T ÜRKÇE 8.

HAFTA SONU ÖDEVİ - 22 SINIF

Sevgili Öğrencilerimiz,

Hız Yayınları Türkçe Soru Bankası 1. Bölüm Sözcükte Anlam'dan Test 18, 19, 20'yi (s. 43-48), 3. Bölüm
Paragrafta Anlam'dan Test 66'yı (s. 141-142), 6. Bölüm Cümle Türleri'nden Test 108 ve 109'u (s. 228-231)
çözmeyi unutmayınız.
.................................................
Orhan Veli'nin şu kısacık şiirini bilirsiniz. "Neler yapmadık şu vatan için / Kimimiz öldük / Kimimiz nutuk söyle-
dik." Bu şiiri anlamayanlara, sevmeyenlere acırım doğrusu. İyiymiş, hoşmuş da sadece bir nükteymiş, şiir değilmiş.
Nedir şiir dedikleri? İlla dolunay, periler, veremden ölenler mi bulunacak şiirde? Şiir konuları belli, çıkmayacaksınız
onların dışına. Şair bir düşünceyi, bir duyguyu, bir öfkeyi kısaca söyleyiveriyor, bize iyice anlatıyor işte. Daha ne
istiyorlar? Bu şiir değilse Hugo'nun III. Napoleon'u yermek için yazdıkları da şiir değildir. Ama onları beğeniyorlar,
alışmışlar onlara. İnanmayın Hugo'yu anladıklarına, o şairin de sadece şiir söyleyişini seviyorlar, şiiringerçek bü-
yüklüğünü duyamıyorlar.
Orhan Veli'nin "Vatan İçin" bu günlerde pek sardı beni. Eskiden de severdim, bıkmıyor kişi bu şiirin güzelliğinden.
Şiirin, sanat eserinin iyisi buradan anlaşılır. Şiirle igili nutuk atanlar, iyi bir iş yaptıklarını sanıyorlar. Ya o saçmalıklara
inananlar, onları alkışlayanlar... İnsanın tüyleri ürperiyor onları düşündükçe.
Evet, bugün bunları düşünüp üzüldüm, kaygılandım aslında. Sonra Orhan Veli’yi düşündüm. Umutlandım ye-
niden.

1. Bu parçada yazarı rahatsız eden şey nedir? Açıklayınız.

2. Bu parçaya uygun bir başlık yazınız.

3. İlk paragrafta geçen “gerçek büyüklüğünü duyamamak” sözüyle şiirin hangi yönü anlatılmıştır?

4. Aşağıdaki parçaları "konu, ana düşünce, anlatım biçimi ve düşünceyi geliştirme yolu" bakımından inceleyip
değerlendiriniz.

a. Bitkiler, hayvanlara göre pek çok iyi özelliğe sahip. En zorlu koşullarda hayatta kalabiliyorlar, kendi kendi-
lerini iyileştirebiliyorlar, enerjilerini ve besinlerini kendileri üretiyorlar. Dünyadaki canlı yaşamının tamamen
bitkilerin varlığına bağlı olduğu söylenebilir. Pek çok canlı türü doğrudan bitkilerle ya da bitkileri yiyen can-
lılarla besleniyor. Ayrıca canlıların enerji üretirken tükettiği oksijen gazı da bitkiler tarafından üretiliyor.

Anlatım Biçimi ve Düşünceyi Geliştirme Yolu:

Konu:

Ana Düşünce:

1
 T ÜR KÇ E
HAFTA SONU ÖDEVİ - 22 8. SINIF
b. Alçak gönüllülük tam anlamıyla kibir ve gururun karşıtıdır. Bazılarının düşündüğü gibi yetersizlik, korkaklık
ve güvensizlik değildir. İnsanın kendini küçük görerek alçaltması da değildir. İnsanın kendi değerlerini,
yeteneklerini, olumlu ve olumsuz yanlarını iyice bilerek kendini olduğundan başka türlü görmemesi ve
göstermemesidir.

Anlatım Biçimi ve Düşünceyi Geliştirme Yolu:

Konu:

Ana Düşünce:

c. İnsanlar, düşünceler, nesneler, dilin aracılığıyla kavranır. İnsan, dil aracılığıyla kendini ifade eder. Dil
üzerinde düşünülür ve dil bir düşünce odağı gibi kabul edilirse dilin düşünce yaşamını zenginleştireceği
görülür. Dilde oluşabilecek kirlenme, millî kültür yapısını bozar. Dil ne kadar iyi tanınıyor, ne kadar iyi kulla-
nılıyorsa iletişim o kadar iyi olacaktır. Bu yüzden dili doğru ve etkili kullanmak önemlidir. Dili doğru, güzel ve
etkili kullanmak için sözcüklerdeki seslerin doğru telaffuzuna, vurgu ve tonlamalara, kullanılan sözcüklerde
aynı ve yakın sesleri kullanmamaya, ses olaylarına uymaya dikkat edilmelidir.

Anlatım Biçimi ve Düşünceyi Geliştirme Yolu:

Konu:

Ana Düşünce:

d. Fikirlerini kalıplara dökemeyen kişi, külçe altınını vitrininde sergileyemeyen sarrafa benzer; öyle ki altın ne
denli kıymetli olursa olsun, işlenmediği takdirde müşterisine ulaşamaz. Düşünceler de ancak düzgün bir
şekilde ifade edildiğinde karşı tarafa ulaşır, anlaşılır olur.

