PRAWO PAŃSTWOWE PRAWO KOŚCIELNE

Podstawa prawna Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy Konkordat 28.07.1993r.

Cel Wspólne pożycie Realizacja ich własnego dobra
Forma Umowa przymierze
Rozwiązywalność Przez wyrok sądowy (rozwód, Rozłączenie (separacja), stwierdzenie
unieważnienie) albo separacja nieważności przez sąd kościelny
Wiek 18 lat oboje (sąd rodzinny 16 lat dla KPK – 14 lat K, 16 lat M
kobiet) KEP – 18 lat oboje (12 lat K, 14 lat M)
Pokrewieństwo Bezwgzlędny zakaz w linii prostej Bezwzględny zalaz w linii prostej, zakaz w
Bezwzględny zakaz drugi stopień linii linii bocznej do stopnia czwartego włącznie
bocznej
Adopcja Zakaz bezwzględny nie może być Zakaz zawarcia, jednak możliwość dyspensy
zezwolenia sądowego albo ustanie przysposobienia
Między przysposobionym a
przysposabiającym

Zakaz prawa bożego naturalnego:

- osoby w wieku poniżej 12 lat (K) i 14 lat (M), nie mogą wziąć ślubu

Pochodzenie prawa bożego naturalnego

- impotencja jako przeszkoda zawarcia małżeństwa

- zakaz zawarcia małżeństwa jeśli pozostaje się w związku małżeńskim

- pokrewieństwo w linii prostej i drugi stopień w linii bocznej

Możliwość dyspensowania:

- wiek w instrukcji KEP z 18 lat dla obojga do 12 lat dla Kobiet i 14 dla mężczyzn

- rozwiązanie ślubu kościelnego przez papieża gdy małżeństwo jest niedopełnione, przywilej pawłowy i piotrowy.

- małżeństwo katolika z osobą nieochrzczoną albo apostatą

- świecenia podlegają dyspensowaniu przez papieża

- przeszkoda ślubu czystości podlega dyspensowaniu przez papieża

- uprowadzenie dyspensuje uprwadzona/y

- małżonkobójstwo – dyspensuje papież

- zezwolenie sądu w powinowactwie

- dyspensa w prawie kościelnym adopcja

Istnieją szczególne przypadki, że małżeństwo może być rozwiązane, nawet gdy miał miejsce ślub kościelny.
Sakrament zawarty pomiędzy osobami, które są ochrzczone, jak również pomiędzy osobą ochrzczoną oraz
nieochrzczoną zgodnie z prawem może być ze słusznej przyczyny rozwiązane. W takich sytuacjach dyspensy od
małżeństwa udziela sam papież na prośbę obojga współmałżonków lub też jednego z nich. Warto pamiętać, że
wspomniana dyspensa papieska od małżeństwa niedopełnionego bardzo często wymaga przedstawienia przez każdą
ze stron niepodważalnych dowodów niedopełnienia ślubu kościelnego.

Przywilej Piotrowy to prawo Biskupa Rzymskiego do rozwiązania małżeństwa zawartego a niedopełnionego. Innymi
słowy, to przywilej, na mocy którego dochodzi do rozwiązania sakramentalnego związku małżeńskiego, które został
zawarty w sposób ważny, lecz niedopełniony. Podstawę tego prawa odnajdziemy m.in. w przepisach Kodeksu Prawa
Kanonicznego, gdzie wskazuje się, że małżeństwo niedopełnione, zawarte przez ochrzczonych lub między stroną
ochrzczoną i stroną nieochrzczoną, może być ze słusznej przyczyny rozwiązane przez Biskupa Rzymskiego, na prośbę
obydwu stron lub tylko jednej, choćby druga się nie zgadzała.

Przywilej Pawłowy to prawo osoby nawróconej na wiarę do rozwiązania małżeństwa zawartego przez dwie osoby
nieochrzczone. Na jego podstawie osoba po przyjęciu chrztu może zerwać węzeł małżeński zawarty przed przyjęciem
chrztu z osobą nieochrzczoną. Odbywa się to poprzez zawarcie ponownego związku małżeńskiego.

Innymi słowy, przywilej wiary to uprawnienie osoby ochrzczonej do zerwania zawartego wcześniej małżeństwa z
osobą nieochrzczoną. Jednak jest to możliwe jedynie pod warunkiem, gdy osoba nieochrzczona odeszła, czyli nie chce
mieszkać ze stroną ochrzczoną albo nie chce mieszkać z nią bez obrazy Boga Stwórcy. Przywilej Pawłowy nie będzie
mieć miejsca, jeżeli osoba po przyjęciu chrztu dała powód do odejścia stronie nieochrzczonej.