Pełnia i Schyłek Średniowiecza

Między cesarstwem a papiestwem

Państwo kościelne - w tym państwie papież sprawował władzę świecką
KRYZYS PAPIESTWA W ŚREDNIOWIECZU
Nepotyzm- zjawisko rozdawania godności kościelnych krewnym
Symonia – jest to zjawisko handlu stanowiskami kościelnymi
Rzymscy możnowładcy - dokonywali wyboru papieża przed 1059 roku
Cesarz - ingerował w wybór papieża
REFORMY PAPIESTWA I KOŚCIOŁA
W opactwie benedyktyńskim w Cluny – rozpoczął się ruch odnowy
Kościoła
Po reformie z 1059 roku wyboru papieża dokonywali - kardynałowie
Konklawe – zgromadzenie osób dokonujących wybór papieża
1073 rok - rozpoczęcie reformy gregoriańskiej
Celibat - bezżenność duchowieństwa
SPÓR PAPIESTWA Z CESARSTWEM
Inwestytura – jest to nadanie lenna przez seniora
Spór o inwestyturę - 1075 do 1122 roku
Rozpoczęli spór o inwestyturę - papież Grzegorz VII i cesarz Henryk IV
Decyzja papieża dokonana w skutek sporu to – zakazanie władcom
świeckim mianowania biskupów
Zakończenie sporu o inwestyturę zakończyło - zawarcie konkordatu w
Wormacji
PAPIESTWO U SZCZYTU POTĘGI
Papiestwo osiągneło swój szczyt za ponyfikatu – Innocenta III
Wyprawy krzyżowe
PRZYCZYNY:
-Lud prowadzący ekspansję na bliskim wschodzie od XIw-Turcy
seldżuccy.
-Cesarz Bizantyjski aleksy komnen -Zwrócił się do papierza o pomoc w
walce z najezdżcami.
-Okolicności w których Papież Urban II wezwał do krucjaty synot w
Clermont w roku 1095.
PRZEBIEG:
-Pierwsza Krucjata:
Jakie państwo powstało w jej wyniku-Hrabstwo-Edessy,Księstwo
Antiohii,Hrabstwo Trypolisu
-Druga Krucjata:
Powód zorganizowania-Zajęcie hrabstwa edyssy przez muzułmanów.
-Dowódca sił muzułmańskich - Saladyn
Wynik wyprawy-Klęska rycerstwa europejskiego
-Krucjata IV:uczestnicy wyprawy dotarli do - konstantynopola
W wyniku wyprawy powstało - cesarstwo łacińskie.
SKUTKI:
Powstanie nowych zakonów rycerskich w okresie krucjat
Zakony te to:
o Zakon joannitów
o Zakon templariuszy
o Zakon krzyżaków
Skutki wypraw krzyżowych to:
o Osłabienie Bizancjum
o Pogłębienie różnic pomiędzy chrześcijaństwem zachodnim a
wschodnim
o Bogacenie się miast włoskich na handlu lewantyńskim oraz
organizowaniu transportów do Ziemi Świętej i tworzeniu banków
o Scementowanie stanu rycerskiego jako jednolitej wspólnoty oraz
rozwój etosu rycerskiego i ograniczenie wojen prywatnych
o Rozwój etosu rycerskiego oraz odkrycie wielu dzieł literackich i
naukowych z okresu starożytności rozwój kultury dworskiej oraz
rozwój nauk takich jak matematyka fizyka i astronomia
NAJAZDY MONGOLSKIE
Tryb życia prowadzony przez Mongołów - koczowniczy tryb życia
Temudżyn - zjednoczył plemiona mongolskie
Ordy – są to części na których dokonano podziału imperium
mongolskiego po 1227 roku
EKSPANSJA MONGOLSKA
PODBOJE W AZJI
Pierwszy kraj podbity przez Mongołów - Chiny
Obszar należący do Azji zajęty przez Mongołów podczas rządów
Czyngis – chana – Azja Środkowa
Konnica – wojsko stanowiące podstawę mongolskiej armii
Postawa Mongołów wobec wrogów - okrutna
Obowiązki ludności podbitych ziem – regularne składanie danin
chanowi
Oraz Dostarczanie wojsk chanowi
INWAZJA NA EUROPĘ
Tatarzy – tak nazywano Mongołów w Europie
1223 rok – bitwa nad rzeką Kałką (Mongołowie pokonali w niej
