Romanza 3 in 1

1. Aptyd vir Liefde

Susan Olivier

2. Liefdesweb

Annetjie van Tonder

3. Verskietende ster

Anna Penzhorn

APTYT VIR

LIEFDE

SUSAN OLIVIER

www.lapa.co.za

EEN

Nicolette sluk haar koffie vinnig en gryp haar handsak. Oor ’n uur bied haar
restaurant hulle gewilde buffetontbyt aan en sy het nog baie om voor dan te
doen.

Haar selfoon lui. Dis die plaas se nommer. Dit kan net Elna wees, haar pa bel
haar nooit nie. Dan tref die gedagte haar – daar moet fout wees met haar pa,
waarom anders sal Elna skielik bel as hulle al twee maande lank nie met
mekaar gepraat het nie? Laas het hulle ’n hewige rusie oor haar pa se
versorging gehad en tot nou toe was albei te hardkoppig om eerste om
verskoning te vra. Daarom het hulle kontak vermy. Sy wou haar suster al
verskeie kere gebel en reggemaak het, maar elke keer het die gedagte aan
Elna se kwetsende opmerkings haar teruggehou.

Sy antwoord angstig. “Elna, wat is fout? Is Pappa oukei?”

“Natuurlik is ek oukei, dis jou suster wat van haar kop af is.” Haar pa klink
na sy gewone geïrriteerde self.

“Pappa, hoe gaan dit?” Haar stem klink meer bedees as wat sy voel. Wat het
haar suster gesondig?

“Los die mooipraatjies, Nicolette. Jy beter sorg dat jy môre voor vier hier op
die plaas is.” Sy stem is hard en sy hou die selfoon effens weg van haar oor.

Sy frons. “Ek verstaan nie?”

“Jou suster gaan met ’n Matthee trou en jy beter dit keer.”

Nicolette se bene gee onder haar mee en sy sak op die naaste stoel neer. Elna
en Ryno? Dis nie moontlik nie. Hoekom het Elna haar nie laat weet nie? Haar
nie genooi nie? Is haar suster so kwaad vir haar dat sy haar nie eens oor so ’n
belangrike saak wou inlig nie? Miskien verstaan sy haar pa net verkeerd.

“Matthee? Bedoel Pappa die bure?”

“Watter ander Matthees ken jy?”

Sy skud haar kop verdwaas. Sy mag nie toelaat dat die nuus haar ontstel nie.

Ryno is niks van haar nie, maar sy moet net seker maak. Sy maak keelskoon.

“Met watter een?”

“Markus.”

Sy sluit haar oë verlig, maar weet alte goed – sy het geen rede om verlig te
voel nie, dit maak nie saak watter seun dit is nie, haar pa voer ’n vete met die

bure sedert Robert, sy eertydse vriend en die plaasvoorman se seun, haar pa

se verloofde, Karen, afgevry het. Haar pa het hulle vertel hoe hy albei van sy
plaas af gejaag en Robert se pa afgedank het toe hy van hulle verhouding
gehoor het.

Robert se pa was vort sonder ’n huis of inkomste, en die wedersydse vete het
begin.

“Ek het nie eens geweet sy gaan ná haar egskeiding weer met iemand uit
nie.” Sy het haar suster twee jaar gelede gesien toe sy haar met haar
egskeiding bygestaan het. Daarna het hulle af en toe oor die telefoon gesels,
oppervlakkige gesprekke oor ditjies en datjies, en toe die groot rusie.

“Jy weet so min soos ek. Die eerste keer toe ek van die verhouding gehoor
het, was toe sy en die mannetjie laas week uit die bloute hier opgedaag en my
bloot ingelig het hulle trou op Robert se plaas en ek is uitgenooi. Almal weet
glo al weke daarvan, maar niemand het die moed gehad om my daarvan te sê
nie. Asof sy ooit kon dink ek sal dit goedkeur, wat nog te sê bywoon.”

Nicolette vryf moedeloos deur haar hare. “Wat kan ek daaraan doen?”

“Verstand in haar kop praat. Sy het nog altyd na jou geluister.”

“Hoekom het Pappa my nie vroeër gewaarsku nie?” Sy moet protesteer, maar
sy weet sy kan nie weier nie, haar gewete sal dit nie toelaat nie. Tog het sy ’n
restaurant wat sy nie net so kan los nie.

“Ek het gedink sy gaan tot haar sinne kom, maar lyk my nie so nie. Sy het
vanoggend al haar goed gepak en is hier weg. Ek het haar gewaarsku ek sal
haar onterf, maar dit het skynbaar geen indruk op haar gemaak nie. Die troue
gaan voort, was haar laaste woord aan my. Maar dis wat sy dink, want jy sal
sorg dat dit nie gebeur nie. Jy gaan my nie teleurstel nie. Ek wag vir jou,
Nicolette.”

Nicolette sug moedeloos. Toe Robert en sy familie twee dekades gelede die
buurplaas gekoop het, was haar pa alewig aan ’t manipuleer om seker te
maak sy gesin kom nie naby die bure nie – net omdat Robert klaarblyklik
gedreig het hy sal Paul se plaas van hom afvat, al moet sy seuns met sy
dogters trou. Haar pa het selfs sover gegaan om sy dogters na ’n privaat skool
se koshuis te stuur, net om seker te maak hulle en die Matthee-seuns kom nie
naby mekaar nie. Nie dat sulke drastiese stappe nodig was nie, albei seuns het
kort daarna op Stellenbosch gaan studeer, Markus in die landbou en Ryno
medies.
Toe kon sy en haar suster na die plaaslike kosskool terugkeer. Vakansies
moes hulle op die plaas werk, daar was nie tyd om op die dorpie rond te hang
nie. Nie dat die dorp veel afleiding kon bied nie, maar dit het meegebring dat
hulle jare lank langs die Matthee-seuns gebly het sonder dat hulle mekaar
ooit raakgeloop het.

Ná matriek is sy na die hotelskool in Johannesburg, waar sy by haar pa se

suster geloseer en net af en toe huis toe gekom het. Die stad was soveel

opwindender as die lewe op die plaas. En toe die stadslewe sy bekoring

verloor, het sy haar praktiese ervaring in die dorpshotel opgedoen en naweke
plaas toe gegaan. Ongelukkig het haar pa haar ná die ongeluk die plaas
verbied en sy het permanent by haar tante gaan bly.

Elna het met ’n plaaslike boer getrou, maar is kort daarna weer geskei.

Daarna het sy haar pa versorg en deeltyds as ontvangsdame by die dokter op

die dorp gewerk. Sy en Elna het juis vasgesit omdat Elna nie wou toelaat dat
Nicolette ’n verpleegster betaal om na hulle pa om te sien nie. Sy kon nie
langer toekyk hoe haar suster ’n afgesonderde lewe op die plaas lei nie, nog
minder hoe haar briljante suster as ontvangsdame werk – juis omdat sy
geweet het dis hoofsaaklik haar skuld.

“Ek gaan Pa nie in die steek te laat nie,” was Elna se woorde.

“Soos ek het?” wou Nicolette verontwaardig weet.

“Ek het nie so gesê nie, maar as jy skuldig voel, kan ek niks daaraan doen
nie.”

“Ten minste het ek ’n lewe, en as jy soos ’n martelaar op die plaas wil bly,
moet jy dit maar doen.”

“Ek is nie ’n martelaar nie, maar ek ken my plig.”

“Nou ja, dan moet jy maar op jou eie daar krepeer. As jy gelukkig is om net

’n ontvangsdame te wees en die res van jou tyd saam met ’n invalide deur te
bring, is dit jou keuse.”
“Daar is vir my nie sprake van keuses nie. Dis wat ek moet doen, en ten
minste kan ek rustig slaap. Kan jy?”

Elna se woorde het baie seergemaak. “Hoe kan jy so iets vra? Jy behoort te
weet hoe skuldig ek voel oor wat gebeur het.”

“Maar jou lewe gaan aan. Jy is suksesvol en jy doen wat jy graag wil. Dis
meer as wat ek kan sê. Ek moes my drome om ’n dokter te word laat vaar.
My man het van my geskei omdat hy moeg geword het omdat ek my pa
eerste moes stel. En intussen het ek geen aandeel in die gemors gehad nie.”

“En ek het. Juis daarom wil ek hê jy moet my aanbod oorweeg.”

“Ek gaan dit nie so maklik vir jou maak om jou gewete te sus nie. Die dag
wanneer jy bereid is om hiernatoe te kom en jou deel te doen, kan ons weer
praat.”

“Jy kan daarvan vergeet!”

“Dan het ons niks verder vir mekaar te sê nie.” En dit was Elna se laaste
woorde.

En nou skielik dit!

Sy sug. “Dis regtig kort kennisgewing. Ek kan nie alles net so los nie, ek het

’n restaurant wat my aandag nodig het.”

“Ek stel nie in jou probleme belang nie. Ek sou dit self kon uitpluis as jy my

nie in die rolstoel gekry het nie. Ek wag vir jou.” Hy sit die foon neer.

Nicolette ken hom goed genoeg om te weet hy is buite homself van woede.

Dit was sy wat roekeloos bestuur en haar ouers raak gery het; dit was sy wat
hom in die rolstoel gekry én haar ma se dood veroorsaak het. En juis daarom
is hy nie ’n gesonde man nie, sy kan hom nie net ignoreer nie. Sê nou hy kry
’n hartaanval? Hoe gaan sy dit hanteer? Sy sal haar vennoot, Pieter, moet bel
en die nodige reëlings tref.

Sy vertrek die volgende oggend vroeg. Die pad is lank en stil en sy kan nie
help om oor die een mens met wie sy ’n herontmoeting vrees, te dink nie. Hy
sal daar wees, daaroor twyfel sy nie. Die afgelope vier jaar weet sy nie veel
van sy kom en gaan nie. Ná wat tussen hulle gebeur het, het sy gesprekke oor
hom vermy. En sy het gesorg dat sy alle gedagtes oor hom onderdruk.

Sy het van Ryno bewus geword toe sy in haar tweede jaar ’n paar dae by
Elsabé, haar skoolvriendin, gekuier het. Sy was verstom toe sy foto’s van
Ryno teen Elsabé se muur sien, foto’s uit advertensies waarin hy verskyn het
wat Elsabé van die internet afgelaai het. Sy het nie verwag die buurseun lyk
so nie.

