Mục Lục: Học Lý Cùng Thầy Linh

HỌC LÝ CÙNG THẦY LINH VẬT LÝ 12 - HKII (22-23)
MỤC LỤC
CHƯƠNG 4: DAO ĐỘNG ĐIỆN TỪ ...............................................................................................2
CHỦ ĐỀ 14. MẠCH DAO ĐỘNG LC – SÓNG ĐIỆN TỪ ........................................................2
A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT ..............................................................................................................2
B. CÁC VÍ DỤ MINH HỌA ............................................................................................................7
C. BÀI TẬP RÈN LUYỆN ...............................................................................................................12
CHƯƠNG 5: SÓNG ÁNH SÁNG ....................................................................................................28
CHỦ ĐỀ 15. TÁN SẮC ÁNH SÁNG ...........................................................................................28
A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT ............................................................................................................28
B. CÁC VÍ DỤ MINH HỌA ..........................................................................................................29
CHỦ ĐỀ 16. GIAO THOA ÁNH SÁNG .....................................................................................43
CHỦ ĐỀ 17. QUANG PHỔ. CÁC LOẠI TIA .............................................................................64
CHƯƠNG 6: LƯỢNG TỬ ÁNH SÁNG .........................................................................................78
CHỦ ĐỀ 18. HIỆN TƯỢNG QUANG ĐIỆN .............................................................................78
CHỦ ĐỀ 19. MẪU NGUYÊN TỬ BO – TIA LAZE..................................................................101
A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT ..........................................................................................................101
B. CÁC VÍ DỤ MINH HỌA ........................................................................................................104
C. BÀI TẬP RÈN LUYỆN .............................................................................................................106
CHƯƠNG 7: VẬT LÝ HẠT NHÂN ...............................................................................................114
CHỦ ĐỀ 20. CẤU TẠO HẠT NHÂN ........................................................................................114
CHỦ ĐỀ 21. PHÓNG XẠ - PHÂN HẠCH – NHIỆT HẠCH .................................................133
ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 1

CHƯƠNG 4: DAO ĐỘNG ĐIỆN TỪ

CHỦ ĐỀ 14. MẠCH DAO ĐỘNG LC – SÓNG ĐIỆN TỪ
A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT

I. DAO ĐỘNG ĐIỆN TỪ
1. Mạch dao động điện từ LC
 Gồm một tụ điện mắc nối tiếp với một cuộn cảm thành mạch kín.
L C
+
 C
-
q L
 Nếu r rất nhỏ ( 0): mạch dao động lí tưởng.

 Muốn mạch hoạt động → tích điện cho tụ điện rồi cho nó phóng điện tạo ra một
dòng điện xoay chiều trong mạch.
 Người ta sử dụng hiệu điện thế xoay chiều được tạo ra giữa hai bản của tụ điện
bằng cách nối hai bản này với mạch ngoài.
2. Sự biến thiên điện áp, điện tích và dòng điện trong mạch LC
a/ Điện tích tức thời của tụ:
q = Q0 .cos(ω.t + φq )(C) Với: Q0 (C) : điện tích cực đại của tụ
※ Chú ý: Khi t = 0 nếu q đang tăng (tụ điện đang tích điện) thì φ q < 0; nếu q đang giảm (tụ
điện đang phóng điện) thì φ q > 0
b/ Hiệu điện thế tức thời giữa hai bản tụ của mạch dao động LC:
q Q
u= = U0 .cos(ω.t + φu )(V) với U0 = 0 hay Q0 = C.U0
C C
Với: U0 (V) : hiệu điện thế cực đại giữa hai bản tụ
※ Chú ý:
Ta thấy φ u = φq . Khi t = 0 nếu u đang tăng thì φu < 0; nếu u đang giảm thì φu > 0
c/ Cường độ dòng điện qua cuộn dây:
i = q ' = −ωQ0 .sin (ω.t + φq ) (A) ; I0 =ω.Q0 = ω.C.U0 
 
 π 
 hay i = I0 .cos(ω.t + φq + ) (A) 
 2 
Với: I0 (A) : cường độ dòng điện cực đại

π
※ Chú ý: Khi t =0 nếu i đang tăng thì φi < 0; nếu i đang giảm thì φi > 0. Với: φi = φq +
2
 Kết luận:
 Vậy trong mạch q;u;i luôn biến thiên điều hoà cùng tần số nhưng lệch pha nhau:
+ q, u cùng pha nhau.
2 2 2 2
 u   i   q   i 
+ i sớm pha hơn u, q một góc /2. Nên ta có:  +
   = 1 ;   +   = 1.
 0  0
U I  Q0   I 0 
3. Tần số góc riêng, chu kì riêng, tần số riêng của mạch dao động
1
a/ Tần số góc riêng của mạch dao động LC: ω=
LC
b/ Chu kì riêng và tần số riêng của mạch dao động LC:
2π 1 ω 1
T= = 2π. L.C ; ω= và f = =
ω L.C 2π 2π. L.C
Trong đó: L(H) : Độ tự cảm của cuộn cảm; C(F) : Điện dung của tụ
※ Chú ý: Các công thức mở rộng:
2π.Q0 Q
 I0 =ω.Q0 = = 0
T LC
Q0 I L
 U0 = = 0 = I0 hay U 0 C = I0 L
C ωC C
 Khi tụ phóng điện thì q và u giảm và ngược lại
 Quy ước: q > 0 ứng với bản tụ ta xét tích điện dương thì i > 0 ứng với dòng điện chạy đến
bản tụ mà ta xét.
 Công thức độc lập với thời gian:
 u 2 i2 q2 i2 2 
 2 + 2 = 2 + 2 = 1  Q02 = q 2 +   hay
i
i =  ω Q02 − q 2 
 U 0 I 0 Q0 I 0 ω 
 
 Mạch dao động LC gồm các tụ ghép
- Nếu bộ tụ gồm các tụ ghép song song thì điện dung tương đương của bộ tụ:
Css = C1 + C2 + (Css  Ci )
1 1 1
còn nếu các tụ ghép nối tiếp thì: = + + (Cnt  Ci )
Cnt C1 C2
Chu kì dao động của mạch LC1, LC2, L(C1 //C2) và L(C1 nt C2) lần lượt là:
C1C2
T1 = 2 LC1 , T2 = 2 LC2 , Tss = 2 ( )
L C1 + C2 , Tnt = 2 L
C1 + C2
T12 + T22 = Tss2 1 1 1
  2 + 2 = 2
1 1 1   f1 f2 fss
 2 + 2
= f + f = f 2
2 2
 T1 T2 Tnt2 1 2 nt

※ Chú ý:
 Dao động điện từ tắt dần
Trong các mạch dao động thực luôn có tiêu hao năng lượng, ví dụ do điện trở thuần R của
dây dẫn, vì vậy dao động sẽ dừng lại sau khi năng lượng bị tiêu hao hết. Quan sát dao động kí
điện tử sẽ thấy biên độ dao động giảm dần đến 0. Hiện tượng này gọi là dao động điện từ tắt
dần. R càng lớn thì sự tắt dần càng nhanh, R rất lớn thì không có dao động.
 Dao động điện từ duy trì.
Hệ tự dao động: Muốn duy trì dao động, ta phải bù đủ và đúng phần năng lượng bị tiêu hao
trong mỗi chu kì.Ta có thể dùng tranzito để điều khiển việc bù năng lượng từ pin cho khung
dao động LC ăn nhịp với từng chu kì dao động của mạch. Dao động trong khung LC được duy
trì ổn định với tần số riêng ω0 của mạch, người ta gọi đó là một hệ tự dao động.
 Dao động điện từ cưỡng bức.
Sự cộng hưởng Dòng điện trong mạch LC buộc phải biến thiên theo tần số ω của nguồn điện
ngoài chứ không thể dao động theo tần số riêng ω0 được nữa. Quá trình này được gọi là dao
động điện từ cưỡng bức. Khi thay đổi tần số ω của nguồn điện ngoài thì biên độ của dao động
điện trong khung thay đổi theo, đến khi ω = ω0 thì biên độ dao động điện trong khung đạt giá
trị cực đại. Hiện tượng này gọi là sự cộng hưởng.
4. Sự tương tự giữa dao động điện và dao động cơ
5. Năng lượng trong mạch dao động LC

 Năng lượng điện trường chứa trong tụ WC và năng lượng từ trường chứa trong cuộn
cảm WL biến thiên tuần hoàn theo thời gian với ω’ = 2ω, f’ = 2f, T’ = T/2.
 1 2 1 q 2 Q0
2
Q20
 W = Cu =
 C 2
=
2 C 2C
cos 2
t+( = )
4C 
(
1 + cos 2 t + 2 
 )
 2 2 2 2
W = 1 Li2 = L Q0 sin2 t + Q Q

 L
2 2
( )
= 0 sin2 t +
2C
( 4C
)
= 0 1 − cos 2 t + 2( )
Q20 CU20 LI20
 Năng lượng dao động điện từ: W = WC + WL = = = (không thay đổi theo
2C 2 2
thời gian).

II. SÓNG ĐIỆN TỪ

1. Liên hệ giữa điện trường biến thiên và từ trường biến thiên
E
 Nếu tại một nơi có một từ trường biến thiên theo thời gian thì tại nơi đó xuất hiện
một điện trường xoáy.
 Điện trường xoáy là điện trường có các đường sức là đường cong kín.
 Nếu tại một nơi có điện trường biến thiên theo thời gian thì tại nơi đó xuất hiện
một từ trường.
 Đường sức của từ trường luôn khép kín.
2. Điện từ trường
 Mỗi biến thiên theo thời gian của từ trường sinh ra trong không gian xung quanh
một điện trường xoáy biến thiên theo thời gian, ngược lại mỗi biến thiên theo thời gian
của điện trường cũng sinh ra một từ trường biến thiên theo thời gian trong không gian
xung quanh.
 Điện trường biến thiên và từ trường biến thiên cùng tồn tại trong không gian.
Chúng có thể chuyển hóa lẫn nhau trong một trường thống nhất được gọi là điện từ
trường.
3. Sóng điện từ - Thông tin liên lạc bằng vô tuyến
 Sóng điện từ là điện từ trường lan truyền trong không gian.
a/ Đặc điểm của sóng điện từ
 Sóng điện từ lan truyền được trong chân không với vận tốc bằng vận tốc ánh sáng (c
 3.108m/s). Sóng điện từ lan truyền được trong các điện môi. Tốc độ lan truyền của
sóng điện từ trong các điện môi nhỏ hơn trong chân không và phụ thuộc vào hằng số
điện môi.
→ →
 Sóng điện từ là sóng ngang. Trong quá trình lan truyền E và B luôn luôn vuông góc
với nhau và vuông góc với phương truyền sóng ) E ⊥ B ⊥ c theo đúng thứ tự hợp thành
tam diện thuận).
 Trong sóng điện từ thì dao động của điện trường và của từ trường tại một điểm
luôn luôn đồng pha với nhau.

 Khi sóng điện từ gặp mặt phân cách giữa hai môi trường thì nó cũng bị phản xạ
và khúc xạ như ánh sáng. Ngoài ra cũng có hiện tượng giao thoa, nhiễu xạ... sóng điện
từ.
 Sóng điện từ mang năng lượng. Khi sóng điện từ truyền đến một anten, làm cho các
electron tự do trong anten dao động .
 Nguồn phát sóng điện từ rất đa dạng, như tia lửa điện, cầu dao đóng, ngắt mạch
điện, trời sấm sét ....
b/ Thông tin liên lạc bằng sóng vô tuyến
 Sóng vô tuyến là các sóng điện từ dùng trong vô tuyến, có bước sóng từ vài m đến
vài km. Theo bước sóng, người ta chia sóng vô tuyến thành các loại: sóng cực ngắn, sóng
ngắn, sóng trung và sóng dài.
Sóng dài: có năng lượng nhỏ nên không truyền đi xa được. Ít bị nước hấp thụ nên
được dùng trong thông tin liên lạc trên mặt đất và trong nước.
 Sóng trung: Ban ngày sóng trung bị tần điện li hấp thụ mạnh nên không truyền
đi xa được. Ban đêm bị tần điện li phản xạ mạnh nên truyền đi xa được. Được dùng
trong thông tin liên lạc vào ban đêm.
 Sóng ngắn: Có năng lượng lớn, bị tầng điện li và mặt đất phản xạ mạnh. Vì vậy
từ một đài phát trên mặt đất thì sóng ngắn có thể truyền tới mọi nơi trên mặt đất. Dùng
trong thông tin liên lạc trên mặt đất.
 Sóng cực ngắn: Có năng lượng rất lớn và không bị tầng điện li phản xạ hay hấp
thụ. Được dùng trong thông tin vũ trụ.
 Tầng điện li là lớp khí quyển bị ion hóa mạnh bởi ánh sáng Mặt Trời và nằm trong
khoảng độ cao từ 80 km đếm 800 km, có ảnh hưởng rất lớn đến sự truyền sóng vô tuyến
điện.
 Các phân tử không khí trong khí quyển hấp thụ rất mạnh các sóng dài, sóng
trung và sóng cực ngắn nhưng ít hấp thụ các vùng sóng ngắn. Các sóng ngắn phản xạ
tốt trên tầng điện li và mặt đất.
 Nguyên tắc chung của thông tin liên lạc bằng sóng vô tuyến điện:
 Biến điệu sóng mang: Biến âm thanh (hoặc hình ảnh) muốn truyền đi thành các
dao động điện từ có tần số thấp gọi là tín hiệu âm tần (hoặc tín hiệu thị tần).
 Trộn sóng: Dùng sóng điện từ tần số cao (cao tần) để mang (sóng mang) các tín
hiệu âm tần hoặc thị tần đi xa . Muốn vậy phải trộn sóng điện từ âm tần hoặc thị tần
với sóng điện từ cao tần (biến điệu). Qua anten phát, sóng điện từ cao tần đã biến điệu
được truyền đi trong không gian.
 Thu sóng : Dùng máy thu với anten thu để chọn và thu lấy sóng điện từ cao tần
muốn thu.

 Tách sóng: Tách tín hiệu ra khỏi sóng cao tần (tách sóng) rồi dùng loa để nghe âm
thanh truyền tới hoặc dùng màn hình để xem hình ảnh.
 Khuếch đại: Để tăng cường độ của sóng truyền đi và tăng cường độ của tín hiệu
thu được người ta dùng các mạch khuếch đại.
c/ Sơ đồ khối của một máy phát thanh vô tuyến và thu thanh vô tuyến đơn giản
Khuếch Ant en
M ic rô Biến điệu
đại phát
Ant en
Ant en t hu
phát
Khuếch
Loa Tác h sóng Chọn sóng
đại
 Ăng ten phát: là khung dao động hở (các vòng dây của cuộn L hoặc 2 bản tụ C xa
nhau), có cuộn dây mắc xen gần cuộn dây của máy phát. Nhờ cảm ứng, bức xạ sóng
điện từ cùng tần số máy phát sẽ phát ra ngoài không gian.
 Ăng ten thu: là 1 khung dao động hở, nó thu được nhiều sóng, có tụ C thay đổi.
Nhờ sự cộng hưởng với tần số sóng cần thu ta thu được sóng điện từ có f = f0
d/ Bước sóng điện từ thu và phát:
c
λ = c.T = = 2πc L.C
f
Với: c = 3.108 m s vận tốc của ánh sáng trong chân không.
※ Lưu ý: Mạch dao động có L biến đổi từ LMin → LMax và C biến đổi từ CMin → CMax
thì bước sóng  của sóng điện từ phát (hoặc thu).
 Min tương ứng với LMin và CMin.
 Max tương ứng với LMax và CMax.
※ Lưu ý quan trọng: Sóng mang có biên độ bằng biên độ của sóng âm tần, có tần số bằng
tần số của sóng cao tần.
B. CÁC VÍ DỤ MINH HỌA
Ví dụ 1: Mạch LC gồm cuộn dây có độ tự cảm L = 1mH; tụ điện có điện dung
C = 1pF. Xác định tần số dao động riêng của mạch trên. Cho 2 = 10.
A. 5 KHz B. 5 MHz C. 10 Kz D. 5 Hz

Hướng dẫn giải

.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 2: Mạch LC nếu gắn L với C thì chu kỳ dao động là T. Hỏi nếu giảm điện
dung của tụ đi một nửa thì chu kỳ sẽ thay đổi như thế nào?
A. Không đổi B. Tăng 2 lần C. Giảm 2 lần D. Tăng 2
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 3: Một mạch LC dao động điều hòa với phương trình
 
q = 10−3 cos  2.107 t +  C. Tụ có điện dung 1 pF. Xác định hệ số tự cảm L
 2
A. 2,5H B. 2,5mH C. 2,5nH D. 0,5H
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 4: Một mạch LC dao động điều hòa với phương trình
 
q = 10−6 cos  2.107 t +  C. Biết L = 1mH. Hãy xác định độ lớn điện dung của tụ điện.
 2
Cho 2 = 10.
A. 2,5 pF B. 2,5 nH C. 1 F D. 1 pF
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 5: Mạch LC dao động điều hòa với độ lớn cường độ dòng điện cực đại là I 0
và điện tích cực đại trong mạch Q0 . Tìm biểu thức đúng về chu kỳ của mạch?
2.I 0 Q0 I0
A. B. 2. C. 2Q0 I 0 D.
Q0 I0 2.Q0


.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................

Ví dụ 6: Mạch LC trong đó có phương trình q = 2.10−8 cos 107 t +  C. Hãy xây dựng
 6
phương trình dòng điện trong mạch?
2 
A. i = 2.10−2 cos 107 t +  A B. i = 2.10−2 cos 107 t −  A
 3   3
2  
C. i = 2.10−9 cos 107 t + A D. i = 2.10−9 cos 107 t −  A
 3   3
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................

Ví dụ 7: Mạch LC trong đó có phương trình q = 2.10−9 cos 107 t +  C. Hãy xây dựng
 6
phương trình điện áp giữa hai bản tụ ? Biết C = 1nF.
2 
A. u = 2.cos 107 t +  A B. u = .cos 107 t +  A
1
 3  2  6
 
C. u = 2.cos 107 t +  A D. u = 2.cos 107 t −  A
 6  6
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 8: Một mạch dao động gồm 1 tụ điện C = 20nF và 1 cuộn cảm L = 8H điện
trở không đáng kể. Điện áp cực đại ở hai đầu tụ điện là U0 = 1,5V . Cường độ dòng
hiệu dụng chạy trong mạch.
A. 48mA B. 65mA C. 53mA D. 72mA
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................

Ví dụ 9: Biết khoảng thời gian giữa 2 lần liên tiếp năng lượng điện trường bằng
năng lượng từ trường của mạch dao động điện từ tự do LC là 107 s . Tần số dao động
riêng của mạch là:
A. 2 MHz B. 25 MHz C. 2,5 MHz D. 210 MHz
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 10: Một mạch dao động gồm một tụ có điện dung C = 10F và một cuộn cảm
có độ tự cảm L = 1H , lấy 2 = 10 . Khoảng thời gian ngắn nhất tính từ lúc năng lượng
điện trường đạt cực đại đến lúc năng lượng từ bằng một nửa năng lượng điện trường
cực đại là
1 1 1 1
A. s B. s C. s D. s
400 300 200 100
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 11: Cường độ dòng điện trong mạch dao động LC có biểu thức
i = 9cost ( mA ) . Vào thời điểm năng lượng điện trường bằng 8 lần năng lượng từ
trường thì cường độ dòng điện i bằng
A. 3mA B. 1,5 2mA C. 2 2mA D. 1mA
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 12: Tụ điện của mạch dao động có điện dung C = 1F , ban đầu được điện
tích đến hiệu điện thế 100V, sau đó cho mạch thực hiện dao động điện từ tắt dần.
Năng lượng mất mát của mạch từ khi bắt đầu thực hiện dao động đến khi dao động
điện từ tắt hẳn là bao nhiêu?
A. W = 10mJ B. W = 10kJ C. W = 5mJ D. W = 5kJ


.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 13: Một mạch dao động điện từ tự do L = 0,1H và C = 10F . Tại thời điểm
cường độ dòng điện qua cuộn cảm là 0,03A thì điện áp ở hai bản tụ là 4V. Cường độ
dòng điện cực đại trong mạch là
A. 0,05 A B. 0,03 A C. 0,003 A D. 0,005 A
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 14: Điện tích cực đại của tụ trong mạch LC có tần số riêng f = 105 Hz là
q0 = 6.10−9 C . Khi điện tích của tụ là q = 3.10−9 C thì dòng điện trong mạch có độ lớn:
A. 6 3.10−4 A B. 6.10−4 A C. 6 2.10−4 A D. 2 3.10−5 A

.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 15: Khi mắc tụ điện có điện dung C1 với cuộn cảm L thì mạch thu sóng thu
được sóng có bước sóng 1 = 60m ; khi mắc tụ điện có điện dung C2 với cuộn cảm L
thì mạch thu được sóng có bước sóng  2 = 80m . Khi mắc C1 nối tiếp C2 và nối tiếp với
cuộn cảm L thì mạch thu được bước sóng là:
A.  = 100m. B.  = 140m. C.  = 70m. D.  = 48m.
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 16: Mạch dao động để bắt tín hiệu của một máy thu vô tuyến gồm một cuộn
cảm có hệ số tự cảm L = 2F và một tụ điện. Để máy thu bắt được sóng vô tuyến có
bước sóng  = 16m thì tụ điện phải có điện dung bằng bao nhiêu?
A. 36pF. B. 320pF. C. 17,5pF. D. 160pF.


.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 17: Một mạch dao động LC của máy thu vô tuyến cộng hưởng với sóng điện
từ có bước sóng  . Để máy này có thể thu được sóng điện từ có bước sóng 2 người
ta ghép thêm 1 tụ nữa. Hỏi tụ ghép thêm phải ghép thế nào và có điện dung là bao
nhiêu?
A. Ghép nối tiếp với tụ C và có điện dung 3C.
B. Ghép nối tiếp với tụ C và có điện dung C.
C. Ghép song song với tụ C và có điện dung 3C.
D. Ghép song song với tụ C và có điện dung C.
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
C. BÀI TẬP RÈN LUYỆN

NHẬN BIẾT – THÔNG HIỂU
Câu 1. [Đề TN THPT năm 2020] Một mạch dao động lí tưởng gồm tụ điện có điện dung
C và cuộn cảm thuần có độ tự cảm L đang có dao động điện từ tự do. Đại lượng
1
f= là
2 LC
Ⓐ. tần số dao động điện từ tự do trong mạch.
Ⓑ. cảm ứng từ trong cuộn cảm.
Ⓒ. cường độ điện trường trong tụ.
Ⓓ. chu kì dao động điện từ tự do trong mạch.
Câu 2. [Đề minh họa BGD 2020] Mạch dao động lí tưởng gồm tự điện dung C và cuộn
cảm thuần có độ từ cảm L . Trong mạch đang có dao động điện từ tự do với tần số f .
Giá trị f là
1 1
Ⓐ. 2 LC . Ⓑ. Ⓒ. 2LC. Ⓓ. .
2 LC 2LC

Câu 3. [Đề ĐH năm 2018] Một sóng điện từ lần lượt lan truyền trong các môi trường:
nước, chân không, thạch anh và thủy tinh. Tốc độ lan truyền của sóng điện từ này lớn
nhất trong môi trường
Ⓐ. nước. Ⓑ. thủy tinh. Ⓒ. chân không. Ⓓ. thạch anh.
Câu 4. [Đề ĐH năm 2017] Sóng điện từ và sóng âm khi truyền từ không khí vào thủy
tinh thì tần số
Ⓐ. của cả hai sóng đều giảm. Ⓑ. của sóng điện từ tăng, của sóng âm
giảm.
Ⓒ. của cả hai sóng đều không đổi. Ⓓ. của sóng điện từ giảm, cùa sóng âm
tăng.
Câu 5. [Đề ĐH năm 2016] Trong mạch dao động điện từ LC lí tưởng đang hoạt động,
điện tích trên một bản tụ điện biến thiên điều hòa và
Ⓐ. ngược pha với cường độ dòng điện trong mạch.
Ⓑ. lệch pha 0,5 so với cường độ dòng điện trong mạch.
Ⓒ. cùng pha với cường độ dòng điện trong mạch.
Ⓓ. lệch pha 0,25 so với cường độ dòng điện trong mạch.
Câu 6. [Đề ĐH năm 2016] Một sóng điện từ có tần số f truyền trong chân không với tốc
độ c. Bước sóng của sóng này là
Ⓑ.  = 2f .
c
Ⓐ.  = c . Ⓒ.  = . Ⓓ.  = f .
f c 2f c
Câu 7. Sự hình thành dao động điện từ tự do trong mạch dao động là do hiện tượng
nào sau đây?
Ⓐ. Hiện tượng cộng hưởng điện. Ⓑ. Hiện tượng từ hoá.
Ⓒ. Hiện tượng cảm ứng điện từ. Ⓓ. Hiện tượng tự cảm.
Câu 8. Trong một mạch dao động LC, khi điện tích tụ điện có độ lớn đạt cực đại thì kết
luận nào sau đây là sai?
Ⓐ. Điện áp hai đầu tụ điện có độ lớn cực đại.
Ⓑ. Cường độ dòng điện trong mạch có độ lớn cực đại.
Ⓒ. Năng lượng điện trường trong trong mạch đạt cực đại.
Ⓓ. Năng lượng điện trường bằng năng lượng điện từ trong mạch.
Câu 9. Chọn phát biểu đúng khi nói về sự biến thiên điện tích của tụ điện trong mạch
dao động
Ⓐ. Điện tích của tụ điện dao động điều hòa với tần số góc  = LC .
Ⓑ. Điện tích biến thiên theo hàm số mũ theo thời gian.
Ⓒ. Điện tích chỉ biến thiên tuần hoàn theo thời gian.
1
Ⓓ. Điện tích của tụ điện dao động điều hòa với tần số f = .
2 LC

Câu 10. Cường độ dòng điện chạy trong mạch dao động LC có đặc điểm là
Ⓐ. tần số lớn. Ⓑ. chu kì lớn. Ⓒ. cường độ lớn. Ⓓ. năng lượng
lớn.
Câu 11. Mạch dao động gồm cuộn dây có độ tự cảm L và tụ điện có điện dung C thực
hiện dao động điện từ tự do. Điện tích cực đại trên mỗi bản tụ là Q0 và cường độ dòng
điện cực đại trong mạch là I0. Chu kì dao động điện từ của mạch là
Q I
Ⓐ. T = 2 0 . Ⓑ. T = 2 Q0 I 0 . Ⓒ. T = 2 0 . Ⓓ. T = 2 LC .
I0 Q0
Câu 12. Một mạch dao động gồm có cuộn dây L thuần điện cảm và tụ điện C thuần
dung kháng. Nếu gọi I0 dòng điện cực đại trong mạch, hiệu điện thế cực đại U0 giữa
hai đầu tụ điện liên hệ với I0 như thế nào? Hãy chọn kết quả đúng trong những kết quả
sau đây.
Ⓐ. U 0 = I 0 L
. Ⓑ. U 0 = I 0 C . Ⓒ. U 0 = I 0 L . Ⓓ. U 0 = I 0 L .
C L C C
Câu 13. Một mạch LC đang dao động tự do, người ta đo được điện tích cực đại trên 2
bản tụ điện là q0 và dòng điện cực đại trong mạch là I0. Nếu dùng mạch này làm mạch
chọn sóng cho máy thu thanh, thì bước sóng mà nó bắt được tính bằng
công thức:
Ⓐ. λ = 2c q0 I 0 . Ⓑ. λ = 2c q0 . Ⓒ. λ = 2c I 0 . Ⓓ. λ = 2cq0I0.
I0 q0
Câu 14. Một mạch dao động điện từ LC lí tưởng gồm cuộn cảm thuần độ tự cảm L và
tụ điện có điện dung thay đổi được từ C1 đến C2. Mạch dao động này có chu kì dao
động riêng thay đổi được.
Ⓐ. từ 4 LC1 đến 4 LC2 . Ⓑ. từ 2 LC1 đến 2 LC2 .
Ⓒ. từ 2 LC1 đến 2 LC2 . Ⓓ. từ 4 LC1 đến 4 LC2 .
Câu 15. Điện tích của tụ điện trong mạch dao động LC biến thiên theo phương trình q
= qocos t . Tại thời điểm t = T/4, ta có
Ⓐ. Hiệu điện thế giữa hai bản tụ bằng 0. Ⓑ. Dòng điện qua cuộn dây bằng 0.
Ⓒ. Điện tích của tụ cực đại. Ⓓ. Năng lượng điện trường cực đại.
Câu 16. Trong mạch dao động LC lý tưởng, gọi i và u là cường độ dòng điện trong
mạch và hiệu điện thế giữa hai đầu cuộn dây tại một thời điểm nào đó, I0 là cường độ
dòng điện cực đại trong mạch. Hệ thức biểu diễn mối liên hệ giữa i, u và I0 là
Ⓐ. (I 02 + i 2 ) = u 2 . Ⓑ. (I 02 − i 2 ) C = u 2 .
L
C L
Ⓒ. (I 02 − i 2 ) L = u 2 . Ⓓ. (I 02 + i 2 ) = u 2 .
C
C L
Câu 17. Hãy chọn số lượng câu không đúng trong các phát biểu sau đây về tính chất
của sóng điện từ.
I. Sóng điện từ có thể phản xạ, khúc xạ, giao thoa.
II. Sóng điện từ là sóng ngang vì nó luôn truyền ngang.

III. Sóng điện từ không truyền được trong chân không.
IV. Sóng điện từ mang năng lượng.
Ⓐ. 2. Ⓑ. 3. Ⓒ. 4. Ⓓ. 4.

Câu 18. Trong quá trình lan truyền sóng điện từ, véctơ cảm ứng từ B và véctơ cường

độ điện trường E luôn luôn
Ⓐ. truyền trong mọi môi trường với tốc độ bằng 3.108 m/s.
Ⓑ. dao động điều hoà cùng tần số và cùng pha nhau.
Ⓒ. vuông góc nhau và dao động lệch pha nhau một góc π/2.
Ⓓ. vuông góc nhau và trùng với phương truyền sóng.
Câu 19. Trong mạch dao động LC lí tưởng đang có dao động điện từ tự do, điện tích
của một bản tụ điện và cường độ dòng điện qua cuộn cảm thuần biến thiên điều hòa
theo thời gian
Ⓐ. luôn ngược pha nhau. Ⓑ. luôn cùng pha nhau.
Ⓒ. với cùng biên độ. Ⓓ. với cùng tần số.
Câu 20. Một mạch dao động duy trì gồm cuộn dây mắc với một tụ điện. Do cuộn dây
có điện trở R nên để duy trì dao động của mạch người ta cần phải cung cấp năng lượng
cho mạch. Biết điện tích cực đại của tụ là Q0, điện dung của tụ là C và hệ số tự cảm của
cuộn dây là L. công suất cần cung cấp cho mạch để mạch hoạt động ổn định là
2 2
Ⓐ. P = LCRQ02 . Ⓑ. P = Q0 R . Ⓒ. P = 1 LCRQ02 . Ⓓ. P = 1 Q0 R .
LC 2 2 LC
Câu 21. Chọn phát biểu sai khi nói về điện từ trường.
Ⓐ. Điện trường và từ trường là hai mặt thể hiện khác nhau của một loại trường duy
nhất gọi là điện từ trường.
Ⓑ. Điện trường biến thiên nào cũng sinh ra từ trường biến thiên và ngược lại.
Ⓒ. Không thể có điện trường và từ trường tồn tại độc lập.
Ⓓ. Nam châm vĩnh cửu là một trường hợp ngoại lệ ở đó chỉ có từ trường.
Câu 22. Khi một điện tích điểm dao động, xung quanh điện tích sẽ tồn tại
Ⓐ. điện trường. Ⓑ. từ trường. Ⓒ. điện từ trường. Ⓓ. trường hấp
dẫn.
Câu 23. Chọn câu sai. Sóng điện từ là sóng
Ⓐ. do điện tích sinh ra.
Ⓑ. do điện tích dao động bức xạ ra.
Ⓒ. có vectơ cường độ điện trường dao động vuông góc với phương truyền sóng.
Ⓓ. có vận tốc truyền sóng bằng vận tốc ánh sáng.
Câu 24. Chọn câu sai về tính chất của sóng điện từ.
Ⓐ. sóng điện từ truyền được cả trong chân không.
Ⓑ. sóng điện từ mang theo năng lượng.
Ⓒ. vận tốc truyền của sóng điện từ trong mọi môi trường bằng vận tốc ánh sáng
trong chân không.
Ⓓ. sóng điện từ là sóng ngang, các vectơ E và B luôn vuông góc nhau và vuông
góc với phương truyền sóng.
Câu 25. Sóng điện từ là quá trình lan truyền của điện từ trường biến thiên, trong không
gian. Khi nói về quan hệ giữa điện trường và từ trường của điện từ trường trên thì kết
luận nào sau đây là đúng?
Ⓐ. Véctơ cường độ điện trường và cảm ứng từ cùng phương và cùng độ lớn.
Ⓑ. Tại mỗi điểm của không gian, điện trường và từ trường luôn luôn dao động
ngược pha.
Ⓒ. Tại mỗi điểm của không gian, điện trường và từ trường luôn luôn dao động lệch
pha nhau π/2.
Ⓓ. Điện trường và từ trường biến thiên theo thời gian với cùng chu kì.
Câu 26. Nhận xét nào về sóng điện từ là sai?
Ⓐ. Điện tích dao động thì bức xạ sóng điện từ.
Ⓑ. Tần số của sóng điện từ bằng tần số f của điện tích dao động.
Ⓒ. Sóng điện từ là sóng dọc.
Ⓓ. Năng lượng sóng điện từ tỉ lệ với lũy thừa bậc 4 của tần số f.
Câu 27. Sóng điện từ và sóng cơ học không có cùng tính chất nào?
Ⓐ. giao thoa. Ⓑ. phản xạ.
Ⓒ. truyền được trong chân không. Ⓓ. mang năng lượng.
Câu 28. [Đề ĐH năm 2019] Một đặc điểm rất quan trọng của các sóng ngắn vô tuyến là
chúng
Ⓐ. phản xạ kém ở mặt đất. Ⓑ. đâm xuyên tốt qua tầng điện li.
Ⓒ. phản xạ rất tốt trên tầng điện li. Ⓓ. phản xạ kém trên tầng điện li.
Câu 29. Chọn phát biểu sai khi nói về sóng vô tuyến.
Ⓐ. Các sóng trung ban ngày chúng bị tầng điện li hấp thụ mạnh nên không truyền
xa được, ban đêm chúng bị tầng điện li phản xạ nên truyền được xa.
Ⓑ. Sóng dài bị nước hấp thụ mạnh.
Ⓒ. Các sóng cực ngắn không bị tầng điện li hấp thụ hoặc phản xạ, có khả năng truyền
đi rất xa theo đường thẳng.
Ⓓ. Sóng càng ngắn thì năng lượng sóng càng lớn.
Câu 30. Phát biểu nào sau đây là sai khi nói về sóng điện từ?
Ⓐ. Sóng điện từ là sóng ngang.
Ⓑ. Khi sóng điện từ lan truyền, vectơ cường độ điện trường luôn vuông góc với
vectơ cảm ứng từ.

Ⓒ. Khi sóng điện từ lan truyền, vectơ cường độ điện trường luôn cùng phương với
vectơ cảm ứng từ.
Ⓓ. Sóng điện từ lan truyền được trong chân không.
Câu 31. Chọn đơn vị thích hợp điền vào chỗ trống. Trong thông tin vô tuyến, người ta
đã dùng các sóng điện từ có tần số từ hàng nghìn………trở lên
Ⓐ. Hz. Ⓑ. kHz. Ⓒ. MHz. Ⓓ. GHz.
Câu 32. Trong “ máy bắn tốc độ “ xe cộ trên đường.
Ⓐ. Chỉ có máy phát sóng vô tuyến.
Ⓑ. Chỉ có máy thu sóng vô tuyến.
Ⓒ. Có cả máy phát và máy thu sóng vô tuyến.
Ⓓ. Không có máy phát và máy thu sóng vô tuyến.
Câu 33. Máy thu chỉ thu được sóng của đài phát khi
Ⓐ. các mạch có độ tự cảm cảm bằng nhau.
Ⓑ. các mạch có điện dung bằng nhau.
Ⓒ. các mạch có điện trở bằng nhau.
Ⓓ. tần số riêng của máy bằng tần số của đài phát.
Câu 34. Nguyên tắc của mạch chọn sóng trong máy thu thanh dựa trên hiện tượng.
Ⓐ. tách sóng. Ⓑ. giao thoa sóng. Ⓒ. cộng hưởng điện. Ⓓ. sóng dừng.
Câu 35. Trong mạch dao động điện từ LC, giả sử các thông số khác không đổi. Để tần
số của mạch phát ra tăng n lần thì cần
Ⓐ. tăng điện dung C lên n lần. Ⓑ. giảm điện dung C xuống n lần.
Ⓒ. tăng điện dung C lên n2 lần. Ⓓ. giảm điện dung C xuống n2 lần.
Câu 36. Khi nói về sóng điện từ, phát biểu nào dưới đây là sai?
Ⓐ. Trong quá trình truyền sóng điện từ, vectơ cường độ điện trường và vectơ cảm
ứng từ luôn cùng phương.
Ⓑ. Sóng điện từ truyền được trong môi trường vật chất và trong chân không.
Ⓒ. Trong chân không, sóng điện từ lan truyền với vận tốc bằng vận tốc ánh sáng.
Ⓓ. Sóng điện từ bị phản xạ khi gặp mặt phân cách giữa hai môi trường.
Câu 37. Mạch dao động điện từ LC lí tưởng đang hoạt động. Điện tích của một bản tụ
điện
Ⓐ. biến thiên theo hàm bậc nhất của thời gian.
Ⓑ. biến thiên theo hàm bậc hai của thời gian.
Ⓒ. biến thiên điều hòa theo thời gian.
Ⓓ. không thay đổi theo thời gian.
Câu 38. Một tụ điện được tích điện rồi đem nối với một cuộn dây thành một mạch kín.
Dao động điện từ trong mạch là một dao động tắt dần. Nguyên nhân của sự tắt dần là:
Ⓐ. tỏa nhiệt trên điện trở của dây dẫn trong mạch.

Ⓑ. bức xạ sóng điện từ.

Ⓒ. tỏa nhiệt và bức xạ sóng điện từ.
Ⓓ. tụ điện bị nóng lên.
Câu 39. Chọn câu trả lời sai. Trong sơ đồ khối của máy thu sóng vô tuyến điện, bộ phận
có trong máy thu là
Ⓐ. Mạch chọn sóng. Ⓑ. Mạch biến điệu. Ⓒ. Mạch tách sóng. Ⓓ. Mạch khuếch
đại.
Câu 40. Một mạch dao động lí tưởng đang có dao động điện từ tự do với chu kì dao
động T. Tại thời điểm t = 0, điện tích trên một bản tụ điện đạt giá trị cực đại. Điện tích
trên bản tụ này bằng 0 ở thời điểm đầu tiên là
Ⓐ. T/8. Ⓑ. T/2. Ⓒ. T/6. Ⓓ. T/4.
Câu 41. Trong mạch dao động LC, điện tích trên tụ điện và cường độ dòng điện qua
cuộn cảm thuần biến thiên.
Ⓐ. điều hòa cùng tần số. Ⓑ. tuần hoàn cùng biên độ.
Ⓒ. điều hòa cùng pha. Ⓓ. điều hòa và ngược pha nhau.
Câu 42. Một mạch dao động LC lý tưởng đang thực hiện dao động điện từ tự do. Biết
điện tích cực đại của tụ điện là q0 và cường độ dòng điện cực đại trong mạch là I0. Tại
thời điểm cường độ dòng điện trong mạch bằng 0,5I0 thì điện tích của tụ điện có độ lớn
q0 2 q 3 q0 q0 5
Ⓐ. . Ⓑ. 0 . Ⓒ. . Ⓓ. .
2 2 2 2
Câu 43. Sóng điện từ là
Ⓐ. sự biến thiên của điện trường và từ trường trong môi trường vật chất.
Ⓑ. sự lan truyền điện trường và từ trường trong không gian.
Ⓒ. sự biến thiên tuần hoàn của điện trường theo thời gian.
Ⓓ. sự biến thiên tuần hoàn của từ trường theo thời gian.
Câu 44. Phát biểu nào sau đây là sai khi nói về điện từ trường?
Ⓐ. Điện trường và từ trường biến thiên cùng tần số.
Ⓑ. Điện trường và từ trường chỉ lan truyền trong các môi trường vật chất.
Ⓒ. Điện trường và từ trường cùng tồn tại trong không gian và có thể chuyển hóa lẫn
nhau.
Ⓓ. Điện trường và từ trường biến thiên tuần hoàn và luôn đồng pha với nhau.
Câu 45. Phát biểu nào đúng?
Ⓐ. Sóng điện từ có thể là sóng ngang hay sóng dọc.
Ⓑ. Sóng điện từ chỉ lan truyền được trong môi trường vật chất.
Ⓒ. Tốc độ lan truyền của sóng điện từ không phụ thuộc vào môi trường.
Ⓓ. Sóng điện từ lan truyền được cả trong môi trường vật chất lẫn chân không.

Câu 46. Những cách nào sau đây có thể phát ra sóng điện từ?
Ⓐ. Cho một điện tích dao động.
Ⓑ. Cho điện tích chuyển động thẳng đều.
Ⓒ. Tích điện cho một tụ điện rồi cho nó phóng điện qua một vật dẫn.
Ⓓ. Cho dòng điện không đổi đi qua cuộn thuần cảm.
Câu 47. Điều kiện của một máy thu thanh có thể thu được sóng điện từ phát ra từ một
đài phát thanh là
Ⓐ. Tín hiệu của đài phát cùng biên độ với sóng của máy thu thanh.
Ⓑ. Tần số của máy thu thanh bằng tần số của đài phát.
Ⓒ. Năng lượng sóng của đài phát phải không đổi.
Ⓓ. Ăng-ten của máy thu thanh phải hướng về phía với ăng-ten của đài phát.
Câu 48. [Đề ĐH năm 2019] Trong thông tin liên lạc bằng sóng vô tuyến, mạch tách sóng
ở máy thu thanh có tác dụng
Ⓐ. tách sóng âm ra khỏi sóng cao tần Ⓑ. tách sóng hạ âm ra khỏi sóng siêu
âm
Ⓒ. đưa sóng cao tần ra loa Ⓓ. đưa sóng siêu âm ra loa
Câu 49. Trong mạch dao động LC thì điện trường và từ trường biến thiên
Ⓐ. lệch pha nhau π/2. Ⓑ. ngược pha nhau.
Ⓒ. cùng pha. Ⓓ. lệch pha nhau π/4.
Câu 50. Khi đối chiếu dao động điện từ trong mạch dao động LC với dao động điều
hòa của con lắc đơn thì
Ⓐ. cường độ dòng điện i có vai trò như vận tốc tức thời v.
Ⓑ. điện tích q có vai trò như độ cao của vật dao động.
Ⓒ. năng lượng điện trường có vai trò như động năng.
Ⓓ. năng lượng từ trường có vai trò như thế năng.
Câu 51. Khi nói về điện từ trường, phát biểu nào sau đây sai?
Ⓐ. Nếu tại một nơi có từ trường biến thiên theo thời gian thì tại đó xuất hiện điện
trường xoáy.
Ⓑ. Điện trường và từ trường là hai mặt thể hiện khác nhau của một trường duy nhất
gọi là điện từ trường.
Ⓒ. Trong quá trình lan truyền điện từ trường, vecto cường độ điện trường và vecto
cảm ứng từ tại một điểm luôn vuông góc với nhau.
Ⓓ. Điện trường không lan truyền được trong điện môi.
Câu 52. [Đề minh họa BGD năm 2019] Trong sơ đồ khối của máy phát thanh vô tuyến
đơn giản không có bộ phận nào sau đây?
Ⓐ. Mạch tách sóng. Ⓑ. Mạch khuếch đại.
Ⓒ. Micrô. Ⓓ. Anten phát.

Câu 53. [Đề ĐH năm 2018] Trong chiếc điện thoại di động
Ⓐ. không có máy phát và máy thu sóng vô tuyến.
Ⓑ. chỉ có máy thu sóng vô tuyến.
Ⓒ. có cả máy phát và máy thu sóng vô tuyến.
Ⓓ. chỉ có máy phát sóng vô tuyến.
Câu 54. [Đề minh họa BGD 2018] Trong thông tin liên lạc bằng sóng vô tuyến, mạch
khuếch đại có tác dụng
Ⓐ. tăng bước sóng của tín hiệu Ⓑ. tăng chu kì của tín hiệu.
Ⓒ. tăng tần số của tín hiệu. Ⓓ. tăng cường độ của tín hiệu.
Câu 55. [BGD Minh họa 2017] Trong sơ đồ khối của một máy phát thanh vô tuyến đơn
giản và một máy thu thanh đơn giản đều có bộ phận nào sau đây?
Ⓐ. Micrô. Ⓑ. Mạch biến điệu.
Ⓒ. Mạch tách sóng Ⓓ. Anten.
Câu 56. Thiết bị nào sau đây không có trong máy thu thanh, thu hình bằng vô tuyến
điện.
Ⓐ. Mạch khuếch đại. Ⓑ. Mạch trộn sóng.
Ⓒ. Mạch dao động. Ⓓ. Mạch tách sóng.
Câu 57. Các máy sau đây, máy nào không sử dụng sóng vô tuyến điện?
Ⓐ. Lò vi sóng. Ⓑ. Các điều khiển tự động quạt cây.
Ⓒ. Máy siêu âm. Ⓓ. Điện thoại cố định.
Câu 58. [Đề ĐH năm 2018] Theo thứ tự tăng dần về tần số của các sóng vô tuyến, sắp
xếp nào sau đây đúng?
Ⓐ. Sóng cực ngắn, sóng ngắn, sóng trung, sóng dài.
Ⓑ. Sóng dài, sóng ngắn, sóng trung, sóng cực ngắn.
Ⓒ. Sóng cực ngắn, sóng ngắn, sóng dài, sóng trung.
Ⓓ. Sóng dài, sóng trung, sóng ngắn, sóng cực ngắn
Câu 59. [Đề ĐH năm 2017] Từ Trái Đất, các nhà khoa học điều khiển các xe tự hành
trên Mặt Trăng nhờ sử dụng các thiết bị thu phát sóng vô tuyến. Sóng vô tuyến được
dùng trong ứng dụng này này thuộc dải
Ⓐ. sóng trung. Ⓑ. sóng cực ngắn. Ⓒ. sóng ngắn. Ⓓ. sóng dài.
Câu 60. Sóng điện từ nào bị phản xạ mạnh nhất ở tầng điện li.
Ⓐ. Sóng dài. Ⓑ. Sóng trung. Ⓒ. Sóng ngắn. Ⓓ. Sóng cực
ngắn.
Câu 61. Sóng điện từ nào sau đây có thể đi vòng quanh Trái đất?
Ⓐ. Sóng dài. Ⓑ. Sóng trung. Ⓒ. Sóng ngắn. Ⓓ. Sóng cực
ngắn.

