) ను సంప సుం రు. ప త ం, స న
అరం సం సరస ను సం షణలు అ డ డు
టవరకూ . రు ను ను సం ద ల
ప త న ఆ సు ధ తలు ఇతరులకు
అప ం రు.
, అం షం. అ ల
ఎక అం క ంచక , మ సు లనుం
హం అ న ం . స ర తృష ఆయనకు
న ం . ద వ న డ
కలుసుం రు. నూ ఆయన కల సం షణలు
ఆనం ం , ఉప లు
ప న తులు. ఉ లూ సు "ఆనంద "
ప క గు ం లుత ను
లుసుకు ను. లవలు పలవలు ఆ ప క
సం దకు ష లు కు రు. అందు జ
ఎకు వ అ ర రు. అం క ఉ లూ
602
సును ఆయన ఇం వ న డు ప చయం
రు. అ కథ.
త మూ కరు అ నుగ . అ దృ
టుకు కరూ లు ఆయనకు స రం తల ం. మండవ
మమూ (పసుతం జయ డ అ నవ వ య
ం ఆ స ) .ధ నూ నుకు ం. ఒక సం క
పచు ం ం. కరూ లు ప షతు అధ ుడు ట
జయ స ర , మం . .నర ం
సహ ంచ ఒక సభ జ , ంత ఆ క స యం
వసూళ అం ంచగ ం.
ద చర ల రు.
మ సు నుం ఆయన కల ప కత ం రు.
"ఆశ ఖ దు అ " అ కథ నుం అ కం ఠకుల మన నలు
ం . గంబర క ల రచనలు మర లకు
గుర . అర ంప ష వద కూ
ఆ ష ం న స ఎ రు.
అంటూ కమూ సు క లు ఆయను
మ ం రు.
లప కృష క చు కుంటూ,
తనం ఆయన ల ం ంద డు. వ
కృష అబ ం డ డు.
603
రు ఈ డు ప క ట సంక ం న డు
సంప ం రు. ద అ న
రద లయం ప లు యం ల
స లు జ . అందు నూ ను. త
ప క ఎదు సమస లు, నప కల
రు ను లు, ల ప కల వ ప రం ద న అం లు
చర కు వ . తన అనుభ ల దృ
అ క అం లు రు. ఆయన శద
రు. ఆ స ల ఏ టు ంత లం న
తరు త 'ఈ డు' లువ ం . ను ఆ చర ల నడం
వల మ సు అనుభ గ ంచగ ను.
1970 ంతం ర ంక శ ర అ , ఆయన
సం ద ల . మ సు నుం
రు సఖ త దు. సు ప తనం
ఎ ల డుతుం రు. టంగుటూ
ప శం జర జం గు ం కడు బ న ం లు
రు.
ండ ఆంగక త ం పట ప క
ం . సం ద ల , ఆయన కలు,
కథలు ఈతరం అందవల ం . అండ
ల వ వరకూ స యప న తులు
.ధ . దూర లు, ఆనంద లయం, పరు సం
వం రచనలు నరు దణ అ గుంటుం . 1982
ఆయన మర ం న అనంతరం
మ తలుసు రు. ॥ . రుమల తన య చ త
కటలు , దగర ప రు. ఆయన కప ,
, ప లుప ఒక కమం సమకూ రు. ఆ ధం
అ కమం త వ రు.
604
- ర,20 జనవ ,2002
605
సు ఆ చనలకు దు న
ఎం. .
కుందూ ఈశ రదతు తం ద మ ల
అ ట మ సు నుం ఇం షు ప క న రు.
1936 (మ ఒక మం) ం సు
మ సభ ంబరు జ ం . ఆ స లు తం
ఎం. . ప న పం రు. డ
చదు ము ం న ఎం. . ఉ హం రు. అక డ
లు నుం డుద వ , జ ల
తుబదం ,అంత యవ వ లు అవ ల న
ఎం.ఎ . టలు ఎం. . ఆకటుకు . ం
మత, త ర వ సూ న ను ఆంధకు
ఆ ం వ రు .
1937 వర ఓ మ సు యువజనసభ న
ఎం.ఎ . ఆగసు 1న ఆంధ అడుగు రు.
606
లూరు ల కం ఘవయ ఆధ నజ న
వ వ య కుల మ సభకు ఎం.ఎ . ప న వక
వ రు. అక డ జబు ప రు. డ నుం ఎం .
ంట వ ఎం.ఎ . ను తమ సు రు.
అక డ వద లుకుంటున , ఖపటణం
నుం అబూ మకృ (యూ వ య ,
ట ణులు) వ రు. ఆ ధం ఎంఎ . ను
రు రూ ఆంధకు ప చయం రు. అ క
ద మలు అ ం . ఎం. . అప నుం
అనుచరుడు ప రు. క క
ప న త వ ం రు. 1942 ఆంధ క క
మ సభ డ ర ం రు. ం నుం
. . ంహ రం ప సకులు వ రు.
607
న నఆప క లను ఆక ం ం . ముఖ ం ం
బలవంతం రు పయ అడుకున .
సనమండ ప తం , న
ప లు రు. హ ం పవ ం రు. 1962 నుం
ఆయన ఎంఎ . . ద ంటూ వ రు. అ
స తంత స నూ రు.
జ ముఖ ం ఎం. . న
చు కు రు. రు య తథం అ రం
ర కుం ఆ ం రు. ఆయన ఇం షు అంత
ం . అందరూ అ ల సం న .
ళ ందరు అ రు. రు
అ కప లు అ పర ం రు. ద దు
ండ దంటు స ర క రు ద, త
ర క లు ఆనం ం రు.
లు, సనమండ ఉప లు గంథసం వల ం .
1990 రు మర ం రు.
- ర, 7 అ బరు,2001
608
ష యుడు ఎ
నప కల యకత ం అ క ఆ ఆంధప క,
ఆంధపభలను హదు నఅ రణ వ ఆ ల
లకృషమూ . 1942 క అ ప
సం దకుడు రం ం , ఉత త క హ మ ,
స అ ప కలు న రు. వృ అడ అ న
ఎ. . .అ రణ ప వంతుడు గు ం ం రు.
చుటూ పపంచం అ క ఎ
ప క( జయ డ) న అం లు ముఖ మంతులను,
జ య యకులను కద ం యన అ క
ఆ లు . ఒ ఒక ప యం ము ప ర
నఎ పపంచ దృ ఆక ంచ ఆయన ప
లు, పసం రణం. 1964 అ పభుత ం
ఎ ను ఆ ంచ , .ఎ .ఆ .కృష నఆ న ఖ
అంద ఆశ ర ఆనం ల ముం ం . రుమూల న
ఒక అన వలం ప భ ఆ రం గు ం , లవడం
ఎ ప నవ ద లువలకు టు . తగ
మూడు లలు పర ం న ఎ అ ఆశ ర ప
తు ద ఔన కనబర రు. అ చ త.
ఎ ప రచనలు పదును త దశ .
ఎంద ఉ జపర న ఎ మర లు, మం
ఇబ ం కూ . ం 1942 క ప క
ఎ న సం అబూ మకృ ను
ం పరచ , ఆయన,ఎం. . మమూ క
ఎం.ఎ . కు దు రు. ఆ
609
బలపరచ , తరు త మ మమూ , అబూ రలు
ఎ స తులు రు.
లం సం వ : ముఖ మం లం సం వ
,ము ర న ండు డ ఒక మం రు
నటు పక ం రు. అప వరకూ ఎవ అ న ం
సగం వ ద , చప ట మధ డ మం రు ం
బదులు ం సం మ రు. మం రు న
డు లువ 20 లు , ం డు లువ ల రూ యల
ఎ అ స , సం వ తర , జనం ఎ ను
హర లు ప రు. నను ఏ ంచ ఎ ను సభకు
అ తరు త ము ప బంగ ఆల
ంక మయ ( . .మం ) సం వ మం ప రు.
దరం సం వయ : ముఖ మం సం వయ
న డు, ఎ కు తుడు. ఒక జయ డ పర టనకు
,గుట ద న హ జన (ద త) స కు ళ వల
ండ ను ఎక నంటూ రు. ఎ
సూ "ముఖ మం పద క గ న డు ఆ తం
ద తుల సం గు క క " అ రు. ఆంధప క
610
ఆ ట ప నం పచు ంచడం , సం వయ స ం ం
ంట ర కమం సు ద త స సంద ంచడ క,
ఎ కు చు లు ఖ డు.
: వ వ య మం
న డు ఎ ను ఘనం ఆయను
స ం ,ఒక సం క పచు ం బహ క ం రు. పద
న డు గు ంచడం, వ రవమ ఎ. . .స షం రు.
అ ఎ తుపద , నవ లువలకు పటంగ రు.
మం : ఎ ప కు ర ణ,
ఖలు ఆంధప మం వరం వ " ద
కదల రుతుందన ట" అ ఎ న నం
ఆకటుకున . చలన ర తం న ఖ అ క చురక.
అ ఠ గం ల యకరణ యడం,
శ థసత యణ న ఠం బుదు సుడు ,
ం డు ంచడం జ ం . ఎ తన
రచనల ధ జ ,ఆ ఉపసంహ ం వరకూ
రు. ఎ మర లకు ప
రు.
611
చూసున కమూ సు అనుచరులు ల రు !
నం అ అమలుజరుగుతున ందుకు.
612
నందను గు ం ప అ పశం ంచమ
సభ ర , న న నంద గు ం
బు ను , నటు సు లు ప మ ఎ
అ రు. ఆంధపభ లం ంకట షయ
సం దక న వ ం . ల ల టు ఖలు,
ం పణలు గు ం ం . ఎ ను అ నుం నకు
ం ల ఉద ం ం . ఆ దురు శ ఉద మం
ఫ ంచ దు. ఎ ల గులు ప లనకు
వ .ఎ అ నంద ప వ దు.
అటువం సందర ం దు. జవహ హ ఎ
ఖ లు ఆ య . . హ కు నచ దు.
య ర లయం రు ఎ పర టన ఆ ం ల ,
ఇం కు పం ల పయ ం నటు వడమూ కృష
రు. హ మర లు యవద ఎ కు కబురు
పం రు. ఎ అ ప ంచు దు. ఇం హ
ల పట ఎ ం మర త క ర చూ ,అ
అ నూ న ం డు. 1940 నుం 1967
గుం టు చ వరకూ " ప సకుడు" ఎ
ం రు.
ఎ లుగు నూ ఇం షు నూ మం వక.
ఆకర యం , జ ల అం లను సులభం అరం అ టు
రు. త సభల ఆయనకు ఒక ప క నం
ం . ఎ ను సభకు అ శ థ
సత యణ ముందు అ , ఆ ఎ వసు రం , ఆ
సభకు వ దు. టూ ంక శ ర , తుమ ల
మమూ , ఏటుకూ ంకట నరసయ , తల పటు
ములు ద న రు ఎ షులు. మం క లు,
యకులు, రచ తలు ఎ ను గురు ం రు.
613
అందు ండ ంకటక ఒకరు. ఆయన న హ
చ త ఎ స యప రు. హ ను కల
సకం న డు జవహ హ అ , ఈ గంథం
నుక ఎ న టు ంకటక రు.
ళ కు ల పద ంచడం, అ డు ఎ
పసంగం ప అంశం. టకుం త అం
ఆ ంప టు అం ంచడం ఎ ధసు ం .(
హం ఎ ం రు . ఆ ల ంబ వ
అధ త వ ం రు 1964 31న) అందరూ
అ మం , రణ ష ఎ అ
అ రణం రుతుంద !
స ప తం న జర జం ఎ .ఎ రచనలు
ఇం సకరూపం ల వల ం . ప ధన జర ం .
" అ పర టన" సకం తప , నవ .
ఇం షు తకు వ నూ, లుగు ప తం నూ న
లు, అ క రచనలకు ఆయన కలు ప చ లు సమగ
సం లు . పసంగ లు ం అ కూ
భదపరచవల ం .
జర సుల ఎ ప దర న ఒక అంశం
ప ను. 1954 ఎం.ఎ . చ న డు ర
ంక శ ర సం దక న మ సు నుం లువ
ఆంధపభ సం ద య ప వన య దు. శం పముఖ
ప కల . గుంటూరు ఏ దండయ లు
సం పసభ జ ం . ఎ డుతూ న ఖ
ఆంధపభ క మ లు య తథం పం రు.
"ఎవ న ం చ ,ఒక వటవృ ం కూ ం ,
614
ఒక ర ం అ సం ద లు ఆంధపభకు
ఎం.ఎ . ఎవ య "అ ఎ న అ నం
ర ంక శ ర ను త ం . ంట ఎం.ఎ .
రచనలు ంచు , కూలంకషం చ , మరుస డు ప
సం ద యం రు. అప నుం ఎ , ర
తుల రు.
- ర,21 అ బరు,2001
615
మనుషులు మ క డ ?
మనం స చ ం. కథ ం. ల చూ ం.
ళ కు, సులకు, వతలకు ంత ఆ లు య ,
లుగు తలలు, మూడు కళ , ఎ తులు, సగం జంతు
ఎ ంతలు . రం
ం ర ,ఎ భూ దకు వ ర కూ బు రు.
ల ద, ఎ ప ల , ణం పత మ ర
కథలు అ రు. లలకు ఇ ం న డు, అ కథల ,
ఊహల స . అ జరగడం దు. అందు
ద ళ అ నప ంత కథలు మనసు నుం
లగక , అవ ల దృ కు లు జలు
జరు తు రు. ప ప మం, త, ల
టుక లుసుకుంటు రు.
ఇంతవరకు న ప రం లు బ లు
భూ ప తం. న ట లు ం లం
ణ యు (ఆ జ ) బదులు జ , ఇతర యు లు
బ రు . భూ ద తప ఆ జ ఎక
న టు ఖ లు . లప ర
ప నం . ఇందు ణు లు .
అణు లు గలు సుకు , ఇతర అణు ల
కలు . నూ ఇ ం కల క , ర
అంత బంధం దు. ం అణుసము యం ర
ం . ర అణు ల అనుబంధ
.ఎ .ఎ అణు లకూ, నూ ఆ .ఎ .ఎ.ల
అణు లకూ ం . చుటూ ను, ఎం లు,
త న ఇత లు వ . ల ణం ఏమం తన నుం మ
616
త రు స అం ంచడం, భూ ద
లుగు య సంవత ల తం వ సంబంధ న టుక
ద , దశకు కమం ప ణ ం ం . త ం
ముందు, అందుకు అనుగుణ న ఆ ఎ ఎ
ఏర .ప మం క రంతరం ఎ
న గుతున ప ం రు. ఇ వ కం నూ,
వ కం నూ గుతున . ఇంతవరకూ ప ం న
బ , గ ల , రల మ క వల లు క ంచ దు.
ఒక ండు గ ల థ క వల లకు అను న
వరణం త ఒక డు ం ద రు. భూ ద
వ కూ మనుషులు త డడం, యడం,
పకశ ఆ చనలకు రూప కల న యడం కను రు.
ఇతర లు ం లం 40 ం ల వరకు
వరణం ం . అంతకు ం , సున
త ఎం లు బతకడం కషం. ష వం
వర య క చర బ ంటుం . అ డు
క ల అ వృ జరగదు. భూ ద న సమతుల
వరణం, ఇతర ట దు. భూ క లు
ణ యు ను వ , గు లుసు యు ను
క . జంతు లు, మనుషులు గు లుసు
యు ను వద , ఆ జ లు కుం రు. ఇ ఇతర గ లు,
న దు. అక డున లు లు లు
ఉం లం , ఊ తులు, వ నం న న
. గురు కరణ గ లు, న లు న ం .
భూ ద న , కనబడుతున . గనుక
ల కూ ఆ రకం . శ గహం
ఎకు వ గురు కరణ భూ ం . చందు
మనకం తకు వ ం . కనుక చందు కృ మ
617
కల న న డు ఆ జ లు టుకు డు.
తున ందున నడక కష , ణ ం వ ం .
లుగు తలలు ం ఎం రకం లుగు దడులకు .
అం క ఒక గుం తటు దు. బ మన ల ంత
లు, ళ , వతలు జ ల లుసు .
ఏ ఇంతవరకూ భూ తప మ క మనుషులున టు
రు దు.
- ర,3 బవ 2002
618
బం రం త రు యడ ?
ర లం నుం ంద బం రం త రు ల క
ండడం, అందుకు ర యడం ం. మన
కూ ళ పయత ం డ .ఇ ల
న అల . లు, ణులు కూ బం రం
ద ను త ం రు.
కుల కూ ఒక మ క యగలమ
న క పబలం ం .
అరబు ల ద ఎకు వ ం . సం
బం ర ం ముం ? అరబు లు
గం లు రు. బం రం ప మం
బ నటు లుసున .
619
ం అ తుం . ర ం బం రం య
ము సరుకు ఇనుమును, మ ( దరసం, సం)
అ క రు. చ రు.
ఇ యడం ష యు లు వడం, క గదు
జబు లకు గు వడం, ఒ చ వడం కూ
జరుగుతుం . ందరు న ఘ లు క దు.
ము సరుకును కలపడం, యడం, ఆర టడం, ఆమం
ముంచడం, ల , సూర ర బం రం త ర తుంద
ప లు , శ ందడం జ న ఘ . ఆమం
ముం క ం న ము సరుకును ఆ అ టు ఇదం
జరగ లలు,ఒ సంవత లు పడుతుం .
ఓ క బం రం వసుంద అ శ కమం
సుం రు. మం పదతు హతమ రు.
ఉత త యం ను నుం బయటకు
న ము సరుకుకు క రు. తు దశ ము ప
క అమ రు. తరు త యగ ంద
ఎదురుచూడట . ఏ దశ నూ ఎవ బం రం దు. ఎ
మంతతం లు, రహస ర క లు ం
ం .ఆ క ద ప త చర బం రం
య చూ ఫ తం తం శూన ం. సుప ద
మ యూం కూ బం రం ద నమ కం
ం , ఏ న క తు డు.
మూకమనసత ం అ ప డు. కల క ం ఆశ
జం య మూకమనసత ం, మూ క అ తనం
అన ర డు. ఇవ వలం టలు తప , అ లు
.
