STILO GARAIA EZAUGARRI ARKITEKTURA ESKULTURA PINTURA

ARTISTIKOA NAGUSIAK
Pre-erromanikoa VIII.- X. Asturiasko erresuman Eraikin txikiak Urregintza: kofreak,
Asturiasko artea mendeak Kristau erresistentziaren Oinplanoa: laukizuzenak gurutzeak, miniaturak, etab.
fokoa musulmanen kontra Oso leiho gutxi eta txikiak
Erdi puntako arkuak
Soiltasuna
Materialak: harria eta egurra
ADIBIDEAK: San Miguel
de Lillo y Sta. Mª del
Naranco
Pre-erromanikoa IX- X. Musulmanei Eraikin txikiak Beatoak: liburuetan agertzen
Arte mozarabiarra mendeetan konkistatutako lurraldeetan Oinplanoa: laukizuzena ziren irudi txikiak.
batez ere eta Al-Andalusen bizi zen Oso leiho gutxi eta txikiak Gaiak: erlijiosoak: Biblia,
mozarabiarrek egindakoa. Ferra arkuak santuen bizitzak, etab.
Material pobreak Helburua: didaktikoa,
ADIBIDEAK: San Miguel irakastea.
de Escalada (León) Kolore biziak
Irudi eskematikoak
Mudejarra* XII- XV. Kristauek konkistatutako Estruktura erromanikoa ala
mendeak lurraldeetan. gotikoa da.
Han bizi ziren artisau Mudejarra da material eta
mudejarrek ala kristauek ornamentuagatik
arabiar artea jarraituz. Material pobreak: adreiluak,
igeltsua, etab.
Dekorazioa: geometria,
kolore ezberdinen
alternantzia, ferra arkuak…
ADIBIDEAK: Guadalupeko
monasterioa, Sahagungo
elizak, Teruelgo dorreak
Erromanikoa XI.- XII. Frantziako Cluny erlijio Eraikin nagusiak: elizak, Helburua: eraikinak Helburua: eskulturaren
mendeak ordenak sortua katedralak eta monasterioak dekoratzea + helburu berdinak.
Mendebaldeko Europatik Materialak: harria eta egurra didaktikoa, hau da, fededunei Kolore biziak
hedatu Oinplanoa: gurutza irakastea Irudiak beltzez inguratuak
Landa eremuko artea latindarra Arkitekturari moldatzen da. Mugimendu gabe,
Soiltasuna eta “robusto” Altuera txikia eta horma oso Figura eskematikoak eta zurruntasuna, adierazpena
lodiak zurrunak, ez errealistak, eta figura eskematikoak
 Erdi puntako arkuak + kanoi
gangak
Pilareak eta kontrahormak
pisua aguantatzeko
Eraikinaren elementuak:
zuzendutako fitxan
Gotikoa XII. Cister erlijio ordenaren Eraikin nagusiak:
mendearen arkitekturatik sortu, katedralak, jauregiak,
amaieratik Frantzian udaletxeak…
XV. Mende Mendebaldeko Europatik Oinplanoa: gurutze
arte hedatu latindarra baina alboko
Hirietako artea da: hirien nabeak baxuagoak eta nabe
garrantzia eta boterea poligonal asko.
adierazteko erabiltzen zen. Materialak: harria, egurra
eta beira
Ojiba arkuak eta gurutze
gangak.
Kontrahormak eta
arbotanteak pisua
mantentzeko
Eraikin oso altuak eta
“esbeltoak”
Hormak beiratu askorekin
Eraikinaren elementuak:
fitxan
adierazpen handikoak.
Polikromatuak
Materialak: harria eta egurra
Eskultura solteak:
- Ama Birjina + umea: oso
buru handiak
zurruntasuna
- Jesús gurutzean: besoak
T formarekin, bi oin
solteak, espresibitate eza.
Kapitelak
Atelada nagusian: parteak
elementuen fitxan
Helburua: didaktikoa +
ornamentua (erromanikoan
bezala)
Materialak: harria, marmolak
eta egurra
Figura errealistak, adierazpen
handikoak eta mugimendu
asko.