Câu 62. Chọn phát biểu sai khi nói về tính chất của sóng điện từ.
Ⓐ. Sóng điện từ phản xạ được trên các mặt kim loại.
Ⓑ. Sóng điện từ có thể giao thoa được với nhau.
Ⓒ. Sóng điện từ có thể tạo ra được hiện tượng sóng dừng.
Ⓓ. Sóng điện từ không có hiện tượng nhiễu xạ.
Câu 63. Nguyên tắc của mạch chọn sóng trong máy thu thanh dựa trên hiện tượng
Ⓐ. Giao thoa sóng. Ⓑ. Sóng dừng.
Ⓒ. Cộng hưởng điện. Ⓓ. Một hiện tượng khác.
Câu 64. Phát biểu nào sau đây là đúng khi nói về điện từ trường?
Ⓐ. Điện trường biến thiên và từ trường biến thiên tồn tại riêng biệt, độc lập với nhau.
Ⓑ. Điện trường biến thiên và từ trường biến thiên liên quan mật thiết với nhau và là
hai thành phần của một trường thống nhất gọi là điện từ trường.
Ⓒ. Tốc độ lan truyền của điện từ trường trong chất rắn lớn nhất, trong chất khí bé
nhất và không lan truyền được trong chân không.
Ⓓ. chúng luôn dao động vuông pha với nhau.
Câu 65. Trong mạch dao động lí tưởng gồm tụ điện có điện dung C và cuộn cảm thuần
có độ tự cảm L, đang có dao động điện từ tự do. Biết hiệu điện thế cực đại giữa hai bản
tụ là U0. Khi hiệu điện thế giữa hai bản tụ là 0,5U0 thì cường độ dòng điện trong mạch
có độ lớn bằng
Ⓐ. U 0 3L . Ⓑ. U0 5C . Ⓒ. U0 5L . Ⓓ. U 0 3C .
2 C 2 L 2 C 2 L
Câu 66. Trong một mạch dao động LC không có điện trở thuần, có dao động điện từ tự
do. Hiệu điện thế cực đại giữa hai bản tụ và cường độ dòng điện cực đại qua mạch lần
lượt là U0 và I0. Tại thời điểm cường độ dòng điện trong mạch có giá trị 0,5I0 thì độ lớn
hiệu điện thế giữa hai bản tụ điển là
Ⓐ. 3 U0 . . Ⓑ. 3
U0 . . Ⓒ. 1 U0 . . Ⓓ. 3 U0 . .
4 2 2 4
Câu 67. Trong mạch dao động LC lí tưởng đang có dao động điện từ tự do, điện tích
của một bản tụ điện và cường độ dòng điện qua cuộn cảm biến thiên điều hòa theo thời
gian
Ⓐ. luôn ngược pha nhau. Ⓑ. với cùng biên độ.
Ⓒ. luôn cùng pha nhau. Ⓓ. với cùng tần số.
Câu 68. Trong sơ đồ khối của một máy thu thanh vô tuyến đơn giản không có phận
nào sau đây?
Ⓐ. Mạch khuếch đại âm tần. Ⓑ. Mạch biến điệu.
Ⓒ. Loa. Ⓓ. Mạch tách sóng.
Câu 69. Sóng điện từ và sóng cơ học không có chung tính chất nào dưới đây?
Ⓐ. Phản xạ. Ⓑ. Truyền được trong chân không.

Ⓒ. Mang năng lượng. Ⓓ. Khúc xạ.

Câu 70. [Đề TN THPT năm 2020] Trong thông tin liên lạc bằng sóng vô tuyến, loa ở
máy thu thanh có tác dụng
Ⓐ. biến dao động điện thành dao động âm có cùng tần số.
Ⓑ. biến dao động âm thành dao động điện có cùng tần số.
Ⓒ. trộn sóng âm tần với sóng cao tần.
Ⓓ. tách sóng âm tần ra khỏi sóng cao tần.
Câu 71. [Minh họa BGD 2021] Trong sơ đồ khối của một máy thu thanh vô tuyến đơn
giản không có bộ phận nào sau đây?
Ⓐ. Mạch khuếch đại. Ⓑ. Mạch tách sóng. Ⓒ. Mạch chọn sóng. Ⓓ. Mạch biến
điệu.
VẬN DỤNG – VẬN DỤNG CAO
Câu 72. Trong mạch LC lý tưởng đang có dao động điện từ điểu hòa với biểu thức
( )
điện áp trên tụ điện là u = 5cos 103 t +  / 6 V. Tính từ thời điểm ban đầu, t = 0, điện áp
tức thời trên tụ điện có giá trị 2,5 V lần 6 tại thời điểm
Ⓐ. t = 7,5 ms. Ⓑ. t = 5,5 ms. Ⓒ. t = 4,5 ms. Ⓓ. t = 6,7 ms.
Câu 73. Trong mạch LC lý tưởng đang có dao động điện từ điều hòa với tần số 500
Hz. Hiệu điện thế cực đại trên tụ điện là 6 V. Thời điểm ban đầu, điện áp trên tụ bằng
không và đang giảm dần. Điện áp tức thời trên tụ điện có giá trị −3 3 V lần thứ 14 tại
thời điểm
A. t = 7,50 ms. B. t = 12,67 ms. C. t = 7, 45 ms. D. t = 54,7 ms.
Câu 74. Cho một dao động điện từ điều hòa trong mạch LC lý tưởng với tần số dao
động bằng 2000 Hz. Khoảng thời gian giữa hai lần liên tiếp điện tích tức thời trên tụ
điện bằng một nửa điện tích cực đại là
A. 1/ 6 ms và 1/ 3 ms . B. 1 ms và 1,5 ms .
C. 0,75 ms và 1, 25 ms . D. 1, 25 ms và 1,5 ms .
Câu 75. Trong mạch LC lý tưởng đang có dao động điện từ điều hòa với tần số bằng
100 Hz và cường độ dòng điện cực đại bằng 40 mA. Tụ điện có điện dung bằng
100 /  F. Trong một chu kỳ dao động, khoảng thời gian để điện áp tức thời giữa hai
bản tụ có độ lớn không vượt quá 2 V là
A. 3 ms. B. 2 ms C. 1 ms D. 5 ms
Câu 76. Mạch dao động LC lí tưởng đang hoạt động, điện tích cực đại của tụ điện là
Q0 = 10−6 C và cường độ dòng điện cực đại trong mạch là I0 = 3 mA . Tính từ thời điểm
điện tích trên tụ bằng 0, sau khoảng thời gian t = 1,5 ms cường độ dòng điện trong mạch
có độ lớn bằng
A. 3 A B. 3 mA C. 0. D. 1,5 mA

Câu 77. Mạch dao động LC đang thực hiện dao động điện từ tự do với chu kỳ T. Tại
thời điểm nào đó dòng điện trong mạch có cường độ 8 mA và đang tăng, sau đó
khoảng thời gian 3T / 4 thì điện tích trên bản tụ có độ lớn 2.10−9 C . Chu kỳ dao động
điện từ của mạch bằng:
A. 0,5 ms. B. 0, 25 ms. C. 0,5 s. D. 0, 25 s.
Câu 78. Trong một mạch LC lý tưởng có dao động điện từ. Hiệu điện thế cực đại
giữa hai bản tụ là 4 2 V . Hiệu điện thế giữa hai bản tụ bằng bao nhiêu tại thời điểm
cường độ dòng điện tức thời bằng cường độ dòng điện hiệu dụng?
A. 3 V B. 2 V C. 4 V D. 1,5 V
Câu 79. Trong mạch dao động có dao động điện từ tự do với điện tích cực đại của
một bản tụ là Q0 và dòng điện cực đại qua cuộn cảm là I0. Khi dòng điện qua cuộn cảm
bằng I0/n thì điện tích một bản của tụ có độ lớn
A. q = 

(n 2
− 1/ n2 )  Q0 .

B. q = 

( 2n 2
− 1/ n2 )  Q0 .

C. q =  ( n2 − 1/ 2n )  Q0 . D. q =  ( 2n 2
− 1/ 2n )  Q0 .

  
Câu 80. Một mạch dao động lí tưởng gồm cuộn cảm thuần có độ tự cảm L tụ điện có
điện dung C. Khi mạch dao động điện áp giữa hai bản tụ có phương trình
u = 2cos106 t ( V ) . Ở thời điểm t1 điện áp này đang giảm và có giá trị bằng 1V. Ở thời
điểm t 2 = ( t1 + 5.10−7 ) s thì điện áp giữa hai bản tụ có giá trị:
A. − 3 V B. 3 V C. 2 V D. −1 V
Câu 81. Một mạch dao động điện từ LC lí tưởng gồm tụ điện có điện dung 25 pF và
cuộn cảm thuần có độ tự cảm L đang có dao động điện từ tự do với điện tích cực đại
trên một bản tụ điện là Q0. Biết khoảng thời gian ngắn nhất để điện tích trên bản tụ
điện đó giảm từ Q0 đến Q0 3 / 2 là t1, khoảng thời gian ngắn nhất để điện tích trên bản
tụ điện đó giảm từ Q0 đến Q0 2 / 2 là t2 và t 2 − t1 = 10−6 s. Lấy 2 = 10 . Giá trị của L bằng:
A. 0,567 H. B. 0,765 H. C. 0,675 H. D. 0,576 H.
Câu 82. Điện tích của tụ điện trong mạch dao động LC biến thiên theo phương trình
q = Q0 cos ( 2000t +  ) . Tại thời điểm t = 2,5.10 s , ta có:
−4
A. Năng lượng điện trường cực đại. B. Điện áp giữa hai bản tụ bằng 0.
C. Điện tích của tụ cực đại. D. Dòng điện qua cuộn dây bằng 0.
Câu 83. Mạch dao động LC ( C = 5 F) . Hiệu điện thế cực đại giữa hai bản tụ là 4 V.
Năng lượng điện từ của mạch bằng:
A. 0,04 mJ B. 0, 4 J C. 0,01 mJ D. 0,1 J
Câu 84. Một mạch dao động LC có R = 0 . Dao động điện từ riêng (tự do) của mạch
LC có chu kì 2,0.10−4 s . Năng lượng điện trường trong mạch biến đổi tuần hoàn với chu
kì là:
A. 0,5.10−4 s B. 4,0.10−4 s C. 2,0.10−4 s D. 1,0.10−4 s

Câu 85. Một mạch dao động lí tưởng đang thực hiện dao động tự do. Lúc năng lượng
điện trường bằng 2.10−6 J thì năng lượng từ trường bằng 8.10−6 J. Hiệu điện thế cực đại
hai đầu cuộn cảm bằng 10 V, dòng điện cực đại trong mạch bằng 62,8 mA. Tẩn số dao
động của mạch là:
A. 2500 Hz B. 10000 Hz C. 1000 Hz D. 5000 Hz
Câu 86. Mạch dao động điện từ gồm một tụ điện có C = 5 F và cuộn thuần cảm có
L = 50 mH . Hiệu điện thế cực đại trên tụ điện là 6 V. Tần số dao động điện từ trong mạch
và năng lượng của mạch dao động có giá trị là:
A. 318 Hz, 3.10−5 J B. 318 Hz, 9.10−5 J C. 318 Hz, 8.10−5 J D. 418 Hz, 5.10−5 J
Câu 87. Trong mạch dao động LC lí tưởng đang có dao động điện từ tự do. Thời gian
ngắn nhất để năng lượng điện trường giảm từ giá trị cực đại xuống còn một nửa giá trị
cực đại là 1,5.10−4 s . Thời gian ngắn nhất để tụ phóng điện từ giá trị cực đại đến khi
phóng điện hết là:
A. 6.10−4 s B. 1,5.10−4 s C. 12.10−4 s D. 3.10−4 s
Câu 88. Mạch dao động tự do LC có L = 40 mH , C = 5 F , năng lượng điện từ trong
mạch là 3,6.10−4 J . Tại thời điểm hiệu điện thế giữa hai bản tụ là 8 V, năng lượng điện
trường và cường độ dòng điện trong mạch lần lượt là:
A. 1,6.10−4 J; 0,05A B. 1, 6.10−4 J; 0,1A C. 2.10−4 J; 0, 05A D. 2.10−4 J; 0,1A
Câu 89. Một mạch dao động LC gồm tụ điện C = 3000 pF và cuộn dây có độ tự cảm
L = 28H , điện trở r = 0,1 . Để dao động trong mạch được duy trì với điện áp cực đại
trên tụ điện U0 = 5V thì phải cung cấp cho mạch một công suất là bao nhiêu?
A. 116,7 mW B. 233 mW C. 268W D. 134W
Câu 90. Trong mạch chọn sóng của một máy thu vô tuyến điện, bộ cuộn cảm có độ
tự cảm thay đổi từ 1mH đến 25mH. Để mạch chỉ bắt được các sóng điện từ có bước
sóng từ 120m đến 1200m thì bộ tụ điện phải có điện dung biến đổi từ
A. 16pF đến 160nF. B. 4pF đến 16pF. C. 4pF đến 400pF. D. 400pF đến 160nF.
Câu 91. Một mạch dao động LC có điện trở thuần bằng không gồm cuộn dây thuần
cảm (cảm thuần) và tụ điện có điện dung C. Trong mạch có dao động điện từ tự do
(riêng) với tần số f. Khi mắc nối tiếp với tụ điện trong mạch trên một tụ điện có điện
dung Co = C 3 thì tần số dao động điện từ tự do (riêng) của mạch lúc này bằng:
A. 4f. B. f 2. C. f 4. D. 2f.
Câu 92. Mạch dao động ở lối vào của một máy thu thanh có thể bắt được các sóng
ngắn và sóng trung có bước sóng từ 10m đến 1km. Biết điện dung C của tụ điện biến
thiên trong khoảng từ 15pF đến 860pF; vận tốc ánh sáng trong chân không c = 3.108 m s
. Độ tự cảm L của mạch biến thiên trong khoảng:

A. 1,876H  L  327H B. 1,876H  L  327mH

C. 1,876mH  L  327mH D. 1,876H  L  327H
Câu 93. Mạch dao động để chọn sóng của một máy thu thanh gồm một cuộn dây có
hệ số tự cảm L = 20H và một tụ có điện dung C = 880pF . Mạch dao động nói trên có thể
bắt được sóng có bước sóng:
A. 150m B. 500m C. 1000m D. 250m
Câu 94. Mạch dao động LC đang thực hiện dao động điện từ tự do, điện tích cực đại
trên bản tụ điện là Qo = ( 4  ) .10−7 C và cường độ dòng điện cực đại trong mạch là Io = 2A
. Bước sóng của sóng điện từ mà mạch này phát ra là:
A. 180m B. 120m C. 30m D. 90m
Câu 95. Trong một mạch phát sóng điện từ gồm cuộn cảm có độ tự cảm L1 = 4mH và
tụ điện có điện dung C1 = 12pF , một mạch chọn sóng gồm tụ điện có điện dung C2 = 80nF
và cuộn cảm có độ tự cảm L 2 , để mạch chọn sóng có thể thu được sóng của máy phát
đó thì độ tự cảm L 2 bằng:
A. 0,6mH B. 6mH C. 0,6H D. 6H
Câu 96. Một mạch dao động được dùng để thu sóng điện từ, bước sóng thu được
thay đổi thế nào nếu tăng điện dung lên 2 lần, tăng độ tự cảm lên 8 lần, tăng hiệu điện
thế hiệu dụng lên 3 lần:
A. Tăng 48 lần B. Giảm 4 lần C. Tăng 4 lần D. Tăng 12 lần
Câu 97. Một mạch chọn sóng gồm cuộn cảm có độ tự cảm 4H và một tụ điện có
điện dung biến đổi từ 10pF đến 360pF. Lấy 2 = 10 . Dải sóng vô tuyến thu được với
mạch trên có bước sóng trong khoảng:
A. Từ 120m đến 720m B. Từ 12m đến 72m
C. Từ 48m đến 192m D. Từ 4,8m đến 19,2m
Câu 98. Khi mắc tụ điện C1 vào khung dao động thì tần số dao động riêng của khung
là f1 = 9kHz . Khi ta thay đổi tụ C1 bằng tụ C2 thì tần số dao động riêng của khung là
f 2 = 12kHz . Vậy khi mắc tụ C1 nối tiếp tụ C2 vào khung dao động thì tần số riêng của
khung là:
A. 3kHz B. 5,1kHz C. 21kHz D. 15kHz
Câu 99. Mạch dao động của một máy thu vô tuyến điện gồm cuộn dây có độ tự cảm
L = 1mH và một tụ điện có điện dung thay đổi được. Để máy thu bắt được sóng vô tuyến
có tần số từ 3MHz đến 4MHz thì điện dung của tụ phải thay đổi trong khoảng:
A. 1,6pF  C  2,8pF B. 2F  C  2,8F C. 0,16pF  C  0, 28pF D. 0, 2F  C  2,8F
Câu 100. Một mạch dao động để bắt tín hiệu của một máy thu vô tuyến gồm một
cuộn cảm có hệ số tự cảm L = 2F và một tụ điện. Để máy thu bắt được sóng vô tuyến
có bước sóng  = 16m thì tụ điện phải có điện dung bằng bao nhiêu?

A. 36pF B. 320pF C. 17,5pF D. 160pF

Câu 101. Mạch chọn sóng của một máy thu thanh gồm một cuộn dây thuần cảm và
một tụ điện có điện dung biến đổi được. Khi đặt điện dung của tụ điện có giá trị 20pF
thì bắt được sóng có bước sóng 30m. Khi điện dung của tụ điện giá trị 180pF thì sẽ bắt
được sóng có bước sóng bằng:
A. 270m B. 10m C. 90m D. 150m
Câu 102. Một mạch dao động LC1 lý tưởng làm ăngten thu thì nó cộng hưởng được
một sóng điện từ có bước sóng 1 = 300m . Nếu mắc thêm một tụ điện C2 nối tiếp tụ
điện C1 thì mạch dao động LC1C2 thu cộng hưởng được một sóng điện từ có bước sóng
 = 240m . Nếu sử dụng tụ điện C2 thì mạch dao động LC2 thu cộng hưởng được một
sóng điện từ có bước sóng là:
A. 400m B. 600m C. 500m D. 700m
Câu 103. Một mạch dao ở lối vào của máy thu thanh gồm tụ điện có điện dung thay
đổi được từ 15nF đến 500nF và một cuộn cảm có độ tự cảm L thay đổi được. Máy có
thể thu được sóng điện từ có bước sóng từ 10m đến 500m. Giá trị của L thỏa mãn:
A. 1, 4.10−7 H  L  1,876.10−7 H. B. 1,876.10−9 H  L  1, 4.10−7 H.
C. 1,876.10−8 H  L  1, 4.10−7 H. D. 1, 4.10−9 H  L  1,876.10−9 H.
Câu 104. Mạch chọn sóng của một máy thu thanh gồm cuộn dây có độ tự cảm
L = 2.10−6 H , điện trở thuần R = 0 . Để máy thu thanh chỉ có thể thu được các sóng điện
từ có bước sóng từ 57m đến 753m, người ta mắc tụ điện trong mạch trên bằng một tụ
điện có điện dung biến thiên. Hỏi tụ điện này phải có điện dung trong khoảng nào?
A. 3,91.10F  C  60,3.10−10 F B. 2,05.10−7 F  C  14,36.10−7 F
C. 0,12.10−8 F  C  26, 4.10−8 F D. 0, 45.10−9 F  C  79,7.10−9 F
Câu 105. Khi mắc tụ điện có điện dung C1 với cuộn cảm L thì mạch thu được sóng
có bước sóng 1 = 300m ; Khi mắc tụ có điện dung C2 với cuộn L thì mạch thu được sóng
có bước sóng  2 = 400m . Khi mắc tụ C1 song song với C2 với cuộn L thì mạch thu được
sóng có bước sóng là bao nhiêu?
A. 300m B. 500m C. 700m D. 200m
Câu 106. Trong mạch dao động của một máy thu vô tuyến điện, tụ điện biến thiên
có điện dung biến đổi từ 15pF đến 860pF. Muốn cho máy thu bắt được sóng điện từ có
bước sóng từ 10m đến 1km, cuộn cảm trong mạch phải có độ tự cảm có giá trị:
A. 1,88H đến 187,65H B. 2,53H đến 4, 28U.
C. 1,88H đến 327,3H D. 0,0327U đến 18,78H
Câu 107. Mạch dao động của một máy phát sóng điện từ gồm một cuộn dây có độ
tự cảm L = 20H và một tụ điện có điện dung C1 = 120pF . Để máy có thể phát ra sóng
điện từ có bước sóng  = 113m thì ta có thể:

A. mắc song song với tụ C1 một tụ điện có điện dung C2 = 60pF .

B. mắc song song với tụ C1 một tụ điện có điện dung C2 = 180pF .
C. mắc nối tiếp với tụ C1 một tụ điện có điện dung C2 = 60pF .
D. mắc nối tiếp với tụ C1 một tụ điện có điện dung C2 = 180pF .
Câu 108. Mạch chọn sóng của một máy thu vô tuyến điện gồm cuộn cảm L = 25F có
điện trở không đáng kể và một tụ điện xoay có điện dung thay đổi được. Để bắt được
sóng trong khoảng từ 16m đến 50m thì điện dung của tụ có giá trị trong khoảng:
A. 3,47pF đến 28,1pF B. 2,88pF đến 74,2pF
C. 2,88pF đến 28,1pF D. 2,51pF đến 45,6pF
Câu 109. Một mạch chọn sóng của máy thu vô tuyến điện gồm cuộn cảm thuần có
độ tự cảm L = 2mH và một tụ điện có điện dung C = 45pF . Muốn thu sóng điện từ có
bước sóng 400m người ta mắc thêm tụ điện có điện dung C vào C. Trị số C và cách
mắc là:
A. C = 45pF ghép song song C B. C = 45pF ghép nối tiếp C
C. C = 22,5pF ghép song song C D. C = 22,5pF ghép nối tiếp C
Câu 110. Khi mắc tụ C1 vào mạch dao động thì thu được sóng điện từ có bước sóng
1 = 100m , khi thay tụ C1 bằng tụ C2 thì mạch thu được sóng  2 = 75m . Khi mắc hai tụ
nối tiếp với nhau rồi mắc vào mạch thì bắt được sóng có bước sóng là:
A. 40m B. 80m C. 60m D. 120m
Câu 111. Mạch chọn sóng một radio gồm L = 2 ( H ) và 1 tụ điện có điện dung C biến
thiên. Người ta muốn bắt được các sóng điện từ có bước sóng từ 18 ( m ) đến 240 ( m )
thì điện dung C phải nằm trong giới hạn:
A. 9.10−10 F  C  16.10−8 F B. 9.10−10 F  C  8.10−8 F
C. 4,5.10−12 F  C  8.10−10 F D. 4,5.10−10 F  C  8.10−8 F

CHƯƠNG 5: SÓNG ÁNH SÁNG

CHỦ ĐỀ 15. TÁN SẮC ÁNH SÁNG

1. Hiện tượng tán sắc ánh sang:
Là hiện tượng ánh sáng bị tách thành nhiều màu khác nhau khi đi qua mặt phân cách
của hai môi trường trong suốt.
Tia đỏ lệch ít nhất (góc lệch nhỏ nhất, góc khúc xạ lớn nhất) và tia tím lệch nhiều
nhất (góc lệch lớn nhất, góc khúc xạ nhỏ nhất).
2. Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng chỉ có một màu nhất định, có bước sóng nhất định và
không bị tán sắc khi truyền qua lăng kính.
v
* Bước sóng của ánh sáng đơn sắc  = truyền trong chân không
f
c  c 
0 =  0 =  = 0
f  v n
b
* Chiết suất của môi trường trong suốt phụ thuộc vào màu sắc ánh sáng n = a + 2
(a, b là các hằng số phụ thuộc môi trường và λ là bước sóng trong chân không). Trong
cùng một môi trường: nđỏ < n < ntím  vđỏ > v > vtím
* Khi truyền qua các môi trường trong suốt khác nhau vận tốc của ánh sáng thay đổi,
bước sóng của ánh sáng thay đổi còn tần số của ánh sáng thì không thay đổi nên màu
sắc không đổi.
3. Ánh sáng trắng là tập hợp của vô số ánh sáng đơn sắc có màu biến thiên liên tục từ
đỏ đến tím. Bước sóng của ánh sáng trắng: 0,38m    0,76m .
4. Cầu vồng là kết quả của sự tán sắc ánh sáng mặt trời chiếu qua các giọt nước mưa.
Dạng 1: TÁN SẮC QUA LĂNG KÍNH – PHẢN XẠ TOÀN PHẦN
- Khi chùm ánh sáng trắng hẹp từ không khí đi vào môi trường có chiết suất n thì:
rđỏ > r > rtím
- Khi chùm ánh sáng trắng hẹp từ môi trường có chiết suất n ra không khí thì: igh đỏ >
igh > igh tím
- Có 3 trường hợp có thể xảy ra:
+ Khi i < igh tím: tất cả các tia đều ló ra ngoài không
khí với rđỏ < r < rtím.
+ Khi i > igh đỏ: tất cả các tia đều phản xạ toàn phần
tại mặt phân cách, chùm tia phản xạ cũng là chùm ánh
sáng trắng.

+ Khi i = igh lục: tia lục sẽ đi sát mặt phân cách

Các tia ló ra ngoài không khí là: đỏ, cam, vàng
Các tia phản xạ toàn phần: lam, chàm, tím
- Tính bề rộng quang phổ quan sát được trên màn khi A nhỏ:
L = l ( Dt − Dd ) = l ( nt − nd ) Arad (với l = OH: là khoảng cách từ lăng kính đến màn)
Dạng 2: TÁN SẮC QUA THẤU KÍNH – LƯỠNG CHẤT PHẲNG

* Công thức tính tiêu cự của thấu kính:
1 1 1 
= ( n − 1)  + 
f  R1 R2 
 Tính khoảng cách của tiêu điểm tia đỏ và tia tím:
n t − nd
Fd Ft = Δf = f d − f t =
 1 1 
( n t − 1)( n d − 1)  + 
 R1 R 2 
* Bể nước có chiều sâu h:
 Tính độ dài của dải quang phổ ở dưới đáy bể:
DT = IO.(tan rd − tan rt ) = h.(tan rd − tan rt )
* Bản mỏng song song có bề dày e:

 Tính khoảng cách giữa hai tia đỏ và tím ló ra khỏi bản:
DH = DT.cosi = IO ( tan rd − tan rt ).cosi = e ( tan rd − tan rd ).cosi

Ví dụ 1. Bước sóng trong chân không của ánh sáng đỏ là 0,75 μm, của ánh sáng tím là
0,4 μm. Tính bước sóng của các ánh sáng đó trong thuỷ tinh, biết chiết suất của thuỷ
tinh đối với tia đỏ là 1,5 và đối với tia tím là 1,54.
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 2. Một bức xạ đơn sắc có tần số 4.1014 Hz. Biết chiết suất của thuỷ tinh đối với bức
xạ trên là 1,5 và tốc độ ánh sáng trong chân không bằng 3.108 m/s. Bước sóng của nó
trong thuỷ tinh là
A. 0,64 μm. B. 0,50 μm. C. 0,55 μm. D. 0,75 μm.


.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 3. Một bức xạ đơn sắc có bước sóng trong thuỷ tinh là 0,28 μm, chiết suất của thuỷ
tinh đối với bức xạ đó là 1,5. Bức xạ này là
A. tia tử ngoại. B. tia hồng ngoại. C. ánh sáng chàm. D. ánh sáng tím.
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 4. Chiết suất của một môi trường trong suốt phụ thuộc bước sóng ánh sáng trong
chân không theo công thức: n = 1,1 + 105/λ2, trong đó λ tính bằng nm. Nếu chiết suất
của tia đỏ là 1,28 thì bước sóng của tia này là
A. 745 nm. B. 640 nm. C. 750 nm. D. 760 nm.
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 5. (ĐH-2007) Từ không khí người ta chiếu xiên tới mặt nước nằm ngang một chùm
tia sáng hẹp song song gồm hai ánh sáng đơn sắc: màu vàng, màu chàm. Khi đó chùm
tia khúc xạ
A. vẫn chỉ là một chùm tia sáng hẹp song song.
B. gồm hai chùm tia sáng hẹp là chùm màu vàng và chùm màu chàm, trong đó góc
khúc xạ của chùm màu vàng nhỏ hơn góc khúc xạ của chùm màu chàm.
C. gồm hai chùm tia sáng hẹp là chùm màu vàng và chùm màu chàm, trong đó góc
khúc xạ của chùm màu vàng lớn hơn góc khúc xạ của chùm màu chàm.
D. chỉ là chùm tia màu vàng còn chùm tia màu chàm bị phản xạ toàn phần.
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................

Ví dụ 6. (ĐH-2012) Chiếu xiên từ không khí vào nước một chùm sáng song song rất hẹp
(coi như một tia sáng) gồm ba thành phần đơn sắc: đỏ, lam và tím. Gọi rđ, rl, rt lần lượt
là góc khúc xạ ứng với tia màu đỏ, tia màu lam và tia màu tím. Hệ thức đúng là
A. r = rd = rt . B. rt  r  rd . C. rd  r  rt . D. rt  rd  r .
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 7. (ĐH-2012) Một ánh sáng đơn sắc màu cam có tần số f được truyền từ chân
không vào một chất lỏng có chiết suất là 1,5 đối với ánh sáng này. Trong chất lỏng trên,
ánh sáng này có
A. màu tím và tần số f. B. màu cam và tần số 1,5f.
C. màu cam và tần số f. D. màu tím và tần số 1,5f.
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 8. Phát biểu nào sau đây sai?
A. Trong chân không, mỗi ánh sáng đơn sắc có một bước sóng xác định.
B. Trong chân không, các ánh sáng đơn sắc khác nhau truyền với cùng tốc độ.
C. Trong chân không, bước sóng của ánh sáng đỏ nhỏ hơn bước sóng của ánh sáng tím.
D. Trong ánh sáng trắng có vô số ánh sáng đơn sắc.
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 9. (ĐH-2008) Phát biểu nào sau đây là sai khi nói về ánh sáng đơn sắc?
A. Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị tán sắc khi đi qua lăng kính.
B. Trong cùng một môi trường truyền (có chiết suất tuyệt đối lớn hơn 1), vận tốc ánh
sáng tím nhỏ hơn vận tốc ánh sáng đỏ.
C. Trong chân không, các ánh sáng đơn sắc khác nhau truyền đi với cùng vận tốc.
D. Chiết suất của một môi trường trong suốt đối với ánh sáng đỏ lớn hơn chiết suất của
môi trường đó đối với ánh sáng tím.


.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 10. (CĐ-2008) Ánh sáng đơn sắc có tần số 5.1014 Hz truyền trong chân không với
bước sóng 600 nm. Chiết suất tuyệt đối của một môi trường trong suốt ứng với ánh
sáng này là 1,52. Tần số của ánh sáng trên khi truyền trong môi trường trong suốt này
A. lớn hơn 5.1014 Hz còn bước sóng nhỏ hơn 600 nm.
B. vẫn bằng 5.1014 Hz còn bước sóng lớn hơn 600 nm.
C. vẫn bằng 5.1014 Hz còn bước sóng nhỏ hơn 600 nm.
D. nhỏ hơn 5.1014 Hz còn bước sóng bằng 600 nm.
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Chú ý:
Hiện tượng toàn phần chỉ xảy ra khi cả hai điều kiện sau đây
phải được thỏa mãn:
1) Ánh sáng đi từ môi trường chiết suất lớn đến mặt phân cách
vì môi trường chiết suất bé.
2) Góc tới phải lớn hơn góc giới hạn phản xạ toàn phần.
1
sin i = : Tia sáng đi là là trên mặt phân cách
n
1
sin i  : Tia sáng bị khúc xạ ra ngoài
n
1
sin i  : Tia sáng bị phản xạ toàn phần
n
Ví dụ 11. Một lăng kính thuỷ tinh có tiết diện thẳng là tam giác ABC góc 60o đặt trong
không khí. Một chùm tia sáng đơn sắc màu lam hẹp song song đến mặt AB theo phương
vuông góc cho tia ló đi là là trên mặt AC. Tính chiết suất của chất làm lăng kính đối với
tia màu lam. Thay chùm tia màu lam bằng chùm tia sáng trắng gồm 5 màu cơ bản đỏ,
vàng, lục, lam, tím thì các tia ló ra khỏi mặt AC gồm những màu nào?

.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 12. Chiếu chùm sáng hẹp đơn sắc song song màu lục theo phương vuông góc với
mặt bên của một lăng kính thì tia ló đi là là trên mặt bên thứ hai của lăng kính. Nếu
thay bằng chùm sáng gồm ba ánh sáng đơn sắc: cam, chàm và tím thì các tia ló ra khỏi
lăng kính ở mặt bên thứ hai
A. chỉ tia cam. B. gồm tia chàm và tím.
C. chỉ có tia tím. D. gồm tia cam và tím.
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 13. (ĐH-2011) Chiếu từ nước ra không khí một chùm tia sáng song song rất hẹp
(coi như một tia sáng) gồm 5 thành phần đơn sắc: tím, lam, đỏ, lục, vàng. Tia ló đơn sắc
màu lục đi là là mặt nước (sát với mặt phân cách giữa hai môi trường). Không kể tia
đơn sắc màu lục, các tia ló ra ngoài không khí là các tia đơn sắc màu
A. tím, lam, đỏ. B. đỏ, vàng, lam. C. đỏ, vàng. D. lam, tím.
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 14. Chiếu một tia ánh sáng trắng hẹp đi từ không khí vào một bể nước rộng dưới
góc tới 60o. Chiều sâu nước trong bể 1 (m). Tìm độ rộng của chùm màu sắc chiếu lên
đáy bể. Biết chiết suất của nước đối với tia đỏ và tia tím lần lượt là: 1,33 và 1,34.
A. 1,0 cm. B. 1,1 cm. C. 1,3 cm. D. 1,2 cm.


.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 15. Từ không khí, chiếu chùm sáng hẹp (coi như một tia sáng) gồm hai bức xạ đơn
sắc màu đỏ và màu tím tới mặt chất lỏng với góc tới 54o thì xảy ra hiện tượng phản xạ
và khúc xạ. Biết tia khúc xạ màu đỏ vuông góc với tia phản xạ, góc giữa tia khúc xạ
màu tím và tia khúc xạ màu đỏ là 1o. Chiết suất của chất lỏng đối với tia màu tím là
A. 1,4105. B. 1,3768. C. 1,3627. D. 1,3333
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 16. Chiếu một tia sáng trắng từ không khí vào một bản thuỷ tinh có bề dày 5 cm
dưới góc tới 80o. Biết chiết suất của thủy tinh đối với tia đỏ và tia tím lần lượt là 1,472
và 1,511. Tính khoảng cách giữa hai tia ló đỏ và tím.
A. 0,32 mm. B. 0,33 mm. C. 0,34 mm. D. 0,35 mm.
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................


NHẬN BIẾT - THÔNG HIỂU
Câu 1. Dải sáng bảy màu thu được trong thí nghiệm thứ nhất của Niu-tơn được giải
thích là do:
A. Lăng kính làm lệch tia sáng về phía đáy nên đã làm thay đổi màu của nó.
B. Các tia sáng bị nhiễu loạn khi truyền qua thủy tinh.
C. Lăng kính đã tách riêng các chùm sáng có màu khác nhau có sẵn trong ánh sáng Mặt
Trời.
D. Thủy tinh đã nhuộm màu cho ánh sáng.
Câu 2. Chiếu xiên từ nước ra không khí một
chùm sáng song song rất hẹp (coi như một tia
sáng) gồm ba thành phần đơn sắc: đỏ, lam và
tím. Gọi rd , rl , rt lần lượt là góc khúc xạ ứng với
tia màu đỏ, tia màu lam và tia màu tím. Hệ thức
đúng là:
A. rd < rl < rt . B. rt < rd < rl .
C. rt < rl < rd . D. rl = rt = rd .
Câu 3. Một ánh sáng đơn sắc truyền từ chân không có bước sóng 0 vào một môi trường
có chiết suất tuyệt đối n (đối với ánh sáng đó) thì bước sóng  của ánh sáng đơn sắc
đó trong môi trường này là
A.  = 0 / n B.  = n0 C.  = c0 D.  = 0
Câu 4. Một bức xạ đơn sắc có tần số f khi truyền trong môi trường có bước sóng  thì
chiết suất của môi trường đối với bức xạ trên là
A. n = f B. n = c / ( f ) C. n = c / f D. n = cf
Câu 5. Phát biểu nào sau đây về hiện tượng tán sắc ánh sáng là sai?
A. Do hiện tượng tán sắc ánh sáng, một chùm tia sáng trắng hẹp khi khúc xạ sẽ tách
thành nhiều chùm tia có màu sắc khác nhau.
B. Chỉ có thể quan sát được hiện tượng tán sắc ánh sáng bằng cách dùng lăng kính.
C. Hiện tượng tán sắc ánh sáng chứng tỏ ánh sáng trắng bao gồm rất nhiều ánh sáng
đơn sắc có màu sắc khác nhau.
D. Nguyên nhân gây ra hiện tượng tán sắc ánh sáng là do chiết suất của một môi trường
trong suốt đối với các ánh sáng có bước sóng khác nhau là khác nhau.
Câu 6. Một ánh sáng đơn sắc tần số f truyền trong chân không thì nó có bước sóng bằng
A.  = f / c B.  = c / f C.  = C.f D.  = 2cf

Câu 7. Góc lệch của tia sáng khi truyền qua lăng kính là góc tạo bởi
A. tia ló và pháp tuyến.
B. hai mặt bên của lăng kính.
C. tia tới lăng kính và tia ló ra khỏi lăng kính.
D. tia tới và pháp tuyến.
Câu 8. Dải quang phổ liên tục thu được trong thí nghiệm về hiện tượng tán sắc ánh
sáng trắng có được là do
A. lăng kính đã tách các màu sẵn có trong ánh sáng trắng thành các thành phần đơn sắc.
B. hiện tượng giao thoa của các thành phần đơn sắc khi ra khỏi lăng kính.
C. thủy tinh đã nhuộm màu cho ánh sáng.
D. ánh sáng bị nhiễu xạ khi truyền qua lăng kính.
Câu 9. Khi quan sát các vật dưới ánh sáng mặt trời, màu sắc của vật mà ta nhìn thấy là
do
A. vật chỉ hấp thụ những màu đó và phản xạ tới mắt ta.
B. cường độ sáng của những màu đó trong ánh sáng mặt trời mạnh hơn những màu
khác.
C. trong ánh sáng mặt trời chỉ có những màu đó.
D. những thành phần đơn sắc mà vật đó không hấp thụ trong ánh sáng mặt trời bị phản
xạ trở lại sau đó trộn lẫn với nhau trong võng mạc người quan sát.
Câu 10. Chiếu xiên từ không khí vào dầu trong suốt
một chùm sáng song song rất hẹp (coi như một tia
sáng) gồm ba thành phần đơn sắc: đỏ, vàng và lam.
Gọi rd , rv , rl lần lượt là góc khúc xạ ứng với tia màu đỏ,
tia màu lam và tia màu tím. Hệ thức đúng là
A. rd  rl  rt B. rl = rt = rd
C. rt  rd  rl D. rl  rv  rd
Câu 11. Một ánh sáng đơn sắc truyền trong một môi trường với vận tốc v thì chiết suất
tuyệt đối của môi trường với ánh sáng đó là
A. n = v/c B. n = c.v C. n = c/v D. n = 2c/v
Câu 12. Thí nghiệm II của Niutơn về sóng ánh sáng chứng minh
A. ánh sáng mặt trời không phải là ánh sáng đơn sắc.
B. sự tồn tại của ánh sáng đơn sắc.
C. sự khúc xạ của mọi tia sáng khi qua lăng kính.
D. lăng kính không có khả năng nhuộm màu cho ánh sáng.
Câu 13. Khi chiếu ánh sáng mặt trời qua lăng kính thì chùm tia ló ra là
A. chùm phân kì. B. chùm song song.

C. chùm phân kì hoặc chùm song song. D. chùm hội tụ.

Câu 14. Phát biểu nào sau đây là đúng? Một chùm ánh sáng mặt trời có dạng một dải
sáng mỏng, hẹp rọi xuống mặt nước trong một bể nước tạo nên ở đáy bể một vết sáng
A. có nhiều màu dù chiếu xiên hay chiếu vuông góc.
B. có nhiều màu khi chiếu vuông góc và có màu trắng khi chiếu xiên.
C. có màu trắng dù chiếu xiên hay chiếu vuông góc.
D. có nhiều màu khi chiếu xiên và có màu trắng khi chiếu vuông góc.
Câu 15. Chiếu một chùm tia sáng hẹp qua một lăng kính. Chùm tia sáng đó sẽ tách
thành chùm tia sáng có màu khác nhau. Hiện tượng này gọi là
A. giao thoa ánh sáng. B. nhiễu xạ ánh sáng.
C. tán sắc ánh sáng. D. khúc xạ ánh sáng.
Câu 16. Trong quang phổ liên tục, vùng đỏ có bước sóng nằm trong giới hạn nào
A. 0, 495m    0,58m. B. 0,58m    0,64m.
C. 0,64m    0,76m. D. 0, 40m    0, 44 m.
Câu 17. Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng tán sắc là do
A. chiết suất của môi trường trong suốt phụ thuộc vào ánh sáng chiếu vào nó.
B. chiết suất của môi trường trong suốt phụ thuộc vào bản chất của môi trường.
C. màu sắc của ánh sáng phụ thuộc vào môi trường.
D. màu sắc của ánh sáng phụ thuộc vào bước sóng ánh sáng.
Câu 18. Cho ánh sáng đơn sắc truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường
trong suốt khác thì
A. tần số thay đổi, vận tốc không đổi. B. tần số thay đổi, vận tốc thay đổi.
C. tần số không đổi, vận tốc không đổi. D. tần số không đổi, vận tốc thay đổi.
Câu 19. Tán sắc ánh sáng là hiện tượng
A. tia sáng đơn sắc bị đổi màu khi đi qua lăng kính.
B. chùm sáng phức tạp bị phân tích thành nhiều màu đơn sắc khi đi qua lăng kính.
C. chùm tia sáng trắng bị lệch về phía đáy lăng kính khi truyền qua lăng kính.
D. chùm sáng trắng bị phân tích thành 7 màu khi đi qua lăng kính.
Câu 20. Phát biểu nào sau đây là sai?
A. Hiện tượng tán sắc ánh sáng là hiện tượng chùm sáng trắng khi qua lăng kính bị tách
ra thành nhiều chùm sáng có màu sắc khác nhau.
B. Chiết suất của môi trường trong suốt đối với các ánh sáng đơn sắc khác nhau là khác
nhau.
C. Ánh sáng trắng là tập hợp gồm bảy ánh sáng đơn sắc khác nhau: đỏ, cam, vàng, lục,
lam, chàm, tím.
D. Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị tán sắc khi đi qua lăng kính.

Câu 21. Một sóng ánh sáng đơn sắc được đặc trưng nhất là
A. tần số. B. màu sắc.
C. vận tốc truyền. D. chiết suất lăng kính với ánh sáng đó.
Câu 22. Từ không khí, chiếu chùm tia sáng trắng hẹp xiên góc xuống mặt nước trong
suốt của chậu nước. Dưới đáy chậu nước ta quan sát thấy
A. một dải màu từ đỏ đến tím, màu tím bị lệch nhiều nhất so với tia tới.
B. một màu đơn sắc thay đổi tùy theo góc tới.
C. một dải màu từ đỏ đến tím, màu đỏ bị lệch nhiều nhất so với tia tới.
D. một vệt sáng trắng.
Câu 23. Bước sóng của một trong các bức xạ màu lục có trị số là
A.  = 0,55mm. B.  = 0,55nm.
C.  = 0,55 m. D.  = 55nm.
Câu 24. Khi một tia sáng đơn sắc truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường
trong suốt khác, đại lượng không thay đổi là
A. bước sóng và màu sắc tia sáng. B. màu sắc và tốc độ lan truyền.
C. tần số và bước sóng. D. tần số và màu sắc tia sáng.
Câu 25. Ánh sáng vàng có bước sóng trong chân không là 0,5893 m Tần số của ánh
sáng vàng là
A. 5,05.1014 Hz. B. 5,16.1014 Hz. C. 6,01.1014 Hz. D. 5,09.1014 Hz.
Câu 26. Vận tốc của một ánh sáng đơn sắc truyền từ chân không vào một môi trường
có chiết suất tuyệt đối n (đối với ánh sáng đó) sẽ
A. giảm n lần. B. tăng hay giảm tùy theo màu sắc ánh sáng.
C. không đổi. D. tăng lên n lần.
Câu 27. Tìm phát biểu đúng về ánh sáng đơn sắc?
A. Đối với ánh sáng đơn sắc, góc lệch của tia sáng đối với các lăng kính khác nhau đều
có cùng giá trị.
B. Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị lệch đường truyền khi đi qua lăng kính.
C. Đối với các môi trường khác nhau, ánh sáng đơn sắc luôn có cùng bước sóng.
D. Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị tách màu khi qua lăng kính.
Câu 28. Cho các ánh sáng đơn sắc: ánh sáng trắng (1); ánh sáng đỏ (2); ánh sáng vàng
(3); ánh sáng tím (4). Trật tự sắp xếp giá trị bước sóng của ánh sáng đơn sắc theo thứ tự
tăng dần là:
A. 1, 3, 4. B. 1, 2, 3. C. 4, 3, 2. D. 1, 2, 4.
Câu 29. Phát biểu nào sau đây về hiện tượng tán sắc ánh sáng là sai?
A. Hiện tượng tán sắc ánh sáng chứng tỏ ánh sáng trắng bao gồm rất nhiều ánh sáng
đơn sắc có màu sắc khác nhau.
B. Chỉ có thể quan sát được hiện tượng tán sắc ánh sáng bằng cách dùng lăng kính.

