Professional Documents
Culture Documents
การออกแบบโครงสร้างถนน Road Design
การออกแบบโครงสร้างถนน Road Design
% Distribution of Trucks
Level ADT (vpd) Percent Trucks
% Heavy Trucks % Medium Trucks
R1 1,500 18 35 65
R2 1,000 14 30 70
R3 500 10 25 75
สําหรับการพิจารณาเลือกใชปริมาณการจราจรเฉลี่ยตอวันในการออกแบบถนนใหอยูในดุลยพินิจ
ของผูออกแบบ ซึ่งจะตองคํานึงถึงตําแหนงที่ตั้งของสายทางนั้น ๆ และอางอิงกับขอมูลสถิติปริมาณ
การจราจรของสายทางที่ใกลเคียง
สว นอัตราการเพิ่ มปริมาณการจราจรในแตล ะป ซึ่ งโดยปกติถ าไม มีขอมู ลจากการสํ า รวจ
ปริมาณจราจร ก็ใหใชอัตราการเพิ่มปริมาณจราจร 4% ตอป สวน Design Period ที่กําหนดใชในการ
ออกแบบนี้ กําหนดใหใชตามความเหมาะสมของแตละชนิดของผิวจราจร โดยกําหนดให Design
Period ของถนนคอนกรีต 15 - 20 ป ถนนลาดยาง 7 - 10 ป และถนนลูกรังใช 3 ป หลัง ปแรกของการ
เปดการจราจร
น้ําหนักลงเพลาที่ใชในการออกแบบใหใชตามแนวทางการประกาศน้ําหนักรถบรรทุกเปนการ
ถาวรของคณะกรรมการพิจารณาผลกระทบและกําหนดพิกัดน้ําหนักบรรทุก ตามที่ สํานักงานนโยบาย
และแผนการขนสงและจราจร เสนอ โดยคณะกรรมการพิจารณาผลกระทบและกําหนดน้ําหนักสําหรับ
รถบรรทุกไดกําหนดน้ําหนักบรรทุกใหม ดังนั้นในการออกแบบโครงสรางถนนจึงตองใชน้ําหนัก
ลงเพลา ดังตารางตอไปนี้
น้ําหนักบรรทุก น้ําหนักลงเพลา
ประเภทของรถ
รวมรถ (ตัน) (ตัน)
รถ 6 ลอ 2 เพลา 15 4 11
รถ 10 ลอ 3 เพลา 25 5 10 10
รถ 12 ลอ 4 เพลา 30 5 5 10 10
รถกึ่งพวงรถ 18 ลอ 5 เพลา 45 5 10 10 10 10
รถกึ่งพวงรถ 22 ลอ 6 เพลา 50.5 5 10 10 8.5 8.5 8.5
รถพวง 18 ลอ 5 เพลา 47 5 10 10 11 8.5
2. การออกแบบโครงสรางถนนลาดยางโดยวิธี AI
วิธีการออกแบบของ Thickness Design Asphalt Pavements for Highways & Streets, MS – 1
โดย The Asphalt Institute มีขอกําหนดตางๆ ที่ใชในการออกแบบดังนี้
2.1 การวิเคราะหปริมาณการจราจร
ในการออกแบบความหนาของโครงสรางทาง จะตองอาศัยขอมูลปริมาณการจราจร ในปแรก
หลังการกอสรางเสร็จ และอายุการออกแบบใชงาน (Design Period) นํามาเปนขอมูลประกอบการ
ออกแบบดังนี้
2.1.1 หาคาเปอรเซ็นตรถบรรทุกในชองทางจราจรควบคุม (Design Lane)
ซึ่งเปนชองทางจราจรที่รถบรรทุกวิ่งเปนหลัก อาจประมาณจากตารางขางลาง
นี้ได (โดยปกติในถนนที่มีชองทางวิ่งในทิศทางใดทิศทางหนึ่งมากกวาหนึ่งชองทางชองรถบรรทุกจะ
ใชทางดานนอกสุดมากกวา) ใหสังเกตดวยวาในถนนบางสายรถบรรทุกอาจมีในทิศทางเดียว เชน
ทางเขาสูเหมืองแร , โรงงานบางชนิด , ทาเรือ ฯลฯ
ตารางแสดงคาแนะนําเปอรเซ็นตของรถบรรทุกในชองทางจราจรควบคุม (Design Lane)
จํานวนชองทางวิ่ง ( 2 - ทิศทาง ) เปอรเซ็นตของรถบรรทุกใน Design lane
2 50
4 45 หรือ 35 - 48
6 หรือมากกวา 40 หรือ 25 - 48
* Factor
1 r 1
n
, where r
rate
and is not zero. If Annual Growth is zero, Growth Factor = Design Period.