Toe kon sy verstaan hoekom haar pa alles in sy mag gedoen het om sy

dogters van hulle weg te hou. As sy broer naastenby soos hy lyk, kan geen
meisie hulle seker weerstaan nie, het sy in haar naïwiteit gedink.

Sy het self tydskrifte met die naskeeradvertensie daarin gekoop en later ’n

advertensie van jeans. Sy het dit onder haar matras weggesteek en haar drome
gedroom.

Elsabé het alles van hom geweet, van die jaar dat hy sy mediese studies
gestaak het en oorsee was om sy kontrakverpligtinge na te kom, tot detail oor
die jare daarna toe hy teruggekeer het om sy studies te voltooi.

En eendag het hy by die hotel ingestap waar sy in die eetsaal gewerk het, en
haar lewe was nooit weer dieselfde nie.

Sy stoot die gedagte weg. Sy kan nie nou daaraan dink nie. Haar skanse is
opgebou, sy moet haar suster gaan konfronteer. En die gedagte dat sy nie
genooi is nie, maak nog seer.

Benoud hou sy die tyd dop, sy beter haar roer, anders gaan sy nie betyds wees
nie.

Vyf voor vier ry sy deur die imposante ingang van die buurplaas waar die
sekuriteitswagte haar sonder aarseling deurlaat.
Die plek is goed versorg, met ’n lushof van ’n tuin. Sy hou langs die kliphuis
stil en klim huiwerig uit. Sy is nie lus vir ’n onsmaaklike konfrontasie nie,
maar sy het nie ’n keuse nie.

Van die stoep af is daar ’n asemrowende uitsig oor die wildplaas. Nêrens is

’n teken van die sukkelaars waarvan haar pa hulle vertel het nie.

Sy hoor stemme in die huis en haar suster verskyn in die deur. Elna lyk
engelagtig mooi in haar lang, silwer rok met vars rose in haar blonde hare.
Toe sy Nicolette sien, helder haar gesig op.

“Jy het gekom! Toe jy nie op my kaartjie reageer nie, het ek gedink jy is nog
kwaad vir my.”

Nicolette frons verward. “Ek het nooit ’n kaartjie gekry nie.”

“Ek het een na jou straatadres gestuur. Ek wou nie bel nie, ek was nie seker
of jy met my sou praat nie.”

“Ek het nooit die kaartjie gekry nie en ek is nie hier om jou te ondersteun nie.
Ek is hier om te keer dat jy met die man trou. Hoe kan jy? Weet jy hoe seer jy
Pappa maak?”

Elna lyk eers teleurgesteld, dan kyk sy haar suster uitdagend in die oë. “Hoe
het jy dan hiervan gehoor? Het Pappa jou gebel?”

“Wie anders? Ek kan nie onpartydig staan terwyl jy mense se lewens verwoes
nie.”

“Watter mense? Dis net Pappa wat die troue teëstaan, en nou jy. Jy kan my
nie keer nie! Ek het gehoop jy sal saam met my bly wees.” Haar hande speel
rusteloos met die ruiker in haar hand, en ondanks haar bravade, besef
Nicolette haar suster is tog benoud. Tevrede sit sy haar aanval voort.

“Hoe kan ek? Ek kan nie glo jy oorweeg dit nie. Nie ná alles wat al gebeur
het nie. Is dit jou manier om jou familie te straf omdat jy jou toekomsplanne
moes prysgee?”
Elna skud haar kop verwese. “Nes Pappa, kan jy nie die verlede agterlaat en
hierdie sinnelose vyandskap tot ’n einde bring nie.”

“Sinneloos? Hoe kan jy dit sinneloos noem? Jy sal Pappa se dood veroorsaak,
jy weet hoe swak sy gesondheid is!”

Elna sug diep. “Dit was nog nooit ons oorlog nie, Nicci. Waarom maak jy dit
joune? Ek is lief vir Markus, liewer as wat ek ooit vir Victor was. Ek gaan
met hom trou en ek gee nie om hoe jy en Pappa daaroor voel nie.”

Sy stap weg, maar Nicolette kry haar aan haar arm beet. So maklik is dit nie
afgehandel nie. “Ek kan nie toekyk hoe jy die grootste fout van jou lewe
maak nie. Het jy vergeet dat Robert Matthee jare gelede belowe het hy sal
Pappa terugbetaal deur sy plaas oor te neem, deur alles van hom weg te vat,
al beteken dit sy seuns moet met ons trou? Jy speel nou reg in hulle hande!
Hulle gebruik jou!”

Elna skud haar kop meewarig. “Jy is besoedel deur die gif wat Pappa ons nog
altyd gevoer het. Dit was net nog ’n storie om ons van hulle weg te hou. Ek
kry jou jammer, sus. Jy dra swaar aan jou skuldlas en jy sal enigiets doen om
reg te maak waar jy verbrou het. Wel, jy het uiteindelik jou kans, want Pappa
is

nou jou verantwoordelikheid, nie meer myne nie.”

“Ons het laas hieroor gepraat. Jy weet ek kan nie voltyds na hom omsien nie,
ek het ’n restaurant wat my aandag nodig het. My lewe is in Pretoria, nie hier
nie. Ek sal reël vir ’n verpleegster.”

Elna haal haar skouers op. “Doen wat jy wil. Ek waarsku jou net, Pappa sal
nie sy samewerking gee nie. Die huishoudster wat ek aangestel het, het hy glo
gister reeds weggejaag. Maar ek het my deel gedoen, dis nou in jou hande. Ek
en Markus gaan hier op hulle plaas bly en hy wil nie hê ek moet heeltyd na
Pappa omsien nie, ons wil so gou moontlik met ’n gesin begin.”

Nicolette skud haar kop beslis. Oor sy versorging sal sy later dink, nou moet
sy doen waarvoor sy hier is. “Ek kan nie toelaat dat jy met hom trou nie, al
moet ek jou fisiek hier wegsleep.”
“Jy ken hom nie eens nie! As jy geweet het watter wonderlike man hy én sy
pa en broer is, sou jy anders daaroor dink. Hulle is nie die monsters wat
Pappa aan ons voorgehou het nie. Moenie my huweliksdag verder versuur
nie, sus. Ek weet jy wil Pappa vir die verlede vergoed, maar dis nie die
manier om dit te doen nie. Los my net, Markus wag.”

Nicolette skud weer haar kop. So maklik raak Elna nie van haar ontslae nie.

“Doen wat jou suster sê, Nicolette.”

Onwillekeurig los sy haar suster se arm toe die gebiedende stem agter haar
praat. Skok trek sidderend deur haar lyf, haar lam bene kan nie haar liggaam
draai nie. En dis beter so, sy wil hom nie in die oë kyk nie. Sy moet eers tot
verhaal kom. Haar vrees is bewaarheid, sy sal nie wegkom sonder om haar in
hom vas te loop nie.

“Elna, almal wag vir jou. Ek sal na jou suster omsien.” Sy stem is sag en
bedaard. Elna knik verlig en stap weg.

Nicolette keer weer, maar Elna ruk los. “Ek hoop jy besef dis ’n keuse tussen
ons, jou familie en die Matthees. Pappa gaan jou onterf.”

Elna kyk verwytend oor haar skouer. “Ek wou so graag vandag my familie by
my gehad het. Ek wens jy kon saam met my bly wees. Maar nou kan dit nie
so wees nie en ek bly by my keuse.” Sy draai haar kop weg en stap stadig na
die markiestent onder in die tuin.

Ontsteld kyk Nicolette haar agterna. So maklik is dit nie en Elna behoort dit
te weet. Niemand sit ’n leeftyd van pyn, verwyt en vergelding in een oomblik
agter hulle nie. En in vier jaar kon sy nie vergifnis vir haar aandeel in haar
ouers se ongeluk vind nie, hoe kan sy die bure oornag vergewe? Nie ná wat
hulle aan haar gesin gedoen het nie. Nie ná wat Ryno aan haar gedoen het
nie.

Hoe kan hy voorgee hy stel in haar belang terwyl hy terselfdertyd ’n oog op

haar ma gehad het?

Die gedagte laat haar ergerlik na die man langs haar draai. Sy kan hom nie
langer ignoreer nie. Nie dat ’n mens hom, met sy modelgesig en -lyf, ooit kan
ignoreer nie.

Sy het amper vergeet hoe lank hy is, amper vergeet hoe blondbruin sy hare is,
steeds in ’n kort, modieuse styl gesny, hoe groen sy oë onder daardie welige,
swart wimpers is. Sy het amper vergeet hoe hulle dwarsdeur ’n mens se front
kyk en sien wat jou begeertes is.

Maar nie heeltemal nie. Gelukkig is sy nou ouer, niemand sien meer haar
hartsgeheime nie. Veral nie hy, dokter Ryno Matthee, nie.

Vir hom het sy niks te sê nie. Wat tussen hulle gebeur het, probeer sy vergeet.
Het sy vergeet. Sy is nie meer kwaad nie. Of seergemaak, of teleurgesteld
nie. Sy ís nie. Al emosie waarop sy nou wil konsentreer, is haar teleurstelling
in haar suster. Die Matthees het weer eens gewen, sy moet haar pa gaan inlig.
En sy is bang vir sy reaksie.

Sy stap weg, maar hierdie keer word sý gekeer. Sy kyk af na die breë hand
wat om haar pols sluit; sý hand, wat onmiddellik ’n vlam in haar lyf aansteek.

Haar hand maak ’n vuis toe sy aanraking die verlede weer in sy volle
helderheid herroep. O, hemel! Sy wil nie daaraan dink nie, maar sy kan nie
anders nie. Van alles was sy hande die moeilikste om te vergeet. Sy breë
hande, manlik, sterk, en die lang vingers, wat so sag kan streel, wat daardie
dag onbeskryflike sensasies in haar lyf ontketen het …

Sy probeer die gedagte ignoreer. Dis nie nou die tyd om daaraan te dink nie.

Nie nou nie, ook nie later nie.

“Los my.” Haar stem klink beslis, maar haar binneste bewe. Sy probeer haar
arm wegtrek.

Hy hou haar steeds vas. “Gaan jy nie groet nie, Nicolette de Jager?”