C. Nguyên nhân gây ra hiện tượng tán sắc ánh sáng là do chiết suất của một môi trường
trong suốt đối với các ánh sáng có bước sóng khác nhau là khác nhau.
D. Do hiện tượng tán sắc ánh sáng, một chùm tia sáng trắng hẹp khi khúc xạ sẽ tách
thành nhiều chùm tia có màu sắc khác nhau.
Câu 30. Từ không khí, chiếu chùm tia sáng trắng hẹp xiên góc xuống mặt nước trong
suốt của chậu nước. Dưới đáy chậu nước ta quan sát thấy:
A. một vệt sáng trắng.
B. một dải màu từ đỏ đến tím, màu tím bị lệch xa nhất so với tia tới.
C. một dải màu từ đỏ đến tím, màu đỏ bị lệch xa nhất so với tia tới.
D. một màu đơn sắc thay đổi tùy theo góc tới.
Câu 31. Khi chiếu chùm sáng trắng hẹp vào một lăng kính thì chùm sáng màu tím bị
lệch nhiều nhất. Nguyên nhân là:
A. ánh sáng tím là màu cuối cùng trong quang phổ của ánh sáng trắng.
B. chiết suất của chất làm lăng kính đối với ánh sáng tím có giá trị lớn nhất.
C. chiết suất của chất làm lăng kính đối với ánh sáng tím có giá trị nhỏ nhất.
D. ánh sáng tím bị hút về phía đáy của lăng kính mạnh hơn so với các màu khác.
Câu 32. Chọn ý đúng? Tấm kính màu đỏ sẽ:
A. hấp thụ mạnh ánh sáng màu đỏ.
B. hấp thụ ít ánh sáng màu vàng.
C. không hấp thụ ánh sáng màu lục.
D. hấp thụ ít ánh sáng màu đỏ.
Câu 33. Một tấm bìa có màu lục, đặt tấm bìa trong buồng tối rồi chiếu vào nó một chùm
ánh sáng đỏ, tấm bìa có màu:
A. đỏ B. lục C. vàng D. đen
Câu 34. Khi chiếu ánh sáng trắng qua tấm kính lọc màu đỏ thì ánh sáng truyền qua tấm
kính có màu đỏ, lí do là:
A. tấm kính lọc màu đỏ luôn có khả năng phát ra ánh sáng đỏ.
B. tấm kính lọc màu đỏ có tác dụng nhuộm đỏ ánh sáng trắng.
C. trong chùm ánh sáng trắng, bức xạ màu đỏ có bước sóng lớn nhất nên có thể truyền
qua tấm kính.
D. tấm kính lọc màu đỏ ít hấp thụ ánh sáng màu đỏ nhưng hấp thụ mạnh các ánh sáng
có màu khác.
Câu 35. Chiếu chùm ánh sáng trắng vào một vật ta thấy nó có màu đỏ. Nếu chiếu vào
nó chùm ánh sáng màu lục thì ta sẽ nhìn thấy vật có màu
A. lục B. đen C. đỏ D. hỗn hợp của đỏ và lục.
Câu 36. Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng tán sắc là:
A. Chiết suất của môi trường trong suốt phụ thuộc vào ánh sáng chiếu vào nó.

B. Màu sắc của ánh sáng phụ thuộc vào môi trường.
C. Màu sắc của ánh sáng phụ thuộc vào bước sóng ánh sáng.
D. Chiết suất của môi trường trong suốt phụ thuộc vào bản chất của môi trường.
Câu 37. Phát biểu nào sau đây là sai về tán sắc ánh sáng?
A. Chỉ có ánh sáng trắng mới bị tán sắc khi truyền qua lăng kính.
B. Ánh sáng trắng là tập hợp của vô số ánh sáng đơn sắc khác nhau có màu biến thiên
liên tục từ đỏ đến tím.
C. Một chùm ánh sáng khi sau khi đi qua lăng kính vẫn có màu như trước khi qua lăng
kính thì đó là chùm sáng đơn sắc.
D. Nếu tổng hợp các ánh sáng đơn sắc biến thiên liên tục từ đỏ đến tím ta có ánh sáng
trắng.
VẬN DỤNG
Câu 38. Cho chiết suất của thủy tinh là n = 2 . Chiếu tia sáng tới bề mặt một tấm thủy
tinh với góc tới 30 khi tia sáng truyền từ thủy tinh vào không khí thì góc khúc xạ là:
A. 30 B. 45 C. 60 D. 90
Câu 39. Một chậu thủy tinh nằm ngang chứa một lớp nước dày có chiết suất 4/3. Một
tia sáng SI chiếu tới mặt nước với góc tới là 45 . Tính góc lệch giữa tia khúc xạ và tia
tới?
A. 20 B. 15 C. 13 D. 10
Câu 40. Tia sáng đi từ thủy tinh có chiết suất n1 = 1,5 đến mặt phân cách với nước
n 2 = 4/3 . Xác định góc tới i để không có tia khúc xạ trong nước?
A. 62. B. 45 C. 50 D. 80
Câu 41. Lăng kính có chiết suất n = 1,6 và góc chiết quang A = 6 . Một chùm sáng đơn
sắc hẹp được chiếu vào mặt bên AB của lăng kính với góc tới nhỏ. Tính góc lệch của tia
ló và tia tới?
A. 336 B. 450 C. 6 D. 9
Câu 42. Một lăng kính thủy tinh có chiết suất n = 1,6 . Chiếu một tia sáng đơn sắc theo
phương vuông góc với mặt bên của lăng kính. Tia sáng phản xạ toàn phần ở mặt bên
của lăng kính. Tính giá trị nhỏ nhất của góc A?
A. 36,88 B. 25,38 C. 38,68 D. 42,34
Câu 43. Chiếu một chùm sáng đơn sắc, song song tới mặt bên của một lăng kính tam
giác đều thu được tia ló ở mặt bên kia của lăng kính. Nếu góc tới và góc ló đều là 45
thì góc lệch là
A. 30 B. 45 C. 60 D. 90

Câu 44. Một lăng kính có góc chiết quang A = 60 . Khi ở trong không khí thì góc lệch cực
tiểu là 30 . Khi ở một chất lỏng trong suốt có chiết suất x thì góc lệch cực tiểu là 4 . Giá trị
của x là
A. 1,33 B. 1,5 C. 2 D. 1,8
Câu 45. Một lăng kính có góc chiết quang A. Chiếu tia sáng SI đến vuông góc với mặt
bên của lăng kính. Biết góc lệch của tia ló và tia tới là D = 15 . Cho chiết suất của lăng
kính là n = 4/3 . Tính góc chiết quang A?
A. 359 B. 24,5 C. 3018 D. 19,8
VẬN DỤNG CAO

Câu 50. Góc chiết quang của lăng kính bằng 6 . Chiếu một tia sáng trắng vào mặt bên
của lăng kính theo phương vuông góc với mặt phẳng phân giác của góc chiết quang.
Đặt một màn quan sát, sau lăng kính, song song với mặt phẳng phân giác của góc chiết
quang của lăng kính và cách mặt này 2m. Chiết suất của lăng kính đối với tia đỏ là
nd = 1,5 và đối với tia tím là nt = 1,58 . Độ rộng của quang phổ liên tục trên màn quan sát
bằng
A. 16,8mm B. 12,57mm C. 18,30mm D. 15,42mm
Câu 51. Một lăng kính có góc chiết quang A = 45 . Chiếu chùm tia sáng hẹp đa sắc SI
gồm 4 ánh sáng đơn sắc: đỏ, vàng, lục và tím đến gặp mặt bên AB theo phương vuông
góc. Biết chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng màu lam là 2 . Các tia ló ra khỏi
mặt bên AC gồm các ánh sáng đơn sắc
A. đỏ, vàng, lục và tím. B. đỏ, vàng và tím.
C. đỏ, lục và tím. D. đỏ, vàng và lục.
Câu 52. Chiếu một chùm tia sáng trắng hẹp vào mặt bên của lăng kính, theo phương
vuông góc với mặt phẳng phân giác của góc chiết quang. Sau lăng kính, đặt một màn
quan sát song song với mặt phân giác của lăng kính và cách mặt phân giác này một
đoạn 2m. Chiết suất của lăng kính đối với tia đỏ nd = 1,50 và đối với tia tím là nt = 1,54 .
Góc chiết quang của lăng kính bằng 5 . Độ rộng của quang phổ liên tục trên màn quan
sát (khoảng cách từ mép tím đến mép đỏ) bằng
A. 7,0 mm B. 8,0 mm C. 6,25 mm D. 9,2 mm
Câu 53. Chiếu chùm ánh sáng trắng hẹp vào đỉnh của một lăng kính theo phương
vuông góc với mặt phẳng phân giác của góc chiết quang. Biết góc chiết quang 4 , chiết
suất của lăng kính đối với ánh sáng đỏ và tím lần lượt là 1,468 và 1,868. Bề rộng quang
phổ thu được trên màn quan sát đặt song song với mặt phẳng phân giác và cách mặt
phẳng phân giác 2m là
A. 6 cm B. 6,4 m C. 6,4 cm D. 56,3 mm

Câu 54. Một tia sáng trắng hẹp chiếu tới bể nước sâu 1,2m, với góc tới 45 . Biết chiết
suất của nước đối với ánh sáng đỏ và ánh sáng tím lần lượt là nd = 2, nt = 3 . Độ dài
của vệt sáng in trên đáy bể là:
A. 17 cm B. 15,8 cm C. 60 cm D. 12,4 cm
Câu 55. Một lăng kính thủy tinh có góc chiết quang A = 5 , được coi là nhỏ, có chiết suất
đối với ánh sáng đỏ và tím lần lượt là nd = 1,578 và nt = 1,618 . Cho một chùm sáng trắng
hẹp rọi vào mặt bên của lăng kính theo phương vuông góc với mặt phẳng phân giác
của góc chiết quang. Góc tạo bởi tia đỏ và tia tím sau khi ló ra khỏi lăng kính là:
A. 0,3 B. 0,5 C. 0, 2 D. 0,12
Câu 56. Chiếu vào mặt bên của lăng kính có góc chiết quang A = 45 một chùm ánh sáng
trắng hẹp coi như một tia sáng. Biết chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng vàng là
nv = 1,52 và đối với ánh sáng đỏ là nd = 1,5 . Biết tia vàng có góc lệch cực tiểu. Góc ló của
tia đỏ gần đúng bằng:
A. 35, 49 B. 34, 49 C. 33, 24 D. 30, 49
Câu 57. Chiếu một chùm tia sáng trắng song song có bề rộng 5cm từ không khí đến mặt
khối thủy tinh nằm ngang dưới góc tới 60 . Cho chiết suất của thủy tinh đối với tia tím
và tia đỏ lần lượt là 3 và 2 . Tỉ số giữa bề rộng chùm khúc xạ tím và đỏ trong thủy
tinh là:
A. 1,73 B. 1,10 C. 1,58 D. 0,91

CHỦ ĐỀ 16. GIAO THOA ÁNH SÁNG

1. Hiện tượng giao thoa ánh sáng
* Khái niệm: Hiện tượng giao thoa ánh sáng là hiện tượng chồng chất của hai (hay
nhiều) sóng kết hợp, kết quả là trong trường giao thoa sẽ xuất hiện xen kẽ những miền
sáng, những miền tối.
* Điều kiện: Cũng như sóng cơ chỉ có các sóng ánh sáng kết hợp mới tạo ra được hiện
tượng giao thoa. Nguồn sáng kết hợp là những nguồn phát ra ánh sáng có cùng tần số
và có độ lệch pha không đổi theo thời gian.
- Đối với ánh sáng đơn sắc: Vân giao thoa là những vạch sáng tối xen kẽ nhau một
cách đều nhau.
- Đối với ánh sáng trắng: Vân sáng trung tâm có màu trắng, quang phổ bậc 1 có màu
cầu vồng, tím ở trong, đỏ ở ngoài. Từ quang phổ bậc 2 trở lên không rõ nét vì có một
phần các màu chồng chất lên nhau.
2. Giao thoa bằng khe Young với ánh sáng đơn sắc
Trong đó:
a = S1S2 là khoảng cách giữa hai khe
sáng
D = OI là khoảng cách từ hai khe sáng
S1 , S2 đến màn quan sát. Điều kiện: D  A
.
S1M = d1 ; S2 M = d 2 ;
x = OM là (toạ độ) khoảng cách từ vân
trung tâm đến điểm M ta xét.
- Hiệu đường đi của hai sóng kết hợp
ax
đến M: d = d 2 − d1 =
D
- Tại M là vị trí vân sáng:
D
d = k  xS = k ;k  Z
a
k = 0 : Vân sáng trung tâm
k = 1: Vân sáng bậc 1
k = 2 : Vân sáng bậc 2

- Tại M là vị trí vân tối:

D
d = (k '+ 0,5)  x = (k '+ 0,5) ;k '  Z
a
k ' = 0,k ' = −1 : Vân tối thứ nhất
k ' = 1, k ' = −2 : Vân tối thứ hai
k ' = 2, k ' = −3 : Vân tối thứ ba
- Khoảng vân: là khoảng cách giữa hai vân sáng (hoặc tối) liên tiếp nhau
x s = k.i
D 
i=  i
a x t = (k '+ 0,5)i = (2k '+ 1) 2
i
• Hai vân sáng và vân tối liên tiếp cách nhau một đoạn là:
2
• Giữa n vân sáng liên tiếp có (n - 1) khoảng vân.
3. Ứng dụng
ia
- Đo bước sóng ánh sáng  =
D
- Giao thoa trên bản mong như vết dầu loang, màng xà phòng.
II. PHÂN DẠNG VÀ PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP

Dạng 1: GIAO THOA VỚI MỘT BỨC XẠ
1. Xác định vị trí vân sáng (tối), khoảng vân:
Xem lại các công thức ở phần lí thuyết.
2. Khoảng cách 2 vị trí vân m, n bất kì: x = x m − x n
Lưu ý:
- m và n cùng phía với vân trung tâm thì x m và x n cùng dấu;
- m và n khác phía với vân trung tâm thì x m và x n khác dấu.
3. Tính chất vân sáng (tối) của 1 điểm M cách vân trung tâm 1 đoạn x:
x m OM
- Tại M có tọa độ x m là vân sáng khi: = = k , điểm M là vân sáng bậc k.
i i
xm
- Tại M có tọa độ x m là vân tối khi: = k + 0,5 , điểm M là vân tối.
i
4. Thí nghiệm được tiến hành trong môi trường trong suốt có chiết suất n thì:
 i
Bước sóng  và khoảng vân i giảm n lần:  ' = ; i' =
n n
5. Xác định số vân sáng – tối trong miền giao thoa có bề rộng L:
L
Cách 1: Lập tỉ số N = = n,p
2i

- Số vân sáng là: Ns = 2n + 1, với n  Z

2n (p  5)
- Số vân tối là: Nt = 
 2n + 2 (p  5)
Cách 2: (tổng quát nhất) Số giá trị k  Z là số vân sáng (vân tối) cần tìm
L L
- Vân sáng: −  ki 
2 2
L L
- Vân tối: −  (k '+ 0,5)i 
2 2
6. Xác định số vân sáng, vân tối giữa hai điểm M, N nằm trong miền giao thoa
Cách 1: Chú ý các trường hợp có thể xảy ra như sau
 MN
Nt =
❖ Tại M và N là hai vân sáng:  i
N = MN + 1
 s i
 MN
Ns =
❖ Tại M và N là hai vân tối:  i
N = MN + 1
 t i
MN
❖ Tại M là vân sáng và tại N là vân tối: Ns = Nt = + 0, 5
i

  MN 
N s =   +1
  i 
❖ Tại M là vân sáng và tại N chưa biết: 
N =  M ' N  + 1 =  MN − 0, 5i  + 1
 t  i  
 i 


  MN 
N t =   +1
  i 
❖ Tại M là vân tối và tại N chưa biết: 
N =  M ' N  + 1 =  MN − 0, 5i 
 s  i   i  +1
  
Cách 2: M, N có tọa độ x m , x n (giả sử x m  x n )

- Vân sáng: x m  ki  x n
- Vân tối: x m  (k'+ 0,5)i  x n
Số giá trị k  Z là số vân sáng (vân tối) cần tìm
Lưu ý: M và N cùng phía với vân trung tâm thì x m và x n cùng dấu; M và N khác
phía với vân trung tâm thì x m và x n khác dấu.
7. Đặt bản mỏng trước khe Young
Nếu ta đặt trước khe S1 một bản thủy
tinh có chiều dày e, chiết suất n. Hệ vân bị
(n − 1)e.D
lệch một đoạn x 0 = về phía S1
a

8. Tịnh tiến khe sáng S đoạn y

Tịnh tiến nguồn sáng S theo phương S1S2
về phía S1 một đoạn y thì hệ thông vân
giao thoa di chuyển theo chiều ngược lại
y.D
đoạn x 0 =
d
Với d là khoảng cách từ nguồn S đến mặt
phẳng chưa hai khe S1 ; S2
Dạng 2: GIAO THOA VỚI ÁNH SÁNG TRẮNG

9. Bề rộng quang phổ liên tục bậc k:
(đ −  t )D
Là khoảng cách giữa vân tím bậc k đến vân đỏ bậc k x k = k(iđ − i t ) = k
a
10. Tìm những bức xạ cho vân sáng (tối) tại điểm M có tọa độ x M :
D a.x
* Tại M những bức xạ cho vân sáng khi: x M = k   = M (1)
a k.D
Kết hợp với  t    đ ta tìm được các giá trị của k (với k  Z )
Thay k vào (1) để xác định các bức xạ  cho vân sáng tại M.
D a.x M
* Tại M những bức xạ cho vân tối khi x M = (k '+ 0,5) = (2)
a (k '+ 0,5).D
Kết hợp với  t    đ ta tìm được các giá trị của k’ (với k '  Z )
Thay k’ vào (2) để xác định các bức xạ  cho vân tối tại M.
➢ Cách khác:
Dùng máy tính bấm MODE 7 ; nhập hàm f (x) = (1) hoặc (2) heo ẩn x = k; cho chạy
nghiệm từ START 0 đến END 20 chọn STEP 1 (vì k nguyên), nhận nghiệm f (x) trong
khoảng  t    đ
Dạng 3: GIAO THOA VỚI NHIỀU ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC

Chú ý: Hiện tượng giao thoa ánh sáng của 2 khe thứ cấp S1 , S2 chỉ xảy ra nếu ánh
sáng có cùng bước sóng và cùng xuất phát từ 1 nguồn sáng sơ cấp điều đó có nghĩa là:
 Hai ngọn đèn dù giống hệt nhau cũng không thể giao thoa nhau do ánh sáng từ
2 ngọn đèn không thể cùng pha
 Khi bài toán cho giao thoa với nhiều bức xạ ta phải hiểu đó là hiện tượng giao
thoa của từng bức xạ riêng biệt, chứ không phải giao thoa giữa các bức xạ với nhau vì
các bức xạ có bước sóng khác nhau không thể giao thoa nhau

 Khi nguồn S phát ra hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng 1 và  2 :
+ Trên màn có hai hệ vân giao thoa ứng với ánh sáng có bước sóng 1 và  2
+ Ở vị trí trung tâm hai vân sáng trùng nhau do xS1 = xS1 = 0 .
+ Tại các vị trí M, N...thì hai vân lại trùng nhau khi xS1 = xS1  k11 = k 22 : Màu
vân sáng tại M, N...giống màu vân sáng tại O.
11. Khoảng vân trùng (khoảng cách nhỏ nhất giữa hai vân cùng màu với vân trung
tâm)
i1 a
 2 bức xạ: i12 = BCNN(i1,i 2 ) . Cách tìm: lấy = bằng phân số tối giản, rồi suy
i2 b
ra i12 = b.i1 = a.i2
 3 bức xạ: i123 = BCNN(i1 ,i 2 ,i3 ) . Thực hiện thao tác tương tự giữa i12 và i3 → i123
12. Số vân sáng trùng nhau và số vân sáng quan sát được của 2 bức xạ trên toàn bộ
trường giao thoa L và trên đoạn MN ( x M  x N )
- Vị trí vân sáng trùng nhau:
D D k  p p.n
x s1 = x s2  k1 1 = k 2 2  k11 = k 2 2  1 = 2 = =
a a k 2 1 q q.n
( p là phân số tối giản và số giá trị nguyên của n là số lần trùng nhau, bài toán này luôn
q
có nghiệm)
1D D
- Vị trí vân trùng: x  = k1
= p.n 1
a a
• Cho x  nằm trong vùng khảo sát ( − x M  x   x N hoặc x M  x   x N ) tìm n; ta sẽ biết
được số vân sáng trùng nhau ( N  ) và vị trí trùng nhau.
Do đã trùng N  vạch nên số vân sáng quan sát được là N QSD = (N1 + N 2 ) − N 
Với (N1 + N2 ) là tổng số vân sáng của cả hai bức xạ

13. Số vân tối trùng nhau và số vân tối quan sát được của 2 bức xạ trên toàn bộ
trường giao thoa L và trên đoạn MN ( x M  x N )
Tương tự 12) ta có:
k1 + 0,5  2 p p.(n + 0,5) D D
= = =  x  = (k1 + 0,5) 1 = p.(n + 0,5) 1
k 2 + 0,5 1 q q.(n + 0,5) a a
(Bài toán này chỉ có nghiệm p; q đồng thời là hai số nguyên lẻ và chính giữa hai vân sáng
trùng là một vân tối trùng của hệ vân và ngược lại)
• Cho x  nằm trong vùng khảo sát ( − x M  x   x N hoặc x M  x   x N ) tìm n; ta sẽ biết
được số vân tối trùng nhau ( N  ) và vị trí trùng nhau.

• Số vân tối quan sát được là N QSD = (N1 + N 2 ) − N  . Với (N1 + N2 ) là tổng số vân
tối của cả hai bức xạ

14. Số vị trí trùng nhau giữa 1 vân sáng và 1 vân tối của 2 bức xạ trên toàn bộ trường
giao thoa L và trên đoạn MN ( x M  x N )
- Vị trí của vân sáng của bức xạ 1 trùng với vân tối của bức xạ 2:
1D D
x = k1 = (k 2 + 0,5) 2  qk1 = p(k 2 + 0,5) Bài toán này chỉ có nghiệm khi p là số
a a
nguyên chẵn.
- Vị trí của vân tối của bức xạ 1 trùng với vân sáng của bức xạ 2:
1D D
x = (k1 + 0,5) = k 2 2  q(k1 + 0,5) = pk 2 Bài toán này chỉ có nghiệm khi q là số
a a
nguyên chẵn.

Ví dụ 1: Thực hiện thí nghiệm Y-âng với ánh sáng có bước sóng  = 0,6m . Biết
khoảng cách từ mặt phẳng chứa S1 , S2 tới màn là D = 2m, khoảng cách giữa hai khe
hẹp S1 , S2 là 3mm. Hãy xác định khoảng vân giao thoa thu được trên màn?
A. 0,6mm B. 0,9mm C. 1mm D. 1,2mm
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 2: Thực hiện thí nghiệm Y-âng với ánh sáng có bước sóng  = 0,6m . Biết
khoảng cách từ mặt phẳng chứa S1 , S2 tới màn là D = 2m, khoảng cách giữa hai khe
hẹp S1 , S2 là 3mm. Tìm vị trí vân sáng thứ 3 kể từ vân sáng trung tâm?
A. 2,7mm B. 0,9mm C. 1,8mm D. 3,6mm
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 3: Thực hiện giao thoa Y-âng với ánh sáng có bước sóng là  thì trên màn thu
được khoảng vân có độ lớn là i. Hãy xác định khoảng cách từ vân sáng thứ 2 đến vân
sáng thứ 5 cùng phía?
A. 4i B. 3i C. 2i D. 3,5i


.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 4: Thực hiện giao thoa Y-âng với ánh ánh sáng có bước sóng là  thì trên màn
thu được khoảng vân có độ lớn là i. Hãy xác định khoảng cách từ vân sáng thứ 2 đến
vân sáng thứ 5 khác phía?
A. 4i B. 3i C. 5i D. 7i
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 5: Thực hiện giao thoa Y-âng với 3 ánh sáng đơn sắc 1 = 0,4m ,  2 = 0,5m ,
3 = 0,6m . Tại vị trí M có hiệu khoảng cách d1 − d 2 = 1, 2m có mấy bức xạ cho vân sáng?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 0
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 6: Thực hiện giao thoa Y-âng với ánh sáng đơn sắc có  = 0,5m . Khoảng cách
giữa hai khe sáng là a = 2mm , D = 2m . Tại vị trí M có x M = 1,25mm là
A. Vân sáng thứ 2 B. Vân tối thứ 2 C. Vân sáng thứ 3 D. Vân tối thứ 3
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................

Ví dụ 7: Thực hiện giao thoa Y-âng với ánh sáng trắng có bước sóng từ 0,38m đến
0,76m . Với hai khe có khoảng cách là 2mm và D = 2m . Hãy xác định bề rộng quang
phổ bậc 3?
A. 1,14mm B. 2,28mm C. 0,38mm D. Đáp án khác
........................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 8: Thực hiện giao thoa Y-âng với hai bức xạ 1 = 0,4m và  2 = 0,5m . Biết
khoảng cách giữa hai khe sáng là 2mm. Khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe tới
màn M là D = 2m . Hãy xác định vị trí vân sáng trùng nhau đầu tiên của bức xạ?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 9: Thực hiện giao thoa Y-âng với ba bức xạ đơn sắc 1 = 0,4m ,  2 = 0,5m ,
3 = 0,6m . Biết khoảng cách giữa hai khe sáng là 2mm. Khoảng cách từ hai khe tới
màn M là D = 2m . Vị trí trùng nhau đầu tiên của ba bức xạ ứng với vân sáng thứ bao
nhiêu của bức xạ ứng với vân sáng thứ bao nhiêu của bức xạ 1, 2 và 3?
A. k1 = 10;k 2 = 12;k 3 = 15 B. k1 = 12;k 2 = 10;k 3 = 15
C. k1 = 12;k 2 = 15;k 3 = 10 D. k1 = 15;k 2 = 12;k 3 = 10
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 10: Thực hiện giao thoa Y-âng với ánh sáng trắng có bước sóng từ 0,38m đến
0,76m . Khoảng cách giữa hai khe hẹp S1S2 là 2mm, mặt phẳng chứa hai khe S1S2 cách
màn M một đoạn là 3m. Hỏi tại vị trí x = 4mm có bao nhiêu bức xạ cùng cho vân sáng
tại đây?
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 11: Thực hiện giao thoa Y-âng với ánh sáng đơn sắc  , ta thấy khoảng cách
liên tiếp giữa 5 vân sáng là 2mm. Hỏi trên miền giao thoa trường có L = 1cm có bao
nhiêu vân sáng, bao nhiêu vân tối?
A. 20 vân sáng, 20 vân tối B. 20 vân sáng, 21 vân tối
C. 21 vân sáng, 21 vân tối D. 21 vân sáng, 20 vân tối
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 12: Thực hiện thí nghiệm Y-âng với ánh sáng đơn sắc có bước sóng  , thì
thu được khoảng vân trên màn là i = 0,6mm . Hỏi trong đoạn M và N lần lượt có
x M = 2,5mm và x N = 6mm có bao nhiêu vân sáng?
A. 5 vân B. 6 vân C. 7 vân D. 8 vân
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................


NHẬN BIẾT
Câu 1. Hiện tượng giao thoa ánh sáng chỉ quan sát được khi hai nguồn ánh sáng là hai
nguồn:
Ⓐ. Đơn sắc. Ⓑ. Cùng màu sắc.
Ⓒ. Kết hợp. Ⓓ. Cùng cường độ sáng.
Câu 2. Chọn câu sai.
Ⓐ. Giao thoa là hiện tượng đặc trưng của sóng.
Ⓑ. Nơi nào có sóng thì nơi ấy có giao thoa.
Ⓒ. Nơi nào có giao thoa thì nơi ấy có sóng.
Ⓓ. Hai sóng có cùng tần số và độ lệch pha không thay đổi theo thời gian gọi là sóng
kết hợp.
Câu 3. Hiện tượng giao thoa chứng tỏ rằng
Ⓐ. Ánh sáng có bản chất sóng. Ⓑ. Ánh sáng là sóng ngang.
Ⓒ. Ánh sáng là sóng điện từ. Ⓓ. Ánh sáng có thể bị tán sắc.
Câu 4. Trong các trường hợp được nêu dưới dây, trường hợp nào có liên quan đến
hiện tượng giao thoa ánh sáng?
Ⓐ. Màu sắc sặc sỡ trên bong bóng xà phòng.
Ⓑ. Màu sắc của ánh sáng trắng sau khi chiều qua lăng kính.
Ⓒ. Vệt sáng trên tường khi chiếu ánh sáng từ đèn pin.
Ⓓ. Bóng đen trên tờ giấy khi dùng một chiếc thước nhựa chắn chùm tia sáng chiếu
tới.
Câu 5. Thực hiện giao thoa bởi ánh sáng trắng, trên màn quan sát được hình ảnh như
thế nào?
Ⓐ. Vân trung tâm là vân sáng trắng, hai bên có những dải màu như cầu vồng.
Ⓑ. Một dải màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím.
Ⓒ. Các vạch màu khác nhau riêng biệt hiện trên một nên tối.
Ⓓ. Không có các vân màu trên màn.
Câu 6. Trong hiện tượng giao thoa ánh sáng, nếu ta chuyển hệ thống giao thoa từ không
khí vào môi trường chất lỏng trong suốt có chiết suất n thì
Ⓐ. Khoảng vân i tăng n lần. Ⓑ. Khoảng vân i giảm n lần.
Ⓒ. Khoảng vân i không đổi. Ⓓ. Vị trí vân trung tâm thay đổi.
Câu 7. Trong các thí nghiệm sau đây, thí nghiệm nào có thể sử dụng để thực hiện việc
do bước sóng ánh sáng?
Ⓐ. Thí nghiệm tán sắc ánh sáng của Newton.
Ⓑ. Thí nghiệm tổng hợp ánh sáng trắng.
Ⓒ. Thí nghiệm giao thoa với khe Young.
Ⓓ. Thí nghiệm về ánh sáng đơn sắc.

Câu 8. Dùng hai ngọn đèn giống hệt nhau làm hai nguồn sáng chiếu lên một màn ảnh
trên tường thì
Ⓐ. Trên màn có thể có hệ vân giao thoa hay không tùy thuộc vào vị trí của màn.
Ⓑ. Không có hệ vân giao thoa vì ánh sáng phát ra từ hai nguồn này không phải là
hai sóng kết hợp.
Ⓒ. Trên màn không có giao thoa ánh sáng vì hai ngọn đèn không phải là hai nguồn
sáng điểm.
Ⓓ. Trên màn chắc chắn có hệ vân giao thoa vì hiệu đường đi của hai sóng tới màn
không đổi.
Câu 9. Trong thí nghiệm I-âng về giao thoa ánh sáng, nếu dùng ánh sáng đơn sắc có
bước sóng 1 thì khoảng vân là i1. Nếu dùng ánh sáng đơn sắc có bước sóng 2 thì
khoảng vân là
Ⓐ. i2 = 2 1 . Ⓑ. i2 = 2 i1 . Ⓒ. i2 = 2 i1 . Ⓓ. i2 = 1 i1 .
i1 1 2 − 1 2
Câu 10. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, nếu thay ánh sáng đơn sắc màu
lam bằng ánh sáng đơn sắc màu vàng và giữ nguyên các điều kiện khác thì trên màn
quan sát
Ⓐ. khoảng vân tăng lên. Ⓑ. khoảng vân giảm xuống.
Ⓒ. vị trí vân trung tâm thay đổi. Ⓓ. khoảng vân không thay đổi.
THÔNG HIỂU
Câu 11. Trong thí nghiệm Y-âng, ánh sáng được dùng là ánh sáng đơn sắc có  = 0,52m
. Khi thay ánh sáng trên bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng  ' thì khoảng vân tăng
1,2 lần. Bước sóng  ' bằng
Ⓐ. 0,624m Ⓑ. 4m Ⓒ. 6, 2m Ⓓ. 0, 4m
Câu 12. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, các khe S1S2 được chiếu bởi ánh
sáng đơn sắc. Khoảng cách giữa mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là D = 2m .
Dùng bức xạ đơn sắc có bước sóng  = 0,6m . Tại M cách vân trung tâm 1,8mm thu
được vân có tính chất gì?
A. Vân tối thứ 4 B. Vân sáng thứ 9 C. Vân sáng thứ 4 D. Vân tối thứ 5
Câu 13. Thực hiện giao thoa khe Y-âng với nguồn ánh sáng có bước sóng  , khoảng
cách giữa hai khe tới màn D trong môi trường không khí thì khoảng vân là i. Khi chuyển
toàn bộ thí nghiệm vào trong nước, có chiết suất là 4/3 thì để khoảng vân không đổi
phải dời màn quan sát ra xa hay lại gần một khoảng bao nhiêu?
A. Ra xa thêm D/3 B. Lại gần thêm D/3
C. Ra xa thêm 3D/4 D. Lại gần thêm 3D/4
Câu 14. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng với ánh sáng đơn sắc có bước
sóng 0,55m , khoảng cách giữa hai khe là 1mm, khoảng cách từ hai khe tới màn là 2m.

Bề rộng vùng giao thoa trên màn là 1,7cm. Số vân snags và vân tối trong vùng giao thoa
là:
A. 15 vân sáng và 14 vân tối B. 17 vân sáng và 18 vân tối
C. 15 vân sáng và 16 vân tối D. 16 vân sáng và 15 vân tối
Câu 15. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh snags, hai khe Y-âng cách nhau 2mm,
hình ảnh giao thoa được hứng trên màn ảnh cách hai khe 1m. Sử dung ánh sáng đơn
sắc có bước sóng  m khoảng vân đo được là 0,2mm. Thay bức xạ trên bằng bức xạ có
bước sóng  '   thì tại vị trí của vân sáng thứ 3 của bức xạ  có một vân sáng của bức
xạ  ' . Bức xạ  ' có giá trị nào dưới đây
A.  = 0,52m B.  = 0,58m C.  = 0, 48m D.  = 0,6m
Câu 16. Thực hiện thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Y-âng với ánh sáng đơn sắc
có bước sóng  . Người ta đo được khoảng cách giữa một vân tối đến vân sáng nằm
ngay cạnh nó là 1mm. Trong khoảng giữa hai điểm M, N trên màn và ở hai bên so với
vân trung tâm, cách vân trung tâm lần lượt là 5,9mm và 7,1mm có số vân sáng là:
A. 7 vân B. 9 vân C. 5 vân D. 6 vân
Câu 17. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, bước sóng của ánh sáng đơn
sắc là 0,5m , khoảng cách giữa hai khe là 1,2mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai
khe tới màn 3m. Hai điểm MN trên màn nằm cùng phía với vân trung tâm, cách vân
trung tâm lần lượt là 0,4cm và 1,8cm. Số vân sáng giữa M, N là:
A. 11 B. 15 C. 10 D. 9
Câu 18. Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Young. Khoảng cách giữa hai khe
là 1mm, khoảng cách từ hai khe đến màn là 2,5m. Trên màn, người ta đo khoảng cách
từ vân sáng bậc 3 bên trái đến vân sáng bậc 3 bên phải so với vân trung tâm là 9mm.
Bước sóng dùng trong thí nghiệm là:
A. 0,6m B. 0,7m C. 0,8m D. 0,9m
Câu 19. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, tại điểm trên màn cách vân
chính giữa 5,4mm có vân tối thứ 5 tính từ vân chính giữa. Ánh sáng đơn sắc dùng trong
thí nghiệm có tần số 5.1014 Hz . Cho c = 3.108 m / s . Khoảng cách từ màn quan sát đến mặt
phẳng chứa hai khe là D = 2, 4m . Khoảng cách giữa hai khe là:
A. 1,20mm B. 1,00mm C. 1,30mm D. 1,10mm
Câu 20. Trong một thí nghiêm giao thoa ánh sáng Y-âng với ánh sáng đơn sắc có bước
sóng  = 0, 48m , trên màn quan sát, người ta đếm được trên bề rộng MN có 13 vân sáng
mà tại M và N là hai vân sáng. Giữ nguyên điều kiện thí nghiệm, ta thay nguồn sáng
đơn sắc có bước sóng 1 bằng ánh sáng đơn sắc với bước sóng  2 = 0,64m thì M và N
bây giờ là 2 vân tối, số vân sáng trong miền đó là:
A. 8 B. 11 C. 9 D. 10

VẬN DỤNG
Câu 21. Chiếu ánh sáng trắng có bước sóng từ 0,38m đến 0,76m vào khe hẹp S trong
thí nghiệm Young. Biết khoảng cách giữa hai khe là 1mm, khoảng cách giữa hai khe tới
màn là 3m. Số bức xạ cho vân sáng tại vị trí cách vân trung tâm 1cm là:
A. 3 bức xạ B. 1 bức xạ C. 4 bức xạ D. 2 bức xạ
Câu 22. Trong thí nghiệm giao thoa của Y-âng, khoảng cách giữa hai khe là 1mm,
khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn là 1m. Nguồn sáng phát ra ánh sáng
trắng có bước sóng nằm trong khoảng từ 0,38m đến 0,76m . Tại điểm M cách vân trung
tâm 4mm có mấy bức xạ cho vân sáng tại đó?
A. 7 B. 6 C. 5 D. 4
Câu 23. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là:
a = 1, 2mm ; khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát D = 2m . Chiếu
ánh sáng trắng ( 0,38m   0,76m ) vào hai khe . Tại điểm M trên màn quan sát cách
vân sáng trung tâm 4mm có những bức xạ đơn sắc nào cho vân sáng trùng nhau?
A. 0,60m ; 0, 48m và 0, 40m . B. 0,60m ; 0,38m và 0,50m.
C. 0,76m ; 0, 48m và 0,64m . D. 0,60m ; 0, 48m và 0,76m .
Câu 24. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, hai khe Y-âng cách nhau 2mm,
hình ảnh giao thoa được hứng trên màn ảnh cách khe 2m. Sử dụng ánh sáng trắng có
bước sóng từ 0, 40m đến 0,75m . Trên màn thu được các dải quang phổ. Bề rộng của
dải quang phổ ngay sát vạch sáng trắng trung tâm là:
A. 0,45mm B. 0,55mm
C. 0,50mm D. 0,35mm
Câu 25. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là
1mm; khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn là 2m. Chiếu vào hai khe sáng
đó ánh sáng trắng có bước sóng từ 380nm đến 760nm thì có bao nhiêu loại ánh sáng
đơn sắc cho vân sáng tại điểm M cách vân trung tâm 5mm?
A. 5 B. 2
C. 4 D. 3
Câu 26. Trong thí nghiệm Y-âng, các khe được chiếu sáng bằng ánh sáng trắng có bước
sóng từ 0,38m đến 0,76m .Khoảng cách giữa hai khe là 0,5mm, khoảng cách từ mặt
phẳng chứa hai khe đến màn là 2m. Độ rộng quang phổ bậc 2 quan sát được trên màn
là
A. 1,52mm B. 3,04mm
C. 4,56mm D. 6,08mm
Câu 27. Trong thí nghiệm về giao thoa ánh sáng khe Y-âng, khoảng cách giữa hai khe
a = 2mm . Khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát D = 2m . Nguồn S
phát ánh sáng trắng có bước sóng từ 0,38m đến 0,76m . Vùng trùng nhau giữa quang
phổ bậc 2 và quang phổ bậc 3 có bề rộng là
A. 2,28 mm B. 1,52 mm
C. 1,14 mm D. 0,38 mm
Câu 28. Chiếu ánh sáng trắng có bước sóng trong khoảng (0,38  0,76)m vào hai khe
trong thí nghiệm
Y-âng. Tại vị trí ứng với vân sáng bậc bốn của ánh sáng vàng có bước sóng 0,6m còn
có vân sáng của những bức xạ có bước sóng nào sau đây
A. 0, 4m ; 0, 48m B. 0, 4m ; 0,54m
C. 0, 48m ; 0,64m D. 0, 42m ; 0,64m
Câu 29. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe hẹp
bằng 1mm và khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn là 2m. Chiếu sáng hai
khe bằng một ánh sáng trắng có bước sóng từ 0,38m đến 0,76m , khi đó tại điểm M
trên màn quan sát cách vân sáng trung tâm 7,2mm có bao nhiêu tia sáng đơn sắc cho
vân tối?
A. 5 B. 3
C. 7 D. 4
2mm, khoảng cách từ 2 khe đến màn là 2m. Nguồn S phát ra ánh sáng trắng có bước
sóng từ 0,38m đến 0,76m . Vùng phủ nhau giữa quang phổ bậc 4 và bậc 3 có bề rộng
là:
A. 0,76 mm B. 0,38 mm
C. 1,14 mm D. 1,52 mm
2mm , khoảng cách từ mặt phẳng chứa 2 khe đến màn là 1,2m. Nguồn S phát ra ánh
sáng trắng có bước sóng từ 0, 4m đến 0,76m . Tần số lớn nhất của bức xạ cho vân sáng
tại điểm M trên màn cách vân trung tâm một khoảng 2,5 mm là:
15 14
A. 7,6.10 Hz B. 6,7.10 Hz
14 14
C. 7,8.10 Hz D. 7, 2.10 Hz
Câu 32. Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng, với ánh sáng trắng ( 0,38m   0,76m ),
hai khe cách nhau 0,8 mm . Khoảng cách từ mặt phẳng chứa 2 khe đến màn là 2m. Tại
vị trí cách vân sáng trung tâm 3mm có những vân sáng của bức xạ:
A. 1 = 0, 48m;  2 = 0,56m B. 1 = 0, 40m;  2 = 0,60m
C. 1 = 0, 45m;  2 = 0,62m D. 1 = 0, 47m;  2 = 0,64m
Câu 33. Trong thí nghiệm giao thoa với khe Y-âng, khe S được chiếu sáng bằng chúm
sáng trắng ( 0, 40m   0,76m ). Bề rộng quang phổ bậc 1 trên màn lúc đầu đo được là

0,72 mm. Khi dịch chuyển màn ra xa hai khe thêm 60 cm thì bề rộng quang phổ bậc 1
trên màn đó là 0,90 mm. Khoảng cách giữa hai khe S1 ,S2 là
A. 2 mm B. 1,2 mm C. 1,5 mm D. 1 mm
Câu 34. Trong giao thoa ánh sáng với ánh sáng trắng có bước sóng từ 0, 4m đến 0,76m
. Tìm bước sóng của các bức xạ khác cho vân sáng trùng với vân sáng bậc 4 của ánh
sáng màu đỏ có A, d = 0,75m ?
A. 0,60m , 0,50m và 0, 43m . B. 0,62m , 0,50m và 0, 45m .
C. 0,60m , 0,55m và 0, 45m . D. 0,65m , 0,55m và 0, 42m .
Câu 35. Trong thí nghiệm Y-âng bằng ánh sáng trắng có bước sóng từ 0,38m đến
0,76m , khoảng cách từ hai nguồn đến màn là 2m, khoảng cách giữa hai nguồn là 2mm.
Số bức xạ cho vân sáng tại M cách vân trung tâm 3,5mm là:
A. 4 B. 6 C. 7 D. 5
Câu 36. Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Y-âng, khoảng cách giữa hai khe
S1 ,S2 = 1mm , khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe S1S2 đồng thời hai bức xạ có bước
sóng 1 = 0,6m và bước sóng  2 . Trong khoảng rộng L = 2, 4cm trên màn, đếm được 33
vạch sáng, trong đó có 5 vạch là kết quả trùng nhau của hai hệ vân, biết 2 trong 5 vạch
trùng nhau nằm ngoài cùng của trường giao thoa, bước sóng  2 là
A.  = 0,65m B.  = 0, 45m C.  = 0,75m D.  = 0,55m
Câu 37. Thí nghiệm giao thoa ánh sáng với 2 đơn sắc 1 = 0,6m và đơn sắc  2 , quan sát
phần dương của trường giao thoa ta thấy vân tối thứ 5 của hệ vân 1 trùng với vân
sáng thứ 5 của hệ vân  2 . Bước sóng  2 bằng:
A. 0,66m B. 0,54m C. 0,675m D. 0,825m
Câu 38. Giao thoa khe Y-âng nguồn phát đồng thời 2 ánh sáng đơn sắc có bước sóng
1 = 0,5m và  2 = 0,75m . Hai khe sáng cách nhau 1mm và cách màn 1,5m. Khoảng
cách giữa 2 vân sáng bâc 2 ở cùng bên vân trung tâm của 2 ánh sáng đơn sắc trên là:
A. 1,0mm B. 0,75mm C. 0,50mm D. 1,50mm
Câu 39. Thực hiện giao thoa với khe Young, khoảng cách giữa hai khe bằng 1,5mm,
khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát bằng 2m. Hai khe được rọi
đồng thời bằng các bức xạ đơn sắc có bước sóng lần lượt là 1 = 0,48m và  2 = 0,64m .
Xác định khoảng cách nhỏ nhất giữa vân sáng trung tâm và vân sáng cùng màu với vân
sáng trung tâm?
A. 5,12mm B. 2,36mm C. 2,56mm D. 1,92mm
Câu 40. Trong thí nghiêm Y-âng về giao thoa ánh sáng, nguồn sáng phát đồng thời hai
bức xạ đơn sắc, có bước sóng lần lượt là 720nm và 450nm. Hỏi trên màn quan sát, giữa

hai vân sáng gần nhau nhất và cùng màu với vân sáng trung tâm, có bao nhiêu vân
sáng khác màu vân sáng trung tâm?
A. 11 B. 12 C. 13 D. 10
Câu 41. Thực hiện giao thoa ánh sáng với nguồn gồm hai thành phần đơn sắc nhìn thấy
có bước sóng 1 = 0,64m ,  2 . Trên màn hứng các vân giao thoa, giữa hai vân gần nhất
cùng màu với vân sáng trung tâm đếm được 11 vân sáng. Trong đó, số vân của bức xạ
1 và của bức xạ  2 lệch nhau 3 vân, bước sóng của  2 là:
A. 0, 4m B. 0, 45m C. 0,72m D. 0,54m
Câu 42. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, nguồn sáng phát đồng thời hai
bức xạ đơn sắc, trong đó bức xạ màu đỏ có bước sóng 720nm và bức xạ màu tím có
bước sóng  t (có giá trị trong khoảng từ 380nm đến 440nm). Trên màn quan sát, giữa
hai vân sáng gần nhau nhất và cùng màu với vân sáng trung tâm có 11 vân sáng màu
tím. Giá trị của  t là:
A. 400nm B. 392,7nm C. 420nm D. 380nm
Câu 43. Trong thí nghiệm Y-âng về hiện tượng giao thoa ánh sáng, biết a = 0,5mm , D = 1m
. Khe S phát ra đồng thời hai bức xạ đơn sắc có bước sóng 1 = 0,4m ,  2 = 0,5m . Biết
hai điểm M và N nằm hai bên vân sáng trung tâm, cách vân sáng trung tâm lần lượt
những khoảng 5mm và 20mm. Số vân sáng quan sát được nằm từ điểm M đến điểm N
là:
A. 51 B. 44 C. 50 D. 58
Câu 44. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe hẹp
1 2 là 1mm. Nguồn sáng điểm phát ra đồng thời một bức xạ 1 = 600nm và  2 = 500nm .
FF
Khoảng cách từ mặt phẳng chưa hai khe hẹp đến màn quan sát là 2,4m. Xét hai điểm
M, N trên màn về cùng một phía vân trung tâm, biết khoảng cách tới vân trung tâm là
1,5cm và 3,7cm. Trên đoạn MN có bao nhiêu vân sáng trùng nhau?
A. 5 B. 2 C. 3 D. 4
Câu 45. Một nguồn sáng điểm nằm cách đều hai khe Y-âng và phát ra đồng thời hai
bức xạ đơn sắc có bước sóng 1 = 0,6m và bước sóng  2 chưa biết. Khoảng cách giữa
hai khe là a = 0, 2mm , khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn D = 1m . Trong
khoảng rộng L = 2, 4cm trên màn, đếm được 17 vạch sáng, trong đó có 3 vạch là kết quả
trùng nhau của hai hệ vân. Tính  2 , biết hai trong ba vạch trùng nhau nằm ngoài cùng
của khoảng L?
A. 0,12m B. 0,8m C. 0, 24m D. 0, 48m
Câu 46. Trong thí nghiệm Y-âng khoảng cách giữa hai khe là 0,5mm, màn ảnh cách hai
khe 2m. Khi nguồn sáng phát bức xạ 1 thì trên đoạn MN = 1,68cm trên màn người ta
đếm được 8 vân sáng, tại các điểm M, N là 2 vân sáng. Khi cho nguồn phát đồng thời
hai bức xạ: bức xạ 1 ở trên và bức xạ có bước sóng  2 = 0, 4m thì khoảng cách ngắn
nhất giữa các vị trí trên màn có 2 vân sáng của hai bức xạ trùng nhau là
A. 9,6mm B. 4,8mm C. 3,6mm D. 2,4mm
Câu 47. Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng của Y-âng khoảng cách giữa hai khe là
a = 1,5mm , khoảng cách từ mặt phẳng chứa 2 khe đến màn quan sát là D = 3m . Người
ta dùng một nguồn phát hai ánh sáng đơn sắc: màu tím có bước sóng 1 = 0,4m và màu
vàng có bước sóng  2 = 0,6m . Bề rộng vùng giao thoa là 1cm. Số vân sáng quan sát
được là:
A. 22 B. 13 C. 17 D. 9
Câu 48. Trong thí nghiệm giao thoa Y-âng, chiếu vào hai khe đồng thời hai bức xạ: bức
xạ đỏ có bước sóng 1 = 640nm và bức xạ lục có bước sóng  2 = 560nm . Giữa vân trung
tâm và vân sáng cùng màu kề nó có:
A. 7 vân đỏ và 6 vân lục B. 8 vân đỏ và 7 vân lục
C. 6 vân đỏ và 7 vân lục D. 7 vân đỏ và 8 vân lục
Câu 49. Trong thí nghiệm về giao thoa ánh sáng Y-âng. Nếu làm thí nghiệm với ánh
sáng đơn sắc có bước sóng 1 = 0,6m thì trên màn quan sát, ta thấy có 6 vân sáng liên
tiếp trải dài trên bề rộng 9mm. Nếu làm thí nghiệm với ánh sáng hỗn tạp gồm hai bức
xạ có bước sóng 1 và  2 thì người ta thấy: từ một điểm M trên màn đến vân sáng
trung tâm có 3 vân sáng cùng màu với vân sáng trung tâm và tại M là một trong 3 vân
đó. Biết M cách vân trung tâm 10,8mm, bước sóng của bức xạ  2 là:
A. 0,38m B. 0, 4m C. 0,76m D. 0,65m
Câu 50. Trong thí nghiệm Y-âng, khoảng cách giữa hai khe là 1mm, khoảng cách từ mặt
phẳng chứa 2 khe đến màn là 2m. Chiếu vào hai khe ánh sáng hỗn tạp gồm hai bức xạ
có 1 = 0,76m và  2 , người ta thấy vân sáng bậc 3 của bức xạ  2 trùng với vân sáng bậc
2 của bức xạ 1 . Tìm  2 ?
A.  2 = 0, 43m B.  2 = 0,51m C.  2 = 0,61m D.  2 = 0, 47m
Câu 51. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, hai khe S1 ,S2 cách nhau 1mm,
khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe tới màn quan sát bằng 2m. Chiếu sáng hai khe
S1 ,S2 bằng hai bức xạ đơn sắc có bước sóng 1 = 0,72m và  2 , thì thấy vân sáng bậc 3
của bức xạ  2 trùng với vân sáng bậc 2 của bức xạ 1 , Khoảng vân i1 có giá trị:
A. 1,54mm B. 1,44mm C. 0,288mm D. 0,96mm
0,5mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 2m. Nguồn sáng
dùng trong thí nghiệm gồm hai bức xạ 1 = 450nm và  2 = 600nm . Trên màn quan sát,
gọi M, N là hai điểm ở cùng một phía so với vân trung tâm và cách vân trung tâm lần

lượt là 5,5mm và 22mm. Trên đoạn MN, số vị trí vân sáng trùng nhau của hai bức xạ
là:
A. 4 B. 5 C. 3 D. 2
Câu 53. Trong thí nghiệm của Young có khoảng cách giữa hai khe S1 ,S2 là 1,5mm,
khoảng cách từ một khe đến màn quan sát E là 3m. Chiếu đồng thời hai ánh sáng đơn
sắc có bước sóng 1 = 0,4m (màu tím) và 1 = 0,6m (màu vàng) thì thấy trên màn E xuất
hiện một số vân sáng màu lục. Khoảng cách gần nhất giữa hai vân màu lục là:
A. x = 0,6mm B. x = 1, 2mm C. x = 1,8mm D. x = 2, 4mm
Câu 54. Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Y-âng, khoảng cách giữa hai khe
là 2mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 1,6m. Chiếu sáng
hai khe bằng ánh sáng hỗn hợp gồm hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng 450nm và
600nm thì thu được hệ vân giao thoa trên màn. Biết vân sáng chính giữa (trung tâm)
ứng với hai bức xạ trên trùng nhau. Khoảng cách từ vân chính giữa đến vân gần nhất
cùng màu với vân chính giữa là bao nhiêu? Trong khoảng đó, trong số có bao nhiêu
vân sáng quan sát được (kể cả vân trung tâm và vân ở mép)?
A. 14,4mm; 5 vân B. 7,2mm; 6 vân C. 1,44mm; 9 vân D. 1,44mm; 7 vân
Câu 55. Trong thí nghiệm giao thoa Y-âng, thực hiện đồng thời với hai bức xạ có bước
sóng 640nm (màu đỏ) và 560nm (màu lục). Giữa hai vân sáng gần nhau nhất và cùng
màu với vân trung tâm có bao nhiêu bị trí cực đại giao thoa của bức xạ màu đỏ, màu
lục:
A. 6 đỏ và 7 lục B. 7 đỏ và 6 lục C. 7 đỏ và 8 lục D. 8 đỏ và 7 lục
Câu 56. Thực hiện thí nghiệm giao thoa khe Young đồng thời với hai ánh sáng đơn sắc
có bước sóng 1 và  2 . Biết 1 = 520nm và 620nm   2  740nm . Trong khoảng giữa hai
vân sáng liên tiếp cùng màu với vân trung tâm người ta đếm được 12 vân sáng của 1
. Bước sóng  2 có giá trị nào trong các giá trị sau:
A. 732nm B. 693,3nm C. 676nm D. 624nm
VẬN DỤNG CAO

