Tytuł oryginału: Forever, Interrupted

Copyright © 2013 by Rabbit Reid Inc.

Copyright © Wydawnictwo Poznańskie sp. z o.o., 2020

Copyright © for the Polish translation

by Wydawnictwo Poznańskie sp. z o.o., 2020

Redaktor prowadząca: Aleksandra Wolska

Marketing i promocja: Katarzyna Schinkel, Aleksandra Wolska

Redakcja: Karolina Borowiec-Pieniak

Korekta: Ewelina Chodakowska

Skład i łamanie: Stanisław Tuchołka | panbook.pl

Projekt graficzny okładki i stron tytułowych: Magda Bloch

Fotografia na okładce

© Rosie Hardy | Trevillion Images,

© maritime_m | Shutterstock

Konwersja publikacji do wersji elektronicznej: Dariusz Nowacki

Zezwalamy na udostępnianie okładki książki w internecie.

eISBN 978-83-66570-24-5

CZWARTA STRONA

Grupa Wydawnictwa Poznańskiego sp. z o.o.

ul. Fredry 8, 61-701 Poznań

tel.: 61 853-99-10

redakcja@czwartastrona.pl

www.czwartastrona.pl
Dla Lindy Morris

(za czytanie powieści kryminalnych

napisanych przez dwunastolatkę)

i dla Alexa Reida

(mężczyzny, którego powinien

pokochać cały świat)

 Każdego dnia, kiedy się budzę, przez ułamek sekundy nie pamiętam, że cię nie ma, i chcę
cię dotknąć. Natrafiam jedynie na chłodne prześcieradło po twojej stronie łóżka. Mój wzrok pada
na nasze zdjęcie zrobione w Paryżu, które stoi na nocnym stoliku, i przepełnia mnie radość, że
chociaż trwało to krótką chwilę, kochałem ciebie, a ty kochałaś mnie.

Ogłoszenia drobne, Chicago 2009

CZĘŚĆ PIERWSZA
 CZERWIEC

– ZAMIERZASZ ZMIENIĆ NAZWISKO? – pyta mnie Ben. Siedzi na drugim końcu

kanapy i masuje mi stopy. Wygląda słodko. Jak to możliwe, że znalazłam sobie takiego
przystojniaka?
– Zastanawiałam się nad tym – mówię. Zastanawiałam się nie tylko nad tym. Uśmiecham
się. – Chyba to zrobię.
– Serio? – upewnia się, nie kryjąc ekscytacji.
– Chciałbyś?
– Żartujesz sobie? – pyta. – To znaczy nie musisz. Jeśli uważasz, że to jest zbyt zaborcze
z mojej strony lub… No nie wiem, że to odbierze ci tożsamość. Chcę, żebyś nosiła takie
nazwisko, jakie chcesz mieć – mówi. – Ale jeśli wybierzesz moje – lekko się rumieni – będzie
naprawdę fajnie.
Jest zbyt seksowny na męża. Mąż to ktoś gruby, łysiejący, kto wynosi śmieci. Mój mąż
jest ponętny. Młody, wysoki i silny. Perfekcyjny. Zachowuję się jak idiotka. Ale przecież to nic
dziwnego, prawda? Tuż po ślubie patrzy się na męża przez różowe okulary.
– Wymyśliłam, że będę się nazywać Elsie Porter Ross – mówię.
Przerywa masaż moich stóp.
– Całkiem seksownie – stwierdza.
– Dlaczego? – śmieję się.
– Nie wiem – przyznaje i powraca do masowania. – To musi mieć związek
z jaskiniowcami. Po prostu podoba mi się to, że jesteśmy Rossami. Panem i panią Ross.
– Ładnie! – mówię. – Pan i pani Ross. Seksownie.
– Mówiłem!
– A więc tak będzie. Jak tylko przyjdzie akt ślubu, odeślę go do urzędu stanu cywilnego,
czy gdzie tam się to odsyła.
– Rewelacyjnie – mówi i zabiera ręce. – Dobra, Elsie Porter Ross. Moja kolej.
Chwytam jego stopy. Przez chwilę milczymy, w roztargnieniu masuję jego palce przez
skarpetki. Myślami błądzę gdzie indziej i po pewnym czasie zdaję sobie sprawę, że jestem
głodna.
– Chce ci się jeść? – pytam.
– Teraz?
– Zachciało mi się fruity pebbles.
– Nie mamy żadnych płatków? – zastanawia się Ben.
– Mamy. Ale… mam ochotę na fruity pebbles. – W mieszkaniu są tylko zwykłe musli,
kartony pełne brązowych płatków wzbogaconych błonnikiem.
– To co, idziemy je kupić? Jestem pewien, że sklep jest jeszcze otwarty i że mają fruity
pebbles. A może mam iść sam?
– Nie! Nie zgadzam się. To byłby szczyt lenistwa z mojej strony.
– Może i tak, ale jesteś moją żoną, a ja cię kocham i chcę, żebyś zjadła to, na co masz
ochotę. – Podnosi się.
– Nie, naprawdę, nie musisz iść.
– Idę. – Ben wychodzi z pokoju i po chwili pojawia się z rowerem i butami.
– Dziękuję! – mówię, już leżąc na kanapie i zajmując miejsce, które właśnie opuścił. Ben
uśmiecha się do mnie, otwierając drzwi wyjściowe. Słyszę, że stawia rower na nóżce, i wiem, że
jeszcze wróci, żeby się pożegnać.
– Kocham cię, Elsie Porter Ross – oświadcza i pochyla się, żeby mnie pocałować. Założył
już kask rowerowy i rękawiczki. Uśmiecha się. – Naprawdę fajnie brzmi.
Uśmiecham się szeroko.
– Kocham cię! – mówię. – I dziękuję.
– Nie ma za co. Kocham cię! Zaraz wracam. – Zamyka za sobą drzwi.
Kładę się z książką, ale nie mogę się skupić. Tęsknię za nim. Mija dwadzieścia minut,
powinien już wrócić, ale drzwi się nie otwierają. Nie słyszę nikogo na schodach.
Po upływie pół godziny dzwonię na jego komórkę. Nie odbiera. Zaczynam się
zastanawiać, co się stało. Wszystkie scenariusze są naciągane i absurdalne. Poznał inną.
Zatrzymał się w klubie ze striptizem. Dzwonię ponownie, a mój umysł zaczyna podsuwać
bardziej realistyczne powody spóźnienia; powody, które przez to, że są realistyczne, są także
przerażające. Kiedy dalej nie odbiera, schodzę z kanapy i wychodzę na zewnątrz.
Nie wiem, czego się spodziewam, ale rozglądam się po ulicy. Czy oszalałam,
zastanawiając się, czy nic mu się nie stało? Nie wiem. Próbuję zachować spokój i powtarzam
sobie, że na pewno utknął w jakimś korku, z którego nie może się wydostać, albo natknął się na
starego znajomego. Minuty zaczynają zwalniać. Ciągną się jak godziny. Każda sekunda wydaje
się wiecznością.
Syreny.
Słyszę zbliżające się syreny. Widzę błyskające światła tuż nad dachami domów przy
mojej ulicy. Brzmią tak, jakby mnie wzywały. Słyszę swoje imię w powtarzającym się
zawodzeniu: El-sie, El-sie.
Zaczynam biec. Gdy docieram do końca ulicy, czuję zimny beton pod stopami. Moje
cienkie spodnie od dresu nie są odpowiednie na ten wiatr, ale biegnę, dopóki nie dotrę do źródła
dźwięku.
Widzę dwie karetki i wóz strażacki. Kilka samochodów policyjnych zagradza dostęp.
Dobiegam najbliżej, jak się da. Kogoś kładą na nosze. Na drodze leży przewrócona ciężarówka
przeprowadzkowa. Ma wybite okna, wszędzie leży szkło. Przyglądam się, próbując odgadnąć, co
tu się stało. I wówczas zauważam, że to nie tylko szkło. Na drodze leżą małe kawałki czegoś
innego. Podchodzę bliżej i widzę jeden u swoich stóp. To fruity pebble. Rozglądam się wokoło,
modląc się, żeby nie było tam tej jednej rzeczy – i wtedy ją zauważam. Przede mną – jak mogłam
wcześniej tego nie widzieć? – częściowo pod ciężarówką leży rower Bena. Połamany i pogięty.
Świat milknie. Syreny znikają. Miasto się zatrzymuje. Moje serce bije tak szybko, że aż
sprawia mi ból. Czuję krew pulsującą w mózgu. Jak tu gorąco. Dlaczego jest tak gorąco? Nie
mogę oddychać. Wydaje mi się, że zapomniałam, jak to się robi. Przestaję oddychać.
Nie wiem, że biegnę, dopóki nie docieram do karetki. Zaczynam walić w drzwi.
Podskakuję i walę w okno, do którego ledwie sięgam. Gdy to robię, słyszę chrupanie fruity
pebbles pod stopami. Ilekroć podskakuję, wdeptuję je w ziemię. Rozdrabniam je na miliony
kawałków.
Karetka odjeżdża. Czy on w niej jest? Czy jest tam Ben? Czy żyje? Czy nic mu nie jest?
Czy jest posiniaczony? Może jest w karetce, bo przepisy mówią, że musi tam być, ale tak
naprawdę nic mu nie dolega. Może jest gdzieś w pobliżu. Może w karetce znajduje się kierowca
tego auta. Ten facet chyba nie żyje, prawda? Nie mógł tego przeżyć. Więc Benowi nic nie jest.
Taka jest karma tego wypadku: zły facet umiera, dobry żyje.
Odwracam się i rozglądam, ale nigdzie nie widzę Bena. Zaczynam go wołać. Wiem, że
nic mu nie jest. Jestem tego pewna. Po prostu pragnę, żeby to się skończyło. Chcę go zobaczyć
z małym zadrapaniem i usłyszeć, że z nim wszystko w porządku i może wrócić do domu.
Chodźmy do domu, Ben. Dostałam nauczkę i nigdy już nie pozwolę ci na wyświadczanie mi
głupich przysług. Dostałam nauczkę; chodźmy do domu.
– Ben! – krzyczę w wieczorne niebo. Jest tak zimno. Kiedy zrobiło się tak zimno? – Ben!
– krzyczę ponownie. Mam wrażenie, że biegam w kółko, dopóki nie zostaję zatrzymana przez
policjanta.
– Proszę pani – mówi i chwyta mnie za ręce. Nadal krzyczę. Ben musi mnie usłyszeć.
Musi wiedzieć, że tu jestem. Musi wiedzieć, że czas wracać do domu. – Proszę pani – powtarza
policjant.
– Co?! – wrzeszczę mu prosto w twarz. Wyrywam się i odwracam na pięcie. Próbuję
przebiec przez odgrodzony teren. Wiem, że ten, kto go odgrodził, przepuściłby mnie.
Zrozumiałby przecież, że muszę znaleźć męża.
Funkcjonariusz łapie mnie ponownie.
– Proszę pani! – mówi bardziej stanowczo. – Nie powinno tu pani być. – Czy nie rozumie,
że właśnie tutaj muszę teraz być?
– Muszę znaleźć męża! – odpowiadam. – Może być ranny. To jego rower. Muszę go
znaleźć.
– Pani męża zabrali do Cedars-Sinai. Ma pani jak się tam dostać?
Wpatruję się w jego twarz, ale nie rozumiem, co do mnie mówi.
– Gdzie on jest? – pytam. Musi powiedzieć mi jeszcze raz. Nie rozumiem.
– Pani mąż jest w drodze do szpitala Cedars-Sinai. Został zabrany na oddział ratunkowy.
Chce pani pojechać ze mną?
Nie ma go tutaj? Zastanawiam się. A więc był w tej karetce?
– Nic mu nie jest?
– Nie mogę…
– Nic mu nie jest?
Policjant patrzy na mnie. Zdejmuje czapkę z głowy i przykłada ją do piersi. Wiem, co to
znaczy. Widziałam na filmach, że tak robiono na progu domów wdów wojennych. Jakby na dany
znak zaczyna mi brakować powietrza.
– Muszę go zobaczyć! – krzyczę przez łzy. – Muszę go zobaczyć! Muszę być z nim! –
Padam na kolana na środku drogi, pode mną kruszą się płatki śniadaniowe. – Powinnam być przy
nim. Niech mi pan powie, że on jeszcze żyje.
 Policjant patrzy na mnie współczująco i z poczuciem winy. Nigdy wcześniej nie
widziałam tych dwóch emocji razem, ale łatwo je rozpoznać.
– Proszę pani, przykro mi. Pani mąż…
Policjant się nie spieszy; nie przepełnia go adrenalina, jak mnie. Wie, że nie ma się do
czego spieszyć. Wie, że martwe ciało mojego męża może poczekać.
Nie pozwalam mu dokończyć zdania. Zdaję sobie sprawę z tego, co chce powiedzieć,
i mu nie wierzę. Nie wierzę. Krzyczę na niego i walę pięściami w jego pierś. Jest potężnym
mężczyzną, ma co najmniej metr osiemdziesiąt wzrostu, więc góruje nade mną. Czuję się jak
dziecko. Ale to mnie nie powstrzymuje. Cały czas go uderzam. Chcę go spoliczkować. Chcę go
kopnąć. Chcę, żeby zabolało go tak, jak mnie.
– Zginął w wyniku zderzenia. Przykro mi.
Wtedy padam na ziemię. Wszystko kręci się w kółko. Czuję swój puls, ale nie jestem
w stanie skupić się na tym, co mówi policjant. Naprawdę nie sądziłam, że coś takiego może się
stać. Byłam przekonana, że złe rzeczy przydarzają się tylko ludziom zadufanym w sobie. Nie
ludziom takim jak ja, którzy wiedzą, jak kruche jest życie, ludziom, którzy szanują autorytet siły
wyższej. Ale się przydarzyły. Mnie.
Moje ciało się uspokaja. Oczy schną. Twarz zastyga, a spojrzenie pada na rusztowanie
i tam zostaje. Ręce tracą czucie. Nie wiem, czy stoję, czy siedzę.
– Co się stało z kierowcą? – pytam policjanta spokojnym i zrównoważonym tonem.
– Słucham?
– Co stało się z osobą, która kierowała ciężarówką?
– Nie żyje.
– Dobrze – stwierdzam jak jakaś socjopatka. Policjant tylko potakuje; być może
sygnalizuje w ten sposób, że będzie udawał, że nie słyszał tego, co powiedziałam, a ja mam
udawać, że nie cieszę się ze śmierci kogoś innego. Ale nie chcę przyjąć tej umowy.
Chwyta mnie za rękę i prowadzi na przednie siedzenie policyjnego auta. Włącza syrenę,
żeby przejechać szybciej pomiędzy samochodami, a ja patrzę na umykające przed oczami ulice
Los Angeles. Nigdy nie były takie brzydkie.
 KIEDY DOCIERAMY DO SZPITALA, policjant sadza mnie w poczekalni. Trzęsę się
tak bardzo, że wraz ze mną trzęsie się krzesło.
– Muszę tam wrócić – mówię do niego. – Muszę tam wrócić! – krzyczę. Zauważam
plakietkę z jego nazwiskiem. Hernandez.
– Rozumiem. Dowiem się wszystkiego, co w mojej mocy. Zapewne zajmie się panią
pracownik socjalny. Zaraz wracam.
Słyszę, że coś mówi, ale nie jestem w stanie zareagować. Po prostu siedzę na krześle
i wbijam wzrok w przeciwległą ścianę. Czuję, że kiwa mi się głowa. Czuję, że wstaję
i podchodzę do stanowiska pielęgniarek, ale przerywa mi ponowne pojawienie się Hernandeza.
Towarzyszy mu niski mężczyzna w średnim wieku. Jest ubrany w niebieską koszulę
z czerwonym krawatem. Założę się, że jak idiota nazywa go swoim krawatem mocy. Pewnie jest
przekonany, że będzie miał dobry dzień, gdy go założy.
– Pani… Elsie? – mówi. Chyba powiedziałam Hernandezowi, jak mam na imię. Nie
pamiętam, żebym to zrobiła. Wyciąga rękę, jakby chciał, żebym ją uścisnęła. Nie potrzebuję
żadnych formalności w obliczu tej tragedii. Nie ujmuję jej. Przed tym wszystkim nigdy bym nie
odrzuciła czyjejś wyciągniętej dłoni. Jestem miłą osobą. Czasami nawet frajerką. Nikt nie
nazwałby mnie „trudną” czy „niepokorną”.
– Jest pani żoną Bena Rossa? Ma pani przy sobie prawo jazdy? – pyta mnie mężczyzna.
– Nie. Ja… wybiegłam z domu. Nie… – Patrzę na swoje stopy. Nie mam nawet butów,
a ten facet sądzi, że zabrałam prawo jazdy?
Hernandez odchodzi. Widzę, że oddala się powoli, niezgrabnie. Jestem przekonana, że
wydaje mu się, że jego rola już dobiegła końca. Szkoda, że nie jestem nim. Szkoda, że nie mogę
odejść i wrócić do domu. Wróciłabym tam, do męża i ciepłego łóżka. Mojego męża, ciepłego
łóżka i pieprzonej miseczki fruity pebbles.
– Obawiam się, że jeszcze nie możemy pani tam wpuścić – mówi facet w czerwonym
krawacie.
– Dlaczego nie?
 – Lekarze jeszcze pracują.
– On żyje?! – krzyczę. Jak szybko wróciła nadzieja.
– Nie. Przykro mi. – Kręci głową. – Pani mąż umarł dzisiaj wieczorem. Był
zarejestrowanym dawcą organów.
Czuję się jak winda spadająca na ziemię. Zabierają mi go po kawałku i oddają go innym
ludziom. Zabierają części.
Siadam na krześle, jestem martwa w środku. Część mnie chce krzyczeć na tego
mężczyznę, żeby mnie tam zaprowadził. Żeby pozwolił mi go zobaczyć. Chcę przebiec przez
podwójne drzwi, znaleźć go i objąć. Co oni mu robią? Ale jestem odrętwiała. Ja też jestem
martwa.
Mężczyzna w czerwonym krawacie wychodzi na chwilę, po czym wraca z gorącą
czekoladą i kapciami. Mam suche i zmęczone oczy. Ledwie widzę. Wszystkie moje zmysły są
stłumione. Czuję się uwięziona w swoim ciele, oddzielona od wszystkich wokół.
– Czy ma pani kogoś, do kogo moglibyśmy zadzwonić? Może rodziców?
Kręcę głową.
– Ana – mówię. – Powinnam zadzwonić do Any.
Kładzie dłoń na moim ramieniu.
– Proszę napisać mi jej numer. Zadzwonię po nią.
Potakuję, a on podtyka mi kartkę i długopis. Kilka razy źle zapisuję numer, zanim
przypominam sobie właściwy, ale gdy oddaję kartkę, jestem pewna, że zanotowałam dobry.
– Co z Benem? – pytam. Nie wiem, o co mi właściwie chodzi. Po prostu… nie jestem
w stanie się z tym pogodzić. Nie mogę być taką osobą, którą zabiera się do domu i której się
pilnuje. Trzeba walczyć, prawda? Muszę go znaleźć i ocalić. Jak mam to zrobić?
– Pielęgniarki powiadomiły najbliższą rodzinę.
– Słucham? Ja jestem jego najbliższą rodziną.
– Na jego prawie jazdy widnieje adres w Orange County. Zgodnie z przepisami musimy
powiadomić rodzinę.
– Do kogo zadzwoniliście? Kto przyjedzie? – Ale już wiem, kto się zjawi.
– Sprawdzę to. Pójdę zadzwonić do Any. Zaraz wrócę, dobrze?
Potakuję.
Widzę i słyszę inne czekające rodziny. Niektóre wyglądają posępnie, ale większość
dobrze się trzyma. Jest tu matka z małą dziewczynką. Czytają książeczkę. Jest młody chłopak,
który trzyma lodowy kompres przy twarzy, a obok niego siedzi zirytowany ojciec. Jest para
nastolatków trzymająca się za ręce. Nie wiem, po co tu przyszli, ale sądząc po ich uśmiechach
oraz tym, jak ze sobą flirtują, zakładam, że to nic poważnego i… chcę na nich nakrzyczeć. Chcę
powiedzieć, że izba przyjęć to miejsce dla nagłych wypadków, więc nie powinni tu siedzieć
i wyglądać na szczęśliwych i beztroskich. Chcę im przekazać, by poszli do domu i byli szczęśliwi
gdzie indziej, bo nie mam ochoty na nich patrzeć. Nie pamiętam, jak to jest być taką jak oni. Nie
pamiętam nawet, jak to jest być sobą sprzed tego wypadku. Jedyne, co mam, to wszechobecne
poczucie strachu. Oraz złość na tę parę kretynów, którym uśmiechy nie schodzą z pieprzonych
gąb.
Nienawidzę ich i nienawidzę cholernych pielęgniarek, które zachowują się, jakby to nie
był najgorszy dzień ich życia. Odbierają telefony, robią kopie dokumentów i piją kawę.
Nienawidzę ich za to, że potrafią w takiej chwili pić kawę. Nienawidzę wszystkich w całym
szpitalu za to, że nie jest im smutno.
Facet w czerwonym krawacie wraca i mówi, że Ana już jedzie. Proponuje, że poczeka ze
mną. Wzruszam ramionami. Nich robi, co chce. Jego obecność nie przynosi mi pocieszenia, ale
powstrzymuje mnie od wykrzyczenia ludziom w twarz, jak im nie wstyd jeść batonika w takiej
chwili. Przed oczami stają mi fruity pebbles na drodze i wiem, że gdy wrócę do domu, wciąż
będą tam leżeć. Wiem, że nikt ich nie uprzątnie, ponieważ nikt nie wie, jaki to okropny dla mnie
widok. To byłoby zabawne, gdyby nie było takie… Nigdy nie będzie zabawne. Nie ma w tym nic
zabawnego. Nawet to, że straciłam męża, bo zachciało mi się dziecięcych płatków wzorowanych
na bajce o Flinstonach. Nienawidzę siebie za to. Siebie nienawidzę najbardziej.
Pojawia się spanikowana Ana. Nie wiem, co powiedział jej facet w czerwonym krawacie.
Wstaje, żeby się z nią przywitać. Widzę, że rozmawiają, ale nic nie słyszę. Trwa to tylko krótką
chwilę, po czym ona podchodzi i mnie obejmuje. Pozwalam jej na to, choć sama nie mam siły, by
ją uściskać. Jakby obejmowała kłodę.
– Przykro mi – szepcze mi do ucha, a ja rozpadam się w jej ramionach.
Nie mam ochoty się trzymać, nie pragnę ukrywać swojego bólu. Wyję w poczekalni.
Szlocham w jej biust. W każdej innej sytuacji trzymałabym się daleko od tej części jej ciała.
Czułabym się niekomfortowo, mając twarz i usta tak blisko jej piersi, ale teraz seks wydaje się
trywialny i głupi. Jak coś, co idioci robią z nudów. Ci szczęśliwi nastolatkowie zapewne
uprawiają go dla sportu.
Mimo że mnie obejmuje, nie przynosi mi to pocieszenia. Łzy płyną mi z oczu tak, jakbym
je z siebie wyduszała, ale tak nie jest. Same lecą. Nawet nie odczuwam smutku. Ten poziom
rozpaczy dawno wykroczył poza łzy, więc te moje wydają się nieważne i głupie.
– Widziałaś go, Elsie? Tak mi przykro.
Nie odpowiadam. Siadamy na podłodze poczekalni. Zdaje mi się, że mijają godziny.
Czasami płaczę, czasami nic nie czuję. Przez większość czasu spoczywam w objęciach Any, nie
dlatego, że mam taką potrzebę, lecz po to, by na nią nie patrzeć. W końcu Ana wstaje i zostawia
mnie opartą o ścianę, po czym podchodzi do stanowiska pielęgniarek i zaczyna na nie krzyczeć.
– Ile mamy jeszcze czekać na wpuszczenie do Bena Rossa?! – wrzeszczy na młodą
latynoską pielęgniarkę siedzącą przy komputerze.
– Proszę pani… – zaczyna kobieta, wstając, ale Ana się odsuwa.
– Proszę mi tu nie paniować. Gdzie on jest? Proszę nas zaprowadzić.
Pojawia się facet w czerwonym krawacie i usiłuje ją uspokoić.
Rozmawiają przez kilka minut. Widzę, że próbuje dotknąć Any, żeby ją podnieść na
duchu, ale ona się odsuwa. On tylko wykonuje swoją pracę. Wszyscy tu wykonują swoją pracę.
Co za banda dupków.
Przez drzwi wejściowe wchodzi starsza kobieta. Ma jakieś sześćdziesiąt lat i długie,
rudobrązowe włosy, układające się falami wokół jej twarzy. Po policzkach płyną jej łzy
zmieszane z tuszem do rzęs, przez ramię ma przewieszoną brązową torebkę, na barkach
ciemnobrązowy szal. W dłoniach ściska chusteczki higieniczne. Żałuję, że swojego smutku nie
zamknęłam w chusteczkach. Wycierałam smarki w rękawy i dekolt. Moje łzy spadają na
podłogę.
Podbiega do recepcji, po czym siada. Przelotnie na mnie zerka, a ja już wiem, kim ona
jest. Gapię się na nią. Nie mogę oderwać od niej oczu. To moja teściowa, jakkolwiek by patrzeć,
zupełnie mi obca osoba. Kilka razy widziałam jej zdjęcia w albumie fotograficznym, ale ona nie
widziała mnie nigdy wcześniej.
Wstaję i idę do łazienki. Nie wiem, jak mam się jej przedstawić. Nie wiem, jak jej
powiedzieć, że obie znalazłyśmy się tutaj z powodu tego samego mężczyzny. Że obie
opłakujemy tę samą stratę. Staję przed lustrem i patrzę na siebie. Jestem cała czerwona
i opuchnięta. Mam podkrążone oczy. Wpatruję się w swoją twarz i myślę, że miałam kogoś, kto
ją kochał. A teraz go nie ma. Nikt już nie kocha mojej twarzy.
 Wychodzę z łazienki, a jej już nie ma. Ana chwyta mnie za rękę.
– Możesz wejść – mówi i prowadzi mnie do faceta w czerwonym krawacie, z którym
wchodzę za podwójne drzwi.
Facet zatrzymuje się przed jedną z sal i pyta, czy chcę, by ze mną wszedł. Dlaczego
miałabym chcieć? Dopiero go poznałam. Nic dla mnie nie znaczy. Mężczyzna w tej sali znaczy
dla mnie wszystko. Nikt nie pomoże mi się uporać ze stratą wszystkiego. Otwieram drzwi
i okazuje się, że w środku są też inni ludzie, ale ja widzę tylko ciało Bena.
– Przepraszam! – mówi moja teściowa przez łzy. Łagodnie, ale stanowczo. Ignoruję ją.
Ujmuję jego twarz w dłonie. Jest zimny. Ma zamknięte oczy. Nigdy już nie zobaczę jego
oczu. Dociera do mnie, że może ich nie mieć. Nie chcę na to patrzeć. Nie chcę się przekonywać.
Twarz ma posiniaczoną i nie wiem, co to znaczy. Czy był bardzo pokiereszowany, zanim umarł?
Umarł samotnie na ulicy? O Boże. Czy cierpiał? Słabo mi. Prześcieradło okrywa jego pierś
i nogi. Boję się je odsunąć. Boję się, że odsłonię zbyt dużo Bena, że zobaczę zbyt wiele. Albo że
zbyt dużo zabrano.
– Ochrona! – krzyczy ta kobieta.
Gdy trzymam dłoń Bena, w drzwiach staje ochroniarz. Patrzę na swoją teściową. Nie wie,
kim jestem. Nie rozumie, co tutaj robię, ale musi wiedzieć, że kochałam jej syna. To chyba jest
oczywiste.
– Proszę – błagam ją. – Proszę, Susan, nie rób tego.
Susan patrzy na mnie zaintrygowana i zdezorientowana. Samo to, że znam jej imię, mówi
jej, że o czymś jeszcze nie wie. Subtelnie daje znak ochroniarzowi.
– Przepraszam. Da nam pan chwilę? – Gdy facet wychodzi, Susan patrzy na pielęgniarkę.
– Pani też dziękuję. – Pielęgniarka opuszcza nas i zamyka drzwi.
Susan jest udręczona, przerażona, a mimo to trzyma się, jakby miała jeszcze dość siły, by
przetrwać kolejnych pięć sekund, zanim się rozpadnie.
– Ma na ręce obrączkę – mówi do mnie. Patrzę na nią i próbuję oddychać. Powoli
podnoszę swoją lewą rękę, na której mam taką samą obrączkę.
– Pobraliśmy się półtora tygodnia temu – mówię przez łzy. Kąciki moich ust się
wyginają. Są takie ciężkie.
– Jak masz na imię? – pyta, drżąc.
– Elsie – odpowiadam. Bardzo się jej boję. Jest zła i zraniona, jak nastolatka, która
uciekła z domu.
– Jaka Elsie? – Zatyka ją, gdy mówi.
– Elsie Ross.
Wtedy się rozkleja. Rozkleja się tak jak ja. Po chwili pada na podłogę. Nie ma tu więcej
chusteczek higienicznych, więc jej łzy kapią na linoleum.
 ANA SIEDZI OBOK i trzyma mnie za rękę. Ja siedzę przy Benie i szlocham. Susan
opuściła salę jakiś czas temu. Facet w czerwonym krawacie wchodzi i mówi, że musimy zająć się
pewnymi sprawami, należy też przenieść ciało Bena. Patrzę w jakiś punkt przed sobą, nie jestem
w stanie skupić się na tym, co się dzieje, dopóki facet w krawacie nie podaje mi torebki
z rzeczami Bena. Są tam jego komórka, portfel i klucze.
– Co to jest? – pytam, chociaż wiem.
Zanim facet w czerwonym krawacie zdąży odpowiedzieć, w drzwiach staje Susan. Widać
po niej ból, ma czerwone oczy. Wygląda starzej niż w chwili, gdy wyszła. Wygląda na
wyczerpaną.
– Co pan robi? – pyta faceta.
– Ja… Musimy zwolnić tę salę. Ciało pani syna zostanie przeniesione.
– Dlaczego jej pan to daje? – pyta Susan bez ogródek. Mówi, jakby mnie tam nie było.
– Słucham?
Susan wchodzi do sali i zabiera mi torebkę z rzeczami mojego męża.
– Ja podejmuję wszelkie decyzje dotyczące Bena i należące do niego przedmioty powinny
wrócić do mnie.
– Rozumiem – mówi facet.
– Wszystkie – podkreśla Susan.
Ana wstaje i próbuje wyprowadzić mnie z sali. Chce mi oszczędzić tej poniżającej sceny,
ale mimo że i ja wolałabym zniknąć, nie pozwalam się wyciągnąć z pomieszczenia. Wyrywam
się Anie i patrzę na Susan.
– Czy nie powinnyśmy omówić kolejnych kroków? – pytam.
– A co tu jest do omawiania? – Susan jest zimna i opanowana.
– Miałam na myśli… – W zasadzie sama nie wiem, co miałam na myśli.
– Pani Ross… – zaczyna facet w czerwonym krawacie.
– Tak? – odpowiadamy jednocześnie.
– Przepraszam – odzywam się. – O którą panu chodziło?
 – O starszą – odpowiada, patrząc na Susan. Jestem pewna, że według niego miała to być
oznaka szacunku, ale ona odczuła to jak zniewagę. Susan nie chce być jedną z dwóch pań Ross,
to oczywiste, ale założę się, że bardziej zabolało ją to, że nazwał ją starszą.
– Nie zamierzam wierzyć w ani jedno jej słowo – mówi ona, zwracając się do wszystkich.
– Nie ma ani jednego dowodu na to, że mój syn ją znał, a co dopiero na to, że ją poślubił. Nigdy
o niej nie słyszałam! Mój własny syn. Widziałam się z nim w zeszłym miesiącu. Nic mi o tym
nie wspominał. A wiec nie zamierzam oddawać rzeczy należących do mojego syna jakiejś obcej
osobie. Nie zgadzam się.
Ana robi krok w stronę Susan.
– Może nadeszła pora, żeby porozmawiać – sugeruje.
Susan odwraca się, jakby dopiero teraz zauważyła Anę.
– Kim pani jest? – pyta. Pyta, jakbyśmy były ufoludkami wychodzącymi z latającego
spodka. Pyta, jakby miała dość wszystkich pojawiających się ludzi.
– Jestem przyjaciółką – odpowiada Ana. – I wydaje mi się, że w tej sytuacji nikt z nas nie
jest w stanie zachowywać się racjonalnie, więc może dajmy sobie chwilę…
Susan odwraca się do faceta w czerwonym krawacie i przerywa Anie w pół zdania.
– Pan i ja musimy porozmawiać na osobności – warczy na niego.
– Proszę się uspokoić.
– Uspokoić? Kpi pan sobie?
– Susan… – zaczynam. Ale nie wiem, co chcę powiedzieć. Susan ma to w dupie.
– Przestań – mówi, machając ręką przed moją twarzą. To agresywny i instynktowny gest,
jakby chciała ochronić się przed moimi słowami.
– Proszę pani, Elsie przyjechała tu z policją. Była na miejscu zdarzenia. Nie mam
powodu, by wątpić w to, że ona i pani syn…
– Byli małżeństwem? – Susan nie wierzy.
– Tak – potwierdza facet w czerwonym krawacie.
– Dzwońcie do władz hrabstwa! Chcę zobaczyć to czarno na białym!
– Elsie, czy masz akt ślubu, żeby pokazać go pani Ross?
Czuję, że się kurczę na ich oczach. Nie chcę się kurczyć. Chcę stać z wypiętą piersią.
Chcę być dumna i pewna siebie. Ale to za dużo i nie mam nic na swoją obronę.
– Nie, ale Susan… – mówię, zalewając się łzami. Czuję się taka brzydka, mała i głupia.
– Przestań tak do mnie mówić! – wrzeszczy na mnie. – Nawet mnie nie znasz. Nie mów
do mnie po imieniu!
– Dobrze – odpowiadam. Patrzę gdzie indziej, na ciało mojego męża. – Zatrzymaj to
sobie – dodaję. – Nie zależy mi. Możemy tu siedzieć i wydzierać się na siebie przez cały dzień,
ale to niczego nie zmieni. Więc mam w dupie to, do kogo trafi jego portfel.
Stawiam krok za krokiem i wychodzę. Zostawiam z nią ciało męża. W chwili, gdy moje
stopy wyprowadzają mnie do holu, w chwili, gdy Ana zamyka za nami drzwi, zaczynam
żałować, że wyszłam. Powinnam była z nim zostać dopóty, dopóki nie wyrzuciłaby mnie
pielęgniarka.
 ANA POPYCHA MNIE do przodu.
Wsadza do samochodu. Zapina mi pas. Wiezie mnie wolno przez miasto. Parkuje na
podjeździe przed moim domem. Nie pamiętam drogi. Nagle znajduję się przed drzwiami.
Kiedy wchodzę do mieszkania, nie wiem, która jest godzina. Nie mam pojęcia, ile czasu
minęło od chwili, gdy siedziałam na kanapie w piżamie jak rozpuszczona dziunia i jęczałam, że
mam ochotę na płatki. Mieszkanie, które pokochałam, gdy tylko w nim zamieszkałam, które było
„nasze”, odkąd wprowadził się Ben, teraz mnie zdradza. Nie zmieniło się ani trochę po jego
śmierci. Jakby mu nie zależało.
Nie odłożyło jego butów stojących na środku podłogi. Nie złożyło koca, którego używał.
Nawet nie miało na tyle przyzwoitości, żeby schować jego szczoteczkę do zębów. Mieszkanie
zachowuje się tak, jakby nic się nie zmieniło. A zmieniło się wszystko. Mówię ścianom, że już
go nie ma.
– Nie żyje. Nie wróci do domu.
– Wiem, skarbie. Wiem – powtarza Ana i głaszcze mnie po plecach.
Nie wie. Nigdy się nie dowie. Wchodzę do sypialni, uderzam ramieniem o zawias, ale nic
nie czuję. Kładę się na mojej stronie łóżka i wciąż go czuję. Wciąż tu jest, na pościeli. Biorę
poduszkę z jego strony i wącham ją, krztusząc się łzami. Idę do kuchni, gdzie Ana podaje mi
szklankę wody. Przechodzę obok niej z poduszką w ręce, wyjmuję worek na śmieci i tam ją
wkładam. Zawiązuję węzeł tyle razy, że plastikowy worek pęka mi w ręce i spada na podłogę.
– Co robisz? – pyta.
– Pachnie Benem – odpowiadam. – Nie chcę, żeby zapach wywietrzał. Chcę go
zachować.
– Nie wiem, czy ci się uda – mówi tak, żeby mnie nie urazić.
– Odpieprz się – odpowiadam i wracam do łóżka.
Zaczynam płakać w chwili, gdy kładę głowę na poduszce. Nienawidzę tego, jaka się
stałam. Nigdy wcześniej nie kazałam się nikomu odpieprzyć, a na pewno nie Anie.
Ana została moją najlepszą przyjaciółką, gdy miałam siedemnaście lat. Poznałyśmy się
pierwszego dnia college’u w kolejce do stołówki. Nie miałam z kim usiąść, a ona już próbowała
unikać jakiegoś chłopaka. To była decydująca chwila dla każdej z nas. Kiedy postanowiła
wyprowadzić się do Los Angeles, żeby zostać aktorką, pojechałam z nią. Nie dlatego, że miałam
słabość do Los Angeles, bo nigdy wcześniej tu nie byłam; miałam słabość do niej. Ana
stwierdziła:
– Możesz być bibliotekarką, gdzie zechcesz. – I miała całkowitą rację.
I oto dziewięć lat po pierwszym spotkaniu Ana patrzy na mnie tak, jakby sądziła, że
podetnę sobie żyły. Gdybym nie miała takiego mętliku w głowie, powiedziałabym, że to jest
właśnie sens przyjaźni, ale w tej chwili w ogóle mnie to nie obchodzi. Nic mnie nie obchodzi.
Ana wchodzi z dwiema tabletkami i szklanką wody.
– Znalazłam je w apteczce – mówi. Patrzę i rozpoznaję je. To vicodin, który Ben brał na
ból pleców z zeszłym miesiącu. W zasadzie niewiele ich zażył. Chyba myślał, że branie tabletek
robi z niego mięczaka.
Biorę je od niej i połykam.
– Dziękuję – mówię. Okrywa mnie kołdrą i idzie spać na kanapę. Cieszę się, że nie
próbuje kłaść się do łóżka ze mną. Nie chcę, żeby zabrała mi jego zapach. Od płaczu bolą mnie
oczy, jestem słaba, ale mój mózg potrzebuje vicodinu, żeby się wyłączyć. Przesuwam się na
stronę Bena i powoli zasypiam.
– Kocham cię – mówię i po raz pierwszy nikt mnie nie słyszy.
 BUDZĘ SIĘ I CZUJĘ SIĘ JAK na kacu. Chcę złapać Bena za rękę, tak jak każdego dnia
rano, ale jego strona łóżka jest pusta. Przez chwilę myślę, że jest w łazience lub że robi śniadanie,
i wtedy sobie przypominam. Wraca rozpacz, tym razem łagodniejsza, lecz mroczniejsza, okrywa
mnie jak koc, wnika w moje serce przypominające kamień.
Podnoszę ręce do twarzy, żeby otrzeć łzy, ale płyną zbyt szybko, bym mogła je osuszyć.
Pojawiają się jak kolejne klocki w tetrisie.
Ana wchodzi z ręcznikiem kuchennym w rękach, wyciera naczynia.
– Wstałaś – mówi zaskoczona.
– Co za spostrzegawczość. – Dlaczego jestem taka wredna? Nie jestem wrednym
człowiekiem. Zachowuję się jak nie ja.
– Dzwoniła Susan. – Ignoruje moją odzywkę i jestem jej za to wdzięczna.
– Co mówiła? – Siadam i biorę szklankę z wodą, która stoi na szafce od wczoraj. – Czego
ode mnie chciała?
– Nic nie powiedziała. Tylko żebyś oddzwoniła.
– Super.
– Masz jej numer na lodówce. Jakbyś chciała oddzwonić.
– Dzięki. – Piję wodę i wstaję.
– Muszę wyprowadzić Bugsy’ego. Zaraz wracam – mówi Ana. Bugsy to buldog
angielski. Ślini się bez przerwy. Chcę jej powiedzieć, że Bugsy’ego nie trzeba wyprowadzać, bo
jest leniwym gnojkiem, ale nie mówię tego, bo naprawdę, naprawdę nie chcę być taka
niegrzeczna.
– Dobrze.
– Chcesz, żebym kupiła coś po drodze? – pyta, co przypomina mi, że poprosiłam Bena,
żeby poszedł po fruity pebbles dla mnie. Wracam do łóżka.
– Nie, dziękuję.
– Jasne. Zaraz wracam. – Zastanawia się nad czymś. – Chcesz, żebym była obok, gdy
będziesz do niej dzwonić?
 – Nie, dzięki. Dam sobie radę.
– W porządku, gdybyś zmieniła zdanie…
– Dzięki.
Ana wychodzi, a gdy zamyka drzwi, dociera do mnie, że jestem sama. Sama w tym
pokoju, sama w mieszkaniu, a co gorsza, sama w życiu. Nie potrafię tego ogarnąć. Po prostu
wstaję i idę po telefon. Ściągam kartkę z numerem z drzwi lodówki i zauważam magnes
z Georgie’s Pizza. Padam na podłogę, policzkiem dotykam chłodnych kafelków. Nie jestem
w stanie sama wstać.
 GRUDZIEŃ

BYŁ SYLWESTER, a Ana i ja miałyśmy świetny plan. Szłyśmy na imprezę, żeby

spotkać się z tym facetem, z którym Ana flirtowała na siłowni, ale chciałyśmy wyjść pół godziny
przed północą, żeby pojechać na plażę, razem otworzyć butelkę szampana i wejść w nowy rok
w morskiej bryzie i na gazie.
Ana jednak upiła się na imprezie, zaczęła obmacywać się z facetem z siłowni i zniknęła
na kilka godzin. To było typowe dla niej i w zasadzie uwielbiałam w niej to, że dosłownie nic
nigdy nie szło z nią zgodnie z planem. Coś się zawsze musiało wydarzyć. Była fajną odskocznią
ode mnie samej. Osoby, której wszystko zawsze wychodziło zgodnie z planem i nic nigdy się nie
przydarzało. Kiedy więc tam zostałam, zdana tylko na siebie, i czekałam, aż Ana wyskoczy
z sobie tylko znanej kryjówki, wcale nie byłam zła ani zaskoczona. Zakładałam, że sprawy mogą
się tak potoczyć. Byłam tylko trochę wkurzona, że musiałam witać nowy rok z grupą
nieznajomych. Stałam wśród nich, czując się nieswojo. Przyjaciele i znajomi całowali się, a ja
gapiłam się na swój kieliszek szampana. Starałam się, żeby nie był to stracony wieczór.
Rozmawiałam z fajnymi ludźmi. Próbowałam wykorzystać ten czas jak najlepiej.
Poznałam chłopaka o imieniu Fabian, który właśnie kończył medycynę, ale jego
prawdziwą pasją były „dobre wino, dobre jedzenie, dobre kobiety”. Puścił do mnie oko, gdy to
powiedział, a kiedy wkrótce potem próbowałam się z wdziękiem wymówić od dalszej rozmowy,
Fabian poprosił mnie o numer telefonu. Dałam mu go, ale chociaż był w porządku, wiedziałam,
że i tak nie odbiorę, jeśli zadzwoni. Fabian był takim facetem, który zabrałby mnie do drogiej
restauracji na pierwszej randce, a gdy wyszłabym do łazienki, sprawdzałby wiadomości od
innych kobiet. Był facetem, który za cel stawiał sobie przespanie się z dziewczyną. To była dla
niego zabawa, a ja… nigdy nie umiałam się w nią bawić.
Natomiast Ana potrafiła korzystać z życia. Poznawała wielu ludzi. Flirtowała z nimi.
Miała w sobie to coś, na co mężczyźni lecą i dla czego tracą szacunek do samych siebie.
W swoich romansach to Ana miała władzę i chociaż rozumiałam sens takiego życia, z zewnątrz
wyglądało na pozbawione pasji. Zbyt wyrachowane. Ja czekałam na kogoś, kto zwali mnie z nóg
i sam również zostanie zwalony z nóg przeze mnie. Chciałam kogoś, kto nie będzie prowadził ze
mną gierek, bo to oznaczałoby mniej czasu dla siebie nawzajem. Nie wiedziałam, czy taka osoba
gdziekolwiek istnieje, ale byłam zbyt młoda, żeby się poddawać.
Znalazłam Anę śpiącą w głównej łazience. Zabrałam ją i odwiozłam taksówką do domu.
Gdy dotarłam do siebie, była już druga w nocy, a mnie ogarnęło zmęczenie. Poszłam spać, nie
otworzywszy butelki szampana, którą miałyśmy wypić na plaży.
Kiedy zasypiałam tej nocy, nie zmywszy dobrze kreski z oka, z czarną sukienką
z cekinami leżącą na podłodze, myślałam o tym, co przyniesie ten rok, rozważałam różne
możliwości, nawet te zupełnie nieprawdopodobne. A mimo to nie przyszło mi do głowy, że
mogłabym wyjść za mąż przed upływem maja.
Obudziłam się w Nowy Rok sama w mieszkaniu, tak jak w każdy inny dzień, i wszystko
było tak jak zawsze. Przez dwie godziny czytałam w łóżku, wzięłam prysznic, ubrałam się. Na
śniadaniu spotkałam się z Aną.
Nie spałam już od trzech i pół godziny. Ona z kolei wyglądała, jakby wstała przed
pięcioma minutami. Ana jest wysoka i szczupła, ma długie, brązowe włosy opadające jej na plecy
i podkreślające złocisty brąz jej oczu. Urodziła się w Brazylii i mieszkała tam do trzynastego
roku życia; do tej pory można to czasem wychwycić, gdy coś mówi, zwłaszcza gdy się ekscytuje.
Poza tym jest całkowicie zamerykanizowana, zasymilowana i wyzbyta bagażu kulturowego.
Jestem przekonana, że jej imię należy wymawiać z długim „a”, jak „aj”, ale gdzieś w szkole
średniej przestała wyjaśniać różnicę i teraz jest Aną, jakkolwiek się to wymawia.
Tego ranka była ubrana w obszerne spodnie od dresu, które wcale jej nie pogrubiały,
ponieważ była bardzo chuda, i bluzę na suwak, do tego miała włosy związane w kucyk. Można
się było domyślić, że pod bluzą nie ma podkoszulka i zaświtało mi w głowie, że Ana robi to
celowo. W ten sposób doprowadza facetów do szaleństwa. Wygląda na nagą, chociaż jest
zupełnie zakryta. I nikt nie spodziewałby się, że robi to specjalnie.
– Ładna koszulka – powiedziałam, zdejmując okulary przeciwsłoneczne i siadając
naprzeciw niej. Czasami się martwiłam, że moje własne, przeciętne ciało wygląda na zbyt grube
w porównaniu z nią, że moje własne, zwykłe amerykańskie rysy twarzy służą jedynie
uwypukleniu jej egzotycznej urody. Kiedy żartowałam sobie z tego, przypominała mi, że jestem
blondyną ze Stanów Zjednoczonych. Mówiła, że blond przyćmiewa wszystko inne. Zawsze
uważałam, że mam brudny odcień blond, niemal mysi, ale rozumiałam, co ma na myśli.
Chociaż Ana jest prześliczna, nigdy nie słyszałam, żeby była zadowolona ze swojego
wyglądu. Kiedy mówiłam, że nie lubię swoich małych cycków, przypominała mi, że mam długie
nogi i tyłek, za który można zabić. Zawsze twierdziła, że nienawidzi swoich krótkich rzęs i kolan
i że jej stopy wyglądają jak u trolla. Więc pewnie jechałyśmy na tym samym wózku. Chyba
wszystkie kobiety czują się jak ze zdjęcia „sprzed metamorfozy”.
Ana już rozgościła się na tarasie lokalu, zamówiła sobie muffinkę i mrożoną herbatę.
Zrobiła ruch, jakby chciała wstać, kiedy ja usiadłam, ale ostatecznie objęłyśmy się na siedząco.
– Chcesz mnie zabić za wczoraj?
– Słucham? – zapytałam, przeglądając menu. Nie wiem, dlaczego w ogóle do niego
zaglądałam. W każdą sobotę na śniadanie jadłam jajka po benedyktyńsku.
– Szczerze mówiąc, nawet nie pamiętam, co się stało. Mam tylko jakieś przebłyski
z powrotu taksówką do domu i to, że zdjęłaś mi buty, zanim przykryłaś mnie kołdrą.
Potaknęłam.
– Dobrze pamiętasz. Straciłam cię z oczu na jakieś trzy godziny, a potem znalazłam
w łazience na górze, więc nie jestem w stanie powiedzieć, jak daleko posunęliście się z tym
facetem z siłowni, ale sądzę, że…
– Nie! Bzyknęłam się z Jimem?
 Odłożyłam menu.
– Co takiego? Nie, z facetem z siłki.
– Taa, ma na imię Jim.
– Poznałaś na siłowni faceta o imieniu Jim? – Teoretycznie to nie była jego wina.
Mężczyźni o imieniu Jim[1] mogą chodzić na siłownię, ale nie byłam w stanie przejść nad tym
do porządku dziennego. Śmieszyło mnie to. – Czy to muffinka z otrębami?
Potaknęła, więc skubnęłam odrobinę.
– Prawdopodobnie jesteśmy jedynymi osobami na ziemi, którym smakują muffinki
z otrębami – powiedziała i chyba miała rację. Ana i ja często znajdowałyśmy różne zaskakujące
podobieństwa między nami, także w gustach kulinarnych. Nie jest ważne to, czy ty i ktoś inny
lubicie tzatziki. To nie ma wpływu na to, czy się ze sobą dogadacie, czy nie, ale w pewnym
sensie to, że lubiłyśmy jeść te same rzeczy, sprawiało, że nasza więź była silniejsza. Wiedziałam,
że ona także zamówi jajka po benedyktyńsku.
– W każdym razie widziałam, że się obściskujesz z tym Jimem z siłki, ale nie wiem, co
stało się później.
– Och, wydaje mi się, że to nie zaszło zbyt daleko, bo już mi dzisiaj rano wysłał
wiadomość.
– Jest jedenasta.
– Wiem. Pomyślałam, że trochę się pospieszył. Ale nie narzekam – dodała.
– Co mam podać? – Kelnerka, która do nas podeszła, nie była tą, która zwykle nas
obsługiwała. Wyglądała na starszą, bardziej doświadczoną przez życie.
– O, cześć! Chyba się jeszcze nie znamy. Jestem Ana.
– Daphne. – Ta kelnerka nie była aż tak zainteresowana zawiązywaniem znajomości
z nami, jak wydawało się mojej przyjaciółce.
– Co się stało z Kimberly? – zapytała Ana.
– Oj, nie wiem. Zastępuję ją dzisiaj.
– Aha. Dobrze, więc nie będziemy grymasić. Prosimy dwa razy jajka po benedyktyńsku
i dla mnie taką samą mrożoną herbatę, jak ma ona – powiedziałam.
– Już się robi.
Gdy odeszła, Ana i ja wróciłyśmy do naszej rozmowy.
– Zastanawiałam się nad postanowieniami noworocznymi – powiedziała Ana, częstując
mnie swoją herbatą, ponieważ moja jeszcze nie przyszła. Odmówiłam, bo wiedziałam, że jeśli
napiję się z jej szklanki, uzna, że może częstować się z mojej, kiedy ją przyniosą, i wypije mi
całą cholerną herbatę. Znałam ją na tyle długo, by wiedzieć, gdzie postawić granicę i jak to
zrobić tak, by nie zauważyła.
– Dobrze. I co?
– Wymyśliłam coś radykalnego.
– Radykalnego? No nie mogę.
– Celibat.
– Celibat?
– Celibat. Żadnego seksu.
– Wiem, co to znaczy. Zastanawiam się tylko dlaczego.
– Oj tam, wpadłam na to dziś rano. Mam dwadzieścia sześć lat; zeszłej nocy się upiłam
i nie jestem do końca pewna, czy się z kimś przespałam, czy nie. Nie mam zamiaru upadać niżej
i być taką zdzirą.
– Nie jesteś zdzirą. – Co do tego nie byłam jednak do końca przekonana.
– Nie, masz rację. Nie jestem zdzirą. Jeszcze.
 – Mogłabyś przestać pić. – Miałam nietuzinkowe podejście do picia; mogłam pić, ale nie
musiałam. Pić czy nie pić, nie miało to dla mnie żadnego znaczenia. Jak się okazywało,
większość ludzi opowiadała się po jednej stronie. Ana stanowczo była za piciem.
– O czym ty mówisz?
– Wiesz. Że masz przestać pić.
– Całkiem?
– Przestać. Nie mówię o niczym niezwykłym. Wielu ludzi po prostu nie pije.
– Tak, Elsie, to alkoholicy.
Zaśmiałam się.
– Masz rację, twoim problemem nie jest picie. Tylko puszczanie się.
– Właśnie. Więc zamierzam przestać się puszczać.
– A co się stanie, gdy spotkasz kogoś, na kim naprawdę będzie ci zależało?
– Cóż, złamię zasady, jeśli do tego dojdzie. W zeszłym roku nie poznałam nikogo, kto
byłby tego wart. Nie sądzę, by zmieniło się to w tym roku.
Daphne przyniosła nasze jajka po benedyktyńsku i moją mrożoną herbatę. Postawiła
zamówienie na stoliku, a ja dopiero na widok jedzenia uświadomiłam sobie, jaka byłam głodna.
Od razu zaczęłam pałaszować.
Ana potaknęła, przeżuwając. Kiedy mogła już coś powiedzieć, nie plując jedzeniem,
dodała:
– To znaczy jeśli poznam kogoś, w kim się zakocham. Ale do tego czasu nic z tego. –
Sztućcami zrobiła w powietrzu znak „x”.
– Słusznie. – Najlepsze w tej restauracji było to, że do jajek po benedyktyńsku dodawali
szpinak, co czyniło z nich jajka florenckie po benedyktyńsku. – Czy to oznacza, że ja też nie
mogę z nikim iść do łóżka? – zapytałam.
– Nie, ty nadal możesz. Ale nie pójdziesz. Chociaż możesz.
Wkrótce potem Ana wróciła do siebie. Mieszkała po drugiej stronie miasta, w Santa
Monica, w mieszkaniu z widokiem na Pacyfik. Zazdrościłabym jej tego, gdyby co jakiś czas nie
proponowała mi, żebym się do niej wprowadziła. Zawsze odmawiałam, wiedząc, że gdybym
z nią zamieszkała, mogłabym ją szybko znielubić. Nigdy nie byłam w stanie zrozumieć, jak Ana
mogła sobie pozwolić na takie mieszkanie, pracując dorywczo jako instruktorka jogi, ale ona
zawsze zdawała się mieć dość pieniędzy na rzeczy, których potrzebowała i pragnęła.
Kiedy wyszła, wróciłam do siebie. Wiedziałam, jak chcę spędzić popołudnie. Był nowy
rok, a ja zawsze uważałam, że nowy rok nie jest nowy, dopóki nie przemebluję mieszkania.
Problem polegał na tym, że w ciągu dwóch lat tyle razy już przestawiałam swoje graty, że
wyczerpałam wszelkie możliwości. Uwielbiałam swoje mieszkanie i ciężko pracowałam na to, by
móc je zajmować i urządzić się tu po swojemu. Przesuwałam sofę od ściany do ściany, dopóki
nie doszłam do wniosku, że najlepiej wyglądała na swoim pierwotnym miejscu, ale i tak
odczuwałam satysfakcję. Ustawiłam regał gdzie indziej, zamieniłam miejscami stoliki i doszłam
do wniosku, że wystarczy tych zmian na uczczenie nowego roku. Usiadłam na sofie, włączyłam
telewizję i zasnęłam.
Była piąta po południu, kiedy się obudziłam. Był sobotni wieczór; single w sobotnie
wieczory powinni udawać się do barów i klubów, żeby kogoś poderwać, ale ja wolałam oglądać
telewizję, poczytać książkę i zamówić pizzę. Może ten rok będzie rokiem, kiedy będę robiła to,
co, do cholery, mi się podoba, nie zważając na normy społeczne. Może.
Kiedy zaczęło padać, wiedziałam, że zostanie w domu było dobrym wyborem. Ana
zadzwoniła kilka godzin później, żeby zapytać, jak spędzam dzień.
– Chciałam się upewnić, że nie siedzisz na kanapie i nie oglądasz telewizji.
 – Słucham? Dlaczego nie mogę oglądać telewizji?
– Jest sobotni wieczór, Elsie. Wstań! Wyjdź! Mogłabyś iść ze mną, ale wybieram się na
randkę z Jimem.
– I po celibacie.
– Co? Nie zamierzam się z nim przespać. Idziemy coś zjeść.
Roześmiałam się.
– No dobrze. Ja spędzę wieczór na kanapie. Jestem zmęczona i śpiąca…
– „Zmęczona” i „śpiąca” znaczą to samo. Przestań szukać wymówek.
– Spoko. Jestem leniwa i czasami lubię pobyć sama.
– Jasne. Przynajmniej się przyznałaś. Zadzwonię jutro. Życz mi szczęścia i trzymaj
kciuki, żebym nie wyskoczyła z majtek.
– Nie ma sprawy, będziesz tego potrzebowała.
– Absolutnie nie!
– A właśnie że tak!
– Okej, porozmawiamy jutro.
– Cześć.
Od razu zamówiłam jedzenie. Kiedy zadzwoniłam do Georgie’s Pizza, kobieta po drugiej
stronie telefonu powiedziała, że mogą mi je przywieźć dopiero za około półtorej godziny. Gdy
zapytałam dlaczego, odpowiedziała: „Deszcz”. Stwierdziłam, że wpadnę tam za pół godziny
i sama odbiorę.
Wchodząc do Georgie’s Pizza, nic nie czułam. Żadna część mojego mózgu ani ciała nie
wiedziała, co tam się stanie. Nie miałam żadnych przeczuć. Włożyłam żółte kalosze i coś, co
można opisać jako za duże dżinsy. Deszcz przykleił mi włosy do twarzy, bo w końcu przestałam
je odgarniać do tyłu.
Nawet nie zauważyłam siedzącego tam Bena. Byłam tak zaabsorbowana próbą kupna
pizzy. Gdy kasjerka powiedziała mi, że muszę poczekać jeszcze dziesięć minut, usiadłam na
małej ławce przed lokalem i dopiero wtedy dostrzegłam jeszcze jedną osobę w tej samej sytuacji.
Moje serce ani drgnęło. Nie miałam pojęcia, że to jest „to”; że to „on”. Że to mężczyzna,
o którym marzyłam, będąc dzieckiem, kiedy zastanawiałam się, jak będzie wyglądał mój mąż.
Patrzyłam na twarz, o której myślałam przez całe życie, miałam ją na wyciągniecie ręki – i jej nie
rozpoznałam. Jedyne, nad czym się zastanawiałam, to to, że pewnie dostanie swoją pizzę przede
mną.
Był przystojny w sposób, który sugerował, że prawdopodobnie nie zdaje sobie z tego
sprawy. Nie wysilał się, nie przejmował się swoim wyglądem. Był wysoki i szczupły, miał
szerokie ramiona i silne ręce. Jego dżinsy miały ten właściwy odcień błękitu, a koszula
podkreślała szare refleksy w jego zielonych oczach. Brązowa czupryna wieńczyła obraz.
Usiadłam obok niego i ponownie odgarnęłam włosy z czoła. Wyjęłam telefon, żeby sprawdzić
maila i zająć się czymś w czasie oczekiwania.
– Cześć – powiedział. Całą sekundę zajęło mi zorientowanie się, że mówi do mnie.
Poczułam się zaintrygowana.
– Cześć – odpowiedziałam. Wolałabym na tym zakończyć, ale nigdy nie radziłam sobie
z ciszą. Musiałam ją czymś wypełnić. – Trzeba było jednak poczekać na dostawę.
– I stracić tyle atrakcji? – zapytał, wskazując kiczowate dekoracje udające styl włoski.
Roześmiałam się.
– Ładnie się śmiejesz – stwierdził.
– Oj, przestań – odparłam. Przysięgam, że matka uczyła mnie, jak przyjmować
komplementy, ale ilekroć usłyszałam coś miłego pod swoim adresem, broniłam się przed tym jak
przed ogniem. – To znaczy dziękuję. Tak powinnam powiedzieć. Dziękuję.
Zauważyłam, że nieświadomie przesunęłam się w jego stronę. Czytałam mnóstwo
artykułów na temat mowy ciała i źrenic rozszerzających się, kiedy ludzie na siebie lecą, ale gdy
znajdowałam się w sytuacji, gdy ta wiedza mogłaby mi się naprawdę przydać (Czy ma
powiększone źrenice? Czy mu się podobam?), byłam zbyt roztargniona, by to wykorzystać.
– Nie, powinnaś raczej odpłacić mi komplementem – powiedział z uśmiechem. – Żebym
wiedział, na czym stoję.
– Aha – odezwałam się. – Cóż, niewiele się dowiesz, jeśli teraz usłyszysz ode mnie jakiś
komplement, prawda? I tak będziesz wiedział, że mówię go tylko dlatego, że poprosiłeś…
– Uwierz mi, rozpoznam.
– Dobrze – odparłam i zmierzyłam go z góry na dół. Gapiłam się na niego, podczas gdy
on wyprostował nogi i uniósł głowę. Ściągnął ramiona i wypiął pierś. Zwróciłam uwagę na zarost
na jego policzkach i na to, że był przystojny w taki naturalny, niewymuszony sposób. Mój wzrok
padł na jego ręce. Chciałam powiedzieć: „Masz ładne dłonie”, ale nie zdobyłam się na to.
Rozegrałam to bezpiecznie.
– No i? – spytał.
– Podoba mi się twoja koszula – odpowiedziałam. Miała wrzosowo-szary odcień
i rysunek ptaka.
– Uuu – powiedział szczerze rozczarowany. – Rozumiem.
– O co chodzi? – Uśmiechnęłam się. – To niezły komplement – broniłam się.
Roześmiał się. Nie był ani nadmiernie mną zainteresowany, ani zdesperowany. Nie był
też powściągliwy ani chłodny, po prostu… Był, jaki był. Nie wiem, czy zawsze się tak
zachowywał przy kobietach, czy potrafił rozmawiać z nimi, jakby znał je od lat, czy tylko ze mną
był tak swobodny. Ale to nie miało żadnego znaczenia. To działało.
– No dobrze. Wobec tego nawet nie będę próbował prosić cię o numer telefonu –
stwierdził. – Jeśli dziewczyna chwali twoje oczy, włosy, zarost, ręce, imię, oznacza to, że jest
chętna na kolejne spotkanie. Dziewczyna komplementująca koszulę? Dostajesz kosza.
– Czekaj, przecież nie… – zaczęłam, ale ktoś mi przerwał.
– Ben Ross! – krzyknęła kasjerka, a on podskoczył. Spojrzał na mnie.
– Pamiętaj, co chcesz powiedzieć.
Zapłacił za swoją pizzę, szczerze podziękował kasjerce, wyszedł i usiadł obok mnie na
ławeczce.
– Poza tym myślę sobie, że gdybym chciał się z tobą umówić, tobyś odmówiła.
Odmówisz?
Nie, nie miałam najmniejszego zamiaru. Ale zawstydziłam się i starałam się z całych sił
nie okazywać, jak mi na tym zależy. Uśmiechnęłam się szeroko, nie będąc w stanie powstrzymać
entuzjazmu.
– Wystygnie ci pizza – powiedziałam.
Machnął ręką.
– Jestem ponad to. Powiedz wprost. Dostanę twój numer?
No proszę. Decydujący moment. Jak nie wykrzyczeć go na cały głos, kiedy dłużej nie
jestem w stanie utrzymać skumulowanej energii?
– Możesz dostać. Nie ma sprawy.
– Elsie Porter! – wrzasnęła kasjerka. Chyba musiała wołać mnie już kilka razy, ale Ben
i ja byliśmy zbyt pochłonięci sobą, by ją usłyszeć.
– O, przepraszam, to ja. Poczekasz?
Roześmiał się, a ja poszłam zapłacić za pizzę. Kiedy wróciłam, czekał już z telefonem
w ręce. Podałam mu swój numer i zapisałam sobie jego.
– Niedługo zadzwonię, jeśli nie masz nic przeciw. A może powinienem odczekać trzy
dni? Czy to bardziej w twoim stylu?
– Nie, możesz dzwonić – odparłam z uśmiechem. – Im szybciej, tym lepiej.
Wyciągnął do mnie rękę. Uścisnęłam ją.
– Ben.
– Elsie – powiedziałam po raz pierwszy i pomyślałam, że imię Bena brzmi najpiękniej na
świecie. Znów się do niego uśmiechnęłam. Nie byłam w stanie się powstrzymać. Odpowiedział
tym samym i zastukał w pudełko od pizzy.
– To do usłyszenia.
– Do usłyszenia. – Potaknęłam i wróciłam do auta.
Czułam motylki w brzuchu.