Sy hoor die sarkasme in sy stem, die doelbewuste beklemtoning van haar

van. En sy weet hoekom. Dis die een belangrike stukkie inligting wat sy
heeltyd van hom weerhou het. Eers het sy gedink hy weet wie sy is die dag in
die hotelrestaurant toe hulle mekaar die eerste keer ontmoet en hy met haar
geflankeer het. Maar hy het nie. En later wou sy hom nie sê nie, bang die
feite versuur dit wat tussen hulle aan die ontwikkel was, of wat sy gedink het,
ontwikkel. Wanneer het hy agtergekom wie sy werklik is?

Sy sê niks, kyk net veelseggend na sy hand wat nog om haar pols sluit.

“Nee, ek los jou nie tot hulle getroud is nie. Netnou kry jy dit in jou kop om
die seremonie te onderbreek.”

Sy kyk op, verby hom. Miskien kan sy haar op dié manier verbeel dis nie hy
wat hier voor haar staan nie, lewensgroot en werklik nie. Hy ruik steeds
asemrowend bekend, sy vingers is warm, amper strelend om haar pols. Hy is
die ene man, g’n mens kan hom ignoreer nie.

Haar bloed bruis deur haar are. Sy voel bang én opgewonde, asof sy tot nou

toe net as ’n halwe mens gefunksioneer het en skielik nuwe lewe kry.

Sy het nie die nodige weerstand teen hom opgebou nie, besef sy. Hy is soos

’n virus wat haar lyf elke keer beetpak, oorneem; wat haar magteloos laat.
Die situasie is so onregverdig. Sy het gehoop tyd bring verandering mee, dat
sy ongeërg in sy teenwoordigheid sal wees, dat hy so diep in die verlede
weggebêre is dat sy nie ’n enkele ou emosies in sy teenwoordigheid sal voel
nie. Maar die teenoorgestelde is waar. As hy haar net wil los, kan sy weer
beheer oor haar lyf en oor die situasie kry.

“My optrede het niks met jou te doen nie,” sê sy hees.

“Dit het alles met my te doen. My broer is lief vir haar.”

Woedend gluur sy hom aan. “Wat weet julle van liefde? Julle gebruik elke
vrou wat op julle pad kom en vernietig hulle lewe.”

“Jy praat onsin, en ek het nie nou tyd om opnuut na Paul de Jager se
bitterheid deur die mond van sy dogter te luister nie. Kom, ek gaan nie die
seremonie misloop nie.”
Hy trek haar agterna en gaan eers in die tentopening staan. Sy hou op
teëstribbel. Die tent is vol mense van die omgewing, sy sal hulle nie iets gee
om oor te praat nie.

Hy sit sy arm om haar skouers en beduie na Markus en Elna wat voor die
predikant staan. “Kyk daar. Het jy ooit ’n paartjie gesien wat gelukkiger lyk?

Hulle is lief vir mekaar, Nicolette. Gun hulle dit.”

“Nooit nie!” Sy versoenende woorde irriteer haar, maar nie soveel soos sy
nabyheid nie, soos die warmte van sy arm om haar skouer nie, die bekoring
van sy aanraking nie. Hy moet sy afstand hou, hy vergeet klaarblyklik wie sy
is.

Teleurgesteld kyk hy na haar, maar sê nie ’n woord nie.

Sy wil vir hom sê sy steur haar nie daaraan nie. Sy is ’n De Jager en sy sal dit
nooit weer vergeet nie, nie soos die vorige keer toe dit haar in ’n groot
gemors laat beland het nie.

Toe die seremonie amper klaar is, fluister hy: “Wag hier vir my, asseblief?

Ná die plegtigheid wil ek met jou praat.”

Sy lag amper hardop. Vir hom wag sodat hulle kan praat? Hy is seker mal!

Sy het niks vir hom te sê nie.

Sy stap egter nie onmiddellik weg nie. Sy weet sy moet en word kwaad vir
haarself toe sy hom dophou waar hy by Markus aansluit en die ringe aangee.

Hy is effens langer as sy ouer broer, en aantrekliker. Trouens, hy lyk presies

soos in die advertensie vir die naskeermiddel waarin hy jare gelede verskyn
het, die elegante en selfversekerde man in sy aandpak, sprekend van die
betowerende naskeermiddel wat hy gebruik.

Beslis draai sy om. Sy moet by haar pa kom, hom inlig dat daar nie meer keer
is nie. Dat hy ook sy oudste dogter aan die Matthee-gesin verloor het, nes
Karen, en later ook sy vrou en hulle ma, Lena, aan Ryno. Hoe gaan hy
reageer?

Vies vee sy haar kuif uit haar oë en kyk afgetrokke na die plaashuis voor
haar. Dis die eerste keer dat sy haar voete op Matthee-grond sit. Watter
gevolge gaan Elna se optrede op albei gesinne hê?

Elna sê haar pa het gelieg oor Robert se gewraakte woorde. Of vertel hulle vir
Elna leuens sodat hulle haar pa deur haar in hulle mag kan kry? Toegang tot
sy plaas kan kry, soos Robert nog altyd wou gehad het.

Een ding weet sy – haar ma se besluit was nie ’n leuen of ’n storie wat haar
pa versin het nie. Sy het self gehoor wat Lena daardie onvergeetlike dag gesê
het – dat sy van haar pa gaan skei en by Ryno gaan intrek. En dit pas nadat sy
wat Nicolette is, geglo het hy stel in háár belang. Hoe dom was sy tog nie!

Sy sluk die knop in haar keel weg. Sy sal nie huil nie. Trane kan nie
selfverwyt wegwas nie. Sy weet, want ná al haar trane sit sy nog met ’n
pakhuis vol verwyt.

Sy klim in haar motor en met ’n laaste kyk na die markiestent ry sy weg. Dit
lyk asof Elna nou die vrou van die huis gaan word. Hoe ironies. Die drie
mans woon al jare sonder ’n vrou nadat Karen op veertig aan borskanker
dood is.

Sy onthou die dag maar te goed toe haar pa die nuus gekry het. Hy het hom in
sy studeerkamer toegesluit en eers ná twee dae daar uitgekom. Toe het sy met
’n skok besef hy was nog lief vir die vrou. En sy het haar ma bitter jammer
gekry. Daarom kon sy verstaan dat sy daardie traumatiese dag van die
ongeluk haar goed gevat het om by Ryno in trek. Wat Nicolette nié kon
verstaan nie, was dat Ryno met háár kon flankeer terwyl hy beplan het om ’n
huis met ander vrou te deel … haar ma van alle mense. Dit sal sy nooit kan
verwerk nie.

TWEE
Sy klim nie dadelik uit die motor nie. Sy is nie gereed om haar pa in die oë te
kyk en die slegte nuus mee te deel nie. Hoe kan sy verduidelik? En wat nou?
Sy kan nie alles los om hom te versorg nie, hy sal nooit sy familieplaas
verlaat om in die stad te bly nie. Sy kan in alle rigtings redeneer, maar die
bepalende faktor is haar skuldlas, besef sy toe sy stadig uit haar motor klim.

Sy leun teen die deur en kyk na die bekende huis in die toenemende donker
voor haar. Ook uit klip van die omgewing gebou, soos die bure s’n. Haar
kamer was op die boonste verdieping. Dit voel soos ’n leeftyd sedert sy laas
hier was.

’n Leeftyd sedert sy jonk en gelukkig was en onskuldig gedroom het oor ’n

roemryke toekoms as wêreldbekende sjef. Haar drome is later vervang deur
minder onskuldige fantasieë oor die bure se seun. Miskien, as sy hom nooit in
daardie vervlakste advertensies gesien het nie, kon dinge anders verloop het.
En dalk nie. Sy kreun hardop by die gedagte.

Ten minste het iets goed uitgewerk. Sy en haar vennoot, Pieter, het ’n hoog
aangeskrewe restaurant in die stad, danksy haar kook- en sy bestuursvernuf.

Kan sy dit net so los vir ’n lewe op die plaas saam met ’n veeleisende
invalide?

Het sy ’n keuse? Veral as hy nie ’n huishoudster wil aanvaar nie?

Stadig stap sy die trappe na die voorstoep op. ’n Buitelig gooi ’n bleek streep
oor die stoep, die res van die huis is in donker gehul. Sy haal diep asem. Die
bekende reuk van die plaas spoel oor haar, sy ruik die bos, die skoon lug, en
skape. Die watertenk kreun soos altyd en die naggeluide is bekend. Sy het die
plek gemis.

Dan sien sy die rolstoel in die donkerste hoek van die stoep, haar pa is amper
onsigbaar. Hy wag vir haar.

“Jy het jou tyd gevat.” Hy rol sy stoel tot onder die lig.

Sy stap nader. Sy sien hom af en toe wanneer hy vir ’n mediese ondersoek

stad toe kom. Sy weet maar te goed hy is lankal nie meer die fors, aantreklike
man wat hy was nie – hy is maer, sy hare spierwit, en sy gesig vol plooie.

Nietemin trek haar hart saam toe sy sy verslonste figuur sien.

“Waar is jou suster?”

“Sy is nie hier nie, Pappa. Sy is met Markus getroud.”

“Ek het op jou staatgemaak, Nicolette.” Sy stem weergalm deur die lug.

“Ek weet, Pappa. En ek was seker naïef om te dink ek kan dit keer. Sy is lief
vir hom. Gun haar die geluk.”

Verbaas luister sy na haarself. Wanneer het sy van mening verander?

Miskien toe sy gesien het hoe stralend haar suster na die man aan haar sy
gekyk het.

“Jy praat twak! Niemand kan saam met ’n Matthee gelukkig wees nie. Sy wil
my net straf omdat sy nooit haar mediese studies kon klaarmaak nie … omdat
sy my moes versorg. En dis eintlik alles jou skuld! Ek sou nie nou in die
verdomde rolstoel gesit het as jy gedink het wat jy doen nie. Ek sou myself
kon versorg en my vrou sou nie nou dood gewees het nie. En waar was jy ná
die ongeluk? In die stad, waar jy jou deftige restaurant bestuur het terwyl die
res van ons moes opsnork.”

Hy draai sy rug na haar.

Verwese knip sy haar trane weg. Hoeveel keer moes sy al dié aantygings uit
sy mond hoor, elke keer net in ander woorde? Elke woord is soos ’n mes deur
haar hart. Sy skraap moed bymekaar en sê: “Ná die ongeluk het Pa gesê jy
wil my nie weer sien nie.”