నూ ట వం స లు కూ బం రం ల పట
ఆస కనబర ,అ రహస ం అ రు
తప ,బయటకు ప దు. రు కు లవక వడ
రహ రణం. షం ను నము ను అంటూ
బం రం త రు యవచు అ అ వ ం .
- ర, 24 బవ ,2002
621
కృ లు - ంత లు
ం ర స లు, లు వ . ల ల క
తప లుగు చూడ క వడం ర ల డం ప నం
బు రు. పర డన ప యణులు , అ ర హం
ం రను ం రు. ర ం నుం టుక కృ లు
వ దగరసంబం లు, న లు, రకసంబం లు ఒక
ప న రణం బు రు. త డుకు, తం కూతురు మధ
ం క సంబంధం, లు ధం న .అ క, రక
సంబంధ లు, సంపర ంవల కృ లు టడం
జరుగుతూ ం .
622
జను సం ప రం ళ బంధుత ం సుకుం
మం . ముఖ ం రకసంబం లు వదంటు రు.
వంశ రంపర ం దగర సంబం లవల అ
వసున . ఇ ఉత అడు ంటున . అ ంట డు
నటు అ రు. రకం
స గం క వడం, ఆ జ స డక వడం వల
జరుగుతుం . చర ంద రుతుం .
ఇందుమూలం సూర ం చూడ క వడం, వం ం
డలు వడం జరుగుతుం . ఇ ం ల ణం.
ం రు క సంచ సూ లు సన భ ంచ కుం
ం రు. తుల ల ణం అ . లు ఎం ంలు
తుల నను అం . లు
, సన చూ ం ర చర ం కం ,ఒ వ
గు రు. గసుల పండ గ
పండు బయటకు డుచుకువ .
న రక ండ ంగులు కటు
ండక వడ . యవ నదశ వ స రత
బయట పడుతుం . అ ంట డు అ
వడం, రకం ల డం, జ తుం . సహజం
చుటూ కథలు . ల , సముదం
మధ లంకల ప త ఆ రం ల సుం . ఆకు అలములు
సముద ఆ ల ం యం( వ ) ఎ ట
సమృ ంటుం . ఇ ంటుం . అ
న టుక ధులు వ . ల
డ ల న లలు ల
ండ , కథ . టుక కృ ల వల
దవడల వ న రూపం రుతున . అ ం చూ
అడ లు మ ం రు. ం యుతం
623
పవ ంచ న కశ సకమం క వడం కూ ఒక
రణం.
నర ం వ రం మన కథ సుప ద . అ జంతు
ఆ లు మన థ ప తతను, స
సంత ంచుకు .ఇ ం కృ లు టుక ల
రణం వ న . ప మ కమం అక డక త ,
కృ లు వడం జ ం . ప స ల ప వం కూ
ం . అకడక న సమూ లు ఇతరుల
సంబంధం కుం , కుం ంచుకు , తమ లు
సు , టుక అ క లకు టు రు.
624
అ డు ప లు ధ పడ . ఆశ ర ం అదు
ఆ సుం అ షణ కుదరదు. స లుసు ద
కమం రలు ప వచు .
- ర, 24 ,2002
625
కులు -
షయ పపంచ పం నవ దులు,
తు దులు య ప లన రు. ఇందుకు ను ప ద
స ల స యం క ం రు. యం అ
రు అ అం క ంచ కులు, నవ దులు
ద . ప ధన, ప లన ఎ లు
ం అ రు దు.
య పద శ ప న . ఇం
అ న అఫ లు ఒ రకం వ . ఒకరు
రు ప అ ప లు ఇం కరు జ అ ఫ లు
వ . ఖమ ం రు అ నూ అ
ఫ లు వ . అందు యపద శ ప న .
ఇందు గ లకు దు. మన ళ కు ఒక బంధన,
మ కళ కు మ క రూ య పద ండదు. ఇ
కూ వ సుం . కుల , తు దుల
సు ఎవ నంత న అ రు కు
అ తం దు. , మన డుగ అ న ంచ ం.
626
మందులు 30 ఎ దలు ఏ స సు ,
షం వ న ట (ప ధ లయం) ప కు
టం . అందు ఏ మందూ ండదు. అ న డు ఎ ప
సుం ?
ఔష లు త రు యడం అవలం ం పద
ప రం ఒక లు ప రం, 10 ళ రు క
కుదు రు. అందు నుం మ ఒక లు సు మ
10 ళ క కుదు రు. ఇ కుదు తూ
తుం ంత ప క సం ఒక అణు కూ
మూలప రం కుం తుం . 30 ఎ మందు
ఒక లు మందు ం ళ 1000 000 000 000
000 000 000 000 000 000 000 000 అన ట. అం 7874
లన ఒక అణు
ంటుదన ట. 200 10400 అణు ల /
ఒక అణు ంటుం . అం 1 400 సు లు
చూచు .
న సం ప రం శ ం అణు ల 1080 (1 80
సు లు ) . 200 అంతకు
ం ం . అవ అ స డు మ
సమ నుడు. ప రం అణు ల షయం అంచ
అతడు డు. ర య క సం థ క లు న
షయం అవ హన అ తుం . ఈ
సూ రుదం ం .
మందు కు ప సుంద ం
రు రు.
627
ఒక అణు కూ మందు న డు, వలం
, రు, చ ర తం ల లను గురు
టు త కు ఉపక య , కుదు తూ పలచబ టటు
శ అ కమ తుంద నమ కం అ
వచు , రు కు లవదు.
దడు ల ప సుంద
రు ప రం , పభుత ం దగర పలుకుబ
ప ం , తలు పం రు. ష ం జ ల
దడు వ న న ం ,
న తమ వలన ద ప రం యగల
ఘనులు.
జ య పలుకుబ ఎ ప సుం ఒక
ఉ హరణ గమ ం.
అ ఒక కరు య ం
నూ నుం ట ఎ క డు. 1938 ఆయన
628
తన పలుకుబ ప ఉప ం ఔష ల ప లన
ప కుం న ం టటు
ంచగ డు. Food, Drug, Cosmetic Act ప రం
అ అ మందులూ ప కు గు న తరు త
అమ రు. ప రు గుటుచ డు
వ వహ ం న ం చు , పంచ ర
తలు అము కుంటు రు. మన శం ప ధన
అ దు. వలం మందుల అమ కం, కర రం
నం . ంద ష పభు ల ప త
పలుకుబ ం . అదం స . ఇంతకూ యం అం
కు . అ కుం . ద ం చ మ అ నంత లం
పమందు, లుమంతం వం అ కూ . , యం అ
రు పభుత ం ధులు వ దు. పముఖ
స లు ॥ .ఎం. రవ ఆ ట అం , రు, ఆయన
రు ,స నం దు. పజల
మూఢనమ లు మత లు న , వం
త లూ . తు దులు, కులు
గు వడం రకరం. ను జర సు ప సుండ
మర ఒక కమూ సు జర సు తుడు
వ , మర లు యమ డు. ఎందుకు అ అ ,
క ల తమ యక న యూ య
నద , ధ న ందున సహక ంచమ డు.
అం యం ద మర లకు స నం దు.
మన శం అ లను ముఖ ం అ ప
ం , ను అందరూ క ం ల ర ధం
కుటుంబ యంతణ సమస అ గం
ప ర తుం .
629
- కయుగం, అ బరు-నవంబరు 2000
630
యమ పపంచం
ఎక రు దు!
ప యమ పపంచం ఇంతవరకూ ఏ ఒక
సందర ం నూ రు దు. రు మ
పయ ం న , ఇం ం , అ ,ఆ ,
ఇ , జర ల దు లు ఫలమ రు.
ఈ షయం దు లకు తశు ం .ఈ
సంవత రం (1990 ఏ ) లండ నుం లువడుతున
ప జర సప క య
కుండబదలు రు. ప మూలం వశ
అ , ఇ ఆధు క య న పద రు
య లమ రు. ఆధు క ప ర నం, ర యన
సూ ల వశ మడద రు. అ
మందుల ఏ రకు మందు న ర యన సూతం ప రం
రు య లమ , అ సూతం అన కుదరద
ఒ సుకు రు. అ ఆ రప " వశ "
మూలం ఏ అం , వ ంచ మ , స షం అ రు.
అ ం దు. యమ ం
ర .
స లు
యమ రు పరచ త ల
పయ లు జ . 1988 ॥ , షన
ఇ టూ ఆ అం క స కృ
రు. అధ యనం ఇట , ఇ , , న
దు లు డ రు. ఈ ప ధన జ ట డు
631
క ం స ప మ చ ప
సం దకుడు డ , ॥ ల వ (అ ఆ గ
సంసకు ం న వ ) ం లు రు. ప ధ
ఫ లు చ ప క పచు మ రు.
చూడ వ క ,ప ధ ఫ లు గమ త డు
క నటు ం . యప ల
పతయం అరం సు వచు . య ప ధనకు లవ
రు ప ంద , అ సం
వ ంచ మ త కుంటు రు. య నం అంతం
. రు కు లవన డు అరమ కలు కుం
తృ క ం , ఆ ల అ సుం . తం త
ఒ దు. ఎంత ప రు , మందు రు
ఒక ప ణం క సుం .
ను గు ం స లు అ కం .అ
ధ దశల గు ం ప లన ం . డర
డ స చటం 1938 ను ుణం
ప కు య ప ధనకు లవ ద అ
పక ం రు. న రణ, ర త , ఉ పన ఔష లు
అ ఆ మందుల బలవంతం 1984
డర డ అ ష ం .
ఆ గ ఖ కూ 1985 ఔష లను ప ం
,శ నరు వ లు, ద న ఆకర య
రుగల రు. 1986 అ
దు డు రుకు , ను రు య క, ఓట
అం క ం డు. (అ )అ డర
డ అ ష యమ బంధనలు కు అన ,
మందులు ండ లవ
పక ం రు.
632
ఆ కూ గు ం ప లు
. ర ంటు వరకు స ల కూ న సం
య ం ప ంప మందు తం త ంచుకుంటూ ,
శ రుగుతూ తుంద రు ద క సమ ం ం
1977 .
మహ డు మ జర 1819
యువ షవర బ కు ద ం అతడు చ డు.
ఇ చూ మం ప న పజలు మ ంటబ త ,
ఆయన మందు , స తగుల రు. మ తరు త
రప 80వ ఏట తనకం 45 సంవత ల న
యువ సు రు. ఆయన
చ (1843) ఆధు క ద , వ, అణు, జను ,
రక లు అ వృ ంద దు. బహ మ
ల ప ధనల తన డ , .
మన శం ం థ అం ఏ వ ం మల
పదర న ఒక ॥ .ఎం. రవ ఏర ర రు. అందు య,
అ య పదతుల ఉ హరణలు ంటూ, ను
అ యం ఉటం ం రు. ఎ అ య ఉత త
లు రు, వ ం రు కూ . యపద అం
ఏ న త దు లు యమ
రు య ప లు పడుతున , య పద
టడం దు. మన శం యమ
రు పరచ కం ఎ ప ం జరగ దు. ఎవ
ఎందు త ంద కథలు య ప ధన ందకు దు.
అ , తగ రు, చ న
ఉ హరణలు ఎ ఉ .అ మం రు? మన శం
యమ రు పర ప ధనలు ఎక డ
633
ఎవరు ఎ డు చూ స తుం గ ? పలుకుబ
చ లు ంచు ధులు సమకూరు వడం య ?
యపద అం ?
య పద అం సూలం పపంచ పం అం రం
ం . సమస కు సంబం ం న స రం ల ం నంత రకు
క ంచడం, ఆ రకు ంచడం, త ప దనలు
ం క ంచడం, ం ష ప కు గు యడం-ఇ
వరుసకమం. ప కు లబ న తరు త ఆ రు. ఇ
రు న ంతం ఇతర న రు న ం ల ం క
ం ం రు. త ఆ లు, స లు ల సుం
త ం లు ప రు. ఈ ధం స నం
త నూతనం గమ సుంటుం . ఫ స డు డు
గనుక అ రుగు అ అ క, తం ప లు
య పద ండ . ఒక రు న షయం త
ఆ ల తృ కరణకు గు ం న ప దు.
ం ం కు దు.
ండు ం ల మధ వడం య పద
మూ . అ డు ష ప కు ఏ లుసుం
చూచుకుం రు. నూ ట , హ ం ల మధ ఇ
జ ం .
య పద రు న తరు త,పపంచం ఎక
ఎవ అ ం రు మ యవచు . కూ
అ రు కు లబ సం ష . రు య ఒక
స ల సం య ంచమం , ఆగ ం టకు,
లకు న ప దు.
634
న ణం ఎం లువ గల . ల టం
ఆడకూడదు. యపద ద ం ం ందబ ,
అంటు లు, హృ లు, అత వసర ప ఆదు వడం
ధ ప ం .
మన ంగం 51(ఎ) ప రం య ఆ చన
ం ం ంచడం మన న . అందుకు రుదం
పసుతం న గనుక , యపద నటు
రు పరచమంటు ం.
- తు , నవంబ 1990
635
అ నుషం:
అ హ మ సుల రణ
యమ రు పరచ అ , యూ
ల వ పయత ం రు. ఈ షయ అ
హ మ సులు ణుల సంఘం రు.
ద మ , యం లబడద ం .
ప ధన ప రం ను న ం క లు
ళ క , పలచబర , ఇం 10120 తం కు
636
శ వలన నయం సుంద అంటుం .
ప ధన ప రం రు-"ఎ పకశ "- ం
ల లను న సుంద డు. ం రం క లు
ల ం , జ అణు లు ఎ ఓ గ ం
చర ను సుంద డు. ఇ స న , యం
రు న . ఔష ల మందు న టు రు
కు , శ ప సుందన ట.
చ ప క, స పచు ం ం . ఎం మర
ఎదు వల వ ం . ఈ ప ధన స స లను
లుసు చ ప క సం దకుడు ,
ం య ఆ గ సంస వర యన స డు
ల వ , సుప ద హ మ సు ం కుడు ం
రు. రు ుణం అధ యనం రు.
క ప ధనలు అం ల ల .
ప ధన మ మ జ రు దు. ల ం
రు అమలుపరచ దు. య ప ధనకు లబ
ఎక క ంచ దు. మందులు త రు
కం ఇదరు కూ ప ధకుల ర
ం . ప ధన ట రు న ప ఆ కం ఖరు లు
భ ం ం . ఖ అనవసరం.
సుప ద స డు ॥ ష ల
ప ం కనూ మ (1987 జనవ ) ఇ డు.
" ఔష లు రకం ప వం చూప నంత
పలచబ . ద సం ప రం ఔష లు
అరంపరం . ఇందు ఎ ం వస ద , ప యవ
అ 49 ర సూ క సభు లు రు.
637
లు టంతట అ కుదురుకు సంద ల పంచ ర
తల ప వం త ఔష లకు ంటుం .
అ ం ఔష లు, లున కరు , దు లు
గులకు ప ద . ఒకపక వన రణ సమస
టు డుతుం , ప య ఔష లు వ డం ప దం.
ఔష లు ప ంచడం కరం. ంత ద ం మ
బ ం . జబు ప తం న డు, ఏ
యకుం త త వలన
చ వచు . న , ఎ వం ధులకు
ఔష లు వ ద కూ 1988 డర డ సంస
ఆ ం ం .
యం అ రు పరచ క, కరు క రు
రచనల , కరప లు, స ల జ ఆకటుకుంటున టు
మ ం రు.
మందు ఎ ం య ప లన కుం
స స జ అమ డం,మందు ఏముం చూపక వడం
కూ మర లకు గు ం . మనుషులకు ఔష లు
డర డ య ంచక వడం, అ నుషచర
సు రు. ఎవ రు కరు
ముద సు , జ చుకుంటూ,డబు సుకు సంఖ
కూ ం . రచ త న
,అ యతను ఎండగ డు. న వం
నయం మంటూ జ చం తున ఉ హరణలు
చూ డు.
ప కరు మర లకు స లు ప క,
యం అ రు య క, నబ టకు లం ంచుకున
638
ఉ హరణలు న ఉదహ ం డు.
ప ధనలు గ అ స , సంస
అత 1989 స ం ం .
అద ం లు సం కూ న, అరం
ద నం న కబ డు, ల ం ను,
రం మ తరు త, మ తు
ఆ రు. ఆయన న క ఆ ప
స అ 982 ల గంథం అ మయ అ య
లుముడు అ న మ ం డు. ం రచన ఏ
కూ లకు లబడద డు. ( న ఆ
1992 ట 39)
ట, స లు చ , జ మందు సూ,
నయం ం, ఇం షు మందుల తగ ట
త ం ం, అ ప రం రు రు.
అ ఇ న పటు రు.
ష ం 1985 ఇ జ ం .అ ం మన శం
ఎ డు వసుం మ !
639
ఆన అ ం . యమ క ంచడం తప . ఒక
ఆ రం కూ చూప ఆగహం వడం సహజం. వృ
బ ంటుం గనుక అరం సు వచు .
మర లు తటు క, యం అ రు పర
పయ ల రు. మన శం అ ం పయత ం అస
దు. త కు ఇనూ దు. అ ప న .
ఎందుక ? త ఏ ఔష లు సు
ప రు. ఎందుక ? ఫ లు బయట టరు.
త న తం ప రం సుకుం రు.
కరను ర ం ంచమ రరు. అదం అ నుష
ప .
640
సుకుంటు రు. కరు సం ప రు ం .
అ కూ ప వం నక రు
రం సు ంటు రు. ఆ గ వంతులకు
ప సుందన ట!
ఎ వ కు ప తం. అంటు
సం ళ ం. అ ంట డు క
ం ఇక ప రం అక ర దు. అ ప
, త ం లం , జ
సమస బ కు రుతుం !
ఇంతకూ మన పశ అ ం . యమ
ఇం ఏ రు ? ఒక ఉ హరణ చూపమనం
మర లు ం.
యమ రు య కం ప ధన
, డబు బ ం ? ఎవరు? ఎక డ?
వ ? ఒక ఆ రం ఇం చూపమనం .
- తు , అ బరు 1992
641
ం క ర ?అ నుష ?