Rusinów i Połowców)
Inwazja mongolska na Europę w 1235 roku była prowadzona przez –
Batu – chana
Ziemie na terenie Europy podporządkowane sobie przez Mongołów -
Ruś i Bułgaria
Kraje na które najechali Mongołowie w 1241 roku – Polska i Węgry
MIASTO I WIEŚ W ŚREDNIOWIECZU
WIEŚ
Rozwiązania wprowadzone do zwiększenia wydajności rolnictwa w XI
do XII wieku
o Zastosowanie efektywniejszych narzędzi
o Wprowadzenie tzw. Trójpolówki
Zwiększenie wydajności rolnictwa przyczyniło się do rozwoju
osadnictwa poprzez
o Wzrost ludności na terenie Europy
o Brak miejsc do pracy dla wszystkich mieszkańców wsi
Zobowiązanie chłopów w zamian za prawo do użytkowania ziemi
pana
o byli zobowiązani do odrabiania pańszczyzny i płacenia czynszu
pieniężnego
Typy wsi, które upowszechniły się w średniowieczu
o Owalnice
o Okolnice
o Ulicówki
MIASTO
Odrodzenie miast w – XI wieku
Rada Miejska - samorząd średniowiecznego miasta
Przedmiot konfliktów między komunami miejskimi i panami
feudalnymi
o Niezależność miasta względem pana feudalnego oraz prawo
decydowania o mieście przez samorząd.
Grupy społeczne w średniowiecznych miastach
o Patrycjusze
o Pospólstwo
o Plebs
RZEMIOSŁO
Organizacja zrzeszająca rzemieślników - Cechy
HANDEL
Hanza – organizacja zrzeszająca kupców miast z Europy Północnej
Miasta, które zdominowały handel śródziemnomorski
o Genua
o Wenecja
Gildie – organizacje zrzeszające kupców
Jarmarki – targi organizowane regularnie w określonym miejscu i
czasie
Kościół w Średniowieczu
HEREZJE
Przyczyny powstania ruchów heretyckich w średniowieczu
o Powstanie ruchów domagających się odbudowy moralnej kościoła
Ruch katarów powstał w – XII wieku
Członkowie ruchu katarów - Albigensi
Wiara Katarów
o Katarzy wierzyli w to, iż świat materialny jest dziełem szatana
przez co odrzucali istnienie władzy świeckiej i duchowej
Rozprawa z Katarami – zorganizowano krucjatę przeciwko nim
ZAKONY
Cystersi
Zakon cystersów powstał w – w 1098 roku
Postulat zakonu cystersów - powrót do ubogiego życia
przepełnionego modlitwą i pracą
ZAKONY ŻEBRACZE
Ważny aspekt działalności zakonów żebraczych - działalność
kaznodziejska
Jałmużna - utrzymywali się z niej członkowie zakonów żebraczych
Przykłady zakonów żebraczych
o Zakon Dominikanów
twórca - św. Dominik Guzman
Rok założenia - 1216 rok
o Zakon Franciszkanów
Twórca - św. Franciszek z Asyżu
Rok założenia - 1209 rok
KRYZYS PAPIESTWA
XIV wiek – niewola awiniońska papieży
Rozłam w Kościele zachodnim w 1378 roku wskutek barku zgody co
do wyboru papieża - Schizma Zachodnia
Zażegnanie rozłamu zwanego Schizmą Zachodnią - wydarzenie to
Sobór w Konstancji mające miejsce od 1414 do 1418 roku
Konsekwencje rozłamu w Kościele i niewoli awiniońskiej dla
papiestwa – upadek znaczenia papiestwa w Europie
KRYZYS SCHYŁKU ŚREDNIOWIECZNEGO
Epidemia, która zdziesiątkowała ludność Europy w latach 1348 –
1350 – Epidemia Dżumy
Przywódca powstania chłopskiego w Anglii w 1381 roku – Wat Tyler
Angielski kaznodzieja, którego pisma wywarły wpływ na poglądy
Jana Husa – Jan Wiklef
WOJNA STULETNIA
Państwa biorące udział w konflikcie
o Anglia
o Francja
Co były powodem sporu pomiędzy nimi
o Następstwo tronu francuskiego po wygaśnięciu głównej linii
Kapetyngów.