“Woorde wat in die hitte van die oomblik gesê is. Jy moes dit besef het en jou
verantwoordelikheid nagekom het. Nou is dit te laat. Los my, ek het jou nie
meer nodig nie. Ek sal self regkom.”

“Dis al laat, Pappa. Ek gaan vannag hier slaap. Dis steeds my ouerhuis, maak
nie saak wat in die verlede gebeur het nie.”
Hy antwoord nie, rol net sy stoel deur die voordeur die huis in.

Sy volg hom traag. Die sitkamer lyk presies soos toe haar ma nog geleef het.

Dis vier lang jare sedert sy hier weggejaag is. Dank die Here vir haar tante.

Sonder haar ondersteuning sou sy nie kopgehou het ná alles wat gebeur het
nie.

Dit was ook haar tante se nalatenskap wat die geld vir die restaurant voorsien
het.

Sy stap kombuis toe. Dit lyk verwaarloos, soos die res van die huis wat sy in
die donker kon uitmaak. Asof daar nie meer ’n hand op die plek gehou word
nie. Wat gebeur met die werk op die plaas? wonder sy. Elna het nooit iets
daaroor gesê nie, sy sal môre ondersoek instel.

Sy hoor die rolstoel in die gang beweeg.

“Wil Pappa iets hê om te eet?”

Hy antwoord nie.

Sy maak die yskas oop. Leeg. Daar is ook niks in die kruidenierskas wat sy
kan gebruik nie.

Sy sak op die naaste kombuisstoel neer. Op die buurplaas is daar seker ’n

fees, ’n volwaardige bruilofsmaal, en hier sit sy met ’n maag wat luidkeels
protesteer omdat dit gister laas kos gekry het.

Sy hoor ’n glas val en vlieg op. Sy kry haar pa in sy kamer, dubbel gevou in
sy rolstoel met sy hande teen sy bors, ’n gebreekte glas op die mat.

“Pappa! Wat is fout?” Sy probeer hom regop kry, maar selfs met sy
vermaerde lyf is hy steeds te swaar. Sy kop val terug. Sy gesig is grys en
sweetdruppels slaan op sy voorkop uit.

“Dis seer … pyn … my bors. Bel my dokter.” Sy kan hom beswaarlik hoor.
“Kan ek vir Pa iets gee vir die pyn?” Nog nooit het sy so ontoereikend gevoel
nie.

“Bel my dokter! Sy nommer is teen die yskas.”

Sy hardloop kombuis toe en skakel met bewende hande die nommer op die
yskas.

’n Vrou antwoord dadelik.

“Ek is dringend op soek na dokter Du Preez. En ’n ambulans. My pa, Paul de

Jager, het geweldig pyn in sy bors.”

“Dokter Du Preez is ongelukkig nie beskikbaar nie, maar ek stuur dadelik die
dokter wat aan diens is.”

Sy hardloop terug na haar pa se kamer toe. Hy haal sukkelend asem.

Hoe lank sal dit ’n dokter vat om van die dorp af tot hier te kom? wonder sy
paniekerig. Sê nou net hy gaan dood? Sy het Elna gewaarsku!

Sy probeer kalm bly. Sy kan niemand kwalik neem nie, sy weet hoe dit voel
om aan die ontvangkant van blaam te wees.

“Water … bring vir my water …”

Sy hardloop kombuis toe en vinnig terug met die glas water. Sy kniel voor
hom en hou die glas teen sy lippe. Hy vat ’n klein slukkie voor hy weer sy oë
toemaak en moeg agteroor leun.

Sy hoor ’n motor buite, spring verlig op, maar kom geskok in die oop
voordeur tot stilstand. Dis Ryno Matthee wat die trappe opdraf.

Wat doen hy hier? Hy is steeds geklee in die aandpak van vroeër, net sonder
die baadjie en strikdas, sy hemp oopgeknoop. Dan sien sy die mediese tas in
sy linkerhand, en onthou – hy is ’n dokter!

Maar hy mag haar pa nie behandel nie!

Sy keer hom by die voordeur. “Jy kan nie ingaan nie. My pa kan nie nog ’n
skok hanteer nie.”

Hy frons vies. “Moenie laf wees nie. Volgens jou boodskap was dit ’n
noodgeval en jy gaan my nie keer om hom te behandel nie. Hoe langer ons
hier staan hoe groter word die gevaar vir jou pa.”

Hy stoot haar gemaklik eenkant toe.

“Maar …”

“Geen maars nie. Wag jy net hier.”

“Jy … jy maak hom nie seer nie!” skree sy agterna.

“Ek sal daardie irrasionele opmerking toeskryf aan skok en dit ignoreer,”

antwoord hy voor hy in die kamer verdwyn.

Verwese leun sy teen die kosyn. Eers heelwat later hoor sy hom weer praat.

“Dit was ’n ligte hartaanval, ek het hom gestabiliseer en wil hom vir ’n paar
dae vir waarneming in die kliniek laat opneem.”

“Kliniek?” Sy weet nie van ’n kliniek nie.

“Ek en my vennoot het ’n kliniek op die dorp. Met die naaste hospitaal so ver
hiervandaan het dit noodsaaklik geword. Ek gaan jou pa in my viertrek
soontoe neem. Dis ingerig vir sulke noodgevalle aangesien ons dorpie nog
nie met ’n ambulans kan spog nie. Pak vir hom die nodige vir ’n paar dae in,
jy ry saam met my.”

Verward stoot sy haar hare uit haar gesig. Sy is bly hier is iemand wat die
situasie kan hanteer, maar sy kan nie vergeet hoe haar pa oor sy familie voel
nie. Dan tref ’n ander gedagte. “Elna. Ons moet haar daarvan sê.”

“Nie vanaand nie.” Hy klink beslis. “Hulle het reeds op hulle wittebrood
vertrek. Hulle sal net gekontak word as ek dink dis nodig, en dis nie nou
nodig nie. Jou pa is nie in gevaar nie.”
“Dan sal ek haar self bel!”

Hy haal ’n foon uit sy broeksak. “Jou foon? Dit het op die vloer by jou pa
gelê. Ek sal dit later vir jou teruggee, en jy bly weg van die huisfoon. Kom,
ons mors kosbare tyd. Doen net wat ek jou vra.”

Sy kan nie veel van die rit dorp toe onthou nie, sy is net bewus van haar pa se
onrustige asemhaling en die verstikkende donker rondom hulle. By die
kliniek word sy na ’n wagkamer gestuur waar sy vorms moet invul. Iemand
bring koffie wat sy nie drink nie.

Toe sy weer kyk, staan Ryno voor haar. Hy lyk moeg.

Sy sit vinnig regop. “My pa?”

“Hy is rustig, hy slaap nou. Kom, ek vat jou huis toe. Jy is gedaan.”

“Ek wil hom eers sien.”

Hy keer haar nie en sy volg hom tot by ’n kamer aan die einde van ’n gang.

Haar pa se oë is toe en hy haal rustig asem. Sy buk af en soen hom dankbaar

op sy voorkop. Sy wil nie nog ’n ouer verloor nie. Veral nie een wat sy so
min die laaste ruk gesien het nie. En daarvoor wil sy vergoed.

Sy betrap Ryno se simpatieke blik op haar en kyk weg.

“Hy is oukei. Ek verseker jou.”

Sy knik. Sy glo hom.

“Kom, ons gaan huis toe. Jy kan môre weer ’n draai hier maak, hy sal dan
wakker wees.”

Op pad terug praat hulle nie. Toe hy na die Matthees se plaas afdraai, kyk sy
vraend na hom.

“Ek gaan jou nie alleen in daardie huis los nie. Daar is nog oorskietkos van
die troue, jy gaan iets eet en dan gaan ek jou in die bed sit.”
Hoe weet hy sy is honger? Dis die gedagte aan kos wat haar protes blus. Sy
sien ook nie vir die huis met al sy herinneringe kans nie, daardie situasie sal
sy in die oë kyk sodra sy uitgerus is. Wanneer sy op een ding kan
konsentreer. Dit was ’n lang en dramatiese dag. Kos en slaap klink soos iets
in die hemel, al is dit in die vyand se lêplek. Môre sal sy weer genoeg energie
hê om die stryd voort te sit.

Hy hou aan die kant van die kliphuis stil en sy volg hom tot by ’n sydeur.

“My woonstel,” verduidelik hy sonder dat sy hoef te vra. “My pa bly nou nog
in die hoofhuis. Markus het ook ’n woonstel aan die ander kant van die huis.

Maar sodra hulle terugkom, gaan Elna en Markus in die hoofhuis bly en my
pa in die woonstel.”

“En as jy die dag trou? Waarheen gaan jy dan?” Sy kan haarself skop oor dié
onvanpaste vraag. Hoe kan sy so iets persoonliks vir ’n vreemdeling vra?
Maar hy is tog nie heeltemal ’n vreemdeling nie, moet sy erken, en ná
vanaand voel hy al hoe minder soos een.

Hy glimlag en beduie vir haar om in te stap. “Dan bou ek vir my vrou haar
droomhuis. Markus is die boer, ek help net deeltyds. My praktyk is my groot
verantwoordelikheid, ek kan dus óf hier óf op die dorp bly.”

Sy wil nie nuuskierig voorkom nie, maar kan nie help om tog rond te kyk nie.
Die sitkamer is klein en netjies, met net die nodige meubels. Al wat duidelik
wys ’n man woon hier, is die plat televisieskerm teen die muur. ’n Piepklein
kombuis is sigbaar en nog twee deure, wat seker na die slaapkamer en
badkamer lei. Sy het heelwat groter verwag.

Hy beduie na die een deur. “Daar is die slaapkamer en die badkamer

langsaan, ongelukkig net met ’n stort, maar jy kan gerus die hoofhuis se
badkamer gebruik as jy eerder wil bad. Ek sal vir jou een van my hemde leen
om in te slaap. Intussen gaan ek gou vir jou kos soek.”

“Dis reg so, dankie, ek waardeer jou besorgdheid, maar …” Sy kyk

ongemaklik weg. “Waar gaan jy slaap?”
Hy glimlag. “In die hoofhuis. Ek is nou terug.”