అ ప (ఆధు క క ద ం) త లు సుం . త లు
ఒ కుంటుం . దుకుంటుం . న లు ల
అ క ప ధనలు సుంటుం . ఇ అనంతం.
త కృత ం. ను ం దం అనదు. తన నం సం రం
అనదు. మర లు క సుం సహనం పద సుం . ఆ ధం
ఆధు క ద ం(అ ప ) న వృ ందుతూ న .
ఇతర యప ధ ఫ లను ద రంగం
క సుం . దుష లను ల ంచ , త ంచ
త న పయత ం సుం . ప లు జ , త త
సుం . నమ లు లు ఆ రం ద ం తల టదు.
ఇ య పం . అ ప ద ం న లంద
న ం .ర , ,అ ఎక డ ద ం
క అ పపంచమంత ప కం కుం సుం .
న ల తు అ ప ద ంప ణ ం ం .
కరు త లు అ హకు ,ప రం అవ శం
గులకు అ ప ం . ద పదతులు అమలు
. ఏ మందులు ఎ , త ఎ
జ రు రు. వలన త లు దుకు అవ శం
ల సుం .
అంటు ల ల చ వ ఆ ం అ ప
త . అంతుబట లను ప ం , ప ధనలు
జరు తున , అ ప ద ం ధ ం. ఇతర ద
ల అ ప ళ దు.
642
ప ద ం జర మ అ దు డు
ప శ , ప రం డు. ఆయన బ కుండ
ప ద అ చర ఆరంభ ం . అ
న గుతున .
ఆధు క (అ ప ) వం మ సూ
ప రం వ ం . మ ఆరం ం న ప యను
దు లు స తం డుకుంటు రు.
య ,అ తు దులు,
నవ దులు స లు బ న అంశం. పపంచ పం
షయ ప ధన ం . య న
ప ద వృ న రు బుతూ రు.
ఆ అన డు స నం ప క తు రు.
సూ , మందు , త ను య ప ధనకు
న స లకు ఇ ం అ ఆ లు ఎక
అ ంచ దు. యమ ందరు దులు ఇ న
లు త డువ రు ం . య పద
అనుస ం యూర , అ వం ట
ం ం . నుకబ న ల ఇం ప రం
ం . ప శ న మ (1755-1843)
లుత అ ప ం డు. ఆ డు లకు చు
దు మందు వ డం పట మ అభ ంతర డు.
తన చదు ను వ పద ప ం , న
దు మందు ల , గల ణం ఔషధ ల ణం ఒక
అ న డు త కుదురుతుంద డు. మందుల
దు త సూ వడం టు, శ ం కూ
డు. సూ లను క ం డు. ఔషధ
643
ల లు గంథసం డు. ఇవ ఒక న సూ , ప
మ వశ ( ట జం) ంటుంద మ న డు.
మ రు ల య పద లబ .అ
ఆయన షు లు న రు లు కూ రు లు .
అనుభ లు అం స తుం . వ గత అనుభ లను
యరంగం ప కు న ఉ హరణలు ఎ .
య పద న రు అ రు. ం రడు
సుకుం చ ఒణుకు ద నమ ల లు
య కు వ యట. అ ఆయన రు డు.
ం క ం , ఆచరణకు నుకు డు. దన
ళ డు. మత ప రకు వ అసహనం పద ం డు.
త పద ంద ఆక ంచ , జ కరణను మ
డుకు డు. ద ం లుత అంత సఫలం
క ను ను ప రం పబ , డబు సం దన
జ ం .
జర మ పలుకుబ ముందుకు
తుండ ఎదురు బ త ం . ఆయన త న
యువ ష ర బ (Schwartzenberg) 1819
చ డు. జనం , మ స ,మందు
తగల రు. అంత జర వద , , అక డ
644
ఒక సంపన యువ డు. దు లకు
ఆదర య న ప కూ ప డు.
పలుకుబ గల పభు వ ల ఆయన ఆశ ం
అండదండల తన వృ బ ంచుకు డు. ం
డూ ం అండ అ న డు. 80వ సంవత రం
తనకం 45 సంవత ల తకు వ వయసు గల ం సంపన
యువ న మ డబు కూ ఆ ం డు.
మ సూ లు అన ం నయం యడం,
క సం త ంచడం, కుం యడం ధ ం ద ఆయన
బ కుండ రణ అ ం . యూ ల , కల ,
ఇ యం , రక చ లు, ఎ వ , గు
దల న వడ క, ల పజలు
తుడుచుక రు. చ ఆధు క
అ ప ద ం ల దశ ం . ఆ తరు అ క ల
అ ం ం ం .
645
ప యం అ రు వశ (Vital Force)
ఎ నము వ ంచవల ం . వశ ప రు
గందర ళం ఏర , గల లు వ య త
, మరస త ఏర ర ల రు న రు. ఇ య
ప ధన ముడుతుం ?
న మూలసూ
(ఆ న ) యప కు ? రు వ ? రు
ఏ ? ఉం తృ క ం ?
య పద త లు దుకుంటూ ముందుకు
ర ం గ . ఏ ంత వరకు త
రు? య పద గు నటు ఆ లు ఏ ? మన
శం ను య ప కు గు నఆ లు
మచు కు ఒక చూపగల ?
ధకశ (ఇము ష ) సూ అ ప కూ
బుతున . రూప ంతం కూ ఇ
అ అసలు మూలసూతం న ప రం సుకున
సంద లు క దు. అ ప లమందు
పలచబ న ఔషధం దు. ల దు
త ఫ తం దు. లమందు పలచబ ప యదు.
శ రం గ ధకశ ంచ , గ ము
చం య త న దు మందు ఎ రు. కనుక
సూ నం ల ద ం గుతున . అ
ప సున టు రు ం . అంటు ల ల మం
తు టుక కుం ల ద ంఆ ం . వం
ధులు కుం నూ ల ద ం డ ం .
ట టఅ ప ద ం సు రు. ట
పటుబ రు. దం (Dumcap) త రు ,
646
ఉబ త ప రం అము తుం
పటుకు రు. (చూడు 1986 ఏ 12 ప క 862-863
టలు) ఔష ల దు ఆధు క
ర య క సూ లకు రుదం ం . అవ సూతం
అం రు. ప రం 30X నుం ఆ న
దు నూ మందు దు చ ర, త
ం . మందు సూ రూపం నద ,అ స ప క లకు
అందద ప రకులు బు రు. అ
యం అం రు. అ అనగలరు.
మం గల ణం ప ం నటుం , మం ద ,
న త త తగుతుంద ందరు ప రం రు. ఇ
కూ నమ క . య పద రుద న ,ఎ
ధులు న తరు త, తరగ ! త మ . అందుకు
ధ త వ ంచదు.
ప సుంద ప రం
రు రు. ప త న నం
ంటుం ! ఫ లకు ఇ క ముసుగు. అ క లు ఏ
మందూ కుం ళ కు సరుకు వడం, త వడం కదు.
అ ం సమయం మందు సు
త ందం ,అ గులుతుందన ట.ప
ద ం నూ ం . గుం టు
వ న డు, కల వం ప దకర అంటు లు
వ న డు, డు ప ల ఎముకలు న డు,
దడుకు సంబం ం న జబు లు వ న డు
త కు ప త ం?
647
వలన కు త ంద రు తం న న
ప ల అ ప డుతు ందుక ? ందరు
దు లు తం, గు అ ప ళ మ
బుతు ందుకు? ఇవ య ఆ ం న
ష లు. ద ం మ సంబం ం ం .
ల ట డుతున . అందు అ అ నుషం.
మందులు ప దకర న వ ఎ
ండవ , త స స , తగకుం మందువల ద
ప రం కూ ం .ఇ మ సం. య జబు ల
స న సమ ద ం కుం యం వసుం .
క ల సుంద , ప దం ద త రం
మ చ అవ శం ం .
వల ఏ ప దం వ దు లు ఎ ం
కూ కుం త ంచుకుంటు రు. తఆ గ
దు. మందు మందు దు గనుక ఏ మందు
కు వ ం యదు. మందుల ఏ
ళ ఏ ం చూ ం ప క ండదు, వ న
జబు , త స షం యరు. కనుక
ఇతరులకు అ లుసుకు అవ శం దు.
ఇ ం రహస త న గుతున !
త వ గతం రు . న
ల లకు ద దన న . అం జ రం 10
మం వ ఒ క ఆ వ బ త
ంటుందన ట. అంద ఒ మందు ఒ పద ండదు.
కనుక ఎంతమం మనుషులు అ
పదతులుం న ట. అ ంట డు ను
రు యమనడం ఎ ధ ం? అ
648
యం అ ందుకంటు రు? బ ఫ మందు
సు ండ ప కల , స ల ద ం ందుకు
ప రం సు రు?
వలం సూ లకు న ం పవ ం పద
ర ల ణ ఆధు క ద ఉ నకు తటు
ఏ గ రుతున దన ట. డబు ం
, ండం ం పదతులు కుదర !
ప ప రకులు ప క డు త తుగడల
జ సం సూ రు. చదు కు రనుకున
అ , యూ ల లు సు రు.
అ ంట డు నుకబ న లు ఒక క దు.
ఒక సంస ప ధన టఅ క
కటుకథలు అ సుప ద ను ప క చ కు పంప , రు
పచు ం రు. దులు ,ఆప క ఒక
ణుల సం పం రు. అం సం అ
ం . ప ధ సంస ట య పద
రు మన ఉ సన ప రు.
తరు త అంత డ దు లు
ప రం ల ం కూ ఎ మ కథలు
ప రం అ ప రం డు.
ఆయన న క అ ప గంథం
న సూ రం ఏ కుం
982 లు ఎ అ ఆశ ర డు.
పపంచ పం ప ట ప రమ తున
లు ం న ఆయన సబబు
649
మ ం డు. (ఆ - 1992 య బు ట
39)
లం అ ప ద ం సున పనుల పట
ముఖత ద ంప శ డు. ఇందు
దు త సూ శ ంచడం అ ఆకర య షయం.
జంతు లు, క లు, ఖ లు, ర య ల వం
నుం మందులు త రు రు. ఇందు క
ళ , క రు. ఒక ళ ఔషధం,
99 ళ రు క పద ఒక , అ క ,
ప కండ టు , అందు ఒక లు మ
సు 99 చుక లు రు క రు ఇ
సుకుంటూ మందు 6C, 9E, 30C అ రు రు.
ఈ పద ఒక లు ఔషధం. 9 ళ రు
కలు తూ 3X, 6X, 30X అంటూ రు రు. సులభం
కరగ త నూ తరు త ాప య రు.
ఇ పలచబ పద శ వంతం యడం ( ం ష )
అ రు. ర యన సం అవ కను న సూతం ప రం
మూలప రం కుం పలచబరచ ఒక ప
ం . 6023*1023 అ ప 12C
24X ల వచు . అం ఆ తరు త మందుల
మందు ండదన ట. అ ప రం కు శ నద
అ వశ ( ట రు ) ప ంప ప సుంద
న డు. మందు ప మందు
ఏ ండద ం . నమ కం బ య
పద రూ ంచమనడం ధ ం దు.
మనుషు నమ లు పబ .ప కూ దు
దగర న ల మనసత ం ం డు. ఆస
650
సు దు లు సు రు. పశ లు
,అ ప బల నతను ంచుతు రు. మన
గుల ఒక ప న క శ మ లను ప ం తత ం
దు. ఆ షయం కూ రు
డుకుంటు రు. అ రులు భమలు
కలుగ సు రు. సర గ ను
ముద సు రు. ఎ , దడు వం ధులు
కుం ఆపగల శ ంద ప రం సు రు. ద రంగం
పభు న బల నత డుకుంటు రు.
అ ప న యమ బంధన కుం
అ రను జ య యకులను పటు గతలు
పడుతు రు. ప కలు మూఢనమ ప రం ,
సం సు రు. నవ దులు ప ం ఒక .
యపద రు గల ? అ ఆ ?
ను పభుత ం ం ల నవ దులు
రడం దు. యం అ రు ప వరకూ పభుత ధులు
వ ద త రుతు రు. అ
క ష ం ఆ రు. రు
యమ రు నందు
రు.ఇంగం క రు అజ ందకు
ను రు. మన శం ట
రుమూల ల తం సం దన జరుగుతుం .
అ య న స జ ర తుం ,
ంగం 51Ah థ క ప రం పట
రసన లుపడం హ మ జ .
651
కుదరదు. హ మ సులు, తు దులు య
ద ం బ రను ం అ యం అ
అ ప ం న డు రు కూ ఆ ప కు ల .అ క
న ం న నవ దం అం వలం
అవ శ దులు గులు ం. వృ భ ం గనుక,
ఏ స ను సమ మనడం తు దం దు.
రు లు చూ య పద అ రూ ంచడం. దం
త అ తరులకు , ము వృ నడం
హ మ జం.
- తు , జనవ 1994
652
టుబ టు టు రం గ
గ ద ను అ ప రం న నంద 39వ ఏట
చ డు. గ ద ను ం న ఆ శంక రు డు
33వ సంవత రం మర ం డు. కనుక గం వలన
ఆయు , లం ఆ గ ం ం ర అంద
ం న సత ం !
ఇ డు ఎక డ చూ గ రులు . న క
ఆ గ ం ట, రకర ల త లు సు రు. గం అ క
రు వ . జ గం, ద గం ద న జ
ఆక సు . లకు ఎగుమ అ తున గం వలన
ందరు ఆ సు రు. న రత సంస ట
గం నబ ం . గం టుబ మం టు టు
రం ం . లు, తలు త న గం
కూ సంత ంచుకున .
ఏ గం?
గం, రత శం కను న న దర నం. తం ఆరు
దర ల గ ఒక . ం ం లం గడ ఎవ
రం రు సూ ం రు. త
ంచగలదు అ రు. అ ం ఆరు దర లు :
యం, కం, ంఖ ం, గం, ర ంస, ఉతర
ంసలు.
653
గం కను న ఆదు డు పతంజ రు బు రు. అత
ప రం ధనకు ఎ లు సూ ం డు.
ఇందు టు త ఆస లు. ట
య య ల డు. మం, ప రం, రణ,
నం, స టు టు సూ ం .
నంద స లు , ల డు.
ముఖ ం అ ఆయన లు
అము డు ఆత -పర త నం వడమ లయ
నందుడు జ గం అ రు ప రం
డు.
ఒక డు గురుకు ఆశ లకు ప త న గం డు
రం ధ రనకు అక ర సున . మం
ఆ గ ం ము అసలు ష రు.
గురు దగర గం రు అభ ం అ సూ
వద , నందుడు దలు అ క మం బ
అము తున డ ఆ రం గ సూ ళ , ం లు వ .
654
వలం మూడ నమ కం గం డూ డూ ప రం
ం . ఆ షయం స షత అవసరం.
గం ర లు . అందు కుండ గం
ఒక , ం క గం మ క . ం క గం
కూ అమలుప డు. ధనం సుకు
అమలుపర ల రు. క ం క గం
లు య , ంద పభుత ం ం ం .
ఒక డు గుజ , అ ం, ం ం న ం క
ం లు డు మూతప .
హఠ గం చమ ల యం. నడు మ ,
లగలమ ప లు న రు రు. ఇ ఎన డూ జం
దు.
655
ఇక సం ష న మం రు
ప ద అ గ ం .ఊ గబ వదలడం ఇంద
ము ంశం. 45 కండ వరకూ గబ కు లు .
ందరు అల టు ండు మూడు లు
గబడ రు.మనం న ణ యు (ఆ జ ) శ
ఉప గప న తరు త గు లుసు యు ( ర -
డ ) బయటకు వసుం . అం గు లుసు
యు ను శ రం అ టు దు. బలవంతం ం
కు లు వ . ఈ కు ల నద న మూర వడం,
స హ తప డం, పగ కలలు వడం, ంత దృ లు
క ంచడం,భమలు కలగడం .
గు లుసు యు ఎకు వ అ వ
ప లను యం ప ం రు. ఇందు ఒక అంశం
ఏమం , రకం న 40 ఎం.ఎం. ం . గు లుసు
యు ండడం ఎకు న కూ ఎకు వ అ తుం .
80-90 వరకూ న ందను ం . భమలు, కలలు, ంత
ఆ చ రణులు వ . ం లు , ప త
లు చూ రు. మకృష పరమహంస
డు. ఆయన తరచు ముర లకు గుర డు. ఈ
ధ న న స అ వసుం .
అం స హ వడం అన ట. య
వ పడుతుం . ఆ వ ధ ం
ం రు రు. దడు ం వ వలన
ప దకర ఏర డుతుం . హం శు ం తుం . గం
ట. యక ందరు దశలకు రుకుంటుం రు.
ఇందు నప లు లుసు రు.
656
ఇ డు ట ల న గ ం ల అసలు షయం
ప రు. జనం క వచు , భయపడవచు . కనుక వలం
ఆ గ ం రకు, న క ఉ సం సం, న త ంచ
అ త బు రు. ఇ ఒక రకం సం యడం,
మభ టడ . డబు సం కకు ప మూల ష లను
చడం మన సంప యం ం . సు కుల పస ,
డు ఆ షయం డుతు రు గ . అ గం
కూ . గడ ంద బహ . . గప రం
డు. ఆయనకు ఆ ప ఇం ం అండ ం .
ఆయనకు ఆయు ల క రం న ద తరు త బయటప
పరు ప రం డను ం . అ ందరు డు
పద ల ఉన పకం సం ం , ప రం
సు రు. జ యం ం . లక పద ల
న రు సమ ంచడం దు. ఇత తర
ర అందుకు రణం.
ఆ ఎక యడం గ దు. ఏ
రుగ తులున రు క ను సంప ం , మం యడం
మం . గ వలన వ ప లకు ధు లు రు.
ఇనూ దు. గ య ప ధనకు గు న
ఖ లు .అ యకుం అనుమ ంచడం
పభు ం ల క వడ !
- కయుగం, 2001
657
గ
గ సూ లు రవ , లు వసూలు య ,
అవసరం దు. టుబడులు తం అ అక ర దు.
ల టు ఆకర యం డడం. ంత
ఆధు క ప క లు ంచడం కూ ఆకరణకు
డ డుతున . గం ట త కు ము డుతున ందున
త రణం వ ం కూ .
