You are on page 1of 3

Dopleris efeqti და მისი გამოყენება

ganvixiloT dopleris principi bgeriTi talRis magaliTze. Tu bgeriTi talRis


(manqanissirena) mimRebi (damkvirvebeli) uZravia da wyaro (manqana)
moZraobs U siCqariT (suraTi46), bgeriTi talRa erTi periodis (T) ganmavlobaSi
gavrceldeba (TV) manZilze (V- talRisgavrcelebissiCqare garemos mimarT). TviT
talRis wyaro am drois ganmavlobaSi dascildebasawyis (talRis inducirebis)
wertilsTU manZiliT. Amitom periodis (T) ganmavlobaSi talRa wyaros mimarT
(TV±TU) manZilze aRmoCndeba. talRis sigrZis ganmartebis Tanaxmad es
manZili mocemul garemoSi gavrcelebuli talRissigrZis (λ) tolia, e.i.gvaqvs:

λ = TV± TU = TV (1 ± ) (1)

am gantolebaSi „+“ niSani iwereba maSin, rodesac talRis wyaro (manqana)


Sordeba mimRebs da „–“ niSani, rodesac talRis wyaro uaxlovdeba mimRebs. Tu

gaviTvaliswinebT kavSirs talRis sigrZisa da misi sixSires Soris (ν = ), advilad


davadgenT mimRebis mier fiqsirebul talRis sixSires (ν) (wyaros mier inducirebuli

sixSire - ν0 = ).

ν= = = =
(2)

formulidan (2) gamomdinareobs, rom rodesac talRis wyaro (manqana)


uaxlovdeba damkvirvebels, damkvirveblis mier fiqsirebuli bgeris sixSire metia
manqanis mier inducirebul sixSireze (ν>ν0), xolo rodesac Sordeba, damkvirveblis
mier fiqsirebuli bgeris sixSire naklebia talRis wyaros mier inducirebul sixSireze
(ν<ν0).
amgvarad, rodesac mimRebi uaxlovdeba rxeviს wyaros mis mier aRricxuli
rxevis sixSire aRemateba talRis wyaros mier inducirebul sixSires (ν>ν0), da
piriqiT, rodesac mimRebi Sordeba talRis wyaros -ν<ν0 -ze.
Bbgeris sixSiris dopliseuli wanacvleba udevs safuZvlad xelsawyos romliTac
sargebloben avtoinspeqtorebi avtomanqanebis siCqaris dasadgenad
(avtomanqana – moZravi obieqtia, avtoinspeqtori – uZravi).

medikobiologiurigamoyeneba.
Dopleris efeqti vlindeba maSinac, rodesac bgeriTi talRis wyaro da mimRebi
erTmaneTis mimarT uZravni arian, xolo drekadi garemo, romelSic vrceldeba
meqanikuri talRa, moZraobs raime siCqariT rxevis wyarodan mimRebisaken,
anpiriqiT. moZravi garemo misi moZraobis mimarTulebis mixedviT TiTqos Slis an
kumSavs meqanikur talRas (amcirebs an zrdis meqanikuri talRis sixSires).

sixSiris es cvlileba cxadia damokidebulia garemos moZraobis siCqareze.


swored es fenomeni udevs safuZvlad dopleris efeqtis mediko-biologiur
gamoyenebas.

aAbA
suraTi3
a – dopleris efeqtis gamoyeneba sisxlZarRvebSi sisxlis dinebis siCqaris gansazRvrisTvis
(sqema); b – dopleris sixSire icvleba, rodesac ultrabgera aireklebamoZravi obieqtisagan

magaliTad, am efeqtissafuZvelzesisxlZarRvTasistemaSi zomaven sisxlis dinebis siCqares,


amisaTvis sisxlZarRvSi specializirebuli kaTeteris saSualebiT SeyavT rxevis wyaro da mimRebi
(suraTi 3 a,b). mimRebis saSualebiT afiqsireben sisxlZarRvSi gavrcelebuli meqanikuri talRis
sixSires ν–s. es sixSire dopleris efeqtis gamo gansxvavdeba talRis wyaros mier sixSirisagan (ν0).
maT Soris sxvaoba (∆ν =ν -ν0 ) damokidebulia sisxlis dinebis siCqareze da iZleva am siCqaris
gansazRvris saSualebas (suraTi 3 b).
dopleris efeqtis gamoyenebiT SeiZleba gavzomoT agreTve garemoSi მoZravi obieqtebis
siCqare. magaliTad, sisxlSi eriTrocitebis (suraTi4), gulis kamerebis kedlebis moZraobis, nawlaveბis
kedlebis rxevis siCqare, rasac cxadia, didi mniSvneloba aqvs medicinisTvis. zogadad es meTodi
doplerografiis saxeliTaa cnobili.

suraTi 4
sisxlSi eriTrocitebis moZraobis siCqaris gazomva dopleris efeqtis gamoyenebiT
(fshift – dopleris sixSire wanacvleba; f – ultrabgeris sixSire, V – sisxlis nakadis
siCqare, c – bgerissiCqare, - kuTxe sisxlis nakadis mimarTulebasa da
ultrabgeris talRis mimarTulebas Soris)

You might also like