[1] W języku angielskim imię Jim i słowo gym (siłownia) brzmią tak samo (przyp. tłum).
 CZERWIEC

ZDEJMUJĘ Z LODÓWKI MAGNES Z REKLAMĄ pizzerii i próbuję przełamać go na

pół, ale nie jestem w stanie tego zrobić. Tylko się wygina i rozciąga. Uświadamiam sobie, że cały
mój wysiłek idzie na marne, bo zniszczenie magnesu nie może ulżyć mi w bólu. Przylepiam go
z powrotem na drzwi lodówki i wybieram numer Susan.
Odbiera po drugim sygnale.
– Susan? Cześć. Tu Elsie.
– Cześć. Możemy się spotkać po południu, żeby ustalić pewne rzeczy?
– Jakie rzeczy? – Nie zastanawiałam się wcześniej, o czym chce rozmawiać Susan.
W ogóle nie pomyślałam o jakichkolwiek ustaleniach. Teraz uświadamiam sobie, że rzeczywiście
należy podjąć pewne decyzje. Należy jakoś zaplanować żałobę. Nawet nie da się jej odbyć
w spokoju. Trzeba zastosować się do amerykańskich zwyczajów i oczekiwań. Kolejne dni będą
pełne nekrologów i mów pogrzebowych. Trumien i cateringów. Jestem zszokowana, że w ogóle
bierze mnie pod uwagę w organizacji tego wszystkiego.
– Jasne. Oczywiście – mówię, próbując nadać mojemu głosowi nieco energii. – Gdzie się
chcesz spotkać?
– Zatrzymałam się w Beverly Hotel – mówi i wyjaśnia, gdzie to jest, jakbym była nowa
w Los Angeles.
– Aha – odpowiadam. – Nie wiedziałam, że zatrzymałaś się w mieście. – Na co dzień
mieszka dwie godziny jazdy stąd. Nie mogłaby przynajmniej wrócić do siebie? Zostawić to
mnie?
– Należy się zająć wieloma sprawami, Elsie. Możemy spotkać się w barze na dole. – Jej
głos jest oschły, wyzbyty sympatii i zimny.
Mówię, że będę o trzeciej. Jest już prawie pierwsza.
– Dobrze, kiedy ci pasuje – odpowiada i rozłącza się.
Żadna pora mi nie pasuje. Najbardziej pasuje mi zasnąć i nigdy się nie obudzić. To by mi
pasowało. Pasowałoby mi być teraz w pracy, bo nic się nie stało, o siódmej czekać na powrót
Bena na późny obiad i zjeść z nim tacos. To by mi pasowało. Niezależnie od pory nie pasuje mi
rozmowa z moją teściową, którą poznałam wczoraj, o pogrzebie mojego zmarłego męża.
Wracam do łóżka przytłoczona wszystkim tym, co muszę zrobić przed spotkaniem. Iść
pod prysznic, ubrać się, wsiąść do samochodu, jechać, zaparkować. Za dużo. Kiedy wraca Ana,
płaczę z wdzięczności, bo wiem, że ona się wszystkim zajmie.
 ZJAWIAM SIĘ W HOTELU SPÓŹNIONA o kilka minut. Ana jedzie zaparkować
samochód i mówi, że poczeka na mnie w lobby. Prosi, żebym do niej napisała, jak będę jej
potrzebować. Wchodzę do baru i szukam Susan. W środku jest zimno, choć pogodę mamy ładną.
Nienawidzę klimatyzacji. Przeprowadziłam się tutaj dla ciepła. Sala jest świeżo wyremontowana,
ale specjalnie postarzona. Za barem znajduje się menu wypisane kredą, które jest zbyt czyste, by
mogło pochodzić z epoki, którą chciał odtworzyć dekorator tego miejsca. Stołki przypominają te
z tajnych barów z czasów prohibicji, ale nie są połamane ani zużyte. Wyglądają nieskazitelnie,
jakby nikt z nich nie korzystał. Właśnie w takich czasach żyjemy – tęsknimy za tym, co stare.
W zeszłym tygodniu byłabym zachwycona tym barem, kiedy jeszcze lubiłam chłód i czystość.
Teraz nienawidzę sztuczności i braku autentyzmu.
W końcu zauważam Susan siedzącą przy wysokim stole w głębi. Czyta menu, pochyla
głowę, dłonią osłania twarz. Podnosi wzrok i mnie zauważa. Przez chwilę na siebie patrzymy
i dostrzegam, że ma opuchnięte i czerwone oczy, ale jej mina mówi, że przyszła tu w interesach.
– Cześć – mówię, siadając. Nie wstaje, żeby się ze mną przywitać.
– Cześć – odpowiada i poprawia się na krześle. – Wczoraj wieczorem udałam się do
mieszkania Bena, żeby…
– Mieszkania Bena?
– Przy Santa Monica Boulevard. Rozmawiałam z jego współlokatorem i powiedział mi,
że Ben wyprowadził się w zeszłym miesiącu.
– Tak – potwierdzam.
– Powiedział, że zamieszkał z dziewczyną o imieniu Elsie.
– To ja – odpowiadam, ciesząc się, że teraz mi być może uwierzy.
– Domyśliłam się – mówi oschle. Następnie podnosi segregator z podłogi i kładzie go
przede mną. – Otrzymałam to w domu pogrzebowym. Są tam różne opcje uroczystości.
– Rozumiem.
– Należy podjąć decyzje odnośnie do kwiatów, ceremonii, nekrologu i tak dalej.
– Dobrze – odpowiadam, choć zupełnie nie wiem, co kryje się pod „i tak dalej”. Nigdy
nie byłam w takiej sytuacji.
– Wydaje mi się, że najlepiej, żebyś ty się tym zajęła.
– Ja? – Wczoraj nie wierzyła w to, że mam prawo być w szpitalu. A teraz chce, żebym
zaplanowała jego pogrzeb? – Nie chcesz się w to włączyć? – pytam zaskoczona.
– Nie. Nie włączę się. Sądzę, że sama zajmiesz się tym najlepiej. Chcesz być jego
najbliższą rodziną…
Przerywa, ale wiem, jak miała skończyć to zdanie. Zamierzała powiedzieć: „Chcesz być
jego najbliższą rodziną, więc proszę bardzo”. Nie przejmuję się jej złośliwością i staram się
myśleć tylko o Benie – moim Benie, jej Benie, naszym Benie.
– Ale… rodzina powinna w tym uczestniczyć.
– Jestem jedyną rodziną, jaką ma Ben, Elsie. Miał. Jestem jedyną osobą, którą miał.
– Wiem. Chodziło mi o to, że… że ty też powinnaś mieć prawo głosu. Powinnyśmy
zrobić to razem.
Milczy i posyła mi smutny uśmiech. Spuszcza wzrok i wpatruje się w sztućce na stole.
Bezmyślnie dotyka serwetki i solniczki.
– Ben wyraźnie pokazał, że nie chce, żebym się wtrącała w jego życie. Nie ma więc
potrzeby, żebym ja wtrącała się w jego śmierć.
– Dlaczego tak mówisz?
– Już ci powiedziałam. Nie uznał za stosowne poinformować mnie, że się żeni ani że
wprowadza się do ciebie, nie powiedział mi o waszym związku. A ja… – Ociera łzę chusteczką,
delikatnie, lecz stanowczo. Kręci głową, jakby chciała pozbyć się jakichś myśli. – Elsie. Nie chcę
omawiać tego z tobą. Masz listę rzeczy do zrobienia. Jedyne, na czym mi zależy, to to, żebyś
poinformowała mnie, kiedy będzie msza i co chcesz zrobić z prochami.
– Ben nie chciał kremacji – prostuję. – Powiedział mi, że chce być pochowany w dresie
i podkoszulku, żeby mu było wygodnie.
Gdy mi to mówił, uważałam, że to słodkie. Nie przyszło mi do głowy, że nie będę
staruszką, kiedy umrze, że stanie się to w ciągu kilku miesięcy od naszej rozmowy.
Jej twarz marszczy się wokół oczu i warg, widzę, że jest bardzo zła. Zmarszczki wokół
ust uwydatniają się i po raz pierwszy widzę oznaki tego, że jest starszą panią. Czy moja mama też
ma takie zmarszczki? Dawno jej nie widziałam, więc nie wiem.
Może Susan nie zdaje sobie sprawy z tego, co robi. Może uważa, że jest na tyle silna,
żeby na złość Benowi odciąć się od wszystkiego i za karę zwalić na mnie ustalenia związane
z pogrzebem. Ale nie jest. I już jej to doskwiera.
– Wszyscy w naszej rodzinie są kremowani, Elsie. Nigdy nie słyszałam, żeby Ben życzył
sobie czegoś innego. Po prostu powiedz mi, co zamierzasz zrobić z prochami. – Wbija spojrzenie
w stół i głęboko i przeciągle wzdycha. – Muszę iść. – Wstaje i wychodzi, nie oglądając się na
mnie, nie dopuszczając do siebie mojego istnienia.
Biorę segregator i ruszam w stronę lobby, gdzie cierpliwie czeka na mnie Ana. Wiezie
nas do domu. Wchodzę na schody i uświadamiam sobie, że zatrzasnęłam klucze w środku.
Odwracam się i zaczynam płakać. Ana pociesza mnie, odczepia zapasowy klucz do mojego
mieszkania ze swojego breloczka i podaje go mnie. Podaje go, jakby to mogło wszystko zmienić,
jakby jedynym powodem moich łez było to, że nie mogę dostać się do domu.
 STYCZEŃ

GDY OBUDZIŁAM SIĘ następnego dnia po tym, jak poznałam Bena, na komórce
czekała już wiadomość od niego.
„Wstawaj, Elsie Porter, szkoda dnia. Zjemy razem lunch?”
Wyskoczyłam z łóżka i piszczałam jak idiotka, skakałam przez co najmniej dziesięć
sekund. Miałam w sobie tyle energii, że był to jedyny sposób, by dać jej upust.
„Pewnie. Gdzie?” – odpisałam. Gapiłam się na telefon, dopóki nie przyszła odpowiedź.
„Przyjadę po ciebie. O dwunastej trzydzieści. Gdzie mieszkasz?”
Wysłałam mu adres i pobiegłam pod prysznic, jakbym już była spóźniona. Ale to wcale
nie było pilne. Byłam gotowa kwadrans przed dwunastą i czułam się z tym źle. Związałam włosy
w wysoki kucyk, włożyłam ulubione dżinsy i najlepiej leżący T-shirt. Głupio było tak czekać
jeszcze przez czterdzieści pięć minut, więc postanowiłam wyjść z domu na spacer. W całym tym
zaaferowaniu i ekscytacji zatrzasnęłam za sobą drzwi.
Serce biło mi tak szybko, że nie byłam w stanie zebrać myśli. W środku zostało wszystko,
w tym telefon i portfel. Ana miała zapasowy klucz, ale to nie rozwiązywało problemu, bo nie
miałam jak do niej zadzwonić. Chodziłam po ulicy w tę i we w tę, szukając drobnych, żeby
skorzystać z automatu, ale okazało się, że ludzie nie gubią ćwierćdolarówek. Wydawałoby się, że
owszem, bo ćwierćdolarówki są małe i niewiele warte, ale kiedy naprawdę się ich potrzebuje,
wychodzi na to, że nikt ich nie gubi. Potem doszłam do wniosku, że i tak poszukam automatu
telefonicznego; może uda mi się jakoś zadzwonić za darmo albo w podajniku będzie tkwiła
moneta. Przeszłam najbliższe ulice i nic – nie znalazłam ani jednego. Co nie pozostawiało mi
żadnych innych opcji, jak tylko włamać się do własnego mieszkania.
I właśnie to próbowałam zrobić.
Mieszkałam na piętrze bliźniaka, ale z frontowych schodów można było dostać się na
taras, więc weszłam po schodach na górę, wspięłam się na balustradę i próbowałam chwycić za tę
od mojego tarasu. Gdyby udało mi się tam dosięgnąć i zarzucić na nią nogę, mogłabym wejść na
taras, nie ryzykując upadku z wysokości. Stamtąd mogłabym się wczołgać przez małe drzwiczki
dla psa, które zamontowali lokatorzy mieszkający tu przede mną. Do tej chwili nie cierpiałam
tych drzwiczek – teraz byłam przekonana, że są moim zbawieniem.
Gdy próbowałam chwycić się barierki tarasu, uświadomiłam sobie, że to jest
niewiarygodnie głupi plan, który na pewno skończy się jakimś wypadkiem. Skoro tak długo nie
byłam w stanie jej dosięgnąć, to jak, do cholery, mogłabym przerzucić przez nią nogę?
Spróbowałam bezskutecznie jeszcze raz, po czym wpadłam na niedorzeczny pomysł,
żeby najpierw zarzucić nogę. Właśnie to robiłam, gdy zjawił się Ben.
– Elsie?
– Ach! – Prawie straciłam równowagę, ale udało mi się postawić nogę na stopniu, tylko
lekko się chwiejąc. Złapałam równowagę, przytrzymując się balustrady. – Cześć, Ben! –
Zbiegłam po schodach i go objęłam.
Śmiał się.
– A co ty tutaj robisz?
Zawstydziłam się, ale nie odebrało mi mowy.
– Próbuję włamać się do swojego mieszkania. Zatrzasnęłam drzwi i zostałam bez
telefonu, portfela i wszystkiego innego.
– Nie masz zapasowego klucza?
Pokręciłam głową.
– Nie. Miałam kiedyś, ale wydawało mi się, że lepiej dać go mojej przyjaciółce, Anie,
żeby w razie czego mi pomogła.
Znowu się roześmiał. Nie czułam, że śmieje się ze mnie, chociaż w zasadzie tak było.
– Rozumiem. To co chcesz zrobić? Możesz zadzwonić do Any z mojego telefonu. Albo
możemy pojechać coś zjeść i zadzwonisz, jak wrócimy.
Zaczęłam coś mówić, ale mi przerwał.
– Albo jeśli chcesz, mogę się do ciebie włamać. Jeśli jeszcze nie zrezygnowałaś z tego
pomysłu.
– Myślisz, że uda ci się przerzucić nogę przez tę barierkę? – spytałam. Żartowałam, ale on
nie.
– Jestem tego pewien.
– Nie, przestań. Żartowałam. Jedźmy na lunch.
Ben zaczął zdejmować kurtkę.
– Nie, pozwól mi to zrobić. Daj mi szansę na wykazanie się odwagą. Chcę zostać
bohaterem.
Podszedł do balustrady i ocenił dystans.
– Rzeczywiście jest dość daleko. To właśnie zamierzałaś zrobić?
Potaknęłam.
– Ale ja mam kiepskie pojęcie o zasadach bezpieczeństwa – powiedziałam. – I bardzo
słabe wyczucie odległości.
– No dobra. Wskoczę tam, ale musisz mi coś obiecać.
– Jasne. Mów.
– Jak spadnę i się potłukę, nie pozwolisz ratownikom zadzwonić na mój numer ICE.
– Dlaczego? – roześmiałam się.
– Bo to moja mama, a ja wystawiłem ją do wiatru i olałem lunch z nią, żeby się z tobą
spotkać.
– Wystawiłeś dla mnie swoją mamę?
– Widzisz? Ciebie też to stawia w złym świetle, skoro pozwoliłaś mi to zrobić. To co,
umowa stoi?
Potaknęłam poważnie.
 – Stoi. – Uścisnęłam mu rękę. Spojrzał mi w oczy i potrząsnął nią teatralnie, a następnie
znowu się uśmiechnął.
– Zaczynamy! – powiedział i podskoczył jakby nigdy nic; zadarł nogę do góry, chwycił
za barierkę tarasu i przerzucił nogę na drugą stronę. – Jestem! Co teraz? – zapytał.
Wyjawienie kolejnej części mojego planu napawało mnie przerażeniem. Nie pomyślałam
wcześniej o tym, jak zareaguje na przejście drzwiczkami dla psa.
– Hm. Cóż. Chciałam… Zamierzałam wczołgać się do środka przez wejście dla psa –
powiedziałam.
Spojrzał za siebie i w dół. Wtedy uświadomiłam sobie, że są jeszcze mniejsze, niż
sądziłam.
– Tymi drzwiczkami?
– Tak – potaknęłam. – Przepraszam! Powinnam o tym powiedzieć wcześniej.
– Nie przecisnę się przez nie.
– Cóż, możesz pomóc mi wejść na górę – zaproponowałam.
– No tak. Albo zeskoczę i zadzwonimy po twoją koleżankę, Anę.
– O! Dobry pomysł. – Już zapomniałam o tym rozwiązaniu.
– W porządku. W sumie mogę spróbować, skoro już tu jestem. Poczekaj.
Schylił się i zajrzał do środka. Jego głowa weszła bez problemu, więc próbował
przepchnąć się cały. Koszula mu się zahaczyła i zadarła do góry. Zobaczyłam jego brzuch
i gumkę majtek. Uświadomiłam sobie, że mnie pociąga i że jest bardzo męski. Jego brzuch był
twardy i wyrzeźbiony. Plecy miał opalone. Ręce, które mogłam sobie dobrze obejrzeć, gdy się
podciągał, były silne i… sprawne. Nigdy wcześniej nie pociągała mnie wizja, że ktoś mógłby
otaczać mnie opieką i chronić, ale ciało Bena wyglądało, jakby było do tego stworzone, a ja
z zaskoczeniem uświadomiłam sobie, że mnie to kręci. Zastanawiałam się, jak to się stało. Prawie
go nie znałam, ale uprzedmiotowiałam go, podczas gdy on próbował włamać się do mojego
mieszkania. W końcu przepchnął ramiona i usłyszałam stłumione słowa:
– Chyba jednak mi się uda! – Oraz: – O!
Zniknął jego tyłek, a zaraz po nim do środka wpełzły nogi. Podeszłam do frontowych
drzwi, które po chwili otworzył. Promieniał radością i szeroko rozłożył ręce. Poczułam się jak
bohaterka romansów, dama w opałach uratowana przez przystojnego mężczyznę. Kiedyś
sądziłam, że kobiety, którym się to podoba, są głupie, ale teraz przez chwilę sama uważałam, że
Ben jest moim bohaterem.
– Wejdź! – powiedział. Było to tak surrealistyczne, role zostały tak odwrócone
w stosunku do tego, jak wyobrażałam sobie początek naszego spotkania, że zaczęło mnie to
śmieszyć. Naprawdę nie byłam w stanie przewidzieć tego, co może się jeszcze stać.
Weszłam do środka, a on rozejrzał się po moim mieszkaniu.
– Bardzo tu ładnie – powiedział. – Czym się zajmujesz?
– Te dwa zdania połączone znaczą: „Ile zarabiasz?” – odparłam. Nie byłam wredna,
przynajmniej wcale nie zamierzałam być. Przekomarzałam się z nim.
– Po prostu trudno mi sobie wyobrazić, że kobietę stać na tak ładne mieszkanie tylko dla
siebie – stwierdził.
Spojrzałam na niego z udawaną wyższością, a on odpowiedział tym samym.
– Jestem bibliotekarką.
– Rozumiem. A więc dobrze ci się powodzi. Świetnie. Szukałem właśnie utrzymanki.
– Utrzymanki?
– Nie utrzymanki, sorry. Jak to się nazywa, kiedy kobieta płaci za rzeczy faceta?
– Sponsoring?
 Lekko się zawstydził; to było czarujące. Aż do teraz dobrze się kontrolował, ale chwila,
gdy tak się odsłonił, była dla mnie urzekająca.
– Sponsorka. To miałem na myśli. A kim jest według ciebie utrzymanka?
– Nie wiem, może kobietą, z którą masz dziecko i musisz je utrzymywać?
– Aha. Nie, to takiej nie potrzebuję.
– Chyba nikt takiej nie potrzebuje.
– Właśnie. Chyba rzeczywiście tak jest. Ale ludzie szukają sponsorek, więc uważaj.
– Będę się miała na baczności.
– Idziemy? – zapytał.
– Jasne. Wezmę tylko…
– Klucze.
– Myślałam o portfelu! Ale tak! Klucze. Wyobrażasz sobie, że znowu mogłabym o nich
zapomnieć? – Wzięłam je z blatu, a on wyjął mi jej z dłoni.
– Ja się zajmę kluczami – powiedział.
– Chyba tak będzie najlepiej – zgodziłam się.
 CZERWIEC

ZA KAŻDYM RAZEM budzę się na brzydkim, odstręczającym świecie, za każdym

razem mocno zamykam oczy, kiedy przypominam sobie, kim jestem. W końcu, około południa,
wstaję, nie dlatego, że jestem gotowa stawić czoła dniu, lecz dlatego, że dłużej nie jestem
w stanie znosić nocy.
Idę do salonu.
– Dzień dobry – mówi Ana, gdy mnie widzi. Siedzi na kanapie i ujmuje moją dłoń. – Co
mogę dla ciebie zrobić?
Patrzę jej w oczy i mówię prawdę.
– Nic nie możesz zrobić. Nie ma takiej rzeczy, która mogłaby mi to ułatwić.
– Wiem o tym – odpowiada. – Ale musi być coś, co mogę po prostu zrobić… – Oczy
zachodzą jej łzami. Kręcę głową. Nie wiem, co powiedzieć. Nie chcę, by ktokolwiek próbował
mnie pocieszać. W tej chwili nawet nie jestem w stanie myśleć o najbliższej przyszłości. Nie
umiem wyobrazić sobie dzisiejszego wieczoru. Nie wiem, czy przetrwam kolejne pięć minut,
a co dopiero kilka godzin. Mimo to wiem, że nikt nie może mi w żaden sposób ułatwić przeżycia
tych pięciu minut. Nieważne, jak zachowa się Ana, jak bardzo będzie starała się wysprzątać mój
dom, jak łagodnie będzie się do mnie odnosić, nieważne, czy wezmę prysznic, czy wybiegnę
nago na ulicę, czy wypiję do ostatniej kropli cały alkohol w domu, Bena nadal przy mnie nie
będzie. Ben nigdy już nie wróci. Nagle czuję, że chyba nie dam rady przeżyć tego dnia, a jeśli
Ana nie będzie mnie pilnowała, to nie wiem, co zrobię.
Siadam obok niej.
– Możesz tu zostać. Zostać przy mnie. Nie będzie mi łatwiej, ale dzięki temu bardziej
uwierzę w siebie. Po prostu zostań. – Nie mam siły płakać. Strach paraliżuje moją twarz i ciało,
nie ma miejsca na inne emocje.
– Pewnie. Jestem tutaj. Będę i nie wyjdę. – Obejmuje mnie, czuję jej rękę na ramionach. –
Może powinnaś coś zjeść – proponuje.
– Nie, nie jestem głodna – mówię. Nie sądzę, bym jeszcze kiedykolwiek była głodna.
Jakie to uczucie: być głodnym? Kto to pamięta?
 – Wiem, że nie jesteś głodna, ale i tak musisz jeść – tłumaczy. – Gdybyś mogła wybrać
sobie dowolne danie ze wszystkiego na świecie, co zdołałabyś przełknąć? Nie martw się
o zdrowie ani o cenę. Po prostu coś wybierz.
Normalnie, gdyby ktoś mnie o to zapytał, powiedziałabym, że chcę Big Maca. Zawsze
mam ochotę na zwykłego Big Maca i największą porcję frytek, jaką mają w McDonaldzie, a do
tego czekoladki Reese’s z masłem orzechowym. Moje podniebienie nie umiało docenić
wykwintnego jedzenia. Nigdy nie miałam ochoty na sushi czy na chardonnay. Miewam ochotę na
frytki i coca-colę. Ale nie teraz. Big Mac czy zszywacz do papieru, co za różnica. Mam na nie
taki sam apetyt.
– Nic. Nie jestem w stanie niczego przełknąć.
– Może zupę?
– Nie, nic.
– Musisz dzisiaj coś zjeść. Obiecaj, że coś zjesz.
– Jasne – mówię. Ale wiem, że nie zjem. Kłamię. Nie mam zamiaru spełnić tej obietnicy.
Po co w ogóle coś obiecywać? Jak można się spodziewać, że człowiek dotrzyma słowa, kiedy
świat wokół jest taki niepewny, rozchwiany i bezsensowny?
– Musisz dzisiaj pojechać do domu pogrzebowego – odzywa się. – Chcesz, żebym do
nich zadzwoniła?
Słyszę ją i potakuję. To jedyne, co mogę zrobić. Więc to robię.
Ana dzwoni do domu pogrzebowego. Wygląda na to, że miałam skontaktować się z nimi
wczoraj. Słyszę, że recepcjonistka mówi coś w stylu: „mało czasu”. Ana nie przekazuje mi tej
wiadomości, ale po tonie jej głosu wnioskuję, że rozmowa jest z tych ostrych. Niech na mnie
krzyczą. Niech po mnie jeżdżą. Z przyjemnością pokrzyczałabym na tych, którzy czerpią zyski
z tragedii.
Ana zawozi mnie do ich biura i parkuje na ulicy. Pod budynkiem jest podziemny parking,
ale kosztuje dwa dolary pięćdziesiąt centów za każde piętnaście minut, co jest po prostu
absurdalne. Nie mam zamiaru wspierać tych zdzierców i korzystać z ich usług. To nie ma nic
wspólnego z moją żałobą. Od zawsze nienawidzę naciągaczy. Na tabliczce jest napisane, że
parkowanie jest darmowe tylko dla klientów domu pogrzebowego Wright & Sons, ale wydaje się
to ze wszech miar w złym guście.
„Tak, chcielibyśmy go skremować. A przy okazji: czy możecie potwierdzić, że
przyjechaliśmy właśnie do was?”
Ana dość szybko znajduje miejsce na ulicy. Zerkam w lusterko nad miejscem pasażera
i widzę, że mam czerwone i opuchnięte oczy. Na policzkach wykwitły czerwone plamy. Rzęsy są
posklejane i błyszczące. Ana podaje mi duże, ciemne okulary przeciwsłoneczne. Zakładam je
i wychodzę z samochodu. Po raz ostatni zerkam w lusterko, w okularach i wyjściowym stroju
czuję się jak Jackie Kennedy. Może każda kobieta w jakiejś mierze chciałaby być jak Jackie
Kennedy, ale jak Jackie Kennedy – pierwsza dama lub Jackie Kennedy Onassis. Nikt nie chce
być nią w takiej sytuacji.
Ana biegnie do parkomatu, żeby wrzucić ćwierćdolarówkę, okazuje się jednak, że nie ma
monet.
– Cholera! Skończyły mi się drobne. Idź, a ja się tym zajmę – mówi, wracając do
samochodu.
– Nie – oponuję, wyjmując portfel. – Ja mam. – Wkładam monety do parkomatu. – Poza
tym nie dam rady bez ciebie. – Znowu zaczynam płakać i się mazać, łzy ciekną mi po twarzy,
wypływają spod dużych szkieł okularów.
 STYCZEŃ

KIEDY WSIEDLIŚMY do samochodu Bena, zapytał, czy jestem gotowa na przygodę,

a ja potwierdziłam.
– Mam na myśli prawdziwą przygodę.
– Jestem gotowa!
– A jeśli ta przygoda oznacza podróż do restauracji oddalonej o godzinę jazdy?
– Jeśli ty będziesz prowadził, to ja się zgadzam – powiedziałam. – Chociaż zastanawiam
się, dlaczego musimy jechać tak daleko.
– E, tym się nie przejmuj – odparł i ruszył.
– Jesteś bardzo tajemniczy – stwierdziłam. Nic nie powiedział. Włączył radio.
– Jesteś odpowiedzialna za muzykę i za nawigację, jeśli zajdzie taka potrzeba.
– Pasuje mi – zgodziłam się i natychmiast przełączyłam na stację niekomercyjną. Gdy
z głośników zaczęły się sączyć niskie, monotonne głosy, Ben pokręcił głową.
– Jesteś jedną z nich? – spytał z uśmiechem.
– Jestem – potwierdziłam, nie zamierzając się tłumaczyć.
– Powinienem był się domyślić. Ładne dziewczyny zawsze muszą mieć jakąś wadę.
– Nie lubisz gadania w radiu?
– Chyba lubię. To znaczy lubię tak, jak wizyty u lekarza. Mają jakiś cel, ale nie są zbyt
zabawne.
Roześmiałam się, a on na mnie spojrzał. Patrzył nieco zbyt długo, by mogło to być
bezpieczne.
– Hej! Patrz na drogę, casanovo! – powiedziałam. Casanova? Kim ja jestem? Własnym
ojcem?
Ben natychmiast się odwrócił i skupił na tym, co przed nami.
– Przepraszam – powiedział. – Bezpieczeństwo na pierwszym miejscu.
Zanim wjechaliśmy na autostradę, wyłączył radio.
– Dość komunikatów o ruchu drogowym – stwierdził. – Będziemy musieli zabawiać się
nawzajem w bardziej tradycyjny sposób.
 – Czyli jaki?
– Rozmową.
– Aha, no dobrze.
– Zacznijmy od podstaw. Od jak dawna mieszkasz w L.A.?
– Od pięciu lat. Przeprowadziłam się zaraz po college’u. A ty?
– Dziewięć lat. Przeprowadziłem się tutaj, żeby pójść do college’u. Wygląda na to, że
skończyliśmy szkołę w tym samym roku. Gdzie chodziłaś?
– Do Ithaki. Moi rodzice studiowali na Cornell i chcieli, żebym się tam rozejrzała, ale
kiedy przyjechałam, Ithaca bardziej mi przypasowała. Z początku studiowałam medycynę, ale po
jakichś dwóch miesiącach doszłam do wniosku, że absolutnie nie chcę zostać lekarką.
– Dlaczego wcześniej wydawało ci się, że chcesz nią zostać? – Jechaliśmy autostradą.
Prowadzenie auta nie pochłaniało go już tak bardzo.
– Moi rodzice są lekarzami. Mama jest szefową personelu w miejscowym szpitalu, a tata
pracuje tam jako neurochirurg.
– Neurochirurg? Brzmi groźnie.
– Bo on jest groźnym facetem. Mama też nie jest łatwa. Nie byli zadowoleni, kiedy
zmieniłam kierunek.
– No, no, rodzina wywierająca nacisk? Przesadnie ambitni starzy?
– Z całą pewnością przesadnie ambitni. A ja nie z takich. Jestem typem, który pracuje,
żeby przeżyć, a nie żyje po to, by pracować. Lubię odwalić swoje czterdzieści godzin, a potem
zajmować się własnym życiem.
– Ale im się to nie podoba?
Wzruszyłam ramionami.
– Uważają, że życie to praca. Nie chodzi w nim o radość. Ani śmiech. I według nich
chyba nie chodzi też o miłość. W życiu chodzi o pracę. Wydaje mi się, że tacie bardziej od
ratowania ludzkich istnień podoba się to, że jest jednym z najlepszych w swojej dziedzinie, która
bezustannie się rozwija i zmienia. Że im chodzi o rozwój. Bibliotekarstwo nie jest dziedziną tego
typu. Ale niewiele mogą poradzić. Moi rodzice nie byli zbyt zaangażowani w moje wychowanie,
wiesz? Więc kiedy zmieniłam kierunek, po prostu… zerwaliśmy ze sobą kontakt. Oni nie musieli
już dłużej udawać, że mnie rozumieją. Ja nie musiałam dłużej udawać, że chcę tego, co oni.
Wcześniej nigdy się tak przed nikim nie otworzyłam. Ale nie widziałam powodu, dla
którego nie miałabym wyjawić Benowi całej prawdy. Byłam nieco zawstydzona, kiedy o tym
opowiedziałam. Uświadomiłam sobie, jak bardzo się odsłoniłam. Spojrzałam przez szybę.
W przeciwną stronę jechał sznur aut, ale my szybko przejeżdżaliśmy przez miasto.
– Smutna historia – powiedział.
– Tak i nie. Moi rodzice i ja nie jesteśmy sobie bliscy. Ale oni są szczęśliwi na swój
sposób; ja też jestem szczęśliwa. Wydaje mi się, że o to właśnie chodzi.
– Masz całkowitą rację – potaknął. – Mądra dziewczynka.
Roześmiałam się.
– A ty? Jak ci się układa z rodzicami?
Ben wypuścił powietrze z płuc, ale nie odwrócił oczu od drogi.
– Mój ojciec umarł trzy lata temu – powiedział poważnie.
– Oj. Przykro mi.
– Dziękuję. – Spojrzał na mnie przelotnie. – Umarł na raka i to była długa bitwa, więc
wszyscy wiedzieliśmy, jak to się skończy; byliśmy przygotowani.
– Nie wiem, czy to dobrze, czy źle.
Ben prychnął.
 – Ja też nie. W każdym razie mama dobrze sobie radzi. Biorąc pod uwagę to, że straciła
kogoś, kogo kochała.
– Trudno mi to sobie w ogóle wyobrazić.
– Mnie też. Straciłem ojca i wiem, jakie to jest trudne, ale nie jestem w stanie wyobrazić
sobie utraty najlepszego przyjaciela, swojej bratniej duszy. Martwię się o nią, choć twierdzi, że
nic jej nie jest.
– Wydaje mi się, że nic nie poradzisz. Masz rodzeństwo? – zapytałam.
Ben pokręcił głową.
– A ty?
– Nie, proszę pana. – Rzadko spotykałam jedynaków. Fajnie, że Ben też nim był. Kiedy
mówiłam innym, że jestem jedynaczką, zwykle odbierałam ich reakcje tak, jakby albo się nade
mną użalali, bo nie miałam rodzeństwa, albo uważali, że jestem rozkapryszona, chociaż nie
dawałam im ku temu żadnych powodów.
– Czadowo! Dwójka jedynaków! Wiedziałem, że cię lubię. – Przybił ze mną piątkę, drugą
ręką trzymając kierownicę.
– Powiesz mi, dokąd się wybieramy? – zapytałam, gdy zjechał na inną autostradę.
– Do meksykańskiej knajpy – powiedział tylko.
Po dwóch turach gry w dwadzieścia pytań wreszcie dojechaliśmy do celu. Była nim buda.
Dosłownie. Buda stojąca pośrodku drogi, o nazwie Cactus Tacos. Nie zrobiła na mnie dobrego
wrażenia, ale Ben uśmiechnął się promiennie.
– Jesteśmy! – powiedział, rozpiął pas i wyskoczył z auta. Pozbierałam swoje rzeczy, a on
podszedł do drzwi od mojej strony. Otworzył je, zanim zdołałam zrobić to sama.
– O, dziękuję! – powiedziałam, a moim słowom towarzyszyło pikanie samochodu,
przypominające o zamknięciu drzwi.
– Proszę.
Wysiadłam i stanęłam obok niego.
– A więc to tutaj, tak? – spytałam. Zamknął za mną drzwi i pikanie ustało.
– Wiem, że nie wygląda. Ale powiedziałaś, że jesteś gotowa na przygodę, a tutaj dają
najlepsze tacos, jakie jadłem w życiu. Lubisz horchata?
– Co to jest horchata?
– Mleko ryżowe z cynamonem. Po prostu… Zaufaj mi. Musisz spróbować. – Ruszyliśmy
w stronę baru, a on położył dłoń na dole moich pleców. To było takie troskliwe i tak naturalne, że
aż chciałam mu się rzucić w ramiona. Chciałam poczuć więcej jego ciała. Ale tylko stanęłam
i spojrzałam na menu.
– Jeśli się zgodzisz – powiedział Ben, przesuwając swoją dłoń w górę moich pleców
i kładąc ją na moim ramieniu – zamówię dla ciebie. Oczywiście szanuję twoje prawo wybrania
posiłku dla siebie. Ale ja byłem tutaj wiele razy i znam menu na wylot.
– Proszę bardzo.
– Wolisz kurczaka, stek czy wieprzowinę?
– Bez wieprzowiny – powiedziałam.
– Bez wieprzowiny? – zdziwił się Ben. – Żartuję. Ja też jej nie lubię. Dobrze! – Zatarł
ręce.
– Perdón? – powiedział do mężczyzny stojącego za ladą. – Queria cuatro tacos tinga de
pollo y cuatro tacos carne asada, por favor? Queso extra en todos. Ah, y dos horchatas, por
favor.
Mężczyzna pokazał mu wielkość horchatas, wzrokiem pytając: „na pewno chcesz aż
dwie?”. Ben potaknął.
 – Sí, sí, lo sé. Dos. Por favor.
Nie wiem, co dokładnie się stało, ale w tamtej chwili Ben wydawał mi się niezwykle
pociągający. Nie wiem, czy chodziło o to, że tak dobrze znał się na czymś, o czym ja nie miałam
zielonego pojęcia (język hiszpański), czy też o to, że ilekroć jakiś mężczyzna mówił w obcym
języku, brzmiało to dla mnie bardzo seksownie (i to też prawda). Nie wiem. Wiem tylko, że
kiedy tak tam stałam, nie będąc w stanie niczego zrozumieć, pomyślałam, że Ben Ross jest
najseksowniejszym facetem, jakiego widziałam. Był tak pewny siebie, tak przekonany, że
wszystko dobrze się potoczy. Tak właśnie było. Chodziło o jego wiarę w siebie. Rozmawiał po
hiszpańsku z mężczyzną w barze, jakby nigdy nie przyszło mu do głowy, że może brzmieć jak
idiota. I dlatego właśnie nie brzmiał jak idiota.
– Wow – powiedziałam, gdy podał mi horchata. – Jestem pod wrażeniem.
– Przysięgam, że na tym kończy się moja wiedza – odpowiedział, rozpakowując słomkę
i wkładając ją do mojego napoju. – Skłamałbym jednak, gdybym powiedział, że nie zamierzałem
zrobić na tobie wrażenia.
– Cóż, na razie świetnie ci idzie. – Pociągnęłam łyk napoju. Był słodki i zimny,
śmietankowy, ale łatwo się go sączyło przez słomkę. – Wow, to też jest świetne.
Ben uśmiechnął się i też się napił.
– Nadal dobrze mi idzie? – zapytał.
– Doskonale – potwierdziłam. Szczerze mówiąc, byłam zachwycona. Od dawna w nikim
się nie zadurzyłam i zapomniałam już, jakie to ekscytujące uczucie.
Kiedy zrobiono nasze tacos, Ben odebrał je z okienka. Były zapakowane w kraciaste
czerwono-białe kartoniki. Wziął je wszystkie i przyniósł, balansując nimi na przedramionach
i w rękach.
W Cactus Tacos nie było gdzie usiąść, więc Ben zaproponował, żebyśmy przycupnęli na
masce jego auta.
– Te tacos się rozpadają. Wszędzie porozlewam pico de gallo.
– To dziesięcioletnia honda. Nie jestem zbyt przeczulony na jej punkcie.
– Dobrze. Ale powinieneś wiedzieć, że jestem niezdarna i niechlujna.
– I często zapominasz kluczy.
– Cóż, wszystkiego często zapominam.
– Jak na razie mi to pasuje.
Usiedliśmy na masce i rozmawialiśmy o naszej pracy i tym, czy podoba nam się
mieszkanie w Los Angeles, i oczywiście nakapałam tłuszczem na zderzak. Ben tylko się
uśmiechnął. Ana zadzwoniła, gdy niezdarnie próbowałam go zetrzeć, więc odrzuciłam
połączenie. Ben i ja gadaliśmy jeszcze długo po zjedzeniu tacos.
W końcu zapytał mnie, czy mam ochotę na deser.
– Masz coś konkretnego na myśli?
– Nie – odparł. – Niech to będzie pani wybór.
– Hm. – Zupełnie nie wiedziałam, co zaproponować. Nie miałam pojęcia, gdzie jesteśmy,
nie wiedziałam, jakie mamy możliwości w okolicy. – Właściwie… – zaczęłam. – Masz ochotę na
przygodę?
– Pewnie! – zapalił się, zeskakując z maski samochodu. Ujął mnie za rękę. – Dokąd?
– East L.A.? – zapytałam niepewnie. Nie wiedziałam, gdzie jesteśmy, a miałam
świadomość, że znajdujemy się co najmniej godzinę od mojego domu, a East L.A. było oddalone
o pół godziny ode mnie w przeciwnym kierunku.
– Już się robi. East L.A. dla miłej pani. – Pomógł mi zeskoczyć z samochodu i otworzył
przede mną drzwi.
 – Jakiż dżentelmen – powiedziałam, schylając się, żeby wsiąść.
– Czekaj – rzucił. Objął mnie w talii i przyciągnął do siebie. – Nie masz nic przeciwko?
Moja twarz znalazła się przy jego twarzy. Czułam zapach jego oddechu. Pachniał
kolendrą i cebulą. Pachniał słodko. Moje serce zaczęło szybciej bić.
– Tak – potwierdziłam. – Tak jest dobrze.
– Chcę cię pocałować – powiedział. – Ale muszę wiedzieć, czy nie będziesz się wstydziła
przed tym facetem z baru.
Uśmiechnęłam się do niego i zerknęłam nad jego ramieniem. Facet z baru się gapił.
I rzeczywiście trochę się wstydziłam. Ale tylko tyle, by poczuć większą ekscytację, a nie by
zrujnować płynącą z niej przyjemność.
– Do dzieła – powiedziałam. A on mnie pocałował.
Całował mnie przy samochodzie, więc naparłam na niego ciałem. Moje ręce znalazły się
po obu stronach jego szyi, a dłonie gładziły krótkie włoski na jego karku. Wydawały się miękkie
i gładkie. Czułam, że przypiera mnie do samochodu.
Odsunął się, a ja zmieszana spojrzałam na faceta za ladą. Nadal na nas patrzył. Ben
również się odwrócił. Mężczyzna za barem odwrócił wzrok, a Ben zaczął się śmiać
konspiracyjnie.
– Powinniśmy już jechać – powiedziałam.
– Mówiłem, że będziesz się wstydzić – odparł i ruszył w stronę miejsca kierowcy.
Kiedy wróciliśmy na autostradę, wysłałam Anie wiadomość, że zadzwonię następnego
dnia. Odpisała, pytając, co takiego, do cholery, robię, że nie mogę z nią rozmawiać. Napisałam
jej prawdę.
„Jestem na całodniowej randce. Idzie naprawdę dobrze, więc zadzwonię jutro”.
Ana próbowała jeszcze do mnie dzwonić, ale zrzucałam ją na pocztę głosową. Fakt, że
miałam randkę, musiał wydawać jej się dziwny. Widziałyśmy się dzień wcześniej na śniadaniu
i nie miałam żadnych planów, a co dopiero takich randkowych.
Trafiliśmy na korek. Powolna jazda na autostradzie doprowadzała nas do szału także
przez spaliny, które wdychaliśmy. Od dwudziestu minut tkwiliśmy w jednym miejscu, kiedy Ben
zapytał o coś, co dręczyło mnie od jakiegoś czasu.
– O której zamykają to tajemnicze miejsce?
– Hm… – mruknęłam zawstydzona, bo byłam przekonana, że nie zdążymy na czas.
– Niedługo, prawda?
– Prawda. Zamykają o szóstej. Mamy tylko pół godziny. Nie musimy tam jechać. Zabiorę
cię tam innym razem.
Tak mi się wyrwało z tym „innym razem”. Nie chciałam mówić wprost, że chcę się z nim
znowu zobaczyć. Mój mózg musiał chyba założyć, że znowu się spotkamy, ale ja chciałam
jeszcze potrzymać Bena w niepewności. Nie chciałam tak szybko wykładać kart na stół.
Zaczerwieniłam się.
On się uśmiechnął. Wiedział, z czym się zdradziłam, ale nie naciskał. Po prostu przyjął to
jak komplement i nie drążył.
– Mimo to – powiedział. – Chcę wiedzieć, co to jest.
– Włoskie lody – wyjaśniłam.
– Włoskie lody? – spytał z niedowierzaniem. – Pędzimy przez miasto na lody?
Dłonią uderzyłam go w pierś.
– No nie! Powiedziałeś, że chcesz tam jechać. To dobre lody!
– Tylko się nabijam. Uwielbiam włoskie lody. Niech się dzieje, co chce, zabiorę cię na te
cholerne lody.
 Gdy auta przed nami powoli ruszyły, skręcił na pobocze, wyminął resztę samochodów, po
czym wrócił na pas, żeby zjechać z autostrady.
– Wow – powiedziałam. – Co za manewr.
– Manewr prawdziwego dupka – odparł. – Ale sytuacja jest poważna.
Pędził bocznymi ulicami i niebezpiecznie przejeżdżał na żółtych światłach. Kilku osobom
zajechał drogę i żeby przeprosić, wciskał klakson. Prowadziłam go przez nieznane skróty,
znajdowałam dla niego podjazdy i alejki, które przecinał, a kiedy wreszcie zaparkowaliśmy przed
lodziarnią Scoops, była minuta po szóstej. Ben podbiegł do drzwi w chwili, gdy je zamykano.
Grzecznie zapukał.
– Proszę – powiedział. – Może pani… otworzyć?
Młoda Koreanka podeszła do drzwi i wskazała na tabliczkę z napisem „Zamknięte”.
Pokręciła głową.
Ben złożył ręce jak do modlitwy, a ona tylko wzruszyła ramionami.
– Elsie, mam prośbę.
– Słucham? – Trzymałam się w pewnej odległości i czekałam na chodniku.
– Bądź tak dobra i się odwróć.
– Mam się odwrócić?
– Zamierzam błagać na kolanach i nie chcę, żebyś na to patrzyła. Wolałbym, żebyś
uważała mnie za silnego, męskiego, pewnego siebie faceta.
Roześmiałam się, ale on popatrzył na mnie znacząco.
– O Boże, mówisz poważnie – powiedziałam ze śmiechem i odwróciłam się do niego
tyłem.
Patrzyłam na główną ulicę w oddali. Przyglądałam się autom zatrzymującym się na
czerwonym świetle i mijającym je rowerzystom. Zauważyłam parę idącą z dziecięcym wózkiem.
Wkrótce usłyszałam dzwonek otwieranych drzwi lodziarni i chciałam znów spojrzeć na Bena.
– Czekaj! – usłyszałam jego głos. – Jeszcze się nie ruszaj. – Wobec tego czekałam.
Dwie minuty później dzwonek przy drzwiach znowu się odezwał, a przede mną stanął
Ben. Trzymał dwa rożki z lodami w jasnobrązowym kolorze i jaskrawymi łyżeczkami wbitymi
w deser.
– Jak to zrobiłeś? – zapytałam, biorąc jeden z nich.
Ben się uśmiechnął.
– Mam swoje sposoby.
– Pytam poważnie.
– Poważnie odpowiadam, że ją przekupiłem.
– Jak to: przekupiłeś? – zapytałam zszokowana. Nigdy wcześniej nie spotkałam się
z nikim, kto dopuściłby się korupcji.
– Cóż, powiedziałem: „Jeśli da mi pani dwa rożki lodów o dowolnym smaku, dostanie
pani dodatkowo dwadzieścia dolców”. Więc jeśli jest to korupcja, to ja się jej dopuściłem.
– Tak, według mnie jest.
– Jestem nieco skorumpowany – powiedział. – Mam nadzieję, że mi wybaczysz.
Przez chwilę patrzyłam na niego bez słowa.
– A co tu jest do wybaczania? Żartujesz sobie? Nigdy wcześniej nikt nikogo dla mnie nie
przekupił!
Ben się roześmiał.
– Teraz się ze mnie nabijasz.
– Nie – zaoponowałam. – Jestem całkowicie poważna. Uważam, że to mi schlebia.
– Aha – powiedział i znów się zaśmiał. – Fantastycznie. – A następnie skosztował swoich
lodów i się skrzywił. – Kawowy – stwierdził, a potem podbiegł do kosza na śmieci i wypluł to, co
miał w ustach.
– Nie lubisz kawy?
– Kawa jest dla mnie tym samym co wizyta u lekarza i niekomercyjne radio – odparł.
Wyjęłam rożek z jego ręki. W jednej ręce trzymałam jego lody, w drugiej swoje.
– Więcej dla mnie – powiedziałam.
Wróciliśmy do samochodu i żadne z nas nie wiedziało, co dalej.
– Dzień nie musi się jeszcze kończyć – stwierdziłam. – Prawda?
– Cieszę się, że to powiedziałaś – odparł Ben. – Dokąd teraz?
– Nie wiem. Nie jestem głodna…
– A może pojedziemy do ciebie? – zaproponował. – Obiecuję, że będę trzymał ręce przy
sobie.
Zastanawiałam się przez chwilę.
– A co złego jest w nietrzymaniu rąk przy sobie? – droczyłam się. Nic nie powiedział, po
prostu wrzucił wsteczny bieg i ruszył szybko w stronę mojego domu.
Kiedy dotarliśmy do mieszkania, Ben wyjął z kieszeni moje klucze. Wchodziliśmy po
stopniach, ale w połowie drogi uświadomił sobie, że o czymś zapomniał. Szybko pobiegł do
parkomatu i wrzucił pieniądze. Następnie wbiegł na schody i otworzył drzwi. W środku
z namaszczeniem odłożył klucze na stolik w przedpokoju.
– Będą tu czekać – powiedział. – Czy to dobre miejsce, żebyś o nich pamiętała?
– Tak, super. Chcesz się czegoś napić?
– Poproszę. Co masz?
– Wodę. Powinnam zapytać: „Chcesz się napić wody?”.
Ben roześmiał się i usiadł na sofie. Wzięłam dwie szklanki i podeszłam do lodówki, żeby
je napełnić, i wtedy właśnie zauważyłam, że mam dużą, schłodzoną butelkę szampana, która
została mi z sylwestra.
– Mam szampana! – powiedziałam i wyjęłam go z lodówki. Weszłam do salonu
i pomachałam nią do Bena.
– Bąbelków?
– Tak! – roześmiał się. – Otwórzmy bąbelki.
Poszliśmy do kuchni po kieliszki. Próbowałam otworzyć butelkę, ale mi się nie udało,
więc Ben podszedł do mnie i wystrzelił korek. Szampan opryskał nam twarze, w ogóle się tym
jednak nie przejęliśmy. Nalał do kieliszków, po czym usiedliśmy na sofie.
Przez chwilę było sztywno. Zapadła cisza. Piłam z kieliszka nieco zbyt długo
i wpatrywałam się w złote bąbelki. Dlaczego zrobiło się tak niezręcznie? Zastanawiałam się. Nie
wiedziałam. Wstałam i poczułam, że alkohol szumi mi w głowie.
– Zaraz wracam – powiedziałam. – Zamierzam… – Co? Co zamierzałam? Nie byłam
pewna.
Ben ujął moją dłoń i spojrzał na mnie. Ja popatrzyłam mu w oczy. W jego spojrzeniu
ujrzałam prośbę. I tak po prostu usiadłam mu na kolanach, obejmując go nogami. Pocałowałam
go. Moje dłonie wędrowały po jego ramionach. On złapał mnie za biodra. Czułam jego ręce
przez dżinsy. Przyciągnął mnie i oddał pocałunek, podczas gdy dłonie gładziły mnie po plecach
i włosach. Odniosłam wrażenie, że pragnął mnie całować. Poruszaliśmy głowami i rękami
w jednym rytmie, a moje ciało bolało w miejscach, których jeszcze nie dotknął.
– Lubię cię – powiedział do mnie bez tchu.
– Widzę! – Roześmiałam się.
– Nie – zaoponował, odsuwając się na chwilę ode mnie i spoglądając tak, jakby to było
coś ważnego. – Naprawdę cię lubię.
Chłopcy już wcześniej mówili, że mnie lubią. Mówili tak w ósmej klasie i w szkole
średniej. Mówili na zakrapianych alkoholem imprezach. Jeden powiedział to w kafejce
w college’u. Niektórzy mamrotali to pod nosem, wbijając wzrok w ziemię. Niektórzy się jąkali.
Za każdym razem odpowiadałam, że też ich lubię. A teraz uświadamiam sobie, że za każdym
razem kłamałam.
Żaden mężczyzna nie sprawił, że poczułam się uwielbiana, sama też nikogo nie
uwielbiałam aż tak bardzo. Co Ben zrobił w ciągu tych kilku godzin, że tak mi na nim zaczęło
zależeć? Nie wiedziałam. Wiedziałam jedynie, że kiedy to powiedział, uwierzyłam, że to prawda.
A kiedy usłyszałam to z jego ust, poczułam, że czekałam na to przez całe życie.
– Ja też cię lubię – powiedziałam. Pocałowałam go ponownie, a on przygarnął mnie do
siebie.
Objął mnie w pasie i przyciągnął bliżej, przez co pomiędzy nami nie było ani centymetra
przestrzeni. Całował moje uszy i linię szczęki, aż dostałam gęsiej skórki; wydawało mi się, że
trwa to bardzo długo. W końcu musiałam wstać. Poczułam skurcz w biodrze.
Kiedy spojrzałam na zegar, było już po ósmej.
– Wow – powiedziałam. – To jest… to trwało… długo.
– Jesteś głodna? – zapytał.
– Tak – przytaknęłam, bo rzeczywiście byłam. – A ty?
– Tak. Co robimy? Wychodzimy? Gotujemy tutaj? Zamawiamy?
– Cóż, pizza nie wchodzi w grę. Wczoraj jedliśmy. – Nie jedliśmy razem, ale zdawałam
sobie sprawę, że powiedziałam to tak, jakby tak właśnie było. Podobało mi się to. Podobało mi
się, że przez chwilę miałam wrażenie, że jestem jego dziewczyną, aż mi się od tego zakręciło
w głowie.
Byłam gotowa na ręczniki z naszymi monogramami, chociaż właściwie prawie go nie
znałam.
– Dobrze. Więc ja oddaję głos na chińczyka na wynos lub ugotowanego tutaj,
w zależności od tego, co masz. – Spojrzał w stronę kuchni. – Mogę sprawdzić?
Wstałam i zaprowadziłam go do kuchni.
– Czuj się jak u siebie!
Stanęliśmy przed lodówką. On znalazł się z tyłu, objął mnie i wtulił twarz w moją szyję.
Pokazałam mu, co mam, a było tego niewiele, chociaż gdyby któreś z nas było przyzwoitym
kucharzem, na pewno udałoby się coś z tego upichcić.
– No więc to rozstrzyga sprawę – powiedział. – Gdzie masz ulotkę z daniami chińskimi?
Roześmiałam się i wyjęłam ją w szuflady. Przez chwilę patrzył na menu.
– Może weźmiemy na pół kurczaka kung pao, miskę zupy z pierożkami, wołowinę i biały
ryż?
– Weź brązowy – zasugerowałam.
– Jako że jest to pierwsza randka, mogę się zgodzić, ale na wszystkich kolejnych
absolutnie nie. Brązowy ryż smakuje jak karton i na przyszłość pamiętaj, że po prostu nie jestem
w stanie pójść w tej kwestii na kompromis.
– Rozumiem – potaknęłam. – Możemy wziąć dwie różne porcje ryżu.
– Możemy, ale dopiero wtedy, gdy ulotni się romantyczny nastrój, czyli nie dzisiaj. – Po
czym powiedział do telefonu: – Tak, dzień dobry. Chciałbym zamówić kurczaka kung pao,
wołowinę chow mein i zupę z pierożkami. – Zamilkł na chwilę. – Nie. Prosimy o brązowy ryż. –
Pokazał mi język, a potem podyktował mój adres, swój numer telefonu i się rozłączył.
Kiedy dostarczono nam zamówienie, zjedliśmy. Ana dzwoniła jeszcze kilka razy. Ben co
chwilę mnie rozśmieszał, aż zaczęłam rechotać i prychać. Aż rozbolał mnie brzuch. Całowaliśmy
się i droczyliśmy ze sobą; walczyliśmy o pilota. Kiedy zrobiło się na tyle późno, że nadeszła pora
decyzji, postanowiłam oszczędzić nam niepotrzebnych domysłów.
– Chcę, żebyś spędził tu noc, ale nie zamierzam uprawiać z tobą seksu – powiedziałam.
– Skąd wiesz, że chcę uprawiać z tobą seks? Może chcę, żebyśmy zostali tylko
przyjaciółmi? – odparł. – Brałaś to w ogóle pod uwagę? – Nie musiałam odpowiadać. – Dobrze.
No więc rzeczywiście chcę uprawiać z tobą seks, ale będę trzymał ręce przy sobie.
Zanim weszłam do sypialni, gdzie już czekał, długi czas zastanawiałam się, w co się
ubrać. Nie mieliśmy uprawiać seksu, więc odpadała koronkowa bielizna i spanie nago. A mimo
to nie miało być aseksualnie. Mimo wszystko chciałam wyglądać ponętnie. Wybór padł na
bardzo krótkie bokserki i top. Zanim wyszłam z łazienki, obejrzałam się w lustrze i musiałam
przyznać, że przypadkowo wyglądałam zbyt seksownie, żeby móc to uznać za przypadek.
Weszłam do pokoju i okazało się, że on leży cały przykryty. Zdjął koszulkę, ale okrywał
go koc. Wpełzłam do łóżka obok niego i położyłam głowę na jego piersi. Pochylił się, by mnie
pocałować, po czym odwrócił się, żeby sprawdzić, gdzie jest wyłącznik światła.
– Patrz – powiedziałam. Głośno zaklaskałam i światło zgasło. – Dostałam to kiedyś przy
jakiejś okazji. – Już od dawna nie używałam tego gadżetu. Szczerze mówiąc, prawie
zapomniałam, że go mam. Ben był zachwycony.
– Jesteś najfajniejszą osobą na świecie. Bez dwóch zdań. Najfajniejszą – powtórzył.
Było zupełnie ciemno, a gdy nasze oczy powoli przyzwyczajały się do mroku,
usłyszeliśmy wibrację i zobaczyliśmy rozbłysk światła. Mój telefon.
„Czy on WCIĄŻ JEST U CIEBIE?” – napisała Ana.
Wyłączyłam telefon.
– Ana, jak sądzę – powiedział Ben, a ja potwierdziłam. – Musi się zastanawiać, kim, do
cholery, jestem.
– Niedługo się dowie – odpowiedziałam. Dotknął palcem mojego podbródka i uniósł
moją głowę. Pocałowałam go. A potem znowu go pocałowałam. A potem pocałowałam go
mocniej. W ciągu kilku sekund nasze dłonie, ręce i części garderoby śmigały wokół. Miał ciepłą
i miękką skórę, ale ciało wydawało się zbite.
– Oj! – powiedziałam. – Parkometr! Wrzuciłeś dość pieniędzy? A jeśli dostaniesz
mandat?
Przyciągnął mnie do siebie.
– To go zapłacę – odpowiedział. – Nie chcę przestawać cię dotykać.
W sumie dotrzymałam słowa. Nie spałam z nim tej nocy. Chociaż chciałam. Trudno było
się oprzeć. Nasze ciała błagały mnie o zmianę zdania, ale ja byłam nieugięta. Nie wiem, jak to się
stało, że do tego nie doszło. Ale nie doszło.
Nie pamiętam, kiedy zasnęłam, ale pamiętam dobrze, że Ben wyszeptał:
– Nie wiem, czy jeszcze nie śpisz, ale… dziękuję, Elsie. Po raz pierwszy od czasu, gdy
byłem dzieckiem, nie mogłem zasnąć z ekscytacji.
Próbowałam nie otwierać oczu, ale moje usta mnie zdradziły i uśmiechnęłam się, gdy to
usłyszałam.
– Widzę, że się uśmiechasz – wyszeptał. Specjalnie nie otwierałam oczu. – Dobra. –
Przyciągnął mnie bliżej. – Niech ci będzie.
Kiedy następnego dnia rano wyszedł do pracy, zobaczyłam, że wyjął mandat zza
wycieraczki i zaczął się śmiać.
 CZERWIEC

W BUDYNKU JEST ZIMNO. Powietrze jest chłodne, niemal smaga moje ciało.
Zastanawiam się, czy utrzymują tak niską temperaturę ze względu na to, że są tu ciała. A potem
przypominam sobie, że musi tu być również ciało Bena. Mój mąż jest teraz martwym ciałem.
Dawniej odrzucało mnie od umarłych, teraz mój mąż jest jednym z nich.
Ana i ja zostajemy wezwane do biura Richarda Pavlika. Jest wysokim, chudym
mężczyzną, ma pospolitą twarz, którą wyróżnia jedynie szczeciniasty wąs. Wygląda na jakieś
sześćdziesiąt lat.
W gabinecie jest duszno. Myślę, że ludzie przychodzą tu w najgorszych chwilach
swojego życia, dlaczego więc pan Pavlik nie robi nic, by było im odrobinę przyjemniej? Nawet
krzesła są okropne. Mają niskie siedzenia i są dziwnie zapadnięte. Mój punkt ciężkości znajduje
się gdzieś w okolicy kolan.
Próbuję wyprostować się na krześle i słucham, jak gada i gada o banalnych sprawach
związanych ze śmiercią mojego męża, jednak zaczynają mnie boleć plecy, więc znów zapadam
się na krześle. Gdy to robię, zaczynam się martwić, że moja pozycja nie przystoi kobiecie.
Wyglądam niechlujnie, jakbym rozwaliła się w fotelu, czego przecież nie robię. Nie robię żadnej
z tych rzeczy. Prostuję się, kładę dłonie na kolanach, uśmiecham się i próbuję wytrzymać.
W zasadzie taki mniej więcej mam plan na resztę życia.
– Panie Pavlik, z całym szacunkiem – przerywam mu. – Ben nie chciał zostać
skremowany. Chciał być pochowany.
– Hm – mówi, zerkając na dokumenty leżące przed nim. – Pani Ross wybrała kremację.
– Ja jestem panią Ross – mówię.
– Przepraszam, miałem na myśli starszą panią Ross. – Lekko się krzywi. – Elsie – dodaje.
Czuję się zepchnięta na boczny tor. Nie jestem dla niego panią Ross, a nie zna mojego
panieńskiego nazwiska, więc zaczął mówić do mnie po imieniu. – W tym przypadku pani Ross
jest najbliższą rodziną.
– Nie, Richardzie – mówię stanowczo. Jeśli on może pomijać moje nazwisko, ja też to
zrobię. – Ja jestem najbliższą rodziną. Jestem żoną Bena.
 – Nie zaprzeczam, Elsie. Po prostu nie mam dokumentów, które to potwierdzają.
– Więc twierdzisz, że skoro nie mam jeszcze aktu ślubu, nie jestem najbliższą rodziną?
Richard Pavlik kręci głową.
– W sytuacjach, gdy występują wątpliwości co do tego, kto jest najbliższą rodziną, muszę
opierać się na oficjalnych dokumentach. Nie znam żadnej osoby bliskiej Benowi, która
potwierdziłaby, że byliście małżeństwem, a kiedy sprawdziłem jego stan cywilny, nigdzie nie
znalazłem informacji o zawarciu ślubu. Mam nadzieję, że rozumiesz, że to stawia mnie
w trudnym położeniu.
Ana przesuwa się do przodu i kładzie dłoń zaciśniętą w pięść na jego biurku.
– Mam nadzieję, że rozumiesz, że Elsie wyszła za mąż i straciła męża w ciągu dziesięciu
dni, więc zamiast cieszyć się miesiącem miodowym na jakiejś odległej prywatnej plaży, siedzi tu
z tobą, gdzie nie zważając na jej żałobę, próbujesz jej wmówić, że nie jest mężatką.
– Przepraszam, panno… – Richard nie pamięta nazwiska Any.
– Romano – rzuca Ana ze złością.
– Panno Romano. Naprawdę nie zamierzałem nikomu sprawić przykrości. Bardzo
współczuję pani straty. Proszę jedynie o to, żeby porozmawiały panie z panią Ross o tej sprawie,
ponieważ zgodnie z literą prawa muszę podporządkować się jej woli. I naprawdę proszę przyjąć
moje kondolencje.
– Pomińmy ten punkt. Później porozmawiam z Susan o kremacji. Co jeszcze musimy
dzisiaj omówić? – pytam.
– No cóż, Elsie. Wszystko zależy od tego, co zrobimy z ciałem.
Nie nazywaj go ciałem, dupku. To mój mąż. To ciało, które mnie tuliło, gdy płakałam,
ciało, które trzymało moją lewą rękę, kiedy jechaliśmy do kina. To ciało, które sprawiało, iż
czułam, że żyję, doprowadzało mnie do szaleństwa, sprawiało, że płakałam i drżałam z radości.
Teraz jest bez życia, ale to nie oznacza, że je przekreśliłam.
– Dobrze, Richardzie. Porozmawiam z Susan i zadzwonię do ciebie po południu.
Pavlik zbiera papiery z biurka i wstaje, żeby się pożegnać. Podaje mi swoją wizytówkę.
Nie przyjmuję jej, więc wręcza ją Anie, a ona wkłada ją do tylnej kieszeni spodni.
– Dziękuję paniom za poświęcony czas – mówi i otwiera drzwi.
– Pier… – zaczynam mówić, wychodząc na korytarz. Mam zamiar zatrzasnąć mu drzwi
przed nosem. Ale Ana delikatnie ściska moją dłoń, sygnalizując, że powinnam się uspokoić.
– Dziękujemy, Richardzie – przejmuje rozmowę. – Będziemy w kontakcie.
W międzyczasie zadzwoń, proszę, do urzędu stanu cywilnego i postaraj się wydobyć
odpowiednie informacje.
Zamyka za nami drzwi i uśmiecha się do mnie. Okoliczności nie są zabawne, ale to, że
prawie kazałam mu się pierdolić, jest niemal śmieszne. Przez chwilę mam wrażenie, że
zaczniemy się śmiać – nie robiłyśmy tego od jakiegoś czasu. Ale ta chwila mija, a ja nie mam
siły nawet na uśmiech.
– Jedziemy pogadać z Susan? – pyta Ana, gdy idziemy w stronę samochodu.
– Tak – odpowiadam. – Chyba tak. – Przynajmniej mam jakiś cel, nieważne, jak mały.
Muszę zająć się życzeniem Bena. Muszę ochronić ciało, które tyle razy chroniło mnie.
 STYCZEŃ

NASTĘPNEGO DNIA W PRACY MYŚLAŁAM o zadaniach do wykonania, by zaraz

potem śnić na jawie. Musiałam obiecać Anie, że po pracy przyjadę do niej i wyjaśnię moją
nieobecność, więc w głowie co chwila odtwarzałam sobie to, jak go jej opiszę. To ona zawsze
opowiadała o facetach, a ja słuchałam. Teraz, gdy wiedziałam, że przyszła moja kolej na
opowiadanie, a jej na słuchanie, miałam wrażenie, że powinnam poćwiczyć.
Byłam obecna ciałem, lecz nieobecna duchem, kiedy podszedł do mnie pan Callahan.
– Elsie? – zaczął, stając przy biurku.
Pan Callahan miał prawie dziewięćdziesiąt lat. Codziennie ubierał się w spodnie
z poliestru w kolorze szarym lub khaki. Do tego wkładał koszulę w kratę oraz kremową
marynarkę.
Pan Callahan trzymał chusteczki higieniczne w kieszeniach spodni, w marynarce balsam
do ust ChapStick i zawsze mówił „na zdrowie”, gdy usłyszał kichnięcie, choćby i piętnaście
metrów dalej. Zjawiał się w bibliotece prawie codziennie, wchodził i wychodził czasami po kilka
razy. W niektóre dni do pory obiadowej przeglądał gazety i czasopisma w czytelni, następnie
wypożyczał jakąś książkę dla żony. W inne przychodził późnym popołudniem, żeby zwrócić
książkę i wybrać sobie jakiś czarno-biały film na kasecie wideo lub jakąś nieznaną mi operę na
CD.
Był człowiekiem kulturalnym i niezwykle uprzejmym. Bardzo oddanym swojej żonie,
której nigdy nie widzieliśmy w bibliotece, ale wiele o niej słyszeliśmy. Był również bardzo stary
i czasami bałam się, że nadchodzi jego kres.
– Słucham, panie Callahan? – odwróciłam się i podparłam łokcie na zimnym blacie.
– Co to jest? – Pan Callahan położył przede mną zakładkę. Reklamowała naszą cyfrową
bibliotekę. Rozłożyliśmy je w całym budynku w poprzednim tygodniu, żeby przyciągnąć uwagę
do naszych zbiorów cyfrowych. Długo zastanawialiśmy się nad rozpoczęciem tej inicjatywy.
Prawdę mówiąc, nie mieliśmy wiele do gadania, ponieważ decyzje były podejmowane w całym
systemie bibliotek publicznych Los Angeles, mimo to niektórzy sądzili, że powinniśmy robić
więcej w tym kierunku, a inni, że należy roztoczyć opiekę nad przeszłością. Muszę powiedzieć,
że sama skłaniałam się ku ochronie przeszłości. Uwielbiałam trzymać książki w rękach.
Uwielbiałam zapach papieru.
– Ta zakładka reklamuje naszą bibliotekę cyfrową.
– Słucham? – zapytał grzecznie, nie kryjąc dezorientacji.
– Chodzi o stronę internetową, na którą można wejść i pobrać z niej materiały zamiast
przychodzić po nie do biblioteki.
Potakiwał, słuchając moich wyjaśnień.
– Och, chodzi o taki i-book.
– Raczej e-book – powiedziałam. W sumie nie chciałam go poprawiać.
– W sensie że „e”, a nie „i”?
– „E”.
– Na litość boską. Cały czas mi się wydawało, że moja wnuczka Lucia mówi iPad.
– Rzeczywiście może tak mówić – sprostowałam. – Czyta się e-booka na iPadzie.
Pan Callahan zaczął się śmiać.
– Posłuchaj siebie – powiedział z uśmiechem. – Słyszysz, jak to brzmi?
Ja też się zaśmiałam.
– Tak czy owak, tak to się nazywa.
– Dobrze, więc jeśli kupię sobie iPada, będę mógł czytać e-booka, którego ściągnę ze
strony biblioteki. – Specjalnie podkreślił „iPad” i „e-book” oraz „ściągnę”, jakby to były
wymyślone słowa i jakbym sama była małym dzieckiem.
– Dokładnie tak – potwierdziłam. – Jestem pod wrażeniem, że tak szybko pan to załapał.
– Oj. Jutro już zapomnę. – Dotknął mojej dłoni i poklepał mnie na do widzenia. – Poza
tym nie mam zamiaru z tego korzystać. To dla mnie zbyt skomplikowane. Wolę prawdziwą
książkę.
– Ja też – wyznałam. – Ale nie wiem, jak długo jeszcze będą dostępne.
– Dłużej ode mnie – powiedział, a ja poczułam smutek, myśląc o naszej śmiertelności. On
nie był smutny, a mimo to mu współczułam.
Pojawił się mój szef, Lyle, i powiedział, że zaraz zamykamy.
– Dobrze, dobrze. Już wychodzę – zażartował pan Callahan, unosząc ręce w geście
poddania.
Patrzyłam, jak wychodzi, a potem pozbierałam swoje rzeczy i pojechałam do Any.

