Komunikasyon kasanayang nabanggit.
Kailangang maiaplay ang apat na
KOMUNIKASYON, salitang sa biglang sabi ay payak
lamang ang kahulugan. Iba-iba ang mga konseptong
ipinahahayag ng mga dalubwika, mananaliksik at iba pang
eksperto sa larangan ng komunikasyon.
May mga dalubhasang nagpahayag ng konseptong,
"Nagsisilbing behikulo ang komunikasyon upang ang bawat
indibidwal na nag-uusap ay ganap na nagkakaunawaan."
Ayon sa ilang mananaliksik, malaki ang papel na
ginagampanan ng komunikasyon upang malinang ang
personalidad ng isang indibidwal lalo na ang pagkakaroon ng
tiwala sa sarili upang maipahayag ang nilalaman ng isip at ang
nararamdaman sa harap ng maraming tao.
Mga Makrong Kasanayan
Apat ang makro ng komunikasyon, ang pakikinig.
pagsasalita, pagbasa at pagsulat. Sa paglinang ng mga makrong
ito, interdisiplinari ang nagaganap, ibig sabihin magkakaugnay
ang paglinang ng mga makro ng komunikasyon tungo sa
pagkatuto ng wika.
Batay sa pag-aaral, may mga nakalaang porsyento ang
bawat makro ng komunikasyon sa pang-araw-araw na takbo ng
buhay ng isang indibidwal.
Sinasabing pakikinig ang pinakapundasyon ng lahat ng
makro. Ang pagsulat naman ang bunga ng pakikinig, pagsasalita
at pagbasa. Ang pagsasalita ay naiimpluwensyahan ng
pakikinig, sapagkat kapag nakikinig nang wasto sa kausap ang
isang indibidwal at nang siya ay tanungin nito nakasagot siya
nang pasalita. Samantala, ang pagbasa naman ay pormal na
natutunan sa pag-aaral.
Isang katotohanan na marunong naman halos ang mga
tao na makinig, magsalita, magbasa at magsulat. Ngunit ang
mga tanong, gaano kaepektibo ang pagkalinang ng mga makro
ng komunikasyon?
Parang magkakabuhol na bituka ang apat na
kasanayang ito dahil hindi maaring paghiwalayin. Hindi rin
maaaring hindi pagsunurin ang pagtalakay at pag-aaplay sa mga
kasanayang ito ayon sa kanilang pagkakasunud-sunod
Pakikinig
Gaano kahalaga ang pakikinig?
Ang pakikinig ay nagsisilbing tagapagpagunita ng ating
kamusmusan, tagapagpaalala ng ating kasalukuyan, at
tagapaghudyat ng ating hinaharap.
Sa alin mang uri ng propesyon, ang pakikinig ay
puhunan para mabilis at mahusay ang pakikipagtalastasan.
HALIMBAWA:
Ang pagsasabi ng pasyente sa sakit o karamdamang
kanyang nadarama ay mahalagang mapakinggan ng doktor
upang mabigyan siya ng tamang pagsusuri sa bahaging dapat
gamutin.
KAHULUGAN, KALIKASAN AT PROSESO NG PAKIKINIG
KAHULUGAN
1. Ang pakikinig ay isang paraang interaktibo at di-pasibo na
nangangailangan ng higit sa itinatakdang lakas at pagsasanay.
2. Hindi pasibo kundi aktibong paraan ng pagtanggap at pagbuo
ng mensahe mula sa pinanggalingang tunog. Ito'y nakabatay sa
kung ano ang nalalaman ng sinuman sa mga sistemang
ponolohikal, gramatikal, leksikal at kultural ng wika.
3. Ang kakayahang matukoy at maunawaan kung ano ang
sinasabi ng kausap. Ito'y kinapapalooban ng pag-unawa sa diin
at bigkas ng nagsasalita, ang kanyang balarila at talasalitaan,
kasama ang pagbibigay-kahulugan niya sa mga ito.