Anlatım Biçimi ve Düşünceyi Geliştirme Yolu:

Konu:

Ana Düşünce:

2
 T ÜR KÇ E
HAFTA SONU ÖDEVİ - 22 8. SINIF
6. Aşağıdaki cümleleri çatı özelliklerine göre inceleyip uygun kutucukları işaretleyiniz.

CÜMLELER ETKEN EDİLGEN GEÇİŞLİ GEÇİŞSİZ

Yaşananlar tarihin tozlu raflarına kalkmıştı çoktan.
Odamdaki eşyaların tamamı yenilendi.
Yarın yapacaklarını hemen planlamıştı.
Bu akşam en sevdiğim yemeği pişirdi.
Çocuk, kitabı bir haftada bitirdi.
Yazın sahiller bomboş kalır.
Sabah erkenden yola çıkılır.
Kitaplar öğrencilere çok ucuza satıldı.
Bu kararla müdürün hakları azaltıldı.
Okuldaki son öğrenciyi de evine gönderdi.
Tatile gitmek için bin dereden su getirdi.
En güzel şiirleri her zaman Aysu’ya okuturdu.

7. Metindeki yazım yanlışlarını düzelterek metni aşağıdaki boşluğa yeniden yazınız.

mickey mouse’un ilk kez new york’taki colony sineması’nda beyazperdeye yansıdığı günden bu yana aradan
tam 91 yıl geçti. Kırmızı şortlu, beyaz eldivenli, sarı ayakkabılı bu sevimli fareyi, yaratıcısı walt disneye “Karika-
türlerin berbat, kendine başka bir iş bul!“ diyen müdürlerine borçluyuz. 91. yaşını kutlayan mickey Mouse, adını
Walt Disney’in eşi lillian’a borçludur. Lillian sevimli Mickey için ilk etapda düşünülen “mortimer” adını “kibirli” bu-
lup “mickey mouse“ adını önerir. charlie chaplin de yaramaz farenin yaratım sürecinde disney’e ilham vermiştir.

8. Aşağıdaki cümleleri ögelerine ayırınız.

Bu köye gelince ilk işi okulun tadilat işlerini yaptırmak oldu.

Uzun bir aradan sonra ünlü sanatçı yurt dışı turnesine çıktı.

İnsanlara bu şekilde davranarak ne elde edeceksiniz?

Teyzem küçük oğluyla şirin, bahçeli bir evde yaşamaya başladı.

Dede Korkut kitabı Oğuz Türklerinin bilinen en eski epik destansı hikayeleridir.

3
 T ÜR KÇ E
HAFTA SONU ÖDEVİ - 22 8. SINIF
9. Nilgün, Ayşe, Sevil, Efe ve Yücel bir kuru yemişçiden ceviz, fındık, leblebi ve kuru kayısı almışlardır. Bu kişilerin
aldığı kuru yemişlere ilişkin bilinenler şunlardır:

• Nilgün ve Sevil iki; Efe, Yücel ve Ayşe bir çeşit kuru yemiş almıştır.
• Yücel ve Ayşe’nin aldığı kuru yemiş çeşidi birbirinden farklıdır.
• Nilgün fındık, Sevil ceviz almamıştır.
• Kuru kayısı, ceviz ve fındığı iki kişi almıştır.
• Kuru kayısı alanlar erkek değildir.

Buna göre Ayşe’nin leblebi aldığı biliniyorsa hangi kuru yemişi satın aldığı kesin olarak bilenenler kim-
lerdir?

A) Efe ve Yücel B) Efe ve Sevil

C) Sevil ve Nilgün D) Nilgün ve Yücel

10. Farklı mevsimlere uygun kıyafetlerin olduğu bir mağazada alışveriş yapan Bahar, Sude, Kenan, Selin ve Can;
şort, kaban, baharlık gömlek, yün çorap ve boğazlı kazak satın almıştır. Bu kişilerin satın aldığı kıyafetlerle ilgili
bilgiler şöyledir:

• Can baharlık kıyafetler reyonuna hiç uğramamıştır, kışlık kıyafet almıştır.

• Kışlık kıyafet satın alan, yazlık bir kıyafet almamıştır.
• Gömlek dışında tüm kıyafetler iki kişi tarafından satın alınmıştır.
• Bahar, aynı kıyafeti satın alan Sude ve Can’dan farklı bir şey almıştır.
• Kenan baharlık gömlek satın almıştır.
• Sude ve Can iki, diğerleri bir kıyafet satın almıştır.

Buna göre hangi kıyafeti satın aldığı kesin olarak bilinen kişiler kimlerdir?

A) Bahar- Can B) Sude- Selin

C) Can- Sude D) Bahar- Selin

11. Aşağıdaki paragrafta bulunan fiilimsileri türleri ile birlikte yazınız.

Beyin, kendisini düşünmeye zorlayan şeyleri sever. Cevabı bilinmeyen, çelişkili görünen, o güne kadar hiç akla

gelmeyen türden bilgilendirmeler ve sorular beyin açısından ilgi çekicidir. Buna bağlı olarak, öğretmenin gerek

aktardığı şaşırtıcı bilgiler gerek sorduğu ilginç sorular öğrencilerin o konuya dikkatini yöneltmesi ve ilgi duyma-

sını sağlar. Öğretmenler; hangi konuyu öğrencilerine aktarıyorsa o konunun ilgi çekici, şaşırtıcı ve az bilinen

yönlerini ortaya koymalı.