r 100
2.1.4 การวิเคราะหเพลามาตรฐานสะสม
(1) Load Equivalency Factor คือ คาเทียบเทากับน้ําหนักลอ 18,000 ปอนด Single
– axle load (EAL) ตอจํานวน 1 axle (one passage of an axle) และคา Load Equivalency Factor ของ
น้ําหนักเพลาขนาดตางๆ ดังแสดงในตาราง
(2) Truck Factor คือ คาเฉลี่ยเทียบเทากับน้ําหนักลอ 18,000 ปอนด Single – axle
load (EAL) ตอจํานวน 1 truck (one passage of a vehicle) เมื่อพิจารณารถ Truck ทุกชนิด ซึ่งคานี้
จะนําไปใชในการออกแบบ การหาคา Truck Factor (Based on AI, 1991) ดังแสดงในภาพ
เพลาเดี่ยว เพลาเดี่ยว
4 tons 11 tons
TF = 0.05566 + 3.136
= 3.192
เพลาคู
เพลาเดี่ยว
n
r
1 1
100
GF
r
100
ขั้นตอนการเลือกคากําลังรับรับน้ําหนักของดินคันทางเดิมหรือพื้นทางเดิมที่ใชในการออกแบบมีดังนี้
1) เก็บขอมูลตัวอยางดินทุกระยะไมเกิน 1 กิโลเมตร
2) เรียงขอมูลกําลังดินที่ทดสอบไดจากคา CBR นอยไปหามาก
3) คํานวณเปอรเซ็นตไตล (Percentile) ของแตละคาในรูปแบบมากกวาหรือเทากับของคานั้น
4) นําคาที่ไดมาเขียนลงกราฟคา CBR ของดินเดิมเทียบกับคาเปอรเซ็นตไตล
5) ลากเสนคาเปอรเซ็นตไตลที่เหมาะสมในการออกแบบ เพื่อหากําลังดินเดิมที่เหมาะสมในการ
ออกแบบ
100
90
80 75th Percentile
70
Percentile
60
50
40
30
20
10 Design CBR = 3.7
0
2.0 2.5 3.0 3.5 4.0 4.5 5.0 5.5 6.0
CBR
หมายเหตุ
สําหรับการออกแบบถนนลาดยางประเภท Cape Seal จะไมนําผิว Cape Seal มา
คํานวณในการออกแบบ เนื่องจากมีความหนานอยมาก
หากเปนการออกแบบถนนลาดยางแบบ Asphalt Concrete อัตราสวนแทน (Substitute
Ratio, Sr) ที่ใชในการออกแบบคือ Asphalt Concrete : Asphalt Concrete = 1 : 1
กรณีใชชั้นพื้นทาง Soil Cement ตองมีคา Unconfined Compressive Strength ไมนอย
กวา 17.5 KSC และขอกําหนดการกอสรางเปนไปตาม ทช.-2-305(1-2)/47
กรณีใชชั้นรองพื้นทาง Soil Cement ตองมีคา Unconfined Compressive Strength
ไมนอยกวา 6.9 KSC
2.4 การออกแบบความหนาโครงสรางผิวจราจรลาดยาง
The Asphalt Instiute (1991) ไดเสนอกราฟสําหรับออกแบบความหนาโครงสรางผิวจราจร
เปน Full Depth Asphalt Concrete โดยแบงตามอุณหภูมิคือ 7OC, 15.57OC, และ24OC สําหรับประเทศไทย
จะใชคาอุณหภูมิที่มากที่สุด คือ 24 OC ดังแสดงใน Design Chart A-13
2. ขั้นตอนการคํานวณ
2.1 หาคา Truck Factor
TF = 3.2 จากภาพที่แสดงที่แนบ
2.2 หาคา Growth Factor
n
r
1 1
100
GF
r
100
7
4
1 1
100
7.9
4
100
2.4 หาจํานวนเพลามาตรฐานสะสม
ESAL Design = ADT x %T x DL x TF x GF x 365
= 500 x 0.10 x 0.5 x 3.2 x 7.9 x 365
= 230,680 230,000 ESALS
2.5 หาคา TA
โดยนําคา ESAL Design และคา CBR Sub grade ไปหาคา TA ที่ตองการจาก Design Chart
A – 13 ทั้งนี้ จะตองมีการตรวจสอบความหนา TA ที่ตองการของแตละชั้นดวย การกําหนด
ความหนาของวัสดุชั้นทางจะกระทําในลักษณะจากบนลงลาง (Top – Down)
จากการลากกราฟจะไดคา TA ดังนี้
- Ta เหนือชั้นดินเดิม = 21.7 ซม.