– CO SIĘ, DO CHOLERY, WYDARZYŁO?! Zacznij od początku. Kim jest ten facet? –

Ana zasypała mnie pytaniami. Leżałam na jej kanapie.
– Ana, nawet nie wiem, jak to wyjaśnić.
Usiadła obok mnie.
– Spróbuj.
– W sobotę wieczorem zamówiłam pizzę…
– O Boże! Jest dostawcą pizzy? Elsie!
– Co? Nie, nie jest dostawcą. Jest grafikiem komputerowym. To nie… Po prostu słuchaj.
Zamówiłam pizzę, ale powiedzieli, że będę musiała długo czekać na dostawę. Więc pojechałam
ją odebrać i ten facet też tam czekał. To był on. Ben.
– Ben to ten facet?
– Ben to ten facet. No więc zauważam go… Jest naprawdę spoko, nawet za bardzo jak na
mnie, wiesz? Ale zaczyna ze mną rozmawiać i normalnie rozmawia tak jak… No więc daję mu
swój numer, a on zadzwonił wczoraj rano i przyjechał po mnie, żeby mnie zabrać na lunch
o wpół do pierwszej. To była najlepsza randka w moim życiu. W sensie że jeden z najlepszych
dni w życiu. On mówi to, co trzeba, jest szczery, przystojny i…
– Seksowny? Jest seksowny?
– O Boże, jest! Nie umiem tego opisać, ale kiedy z nim jestem, czuję się tak, jakbym była
ze sobą. Niczym się nie przejmuję, wiem, że mogę powiedzieć to, co myślę, a on się nie przerazi.
Denerwuję się.
– Czym się denerwujesz? Przecież to brzmi fantastycznie.
– Ale dzieje się za szybko.
– Może to ten jedyny. Może dlatego dzieje się tak szybko. Bo to ten.
Miałam nadzieję, że to powie. Nie chciałam mówić tego sama, bo wydawało mi się to
absurdalne.
– Nie. Tak sądzisz?
Ana wzruszyła ramionami.
– Kto wie? Może być! Chcę go poznać!
– Jest świetny. A jeśli… za bardzo wybiegam myślami w przyszłość? Mówi, że doskonale
do niego pasuję, lubi mnie i w zasadzie nie mam wrażenia, że mógłby ściemniać, ale… ale jeśli
to wszystko…
– To tylko sztuka uwodzenia?
– Właśnie. Co, jeśli on sobie ze mną pogrywa?
– W jakim sensie sobie z tobą pogrywa? Już się z nim przespałaś?
– Nie – pokręciłam głową. – Spał u mnie i spaliśmy obok siebie.
– Brzmi szlachetnie.
– Ale jeśli to jakiś… naciągacz albo coś w tym stylu?
– Oglądasz za dużo telewizji.
– Wiem, ale jeśli to naprawdę naciągacz? Bo jest bardzo seksowny, czarujący, spełnia
moje najdziksze fantazje, nadskakuje mi, uwielbia pizzę, przekupuje sprzedawczynię w lodziarni,
jest jedynakiem… a potem bum. Zniknęły moje pieniądze.
– Nie masz dużych pieniędzy.
– Prawda, dlatego potrzebuję tych, które mam.
– Nie, Elsie. Sądzę, że gdyby był aż tak dobrym naciągaczem, wziąłby na cel kogoś
bogatego.
– Ech.
– Wiesz, co myślę? – Ana przesunęła się i usiadła tak, że moja głowa znalazła się na jej
kolanach. – Myślę, że dzieje się coś fajnego, a ty szukasz dziury w całym. I co z tego, że to dzieje
się szybko? Zrelaksuj się i ciesz się tym.
– Aha… no tak… A jeśli jest ograniczona liczba uniesień w związku i gdy zużyje się je za
szybko, czar pryska?
Ana spojrzała na mnie, jakbym miała trzy głowy.
– Zaczynasz mnie niepokoić. Daj spokój i przestań martwić się na zapas.
Zastanowiłam się nad tym przez chwilę i stwierdziłam, że chyba ma rację. Panikowałam
zupełnie bez powodu. Z całych sił starałam się przestać o tym myśleć.
– Wszystko w porządku? – zapytała, a ja potaknęłam.
– W porządku. Muszę się odprężyć.
– Super – odparła. – Bo musimy porozmawiać o mnie.
Uniosłam głowę i w końcu przypomniałam sobie normalną dynamikę naszej relacji,
z którą czułam się o wiele bardziej komfortowo.
– O czym?
– O Jimie! – Nie mogła uwierzyć, że Jim w ogóle nie zaprzątał mi głowy.
 – Dobrze. Jak wam poszło?
– Przespałam się z nim – wyznała Ana, nie kryjąc rozczarowania. – Nie było warto. Nie
wiem, co sobie myślałam. Nawet go nie lubię. Wydaje mi się, że deklaracja, że nie będę z nikim
sypiać, sprawiła, że chciałam się z kimś przespać, chociaż tak naprawdę nie chciałam. Wiesz,
o co mi chodzi?
Znowu potaknęłam. A potem zadzwonił mój telefon. To był Ben. Pokazałam Anie, kto
dzwoni, a ona wstała z kanapy, żebym mogła swobodnie porozmawiać.
Wracał z pracy do domu i zapytał, czy mam czas.
– Jeśli nie masz żadnych planów, mogę podjechać, żeby się z tobą zobaczyć wieczorem.
Nie chciałbym sugerować, że zostanę na noc, ale w zasadzie powinienem być szczery i przyznać,
że taki przyświeca mi cel.
Roześmiałam się.
– Nieźle. O której będziesz?
– Jadłaś już obiad? Mogę po ciebie wpaść i pojechalibyśmy coś zjeść. Masz czas teraz?
– Jeszcze nie jadłam. Hm… teraz? Nie wiem. – Wiedziałam doskonale, że mam czas, ale
nie chciałam sprawiać wrażenia, jakbym tylko czekała na tę propozycję. W zasadzie tak właśnie
było, nikt się jednak do tego nie przyznaje nawet przed sobą. – Chyba dam radę – powiedziałam.
– Będziesz u mnie za dwadzieścia minut?
– Tak, psze pani. Będę. Do zobaczenia. Włóż coś wystrzałowego. Porwę cię w wypasione
miejsce.
– Wypasione? To potrzebuję pół godziny.
– Masz dwadzieścia minut, ale cierpliwie poczekam dziesięć w twoim salonie. Pasuje?
– Umowa stoi – powiedziałam ze śmiechem.
Rozłączyłam się i pożegnałam z Aną.
– Proszę, zadzwoń jutro rano. I specjalnie mówię, że rano, bo próbuję być wyrozumiała,
ale jeśli będziesz miała chwilę, by pobiec do łazienki i do mnie zadzwonić, to cały wieczór będę
siedziała pod telefonem.
– Jesteś najfajniejsza na świecie – powiedziałam, całując ją w policzek.
– Już niedługo nie będę – odparła i ponieważ jest cudowną przyjaciółką, w jej głosie nie
było ani krztyny żalu. Po prostu widziała, co się święci.
Kiedy wróciłam do domu, od razu pobiegłam do łazienki. Chciałam przynajmniej się
pomalować, zanim Ben stanie w drzwiach. Zawsze kierowałam się zasadą, że możesz się wbić
w byle co, ale jeśli twarz będzie wyglądać dobrze, to nikt nie zauważy. Zapewne wierzę w to, bo
mimo że przydałoby mi się zrzucić z pięć kilo, uważam, że mam ładną buzię. Dziewczyny, które
całymi dniami ćwiczą i mają duże cycki, lecz pospolite twarze, zapewne sądzą, że twarz się nie
liczy, jeśli masz zadbane cycki.
Gdy zdjęłam ubranie, w którym byłam w pracy, i włożyłam czarne rajstopy, zadzwonił
dzwonek. Zarzuciłam na siebie długą koszulę i poszłam otworzyć.
– Wow – powiedział. Pięknie pachniał i świetnie wyglądał. Miał ciemne dżinsy i czarną
koszulę. W zasadzie nic specjalnego, ale wyglądał w tym wyjątkowo. Pochylił się, żeby mnie
pocałować; zrobił to delikatnie, żeby nie rozmazać mi szminki.
– Daj mi jeszcze siedem minut – powiedziałam, kierując się do pokoju.
– Jasne. Będę cierpliwie czekał na kanapie.
Zamknęłam za sobą drzwi sypialni i zdjęłam koszulę. Założyłam krótką, czarną sukienkę
bez rękawów i czarne pantofle, następie zarzuciłam na ramiona zwiewny szary sweterek, żeby
stonować wystrzałowość kreacji. Obejrzałam się w lustrze i stwierdziłam, że wyglądam zbyt…
matronowato. Wobec tego zdjęłam rajstopy, z powrotem założyłam buty i wyszłam z pokoju.
 – Chyba udało się w mniej niż siedem minut – powiedziałam.
– Wow. – Wstał i popatrzył z zachwytem.
Rozłożyłam ręce, żeby mógł się przyjrzeć.
– Wystarczająco dobrze na ten tajemniczy lokal?
– Doskonale. Co się stało z rajstopami?
– Och. – Nagle poczułam się zdzirowato. – Powinnam je włożyć?
Pokręcił głową.
– Nie, absolutnie nie. Masz… świetne nogi. Wcześniej nie widziałem cię w butach na
obcasie. – Podszedł i ucałował mnie w skroń. To było takie słodkie i czułe.
– No cóż, znasz mnie dopiero od soboty – powiedziałam i wzięłam torebkę. Dokładnie
sprawdziłam, czy mam klucze. Nie wiedziałam, w jakim stanie będziemy, gdy wrócimy, ale
wolałam, żeby w razie czego wszystko poszło gładko.
– Wow. Masz rację. Wydawało mi się, że dłużej. No nic, nieważne. Ważne jest to, że
wyglądasz cholernie ponętnie. Nie będzie ci za zimno? A, pieprzyć to. Niech będzie. Nic więcej
nie zakładaj.
– Czekaj! – powiedziałam, zawracając, podczas gdy on już był przy drzwiach. – Mam
zabrać coś cieplejszego? Nie lubię marznąć.
– Jak zrobi ci się zimno, dam ci moją marynarkę.
– A jak zmarzną mi nogi?
– Owinę je marynarką. A teraz bierz swoją piękną dupę w troki. Jedziemy!
Zbiegłam po schodach i wsiadłam do jego auta.
Wieczór był ciepły, więc jechaliśmy z opuszczonymi szybami. Gdy wjechaliśmy na
autostradę, podmuchy wiatru sprawiły, że zrobiło się zbyt głośno, by rozmawiać, więc położyłam
głowę na jego ramieniu i zamknęłam oczy. Niedługo potem parkowaliśmy już na Pacific Coast
Highway. Ciemna, zimna plaża znajdowała się po naszej lewej stronie, a wysokie góry po
prawej.
– Dokąd idziemy? – zapytałam wreszcie. Mogłam zrobić to wcześniej, a on zapewne by
mi powiedział, ale szkoda było psuć sobie niespodziankę.
– Do Beachcomber, bo tam możemy zamówić jedzenie i usiąść nad samą wodą.
Przyrzekam, że nie zmarzniesz, bo poproszę o miejsce przy palenisku.
– Jest tam palenisko?
– Myślisz, że cię okłamuję? – Ben się uśmiechnął.
– Skąd mam wiedzieć. – Wzruszyłam ramionami.
– Touché – odparł. – Jesteś gotowa? Jedyny haczyk jest taki, że trzeba przebiec przez
dwupasmową autostradę z nadludzką prędkością.
Otworzyłam drzwi auta i zdjęłam buty.
– Dobra. Jestem gotowa.
Ben chwycił mnie za rękę i tak złączeni czekaliśmy na odpowiednią chwilę. Kilka razy
już prawie pobiegliśmy, a raz byłam przekonana, że umrę, stojąc na skraju autostrady, w końcu
jednak przy trąbieniu klaksonów, z krzykiem przebiegliśmy na drugą stronę.
W restauracji było raczej pustawo. Z miny Bena wywnioskowałam, że właśnie na to
liczył. Poprosił o miejsce w pobliżu paleniska i w ciągu kilku minut ogrzałam sobie nogi przy
ogniu, podczas gdy ramiona przyjemnie chłodziła mi morska bryza.
Gdy tak siedziałam, patrząc na ocean poniżej i tę nową osobę naprzeciw mnie, miałam
wrażenie, że to nie moje życie. Jakbym żyła życiem kogoś innego w ten wieczór. Zwykle nie
spędzałam poniedziałkowych wieczorów przy ogniu z widokiem na wodę, nie popijałam
schłodzonego białego wina i pellegrino. Zwykle spędzałam poniedziałki, zajadając kanapki Hot
Pockets, czytając książkę i popijając wodę z kranu.
– Jest cudownie – powiedziałam. Wystawiłam rękę w stronę ognia. – Dziękuję, że mnie tu
zabrałeś.
– Dziękuję, że chciałaś przyjechać – odpowiedział i przystawił bliżej swoje krzesło.
Rozmawialiśmy o tym, jak spędziliśmy dzień, i o pracy. Rozmawialiśmy o byłych
związkach i naszych rodzinach. Rozmawialiśmy praktycznie o wszystkim oprócz seksu, a mimo
to nie mogłam przestać o nim myśleć.
Czarna koszula opinała jego ramiona. To, jak podwinął rękawy do łokci i wyeksponował
dłonie i nadgarstki… Były szczupłe, ale silne. Kanciaste, lecz delikatne. Gdy na nie patrzyłam,
chciałam, by mnie dotykały. Chciałam, żeby mnie podniosły.
– Świetnie dzisiaj wyglądasz – powiedziałam, gdy smarował mi chleb masłem.
Próbowałam brzmieć swobodnie. Nie byłam przyzwyczajona do prawienia komplementów
mężczyznom i nie wiedziałam, jak to robić, żeby wyszło naturalnie. – Pasuje ci ta koszula.
– Bardzo dziękuję! – powiedział z uśmiechem. – Dzięki.
Spojrzał na swój talerz i uśmiechnął się jeszcze szerzej. Zawstydził się.
– Czerwienisz się? – droczyłam się.
Ben pokręcił głową.
– Oj, przestań. – Spojrzał mi w oczy. – Po prostu zawstydziłem się, bo poszedłem po
pracy do Gapa i kupiłem tę koszulę specjalnie na ten wieczór.
Zaczęłam się śmiać.
– Zanim jeszcze do mnie zadzwoniłeś?
– Tak. Wiem. To głupie. Ale po prostu… chciałem ładnie dla ciebie wyglądać. Chciałem,
żeby to był szczególny wieczór… i szczerze mówiąc, żadna z moich koszul nie wydawała się
odpowiednia.
– Nie jesteś prawdziwy – stwierdziłam.
– Słucham?
– Jesteś taki… Nie jesteś prawdziwym człowiekiem. Który facet tak szczerze opowiada
o tych sprawach? I tak wprost? Żaden facet nie poszedł nigdy kupić sobie nowej koszuli, żeby
gdzieś ze mną w niej wyjść.
– Przecież nie wiesz na pewno! – zaoponował Ben.
Podszedł kelner, żeby przyjąć nasze zamówienie. Ja wzięłam makaron. Ben stek. Stąd
wiedziałam, że dla obojga z nas jest oczywiste, że to on będzie chciał zapłacić rachunek. Nie
zamierzałam zamawiać niczego ekstrawaganckiego na jego koszt, a jeśli on uważał, że
mogłabym się uprzeć i zapłacić za niego, też nie zamawiałby niczego drogiego.
Gdy kelner odszedł, wróciłam do tematu.
– No tak. Jasne. Jednak żaden facet nie powiedział mi, że kupił.
– Istotnie. Tylko idiota by się przyznał. Za bardzo się odsłaniam, bo cię lubię. Muszę być
bardziej skryty.
– Nie, nie. Proszę, nie. Jest super.
– Super, że cię lubię? – zapytał. Wziął kawałek chleba i rozerwał kromkę na pół. Jeden
kawałek wsadził w całości do ust. Podobało mi się, że kupował dla mnie nową koszulę, ale nie
przejmował się tym, jak przy mnie je. Okazywało się, że nawet gdy chciał być przy mnie swoją
najlepszą wersją, nadal po prostu był sobą.
– Super, że mnie lubisz. I super, że ja ciebie tak bardzo lubię. A dokładniej super jest być
lubianą przez osobę, którą tak bardzo się lubi.
– Czy nie wydaje ci się, że to dzieje się za szybko? – zapytał.
To mną wstrząsnęło. Przecież sama się nad tym zastanawiałam i rozmawiałam o tym
z Aną, ale jeśli on również uważał, że to rozwija się za szybko, cóż… Już sama nie wiem, czego
się bałam. Bo chociaż rzeczywiście działo się zbyt szybko, to nie chciałam, żeby zwolniło.
– Eee. Hm. A tobie? Tak sądzisz? – Spojrzałam na niego znad kieliszka z winem,
próbując nadać mojemu głosowi beztroski ton. Chyba mi się udało.
– Właściwie to nie – stwierdził. Ulżyło mi. – Wydaje mi się tylko, że ty i ja… Że chociaż
idzie nam szybko, to takie tempo jest naturalne dla nas obojga. Co o tym myślisz?
Potaknęłam, więc mówił dalej.
– Właśnie. Więc nie ma czym się przejmować. Po prostu chciałem się upewnić, czy nie
napieram na ciebie zbyt mocno. Bo nie chciałbym cię stłamsić. Cały czas sobie powtarzam, że
powinienem trochę odpuścić. Ale na próżno. Normalnie jestem stonowaną osobą, ale przy
tobie… nie jestem stonowany.
Poczułam się jak masełko w mikrofalówce. Nie miałam siły, by okazywać opanowanie
czy też nieszczerość typową dla pierwszych etapów związku.
– Oszaleliśmy? – zapytałam. – Wydaje mi się, że jesteś zupełnie inny od ludzi, których do
tej pory spotykałam, i myślałam o tobie przez cały dzień. Prawie cię nie znam, a już za tobą
tęsknię. Szaleństwo, prawda? Nie znam cię. I obawiam się, że tak szybko zawrócimy sobie
w głowach, że niedługo potem się wypalimy. Jak w jakimś namiętnym romansie.
– Niczym supernowa?
– Hmm?
– To taka gwiazda czy też eksplozja, która jest tak silna, że może wyemitować tyle samo
energii, co słońce emituje przez całe swoje życie, ale robi to tylko przez jakieś dwa miesiące,
a potem umiera.
– Idealnie – powiedziałam ze śmiechem. – Dokładnie o czymś takim myślałam.
– Rozumiem twoje obawy. Nie chcę pędzić na złamanie karku. Nie wiem, czy to w ogóle
możliwe, ale lepiej spróbować, niż potem żałować. – Przeżuwał i się zastanawiał. Kiedy
skończył, wyłuszczył mi swój plan. – Posłuchaj. Dajmy sobie, powiedzmy, pięć tygodni, podczas
których będziemy się spotykać tak często, jak chcemy, ale żadne z nas nie może podnieść stawki.
Możemy tylko powstrzymywać się przed zbyt intensywnym bezpośrednim okazywaniem uczuć.
A tak w ogóle po prostu cieszmy się nawzajem swoim towarzystwem i nie martwmy się, że coś
dzieje się za szybko lub za wolno. A po upływie pięciu tygodni będziemy mogli ocenić, czy
oszaleliśmy. Jeśli na koniec będziemy się zgadzać, to super. A jeśli po pięciu tygodniach się
wypalimy lub okaże się, że między nami nie zatrybiło, to stracimy tylko pięć tygodni.
– Zatrybiło? – Roześmiałam się.
– Nie mogłem znaleźć lepszego słowa.
Nadal się śmiałam, gdy spojrzał na mnie z zażenowaną miną.
– Ja znalazłam jakieś dziesięć – powiedziałam, po czym wróciłam do tematu. – Dobrze.
Bez popędzania. Bez strachu, że coś dzieje się za szybko. Po prostu się dzieje. Brzmi świetnie.
Żadnych supernowych.
Ben uśmiechnął się i przypieczętowaliśmy to uściskiem dłoni.
– Żadnych supernowych.
Na chwilę zapadła cisza, którą wreszcie przerwałam ja.
– Marnujemy nasze pięć tygodni, nic nie mówiąc. Musisz opowiedzieć mi o sobie coś
więcej.
Ben wziął kolejną kromkę chleba i posmarował ją masłem. Cieszyłam się, że
skończyliśmy tę intensywną wymianę zdań i że znowu jest normalnie, a on smaruje sobie chleb
masłem. Ugryzł kęs.
– Co chcesz wiedzieć?
 – Twój ulubiony kolor?
– To jest to palące pytanie, które chciałaś mi zadać?
– Nie.
– To zapytaj o coś, co naprawdę chcesz wiedzieć.
– Cokolwiek?
Rozłożył ręce w geście zachęty.
– Cokolwiek.
– Z iloma kobietami spałeś?
Uśmiechnął się jedną stroną ust, jakbym go przyszpiliła.
– Szesnastoma – powiedział rzeczowo. Nie przechwalał się ani nie przepraszał. Było ich
więcej, niż się spodziewałam, i przez chwilę poczułam się zazdrosna. Zazdrosna, że były jakieś
kobiety, które znały go od strony, której ja jeszcze nie znałam. Kobiety, które były z nim bliżej
niż ja.
– A ty? Z iloma? – zapytał.
– Pięcioma.
Potaknął.
– Następne pytanie.
– Byłeś kiedyś zakochany?
Odgryzł kolejny kęs.
– Tak, wydaje mi się, że kiedyś tak. Ale prawdę mówiąc, nie było to dla mnie wspaniałe
doświadczenie. Nie było… Nie było zabawnie – powiedział takim tonem, jakby dopiero teraz
zrozumiał, na czym polegał problem.
– W porządku.
– A ty? – zapytał.
– Rozumiem już, jak to działa. Nie mogę zadać pytań, na które sama nie mam ochoty
odpowiadać.
– To chyba sprawiedliwe?
– Fakt. Raz byłam zakochana, prawie przez cały college. Miał na imię Bryson.
– Bryson?
– Tak, ale nie czepiajmy się jego imienia. To miły facet.
– Gdzie teraz mieszka?
– W Chicago.
– Dobrze. Wystarczająco daleko.
Roześmiałam się. Kelner przyniósł nasze dania. Postawił je na stole i ostrzegł, by nie
dotykać talerzy, bo są gorące. Ale ja swój dotknęłam i nie był aż tak gorący. Ben spojrzał na
moje danie, a ja na jego.
– Mogę spróbować od ciebie, jeśli dam ci trochę swojego? – zaproponował.
– Jak najbardziej. – Podsunęłam mu swój talerz.
– Musimy omówić jeszcze jedną sprawę – powiedział Ben, sięgając po mój makaron
fusilli.
– Tak? Co takiego?
– Skoro nie będziemy oceniać naszego związku od teraz przez pięć tygodni, powinniśmy
przynajmniej z góry umówić się, kiedy zamierzamy się ze sobą przespać.
Wziął mnie z zaskoczenia, ponieważ miałam nadzieję, że prześpię się z nim tego
wieczoru, chociaż zamierzałam udawać, że to nie było moim zamiarem. Planowałam, że powiem,
że zrobiłam to pod wpływem chwili.
– Co proponujesz? – zapytałam.
 Ben wzruszył ramionami.
– Cóż, wydaje mi się, że mamy dwie możliwości. Albo jeszcze dzisiaj, albo po upływie
pięciu tygodni, prawda? W przeciwnym razie podbijalibyśmy stawkę… – mówił to z uśmiechem.
Doskonale wiedział, co robi. Doskonale wiedział, że ja wiem, co robi.
– Aha. Dobrze. Wobec tego, by nie komplikować – powiedziałam – może po prostu
umówimy się, że to będzie dzisiaj?
Ben uśmiechnął się i w geście zwycięzcy uniósł pięść w górę.
– Tak!
Miło było czuć się tak pożądaną, że mężczyzna aż tak okazywał radość z tego, że się ze
mną prześpi. Zwłaszcza że sama miałam ochotę na to samo.
Reszta posiłku przebiegła w pośpiechu. A może tylko tak mi się wydaje, bo nie mogłam
się skupić na jedzeniu, wiedząc, co się święci. Klamka zapadła. Pocałował mnie przy
samochodzie, zanim do niego wsiedliśmy. Gdy jechaliśmy do domu, trzymał dłoń na moim
udzie. Im bliżej byliśmy, tym wyżej znajdowała się jego ręka. Czułam każdy cal jego dłoni na
każdym calu mojego uda. Paliła mnie skóra pod jego palcami.
Ledwie doszliśmy do drzwi, a już byliśmy na wpół rozebrani. Zaczął całować mnie na
podjeździe i gdybym nie była damą i go nie powstrzymała, stałoby się to już w samochodzie.
Wbiegliśmy po schodach, a kiedy wkładałam klucz do zamka, on stał tuż za mną,
trzymając dłonie na moim tyłku, ugniatając go i szepcząc mi do ucha, żebym się pospieszyła.
Czułem jego gorący oddech na szyi.
Drzwi się otworzyły, a ja pobiegłam do sypialni, trzymając go za rękę.
Padłam na łóżko i zrzuciłam buty. Przyjemność sprawił mi dźwięk, jaki wydały,
uderzając o podłogę. On padł na mnie, jego nogi znalazły się pomiędzy moimi, podsuwał moje
ciało wyżej na łóżku, całując mnie i obejmując dłońmi moją głowę. Zrzucił buty. Wsunęłam się
pod kołdrę w sukience, a on położył się obok mnie. Zniknęła powściągliwość, jaką
okazywaliśmy poprzedniej nocy, zastąpiła ją istna pasja. Straciłam głowę. W ogóle nie
przejmowałam się tym, że jestem za gruba czy gdzie położyć ręce. Paliły się światła. Nigdy nie
zostawiałam włączonych świateł. Ale nawet tego nie zauważyłam. Po prostu żyłam. Po prostu się
poruszałam. Działałam instynktownie. Chciałam go całego, chciałam więcej, nie mogłam się nim
nasycić. Jego ciało sprawiło, że czułam, że żyję.
 CZERWIEC

POSTANAWIAM SPRAWDZIĆ, czy Susan wciąż jest w hotelu. Ana mnie zawozi
i dzwonię do Susan z lobby. Nie chcę dawać jej sposobności do zbycia mnie, co okazuje się
dobrą strategią, bo w jej głosie słyszę, że unikałaby mnie, gdyby mogła. Ana idzie do baru, a ja
wsiadam do windy i jadę do pokoju 913.
Gdy zbliżam się do drzwi, zaczynają mi się pocić ręce. Nie wiem, jak przekonać Susan,
nie wiem, jak obronić wolę Bena przed jego własną matką. Świta mi w głowie, że po prostu chcę,
by mnie polubiła. Odkładając na bok wszystko, co się stało, jest kobietą, która wychowała
mojego męża. Stworzyła go z niczego i za to właśnie jakaś część mnie ją kocha. Ale nie mogę
przekreślić tego, co się stało; każda chwila każdego dnia tym cuchnie. To, co się stało, dzieje się
teraz.
Cicho pukam do drzwi, a ona natychmiast mi otwiera.
– Dzień dobry, Elsie – mówi. Jest ubrana w ciemne, obcisłe dżinsy z grubym pasem,
szary podkoszulek i brązowy kardigan. Wygląda na mniej niż sześćdziesiąt lat, dobrze się
trzyma, jest zdrowa, ale nie da się zaprzeczyć, że przeżywa żałobę. Płakała, to oczywiste. Jej
włosy nie są wyszczotkowane ani wymodelowane jak poprzednio. Nie ma makijażu. Wygląda
surowo.
– Dzień dobry, Susan – mówię, wchodząc.
– Co mogę dla ciebie zrobić? – Jej pokój hotelowy bardziej przypomina apartament. Ma
duży balkon i salon wypełniony dodatkami w kremowym kolorze. Pod stopami mam miękki
dywan, zbyt delikatny, by po nim deptać, ale w jej obecności nie czuję się na tyle komfortowo,
by zdjąć buty. Odnoszę wrażenie, że według Susan powinnam chodzić wokół niej na paluszkach,
przepraszać za to, że żyję, a ten dywan prawie zmusza mnie do poddania się jej woli.
– Ja… – zaczynam. Nie wiem, czy w takiej sytuacji lepiej rozpocząć rozmowę od
jakiegoś błahego tematu, czy też po prostu od razu przejść do sedna sprawy. Jak można się do
tego zabrać, skoro „to” oznacza szczątki mojego męża? Szczątki jej syna?
– Dziś rano spotkałam się z panem Pavlikiem – mówię. Jestem wystarczająco bliska
sedna sprawy, chociaż nie poruszyłam jeszcze najbardziej drażliwego tematu.
 – Dobrze – mówi, opierając się o oparcie kanapy. Nie siada. Nie zaprasza mnie do zajęcia
miejsca. Chce się mnie jak najszybciej pozbyć, a ja nie wiem, jak poprowadzić tę rozmowę tak,
by nie trwała długo. Postanawiam wyłożyć kawę na ławę.
– Ben chciał zostać pochowany w całości, w ziemi. Już o tym rozmawiałyśmy – mówię.
Swobodnie zmienia pozycję, jakby ta rozmowa nie była dla niej niczym ważnym, jakby
nie przerażała jej tak, jak mnie przeraża. Domyślam się, że nie ma zamiaru mnie wysłuchać. Nie
martwi się, że nie postawi na swoim.
– Do sedna, Elsie – ponagla mnie. Przeczesuje dłonią swoje długie, brązowe włosy. Na
czubku widać pasma siwizny, ale trzeba się uważnie przyjrzeć, żeby je zauważyć.
– Pan Pavlik mówi, że ciało Bena ma zostać skremowane.
– Bo ma. – Potakuje i nie zamierza się tłumaczyć. Jej głos, pozbawiony emocji,
wzburzenia i bólu, zaczyna mnie wkurwiać. Swoją postawą pluje mi w twarz.
– Nie tego chciał, Susan. Mówię ci, że nie tego chciał. Czy to w ogóle nic dla ciebie nie
znaczy? – pytam. Próbuję okazywać szacunek matce mężczyzny, którego kocham. – Nie
obchodzi cię to, czego chciał Ben?
Susan krzyżuje ręce na piersi i przestępuje z nogi na nogę.
– Elsie, nie mów mi o moim własnym synu, dobrze? Ja go wychowałam. Ja wiem, czego
by chciał.
– Wcale nie. Nie wiesz! Rozmawialiśmy o tym dwa miesiące temu.
– A ja rozmawiałam z nim przez jego całe życie. Jestem jego matką. Nie poznałam go
kilka miesięcy przed śmiercią. Kim, do cholery, jesteś, żeby pouczać mnie w kwestii mojego
syna?
– Jestem jego żoną, Susan. Nie wiem, jak mam to inaczej ująć.
Nie to chciała usłyszeć.
– Nigdy o tobie nie słyszałam! – mówi i unosi ręce. – Gdzie jest akt ślubu? Nie znam cię,
a ty przychodzisz i próbujesz mi mówić, co mam zrobić ze szczątkami mojego jedynego dziecka?
Odczep się ode mnie. Jesteś nic nieznaczącym trybikiem w życiu mojego syna. Ja jestem jego
matką!
– Rozumiem, że jesteś jego matką…
Robi nieznaczny ruch do przodu i przerywa mi, wymachując palcem przed moimi
oczami. Jej równowaga się ulotniła, zniknęła poza, którą przyjęła.
– Słuchaj mnie. Nie znam cię i ci nie ufam. Ale ciało mojego syna zostanie skremowane,
Elsie. Podobnie jak jego ojca i dziadków. A gdybyś znowu wpadła na pomysł, żeby mówić mi,
co mam zrobić z własnym synem, to zastanów się dwa razy, zanim przyjdziesz.
– Sama kazałaś mi się tym zająć, Susan! Nie byłaś w stanie zrobić tego sama, więc
zepchnęłaś to na mnie! Najpierw nie pozwalasz mi zabrać jego portfela i kluczy… kluczy do
mojego domu, jakbyś nie wiedziała… a potem robisz nagły zwrot i spychasz sprawy
organizacyjne na mnie. A gdy próbuję się tym zająć, ty sterujesz wszystkim za moimi plecami.
Nawet jeszcze nie wyjechałaś z Los Angeles. Nie musisz mieszkać w tym hotelu. Możesz wrócić
do Orange County i przyjechać tu w razie potrzeby. Po co tu zostałaś? – Nie czekam na
odpowiedź. – Chcesz się torturować, bo Ben ci nie powiedział, że się ożenił? Proszę bardzo!
Mam to gdzieś. Ale przestań dawać i odbierać. Bo tego nie zniosę.
– Nie obchodzi mnie, co zniesiesz, a czego nie, Elsie – mówi Susan. – Uwierz mi,
niewiele mnie obchodzisz.
Staram się pamiętać, że to kobieta pogrążona w bólu. To kobieta, która straciła ostatniego
członka rodziny.
– Susan, możesz próbować zaprzeczać. Możesz sobie uważać, że jestem wariatką, która
cię okłamuje. Możesz trzymać się wiary w to, że twój syn nigdy nie zrobiłby niczego bez twojej
wiedzy, ale to nie zmienia faktu, że naprawdę go poślubiłam i że on naprawdę nie chciał być
skremowany. Nie pal jego ciała tylko dlatego, że mnie nienawidzisz.
– Nie nienawidzę cię, Elsie. Po prostu…
Teraz to ja jej przerywam.
– Tak, nienawidzisz, Susan. Nienawidzisz mnie, ponieważ tylko ja ci zostałam do
nienawidzenia. Jeśli sądziłaś, że dobrze to ukrywasz, to się myliłaś.
Patrzy na mnie, a ja na nią. Nie wiem, jak znalazłam w sobie siłę na to, by zdobyć się na
szczerość. Nie jestem osobą, która gapi się na innych. Niemniej jednak wytrzymuję jej
spojrzenie, zaciskam usta, marszczę brwi. Może sądzi, że odwrócę się na pięcie i wyjdę. Nie
wiem. Trwa to tak długo, że cisza aż dzwoni w uszach.
– Nawet jeśli sprawy mają się tak, jak mówisz – zaczyna – nawet jeśli byliście
małżeństwem, a akt ślubu jeszcze nie doszedł, a ty byłaś miłością jego życia…
– Byłam – przerywam jej.
Nie zwraca na to uwagi.
– Nawet jeśli, to jak długo byłaś jego żoną, Elsie? Dwa tygodnie? – Z trudem przychodzi
mi oddychanie. Czuję gulę w gardle. Czuję krew pulsującą w mózgu. – Naprawdę nie sądzę, że
to wiele znaczy – mówi.
Mam ochotę wyjść. Ale ona właśnie tego chce. Więc tego nie robię.
– Chcesz dowiedzieć się czegoś jeszcze o swoim synu? Byłby wściekły, gdyby widział,
co robisz. Załamany i wściekły.
Wychodzę z jej pokoju bez pożegnania. Wychodząc, odwracam się i widzę plamę
wielkości mojego buta na nieskazitelnie białym dywanie.
 DWIE GODZINY PÓŹNIEJ dzwoni pan Pavlik i mówi mi, że Susan zajmie się
pochówkiem.
– Pochówkiem? – pytam, bo wydaje mi się, że coś pokręcił.
Następuje chwila ciszy, a potem potwierdza.
– Pochówkiem.
Chciałabym triumfować, ale niestety nie czuję się zwycięzcą.
– A więc czym ja mam się zająć? – pytam.
Odchrząkuje.
– Hm – mówi zduszonym tonem. – Wydaje mi się, że niczym, Elsie. Jest tutaj pani Ross
i mówi, że postanowiła zająć się także całą resztą.
Nie wiem, co mam myśleć. Czuję zmęczenie. Jestem zmęczona.
– Dobrze – mówię. – Dziękuję. – Rozłączam się i odkładam telefon na stół w jadalni. –
Susan wykopała mnie z organizacji pogrzebu – relacjonuję Anie. – Ale pochowa go. Nie
skremuje.
Przyjaciółka patrzy na mnie, nie wiedząc, jak zareagować.
– To dobrze czy źle?
– Dobrze? – powtarzam. – Dobrze. – Jego ciało jest bezpieczne. Zrobiłam, co musiałam.
Więc dlaczego jestem taka smutna? Nie chciałam wybierać trumny. Nie chciałam wybierać
kwiatów. A mimo to coś straciłam. Straciłam jakąś część jego.
Oddzwaniam do pana Pavlika.
– Mówi Elsie – przedstawiam się, gdy odbiera. – Chcę z panem porozmawiać.
– Słucham?
– Chcę porozmawiać o jego pogrzebie.
– Naturalnie. Uzgodnię to z panią Ross.
– Nie – mówię stanowczo. – Będę przemawiać podczas ceremonii.
Słyszę, że coś szepcze, a potem zawiesza połączenie i leci muzyka. Kiedy wraca na linię,
mówi:
 – Dobrze, Elsie. Możesz przemawiać, jeśli masz ochotę. – Po czym dodaje: – Pogrzeb
odbędzie się w sobotę rano w Orange County. Niedługo prześlę szczegóły dotyczące ceremonii. –
Po czym życzy mi powodzenia.
Rozłączam się, mam ochotę pogratulować sobie, że się jej przeciwstawiłam, ale wiem, że
gdyby Susan powiedziała „nie”, niewiele mogłabym zdziałać. Nie jestem pewna, jak to się stało,
że oddałam jej całą władzę, ale tak to się potoczyło. Po raz pierwszy nie mam wrażenia, że Ben
jeszcze przed chwilą żył. Mam wrażenie, że nie ma go od zawsze.
 ANA WRACA DO SIEBIE, żeby wyprowadzić psa. Powinnam jej zaproponować, żeby
przyprowadziła go tutaj, ale wydaje mi się, że ona potrzebuje kilku godzin dziennie z dala ode
mnie, żeby zdystansować się od tego. Tu jest ciągle tak samo. Ja jestem tym, od czego musi
odpocząć. Kiedy wraca, zastaje mnie w tym samym miejscu, w którym byłam, gdy wychodziła.
Pyta, czy coś zjadłam. Nie podoba jej się moja mina.
– Bez sensu, Elsie. Musisz coś jeść. Koniec wygłupów. – Otwiera lodówkę. – Możesz
zjeść naleśniki. Albo jajka. Masz chyba też bekon. – Zagląda do opakowania i wącha. Mięso
musiało się zepsuć, jeśli sądzić po wyrazie jej twarzy. – Nie, bekonu nie ma. Chyba że… mogę
pójść kupić! Zjadłabyś bekon?
– Nie – odpowiadam. – Nie, proszę, nie zostawiaj mnie, żeby iść po bekon.
Ktoś dzwoni do drzwi; dźwięk jest tak głośny i alarmujący, że prawie staję na baczność.
Odwracam się i gapię się na drzwi. W końcu Ana idzie otworzyć.
To cholerny kurier kwiatowy.
– Elsie Porter? – pyta przez drzwi z siatką.
– Możesz mu powiedzieć, że nie mieszka tu nikt taki! – krzyczę do Any. Ignoruje mnie
i otwiera, żeby go wpuścić.
– Dziękuję – mówi do niego. Chłopak podaje jej duży bukiet białych kwiatów i wychodzi.
Ona zamyka drzwi i kładzie bukiet na stole.
– Są piękne – zachwyca się. – Chcesz wiedzieć, kto je przysłał? – Otwiera załączony
liścik, zanim zdążę odpowiedzieć.
– Są na ślub czy na pogrzeb? – pytam.
Ana milczy i patrzy na karteczkę.
– Na pogrzeb. – Przełyka ślinę. To nie było miłe z mojej strony, że kazałam jej to
powiedzieć.
– Są od Lauren i Simona – mówi Ana. – Chcesz im podziękować czy ja mam to zrobić?
Ben i ja czasami chodziliśmy na podwójne randki z Lauren i Simonem. Jak miałabym
stanąć przed nimi sama?
 – Zrobiłabyś to? – pytam.
– Zrobię, jeśli coś zjesz. Może naleśniki?
– Powiadomisz wszystkich? Przekażesz im tę wiadomość? Nie chcę robić tego sama.
– Jeśli przygotujesz mi listę – mówi. Po czym dodaje: – I zjesz naleśniki.
Zgadzam się zjeść te cholerne naleśniki. Jeśli nie poleje się ich syropem klonowym, nie
mają smaku. Myślę, że dam radę przełknąć coś bezsmakowego. A jeśli chodzi o listę, to głupia
prośba. Znamy tych samych ludzi. To też jej przyjaciele.
Zaczyna wyjmować miski, składniki i patelnię. Wszystko przychodzi jej tak łatwo. Żaden
jej ruch nie wygląda, jakby miał być jej ostatnim, podobnie jak u mnie. Po prostu bierze
mieszankę do robienia naleśników, jakby to nie był wyczyn, jakby to nie było najcięższe pudełko
na świecie.
Rozprowadza na patelni tłuszcz i włącza palnik.
– Mamy dwie rzeczy do załatwienia dzisiaj rano i żadna z nich nie jest miła.
– Dobrze.
Kiedy rozprowadziła po patelni ciasto na pierwszego naleśnika, odwraca się do mnie
z mokrą i brudną łyżką zwisającą w jej ręce gdzieś w okolicy biodra. Patrzę na nią i zastanawiam
się, kiedy ciasto skapnie na podłogę.
– Po pierwsze: praca. Co chcesz zrobić? Zadzwoniłam tam w poniedziałek
i opowiedziałam, jaka jest sytuacja, więc dali ci kilka dni wolnego… ale co dalej?
Szczerze mówiąc, nawet nie pamiętam, dlaczego zostałam bibliotekarką. Ze względu na
książki? Serio? To moja pasja?
– Nie wiem, czy jestem w stanie wrócić – mówię, i tak właśnie czuję.
– Dobrze – odpowiada, odwracając się w stronę kuchenki. Ciasto trzymało się łyżki aż do
ostatniej chwili, już niemal zwątpiłam, że spadnie. Rozchlapało się na podłodze koło jej stopy,
ale ona nie ma o tym pojęcia.
– Wiem jednak, że powinnam – dodaję. – Chociażby dlatego, że nie tarzam się w forsie. –
Kariera bibliotekarki oznaczała, że po studiach mogłam dostać większą pensję niż reszta moich
rówieśników, ale nie rosła ona tak szybko i teraz zarabiam jedynie tyle, by wystarczało na życie.
Na pewno nie mogę sobie pozwolić na rzucenie pracy.
– A co z Bena…? – Ana nie jest w stanie skończyć tego zdania. Nie winię jej. Sama
z trudem zadaję je sobie w myślach.
– Miał sporo oszczędności – mówię. – Ale ja ich nie chcę.
– Cóż, a on nie chciałby, żeby trafiły do ciebie? – Mój naleśnik jest już gotowy, więc
przynosi mi go do stołu razem z masłem, syropem klonowym, dżemem i cukrem pudrem.
Odsuwam je od siebie. Na samą myśl o czymś słodkim robi mi się kwaśno w ustach.
– Nie wiem, ale… Sądzę, że stawia mnie to w niezręcznej sytuacji. Byliśmy
małżeństwem od niedawna. Nikt z jego rodziny o mnie nie słyszał. Nie chcę dziedziczyć jego
pieniędzy – mówię. – Nie chodzi o to, że to jakaś fortuna, ale to i tak więcej, niż sama
zaoszczędziłam. Ben niezbyt dużo wydawał.
Ana wzrusza ramionami.
– Wobec tego powinnaś chyba zadzwonić do szefa i ustalić, kiedy wracasz. Zakładając,
że wracasz.
Potakuję.
– Masz całkowitą rację. Powinnam. – Ale nie chcę. Zastanawiam się, ile czasu minie,
zanim mnie zwolnią. Zwolnienie wdowy, kobiety w żałobie, byłoby z ich strony bardzo
niedelikatne, ale nie pozostawiłabym im wyboru.
– A skoro mowa o dzwonieniu do ludzi… – Ana przewraca naleśnika, którego, mam
nadzieję, robi dla siebie. Powiedziałam, że zjem, ale nie dam rady zmieścić dwóch wielkich
naleśników. Z trudem dam radę temu gównu, które leży przede mną.
– Wow, wiele rzeczy zaplanowałaś na dzisiaj, prawda? – pytam.
Kładzie naleśnika na kolejny talerz, co według mnie oznacza, że sama chce go zjeść.
Gdyby był dla mnie, położyłaby go na moim, prawda?
– Nie mam zamiaru cię poganiać. Po prostu sądzę, że im dłużej będziesz to odkładała,
tym gorzej. Twoi rodzice, niezależnie od tego, jak skomplikowane są stosunki między wami,
powinni się dowiedzieć, co ci się przydarzyło w ostatnich dniach.
– W porządku – mówię. Ma rację. Ana siada obok mnie i zaczyna jeść swojego naleśnika.
Smaruje go masłem i syropem klonowym. Jestem zdumiona, że ma apetyt w tej sytuacji, że
wciąż zależy jej na rzeczach takich jak smak i przyjemność.
Ocieram usta i odkładam serwetkę.
– Do kogo mam najpierw zadzwonić? Weźmy byka za rogi.
Ana odkłada widelec.
– O to chodziło! Żebyś złapała życie za jaja.
– Nie wiem, czy tak robię. Po prostu chcę załatwić te cholerne sprawy, żeby móc iść do
pokoju i płakać przez resztę dnia.
– Ale przynajmniej się starasz! Robisz, co w twojej mocy.
– Może i tak – mówię i biorę telefon. Patrzę na nią z uniesionymi pytająco brwiami
i telefonem w ręce. – A więc?
– Najpierw zadzwoń do pracy. To łatwiejsza rozmowa. Logistyka, nie emocje.
– Miło słyszeć, że sądzisz, iż rozmowa z moją rodziną może wiązać się z emocjami.
Wybieram numer i czekam. Odbiera jakaś kobieta; rozpoznaję, że to Nancy. Uwielbiam
Nancy. Uważam, że jest świetną kobietą, ale gdy mówi: „Biblioteka w Los Angeles, oddział
w Fairfax, recepcja, czym mogę służyć?”, rozłączam się.
 STYCZEŃ

BIBLIOTEKA BYŁA W ZASADZIE ZAMKNIĘTA z okazji Dnia Martina Luthera

Kinga, ale zgodziłam się przyjść do pracy. Jacyś ludzie, prawdopodobnie grupa licealistów lub
jakichś małych buntowników, w czasie weekendu pomieszali wszystko w dziale Religie Świata.
Porozrzucali książki po podłodze, pochowali je w innych działach i pod stołami. Poprzekładali
tytuły zupełnie byle jak.
Mój szef, Lyle, był przekonany, że to coś jak atak terrorystyczny wymierzony
w bibliotekę w Los Angeles, by zmusić nas do rozważenia roli religii w nowoczesnym porządku
świata. Ja bardziej skłaniałam się ku temu, że był to nieszkodliwy wygłup; dział Religie Świata
znajdował się najdalej od biurka bibliotekarza, w głębi sali. W poprzednich latach przyłapałam
w bibliotece kilka par na obściskiwaniu się i wszystkie robiły to właśnie w dziale Religie Świata.
Nikt inny nie pracował tego dnia, ale Lyle powiedział, że jeśli przyjdę i zrobię porządek
w tym dziale, da mi wolne innego dnia. Dla mnie była to świetna karta przetargowa, ponieważ
Ben też miał tego dnia pracować, więc przyszłam. Lubię układać alfabetycznie. Wiem, jak to
niedorzecznie brzmi, ale taka jest prawda. Lubię, gdy rzeczy mają przypisane miejsca, lubię, gdy
perfekcyjnie do nich pasują. To nie zdarza się często w naukach humanistycznych. Zazwyczaj
wiąże się z naukami ścisłymi. Więc zawsze lubiłam alfabet i klasyfikację dziesiętną Deweya,
ponieważ są obiektywną miarą w subiektywnym świecie.
W bibliotece jest strasznie słaby zasięg, nikogo więcej ze mną nie było, więc miałam
przed sobą przeraźliwie spokojny dzień, dzień spędzony samotnie.
Około trzeciej, gdy prawie skończyłam układanie działu Religie Świata, który jawił mi się
jak jakieś trójwymiarowe puzzle, zadzwonił telefon. Już kilka razy celowo zignorowałam go tego
dnia, ale z jakiegoś powodu teraz o tym zapomniałam i pobiegłam odebrać.
Zazwyczaj nie zajmuję się odbieraniem telefonów w pracy, najczęściej jestem z ludźmi
albo wypełniam dokumenty, albo pracuję nad większymi projektami, więc kiedy podniosłam
słuchawkę, zapomniałam, co powinnam powiedzieć.
– Halo? Hm. Biblioteka Fairfax w Los Angeles. Ehm, eee. Publiczna Biblioteka w Los
Angeles, Oddział Edukacji i Źródeł. Oddział Fairfax, słucham?
 Pod koniec przypomniałam sobie, że w ogóle nie musiałam odbierać telefonu, przez co
poczułam się jeszcze bardziej zażenowana.
Wtedy usłyszałam śmiech po drugiej stronie linii.
– Ben?
– Aha, aha, Fairfax. Oddział. Aha – powiedział ze śmiechem. – Jesteś najsłodszą osobą,
jaka chodzi po ziemi.
Ja też zaczęłam się śmiać, czując ulgę, że ośmieszyłam się tylko przed Benem, ale
również wstydząc się, że ośmieszyłam się właśnie przed nim.
– Co robisz? Myślałam, że dzisiaj pracujesz.
– Pracowałem. Dzisiaj. Ale Greg pół godziny temu postanowił puścić nas do domów.
– O, to świetnie. Powinieneś po mnie tu przyjechać. Myślę, że skończę za jakieś
dwadzieścia minut. O! – powiedziałam, bo przyszedł mi do głowy świetny pomysł. – Możemy
pójść na happy hour! – Nigdy nie wyszłam z pracy na tyle wcześnie, żeby zdążyć na happy hour,
choć zawsze miałam ochotę.
Ben się roześmiał.
– Brzmi super. Właśnie dlatego dzwonię. Jestem przed budynkiem.
– Co?
– No, może nie przed samym wejściem. Jestem kawałek dalej, bo musiałem złapać zasięg.
– Wow! – Byłam podekscytowana wizją spotkania się z Benem i piciem piwa za dwa
dolary w przeciągu pół godziny. – Podejdź do bocznych drzwi. Otworzę ci.
– Świetnie – ucieszył się. – Będę za pięć minut.
Nie spieszyłam się w drodze do drzwi; minęłam biurko zwrotów oraz drzwi frontowe.
Cieszę się, że tak zrobiłam, ponieważ przechodząc obok drzwi wejściowych, usłyszałam pukanie
i zobaczyłam, że pan Callahan stoi smutny i zdezorientowany, osłaniając oczy dłońmi, żeby
zajrzeć do środka.
Podeszłam do drzwi i otworzyłam. To były automatyczne drzwi, wyłączone w dniu
świątecznym, więc musiałam włożyć sporo siły, żeby móc je rozsunąć na tyle, by pan Callahan
wszedł do środka. Złapał mnie za rękę swoją drżącą, przypominającą cienką bibułkę dłonią
i podziękował.
– Nie ma problemu, panie Callahan – powiedziałam. – Za dziesięć minut wychodzę,
a biblioteka jest zamknięta, ale może jest coś, w czym mogłabym panu pomóc?
– Zamknięta? – zapytał zaskoczony. – Ale dlaczego, do licha?
– Dzień Martina Luthera Kinga! – odpowiedziałam.
– A ty mnie tak wpuszczasz do środka? Jestem szczęściarzem, Elsie.
– Mogę panu w czymś pomóc? – zapytałam z uśmiechem.
– To zajmie chwilę, skoro się spieszysz. Mógłbym pokręcić się chwilę po dziale Young
Adult? – Nie powinno mnie obchodzić, dlaczego tam, ale to było takie niepodobne do pana
Callahana. Beletrystyka, jasne, nowości wydawnicze, pewnie. Wojny światowe, katastrofy
naturalne, socjologia. To były miejsca, gdzie można było znaleźć pana Callahana, ale Young
Adult zupełnie mi do niego nie pasowało.
– W tym tygodniu przyjeżdża mój wnuczek z córką i chcę mieć coś do czytania dla niej.
Jest już zbyt duża, bym mógł być dla niej jakąś atrakcją, ale pomyślałem, że jeśli uda mi się ją
zainteresować jakąś historią, to może spędzi ze mną kilka minut.
– Prawnuczka? Wow.
– Jestem stary, Elsie. Jestem bardzo stary.
Zaśmiałam się, zamiast przyznać mu rację.
– Cóż, niech pan się rozejrzy. Ten dział znajduje się po lewej, za czasopismami.
 – Zajmie mi to tylko chwilkę! – powiedział i ruszył w tamtą stronę, powoli jak żółw, ale
i pewnie, jak to on.
Podeszłam do bocznych drzwi, gdzie Ben zastanawiał się, co, do cholery, robię tak długo.
– Stoję tu od dwóch minut i dwudziestu siedmiu sekund, Elsie! – zażartował, wchodząc
do środka.
– Przepraszam, przed frontowymi drzwiami stał pan Callahan i musiałam go wpuścić.
– Jest tu pan Callahan? – Ben się ucieszył. Nigdy nie spotkał pana Callahana, ale
opowiadałam mu o nim i wiedział, że uważam jego oddanie żonie za jedno z najbardziej
romantycznych przejawów miłości, o jakich słyszałam. Ben powtarzał, że kiedy będzie miał
dziewięćdziesiąt lat, będzie mnie traktował w ten sam sposób. Znałam go zaledwie od trzech
tygodni, więc było to przemiłe, a także zwariowane i aroganckie. Oraz naiwne i rozbrajające.
– Mogę go zobaczyć?
– Pewnie – odparłam. – Chodź mi pomóc ułożyć ostatnie książki na półkach i pójdziemy
go poszukać. – Ben poszedł ze mną, ale w ogóle nie pomógł mi w układaniu książek. Czytał
tytuły na grzbietach, gdy opowiadałam mu, że znalazłam egzemplarz Buddhism: Plain and
Simple wetknięty we wnękę przy suficie.
– Jak go zdjęłaś? – zapytał, słuchając mnie jednym uchem. Jego uwagę skupiona była na
stosach książek.
– Nie zdjęłam – powiedziałam. – Dalej tam jest. – Wskazałam miejsce nad nami, gdzie
spomiędzy metalowej siatki i kasetonu styropianowego wystawała cienka, biała książka.
Podszedł do mnie, stanął tuż obok. Nasze ciała były tak blisko, że czułam dotyk jego koszuli.
I muśnięcia jego skóry na rękach. Czułam jego dezodorant i szampon, zapachy, które stały się dla
mnie zmysłowe, ponieważ często pachniał tak w zmysłowych sytuacjach. Zadarł głowę i patrzył
na książkę na suficie.
– A to podstępne gnoje – wymamrotał, a potem spojrzał na mnie. Staliśmy bardzo blisko
siebie. Popatrzył na mnie, a potem rozejrzał się wokół.
– Gdzie jest pan Callahan? – zapytał. Zapytał tak, żeby dać mi znać, że chodzi mu o coś
zupełnie innego.
Zarumieniłam się.
– Dzieli go od nas kilka ścian – powiedziałam.
– To mamy tu taki zaciszny kącik – stwierdził. Nie ruszył się, nie przyciągnął mnie do
siebie. Nie musiał.
Zachichotałam jak nastolatka.
– Tak – przyznałam. – Ale byłoby to…
– Dobrze – powiedział. – Byłoby to…
Czyżby zrobiło się cieplej? Szczerze? Uważam, że chyba tak. Pomyślałam, że robi się
cieplej i ciszej, jakby powietrze wokół nas nabierało intensywności.
– Byłoby to szalone – powiedziałam rzeczowo, starając się z całych sił powstrzymać,
zanim do czegokolwiek dojdzie. Nie zrobiłby tego. Wiedziałam, że nie. Tutaj, w bibliotece?
Byłam pewna, że tylko ja o tym myślałam. No więc musiałam to przerwać. Odsunęłam się
i odstawiłam na półkę trzymaną w ręce książkę, po czym oświadczyłam, że musimy sprawdzić,
co u pana Callahana.
– W porządku – powiedział Ben, unosząc ręce w geście poddania. A potem podał mi
dłoń, jakby zapraszał mnie do pójścia ze sobą. Szłam przed nim.
– Zrobiłbym to – droczył się ze mną, gdy prawie wydostaliśmy się z sekcji Religie
Świata.
Uśmiechnęłam się i pokręciłam głową. Nigdy nie czułam się tak pożądana, nawet nie
wiedziałam, że to uczucie może przyprawić mnie o pewność, iż mogę zrobić, cokolwiek zechcę.
Znaleźliśmy pana Callahana tam, gdzie miał być.
– Co to ma znaczyć? – zapytał mnie, gdy nas zobaczył. – Myślałem, że będzie tu kilka
książek. Ten dział jest większy niż sekcja z nowościami!
Roześmiałam się.
– Ostatnio ukazuje się mnóstwo książek dla nastolatków, panie Callahan. Dzieciaki
uwielbiają czytać.
Pokręcił głową.
– Kto by pomyślał? – Miał już jakiś tom w ręce.
– Panie Callahan, chciałabym panu przedstawić Bena. – Wskazałam go, a pan Callahan
uścisnął mu rękę.
– Cześć, synu – powiedział, zabierając dłoń. – Silny uścisk. To miłe.
– Dzięki – odparł Ben. – Dużo o panu słyszałem i chciałem poznać człowieka, o którym
krążą legendy.
Staruszek się roześmiał.
– Jakie tam legendy. Po prostu stary człowiek, który ciągle o czymś zapomina i nie potrafi
chodzić tak szybko jak kiedyś.
– To dla pana? – zapytał Ben, wskazując książkę.
– Och, nie. Dla mojej prawnuczki. Obawiam się, że nieco się tu zagubiłem. Ta książka
jest tu w tylu egzemplarzach na półce… Uznałem, że jest popularna. – Pan Callahan pokazał
nam, co wybrał. Była to powieść o mocach nadprzyrodzonych. Taka, która sprawia, że dzieciaki
w ogóle zaczynają interesować się czytaniem, nawet jeśli sama powieść nie ma większej
wartości, więc generalnie w porządku. Trzymał jednak trzecią część, więc domyśliłam się, że nie
wiedział, iż cała półka była wypełniona czterema różnymi seriami z podobnymi okładkami
i bohaterami. Podejrzewam, że nie widział już tak dobrze, więc wydawało mu się, że wszystkie
tomy na półce są takie same.
– To trzecia część – wyjaśniłam. – Czy mam panu znaleźć pierwszą?
– Poproszę.
Ben zgrabnie wyjął mu książkę z ręki.
– Ja ją odłożę, panie Callahan. – Wstawił ją na półkę i powstrzymał mnie od szukania
pierwszej z serii.
– Jestem kategorycznie przeciwny wszystkim książkom o wampirach zakochanych
w młodych dziewczynach. Te książki sugerują, że pozwolenie, żeby ktoś zagryzł cię niemal na
śmierć jest jakąś formą miłości.
Zaskoczona spojrzałam na Bena. On zmieszany popatrzył na mnie.
– Słucham?
– Nie, nic – odparłam.
– Tak więc – ciągnął, skupiając uwagę na panu Callahanie – nie jestem pewien, czy to
będzie miało najlepszy wpływ na pana prawnuczkę. Zakładam jednak, że chce pan, by wyrosła
na dziewczynę, która wierzy w to, że może osiągnąć, co zechce, a nie na taką, która ślini się do
nieumarłego.
– Ma pan całkowitą rację – potwierdził pan Callahan. Zapewne w dzieciństwie wpojono
mu, że kobiety mają podążać za mężczyzną, siedzieć w domu i cerować im skarpety. Teraz był
starym człowiekiem, który zmienił się wraz z upływem czasu i chciał nauczyć swoją
prawnuczkę, że nie powinna siedzieć w domu i cerować skarpet, jeśli sama nie ma na to ochoty.
Zaświtało mi w głowie, że można się wiele nauczyć w życiu, jeśli żyje się tak długo jak pan
Callahan. Żył w takich czasach, o których ja tylko czytałam.
 Ben wziął książkę w jasnoniebieskiej okładce.
– Proszę. Tak samo popularna, ale dziesięć razy lepsza. Jest tam o miłości, ale miłość jest
na drugim miejscu, najbardziej wyeksponowany jest wątek rozwoju bohaterów i naprawdę
można ich pokochać. Główną bohaterką jest dziewczyna. Nie chcę opowiadać zbyt wiele, ale
warto przygotować sobie chusteczki.
Pan Callahan uśmiechnął się i potaknął.
– Dziękuję – powiedział. – Właśnie ocaliłeś mnie przed gderaniem jej matki.
– To naprawdę fajna książka – odparł Ben. – Przeczytałem ją w dwa dni.
– Wypożyczysz mi ją, Elsie? Czy… jak to tam działa, gdy macie zamknięte?
– Po prostu proszę ją oddać w ciągu trzech tygodni. To będzie nasza tajemnica.
Pan Callahan z uśmiechem włożył książkę pod połę płaszcza, jak przestępca. Ben uścisnął
mu dłoń i odprowadził go do wyjścia. Kiedy zamknął drzwi frontowe, zapytałam:
– Czytasz książki dla nastolatek?
– No wiesz, każdy z nas ma jakieś dziwactwa. Nie myśl, że nie wiem, że pijesz
dietetyczną colę na śniadanie.
– Co? A skąd wiesz?
– Bo mam oczy szeroko otwarte. – Postukał się po skroni palcem wskazującym. –
A teraz, gdy znasz już mój największy, najbardziej zawstydzający sekret, że czytam książki
skierowane głównie do trzynastoletnich dziewczyn, to czy mnie nadal lubisz? Możemy ze sobą
chodzić czy już masz mnie dość?
– Myślę, że zostanę przy tobie – powiedziałam, ujmując jego dłoń.
Znowu zadzwonił telefon. Ben podbiegł i odebrał.
– Biblioteka Publiczna Los Angeles, oddział w Fairfax Beach, recepcja, w czym mogę
pomóc? – zapytał arogancko. – Nie, przykro mi. Dzisiaj jest zamknięte. Dzięki. Do widzenia.
– Ben! – powiedziałam, gdy się rozłączył. – To było nieprofesjonalne!
– Cóż, rozumiesz przecież, dlaczego nie mogę pozwolić ci samej odbierać.
 CZERWIEC

– A CO TAM SIĘ STAŁO? – pyta Ana, kończąc naleśnika.

– Nieco… nieco mnie to przerosło. Nie byłam na to gotowa. – Ponownie wybieram
numer na telefonie.
– Biblioteka Publiczna Los Angeles, oddział Fairfax Beach, recepcja, w czym mogę
pomóc? – To wciąż Nancy. Nancy jest pulchną starszą panią. Z zawodu nie jest bibliotekarką.
Tylko pracuje w recepcji. Nie powinnam mówić „tylko”. Wykonuje dobrą robotę i jest miła dla
wszystkich. Nie jestem w stanie wyobrazić sobie sytuacji, w której Nancy byłaby dla kogoś
niemiła. Jest jedną z takich osób, które są szczere i życzliwe. Osobiście sądziłam, że te dwie
cechy się wykluczają.
– Cześć, Nancy, tu Elsie.
Kobieta wypuszcza powietrze z płuc, a jej głos się zmienia.
– Elsie, tak mi przykro.
– Dziękuję.
– Nawet nie jestem w stanie sobie wyobrazić…
– Dziękuję – przerywam jej. Wiem, że jeśli będzie dalej mówić, znowu się rozłączę.
Skulę się i zacznę ronić łzy wielkości grochów. – Czy jest Lyle? Muszę z nim porozmawiać
o swoim powrocie do pracy.
– Oczywiście. Oczywiście – mówi. – Chwileczkę, moja droga.
Mija kilka minut, zanim zgłasza się Lyle, a kiedy się odzywa, przejmuje kontrolę nad
rozmową. Domyślam się, że to dlatego, że jeszcze mniej ode mnie chce ją prowadzić. Nikt nie
chce być tym, kto przypomni mi teraz o moich obowiązkach.
– Posłuchaj, Elsie. Rozumiemy. Nie musisz spieszyć się z powrotem do pracy. Masz
jeszcze niewykorzystany urlop, możesz wziąć zwolnienie lekarskie oraz wykorzystać zaległe
nadgodziny – mówi, próbując mi jakoś pomóc.
– Ile dni wolnego przysługuje mi po śmierci męża? – pytam, próbując nadać swojemu
głosowi swobodniejsze brzmienie, żeby wszystkim nam było lżej. Ale nikomu nie jest lżej, a mój
żart jest chybiony. Zapada między nami niezręczna cisza, tak długa, że można by w niej zmieścić
cały autobus. – Niemniej jednak, dziękuję, Lyle. Wydaje mi się, że najlepiej dla mnie będzie, gdy
wrócę do pracy. Trzeba żyć dalej, prawda? – No to się rozgadałam. Nie da się żyć dalej. Tak
tylko się mówi, ponieważ taki zwrot często pojawia się w telewizji. W moim przypadku to się nie
sprawdzi. Nigdy. Nie będę w stanie żyć dalej. Ale ludzie, którzy nie znaleźli się w dolinie
rozpaczy, nie lubią o niej słuchać. Lubią słyszeć, że „bierzesz się w garść”. Chcą powtarzać
twoim przyjaciołom, współpracownikom, ludziom, z którymi kiedyś jeździłaś windą, że „dobrze
się trzymasz”. Że jesteś „dzielna”. Ci bardziej prymitywni mawiają, że jesteś „twardą suką” lub
„nie do zajebania”. Ja taka nie jestem, ale niech tak sobie myślą. Tak jest łatwiej dla nas
wszystkich.
– Cóż, świetnie. Powiedz, kiedy chcesz wrócić.
– Pogrzeb jest jutro rano, chciałabym też odpocząć w weekend. Może być wtorek? –
pytam.
– Wtorek, jak najbardziej – potwierdza. – I… Elsie?
– Słucham? – mówię, chcąc się rozłączyć.
– Niech spoczywa w pokoju. Nie znamy boskich planów.
– Yhm – mruczę i się rozłączam. Po raz pierwszy ktoś wspomniał przy mnie o Bogu
i mam ochotę skręcić Lyle’owi jego gruby kark. Szczerze mówiąc, to było niegrzeczne. Jakby
przyjaciel opowiadał ci, jak fajnie bawił się na imprezie, na którą ciebie nikt nie zaprosił. Bóg
mnie opuścił. Przestań mi wmawiać, jaki jest dobry dla ciebie.
Odkładam telefon na kuchenny stół.
– Jedna z głowy – mówię. – Mogę wziąć prysznic przed drugą? – Ana potakuje.
Idę do łazienki i przekręcam kurek, zastanawiając się, jak mam zacząć tę rozmowę
i w jakim kierunku się ona potoczy. Czy moi rodzice zaproponują, że tu przelecą? To byłoby
straszne. A może w ogóle nie zaproponują, że tu przyjadą? To byłoby jeszcze gorsze. Ana puka
do drzwi, a ja zakręcam wodę. Jestem pewna, że jej zdaniem nigdy nie wyjdę stąd sama, a ja nie
chcę jej dawać kolejnych powodów do zamartwiania się o mnie. Jestem w stanie wywlec się spod
tego cholernego prysznica. Na razie.
Wkładam szlafrok i biorę telefon. Jeśli nie zrobię tego teraz, nie zrobię tego w ogóle, więc
do dzieła.
Wybieram numer domowy. Odbiera ojciec.
– Tu Elsie – mówię.
– O, cześć Eleanor – odpowiada ojciec. Czuję się, jakby mi napluł w twarz, zwracając się
do mnie pełnym imieniem i przypominając mi, że nie jestem tym, kim chcieli, żebym była.
Pierwszego dnia w przedszkolu powiedziałam wszystkim, że mam na imię Elsie. Przedszkolance
wyjaśniłam, że to skrót od Eleanor, ale tak naprawdę polubiłam to imię, odkąd zobaczyłam
Krowę Elsie na opakowaniu lodów. Minęło kilka miesięcy, zanim mama uświadomiła sobie, co
się dzieje, ale wtedy, choć bardzo się starała, nie była w stanie przekonać moich przyjaciół, żeby
mówili na mnie Eleanor. To był mój pierwszy prawdziwy bunt.
– Macie chwilę, żeby porozmawiać? – pytam.
– Oj, przykro mi. Właśnie wychodzimy. Zadzwonię do ciebie innym razem. Dobrze? –
mówi.
– Nie, niestety. To mnie jest przykro. Muszę z wami porozmawiać teraz. To ważne.
Ojciec prosi, żebym poczekała.
– O co chodzi, Eleanor? – Teraz mama też podniosła słuchawkę.
– Czy tata też jest na linii?
– Jestem. Co chciałaś powiedzieć?
– Cóż, chyba opowiadałam wam o mężczyźnie, z którym się spotykałam, Benie.
 – Aha – mówi mama. Chyba nie skupia się na rozmowie. Jakby właśnie malowała usta
lub patrzyła, jak pomoc domowa składa pranie.
– Cóż – zaczynam. Nie chcę tego robić. Co dobrego z tego przyjdzie? Co dobrego
przyjdzie z tego, że powiem o tym na głos? Że usłyszę to ich uszami? – Ben został potrącony
przez samochód i nie żyje.
Mama robi gwałtowny wdech.
– O mój Boże, Eleanor. Przykro nam to słyszeć – mówi.
– Jezu – wzdycha tata.
– Nie wiem, co powiedzieć – dodaje mama. Ale nie jest w stanie nic nie mówić, więc
zadaje pytanie zupełnie z dupy. – Poinformowałaś jego rodzinę? – Moi rodzice każdego dnia
stykają się ze śmiercią i sądzę, że dzięki temu są na nią w jakiś sposób uodpornieni, ale jestem
przekonana, że według nich to ja jestem przewrażliwiona.
– Tak, tak. To już załatwione. Chciałam, żebyście wiedzieli.
– No cóż – mówi mama, nadal bredząc trzy po trzy. – Rozumiem, że przeżywasz trudne
chwile, ale mam nadzieję, że wiesz, że ci współczujemy. Po prostu… Czy już przepracowałaś
stratę? Dobrze się miewasz?
– Niezbyt dobrze. Chciałam wam także powiedzieć, że Ben i ja pobraliśmy się dwa
tygodnie temu podczas prywatnej ceremonii. Umarł jako mój mąż.
Wyrzuciłam to z siebie. Odwaliłam to. A teraz muszę już tylko zakończyć tę rozmowę.
– Dlaczego poślubiłaś kogoś, kogo ledwie znałaś? – pyta ojciec. I się zaczyna.
– Tata ma rację, Eleanor. Nawet nie wiem… – Mama jest wkurzona. Słyszę to w jej
głosie.
– Przepraszam, że wam nie powiedziałam – mówię.
– Zapomniałaś nam powiedzieć! – mówi. – Co sobie myślałaś? Jak długo znałaś tego
człowieka?
– Wystarczająco długo, by wiedzieć, że był miłością mojego życia – odpowiadam,
próbując się bronić.
Umilkli. Wiem, że mama chce coś powiedzieć.
– Mów – zachęcam.
– Znałam twojego ojca od czterech lat, zanim zgodziłam się pójść z nim na randkę,
Eleanor. Spotykaliśmy się przez pięć lat, zanim się pobraliśmy. Nie da się poznać człowieka
w ciągu kilku miesięcy.
– Sześciu miesięcy. Poznałam go sześć miesięcy temu – mówię. Boże, nawet ja wiem, że
brzmi to żałośnie i żenująco. Czuję się głupio.
– Dokładnie tak – włącza się tata. – Eleanor, to jest okropne. Po prostu okropne. Przykro
nam, że to cię spotkało, ale żal minie. Przyrzekam.
– Ależ Charles – wtrąca się mama. – Ważne jest też, żeby zrozumiała, że musi dawać
sobie więcej czasu na podejmowanie decyzji. To jest dokładnie…
– Słuchajcie, nie chcę teraz o tym rozmawiać. Pomyślałam tylko, że powinniście
wiedzieć, że jestem wdową.
– Wdową? – powtarza mama. – Nie, myślę, że nie powinnaś uważać się za wdowę. Nie
nazywaj się tak. Przez to będzie ci jeszcze trudniej. Jak długo byliście małżeństwem? – W jej
głosie słyszę krytykę.
– Półtora tygodnia – mówię. Zaokrąglam. Jakież to smutne. Zaokrąglam do góry.
– Eleanor, wszystko będzie dobrze – mówi tata.
– Tak – dorzuca mama. – Będzie dobrze. Niedługo staniesz na nogi. Mam nadzieję, że nie
wzięłaś zbyt wiele wolnego w bibliotece. Wiesz, że tną teraz budżety stanowe, więc to naprawdę
nie jest pora na opuszczanie się w pracy. Chociaż rozmawiałam z jedną z przyjaciółek z rady
nadzorczej szpitala i powiedziała mi, że jej córka jest bibliotekarką współpracującą
z kancelariami prawniczymi i udziela się w naprawdę imponujących sprawach. Mogę do niej
zadzwonić albo dać ci jej numer, jeśli chcesz. To firma działająca na obu wybrzeżach.
Wiem, że matka nie przepuści żadnej okazji, żeby przypomnieć mi, że mogę być lepsza,
niż jestem. Mogę być bardziej imponująca, niż jestem. Mam potencjał do tego, żeby zrobić
z moim życiem coś lepszego. W zasadzie nie sądziłam, że zmarnuje tę okazję ze strachu o to, że
uznam ją za nieczułą i nietaktowną, ale chyba nie spodziewałam się, że przejdzie do tego tak
płynnie. Gdy mówi, słyszę, jak bardzo nie spełniłam jej oczekiwań. Tak się dzieje, kiedy jesteś
jedynakiem, kiedy rodzice chcieli więcej dzieci, ale nie mogli ich mieć, kiedy spłodzili dziecko
w jedynym celu – by stworzyć miniwersję siebie samych. Tak się dzieje, kiedy uświadamiają
sobie, że nie zamierzasz być taka, jaką cię sobie wyobrażali, i nie wiedzą, co z tym począć.
To mnie bolało do momentu, gdy wyprowadziłam się aż tutaj, z dala od nich, z dala od
ich wyrażających dezaprobatę spojrzeń i potępiających słów. Nie bolało mnie to nigdy potem –
aż do teraz. Zakładam, że dzieje się tak dlatego, że do tej pory ich nie potrzebowałam. Chociaż
uważam, że nic nie jest w stanie mi pomóc, może gdybym czuła wsparcie rodziców, byłoby mi
nieco łatwiej to wszystko znosić.
– Nie, dzięki, mamo – mówię i mam nadzieję, że ta rozmowa na tym się zakończy. Że
złoży broń i postanowi, że następnym razem mocniej mnie dociśnie.
– Cóż – odzywa się tato. – Czy potrzebujesz czegoś od nas?
– Nie, tato. Chciałam tylko, żebyście wiedzieli. Mam nadzieję, że nie zepsułam wam
wieczoru – odpowiadam.
– Przykro mi z powodu twojej straty, Eleanor. – Mama odkłada słuchawkę.
– Życzymy ci jak najlepiej, Elsie – mówi tato. Jestem zaskoczona, słysząc swoje imię
w jego ustach. Stara się. Naprawdę się stara. – Po prostu… nie wiemy jak… – Głośno nabiera
powietrza i zaczyna od początku. – Wiesz, jaka jest mama – tłumaczy tylko.
– Wiem.
– Kochamy cię – mówi, a ja mówię: „Ja was też”, co jest zwykłym frazesem, a nie
prawdziwym wyznaniem.
Rozłączam się.
– Zrobione – oznajmia Ana. Ujmuje mnie za rękę. Trzyma ją przy swoim sercu. – Jestem
z ciebie dumna, że dałaś radę. Trzymałaś się naprawdę bardzo dobrze. – Przytula mnie, a ja
wtulam twarz w jej ciało. Przyjemnie jest wypłakiwać się na ramieniu Any. Słyszałam legendy
o bezpieczeństwie w matczynych ramionach; teraz brzmią one dość wiarygodnie.
– Dobrze – mówię. – Chyba się położę.
– W porządku – odpowiada. Sprząta talerze ze stołu. Jej jest pusty, pozostały na nim tylko
ślady po syropie klonowym. Na moim leży naleśnik. – Daj znać, jak zgłodniejesz.
– W porządku – zgadzam się, ale już jestem w swoim pokoju, już się kładę i już wiem, że
nie będę głodna. Gapię się w sufit i nie wiem, ile czasu mija. Przypominam sobie, że gdzieś tam
istnieje jeszcze jego telefon, że numer nie umarł razem z nim. I dzwonię do niego. Słucham jego
głosu z powitania poczty głosowej raz za razem, rozłączam się i dzwonię ponownie.
 STYCZEŃ