Câu 57. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, nguồn S phát ra ba ánh sáng
đơn sắc : 1 ( tím ) = 0, 42m ;  2 ( luc ) = 0,56m ; 3 (đỏ) = 0,70m . Giữa hai vân sáng liên
tiếp có màu giống nhau như màu của vân trung tâm có 14 vân màu lục. Số vân tím và
vân màu đỏ nằm giữa hai vân sáng liên tiếp kế trên là:
A. 19 vân tím, 11 vân đỏ B. 20 vân tím, 12 vân đỏ
C. 20 vân tím, 11 vân đỏ D. 17 vân tím, 10 vân đỏ
Câu 58. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khe hẹp S phát ra đồng thời ba
bức xạ đơn sắc có bước sóng là : 1 = 0, 42m ;  2 = 0,56m ; 3 = 0,63m . Trên màn, trong

khoảng giữa hai vân sáng liên tiếp có màu giống màu vân trung tâm, nếu hai vân sáng
của hai bức xạ trùng nhau ta chỉ tính là một vân sáng thì số vân sáng quan sát được là:
A. 21 B. 23 C. 26 D. 27
Câu 59. Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Y-âng . Khoảng cách giữa 2 khe
kết hợp là a = 1mm , khoảng cách từ mặt phẳng chứa 2 khe đến màn là D = 50 cm . Ánh
sáng sử dụng gồm ba bức xạ có bước sóng : 1 = 0,64m ;  2 = 0,6m ; 3 = 0, 48m .Trong
khoảng giữa hai vân trùng màu với vân trung tâm liên tiếp có bao nhiêu vạch đơn sắc?
A. 41 B. 48 C. 34 D. 51
Câu 60. Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Yuong, ánh sáng sử dụng gồm
3 bức xạ đỏ, lục, lam có bước sóng lần lượt là: 1 = 0,64m ;  2 = 0,54m ; 3 = 0, 48m .
Vân sáng đầu tiên kể từ vân sáng trung tâm có cùng màu với vân sáng trung tâm ứng
với vân sáng bậc mấy của vân sáng màu lục?
A. 24 B. 27 C. 32 D. 18
Câu 61. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng: a = 2mm ; D = 4m . Thực hiện
giao thoa đồng thời 3 đơn sắc 1 = 0, 45m ;  2 = 0,6m ; 3 = 0,75m . Khi đó, vị trí mà 3
vân sáng trùng nhau đầu tiên cách vân sáng trung tâm một khoảng bằng bao nhiêu?
A. 1,2 mm B. 1,5 mm C. 1,8 cm D. 1,8 mm
Câu 62. Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng Y-âng, hai khe cách nhau a = 0,5mm ,
khoảng cách từ mặt phẳng chứa 2 khe đến màn D = 2m . Nguồn S phát ra đồng thời ba
ánh sáng đơn sắc có bước sóng lần lượt là 1 = 0,4m ;  2 = 0,5m ; 3 = 0,6m chiếu vào
hai khe S1 ,S2 .Trên màn, ta thu được một giao thoa trường có bề rộng 20 cm (vân sáng
trung tâm ở chính giữa giao thoa trường). Hỏi trên màn quan sát có tổng cộng bao
nhiêu vân sáng cùng màu với vân sáng chính giữa của trường giao thoa (kể cả vân sáng
chính giữa)?
A. 7 B. 9 C. 11 D. 13
Câu 63. Chiếu đồng thời ba bức xạ đơn sắc 1 = 0,4m ;  2 = 0,52m ; 3 = 0,6m vào hai
khe của thí nghiệm Y-âng. Biết khoảng cách giữa hai khe là 1mm, khoảng cách từ mặt
phẳng chứa hai khe tới màn là 2m. Khoảng cách gần nhất giữa hai vị trí có màu cùng
màu với vân sáng trung tâm là:
A. 31,2 mm B. 15,6 mm C. 7,8 mm D. Đáp án khác
Câu 64. Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Y-âng, khoảng cách giữa hai khe:
a = 1mm , khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát D = 2m . Chiếu vào
2 khe đồng thời hai bức xạ có bước sóng 1 = 0,6m và  2 . Trong khoảng rộng L = 2, 4cm
trên màn đếm được 33 vân sáng, trong đó có 5 vân sáng là kết quả trùng nhau của hai
hệ vân. Tính  2 ? Biết hai trong năm vân sáng trùng nhau nằm ở ngoài cùng của trường
giao thoa

A. 0,65m B. 0,55m C. 0, 45m D. 0,75m

Câu 65. Trong thí nghiệm giao thoa khe Yuong, khe s phát ra đồng thời 3 ánh sáng đơn
sắc, có bước sóng tương ứng là: 1 = 0,4m ;  2 = 0, 48m ; 3 = 0,64m . Trên màn, trong
khoảng giữa hai vân sáng liên tiếp có màu trùng với vân trung tâm, quan sát thấy số
vân sáng không phải đơn sắc là:
A. 11 B. 10 C. 9 D. 8
Câu 66. Trong thí nghiệm giao với khe Y-âng. Nguồn S phát ra ba ánh sáng đơn sắc:
màu tím 1 = 0, 42m ; màu lục  2 = 0,56m ; màu đỏ 3 = 0,70m . Giữa hai vân sáng liên
tiếp giống màu vân sáng trung tâm có 11 cực đại giao thoa của ánh sáng đỏ. Số cực đại
giao thoa của ánh sáng màu lục và màu tím giữa hai vân sáng liên tiếp nói trên là:
A. 15 vân lục, 20 vân tím B. 14 vân lục, 19 vân tím
C. 14 vân lục, 20 vân tím D. 13 vân lục, 18 vân tím
Câu 67. Chiếu đồng thời ba bức xạ đơn sắc 1 = 0,4m ;  2 = 0,6m ; 3 = 0,64m vào hai
khe của thí nghiệm Y-âng. Khoảng cách giữa hai khe a = 0,5mm , khoảng cách từ hai khe
tới màn quan sát D = 1m . Khoảng cách ngắn nhất giữa hai vị trí có màu cùng màu với
vân sáng trung tâm là:
A. 9,6 mm B. 19,2 mm C. 38,4 mm D. 6,4 mm
Câu 68. Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Young, khoảng cách giữa 2 khe
kết hợp là a = 1,5mm , khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe tới màn là D = 1,5m , ánh
sáng sử dụng gồm 3 bức xạ có bước sóng 1 = 0,4m ;  2 = 0,56m ; 3 = 0,6m . Bề rộng
miền giao thoa là 4 cm, ở giữa là vân sáng trung tâm, số vân sáng cùng màu với vân
sáng trung tâm quan sát được là (không kể vân trung tâm):
A. 5 B. 1 C. 2 D. 4

CHỦ ĐỀ 17. QUANG PHỔ. CÁC LOẠI TIA

1. Máy quang phổ lăng kính
- Máy phang phổ là dụng cụ phân tích chùm sáng nhiều thành phần thành những
thành phần đơn sắc khác nhau.
Sơ đồ cấu tạo máy quang phổ lăng kính

- Máy quang phổ có ba bộ phận chính:
• Ống chuẩn trực là bộ phận tạo ra chùm sáng song song.
• Hệ tán sắc có tác dụng phân tích chùm tia song song thành nhiều chùm tia đơn
sắc song song.
• Buồng ảnh dùng để quan sát hay chụp ảnh quang phổ.
- Nguyên tắc hoạt động của máy quang phổ lăng kính dựa trên hiện tượng tán sắc ánh
sáng.
- Các công thức liên quan máy quang phổ lăng kính:
sin i1 = n sin r1

sin i2 = n sin r2
• Công thức lăng kính: 
A = r1 + r2

(
D = i1 + i2 − A )
A D +A A
• Góc lệch cực tiểu  i1 = i2  r1 = r2 =  sin i1 = sin min = n sin
2 2 2
sini = n sin r


1 d 1d
RED : r1d + r2d = A


 sin i2d = nd sin r2d
• Góc hợp bởi các tia ló:   = i2t − i2d
sini = n sin r


1 t 1t
VIOLET : r1t + r2t = A


 sin i2t = n t sin r2t

• Khoảng cách hai vệt quang phổ: DT = f.tan

2. Các loại quang phổ
Quang phổ liên tục Quang phổ vạch Quang phổ vạch
phát xạ hấp thụ
Định Là một dải màu có Là một hệ thống Là một hệ thống gồm các
nghĩa màu từ đỏ đến tím nối những vạch sáng riêng vạch hay đám vạch tối trên
liền nhau một cách rẻ, ngăn cách nhau bởi nền quang phổ liên tục.
liên tục những khoảng tối.
Nguồn Do các chất rắn, chất Do các chất khí, hay - Các chất rắn, chất lỏng, chất
phát lỏng hay chất khí có hơi ở áp suất thấp phát khí đều cho được quang phổ
áp suất lớn khi bị ra khi bị kích thích (khi hấp thụ.
nung nóng phát ra nóng sáng, hoặc khi có - Điều kiện để có quang phổ
dòng điện phóng qua). hấp thụ: Nhiệt độ của đám
khí hay hơi phải thấp hơn
nhiệt độ nguồn phát quang
phổ liên tục.
Đặc - Không phụ thuộc - Mỗi nguyên tố hóa - Quang phổ hấp thụ của
điểm thành phần cấu tạo học có một quang phổ chất khí chỉ chứa các vạch
nguồn sáng. vạch đặc trưng của hấp thụ.
- Các chất khác nhau ở nguyên tố đó. - Còn quang phổ của chất
cùng một nhiệt độ thì - Các nguyên tố khác lỏng và rắn lại chứa “đám”,
hoàn toàn giống nhau nhau thì phát ra các mỗi đám gồm nhiều vạch
về quang phổ liên tục. quang phổ vạch khác hấp thụ nối tiếp nhau một
- Chỉ phụ thuộc nhiệt nhau về: số lượng cách liên tục.
độ của nguồn sáng. vạch, màu sắc, bước
- Ở mọi nhiệt độ, vật sóng (tức là về vị trí các
đều bức xạ. vạch) và độ sáng tỉ đối
- Khi nhiệt độ tăng giữa các vạch.
dần, cường độ bức xạ
càng mạnh và miền
quang phổ lan dần từ
bức xạ có bước sóng
dài sang bức xạ có
bước sóng ngắn.

Ứng Dùng để xác định Biết được thành phần Nhận biết sự có mặt của
dụng nhiệt độ của các vật cấu tạo của nguồn nguyên tố trong các hỗn hợp
(đặc biệt là những vật sáng. hay hợp chất.
ở rất xa và có nhiệt độ Nhận biết được sự có
cao) như dây tóc bóng mặt của các nguyên tố
đèn, lò cao,... và cả trong hỗn hợp hay hợp
nhiệt độ của các ngôi chất.
sao ở rất xa.
3. Hiện tượng đảo vạch quang phổ

- Trong thí nghiệm tạo ra quang phổ vạch hấp thụ, nếu tắt nguồn sáng trắng thì
người ta thấy nền quang phổ liên tục biến mất, đồng thời các vạch tối của quang phổ
vạch hấp thụ biến thành các vạch màu của quang phổ vạch phát xạ của chính đám khí
hay hơi đó. Hiện tượng này gọi là hiện tượng đảo vạch quang phổ.
- Ở một nhiệt độ nhất định, một đám khí hay hơi có khả năng phát ra những ánh
sáng đơn sắc nào đó thì nó cũng có khả năng hấp thụ ánh sáng đơn sắc đó.
4. Các loại tia
Tia hồng ngoại Tia tử ngoại Tia X
Bản chất Cùng là sóng điện từ nhưng có bước sóng khác nhau
Định Bức xạ điện từ không Bức xạ điện từ không Tia X là sóng điện từ có
nghĩa nhìn thấy, có bước nhìn thấy, có bước sóng bước sóng 10−11 m đến
sóng lớn hơn bước nhỏ hơn bước sóng của 10−8 m.
sóng của ánh sáng đỏ. ánh sáng tím.
Bước sóng 7,6.10−7 m đến 10−3 m. −7

10−8 m đến 3,8.10 m. 10−11 m đến 10−8 m.
Nguồn - Mặt Trời là nguồn - Mặt Trời là một nguồn - Ống tia X
phát phát hồng ngoại phát ra tia tử ngoại mạnh. - Ống Cu-lit-giơ
mạnh Hồ quang điện, đèn hơi - Phản ứng hạt nhân
- Các vật có nhiệt độ thủy ngân là các nguồn
lớn hơn 0K đều phát ra tia tử ngoại khá
phát ra tia hồng ngoại mạnh.
- Bóng đèn dây tóc, - Nói chung, những vật có
bếp ga, bếp than, điốt nhiệt độ trên 2000C đều
hồng ngoại, là những có phát ra tia tử ngoại
(ngoài việc có phát ra tia

nguồn phát ra tia hồng ngoại và ánh sáng

hồng ngoại thấy được).
Tính chất Vì các tia đều có bản chất là sóng điện từ nên đều có thể truyền thẳng, phản
xạ, khúc xạ, giao thoa, nhiễu xạ,...
- Có tác dụng nhiệt - Bị nước và thủy tinh hấp - Tia X có tính đâm
mạnh. thụ rất mạnh nhưng lại xuyên mạnh.
- Có tác dụng lên hầu như trong suốt đối - Có tác dụng lên kính
phim ảnh. với thạch anh. ảnh (làm đen kính ảnh
- Có thể gây ra phản - Có tác dụng lên phim dùng để chụp X
ứng hóa học (ví dụ ảnh. quang).
như tạo ra phản ứng - Có thể gây ra các phản - Làm phát quang một
hóa học trên phim ứng hóa học. số chất.
hồng ngoại). - Kích thích phát quang - Làm ion hóa không
- Có thể biến điệu như một số chất (nhờ tác dụng khí.
sóng điện từ cao tần. phát quang người ta - Có tác dụng sinh lý,
dùng tia tử ngoại làm hủy diệt tế bào.
máy soi tiền).
- Làm ion hóa không khí.
- Có tác dụng sinh học,
hủy diệt tế bào
Ứng dụng - Dùng để chụp điện,

chiếu điện.
- Dùng để dò tìm vết nứt
- Dùng để sấy, sưởi. - Dùng để dò tìm vết xước
bên trong các sản phẩm
- Dùng để chụp ảnh trên bề mặt sản phẩm.
đúc.
hay quay phim ban - Dùng để điều trị chứng
- Dùng trong kiểm tra
đêm. bệnh còi xương ở trẻ em.
hành lý ở sân bay.
- Dùng để truyền tín - Dùng để tiệt trùng cho
- Dùng để diệt khuẩn.
hiệu điều khiển trong thực phẩm.
- Dùng trong điều trị
các bộ điều khiển từ - Dùng làm nguồn sáng
ung thư nông, gần da.
xa (remote). cho các máy soi tiền giả.
- Dùng để nghiên cứu
cấu trúc của mạng tinh
thể.

5. Thang sóng điện từ

- Sóng vô tuyến, tia hồng ngoại, ánh sáng nhìn thấy, tia tử ngoại, tia Rơnghen, tai
gamma là sóng điện từ.
- Tuy vậy, vì tần số và bước sóng khác nhau, nên các sóng điện từ có những tính chất
rất khác nhau (có thể nhìn thấy hoặc không nhìn thấy, có khả năng đâm xuyên khác
nhau, các phát khác nhau).
- Với các tia có bước sóng dài ta dễ quan sát hiện tượng giao thoa.
Sóng điện từ Bước sóng (m)
Tia gamma Dưới 10−12
Tia Rơn-ghen 10−11 → 10−8
Tia tử ngoại 10−9 → 3,8.10−7
Ánh sáng nhìn thấy 3,8.10−7 → 7,6.10−7
Tia hồng ngoại 7,6.10−7 → 10−3
Sóng vô tuyến 10−3 trở lên
Chú ý
Các tia có bước sóng càng ngắn (tia X, tia gamma) có tính chất đâm xuyên càng mạnh,
dễ tác dụng lên kính ảnh, làm phát quang các chất và dễ ion hóa không khí

Ví dụ 1. Một máy quang phổ có lăng kính thuỷ tinh góc chiết quang 40o. Chiếu đồng
thời bức xạ màu lục và màu tím vào máy quang phổ. Biết chiết suất của chất làm lăng
kính đối với bức xạ màu tím là 1,635. Lăng kính được đặt sao cho bức xạ tím cho góc
lệch cực tiểu. Tính góc tới của chùm sáng tới lăng kính.
A. 47,9o. B. 39o. C. 45,9o. D. 34o.
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
thời các bức xạ màu đỏ, màu tím mà chiết suất của chất làm lăng kính đối với các bức
xạ đó lần lượt là: 1,6383 và 1,6896. Lăng kính được đặt sao cho chùm sáng chiếu vào
lăng kính với góc tới 55o. Tính góc hợp bởi tia tím và tia đỏ ló ra khỏi lăng kính.
A. 2,7o. B. 2,6o. C. 13,3o. D. 2,8o.


.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
thời các bức xạ màu đỏ, màu tím mà chiết suất của chất làm lăng kính đối với các bức
xạ đó lần lượt là: 1,6383 và 1,6896. Lăng kính được đặt sao cho chùm sáng chiếu vào
lăng kính với góc tới 55o. Cho biết tiêu cự của thấu kính buồng ảnh là 10 cm. Tính
khoảng cách giữa 2 vệt sáng màu đỏ và màu tím trên mặt phẳng tiêu diện của thấu
kính buồng ảnh.
A. 2,36 cm. B. 1,86 cm. C. 1,88 cm. D. 1,78 cm.
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 4. Trong thí nghiệm giao thoa Iâng, khoảng cách giữa hai khe 1 mm, khoảng cách
từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn 1 m. Nguồn sáng S phát ánh sáng trắng có bước
sóng nằm trong khoảng từ 0,38 (μm) đến 0,76 (μm). Tại điểm M trên màn cách vân sáng
trung tâm 4,5 (mm), khoét một khe rất hẹp song song với vân sáng trung tâm. Đặt sau
M, khe của ống chuẩn trực của một máy quang phổ. Hãy cho biết trong máy quang phổ
không có ánh sáng đơn sắc nào sau đây?
A. 13/22 (μm). B. 0,75 (μm). C. 0,45 (μm). D. 9/14 (μm).
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 5. Giả sử làm thí nghiệm I-âng với hai khe cách nhau một khoảng a = 3 mm, màn
quan sát cách hai khe D = 0,45 m, thí nghiệm với bức xạ tử ngoại. Đặt một tấm giấy ảnh
lên trước màn quan sát thì sau khi tráng trên giấy hiện một loạt vạch đen song song,
cách đều nhau. Khoảng cách giữa vạch đen thứ nhất đến vạch đen thứ 37 cùng phía so
với vạch chính giữa là 1,39 mm. Bước sóng của bức xạ là
A. 833 nm. B. 288 nm. C. 257 nm. D. 756 nm.
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 6. Giả sử làm thí nghiệm I-âng với hai khe cách nhau một khoảng a, màn quan sát
cách hai khe D. Dịch chuyển một mối hàn của cặp nhiệt điện trên màn theo một đường
vuông góc với hai khe, thì thấy cứ sau 0,5 mm thì kim điện kế lại lệch nhiều nhất. Nếu
tăng a gấp đôi và tăng D thêm 0,3 m, lặp lại thí nghiệm thì thấy cứ sau 0,3 mm thì kim
điện kế lại lệch nhiều nhất. Tính D.
A. 2 m. B. 1,2 m. C. 1,5 m. D. 2,5 m.
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Câu 1. [Minh họa BGD 2021]Tia hồng ngoại không có tính chất nào sau đây?
Ⓐ. Truyền được trong chân không.
Ⓑ. Có tác dụng nhiệt rất mạnh.
Ⓒ. Có khả năng gây ra một số phản ứng hóa học.
Ⓓ. Kích thích sự phát quang của nhiều chất.
Câu 2. [Minh họa BGD 2021]Sử dụng thiết bị phát tia 𝑋 để kiểm tra hành lí ở sân bay
là dựa vào tính chất nào của tia 𝑋?
Ⓐ. Khả năng đâm xuyên mạnh. Ⓑ. Gây tác dụng quang điện ngoài.
Ⓒ. Tác dụng sinh lí, hủy diệt tế bào. Ⓓ. Làm ion hóa không khí.

Câu 3. [Đề TN THPT năm 2020] Phát biểu nào sau đây là sai?
Ⓐ. Tia X làm ion hóa không khí.
Ⓑ. Tia X có bước sóng nhỏ hơn bước sóng của tia tử ngoại.
Ⓒ. Tia X có bước sóng lớn hơn bước sóng của ánh sáng đỏ.
Ⓓ. Tia X làm phát quang một số chất.
Câu 4. [Đề TN THPT năm 2020] Lấy c = 3.108 m/s. Bức xạ có tần số 2,5.1014 Hz là
Ⓐ. tia tử ngoại. Ⓑ. tia Rơn-ghen.
Ⓒ. tia hồng ngoại. Ⓓ. ánh sáng nhìn thấy.
Câu 5. [Đề minh họa BGD 2020] Trong chân không, bức xạ có bước sóng nào sau đây
là bức xạ thuộc miền tử ngoại?
Ⓐ. 450nm. Ⓑ. 620nm. Ⓒ. 310nm. Ⓓ. 1050nm.
Câu 6. [Đề ĐH năm 2019] Trong chân không, sóng điện từ có bước sóng nào sau đây
là sóng ngắn vô tuyến?
Ⓐ. 20000 m. Ⓑ. 6000 m. Ⓒ. 5000 m. Ⓓ. 60 m.
Câu 7. [Đề ĐH năm 2019] Tia X có bản chất là
Ⓐ.Sóng điện từ Ⓑ.Sóng cơ
Ⓒ.Dòng các hạt nhân H Ⓓ.Dòng các electron
Câu 8. [Đề ĐH năm 2019] Tia X được ứng dụng
Ⓐ.để sấy khô, sưởi ấm Ⓑ.trong đầu đọc đĩa CD.
Ⓒ.trong chiếu điện, chụp điện. Ⓓ.trong khoan cắt kim loại.
Câu 9. [Đề ĐH năm 2019] Bộ phận nào sau đây là một trong ba bộ phận chính của máy
quang phổ lăng kính
Ⓐ. Hệ tán sắc Ⓑ. Phần cảm Ⓒ. Mạch tách sóng Ⓓ. Phần ứng
Câu 10. [Đề ĐH năm 2018] Cho các tia sau: tia tử ngoại, tia hồng ngoại, tia X và tia .
sắp xếp theo thứ tự các tia có năng lượng phôtôn giảm dần là
Ⓐ. tia tử ngoại, tia , tia X, tia hồng ngoại. Ⓑ. tia , tia X, tia tử ngoại, tia hồng
ngoại.
Ⓒ. tia X, tia , tia tử ngoại, tia hồng ngoại. Ⓓ. tia , tia tử ngoại, tia X, tia hồng
ngoại,.
Câu 11. [Đề ĐH năm 2018] Thanh sắt và thanh niken tách rời nhau được nung nóng
đến cùng nhiệt độ 1200°C thì phát ra
Ⓐ. hai quang phổ vạch không giống nhau. Ⓑ. hai quang phổ vạch giống nhau.
Ⓒ. hai quang phổ liên tục không giống nhau.Ⓓ. hai quang phổ liên tục giống nhau.
Câu 12. Chọn câu đúng.
Ⓐ. Quang phổ liên tục của một vật phụ thuộc vào bản chất của vật nóng sáng.
Ⓑ. Quang phổ liên tục phụ thuộc vào nhiệt độ của vật nóng sáng.
Ⓒ. Quang phổ liên tục không phụ thuộc vào nhiệt độ và bản chất của vật nóng sáng.
Ⓓ. Quang phổ liên tục phụ thuộc cả nhiệt độ và bản chất của vật nóng sáng.

Câu 13. Quang phổ liên tục được phát ra

Ⓐ. Khi nung nóng chất rắn, chất lỏng, chất khí.
Ⓑ. Khi nung nóng chất rắn, chất lỏng, chất khí có khối lượng riêng lớn.
Ⓒ. Khi nung nóng chất rắn và chất lỏng.
Ⓓ. Khi nung nóng chất rắn.
Câu 14. Điều nào sau đây là sai khi nói về quang phổ liên tục?
Ⓐ. Quang phổ liên tục không phụ thuộc vào thành phần cấu tạo của nguồn sáng.
Ⓑ. Quang phổ liên tục phụ thuộc vào nhiệt độ của nguồn sáng.
Ⓒ. Quang phổ liên tục là những vạch màu riêng biệt hiện trên một nền tối.
Ⓓ. Quang phổ liên tục do các vật rắn, lỏng hoặc khí có tỉ khối lớn khi bị nung nóng
phát ra.
Câu 15. Phát biểu nào sau đây là không đúng?
Ⓐ. Trong máy quang phổ thì ống chuẩn trực có tác dụng tạo ra chùm tia sáng song
song.
Ⓑ. Trong máy quang phổ thì buồng ảnh nằm ở phía sau lăng kính.
Ⓒ. Trong máy quang phổ thì Lăng kính có tác dụng phân tích chùm ánh sáng phức
tạp song song thành các chùm sáng đơn sắc song song.
Ⓓ. Trong máy quang phổ thì quang phổ của một chùm sáng thu được trong buồng
ảnh của máy là một dải sáng có màu cầu vồng.
Câu 16. Điều nào sau đây là sai khi nói về máy quang phổ
Ⓐ. Máy quang phổ là một dụng cụ được ứng dụng của hiện tán sắc ánh sáng.
Ⓑ. Máy quang phổ dùng để phân tích chùm ánh sáng thành nhiều thành phần đơn
sắc khác nhau.
Ⓒ. Ống chuẩn trực của máy quang phổ dùng để tạo chùm tia hội tụ.
Ⓓ. Lăng kính trong máy quang phổ là bộ phận có tác dụng làm tán sắc chùm tia sáng
song song từ ống chuẩn trực chiếu đến.
Câu 17. Nguyên tắc hoạt động của máy quang phổ dựa trên hiện tuợng
Ⓐ. phản xạ ánh sáng. Ⓑ. khúc xạ ánh sáng.
Ⓒ. tán sắc ánh sáng. Ⓓ. giao thoa ánh sáng.
Câu 18. Trong chân không, các bức xạ có bước sóng tăng dần theo thứ tự đúng là
Ⓐ. ánh sáng nhìn thấy; tia tử ngoại; tia X; tia gamma; sóng vô tuyến và tia hồng
ngoại.
Ⓑ. sóng vô tuyến; tia hồng ngoại; ánh sáng nhìn thấy; tia tử ngoại; tia X và tia
gamma.
Ⓒ. tia gamma; tia X; tia tử ngoại; ánh sáng nhìn thấy; tia hồng ngoại và sóng vô
tuyến.
Ⓓ. tia hồng ngoại; ánh sáng nhìn thấy; tia tử ngoại; tia X; tia gamma và sóng vô
tuyến.
Ⓐ. Quang phổ vạch phát xạ của các nguyên tố khác nhau thì khác nhau về số lượng
vạch màu, màu sắc vạch, vị trí và độ sáng tỉ đối của các vạch quang phổ.
Ⓑ. Mỗi nguyên tố hoá học ở trạng thái khí hay hơi ở áp suất thấp được kích thích
phát sáng có một quang phổ vạch phát xạ đặc trưng.
Ⓒ. Quang phổ vạch phát xạ là những dải màu biến đổi liên tục nằm trên một nền
tối.
Ⓓ. Quang phổ vạch phát xạ là một hệ thống các vạch sáng màu nằm riêng rẽ trên
một nền tối.
Câu 20. Chọn số câu phát biểu sai trong các phát biểu nào sau đây:
I. Tia hồng ngoại có khả năng đâm xuyên rất mạnh.
II. Tia hồng ngoại có thể kích thích cho một số chất phát quang.
II. Tia hồng ngoại chỉ được phát ra từ các vật bị nung nóng có nhiệt độ trên 5000C.
IV. Tia hồng ngoại mắt người không nhìn thấy được.
Ⓐ. 1. Ⓑ. 2. Ⓒ. 3. Ⓓ. 4.
Câu 21. Tính chất nào sau đây không phải là đặc điểm của tia X?
Ⓐ. Huỷ tế bào. Ⓑ. Gây ra hiện tượng quang điện.
Ⓒ. làm ion hoá không khí. Ⓓ. Xuyên qua tấm chì dày hàng cm.
Câu 22. Phát biểu nào sau đây là đúng?
Ⓐ. Chùm tia sáng ló ra khỏi lăng kính của máy quang phổ trước khi đi qua thấu kính
của buồng ảnh là một chùm tia phân kỳ có nhiều màu khác nhau.
Ⓑ. Chùm tia sáng ló ra khỏi lăng kính của máy quang phổ trước khi đi qua thấu kính
của buồng ảnh là tập hợp gồm nhiều chùm tia sáng song song, mỗi chùm một màu có
hướng không trùng nhau.
Ⓒ. Chùm tia sáng ló ra khỏi lăng kính của máy quang phổ trước khi đi qua thấu kính
của buồng ảnh là một chùm tia phân kỳ màu trắng.
Ⓓ. Chùm tia sáng ló ra khỏi lăng kính của máy quang phổ trước khi đi qua thấu kính
của buồng ảnh là một chùm tia sáng màu song song.
Câu 23. Chọn câu đúng.
Ⓐ. Tia X là sóng điện từ có bước sóng nhỏ hơn bước sóng của tia tử ngoại.
Ⓑ. Tia X do các vật bị nung nóng ở nhiệt độ cao phát ra.
Ⓒ. Tia X có thể được phát ra từ các đèn điện.
Ⓓ. Tia X có thể xuyên qua tất cả mọi vật.
Ⓐ. Vật có nhiệt độ trên 20000C phát ra tia tử ngoại rất mạnh.
Ⓑ. Tia tử ngoại không bị thủy tinh hấp thụ.
Ⓒ. Tia tử ngoại là sóng điện từ có bước sóng nhỏ hơn bước sóng của ánh sáng đỏ.
Ⓓ. Tia tử ngoại có tác dụng nhiệt.
Ⓐ. Tia tử ngoại có tác dụng sinh lý.
Ⓑ. Tia tử ngoại có thể kích thích cho một số chất phát quang.
Ⓒ. Tia tử ngoại có tác dụng mạnh lên kính ảnh.
Ⓓ. Tia tử ngoại có không khả năng đâm xuyên.

Câu 26. Để tạo ra chùm tia X, chỉ cần phóng một chùm êléctron có vận tốc lớn, cho đập
vào:
Ⓐ. Một vật rắn bất kỳ. Ⓑ. Một vật rắn có nguyên tử lượng lớn.
Ⓒ. Một vật rắn, lỏng, khí bất kỳ. Ⓓ. Một vật rắn hoặc lỏng bất kỳ.
Câu 27. Phát biểu nào sau đây là đúng? Tính chất quan trọng nhất của tia X, phân biệt
nó với các sóng điện từ khác là:
Ⓐ. tác dụng lên kính ảnh. Ⓑ. khả năng ion hoá chất khí.
Ⓒ. Tác dụng làm phát quang nhiều chất. Ⓓ. Khả năng đâm xuyên qua vải, gỗ,
giấy.
Câu 28. Tia X hay tia Rơnghen là sóng điện từ có bước sóng
Ⓐ. ngắn hơn cả bước sóng của tia tử ngoại.
Ⓑ. dài hơn tia tử ngoại.
Ⓒ. không đo được vì không gây ra hiện tượng giao thoa.
Ⓓ. nhỏ quá không đo được.
Ⓐ. Tia X có khả năng xuyên qua một lá nhôm mỏng.
Ⓑ. Tia X có tác dụng mạnh lên kính ảnh.
Ⓒ. Tia X là bức xạ có thể trông thấy được vì nó làm cho một số chất phát quang.
Ⓓ. Tia X là bức xạ có hại đối với sức khỏe con người.
Câu 30. Thân thể con người bình thường có thể phát ra được bức xạ nào dưới đây?
Ⓐ. Tia X. Ⓑ. ánh sáng nhìn thấy.
Ⓒ. Tia hồng ngoại. Ⓓ. Tia tử ngoại.
Ⓐ. Tia X và tia tử ngoại đều có bản chất là sóng điện từ.
Ⓑ. Tia X và tia tử ngoại đều tác dụng mạnh lên kính ảnh.
Ⓒ. Tia X và tia tử ngoại đều kích thích một số chất phát quang.
Ⓓ. Tia X và tia tử ngoại đều bị lệch khi đi qua một điện trường mạnh.
Câu 32. Tia hồng ngoại và tia Rơnghen có bước sóng dài ngắn khác nhau nên chúng
Ⓐ. có bản chất khác nhau và ứng dụng trong khoa học kỹ thuật khác nhau.
Ⓑ. bị lệch khác nhau trong từ trường đều.
Ⓒ. bị lệch khác nhau trong điện trường đều.
Ⓓ. chúng đều có bản chất giống nhau nhưng tính chất khác nhau.
Câu 33. Tia hồng ngoại và tử ngoại đều
Ⓐ. có thể gây ra một số phản ứng hoá học. Ⓑ. có tác dụng nhiệt giống nhau.
Ⓒ. gây ra hiện tượng quang điện ở mọi chất.Ⓓ. bị nước và thuỷ tinh hấp thụ mạnh.
Câu 34. Chọn đáp án đúng về tia hồng ngoại:
Ⓐ. Bị lệch trong điện trường và trong từ trường.
Ⓑ. Các vật có nhiệt độ lớn hơn 0OK đều phát ra tia hồng ngoại.
Ⓒ. Chỉ các vật có nhiệt độ cao hơn nhiệt độ môi trường mới phát ra tia hồng ngoại.
Ⓓ. Tia hồng ngoại không có các tính chất giao thoa, nhiễu xạ, phản xạ.

Câu 35. Phát biểu nào sau đây là sai?

Ⓐ. Tia tử ngoại giúp xác định được thành phần hóa học của một vật.
Ⓑ. Tia tử ngoại có tác dụng làm phát quang một số chất.
Ⓒ. Tia tử ngoại có tác dụng chữa bệnh còi xương.
Ⓓ. Tia tử ngoại có khả năng làm ion hóa chất khí.
Câu 36. Tia X không có tính chất nào sau đây?
Ⓐ. Bị lệch hướng trong điện trường, từ trường.
Ⓑ. Làm phát quang một số chất.
Ⓒ. Có khả năng ion hoá không khí.
Ⓓ. Làm đen kính ảnh.
Câu 37. Điều kiện phát sinh của quang phổ vạch phát xạ là
Ⓐ. các chất khí ở áp suất thấp, bị kích thích phát.
Ⓑ. những vật bị nung nóng ở nhiệt độ trên 30000C.
Ⓒ. các chất rắn, lỏng hoặc khí có áp suất lớn bị nung nóng.
Ⓓ. chiếu ánh sáng trắng qua đám khí hay hơi đang phát sáng.
Câu 38. Ở một nhiệt độ nhất định, nếu một đám hơi có khả năng phát ra hai ánh sáng
đơn sắc có bước sóng λ1 và λ2 thì nó cũng có khả năng hấp thụ
Ⓐ. mọi ánh sáng đơn sắc có bước sóng nhỏ hơn λ1.
Ⓑ. mọi ánh sáng đơn sắc có bước sóng lớn hơn λ2.
Ⓒ. mọi ánh sáng đơn sắc có bước sóng trong khoảng từ λ1 đến λ2.
Ⓓ. hai ánh sáng đơn sắc đó.
Câu 39. Khẳng định nào sau đây về tia hồng ngoại là không đúng?
Ⓐ. Tia hồng ngoại có bản chất là sóng điện từ do các vật bị nung nóng phát ra.
Ⓑ. Tia hồng ngoại kích thích thị giác làm cho ta nhìn thấy màu hồng.
Ⓒ. Tia hồng ngoại là những bức xạ không nhìn thấy, có bước sóng lớn hơn bước
sóng của ánh sáng đỏ.
Ⓓ. Tác dụng nổi bật nhất của tia hồng ngoại là tác dụng nhiệt.
Câu 40. Một bức xạ hồng ngoại có bước sóng 6.10-3mm, so với bức xạ tử ngoại có bước
sóng 125nm thì có tần số nhỏ hơn
Ⓐ. 50 lần. Ⓑ. 48 lần. Ⓒ. 44 lần. Ⓓ. 40 lần.
Câu 41. Điều nào sau đây là sai khi so sánh tia X và tia tử ngoại?
Ⓐ. Cùng bản chất là sóng điện từ.
Ⓑ. Tia X có bước sóng dài hơn so với tia tử ngoại.
Ⓒ. Đều có tác dụng lên kính ảnh.
Ⓓ. Có khả năng gây phát quang một số chất.
Câu 42. Tia tử ngoại được phát ra rất mạnh từ nguồn nào sau đây?
Ⓐ. Lò sưởi điện. Ⓑ. Lò vi sóng.
Ⓒ. Màn hình vô tuyến. Ⓓ. Hồ quang điện.
Câu 43. Nhận xét nào dưới đây về tia tử ngoại là không đúng?

Ⓐ. Tia tử ngoại là những bức xạ không nhìn thấy, có tần số nhỏ hơn tần số sóng của
ánh sáng tím.
Ⓑ. Tia tử ngoại bị nước và thủy tinh hấp thụ rất mạnh.
Ⓒ. Tia tử ngoại tác dụng lên phim ảnh.
Ⓓ. Tia tử ngoại kích thích nhiều phản ứng hóa học.
Câu 44. Tính chất quan trọng nhất của tia X, phân biệt nó với các bức xạ điện từ khác
là
Ⓐ. tác dụng mạnh lên kính ảnh. Ⓑ. khả năng ion hóa các chất khí.
Ⓒ. làm phát quang nhiều chất. Ⓓ. khả năng xuyên qua vải, gỗ, giấy,.
Ⓓ. Quang phổ vạch phát xạ là một hệ thống các vạch sáng màu nằm rieng rẽ trên
một nền tối.
Câu 45. Để thu được quang phổ vạch hấp thụ thì
Ⓐ. Nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp thụ phải lớn hơn nhiệt độ của nguồn sáng
trắng.
Ⓑ. Nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp thụ phải nhỏ hơn nhiệt độ của nguồn sáng
trắng.
Ⓒ. Nhiệt độ của đám khí bay hơi hấp thụ phải bằng nhiệt độ của nguồn sáng trắng.
Ⓓ. Áp suất của đám khí hấp thụ phải rất lớn.
Câu 46. Sắp xếp các tia hồng ngoại, tia tử ngoại, tia Rơnghen và ánh sáng nhìn thấy
theo thứ tự giảm dần của tần số là
Ⓐ. Tia hồng ngoại, ánh sáng nhìn thấy, tia tử ngoại, tia Rơnghen.
Ⓑ. Tia tử ngoại,tia hồng ngoại, tia Rơnghen, ánh sáng nhìn thấy.
Ⓒ. Tia hồng ngoại, tia tử ngoại, tia Rơnghen, ánh sáng nhìn thấy.
Ⓓ. Tia Rơnghen,tia tử ngoại, ánh sáng nhìn thấy, tia hồng ngoại.
Ⓐ. Tia hồng ngoại là một bức xạ đơn sắc có màu hồng.
Ⓑ. Tia hồng ngoại là sóng điện từ có bước sóng nhỏ hơn 0,38 m .
Ⓒ. Các vật muốn phát tia hồng ngoại ra môi trường xung quanh thì nó phải có nhiệt
độ cao hơn nhiệt độ môi trường xung quanh.
Ⓓ. Tia hồng ngoại bị lệch trong điện trường và từ trường.
Câu 48. Tính chất giống nhau giữa tia Rơnghen và tia tử ngoại là
Ⓐ. bị hấp thụ bởi thủy tinh và nước. Ⓑ. làm phát quang một số chất.
Ⓒ. có tính đâm xuyên mạnh. Ⓓ. đều tăng tốc trong điện trường
mạnh.
Câu 49. Khi nói về quang phổ liên tục, phát biểu nào sau đây sai?
Ⓐ. Quang phổ liên tục của các chất khác nhau ở cùng một nhiệt độ thì khác nhau.
Ⓑ. Quang phổ liên tục do các chất rắn, chất lỏng và chất khí ở áp suất lớn phát ra khi
bị nung nóng.
Ⓒ. Quang phổ liên tục gồm một dải có màu từ đỏ đến tím nối liền nhau một cách
liên tục.
Ⓓ. Quang phổ liên tục không phụ thuộc vào bản chất của vật phát sáng.
Câu 50. Tia hồng ngoại và tia Rơnghen đều có bản chất là sóng điện từ, có bước sóng
dài ngắn khác nhau nên
Ⓐ. chúng bị lệch khác nhau trong từ trường đều.
Ⓑ. có khả năng đâm xuyên khác nhau.
Ⓒ. chúng bị lệch khác nhau trong điện trường đều.
Ⓓ. chúng đều được sử dụng trong y tế để chụp X-quang.
Câu 51. Một dải sóng điện từ trong chân không có tần số từ 4,0.1014 Hz đến 7,5.1014 Hz.
Biết vận tốc ánh sáng trong chân không c = 3.108 m/s. Dải sóng trên thuộc vùng nào
trong thang sóng điện từ?
Ⓐ. Vùng tia Rơnghen. Ⓑ. Vùng tia tử ngoại.
Ⓒ. Vùng ánh sáng nhìn thấy. Ⓓ. Vùng tia hồng ngoại.
Câu 52. Khi nói về tia Rơn-ghen và tia tử ngoại, phát biểu nào sau đây sai?
Ⓐ. Tia Rơn-ghen và tia tử ngoại đều có cùng bản chất là sóng điện từ.
Ⓑ. Tần số của tia Rơn-ghen nhỏ hơn tần số của tia tử ngoại.
Ⓒ. Tần số của tia Rơn-ghen lớn hơn tần số của tia tử ngoại.
Ⓓ. Tia Rơn-ghen và tia tử ngoại đều có khả năng gây phát quang một số chất.
Câu 53. Bức xạ có tần số nhỏ nhất trong số các bức xạ hồng ngoại, tử ngoại, Rơn-ghen,
gamma là
Ⓐ. gamma. Ⓑ. hồng ngoại. Ⓒ. Rơn-ghen. Ⓓ. tử ngoại.
Câu 54. Trong chân không, xét các tia: tia hồng ngoại, tia tử ngoại, tia X và tia đơn sắc
lục. Tia có bước sóng nhỏ nhất là
Ⓐ. tia hồng ngoại. Ⓑ. tia đơn sắc lục. Ⓒ. tia X. Ⓓ. tia tử ngoại.
Câu 55. Khi nói về tia hồng ngoại và tia tử ngoại, phát biểu nào sau đây đúng?
Ⓐ. Tia hồng ngoại và tia tử ngoại gây ra hiện tượng quang điện đối với mọi kim loại.
Ⓑ. Tần số của tia hồng ngoại nhỏ hơn tần số của tia tử ngoại.
Ⓒ. Tia hồng ngoại và tia tử ngoại đều làm ion hóa mạnh các chất khí.
Ⓓ. Một vật bị nung nóng phát ra tia tử ngoại, khi đó vật không phát ra tia hồng
ngoại.
Câu 56. Phát biểu không đúng khi nói về tia hồng ngoại?
Ⓐ. Tia hồng ngoại có tần số nhỏ hơn tần số của ánh sáng đỏ.
Ⓑ. Tia hồng ngoại có màu hồng.
Ⓒ. Cơ thể người có thể phát ra tia hồng ngoại.
Ⓓ. Tia hồng ngoại được dùng để sấy khô một số nông sản.