Polikromatuak
Eskultura solteak:
- Ama Birjina + umea:
adierazpen handikoak,
irrifarretsuak
- Jesús gurutzean:
adierazpen asko,
postura naturala eta
hanka bat bestearen
gainetik.
Hilobiak: pertsonaiaren
erretratua + dekorazio asko
Kapitelak
Katedraletako aulkiladak
Erretaulak: egurrezkoak,
figura asko eta urrezko
kolorea erabilita
Atzeko planoa dekoratu
gabe
Fresko teknika
Gaiak: erlijiosoak
Irudi nagusiak:
- Pantocrátor: Abside
nagusiko Jainkoa
- Tetramorfoak: alboko 4
ebangelista
- Bibliako pertsonaiak
Hasieran: garrantzia galdu
hormak apaintzeko
beirateak erabiltzen
zirelako.
Geroago: garrantzia hartu,
nobleek eta burgesiak
erretratuak nahi zituztelako.
Teknika: olio pintura
Koloreak: asko, urreak
garrantzi handia
Errealismoa eta
mugimendua
Atzeko planoan paisaiak eta
detaile asko.
Gaiak: erlijiosoak, beirateen
diseinuak eta erretratuak
Flandrian: gotiko flamenkoa
agertu- Burgesiak bultzatua-
erretratu asko, kolore eta
errealismo handikoak
Artista nagusiak: Van Eyck
eta Van der Weyden.
Erromanikoa XII.XIII. Pirinioetatik heldu eta
Espainian mendeak Santiagoko Bideari esker
hedatu.
Espainian: iparraldean
batez ere. Probintzia
nagusiak: Palentzia,
Zamora eta Pirinioetako
haranak.
Hegoaldean: tamaina
handikoagoak
ADIBIDEAK: ADIBIDEAK ADIBIDEAK:
Zamorako katedrala eta Toroko kolegiataren atelada San Clement de Taüll-
Toroko kolegiata (Zamora) nagusia freskoak eta Pantokratorra
San Isidoro kolegiata (León) Pórtico de la Gloria- San Isidoroko kripta-
San Martin de Frómista Santiagoko katedralean “Erromanikoaren Capilla
(Palentzia) Sta. Mª Ripoll elizaren Sixtina”- León
Santillanako kolegiata atelada nagusia.
(Kantabria)
Silosko monasterio (Burgos)
San Juan de la Peña eta
Loarre gaztelua (Hueska)
San Clement de Taüll eta
Sta. Mª Ripoll (Girona)

Gotikoa Espainian XIII.- XV. Hiri nagusietan hedatu ADIBIDEAK: ADIBIDEAK: ADIBIDEAK: katedral
mendeak Gaztelako Koroan: Katedralak: León, Burgos, Leóngo katedralaren atelada nagusietan dauden
ornamentu asko, Sevilla, Bartzelona, Sta. Mª Atelada horretako Ama erretauluak
Frantziako estiloa jarraitu Mar- BCN, Palma, Birjina
Aragoiko Koroan: Valentzia, Cuenca
soiltasuna, ez hainbeste
ornamentua
Erromanikoa Mendeak: ES GI + BI: oso adibide gutxi ADIBIDEAK:
Euskal Herrian bezala geratzen dira, oso txikiak Araba:
AR + NAF: adibide Estibaliz Santutegia
gehiago, tamaina txikia San Prudentzio eliza
Gazteluak Nafarroa:
Leire monasterioa
Eunate eliza
Orreagako kolegiata
Puente la Reina zubia
Bizkaia:
Balmasedako Zubi Zaharra
Gotikoa Euskal Mendeak: ES Hirietako katedralak, Katedralak: Bilbo, Donostia,
Herrian bezala jauregi asko Gasteizko Katedral Zaharra,
Baiona eta Iruñea
(klaustroa)
Jauregiak: Olite
Elizak: Balmasedako San
Severino