BYŁ DESZCZOWY I ZIMNY SOBOTNI wieczór. Zimny jak na Los Angeles. Dziesięć
stopni i wiał wiatr. Zaczął wyginać drzewa i sprawiał, że deszcz padał poziomo. Była dopiero
piąta po południu, ale słońce już zaszło. Ben i ja postanowiliśmy wyjść do winiarni niedaleko
domu. Żadne z nas nie przepadało jakoś szczególnie za winem, ale znajdował się tam kryty
parking, skusiła nas wizja dotarcia na miejsce bez moknięcia.
Podeszliśmy do stolika, zdejmując mokre okrycia i poprawiając włosy. Na zewnątrz było
tak zimno, że po wejściu wydawało nam się, że w środku jest ciepło i przytulnie, niczym przy
ognisku. Zamówiłam sałatkę caprese i dietetyczną colę. Kiedy Ben poprosił o danie z makaronem
i kieliszek pinot noir, przypomniałam sobie, że to miejsce jest przede wszystkim winiarnią.
– Ojej – powiedziałam. – Rezygnuję z dietetycznej coli. Poproszę to samo. – Kelner
zabrał karty dań i się oddalił.
– Nie musisz zamawiać wina, jeśli nie masz na nie ochoty – rzucił Ben.
– No cóż– powiedziałam. – Jeśli wejdziesz między wrony…
Niedługo potem przynieśli nam kieliszki wypełnione do połowy ciemnoczerwonym
winem. Zakręciliśmy zawartością i podstawiliśmy sobie kieliszki pod nos, uśmiechając się do
siebie, chociaż żadne z nas nie miało pojęcia, na czym to polega.
– Ach – powiedział Ben. – Delikatny zapach jeżyn i… – Skosztował wina, jakby był
ekspertem. – Ma leśny posmak, nieprawdaż?
– Mmm – powiedziałam, sącząc wino i udając, że zastanawiam się, jak je opisać. –
Bardzo leśny. Bardzo dojrzały.
Zaśmialiśmy się.
– Tak! – ucieszył się Ben. – Zapomniałem o dojrzałym. Ludzie od win uwielbiają mówić,
że smak jest dojrzały. – Wziął porządny łyk. – Prawdę mówiąc, według mnie wszystkie smakują
jednakowo.
– Mam tak samo – potwierdziłam i pociągnęłam łyk ze swojego kieliszka. Chociaż
musiałam przyznać, że mimo iż sama nie znałam się na taninach i nutach czy innych rzeczach,
które kręcą degustatorów wina, to to, które piłam, było pyszne. Po kilku kolejnych łykach
uznałam, że jest cudowne.
Gdy przynieśli jedzenie, zadzwonił telefon Bena. Odrzucił połączenie, więc zajęłam się
swoją sałatką. Gdy tylko Ben rzucił się na makaron, telefon zadzwonił ponownie. I tym razem
Ben zignorował połączenie. W końcu zapytałam:
– Kto dzwoni?
– Och – zaczął i widziałam, że nie jest zadowolony z tego, że to zauważyłam. –
Dziewczyna, z którą kiedyś chodziłem. Czasami dzwoni, jak się upije.
– Nie ma jeszcze wpół do ósmej.
– Jest nieco… Jak mam to powiedzieć? Jest… imprezowiczką? Czy tak to się grzecznie
mówi?
– Zależy, co chcesz powiedzieć.
– Jest alkoholiczką – wyznał. – Dlatego przestałem się z nią spotykać.
Powiedział to tak swobodnie, że poczułam się zaskoczona. To głupia reakcja, ponieważ
sprawa była poważna.
– Od czasu do czasu do mnie dzwoni. Sądzę, że chce mnie zaciągnąć do łóżka.
Chciałam znowu się roześmiać, gdy usłyszałam, że mówi o „zaciąganiu do łóżka”, ale
w głębi serca zaczęłam czuć zazdrość i miałam wrażenie, że to uczucie stopniowo wypełza na
powierzchnię.
– Aha – rzuciłam tylko.
– Powiedziałem jej, że z kimś jestem. Naprawdę. Wkurza mnie to jak cholera.
Zazdrość pali mi skórę.
– Dobrze.
– Zdenerwowałaś się?
– Nie – powiedziałam bezceremonialnie, jakbym naprawdę nie była zdenerwowana.
Dlaczego to zrobiłam? Dlaczego nie powiedziałam „tak”?
– Tak, zdenerwowałaś.
– Nie.
– Wiem, bo to robisz.
– Nie, nie robię.
– Tak. Masz czerwone plamy na dekolcie i mówisz półsłówkami. To oznacza, że jesteś
wściekła.
– A skąd o tym wiesz?
– Bo umiem obserwować.
– W porządku – powiedziałam w końcu. – Po prostu… to mi się nie podoba. Nie podoba
mi się to, że kobieta, z którą chodziłeś i która, powiedzmy to wprost, zamierza się z tobą
przespać, dzwoni, żeby cię do tego namówić.
– Wiem. Zgadzam się z tobą. Mówiłem jej, żeby przestała – odpowiada. Nie jest zły ani
nie przyjmuje postawy obronnej.
– Wiem, wiem. Wierzę ci, ale… Słuchaj, obiecaliśmy sobie, że przez te pięć tygodni
będziemy wyłącznie dla siebie, ale jeśli nie chcesz…
– Co? – Ben już dawno przestał jeść makaron.
– Nieważne.
– Nieważne?
– Kiedy ostatni raz ją widziałeś? – Nie mam pojęcia, dlaczego zadałam to pytanie i co
chciałam udowodnić. Nie zadaje się pytań, na które nie chce się znać odpowiedzi. Nigdy się tego
nie nauczyłam.
– A czy to ważne?
 – Tylko pytam – powiedziałam.
– Tuż przed tym, jak cię poznałem – wyjaśnił, podniósł kieliszek i zasłonił się nim przede
mną.
– Ile to „tuż”? O jakim okresie mówimy?
Ben uśmiechnął się zażenowany.
– Widziałem się z nią w nocy przed tym, jak się poznaliśmy.
Miałam ochotę skręcić mu kark. Zaczerwieniłam się z zazdrości. Przy każdym oddechu
czułam się tak, jakby moje płuca stanęły w ogniu. Nie miałam powodu do zazdrości. Nie
umiałam sobie tego wytłumaczyć. Chciałam jedynie nawrzeszczeć na niego i powiedzieć mu, że
źle zrobił, ale przecież niczego nie zrobił źle. Absolutnie niczego. Mnie samej moja zazdrość
wydawała się bez sensu. Po prostu… Chciałam wierzyć, że Ben jest mój. Chciałam wierzyć, że
przede mną do nikogo się nie uśmiechał, żadna kobieta nie pociągała go tak jak ja. Nagle ta
dzwoniąca baba zyskała kształt w mojej głowie. Zobaczyłam ją w czerwonej sukience. Miała
długie, czarne włosy. Zapewne nosiła czarny koronkowy stanik i dobrane do niego majtki.
Zapewne zawsze były dobrane. W mojej wyobraźni miała płaski brzuch. Lubiła być na górze.
Zamiast przyznać się do zazdrości, zamiast powiedzieć prawdę, szukałam czegoś, co
pozwoliłoby mi go obwiniać.
– Po prostu nie za bardzo wierzę, że naprawdę próbujesz się jej pozbyć. Wydaje mi się, że
kobieta nie wydzwania bez przerwy, jeśli wie, że zostanie odtrącona.
– To moja wina, że się upiła?
– Nie…
– A więc może nie znasz żadnych kobiet tak pewnych swojej atrakcyjności, że nie dociera
do nich, gdy ktoś mówi „nie”?
– Więc teraz twierdzisz, że ona jest seksowna? – zaszarżowałam.
– A co to ma do rzeczy?
– A więc jest – stwierdziłam.
– Dlaczego jesteś tak niepewna swojej wartości?
O. Kurwa. Mać.
To było niepotrzebne. Mogłam zostać przy stole. Mogłam zakończyć posiłek i powiedzieć
mu, żeby zawiózł mnie do domu i pojechał do siebie. Mogłam zrobić wiele rzeczy. Miałam
mnóstwo możliwości. Ale wtedy wydawało mi się, że mam tylko jedną i sprowadza się ona do
zabrania płaszcza, założenia go, nazwania Bena dupkiem i wyjścia z restauracji.
Dopiero gdy stałam na deszczu bez biletu parkingowego, zaczęły do mnie docierać inne
sposoby zakończenia tego wieczoru. Widziałam go przez okno. Widziałam, że rozgląda się za
kelnerem. Widziałam, że dopada do jednego z nich i wręcza mu pieniądze. Widziałam, że
zakłada kurtkę. Stałam na zewnątrz w deszczu, drżałam i zastanawiałam się, co mu powiem,
kiedy wyjdzie. Poczułam się głupio, że tak zareagowałam. Wydawało mi się, że głupota mojego
zachowania przewyższa jego brak wrażliwości.
Gdy zmierzał do drzwi wyjściowych, zauważyłam przez okno, że patrzył na telefon, który
znowu się zaświecił. Widziałam, że rozłącza połączenie po raz trzeci w ciągu dziesięciu minut
i znowu się rozzłościłam. Zazdrość była straszna. Brzydziłam się samą sobą.
Poczułam powiew ciepłego powietrza, gdy otworzył drzwi i wyszedł na zewnątrz. Kiedy
drzwi się zamknęły, znowu zrobiło mi się zimno.
– Elsie… – zaczął mówić. Nie byłam w stanie zinterpretować tonu jego głosu. Nie
wiedziałam, czy będzie skruszony, zirytowany, czy może będzie próbował się bronić, więc od
razu mu przerwałam.
– Słuchaj – powiedziałam, mocniej otulając się płaszczem i podnosząc głos, żeby usłyszał
mnie mimo szumu samochodów rozpryskujących płytkie kałuże. – Może i nie zachowuję się
teraz całkiem w porządku, ale nie powinieneś mówić mi czegoś takiego!
– Cholera, nie możesz naskakiwać na mnie w restauracji! – wrzasnął. Nigdy wcześniej nie
widziałam go tak wzburzonego.
– Mogę robić to, na co mam…
– Nie! – powiedział. – Nie możesz. Nie możesz mnie karać za coś, co wydarzyło się,
zanim cię poznałem, i nie możesz mnie karać za coś, co Amber…
– Nie wypowiadaj jej imienia!
– To nie było nic ważnego! Gdybyś wiedziała, co sądzę o tobie, a co sądzę o niej, nie
byłoby to dla ciebie ważne. – Dławił się słowami, krople deszczu wpadały mu do ust.
– A co to ma znaczyć? – powiedziałam. – Nie wydaje ci się, że gdybyśmy zamienili się
miejscami…
– Byłbym zazdrosny, przyznaję. Na samą myśl o tym, że jakiś facet cię dotykał i że ty…
dotykałaś jego. Tak. Byłbym zazdrosny.
– Widzisz?
– Ale nie zostawiłbym cię w restauracji, żebyś zrobiła z siebie idiotkę. Nie
przysporzyłbym ci takiego zmartwienia.
– Oj, przestań. Nie martwiłeś się.
– Tak, Elsie, martwiłem.
– Myślałeś, że co niby się stanie?
– Nie wiem! – odparł, ponownie podnosząc głos. Było mi tak zimno. Deszcz był tak
głośny. – Myślałem, że chyba się…
– Skończyło?
– Nie wiem!
– Nie skończyło się – powiedziałam. – To, że się zdenerwowałam, nie znaczy, że nie
chcę… – Nagle zapragnęłam go objąć i zapewnić go, że nie odchodzę. Jego strach był tak uroczy
i wzruszający, że nie byłam w stanie go znieść. Wyciągnęłam do niego rękę i się uśmiechnęłam.
– Poza tym – zaczęłam – nie możemy ze sobą zerwać jeszcze przez kilka tygodni.
Nie odpowiedział uśmiechem.
– To nie jest zabawne – powiedział; stał zgarbiony, walcząc z deszczem. – Nie chcę cię
stracić.
Popatrzyłam mu w oczy i powiedziałam to, czego jeszcze jakimś cudem nie wiedział.
– Benie Rossie, nie odchodzę od ciebie. – Zanim wypowiedziałam ostatnią sylabę, rzucił
się na mnie i wpił w moje usta. Pocałunek był niezgrabny. Zderzyliśmy się zębami, aż zapiekł
mnie kącik ust. Ale to była chwila, w której dowiedziałam się, że Ben mnie kocha. Czułam to.
Czułam, że mnie kocha w sposób zwykły i surowy, bez nieustannych fajerwerków i motylków,
lecz w ten, który dopuszcza do siebie uczucie strachu. W jego pocałunku były lęk oraz desperacja
i ulga. Był hipnotyzujący i sprawił, że poczułam się mniej samotna. To, co do siebie czuliśmy,
sprawiało, że on też robił głupoty.
W końcu odsunął się ode mnie, i tak za szybko. Prawie zapomniałam, że znajdowaliśmy
się w miejscu publicznym, że stoimy w deszczu.
– Przepraszam – powiedział, dotykając kciukiem krwi na swojej wardze.
– Nie – odparłam, wyjmując z kieszeni chusteczkę i ocierając jego usta. – To ja
przepraszam. – Położył dłoń na moim nadgarstku i oderwał mnie od swoich warg. Ponownie
mnie pocałował, tym razem delikatnie.
– Jesteś bardzo seksowna – powiedział i wyjął telefon z kieszeni. Nacisnął kilka liczb
i powiedział: – Cześć, tu poczta głosowa Bena Rossa. Proszę, zostaw wiadomość, to do ciebie
oddzwonię. Jeśli zamierzasz zapytać, co robię wieczorem, to jestem zajęty. Nie trudź się, bo
odpowiedź brzmi: jestem zajęty. Od teraz zawsze będę zajęty. – Rozłączył się i spojrzał na mnie.
– Nie musiałeś tego robić – powiedziałam. Ben się uśmiechnął.
– Nie – potwierdził, wyjmując bilet parkingowy. – Naprawdę mam nadzieję, że przestanie
wydzwaniać. Nie ma u mnie szans. Jestem zadurzony w kimś innym.
Roześmiałam się, a on podał bilet parkingowemu.
– W tobie, jakbyś się zastanawiała – wyjaśnił i zrobił ze swojej kurtki daszek nad moją
głową.
– Domyśliłam się.
– Nadal jesteś głodna? – spytał. – Bo ja tak, ale tam z pewnością nie możemy wrócić.
 CZERWIEC

„CZEŚĆ, TU POCZTA GŁOSOWA Bena Rossa. Proszę, zostaw wiadomość, to do ciebie

oddzwonię. Jeśli zamierzasz zapytać, co robię wieczorem, to jestem zajęty. Nie trudź się, bo
odpowiedź brzmi: jestem zajęty. Od teraz zawsze będę zajęty”.
„Cześć, tu poczta głosowa Bena Rossa. Proszę, zostaw wiadomość, to do ciebie
oddzwonię. Jeśli zamierzasz zapytać, co robię wieczorem, to jestem zajęty. Nie trudź się, bo
odpowiedź brzmi: jestem zajęty. Od teraz zawsze będę zajęty”.
„Cześć, tu poczta głosowa Bena Rossa. Proszę, zostaw wiadomość, to do ciebie
oddzwonię. Jeśli zamierzasz zapytać, co robię wieczorem, to jestem zajęty. Nie trudź się, bo
odpowiedź brzmi: jestem zajęty. Od teraz zawsze będę zajęty”.
Słucham raz za razem, aż znam na pamięć modulację jego głosu i pauzy, aż jego słowa
dźwięczą mi w głowie nawet wtedy, gdy nie dobiegają ze słuchawki. Potem ponownie wybieram
numer.
Tym razem nie łączy mnie z pocztą głosową. Odbiera Susan.
– Elsie! Jezu! Przestań, dobrze? Daj mi spokój. Dłużej tego nie zniosę! Zostanie
pochowany! Tak jak chciałaś. A teraz koniec z tym.
– Och… – mówię, bo jestem zbyt skołowana, żeby sklecić jakieś słowa.
– Do widzenia, Elsie!
Rozłącza się.
Siedzę oszołomiona, patrzę przed siebie, nie jestem w stanie skupić na niczym wzroku, po
prostu wpatruję się w jakiś punkt na suficie. Mogła wyłączyć dzwonek, myślę. Mogła wyłączyć
telefon, myślę. Mogła wyłączyć telefon. Ale nie zrobiła tego. Wolała na mnie nawrzeszczeć.
Ponownie wybieram numer Bena, a ona odbiera.
– Do cholery! – mówi.
– Proszę bardzo, jeśli chcesz tak siedzieć i udawać, że wiedziałaś wszystko o swoim synu.
Jak chcesz, to żyj sobie w kłamstwie. Ale nie próbuj mnie w nie wciągać. Jestem jego żoną.
Przez sześć miesięcy bał się powiedzieć tobie o mnie. Przez sześć miesięcy jeździł do ciebie
z zamiarem powiedzenia ci o tym, że się zakochał i przez sześć miesięcy tego nie zrobił, bo
sądził, że jesteś zbyt zrozpaczona, by to udźwignąć. A więc tak, ukrywał to przed tobą. A ja mu
na to pozwoliłam, bo go kochałam. Chcesz się na niego złościć? Proszę bardzo. Chcesz
zaprzeczać temu, co się stało? Proszę bardzo. Naprawdę mi na tym nie zależy, Susan. Ale
straciłam męża i będę dzwoniła na jego numer, ile razy zechcę, ponieważ tęsknię za jego głosem.
Wobec tego wyłącz telefon, jeśli musisz, bo tylko to możesz zrobić.
Milczy przez chwilę i już bym się rozłączyła, ale chcę usłyszeć, co ma do powiedzenia.
– Zabawne, że sądzisz, że sześć miesięcy to dużo czasu – mówi. A potem przerywa
połączenie.
Jestem tak zła, że wychodzę z pokoju. Złość każe mi włożyć buty. Kiedy Ana pyta, co
robię, ze złością odpowiadam, że wrócę później. Złość pcha mnie na dwór, na czerwcowy upał,
i już mnie opuszcza.
Stoję przed domem, nie wiedząc, co właściwie zamierzam zrobić. Stoję tak przez dłuższy
czas, a potem odwracam się i wchodzę do środka. Nie można zdystansować się od tego
problemu. Nie da się tak po prostu ochłonąć.

– MUSZĘ WYBRAĆ JAKIŚ STRÓJ NA jutro – mówię, wróciwszy do domu.

– Nie, nie musisz – odpowiada Ana. – Już przygotowałam to, co włożysz. Nie powinnaś
zaprzątać sobie tym głowy.
– A co włożę? – Patrzę na nią z wdzięcznością, lecz również w osłupieniu.
– Próbowałam znaleźć równowagę pomiędzy seksapilem a stosownością do okazji, więc
włożysz tę długą, czarną sukienkę bez rękawów, o luźnym kroju, i czarne lakierki. Kupiłam ci też
to. – Wyjmuje coś spod kanapy. Przychodzi mi do głowy, że kanapa od kilku dni jest jej łóżkiem,
a przynajmniej wtedy, gdy ja z niej nie korzystam, gdy unikam swojego łóżka.
Wręcza mi pudełko. Kładę je przed sobą i zdejmuję wieczko. W środku jest mały, czarny
kapelusz z cienką, krótką, czarną woalką. To ponury prezent, prezent, za który nie wypada tak po
prostu podziękować i powiedzieć, że zawsze o nim marzyłaś. Ale w pewien sposób ten mały
upominek wypełnia kawałek wielkiej dziury w moim sercu.
Powoli go dotykam i ostrożnie wyjmuję z pudełka. Wypełniająca je bibułka szeleści.
Zdejmuję kartonik z kolan i kładę na podłodze, po czym zakładam kapelusz. Ana pomaga mi go
umieścić na głowie prosto. A potem idę do łazienki i przeglądam się w lustrze.
Po raz pierwszy, odkąd umarł Ben, wyglądam jak wdowa. Po raz pierwszy, odkąd go
straciłam, czuję, że rozpoznaję osobę w lustrze. Oto ja, pogrążona w żałobie i niepełna.
Owdowiała. Odczuwam ulgę, gdy patrzę na siebie w ten sposób. Czułam się taka niepewna
w swoim wdowieństwie, że pociesza mnie to, iż teraz wyglądam jak wdowa. Chcę pobiec do
Susan i powiedzieć: „Spójrz na mnie. Czy nie wyglądam jak kobieta, która straciła męża?”. Jeśli
będę odpowiednio wyglądać, każdy mi uwierzy.
Ana staje za mną w łazience. Spuściła ramiona, złożyła ręce i splotła palce. Widać, że
obawia się, że mogła popełnić wielki błąd, dając mi prezent, którego nikt nigdy nie chciałby
dostać. Odwracam się do niej i zdejmuję kapelusz. Pomaga mi się z tym uporać.
– Dziękuję – mówię, dotykając jej ramienia. Z jakiegoś powodu w tej chwili nie mam
potrzeby kładzenia na nim głowy. – Jest piękny.
Ana wzrusza ramionami, spuszcza głowę, lekko się garbi.
– Na pewno? Nie przegięłam? Nie jest zbyt… makabryczny?
Właściwie nie wiem, co oznacza makabryczny, więc tylko kręcę głową. Jeśli miała na
myśli coś złego, to się myli. Biorąc pod uwagę okoliczności, jestem zadowolona z prezentu.
– Jesteś przyjaciółką, na którą nie… – Zatyka mnie, nie jestem w stanie spojrzeć jej
w oczy. – Nikt nie zasługuje na taką przyjaciółkę jak ty – mówię. – Chyba tylko ty sama.
 Ana uśmiecha się i wykorzystuje mój tymczasowo lepszy humor, by poklepać mnie po
tyłku.
– Cóż mogę powiedzieć, mała? Kocham cię. Od zawsze.
– Może bym przymierzyła całość? – pytam, bo nagle nabieram ochoty na dziecinną
zabawę w przebieranki. Ana i ja robiłyśmy tak w college’u, wchodziłyśmy do łazienki i jedna
próbowała wymyślić dla tej drugiej najbardziej odjechany strój. Tym razem jest inaczej, o wiele
smutniej, ale… życie skłoniło nas do tego rodzaju przebieranek, a Ana wybrała strój dla mnie.
– Pewnie. Poczekam tutaj.
Biegnę do sypialni i widzę, że przygotowała dla mnie sukienkę i buty. Szybko je
wkładam, dodając czarne rajstopy, żeby uzupełnić strój i złagodzić niezamierzoną atrakcyjność
woalki i nagich nóg.
– Czy wypada być seksowną wdową? – pytam głośno, wkładając drugi but.
Ana się śmieje.
– Nigdy takiej nie widziałam – odpowiada.
Wychodzę z pokoju. Idę korytarzem i ślizgam się na obcasie, noga wygina mi się
w kostce. Upadam na tyłek. Ana patrzy na mnie i nie wie, jak zareagować. Nie wie, czy będę się
śmiać, czy płakać. Wydaje mi się, że jest przerażona, bo sądzi, że się rozpłaczę – bo jest to coś,
co może doprowadzić do łez – ale ja nie mam ochoty się rozklejać. Patrzę na nią i czuję, że
w brzuchu rodzi mi się śmiech. Czuję, że ogarnia całe moje ciało i oto jest. Poddaję się.
– O Boże! – mówię przez łzy, próbując złapać oddech. – Ojej!
Ana też się głośno śmieje.
– BAHHAHAHHHAHAHA! – zanosi się śmiechem. Pada na podłogę obok mnie. – Nie
wiem dlaczego – mówi, zasapana. – Nie wiem, dlaczego to jest takie śmieszne.
– Ale jest śmieszne – odpowiadam i śmiejemy się dalej. Sądzę, że gdyby jej tu nie było,
szybciej bym się uspokoiła, ale kiedy słyszę jej wesołość, nie mogę się opanować. Mój śmiech
staje się dziki i nieprzewidywalny. Robi się głośny i wolny. Ana ociera oczy, próbuje się
opanować, ale patrzy na mnie i znowu się śmieje. Kiedy w końcu dochodzę do siebie, kręci mi
się w głowie.
– O ja – mówię, próbując się uspokoić. Tak mi dobrze. Czuję to w brzuchu i na plecach.
A potem zauważam swoje odbicie w lustrze i przypominam sobie, co ja tutaj robię. Dlaczego
siedzę na podłodze w piątkowy wieczór ubrana cała na czarno. Bena nie ma. Nienawidzę siebie
za ten śmiech. Nienawidzę siebie za to, że zapomniałam, choćby i na dziesięć sekund,
o mężczyźnie, którego straciłam.
Ana zauważyła, że mój humor się zmienił; skończyły się wakacje od smutku, a ja
ponownie wymagam pomocy.
Pierwsza wstaje z podłogi, otrzepuje tyłek z kurzu i podaje mi rękę. Wstaję niezgrabnie,
i pokazuję jej majtki, gdy próbuję podnieść się jak dama. Nie, dama to za mało. Jak wdowa.
Wdowy mają więcej gracji. Wdowy nikomu przypadkiem nie świecą bielizną przed oczami.
 GORZEJ BYĆ NIE MOŻE.
Jest upalny poranek, kiedy wraz z Aną wyjeżdżamy z Los Angeles. W Orange County
jest chyba jeszcze goręcej. Na pewno bardziej lepko, parno i pod każdym względem straszniej.
Południowa Kalifornia jest zawsze cieplejsza od reszty kraju, ale powinno być tutaj mniej
duszno. Ale tego czerwcowego ranka jest cholernie upalnie, a ja jestem ubrana na czarno.
Nie spóźniłyśmy się, ale też nie przyjechałyśmy przed czasem. Nie byłyśmy na tyle
wcześnie, na ile powinna pojawić się żona zmarłego. Susan gapi się na mnie, gdy podchodzę do
grobu. Ona zapewne zjawiła się tutaj całe czterdzieści pięć minut przed czasem. Chcę jej
powiedzieć, że nie przyjechałyśmy wcześniej, bo o mały włos w ogóle bym nie przyjechała – nie
chciałam wsiąść do samochodu. Rzuciłam się na trawnik przed domem i powiedziałam Anie, że
jestem przekonana, że jeśli pojadę na pogrzeb Bena, to on nigdy już nie wróci. Powiedziałam jej,
z czarnym tuszem do rzęs spływającym po twarzy, że chcę zostać i poczekać. „Nie mogę z niego
zrezygnować” – wyznałam, jakby udział w pogrzebie był zdradą, a nie sposobem upamiętnienia.
Jesteśmy tutaj tylko dlatego, że Ana podniosła mnie z ziemi, spojrzała mi w oczy
i powiedziała: „On nigdy nie wróci. Nieważne, czy pojedziesz, czy zostaniesz. Więc wsiadaj,
ponieważ jest to ostatnia rzecz, jaką możesz dla niego zrobić”.
Teraz Ana stoi obok mnie ubrana w czarny kostium. Zaryzykowałabym stwierdzenie, że
wybrała tak, by pozwolić mi dziś lśnić, jakby to był mój ślub. Susan ma na sobie czarny sweter
i czarną spódnicę. Jest otoczona młodymi mężczyznami w czarnych garniturach oraz kilkoma
starszymi kobietami w czarnych lub granatowych sukienkach. Stoimy na zewnątrz na trawie.
Obcasy moich butów wbijają się w ziemię, przez co mam wrażenie, że zapadam się w ruchomych
piaskach. Gdy poruszam nogami, wydobywam obcasy z ziemi niczym miniaturowe szpadle.
Przekopuję grunty cmentarne.
Słyszę przemowę pastora, a raczej słyszę, że coś mówi, ale nie jestem w stanie rozróżnić
słów. Wydaje mi się, że to ten sam pastor, który prowadził pogrzeb ojca Bena kilka lat temu. Nie
znam jego wyznania. Nie wiem, jak religijna jest Susan. Wiem tylko, że mężczyzna mówi
o życiu po śmierci, w które raczej nie wierzę, i o jakimś Bogu, któremu nie ufam. Stoję ze
spuszczoną głową, zerkam ukradkiem na ludzi, których nie znam. Chyba nigdy nie wyobrażałam
sobie, że będę brała udział w pogrzebie męża – ani Bena, ani żadnego innego wymyślonego
męża, o którym marzyłam, zanim poznałam Bena. A jeśli sobie wyobrażałam, to na pewno
zakładałam, że będę znać pozostałych uczestników ceremonii.
Rozglądam się i widzę ludzi, którzy mogą być ciotkami i wujami, kuzynami i sąsiadami.
Przestaję zgadywać, kim są, ponieważ przez to zgadywanie zaczynam myśleć, że nie znałam
Bena. A przecież go znałam, po prostu jeszcze nie poznałam tej jego części.
Moja strona pogrzebu wygląda jak bractwo studenckie na szkolnej potańcówce. Są tu
przyjaciele Bena i jego były współlokator. To mężczyźni, którzy mają jeden elegancki garnitur,
którzy codziennie żywią się pizzą i grają w gry wideo do czasu, aż trzeba iść spać. Taki był Ben,
kiedy jeszcze był, to ludzie, którymi się otaczał. Dobrze, że są tu teraz, nieważne, że czują się
obco w tym tłumie. Ana stoi obok mnie, jest na cmentarzu jedyną kobietą w naszym wieku. Ben
nie przyjaźnił się z wieloma kobietami, a byłym dziewczynom raczej nie wypadało się tu zjawić.
Niektórzy moi znajomi proponowali, że przyjdą, ci, którzy widzieli go kilka razy lub gdzieś
z nami wychodzili. Powiedziałam Anie, żeby przekazała im: „Dzięki, ale nie”. Nie wiedziałabym
bowiem, jak się zachowywać w ich obecności. Trudno by mi było grać rolę gospodyni
w miejscu, w którym sama czułam się gościem.
Gdy głos pastora cichnie, orientuję się, że zbliża się pora mojej przemowy. Czuję ulgę,
kiedy najpierw zaprasza Susan.
Matka mojego męża staje u szczytu grobu i otwiera brązową teczkę. Czy ja też powinnam
mieć ze sobą taką teczkę? Praktycznie niczego nie przygotowałam. Zastanawianie się nad tym, co
powiedzieć, było tak okropne, tak wykańczające, że po prostu sobie odpuściłam. Nie byłam
w stanie tego zrobić. Postanowiłam, że będę improwizować. Bo nie ma nic gorszego od leżenia
w łóżku i zastanawiania się nad tym, co powiedzieć nad martwym ciałem swojego męża,
prawda? Przynajmniej tak sądziłam, dopóki nie zobaczyłam nieskazitelnej brązowej teczki
Susan. Nie zalała jej łzami, nie rozdarła. Nie zagięła rogów ze strachu. Jest prosta jak
deska. Założę się, że kartka w środku nie została zapisana odręcznie. Założę się, że ją
wydrukowała.
– Chcę zacząć od podziękowania wam za przybycie. Wiem, że nie jest to dla was
wymarzony sposób spędzania sobotniego ranka. – Prawie zaczyna chichotać, a pozostali wydają
z siebie odgłos przypominający prychnięcie, żeby mogła kontynuować. – Niektórzy z was byli tu,
kiedy Ben i ja chowaliśmy Stevena, i pamiętam, że powiedziałam wtedy, że Steven chciałby,
żebyśmy mile spędzili ten dzień. Chciałby, żebyśmy się uśmiechali. Wiedziałam o tym, ponieważ
wiele z nim rozmawiałam przed jego śmiercią. Razem leżeliśmy w szpitalu, gdy wiedzieliśmy
już, że nie ma dla niego ratunku, gdy wiedzieliśmy, że zbliża się koniec, i wtedy mi powiedział
to, co wam przekazałam: „Niech będzie wesoło, Susie. Moje życie było wesołe, więc niech
ludzie się bawią”. Nie mogłam spędzić z Benem jego ostatnich chwil. – Walczy ze łzami
i spuszcza wzrok. Po chwili odnajduje równowagę. – Ale mogę was zapewnić, że bardzo
przypominał ojca, więc chciałby tego samego. Wiódł wesołe życie, więc powinniśmy postarać się
odnaleźć radość w jego śmierci. Jest bezsensowna i bolesna, ale może też być szczęśliwa, a ja
obiecuję, że postaram się dzisiaj pokazać wam, kim był. Dziękuję Bogu za każdy dzień, który
z nim spędziłam, z nimi oboma. Możemy rozpaczać, że Ben umarł, ale ja próbuję, staram się… –
Śmieje się smutno. – Z całych sił staram się myśleć o czasie spędzonym z Benem jako o darze od
Boga. Czasie, który był krótszy, niżbym chciała, ale mimo to cudowny. – Jej spojrzenie spotyka
się z moim przez krótką chwilę, ale na tyle długą, byśmy obie ją zarejestrowały, a następnie
znowu zerka na kartkę. – Nieważne, ile dni się z nim przeżyło, wszystkie były darem. Więc
w tym duchu chciałabym wam opowiedzieć jedno z moich ulubionych wspomnień dzielonych
z Benem. Miał osiemnaście lat i wyjeżdżał na studia. Jak wielu z was wie, chodził do college’u
w pobliżu, godzinę czy dwie jazdy stąd, ale dotychczas nigdy nie wyjeżdżał tak daleko, więc
byłam przerażona. Mój jedyny syn się wyprowadzał! Całe lato popłakiwałam, próbowałam to
przed nim ukrywać, nie chciałam, żeby poczuł się winny. Nadszedł ten dzień, gdy odwoziliśmy
go do szkoły. Och, tu muszę coś wyjaśnić.
Milknie na chwilę i przestaje czytać z kartki.
– Chodzi o to, że powinniście wiedzieć, że mamy w domu łazienkę dla gości, z której
nigdy nie korzystamy. Nikt z niej nie korzysta. Żartowaliśmy sobie, że nikt się do niej nie
zapuścił od lat. Mamy na dole łazienkę, z której zawsze korzystają goście, i dodatkową łazienkę
na górze, którą kazałam wyremontować i pięknie wykończyć, bo byłam przekonana, że i z niej
będą korzystać goście, ale nikt tam nigdy nie chodził. Nawet nie musiałam w niej sprzątać. No
więc… – ciągnie – gdy Steven i ja odwieźliśmy Bena i wnieśliśmy jego rzeczy do pokoju,
zaczęłam wypłakiwać sobie oczy przy jego nowym współlokatorze i jego rodzicach. To musiało
być dla niego straszne, ale nie okazywał tego. Odprowadził nas do samochodu, objął Stevena
i mnie, po czym powiedział: „Nie martw się, mamo. Przyjadę w przyszłym miesiącu i zostanę na
weekend, dobrze?”. A ja potaknęłam. Wiedziałam, że jeśli nie odjedziemy w tej chwili, nie będę
w stanie się ruszyć. Wsiadłam więc do samochodu i już mieliśmy ruszyć, gdy Ben posłał mi
ostatniego buziaka i powiedział: „Kiedy zrobi ci się smutno, sprawdź łazienkę dla gości”.
Poprosiłam, by wyjaśnił, o co chodzi, ale on się uśmiechnął i jeszcze raz powtórzył to samo, więc
odpuściłam. A kiedy dotarliśmy do domu, od razu tam pobiegłam. – Śmieje się. – Nie mogłam
się doczekać, a gdy włączyłam światło, zobaczyłam, że napisał mydłem na lustrze: „Kocham
was”. Na samym dole dopisał: „Możesz to zachować na zawsze, bo i tak nikt tego nigdy nie
zobaczy”. I zachowałam, nadal tam jest. Jestem pewna, że nikt nigdy tego nie widział.
Wbijam wzrok w ziemię i widzę, że łzy skapują z mojej twarzy i spadają mi na buty.
 STYCZEŃ

NASTAŁ OSTATNI DZIEŃ przed końcem naszej pięciotygodniowej umowy. Przez

ostatnie cztery tygodnie i sześć dni Ben i ja spędzaliśmy cały czas razem, ale żadne z nas nie
pozwoliło sobie na używanie słów takich jak: mój chłopak, moja dziewczyna, a tym bardziej
kocham cię. Bardzo czekałam na kolejny dzień. Tamten spędziliśmy w łóżku, czytaliśmy
czasopisma (ja) i gazety (on), poza tym próbował mnie przekonać, że fajnie byłoby mieć psa.
Wszystko to zaczęło się od zdjęć psów do adopcji w dziale ogłoszeń.
– No patrz na tego. Jest ślepy na jedno oczko! – powiedział Ben, podtykając mi gazetę
pod nos. Opuszki palców miał szare od farby drukarskiej. Jedyne, o czym myślałam, to to, że
wytrze je w moją białą pościel.
– Widzę! – odparłam, odkładając swoje czasopismo i odwracając się do Bena. – Jest
bardzo, bardzo ładny. Ile ma lat?
– Tylko dwa! Ma tylko dwa latka i potrzebuje domu, Elsie! Możemy dać mu dom!
Zabrałam mu gazetę.
– My nic nie możemy. My nie rozmawiamy o niczym, co mogłoby rozwinąć nasz
związek, nadać mu inny kształt lub formę. A pies na pewno by to zrobił.
Ben wziął z powrotem swoją gazetę.
– No tak, ale ten okres kończy się jutro, a psa ktoś może zaadoptować dzisiaj!
– Cóż, skoro ktoś go zaadoptuje, to chyba dobrze dla niego, prawda? Nie musimy się
angażować i mu pomagać – powiedziałam z uśmiechem, drocząc się z nim.
– Elsie. – Ben pokręcił głową. Mówił jak dziecko. – Kiedy powiedziałem, że martwię się,
że pies nie znajdzie dobrego domu, nie byłem całkowicie szczery, mówiąc o swoich uczuciach
względem niego.
– Nie byłeś? – udałam, że jestem zszokowana.
– Nie, nie byłem. I wydaje mi się, że ty o tym wiedziałaś.
Pokręciłam głową.
– Nie miałam pojęcia.
– Chcę mieć tego psa, do cholery! Nie chcę, by zaadoptował go ktoś inny! Musimy po
niego pojechać jeszcze dzisiaj!
Do tego momentu żartowaliśmy sobie, ale zaczynałam podejrzewać, że jeśli powiem,
żebyśmy jechali, on się ubierze i w ciągu kilku minut znajdzie się w samochodzie.
– Nie możemy wziąć psa! – powiedziałam ze śmiechem. – W czyim domu miałby
zamieszkać?
– Tutaj. Ja bym zamieszkał z nim, żeby się nim zajmować.
– Tutaj? U mnie w domu?
– No wiesz, u siebie nie mogę go trzymać! To wstrętna nora!
– Więc tak naprawdę chcesz, żebym to ja przygarnęła psa, żebyś mógł się z nim bawić.
– Nie, ja się nim będę zajmował, ale to będzie nasz pies.
– Oszukujesz. To jest… rozwijanie związku. To jest ogromny… po prostu ogromny… to
znaczy…
Ben zaczął się śmiać. Widział, że się zdenerwowałam. Ta rozmowa zahaczyła o temat
zamieszkania razem, a ja naprawdę chciałabym pociągnąć ten wątek. Tak bardzo, że aż się
zawstydziłam i zaczęłam robić, co w mojej mocy, żeby to ukryć.
– Dobrze – powiedział, obejmując mnie jedną ręką, a drugą kładąc za sobą na poduszce. –
Nie będę już dzisiaj o tym mówił. Ale jeśli Buster będzie dostępny jutro, to się zastanowimy,
dobrze?
– Buster? Chcesz nazwać psa Buster?
– Ja go tak nie nazwałem! W ogłoszeniu napisano, że się tak wabi. Gdybym sam
wybierał, nazwałbym psa Sonic. Ponieważ to zajefajne imię.
– Nie chcę psa o imieniu Sonic.
– Okej, a może Bandyta?
– Bandyta?
– Evel Knievel?
– I tak będziesz na niego wołał Evel. Strasznie brzmi.
Ben śmiał się z siebie.
– Proszę, nie mów, że chciałabyś dać mu na imię Puszek lub Ciastek.
– Gdybym chciała mieć psa, nazwałabym go tak, żeby imię kojarzyło się z jego
wyglądem. Wiesz, co mam na myśli? Weź pod uwagę osobowość psa.
– Czy ktoś ci już powiedział, że jesteś najnudniejszą kobietą pod słońcem? – spytał
z uśmiechem.
– Właśnie teraz ktoś mi to powiedział – odparłam. – Która godzina? Chyba niedługo
mamy się spotkać z Aną.
– Jest piąta czterdzieści siedem.
– O nie! – Wyskoczyłam z łóżka i szybko wciągnęłam dżinsy. – Spóźnimy się!
– Jesteśmy umówieni na szóstą? – spytał Ben, nie ruszając się z miejsca. – Ona zawsze
się spóźnia.
– Tak! Tak! Ale my i tak musimy być na czas! – Szukałam stanika w łóżku. Nie lubię, jak
wyglądają moje piersi w niektórych pozycjach, więc biegałam po pokoju, zakrywając je jedną
ręką. Ben wstał.
– Dobra. A możemy po prostu zapytać ją, czy będzie na czas?
Zatrzymałam się i przez chwilę gapiłam na niego.
– Słucham? Nie. Musimy już wychodzić!
Ben się roześmiał.
– W porządku, dowiozę nas na miejsce na szóstą pięć – powiedział, wkładając spodnie
i koszulę. Nagle był już gotowy do wyjścia, a ja jeszcze w lesie.
 – Spoko! Spoko! – Wbiegłam do łazienki, żeby sprawdzić, czy nie zostawiłam tam
stanika. Ben poszedł za mną, żeby pomóc. Znalazł go przede mną. Rzucił go w moją stronę.
– Nie zasłaniaj przede mną cycków. Wiem, że uważasz, że są nieładne, gdy się schylasz,
ale całkowicie się mylisz. Następnym razem pozwól im bimbać, skarbie.
Zatkało mnie.
– Jesteś cholernie dziwny – powiedziałam tylko.
Podniósł mnie, jakbym ważyła dwa kilo. Przylegałam do niego ciałem, nogi miałam
złączone, ręce leżały na jego ramionach. Popatrzył na mnie i pocałował mnie w obojczyk.
– Dziwny jestem, bo cię kocham?
Chyba był tak jak ja zaszokowany tym, co powiedział.
– W sensie, że kocham niektóre części twojego ciała. – Puścił mnie. – W takim sensie, że
kocham niektóre części twojego ciała. – Lekko się zarumienił, a ja znalazłam koszulkę
i wciągnęłam ją przez głowę. Uśmiechnęłam się do niego, jakby był słodkim łobuziakiem, który
schował gdzieś kluczyki od mojego auta.
– Nie mogłeś tak powiedzieć – droczyłam się z nim, malując rzęsy tuszem i wkładając
buty.
– Puść to mimo uszu, proszę! – Już czekał na mnie przy drzwiach.
– Chyba nie jestem w stanie! – powiedziałam, gdy wyszliśmy.
Wsiedliśmy do samochodu, a on przekręcił kluczyk.
– Naprawdę przepraszam za to. Tak mi się wyrwało.
– Złamałeś zasady! – powtórzyłam.
– Wiem! Wiem. Wstydzę się. Chodzi o to… – Zamilkł. Ruszyliśmy. Udawał, że skupia
się na jeździe, ale widziałam, że tak naprawdę na tym, co powiedzieć.
– O co?
Westchnął i nagle spoważniał.
– Wymyśliłem tę pięciotygodniową umowę, bo bałem się, że jak za szybko powiem, że
cię kocham, a ty nie odpowiesz mi tym samym, to się zawstydzę. No i proszę, czekałem tyle dni,
żeby ci powiedzieć i… I mimo to powiedziałem to zbyt szybko, a ty nie odpowiedziałaś tym
samym, więc mi wstyd.
Rozegrał to jak żart, ale wiedziałam, że nie żartuje.
– Hej – powiedziałam, dotykając jego ręki. Staliśmy na czerwonym. Odwrócił się, a ja
spojrzałam mu w oczy. – Też cię kocham – wyznałam. – Pewnie pokochałam cię prędzej niż ty
mnie. W zasadzie czekałam cały miesiąc, żeby to powiedzieć.
Miał szkliste oczy, ale nie byłam pewna, czy się rozkleił, czy trzymał fason. Jakkolwiek
było, pocałowaliśmy się i patrzyliśmy sobie w oczy, dopóki nie obtrąbiły nas samochody stojące
za nami. Ben natychmiast ruszył.
– A miałem taki dobry plan! – roześmiał się. – Zamierzałem obudzić się jutro wcześnie
rano, pójść do łazienki i napisać kostką mydła na lustrze: „kocham cię”.
Parsknęłam śmiechem.
– Cóż, możesz to jeszcze zrobić – powiedziałam, gładząc jego dłoń. – Będzie to dla mnie
tak samo miłe.
– Dobra, zrobię to. – I zrobił. Te słowa były tam przez wiele dni.
 CZERWIEC

TO SILNIEJSZE ODE MNIE, ale współczuję Susan, która właśnie wygłosiła swoją
mowę pogrzebową. Sprawiła, że kocham swojego męża jeszcze bardziej, niż kochałam go, gdy
żył.
Susan wraca na miejsce z boku grobu, a pastor prosi mnie o wystąpienie. Czuję, że się
pocę z nerwów, chociaż i tak jestem już spocona z upału.
Wydobywam obcasy z ziemi i staję przy grobie Bena. Przez chwilę patrzę na trumnę,
wiedząc, co jest w środku, wiedząc, że niewiele wcześniej to ciało założyło mi obrączkę na palec.
Wiedząc, że niedawno to ciało wsiadło na rower i pojechało do sklepu, żeby kupić mi płatki
śniadaniowe. To ciało mnie kochało. Mówi się, że wystąpienia publiczne i śmierć są jednymi
z najbardziej stresujących doświadczeń w życiu. Wobec tego wybaczam sobie, że boję się tak, że
o mało nie mdleję.
– Ja… – zaczynam. – Ja… – Milknę. Od czego mam zacząć? Ponownie zerkam na trumnę
i zabraniam sobie na nią więcej patrzeć. Rozsypię się, jeśli będę myśleć o tym, co właśnie robię.
– Dziękuję wam za przybycie. Chcę się przedstawić tym, którzy mnie jeszcze nie znają. Mam na
imię Elsie i byłam żoną Bena.
Muszę oddychać. Muszę oddychać.
– Wiem, że już wszyscy na pewno słyszeliście, że Ben i ja pobraliśmy się kilka dni przed
jego śmiercią, a ja… mam świadomość, że stawia mnie to w trudnym położeniu. Jesteśmy sobie
obcy, ale przeżywamy tę samą stratę. Znałam Bena dość krótko, zanim wzięliśmy ślub. Nie
znałam go długo, przyznaję to. Ale ten czas, kiedy byłam jego żoną – mówię – był dla mnie
najważniejszą częścią życia. Był dobrym człowiekiem o wielkim sercu i wszystkich was kochał.
Słyszałam tak wiele historii o was. Słyszałam o cioci Marilyn, która przyłapała go, jak sikał na
podwórku. Albo o Mike’u, z którym w dzieciństwie bawił się w policjantów i złodziei, ale obaj
chcieli być złodziejami, więc w rezultacie nie było policjanta. Te opowieści sprawiły, że
pokochałam go tak szybko; sprawiły także, że teraz łączę się z wami w bólu.
Chcę spojrzeć tym ludziom w oczy, kiedy wypowiadam ich imiona, ale prawdę mówiąc,
nie jestem pewna, która ze starszych pań ma na imię Marilyn, a który z młodych mężczyzn to
Mike. Przesuwam wzrokiem po ludziach, którzy mi się przyglądają, i na chwilę zatrzymuję się na
Susan. Spuściła głowę, praktycznie dotyka brodą klatki piersiowej.
– Chciałabym wam powiedzieć, że pod koniec życia miał kogoś, kto szczerze go kochał.
Miał kogoś, kto w niego wierzył. Naprawdę dobrze się nim opiekowałam. Mówię to jako ostatnia
osoba, która widziała go żywego; mówię, że był szczęśliwy. Miał szczęśliwe życie.
Wracając na miejsce, spotykam się wzrokiem z Susan. Tym razem potakuje i ponownie
spuszcza głowę. Pastor wraca na miejsce, a mój mózg odpływa w inne rejony, gdziekolwiek, byle
nie tutaj.
Stoję koło Any, a ona obejmuje mnie z troską. Pastor podaje mnie i Susan małe łopatki,
żebyśmy zrzuciły ziemię na trumnę. Obie podchodzimy i bierzemy je od niego, ale Susan nabiera
ziemię ręką i łagodnym ruchem zrzuca ją na trumnę Bena, więc ja robię tak samo. Stoimy razem,
choć oddzielnie, obok siebie, i otrzepujemy ziemię z dłoni. Jestem zazdrosna, że ta ziemia będzie
mogła leżeć przez lata obok ciała Bena. A gdy otrzepuję ostatnie jej drobiny, a Susan wycofuje
się na swoje miejsce wśród zgromadzonych, przelotnie stykamy się małymi palcami.
Instynktownie się wzdrygam, a ona wtedy łapie moją dłoń, co trwa dosłownie ułamek sekundy,
ściska ją, nie patrząc na mnie. Przez sekundę jesteśmy w tym razem, a gdy wraca na miejsce, ja
również się wycofuję. Chcę do niej podbiec. Chcę ją objąć i powiedzieć: „Widzisz, czym
możemy być dla siebie”. Ale tego nie robię.
 WRACAM DO SAMOCHODU i próbuję przygotować się na następną część tego dnia.
W myślach rozkładam ją na mniejsze etapy. Na razie po prostu muszę siedzieć na miejscu
pasażera, a Ana zawiezie nas do domu Susan. Kiedy zaparkuje, muszę tylko wystawić jedną nogę
na zewnątrz. A potem drugą. Muszę tylko nie płakać, gdy będę szła do jej domu. Muszę tylko
posyłać skonsternowane uśmiechy innym żałobnikom. Doszłam do tego punktu, zanim
zatrzymałyśmy się przed domem Susan w długim rzędzie aut parkujących przy krawężniku. Czy
sąsiedzi wiedzą? Czy patrzą na tę inwazję na swojej ulicy i myślą: „Biedna Susan Ross. Teraz
jeszcze straciła syna”?
Wysiadam i wygładzam sukienkę. Zdejmuję kapelusz z woalką i zostawiam go na
przednim siedzeniu auta. Ana patrzy i potakuje.
– Zbyt dramatyczny efekt jak na przyjęcie w domu – mówi.
Jeśli otworzę usta, rozpłaczę się i wyleję swoje uczucia na chodniku przed domem.
Kiwam tylko głową i zaciskam je, pragnąc pozbyć się guli z gardła. Mówię sobie, że mogę
płakać całą noc. Mogę płakać do końca życia, jeśli tylko uda mi się przez to przejść.
Kiedy staję przed domem Susan, szokują mnie jego rozmiary. Jest zbyt wielki dla jednej
osoby, to od razu rzuca się w oczy. Domyślam się, że ona już o tym wie, czuje to każdego dnia.
To dom w stylu hiszpańskim, w pięknym odcieniu bieli. W nocy zapewne lśni jak księżyc,
rozświetlając całą okolicę. Dach ma kolor głębokiego brązu i jest z terakotowych dachówek.
Okna są wielkie. Na trawniku rosną jakieś tropikalne kwiaty. Dom jest nie tylko drogi, lecz także
świetnie utrzymany.
– Jezu, czym ona się zajmowała? Napisała Harry’ego Pottera? – dziwi się Ana, gapiąc się
jak ja.
– Ben nie dorastał w luksusach. To świeższa sprawa – mówię, a potem wchodzimy po
schodach i przekraczamy otwarte na oścież drzwi. Gdy mijam próg, wkraczam w sam środek
stypy.
W domu jest mnóstwo ludzi. Kelnerzy w czarnych spodniach i białych koszulach
proponują zebranym przekąski takie jak mus z łososia czy peruwiańska sałatka z krewetkami na
tortilli z niebieskiej mąki. Obok mnie przechodzi jakaś kobieta z pieczonym makaronem z serem
i myślę sobie, że gdybym miała coś zjeść, to wybrałabym właśnie takie danie. A nie to gówno
z owocami morza. Kto podaje owoce morza na stypie? Dochodzę do wniosku, że chyba wszyscy.
Ale ja nienawidzę owoców morza i nienawidzę tej stypy.
Ana ujmuje moją dłoń i ciągnie mnie przez tum. Nie wiem, czego się spodziewałam, więc
nie mam pojęcia, czy jestem zawiedziona, czy nie.
W końcu znajdujemy Susan. Jest w kuchni, swojej pięknej, niedorzecznie wypełnionej
jedzeniem kuchni; rozmawia z kelnerami o czasie serwowania różnych dań i pokazuje im, gdzie
mają szukać potrzebnych rzeczy. Jest tak uprzejma i wyrozumiała. Mówi na przykład: „Nie
przejmuj się tym. To tylko sos na dywanie. Jestem pewna, że się spierze”. Oraz „Rozgośćcie się.
Łazienka na dole jest tuż za rogiem na prawo”.
Łazienka dla gości. Chcę zobaczyć tę łazienkę dla gości. Jak mam się dostać na górę i ją
znaleźć, by się nie dowiedziała? By nie wypaść na strasznie niegrzeczną i bezmyślną? Chcę tylko
zobaczyć jego pismo. Chcę zobaczyć nowy dowód na to, że żył.
Ana ściska moją dłoń i pyta, czy chcę się czegoś napić. Odmawiam, a ona podchodzi do
baru beze mnie. Nagle stoję pośrodku przyjęcia na cześć mojego zmarłego męża, a mimo to nie
jestem jego częścią. Nikogo nie znam. Wszyscy chodzą wokoło mnie, rozmawiają i na mnie
patrzą. Jestem dla nich zagadką. Nie jestem tą częścią Bena, którą znali. Niektórzy się gapią,
a potem uśmiechają, gdy ich na tym przyłapuję. Inni nawet mnie nie zauważają. A może po
prostu mają lepszą wprawę w gapieniu się. Z kuchni wychodzi Susan.
– Może powinnaś z nią porozmawiać? – pyta Ana, a ja wiem, że ma rację. To jej dom, to
jej uroczystość, a ja jestem gościem i powinnam coś powiedzieć.
– Co się mówi w takiej sytuacji? – Zaczęłam używać zwrotu „w takiej sytuacji”,
ponieważ to sytuacja tak wyjątkowa, że brakuje słów na jej opisanie, a ja nie mam ochoty bez
przerwy powtarzać: „Mój świeżo poślubiony mąż umarł, a ja stoję w pokoju pełnym obcych
ludzi, którzy sprawiają, że czuję się tak, jakby mój mąż był kimś obcym”.
– Może po prostu: „jak się masz?” – sugeruje Ana. Wydaje mi się, że to głupie, że w dniu
pogrzebu mojego męża mam zadać jego matce pytanie, które zadaję kasjerom bankowym,
kelnerom i innym nieznajomym ludziom, z którymi się stykam. Niemniej jednak Ana ma rację.
Powinnam to zrobić. Oddycham ciężko i wstrzymuję powietrze, a potem je wypuszczam i kieruję
się w jej stronę.
Susan rozmawia z kilkoma kobietami w jej wieku. Są ubrane w czarne lub granatowe
kostiumy, mają naszyjniki z pereł. Podchodzę i cierpliwie czekam obok niej. Jest oczywiste, że
chcę się wtrącić. Kobiety robią pauzy w swojej rozmowie, ale żadna nie jest na tyle długa, bym
mogła się odezwać. Wiem, że mnie widzi. Jestem na linii jej wzroku. Każe mi czekać, bo może
to zrobić. A może jednak nie. Może próbuje być uprzejma i wcale nie chodzi o mnie. Prawdę
mówiąc, utraciłam perspektywę i nie potrafię ocenić, kiedy chodzi o mnie, a kiedy nie, więc…
– Cześć, Elsie – odzywa się do mnie, gdy w końcu się odwraca. Staje tyłem do swoich
przyjaciółek, a przodem do mnie. – Jak się masz? – pyta mnie.
– Miałam właśnie zapytać o to ciebie – mówię.
Potakuje.
– To najbardziej popierdolony dzień mojego życia – odpowiada. W chwili, gdy z jej ust
wydobywa się słowo „popierdolony”, w moich oczach staje się kimś rzeczywistym,
z pęknięciami i dziurami, z wielkimi czułymi punktami i wadami. Widzę w niej Bena i chce mi
się płakać. Powstrzymuję łzy z całych sił. To nie pora na rozklejanie się. Muszę się jeszcze
trzymać.
– Tak, to ciężki dzień – mówię, a głos zaczyna mnie zdradzać. – Twoja przemowa była…
– zaczynam, ale ona mnie powstrzymuje, podnosząc rękę.
– Twoja też. Głowa do góry. Wiem, jak radzić sobie z tymi rzeczami, trzeba trzymać
głowę do góry.
To wszystko, co dostaję od Susan, i nawet nie wiem, czy to metafora, czy nie. Odciągają
ją nowo przybyli, którzy chcą udowodnić, że są dobrymi ludźmi i że „są z nią”. Oddalam się
i wracam do Any, która teraz stoi w pobliżu kuchni. Wokół biegają kelnerzy z pełnymi i pustymi
tacami, a gdy przechodzą obok, Ana zdejmuje z tac daktyle w bekonie.
– Zrobiłam to – mówię.
Przybija mi piątkę.
– Kiedy ostatnio coś jadłaś? – pyta, pochłaniając daktyle.
Myślę o naleśniku i wiem, że jeśli powiem prawdę, będzie chciała siłą wmusić we mnie
jakieś przekąski.
– Całkiem niedawno – kłamię.
– Gówno prawda – mówi i gdy przechodzi kolejny kelner z krewetkami, zatrzymuje go.
Wzdrygam się.
– Nie – oponuję nieco zbyt głośno. – Nie krewetki.
– Daktyle? – proponuje, podając mi swoją serwetkę. Zostały jeszcze dwie sztuki. Daktyle
są duże, otacza je gruba warstwa bekonu. Lepią się od cukru. Nie wiem, czy dam radę je zjeść.
Ale przypominam sobie o owocach morza i wiem, że to najlepsze, co mogę dostać. Więc je
zjadam.
Są prze-bos-kie.
Nagle moje ciało chce więcej. Więcej cukru. Więcej soli. Więcej życia. A ja mówię sobie:
To chore, Elsie. Ben nie żyje. To nie pora na hedonizm.
Przepraszam Anę i idę na górę, z dala od jedzenia. Kieruję się w stronę łazienki dla gości.
Wiem, dokąd idę, wchodząc po stopniach, ale nie robię tego świadomie. Coś mnie tam ciągnie.
Jestem coraz wyżej na schodach i słyszę różne odgłosy rozmowy oraz przeżuwających ludzi.
W pokoju gościnnym jest sporo osób. Wszyscy przyszli zobaczyć lustro w łazience. Nie skręcam
za róg i nie wchodzę do pomieszczenia. Stoję u szczytu schodów, nie wiedząc, co ze sobą zrobić.
Chcę być sama z lustrem. Nie jestem w stanie patrzeć na jego pismo w obecności innych ludzi.
Czy mam zawrócić? Przyjść tu później?
– Ta mowa była przekonująca – słyszę męski głos.
– Owszem. Nie mówię, że nie była – odpowiada inny głos, wyższy, należący do kobiety,
bardziej zaangażowany w rozmowę.
– O czym mowa? – wtrąca się trzeci głos. Swobodny i plotkarski i z tonu wnioskuję, że
kobieta trzyma w ręce drinka.
– O wdowie po Benie – odpowiada pierwsza kobieta.
– A, rzeczywiście. To skandaliczne – komentuje trzeci głos. – Nie byli małżeństwem
nawet przez dwa tygodnie, prawda?
– Prawda – potwierdza mężczyzna. – Ale wydaje mi się, że Susan jej wierzy.
– Ależ wiem, że jej wierzy – mówi kobieta. – Ja też jej wierzę. Rozumiem to. Byli
małżeństwem. Chodzi mi o to, że znacie Bena, wiecie, jak kochał swoją mamę. Nie sądzicie, że
by jej powiedział, gdyby to było coś poważnego?
Powoli się wycofuję, nie chcę, by mnie usłyszeli, i nie chcę słyszeć tego, co mówią.
Schodzę, żeby odnaleźć Anę, po drodze zauważam swoje odbicie w jednym z luster. Po raz
pierwszy nie widzę siebie. Widzę tę kobietę, którą widzą inni, tę, którą widzi Susan: wariatkę,
której wydawało się, że spędzi życie z Benem.
 LUTY

BYŁ WTORKOWY WIECZÓR, a my byliśmy zmęczeni. Miałam za sobą długi dzień

w bibliotece, gdzie zajmowałam się przygotowaniem ekspozycji związanej z prezydenturą
Reagana. Ben wdał się w dyskusję ze swoim szefem na temat projektu logo jakiejś firmy, za
które odpowiadał. Nie chciało nam się gotować, jedyne, o czym marzyliśmy, to zjeść coś i iść
spać.
Wyszliśmy na kolację do kafejki na rogu. Zamówiłam spaghetti z pesto. Ben kanapkę
z kurczakiem. Siedzieliśmy na rozchwianych krzesłach przy jednym z kołyszących się stołów na
zewnątrz i zajadaliśmy, odliczając minuty do chwili, gdy wypada się położyć spać.
– Dzisiaj dzwoniła do mnie mama – powiedział Ben, wyjmując z kanapki czerwoną
cebulę i odkładając ją na papier, w który była owinięta.
– Tak?
– Chodzi o to… Chyba dlatego jestem dziś zestresowany. Nie powiedziałem jej o tobie.
– Cóż, nie martw się. Ja także nie powiedziałam o tobie swoim rodzicom.
– Ale to co innego – odparł. – Jestem blisko z mamą. Cały czas z nią rozmawiam, ale
z jakiegoś powodu nie chcę jej mówić o tobie.
W tamtej chwili byłam już pewna swojego miejsca w sercu Bena i nie bałam się tego, że
wina może leżeć we mnie.
– Aha, a co cię przed tym powstrzymuje? – zapytałam, kończąc jeść. Makaron był
wodnisty i zawiódł moje oczekiwania.
Ben odłożył kanapkę i strzepał mąkę z dłoni. Dlaczego, do cholery, wymyślne kanapki są
tak obsypane mąką?
– Nie wiem. Wydaje mi się, chodzi o to, że z jednej strony się ucieszy, ale martwię się…
yyy…
– Martwisz? – Zaczęłam się już obawiać, że może jednak chodzi o mnie.
– Nie martwię. Kiedy umarł tata, spędzałem dużo czasu z mamą.
– Naturalnie.
– Ale też martwiłem się o nią. Chciałem mieć pewność, że zawsze będzie miała kogoś
obok siebie. Nie chciałem, żeby była sama.
– No jasne.
– Mijał czas, a ja chciałem dać jej szansę na ruszenie z miejsca. Żeby kogoś poznała,
zaczęła nowe życie. Żeby mogła… opuścić gniazdo, w pewnym sensie.
Zaśmiałam się pod nosem. Jaki syn chce pomóc swojej własnej matce opuścić gniazdo?
– Ale ona tego nie zrobiła.
– Rozumiem. Cóż, każdy jest inny – powiedziałam.
– Wiem, ale minęły trzy lata, a ona nadal mieszka w tym wielkim domu sama. Kiedy
umarł tata, wyremontowała go na zewnątrz. Chyba żeby się czymś zająć. Nie wiem. Dostała
pieniądze z ubezpieczenia. Kiedy się z tym uporała, kazała wznieść dobudówkę. Gdy już była
gotowa, zajęła się ogrodem od ulicy. Jakby nie mogła przestać, by nie wybuchnąć. Ale tak
naprawdę niewiele zmieniła w domu. Wygląda niemal identycznie jak wtedy, gdy żył tata.
Wszędzie są jego zdjęcia. Nadal nosi obrączkę. Jej życie stanęło w miejscu.
– Mmm-hm – powiedziałam, zasłuchana.
– Martwię się, że poznanie ciebie, poznanie fantastycznej dziewczyny, która perfekcyjnie
do mnie pasuje… – kontynuował. – Martwię się, że to będzie dla niej zbyt wiele. Martwię się, że
poczuje się odrzucona. Albo… że pomyśli, że za bardzo się spieszę. W domu nic już nie zostało
do wyremontowania. I mam wrażenie, że może się rozsypać. – Nie powiedział tego ot tak sobie.
– Wydaje ci się, że powinieneś żyć w stagnacji, ponieważ ona tak żyje? A może chcesz
trzymać ją z dala od swojego życia, dopóki nie wyjdzie na prostą?
– Coś w tym stylu. Z jakiegoś powodu sądzę, że kiedy powiem mamie, że jestem
w stałym związku, okaże się, że jakaś część niej nie była jeszcze na to gotowa.
– Chyba nie rozumiem, dlaczego tak dramatyzujesz. Przecież chodziłeś z innymi
dziewczynami.
– Ale nie z takimi jak ty, Elsie. To jest… ty jesteś inna.
Nic nie powiedziałam. Uśmiechnęłam się do niego i spojrzałam mu w oczy. Przypomniał
sobie o kanapce i dojadł ją do końca.
– A więc kiedy powiem mamie o tobie, to powiem, że sprawy wyglądają poważnie, bo
traktuję cię poważnie, i nie wiem… I martwię się, że przyjmie to jako odrzucenie. Że już nie
jestem tylko jej.
– A więc jestem twoim sekretem? – zapytałam; zaczęło mnie to niepokoić, ale sądziłam,
że czegoś nie zrozumiałam.
– Jak na razie – odparł. – Jestem takim dzieciakiem, który boi się mamy. Ale jeśli nie jest
to dla ciebie problemem, chciałbym postąpić z nią delikatnie.
– Oj, jasne – zgodziłam się, ale potem dodałam: – Ale nie na zawsze, dobrze? Rozumiem,
że w końcu jej powiesz. – Ostatnie zdanie niby nie było pytaniem, ale tak naprawdę było.
Ben potaknął i skończył przeżuwać.
– Oczywiście! – powiedział. – Kiedy nadejdzie właściwa pora, wiem, że będzie
przeszczęśliwa! – Zgniótł w kulkę papier po kanapce. Rzucił nią do kosza, ale nie trafił.
Roześmiał się, podszedł, poniósł papierek i umieścił go w koszu na śmieci. Gdy ujął mnie za rękę
i ruszyliśmy w stronę domu, zaczęłam rozumieć jego punkt widzenia.
– Dziękuję ci, Elsie. Że jesteś wyrozumiała i nie uważasz mnie za frajerskiego
maminsynka.
– Nie boisz się tego, że mama się na ciebie zezłości – odparłam. – Wtedy rzeczywiście
byłbyś frajerskim maminsynkiem. Boisz się, że zranisz jej uczucia. Więc po prostu jesteś
wrażliwy. A przecież dlatego cię kocham.
– Fakt, że to rozumiesz, jest powodem, dla którego ja kocham ciebie i wiem, że jesteś
najfajniejszą dziewczyną na świecie – powiedział, objął mnie i pocałował w skroń. Szliśmy
niezdarnie, bo byliśmy zbyt mocno przytuleni, by poruszać się z wdziękiem.

KIEDY DOTARLIŚMY do mojego mieszkania, umyliśmy zęby – ja również twarz –

zgodnie dzieląc się umywalką. Zdjęliśmy dżinsy. On ściągnął koszulkę i podał mi ją bez słowa,
tak po prostu, jakby weszło mu to w zwyczaj. Wciągnęłam ją przez głowę, a on włączył jedną
z lamp przy łóżku i podniósł książkę z czarnoksiężnikiem na okładce. Położyłam się koło niego
i oparłam głowę na jego ramieniu.
– Będziesz czytał? – zapytałam.
– Żeby się wyciszyć – powiedział, a potem odłożył książkę i spojrzał na mnie. – Poczytać
ci na głos? – zaproponował.
– Chętnie posłucham – odparłam, sądząc, że to dobry sposób na zaśnięcie. Zamknęłam
oczy, zanim dotarł do końca strony, a potem było rano.
 CZERWIEC

MÓWIĘ ANIE, ŻE CHCĘ JECHAĆ, i po chwili już wychodzimy.