CHƯƠNG 6: LƯỢNG TỬ ÁNH SÁNG

CHỦ ĐỀ 18. HIỆN TƯỢNG QUANG ĐIỆN

I. HIỆN TƯỢNG QUANG ĐIỆN NGOÀI
1. Định nghĩa
Hiện tượng ánh sáng làm bật các êlectron ra khỏi mặt kim
loại gọi là hiện tượng quang điện (hay còn gọi là hiện tượng
quang điện ngoài). Các êlectron bị bật ra trong hiện tượng này
gọi là các êlectron quang điện hay quang êlectron.
2. Định luật về giới hạn quang điện:
Đối với mỗi kim loại, ánh sáng kích thích phải có bước sóng λ nhỏ hơn hoặc bằng
giới hạn quang điện λ0 của kim loại đó (λ ≤ λ0) mới gây ra được hiện tượng quang điện.
Chú ý:
Nếu chiếu đồng thời 2 bức xạ λ1, λ2 và cả 2 bức xạ cùng gây ra hiện tượng quang điện
thì ta tính toán với bức xạ có bước sóng bé hơn.
3. Giả thuyết Plăng:
Lượng năng lượng mà mỗi lần một nguyên tử hay phân tử hấp thụ hoặc phát xạ có
giá trị hoàn toàn xác định, được gọi là lượng tử năng lượng và được kí hiệu là ɛ:
hc
 = hf = Trong đó: h = 6,625.10-34 J.s gọi là hằng số Plăng.

4. Thuyết lượng tử ánh sáng (thuyết phôtôn) của Anh-xtanh
+ Ánh sáng được tạo thành bởi các hạt gọi là phôtôn.
+ Với mỗi ánh sáng đơn sắc có tần số f, các phôtôn đều giống
nhau, mỗi phôtôn mang năng lượng ɛ = hf.
+ Phôtôn chỉ tồn tại trong trạng thái chuyển động.
Trong chân không, phôtôn bay với tốc độ c = 3.108 m/s dọc theo các tia sáng.
+ Mỗi lần một nguyên tử hay phân tử phát xạ hoặc hấp thụ ánh sáng thì chúng phát
ra hay hấp thụ một phôtôn.
+ Năng lượng của mỗi phôtôn rất nhỏ. Một chùm sáng dù yếu cũng chứa rất nhiều
phôtôn do rất nhiều nguyên tử, phân tử phát ra. Vì vậy ta nhìn thấy chùm sáng là liên
tục.
+ Khi ánh sáng truyền đi, các lượng tử không bị thay đổi, không phụ thuộc khoảng cách tới
nguồn sáng.
5. Giải thích định luật về giới hạn quang điện

 Theo Einstein, mỗi phôton bị hấp thụ sẽ truyền toàn bộ năng lượng cho một
êlectron. Năng lượng  này dùng để:
 Cung cấp cho êlectron một công thoát A để nó thắng được lực liên kết với mạng
tinh thể và thóat ra khỏi bề mặt kim loại.
Truyền cho nó một động năng ban đầu là Wd 0max
 Truyền một phần năng lượng cho mạng tinh thể. Đối với các êlectron nằm trên
bề mặt kim loại thì động năng này có giá trị cực đại vì không mất phần năng lượng
cho mạng tinh thể.
 Theo định luật bảo toàn năng lượng, ta có:  = hf = A + W0d max
c 1
hay h = A + me .vo2max
 2
 Giải thích định luật 1: Để có hiện tượng quang điện xảy ra, tức là có êlectron bật ra
c hc
khỏi kim loại, thì:   A hay h  A    hay   0 .
 A
hc
☞ Trong đó: 0 = gọi là giới hạn quang điện của kim loại dùng làm Catot với
A
đặc trưng riêng của kim loại đó và cũng chính là bước sóng lớn nhất của ánh sáng kích
thích
hc
☞ Công thoát của e ra khỏi kim loại: A = .
0
6. Lưỡng tính sóng - hạt của ánh sáng
Ánh sáng vừa có tính chất sóng, vừa có tính chất hạt. Ta nói ánh sáng có lưỡng tính
sóng - hạt.
Trong mỗi hiện tượng quang học, khi tính chất sóng thể hiện rõ thì tính chất hạt lại
mờ, và ngược lại.
Thể hiện tính chất sóng Thể hiện tính chất hạt
• Hiện tượng giao thoa • Hiện tượng quang điện.
• Hiện tượng nhiễu xạ • Hiện tượng gây phát quang.
• Hiện tượng tán sắc.... • Tính đâm xuyên, gây ion hóa chất khí,…
7. Công suất bức xạ của nguồn sáng:
hc
P = n f . = n f .hf = n f . .

Với nf là số phôtôn nguồn phát ra trong 1s.
8. Động lượng của phôtôn:
h 
p = mph .c = = ; Với mph là khối lượng tương đối tính của phôtôn.
 c
9. Công thức Anh-xtanh:

1 1 
2hc  − 
1
 = A + me .vo2 max → vo max =    0  ; với h.c = 1,9875.10-25
2 me
10. Định lí động năng:
1 1
Wd = A FE  mv2t − m.vo2 = q.U MN = q(VM − VN )
2 2
Bài toán 1: Tính điện thế của quả cầu cô lập về điện
Trường hợp chiếu bức xạ có bước sóng λ ≤ λ0 vào quả cầu kim
loại cô lập, các êlectron quang điện được bứt ra khỏi quả cầu,
điện tích dương của quả cầu tăng dần nên điện thế V của quả
cầu tăng dần. Điện thế V = Vmax khi các êlectron quang điện
bứt ra khỏi quả cầu đều bị lực điện trường hút trở lại quả cầu.
- Áp dụng định lí động năng với lưu ý:
Vt = 0, VM = Vmax, VN = V∞ = 0, ta có:
mvo2 max
= e .Vmax
2
hc
−A
- Áp dụng công thức Anh-xtanh, ta có: Vmax = 
e
- Đối với quả cầu kim loại bán kính R, ta có thể tính được điện tích cực đại Qmax của
quả cầu:
Qmax
Vmax = k. ;với k = 9.109 (Nm2/C2)
R
Bài toán 2: Cho hiệu điện thế UAK đặt vào tế bào quang điện, tính vận tốc của e khi đập
vào anốt
- Khi êlectron được tăng tốc (U AK  0) :
1 2 1 2 1
mv − mvo = e .U AK  mv2 − ( − A) = e .U AK  vận tốc v
2 2 2
1 2 1 2
- Khi êlectron bị giảm tốc (U AK  0) : mv − mvo = e .U AK  vận tốc v
2 2
Lưu ý đổi đơn vị: 1 MeV = 106 eV; 1 eV = 1,6.10-19 J; 1 MeV = 1,6. 10-13 J; 1 A0 = 10-10 m.
11. Cường độ dòng quang điện bão hòa:
q
Ibh = = n e .e ; Với ne là số êlectron bứt ra khỏi K trong 1s
t
n
12. Hiệu suất lượng tử : H = e
nf
13. Điều kiện để dòng quang điện triệt tiêu :
UAK = Uh (Uh < 0), Uh gọi là hiệu điện thế hãm

m.vo2 max hc  1 1 
e.U h =  e.U h = hf − A  U h =  − 
2 e   0 
Chú ý: Trong một số bài toán người ta lấy Uh  0 thì đó là độ lớn.
14. Tính khoảng cách xa nhất mà mắt còn trông thấy nguồn sáng
Gọi P là công suất của nguồn sáng phát ra bức xạ λ đẳng hướng, d là đường kính
của con ngươi, n là độ nhạy của mắt (số phôtôn ít nhất lọt vào mắt mà mắt còn phát
hiện ra). Ta có:
P P
- Số phôtôn của nguồn sáng phát ra trong 1 giây: n  = =
 hc
- Gọi D là khoảng cách từ mắt đến nguồn sáng, thì số phôtôn trên được phân bố đều
trên mặt hình cầu có bán kính là D.
h P
- Số phôton qua 1 đơn vị diện tích của hình cầu trong 1 giây là: k = =
4D h.4D2
2
d 2 P Pd 2
2
d
- Số phôtôn lọt vào con ngươi trong 1 giây là: N =    .k = =
2 4 hc.4D2 16hc.D2
- Để mắt còn nhìn thấy được nguồn sáng thì:
Pd 2 d P d P
Nn 2
nD  Dmax =
16hc.D 4 nhc 4 n.hc
15. Khi êlectron quang điện bay trong điện trường
U
Lực điện trường tác dụng lên êlectron: FE = e .E ; với điện trường đều thì E =
d
+ Khi các quang êlectron bật ra khỏi catốt chịu lực điện trường thì thu gia tốc
FE e .E e U
a= = = .
m m m d
Bài toán: Tính khoảng cách S tối đa mà êlectron rời xa được bản cực
Nếu điện trường cản là đều có cường độ E và êlectron bay dọc theo đường sức điện
thì quãng đường tối đa mà êlectron có thể rời xa được catốt là:
1
1 m.vo2 max  − A
m.vo2 max = e .E.Smax  Smax =2 =
2 e .E e.E
Bài toán: Tính bán kính lớn nhất của vòng tròn trên bề mặt anốt mà
các êlectron tới đập vào
Êlectron sẽ bị lệch nhiều nhất khi vận tốc ban đầu v0 vuông góc với
bề mặt catốt (vuông góc với các đường sức điện), ta quy về bài toán
chuyển động ném ngang. Xét trục tọa độ xOy:
+ Trục Ox: x = v0max t = Rmax
1 2 1 e .E 2
+ Trục Oy: y = a.t = . .t = d (với d là khoảng cách giữa hai bản cực)  t 
2 2 me
Rmax = v0maxt
e U AK 2me
- Nếu ta thay a = . thì: R max = v0 max .t = v0 max .d.
m d e.U AK
m.vo2 max Uh
- Nếu thay tiếp v0max từ biểu thức e.U h = thì R max = 2d
2 U AK
16. Khi êlectron quang điện bay trong từ trường
+ Lực Lorenxơ tác dụng lên êlectron: FL = e .B.v0max .sin 
+ Nếu v0 ⊥ B thì quỹ đạo êlectron là đường tròn R:
v02 m.v0
Fht = FL  m = e v0B  R =
R e .B
m.v0 max
Nếu êlectron có v0max thì: R = R max =
e .B
+ Nếu v 0 xiên góc  với B thì quỹ đạo êlectron là đường ốc với bán kính vòng ốc:
m.v0
R=
e .Bsin 
17. Khi êlectron quang điện bay theo phương ngang trong miền có cả điện trường và
từ trường,
Để êlectron không bị lệch khỏi phương ban đầu thì: FE = FL  E = B. v0max
II. HIỆN TƯỢNG QUANG ĐIỆN TRONG

1. Chất quang dẫn: chất dẫn điện kém khi không bị chiếu sáng và trở thành dẫn điện
tốt khi bị chiếu ánh sáng thích hợp.
2. Hiện tượng quang điện trong: Hiện tượng ánh sáng giải phóng các electron liên kết
để chúng trở thành các electron dẫn đồng thời tạo ra các lỗ trống cùng tham gia vào
quá trình dẫn điện, gọi là hiện tượng quang điện trong.
※ Chú ý: Năng lượng cần thiết cung cấp để xảy ra quang điện trong nhỏ hơn quang
điện ngoài.
3. Quang điện trở: Là một điện trở làm bằng chất quang dẫn

a/ Cấu tạo: Gồm một sợi dây bằng chất quang dẫn gắn trên một đế cách điện.
b/ Tính chất: Điện trở của quang điện trở có thể thay đổi từ vài M (khi không được
chiếu sáng) xuống vài chục Ohm (khi được chiếu sáng).
4. Pin quang điện
 Pin quang điện là nguồn điện trong đó quang năng được biến đổi trực tiếp thành
điện năng. Hoạt động của pin dựa trên hiện tượng quang điện trong của một số chất
bán dẫn ( đồng ôxit, sêlen, silic,...). Suất điện động của pin thường có giá trị từ 0,5 V
đến 0,8 V
 Pin quang điện (pin mặt trời) đã trở thành nguồn cung cấp điện cho các vùng sâu
vùng xa, trên các vệ tinh nhân tạo, con tàu vũ trụ, trong các máy đo ánh sáng, máy tính
bỏ túi. …
So sánh hiện tượng quang điện ngoài và quang điện trong:
Quang điện ngoài Quang điện trong
Mẫu nghiên Kim loại Bán dẫn
cứu
Định nghĩa - Các electron bật ra khỏi bề mặt - Xuất hiện các electron dẫn và lỗ
kim loại. trống chuyển động trong lòng
khối bán dẫn.
Đặc điểm - Tất cả các KL kiềm và một số - Tất cả các bán dẫn có 0 nằm
KL kiềm thổ có 0 thuộc ánh trong vùng hồng ngoại.
sáng nhìn thấy, còn lại nằm
trong vùng tử ngoại
Ứng dụng - Tế bào quang điện ứng dụng - Quang điện trở: là linh kiện mà
trong thiết bị tự động hóa và các khi chiếu ánh sáng điện trở giảm
máy đếm xung ánh sáng đột ngột từ vài nghìn Ôm xuống
còn vài Ôm.
- Pin quang điện: là nguồn điện
chuyển hóa quang năng thành
điện năng (Quang điện trong tạo

hạt dẫn, nhờ khuếch tán nên tạo

2 lớp điện tích tạo thành nguồn
điện).
III. HIỆN TƯỢNG QUANG – PHÁT QUANG

1. Sự phát quang
 Có một số chất khi hấp thụ năng lượng dưới một dạng nào đó, thì có khả năng phát
ra các bức xạ điện từ trong miền ánh sáng nhìn thấy hay là sự hấp thụ ánh sáng có bước
sóng này để phát ra ánh sáng có bước sóng khác Các hiện tượng đó gọi là sự phát quang.
 Tính chất quan trọng của sự phát quang là nó còn kéo dài một thời gian sau khi tắt
ánh sáng.
2. Huỳnh quang và lân quang
So sánh hiện tượng huỳnh quang và lân quang:
3. Định luật Xtốc về sự phát quang (Đặc điểm của ánh sáng huỳnh quang)
Ánh sáng phát quang có bước sóng hq dài hơn bước sóng của ánh sáng kích thích kt:
εhq εkt h. f hq h. f kt λhq λkt
4. Ứng dụng của hiện tượng phát quang
Sử dụng trong các đèn ống để thắp sáng, trong các màn hình của dao động kí điện tử,
tivi, máy tính. Sử dụng sơn phát quang quét trên các biển báo giao thông.

Ví dụ 1: Một ngọn đèn ra pha ánh sáng màu đỏ có bước sóng λ = 0,7 µm. Hãy xác
định năng lượng của phôtôn ánh sáng?
A. 1,77 MeV B. 2,84 MeV C. 1,77 eV D. 2,84 eV


.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 2: Một ngọn đèn phát ra ánh sáng đỏ với công suất P = 2W, bước sóng của ánh
sáng λ = 0,7 µm. Xác định số phôtôn đèn phát ra trong 1s?
A. 7,04.1018 hạt B. 5,07.1020 hạt C. 7.1019hạt D. 7.1021 hạt
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 3: Một tấm kim loại có giới hạn quang điện λ0 = 0,6 µm, được chiếu sáng bởi
bức xạ đơn sắc có bước sóng λ = 0,7µm. Hãy xác định vận tốc cực đại của e quang
điện?
A. 3,82.106m/s B. 4,57.105 m/s
C. 5,73.104m/s D. Hiện tượng quang điện không xảy ra.
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 4: Một tấm kim loại có giới hạn quang điện λ0 = 0,6 µm, được chiếu sáng bởi
bức xạ đơn sắc có bước sóng λ = 0,5µm. Hãy xác định vận tốc cực đại của e quang
điện?
A. 3,82.105m/s B. 4,57.105 m/s
C. 5,73.104m/s D. Hiện tượng quang điện không xảy ra.
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 5: Chiếu bức xạ có bước sóng phù hợp vào một tấm kim loại, thì hiện tượng
quang điện xảy ra. Người ta đo được cường độ dòng quang điện bão hòa là I = 2mA.
Hãy xác định số e quang điện phát ra trong một giây? Cho e = l,6.10-19C.
A. 1,25.1016 hạt B. 2.1016 hạt C. 2,15.1016 hạt D. 3.1015 hạt


.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 6: Một tấm kim loại có giới hạn quang điện λ0 = 0,6 µm, được chiếu sáng bởi 2
bức xạ đơn sắc có bước sóng λ1 = 0,5 µm và λ2 = 0,55 µm. Hãy xác định vận tốc cực
đại của e quang điện?
A. 3,82.105 m/s B. 4,57.103 m/s
C. 5,73.104 m/s D. Hiện tượng quang điện không xảy ra
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 7: Chiếu vào catốt của một tế bào quang điện các bức xạ có bước sóng λ = 400nm
và λ1 = 0,25µm thì thấy vận tốc ban đầu cực đại của êlectron quang điện gấp đôi nhau.
Xác định công thoát êlectron của kim loại làm catốt?
A. A = 3, 9750.10-19 J B. A = 1,9875.10-19 J
C. A = 5,9625.10-19 J D. A = 2,385.10-19 J
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 8: Chiếu lần lượt các bức xạ có tần số f, 3f, 5f vào catốt của tế bào quang điện
thì vận tốc ban đầu cực đại của êlectron quang điện lần lượt là v, 3v, kv. Giá trị k là
A. 34 B. 5 C. 17 D. 15

.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 9: Catốt của tế bào quang điện chân không là một tấm kim loại phẳng có giới
hạn quang điện là 0 = 0,6µm . Chiếu vào catốt ánh sáng có bước sóng λ = 0,5 µm. Anốt
cũng là tấm kim loại phẳng cách catốt 1cm. Giữa chúng có một hiệu điện thế 10V.
Tìm bán kính lớn nhất trên bề mặt anốt có quang êlectron đập tới?
A. R = 4,06 mm B. R = 4,06 cm C. R = 8,1 mm D. 6,2 cm
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................

NHẬN BIẾT
Câu 1. [Đề minh họa BGD 2021] Chất nào sau đây là chất quang dẫn?
Ⓐ. Cu. Ⓑ. Pb. Ⓒ. PbS. Ⓓ. Al.
Câu 2. [Đề TN THPT năm 2020] Gọi h là hằng số Plăng, c là tốc độ của ánh sáng trong
chân không. Chiếu bức xạ có bước sóng λ vào mặt một tấm kim loại có công thoát A
thì hiện tượng quang điện xảy ra khi
Ⓐ. λ ≥ 4hc/ A. Ⓑ. λ  hc/ A. Ⓒ. λ = 3hc/ A . Ⓓ. λ = 2hc/ A .
Câu 3. [Đề minh họa BGD năm 2020] Theo thuyết lượng tử ánh sáng, ánh sáng được
tạo thành bởi các hạt nào sau đây?
Ⓐ. Prôtôn. Ⓑ. Nơtron. Ⓒ. Phôtôn. Ⓓ. Êlectron.
Câu 4. [Đề minh họa BGD năm 2020] Khi chiếu bức xạ có bước sóng nào sau đây vào
CdTe (giới hạn quang điện là 0,82 µm) thì gây ra hiện tượng quang điện trong?
Ⓐ. 0,9 µm. Ⓑ. 0,76 µm. Ⓒ. 1,1 µm. Ⓓ. 1,9 µm.
Câu 5. [Đề ĐH 2017] Giới hạn quang điện của đồng là 0,30 μn. Trong chân không,
chiếu một chùm bức xạ đơn sắc có bước sóng λ vào bề mặt tấm đồng. Hiện tượng quang
điện không xảy ra nếu λ có giá trị là
Ⓐ. 0,40 μm. Ⓑ. 0,20 μm. Ⓒ. 0,25 μm. Ⓓ. 0,10 μm.
Câu 6. Nếu trong một môi trường, ta biết được bước sóng của lượng tử năng lượng
ánh sáng hf bằng  , thì chiết suất tuyệt đối của môi trường trong suốt đó bằng
Ⓐ. c . Ⓑ. c . Ⓒ. hf
. Ⓓ. .f
.
f .f c c
Câu 7. Khi nói về thuyết lượng tử ánh sáng, phát biểu nào dưới đây là sai?
Ⓐ. Nguyên tử hay phân tử vật chất không hấp thụ hay bức xạ ánh sáng một cách
liên tục mà thành từng phần riêng biệt, đứt quãng.
Ⓑ. Khi ánh sáng truyền đi, lượng tử ánh sáng không bị thay đổi và không phụ thuộc
khoảng cách tới nguồn sáng.
Ⓒ. Năng lượng của lượng tử ánh sáng đỏ lớn hơn năng lượng của lượng tử ánh sáng
tím.
Ⓓ. Mỗi chùm sáng dù rất yếu cũng chứa một số rất lớn lượng tử ánh sáng.
Câu 8. Giới hạn quang điện của mỗi kim loại là
Ⓐ. Bước sóng dài nhất của bức xạ chiếu vào kim loại đó mà gây ra được hiện tượng
quang điện.
Ⓑ. Bước sóng ngắn nhất của bức xạ chiếu vào kim loại đó mà gây ra được hiện tượng
quang điện.
Ⓒ. Công nhỏ nhất dùng để bứt êlectron ra khỏi bề mặt kim loại đó.
Ⓓ. Công lớn nhất dùng để bứt êlectron ra khỏi bề mặt kim loại đó.
Câu 9. Trong thí nghiệm Hertz: chiếu một chùm sáng phát ra từ một hồ quang vào một
tấm kẽm thì thấy các electron bật ra khỏi tấm kim loại. Khi chắn chùm sáng hồ quang
bằng tấm thủy tinh dày thì thấy không có electron bật ra nữa, điều này chứng tỏ
Ⓐ. ánh sáng phát ra từ hồ quang có bước sóng nhỏ hơn giới hạn quang điện của kẽm.
Ⓑ. tấm thủy tinh đã hấp thụ tất cả ánh sáng phát ra từ hồ quang.
Ⓒ. tấm kim loại đã tích điện dương và mang điện thế dương.
Ⓓ. chỉ có ánh sáng thích hợp mới gây ra được hiện tượng quang điện.
Câu 10. Electron bật ra khỏi kim loại khi có ánh sáng chiếu vào là vì
Ⓐ. ánh sáng đó có bước sóng l xác định.
Ⓑ. vận tốc của electron khi đến bề mặt kim lọai lớn hơn vận tốc giới hạn của kim loại
đó.
Ⓒ. năng lượng phôtôn lớn hơn công thoát của electron khỏi kim loại đó.
Ⓓ. năng lượng phôtôn ánh sáng đó lớn hơn năng lượng của electron.
Câu 11. Hãy chọn câu đúng. Trong hiện tượng quang – phát quang, sự hấp thụ hoàn
toàn một phôtôn sẽ đưa đến
Ⓐ. sự giải phóng một electron tự do. Ⓑ. sự giải phóng một electron liên kết.
Ⓒ. sự giải phóng một cặp electron và lỗ trống. Ⓓ. sự phát ra
một phôtôn khác.
Câu 12. [BGD minh hoạ 2018] Khi chiếu một chùm tia tử ngoại vào một ống nghiệm
đựng dung dịch fluorexêin thì thấy dung dịch này phát ra ánh sáng màu lục. Đây là
hiện tượng
Ⓐ. phản xạ ánh sáng. Ⓑ. tán sắc ánh sáng.
Ⓒ. hóa - phát quang. Ⓓ. quang - phát quang.
Câu 13. Chọn phát biểu sai.
Ⓐ. Có một số tế bào quang điện hoạt động khi được kích thích bằng ánh sáng nhìn
thấy.
Ⓑ. Trong pin quang điện, quang năng biến đổi trực tiếp thành điện năng.
Ⓒ. Điện trở của quang trở giảm mạnh khi có ánh sáng thích hợp chiếu vào.
Ⓓ. Nguyên tắc hoạt động của tất cả các tế bào quang điện đều dựa trên hiện tượng
quang dẫn.
Câu 14. Hãy chọn câu đúng. Chiếu ánh sáng vàng vào mặt một tấm vật liệu thì thấy
có êlectron bị bật ra. Tấm vật liệu đó chắc chắn phải là
Ⓐ. kim loại. Ⓑ. kim loại kiềm. Ⓒ. chất cách điện. Ⓓ. chất hữu cơ.
Ⓐ. Hiện tượng quang điện là hiện tượng êlectron bị bứt ra khỏi kim loại khi chiếu
vào kim loại ánh sáng thích hợp.
Ⓑ. Hiện tượng quang điện là hiện tượng êlectron bị bứt ra khỏi kim loại khi nó bị
nung nóng.
Ⓒ. Hiện tượng quang điện là hiện tượng êlectron bị bứt ra khỏi kim loại khi đặt tấm
kim loại vào trong một điện trường mạnh.
Ⓓ. Hiện tượng quang điện là hiện êlectron bị bứt ra khỏi kim loại khi nhúng tấm
kim loại vào trong một dung dịch.
Câu 16. Theo quan điểm của thuyết lượng tử ánh sáng, phát biểu nào sau đây là sai?
Ⓐ. Các phôtôn của cùng một ánh sáng đơn sắc đều mang năng lượng như nhau.
Ⓑ. Khi ánh sáng truyền đi xa, năng lượng của phôtôn giảm dần.
Ⓒ. Phôtôn chỉ tồn tại trong trạng thái chuyển động.
Ⓓ. Ánh sáng được tạo thành bởi các hạt gọi là phôtôn.
Câu 17. Chọn câu đúng. Theo thuyết phôtôn của Anh-xtanh, thì năng lượng:
Ⓐ. của mọi phôtôn đều bằng nhau.
Ⓑ. của một phôtôn bằng một lượng tử năng lượng.
Ⓒ. giảm dần khi phôtôn ra xa dần nguồn sáng.
Ⓓ. của phôton không phụ thuộc vào bước sóng.
Câu 18. Dùng thuyết lượng tử ánh sang không giải thích được
Ⓐ. hiện tượng quang – phát quang. Ⓑ. hiện tượng giao thoa ánh sáng.

Ⓒ. nguyên tắc hoạt động của pin quang điện. Ⓓ. hiện tượng
quang điện ngoài.
Ⓓ. sự tồn tại các trạng thái dừng của nguyên tử hiđrô.
Câu 19. Chọn câu đúng. Chiếu một chùm tia hồng ngoại vào kẽm tích điện âm thì
Ⓐ. Điện tích âm của lá kẽm mất đi. Ⓑ. Tấm kẽm sẽ trung hòa về điện.
Ⓒ. Điện tích của tấm kẽm không thay đổi. Ⓓ. Tấm kẽm tích điện dương.
Câu 20. Chọn câu đúng trong các câu sau.
Ⓐ. Hiện tượng quang điện chứng tỏ ánh sáng có tính chất hạt.
Ⓑ. Hiện quang điện chứng minh ánh sáng chỉ có tính chất sóng.
Ⓒ. Khi bước sóng càng dài thì năng lượng photon ứng với chúng có năng lượng càng
lớn.
Câu 21. Chọn câu đúng: Giới hạn quang điện tùy thuộc
Ⓐ. Bản chất của kim loại.
Ⓑ. Hiệu điện thế giữa anod và catod của tế bào quang điện.
Ⓒ. Bước sóng của ánh sáng chiếu vào catod.
Ⓓ. Điện trường giữa anod và catod.
Câu 22. Điều khẳng định nào sau đây không đúng khi nói về bản chất của ánh sáng ?
Ⓐ. Ánh sáng có lưỡng tính sóng hạt.
Ⓑ. Ánh sáng có bước sóng càng ngắn thì tính chất hạt của nó càng thể hiện rõ nét.
Ⓒ. Khi tính chất hạt thể hiện rõ nét, ta dễ quan sát hiện tượng giao thoa ánh sáng
hơn.
Ⓓ. Khi bước sóng của ánh sáng càng lớn thì tính chất sóng càng thể hiện rõ nét.
Câu 23. Hiện tượng quang dẫn là
Ⓐ. hiện tượng một chất phát quang khi bị chiếu bằng chùm electron.
Ⓑ. hiện tượng một chất bị nóng lên khi chiếu ánh sáng vào.
Ⓒ. hiện tượng giảm điện trở của chất bán dẫn khi chiếu ánh sáng vào.
Ⓓ. sự truyền sóng ánh sáng bằng sợi cáp quang.
Câu 24. Chọn câu đúng. Chiếu một chùm tia hồng ngoại vào lá kẽm tích điện âm thì
Ⓐ. điện tích âm của lá kẽm mất đi. Ⓑ. tấm kẽm sẽ trung hoà về điện.
Ⓒ. điện tích của tấm kẽm không thay đổi. Ⓓ. tấm kẽm tích điện dương.
Câu 25. Linh kiện nào dưới đây hoạt động dựa vào hiện tượng quang điện trong?
Ⓐ. Tế bào quang điện. Ⓑ. Quang điện trở.
Ⓒ. Đèn LED. Ⓓ. Nhiệt điện trở.
Câu 26. Chọn câu trả lời không đúng. Các hiện tượng liên quan đến tính chất lượng
tử của ánh sáng là
Ⓐ. hiện tượng quang điện. Ⓑ. sự phát quang của các chất.
Ⓒ. hiện tượng tán sắc ánh sáng. Ⓓ. tính đâm xuyên.
Câu 27. Khi ánh sáng truyền đi, các lượng tử năng lượng
Ⓐ. không thay đổi, không phụ thuộc vào khoảng cách nguồn sáng xa hay gần.
Ⓑ. thay đổi, phụ thuộc khoảng cách nguồn sáng xa hay gần.
Ⓒ. thay đổi tuỳ theo ánh sáng truyền trong môi trường nào.
Ⓓ. không thay đổi khi ánh sáng truyền trong chân không.
Câu 28. Theo định nghĩa, hiện tượng quang điện trong là
Ⓐ. hiện tượng quang điện xảy ra ở bên trong một khối kim loại.
Ⓑ. hiện tượng quang điện xảy ra ở bên trong một khối điện môi.
Ⓒ. nguyên nhân sinh ra hiện tượng quang dẫn.
Ⓓ. sự giải phóng các electron liên kết để chúng trở thành electron dẫn nhờ tác dụng
của một bức xạ điện từ.
Câu 29. Hãy chọn câu đúng khi xét sự phát quang của một chất lỏng và một chất rắn.
Ⓐ. Cả hai trường hợp phát quang đều là huỳnh quang.
Ⓑ. Cả hai trường hợp phát quang đều là lân quang.
Ⓒ. Sự phát quang của chất lỏng là huỳnh quang, của chất rắn là lân quang.
Ⓓ. Sự phát quang của chất lỏng là lân quang, của chất rắn là huỳnh quang.
Câu 30. Trong trường hợp nào dưới đây có sự quang – phát quang?
Ⓐ. Ta nhìn thấy màu xanh của một biển quang cáo lúc ban ngày.
Ⓑ. Ta nhìn thấy ánh sáng lục phát ra từ đầu các cọc tiêu trên đường núi khi có ánh
sáng đèn ô tô chiếu vào.
Ⓒ. Ta nhìn thấy ánh sáng của một ngọn đèn đường.
Ⓓ. Ta nhìn thấy ánh sáng đỏ của một tấm kính đỏ.
Câu 31. Bút laze mà ta thường dùng để chỉ bảng thuộc loại laze nào?
Ⓐ. Khí. Ⓑ. Lỏng. Ⓒ. Rắn. Ⓓ. Bán dẫn.
Câu 32. Sự phát quang của vật nào dưới đây là sự quang - phát quang?
Ⓐ. Tia lửa điện. Ⓑ. Hồ quang. Ⓒ. Bóng đèn ống. Ⓓ. Bóng đèn pin.
Câu 33. Trường hợp nào sau đây không đúng với sự phát quang?
Ⓐ. Sự phát sáng của bóng đèn dây tóc khi có dòng điện chạy qua.
Ⓑ. Sự phát sáng của phôtpho bị ôxi hoá trong không khí.
Ⓒ. Sự phát quang một số chất hơi khi được chiếu sáng bằng tia tử ngoại.
Ⓓ. Sự phát sáng của đom đóm.
Câu 34. Một trong những đặc điểm của sự lân quang là
Ⓐ. ánh sáng lân quang chỉ là ánh sáng màu xanh.
Ⓑ. nó chỉ xảy ra đối với chất lỏng và chất khí.
Ⓒ. có thời gian phát quang ngắn hơn nhiều so với sự huỳnh quang.
Ⓓ. thời gian phát quang kéo dài từ 10-8s trở lên.
Câu 35. Thông tin nào sau đây là đúng khi nói về sự huỳnh quang?
Ⓐ. Sự huỳnh quang là sự phát quang ngắn, dưới 10-8s.
Ⓑ. Trong sự huỳnh quang, ánh sáng phát quang còn kéo dài một thời gian sau khi
tắt ánh sáng kích thích.
Ⓒ. Sự phát quang thường chỉ xảy ra với chất rắn.
Ⓓ. Để có sự huỳnh quang thì không nhất thiết phải có ánh sáng kích thích.

Câu 36. Trong sự phát quang, gọi λ1 và λ2 là bước sóng của ánh sáng kích thích và của
ánh sáng phát quang. Kết luận nào sau đây là đúng?
Ⓐ. λ1 > λ2. Ⓑ. λ1 < λ2. Ⓒ. λ1 = λ2. Ⓓ. λ1  λ2.
Câu 37. Sự phát sáng của nguồn sáng nào dưới đây là sự phát quang?
Ⓐ. Bóng đèn xe máy. Ⓑ. Hòn than hồng. Ⓒ. Đèn LED Ⓓ. Ngôi sao
băng.
Câu 38. Một chất phát quang có khả năng phát ra ánh sáng màu vàng lục khi được
kích thích phát sáng. Hỏi khi chiếu vào chất đó ánh sáng đơn sắc nào dưới đây thì chất
đó sẽ phát quang?
Ⓐ. Lục. Ⓑ. Vàng. Ⓒ. Da cam. Ⓓ. Đỏ.
Câu 39. Gọi năng lượng của phôtôn ánh sáng đỏ, ánh sáng lục và ánh sáng tím lần lượt
là Đ, L và T thì
Ⓐ. T > L > eĐ. Ⓑ. T > Đ > eL. Ⓒ. Đ > L > eT. Ⓓ. L > T > eĐ.
Câu 40. Khi chiếu vào một chất lỏng ánh sáng chàm thì ánh sáng huỳnh quang phát ra
không thể là
Ⓐ. ánh sáng tím. Ⓑ. ánh sáng vàng. Ⓒ. ánh sáng đỏ. Ⓓ. ánh sáng lục.
Câu 41. Theo thuyết lượng tử ánh sáng, phát biểu nào dưới đây là sai?
Ⓐ. Ánh sáng được tạo thành bởi các hạt gọi là phôtôn.
Ⓑ. Năng lượng của các phôtôn ánh sáng là như nhau, không phụ thuộc tần số của
ánh sáng.
Ⓒ. Trong chân không, các phôtôn bay dọc theo tia sáng với tốc độ c = 3.108 m/s.
Ⓓ. Phân tử, nguyên tử phát xạ hay hấp thụ ánh sáng, cũng có nghĩa là chúng phát
xạ hay hấp thụ phôtôn.
Câu 42. Theo thuyết lượng tử ánh sáng, để phát ánh sáng huỳnh quang, mỗi nguyên
tử hay phân tử của chất phát quang hấp thụ hoàn toàn một photon của ánh sáng kích
thích có năng lượng ε để chuyển sang trạng thái kích thích, sau đó
Ⓐ. giải phóng một electron tự do có năng lượng nhỏ hơn ε do có mất mát năng lượng.
Ⓑ. phát ra một photon khác có năng lượng lớn hơn ε do có bổ sung năng lượng.
Ⓒ. giải phóng một electron tự do có năng lượng lớn hơn ε do có bổ sung năng lượng.
Ⓓ. phát ra một photon khác có năng lượng nhỏ hơn ε do mất mát năng lượng.
Câu 43. Khi nói về quang điện, phát biểu nào sau đây sai?
Ⓐ. Pin quang điện hoạt động dựa trên hiện tượng quang điện ngoài vì nó nhận năng
lượng ánh sáng từ bên ngoài.
Ⓑ. Điện trở của quang điện trở giảm khi có ánh sáng thích hợp chiếu vào.
Ⓒ. Chất quang dẫn là chất dẫn điện kém khi không bị chiếu sáng và trở thành chất
dẫn điện tốt khi bị chiếu ánh sáng thích hợp.
Ⓓ. Công thoát electron của kim loại thường lớn hơn năng lượng cần thiết để giải
phóng eelectron liên kết trong chất bán dẫn.

Câu 44. Khi nói về phôtôn, phát biểu nào dưới đây đúng?
Ⓐ. Năng lượng của phôtôn càng lớn khi bước sóng ánh sáng ứng với phôtôn đó càng
lớn.
Ⓑ. Phôtôn có thể tồn tại trong trạng thái đứng yên.
Ⓒ. Với mỗi ánh sáng đơn sắc có tần số f xác định, các phôtôn đều mang năng lượng
như nhau.
Ⓓ. Năng lượng của phôtôn ánh sáng tím nhỏ hơn năng lượng của phôtôn ánh sáng
đỏ.
Câu 45. Phát biểu nào là sai?
Ⓐ. Điện trở của quang trở giảm mạnh khi có ánh sáng thích hợp chiếu vào.
Ⓑ. Nguyên tắc hoạt động của tất cả các tế bào quang điện đều dựa trên hiện tượng
quang dẫn.
Ⓒ. Trong pin quang điện, quang năng biến đổi trực tiếp thành điện năng.
Ⓓ. Có một số tế bào quang điện hoạt động khi được kích thích bằng ánh sáng nhìn
thấy.
Câu 46. Khi chiếu chùm tia tử ngoại vào một ống nghiệm đựng dung dịch fluorexêin
thì thấy dung dịch này phát ra ánh sáng màu lục. Đó là hiện tượng
Ⓐ. phản xạ ánh sáng. Ⓑ. quang - phát quang.
Ⓒ. hóa - phát quang. Ⓓ. tán sắc ánh sáng.
THÔNG HIỂU
Câu 47. Năng lượng tối thiểu để bứt êlectron ra khỏi một kim loại là 3,55eV. Cho h =
6,625.10-34 Js; c = 3.108 m/s; e = - 1,6.10-19 C. Giới hạn quang điện của kim loại đó là:
A. 0,5 µm B. 0,3 µm
C. 0,35 µm D. 0,55 µm
Câu 48. Nếu trong một môi trường ta biết được bước sóng của lượng tử năng lượng
ánh sáng (phôtôn) là hf và bằng λ, thì chiết suất tuyệt đối của môi trường đó bằng bao
nhiêu? (Biết h là hằng số Plăng, c là vận tốc ánh sáng trong chân không và f là tần số).
A. n = c/(λ. f) B. n = (C. λ.)/f
C. n = (C.f)/λ D. n = λ/(C.f)
Câu 49. Chiếu lần lượt hai bức xạ thích hợp có bước λ1 và λ2 (λ1 > λ2) vào tấm kim loại
cô lập về điện. Khi đó điện thế cực đại trên tấm kim loại là V1 và V2. Mối quan hệ giữa
V1 và V2 là:
A. Không so sánh được B. V2 < V1
C. V1 > V2 D. V1 = V2
Câu 50. Hai tấm kim loại có giới hạn quang điện là λ1 và λ2. Giới hạn quang điện của
một tấm kim loại khác có công thoát êlectron bằng trung bình cộng công thoát êlectron
của hai kim loại trên là
A. 2.λ1.λ2/ λ1 + λ2 B. λ1.λ2/ 2 λ1 + λ2

C. λ1 + λ2 /2 D. 1. 2
Câu 51. Nguồn sáng thứ nhất có công suất P1 phát ra ánh sáng đơn sắc có bước sóng là
450 nm. Nguồn sáng thứ hai có công suất P2 phát ra ánh sáng đơn sắc có bước sóng
600nm. Trong cùng một khoảng thời gian, tỉ số giữa số phôtôn mà nguồn thứ nhất phát
ra so với số phôtôn mà nguồn thứ hai phát ra là 3:1. Tỉ số giữa P1 và P2 là:
A. 4 B. 9/4 C. 4/3 λ D. 3
Câu 52. Công thoát của êlectron khỏi kim loại natri là 2,48 eV. Chiếu chùm bức xạ có
bước sóng 0,36 µm vào natri thì vận tốc ban đầu cực đại của êlectron quang điện là
A. 5,52.105 m/s B. 5,83.105 m/s. C. 5,52.107 m/s. D. 5,84.104 m/s.
Câu 53. Chiếu một chùm sáng gồm hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ1 = 0,18 µm và
λ2 = 0,36 µm lên một tấm kim loại có công thoát êlectron là A = 7,2.10-19 J. Động năng
ban đầu cực đại của êlectron quang điện là:
A. 10,6. 10-19 J B. 4,5 eV. C. 1,92. 10-19 J D. 3,84. 10-19 J
Câu 54. Chiếu lên tấm kim loại có công thoát A = 2,4 (eV) một chùm bức xạ mà phôtôn
có năng lượng 5,12. 10-19 (J). Để mọi êlectron quang điện thoát ra khỏi tấm kim loại đều
bị hút trở lại thì phải đặt lên tấm kim và đất một hiệu điện thế:
A. UAK < 0,9 V B. U < 0,8 V C. U > 0,8 V D. UAK > 0,9 V
Câu 54. Chiếu đồng thời 4 bức xạ có bước sóng 0,3 µm; 0,39 µm; 0,48 µm và 0,28 µm
vào một quả cầu kim loại không mang điện đặt cô lập về điện có giới hạn quang điện
là 0,45 µm thì xảy ra hiện tượng quang điện ngoài. Điện thế cực đại của quả cầu là:
A. 0,427 V B. l,380 V
C. 1,676 V D. Đáp án khác
Câu 55. Chiếu ánh sáng lên bề mặt một bản kim loại cô lập không tích điện với các bước
sóng λ1 = λo/3 hoặc λ2 = λ0/9, trong đó λ0 là giới hạn quang điện của kim loại làm catốt.
Tỉ số các điện áp hãm tương ứng với các bước sóng λ1 và λ2 là:
A. Uh1/Uh2 = 4 B. Uh1/Uh2 = ¼ C. Uh1/Uh2 = ½ D. Uh1/Uh2 = 2
Câu 56. Một nguồn phát ánh sáng đơn sắc có bước sóng 0,3 µm. Chiếu chùm ánh sáng
do nguồn này phát ra vào mặt một tấm kẽm có giới hạn quang điện là 0,35 µm. Cho
rằng năng lượng mà quang êlectron hấp thụ một phần dùng để giải phóng nó, phần
còn lại hoàn toàn biến thành động năng của nó. Hãy tính động năng này?
A. 9,5. 10-19 J B. 9,5. 10-18 J C. 9,05. 10-19 J D. 0,95. 10-19 J
Câu 57. Chiếu bức xạ tử ngoại có λ = 0,26 µm, công suất 0,3 mW vào bề mặt một tấm
kẽm để êlectron bật ra. Biết rằng cứ 1000 phôtôn tử ngoại đập vào kẽm thì có một
electron thoát ra. Số êlectron thoát ra từ tấm kẽm trong 1 s là:
A. 1,76.1011 B. 3,925.1011 C. 3,925.1013 D. 1,76.1013

