งานสารบรรณและการเขียนหนังสือราชการ

เอกสารประกอบการบรรยาย
งานสารบรรณ
และการเขียนหนังสือราชการ
ฝ�กอบรมข้าราชการและบุคลากรของสํานักการระบายน�า
วันพุ ธที่ ๒๒ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๖ เวลา ๐๙.๐๐-๑๖.๐๐ น.
ณ ห้องประชุมชัน
้ ๘ อาคารธานีนพรัตน์
รวบรวมและจัดทําโดย
นายศุภฤกษ์ หูไธสง ผู้อาํ นวยการส่วนบริหารกลาง
สํานักงานเลขานุการปลัดกรุงเทพมหานคร สํานักปลัดกรุงเทพมหานคร
งานสารบรรณ Supharerk_A
สํานักการวางผัง
และพัฒนาเมือง
กฎหมาย ระเบียบ และเอกสารที่เกี่ยวข้อง
1. พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2528
และฉบับแก �ไขเพิ่มเติม
2. ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวา่ ด้วยงานสารบรรณ พ.ศ. 2526
3. คําอธิบายเพิ่ มเติมระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี พ.ศ. 2533
4. ระเบียบว่าด้วยการรักษาความลับของทางราชการ พ.ศ. 2544 และ
ฉบับแก �ไขเพิ่มเติม
5. ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวา่ ด้วยการรักษาความปลอดภัยแห่งชาติ พ.ศ. 2552
6. ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวา่ ด้วยการใช้ตําแหน่งทางวิชาการเป�นคํานําหน้านาม
พ.ศ. 2536
7. ระเบียบกรุงเทพมหานครว่าด้วยวิธป ี ฏิบัตง
ิ านสารบรรณ พ.ศ. 2546
8. ประกาศกรุงเทพมหานคร เรือ ่ ง การแบ่งส่วนราชการภายในหน่วยงานและ
การกําหนดอํานาจหน้าที่ของส่วนราชการกรุงเทพมหานคร
9. เทคนิคการเขียนรายงานการประชุม
10. หลักเกณฑ์การใช้เครือ ่ งหมายวรรคตอน และเครือ ่ งหมายอืน
่ ๆ
หลักเกณฑ์การเว้นวรรค หลักเกณฑ์การเขียนคําย่อ
คํานิยามศั พท์
ระเบียบ กทม. ว่าด้วยวิธป
ี ฏิบัตง
“หน่วยงาน”
หมายความว่า หน่วยงานตามมาตรา 60 แห่ง พ.ร.บ. ระเบียบ
บริหารราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2528 และ
ให้หมายความรวมถึงการพาณิชย์ของ กทม. ด้วย
“ส่วนราชการ”
หมายความว่า ส่วนราชการตามประกาศ กทม.
เรือ
่ ง การแบ่งส่วนราชการภายในหน่วยงานและ
การกําหนดอํานาจหน้าที่ของส่วนราชการ กทม.
คํานิยามศั พท์
ระเบียบ กทม. ว่าด้วยวิธป
“ส่วนราชการเจ้าของหนังสือ”
หมายความว่า หน่วยงานหรือส่วนราชการ
ที่เป�นเจ้าของหนังสือนั้น
“ส่วนราชการเจ้าของเรือ
่ ง”
หมายความว่า หน่วยงานหรือส่วนราชการ
ที่ออกหนังสือนั้น
ภาคผนวก
ท้ายระเบียบ กทม. ว่าด้วยวิธป
ิ านสารบรรณ พ.ศ. 2546 และที่แก �ไขเพิ่ มเติม
ภาคผนวก ๑ การกําหนดเลขที่หนังสือออก
ภาคผนวก ๒ คําขึ้นต้น สรรพนาม คําลงท้ายในหนังสือราชการ และ

คําที่ใช �ในการจ่าหน้าซอง
ภาคผนวก ๓ การลงชื่อและตําแหน่ง
ภาคผนวก ๔ หนังสือราชการภาษาอังกฤษ
ภาคผนวก ๕ การกําหนดเลขที่หนังสือออกและการออกหนังสือราชการของ
ส่วนราชการที่ประจําในต่างประเทศ
ภาคผนวก ๖ หลักเกณฑ์และวิธก
ี ารปฏิบัติในการรับส่งและเก็บรักษาข้อมูลข่าวสาร
และหนังสือราชการด้วยระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส์
ภาคผนวก ๗ หลักเกณฑ์และวิธก
ี ารปฏิบัติในการรับส่งและเก็บรักษาข้อมูลข่าวสาร
และหนังสือราชการโดยไปรษณีย์อเิ ล็กทรอนิกส์
คําอธิบาย
ท้ายระเบียบ กทม. ว่าด้วยวิธป
ิ านสารบรรณ พ.ศ. 2546 และที่แก �ไขเพิ่ มเติม
คําอธิบาย ๑ ความหมายของงานสารบรรณ
คําอธิบาย ๒ วิธก
ี ารบันทึก
คําอธิบาย ๓ การร่างหนังสือ
คําอธิบาย ๔ การเขียนและการพิ มพ์
คําอธิบาย ๕ การกําหนดตัวเลขสําหรับใช้เป�นหัวข้อ
คําอธิบาย ๖ การทําสําเนา
คําอธิบาย ๗ การเสนอหนังสือ
คําอธิบาย ๘ การจ่าหน้าซอง
คําอธิบาย ๙ การควบคุมและเร่งรัดงานสารบรรณ
คําอธิบาย ๑๐ รายงานการประชุม
การใช้บังคับของระเบียบ
ระเบียบนี้ใช้บังคับแก่
ส่วนราชการ หมายความรวมถึง
คณะกรรมการด้วย
ส่ วนราชการใด
มีความจําเป�น
ที่ จะต้ องปฏิ บัติงาน
สารบรรณ ให้ขอทําความตกลงกับ
ผู้รก
ั ษาการ ตามระเบียบนี้
นอกเหนือไปจาก
ที่ได้กําหนดไว �ในระเบียบนี้
ปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี
การใช้บังคับของระเบียบ
ในกรณีที่
กฎหมาย
ระเบียบว่าด้วยการรักษาความปลอดภัยแห่งชาติ
หรือ
ระเบียบว่าด้วยการรักษาความลับของทางราชการ
กําหนดวิธป
ี ฏิบัติเกี่ยวกับสารบรรณไว้เป�นอย่างอืน
่
ให้ถือปฏิบัติ ตามกฎหมาย หรือระเบียบว่าด้วยการนั้น
ความหมายของงานสารบรรณ
การจัดทํา
งานสารบรรณ
การรับ
หมายความว่า
การส่ ง
งานที่เกี่ยวกับ การเก็บรักษา
การบริหารงาน
เอกสาร การยืม
การทําลาย
1 หนังสือที่มีไปมาระหว่างส่วนราชการ
หนังสื อราชการ 2 - หน่วยงานอืน่ ที่ไม่ใช่ส่วนราชการ
หนังสือที่ส่วนราชการมีไปถึง
- บุคคลภายนอก
3 หนังสือที่มีมาถึงส่วนราชการจาก
- หน่วยงานอืน ่ ที่ ไม่ใช่ส่วนราชการ
คือ - บุคคลภายนอก
เอกสารที่เป�น 4 เอกสารที ่ทางราชการ จัดทําขึ้นเพื่อ

เป�นหลักฐานในราชการ
หลักฐาน 5 เอกสารที ่ทางราชการจัดทําขึ้น
ในราชการ ตามกฎหมายระเบียบหรือข้อบังคับ
6 ข้จากระบบสารบรรณอิ
อมูลข่าวสารหรือหนังสือที่ได้รบ
ั
เล็กทรอนิกส์
ชนิดและแบบ
ของหนังสือราชการ
ชนิดและแบบของหนังสือราชการ
1 2 3
หนังสือภายนอก หนังสือภายใน หนังสือประทับตรา
(แบบที่ 1) (แบบที่ 2) (แบบที่ 3)
4 หนังสือสั่งการ 5 หนังสือ 6 หนังสือที่เจ้าหน้าที่

ประชาสัมพั นธ์ ทําขึ้นหรือรับไว้เป�น
หลักฐานในราชการ
คําสั่ง ประกาศ หนังสือรับรอง
ระเบียบ แถลงการณ์ รายงานการประชุม

ข้อบังคับ
ข้อบังคับ ข่าว
(แบบที่ 7) (แบบที่ 10) หนังสืออืน
่
ที่เกิดจากการปฏิบัติของเจ้าหน้าที่
กระดาษตราครุฑ
และกระดาษบันทึกข้อความ
กระดาษตราครุฑ กระดาษบันทึกข้อความ
หนังสือภายนอก
หนังสือภายนอก
 หนังสือติดต่อราชการที่เป�นแบบพิธี
 ติดต่อระหว่างส่วนราชการ หรือ
ส่วนราชการมีถง ึ หน่วยงานอืน ่ ใด
ซึ่งมิใช่ส่วนราชการ หรือที่มีถงึ
บุคคลภายนอก
 ใช้กระดาษตราครุฑ
 หนังสือติดต่อระหว่าง กทม. กับ
หน่วยราชการอืน ่ หรือหน่วยงานอืน
่
ที่มิใช่หน่วยราชการหรือ
บุคคลภายนอก และหนังสือที่
ผว.กทม. มีไปถึง
ประธานสภากรุงเทพมหานคร
ชั้นความเร็ว
ชั้นความเร็ว (ถามี)
ที่ นร ๐๑๐๖/๑ สํานักงานปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี
หนังสือที่ต้องปฏิบัติ ดวนที่สุด ให้เจ้าหน้าที่ปฏิบต

ั ิ
ในทันทีที่ได้รบั หนังสือนั้น
ให้เร็วกว่าปกติ
เป�นหนังสือที่ต้องจัดส่ งและ
ดําเนินการทางสารบรรณ ดวนมาก ั ิโดยเร็ว
ให้เจ้าหน้าที่ปฏิบต
ด้วยความรวดเร็วเป�นพิเศษ
ให้เจ้าหน้าที่ปฏิบต
ั ิ
ดวน เร็วกว่าปกติเท่าที่จะทําได้
เลขที่หนังสือออกของราชการส่วนกลาง
ที่ นร ๐๑๐๖/๑ สํานักงานปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี
เลขประจําเจาของเรื่อง
รหัสตัวพยัญชนะ
ประจํากระทรวง นร ๐๑๐๖ /๒๕ เลขทะเบียน
หนังสือสง
ตัวเลขสองตัวแรก ตัวเลขสองตัวหลัง
หมายถึง สวนราชการระดับกรม โดยเริ่มจากตัวเลข ๐๑ หมายถึง สํานัก กอง หรือสวนราชการที่มีฐานะ
เรียงไปตามลําดับสวนราชการตามกฎหมายวาดวย เทียบเทากอง โดยเริ่มจากตัวเลข ๐๑ เรียงไป
การปรับปรุง กระทรวง ทบวง กรม สําหรับสวนราชการ ตามลําดับสวนราชการตามกฎหมายวาดวย
ที่ไมสังกัดสํานักนายกรัฐมนตรี กระทรวง หรือทบวง การแบงสวนราชการ
ใหใชตัวเลข ๐๐
เลขที่หนังสือออกของราชการส่วนภูมิภาค
ที่ นบ ๐๐๑๒/๒๕ ศาลากลางจังหวัดนนทบุรี
ประจําจังหวัด
นบ ๐๐๒๓ /๒๕ เลขทะเบียน
หมายถึง อําเภอหรือกิ่งอําเภอ โดยเริ่มจากตัวเลข ๐๑ หมายถึง หนวยงานในราชการสวนภูมิภาค
ซึ่งโดยปกติใหใชสําหรับอําเภอเมือง เรียงไปตามลําดับ ที่สังกัดจังหวัดหรืออําเภอ
ตามที่กระทรวงมหาดไทยกําหนด
สําหรับหนวยงานในราชการสวนภูมภิ าคที่ขึ้นกับ
จังหวัดโดยตรง ใหใชตัวเลข ๐๐
เลขที่หนังสือออกของราชการกรุงเทพมหานคร
ที่ กท ๑๐๐๒/๒๔ กรุงเทพมหานคร
ประจํา กทม.
กท ๑๐๐๒/๒๔ เลขทะเบียน
สําหรับหนวยงาน โดยเริ่มจากตัวเลข ๐๑ เรียงไป หมายถึง สวนราชการภายในหนวยงาน
ตามลําดับหนวยงานตามประกาศ กทม. วาดวยการจัด ระดับไมต่ํากวากองหรือฝาย (ฝาย สังกัด
ระเบียบราชการของ กทม. สํานักงานเขต) ตามประกาศ กทม.
วาดวยการแบงสวนราชการภายใน
หนวยงานฯ
เลขที่หนังสือออกของคณะกรรมการ
รหัสตัวพยัญชนะของคณะกรรมการ
ที่ นร (กคร) ๐๑๐๖/๑๒๓ คณะกรรมการควบคุมการเรี่ยไร
สํานักนายกรัฐมนตรี สํานักกฎหมายและระเบียบกลาง ของหน ว ยงานของรั ฐ (กคร.)
สํานักงานปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี
สํานักงานปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี ทําเนียบรัฐบาล กทม. ๑๐๓๐๐
การกําหนดเลขที่หนังสือออกของคณะกรรมการ ให้ลงรหัสตัวพยัญชนะและ
เลขประจําของเจ้าของเรือ
่ ง
ในกรณีที่คณะกรรมการประสงค์จะกําหนดรหัสตัวพยัญชนะเพิ่มขึ้น ให้กําหนดได้
ไม่เกินสี่ตัว โดยให้อยู่ในวงเล็บต่อจากรหัสตัวพยัญชนะของเจ้าของเรือ
่ ง และ
รหัสตัวพยัญชนะดังกล่าวจะต้องไม่ซ�ากับรหัสตัวพยัญชนะที่กําหนดไว �ใน
ภาคผนวก ๑ แล้วต่อด้วยเลขประจําของเจ้าของเรือ
่ ง
หนังสือเวียน
ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๑ สํานักนายกรัฐมนตรี

ทําเนียบรัฐบาล กทม. ๑๐๓๐๐
หนังสือเวียน คือ หนังสือที่มีถึงผูรับเปนจํานวนมาก มีใจความอยางเดียวกัน

ใหเพิ่มรหัสตัวพยัญชนะ ว หนาเลขทะเบียนหนังสือสง ซึ่งกําหนดเปนเลขที่หนังสือเวียน
โดยเฉพาะ เริ่มตั้งแตเลข ๑ เรียงเปนลําดับไปจนถึงสิ้นปปฏิทิน หรือใชเลขที่ของหนังสือทัว่ ไป
ตามแบบหนังสือภายนอก อยางหนึ่งอยางใด
เมื่อผูรับไดรับหนังสือเวียนแลวเห็นวา เรื่องนั้นจะตองใหหนวยงานหรือบุคคลในบังคับบัญชา
ในระดับตาง ๆ ไดรับทราบดวย ก็ใหมีหนาที่จดั ทําสําเนา หรือจัดสงใหหนวยงาน หรือบุคคล
เหลานั้นโดยเร็ว
ส่วนราชการเจ้าของหนังสือ
ที่ ........................ (สวนราชการเจาของหนังสือ)

(ที่ตั้ง)
ใหลงชื่อสวนราชการ สถานที่ราชการ หรือคณะกรรมการ ซึ่งเปนเจาของหนังสือนั้น

โดยปกติใหลงที่ตั้งไวดวย
สํานักนายกรัฐมนตรี
ทําเนียบรัฐบาล กรุงเทพมหานคร ๑๐๓๐๐
คําถาม
การลงที่ตั้งจะวางรูปแบบอยางไร สํานักงานปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี
คณะกรรมการรถราชการ
สํานักงานปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี ศาลากลางจังหวัดนนทบุรี
ทําเนียบรัฐบาล กรุงเทพฯ ๑๐๓๐๐ อําเภอเมืองนนทบุรี จังหวัดนนทบุรี ๑๑๐๐๐
หน่วยสารบรรณกลางของกรุงเทพมหานคร
และหน่วยสารบรรณกลางของหน่วยงาน
1. สํานักงานเลขานุการปลัดกรุงเทพมหานคร สํานักปลัดกรุงเทพมหานคร
เป�นหน่วยสารบรรณกลางของ กทม.
2. สํานักงานเลขานุการสํานัก เป�นหน่วยสารบรรณกลางของสํานัก
3. ฝ�ายปกครอง สํานักงานเขต เป�นหน่วยสารบรรณกลาง
ของสํานักงานเขต
3. กองบริหารงานทั่วไป สํานักงาน ก.ก. เป�นหน่วยสารบรรณกลาง
ของสํานักงาน ก.ก.
4. ฝ�ายบริหารงานทั่วไป สลส.กทม. เป�นหน่วยสารบรรณกลาง
ของ สลส.กทม.
5. ฝ�ายบริหารงานทั่วไป สผว.กทม. เป�นหน่วยสารบรรณกลาง
ของ สผว.กทม.
6. ฝ�ายบริหารงานทั่วไป หรืองานธุรการ ของส่วนราชการระดับไม่ต�ากว่า
กองในสั งกัด สนป. เป�นหน่วยสารบรรณกลางของส่วนราชการระดับไม่
ต�ากว่ากองใน สนป.
วัน เดือน ป�
ที่ …………………. (สวนราชการเจาของหนังสือ)

๑ พฤษภาคม ๒๕๕๕
ตัวเลขของวันที่ ตัวเลขของปพุทธศักราช
ชื่อเต็มของเดือน
เรือ
่ ง
ที่ นร ๑๐๐๒/ว ๔๗ สํานักนายกรัฐมนตรี

๑๐ พฤศจิกายน ๒๕๓๐
เรื่อง วิธีปฏิบัติเกี่ยวกับการรับรองสําเนาหนังสือ
ใหลงเรื่องยอที่เปนใจความสั้นที่สุดของหนังสือฉบับนั้น
ในกรณีที่เปนหนังสือตอเนื่อง โดยปกติใหลงเรื่องของหนังสือฉบับเดิม
คําขึ้นต้น
ที่ ............................. (สวนราชการเจาของหนังสือ)

(วัน เดือน ป)
เรื่อง ........................................................................
(คําขึ้นตน) ......................................
ใหใชคําขึ้นตนตามฐานะของผูรับหนังสือตามภาคผนวก ๒ คําขึ้นตน สรรพนาม

และคําลงทาย แลวลงตําแหนงของผูที่หนังสือนั้นมีถึง หรือชื่อบุคคลในกรณีมีถึง
ตัวบุคคลไมเกี่ยวกับตําแหนงหนาที่
คําขึ้นต้น
ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๒๐๑๙ สํานักนายกรัฐมนตรี

๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๕๓
เรื่อง คําอธิบายการพิมพหนังสือราชการภาษาไทยดวยโปรแกรมการพิมพในเครื่องคอมพิวเตอร
และตัวอยางการพิมพ
เรียน ปลัดกระทรวงกลาโหม
นมัสการ เลขานุการสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก
กราบเรียน ฯพณฯ นายกรัฐมนตรี ระบุคํานําหนานาม
เรียน ทานรองนายกรัฐมนตรี (.............................................) และชือ่ เต็ม
เรียน ปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี ผาน รองปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี (……........…………..)
คําลงท้าย
ที่ นร ............................. (สวนราชการเจาของหนังสือ)
เรื่อง ....................................................
(คําขึ้นตน) ..............................
(ขอความ) ......................................................................................................................................
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
(คําลงทาย)
(ลงชื่อ)
(พิมพชื่อเต็ม)
(ตําแหนง)
ใหใชคําลงทายตามฐานะของผูรับหนังสือตามภาคผนวก ๒ คําขึ้นตน
สรรพนาม คําลงทาย ในหนังสือราชการ และคําที่ใชในการจาหนาซอง
ภาคผนวก ๒
คําขึ้นต้น สรรพนาม คําลงท้าย ในหนังสือราชการ
และคําที่ใช �ในการจ่าหน้าซอง
คําที่ใช้
ผู้รบ
ั หนังสือ คําขึ้นต้น สรรพนาม คําลงท้าย ในการ
จ่าหน้าซอง
๓.๑ ประธานองคมนตรี กราบเรียน ข้าพเจ้า ขอแสดงความนับถือ กราบเรียน
นายกรัฐมนตรี กระผม อย่างยิ่ง
ประธานรัฐสภา ผม
ประธานสภาผู้แทนราษฎร ดิฉัน
ประธานวุฒส
ิ ภา ท่าน
ประธานศาลฎีกา
ประธานศาลรัฐธรรมนูญ
ประธานศาลปกครองสูงสุด
ประธานกรรมการการเลือกตัง้
ประธานกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
ประธานกรรมการป�องกันและปราบปรามการทุจริต
แห่งชาติ ประธานกรรมการตรวจเงินแผ่นดิน
ประธานผู้ตรวจการแผ่นดินหรือผู้ตรวจการแผ่นดิน
อัยการสูงสุด
รัฐบุรษ
ุ
ที่มา : หนังสือสํานักนายกรัฐมนตรี ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๙๑๓ ลงวันที่ ๘ พฤษภาคม ๒๕๕๕ (แก �ไขเพิ่มเติมภาคผนวก ๒ ข้อ ๓.๑)
อ้างถึง (ถ้ามี)
ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๔๙๗ สํานักนายกรัฐมนตรี

๒๔ กุมภาพันธ ๒๕๕๘
เรื่อง การแกไขเพิ่มเติมชื่อสวนราชการและการกําหนดรหัสตัวพยัญชนะประจําสวนราชการ
ของสํานักงานราชบัณฑิตยสภา
เรียน .................................................
อางถึง หนังสือสํานักนายกรัฐมนตรี ดวนที่สุด ที่ นร ๑๔๐๗/ว ๗๔๖๐ ลงวันที่ ๓ ตุลาคม ๒๕๔๕
ใหอางถึงหนังสือที่เคยมีติดตอกันเฉพาะหนังสือที่สวนราชการผูรับหนังสือไดรับมากอนแลว
จะจากสวนราชการใดก็ตาม โดยใหลงชื่อสวนราชการเจาของหนังสือและเลขที่หนังสือ
วันที่ เดือน ปพุทธศักราช ของหนังสือนั้น
สิ่ งที่ส่งมาด้วย (ถ้ามี)
ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๒๐๑๙ สํานักนายกรัฐมนตรี
๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๕๓
เรื่อง ...............................................................................
เรียน ............................................................
อางถึง .....................................................................................................................................................
สิ่งที่สงมาดวย สําเนาคําอธิบายการพิมพหนังสือราชการภาษาไทยดวยโปรแกรมการพิมพในเครื่องคอมพิวเตอร
และตัวอยางการพิมพ จํานวน ๓ แบบ
ใหลงชื่อสิ่งของ เอกสาร หรือบรรณสาร ที่สงไปพรอมกับหนังสือนั้น

ในกรณีที่ไมสามารถสงไปในซองเดียวกันได ใหแจงดวยวา สงไปโดยทางใด
ข้อความ
(วัน เดือน ป�)
เรื่อง ............................................................................
เรียน ...................................................................
(ข้อความ) ..............................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………
ใหลงสาระสําคัญของเรื่องใหชัดเจนและเขาใจงาย
หากมีความประสงคหลายประการ ใหแยกเปนขอ ๆ
การลงชื่อและตําแหน่ง
ที่ .................................. (สวนราชการเจาของหนังสือ)

ลงชื่อ ใหลงลายมือชื่อเจาของหนังสือ และใหพิมพชื่อเต็มของเจาของลายมือชื่อ

ไวใตลายมือชื่อ ตามรายละเอียดที่กําหนดไวในภาคผนวก ๓
ตําแหนง ใหลงตําแหนงของเจาของหนังสือ
ที่ ………………………….……. (สวนราชการเจาของหนังสือ)

การลงชื่อแทน ผู้ลงชื่อแทน จะต้องเป�นผู้ที่ได้รบ

ั
มอบหมาย หรือมอบอํานาจ ให้ปฏิบัติหน้าที่แทน
รักษาราชการแทน รักษาการแทน ปฏิบัติราชการ
แทน รักษาการในตําแหน่ง หรือทําการแทน
ตามที่มีกฎหมายกําหนด
ขอแสดงความนับถือ ขอแสดงความนับถือ
แบบที่ ๑ แบบที่ ๒
(…………………………………………) (…………………………………………)
รองปลัดกรุงเทพมหานคร ปฏิบัติราชการแทน รองปลัดกรุงเทพมหานคร
ปลัดกรุงเทพมหานคร ปฏิบัติราชการแทนปลัดกรุงเทพมหานคร
การพิ มพ์ ชื่อเต็มของเจ้าของลายมือชื่อ
ใหใช้
� คํานํานามว่า (คําลงทาย)
นาย นาง นางสาว
(นางสาว……………………………………….)
หน้าชื่อเต็ม
ตําแหนง
ใต้ลายมือชื่อ
เวนแตกรณีดังตอไปนี้
๑. ในกรณี
ที่เจ้าของลายมือชื่อเป�น
สตรีที่ได้รบ
ั พระราชทาน
เครือ
่ งราชอิสริยาภรณ์
๑. ในกรณีที่เจ้าของลายมือชื่อเป�นสตรีที่ได้รบ ั พระราชทานเครือ่ งราชอิสริยาภรณ์

ใหใช้� คํานํานามตามกฎหมายว่าด้วยการใช้คํานํานามสตรี
เช่น สตรีท่ัวไป ซึ่งมีสามีที่ได้รบ
ั พระราชทานเครือ
่ งราชย์อส
ิ ริยาภรณ์
ตัง้ แต่ชัน
้ ทุติยจุ ลจอมเกล้าวิเศษขึ้นไป
หรือที่ได้รบั พระราชทานเครือ ่ งราชอิสริยาภรณ์
ชั้นทุติยจุ ลจอมเกล้า ตติยจุ ลจอมเกล้า และ
จตุตถจุ ลจอมเกล้า
ใหใช้
� คํานํานามว่า
ท่านผู้หญิง หรือคุณหญิง
แล้วแต่กรณี (คุณหญิง………………………………….)
หน้าชื่อเต็มใต้ลายมือชื่อ ตําแหนง
๒.ในกรณีที่เจ้าของลายมือชื่อ
มีบรรดาศักดิ์ หรือ (คําลงทาย)
ฐานันดรศักดิ์
(คําเต็มของบรรดาศักดิ์……………………….)
ให้พิมพ์ คําเต็มของ
บรรดาศักดิ์ หรือ (คําลงทาย)
ฐานันดรศักดิ์
ไว �ใต้ลายมือชื่อ (คําเต็มของฐานันดรศักดิ์……………………….)
๓. ในกรณีที่เจ้าของลายมือชื่อ
มียศ ที่ต้องใช้ยศประกอบชื่อ
ให้พิมพ์ คําเต็มของยศ (คําลงทาย)
ไว้หน้าลายมือชื่อ คําเต็มของยศ
และพิมพ์ชื่อเต็ม (…………..……………………….)
ไว �ใต้ลายมือชื่อ
๔. ในกรณีที่มีกฎหมาย หรือระเบียบกําหนดใหใช้
� ตําแหน่งทางวิชาการเป�น
คํานํานาม ให้ถือปฏิบัติตามกฎหมาย หรือระเบียบว่าด้วยการนั้น
การใช้ตําแหน่งทางวิชาการเป�นคํานําหน้านาม ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวา่ ด้วย

การใช้ตําแหน่งทางวิชาการเป�นคํานําหน้านาม พ.ศ. ๒๕๓๖
ตําแหน่งทางวิชาการ หมายความว่า ตําแหน่งศาสตราจารย์ รองศาสตราจารย์ หรือ

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ซึ่งได้รบั แต่งตัง
้ ตามกฎหมายว่าด้วยสถาบันอุดมศึกษา
ไม่วา่ จะเป�น ตําแหน่งทางวิชาการประจํา (คําลงทาย)
ตําแหน่งวิชาการพิ เศษ
ตําแหน่งทางวิชาการ
เกียรติคุณ หรือที่เรียกชื่ออย่างอืน
่ (ตําแหนงทางวิชาการ……………………………………..)
ในลักษณะเดียวกัน ตําแหนง
กรณีที่ผู้ดํารงตําแหน่งทางวิชาการมีสิทธิใช้คํานําหน้านามอย่างอืน
่ ด้วย
ใหเรียงตามลําดับกอนหลัง ดังนี้
๑. ตําแหนงทางวิชาการ ๒. ยศ ๓. บรรดาศักดิ์ ฐานันดรศักดิ์ หรือคํานําหนานามสตรี
ที่ไดรับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ
และมีสิทธิใชคํานําหนานามนั้นตามกฎหมาย
ระเบียบ หรือประกาศของทางราชการ
(คําลงทาย) (คําลงทาย)
๒ ๑ ๒
( ๑ ๓ ...................) ( ๓ ...........................)
ตําแหนง ตําแหนง
การลงชื่อและตําแหนง แบบที่ ๑ การลงชื่อและตําแหนง แบบที่ ๒

