Dossier onderwijswetenschappen

Jasmijn de Werker
1830642
Deeltijd master lerarenopleiding biologie (minorgroep)
4 oktober 2022
Joris Beek
Inhoudsopgave
Geen inhoudsopgavegegevens gevonden.
1. Betoog, waarde van praktijkonderzoek
Onderzoek doen: invloed op de professionele ontwikkeling

Afgelopen jaren ben ik al tegen veel aspecten binnen het onderwijs aangelopen. Hierdoor heb ik
verschillende onderzoeken gedaan, om mijzelf te ontwikkelen, maar ook de leeropbrengst te
verhogen. Tijdens de momenten tussen theorie en zelfstandig werken werd het erg rumoerig en ging
de klas niet aan het werk. Ik heb toen de vijf minuten stilte-regel ingezet. Dit zorgde voor een goede
start en de opbrengst van het leren was aanzienlijk verhoogd. Dit ondersteunt mijn mening:
onderzoek door leraren draagt bij aan de schoolontwikkeling en kwaliteit van het onderwijs, maar
ook de eigen professionele ontwikkeling (Thielen, Geldens, Stoep, & Popeijus, 2020).

Volgens Thielen et al. (2020) bestaan er drie elementen van onderzoekend vermogen. De drie
componenten zorgen voor duidelijkheid over onderzoekend vermogen. Het is belangrijk dat
docenten beschikken over een onderzoekende houding. Om een onderzoek uit te voeren moet er
namelijk motivatie zijn, maar ook kritische gekeken worden naar het doel. Dit bereik je met een
onderzoekende houding (Thielen et al., 2020). Ook is het belangrijk dat de kennis die er al is wordt
toegepast. Dit betekent dat de docenten die onderzoek gaan doen, vergelijkbare onderzoeken van
andere docenten moeten gebruiken om meer kennis te krijgen van het onderwerp (Thielen et al.,
2020). Ten slotte is het noodzakelijk dat de docent zelfstandig een onderzoekscyclus kan doorlopen.
Met deze drie componenten krijgen docenten antwoorden op hun vragen die spelen in de praktijk
(Thielen et al., 2020).

De afgelopen jaren is er een verbinding ontstaan tussen onderzoek en onderwijs (Geerdink, 2010). Er
wordt hierin onderscheid gemaakt tussen ‘single loop leren’ en ‘double loop leren’. Bij ‘single loop
leren’ is er sprake van het veranderen van protocollen en handelingen, waardoor de resultaten
verbeteren van de leerlingen (Geerding, 2010). Door onderzoek te doen komen docenten er ook
achter waar leerlingen tegen aan lopen (Enthoven & Oostdam, 2014). ‘Double loop leren’ richt zich
op het ter discussie stellen van protocollen en handelingen (Geerdink, 2010). Dit draagt bij aan
zelfreflectie. De leeropbrengst wordt hierdoor ook verhoogd, wat mijn mening in de inleiding
ondersteunt.

Onderzoekend vermogen brengt ook kritiek met zich mee. Discussies gaan dan vaak over de
geldigheid van zo’n onderzoek (Simon, 2016). Een onderzoek dat wordt uitgevoerd door een docent
gaat dan over de groepsdynamiek die in die betreffende groep voorkomt. Het onderzoek blijft dus
onbetrouwbaar en kan dus niet als wetenschappelijk onderzoek worden beschouwd (Simon, 2016).
Wel kan volgens Thielen et al. (2020) een onderzoek van andere docenten worden gebruikt voor
kennis. Vaak kan het onderzoek aangepast worden, waardoor het wel een passend onderzoek is voor
een andere groep. Het is hierbij belangrijk dat docenten kijken naar de problemen waar zij tegen
aanlopen en hier een oplossing voor vinden, aan de hand van het bestaande onderzoek (Donk &
Lanen, 2020).

Praktijkonderzoek brengt alsnog erg veel voordelen met zich mee. Docenten vergroten hun
professionele ontwikkeling (Thielen et al., 2020). Ook kunnen docenten hun leerlingen beter
begeleiden en worden leerlingen echt geholpen. De resultaten zijn aanzienlijk verbeterd door de
onderzoeken die ik heb gedaan in de afgelopen jaren. Het heeft dus zeker een meerwaarde in het
onderwijs. Mezelf blijven ontwikkelen is altijd een prioriteit voor mij in het onderwijs.
4. Literatuurlijst

Donk, C. van der & Lanen, B. van (2020). Praktijkonderzoek in de school. Coutinho.

Enthoven, M., & Oostdam, R. (2014). De functie en zin van praktijkgericht onderzoek door studenten
van educatieve hbo-opleidingen. Tijdschrift voor lerarenopleiders, 35(3), 47-60

Geerdink, G. (2010). Over de zin van praktijkgericht onderzoek voor hbo-ers. Hogeschool Arnhem
Nijmegen.

Simon, F. (2016). Het duivelse dilemma van praktijkgericht onderzoek. OnderwijsInnovatie, juni, 26-
29.

Thielen, Y., Geldens, J., Stoep, J. & Popeijus, H. (2020). Onderzoekend vermogen ontrafeld.
Basisschoolmanagement, 34, 14-17.