– Co się stało? – pyta moja przyjaciółka.
– Nic. Po prostu chcę już stąd wyjść – powtarzam. Ana ma kluczyki w ręce, a ja trzymam
dłoń na klamce.
– Wychodzicie? – pyta Susan. Odwracam się i widzę ją kilka kroków za mną.
– Yyy. Tak, zamierzamy już wracać do Los Angeles. – O czym teraz myśli? Nie wiem.
Ma kamienną twarz. Cieszy się, że wychodzę? Czy to wszystko jest dowodem, którego
potrzebowała, by przekonać się, że nie pasuję do ich świata?
– Dobrze – mówi. – Cóż. – Bierze moją dłoń i potrząsa nią. – Życzę ci powodzenia, Elsie.
– Ja tobie również, Susan – odpowiadam. Odwracam się, zerkam na Anę i wychodzimy.
Dopiero gdy czuję pod stopami beton na jej podjeździe, uświadamiam sobie, dlaczego
zaniepokoiło mnie to, co powiedziała, poza nieszczerością w jej głosie.
Sądzi, że już nigdy mnie nie zobaczy. Przecież nie mieszkam w Michigan. Gdyby chciała,
z łatwością mogłaby się ze mną spotkać. Po prostu nie chce.
Kiedy docieramy do domu, biegnę do łazienki i zamykam za sobą drzwi. Stoję przy nich
i trzymam dłoń na klamce. To koniec. Koniec z Benem. Skończyło się. Od jutra ludzie będą się
spodziewać, że zacznę żyć na nowo. Już nie ma Bena w moim życiu. Zostawiłam go w Orange
County.
Zamykam drzwi na klucz, spokojnie podchodzę do toalety i zwracam daktyle w bekonie.
Żałuję, że nie jadłam więcej w ostatnich dniach, żebym miała czym wymiotować. Chcę pozbyć
się wszystkiego, oczyścić się z bólu, który mnie wypełnia, a potem spuścić go z wodą w toalecie.
Otwieram drzwi łazienki i wychodzę. Ana stoi i czeka.
– Co chcesz robić? – pyta.
– Tak najbardziej to chcę spać. Pasuje ci? Czy sądzisz, że to coś złego? Że idę spać… –
zerkam na zegarek w komórce; jest wcześniej, niż sądziłam – trzy minuty po siódmej?
– Sądzę, że miałaś bardzo ciężki dzień i jeśli musisz iść spać, to nie ma sprawy. Ja wrócę
do domu, wyprowadzę psa i zaraz będę z powrotem – mówi.
 – Nie. – Kręcę głową. – Nie musisz, możesz spać w swoim łóżku.
– Jesteś pewna? Nie chcę, żebyś była sama, jeśli…
– Nie, na pewno. – Nie wiem, jak sobie radziła przez te wszystkie dni, koczując tutaj,
krążąc pomiędzy moim domem a swoim.
– Dobrze. – Całuje mnie w policzek. – Wrócę rano – dodaje. Zbiera swoje rzeczy
i wychodzi. Kiedy zamyka drzwi, w mieszkaniu robi się śmiertelnie cicho.
Oto jest. Moje nowe życie. Samotne. Spokoje. Ciche. Nie takie miało być. Ben i ja
ułożyliśmy sobie wspólną przyszłość. Mieliśmy plan. Tego w nim nie było. A ja nie mam żadnej
alternatywy.
 LUTY

BEN ZADZWONIŁ Z SAMOCHODU, ŻEBY powiedzieć, że się spóźni. Były korki.

– Tkwię na czterysta piątce. Wszystko stoi, a ja się nudzę – poskarżył się. Byłam na
lunchu z Aną, z którego właśnie wyszłam, i zmierzałam do domu.
– O nie! – powiedziałam, otwierając drzwi mieszkania i kładąc rzeczy na stole. – Jak
daleko jesteś?
– Trudno powiedzieć, jak się sprawy rozwiną. Kurczę, chciałbym cię już zobaczyć.
Usiadłam na kanapie i zdjęłam buty.
– Ja też chcę cię zobaczyć! Tęskniłam za tobą przez cały ranek. – Ben spędził ze mną noc
i wyszedł wcześnie, żeby pojechać do Orange County. Planował powiedzieć o nas matce i chciał
to zrobić osobiście. – Jak poszło? – zapytałam.
– Wyszliśmy do restauracji na śniadanie. Pytała, jak mi się wiedzie. Ja pytałem, jak jej się
wiedzie, ale ona ciągle kierowała rozmowę na mnie i w końcu… Nie znalazłem okazji, żeby
powiedzieć. Nie powiedziałem jej.
Nie zwerbalizował przeprosin, ale słyszałam je w jego głosie. Po raz pierwszy mnie
rozczarował i zastanawiałam się, czy to słyszy.
– Okej, cóż… wiesz… Jest, jak jest – powiedziałam. – Ruszyło się na drodze? O której
będziesz w domu? Znaczy się… tutaj. O której tu będziesz? – Coraz częściej popełniałam ten
błąd i nazywałam mój dom jego domem. Spędzał tutaj tak dużo czasu, że chyba już tu mieszkał.
Ale płacenie czynszu w jednym miejscu i spędzanie czasu w drugim było czymś normalnym dla
zakochanych dwudziestosześciolatków. Mieszkanie razem było czymś całkowicie innym, a ja,
nieustannie popełniając ten sam błąd, zbyt szybko odkrywałam karty.
– Znowu to robisz! – droczył się.
– Dobrze, dobrze, pomyliłam się.
– Na autostradzie robi się luźniej, więc powinienem być za jakieś pół godziny. I sądzę, że
wprowadzę się do ciebie za jakieś cztery miesiące. Zaręczymy się po roku i pobierzemy rok
później. Wydaje mi się, że powinniśmy się sobą nacieszyć, zanim będziemy mieć dzieci, prawda?
Więc pierwsze dziecko możemy mieć po trzydziestce. Drugie w wieku trzydziestu trzech lub
czterech lat. Pasuje mi trójka dzieci, jeśli finanse na to pozwolą. Jeśli zaś chodzi o twój zegar
biologiczny, postaramy się o trzecie, zanim skończymy jakieś trzydzieści osiem lat. Dzieci
wyprowadzą się z domu i pójdą na studia, gdy będziemy mieć pięćdziesiąt pięć lat. Odczujemy
syndrom pustego gniazda i przejdziemy na emeryturę w wieku sześćdziesięciu pięciu lat. Kilka
razy objedziemy świat. Sześćdziesiątka to jak druga czterdziestka, wiesz? Nadal będziemy żwawi
i zdrowi. Wrócimy z podróży przed ukończeniem siedemdziesięciu lat, co daje nam jakieś
dziesięć do dwudziestu lat na zajmowanie się wnukami. Ty możesz uprawiać ogródek, a ja
zacznę rzeźbić lub coś w tym stylu. Umrzemy jako dziewięćdziesięciolatkowie. Pasuje?
Roześmiałam się.
– Nie wziąłeś pod uwagę swojego kryzysu wieku średniego w wieku czterdziestu pięciu
lat, kiedy to opuścisz mnie i dzieciaki i zaczniesz uganiać się za młodą przedszkolanką z dużymi
cyckami i małym tyłkiem.
– Nie – zaprotestował. – Tak się nie stanie.
– Nie?
– Na pewno. Już taką znalazłem. Robią to tylko ci faceci, którzy sobie takiej nie znaleźli.
Był pewny siebie i arogancki, myślał, że wie lepiej, że może przewidzieć przyszłość. Ale
podobała mi się ta przyszłość, o której mówił, i uwielbiałam to, jak mnie kochał.
– Wracaj do domu – powiedziałam. – To znaczy tutaj. Przyjedź tutaj.
Ben się roześmiał.
– Musisz przestać to robić. Zgodnie z planem nie wprowadzę się jeszcze przez cztery
miesiące.
 CZERWIEC

LEŻĘ W ŁÓŻKU PRZEZ CAŁY RANEK AŻ do przyjścia Any, która każe mi się ubrać,
ponieważ mamy iść na zakupy książkowe.
Kiedy wchodzimy do olbrzymiej księgarni, chodzę za Aną, która wyjmuje z półek jakieś
książki, po czym odkłada je na miejsce. Wydaje mi się, że szuka czegoś konkretnego, ale jakoś
nie interesuje mnie cel tej wyprawy. Zostawiam ją i idę do działu z książkami young adult.
Trafiam tam na trzy nastolatki, śmiejące się i przekomarzające się ze sobą, obgadujące
chłopaków i fryzury.
Dotykam palcem grzbietów książek, szukając tytułów, które mam na swojej półce; tamte
mają kartki ponaddzierane i zmiękczone dotykiem palców Bena. Rozpoznaję nazwiska, bo
przynosiłam mu je z pracy. Nie umiałam zgadnąć, którą z nich chciałby przeczytać. Chyba żadnej
nie udało mi się dobrze wybrać. Nauczyłabym się tego. Przyglądałabym się, co czyta,
i nauczyłabym się, jakim był czytelnikiem, gdybym tylko miała więcej czasu.
W końcu znajduje mnie Ana. Siedzę na podłodze, przed sobą mam książki autorów na
E-F-G. Podnoszę się i patrzę na książkę, którą trzyma w ręce.
– Co masz?
– To dla ciebie. Już za nią zapłaciłam – mówi i mi ją podaje.
To Rok magicznego myślenia Joan Didion.
– Pojebało cię? – pytam zbyt głośno jak na księgarnię, chociaż wiem, że to nie to samo co
biblioteka.
– Nie – odpowiada. Jest zaskoczona moją reakcją. Ja również jestem. – Wiesz,
pomyślałam sobie, że skoro to taka popularna książka… Inni ludzie też przechodzą przez to, co
ty.
– Masz na myśli to, że miliony zagubionych ludzi kupują książki dla swoich smutnych
przyjaciół.
Nie reaguje.
– Wielu innych ludzi przez to przechodziło i chciałam tylko, żebyś wiedziała, że skoro ci
głupi ludzie dali radę, to ty, Elsie Porter, też sobie poradzisz. Jesteś taka silna i taka mądra, Elsie.
Chciałam tylko, byś dostała do ręki coś, co mogłoby ci dać oparcie i uświadomić, że dasz radę.
– Elsie Ross – poprawiam ją. – Nazywam się Elsie Ross.
– Wiem – mówi zrezygnowana.
– Nazwałaś mnie Elsie Porter.
– Przez pomyłkę.
Patrzę na nią, a potem na kłopotliwy przedmiot w jej ręce.
– Nie da się przez to przejść, Ana. Ale nigdy mnie nie zrozumiesz, bo nigdy nikogo nie
kochałaś tak jak ja jego.
– Wiem – przyznaje.
– Nikt mi nie pomoże. A na pewno nie jakaś cholerna książka.
Moja praca to książki, informacje. Oparłam moją karierę zawodową na przeświadczeniu,
że słowa na połączonych okładką kartkach pomagają ludziom. Że pomagają dorastać, pokazują
ludziom życie, jakiego nigdy nie doświadczyli. Uczą ludzi o samych sobie, a teraz sama mam
największego w życiu doła i odrzucam pomoc z jedynego miejsca, na które zawsze mogłam
liczyć.
Wychodzę z księgarni.
Idę po popękanym chodniku. Idę przez osiedlowe ulice. Idę przez duże skrzyżowania.
Czekam na światłach. Niecierpliwie wielokrotnie naciskam przyciski przy przejściach dla
pieszych. Unikam kontaktu wzrokowego z idącymi z naprzeciwka. Robi mi się gorąco. Zdejmuję
bluzę. Robi mi się zimno i ją zakładam. Przechodzę pomiędzy autami stojącymi w korku i jakimś
cudem staję przed swoim domem i patrzę na drzwi. Nie wiem, jak długo szłam. Nie wiem, jak
długo płakałam.
Widzę coś przed drzwiami i z oddali wydaje mi się, że to akt ślubu. Podbiegam i czuję
zawód, ponieważ to tylko „Los Angeles Times”. Podnoszę gazetę i uświadamiam sobie, że od
tego jednego ważnego wydarzenia zupełnie nie śledziłam ważnych wydarzeń na świecie.
Pierwsze, co zauważam, to data. Jest dwudziesty ósmy. Niemożliwe. Ale to musi być ten dzień.
Wątpię w to, że „L.A. Times” wydrukował złą datę, a ja jestem jedynym geniuszem, który by to
spostrzegł. Wszystkie dni mi się zlały, przesączały się krwią z jednego w drugi. Nie wiedziałam,
że już koniec miesiąca. Powinnam dostać okresu wiele dni temu.
 MARZEC

– JESTEŚ BOSKA – POWIEDZIAŁ, leżąc na plecach. Był spocony, rozczochrany

i nadal miał przyspieszony oddech.
– Przestań – odpowiedziałam. Jeszcze kręciło mi się w głowie i czułam się pusta
w środku. Na linii włosów i górnej wardze czułam pot. Próbowałam go otrzeć, ale ciągle
pojawiały się nowe kropelki. Odwróciłam się, przylgnęłam do niego nagim ciałem. Moja skóra
była nadwrażliwa. Czułam każde miejsce, w którym stykały się nasze ciała, nawet tam, gdzie
tylko lekko się muskały.
Przez chwilę milczeliśmy, ujął moją dłoń. Położył ją sobie na gołym brzuchu. Zamknęłam
oczy i odpłynęłam. Obudziło mnie jego chrapanie i uświadomiłam sobie, że nie powinniśmy spać
w biały dzień. Mieliśmy filmy do obejrzenia i planowaliśmy zjeść kolację. Wstałam i uchyliłam
okno. Chłód szybko wypełnił duszny pokój.
– O nie, dlaczego to zrobiłaś? – jęknął Ben. Stanęłam nad nim i powiedziałam, że już
wystarczająco się wyspaliśmy. Pociągnął mnie z powrotem na łóżko. Położył głowę na moich
piersiach i próbował się dobudzić.
– Muszę powiedzieć, że jestem naprawdę zadowolony, że zdecydowałaś się na ten krążek
NuvaRing – wyznał, gdy się rozbudził. – O nic nie muszę się martwić. I od razu mogę iść spać.
Zaśmiałam się. Zadowolenie Bena wynikało przede wszystkim z tego, że uwielbiał spać.
– Nie czuć tego? – zapytałam.
Pokręcił głową.
– Nie, w ogóle. Jakby niczego tam nie było, naprawdę.
– Dobrze – powiedziałam. – Ale jest.
– Super.
– To, co powiedziałeś, sprawiło, że się wystraszyłam.
– Czego?
– W ogóle nie czujesz? A jeśli wypadł albo coś?
Ben usiadł.
– Jak miałby wypaść? Bzdura.
 Miał rację. To było bzdurne. Ale wolałam sprawdzić na wszelki wypadek.
– Poczekaj.
Poszłam do łazienki i zamknęłam za sobą drzwi. Usiadłam, przygotowałam się, ale… nie
było go tam.
Serce zaczęło mi bić jak szalone, zrobiło mi się gorąco. W łazience zrobiło się gorąco.
Drżały mi ręce. Nic nie powiedziałam. Nie mogłam. Po chwili usłyszałam, że Ben puka do drzwi.
– Nic ci nie jest?
– Yyy…
– Mogę wejść?
Otworzyłam mu, a gdy zobaczył moją minę, domyślił się, co się stało.
– Wypadł, tak? Nie ma go?
Pokręciłam głową.
– Nie wiem jak! Nie rozumiem. – Poczułam się tak, jakbym zrujnowała nam życie.
Zaczęłam płakać. – Tak mi przykro, Ben! Przepraszam! Nie wiem, jak to się mogło stać!
Przecież… Zrobiłam dokładnie tak, jak należy! Nie wiem, jak mógł po prostu wypaść! Nie
wiem! Nie wiem!
Ben mnie przytulił. Włożył już bieliznę. Ja wciąż byłam naga.
– Będzie dobrze – uspokajał. – Mamy wiele możliwości.
Według mnie, kiedy facet mówi, że jest wiele możliwości, ma na myśli aborcję.
– Nie, Ben – powiedziałam. – Tego nie mogę zrobić. Nie… nie kiedy jest twoje.
Ben wybuchnął śmiechem. Co było dziwne, gdyż nie było w tym nic zabawnego.
– Nie o to mi chodziło. W ogóle nie o to. I zgadzam się. Tego nie zrobimy.
– No tak. To o czym mówiłeś?
– Cóż, nie wiemy, od jak dawna go nie ma, prawda?
Zawstydzona pokręciłam głową. To była moja wina. Jak mogłam być tak niewiarygodnie
nieuważna?
– A więc możemy zażyć pigułkę po. Ale jeśli stało się to kilka dni temu, to nam nie
pomoże.
– Tak. Wiem.
– Więc jeśli okaże się, że w przyszłym miesiącu będzie ci się spóźniał okres i że jesteś
w ciąży, to zaciągnę się do urzędu stanu cywilnego naprzeciw mojego biura. Pobierzemy się
przed obliczem urzędnika. W ogóle mnie to nie przeraża. Boję się pieluch. Ale nie życia z tobą.
Ani trochę się tego nie boję. I powiedzmy sobie jasno, nie chcę mieć teraz dziecka. Nie stać nas
na nie. Nie mamy czasu. Nie mamy środków. Ale założę się, że jeśli okaże się, że jesteś w ciąży,
wszystko jakoś ogarniemy, a gdy będziemy potem wspominać te czasy, będziemy mówić, że
zgubienie krążka było najlepszym, co mogło nam się przydarzyć. Więc nie płacz. Nie stresuj się.
Co będzie, to będzie. Jestem z tobą. Nigdzie się nie wybieram. Zmierzymy się z tym razem
i wszystko będzie dobrze.
Nikt mi nigdy czegoś takiego nie powiedział. Nie wiedziałam, jak zareagować.
– Przekonałem cię? Powiedz, czy też tak uważasz?
Potaknęłam.
– Dobrze. Ale chcę podkreślić: mam nadzieję, że nie jesteś w ciąży, bo… – Zaczął się
śmiać. – Bo nie jestem gotów na zostanie tatą.
– Ja też nie – powiedziałam, a potem się poprawiłam: – Na zostanie mamą. – Milczeliśmy
przez chwilę, a następnie zapytałam: – Kiedy kończy ci się umowa najmu?
– Odnawia się co miesiąc. – Uśmiechnął się.
– Chyba powinieneś się wprowadzić.
– Już myślałem, że nigdy tego nie zaproponujesz.
A potem z jakiegoś masochistycznego powodu znowu uprawialiśmy seks.
 CZERWIEC

SIEDZĘ W ŁAZIENCE I NIE wiem, co robić. Nie mam okresu. I po raz pierwszy od
śmierci Bena czymś się ekscytuję. Boję się, oczywiście. Denerwuję, z całą pewnością. Ale czuję
się też brzemiennie w każdym możliwym znaczeniu tego słowa.
A jeśli jestem w ciąży? Moje życie z Benem mogłoby jeszcze trwać. Może Ben tu jest.
Ben może żyć we mnie. Może nasz związek nie jest mrzonką. A jeśli mój związek z Benem jest
istotną częścią świata? A jeśli Ben niedługo znowu będzie żył i oddychał?
Biegnę do sklepu na dole ulicy, tego samego, do którego jechał Ben, żeby kupić mi płatki.
Zwykle unikam tej ulicy, unikam tego sklepu, ale teraz muszę. Muszę wiedzieć najszybciej, jak
się da, czy to jest prawda. Wiem, że dziecko niczego nie rozwiąże, ale może sprawić, że życie
będzie lepsze. I łatwiejsze. Będzie oznaczało, że Ben nigdy tak naprawdę mnie nie opuścił. Tak
bardzo tego pragnę, że nie jestem w stanie okrążyć tego miejsca. Idę najkrótszą drogą.
Przebiegam przez skrzyżowanie, na którym go straciłam, skrzyżowanie, które złamało
moje życie i podzieliło je na sekwencję dni, godzin i minut nie do zniesienia. Gdy przebiegam na
drugą stronę, czuję pod butem jakiś chrzęst, ale boję się spojrzeć w dół. Gdybym zobaczyła fruity
pebble, mogłabym paść na ziemię na środku drogi i czekać, aż przejadą po mnie auta, a teraz tego
zrobić nie mogę. Bo być może noszę w sobie dziecko.
Docieram do sklepu i przebiegam przez dział z jedzeniem. Wiem, że to ostatnie miejsce,
w którym był Ben. Wiem, że stał w tej alejce i wybierał dla mnie pudełko płatków. Nie mogę na
nią patrzeć. Docieram do alejki z artykułami do planowania rodziny i kupuję cztery opakowania
testów ciążowych. Pospiesznie dopadam do kasy i niecierpliwie tupię nogą, stojąc w wolno
posuwającej się kolejce.
Kiedy nadchodzi moja kolej, płacę za nie i wiem, że kasjer już wie, domyśla się, co się
dzieje, gdy kobieta w moim wieku kupuje testy ciążowe. Zapewne sądzi, że mnie rozgryzł. Ale
nie. Nikt nie jest w stanie tego zrozumieć.
Biegnę do domu i wpadam do łazienki. Denerwuję się i nie chce mi się siku, więc trochę
to trwa, zanim sikam na patyczek. Od razu na dwa, żeby mieć pewność. Mam jeszcze dwa
w zapasie na wszelki wypadek.
 Odkładam je na blat i sprawdzam czas. Mam dwie minuty. Za dwie minuty dowiem się,
jak będzie wyglądała reszta mojego życia.
A potem świta mi w głowie, że muszę być w ciąży. Jakie są szanse, że nie jestem? Na
pewno jestem. Namieszałam z antykoncepcją, wiele razy uprawiałam seks bez zabezpieczenia
i przecież to nie przypadek, że spóźnia mi się okres, który mam zawsze regularnie jak w zegarku.
To nie ma najmniejszego sensu. Okres spóźnia mi się wiele dni. To może znaczyć tylko jedno.
To znaczy, że nie jestem sama. Ben jest ze mną. To znaczy, że moje życie, teraz puste
i żałosne, stanie się trudne, ale do ogarnięcia. Mogę być samotną matką. Mogę sama wychować
to dziecko. Mogę mu opowiadać o tacie. O tym, że był łagodnym, uprzejmym, zabawnym
i dobrym człowiekiem. Jeśli to dziewczynka, powiem jej, żeby znalazła sobie takiego mężczyznę
jak jej tata. Jeśli to chłopiec, powiem mu, żeby stał się takim facetem jak tata. Powiem mu, że
tata byłby z niego taki dumny. Jeśli będzie gejem, powiem mu, żeby był taki jak tata i znalazł
sobie faceta takiego jak tata, co byłoby szczytem marzeń. Jeśli dziewczynka wyrośnie na
lesbijkę, nie będzie musiała być taka jak tata ani szukać nikogo podobnego do niego, ale i tak
będzie go kochała. Będzie wiedziała, że pochodzi od mężczyzny, który by ją kochał. Będzie
wiedziała, że poczęli ją ludzie, którzy kochali się na zabój. Będzie wiedziała, że warto szukać
miłości, która zmienia życie.
Opowiem jej o tym, jak się poznaliśmy. Będzie chciała wiedzieć. Będzie ciągle o to
pytała jako dziecko. Będzie chciała trzymać w domu jego oprawione zdjęcia. Będzie miała jego
nos i oczy, a kiedy najmniej będę się tego spodziewała, powie coś, co zabrzmi, jakby to on
powiedział. Będzie tak samo jak on poruszała rękami. On będzie żył w niej, a ja nie będę sama.
Nie będę bez niego. On tu jest. Nie opuścił mnie. To jeszcze nie koniec. Moje życie się nie
skończyło. Ben i ja jesteśmy razem. Mamy je. Mamy to dziecko. Poświęcę życie na wychowanie
tego dziecka, by ciało i dusza Bena mogły w nim istnieć.
Podnoszę testy i już wiem, jaki jest wynik. Padam na ziemię.
Myliłam się.
Nie ma żadnego dziecka.
Każdy test mówi to samo. Każdy mówi, że Ben odszedł na zawsze i że jestem sama.
Nie wstaję z podłogi w łazience przez długie godziny. Nie poruszam się do czasu, aż to
czuję. Krwawię.
Wiem, że to znak, że moje ciało działa, że fizycznie nic mi nie dolega. Ale odczuwam to
jak zdradę.
Dzwonię do Any. Mówię, że jej potrzebuję, i przepraszam. Mówię jej, że tylko ona mi
została.
CZĘŚĆ DRUGA
 SIERPIEŃ

CZY JEST MI ŁATWIEJ? Może. Może nie. Łatwiej mijają mi dni, ponieważ przebiegają
według planu. Wróciłam do pracy. Zajmują mnie projekty. Prawie przesypiam noce. W snach
wciąż jestem z Benem. Jesteśmy wolni. Jesteśmy dzicy. Jesteśmy tacy, jacy byliśmy. Rano
zawsze tęsknię za tymi snami, ale to oswojony ból i chociaż wydaje się, że chce mnie zabić,
wiem, że tego nie zrobi, bo dzień wcześniej już go przeżyłam. I może w ten sposób trochę
odzyskuję siły.
Teraz rzadko zdarza mi się płakać w miejscu publicznym. Stałam się osobą, o której
ludzie zapewne mówią: „Nieźle sobie poradziła”. Okłamuję ich. Nie poradziłam sobie. Po prostu
nauczyłam się wcielać w żyjących. Schudłam prawie pięć kilo. To te ostatnie pięć kilogramów,
o których piszą w magazynach, że każda chciałaby zgubić. Mam teraz ciało, jakiego zawsze
pragnęłam. I wcale nie jest mi z tym dobrze.
Chodzę z Aną w różne miejsca, na pchle targi i do marketów, do restauracji i kawiarni.
Nawet pozwalam jej zapraszać innych ludzi. Ludzi, których nie widziałam od wieków. Ludzi,
którzy widzieli Bena zaledwie kilka razy. Ujmują moją dłoń i mówią, że im przykro, po czym
jedzą lunch. Mówią, jak to żałują, że nie poznali go lepiej. Odpowiadam, że ja też. Ale oni nie
mają pojęcia, co mam na myśli.
A kiedy jestem sama, siadam na podłodze garderoby i wącham jego ubrania. Nadal nie
śpię na środku łóżka. Jego strona pokoju pozostaje nietknięta. Gdyby ktoś nie wiedział, mógłby
pomyśleć, że mieszkają tu dwie osoby.
Nie ruszyłam jego playstation. W lodówce jest jedzenie, które kupił, jedzenie, którego nie
zjem i które już się psuje. Nie mogę go jednak wyrzucić. Jeśli otworzę lodówkę i nie będzie tam
gotowych hot dogów do odgrzania, jeszcze mocniej odczuję to, że jestem sama, że on nie wróci
i skończył się świat, jaki znałam. Nie jestem na to gotowa. Już wolę patrzeć na psujące się hot
dogi niż nie mieć ich w ogóle, więc ich nie ruszam.
Ana jest bardzo wyrozumiała. To jedyna osoba, która została dopuszczona do mojego
nowego życia. Teraz już u mnie nie śpi, ale zawsze mogę do niej pójść, gdy nie jestem w stanie
zasnąć. Nie chodzę. Nie chcę, by wiedziała, jak często w ogóle nie sypiam.
 Wprawdzie nie mogę mieć Bena, ale mogę być wdową po Benie i odnalazłam w tej roli
spokój. Noszę obrączkę, chociaż nie upieram się już, by ludzie używali nazwiska mojego męża.
Jestem Elsie Porter. Elsie Ross istniała co najwyżej przez kilka tygodni. Stąpała po ziemi nieco
dłużej, niż trwa miniserial.
Nadal nie doszedł nasz akt ślubu, a ja nikomu o tym nie powiedziałam. Codziennie
spieszę się do domu po pracy z nadzieją, że będzie na mnie czekał w skrzynce pocztowej
i codziennie jestem zawiedziona, bo są tam tylko oferty kart kredytowych i kupony do sklepów.
Nikt nie powiadomił banków, że Ben nie żyje. Gdybym nie miała innych zmartwień, to właśnie
to by mnie zdołowało. Wyobraźcie sobie kobietę, która próbuje pozbierać się po śmierci męża,
ale codziennie znajduje w skrzynce na listy pocztę zaadresowaną do niego. Na szczęście Ben
nigdy nie schodzi w mojej głowie na drugi plan, więc nie robi mi to dużej różnicy. I tak cały czas
o nim pamiętam.
Przeczytałam gdzieś, żeby uważać na „zapalniki”, rzeczy, które ni z tego, ni z owego
będą przypominać ci o stracie. Na przykład, jeśli Ben uwielbiał piwo korzenne i wszystko, co
z nim związane, powinnam trzymać się z daleka od alejek z napojami. Ale co, jeśli pójdę do
sklepu ze słodyczami i niespodziewanie okaże się, że sprzedają tam piwo korzenne, i rozpłaczę
się w sklepie? To byłby taki zapalnik. Dla mnie to zupełnie nieistotne, że piwo korzenne nie
przypomina mi o Benie. Bo mnie wszystko o nim przypomina. Podłogi, ściany, sufity, biały,
czarny, brązowy, niebieski, słonie, taczki, trawa, kulki do gry, gra w kości. Wszystko. Moje życie
to zapalnik na zapalniku. Dotarłam do punktu krytycznego żałoby. A więc nie muszę unikać
żadnych zapalników.
Najważniejsze, że jakoś funkcjonuję. Udaje mi się przejść przez dzień bez poczucia, że
chyba nie dotrwam do północy. Wiem, że gdy się budzę, mój dzień będzie taki sam jak ten
wcześniejszy, pozbawiony szczerego śmiechu, prawdziwego uśmiechu, lecz do przeżycia.
Dlatego też, gdy słyszę dzwonek o jedenastej przed południem w sobotę i wyglądam
przez wizjer, myślę: Niech to szlag. Dlaczego ci wszyscy ludzie nie zostawią mnie w spokoju?
Stoi pod moimi drzwiami w czarnych legginsach, czarnym podkoszulku i szarym,
oversize’owym, dzierganym czymś, co przypomina kamizelkę. Do cholery, jest już po
sześćdziesiątce. Dlaczego zawsze wygląda dużo lepiej ode mnie?
Otwieram.
– Cześć, Susan – mówię, próbując ukryć, że jestem wkurzona jej najściem.
– Cześć. – Chociaż powiedziała tylko jedno słowo, czuję, że to inna kobieta niż ta, którą
poznałam prawie dwa miesiące temu. – Mogę wejść?
Otwieram drzwi szerzej i zapraszam ją gestem. Stoję przy drzwiach. Nie wiem, jak długo
zamierza zabawić, ale nie chcę jej sugerować, by została dłużej, niż zaplanowała.
– Mogłybyśmy chwilę porozmawiać? – pyta.
Idziemy do salonu.
Gdy siada, przychodzi mi do głowy, że powinnam jej zaproponować coś do picia. Czy
taki jest zwyczaj w każdym kraju? Czy tylko tutaj? Bo to głupie.
– Napijesz się czegoś?
– Właściwie chciałam zapytać, czy nie poszłabyś ze mną na lunch – mówi. Lunch? – Ale
najpierw chciałam ci coś dać.
Zdejmuje z ramienia torebkę, kładzie ją sobie na kolanach i czegoś w niej szuka, po czym
wyjmuje portfel. Nie, to nie jest jakiś portfel. Znam go; jest ze skóry, wytarty w kilku miejscach
przez palce mojego męża i wygnieciony jego tyłkiem. Podaje mi go, nieco tracąc równowagę,
gdy się wychyla w moją stronę. Biorę go od niej delikatnie. Obchodzę się z nim tak ostrożnie,
jakby to było dzieło Van Gogha.
 – Jestem ci winna przeprosimy, Elsie. Liczę na to, że mi wybaczysz. Nie ma
wytłumaczenia dla mojego zachowania. To, jak się do ciebie zwracałam… Nie umiem
wytłumaczyć swojego chłodu oraz, jakkolwiek by patrzeć, okrucieństwa. Potraktowałam cię tak
źle, że… Wstydzę się tego, co zrobiłam. – Patrzę na nią, a ona nie przerywa swojego wywodu. –
Strasznie się sobą rozczarowałam. Gdyby ktoś potraktował moje dziecko tak, jak ja
potraktowałam ciebie, chybabym go zabiła. Nie miałam prawa. Po prostu… Mam nadzieję, że
rozumiesz, że byłam pogrążona w żałobie. Ból wydawał się nie do zniesienia, a gdy
dowiedziałam się, że moje jedyne dziecko nie czuło się na siłach powiedzieć mi o tobie… Nie
byłam w stanie sobie z tym poradzić. Nie wtedy. Wmówiłam sobie, że jesteś szalona, że kłamiesz
lub… Obwiniałam cię. Miałaś rację, mówiąc, że cię nienawidzę, bo zostałaś mi tylko ty do
nienawidzenia. Miałaś rację. Wiedziałam o tym nawet wtedy, więc dlatego tak bardzo
chciałam… Chciałam się poprawić, ale nie potrafiłam. Nie potrafiłam stać się miłą osobą. –
Milknie na chwilę, a potem dodaje: – A nawet tylko przyzwoitą osobą.
Patrzy na mnie ze łzami w oczach, jej twarz wyraża smutek i żal. Cholera. Teraz nawet
nie mogę jej nienawidzić.
– To straszne, co powiem, ale… Chciałam tylko, byś znalazła się jak najdalej ode mnie
i od Bena. Chyba sądziłam, że jeśli odejdziesz, dam sobie radę z utratą syna i nie będę musiała
mierzyć się z faktem, że straciłam część niego długo przed jego śmiercią.
Spuszcza wzrok, wbija go w swoje kolana i kręci głową.
– Ale nie o tym chciałam z tobą mówić. Nieważne. Przede wszystkim chciałam przekazać
ci ten portfel i to.
Z torebki wyjmuje jakiś pierścionek.
Myliłam się.
Rzeczywiście mam zapalniki.
Zaczynam płakać. Sama nałożyłam mu tę obrączkę; trzęsła mi się ręka, podczas gdy jego
była nieruchoma niczym skała. Pamiętam, że następnego dnia myślałam, że nigdy nie przyszło
mi do głowy, że obrączka na palcu mężczyzny może być tak seksowna, dopóki sama jej tam nie
wsunęłam.
Podchodzi, siada obok mnie na kanapie i mnie obejmuje. Ujmuje moją lewą dłoń i wkłada
w nią obrączkę, zaginając moje palce w pięść.
– Cii – mówi. – Już dobrze. – Głową dotyka czubka mojej głowy. Ja chowam twarz w jej
piersi. Pachnie słodko, kwiatowo, jakimiś drogimi perfumami. Pachnie tak, jakby od czterdziestu
lat używała tych samych perfum, jakby nimi przesiąkła. Jakby były nią. Jest ciepła i miękka, jej
sweter wchłania moje łzy, zabiera je z dala od mojej twarzy. Nie mogę przestać płakać, nie wiem,
czy kiedykolwiek przestanę. Czuję obrączkę w ręce, poci mi się zaciśnięta dłoń. Tak mocno
ściskam pięść, że zaczynają boleć mnie palce. Rozluźniam mięśnie i przewracam się na nią.
Słyszę swój szloch i wycie; dźwięki, które się ze mnie wydobywają, przypominają bąble. Udaje
mi się jakoś uspokoić, odzyskałam panowanie nad swoimi oczami, ale nie ruszam się z miejsca.
Ona też się nie odsuwa.
– On cię kochał, Elsie. Już wiem. Mój syn nie był zbyt romantycznym człowiekiem, ale
wątpię, byś o tym wiedziała. W stosunku do ciebie na pewno był romantykiem.
– Kochałam go, Susan – mówię. Wciąż się nie ruszam; ani drgnę. – Tak bardzo go
kochałam.
– Wiem – potakuje. – Miał w portfelu tekst oświadczyn. Wiedziałaś o tym?
Podnoszę głowę. Podaje mi karteczkę, którą od razu czytam.
– „Elsie, spędźmy razem życie. Miejmy dzieci i kupmy razem dom. Chcę mieć cię przy
sobie, gdy dostanę awans, o który tak zabiegam, kiedy doznam rozczarowania w sprawie, z którą
wiązałem nadzieje, kiedy padnę i kiedy się podniosę. Chcę cię widzieć każdego dnia naszego
życia. Chcę być twój i mieć cię dla siebie. Wyjdziesz za mnie? Wyjdź za mnie”. – „Wyjdziesz za
mnie?” jest przekreślone i zastąpione zdaniem: „Wyjdź za mnie”.
Nie tak mi się oświadczył. Ten tekst w ogóle z niczym mi się nie kojarzy. Ale dobrze
wiedzieć, że zastanawiał się nad tym, jak mnie poprosić o rękę. To jedna z prób. Strasznie
bazgrolił.
– Znalazłam to w jego portfelu, gdy go przeglądałam. Dopiero wtedy do mnie dotarło,
wiesz? Czy mi się to podoba, czy nie, taka jest prawda o Benie. Kochał cię gorąco. To, że mi
o tobie nie powiedział, nie znaczy, że cię nie kochał. Wbijałam to sobie do głowy. Trudno
znaleźć w tym jakiś sens, ale jakkolwiek by było, to ty powinnaś dostać te rzeczy. On by tego
chciał. – Uśmiecha się do mnie i unosi do góry moją brodę, jakbym była dzieckiem. – Jestem
taka dumna, że mój syn kochał cię w ten sposób, Elsie. Nie wiedziałam, że tak potrafi.
Miło jest myśleć, że Susan chyba się do mnie przekonała. Jestem naprawdę zaskoczona,
że ta myśl sprawia mi taką przyjemność. Ale to nie jest ta Susan, którą znam. I przez to czuję się
nieswojo. Jeśli mam być szczera, część mnie się martwi, że Susan odczeka do czasu, aż się
odsłonię, i wtedy zdzieli mnie w brzuch.
– Poza tym bardzo bym chciała cię poznać – mówi. – Jeśli nie masz nic przeciwko.
Powinnam była zadzwonić, zanim przyjechałam, ale pomyślałam – śmieje się – pomyślałam, że
gdybym była na twoim miejscu, powiedziałabym sobie „spierdalaj”, więc nie chciałam dać ci
okazji.
Śmieję się z nią, chociaż nie wiem, co się właściwie dzieje i jak mam się zachować.
– Mogę cię zaprosić na lunch? – pyta.
– Sama nie wiem – mówię ze śmiechem, bo wiem, że mam zapuchnięte oczy i nie
wzięłam rano prysznica.
– Nie będę się gniewać, jeśli powiesz, że mam wyjść – mówi. – Widzę, że byłam
okropna, kiedy teraz o tym myślę. W ogóle mnie nie znasz, ale zrozum. Kiedy dochodzę do
wniosku, że się myliłam, robię wszystko, by to naprawić. Myślałam o tym od tygodni i nie
przyjechałabym do ciebie, gdybym nie była gotowa na poprawę. Naprawdę bardzo chcę cię
poznać i po prostu… zacząć od początku. – Mówi „zacząć od początku”, jakby to była dla niej
pokrzepiająca myśl, jakby było to coś, co ludzie naprawdę robią. Dlatego ja również pomyślałam,
że to możliwe. Może nawet łatwiejsze, niż się wydaje. Po prostu zaczniemy od początku.
Zacznijmy.
– Tak – mówię. – Możemy spróbować jeszcze raz.
Susan potakuje.
– Przepraszam, Elsie.
– Ja też – odpowiadam i kiedy mówię te słowa, uświadamiam sobie, że są szczere.
Siedzimy jeszcze przez chwilę i patrzymy na siebie. Uda nam się? Jesteśmy w stanie być dla
siebie dobre? Susan jest przekonana, że tak, i jest zdeterminowana, by wziąć sprawy w swoje
ręce.
– No dobrze – mówi. – Bierzmy się w garść i chodźmy.
– Ty już jesteś w garści, nie to co ja.
– To wyuczone – odpowiada. – I całkowicie powierzchowne. Wskakuj pod prysznic,
poczekam na ciebie. Nie będę szperać w twoich rzeczach, przyrzekam. – Podnosi ręce,
podkreślając swoje czyste intencje.
– Zgoda – mówię, wstając. – Dziękuję, Susan.
Na pół sekundy zamyka oczy i potakuje.
Idę do łazienki i przed zamknięciem drzwi mówię jej, że może szperać, jeśli ma taką
ochotę.
– W porządku! Możesz tego pożałować – odpowiada. Uśmiecham się i wchodzę pod
prysznic. Myjąc włosy, rozmyślam o tym wszystkim, co chciałam jej powiedzieć przez ostatnie
tygodnie. Myślę o tym, że chciałam zadać jej taki ból, jaki ona zadała mnie. Chciałam jej
powiedzieć, jak bardzo się myli. Jak słabo tak naprawdę znała swojego syna. Jaka była
nieuprzejma. Ale teraz, gdy tu przyszła i zachowuje się inaczej, wydaje mi się, że nie warto do
tego wracać.
Ubieram się i wchodzę do salonu, gdzie ona czeka, siedząc na sofie. Jakimś cudem udało
jej się poprawić mi humor.
Susan wiezie nas do pierwszej lepszej restauracji znalezionej w serwisie Yelp.
– Napisali, że jest nieduża i serwują pyszne desery. Pasuje ci?
– Jasne – odpowiadam. – Lubię poznawać nowe miejsca.
Nasza rozmowa, kiedy nie dotyczy Bena, nie toczy się tak swobodnie. Czasami staje się
niezręczna, ale wydaje mi się, że obie się tego spodziewałyśmy.
Mówię jej, że jestem bibliotekarką. Ona odpowiada, że uwielbia czytać. Mówię jej, że nie
jestem tak blisko ze swoimi rodzicami; ona, że przykro jej z tego powodu. Wyjaśnia, że pracuje
i wypełnia czas różnymi projektami, ale nie jest w stanie zaangażować się w żaden na dłużej niż
kilka miesięcy.
– Doszłam do wniosku, że za bardzo zafiksowałam się na domu, więc przestałam
wymyślać nowe remonty, ale tak naprawdę odnawianie go jest jedyną rzeczą, która mnie
zajmuje! – W końcu rozmowa prowadzi nas znowu do tego, co nas łączy: Bena, martwych
mężów i straty.
Susan opowiada mi historie z dzieciństwa Bena, o żenujących rzeczach, które robił,
o tym, co nawywijał. Mówi mi, że zawsze chciał zakładać jej biżuterię.
Na myśl o Benie w damskiej biżuterii wybucham śmiechem.
Ona popija herbatę i się uśmiecha.
– Nie masz pojęcia! Zawsze chciał się przebierać za czarownicę na Halloween.
Tłumaczyłam mu, że może być czarnoksiężnikiem, ale on upierał się przy wiedźmie. Chyba po
prostu chciał móc pomalować się na zielono, jak czarownica w Czarnoksiężniku z Krainy Oz.
Rozmawiamy o uczuciach Susan, tym, jak bardzo przeżyła jego stratę, że widziała
w Benie Stevena; obawie, że stłamsiła Bena, bo po śmierci męża za bardzo chciała trzymać go
przy sobie.
– Nie sądzę – mówię. – Przynajmniej ja widziałam, że Ben naprawdę cię kochał.
Przejmował się tobą. Dużo o tobie rozmawialiśmy. On… – Nie wiem, ile mogę jej zdradzić
o zamiarach i obawach Bena i tym, dlaczego nigdy jej o mnie nie powiedział. Ale przyjemnie
rozmawia się z kimś, kto tak dobrze go znał, kto znał go lepiej ode mnie. Przyjemnie jest, gdy
ktoś mówi „Wiem, jak bardzo cierpisz”, a ja mogę mu wierzyć. I dlatego mówię wszystko, co
ciśnie mi się na język.
– Bał się, że jeśli dowiesz się, że kogoś ma i jest w poważnym związku, poczujesz się
odtrącona. Może nie tyle odtrącona, ile… jakby on poszedł dalej, a dla ciebie nie było miejsca.
W każdym razie sądził, że gdybyś dowiedziała się o mnie, tak byś się poczuła, a tego nie chciał.
Wobec tego cały czas to przekładał. Czekał na właściwy moment. A on nigdy nie nadszedł,
a sprawy rozwinęły się do tego stopnia, że niepowiedzenie ci o nas stało się dziwne; źle się z tym
czuł. A potem to zrobiło się tak poważne, że go przerosło. Kochał cię, Susan. Naprawdę kochał.
I nie powiedział ci o mnie, bo miał na względzie twoje dobro. Nie powiem, że to rozumiałam.
Ani że mi się to podobało. Ale nie ukrywał tego przed tobą dlatego, że nic dla niego nie
znaczyłaś. Ani dlatego, że ja nic dla niego nie znaczyłam. Po prostu był facetem. Nie wiedział,
jak wybrnąć z pewnych sytuacji, więc wolał je zostawić własnemu biegowi.
Zastanawia się nad tym przez chwilę, wpatrując się w swój talerz.
– Dziękuję – mówi. – Dziękuję, że mi o tym powiedziałaś. Ja to widziałam inaczej… Nie
są to jednoznacznie dobre wiadomości, ale nie są też całkiem złe, prawda? – Jest niepewna siebie
i widzę, jak się szarpie. Bardzo się stara być Susan, którą widzę, ale domyślam się, że w środku
się sypie. – Czy wypada mi coś ci zasugerować? – pyta. – Doradzić jak wdowa wdowie?
– Och. Hm… jasne.
– Szperałam – mówi. – Na swoją obronę mam to, że powiedziałaś, że mogę. Tak
naprawdę jednak jestem bardzo wścibska. Zawsze taka byłam. Nie potrafię się powstrzymać.
Długo próbowałam z tym walczyć, ale poddałam się, gdy miałam jakieś pięćdziesiąt lat. Po
prostu się temu poddałam: jestem wścibska. No więc szperałam u ciebie. Wszystkie rzeczy Bena
są nadal na swoim miejscu. Niczego się nie pozbyłaś. Zajrzałam do kuchni. W lodówce psuje ci
się jedzenie.
Wiem już, do czego zmierza, i żałuję, że pozwoliłam jej coś sobie zasugerować.
– Chciałbym ci pomóc uprzątnąć pewne rzeczy. Odzyskać dla ciebie twoje mieszkanie.
Kręcę głową.
– Nie chcę, by było moje. Jest nasze. Było nasze. On…
Podnosi rękę.
– Dobrze. Wycofuję się. To twój dom i rób w nim, co chcesz. Po prostu wiem, że ja sama
za długo czekałam z przeniesieniem rzeczy Stevena do magazynu i żałuję tego. Mieszkałam
w jego sanktuarium. Nie chciałam wyrzucić jego nici dentystycznej, bo sądziłam, że robiąc to,
wyrzekam się mojego męża. Wiem, że to brzmi niedorzecznie.
– Nie, nie brzmi tak.
Patrzy mi w oczy, wiedząc, że robię dokładnie to samo, wiedząc, że pogubiłam się tak jak
ona. Chcę jej przekazać, że podoba mi się ten stan. Nie chcę z niego wychodzić.
– To szalone, Elsie – mówi bez ogródek, choć uprzejmie. – Steven żyje w moim sercu
i nigdzie indziej. A kiedy usunęłam jego rzeczy z zasięgu wzroku, znowu mogłam żyć swoim
życiem. Ale rób, co chcesz. Nie musisz spełniać niczyich oczekiwań.
– Dziękuję – mówię.
– Po prostu pamiętaj, że jeśli będziesz zbyt długo pławić się w żalu, pewnego dnia
obudzisz się i stwierdzisz, że zbudowałaś całe życie na tęsknocie. Serio. I już przestaję prawić ci
kazania. Nie jestem właściwą osobą do pouczania kogokolwiek. Po prostu mam wrażenie, że cię
znam. Chociaż wiem, że nie znam.
– Nie – przerywam jej. – Wydaje mi się, że znasz.
Po lunchu Susan podwozi mnie do domu i całuje w policzek.
– Gdybyś czegoś potrzebowała, nie wahaj się zwrócić do mnie – mówi, zanim wychodzę
z samochodu. Smutno się śmieje, jakby to, co zamierza powiedzieć, było tak żałosne, że aż
śmieszne. – Jesteś jedyną osobą, która mi pozostała – dodaje.
Otwieram drzwi, wchodzę i patrzę na obrączkę Bena leżącą na blacie. Myślę o tym, co
powiedziała Susan. Byłyśmy, a raczej jesteśmy rodziną. Jak powinny wyglądać relacje
z teściową, której tak naprawdę nie miałaś, po śmierci męża?
Siadam z portfelem Bena w rękach, gładzę wytarte rogi. Zdejmuję swoją obrączkę,
zakładam jego, po czym z powrotem wsuwam swoją na palec. Jego nie pasuje. Jest szeroka
i o wiele rozmiarów za duża, ale dobrze mi z nią na palcu.
Rozglądam się po mieszkaniu i widzę je oczami Susan. Tak wiele tu rzeczy Bena. Widzę
siebie za dwadzieścia lat, siedzę dokładnie w tym samym miejscu, a jego rzeczy nadal tu są,
jakby zastygły w czasie. Widzę siebie taką, jaką będą mnie widzieć inni. Jestem panną Havisham
z Wielkich nadziei Dickensa na wczesnym etapie. I po raz pierwszy nie chcę taka być. Przez
chwilę myślę, że powinnam pochować rzeczy Bena. A potem odrzucam ten pomysł. Rzeczy
Bena to jedyne, co mi pozostało. Rozumiem, oczywiście, że Susan zapewne wie, o czym mówi.
Wydaje się pogodzona, chociaż wciąż tli się w niej smutek. Tak długo, jak będę czuła ten
smutek, nadal będę miała Bena. Więc jeśli Susan tak potrafi, to ja chyba też.
Podchodzę do lodówki i podnoszę opakowanie z hot dogami. Jest miękkie, w środku
znajduje się dużo płynu. Już samo przesunięcie go na półce sprawia, że wydziela się kwaśny,
obrzydliwy zapach. Chuchnie w całej kuchni. Biegnę do śmietnika na zewnątrz, a płyn
z opakowania kapie na podłogę. Zamykam śmietnik i wracam, żeby posprzątać i umyć ręce,
śmieję się przy tym, bo to niedorzeczne, że wydawało mi się, że Ben żyje w śmierdzących hot
dogach. Wyrzuciłam je i na razie nie poczułam, że znowu go straciłam. Punkt dla Susan.
 KIEDY NADCHODZI PONIEDZIAŁEK, czuję znajomą ulgę, że coś zaczyna się dziać.
Idę do pracy, ciesząc się, że będę szukać materiałów na nową ekspozycję na ten miesiąc. Przez
większość miesięcy Lyle mówi mi, co zaprezentować, ale ostatnio pozwala mi samej wybierać
temat. Chyba ciągle się o mnie boi. Wszyscy obchodzą się ze mną jak z jajkiem. Czasami
uważam, że to słodkie, a przynajmniej wygodne; innym razem uznaję takie zachowanie za
irytujące i naiwne.
Na ten miesiąc wybrałam Kleopatrę i zaczynam zbierać informacje i liczby, które
z łatwością pokażę za pomocą zdjęć i figurek. Pochylam się nad książką zawierającą fotografie
waluty z jej czasów i zastanawiam się, czy taka informacja jest ważna, kiedy podchodzi do mnie
pan Callahan.
– Dzień dobry, panie Callahan – witam się z nim.
– Dzień dobry, młoda damo – odpowiada.
– W czym mogę panu pomóc?
– Och, w niczym. Po prostu trochę się dzisiaj nudzę – mówi powoli. Odnoszę wrażenie,
że na tym etapie życia jego umysł jest szybszy od ciała.
– No nie! Nic pana nie zaciekawiło?
– Nie, nie o to chodzi. Po prostu siedzę w domu tak długo i chodzę tylko do biblioteki
i z powrotem. Nie mam dokąd iść! Nie mam nic do roboty. Wszystkie dni zlewają mi się ze sobą.
– Ojej. Przykro mi to słyszeć.
– Zjadłabyś ze mną lunch? – pyta. – Obawiam się, że jeśli nie spędzę z kimś odrobiny
czasu lub nie zrobię czegoś ciekawego, mój mózg… się rozsypie. No wiesz… po prostu…
uschnie. – Milczę, zastanawiając się nad odpowiedzią, a on wypełnia ciszę. – Ile, do cholery,
można rozwiązywać sudoku? Przepraszam za mój język.
Śmieję się i odkładam książkę. Patrzę na zegarek i zauważam, że niemal doskonale trafił
z czasem. Jedenaście minut do pierwszej.
– Z przyjemnością, panie Callahan – mówię.
– Świetnie! – Składa ręce w nieco kobiecym geście, jakbym podarowała mu kolczyki
z perłą. – Skoro idziemy razem na lunch, Elsie, powinnaś mówić do mnie George.
– Nie ma sprawy, George. Dobry pomysł.
Idziemy z panem Callahanem do baru kanapkowego w pobliżu, a on upiera się, że zapłaci
za mój lunch. Szczerze mówiąc, mam w biurze resztki pizzy, które chciałam sobie odgrzać
w pracy, ale uznałam, że lepiej o tym nie mówić. Siadamy przy małym stoliku i otwieramy swoje
kanapki.
– Zamieniam się w słuch, panienko. Opowiedz mi coś ciekawego! Cokolwiek.
Odkładam kanapkę i ocieram majonez z ust.
– Co chcesz wiedzieć? – pytam.
– Cokolwiek, naprawdę. Opowiedz mi o czymś ciekawym, co cię spotkało. Nieważne,
czy smutnym, czy wesołym, strasznym czy głupim. Jest mi to obojętne. Bylebym miał coś, co
opowiem w domu żonie. Zaczynamy nudzić się sobą nawzajem do łez.
Śmieję się, ponieważ tego chyba oczekuje pan Callahan, ale prawdę mówiąc, chce mi się
płakać. Ben nigdy mnie nie nudził. Boże, jak bardzo chciałabym dojść z nim do etapu, kiedy
byśmy się razem nudzili. Chcę takiej miłości, kiedy kocha się kogoś tak bardzo, że jest się z nim
podczas wszystkich ciekawych wydarzeń w życiu i nic już nie zostaje do opowiedzenia, kiedy
zna się rozkład jego dnia, zanim jeszcze zdąży ci o nim opowiedzieć, kiedy leżysz obok niego
i trzymacie się za ręce, mimo że od dawna nie powiedzieliście sobie niczego interesującego.
Takiej miłości pragnęłam.
– Posmutniałaś – mówi, przerywając mi użalanie się nad sobą. – Co się stało?
– Och, nic takiego – odpowiadam. – Po prostu… chyba natrafiłam na musztardę.
– Nie. – Kręci głową. – Od jakiegoś czasu jesteś smutna. Sądzisz, że nie widzę, bo jestem
starym pierdzielem. – Podnosi rękę i puka się palcem w skroń. – O co chodzi?
Po co miałabym kłamać? Kto by na tym skorzystał? Dobre wychowanie każe nie
omawiać takich intymnych rzeczy w miejscu publicznym, ale komu to służy? Ten człowiek się
nudzi, a ja jestem załamana. Może będę nieco mniej zrozpaczona, kiedy mu o tym powiem. Może
on będzie nieco mniej znudzony.
– Umarł mój mąż – mówię. Mówię rzeczowo, próbując załagodzić intensywność naszej
rozmowy.
– Och – dziwi się. – To straszne. Ciekawe, jak chciałem, ale po prostu druzgocące. Nie
wiedziałem, że byłaś mężatką.
– Poznałeś go. Kilka miesięcy temu.
– Tak, pamiętam. Nie wiedziałem tylko, że byliście małżeństwem.
– No cóż, pobraliśmy się tuż przed jego śmiercią.
– Straszne – powtarza i ujmuje moją dłoń. To zbyt intymny gest, bym mogła poczuć się
komfortowo, a jednak nie jestem skrępowana. – Przykro mi, Elsie. Na pewno bardzo cierpisz.
Wzruszam ramionami i chciałabym to cofnąć. Nie powinnam wzruszać ramionami na
Bena.
– Tak – przyznaję. – To prawda.
– Czy to dlatego przez jakiś czas nie przychodziłaś do pracy? – pyta, a ja chyba robię
jakąś minę. Zapewne widzi moje zaskoczenie, ponieważ dodaje: – Jesteś moją ulubioną
pracowniczką biblioteki, a przychodzę codziennie. Myślisz, że nie zauważyłbym, że nie ma
mojej ulubienicy?
Uśmiecham się i wgryzam w kanapkę.
– Nie znam cię za dobrze, Elsie – mówi. – Ale wiem jedno: jesteś waleczna. Masz tupet.
Determinację. Zwał jak zwał.
– Dziękuję, panie Callahan. – Nie wygląda na zadowolonego. – George – poprawiam się.
– Dziękuję, George.
– Nie ma za co dziękować. Tak to widzę. Wszystko będzie dobrze, wiesz? Teraz na
pewno myślisz, że nie, ale pewnego dnia wspomnisz ten czas i pomyślisz: „Dzięki Bogu, już
koniec, przeżyłam to”. Uwierz, że tak będzie.
Wątpię. Wiem, że to widzi, bo czuję, że zrobiłam powątpiewającą minę. Że kąciki moich
ust wyginają się w dół.
– Nie wierzysz mi, prawda? – pyta, po raz pierwszy podnosząc swoją kanapkę.
Uśmiecham się.
– Chyba nie, George. Nawet nie wiem, czybym tego chciała.
– Jesteś taka młoda, Elsie! Ja mam osiemdziesiąt sześć lat. Urodziłem się przed wielkim
kryzysem. Wyobrażasz to sobie? To wyobraź sobie, że podczas wielkiego kryzysu nikt się nie
spodziewał, że będę tak długo żył. No ale spójrz na mnie! Nadal daję radę! Siedzę sobie z piękną
młodą damą i jem kanapkę. W życiu wydarzają się takie rzeczy, że nie da się ich objąć umysłem.
Ale czas płynie i zmienia cię, zmieniają się czasy, aż nagle dostajesz cios, którego się nie
spodziewasz.
– Może i tak.
– Nie, nie: może. – Poważnieje. Nie jest zły, tylko stanowczy. – Powiem ci coś, czego nie
wie nikt, kto wciąż żyje. No może oprócz mojej żony, ale ona wie wszystko.
– Dobrze – potakuję. Skończyłam kanapkę, a on swoją ledwie napoczął. Zazwyczaj
jestem jedną z tych, co dojadają ostatni, ale to chyba dlatego, że rzadko kiedy jestem stroną
słuchającą.
– Walczyłem w drugiej wojnie światowej. Zaciągnąłem się na początku tysiąc
dziewięćset czterdziestego piątego roku. To był najtrudniejszy okres w moim życiu. Bóg mi
świadkiem. I ten czas nadwerężył moją wiarę w Boga, wiarę w ludzkość. We wszystko. Nie
jestem człowiekiem stworzonym do walki na wojnie. To mi nie pasuje. Przy życiu utrzymywała
mnie wtedy Esther Morris. Zakochałem się w niej od pierwszego wejrzenia. Mieliśmy po
osiemnaście lat, zobaczyłem ją, jak siedziała z przyjaciółmi na chodniku po drugiej stronie ulicy,
i po prostu wiedziałem. Wiedziałem, że ona będzie matką moich dzieci. Przeszedłem przez ulicę,
przedstawiłem się i zaprosiłem ją na randkę, a sześć miesięcy później byliśmy już zaręczeni. Gdy
znalazłem się w Europie, z początku miałem pewność, że nie spędzę tam dużo czasu. I nie
myliłem się, ponieważ upłynęły zaledwie cztery miesiące i zostałem postrzelony.
– Wow – mówię.
– Trzy razy mnie postrzelili. Dwa razy w ramię. Raz musnęło mi bok. Pamiętam, że gdy
byłem w lazarecie, pochylała się nade mną pielęgniarka i biegł do mnie lekarz. Byłem
najszczęśliwszym człowiekiem na ziemi. Wiedziałem bowiem, że będą musieli odesłać mnie do
domu i zobaczę Esther. Nie wierzyłem w swoje szczęście. Wyzdrowiałem najszybciej, jak się
dało, i wróciłem. Ale kiedy wszedłem do domu, Esther nie było. Nie pozostał ani ślad.
Wzdycha, ale westchnienie wynika raczej z jego wieku niż z bolesnych wspomnień.
– Nadal nie wiem, dokąd pojechała. Po prostu mnie opuściła. Nigdy nie dowiedziałem się
dlaczego. Słyszałem plotki, że związała się z jakimś komiwojażerem, ale nie wiem, czy to
prawda. Nigdy więcej jej nie widziałem.
– O Boże – mówię i teraz ja ujmuję dłoń George’a. – Okropne. Przykro mi.
– Przestań – uspokaja mnie. – Wiele lat czekałem na jej powrót. Nie wyjeżdżałem
z miasta, w którym mieszkaliśmy, na wypadek gdyby miała mnie szukać. Byłem załamany.
– Nie dziwię się.
– Ale wiesz co?
– Hm?
 – Po prostu żyłem z dnia na dzień i to mnie doprowadziło do Lorraine. A Lorraine jest
miłością mojego życia. Esther to historia, którą opowiadam młodym kobietom w bibliotekach,
lecz Lorraine sprawia, że czuję się gotów na podbój świata. Jakby wszechświat był stworzony
specjalnie dla mnie. W chwili, gdy ją poznałem, mój świat stanął w płomieniach. Gdy poznałem
Lorraine, zapomniałem o Esther tak szybko, jak ona zapomniała o mnie.
– Nie chcę, by Ben stał się historią, którą będę opowiadać młodym kobietom
w bibliotekach. Znaczył dla mnie więcej. I właśnie tego się boję! Boję się, że właśnie tym się
stanie! – mówię.
George potakuje.
– Wiem. Wiem. Nie musisz przeżywać tego dokładnie tak jak ja. Po prostu próbuję ci
przekazać, że życie będzie bardzo długie i pełne zwrotów akcji, których nie jesteś w stanie sobie
wyobrazić. Nie zrozumiesz, jaka jesteś młoda, dopóki nie będziesz już aż tak młoda. Ale
posłuchaj, co mam ci do powiedzenia, Elsie. Twoje życie dopiero się zaczęło. Kiedy straciłem
Esther, myślałem, że moje się skończyło. Miałem dwadzieścia lat. Nie wiedziałem, co mnie
czeka w przyszłości. Ty też tego nie wiesz.
George kończy mówić, potem zabiera się do kanapki i siedzimy w ciszy. Rozmyślam nad
jego słowami, ale jestem przekonana, że jakkolwiek przeżyję lata, które mam przed sobą, zdradzę
te, które są za mną.
– Dziękuję – mówię i jest to szczere. Nawet jeśli nie uda mi się otrząsnąć po stracie tak
jak jemu, miło jest wiedzieć, że komuś się udało.
– To ja tobie powinienem podziękować! – oponuje. – Na pewno nie jestem już znudzony.
Tego dnia po południu nadal zbieram informacje o Kleopatrze. Dociera do mnie, że
przeżyła ona dwie wielkie miłości i obie ją poniżyły. Ale przynajmniej miała syna i dynastię, by
upamiętnić Cezara. Przynajmniej mogła wybijać jego wizerunek na monetach i pucharach. Mogła
stawiać posągi na jego cześć. Mogła uczynić z niego bóstwo. Miała możliwości, by go
upamiętnić. Mnie pozostały jedynie brudne skarpetki Bena.
 KIEDY W PIĄTEK PO południu wychodzę z pracy i idę do domu, by spędzić
bezproduktywnie weekend, przychodzi mi do głowy, by zadzwonić do Susan. Mogłabym
sprawdzić, jak się miewa. Porzucam jednak ten pomysł.
Wchodzę frontowymi drzwiami i odkładam torebkę. Idę do łazienki i puszczam wodę pod
prysznicem. Rozbieram się i wtedy słyszę dzwoniącą komórkę w tylnej kieszeni spodni leżących
na podłodze. Schylam się, żeby ją wyjąć, i widzę, że dzwoni moja matka.
– Cześć – wita się.
– O, cześć – odpowiadam.
– Tata i ja tylko chcemy zapytać, jak się miewasz. Jak sobie radzisz z… tym wszystkim?
– pyta. Irytuje mnie ten eufemizm.
– Tym wszystkim? – prowokuję.
– No wiesz, po prostu… Wiemy, że nie jest ci łatwo i tak tu siedzimy i myślimy o tobie…
No więc… Jak się masz?
– Dobrze, dziękuję. – Mam nadzieję, że ta rozmowa zaraz się skończy, więc nawet nie
zakręcam kurka pod prysznicem.
– Och, świetnie! Świetnie! – Rozpromienia się. – Nie byliśmy pewni. Cóż, cieszymy się,
że czujesz się lepiej. To chyba musiało być dziwne, tak znaleźć się w czasie żałoby wśród jego
rodziny.
Zakręcam wodę i uchodzi ze mnie cała energia.
– Fakt – mówię.
Jaki sens miałoby wyjaśnianie im, że ja jestem jego rodziną? Że to jest też moja żałoba?
Że kiedy powiedziałam, że czuję się dobrze, był to tylko frazes, którym wszyscy się posługują?
– Dobrze – mówi. W tle słyszę głos mojego ojca. Nie jestem w stanie zrozumieć, co
powiedział, ale mama kończy rozmowę. – Cóż, gdybyś czegoś potrzebowała… – dodaje.
Zawsze to powtarza. Nawet nie wiem, co ma wtedy na myśli.
– Dzięki. – Rozłączam się, znowu przekręcam kurek i wchodzę pod prysznic. Muszę
zobaczyć Bena. Potrzebuję chwili z nim. Chcę, by wszedł do łazienki i mnie przytulił. Potrzebuję
go na jedną chwilę. Jedną chwilę. Wychodzę spod prysznica, biorę ręcznik i telefon.
Dzwonię do Susan. Pytam ją, czy chciałaby jutro wyskoczyć ze mną na lunch, a ona
odpowiada, że nie ma żadnych planów. Umawiamy się w miejscu znajdującym się w połowie
drogi, a potem zakładam szlafrok, idę do łóżka, wącham stronę Bena i zasypiam. Zapach się
ulatnia. Muszę wdychać powietrze coraz głębiej, by go uchwycić.
 SUSAN ZAPROPONOWAŁA MIEJSCE na lunch w Redondo Beach. Wygląda na to, że
jeździli tam z Benem od lat. Czasami przed śmiercią Stevena spotykali się tam wszyscy na
kolację. Ostrzega mnie, że nie powinnam oczekiwać zbyt wiele.
– Mam nadzieję, że nie masz nic przeciwko meksykańskim sieciówkom – mówi.
Wystrój lokalu opiera się na bykach, kafelkach w stylu hacjendy i jaskrawych kolorach.
Jest agresywnie kiczowata, chwali się tandetą, jakby to była odznaka za męstwo. Idąc do stolika
Susan, jakieś dziewięć razy natykam się na zdjęcia margarity.
Siedzi nad szklanką wody, kiedy znajduję jej stolik. Natychmiast wstaje, żeby mnie objąć
na powitanie. Pachnie tak samo i wygląda tak samo jak zawsze: opanowana i trzymająca fason.
Nie stara się o to, by żałoba wyglądała olśniewająco, lecz by była znośna.
– Straszne miejsce, prawda? – śmieje się.
– Nie! – odpowiadam. – Podoba mi się każde miejsce, w którym serwują trzydaniowy
posiłek za dziewięć dziewięćdziesiąt.
Podchodzi kelner i przynosi kubełek z nachosami i salsę, a ja nerwowo się częstuję. Susan
na razie nie zwraca na nie uwagi. Zamawiamy fajitas.
– Wiesz co? – Susan zagaduje kelnera. – Prosimy jeszcze dwie margarity. W porządku? –
Ja zajadam się chipsami, więc tylko potakuję.
– Jaki smak? – pyta nas. – Zwykły? Mango? Arbuz? Żurawina? Granat? Melon…?
– Niech będzie zwykły – wybiera Susan, a ja myślę, że mogła mnie zapytać, bo
wybrałabym arbuzowy.
Kelner zabiera klejące się, czerwone karty dań i odchodzi.
– Cholera. Zapomniałam poprosić o guacamole – mówi Susan po jego odejściu i zaczyna
razem ze mną zajadać chipsy. – Proszę pana! – woła. Kelner wraca biegiem. Ja nigdy nie
przywołuję kelnerów po złożeniu zamówienia. – Poproszę jeszcze guacamole. – Mężczyzna
potakuje, odchodzi, a ona skupia uwagę na mnie. – Moja dieta to jakiś żart. – Kto by liczył
kalorie w takiej sytuacji? Cieszę się, że Susan też tego nie robi.
– A więc – zaczyna – coś mówiłaś przez telefon, ale chyba nie zrozumiałam. Twoja
mama powiedziała, że wydawało jej się, że już z tobą wszystko w porządku?
– No cóż… – mówię, wycierając rękę w serwetkę. – Nie do końca. Po prostu…
zadzwoniła i zapytała, jak sobie radzę z „tym wszystkim”. Na pewno słyszałaś, że ludzie tak
mówią, jakby nie mogli po prostu powiedzieć: „po śmierci Bena”?
Susan potakuje.
– Eufemizmy. Jakbyś mogła nie pamiętać, że Ben nie żyje, dopóki tego nie wypowiedzą
na głos.
– No właśnie! Jakbym nie myślała o tym w każdej chwili każdego dnia. No więc zapytała
mnie, a ja odparłam, że dobrze, ale przecież nie radzę sobie dobrze, tylko tak się mówi. Każdy,
kto mnie o to pytał, wiedział, że kiedy odpowiadałam „dobrze”, miałam na myśli „dobrze, biorąc
pod uwagę okoliczności”.
– Oczywiście. – Kubełek jest już pusty, a kelner przynosi nam margarity, więc Susan
prosi, by go napełnił.
– Ale moja mama naprawdę uwierzyła, że czuję się dobrze – mówię. – Sądzę, że miała
nadzieję, że tak odpowiem, a gdy odpowiedziałam, oznaczało to, że nic nie musi robić, bo już
wróciłam do dawnej siebie. Jakby nic nigdy się nie stało.
– Cóż, rzeczywiście nic się nie stało, jeśli chodzi o nią. – Susan bierze łyk margarity i się
krzywi. – Chyba nie jestem jakąś wielką fanką alkoholu. Po prostu pomyślałam, że warto uczcić
nasze spotkanie. Ale to… jest nieco za mocne, prawda?
Sączę swojego drinka.
– Mocny – potwierdzam.
– Super! Już się bałam, że jestem świętoszką. Przepraszam, co mówiłaś?
– Właściwie to ty mówiłaś.
– Ach tak. Prawda. Według niej nic się nie stało. Rzadko ze sobą rozmawiacie.
– Tak.
– Wydaje mi się, że jest taką osobą, która nie jest w stanie współodczuwać ani nawet
współczuć. A więc nie ma pojęcia, jak z tobą rozmawiać, ponieważ w ogóle cię nie rozumie.
Niezbyt często opowiadam o swojej rodzinie, a kiedy to robię, zwykle używam krótkich
zdań i lekceważących komentarzy. Ale Susan jest pierwszą osobą, która zrozumiała nasze relacje
i umiała je nazwać. Albo… przynajmniej opisać.
– Masz rację – mówię.
– Nie martw się rodzicami. Będą zachowywać się tak, jak chcieliby, żeby inni
zachowywali się wobec nich, czyli absolutnie nie tak, jak ty byś chciała. Według mnie powinnaś
przestać próbować się dopasowywać. Nie żebym była jakąś ekspertką. Po prostu zauważyłam, że
kiedy umarł Steven, okazało się, że to, czego pragnęłam od ludzi, było zupełnie różne od tego, co
oni chcieli mi dać. Wydaje mi się, że ludzie tak bardzo boją się znaleźć na naszym miejscu, że
tracą umiejętność rozmawiania z nami. Więc lepiej sobie odpuścić.
Gdy kończy mówić, orientuję się, że wypiłam całą margaritę. Nie wiem, jak to się stało.
Przyniesiono nasze fajitas, skwierczące i ostentacyjne, jeśli fajitas mogą być ostentacyjne. Są tak
duże, że potrzeba wielu talerzy i ludzi do ich przyniesienia. Jest oddzielny talerz na przystawki,
półmiski z kurczakiem i warzywami, pojemnik na tortille, kukurydziane i pszenne, a także
miseczki z guacamole, sosem serowym, salsą i sałatą. Nasz stół wygląda jak uczta dla króla,
kurczak skwierczy tak głośno, że chyba patrzą na nas wszyscy goście restauracji.
– Trochę za dużo, prawda? – pyta poważnie Susan. – Pewnie chodzi o to, że świetnie to
wygląda, gdy wszystko przynoszą, jakby to był jakiś pokaz. Przecież nie ma potrzeby, by
krewetki nadal smażyły się na stole. Absolutnie nie ma.
Przychodzi kelner, by sprawdzić, czy czegoś nie potrzebujemy. Susan zamawia nam po
jeszcze jednej margaricie.
– Dla mnie arbuzową – wtrącam.
– Brzmi świetnie, też taką wezmę – zgadza się Susan.
Rozmawiamy nad parującymi potrawami o polityce i rodzinach; rozmawiamy o ruchu na
drodze i filmach, wiadomościach i zabawnych historiach. Chcę umieć rozmawiać z Susan
o innych rzeczach niż życie i śmierć, innych niż Ben i Steven. Wydaje się to możliwe. Wydaje
się, że mogę ją poznać pomimo tragedii, która się rozegrała między nami. Ale łączy nas Ben,
więc zawsze będziemy wracać do tego tematu. Czy to normalne tak kluczyć wciąż wokół jednego
tematu? Czy obsesja na punkcie śmierci Bena jest czymś, co powinno rozgrywać się tylko
w mojej głowie? Myślę też, że mogę na niej naprawdę polegać.
– Zastanawiałaś się, kiedy zamierzasz zablokować dostarczanie przesyłek adresowanych
do niego? – pyta swobodnie, nadziewając na widelec to, co zostało na gorącym talerzu stojącym
przed nią.
Kręcę głową.
– Nie – mówię. – Nawet nie wiem, jak się do tego zabrać. – To nie jest cała prawda.
Chodzi o to, że boję się, że gdy to zrobię, nie dostanę aktu ślubu, ponieważ będzie na nim jego
imię i nazwisko. Nie chcę blokować dostarczania poczty, dopóki nie przyjdzie ten dokument.
– Och, to łatwe. Możemy zrobić to jeszcze dzisiaj, jeśli chcesz.
– Cóż – mówię i zastanawiam się, jak tego uniknąć, ale uświadamiam sobie, że nie mam
innego wytłumaczenia, więc muszę powiedzieć jej prawdę. – Nadal czekam na akt ślubu –
wyznaję. – Nie chcę nic robić, dopóki nie przyjdzie.
– Jak to? – pyta, zdejmując palcem cebulę z talerza i wkładając ją do ust.
– Jeszcze nie doszedł, a skoro będą na nim oba nasze nazwiska, to boję się, że go
zatrzymają razem z rachunkami i innymi listami zamiast przysłać do mnie.
– Jeszcze nie doszedł? – Ton jej głosu sugeruje, że musiało dojść do jakiegoś
nieporozumienia. Tak długo się martwiłam i bałam się powiedzieć, że jeszcze go nie mam.
Myślałam, że ludzie będą myśleli, że ich okłamałam i nie było żadnego ślubu. Bałam się, że
wykorzystają to, by uznać mnie za taką, jaką nie chcę być: nieistotną. Ale w głosie Susan nie ma
zwątpienia. Jest tylko zaniepokojona, że doszło do jakiejś pomyłki ze strony urzędnika lub
poczty. Nawet nie przychodzi jej do głowy to, że być może jestem zupełnie popieprzona. Muszę
przyznać, że naprawdę bardzo się zmieniła, odkąd ją poznałam. Jest osobą, która potrafi szybko
radzić sobie z chaosem emocjonalnym.
– Nie, nie mam go jeszcze. Sprawdzam skrzynkę każdego dnia, otwieram nawet
najniewinniej wyglądające koperty. I nic.
– No cóż, musimy zacząć wydzwaniać i dowiedzieć się, gdzie jest. Zadzwoniłaś do
hrabstwa, żeby sprawdzić, czy wpis został przynajmniej umieszczony w ich dokumentacji?
– Nie – mówię i kręcę głową. Szczerze mówiąc, nie sądziłam, że to coś ważnego, dopóki
nie powiedziałam tego na głos. Chciałam uniknąć koszmaru związanego z załatwianiem spraw
urzędowych.
– A więc to będzie pierwszy krok. Musisz się dowiedzieć, czy oryginał dotarł do urzędu
w hrabstwie.
– Dobrze – zgadzam się. Jej troska sprawia, że zaczynam się martwić.
– W porządku – mówi i ujmuje moją dłoń. – Dowiemy się.
To, że mówi „dowiemy się”, a nie „dowiesz się”, sprawia, że czuję, że nie jestem sama.
Sprawia, że czuję, że dam sobie radę, że ona pomoże mi się z tym uporać. Sprawia, że czuję się,
jakbym balansowała na linie, traciła równowagę, lecz widziała pod sobą siatkę. „My” się
dowiemy. Ana wzbudza we mnie podobną pewność, ale przez cały czas wiem, że ona nie może
mi pomóc. Może potrzymać mnie za rękę, ale nie może pomóc mi się pozbierać. Po raz pierwszy
czuję, że to nie tylko moja sprawa. Nic nie jest tylko moją sprawą.
– Zadzwonisz do nich w poniedziałek? – pyta. – Do hrabstwa, żeby się dowiedzieć?
Potakuję. Oczywiście zakłada, że pobraliśmy się w hrabstwie Los Angeles, a ja nie mam
siły, by ją poprawiać. Część mnie chce wyprowadzić ją z błędu. Część mnie chce podzielić się
z nią całą prawdą. Powiedzieć jej wszystko. Ale wiem, że to nie jest takie proste. Wiem, że nasze
nowo odkryte porozumienie jest jeszcze zbyt wątłe na całą prawdę.
– Mam poprosić o rachunek? – pyta.
Śmieję się.
– Chyba musi mi jeszcze wywietrzeć ta ostatnia margarita – mówię, a ona się uśmiecha.
– No to czas na deser!
Zamawia smażone lody i nachosy. Siedzimy, jemy lody, oblizujemy czekoladę
z miseczek. Wyobrażałam sobie, że tak właśnie robią siostry ze swoimi matkami, kiedy ich
ojcowie wyjeżdżają w interesach. Kiedy wsiadam do samochodu, myślę o kilku rzeczach,
o których zapomniałam powiedzieć, i zaczynam tęsknić do kolejnego spotkania z Susan.
 ANA CIERPLIWIE ZNOSI MOJĄ ŻAŁOBĘ, niczego nie oczekuje, wspiera mnie na
każdym kroku, ale wiem, że zaczynam jej ciążyć. Została w to wciągnięta, bo jest moją
przyjaciółką, chociaż przecież nie ma z tym nic wspólnego. Mogę się tylko domyślać, że po
jakimś czasie nawet najbardziej wyrozumiali i empatyczni ludzie zaczynają się zastanawiać, jak
wiele czasu trzeba jeszcze, by móc się razem porządnie zabawić. Aby była to zabawa taka, która
nie kończy się moim smutnym spojrzeniem, zabawa, która nie jest podszyta tym, co straciłam.
Znała mnie przed Benem, znała mnie, gdy miałam Bena, i zna mnie teraz, po Benie. Nigdy tego
nie powiedziała, ale podejrzewam, że jej ulubiony okres to ten przed Benem.
Powiedziała, że będzie u mnie o ósmej, żeby mnie zgarnąć, ale dzwoni o siódmej i pyta,
czy nie mam nic przeciwko temu, by zabrała też faceta, z którym się teraz spotyka.
– Z kim się spotykasz? – pytam. Nie wiedziałam, że kogoś ma.
– Z takim facetem, Kevinem. – Śmieje się, a ja podejrzewam, że on jest obok niej.
– Jestem jakimś facetem? – dobiega mnie jego głos, co potwierdza moje podejrzenia.
Słyszę, jak go ucisza.
– No więc? Zgadzasz się? Chcę, żebyś go poznała – mówi.
– Yyy, jasne – odpowiadam zaskoczona. Nie można odmówić w takiej sytuacji. To
niegrzeczne i dziwne, ale zastanawiam się, czy zasady dobrego zachowania dopuszczają to, co
chciałam powiedzieć.
– Fajnie – mówi. – Bądź gotowa o ósmej. Nadal chcesz jechać do tego lokalu z ramenem?
– Pewnie! – Próbuję ukryć swój lęk pod wesołością i ekscytacją. Według mnie jest to
bardzo sztuczne, ale ona chyba nic nie zauważa. Może to ja tak się podciągnęłam w ukrywaniu
emocji, a może to ona zrobiła się nieuważna.
 KWIECIEŃ