ส่วนราชการเจ้าของเรือ
่ ง
ให้ลงชื่อส่วนราชการเจ้าของเรือ
่ ง
หรือหน่วยงานที่ออกหนังสือ
สวนราชการที่ออกหนังสือ สวนราชการเจาของเรื่อง
ระดับกระทรวง ใหลงชื่อทั้งระดับกรม
หรือทบวง และกอง
ใหลงชื่อเพียงระดับกอง
ระดับกรมลงมา
หรือหนวยงานที่รับผิดชอบ
สําหรับหนังสือของคณะกรรมการ
่ ง
ว่า “ฝ�ายเลขานุการ”
ส่วนราชการเจ้าของเรือ
่ ง (ของ กทม.)
่ ง หรือ
หน่วยงาน/ส่วนราชการ/ส่วนงาน
ที่ออกหนังสือ
ใหลงชื่อทั้งระดับหนวยงาน
ระดับ กทม.
และสวนราชการ
ระดับ หนวยงาน ใหลงชื่อเพียงระดับสวนราชการ
ใหลงชื่อเพียงระดับสวนงาน หรือ
ระดับ สวนราชการ
สวนงานที่รับผิดชอบ
ที่ ………………………….……. (สวนราชการเจาของหนังสือ)
เรื่อง ......................................
(คําขึ้นตน)
อางถึง (ถามี)
งที
ส ่สงมาดวย (ถามี)
(ขอความ) ……………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
(สวนราชการเจาของเรื่อง)
โทร.
โทรสาร
ไปรษณียอิเล็กทรอนิกส
ทีที่…่ ……………………….……
มท ๐๑๐๐/๖๑ (สวนราชการเจาของหนังสือ)
กระทรวงมหาดไทย
(ที่ตั้ง) ษฎางค เขตพระนคร กท ๑๐๒๐๐
ถนนอั
(ตํ าแหน ง)
รัฐมนตรีวาการกระทรวงมหาดไทย
กรุงเทพมหานคร
สํ านั กการระบายน้
า
ํ
(สวนราชการเจาของเรื่อง )
โทร.
โทรสาร
ทีที่…่ ……………………….……
กท ๑๐๐๒/๖๑ (สงวเทพมหานคร
กรุ นราชการเจาของหนังสือ)
(ที่ตั้ง) ถนนดินสอ กทม. ๑๐๒๐๐
๑๗๓
ปลัดกรุงเทพมหานคร
สํานักการระบายน้ํา
สํ านั กงานพั ฒนาระบบระบายน้
(สวนราชการเจาของเรื่อง ) า
ํ
โทร.
โทรสาร
ทีที่…่ ……………………….……
กท ๑๐๐๒/๖๑ สํานัก(สการระบายน้
วนราชการเจํา าของหนังสือ)
๑๒๓(ทีถนนมิ
่ตั้ง) ตรไมตรี เขตดินแดง กทม. ๑๐๒๐๐
ผูอํานวยการสํานักการระบายน้ํา
สํานักงานพัฒนาระบบระบายน้
) า
ํ
(สวนราชการเจาของเรื่อง
โทร.
โทรสาร
ทีที่…่ ……………………….……
กท ๑๐๐๒/๖๑ (สวนราชการเจ
สํานักงานพั าของหนัํางสือ)
ฒนาระบบระบายน้
สํานักการระบายน้ ํา
๑๒๓ ถนนมิตรไมตรี เขตดินแดง กทม. ๑๐๔๐๐
ผูอํานวยการสํานักงานพัฒนาระบบระบายน้ํา
(สสววนวิ ชาการและแผนงาน
นราชการเจ าของเรื่อง )
โทร.
โทรสาร
ที่…นร
……………………….……
๐๑๐๖ (ครร)/๑๒๓ (สวนราชการเจาของหนังสือ)
คณะกรรมการรถราชการ
สํ(ทีานั่ตั้งก)งานปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี
ประธานกรรมการ...
/กรรมการและเลขานุการ...
/เลขานุการ…
ฝายเลขานุการ
โทร.
โทรสาร
โทร.โทรสาร
เรื่อง ....................................................
เรียน ..............................
(ขอความ) …………………………………………………………………………………….…………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………..
ขอแสดงความนับถือ
โทร. ใหลงหมายเลขโทรศัพทของสวนราชการเจาของเรื่อง หรือ
หนวยงานที่ออกหนังสือ และหมายเลขภายในตูสาขา (ถามี) ไวดว ย
โทร. X XXXX XXXX ตอ XXX โทรสาร ใหพิมพหมายเลขโทรสาร

โทรสาร X XXXX XXXX ตอจากหมายเลขโทรศัพท
โทร.
ขอใดถูกตอง ก. โทรศัพท ๐ ๒๒๒๖ ๐๒๐๔
ข. โทร. ๐๒-๒๒๖-๐๒๐๔
ค. โทร. ๐-๒๒๒๖-๐๒๐๔
ง. โทร. ๐ ๒๒๒๖ ๐๒๐๔
จ. โทร. ๐ ๒๒๒๖ ๐๒๐๔ (ศุภฤกษ)
ฉ. โทร. ๐ ๒๒๒๖ ๐๒๐๔ (นายศุภฤกษ หูไธสง)
ไปรษณีย์อเิ ล็กทรอนิกส์
ที่ ............................. (สวนราชการเจาของเรื่อง)
เรื่อง ....................................................
เรียน ..............................
(ขอความ) .............................................................................................................................
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
ขอแสดงความนับถือ
(…………………………………)
โทร. X XXXX XXXX ตอ XXX
โทรสาร X XXXX XXXX
ไปรษณียอิเล็กทรอนิกส supharerk@bangkok.go.th
สําเนาสง (ถามี)
สําเนาส่ง
ที่ ............................. (สวนราชการเจาของเรื่อง)
เรื่อง ....................................................
เรียน ..............................
ใช………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
สําหรับกรณีที่ผูจัดสงสําเนาไปใหสวนราชการ หรือบุคคลอื่นทราบ
และประสงคจะใหผูรับทราบวา ไดมีสําเนาสงไปใหผูใดแลว
ใหพิมพชื่อเต็ม หรือชื่อยอของสวนราชการ หรือชื่อบุคคล

โทร. ๐ ๒๒๘๓ ๔๕๕๔ ที่สงสําเนาไปให เพื่อใหเปนที่เขาใจระหวางผูสงและผูรับ
โทรสาร ๐ ๒๒๘๓ ๔๕๘๙
สําเนาสง (ถามี) ถาหากมีรายชื่อที่สงมาก ใหพิมพวาสงไปตามรายชื่อที่แนบ
และแนบรายชื่อไปดวย
หนังสือภายใน
หนังสือติดต่อราชการที่เป�น
แบบพิ ธี น้อยกว่าหนังสือ
ภายนอก
เป�นหนังสือติดต่อภายใน
กระทรวง กรม หรือจังหวัด
เดียวกัน
ใช้กระดาษบันทึกข้อความ
หนังสือติดต่อระหว่างหน่วยงานของ
กทม. ให้ทําในนามของหัวหน้าหน่วยงาน
ยกเว้น ส่วนราชการระดับไม่ต�ากว่ากอง
ในสั งกัดสํานักปลัดกรุงเทพมหานคร
ให้ติดต่อระหว่างหัวหน้าหน่วยงานกับ
หัวหน้าส่วนราชการได้
หนังสือติดต่อระหว่างส่วนราชการ
ภายในหน่วยงานเดียวกัน
ให้ทําในนามของหัวหน้าส่วนราชการ
ส่วนราชการ
บันทึกขอความ
สวนราชการ.………………………………………………………………………………………………………........................
ที…่ ……………………………………………..….………….……วันที่…………….……..…………………………………............
เรื่อง.……………………………………………………………………………………………………………..........................…….
่ ง หรือหน่วยงานที่ออกหนังสือ
โดยมีรายละเอียดพอสมควร พร้อมทัง ้ หมายเลขโทรศัพท์ (ถ้ามี)
ระดับกรมขึ้นไป ใหลงชื่อทั้งระดับกรมและกอง
ใหลงชื่อเพียงระดับกอง
ระดับต่ํากวากรมลงมา หรือสวนราชการเจาของเรื่อง
สวนราชการ.….......................................................................................................
กรุงเทพมหานคร (สํานักการระบายน้ํา โทร. หรือโทร. โทรสาร)
ที่…กท ๑๐๐๒/๑๘
…………………..…..…….......................วั ๑๔ กุมภาพันธ ๒๕๖๖
นที่................................……………...........
แผนปฏิบัตกิ ารปองกันและแกไขปญหาน้ําทวมกรุงเทพมหานครประจําป ๒๕๖๖
เรื่อง........................................................................................................................
เรียน ……….………………………………………………..
อางถึง
สิ่งที่สงมาดวย
(ขอความ) ……………………………..….……………………………………………………………………………….…..
………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………
(……………………………………
ปลัดกรุงเทพมหานคร
ส่วนราชการ (ของ กทม.)
สวนราชการ.………………………………………………………………………………………………………........................
ที่………………………………………………..….………….……วันที่…………….……..…………………………………............
เรื่อง.……………………………………………………………………………………………………………..........................…….
ใหลงชื่อทั้งระดับหนวยงาน
ระดับ กทม.
และสวนราชการ
ใหลงชื่อเพียงระดับ
ระดับหนวยงาน สวนราชการเจาของเรื่อง
ใหลงชื่อเพียงระดับ
ระดับสวนราชการ
สวนงานเจาของเรื่อง
สวนราชการ.….......................................................................................................
กรุงเทพมหานคร (สํานักการระบายน้ํา โทร. หรือโทร. โทรสาร)
ที่…กท ๑๐๐๒/๑๘
…………………..…..…….......................วั ๑๔ กุมภาพันธ ๒๕๖๖
นที่................................……………...........
เรื่อง........................................................................................................................
เรียน ……….………………………………………………..
(ขอความ) ……………………………..….……………………………………………………………………………….…..
………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………
ปลัดกรุ(ตํงาเทพมหานคร
แหนง)
สวนราชการ.….......................................................................................................
สํานักการระบายน้ํา (สํานักงานพัฒนาระบบระบายน้ํา โทร. หรือโทร. โทรสาร)
ที่…กท ๑๐๐๒/๑๘
…………………..…..…….......................วั ๑๔ กุมภาพันธ ๒๕๖๖
นที่................................……………...........
เรื่อง........................................................................................................................
เรียน ……….………………………………………………..
(ขอความ) ……………………………..….……………………………………………………………………………….…..
………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………
(ตํานัแหน
ผูอํานวยการสํ ง)
กการระบายน้ ํา
สวนราชการ.….......................................................................................................
สํานักงานพัฒนาระบบระบายน้ํา (สวนวิศวกรรมระบบระบายน้ํา โทร. หรือโทร. โทรสาร)
ที่…กท ๑๐๐๒/๑๘
…………………..…..…….......................วั ๑๔ กุมภาพันธ ๒๕๖๖
นที่................................……………...........
เรื่อง........................................................................................................................
เรียน ……….………………………………………………..
(ขอความ) ……………………………..….……………………………………………………………………………….…..
………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………
(พิมพชื่อ
ผูอ ํานวยการสํานักเต็(ตํงานพั
มา)แหนฒงนาระบบระบายน้
) ํา
ใหลงรหัสตัวพยัญชนะและเลขประจําของเจาของเรื่องตามที่กําหนดไวใน
ภาคผนวก ๑ ทับเลขทะเบียนหนังสือสง
หนังสือของคณะกรรมการใหกําหนดรหัสตัวพยัญชนะเพิ่มขึ้นไดตามความจําเปน
หนังสือภายใน ใหลงตัวเลขของวันที่ ชื่อเต็มของเดือน และ

ตัวเลขของปพุทธศักราชที่ออกหนังสือ
หนังสือติดต่อราชการที่เป�น ใหลงเรื่องยอที่เปนใจความสั้นที่สุดของหนังสือฉบับนั้น
ในกรณีที่เปนหนังสือตอเนื่อง โดยปกติใหลงเรื่องของหนังสือฉบับเดิม
แบบพิ ธี น้อยกว่าหนังสือ
ภายนอก
ใช้กระดาษบันทึกข้อความ
ใหใชคําขึ้นตนตามฐานะของผูรับหนังสือตามตารางการใชคําขึ้นตน
สรรพนาม และคําลงทายที่กําหนดไวในภาคผนวก ๒
แลวลงตําแหนงของผูที่หนังสือนั้นมีถึง หรือชื่อของบุคคลในกรณีที่
มีถึงตัวบุคคลไมเกี่ยวกับตําแหนงหนาที่
หนังสือติดต่อราชการที่เป�น ใหลงสาระสําคัญของเรื่องใหชัดเจนและเขาใจงาย
แบบพิ ธี น้อยกว่าหนังสือ หากมีความประสงคหลายประการ ใหแยกเปนขอ ๆ
ในกรณีที่มีการอางถึงหนังสือที่เคยมีติดตอกัน หรือ
ภายนอก มีสิ่งที่สงมาดวย ใหระบุไวในขอนี้
ใหปฏิบัติตามหนังสือภายนอก
ใช้กระดาษบันทึกข้อความ โดยอนุโลม
หนังสือ
ประทับตรา
หนังสือประทับตรา
หนังสือที่ใช้ประทับตราแทนการลงชื่อของ
หัวหน้าส่วนราชการระดับกรม ขึ้นไป
โดยให้หว ั หน้าส่วนราชการระดับกอง
หรือผู้ที่ได้รบ
ั มอบหมายจากหัวหน้า
ส่วนราชการระดับกรมขึ้นไป เป�น
ผู้รบ
ั ผิดชอบลงชื่อย่อกํากับตรา
ใช้กระดาษตราครุฑ
การลงชื่อย่อกํากับตราในหนังสือ
ประทับตรา ให้เป�นอํานาจหน้าที่ของ
หัวหน้าหน่วยงานหรือหัวหน้าส่วน
ราชการระดับไม่ต�ากว่ากองที่ได้รบ
ั
มอบหมายจากหัวหน้าหน่วยงาน
หนังสือประทับตรา
หนังสือประทับตรา ใหใช
� �ได้ทง
ั้ ระหว่างส่วนราชการกับส่วนราชการ และ ระหว่าง
ส่วนราชการกับบุคคลภายนอก เฉพาะกรณีที่ไม่ใช่เรือ
่ งสําคัญ ได้แก่
๑. การขอรายละเอียดเพิ่ม
๒. การส่งสําเนาหนังสือ สิ่งของ เอกสาร หรือบรรณสาร
๓. การตอบรับทราบที่ไม่เกี่ยวกับราชการสําคัญหรือการเงิน
๔. การแจ้งผลงานที่ได้ดําเนินการไปแล้วให้ส่วนราชการที่เกี่ยวข้องทราบ
๕. การเตือนเรือ
่ งที่ค้าง
๖. เรือ
่ งซึ่งหัวหน้าส่วนราชการระดับกรมขึ้นไปกําหนดโดยทําเป�นคําสั่ ง
ใหใช้
� หนังสือประทับตรา
ใหลงรหัสตัวพยัญชนะและเลขประจําของเจาของเรื่อง
ตามที่กาํ หนดไวในภาคผนวก ๑ ทับเลขทะเบียนหนังสือสง
ใหลงชื่อสวนราชการ หนวยงาน หรือบุคคลที่หนังสือนั้นมีถึง
หนังสือประทับตรา ใหลงสาระสําคัญของเรื่องใหชัดเจนและเขาใจงาย
หนังสือที่ใช้ประทับตราแทนการลงชื่อ
ของหัวหน้าส่วนราชการระดับกรมขึ้นไป
โดยให้หว ั หน้าส่วนราชการระดับกอง
ใหลงชื่อสวนราชการที่สงหนังสือออก
หรือผู้ที่ได้รบ
ั มอบหมายจากหัวหน้า
ส่วนราชการระดับกรมขึ้นไป เป�น ใหลงตัวเลขของวันที่ ชื่อเต็มของเดือน
และตัวเลขของปพุทธศักราชที่ออกหนังสือ
ผู้รบ
ั ผิดชอบลงชื่อย่อกํากับตรา
ใหผูรับผิดชอบลงลายมือชื่อยอกํากับตรา
ใหลงชื่อสวนราชการเจาของเรื่องหรือหนวยงานที่ออกหนังสือ
ใหลงหมายเลขโทรศัพทของสวนราชการเจาของเรื่องและหมายเลขภายในตูสาขา (ถามี)
ในกรณีที่ไมมีโทรศัพท ใหลงที่ตั้งของสวนราชการเจาของเรื่อง
ตราชื่อส่วนราชการ
ให้ประทับตราชื่อส่วนราชการด้วยหมึกแดง
ให้ผู้รบ
ั ผิดชอบลงลายมือชื่อย่อกํากับตรา
๔.๕ ซม.
๓.๕ ซม. ๓ ซม.
อักษรไทยชื่อกระทรวง ทบวง กรม หรือส่วนราชการที่เรียกชื่ออย่างอืน

่ และมีฐานะเป�นกรม หรือ
จังหวัด อยู่ขอบล่างของตรา
ส่วนราชการใดที่มีการติดต่อกับต่างประเทศ จะให้มีชื่อภาษาต่างประเทศเพิ่มขึ้นด้วยก็ได้
โดยให้อก
ั ษรไทยอยู่ขอบบน และอักษรโรมันอยู่ขอบล่างของตรา
หนังสือสั่งการ
 ใหใช้
� ตามแบบที่กําหนดไว �ในระเบียบนี้
เว้นแต่จะมีกฎหมายกําหนดแบบไว �โดยเฉพาะ
มี ๓ ชนิด ได้แก่ คําสั่ง ระเบียบ และข้อบังคับ

คําสั่ ง
บรรดาข้อความที่ผู้บังคับบัญชา
สั่ งการให้ปฏิบัติโดยชอบด้วย
กฎหมาย
หนังสือสั่ งการชนิดคําสั่ งมีได้
3 ระดับ คือ
๑) คําสั่ งกรุงเทพมหานคร
๒) คําสั่ งหน่วยงาน
๓) คําสั่ งส่วนราชการ
***คําสั่ งคณะกรรมการ/
คําสั่ งประธานกรรมการ
ระเบียบ
บรรดาข้อความที่
ผู้มีอาํ นาจหน้าที่ได้วางไว้
โดยจะอาศัยอํานาจของ
กฎหมายหรือไม่ก็ได้
เพื่อถือเป�นหลักปฏิบต ั ง
ิ าน
เป�นการประจํา
ข้อบังคับ
ผู้มีอาํ นาจหน้าที่
กําหนดใหใช � �โดยอาศัย
อํานาจของกฎหมาย
ที่บัญญัติให้กระทําได้
ประชาสัมพั นธ์
 ใหใช้
� ตามแบบที่กําหนดไว �ในระเบียบนี้
เว้นแต่จะมีกฎหมายกําหนดแบบไว �โดยเฉพาะ
มี ๓ ชนิด ได้แก่ ประกาศ แถลงการณ์ และข่าว

ประกาศ
บรรดาข้อความที่ทาง
ราชการ ประกาศหรือ
ชี้แจงให้ทราบ หรือแนะ
แนวทางปฏิบัติ
แถลงกาณ์
ทางราชการแถลง
เพื่อทําความเข้าใจ
ในกิจการของทางราชการ
หรือเหตุการณ์ หรือ
กรณีใด ๆ ให้ทราบชัดเจน
โดยทั่วกัน
ข่าว
ทางราชการ เห็นสมควร
เผยแพร่ให้ทราบ
อาจจัดทําแบบข่าว
โดยมีรปู แบบ แตกต่างไป
จากแบบที่กําหนดได้
โดยมีสาระสําคัญของ
หัวข้อข่าว ตามที่ระเบียบ
กําหนด
หนังสือที่เจ้าหน้าที่
ทําขึ้น หรือรับไว้
เป�นหลักฐานในราชการ
คือ หนังสือที่ทางราชการทําขึ้นนอกจากที่กล่าวมาแล้วข้างต้น
หรือหนังสือ ที่หน่วยงานอืน
่ ใดซึ่งมิใช่ส่วนราชการ หรือ
บุคคลภายนอกมีมาถึงส่วนราชการ และส่วนราชการรับไว้เป�น
หลักฐานของทางราชการ
มี ๔ ชนิด คือ หนังสือรับรอง รายงานการประชุม
บันทึก และหนังสืออืน
่
หนังสือรับรอง
หนังสือที่ส่วนราชการออกให้
เพื่อรับรอง แก่บุคคล
นิติบุคคล หรือหน่วยงาน
เพื่อวัตถุประสงค์อย่างหนึ่ง
อย่างใด ให้ปรากฏแก่บุคคล
โดยทั่วไปไม่จาํ เพาะเจาะจง
รายงานการประชุม
การบันทึกความคิดเห็น
ของผู้มาประชุม
ผู้เข้าร่วมประชุม และ
มติของที่ประชุม
ไว้เป�นหลักฐาน
การจดรายงานการประชุม
อาจทําได้ ๓ วิธี
๑. จดละเอียดทุกคําพู ดของกรรมการ
หรือผู้เข้าร่วม ประชุมทุกคน พร้อมด้วยมติ
๒. จดย่อคําพู ดที่เป�นประเด็นสําคัญของกรรมการ
หรือผู้เข้าร่วมประชุม อันเป�นเหตุผลนําไปสู่มติ
ของที่ประชุม พร้อมด้วยมติ
๓. จดแต่เหตุผลกับมติของที่ประชุม
รายงานการประชุม..........................................
ครั้งที่.................... ๑/๒๕๖๕
เมื่อ ..................................... ๒๐๕ - ๑/๒๕๖๕

ณ ............................................
ผูมาประชุม
ใหลงชื่อและหรือตําแหนงของผูไดรับแตงตัง้ เปนคณะที่ประชุม ซึ่งมาประชุม
๑. นาย...................... ....(ตําแหนง)..................... ประธานกรรมการ
๒. นางสาว................ ....(ตําแหนง)..................... กรรมการ
ผูแทน...........................
๓. นาง....................... ....(ตําแหนง)...................... กรรมการ
แทนผูแทน......................
ผูไมมาประชุม
ใหลงชื่อและหรือตําแหนงของผูไดรับแตงตัง้ เปนคณะที่ประชุม ซึ่งมิไดมาประชุม พรอมทั้ง
เหตุผล (ถามี)
๑. นาย...................... ...(ตําแหนง)..................... ติดราชการ
๒. นางสาว................ ...(ตําแหนง)..................... ลาประชุม
ผูแทน............................
ผูเขารวมประชุม
ใหลงชื่อและหรือตําแหนงของผูที่มิไดรับแตงตั้งเปนคณะที่ประชุม ซึ่งไดเขารวม
ประชุม (ถามี)
๑. นางสาว.................... ...(ตําแหนง)....................
...(หนวยงาน)..................
๒. นาย.................... ...(ตําแหนง)....................
...(หนวยงาน)..................
เริ่มประชุมเวลา เปดประชุมเวลา ๐๙.๐๐ น.

ใหลงเวลาที่เริ่มประชุม เริ่มประชุมเวลา ๐๙.๐๐ น.
(ขอความ)………..……………………………………….………………….
………………………………………………………………………………………
ใหบันทึกขอความทีป่ ระชุม โดยปกติใหเริม่ ดวยประธานกลาวเปดประชุม

และเรื่องที่ประชุม กับมติ หรือขอสรุปของที่ประชุมในแตละเรื่องตามลําดับ
ประกอบดวย หัวขอ ดังนี้
ระเบียบวาระที่ ๑ เรื่องที่ประธานแจงใหที่ประชุมทราบ
ระเบียบวาระที่ ๒ เรื่องการรับรองรายงานการประชุม
ระเบียบวาระที่ ๓ เรื่องที่เสนอใหที่ประชุมทราบ
ระเบียบวาระที่ ๔ เรื่องที่เสนอใหที่ประชุมพิจารณา
ระเบียบวาระที่ ๕ เรื่องอื่น ๆ (ถามี)
เลิกประชุมเวลา ปดประชุมเวลา ๑๒.๐๐ น.

ใหลงเวลาที่เลิกประชุม เลิกประชุมเวลา ๑๒.๐๐ น.
ผูจดรายงานการประชุม
ใหลงชื่อผูจดรายงานการประชุมครั้งนั้น
รักชาติ ยิง่ ชีพ (ลงชื่อ)

(นายรักชาติ ยิ่งชีพ) (พิมพชื่อเต็ม)
นักจัดการงานทั่วไปชํานาญการ (ตําแหนง)
ผูชวยเลขานุการ เลขานุการหรือผูซึ่งไดรับมอบหมาย
ผูจดรายงานการประชุม ผูจดรายงานการประชุม
การรับรองรายงานการประชุม
อาจทําได้ ๓ วิธี
๑. รับรองในการประชุมครัง ้ นั้น
ใชสําหรับกรณีเรื่องเรงดวน ใหประธานหรือเลขานุการของที่ประชุมอานสรุป
มติใหที่ประชุมพิจารณารับรอง
๒.รับรองในการประชุมครัง ้ ต่อไป
ประธานหรือเลขานุการ เสนอรายงานการประชุมครั้งที่แลวมาใหทปี่ ระชุม
พิจารณารับรอง
๓.รับรองโดยการแจ้งเวียน
ใชในกรณีที่ไมมีการประชุมครั้งตอไป หรือมีแตยังกําหนดเวลาประชุมครั้งตอไป
ไมได หรือมีระยะเวลาหางจากการประชุมครัง้ นัน้ มาก ใหเลขานุการสงรายงานการ
ประชุม ไปใหบุคคลในคณะกรรมการพิจารณารับรอง ภายในระยะเวลาที่กําหนด
ให้มีหว
ั ข้อดังต่อไปนี้
บันทึก ๑. ชื่อหรือตําแหนงที่บันทึกถึง
ใชคําขึ้นตนตามที่กําหนดไวในภาคผนวก ๒
ขอความซึ่งผูใตบังคับบัญชาเสนอตอ
ผูบังคับบัญชา หรือ ๒. สาระสําคัญของเรื่อง
ขอความซึ่งผูบังคับบัญชาสั่งการแก ใหลงใจความของเรื่องที่บันทึก
ผูใตบังคับบัญชา หรือ ถามีเอกสารประกอบก็ใหระบุไวดวย
ขอความที่เจาหนาที่หรือหนวยงาน ๓. ชื่อและตําแหนง
ระดับต่ํากวาสวนราชการระดับกรม
ติดตอกันในการปฏิบัติราชการ ใหลงลายมือชื่อและตําแหนงของผูบันทึก
ในกรณีที่ไมใชกระดาษบันทึกขอความ
ใหลงวัน เดือน ป ที่บันทึกไวดวย
ในกรณีที่บันทึกทําในระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส หรือโดยการพิมพขอความในไปรษณีย
อิเล็กทรอนิกส หรือระบบสื่อสารอื่นใดทีม่ ีการยืนยันตัวตน จะพิมพชื่อผูบันทึกแทนการลงลาย-
มือชื่อ และจะไมลงวัน เดือน ปที่บันทึกก็ได หากระบบมีการบันทึกวัน เดือน ป ไวอยูแลว
หนังสืออืน
่
หนังสืออืน
่ คือ หนังสือหรือเอกสารอืน
่ ใดที่เกิดขึ้นเนื่องจากการปฏิบัตง
ิ านของเจ้าหน้าที่
เพื่ อเป�นหลักฐานในราชการ ซึ่งรวมถึง ภาพถ่าย ฟิ ล์ม แถบบันทึกเสียง แถบบันทึกภาพ
และสื่อกลางบันทึกข้อมูลด้วย หรือหนังสือของบุคคลภายนอก ที่ยื่นต่อเจ้าหน้าที่ และ
เจ้าหน้าที่ได้รบ
ั เข้าทะเบียนรับหนังสือของทางราชการแล้ว มีรป
ู แบบตามที่กระทรวง
ทบวง กรม จะกําหนดขึ้นใช้ตามความเหมาะสม เว้นแต่มีแบบตามกฎหมายเฉพาะเรือ
่ งให้
ทําตามแบบ เช่น โฉนด แผนที่ แบบ แผนผัง สัญญา หลักฐานการสืบสวนและสอบสวน
และคําร้อง เป�นต้น
สื่อกลางบันทึกข้อมูลดังกล่าวข้างต้น หมายถึง สื่อใด ๆ ที่อาจใช้บันทึกข้อมูลได้ด้วย

อุปกรณ์ทางอิเล็กทรอนิกส์ รวมตลอดทัง
้ พื้ นที่ส่วนราชการใช �ในการจัดเก็บข้อมูลทาง
อิเล็กทรอนิกส์ด้วย เช่น บริการคลาวด์ (cloud computing)
การเขียน
หนังสือราชการ
การเขียนหนังสือราชการ
ผู้เขียนหนังสือ ผู้รบ
ั หนังสือ
หลักทั่วไป เขียนให้ถูกต้อง
ที่นิยมยึดถือ
ในการเขียน เขียนให้ชัดเจน รัดกุม
เขียนให้บรรลุวต
ั ถุประสงค์
ราชการ
ขั้นตอนที่
ศึกษาวิเคราะห์เรือ
่ ง
๑
ขั้นตอน
ขัน
้ ตอนที่ รวบรวมข้อมูล
การร่าง ๒ ที่เกี่ยวข้อง
หนังสื อ
ขั้นตอนที่
ร่างหนังสือ
๓
ขั้นตอนที่ ๑ ศึกษาวิเคราะห์เรือ
่ ง
Who
How What
ประเด็น
สําคัญ
Why ของเรือ
่ ง When
where
ขัน
้ ตอนที่ ๒ รวบรวมข้อมูลที่เกี่ยวข้อง
ข้อเท็จจริงครบถ้วน
กฎหมาย ระเบียบ คําสั่ง

