Κριτήριο Αξιολόγησης

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ – ΕΡΓΑΣΙΑ

ΜΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Από παιδιά, στο σχολείο και στο σπίτι, μαθαίνουμε και παπαγαλίζουμε τι σπουδαίο πράγμα
είναι η εργασία. Ένα απ’ τα πρώτα «είδωλα» των κοινωνιών στάθηκε ο ανθρώπινος μόχθος, που
τιμήθηκε και υμνήθηκε, σ’ όλες τις εποχές και τα συστήματα, από εργαζομένους και μη –
προπάντων απ’ τους τελευταίους, φτάνει να εργάζονται οι άλλοι. Ρεαλιστικά και σαρκαστικά, ο
Βολταίρος , έλεγε : «Καλά οργανωμένη χώρα είναι εκείνη, όπου οι λίγοι βάζουν τους πολλούς να
δουλεύουν, τρέφονται απ’ αυτούς, και τους κυβερνούν»
Συνακόλουθα , η εργασία προβλήθηκε σαν αρετή, χαρά, καμάρι, απόλαυση, έμφυτη ανάγκη
στον άνθρωπο και πάει λέγοντας. Και δεν είναι διόλου λίγοι όσοι είδαν την εργασία σαν κατάρα
και Γολγοθά του ανθρώπινου γένους – που εργαζόμενο ασταμάτητα για να ζήσει, δεν προφταίνει
να ζήσει πραγματικά.
Ευλογία ή κατάρα , αναγκαίο κακό ή απόλαυση , η εργασία απόκτησε στην εποχή μας ένα ακόμα
«στίγμα» :έγινε απρόσιτη για εκατομμύρια ανθρώπους. Χρόνια και χρόνια, οι νέοι εργάζονται
άμισθα (σπουδάζουν, μαθητεύουν σε τέχνες κ.λπ.), για να μπορέσουν να εργαστούν έμμισθα – κι
όταν έρθει η ώρα να «θερίσουν τους γλυκείς καρπούς» του μόχθου τους, δε βρίσκουν που να
εργασθούν.
Αλλά η απογοήτευση και η κατάθλιψη τους δε λιγοστεύει κι όταν βρίσκουν δουλειά- που, όμως
, είναι ξένη με όσα έμαθαν και δεν οδηγεί διόλου προς τους στόχους που φιλοδόξησαν.
Κοινότατος, βέβαια, είναι ο τόπος πως η εργασία μπορεί να είναι χαρά , όταν ασχολείσαι με αυτό
που αγαπάς και ξέρεις , μ’ αυτό που ταιριάζει στην κλίση σου και στο «μεράκι» σου, μ’ αυτό όπου
έχεις «μυηθεί» και που άρχισες να το κατακτάς. Αλλά τι χαρά μπορεί να νιώσει ένας φιλόλογος ,
ένας μαθηματικός , ένας γεωπόνος, που αναγκάζεται να κάνει το γκαρσόνι ή το νυχτοφύλακα για
τον επιούσιο; Και τι θα προσφέρει στο περιβόητο «κοινωνικό σύνολο», κάνοντας εργασία που
αγνοεί και που μισεί, και μην κάνοντας την εργασία που γνωρίζει και λαχταρά; Μετρήθηκε τάχα
πόση είναι αυτού του είδους η σπατάλη εργατικού δυναμικού αλλά και το «διαφεύγον κέρδος»
από τη μη αξιοποίηση γνώσεων και σπουδαστικού χρόνου;
Αυτή η « καταναγκαστική εργασία» σταλάζει μέσα του μια όλο και μεγαλύτερη αίσθηση
αποτυχίας, απογοήτευσης, αυτοοικτιρμού, αποστροφής για την διπλά άγονη δουλειά του, για
τους άλλους, για τον εαυτό του ακόμα – που φτάνει στην οργή της εξανάστασης. Και – ποιος δεν
το ξέρει; - η μη απασχόληση , η υποαπασχόληση, η ετεροαπασχόληση, η στρεβλή απασχόληση
στοιχειοθετούν όχι μόνο «κατάρα» αλλά και μια απ’ τις μεγαλύτερες θρυαλλίδες στα θεμέλια του
κόσμου μας.
Μάριος Πλωρίτης

1η Δραστηριότητα
 
Α. Να αποδώσετε την περίληψη του κειμένου σε 80-90 λέξεις
(Μονάδες 7)

Β. Να δώσετε έναν τίτλο στο κείμενο.