658
ఇం ఒక వసు ందు దృ ,
న ఆ చనలు వ కుం చూడమం రు. అ
ఆ చన చంప ం .ఆ పశ లు వ .
గు నమ డం వలన ఆ చన చ తుం . అ
ఆరం ం న గం 8 ల నం ం . ఇందు
టు టు మ సుకు రు. ం అం
ంట అందరూ ఒ రు గనుక, ఆధు క పద లం
ఆక ంచడం గం ద ఎతుగడ.
ద తున డు అ తరం లు వ .
దృ ం క ం న డు తరం లుం .
659
ృ
సమస లు ం ట డు, ప సున ంత
తరం లు ం .
ఢ ద తరం లు వ .
గం మం ఒక . మ ఊ ల డం వదలడం
అను కుం ప . గం ఊ గబటమం రు.
అం న ణ యు గు లుసు యు న
త తవ . ,అ అ శ
ప దు. గనుక సుం . ంత అ పగ
కలలు వ . భమలు కలుగు . ఆ తరు త దశ
కంక నటు ర వస రు. అటువం దశ నుం
య వ ంత పడుతుం . , ఆ దశను
ందరు ము రు న స దశ రు. మకృష
పరమహంస షయం జ ం .శ దశ
జరుగుతుం .
ల వలన ఏ జ అందుకు ధ తవ ం
వరూ రు. మ ఆధు క త కు ం .
ఆధు క ద రం ం ఎతుగడ
ఆశ ల రు ఇ వల డుక వడం
ఆధు కరణ య .
660
పపంచం వ రణ ప మధ
అ ధం రుగుతున . అందువల న ,
స తన మధ సంబంధం కుం తున .
అందువల రణ ప కం మత మగ
ఆధు క న కఫ లను అందు క
సతమత తు రు. న సఫ న ం క
ప క లను డు వల న ప ఈ డు మతం
ప ం . ఇ ఆధు క లకు ఒక రణం ,
ఇ డు కం ట యుగం ప ం ం. ఇ రణ
రు కం దర న సుం . అరమ
దు. అం రణు మధ డ అ ధం
ం . ఇ ప ద సం తం. ల సంవత ల డు
ఈ రణ న కం నం త వరం
ం . అందు రత శం ఆ వరం రణ
ప అందనంత దూరం జ న
రత లను ం ం .ఈ తక స మనం
గు , వలం అ ర నం కుం క కఫ లు
న పజల మనం సుకు . అ మన ధ త.
- తు , అ బరు 2001
661
జ గుమ త
వశ వ దుడుకులు సంభ ం న డు లు వ య
ంతం శ మంత శ ం ం .
నం ప క శ కను , పస ంప సుం .
శ ం శ స న రం
కుదురుకుం డన ట. శ శ దగరకు వలం
662
క త గలడు. శ శ టు వ శ
, గం నయ తుం . ఆ ధం శ
సమ ళ మ ంచడం వ స సత ందు డు.
- కయుగం, 2001
663
ష ం
ష ం ర లం నుం న .అ నూ ధ
తు సురు. మన శ అ
లు .అ న ట కూ .
ష ం ర ంనుం ఆ శం న లు, గ ల
ఆ రప ం . చలనం, అక డ నుం వ లుగు,
ఆకరణ మన ప తం య నమ క
664
మూలం. సం ప లన ఒక గం. అ
ను ను ఖ ళ ం . ఖ ళ సం యం ,
ష ం నమ కం ం .
ర ం లు షు టుకు రు. ష ం
త , న షు రట !అ
క , ష ంచ లకు ధ త వ ం టటు
యడం అవసరం. అ డు ంత అ అదు వసుం .
అ అధ ుడు గ షు లను టు ,
ప రం నడుచుకు డు.
అ ం ,ఈ , , , మ
గ కతల ష ం ం . శభ ష తును
అంచ సూ ష ం, వ పరం ష ం
ం . మర లకు,ఉపద లకు గ లు రణం అ
న రు. ర ం నుం వసున ఆ నమ కం అ
అంటు గం పబలుతూ వ ం .
665
అనూహ ం. సషు లు ం క రసులు. పట చటం
అవసరం.
లు అంద వ ం టటు అస షం ం .
ల ద రం లు వ గనుక, సం షం
ం ర , ల వర క ం ర సూలం
సూ ంచడం ందు గ .అ రుతు లు, ష
బ అంచ లు ప డం ఒక హం త . అ ం
బ ప న సుప ద ల దలు నూ ట , ప
వరకూ న రు. ఆధు క లం ల సు
యూం .ఇ ం లు న రు. యం
రు ల కృ ఫలమ రు. ష ం
అ యమ రు ం .అ అ వదలడం దు!
666
నవ హల హ , తు అ వలం గహణం
సందర ం ఏర డ త . అ కూ గహం
ంచడం యక . భూ చుటూ చందు కూ
గ రు. ఈ ధం ఖ ళ నం
పభూ షం న ర య ష ం ం ఎంద
న సున దం , మనం ఎంత నుకబ గ ం .
మూఢనమ లు మన గు పత ం దు. యూ ,
అ ల తం ష రం గుతూ న . ఒక
రంగం చదు కున రు తమకు య ఇతర రం ల
ష ల అదు ల సు రు. నూ
వం ప క పచు ంచడం దు. ంగ
సు వం ఫ సు .అ
మూఢనమ ల వ కసంఘం జ య , ప కలు
ష ం అస . ఠకులను వం ంచటం
గ ష ం పచు ంచడం.
ష ం గ ల ఆ రం , ఆ శం చ లను
ం రు. ఆ భ ం చ లు యడం
కుల కటుకథల ప భకు దర నం. ర యులు,
తు లు ప రు. శంకుస రంవ శులు కూ
667
నవ సృ దర న . సులు జం దు.
యమ చూ ల పయత ం ం గ త స డు
మం న లు చ లకు ం క
న టు డు. అ అ సంద ల ఇ రు
దు. ఎవరు ఎ ప లు ప యం అ తం
క ంచ క రు.
668
యూ వ లు ధ ర తం , ంగ రుదం
యన (51Ah బంధన) ఇ క ఉ హరణ.
మన మనకు సం, ర ం న డు ష ం వం
బల నతలు టు సుకు .
- తు , 1994
669
షణ ఎక డు ం?
ఇ వల జరుగుతున షణ ం మనం
చూసున శ ం ఆరంభమ ంద ం . పపంచం
ం సులు ఈఅ వ రు. ఖ ళ సం
ం తరు త ప మక స ల స తను న
థ కు లు తం అం క సు రు. ం ం
న అనంతరం ఆయను స ప
దగరకు సు రు. ం నుం రంభ జ న
ప ము అం క సు మ , అ ం
సృ ర ం గనుక అ జ ంద ప ంచవద సల
డు.
హ ల ండ వంద య లర
వ యం " " వ ఏర ర షణ
ం న ం రు. ఒక త ఈ
ణ ఖరు లు భ ంచడం ద షం. ఈ ప ం
రును ం ఎ ర ( ) అంటు రు.
670
15 య సంవత ల తం ం పకృ
రంభదశ ప ం . అ డు ఆ శం, లం, శ , ప రం అ
లు వ గురుంచు . ం పభృతులు ఈ
ష స షం రు. తు దులు
ఎప క డు చదు తుం .
ం దశ ం వ ం . అప అణు లు ం
ఏర డ దు.
671
తరు త దశ దు దయ ంతశ ఆకరణ గల
బయటప ం . ఈ ల ణం న ం .
వర ఒ చూ
(అణు కశ ) వ ం . వల సూర ర మనకు
వసున .
శ ం ష అల
ప రం లుత ఏర న చూడగలుగుతు రు.
672
త తడం శ ప మం రు. శ సరణ తం
తూ ం .
(ఖ ళ సం ఈ ప ధనల నుక కృ ం .
తు దులకు అరం వ లు , ధ మ నంత
సులభం పయత ం ఆధు తన ష
అం సుం ం. అందు ప న ష ద వరణ
.)
- తు ,ఏ , , 1994
673
ఈ ను లు
మనం ఒక ట లు ం , మన గం ఎంత?
ల స రం ఎ ధ ం
పపంచం ఎక డ ఏం జ ల ద మనకు ఎ
లుసున ?
674
ప కలు, లు, జ , ను, ంట మనకు
అం ం స డు టు (కృ మ ఉపగ లు)
డ డుతు . ఇ ఆ శం ఆ ల రు
ల రు.
త ంచు శ
గ చూడగల
మనం చూ న లు సంవత ల తం .
675
లుగు కండుకు 186282 ళ గం పస సుం అ
చూడగలుగుతు ం.
మన అం లు, క లు అ శ మన ప శ
నకు డుతుం . కనుక 10 టను ల బరు
ప మనం అణ వడం దు.
శూన ం మ ప పంచ డ
లుసు ం !
ల అ లశ
న కళ
డు టుకుం రు
జరుగుతుం . ఏట లు క లు (elongated
molecules) క రంధం వ ఏర డ . ఈ రం లు అడం
అమ అడం పస ం తరం ల సుం .
676
ణం అమ న ండు లర గుం లుగు పస ంచదు.
అం ఒక అడం , మ క లు అమ న
లుగు తరం లను వ దు.
రత ం చలనం
కదలకుం ప న దనుకు ఏ వసు చలనం
ంటుం . మనం చూ , నజ
ం . అణు లు, ణు లు, వర ణు లు, రంతరం
చలనం ం . అ మనం కం చూడ ం. నూ య ,
ఎల ను, అణు లు కదులుతూ ం . ఘన,
దవప ల అణు లు రంతరం కదులుతూ ం .
యు ప ల ఇక ప నక ర దు.
కదలకుం న టు క ం ల గంటకు 20 ల ల ళ
గం ఎల ను చ సుం !
ర అం
ర వల , ఆటలమ ,మసూ వం వ జబు లు వ .
సూ ప వంతు ప ణం ం ర దు.
ద ణు ల చుటూ ం వం . ణు
ర ర న డు క ల ఉత నం ర ఏర
ఇతర క లకు కుతుం .
సూ ముల వలన , య, ను ,
ంతదగు, ,గ , కుషు, ధను తం వ .
ర కూ కు ంద గ ం .
677
సూ క లు:( ణు లు)
సూ క లు కం క ంచ . అ ఒ క వకణం
200 య అ సూ క లు ( కూ ) ం .
అంగ ధ లు.
వక లు శ .ఇ ఎ నుం ను
త రు . వక భ ం ,మ వక
రూ ం .
అ లకూ, ఆ రం ణు (
ఆ నూ - .ఎ .ఏ.)
ణు ను చూ న ట వ క సుం . అందు
ండు జతల కల క లుగు ర యన ప లుం .
అ , , , అ వరుస
జను ( ) అం ం. ఇందు అ , మ ఒక జత ,
, మ జత కలు . ధ నకు
కల క ఉపక సుం .
ణు ల రహస ం
ణు ల సం లు కుం రహస సం తం
గ ంపవచు . లుగు ణు లు త న కల ,
అచు గు నటు రూ ందు . అణు భ ంచు
ముందు త న రూ ం త అణు కు తగటు
ద తుం . త రు వ ఒక జను అణు
, క నమూ రూ ందుతుం .
678
మ జను అణు ఎం ం కు ర న డు, ఇను
త ర ట జను అణు ను గ డుతుం . జను
అణు ల సవం ఇను ం రు ఇతర ఎం ం
లు న గుల సూ ల కలు .
ఇ ల తనను న వ లను
త రు సుకుంటుం . అ అణు ఇను
త రు యడం ఆశ ర కరం గుతుం .
సూ అణు ల అనంతశ
679
సూరు కం మూడు టున న తం గురు కరణశ
నూ రకూ ఆప నంత ంటుం . అ ం
గురు కరణ ప రన ంత అనంత రంగం సుం .
అందు నుం లుతురుకు తం త ంచు దు!
భూ అంత ప రం ఒక ముత ప ణం
ంటుం . తం ప ణం అనూహ ం.
- తు , నవంబరు 1995
680
య పద గం - దు గం
ఇం శబ ప లువ ఎకు వ. లు శబ
ప . 'అ రు లు'అ రు. (ఎ ల సకం
కూ అ రు య ) ఈ శబ ప రు కు టరు.
అదం జ న నము రుగూ . బ య న ఈ
సంప యం టుక నందువలన మనకు య
పద అల టు దు.
అచు ఉన దం జమ న మ సంప యం గూ
ఉన . చదు కున రు మన శం 30 % ,అందు
వ నం కల ఎకు వ ఉ రు. ప కల
వ అ య ష లు, అభూత కల నలు, రఫ లు,
స సుల ధనలు న రు రు.
అ ర ప ణం కూ మ క ప ద ప ణ ం ం .
పం తులూ, క రులూ, స లు ప ణులు
వచు . , ఒక రంగం రు చు కున వ ఏం
అత , ప ష లను , ప ణం
సు టం క సున . సూ భగవంతం ఒక
గ నస ల ప ధన ప లను
ం డను ం ం. ఆయన తనకు వ న , రును
ంచు సత భకుడు ప రం డు.
న రు అయను భకుడు క, స డు ర ం , అంత
స తున డు మనవం మున ? అ
ంగపడ రు. ఇ వ కుల ట సందర స తం
క ప ణం క సున ప దం న రం ల
పబ ఉన . య పద అన ంచక వటం వలన ఈ
681
కు వ ం . ను గూ ఇ ం లు క దు.
ఉ హరణకు, ఎల , ఖ ళ సం, అ ప , ప మ ం
అ ఆ రం ల య పద లబ అం లు.
ఇందుకు న ం ష ం, ఆయు దం, ప ,
డు, జం అ అ లు. అన రు కు
లబడ . నమ కం ప నం ఇ ధం ను ప
అ కఅ య ష లు ందరు ఆకర యం ప రం
సు రు. అ ం య శకులు, మర ం న
డటం, నరన , సంఖ కు బలం ఉంటుంద ,
కం చూ దూ న ఉన వసు ను క ంచవచు న ,
ద న ఎ సం ట ప రం వ .
ఏ ష న ప కు లబడదు. నం అన ం
య పద వలన రు లు ల ం నటు క ం నప ,
స న పద ఇ రు య ల .
స లు స తం ప లన, చన ఆ రం ఒ క రు
నమ లను ఏర రచు ం రు. కు తున ంసం
నుం ట లూ,ఈగలు త తర సూ లు
టు య ఒక డు న రు. వ ప రం నుం
వం ంద కూ ంత లం న రు. 17, 18, 19
శ ల ఇ ం నమ లు స ం ఉం .
సూ ద ( ) 19వ శ బం మధ
క ట దు. సూ లు ఉ య కను న తరు త,
వ ప రం నుం నంతట వం డుతుంద నమ కం
ం . లూ శ , ఎ .ఎ. ఈ ష ల
ప ధన పరస ర రుద న ర లకు వ రు.
తమ ప ధన య న అ ఇదరూ ం రు.
ప లన, ప ధన, త ఇరు రూ ంచుకు రు.
682
ప ధన ట డు అందుకు ం ప క లు
శుభం ఉ , , ఉం ధూ , సూ ల
ప వం లూ శ ప క లను
గత వ ం డు. నదం ఇరు రూ, య
పద రు. ప న నఈ వలన వం
నుం వం టు సున టు కు ల , అ అబదమ
శ రు డు. వరకు శ ం స నద
ం . లు రుషం కను నటం
వ యప సల కూ నప . అందుకు ఓరు , గత, ప ం
స వం, షప కు ల ర ఉం . ఈ దృ
న ల య ప ధన యటం జ ల న సమస .
అందువలన య పద న లకు సంబం ం మూడు
న తులను సు రు. ఒక ' ' అధ యనం.
ందరు వ కులను లం టు ప ం
అల టకూ, ఆ ఉన సంబం గమ ంచటం ఈ
పద ఉన . తమల కు న ంతు న
వసుం ? అ ప లన లం ఇటువం పద
అనుస సు రు. ' స ' మ క పద . ఇందు
ందరు వ కులను పసుత ఎ ఉ చూ ,
బ ల లనూ ఆ గ చూడటం
జరుగుతున . ఉన , గుం జబు లు వ య
ల ఇ ప ంచటం జరుగుతున . మూడవ పద
' కం ' అధ యనం. ఇందు గ ఆ రం వ కుల
ల లు , పసుతం ఉన ,గ పసు ఉన
సంబంధం చూ రు.
జం సపద లబడదు
క ష ల కూ తరచు య పద గు ం
ంటుం ం. జం య న ంతమ ప రం
జ ం .ఈ ష చ ం. , ఏం స లు
రు. 19వ శ బం ఉన లను చ తదనుగుణం
ం కరణ రు. అంచ షప కు
లబడ దు. కం అ వృ ం న ల
కమూ సు పవం వసుంద , క యకత ం
ఏర డుతుంద రు. ఇ ఎక జరగ దు. ఇందుకు
నం ర , వం ల కమూ సు పవం
వ ం . క యంతృత ం ఏర డ దు. కమూ సు
స జం చ ఉంటుంద , జ ం హ ం తుంద
డు. అ ఎప జరుగుతుం ప దు.
కమూ సు ల ఈ ర అమలు జరగటం దు.
జం ఫలం వ ప తుల పం సున ప ,
అసలు ఎ ం య ప కూ లబ అవ శం దు.
, ఏం అనంతరం ంతం - నూ ంటం
ంతం, క ంతం, (జను సం) వ .
ట ఆ లు రు వ . ఇందు ఏ ఒక
కమూ సులు తమ ంత ప కు ట దు.
రు నఈ ం లను య యూ య
క ం ం .గ క` క దం స అ
685
య దృ ం చ వరకూ
య ర ప ంప వ దు. ఆధు క జను
కూ ఆ ంచ ం నప ర ర
బలప రు. నూ ంట ం కూ
చ వరకూ మ సూ ఉ రు. ఇ డు
రు నఈ ం లను య యూ య వం
కమూ సు లు తప స ఆ సు .అ
ఇ ళ త డ ం ఒక కమూ సు ల
పబలుతున . అ ం య శకులను నమ టం, చూ ఇనుప
ప క లను వంచటం వం అ య ల ఆస
చూ తు రు. ఈ ధం జం న అంచ లు
య పద లబడ గనుక క ంచవల
ంటుం . అ మన కమూ సులు రత శం ను
,ముఖ ం య పద వడం దు. ము న న
ం లకు య పద అన ంచటం దు.
