ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ

ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
ΣΤΟ
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

Π. Κουτσούκος
Ν.Μπουρόπουλος
 Ασφάλεια
Η ασφάλεια είναι ευθύνη
ΟΛΩΝ!

»Φοιτητών
»Ερευνητών
»Επιβλεπόντων
»Διοίκησης
 Το πρόβλημα
Ο εργαστηριακός χώρος μπορεί να γίνει ένας επικίνδυνος
χώρος διότι σε πολλές περιπτώσεις:

•Η καθημερινή πίεση για την έγκαιρη και άμεση

διεκπεραίωση των υποχρεώσεων, ωθεί τους
εργαζόμενους στο να υιοθετούν συνοπτικές διαδικασίες
και στο να παραβλέπουν τους κανόνες ασφαλείας.

•Για λόγους ευκολίας, ταχύτητας, ή από υπερβολική

αυτοπεποίθηση οι εργαζόμενοι δεν τηρούν τους κανόνες
ασφαλείας της εργασίας τους.
 Σκοπός της παρουσίασης
Η παρουσίαση αυτή αποσκοπεί στην υπενθύμιση
βασικών κανόνων ασφαλείας στο εργαστήριο και
στην ανασκόπηση των κανονισμών ασφαλείας που
διέπουν την λειτουργία των εργαστηρίων.
Κίνδυνοι από χημικές ουσίες
 Ορισμοί
α) Ουσίες:
Τα χημικά στοιχεία και οι ενώσεις τους όπως
παρουσιάζονται σε φυσική κατάσταση ή όπως
παράγονται από τη βιομηχανία και που
περιέχουν ενδεχομένως κάθε πρόσθετο
αναγκαίο για τη διάθεσή τους στην αγορά.

β) Παρασκευάσματα:
Τα μίγματα ή τα διαλύματα που αποτελούνται
από δύο ή περισσότερες ουσίες.
 Επικίνδυνες ουσίες

Ποιες ουσίες
χαρακτηρίζουμε
επικίνδυνες;

α) Εκρηκτικές:
•Ουσίες και παρασκευάσματα που μπορούν να
εκραγούν με την επίδραση φλόγας ή που είναι
περισσότερο ευαίσθητες σε κτυπήματα ή σε
τριβές από το δινιτροβενζόλιο.
β) Οξειδωτικές:
• Ουσίες και παρασκευάσματα τα οποία σε επαφή με
άλλες ουσίες, κυρίως με εύφλεκτες ουσίες
παρουσιάζουν ισχυρώς εξώθερμη αντίδραση.

γ) Εξόχως εύφλεκτες:
• Υγρές ουσίες και παρασκευάσματα των οποίων το
σημείο ανάφλεξης είναι κατώτερο των 00 C και το
σημείο βρασμού κατώτερο ή ίσο των 350 C.
δ) Λίαν εύφλεκτες
• Ουσίες και παρασκευάσματα
• - που μπορούν να θερμανθούν και τελικά να
αναφλεγούν στον αέρα σε συνηθισμένη
θερμοκρασία χωρίς προσφορά ενέργειας ή
• - σε στερεά κατάσταση που μπορούν να
αναφλεγούν εύκολα μετά από σύντομη επίδραση
πηγής ανάφλεξης και που συνεχίζουν να
καίγονται ή να καταναλίσκονται μετά από την
απομάκρυνση της πηγής ανάφλεξης ή
• - σε υγρά κατάσταση των οποίων το σημείο
ανάφλεξης είναι κατώτερο από τους 210 C ή
• - σε αέρια κατάσταση που είναι εύφλεκτα στον
αέρα με συνήθη πίεση ή τα οποία σε επαφή με το
νερό ή με την υγρασία του αέρα παράγουν αέρια
εύκολα αναφλέξιμα και σε επικίνδυνες ποσότητες.
ε) Εύφλεκτες
• Ουσίες υγρές και παρασκευάσματα υγρά των οποίων
το σημείο ανάφλεξης είναι ίσο ή ανώτερο από τους
210 C και κατώτερο ή ίσο των 550 C.

στ) Λίαν τοξικές:

• Ουσίες και παρασκευάσματα τα οποία με εισπνοή,
κατάποση ή διείσδυση από το δέρμα μπορούν να
δημιουργήσουν πολύ σοβαρές επικίνδυνες
καταστάσεις, οξείες ή χρόνιες και ακόμα και να
προκαλέσουν και τον θάνατο.
ζ) Τοξικές
• Ουσίες και παρασκευάσματα τα οποία με εισπνοή,
κατάποση ή διείσδυση από το δέρμα μπορούν να
δημιουργήσουν σοβαρές επικίνδυνες καταστάσεις
οξείες ή χρόνιες και ακόμα και να προκαλέσουν και
τον θάνατο.

η) Επιβλαβείς:
• Ουσίες και παρασκευάσματα τα οποία με εισπνοή
κατάποση ή διείσδυση από το δέρμα μπορούν να
δημιουργήσουν κινδύνους περιορισμένης
σοβαρότητας για την υγεία.
θ) Διαβρωτικές
• Ουσίες και παρασκευάσματα τα οποία σε επαφή με
ζωντανούς ιστούς μπορούν να επιδράσουν
καταστροφικά.

ι) Ερεθιστικές:
• Ουσίες και παρασκευάσματα όχι διαβρωτικά τα
οποία με άμεσο παρατεταμένη ή επαναλαμβανόμενη
επαφή με το δέρμα ή τους βλεννογόνους μπορούν να
προκαλέσουν φλεγμονές.
ια) Καρκινογόνες
• Ουσίες και παρασκευάσματα τα οποία με εισπνοή
κατάποση ή διείσδυση από το δέρμα μπορούν να
προκαλέσουν καρκίνο ή να αυξήσουν τις
πιθανότητες δημιουργίας του.

ιβ) Τερατογόνες

ιγ) Μεταλλαξιογόνες
 Με ποιους τρόπους εκτιθέμεθα
στις επικίνδυνες ουσίες

‰ Δερματική απορρόφηση. Πολλοί διαλύτες και

χημικές ουσίες διεισδύουν κατ’ ευθείαν στο δέρμα.
‰ Πρόσληψη. Κατάποση χημικής ένωσης
‰ Εισπνοή. Εισπνοή αερίων, καπνών και ατμών.
Αποτελεί την συνηθέστερη μορφή έκθεσης σε
επικίνδυνες χημικές ουσίες
 Κίδυνοι από ανάφλεξη
Σημείο Ανάφλεξης (Flash Point) – Η ελάχιστη
θερμοκρασία στην οποία η τάση ατμών ενός υγρού είναι
τέτοια ώστε να μπορεί να σχηματισθεί με τον αέρα
μίγμα το οποίο αναφλέγεται κοντά ή στην επιφάνεια του
υγρού
o
Χημική ουσία Σημείο Ανάφλεξης. C)
Acetaldehyde -38
Acetone -18
Acetonitrile 6
Benzene 11
Cyclohexane -20
Ethanol 12
Hexane -23
Methanol 10
Propan-2-ol 12
Tetrahydrofuran -17
Toluene 4
 Κίνδυνοι από τη χρήση οργανικών
διαλυτών
Υδρογονάνθρακες
• Αλειφατικοί (εξάνιο, επτάνιο κλπ)
• Παρουσιάζουν ναρκωτική δράση αλλά χαμηλή τοξικότητα