KATANGIAN NG PAKIKINIG
1. Natutuklasang makabuluhan ang bawat tunog o salitang
naririnig.
2. Puhunan para sa bilis at mahusay na pakikipag-ugnayan ng
tao sa kanyang kapwa.
3. Habang lumalawak ang kaalaman sa sistema ng pakikinig ay
lumalawak din ang kakayahang maunawaan ang diskursong
pasalita.
4. Ang kaalamang natatamo sa pakikinig ay magiging krusyal sa
kabuuang pag-unawa sa mensahe ng tagapagsalita at ng
tagapakinig.
Itinala ni Willis (1981:134) ang talaan ng mga micro
skills ng pakikinig na tinatawag niyang enabling skills tulad ng
mga sumusunod:
1. Ang paghihinuna kung ano ang pag-iisipan ng mga tao.
2. Ang paghuhula sa hindi kilalang salita o parirala.
3. Ang sariling pagkaunawa sa paksa.
4. Ang pagkilala / pagpapanatili ng panuto.
Lahat ay kailangang makinig upang maging mahusay
na komunikeytor kapag mahusay na napakinggan ang sinasabi
ng ispiker, magiging madali ang unawaan. May mga tao na
hindi marunong makinig at palasabat sa usapan, kaya
nagkakaroon nang di ganap na unawaan.
Yugto/Proseso ng Pakikinig
 Ang pakikinig ay isang komplikado na proseso. Ang
proseso ng pakikinig ay nahahati sa iba’t ibang yugto ayon sa
pagkakasunod-sunod ng mga ito.
1. Ang unang yugto ay RESEPSYON O PAGDINIG SA TUNOG
mapipikit natin ang ating mata ngunit hindi mo naisasara ang
iyong ang iyong tainga lagi itong bukas sa mga tunog sa mga
tunog na nagsisilbing stimuli. Ang wave stimuli na iyon ang
nagdaraan sa auditory nerve patungo sa utak.
2. Ang pangalawa ang REKOGNISYON O PAGKILALA SA TUNOG
na kinikilala natin ang tunog hindi lamang bilang ingay kundi
bilang reyalidad.
3. Ang pangatlo ay PAGBIBIGAY KAHULUGAN. Ito ay nakabatay
sa dalawang naunang yugto at kung gayo’y mahigpit na
nauugnay sa dalawa, ang pagbibigay kahulugan sa tunog ay
higit na diskriminatibong yugto.
MGA SALIK NA NAKAIMPLUWENSYA SA PAKIKINIG
1. Oras/Panahon
Sadyang may mga oras na ang ating pandinig ay
handang-handa ngunit may mga oras ding kulang iyon sa
kahandaan.May tinatawag na oras de peligro na malaking
hadlang sa pakikinig. Mula alas dose ng tanghali hanggang mga
alas dos ng hapon totoong nakakaantok lalo na at busog ang
mga tagapakinig sapagkat katatapos lamang kumain ng
pananghalian.
2. Edad
Mainiping makinig ang mga bata ngunit mas mahusay
ang kanilang memorya, kaya mas madali nilang matandaan ang
kanilang napakinggan at mabilis nilang nauulit ang kanilang
naririnig. Sa kabilang banda, mas matiyagang makinig ang higit
na nakatatanda kaya higit ang kanilang kakayahan sa pagunawa
ng mga mensaheng pinakikinggan
3. Kasarian
Kung kasarian ang pag-usapan, mas mahaba ang
pasensya ng mga babae sapagkat pinag-uukulan nila ng pansin
ang mga detalye ng mga ideya, at mensaheng ibig iparating ng
tagapagsalita. Samantala, ang mga lalaki naman ay madaling
mabagot sa pakikinig lalo at paulit-ulit lamang ang sinasabi ng
kanilang pinakikinggan. Mas ibig nila ang mga diretsong
pagpapahayag.
4. TSANEL
Ang tsanel ang sinasabing daluyan ng komunikasyon.