మతపర న మూఢ నమ లకూ- మూఢనమ లకూ
దు. య పద దృ ను ట జరుగుతున
లను బయట ట అ ఒక సం
ఏర ర రంతర ప ధన సు రు. త డు
తలగుటును బయట డుతు రు. మనకు కూ ఇ ం
అవసరం.
- తు , 1986
686
ఆధు క లత!
నూ ట నుం ఐ కు
నూ ట గ సూ లను రూ ం సూ ప కూ ఒక
దవ ం ప గ ం , ప వం ప రం ంటుంద డు.
ప రం ం , అ ప శం పయ సుం . ఈధ అ
ం , ప రం ఈధ పయ సుం , అ డు.
కద కను గు ం అధ యనం న నూ ట , ఏ ఒక శ
వలన కద క జరుగుతుంటుంద డు. గురు కరణ వలన
భూ పడుతుం . ఒక వసు ను ంత శ
687
ఆ రకు అ ,శ అ ఆ తుం . నూ ట
న ం ల గురు కరణ అ ముఖ న .గ ల
చలనం కూ ప రం వ ం డు. అ గురు కరణ
వలం ఆక సుం , టదు. దు దయ ంతం
ఆకరణ- టడం ండూ న . నూ ట ంతం వలన
వ న కు లు క డు.
కను నడ ందుకు రణం. ఆ తరు త
దు దయ ంత తరం లు కను ం గ
ం రు.
ఈధ భూ పయ సుంద నూ ట న డు. ం
కూ ఈధ ప త గం పయ సుంద
న డు. ఈధ రకు ప ధనలు చూడ అలం
ద స (1852-1931) (1838-1923) ప లన
ం . ఈధ కను న ం ర లను రు. ఈధ
ం ం ర ల పయనం . ఏట లు
ర లను నకు , ముందుకు ప ం చూ రు.
ఇ గం న ఒకరు ఆ ఒడుకూ ఒడుకూ
రను ం . అ సమయం మ కరు న ప
ంతదూరం లు , ంతదూరం ఎదు రను ం . న
అడం న వ అటూ టూ కూ ంత రకు
ప హం ంట డు గనుక సులభం దు డు.
ఎ నవ ప ం యక తప దు. ప హం అత
ఆటంకపరుసుం . అ ం రు ం ర లను ప
క ంచ దు. న ప హం వ శ ం ఈధ ప హం
ం ం ర ల వ . నూ ట న న ఈధ
రు దు. ఈధ దు గనుక ఎ ం రు రక దు.
కదలకుం ం శ ం ప శం గుం పయ ం
688
ప లవగలమ ళ నూ ట
న నదం స ద ం .
ఏ ఒక ప రం చూ త మ క వసు
చూడగలమ , ఆల ఐ (1879-1955) తన ప క
ంతం డు. ల కుం వలం గం
కను నడం అ ధ ం. ఐ న త ంతం ప రం
ం గం ఎక ఒక . అం భూ ద
,చందు ద , పయ సు , ఎవరు
ం గం ఒక . నూ ట న ప శం - లం
ష ల , ర న ప శం, లం వ స షప ం .
శ మంత లం ఒ రు , రం ంటుంద నూ ట
ం కూ స ద స షప ం .
689
భూ స మనం న లను చూడగలుగుతు ం.
కండుకు 1,86,000 ళ పయ సుం , మనం 4 ం
సంవత ల తం బయలు న ర చూసు మం
ఎంత దూ న న తం ం అంచ యం . ఇరు రు కవల
ప లకుల గ లను చూ క సుం .
ఇదరూ దూరం జ తుండ , గ లు మ
తు య సుం . ఇదరూ రువ అ తుం గ ల
గం రుగుతుం . కవల ఒకరు భూ ద ండ , ం
వ న తం దగర ం గం వ రను ం .
న తదూరం ప ం సంవత లను ం . ఇరు
గ లు ఒక ఒకరు లు కుం 2:3 టు మ
నట సుం .
భూ న వ 10 ం సంవత లు ,
ప ణం వ 4.36 ం సంవత అ నటుం .
అం లం కుం ంచుక ందన ట. న తం రం
ంద ం , వ
చూచుకుం డు. చలనం దూసుకు తున వ లం
కుం ంచుకు వడమ , ప శపరం ంటుం . ఈ
షయ (1853-1928), జ (1851-
690
1901) ప ధనలు జ ఫ లు ల ం రు. నూ ట
న ప శ- ల స లు ఐ సూ ం న ప క
ంతం కల . ఆ తరు త 1915
వ న రణ ంతం ఇవ
తమ . నూ ట గ సూ లు త అనం.
ఐ ం బ ప తస లు
లువ ంటుం . శ మంత అ లవన ట.
ఇ రంతర పగ గుతూ ంటుం .
రు
మనం చూసున ఎన డూ రనటు, త ం
ల రడం దుకుంగడం గమ ం. ండలు సము లు
అ ం . మనం తం రుతుం ం. టుక,
రుగుదల, మరణం రు గ .అ వసు లు
తు పడుతుం .మ లమ తుం .
ర అంటూ ఏ దు. ఎంత ప ర య పశ .
రు కు ప బ అసలు రన అ .
రు ము ప లం న . మనం గతం,
వర నం, భ ష తు అ భ ం ం. క నం గతం-
భ ష తు న . చూ న రును ఐ
, లం-ప శం క డు.
శ ం ఎ వసు లు ండ రు లు ధ
ర లు క సున . ను న ఖలు ఆ
రం ల రు అధ యనం బుతు .
- తు , బవ 1992
691
ను?
లలందరు అ పశ ను?
ఎ క డు అమ ను అ పశ కు స న స నం దు,
అబ లు త కుం రు. డు ం డం రు. ఏ
కటుకధలు అ టత రు. కనుక లలకు అ క ంత ,
తుం . అసలు షయం యదు.
అప అసంబద నమ లు టుక ం .
త కడు సూ న అం లు ం . తం
కడు నూ సూ న వ తసు క లు ం .
త దండులు కలుసుకున డు సంపర ంవలన తం
తసు ,త అండం ర పయ .అ
క న డు త కడు డ టటం ద తుం . త
గర ం డ ఒక సం రగడం ద తుం . అక డ క
గనుక డ కదులుతుం చూడ దు. క రుగుతూ
ళ తులు కళ అ శ ర లు ఏర డ . డ
రుగుతుం త కడు రుగుతుంటుం . త ఆ రం
డకు తం ఒక గు రుతుంటుం . డ న
తరు త గును రు. అక డ ఏర డు
అం రు.
692
అ డు ప గలుగుతు రు.
9 ల టు త గర ం న తరు త, డ బయటకు
వసుం . అ డు ఎముకలు త ం . డ
ట ముందు త గర సం ప అందు ఎ
దవం తుం . డ ట ముందు శ రమం
నూ అ ంటుకలుం . తల తప
న ంటుకలు . త గర సం న
అ నం వం ప రం డను డుతుం . న
అనంతరం నంకూ తుం .
అ రు ంగం, అ అంగం
ంటుం . అ ప న .అ ఒక రకం అ
ఒక రకం చూడడం, ంచడం ఆన వసున .
693
అ లు 12 ఏళ వ స చనుకటు రుగుతుం . ఇ
లలు న తరు త లు ందుకు ఉపక .
ఆట ట , అ ల అ రుచుల , శ ట ల
రు రూ స న కల . ఉభయులూ అ పనులూ
యగలరు. సం నం పస ంచడం, బ షు అ ప నం
పర న . ఏ ఉ గ , వృ అ రు రూ
యగలరు. ఈ ష లు . సులభం , సు తం ,
ఆకర యం , ఎంత జ ల న య షయ న
లలు రు కుం రు.
- తు ,ఏ 2000
694
ఇ డు సున
కుం గ తం ఒక డు ం . డు
పత ం , ప ం మనంద ప తం సున .
ం ండడం అ నవ లువ. అ నుషం
ద ం . ప కం. చ కు ర సుం .
సహ రుతుం . ం దంటుం .
రంతర అ షణ రుకుంటుం . అంతం దు.
న శ వంత న ఆయుధం. ఆ రం ఎం
లుసు గ సు డు. పపంచం ఏమూల ఎవరు
లుసుకు అ ర లం అ న లంద తు
రుతుం . శ జ నం. అందు గు పత ం దు.
ఎ ప లు జరుగు . ఇవ రు సం
జ . అ క పదతులు అవలం ం , రణకు వ రు.
కనుక ం అన ఎం లువ, రవం, ఆదరణ
ల సుం .
695
రుదం న న దూరం ంచవల వసుం .
లలకు ప డం ంటుం . ఇ ధ
అ సుం అ తప దు.
ను ం ఆఖ ట ఇంతకు ం ం దు అ
అనదు. ఇప న ఆ లు, రు లు, ప లనల వలన
ప వ ం అంటుం . త ష ల వలన ప
రవచు . అ డు మన అ లు రు కుం ం.
696
వ అ ధన జ ండదు. ఫ వ ప
ం సు గనుక అతడు ఏ షయం అ ప ణం
అనరు. రు కు లబడడం ఒక ర ం
షయం రు కు, రు కు ఎ డూ ద .
లుసు వల ం ం , లుసుకున ప తం అ
చ ణ వలన, న డు నయం పవ డు. సర డు.
స ంత అ .అ న రు అ త .
గం ల ఇ ం టలు అరం దు. ఇ
గ ంచడం అవసరం. ఇ ళ టల మం
బయలు మనుషు న కం ,తరు త ఇతర
రు. ఇం సు రు. మనకు య ష లు
యం , ంచమ , అరం దు. లుసుకు
పయత ం . అందుకు డ డుతుం . ను
అ , అ మ టదు. కు లుసుకు
శ ం , పయ ంచు అంటుం .
ఏం బుతుం ? ప క డు షయం
లుసు వడం అవసరం. న డు చదు కు ం గ
అ స టుకుం ర . త నూతనం,
త యవ నం గల . డూ " శ తం" అనదు
" కం" అంటుం . కనుక ఏ రంగం ఇ డు
ఏమంటున ద ముఖ ం. ఏ ప , నమ కం
అ మూరం శ ం రు రు. వల మ లు
బ , రం సు గలుగుతు .
న , ఎప క డు ఉన త
సుకు డ డుతుం . నవ లువ డ
ప ధనం ల ం .మ ల మ
697
ంచపర . న చూ చూ .మ రవం
వ క , ల కుం ం . మతం
లువల వం ట నమ ం లువ . మతం
అ నుషం. నుషం. మ వం నమ కం లక
రం. వలం మ ఉపక ం ఆయుధం, లువ.
గు ం యకుం , అ క నమ లను కూ ం
అ ప రం సు రు. అ ర ల ణం
న రున ంత లం, ప ంచకుం గు అనుస ం
రున ంత లం ఇ లు, లు తూ
ం . ప ంచడం, లుసు వడం వ శమ
కూ నవ , ఎవ నము , జలు సూ ం ,
ప ంతం ంటుంద ఎకు వ రు. మతసులకు
.అ ం రు ను డూ
రు హపరు రు. ం థడును త ంచరు.
ం సులను వ రు. అవసర హత రు రు. వం
ట, మతం ట ం సులను బ వ రు
ను డ దు.
తు దులు, నవ దులు ప క డు
జరుగుతున ఆధు క ప ధనలు లుసుకుంటుం .
698
అ క ష లు .ఇ లుసు ందరు
స లు య పద , గ ఆయు లు
ప ం రు. అ లుసుకుటుంన డు, ర లం మన
మ లు న , దలు న న ష ల ం .
న ఎం న తను ం . ల
పకృ న నం. క ఒక మూల , అత
చన, తన ం వలన ఎన న తమ ల ం ం .
అ నుషం అనడం యక ప క
ప ం ప డు. ప మ దం ,మ
గ లుసుకు టటు డు. పకృ కం చూ
లుసుకు శ వలన ల ం ం . పకృ య లను
న లనుం మ గ సు డు.
699
వల వ . య రంగం ఎదు న డు నమ కసులు
ఆ రు, రు. అ క,మన ప తు
గ సూ , త ష లను త తుల లుసుకు
పయత ం సుం . కం లుసుకు పయత ం
ఆగమనం అ , గమనం అ వ . ఆ తరు త ఆ
ం క ,ప దనల నుం బ ం లు
వ . యపద ట డుకున . ఇ
యం చూ , పకృ యమబదం క ం ం . అం
జరుగుతున సంఘటనల మధ ర రణ సంబంధం
న దన ట. ల రడం- క పడడం చూ ,
అందు కమ గ ం నుక ర రణ
సంబం లు లుసుకు రు. అల టు న సూ దయం
దుగూకడం అంటు , భూ రగడం ఇందుకు ప న
రణం అ రు ం . ర లు అ సుం , పకృ
ఒక మ క సంబంధం న టు కను ంటూ రు.
పరస రం సంఘటనలు ఆ రపడుతు .ఇ
జరగక , పపంచమం గందర ళం, కమ త ం
అ తుం . ఒక సంఘటన మ సంఘటనకు
సుండ ,ఇ పరస ర ఆ లు ,ఇ
యమబదం జరగడం ముం త ం ? అం
య దం ం ? జరగ దం రయ ం ?
ప రం నూ ట చలన ం లు, సూ లు
కూ య సమ ం .
ఒక వసు ఎక డ ం అ ఎ పయ సుం
ప వచు . ఎటు తున ఎక డ ఆగుతుం ,
భ ష తు మనుగడ ఏ లుసు వచు అ
అ డు. య లం
అం క ం ం . యమం త నటు క ం సంఘటనలు
700
లుసు వడం మనకు త క, యమ త ం
అంటు మ య దులు రు.
ఎవరు సృ ం రు?
తనంతట సృ ంచు గల ?
సృ ఎ జ ం ? అ షయ మ లు కథలు,
ధలు అ . మతం ం జమ న , నకు ,
ర రణ అం క ం , ఒక ట ఆ తు రు.
ఒక డు సృ ం డంటు రు. ద
లుడు ( ం ) అ నంటు రు. ర రణ
అక డ ఆ యమంటు రు. మనసు మనకు యదు
గనుక. ఆ ష తర చూడడం అనవసరం అంటు రు.
రణం ఏ అ అడగ దంటు రు. పశ
ఆ యమనడం, అ మూలం అనడం స న
ద , పకృ ఆ ందుకు అన ంచ దు?
ద లుడు శ ం ఆరంభం అ ంద ,
కను ంటున . అం లుడుకు ముందు ఏమున
ప ంచ ద , లుసు ద అనడం దు.
ఇంతవరకు న బ ం వరకూ నకు
ళ గ ం. 15 య సంవత ల తం ద లుడు
డున శ ం ఆరంభ ం .
701
ఐ రూ ం ం న ంతం ఆ రం ,
గురు కరణ సూ దృ టు , ం , జ
ద లుడు షయం రు. శ ం
డూ రం ంటుంద (Steady State) ంతం పక కు
రు. అ ద లుడుకు రణం ఏ అం ,
అ ం కనబడడం దంటు రు. రణం కుం
సంఘటన ధ అ కు సమస అ ం . ఇక
ంటం ం ం సమస కు
ప రం వసుందంటు రు.
ంటం ంతం ప రం గడ న ర లు ఆ రం ,
జరగ ం ప ం. అనూహ న రు లు
సూ పపంచం ధ . సూల పపం సూ పపంచ
అనూహ రు ను అన ,స తుం . శ ం తలవ
తలం వ ందన ట. ంటం కం ప రం ష
ర లు కుం ఆ ర సున . శ ం కూ అ
వ ందను . క అణు లు ఎ
సు యన . ఇ కూ ఆ ర ం ం
యదు. అ త శ ఏ ందను నక ర దు. అ
అనుకుం మ ద వ ం. ఆ శ మూలం ఏ అ
పశ వసుం .
702
ంతం క ం , ప హదులు
అ రు. శ ం నంతట అ న . సృ కర డు.
ఆ , అంతం , హదులు కూ అ
ం అ డు. (ఎ స ఆ ం 149) ంటం
ంతం ప రం అంచ ల ం (సు రు )
, క తం దు. ఈ సూ
అన ం లన ట.
ప మం ఇ జరుగు ం
మ బతక అవసర న ముఖ ల లు భూ
ద . ర , జ ,ఆ జ , యం,
స ర ,ఇతర గ ల న అ , భూ
ద నందున, కలగడం దు. ఉ గత 5
ం నుం 40 ం వరకూ న . అంతకు ం
మ కషం. సూర ర సమృ ల సున . భూ
సూరు చుటూ రగడం,ఇంచు ంచు సూరు నుం
రం ఉ గత వడం అనుకూలం ం . భూ
703
గురు కరణ శ బలం న ందున క డ వరణం
హ ంచకుం ం . మన ప కుం ప ం
దు భూ గురు కరణ ం . భూ న ంత
దూరం ఓ రక ండడం సూరు నుం వ
అ ష మన యడం దు. శ ం
ంత సం భం న ప , భూ ప ంతం
న గుతున .
ఇ ం అనుకూల భూ న వర
తూ, ణం ప ణ ం ం . అ ం క
మడ ణులు హ ం , మడగ న
. భూ ద న వరణం చందు ద
దు. కనుక అక డ ణం మనుగడ ంచ దు. అ క
న లు అనూహ ం తుం .అ ం ట ణం
ండ దు.