Αρωματικοί (βενζόλιο, τολουόλιο κλπ)

• Παρουσιάζουν ισχυρή ναρκωτική δράση και πολύ υψηλή
τοξικότητα (απώλεια συνείδησης, τοξική δράση στο αίμα και στο
μυελό των οστών)

Αλογονωμένοι υδρογονάνθρακες
• (Χλωροφόρμιο, χλωροβενζόλιο, κλπ)
• Ιδιαίτερα τοξικοί , μερικοί από αυτούς είναι καρκινογόνοι
Αλδεύδες
Πτητικές , εύφλεκτες και ερεθιστικές του δέρματος, των ματιών και του
αναπνευστικού συστήματος

Αλκοόλοες
Εξαιρετικά εύφλεκτοι, ισχυρές ναρκωτικές ιδιότητες

Κετόνες
Εύφλεκτες, σχετικά χαμηλή τοξικότητα
 Επιπτώσεις στην ποιότητα του
αέρα στο χώρο εργασίας
• Σύνδρομο ασθένειας των κτιρίων (SICK
BUILDING SYNDROME -SBS)

– Ερεθισμός ματιών, μύτης ή του λάρυγγα

πονοκέφαλος

– Κόπωση

– Μείωση αντίληψης

– Ευερεθιστότητα
 Επιπτώσεις στην υγεία

• Συμπτώματα ασθένειας κτιρίων SICK

BUILDING SYNDROME (SBS)
– Ξηροδερμία

– Μπούκωμα του αναπνευστικού

– Δυσχέρεια στην αναπνοή

– Ρινορραγία

– Nαυτία
 Διαχείριση κινδύνου
• Κατάργηση
– Χρήση υπερήχων αντί οργανικών διαλυτών για το καθάρισμα
– Χρήση φυσικών μεθόδων συγκόλλησης αντί ουσιών που
χρησιμοποιούν διαλύτες
• Αντικατάσταση
– Χρησιμοποίηση διαλυτών με ψηλότερο ΣΖ και χαμηλότερη τάση
ατμών για την ελαχιστοποίηση των ατμών
– Προμήθεια των ουσιών σε λιγότερο επικίνδυνες μορφές (π.χ.
δισκία αντί σκόνης)
– Χρησιμοποίηση απορρυπαντικού αντί διαλυτών για τον καθαρισμό
• Αποθήκευση
Αποθήκευση των εύφλεκτων και των επικινδύνων διαλυτών σε
ιδιαίτερο χώρο με έντονο εξαερισμό σημασμένο με τις κατάλληλες
πινακίδες και εφοδιασμένο με ειδικά συστήματα πυρασφάλειας και
μεταφοράς των διαλυτών
Επισήμανση Επικίνδυνων Χημικών
Ουσιών

Βλαβερό | Ερεθιστικό
Harmful | Irritant Εκρηκτικό
Xn / Xi Explosive
E

∆ιαβρωτικό
Corrosive
C
Οξειδωτικό
Oxidizing
O

Τοξικό | Πολύ τοξικό

Toxic | Very toxic Επικίνδυνο για το Περιβάλλον
T / T+ Dangerous for the
environment
N

Πολύ εύφλεκτο | Εξαιρετικά εύφλεκτο

Highly or Extremely Flammable
F / F+
 Κωδικοί σήμανσης

• Ερυθρό =Εύφλεκτο
• Κυανό = Υγεία
• Κίτρινο = Δραστικότητα
• Λευκό = ειδικό

4 Άκρως επικίνδυνο 3 Σοβαρό 2 Επικίνδυνο 1 Μικρό 0 Αμελητέο

ΦΥΛΛΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΥΛΙΚΩΝ (MATERIAL
SAFETY DATA SHEETS - MSDS)

Στο διαδίκτυο
•http://hazard.com/msds/links.html
•http://www.umr.edu/~msdshtml/
•http://hazard.com/msds/index.html MSDS
•http://www.fisher.com
•http://www.sigma-aldrich.com
•http://www.umich.edu/~oseh/msdslink.html
•http://www.msdssearch.com/
•\http://www.msdsonline.com/Home/

Να απαιτείτε στις παραγγελίες χημικών να σας

αποστέλλουν μαζί με το αντιδραστήριο και το
MSDS
 Δομή των φύλλων ασφάλειας των
υλικών
• Χρησιμοποιούνται από τους
παραγωγούς προς ενημέρωση των
καταναλωτών για τους κινδύνους
των χημικών ουσιών

• Τα MSDS θα πρέπει να
παραλαμβάνονται κατά την αγορά
των χημικών ουσιών.

• Πρέπει σε όλα τα εργαστήρια να

τηρούνται δελτία κίνησης των
χημικών ουσιών (απογραφή και
κατανάλωση)
 ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΩΝ MSDS
Στα MSDS περιέχονται οι εξής πληροφορίες:

1 Ταυτότητα Όνομα της ουσίας, Εμπορικό όνομα και όνομα

του παραγωγού, διεύθυνση και τηλέφωνα άμεσης
ανάγκης.

2 Επικίνδυνα συστατικά: Ταυτοποιούνται τα συστατικά τα

οποία είναι επικίνδυνα

3 Φυσικοχημικές ιδιότητες: ΣΖ, ΣΤ, Τάση ατμών

πυκνότητα, διαλυτότητα στο νερό, εμφάνιση, οσμή.

4 Στοιχεία ανάφλεξης: Σημείο ανάφλεξης, όρια ανάφλεξης,

μέσα κατάσβεσης, ασυνήθεις κίνδυνοι πυρκαΙάς ή
εκρήξεως και ειδικά μέσα πυρόσβεσης.
 Δεδομένα στα MSDS

5 Στοιχεία υγιεινής οδοί εισόδου (εισπνοή, κατάποση, κτλ…),

συνέπειες μακρο και βραχυπρόθεσμης έκθεσης, διαδικασίες
άμεσων και πρώτων βοηθειών.

6 Δραστικότητα Σταθερότητα, ασύμβατα υλικά και

επικινδυνότητα αποικοδόμησης.

7 Ενέργειες που πρέπει να γίνουν κατά την διαρροή ή την

διασπορά Διαδικασίες καθαρισμού και προφυλάξεις κατά την
διαχείριση ή και την αποθήκευση.