- Ta เหนือชั้นวัสดุคัดเลือก = 17.1 ซม.
- Ta เหนือชั้นวัสดุลูกรัง = 10.0 ซม.
2.6 กําหนดความหนาวัสดุชั้นทาง
จากคาความหนา Asphalt Concrete (TA) ที่ไดจะนํามาแปลงเปนวัสดุประเภทอื่นแทน
(วัสดุทองถิ่น) โดยใชอัตราสวนแทน (Substitute Ratio, Sr)
ความหนา Design TA ตรวจสอบ TA
ชั้นโครงสรางถนน
(ซม.) (ซม.) ที่ตองการแตละชั้น (ซม.)
ผิวจราจร Cape Seal -
ชั้นพื้นผิวหินคลุก 20 10 10 > 10
ชั้นรองพื้นทางลูกรัง 20 7.4 17.4 > 17.1 OK
ชั้นวัสดุคัดเลือก 20 5.7 23.1 > 21.7
3. การออกแบบโครงสรางถนนคอนกรีตโดยวิธี Road Note 29
การออกแบบความหนาของแผนพื้นคอนกรีตโดยวิธีนี้ จะตองมีองคประกอบที่ใชพิจารณา
หลายประการดวยกันคือ ปริมาณการจราจร คุณสมบัติของดินคันทาง คุณสมบัติของวัสดุรองพื้นทาง
และคอนกรีตผิวทาง
คุ ณ สมบั ติ ของดิ นคั น ทางและรองพื้ น ทาง เป น องค ป ระกอบสว นหนึ่ งที่ นํามาพิ จารณาใช
ในการออกแบบความหนาของแผนพื้นคอนกรีต Road Note 29 ไดแบงคุณสมบัติของดินคันทาง
ออกเปน 3 ลักษณะดวยกัน คือ ดินออน ดินปกติ และดินแข็ง ถาดินคันทางมีคุณสมบัติเปนดินออน
ตองมี ชั้นรองพื้นทางรองรับผิวทางดวย ซึ่งการออกแบบตามวิธีนี้ ไดกําหนดความหนาต่ําสุดของชั้น
รองพื้นทางตามประเภทของดินคันทาง ดังแสดงในตารางที่ 1 ซึ่งตามตารางนี้แสดงความหนาต่ําสุด
ของชั้นรองพื้นทางในกรณีที่ไมมีการจราจรของรถบรรทุกในระหวางการกอสราง หากระหวางการ
กอสรางมีรถบรรทุกหนักวิ่งบนชั้นรองพื้นทางที่อยูบนชั้นดินคันทางชนิดออน (weak) หรือปกติ
(normal) และอาจกอใหเกิดความเสียหายขึ้น ใหเพิ่มความหนาของชั้นรองพื้นทางอีก 15 ซม. เมื่อชั้น
ดินคันทางมีคา CBR 4% หรือนอยกวา และ 8 ซม. เมื่อชั้นดินคันทางเปนชนิดปกติ สวนวัสดุที่ใชในชั้น
รองพื้นทางใหใชวัสดุแบบ Granular Sub base คอนกรีตหยาบ หรือวัสดุ cement – stabilized สําหรับ
ความหนาจากระดับบน 15 ซม.
ความหนาต่ําสุด
ประเภทดินคันทาง คําอธิบาย
ชั้นรองพืน้ ทาง (ซม.)