มติคณะรัฐมนตรีที่เกี่ยวข้อง ฯลฯ
แนววินิจฉัยเดิม (ถ้ามี)
ขั้นตอนที่ ๓ ร่างหนังสือ
การลําดับคํา ลําดับความที่ดี
ความสมเหตุสมผล
คํานึงถึงใจผู้ลงนาม
ถนอมใจผู้รบ
ชื่อเรือ
่ ง
หลักการเขียน “ชื่อเรือ
่ ง” ที่ดี
ย่อให้สั้นที่สุด
ควรเขียนให้เป�นประโยค หรือวลี
พอให้รใจความว่
ู� าเป�นเรือ
่ งอะไร
แยกความแตกต่างจากเรือ
่ งอืน
่ ได้
เก็บค้นอ้างอิงได้งา่ ย
ย่อให้สั้นที่สุด
ถ้าขึ้นต้นด้วย คํากริยา
จะชัดเจนดี
เรื่อง ขออนุมัติ
เรื่อง ขออนุญาต
เรื่อง ขอหารือ
เรื่อง ขอเชิญ
แยกความแตกต่าง
จากเรือ
่ งอืน
่ ได้
เรื่อง แจงมติคณะรัฐมนตรี
เรื่อง แจงมติคณะรัฐมนตรีเกี่ยวกับการชวยเหลือคาครองชีพ
เก็บค้นอ้างอิงได้งา่ ย
เรื่อง ขอเชิญประชุม
เรื่อง ขอเชิญประชุมคณะผูบริหารสํานักการระบายน้ํา ครั้งที่ ๒/๒๕๖๖
การใช้ชื่อเรือ
่ งเดิม
อาจทําให้ผู้รบ
ั สับสน
เรื่อง ขอหารือเกี่ยวกับระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี
วาดวยรถราชการ พ.ศ. ๒๕๒๓ และที่แกไขเพิ่มเติม
เรื่อง ขอหารือเกี่ยวกับระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี
เรื่อง ตอบขอหารือเกี่ยวกับระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี
ไม่พึงใช้ชื่อเรือ
่ ง
ที่ไม่พึงประสงค์
เรื่อง การไมอนุมัติเลื่อนเงินเดือนนอกเหนือโควตาปกติเปนกรณีพิเศษ
เรื่อง การอนุมัติเลื่อนเงินเดือนนอกเหนือโควตาปกติเปนกรณีพิเศษ
ตรงประเด็น และสอดคล้อง
กับส่วนสรุปความ
ตรงประเด็น และสอดคล้อง
กับส่วนสรุปความ
ขอใดถูกตอง
ก. เรื่อง ขอเชิญเปนวิทยากรบรรยาย...
เรียน ปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี
ข. เรื่อง ขอเชิญวิทยากรบรรยาย...
จึงเรียนมาเพื่อโปรดพิจารณาใหความอนุเคราะหวิทยากรบรรยาย
ดังกลาวขางตนตอไปดวย จะขอบคุณมาก
อาจใช้คํานามเป�นชื่อเรือ
่ งได้
กรณีที่มีความหมายกว้างและเป�นกลาง
เรือ
่ ง ร่างระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี
ว่าด้วยการลาของข้าราชการ พ.ศ. ....
ตัวอย่างการเขียนเรือ
่ ง
 เรื่อง ขอศึกษาดูงาน
 เรือ่ ง ขออนุญาตศึกษาดูงานเกี่ยวกับการจัดการดานระบบสารสนเทศดาน
งบประมาณของกรุงเทพมหานคร
 เรื่อง ขอเชิญรวมสัมมนาประจําป
 เรือ่ ง ขอเชิญรวมสัมมนาประจําป 2557 เรื่อง การเสริมสรางศักยภาพเจาหนาที่
ผูปฏิบัติงานดานเลขานุการ
 เรื่อง ขอยืนยันการใชสถานที่ ณ หองนพรัตน ชั้น 5 ศาลาวาการกรุงเทพมหานคร
ในการบรรยายหัวขอวิชา “การเขียนหนังสือราชการ”
 เรื่อง ขอยืนยันการใชหอ งนพรัตน ชั้น 5 ศาลาวาการกรุงเทพมหานคร
 เรื่อง ขอยืนยันการใชสถานที่จัดการบรรยายหัวขอวิชา “การเขียนหนังสือราชการ”
่ ง
 เรื่อง ขอความเห็นชอบการแตงตัง้ กรรมการบริหารเพิม่ เติม 2 คน

 เรื่อง ขอความเห็นชอบการแตงตัง้ กรรมการบริหารเพิม่ เติม
 เรื่อง ขออนุเคราะหเขาสัมภาษณทานเนื่องในโอกาสเขารับตําแหนง
 เรื่อง ขออนุญาตเขาสัมภาษณ
 เรื่อง ขอความอนุเคราะหใหเขาสัมภาษณ
 เรื่อง ขออนุมัติจัดพิมพคูมือการปฏิบัติงานดานการทะเบียนราษฎร และ
ใหหนวยงานถือปฏิบัติตามคูมือการปฏิบัติงานดานการทะเบียนราษฎร
 เรื่อง ขออนุมัติจัดพิมพคูมือการปฏิบัติงานดานการทะเบียนราษฎร
่ ง
เรื่อง ขอความเห็นชอบจําหนายพัสดุ
 เรื่อง เห็นชอบใหจําหนายพัสดุ
เรื่อง ขออนุญาตเขาชมพิพิธภัณฑเด็กกรุงเทพมหานคร
 เรื่อง อนุญาตใหเขาชมพิพิธภัณฑเด็กกรุงเทพมหานคร
 เรื่อง การเขาชมพิพิธภัณฑเด็กกรุงเทพมหานคร
เรื่อง ขอความรวมมือการจัดการบรรยายหัวขอวิชา “การเขียนหนังสือราชการ”
 เรื่อง ใหความรวมมือการจัดการบรรยายหัวขอวิชา “การเขียนหนังสือราชการ”
อ้างถึง
ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๔๙๗ สํานักนายกรัฐมนตรี

๒๔ กุมภาพันธ ๒๕๕๘
เรื่อง การแกไขเพิ่มเติมชื่อสวนราชการและการกําหนดรหัสตัวพยัญชนะประจําสวนราชการ
ของสํานักงานราชบัณฑิตยสภา
เรียน .................................................
อางถึง หนังสือสํานักนายกรัฐมนตรี ดวนที่สุด ที่ นร ๑๔๐๗/ว ๗๔๖๐ ลงวันที่ ๓ ตุลาคม ๒๕๔๕
ให้อา้ งถึงหนังสือที่เคยมีติดต่อกันเฉพาะหนังสือที่ส่วนราชการ
ผู้รบ
ั หนังสือได้รบ
ั มาก่อนแล้ว จะจากส่วนราชการใดก็ตาม
โดยให้ลงชื่อส่วนราชการเจ้าของหนังสือและเลขที่หนังสือ วันที่ เดือน
ป�พุทธศักราช ของหนังสือนั้น
การอ้างถึง ให้อา้ งถึงหนังสือฉบับสุดท้ายที่ติดต่อกันเพียงฉบับเดียว
เว้นแต่ มีเรือ
่ งอืน
่ ที่เป�นสาระสําคัญต้องนํามาพิจารณา
จึงอ้างถึงหนังสือฉบับอืน
่ ๆ ที่เกี่ยวกับเรือ
่ งนั้นโดยเฉพาะให้ทราบด้วย
ยกตัวอยางเชน
อางถึง หนังสือสํานักนายกรัฐมนตรี ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๑๑๓๓ ลงวันที่ ๑ พฤษภาคม ๒๕๕๕
อางถึง หนังสือสํานักนายกรัฐมนตรี ลับ ดวนที่สุด ที่ นร ๐๑๐๖/๑๑๓๔ ลง

วันที่ ๑ พฤษภาคม ๒๕๕๕
อางถึง หนังสือ นร. ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๑๑๓๓ ลว. ๑ พ.ค. ๕๕
ก. อางถึง หนังสือศาลากลางจังหวัดนนทบุรี ที่ นบ …………… ลงวันที่ ๑ พฤษภาคม ๒๕๕๕
ข. อางถึง หนังสือจังหวัดนนทบุรี ที่ นบ ………….. ลงวันที่ ๑ พฤษภาคม ๒๕๕๕

ก. อางถึง หนังสือสํานักงานเทศบาลเมืองไทรมา ที่ นบ ……….. ลงวันที่ ๑ พฤษภาคม ๒๕๖๔
ข. อางถึง หนังสือเทศบาลเมืองไทรมา ที่ นบ ………… ลงวันที่ ๑ พฤษภาคม ๒๕๖๔
ก. อางถึง หนังสือสํานักงานปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี ดวนที่สุด ที่ นร ๐๑๐๖/๑๒๓๔
ลงวันที่ ๑ พฤษภาคม ๒๕๕๕
ข. อางถึง หนังสือปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี ดวนที่สุด ที่ นร ๐๑๐๖/๑๒๓๔

ลงวันที่ ๑ พฤษภาคม ๒๕๕๕
สิ่ งที่ส่งมาด้วย
ให้ลงชื่อสิ่งของ เอกสาร หรือบรรณสารที่ส่งไปพร้อมกับหนังสือนั้น

ในกรณีที่ไม่สามารถส่ งไปในซองเดียวกันได้ ให้แจ้งด้วยว่าส่งไปโดยทางใด
สิ่งที่สงมาดวย ตนฉบับหนังสือสํานักนายกรัฐมนตรี ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๙๑๓ ลงวันที่ ๘ พฤษภาคม ๒๕๕๕
สิ่งที่สงมาดวย สําเนาหนังสือสํานักนายกรัฐมนตรี ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๙๑๓ ลงวันที่ ๘ พฤษภาคม ๒๕๕๕ จํานวน ๑ ฉบับ
สิ่งที่สงมาดวย สําเนาระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. ๒๕๒๖ และที่แกไขเพิ่มเติม

จํานวน ๑๒๑ แผน
สิ่งที่สงมาดวย ๑. สําเนาระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. ๒๕๒๖ จํานวน ๑๑๔ แผน
๒. สําเนาระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยงานสารบรรณ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๔๘ จํานวน ๖ แผน
๓. สําเนาระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยงานสารบรรณ (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๔๘ จํานวน ๑ แผน
สิ่งที่สงมาดวย รางระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาดวยการลาของขาราชการ พ.ศ. .... จํานวน ๑ ชุด

และเอกสารที่เกี่ยวของ
สิ่งที่สงมาดวย (บัญชีเอกสารสิ่งที่สงมาดวย)
สิ่ งที่ส่งมาด้วย
การสงสิ่งที่สงมาดวยเปน QR Code ในหนังสือ ยังไมมีระเบียบหรือหนังสือ
สั่งการกําหนดไว หลายสวนราชการนํารูปแบบตามหนังสือสํานักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี
ดวนที่สุด ที่ นร ๑๐๐๒/ว ๓๕๗ ลงวันที่ ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๓
มาอนุโลมใช โดยตําแหนงการจัดวาง QR Code จะอยูทายหนังสือตามความเหมาะสม
ขนาดไมนอยกวา ๑.๕x๑.๕ ซม. ควรเขียนรายละเอียดในเนื้อความของหนังสือดวย
ตัวอยางเชน
“...มอบหมายผูเกี่ยวของตอบแบบสอบถามดังสิ่งที่สงมาดวยทางออนไลนตาม QR Code
ทายหนังสือนี้”
“...รายละเอียดโครงการ กําหนดการ และแบบตอบรับเขารวมประชุมปรากฏตามลิงค
URL ทายหนังสือนี้”
ให้ลงสาระสําคัญของเรือ
่ งให้ชัดเจนและเข้าใจง่าย
หากมีความประสงค์หลายประการให้แยกเป�นข้อ ๆ
เนื้อหาของหนังสือราชการ
โดยปกติ จะประกอบด้วยเนื้อหา ๓ ส่วน
เหตุ ดวยมีสวนราชการไดหารือเกี่ยวกับการรับรองสําเนาหนังสือวา ตามระเบียบสํานักนายก-

รัฐมนตรี วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. ๒๕๒๖ ใหใชคําวา “สําเนาถูกตอง” นั้น จะใชรวมถึงการรับรองสําเนา
ทีเ่ กิดจากการถายเอกสารดวยหรือไม อยางไร
ความประสงค สํานักนายกรัฐมนตรีพจิ ารณาแลวเห็นวา เรื่องการรับรองสําเนาหนังสือหรือเอกสาร นั้น
ตามหลักการของระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. ๒๕๒๖ ใหใชคําวา “สําเนาถูกตอง”
ไมวาสําเนานั้นจะทําดวยวิธีการถายเอกสาร คัดลอก หรืออัดสําเนาจากตนฉบับจริงก็ตาม ดังนั้น การรับรองสําเนา
ที่เกิดจากการถายเอกสารจึงใหใชคาํ วา “สําเนาถูกตอง” และเพือ่ ใหเปนไปตามหลักการดังกลาว การเรียก
สําเนาหนังสือทีเ่ กิดจากการถายเอกสารจึงใหใชคําวา “สําเนาหนังสือ” ทํานองเดียวกัน
สรุปความ จึงเรียนมาเพือ่ โปรดทราบ และกรุณาแจงใหสวนราชการในสังกัดทราบตอไปดวย
ข้อความส่วนเหตุ
(ส่วนนํา)
ข้อความส่วนเหตุ
คื อ
ข้อความที่
ผู้เขียนแจ้งไปยัง การเริม
่ เรือ
่ งใหม่
ผู้รบ
ั หนั งสื อ
เพื่ อบอกกล่ าว
เล่ าเหตุว่า เหตุใด
จึงมีหนั งสื อไป
การอ้างเรือ
่ งเดิม
การเริม
่
เรือ
่ งใหม่ “ด้วย”
“เนื่องด้วย” “โดยที่”
“เนื่องจาก” “สืบเนื่องจาก”
่ เรือ
่ งใหม่
ควรใช้เป�นการบอกกล่าวเล่าเหตุ
“ด้วย”
หรือเกริน
่ ขึ้นมาลอย ๆ
ดวยมีสวนราชการซึ่งมีการจัดทําขาวสารเผยแพร และจําเปน
ตองจัดทํารูปแบบขาวในลักษณะตาง ๆ ที่มีหัวกระดาษโดยเฉพาะ
ไดขอทําความตกลงไปยังสํานักนายกรัฐมนตรี เพื่อขอใชแบบขาว
แตกตางไปจากที่ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยงานสารบรรณ
พ.ศ. ๒๕๒๖ กําหนด นั้น
่ เรือ
่ งใหม่
ควรใช �ในกรณีที่อา้ งเป�นเหตุอน ั หนักแน่น ที่จาํ เป�นต้อง
“เนื่องจาก” มีหนังสือไป หรือมีสาเหตุเกี่ยวเนื่องเชื่อมโยงกัน หรือ
เป�นเรือ
่ งที่รู้ ๆ กันอยู่ทั่วไป
่ เรือ
่ งใหม่
มักใช �ในกรณีที่กล่าวถึงข้อกฎหมาย
“โดยที่” หรือใช �ในการเขียนระเบียบ ข้อบังคับ
หรือคําสั่ ง
ตัวอย่าง การเริม่ เรือ่ งใหม่
่ งเดิม
ขึ้นต้นด้วย ตามด้วย “ข้อความ”

ซึ่งสรุปใจความสําคัญของเรือ
่ ง
คําว่า ที่เคยติดต่อกัน หรือรับรูก
้ ันมาก่อน
โดยย่อ
“ตาม”
แล้วตามด้วยคําว่า
“ตามที่” “นั้น”
“อนุสนธิ” “ความละเอียดแจ้งแล้วนั้น”
“ความละเอียดแจ้งอยู่แล้ว นั้น”
่ งเดิม
ตาม จะต่อด้วย คํานาม
ตามหนังสือที่อา้ งถึง...
ตามระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี...
ตัวอย่าง การอ้างเรือ่ งเดิม
อางถึง หนังสือสํานักนายกรัฐมนตรี ที่ นร ๐๑๐๖/๑๒๓๕ ลงวันที่ ๑ พฤษภาคม ๒๕๕๕
ตามหนังสือที่อางถึง สํานักนายกรัฐมนตรี...
อางถึง โทรสารของสํานักนายกรัฐมนตรี ลงวันที่ ๑ พฤษภาคม ๒๕๕๐
ตามโทรสารที่อางถึง สํานักนายกรัฐมนตรี...
อางถึง หมายเรียกพยานบุคคล ศาลอาญากรุงเทพใต คดีหมายเลขดําที่ ๑๑๑/๒๕๕๐
ลงวันที่ ๑ ธันวาคม ๒๕๕๐
ตามหมายเรียกพยานบุคคลที่อางถึง ศาลอาญา...
ก. ตามบันทึกขอความสํานักนายกรัฐมนตรี ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๒๐๒๐ ลงวันที่ ๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๕๓
สํานักนายกรัฐมนตรีแจงวา ……. ความละเอียดแจงแลว นั้น
ข. ตามหนังสือสํานักนายกรัฐมนตรี ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๒๐๒๐ ลงวันที่ ๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๕๓

ค. ตามหนังสือสํานักนายกรัฐมนตรี ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๒๐๒๐ ลงวันที่ ๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๕๓

เรื่อง .......... สํานักนายกรัฐมนตรีแจงวา ……. ความละเอียดแจงแลว นั้น
เลือกแบบไหนดี
ก. ตามที่สํานักนายกรัฐมนตรีไดมีหนังสือ ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๒๐๒๐ ลงวันที่ ๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๕๓
แจงวา ……. ความละเอียดแจงแลว นั้น
ข. ตามหนังสือสํานักนายกรัฐมนตรี ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๒๐๒๐ ลงวันที่ ๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๕๓

่ งเดิม
ตามที่ จะต่อด้วย ประโยค
ตามที่คณะรัฐมนตรีได้ลงมติเห็นชอบ...
ตามที่ได้ประกาศใช้ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี...
่ งเดิม
อนุสนธิ จะต่อด้วย คํานาม

มักใช �ในการอ้างถึง คําสั่ง กฎ ระเบียบ มติ ฯลฯ
อนุสนธิมติที่ประชุม...ครัง
้ ที่... วันที่...
อนุสนธิคําสั่งกรุงเทพมหานคร ที่... ลงวันที่...
่ งเดิม
หากเรือ
่ งเดิมมีรายละเอียดไม่มากนัก “นั้น”
หากเรือ
่ งเดิมมีรายละเอียดค่อนข้างมาก
แต่ได้สรุปใจความสําคัญของเรือ
่ งที่เคยติดต่อกันโดยย่อ
“ความละเอียดแจ้งแล้ว นั้น”
“ความละเอียดแจ้งอยู่แล้ว นั้น”
ดวยกรม...จะจัดฝกอบรมหลักสูตรการเปนขาราชการที่ดใี หแกขาราชการบรรจุใหม จํานวน ๒๕ คน
ระหวางวันที่ ๑-๒ กุมภาพันธ ๒๕๖๖ เวลา ๐๙.๐๐-๑๖.๐๐ น. และกําหนดใหมีการบรรยายหัวขอวิชา
ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. ๒๕๒๖ และที่แกไขเพิ่มเติม ในวันที่ ๑ กุมภาพันธ ๒๕๖๖
เวลา ๐๙.๐๐-๑๒.๐๐ น. ณ หองประชุม... กรม… รายละเอียดปรากฏตามสิ่งที่สงมาดวย
กรม...พิจารณาแลวเห็นวา สํานักนายกรัฐมนตรีมีวิทยากรที่มีความรูเกีย่ วกับระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี

วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. ๒๕๒๖ และที่แกไขเพิ่มเติม เปนอยางดี จึงขอเชิญวิทยากรจากสํานักนายกรัฐมนตรี
ไปบรรยายตามวัน เวลา และสถานที่ดังกลาวขางตน
ตามหนังสือที่อางถึง แจงวา กรม….จะจัดการฝกอบรมหลักสูตรการเปนขาราชการที่ดี

ใหแกขาราชการบรรจุใหมในสังกัด ระหวางวันที่ ๑ - ๒ กุมภาพันธ ๒๕๖๖ และขอเชิญ
ขาราชการสํานักนายกรัฐมนตรีเปนวิทยากรบรรยายหัวขอวิชาระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี
วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. ๒๕๒๖ และที่แกไขเพิ่มเติม ในวันที่ ๑ กุมภาพันธ ๒๕๖๖
เวลา ๐๙.๐๐-๑๒.๐๐ น. ณ หองประชุม... กรม... ความละเอียดแจงแลว นั้น
ดวยกรม...จะจัดฝกอบรมหลักสูตรการเปนขาราชการที่ดใี หแกขาราชการบรรจุใหม จํานวน ๒๕ คน
ระหวางวันที่ ๑-๒ กุมภาพันธ ๒๕๖๖ เวลา ๐๙.๐๐-๑๖.๐๐ น. และกําหนดใหมีการบรรยายหัวขอวิชา ระเบียบ
สํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. ๒๕๒๖ และที่แกไขเพิ่มเติม ในวันที่ ๑ กุมภาพันธ ๒๕๕๕ เวลา
๐๙.๐๐-๑๒.๐๐ น. ณ หองประชุม... กรม… รายละเอียดปรากฏตามสิ่งที่สงมาดวย
กรม…พิจารณาแลวเห็นวา สํานักนายกรัฐมนตรีมีวิทยากรที่มีความรูเกี่ยวกับระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี
วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. ๒๕๒๖ และที่แกไขเพิ่มเติม เปนอยางดี จึงขอเชิญวิทยากรจากสํานักนายกรัฐมนตรี
ไปบรรยายตามวัน เวลา และสถานที่ดังกลาวขางตน
ตามหนังสือที่อางถึง แจงวา กรม…จะจัดการฝกอบรมหลักสูตรการเปนขาราชการที่ดี

ใหแกขาราชการบรรจุใหมในสังกัด ระหวางวันที่ ๑ - ๒ กุมภาพันธ ๒๕๖๖ และขอเชิญ
ขาราชการสํานักนายกรัฐมนตรีเปนวิทยากรบรรยายหัวขอวิชาระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี
วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. ๒๕๒๖ และที่แกไขเพิ่มเติม ในวันที่ ๑ กุมภาพันธ ๒๕๖๖
เวลา ๐๙.๐๐-๑๒.๐๐ น. ณ หองประชุม... กรม... ความละเอียดแจงแลว นั้น
่ งเดิม
ชื่อเรือ
่ งของที่เคยติดต่อกัน
ตามหนังสือที่อางถึง สํานักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีไดสงเรื่อง
…………………………………………..…....................................................………
ไม ค วรใส ช อ
่ ื เรื อ
่ ง ?
…………………………………………..…....................................................………
ไปเพื่อขอใหสํานักนายกรัฐมนตรีพิจารณาเสนอความเห็นในสวนที่เกี่ยวของ
เพื่อประกอบการพิจารณาของคณะรัฐมนตรี ความละเอียดแจงแลว นั้น
๑. เหตุจากผู้มีหนังสือไปเอง
ที่มาของ
เหตุที่มี ๒. เหตุจากบุคคลภายนอก
เช่น ขอมา หรือแจ้งความประสงค์มา
หรือกระทําการอย่างใดอย่างหนึ่ง
หนังสื อไป ที่เป�นเหตุให้ต้องมีหนังสือไป เป�นต้น
๓. เหตุจากเหตุการณ์
ซึ่งเขียนใน ที่ปรากฏขี้น
เนื้อเรือ
่ ง ๔. เหตุจากผู้รบ
ตัวอย่าง เหตุจากผู้มีหนังสือไปเอง
ตัวอย่าง เหตุจากบุคคลภายนอก
ตัวอย่าง เหตุจากเหตุการณ์ที่ปรากฏขึ้น
ตัวอย่าง เหตุจากผู้รบ
ข้อความส่วนความประสงค์
(ส่วนเนื้อหา)
คื อ ต้องระลึกถึง
ข้อความที่ ผู้เขียน ผู้ที่จะรับหนังสือว่า
แจ้งความประสงค์ เข้าใจถูกต้อง
ไปยั งผู้ รบ
ั หนั งสื อ ตามความประสงค์
เพื่ อให้ทําอะไร หรือ
ที่มีหนังสือไป
ทําอย่ างไร
สํานักนายกรัฐมนตรีพิจารณาแลวเห็นวา ………………………..
………………………………………………………………………………………………….
จึงขอให.................................................................................................
ตัวอย่าง หนังสือบางประเภท ดังนี้
หนังสือเชิญ
สํานักการระบายน้ําเห็นวา ทานเปนผูมีความรูและประสบการณในเรื่องดังกลาวเปนอยางสูง จึงขอ
เชิญทานเปนวิทยากรบรรยายและฝกปฏิบตั เิ รื่อง การเปนวิทยากรมืออาชีพ ในวันที่ ๕ เมษายน ๒๕๖๖ เวลา
๐๙.๐๐-๑๖.๐๐ น. ณ หองเจาพระยา ศาลาวาการกรุงเทพมหานคร เขตพระนคร กรุงเทพฯ
ในการนี้ สํานักจะจัดการออกราน หนึ่งชุมชนหนึง่ ผลิตภัณฑ จํานวนประมาณ ๕๐ ชุมชน โดยได

คัดเลือกผลิตภัณฑของชุมชน... เขต... ดวย ดังนั้น จึงขอเชิญทานนําผลิตภัณฑของชุมชนดังกลาวไปออกราน
จําหนายในวันและเวลาดังกลาวขางตน ทั้งนี้ สํานักไดมอบหมายใหนาย... ตําแหนง... เปนผูประสานงาน
ตัวอย่าง หนังสือบางประเภท ดังนี้
หนังสือตอบข้อหารือ หรือชี้แจงข้อเท็จจริง
สํานักงานกฎหมายและคดีขอเรียนวา ตามพระราชบัญญัติระเบียบบริหาร
ราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. ๒๕๒๘ ...(อางรายละเอียด) ดังนั้น สํานักงานเขต
หนองจอกอาจดําเนินกิจการนอกเขตกรุงเทพมหานครได เมื่อ...
กองสารสนเทศระบายน้ําขอเรียนวา ขาวดังกลาวไมเปนความจริงแต
อยางใด กองยังมิไดดําเนินการจัดหาผูรับจางตามโครงการ...(กลาวรายละเอียด)
คําสําคัญในการขึ้นต้น
ส่ ว นค ว า ม ป ร ะส ง ค์
คําสําคั ญในการขึ้นต้ น “ในการนี้”

ส่ วนความประสงค์
“บัดนี้”
เป�นคําเชื่อม “การประชุมดังกล่าว”
จากส่ วนเหตุ “จากเป�นการดังกล่าว”
สวนความประสงคหากมีรายละเอียดมาก อาจเขียนมากกวา ๑ ยอหนาก็ได

ตัวอย่าง ข้อความส่วนความประสงค์
ฉะนั้น ในการจัดหากระดาษและซองเพื่อใชในราชการ
สํานักนายกรัฐมนตรีจึงขอใหสวนราชการตาง ๆ ไดถือปฏิบัติ
ตามระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. ๒๕๒๖
โดยเครงครัดตอไป
การตรวจสอบเอกสารที่สงมามีเปนจํานวนมาก
แตเนื่องจากมีเวลาตรวจสอบจํากัด จึงไมสามารถ
ดําเนินการไดทันตามระยะเวลาที่กําหนด จึงขอเลื่อน
เวลาการตรวจสอบดังกลาว
หากมีหลายข้อ ให้แยกเป�นข้อ ๆ
เพื่อให้ชัดเจนและเข้าใจง่าย
สํานักการระบายน้ําพิจารณาแลวเห็นวา เพื่อใหการ
ดําเนินการดังกลาวขางตนเปนไปดวยความเรียบรอยและมีประสิทธิภาพ
เห็นควรดําเนินการดังนี้
๑. ………………………………........................................
๒. ………………………………........................................
สํานักนายกรัฐมนตรี โดยความเห็นชอบของคณะกรรมการรถราชการ พิจารณาแลวเห็นวา

ตามระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาดวยรถราชการ พ.ศ. ๒๕๒๓ และที่แกไขเพิ่มเติม ขอ ๔ ไดกําหนด...
ดังนั้น สํานักนายกรัฐมนตรีจงึ ขอความรวมมือใหสวนราชการตาง ๆ กํากับดูแล ควบคุมและตรวจสอบ
การใชรถสวนกลาง...เพื่อใหการใชรถสวนกลางเปนไปอยางถูกตองตามระเบียบฯ โดยใหถือปฏิบัติ
อยางเครงครัด ดังตอไปนี้
๑. กํากับดูแล ควบคุมและตรวจสอบการใชรถสวนกลาง...
๒. ตรวจสอบใบอนุญาตขอใชรถสวนกลางตามแบบ ๓ ทายระเบียบฯ…
๓. ในกรณีที่ตรวจสอบพบวา มีขาราชการรายใด...
๔. ในการขออนุญาตใหนํารถสวนกลางไปเก็บรักษาที่อื่นเปนการชั่วคราว...
๕. กรณีรถสวนกลางคันใด ไดรับอนุมัติยกเวนการมีตราเครื่องหมายและอักษรชือ่ แสดงสังกัด
ของสวนราชการไวที่ดานนอกรถ หรือไดรับอนุญาตใหนําไปเก็บรักษาที่อื่นเปนการชั่วคราวอันเนื่องมาจาก...
สวนราชการตาง ๆ สมควรพิจารณาทบทวนเหตุผลและความจําเปนของการอนุมัตหิ รืออนุญาตดังกลาว
ในชวงเวลาอันเหมาะสมอยูเสมอ เชน อยางนอยปละครั้ง ภายในวันที่ ๓๐ กันยายน ของทุกป เพื่อปองกัน
มิใหมีการนํารถสวนกลางกลางไปใชเสมือนเปนรถประจําตําแหนงและเบิกจายคาเชื้อเพลิงของรถสวนกลาง
อันเปนเท็จ... รวมทั้งรายงานผลการดําเนินการดังกลาวใหคณะกรรมการรถราชการเพื่อทราบดวย
สวนราชการ..…………………………………………………………………………………...…………………………………………….
สํานักกฎหมายและระเบียบกลาง โทร. ๐ ๒๒๘๒ ๒๖๙๔
ที่…นร ๐๑๐๖/ว ๑๒๓
…………………………..……………………………………… วันที่….……………................……………………………………….
๑๐ พฤศจิกายน ๒๕๕๓
เรื่อง.……………………………………………………………………………………………………………………………………….…………
คําอธิบายการพิมพหนังสือราชการภาษาไทยดวยโปรแกรมการพิมพในเครื่องคอมพิวเตอรและ
ตัวอยางการพิมพ
เรียน หัวหนาสวนราชการในสังกัดสํานักงานปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี
พรอมนี้ สํานักกฎหมายและระเบียบกลางขอสงสําเนาหนังสือสํานักนายกรัฐมนตรี
ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๑๑๙ ลงวันที่ ๒๕ พฤศจิกายน ๒๕๕๓ เรื่อง คําอธิบายการพิมพหนังสือราชการ
ภาษาไทยดวยโปรแกรมการพิมพ ในเครื่องพิมพคอมพิวเตอรและตัวอยางการพิมพ มาเพื่อโปรดทราบ
(……………………………………….)
ผูอํานวยการสํานักกฎหมายและระเบียบกลาง
ที่ นร ๐๑๐๑/ว ๒๑
ถึง กระทรวง กรม และจังหวัด
พรอมนี้ สํานักนายกรัฐมนตรีขอสงหนังสือ “สํานักนายกรัฐมนตรีปท ี่ ๘๒”