Toe hy weg is, stap sy vinnig in sy kamer in. Die dubbelbed staan die kamer
vol. Die baadjie wat hy vanmiddag aangehad het, lê slordig op die bed, asof
hy dit vinnig daar neergegooi het. Seker ná haar oproep. Verder is alles op
hulle plek. Sy weet so min van hom af, wat sy wel daardie nag kon aflei, is
dat hy ’n wonderlike …

Vinnig onderdruk sy die gedagte en druk haar hande teen haar warm wange.

Dis malligheid om nou aan sulke goed te dink, veral hier in sy kamer.

Sy tel die baadjie op en sy das val op die vloer. Met ’n skuldige kyk in die
deur se rigting druk sy die baadjie teen haar gesig. Hy gebruik steeds
dieselfde naskeermiddel, gemeng met daardie onweerstaanbaar manlike reuk.
Sy onthou die presiese woorde van die advertensie goed.

Aarselend maak sy die klerekas oop en haal ’n hanger uit. Nadat sy die
baadjie gebêre het, kyk sy skuldig oor haar skouer voor sy een van sy T-
hemde uithaal. Ondanks sy aanbod voel sy ongemaklik om sy klere aan te
trek, maar sy het niks anders hier nie. Die T-hemp is groot en sal heel
betaamlik wees. Sy sal dit aantrek wanneer sy gaan slaap.

Sy stort vinnig en gebruik ’n nuwe tandeborsel in die kassie. Dan trek sy

weer haar rok aan en stap huiwerig terug na sy slaapkamer. Sy gaan sit op die
kant van die bed.

Môre sal sy vir Pieter bel. Dit sal dalk ’n hele ruk wees voor sy kan
teruggaan, maar gelukkig het sy bekwame sjefs wat haar verpligtinge kan
oorneem. Haar pa kom nou eerste.

Sy ruk toe hy skielik agter haar praat. “Hier is jou kos.”

Waarderend kyk sy na die bord kos. Heerlik gekookte boerekos. Sy kan nie
vir meer vra nie. Sy gaan sit by die kombuistoonbank en begin honger eet.
Hy sit oorkant haar en hou haar dop. Eers toe haar bord leeg is, kyk sy na
hom.
Hy glimlag en sy voel opnuut lighoofdig.

“Jy het dit geniet.” Sy knik. “Hoe is dit moontlik dat jy ’n sjef is, so baie kan
eet en steeds so ’n mooi lyfie het?”

Sy ignoreer die bedekte kompliment. “Ek eet nie gewoonlik so baie nie, en in
my restaurant proe ek net aan die kos.”

Hy knik. “Die geregte wat julle daar bedien, is iets besonders.”

Verbaas kyk sy na hom. “Hoe weet jy?”

“Ek was ’n paar keer daar.”

“O?” Onthuts speel sy met die servet in haar hand. Sy kan nie vra wat hy daar
kom maak het nie, want dis redelik vanselfsprekend – hy was honger en wou
iets eet. “Ek het jou nie gesien nie.”

Hy haal sy skouers op. “Jy was gewoonlik in die kombuis besig en ek wou
nie steur nie. Die een keer dat jy wel in die eetgedeelte was, was jy saam met
’n groot groep mense. Dit het gelyk asof julle iets vier.”

Sy frons verward. “Ek kan nie die geleentheid onthou nie.”

“Jy het so blink blou rokkie aangehad, jou hare was langer. ’n Man met ’n wit
baadjie het langs jou gesit. Hy het heeltyd aan jou gehang.”

Sy laaste woorde klink amper soos ’n beskuldiging en sy kyk oorbluf na hom.

Nou kan sy die geleentheid onthou. Sy het nog net een keer dié rok aangehad,
met haar verjaardag drie maande gelede. En sy kan onthou wie aan

haar gehang het – dit was Pieter. Indien ’n jaloerse kêrel haar daaroor sou
konfronteer, sou sy verduidelik het dat Pieter altyd aan haar hang, maar dat sy
lewensmaat, Gerrie, aan haar ander kant gesit het. Aan Ryno hoef sy niks te
verduidelik nie.

“Wanneer het jy jou hare gesny?”

Selfbewus vryf sy deur haar kort, ligbruin hare. Sy het op die ingewing van
die oomblik toegegee aan haar haarkapper se voorstel om dit korter te sny. Sy
hou van die resultaat. Hoewel die lang kuif haar soms irriteer, vlei die kort
snit haar fyn gesig. “’n Paar weke gelede.”

“Die styl pas jou.” Hy glimlag weer. “Jy lyk meer gesofistikeerd, maar steeds
beeldskoon, soos die eerste keer toe ek jou in die hotel gesien het.”

Sy maak benoud keelskoon. Sy wil nie oor die verlede praat nie. “Ek wil
gaan slaap,” sê sy en staan vinnig op.

“Lekker slaap. Ek sien jou môre,” antwoord hy gemoedelik.

Maar nie vir lank nie, lig sy hom amper wrewelig in. Hoe gouer sy by haar
ouerhuis kom hoe beter vir almal, en daarna vermy sy weer die Matthee-gesin
soos die pes. In die slaapkamer trek sy die deur hard agter haar toe.

DRIE

Iewers hoor sy ’n bariton saggies sing. Onthuts lig sy haar kop van die
kussing af. Waar is sy? Sy oornag nooit in ’n man se huis nie.

Dan onthou sy. Sy spring uit die bed. Haar pa! Sy moet hoor hoe dit met hom
gaan.

“Jy is wakker.” Ryno stap in nadat hy aan die deur geklop het. Hy vryf sy
hare rustig met ’n handdoek droog.

Sy gaan sit op die kant van die bed toe haar bene meegee en asem rukkerig in
en uit. Weet die mansmens dat hy net in ’n boksbroekie voor haar staan? ’n
Heel betaamlike een, maar steeds nie wat jy voor ’n vreemde vrou dra nie.

Weet hy wat sy gespierde lyf aan haar doen?

Sy probeer wegkyk, maar haar oë beweeg terug na die bruingebrande

modellyf voor haar. Kon hy nie net gewig aangesit het nie? Enigiets wat sy
lyf minder aanloklik maak! Sy het eerstehandse kennis van hoe dit voel om
oor daardie spiere te streel, om elke bult en vallei met haar hande na te trek
…

“Het jy lekker geslaap?”

“Ek dag jy slaap in die hoofhuis.” Sy klink nors, soos sy voel. Sy is nie lus
vir sy nonsens op haar nugter maag nie.

Hy glimlag. “Ek het, maar my skeermes is steeds hier. Ek het probeer om jou
nie wakker te maak nie.”

“Asof ek dit kan glo. Of het julle ’n papegaai wat met ’n manstem sing?”

grom sy.

“Iemand is in ’n moeilike bui wanneer sy opstaan. Ek het nooit die kans

gehad om dit self te ondervind nie, maar ek sal dit vir die toekoms onthou.
Wat waarborg ’n vrolike bui as jy opstaan? Lekker filterkoffie? Ontbyt in die
bed?”

Sy stem is dik van die lag en sy gluur hom vies aan.

Hy staan nader. Sy hou nie van die ingenome uitdrukking op sy gesig nie, en
hy is nou te naby en die kamer te klein, langer kan sy ook nie meer probeer
wegkyk nie. En sy kan nêrens heen vlug nie.

Maar wil sy regtig vlug?

“Of wat van …” Hy huiwer. Onwillekeurig kyk sy op, haar lyf warm van
afwagting. Sy hand kom stadig nader en sy onderdruk ’n kreun toe sy duim
oor haar onderlip streel. Daar is ’n effense heesheid in sy stem toe hy
voortgaan:

“Of wat van ’n soen? Net om mee te begin. Veral met so ’n soenbare mond,
en sulke sagte lippe.”

Hy bly weer stil. Sy sê niks nie, hou hom net dop. Dan gaan hy met ’n
fluisterstem voort: “En as dit nie die gewenste uitwerking het nie, stel die
dokter voor, gaan ons ’n bietjie verder … Net so ver soos wat jy bereid is om
te gaan.”

Toe hy haar stadig orent trek, beweeg sy betower saam, haar oë op sy lippe,
wat al hoe nader beweeg …

Iemand maak keelskoon en ’n diep stem praat uit die sitkamer. “Ryno, ek is
jammer om te pla, maar daar is ’n dringende oproep op jou selfoon wat jy in
my kamer vergeet het.”

Nicolette beur verby Ryno en is eerste uit die vertrek uit. “My pa? Is dit my
pa?” wil sy benoud van die man in die sitkamer weet. Sy herken hom dadelik
–

Robert Matthee, haar pa se vyand.

Ryno stap verby haar en vat die foon. Hy skud sy kop gerusstellend toe hy dit
neersit. “Nee, dis nie Paul nie. Dis een van my ander pasiënte, ek moet
kliniek toe. Wil jy saamkom?”

Sy oorweeg dit eers, dan tref die werklikheid van die situasie haar. Ryno is
steeds in sy boksbroekie, sy in Ryno se T-hemp, en sy pa hou die interaksie
tussen hulle met ’n genotvolle uitdrukking op sy gesig dop. Sy vergeet nie
wie hy is en van sy wraakwoorde nie. Hoekom sal hy dit nie geniet as sy
jongste seun ook mag oor Paul de Jager se ander dogter kry nie? Sal dit nie
die laaste druppel van vergelding wees nie?

Maar so maklik sal dit nie wees nie, besluit sy. Nie as dit van haar afhang nie.
Sy lig haar ken. “Nee. Ek moet eers by die huis kom. Is daar iemand wat my
soontoe kan neem?”

“Ek sou, maar ek het nie tyd nie. Kan my pa jou vat, of kan ek ons
plaasvoorman vra?”

“Ek sal dit verkies as die voorman my vat.” Sy kyk kil na sy pa.

“Het jy my pa al ontmoet? Pa, dis Nicolette.”

Robert se blik word ook kil toe sy die hand ignoreer wat hy uitsteek. “Ek
dink ons ken mekaar sonder dat ons hoef voorgestel te word. As julle my sal
verskoon, ek moet ook ry. Ryno, jy beter gou maak.”

Hy stap uit en Ryno gluur haar aan. “Jy is nou in my pa se huis en ek hou
glad nie van jou hovaardige houdinkie nie.”

“En dis hoekom ek so gou moontlik by mý pa se huis moet uitkom. Ek is

dankbaar vir die moeite wat jy gedoen het, stuur gerus ’n rekening en ek sal
sorg dat ons dit so gou moontlik betaal. Ek gaan gou aantrek, dan kan jy my
net wys waar die voorman is. Ek sal jou nie verder steur nie.”

