THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

Th.S Trần Thu Thuỷ

Chương 3
Cơ sở hạ tầng TMĐT:
Internet, Web, và
Mobile platform
Internet World Wide Web (Web)
▪ Liên kết của hàng triệu mạng và máy tính ▪ Một trong những dịch vụ phổ biến nhất của
▪ Liên kết các doanh nghiệp, tổ chức giáo dục, Internet
▪ Cung cấp quyền truy cập vào hàng tỷ trang
cơ quan chính phủ và cá nhân
Web
 Global digital population as of Jan 2021
6

5 4.66
4.32 4.2 4.15
Number of users in billions

0
Active Internet Users Active mobile Internet Active social media Users Active mobile social
Users media Users

Source: Statista, 2021

Vietnam digital population as of Jan 2021
The Internet
 Sự phát triển của Internet

1975- 1995-
1961-
1995 present
1974

Giai đoạn đổi Giai đoạn thể Giai đoạn thương

mới chế hoá mại hoá
Các doanh nghiệp
Sự tạo ra các khối Các tổ chức lớn tư nhân tiếp quản,
cơ bản (building cung cấp tài trợ mở rộng Internet
blocks) và hợp pháp hoá và các dịch vụ địa
phương
Internet là một mạng sử
dụng sơ đồ địa chỉ IP, Giao
thức TCP (Transmission
Control Protocol) và cung
cấp các dịch vụ cho người
dùng tương tự như một
hệ thống điện thoại, và
các dịch vụ dữ liệu có sẵn
tới công chúng (the
Federal Networking
Council, 1995)
 Ba khái niệm nền tảng

Chuyển mạch gói Bộ giao thức TCP/IP Client/Server Computing

(Packet Switching)

Phương pháp cắt các thông
điệp kỹ thuật số thành các gói,
gửi các gói theo các đường liên
lạc khác nhau và sau đó tập
hợp lại các gói ở điểm đến
TCP: thiết lập các kết nối giữa
việc gửi và nhận của các các
máy tính nối mạng và xử lý việc
lắp ráp các gói tin tại điểm
truyền và tập hợp chúng ở
điểm nhận
Mô hình điện toán trong đó các
máy tính cá nhân được kết nối
trong một mạng cùng với một
hoặc nhiều máy chủ

IP: giao thức cung cấp lược đồ

địa chỉ của Internet và chịu
trách nhiệm phân phối các gói
tin
 Chuyển mạch gói

Chuyển mạch gói

(packet switching) là
phương pháp cắt các
thông điệp kỹ thuật số
thành các đơn vị rời
rạc được gọi là gói
(packet), gửi các gói
theo các đường truyền
thông tin khác nhau và
sau đó tập hợp lại các
gói khi chúng đến đích.
 Chuyển mạch gói
▪ Thay vì được gửi trực tiếp đến địa chỉ đích, trong một mạng gói, các gói truyền
từ máy tính này sang máy tính khác cho đến khi chúng đến đích. Những máy
tính này được gọi là bộ định tuyến.

▪ Bộ định tuyến (router) là một thiết bị kết nối các mạng máy tính khác nhau
tạo nên Internet và định tuyến các gói tin đến đích cuối cùng khi chúng di
chuyển.
 Giao thức TCP/IP
Thiết lập các kết nối giữa
việc gửi và nhận của các các
máy tính nối mạng, đảm
bảo rằng các gói được gửi Cung cấp lược đồ địa chỉ
bởi một máy tính (điểm gửi) của Internet và chịu trách
sẽ được nhận bởi máy tính nhiệm phân phối các gói tin
khác (điểm đến) theo cùng
một trình tự, không bị thiếu
bất kỳ gói nào.