Câu 58. Một tấm kẽm được chiếu bằng tử ngoại có bước sóng λ = 0,3 µm. Biết rằng công
thoát của êlectron khỏi kẽm là 3,55 eV. Vận tốc ban đầu cực đại của êlectron là bao
nhiêu: (cho me = 9,1.10−31 kg; h = 6,625.10−34 Js; c = 3.108 m / s )
A. 4,56.107 m/s B. 4,56.105 m/s C. 4,56.106 m/s D. 4,56.104 m/s
Câu 59. Một đèn laze có công suất phát sáng 1W, phát ra ánh sáng đơn sắc có bước sóng
0,7µm. Cho h = 6,625. 10−34 Js, c = 3.108 m / s . Số phôtôn của nó phát ra trong 1 giây là:
A. 3,52.1019 B. 3,52.1020 C. 3,52.1018 D. 3,52.1016
Câu 60. Công thoát của êlectron khỏi kim loại đồng 4,47eV. Biết hằng số Plăng là h =
6,625.10-34Js, vận tốc của ánh sáng trong chân không là c = 3.108 m / s và 1 eV = 1,60.10-19J.
Chiếu một bức xạ điện từ có bước sóng λ < λ0 vào một tấm đồng đặt cô lập thì tấm đồng
đạt được hiệu điện thế cực đại là 5V. Bước sóng của bức xạ này là:
A. λ = 0,131 μm B. λ = 0,231 μm C. λ = 0,331 μm D. λ = 0,431 μm
Câu 61. Chiếu lần lượt hai bức xạ có bước sóng λ1= 0,35mm và λ2 = 0,54mm vào tấm
kim loại thì thấy vận tốc ban đầu cực đại của các điện tử bật ra ứng với hai bức xạ trên
gấp hai lần nhau. Cho 1 eV = 1,6. 10−19 J; h = 6,625. 10−34 Js; c = 3. 108 m / s . Giới hạn quang
điện λ0 của kim loại trên là
A. λ0 = 0,4593 µm B. λ0 = 0,5593 µm C. λ0 = 0,6593 µm D. λ0 = 0,7593 µm
Câu 62. Cho công thoát electron của một kim loại là A thì bước sóng giới hạn quang
điện là λ0. Nếu thay kim loại nói trên bằng kim loại khác có công thoát êlectron là
A' = 3A thì kim loại này có giới hạn quang điện λ0 là bao nhiêu?
A. λ0/3 B. 3λ0 C. λ0/9 D. 9λ0
Câu 63. Công thoát êlectron của một kim loại là A, giới hạn quang điện là λ0. Khi chiếu
vào bề mặt kim loại đó chùm bức xạ có bước sóng λ = λ0/2 thì động năng ban đầu của
cực đại của êlectron quang điện là:
A. A B. 2A C. A/2 D. 3A/4
Câu 64. Khi chiếu hai ánh sáng có tần số 2.1015Hz và 3.1015 Hz vào một kim loại, người
ta thấy tỉ số giữa vận tốc ban đầu cực đại của các quang electron bằng 2. Tần số giới
hạn của kim loại đó là:
A. 1,67.1015 Hz B. 1,95.1015 Hz C. 1,45.1015 Hz D. 0,67.1015 Hz
Câu 65. Một quả cầu đông đặt cô lập có điện thế ban đầu là Vo = + 2V. Biết giới hạn
quang điện của đồng là 0,30 µm. Nếu ta chiếu vào quả cầu một chùm bức xạ đơn sắc
có bước sóng 0,25 µm thì điện thế của quả cầu sau đó là
A. 2V B. 2,83 V C. 0,83 A D. 1,17 V
Câu 66. Công thoát êlectron của một kim loại là A, giới hạn quang điện là λ0 . Khi chiếu
vào bề mặt kim loại đó chùm bức xạ có bước sóng λ = λ0 /3 thì động năng ban đầu cực
đại của êlectron quang điện bằng:
A. A B. 3A/4 C. A/2 D. 2A

o
Câu 67. Một ngọn đèn phát ra ánh sáng đơn sắc có bước sóng 6000 A sẽ phát ra bao
nhiêu phôtôn trong 10 s nếu công suất của đèn là 10W. Cho các hằng số
h = 6,625. 10−34 J. s và c = 3. 108 m / s .
A. 3.1020 phôtôn B. 4. 1020 phôtôn C. 3.1019 phôtôn D. 4. 1019 phôtôn
Câu 68. Khi chiếu hai ánh sáng có bước sóng λ1 = 0,525µm và λ2 = 0,648µm lên bề mặt
của một kim loại thì thấy tốc độ ban đầu cực đại của các êlectron khác nhau 2,5 lần.
Giới hạn quang điện của kim loại đó là:
A. 0,796µm B. 0,687µm C. 0,678µm D. 0,697µm
Câu 69. Công thoát êlectron của một quả cầu kim loại là 2,36eV. Chiếu vào quả cầu bức
xạ có bước sóng 0,3µm. Nếu quả cầu ban đầu trung hòa về điện và đặt cô lập thì điện
thế cực đại mà nó có thể đạt được là:
A. 1,53 V B. 1,78 V C. 1,35 V D. 1,1 V
Câu 70. Khi chiếu bức xạ có bước sóng λ1 = 0,45µm vào một tấm kim loại cô lập không
tích điện thì điện thế hãm là Uh. Khi thay bức xạ bức xạ có bước sóng λ2 thì điện thế
hãm tăng gấp đôi. Cho giới hạn quang điện của tấm kim loại là λ0 = 0,50 µm. λ2 có giá
trị là:
A. 0,43 µm B. 0,25 µm C. 0,41 µm D. 0,38 µm
Câu 71. Công thoát của một kim loại là 4,5eV. Trong các bức xạ  = 0,180µm;  2 = 0, 440µm;
3 = 0, 280µm;  4 = 0, 210µm; 5 = 0,320µm , những bức xạ nào gây ra hiện tượng quang điện
nếu chiếu vào bề mặt kim loại trên? Cho h = 6,625. 10−34 J. s; c = 3.108 m / s
và 1 eV = 1,6. 10−19 J .
A. λ1 và λ4 B. λ1, λ4 và λ3 C. λ1, λ5 và λ3 D. Không có bức xạ nào
Câu 72. Chùm sáng đơn sắc đỏ khi truyền trong chân không có bước sóng 0,75 µm. Nếu
chùm sáng này truyền vào trong thuỷ tinh có chiết suất n =1,5 thì năng lượng của
phôtôn ứng với ánh sáng đó là bao nhiêu. Cho c = 3. 108 m / s, h = 6,625.10−34 Js
A. 2,65.10-19 J. B. 1,99.10-19 J. C. 3,98.10-19 J D. 1,77.10-19 J
VẬN DỤNG
Câu 73. Một kim loại có giới hạn quang điện là λ0. Lần lượt chiếu vào kim loại bức xạ
có bước sóng λ1 và λ2 thì vận tốc ban đầu cực đại của e bắn ra khác nhau 2,5 lần. Giới
hạn quang điện λ0 của kim loại này là:
5, 25.1. 2 6, 25.1. 2 25.1. 2 1. 2
A. 0 = B. 0 = C. 0 = D. 0 =
6, 25. 2 − 1 2,5.1 −  2 625.1 −  2 12,5.1 − 5 2
Câu 74. Chiếu lần lượt hai bức xạ điện từ có bước sóng λ1 và λ2 với λ2 = λ/2 vào một tấm
kim loại thì tỉ số động năng ban đầu cực đại của quang êlectron bứt ra khỏi kim loại là
9. Giới hạn quang điện của kim loại là λo. Tỉ số bằng:

A. 8/7 B. 2 C. 16/9 D. 16/7

Câu 75. Một quả cầu bằng kim loại có giới hạn quang điện là 0,277 µm được đặt cô lập
với các vật khác. Chiếu vào quả cầu ánh sáng đơn sắc có λ < λ0 thì quả cẩu nhiễm điện
và đạt tới điện thế cực đại là 5,77V. Tính λ?
A. 0,1211 µm B. 1,1211 µm C. 2,1211 µm D. 3,1211 µm
Câu 76. Chiếu một chùm ánh sáng có hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng lần lượt là λ1
và λ2 vào một tấm kim loại có giới hạn quang điện λ0. Biết λ1 = 5λ2 = λ0/2. Tì số tốc độ
ban đầu cực đại của các quang êlectron tương ứng với bước sóng λ2 và λ1 là:
A. 1/3 B. 1/ 3 C. 3 D. 3
Câu 77. Khi chiếu lần lượt 2 bức xạ có bước sóng λ1 và λ2 = 0,8 λ1 vào bề mặt một tấm
kim loại thì các êlectron quang điện bật ra với các tốc độ cực đại lần lượt là v1 và v2.
Nếu chiếu bức xạ λ3 = 0,5 λ1 vào tấm kim loại đó thì các êlectron quang điện bị bật ra
với tốc độ cực đại v3 là:
A. 3,6 v1 B. 2,7 v1 C. 3,2 v1 D. 17 v1
Câu 78. Công thoát êlectron của một kim loại là A0, giới hạn quang điện của kim loại
này là λ0. Nếu chiếu bức xạ đơn sắc có bước sóng λ = 0,6λ0 vào tấm kim loại trên thì
động năng ban đầu cực đại của các êlectron quang điện tính theo Ao là
A. (5/3)Ao B. (3/2)Ao C. (3/5)Ao D. (2/3)Ao
Câu 79. Khi chiếu lên một tấm kim loại lần lượt hai bức xạ có bước sóng là λ1 = 0,2 µm
và λ2 = 0,4 µm thì thấy vận tốc ban đầu cực đại của các êlectron quang điện tương ứng
là v1 và v2 = v1/3.Giới hạn quang điện của kim loại là:
A. 362nm B. 420nm C. 457nm D. 520nm
Câu 80. Khi chiếu hai bức xạ đơn sắc có tần số f1 = 2. 1015 Hz và f2 = 3. 1015 Hz lên bề mặt
một kim loại người ta thấy tỉ số giữa vận tốc ban đầu cực đại của các quang êlectron
bứt ra khỏi tấm kim loại bằng 2. Tần số giới hạn của kim loại đó là:
A. 0,67. 1016 Hz B. 1,95. 1016 Hz C. 1,45. 1015 Hz D. 1,67. 1015 Hz
Câu 81. Khi chiếu bức xạ điện từ có bước sóng λ1 thì vận tốc ban đầu cực đại của các
êlectron quang điện là v1. Giảm bước sóng đi một nửa thì vận tốc ban đầu cực đại các
êlectron quang điện là v2. Mối liên hệ nào sau đây đúng?
2hc 2hc
C. v2 − v1 = D. v1 − v2 =
2 2 2 2
A. v1 = 2.v2 B. v2 = 2.v1
m. m.
Câu 82. Một nguồn sáng có công suất P = 2W, phát ra ánh sáng có bước sóng λ =
0,597µm tỏa ra đều theo mọi hướng. Nếu coi đường kính con ngươi của mắt là 4mm và
mắt còn có thể cảm nhận được ánh sáng khi tối thiểu có 80 phôtôn lọt vào mắt trong 1
s. Bỏ qua sự hấp thụ phôtôn của môi trường. Khoảng cách xa nguồn sáng nhất mà mắt
còn trông thấy nguồn là:
A. 274 km B. 6 km C. 27 km D. 470 km

Câu 83. Khi chiếu lần lượt lên một tấm kim loại cô lập hai bức xạ có bước sóng λ1 và λ2
= λ1/2 thì vận tốc ban đầu cực đại của các quang êlectron là 350 km/s và 1050 km/s. Nếu
chiếu bức xạ có bước sóng λ3 = 2 λ1/3 thì vận tốc ban đầu cực đại của các quang êlectron
là:
A. 783km/h B. 783km/s C. 850km/h D. 850km/s
Câu 84. Cường độ của một chùm sáng hẹp đơn sắc có bước sóng 0,5 µm khi chiếu vuông
góc tới bề mặt của một tấm kim loại là I, diện tích của phần bề mặt kim loại nhận được
ánh sáng tới là 32 mm2. Cứ 50 phôtôn tới bề mặt kim loại thì giải phóng 4 êlectron quang
điện và số electron bật ra trong 1 s là 3,2. 1013. Giá trị của I là:
A. 9,9375 W/m2 B. 4,96875W/m2 C. 9,9735W/m2 D. 4,96785W/m2
Câu 85. Một tấm kim loại có giới hạn quang điện 0,5µm. Lần lượt chiếu vào tấm kim
loại hai bức xạ có bước sóng lần lượt là 0,2µm và 0,3µm. Tỉ số động năng ban đầu cực
đại của các quang êlectron trong hai trường hợp là
A. 4/9 B. 6,25 C. 2, 25 D. 22,5
Câu 86. Chiếu lần lượt bức xạ đơn sắc có bước sóng λ vào hai tấm kim loại có giới hạn
quang điện lần lượt là λo và 2λo . Các êlectron bật ra với vận tốc ban đầu cực đại lần
lượt là v1 và v2 với v2 = 2v1. Tỉ số bước sóng λ/λo là:
A. 5/6 B. 6/7 C. 7/6 D. 6/5
Câu 87. Nguồn ánh sáng X có công suất P1 phát ra ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ1 =
400nm. Nguồn sáng Y có công suất P2 phát ra ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ2 =
600nm. Trong cùng một khoảng thời gian, tỉ số giữa số phôtôn mà nguồn sáng X phát
ra so với số phôtôn mà nguồn sáng Y phát ra là 5/4. Tỉ số P1/P2 bằng:
A. 8/15 B. 6/5 C. 5/6 D. 15/8
VẬN DỤNG CAO

Câu 88. Trong thí nghiệm về hiện tượng quang điện, người ta dùng màn chắn tách ra
một chùm electron có vận tốc cực đại hướng vào một từ trường đều sao cho vận tốc
của các electron vuông góc với véctơ cảm ứng từ. Bán kính quỹ đạo của các electron
tăng khi:
A. tăng cường độ ánh sáng kích thích B. giảm cường độ ánh sáng kích thích
C. tăng bước sóng ánh sáng kích thích D. giảm bước sóng ánh sáng kích thích
Câu 89. Chiếu bức xạ điện từ có bước sóng 0,25 µm lên một tấm kim loại có công thoát
3,6 eV. Tách từ chùm điện tử bắn ra các êlectron có vận tốc ban đầu cực đại rồi hướng
chúng vào một điện trường E có độ lớn E = 900 V/m, E có hướng vuông góc với véctơ
vận tốc ban đầu cực đại của các electron quang điện. Tìm bán kính quỹ đạo chuyển
động của electron trong điện trường?
A. 4,35 mm B. 2,78 mm C. 2,98 mm D. 3,04 mm

Câu 90. Chiếu một bức xạ có bước sóng λ = 0,546 µm vào tấm kim loại có giới hạn quang
điện là λ. Cho chùm hẹp các quang điện tử có Vomax bay vào từ trường đều có B = 10-4
T theo phương vuông góc với các đường sức của từ trường. Bán kính quỹ đạo của điện
tử là R = 23,32mm. Giới hạn quang điện của tấm kim loại là:
A. λo = 0,76 µm B. λo = 0,60 µm C. λo = 0,67 µm D. λo = 0,69 µm
Câu 91. Khi chiếu một ánh sáng đơn sác vào một tấm kim loại thì tốc độ ban đầu cực
đại của êlectron bắn ra là 1,97. 106 m/s. Một hạt êlectron có tốc độ trên bay theo phương
vuông góc với đường sức từ của một từ trường đều có cảm ứng từ B = 2.10-4 T. Bán kính
quỹ đạo của êlectron là:
A. 3,6 cm B. 5,6 cm C. 7,5 cm D. 4,2 cm
Câu 92. Một tụ điện có anôt và catốt đều là những bản kim loại phẳng, đặt song song,
đối diện và cách nhau một khoảng 2 cm. Đặt vào anốt và catốt một hiệu điện thế 8 V,
sau đó chiếu vào một điểm trên catốt một tia sáng có bước sóng λ xảy ra hiện tượng
quang điện. Biết hiệu điện thế hãm của kim loại làm catốt ứng với bức xạ trên là 2 V.
Bán kính lớn nhất của vùng trên bề mặt anốt có êlectron đập vào
A. 2 cm B. 16 cm C. 1 cm D. 8 cm
Câu 93. Chiếu bức xạ đơn sắc có bước sóng λ = 0,2 µm vào một tấm kim loại có công
−19
thoát êlectron là A = 6,62.10 J . Êlectron bứt ra từ kim loại bay vào một miền từ trường
đều có cảm ứng từ B = 5.10−5 T . Hướng chuyển động của êlectron quang điện vuông góc
với B. Cho rằng năng lượng mà quang êlectron hấp thụ một phần dùng để giải phóng
nó, phần còn lại hoàn toàn biến thành động năng của nó. Bán kính quỹ đạo của quang
êlectron trong từ trường là:
A. 0,97 cm B. 6,5 cm C. 7,5 cm D. 9,7 cm
Câu 94. Cho một tụ điện phẳng có hai bản cực rộng cách nhau d = 1 cm. Giới hạn quang
điện của bản âm K là λ0 . Cho UAK = 4,55 V. Chiếu vào bản K một tia sáng đơn sắc có λ
= λ0/2 các quang êlectron rơi lên bề mặt bản dương A trong một mặt tròn bán kính R =
1 cm. Bước sóng λ0 có giá giá trị là
A. 1,092 µm B. 2,345 C. 3,022 µm D. 3,05 µm
Câu 95. Chiếu một bức xạ có bước sóng λ = 0,48 µm lên một tấm kim loại có công thoát
A = 2,4.10-19 J. Dùng màn chắn tách ra một chùm hẹp các êlectron quang điện và hướng
chúng bay theo chiều véctơ cường độ điện trường có E = 1000 V/m. Quãng đường tối
đa mà êlectron chuyển động được theo chiều véctơ cường độ điện trường xấp xỉ là
A. 0,83 cm B. 0,37 cm C. 1,3 cm D. 0,11 cm
Câu 96. Chiếu một bức xạ điện từ có bước sóng λ = 138 nm vào một tấm kim loại có
công thoát của êlectron ra khỏi bề mặt kim loại là 7,2.10-19J. Các êlectron quang điện bay
ra được cho đi vào một vùng không gian có điện trường đều và từ trường đều hướng
vuông góc với nhau. Biết hướng vận tốc của êlectron quang điện vuông góc với cả điện

trường và từ trường. Người ta thấy êlectron chuyển động thẳng đều. Biết cảm ứng từ
B = 10-3 T. Cường độ điện trường bằng:
A. 104 V/m B. 1258 V/m C. 1285 V/m D. 12580 V/m
Câu 97. Chiếu một bức xạ có pin vào một kim loại có công thoát êlectron là 3,74 eV; các
quang êlectron bật ra được tách một chùm hẹp hướng vào một từ trường đều theo
phương vuông góc với véctơ cảm ứng từ. Biết bán kính quỹ đạo cực đại của êlectron
trong từ trường là 2 cm, trong từ trường êlectron đi nửa vòng hết 0,15 µs. Cho
h = 6,625. 10−34 Js; m = 9,1. 10−31 kg; c = 3.108 m / s;e = − 1,6. 10−19 C . Giá trị λ là:
A. 58,6 nm B. 29,3 nm
C. 586 nm D. 293 nm

CHỦ ĐỀ 19. MẪU NGUYÊN TỬ BO – TIA LAZE

I. MẪU NGUYÊN TỬ BO
1. Mô hình hành tinh nguyên tử: Rutherford đề xướng mẫu hành tinh nguyên tử.
a/ Mẫu hành tinh nguyên tử của Rutherford.
 Hạt nhân ở tâm nguyên tử, mang điện dương.

 Các electron chuyển động quanh hạt nhân theo quỹ đạo tròn hoặc elip (giống như
các hành tinh chuyển động quanh Mặt Trời).
 Khối lượng nguyên tử hầu như tập trung ở hạt nhân: Qhạt nhân= Qe
b/ Thiếu sót:
 Khi bức xạ sẽ phát ra quang phổ liên tục.
 Tính bền vững của nguyên tử. (Vì sao nó không rơi vào hạt nhân).
c/ Khắc phục: Mẫu nguyên tử Bo: mô hình hành tinh nguyên tử và hai tiên đề của
Bo.
2. Các tiên đề Bohr về cấu tạo nguyên tử
a/ Tiên đề 1 về trạng thái dừng
 Nguyên tử chỉ tồn tại trong một số trạng thái có năng lượng xác định, gọi là các trạng
thái dừng. Khi ở các trạng thái dừng thì nguyên tử không bức xạ.
 Trong các trạng thái dừng của nguyên tử, electron chỉ chuyển động quanh hạt nhân trên
những quỹ đạo có bán kính hoàn toàn xác định gọi là quỹ đạo dừng.
 Đối với nguyên tử hyđrô, bán kính các quỹ đạo dừng tăng tỷ lệ thuận với bình
phương các số nguyên liên tiếp. Công thức tính quỹ đạo dừng của electron trong nguyên
tử hyđrô:
rn = n 2 .r0
Với r0 = 0,53 A0 = 5.3.10−11 m gọi là bán kính Bo (lúc e ở quỹ đạo K) và n=1,2,3…

13,6
 Năng lượng của trạng thái dừng của Hidro: En (eV ) .
n2
 Bình thường nguyên tử ở trong trạng thái dừng có năng lượng thấp nhất (gần hạt
nhân nhất) trạng thái cơ bản ứng với n=1. Ở trạng thái này thì nguyên tử không bức xạ
mà chỉ hấp thụ.
 Khi hấp thụ năng lượng → quỹ đạo dừng có năng lượng cao hơn: trạng thái kích
thích (n>1).
 Các trạng thái kích thích có năng lượng càng cao thì ứng với bán kính quỹ đạo của
electron càng lớn và trạng thái đó càng kém bền vững.  Giải thích sự bền vững của
nguyên tử. Ở trạng thái kích thích thì nguyên tử bức xạ.
b/ Tiên đề về sự bức xạ và hấp thụ năng lượng của nguyên tử.
 Khi nguyên phát ra một phôton thì nó chuyển từ trạng thái dừng có mức năng
lượng cao ( En ) về trạng thái dừng có mức năng lượng thấp ( Em )thì nó phát ra một
phôtôn có năng lượng đúng bằng hiệu En - Em :
 Ngược lại, nếu nguyên tử đang ở trong trạng thái dừng có năng lượng mà hấp
thụ được một phôtôn có năng lượng đúng bằng hiệu En - Em thì nó chuyển lên trạng thái
dừng có năng lượng cao En .
 Sự chuyển từ trạng thái dừng Em sang trạng thái dừng En ứng với sự nhảy của
electron từ quỹ đạo dừng có bán kính rm sang quỹ đạo dừng có bán kính rn và ngược
lại.
 Năng lượng phôton bị nguyên tử phát ra ( hay hấp thụ ) có giá trị:
hc
 = hf nm = = En − Em
nm
3. Quang phổ phát xạ và hấp thụ của Hidro
 Khi electron chuyển từ mức năng lượng cao xuống mức năng lượng thấp thì nó
phát ra một phôtôn có năng lượng: hf = Ecao - Ethấp.

 Mỗi phôtôn có tần số f ứng với 1 sóng ánh sáng có bước sóng = c ứng với 1 vạch
f
quang phổ phát xạ (có màu hay vị trí nhất định). Điều đó lí giải quang phổ phát xạ của
hiđrô là quang phổ vạch.
 Ngược lại, khi nguyên tử hidrô đang ở mức năng lượng thấp mà nằm trong vùng
ánh sáng trắng thì nó hấp thụ 1 phôtôn để chuyển lên mức năng lượng cao làm trên
nền quang phổ liên tục xuất hiện vạch tối. (Quang phổ hấp thụ của nguyên tử hidrô
cũng là quang phổ vạch).
※ Kết luận: Quang phổ của Hidro là quang phổ vạch (hấp thụ hoặc phát xạ). Trong
quang phổ của Hidro có 4 vạch nằm trong vùng ánh sáng nhìn thấy: đỏ, lam, chàm,
tím.
☞ Nếu một chất có thể hấp thụ được
ánh sáng có bước sóng nào (hay có tần
số nào) thì nó cũng có thể phát ra bước
sóng ấy (hay tần số ấy).
4. Khi electron chuyển mức năng
lượng, tìm số vạch phát ra:
- Vẽ sơ đồ mức năng lượng, vẽ các
vạch có thể phát xạ rồi đếm.
n(n − 1)
- Hoặc dùng công thức: N = ; với n là số vạch mức năng lượng.
2
n! n ( n − 1)
- Chứng minh: N = C2n = =
2
; trong đó Cn là tổ hợp chập 2 của n.
( n − 2)!2! 2
5*. Tính vận tốc và tần số quay của êlectron khi chuyển động trên quỹ đạo dừng
n:
2
e v2
Lực Cu-lông giữa êlectron và hạt nhân giữ vai trò lực hướng tâm: k 2 = me , nên:
rn rn
k 2,2.106 k = 9.109 (Nm2 / C2 )
Vận tốc của electron: v = e . = m/s với  −31
me .rn n  me = 9,1.10 kg
v v
Tần số quay của electron:  = 2.f =  f=
rn 2rn
6*. Cường độ dòng điện phân tử do êlectron chuyển động trên quỹ đạo gây ra:
q e e
I= = = . (vì êlectron chuyển động trên quỹ đạo tròn nên t = T )
t T 2

II/ SƠ LƯỢC VỀ LAZE ( Đọc thêm)

1. Laze
a/ Khái niệm: Là một nguồn sáng phát ra một chùm sáng có cường độ lớn dựa trên
việc ứng dụng hiện tượng phát xạ cảm ứng.
b/ Đặc điểm: Tính đơn sắc cao, tính định hướng, tính kết hợp rất cao và cường độ
lớn.
2. Sự phát xạ cảm ứng
 Nếu một nguyên tử đang ở trạng thái kích thích, sẵn sàng phát ra một phôtôn có
năng lượng  = hf , bắt gặp một phôtôn có năng lượng  ' đúng bằng hf, bay lướt qua
nó, thì lập tức nguyên tử này cũng phát ra phôtôn  . Phôtôn  có cùng năng lượng và
bay cùng phương với phôtôn  ' . Ngoài ra, sóng điện từ ứng với phôtôn  hoàn toàn
cùng pha và dao động trong một mặt phẳng song song với mặt phẳng dao động của
sóng điện từ ứng với phôtôn  ' .
 Các phôtôn  và ’:
☞ Có cùng năng lượng, tức là cùng tần số  tính đơn sắc cao
☞ Bay cùng phương  tính định hướng cao
☞ Ứng với các sóng điện từ cùng pha  tính kết hợp cao
 Ngoài ra, số phôtôn tăng theo cấp số nhân và bay theo cùng một hướng rất lớn 
cường độ sáng rất lớn.
3. Cấu tạo laze
 Có 3 loại laze: Laze khí, laze rắn, laze bán dẫn.
 Laze rubi: Gồm một thanh rubi hình trụ, hai mặt mài nhẵn vuông góc với trục của
thanh, một mặt mạ bạc mặt kia mạ lớp mỏng (bán mạ) cho 50% cường độ sáng truyền
qua. Ánh sáng đỏ của rubi phát ra là màu của laze.
4. Ứng dụng laze
 Trong y học: Làm dao mổ, chữa 1 số bệnh ngoài da
 Trong thông tin liên lạc: Liên lạc vô tuyến (vô tuyến định vị, liên lạc vệ tinh,…)
truyền tin bằng cáp quang
 Trong công nghiệp: Khoan, cắt kim loại, compôzit
 Trong trắc địa: Đo khoảng cách, ngắm đường.

Ví dụ 1: Ở nguyên tử hiđrô, quỹ đạo nào sau đây có bán kính lớn nhất so với bán
kính các quỹ đạo còn lại?
A. O B. N C. L D. P
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 2: Xác định bán kính quỹ đạo dừng M của nguyên tử, biết bán kính quỹ đạo K
−11
là R K = 5,3.10 m ?
0 0
A. 4,77 A B. 4,77 pm C. 4,77 nm D. 5,3 A
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 3: Electron đang ở quỹ đạo n chưa rõ thì chuyển về quỹ đạo L và thấy rằng bán
kính quỹ đạo đã giảm đi 4 lần. Hỏi ban đầu êlectron đang ở quỹ đạo nào?
A. O B. M C. N D. P
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 4: Năng lượng của êlectron trong nguyên tử hiđrô được tính theo công thức:
13,6
En = − 2 ; n = 1, 2,3,... Xác định năng lượng ở quỹ đạo dừng L?
n
D. −3, 4 ( eV )
−20
A. −5, 44.10 J B. −5, 44eV C. −5, 44MeV
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 5: Năng lượng của êlectron trong nguyên tử hiđrô được tính theo công thức:
13,6
E n = − 2 ; n = 1, 2,3,... Hỏi khi êlectron chuyển từ quỹ đạo L về quỹ đạo K thì nó phát
n
ra một phôtôn có bước sóng là bao nhiêu?
A. 0, 2228 m B. 0, 2818 m C. 0,1281 m D. 0,1218 m


.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 6: Trong quang phổ của nguyên tử hiđrô, ba vạch đầu tiên trong dãy Lai-man
có bước sóng 12 = 121,6 nm; 13 = 102,6 nm; 14 = 97,3 nm. Bước sóng của vạch đầu tiên
trong dãy Ban-me và vạch đầu tiên trong dãy Pa-sen là
A. 686,6 nm và 447, 4 nm B. 660,3 nm và 440, 2 nm
C. 624,6 nm và 422,5 nm D. 656,6 nm và 486,9 nm
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................

Câu 1. Theo mẫu nguyên tử Bo, trạng thái dừng của nguyên tử
Ⓐ. có thế là trạng thái cơ bản hoặc trạng thái kích thích.
Ⓑ. là trạng thái mà các êlectron trong nguyên tử ngừng chuyển động.
Ⓒ. chỉ là trạng thái kích thích.
Ⓓ. chỉ là trạng thái cơ bản.
Câu 2. Theo lí thuyết của Bo về nguyên tử thì
Ⓐ. khi ở các trạng thái dừng, động năng của electron trong nguyên tử bằng 0.
Ⓑ. khi ở trạng thái cơ bản, nguyên tử có năng lượng cao nhất.
Ⓒ. nguyên tử bức xạ chỉ khi chuyến từ trạng thái cơ bản lên trạng thái kích thích.
Ⓓ. trạng thái kích thích có năng lượng càng cao ứng với bán kính quỹ đạo của
electron càng lớn.
Câu 3. Gọi r0 là bán kính Bo của nguyên tử Hidrô. Bán kính quỹ đạo dừng thứ n là rn
được tính bằng biểu thức
Ⓐ. rn = n 2 r0 . Ⓑ. rn = r0 n. Ⓒ. rn = n 4 r0 . Ⓓ. rn = nr0 .
Câu 4. Trong nguyên tử hiđrô, bán kính Bo là r0= 5,3.10-10m. Bán kính quỹ đạo dừng N
là
Ⓐ. 47,7.10-10m. Ⓑ. 21,2.10-11 m. Ⓒ. 84,8.10-11 m. Ⓓ. 132,5.10-11 m.

Câu 5. Các quỹ đạo dừng nguyên tử Hidrô có tên K, P,O, L, N, M. Sắp xếp các quỹ đạo
theo thứ tự bán kính giảm dần
Ⓐ. P,O, M, N, L, K. Ⓑ. K, L, M, N,O, P.
Ⓒ. K, L, N, M,O, P. Ⓓ. P,O, N, M, L, K.
Câu 6. [Đề minh họa BGD năm 2021] Xét nguyên tử hiđrô theo mẫu nguyên tử Bo, r0
là bán kính Bo. Khi êlectron chuyển động trên quỹ đạo dừng M thì có bán kính quỹ đạo
là
Ⓐ. 4r0 . Ⓑ. 9r0 . Ⓒ. 16r0 . Ⓓ. 25r0 .
Câu 7. [Đề TN THPT năm 2020] Xét nguyên tử hidro theo mẫu nguyên tử Bo, bán kính
các quỹ đạo dừng: K; L; M; N; O; … của electron tăng tỉ lệ với bình phương của các số
nguyên liên tiếp. Quỹ đạo dừng K có bán kính r0 ( bán kính Bo). Quỹ đạo dừng N có
bán kính
Ⓐ. 4r0. Ⓑ. 16r0. Ⓒ. 25r0. Ⓓ. 9r0.
Câu 8. Trong nguyên tử hidro, với r0 là bán kính Bo thì bán kính quỹ đạo dừng của
êlectron không thể là
Ⓐ. 9r0. Ⓑ. 10r0. Ⓒ. 16r0. Ⓓ. 4r0.
Câu 9. Trong nguyên tử hiđrô, bán kính quỹ đạo dừng M của eletron là 4,77A0, quỹ đạo
dừng của electron có bán kính 19,08A0 có tên gọi là
Ⓐ. L. Ⓑ. O. Ⓒ. N. Ⓓ. P.
Câu 10. Một nguyên tử muốn phát một phôtôn thì
Ⓐ. êlectrôn chuyển từ quỹ đạo có mức năng lượng cao xuống quỹ đạo có mức năng
lượng thấp hơn.
Ⓑ. có một động năng lớn.
Ⓒ. đang trạng thái cơ bản.
Ⓓ. nhận kích thích nhưng vẫn còn ở trạng thái cơ bản.
Câu 11. Khẳng định nào sau đây là đúng?
Ⓐ. Khi êlectrôn chuyển từ mức kích thích này sang mức khích thích khác thì hấp
thụ phôtôn.
Ⓑ. Ở mức kích thích càng cao thì êlectrôn có năng lượng càng lớn.
Ⓒ. Ở mức cơ bản (mức K), êlectrôn có năng lượng lớn nhất.
Ⓓ. Khi êlectrôn chuyển từ mức kích thích này sang mức khích thích khác thì phát
xạ phôtôn.
Câu 12. Khi nguyên tử chuyển từ trạng thái dừng có năng lượng (En) sang trạng thái
dừng có năng lượng thấp hơn (Em) thì
Ⓐ. nguyên tử hấp thụ một photon có năng lượng ε = En ‒ Em.
Ⓑ. nguyên tử phát ra một photon có năng lượng ε = En ‒ Em.
Ⓒ. nguyên tử phát ra một photon có năng lượng ε = Em ‒ En.

Ⓓ. nguyên tử hấp thụ một photon có năng lượng ε = Em ‒ En.

Câu 13. Tìm kết luận không đúng. Đối với nguyên tử Hidrô, khi không hấp thụ năng
lượng thì
Ⓐ. êlectrôn chuyển động quỹ đạo gần hạt nhân nhất.
Ⓑ. nguyên tử ở trạng thái kích thích.
Ⓒ. nguyên tử ở trạng thái dừng có năng lượng thấp nhất (trạng thái cơ bản).
Ⓓ. êlectrôn chuyển động quỹ đạo dừng K.
Câu 14. Ở trạng thái dừng, mỗi êlectrôn chuyển động quanh hạt nhân trên quỹ đạo có
bán kính
Ⓐ. giảm rồi tăng. Ⓑ. giảm dần. Ⓒ. tăng dần. Ⓓ. xác định.
Câu 15. Theo mẫu nguyên tử Bo, bán kính quỹ đạo K của êlectron trong nguyên tử
hiđrô là r0 . Khi êlectron chuyển từ quỹ đạo O về quỹ đạo M thì bán kính quỹ đạo giảm
bớt
Ⓐ. 25 r0 . Ⓑ. 9 r0 . Ⓒ. 12 r0 . Ⓓ. 16 r0 .
Câu 16. Mẫu nguyên tử Bohr khác mẫu nguyên tử Rutherphord ở điểm nào?
Ⓐ. Hình dạng quỹ đạo của các êlectrôn.
Ⓑ. Biểu thức của lực hút giữa hạt nhân và êlectrôn.
Ⓒ. Trạng thái có năng lượng ổn định.
Ⓓ. Mô hình nguyên tử có hạt nhân.
Câu 17. Theo mẫu Bo về nguyên tử Hidro, khi electron chuyển từ quỹ đạo dừng L sang
quỹ đạo dừng N , bán kính quỹ đạo
Ⓐ. tăng 4 lần. Ⓑ. tăng 8 lần. Ⓒ. tăng 2 lần. Ⓓ. tăng 16 lần.
Câu 18. Để nguyên tử hyđrô hấp thụ một phôtôn, thì phôtôn phải có năng lượng
Ⓐ. bằng năng lượng của trạng thái dừng có năng lượng cao nhất.
Ⓑ. bằng hiệu năng lượng của năng lượng ở hai trạng thái dừng bất kì.
Ⓒ. bằng năng lượng của trạng thái dừng có năng lượng thấp nhất.
Ⓓ. bằng năng lượng của một trong các trạng thái dừng.
Câu 19. Thông tin nào đây là sai khi nói về các quỹ đạo dừng?
Ⓐ. Không có quỹ đạo nào có bán kính 8r0.
Ⓑ. Quỹ đạo O có bán kính 36r0.
Ⓒ. Quỹ đạo có bán kính r0 ứng với mức năng lượng thấp nhất.
Ⓓ. Quỹ đạo M có bán kính 9r0.
Câu 20. Cho bán kính Bo là 5,3.10-11m. Ở quỹ đạo dừng N, electron chuyển động với
quỹ đạo có chiều dài là
Ⓐ. 5,33nm. Ⓑ. 0,33nm. Ⓒ. 2,99 nm. Ⓓ. 1.33nm.

Câu 21. Cho bán kính quĩ đạo Bo thứ hai là 2,12.10−10 m. Bán kính bằng 19,08.10−10 m ứng
với bán kính quĩ đạo Bo thứ
Ⓐ. 4. Ⓑ. 5. Ⓒ. 6. Ⓓ. 7.
Câu 22. Biết bán kính Bo là ro = 5,3.10−11 m. Bán kính quỹ đạo dừng M trong nguyên tử
hidrô là
Ⓐ. 84,8.10−11 m. Ⓑ. 21, 2.10−11 m. Ⓒ. 47, 7.10−11 m. Ⓓ. 132,5.10−11 m.
Câu 23. Nguyên tử hidro đang ở trạng thái dừng L. Gọi r0 là bán kính Bohr. Khi nhận
thêm năng lượng e của nguyên tử chuyển lên trạng thái dừng P thì bán kính qũy đạo
sẽ
Ⓐ. giảm 32r0. Ⓑ. tăng 32r0. Ⓒ. tăng 4r0. Ⓓ. giảm 4r0.
VẬN DỤNG
Câu 24. Nếu nguyên tử hấp thụ một phôtôn có năng lượng  = Ecao − Ethap thì sẽ phát ra
một phôtôn có năng lượng  thỏa điều kiện
Ⓐ.  = . Ⓑ.  = 0,5. Ⓒ.  = 2. Ⓓ.  = 2.
Câu 25. Đối với nguyên tử Hiđrô, khi êlectron chuyển từ quỹ đạo M về quỹ đạo K thì
nguyên tử phát ra phôtôn có bước sóng 0,1026µm . Lấy h = 6, 625.10−34 J.s , e = 1, 6.10−19 C và
c = 3.108 m / s . Năng lượng của phôtôn này bằng
Ⓐ. 1, 21eV. Ⓑ. 11, 2eV. Ⓒ. 12,1eV. Ⓓ. 121eV.
Câu 26. Nguyên tử hiđtô ở trạng thái cơ bản có mức năng lượng bằng -13,6 eV. Để
chuyển lên trạng thái dừng có mức năng lượng -3,4 eV thì nguyên tử hiđrô phải hấp
thụ một phôtôn có năng lượng
Ⓐ. -10,2 eV. Ⓑ. 17 eV. Ⓒ. 10,2 eV. Ⓓ. 4 eV.
Câu 27. Khi electron trong nguyên tử hiđrô chuyển từ quĩ đạo dừng có năng lượng
E m = −0,85eV sang quĩ đạo dừng có năng lượng E n = −13,60eV thì nguyên tử phát bức
xạ điện từ có bước sóng
Ⓐ. 0,6563 m. Ⓑ. 0, 4340 m. Ⓒ. 0, 4860 m. Ⓓ. 0,0974 m.
Câu 28. Nguyên tử Hiđrô ở trạng thái cơ bản có mức năng lượng bằng −13,6eV . Để
chuyển lên trạng thái dừng có mức năng lượng −3, 4eV thì nguyên tử hiđrô phải hấp
Ⓐ. 4eV. Ⓑ. −10, 2eV. Ⓒ. 17eV. Ⓓ. 10, 2eV.
Câu 29. Nguyên tử hiđtô ở trạng thái cơ bản có mức năng lượng bằng -13,6 eV. Để
chuyển lên trạng thái dừng có mức năng lượng -1,51 eV thì nguyên tử hiđrô phải hấp
Ⓐ. 12,09 eV. Ⓑ. 4 eV. Ⓒ. 10,2 eV. Ⓓ. -10,2 eV.

Câu 30. Khi electron trong nguyên tử Hydro chuyển từ trạng thái cơ bản sang trạng
thái dừng L thì chu vi quỹ đạo
Ⓐ. tăng 4 lần. Ⓑ. tăng 16 lần. Ⓒ. giảm 2 lần. Ⓓ. tăng 8 lần.
Câu 31. Gọi r0 là bán kính Bohr. Một nguyên tử từ trạng thái cơ bản hấp thụ phôtôn và
chuyển lên quỹ đạo có bán kính là r = 25r0 . Hỏi nguyên tử đang ở mức năng lượng nào?
Ⓐ. E 5 . Ⓑ. E 4 . Ⓒ. E 3 . Ⓓ. E 6 .
Câu 32. Mẫu nguyên tử Bo khác với mẫu nguyên tử Rơ-đơ-pho ở điểm:
A. Hình dạng quỹ đạo của các electron B. Lực tương tác giữa electron và hạt nhân
C. Trạng thái tồn tại của các nguyên tử D. Mô hình nguyên tử có hạt nhân
Câu 33. Nguyên tử hiđrô bị kích thích do chiếu xạ và electron của nguyên tử đã chuyển
từ quỹ đạo K lên quỹ đạo M. Sau khi ngừng chiếu xạ, nguyên tử hiđrô phát xạ thứ cấp.
Phổ xạ này gồm
A. hai vạch của dãy Lai-man.
B. hai vạch của dãy Ban-me.
C. hai vạch của dãy Lai-man và một vạch của dãy Ban-me.
D. một vạch của dãy Lai-man và hai vạch của dãy Ban-me.
Câu 34. Khi nguyên tử hidrô đang chuyển từ trạng thái có năng lượng E4 về mức năng
lượng E3, rồi tiếp tục chuyển xuống mức E2 thì nó lần lượt phát ra các phôtôn có tần số
f 43 f 32
và . Khi nguyên tử hiđrô có năng lượng E4 trở về trạng thái mức năng lượng E2
thì nó phát ra một phôtôn có tần số là:
f 42 = f 43 − f32 f 42  f 43 f 42  f32 f 42 = f 43 + f32
A. B. C. D.
Câu 35. Xét ba mức năng lượng EK, EL và Em của nguyên tử hiđrô, trong đó E k < El  E M
. Một phôtôn có năng lượng bằng E m − E k bay đến gặp nguyên tử này. Nguyên tử sẽ
hấp thụ phôtôn và chuyển trạng thái như thế nào?
A. Hấp thụ nhưng không chuyển trạng thái.
B. Không hấp thụ.
C. Hấp thụ rồi chuyển dần từ K lên L rồi lên M.
D. Hấp thụ rồi chuyển thẳng từ K lên M.
Câu 36. Một đám nguyên tử hiđrô đang ở trạng thái kích thích mà êlectron chuyển
động trên quỹ đạo dừng K. Khi nguyên tử nhận một năng lượng  = E N − E K thì:
A. êlectron chuyển từ quỹ đạo K lên quỹ đạo L đến quỹ đạo M sau đó lên quỹ đạo N.
B. không xác định được cụ thể sự chuyển quỹ đạo của electron.
C. êlectron chuyển lên quỹ đạo L rồi sau đó chuyển thẳng lên quỹ đạo N.
D. êlectron chuyển thẳng từ quỹ đạo dừng K lên quỹ đạo dừng N.