Sa pamamagitan nito, ang mensahe mula sa enkowder ay
naipadadala sa dekowder ng tsanel ng komunikasyon na
nangangailangan ng pagsasalita, at pakikinig ay ang telepono,
radyo, cassette recorder, CD/DVD player, cell phone at
telebisyon, ang mga ito ay bunga ng pag-unlad ng syensya at
teknolohiya. Madalas, ang daluyan ng tunog ay nagiging
sagabal sa pakikinig. Kapag ika’y nakikipagusap sa telepono o
radio, magiging malabo ang pagkakadinig mo sa mga salita
5. LUGAR/KAPALIGIRAN
Isang lugar na malinis, tahimik, maliwanag at malamig
ang kailangang kapaligran upang efektibong makapakinig ang
isang indibidwal. Malaki ang nagagawa ng kapaligiran at
sitwasyong kinaroroonan ng tagapakinig sa paraan ng kanyang
pakikinig.
6. KULTURA
May sagabal sa pag-unawa ng mga konseptong
naririnig kung iba ang kultura ng taong nakikinig. Ang mga
konseptong maririnig ay mababatay sa sarili niyang kultura na
nagdedetermina ng kanyang pag-unawa sa narinig.
Maaaring asahan na higit na mahusay na tagapakinig
ang mga taong naturuan ng mga tamang asal tulad ng
paggalang sa kapwa at may sariling disiplina.
7. KONSEPTO SA SARILI
Ang pagkakaiba-iba ng ating pananaw ay maraming
makaimpluwensya sa proseso ng komunikasyon. Maaaring ang
taong may malawak na kaalaman ay magkaroon ng sagabal sa
pakikinig sapagkat mataas ang pananaw sa sarill, at dahil dito
ang ilang maririnig ay maaaring hindi paniwalaan o maunawaan
dahilan sa taglay na konsepto sa sarili.
Kailangang linangin sa bawat tao ang kanyang
kasanayan sa pakikinig upang ang lahat ay magkaroon ng
epektibong komunikasyon ngunit paano ito naisasakatuparan?
Narito ang ilang mungkahi:
1. Pakinggan huwag lamang ang mga salita kundi maging
mensahe.
2. Tulungan ang kausap na linawin ang kanyang mensahe.
3. Ipagpaliban hanggat maaari ang iyong mga paghuhusga.
4. Kontrolin ang mga tugong emosyunal sa narinig.
5. Pagtuunan ang mensahe.
6. Pagtuunan din ng pansin ang istruktura ng mensahe.
7. Patapusin ang kausap.
KATANGIAN NG KRITIKAL NA PAKIKINIG
Bago ilahad ang mga katangian ng kritikal na pakikinig,
alamin natin na may iba't-bang uri ng pakikinig at isa lamang
ang kritikal na pakikinig sa mga ito.
May kaswal na pakikinig at sa uring ito hindi gaanong
binibigyang-pansin ang napakikinggan kaya kadalasang walang
maalala tungkol dito, sapagkat ito rin ang pakikinig na walang
tiyak na layunin.
Samantala, sa pakikinig naman na informal, may
layunin naman ito bagamat mababaw lamang at hindi
nangangailangan ng napakalalim na pag-iisip. Sa ilalim ng
pakikinig na ito, kabilang ang pakikinig upang may makilala,
makakuha at makapagdala ng panuto, makagawa ng buod,
gayon din ng balangkas ng isang kwento, makakuha ng ilang
tala at matandaan ang mga ito at makapagsunudsunod ng mga
pangyayari.
Ano naman ang kritikal na pakikinig? Ang kritikal na
pakikinig ay nangangailangan ng mas malalim na
konsentrasyon at pag-iisip. Lubhang nakafokus aat aktibo ang
isip ng tagapakinig sa mga ideyang nararapat suriin at bigyan ng
kaukulang atensyon.
