ใบความรู้

เรื่อง การจัดลาดับอิสริยศักดิ์การใช้คาราชาศัพท์
รายวิชาภาษาไทย รหัส ท๒๑๑๐๒ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๒

คาราชาศัพท์
คือ คำสุภำพที่ใช้ให้เหมำะสมกับฐำนะและบุคคลหรือผู้ควรแก่กำรเคำรพนับถือ แต่เดิมใช้กับพระมหำกษัตริย์และ
พระบรมวงศำนุวงศ์เท่ำนั้น แต่ปัจจุบันใช้กับพระมหำกษัตริย์และพระบรมวงศำนุวงศ์ พระภิกษุสงฆ์และสุภำพชน
ลาดับอิสริยศักดิ์บุคคลที่ต้องใช้คาราชาศัพท์
ลาดับที่ ๑ พระบาทสมเด็จ
พระบำทสมเด็จพระเจ้ำอยู่หัว พระปรเมนทรรำมำธิบดีศรีสินทร มหำวชิรำลงกรณ พระวชิรเกล้ำเจ้ำอยู่หัว
(พฺระ-บำด-สม-เด็ด-พฺระ-เจ้ำ -อยู่-หัว-พระ-ปะ-ระ-เมน-ทะ-ระ-รำ-มำ-ทิบ-บอ-ดี-สี-สิน-ทฺระ(ออกเสียงเบำ)-มะ-
หำ-วะ-ชิ-รำ-ลง-กอน--พฺระ-วะ-ชิ-ระ-เกฺล้ำ-เจ้ำ-หฺยู่-หัว)
ลาดับที่ ๒ สมเด็จพระบรม
สมเด็จพระนำงเจ้ำสุทิดำ พัชรสุธำพิมลลักษณ พระบรมรำชินี
(สม-เด็ด-พฺระ-นำง-เจ้ำ-สุ-ทิ-ดำ พัด-ชะ-ระ-สุ-ทำ-พิ-มน-ลัก พฺระ-บอ-รม-รำ-ชิ-นี)
สมเด็จพระนำงเจ้ำสิริกิติ์ พระบรมรำชินีนำถ พระบรมรำชชนนีพันปีหลวง
(สม-เด็ด-พฺระ-นำง-เจ้ำ-สิ-หฺริ-กิด พฺระ-บอ-รม-รำ-ชิ-นี-นำด พฺระ-บอ-รม-มฺะ-รำด-ชน-นะ-นี-พัน-ปี-หฺลวง)
สมเด็จพระกนิษฐำธิรำชเจ้ำ กรมสมเด็จพระเทพ รัตนรำชสุดำ ฯ สยำมบรมรำชกุมำรี
(สม-เด็ด-พฺระ-กะ-นิด-ถำ-ทิ-รำด-เจ้ำ กฺรม-สม-เด็ด-พฺระ-เทบ-พะ-รัด-รำด-สุ-ดำ -สะ-หฺยำม-บอ-รม-มะ-รำด-ชะ-
กุ-มำ-รี)
ลาดับที่ ๓ สมเด็จเจ้าฟ้า
สมเด็จพระเจ้ำน้องนำงเธอ เจ้ำฟ้ำจุฬำภรณวลัยลักษณ์ อัครรำชกุมำรี กรมพระศรีสวำงควัฒน วรขัตติยรำชนำรี
(สม-เด็ด-พฺระ-เจ้ำ-น้อง-นำง-เทอ เจ้ำ-ฟ้ำ-จุ-ลำ-พอน-วะ-ไล-ลัก อัก-คฺระ-รำด-ชะ-กุ-มำ-รี -กฺรม-พฺระ-สี-สะ-
หฺวำง-คะ-วัด วอ-ระ-ขัด-ติ-ยะ-รำด-ชะ-นำ-รี)
สมเด็จพระเจ้ำลูกเธอ เจ้ำฟ้ำพัชรกิติยำภำ นเรนทิรำเทพยวดี
(สม-เด็ด-พฺระ-เจ้ำ-ลูก-เทอ เจ้ำ-ฟ้ำ-พัด-ชะ-ระ-กิ-ติ-ยำ-พำ นะ-เรน-ทิ-รำ-เทบ-พะ-ยะ-วะ-ดี)
สมเด็จพระเจ้ำลูกเธอ เจ้ำฟ้ำสิริวัณณวรี นำรีรัตนรำชกัญญำ
(สม-เด็ด-พฺระ-เจ้ำ-ลูก-เทอ เจ้ำ-ฟ้ำ-สิ-หฺริ-วัน-วะ-รี นำ-รี-รัด-รำด-ชะ-กัน-ยำ)
สมเด็จพระเจ้ำลูกยำเธอ เจ้ำฟ้ำทีปังกรรัศมีโชติ มหำวชิโรตตมำงกูร สิริวิบูลยรำชกุมำร
(สม-เด็ด-พฺระ-เจ้ำ-ลูก-ยำ-เทอ เจ้ำ-ฟ้ำ-ที-ปัง-กอน-รัด-สะ-หฺมี-โชด มะ-หำ-วะ-ชิ-โรด-ตะ-มำง-กูน สิ-หฺร-ิ วิ-บูน-
รำด-ชะ-กุ-มำน)
ทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนรำชกัญญำ สิริวัฒนำพรรณวดี
(ทูน-กระ-หม่อม-หยิง-อุ-บน-รัต-รำด-ชะ-กัน-ยำ-สิ-หริ-วัด-ทะ-นำ-พัน-นะ-วะ-ดี)
ลาดับที่ ๔ พระองค์เจ้า
พระเจ้ำวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ำโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนำรีนำถ
(พฺระ-เจ้ำ-วอ-ระ-วง-เทอ พฺระ-อง-เจ้ำ-โสม-สะ-วะ-ลี กฺรม-มะ-หฺมื่น-สุด-ทะ-นำ-รี-นำด)
 พระเจ้ำวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ำสิริภำจุฑำภรณ์
(พฺระ-เจ้ำ-วอ-ระ-วง-เทอ พฺระ-อง-เจ้ำ-สิ-หฺร-ิ พำ-จุ-ทำ-พอน)
พระเจ้ำวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ำอทิตยำทรกิติคุณ
(พฺระ-เจ้ำ-วอ-ระ-วง-เทอ พฺระ-อง-เจ้ำ-อะ-ทิด-ตะ-ยำ-ทอน-กิ-ติ-คุน)
สมเด็จพระสังฆรำช (สมเด็จพระอริยวงศำคตญำณ)
(สม-เด็ด-พระ-สัง-คะ-รำด สม-เด็ด-พระ-อะ-ริ-ยะ-วง-สำ-คะ-ตะ-ยำน)
ลาดับที่ ๕ หม่อมเจ้า
หม่อมเจ้ำชำตรีเฉลิม ยุคล และหม่อมเจ้ำในสำยรำชสกุลอื่น ๆ
บุคคลที่ไม่ต้องใช้คาราชาศัพท์
หม่อมรำชวงศ์ หม่อมหลวง หม่อม พระรำชำคณะ