CZEKALIŚMY Z BENEM NA ANĘ, stojąc przed kinem. Była spóźniona już

dwadzieścia minut, a to ona kupiła bilety i zapłaciła swoją kartą kredytową. Film miał się zacząć
za siedem minut. Ben był jedyną znaną mi osobą, która bardziej czekała na zajawki premier
filmowych niż na właściwy seans.
– Możesz jeszcze raz do niej zadzwonić? – poprosił.
– Dopiero dzwoniłam! I pisałam. Pewnie właśnie parkuje.
– Założę się o dziesięć dolców, że jeszcze nie wyszła z domu.
Pacnęłam go dłonią w pierś.
– Na pewno wyszła! Przestań. Nie spóźnimy się na film.
– Już jesteśmy spóźnieni.
Zapowiadał, że na pewno tak będzie. Ja upierałam się, że na pewno nie, no i proszę, było
tak, jak przewidywał. Miał rację.
– Masz rację.
– Jest! – Ben wskazał jakąś kobietę biegnącą przez część restauracyjną i zmierzającą
w stronę kina. Za nią biegł jakiś facet.
– A to kto? – spytałam.
– Skąd mam wiedzieć?
Ana zwolniła, gdy znalazła się przy nas.
– Przepraszam! Przepraszam!
– Na pewno miałaś dobry powód – powiedział Ben. W tonie jego głosu można było
wyczytać, że nie ma co do tego złudzeń.
Ana posłała mu znaczące spojrzenie.
– Marshall, to Elsie i Ben. – Facet stojący za nią podał nam rękę, którą oboje
uścisnęliśmy. – Marshall idzie z nami.
– Dobrze, no to chodźmy, dobrze? Już lecą zajawki! – powiedział Ben.
– Ale ja jeszcze muszę wydrukować bilety. Może w tym czasie chłopaki pójdą po
popcorn?
 Ben spojrzał na mnie z niedowierzaniem, a ja przewróciłam oczami i parsknęłam
śmiechem.
– Dla mnie cola dietetyczna – powiedziałam.
Ben i Marshall udali się pospiesznie do baru, a ja i Ana wydrukowałyśmy nasze bilety.
– Co to za gościu? – zapytałam ją.
Wzruszyła ramionami.
– Nie wiem. Cały czas próbuje mnie wyrwać, więc w końcu uległam i zaprosiłam go
tutaj, żeby mieć z głowy.
– A więc to prawdziwa miłość – zakpiłam. Ana zabrała bilety i poszła w stronę Bena
i Marshalla.
– Prawdziwa miłość, srutututu – powiedziała. – Po prostu próbuję znaleźć kogoś, kto
mnie nie zanudzi na śmierć.
– Dołujesz mnie – odparłam, ale kiedy to mówiłam, już na nią nie patrzyłam. Zerkałam na
Bena, który prosił sprzedawcę o więcej masła na popcornie. Uśmiechałam się. Szczerzyłam się.
Byłam zakochana w tym wariacie.
– Nie, to ty mnie dołujesz – rzuciła.
Odwróciłam się w jej stronę ze śmiechem.
– Nie wydaje ci się, że pewnego dnia też poznasz tego jedynego?
– Miłość sprawiła, że jesteś sentymentalna i okropna – skwitowała. Już prawie doszłyśmy
do chłopaków, kiedy postanowiłam przekazać jej najnowsze wieści.
– Ben się do mnie wprowadza. – Stanęła jak wryta i wypuściła z rąk torebkę.
– Co?
Ben dostrzegł jej minę i spojrzał mi w oczy. Wiedział, co się dzieje, i uśmiechnął się do
mnie zawadiacko, wkładając do ust garść popcornu. Ja uśmiechnęłam się do niego. Podniosłam
torebkę Any. Odciągnęła mnie na bok na jego oczach i postawiła obok bardzo
zdezorientowanego Marshalla.
– Oszalałaś! Posyłasz samą siebie do więzienia. Obudzisz się, a on tam będzie. Będziesz
się kładła spać, a on będzie. Cały czas będzie! Jest świetnym facetem, Elsie. Bardzo go lubię.
Cieszę się, że odnaleźliście się nawzajem, ale bez przesady! To kara śmierci.
Tylko na nią patrzyłam z uśmiechem. Po raz pierwszy czułam, że jestem lepsza. Pewnie,
wyglądała olśniewająco, była cudna, żywiołowa i bystra. Faceci tak jej pragnęli, że siłą zabierali
ją na randki. Ale ten konkretny facet chciał mnie i w przeciwieństwie do Any wiedziałam, jak to
jest pożądać kogoś, kto równie mocno pożąda ciebie. Chciałam, by i ona poznała to uczucie, ale
jakaś mała cząstka mnie triumfowała, że ja to znam, a ona nawet jeszcze nie wie, jak to jest.
 WRZESIEŃ

ANA I KEVIN SPÓŹNIAJĄ SIĘ TYLKO trzy minuty. Ana otwiera drzwi swoim
kluczem. Wygląda seksownie. Naprawdę seksownie, nie szczędziła wydatków, by podkreślić to,
co jest do uwypuklenia. Ja ubrałam się tak, jakbym szła do spożywczaka. Kevin stoi tuż za nią.
Spodziewałam się jakiegoś wymuskanego frajera z fryzurą lepszą od mojej, ale okazuje się, że
wygląda zupełnie inaczej.
Kevin jest niski, a przynajmniej niższy od Any. Mniej więcej mojego wzrostu. Jest
ubrany w dżinsy i T-shirt; wygląda tak, jakby też miał ze sobą listę zakupów spożywczych.
Z twarzy zupełnie zwyczajny. Ma gładką skórę, włosy w odcieniu brązu, który można opisać
jednym słowem: „nuda”, i wygląda tak, jakby nie lubił ani sportu, ani siedzenia na kanapie.
Przeciska się obok Any.
– Kevin – przedstawia się i podaje mi rękę. Nie ściska mnie mocno, ale jego dłoń nie jest
też zdechłą rybą. Powitanie jest uprzejme i miłe. Uśmiecha się do mnie, a ja do niego. Widzę, że
rozgląda się wokół, i pod wpływem impulsu sama zaczynam się rozglądać po swoim domu.
Patrzę na mój salon jego oczami. Bez wątpienia już coś o mnie słyszał, wie, że mój mąż zginął,
wie, że Ana jest moją najlepszą przyjaciółką; może wie, że moim zdaniem próbuje mi ją zabrać.
Gdy się rozgląda, wyjątkowo mocno dociera do mnie fakt, że wszędzie leżą rzeczy Bena. Chcę
powiedzieć: „Nie jestem wariatką. Po prostu zbyt trudno jest mi się tym zająć”. Ale nic nie
mówię, bo gdy ktoś mówi, że nie jest wariatem, sugeruje, że nim jest.
– Idziemy? – pyta Ana. Kevin i ja potakujemy. Chwilę później jesteśmy już na zewnątrz.
Pakujemy się do hondy Kevina. Proponuję, że usiądę z tyłu, i wciskam się na tylną kanapę przez
drzwi od strony pasażera. Po co w ogóle robią auta trzydrzwiowe? Jedną z najbardziej
niewygodnych czynności jest wsiadanie do tyłu takiego samochodu.
W drodze do restauracji Ana w oczywisty sposób próbuje pomóc nam w nawiązaniu nici
porozumienia, na której moglibyśmy zbudować relację. To takie dziwne. Odnoszę wrażenie, że
Ana stara się nas wyswatać. Chce mieć pewność, że polubię Kevina. Nigdy wcześniej tego nie
robiła. Nigdy jej to nie obchodziło. Przeważnie spotkanie ze mną sygnalizuje ich ostatnie
podrygi. Wykorzystuje mnie, by dać im do zrozumienia, że nie jest zainteresowana spędzaniem
z nimi czasu sam na sam i że wszyscy jesteśmy przyjaciółmi. Teraz jest inaczej. Nie próbuje się
go pozbyć. Zaprasza go do środka.
– Jak się poznaliście? – pytam z tylnego siedzenia.
– Na jodze – mówi Kevin, patrząc na drogę.
– Tak. Kevin zawsze chodził na wtorkowe zajęcia i zawsze był taki niezdarny – śmieje się
– że musiałam mu pomóc.
– Próbowałem jej wyjaśnić, że po to są instruktorzy, by pomagać uczniom, ale jej się
wydawało, że robi mi przysługę – żartuje Kevin, a ja uprzejmie się śmieję, jakby to było
zabawne. Nie jestem w stanie uchwycić, co takiego jest w tym facecie. – A jednak wyszło mi to
na dobre, bo udało mi się ją skłonić, żeby mnie zaprosiła na randkę.
– Uwierzysz, Elsie? – mówi Ana, odwracając się w stronę tylnej kanapy. – To ja go
zaprosiłam.
Myślałam, że facet żartuje.
– Czekajcie – mówię i pochylam się do przodu. – Kevin, to Ana cię zaprosiła?
Kevin potakuje i wjeżdża na parking, gdzie rozgląda się za wolnym miejscem.
– Ana nigdy jeszcze nikogo nie zaprosiła, odkąd ją znam – mówię mu.
– W życiu nikogo nie zaprosiłam – dodaje Ana.
– Więc dlaczego Kevina? – pytam i natychmiast uświadamiam sobie, że nie wyszło mi to
zbyt uprzejmie. – W sensie: dlaczego zmieniłaś zdanie? Na temat zapraszania facetów?
Kevin znajduje miejsce i parkuje. Ana ujmuje jego dłoń.
– Nie wiem. – Patrzy na niego. – Kevin jest inny.
Chce mi się rzygać. Posuwam się do tego, że w żartach naprawdę wydaję dźwięk, jakbym
wymiotowała, ale według nich to nie jest śmieszne. Nawet nie zwracają na mnie uwagi.
Wysiadając z jego gównianego samochodziku i starając się nie połamać, uświadamiam sobie, że
Kevin sabotuje wieczór, który zamierzałam spędzić z Aną, i tylko z uprzejmości pozwalają mi
pójść ze sobą. Jestem jak piąte koło u wozu.
Spróbujcie być piątym kołem i wdową. Nikt nie czuje się bardziej samotny.
Docieramy do restauracji, która wygląda całkiem fajnie. Kevin i Ana dobrze się bawią,
niezależnie od mojego nastroju.
– Od jak dawna ze sobą chodzicie? – pytam. Nie wiem, czego się spodziewać, a raczej nie
spodziewam się niczego.
– Yyy… – Kevin się zastanawia. – Jakiś miesiąc? – mówi.
Ana wydaje się niezbyt zachwycona tym tematem.
– Mniej więcej – dorzuca, a potem zaczyna opowiadać o czymś innym. Jak to możliwe,
że moja najlepsza przyjaciółka spotyka się z kimś od miesiąca i nawet mi o tym nie wspomniała?
Nie wierzę, że mówiła o nim, a ja nie słuchałam. Nie jestem taka, nawet teraz. Próbuję słuchać
innych ludzi. Jak do tego doszło, że Ana, która nigdy nie potrafiła usiedzieć w miejscu, nigdy nie
przejmowała się żadnym facetem, zmieniła się w kobietę, która sama zaprasza mężczyznę
i zabiera go na kolację ze swoją najlepszą przyjaciółką? I robi to wszystko za moimi plecami,
nigdy o tym nie mówi, jakby był to jakiś projekt dotyczący rozwoju osobistego, o którym nie
chciała mówić, dopóki go nie ukończy.
Po kolacji odwożą mnie z powrotem do domu i mówią dobranoc. Kevin całuje mnie
w policzek i patrzy mi w oczy, a potem mówi, że miło mu było mnie poznać. Dodaje, że ma
nadzieję zobaczyć się ze mną wkrótce, a ja mu wierzę. Zastanawiam się, czy sekret Kevina nie
polega na tym, że jest bardzo szczery. Może Anę pociąga jego autentyczność. Jeśli o to chodzi, to
ją rozumiem.
Dzwonię do niej kilka godzin później, ale przerzuca mnie na pocztę głosową. Jestem
pewna, że są razem. Próbuję ponownie rano i tym razem znowu nie odbiera, ale pisze, że
oddzwoni później. Wciąż jest z Kevinem. Kevin jest inny. Czuję to. Widzę. Denerwuję się tym.
Już straciłam Bena. Nie mogę stracić Any. Nie może teraz zmienić charakteru i priorytetów.
Przecież ledwie się trzymam.
Dzwoni do mnie w niedzielę po południu i pyta, czy może przyjechać. Kiedy wchodzi,
pyta od razu:
– I co o nim myślisz? Cudowny, prawda?
– Tak – mówię. – Rzeczywiście słodki, bardzo go polubiłam. – Nie jest to całkowitą
nieprawdą. Nawet jeśli nie do końca rozumiem, co takiego wyjątkowego w nim widzi, facet jest
bardzo miły i sympatyczny.
– Och, Elsie! Tak się cieszę, że to słyszę. Bardzo się denerwowałam przed waszym
spotkaniem, ale wczoraj był u mnie po południu i zapytał, czy może wyjść z nami na kolację, a ja
nie wiedziałam, czy… – Przerywa. – Naprawdę się cieszę, że go polubiłaś.
– Jest fajny. Wydaje się nieco – jak mam to powiedzieć? – nie w twoim typie, prawda?
Wzrusza ramionami.
– Coś się we mnie przestawiło – mówi. – Uświadomiłam sobie, że chcę kogoś pokochać,
rozumiesz? To znaczy każdy chce kogoś kochać, co nie? Po prostu chyba w końcu czuję się
gotowa na to, by z kimś być. Ale gdy zastanowiłam się nad tymi facetami, z którymi spotykałam
się w przeszłości, okazało się, że oni mnie nie kręcili. To ja kręciłam ich. Ale Kevin jest inny.
Kevin nawet się mną nie interesował. Zostawaliśmy po zajęciach, a ja pomagałam mu przyjąć
odpowiednie pozycje, dotykałam go w różnych miejscach, sama wiesz, jak wygląda joga.
Większość facetów jara się, gdy dziewczyna staje tak blisko, robią aluzje tam, gdzie nie ma
żadnych podtekstów seksualnych. Ale nie Kevin. On naprawdę próbował wykonać ćwiczenie.
Wobec tego to ja zaczęłam… robić aluzje… żeby sprawdzić, czy zwróci na mnie uwagę w ten
sposób, ale on był bardzo skupiony.
No więc miałam rację. Poleciała na jego szczerość.
– I chyba po prostu… chcę być z kimś, kto tak patrzy na świat. Nie myśli o mnie jak
o rzeczy, którą można wziąć w posiadanie. A więc zaprosiłam go na randkę, a on się zgodził, ja
się zdenerwowałam, ale byłam dumna z siebie, że to zrobiłam, a po tej pierwszej randce
poczułam… tę więź…
Zaczynam się wkurzać, bo silna więź na pierwszej randce to coś zarezerwowanego dla
mnie i Bena. Nie zdarza się często i nie każdemu. Ana to dewaluuje. Sprawia, że to już nie jest
moje.
– Nie rozumiem, dlaczego wcześniej nic nie powiedziałaś – rzucam.
– Cóż. – Ana wygląda na zaniepokojoną. – Po prostu… masz tyle na głowie, że nie
wiedziałam, czy masz ochotę o tym słuchać – mówi i wtedy zaczyna mi świtać. Ana się nade
mną lituje. To Ana jest teraz zakochana; Ana jest szczęśliwa; ja jestem tą smutną, tą samotną,
której nie chce drażnić.
– Jak doszło do tej zmiany? – pytam. Mój ton jest ostry, jestem zgorzkniała.
– Słucham?
– To ciekawe, że zmieniłaś się tak z dnia na dzień. Zmieniłaś się z… takiej… z kogoś,
kto… – Nie umiem znaleźć właściwego słowa. – A nagle jesteś ucieleśnieniem miłości. Co
sprawiło, że tak się zmieniłaś?
– Ty – odpowiada. Mówi to, jakby chciała mnie uspokoić, jakby chciała mnie zadowolić.
– Po prostu zrozumiałam, że w życiu chodzi o miłość. A przynajmniej o kochanie kogoś.
– Słyszysz, co mówisz? Jakbyś klepała tekst z kartki walentynkowej.
– Rany, no dobrze – mówi, słysząc złość w moim głosie. – Przepraszam. Myślałam, że
będziesz się cieszyć moim szczęściem.
– Cieszyć twoim szczęściem? Umarł mój mąż, siedzę tu załamana i samotna, ale ty
z całego tego doświadczenia nauczyłaś się, jak kochać. Gratuluję, Ano! Wszyscy cieszymy się
twoim szczęściem.
Jest oszołomiona i niestety szok odebrał jej mowę, więc mogę mówić dalej.
– Cieszmy się wszyscy! Ana znalazła prawdziwą miłość! Jej życie nie było dość
doskonałe mimo doskonałego mieszkania, doskonałego ciała i uganiających się za nią mężczyzn,
ale teraz rozwinęła się na tyle, by w śmierci mojego męża dostrzec naukę życiową o tym, jak
ważne są miłość i romantyzm.
Ana jest na granicy łez; nie chcę, żeby płakała, ale nie potrafię przestać.
– Czy to była miłość od pierwszego wejrzenia? Ten twój romans? Zamierzacie się pobrać
za tydzień?
W tej chwili jedynym, co świadczy o tym, jak bardzo Ben mnie kochał, jest to, że prawie
od razu wiedział, że chce się ze mną ożenić. Jeśli Ana powie, że Kevin już zaczął wspominać
o ślubie, stracę jedyne, co mi zostało.
– Nie. – Kręci głową. – To nie tak.
– Więc jak, Ana? Co ty mi robisz?
– Co ja tobie robię? – wybucha wreszcie. – Nic ci nie zrobiłam. Jedyne, co zrobiłam, to
poznałam kogoś, kto mi się podoba, i próbuję ci o tym powiedzieć. Podobnie jak ty dzieliłaś się
ze mną takimi rzeczami kilka miesięcy temu, a ja cieszyłam się z tobą!
– Tak, cóż, w międzyczasie nie zostałaś wdową.
– Wiesz co, Elsie? Nie musisz być wdową w każdej sekundzie swojego życia.
– Przeciwnie, Ana, muszę.
– Nie, wcale nie. I wydaje ci się, że możesz mi powiedzieć, że mam się odpieprzyć, bo
myślisz, że ja nic nie wiem, ale wiem lepiej niż inni. Wiem, że siedzisz w domu sama
i rozmyślasz o tym, co utraciłaś. Wiem, że to cię zżera. Wiem, że trzymasz na wierzchu jego
rzeczy, jakby to był jakiś pieprzony medal za to, jak bardzo się dręczysz.
– Wiesz co… – zaczynam, ale mi przerywa.
– Nie, Elsie. Teraz ja mówię. Wszyscy chodzą wokół ciebie na paluszkach, włącznie ze
mną, ale w pewnym momencie ktoś musi ci przypomnieć, że straciłaś coś, co miałaś tylko przez
sześć miesięcy. Sześć miesięcy. Nie mówię, że nie jest ci ciężko, ale przecież nie jesteś
dziewięćdziesięcioletnią staruszką, która straciła swojego życiowego partnera. Musisz zacząć żyć
swoim życiem i pozwolić innym żyć. Mam prawo do szczęścia. Nie utraciłam go, ponieważ
umarł twój mąż.
Przez chwilę jest cicho, patrzę na nią z ustami rozwartymi w niemym szoku.
– I ty także go nie utraciłaś – dodaje i wychodzi.
Stoję jeszcze kilka minut po jej wyjściu i nie mogę się ruszyć. A potem dochodzę do
siebie. Idę do garderoby i znajduję poduszkę, którą wsadziłam do worka na śmieci zaraz po jego
śmierci, tę poduszkę, która nim pachnie. I po prostu stoję i ją wącham przez otwór na górze
worka, aż już nic nie czuję.
 ANA DZWONI DO MNIE wiele razy w ciągu tygodnia, zostawia wiadomości, w których
mnie przeprasza. Mówi, że nie powinna tak się zachować. Wysyła mi esemesy, w których pisze
mniej więcej to samo. Nie odpisuję, nie odpowiadam. Nie wiem, co mam jej powiedzieć,
ponieważ nie jestem na nią zła. Wstydzę się. Jestem zagubiona.
Rzeczywiście znałam Bena przez sześć miesięcy. Nawet nie obchodziłam z nim urodzin.
Spędziłam z nim czas od stycznia do czerwca. Jak mocno można kogoś kochać, jeśli nie spędziło
się z nim sierpnia lub jesieni? Tego właśnie się bałam. Bałam się, że skoro nie znałam go zbyt
długo, nie poznałam go dobrze. Słusznie, że usłyszałam to od kogoś innego, zanim sama o tym
pomyślałam. A kiedy to przeanalizowałam w tygodniu, gdy unikałam Any, doszłam do wniosku,
że ta teoria się nie klei. Nieważne, jak długo go znałam. Kochałam go. Nadal go kocham.
A potem myślę, że może już nadeszła pora, by zacząć chować jego rzeczy, ponieważ jeśli
go kochałam, jeśli nasza miłość była prawdziwa i jeśli była ważna, to co jej zaszkodzi, jeśli
powkładam jego rzeczy do kartonów? Prawda? Nic się nie stanie, czyż nie?
Nie dzwonię do Any, by mi pomogła. Chyba nie jestem w stanie spojrzeć jej w oczy.
Zamiast do Any dzwonię do Susan. Kiedy odbiera, natychmiast pyta o akt ślubu, a ja muszę się
przyznać, że jeszcze nie zadzwoniłam do urzędu. Mówię jej, że nie miałam dość czasu, ale to
kłamstwo. Miałam czas. Po prostu wiem, że jeśli powiedzą mi, że nie mają żadnego wpisu
o naszym ślubie, nie będę w stanie wynieść jego rzeczy. Wiem, że jeszcze bardziej będę się
trzymać jego starych ubrań i szczoteczki do zębów. Potrzebuję wiary w to, że rząd wie o naszym
ślubie. W przeciwnym razie będę musiała udowadniać to sobie samej w żałosny sposób. Próbuję
żyć dalej. Próbuję zostawić za sobą to, co żałosne.
 MAJ

BEN BYŁ CAŁY SPOCONY. Był gorący wiosenny dzień. Wszystkie okna w mieszkaniu
były otwarte na oścież; drzwi również, ponieważ od kilku godzin wnosiliśmy jego rzeczy. Nie
było sensu włączać klimatyzacji. Całe chłodne powietrze by uciekło. Rzuciłam Benowi butelkę
wody, gdy schodził po kolejną partię kartonów.
– Dzięki – powiedział, gdy znalazł się na dole.
– Prawie koniec! – krzyknęłam.
– Tylko jeszcze trzeba to wszystko wypakować!
– Ale to możemy zrobić powoli, wiesz? Jeśli chcesz, możemy to rozpakowywać przez
parę dni.
Ben wszedł do furgonetki firmy przeprowadzkowej i zaczął popychać kartony na brzeg
paki. Sprawdziłam kilka z nich, żeby znaleźć najlżejszy, i go zabrałam. Wiedziałam, że
w przypadku wyzwań najlepiej zacząć od tego, co najtrudniejsze; w tym duchu najpierw
powinnam zabrać ciężkie kartony, ale bolały mnie ręce i nie mogłam ufać nogom. Przez cały
dzień wypakowywaliśmy i wnosiliśmy, po całej nocy pakowania i znoszenia. Zaczęłam
markować pracę i wcale się tego nie wstydziłam.
Weszłam na górę, niosąc najlżejszy karton, który wcale nie był taki lekki. Gdy dotarłam
do drzwi, usłyszałam Bena.
– Coś ty zrobiła? – zapytał. – Wzięłaś najlżejszy karton?
– Nie był aż taki lekki! Następnym razem powinieneś się bardziej przyłożyć do
pakowania.
– Mam nadzieję, że nie będzie następnego razu! – odkrzyknął.
Byłam już w mieszkaniu i odstawiałam najlżejszy z ciężkich kartonów na podłogę.
Próbowałam ugiąć nogi w kolanach, ale w końcu po prostu rzuciłam go na inne, wykorzystując
resztę siły.
– Miałam na myśli to, że jak będziemy się razem przeprowadzać. – Czekałam przy
drzwiach i trzymałam dla niego otwarte drzwi wewnętrzne. Wszedł na górę, wyminął mnie
i odstawił swój karton. Razem wyszliśmy. Oboje byliśmy zmachani, ale ja bardziej niż on.
 – Nic cię to nie nauczyło o przeprowadzkach? – zapytał.
– Masz rację – powiedziałam. – Powinniśmy tu zostać na zawsze. Nawet niczego nie tknę
palcem.
Słońce już zachodziło, gdy wnosiliśmy ostatnie rzeczy. To był początek czegoś. Oboje to
czuliśmy. My przeciw światu.
– Myślisz, że będziesz w stanie pogodzić się z moimi brudnymi naczyniami? – zapytał,
obejmując mnie i całując w głowę.
– Sądzę, że tak. A ty wytrzymasz to, że zawsze mam ponad trzydzieści stopni w domu?
– Nie – odparł. – Ale będę się starał.
Pocałowałam go w szyję, bo tylko tam mogłam sięgnąć. Moje łydki nie były w stanie
dźwignąć mnie wyżej. Ben jęknął. Czułam, że mam moc, skoro mogłam wywoływać takie
reakcje bez zbędnych starań. Czułam się jak te kobiety, które emanują seksapilem, nawet
wykonując najprostsze czynności. Poczułam się jak Kleopatra mojego mieszkania.
Jeszcze raz potarłam nosem o jego szyję.
– Przestań – powiedział, udając, że to, co robię, jest niemoralne. – Przed siódmą muszę
oddać furgonetkę.
– Przecież nic nie sugerowałam!
– Ależ tak! I jestem zbyt zmęczony!
– Naprawdę nie miałam tego na myśli. Ja też jestem zmęczona.
– No dobrze! Niech ci będzie! – powiedział i zaciągnął mnie do sypialni. Naszej sypialni.
Była teraz wypełniona jego rzeczami, które były poustawiane na podłodze i oparte o ściany.
– Nie, serio. Jestem wykończona.
Wtedy właśnie pękły wszelkie tamy.
– Nie ma sprawy! Ja się wszystkim zajmę – powiedział. Położył mnie na łóżku i pochylił
się nade mną. – Kocham cię – powiedział, całując mnie w policzki i szyję. – Tak bardzo cię
kocham. Jestem najszczęśliwszym facetem na świecie.
– Też cię kocham – odpowiedziałam, ale nie wiem, czy mnie słyszał, bo już skupiał się na
czymś innym.
 PÓŁ GODZINY PÓŹNIEJ, wciąż naga, pochylałam się nad nim, kładłam jego głowę na
poduszce i pytałam, czy mam go zawieźć do szpitala.
– Nie! Nie! – oponował. – Chyba nadwerężyłem sobie plecy.
– To przypadłość starych facetów? – drażniłam się z nim.
– Patrz, ile się nadźwigałem tego cholerstwa! – Skrzywił się z bólu. – Możesz mi podać
majtki?
Wstałam i mu podałam. Potem włożyłam swoje. Opasałam się stanikiem i narzuciłam na
siebie podkoszulek.
– To co robimy? – zapytałam. – Chcesz jakieś leki? Umówić cię do lekarza? – Nadal
próbował włożyć bieliznę. Ledwie się ruszał. Zrobiło mi się go żal, więc chwyciłam gumkę jego
majtek. Najdelikatniej, jak umiałam, naciągnęłam mu je na pośladki. A potem podciągnęłam
z przodu. W nogach łóżka był koc, więc go nim okryłam.
– Mamy ibuprofen? – zapytał.
No proszę. „My”. Najlepszy rodzaj „nas”. Czy „my” mamy ibuprofen?
– Ja chyba nie mam – powiedziałam. – Znajdę w którymś kartonie?
– Tak, w tym z napisem „łazienka”. Chyba widziałem go na podłodze w salonie.
– Dobrze. Zaraz wracam. – Pocałowałam go w czoło i poszłam szukać.
Rozglądałam się wśród kartonów w pokoju i wreszcie zauważam ten z napisem
„łazienka”. Był pod innymi ciężkimi pudłami. Na pewno wnieśliśmy go na samym początku.
Przekładałam karton za kartonem, zanim do niego dotarłam, a potem, gdy go otworzyłam,
w środku natknęłam się na kolejny labirynt. Po długim czasie znalazłam lek i zaniosłam go do
sypialni wraz ze szklanką wody.
– Proszę – powiedziałam.
– Elsie? – jęknął.
– Tak?
– Będziesz musiała odstawić furgonetkę.
– Nie ma problemu – powiedziałam, chociaż jazda takim wielkim samochodem przez
zakorkowane ulice Los Angeles nie zaliczała się do moich ulubionych rozrywek.
– Właściwie, hm… – zaczął. – Musisz już ruszać. Trzeba ją odstawić za dwadzieścia
minut. Przepraszam! Nie wiedziałem, że tyle ci zejdzie z ibuprofenem.
W biegu włożyłam spodnie.
– Gdzie są kluczyki? – zapytałam.
– Na przednim siedzeniu.
– Dokąd mam jechać?
– Na przecięcie Lankershim i Riverside.
– To w dolinie?
– Tam znalazłem najtaniej! Wypożyczyłem ją w drodze z pracy do domu.
– Dobra. Już jadę. – Pocałowałam go w policzek. – Możesz zostać sam?
– Nic mi nie będzie. Przyniesiesz mi komórkę, tak na wszelki wypadek?
Położyłam mu telefon przy łóżku i zaczęłam się zbierać.
– Hej – zawołał. – A kupiłabyś coś do jedzenia?
– Jasne – odpowiedziałam. – Ty upierdliwcu.
 WRZESIEŃ

W NIEDZIELNY PORANEK Susan pojawia się na progu mojego domu. Przyniosła torbę
z bajglami i serkiem oraz karton soku pomarańczowego. Pod pachą niesie złożone kartony.
– Pomyślałam, że przydadzą nam się jakieś przekąski – mówi i wchodzi do środka.
– Super – chwalę i zabieram je do kuchni. – Zjesz coś od razu? – wołam.
– Jasne. – Idzie do kuchni, więc jej głos jest cichy, chociaż spodziewałam się, że
odkrzyknie z pokoju.
Kładę dwa bajgle na ruszcie opiekacza i przechodzimy do salonu. Rozgląda się wokół.
Widzę, że zastanawia się, co należało do Bena. Domyślam się, że robi to z dwóch powodów; po
pierwsze dlatego, że chce ocenić, ile czeka nas pracy, po drugie dlatego, że to rzeczy jej zmarłego
syna.
Opiekacz daje sygnał, że jedzenie gotowe. Wyjmuję bajgle, parzą mnie w opuszki
palców. Kładę je na talerz i szaleńczo macham rękami, żeby złagodzić ból. Nie wiem, czy takie
zachowanie ma sens, ale jest instynktowne, więc może pomaga. Susan patrzy na mnie i pyta, czy
wszystko w porządku, i przez chwilę przechodzi mi przez myśl, że to okazja, by się z tego
wywinąć. Powiedzieć, że bardzo boli. Że nie jestem w stanie robić niczego rękami. Bo naprawdę
wciąż mnie bolą. Może powinnam iść do lekarza. Ale po chwili uświadamiam sobie, że jak
wrócę ze szpitala, nadal będę miała przed sobą rzeczy Bena.
– Nic mi nie będzie – mówię. Nalewamy soku pomarańczowego do dużych szklanek
i siadamy przy stole. Susan pyta, od czego zaczniemy, a ja mówię: – Od salonu. Muszę ogarnąć
drogę do sypialni. – Próbuje gadki szmatki podczas jedzenia, pyta o moją pracę i moich
przyjaciół, ale obie tak naprawdę myślimy o tym, co mamy do zrobienia. Kiedy kończymy jeść,
czujemy ulgę. Teraz możemy zacząć.
Susan kuca w salonie i zaczyna rozkładać kartony. Nadal mam te, w których przywiózł
swoje rzeczy. Od tamtej pory nie minęło jeszcze pięć miesięcy. Biorę, co mam, i podchodzę do
niej. Oddycham głęboko, kładę karton przed sobą, odłączam jego playstation i wkładam do
pudła.
– Iiiii jest! – żartuję, ale Susan uznaje mój okrzyk za wołanie o pomoc. Przestaje
rozkładać i przemawia do mnie łagodnym głosem:
– Nie spiesz się. Wiesz, że nie pracujemy tu na akord. – Wiem, wiem. Cały czas mi to
powtarza. – Zastanawiałaś się nad tym, czy zostawisz sobie te rzeczy, czy może spróbujesz coś
sprzedać? A może je rozdasz?
Szczerze mówiąc, żadna z tych możliwości w ogóle nie zaświtała mi w głowie, myślałam,
że je zachowam. Powkładam wszystko do kartonów i wsadzę do szafy. Przytłacza mnie myśl, że
mogłabym je porozdawać i już ich nie mieć.
– Ech – mówię. Może powinnam postawić sobie taki cel. Powinnam mieć nadzieję, że
pewnego dnia będę mogła je porozdawać lub sprzedać. Pewnego dnia tak będzie. – Może
powinnyśmy podzielić rzeczy na kategorie podczas pakowania – proponuję. – Część kartonów do
zostawienia, część do rozdania, a resztę może na śmieci. W sensie, nie śmieci. Tylko… takie
rzeczy, które nikomu się nie przydadzą. Ale nie śmieci. Skoro należały do Bena, to nie są
śmieciami.
– Jej – mówi Susan. – Nie bądź dla siebie taka ostra. Ben nie słyszy, że nazwałaś jego
rzeczy śmieciami, a nawet gdyby słyszał, nie miałby nic przeciwko.
Nie wiem, dlaczego tak mnie drażni to, co powiedziała. Przecież nie wierzę, że Ben
mógłby mnie słyszeć. Sądziłam jednak, że Susan wierzy w to, że Ben tu jest; jest z nami.
– Nie wierzysz, że Ben jest…
– Tutaj z nami? – pyta kpiąco. Kręci głową. – Nie, nie wierzę. Żałuję, że nie. Byłoby mi
łatwiej. Ale nie, albo odszedł i go nie ma, a jego dusza rozpłynęła się w eterze, albo został
przeniesiony gdzie indziej, albo jego serce i umysł ponownie się odrodzą gdzie indziej, ale nie
sądzę, że on sam wciąż jest na ziemi. Nie wydaje mi się… Sądzę, że to coś, co mówi się
rodzinom ofiar, wiesz? „Nie martw się. Ben zawsze będzie przy tobie”.
– Czyli nie wierzysz, że Ben zawsze będzie przy tobie?
– Jest ze mną, ponieważ go kocham i go kochałam, i żyje w moich wspomnieniach. Jego
pamięć jest ze mną. Ale nie, nie wierzę w to, że Ben tu jest. Po śmierci Stevena myślałam, że
w nocy leży koło mnie w łóżku, pilnuje mnie. Albo jest jakąś wszechwładną siłą strzegącą mnie
i Bena, ale to nie przyniosło niczego dobrego. Bo po prostu w to nie wierzyłam. A ty? Wierzysz
w to? A raczej powinnam zapytać, czy jesteś w stanie to uwierzyć. Szkoda, że mnie się nie udało.
Kręcę głową.
– Nie, nie wierzę, że mnie słyszy. Nie wierzę, że mnie widzi. To byłoby miłe. Ale
czasem, gdy popuszczę wodze fantazji, zastanawiam się, co by było, gdyby słyszał wszystko, co
mówię, i widział wszystko, co robię. Ale to wcale nie poprawia mi humoru. Ilekroć zaczynam
myśleć o tym, gdzie jest teraz, zawsze wracam do jego ostatnich chwil. Czy wiedział, że to
ostatnie chwile? A gdyby nie wyszedł wtedy z domu? A gdybym nie poprosiła go o…
– O co?
– Kiedy zginął, wyświadczał mi przysługę – mówię. – Pojechał kupić mi fruity pebbles. –
Mam wrażenie, że zrzuciłam z siebie ciężar. Susan milczy.
– Czy to była spowiedź? – pyta.
– Hmm?
– To nie ma żadnego znaczenia. Wiesz o tym, prawda?
Nie, nie wiem. Ale nie znam właściwych słów, by to powiedzieć, więc milczę.
– Poczujesz się o niebo lepiej w chwili, gdy to zrozumiesz. Możesz milion razy odtwarzać
w głowie ten scenariusz, czy jedzie po płatki, czy nie jedzie – mówi. – Zrozum, on i tak by
zginął. Tak działa ten świat.
Patrzę na nią, bo ciekawi mnie, czy naprawdę tak uważa. Widzi, że jestem sceptyczna.
– Nie wiem, czy to prawda, ale jest to jedyna rzecz, w którą musimy wierzyć. Słyszysz?
Postaraj się w to uwierzyć. – Nie dopuszcza mnie do głosu. – Podaj karton – mówi. – Zaczniemy
w łazience.
Pakujemy jego szczoteczkę i żel do włosów. Pakujemy dezodorant i szampon. W małym
pudełku mieszczą się rzeczy należące tylko do niego. Tak wielu innych używaliśmy wspólnie.
Susan wącha szampon i dezodorant, po czym dorzuca je do reszty.
– Kiedy będziesz gotowa, to ten karton pójdzie do śmieci, prawda? – pyta Susan. – No bo
to śmieci.
– Tak, wyrzucę go – śmieję się.
Przechodzimy do kuchni i biurka, gdzie większość należących do Bena rzeczy
kwalifikuje się do śmieci. Wypełniamy nimi wiele kartonów. Zastanawiam się, czy niektóre
z nich nie trafiają z powrotem do kartonów, w których przyjechały. Docieramy z powrotem do
salonu i Susan zaczyna pakować jego książki. Na jednej z półek zauważa serię kolekcjonerską.
– Mogę je wziąć? – pyta. – Wiele miesięcy próbowałam go przekonać, by je przeczytał –
wyjaśnia. – Nie chciał mi wierzyć, że książki dla młodzieży mogą być takie fajne.
Chciałabym je zatrzymać, ale wolę, by to ona je dostała.
– Oczywiście – odpowiadam. – Powinnaś zabrać wszystko, co chcesz. Pragnąłby, żeby
jego rzeczy trafiły do ciebie – dodaję. – Uwielbiał te powieści. Polecał je każdemu, kto chciał
słuchać.
Uśmiecha się i układa je przy drzwiach, po czym kończy pakować do pudeł resztę jego
kolekcji powieści young adult.
– A to będzie karton na sprzedaż czy zostanie?
– Jeszcze nie wiem – odpowiadam. Potakuje. Nadal wkłada książki do kartonów, aż traci
cierpliwość.
– Na litość boską, ile można czytać tych książek młodzieżowych?
– Dużo czytał – śmieję się. – Czasem jedną na tydzień. I nie chciał, bym wypożyczała mu
je z biblioteki. Co było wkurzające, ponieważ tam właśnie pracuję. Ale on upierał się, że będzie
chodził do księgarni i je kupował. Przynosiłam mu książki do domu, ale tylko leżały i zbierały
kurz, więc odnosiłam je do biblioteki.
– To moja wina – mówi ze śmiechem. – Kiedy był dzieckiem, moim jedynym luksusem
było kupowanie książek. Nigdy nie chciałam chodzić do biblioteki.
– Słucham? Skandal!
– Wkurzysz się – mówi zażenowana i rozbawiona.
– Czyżby?
– Nienawidzę zapachu książek z biblioteki.
– Wbijasz mi nóż w serce, Susan. Zabijasz mnie. – Łapię się za serce i udaję zawał.
Zapach książek bibliotecznych jest najpiękniejszym zapachem świata, może poza zapachem
poduszki, którą uwięziłam w plastikowym worku.
– Wiedziałam! Wiedziałam! Kiedy Ben był dzieckiem, chciał chodzić do biblioteki,
ponieważ mieli tam gry planszowe i te foteliki z… jak one się nazywają? Te, które wyglądają jak
wielkie, miękkie piłki… Och, do cholery, nie mogę sobie przypomnieć?
– Pufy-worki? Sako?
– Tak! Uwielbiał na nich siadać, ale ja kazałam mu chodzić ze sobą do księgarni, bo tam
kupowałam książki, które nie śmierdziały stęchlizną. No więc to moja wina. Przepraszam.
– Wybaczam – mówię, chociaż nadal rozmyślam na tym, że nie lubił zapachu książek
z biblioteki.
 MAJ

WRÓCIŁAM DO DOMU, a Ben nadal był w łóżku. Przez ostatnie półtorej godziny gapił
się w sufit. Dojazd do wypożyczalni tą wielką furgonetką zajął mi całą wieczność, potem
odebrałam samochód, który on tam zostawił, i ruszyłam z powrotem, ale przypomniałam sobie,
że chciał coś do jedzenia. Podjechałam do mcdonalda w drodze do domu.
– Jak się czujesz? – zawołałam, gdy weszłam do mieszkania.
– Dobrze, ale jeszcze nie za bardzo mogę się poruszać – odparł.
– Więc na pewno z przyjemnością posłuchasz, że ze cztery razy o mało nie rozwaliłam tej
furgonetki w Laurel Canyon. Dlaczego pozwalają normalnym ludziom prowadzić takie wielkie
landary?
– Nie powiedziałbym, że jesteś normalna – skwitował. – Ale rozumiem, co masz na
myśli.
Położyłam torbę z mcdonalda na łóżku i pomogłam mu usiąść.
– Naprawdę powinnam wezwać lekarza – powiedziałam.
– Nic mi nie będzie – odparł i zaczął jeść. Poszłam za jego przykładem i kiedy
skończyłam, moje palce pokrywała warstwa soli, a usta miałam zatłuszczone, wtedy popiłam to
wszystko dużym łykiem napoju. Położyłam się, w końcu mogąc odpocząć po długim dniu. Ben
włączył telewizję i powiedział, że chce coś obejrzeć. A potem wszystko się rozmyło i zasnęłam.
Następnego dnia rano po przebudzeniu druga strona łóżka była pusta.
– Ben? – zawołałam. Odpowiedział z salonu. Poszłam tam i okazało się, że wypakował
już wiele kartonów.
– Jak się czujesz? Lepiej?
– Już dobrze – odpowiedział. – Jeśli tylko trzymam się prosto i nie kręcę tułowiem.
– Powinieneś iść do lekarza. To nie brzmi dobrze.
– Przestań mnie dręczyć, żonko – powiedział z uśmiechem. – Mogę zdjąć część twoich
głupich książek? Potrzebuję miejsca, żeby je postawić – wytłumaczył i niezgrabnie wskazał
niekończące się stosy tomów w miękkich okładkach.
– Może po prostu kupimy nowy regał – zaproponowałam.
 – A może część swojej nudnej klasyki oddasz do biblioteki? Naprawdę potrzebujemy aż
dwóch Ann Karenin?
– Przecież to dwa różne tłumaczenia! – zauważyłam. – Nie możesz tak sobie przychodzić
i wyrzucać moich rzeczy, bo potrzebujesz miejsca, palancie!
– Nie mówię, że mamy je wyrzucać – odparł. – Tylko… oddać. – Otworzył jedną
z książek, powąchał ją i odsunął się ze wstrętem. – Fuj! – wykrzyknął i pomasował plecy. – Te
książki śmierdzą starością, Elsie. Może chociaż kupimy ci jakieś nowe.
Wyciągnęłam z jego rąk Annę Kareninę i odłożyłam ją z powrotem na półkę.
– Wątpię w to, by wszystkie twoje ładnie pachniały – powiedziałam. – Każda stara
książka zaczyna śmierdzieć stęchlizną. Tak to już jest.
– Tak, ale ja nie kupuję swoich w antykwariatach i na pchlich targach. Moje są nowe
i pachnące, prosto z drukarni, więc są świeże.
– Rany boskie! Książki to nie bajgle. Nie czerstwieją – powiedziałam i zdjęłam jedną ze
stosu. Na okładce była nastoletnia dziewczyna, która stała obok czegoś, co wyglądało jak
przerośnięty sokół.
– Serio?
– Zróbmy mały eksperyment – zaproponował Ben. – O czym jest Anna Karenina?
– O zamężnej arystokratce, która zakochuje się w hrabim, ale nie może…
– Zasypiam już, gdy cię słucham. Wiesz o czym jest ta książka? – zapytał mnie,
zabierając mi z rąk tomik z sokołem na okładce. – Opowiada o grupie dzieciaków, które są
częściowo ludźmi, a częściowo ptakami. – Powiedział to tak, jakby fakty przemawiały same za
siebie. – To lepsza książka.
– Nawet nie spróbowałeś przeczytać Anny Kareniny. To niewiarygodnie wzruszająca
historia.
– Na pewno tak – powiedział. – Ale ja lubię książki, które rozgrywają się „w świecie,
gdzie…”.
– W świecie, gdzie co?
– Po prostu w świecie, gdzie… cokolwiek. W świecie, gdzie miłość jest uznawana za
chorobę. W świecie, gdzie rząd dobiera ci rodzinę. W świecie, gdzie wyeliminowano ból
i cierpienie. Uwielbiam takie fabuły.
– Ta ostatnia to Dawca – powiedziałam. – Prawda? Mówisz o Dawcy?
– Jeśli powiesz, że nie podoba ci się Dawca, to między nami wszystko skończone. Mam
zero tolerancji dla osób, które nie lubią Dawcy.
Uśmiechnęłam się i podniosłam jego egzemplarz tej książki. Otworzyłam ją
i powąchałam kartki.
– No nie wiem – droczyłam się. – Trochę daje stęchlizną.
– Przestań! – krzyknął i spróbował mi ją zabrać. Ale za bardzo go bolało. Skrzywił się
i zajęczał z bólu.
Wzięłam kluczyki ze stołu.
– Wstawaj – rozkazałam. – Jedziemy do cholernego lekarza.
– Nie, dopóki nie przyznasz, że uwielbiasz Dawcę – wymamrotał.
Uklękłam koło niego, żeby pomóc mu wstać.
– Uwielbiam – wyszeptałam.
Uśmiechnął się i z jękiem się podniósł.
– Wiedziałem – stwierdził niewzruszony. – Chcesz poznać moją tajemnicę?
Potaknęłam.
– Dla ciebie zmieniłbym swoje zasady. – Następnie pocałował mnie w policzek, a ja
pomogłam mu zejść do samochodu.
 WRZESIEŃ

DO POPOŁUDNIA SPAKOWAŁYŚMY WIĘKSZOŚĆ rzeczy, zostawiając na koniec

sypialnię i garderobę. Bierzemy pozostałe kartony.
Rzucam je na łóżko i patrzę na pokój. Dam radę. Dam radę. A jeśli nie dam, to Susan da.
Więc i tak będzie zrobione.
– No dobra! – mówi. – Zaczynajmy. – Otwiera komodę i zaczyna wrzucać ubrania do
kartonów. Patrzę, jak wyjmuje pasiaste podkoszulki i brudne dżinsy. Zaczynam wyciągać ubrania
z szafy razem z wieszakami. Człowiek nie zdaje sobie sprawy, jak martwo wyglądają ubrania na
wieszakach, dopóki ich właściciel… No więc nie zawracam sobie głowy zdejmowaniem ich
z wieszaków. Po prostu wrzucam je do kartonu razem z pozostałymi ubraniami. Kończę z szafą
i stolikiem nocnym przed Susan, która wciąż opróżnia komodę. Wygląda spokojnie, ale
zauważam, że wącha koszulę, zanim wkłada ją do pudła. Widzi, że ją na tym przyłapałam.
– Chciałam sprawdzić, czy coś jeszcze nim pachnie. Trudno sobie przypomnieć, jak
pachniał.
– Jej. Przepraszam, chyba wywąchałam cały zapach z tych rzeczy.
– Och – śmieje się. – To wszystko tłumaczy.
Zastanawiam się, czy mam dość odwagi, by podzielić się z nią tym, co sobie zostawiłam.
Wiem, że to zrobię.
– Poczekaj – mówię.
Wyjmuję jego poduszkę w worku na śmieci. Rozwiązuję tasiemkę i podaję jej.
– Powąchaj – proponuję, a ona patrzy na mnie z wahaniem, ale pochyla się nad workiem,
aż jej nos dotyka poduszki.
– O tak – mówi. – Boże. To on. – Zamyka oczy, a ja widzę łzy spływające jej po
policzkach. Po raz pierwszy od szpitala widzę, co się dzieje, gdy traci nad sobą panowanie.
 MAJ

SPĘDZILIŚMY DZIEŃ W POCZEKALNI U LEKARZA, siedząc na niewygodnych

krzesłach, w pomieszczeniu wypełnionym ludźmi z chorobami zakaźnymi. Ben wiele razy
mówił, że nie ma potrzeby tu przyjeżdżać. Ale lekarz podczas wizyty nie był przekonany, że
samo przejdzie, więc Ben dostał receptę na Vicodin.
Wróciliśmy do domu, a on zamówił chińskie jedzenie. Wziął to, co zawsze,
podsłuchałam, że chce biały i brązowy ryż. Przypomniałam sobie, że na pierwszej randce
powiedział mi, że zamawianie obu rodzajów ryżu będzie oznaką tego, że romans przeminął, ale
i tak mi się zrobiło ciepło na duszy, że to zrobił. Ben i ja stanowiliśmy drużynę. Wiedzieliśmy, co
lubi to drugie. Znaliśmy nawzajem swoje potrzeby. Wiedzieliśmy, kiedy odpuścić i pójść na
kompromis. Żadne z nas nie próbowało postawić na swoim. Nie czekaliśmy, by przekonać się,
czy to będzie dla nas właściwe. Skoczyliśmy na głęboką wodę i proszę, oto my, jedna z tych par,
która nie przymusza się do robienia tego, co lubi druga połówka. Ja wolałam brązowy, on biały.
Zamówiliśmy obydwa. Żadnego wydziwiania. Minął etap pierwszego zachwytu i to, co zostało
między nami, było… niesamowite.
Nie rozpakowaliśmy jeszcze kartonów z sypialni, ale przed pójściem spać Ben uparł się,
że musi coś znaleźć. Chcąc mu oszczędzić schylania się i zginania, zaproponowałam, że
poszukam tego sama. Wskazywał mi kartony i w końcu znalazłam taki, który był lekki, jakby
w środku znajdowało się samo powietrze. Podałam mu go, a on go otworzył, nie kryjąc radości.
Była tam brudna poduszka.
– Co to jest? – zapytałam, przerażona, że ta rzecz leży na moim łóżku. Miała plamy od
śliny i jakieś pomarańczowe placki… czegoś.
– Moja ulubiona poduszka! – odparł, kładąc ją na moich poduszkach, które teraz były
„nasze”, ale w porównaniu z tą brzydką, brudną szmatą wydawały się bardziej moje.
– Proszę, zabierz to coś z mojego łóżka.
– Naszego łóżka, kochanie – poprawił mnie. – To nasze łóżko. A na naszym łóżku
powinny być nasze poduszki. Więc to od teraz jest nasza poduszka.
– Nie – odparłam ze śmiechem. – Nie chcę, by to była nasza poduszka. Chcę, by to była
poduszka, której używałeś, kiedy mieszkałeś sam.
– Nie jest to możliwe. Nie umiem bez niej spać.
– Spałeś tu od miesięcy bez tej poduszki!
– Tak, ale teraz to mój dom! Płacę czynsz! Potrzebuję tej poduszki w miejscu, za które
płacę czynsz.
– No niech będzie – ustąpiłam. – Ale załóż na nią cholerną poszewkę, dobra?
– Pewnie. – Podszedł do szafki z pościelą i wrócił dumny jak paw. Następnie ostrożnie
położył się do łóżka.
– Wziąłeś vicodin? Powinien ci ulżyć – powiedziałam.
– Jakie masz o mnie zdanie? Czy jestem facetem, który nie jest w stanie wytrzymać
małego bólu? – zapytał i powoli przysunął się do mnie, po czym wsparł głowę na swojej
poduszce. – Chcesz ją wypróbować? Jest naprawdę wygodna.
– Nie, dzięki. – Pokręciłam głową.
– Och, przestań. Możesz poleżeć na niej przez pięć sekund. Jest teraz częścią nas –
żartował.
– Dobrze, już dobrze! – Położyłam na niej głowę. – O Boże. Strasznie capi!
– Co? Nieprawda!
– Nie wierzę, że śmierdziały ci moje książki. Ta poduszka jest okropna! – zaśmiałam się.
– Nie! Ładnie pachnie. – Powąchał ją, żeby się upewnić. – Po prostu musisz się do niej
przyzwyczaić.
– Tak, jasne – powiedziałam. Wyłączyłam światło. Zasnął po kilku minutach, a ja leżałam
i byłam najszczęśliwszą dziewczyną na świecie, bo miałam przy sobie tego dziwaka; mieszkał ze
mną i miał prawo domagać się, by ta cuchnąca poduszka znalazła się w moim łóżku.
Powąchałam ją jeszcze raz przed zaśnięciem i nie byłam w stanie wyobrazić sobie, że kiedyś się
do niej przyzwyczaję, ale nie minęło wiele czasu, a tak się stało.
 WRZESIEŃ