Uri ng Kritikal na Pakikinig
1. DISKRIMINATIBO
Layunin ng kritikal na pakikinig na ito na mataya ang
kahulugan ng mensahe magbigay-puna sa mga pagkakatulad at
pagkakaiba, makakuha ng mga pagpapahalagang moral at iba
pang layuning nangangailangan ng mataas na antas ng pag-
unawa
2. PAHUSGA
Pakikinig na may layuning magbigay ng paghatol o
sariling reaksyon tungkol sa napakinggan na mga pangyayari..
3. MAGPAHALAGA
 Pinahahalagahan ang pagiging masining ng
napakinggang talumpati, tula, dulang dramatiko o kaya'y mga
musikal na pagtatanghal.
Narito naman ang mga katangan ng kritikal na
pakikinig:
1. Humahamon ng malalim na pag-iisip.
2. Nakikilala ang pagkakaiba ng katotohanan sa opinyon.
3. Nauunawaan ang nakatagong kahilingan at damdamin ng
mensahe.
4. Naeebalweyt o natataya ating mga ekspresyong di-verbal ng
nagsasalita.
5. Nahuhusgahan ang katumpakan, kabutihan at kasamaan ng
mga ideya.
6. Nasusuri ang pagkakalahad ng mga ideyang napakinggan.
MGA URI NG TAGAPAKINIG
1. TWO-EARED LISTENER
Ito ang pinakamagaling at epektibong
tagapakinig.Ginagamit ang kanyang tainga at isip.
2. EAGER BEAVER
Ang uri ng tagapakinig na mapagkunwari. Ngiti nang
ngiti o kaya’y tango nang tango habang may nagsasalita sa
harapan. Makikita sa kanyang mga mata ang kawalan ng pokus
kaya isang malaking tanong kung naiintindihan ba niya ang
kanyang narinig.
3. BEWILDERED
Wala siyang alam o malay sa mga paksang narinig.
Masasapantaha ito sa pagkunot ng kanyang noo, pagsimangot
at anyong pagtataka sa kanyang mukha.
4. BUSY BEE
Isang captive na tagapakinig hindi nakikinig ngunit
hindi naman makaalis lalo na kung nasa loob ng klasrum. Abala
sa ibang gawain gaya ng
pagsusulat,pagdodrowing,pagmemake-up at iba pang mga
gawaing walang kaugnayan sa pakikinig.
5. SLEEPER
Tagapakinig na naka-upo sa isang tahimik na sulok ng
silid ipinapikit ang mga mata at untiunting inihilig ang ulo
hanggang sa makatulog.
6. FROWNER
Siya ay tagapakinig na wari ba’y laging nagdududa at
may katanungan sa bawat narinig.
7. TIGER
Laging naghihintay ng mga kamalian o maling
sasabihin ng mga tagapagsalita. Para siyang tigre kung
sumugod at magtanong kung nagkamali ang speaker.
PAANO MAGING EPEKTIBONG TAGAPAKINIG?
MAHIRAP ang pakikinig dahil madalas tayo’y
maraming inaalala lalo na sa ating mga pansariling agenda,
ayon kay Hal Gregersen, executive director ng MIT Leadership
Center. “It’s really hard to walk into agenda conversation
without my agenda being written on my forehead and your
agenda written on yours,”
ILANG PARAAN PARA MAGING EPEKTIBONG TAGAPAKINIG
1. MAKINIG PARA MATUTO, HINDI PARA MAGING
MAGALANG
“Often, whether realizing it or not, people listen to
each other out of generosity, not out of curiosity,” pahayag ni
Ajit Singh ng Artiman Ventures at tagapayong propesor ng
School of Medicine sa Stanford University. “Listening is good,
but the intent has to be curiosity, not generosity. True dialogue
does not happen when we pretend to listen, and it certainly
cannot happen if we are not listening at all.”
2. PAHINGAHIN ANG MGA INIISIP
Habang hindi mo kontrolado ang pag-iisip ng iba,
maaari mo namang kontrolin ang sa’yo at ‘yun ay ang
pagpapatahimik sa sariling iniisip para sa epektibong pakikinig.
