Podcast 1

Auteur:
Karel de Grote bracht de winter van 814 door in zijn Aken Pfalz, op 21 januari nam hij een
bad en misschien droogde hij zich niet goed af. In ieder geval was Karl die dag ernstig ziek:
Commentaar van Einhard:
In januari moest hij met hevige koorts naar bed. Zoals hij altijd deed met koorts, beval hij
onmiddellijk te vasten, in de veronderstelling dat hij daardoor de ziekte zou kunnen
overwinnen of op zijn minst verlichten.
Auteur:
Zo introduceert de kroniekschrijver en polyhistor Einhard de laatste act van zijn Vita Karoli
Magni:
Commentaar van Einhard:
Maar toen bij de koorts ook nog pijn in de zij kwam en hij zijn hongerdieet voortzette en zijn
lichaam alleen maar sterker maakte door spaarzaam te drinken, stierf hij na het ontvangen
van de Heilige Communie, op de zevende dag nadat hij naar bed was gegaan.
Auteur:
Karel de Grote was dood, waarschijnlijk overleden aan een longembolie of pleuritis
veroorzaakt door een bacteriële infectie.
Origineel geluid van Joachim Schleifring:
Maar niet als enige oorzaak, ten eerste had hij een andere onderliggende ziekte, die zeer
waarschijnlijk jicht en reuma was en daardoor was zijn lichaam verzwakt en een tweede
punt is dat Karel de Grote in dergelijke gevallen de neiging had om bijna niets te eten of te
drinken. Vooral door de uitdroging zou hij op de derde plaats zijn lichaam weer hebben
verzwakt en alle drie de punten samen hadden kunnen leiden tot de dood van Karel de
Grote.
Auteur:
Zegt de antropoloog Joachim Schleifring. Als iemand het zeker weet, is hij het. Hij was erbij
toen Karls schrijn jaren geleden in de Dom van Aken werd geopend. Daarin, naast wat
duidelijk gemummificeerd weefsel, de keizerlijke botten. Of wat er na eeuwen van over was.
Joachim Schleifring:
Origineel geluid van Joachim Schleifring:
Het lijk, dat oorspronkelijk in de skeletcontext was, werd uit elkaar getrokken, ik zal het heel
voorzichtig zeggen, ik wil niet pluizig zeggen, hoewel dat eigenlijk meer het geval is. En dus
werden individuele delen van zijn lichaam op andere plaatsen bewaard en sommige werden
op grote schaal weggegeven. Er zijn er enkele in Osnabrück, er wordt ook gezegd dat ze in
Praag zijn. Sommige zouden ook aan het Louvre in Parijs worden gegeven, maar de
reliekschrijn daar is leeg, dus het is niet bekend waar de botten zijn gebleven.
2
Auteur:
Want natuurlijk waren delen van het lichaam van Karel de Grote in de middeleeuwen
begeerd als relikwieën. Samen met de Zwitserse mummie-expert Frank Rühli publiceerde
Joachim Schleifring in 2019 een studie over het lijk van Karl. Het lijkt de voorlopige conclusie
van een lange discussie over de doodsoorzaak van Karel de Grote. Lange tijd werd
aangenomen dat een tafelkleed met asbest zijn ondergang zou zijn. Dit werd aan zijn hof
gebruikt en na de maaltijd op het vuur gegooid: het werd gebruikt om indruk te maken op
de gasten omdat het tafelkleed niet brandde. De lucht die asbest bevatte kan Karls
longkanker hebben veroorzaakt. Rühli en Schleifring hebben hiervoor geen bewijs gevonden.
Charles zou niet de enige middeleeuwse heerser zijn wiens jicht zijn ondergang zou zijn
geweest. De reden:
Origineel geluid van Joachim Schleifring:
Hij at veel vlees. Dit zou heel goed kunnen leiden tot een verhoogde urinezuurconcentratie
en dus tot jicht, en dergelijke afzettingen op de uiteinden van de gewrichten en botten
bleven bij Karel de Grote behouden, vooral op de hielbeenderen en de knieschijven, dat
hebben we bewezen.
Auteur:
Er was slechts één kleine twijfel die hij en zijn Zwitserse onderzoekscollega niet helemaal
konden wegnemen. Want het lijk in het heiligdom van Aken kan ook iemand anders zijn. Om
de botten van Karl te beschermen tegen aanvallende Vikingen, werden ze in Aken ommuurd.
Pas tweehonderd jaar later liet Otto de Grote het lijk opgraven om het als relikwie te
gebruiken. Theoretisch zouden er ook valse botten gevonden kunnen zijn.
Origineel geluid van Joachim Schleifring:
Persoonlijk geloof ik op basis van de bevinding dat dit zo representatief is voor de hogere
klassen dat ze toebehoren aan Karel de Grote en niet aan iemand anders. Dus ik denk dat
het skelet dat ik heb onderzocht Karel de Grote is.