(Μονάδες 8)
2 Δραστηριότητα
η
 Α.Στην τέταρτη παράγραφο του αποσπάσματος «Αλλά η απογοήτευση…σπουδαστικού χρόνου;»
ο συγγραφέας χρησιμοποιεί κάποια ερωτήματα. Να τα καταγράψετε και να επισημάνετε τη
χρήση τους.
(Μονάδες 5)
Β.Να εντοπίσετε σε όλο το κείμενο δύο παραδείγματα δηλωτικής χρήσης της γλώσσας και δύο
παραδείγματα ποιητικής χρήσης της γλώσσας.
(Μονάδες 5)
Γ. Να γράψετε ένα συνώνυμο για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις: μόχθος, απογοήτευση, οργή
Να γράψετε από ένα αντώνυμο για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις: προβλήθηκε, ξένη
(Μονάδες 5)
3η Δραστηριότητα

3η Δραστηριότητα

Συμμετέχετε σε ένα μαθητικό συνέδριο με θέμα «τον επαγγελματικό προσανατολισμό» . Ως

εκπρόσωπος του σχολείου σας αναλαμβάνετε να εκφωνήσετε μία ομιλία με θέμα : «ποια είναι τα
οφέλη που έχει για το άτομο η ορθή επιλογή επαγγέλματος και με ποιο τρόπο  μπορεί το σχολείο
να συμβάλλει σε αυτή» .

(Μονάδες 20)
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Η ΦΑΜΠΡΙΚΑ
Γιώργος Σκούρτης

Η φάμπρικα δε σταματά
δουλεύει νύχτα μέρα
και πώς τον λεν το διπλανό
και τον τρελό τον Ιταλό
να τους ρωτήσω δεν μπορώ
ούτε να πάρω αέρα
Δουλεύω μπρος στη μηχανή
στη βάρδια δύο δέκα
κι από την πρώτη τη στιγμή
μου στείλανε τον ελεγκτή
να μου πετάξει στο αυτί
δυο λόγια νέτα σκέτα
Άκουσε φίλε εμιγκρέ
ο χρόνος είναι χρήμα
με τους εργάτες μη μιλάς
την ώρα σου να την κρατάς
το γιο σου μην το λησμονάς
πεινάει κι είναι κρίμα
Κι εκεί στο πόστο μου σκυφτός
ξεχνάω τη μιλιά μου
είμαι το νούμερο οχτώ
με ξέρουν όλοι με αυτό
κι εγώ κρατάω μυστικό
ποιο είναι τ’ όνομά μου

1η Δραστηριότητα
Να παρουσιάσετε με δικά σας λόγια, σε ένα κείμενο 50-60 λέξεων, τις συνθήκες εργασίας στη
φάμπρικα και τα συναισθήματα του εργάτη με το «Νούμερο 8».
Μονάδες 15

2η Δραστηριότητα
α. Να σχολιάσετε την εναλλαγή α’ και β’ ενικού ρηματικού προσώπου.
Μονάδες 5

β. Να καταγράψετε δύο (2),διαφορετικά, εκφραστικά μέσα που υπάρχουν στο τραγούδι και να
σχολιάσετε τη λειτουργία τους.
Μοναδες 5

γ. Να σχολιάσετε τη γλώσσα τού τραγουδιού.