8 Πληροφορίες για προστασία από την διασπορά προσωπικές

συσκευές προστασίας (PPE), εξαερισμός και πρακτικές
εργασίας και υγιεινής.
Ατομικά μέτρα προστασίας
 Προστασία των οφθαλμών

ΟΛΟΙ οι εργαζόμενοι με χημικά αντιδραστήρια

ή/και με εργαστηριακές συσκευές πρέπει να
φορούν γυαλιά ασφαλείας τα οποία να αντέχουν
στην στη φωτιά και στα χημικά αντιδραστήρια.
Προστατευτική καλύπτρα προσώπου

• Συνιστάται κατά την εργασία όταν υπάρχει κίνδυνος

εκτίναξης στο πρόσωπο ή κίνδυνος έκρηξης

•Οι καλύπτρες προσώπου προστατεύουν επαρκώς το πρόσωπο

 Προστασία του δέρματος

Κατά τον χειρισμό διαβρωτικών ή τοξικών υλικών

θα πρέπει να φέρονται προστατευτικά γάντια.
 Γάντια

•Κατά τον χειρισμό διαβρωτικών ή τοξικών

υλικών θα πρέπει να φέρονται προστατευτικά
γάντια.
Στην αγορά διατίθενται γάντια από βινύλιο,
latex, και νιτρίλιο.
Φορέστε τα κατάλληλα για κάθε περίσταση
γάντια ανάλογα με τους χημικούς κινδύνους.
Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει τα γάντια να
φοριούνται έξω από το εργαστήριο.
 Γάντια υψηλών θερμοκρασιών

Γάντια από βαμβάκι για θερμοκρασίες

έως 150 0C

Γάντια για θερμοκρασίες έως 500 οC

Γάντια για θερμοκρασίες έως 700 οC

 Η σωστή ενδυμασία
Τα σωστά ρούχα βοηθούν στην αποφυγή ατυχημάτων στο
εργαστήριο.
•Να αποφεύγονται τα ξεκούμπωτα ή χαλαρά μανίκια.
•Τσάντες, βιβλία, πανωφόρια θα πρέπει να τοποθετούνται στις
κατάλληλες κρεμάστρες και ράφια ή να τοποθετούνται σε
συρτάρια ή ντουλάπια- ΣΕ ΚΑΜΜΙΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΔΕΝ
ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΦΗΝΟΝΤΑΙ ΣΤΟΥΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΥΣ
ΠΑΓΚΟΥΣ.
•Τα υποδήματα θα πρέπει να καλύπτουν ολόκληρο το πόδι.
•Δεν πρέπει να φοριούνται σόρτς στο εργαστήριο.
•Η εργαστηριακή ποδιά είναι απαραίτητη.

•Τα μακριά μαλλιά θα πρέπει να δένονται πίσω.

 Προστασία της αναπνοής
Μάσκες προστασίας

Προστατεύουν από :
• Σκόνες
• Χαμηλές συγκεντρώσεις οργανικών ατμών και οσμές
(μάσκες εφοδιασμένες με ενεργό άνθρακα)
 Απαγωγοί

Οι απαγωγοί αποτελούν εγκαταστάσεις

εξαιρετικής σπουδαιότητας από άποψη
ασφαλείας και εξυπηρετούν δύο
σκοπούς:

1. Την απομάκρυνση τοπικά

παραγόμενων τοξικών, διαβρωτικών
και εύφλεκτων ατμών από τον
εργαστηριακό χώρο .

2. Αποτελούν φυσικό εμπόδιο για την

προστασία των εργαζομένων στο
εργαστήριο από έκθεση σε χημικά
αντιδραστήρια, φωτιές και
μικροεκρήξεις.
 Οδηγίες χρήσεως των απαγωγών

1. Ελέγξτε το κατά πόσον οι απαγωγοί είναι συμβατοί με τα

χημικά που είναι τοποθετημένα σ’ αυτούς

2. Στον απαγωγό πρέπει να βρίσκονται μόνο τα χημικά

αντιδραστήρια τα οποία χρειάζονται για το συγκεκριμένο
πείραμα. Τα αποθηκευμένα χημικά αλλάζουν την
αεροδυναμική του απαγωγού και την κυκλοφορία του αέρα και
μπορεί να φράσσουν τις οδούς απαγωγής. Για μακροπρόθεσμη
αποθήκευση να χρησιμοποιούνται τα ντουλάπια κάτω από
τους απαγωγούς.

3. Μετά το πέρας του πειράματος θα πρέπει να γίνεται

καθαρισμός. Να απομακρύνονται συσκευές και αντιδραστήρια
Εξοπλισμός προστασίας και
ασφαλείας
Πίδακας πλύσεως οφθαλμών
Ειδική συσκευή που εκτοξεύει μεγάλες ποσότητες
νερού με χαμηλή πίεση, υπό συγκεκριμένη γωνία
ώστε να ξεπλένονται οι βολβοί των ματιών του
θύματος.

Η πλύση γίνεται πλάγια (και όχι κάθετα) γιατί

αλλιώς εγκλωβίζονται τα χημικά στο μάτι. Η
πίεση είναι χαμηλή για να μην τραυματίζονται οι
βολβοί από τη δύναμη του νερού.

Υποχρεωτικά είναι και τα φίλτρα στα στόμια

εκτόξευσης του νερού για τη συγκράτηση
σωματιδίων που ενδέχεται να υπάρχουν και οι
καλύπτρες στομίων για προστασία από σκόνη και
άλλα σκουπίδια. οι καλύπτρες ανοίγουν αυτόματα
όταν ξεκινήσει η ροή του νερού.
Πίδακας πλύσεως οφθαλμών
• Βάζουμε το κεφάλι με τα μάτια ανοιχτά ανάμεσα
στις βρύσες.

• Πιέζουμε την χειρολαβή ώστε να αρχίσει η ροή

του νερού.

• Ξεπλένουμε κατ’ ελάχιστον επί 15 λεπτά.

Emergency
Θέση κεφαλής Πιέζουμε το χερούλι
Μεταξύ των Για να τρέξει το νερό
εκροών.
 Καταιονιστήρας ασφαλείας
Είναι συσκευή που
χρησιμοποιείται για
να ξεπλένεται κάποιο
άτομο του οποίου τα
ρούχα πήραν φωτιά ή
χύθηκαν χημικά
πάνω του.

Τραβάμε το χερούλι για

να αρχίσει η ροή του νερού
 Διακοπή ηλεκτρικού/αερίων

Μάθετε την θέση των

διακοπτών στο
εργαστήριο.

Βεβαιωθείτε ότι
ξέρετε να τα
χειρίζεσθε.
Άμμος Ansul και Δισανθρακικό
Μέταλλα Οξέα
 Δοχεία για Δισανθρακικό νάτριο και Άμμο