Câu 37. Các nguyên tử hiđrô đang ở trạng thái dừng cơ bản có bán kính quỹ đạo
5,3.10−11 m , thì hấp thụ một năng lượng và chuyển lên trạng thái dừng có bán kính quỹ
đạo 4, 77.10−10 m . Khi các nguyên tử chuyển về các trạng thái có mức năng lượng thấp
hơn thì sẽ phát ra:
A. ba bức xạ B. hai bức xạ C. một bức xạ D. bốn bức xạ
Câu 38. Mức năng lượng của các trạng thái dừng trong nguyên tử hiđrô
E = −13,6 / n 2 ( eV ) ; với n = 1, 2,3... Một êlectron có động năng bằng 12,6 eV đến va chạm
với nguyên tử hiđrô đứng yên, ở trạng thái cơ bản. Sau va chạm, nguyên tử hiđrô vẫn
đứng yên nhưng chuyển động lên mức kích thích đầu tiên. Động năng của êlectron sau
va chạm là:
A. 2,4 eV B. 1,2 eV C. 10,2 eV D. 3,2 eV
Câu 39. Chùm nguyên tử hiđrô đang ở trạng thái cơ bản, bị kích thích phát sáng thì
chúng có thể phát ra tối đa 15 vạch quang phổ. Khi bị kích thích êlectron trong nguyên
tử hiđrô đã chuyển sang quỹ đạo:
A. M B. P C. O D. N
Câu 40. Nguyên tử hiđrô bị kích thích ở trạng thái dừng ứng với quỹ đạo P sau đó
chuyển về các quỹ đạo bên trong thì có thể phát ra bao nhiêu phôtôn khác nhau?
A. 6 B. 12 C. 15 D. 10
Câu 41. Trong quang phổ hiđrô, bước sóng dài nhất ứng với sự chuyển của êlectron từ
quỹ đạo ngoài về quỹ đạo K là 121,6 nm; bước sóng ngắn nhất ứng với sự chuyển của
êlectron từ quỹ đạo ngoài về quỹ đạo L là 365,0 nm. Nguyên tử hiđrô có thế phát ra
bức xạ có bước sóng ngắn nhất là:
A. 43,4nm B. 91,2nm C. 95,2nm D. 81,4nm
Câu 42. Lực tương tác Cu-lông giữa êlectron và hạt nhân của nguyên tử hiđrô khi
nguyên tử này ở quỹ đạo dừng L là F. Khi nguyên tử này chuyển lên quỹ đạo N thì lực
tương tác giữa êlectron và hạt nhân là
A. F/16. B. F/4. C. F/12. D. F/2.
Câu 43. Mức năng lượng của các trạng thái dừng trong nguyên tử hiđrô
E = −13,6 / n 2 ( eV ) ; với n = 1, 2,3... Khi cung cấp cho nguyên tử hiđrô ở trạng thái cơ bản
các phôtôn có năng lượng 10,5 eV và 12,75 eV. Chọn phát biểu đúng?
A. Nguyên tử hấp thụ được phôtôn có năng lượng 10,5 eV và chuyển lên quỹ đạo M.
B. Nguyên tử hấp thụ được phôtôn có năng lượng 10,5 eV và chuyển lên quỹ đạo L.
C. Nguyên tử hấp thụ được phôtôn có năng lượng 12,75 eV và chuyển lên quỹ đạo M.
D. Nguyên tử hấp thụ được phôtôn có năng lượng 12,75 eV và chuyển lên quỹ đạo N.
Câu 44. Kí hiệu EK, EL và EM lần lượt là mức năng lượng của nguyên tử hiđrô ở trạng
thái cơ bản, trạng thái kích thích thứ nhất và trạng thái kích thích thứ hai. Cho biết

E L − E K  E M − E L . Xét ba bước sóng 1 ,  2 , 3 ứng với ba vạch quang phổ của nguyên tử
hiđrô lần lượt do CHUYỂN MỨC NĂNG lượng TỪ E L → E K , E M → E L , E M → E K . Cách sắp
xếp nào sau đây đúng?
A. 1   2  3 B.  2  1   3 C. 3   2  1 D. 3  1   2
Câu 45. Khi nguyên tử hiđrô chuyển từ trạng thái dừng có năng lượng − 1,514 eV sang
trạng thái dừng có năng lượng − 3, 407 eV thì nguyên tử phát ra bức xạ có tần số:
A. 4,572.1014 Hz B. 6,542.1012 Hz C. 2,571.1013 Hz D. 3,879.1014 Hz
Câu 46. Trong nguyên tử hiđrô, êlectron chuyển động trên các quỹ đạo dừng có bán
kính rn = n 2 .r0 (với r0 = 0,53.10−10 m;n = 1, 2, 3, ). Tốc độ của êlectron trên quỹ đạo dừng thứ
hai là:
A. 2,18.106 m/s B. 1, 09.106 m/s C. 2,18.105 m/s D. 1,98.106 m/s
Câu 47. (ĐH-2010) Khi êlectron ở quỹ đạo dừng thứ n thì năng lượng của nguyên tử
13,6
hiđrô được tính theo công thức - (eV) (n = 1, 2, 3,..Khi êlectron trong nguyên tử
n2
hiđrô chuyển từ quỹ đạo dừng n = 3 sang quỹ đạo dừng n = 2 nthì nguyên tử hiđrô phát
ra phôtôn ứng với bức xạ có bước sóng bằng
A.0,4350 μm. B.0,4861 μm. C.0,6576 μm. D.0,4102 μm.
Câu 48. (ĐH-2010) Theo tiên đề của Bo, khi êlectron trong nguyên tử hiđrô chuyến từ
quỹ đạo Lsang quỹ đạo K thì nguyên tử phát ra phôtôn có bước sóng λ21, khi êlectron
chuyến từ quỹ đạo M sang quỹ đạo L thì nguyên tử phát ra phôtôn có bước sóng λ32 và
khi êlectron chuyến từ quỹ đạo M sang quỹ đạo K thì nguyên tử phát ra phôtôn có bước
sóng λ31. Biểu thức xác định λ31 là
λ32 λ21 λ32 λ21
A.λ31 = B.λ31 = λ32 -λ21. C.λ31 = λ32 +λ21. D.λ31 =
λ21 −λ31 λ21 +λ31
Câu 49. (ĐH-2011) Khi êlectron ở quỹ đạo dừng thứ n thì năng lượng của nguyên tử
13,6
hiđrô được xác định bởi côngthức En = - (eV) (với n = 1,2,3,...). Khi êlectron trong
n2
nguyên tử hiđrô chuyến từ quỹ đạo N về quỹ đạo K thìnguyên tử phát ra phôtôn có
bước sóng λ1. Khi êlectron chuyến từ quỹ đạo O về quỹ đạo M thì nguyên tử phát ra
phôtôn có bước sóng λ2. Mối liên hệ giữa hai bước sóng λ1 và λ2 là
A.16λ2 = λ1. B.256λ2 = 3375λ1. C.3375λ2 = 256λ1. D.6λ2 = 5λ1
Câu 50. (ĐH-2012) Theo mẫu nguyên tử Bo, trong nguyên tử hidrô, khi êlectron chuyển
từ quỹ đạo P về quỹ đạo K thì nguyên tử phát ra phôton ứng với bức xạ có tần số f1.
Khi êlectron chuyển từ quỹ đạo P về quỹ đạo L thì nguyên tử phát ra phôtôn ứng với
bức xạ có tần số f2. Nếu êlectron chuyến từ quỹ đạo L về quỹ đạo K thì nguyên tử phát
ra phôtôn ứng với bức xạ có tần số
f1 f2
A.f3 = f1 - f2 B.f3 = f1 + f2 C.f3 = √f12 + f22 D.f3=
f1 +f2

Câu 51. Khi êlectron ở quỹ đạo dừng thứ n thì năng lượng của nguyên tử hiđrô được
A
xác định bởi công thức En = - (eV) (với n = 1,2, 3,...)., trong đó A là hằng số dương.
n2
Khi nguyên tử đang ở trạng thái cơ bản thì bị kích thích bởi điện trường mạnh và làm
cho nguyên tử có thể phát ra tối đa 10 bức xạ. Hỏi trong các bức xạ mà nguyên tử hiđrô
có thể phát ra trong trường hợp này thì tỉ số về bước sóng giữa bức xạ dài nhất và ngắn
nhất là bao nhiêu?
A.79,5 B.128/3 C.32/25 D.6
Câu 52. (ĐH-2013) Các mức năng lượng của các trạng thái dừng của nguyên tử hidro
13,6
được xác định bằng biếu thức En = - eV (n = 1, 2, 3,...). Nếu nguyên tử hidro hấp thụ
n2
một photon có năng lượng 2,55eV thì bước sóng nhỏ nhất của bức xạ mà nguyên tử
hidro có thế phát ra là:
A.9,74.10-8m B.1,46.10-8 m C.1,22.10-8m D.4,87.10-8m.
Câu 53. Các mức năng lượng của các trạng thái dừng của nguyên tử hiđrô được xác
13,6
định bằng biếu thức En = - eV (eV) (n = 1, 2, 3,...). Nếu nguyên tử hiđrô hấp thụ một
n2
phôtôn có năng lượng 2,856 eV thì sau đó tần số lớn nhất của bức xạ mà nguyên tử
hiđrô đó có thế phát ra là
A.3,15.1012 kHz. B.6,9.1014Hz. C.2,63.1015 Hz. D.18.1013 kHz.
Câu 54. Theo mẫu nguyên tử Bo, trong nguyên tử hiđrô, chuyển động của êlectron
quanh hạt nhân là chuyển động tròn đều. Gọi v là tốc độ của electron trên quỹ đạo K.
Khi nhảy lên quỹ đạo N, electron có tốc độ bằng
v v v
A. B.4v. C. D.
9 2 4
Câu 55. Theo mẫu nguyên tử Bo, trong nguyên tử hiđrô, chuyển động của êlectron
quanh hạt nhân là chuyển động tròn đều. Trong nguyên tử hidro bán kính quỹ đạo K
Nm2
là ro = 5,3.10-11m. cho hằng số điện k = 9.109 ; me = 9,1.10-31kg, e = l,6.10-19C.Hãy tính
kg2
bán kính quỹ đạo O và tốc độ electron trên quỹ đạo đó.
A.r = 2,65A0;v= 4,4.105 m/s. B.r=13,25A0;v= 1,9.105 m/s.
C.r = 13,25A0;v= 4,4.105 m/s. D.r=13,25A0;v= 3,09.105 m/s.
Câu 56. (ĐH-2012) Theo mẫu nguyên tử Bo, trong nguyên tử hiđrô, chuyển động của
êlectron quanh hạt nhân là chuyển động tròn đều. Tỉ số giữa tốc độ của êlectron trên
quỹ đạo K và tốc độ của êlectron trên quỹ đạo M bằng
A.9. B.2. C.3. D.4.
Câu 57. (ĐH-2014) Theo mẫu Bo về nguyên tử hiđrô, nếu lực tương tác tĩnh điện giữa
èlectron và hạt nhân khi êlectron chuyển động trên quỹ đạo dừng L là F thì khi electron
chuyển động trên quỹ đạo dừng N, lực này sẽ là
A. F/16. B. F/25. C. F/9. D. F/4.

CHƯƠNG 7: VẬT LÝ HẠT NHÂN

CHỦ ĐỀ 20. CẤU TẠO HẠT NHÂN

I. CẤU TẠO CỦA HẠT NHÂN NGUYÊN TỬ
1. Cấu tạo của hạt nhân nguyên tử
 Hạt nhân nguyên tử được cấu tạo từ các hạt nuclôn.
 Có 2 loại nuclôn:
 Prôtôn, kí hiệu p, mang điện tích dương +1,6.10-19C; mp = 1,672.10-27kg
 Nơ tron, kí hiệu n, không mang điện tích; mn = 1,674.10-27kg
 Nếu 1 nguyên tố X có số thứ tự Z trong bảng tuần hoàn Menđêlêép thì hạt nhân nó
chứa Z proton và N nơtron. Kí hiệu: AZ X
 Z gọi là nguyên tử số và A = Z + N gọi là số khối hay số nuclon.
2. Kích thước hạt nhân
 Hạt nhân nguyên tử xem như hình cầu có bán kính phụ thuộc vào số khối A theo
1
công thức: R = R0 .A trong đó: R0 = 1,2.10-15m

3
3. Đồng vị: là những nguyên tử mà hạt nhân của chúng có cùng số prôtôn Z, nhưng số
khối A khác nhau.
1 2 2 3 3
Ví dụ: Hidrô có ba đồng vị 1 H ; 1 H ( 1 D) ; 1 H ( 1T )
 Đồng vị bền : trong thiên nhiên có khoảng 300 đồng vị loại này .
 Đồng vị phóng xạ ( không bền) : có khoảng vài nghìn đồng vị phóng xạ tự nhiên
và nhân tạo .
4. Đơn vị khối lượng nguyên tử
 Kí hiệu là u.
 Khối lượng 1 nuclôn xấp xỉ bằng 1u.
k.luongnguyent u 126 C
1(u) = = 1,66055.10-27(kg)
12
MeV
 Người ta còn dùng ( c2
) làm đơn vị đo khối lượng.
MeV
1(u) = 931,5( c2
)= 1,66055.10-27(kg)
5. Một số hạt thường gặp:

6. Lực hạt nhân: Lực hạt nhân là lực hút rất mạnh giữa các nuclôn trong một hạt nhân.
 Lực hạt nhân chỉ tác dụng khi khoảng cách giữa các nuclôn  10-15(m)
 Lực hạt nhân không có cùng bản chất với lực hấp dẫn và lực tương tác tĩnh điện ; nó
là lực tương tác mạnh.
II. NĂNG LƯỢNG LIÊN KẾT CỦA HẠT NHÂN

1. Khối lượng và năng lượng
a/ Hệ thức năng lượng Anh-xtanh: E = m.c
2
b/ Một vật có khối lượng m0 khi ở trạng thái nghỉ thì khi chuyển động với tốc độ v,
m0
khối lượng sẽ tăng lên thành m = (Trong đó m0 gọi là khối lượng nghỉ và m
2
v
1−
c2
gọi là khối lượng động)
c/ Một hạt có khối lượng nghỉ m0 khi chuyển động với vận tốc v sẽ có động năng
m.v 2
K=  năng lượng toàn phần E = mc được xác định theo công thức:
2
2
   
 m   1 
E=E 0 + K hay K = E − E0 = ( m − m0 ) c =
2
 0 
− m0 .c =
2
 − 1 .m0c 2
 v 2
  v 2

 1− 2   1− 2 
 c   c 
MeV
d/ Khối lượng của hạt nhân còn được đo bằng đơn vị :
c2
MeV
1(u) = 931,5( )= 1,66055.10-27(kg)
c2
2. Độ hụt khối của hạt nhân ( Z X ) : Khối lượng hạt nhân mhn luôn nhỏ hơn tổng khối
A
lượng các nuclôn là m0 tạo thành hạt nhân đó một lượng m .

- Công thức tính độ hụt khối: m = m0 − mX =  Z .mp + ( A − Z ).mn − mX 

A
3. Năng lượng liên kết hạt nhân Z X : ( )
 Năng lượng liên kết hạt nhân là năng lượng tỏa ra khi tổng hợp các nuclôn riêng
lẻ thành một hạt nhân(hay năng lượng thu vào để phá vỡ hạt nhân thành các nuclon
riêng rẽ)
Wlk = m.c2 =  Z .mp + ( A − Z ).mn − mX  .c 2
4. Năng lượng liên kết riêng: là năng lượng liên kết tính bình quân cho 1 nuclôn có
trong hạt nhân. (Không quá 8,8MeV/nuclôn).
Wlk  Z .m p + ( A − Z ).mn − mX  .c
2
 MeV 
=  
A A  nuclon 
 Năng lượng liên kết riêng càng lớn thì hạt nhân càng bền vững.
 Các hạt có số khối trung bình từ 50 đến 95.
III. PHẢN ỨNG HẠT NHÂN

1. Định nghĩa: Phản ứng hạt nhân là quá trình biến đổi của các hạt nhân, thường chia làm
2 loại:
 Phản ứng hạt nhân tự phát (ví dụ: phóng xạ).
 Phản ứng hạt nhân kích thích (ví dụ: phản ứng phân hạch, phản ứng nhiệt hạch).
2. Các định luật bảo toàn trong phản ứng hạt nhân
 Bảo toàn điện tích.
 Bảo toàn số nuclon (bảo toàn số A).
 Bảo toàn năng lượng toàn phần.
 Bảo toàn động lượng.
Lưu ý: trong phản ứng hạt nhân không có bảo toàn khối lượng, bảo toàn động năng,
bảo toàn số nơtron
3. Năng lượng của phản ứng hạt nhân
☞ M0 = mA + mB là tổng khối lượng nghỉ của các hạt nhân trước phản ứng.
☞ M = mC + mD là tổng khối lượng nghỉ của các hạt nhân sau phản ứng.
☞  ( M 0 ) = mA + mB tổng độ hụt khối của các hạt trước phản ứng.
☞  ( M ) = mC + mD tổng độ hụt khối của các hạt sau phản ứng.
 Ta có năng lượng của phản ứng được xác định:
WP / Ö = E = ( M 0 − M ) .c 2 = ( mA + mB ) − ( mC + mD )  c 2
= ( mC + mD ) − ( mA + mB )  c 2
( ) (
= WLK (C ) + WLK ( D ) − WLK ( A) + WLK ( B ) )
☞ Nếu M0 > M hoặc  ( M 0 )   ( M )  WP.¦ = E > 0 : phản ứng toả nhiệt .
☞ Nếu M0 < M   ( M 0 )   ( M )  WP.¦ = E < 0 : phản ứng thu nhiệt .
※ Chú ý

 Phóng xạ; phản ứng phân hạch; phản ứng nhiệt hạch luôn là phản ứng tỏa năng
lượng.
 Nhiệt tỏa ra hoặc thu vào dưới dạng động năng của các hạt A, B hoặc C,D.
 Chỉ cần tính kết quả trong ngoặc rồi nhân với 931,5MeV .
 Phản ứng tỏa nhiệt  Tổng khối lượng các hạt tương tác > Tổng khối lượng các
hạt tạo thành.

Ví dụ 1: Một hạt nhân có ký hiệu là: 168O , hạt nhân có bao nhiêu nuclon?
A. 8 B. 10 C. 16 D. 7
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
27
Ví dụ 2: Hạt nhân 13 Al có bao nhiêu notron?
A. 13 B. 27 C. 14 D. 40
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 3: Một vật có khối lượng nghỉ mo = 0,5kg . Xác định năng lượng nghỉ của vật?
A. 4,5.1016 J B. 9.1016 J C. 2,5.106 J D. 4,5.108 J
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 4: Một vật có khối lượng nghỉ mo = 1kg đang chuyển động với vận tốc v = 0,6C .
Xác định khối lượng tương đối của vật?
A. 1kg B. 1,5kg C. 1,15kg D. 1,25kg
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................

Ví dụ 5: Một vật có khối lượng nghỉ mo đang chuyển động với vận tốc v = 0,6C. Xác
định năng lượng toàn phần của vật?
A. mo .c 2 B. 0,5mo .c 2 C. 1, 25mo .c2 D. 1,5mo .c 2

.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 6: Một vật có khối lượng nghỉ mo đang chuyển động với vận tốc v = 0,6C. Xác
định động năng của vật?
A. mo .c 2 B. 0,5mo .c 2 C. 0, 25mo .c2 D. 1,5mo .c 2
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 7: Hạt nhân 12 D (doteri) có khối lượng m = 2,00136u. Biết m = 1,0073u; m = 1,0087u .
Hãy xác định độ hụt khối của hạt nhân D
A. 0,0064u B.0,001416u C. 0,003u D.0,01464u
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
2
Ví dụ 8: Hạt nhân 1 D (doteri) có khối lượng m = 2,00136u. Biết
m = 1,0073u; m = 1,0087u; c = 3.108 m / s . Hãy xác định năng lượng liên kết của hạt nhân
D
A. 1,364MeV B. 1,643MeV C. 13,64MeV D. 14,64MeV
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................

2
Ví dụ 9: Hạt nhân 1 D (doteri) có khối lượng m = 2,00136u. Biết
m = 1,0073u; m = 1,0087u; c = 3.108 m / s . Hãy xác định năng lượng liên kết riêng của hạt
nhân D?
A. 1,364MeV / nuclon B. 6,82MeV / nuclon C. 13,64MeV / nuclon D. 14,64MeV / nuclon
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 10: Cho hạt  bắn phá vào hạt nhân nhôm ( 27
13 Al ) đang đứng yên, sau phản ứng
sinh ra hạt nơtron và hạt nhân X. Biết m = 4.0015u , mAl = 26,974u , mX = 29,970u ,
mn = 1,0087u , 1uc2 = 931MeV . Phản ứng này toả hay thu bao nhiêu năng lượng?
A. Toả năng lượng 2,9792MeV. B. Toả năng lượng 2,9466MeV .
C. Thu năng lượng 2,9792MeV. D. Thu năng lượng 2,9466MeV.
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 11: Phản ứng hạt nhân nhân tạo giữa hai hạt A và B tạo ra hai hạt C và D, Biết
tổng động năng của các hạt trước phản ứng là 10MeV, tổng động năng của các hạt
sau phản ứng là 15Mev. Xác định năng lượng tỏa ra trong phản ứng?
A. thu năng lượng 5 Mev B. tỏa năng lượng 15 Mev
C. tỏa năng lượng 5 MeV D. thu năng lượng 10 Mev
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
2
Ví dụ 12: Độ hụt khối khi tạo thành các hạt nhân 1 D , 13 T , 4
2 He lần lượt là
mD = 0,0024u ; mT = 0,0087u , mHe = 0,0305u . Phản ứng hạt nhân 12 D +13 T →42 He +10 n
tỏa hay thu bao nhiêu năng lượng?
A. tỏa 18,0614eV B. thu 18,0614eV C. thu 18,0614MeV D. tỏa 18,0614MeV


.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 13: Cho phản ứng hạt nhân: p +37 Li → 2 + 17,3MeV . Khi tạo thành được 1g hêli
thì năng lượng tỏa ra từ phản ứng trên là
23 23 23 23
A. 13,02.10 MeV. B. 26,04.10 MeV. C. 8,68.10 MeV. D. 34,72.10 MeV.

.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 14: Hạt nhân 234

92 U đứng yên phân rã theo phương trình 234
92 U   +AZ X . Biết năng
lượng tỏa ra trong phản ứng trên là 14,15MeV, động năng của hạt  là (lấy xấp xỉ
khối lượng các hạt nhân theo đơn vị u bằng số khối của chúng)
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 15: Hạt  có động năng 5,3 (MeV) bắn vào một hạt nhân 94 Be đứng yên, gây ra
phản ứng: 94 Be +   n + X . Hạt n chuyển động theo phương vuông góc với phương
chuyển động của hạt  . Cho biết phản ứng tỏa ra một năng lượng 5,7 (MeV). Tính
động năng của hạt nhân X? Coi khối lượng xấp xỉ bằng số khối.
A. 18,3 MeV B. 0,5 MeV C. 8,3 MeV D. 2,5 MeV
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................

NHẬN BIẾT
Câu 1. Hạt nhân nguyên tử ZA X có cấu tạo gồm
Ⓐ. Z notron và A proton Ⓑ. Z proton và A notron
Ⓒ. Z proton và (A-Z) notron Ⓓ. Z notron và (A+Z) proton
Câu 2. [Đề TN THPT năm 2020] Số proton có trong hạt nhân 86222Rn là
Ⓐ. 86. Ⓑ. 308. Ⓒ. 136. Ⓓ. 222.
Câu 3. [Đề minh họa BGD năm 2020] Số nuclôn có trong hạt nhân 1940 K là
Ⓐ. 40. Ⓑ. 19. Ⓒ. 59. Ⓓ. 21.
3
Câu 4. Hạt nhân Triti T1 có: ( )
Ⓐ. 3 nuclon, trong đó có 1 proton. Ⓑ. 3 notron và 1 proton.
Ⓒ. 3 nuclon, trong đó có 1 notron. Ⓓ. 3 proton và 1 notron.
Câu 5. Phát biểu nào sau đây sai?
Ⓐ. Các đồng vị phóng xạ đều không bền.
Ⓑ. Các nguyên tử mà hạt nhân có cùng số prôtôn nhưng có số nơtron (nơtrôn) khác
nhau gọi là đồng vị.
Ⓒ. Các đồng vị của cùng một nguyên tố có số nơtron khác nhau nên tính chất hóa học
khác nhau.
Ⓓ. Các đồng vị của cùng một nguyên tố có cùng vị trí trong bảng hệ thống tuần hoàn.
Câu 6. [Đề ĐH năm 2018] Các hạt nhân đồng vị là những hạt nhân có
Ⓐ. cùng số nơtron nhưng số nuclôn khác nhau.
Ⓑ. cùng số nơtron và cùng số prôtôn.
Ⓒ. cùng số prôtôn nhưng số nơtron khác nhau.
Ⓓ. cùng số nuclôn nhưng số prôtôn khác nhau.
Câu 7. Từ kí hiệu của một hạt nhân nguyên tử 36 X , kết luận nào dưới đây chưa chính
xác
Ⓐ. Hạt nhân của nguyên tử này có 6 nuclon.
Ⓑ. Đây là nguyên tố đứng thứ 3 trong bảng HTTH.
Ⓒ. Hạt nhân này có 3 proton và 3 notron.
Ⓓ. Hạt nhân này có 3 proton và 3 electron.
Câu 8. Phát biểu nào sau đây đúng?
Ⓐ. Lực gây ra phóng xạ hạt nhân là lực tương tác điện (lực Coulomb).
Ⓑ. Quá trình phóng xạ hạt nhân phụ thuộc vào điều kiện bên ngoài như áp suất,
nhiệt độ,…

Ⓒ. Trong phóng xạ hạt nhân khối lượng được bảo toàn.

Ⓓ. Phóng xạ hạt nhân là một dạng phản ứng hạt nhân tỏa năng lượng.
Câu 9. Khẳng định nào đúng về hạt nhân nguyên tử?
Ⓐ. Lực tĩnh điện liên kết các nuclon trong hạt nhân.
Ⓑ. Khối lượng của nguyên tử xấp xỉ khối lượng hạt nhân.
Ⓒ. Bán kính của nguyên tử bằng bán kính hạt nhân.
Ⓓ. Điện tích của nguyên tử bằng điện tích hạt nhân.
Câu 10. Chọn câu sai?
Ⓐ. Các hạt nhân nặng trung bình (có số khối trung bình) là bền vững nhất.
Ⓑ. Các nguyên tố đứng đầu bảng tuần hoàn như H, He có số khối A nhỏ nên bền
vững.
Ⓒ. Hạt nhân có năng lượng liên kết càng lớn thì càng bền vững.
Ⓓ. Hạt nhân có năng lượng liên kết riêng càng lớn thì càng bền vững.
Câu 11. Một đơn vị khối lượng nguyên tử (1u) bằng:
Ⓐ. 1/12 khối lượng của hạt nhân 36 C
Ⓑ. khối lượng của một photon.
Ⓒ. 931,5MeV.c2
Ⓓ. Cả A, B, C đều sai
Câu 12. Xét hạt nhân nguyên tử 94 Be có khối lượng mo biết khối lượng proton là m p và
khối lượng notron là mn . Ta có
Ⓐ. mo = 5mn + 4mp
Ⓑ. mo = 4mn + 5mp
Ⓒ. mo  4mn + 5mp
Ⓓ. mo  5mn + 4mp
Câu 13. Tìm phát biểu sai về năng lượng liên kết?
Ⓐ. Muốn phá hạt nhân có khối lượng m thành các nuclon có tổng khối lượng mo > m
thì ta phải tốn năng lượng E = (mo − m).c 2 để thắng lực hạt nhân.
Ⓑ. Hạt nhân có năng lượng liên kết E càng lớn thì càng bền vững.
Ⓒ. Năng lượng liên kết tính cho một nuclon gọi là năng lượng liên kết riêng.
Ⓓ. Hạt nhân có năng lượng liên kết riêng nhỏ thì kém bền vững.
Câu 14. [Đề minh họa BGD 2021] Đại lượng đặc trưng cho mức độ bền vững của hạt
nhân là
Ⓐ. số prôtôn. Ⓑ. năng lượng liên kết.
Ⓒ. số nuclôn. Ⓓ. năng lượng liên kết riêng.
Câu 15. Năng lượng liên kết riêng là năng lượng liên kết:
Ⓐ. tính cho một nuclon. Ⓑ. Tính riêng cho hạt nhân ấy.
Ⓒ. Của một cặp proton – proton. Ⓓ. Của một căp proton – notron
Câu 16. Chọn câu trả lời đúng?
Ⓐ. Hạt nhân càng bền khi độ hụt khối càng lớn

Ⓑ. Khối lượng của hạt nhân bằng tổng khối lượng của các nuclon
Ⓒ. Trong hạt nhân số proton luôn bằng số notron
Ⓓ. Khối lượng proton lớn hơn khối lượng notron
Câu 17. Chọn phát biểu đúng? Độ hụt khối của hạt nhân càng lớn thì
Ⓐ. năng lượng liên kết của hạt nhân càng lớn
Ⓑ. hạt nhân càng kém bền vững
Ⓒ. năng lượng liên kết riêng của hạt nhân càng bé
Ⓓ. hạt nhân càng dễ bị phá vỡ
Câu 18. Công thức tính độ hụt khối của hạt nhân ZA X là
Ⓐ. m = Z .mp − ( A − Z )mn + mX 
Ⓑ. m = mX − Z .mp + ( A − Z )mn 
Ⓒ. m = Z .mp + ( A − Z )mn − mX 
Ⓓ. m = E.mn + ( A − Z )mp − mX 
Câu 19. Gọi c là tốc độ ánh sáng trong chân không. Theo thuyết tương đối, một hạt có
khối lượng động (khối lượng tương đối tính) là m thì nó có năng lượng toàn phần là
Ⓐ. 2mc. Ⓑ. mc2. Ⓒ. 2mc2. Ⓓ. mc.
Câu 20. [Đề ĐH năm 2017] Nuclôn là tên gọi chung của prôtôn và
Ⓐ. nơtron. Ⓑ. êlectron. Ⓒ. nơtrinô. Ⓓ. pôzitron.
Câu 21. [Đề ĐH năm 2017] Lực hạt nhân còn được gọi là
Ⓐ. lực hấp dẫn. Ⓑ. lực tương tác mạnh.
Ⓒ. lực tĩnh điện. Ⓓ. lực tương tác điện từ.
Câu 22. [Đề ĐH năm 2017] Đại lượng đặc trưng cho mức độ bền vững của hạt nhân là
Ⓐ. năng lượng liên kết. Ⓑ. năng lượng liên kết riêng.
Ⓒ. điện tích hạt nhân. Ⓓ. khối lượng hạt nhân.
Câu 23. Các hạt cấu thành hạt nhân nguyên tử được liên kết với nhau bằng
Ⓐ. Lực hút tĩnh điện. Ⓑ. Lực hấp dẫn.
Ⓒ. Lực khác bản chất lực tĩnh điện và lực hấp dẫn.Ⓓ. Lực nguyên tử.
Câu 24. Chọn câu đúng đối với hạt nhân nguyên tử
Ⓐ. Khối lượng hạt nhân xem như khối lượng nguyên tử.
Ⓑ. Bán kính hạt nhân xem như bán kính nguyên tử.
Ⓒ. Hạt nhân nguyên tử gồm các hạt proton và electron.
Ⓓ. Lực tĩnh điện liên kết các nucleon trong hạt nhân.
Câu 25. Lực hạt nhân chỉ có tác dụng khi khoảng cách giữa hai nuclôn
Ⓐ. bằng kích thước nguyên tử.
Ⓑ. lớn hơn kích thước nguyên tử.
Ⓒ. rất nhỏ.
Ⓓ. bằng hoặc nhỏ hơn kích thước của hạt nhân.
Câu 26. Chọn câu đúng.Theo thuyết tương đối, khối lượng tương đối tính của một vật
và khối lượng nghỉ m0 liên hệ với nhau theo hệ thức

−0.5 −1
 v2   v2 
Ⓐ. m o = m  1 − 2  . Ⓑ. m = m 0  1 − 2  .
 c   c 
0,5
 v2   v2 
Ⓒ. m o = m  1 − 2  . Ⓓ. m = m 0  1 − 2  .
 c   c 
Câu 27. Trong các hạt nhân nguyên tử: 42 He; 56
26
Fe; 238
92
U và 230
Th , hạt nhân bền vững
90
nhất là
Ⓐ. 42 He . Ⓑ. 230
Th .
90
Ⓒ. 56
26
Fe . Ⓓ. 238
92
U.
Câu 28. Chọn phát biểu sai.

Ⓐ. Một vật có khối lượng m sẽ có năng lượng toàn phần E tỉ lệ với m.
Ⓑ. Một vật có khối lượng m và đứng yên sẽ không có năng lượng nghỉ.
Ⓒ. Khi một vật chuyển động, năng lượng toàn phần bằng tổng năng lượng nghỉ và
động năng của vật.
Ⓓ. Khi một vật chuyển động, động năng của vật có giá trị bằng c2.
Câu 29. Đơn vị khối lượng nguyên tử là
Ⓐ. Khối lượng của một nguyên tử hydro.
Ⓑ. 1/12 Khối lượng của một nguyên tử cacbon 12.
Ⓒ. Khối lượng của một nguyên tử Cacbon.
Ⓓ. Khối lượng của một nucleon.
Câu 30. Tìm câu phát biểu sai về độ hụt khối.
Ⓐ. Độ chênh lệch giữa khối lượng m của hạt nhân và tổng khối lượng mo của các
nuclôn cấu tạo nên hạt nhân gọi là độ hụt khối.
Ⓑ. Khối lượng của một hạt nhân luôn nhỏ hơn tổng khối lượng của các nuclon tạo
thành hạt nhân đó.
Ⓒ. Độ hụt khối của một hạt nhân luôn khác không.
Ⓓ. Khối lượng của một hạt nhân luôn lớn hơn tổng khối lượng của các nuclon tạo
thành hạt nhân đó.
Câu 31. Phát biểu nào sau đây là không đúng khi nói về cấu tạo của hạt nhân nguyên
tử?
Ⓐ. Prôtôn trong hạt nhân mang điện tích +e.
Ⓑ. Nơtron trong hạt nhân mang điện tích -e.
Ⓒ. Tổng số các prôtôn và nơtron gọi là số khối.
Ⓓ. Số prôtôn trong hạt nhân đúng bằng số electron trong nguyên tử.
Câu 32. Phát biểu nào sau đây là sai? Lực hạt nhân
Ⓐ. là loại lực mạnh nhất trong các loại lực đã biết hiện nay.
Ⓑ. chỉ phát huy tác dụng trong phạm vi kích thước hạt nhân.
Ⓒ. là lực hút rất mạnh nên có cùng bản chất với lực hấp dẫn nhưng khác bản chất
với lực tĩnh điện.
Ⓓ. không phụ thuộc vào điện tích.

Câu 33. Chọn câu sai khi nói về hạt nhân nguyên tử?
Ⓐ. Kích thước hạt nhân rất nhỏ so với kích thước nguyên tử, nhỏ hơn từ 104 đến 105
lần.
Ⓑ. Khối lượng nguyên tử tập trung toàn bộ tại nhân vì khối electron rất nhỏ so với
khối lượng hạt nhân.
Ⓒ. Điện tích hạt nhân tỉ lệ với số prôtôn.
Ⓓ. Khối lượng của một hạt nhân luôn bằng tổng khối lượng các nuclôn tạo hành hạt
nhân đó.
Ⓐ. Năng lượng liên kết là toàn bộ năng lượng của nguyên tử gồm động năng và
năng lượng nghỉ.
Ⓑ. Năng lượng liên kết là năng lượng tối thiểu để phá vỡ hạt nhân thành các các
nuclon riêng biệt.
Ⓒ. Năng lượng liên kết là năng lượng toàn phần của nguyên tử tính trung bình trên
số nuclon.
Ⓓ. Năng lượng liên kết là năng lượng liên kết các electron và hạt nhân nguyên tử.
Câu 35. Năng lượng liên kết riêng
Ⓐ. giống nhau với mọi hạt nhân. Ⓑ. lớn nhất với các hạt nhân nhẹ.
Ⓒ. lớn nhất với các hạt nhân trung bình. Ⓓ. lớn nhất với các hạt nhân nặng.
Câu 36. Tìm phát biểu sai về độ hụt khối.
Ⓐ. Độ chênh lệch giữa khối lượng m của hạt nhân và tổng khối lượng m0 của các
nuclôn cấu tạo nên hạt nhân gọi là độ hụt khối.
Ⓑ. Khối lượng của một hạt nhân luôn nhỏ hơn tổng khối lượng của các nuclôn cấu
tạo thành hạt nhân đó.
Ⓒ. Độ hụt khối của một hạt nhân luôn khác không.
Ⓓ. Khối lượng của một hạt nhân luôn lớn hơn tổng khối lượng của các nuclôn cấu
tạo thành hạt nhân đó.
Câu 37. Giả sử hai hạt nhân X và Y có độ hụt khối bằng nhau và số nuclôn của hạt nhân
X lớn hơn số nuclôn của hạt nhân Y thì
Ⓐ. hạt nhân Y bền vững hơn hạt nhân X.
Ⓑ. hạt nhân X bền vững hơn hạt nhân Y.
Ⓒ. năng lượng liên kết riêng của hai hạt nhân bằng nhau.
Ⓓ. năng lượng liên kết của hạt nhân X lớn hơn năng lượng liên kết của hạt nhân Y.
Câu 38. Phản ứng hạt nhân là
Ⓐ. Sự phân rã của hạt nhân nặng để biến đổi thành hạt nhân nhẹ bền hơn.
Ⓑ. Sự tương tác giữa 2 hạt nhân dẫn đến sự biến đổi của chúng thành các hạt khác.
Ⓒ. Sự biến đổi hạt nhân có kèm theo sự tỏa nhiệt.
Ⓓ. Sự kết hợp 2 hạt nhân nhẹ thành 1 hạt nhân năng.
Câu 39. Các phản ứng hạt nhân không tuân theo
Ⓐ. Định luật bảo toàn điện tích. Ⓑ. Định luật bảo toàn năng lượng.
Ⓒ. Định luật bảo toàn động lượng. Ⓓ. Định luật bảo toàn số proton.
Câu 40. Hạt nhân có năng lượng liên kết riêng càng lớn thì
Ⓐ. càng dễ phá vỡ. Ⓑ. càng bền vững.
Ⓒ. năng lượng liên kết nhỏ. Ⓓ. Khối lượng hạt nhân càng lớn.
Câu 41. Phản ứng hạt nhân nhân tạo không có các đặc điểm nào sau đây:
Ⓐ. toả năng lượng. Ⓑ. tạo ra chất phóng xạ.
Ⓒ. thu năng lượng. Ⓓ. năng lượng nghỉ được bảo toàn.
Câu 42. Cho phản ứng hạt nhân 01 n + 235
92 U → 38 Sr + X + 2 0 n . Hạt nhân X có cấu tạo gồm:
94 1
Ⓐ. 54 prôtôn và 86 nơtron. Ⓑ. 54 prôtôn và 140 nơtron.

Ⓒ. 86 prôtôn và 140 nơtron. Ⓓ. 86prôton và 54 nơtron.
Câu 43. Khi so sánh hạt nhân C12 và hạt nhân C14, phát biểu nào sau đây đúng?
Ⓐ. Số nuclôn của hạt nhân C12 bằng số nuclôn của hạt nhân C14.
Ⓑ. Điện tích của hạt nhân C12 nhỏ hơn điện tích của hạt nhân C14.
Ⓒ. Số prôtôn của hạt nhân C12 lớn hơn số prôtôn của hạt nhân C14.
Ⓓ. Số nơtron của hạt nhân C12 nhỏ hơn số nơtron của hạt nhân C14.
Câu 44. Trong phản ứng hạt nhân: 1H1+ X → 11Na22 + α, hạt nhân X có:
Ⓐ. 12 prôtôn và 13 nơ trôn. Ⓑ. 25 prôtôn và 12 nơ trôn.
Ⓒ. 12 prôtôn và 25 nơ trôn. Ⓓ. 13 prôtôn và 12 nơ trôn.
Câu 45. Một hạt nhân của chất phóng xạ A đang đứng yên thì phân rã tạo ra hai hạt B
và C . Gọi mA, mB, mC lần lượt là khối lượng nghỉ của các hạt A, B, C và c là tốc độ ánh
sáng trong chân không. Quá trình phóng xạ này tỏa ra năng lượng Q. Biểu thức nào
sau đây đúng?
Ⓐ. mA = mB + mC + Q2 . Ⓑ. mA = mB + mC.
c
Q
Ⓒ. mA = mB + mC - 2 . Ⓓ. mA = Q2 -mB – mC.
c c
Câu 46. Cho phản ứng hạt nhân: X + 199 F → 42 He +16

8 O . Hạt X là
Ⓐ. anpha. Ⓑ. nơtron. Ⓒ. đơteri. Ⓓ. prôtôn.

Câu 47. Hạt nhân có độ hụt khối càng lớn thì
Ⓐ. Năng lượng liên kết riêng càng nhỏ. Ⓑ. Năng lượng liên kết càng lớn.
Ⓒ. Năng lượng liên kết càng nhỏ. Ⓓ. Năng lượng liên kết riêng càng lớn.
Câu 48. Phát biểu nào là sai?
Ⓐ. Các đồng vị phóng xạ đều không bền.
Ⓑ. Các nguyên tử mà hạt nhân có cùng số prôtôn nhưng có số nơtrôn khác nhau gọi
là đồng vị.
Ⓒ. Các đồng vị của cùng một nguyên tố có số nơtrôn khác nhau nên tính chất hóa
học khác nhau.
Ⓓ. Các đồng vị của cùng một nguyên tố có cùng vị trí trong bảng hệ thống tuần
hoàn.
Câu 49. Năng lượng liên kết riêng của một hạt nhân được tính bằng
Ⓐ. tích của năng lượng liên kết của hạt nhân với số nuclôn của hạt nhân ấy.

Ⓑ. tích của độ hụt khối của hạt nhân với bình phương tốc độ ánh sáng trong chân
không.
Ⓒ. thương số của khối lượng hạt nhân với bình phương tốc độ ánh sáng trong chân
không.
Ⓓ. thương số của năng lượng liên kết của hạt nhân với số nuclôn của hạt nhân ấy.
Câu 50. Trong phản ứng hạt nhân không có sự bảo toàn
Ⓐ. năng lượng toàn phần.Ⓑ. số nuclôn. Ⓒ. động lượng. Ⓓ. số nơtron.
Câu 51. Số nuclôn của hạt nhân 90Th230 nhiều hơn số nuclôn của hạt nhân 84Po210 là
Ⓐ. 6. Ⓑ. 126. Ⓒ. 20. Ⓓ. 14.
Câu 52. Khi nói về phản ứng hạt nhân, phát biểu nào sau đây là đúng?
Ⓐ. Tổng động năng của các hạt trước và sau phản ứng hạt nhân luôn được bảo toàn.
Ⓑ. Năng lượng toàn phần trong phản ứng hạt nhân luôn được bảo toàn.
Ⓒ. Tổng khối lượng nghỉ của các hạt trước và sau phản ứng hạt nhân luôn được bảo
toàn.
Ⓓ. Tất cả các phản ứng hạt nhân đều thu năng lượng.
A1 A2
Câu 53. Hạt nhân Z1 X và hạt nhân Z2 Y có độ hụt khối lần lượt là Δm1 và Δm2. Biết hạt
A1 A2
nhân Z1 X bền vững hơn hạt nhân Z2 Y . Hệ thức đúng là
Ⓐ. m1 > m2 . Ⓑ. A1 > A2. Ⓒ. m2 > m1 . Ⓓ. Δm1 > Δm2.
A1 A2 A2 A1
Câu 54. Chọn câu sai khi nói về phản ứng hạt nhân tỏa năng lượng.
Ⓐ. Năng lượng tỏa ra dưới dạng động năng của các hạt tạo thành.
Ⓑ. Các hạt tạo thành bền vững hơn các hạt tương tác.
Ⓒ. tổng độ hụt khối của các hạt trước phản ứng lớn hơn tổng độ hụt khối các hạt sau
phản ứng.
Ⓓ. tổng khối lượng các hạt trước phản ứng lớn hơn tổng khối lượng các hạt sau phản
ứng.
THÔNG HIỂU
Câu 55. [Đề ĐH năm 2019] Hạt nhân 73𝐿𝑖có khối lượng 7,0144 u. Cho khối lượng của
prôtôn và nơtron lần lượt là 1,0073 u và 1,0087 u. Độ hụt khối của hạt nhân 73𝐿𝑖 là
Ⓐ. 0,0401 u. Ⓑ. 0,0457 u. Ⓒ. 0,0359 u. Ⓓ. 0,0423 u.
29 40
Câu 56. So với hạt nhân Si14 , hạt nhân Ca20 có nhiều hơn
A. 11 notron và 6 proton
B. 5 notron và 6 proton
C. 6 notron và 5 proton
D. 5 notron và 12 proton
Câu 57. Hạt nhân nguyên tố chì có 82 proton, 125 notron. Hạt nhân nguyên tử này kí
hiệu là
125 82 82 207
A. 82 Pb B. 125 Pb C. 207 Pb D. 82 Pb

Câu 58. Hạt nhân heli có khối lượng 6,626484.10−27 kg đang chuyển động với động năng
4 MeV thì động lượng của nó là
A. 4,6.10−20 kgm / s B. 9,2.10−20 kgm / s C. 4,6MeV / c 2 D. 9,2MeV / c 2
Câu 59. Biết khối lượng của hạt nhân là mN = 13,9992u, của proton mp = 1,0073u và của
notron mn = 1,0087u . Năng lượng liên kết riêng của hạt nhân bằng
Câu 60. Giả sử hai hạt nhân X và Y có độ hụt khối bằng nhau và số nuclon của hạt nhân
X lớn hơn số nuclon của hạt nhân Y thì
A. hạt nhân Y bền vững hơn hạt nhân X
B. hạt nhân X bền vững hơn hạt nhân Y
C. năng lượng liên kết riêng của hai hạt nhân bằng nhau
D. năng lượng liên kết của hạt nhân X lớn hơn năng lượng liên kết của hạt nhân Y
Câu 61. Một hạt nhân có khối lượng m = 5,0675.10−27 kg đang chuyển động với động năng
4,78MeV. Động lượng của hạt nhân là
A. 3,875.10−20 kg.m / s B. 7,75.10−20 kg.m / s C. 2,4.10−20 kg.m / s D. 8,8.10−20 kg.m / s
Câu 62. Hạt  có khối lượng 4,0015u, biết số Avogadro
N A = 6,02.1023 mol −1 ,1u = 931MeV / c 2 . Các nuclon kết hợp với nhau tạo thành hạt  , năng
lượng tỏa ra khi tạo thành 1 mol khí heli là
A. 2,7.1012J B. 3,5.1012J C. 2,7.1010J D. 3,5.1010J
Câu 63. Hạt nhân đoteri 12 D có khối lượng mD = 2,0136u . Biết khối lượng proton là
mp = 1,0073u và khối lượng notron là mn = 1,0087u . Năng lượng liên kết của hạt nhân 12 D
là
234 206
Câu 64. Năng lượng liên kết của các hạt nhân U và
92 82Pb lần lượt là 1790 MeV và 1586
MeV. Chỉ ra kết luận đúng?
A. Độ hụt khối của hạt nhân u nhỏ hơn độ hụt khối của hạt nhân Pb
B. Năng lượng liên kết riêng của hạt nhân U lớn hơn năng lượng liên kết riêng của hạt
nhân Pb
C. Năng lượng liên kết của hạt nhân U nhỏ hơn năng lượng liên kết của hạt nhân Pb
D. Hạt nhân U kém bền hơn hạt nhân Pb
Câu 65. Cho phản xạ hạt nhân  +13
37
Al →1530 P + n , khối lượng của các hạt nhân là
m = 4,0015u , mAl = 26,97435u ; mp = 29,97005u , mn = 1,008670u , 1u = 931MeV c2 . Phản ứng
này có:
A. toả năng lượng 75,3179 MeV B. thu năng lượng 75,3179 MeV
−11
C. toả năng lượng 1, 2050864.10 J . D. thu năng lượng 2,67 MeV

VẬN DỤNG
Câu 66. Trong mỗi kg nước có chứa 0,15g D2O. Tính số nuclon của hạt nhân D trong 1
kg nước
A. 9,03.1021 B. 18,06.1021 C. 10,03.1021 D. 20,06.1021
Câu 67. Biết số Avogadro là 6,02.1023 / mol , khối lượng mol của urani U 92238 là 238g/mol.
Số notron trong 119 gam urani U 92238 là
A. 8,8.1025 B. 1,2.1025 C. 4,4.1025 D. 2,2.1025
Câu 68. Biết N A = 6,02.1023 mol −1 . Trong 59,50g U 92238 có số notron xấp xỉ là
A. 2,38.10 B. 2,20.1025 C. 1,19.1025 D. 9,21.1024
Câu 69. Hạt  có khối lượng 4,0013 u (với 1u = 1,66055.10−27 kg ) được gia tốc trong máy
xích clotron với cảm ứng từ của từ trường có độ lớn B = 1T. Đến vòng cuối, quỹ đạo của
hạt có bán kính R = 1m. Động năng của hạt khi đó là
Câu 70. Sau khi được tách ra từ hạt nhân 24 He , tổng khối lượng của 2 proton và 2 notron
lớn hơn khối lượng hạt nhân 4 He một lượng là 0,0305u. Nếu 1u = 931MeV / c 2 năng lượng
ứng với mỗi nuclon đủ để tách chúng ra khỏi hạt nhân 4 He là bao nhiêu?
A. 7,098875MeV/nuclon B. 2,745.1015J/nuclon
C. 28,3955MeV/nuclon D. 0,2745.1016MeV/nuclon
Câu 71. Năng lượng liên kết riêng của hạt nhân 37 Li là 5,11MeV/nuclon. Khối lượng của
proton và notron lần lượt là m p = 1,0073u, mn = 1,0087u,1u = 931,5MeV / c 2 . Khối lượng của
hạt nhân 37 Li là
A. 7,0125u B. 7,0383u C. 7,0183u D. 7,0112u
12
Câu 72. Tính năng lượng liên kết của C , Biết khối lượng của notron tự do là
6
939,6MeV/c2, của proton là 938,3MeV/c2, và của electron là 0,511MeV/c2

12
Câu 73. Tính năng lượng cần thiết để tách hạt nhân cacbon 6C thành 3 hạt α? cho
mC = 11,9967u, m = 4,0015u
Câu 74. Một hạt nhân có số khối A ban đầu đứng yên, phát ra hạt  với vận tốc V. lấy
khối lượng các hạt nhân theo đơn vị khối lượng nguyên tử u bằng số khối của chúng.
Độ lớn vận tốc của hạt nhân con là:
A. 4V ( A − 4 ) B. 4V ( A + 4 ) C. V ( A − 4 ) D. V ( A + 4 )

Câu 75. Một prôtôn có động năng Wp = 1,5MeV bắn vào hạt nhân 37 Li đang đứng yên
thì sinh ra 2 hạt X có bản chất giống nhau và không kèm theo bức xạ gamA. Tính động
năng của mỗi hạt X? Cho mLi = 7,0144u ; mp = 1,0073u ; mx = 4,0015u ; 1 uc2 = 931MeV.
Câu 76. Một hạt  bắn vào hạt nhân 27
13 Al tạo ra nơtron và hạt X. Cho: m = 4,0016u ;
mn = 1,00866u ; mAl = 26,9744u ; mX = 29,9701u ; lu = 931,5MeV c2 . Các hạt nơtron và X có
động năng là 4MeV và 1,8MeV. Động năng của hạt  là:
Câu 77. Phản ứng Li + n → T + He tỏa ra một năng lượng 4,8 MeV. Nếu ban đầu động
6
3
4
2
năng của các hạt là không đáng kể thì sau phản ứng động năng các hạt T và 42 He lần
lượt: (Lấy khối lượng các hạt sau phản ứng là mT = 3u ; m = 4u )
A. K T  2, 46 MeV, K   2,34 MeV B. K T  3,14 MeV, K   1,66 MeV
C. K T  2, 20 MeV, K   2,60 MeV D. K T  2,74 MeV, K   2,06 MeV
Câu 78. Bắn hạt  có động năng 4 MeV vào hạt nhân 14
7 N đứng yên thì thu được một
prôtôn và hạt nhân X. Giả sử hai hạt sinh ra có cùng tốc độ, tính động năng và tốc độ
của prôtôn. Cho: m = 4,0015u ; m x = 16,9947u ; m N = 13,9992u ; mP = 1,0073u ;
lu = 931MeV c2 .
6 5 6 6
A. 5, 45.10 m s B. 22,15.10 m s C. 30,85.10 m s D. 22,815.10 m s
Câu 79. Hạt nhân 226
88 Ra ban đầu đang đứng yên thì phóng ra hạt  có động năng 4,80
MeV. Coi khối lượng mỗi hạt nhân xấp xỉ với số khối của nó. Năng lượng toàn phần
tỏa ra trong sự phân rã này là:
Câu 80. Cho phản ứng hạt nhân: p + Li → 2 + 17,3MeV . Khi tạo thành được lg Hêli thì
7
3
năng lượng tỏa ra từ phản ứng trên là bao nhiêu?