స కం ఉ హరణ చూ టంతట అ చక రూ లు
రుగుతూ మనవ ణం దు. న లు
కమపద .అ ణం దు మన
శ రం దు దయ ంతం ప వం చూ తున . పకృ
లుగు శకుల దు దయ ంతం (ఎల గ ) ఒక
త అ న మూడుశకుల ప వం ణం ఏ
రకు న యదు. అం , గురు కరణ శ , నూ య
ం ,నూ య అ ప వం మన
ప సున అ యదు. మనకు న రకు
భూ ణం అ సు రు 4 య సంవత ల తం
ఆరంభ ం . క ణుల ప మం జ ం . ఈ
ప మం న లు వ .ప మం
మ జ ం . నుం న డు ప ణ ంచ
704
యన సంవత లు ప ం . అ నకు
ప సుం శ ం 15 య సంవత ల తం ఒక
బద ప మం ద ంద లుసున . అప నుం శ ం
స సూ తున . యం వం ఉత కుం
ఆ . తగుతూ అణు లు ఏర . స సున
శ ం ట గురు కరణ శ కు , సరణ
మంద ం ం . న త సము లు ఏర . సూరు వం
న లు జ ను యం . ఆ ధం
జ ం న శ మనం అ , ం అ లుసు ం.
సూరు డు 5 ల య సంవత ల తం ఏర నటు
అంచ రు. చుటూ బరు న క లు కల గ లు,
భూ ఏర .
భూ ఏర న డు ం . వరణం దు.
క చ రుతూ వరణం ఏర ం . అప
వరణం ణులకు అనుకూలం దు. ణ క ం
యు లు ం . అందుకు తటు గల సము ల
మనగ ం . తమను ము ంచు గల త
,త న ం . అం జ స
క ం ,ఆ జ వ లన ట! కమం వరణం
రుతూ వప మం పలు, జంతు లు,
, తరు త మనుషులు వ రు.
అత ంత ఆధు క లు
కవల ల ఒకరు ండ ద, మ కరు సముదమటం
రను ం . ంత లం తరు త దరూ కలుసుకుం
ండ ద నవ ద క డు. అ
అంత నట ంచదు. ం గం కవల
705
ఒకరు ప ణం భూ దున కం అతను
న క డు. ను ఇ ం అదు
ంటున . మనం చూసున పపం , ను ప ం
పపం ఎం ం . (ఈ షయం వరం
ఈ సం వర)
ం న సకం ఇ ం ష లను
డమర డు. అదు లు న ం కూ
ఒక అదు త వ . అత శ రం గం ప యడం
దు. దడు తం ప కృ సున . ఫ త
అత సకం (ఎ స ఆ ం.)
గు ం ర లం నుం వరకూ ంద
తత తలు, స లు న ం లు బుతూ వ రు.
శ ం క డ నుం వ ం ? దలు వర
? లం అం ఏ ? ఇ ం పశ లకు
స లు పయ లు జ . న
ం ల క . వతు పపం వ సూ ఒ
ంతం వ గుండున ను కలలు కంటున . అ
కల ం . పడ , ను వరణ
సున . పపంచం ఎ రుతున బుతున . పపంచం
706
ఎ రంభ ం లుసుకుంటున .ప మకమం
బుతున .
ం ంటం ం ంచగ ,
వ ంచగల ం న ంతం ధ . సం
ఐ పయ ం ఫలమ డు. ం అ ం
పయత ం ధ నంటు డు. గ? అం
న ప మ సూతం సహజం ం క సుకు
పద ం సూ ం డు. లున లు న ంచడం,
ప తటు బతకగల లు త న న ,
ంతం ంటం ంతం క ఒ ంతం
రూ ం ంచవచ ం ఆ సు డు.
707
జరుగుతుం ఎర నూ క . ప ప వం
అం రు. ఆ శం ల ంతలు, అ క రలు ఒక
నుం మ క కూ దూరం తు .
హబు అ స డు తమం ప ం అ
దూరం జ తున టు కను డు. శ ం రం దు.
స త తూ ం . నూ ట లంనుం శ మం రం
న ద నమ కం ప పంచ ం . హబు ఒక న,
మ మ పక శ ం స తమ తున టు ం రు.
ఒక లూ ద చుక లు , , లూ రుగుతూ
ంటుం . అ డు చుక ల డలు అ తూ ం .
అ ఒక నుం మ క జరుగుతూ . ఇందు
ఏ ంద నం దు. అ మన శ ంకూ . ఇ డు
క న బ శ ం కమం స సూ ఒక
రనుం మ క డ తుం , ఒక డు ఇవ దగర
యన ట. ఒక డు అ ఒక ట నుం
ప ణం ద యన అరం వసుం . ఆ రంభదశ (
ం ) బ ండం బదలు వడం అ రు. అం లం కూ
అ ద ంద అరం. సృ మత దులు
నము తు రు. అంతకు ముందు ఏముం అ పశ కు
దంటు రు.
సంబం ం న ం ల ం దగర
ఫలమ ?ఇ ద కు పశ . ం ందుకు
స నం పయత ం సు డు. ంటం ంతం
న అ త సూ అన ఇందుకు జ బు
ల సుంద ఆయన ఆ సు డు. అ త సూతం అం
ఏ ?
708
సూల పపంచం అం మనం చూసున భూ , గ లు,
లు, రలు, న లు, ల ంతలు అన ట. ఇక డ
రణ జ సంఘటనలు ప వచు న , ర రణ
సంబంధం ంద ం ం . త
సూ మూల రుషుడు. పపంచం ఇ డు ఎ ం ,
ఎటు పయ సుం గమ మును ందు ఏ తుం ప వచు
అ రు. ఇ త , చ ఏ నటు అ
మత దులు రు. త , ర రణ
సంబం ఐ వరకూ న రు. ఆ దశ అ రత
వ ప ం . మూలం బ అ స డు. ఇ
సూ పపం ం న నం అం ఎ లు, లు,
ం , సు ణు లు ద న ం నవన ట.
ఎల క డుం టు తుం ంచవచు .
టు తుం , క డ ంటుం ప వచు . అ
జర లం ఎల ం పస ంప .ఆ ం
ఎల ,గ సుం . ఎల గు ం
రణ ప క రు. ఇ మనం ప కరం
వలన , మన న పం వలన జరుగుతున ద
కూ ం .అ తం అ సూ ణు ల ం న
సవం అ రు ం . అక ఘరణ ద ం .
ర రణ దం బ న . ను ఐక దులు ం క
సం ఎం పయ ం ఫలమ రు. ఐ తన త
ంతం ంటం అ తను ప గణన సు దు.
అప నుం ంటం ంతం న బ ను తటు
ర రణ దులు, త దులు పయ సూ రు.
ఎప శ ం లుగు శకు ఐక ం చూ అవ శం
అ సుంద , అందుకు దగర రుకుంటున మ ం కూ
నము తు డు. ఆ లుగు శకులు వ లు ఏ
ప ం.
709
శ ం శకులు
ండవ దు దయ ంత శ . ఇ ఆక సుం .
డుతుం . ండు ల మధ
డుతుం . ఒక మ క గ అ
ఆక సుం . దు తు ఇ మనకు నుభవ .
మూ శ నూ య స ల శ . అణు క( )
చర ఇ గమ ంచవచు . దు దయ ంతశ ఇ
కలపవచు న 1967 అబు స ం, బ అ
స లు కను రు. 1979 బహ మ
వ న కూ . సూరు నూ య అణుశ
దు దయ ంతం ర , మనకు వసున లుగునకు
రణం.
710
లు శ నూ య (బ య) శ . అణు ందం నులు,
నూ నను క ం టందుకు శ ప సున . ఈ
శకుల క చూడగల ం స లు కృ
సు ర ం గ . మన మనుగ ఐక ం
సున ద ం డు.
ఇ ం కృ జరపడం ం , గు ం ఎం
కను మనకు వ ం డు. గు ం ను
ంత కథలు థలు బయలు . స దగర ం
ష చూ ం.
క రలు
నల న లు! ( )
నల న లు ? కం చూ నమ ను అ క
ం సు. అ చూడగ నల న ల
ఎందుకం రు? అసలు అ ం నల న లు న ?
ఉ య ం రణ బుతు డు.
ఇందుకు ను ప నఆ లు చూ తు రు. ఏ ట ?
లుగు అ ణం వ దూసుక తుంద నూ ట వరకూ
న రు. ఆ తరు త ం ర లు వలం సూ ,
క లు వడ దు, తరం లు , అలలు కూ
పయ య కను రు. ం ండు
ల లు యన ట. , నల న లకు సంబంధం
ఏ అ సం హం వచు . ఐ తన రణ
ంతం తస లు అ కం డు. ం ర లు
న ల దగర ప ణం సున డు సూ క,
వంగుతు . న త గురు కరణశ ందుకు రణం.
అ ం వం నల న ల వద కూ జరుగుతున . అం
711
న తం ట, ం రణం ఆక త వంగుతున దం ,
అక ప రం న దన ట. నల న తం
అ రు. ఇ ం శ ం లలు య రు. ఇ
నల న లు ఎందుకు ? లుగు ఏ ం ?
న లు ఎ ఏర డ ? తరు త లుగు ఎ
? అ అంశం వ ప ధన జ ం . రత
ఖ ళ స డు చంద ఖ ఇందుకు ఎంత డ డు.
శ ప ధన ఒక మ ను చూసున దం
సం ల ప కండుకూ య సు డనుకుం ం.
అతడు నల న స పం రుకుంటూ తన
712
గ రం 1 గంటల 59 ల 59 కండ వరకూ
సం లు పం రను ం . ంద ప ం అతడు పం
సం ల లుగు సూ, లవం అ తూ తుండ ,ఒక
ణం ం కనబడదు. మ నల న తం
ప డు. గురు కరణ శ ప ధక ఓడ గమ సు ,
మ సం లు క వ తం గ రు. నల
న తం నుం ఏ బయటకు దు. మన సూరు డు కూ
నల న తం మును ందు ర డు. అందుకు లం
పడుతుం గనుక పసుతం మనకంత గులు దం డు
!
713
స లు లుసుకు రు. అ లుగుతున న తం ఒక
లుగు న తం పట ఆక త రుగుతున టు
లుసుకు రు. ఇ ం కు ఒక గ ఎ -1
అ రు రు. ఇ ం శ ం ఎ ం య
సు రు.
ప తం ంటుం . అ న
కూ ఎకు . న ను క టడం కూ
సులభం అ ం ం డు.
714
అత ందత రకు రుగుతుం గనుక,
ష రూపం శ ం వసుం .
ఏ ప ధ ంస న . శ ం కూ ఒక
ఎ ధ ంస తుంద ం క సు రు. శ ం రంభం
వడం కూ ద లుడు దల ందనుకుంటు రు.
ఈ అ అంతం ం ? ఉం ఎ జ ం అ
ను కు ద సమ . శ ం ద లుడు ఆరంభ స సూ
తున దం రు. ప రం ష , ప రం
చలబడుతూ తుం . ఎకు వ న డు క లు
గం కదులుతూ, పరస ర ఆకరణను త ంచు గల .
చ రుతున క ల మధ ఆకరణ , ఆకటుకుం .
ఎకు వ న డు క లు, అందుకు వ క క లు
జంటలు ఉత అ .ఇ పరస రం ర
హ ంచుక .హ ం కం ఉత ఎకు వ
ంటుం . తకు వ అ తున డు క లు తకు వ శ
ం గనుక కణ-వ కకణజంటల ఉత కూ
తగుతుం . అ డు పరస రం హ ంచుక వడమూ
ఎకు వ ంటుం .
ద లుడు శ ం ఆరంభ న డు ప తం
ం . తరు త శ సరణ ఆరంభ ష త ం .
ఈ తగుదల ప కం కూ ఎకు వ ం . అ డు
శ ం ను, ల ను, నూ లు, వ క
క లు ఉం . శ ం స సూ చలబడుతుం కణం వ క
క త త ం . ల ను-వ క ల ను
హ ంచుక , ను కు వ , ల ను
. నూ లు, వ క నూ లు బల నం
715
పరస రం ర లడం వలన, అ హ ంచుక , .
ద లుడు అనంతరం, తగుతుండడం, శ సరణ
గుతుండడం , ను, నూ ను య న నూ య
శ ఆకరణను త ంచు క ర న జ ను ఉత
( యం) అ ద లుడు జ న
గంటల యం,ఇతర క ల ఉత ఆ ం .ఆ
తరు త సరణ జరుగుతూ ం . ల ను, ను లు
కల అణు లు రూ ం . శ ం దటం ప రం
న ట సరణ ఆలస ం జ ం . గురు కర
ందుకు రణం. అ ం ట మ ప భమణ జరగడం,
న లు ప ం ఆ రం , బం ఆ రం
ఏర .
716
శ ం, మన ను కు నంత , ద లుడు ఆరంభ ,
అ ంటూ, స ం చ రుతూ ప ణ సున .
అ ఇం ఎ సం లు వసు .
ంతం ంతవరకు స నం బుతుండ , మ
ంటం అ రత సూతం జ సున .
వృ ప ం కుం !
717
డను ం . అక నుం పృ సం తం ఒక కం
అందుతుం . సూరు దగరకు డను ం . అక నుం
ఆ పం సం తం పృ 8 ల రుతుం . స ప
న డను ం 4 సంవత లకు ఆ పం న
సం తం పృ రదు.
ం ం ం తకు వ ఆ 10 ం సంవత లు
దూరం , అత గ రం 4.84 సంవత లు
చూ తుం . మ ప సంవత లకు భూ ద న
పృ సంగ యదు. అప అత గ రం
ప రం 21.1 సంవత లు అ తుం .
718
రుగుతున ట సుం . ంతం ం
గు ం చ ంచ వ న ంశ .
ం ట
ఆధు క ప ధనల బయటప న మ ఆశ ర కర న
అంశం ం ట !
719
పపంచము ం ట న టు ల దు.
అ ం ం అవ శం క దు.
ఎక న తం ం ట ం అక డ గహం
మనుషులుం , మనం ం ట
క మన ట!
- తు , , , 1993
720
సూదుల మందు (అకూ పంక )
నమ క ? య ?
ఆకూ పంక ద నం న ం . ను
అ వృ ందక ర ం, క నమ కం పబ ం .
హమంత వశ (" ") పవ సుంటుంద , సూదులు
గుచ డం ,అ గ ం న వ వశ ప తం
యవచు న యులు ందరు న రు. ద
హం 365 ట సూదులు గుచ వచ గు ం రు. అ
ను ను రుగుతూ , పసుతం 2 ల లు
ంటు రు. ట 2500 వరకూ !
ఆకూ పంక ం
లు . లుగు ల సంవత ల తం
ఆకు పంక ఆరంభ న డు, పంచభూ లు-
రు, హం, భూ ,అ , చక - హం ప వం
చూ డ య న రు. హం వశ ,
రుష(ఇ ,యం ) ల లు య రు. మధ
సమన యం ంచ , సు త న సూదులు ,
హం 14 ల న ంచవచు న ,
ఉ జపరచడం ధ మ ం రు. ఒ క నం ఒక
అం ,ఒ క ప ందు య రు. సు త సూదులు
ఆ ల గు , వశ త న మలు ర రు.
గు న సూదు లు అ , న
తరు త,సూదులు గు న ట ఆకుల స ల ం రు.
వ న గల ల బ ,ఏ ల సూదులు గు
రు. చూ , రుషులకు రు , సూ
721
త రు. హం 12 అం లకు ధ ంవ ం
గు ం , త రు. సూదులు గుచ డం, యడం,
ఎంత ం లనడం, ఎక డ గు లనడం, ఆ
వ కులకు వ న బ దు డు డు.
హం గం ఎక డ ం ఆధు క ద నం
ప ం బుతున . ఇందుకు అకూ పంక న ం,
రుదం కూ . సూదులు గు , సుఖ పసవం ంచవచ ,
రణకు ఆకూ పంక మం ద ఆప షనకు
(అన ) మతుమందువ ఉపక సుంద
ప రం , రం సున రు రు. ందరు
కరు ము హం త లు కను మంటూ,
తమ రు ద ం ట డబు గుం తు రు.
722
వ ల ఆకూ పంక ప రం డు.
అందువలన కమూ సులు ందరు పరం
క ం ,ప ర ధనం డుకుంటు రు. అకూ పంక
ను ధ తుల ప రం ం దు. పభుత
ప లు న , ందరు గులు ఆప ష సమయం
ను గడుతూ కు గ కబురు బుతున టు లు
చూ ం అకూ పంక ఒక కమూ సు నం
ముద రు!
న మూఢనమ కం బయలు న అ య
నం కమూ సు ప రంవలన పపంచం
పమ ం .
723
గు ఆక సు రు. వలన అదనం
ఒ దు. కం ట ష ం ఇం కు వ
సం సున రకం కూ ం .
- తు , 1993
724
ను ము ంను ఎందుకు దు?
Why I am not a Muslim by IBN WARRAQ,
(Pub :- Promethus Books, U.S.A.)
కథ ప డ దు, నడం కూ త ల డు చ ండ
శ ధ . స లు యడం ఒక ఎతు. అచు
య ర ం . ల ర ,త న (బం
"లజ" రచ ) రచనలు లువ న తరు త, ల మం
పచురణకరలు స ద రచనలం భయపడుతు రు.
ముఖ ం ము ంలను, మహమ , , ఇ ం చ లను
మ ం గం ల కూడదనుకుంటు రు. అ ం
సందర ం అ హ మ సు పచురణ సంస
రు ర ం స వ
లువ ంచడం ఆ ంచద న రు .
సకరచ త ము ం. ఇ ంను బయ రు మ ం న
రచనలు . ము ంలు అంత
ప ంచు రు. తమ ఒక వ మ . చం వరకూ,
అ నుషం పవ రు. శ వ న ల ర
చం యమ ఇ ం అ ప అ తు ఉతరు లు
రు. బం త న కు తల చుకు
అవ శం క, డ కు న దుర ప ం రు.
స లను ం రు. మ ల నవ హకు ల
పతం మ సంత లు న ! ఇబ ర రచన
తు తుల , త ప లన , అ క మం
రచ తలను ప చూ న గంథం. అం అ న
తరు త ఇక ను ము ం ండ నంటు డు. అ
దర న పకటన.
725
ం ర ందుకు స దు అ రచన
పపంచం ఇతర మతసులు చు కు రు. ఇబ ర
అం డు. ర రచన సుకు బదులు అ ను ,
అదం ము ంలకు య తధం వ సుం . అ అ
మ లకూ ందుతుం . ందుకు ందు ను దు అ
వల ంద నుం ఒక రచన పచు ం డు.