Lata konfliktu – 1337 do 1453 roku
Wynik wojny stuletniej - Usunięcie Anglików z Francji
HUSYTYZM
Postulaty husytów
o Przyjmowanie komunii w dwóch postaciach
o Odprawianie liturgii po czesku
o Odebranie majątków biskupom
Powód wybuchu powstania w Czechach w 1419 roku
o Spalenie na stosie Jana Husa
Dowódca sił husytów - Jan Zizka
Stronnictwa na jakie podzielili się husyci
o Utrakwiści
o Taboryci
Wynik bitwy pod Lipanami w 1436 roku - siła taborytów została
pokonana a zwycięzcy zawarli porozumienie z królem Zygmuntem
Luksemburskim.
ZAGROŻENIE TURECKIE
Ekspansja Turków osmańskich -w XIII wieku
Regiony w Europie w których Osmanowie prowadzili podboje – w
regionie ziem Bizantyjskich
Pokonani w bitwie pod Warną w 1444 roku - Węgrzy
Zdobycie stolicy Bizancjum przez Osmanów - 1453 rok
Sułtan, który dowodził oblężeniem Konstantynopola i uczynił to
miasto stolicą swojego imperium – Mehmed II
KULTURA ŚREDNIOWIECZNEJ EUROPY
Podstawa jedności kulturowej w Średniowiecznej Europie -
Chrześcijaństwo
Język, którym posługiwali się duchowni, pisarze, uczeni w
średniowieczu - Łacina
Ilustracje którymi zdobiono średniowieczne księgi - Miniatury
SZTUKA ROMAŃSKA
Rozwinięcie się stylu romańskiego - XI wiek
Funkcja, która pełniły kościoły w stylu romańskim oprócz sakralnej –
funkcja obronna
Cechy konstrukcji romańskich - zawalistość formy
Elementy budowli romańskich
o Grube mury
o Małe okna
o Masywność konstrukcji
Dekoracje zdobiące wnętrza kościołów romańskich
o Freski
o Rzeźby
SZTUKA GOTYCKA
Rozwinięcie się stylu gotyckiego – w XII wiek
Cechy konstrukcji gotyckiej – Bogactwo oraz strzelistość formy
Elementy budowli gotyckich
o Lekka konstrukcja
o Ostry łuk
o Sklepienia krzyżowo- żebrowe
Dekoracje zdobiące wnętrza kościołów gotyckich
o Witraże
UNIWERSYTETY
Powstawanie pierwszych uniwersytetów - XI wiek
Metoda nauczania na uniwersytetach w średniowieczu - Scholastyka
Pierwsze trzy uniwersytety były w miastach - Paryż, Bolonia,
Oksford
Nasz polski uniwersytet – Uniwersytet Jagielloński założony w 1364
przez Kazimierza III Wielkiego
UWAGA!!!
Uwaga notatki zostały stworzone przez twórcę kanału ,,Historia na 5
z plusem’’ w celach edukacyjnych wszelkie rozsyłanie oraz
upublicznianie zdjęć jest zabronione ze względu na prawa autorskie
każdy kto chce otrzymać dostęp lub wgląd do notatek musi o nie
poprosić w prywatnej wiadomości, drogi widzu tych obostrzeń nie
wprowadzam po to abyś mnie znienawidził tylko po to aby moja
praca i wkład własny został odpowiednio docenione. Miłej Nauki