23 23
A. 13,02.10 MeV B. 8,68.10 MeV
23 23
C. 26,04.10 MeV D. 34,72.10 MeV
Câu 81. Cho phản ứng hạt nhân 37
17 Cl + p →1837 Ar + n , khối lượng của các hạt nhân là
m ( Ar ) = 36,956889u , m ( Cl ) = 36,956563u , m ( n ) = 1,008670u , m ( p ) = 1,007276u ,
1u = 931,5MeV c2 . Năng lượng mà phản ứng này tỏa ra hoặc thu vào là bao nhiêu?
A. Toả ra 1,60132 MeV B. Thu vào 1,60218 MeV
−19 −19
C. Toả ra 2,562112.10 J D. Thu vào 2,562112.10 J
Câu 82. Biết khối lượng m = 4,0015u ; mp = 1,0073u ; mn = 1,0087u ; 1u = 931,5MeV. Năng
lượng tối thiểu tỏa ra khi tổng hợp được 22,4l khí hêli (ở đktc) từ các nuclôn là:
26 25 24 27
A. 2,5.10 MeV B. 1,71.10 MeV C. 1, 41.10 MeV D. 1,11.10 MeV
VẬN DỤNG CAO

Câu 83. Cho ba hạt nhân X, Y và Z có số nuclon tương ứng là AX , AY , AZ với
AX = 2 AY = 0,5 AZ . Biết năng lượng liên kết của từng hạt nhân tương ứng là E X , EY , EZ
với EZ  E X  EY . Hãy sắp xếp các hạt nhân này theo thứ tự tính bền vững giảm
dần?
A. Y, X, Z B. Y, Z, X C. X, Y, Z D. Z, X, Y
Câu 84. Hạt  là động năng K  = 3,1 MeV đập vào hạt nhân nhôm gây ra phản ứng:
 +1327 Al →15
30
P + n , khối lượng của các hạt nhân là m = 4,0015u , mAl = 26,97435u ,
mP = 29,97005u , mn = 1,008670u , 1 u = 931,5MeV c2 . Giả sử hai hạt sinh ra có cùng vận tốc.
Động năng của hạt n là:
Câu 85. Một hạt nhân nguyên tử hiđrô chuyển động với vận tốc v đến va chạm với hạt
nhân nguyên tử 37 Li đứng yên và bị hạt nhân Liti bắt giữ. Sau va chạm xuất hiện hai
hạt  bay ra cùng giá trị vận tốc v . Quỹ đạo của hai hạt  đối xứng với nhau và hợp
với đường nối dài của quỹ đạo hạt prôtôn góc  = 80 . Tính vận tốc v của nguyên tử
−27
hiđrô? ( mp = 1,007u ; mHe = 4,000u ; mLi = 7,000u ; u = 1,66055.10 kg ).
7 7 7 7
A. 2, 4.10 m s B. 2.10 m s C. 1,56.10 m s D. 1,8.10 m s
Câu 86. Hạt nhân phóng xạ X đang đứng yên phát ra tia  và sinh ra một hạt nhân con
Y. Tốc độ và khối lượng của các hạt sinh ra lần lượt là v  và m  ; v và m . Biểu thức
nào sau đây là đúng?
B. v  v = ( m m  ) C. v v = m m D. v v = v ( m m )
2
A. v v = m m
Câu 87. Hạt prôtôn có động năng K P = 2MeV ,bắn vào hạt nhân đứng yên, sinh ra hai
hạt nhân X có cùng động năng. Cho biết mP = 1,0073u ; mLi = 7, 0144u ; mX = 4,0015u ;
1u = 931, 5MeV c2 . Động năng của mỗi hạt X là:
Câu 88. Bắn 1 hạt prôtôn có khối lượng m P vào hạt nhân 37 Li đứng yên. Phản ứng tạo
ra 2 hạt nhân X giống hệt nhau và có khối lượng m X bay ra có cùng độ lớn vận tốc và
cùng hợp với phương ban đầu của prôtôn 1 góc 450 . Tỉ số độ lớn vận tốc của hạt X và
hạt prôtôn là:
A. 2 mp mx B. 2mp mx C. mp mx D. m p ( 2m x )
Câu 89. Người ta dùng prôtôn bắn phá hạt nhân Bêri ( 9
4 Be ) đứng yên. Hai hạt sinh ra
là Hêli và X. Biết proton có động năng K = 5, 45MeV . Hạt Hêli có vận tốc vuông góc với
vận tốc của hạt prôtôn và có động năng K He = 4MeV . Cho rằng độ lớn của khối lượng

của một hạt nhân (đo bằng đơn vị u) xấp xỉ bằng số khối A của nó. Động năng của hạt
X bằng:
Câu 90. Dùng hạt prôtôn có động năng Wđ = 1, 2MeV bắn vào hạt nhân 37 Li đứng yên
thu được 2 hạt  có cùng tốc độ. Cho mP = 1,0073u ; mLi = 7, 0144u ; ma = 4,0015u ,
1u = 931, 5MeV c2 . Góc tạo bởi phương bay của hạt prôtôn và hạt  là:
A. 64,80 B. 78, 40 C. 84,85 D. 68, 40
23
Câu 91. Người ta tạo ra phản ứng hạt nhân 11 Na bằng cách dùng hạt prôtôn có động
năng là 3MeV bắn vào hạt nhân đứng yên. Hai hạt sinh ra là  và X. Phản ứng trên tỏa
năng lượng 2,4MeV. Giả sử hạt  bắn ra theo hướng vuông góc với hướng bay của hạt
prôtôn. Lấy khối lượng của các hạt tính theo đơn vị gần bằng số khối của chúng. Động
năng của hạt  là:
84 Po đang đứng yên thì phân rã  và biến đổi thành hạt nhân 206
82 Pb
206
. Coi khối lượng của các hạt nhân 82 Pb xấp xỉ bằng số khối của chúng (theo đơn vị u).
Sau phân rã, tỉ số động năng của hạt nhân và hạt  là
A. 103:4 B. 4:103 C. 2:103 D. 103:2
Câu 93. Hạt prôtôn có động năng 5,48 MeV được bắn vào hạt nhân 94 Be yên gây ra phản
ứng hạt nhân, sau phản ứng thu được hạt nhân 37 Li và hạt X. Biết hạt X bay ra với động
năng 4MeV theo hướng vuông góc với hướng chuyển động của hạt prôtôn tới (lấy khối
lượng các hạt nhân tính theo đơn vị u gần bằng số khối). Vận tốc của hạt nhân Li là:
A. 0,824.106 ( m s ) B. 1,07.106 ( m s ) C. 8,3.106 ( m s ) D. 10,7.106 ( m s )
Câu 94. Một hạt nhân D có động năng 4MeV bắn vào hạt nhân 36 Li đứng yên tạo ra
phản ứng: 12 H +36 Li → 2.42 He . Biết rằng vận tốc của hai hạt được sinh ra hợp với nhau một
góc 157 . Lấy tỉ số giữa hai khối lượng bằng tỉ số giữa hai số khối. Năng lượng tỏa ra
của phản ứng là:
Câu 95. Người ta tạo ra phản ứng hạt nhân bằng cách dùng hạt prôtôn có động năng là
3,60MeV bắn vào hạt nhân 23
11 Na đang đứng yên. Hai hạt sinh ra là  và X. Giả sử hạt 
bắn ra theo hướng vuông góc với hướng bay của hạt prôtôn và có động năng 4,85 MeV.
Lấy khối lượng của các hạt tính theo đơn vị u gần bằng số khối của chúng. Năng lượng
tỏa ra trong phản ứng này bằng:

CHỦ ĐỀ 21. PHÓNG XẠ - PHÂN HẠCH – NHIỆT HẠCH

I. SỰ PHÓNG XẠ
1. Khái niệm: là loại phản ứng hạt nhân tự phát hay là hiện tượng hạt nhân không bền
vững tự phát phân rã, phóng ra các bức xạ gọi là tia phóng xạ và biến đổi thành hạt
nhân khác. Quá trình phân rã phóng xạ chính là quá trình dẫn đến sự biến đổi hạt nhân.
※ Chú ý
 Tia phóng xạ không nhìn thấy nhưng có những tác dụng lý hoá như ion hoá môi
trường, làm đen kính ảnh, gây ra các phản ứng hoá học.
 Phóng xạ là phản ứng hạt nhân tỏa năng lượng.
 Quy ước gọi hạt nhân tự phân hủy gọi là hạt nhân mẹ, hạt nhân được tạo thành
sau khi phân hủy gọi là hạt nhân con.
 Hiện tượng phóng xạ hoàn toàn do các nguyên nhân bên trong hạt nhân gây ra,
không hề phụ thuộc vào các yếu tố lý hoá bên ngoài (nguyên tử phóng xạ nằm trong
các hợp chất khác nhau có nhiệt độ, áp suất khác nhau đều xảy ra phóng xạ như nhau
đối với cùng loại).
2. Phương trình phóng xạ
A1
Z1 X → A2
Z2 Y + ZA33 Z
 Trong đó:
 A1
Z1 X là hạt nhân mẹ ;  A2
Z2 Y là hạt nhân con ;  ZA33 Z là tia phóng xạ

3. Các loại phóng xạ
Phóng xạ Bêta:
Phóng xạ Alpha (  ) có 2 loại là Phóng xạ Gamma (  )
− +
 và 
Là dòng hạt nhân − : là dòng êlectron ( e)0
−1
Là sóng điện từ có 
Bản Hêli 42 He + : là dòng êlectron ( e )
0
+1
rất ngắn (   10 −11
m) ,
chất cũng là dòng phôtôn có
năng lượng cao.
A −4
A
Z X→ Z− 2 Y + He4
2
−
 : X→ A
Z
A
Z+1 Y+ e
0
−1 Sau phóng xạ  hoặc 
Rút gọn: Ví dụ: 146 C →147 N + −01 e xảy ra quá trình
 A−4
A
Z X ⎯⎯ →Z−2 Y + : AZ X →AZ−1 Y + +01 e chuyển từ trạng thái
Phương kích thích về trạng thái
Vd: Ví dụ: 127 →126 C +10 e
trình cơ bản → phát ra
226
88 Ra →86
222
Rn +42 He
Rút gọn phôtôn.
 222
226
88 Ra ⎯⎯ →86 Rn
Tốc độ v  2.107 m s. v  c = 3.108 m s. v = c = 3.108 m s.
Khả
Mạnh nhưng yếu hơn
năng Mạnh Yếu hơn tia  và 
tia 
Ion hóa
+ Smax  8cm trong + Smax  vài m trong + Đâm xuyên mạnh
Khả
không khí; không khí. hơn tia  và  .
năng
+ Xuyên qua vài m + Xuyên qua kim loại dày + Có thể xuyên qua vài
đâm
trong vật rắn. vài mm. m bê-tông hoặc vài cm
xuyên
chì.
Trong
điện Lệch Lệch nhiều hơn tia alpha Không bị lệch
trường
Trong chuỗi phóng xạ Còn có sự tồn tại của hai Không làm thay đổi
 thường kèm theo loại hạt hạt nhân.
phóng xạ  nhưng A
Z X →AZ−1 Y + +01 e +00 v
Chú ý
không tồn tại đồng nơtrinô.
thời hai loại  . Z X →Z+1 Y + −1 e + 0 v
A A 0 0
phản nơtrinô

4. Định luật phóng xạ

a/ Đặc tính của quá trình phóng xạ
 Có bản chất là một quá trình biến đổi hạt nhân.
 Có tính tự phát và không điều khiển được,không
chịu các tác động của bên ngoài.
 Là một quá trình ngẫu nhiên,thời điểm phân hủy
không xác định được.
b/ Định luật phóng xạ
 Chu kì bán rã: là khoảng thời gian để 1 số hạt nhân nguyên tử biến đổi thành hạt
2
nhân khác:
ln 2 0,693
T= = với  là hằng số phóng xạ ( s −1 )
 
 Định luật phóng xạ: Số hạt nhân (khối lượng) phóng xạ giảm theo qui luật hàm số mũ.
 Gọi No, mo là số nguyên tử và khối lượng ban đầu của chất phóng xạ; N, m là số
nguyên tử và khối lượng chất ấy ở thời điểm t, ta có:
ln 2 0 , 693
 Trong đó:  = = gọi là hằng số phóng xạ đặc trưng cho từng loại chất phóng
T T
xạ
c/ Các công thức của phóng xạ
t
Đặt k = , ta có: m = mo .2− k = mo .e−t ; N = No .2− k = No .e−t
T
- Số hạt nguyên tử bị phân rã bằng số hạt nhân con được tạo thành và bằng số hạt
được tạo thành:
N = No − N = No 1 − e−t
Khối lượng chất bị phóng xạ sau thời gian t: m = mo − mt = mo (1 − e−t )
N m
Phần trăm chất phóng xạ còn lại: = = 2− k = e−t
N o mo

N m
Phần trăm chất phóng xạ bị phân rã: = = 1 − 2− k = 1 − e−t
N o mo
Ncon
Tỉ lệ số nguyên tử của hạt nhân con và hạt nhân mẹ tại thời điểm t: = 2k − 1
Nme
Chú ý: Nếu t  T  et  1 , ta có: N = N0 (1 − e − t )  N0t = H0 t
- Tính khối lượng hạt nhân con tạo thành và thể tích khí hêli sinh ra (phóng xạ  )
m.Acon m
mcon = mtao thanh = ; V = .22, 4
Ame A me
- Tính thời gian và tính tuổi:
a) Tính thời gian khi cho biết N 0 hoặc m0 hoặc các dữ kiện khác mà ta tìm được N
hoặc m
N  m 
t = T.log 2  o  = T log 2  o 
 N  m
 Công thức trên còn dùng để tính tuổi thực vật nhờ định vị C14: lúc đó ta xem N 0 là số
nguyên tử có trong mẫu sống, N là số nguyên tử trong mẫu cổ.
Nc m
b) Tính thời gian khi cho biết tỉ số hoặc c
Nm mm
 N   mcon .A me 
t = T.log 2 1 + con  = T.log 2 1 + 
 N me   mme .A con 
→ Công thức trên còn dùng để tính tuổi khoáng vật: đá, quặng Poloni,…
- Tính chu kì bằng máy đếm xung:
Một mẫu phóng xạ AZ X ban đầu trong t1 phút có N1 hạt nhân bị phân rã, sau đó t
phút (kể từ lúc t = 0 ) trong t 2 phút có N2 hạt nhân bị phân rã. Ta có chu kì bán rã chất
phóng xạ:
t t
T= Nếu t 2 = t1 thì: T =
 N1 t 2   N1 
log 2  .  log 2  
 N 2 t1   N 2 
5. Phóng xạ nhân tạo (ứng dụng)

 Người ta thường dùng các hạt nhỏ (thường là nơtron) bắn vào các hạt nhân để tạo
ra các hạt nhân phóng xạ của các nguyên tố bình thường.Sơ đồ phản ứng thông thường
là:
A 1 A 1
Z
X 0
n Z
X
 A+Z1 X là đồng vị phóng xạ của ZA X . A+Z1 X được trộn vào ZA X với một tỉ lệ nhất định.
A+1
Z X phát ra tia phóng xạ , được dùng làm nguyên tử đánh dấu,giúp con người khảo
sát sự vận chuyển,phân bố ,tồn tại của nguyên tử X. Phương pháp nguyên tử đánh dấu

được dùng nhiều trong y học,sinh học,... 146C được dùng để định tuổi các thực vật đã
chết , nên người ta thường nói 146C là đồng hồ của trái đất.
II. PHẢN ỨNG PHÂN HẠCH

1. Phản ứng phân hạch là phản ứng trong đó một hạt nhân nặng vỡ thành hai hạt nhân
có số khối trung bình (kèm theo một vài nơtron phát ra ).
2. Phản ứng phân hạch kích thích: Muốn xảy ra phản ứng phân hạch với hạt nhân X,
ta phải truyền cho nó một năng lượng tối thiểu (gọi là năng lượng kích hoạt) ; Phương
pháp dễ nhất là cho X hấp thụ một nơtron, chuyển sang trạng thái kích thích X* không
bền vững và xảy ra phân hạch.
92 U →
→ 236 + 3( 01 n ) +  + 200 MeV.
235 95
Ví dụ : 01 n + 92 U
*
39 Y + 138
53 I
a/ Năng lượng phân hạch
b/ Phản ứng phân hạch: là phản ứng tỏa năng lượng, năng lượng đó gọi là năng lượng
phân hạch (phần lớn năng lượng giải phóng trong phân hạch là động năng các mảnh).
c/ Phản ứng phân hạch dây chuyền: Giả sử một lần phân hạch có k nơtron được giải
235
phóng đến kích thích các hạt nhân 92 U tạo nên những phân hạch mới. Sau n lần phân
hạch liên tiếp, số nơtron giải phóng là k n và kích thích k n phân hạch mới.
 Khi k  1 phản ứng dây chuyền tự duy trì.
 Nếu k = 1 năng lượng tỏa ra không đổi, có thể kiểm soát được.
 Nếu k > 1 năng lượng tỏa ra tăng nhanh, có thể gây bùng nổ.

 Khi k < 1 phản ứng dây chuyền tắt nhanh.

Vậy, để phản ứng phân hạch dây chuyền tự duy trì (k  1) thì khối lượng của chất phân
hạch phải đạt một giá trị tối thiểu gọi là khối lượng tới hạn. (Ví dụ với 235U, khối lượng tới
hạn khoảng 15 kg).
3. Phản ứng phân hạch có điều khiển
 Phản ứng phân hạch dây chuyền có điều khiển (k = 1)
được thực hiện trong các lò phản ứng hạt nhân. Năng lượng
tỏa ra từ lò phản ứng không đổi theo thời gian.
III. PHẢN ỨNG NHIỆT HẠCH

1. Cơ chế phản ứng nhiệt hạch
a/ Phản ứng nhiệt hạch là phản ứng trong đó 2 hay nhiều hạt nhân nhẹ tổng hợp lại
thành một hạt nhân nặng hơn.
b/ Điều kiện thực hiện
 Nhiệt độ cao khoảng 50 triệu độ đến100 triệu độ.
 Mật độ hạt nhân (n) trong plasma phải đủ lớn.
 Thời gian (  ) duy trì trạng thái plasma ở nhiệt độ cao 100 triệu độ phải đủ lớn.
s
n. = (1014  1016 )
cm3
2. Năng lượng nhiệt hạch
 Phản ứng nhiệt hạch là phản ứng toả năng lượng.
 Người ta quan tâm đến các phản ứng:
2 2
1 H+ 1 H → 42 He; 11 H + 31 H → 42 He;
2
1H + 31 H → 42 He + 01 n + 17,6MeV
 Tính theo một phản ứng thì phản ứng nhiệt hạch toả ra năng lượng ít hơn phản
ứng phân hạch, nhưng tính theo khối lượng nhiên liệu thì phản ứng nhiệt hạch toả ra
năng lượng nhiều hơn phản ứng phân hạch.
 Năng lượng nhiệt hạch là nguồn gốc năng lượng của hầu hết các vì sao.
3. Năng lượng nhiệt hạch trên Trái Đất
 Người ta đã tạo ra phản ứng nhiệt hạch trên Trái Đất khi thử bom H và đang
nghiên cứu tạo ra phản ứng nhiệt hạch có điều khiển.
 Năng lượng nhiệt hạch trên Trái Đất có ưu điểm: không gây ô nhiễm (sạch),
nguyên liệu dồi dào và sẽ là nguồn năng lượng của thế kỷ 21.


210
Ví dụ 1: Chất phóng xạ Po , ban đầu có 2,1g. Xác định số hạt nhân ban đầu?
23
A. 6, 02.10 hạt B. 3, 01.1023 hạt C. 6, 02.1022 hạt D. 6, 02.1021 hạt
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
210
Ví dụ 2: Po có chu kì bán rã là 138 ngày, ban đầu có 1020 hạt. Hỏi sau 414 ngày còn
lại bao nhiêu hạt?
A. 3,33.1020 hạt B. 1, 25.1020 hạt C. 1, 25.1019 hạt D. 1, 25.1018 hạt
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
210
Ví dụ 3: Po có chu kì bán rã 138 ngày, ban đầu có 20g. Hỏi sau 100 ngày còn lại bao
nhiêu hạt?
A. 10g B. 12,1g C. 11,2g D. 5g
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 4: Một chất phóng xạ có chu kì bán rã là 200 ngày. Ban đầu có 100g hỏi sau bao
lâu chất phóng xạ trên còn lại 20g?
A. 464,4 ngày B. 400 ngày C. 235 ngày D. 138 ngày
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 5: Một chất phóng xạ có chu kì bán rã là 200 ngày, tại thời điểm t lượng chất
còn lại là 20%. Hỏi sau bao lâu lượng chất còn lại 5%?
A. 200 ngày B. 40 ngày C. 400 ngày D. 600 ngày

.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
238 206
Ví dụ 6: U phân rã thành Pb với chu kì bán rã 4, 47.109 năm. Một khối đá được
238 206
phát hiện chứa 46,97mg U và 2,315mg Pb . Giả sử khối đá khi mới hình thành
không chứa nguyên tố chì và tất cả lượng chì có mặt trong đó đều là sản phẩm phân
238
rã của U . Tuổi của khối đá đó hiện nay là bao nhiêu?
A.  2, 6.109 năm B.  2,5.106 năm C.  3,57.108 năm D.  3, 4.107 năm
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Ví dụ 7: Một chất phóng xạ có chu kì bán rã là 200 ngày, tại thời điểm t lượng chất
còn lại là 20%. Hỏi sau bao lâu lượng chất còn lại 5%?
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
238 206
Ví dụ 8: U phân rã thành Pb với chu kì bán rã 4, 47.109 năm. Một khối đá được
238 206
phát hiện chứa 46,97mg U và 2,315mg Pb . Giả sử khối đá khi mới hình thành
không chứa nguyên tố chì và tất cả lượng chì có mặt trong đó đều là sản phẩm phân
238
rã của U . Tuổi của khối đá đó hiện nay là bao nhiêu?
A.  2, 6.109 năm B.  2,5.106 năm C.  3,57.108 năm D.  3, 4.107 năm

.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................

NHẬN BIẾT - THÔNG HIỂU
Câu 1. [Đề TNTHPT năm 2020] Khi nói về các tia phóng xạ, phát biểu nào sau đây sai?
Ⓐ. Tia β+ là các dòng pôzitron. Ⓑ. Tia α là các dòng hạt nhân 11 H .
Ⓒ. Tia − là dòng các êlectron. Ⓓ. Tia γ có bản chất là sóng điện từ.
Câu 2. [Đề minh họa BGD năm 2020] Tia  − là dòng các
Ⓐ. êlectron. Ⓑ. prôtôn. Ⓒ. nơtron. Ⓓ. pôzitron.
Câu 3. [Đề minh họa BGD năm 2020] Một chất phóng xạ X có hằng số phóng xạ . Ban
đầu ( t = 0 ) , một mẫu có N 0 hạt nhân X. Tại thời điểm t, số hạt nhân X còn lại trong mẫu
là
Ⓐ. N = N0et . Ⓑ. N = N0−et . Ⓒ. N = N0et . Ⓓ. N = N0e−t .
Câu 4. [Đề minh họa BGD năm 2019]Cho các tia phóng xạ: 𝛼, 𝛽 − , 𝛽 + , 𝛾. Tia nào có bản
chất là sóng điện từ?
Ⓐ. Tia 𝛼. Ⓑ. Tia 𝛽 + . Ⓒ. Tia 𝛽 − . Ⓓ. Tia 𝛾.
Câu 5. [Đề ĐH 2017] Tia α là dòng các hạt nhân
Ⓐ. 21𝐻 . Ⓑ. 31𝐻 . Ⓒ. 42𝐻 . Ⓓ. 32𝐻 .
Câu 6. Phóng xạ là hiện tượng
Ⓐ. một hạt nhân tự động phát ra tia phóng xạ và biến đổi thành hạt nhân khác.
Ⓑ. các hạt nhân tự động kết hợp với nhau và tạo thành hạt nhân khác.
Ⓒ. một hạt nhân khi hấp thu một nơtrôn sẽ biến đổi thành hạt nhân khác.

Ⓓ. các hạt nhân tự động phóng ra những hạt nhân nhỏ hơn và biến đổi thành hạt
nhân khác.
Câu 7. Khi nói về tia , phát biểu nào dưới đây là đúng?
Ⓐ. Tia  là dòng các hạt nguyên tử Hêli.
Ⓑ. Trong chân không tia  có vận tốc bằng 3.108 m/s.
Ⓒ. Tia  là dòng các hạt trung hòa về điện.
Ⓓ. Tia  bị lệch trong điện trường và từ trường.
Câu 8. Trong phóng xạ  thì hạt nhân con
Ⓐ. Lùi 2 ô trong bảng phân loại tuần hoàn. Ⓑ. Tiến 2 ô trong bảng phân loại tuần
hoàn.
Ⓒ. Lùi 1 ô trong bảng phân loại tuần hoàn. Ⓓ. Tiến 1 ô trong bảng phân loại tuần
hoàn.
Câu 9. Trong phóng xạ β– thì hạt nhân con
Ⓐ. Lùi 2 ô trong bảng phân loại tuần hoàn. Ⓑ. Tiến 2 ô trong bảng phân loại tuần
hoàn.
Ⓒ. Lùi 1 ô trong bảng phân loại tuần hoàn. Ⓓ. Tiến 1 ô trong bảng phân loại tuần
hoàn.
Câu 10. Khi một hạt nhân nguyên tử phóng xạ lần lượt một tia  rồi một tia - thì hạt
nhân nguyên tử sẽ biến đổi như thế nào?
Ⓐ. Số khối giảm 4, số prôtôn giảm 2. Ⓑ. Số khối giảm 4, số prôtôn giảm 1.
Ⓒ. Số khối giảm 4, số prôtôn tăng 1. Ⓓ. Số khối giảm 2, số prôtôn giảm 1.
Câu 11. Chọn câu đúng. Trong phóng xạ γ hạt nhân con
Ⓐ. Lùi một ô trong bảng phân loại tuần hoàn.
Ⓑ. Không thay đổi vị trí trong bảng tuần hoàn.
Ⓒ. Tiến một ô trong bảng phân loại tuần hoàn.
Ⓓ. Tiến hai ô trong bảng phân loại tuần hoàn.
Câu 12. Câu nào sau đây sai khi nói về tia β?
Ⓐ. Có khả năng đâm xuyên yếu hơn tia  Ⓑ. Bị lệch trong điện trường.
Ⓒ. Tia β– có bản chất là dòng electron. Ⓓ. iôn hoá không khí yếu hơn tia 
Câu 13. Quá trình phóng xạ hạt nhân là quá trình phản ứng
Ⓐ. thu năng lượng. Ⓑ. tỏa năng lượng.
Ⓒ. không thu, không tỏa năng lượng. Ⓓ. vừa thu, vừa tỏa năng lượng.
Câu 14. Câu nào sau đây là sai khi nói về sự phóng xạ.
Ⓐ. Tổng khối lượng của hạt nhân tạo thành có khối lượng lớn hơn khối lượng hạt
nhân mẹ.
Ⓑ. Là phản ứng hạt nhân tự xảy ra.
Ⓒ. không phụ thuộc vào các tác động bên ngoài.
Ⓓ. hạt nhân con bền hơn hạt nhân mẹ.
Ⓐ. Tia α bao gồm các hạt nhân của nguyên tử Heli.
Ⓑ. Khi đi qua tụ điện, tia α bị lệch về phía bản cực âm.

Ⓒ. Tia gamma là sóng điện từ có năng lượng cao.

Ⓓ. Tia β- không do hạt nhân phát ra vì nó mang điện âm.
Câu 16. Các tia không bị lệch trong điện trường và từ trường là
Ⓐ. Tia α và tia  Ⓑ. Tia Rơnghen và tia .
Ⓒ. Tia α và tia Rơnghen. Ⓓ. Tia α; ; .
Câu 17. Khác biệt quan trọng nhất của tia  đối với tia  và  là tia 
Ⓐ. làm mờ phim ảnh. Ⓑ. làm phát huỳnh quang.
Ⓒ. khả năng xuyên thấu mạnh. Ⓓ. là bức xạ điện từ.
Câu 18. Chọn câu sai. Sau khoảng thời gian bằng
Ⓐ. 3 lần chu kỳ bán rã, chất phóng xạ còn lại một phần tám.
Ⓑ. 2 lần chu kỳ bán rã, chất phóng xạ bị phân rã ba phần tư.
Ⓒ. 2 lần chu kỳ bán rã, chất phóng xạ còn lại một phần tư.
Ⓓ. 3 lần chu kỳ bán rã, chất phóng xạ còn lại một phần chín.
Câu 19. Điều nào sau đây là sai khi nói về hiện tượng phóng xạ? Hiện tượng phóng
xạ
Ⓐ. của một chất sẽ xảy ra nhanh hơn nếu cung cấp cho nó một nhiệt độ cao.
Ⓑ. tuân theo định luật phóng xạ.
Ⓒ. do các nguyên nhân bên trong hạt nhân gây ra.
Ⓓ. là trường hợp riêng của phản ứng hạt nhân.
Câu 20. Sau bao nhiêu lần phóng xạ α và bao nhiêu lần phóng xạ β– thì hạt nhân 90Th232
biến đổi thành hạt nhân 82Pb208
Ⓐ. 4 lần phóng xạ α; 6 lần phóng xạ β–. Ⓑ. 6 lần phóng xạ α; 8 lần phóng xạ β–.
Ⓒ. 8 lần phóng xạ; 6 lần phóng xạ β–. Ⓓ. 6 lần phóng xạ α; 4 lần phóng xạ β–.
Câu 21. Khi hạt nhân của chất phóng xạ phát ra hai hạt α và 1 hạt β– thì phát biểu nào
sau đây là đúng? So với hạt nhân mẹ
Ⓐ. Hạt nhân con lùi 3 ô trong bảng hệ thống tuần hoàn.
Ⓑ. Hạt nhân con tiến 3 ô trong bảng hệ thống tuần hoàn.
Ⓒ. Hạt nhân con lùi 2 ô trong bảng hệ thống tuần hoàn so.
Ⓓ. Hạt nhân con tiến 2 ô trong bảng hệ thống tuần hoàn.
Câu 22. Có thể tăng hằng số phân rã  của đồng vị phóng xạ bằng cách nào?
Ⓐ. Đặt nguồn phóng xạ vào trong từ trường mạnh.
Ⓑ. Đặt nguồn phóng xạ đó vào trong điện trường mạnh.
Ⓒ. Đốt nóng nguồn phóng xạ đó.
Ⓓ. Hiện nay ta không biết cách nào có thể làm thay đổi hằng số phân rã phóng xạ.
Câu 23. Chọn câu sai trong các câu sau.
Ⓐ. Phóng xạ  là phóng xạ đi kèm theo các phóng xạ  và 
Ⓑ. Phôton  do hạt nhân phóng ra có năng lượng lớn.
Ⓒ. Không có sự biến đổi hạt nhân trong phóng xạ .
Ⓓ. Tia - là các êlectrôn nên nó được phóng ra từ lớp vỏ nguyên tử.

Câu 24. Ban đầu một mẫu chất phóng xạ nguyên chất có N0 hạt nhân. Biết chu kì bán
rã của chất phóng xạ này là T. Sau thời gian 4T, kể từ thời điểm ban đầu, số hạt nhân bị
phân rã của mẫu chất phóng xạ này là
Ⓐ. 15 N0 . Ⓑ. 1 N0 . Ⓒ. 1 N0 . Ⓓ. 1 N0
16 16 4 8 .
Ⓐ. Hạt β+ và hạt β– có khối lượng bằng nhau.
Ⓑ. Hạt β+ và hạt β– được phóng ra từ cùng một đồng vị phóng xạ.
Ⓒ. Khi đi qua điện trường giữa hai bản tụ hạt β+ và hạt β– lệch về hai phía khác nhau.
Ⓓ. Hạt β+ và hạt β– được phóng ra có tốc độ gần bằng tốc độ ánh sáng.
Câu 26. Một chất phóng xạ X có hằng số phóng xạ . Ở thời điểm t0 = 0, có N0 hạt nhân
X. Tính từ t0 đến t, số hạt nhân của chất phóng xạ X bị phân rã là
Ⓐ. N0e−t . Ⓑ. N0 (1 − t) . Ⓒ. N0 (1 − et ) . Ⓓ. N0 (1 − e−t ) .
Câu 27. Hạt nhân 84Po210 đang đứng yên thì phóng xạ α, ngay sau phóng xạ, động năng
của hạt α
Ⓐ. lớn hơn động năng của hạt nhân con.
Ⓑ. nhỏ hơn hoặc bằng động năng của hạt nhân con.
Ⓒ. bằng động năng của hạt nhân con.
Ⓓ. nhỏ hơn động năng của hạt nhân con.
Câu 28. Một hạt nhân X đứng yên, phóng xạ  và biến thành hạt nhân Y. Gọi m1 và m2,
v1 và v2, K1 và K2 tương ứng là khối lượng, tốc độ, động năng của hạt  và hạt nhân Y.
Hệ thức nào sau đây là đúng
Ⓐ. v1 = m1 = K1 . Ⓑ. v2 = m2 = K 2 . Ⓒ. v1 = m2 = K1 . Ⓓ. v1 = m2 = K 2 .
v2 m2 K2 v1 m1 K1 v2 m1 K2 v2 m1 K1
Câu 29. Phản ứng phân hạch

Ⓐ. chỉ xảy ra ở nhiệt độ rất cao cỡ hàng chục triệu độ.
Ⓑ. là sự vỡ của một hạt nhân nặng thành hai hạt nhân nhẹ hơn.
Ⓒ. là phản ứng trong đó hai hạt nhân nhẹ tổng hợp lại thành hạt nhân nặng hơn.
Ⓓ. là phản ứng hạt nhân thu năng lượng.
Câu 30. Phóng xạ và phân hạch hạt nhân
Ⓐ. đều có sự hấp thụ nơtron chậm. Ⓑ. đều là phản ứng hạt nhân thu năng
lượng.
Ⓒ. đều không phải là phản ứng hạt nhân. Ⓓ. đều là phản ứng hạt nhân tỏa năng
lượng.
Câu 31. [Đề minh họa BGD 2021] Cho phản ứng nhiệt hạch: 12 H + 12 H ⟶ 10 𝑛 + X. Hạt
nhân X là
Ⓐ. 32 He. Ⓑ. 42 He. Ⓒ. 63 Li. Ⓓ. 11 H.

VẬN DỤNG
Câu 32. Hạt nhân phân 23
11 Na rã − tạo thành hạt nhân X. Biết chu kì bán rã của 23
11 Na là
15 giờ. Thời gian để tỉ số giữa số hạt nhân X và số hạt nhân Na bằng 0,5 là:
A. 23,8 h B. 7,5 h C. 15 h D. 8,8 h
Câu 33. Pôlôni 210
84 Po là chất phóng xạ  tạo thành hạt nhân 206
82 Pb . Chu kì bán rã của
210
84 Po là 140 ngày. Sau thời gian t = 420 ngày (kể từ thời điểm bắt đầu khảo sát) người
ta thu được 10,3g chì. Tính khối lượng Po tại t = 0?
A. 13 g B. 12 g C. 14 g D. Một kết quả khác
Câu 34. Giả sử sau 3 giờ phóng xạ (kể từ thời điểm ban đầu) số hạt nhân của một đồng
vị phóng xạ còn lại bằng 25% số hạt nhân ban đầu. Chu kì bán rã của đồng vị phóng xạ
đó bằng:
A. 2 giờ B. 1,5 giờ C. 0,5 giờ D. 1 giờ
Câu 35. Cho phản ứng hạt nhân: hf + Be → 2 He + n . Lúc đầu có 27g beri. Thể tích khí
9
4
4
2
hêli tạo thành ở điều kiện tiêu chuẩn sau hai chu kì bán rã là:
A. 50,4 lít B. 134,4 lít C. 100,8 lít D. 67,2 lít
Câu 36. Pôlôni ( A = 210, Z = 84 ) phóng xạ  tạo thành chất Pb. Sau 4 chu kì phân rã tỉ số
giữa khối lượng Pôlôni và khối lượng Pb là:
A. 0,0625 B. 0,068 C. 0,01 D. 0,0098
Câu 37. Ban đầu có một mẫu 210
84 Po nguyên chất, sau một thời gian nó phóng xạ  và
206
chuyển thành hạt nhân chì 82 Pb bền với chu kì bán rã 138 ngày. Xác định tuổi của mẫu
chất trên biết rằng thời điểm khảo sát thì tỉ số giữa khối lượng của Pb và Po có trong
mẫu là 0,4?
84 Po là chất phóng xạ  và biến đổi thành hạt nhân 206
82 Pb . Tại thời
điểm t, tỉ lệ giữa số hạt Pb và số hạt Po trong mẫu là 5. Khi đó, tỉ lệ giữa khối lượng Pb
và khối lượng Po trong mẫu là:
A. 5,097 B. 0,204 C. 4,905 D. 0,196
Câu 39. Chất phóng xạ 210
84 Po phóng xạ  rồi trở thành 206
82 Pb . Dùng một mẫu Po ban đầu
có 1g, sau 365 ngày đêm mẫu phóng xạ trên tạo ra lượng khí hêli có thể tích là
V = 89,5cm3 ở điều kiện tiêu chuẩn. Chu kì bán rã của Po là:
A. 138,5 ngày đêm B. 58,7 ngày đêm C. 1444 ngày đêm D. 138 ngày đêm
Câu 40. Quá trình biến đổi từ 238
92 U thành 206
82 Pb chỉ xảy ra phóng xạ  và − . Số lần
phóng xạ  và − lần lượt là:
A. 8 và 10 B. 8 và 6 C. 10 và 6 D. 6 và 8
Câu 41. Một chất phóng xạ sau 40 ngày giảm đi 3/4 số hạt nhân ban đầu. Chu kì bán rã
của chất này là:


Câu 42. Giả sử sau một giờ phóng xạ (kể từ thời điểm ban đầu), số hạt nhân của một
đồng vị phóng xạ còn lại bằng 25% số hạt nhân ban đầu. Chu kì bán rã của đồng vị
phóng xạ đó bằng:
A. 2 giờ B. 1 giờ C. 1,5 giờ D. 0,5 giờ.
Câu 43. Đồng vị 60
27 Co là chất phóng xạ  với chu kì bán rã T = 5,33 năm, ban đầu một
−
lượng Co có khối lượng m0 . Sau một năm, lượng Co này sẽ bị phân rã:
A. 27,8% B. 30,2% C. 12,2% D. 42,7%
Câu 44. 24
11 Na là chất phóng xạ có chu kì bán rã 15 h. Sau khi chịu phóng xạ − thì biến
24
thành chất X. Lúc đầu có một khối 11 Na nguyên chất. Thời gian để tỉ số khối lượng chất
24
X và 11 Na bằng 0,75 là:
A. 22,1 h B. 8,6 h C. 10,1 h D. 12,1 h
Câu 45. Thời gian để số hạt nhân của một chất phóng xạ giảm đi e lần là 199,1 ngày.
Chu kì bán rã của chất phóng xạ này là:
A. 199,1 ngày B. 138 ngày C. 99,55 ngày D. 40 ngày
Câu 46. Giả sử sau 18 giờ phóng xạ (kể từ thời điểm ban đầu) số hạt nhân của một đồng
vị phóng xạ còn lại bằng 12,5% số hạt nhân ban đầu. Chu kì bán rã của đồng vị phóng
xạ đó bằng.
A. 8 giờ B. 2 giờ. C. 3 giờ. D. 6 giờ.
Câu 47. Cho chùm nơtron bắn phá đồng vị bền 55 56
25 Mn ta thu được đồng vị phóng xạ 25 Mn
. Đồng vị phóng xạ 56
25 Mn có chu kì bán rã T = 2,5h và phát xạ tia − . Sau quá trình bắn
55
phá 25 Mn bằng nơtron kết thúc người ta thấy trong mẫu trên tỉ số giữa số nguyên tử
55
25 Mn và số lượng nguyên tố 55
25 Mn = 10−10 . Sau 10 giờ tiếp đó thì tỉ số giữa nguyên tử của
hai loại hạt trên là:
A. 1, 25.10−11 B. 3,125.10−12 C. 6, 25.10−12 D. 2,5.10−11
Câu 48. Chất phóng xạ pôlôni 210
84 Po phát ra tia  và biến đổi thành chì 206
82 Pb . Cho chu
kì bán rã của 210
84 Po là 138 ngày. Ban đầu ( t = 0 ) có một mẫu pôlôni nguyên chất. Tại thời
điểm t1 , tỉ số giữa số hạt nhân pôlôni và số hạt nhân chì trong mẫu là 1/7. Tại thời điểm
t2 = t1 + 276 ngày, tỉ số giữa số hạt nhân pôlôni và số hạt nhân chì trong mẫu là:
A. 1/15 B. 1/9 C. 1/31 D. 1/32
Câu 49. Chất phóng xạ X có chu kì bán rã T1 , chất phóng xạ Y có chu kì bán rã T2 . Biết
T2 = 2T1 . Trong cùng 1 khoảng thời gian, nếu chất phóng xạ Y có số hạt nhân còn lại
bằng 1/4 số hạt nhân ban đầu thì số hạt nhân X bị phân rã bằng:
A. 7/8 số hạt nhân X ban đầu B. 1/16 số hạt nhân X ban đầu
C. 15/16 số hạt nhân X ban đầu D. 1/8 số hạt nhân X ban đầu

206 238
Câu 50. Trong một mẫu quặng urani, người ta tìm thấy có lẫn chì 82 Pb cùng với 92 U
với tỉ lệ cứ 10 nguyên tử Urani thì có hai nguyên tử chì. Tính tuổi của quặng. Cho rằng
lúc hình thành quặng không có chì và chì trong quặng chỉ do urani phân rã thành; chu
kì bán rã của urani là 4,5.109 năm.
A. 6,84.108 năm B. 6,19.108 năm C. 1,18.109 năm D. 1, 45.109 năm
Câu 51. Hiện nay trong quặng urani có lẫn U238 và U235 theo tỉ lệ số nguyên tử là 140:1.
Giả thiết từ thời điểm hình thành Trái Đất tỉ lệ là 1:1. Biết chu kì bán rã của U238 và U235
lần lượt là T1 = 4,5.109 năm, T2 = 7,13.108 năm. Tuổi của Trái Đất hiện nay là:
A. 6.109 năm B. 5.109 năm C. 7.109 năm D. 5,5.109 năm
Câu 52. Pôlôni 210
84 Po là chất phóng xạ  tạo thành hạt nhân 206
82 Pb . Chu kì bán rã của
206
82 Pb là 140 ngày. Thời điểm t để tỉ lệ giữa khối lượng Pb và Po là 0,8 bằng:
A. 120,25 ngày B. 120,45 ngày C. 120,15 ngày D. 120,75 ngày
Câu 53. Ban đầu có một mẫu chất phóng xạ nguyên chất X với chu kì bán rã T. Cứ một
hạt nhân X sau khi phóng xạ tạo thành một hạt nhân Y. Nếu hiện nay trong mẫu chất
đó tỉ lệ số nguyên tử của chất Y và chất X là k thì tuổi của mẫu chất là:
A. t = T.ln 2 ln (1 + k ) B. t = T.ln (1 + k ) ln 2 C. t = 2T.ln (1 + k ) ln 2 D. t = T.ln (1 + k 2 ) ln 2
Câu 54. Một chất phóng xạ có chu kì bán rã là 360 giờ. Khi lấy ra sử dụng thì khối lượng
chỉ còn 1/32 khối lượng lúc mới nhận về. Thời gian từ lúc mới nhận về đến lúc sử dụng:
−3
Câu 55. Một chất phóng xạ có hằng số phóng xạ bằng 1, 44.10 (1/giờ). Sau thời gian bao
lâu thì 75% số hạt nhân ban đầu bị phân rã hết?
A. 36 ngày B. 37,4 ngày C. 39,2 ngày D. 40,1 ngày
----------HẾT---------

Mục Lục: Học Lý Cùng Thầy Linh

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Mục Lục: Học Lý Cùng Thầy Linh

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

HỌC LÝ CÙNG THẦY LINH VẬT LÝ 12 - HKII (22-23)

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 1

CHƯƠNG 4: DAO ĐỘNG ĐIỆN TỪ

A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT

 Nếu r rất nhỏ ( 0): mạch dao động lí tưởng.

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 2

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 3

5. Năng lượng trong mạch dao động LC

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 4

II. SÓNG ĐIỆN TỪ

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 5

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 6

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 7

Hướng dẫn giải

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 8

Hướng dẫn giải

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 9

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 10

Hướng dẫn giải

Hướng dẫn giải

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 11

Hướng dẫn giải

C. BÀI TẬP RÈN LUYỆN

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 12

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 13

II. Sóng điện từ là sóng ngang vì nó luôn truyền ngang.

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 16

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 17

Ⓑ. bức xạ sóng điện từ.

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 18

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 19

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 20

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 21

Ⓒ. Mang năng lượng. Ⓓ. Khúc xạ.

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 22

A. 0,5.10−4 s B. 4,0.10−4 s C. 2,0.10−4 s D. 1,0.10−4 s

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 24

A. 1,876H  L  327H B. 1,876H  L  327mH

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 25

A. 36pF B. 320pF C. 17,5pF D. 160pF

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 26

A. mắc song song với tụ C1 một tụ điện có điện dung C2 = 60pF .

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 27

CHƯƠNG 5: SÓNG ÁNH SÁNG

A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 28

+ Khi i = igh lục: tia lục sẽ đi sát mặt phân cách

Dạng 2: TÁN SẮC QUA THẤU KÍNH – LƯỠNG CHẤT PHẲNG

* Bản mỏng song song có bề dày e:

B. CÁC VÍ DỤ MINH HỌA

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 29

Hướng dẫn giải

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 30

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 31

Hướng dẫn giải

Hướng dẫn giải

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 32

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 33

Hướng dẫn giải

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 34

C. BÀI TẬP RÈN LUYỆN

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 35

ThS. Lê Vủ Linh (Zalo: 0906 448 582) 36