KARTONY SĄ JUŻ PRAWIE POPAKOWANE. Rzeczy Bena niemal zupełnie zniknęły

z pola widzenia. Gdzie nie spojrzę, dostrzegam tylko brązowe kartony. Zatrzymałam jego bluzę
z logo uniwersytetu i kilka T-shirtów. W kredensie został jego ulubiony kubek. Susan wyniosła
kilka książek i zdjęć do samochodu. Wzięła też pierwszy lepszy zapisany zeszyt i kilka
przedmiotów, które dla postronnej osoby nie mają żadnej wartości, lecz wiele znaczą dla matki.
Teraz, gdy wszystko jest już zapakowane, nie ma powodu, by Susan jeszcze została.
– Cóż – mówi z westchnieniem. – To już chyba koniec.
– Chyba tak – odpowiadam i jestem zaskakująco spokojna.
– Dobrze – potakuje. To tego rodzaju potaknięcie, które mówi, że nie wiadomo, co
jeszcze powiedzieć; nie wie, jak nazwać uczucia. Brakuje jej powietrza. – To już chyba… wrócę
do siebie. To, yyy… nie jest mi łatwo. Nie chcę wychodzić, ale… nie chodzi o to, że go
opuszczam, wiesz? Raczej, że… miałam jeszcze to do zrobienia. Czy to w ogóle ma jakiś sens?
Nie ma sensu. No to będę lecieć.
Obejmuję ją.
– Według mnie ma mnóstwo sensu.
– Dobrze – odpowiada. Głęboko wzdycha. Oddycha, skupiając się na tej czynności. Musi
się pozbierać. – W porządku, zadzwonię do ciebie w przyszły weekend.
– Cieszę się.
Otwiera drzwi i wychodzi. Odwracam się i rozglądam po mieszkaniu. Jego rzeczy leżą
w kartonach, ale nie czuję, że go straciłam. To subtelne uczucie, ale prawdziwe. Teraz jestem po
prostu odrobinę bardziej gotowa dostrzec piękno rozwoju, postępu. Postanawiam wykorzystać tę
chwilę. Biorę trzy kartony ubrań i wsadzam je do auta. Potem dokładam jeszcze dwa. Nie
wracam po więcej, bo się boję, że stracę zapał. Mówię sobie, że tak będzie najlepiej. Że tak jest
dobrze.
Zatrzymuję się przed Goodwill i parkuję samochód. Wyjmuję kartony i wchodzę do
środka. Wita mnie jakiś potężny mężczyzna.
– A co my tutaj mamy?
 – Męskie ubrania – wyjaśniam. Nie jestem w stanie na niego spojrzeć. Gapię się na
kartony. – Wszystkie w dobrym stanie.
– Wspaniale! – mówi i odbiera ode mnie ciężar. – Chciałaby pani pokwitowanie?
– Nie, dziękuję.
Otwiera kartony i wysypuje ich zawartość na większą kupkę ubrań i chociaż wiem, że
powinnam już iść, nie jestem w stanie oderwać od tego wzroku. To już nie są ubrania Bena. Są to
jakieś ubrania zmieszane z innymi.
Co ja zrobiłam?
Ot tak się ich pozbyłam. Mężczyzna wziął cały stos i przeniósł go w głąb pomieszczenia.
Chcę te ubrania z powrotem. Dlaczego oddałam komuś ubrania Bena? Co on na siebie włoży?
Mam ochotę przeskoczyć przez ladę i wybrać je z kupki. Muszę je mieć. Ale stoję jak
skamieniała, nie mogąc wyjść z szoku po tym, co zrobiłam. Jak to się stało? Dlaczego? Czy Ben
widzi, co zrobiłam, z miejsca, w którym jest?
– Proszę pani – odzywa się mężczyzna. – Wszystko dobrze?
– Tak, przepraszam – odpowiadam.
Odwracam się i wsiadam do samochodu. Nie mogę przekręcić kluczyka w stacyjce. Nie
potrafię ruszyć. Walę głową w kierownicę. Płyną mi łzy i plamią beżową tapicerkę. Policzkiem
wciskam klakson, ale mam to gdzieś.
 ZOSTAWIAM KLUCZYKI NA PRZEDNIM SIEDZENIU i wysiadam. Biegnę. Biegnę,
chociaż na dworze jest zimno, chociaż moje ciało grzeje się szybciej, niż powinno. Chociaż czuję
się tak, jakbym miała gorączkę. A potem się zatrzymuję, nagle, niespodziewanie, dociera bowiem
do mnie, że nie jestem w stanie prześcignąć samej siebie. Przechodzę przez ulicę i idę
chodnikiem, aż zauważam jakiś bar. Nie mam przy sobie portfela, nie mam kluczyków, ale i tak
wchodzę do środka. Jest dość wcześnie, więc mogę wejść bez kolejki, potem siadam przy barze
i piję piwo. Piję piwo za piwem, aż robi mi się niedobrze. Następnie udaję, że wychodzę do
łazienki i wymykam się tylnym wyjściem bez płacenia, bez zostawienia napiwku, nawet nie
dziękując. Kiedy docieram do domu, i uświadamiam sobie, że nie mam jak dostać się do
mieszkania, po prostu robi mi się niedobrze.
Rzygam na trawnik. Jest dopiero ósma wieczorem. Sąsiedzi mnie widzą, ale ignorują.
Siadam na trawie i zasypiam. Budzę się około jedenastej w nocy i jestem zbyt skołowana
i pijana, by móc sobie przypomnieć, gdzie posiałam klucze. Robię jedyną rzecz, która pozwoli mi
dostać się do domu. Dzwonię do Any.
– Przynajmniej zadzwoniłaś – mówi, gdy pojawia się przed moim domem. – To
najważniejsze.
Nic nie mówię. Wchodzi po schodach i otwiera drzwi. Trzyma je otwarte, bym mogła
wejść.
– Piłaś? – pyta, nie kryjąc zdumienia. Gdybym była na innym etapie życia, zapewne
uznałaby to za zabawne, ale teraz najwidoczniej tak nie uważa, chociaż mnie to nieco śmieszy. –
To do ciebie niepodobne.
– Miałam ciężki okres – mówię i padam na sofę.
– Chcesz o tym pogadać?
– Cóż, umarł mój mąż, więc było trudno. – Nie chcę z nią o tym rozmawiać. Z nikim nie
chcę.
– Wiem – mówi, nie zauważając mojego sarkazmu. Nie jest w stanie zrozumieć, że to nie
była moja prawdziwa odpowiedź. Traktuje mnie poważnie, więc nie mam wyboru i też muszę
być szczera wobec niej. Chytrze to rozegrała, muszę jej przyznać.
– Wyniosłam jego rzeczy – mówię, poddając się sesji terapeutycznej, która ma właśnie
nastąpić. Nie chcę wracać do naszej ostatniej rozmowy, do kłótni, chociaż jestem pewna, że i ten
temat poruszy. Siada obok mnie na sofie i obejmuje mnie ramieniem. – Oddałam część jego
ubrań do Goodwill – dodaję.
Goodwill! To tam zostały moje klucze.
– Przykro mi, Elsie – mówi. – Ale jestem z ciebie dumna. Naprawdę dumna, że to
zrobiłaś. – Gładzi mnie po ręce. – Nie wiem, czy potrafiłabym, będąc na twoim miejscu.
– Słucham? – dziwię się. – To ty się czepiałaś, że muszę żyć dalej! Ty powiedziałaś, że
powinnam to zrobić!
– Tak – potakuje. – Bo powinnaś. Ale to nie znaczy, że nie wiem, jakie to trudne.
– Więc dlaczego zachowywałaś się tak, jakby to było łatwe?
– Bo musiałaś to zrobić i wiedziałam, że ci się uda. Nikt nie chciałby tego robić.
– Nikt inny nie musi.
Wolałabym, żeby już sobie poszła, i ona chyba o tym wie.
– Przepraszam za wtedy. Poniosło mnie. Naprawdę cię przepraszam – mówi.
– Nie ma sprawy – odpowiadam i rzeczywiście tak jest. Nie ma sprawy. Ja też powinnam
przeprosić, ale w tej chwili nie mam ochoty na rozmowę.
– No dobrze, to idę – mówi. Zbiera się i rusza do wyjścia. – Kocham cię – dodaje.
– Ja też – odpowiadam, mając nadzieję, że można to podciągnąć pod „ja ciebie też
kocham”. Naprawdę ją kocham, ale nie chcę tego powiedzieć. Nie chcę niczego czuć. Przez okno
widzę, jak odjeżdża, i myślę sobie, że prawdopodobnie spotka się z Kevinem i opowie mu tę
historyjkę o mnie, a on ją obejmie i powie: „Moje biedactwo, to straszne”, jakby świat sprzysiągł
się przeciwko niej, jakby na to nie zasłużyła. Nienawidzę ich za to, że mogą powzdychać, zrobić
kilka poważnych min, mówiąc o tym, jakie to musi być trudne dla mnie, a potem idą do kina
i śmieją się ze sprośnych dowcipów.
Następnego dnia rano idę piechotą do Goodwill, żeby zabrać auto. Kluczyki nadal leżą na
przednim siedzeniu, gdzie je zostawiłam, a mimo to nikt niczego nie ukradł. Wkurza mnie to,
jeśli mam być szczera. Wkurza mnie to, bo akurat teraz świat sobie postanowił, że będzie mi
pomagał.
 W PONIEDZIAŁEK W PRACY JESTEM niemiła dla czytelników. Kiedy proszą mnie
o pomoc, pomagam im z wredną miną, a gdy kończę, przeklinam ich pod nosem.
Gdy podchodzi do mnie pan Callahan, jestem jak wypompowana dętka.
– Dzień dobry, moja droga – mówi i chce dotknąć mojej ręki. Instynktownie się
odsuwam. Nie bierze tego do siebie. – Zły dzień? – pyta.
– Można tak powiedzieć. – Łapię rączkę wózka z książkami, żeby rozwieźć je na półki.
W zasadzie nie należy to do moich obowiązków, ale jest to praktyczny sposób zakończenia tej
rozmowy. Pan Callahan nie rozumie aluzji. Idzie za mną.
– Kiedyś też miałem zły dzień – mówi z uśmiechem. To oklepany sposób na
rozśmieszenie kogoś, ale na mnie nie działa. Nie chcę się rozchmurzać. Prawdę mówiąc, nawet
nie pamiętam, jak to jest móc się naturalnie uśmiechać. Jak to się robi? Zadziera się do góry
kąciki ust?
– Głupi żart – mówi, machając ręką, by pokazać, że odcina się od niego i żeby
rozgrzeszyć mnie z tego, że w ogóle się nie roześmiałam. – Mogę coś dla ciebie zrobić?
– Hm? – mówię, ale spojrzenie skupiam na półkach nade mną. Nawet nie wiem, czego
szukam. Jeszcze raz muszę spojrzeć na książkę, którą trzymam w ręce. Nie rejestruję szczegółów.
Sygnatura wypada mi z głowy, nim przeniosę spojrzenie na półkę. – Nie, dziękuję.
– Mam dwoje uszu, wiesz?
– Słucham? – Krzywię się, bo brak mi do niego cierpliwości.
– Do słuchania. Jestem w tym dobry.
– Aha.
– Poza tym – kontynuuje – wolałabyś zostać sama. Rozumiem. Pamiętaj jednak, że oferta
jest aktualna. Jestem zawsze gotowy na słuchanie. – Patrzy na mnie przez chwilę, być może
próbuje przebić się przez moje puste spojrzenie. – I nie proponuję tego każdemu – dodaje,
uśmiechając się i łagodnie klepiąc mnie po ręce. Po czym zostawia mnie samą z wózkiem.
Nie potrafię zdobyć się na to, by powiedzieć mu, że jest dobrym człowiekiem. Żałuję, że
nie mogę zdobyć się na to, by mu podziękować. Nie dziękuję. Nie uśmiecham się do niego.
Nawet się nie żegnam. Pozwalam mu odejść i odwracam się w stronę regałów, jakby go tam nie
było. Ponownie zapominam sygnaturę książki, którą trzymam w ręce, ale zamiast sprawdzić,
kładę ją na wózku i odchodzę.
Wychodzę na zewnątrz, muszę zaczerpnąć powietrza. Mówię sobie, że muszę wziąć się
w garść. Mówię sobie, że sytuacja, w której się znalazłam, nie wynikła z mojej winy. Jestem przy
stojaku na rowery, kiedy zauważam młodą parę z dzieckiem. Mężczyzna niesie niemowlaka
w nosidełku na piersi, a kobieta torbę z jego rzeczami. Grucha coś do dziecka, mężczyzna zerka
w dół. Ona całuje faceta w usta i śmieje się, gdy on niezdarnie poprawia dzidziusia. Bawią się
jego rączkami i nóżkami.
Dlaczego ja, a nie oni? Dlaczego nie umarł ten facet? Dlaczego to nie ja tam jestem
z Benem, dlaczego to nie my patrzymy na smutną kobietę drepczącą po ulicy, będącą na skraju
załamania nerwowego? Jakie mają prawo do szczęścia? Dlaczego każdy na świecie musi przede
mną epatować swoim szczęściem?
Wracam do biblioteki i informuję Nancy, że będę w dziale Rdzenni Mieszkańcy Ameryki.
Mówię jej, że szukam informacji o Aztekach do ekspozycji zaplanowanej na następny miesiąc.
Staję pomiędzy regałami i palcem dotykam grzbietów, wyczuwam pęknięty celofan. Śledzę
wzrokiem rosnące liczby klasyfikacji dziesiętnej Deweya. Próbuję skupić się tylko na liczbach,
tylko na grzbietach. Przez chwilę mi się udaje, przez chwilę tracę ochotę na posiadanie pistoletu.
Ale właśnie wtedy na kogoś wpadam.
– Och. Przepraszam – mówi do mnie i podnosi książkę, którą upuścił. Jest w moim wieku,
może nieco starszy. Ma czarne włosy i prawdopodobnie zawsze cień zarostu na twarzy. Jest
wysoki, ma jędrne ciało i szerokie ramiona. Ma na sobie spraną koszulkę i dżinsy. Zauważam
kolorowe trampki Chuck Taylor, gdy schyla się po książkę. Schodzę mu z drogi, ale on ma
ochotę przystanąć i pogadać.
– Brett – mówi i wyciąga do mnie rękę. Ujmuję ją, próbując jakoś z tego wybrnąć.
– Elsie – przedstawiam się.
– Przepraszam, że na ciebie wpadłem. Nie znam tej biblioteki, a bibliotekarze nie są tu
zbyt pomocni.
– Ja tu jestem bibliotekarką – mówię. Mam gdzieś, jak to brzmi.
– O ja – śmieje się zawstydzony. – Ale wtopa. Przepraszam. Raz jeszcze. Wow. Chyba
nie najlepiej to o mnie świadczy, prawda?
– No, raczej nie.
– A może dałabyś sobie postawić kawę w ramach przeprosin? – pyta.
– Nie, nie ma sprawy. Nic się nie stało.
– Zgódź się. Bardzo bym chciał – mówi i uśmiecha się, jakby sądził, że jest fajny albo
coś.
– Jeny – mówię. – Naprawdę powinnam już wracać do pracy.
– To może innym razem – proponuje. Może myśli, że jestem wycofana albo nieśmiała.
Nie wiem.
– Jestem mężatką – mówię, próbując zakończyć tę rozmowę. Nie wiem, czy mówię to,
ponieważ sądzę, że to prawda, czy po to, by się go pozbyć, tak jak dawniej mówiłam: „Mojemu
chłopakowi by się to chyba nie spodobało”, kiedy byłam singielką zaczepianą przez bezdomnych
przez sklepem spożywczym.
– Aua – mówi. – Przepraszam, nie… Nie spodziewałem się tego.
– Ach, patrz. – Unoszę rękę i pokazuję mu obrączkę.
– Cóż – kwituje ze śmiechem. – Jeśli nie wyjdzie ci z mężem…
I wtedy uderzam go w twarz.
 Jestem zaskoczona, jakie to satysfakcjonujące uczucie: cios pięścią w twarz i malutka
strużka krwi z jego nosa.
 NIKOGO NIE POWINNO SIĘ bić po twarzy. A zwłaszcza nie powinno się bić ludzi,
będąc w pracy. Zwłaszcza kiedy pracuje się w budżetówce. I kiedy osoba, która dostała w twarz,
jest smarkaczem upierającym się przy tym, by biblioteka wezwała policję.
Gdy przyjeżdżają gliny, nie mam nic na swoją obronę. Nie uderzył mnie. Nie zastraszał.
Nie używał wulgarnego języka. Nie zrobił nic, żeby mnie sprowokować. Po prostu na niego
napadłam. No więc zostaję aresztowana, choć jest to niewspółmierne do winy. Nie zakładają mi
kajdanek. Jeden policjant uważa chyba, że to zabawne. Ale widocznie takie są przepisy.
Uderzysz kogoś, a gdy zjawiają się policjanci i mówisz: „Tak. Uderzyłam tego pana”, muszą cię
przynajmniej odstawić do komisariatu. Jeden z policjantów prowadzi mnie na tylne siedzenie
wozu patrolowego, ostrzegając, bym pochyliła głowę. Gdy zamyka drzwi i siada na przednim
siedzeniu, z biblioteki wychodzi pan Callahan i nasze spojrzenia się spotykają. Powinnam się
wstydzić. Ale wisi mi to. Patrzę na niego przez szybę i zauważam, że się do mnie uśmiecha. Jego
uśmiech powoli zmienia się w śmiech, śmiech, na który w równym stopniu składają się szok
i nowo odkryty szacunek, a może nawet duma. Samochód rusza, a pan Callahan podnosi w górę
kciuk. W końcu się uśmiecham. Chyba jednak pamiętam, jak to się robi. Po prostu trzeba unieść
kąciki ust.
Kiedy docieramy na komisariat, policjanci zabierają mi moje rzeczy i spisują dane.
Prowadzą mnie do celi. Mówią mi, że mogę zadzwonić do jednej osoby. Wybieram numer Any.
– Że co? – pyta.
– Jestem na komisariacie. Musisz przyjść i wpłacić za mnie kaucję.
– Żartujesz sobie, prawda?
– Mówię zupełnie serio.
– Co zrobiłaś?
– Uderzyłam kogoś w bibliotece, pomiędzy numerem 972.01 i 973.6.
– Dobra, jadę – mówi.
– Czekaj. Nie chcesz wiedzieć, dlaczego mu przylałam? – pytam.
– Jakie to ma znaczenie? – kontruje zniecierpliwiona.
 WYDAJE MI SIĘ, ŻE mijają godziny, zanim przyjeżdża, ale tak naprawdę chyba zjawia
się bardzo szybko. Widzę, jak stoi przed celą i… ha, ha, ha, jak, do cholery, znalazłam się w celi?
Jest z tym policjantem, który mnie aresztował. Mogę iść, mówi. Nie wiadomo, czy Brett wniesie
oskarżenie.
Ana i ja wychodzimy z budynku i stajemy na zewnątrz. Podaje mi torbę z moimi
rzeczami. Teraz naprawdę chce mi się śmiać. Ale jej nie jest do śmiechu.
– Na swoją obronę mam to, że pan Callahan też uznał to za zabawne – mówię.
– Ten staruszek? – pyta Ana.
Nie jest pierwszym lepszym staruszkiem.
– Zapomnij o tym.
– Zadzwoniłam do Susan – mówi. Brzmi to jak spowiedź.
– Słucham?
– Zadzwoniłam do Susan.
– Po co?
– Ponieważ wydaje mi się, że to nie moja liga. Nie wiem, co robić.
– A więc doniosłaś na mnie mamie? Tak?
– Nie jest twoją mamą – odpowiada poważnie.
– Wiem – mówię. – Po prostu uważam, że zrobiłaś coś w tym stylu. Nie chcesz się ze
mną męczyć, więc wpakowałaś mnie w kłopoty?
– Wydaje mi się, że sama się w nie wpakowałaś.
– Zachowywał się jak dupek, Ana. – Ona tylko na mnie patrzy. – Serio! A skąd wzięłaś
jej numer?
– Masz go w telefonie – odpowiada, jakby zwracała się do idiotki.
– No tak. Żałuję, że do ciebie zadzwoniłam.
– Za godzinę przyjedzie do ciebie Susan.
– Ma przyjechać tutaj? Pracuję do piątej – mówię.
– Coś mi mówi, że nie będą chcieli, żebyś już dzisiaj wracała do pracy.
Wsiadamy do jej samochodu i podwozi mnie do mojego auta. Wysiadam i dziękuję jej za
wyciągnięcie mnie z aresztu. Przepraszam, że sprawiam kłopoty, i obiecuję, że spłacę dług.
– Po prostu martwię się o ciebie, Elsie.
– Wiem. Dzięki.
Jadę do domu i czekam na pukanie do drzwi.
Susan się zjawia, a ja otwieram. Nic nie mówi. Tylko na mnie patrzy.
– Przepraszam – mówię. Nie wiem, dlaczego ją przepraszam. To nie jej zawdzięczam to,
że nie zostałam zatrzymana na dłużej. Nic nikomu nie zawdzięczam.
– Nie musisz mnie przepraszać – odpowiada. – Po prostu chciałam sprawdzić, jak się
miewasz.
– Dobrze.
Wchodzi i zrzuca buty. Kładzie się na mojej sofie.
– Co się stało? – pyta.
Wypuszczam powietrze z płuc i siadam.
– Ten facet próbował mnie podrywać – mówię. – Odmówiłam, ale nalegał, więc
powiedziałam, że jestem mężatką…
– Dlaczego powiedziałaś mu, że jesteś mężatką? – pyta Susan.
– Hm?
– Cały czas mówię ludziom, że jestem mężatką, ale robię to z niewłaściwych powodów.
Robię to, by poczuć się jak mężatka. Albo żebym nie musiała mówić na głos, że nie jestem
mężatką. Ty też tak robisz?
– Nie. Raczej nie. – Zamyślam się. – Jestem mężatką – mówię. – Nie rozwiodłam się. Nie
zakończyliśmy tego związku.
– Sam się zakończył.
– Cóż, ale nie… ale my niczego nie kończyliśmy.
– Skończył się – upiera się.
Dlaczego wszystko od razu musi być życiową lekcją? Dlaczego nie mogę po prostu
zachowywać się jak mężatka, żeby wszyscy, do cholery, dali mi spokój?
– Cóż, jeśli ja… – Przerywam. Nie wiem, co mam na swoją obronę.
– Mów – zachęca. Wydaje się, że wie, co mam zamiar powiedzieć, ale ja tego jeszcze nie
wiem.
– Jeśli przestaliśmy być małżeństwem, kiedy umarł…
Czeka, aż skończę myśl.
– To prawie w ogóle nim nie byliśmy.
Susan potakuje.
– Tak sądziłam, że to powiesz.
Usta wyginają mi się w podkówkę.
– Kogo to obchodzi? – pyta.
– Co?
– Kogo to obchodzi, że dopiero co zostaliście małżeństwem? Przecież to nie znaczy, że
kochasz go przez to mniej.
– No ale…
– Tak?
– Byliśmy ze sobą zaledwie pół roku przed ślubem.
– I co?
– I to, że ślub jest tym, co odróżnia go od pierwszego lepszego faceta. Dowodzi, że on…
On jest miłością mojego życia.
– Nie, nie dowodzi – mówi. Gapię się na nią. – To w ogóle nie ma żadnego znaczenia. To
tylko papierek. Papier, którego nawet nie masz. Nic nie znaczy.
– Znaczy wszystko! – oponuję.
– Posłuchaj mnie, nic nie znaczy. Myślisz, że dziesięć minut spędzone z Benem w jakimś
pomieszczeniu definiuje to, czym dla siebie byliście? Oczywiście, że nie. Wy to definiujecie. To,
co do siebie czuliście. Kochałaś go. On kochał ciebie. Wierzyliście sobie nawzajem. To właśnie
straciłaś. Nieważne, czy nazwiesz go mężem, czy chłopakiem. Straciłaś osobę, którą kochasz.
Straciłaś przyszłość, na którą liczyłaś.
– Prawda – mówię.
– Byłam ze Stevenem przez trzydzieści pięć lat, gdy umarł. Myślisz, że mam większe
prawo do bólu niż ty?
Odpowiedź brzmi: tak. Naprawdę tak myślę. Tego się bałam. Przez to właśnie
obchodziłam się z uczuciem jak amatorka, jak oszustka.
– Nie wiem – przyznaję.
– Ja tak nie sądzę. Miłość to miłość. Kiedy się ją traci, jest to największa katastrofa na
tym zasranym świecie. Jak psie gówno.
– Racja.
– Kiedy straciłam Stevena, utraciłam miłość, ale także kogoś, do kogo byłam
przywiązana.
 – Racja.
– Nie miałaś tyle czasu co ja, żeby przywiązać się do mężczyzny, którego kochałaś. Ale
przywiązanie i miłość to dwie różne rzeczy. Miałam złamane serce i nie pamiętałam, jak się robi
różne rzeczy bez niego. Nie pamiętałam, kim jestem. Ale ty, ty mieszkałaś bez Bena jeszcze
w zeszłym roku. Możesz to znowu zrobić. Możesz zrobić to szybciej niż ja. Miłość jednak to
ostry ból, który nie przemija. To ciągły ból serca. Nie minie tak szybko.
– Mam wrażenie, że miałam go tylko krótką chwilę. – Trudno mi o tym mówić. Trudno,
ponieważ tak bardzo staram się nie rozczulać, a rozmowa o tym wszystkim jest niczym otwarcie
drzwi szafy, w której upchnęłam użalanie się nad sobą i czekanie, aż zawartość wypadnie na
podłogę. – Spędziłam z nim za mało czasu – mówię, głos zaczyna mi drżeć, usta wyginają się
w dół. – Za mało czasu. Sześć miesięcy! To wszystko, co dostałam. – Brak mi tchu. – Byłam jego
żoną zaledwie dziewięć dni. – Zaczynam szlochać. – Dziewięć dni to za mało. Za mało.
Susan siada bliżej mnie i ujmuje moją dłoń. Odgarnia mi włosy z czoła. Patrzy w oczy.
– Skarbie, zrozum, że kiedy kogoś tak kochasz, kochasz go naprawdę, to nigdy nie
będziesz mieć dość czasu. Nie ma znaczenia, czy jesteś z nim trzydzieści lat – mówi. – I tak
będzie za mało.
Oczywiście ma rację. Gdybym była z Benem jeszcze dziesięć lat, czy siedziałabym teraz
i mówiła: „W porządku, miałam go dość długo”? Nie. I tak by było za mało.
– Boję się – wyznaję. – Boję się, że będę musiała żyć dalej i spotkać kogoś, i przeżyć
z nim życie, i to będzie tak, jakbym… – Znowu załamuje mi się głos. – Tak jakby Ben był… Nie
chcę, by był „moim pierwszym mężem”.
Susan potakuje.
– Jesteś w zupełnie innej sytuacji niż ja. Czasem o tym zapominam. Nikt się nade mną nie
lituje dlatego, że zrezygnowałam z życia erotycznego. Rozumieją. Wiedzą, że nie będę się
z nikim umawiała. Wiedzą, że miałam jedną miłość i wystarczy. Ale ty, ty kiedyś musisz kogoś
poznać. Wyobrażam sobie, że odczułabym to jako zdradę, gdybym sama musiała to zrobić.
– Bo to jest zdrada. Wszystko to wydaje się zdradą. Miałam wspaniałego mężczyznę, nie
mogę sobie znaleźć innego i o nim zapomnieć.
– Rozumiem, Elsie. Ale musisz znaleźć sposób, żeby jednocześnie go pamiętać i o nim
zapomnieć. Musisz znaleźć sposób na zachowanie go w swoim sercu i w pamięci, ale także
zrobić coś ze swoim życiem. Twoje życie nie może kręcić się wokół mojego syna. Naprawdę nie
może.
Potrząsam głową.
– Jeśli nie będę żyła nim, to nie wiem, czym mogłabym żyć.
– Swoim życiem. Zawsze je miałaś. Właśnie to czyni je twoim życiem – mówi i się
uśmiecha. – Wiem, że dziewięć dni to krótko. Wiem, że sześć miesięcy to krótko. Ale uwierz mi,
że jeśli kiedyś za kogoś wyjdziesz i będziesz miała z nim dzieci, i będziesz kochać swoją rodzinę,
i będziesz przekonana, że bez nich umrzesz, nadal nie utracisz Bena. Te dziewięć dni, te sześć
miesięcy są teraz częścią twojego życia, częścią ciebie. Wydaje ci się, że to za mało, ale ten czas
cię zmienił. Straciłam syna, którego kochałam przez dwadzieścia siedem lat. To brutalny,
niekończący się, przeszywający ból. Myślisz, że nie zasłużyłam na żałobę tak samo jak ktoś, kto
stracił syna po czterdziestu latach? Dwadzieścia siedem lat to krótki czas na bycie matką. Ale to,
że był krótki, nie znaczy, że się nie wydarzył. Po prostu trwało to krótko. I tyle. Odpuść to sobie,
Elsie. To nie twoja wina, że wasze małżeństwo trwało tylko dziewięć dni. I, do cholery,
absolutnie nic nie mówi o tym, jak bardzo go kochałaś.
Nie wiem, co powiedzieć. Tak bardzo pragnę przyjąć jej słowa i dopasować je do dziury
w moim sercu niczym kawałki puzzli. Chcę je zapisać na skrawkach papieru, połknąć je, pożreć,
uczynić z nich część mnie. Może wtedy uda mi się w nie uwierzyć.
Milczę za długo; nastrój się zmienia. Uspokajam się, moje łzy zaczynają obsychać. Susan
zmienia pozycję.
– Wylali cię?
– Nie – mówię. – Ale chyba poproszą, bym wzięła zwolnienie.
Ucieszyła się, słysząc moje słowa, jakby pasowały do jej planu.
– To zamieszkaj ze mną w Newport – proponuje.
– Słucham?
– Wyjedź z tego mieszkania. Z Los Angeles. Musisz zmienić otoczenie na kilka tygodni.
– Yyy…
– Od kilku dni się nad tym zastanawiam, a to sygnał, że mam rację. Potrzebujesz czasu,
żeby posiedzieć, poużalać się nad sobą, byś mogła zacząć na nowo. Mogę ci pomóc. Pozwól mi
sobie pomóc.
Zastanawiam się, jak odmówić, ale… po prostu nie mam żadnego dobrego argumentu.
 MAJ

– TERAZ O WIELE MNIEJ LUBIĘ JEŹDZIĆ do domu – powiedział Ben.

Spacerowaliśmy po ulicach Venice Beach. Ja chciałam pochodzić po piasku, a Ben zawsze wolał
pogapić się na ludzi na Venice. Ja preferowałam spokojne, romantyczne plaże Malibu, a Ben
uwielbiał przyglądać się dziwakom na promenadach.
– Dlaczego? – zapytałam. – Chyba mówiłeś kiedyś, że teraz dom twojej mamy wygląda
bardzo ładnie.
– Bo wygląda – odparł. – Ale jest za duży. Zbyt pusty. Zbyt…
– Jaki?
– Nie wiem. Zawsze mam wrażenie, że zaraz coś stłukę. Kiedy tata żył, dom nie był
szpanerski. Nigdy mu nie zależało na rzeczach i nienawidził wydawania pieniędzy na jakieś
kryształowe wazony.
– Twoja mama ma dużo kryształowych wazonów?
– Nie mogła ich kupować, gdy żył tata, więc chyba teraz chce to sobie odbić.
– Jasne. Robi to, co chciała robić, ale nie mogła, kiedy żył.
– Tak jakby, ale nie do końca. Raczej kupuje to, co chciała, ale nic nie robi.
– No cóż, może kupowanie to robienie. Może tak to działa w jej przypadku. Poza tym –
zawahałam się, ale postanowiłam powiedzieć to, co mi przyszło do głowy – może powód jest taki
sam, jak w twoim przypadku? Że nie mówisz jej o nas.
Ben spojrzał na mnie.
– To dlatego, że… – zaczął i nie wiedział, jak skończyć zdanie. – Może – powiedział
zrezygnowany. – Niedługo jej powiem. Bo chyba nigdy nie nadejdzie właściwa chwila, a teraz to
po prostu ją okłamuję. Wcześniej była to szara strefa, ale od kiedy z tobą mieszkam, wszystko się
zmieniło. – Stracił humor, zauważyłam nawet, kiedy to nastąpiło. Westchnął przeciągle. –
Okłamuję ją.
Może powinnam kazać mu wtedy zadzwonić. Może powinnam mu powiedzieć, że ma
rację, że rzeczywiście ją okłamuje. Ale nie chciałam, żeby się smucił. Nie mogłam się przyglądać
temu, że zawiódł się na sobie.
– Nie okłamujesz – stwierdziłam. – Postępujesz po swojemu i teraz widzisz, że naprawdę
musisz jej powiedzieć, i na pewno to zrobisz – pocieszałam go, jakby to była najprostsza rzecz na
świecie.
– No jasne, masz rację – potaknął żarliwie. – Trochę przegiąłem, ale przecież to nic
trudnego. Ucieszy się z mojego szczęścia. A ciebie na pewno polubi. – Spojrzał na mnie
z uczuciem. Naprawdę nie umiał sobie wyobrazić świata, w którym ludzie by mnie nie lubili,
a nawet takiego, w którym mieliby do mnie obojętny stosunek.
Ben szybko odwrócił wzrok, bo zależało mu na tym, by pooglądać ludzi.
– Widzisz to? – zapytał mnie przez zęby. – Widzisz to, co ja widzę?
– Stary facet w żółtych stringach jadący na desce z psem? – upewniłam się cicho.
– W Malibu nikt tego nie robi – powiedział, obejmując mnie ramieniem.
Roześmiałam się i zagłębiliśmy się w tę ulicę. Przyglądał się przechodniom, a ja
pogrążyłam się w rozmyślaniach. Nagle poczułam zdenerwowanie na myśl, że miałabym poznać
jego mamę. Zaczęłam sobie wyobrażać, jak takie spotkanie mogłoby wyglądać.
Poznałybyśmy się na oficjalnym obiedzie. Musiałabym się elegancko ubrać i poszlibyśmy
do dobrej restauracji. Zapewne zabrałabym sweter, ale zapomniałabym wziąć go z samochodu.
Byłoby mi cały czas zimno, ale nic bym nie powiedziała. Chciałoby mi się do łazienki, ale
byłabym zbyt zdenerwowana, żeby wyjść. Uśmiechałabym się tak fałszywie i szeroko, że
zakręciłoby mi się w głowie od nadmiaru tlenu. Ben tkwiłby pomiędzy nami dwiema przy
okrągłym stoliku. Siedzielibyśmy wszyscy twarzami do siebie. I wtedy dotarło do mnie, co mnie
tak niepokoiło. A jeśli przez cały ten czas, gdy siedziałabym naprzeciw niej, utrzymując
odpowiednią postawę ciała, martwiąc się, czy coś mi nie zostało pomiędzy zębami, ona
zastanawiałaby się: co on w niej widzi?
 PAŹDZIERNIK

PRZED WYJAZDEM DO SUSAN rozmawiam w pracy o urlopie. Lyle mówi, że nie

czułby się dobrze z tym, że od razu wróciłabym do pracy, a ja odpowiadam, że go rozumiem. Ale
dodaje, że mogę wrócić, kiedy będę gotowa. Sądzę, że duża w tym zasługa Nancy, ale tylko
dziękuję.
Spotykam się z Aną na śniadaniu i mówię jej, że zamierzam na jakiś czas zatrzymać się
u Susan.
– Słucham? – pyta. – Chciałam tylko, żeby nalała ci trochę oleju do głowy, a nie zabierała
do siebie. – Jest tym wyraźnie zdenerwowana. Szybko wrzuca jedzenie do ust. Praktycznie nie
przeżuwa, tylko połyka.
– Wiem – mówię. – I dziękuję, że po nią zadzwoniłaś. Myślę, że muszę się stąd wyrwać
na jakiś czas. Muszę znaleźć sposób na to, by się otrząsnąć. Nie sądzę, by mi się to udało tutaj.
A przynajmniej nie umiem tu zacząć.
– Na jak długo wyjeżdżasz? – Wygląda, jakby miała się rozpłakać.
– Niedługo. Najwyżej kilka tygodni. Niedługo wrócę, poza tym możesz mnie tam
odwiedzać.
– Naprawdę sądzisz, że to ci pomoże?
– Wiem, że chcę, by mi pomogło – wyjaśniam. – I chyba o to chodzi.
– Dobrze. Mam odbierać twoją pocztę i zaglądać do mieszkania?
– Jasne.
– W porządku. – Nie mówi tego, ale wydaje mi się, że jakaś jej cząstka cieszy się
z mojego wyjazdu. Wycisnęłam ją jak gąbkę. Jeśli kiedykolwiek przestanę się nad sobą użalać,
zacznę martwić się tym, na co naraziłam Anę. Jeszcze nie jestem na tym etapie, ale wiem, że
kiedyś to nastąpi.
– Lubię Kevina – stwierdzam.
– Jasne. – Nie wierzy mi.
– Naprawdę. Po prostu byłam zaskoczona. Ale go polubiłam.
– Dziękuję – odpowiada dyplomatycznie. W końcu wychodzę i wsiadam do auta
wypchanego czystymi ubraniami i przyborami toaletowymi. Wprowadzam adres do telefonu,
wyjeżdżam z miejsca parkingowego i kieruję się na południe.
 WCISKAM DZWONEK, na ramieniu trzymam torbę. Czuję się tak, jakbym przyjechała
na imprezę z nocowaniem. Tym razem dom wygląda jakoś przyjemniej. Nie odnoszę wrażenia,
że mnie pożre, gdy tylko przekroczę próg.
Susan podchodzi do drzwi z szeroko otwartymi ramionami. Autentycznie wygląda na
zadowoloną z mojego przybycia, co jest miłe, ponieważ mam wrażenie, że przez ostatnie
tygodnie chyba nikt nie cieszył się na mój widok.
– Cześć! – mówi.
– Cześć – odpowiadam nieśmiało.
– Mam już pomysł na to, jak spędzimy wieczór – mówi, gdy wchodzę. – Chińskie
jedzenie, domowy masaż i Stalowe magnolie.
Patrzę na nią, gdy z jej ust pada: Stalowe magnolie.
Uśmiecha się skromnie.
– Nigdy nie miałam córki, by obejrzeć z nią ten film!
Śmieję się i odkładam swoje bagaże.
– Doskonały plan.
– Pokażę ci twój pokój – proponuje.
– Ojej, czuję się jak w hotelu.
– Zajmuję się remontami i dekorowaniem, gdy nie mogę znaleźć sobie miejsca. Czyli
ostatnio prawie codziennie. – Zaskakuje mnie powaga w jej głosie. Zawsze, gdy rozmawiałyśmy,
mówiłyśmy o mnie. Z trudem znajduję słowa, by powiedzieć coś kobiecie, która straciła męża
i syna.
– No cóż, przyjechałam do ciebie – mówię. – Mogę… – W zasadzie co ja mogę?
Uśmiecha się do mnie, ale widzę, że jej uśmiech w każdej chwili może zmienić się
w smutek. Ale tak się nie dzieje. Odgania swoje czarne myśli.
– Chodź, pokażę ci pokój gościnny!
– Pokój gościnny? – pytam.
Odwraca się do mnie.
 – Chyba nie sądziłaś, że pozwolę ci spać w pokoju Bena, prawda?
– W pewnym sensie.
– Spędziłam w nim zbyt dużo czasu, ostatnie kilka tygodni, i wiesz co? Jest mi przez to
tylko smutniej. – Ponownie nie pozwala, by smutek zniszczył nam dzień. Jest zdeterminowana,
by przez to przejść. Prowadzi mnie do cudownego białego pokoju z białą narzutą na łóżku
i białymi poduszkami. Na stole stoją białe kalie, na stoliku nocnym czekoladki Godiva. Nie
jestem pewna, czy świece są nowe, ale na pewno nie były jeszcze palone. Pachnie tu bawełną
i mydłem. To ładny zapach. Pokój wygląda oszałamiająco.
– Nie za dużo bieli? Przepraszam. Być może z radości, że pokój gościnny wreszcie będzie
używany, zbyt gorliwie podeszłam do tematu..
– Jest wspaniale! – śmieję się. – Dziękuję.
Na łóżku leży szlafrok. Od razu reaguje, gdy widzi, że na niego patrzę.
– Dla ciebie, jeśli chcesz. Mam ochotę cię rozpieszczać. Żeby ci było wygodnie.
– Jest super – mówię. Pomyślała o wszystkim. Patrzę na ścianę za nią, gdzie jest łazienka,
i widzę wiadomość dla niej napisaną przez Bena mydłem. Ona widzi, że na to patrzę.
– Nie mogłam się zdobyć na to, by je umyć, gdy żył, tym bardziej teraz tego nie zmyję.
W końcu. Przypominam sobie, jak próbowałam się tu dostać ostatnim razem.
Przypominam sobie, dlaczego zrezygnowałam. A teraz mam to przed sobą. Jakby samo znalazło
do mnie drogę. Jego pismo jest takie niedoskonałe. Nie miał pojęcia, co robi, gdy to robił. Nawet
się nie spodziewał, ile to będzie dla nas znaczyło.
Susan przerywa ciszę.
– No dobrze, rozpakuj się i możesz robić, na co masz ochotę. Masażystka przyjdzie za
jakieś dwie godziny. Potem chyba zamówimy jedzenie. Ja teraz idę oglądać jakieś głupie
programy w telewizji – mówi. – Jedyna obowiązująca tu zasada jest taka, że masz zapomnieć
o prawdziwym świecie, kiedy tu jesteś, i możesz sobie płakać, ile chcesz. Wyrzucić to z siebie.
To mój jedyny warunek.
– Brzmi nieźle – odpowiadam, a ona wychodzi. Czuję się trochę skrępowana, co mnie
dziwi, ponieważ ostatnio bardzo swobodnie zachowywałam się w jej towarzystwie. Przynosiła mi
taką ulgę. Ale teraz jestem w jej domu, w jej świecie. Jestem też w domu, w którym dorastał Ben,
a już to może doprowadzić mnie do łez. A mimo to nie chce mi się płakać. Czuję się dobrze.
Choć mogę płakać do woli, nie mam na to ochoty.
 MAJ

– WYJDŹ ZA MNIE – powiedział.

– Słucham? – Siedziałam za kierownicą w jego samochodzie. Właśnie odebrałam go
z gabinetu lekarskiego. Rano pochylił się, żeby pogłaskać psa, i wrócił ból pleców. Widocznie
tak się dzieje, gdy nie zażywa się przepisanych przez doktora leków. Ben wysłuchał wykładu
o tym, że musi brać tabletki przeciwbólowe, aby móc się normalnie poruszać i rozciągnąć
mięśnie. Sama mówiłam mu to samo kilka dni temu, ale mnie nie słuchał. No i proszę, znowu
wracaliśmy od lekarza. Ale tym razem oświadczył mi się, będąc pod wpływem leków
przeciwbólowych.
– Wyjdź za mnie. Jesteś doskonała – powiedział. – Gorąco tutaj.
– Dobrze, dobrze. Już jedziemy do domu.
– Ale wyjdziesz za mnie? – zapytał, uśmiechając się.
– Wydaje mi się, że przemawiają przez ciebie lekarstwa.
– Pijane słowa są trzeźwymi myślami – powiedział sentencjonalnie i zasnął.
 PAŹDZIERNIK

SIEDZĘ PRZY BASENIE SUSAN, czytam czasopisma i się opalam. Gramy w remika,
pijemy dużo mrożonej herbaty. Dni przychodzą i odchodzą, nie zostawiając po sobie śladu.
Spaceruję po jej ogrodzie, czasami zrywam cytryny z drzew i wciskam je do napojów. W końcu
przybieram na wadze. Nie ważyłam się, ale widzę, że zaokrągliły mi się policzki.
Zaczęło się ochładzać i wieczorami wieje silny pustynny wiatr, więc czasem siadam przy
kominku ogrodowym. Chyba jako pierwsza go rozpalam. Ale po pierwszych kilku razach
zaczyna wydzielać zapach ciepłego, przytulnego ogniska, a gdy zamknę oczy na dość długo,
mogę sobie wyobrazić, że jestem na wakacjach.
Susan zwykle jest przy mnie, przeprowadza mnie przez swoją wersję Terapii dla Wdów.
Czasami zaczyna płakać, ale zawsze udaje jej się opanować. Jestem przekonana, że pozwala
sobie na prawdziwe łzy dopiero nocą, gdy jest sama. Od czasu do czasu, gdy próbuję zasnąć,
słyszę jej szloch dochodzący z drugiego końca domu. Nigdy nie wchodzę do jej pokoju. nigdy
o tym nie mówię następnego dnia. Lubi być sama ze swym bólem. Nie lubi się nim dzielić.
W ciągu dnia chce być ze mną, pokazywać mi, jak to się robi, a ja z przyjemnością ją obserwuję.
Jej system nie jest doskonały, ale u niej się sprawdził. Kiedy musi, jest pozbierana i spokojna, na
swój sposób pogodziła się ze swoimi uczuciami. Chyba uczę się od najlepszych, ponieważ
naprawdę czuję się trochę lepiej.
Kiedy nie ma przy mnie Susan, czasami zakradam się do dawnego pokoju Bena.
Wyobrażałam sobie, że będzie nietknięty, zastygły w czasie od chwili, gdy go opuścił. Myślałam,
że znajdę tam jakieś stare puchary ze szkoły średniej, zdjęcia z balu maturalnego, może filcową
flagę, ludzie przyczepiają takie do ścian. Chcę się dowiedzieć czegoś więcej o moim mężu. Chcę
pochłaniać więcej informacji na jego temat. Spędzać z nim więcej czasu. Ale znajduję tylko mały
pokój, który został opróżniony długo przed śmiercią Bena. Stoi tam łóżko z niebieskim kocem
w paski, a w jednym kącie na wpół zdarta nalepka z jakiejś firmy produkującej deskorolki.
Czasami siadam na łóżku i słyszę, jak cicho jest w domu, w którym mieszka tylko jedna osoba.
Gdy mnie tu nie ma, musi być tu jeszcze ciszej.
Wyobrażam sobie świat, w którym jestem matką trójki dzieci i żoną przystojnego
mężczyzny. Jest właścicielem dużego SUV-a, trenuje żeńską drużynę piłki nożnej. Nie wiem, jak
wygląda i jak ma na imię. Prawdę mówiąc, w tym scenariuszu on nie ma żadnego znaczenia.
Cały czas próbuję wpasować Bena w to nowe życie. Mogłabym nazwać swojego syna jego
imieniem, ale to zbyt oczywiste i niezbyt wyszukane. Zaczynam rozumieć, dlaczego ludzie
zakładają fundacje i angażują się w dobroczynność w imieniu innych. Dobrze bym się czuła,
pracując w Fundacji Benjamina S. Rossa na rzecz Niejedzenia Fruity Pebbles. Ale wiem, że nie
ma niczego, czemu mogłabym się przeciwstawić w jego imieniu.
Prawdę mówiąc, brakuje mi pasji. Czasem chciałabym poczuć zapał do czegoś, co – jeśli
się nad tym zastanowić – samo w sobie jest rodzajem pasji. Aczkolwiek nieco wątłej.
Susan zawsze planuje zadania, by mnie czymś zająć, nawet jeśli plan obejmuje tylko
leżenie i oglądanie telewizji. Czasami za bardzo przejmuje się rolą „opiekunki na obozie” i za
bardzo na coś naciska, ale nie jestem u siebie, żeby kazać jej się odczepić. Chce mi pomóc
i pomaga. Każdego dnia funkcjonuję odrobinę lepiej.
– Dzisiaj przyjeżdża moja przyjaciółka, Rebecca – mówi mi pewnego popołudnia. –
Myślałam, że mogłybyśmy wszystkie pójść do tej nowej restauracji śródziemnomorskiej, którą
znalazłam.
Po raz pierwszy Susan zaprasza mnie na spotkanie ze swoją znajomą. Dziwnie byłoby
pójść tam, gdzie będą jej przyjaciele. Nie wiem dlaczego. Wydaje mi się, że ten sojusz jest
sprawą prywatną, nie należy się nim dzielić z innymi. Jakby była moją tajemną matką. Ale tak
naprawdę chyba nie wiem, jak mam się do niej zwracać. Jak mnie przedstawi? „To wdowa po
moim synu”? Nie chcę tego.
– No nie wiem – mówię. Przekładam kartki magazynu, który przeczytałam kilka dni
temu. Kartki są cienkie i zwijają się w rogach, ponieważ zostawiłam pismo na brzegu basenu
i próbowałam skakać do wody na bombę.
– Proszę.
– Chodzi o to… – zaczynam. Gwałtownie się podnosi i wyciąga ręce, jakby chciała
zaproponować mi coś świetnego.
– Wiesz, Rebecca nie jest najfajniejsza. Jest nieco… snobistyczna. Cóż, w zasadzie jest
prawdziwą snobką. A ja nigdy nie byłam w stanie znieść jej zachowania w stosunku do naszych
dzieci. Kiedy jej najstarszy dostał się na Uniwersytet Stanforda, cały czas słyszałam tylko
Stanford to, Stanford tamto i srutututu, czyż Patrick nie jest najmądrzejszym dzieckiem na
świecie? Zawsze zachowywała się tak, jakby Ben wszystkich rozczarował.
– Aha, no to teraz naprawdę nie mam ochoty iść. I nie rozumiem, dlaczego ty chcesz się
z nią spotkać – mówię.
– Zrozum to! – ekscytuje się Susan. – Ona zawsze chciała mieć córkę. Zawsze. Ma dwóch
synów. Żaden jeszcze się nie ożenił. – Susan się rumieni, bo widzi, że się zagalopowała. – Jestem
okropna, co nie? Jestem. Próbuję wykorzystać swoją synową, żeby dopiec przyjaciółce.
Zgadzam się, chociaż nie wiem, czy robię to dlatego, że już nienawidzę Rebeki, czy też
dlatego, że chcę sprawić przyjemność Susan.
– Założymy takie same sukienki? – pytam. – Może powiemy jej, że właśnie wróciłyśmy
z zajęć garncarskich?
Susan wybucha śmiechem.
– Dziękuję za zrozumienie tego, że czasami jestem prawdziwą suką.
Idziemy się zdrzemnąć, a potem szykujemy się na spotkanie. Słyszę, że Susan co chwilę
się przebiera. Dziwnie widzieć ją tak niepewną siebie. Kiedy docieramy do restauracji,
dowiadujemy się, że Rebecca już zajęła stolik. Idziemy przez salę restauracyjną, Susan odrobinę
przede mną i widzę, że już zauważyła swoją znajomą. Rebecca wstaje, żeby się z nami przywitać.
 – Tylko dwie minuty spóźnienia! – mówi, a ja widzę, że Susan wywraca oczami. Rebecca
zwraca się do mnie: – A więc to ty jesteś tą synową, o której Susan cały czas mówi.
Uświadamiam sobie wtedy, że moją największą motywacją do przyjścia na tę kolację
było to, by po raz pierwszy poczuć się synową Susan. Nieważne, że stało się to w dziwnych
okolicznościach. Jestem czyjąś lśniącą od nowości synową.
 LISTOPAD

DZISIAJ WIECZOREM ANA PRZYJEDZIE z wizytą. Susan zaprosiła ją na weekend,

a ona się zgodziła. Powinna być lada chwila, a ja cieszę się, że pokażę jej, jak miło jest siedzieć
nad basenem i czuć ciepło promieni słonecznych. Po południu pojechałam do sklepu, żeby kupić
jakieś przekąski i napoje niskoprocentowe. Wzięłam je, bo pomyślałam, że pomogą mi się
rozluźnić, ale wypiłam jeden od razu i wiecie co? Są całkiem smaczne.
Ana przyjeżdża koło szóstej, a Susan już zaplanowała całą kolację. Mam wrażenie, że
Susan jest śmiertelnie znudzona. Wydaje mi się, że mój pobyt tutaj pomaga jej wypełnić czymś
dni, ale przed śmiercią Bena, zanim się do siebie zbliżyłyśmy, była straszliwie, nieziemsko wręcz
znudzona. Należy do wielu klubów książki, ale o ile mi wiadomo, na tym jej zainteresowania się
kończą. Więc kiedy przyjeżdża Ana, Susan ma wymówkę, by przygotować posiłek z siedmiu
dań.
Wchodzę do kuchni i znajduję dodatkowy fartuch. Obwiązuję się nim i rozkładam ręce.
– Co mam zrobić?
Susan kroi warzywa tak szybko, że jestem pewna, iż moje pytanie wybije ją z rytmu, ale
tak się nie dzieje. Deska do krojenia jest pełna różnych warzyw, które zsuwa do dużej miski.
– Możesz mi podać ten słoik? – Podaję. Posypuje sałatkę tym czymś, chyba parmezanem,
i odstawia ją na stół.
– Sałatka gotowa. Rostbef się gotuje. Tłuczone ziemniaki już są potłuczone. Pudding
Yorkshire jest w piekarniku. W zasadzie większość jest już gotowa – mówi. – Mam nadzieję, że
Ana nie jest na diecie. Przygotowałam mnóstwo jedzenia.
Dzwoni dzwonek, więc otwieram. Ana ma na sobie białą sukienkę i czarny rozpinany
sweterek, w jednej ręce ma butelkę wina, a w drugiej torebkę. Odkąd tu przyjechałam, wiele razy
rozmawiałam z nią przez telefon, ale strasznie się cieszę na jej widok. Reprezentuje sobą życie,
które chcę odzyskać.
Obejmuje mnie i czuję jej perfumy. Przypominają mi o czasach, kiedy to chodziłyśmy do
barów, a ja stałam w kącie z owocowym drinkiem w ręce, podczas gdy ona znajdowała się
w centrum uwagi. Przypominają mi się niedzielne późne śniadania i kace. Życie singielki. Życie
singielki, które uwielbiałam, zanim poznałam coś lepszego.
Tak dawno nie wąchałam Bena, że zapomniałam, jak pachniał. Mogłabym go rozpoznać
w ułamku sekundy, ale nie jestem w stanie opisać ani odtworzyć sobie woni. Wiedziałam, że to
się stanie. Bałam się, że to się stanie. A teraz, gdy się stało, nie jest aż tak źle. Jest. Ale nie jest.
– Świetnie wyglądasz! – mówi. Natychmiast poprawia mi tym nastrój.
– Dziękuję! Ty też! – Nie podoba mi się, że ta wymiana zdań jest taka formalna. Jesteśmy
najlepszymi przyjaciółkami, a najlepsze przyjaciółki nie rozmawiają ze sobą w ten sposób.
Wchodzimy do kuchni i Ana obejmuje Susan.
– Co mam zrobić? – pyta Ana, a Susan tylko macha ręką.
– Jesteście bardzo miłe, dziewczyny – mówi. – Ale dziękuję, prawie skończyłam. Usiądź.
Napijesz się czegoś?
– To może chociaż sama się poczęstuję – proponuje Ana i rozgląda się za szklankami.
– Półka nad zmywarką – mówi Susan, nawet nie patrząc. Ana bierze trzy kieliszki
i nalewa do nich wina.
Po pięciu minutach znowu jesteśmy sobą, a mnie wydaje się dziwne, że rozstałyśmy się
tylko na kilka tygodni, a mimo to poczułyśmy się sobie obce. A potem dociera do mnie, że nie
oddaliłam się od Any na kilka tygodni. Oddalałam się od niej, odkąd umarł Ben. Umarłam razem
z nim. Zastanawiam się, czy nie trwa to jeszcze dłużej. Zastanawiam się, czy kiedy poznałam
Bena, część mnie nie utraciła czasem Any. Jeśli tak, to chcę ją odzyskać. Chcę, żebyśmy znów
były sobie bliskie.
 MAJ

BENOWI TAK SIĘ POGORSZYŁO, że nie mógł się ruszać. Zadzwonił do pracy i wziął
wolne na trzy dni. Ja próbowałam pójść do pracy w poniedziałek, ale w połowie dnia wróciłam
do domu, ponieważ Ben był unieruchomiony i praktycznie nie mógł sam wstać z łóżka. W środę
poddałam się i też wzięłam wolne.
Zachowywał się jak duże dziecko, był rozczulający. Ilekroć pytałam go, jak się czuje,
jęczał i marudził, jakby zżerały go żywcem jakieś agresywne bakterie. Ale według mnie to było
rozkoszne. Podobało mi się, że jestem mu niezbędna. Lubiłam przygotowywać mu jedzenie
i kąpiel, rozmasowywać jego mięśnie. Podobała mi się opieka nad nim. Dzięki temu czułam, że
mam prawdziwy cel. Cieszyłam się, że mogłam mu choć trochę ulżyć.
Minęło kilka dni od jego oświadczyn, a ja z trudem powstrzymywałam się przed
wróceniem do tego tematu. Był pod wpływem silnych leków. A może naprawdę tego chciał?
Dlaczego tak się tym przejęłam? To tylko bzdura, którą powiedział pod wpływem vicodinu. Ale
czy ten lek aż tak mocno działa? Przecież nie każe mówić rzeczy, których nie chce się
powiedzieć.
Chyba ekscytowałam się tym do tego stopnia dlatego, że kochałam go bardziej niż
kiedykolwiek sądziłam, że to w ogóle możliwe. Wiedziałam, że gdybym go straciła, gdybym
musiała żyć bez niego, załamałabym się. Potrzebowałam go, i to nie tylko teraz, potrzebowałam
go w przyszłości. Potrzebowałam go na zawsze. Chciałam go mieć na zawsze. Chciałam, by był
ojcem moich dzieci. Tak to głupio brzmi, bo ludzie w kółko to powtarzają, rzucają słowa na
wiatr. I niektórzy też podchodzą do tego zupełnie niezobowiązująco, ale nie ja. Ja naprawdę
chciałam mieć z nim kiedyś dzieci. Chciałam, byśmy byli rodzicami. Chciałam mieć dziecko,
które byłoby w połowie nim, w połowie mną. Chciałam mu się oddać i poświęcić. Chciałam
stracić część siebie, by zyskać część jego. Chciałam za niego wyjść. Chciałam więc, żeby to, co
powiedział, było prawdą. Chciałam, żeby tak się stało.
Gdy zaczęło mu się poprawiać, poprosił mnie, żebym wzięła jeszcze jeden dzień wolnego
i spędziła go z nim. Powiedział, że byłam dla niego taka dobra i chciałby mi się zrewanżować.
Oczywiście, że się zgodziłam.
 Obudziłam się, a on stał nade mną z tacą, na której przyniósł śniadanie do łóżka.
– Voilá! – powiedział z uśmiechem. Usiadłam, a on postawił przede mną tacę. Była pełna
rzeczy, które według mnie wzajemnie się wykluczają: bajgiel i croissant; grzanka francuska
i gofry, serek topiony i masło. Nawet podgrzał pop-tarta.
– Trochę mnie poniosło – wytłumaczył. – Ale to było bardzo łatwe. Wszystko można
dostać w najbliższym sklepie spożywczym.
– Dziękuję – powiedziałam. Uśmiechnęłam się i pocałowałam go w usta, gdy się nade
mną pochylił. Nie zajęczał ani nie zawył z bólu.
– Wziąłeś tabletkę?
– Nie! – powiedział z dumą. – Po prostu poczułem się lepiej.
– Poczułeś się lepiej?
– Tak! Właśnie tak powiedziałem. Wy, ludzie, z tą waszą zachodnią medycyną –
zażartował. – Naprawdę dobrze się czuję. Przysięgam.
Usiadł obok mnie. Popatrzył na moje jedzenie i zaczął się częstować.
– Chcesz trochę? – zaproponowałam.
– Jezu, myślałem, że nigdy tego nie powiesz – rzucił i chwycił pop-tarta. – Chciałaś sama
wszystko zjeść?
Pocałowałam go w policzek i wyjęłam mu pop-tarta z ust. Zaproponowałam mu gofra.
– Ja chciałam to zjeść. Brązowy cukier i cynamon to mój ulubiony smak. – Odgryzłam
duży kęs, zanim spróbował wyrwać mi ciastko z ręki. Poddał się i wziął gofra.
– Wydaje mi się, że powinniśmy się pobrać – powiedział. – Co o tym sądzisz?
Roześmiałam się, zupełnie nie wiedząc, czy mówi serio.
– Dlaczego cały czas tak żartujesz? – zapytałam z irytacją.
– Nie żartuję.
– Tak, żartujesz. – Skończyłam jeść i wytarłam ręce. – Przestań tak mówić, bo jeszcze
naprawdę się ożenisz.
– O, naprawdę?
– Tak, naprawdę.
– Więc, gdybym powiedział „Weźmy dzisiaj ślub”, to wyszłabyś dziś za mnie?
– Co ty robisz? To jakieś wyzwanie?
– Tylko pytam – odparł, ale ton jego głos zdradzał, że nie chodzi o żadne hipotetyczne
pytanie. Nagle poczułam się zaniepokojona i zażenowana.
– Cóż, po prostu… – zaczęłam. – Nie powiedziałbyś tak.
– Czy ty byś się zgodziła? O to pytałem.
– Tak się nie robi! Nie możesz mnie pytać, czybym się zgodziła, czy nie!
Złapał mnie za rękę.
– To ty powiedziałaś, że ja bym nie powiedział. Nie ja.
– Naprawdę mnie pytasz, czy za ciebie wyjdę? – zapytałam wprost, bo w końcu nie
wiedziałam już, o czym rozmawiamy.
– Chcę być z tobą do końca życia i wiem, pytam o to bardzo szybko, ale chciałbym, żebyś
została moją żoną. Nie chcę cię pytać, czy za mnie wyjdziesz, bo się boję, że cię spłoszę albo
pomyślisz, że oszalałem.
– Naprawdę? – Byłam tak podekscytowana tym pomysłem, że nie wierzyłam własnym
uszom.
– Elsie! Jezu! Tak!
– Nie wydaje mi się, że oszalałeś! – powiedziałam. Objęłam go, moje oczy zalśniły łzami.
Spojrzałam na niego.
 – Serio? – On również się rozkleił. Jego oczy zrobiły się czerwone. Figlarny uśmiech
znikł z jego twarzy. Teraz jego oblicze emanowało szczerością i wzruszeniem.
– Serio! – Nie byłam w stanie kontrolować swojego głosu. Z trudem panowałam nad
kończynami.
– Wyjdziesz za mnie? – Ujął moją głowę w obie ręce i spojrzeliśmy sobie w oczy.
Słyszałam szelest włosów pomiędzy jego dłońmi a moimi uszami. Wiedziałam, że głupio
wyglądamy, klęcząc pośrodku rozgrzebanego łóżka, ale byłam w stanie skupić się tylko na nim.
– Tak – powiedziałam cicho, wciąż oszołomiona, a potem coraz głośniej: – Tak! Tak!
Tak! – mówiłam, całując go. Mocno mnie przytulał. Bez wątpienia sąsiedzi sądzili, że słyszą coś,
czego nie powinni.
Padliśmy na łóżko i daliśmy im powód do zażenowania.
– Kocham cię – powtarzał bez końca. Szeptał i jęczał. Mówił i śpiewał. Kochał mnie.
Kochał mnie. Kochał mnie.
I tak właśnie miałam znowu stać się częścią rodziny.
 LISTOPAD

NIM NADESZŁO NIEDZIELNE POPOŁUDNIE, Ana już dała się przekonać do tego
nowego, luksusowego stylu życia.
Wszystkie trzy leżymy nad basenem. Zaczęło się ochładzać wieczorami, ale dni są wciąż
dość ciepłe, by przebywać na dworze. Biorąc pod uwagę to, że jest początek listopada, czuję
szczególne zadowolenie z tego, że mieszkam w południowej Kalifornii. Już prawie zima, a ja
jeszcze nie zdążyłam zmarznąć.
Ana przeczytała całą książkę w czasie weekendu. Susan przygotowywała każdy posiłek,
jakby była szefem kuchni. Ja głównie leniuchowałam i już prawie byłam tak znudzona, że
zaczęłam tęsknić za jakimś życiem. Wczoraj kilka razy zastanawiałam się nad tym, czy nie
znaleźć sobie jakiegoś hobby. Ale na nic się nie zdecydowałam.
Ogarnia nas senność po zjedzeniu sufletu, który Susan podała w ramach „deserowego
lunchu”, jak go nazwała. Przez jakiś czas wszystkie milczymy, to ja przerywam ciszę.
– Więc co planujecie z Kevinem na ten tydzień? – pytam.
– Och, nie wiem. – odpowiada Ana. – Ale czy ja ci mówiłam, że zaproponował, żebym
poznała jego rodziców?
– Naprawdę?
– Od jak dawna jesteście ze sobą? – pyta Susan.
– Hm, od kilku miesięcy. Ale naprawdę go lubię. Jest…
– Jest bardzo kochany – mówię Susan. I naprawdę tak myślę, więc wychodzi mi to
naturalnie i wydaje mi się, że Ana to zauważa. Nadal utrzymuję, że jest nieco nijaki, ale chłopak
najlepszej przyjaciółki nie musi mi się podobać. Powinien być rzetelny, serdeczny i szczery.
Muszę wiedzieć, że jej nie skrzywdzi. Muszę mieć pewność, że ma dobre zamiary. Wziąwszy to
pod uwagę, lubię Kevina. (Chociaż jest nudny).
– Jego rodzice mieszkają gdzieś w pobliżu? – pytam.
– Pochodzi z San Jose. Więc kilka godzin stąd, ale powiedział, że naprawdę chce, żebym
ich poznała.
To uderza w czuły punkt Susan. Widzę to. Ana zapewne nie, ale ja od pięciu tygodni nie
robię nic poza dotrzymywaniem towarzystwa tej kobiecie. Znam ją jak własną kieszeń. Znałam
też jej syna i wiem, że aż tak bardzo się od siebie nie różnili.
Susan przeprasza i swobodnie się oddala, podczas gdy my z Aną nadal rozmawiamy.
Przypominam sobie, że kiedyś byłam tak szczęśliwa jak ona teraz, kiedy Ben wydawał mi się nie
do pokonania; ona podobnie wierzy teraz w Kevina. Pamiętam, jak sądziłam, że nic na świecie
mi go nie odbierze. I że mogę wszystko. Ale nie nienawidzę jej za to, że jest szczęśliwa, raczej
czuję melancholię, nostalgię i odrobinę zazdrości. Nie jest między nami doskonale, ale na pewno
o wiele zdrowiej niż w zeszłym miesiącu.
Ana szykuje się do odjazdu, a ja odprowadzam ją do samochodu. Jeszcze dziś wieczorem
ma się spotkać z Kevinem na kolacji w L.A., ale nie winię jej za to, że wyjeżdża wcześniej.
Jestem wyczerpana jej wizytą. Ostatnio tyle czasu spędzam sama ze sobą, że rozmowa z dwiema
osobami była dla mnie wielkim wysiłkiem i walką z brakiem skupienia.
– Jejku! – mówi i zagląda do samochodu. – Zapomniałam, że przywiozłam ci pocztę. –
Znajduje ją i podaje mi stos kopert. Już wiem, że na niektórych z nich będzie imię Bena. Prawdę
mówiąc, odpowiadało mi to, że poczta zbierała się w mojej skrzynce daleko stąd. Jeśli nie ma tu
aktu ślubu, to chyba oszaleję.
– Wspaniale – mówię i mocno ją obejmuję. – Dziękuję. Za to i za to, że przyjechałaś. To
wiele dla mnie znaczy.
– Tęsknię za tobą – mówi Ana, wsiadając do auta. – Ale wydajesz się szczęśliwsza.
Odrobinę.
Nie chcę wydawać się szczęśliwsza, chociaż rzeczywiście czuję się trochę lepiej. Nie
pasuje mi słowo „szczęśliwa”, nawet jeśli zostało użyte na wyrost. Kobieta, która kochała Bena
tak gorąco jak ja, nigdy by nie poczuła się w najmniejszym stopniu szczęśliwa po jego śmierci.
– Szerokiej drogi – mówię. – Pozdrów ode mnie Kevina.
– Pozdrowię.
Kiedy odjeżdża, przeglądam koperty w poszukiwaniu tej z urzędu stanu cywilnego.
Porażka. Ściska mnie w żołądku i wiem, że będę musiała jutro do nich zadzwonić. Nie mogę
ignorować tego problemu. Nie mogę udawać, że nie istnieje. Muszę wiedzieć, co się dzieje
z dokumentacją potwierdzającą zawarcie przeze mnie małżeństwa. Muszę się z tym zmierzyć.
Na dole kupki znajduje się koperta zaadresowana ręcznie. Pismo jest nierówne, jakby
nadawcy drżała dłoń. Nie muszę nawet patrzeć na adres zwrotny, by wiedzieć, kto do mnie
napisał.
Pan George Callahan.
Odkładam pozostałe koperty na chodnik i siadam na krawężniku. Rozrywam kopertę.

Droga Elsie!
Mam nadzieję, że nie masz nic przeciwko temu, że poprosiłem bibliotekę o Twój adres.
Niechętnie mi go dali, ale starszy pan ma swoje sposoby. Po pierwsze, chciałem Ci powiedzieć,
że nie wiem, dlaczego uderzyłaś tego faceta, ale mam nadzieję, że nie jesteś na mnie zła o to, że
opowiedziałem o tym Lorraine. Przez wiele miesięcy nie przydarzyło mi się nic ciekawszego!
Powodem, dla którego piszę, jest to, że Lorraine nie czuje się najlepiej. Lekarze zabrali ją
do szpitala. Niestety dopadła ją starość. Jestem z nią w szpitalu Cedars-Sinai. Czasami jadę
taksówką do domu i przywożę jej jakieś rzeczy, ale większość czasu spędzam u jej boku. Prawie
cały czas śpi, ale mi to nie przeszkadza. Samo to, że mogę przy niej być, słuchać, jak oddycha,
wydaje mi się cudem.
Chciałem Cię przeprosić za to, że powiedziałem, iż powinnaś żyć dalej. Teraz sam
znalazłem się w sytuacji, która zmusi mnie do życia bez mojej największej miłości, i ta
perspektywa wydaje mi się żałosna i zniechęcająca. Nie wiem, jak przetrwam choćby dzień po
tym, jak ona odejdzie. Czuję się tak, jakbym stał nad dużą, czarną dziurą i czekał na upadek.
Może każdemu pisana jest jedna taka osoba. Jeśli tak, Lorraine była moją. Może udało mi
się pozbierać po Esther, ponieważ ona nią nie była. Może Ty nie jesteś w stanie pozbierać się po
Benie, bo on był tą osobą.
Chciałem, żebyś wiedziała, że chociaż mam prawie dziewięćdziesiąt lat, nadal się uczę
każdego dnia i teraz uczę się tego, że gdy traci się to, co kocha się najbardziej na świecie, nic już
nie jest takie samo.
Chciałbym móc napisać, że brakuje mi Ciebie w bibliotece, ale szczerze mówiąc, rzadko
tam teraz bywam.
Gdy teraz czytam ten list, widzę, że jest nieco przygnębiający, ale mam nadzieję, że mi to
wybaczysz.
Dziękuję za wysłuchanie mnie.
Pozdrawiam
George Callahan

Wchodzę do domu i pytam Susan, gdzie znajdę przybory do pisania. Daje mi jakieś, więc
siadam przy kuchennym stole i piszę, aż czuję, że zaraz odpadną mi ręce. Czuję skurcz w dłoni,
bolą mnie palce. Za mocno ściskałam długopis. Za mocno przyciskałam go do papieru. Czytam
to, co napisałam, i orientuję się, że to nie ma najmniejszego sensu. Z trudem da się odczytać
poszczególne słowa. Wyrzucam wszystko i piszę to, co dyktuje mi serce.