Στο εργαστήριο Θα πρέπει να υπάρχουν δοχεία

δισανθρακικού νατρίου για την εξουδετέρωση οξέων που
τυχόν χυθούν καθώς και δοχεία άμμου για μικρής
έκτασης φωτιές.
Τα μέσα αυτά λειτουργούν είτε με κάλυψη του οξέος που
έχει χυθεί ή της φωτιάς με ένα στερεό.
Σε κάθε περίπτωση μετά την χρήση χρειάζεται
καθαρισμός και κατάλληλη διάθεση.
Αν χρησιμοποιηθούν τα υλικά αυτά ειδοποιείστε τους
υπευθύνους του εργαστηρίου .
 Καθάρισμα
U Μικρής έκτασης κηλίδες από χημικά που χύθηκαν θα
πρέπει να καθαρίζονται αμέσως. Μεγάλης έκτασης
κηλίδες πιθανόν να χρειάζονται ειδική κατεργασία,
συσκευές και επείγουσα βοήθεια.
U Εξαρτήματα προσωπικής προστασίας όπως τα λαστιχένια
γάντια και γυαλιά πρέπει να είναι διαθέσιμα για τους
φοιτητές που ασχολούνται με επικίνδυνα χημικά.
U Θα πρέπει να είναι εύκολα προσβάσιμο σε όλους τους
χρήστες κατάλληλο kit για την αντιμετώπιση κηλίδων από
χυμένα χημικά.
U Αν είναι αναγκαίο αναφέρατε την διαρροή/χύσιμο χημικών
και το ΕΚΑΒ αν υπάρχουν τραυματισμοί.
U Αν είναι αναγκαίο απαγορεύστε την είσοδο στην περιοχή
όπου έχουν χυθεί τα χημικά.
U Αν τα χυμένα χημικά είναι εύφλεκτα, βεβαιωθείτε ότι δεν
καπνίζει κανείς και ότι δεν είναι σε λειτουργία
ηλεκτροκίνητα μηχανήματα.
Κίνδυνοι από την πίεση
 Βιομηχανικά αέρια σε φιάλες
Η χρήση βιομηχανικών αερίων σε φιάλες είναι αρκετά συχνή
στα εργαστήρια. π.χ Δημιουργία αδρανούς ατμόσφαιρας με
άζωτο, δημιουργία φλόγας με καύσιμο ακετυλένιο κλπ...

Κίνδυνοι από τις φιάλες αερίων

• Από το μεγάλο βάρος των φιαλών
• Από την υψηλή πίεση ή τη χαμηλή θερμοκρασία κατά την
εκτόνωση των αερίων
• Από τις ιδιότητες του κάθε αερίου (π.χ. αέρια οξειδωτικά,
εύφλεκτα, ερεθιστικά, διαβρωτικά, αδρανή κλπ)
 Κίνδυνοι από το μεγάλο βάρος των
φιαλών
• Αποθηκεύετε και χρησιμοποιείτε τις φιάλες σε
κάθετη θέση
• Διασφαλίστε τις φιάλες από πτώση. Για το σκοπό
αυτό χρησιμοποιείστε κατάλληλες αλυσίδες ή
μεταλλικά πλαίσια
• Μεταφέρετε τις φιάλες χρησιμοποιώντας όλα τα
μέσα μεταφοράς βαρειών αντικειμένων, π.χ.
καρότσια, κλαρκ, γερανούς κλπ.
• Κατά τις μεταφορές προστατεύετε τις βαλβίδες της
φιάλης με το ειδικό μεταλλικό κάλυμμα
 Η μεταφορά των κυλίνδρων γίνεται
Πάντοτε με το καπάκι ασφαλείας
Προσδένετε πάντοτε με ασφάλεια
Τις φιάλες με αξιόπιστα σηρίγματα

Χρησιμοποιείτε πάντοτε
καροτσάκι για την μεταφορά
φιαλών αερίων. Μη τις
σύρετε στο δάπεδο!
 Κίνδυνοι από την υψηλή πίεση ή τη χαμηλή
θερμοκρασία κατά την εκτόνωση των αερίων

• Αποφύγετε τη μηχανική βλάβη των φιαλών (π.χ. χαλασμένες

βόλτες κλπ)
• - Συνδέετε τις φιάλες μόνο με κατάλληλο γι αυτές εξοπλισμό
(π.χ. μειωτήρες και μανόμετρα καταλλήλων διαστάσεων)
• - Αποφεύγετε τα υπερβολικά συστήματα ασφάλειας πάνω στη
φιάλη. Όσο περισσότερα είναι τα συστήματα αυτά, τόσο
περισσότερες είναι και οι πιθανές πηγές βλαβών ή διαρροών
• - Αποθηκεύετε τις φιάλες μακριά από πηγές θερμότητας,
μακριά από τον ήλιο
• - Απομακρύνετε τις φιάλες από τις φωτιές
• - Αποφεύγετε τη διάβρωση των φιαλών που μειώνει την
αντοχή των τοιχωμάτων
• - Σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες αποφεύγετε τις μηχανικές
κρούσεις γιατί ο χάλυβας γίνεται εύθραυστος
• - Η απότομη εκτόνωση αερίου προκαλεί ψύξη και «ψυχρά
εγκαύματα». Φοράτε γάντια
 Κίνδυνοι από τις ιδιότητες του
κάθε αερίου
1. Εύφλεκτα αέρια π.χ.ασετυλίνη
•Αποθηκεύετε τις φιάλες μακριά από άλλα αέρια σε καλά αεριζόμενο χώρο

•Αποφεύγετε τις διαρροές. Ο έλεγχος των διαρροών να γίνεται με σαπουνόνερο

(π.χ. ένα αραιό διάλυμα απορρυπαντικού σε νερό) στα σημεία σύνδεσης ή και στις
σωληνώσεις. Η εμφάνιση φυσαλλίδων προδίδει την παρουσία διαρροής στο
συγκεκριμμένο σημείο. Ποτέ μη χρησιμοποιείτε τη φλόγα του αναπτήρα για τον
εντοπισμό διαρροής εύφλεκτου αερίου

•Εφόσον υπάρχουν διαρροές, αποφύγετε οποιαδήποτε πηγή ανάφλεξης και

αερίσατε

•Απαγορεύεται το κάπνισμα σε χώρους αποθήκευσης εύφλεκτων ή σε χώρους που

αυτά χρησιμοποιούνται

•Σε ορισμένες εγκαταστάσεις είναι ιδιαίτερα χρήσιμη η τοποθέτηση των φιαλών

εύφλεκτων αερίων σε ειδικές μεταλλικές θήκες υψηλής θερμικής αντοχής
εφοδιασμένες με κατάλληλους αισθητές θερμοκρασίας
2. Οξειδωτικά αέρια (π.χ. οξυγόνο)

•Λειτουργείτε τις βαλβίδες με χαμηλή πίεση

• Κρατάτε το σύστημα παροχής οξυγόνου (π.χ. τις σωληνώσεις)

καθαρό από λάδια ή βρώμες

•Αποφεύγετε να λαδώνετε το σύστημα παροχής οξυγόνου

•Χρησιμοποιείτε υλικά που είναι αποδεδειγμένα ασφαλή με το

οξυγόνο, δηλαδή υλικά που δεν αναφλέγονται

•Αποφεύγετε την είσοδο σε κλειστούς χώρους όπου πιθανόν υπάρχει

οξυγόνο σε υψηλές συγκεντρώσεις. Ελέγχετε την ατμόσφαιρα των
χώρων αυτών με ειδικά φορητά όργανα ανίχνευσης

•Αποφεύγετε αυστηρά τη χρήση οξυγόνου εάν για την ίδια δουλειά

μπορείτε να χρησιμοποιείτε πεπιεσμένο αέρα ή άλλα αέρια
3. Αδρανή αέρια (π.χ. άζωτο, ήλιον, αργόν κλπ)
• Αερίζετε καλά τους κλειστούς χώρους διότι οι διαρροές
δημιουργούν έλλειμμα οξυγόνου και είναι δυνατό να
προκαλέσουν ασφυξία