TCP IP
 Giao thức TCP/IP

Internet sử dụng mạng lưới chuyển mạch gói và giao thức TCP/IP để gửi, định tuyến và tập hợp các thông điệp.
Tin nhắn được chia thành các gói và các gói từ cùng một tin nhắn có thể di chuyển dọc theo các tuyến đường
khác nhau đến điểm đích
 Client/Server Computing
Client: máy tính cá
nhân hoặc các thiết
bị Internet

Server: các máy

tính được kết nối
với nhau gồm các
chức năng phổ
biến như lưu trữ
tệp, ứng dụng
phần mềm,
chương trình tiện
ích.

Client/Server computing: Mô hình trong đó các máy tính cá nhân được kết nối trong một mạng cùng với
một hoặc nhiều máy chủ
Nền tảng di động
(Mobile Platform)
 Trong những năm gần đây, các thiết bị được sử dụng để
NỀN TẢNG truy cập Internet được mở rộng hơn, trong đó có máy
tính bảng (tablet), điện thoại di động thông minh

DI ĐỘNG (smartphone).

Internet world đang chuyển sang một nền tảng tiện lợi hơn, nhỏ
gọn hơn.

Nền tảng di động có tác động đáng

kể đối với TMĐT vì nó ảnh hưởng
đến cách thức, địa điểm và thời
điểm mua sắm của người tiêu dùng.
Mobile Internet use as of Jul 2021
Internet users who access the Internet via mobile phones
ĐIỆN TOÁN
ĐÁM MÂY
Cloud Computing

Là việc cung cấp các dịch vụ điện toán

hoàn toàn qua Internet. Nói cách khác,
cung cấp tài nguyên phù hợp với nhu cầu
người dùng hoàn toàn thông qua Internet.
Các dịch vụ ở đây có thể bao gồm máy chủ,
lưu trữ, phần mềm …

Lợi ích: tiết kiệm chi phí, mở rộng quy mô

linh hoạt, bảo mật, tốc độ, năng suất, độ
tin cậy…
 Truy cập Internet không dây
Truy cập Internet dựa trên
nền tảng điện thoại
(Telephone-based wireless
Internest access)
Kết nối người dùng với một hệ
thống điện thoại toàn cầu (vệ
tinh, microwave)
Truy cập Internet dựa trên
mạng cục bộ (Wireless local
area network (WLAN)-based
Internet access)
Thường được biết đến với tên
gọi WiFi, mạng WLAN dựa trên
mạng cục bộ của máy tính, kết
nối các cilent với các máy chủ
trong phạm vi cục bộ vài trăm
mét.
Bluetooth tiêu chuẩn công nghệ
cho giao tiếp không dây tầm ngắn
dưới 30 feet, kết nối cá nhân cho
phép liên kết giữa thiết bị, và kết
nối với Internet.
The Web
 Sự phát triển của Web

1989-
1991 1993 1994 1995

• Web được phát mình bởi • Tạo ra một trình duyệt • Trình duyệt thương mại • Microsoft Corporation
Dr. Tim Berners-Lee của Web với giao diện người đầu tiên, Netscape đã phát hành phiên
Tổ chức nghiên cứu hạt dùng đồ họa (graphical Navigator bản trình duyệt miễn
nhân châu Âu (CERN) user interface - GUI) phí của riêng mình,
• Phát triển phiên bản ban được gọi là Mosaic được gọi là Internet
đầu của HTML, HTTP, a • Tạo ra universal Explorer
Web server, Web computing
browser
 Siêu văn bản (Hypertext)
Ví dụ trong URL sau:
http://www.megacorp.com/content/features/082602.html
http = giao thức được sử dụng để hiển thị các trang Web
www.megacorp.com = tên miền
Content/features = đường dẫn thư mục xác định vị trí trên
máy chủ Web miền mà trang được lưu trữ
082602.html = tên tài liệu và định dạng (trang HTML)
Hypertext
Một cách định dạng các trang với các liên kết
nhúng (embedded links) để kết nối các tài liệu với
nhau và cũng liên kết các trang với các đối tượng
khác như tệp âm thanh, video hoặc hoạt ảnh.
Sử dụng Giao thức truyền siêu văn bản (HTTP) và
URL (Uniform Resource Locator) để định vị tài
nguyên trên Web
HyperText Markup Language (HTML)
Cung cấp cho các nhà thiết kế trang Web một tập
hợp các “thẻ” đánh dấu cố định được sử dụng để
định dạng một trang Web.
Khi các thẻ này được chèn vào một trang Web,
chúng sẽ được trình duyệt đọc và diễn giải thành
một màn hình trang
 Các khái niệm liên quan