Sy wens haarself geluk met haar astrante vertoning toe sy die kamerdeur

agter haar toetrek. Dit behoort te verseker dat hy haar in die toekoms sal
uitlos.

Dit was opwindend om hom ’n bietjie beter te leer ken, maar nou is dit tyd
om aan te beweeg.

Sy voel uitgerus en verfris toe sy later by die kliniek instap. Sy het ’n uur in
die bad ontspan, haar hare is blinkskoon, sy het vars klere aan en sy sien weer
vir enigiets kans.

Met die klem op iets, nie iemand nie, dink sy vervaard toe sy vinnig agter ’n
potplant skuil. Ryno en ’n rooikopvrou kom in die gang afgestap en hy moet
haar tog net nie sien nie! Sy loer deur die blare. Sy sien nie kans vir nog ’n
onderonsie met hom nie, veral nie soos hy nou in sy kraakvars wit hemp en
donkerblou broek met die stetoskoop om sy nek lyk nie. Sy sal nie een
sinvolle argument kan formuleer nie.

Dan lag sy verbouereerd. Sy tree regtig belaglik op. Wat van koel en kalm
wees en verbystap, asof hy net ’n terloopse kennis is? Dis tog maklik.

Die vrou saam met hom se stem klink bekend. Is dit nie …

Sy kyk weer. Sowaar, dis Elsabé!

Sy stap hulle tegemoet, haar vriendin kyk op en haar gesig verhelder. Hulle
omhels mekaar laggend.
“Dis wonderlik om jou te sien! Ek soek jou, jy was gister nie lank by die
troue nie en toe ek jou vanoggend bel, toe antwoord Ryno jou foon. My
laaste hoop was om jou hier te kry, en hier is jy!”

“Gaan ons iewers koffie drink? Dan kan ons gesels. Ek wil net gou my pa
gaan groet.”

“Hy slaap nog, ons was nou net by hom.”

Nicolette beloon Ryno se opmerking met ’n koel blik. Hy kyk emosieloos

terug. Vinnig kyk sy weer na Elsabé. “Dan kom ek later weer, kom ons gaan
kry gou daardie kuiertjie in.”

“Wonderlik! Kom jy saam, Ryno?”

Hy skud sy kop. “Nee, ek wil by die huis kom, ek was douvoordag al hier.”

Nicolette hou haar hand uit. “My selfoon.”

Hy haal dit uit sy baadjiesak, maar hou dit buite bereik. “Gehoor van die
woord asseblief, aangesien jy vergeet het van groet?”

“Goeiemôre, dokter Matthee. Kan ek my selfoon terugkry, asseblief?”

antwoord sy snipperig.

Hy sit die foon op haar oop hand neer. “’n Pieter het gebel, hy vra jy moet
hom terugbel.”

Sy kyk na Elsabé. “Kan jy ’n plekkie aanbeveel wat behoorlike koffie en

lekker muffins maak? Ek het nog nie ontbyt gehad nie.”

“Slegte nuus, daar is nie so ’n plek nie, behalwe as jy hotel toe wil gaan.

Hulle ontbyttafel behoort nog beskikbaar te wees.”

“Nee dankie.” Nicolette skud haar kop beslis en kyk vinnig na Ryno. Sy hou
nie van die manier waarop hy na haar kyk nie, so asof hy aan iets baie
genotvols dink. Sy weet watter herinneringe die hotel by hom wek. Kan die
man haar nie ophou verpes nie? Net deur hier te staan en na hulle gesprek te
luister, is genoeg van ’n irritasie. Sy draai haar rug opvallend na hom. “Is
daar nie ’n ander plek nie?”

Elsabé kyk ondersoekend van haar na Ryno en dan weer terug. “My
woonstel, binne loopafstand. Koffie en ontbyt op die huis.”

“Klink lekker, waarvoor wag ons?” Sy stap weg sonder om weer na Ryno te
kyk. Elsabé bly agter en praat ’n paar onhoorbare woorde met hom voor sy
by Nicolette inhaak.

Buite die kliniek steek sy skielik vas en Nicolette val amper oor haar voete
toe sy teruggehou word. “Wat is fout?”

“Vertel jý my wat is fout? Wat is tussen jou en ons aantreklike dokter aan die
gang?”

Nicolette sluk benoud. Elsabé moenie nou sulke gedagtes begin kry nie, sy
sal soos ’n foksterriër daaraan vasbyt en nooit weer wil los nie. “Niks,
absoluut niks. En jy praat nooit voor my pa oor hom nie. Jy behoort te weet
waarom hy nou daar lê.”

“Elna en Markus, ek weet. En ek het nie noodwendig ’n affair bedoel nie, jy

het self die afleiding gemaak. Maar daar is ’n atmosfeer tussen julle wat nie
eens met een van jou steakmesse gesny kan word nie, en dit kan óf ’n intense
weersin in mekaar wees, wat sal sin maak oor die familievete, óf …” Elsabé
rek die laaste woord lank uit, “… dit kan ’n intense begeerte wees wat agter
woede verskuil word. Nou wonder ek wat dit is? As ek my afleiding moet
maak ná jou vinnige versoek dat jou pa nie van hom moet weet nie, en sy
duidelike ergernis omdat ’n ander man jou bel, is die antwoord dalk nie so
moeilik nie.”

“Elsabé, hou op! Jy was nog altyd te behep met hom, het rondgeloop met sy
advertensies in jou handsak en hom met almal bespreek. Asof dit nie erg
genoeg was nie, het jy my vertel hoe jy by al sy gunsteling-kuierplekke
rondhang. Amper so erg soos ’n bekruiper. Nou soek jy ’n ander rede om oor
hom te praat, maar ek stel nie in die onderwerp belang nie.”
Elsabé trek haar wenkbroue op. “As ek reg onthou, het jy geesdriftig
saamgepraat.”

Geïrriteerd vee Nicolette haar kuif uit haar oë. “Ek was jonk en dom. Ons is
nou volwassenes, kom ons vergeet van hom en stap na jou woonstel toe. Ek
is honger en ek wil alles weet – hoe dit by jou kleuterskool én in jou lewe
gaan.

Ons het mekaar amper drie maande laas gesien, daar is baie om in te haal.”

“As jy so sê. Jy maak ontbyt.”

“Ek het geweet daar is ’n strik in jou geesdriftige aanbod.”

Elsabé glimlag selfvoldaan. “Daar moet ’n voordeel in wees om ’n bekwame

sjef as vriendin te hê.”

Nicolette lag en kyk terloops oor haar skouer. Ryno staan in die ingang met

’n verpleegster en praat. Het hy hulle gesprek gevolg? Sy hoop nie so nie.

“Ek wil hier uitkom! Bring my rolstoel!”

Nicolette keer vinnig toe haar pa die binneaarse drup uit sy arm probeer trek.

Toe die personeel haar by Elsabé bel om haar in te lig dat haar pa wakker is
en haar soek, het sy ’n besadigde man hier verwag. Iemand wat besef hoe na
aan die dood hy was en oor sy lewe wil nadink, dalk wil regmaak waar hy
verbrou het en vergifnis gee waar nodig is.

Hoe naïef was haar afleiding. Die oomblik toe hy haar sien, het hy begin
skree.

Sy druk sy hand weg van die drup. “Pappa, nee! Jy is nog nie reg om huis toe
te gaan nie. Die dokter wil jou tot Vrydag hier hou vir waarneming.”

“Watter dokter? Robert se telg? Hy is nie ’n dokter se alie nie!”

Nicolette kners op haar tande. “Pappa se huisdokter is vandag terug. Dokter

Matthee het Pappa net die naweek versorg.” Sy probeer hom teen die kussing
terugdruk, maar hy sit hom verwoed teë.

“Ek gee nie om of my dokter vandag terug is nie, die kliniek behoort aan ’n
Matthee en ek bly nie ’n oomblik langer hier nie. Ek kan nie glo jy laat toe
dat hy my behandel nie!”

“Ontspan, Pappa. Jou hart kan nie die stres hanteer nie. Moes ek eerder
toelaat dat jy doodgaan omdat daar nie ’n ander dokter aan diens was nie?”

“Die dood is beter as om ’n Matthee se hulp te aanvaar.”

Nicolette staan regop en praat vir die eerste keer hard. “Hou nou op, Pa! Ek
het genoeg gehad. Ek gaan nie toekyk hoe jy jou gesondheid verder skade
doen nie. As jy jouself wil ontslaan, doen dit! Nie ek of die verpleegpersoneel
sal help nie. En sonder jou rolstoel sal jy eers moet wag vir ’n wonderwerk
om te gebeur.”

Haar pa kyk woedend na haar. “Hoe durf jy so met my praat? Dis jy wat my
raak en jou ma doodgery het! Jy skuld my, en jy sal doen wat ek sê!”

Nicolette sit haar hande in haar sye en kyk hom vas in die oë. Vandag gaan sy
sê wat sy lankal wil sê. “Ek het Pappa al meer as een keer om vergifnis
gesmeek, wat jy tot nou toe nog nooit kon gee nie. Ek is hier vir jou, en ek
gaan jou versorg so lank soos wat jy my nodig het. Ek gaan jou huis vir jou
mooi maak, ek gaan jou met jou gunstelinggeregte bederf, soos ek altyd in
die ou dae

gedoen het. Ek gaan op die plaas help, jy kan my weer alles daarvan leer,
maar ek gaan jou nie help om jou te vroeg uit die kliniek te ontslaan nie.”

Haar pa val terug teen die kussings, vir die eerste keer lyk dit asof sy vuur
geblus is. “Dit gaan sleg met die plaas.”

Sy gaan sit op die kant van sy bed en vou sy seningrige hand in hare toe.

“Hoe so?” Haar vermoede is bevestig, sy kon dit vanoggend sien toe sy deur
die plaas gery het. Sy was onder die indruk haar pa is steeds ’n vermoënde
man.

“Veediefstal. Ek het bitter baie skape die afgelope paar jaar verloor.”

“Is daar niks wat Pappa kan doen nie?”

Hy haal sy maer skouer op. “Ek het al alles probeer, maar ek het nie geld vir
sekuriteitswagte nie.”