4. Τοξικά, ερεθιστικά, διαβρωτικά αέρια

• Ελέγχετε τακτικά για πιθανές διαρροές
• Χρησιμοποιείτε προστατευτικό εξοπλισμό (π.χ. μάσκες)
• Ο χειρισμός των φιαλών να γίνεται από εκπαιδευμένο
προσωπικό
 Γενικά μέτρα για τη χρήση φιαλών
αερίων
• Αποθηκεύσατε σε καλά αεριζόμενους χώρους,
μακριά από βροχή, χιόνι ή καύσιμα

• Μη διατηρείτε περισσότερες φιάλες από τις

απαραίτητες σε χώρους εργασίας. Φύλαξη κατά
προτίμηση κοντά σε πόρτες και μακριά από
διαδρόμους διαφυγής ή δυσπρόσιτα σημεία

• Χρησιμοποιείτε τα κατάλληλα εργαλεία κατά τη

σύνδεση των φιαλών ( π.χ. κάβουρα ή κλειδί
κατάλληλου διαμετρήματος και μήκους).
• Για να σφίξετε μια βαλβίδα διακόψτε τη λειτουργία της φιάλης

• Κλείνετε τη βαλβίδα όταν η φιάλη δεν λειτουργεί

• Βεβαιωθείτε για το περιεχόμενο μιας φιάλης πριν τη χρήση. Οι

κατασκευαστές έχουν υιοθετήσει έναν χρωματικό κώδικα για το
είδος των φιαλών (π.χ. κόκκινο για το υδρογόνο, πράσινο για το
άζωτο, γκρίζο για τα αδρανή , κίτρινο για την ασετυλίνη κλπ).
Διαβάζετε πάντοτε τις οδηγίες και τα σήματα με προσοχή

• Επιστρέφετε τη φιάλη στον προμηθευτή με κλειστή τη βαλβίδα και

με το προστατευτικό κάλυμμα.
Κίνδυνοι από την έκθεση σε
ακτινοβολία
Υπεριώδης ακτινοβολία

UVA : (400 - 320 nm),

UVB (320 - 290 nm).

UVC (290 - 200 nm).

 Επιδράσεις της υπεριώδους ακτινοβολίας
στον οργανισμό
Οφθαλμικές βλάβες
Η βλάβη στους οφθαλμούς από υπεριώδη ακτινοβολία, είναι αθροιστική,
Καταστολή του ανασοποιητικού συστήματος
Επαναλαμβανόμενη υπερέκθεση στην ακτινοβολία μπορεί να
προκαλέσει μείωση της αμυντικής ικανότητας του οργανισμού.
Επιβλαβείς επιδράσεις στο δέρμα
Αλλεργικές αντιδράσεις. Αλληλεπίδραση ακτινοβολίας με καλλυντικά,
αρώματα, φυτά, τοπικές κρέμες και αντηλιακά.
Το κλασσικό "έγκαυμα"
Γήρανση του δέρματος (Φωτογήρανση)
Πρόκληση Σπίλων και ∆ερματικών Καρκίνων

Κατά την εργασία με ακτινοβολία UV απαιτείται η χρήση ειδικών γυαλιών

 Ακτινοβολία laser
Πρέπει να αποφεύγεται η εφαρμογή των Laser στην
περιοχή των ματιών και στο δέρμα.

Τα standards για την προστασία ματιών έχουν δοθεί

από το ANSI, "American National Standards
Institute", υπό την οδηγία "Safe use of Laser".

Center for Devices and Radiological Health (CDRH)

http://www.fda.gov/cdrh/
http://www.powertechnology.com/TECHLIB/SAFE
TY.ASP
 Ακτινοβολία laser
• Τάξις 1η: Είναι Laser πολύ χαμηλής ενέργειας και απολύτως ασφαλή (soft Laser) (0,4
mW) και είναι Laser συνεχούς εκπομπής στο ορατό φάσμα.

• Τάξις 2η : Eίναι soft Laser ορατού φωτός (400-700 nm) με μέγιστη ισχύ 1mWatt. Η
ακτινοβολία τους είναι επικίνδυνη για τα μάτια, όχι αν είναι στιγμιαία, αλλά μόνον όταν
είναι παρατεταμένη, και επίσης είναι κατά τον ίδιο τρόπο επικίνδυνη η αντανάκλαση της
ακτίνας μέσα από καθρέφτη. Αλλα από αυτά λειτουργούν συνεχώς και άλλα κατά παλμούς.

• Τάξις 3α: Είναι επίσης soft Laser φωτός με μέγιστη ισχύ 1-5 mWatt. Η ακτινοβολία
τους είναι επικίνδυνη για τα μάτια ακόμα και σε στιγμιαία έκθεση. Αλλα λειτουργούν
συνεχώς και άλλα κατά παλμούς.

• Τάξις 3β: Eίναι power Laser και έχουν μέγιστη ισχύ σε συνεχή λειτουργία 500mW (0,5
Watt) και όταν λειτουργούν κατά παλμούς 10 J/ cm2. Είναι πολύ πιο επικίνδυνα από τα
3α. Υπάρχει αυξημένος κίνδυνος πυρκαγιάς και καταστροφής του δέρματος. Είναι
επικίνδυνες ακόμα και διάχυτες αντανακλάσεις τους. Για αυτό απαιτείται ειδική
κατασκευή του χώρου. Από την κατηγορία αυτή, πολύ μεγάλη προσοχή χρειάζονται οι
συσκευές που εκπέμπουν αόρατη δέσμη (υπεριώδη ή υπέρυθρη).

• Τάξις 4η: Είναι Laser υψηλής ισχύος > 500 mW και είναι επικίνδυνα για την όραση.
 Μέτρα προφύλαξης και
διαχείριση κινδύνου
1. Χρήση ειδικών προφυλακτικών γυαλιών
H βλάβη των οφθαλμών μπορεί να είναι είτε θερμική,
είτε φωτοχημική, είτε και αμφότερα και ίσως όχι
αναστρέψιμη.
Συνήθως δεν παρουσιάζεται πόνος ή άλλη ενόχληση
στο μάτι μέχρι να συμβεί σοβαρό έγκαυμα στον
αμφιβληστροειδή.
2. Καθορισμό της ζώνης επικινδυνότητας εντός της
οποίας πρέπει :
• να τηρούνται αυστηρότητα όλες οι προδιαγραφές
• να υπάρχει ειδική σήμανση
• να εργάζεται μόνο εξειδικευμένο προσωπικό.
Βασικοί Εργαστηριακοί
Κανόνες
1. Συμπεριφέρεστε πάντοτε με κοσμιότητα

2. Να είστε σε καλή φυσική κατάσταση, π.χ. μην

επιχειρείτε να εργασθείτε στο εργαστήριο άϋπνοι

3. Απαγορεύεται η διεξαγωγή πειραμάτων και η χρήση

υλικών χωρίς άδεια.

4. Δεν πρέπει να εισέρχονται στο εργαστήριο άτομα τα

οποία δεν είναι εξουσιοδοτημένα. Η παρουσία τρίτων
αποτελεί εκτός από τον περιορισμό του χώρου και
πηγή περισπασμού για τους εργαζόμενους.