Web server software

Phần mềm cho phép máy tính cung
01 cấp các trang Web được viết bằng
HTML tới các client computer đang
Web server
yêu cầu dịch vụ bằng cách gửi một
yêu cầu HTTP Cũng được sử dụng để chỉ máy tính
02 vật lý chạy Web server software

Web client
Là bất kỳ thiết bị máy tính nào kết nối
03 Internet có khả năng thực hiện các yêu Trình duyệt web (Web browser)
cầu HTTP và hiển thị các trang HTML.
Một chương trình phần mềm có mục
04 đích chính là hiển thị các trang Web.
Worldwide browser market share as of Jun 2021
(All platforms)

Jun 2021
Chrome: 65.27%
Safari: 18.34%
Edge: 3.4%
Firefox: 3.29%
Samsung Internet: 3.18%
Opera: 2.19%

Source: Backlinko.com, 2021

Internet và Web: Các tính năng

Thư điện tử Diễn đàn và trò

chuyện trực tuyến

Phương tiện
Nhắn tin nhanh
truyền trực tuyến

Công cụ tìm
kiếm Cookies

E-COMMERCE
THẢO LUẬN
Thư điện tử
Email
Ứng dụng được sử dụng nhiều
nhất trên Internet

Sử dụng một loạt các giao thức cho phép

chuyển các tin nhắn chứa văn bản, hình
ảnh, âm thanh và video clip từ người
dùng Internet này sang người dùng
Internet khác
 Nhắn tin nhanh
(Instant messaging)
Hiển thị các từ được nhập trên máy
tính gần như ngay lập tức. Sau đó,
người nhận có thể trả lời ngay lập tức
cho người gửi theo cùng một cách,
làm cho cuộc giao tiếp giống như một
cuộc trò chuyện trực tiếp hơn.
 Engi nes
S e a r c h
Xác định các trang
web xuất hiện để đối
sánh với các từ khóa,
do người dùng nhập
và sau đó cung cấp
danh sách các từ
khóa phù hợp nhất

Công cụ tìm kiếm

Cũng được xem như:

✓ Công cụ mua sắm
✓ Phương tiện quảng cáo (search engine
marketing)
✓ Công cụ trong các trang web TMĐT
Diễn đàn và trò chuyện trực tuyến

Diễn đàn trực tuyến (Online forum)

Một ứng dụng web cho phép người dùng
Internet giao tiếp với nhau

Trò chuyện trực tuyến (online chat)

Cho phép người dùng giao tiếp qua máy
tính trong thời gian thực, tức là đồng thời.
Không giống như IM, trò chuyện có thể xảy
ra giữa một số người dùng
 Phương tiện
truyền trực tuyến
(Streaming media)
Cho phép gửi nhạc, video và các tệp lớn khác đến người dùng
theo từng phần để khi nhận và phát, tệp không bị gián đoạn
 Cookies
Một công cụ được các trang Web sử dụng
để lưu trữ thông tin về người dùng. Khi
khách truy cập vào một trang Web, trang
web sẽ gửi một tệp văn bản nhỏ (cookie)
Graphic đến máy tính của người dùng để thông tin
từ trang web có thể được tải nhanh hơn
Infographic trong những lần truy cập sau này.

Designed Cookie có thể chứa bất kỳ thông tin nào

được các nhà thiết kế trang web mong
muốn
THANK YOU