बळीराम जाधव सर ९५५२४७८७३४

पररसर अभ्यास भाग-2 स्वाध्याय चौथी

18. लोककल्याणकारी स्वराजयाांचे व्यवस्थापन
1. पुढील वाक्यात ररकाम्या जागी योग्य शब्द ललहा....
१. नौकाबाांधनीसाठी फक्त ----------------- झाडे तोडावीत,असा शिवरायाांचा आदेि होता.
२. पण्ु याजवळ पाषाण येथे--------------- याांच्या हुकूमावरून नवीन पेठ तयार करण्यात आली.
३. शिवरायाांनी ------------------- हद्दीतून येणार्या शमठावर अशधक कर बसवला.
४. बजाजी नाईक शनांबाळकर हा शिवरायाांचा मेहुणा शवजापरू च्या -------------- चाकरीत होता.
५. स्वराज्यातील व्यापार वाढावा, म्हणनू शिवरायानां ी ------------ या गडावर खास बाजारपेठ
वसवली.
2. ररकाम्या जागी योग्य शब्द ललहा व तक्ता पूणण करा: ....

अ.नां. प्रधानाचे नाव पद काम

१ मोरो शरांबक शपांगळे ------------------- राज्यकारभार चालवणे.

२ -------------------------- अमात्य राज्याचा जमाखचष पाहणे.
३ हबां ीरराव मोशहते सेनापती ----------------------------
४ मोरे श्वर पांशडतराव ------------------- धमाषची कामे पाहणे.
५ ------------------------ न्यायाधीि -----------------------------
६ अण्णाजी दत्ो ------------------- -----------------------------
७ --------------------------- -------------------- परव्यवहार साभां ाळणे.
८ रामचांद्र शरांबक डबीर सुमांत -----------------------------
3. पुढील प्रश्ाांची एका वाक्यात उत्तरे ललहा.
1. शिवरायानां ी कोणकोणत्या सत्ाि
ां ी सांघषष के ला?
उत्र : ---------------------------------------------------------------------------------------------
 2. शिवरायाांनी अष्टप्रधान मांडळाची शनशमषती का के ली ?

उत्र : ----------------------------------------------------------------------------------------------

3. अष्टप्रधाांनाांच्या व अन्य अशधकार्याांच्या नेमणुका शिवराय किा करीत असत ?

उत्र : - -------------------------------------------------------------------------------------------
4. ‘नैसशगषक पयाषवरण’ किाला म्हटां ले जाते?
उत्र : ------------------------------------------------------------------------------------------------
5. एखादे जीणष झालेले झाड तोडायचे असेल;तर काय करावे अिा शिवरायाांचा आदेि होता?
उत्र : ------------------------------------------------------------------------------------------------
6. शिवरायाांनी कोकणातील सुभेदाराला का ताकीद शदली होती ?
उत्र : ------------------------------------------------------------------------------------------------
7.शहदां वी स्वराज्य म्हणजे काय ?
उत्र : ------------------------------------------------------------------------------------------------
4. कारणे ललहा.
1. स्वतांर अिा शहदां वी स्वराज्याची शनशमषती झाली.
उत्र : ----------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
2. स्वराज्यातील रयतेला दष्ु काळातील तीव्रता कधीही जाणवली नाही.
उत्र : ------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
 3. शिवरायानां ी मल्लम्मा देसाई शहला शकताब शदला.
उत्र : ------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
4.स्वराज्यात िेती उत्पादनात वाढ झाली.
उत्र : -----------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
5. स्वराज्यातील शमठाचा व्यापार वाढला.
उत्र : ------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------
5. पुढील प्रश्ाची थोडक्यात उत्तरे ललहा:

1. पयाषवरणातील शवशवध घटकाांचा नाि होणार नाही,याची दक्षता शिवरायाांनी किा प्रकारे शदसून येते?
उत्र:- ----------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------
 2. नौकाबाांधणीसाठी आांबे- फणसाची झाडे तोडू नयेत,असा आदेि शिवरायाांनी का शदला होता ?
उत्र:- ----------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------

3. दष्ु काळाच्या काळात तेथील जनतेला शिवराय कोणती मदत देत असत ?
उत्र:- ----------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------

4. सागरी व्यापार वाढीसाठी शिवरायाांनी काय के ले?

उत्र:- ------------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------

5. शिवराय शियाांना किी वागणक ू देत असत ?

उत्र:- ----------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------

6. आरोग्याबाबत कोणती दक्षता घ्यावी,असे शिवराय साांगतात ?

उत्र:- -------------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------
7. कचर्यासांबांधी शिवरायाांनी कोणत्या सूचना शदलेल्या आढळतात?
उत्र:- ----------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------