5. Απαγορεύεται το κάπνισμα στο εργαστήριο.

6. Διατηρείστε τον πάγκο σας (συρτάρια, ντουλάπια και

επιφάνεια) καθαρά . Οι κοινόχρηστοι χώροι θα πρέπει
να αφήνονται καθαροί μετά την εργασία.
 Το Πλύσιμο των Χεριών

Πάντα πλένουμε
καλά τα χέρια για
την απομάκρυνση
υπολειμμάτων
χημικών πριν
φύγουμε από το
εργαστήριο.
 Ειδικές προφυλάξεις στον χειρισμό γυαλικών

Προστατέψτε τα χέρια σας.

Λιπαίνετε τις
ΠΟΤΕ μην
επιφάνειες των
ζορίζετε
γυαλικών.
Τα γυαλικά!
•Μην επιχειρείτε να
επισκευάσετε μόνοι σας
ελαττωματικές συσκευές
•Αναφέρετε τη βλάβη στον
υπεύθυνο του εργαστηρίου

• Η επισκευή των μηχανημάτων γίνεται μόνο

από εξειδικευμένο προσωπικό
 Διάθεση των αποβλήτων

Πετάξτε σύμφωνα με τις ανάγκες τα απόβλητα

Τα οποία δημιουργούνται τόσοκατά την διάρκεια
Όσο και μετά από τα πειράματα
 Διάθεση αποβλήτων

Είναι
απαραίτητη η
πιστή τήρηση
των οδηγιών
για την
διάθεση των
αποβλήτων.
Κάδος στερεών απορριμμάτων
 Υγρά και στερεά χημικά
Τα στερεά και τα
υγρά πρέπει να
τοποθετούνται σε
κατάλληλα δοχεία.
Τα οποία θα πρέπει
να διατίθενται στο
εργαστήριο.

Ποτέ μην ρίχνετε στο νεροχύτη χημικά!

 Κιβώτιο Α’ Βοηθειών
Είναι υποχρεωτικό να υπάρχει σε κάθε
εργαστήριο ένα κιβώτιο Α’ βοηθειών .

Στο κιβώτιο πρέπει να υπάρχουν

βασικά φαρμακευτικά υλικά για
μικροατυχήματα.

Το κιβώτιο θα πρέπει να επιθεωρείται

τακτικά και να αντικαθίστανται τα
υλικά που καταναλώθηκαν ή έληξε η
διάρκειά τους.
Έκτακτες καταστάσεις
κινδύνου
 Πυρκαϊές
Καύσιμο Οξειδωτικό

Ενέργεια

• Tο “Τρίγωνο της φωτιάς” προσδιορίζει τα τρία συστατικά που είναι

απαραίτητα για μια φωτιά :
– Καύσιμο: χαρτί, ξύλο, εύφλεκτα αέρια,ηλεκτρικές συσκευές υπό τάση ή
σε λειτουργία, κτλ...
– Ενέργεια(θερμότητα), αρκετή για την συντήρηση της καύσης.
Συνήθως αναφέρεται και ως πηγή ανάφλεξης.
– Οξειδωτικό(αέρας)
ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΔΥΝΑΤΗ Η ΣΥΝΕΧΙΣΗ ΤΗΣ ΦΩΤΙΑΣ ΑΝ ΚΑΠΟΙΟ
ΑΠΌ ΤΑ ΤΡΙΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΑΠΟΥΣΙΑΖΕΙ.
 Πρόληψη
ΣΒΥΣΤΕ ΤΙΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΟΠΩΣ ΟΙ
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΕΜΙΣΤΗΡΕΣ
ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΣΑΣ ΑΠΌ ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ.

• Άλλες μέθοδοι πρόληψης

περιλαμβάνουν:
• Ανιχνευτές θερμότητας ή/και
καπνού.
– Συστήματα αυτόματου
καταιονισμού.
– Πυρανθεκτικά έπιπλα και υλικά
 Εκκένωση χώρων

• Είναι απαραίτητη η ύπαρξη

πρωτευουσών και δευτερευουσών
οδών διαφυγής και όλοι οι
εργαζόμενοι θα πρέπει να έχουν
εκπαιδευθεί στην χρήση τους

• Απαραίτητη είναι η καλή σήμανση

των εξόδων και ο φωτισμός των
αντιστοίχων πινακίδων.
 Πυροσβεστήρες

• Αφαιρέστε την περόνη.

• Σ τοχεύστε με το ακροφύσιο.
• Πιέζετε την χειρολαβή.
• Σαρώνετε απ’ άκρου εις άκρον την
βάση της φωτιάς.
• ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Αν, κατά την χρήση του
πυροσβεστήρα η φωτιά είναι μεγαλύτερου
μεγέθους από τις δυνατότητές σας εκκενώστε
τον χώρο και ειδοποιείστε και τους άλλους
σημαίνοντας συναγερμό και ειδοποιώντας την
πυροσβεστική υπηρεσία
 Θυμηθείτε!
• Όλοι οι εργαζόμενοι θα πρέπει να
γνωρίζουν τον τρόπο εκκένωσης
του κτιρίου.

• Απαγορεύεται το κάπνισμα σε
όλους τους δημόσιους χώρους
•
• Οι καπνίζοντες θα πρέπει να
περιορίζουν το κάπνισμα στους
κατάλληλους χώρους.

• Απαγορεύεται η χρήση φορητών

θερμαντικών συσκευών.
 Ασφάλεια σε σεισμούς
Πριν τον σεισμό
1. Όλα τα βαριά αντικείμενα να βρίσκονται κοντά ή στο δάπεδο

2. Να εξασφαλίζονται τα ψηλά αντικείμενα (π.χ. Ράφια

βιβλίων) στους τοίχους.

3. Τα αέρια και οι συσκευές διανομής αερίων να είναι

ασφαλισμένα για την αποφυγή θραύσεως των σωληνώσεων
διανομής των αερίων.

4. Μάθετε τις εξόδους διαφυγής και τον δρόμο εκκένωσης του

κτιρίου.

5. Να έχετε μαζί σας είδη ανάγκης όπως φακός, κουτί πρώτων

βοηθειών και εφεδρικά ρούχα στο αυτοκίνητο ή το γραφείο σας.
 Κατά τον σεισμό

Αν είσαστε μέσα παραμείνετε μέσα στο κτίριο.