Μονάδες 5

ΚΕΙΜΕΝΟ 3
Ο Ρόμπερτ Φρόστ είναι ένας από τους σημαντικότερους Αμερικανούς ποιητές του 20ου αιώνα και
τιμήθηκε τέσσερις φορές με το βραβείο Πούλιτζερ. Σε ένα από τα πιο γνωστά του ποίηματα «Ο
δρόμος που δεν πήρα», ο ποιητής στέκεται σε μια διχάλα και έχει να διαλέξει ανάμεσα σε δύο
δρόμους.
Ο δρόμος που δεν πήρα
Σ’ ένα κιτρινισμένο δάσος ήταν ένα σταυροδρόμι, και εγώ
Λυπόμουν που να πάρω και τους δυό τους δρόμους δε γινόταν,
Γιατί ένας ταξιδιώτης ήμουν, στάθηκα πολύ καιρό
Και κάτω κοίταζα τον ένα ως το μακρυνό
Σημείο που έγερνε και μέσα στα χαμόκλαδα χανόταν.
Ύστερα, δίκαια κι ωραία, πήρα, αποφασισμένος,
Τον άλλο δρόμο, κι ίσως να ήτανε και τυχερό
Μια κι ήτανε απάτητος, χορταριασμένος·
Αν και εκεί μπροστά μου ήτανε φθαρμένος·
Στην αρχή τους ήταν όμοιοι και οι δυό.
Όμοιοι απλώνονταν μπροστά μου εκείνο το πρωί
Στα φύλλα επάνω ούτε βήμα δε φαινόταν να’ χει κάνει πίσω.
Ώ ! άφησα τον πρώτο για μια άλλη μέρα ! Επειδή
Όμως ήξερα πως ο ένας δρόμος σε άλλον οδηγεί
Αμφέβαλλα αν ποτέ μου θα μπορούσα να γυρίσω πίσω.
Σε κάποιο τόπο θα το λέω μετά από καιρό
Αναστενάζοντας χρόνια και χρόνια μετά:
Πως σ’ ένα δάσος ήταν ένα σταυροδρόμι, κι εγώ –
Πήρα τον δρόμο τον λιγότερο πεπατημένο, κι αυτό
Έκανε όλη τη διαφορά.
Ρόμπερτ Φροστ
 

Παρατηρήσεις: 
Θέμα Α
 Να γράψετε σε 50-60 λέξεις τους  παράγοντες στην επιλογή επαγγέλματος σύμφωνα με το
συγγραφέα του Κειμένου1 .
Μονάδες 15
 

Θέμα Β
Β1. Στη δεύτερη  παράγραφο του κειμένου 1 να παρουσιάσετε την οργάνωση του επιχειρήματος.
Μονάδες 10 
Β2. .Να παρατηρήσετε στη δεύτερη παράγραφο του  κείμενου 2 τη χρήση της περιγραφής ως μέσο
πειθούς. Σε ποιο θέμα επικεντρώνεται ο συγγραφέας με την περιγραφή και τι επιδιώκει να
αποδείξει;
Μονάδες 15
Β3α. Ποιο πρόσωπο χρησιμοποιεί ο αρθρογράφος στην πρώτη παράγραφο του κειμένου 1  και
γιατί; Να μετασχηματίσετε το κείμενο, χρησιμοποιώντας το  β ενικό πρόσωπο. Τι αλλάζει ως προς
το ύφος;
Μονάδες 7
β. Να αντικαταστήσετε καθεμία από τις   υπογραμμισμένες λέξεις του κειμένου 2 με μία
συνώνυμη, προκειμένου να προσδώσετε στο επίπεδο λόγου μεγαλύτερη επισημότητα.
Μονάδες 8
 

ΘΕΜΑ Γ
Ποιο είναι, κατά τη γνώμη σας, το θέμα του ποιήματος  ; Να γράψετε το ερμηνευτικό σας σχόλιο,
τεκμηριώνοντάς το με τουλάχιστον τρεις (3) κειμενικούς δείκτες . Στο παρόν ποίημα το ποιητικό
υποκείμενο επέλεξε «τον δρόμο τον λιγότερο πεπατημένο». Εσείς ,όσον αφορά τις επαγγελματικές
επιλογές σας , ποιο δρόμο θα ακολουθούσατε και γιατί; (150-200 λέξεις).