3. MAGTANONG
Isa sa mga pinakasimpleng paraan upang maging
epektibong tagapakinig ay ang pagtatanong kumpara sa
pagbibigay ng sagot, ayon kay Gregersen. Sa pagtatanong,
nakakagawa ka ng ligtas na espasyo para sa ibang tao na bigyan
ka ng purong katotohanan
4. ULITIN ANG IYONG NARINIG
Ugaliin ang aktibong pakikinig. Ang simpleng konsepto
nito ay ang pag-ulit sa sinabi ng iyong kausap base sa iyong
narinig. Kung umayon ang nagsasalita sa iyong narinig, maaari
na kayong umusad, kung hindi nama’y, maaaring ipahayag muli
sa ibang paraan ng kausap ang mga sinabi nito hanggang sa
maintindihan mo.
Habang nakakasanayan ang pakikinig, mapapansin
mong mas maraming tao ang mapapalapit sa’yo para hingin
ang iyong opinyon at tugon.
Pagsasalita
Ang pagsasalita ay isang makro ng komunikasyon na
may 30% bahagdan na ginagamit ng isang indibidwal sa araw-
araw na takbo ng kanyang buhay.
Samakatuwid, ang pagsasalita ang daan upang buong
layang maipahayag ng tao ang kanyang karapatan, niloloob at
damdamin.
Kahalagahan ng Pagsasalita
1. Nagiging mabilis at makatotohanan ang pagsulong ng
kabihasnan sapagkat sa pamamagitan ng kakayahan ng taong
makipag-unawaan sa kanyang kapwa ay nagagamit sa
pagsasalita.
2. Sa pamamagitan ng pagsasalita ay nagkakaroon ng
pagkakataon na makipagpalitangkuro,makapagsalaysay ng mga
karanasan ang isang tao.
3. Magbahagi at magpamana ng karunungan sa mga
sumusunod na salinlahi.
4. Ang karunungang natatamo sa pamamagitan ng pakikipag-
usap ay higit na mabilis at marami.
5. Sa pagtatagumpay ng tao sa kanyang mga hangarin sa buhay
ay nakasalalay sa kanyang kakayahang magsalita sa paraang
mabisa, may pang-akit at kapani-paniwala.
6. Madaling makakuha ng kaibigan at kapalagayang-loob ang
isang mahusay magsalita.
7. Higit na may oportunidad at nakalalamang ang isang taong
mahusay magsalita.
8. Higit na nakadarama ng katuparan at kaganapan ng kanyang
pagkatao o pakikipagkapwa sapagkat naihahayag niya nang
lubos ang kanyang damdamin, naisasalaysay ang kanyang mga
karanasan at maisasalin ang kanyang kaalaman sa pinakamadali
at pinakatiyak na paraan.
9. Magagamit din ang kasanayan sa pagsasalita sa ibat ibang
pagkakataon, kasama na ang mga gawaing pang-akademiko.
Kailangang sumagot sa loob ng klasrum, mag-ulat sa ibat ibang
sabjek, magtalumpati kung kinakailangan, mag-interbyu ng mga
tao, magkwento, magpaliwanag mangatwiran at iba pa
SALIK SA EPEKTIBONG PAGSASALITA
Upang nakapagsalita ang isang tao, kailangan ang
tatlong salik nito.
1. Pinanggagalingan ng lakas o enerhiya.
2. Pumapalang na bagay o artikulador
3. Patunugan o resonador
ANG TAKOT SA PAGSASALITA SA HARAP NG MADLA
Ang pinakamabuting paraan ng paglaban sa takot ay
ang pagharap at hindi ang pagtalikod dito
STAGE FRIGHT
Ito ay tawag sa takot sa pagsasalita sa harap ng madla.
Ito ang takot na mapagtawanan bunga ng maling gramar
maling bigkas o masagwang tindig o postyur.
Ang unang tip sa kung paano madaig ang takot sa
pagsasalita sa publiko ay ihanda ang iyong sarili sa pisikal at
mental upang maiwasan kang mabalisa kapag nagsasalita ka at
mapansin ito ng madla.