Καλυφθείτε κάτω από συμπαγή έπιπλα, π.χ. τραπέζια

Απομακρυνθείτε από τα παράθυρα, βιβλιοθήκες, ερμάρια, βαρείς
καθρέφτες και άλλα βαριά αντικείμενα τα οποία θα ήταν
δυνατόν να πέσουν.
Προσέξτε για τυχόν πτώση γύψινων ή πλακών οροφής
Παραμείνετε καλυμμένοι μέχρι να σταματήσει η δόνηση και
περιμένετε στην κάλυψή σας.
Αν μετακινηθεί το γραφείο ή το τραπέζι κάτω από το οποίο
βρίσκεσθε μετακινηθείτε και σεις μαζί του
 Μετά τον σεισμό
•Ερευνήστε για τυχόν τραυματισμούς και δώστε τις πρώτες
βοήθειες όπου και όπως πρέπει
•Παραμείνετε ψύχραιμοι και προσπαθείστε να καθησυχάσετε
και τους άλλους
•Φορέστε παπούτσια για την αποφυγή τραυματισμού από
σπασμένα γυαλιά
•Ελέγξτε για φωτιά και λάβετε τα απαραίτητα μέτρα
•Ελέγξτε τις παροχές και το δίκτυο αερίου, νερού, και
ηλεκτρικού
•Ανοίξτε το ραδιόφωνο ή άλλη πηγή ενημέρωσης για σχετικές
πληροφορίες
Ηλεκτρική ασφάλεια στο
εργαστήριο
 Ηλεκτρική ασφάλεια στο εργαστήριο

Λόγω των κινδύνων οι οποίοι είναι εγγενείς

κατά την εργασία με τον ηλεκτρισμό θα πρέπει
να τηρούνται οι παρακάτω προφυλάξεις κατά
την εργασία :

• Τα καλώδια θα πρέπει να είναι σε καλή

κατάσταση
• Απόσυρση από την χρήση συσκευών με
φθαρμένα ή γυμνά καλώδια .
• Όλες οι συσκευές θα πρέπει να είναι
γειωμένες. Χρησιμοποιείτε φις τύπου σούκο.
 Ηλεκτρική ασφάλεια στο εργαστήριο

• Ηλεκτρικές συσκευές όπως οι αναδευτήρες

ή οι θερμαντικές εστίες δεν θα πρέπει να
χρησιμοποιούνται κοντά σε εύφλεκτους
διαλύτες.

• Σε καμία περίπτωση να μην γίνεται

παράκαμψη της ασφάλειας σε ηλεκτρικές
συσκευές

• Οι επισκευές των ηλεκτρικών συσκευών

και εγκαταστάσεων πρέπει να γίνονται από
ειδικευμένους τεχνικούς
 Ηλεκτρική ασφάλεια στο εργαστήριο

• Χρησιμοποιείτε μία και

μόνο πρίζα για κάθε
συσκευή

• Θα πρέπει να
αποφεύγονται τα
πολλαπλά
• Να μην υπερφορτώνετε
τα δίκτυα
 Ηλεκτρική ασφάλεια στο εργαστήριο

¾ Επειδή το νερό είναι καλός αγωγός του ηλεκτρικού

ρεύματος και μπορεί να μετατρέψει σε καλούς αγωγούς
τα πάντα – μην στέκεστε στο νερό ούτε και να πιάνετε
ηλεκτρικές συσκευές με βρεγμένα χέρια.

¾ Σε ηλεκτρικές πυρκαϊές μην πιάνετε τα φλεγόμενα

αντικείμενα ούτε και να τα βρέχετε με νερό. Κλείστε την
παροχή του ρεύματος αν είναι δυνατόν. Αν είναι μικρής
έκτασης σβήστε την με πυροσβεστήρα.
¾ Ποτέ μην χρησιμοποιείτε προσωρινή καλωδίωση.
Σε περίπτωση ατυχήματος
∙ Διακόψτε την ηλεκτρική παροχή
πατώντας κάποιο από τα κομβία κινδύνου.
Σε περίπτωση που ατύχημα ηλεκτροπληξίας
γίνεται σε χώρο που δεν υπάρχουν
διακόπτες κινδύνου τότε διακόψτε το
ρεύμα από αλλού αν είναι ασφαλές να το
κάνετε.
∙ Ζητάτε βοήθεια από άλλο άτομο πριν
προσπαθήσετε να δώσετε μόνοι σας τις
πρώτες βοήθειες.
Εργονομία στο εργαστήριο
• Εργονομία είναι ο τρόπος να δουλεύουμε
εξυπνότερα – όχι σκληρότερα σχεδιάζοντας
εργαλεία, συσκευές, σταθμούς εργασίας τα οποία
προσαρμόζουν την εργασία στα μέτρα του
εργαζόμενου --ΚΑΙ ΌΧΙ τον εργαζόμενο στα μέτρα
της εργασίας.
 Εργονομία στους Υπολογιστές

Συμπτώματα που βασανίζουν τους εργαζομένους σε θέσεις Η/Υ

Πόνοι στη μέση, τον αυχένα και τα χέρια, τσούξιμο στα μάτια,
Κεφαλαλγίες κλ.π

• Μυοσκελετικές Ασθένειες που Συνδέονται με την εργασία

αποτελούν την ταχύτερα αναπτυσσόμενη κατηγορία
τραυματισμού/ασθένειας
– 70% σύνδρομου του καρπού
– 62% Τεντονίτιδας
 Σύνδρομο σήραγγος καρπού
• Συμβαίνει κατά την επαναληπτική κίνηση χεριών και
καρπών –ιδιαίτερα όταν εξασκείται μεγάλη δύναμη.
Συμπτώματα μέχρι και 15% σε ορισμένες
βιομηχανικές μονάδες.

Σύνδεσμος καρπού
Μέσο νεύρο

τένοντες
Η Καρέκλα

Η παραπλεύρως εικόνα διάσημου

ζωγράφου ο οποίος θα αποτελούσε
καταστροφική περίπτωση
φυσιοθεραπευτή. Το μοντέλο του στο
τραπέζι κάνει όλα τα δυνατά λάθη:

•Το σώμα της είναι παραμορφωμένο

•Γέρνει προς τα εμπρός,
•Ο λαιμός,οι ώμοι και οι βραχίονές της
υφίστανται καταπόνηση.
 Κατάλληλο κάθισμα και σωστός τρόπος
καθίσματος

Ο σωστός τρόπος για την ρύθμιση του καθίσματος είναι να σταθείτε

όρθιοι αντικρίζοντας το κάθισμα και να ρυθμίσετε το ύψος του μόλις κάτω
από τις επιγονατίδες. Όταν κάθεστε, οι μηροί θα πρέπει να είναι
παράλληλοι προς το δάπεδο και το βάρος σας θα πρέπει να κατανέμεται
ομοιόμορφα στο κάθισμα.
Πώς να κάθεστε σωστά στον υπολογιστή σας

Τα μάτια στο ίδο Ελαφρά κλίση του αυχένα

Επίπεδο με το κείμενο . Κεφαλή σχεδόν ευθεία
Στην οθόνη

Κάτω οι ώμοι,
χέρια χαλαρωμένα
στα πλαϊνά

Τα χέρια και οι
καρποί ευθεία

Τα πόδια και το κάτω

μέρος της μέσης
υποστηρίζονται
Ασφάλεια στη χειρωνακτική διακίνηση
φορτίων
Χειρωνακτική διακίνηση φορτίων σημαίνει μεταφορά ή
υποστήριξη φορτίων με τα χέρια ή με τη δύναμη του
σώματος. Πολλοί άνθρωποι καταπονούν την πλάτη τους, τα
μπράτσα τους, τα χέρια τους ή τα πόδια τους.