Drogi George’u!
Myliłam się. Ty też się mylisz.
Da się znowu żyć. Nie jestem pewna, czy nam się uda, ale da się to zrobić.
Wierzę w Ciebie.
Ściskam
Elsie
 MAJ

CAŁY DZIEŃ ROZMAWIALIŚMY O TYM, jak się pobrać i gdzie się pobrać, i kiedy
się pobrać. Doszłam do wniosku, że nic nie wiem o ślubach. W sensie logistycznym, oczywiście.
Jak to się robi? Co jest do tego potrzebne?
Szybko się przekonuję, że Ben miał na myśli prawdziwy ślub. Taki z druhnami i białymi
sukniami, kwiatami na okrągłych stołach. Lampkami szampana. Parkietem do tańca. Nie miałam
nic przeciw temu; po prostu nie przyszło mi to do głowy. Jego oświadczyny były tak nietypowe,
nasz związek tak ekscytujący i elektryzujący, że aż dziwnie byłoby go przypieczętować czymś
tak konwencjonalnym. O wiele bardziej przemawiało do mnie ubranie się w pierwsze lepsze
ciuchy i jazda do urzędu stanu cywilnego. Duże wesela z długą listą gości i przemowami to coś
dla ludzi, którzy są ze sobą od lat. Wydawały się tak racjonalne i wyćwiczone, przemyślane
i logiczne – jak decyzja biznesowa. Ja chciałam zrobić coś szalonego. Coś, co się robi tylko
wtedy, gdy jest się tak zakochanym jak my.
– Dobrze, więc myślałaś o małym weselu? – zapytał.
– Może być tak duże, jak chcesz – powiedziałam. – Ale gdybym ja miała decydować, nie
byłoby na nim nikogo. Tylko ty, ja i urzędnik.
– O, wow, dobra. Więc mówisz, że mamy pobrać się w tajemnicy.
– A ty co na to?
– Cóż, ja myślałem, że możemy zrobić to w obecności naszych rodzin. Zaplanować. Ale
gdy tak mówisz, to sekretny ślub wydaje się o wiele łatwiejszy. I na pewno o wiele bardziej
ekscytujący – powiedział z uśmiechem i ujął moją dłoń.
– Naprawdę? – upewniałam się.
– Tak. Jak się bierze taki sekretny ślub? – zapytał; tak mu lśniły oczy, miał taką
podekscytowaną minę, że wiedziałam już, że połknął haczyk.
– Nie mam pojęcia – roześmiałam się. Wszystko mnie wtedy śmieszyło. Wszystko było
zachwycające. Czułam się lekko i kręciło mi się w głowie, byle wiatr mógł mnie przewrócić.
– Ach! – powiedział. – Dobrze! Zróbmy to! Pobierzmy się od razu. Może już dzisiaj?
Pojedźmy gdzieś i zróbmy to, dobrze?
 – Teraz? – spytałam. Nawet jeszcze nie poszłam pod prysznic.
– Nie ma lepszego czasu niż teraz – powiedział i wziął mnie w ramiona. Wciągał zapach
moich włosów, a ja po prostu wtuliłam się w jego pierś.
– Super. Zróbmy to dzisiaj.
– Dobra. – Wybiegł w pokoju i przyniósł walizkę.
– Co robisz? – zapytałam.
– No przecież jedziemy do Las Vegas, co nie? To tam się bierze sekretne śluby.
– Ojej! – Szczerze mówiąc, nie przyszło mi to do głowy. Ale miał całkowitą rację. Ludzie
jeździli po to do Vegas. – Fajnie! Jedziemy.
Ben wrzucił ubrania do walizki i sprawdził, która godzina.
– Jeśli wyjedziemy w ciągu dwudziestu minut, możemy tam być na dziesiątą wieczorem.
Jestem pewien, że kaplice są wtedy jeszcze otwarte.
W tej chwili do mnie dotarło. To działo się naprawdę. Miałam wyjść za mąż.
 LISTOPAD

– WSZYSTKO W PORZĄDKU? – PYTA mnie z kuchni Susan. Adresuję kopertę do

pana Callahana.
– Właściwie to tak. A jak u ciebie?
– Yyy, hm – mówi. – Chciałabym o czymś z tobą porozmawiać.
– Tak?
Siada obok mnie przy stole, przy którym jemy śniadania.
– Zamknęłam konto bankowe Bena.
– Aha. – Nie wiedziałam, że zamierza to zrobić. Tak naprawdę nie wiem, czy miała do
tego prawo.
– To nie moja sprawa – kontynuuje. – Ale zrobiłam to, ponieważ wiedziałam, że jeśli ty
to zrobisz albo gdybym próbowała cię do tego namówić, nie wzięłabyś jego pieniędzy.
– Aha. Niezręcznie mi o tym mówić…
– Słuchaj. – Dotyka mojej dłoni. – Byłaś jego żoną. Chciałby, żebyś je dostała. Co ja
mam z nimi zrobić? Dołożyć do stosu pieniędzy, które zostawił mi Steven? Ben by chciał, żeby
trafiły do ciebie. Nie jest to jakaś oszołamiająca suma. Był mądrym facetem, ale nie miał ręki do
pieniędzy. Podobnie jak jego ojciec. Tak naprawdę, gdybym nie wykupiła ubezpieczenia na życie
dla Stevena, gdy mieliśmy po dwadzieścia parę lat, znalazłabym się teraz w zupełnie innej
sytuacji, ale nie o tym miałam mówić. Weź te pieniądze, dobrze?
– Yyy…
– Elsie. Weź te cholerne pieniądze. Nie po to wisiałam czterdzieści pięć minut na
telefonie, przekonując ludzi w banku, że mam do tego prawo. Zrobiłam to za twoimi plecami,
żebym mogła wypisać czek na twoje nazwisko. – Uśmiecha się do mnie, a ja wybucham
śmiechem.
– Dobrze – zgadzam się. Nawet nie przychodzi mi do głowy, by zapytać, jaka to kwota.
To wydaje się tak nieistotne i perwersyjne, jak dowiadywanie się, jaki kolor majtek nosi twój
dermatolog.
– A przy okazji, skoro już rozmawiamy o sprawach niezręcznych i przygnębiających, to
co powiedziano ci w biurze hrabstwa na temat aktu ślubu? Zadzwoniłaś do nich?
Wstydzę się. Czuję się tak, jakbym wróciła do domu długo po umówionej godzinie,
a następnego dnia rano miała iść do kościoła.
– Nie.
– Co się z tobą dzieje? – pyta mnie, w jej głosie słychać rozdrażnienie.
– Wiem. Muszę go zdobyć.
– Nie tylko dla siebie, Elsie. Dla mnie też. Chcę go zobaczyć. Nigdy mi o tym nie
powiedział. Nigdy nie zwierzył się, dlaczego to zrobił. Po prostu… chcę zobaczyć ten pieprzony
dokument, rozumiesz? Zmierzyć się z tym i przekonać, że to prawda.
– Yhym? – mówię.
– Nie chodzi o to, że twoje małżeństwo nie było prawdziwe. Znam cię już dość dobrze, by
wiedzieć, że było. Ale po prostu… Masz dziecko i marzysz o tym, że kiedyś się ożeni. Wzięcie
ślubu było ostatnią ważną rzeczą, którą zrobił za życia. Jezu, czy byłam taka okropna, że nie
mógł mi powiedzieć, co robi? Że nie mogło mnie przy tym być?
Dziwię się, że temat znowu wypływa, bo sądziłam, że ma to już za sobą, ale teraz
rozumiem, że nigdy się z tym nie pogodziła. Cały czas ta sprawa była tuż pod powierzchnią,
ogromna i tak przytłaczająca, że rzutowała na całe jej życie.
– Nie był… – mówię. – Nie byłaś okropna. Nie o to chodzi. To nie miało z tym nic
wspólnego.
– Więc o co chodziło? – pyta. – Przepraszam, że się zdenerwowałam. Staram się nie… Po
prostu… Sądziłam, że go znam.
– Naprawdę go znałaś! – zapewniam i tym razem to ja ujmuję jej dłoń. – Naprawdę
znałaś. A on znał ciebie i troszczył się o ciebie. Może robił to w niezręczny sposób, ale wynikało
to z miłości. Myślał, że jeśli ci powie… Myślał, że sobie z tym nie poradzisz. Martwił się, że
poczujesz się tak, jakby już nie chciał być twoją rodziną.
– Ale powinien był mi powiedzieć, zanim się pobraliście. Powinien przynajmniej
zadzwonić.
Ma rację. Powinien. Wiedział o tym. Ale ja nie.
 MAJ

ZOSTAŁY NAM JESZCZE DWIE GODZINY jazdy do Las Vegas, kiedy pojawiły się
pierwsze oznaki paniki. Ben prowadził. Ja siedziałam na miejscu pasażera i obdzwaniałam
kaplice ślubne. Dzwoniłam też do hoteli, żeby zarezerwować nam nocleg. Rozpierały mnie
ekscytacja i niepokój. Nie mogłam znaleźć sobie miejsca w samochodzie, ale zauważyłam, że
Ben się spiął.
Zatrzymał się przy burger kingu i powiedział, że chce burgera. Ja nie byłam głodna. Nie
byłam w stanie jeść i moja bułka leżała nieruszona.
– Wydaje mi się, że powinniśmy pojechać do Best Little Chapel – powiedziałam. –
Wszystkim się tam zajmują. A potem możemy zatrzymać się albo w Ceasars Palace, który ma
dobrą cenę za apartament, albo, co ciekawe, w Hooters, bo teraz mają tam naprawdę tanie
pokoje.
Ben patrzył na swojego burgera, a kiedy przestałam gadać, gwałtownie go odłożył.
W zasadzie upuścił go na stół.
– Muszę powiedzieć mamie – stwierdził. – Nie mogę tego zrobić bez poinformowania
mamy.
– O rany – powiedziałam. Szczerze mówiąc, w ogóle nie pomyślałam o jego mamie ani
o moich rodzicach. Przez chwilę zastanawiałam się nad tym, by poprosić Anę, żeby została
świadkową, ale szybko uznałam, że jednak nie chcę. Chciałam tylko Bena, nas razem.
I urzędnika, który udzieli nam ślubu.
– A ty nie chcesz zaprosić Any? – zapytał. Nie podobał mi się kierunek, w jakim
potoczyła się ta rozmowa. Kierunek rozmowy sugerował zmianę kierunku podróży, co miało
mieć poważny wpływ na to, co z naszym ślubem.
– Nie bardzo – odparłam. – Myślałam, że chcieliśmy być tylko we dwoje.
– Chcieliśmy – powiedział. – A raczej to ty chciałaś. – Nie byłam w nastroju do kłótni,
ale poczułam się urażona. – Po prostu wydaje mi się, że za bardzo się napaliłem. Myślę, że
powinienem powiedzieć mamie. Wydaje mi się, że jeśli dowie się po wszystkim, złamię jej serce.
– Dlaczego? – zapytałam.
 – Ponieważ jej tam nie będzie. Sam nie wiem, ale jej jedyne dziecko się żeni, a jej przy
tym nie ma.
Tego właśnie się obawiałam. Nagle poczułam, że całe moje życie wymyka mi się z rąk.
Byłam zaręczona zaledwie od czterech godzin, ale przez ten czas wymyśliłam sobie życie,
jakiego pragnęłam. W czasie spędzonym w samochodzie myślałam tak dużo o tym, jak spędzimy
ten wieczór, jak będzie jutro i bardzo się do tych wyobrażeń przywiązałam. Odtwarzałam je
w głowie tyle razy, że w zasadzie czułam się tak, jakbym już to przeżyła. Nie chciałam stracić
tego, co sobie wymarzyłam. Jeśli Ben zadzwoniłby do matki, nie moglibyśmy wsiąść do
samochodu i pojechać prosto do Nevady. Musielibyśmy wsiąść do samochodu i pojechać prosto
do Orange County.
– Nie wiem, czy to… – zaczęłam, ale nie wiedziałam, jak skończyć. – Chodzi o ciebie
i o mnie. Mówisz, że już nie chcesz tego zrobić?
– Nie! – zaoponował. – Po prostu… może nie powinniśmy robić tego tak od razu.
– Nie wierzę ci. – Mogłam to tak zostawić, ale słowa posypały się z moich ust. – Nie
kazałam ci się oświadczać. Nie ja pierwsza zaproponowałam, żebyśmy się pobrali. Ty to
zrobiłeś! Od miesięcy mówiłam ci, żebyś powiedział mamie! Więc jak to możliwe, że porzucasz
mnie w burger kingu dwie godziny jazdy od Las Vegas? Wyjaśnij mi to.
– Nie rozumiesz! – Był poruszony i zdenerwowany.
– Dlaczego nie rozumiem? Jakiej części nie zrozumiałam? Poprosiłeś, bym za ciebie
wyszła. Zgodziłam się. Wymyśliliśmy sobie sekretny ślub. Wsiedliśmy do samochodu. Jesteśmy
w połowie drogi do Nevady, a ty wszystko odwołujesz, jedząc pieprzonego Whoopera.
Ben pokręcił głową.
– Nie spodziewam się, że to zrozumiesz, Elsie. – Nasze głosy zaczęły wzbudzać
zainteresowanie, więc Ben wstał od stołu i wyszliśmy na zewnątrz.
– Co to ma znaczyć?! – wrzasnęłam na niego, popychając stojące mi na drodze drzwi,
jakby to one coś mi zrobiły.
– To znaczy, że ty nie masz rodziny! – Odwrócił się twarzą do mnie. – Nawet nie
próbujesz dogadać się z rodzicami. Nie rozumiesz moich uczuć do mamy.
– Kpisz sobie, co? – Nie wierzyłam, że to powiedział. Z chęcią przeniosłabym się
w czasie o pięć sekund, żeby powstrzymać go przed tym, tak żebyśmy mogli żyć dalej bez tych
słów między nami.
– Nie! Nie kpię. Nie rozumiesz tego.
– Och, rozumiem, Ben. Rozumiem. Rozumiem, że jesteś tchórzem, który nawet nie ma jaj
powiedzieć mamie, że się z kimś spotyka, i teraz wystawiasz mnie przez to do wiatru… To
właśnie, kurwa, rozumiem.
– To nie tak – powiedział, ale w jego głosie czuć było rezygnację. Brakowało mu
determinacji.
– A jak?
– Możemy wsiąść do samochodu?
– Nigdzie z tobą nie wsiądę – powiedziałam i założyłam ręce na piersi. Na dworze było
zimno, a moja kurtka została na przednim siedzeniu, ale nie chciałam podchodzić do samochodu,
nawet jeśli miałabym przez to cierpieć.
– Proszę… Nie róbmy tutaj sceny. Nie mówię, że nie powinniśmy się pobrać. Chcę się
z tobą ożenić. Po prostu… chcę najpierw powiedzieć mamie. Nie musimy się z tym spieszyć.
– Miałeś sześć miesięcy, żeby powiedzieć mamie! I zawsze znajdowałeś jakiś powód, by
nic nie mówić. Ile razy słyszałam: „Teraz na pewno powiem mamie”? I wiesz co? Ona nie jest
częścią naszego związku. Tu chodzi o ciebie i o mnie. Chodzi o to, czego ty chcesz i czego chcę
ja. A ja chcę być z mężczyzną, który tak bardzo chce mnie poślubić, że nic go nie powstrzyma.
Chcę być kochana przez kogoś, kto kocha mnie tak bardzo, że nie myśli logicznie. Chcę, żebyś
kochał mnie właśnie tak; żebyś zachowywał się głupio i nieracjonalnie. Chcę spontaniczności.
Spontaniczność jest romantyczna. Dzięki niej czuję, że żyję. Dzięki niej czuję się tak, jakbym
skakała z krawędzi urwiska i wiedziała, że nic mi się nie stanie, bo bardzo ci ufam. I zasługuję na
to, żebyś i ty skoczył ze mną, bo jestem gotowa zrobić to dla ciebie. Wydaje ci się, że nic nie
wiem o rodzinie, bo nie układa mi się z rodzicami? Ana jest moją rodziną. Kocham ją tak bardzo,
jak nikogo innego oprócz ciebie. I rzeczywiście myślałam o niej i postanowiłam: Nie, nie chcę,
by tu była. Pragnę mieć tu tylko Bena. Więc pieprz się z tym swoim „nie wiesz, co to rodzina”.
To nie ma z tym nic wspólnego. Ja jestem gotowa zaryzykować dla ciebie wszystko. A ty nie
jesteś gotów zrobić tego dla mnie.
Ben milczał przez długi czas. Zaczął płakać. Pomyślałam, że to taki męski płacz, i mimo
wzburzenia bardzo chciałam go przytulić.
– Jak to możliwe, że wszystko się tak dokumentnie spieprzyło? – zapytał. Był spokojny.
Nie mówił szeptem. Był po prostu smutny. Brakowało mu przekonania, do którego przywykłam.
– Słucham? – burknęłam. Byłam zła i rozdrażniona.
– Po prostu nie rozumiem, jak to możliwe, że było świetnie, a nagle zrobiło się chujowo.
Nie wiem, jak to zrobiłem. Tak bardzo cię kocham i powinienem był wcześniej powiedzieć
mamie, ale tego nie zrobiłem i… Ja też chcę tego, o czym mówiłaś. Chcę z tobą. Chcę ci to dać.
Kocham cię tak, jak chcesz być kochana. Przyrzekam. Jestem facetem, który zrobi dla ciebie
wszystko. Po prostu nie wiem, jak mogłem tak to zepsuć.
Odwrócił się w moją stronę, jego łzy już obsychały, ale wciąż przepraszał.
– Chcę się z tobą ożenić – powiedział.
– Nie, Ben – odpowiedziałam, odwracając się od niego, ale on chwycił mnie za rękę.
Chwycił mocno. – Nie chcę, żebyś…
– Masz rację – powiedział. – Masz rację. Chcę tego. Chcę ciebie. Chcę tego, o czym
mówiłaś. Chcę dla ciebie zaryzykować. Chcę być z tobą głupi i nieodpowiedzialny. Wymyślę,
jak powiedzieć o tym mamie. Razem jej powiemy, a ona cię pokocha. I… chcę być z tobą.
– Nie, nie chodzi… nie powinno… – jąkałam się, próbując znaleźć słowa, które znaczyły:
„Nie chcę robić tego teraz, bo i tak już wszystko się zepsuło”. Ostatecznie powiedziałam jednak:
– Nie musisz tego robić. Uspokoję się i poczekamy do czasu, aż powiemy twojej mamie. –
Uwierzyłam w to, gdy to powiedziałam. Zmiękczyło mnie to na tyle, żeby wspierać go tak
bardzo, jak chciałam, żeby on mnie wspierał.
Ben mnie wysłuchał, ale nie chciał zmienić decyzji.
– Nie! Myliłem się! Wystraszyłem się. Ale chcę ciebie. Proszę. – Ukląkł na jedno kolano.
– Wyjdź za mnie.
Milczałam, nie wiedziałam, co zrobić. Czy to będzie dla niego dobre? Czy tego chce?
Wyglądał teraz tak przekonująco. Jego oczy błagały mnie, bym go posłuchała, bym za niego
wyszła. Ale nie chciałam go zmuszać. Nie chciałam, by zrobił to dlatego, że go przyparłam do
muru. A mimo to Ben wyglądał na naprawdę zakochanego. Wyglądał, jakby zależało mu tylko na
mnie. Tak autentycznie. Z głębi gardła ryknął:
– Wyjdź za mnie, Elsie Porter! Wyjdź za mnie!
Pociągnęłam go do góry i objęłam.
– Nie chcę robić niczego, co… – Zamilkłam i zastanowiłam się, co czuję. – Jesteś
pewien?
– Jestem pewien. Przepraszam. Jestem pewien.
Uśmiech wypełzł na moją twarz, zanim zdołałam go ukryć.
 – Dobrze! – wykrzyknęłam.
– Naprawdę? – zapytał i okręcił mnie wokoło. Potaknęłam. – O Boże – westchnął. Wtulił
twarz w zagłębienie mojej szyi. – Tak bardzo cię kocham. Tak bardzo kocham.
– Ja też cię kocham. Przepraszam – powiedziałam. – Nie powinnam była tego mówić. Po
prostu… Nie zdawałam sobie sprawy, jak bardzo chcę za ciebie wyjść, dopóki… Nieważne –
skwitowałam. – Przepraszam. Możemy czekać, ile zechcesz.
– Nie. Nie potrzebuję więcej czasu. Wsiadaj do samochodu. Jedziemy do Vegas.
Otworzył drzwi, a ja wsiadłam. Zanim ruszył, ujął moją twarz i mnie pocałował,
namiętnie.
– Dobrze – powiedział, głęboko oddychając. – Nevado, nadjeżdżamy.
 LISTOPAD

– TO BYŁA MOJA WINA – mówię. – On chciał ci powiedzieć przed ślubem. Właściwie

był gotów go przełożyć do czasu, aż ci powie. Ale przekonałam go, żeby tego nie robił.
– Och – mówi Susan. Zamyśla się. – Kiedy to było?
– W drodze do Las Vegas. Chciał zawrócić do domu. Chciał poczekać, by ci najpierw
powiedzieć. Dać ci szansę na udział w ceremonii.
– Och – powtarza. – Nie wiedziałam, że wzięliście ślub w Las Vegas. – Ton jej głosu nie
jest jednoznacznie potępiający, ale dla mnie niesie ze sobą pewne zażenowanie, że pobraliśmy się
w najbardziej kiczowatym miejscu na ziemi.
– Ale ja nie chciałam. Uznał, że nie rozumiem, czym jest rodzina, a ja mu wtedy
powiedziałam, że to straszne, co mi zarzuca, ale wydaje mi się teraz, że mógł mieć rację.
– Hm.
– Tak więc przepraszam. Chciał ci powiedzieć. Czuł się niekomfortowo, robiąc coś tak
ważnego bez twojej wiedzy. Kochał cię. Bardzo się o ciebie troszczył, a ja tego nie rozumiałam.
Byłam egoistką i po prostu… Ja naprawdę bardzo chciałam za niego wyjść. Myślę, że w pewnym
sensie dzięki Benowi poczułam, że już nie jestem sama, i… – Zaczynam płakać. – Chyba bałam
się, że powiesz mu, że zachowujemy się niedorzecznie, a on cię posłucha. Wiedziałam, że gdyby
z tobą porozmawiał, posłuchałby cię. Bałam się, że go stracę.
– Ale dlaczego mielibyście się przez to rozstać? Nie rozstalibyście się. Co najwyżej
postanowiłby poczekać dłużej z decyzją o małżeństwie.
– Masz rację. – Kręcę głową, wstyd mi za siebie. – Masz całkowitą rację, ale wtedy
myślałam inaczej. Bardzo się bałam. Zatrzymaliśmy się na postoju i wyglądało na to, że albo
zawrócimy, albo pojedziemy dalej. Wybór wydawał mi się taki ostateczny. Wydawał się taki…
Chciałam gdzieś przynależeć, należeć do kogoś, rozumiesz?
– Mmm – wzdycha. Nie wiem, co mam jeszcze powiedzieć, aż nagle z ust wyrywa mi się:
– Wydaje mi się, że chciałam cię poznać dopiero po ślubie, bo sądziłam… – Grrrrr, mam
wielką gulę w gardle i ogromne łzy w oczach. – Moi rodzice nie za bardzo się mną przejmują
i sądziłam, że gdybyś mnie poznała przed… Bałam się, że mnie nie polubisz. Że będziesz chciała
kogoś lepszego dla swojego syna. Nie chciałam dać ci takiej szansy.
– Wow – mówi. – Aha. – Klepie mnie po dłoni i wstaje. – Potrzebuję chwili, żeby
pozbierać myśli. W tym momencie mam ich natłok i wiem, że nie wszystkie są logiczne.
– Dobrze. Po prostu chciałam, żebyś…
– Przestań gadać – warczy na mnie. Głęboko oddycha, po czym gwałtownie wydycha
powietrze. – Niech to szlag, Elsie.
Patrzę na nią, ona odpowiada spojrzeniem, próbując ugryźć się w język.
– Naprawdę mi nie ułatwiasz – mówi. – Tak bardzo się staram! Tak bardzo.
– Wiem. Ja tylko…
Kreci głową.
– To nie twoja wina. To nie twoja wina. – Nie mówi do mnie. – Czy wy… ach! Nie
mogliście poczekać? Nie mogliście dać mi szansy?
– Wiem, Susan. Ja po prostu się bałam!
– Po tym wszystkim, przez co przeszłam? Nie mogłaś mi tego od razu powiedzieć?
– Nie wiedziałam jak – wyznaję. Jeśli mam być szczera wobec siebie, muszę przyznać, że
nie do końca wiedziałam, jak bardzo może to być dla niej ważne, dopóki nie poukładałam
wszystkich elementów i naprawdę tego nie przemyślałam.
– Od miesięcy byłam przekonana, że mój syn nie chciał mnie na swoim ślubie, a ty mi
teraz mówisz, że go powstrzymałaś przed zaproszeniem mnie.
Milczę. Co mam powiedzieć?
– Elsie! – krzyczy. Jest roztrzęsiona i bliska łez. Nie chcę, by wróciła stara Susan. Chcę,
by pozostała ta nowa.
– Przepraszam! – mówię. Drżą mi usta, łzy wypełniają oczy. – Po prostu… Susan, nie
chcę, by między nami się zepsuło. Czy między nami jest zgoda?
– Muszę wyjść. Muszę wyjść z tego pokoju. Ja… – Odwraca się, kryje twarz w dłoniach
i głęboko oddycha.
Wychodzi z pokoju, który w jednej chwili robi się duży i pusty.
 DOPIERO NASTĘPNEGO DNIA RANO Susan czuje się na tyle spokojnie, żeby ze mną
porozmawiać. Mogę sobie tylko wyobrażać, jakie myśli przeszły jej przez głowę w nocy. Mam
wrażenie, że przez większość wczorajszego wieczoru czuła do mnie nienawiść i wyzywała mnie
w myślach.
– Dziękuję, że mi o tym wczoraj powiedziałaś – odzywa się, siadając obok mnie
w salonie. Przeglądałam na przyspieszeniu nagrania z jej TiVo i jadłam ciastka francuskie z jej
kuchni. Dziwnie być gościem, kiedy gospodyni jest na ciebie cholernie zła.
Potakuję.
– Wyobrażam sobie, że nie było ci łatwo o tym mówić, ale to były dla mnie dobre wieści.
Kiedy już dowiedziałam się, że Ben zamierzał mnie poinformować, poczułam się lepiej. Nawet
jeśli ostatecznie tego nie zrobił.
Ponownie potakuję. Teraz ona musi się wygadać. Ja milczę.
– Poza tym to już przeszłość. Wtedy cię nie znałam, ty nie znałaś mnie. Żadna z nas nie
powinna żywić urazy. Ben podejmował własne decyzje, niezależnie od tego, jak próbowałyśmy
na niego wpływać. To on odpowiada za to, co zrobił. Ty nie. Ja też nie. Kochał cię tak mocno, że
poślubił cię, jak chciał. Jaka matka nie chciałaby tego dla swojego syna? Wiesz, masz chłopca
i wychowujesz go, wierząc, że wyrośnie na takiego, który potrafi kochać. Jako matka masz
nadzieję, że twój syn jest wrażliwy i pełen pasji; masz nadzieję, że właściwie traktuje kobiety.
Dobrze się spisałam. Potrafił to wszystko. Umiał kochać. Ten krótki czas na ziemi spędził,
kochając innych. Kochał cię.
– Dziękuję – mówię. – Nadal jest mi przykro, że nie powiedziałam ci wcześniej.
– Nie przejmuj się. – Macha ręką. – Chciałam ci także powiedzieć, że… polubiłabym cię
– wyznaje. – Nie udaję, że rozumiem twoje stosunki z rodzicami. Ale to sprawa między wami. Ja
bym cię polubiła. Chciałabym, żebyś wyszła za mojego syna.
Słuchając jej, rozumiem, że zrobiłam wszystko nie po kolei. Powinnam była ją poznać,
a potem go poślubić; gdybym tak zrobiła, być może to by się nie stało. Może Ben byłby tu, obok
mnie, jadłby orzeszki ziemne i wrzucał skorupki do popielniczki.
 – Dziękuję.
– Ostatnio dużo myślałam o tobie i o mnie. Wydaje mi się, że tak naprawdę jeszcze nie
zaczęłam żałoby po śmierci Bena. Sądzę, że nadal opłakuję swojego męża, a strata syna jest…
jest zbyt ogromna, by jej podołać. Jest zbyt ogromna, by w ogóle zacząć się z nią oswajać. Mam
wrażenie, że to, że stałaś się częścią mojego życia i mogę pomagać ci się z tym uporać, pomaga
mi unikać konfrontacji z tym, co się stało. Myślałam chyba, że jeśli dam radę i pomogę ci znaleźć
sobie miejsce, to i ja będę mogła znowu żyć. Ale to tak nie działa. Kiedy Ben był mały, każdego
wieczoru kładliśmy się wszyscy do łóżka i oglądaliśmy teleturniej Va banque! Nie rozumiał
pytań, ale chyba podobały mu się dźwięki. Pamiętam, że pewnego wieczoru leżeliśmy, Ben
między nami, i pomyślałam: To jest moja rodzina. To moje życie. Byłam wtedy taka szczęśliwa.
Miałam swoich dwóch facetów. Kochali mnie, a ja należałam do nich. A teraz leżę w tym samym
łóżku, a oni nie żyją. Chyba jeszcze w ogóle nie zaczęło do mnie docierać, co się stało.
Nie rozkleja się. Jest spokojna i szczera. Zagubiona. Wcześniej tego nie widziałam, bo też
się pogubiłam. Nadal jestem zagubiona. Ale widzę, że Susan… czegoś potrzebuje. Potrzebuje
jakiegoś zaczepienia. Dla mnie tym zaczepieniem była ona. Była skałą w środku burzy. Nadal
jestem w środku burzy, ale… też chciałabym być skałą. Uświadamiam sobie, że już pora, by być
wspierającą i wspieraną. Wydaje mi się, że już jakiś czas temu skończył się okres, gdy wszystko
kręciło się wokół mnie.
– Czego potrzebujesz? – pytam. Wydaje mi się, że Susan zawsze wie, czego ja
potrzebuję, a przynajmniej tak sądzi i ma dość pewności siebie, żeby mnie do tego przekonać.
– Nie wiem – mówi smutno, jakby odpowiedź była gdzieś w zasięgu, lecz ona nie miała
pojęcia, gdzie jej szukać. – Nie wiem. Chyba muszę zmierzyć się z kilkoma sprawami. Muszę
stawić im czoła. – Milczy przez chwilę. – Nie wierzę w niebo, Elsie. – I wtedy się rozsypuje. Jej
oczy lśnią jak małe gwiazdy, usta wyginają się w dół, przyspiesza jej oddech. – Tak bardzo bym
chciała w nie wierzyć. – Twarz ma mokrą od łez. Cieknie jej z nosa. Wiem, jakie to uczucie tak
płakać. Wiem, że pewnie kręci jej się w głowie, niedługo jej oczy wyschną, bo zabraknie łez. –
Chcę myśleć, że jest szczęśliwy w jakimś lepszym miejscu. Ludzie mówią mi, że jest w lepszym
miejscu, ale… ja w to nie wierzę. – Wzdycha ponownie i kryje twarz w dłoniach. Głaszczę ją po
plecach. – Jestem taką okropną matką, bo nie wierzę, że jest w lepszym miejscu.
– Ja też nie wierzę – mówię. – Ale czasem udaję, że wierzę. Żeby mniej mnie bolało.
Wydaje mi się, że można udawać. – Wtula się we mnie, a ja czuję, że ją podtrzymuję. To dobre
uczucie, dające moc. Czuję się silniejsza, może nawet silniejsza, niż jestem naprawdę. – Możemy
z nim porozmawiać, jeśli chcesz – mówię. – Nie zaszkodzi, prawda? Nie zaszkodzi spróbować
i… kto wie? Może będzie dobrze. Może… może nas usłyszy.
Susan potakuje i ponownie stara się zapanować nad emocjami. Wzdycha, głęboko
oddycha. Ociera twarz i otwiera oczy.
– Dobrze – mówi. – Tak.
 MAJ

– JESTEŚMY W NEVADZIE! – KRZYKNĄŁ Ben, gdy przekraczaliśmy granicę stanu.

Był zdecydowany i rozbawiony.
– Juuuuhuuu! – wtórowałam mu. Podniosłam obie ręce. Opuściłam szybę i poczułam
pustynny wiatr. Było ciepło, ale wiatr niósł chłód. Zapadł już wieczór i w oddali widać było
światła miasta. Były kiczowate, brzydkie, przesadne i przekombinowane. Wiedziałam, że patrzę
na miasto kasyn i prostytutek, miasto, gdzie ludzie tracą pieniądze i się upijają, ale nie miało to
żadnego znaczenia. Światła miasta wyglądały tak, jakby powstały specjalnie dla nas.
– Który zjazd? – zapytał mnie Ben, co było rzadką chwilą logistyki podczas tej
przepełnionej emocjami wyprawy.
– Trzydziesty ósmy – powiedziałam i złapałam go za rękę.
Miałam wrażenie, że cały świat należy do nas. Wszystko dopiero się zaczynało.
 LISTOPAD

DOPIERO WIECZOREM UDAJE NAM SIĘ znaleźć dość siły, by spróbować z nim
porozmawiać. To ciepły listopadowy wieczór, nawet jak na standardy południowej Kalifornii.
W całym domu otwieramy przesuwane szklane drzwi. Staram się mówić z wiatrem. Mówienie
z wiatrem jest tak metaforyczne, że może rzeczywiście zadziałać.
– Ben? – wołam. Planowałam dodać jakieś zdanie, ale mam pustkę w głowie. Nie
rozmawiałam z Benem, odkąd powiedział, że zaraz wróci. Pierwsza rzecz, którą powiem,
powinna być ważna. Powinna być piękna.
– Jeśli nas słyszysz, Ben, chcemy, żebyś wiedział, że za tobą tęsknimy – mówi Susan,
kierując głos w stronę sufitu. Zadziera głowę, jakby właśnie tam się go spodziewała, co sugeruje,
że jakaś część niej jednak wierzy w niebo. – Tak bardzo mi ciebie brakuje, kochanie. Nie wiem,
co bez ciebie robić. Nie wiem, jak… Wiem, jak żyć, wiedząc, że jesteś w L.A., ale nie wiem, jak
żyć, wiedząc, że nie ma cię na świecie – mówi, a potem odwraca się do mnie. – Głupio się czuję.
– Ja też – przyznaję. Ale to, czy wierzy się w to, że umarli nas słyszą, ma chyba jednak
duże znaczenie. Nie da się mówić do ściany z przekonaniem, że nie mówi się do ściany, jeśli się
nie wierzy.
– Chcę jechać na jego grób – mówi. – Może tam będzie łatwiej.
– Dobrze – potakuję. – Jest zbyt późno, by jechać dzisiaj, ale możemy się wybrać
z samego rana.
– W porządku. Przynajmniej zastanowię się, co chcę mu powiedzieć.
– Jasne.
Susan klepie mnie po ręce i wstaje.
– Idę wcześniej do łóżka. Muszę odpocząć po tym wszystkim. – Może naprawdę
potrzebuje odpoczynku, ale wiem, że chce sobie popłakać w spokoju.
– Dobrze – mówię. Kiedy wychodzi, rozglądam się po pokoju i błąkam się bez celu po
domu. Wchodzę do pokoju Bena i padam na jego łóżko. Oddycham. Gapię się na ściany, aż
przestaję je widzieć. Wiem, że mój czas tutaj dobiegł końca. Może nie jestem jeszcze gotowa na
powrót do swojego życia, ale muszę wreszcie przestać go unikać. Leżę w pokoju Bena tak długo,
ile jestem w stanie znieść, a potem wstaję i wychodzę.
Idę do swojego pokoju i zaczynam zbierać swoje ubrania. Chcę to zrobić szybko, zanim
się rozmyślę. Część mnie chce zostać w tym czyśćcu tak długo, ile się da, chce leżeć nad
basenem przez całe dnie i oglądać telewizję całymi nocami, i nigdy nie musieć żyć naprawdę.
Ale jeśli Ben by mnie słyszał, jeśli by mnie widział, na pewno by tego nie chciał. Sama tego nie
chcę.
Wstaję rano i zbieram resztę swoich rzeczy. Idę do kuchni, a Susan już tam jest, ubrana
i gotowa do drogi. Popija kawę, siedząc przy kuchennym blacie. Widzi, że się spakowałam,
i odkłada filiżankę. Nic nie mówi. Tylko uśmiecha się porozumiewawczo. To smutny uśmiech,
ale pełen dumy. Słodko-gorzki i melancholijny uśmiech. Czuję się tak, jakbym wyjeżdżała na
studia.
– Powinnyśmy wziąć dwa samochody – mówi. Trochę do siebie, a trochę po to, by
oszczędzić mi tłumaczenia. Żebym nie musiała mówić, że jadę do domu.
Susan dociera na miejsce przede mną, a gdy przyjeżdżam, widzę, że stoi przed bramą
cmentarza. Myślałam, że będzie chciała zacząć beze mnie. Że potrzebuje czasu dla siebie. Ale
wygląda na to, że woli mieć towarzystwo. Rozumiem ją. Ja też nie zrobiłabym tego sama.
Parkuję i ją doganiam.
– Gotowa? – pytam.
– Gotowa – odpowiada. Idziemy w stronę jego grobu.
Gdy docieramy na miejsce, kamień nagrobny jest tak nowy, że aż dołujący, podobnie jak
nagrobki stojące tak blisko siebie, że od razu wiadomo, że leżą w nich dzieci. Susan klęka na
ziemi przed grobem Bena i patrzy. Siadam obok niej. Oddycha głęboko, poważnie. To nie jest
zwykły oddech. Z tylnej kieszeni wyjmuje kartkę i nieśmiało na mnie patrzy. Potakuję głową,
żeby ją zachęcić. Zaczyna czytać. Z początku w jej głosie nie ma emocji, naprawdę bardziej
czyta z kartki niż mówi.
– Chcę tylko wiedzieć, czy nic ci nie jest. Chcę wiedzieć, że nie cierpiałeś. Chcę wierzyć,
że jesteś w lepszym miejscu, że jesteś szczęśliwy i masz przy sobie wszystko, co kochałeś
w życiu. Chcę wierzyć, że jesteś tam razem z ojcem. Może grillujecie w niebie, jecie hot dogi.
Wiem, że tak nie jest. Wiem, że już cię nie ma. Ale nie wiem, jak żyć z tą wiedzą. Matka nie
powinna żyć dłużej od swojego dziecka. Tak nie powinno się dziać.
W tym momencie zaczyna jej się łamać głos, spojrzenie odrywa się od kartki i przenosi
na trawę.
– Wiem, że wierzyłeś, że należy mnie chronić i troszczyć się o mnie. Gdybym mogła ci
przekazać ostatnią rzecz, myślę, że powiedziałabym: Nic mi nie będzie. Nie musisz się martwić.
Jakoś się z tego dźwignę. Zawsze mi się udaje. Nie martw się o mnie. Dziękuję, że byłeś takim
cudownym synem. Że byłeś takim synem, jakim byłeś. Gdybym tylko mogła chcieć czegoś
więcej, poprosiłabym o więcej czasu z tobą. Chcę więcej czasu. Dziękuję, że kochałeś Elsie.
Dzięki niej widzę, że wyrosłeś na dokładnie takiego mężczyznę, jakiego chciałam wychować.
A my obie… damy sobie radę. Jakoś przetrwamy. Więc baw się dobrze tam, gdzie jesteś,
i zapomnij o nas. Damy radę.
Tak wygląda prawdziwa miłość. Prawdziwa miłość mówi: „Zapomnij o nas. Damy radę”,
kiedy wcale się tego nie chce, bo ostatnią rzeczą, której byś chciała, to zostać zapomnianą.
Susan kończy, składa kartkę i ociera oczy, a potem patrzy na mnie. Nadeszła moja kolej,
a ja nie mam pojęcia, co w ogóle tutaj robię, ale zamykam oczy, oddycham głęboko i przez
chwilę widzę jego twarz tak wyraźnie, jakby stał przede mną. Otwieram oczy i… znika.
– W moim sercu zieje wielka dziura. Kiedy żyłeś, czasem leżałam, nie śpiąc w nocy,
i słuchałam twojego chrapania. Nie mogłam uwierzyć, że miałam tyle szczęścia, że cię
znalazłam. Nie chciałam dochodzić do siebie bez ciebie. Myślałam, że jeśli dobrze się poczuję, to
będzie znaczyło, że naprawdę cię straciłam, ale… Wydaje mi się, że gdybyś usłyszał mój tok
rozumowania, pomyślałbyś, że upadłam na głowę. Teraz wierzę w to, że chciałbyś mnie widzieć
znowu szczęśliwą. Prawdopodobnie byłbyś trochę na mnie zły za całą tę rozpacz. Może nie zły.
Sfrustrowany. Byłbyś sfrustrowany. No więc zamierzam bardziej się starać. Nigdy o tobie nie
zapomnę, Ben. Nie ma znaczenia to, czy się pobraliśmy tuż przed tym, jak cię straciłam, czy też
nie; w tym krótkim czasie, kiedy byliśmy ze sobą, znalazłeś drogę do mojej duszy. Jestem tym,
kim jestem, dzięki tobie. Jeśli kiedyś poczuję się w jednej dziesiątej tak żywa jak wtedy, gdy
byłam z tobą… – Ocieram łzę i próbuję zapanować nad głosem. – Sprawiłeś, że chciało mi się
żyć. Przyrzekam, że postaram się do tego wrócić.
Susan mnie obejmuje i gładzi po ramionach. Siedzimy obie i patrzymy na grób, na
nagrobek. Gdy obraz przed oczami mi się rozmywa, dociera do mnie, że otacza mnie morze
grobów. Otacza mnie strata innych ludzi. Nigdy wcześniej nie czułam tak dobitnie, że nie jestem
w tym sama. Ludzie umierają każdego dnia, a inni żyją dalej. Skoro wszyscy, którzy kochali tych
ludzi, jakoś się pozbierali i żyją dalej, to mnie też się uda. Pewnego dnia obudzę się, spojrzę na
świecące słońce i pomyślę: jaki ładny dzień.
– Gotowa? – pyta Susan, a ja potakuję. Wstajemy z ziemi. Trawa pomoczyła nam kolana.
Idziemy w ciszy.
– Słyszałaś o supernowych? – pyta mnie Susan, gdy zbliżamy się do bramy.
– Słucham? – Prawie się zatrzymuję.
– Ben bardzo interesował się kosmosem jako dziecko i miał mnóstwo książek na ten
temat. Czytałam je razem z nim, kiedy nie mógł zasnąć, i w jednej z nich zawsze podobał mi się
rozdział o supernowych. Świecą jaśniej niż cokolwiek innego na niebie, a potem bardzo szybko
znikają. Supernowa to krótkotrwały wybuch potężnej energii.
– Tak – mówię.
– Lubię myśleć, że tak było z tobą i Benem – wyznaje. – Koniec nadszedł szybko, ale
w tym krótkim czasie mieliście w sobie więcej pasji niż inni w ciągu całego życia.
Nic nie mówię, tylko chłonę jej słowa.
– A tak poza tym, to wracasz do domu?
Potakuję.
– Chyba jestem już gotowa.
– Oczywiście – mówi. – Cóż… Chyba…
– Chciałabyś zjeść ze mną obiad w piątek? – pytam. – W meksykańskim barze?
Jest zaskoczona i zadowolona jednocześnie.
– Z przyjemnością.
– Wiem, że nie jesteś moją matką. Wiem o tym. Ale naprawdę lubię twoje towarzystwo.
Mimo dziwnych okoliczności bardzo cię polubiłam.
Susan obejmuje mnie i całuje w głowę.
– Jesteś niebywałą kobietą – mówi. – Cieszę się, że cię poznałam.
Śmieję się nieśmiało. Chyba się zaczerwieniłam.
– Ja też – odpowiadam, mając nadzieję, że wyraźnie jej to okazałam.
Kręci głową, żeby się nie rozpłakać.
– No dobra! – Klepie mnie po plecach. – Wsiadaj do samochodu! Jedź do domu. Jeśli
będziesz mnie potrzebować, dzwoń. Ale dasz radę. Udało ci się.
– Dzięki – odpowiadam. Podajemy sobie ręce i odchodzę. Po zaledwie kilku krokach się
odwracam.
– Susan? – mówię. Ona też się odwraca. – Ty też! Jeśli będziesz mnie potrzebować,
dzwoń.
Uśmiecha się i potakuje.
– Nie ma sprawy.
 WJEŻDŻAM NA NADBRZEŻNĄ AUTOSTRADĘ zamiast na międzystanową.
Częściej, niż powinnam, rozglądam się wokół. Próbuję cieszyć się każdą chwilą. W pewnym
momencie w radiu puszczają piosenkę, której nie słyszałam od lat, i przez cztery minuty
pozwalam sobie nie pamiętać, kim jestem i co robię. Jestem sobą, tańczę w samochodzie, jadąc
na północ przez Pacific Coast Highway, i nie jest źle. W ogóle nie jest źle.
Kiedy wjeżdżam na podjazd pod domem, mieszkanie wydaje mi się większe i jest wyżej,
niż zapamiętałam. Wyjmuję pocztę i szukam aktu ślubu. Nie ma go. Jest jednak czek z Citibanku
zaadresowany do mnie. Wchodzę po schodach i już jestem w środku.
Pachnie znajomo. Nawet nie wiedziałam, że brakowało mi tego zapachu. Wszystko
znajduje się tam, gdzie było przed moim wyjazdem. Zastygło w czasie, gdy byłam w Orange
County. Głęboko oddycham i nie czuję tu Bena. Czuję tylko siebie.
Siadam na kanapie i przeglądam resztę listów. Zmywam zostawione w zlewie naczynia.
Przygotowuję łóżko. Wyrzucam jedzenie z lodówki i wynoszę śmieci. Gdy wracam, zatrzymuję
się i patrzę na kopertę z Citibanku. Myślenie o tym, ile odziedziczyłam pieniędzy, wydaje mi się
małostkowe, ale kiedyś i tak muszę otworzyć tę kopertę. No to do dzieła.
Czternaście tysięcy dwieście szesnaście dolarów i czterdzieści osiem centów do
dyspozycji Elsie Porter. Phi! Nie wiem, kiedy przestałam myśleć o sobie jako o Elsie Porter
Ross, ale musiało to być jakiś czas temu.
No i proszę, oto ja sześć miesięcy po ślubie: bez męża, ale bogatsza o czternaście tysięcy
dolarów.
 MAJ

– CEREMONIA W ALTANIE ODBYWA SIĘ… cóż, w altanie – powiedziała kobieta

zza lady. Miała jakieś pięćdziesiąt lat i wydawało mi się, że specjalnie mówi z południowym
akcentem. Jakby pochodziła z głębokiego południa. Ben był w łazience i zostawił planowanie na
mojej głowie.
– Jejku, jest trochę zimno, nie uważasz? – powiedziałam. – Wydaje mi się, że wystarczy
coś najprostszego.
– Wychodzisz za mąż tylko raz, skarbie. Nie chcesz, żeby było wyjątkowo? – Jak mogła
nie rozumieć, że to było wyjątkowe? Pompa i oprawa nie miały żadnego znaczenia, jeśli tylko
mogłam być z tym mężczyzną. Chyba nie rozumiała, jaką jestem szczęściarą, że go mam.
Zapewne myślała, że wychodzę za mąż za pierwszego lepszego i muszę mieć altanę czy pawilon,
by uczynić to zdarzenie wyjątkowym.
– A może to? – spytałam. – Zestaw podstawowy? Weźmiemy go.
– Dobrze – odparła. – A obrączki? Masz pierścionek zaręczynowy, żebyśmy mogli coś
dopasować?
– Nie! – powiedziałam z dumą. – Nie mam żadnego pierścionka. – Szczerze mówiąc,
w ogóle mi to nie przyszło do głowy.
– Wybierzemy jakiś – powiedział Ben, podchodząc do nas.
– Oj, przestań.
– Wolicie srebro czy złoto? – zapytała.
– Złoto – odpowiedziałam, a Ben w tej samej chwili powiedział „srebro”. Szybko
zmieniliśmy swoje odpowiedzi i znowu nie trafiliśmy.
– Kochanie, chcę tego, co to chcesz – powiedział.
– A ja tego, co ty!
– Wybierzmy to, co tobie się podoba, ponieważ po wszystkim chcę zjeść w Hooters
i muszę mieć jakąś kartę przetargową.
– Chcesz zjeść w Hooters nasz pierwszy posiłek po ślubie?
– Jeśli to ci poprawi humor, to ze względu na skrzydełka, a nie cycki.
 Kobieta nie zwracała uwagi na naszą wymianę zdań.
– No dobrze… a więc srebro?
– Złoto.
Wyjęła szufladę ze złotymi obrączkami. Poprzymierzaliśmy kilka, żeby znaleźć takie,
które nam się podobają i pasują. Ben zapłacił, a ja powiedziałam, że chcę podzielić rachunek na
pół.
– Żartujesz sobie? Mamy płacić każdy za siebie na ślubie?
– No dobrze, gołąbeczki. Chcecie zamówić kopie aktu ślubu?
Ben spojrzał na mnie, czekając, co powiem.
– Tak – odparłam. – Jedna kopia chyba wystarczy.
– Dobrze, dodaję do sumy końcowej – powiedziała kobieta i wyciągnęła rękę. – Macie
zezwolenie na zawarcie małżeństwa?
– Nie, jeszcze nie – odparł Ben. – Chyba będziemy musieli to załatwić.
Kobieta położyła ręce na ladzie, jakby wszystko wstrzymywała.
– Musicie pójść do urzędu stanu cywilnego. To trzy przecznice stąd. Niczego nie
załatwimy, dopóki nie dostaniecie zaświadczeń.
– Ile to potrwa? – zapytałam.
– Pół godziny, jeśli nie ma kolejki – wyjaśniła. – Ale często jest.
Nie było kolejki. Usiedliśmy i wypełniliśmy dokumenty parę minut po wejściu do
budynku.
– Ech, nie wziąłem karty ubezpieczenia społecznego – powiedział, kiedy dotarł do
pytania o numer ubezpieczenia.
– Chyba jej nie potrzebujesz. Chcą tylko numeru.
– Cóż. Chyba go nie pamiętam.
– Jeny. – Co za niewiarygodnie głupia przeszkoda. Mój entuzjazm przygasł, gdy
uświadomiłam sobie, że do ślubu może nie dojść. Może nam się nie udać. Mógłby zadzwonić do
mamy, żeby mu go podała, ale jak by się wytłumaczył? – Wiesz co? Możemy z tym poczekać.
– Co? – obruszył się na myśl o czekaniu. – Nie, jestem prawie pewien, że już sobie
przypomniałem. Proszę – powiedział, zapisując numer. – Wiem, że jest albo 518, albo 581, ale
raczej 518. – Skończył wypełniać dokument i triumfalnie odłożył długopis. Podszedł do okienka,
podał kartki i powiedział: – Proszę zgodę na zawarcie małżeństwa! – A potem odwrócił się do
mnie. – Pobieramy się, kochanie! Jesteś gotowa?
 LISTOPAD

ODKŁADAM CZEK DO SZUFLADY, tam o nim nie zapomnę, i rozglądam się po

mieszkaniu. Znowu wydaje się moje. Chyba będę umiała mieszkać w nim sama. Wiem, że
wyobrażałam sobie w nim życie z Benem. Odgrywałam w głowie scenariusze, w których
pewnego dnia pojawią się dzieci i będziemy musieli się przeprowadzić. Wyobraziłam sobie
nawet taki dzień, kiedy Ben sam wynosiłby kartony, ponieważ ja w moich wizjach byłam wtedy
w ósmym miesiącu ciąży. Nie będę miała takiego życia. Ale teraz uświadamiam sobie, że mam
niekończące się możliwości. Nie wiem, jak będzie wyglądała moja wyprowadzka z tego
mieszkania. Nie wiem, kiedy to nastąpi. I nawet to jest w pewien sposób ekscytujące. Wszystko
się może zdarzyć.
Dzwoni moja komórka. Nie znam tego numeru. Z niewiadomego powodu postanawiam
odebrać.
– Halo?
– Halo, czy pani Elsie Porter? – pyta jakaś kobieta.
– To ja.
– Pani Porter, tu Patricia DeVette z urzędu stanu cywilnego w Nevadzie – mówi.
Przysięgam, że moje serce zatrzymuje się na chwilę. – Mam… Zazwyczaj nie dzwonimy
bezpośrednio do interesantów, pani Porter, ale segregowałam ostatnio dokumenty i chciałabym
porozmawiać z panią o niezgodnościach w dokumentacji urzędowej.
– Dobrze… – odpowiadam. O Boże. Od tak dawna odwlekałam ten moment, że kto inny
wziął sprawy w swoje ręce i rzucił mi tym prosto w twarz.
– Zajęło mi chwilę sprawdzenie, w czym leży problem, ale wygląda na to, że Ben Ross
wpisał zły numer ubezpieczenia społecznego na zezwoleniu na zawarcie małżeństwa.
Kilkakrotnie próbowałam się skontaktować z panem Rossem, ale nie oddzwonił.
– Och.
– Kontaktuję się z panią, żeby powiadomić, że państwa małżeństwo dotychczas nie
zostało zarejestrowane w urzędzie hrabstwa.
No proszę. Tego właśnie się bałam. Zgodnie z prawem Ben i ja nie jesteśmy
małżeństwem. Za życia Bena w świetle prawa nie byliśmy w związku małżeńskim. Spełnił się
mój najgorszy koszmar, trzymam telefon przy uchu, milczę i dziwię się, że nie ugięły się pode
mną nogi. Że się nie załamałam.
– Dziękuję. Dziękuję za telefon – mówię. Nie wiem, co mam jeszcze powiedzieć. To taka
dziwna sytuacja, że nie potrafię się w niej odnaleźć. Jedyne, czego pragnęłam po śmierci Bena, to
dowodu na to, że coś dla siebie znaczyliśmy. A teraz okazuje się, że nie ma na to żadnego
materialnego dowodu. – Cóż – słyszę swój głos. – Ben nie żyje.
– Słucham?
– Ben umarł. Nie żyje. Nie wiem więc, czy uda się teraz zarejestrować małżeństwo.
– Tak mi przykro, pani Porter. Proszę przyjąć wyrazy współczucia.
– Dziękuję.
Mam wrażenie, że pani DeVette nie wie, co powiedzieć. Mija kilka chwil, zanim znowu
się odzywa.
– Mogę je zarejestrować, gdyż jest to zaległy dokument potwierdzający legalnie zwarte
małżeństwo. Ale decyzja należy wyłącznie do pani. Nie musimy tego robić.
– Proszę zarejestrować – mówię. – To się stało. Powinno znaleźć się w dokumentacji
urzędowej.
– Oczywiście, pani Ross, tak zrobimy. Czy mogłabym dostać właściwy numer
ubezpieczenia?
– Och – mówię. – A jaki podał na dokumencie?
– 518-38-9087.
– Proszę zmienić 518 na 581.
– Świetnie. Dziękuję, pani Ross – mówi do mnie Patricia.
– Dziękuję za telefon – odpowiadam.
– Pani Ross? – dodaje przed zakończeniem rozmowy.
– Słucham?
– Gratulacje z okazji ślubu. I wyrazy współczucia z powodu męża.
– Dziękuję za to – odpowiadam. Kiedy się rozłączam, ogarnia mnie chwilowe poczucie
spokoju. Byłam żoną Bena Rossa. Nikt nie może mi tego odebrać.
 MAJ

– ELSIE PORTER? – ZWRÓCIŁ się do mnie urzędnik udzielający ślubu.

– Tak?
– Ben Ross?
– Tak.
– Jesteście gotowi?
– Tak, psze pana – powiedział Ben. Urzędnik roześmiał się i przywitał się z nami. – Mam
na imię Dave. Zaczynajmy.
– Dobrze – powiedziałam i triumfalnie uniosłam ręce.
– Odwróćcie się przodem do siebie – poprosił. – Benie i Elsie, zebraliśmy się tutaj dla
was w jednej z najdonośniejszych chwil waszego życia, by wyrazić uznanie dla piękna miłości,
gdy połączycie się węzłem małżeńskim.
Nie widziałam urzędnika, patrzyłam tylko na Bena. On patrzył na mnie. Był
rozpromieniony. Nigdy wcześniej nie widziałam, żeby się tak uśmiechał. Dave mówił dalej, ale
ja go już nie słyszałam. Nie rozróżniałam poszczególnych słów. Miałam wrażenie, że świat się
zatrzymał, ktoś go zapauzował i wyciszył, jakby zastygł w czasie i przestrzeni.
– Przygotowaliście sobie słowa przysięgi? – zapytał Dave i przywrócił mnie do
rzeczywistości.
– Oj. – Wciąż patrzyłam na Bena. – Nie, ale możemy to szybko nadrobić. Chcesz
improwizować? – zapytałam go.
– Pewnie. Improwizujmy.
– Ben? Czy mógłbyś zacząć? – zapytał Dave.
– Dobrze. Jasne. – Ben milczał przez chwilę. – Czy przysięga ma być w formie obietnicy,
czy też… może to być cokolwiek, co chcę powiedzieć? – spytał Dave’a szeptem.
– Może być cokolwiek – odparł mężczyzna.
– O, świetnie. – Ben głośno wciągnął powietrze. – Kocham cię. I mam wrażenie, że
pokochałem cię w chwili, gdy po raz pierwszy zobaczyłem cię w tej pizzerii, ale wiem, że to nie
ma sensu. Już nie umiałbym żyć bez ciebie. Jesteś wszystkim tym, czego szukałem w drugiej
osobie. Jesteś moją najlepszą przyjaciółką, moją kochanką, moją partnerką. Przysięgam, że do
końca życia będę się o ciebie troszczył tak, jak na to zasługujesz. Przez całe dotychczasowe życie
nigdy nie dążyłem do wielkich słów i czynów, ale potem poznałem ciebie i chcę ci poświęcić
każdy dzień. Jesteś moją jedyną. Dla ciebie tu jestem. Bez ciebie jestem niczym. Dziękuję ci,
Elsie, że jesteś taka, jaka jesteś, i że chcesz spędzić ze mną życie.
W moich oczach pojawiły się łzy, gardło miałam ściśnięte, jakbym połknęła cegłę.
– Elsie? – popędzał mnie Dave.
– Kocham cię – powiedziałam i się rozpłakałam. Nie byłam w stanie mówić, bo wstrząsał
mną płacz. Popatrzyłam na Bena i on też płakał. – Tak bardzo cię kocham – wykrztusiłam. –
Nigdy nie wiedziałam, jak to jest kochać kogoś tak bardzo i jak to jest być kochaną w ten sam
sposób – dodałam. – Przez resztę życia będę przy tobie, Ben. Poświęcę ci moje życie.
Ben mnie objął i pocałował. Obejmowaliśmy się tak mocno, że trudno było oddychać.
Oddałam mu pocałunek. Rozdzieliła nas czyjaś ręka.
– Jeszcze nie, synu – powiedział Dave, rozdzielając nas ze śmiechem. – Musimy jeszcze
dopełnić formalności.
– No tak, dobrze – powiedział Ben, uśmiechając się do mnie.
– Benie, czy bierzesz tę kobietę za żonę?
– Tak – odparł Ben, patrząc mi w oczy.
– A czy ty, Elsie, bierzesz tego mężczyznę za męża?
– Tak – powiedziałam, potakując i szczerząc się jak szalona.
– Na mocy nadanej mi przez stan Nevada ogłaszam was mężem i żoną.
Oboje milczeliśmy jak zaklęci. Ben spojrzał wyczekująco na Dave’a.
– Teraz, synu! – powiedział Dave. – Teraz masz okazję. Pocałuj pannę młodą. Daj jej
wszystko, co masz.
Ben mnie objął i zakręcił się ze mną. Namiętnie pocałował w usta. Cóż to był za cudowny
pocałunek. Było wspaniale.
Dave zaśmiał się pod nosem i zaczął się oddalać.
– Dam wam czas na ochłonięcie – powiedział i zanim wyszedł, dodał: – Wiecie co,
udzielam wielu ślubów, ale co do was mam dobre przeczucia.
Ben i ja spojrzeliśmy na siebie z uśmiechem.
– Myślisz, że wszystkim to mówi? – spytał Ben.
– Zapewne – odparłam i rzuciłam się w jego ramiona. – Jesteś gotów na skrzydełka?
– Za chwilę – powiedział, głaszcząc mnie po włosach i przyciągając bliżej. – Przez chwilę
chciałabym popatrzeć na swoją żonę.
 LISTOPAD

ZABIERAM CZEK I WSIADAM DO samochodu. Jadę do banku i go spieniężam. Mam

przed sobą cel, a w sobie energię, której brakowało mi od jakiegoś czasu, ale wiem, co chcę
zrobić, i wiem, jak się do tego zabrać.
Kasjerka niechętnie wypłaca mi pieniądze. Nie może mi ich nie wypłacić, ale domyślam
się, że nieczęsto spotyka dwudziestosześciolatki realizujące czek na czternaście tysięcy dolarów.
Proszę o wypłatę w setkach.
Nie mieszczą mi się w portfelu, więc muszę je zapakować do kopert. Wsiadam do auta
i jadę do największej księgarni w okolicy. Wchodzę do środka, mam wrażenie, że pali mnie
torebka, kręci mi się w głowie. Chodzę w kółko, póki sprzedawczyni nie pyta, czego szukam.
Chcę wiedzieć, gdzie jest dział young adult, więc dziewczyna mnie tam prowadzi. Rozkłada ręce
i pokazuje mi półki – całe stosy książek w kolorowych okładkach.
– Biorę je – mówię.
– Słucham?
– Pomoże mi pani zanieść je do kasy?
– Cały dział? – pyta zszokowana.
Nie pomieszczę tylu książek w samochodzie, sama nigdzie ich nie zabiorę, więc
księgarnia proponuje dowóz. Zabieram trzy stosiki i wkładam je do samochodu, po czym jadę do
biblioteki w Fairfax.
Gdy wchodzę, od razu natykam się na Lyle’a.
– Cześć, Elsie. Jak się masz?
– Dobrze – mówię. – Pomożesz mi zabrać rzeczy z samochodu?
– Oczywiście.
Lyle pyta, co u mnie i czy chciałabym wrócić do pracy. Wydaje się, że wolałby nie
rozmawiać o tamtym „epizodzie” i jestem mu za to wdzięczna. Mówię mu, że niedługo wrócę, po
czym idziemy do samochodu.
Otwieram bagażnik.
– Co to jest? – pyta.
 – To początek Księgozbioru Powieści Młodzieżowych imienia Bena Rossa.
– Wow – mówi. – To bardzo hojny gest.
– Jest tylko jeden warunek.
– Tak?
– Kiedy książki zaczną śmierdzieć stęchlizną, musimy się ich pozbyć, przekazać je do
innej biblioteki.
Lyle parska śmiechem.
– Słucham?
Wyjmuję z bagażnika jedną książkę i otwieram ją przed nosem Lyle’a. Sama też ją
wącham.
– Powąchaj, pachnie świeżością i nowością.
– Oczywiście.
– Gdy zaczną pachnieć tak jak książki bibliotecznie, musimy przekazać je innej bibliotece
i zastąpić je tym. – Podaję Lyle’owi resztę gotówki. Jest w kopercie, więc na pewno wygląda to
tak, jakbyśmy finalizowali jakiś narkobiznes.
– Co to…? – mówi Lyle. – Schowaj to!
Śmieję się, bo dociera do mnie, jak to wygląda z jego perspektywy.
– Powinnam chyba wypisać czek…
Lyle też się śmieje.
– Zapewne. Ale nie musisz tego robić.
– Ale chcę – opowiadam. – Możemy zlecić wykonanie tabliczki?
– Oczywiście. Jak najbardziej.
– Doskonale. – Podaję mu część książek i resztę biorę sama, po czym wracamy do
biblioteki.
– Na pewno wszystko u ciebie w porządku? – pyta, gdy wchodzimy do budynku.
– Na pewno.
Ana przychodzi do mnie na kolację. Jemy, tylko my dwie, siedząc na kanapie i pijąc
wino. Śmieję się z nią i się do niej uśmiecham. A kiedy wraca wieczorem do domu, nadal mam
Bena w sercu i w myślach. Nie tracę go, gdy dobrze się bez niego bawię. Nie tracę go, będąc
sobą przy Anie.
 GRUDZIEŃ

DAJĘ SOBIE TROCHĘ CZASU, ale pewnego ranka, kiedy uznaję, że dam radę, wracam
do pracy. W Los Angeles zrobiło się już chłodniej i termometry wskazują około siedmiu stopni.
Zakładam kurtkę, której nie miałam na sobie od zeszłej zimy, i wsiadam do samochodu. Część
mnie denerwuje się tym, co zamierzam zrobić: wrócić do regularnej pracy i zostawić za sobą
przeszłość. Wchodzę do środka. Idę do biura w części administracyjnej i siadam na swoim
stanowisku. Nie ma tam zbyt wielu ludzi dziś rano, ale kilka osób bije mi brawo, gdy wchodzę.
Widzę, że na moim biurku znajduje się przypinka, którą przyznajemy ważnym darczyńcom. Nie
biją mi brawa dlatego, że jestem wdową, która wróciła do pracy. Witają mnie tak, ponieważ
zrobiłam coś dobrego dla biblioteki. Jestem dla nich kimś więcej niż kobietą, która straciła męża.
Reprezentuję sobą coś więcej.
Dzień mija tak, jak mijają dni w pracy. Okazuje się, że po raz pierwszy od miesięcy
podoba mi się koleżeńska atmosfera. Podoba mi się to, że jestem tu potrzebna. Lubię rozmawiać
z ludźmi o książkach. Lubię, gdy dzieciaki pytają, gdzie coś znaleźć, a ja mogę przy okazji
opowiedzieć im pokrótce o klasyfikacji dziesiętnej Deweya.
Koło południa dostarczają kartony z książkami i kładą mi je koło biurka. Nie mam jeszcze
gotowego regału, więc leżą na podłodze i praktycznie zasłaniają moje stanowisko pracy.
Rozpoznaję niektóre tytuły. Widziałam je u Bena, ale oddałam je Susan. Innych nie kojarzę.
Niektóre wydają się dość ciekawe, inne to jakieś zamulacze. Patrząc na nie, śmieję się z tego, że
mój mąż uwielbiał czytać książki dla dzieci. Życie nigdy nie wygląda tak, jak się tego
spodziewasz. Nie sądzisz, że trafisz na mężczyznę, który lubi literaturę pisaną pod gust
dwunastolatków; nie sadzisz też, że tak szybko go stracisz. Ale skoro tak jest, to przede mną
jeszcze wiele innych niespodzianek, wszystkie nie mogą być złe.
Dzwonię do Susan, żeby powiedzieć jej o książkach. Nie umiem stwierdzić, czy śmieje
się, czy płacze.
– Naprawdę im powiedziałaś, że książki nie mogą śmierdzieć?
– Serio – potwierdzam, siedząc przy biurku. – Muszą je przekazać gdzie indziej.
Śmieje się, chociaż chyba również płacze.
 – Może wreszcie wypożyczę jakąś książkę – mówi mi. – Właściwie – dodaje – ja też chcę
to zrobić. Dołożę się do tego funduszu. Nie chciałabym, żeby kiedyś skończyły im się ładnie
pachnące książki.
– Naprawdę? – pytam, nie kryjąc radości. – O rany! Możemy to nazwać Księgozbiorem
Powieści Młodzieżowych imienia Bena i Susan Rossów.
– Nie, powinno tam być również twoje imię. Och! I Stevena! Napiszmy: Księgozbiór
Powieści Młodzieżowych Ufundowany przez Rodzinę Rossów. Żeby ująć całą naszą czwórkę.
Fajnie?
Próbuję nie dać po sobie poznać, ile to dla mnie znaczy, ale nie jestem w stanie ukryć
wzruszenia.
– Dobrze – mówię cicho i nieśmiało.
– Prześlij mi później maila z danymi i adresem, gdzie mam wysłać czek, dobrze?
Zadzwonię do ciebie w weekend.
Rozłączam się i próbuję wrócić do pracy, ale cały dzień nie mogę się na niej skupić.
Cały ten czas nie wpadłam na pana Callahana. Pytam Nancy, kiedy ostatnio go widziała.
– Ojej – mówi. – Jakieś dwa miesiące temu.
Kiedy wybija piąta po południu, wychodzę i jadę do szpitala Cedars-Sinai.
Pytam pielęgniarkę w recepcji, gdzie leży pani Lorraine Callahan. Kobieta sprawdza
w komputerze i mówi, że żadna Lorraine Callahan nie jest obecnie pacjentką szpitala. Wracam
do samochodu i jadę w pobliże biblioteki. Znajduję dom, który – jak mi się wydaje – należy do
pana Callahana.
Podchodzę do drzwi i dzwonię dzwonkiem. Wydaje mi się, że nie działa, więc pukam.
Pukam kilka razy, nim podchodzi do drzwi. Otwiera i patrzy przez siatkę.
– Elsie? – pyta z niedowierzaniem.
– Cześć, George, mogę wejść?
Otwiera drzwi z siatką i odsuwa się na bok.
W domu panują nieład i smutek. Wiem, że nie ma tu Lorraine.
– Jak się masz, George?
– Dobrze – mówi, ale tak naprawdę nie słucha mojego pytania.
– Jak się masz? – ponawiam pytanie; tym razem staram się, by wybrzmiało szczerzej,
bardziej dobitnie.
Zaczyna mu drżeć głos.
– Nie wychodzę z łóżka przez większość czasu – mówi. – Nie ma sensu.
– Jest sens.
Kręci głową.
– Nie wiesz, jak to jest. Nikt nie wie.
– Tak, masz rację – zgadzam się z nim. – Tak długo ze sobą byliście. Nawet sobie nie
wyobrażam, jaką odczuwasz pustkę. Chodzi o to, że chociaż jesteś stary, masz w sobie wolę
walki. Lorraine nie chciałaby, żebyś tak łatwo się poddawał. – Ujmuję jego rękę i czekam, aż
spojrzy mi w oczy. – Chodź – mówię. – Idziemy na piwo.
I w tej chwili znowu jestem komuś potrzebna. Nie tylko ja odczuwam ból. Już nie cierpię.
Pomagam. Moje życie bez Bena wydawało się zupełnie nieistotne, ale teraz zaczęłam to
zmieniać.
Pan Callahan potakuje niechętnie i wkłada buty.
– Myślisz, że muszę wziąć dowód? – pyta i oboje się śmiejemy, chociaż to nie jest aż tak
zabawne. Musimy znowu nauczyć się śmiać. Niezależnie od tego, jak jesteś silny, niezależnie od
tego, jak jesteś mądry i twardy, świat znajdzie sposób, żeby cię złamać. A kiedy to zrobi, jedyne,
co możesz, to jakoś się trzymać.
Kiedy docieramy do baru, pan Callahan od razu podchodzi do barmana. Czekam chwilę,
po czym dołączam do niego. Wdycham i wydycham powietrze. Rozglądam się wokół. Jakiś facet
podchodzi do mnie i pyta, co taka ślicznotka jak ja robi tu w czasie happy hour. Pyta, czy może
postawić mi drinka.
Nie mówię „tak”, ale też nie trzaskam go po pysku. Pan Callahan również uważa, że robię
postępy. Ponadto niedługo sylwester i kto wie, co przyniesie kolejny rok.
 CZERWIEC

OBUDZILIŚMY SIĘ W POKOJU HOTELOWYM w Las Vegas. Łóżko było szerokie,

pościel luksusowa. Cztery kroki od łóżka mieliśmy jacuzzi. Promienie słoneczne dopiero co
znajdowały drogę do pomieszczenia przez zasłony, zaglądały po bokach i przez środek. Moje
życie nigdy nie było tak ekscytujące i tak pełne możliwości.
Ben jeszcze spał, gdy się obudziłam. Patrzyłam, jak śpi. Położyłam głowę na jego piersi
i słuchałam bicia jego serca. Przeczytałam wiadomości na komórce. Nawet najzwyklejsze rzeczy
zdawały się tak atrakcyjne jak świąteczny poranek. Wszystko miało spokojne zabarwienie.
Włączyłam telewizor i oglądałam coś bez głosu, podczas gdy Ben spał koło mnie. Czekałam, aż
się obudzi.
Kiedy wybiła jedenasta, odwróciłam się i lekko nim potrząsnęłam.
– Kochanie, obudź się – powiedziałam. – Niedługo musimy wstawać.
Ben z trudem się wybudzał. Objął mnie ramieniem i schował twarz w poduszce.
– No dalej, mężu – zachęcałam. – Musisz wstać.
Otworzył oczy i uśmiechnął się do mnie. Uniósł twarz znad poduszki.
– Po co się tak spieszyć, kochanie? Mamy mnóstwo czasu.
 PODZIĘKOWANIA

JESTEM WINNA WIELKIE PODZIĘKOWANIA mojej agentce, Carly Watters, oraz

mojej redaktorce, Greer Hendricks. Obie wiedziałyście, do czego zmierzam, i uwierzyłyście w tę
historię, po czym sprawiłyście, że stała się lepsza, żywsza i bardziej rozdzierająca serce.
Dziękuję. Dziękuję też Sarah Cantin z Atrii za to, że uwierzyła w tę książkę. Jesteś strażniczką
bram i to Ty mnie przez nie przepuściłaś.
Chcę także podziękować przyjaciołom, którzy kibicowali mi podczas pisania. Są to: Erin
Cox, Julia Furlan, Jesse Hill, Andy Bauch, Jess Reynoso, Colin i Ashley Rodgerowie, Emily
Giorgio, Bea Arthur, Caitlin Doyle, Tim Pavlik, Kate Sullivan, Phillip Jordan, Tamara Hunter
i Sara Arrington. Dzięki Wam zgłupiałam i pomyślałam, że dam radę.
Chciałabym także wyróżnić moich szefów i nauczycieli, którzy we mnie uwierzyli. Są to:
Frank Calore, Andrew Crick, Edith Hill, Sarah Finn i Randi Hiller. Jestem niezmiernie
wdzięczna, że jesteście moimi życiowymi mentorami.
Dziękuję Bibliotece Publicznej w Beverly Hills za spokojne miejsce do pisania, gdzie
sprzedają przepyszne krówki i mocną mrożoną herbatę, a także pracownikom Polytechinc School
za ich wsparcie.
Nie mogłabym przegapić okazji i nie wspomnieć o mężczyźnie, który stracił miłość
swojego życia i zamieścił ogłoszenie w dziale ogłoszeń drobnych. Jest Pan o wiele lepszym
pisarzem niż ja, a czułość, z jaką Pan przemawia, sprawia, że płaczę, ilekroć czytam Pana anons.
A czytam go często. Rodzinom Reidów i Hanesów dziękuję za ciepło.
Martho Steeves, zawsze będziesz w moim sercu.
Jestem nieskończenie wdzięczna rodzinom Jenkinsów i Morrisów. Mojej mamie, Mindy,
mojemu bratu, Jake’owi, i mojej babci, Lindie. Wasza wiara w to, że mogę wszystko, sprawiła,
że i ja w to uwierzyłam. Nie ma większego daru dla drugiego człowieka.
Na końcu chcę podziękować Alexowi Reidowi, mężczyźnie, który pokazał mi, że
całkowicie zdrowa na umyśle kobieta może zakochać się bez pamięci i wyjść za mąż w ciągu
kilku miesięcy: dziękuję, że jesteś dla mnie inspiracją dla każdej historii o miłości, którą piszę.
SPIS TREŚCI

CZĘŚĆ PIERWSZA

CZERWIEC

GRUDZIEŃ

CZERWIEC

STYCZEŃ

CZERWIEC

STYCZEŃ

CZERWIEC

STYCZEŃ

CZERWIEC

STYCZEŃ

CZERWIEC

STYCZEŃ
CZERWIEC

STYCZEŃ

CZERWIEC

LUTY

CZERWIEC

LUTY

CZERWIEC

MARZEC

CZERWIEC

CZĘŚĆ DRUGA

SIERPIEŃ

KWIECIEŃ

WRZESIEŃ

MAJ

WRZESIEŃ

MAJ

WRZESIEŃ

MAJ

WRZESIEŃ

MAJ

PAŹDZIERNIK

MAJ
PAŹDZIERNIK

LISTOPAD

MAJ

LISTOPAD

MAJ

LISTOPAD

MAJ

LISTOPAD

MAJ

LISTOPAD

MAJ

LISTOPAD

MAJ

LISTOPAD

GRUDZIEŃ

CZERWIEC

PODZIĘKOWANIA