จํานวน ๑ เลม มาเพื่อไวใชประโยชนราชการตอไป
สํานักนายกรัฐมนตรี
๒ มกราคม ๒๕๕๗
กองกลาง
โทร. x xxxx xxxx
โทรสาร x xxxx xxxx
ข้อความส่วนสรุปความ
คื อ ให้เขียนแสดงจุ ดมุ่งหมาย
ข้อความที่ ผู้เขียน โดยสรุปว่าต้องการให้
สรุปใจความของเนื้อเรือ ่ ง ผู้รบ
ั หนังสือทําอะไร หรือทําอย่างไร
เพื่ อย�าความประสงค์
ให้ผู้รบ
ั หนังสื อทราบ
หรือขอบคุณ (แล้วแต่ กรณี)
มัก ขึ้นต้นด้วยคําว่า “จึง”
ทั้งนี้ ไม่ควรมีเนื้ อหา
แล้วต่อด้วยวัตถุประสงค์ที่ต้องการให้
สําคั ญอยู่ ในส่ วนนี้ อีก
ผู้รบ
ั หนังสือทําอะไร หรือทําอย่างไร
การเชิญประชุม
แจงกําหนดนัดประชุมใหทราบ
ขอใหไปเขารวมประชุม
จึงเรียนมาเพื่อโปรดทราบ
จึงเรียนมาเพื่อโปรดทราบและขอไดโปรดไปเขารวม
ประชุมตามวัน เวลา และสถานที่ดังกลาวตอไปดวย
การขอให้พิจารณาดําเนินการ
ขอใหพิจารณาดําเนินการ
ขอใหแจงผลการพิจารณาดําเนินการใหทราบดวย
จึงเรียนมาเพื่อโปรดทราบและพิจารณาดําเนินการ
จึงเรียนมาเพื่อโปรดพิจารณาดําเนินการและขอไดโปรด
แจงผลการพิจารณาใหทราบดวย
การขอหารือ
ขอใหพิจารณาขอหารือ
ขอใหแจงผลการพิจารณาใหทราบดวย
จึงเรียนมาเพื่อโปรดพิจารณาดําเนินการตอไป
จึงเรียนมาเพื่อโปรดพิจารณา ผลการพิจารณาเปนประการใด
ขอไดโปรดแจงใหสํานักการระบายน้ําทราบดวย จะขอบคุณยิ่ง
การลงท้าย
ด้วยการขอบคุณ
พิจารณาถึงความอาวุโสของตําแหน่งผู้รบ
ดอกบว◌ใั ตเ◌ส้ าชง◌ชิ า◌้
ตําแหน่ง คําขอบคุณ
ระดับเสมอกัน
ขอขอบคุณ
หรือผู �ใต้บังคับบัญชา
ระดับสูงกว่า จะเป�นพระคุณ
ระดับ “กราบเรียน” จะเป�นพระคุณยิ่ง
ตัวอย่าง ข้อความส่วนสรุปความ
ส่วนสรุปความจะต้องตรงกับ “เรือ
่ ง”
เรื่อง คําลงทาย
-จึงเรียนมาเพื่อโปรดพิจารณา
ขออนุมัติ หรือขออนุญาต
-จึงเรียนมาเพื่อโปรดพิจารณาอนุมัติ/อนุญาต
-จึงเรียนมาเพื่อโปรดทราบ
รายงานผลการปฏิบัติงาน
-จึงเรียนมาเพื่อโปรดทราบ และพิจารณาดําเนินการตอไป
-จึงเรียนมาเพื่อโปรดทราบ
ชี้แจงขอเท็จจริง -จึงเรียนมาเพื่อโปรดทราบ และดําเนินการตอไปดวย
จะขอบคุณยิ่ง
สงขอมูล จึงเรียนมาเพื่อโปรดพิจารณา
-จึงเรียนมาเพื่อโปรดพิจารณารับเชิญดวย จะขอบคุณยิ่ง
เชิญเปนวิทยากร -กรมหวังวาจะไดรับความอนุเคราะหจากทานดวยดี และ
ขอขอบคุณมา ณ โอกาสนี้
-จึงเรียนมาเพื่อโปรดใหความรวมมือ ขอขอบคุณ
-จึงเรียนมาเพื่อโปรดพิจารณาใหความรวมมือ
ขอความรวมมือ
(อนุเคราะห) ดวย จะขอบคุณยิ่ง
หรือขอความอนุเคราะห
-(สํานัก) หวังวาจะไดรับความอนุเคราะหจากทานดวยดี
เชนเคย และขอขอบคุณมา ณ โอกาสนี้
-จึงเรียนมาเพื่อ (โปรด) ทราบ
ตอบปฏิเสธ
-จึงเรียนมาเพื่อ (โปรด) ทราบ และขออภัยมา ณ ที่นี้ดวย
ซักซอมความเขาใจ -จึงเรียนซักซอมมาเพื่อใหเขาใจตรงกัน
-จึงเรียนยืนยันมาเพื่อโปรดเขาใจใหตรงกัน
ยันยัน
-จึงเรียนมาเพื่อทราบและถือปฏิบัติตอไป
หรือใหดําเนินการ -จึงเรียนมาเพื่อดําเนินการ (ตอไป)
-จึงเรียนมาเพื่อ (โปรด) ทราบ และขอได (โปรด) ไปเขา
เชิญประชุม
รวมประชุมตามวัน เวลาและสถานที่ดังกลาวตอไปดวย
*** ไมจําเปนตอง “จึงเรียนมาเพื่อ...” เสมอ ในกรณีที่เนื้อความกลาวจบ

สิ้นแลว เชน เชิญวิทยากรไปแลวในสวนความประสงค อาจลงทายวา
“สํานักหวังวาจะไดรับความอนุเคราะห...”
หากใช “จึงเรียนมาเพื่อ...” อีก จะเปนการซ้ําซอนกับที่กลาวมาแลว
การเขียนหนังสือเชิญ
ประเด็นที่ตองวิเคราะห ประเด็นที่ตองนําเสนอ
เรื่อง ...  แจงสาเหตุและวัตถุประสงคที่เชิญ
ผูอาน บุคคลภายนอก/ภายในองคกร  ใหความสําคัญ/ยกยองผูไดรับเชิญ
จุดประสงค เพื่อเชิญ/เชิญชวน  ใหรายละเอียดแกผูไดรับเชิญวาจะตองทํา
อะไร เมื่อใด ที่ไหน อยางไร
ผลลัพธ รับเชิญดวยความเต็มใจ  กลาวขอบคุณ
งานสารบรรณ 175
Supharerk_A
การเขียนหนังสือเพื่ อขอความอนุเคราะห์
เรื่อง ...  ชี้ใหเห็นความจําเปนที่ตองขอความ
ชวยเหลือ
ผูอาน บุคคลภายนอกองคกร  ยกยองหรือกลาวเยินยอ ผูที่เราตองการให

ชวย
จุดประสงค เพื่อขอความชวยเหลือ  ชี้ใหเห็นวางานจะสําเร็จลุลวงไมได

หากไมไดรับความชวยเหลือ
ผลลัพธ ไดรับความชวยเหลือดวยดี
(ใชวิธี ออด ออน ยอ มัด)
Supharerk_A
การเขียนหนังสือเพื่ อขอความร่วมมือ
เรื่อง ...  แจงสาเหตุที่ทําหนังสือเพื่อขอความรวมมือ
ใหชัดเจน
ผูอาน บุคคลภายนอก/ภายในองคกร  ใหเหตุผลในการขอความรวมมือ
จุดประสงค เพื่อขอความรวมมือ  ชี้ใหเห็นถึงความสําคัญของผูใหความรวมมือ
ผลลัพธ ไดรับความรวมมือดวยดี  ชี้ใหเห็นถึงประโยชนที่ผูใหความรวมมือ

ตลอดจนผูอื่นจะไดรับจากความรวมมือนั้น
Supharerk_A
การเขียนหนังสือปฏิเสธ
เรื่อง ...  กลาวชื่นชมหรือยกยองในสิ่งที่เขาทํา
ผูอาน บุคคลภายนอกที่ขอความรวมมือ  กลาวถึงความจําเปนที่ไมอาจใหความ
หรือขอความชวยเหลือมา รวมมือหรือชวยเหลือได
จุดประสงค เพื่อปฏิเสธที่จะใหความรวมมือ  กลาวขออภัย และแสดงใหเห็นวาเรายินดีที่

หรือความชวยเหลือ จะใหความรวมมือ หรือชวยเหลือในโอกาส
ผลลัพธ ตองใหเกิดความเขาใจและยังคงมี อื่น ๆ ตอไป
ความสัมพันธที่ดีตอไป
Supharerk_A
การเขียนหนังสือตอบข้อร้องเรียน
เรื่อง ...  กลาวถึงประเด็นที่มีการรองเรียน
ผูอาน บุคคลภายนอก/ภายในองคกร  กลาวขอบคุณที่ผูรองเรียนแจงขอบกพรอง
ใหทราบ
จุดประสงค เพื่อตอบขอรองเรียน  ชี้แจงขอเท็จจริงอยางชัดเจน
ผลลัพธ ไดรับความกระจางและ  กรณีที่เปนฝายผิด ตองยอมรับขอผิดพลาด
ความเปนธรรม กลาวขออภัย พรอมแสดงใหเห็นวายินดีที่
จะแกไขขอพรองนั้น หรือปฏิบัติตามขอ
รองเรียนดังกลาว
Supharerk_A
การเขียนหนังสือตอบข้อร้องเรียน (ต่อ)
ประเด็นที่ตองนําเสนอ
กรณีที่เราไมไดเปนฝายผิด
 ตองชี้แจงเหตุผลที่ไมสามารถปฏิบัติตามขอรองเรียนได
 ใชภาษาที่สุภาพ นุมนวล เนนการรักษาความสัมพันธที่ดีกับผูรองเรียนตลอดจนผูเกี่ยวของ
 กลาวถึงความตั้งใจจริงในการทํางาน/ความรับผิดชอบที่หนวยงานมีทั้งตอผูรองเรียน/ลูกคา
หากงานที่ทําเกี่ยวของตอประชาชนและสังคมในภาพรวม ตองแสดงใหผูรับหนังสือเห็นถึง
ความรับผิดชอบที่หนวยงานมีตอสังคมดวย
Supharerk_A
การเขียนหนังสือเพื่ อขออนุมัติ
เรื่อง ...  ชี้ใหเห็นความสําคัญหรือความจําเปน
ผูอาน ผูบังคับบัญชา  ใหขอมูลครบถวน
จุดประสงค เพื่อขออนุมัติ  ชี้ใหเห็นประโยชนหรือผลที่คาดวา

จะไดรับ
ผลลัพธ ไดรับอนุมัติ
Supharerk_A
การเขียนหนังสือเพื่ อรายงานผลการดําเนินงาน
เรื่อง ...  กลาวถึงที่มาหรือสาเหตุที่ตอง
ดําเนินการ
ผูอาน ผูบังคับบัญชา  ผลของการดําเนินการ
จุดประสงค นําเสนอผลงานที่ดําเนินการไปแลว  อุปสรรค ปญหา
ผลลัพธ  ใหรับทราบผลงานและเสนอ  ขอเสนอแนะ
แนวทางปฏิบัติ
 ใหตัดสินใจ
 ใหขอเสนอแนะ
Supharerk_A
การกําหนดแบบ
การเขียนโดยเฉพาะ
ในกรณีที่กระทรวง ทบวง กรม หรือจังหวัดใด

ประสงค์จะกําหนดแบบการเขียนโดยเฉพาะ
เพื่อใช้ตามความเหมาะสมก็ให้กระทําได้
ตัวอยาง
สวนราชการ..…………………………………………………………………………………...…………………………………………….
สํานักงานปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี สํานักกฎหมายและระเบียบกลาง โทร. ๐ ๒๒๘๓ ๔๕๕๔
ที…่ …………………………..……………………………………… วันที่….……………................……………………………………….
เรื่อง.……………………………………………………………………………………………………………………………………….…….…
เรียน เลขาธิการคณะกรรมการกฤษฎีกา
ดวยสํานักงานปลัดสํานักนายรัฐมนตรี.........................................................................................
.................................................................................................. ดังมีรายละเอียดปรากฏตามเอกสารที่แนบ
มาพรอมนี้
สํานักงานปลัดสํานักนายกรัฐมนตรีพิจารณาแลวขอเรียนวา.......................................................
...........................................................................................................................................................................
...................................จึง...............................................................................................................................
จึงเรียนมาเพื่อโปรดพิจารณาดําเนินการตอไปดวย จะขอบคุณมาก
สวนราชการ..…………………………………………………………………………………...…………………………………………….
สํานักงานปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี สํานักกฎหมายและระเบียบกลาง โทร. ๐ ๒๒๘๓ ๔๕๕๔
ที่……………………………..……………………………………… วันที่….……………................……………………………………….
เรื่อง.……………………………………………………………………………………………………………………………………….…….…
เรียน อธิบดีกรมประชาสัมพันธ
ตามหนังสือกรมประชาสัมพันธ ดวนมาก ที่ นร ..................................... ลงวันที่............
.............. กรมประชาสัมพันธไดขอ........................................................................................................
..................................................................................... ความละเอียดแจงแลว นั้น
สํานักงานปลัดสํานักนายกรัฐมนตรีพิจารณาแลวขอเรียนวา.............................................
................................................................................................................................................................
...................................จึง......................................................................................................................
รองปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี ปฏิบัติราชการแทน
สวนราชการ..…………………………………………………………………………………...…………………………………………….
ที่……………………………..……………………………………… วันที่….……………................……………………………………….
เรื่อง.……………………………………………………………………………………………………………………………………….…….…
๑. เรื่องเดิม
..............................................................................................................................................
๒. ขอเท็จจริง
..............................................................................................................................................
๓. การดําเนินการ
..............................................................................................................................................
๔. ขอกฎหมายและระเบียบที่เกีย่ วของ
..............................................................................................................................................
๕. ขอพิจารณา
..............................................................................................................................................
๖. ขอเสนอ
..............................................................................................................................................
งานสารบรรณ ตําแหนง Supharerk_A
สวนราชการ..…………………………………………………………………………………...…………………………………………….
ที่……………………………..……………………………………… วันที่….……………................……………………………………….
เรื่อง.……………………………………………………………………………………………………………………………………….…….…
๑.๑ ......................................................................................................................................
.................................................................................
๑.๒ .............................................................................................................................
......................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
๔. ขอกฎหมาย...
-๒-
๔.๑ พระราชบัญญัติ.................................................. บัญญัติวา
“มาตรา.........................................................................................................................
...............................................................................”
“มาตรา.........................................................................................................................
...............................................................”
๕.๒ ระเบียบ............................................................. กําหนดวา
“ขอ..........................................................................................................................”
สํานักกฎหมายและระเบียบกลางพิจารณาแลว มีความเห็นดังนี้
๕.๑ ......................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
๕.๒ ......................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
ตัวอยางของ กทม.
สวนราชการ..…………………………………………………………………………………...…………………………………………….
ที…่ …………………………..……………………………………… วันที่….……………................……………………………………….
เรื่อง.……………………………………………………………………………………………………………………………………….…….…
ตนเรื่อง
..............................................................................................................................................
ขอกฎหมาย (ถามี)
..............................................................................................................................................
ขอเท็จจริง
..............................................................................................................................................
ขอพิจารณาและเสนอแนะ
..............................................................................................................................................
สวนราชการ..…………………………………………………………………………………...…………………………………………….
ที่……………………………..……………………………………… วันที่….……………................……………………………………….
เรื่อง.……………………………………………………………………………………………………………………………………….…….…
เรียน
ตนเรื่อง...............................................................................................................................
.................................................................................
ขอกฎหมาย
๑. พระราชบัญญัติ.................................................. บัญญัติวา
“มาตรา.........................................................................................................................
...............................................................................”
“มาตรา.........................................................................................................................
...............................................................”
๒. ระเบียบ............................................................. กําหนดวา
“ขอ..........................................................................................................................”
๑. .........................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
งานสารบรรณ ๑.๑ กกก... Supharerk_A
-๒-
๑.๑ ...............................................................................................................................
๑.๒ ...............................................................................................................
๒. ................................................................................................................................
ขอพิจารณาและเสนอแนะ สํานักการระบายน้ําพิจารณาแลวเห็นวา เพื่อใหการจัดทํา
แผนพัฒนากรุงเทพมหานคร ระยะ 20 ป ระยะที่ 3 (พ.ศ.2566-2570) เปนไปดวยความเรียบรอย เห็น
ควรดําเนินการดังนี้
๑. ......................................................................................................................................
๒. ......................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
จึงเรียนมาเพื่อโปรดพิจารณาอนุมัติและลงนามในขอ ๑-๒ อํานาจ...
ของ กทม.
“ตนเรื่อง”
ตนเรื่อง คือ ประเด็นที่เปนปญหาของเรื่องที่จะพิจารณา หรือเหตุผลที่ตองทํา
เรื่องนี้ อาจเปนปญหาที่เกิดขึ้น ที่มาของเรื่อง คําขอ หรือความตองการ ซึ่งเปน
สวนนําในบันทึกยอหนาแรก
ขอบกพรอง มักจะอางหรือกลาวถึงเรื่องเดิมที่เปนอดีตตั้งแตเริ่มแรก ซึ่งไกลตัว
มากและไมใชประเด็นของเรื่องหรือเหตุผลที่ตองทําเรื่องนี้ ทําใหหนังสือยืดยาว
เยิ้นเยอ กวาจะเขาเรื่อง ตัวอยางเชน หนังสือเชิญประชุม เหตุที่ทําหนังสือ
เพราะประธานหรือที่ประชุมไดกําหนดวันประชุมแลว
“ดวยประธานกรรมการไดกําหนดประชุมคณะกรรมการ... ในวันที่...
ณ... เพื่อ... ดังนั้น เพื่อใหการประชุมเปนไปดวยความพรอมเพรียง จึงขอเชิญ
คณะกรรมการเขารวมประชุมดังกลาว ตามระเบียบวาระการประชุมที่แนบ”
ไมควรอางตั้งแตปญหา อางคําสั่งแตงตั้งคณะกรรมการ อางประธาน
กรรมการกําหนดวันประชุม (ตามลําดับ) แลวจึงขอเชิญประชุม ฯลฯ
“ขอกฎหมาย”
ขอกฎหมาย คือ ขอวินิจฉัยที่เกี่ยวของโดยอาศัยกฎหมาย คําพิพากษาของศาล
ระเบียบ คําสั่ง หลักการ หลักวิชา หลักเกณฑ มาตรฐานตาง ๆ แนววินิจฉัยเดิม
และตัวอยางที่คลายคลึงพอจะเทียบเคียงได
ขอบกพรอง
๑) ขอกฎหมายที่เกี่ยวของเพื่อประกอบการพิจารณาเทานั้น มิใชขอกฎหมาย
ทั้งหมด
๒) ขอกฎหมายขาดความนาเชื่อถือ ไมมีเอกสารหลักฐานยืนยันหรืออางอิง
แหลงที่มา
๓) การใชคํา “บัญญัติให/วา...” “กําหนดให/วา...” ไมสอดคลองกับลําดับชั้น
ของกฎหมาย
๔) ไมแนบขอกฎหมายที่เกี่ยวของมาดวย หรือแนบแตแนบทั้งฉบับ
“ขอเท็จจริง”
ขอเท็จจริง คือ ขอมูลเพื่อประกอบการพิจารณา เชน
๑) ความเปนมาของเรื่อง
๒) ขอเท็จจริงที่เกี่ยวของกับเรื่องนั้น ซึ่งปรากฏชัดตามเรื่องราวหรือเหตุการณ
๓) แผนพัฒนา นโยบาย มติที่ประชุม
๔) รายละเอียดการดําเนินงาน
๕) ตัวอยางที่คลายคลึงพอที่จะเทียบเคียงกับเรื่องนั้นได
๑) เขาใจผิดวา ขอเท็จจริง คือ สิ่งที่เปนความจริงที่ปรากฏขึ้นในหนังสือ เขาใจ
วา ปญหาก็เปนขอเท็จจริง ที่มาของเรื่องก็เปนขอเท็จจริง ความตองการของ
หนวยงาน/สวนราชการก็เปนขอเท็จจริง ฯลฯ
๒) ละเลยในการอางอิงขอมูล ทําให “ขอพิจารณาและเสนอแนะ” ไมมีน้ําหนัก
ขาดความนาเชื่อถือ
๓) ขอมูลไมถูกตองตรงกับความเปนจริง ขอมูลที่ฟงตอ ๆ กันมา ไมมีเอกสาร
หลักฐานยืนยัน ไมไดตรวจสอบจริง หรือไมไดพบเห็นดวยตนเอง อาจเปนขอมูล
ที่ไมถูกตอง
๔) ขอมูลไมตรงประเด็น มักเกิดจากการนําขอมูลที่เปนเรื่องเดียวกันมาเขียน
แตไมตรงประเด็นกับเรื่องที่พิจารณา ทําใหหลงประเด็น
๕) ขอมูลไมครบถวน ไมพยายามคนควาหาขอมูลเพิ่มเติม เขียนเทาที่มีขอมูล
“ขอพิจารณาและเสนอแนะ”
ขอพิจารณา คือ การวิเคราะหเรื่อง เพื่อแสดงความคิดเห็น ซึ่งจะตอง
๑) พิจารณาอยางมีหลักเกณฑ ดวยการนําเอกกฎ ระเบียบ หลักการ หลักวิชา
ฯลฯ มาเปนเกณฑการพิจารณา เชน
-เพื่อใหเปนไปตามพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการ
กรุงเทพมหานคร พ.ศ. ๒๕๒๘ ...
-เพื่อใหเปนไปตามกฎกระทรวงวาดวย...
๒) พิจารณาอยางมีมาตรฐาน ดวยการนําเอามาตรฐานตาง ๆ ที่ไดกําหนดขึ้น

ในสังคม มาเปนเกณฑการพิจารณา เชน
-เพื่อใหเปนไปตามมาตรฐานอุตสาหกรรม...
-เพื่อใหเปนไปตามมาตรฐาน ISO...
๓) พิจารณาอยางมีเหตุผล ดวยการนําเอาเหตุผล ซึ่งเปนไปตามเหตุการณหรือ
เรื่องราว หรือตามวัตถุประสงคมาเปนเกณฑการพิจารณา เชน
-เพื่อใหการดําเนินงานเปนไปดวยความถูกตอง เรียบรอย ทันเวลา...
-เพื่อใหการดําเนินงานเปนไปดวยความสะดวก ปลอดภัย...
-เพื่อเปนการประหยัดงบประมาณ...
-เพื่อใหประชาชนไดทราบขอเท็จจริง
-เพื่อใหเกิดความเปนธรรม...
-เพื่อใหการปฏิบตั ิงานมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น...
-เพื่อใหการจัดงานบรรลุวัตถุประสงค...
๔) พิจารณาใหเห็นประโยชนที่จะไดรับ หรือความเสียหายที่คาดวาจะเกิดขึ้น
หากไมดําเนินการ เชน
-โครงการฝกอบรมนี้คาดวาจจะไดรับประโยชน กลาวคือ...
-การดําเนินการตามโครงการดังกลาวลาชากวากําหนด หากไม
แกไขใหรวดเร็วทันเวลา จะเกิดความเสียหาย กลาวคือ...
๕) พิจารณาโดยเปรียบเทียบขอดีขอเสียจากทางเลือก ดวยการกําหนด
ทางเลือก ๒ หรือ ๓ ทางเลือก และใหขอดีขอเสียแตละทางเลือก แลวพิจารณา
เปรียบเทียบวาทางเลือกใดขอดีมีน้ําหนักมากที่สุด เชน
-สํานักงานเลขานุการปลัดกรุงเทพมหานครพิจารณาแลวเห็นวา มี
แนวทางปฏิบัติที่เปนไปไดอยู ๓ แนวทาง ไดแก ๑) ... ๒) ... และ ๓) ... เมื่อ
เปรียบเทียบขอดีขอเสียแลวแนวทางปฏิบัติที่ดีที่สุดคือขอที่... เนื่องจาก...
รายละเอียดตามตารางวิเคราะหที่แนบ
ขอพิจารณาบางเรื่องไมซับซอน เปนเรื่องที่ปฏิบัติตามระเบียบ หรือเปนเรื่อง

ที่รูแลว เขาใจกันอยูแลว สามารถเขียนสรุปรวมกับขอเสนอเปนขอเดียวกันได
โดยใชคํานําหนาวา “เพื่อ” เชน
-(หนวยงาน/สวนราชการ) พิจารณาแลวเห็นวา เพื่อใหเกิดความ
ถูกตองและเปนไปตามระเบียบดังกลาว เห็นควร...
-(หนวยงาน/สวนราชการ) พิจารณาแลวเห็นวา เพื่อใหการ
ปฏิบัติงานเปนไปดวยความเรียบรอย ทันเวลา ตามมติที่ประชุมฯ เห็นควร...
การเขียนขอพิจารณาในกรณีที่มีความคิดเห็นซับซอน ควรแยกขอเปนอิสระ
โดยใชคําวา “ถา” “หาก” หรือ “การ” นําสิ่งที่สมมุติ แตถาความคิดเห็นไม
ซับซอน ใหเขียนสรุปรวมกับขอเสนอเปนขอเดียวกัน โดยใชคําขึ้นตนประโยค
วา “เพื่อ”
ขอเสนอแนะ คือ การเลือกทางเลือกที่ดีที่สุด และการกําหนดวิธีดําเนินงาน (How to do) เพื่อให

ผูบังคับบัญชาไดพิจารณาสั่งการ
การเขียนขอเสนอแนะแกผูบังคับบัญชา ตองคํานึงถึงสิ่งตอไปนี้
๑) มีความเปนไปได
๒) บรรลุวัตถุประสงค
๓) ไมกระทบกระเทือน และความเสี่ยงนอยที่สุด
ผูจัดทําบันทึกเสนอควรประสานหนวยงาน/สวนราชการทีเ่ กี่ยวของใหไดขอ ตกลงกอนให
ขอเสนอแกผูบังคับบัญชาดวย
๑) ขอเสนอไมตอบสนองปญหา หรือไมสอดคลองกับขอพิจารณา
๒) เขียนขอเสนอกวางเกินไป ไมชัดเจน ทําใหผูบังคับบัญชาไมสามารถสั่งการได เชน
-เห็นควรจัดหาวัสดุอุปกรณใหเพียงพอตอการปฏิบตั ิงาน
-เห็นควรเพิ่มบุคลากรใหเพียงพอตอการปฏิบัติงาน
โดยควรระบุใหชัดเจนวา วัสดุอะไร จํานวนเทาใด หรือเพิ่มบุคลากรกี่อัตราในตําแหนงใดบาง
๓) เขียนขอเสนอแนะรวมหลายประเด็นในขอเดียวกัน ทําใหผูบังคับบัญชาสั่งการยาก
เชน
-เห็นควรเพิ่มบุคลากรอีก ๒ อัตรา ในตําแหนง... และใหเพิ่มประสิทธิภาพ
คอมพิวเตอรใหทันสมัย พรอมกับสงบุคลากรเขารับการอบรมในหลักสูตร...
ควรเขียนขอเสนอแนะโดยแยกประเด็นใหชัดเจน เชน
-เห็นควรดําเนินการดังนี้
๑. ใหเพิ่มบุคลากร ๒ อัตรา ในตําแหนง...
๒. ใหเพิ่มประสิทธิภาพเครื่องคอมพิวเตอรของ (หนวยงาน/สวนราชการ)
จํานวน ๑ เครื่อง
๓. ใหสงบุคลากรที่ทําหนาที่... จํานวน...คน เขารับการอบรมหลักสูตร...
๔) มีขอเสนอแนะปรากฏอยูหลายแหงในหนังสือฉบับเดียวกัน ทั้งเริ่มยอหนา ยอหนาที่ ๒
และยอหนาสุดทาย มีคําวา “เห็นควร” อยูทุกยอหนา
๕) เขียนรายละเอียกมากเกินไปในขอเสนอ นํารายละเอียดการดําเนินงานหลายเรื่องมาเปน
ขอเสนอแนะทั้งหมด
การเสนอหนังสือตอผูบังคับบัญชา (หนังสือภายใน)
× ×
ตนเรื่อง ตามที่สํานักการระบายน้ํา...นั้น
1.
2.
ขอพิจารณาและเสนอแนะ สํานักอนามัยพิจารณาแลวเห็นวา การดําเนินโครงการ..
การเสนอหนังสือตอผูบังคับบัญชา (หนังสือภายใน)
×
ตนเรื่อง ดวยสํานักเทศกิจไดมีหนังสือหารือ...
ขอกฎหมาย พระราชบัญญัติระเบียบบริหาราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. ๒๕๒๘
บัญญัติวา...........................................................................
ขอเท็จจริง.................................................................................................
ขอพิจารณาและเสนอแนะ สํานักงานกฎหมายและคดีพิจารณาแลวเห็นวา พระราชบัญญัติ
ระเบียบบริหารราชการกรุงเทพมหานคร...
ให้มีหว
ั ข้อดังต่อไปนี้
บันทึก ๑. ชื่อหรือตําแหนงที่บันทึกถึง
ใชคําขึ้นตนตามที่กําหนดไวในภาคผนวก ๒
ขอความซึ่งผูใตบังคับบัญชาเสนอตอ
ผูบังคับบัญชา หรือ ๒. สาระสําคัญของเรื่อง
ขอความซึ่งผูบังคับบัญชาสั่งการแก ใหลงใจความของเรื่องที่บันทึก
ผูใตบังคับบัญชา หรือ ถามีเอกสารประกอบก็ใหระบุไวดวย
ขอความที่เจาหนาที่หรือหนวยงาน ๓. ชื่อและตําแหนง
ระดับต่ํากวาสวนราชการระดับกรม
ติดตอกันในการปฏิบัติราชการ ใหลงลายมือชื่อและตําแหนงของผูบันทึก
ในกรณีที่ไมใชกระดาษบันทึกขอความ
ใหลงวัน เดือน ป ที่บันทึกไวดวย
ในกรณีที่บันทึกจัดทําในระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส หรือโดยการพิมพขอความในไปรษณีย
อิเล็กทรอนิกส หรือระบบสื่อสารอื่นใดทีม่ ีการยืนยันตัวตน จะพิมพชื่อผูบันทึกแทนการลงลายมือ
ชื่อ และจะไมลง วัน เดือน ปที่บันทึกก็ไดหากระบบมีการบันทึก วัน เดือน ปไวอยูแลว
สวนราชการ..…………………………………………………………………………………...…………………………………………….
สกร. โทร ๔๕๕๔
ที่……………………………..……………………………………… วันที่….……………................……………………………………….
เรื่อง.……………………………………………………………………………………………………………………………………….…….…
เรียน ปนร. ผาน ร.ปนร. (.........................)
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
งานสารบรรณ ผอ.สกร.
Supharerk_A
สวนราชการ..…………………………………………………………………………………...…………………………………………….
สํานักกฎหมายและระเบียบกลาง โทร. ๔๕๕๔
ที่……………………………..……………………………………… วันที่….……………................……………………………………….
เรื่อง.……………………………………………………………………………………………………………………………………….…….…
เรียน ปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี ผาน รองปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี (..................................)
๑.๑ ......................................................................................................................................
.................................................................................
๑.๒ .............................................................................................................................
......................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
๔. ขอกฎหมาย...
-๒-
๔.๑ พระราชบัญญัติ.................................................. บัญญัติวา
“มาตรา.........................................................................................................................
...............................................................................”
“มาตรา.........................................................................................................................
...............................................................”
๕.๒ ระเบียบ............................................................. กําหนดวา
“ขอ..........................................................................................................................”
สํานักกฎหมายและระเบียบกลางพิจารณาแลว มีความเห็นดังนี้
๕.๑ ......................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
๕.๒ ......................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
ผูอํานวยการสํานักกฎหมายและระเบียบกลาง
การพิ มพ์ หนังสือราชการ
พิมพไมตก มีความรูในตัวสะกด
ตัวการันต ตัวยอ
การพิมพ์หนังสือราชการ
การพิ มพ์ หนังสือราชการ
การพิมพหนังสือราชการที่ตองใชกระดาษตราครุฑ ถามีขอความมากกวา ๑ หนา
หนาตอไปใหใชกระดาษไมตองมีตราครุฑ แตใหมีคุณภาพเชนเดียวหรือใกลเคียงกับ
แผนแรก
การพิมพหนังสือที่มีหลายหนา ตองพิมพเลขหนา โดยใหพิมพตัวเลขหนากระดาษ
ไวระหวางเครื่องหมายยัติภังค ( - ) ที่กึ่งกลางดานบนของกระดาษ
-๒-
………………………………………………………………………………………….………………………
……………………….……………………..………………………………………….………………………
………………………………………………………………………………………….………………………
……………………….……………………..………….…..………………………….………………………
ถาคําสุดทายของบรรทัดมีหลายพยางค ไมสามารถพิมพจบคําในบรรทัดเดียวกันได
ใหใชเครื่องหมายยัติภังค ( - ) ระหวางพยางค
ควรจะตองมีขอความของหนังสือเหลือไปพิมพในหนาสุดทายอยางนอย ๒ บรรทัด
กอนพิมพคําลงทาย
-๒-
…………………………………………………….……………………………………………….…รถประจํา-
ตําแหนง……………………………..……………………………………………….…………
การพิมพหนังสือที่มคี วามสําคัญและมีจํานวนหลายหนา ใหพิมพ คําตอเนื่อง ของขอความ
ที่จะยกไปพิมพหนาใหมไวดานลางทางมุมขวาของหนานั้น ๆ แลวตามดวย … (จุด ๓ จุด)
โดยปกติใหมีใหเวนระยะหางจากบรรทัดสุดทาย ๓ ระยะบรรทัดพิมพ
……………………………………………………..…………….………………………………
………………….……………………………………………….……………………………….
……………………………………………………..…………….………………………………
สํานักนายกรัฐมนตรี...
การกําหนดตัวเลขสําหรับใช้เป�นหัวข้อ
๓ ซม. ๒ ซม.
๒.๕ ซม. ๑. กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก
๑.๑ กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก
๑.๑.๑ กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก
กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก
๑.๑.๑.๑ กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก
๑.๑.๑.๑ (๑) กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก
๑.๑.๑.๑ (๑.๑) กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก
๑.๑.๑.๑ (๑.๑.๑) กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก
๑.๑.๑.๑ (๑.๑.๑.๑) กกกกกกกกกก
กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก
๑.๑.๑.๑ (๑.๑.๑.๒) กกกกกกกกกก
กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก
๑.๑.๑.๑ (๑.๑.๒) กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก
๑.๑.๑.๑ (๑.๒) กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก
๑.๑.๑.๑ (๒) กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก
๑.๑.๑.๒ กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก
๑.๑.๒ กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก
กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก
๑.๒ กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก
กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก
๒. กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก
กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก
ฯลฯ
การเว้นวรรค
การเว้นวรรคโดยทั่วไป เว้น ๒ จังหวะเคาะ