คุณสมบัติของคอนกรีตที่กําหนดใหใชตามการออกแบบโดยวิธีนี้ จะตองมีกําลังรับแรงอัดของ
คอนกรีต (Crushing Strength) อยางนอย 285 กก./ซม. ที่อายุ 28 วัน
รูปที่ 1 เปนกราฟ แสดงความสัมพันธ ระหวางความหนาของแผนคอนกรีตกับผลรวมของ
จํานวนเพลามาตรฐานที่หาได ประกอบกับรูปที่ 1 ก็สามารถหาความหนาของแผนพื้นคอนกรีตได
การเสริมเหล็กในแผนพื้นคอนกรีต ซึ่งมีวัตถุประสงคเพื่อปองกันการแตกราว หรือลดการ
แตกราวในแผนพื้นคอนกรีต อันเนื่องมาจากการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิและยืดอายุการใชงาน ของ
ถนนคอนกรีต ปริมาณของเหล็กเสริมในแผนพื้นคอนกรีตคํานวณไดจาก
As = WFL
2fs
โดยกําหนดให
As = พื้นที่หนาตัดของเหล็กเสริม ตร.ซม./เมตร ของคอนกรีต
W = น้ําหนักของแผนพื้นคอนกรีต กก./ตร.ม.
f = สัมประสิทธิ์ของความเสียดทาน
L = ความยาวของแผนพื้นคอนกรีต เมตร
fs = Allowable Steel Stress กก./ตร.ซม.
ในการคํานวณหาเหล็กเสริมตามยาว แทนคา L ดวยความยาวของแผนพื้น และการคํานวณหา
เหล็กเสริมตามขวาง แทนคา L ดวยความกวางของแผนพื้น
Equivalence factor and damaging power of different axle loads
Axle load
Equivalence factor
Kg (lbs)
910 (2000) 0.0002
1810 (4000) 0.0025
2720 (6000) 0.01
3630 (8000) 0.03
4540 (10000) 0.09
4600 (10000) 0.096
5440 (12000) 0.19
6350 (14000) 0.35
7260 (16000) 0.61
8160 (18000) 1.0
8200 (18000) 1.022
9070 (20000) 1.5
9980 (22000) 2.3
10890 (24000) 3.2
11790 (26000) 4.4
12700 (28000) 5.8
13610 (30000) 7.6
14620 (32000) 9.7
15420 (34000) 12.1
16320 (36000) 15.0
17230 (38000) 18.6
18140 (40000) 22.8
การออกแบบโครงสรางถนน (Pavement Design)
โครงการกอสรางถนน คสล. สาย สค.4002 แยกทางหลวงหมายเลข 3097 – บานหนองนกไข
ตําบล หลักสอง อําเภอ บานแพว จังหวัด สมุทรสาคร
จาก กม.ที่ 0+000 – กม.ที่ 2+000 ระยะทาง 2.000 กิโลเมตร
วิธกี ารออกแบบ : Road Note 29
1. ขอมูลการออกแบบ
1.1 ปริมาณการจราจร = 2,000 คัน/วัน
1.2 เปอรเซ็นตรถบรรทุกหนัก = 14%
( แยกเปนรถบรรทุก 6 ลอ 70% และรถบรรทุก 10 ลอ 30%)
1.3 Yearly Rate of Traffic Growth (Approx.) = 4%
1.4 Design CBR Subgrade = 4%
1.5 อายุการออกแบบ = 20 ป
2. ขั้นตอนการคํานวณ
2.1 หาปริมาณการจราจรของรถบรรทุกในทิศทางเดียวตอวัน
รถบรรทุก 6 ลอ (LT) = 2,000 x 0.5 x 0.14 x 0.7 = 98 คัน/วัน
รถบรรทุก 10 ลอ (HT) = 2,000 x 0.5 x 0.14 x 0.3 = 42 คัน/วัน
2.2 หาปริมาณการจราจรตลอดอายุการออกแบบ
จาก
Y = X (1 + r)n-1
และ Z = 365 x
1 r n 1 = 1 0.0420 1 365 = 365 x 29.852
r 0.04
เมื่อ X = AADT ของปที่เริ่มเปดการจราจร
Y = AADT ของปที่ออกแบบ n ป
Z = Commutative No. of Vehicles
r = Annual Growth Rate
n = Design Year
รถบรรทุก 6 ลอ = 98 x 365 x 29.852 = 1,067,806 คัน
รถบรรทุก 10 ลอ = 42 x 365 x 29.852 = 457,631 คัน
2.5 หาความหนาของคอนกรีต
จากกราฟ Cumulative number of standard axles x 106 จะไดความหนาของ Concrete
pavement slab 19.5 ซม.(ประมาณ) ดังนั้น จึงกําหนดความหนาของผิวคอนกรีต เสริมเหล็กหนา
20 ซม.
2.6 หาความหนาชั้นรองพื้น
จากคาความแข็งของแรงพื้นดินเดิมเทากับ 4% ซึ่งจัดเปนดินประเภทปกติ และระหวาง
การกอสรางมีรถบรรทุกหนักวิ่งบนชั้นรองพื้นทาง จึงไดความหนาชั้นรองพื้นทาง 8 + 8 = 16 ซม.