అ కూ ర , ఇబ ర ర .
ఈ రచన 17 అ లు న . ఇబ ర
ప ధన ప అం ప చూ , డు. ర
వ వ రం అ యం ఆరంభ తుం . 1989
బవ ఇ అ ప అ తు ఫ
ల ర చంపమ డు. తు ల ందరు
ము ంలను దువ ను చర ను సమ ం ర ,
చర ను ఖం ంచ క ర ఆయన చూ రు. ం
తత త తం చర ఆ ం ,ఇ
రు ల పట కళ మూసుకున టు రచ త ప ం రు.
య రంగం ప ధనలు, రు లు, పగ ంత వరకు
స లు క ం , మత ంద సవ ం ర , ఇం
ము ంలు రం ంచ ద రచ త అ రు. అ య
ఉ నకు తటు ద కూ ఆయన అ డు.
ం అ యం ఇ ం టు త లు, యూదు సవ
మ ల, గం ల ప వం సు రం చ ం రు. గ ధన
వ ం ము ంలు మ " " నల ప ం ,
ఆ ం తులు ఎ వ వ ం రు. ఇ
ఆ శంనుం ప న ఉల అ ॥ ॥ ర గ రు.
మ దు ఎ , ఒం రసులు
726
వద ఆ , పక న ఊట ద రు
ర రచ త రు.
మూ అ యం మూ ల ప లన
ఎదు ంటున సమస , రచ త కూలంకషం
చూ రు.ఖు గు ం ము ం స తనులు అబ లు
దలు, మహమ , సంప ల నుక ఎంత వరకు
లబడగల చ త ం చూ రు.
లు అ యం మహమ సం లను రచ త
చూ రు. మహమ గు ం న ళ మం
వ కులు ద , అ స లు ర , ము ంలు
అదం గ అంత అ ల ంచర రచ త అ రు.
మహమ మ లం మహమ త శు గల మత
నమ కసుడు డు.
ఖు గు ం ఐదవ అ యం లం ప సుం .
ము ంలు ఖు ప తమ , వదతమ , సత మ
నము రు. అ ం గంథం పరస ర రు లు, ప లు,
న ంత లు ండ రచ త చూ డు. ఖు
సూ ం నవహకు ఎ ఉలం సు
రచ త ఇ ం ల నవహకు ల పతం
అం క ం న షయం గురు రు. వ ఖు కూ
సృ దం ఒ , అందుకు రుదం ప మ
లు చూ తున . అ వంకూ .
ఇ ం యంతృత ం ఎ ం రచ త మ క
అ యం చూ డు. ఇ ం అం ధుల కూ న .
న దగరనుం చ వరకూ అదు
727
టడం ఇ ం ప . కనుక ఇ ం కు ల జం దు. అం
మతం- జ ం చూడడం దు. ఇ ం వతూ లుగు
సం ల ఆ రపడుతుం . ఖు , సు , (పవక
పవచ లు), గు ం ఒక అం వ న ము ం
పం తుల టలు, ఉప ల కూ న దన. రచ త
ననుస ం ఖు 7-9 శ ల మధ ం . ఇందు
యూదు, సవ, య ,స ట నుం క ం
న . ఇందు యం లబడ
లు, కరణ లు, ల షం, పరస ర రుద
ష లు, అసంబ లు గన పట అసహనం, ంస, హత ,
రుష అస నతలు, స అం క ంచం, అ నుష
లు, నవ చన పట గుప . వదత న
ండడం అరం ద రచ త ఉ శం.
ఉ రత, త దండులపట రవం వం నప
అసంబ ల మధ అ ము .
729
లు-ఇ ం: లపట ఇ ం ఎ
పవ సున వరం
రచ త ఒక అ యం చ ం రు. స ల వ
ఇ ంకూ రుషు సృ ముందు జ ంద ం రు.
ల పట ఇ ం కూరం , యం పవ ం న
ఉ హరణలు రచ త చూ డు.
రక తం కూ న పగ ం ఇ ం రు. (సు
2.178) లకం రుషులు చన అ కుల ము ం
య తలు రు.
ము ం ల ముసుగు స గృహ ర ం ,
తకు వ చూడ దర నం ల ం . ము ం లు
అ క ల బయటకు వ , తమ చ తం లను
ళ సు , తం ద ఇ ం న చూ చూసూ
ం . రచ త రంగం హరణల వరణ
రు.
ఇ ం త ం , లగు ం రమ య న క తలు
త ం రచ ప ం రు. వదతమ
మహమ ఒక ట ఖు ప ం డు. (16.69) మ క
ట దం అ కూ డు (5.92)
730
ప మతం ఆ ర ల లు ం ం .
ందు లు, స లు న ం దు. ము ంలు
పం ం రు. ము ంలు పం ంసం
ంటూ , అనకుం , మట అ
స టుకుంటు రు. రహస ం ంటు రు.
ం కఆ ల రు తం, ల పట లు అనుస ం
తు కూ రచ తప ం రు. ము ం క ల క త
చూ రు.
మహమ : రచ త ఒక అ యం మహమ
వ అంచ రు. చ త ఆయన ప వ
అ రు. మ లమంత మహమ తశు
పవ ం డ రు. మ లం మహమ
నటు రు.
ము ంలకు తప ఇతరులకు ము ద , నవ
సం శం అం ంచ వం ర ం నటు రు. ఇ ద
భమ అ ర ను ఉదహ సూ రచ త రు.
ఖు వదతమ , అ అం మ సత మ మహమ
ప డం త లకు, చ కు స ప నట ంద
రచ త స షం రు. త ల ము ంలపట,
ఇ ం, ఖు గు ం ర పవ ంచడం వలన,
ప మ లువల పట ప నట ంద రచ త
చ ం రు. చ కూ, ఇ టం
జరుగుతుంద , 21వ శ బం ముందుకు లం చ
కూ న, ప క నవ హకు లు ం ల రచ త
అంటు రు.
731
ల ర శ వ వం సకం. ఒక ము ం
పం తుడు ప క, ఆకందన న
సకం .అ ము ంల న అస నం దృ
రచనకు సుప ద హ మ పచురణ సంస అ
బ ం . బహ శ ఇ ం గు ం ంత లం , సమగం
వల ఏ రచ లువడ .
రత శం హ ద , ఎ. . వం రు న
రచనలు మం ఆ ంప . ఈ రచన బహ ళ
ప రం వ ం కళ రు రు. ఖు గు ం
కూలంకషం చ ం న అనంతరం, సు రు 6 ల సు
సూ ల కూ న ఖు ను ము ం లలకు నూ ,
కంఠసం ంచడం కూ రచ త ప ం రు.
- సప క, ఏ -1997
732
చ త పపంచం
గ ఏ , జ అరమ టు,
అందు టు ఆచ ం టటు డు. ట ఆయన
న సకమూ అం , పపంచ పం ర క లు
. .ల ల ం న సంగ లుసు. ను
ఆ శం నుం భూ దకు న ం సు గ .
ణులు తు తులు గ ం అ క ష లు
క డ రు. ం క ణులు ఆచరణ డ రు.
అ ఉప గం, అందు కూ ం . ఎకు వ
అ శ కుల చూ , అ కు అంటగ , బూ
ం న సంద లు .
గ ఖ ళ స డు. త భూ
దకు జనం ప యమ డు. ను ఒక తత ం
చూ న గ అ ప సమరవంతం , ఎం వజ న
డ డు. చుటూ న క చూ , స యం
కూ వదు. ఒక అ ంచు. ఇ ద ల
పపంచం గ సూతం. ఆయన ప
ను దు సకం . ఆ ప రు మం
రు.
733
ం థ ( య పద ) ఒక
క ంచమ డు. ఎ ఒ దుడుకులు , గ లు ,
ను ముందుకు న ం , మనుషులకు పగ చూ , ఇంత
వరకూ వ మూల రణం య పద , అం ,
కూ, ం థ కూ చూ తు డన ట.
లుసు వడం, ప ంచడం, త అ దు వడం, షయ
కరణ, త ఆ చన ప కు టడం, అందుకు
లు చూపడం,ప కు లవక యడం,
ం క ంచడం, ప తం ట ప ంచకుం
వదలక వడం, మనం ర లం న యం త
అ రు అం క ంచడం - ఇ య పద . రు
స అనుస ంచ క తు రు. అ అవసరం.
734
పభు లు త లు యకుం చూ ధ త పజలద
సూ క ం డు. ఇందుకు తల ందులు వ వ రం
తున . వ కులు త లు దు వడం సులభం.
పభు లు , సమ ంచు పయ .అ
ప దం.
ప అ ఫ గం లప క గ చూ డు.
అందం గంథం ము ం రు. ఖ దునుబ అందరూ నడం
బ ం కరం గనుక, గం ల లకు, సంసలకు, లకు
, మం ఉప గపడుతుం .
గ గు ం ంత వ గత అనుభవం ప డం మం .
ను ఆయన ఉతర పతు త లు జ ను. క
ం సు , అ యూ వ డం
స ంటూ , కు జ బులు డు. ఒక ఉతరం
రత శం నవ ద తులకు శు ం లు
అంద సు ను అ డు. అ వ ఉతరం. భదం క
అ ను. ంగ ండు ప లు గ ను
క ను. ంచుకు ను. ఆయన సద
ష లు కూ ఆ దం బు రు.
CARL SAGAN:
The Demon-Haunted World, Science As a Candle in the
Dark PP 457
1/8 Demmy 1996 $ 30, Random House, New York
- సప క, -1997
735
" " అం
రన అం రు. డు
డం అం రు. సుప ద సు మ
సూ ం న సత .
న క గం అ ఉప లం రం అ , అ ధ
అ అంటుం మనకు ఆశ ర ం సుం . ఏ
పమ ఆయన అ రు కు వసుం . అ
న క గం అ అ సులభం సుం ం. న కం
అం ఏ అ ప స తను ం .
ట ం ఆయన తు ప ం డు.
లు శ వ . ల లు ప ం , త
రు.
అంతవరకూ అర ం . మూ న కం. అక వ ం
కు . తత తలు మనసు గు ం రు.
న క ల దం రు . సులు
మనసు అం ఏ ప కుం న క లకు త
736
సు ర అభ ంతర రు. న క త అ
వ వ ల , వతలూ రు, వ లు వ
డు.
ందరు వల అం , దడుకు వ గం
అంటు ర ,అ గ దడు స షం శ రం ఒక గం
అ , రుష న సం, ల లు య అ డు.
దడు ఏ గం ఎ ప సున , త ఏ
దడు సం అధ యనం సున ద స షం రు.
కనుక " "అ ఒక అం వ గం
ంచ క ర ఆయన అ రు.
ఆత అ న ద భమ క ం త తం ధ
లు తం ం న త వరం ఎ పవ సున ,
సులు కూ న కం టఅ సు ర రు.
737
కుం , యకుం న ంతవరకూ, బలవంతం
ఆస లు య కూ ఆ సు రు.
సూ వ అ మతు యం ం . ఓ ంజరసం
క , సూ వ అ రు రు. మర కులు ప
మనం సూ వ ం . సూ వ న డు
మ ఒళ యకుం పవ సుం , సూ వ
ంద కు సు గు యమం ఎ
ంటుం ? న క త కూ అ ం అ రు .
న క గం అ ఉప లం రం వం ద తన
ం 5వ అ యం సమ ం రు. ఒక
ష మ రు అలం రం మనం డుతుం ం.
గ , జం అనుకుం కు వసుం .
డు అ సున . ద అం తం . సవ ద అం
జలు తుడు. జ న తం సవ ద కూ
డుక ం . ండూ ఒక అనుకుం కు వసుం .
అ స ఉప లుం . న
ఆనం ం , తు.చ.తప కుండ క కు వసుం .
ఒక అ కు అ అ డు.
పపంచం అ ద శం ఏ లు ? కూ . కూ
పభుత ం ంటుం . కూ న ంఆ
ంటుం . కూ సులు అ ష ం
ం రు.
ఇ సు త మర యుత వ ంగ ం , క ం .
సవం గ ప దం. మ పవరనను
738
క ంచడం జరుగుతున ద చూప
ఉ హరణలు రు.
అనుకరణ గు ం సూ, న క ల
ప ణ ం ం చూ రు. ఇతరులను అనుక ంచడం, జబు
న టు న ంచడం సమస ల ప నం న టు
వ ం రు. లం నుం న క
గులు , మూర గులు న ంచడం వసున . తగ
నయం నటు న ంచడం కూ వ ం .
న క వ ం , మనసు , న క గం అం
డమర , అం ట అ చూ రు.
దు గల సంబం చ ం న డు,
సుకు గల పటు ఎ ం వ ం డు. ఈ
739
సందర ం ఆయన అ ం న ధ దృక లను
డమర రు.
అ కల లు వ గత, ఆ క, చటబద,
క, జ యరం లకు ం నవ , ద రంగం
వ చూ రు.
740
య వరణకు ను రు. తమ పలుకుబ ం
తనం సు రు.
- సప క, ఆగషు-1997
741
య అం య
గ , అచు క ర చ న వ సకం
య అం య డు డుదల రు. ఆయన
ర వ ట ం , ఠకులను ద ంప మమత
చూ రు. గ మర నంతరం ఆ అందుకున ల
నుభూ ఖలను బ గ బ డ డుయ
రు.
742
ఈ ఉ హరణకు గ రత శం కూ క లు
క న ప ం రు. ఆ క లు మన జ కు
అన ఎంత ముంచుక వసుం చూడమ రు.
వరణ లు గు ం గ ం మ
ఆకర యం , చ క న . పపంచం వతూ
లు డ డుతుండ అందు అ 20 తం
అం సున షయం గురు రు.
- మతం గు ం గ న చర ఉ జ తం ,
నవ దం న .
743
పతులు, మ పతులు ఏర ర న సంయుక
స లు 1988 ఏ ఆ ఫ నూ, 1990 జనవ
నూ జ . అందు న స డు గ
తన అనుభ రు. వరణ లు ఆ ,భూ
డు న ధ త గు ం ఒక జ య
మ ల రు, జ య యకులు ఒడంబ క సంత లు
రు. అందు షయం మతం- సం రువ
అ య గ డు. ఆ సందర ం ఒక ఆస కర
షయం ప ం డు.
ధ మ ల రు స శం రనలు రు. అ
రత ద పం తుడు ఓం మం ఉచ ంచ అ
అందరూ అనుక ం రట. య ంగ మం వ
కూ అందు ఓం పఠనం డట. ర
తం నం డట. ఆయన న గహం న .
జం గు ం అటు అ కు , టు య
యూ య కు గు పత ం ద గ అ రు.
744
ఆ సందర ం ట గ ఉదహ ం రు. య
యూ య గ సం లను,
ఖ లను రు. ఇ డు తమ త అ ,
ప వన న గ స ఉదహ ం డ అర తన
స తుల పక ం రు.
గర వం చ ం న అ యం వ హత యడం
అం ఏ ట షయం గ సు త పశ లు రు. ప
మ తసు భూ ంపగల శ న ద , తసు వృ
అ తుం , అదం హత ప గ ం అ రు.
మర సహజం క ం న గ తన ప త
గంథం చూ డు. ను ను లకు అం ం న గ
ఘ యుడు.
- సప క, ంబ -1997
745
ల తణ
ఒక మన శం నుం ఒ యన "ఎడ , ష
ం ,ఇంగం " అ ఉతరం, అ ం !ఇ
స న ప తనం టుతుండ , ఎడ
కూ చూ తున .
ల అం నప ఎడ
ప చయ . పపంచ ల గు ం న , నూ ఆ
వ . అత సకం ఈ సంవత రం లువ ం .
(PORTRAITS by Edward Shils Introduction,edited Joseph
Epstein, The University of Chicago Press, London &
Chicago 1977,PP 255, 1/8 Demmy Size Paper book)
10 మం ల గు ం ఎడ న లను
ఎం క ,ఆయన పర నంతరం పచు ం రు. 1995 జనవ
23న 84వ ఏట న మర ం రు.
అ క ల అ ల ప క సం దకుడు
ఎ గు ం సు ర క , ఆస కరం
అం ం రు.
మన శం నుం ద త ందు ండ ,
న రు మం ఆర , హ , బ
హ , ల ,హ , మ హం, అ
ం , యు. , రు.
న ల క కూ ం .
746
ఎడ మన శ లకు సుప తుడు. 1956 నుం
57 వరకు ఇం గ న , ఆ తరు త
ఒక వ డుతుం డు 1967 వరకూ,అ ఒక
ం 1964 ఎ. . ఆయను క ను. న
అ ప క ర ం న అ క రచనలు రు. ఎ ంట
ప క రు. The Bulletin of the Atomic Scientists అ
కూ కల ర ం రు. లండ సూ ఆ
ఎకన , ం , యూ వ ల స
ప న ఎడ కు సమ న పపంచ ల
స త ప చయం ం . రత ల గు ం ఒక ద
సం రు, అ యూ ల గు ం కూ .
అ (Arnaldo Momigliano)ను తన
గురు ం డు. ఆయన చు కున ల
ఎ.ఎ .నయ , , ట ,అ ండ
, ర ఇ. . ం ,ఎ రు.
, . . తం డకుం , నూ
ప త న ఎడ , త ం ల
వ న . ఆయన రచనలు కం ఉన త
ం .
శ లయం ఒక డు ఎంత న త
ప ధన, ప లన, ధన న ం క అవగహన
అ తుం . , ర , బ ,
ం వం రు ఉదండులు న యూ వ
టు డు. సహచర ం, ధ ప మలు సు రణకు
చు , పసు ం డు. ఎక అ శ భ యం
క ంచదు. అంచ లు తం ఆకర యం .
747
లూ (Louis Wirth) తన చూ న ప
వ ం రు.
డు శ లయం ం నఆ క
స త, అత క కూ డు. అప
బ ,ఎ డ , గల ల ప తు న
వరణం ఎ డు. ఆప తులు డు
య , డర పభుత ల ండడం,
ధుల సం ట ల ఆ రపడడం, సు గూడుకటు
ముడుచుక వడం డు స షం నద రం వ క
ప రు. ఉన త వరణం
నద అం క ంచ క డు. త ల
అంతరం క సున ద డు. క ,ఒ క వ
కూలంకషం ప ం న లు .