การเว้นวรรคระหว่างหัวข้อเรือ
่ งกับเรือ
่ ง เว้น ๒ จังหวะเคาะ
การเว้นวรรคในเนื้อหา
เรือ
่ งทีพ่ ิ มพ์มีเนื้อหาเดียวกัน เว้น ๑ จังหวะเคาะ
เรือ่ งทีพ่ ิ มพ์มีเนื้อหาต่างกัน เว้น ๒ จังหวะเคาะ
๒ จังหวะเคาะ
เรื่อง ขอเชิญประชุมคณะกรรมการรถราชการ ครั้งที่ ๑/๒๕๕๗
๑ จังหวะเคาะ
สํานักนายกรัฐมนตรีพิจารณาแลวเห็นวา ตามระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาดวย
งานสารบรรณ พ.ศ. ๒๕๒๖ ขอ ๘ กําหนดให………..
หามเวนวรรค
ดวยสํานักนายกรัฐมนตรีพิจารณาเห็นสมควรใหมีหลักเกณฑและวิธีปฏิบัติในการ...
ตามหนังสือที่อางถึง สํานักนายกรัฐมนตรีไดแจงการแกไขเพิ่มเติมภาคผนวก ๒ ขอ ๓.๑

โดยเห็นสมควรใหใชคําขึ้นตน สรรพนาม คําลงทายในหนังสือราชการ......................................
ความละเอียดแจงแลว นั้น
ขอใดเวนวรรคไดถูกตอง
ก. ที่ นร ๐๑๐๖/๑๒๓๔ ก. ที่ นร ๐๑๐๖/ ว๑๒๓๔
ข. ที่ นร๐๑๐๖/๑๒๓๔ ข. ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๑๒๓๔
ค. ที่ นร ๐๑๐๖/ ๑๒๓๔ ค. ที่ นร ๐๑๐๖/ ว ๑๒๓๔
ใช้เครือ
่ งหมายถูกต้อง : การเว้นวรรคตอน
 ดวย กรุงเทพมหานครไดจัดทําโครงการ...
 ดวยกรุงเทพมหานครไดจัดทําโครงการ...
 ตามที่... ความละเอียดแจงแลวนั้น
 ตามที่... ความละเอียดแจงแลว นั้น
 กรุงเทพมหานคร ประสงคขอรับการจัดสรรทุนรัฐบาล เพื่อใหขาราชการไปศึกษาตอ
ตางประเทศ
 กรุงเทพมหานครประสงคขอรับการจัดสรรทุนรัฐบาลเพื่อใหขาราชการ
ไปศึกษาตอตางประเทศ
 สํานักงานเลขานุการสํานักการระบายน้ําไดดําเนินการสํารวจความพึงพอใจ...
 สํานักงานเลขานุการ สํานักการระบายน้ํา ไดดําเนินการสํารวจความพึงพอใจ...
Supharerk_A
หลักเกณฑ์การเว้นวรรคตอน
่ งหมายถูกต้อง :
“ไปยาลน้อย” ฯ
 ตามที่บริษัทฯ ไดทําหนังสือลงวันที่... นั้น
 ตามที่บริษัทเสริมสุข จํากัด (มหาชน) ไดทําหนังสือลงวันที่... นั้น
 การดําเนินการเปลี่ยนหมอแปลงฯ จะแลวเสร็จภายในวันที่...
 การดําเนินเปลี่ยนหมอแปลงไฟฟาจะแลวเสร็จภายในวันที่...
 นายศุภฤกษฯ เสนอใหใชวิธีการลงคะแนนโดยการยกมือ
 นายศุภฤกษ หูไธสง เสนอใหใชวิธีการลงคะแนนโดยการยกมือ
Supharerk_A
หลักเกณฑ์การเว้นวรรคตอน
่ งหมายถูกต้อง :
 คาเบี้ยเลี้ยงพนักงาน 20 คน ๆ ละ 500 บาท

 คาเบี้ยเลี้ยงพนักงาน 20 คน คนละ 500 บาท
 ตามรายละเอียดในเอกสารแนบ ดังนี้ :-
 ตามรายละเอียดในเอกสารแบบ ดังนี้
 อาทิเชน การขนสง การคมนาคม ฯลฯ
 อาทิ การขนสง การคมนาคม
 เชน การขนสง การคมนาคม ฯลฯ
 เชน การขนสง การคมนาคม เปนตน
Supharerk_A
การใช้คําเชื่อม
ทําหน้าที่แทนคํานามข้างหน้า หรือ
ที่ - ซึ่ง - อัน เชื่อมคํานามกับประโยคที่ตามมา
(สรรพนามเชื่อมประโยค/ ทัง
้ นี้ ไม่ควรมีเนื้อหาสําคัญ
ประพั นธสรรพนาม)
อยู่ในส่วนนี้อก
ี
 ใชเมื่อตองกลาวซ้ําคํานาม หรือขอความที่อยูขางหนา เชน

“ฉันกินขนม ที่คุณแมซื้อให”
“บานของเขาสรางดวยไมสัก ซึ่งมีราคาแพง”
“การไหวเปนมารยาทไทย อันสืบทอดมาตั้งแตโบราณ”
ที่ - ซึ่ง - อัน
 ไมควรใชซ้ําบอย
 ถาไมไดกลาวซ้ําคํานาม หรือขอความที่อยูขางหนา
ไม่ควรใช้ เชน
“ประชาชนออกมาชุมนุมคัดคานกฎหมาย ซึ่งกําจัดเสรีภาพใน
การแสดงความคิดเห็น  ซึ่งการชุมนุมนั้นเปนไปดวยความสงบ
ปราศจากอาวุธ  ซึ่งเปนแนวทางในการชุมนุมแบบสันติ อหิงสา”
กับ - แก่ - แด่ - ต่อ
 กับ ใชเชื่อมคํา ความเขาดวยกัน (คูกัน รวมกัน เกี่ยวของกัน)

“นรกกับสวรรค”
“พี่กับนอง”
 แก ใชนําหนาผูรับที่มีศักดิ์เสมอ หรือต่ํากวา (ตามหลัง “ให”)
“ผูวาราชการกรุงเทพมหานครไดมอบสิ่งของยังชีพใหแก
ประชาชนกลุมเปราะบาง”
“ทําทานใหแกคนยากจน”
กับ - แก่ - แด่ - ต่อ
 แด ใชนําหนาผูรับที่มีศักดิ์สูงกวาผูให
“ถวายภัตตาหารแดพระภิกษุสงฆ”
“ถวายพระพรแดพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว”
 ตอ ใชนําหนาผูรับที่อาวุโส หรือมีอํานาจเหนือกวา
“ลูกตองกตัญูตอพอแม”
“เขายื่นเรื่องรองเรียนตอผูอาํ นวยการเขตสะพานสูง”
“เขาฟองรองคดีตอศาลยุติธรรม”
การใช้คําให้ถูกต้อง
อาทิ-เช่น-ได้แก่-คือ
 อาทิ ใชยกตัวอยางเฉพาะสิ่งทีส่ ําคัญ หรืออยูในลําดับตน ๆ

โดยไมตองใชเครื่องหมาย ฯลฯ
 เชน ใชยกตัวอยางสิ่งทีใ่ กลเคียงกัน เพียง ๓ - ๔ ชนิด
ตามดวยเครื่องหมาย ฯลฯ หรือคําวา “เปนตน”
 ไดแก ไมใชการยกตัวอยาง แตยกสิ่งที่จะกลาวมาทั้งหมด
 คือ ใชในการใหความหมาย
วโรกาส-โอกาส
 วโรกาส ใชเฉพาะเมื่อ “ขอโอกาส” จากพระมหากษัตริย

หรือพระราชวงศ โดยใชราชาศัพทวา
“ขอพระราชทานพระบรมราชวโรกาส”
เมื่อพระมหากษัตริย หรือพระราชวงศ “ใหโอกาส” ใชราชาศัพทวา
“พระราชทานพระบรมราชวโรกาสให...........”
 ในกรณีอื่นใหใชคําวา “โอกาส”
จะ–จัก
จะ–จัก
เปนกริยานุเคราะห สําหรับชวยกริยาอื่น บอกเวลาภายหนา
 จะ เสียงเบา รูสึกนุมนวลกวาคําวา “จัก” เชน
“จะไป” “จะมา” “จะขอบคุณยิ่ง”
 จัก เสียงหนัก มักใชกับคําสั่ง คําเนน กําชับ เชน
“เด็กควรขวนขวายศึกษา จักไดมีความฉลาดรอบรู”
ในหนังสือราชการนั้น นิยมใชคําวา “จะขอบคุณยิ่ง”
ใคร่-ไป-มา
ใคร-ไป-มา
 ใคร แปลวา ความปรารถนา ความตองการ ความอยาก
มักใชในเรื่อง กามคุณ ไมควรใชในหนังสือราชการ
 ไป - มา ในหนังสือราชการ มักใช ๒ คํานี้สลับกันบอย
การจะใชคําใดนั้น ใหคํานึงถึง “ผูรับหนังสือ” เปนสําคัญ
ตัวอยางเชน
“จึงขอเชิญไปเปนวิทยากร” ผูรับหนังสือยอมคิดวา ตนเดินทางไป
“...สงผูแทนมารวมประชุม” ผูรับหนังสือ (ผูจัดการประชุม)
ยอมคิดวา จะมีผูมารวมประชุม
นี้-นั้น
นี้-นั้น
ใชบอกการชี้ระยะ
 นี้ บอกชี้ระยะใกล หรือกําลังจะเกิดขึ้น เชน
วันนี้ ดังนี้ ตอไปนี้
 นั้น บอกชี้ระยะไกล หรือที่ผานมาแลว
ดังนั้น ดังกลาวมาแลวนั้น โบราณนั้น เมื่อวานนั้น
มักใชผิดเปน “..................นี้นั้น”
 ระหวาง.....กับ (ใชกับสิ่งที่มี ๒ สวน หรือ ๒ ฝาย)

 ตั้งแต......ถึง (ใชกับเวลา และสิ่งที่มีจุดเริ่มตน จุดสิ้นสุด)
 กําหนดการ (ใชกับงานพิธีทั่วไป และเกี่ยวเนื่องกษัตริย)
 หมายกําหนดการ (เกี่ยวกับพระราชพิธีที่มีหมายรับสั่ง)
 ขอบใจ (ผูอาวุโสมากใชกับผูอาวุโสนอย)
 ขอบคุณ (ผูอาวุโสนอยใชกับผูอาวุโสมาก ผูอาวุโสเสมอกัน)
 ขอขอบพระคุณ (ผูอาวุโสนอยใชกับผูอาวุโสสูงมาก)
การเขียนคําให้ถก
ู ต้อง
กฏหมาย คําที่ถูกตอง กฎหมาย

ปรากฎ คําที่ถูกตอง ปรากฏ
รสชาด คําที่ถูกตอง รสชาติ
หลงไหล คําที่ถูกตอง หลงใหล
ทะนุทะนอม คําที่ถูกตอง ทะนุถนอม
มุขตลก คําที่ถูกตอง มุกตลก
เทห คําที่ถูกตอง เท
ลายเซ็นต คําที่ถูกตอง ลายเซ็น
สังเกตุ คําที่ถูกตอง สังเกต
นานับประการ คําที่ถูกตอง นานัปการ
ู ต้อง
ประสพการณ คําที่ถูกตอง ประสบการณ

อนุญาติ คําที่ถูกตอง อนุญาต
เจตนารมย คําที่ถูกตอง เจตนารมณ
โลกาภิวัฒน คําที่ถูกตอง โลกาภิวัตน
อัฒจรรย คําที่ถูกตอง อัฒจันทร
ศรีษะ คําที่ถูกตอง ศีรษะ
บุคคลากร คําที่ถูกตอง บุคลากร
สัมนา คําที่ถูกตอง สัมมนา
ู ต้อง
คลีนิค คําที่ถูกตอง คลินิก

สําอางค คําที่ถูกตอง สําอาง
โพสรูป คําที่ถูกตอง โพสตรูป
อินเตอรเน็ท คําที่ถูกตอง อินเทอรเน็ต
ดิจิตอล คําที่ถูกตอง ดิจิทัล
อีเมล คําที่ถูกตอง อีเมล
เฟสบุค คําที่ถูกตอง เฟซบุก
เว็ปไซด คําที่ถูกตอง เว็บไซต
การใช้คําย่อ และคําแทน
 คํานามทั่วไปที่เปนชื่อหนวยงาน ชื่อสถานที่ เชน

มหาวิทยาลัย กระทรวง
กรม สํานักงาน
เมื่อนํามารวมกับชื่อ ซึ่งเปนคํานามเฉพาะ เชน
นวมินทราธิราช มหาดไทย
โยธาธิการและผังเมือง สภามหาวิทยาลัย
เปนคําผสม เมื่อกลาวชื่อเต็มไปแลว การกลาวครั้งตอไป
ใชคํานามทั่วไปแทนชื่อเต็มได โดยไมตองใชไปยาลนอย
การใช้คําย่อ และคําแทน
หนังสือราชการนั้น โดยปกติการกลาวในครั้งแรกจะใชคําเต็ม
หากมีอักษรยอ ควรวงเล็บอักษรยอไวดวย เมื่อกลาวครั้งตอไป
จะใชคํายอ หรือคําแทน เพื่อใหกระชับขึ้น
๑. ใชสรรพนาม เชน ทาน กระผม ขาพเจา
๒. ใชคํานาม เชน มหาวิทยาลัย สํานักงาน กระทรวง
๓. ใชอักษรยอ เชน ครม. พรบ. พรก. กทม.
๔. ใชคํายอ เชน วัดพระเชตุพนฯ
๕. ใชคําแทน เชน ตามวันเวลาดังกลาว
โครงการดังกลาว ตามรายชื่อขางตน
ตามรายชื่อดังกลาวขางตน
การใช้เครือ
่ งหมาย
ไปยาลน้อย (ฯ)
ใชสําหรับยอคําที่ยาวใหสั้นลง หรือละสิ่งที่ยังเหลืออยู เชน

กรุงเทพมหานคร - กรุงเทพฯ
โปรดเกลาโปรดกระหมอม - โปรดเกลาฯ
พระตําหนักภูพิงคราชนิเวศน – พระตําหนักภูพิงคฯ
คณะวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีสุขภาพ –
คณะวิทยาศาสตรฯ
่ งหมาย
 ชื่อคน
ชื่อและนามสกุล เปนคนละสวนกัน ดังนั้นจะเขียนเฉพาะชื่อแลวใช
ไปยาลนอย เพื่อยอนามสกุลไมได เชน
นายศุภฤกษ หูไธสง - นายศุภฤกษ ฯ
ใชไปยาลนอยได เฉพาะพระนาม ชื่อ หรือนามสกุลยาว ๆ เชน

(พระนาม) กรมสมเด็จพระเทพรัตนฯ
(นามสกุล) อิศรางกูร ณ อยุธยา – อิศรางกูรฯ
่ งหมาย
ถาขอความที่ละไวนั้น เปนขอความที่เขียนติดกับขอความขางหนา
ใหเวนวรรคหลังเครื่องหมายไปยาลนอย เชน
“สมเด็จพระเจานองนางเธอ เจาฟาจุฬาภรณวลัยลักษณ
อัครราชกุมารี กรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารี”
“สมเด็จเจาฟาฯ กรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารี”
่ งหมาย
ยัติภง
ั ค์ (-)
ใชแยกคําที่ไมสามารถพิมพไวในบรรทัดเดียวกันได
โดยตองพิจารณา ดังนี้
๑. ถาคําที่จะแยกนั้น เปนคําเดียวกัน ตองใชยัติภังคคั่น เชน
ประสบ - การณ
พัฒนา - การ
ดําเนิน - การ
สวัสดิ - การ
อาชีว - อนามัย
่ งหมาย
ยัติภง
ั ค์ (-)
๒. ถาคําที่จะแยกนั้น ถาเปนนามทั่วไป กับนามเฉพาะ

เมื่อแยกคําแลว ยังมีความหมายสมบูรณในตัว ไมตองใชยัติภังค เชน
มหาวิทยาลัย / สุโขทัยธรรมาธิราช
กระทรวง / คมนาคม
สํานัก / งบประมาณกรุงเทพมหานคร
สํานักงาน / คณะกรรมการขาราชการกรุงเทพมหานคร
สํานักงาน / เลขาธิการรัฐสภา
่ งหมาย
ยัติภง
ั ค์ (-)
๓. คําสั้น ๆ ไมควรแยกคํา ควรพิมพบรรทัดใหมทั้งคํา เชน

โรงเรียน ตํารวจ
จําเริญ ดําเนิน
ชะลอ ดําริ
๔. คําสมาสที่ออกเสียงตอเนือ่ งกัน ไมควรแยกคํา เชน
ชัยภูมิ ราชการ
กรณียกิจ พลการ
่ งหมาย
ยัติภง
ั ค์ (-)
๕. คําผสม ที่นําคํา ๒ คํามาผสมกันแลวเกิดเปนคําใหม
เมื่อแยกคําแลวความหมายเปลี่ยนไป ไมควรแยกคํา เชน
แม - น้ํา นักการ - ศึกษา
แม - ทัพ พอ - ครัว
แม – มด โรง - รถ
๖. คําที่ขึ้นตนดวย ประ กระ กะ ระ ละ สะ ไมควรแยกคํา เชน
ประสบ ประวัติ กระเทือน กระบวน
กะทัดรัด กะทิ ระเหย ระวัง
ละเอียด ละออง สะอาด สะกด
่ งหมาย
ยัติภง
ั ค์ (-)
๗. ชื่อคน ไมควรแยกคํา ถากลาวชื่อ นามสกุลเต็มไปแลว

เมื่อกลาวถึงอีก อาจใชคําแทนวา “ตามชื่อขางตน”
ถาจําเปนสามารถพิมพชื่อ แยกจากนามสกุลได เชน

“.............................................................. นางสาวเจนตา
รัตนพานี”
หรือพิมพเฉพาะชื่อก็ได เชน นางสาวเจนตา
่ งหมาย
ยัติภาค (Dash -)
๑. ใชในความหมายวา “และ” หรือ “กับ” เชน

รายรับ-รายจาย, ภาษาตระกูลไทย-จีน
๒. ใชขยายความ เชน
ภาษาถิ่น-พายัพ
๓. ใชในความหมายวา “ถึง” เชน
ตั้งแตวันจันทร-วันศุกร เวลา ๐๘.๓๐-๑๖.๓๐ น.
๔. ใชแทนคําวา “เปน” เชน
นามานุกรม ไทย-อังกฤษ
๕. ใชแสดงลําดับรายการ เชน
-เพศ
-อายุ
่ งหมาย
ไม้ยมก (ๆ)
ใชเขียนแทนคําที่ซ้ํากัน โดยตองเปนคําชนิดเดียวกัน
มีรูปเดียวกัน มีเสียงเดียวกัน และมีความหมายเดียวกัน เชน
“ใคร ๆ ก็ชมวาเธอสวย”
“สิ่งอํานวยความสะดวกตาง ๆ”
“อะไร ๆ ก็ไมชอบ”
“ไป ๆ มา ๆ”
“เร็ว ๆ”
่ งหมาย
ไม้ยมก (ๆ)
ถามีรูปเดียวกัน เสียงเดียวกัน แตเปนคําคนละชนิดกัน
ใชไมยมกแทนคําที่ซ้ํากันไมได เชน
“คาอาหารกลางวัน จํานวน ๕๐ คน คนละ ๒๐๐ บาท”
“ซื้อปากกามา ๑๐ ดาม ดามละ ๑๕ บาท
“คุณแมไปซื้อที่ ที่เชียงใหม”
“ของ ของใคร”
“ผม ผมยาวมาก”
“มือมี ๕ นิ้ว นิ้วที่สวมแหวนหมั้น ไดแก นิ้วนางขางซาย”
การวรรคเว้น
กรณีที่ต้องเว้นวรรค
๑. ชื่อกับนามสกุล
นายสมชาติ ณรงคชัย
๒. ชื่อกับตําแหนง
นายชวน หลีกภัย นายกรัฐมนตรี
๓. ยศกับชื่อ
พลเอก ประยุทธ จันทรโอชา
๔. หลังไปยาลนอย ในกรณีที่ละขอความขางหนาไว
๕. ระหวางคํานําหนานามแตละชนิดของบุคคล เชน
ศาสตราจารย คุณหญิงนงเยาว ชัยเสรี
๖. หลังคํานําพระนามพระบรมวงศานุวงศ เชน
พระเจาบรมวงศเธอ พระองคเจาอาภากรเกียรติวงศ
กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์
๗. ระหวางชื่อบริษัท หาง ราน ธนาคาร สหกรณ กับคําวา
“จํากัด” เชน
สหกรณออมทรัพยตํารวจ จํากัด
๘. ระหวางคําวา “หางหุนสวนจํากัด”
“หางหุนสวนสามัญนิติบุคคล” กับชื่อหาง เชน
หางหุนสวนจํากัด แหลมทองการพิมพ
หางหุนสวนสามัญนิติบุคคล ประกายเพชร
๙. ระหวางกลุมคํา หรือขอความ เชน
ผลไมมีหลายชนิด เชน สม มะมวง ลองกอง ฝรั่ง เปนตน
๑๐. ระหวางคํา หรือขอความ กับอักษรยอ
ตามมติ ครม. เมื่อวันที่...................
๑๑. วันอังคารที่ ๑๗ สิงหาคม หรือ วันอังคาร ที่ ๑๗ สิงหาคม
สิ่ งที่ไม่วรรคเว้น
๑. คํานําหนาชื่อ นาย นาง นางสาว เด็กชาย เด็กหญิง คุณ
กับชื่อ เชน
นายพงษพัฒน วชิรบรรจง คุณยุวดี เพชรรุงศักดิ์
๒. บรรดาศักดิ์ สมณศักดิ์ ฐานันดรศักดิ์ ราชทินนามกับนาม เชน
พระยาอุปกิตศิลปสาร คุณหญิงชดชอย โสภณพานิช
๓. คํานําหนาชื่อที่เปนตําแหนงทางวิชาการ หรืออาชีพ กับชื่อ
ศาสตราจารยวิจิตร ศรีสอาน นายแพทยกานต ชํานาญกิจ
๔. ชื่อสถาบันการศึกษา บริษัท หาง ราน สมาคม มูลนิธิ กรม
กอง กระทรวง
วรรคเว้นไม่ถูกต้อง
หามขาราชการสตรีนุงกางเกง ในเวลาปฏิบัติราชการ
หามขาราชการสตรีนุงกางเกงใน เวลาปฏิบัติราชการ
รถยนตชนคน จนทําใหขาหัก
รถยนตชนคนจน ทําใหขาหัก
ไขกินแลว แข็งแรง ไมมีโรคภัยเบียดเบียน
ไขกินแลวแข็ง แรงไมมี โรคภัยเบียดเบียน
เด็กกินกลวยแขก รอนจนตาเหลือก
เด็กกินกลวย แขกรอนจนตาเหลือก
การใช้คําสรรพนามในหนังสือ
เนื่องจากผูลงนามในหนังสือราชการ เปนการลงนาม
ในฐานะเปนตัวแทนของสวนราชการ ดังนั้นจึงตองใช
“ชื่อสวนราชการ “ เปน “สรรพนาม” แทนชื่อผูลงนาม ไมนิยมใช
สรรพนามวา “ขาพเจา” “กระผม” เวนแตจะเปนการลงนามใน
หนังสือในฐานะสวนตัว
การใช้คําสรรพนามในหนังสือ
สํานักการระบายน้ําพิจารณาแลว เห็นวา ...

กองเครื่องจักรกลขอหารือวา ...
สํานักงานเลขานุการ สํานักการระบายน้ํา พิจารณาแลว
ขอเรียนวา ...
กรุงเทพมหานคร โดยสํานักการระบายน้ําไดดําเนินการ...
การใช้เลขไทย
“มติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ ๒ พฤษภาคม ๒๕๔๓ ขอใหทุกสวนราชการสงเสริมการใช

เลขไทยเพื่ออนุรักษภาษาไทย”
ขอความในหนังสือราชการบางกรณี หนวยงานหรือสวนราชการอาจพิจารณาใชเลข
อารบิคบางสวนหรือทั้งหมดได เชน งานดานการเงิน งานวิเคราะหตารางตัวเลข หรือ
คําภาษาตางประเทศ เปนตน
การใชเลขไทยกับสมการ สูตรทางเคมี เชน H2O เปนตน
การใชเลขอารบิคกับคําภาษาตางประเทศ เชน COVID-19 เปนตน
หากจะพิมพภาษาไทย ใหใชเลขไทย เชน โควิด-๑๙ เปนตน
หากจะพิมพทั้งภาษาไทยและภาษาตางประเทศ ใหใชหลักการขางตน เชน
การแพรระบาดของโรคติดตอเชือ้ ไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-19) เปนตน
ข้อใดเว้นวรรคตอนได้ถูกต้อง?
ก. นาย ศุภฤกษ หูไธสง

ข. นายศุภฤกษ หูไธสง
ก. พลเอก สุรยุทธ จุลานนท

ข. พลเอกสุรยุทธ จุลานนท
ก. กรุงเทพฯ และเขตปริมณฑล
ข. กรุงเทพ ฯ และเขตปริมณฑล
ค. กรุงเทพฯและเขตปริมณฑล
ก. สวนราชการตางๆ ที่เกี่ยวของ
ข. สวนราชการตาง ๆ ที่เกี่ยวของ
ค. สวนราชการตางๆที่เกี่ยวของ
ก. ตามที่ ฝายโยธา สํานักงานเขตสายไหม ไดจัดทําโครงการ...