'Ενα μόνο σήκωμα φορτίου με άσχημο τρόπο μπορεί να

οδηγήσει σε τραυματισμό.

Ακόμα και η ανύψωση ελαφρότερων φορτίων με κακό τρόπο

μπορεί αθροιστικά με το χρόνο να επιφέρει βλάβες.
 Πιάσιμο νεύρου

Ολίσθηση δίσκου

Η λανθασμένη ανύψωση ή και μεταφορά φορτίων γίνεται με έντονο

σπρώξιμο, τράβηγμα ή τέντωμα, έχει σαν συνέπεια την άσκηση
ανομοιόμορφης πίεσης στους δίσκους. Όταν οι δίσκοι λόγω της πίεσης
παραμορφώνονται, οι γειτονικοί ιστοί είτε συμπιέζονται είτε
επεκτείνονται. Όταν η πίεση ξεπεράσει κάποια όρια μπορεί η κατάληξη να
είναι η δισκοπάθεια. Ο εξωτερικός δακτύλιος του δίσκου θραύεται κατά
τρόπον ώστε το μαλακό εσωτερικό συμπιέζεται και στην συνέχεια
πιέζεται και το νεύρο.
•Γνωρίστε το μέρος στο οποίο θα σηκώσετε το βάρος και
προετοιμασθείτε.
•Ανοίξτε τα πόδια στο εύρος των ώμων για να
εξασφαλίσετε ισορροπία.
•Πάρτε βαθιά αναπνοή και σφίξτε τους κοιλιακούς μύες.
Οι σφιγμένοι κοιλιακοί μύες ενεργούν κατά τον αυτό τρόπο
με τις ζώνες που προστατεύουν την μέση κατά την άρση
των βαρών.
•Λυγίστε τα γόνατα και τους μηρούς χωρίς να λυγίζετε την
μέση όταν κάνετε την επίκυψη και άρση των βαρών.
•Σηκώστε χρησιμοποιώντας του μύες των ποδιών
προκειμένου να μειώσετε το φορτίο στην μέση.
•Σηκώστε μαλακά και μην κάνετε απότομες κινήσεις για να
αποφύγετε τραυματισμό της μέσης.
•Κρατήστε την μέση σας ευθυγραμμισμένη με τα αυτιά,
τους ώμους, τους μηρούς και την μύτη ενώ τα δάχτυλα
των ποδιών σας θα πρέπει να αντικρίζουν το βάρος κατά
την ανύψωση.
•Κρατήστε το βάρος κοντά στο σώμα σας και στο ύψος της
μέσης για να μειώσετε την δύναμη στην μέση σας.
•Γυρίστε τα πόδια σας, όχι την μέση σας για την αποφυγή
περιστροφής κατά την ανύψωση.
Προστασία από το θόρυβο
• Ο ανεπιθύμητος, ενοχλητικός ή και απλά δυσάρεστος για τον
άνθρωπο ήχος λέγεται θόρυβος.

• Oι επιπτώσεις του θορύβου στον οργανισμό μπορούν να

ταξινομηθούν σε:

• Eπιδράσεις στην ακοή Οι ακουστικές επιδράσεις που αφορούν το

όργανο της ακοής, χαρακτηρίζονται από τη βαρηκοΐα η οποία
αποτελεί μία από τις συχνότερες επαγγελματικές ασθένειες.

• Mη ακουστικές επιδράσεις. Οι μη ακουστικές επιδράσεις αφορούν

κυρίως το νευρικό σύστημα, τις ψυχικές λειτουργίες, το
κυκλοφορικό, το γαστρεντερικό, το ενδοκρινικό και άλλα
συστήματα του ανθρώπινου οργανισμού.
 Πρόληψη
• H τεχνική πρόληψη, βασίζεται στην απομάκρυνση των
γενεσιουργών αιτίων κινδύνου και τη μείωση του
θορύβου στην πηγή του. Αυτό πετυχαίνεται με :
• Αντικατάσταση της θορυβώδους παραγωγικής
διαδικασίας με άλλη λιγότερο θορυβώδη,
• Την τήρηση των οδηγιών εγκατάστασης και συντήρησης
των μηχανών,
• Τη μείωση της μετάδοσης του θορύβου τόσο στην πηγή
(εγκλωβισμός των πηγών θορύβου) όσο και στο
περιβάλλον εργασίας (υλικά κατασκευής με κατάλληλο
συντελεστή ηχοαπορρόφησης, ηχοπαραπετάσματα
κλπ)

• Τα μέσα ατομικής προστασίας (ωτοασπίδες)

αποτελούν την τελευταία γραμμή άμυνας κατά του
θορύβου και πρέπει η χρήση τους να έχει προσωρινό
χαρακτήρα.
Ανακεφαλαίωση
 Συσκευές ασφάλειας

Θα πρέπει να εξοικειωθείτε με :

a. Πυροσβεστήρες
b. Ντους ασφαλείας για το ξέπλυμα τυχόν χημικών που
που ενδεχόμενα πέσουν επάνω μας.
c. Τα πίδακες πλύσεως οφθαλμών για την περίπτωση
προσβολής των ματιών από χημικά
d. Κιβώτιο πρώτων βοηθειών.
e. Τουλάχιστον δύo εξόδους.
Πριν φύγετε από το εργαστήριο:
9 Βάλτε πινακίδες και τοποθετείστε
Κλείστε: τα απόβλητα όπου πρέπει
9 Αέριο 9 Κλείστε/παροπλίστε τις
ελαττωματικές συσκευές
9 Καθαρίστε τις επιφάνειες εργασίας
9 Νερό και τις συσκευές που μολύνθηκαν
9 Επιστρέψτε συσκευές και όργανα
9 Ηλεκτρικά που δεν χρησιμοποιήθηκαν.
9 Αφήστε την ποδιά στο εργαστήριο
9 Κενά 9 Πλύσιμο
9 Κλείστε και κλειδώστε την πόρτα

9 Συμπιεστές

9 Θερμαντικές συσκευές
 Η ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΕΊΝΑΙ ΥΠΟΘΕΣΗ
ΟΛΩΝ ΜΑΣ
• Εκτιμήστε τις πηγές κινδύνου στους χώρους εργασίας

Πηγή κινδύνου σημαίνει οτιδήποτε μπορεί να προκαλέσει βλάβη

(π.χ μηχανήματα, χημικές ουσίες, ηλεκτρισμός, μέθοδοι και
πρακτικές εργασίας, κίνδυνοι ολισθήματος ή
παραπατήματος, δάπεδα που μπορεί κάποιες στιγμές να
γίνονται υγρά ή ολισθηρά κλπ.)

• Αξιολογείστε εάν οι υπάρχουσες προφυλάξεις είναι

επαρκείς

Θυμηθείτε: “Η ασφάλεια είναι υπόθεση όλων μας”

•Τι μπορείτε να κάνετε για να προλάβετε
ατυχήματα στο χώρο εργασίας σας;

•Τι θα πρέπει να κάνετε όταν δείτε πως

κάτι δεν είναι στην θέση του;
Δεν μας εξηγήσατε καλά τους κανόνες
ασφαλείας του εργαστηρίου!

ΤΕΛΟΣ