Khoa Điện-Điện Tử

Bài Giảng: Kỹ Thuật Số

Digital Electronics
GV: Phạm Chí Hiếu
Bộ Môn: Kỹ thuật Số
Khoa Điện-Điện Tử
Trường ĐH Bà Rịa-Vũng Tàu 1
 Mục đích môn học
§ Cung cấp các kiến thức cơ bản về:
› Cấu tạo
› Nguyên lý hoạt động
› Ứng dụng của các mạch số (mạch logic, IC, chip…)
§ Trang bị nguyên lý
› Phân tích
› Thiết kế
các mạch số cơ bản
§ Tạo cơ sở cho tiếp thu các kiến thức chuyên ngành

2
 Tài liệu tham khảo chính
§ Introductory Digital Electronics - Nigel P. Cook -
Prentice Hall, 1998
§ Digital Systems - Principles and Applications - Tocci
& Widmer - Prentice Hall, 1998
§ Mạch số - Nguyễn Hữu Phương - Nhà Xuất bản
thống kê
§ Bài giảng Kỹ thuật số - Phạm Chí Hiếu – ĐH.BRVT

3
 Nội dung của môn học

§ Chương 1. Giới thiệu về Điện tử số

§ Chương 2. Hệ thống số và mã số
§ Chương 3. Các phần tử logic cơ bản
§ Chương 4. Hệ tổ hợp
§ Chương 5. Hệ dãy

4
 Chương 1. Giới Thiệu Về Điện tử số

Nội dung chương 1:

• Giới thiệu hệ thống điện tử

• Hệ thống số và tương tự
• Ưu – Nhược điểm của hệ thống số so với tương tự

5
 Chương 1. Giới Thiệu Về Điện tử số
I. Hệ thống điện tử, thiết bị điện tử

Các
Các Các thiết bị,
linh kiện mạch hệ thống
điện, điện tử điện tử điện tử
(component) (circuit) (equipment,
system)

6
 Chương 1. Giới Thiệu Về Điện tử số
II. Số và tương tự:
› Trong khoa học, công nghệ hay cuộc sống đời thường, ta thường

xuyên phải tiếp xúc với số lượng.

› Số lượng có thể đo, quản lý, ghi chép, tính toán nhằm giúp cho các xử

lý, ước đoán phức tạp hơn.

› Có 2 cách biểu diễn số lượng:

§ Dạng tương tự (Analog)

§ Dạng số (Digital)
› Dạng tương tự:

§ VD: Nhiệt độ, tốc độ, điện thế của đầu ra micro…
§ Là dạng biểu diễn với sự biến đổi liên tục của các giá trị
(continuous)
› Dạng số:

§ VD: Thời gian hiện trên đồng hồ điện tử

§ Là dạng biểu diễn trong đó các giá trị thay đổi từng nấc rời rạc
(discrete) 7
 Chương 1. Giới Thiệu Về Điện tử số
§ Hệ thống số và tương tự:
› Hệ thống số (Digital system)

§ Là tổ hợp các thiết bị được thiết kế để xử lý các thông tin

logic hoặc các số lượng vật lý dưới dạng số
§ VD: Máy vi tính, máy tính, các thiết bị hình ảnh âm thanh
số, hệ thống điện thoại…
§ Ứng dụng: lĩnh vực điện tử, cơ khí, từ…
› Hệ thống tương tự (Analog system)

§ Chứa các thiết bị cho phép xử lý các số lượng vật lý ở dạng

tương tự
§ VD: Hệ thống âm-ly, ghi băng từ…

8
 Chương 1. Giới Thiệu Về Điện tử số
III. Công nghệ số - ưu, nhược điểm so với tương tự
Dùng công nghệ số để thực hiện các thao tác của giải pháp tương tự
› Ưu điểm của công nghệ số:

§ Các hệ thống số dễ thiết kế hơn:

› Không cần giá trị chính xác U, I, chỉ cần khoảng cách mức
cao thấp
§ Lưu trữ thông tin dễ
› Có các mạch chốt có thể giữ thông tin lâu tùy ý

§ Độ chính xác cao hơn

› Việc nâng từ độ chính xác 3 chữ số lên 4 chữ số đơn giản chỉ
cần lắp thêm mạch
› Ở hệ tương tự, lắp thêm mạch sẽ ảnh hưởng U, I và thêm
nhiễu
§ Các xử lý có thể lập trình được
§ Ít bị ảnh hưởng bởi nhiễu
§ Có thể chế tạo nhiều mạch số trong các chip 9
 Chương 1. Giới Thiệu Về Điện tử số
› Nhược điểm:
Thế giới thực chủ yếu là tương tự
§ Các số lượng vật lý trong thực tế, tự nhiên chủ yếu là ở
dạng tương tự.
§ VD: nhiệt độ, áp suất, vị trí, vận tốc, độ rắn, tốc độ dòng
chảy…

Chuyển đổi
các đầu vào Chuyển đổi
thực tế Xử lý các đầu ra số
ở dạng thông tin về dạng
tương tự Số tương tự
thành ở thực tế
dạng số

10