ข. ตามที่ฝายโยธา สํานักงานเขตสายไหม ไดจัดทําโครงการ...
ค. ตามที่ฝายโยธา สํานักงานเขตสายไหมไดจัดทําโครงการ...
ก. ดวย กรุงเทพมหานคร มีความประสงคจะ...

ข. ดวย กรุงเทพมหานครมีความประสงคจะ...
ค. ดวยกรุงเทพมหานครมีความประสงคจะ...
ก. สํานักอนามัยมีขอสังเกต วาประชากรวัยเด็กมี
มากกวาวัยชรา
ข. สํานักอนามัยมีขอสังเกตวา ประชากรวัยเด็กมี
ค. สํานักอนามัยมีขอสังเกตวาประชากรวัยเด็กมี
ข้อใดใช �ไม้ยมกได้ถูกต้อง?
ก. คาอาหารวางและเครื่องดื่ม จํานวน 5 คน ๆ ละ 25 บาท

ข. คาอาหารวางและเครื่องดื่ม จํานวน 5 คน คนละ 25 บาท
การพิ มพ์ หนังสือราชการภาษาไทย
ด้วยโปรแกรมการพิ มพ์
ในเครือ่ งคอมพิ วเตอร์
หนังสือสํานักนายกรัฐมนตรี ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๒๐๑๙ ลงวันที่ ๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๕๓

เรื่อง คําอธิบายการพิมพหนังสือราชการภาษาไทยดวยโปรแกรมการพิมพในเครื่องคอมพิวเตอร และตัวอยางการพิมพ
สําเนา
สําเนา คือเอกสารที่จด
ั ทําขึ้นเหมือนกับต้นฉบับ
ไม่วา่ จะทําจากต้นฉบับ สําเนาคู่ฉบับ หรือจากสําเนาอีกชั้นหนึ่ง
แบ่งออกเป�น ๒ ประเภท คือ สําเนาคู่ฉบับ และสําเนา
สําเนา
สําเนา คือ เอกสารที่จัดทําขึ้นเหมือนกับตนฉบับ
ไมวาจะทําจากตนฉบับ สําเนาคูฉบับ หรือจากสําเนาอีกชั้นหนึ่ง
สําเนาคูฉบับ
เปนสําเนาที่จัดทําพรอมกับตนฉบับ และเหมือนตนฉบับ
ผูลงลายมือชื่อในตนฉบับจะลงลายมือชื่อหรือลายมือชื่อยอไว และใหผูราง
ผูพิมพ และผูตรวจลงลายมือชือ่ หรือลายมือชื่อยอไวที่ขางทายขอบลาง
ดานขวาของหนังสือ
สําเนา
เปนสําเนาที่สวนราชการหรือเจาหนาที่จัดทําขึ้น
สําเนานี้อาจทําขึ้นดวยการถาย คัด อัดสําเนา หรือดวยวิธีการอื่นใด
สําเนาชนิดนี้โดยปกติตองมีการรับรอง
การส่งสําเนา
สําเนา
ไปให้ส่วนราชการอืน
่
ทราบ
หนังสือที่เจาของหนังสือเห็นวามีสวนราชการอื่น
ที่เกี่ยวของควรไดรับทราบดวย โดยปกติใหสงสําเนา
ไปใหสวนราชการอืน่ ทราบโดยทําเปนหนังสือประทับตรา
สําเนาหนังสือนีใ้ หมีคาํ รับรองวา สําเนาถูกตอง
ใหขาราชการพลเรือนหรือพนักงานสวนทองถิ่น
ประเภทวิชาการ ระดับปฏิบัติการ หรือประเภททั่วไป
ระดับชํานาญงาน ขึ้นไป หรือเจาหนาทีข่ องรัฐอื่น
ที่เทียบเทา หรือพนักงานราชการ ซึ่งเปนเจาของเรื่อง
ที่ทําสําเนานั้นขึ้น ลงลายมือชื่อรับรอง พรอมทั้งลงชื่อ
ตัวบรรจง ตําแหนง และวัน เดือน ป ที่รับรอง
ที่ขอบดานลางของหนังสือ สําเนาถูกตอง
โดยปกติใหมีคําวา “สําเนา” ไวที่กึ่งกลาง รักชาติ ยิ่งชีพ
หนา เหนือบรรทัดแรกของสําเนาหนังสือดวย (นายรักชาติ ยิ่งชีพ)
นักจัดการงานทั่วไปชํานาญการ
๑๔ กุมภาพันธ ๒๕๖๖
การจัดทําหนังสือ
หนังสือที่จัดทําขึ้นโดยปกติใหมีสําเนาคูฉบับเก็บไวที่ตนเรื่อง ๑ ฉบับ
และใหมสี ําเนาเก็บไวที่หนวยงานสารบรรณกลาง ๑ ฉบับ
หนังสือที่จัดทําขึ้นและหนวยงานสารบรรณกลางไดสงหนังสือ
ดวยระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส ใหถือวาการเก็บสําเนาไวใน
ระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกสที่สงนั้นเปนการเก็บสําเนาไวที่
หนวยงานสารบรรณกลางตามวรรคหนึ่งแลว
ทั้งนี้ โดยไมตองเก็บเปนเอกสารอีก
การรับหนังสือ
หนังสือรับ คือหนังสือที่ได้รบ
ั เข้ามาจากภายนอก
การรับหนังสือ
เจาหนาที่ของ จัดลําดับความสําคัญและความเรงดวน
หนวยงานสารบรรณกลาง ของหนังสือเพื่อดําเนินการกอนหลัง
ถูกตอง
ใหผูเปดซอง หากไมถูกตองใหติดตอสวนราชการเจาของเรื่อง
ตรวจสอบเอกสาร หรือหนวยงานที่ออกหนังสือ เพื่อดําเนินการใหถูกตอง
หรือบันทึกขอบกพรองไวเปนหลักฐาน
ดําเนินการเรื่องนั้นตอไป
ประทับตรารับหนังสือตาม (ชื่อสวนราชการ)
เลขรับ........................................
แบบที่ ๑๒ ท้ายระเบียบ ที่ วันที่...........................................
มุมบนด้านขวาของหนังสือ เวลา…………………………..…………
ลงทะเบียนรับหนังสือ
ในทะเบียนรับหนังสือตามแบบที่ ๑๓ ทายระเบียบ
จัดแยกหนังสือที่ลงทะเบียนรับ แลวสงใหสวนราชการที่เกี่ยวของดําเนินการ
จัดแยกหนังสือที่ลงทะเบียนรับแลว
สงใหสวนราชการที่เกี่ยวของดําเนินการ
ใหลงชื่อหนวยงานทีร่ ับหนังสือนัน้ ในชอง การปฏิบัติ

ถามีชื่อบุคคลหรือตําแหนงที่เกี่ยวของกับการรับหนังสือ
ใหลงชื่อหรือตําแหนงไวดวย
การสงหนังสือที่ลงทะเบียนรับแลว จะสงโดยใชสมุดสงหนังสือ
หรือใหผูรับหนังสือลงชื่อ และวัน เดือน ป ที่รับหนังสือไวเปน
หลักฐานในทะเบียนรับหนังสือก็ได
การส่งหนังสือ
หนังสือส่ ง คือหนังสือที่ส่งออกไปภายนอก
การส่ งหนังสือ
ใหเจาของเรื่องตรวจสอบความเรียบรอยของหนังสือรวมทั้งสิ่งของที่จะสงไป
ใหครบถวน แลวสงเรื่องใหเจาหนาที่ของหนวยงานสารบรรณกลางเพื่อสงออก
เมื่อเจาหนาที่ของหนวยงานสารบรรณกลางไดรับเรื่องแลวใหลงทะเบียนสงหนังสือ
ในทะเบียนหนังสือสงตามแบบที่ ๑๔ ทายระเบียบ
ลงเลขที่ และวัน เดือน ป ในหนังสือที่จะสงออก ทั้งในตนฉบับ และสําเนาคูฉบับ

ใหตรงกับเลขทะเบียนหนังสือสง และวัน เดือน ป ในทะเบียนหนังสือสง
กอนบรรจุซอง ใหเจาหนาที่ของหนวยงานสารบรรณกลางตรวจความเรียบรอย
ของหนังสือ ตลอดจนสิ่งที่สงไปดวยอีกครั้งหนึ่ง แลวปดผนึก
สงหนังสือ
การสงหนังสือโดยทางไปรษณีย
ใหถือปฏิบัติตามระเบียบ หรือวิธีการ
ที่การสื่อสารแหงประเทศไทยกําหนด
การสงหนังสือซึ่งมิใชเปนการสงโดยทางไปรษณีย
ผูสงตองใหผูรับลงชื่อรับในสมุดสงหนังสือ ตามแบบที่ ๑๖ ทายระเบียบ
หรือใบรับตามแบบที่ ๑๗ ทายระเบียบ แลวแตกรณี ถาเปนใบรับ
ใหนําใบรับนั้นมาผนึกติดไวที่สําเนาคูฉบับ
สมุดส่ งหนังสือ
ใบรับหนังสือ
บทเบ็ดเตล็ด (การรับและส่งหนังสือ)
เพื่อใหการรับและสงหนังสือดําเนินไปโดยสะดวกเรียบรอยและรวดเร็ว
สวนราชการจะกําหนดหนาที่ของผูปฏิบัติตลอดจนแนวทางปฏิบัตินั้นไวดวย
ก็ได
ทั้งนี้ ใหมีการสํารวจทะเบียนหนังสือรับเปนประจําวา หนังสือตามทะเบียนรับ

นั้นไดมีการปฏิบัติไปแลวเพียงใด และใหมีการติดตามเรื่องดวย
ในการนี้สวนราชการใดเห็นสมควรจะจัดใหมีบัตรตรวจคนสําหรับหนังสือรับ
และหนังสือสงเพื่อความสะดวกในการคนหาก็ไดตามความเหมาะสม
บัตรตรวจค้น
ซอง
ซอง ซี ๔
๒๒๙ x ๓๒๔ ม.ม.
กระดาษ เอ ๔
งานสารบรรณ 282S u p h a r e r k _ A
ซอง ซี ๕
ซอง ซี ๕ ขนาด ๑๖๒ x ๒๒๙ ม.ม.
พับสอง
ซอง ซี ๖
๑๑๔x ๑๖๒ ม.ม.
ซองดีแอล
๑๑๐x ๒๒๐ ม.ม.
หรือกระดาษ A4
พับสาม
การจ่าหน้าซองหนังสือราชการ
ตัวอย่าง
การจ่าหน้าซองแบบส่วนราชการจัดส่ งเอง
ดวนมาก
ที่ กท ๑๐๐๒/๑๒๓
เรียน ปลัดกระทรวงมหาดไทย
ตัวอย่าง
การจ่าหน้าซองแบบส่วนราชการจัดส่งทางไปรษณีย์
ชําระฝากสงเปนรายเดือน
ใบอนุญาตที่ ๑๙/......
ดวนมาก ไปรษณียราชดําเนิน
๑๗๓ ถนนดินสอ กทม. ๑๐๒๐๐
ที่ กท ๑๐๐๒/๑๒๓
เรียน ปลัดกระทรวงมหาดไทย
ถนนอัษฎางค
เขตพระนคร
กรุงเทพฯ 10200
ตัวอย่าง การจ่าหน้าซองข้อมูลข่าวสารลับ
ชั้นความเร็ว ชั้นความลับ
สวนราชการที่ออกหนังสือ
ที่ กท ..../......
กราบเรียน อัยการสูงสุด
ชั้นความลั
 บ
ประทับตรายาง “ชั้นความลับ” ที่กึ่งกลางดานบนซองชั้นในเทานั้น
ซองชั้นนอก จาหนาซองเหมือนกันแตไมตองประทับตรา “ชั้นความลับ”
Supharerk_A
ชั้นความลับ
ชั้นความลั
บ
ประทับตรายาง “ชั้นความลับ” ที่ป�ดซองเท่านั้น

ลงลายมือชื่อ พร้อมติดเทปใสทับอีกครัง
้ หนึ่ง
ซองนอกไม่ต้องประทับตรา “ชั้นความลับ”
การจัดการ
“ข้อมูลข่าวสารลับ”
แบบ “ลับ”
(ประกาศสํานักนายกรัฐมนตรี เรื่อง กําหนดแบบเอกสารตามระเบียบ
วาดวยการรักษาความลับของทางราชการ พ.ศ. 2544)
1. ทะเบียนรับ = ทขล.1
2. ทะเบียนสง = ทขล.2
3. ทะเบียนควบคุมขอมูลขาวสารลับ = ทขล.3
4. ใบตอบรับ
5. บันทึกการยืม
6. ใบรับรองการทําลายขอมูลขาวสารลับ
งานสารบรรณ S u292p h a r e r k _ A
ทะเบียนรับ
ทขล.1
ทะเบียนรับ
เลขที่ ชั้น
เลขที่รับ จาก ถึง เรื่อง ลงชื่อ หมายเหตุ
หนังสือ ความลับ
หมายเหตุ ชองเลขที่รับใหปฏิบัติดังนี้
1. ใหลงเลขที่รับตอเนื่องกันไป
2. เมื่อขึ้นวันใหม ใหลงวันที่คั่นไวในทะเบียน
งานสารบรรณ S u293p h a r e r k _ A
ทะเบียนส่ ง
ทะเบียนสง ทขล.2
หนวยงาน
เลขที่สง เลขที่สง เลขที่รับ ชั้นความลับ การดําเนินการ
เจาของเรื่อง
หมายเหตุ ชองเลขที่สงใหปฏิบัติดังนี้
1. ใหลงเลขที่สงตอเนื่องกันไป
2. เมื่อขึ้นวันใหม ใหลงวันที่คั่นไวในทะเบียน
ทะเบียนควบคุมข้อมูลข่าวสารลับ
ทะเบียนควบคุมขอมูลขาวสารลับ ทขล.3
ชั้น
ลําดับที่ จาก ถึง เรื่อง ลงชื่อ หมายเหตุ
ความลับ
หมายเหตุ 1.ชองเลขที่สง ใหลงเลขที่สงในทะเบียนสง

2.ชองเลขที่รับ ใหลงเลขที่สงในทะเบียนรับ
ใบตอบรับ
ใบตอบรับ
ขาพเจา (ยศ,ชื่อ)........................................................................................ ในฐานนะ
 นายทะเบียนขอมูลขาวสารลับ
 ผูชวยนายทะเบียนขอมูลขาวสารลับ
ไดรับซองหรือขอมูลขาวสารลับ เลขที่หนังสือ...................ลงวันที่..................................
จาก.....................................................ถึง.................................................................
ไวเรียบรอยแลวเมื่อวันที่..........เดือน.........................พ.ศ..............เวลา....................น.
ลงชื่อ......................................ผูรับ
(...................................................)
ลงชื่อ......................................ผูสง
(...................................................)
หมายเหตุ 1. กรณีที่นําสงโดยเจาหนาที่นําสาร ใหรอรับใบตอบรับนํากลับคืนทันที
2. กรณีที่นําสงโดยวิธีอื่น ใหผูรับจัดการใบตอบรับคืนโดยเร็ว
บันทึกการยืม
(ชั้นความลับ)
บันทึกการยืม
ขาพเจา (ยศ,ชื่อ)........................................................................................................ตําแหนง .................................................................
สังกัด......................................................................................ตั้งอยูที่........................................................................โทรศัพท ..................
ไดยืมขอมูลขาวสารลับจาก (หนวยงานผูใหยืม)...................................................................................... ไปจํานวน................. รายการ ดังนี้
ลําดับ ชัน
้ ที่หนังสือ ลงวันที่ เรือ
่ ง หมายเหตุ
ความลับ
ขาพเจายินดีปฏิบัติตามเงื่อนไขดังนี้ ............................................................................................................................................................
ขาพเจาจะนําขอมูลขาวสารลับที่ยืมกลับคืนภายในวันที่...........เดือน........................................พ.ศ...............
ลงชื่อ...............................ผูยืม
(.....................................)
อนุญาตให.......................................... ลงชื่อ...............................เจาหนาที่สงมอบ
ยืมขอมูลขาวสารลับตามรายการนี้ได (.....................................)
ลงชื่อ................................
(.......................................)
ตําแหนง............ ผูยมื ไดนําขอมูลขาวสารลับตามรายการ......................มาคืน
ผูอนุญาตใหยืม ครบถวนเรียบรอยแลว เมื่อวันที่.......เดือน...............พ.ศ.......
ไดจดแจงการไวในทะเบียนควบคุมขออมูลขาวสารลับแลว ลงชื่อ...................................
ลงชื่อ................................ (.......................................)
(.......................................) เจาหนาที่ผูรับคืน
นายทะเบียนขอมูลขาวสารลับ
ใบรับรองการทําลายข้อมูลข่าวสารลับ
ใบรับรองการทําลายขอมูลขาวสารลับ
ชื่อหนวยงาน..............................
1. ตามคําสั่งที่...........ลงวันที่........เดือน.................พ.ศ............ใหคณะกรรมการตามขอ 3 ดําเนินการทําลายขอมูล
ขาวสารลับตามรายการในขอ 2.
2. รายการขอมูลขาวสารลับ
เลขที่
ลําดับที่ ลงวันที่ จาก ถึง เรือ
่ ง หมายเหตุ
3. คณะกรรมการทําลายขอมูลขาวสารลับ
ตําแหน่ง รายชือ
่ ได้ทําลายข้อมูล ลงชือ
่
ข่าวสารลับ
1. ประธาน 1........................... 1...........................
ลําดับที่.....................
คณะกรรมการ
เมื่อวันที่....................
2. กรรมการ 2........................... เดือน........................ 2...........................
พ.ศ...........................
4. ได3.จดแจ
กรรมการ
งการทําลายลงในทะเบี 3...........................
ยนควบคุมขอมูลขาวสารลับแลว 3...........................
ลงชื่อ.........................................นายทะเบียนขอมูลขาวสารลับ
(..........................................)
วันที่............................................
การเก็บรักษา
การเก็บระหว่างปฏิบัติ
การเก็บเมื่อปฏิบัติเสร็จแล้ว
การเก็บไว้เพื่อใช �ในการตรวจสอบ
การเก็บระหว่างปฏิบัติ
คือ การเก็บหนังสือที่ปฏิบัติยังไมเสร็จ
ใหอยูในความรับผิดชอบของเจาของเรื่อง
ใหกําหนดวิธีการเก็บใหเหมาะสมตามขั้นตอน
ของการปฏิบัติงาน
คือ การเก็บหนังสือทีป่ ฏิบัติเสร็จเรียบรอยแลว และไมมีอะไรที่จะตองปฏิบัติตอไปอีก
ใหเจาหนาที่เจาของเรื่อง เรื่องที่เก็บไวเพื่อใช
ในการตรวจสอบ
ที่หมดความจําเปนที่จะตอง
เรื่องที่ปฏิบัติเสร็จเรียบรอยแลว สํารวจ ใชในการตรวจสอบแลว
จัดทําบัญชีหนังสือสงเก็บตามแบบที่ ๑๙ ทายระเบียบ
สงหนังสือและเรื่องปฏิบัติทั้งปวงที่เกี่ยวของกับหนังสือนัน้
พรอมทั้งบัญชีหนังสือสงเก็บไปใหหนวยเก็บทีส่ วนราชการนัน้ ๆ กําหนด
หนวยเก็บ
บัญชีหนังสือส่งเก็บตามแบบที่ ๑๙ ท้ายระเบียบ
อย่างน้อยให้มีต้นฉบับและสําเนาคู่ฉบับ สําหรับเจ้าของเรือ
่ งและหน่วยเก็บ เก็บไว้อย่างละฉบับ
หนวยเก็บ เจาหนาที่ผูรับผิดชอบในการเก็บหนังสือ
ประทับตราเก็บหนังสือ หนังสือที่เก็บโดยมีกําหนดเวลา
หนังสือที่ตองเก็บไวตลอดไป ตามขอ ๗๓ ของระเบียบ ใหประทับตราคําวา
ใหประทับตราคําวา ไวที่มุมลางดานขวา เก็บถึง พ.ศ. ....
หามทําลาย ของกระดาษแผนแรก ดวยหมึกสีน้ําเงิน
ดวยหมึกสีแดง ของหนังสือฉบับนั้น และลงเลขของปพุทธศักราช
และลงลายมือชื่อยอกํากับตรา ที่ใหเก็บถึง
ลงทะเบียนหนังสือเก็บไวเปนหลักฐานตามแบบที่ ๒๐ ทายระเบียบ
เก็บ
หนังสือที่ตองเก็บไวตลอดไป หนังสือที่ตองเก็บโดยมีกําหนดเวลา
หามทําลาย เก็บถึง พ.ศ. ๒๕๗๐
การเก็บไว้เพื่ อใช �ในการตรวจสอบ
คือ การเก็บหนังสือทีป่ ฏิบตั เิ สร็จเรียบรอยแลว แตจาํ เปนจะตอง
ใชในการตรวจสอบเปนประจํา ไมสะดวกในการสงไปเก็บยังหนวยเก็บ
ของสวนราชการ
ใหเจาของเรื่องเก็บเปนเอกเทศ โดยแตงตั้งเจาหนาที่ขึ้นรับผิดชอบก็ได
เมื่อหมดความจําเปนที่จะตองใชในการตรวจสอบแลว ใหจัดสงหนังสือนั้น
ไปยังหนวยเก็บของสวนราชการ โดยใหถือปฏิบัติตามการเก็บเมื่อปฏิบัติ
เสร็จแลวโดยอนุโลม
อายุการเก็บหนังสือ
โดยปกติใหเก็บไวไมนอยกวา ๑๐ ป
เวนแตหนังสือดังตอไปนี้
๑. หนังสือที่ตองสงวนเปนความลับ ใหปฏิบัติตามกฎหมาย ระเบียบวาดวย
การรักษาความปลอดภัยแหงชาติ หรือระเบียบวาดวยการรักษาความลับของทาง
ราชการ
๒. หนังสือที่เปนหลักฐานทางอรรถคดี สํานวนของศาลหรือของพนักงาน-
สอบสวนหรือหนังสืออื่นใดที่ไดมีกฎหมายหรือระเบียบแบบแผนกําหนดไวเปนพิเศษ
แลว การเก็บใหเปนไปตามกฎหมายและระเบียบแบบแผนวาดวยการนั้น
๓. หนังสือที่มีคุณคาทางประวัติศาสตรทุกสาขาวิชา และมีคุณคาตอการศึกษา
คนควา วิจัย ใหเก็บไวเปนหลักฐานสําคัญทางประวัติศาสตรของชาติตลอดไป หรือ
ตามที่สํานักหอจดหมายเหตุแหงชาติ กรมศิลปากร กําหนด
๔. หนังสือที่ไดปฏิบัติงานเสร็จสิ้นแลว และเปนคูสําเนาที่มีตนเรื่องจะคนได
จากที่อื่น ใหเก็บไวไมนอยกวา ๕ ป
๕. หนังสือที่เปนเรื่องธรรมดาสามัญซึ่งไมมีความสําคัญ และเปนเรื่องที่เกิดขึ้น
เปนประจําเมื่อดําเนินการแลวเสร็จ ใหเก็บไวไมนอยกวา ๑ ป
๖. หนังสือหรือเอกสารเกี่ยวกับการรับเงิน การจายเงิน หรือการกอหนี้ผูกพัน
ทางการเงินที่ไมเปนหลักฐานแหงการกอ เปลี่ยนแปลง โอน สงวน หรือระงับซึ่งสิทธิ
ในทางการเงิน รวมถึงหนังสือหรือเอกสารเกี่ยวกับการรับเงิน การจายเงิน หรือการกอหนี้
ผูกพันทางการเงินที่หมดความจําเปนในการใชเปนหลักฐานแหงการกอ เปลี่ยนแปลง
โอน สงวน หรือระงับซึ่งสิทธิในทางการเงิน เพราะไดมีหนังสือหรือเอกสารอื่นที่สามารถ
นํามาใชอางอิงหรือทดแทนหนังสือหรือเอกสารดังกลาวแลว เมื่อสํานักงานการตรวจเงิน-
แผนดินตรวจสอบแลวไมมีปญหา และไมมีความจําเปนตองใชประกอบการตรวจสอบ
หรือเพื่อการใดๆ อีก ใหเก็บไวไมนอยกวา ๕ ป
หนังสือเกี่ยวกับการเงิน ซึ่งเห็นวา ไมมีความจําเปนตองเก็บไวถึง ๑๐ ป หรือ ๕ ป
แลวแตกรณี ใหทําความตกลงกับกระทรวงการคลัง
การส่ งหนังสือที่มีอายุครบ ๒๐ ป�
ให้สํานักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ กรมศิลปากร
ทุกปปฏิทิน
ใหสวนราชการจัดสงหนังสือทีม่ ีอายุครบ ๒๐ ป นับจากวันทีไ่ ดจัดทําขึ้น

ที่เก็บไว ณ สวนราชการใด พรอมทั้งบัญชีสงมอบหนังสือครบ ๒๐ ป
ตามแบบที่ ๒๑ ทายระเบียบ
ใหสํานักหอจดหมายเหตุแหงชาติ กรมศิลปากร
ภายในวันที่ ๓๑ มกราคม ของปถัดไป
การส่ งหนังสือที่มีอายุครบ ๒๐ ป�
ให้สํานักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ กรมศิลปากร
๑. หนังสือที่ตองสงวนเปนความลับใหปฏิบัติตามกฎหมาย ระเบียบวาดวย
การรักษาความปลอดภัยแหงชาติ หรือระเบียบวาดวยการรักษาความลับของทาง
ราชการ
๒. หนังสือที่มีกฎหมาย ขอบังคับ หรือระเบียบที่ออกใชเปนการทั่วไป
กําหนดไวเปนอยางอื่น
๓. หนังสือที่สวนราชการมีความจําเปนตองเก็บไวที่สวนราชการนั้น
ใหจัดทําบัญชีหนังสือครบ ๒๐ ปท่ีขอเก็บเอง ตามแบบที่ ๒๒ ทายระเบียบ
สงมอบใหสํานักหอจดหมายเหตุแหงชาติ กรมศิลปากร
บัญชีสงมอบหนังสือครบ ๒๐ ป๑ และบัญชีหนังสือครบ ๒๐ ปที่ขอเก็บเอง๒ อยางนอยใหมีตนฉบับ และสําเนาคูฉบับ
เพื่อใหสวนราชการผูมอบและสํานักหอจดหมายเหตุแหงชาติ กรมศิลปากร ผูรับมอบ ยึดถือไวเปนหลักฐานฝายละฉบับ
๑และ ๒แกไขเพิ่มเติมโดยระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาดวยงานสารบรรณ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๔๘
บัญชีหนังสือครบ ๒๐ ป�ที่ขอเก็บเอง๑
๑ แกไขเพิ่มเติมโดยระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาดวยงานสารบรรณ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๔๘

การฝากหนังสือ
ให้สํานักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ กรมศิลปากร เก็บไว้
หนังสือที่ยังไมถึงกําหนดทําลาย ซึ่งสวนราชการเห็นวา เปนหนังสือที่มีความสําคัญและประสงค

จะฝากใหสํานักหอจดหมายเหตุแหงชาติ กรมศิลปากร เก็บไว
จัดทําบัญชีฝากหนังสือ สงตนฉบับและสําเนาคูฉบับบัญชีฝากหนังสือ
ตามแบบที่ ๒๓ ทายระเบียบ พรอมหนังสือที่จะฝาก
อยางนอยใหมีตนฉบับและสําเนาคูฉบับ ใหสํานักหอจดหมายเหตุแหงชาติ กรมศิลปากร
เมื่อสํานักหอจดหมายเหตุแหงชาติ กรมศิลปากร ตรวจหนังสือและ

รับฝากหนังสือแลว ใหลงนามในบัญชีฝากหนังสือ
แลวคืนตนฉบับใหสวนราชการผูฝากเก็บไวเปนหลักฐาน
หนังสือที่ฝากเก็บไวที่สํานักหอจดหมายเหตุแหงชาติ กรมศิลปากร ใหถือวาเปนหนังสือของสวนราชการผูฝาก
หากสวนราชการผูฝากตองการใชหนังสือหรือขอคืน ใหทําไดโดยจัดทําหลักฐานตอกันไวใหชัดแจง
เมื่อถึงกําหนดการทําลายแลว ใหสวนราชการผูฝากดําเนินการตามขอ ๖๖ ของระเบียบ
การรักษาหนังสือ
ใหเจาหนาที่ระมัดระวังรักษาหนังสือใหอยูในสภาพใชราชการไดทุกโอกาส
หากชํารุดเสียหาย
ตองรีบซอมใหใชราชการไดเหมือนเดิม
ถาชํารุดเสียหายจนไมสามารถซอมแซมไดใหคงสภาพเดิมได ใหรายงาน
ผูบังคับบัญชาทราบ และใหหมายเหตุไวในทะเบียนเก็บดวย
หากสูญหาย
ตองหาสําเนามาแทน
ถาหนังสือที่สูญหายเปนเอกสารสิทธิตามกฎหมายหรือหนังสือสําคัญที่เปนการ
แสดงเอกสารสิทธิ ก็ใหดําเนินการแจงความตอพนักงานสอบสวน
การยืมหนังสือ
การยืมหนังสือที่สงเก็บแลว
ผูยืมจะตองแจงใหทราบวาเรื่องที่ยืมนัน้ จะนําไปใชในราชการใด
ผูยืมจะตองมอบหลักฐานการยืมใหเจาหนาที่เก็บ
แลวลงชื่อรับเรื่องที่ยมื ไวในบัตรยืมหนังสือตามแบบที่ ๒๔ ทายระเบียบ
ใหเจาหนาที่เก็บรวบรวมหลักฐานการยืม เรียงลําดับวัน เดือน ป ไว