GLOSSOPHOBIA
Ang takot sa pagsalita sa harap ng madla.
MGA KATANGIAN NG ISANG MAHUSAY NA ISPIKER
1. May maayos na kaanyuan,may personalidad, wastong
pananamit, magandang tindig at kagalanggalang.
2. May layunin at lubos na kaalaman sa paksa na ibinabagay sa
pinag-uukulan at sa okasyon.
3. May matatag na damdamin at malawak na kaisipan.
4. May kasanayan sa wika, retorika at balarila.
5. Kawili-wili ang tinig, wasto ang intensyon.
6. Malinaw ang pagbigkas ng mga salita.
7. May nalilinang na ugnayan sa pagitan ng taong nagsasalita at
ng mga nakikinig. Nagiging magiliw, magalang, maninanon at
marunong makiungo sa tao.
8. Malaki ang tiwala sa sarili na maipakita ang kasanayan sa
paggamit ng mga angkop na galaw at kumpas upang tawagin
ang pansin ng mga nakikinig.
9. Kailangang bigyan-pansin din ng ispiker ang mga kompetensi
sa pagsasalita na dapat linangin. lto ay ang mga sumusunod:
9.1 Pagkuha at pagpapaliwanag sa mga isyu at
konsepto.
9.2 Paghahambing sa mga ideya.
9.3 Pagsusuri sa himig ng teksto
9.4 Sub-kontexto ng pagsasalita kung paano
pahahalagahan ang mga sinasabi sa pamamagitan ng pag-
unawa dito.
9.5 Pagbibigay ng halimbawa ayon sa konseptong
ibinigay.
9.6 Pagsusuri kung opinyon o katotonanan ang
pahayag.
9.7 Pagbibigay-puna sa reaksyon sa inilahad na ideya.
MGA KASANAYAN SA PAGSASALITA
MGA KASANAYANG DI-PORMAL SA PAGSASALITA
1. PAKIKIPAG-USAP
Ang pagpapalitan ng kaisipan at damdamin sa
pamamagitan ng mga salita ay tinatawag na pakikipag-usap.
Ang karanasan sa pakikipag-usap ay nakatutulong sa isang tao
upang maging matalas ang pakiramdam: Maaari na sa
pamamagitan ng pakikipag-usap ay maunawaan niya ang
pananaw sa buhay ng ibang tao. Natututo tayo ng mahalagang
bagay tungkol sa ating kapwa at ang ibang tao naman ay
natututo ng mahahalagang bagay tungkol sa atin.
2. PAGPAPAKILALA SA SARILI O SA IBANG TAO
May mga paraan upang maipakilala ang isang tao.
Una, ipakilala sa isa't isa ang mga taong hindi
magkakilala sa inyong pangkat.
Ikalawa, unahing banggitin ang pangalan ng taong nais
bigyan ng espesyal na paggalang tulad halimbawa ng mga
nakakatanda o yaong nasa mas mataas na katungkulan.
Ikatlo, pakinggang mabuti ang pangalan ng taong
ipinakikilala sa atin. Kung hindi napakinggang mabuti ang
kanyang pangalan, magalang nating hilingin sa kanya na ulitin
ito.
3. Pakikipag-usap sa Telepono
Sa pamamagitan ng telepono, nakakapagpalitan ng
mga impormasyon at karanasan. May mga wastong
pamantayang dapat na isaalang-alang sa pagtawag sa telepono.
3.1 Magsalita nang malinaw at marahan. 3.2
Planuhing mabuti ang sasabihin bago tumawag.
3.3 Tiyakin kung sino ang kakausapin bago tumawag.
3.4 Itanong sa operator ang pangalan ng taong
maaaring makapagbigay ng kinakailangang impormasyon at
sabihing nais mo siyang kausapin.
4. Pagbibigay ng Direksyon at Panuto
Sa pagbibigay ng direksyon at panuto sa iba, maaaring
ito ay may kinalaman sa pagsasagawa ng isang gawain,
pagtatamo ng isang bunga o resulta, o pagpunta sa isang lugar.
