ABD

BAŞKANLIK
SİSTEMİ
FİGEN NİL KILIÇ - 190301027
 Başkanlık sistemi, kuvvetler
ayrılığının uygulandığı
sistemlerde hükûmet başkanının
Başkanlık Sistemi Nedir? yasama organından ayrı bir
yürütme organına liderlik ettiği bir
yönetim şeklidir. Hükümet
başkanı çoğu ülkede aynı
zamanda devlet başkanıdır.
Yasama, yürütme ve yargı ilkeleri
arasında katı bir ayrılık olur.
Parlamenter sisteme göre
farklarından biri, yürütme ile
yasama arasındaki ayrımdan
dolayı hükûmet başkanının direkt
halk oyuyla iktidara gelerek,
seçilmiş bir yasama organının
güvenini kazanmadan bunu
sağlamasıdır. Parlamenter
sistemde ise yürütme ile yasama
arasında güçlü bir işbirliği bulunur Back to Agenda
ABD
ABD başkanlık seçimleri Amerika
BAŞKANLIK Birleşik Devletleri'nin başkan ve
başkan yardımcısını seçmek amacıyla
SİSTEMİ her 4 yılda bir (1792 yılından
başlayarak) Kasım ayının ilk pazartesi
gününü izleyen salı gününde yapılır.
Bu formüle göre seçimlerin günü
yıllara göre 2 Kasım ile 8 Kasım
günleri arasında değişir. ABD'nin en
son başkanlık seçimi 3 Kasım 2020
tarihinde yapılmıştır.

Back to Agenda
 ABD başkanlık seçimlerinde seçmenler aslında doğrudan doğruya başkan ve
başkan yardımcısını seçmezler. Her eyaletten seçmenler, eyaletlerini seçiciler
kurulu adı verilen bir kurultayda temsil edecek üyeleri seçerler. Seçimlerden
sonra bu seçiciler kurulu toplanarak başkan ve başkan yardımcısı seçimini
gerçekleştirir. Her eyaletin seçiciler kurulundaki üye sayısı o eyaletin Senato
ve Temsilciler Meclisi üyelerinin toplamına eşittir. ABD'nin başkenti olan
Washington ise seçiciler kuruluna en az üye gönderen eyalete eşit sayıda üye
gönderme hakkına sahiptir. Porto Riko, Guam, Amerikan Samoası gibi ABD'ye
bağımlı toprakların sakinleri ABD başkanlık seçimlerinde oy kullanamazlar ve
dolayısıyla da seçiciler kuruluna üye gönderemezler.Başkanlık seçiminin
sonuçları seçimden sonraki Ocak ayında ABD Kongresi tarafından onaylanır.
Seçimlerin sonucu konusunda bir anlaşmazlık çıkması halinde bu anlaşmazlığı
ABD Kongresi çözümler. Seçimi kazanan başkan ve başkan yardımcısı
seçimden sonraki ilk 20 Ocak günü öğle saatinde görevi devralır.
2008 yılı Cumhuriyetçi Parti kurultayı
 ABD başkanlık seçimlerine katılan her siyasi parti başkan adayını
kendi içinde belirler. ABD Anayasasında bu aday belirleme sürecini
düzenleyen hiçbir hüküm bulunmamaktadır. Ancak yıllar boyunca
partiler tarafından bu süreci düzenleyen bazı gelenekler ortaya
çıkmıştır. ABD'nin iki büyük partisi olan Demokratik Parti ve
ADAYLARIN Cumhuriyetçi Parti başkan adaylarını ön seçimler yoluyla belirler.

BELİRLENMESİ

Bu ön seçimler eyaletlere göre Primary veya Caucus yöntemiyle

yapılır. Primary yöntemi partinin taraftarı olan her ABD yurttaşına
açık olan seçimlerdir. Caucus yöntemi ise ancak partinin kayıtlı
üyelerine açıktır.Ön seçimler bütün eyaletlerde aynı gün içinde
yapılmaz. Ön seçimler başkanlık seçiminin yapılacağı yılın Ocak
ayında tek tek bazı eyaletlerde başlar ve Haziran ayına kadar
eyaletten eyalete devam eder. Geleneksel olarak ön seçimlerin
yapıldığı ilk eyaletler Iowa ve New Hampshire eyaletleridir. Bu
eyaletleri sırasıyla diğer eyaletler izler.
 ÖN SEÇİMLER
Ön seçimler uzun bir süreç boyunca gerçekleştiği için adaylık yarışı boyunca adayların durumu
değişebilmekte, bazen beklenmedik sürprizler ortaya çıkabilmektedir. Genellikle ilk 2-3 ay içinde her
partiden bir adayın diğer adayların önüne geçerek üstünlük sağladığı gözlenir. Ancak 2008 başkanlık
seçimleri gibi bazı seçimlerde partinin adayının en son ön seçimlere kadar belli olmadığı görülmüştür.
ABD başkanlık sistemi başkanlara ikinci bir kez seçilebilme imkânı vermektedir. Partiler kendi
içlerinden seçilmiş başkanları ikinci bir kez aday gösterme zorunda olmamalarına rağmen geleneksel
olarak bir dönem hizmet vermiş olan başkanlar partileri tarafından kolayca ikinci bir defa aday
gösterilirler.Ön seçimler bittikten sonra Ağustos ayının sonunda ve Eylül ayı başında her parti bir
kurultay yapar. Bu kurultayda her parti resmen adayını belirler. Günümüzde adaylar ön seçimler
sonucu belirlendiği için bu kurultaylar daha ziyade formaliteden ibarettir.Başkan yardımcısı adayları
seçimle belirlenmez. Başkan adayı, başkan yardımcısı adayını tamamen kendisi belirler. Bu işlem
genellikle parti kurultayından hemen önce gerçekleşir. Kurultay, son gününde başkan adayının bir
konuşma yapmasıyla son bulur. Kurultayın bitmesiyle 2 ay kadar sürecek başkanlık seçimi
kampanyası başlamış olur.
 Seçiciler kurulu sisteminin en önemli sonuçlarından biri adayların ve ABD
medyasının eyaletleri üç değişik kategoride değerlendirmelerine yol
açmasıdır:
SEÇİM KAMPANYASI:
Mavi eyaletler
Bu eyaletler Demokratların sağlam birçoğunluğa sahip olduğu
eyaletlerdir. Genellikle ABD'nin kıyı bölgelerindeki eyaletlerin (New
England eyaletleri, New York, Maryland, Kaliforniya, Washington, Oregon)
yer aldığı bu grup, nüfus yoğunluğunun yüksek olduğu, şehirleşmiş
bölgelerden oluşur.
Kırmızı eyaletler
Cumhuriyetçilerin sağlam birçoğunluğa sahip olduğu eyaletlerdir. Bu
eyaletler daha çok ABD'nin güney ve iç batı kısımlarında yer alır. Güney
Karolina, Arkansas, Tennessee, Utah, Arizona gibi eyaletleri içeren bu
grup genellikle nüfus yoğunluğu düşük olan bölgelerden oluşur.
Salıncak eyaletler
Mavi ve kırmızı eyaletlerden geriye kalan eyaletlerdir. Bu eyaletlerin
başkanlık seçimlerindeki oyları salıncak gibi gidip geldiği için bu adla
adlandırılmaktadırlar. ABD'nin kuzeyindeki göller bölgesi civarında yer
alan Ohio, Iowa, İndiana, Michigan gibi Ortabatı eyaletleri bu gruba
örnektir. Florida eyaleti güneyde yer almasına rağmen yüksek bir iç göç
nedeniyle salıncak eyalet karakteri kazanmıştır.