ดังนั้น จึงกําหนดความหนาชั้นรองพื้นทางหนา 20 ซม.
รายการคํานวณระบบระบายน้ํา
โครงการกอสรางถนน คสล. สาย สค.4002 แยกทางหลวงหมายเลข 3097 – บานหนองนกไข
ตําบล หลักสอง อําเภอ บานแพว จังหวัด สมุทรสาคร
จาก กม.ที่ 0+000 – กม.ที่ 2+000 ระยะทาง 2.000 กิโลเมตร
เนื่องจากโครงการนี้มีระยะทางที่สั้นเพียง 2.000 กิโลเมตร ประกอบกับมีสภาพภูมิประเทศเปนที่ราบ และสภาพพื้นที่
ไมมีปญ หาในการระบายน้ํา ผูออกแบบจึงไมมีการออกแบบระบบระบายน้ําเพิ่มเติม เพราะโครงการไมมีผลกระทบตอ
การระบายน้ํา
4. การออกแบบโครงสรางถนนคอนกรีตโดยวิธี AASHTO
การออกแบบโครงสรางผิวจราจร คสล.ใชวิธีการออกแบบ “The 1993 AASHTO Guide for
Design of Pavement Structures” ซึ่งเปนวิธีที่ไดรับการยอมรับระดับสากล ขั้นตอนการออกแบบ
สามารถแบงออกได 6 สวน ไดแก
1) การคํานวณปริมาณจราจรในรูปแบบเพลามาตรฐานหนัก 80 kN หรือ Equivalent Single
Axle Load (ESAL) ตามปริมาณจราจรเฉลี่ยตอวัน หรือ Average Daily Traffic (ADT) ที่
กําหนด
2) การออกแบบความหนาชั้นพื้นทาง (Base Layer Thickness), ชั้นรองพื้นทาง (Subbase
Layer Thickness) และชั้นวัสดุคัดเลือก (Select Material Thickness) ตามกําลังวัสดุดินเดิม
3) การคํานวณคา Composite k-value หรือ Modulus of Subgrade Reaction ซึ่งเปนคากําลัง
วัสดุโดยรวมของชั้นพื้นทาง, ชั้นรองพื้นทาง, ชั้นวัสดุคัดเลือก และวัสดุดินเดิม
4) การเลือกคาที่เหมาะสมสําหรับตัวแปรที่จําเปนในการออกแบบสรุปไดดังนี้
6) การออกแบบเหล็กเสริม
ตัวอยางการคํานวณ
ขั้นตอนการออกแบบ
1. การคํานวณปริมาณจราจรในรูปแบบเพลามาตรฐานหนัก 80 kN (ESAL)
1.1 Truck Factor (TF) รถบรรทุก 6 ลอ 15 ตันได 3.565
4 tons 11 tons
TF = 0.0558 + 3.509
= 3.565
TF = 0.1365 + 5.72
= 5.857
1.3 หา Truck Factor (TF) รวมได 4.138
1.4 ปริมาณจราจรในรูปแบบเพลามาตรฐานสะสมตลอดอายุการออกแบบ10 ป และอัตราการ
เจริญเติบโตที่ 4%
- ADT = 200 คันตอวัน ได 91,000 ESALs
- ADT = 500 คันตอวัน ได 227,000 ESALs
-
2. การออกแบบความหนาชั้นพื้นทาง (Base Layer Thickness), ชั้นรองพื้นทาง (Subbase Layer
Thickness) และชั้นวัสดุคัดเลือก (Select Material Thickness) สําหรับตัวอยางนี้กําหนดกําลังวัสดุดนิ เดิม
ที่ CBR = 4% และ 8%
2.1 ออกแบบใหมีชั้นรองพื้นทาง (ลูกรัง) หนา 0.20 ม. CBR = 25%
2.2 หาคา Resilient Modulus, MR
- ดินเดิม Resilient Modulus, MR (psi) = 1,500 x CBR
จากคา CBR ที่กําหนด 4% และ 8% จะไดวา MR = 6,000 psi และ 12,000 psi ตามลําดับ
- ชั้นรองพื้นทางลูกรัง CBR = 25% จากภาพจะไดคาโมดูลัส 14,000 psi
5. การเลือกคาตัวแปรที่เหมาะสมในการออกแบบ
6. การออกแบบความหนาผิวทางคอนกรีต