Υλικό Φυσικής-Χηµείας Ορµή

∆ύναµη και µεταβολή της ορµής.

Σε ένα τζάµι, ρίχνουµε µια ξεφούσκωτη µπάλα Α µε ταχύτητα υ0. Μετά την κρούση η µπάλα πέφτει
κατακόρυφα, χωρίς αρχική ταχύτητα.

Στο ίδιο τζάµι ρίχνουµε µια δεύτερη όµοια µπάλα Β, η οποία είναι όµως φουσκωµένη. Μετά την κρούση η
µπάλα επιστρέφει µε ταχύτητα υ1, όπως στο σχήµα.
Αν το χρονικό διάστηµα που οι µπάλες είναι σε επαφή µε το τζάµι είναι το ίδιο, σε ποια περίπτωση
κινδυνεύει να σπάσει το τζάµι;
Απάντηση:
Η µέση δύναµη που δέχεται η µπάλα από το τζάµι ισούται µε το ρυθµό µεταβολής της ορµής της, δηλαδή:
∆P
F=
∆t
Για την µπάλα Α:
∆P 0 − mυ 0 mυ 0
F1 = = =− (1)
∆t ∆t ∆t
Για την Β µπάλα:
∆P − mυ1 − mυ 0 m(υ1 + υ 0 )
F2 = = =− (2)
∆t ∆t ∆t
Με διαίρεση κατά µέλη των (1) και (2) έχουµε:
F1 υ0
=
F2 υ1 + υ 0
Από όπου προκύπτει ότι η F2 είναι µεγαλύτερη από την δύναµη F1 που ασκήθηκε στην Α σφαίρα. Αλλά αν η
δεύτερη µπάλα Β δέχτηκε την µεγαλύτερη δύναµη, τότε άσκησε και µεγαλύτερη δύναµη (δράση-αντίδραση)
στο τζάµι.
Άρα την δεύτερη φορά είναι πιθανότερο να σπάσει το τζάµι.

Επιµέλεια
∆ιονύσης Μάργαρης

www.ylikonet.gr 1