748
రంగం క త , పభుత రంగం ప ర త
రచనలు న ఆర బహ ముఖ ప
చు కు డు. ప సమస ల పట స ం ం న ఆర , బృహతర
రచన య క ర వ ధప డు.
22 టల ఆర గు ం ఎం గూఢం
చూపగ రు. ఆయన లుగు డ అందం రు.
వ త ం అంచ న రు చూ మనం ఎం రు వచు .
మం ఆర గు ం మన మం చ ,
న రు హ ం , చ త కం , ం ం .
వ తణ అ ం .స త ప చయంగల
గు ం ముఖసు యకుం , అదం ప చూపడం
వం క స తగును.
749
. ద : తణ ఒక ర య ద
టు సుకు డు. ఆ ధం పపంచ ల వ
ద లబ డు. కు ప తుడు, షు న
మ క ర య నవ రుడు ఆ . . యణ.
1921 కలక యూ వ ంద క, వ న
ద ఆ ం గం సూ పద
రమ నంతరం ఇం ం ప సం డు. రచ త
రత శం రు బతక త న ఆ రవృ దు.
అందుక ర హం ంతరం తర , ద రు
ం డు. ంచడం న దు. ఆయన
తప లన, మర మం నచ క ,అ
ప దల ం హ టం డు. ం పట వ
మర సూ, నకు న ం ఆయన ర
దుయ బ డు. ఆయన రచనల ఆ బ గ ఆ ఏ
అ ఇం య , ం అ అ ండూ ప వ
రు. రత స జం, త ల
సంబంధం అ ద . ఇం య ఇంట కు వ ,
ందూ జం ం ం ఆ స , , ముల గు ం
రు.
ర యుడు , ం , యూ , ఇం మ
సం ం న ద , ష రచ త డు. పపంచ
రుడు ప ణ ం డు. ,బక పలచ ం ద ,
ఎం ఆత సం , బ రం రచన ం తన న
ప స ం , ప భచూ డ రు. ఇంగం
రప ఇం ను వదల రచ త ద , రత శ
భజన పట కూ ఆయన ధ రచన Thy Hand
చూ రు.
750
1955 లుత యూ న ద అ ప ణం య
రచ త. అంతవరకూ కలక గ న ద , పపం
ఎం స తం చూ డ అ రు. బహ స జ
ప తు న ద , ఉ ర .
ద ఇం షు యడం దలు న
తరు త,ఇంగండు గు ం ల ం ం . కమం పపంచం
గు ం ం . రత శం ఆయనకు అవ లు దరణ
, తటు గు డు. తలవంచ రచ త
ద తన అ లను డు. తు
అధ యనం న అనంతర రచనకు ఉపక ం డు.
ఎడ తన అ ల ం ద యం
కూ డు.
హ : జ యం ప , తత ం హ
తుబదం డు. ఆయన ప వం సమ న క
ల కనబడుతుం . ం ర , డూ ,
ల ష కం న హ జం
అధ యనం డు. స షణ అతు న త నద ఆయన
ంతం. ష సు లు ,ప ,వ
చ ను తప స ఆద ం ల డు.
జ లు ం ట డు పటుదల చూ న
హ చన తం ఎన డూ సడ ంచ దు. 1920 ం ల
య యూ య పట అ కమూ సు పట
ంత నుభూ చూ , న మప లవ
ప టుక దు. గు కమూ సులను వ ం
పట హ తన అ షత చూ డు.
751
ర ణ సంఘం న హ , రణ
ండ రణ ఆస చూ , ంస క చ ల
సం ల పన డు. ప త సమస ల స ం ం న
హ , ం ఆర వ సంద ల ,
స ద చర లకు డు. ప వంతు న
యూదు హ తన తం అత క లం నూ
గ డు.
: లండ సూ ఆ ఎకన 3ద లు
ప న స లు డు ఆ సంస చదవడం దు.
ఆయన సమ నులు జ వద కరణం
రు. పపంచ పం ప వం ండ , మ
ప ల ప వం ధనకు ం . 1993ఓ
శతజయం కూ జ రు.
ం స సంపన యూదుకుటుంబం న
, ర శ లయం ం ప రు
ం డు. తరు లండ రప 1950 చ
వరకూ ఉ యుడు డు. ఆయన రచ క,
ప వక కూ ఇంగం షన సం ధ ుడు ంత లం
న , బ ష సు డు. అ ఒక
న న మ మ సూ, నుగుణం వసున
రు స గమ ంచక వడం ఆయన పం.
య ష ప ణ ం న , బ య ంద
పభుత ం పట సం పక ం డు. ళ
ం ల ప వం ంద డు. య
యూ య ను సమ ం , అ జ
ఖం ం డు. బు క ం న అటు
752
ఉ యుడు నూ టు పపంచ వ వ ల నూ
ఆస డు.
:అ యు లు య
యూ య ,అ ల మధ పచ న టసమస ల లక
తవ ం న (Leo Szilard) అతడు
క, జ య, ఆ క ష ల ప . య
ప ధనకు అగ ంబూలం డు. 1932 ట
అ తు డ గ ం తరులను చ ం న
ం త . 1937 అతడు యూ నుం అ వలన
ప న త వ ం డు. అణు స ప ధనలు బయట
టవద జర లకు న ట కు అ ప దం అ
చ ం డు.
ంబు ప గు ం అ అధ ు నచ
ప ఐ కూ రంగం ం ల
పయ ం డు. ఆ అ రచన న
, తరచు ఆట ం సుల బు ట లు
డు. "ఏ ప " బహ నం ం న
వ ఆ సులు కుం బ న . తన
అ లు అటు కృ కూ, టు న యపర న
, న మర ం డు. ఆయన ధసు కు
ఎడ ప రతు డు.
యు: శ లయ పకుల ఒక న
ప . ఆయన గును గు ం ,అంద కథవ
చ ంచగల స న ప వంతుడు. స
గుప శమ ఆయన న ప ధన ప . 30
753
సంవత ల టు శ లయం ప న
ష ఒక సం ఏర ర డు.
క ర కమబద న డ అ డు.
గు ప శమ గు ం రులను ఆకటుకు క
వ డం ంద డు. ఆ క రంగం క
ం , .ఎ .ఇ య ను ప ంచగల సమరత కు
న . తన ప ధ ఫ లను ప డం
ఆయన అదు త ప భ రు. ప తరగ త
లను బుతూ, జర రంగ ల లు
అ ప శ న కు ద ల అం రు.
మ ం: న ల మ ం
సుప ద క స డు. లకు సంబం ం న
ఆయన దృక ధం ను ఆకటుకున . ం వ నూ
ఆక ం ల మ ం ం ,అ సఫలం దు. లండ
సూ ఆ ఎకన ఆయనకు త న ఆదరణ ల ంచ
దు.
అ తన రచనలు గు ం ఏమనుకుంటు అ
షయ అతడు శద ప ంచుకు డు.
ప న వ ఆ జం మర ప నం
మ ంను దృ టుకున . (Hayey) న టు
ర డం కూ మ ం మర కూ ం . ల
స ం బ కూ మ ం ధ జ
మర లు డు. మ ంచ న డు ఎడ
ళ , ం బ తన భరను చం నటు ( మర ల !)
ఆయన ర ల సూ అన .
754
గ సభు లు ,మ ంలు
స తులు. అ ల రుదం ం రు.
.య .ఇ య త ధసు ను ం డు. అ
ఇంగండు ప మ ం మడ క డు.
అ ం : లకు, ప ధకులకు
న ,బహ ళ ప రం ప వ . అత
రచనల 750 వరకూ న . ఇతడు 1908 డు.
యూదు, ఆ ఫ కృ డు. ఇట ం
అక డ వ ం . జ ం స ం డు.
బ ప డ , క జ (Mikhail Rostovzeff)
న చ త పం తుల ప డ
అ డు. ం నచ త త ప భ క సుం .
వ దశ గు గు ం , ం , ప రం ల ంచ
తృ ం న . మతనమ లు ఉప తల ష లు
ంచ ద , షయ సు దృక ధం స న
ద ఆయన ం డు. హ , ,
ల గు ం షం రు అ ం డు.
- సప క, -1998
755
నరన - ఒక ప లన
మ ఒక డ ,ఎ రు జన ఎతు డ ,
అందు జంతు లు తర వ లం కూ ం చు న ,
ప జన కూ త హం వసుంద నము రు. ఇ అద ంత
ర తం గుతుంద ందరూ, ణం జన
ముగుసుంద ందరూ న రు.
ఈ నరన కర ం లు న న సుప ద
వ కులు రు. కనుక ంతం స నద బు రు.
756
తరు త ఏ వ ను ఒకరు అ రట.
శ నందం ల సుంద అంటూ , ట డు
అ ం అ య ప వన ఎందుక డట! అ నరన
న న ఒక తం అత వసరం ఆప ష
అతడు లుప డట. అత కు రుడు చూ ,
, కు నరన నమ కం ం , ఏం
ఫర ద డట. అందుకు తం మం ప , ఇ ం
సందర ం స ం ద డట! పపంచం న
అ యం, అకమం చూసుం , డు డ , కనుక
లు ర ంచ , నరన లు కర లు
ం అం రు ందరు. ర రణ దం కూ ందు
సుం రు. ఆ దం ప రం అ లకు, అక లకు
రణ న డ ళ ం . న లు సం షం
ండ యమం ఏ ద ర న
ష గురుంచు .
757
ఏ మం , ఏ డఅ ఎక డ ఎవరు న దు రు?
బ ఫ తం ర ం రు ఎ ంటుం ? ర లు
ఎవరు సుకు అమలుపర ? అం గడ
న పనులకు వ జన ఫ మ ల
ర అ అమలుజరుగుతుం ? భూకంపం
మం చ వడం కర వల ? ర సులు ంద చంపడం
కర ంత ? కర ను ను సు మ వం రు
ం స నం ప లరు.
నరన లు కర ప రం వ య అ ం న ,
ఉత త జన లకు త న లను ఎ ప క
రు. మూకుమ హత లు, భూకం లు యం కర
ప రం సంభ ం య ప గల ? అ
యూదులను లు హత ర డం కర ప రం యం
.
కం , యం , కర లబడదు. ఈ
షయం చ త ంత రులను ఎడ
ప గణన సుకు రు. ఎ. .అయ వం
కుల లు కూ ప ం రు.
న .ఎ .: ర జన ల గు ం ఇం ళ
తం సంచలనం ం న .ఎ . న గు ం చూ ం.
న అ కూ ంత ప రం ం డు. ఒక ందం
కూ ల , మూ డు. ఏ ల అ ర
ర జన ఈ హ సు అ డు. అత
స లు డబు పచురణకరలు లువ ం రు. తరు త
న ఇం అ రు. అత వ కటుకథల
ం . యు. . . రు కూ ంత సమకూ
758
తరు త లుక రుకు రు. అ అతడు ఓ
ష ం బ ం ష మూ డు.
ర జన క, నున జన లు కూ ప డం మూ .
చ ల ర రు వ వందల ల ఏళ
అనంతరం జరుగు యంటు రు. కనుక రు కు లబడ .
: అ ం య శకులు, ర లు
అం క ం న న గు ం సూ ప ధనకు, రు కు
లబడక వ ప ం రు. నుం
వసు సృ ంచగ , క సూ అ గ ం
నట తుంద రు. అ conservation principleకు
నందున ప షయం అ తుంద ,
ఆయన ప ష నుమ సుంద , కనుక రు కు అం క
గుంటుంద రు. ను ప ంచ స లు,
ం కులు (Magicians) త న ర రు.
మ సు య అ న . . .
అ ం య శకులు గు ం రు. న లల నరన ల
గు ం న ష లు ప కటు కథల ఆయన రు.
759
డు రుడు, స ంత అ దనను చూ
అ ం , మనుషులకూ, పపం ఎ సంబంధం
ంటుం అ రు. మనుషుల రనలు అ ం
ఎ య అ రు. ఒక ళ ం ,తన శ
పపంచం ఎ పం డ లుసు ల రు. వలం
మనసు (Pure Mind) క పపంచం ఎ సంబంధం
టుకుంటుంద అవ హన .
760
ఇం జ నటు ంత న న అ క నరన
ష లను రచ త ప ం రు. ను లం
యూ వ చదు తుండ దప మనగ అ
సహ ఎ ఉదం లు డట. ఏ చదు ఒక
తు ఒక డు దు ళం సంస తం
డట. అ 1926 ఉత జ నటు పచు త న
జగ నరన ష లు రు.
ప లు చూడకుం య ప లన యకుం ఎ
న చూ రు. ఈ షయ . . . సూ
మతపరం ందరు అబ లు ఆడడం, కథలు అలడం, ప తత
ట ఆన వ నటు స షం రు. నరన కథల
ష రులను, లబ చూ , త దండులను
నమ లమ , ప ం ల రు.
తు లు స న రు. తు ల మనకం
నమ కసులు ర మరవకూడదు. యప ధ
పదతులు అన ం ప ం అ ప నం
చూ . రచ త దృ గమ ం , నమ లను
క సు రు.
అబ లు ళ కు లు ప రం వడం, ఒ క వ
తన అబ లను ఉత త , జమ నమ డం చుసు ం.
నరన , కర నమ ల ం . ముందు
761
న , చూ అదు లు జ న ం .
తం ప ం శ నమ కసులకు ండదు. ఇ
చదు కున , సంద ల స లకూ వ సుం .
స లను తం అదు త లం స ంచవచు .
కనుక ప లన బృం ల మంత లం న
ల స లు బయటపడ . ంద అదు తశకులు
వ .అ ఎ వ ప ం బదులు, ఆ వ
చుటూ కథలు అలడం, నరన శకులు అంటగటడం కూ
ఉం .ఐ గ త స డు యం ల (1805-
1865) 13 షల పం తుడు. న తనం గ తం ష
పజ కనబ డు. ఇ ం వ వం రు రు.
ఇదం ర జన సుకృతం అ న రు రు. అ
య పద దు. ప ం లుసు వడ ఉతమం.
అ మనకు య పట, ఏ ఒక కటుకథ అ
బదులు, రు లు వరకూ ండడం, ప లన
న ంచడం ఉతమ నం.
Prometheus Books,USA
- సప క, -1998
762
న సమన యం
ఒక డు తన మ క ం ల పపం కలవర ,
ఉరూతలూ ం న ఎడ ల డు త ఆ చనల మ
ప ంప సు డు. మనకు న ం , రుదం
క ం మధ సమన యం ధ మంటు డు.
అ ం ప రం వ సం చూ చు అంటు డు.
ఇందుకు ఆయన క ం న ప ధన మలు!
మలకు దడు 10 ల ల క .మ
దడు వంద య క లు . మల పవరన,
కమబదత ధ న డు మ తన శ
ఇం ం ంచగలడ ల ం క సు డు.
763
డు వకణ సం, పకృ సం, వకణ సం ఎ సూ లు
అం సున . కనుక దడు ఆ చ సవం తు తు
గలమ ల అంటు డు. ం లకు, నమ లకు
సలు బతకడం దు, ఉన త ఎదుగుతూ వడం
నవ ల ల ష నద ల గ బుతు డు.
ల 7వ ఏట లట సూ లు చ డు. ఒక
దురటన ఒక కను క ంచకుం ం . నప
నుం ముడు వ ం . ల ఒక సం న
త దండులు కులు చు కున ందున, న ప నుం
కష అల టుప డు. ర యూ వ న
తరు త, వ తర రం లకు అన ంచవచ
గ ం డు. సమన యం అత ం .
మ ప మం గం. తన జను క ల ప వం
అతడు పవ సుం డు. భ ష తు ం చూసుం డు.
ఒక డు మ తన అదు
లనుకు డు. డు కళల ధ గందర లను
764
లను సమన క ం పయత ం సు డు. ఇ ల
ంతం.
ఒక నరంగం ఎం ంచ , మ క పక
ఖం సూ స సూ ందరు ప రం సు రు. అ ం య
శకులు, వ త ం, మ మల ట ందరు రంగం
లకు ల డుతు డు. మ ందరు మూరం
మతగం ల సర స ం న ద నము తు రు. ఇం
ందరు తత ం ట ం క సూ సు రు.
డర ఖ ందు ఒక . ఇం ంస క
త దులు రు. సులు డ రు.
య ం యను, కు దులు రు. అ ం రంద
దృ టు ల త సకం డు. నం
765
సంకు తం ద , న ం త ం ద
ల అ డు. అందు ధ న ఖల సమన యం
రుతు డు.
సయుగం న చ కు న ం న షయం
ల గురు సు డు. న గ అత ంత
శ వంత న ఆయుధం న .
గడ ర , క , ఎం.ఎ . , వం రు ం
సమన కరణ రణులు ంత వరకు రు. అ ం కృ
ఎతున డు జర ల ల ఉ శం.
766
ప మం జను క లు, ప స లు ండూ పరస రం
న త వ సూ, తు య ల మూల ంతం.
అ ం సమన కరణ ధ ం ద చ (Richard
Rorty) సు డు. లం ప స అ ం
సమన కరణ వడం అవసరమ , ధ మ
ల అం డు.
తం అన ంచవచ ల అం డు.
తం ద ప గంథం ల మ సంచలనం
సృ ం డు.
- సప క,నవంబ -1998
767
ఈ ట డుదల గు ం
ఈఎ సకం (ఈ- సకం) అంత ల
గం లయం [1]. అ పచురణలు, నవలలు, క తలు,ప కలు,
ఖలు .. ఉ తం అందు టు లన ల ం స చ ంద
వ ఔ కుల త రు యబ ం .
ఈ స ం సభు లు కృ రు:
Arjunaraoc
Divyagullapudi
Bhaskaranaidu
Rajasekhar1961
Nrgullapalli
Girishgullapudi
768
మమూ
Veeven
Palagiri
Cbrao
Billinghurst
T.sujatha
1. ↑ http://te.wikisource.org
2. ↑ http://www.creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0
3. ↑ http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html
4. ↑ http://wikisource.org/wiki/Wikisource:రచ బండ
769