SİYASİ COĞRAFYA NEDİR ?
JEOPOLİTİK TEORİLER
Neolitik Dönem- Heredot, Sanayileşme
Hareketleri, Dünya Savaşları
SİYASİ COĞRAFYA: Devletler ve kuruldukları
coğrafyayla olan ilişikisinin inceler.Bu Kavramı ilk
defa TURGOT, POLİTİK COĞRAFYA eserinde
kullanmıştır.KANT, ise siyasi coğrafyayı ayrı bir
BİLİM DALI olması gerektiğini söylemiştir. Kant:
Siyasi Coğrafya’nın BABASI...
JEOPOLİTİK: Devletin coğrafi konumu ile siyaseti
arasındaki ilişkiyi inceler.Bu kavramı ilk defa,
RATZEL söylemiş, Literatüre ise; KJELLEN
kazandırmıştır.
KJELLEN: Devlet yaşayan bir organizmadır der ve
: 
 Sosyopolitik
 Ekonopolitik
 Kratopolitik
 Demopolitik
 Geopolitik olmak üzere 5 unsurdan
bahseder.
BLANCHE;”Devlet, kültürel ve ulusal bir
varlıktır”der.
JEOSTRATEJİ: Devletlerin, dış siyasetlerinde
coğrafyayı göz önüne alarak , çeşitli yönelimlerde
bulunmasıdır. Anlık değişebilir.
KARA HAKİMİYET TEORİSİ (HALFOR MACKİNDER)
İngiliz ekonomisin çöküşü ve Pazar arayışı sonucu ortaya atılan teoridir.
 HEARTLAND’a Hükmeden (Doğu Avrupa-Sibirya)
 DÜNYA ADASI’na Hükmeder (Asya, Avrupa, Afrika)
 DÜNYA ADASI’na Hükmeden, DÜNYA’yı yönetir.
 Açık deniz adaları: Britanya, Japonya
KENAR KUŞAK HAKİMİYET TEORİSİ ( N.J. SPYKMAN)
Dünya Politikasında ABD’nin yeri ve Barışın Coğrafyası adlı eserleriyle bu teoriyi ortaya atmıştır.Mackinder’e karşı ortaya atılmıştır.
 DIŞ HİLAL’e Hükmeden (Amerika, Avusturalya, Japonya, Afrika)
 İÇ HİLAL’e Hükmeder (BALKANLAR-ÇİN arasındaki hat)
İÇ HİLAL’e Hükmeden, HEARTLAND’a (Doğu Avrupa- Sibirya) Hükmeder VE DÜNYA’yı Yönetir.
DENİZ HAKİMİYET TEORİSİ ( ALFRED MAHAN)
Amerikalı Amiral Mahan tarafından ortaya atılmıştır. Sanayi inkılabı sonrası Pazar ve ham madde arayışı etkili olmuştur. Deniz
Kuvvetlerinin Tarihe Etkisi adlı eserinde bu arayışın, deniz ticaretinin önem kazanmasını anlatır.Amerika, Japonya,Almanya, İngiltere,
SSCB politikalarında etkili olmuştur. Deniz Hakimiyeti devlet çıkarlarında önemlidir. Örneği ise: 1. Ve 2. KÖRFEZ savaşlarıdır.
HAVA HAKİMİYET TEORİSİ (H. SCİTAKLİAN)
Hava’ya hükmeden Dünya’ya hükmeder. NASA tarafından da desteklenen bu teori daha sonra Uzay’a hakim olan tüm Dünya’ya hakim
olur şeklinde değişmiştir. Bu teorinin etkisiyle NASA, NÜKLEER ŞEMSİYE projesini hayata geçirmiştir.(SSCB dağılmadan önce)
UZAY HAKİMİYET TEORİSİ: GEORGE W. BUSH tarafından desteklenen bu teori UZAY’a Hakim olan, DÜNYA’ya hakim olur
düşüncesindedir.Hava Hakimiyet Teorisi’nin gelişmiş halidir.ABD 10 yıl içerisinde uzay savş teknoljisi sayesinde, uzaydaki Mikro
uydularından fırlatılan UZAY OKLARI ile yerin 750 metre derinliğine kadar inip sığınakları bile imha edecek,Uzaya yerleştirilecek Aynalar ile
dünya gündüz gibi aydınlatılacak ve istenen hedefler vurulacaktır. Çin ve Rusya karşı çıkmaktadır.