“En die polisie? Wat doen hulle daaromtrent? Word die veediewe nie gevang
nie?”

“Die polisie is in die Matthees se sakke, hulle sal nie ’n vinger lig om te help
nie.”

Sy frons. “Wat bedoel Pappa?”

“Jy ken die geskiedenis, jy weet Robert wil my plaas hê. Jy weet hy wil
wraak neem. Hy het so gesweer die dag toe ek sy pa weggejaag het. Waarom
anders het hy teruggekom en die buurplaas gekoop? En nou behoort al die
buurplase aan hulle, en almal is wildplase. Ek is een van die min wat nog aan
skaapboerdery vasklou. Hulle wil die groot vyf hier vestig, en tussenin maak
hulle ’n pot vol geld met die buitelanders wat wild skiet. En ek krepeer.” Hy
bal sy vuiste.

“Hulle moet tog seker ook probleme met wilddiewe hê.”

“Nee, hulle kan elektriese heinings en wagte bekostig, en dan maak hulle
seker die polisie lig nie ’n vinger om my diefstalle op te los nie deur geld vir
patrolliemotors en polisiekantore te gee.”

“Dis ’n verskriklike aantyging.”

Hy kyk vies na haar. “Sal ek vir jou lieg?”

“Kan ’n mens nie die naburige polisie-eenheid vra om ondersoek in te stel

nie?”

“Ek het al alles probeer. Niemand stel belang om te help nie.”

Sy druk sy hand. “Dan sal ek kyk of ek iets regkry.” Hier is dalk iets tasbaars
wat sy kan doen. Nog iets wat hulle weer nader aan mekaar kan bring, en dan
kan hy haar dalk vergewe.

Hy lag bitter. “Wat gaan ’n stadsmeisie regkry wat ek nie kon nie?”

“Laat ek ten minste net probeer.”

Hy sug. “Jy was nog altyd my gunstelingdogter, dis so tragies dat jy die een
moes wees wat my toekoms vernietig het. Ek het die beste verhouding met
jou

gehad. Hoeveel keer het jou ma nie gekerm dat ek net aan jou aandag gee
nie?

Dat sy afgeskeep voel. As sy minder tyd in daardie verdomde blommewinkel

van haar deurgebring het en meer tyd op die plaas, kon sy dalk aandag gekry
het. Ek het die plek verkoop die dag toe ek uit die hospitaal gekom het. Die
stories wat toe rondgelê het, het amper my dood veroorsaak.”

Sy byt op haar onderlip. Sy is nie seker of sy hieroor wil praat nie. Nogtans
vra sy: “Wat bedoel Pappa?”

“Jy weet waarheen sy op pad was die dag toe sy dood is. Na haar jong
minnaar, Ryno. Later moes ek hoor hy was omtrent elke tweede dag by die
bloemiste met een of ander simpel verskoning om blomme te koop. Waarom
wil ’n man heeldag blomme hê? En jou ma het vir sy mooi gesiggie geval,
nes Karen vir Robert. En kyk na jou swakkeling van ’n suster! Die eerste keer
toe

’n Matthee in haar rigting glimlag, toe trou sy met hom.”

Hy kyk haar skielik reguit in die oë en sy uitdrukking maak haar amper

benoud. “Maar as hulle dink dis ’n kortpad om hulle hande op my plaas te
kry, kan hulle daarvan vergeet. As ek hier uitkom, reël ek met my prokureur
dat Elna onterf word. Die dag as ek sterf, word die plaas joune. Jy is die
enigste een wat dit verdien, jy sal nie weer opmors nie.”
Hy sug gelate. “Ek sal hier bly tot my dokter my ontslaan, Matthee sit net nie
sy voete in my kamer nie. En as ek uitkom, vat ons hulle aan. Hulle soek nou
al jare lank moeilikheid, ek en jy sal vir hulle genoeg daarvan gee.”

VIER

Nicolette stap na die park oorkant die kliniek en gaan sit moedeloos op een
van die bankies. Dankie tog vir die verpleegpersoneel wat hulle onderbreek
het, sy weet nie hoe sy op haar pa se woorde sou reageer nie. Een deel van
haar is opgewonde en verlig, want haar pa het die eerste tree na aanvaarding
gegee. As sy doen wat hy verwag, kan die verlede dalk begrawe word.

Die ander deel wou protesteer. Sy is nie op soek na ’n oorlog met haar suster
of die bure nie. Die Matthees sal sy ignoreer as sy moet, maar niks meer nie.
Sy is nie opgewasse vir ’n stryd teen hulle nie. Nie terwyl Ryno deel is van
die groep nie. Sy kan nie eens logies dink en doen in daardie man se
teenwoordigheid nie, hoe kan haar pa verwag sy moet sy planne uitvoer?

Sy wonder wat haar die meeste ontstel, haar pa se planne, of die deel oor haar
ma. Haar blik beweeg oor die geboue oorkant die park. Die ou poskantoor is
nog daar, ’n hele paar winkels het bygekom, en daar waar die boekwinkel
nou is, was haar ma se blommewinkel, en skuins oorkant die hotel.

Destyds het Ryno en twee van sy vriende een oggend die eetsaal binnegestap
waar sy aan diens was. Sy het reeds danksy Elsabé geweet hy en sy vriende
werk hulle diensjaar in die sendinghospitaal. Sy het hom herken aan die
tydskriffoto’s. Oopmond het sy hom aangestaar. In lewende lywe was hy
soveel groter, soveel meer man as op die foto’s. Geen fotograaf kon hom na
behore uitbeeld nie, het sy besluit, en opeens het sy vaal in haar sjefsbaadjie
gevoel.

Nooit sou sy so ’n man se aandag kon trek nie, het sy besef. Nie dat sy op
daardie oomblik wou nie, hy moes deel van haar fantasie bly, dit was veilig
en ongekompliseerd. Sy het mansvriende gehad, maar hy was in ’n ander
klas.
Buite bereik, en nie net omdat hy Robert Matthee se seun was nie.

Hy en sy vriende het in die bedieningsry ingeval. Toe hy voor haar staan, het
sy met ’n klein stemmetjie gevra: “Gebakte eier of omelet, meneer?”

Sonder om na haar te kyk – hy was besig om spek in te skep – het hy vir twee
gebakte eiers gevra.

“Hoe kan ek dit vir jou gaarmaak?”

Toe het hy na haar gekyk. En gekyk. Sy het verlore geraak in sy groen oë wat
met soveel intensiteit na haar gestaar het. Iemand het gekug en sy het

onthou waar sy is.

“Hoe hou jý daarvan?” wou hy weet.

Sy het liggies gefrons, maar geantwoord: “Sag gebak.”

“Dan wil ek dit so hê.”

Sy het onbeholpe gebloos, die eiers gebak en ingeskep. Sy was bly toe hy
wegstap.

Hy het bly sit toe sy vriende later uitstap. Die gaste was almal al aan die eet
toe hy weer voor haar staan. Hy het homself voorgestel, wou weet hoe lank
sy daar werk, waar sy bly en of sy die aand werk. Sy het die vrae kortliks
beantwoord, net haar naam genoem, en nooit laat glip dat sy die buurman se
kind is toe sy agterkom hy weet nie wie sy is nie.

Die volgende twee dae was hy meestal etenstye daar, altyd alleen, en het nie
geloop tot die eetsaal gesluit het nie. Hy het ná ete koerant of ’n boek gelees,
ander kere het hy haar net dopgehou. Wanneer sy hom moes bedien, het hy
met haar oor alledaagshede gesels. Sy het nie geweet hoe om sy optrede te
interpreteer nie. Sy was verward, opgewonde, in ekstase, soveel emosies het
om die oorhand meegeding. Haar wêreld was onderstebo, en dit het hy
reggekry net deur daar te wees. Elke keer het sy die ure afgetel tot sy weer
aan diens was.
Eenkeer het hy haar na die nageregtafel geroep. “Waarvan hou jy?” wou hy
weet.

Sy het na die sjokolademousse gewys.

“Jy hou van sjokolade?” Hy het van die sjokolademousse ingeskep.

Sy het geknik. Hy het na die aarbeie gewys, en sy het weer geknik. Hy het
daarvan ingeskep.

“Van watter blomme hou jy?”

“Rose.”

Iemand het haar geroep.

Die volgende middag het hy vir haar buite die kombuis gewag. Hy het
vasgestel sy werk nie die res van die week nie en haar genooi om die aand
saam met hom te eet. Sy het ingestem.

Sy het nie besef hy beoog ’n feesmaal in een van die hotelkamers nie. Sy het
haar teëgesit, maar hy het verduidelik hy wou privaatheid hê omdat almal
hom hier ken en dophou; hy wou haar beskerm, en het daarom ook die kamer
deur

’n vriend bespreek. Sy het ingestem.

Daar was aarbeie en sjokolade, die kamer was gevul met die soet reuk van
rose. Rose van haar ma se winkel, sy het haar unieke styl geken. Die
romantiese atmosfeer het haar knieë lam gehad, asof sy nie reeds gesukkel
het om in sy teenwoordigheid kop te hou nie.

Hulle het eers op die mat gaan sit en aan die eetgoed gepeusel. Later het

hulle op die bed gemaklik geraak.

Hulle het omtrent heelnag gesels, oor alles, en eintlik oor niks. Sy het vrae
oor haar familie sorgvuldig omseil. In ’n stadium het sy in sy arms beland, en
dis hy wat gekeer het dat dinge te ver gaan. So het hulle aan die slaap geraak.
Die volgende oggend het sy laat wakker geword. Hy was weg, daar was ’n
roos met ’n kaartjie op sy kussing. Sy selnommer was daarop, saam met die
boodskap: “Dankie, dit was ’n wonderlike aand. Bel my sodra jy wakker is.”

Sy het na die venster gestap, die roos teen haar lippe. Sy het hom deur die
park sien stap. Haar ma was buite haar blommewinkel, sy het na hom toe
gehardloop en hy het haar omhels. Eers het sy nie gedink dis vreemd nie, net
gewonder oor die geesdrif waarmee haar ma klante verwelkom. En gewonder
wat haar pa daarvan sou dink dat sy so ’n goeie verhouding met sy vyand se
seun het. Die gedagte aan haar pa het haar vinnig laat aantrek. Sy moes op die
plaas kom voor hy na haar soek.