Sa kasanayang ito, kailangang isama ang lahat ng
mahahalagang detalye o impormasyon tulad ng mga pangalan
at sanggunian, deskripsyon, at mga paalaala o babala na may
kaugnayan dito
4. Pagkukwento
Isang impormal na kasanayan sa pagsasalita ang
pagkukwento na may yan na pagkatapos mapanood ang isang
pelikula, ikinukwento sa mga nakilala, kaanak at kaibigan.
Kapag may karanasang masaya, malungkot, nakakatakot o
nakakainis o kaya naman ay hindi malilimutang mga
naranasan,naikukwento natin ito sa mga taong malapit sa atin.
5. PAKIKIPAGDEBATE
Pagtatalo tungkol sa isang mahalagang paksa o isyu.
Bagamat impormal ang kasanayang ito, nalilinang naman ang
pagiging matalas na pag-iisp ng isang indibidwal upang
makapangatwiran na mabuti.
MGA PORMAL NA KASANAYAN
1. Masining na Pagkukwento
 Isang sining ang pagkukwento na naglalaman ng isang
akdang pampanitikan na nagsasaad ng mga pangyayaring
maaaring totoo o kaya ay likhang-isip lamang. May ilang
pamantayang dapat sundin sa masining na pagkukwento. Ito ay
ang mga sumusunod: 1.1 Tiyaking alam na alam ang
ikukwento.
1.2 Balangkasin sa isip ang kwento bago magsalaysay.
1.3 Iwasang ikwento ang mga di-mahalagang bahagi.
1.4 Gumamit ng mga angkop na salita sa
pagkukwento.
1.5 Isalaysay ang kwento na parang nakikipag-usap.
1.6 Sikaping maging masigla sa pagkukwento.
1.7 Bigkasing malinaw ang mga salita.
2. Balagtasan
Uri ng tulang patnigan na may layunin na pagtatagisan
ng talino sa paraang patula. Tatlo lamang ang participant na
pinangungunahan ng Lakandiwa at dalawang mambabalagtas
na nagtatagisan ng katwiran. Ang isa ay maaaring sang-ayon at
ang isa ay di sang-ayon sa paksang pinagtatalunan.
3 Pakikipanayam
Ito ang interview sa Ingles na ang kahulugan ay
pakikipag-usap o pakikipagpulong ng isang taong kumakalap ng
mga impormasyon sa isang tao na makukunan niya ng mga
impormasyon.
4. Pangkatang Talakayan
Isang kasanayan sa pagsasalita na tuwirang pag-uusap
ng isang maliit na pangkat ng mga tao. Ang mga kasama sa
talakayan ay nagpapalitan ng mga temang pinag-uusapan.
May iba't ibang uri ng pangkatang talakayan gaya ng
mga sumusunod:
4.1 Lecture - Forum
Katulad ng simposyum iisa lamang tagapagsalita.
4.2 Panel Discussion
Impormal na talakayan ng tatlo hanggang anim na
kasapi na naglalayong mapag-usapan at malutas ang isang
problema o isyu sa harap ng mga manonood o tagapakinig.
4.3 Simposyum
Isa itong kalipunan ng mga di kahabaang talumpati na
binibigkas ng iba't ibang tagapagsalita sa lugar ng mga
tagapakinig. Sa halip na makahanap ng mga solsyon tungkol sa
isang problema, layunin nitong maglahad ng iba-ibang pananaw
tungkol sa itinakdang paksa. Karaniwang kontrolado ng isang
tagapamuno ang simposyum. Inilalahad niya ang paksa,
gayundin ipinakikilala niya ang mga tagapagsalita at siya rin ang
namamahala sa malayang talakayan pagkatapos magsalita ng
lahat.
4.4 Round Table Discussion
Binubuo ito ng apat o higit pang eksperto sa isang
paksa na nagpapalitan ng mga pananaw o kuru-kuro tungkol sa
isang nadaramang problema.