ORGANİK DEVLET / HAYAT SAHASI TEORİSİ (RATZEL+ KJELLEN)
Ratzel: Devlet canlı bir organizmadır.Doğar, büyür,yaşlanır ve ölür. Egemenlik sahasını genişleten devletler güçlü ve politik alanda
etkilidir. (Osmanlı,Britanya, Avust.-Macaristan).. Adolf Hitler’in yayılmacı politikasına dayanak olan teori neticesinde Ratzel’in teorisini
ilerleten Kjellen’in görüşlerine dayanarak Almanya’nın, Almanlar’a yetmediğini belirterek yayılmacı bir politika izlemiştir.(LEBENSRAUM:
HAYAT SAHASI)
TARİHİN SONU TEORİSİ (F. FUKUYAMA)
Sosyalizmin sona erip, Kapitalizm; Dünya’ya hakim olacaktır. Sonuçta insanoğlu kendine en idealist sistem olan Liberalizm’i bulduğuna
göre tarih sona ermiştir. (Berlin Duvarı, Çavuşesku’nun ölümü (Romanya), SSCB’nin çöküşü)
MEDENİYETLERİN ÇATIŞMASI TEORİSİ ( S.HUNTİNGTON)
Fukuyama’nın teorisine karşılık olarak ortaya çıkan teoride; medeniyetlerarası çatışmalara hiçbir zaman yok olmayacaktır.Buna örnek
ise; Batı ile İslam Alemi örnek gösterilmiştir. 5 ülke sınıflaması vardır;
 ÜYE ÜLKE: Herhangi bir medeniyete sahip ülke
 YALNIZ ÜLKE : İran ,Kuzey Kore
 MERKEZ ÜLKE: İngiltere
 BÖLÜNMÜŞ ÜLKE: Amerika, Hindistan ,Afganistan (birçok kültüre tabi insanların olduğu ülkeler)
 KARARSIZ ÜLKE: Türkiye, Rusya, Meksika, Avusturalya’dır.
MEDENİYETLERİN BİRLEŞMESİ TEORİSİ (B.BUZAN + G.SEGAL)
Huntington’ın teorisine karşılık ortaya atılan bu teoride Batı Medeniyeti dışındaki medeniyetler rahatsızlık vericidir. Bütün medeniyetler
BATI MEDENİYETİ altında birleşmelidir.
BÜYÜK SANTRANÇ TEORİSİ ( ZBİGNİEW BREZEZİNSKİ)
ABD’nin, Avrupa Birliği ve Rusya ile birleşip, AVRASYA’ya hakim olacağından bahseder.Bu teoriye göre :
5 Jeostratejik 5 Jeopolitik
oyuncu: Mihver oyuncu:
Rusya,Almanya Türkiye,Azerbay
Çin, Fransa can, G.Kore ,
Hindistan İran
ENTRİKA ÇEMBERİ TEORİSİ : TEXE MARSS tarafından ortaya atılan teoride, dünyayı yönetenler iç çemberde yer alan ve dünyanın
zengin kişilerinden oluşan 10 üyeli bir güç şebekesidir.(İLLÜMİNATİ) Başkenti KUDÜS olan bir Dünya Devleti kurma amacı olan bu örgüte
girmek için WASP yani WHİTE ANGLO SAKSON PROTESTAN (Beyaz ,Protestan ve İngiliz kökenli) olmak gerekmektedir.İhanetin cezası ise
ölümdür.
YENİ DOMİNO TAŞLARI TEORİSİ: SSCB’nin çökmesiyle gündeme gelen teoriye göre BÜYÜK GÜÇLER: ABD, Çin, Rusya, Batı Avrupa
ve Japonyadır. Bunların dışında kalan ara bölgeler ise MİHVER DEVLET’lerdir. Bu Mihver Devletler arasında çıkacak bir kriz, Büyük güçleri
etkiyeecektir: Arap Baharı, Suriye, Libya, Yemen’deki iç karışıklıklar.