เพื่อติดตามทวงถาม
บัตรยืมนั้นใหเก็บไวแทนที่หนังสือที่ถกู ยืมไป
การยืมหนังสือภายในสวนราชการเดียวกัน
ผูยืมและผูอนุญาตใหยืมตองเปนหัวหนาสวนราชการระดับแผนกขึ้นไป
หรือผูที่ไดรับมอบหมาย
การยืมหนังสือระหวางสวนราชการ
ผูยืมและผูอนุญาตใหยืมตองเปนหัวหนาสวนราชการระดับกองขึ้นไป
หรือผูที่ไดรับมอบหมาย
การใหบุคคลภายนอกยืมหนังสือจะกระทํามิได เวนแตจะใหดูหรือคัดลอก
หนังสือ ทั้งนี้ จะตองไดรับอนุญาตจากหัวหนาสวนราชการระดับกองขึ้นไป
หรือผูที่ไดรับมอบหมายกอน
การทําลาย
การทําลายหนังสือ
ภายใน ๖๐ วัน หลังจากวันสิ้นปปฏิทิน
เจาหนาที่ผูรับผิดชอบในการเก็บหนังสือ
สํารวจหนังสือที่ครบกําหนดอายุการเก็บในปนั้น
ไมวาจะเปนหนังสือที่เก็บไวเอง
หรือที่ฝากเก็บไวที่สํานักหอจดหมายเหตุแหงชาติ กรมศิลปากร
จัดทําบัญชีหนังสือขอทําลาย ตามแบบที่ ๒๕ ทายระเบียบ
เสนอหัวหนาสวนราชการระดับกรม
เพื่อพิจารณาแตงตั้งคณะกรรมการทําลายหนังสือ
การทําลายหนังสือ
หัวหนาสวนราชการระดับกรม
แตงตั้ง
คณะกรรมการทําลายหนังสือ
ประกอบดวย
ประธานกรรมการและกรรมการอีกอยางนอยสองคน
โดยปกติใหแตงตั้งจากขาราชการพลเรือน หรือพนักงานสวนทองถิ่น
ประเภทวิชาการ ระดับปฏิบัติการ หรือประเภททั่วไป ระดับชํานาญงาน ขึ้นไป
หรือเจาหนาทีข่ องรัฐอื่นทีเ่ ทียบเทา
ถาประธานกรรมการไมสามารถปฏิบัติหนาที่ได ใหกรรมการที่มาประชุมเลือกกรรมการคนหนึ่ง
ทําหนาที่ประธาน
มติของคณะกรรมการใหถอื เสียงขางมาก ถากรรมการผูใดไมเห็นดวย ใหทําบันทึกความเห็นแยงไว
คณะกรรมการทําลายหนังสือ
พิจารณาหนังสือที่จะขอทําลายตามบัญชีหนังสือขอทําลาย
ในกรณีที่มีความเห็นวาหนังสือฉบับใดไมควรทําลาย และควรจะขยายเวลาการเก็บไว
ใหลงความเห็นวาจะขยายเวลาการเก็บไวถึงเมื่อใด ในชอง การพิจารณา ของบัญชี
หนังสือขอทําลาย แลวใหแกไขอายุการเก็บหนังสือในตรากําหนดเก็บหนังสือ โดยให
ประธานกรรมการทําลายหนังสือลงลายมือชื่อกํากับการแกไข
ในกรณีที่มีความเห็นวาหนังสือเรื่องใดควรใหทําลาย
ใหกรอกเครื่องหมายกากบาท (×) ในชอง การพิจารณา ของบัญชีหนังสือขอทําลาย
เสนอรายงานผลการพิจารณาพรอมทั้งบันทึกความเห็นแยงของคณะกรรมการ (ถามี)
ตอหัวหนาสวนราชการระดับกรมเพื่อพิจารณาสั่งการตามขอ ๖๙ ของระเบียบ
ควบคุมการทําลายหนังสือซึ่งผูมีอํานาจอนุมตั ิใหทําลายไดแลว โดยการเผาหรือวิธีอื่นใด

ที่จะไมใหหนังสือนั้นอานเปนเรือ่ งได และเมื่อทําลายเรียบรอยแลวใหทําบันทึกลงนามรวมกัน
เสนอผูมีอํานาจอนุมัติทราบ
หัวหนาสวนราชการระดับกรม
เมื่อไดรับรายงานจากคณะกรรมการทําลายหนังสือตามขอ ๖๘.๔ ของระเบียบ แลว
ใหพิจารณาสั่งการดังนี้
ถาเห็นวาหนังสือเรื่องใดยังไมควรทําลาย ถาเห็นวาหนังสือเรื่องใดควรทําลาย
ใหสั่งการใหเก็บหนังสือนั้นไว
จนถึงเวลาทําลายงวดตอไป ใหสงบัญชีหนังสือขอทําลาย ให
สํานักหอจดหมายเหตุแหงชาติ
กรมศิลปากร พิจารณากอน
เวนแตหนังสือประเภทที่สวนราชการนั้นไดขอทําความตกลงกับ
กรมศิลปากรแลว ไมตองสงไปใหพิจารณา
สํานักหอจดหมายเหตุแหงชาติ กรมศิลปากร
พิจารณารายการในบัญชีหนังสือขอทําลายแลว
แจงใหสวนราชการที่สงบัญชีหนังสือขอทําลายทราบ ดังนี้
ถาเห็นชอบดวย ถาเห็นวาควรจะขยายเวลาเก็บไวอยาง
ใด หรือใหเก็บไวตลอดไป
ใหแจงใหสวนราชการนั้นดําเนินการ ใหแจงใหสวนราชการนั้นทราบ และให

ทําลายหนังสือตอไปได สวนราชการนั้น ๆ ทําการแกไขตามที่แจงมา
หากไมแจงใหทราบอยางใดภายในกําหนดเวลา หากเห็นวาควรใหสงไปเก็บไวที่
๖๐ วัน นับแตวันที่สวนราชการนั้นไดสงเรื่องให สํานักหอจดหมายเหตุแหงชาติ
ใหถือวาสํานักหอจดหมายเหตุแหงชาติไดใหความเห็นชอบแลว
และใหสวนราชการทําลายหนังสือได ใหสวนราชการนั้นปฏิบัติตาม
เพื่อประโยชนในการนี้ สํานักหอจดหมายเหตุแหงชาติ จะสงเจาหนาที่มารวมตรวจสอบหนังสือของสวนราชการนั้นก็ได
สารบรรณ
อิเล็กทรอนิกส์
ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยงานสารบรรณ
(ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๖๔
บทนิยาม
ปรับปรุงบทนิยาม “ระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส”
การรับสงและเก็บรักษาขอมูลขาวสาร หรือหนังสือผานระบบสื่อสารดวยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส
โดยรวมถึงการรับสงโดยใชไปรษณียอิเล็กทรอนิกสของสวนราชการหรือสวนราชการจัดใหแก
เจาหนาที่และระบบสื่อสารทางอิเล็กทรอนิกสอื่นใดตามที่หัวหนาสวนราชการกําหนดดวย
เพิ่มบทนิยาม “หนังสืออิเล็กทรอนิกส”
หนังสือราชการที่จัดทําและไดรบั สง หรือเก็บรักษาดวยระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส
(ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๖๔
ระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส (ขอ ๒๙)
การติดตอราชการใหดําเนินการดวยระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกสเปนหลัก
กรณีที่เปนขอมูลขาวสารลับชั้นลับที่สุดตามระเบียบวาดวยการรักษาความลับของทางราชการ
เวนแต หรือเปนสิ่งที่เปนความลับของทางราชการชั้นลับที่สุดตามระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวา ดวย
การรักษาความปลอดภัยแหงชาติ
หรือมีเหตุจําเปนอื่นใดที่ไมสามารถดําเนินการดวยระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกสได
ในกรณีทตี่ ิดตอราชการดวยระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส ใหผูสงตรวจสอบผลการสงทุกครั้ง และใหผูรบั แจงตอบ
รับ เพื่อยืนยันวาหนังสือไดจดั สงไปยังผูรับเรียบรอยแลว ถาไดรับการแจงตอบรับแลว สวนราชการผูส งไมตอง
จัดสง หนังสือเปนเอกสารตามไปอีก
การสงขอความทางเครื่องมือสื่อสาร เชน โทรศัพท วิทยุสื่อสาร วิทยุกระจายเสียง ใหผูรับปฏิบัติเชนเดียวกับไดรับ

หนังสือ ในกรณีที่จําเปนตองยืนยันเปนหนังสือ ใหทําหนังสือยืนยันตามไปทันที สําหรับกรณีที่ขอความที่สงไมมี
หลักฐานปรากฏชัดแจงใหผสู งและผูรับบันทึกขอความไวเปนหลักฐาน
การสงหรือจัดเก็บขอความตามวรรคสามดวยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกสไวในระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส
ใหถือเปนการบันทึกขอความไวเปนหลักฐานแลว
(ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๖๔
การจัดทําทะเบียนหรือบัญชีในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส (ขอ ๒๙/๑)
ใหสวนราชการจัดใหมี ในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส
ทะเบียนหนังสือรับ ทะเบียนหนังสือสง โดยกรอกรายละเอียดเชนเดียวกับ

บัญชีหนังสือสงเก็บ ทะเบียนหนังสือ ทะเบียนหรือบัญชีในรูปแบบเอกสาร
เก็บ บัญชีสงมอบหนังสือครบ ๒๐ ป จะอยูในระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส หรือ
บัญชีหนังสือครบ ๒๐ ปที่ขอเก็บเอง จัดทําโดยใชโปรแกรม เชน Microsoft Excel
บัญชีฝากหนังสือ หรือ Google Sheets หรือ Apple Numbers
บัญชีหนังสือขอทําลาย หรือแอปพลิเคชันอื่นใดก็ได
ทั้งนี้ เมื่อมีทะเบียนหรือบัญชีดังกลาวในรูปแบบอิเล็กทรอนิกสแลว
ไมตองจัดทําทะเบียนหรือบัญชีใดเปนเอกสารอีก
(ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๖๔
ระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส ไปรษณียอิเล็กทรอนิกส (ขอ ๘๙/๑)
สวนราชการ สํานักงานพัฒนารัฐบาลดิจทิ ัล (องคการมหาชน)
จัดใหมีระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกสสําหรับปฏิบัติงานสารบรรณ ใหรวบรวมที่อยูไปรษณียอิเล็กทรอนิกสกลางของหนวยงานของรัฐ
ทั้งหมด เพื่อเผยแพรในที่เดียวกับที่อยูไปรษณียอิเล็กทรอนิกสกลาง
หรืออยางนอยตองมีที่อยูไปรษณียอิเล็กทรอนิกสกลาง ของสวนราชการ เพื่อเปนการอํานวยความสะดวกใหแกประชาชน
สําหรับการรับและการสงหนังสืออิเล็กทรอนิกสของสวนราชการนั้น และการปฏิบัติงานสารบรรณอิเล็กทรอนิกสของเจาหนาที่ของรัฐ
กรณีที่มีหนวยงานในสังกัดตั้งอยูในภูมิภาค หรือมีหนวยงานในสังกัดที่จําเปนตองมีหนวยงานสารบรรณกลางแยกตางหากจาก
สวนกลาง เพื่อประสิทธิภาพในการปฏิบัติราชการ หรือมีเหตุจําเปนอื่นใดใหตองมีที่อยูไปรษณียอิเล็กทรอนิกสกลางของตนเอง
สวนราชการนั้นจะอนุญาตหรือจัดใหหนวยงานในสังกัดดังกลาวมีที่อยูไปรษณียอิเล็กทรอนิกสกลางเฉพาะสําหรับการรับ และการสง
หนังสืออิเล็กทรอนิกสของหนวยงานนั้นก็ได
ใหประกาศเผยแพรที่อยูไปรษณียอิเล็กทรอนิกสกลางในเว็บไซตของสวนราชการนั้น และใหแจงไปยังสํานักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล
(องคการมหาชน) เพื่อรวบรวมเผยแพรพรอมกับหมายเลขโทรศัพทของเจาหนาที่ที่มีหนาที่ตรวจสอบหนังสือที่สงมายังที่อยูไปรษณีย
อิเล็กทรอนิกสดังกลาวดวย
หลักเกณฑและวิธีการปฏิบัติในการรับสงและเก็บรักษาขอมูลขาวสารและหนังสือราชการดวยระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส
ใหเปนไปตามที่กําหนดไวในภาคผนวก ๖ ทั้งนี้ โดยไมรวมถึงการใชไปรษณียอิเล็กทรอนิกส
หลักเกณฑและวิธีการปฏิบัติในการรับสงและเก็บรักษาขอมูลขาวสารและหนังสือราชการโดยไปรษณียอิเล็กทรอนิกส
ใหเปนไปตามที่กําหนดไวในภาคผนวก ๗
(ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๖๔
ขอ ๘๙/๒ ใหนําความในขอ ๓๕ ขอ ๓๖ ขอ ๓๘ ขอ ๓๙ ขอ ๔๐ ขอ ๔๑ ขอ ๔๒ ขอ ๔๓
ขอ ๔๗ ขอ ๕๘ และขอ ๕๙ มาใชบังคับแกหนังสืออิเล็กทรอนิกสดว ยโดยอนุโลม
หมวด ๒ การรับและสงหนังสือ
สวนที่ ๑ การรับหนังสือ
ขอ ๓๕ ขอ ๓๖ ขอ ๓๘ ขอ ๓๙ ขอ ๔๐
หมวด ๒ การรับและสงหนังสือ มาใชบังคับแก
สวนที่ ๒ การสงหนังสือ หนังสืออิเล็กทรอนิกส
ขอ ๔๑ ขอ ๔๒ ขอ ๔๓ ขอ ๔๗
ดวยโดยอนุโลม
หมวด ๓ การเก็บรักษา ยืม และทําลายหนังสือ
สวนที่ ๑ การเก็บรักษา
ขอ ๕๘ ขอ ๕๙
ในกรณีที่หนวยงานสารบรรณกลางของสวนราชการมีความจําเปนตองพิมพหนังสืออิเล็กทรอนิกส
ที่ไดรับออกเปนเอกสารเพื่อดําเนินการ ใหนําความในขอ ๓๗ มาใชบังคับดวย
(ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๖๔
การลงเวลาการรับ การสงหนังสืออิเล็กทรอนิกส (ขอ ๘๙/๓)
เพื่อประโยชนในการปฏิบัติงานสารบรรณ
ในการรับหรือสงหนังสืออิเล็กทรอนิกส
ใหลงเวลาที่ปรากฏในระบบวา สวนราชการไดรับหรือไดสงหนังสือ
ไวในทะเบียนหนังสือรับหรือทะเบียนหนังสือสง แลวแตกรณี ไว
เพื่อเปนหลักฐานทางราชการดวย
ในกรณีที่ไดสงไปทางที่อยูไปรษณียอ ิเล็กทรอนิกสที่ไดรับแจงไวหรือที่ได
มีการประกาศเผยแพร ตามขอ ๘๙/๑ แลว แตไมสําเร็จ
ใหลงวันและเวลาที่ปรากฏในระบบวาไดจัดสงครั้งแรกเปนวันและเวลาที่ไดสงหนังสือ
(ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๖๔
การเก็บเอกสารอิเล็กทรอนิกส (ขอ ๘๙/๔)

เก็บไวในระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกสอันเปนผลจากที่ไดมีการรับหรือการสง
หนังสือนั้น
ใหมีการสํารองขอมูล (backup) หนังสืออิเล็กทรอนิกสไวอีกแหงเปนอยางนอย
ทั้งนี้ ตามหลักเกณฑและวิธีการที่หัวหนาสวนราชการกําหนด
หนังสืออิเล็กทรอนิกสที่เก็บรักษาไวในการสํารองขอมูล และที่สงใหสํานักหอจดหมายเหตุแหงชาติ
กรมศิลปากร ตามขอ ๕๘ ใหอยูในรูปแบบมาตรฐาน เชน PDF ความละเอียด ไมนอยกวา ๑๕๐ dpi
และใหนําหลักเกณฑการตัง้ ชื่อไฟลที่กาํ หนดไวในภาคผนวก ๗ มาใชบังคับดวยโดยอนุโลม
(ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๖๔
อายุการเก็บและการทําลายเอกสารอิเล็กทรอนิกส (ขอ ๘๙/๕)
หนังสืออิเล็กทรอนิกสไมมีอายุการเก็บหนังสือ โดยปกติใหเก็บไวตลอดไป
มีความจําเปนตองเพิ่มพื้นที่จัดเก็บในระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส
เวนแต
หรือมีเหตุผลความจําเปนอื่นใด
หัวหนาสวนราชการจะมีคําสั่งใหทําลายหนังสืออิเล็กทรอนิกส
ที่มิใชเอกสารจดหมายเหตุตามกฎหมายวาดวยจดหมายเหตุแหงชาติ
ที่เก็บมาเปนเวลาเกินกวา ๑๐ ปแลวก็ได
(ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๖๔
การทําลายเอกสารอิเล็กทรอนิกส (ขอ ๘๙/๕)
หัวหนาสวนราชการจะมีคาํ สัง่ ใหทาํ ลาย ใหใชวิธีลบออกจาก

ระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส
หนังสืออิเล็กทรอนิกส และใหลบหนังสืออิเล็กทรอนิกส
ที่มิใชเอกสารจดหมายเหตุตามกฎหมายวาดวยจดหมายเหตุแหงชาติ ที่เก็บไวเปนเวลานานที่สุด
ที่เก็บมาเปนเวลาเกินกวา ๑๐ ปแลว ก็ได ยอนขึ้นมา
หนังสืออิเล็กทรอนิกสที่เก็บรักษาไวในการสํารองขอมูลของสวนราชการตามขอ ๘๙/๔ โดยอนุโลม

โดยหัวหนาสวนราชการจะมีคาํ สั่งใหทําลายไดเฉพาะหนังสือที่เก็บมาเปนเวลาเกินกวา ๒๐ ป
ซึ่งไดมีการสงใหสํานักหอจดหมายเหตุแหงชาติ กรมศิลปากร ตามขอ ๕๘ แลว
เมื่อหัวหนาสวนราชการมีคําสั่งใหทําลายหนังสืออิเล็กทรอนิกส
ใหนําความในสวนที่ ๓ การทําลาย ของหมวด ๓ การเก็บรักษา ยืม และทําลายหนังสือ
มาใชบังคับโดยอนุโลม
(ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๖๔
การพัฒนาระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส
ปญหาอุปสรรคทางเทคนิค
การเชื่อมโยงขอมูลหรือระบบกับสวนราชการและหนวยงานอื่น
(ขอ ๑๑)
อาจขอรับการสนับสนุนหรือขอความชวยเหลือจาก
สํานักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล (องคการมหาชน) (สพร.)

หรือ
สํานักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส (สพธอ.)
(ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๖๔
บทเฉพาะกาล (ขอ ๑๒)
การปฏิบตั ิงานสารบรรณดวยระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกสกอ นวันที่ระเบียบนี้ใชบังคับ

รวมทั้งหนังสือ เอกสาร และสําเนาที่เกี่ยวของ ถาไดกระทําไปโดยสอดคลองกับหลักเกณฑ
หรือวิธีการที่กําหนดไวในระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ.
๒๕๒๖ ซึ่งแกไขเพิ่มเติมโดยระเบียบนี้ ใหถือวาชอบดวยระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี
วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. ๒๕๒๖ และใหปฏิบัติตอไปตามที่กําหนดไวในระเบียบสํานัก
นายกรัฐมนตรีวาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. ๒๕๒๖ ซึ่งแกไขเพิ่มเติมโดยระเบียบนี้ และ
ภาคผนวกที่เกี่ยวของ
ภาคผนวก ๖
หลักเกณฑ์และวิธก
ี ารปฏิบต
ั ิ
ในการรับส่ งและเก็บรักษาข้อมูลข่าวสาร
และหนังสือราชการด้วย
ระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส์
หลักเกณฑและวิธีการปฏิบัติในการรับสงและเก็บรักษาขอมูลขาวสารและหนังสือราชการ
ดวยระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส
คุณสมบัติ
ของระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส
ระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส
หลักเกณฑและวิธีการขั้นต่ํา
ของระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส
ี ารปฏิบัติในการรับส่งและเก็บรักษาข้อมูลข่าวสารและ
หนังสือราชการ ด้วยระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส์
๑. การรับสงขอมูลขาวสารหรือหนังสือและการติดตอราชการสามารถติดตอ
ผานทางระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส
จะตองสนับสนุนการสรางหนังสือใหเปนไปตามรูปแบบที่ระเบียบกําหนด
หรือจะตองสามารถรองรับหนังสือที่สรางโดยใชกระดาษแลวแปลงเปน
รูปแบบอิเล็กทรอนิกส
และสามารถรับสงหนังสือทางไปรษณียอิเล็กทรอนิกส หรือเรียกโดยยอวา
“อีเมล” ตามภาคผนวก ๗ ได
๒. เมื่อไดรับหนังสือดวยระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกสแลว ระบบสารบรรณ-
อิเล็กทรอนิกสจะตองสามารถดําเนินการดังตอไปนี้ได
๒.๑ ออกเลขที่ทะเบียนรับและบันทึกลงในทะเบียนหนังสือรับตามลําดับติดตอกัน
ไปตลอดปปฏิทิน
๒.๒ สงผลการรับหนังสือกลับไปยังผูสงและจัดสงใหผูรับภายในหนวยงานตอไป
๒.๓ จะตองสามารถเก็บรักษาหนังสือที่มีการรับสงโดยใชระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส
หรือหนังสือที่นําเขาภายหลังได และสามารถแสดงขอมูลเกี่ยวกับการปฏิบัติของ
หนังสือได
๒.๔ จะตองสามารถแสดงวัน เดือน ป และเวลาที่รับและสงขอมูล
ขาวสารหรือหนังสือใหปรากฏแกผูรับผูสงได
ในกรณีที่มีการโตแยงเรื่องวันและเวลาที่หนวยงานทําการลงทะเบียนรับหนังสือ
ใหนําวันและเวลาที่หนังสือเขาสูระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกสของหนวยงาน
ผูรับประกอบการพิจารณาวันและเวลาการรับสงหนังสือของผูรับผูสง
คือ วันและเวลาที่เจาหนาที่ของหนวยงานไดลงทะเบียนรับสงหนังสือในระบบ
๒.๕ จะตองสนับสนุนการสืบคนขอมูลหนังสือที่มีการจัดเก็บไว
๒.๖ จะตองมีระบบสํารองขอมูล (backup system) ที่สามารถกู

คืนขอมูลเพื่อปองกันการเสียหายหรือสูญหายของขอมูลนั้น
๓. คุณสมบัติดานความปลอดภัยขั้นต่ําของระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส
อยางนอยตองสามารถกําหนดสิทธิผูใช (user) ในการเปด รับ หรือสง

หนังสือดวยระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกสเปนรายบุคคลได
และตองสามารถตรวจสอบยืนยันผูใชโดยวิธีการถามชื่อผูใชและ
รหัสผาน เปนอยางต่ํา
๔. ๔.๑
การรับ การสง หลักเกณฑและวิธีการทั่วไป
และการเก็บรักษาหนังสือ
ดวยระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส
ใหเปนไปตามหลักเกณฑ ๔.๒
และวิธีการขั้นต่ําดังตอไปนี้ หลักเกณฑและวิธีการเฉพาะ
๔.๑ ๔.๑.๑ ใหหัวหนาสวนราชการมอบหมายเจาหนาที่ของหนวยงานสารบรรณกลาง

หลักเกณฑ คนหนึ่งหรือหลายคนเพื่อทําหนาที่รับสงหนังสือดวยระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส
รวมทั้งเจาหนาที่ที่ไดรับการแตงตั้งใหเขาถึงเอกสารชั้นความลับเพื่อทําหนาที่รับสง
และ วิธีการ หนังสือที่มีชั้นความลับเฉพาะในชั้นลับหรือลับมากดวยระบบสารบรรณ
ทั่วไป อิเล็กทรอนิกส ทั้งนี้ ตามระเบียบวาดวยการรักษาความลับของทางราชการ
๔.๑.๒ ใหเจาหนาที่ที่ไดรับมอบหมายหรือแตงตั้งตาม ๔.๑.๑ ตรวจสอบขอมูลขาวสารและ

และหนังสือที่ไดรับจากระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกสของสวนราชการเปนประจํา
ตามที่หัวหนาสวนราชการกําหนด ทั้งนี้ ตองไมนอยกวาวันละสองครั้งในเวลา
ราชการ อยางนอยหนึ่งครั้งในชวงเชาและอยางนอยหนึ่งครั้งในชวงบาย
๔.๑.๓ ใหผูใชระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกสจัดเก็บขอมูลขาวสารหรือหนังสือที่หนวยงานไดรับไวใน
สื่อกลางบันทึกขอมูลตามที่ระเบียบกําหนด และลบขอมูลขาวสารหรือหนังสือที่ไมจําเปนตองใชงาน
แลว โดยดําเนินการเปนประจําตามระยะเวลาที่เหมาะสม ทั้งนี้ ตามที่หัวหนาสวนราชการกําหนด
๔.๒ ๔.๒.๑ การสงหนังสือดวยระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกสประกอบดวยการรางหนังสือ

หลักเกณฑ วิธีการที่สามารถระบุตัวตนและสามารถแสดงเจตนาของเจาของลายมือชือ่
(เชน การใชชื่อผูใชและรหัสผาน) ออกเลขที่หนังสือ บันทึกลงในทะเบียนหนังสือสง
และวิธีการ เก็บรักษาสําเนาหนังสือและสงหนังสือไปหนวยงานผูรับ
เฉพาะ
๔.๒.๒ เมื่อไดสงหนังสือดวยระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกสแลว สวนราชการผูสง
ไมตองจัดสงหนังสือเปนเอกสารอีก โดยระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกสตองสามารถ
แสดงผลโดยอัตโนมัตใิ นระบบของผูสง กรณีที่ไมสามารถสงหนังสือไปยังผูรับได และ
ผูสงตองตรวจผลการสงทุกครั้งเพื่อยืนยันวาหนังสือไดจัดสงไปยังผูรับเรียบรอยแลว
๔.๒.๓ การสงหนังสือที่มีชั้นความลับ ในชั้นลับและลับมากดวยระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส ให
ผูใชที่ไดรับการแตงตั้งใหเขาถึงเอกสารชั้นความลับเปนผูสงผานระบบการรักษาความปลอดภัย โดย
สามารถทําการเขารหัสขอมูลขาวสารหรือหนังสือเพื่อปองกันมิใหผูที่ไมไดรับอนุญาตสามารถ
อานขอความได ทั้งนี้ ตามระเบียบวาดวยการรักษาความลับของทางราชการ
ภาคผนวก ๗
ี ารปฏิบต
ั ิ
ในการรับส่ งและเก็บรักษาข้อมูลข่าวสาร
และหนังสือราชการ
โดยไปรษณีย์อเิ ล็กทรอนิกส์
หนังสือราชการ โดยไปรษณีย์อเิ ล็กทรอนิกส์
ไปรษณียอ ิเล็กทรอนิกสกลาง (อีเมลกลาง)

การมอบหมายเจาหนาที่
การรับขอมูลขาวสารหรือหนังสือราชการ
การจัดทําขอมูลขาวสารหรือหนังสือราชการ
การสงขอมูลขาวสารหรือหนังสือราชการ
การเก็บรักษา (สํารองขอมูล)
ี ารปฏิบัติในการรับส่ งและเก็บรักษาข้อมูล
ข่าวสารและหนังสือราชการ โดยไปรษณีย์อเิ ล็กทรอนิกส์
๑. ไปรษณีย์อเิ ล็กทรอนิกส์กลาง (อีเมลกลาง)

โดยใหใชชื่อ saraban ตามดวยชื่อโดเมน (domain name)
ของสวนราชการนั้น หรืออยางนอยตองลงทายดวยชื่อโดเมน
ใหสวนราชการจัดใหมี ของสวนราชการตนสังกัด ตัวอยางเชน
ไปรษณียอิเล็กทรอนิกสกลาง ราชการบริหารสวนกลาง saraban@opm.go.th
(อีเมลกลาง) ของสวนราชการ saraban@dwr.mail.go.th
เพื่อการรับสงขอมูลขาวสาร ราชการบริหารสวนภูมิภาค saraban-phayao@moi.go.th
saraban_lampang@dopa.go.th
และหนังสือราชการ ราชการบริหารสวนทองถิ่น saraban@srirachacity.go.th
saraban_6301209@dla.go.th
สวนราชการอาจจัดหาลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส (digital signature) เพื่อใชรับรองหนังสือของสวนราชการ
ที่จะสงทางอีเมลดวยก็ได
๒. การมอบหมายเจาหนาที่ เพื่อทําหนาที่รับสงหนังสือทางไปรษณียอเล็กทรอนิกสกลาง
ของสวนราชการ
ใหหัวหนาสวนราชการมอบหมายเจาหนาที่ของหนวยงานสารบรรณกลางคนหนึ่งหรือหลายคน
เพื่อทําหนาที่รับหนังสือทางที่อยูอีเมลกลาง รวมทั้งตรวจสอบขอมูลขาวสารและหนังสือราชการที่
ไดรับในระบบอีเมลของสวนราชการเปนประจํา ตามที่หัวหนาสวนราชการกําหนด ซึ่งรวมถึงการ
ตรวจสอบ ในโฟลเดอรอีเมลขยะและโฟลเดอรอื่นใดที่อาจมีอีเมลเขามาได ทั้งนี้ ตองไมนอยกวาวัน
ละสองครั้ง ในเวลาราชการ อยางนอยหนึ่งครั้งในชวงเชาและอยางนอยหนึ่งครั้งในชวงบาย
ในกรณีที่เจาหนาที่ดังกลาวขางตนตรวจสอบพบอีเมลขยะหรืออีเมลโฆษณา เชน Spam mail

