Professional Documents
Culture Documents
26
Yumuşak ve az sert taşlarda kesilen uç Şimdiye kadar bilhassa (% 0,5) karbonu
olarak, adi trepan, Z, çift trepan ve çapraz ihtiva eden çelikler kullanılmıştır. Daha yüksek
(yani + şeklinde) kullanılmaktadır. Adi trepan terkipteki çeliklerin imali daha ziyade ihtimamlı
delikleri yuvarlak açmadığından ve yarıklara çeliğin terkibi şöyledir: C = 0,7 —0,75, Si =
saplandığından dolayı Z kadar iyi değildir. 0,15 —0,25, Mn = 0,25 —0,35. P ve N % 0,03
Şistte çift trepan ve Z ayni neticeyi vermek- den aşağı olmalıdır. Yapılacak muamele ilk
tedirler, çapraz şeklindeki uç ise taşı ufala- defa döküm için ısıtmaktır. Bu ısıtma ameli-
makta ve her vuruşta pek az ilerlemektedir. yesi de derecei harareti ( 950 - 975 ) arasında
Yaş grede (kösele) Z yin istimali çift trepana tanzim edebilmek için bir gaz fırınında veya-
nazaran % 24 daha faydalıdır, çift trepana hut yağ fırınında veyahut ta bir elektrik fırı-
toz hamur halinde yapışmaktadır. Sert ve kuru nında yapılır. Bu suretle ameliye esnasında
grelerde ise bu iki uç ayni neticeyi vermek- derecei hararet burgunun 50 ilâ 60 santimetre
tedir. Yalnız çapraz uç bunlara nazaran % 13 uzunluğu üzerinde asgarî (750-800) arasında
daha fenadır. Konglomerada ise, muhtelif sert- tutulmuş olur. Burgunun keskin tarafı maki-
liklere daha fazla mütehammil olmasından ve nede yayılır. Bunun genişliği burgunun uzun-
daha az saplanmasından dolayı çapraz uç di- luğuna tâbidir. Çeliğe su verme 800 derecede
ğerlerine nazaran şayanı tercihtir. yapılır. Burgu uçlarının 8 santimetre uzun-
Şist ve sert grelerde içleri dolu burgular luğu ısıtılır, yani dökümdekinden 3 santimetre
ayni neticeyi vermektedir, içleri boş burgular fazla olmak üzere suyun derecei harareti 18-20
tazyikli havanın geçmesine yararlarsa da şist arasında olup sık sık değiştirilir. Su verme
taşlarında saplanırlar. Helzunlu burgulara naza- ameliyesi 4 saniye sürer. Burgu su içerisinde
ran delikleri az olup daha çabuk delik açarlar. oynatılır.