4.5 Malayang Talakayan (Open Forum)
Tinatawag ng moderator ang ilang tagapakinig na nasa
audience na ibig magsalita tungkol sa isyung pinag-uusapan.
Kapag tapos ng magsalita ang lahat, maaaring ibuod ng
moderator ang mga pananaw na ibinigay o kung kinakailangan,
mamumuno siya sa pagbobotohan tungkol sa isang isyung
kailangang mapagkakasunduan.
4.6 Meet the Press
Walang tiyak na paksa o problema sa uring ito. May
grupo ng mga tagapagtanong (maraming mga reporter) ang
nagtatanong sa isang eksperto o kilalang tao tungkol sa isang
paksa sa layuning makakuha ng mga impormasyon kaugnay ng
iba't ibang problemang panlipunan o pulitikal.
5. Newscasting o Pagbabalita
Ito ay kasanayan sa pagsasalita na pagsasahimpapawid
ng mga pang araw-araw na pangyayari sa lipunan, pamahalaan,
sa mga sakuna, sa industriya, sa agham at iba't ibang paksa sa
loob at labas ng bansa. May layuning maghatid sa madla ng
mahahalagang impormasyon sa pamamagitan ng
pinakamadaling paraan ng pakikipagtalastasan. Ito ay ang radyo
at telebisyon.
MGA KATANGIAN NG ISANG NEWSCASTER
1. Pagkakaroon ng kasanayan sa wikang Ingles at Filipino.
2. Marunong magdala ng isang diskusyon.
3. May nalalaman tungkol sa kanyang ibinabalita.
4. May tiwala sa kanyang sarili.
5. Malakas ang loob.
6. Kahali-halina ang tinig
6 Pagtatalumpati
Isang sining ng pasalitang pahayag na ang layunin ay
makaakit at makahikayat sa mga nakikinig sa mahalagang
paksang inilalahad.
Apat na Paraan ng Pagbigkas ng Talumpati
1. Pagbasa sa isinulat na talumpati.
2. Pagbigkas mula sa balangkas ng talumpati.
3. Pagbigkas mula sa buod ng mahahalagang paksang-diwa ng
talumpati.
4. Pagbigkas nang hindi pinaghandaan o extemporaneous.
TATLONG KATANGIAN NG ISANG MANANALUMPATI
1. Kaalaman
Maaaring gamitin ang pagmamasid, pagbabasa at
masusing pag-aaral upang umunlad ang kaalaman.
2. Pagtitiwala sa Sarili
Hindi magkakaroon ng tiwala sa sarili kung hindi sapat
ang kaalaman at kahandaan sa talumpating bibigkasin.
3. Kasanayan
Sanayin ang sariling magsalita nang malakas at
malinaw sa himig na nakikipag-usap.
MGA DAPAT TANDAAN SA IBABAW NG TANGHALAN KAPAG
BUMIBIGKAS NG TALUMPATI
1. Tindig
Mahalaga ang tindig sapagkat sa pamamagitan nito ay
masusukat kaagad ng mga tagapakinig kung anong uri ng
mananalumpati ang nasa harap.
2. Galaw
Kung nasa tanghalan, dalawa ang uri ng galaw na
tinutukoy. Una, ang galaw ng katawan, kung lumilipat sa iba't
ibang panig ng entablado o ang galaw ng bahagi ng katawan
kung kumukumpas, ang bawat galaw ay dapat na may
kahulugan.
3. Kumpas
 Gumagamit ng kumpas upang bigyang-din ang
ipinapahayag.
4. Tinig
Iba't ibang pagpapakahulugan ang maibibigay sa isang
pahayag dahil sa tinig. Maisasagawa ito sa pamamagitan ng
pag-iiba-iba ng bigkas, diin,intonasyon, hinto at uri ng nig.
Bibihirang maging likas sa tao ang magandang tinig sa
pagsasalita. Naaangkin ito sa tulong ng matyagang pag-aaral at
pagsasanay