หรือ Junk mail หรือ Hoax mail ไมควรเปดอีเมลนั้น และหามมิใหตอบกลับ เปดเอกสาร หรือ
คลิกลิงกที่แนบมากับอีเมลนั้นโดยเด็ดขาด โดยใหเจาหนาที่ตามวรรคหนึ่งลบอีเมลนั้นทิ้งทันที
ในกรณีที่เจาหนาที่ดังกลาวขางตนตรวจสอบพบอีเมลที่สงมาจากสวนราชการหรือหนวยงานของรัฐ
ในโฟลเดอรอีเมลขยะหรือโฟลเดอรอื่นใด ใหยายไปยังกลองจดหมายเขา (inbox) แลวดําเนินการตอไป
๓. การรับข้อมูลข่าวสารหรือหนังสือราชการอีเมล
เมื่อไดรับอีเมลจากภายนอก
ใหเจาหนาสารบรรณกลางที่ไดรับมอบหมายตามขอ ๒ ดําเนินการดังนี้
๓.๑ ลงทะเบียนรับหนังสือที่แนบมากับอีเมลนั้นในทะเบียนรับหนังสือ
ตามขอ ๓๘ ของระเบียบ
๓.๒ แจงยืนยันการไดรบั อีเมลโดยการตอบกลับ (reply) ภายในวันทําการ
ที่ไดรับอีเมลนั้นไปยังที่อยูอีเมลที่สงมาหรือที่อยูอีเมลอื่นใดตามที่ผูสงไดระบุไว
ภายในวันทําการที่ไดรบั อีเมลนั้น หรือในกรณีที่ไดรับภายหลัง ๑๖.๓๐ นาฬิกา
ใหตอบกลับอยางชาไมเกิน ๑๐.๐๐ นาฬิกา ของวันทําการถัดไป
หลักเกณฑและวิธีการปฏิบัติในการรับสงและเก็บรักษาขอมูลขาวสารและ
หนังสือราชการ โดยไปรษณียอิเล็กทรอนิกส
เนื้อหาของอีเมลที่ตอบกลับยืนยัน
อยางนอยตองมี
ขอความซึ่งระบุวาสวนราชการนั้นไดรับอีเมลแลวทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ
ระบุหมายเลขโทรศัพทของสวนราชการ ตัวอยางเชน
“ไดรับอีเมลของทานแลว
0 2283 4244
Your e-mail is well received.
Office of the Permanent Secretary, Prime Minister’s Office
+66 2283 4244”
หลักเกณฑ์และวิธกี ารปฏิบัติในการรับส่ งและเก็บรักษา
ข้อมูลข่าวสารและหนังสือราชการ โดยไปรษณีย์
อิเล็กทรอนิกส์
ใหเจาหนาที่สารบรรณกลางที่ไดรับมอบหมายตามขอ ๒ ดําเนินการดังนี้
๓.๓ สํารองขอมูล (backup) อีเมลนั้นในรูปแบบอิเล็กทรอนิกสตามหลักเกณฑและ
วิธีการ ที่หัวหนาสวนราชการกําหนด ซึ่งตองสามารถเรียกดูในภายหลังได เชน การสงเขา
อีเมลของสวนราชการที่กาํ หนดขึ้นเพื่อสํารองขอมูลเปนการเฉพาะ ทั้งนี้ การจัดเก็บหรือ
สํารองขอมูลหนังสือราชการในรูปแบบอิเล็กทรอนิกสใหนําหลักเกณฑการตั้งชือ่ ไฟลในขอ ๔
มาใชบังคับดวยโดยอนุโลม
๓.๔ ในกรณีที่สวนราชการนั้นมีระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส ใหนําเขาระบบสารบรรณ
อิเล็กทรอนิกส ในกรณีที่สวนราชการนัน้ ไมมีระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกส ใหพิมพออก (print
out) เปนเอกสารแลวดําเนินการตอไปตามระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาดวยงานสารบรรณ
๓.๕ การจัดสงอีเมลที่ไดลงทะเบียนรับแลวใหผูที่เกี่ยวของภายในสวนราชการให
เปนไป ตามหลักเกณฑ วิธีการ และระยะเวลาที่หัวหนาสวนราชการกําหนด
๓.๖ ในกรณีที่สวนราชการไดรับหนังสือราชการที่มีชั้นความลับ ในชั้นลับหรือลับมาก
ใหดําเนินการตอไปตามระเบียบวาดวยการรักษาความลับของทางราชการ และระเบียบ
สํานักนายกรัฐมนตรีวา ดวยการรักษาความปลอดภัยแหงชาติ
ในกรณีที่สวนราชการไดรับหนังสือราชการที่มีชั้นความลับในชั้นลับที่สุด ให
ติดตอผูสงเพื่อแจงใหทราบวาหนังสือนั้นไมอาจสงและรับดวยวิธกี ารทางอิเล็กทรอนิกสได
และขอใหดําเนินการสงใหมอกี ครั้งเปนเอกสาร เมื่อไดแจงแลวใหเจาหนาที่ของหนวยงาน
สารบรรณกลางลบอีเมลนั้นทิ้งทันที
การพิมพหนังสือตามวรรคหนึ่งออกเปนเอกสาร ใหนายทะเบียนขอมูลขาวสารลับ
หรือผูที่ไดรับการแตงตั้งใหเขาถึงเอกสารลับแตละระดับเปนผูดาํ เนินการ ในระหวางการ
ดําเนินการดังกลาวตองระมัดระวังมิใหบุคคลอื่นใดอานหรือเขาถึงอีเมลและหนังสือนั้นได
๓.๗ ในกรณีที่สวนราชการ หนวยงาน หรือเจาหนาที่ไดรับหนังสือราชการถึงสวน

ราชการทางที่อยูอีเมลอื่นที่ไมใชที่อยูอ ีเมลกลางตามขอ ๑ เชน ที่อยูอีเมลของหนวยงาน
ภายใน หรือที่อยูอีเมลของเจาหนาที่ที่สวนราชการจัดใหเจาหนาที่นั้นในการปฏิบัติงาน
ใหเปนหนาที่ของผูดูแลหรือใชงานที่อยูอ ีเมลนั้นที่จะสงตอ (forward) ไปยังที่อยูอีเมลกลาง
ตามขอ ๑ เพื่อดําเนินการตอไป ตามที่กําหนดในขอนี้ และใหเจาหนาที่ตามขอ ๒ สงอีเมล
แจงกลับไปยังผูสงเพื่อทราบที่อยูอเี มลที่ถูกตองสําหรับการจัดสงครั้งตอไปดวย
๓.๘ การดําเนินการตามขอ ๓ อาจใชระบบอัตโนมัติที่ใหผลลัพธเปนไปตามหลักเกณฑ

ที่กําหนดก็ได
๔. การจัดทําข้อมูลข่าวสารหรือหนังสือราชการเพื่ อส่งทางอีเมล
๔.๑ จัดทํารางหนังสือใหผูมีอํานาจลงชื่อหรือใหความเห็นชอบรางหนังสือที่จะสงออก
ไปภายนอก
๔.๒ เมื่อผูมีอํานาจลงชื่อไดลงลายมือชื่อหรือใหความเห็นชอบหนังสือแลว ใหเจาของเรื่อง

ตรวจสอบความเรียบรอยของหนังสือและสิ่งที่จะสงไปดวย และใหตรวจสอบประสานหนวยงาน
สารบรรณกลาง เพื่อกําหนดเลขทะเบียนหนังสือสงและลงรายการทะเบียนหนังสือสงตามขอ ๔๓
แหงระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. ๒๕๒๖ แลวนําเลขดังกลาวมา
กําหนดไวในหนังสือที่จะสงไปภายนอก
ในกรณีที่สวนราชการใดใชระบบสารบรรณอิเล็กทรอนิกสในการสงหนังสือทางอีเมล
โดยระบบดังกลาวสามารถจัดทําหนังสือและออกเลขหนังสือไดโดยอัตโนมัติเมื่อผูมีอํานาจลง
ชื่อไดแสดงเจตนาเห็นชอบดวยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกสใหถือวาไดปฏิบัติตาม ๔.๒ แลว
๔. การจัดทําข้อมูลข่าวสารหรือหนังสือราชการเพื่ อส่งทางอีเมล
๔.๓ ใหเจาของเรื่องแปลงหนังสือและสิ่งทีจ่ ะสงไปดวยใหเปนไฟลอิเล็กทรอนิกสประเภท PDF เปนไฟล

เดียว ความละเอียดไมนอยกวา ๓๐๐ dpi เวนแตกรณีทสี่ ิ่งที่จะสงไปดวยมีจํานวนหนามากจะแยกไฟล
ตและให
างหากก็
ตั้งชืได่อไฟลตามหลักเกณฑ ทั้งนี้ ชื่อไฟลใหใชเลขอารบิก และใชเครื่องหมายขีดลาง (_) แทนการ
และลําดับดังตอไปนี้ เวนวรรค หรือเครื่องหมายหรือสัญลักษณพิเศษทีส่ งวนไมใหใชในชื่อไฟล
(reserved characters) เชน (/) (.) หรือ ($)
๔.๓.๑ ปพุทธศักราช
๔.๓.๒ รหัสตัวอักษรโรมันประจําสวนราชการตามที่กําหนดไวในเอกสารแนบทายภาคผนวกนี้
๔.๓.๓ เลขประจําของสวนราชการเจาของเรื่อง
๔.๓.๔ เลขที่ของหนังสือตามทะเบียนหนังสือสง
๔.๓.๕ กรณีมีหลายไฟล ใหไฟลสิ่งทีจ่ ะสงไปดวยใชชื่อไฟลเดียวกับหนังสือ แลวตามดวยตัวเลขตัง้ แตเลข 1
เปนตนไปตามลําดับ ทั้งนี้ โดยไมตองคํานึงวาเปนตัวเลขเดียวกับตัวเลขของสิ่งที่สงมาดวยตามที่ระบุในหนังสือหรือไม
ตัวอยางเชน 2564_OPM0913_56.pdf
สิ่งที่สงมาดวย ๑ 2564_OPM0913_56_1.pdf
สิ่งที่สงมาดวย ๒ 2564_OPM0913_56_2.pdf
๕. การส่ งข้อมูลข่าวสารหรือหนังสือราชการทางอีเมล
๕.๑ ใหหัวหนาสวนราชการมอบหมายเจาหนาที่ของหนวยงานสารบรรณกลาง
หรือเจาหนาที่ในสังกัดสวนราชการนั้นคนหนึ่งหรือหลายคนเพื่อทําหนาที่สงขอมูลขาวสาร
หรือหนังสือของสวนราชการนั้นทางอีเมล
๕.๒ ใหเจาของเรื่องนําสงไฟลอิเล็กทรอนิกสตาม ๔.๓ รวมทั้งแจงที่อยูอ เี มลของผูรับ

และหมายเลขโทรศัพทของผูรับ (ถามี) ใหเจาหนาที่ตาม ๕.๑ เพื่อดําเนินการสงอีเมลตอไป
๕.๓ เมื่อเจาหนาที่ตาม ๕.๑ ไดรับเรื่องแลว ใหปฏิบัติดังนี้

๕.๓.๑ ลงทะเบียนหนังสือสงโดยระบุเลขทะเบียนสงตามที่ระบุไวในหนังสือสง
โดยใหปฏิบัติเชนเดียวกับการสงหนังสือเปนเอกสาร
๕.๓.๒ ตรวจสอบความเรียบรอยของไฟลอเิ ล็กทรอนิกส และลงลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส
(digital signature) (ถามี) เพื่อรับรองความถูกตองของไฟลอิเล็กทรอนิกสนั้น
๕.๓.๓ เขาสูระบบอีเมล โดยในการสงหนังสือราชการ ใหใชที่อยูอีเมลกลาง
ของสวนราชการตามขอ ๑ เทานั้น
๕.๓.๔ ในสวนชื่อเรื่องของอีเมล (subject) ใหระบุโดยใชชื่อเรื่องตามที่ระบุใน
หนังสือ ทั้งนี้ ในกรณีมีการกําหนดชั้นความเร็ว ใหระบุชั้นความเร็วในชื่อเรือ่ งของ
อีเมล ตามดวยเครื่องหมายทวิภาค (:) แลวจึงระบุชื่อเรื่อง ตัวอยางเชน
ดวนที่สุด : ขอเชิญประชุมคณะกรรมการตรวจรับพัสดุตามสัญญาเลขที่ .. ครั้งที่ ..

๕.๓.๕ ในเนื้อหาอีเมล ใหจัดรูปแบบเนื้อหาเปน HTML โดยใหใชการเขารหัส
ขอความ (text encoding) แบบ UTF-8 และใชตัวแบบอักษร (font) Arial หรือ
Verdana หรือ Times New Roman หรือ font อื่นใดซึ่งรองรับการแสดงผล
ภาษาไทย และ สามารถแสดงผลบนอุปกรณสวนใหญได
๕.๓.๖ เนื้อหาของอีเมลตองมีการจัดเรียงและมีเนื้อหาของขอความดังตอไปนี้
หลักเกณฑและวิธีการปฏิบตั ิในการรับสงและเก็บรักษาขอมูลขาวสารและหนังสือราชการ
โดยไปรษณียอิเล็กทรอนิกส
๕. การส่ งข้อมูลข่าวสารหรือหนังสือราชการทาง
อีเมล
๕.๓.๖.๑ คําขึ้นตน ใหใชคําขึ้นตนตามฐานะของผูร ับหนังสือตามตารางการใช
คําขึ้นตน สรรพนาม และคําลงทาย ที่กําหนดไวในภาคผนวก ๒ แลวลงตําแหนงของผูท ี่
อีเมลนั้นมีถึง หรือชื่อบุคคลในกรณีที่มีถึงตัวบุคคลไมเกีย่ วกับตําแหนงหนาที่
๕.๓.๖.๒ ขอความ ใหลงสรุปสาระสําคัญของเรื่องใหชัดเจนและเขาใจงาย
หากมีความประสงคหลายประการใหแยกเปนขอ ๆ
๕.๓.๖.๓ คําลงทาย ใหใชคําลงทายตามฐานะของผูรับหนังสือตามตารางการใช
คําขึ้นตน สรรพนาม และคําลงทาย ที่กําหนดไวในภาคผนวก ๒
๕.๓.๖.๔ ลงชื่อ ใหพิมพชื่อสวนราชการที่สงหนังสือนั้น

๕.๓.๖.๕ ขอมูลติดตอ ใหพิมพชื่อสวนราชการเจาของเรื่องหรือหนวยงานที่ออก
หนังสือ และหมายเลขโทรศัพท ทั้งนี้ ใหระบุชื่อเจาหนาที่ที่เปนเจาของเรื่องและหมายเลข
โทรศัพท ที่ติดตอกับเจาหนาที่นนั้ ไดไวดว ย
๕.๓.๖.๖ ขอความขอใหตอบกลับ เพื่อขอใหผูรับอีเมลหรือเจาหนาที่ที่เกี่ยวของแจง
ตอบ กลับ (reply) วาไดรับอีเมลนั้นแลว ตัวอยางเชน “หากทานไดรับอีเมลนี้แลว
กรุณาแจงการไดรับกลับมายังทีอ่ ยูอีเมลนี้ดว ย จะขอบคุณยิ่ง”
๕.๓.๖.๗ เสนปดขอความ โดยใหมีเสนประหรือเสนทึบปดขอความยาวตลอด
บรรทัด ที่อยูใตขอมูลติดตอ เพื่อแสดงใหเห็นวาสิ้นสุดเนือ้ หาของอีเมล

๕.๓.๖.๘ ขอความจํากัดความรับผิดมาตรฐาน ใหพิมพขอความทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ
ดังตอไปนี้
“อีเมล (และ/หรือเอกสารแนบ) นี้เปนขอมูลที่เปนความลับ และอาจเปนขอมูล
ที่เปนเอกสิทธิเ์ ฉพาะบุคคล การนําขอมูลดังกลาวไปใชหรือเปดเผยใหบุคคลอื่นใดลวงรู เปนการกระทําที่ไมไดรับ
อนุญาต หากทานมิไดเปนบุคคลที่อีเมลฉบับนีร้ ะบุถึงแลว กรุณาลบอีเมลนีอ้ อกจากคอมพิวเตอรที่ทา นไดรับ ทั้งนี้
ขอขอบคุณ หากทานไดแจงผูส งถึงการจัดสงอีเมลผิดพลาดดวย
Thise-mail(and/orattachments)is confidentialandmay be privileged.
Use or disclosure of it by anyone other than a designated addressee is unauthorized. If you are not
an intended recipient, please delete this e-mail from the computer on which you received it.
We thank you for notifying us immediately.”

๕.๓.๗ ใหระบุที่อยูอีเมลของผูร ับไวในชอง “ถึง” (To) โดยในกรณีที่มีผูรับหลายคน
ใหเรียงลําดับที่อยูอีเมลในชองเดียวกัน แตสําหรับกรณีที่ตองสงอีเมลที่สงออกเปน
สําเนา ใหบุคคลอื่นใดดวยแลว ใหระบุที่อยูอีเมลของผูรับสําเนาในชอง “สําเนาถึง”
(CC) โดยใหสงสําเนาไปยังที่อยูอ ีเมลของเจาของเรื่องดวย (ถามี) และใหใชชอง “สําเนา
ลับถึง” (BCC) สําหรับกรณีดังตอไปนี้
๕.๓.๗.๑ การสงไปจัดเก็บเปนสําเนาภายในระบบของสวนราชการ
๕.๓.๗.๒ การสงหนังสือไปยังผูรับจํานวนเกินกวาหนึ่งคนซึ่งสวนราชการเห็นวา
จําเปนตองมีการปกปดไมใหผูรับทราบวาไดสงไปยังบุคคลอื่นดวย
๕.๓.๘ กอนการสงอีเมลออก ใหเจาหนาที่ตาม ๕.๑ แนบหนังสือและสิ่งที่จะสงไปดวย

ที่เปนไฟลอิเล็กทรอนิกสประเภท PDF และไฟลอ่ืนใด (ถามี) พรอมทั้งตรวจสอบความ
ถูกตองอีกครั้งหนึ่ง หากเห็นวาถูกตองครบถวน ใหลงลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส (digital
signature) (ถามี) เพื่อรับรองความถูกตองและสงอีเมลนั้น พรอมทั้งบันทึกในทะเบียน
หนังสือสงดวยวาไดสงหนังสือโดยทางอีเมลแลว
๕.๓.๙ ในกรณีที่ไฟลอิเล็กทรอนิกสที่จะแนบไปกับอีเมลมีขนาดใหญเกินกวาที่จะ
สามารถแนบไปไดแลว ใหนําไฟลอิเล็กทรอนิกสดังกลาวไปจัดเก็บไวในที่ที่ผูรับอีเมล
หรือผูรับหนังสือสามารถเขาถึงไดตามที่สวนราชการกําหนด และใหคัดลอกที่อยูของ
ไฟลอิเล็กทรอนิกสนั้นไประบุไวในสวนเนื้อหาของอีเมลแทน
๕.๓.๑๐ ภายหลังจากไดสงอีเมลแลว หากไดรับการตอบกลับ (reply) ตาม ๓.๒

วาไดรับอีเมลแลว ใหเจาหนาที่ตาม ๕.๑ สงตอ (forward) อีเมลตอบกลับดังกลาว
ใหเจาของเรื่องทราบดวย
๕.๓.๑๑ ในกรณีที่ปรากฏวา ไมสามารถสงอีเมลไปยังผูรับไดแลว ใหเจาหนาที่ตาม

๕.๑ตรวจสอบและแกไขที่อยูอีเมลใหถูกตองตามที่มีการประกาศเผยแพรหรือที่ไดใหไว
แกสวนราชการนั้น แลวสงใหมอีกครั้ง หากตรวจสอบพบวา ถูกตองแลวหรือไม
สามารถแกไขที่อยูอีเมลได ใหแจงเจาของเรื่องโดยเร็ว
๕.๔ เมื่อไดรับแจงวา ไมสามารถสงอีเมลไปยังที่อยูอ ีเมลของหนวยงานหรือบุคคลผูร ับอีเมลตามทีม่ ีการ

ประกาศ เผยแพรหรือที่ไดใหไวแกสวนราชการนั้น ใหเจาของเรื่องติดตอหนวยงานหรือบุคคลผูร ับอีเมลเพื่อ
ยืนยันที่อยูอีเมลที่สามารถรับสงได และแจงเจาหนาที่ตาม ๕.๑ เพื่อดําเนินการสงตาม ๕.๓ อีกครั้ง หากเจาหนาที่
ตาม ๕.๑ สงอีเมล ไปยังที่อยูอ ีเมลที่ไดรับการยืนยันหรือแจงใหมแลวแตยังไมสามารถสงไดสําเร็จ ใหสวนราชการ
นั้นดําเนินการสงหนังสือใหหนวยงานหรือบุคคลดังกลาวดวยวิธกี ารอืน่ ตอไป เพื่อใหสงหนังสือนั้นไดโดยไมเกิด
ความเสียหายแกราชการ ทั้งนี้ ในกรณีที่ผูรับหนังสือเปนหนวยงานของรัฐ ใหผูสงระบุเหตุการณทไี่ มสามารถ
สงหนังสือนั้นโดยทางอีเมลได ไวในหนังสือนั้นเพื่อใหหัวหนาหนวยงานผูร ับไดทราบดวย
๕.๕ กรณีอีเมลที่มีการกําหนดชั้นความเร็วประเภทดวนที่สุด หรือมีผลใหผูรับตองดําเนินการอยางหนึง่ อยาง

ใด ภายในกําหนดเวลาแลวใหเจาของเรื่องมีหนาที่ตดิ ตอเจาหนาทีข่ องผูรับทางโทรศัพทหรือชองทางอื่นใดเพื่อ
ยืนยันวา ไดรับหนังสือนัน้ แลวภายหลังจากที่เจาหนาที่ตาม ๕.๑ ไดจัดสงอีเมล และเมื่อไดรับแจงแลว ใหเจาของ
เรื่องแจงให เจาหนาที่ตาม ๕.๑ บันทึกไวในหมายเหตุของทะเบียนหนังสือสงวาไดยืนยันกับผูร ับแลว พรอมทั้ง
ระบุวันและเวลาที่ไดรับการยืนยันจากผูรับดวย ทั้งนี้ เวนแตกรณีทไี่ ดรับการตอบกลับวาไดรับอีเมลแลว จะไม
ดําเนินการตามขอนีก้ ไ็ ด
๖. ในกรณีที่สวนราชการใดอนุญาตหรือจัดใหมีที่อยูอีเมลกลางตามขอ ๑
สําหรับหนวยงานในสังกัดที่ตั้งอยูในภูมิภาค หรือหนวยงานในสังกัดที่จําเปนตองมี
หนวยงานสารบรรณกลางแยกตางหากจากสวนกลาง หรือกรณีมีเหตุผลความจําเปน
อื่นใด ใหหัวหนาหนวยงานนั้นมอบหมายเจาหนาที่ของหนวยงานคนหนึ่งหรือหลายคน
เพื่อทําหนาที่รับหรือสงหนังสือทางอีเมลกลางดังกลาว และใหนําความในขอ ๒ ขอ ๓
ขอ ๔ และขอ ๕ มาใชบังคับแกหนวยงานนั้นดวยโดยอนุโลม
นายศุภฤกษ์ หูไธสง ผู้อาํ นวยการส่วนบริหารกลาง
สํานักงานเลขานุการปลัดกรุงเทพมหานคร สํานักปลัดกรุงเทพมหานคร
โทร. ๐ ๒๒๒๖ ๐๒๐๔ โทร. ๑๒๗๘

งานสารบรรณและการเขียนหนังสือราชการ

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

งานสารบรรณและการเขียนหนังสือราชการ

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

เอกสารประกอบการบรรยาย

ภาคผนวก ๒ คําขึ้นต้น สรรพนาม คําลงท้ายในหนังสือราชการ และ

เอกสารที่เป�น 4 เอกสารที ่ทางราชการ จัดทําขึ้นเพื่อ

4 หนังสือสั่งการ 5 หนังสือ 6 หนังสือที่เจ้าหน้าที่

ระเบียบ แถลงการณ์ รายงานการประชุม

หนังสือที่ต้องปฏิบัติ ดวนที่สุด ให้เจ้าหน้าที่ปฏิบต

ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๑ สํานักนายกรัฐมนตรี

หนังสือเวียน คือ หนังสือที่มีถึงผูรับเปนจํานวนมาก มีใจความอยางเดียวกัน

ที่ ........................ (สวนราชการเจาของหนังสือ)

ใหลงชื่อสวนราชการ สถานที่ราชการ หรือคณะกรรมการ ซึ่งเปนเจาของหนังสือนั้น

ที่ …………………. (สวนราชการเจาของหนังสือ)

ที่ นร ๑๐๐๒/ว ๔๗ สํานักนายกรัฐมนตรี

ที่ ............................. (สวนราชการเจาของหนังสือ)

ใหใชคําขึ้นตนตามฐานะของผูรับหนังสือตามภาคผนวก ๒ คําขึ้นตน สรรพนาม

ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๒๐๑๙ สํานักนายกรัฐมนตรี

ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๔๙๗ สํานักนายกรัฐมนตรี

ใหลงชื่อสิ่งของ เอกสาร หรือบรรณสาร ที่สงไปพรอมกับหนังสือนั้น

ที่ .................................. (สวนราชการเจาของหนังสือ)

ลงชื่อ ใหลงลายมือชื่อเจาของหนังสือ และใหพิมพชื่อเต็มของเจาของลายมือชื่อ

ที่ ………………………….……. (สวนราชการเจาของหนังสือ)

การลงชื่อแทน ผู้ลงชื่อแทน จะต้องเป�นผู้ที่ได้รบ

๑. ในกรณีที่เจ้าของลายมือชื่อเป�นสตรีที่ได้รบ ั พระราชทานเครือ่ งราชอิสริยาภรณ์

การใช้ตําแหน่งทางวิชาการเป�นคํานําหน้านาม ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวา่ ด้วย

ตําแหน่งทางวิชาการ หมายความว่า ตําแหน่งศาสตราจารย์ รองศาสตราจารย์ หรือ

การลงชื่อและตําแหนง แบบที่ ๑ การลงชื่อและตําแหนง แบบที่ ๒

โทร. X XXXX XXXX ตอ XXX โทรสาร ใหพิมพหมายเลขโทรสาร

ใหพิมพชื่อเต็ม หรือชื่อยอของสวนราชการ หรือชื่อบุคคล

หนังสือภายใน ใหลงตัวเลขของวันที่ ชื่อเต็มของเดือน และ

๒. การส่งสําเนาหนังสือ สิ่งของ เอกสาร หรือบรรณสาร

ใหลงชื่อสวนราชการ หนวยงาน หรือบุคคลที่หนังสือนั้นมีถึง

อักษรไทยชื่อกระทรวง ทบวง กรม หรือส่วนราชการที่เรียกชื่ออย่างอืน

มี ๓ ชนิด ได้แก่ คําสั่ง ระเบียบ และข้อบังคับ

มี ๓ ชนิด ได้แก่ ประกาศ แถลงการณ์ และข่าว

เมื่อ ..................................... ๒๐๕ - ๑/๒๕๖๕

เริ่มประชุมเวลา เปดประชุมเวลา ๐๙.๐๐ น.

ใหบันทึกขอความทีป่ ระชุม โดยปกติใหเริม่ ดวยประธานกลาวเปดประชุม

เลิกประชุมเวลา ปดประชุมเวลา ๑๒.๐๐ น.

รักชาติ ยิง่ ชีพ (ลงชื่อ)

สื่อกลางบันทึกข้อมูลดังกล่าวข้างต้น หมายถึง สื่อใด ๆ ที่อาจใช้บันทึกข้อมูลได้ด้วย

ในการเขียน เขียนให้ชัดเจน รัดกุม

กฎหมาย ระเบียบ คําสั่ง

เรื่อง ขอเชิญประชุมคณะผูบริหารสํานักการระบายน้ํา ครั้งที่ ๒/๒๕๖๖

 เรื่อง ขอความเห็นชอบการแตงตัง้ กรรมการบริหารเพิม่ เติม 2 คน

ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๔๙๗ สํานักนายกรัฐมนตรี

อางถึง หนังสือสํานักนายกรัฐมนตรี ลับ ดวนที่สุด ที่ นร ๐๑๐๖/๑๑๓๔ ลง

ข. อางถึง หนังสือจังหวัดนนทบุรี ที่ นบ ………….. ลงวันที่ ๑ พฤษภาคม ๒๕๕๕

ข. อางถึง หนังสือเทศบาลเมืองไทรมา ที่ นบ ………… ลงวันที่ ๑ พฤษภาคม ๒๕๖๔

ข. อางถึง หนังสือปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี ดวนที่สุด ที่ นร ๐๑๐๖/๑๒๓๔

ให้ลงชื่อสิ่งของ เอกสาร หรือบรรณสารที่ส่งไปพร้อมกับหนังสือนั้น

สิ่งที่สงมาดวย สําเนาระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. ๒๕๒๖ และที่แกไขเพิ่มเติม

สิ่งที่สงมาดวย รางระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาดวยการลาของขาราชการ พ.ศ. .... จํานวน ๑ ชุด

เหตุ ดวยมีสวนราชการไดหารือเกี่ยวกับการรับรองสําเนาหนังสือวา ตามระเบียบสํานักนายก-

สรุปความ จึงเรียนมาเพือ่ โปรดทราบ และกรุณาแจงใหสวนราชการในสังกัดทราบตอไปดวย

ขึ้นต้นด้วย ตามด้วย “ข้อความ”

ตาม จะต่อด้วย คํานาม

ข. ตามหนังสือสํานักนายกรัฐมนตรี ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๒๐๒๐ ลงวันที่ ๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๕๓

ค. ตามหนังสือสํานักนายกรัฐมนตรี ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๒๐๒๐ ลงวันที่ ๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๕๓

ข. ตามหนังสือสํานักนายกรัฐมนตรี ที่ นร ๐๑๐๖/ว ๒๐๒๐ ลงวันที่ ๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๕๓

ตามที่ จะต่อด้วย ประโยค

อนุสนธิ จะต่อด้วย คํานาม

อนุสนธิคําสั่งกรุงเทพมหานคร ที่... ลงวันที่...

กรม...พิจารณาแลวเห็นวา สํานักนายกรัฐมนตรีมีวิทยากรที่มีความรูเกีย่ วกับระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี

ตามหนังสือที่อางถึง แจงวา กรม….จะจัดการฝกอบรมหลักสูตรการเปนขาราชการที่ดี

ตามหนังสือที่อางถึง แจงวา กรม…จะจัดการฝกอบรมหลักสูตรการเปนขาราชการที่ดี