Op pad het sy gewonder wanneer sy Ryno kan bel sonder om voorbarig te

klink, gewonder wanneer sy haar pa moet inlig oor die nuwe man in haar
lewe.

Haar ma het laatmiddag by die huis opgedaag, later het sy haar ouers hoor
stry. Sy het by die venster gestaan en afluister. Sy was geskok toe sy sien hoe
haar ma tasse in haar bakkie gooi, hoor hoe sy skree sy is moeg om met
Karen

’n bed te deel; moeg vir ’n afsydige eggenoot. Sy gaan van hom skei en by
Ryno Matthee intrek.

Haar ma se woorde het nie dadelik sin gemaak nie. Haar ma en Ryno? Dit
kon nie! Hy was jare jonger as sy, hy stel in háár wat Nicolette is, belang. Sy
het haar ma se bakkie hoor wegjaag, haar pa agterna.

Toe het sy haar motorsleutels gegryp, sy moes hulle keer. Haar ma mag nie!

Nie Ryno nie! Sy moet weet wat aangaan.

Sy het met ’n hoë spoed om die draai gejaag waar die grondpad vernou. Haar
ouers het in die middel van die pad gestaan, weer aan die stry. Sy kon nie
betyds stop nie, het beheer oor haar motor verloor en haar ouers getref.

Sy het met ’n kopbesering in die hospitaal wakker geword. Haar ma was

dood, haar pa se rug gebreek. Hy wou haar nie sien nie, haar tante het haar
kom haal. Sy het haar pa eers ’n jaar later weer by haar tante se huis gesien,
hy het skaars met haar gepraat.

Sy het nooit weer van Ryno gehoor nie. Nie dat sy dit verwag het nie. Hoe
kon hy haar opspoor as hy nie geweet het wie sy is nie? Nou nog kan sy nie
die reuk van rose verdra nie, dit word nie in haar restaurant toegelaat nie. Sy
het darem weer geleer om aarbeie en sjokolade te eet.

Met ’n sug staan sy op. Sy moet plaas toe, sy wil Pieter bel, en môre het sy
baie om te doen – die koskaste moet vol en sy moet klere koop. En sy wil ’n
draai by die polisiekantoor maak. Sy het ’n week om oor haar pa se planne te

dink, en hoe sy versoening tussen haar suster en haar pa gaan bewerkstellig.

En sy wil nie die plaas hê nie, nie as haar suster onterf word nie.

Nicolette moet kies tussen maas- en roomkaas, dan sit sy albei in haar
waentjie.

Sy is verras deur die verskeidenheid wat by die supermark beskikbaar is. Hier
is meer as genoeg produkte vir haar huidige behoeftes.

Sy glimlag. Haar gesprek vanoggend met Pieter het haar dag gemaak.

Betroubare Pieter, geen probleem is ooit vir hom te groot om te hanteer nie.
Hy sal sorg vir die restaurant en sy kom terug wanneer sy wil. Hy het
aangebied om klere aan te stuur, een van sy vriende kom binnekort na dié
omgewing. Hy stuur haar bergfiets en as daar nog iets is waaraan sy kan dink,
moet sy hom laat weet. Minstens is een bekommernis van haar skouers af,
nou kan sy op die probleme hier fokus.

Haar pa was meer ontspanne toe sy hom vanoggend besoek het. Gelukkig het
hy ook nie na die vorige dag se gesprek verwys nie.

Sy vat ’n pakkie sampioene op die groenterak en draai terug na haar waentjie.

Verbaas kyk sy na die aarbeie bo-op die kaas. Sy het dit nie gevat nie.

Wie … Sy voel sy hitte agter haar, ruik sy subtiele naskeermiddel. Hy kon

netsowel aan haar geraak het, die effek is dieselfde.
Sy swaai om. Hy staan ongestoord agter haar, ’n breë glimlag op sy gesig.

Sy soek na woorde. “Wat …”

Hy val haar in die rede. “Wanneer ek vir ete kom, wil ek aarbeie hê, aarbeie
in sjokolade gedoop.”

Sy gaap hom aan. “Jy by my kom eet? Jy maak seker ’n grap.” Sy vat die
aarbeie en sit dit terug op die rak.

Vies draai sy om. Hy staan nou met sy arms gevou en bekyk haar met ’n breë
glimlag. Hy het ’n wit hemp en donker broek aan. Die kontras van die wit
teen sy sonbruin vel, die boarmspiere wat teen die kort mou span, die
helderheid van sy groen oë in sy aantreklike gesig, alles vorm ’n verruklike
prentjie.

Onwillekeurig lek sy oor haar lippe.

Sy oë volg die beweging. “Ek het meestal ’n goeie sin vir humor, maar daar
is sekere goed waaroor ek nie grappe maak nie. Terwyl ons hier is, kan ons
saam oor die spyskaart besluit. Wat van oesters vir voorgereg? Jy kan dit
voorberei nes jy wil. Wat sou jy vir die hoofgereg voorstel? Ek weet klaar
wat ek vir nagereg wil hê, en dit het niks met kos te doen nie.”

Sy snak na haar asem. Hoe kan hy ooit dink sy sal hom vir ete nooi? Hoe durf
hy haar so uitdaag?

“Dokter Matthee, is jy van lotjie getik?”

Skielik is sy glimlag weg. “Hoekom het jy nooit gesê jy is Paul se dogter

nie? Hoekom het jy my nooit gebel nie?”

Sy krap in haar handsak, soek kamtig na haar beursie terwyl sy vraag in haar
kop weergalm. “Ek weet nie waarvan jy praat nie.” Haar stem is skor en sy
verwens haar onseker reaksie, bang hy maak die regte afleiding.

Hy sit sy hand oor hare, keer dat sy verder rondkrap. Sy staar na sy hand. Sy
vingers is warm, ferm, maar sag. Sy stoot dit nie weg nie, geniet net die
tinteling wat van haar hand na haar arm loop en na die res van haar lyf
versprei.

Van ver af hoor sy sy beskuldiging. “Jy lieg.”

Sy ruk haar hand weg, stoot die waentjie vorentoe. Oor haar skouer lig sy
hom in: “Ek het nie tyd vir sulke twak nie.”

Hy gaan staan in haar pad. “Twak? Dis allesbehalwe twak. En jy gaan nie so
maklik wegkom nie, Nicolette. Nie dié keer nie. Ek wil ’n antwoord op my
vraag hê. Ek het my nommer vir jou gelos en wag nou nog vir ’n oproep. Dit
klink dalk arrogant, maar ek is nie daaraan gewoond om geïgnoreer te word
nie, veral nie deur iemand wat ek gedink het my geselskap ook geniet het nie.

Ek kon dit glad nie verstaan nie.”

Sy stem word sagter. “Ek het lank gewonder oor wat ek verkeerd gedoen het.

Was die sjokolade nie na jou smaak nie? Of was daar fout met die aarbeie?

Miskien te veel rose? Het ek dit oordoen? Of het ek net nie in die geheel aan
jou behoeftes voldoen nie?”

Sy vermy sy deurdringende blik, hoor die onderliggende sarkasme in sy stem,

tog met ’n tikkie erns. Sy lig haar ken. “Moenie simpel wees nie! Hoe op
aarde kan jy sulke goed hier bespreek? Ek moet loop.”

Sy bly staan, kwaad vir hom, kwaad vir haarself. Daardie aand moes nooit
gebeur het nie, daarom was niks daarna meer dieselfde nie. Geen man was
daarna weer vir haar goed genoeg nie.

“Waar kan ons dan daaroor praat? Ek het gehoop jy sal ná die troue vir my
wag, maar jy het nie. Kan ek vanaand kom kuier? Jou pa is nie daar nie, ons
kan dan gesels.”

“Jy is nie welkom op my pa se plaas nie, jy behoort dit te weet.” Sy stoot haar
waentjie om hom.

Hy keer haar nie, sê net voor hy wegstap: “Ek sou jou gebel het as ek jou
nommer gehad het.”

Sy hoor steeds sy laaste woorde lank nadat hy uit die winkel gestap het, lank
nadat sy nie meer sy lang figuur kan sien nie, en lank nadat sy ’n SMS vir
Pieter gestuur het om vars oesters saam met haar ander goed te stuur.

VYF

Nicolette slaan die kantoordeur agter haar toe, maar dit laat haar nie beter
voel nie. Sy bly kwaad. Die brulpadda in die polisiekantoor gee ’n nuwe
dimensie aan die woord “onbevoeg”.

“Ons sal jou laat weet sodra ons die dossier opspoor, juffrou,” maak sy die
man se woorde na. Hoekom voel sy aan die dossier sal nie opgespoor word
nie?

Nou verstaan sy wat haar pa bedoel het en kyk wrewelig na die netjiese
gebou en splinternuwe patrolliewa onder die afdak. En die vraag duik
onwillekeurig op: Hoeveel invloed het Robert Matthee in die polisiekantoor?

Sleepvoetend stap sy in die pad af. Haar motor is nog voor die kliniek
geparkeer nadat sy besluit het om die entjie hiernatoe te stap. Dit was ’n wys
besluit, hopelik kan sy haar frustrasies wegstap.

Wat nou?

As sy in Pretoria was, het sy in die polisiehoofkantoor gekampeer tot sy haar

saak met ’n senior offisier kon bespreek, maar sy is nie in Pretoria nie. En
hier is nog te veel take wat sy wil afhandel voor haar pa oor twee dae
ontslaan word. Sy kamer se nuwe gordyne en duvet is klaar, sy het gisteraand
tot laat daaraan gewerk. Die huis is van hoek tot kant skoongemaak, ’n
plaaswerker se vrou het haar gehelp; vanoggend het sy die deeg vir haar pa se
gunsteling-gemmerkoekies uitgerol, en haar anysbeskuit is besig om te rys.

Sy wonder wat elektriese heinings sal kos. Die onderhoudkoste daarvan is

seker ook duur.
Peinsend gaan sy staan en kyk na die kantore langs die kliniek – Ryno se
spreekkamers. Miskien weet hy wat dit kos, dan hoef sy nie ’n kwotasie te
vra indien dit buitensporig is nie. Haar aandeel in die restaurant is ’n hele
paar rand werd, maar sal dit die langtermynonderhoudkoste ook dek? In elk
geval tot haar pa weer finansieel op sy voete is.

Dit laat haar sonder inkomste, die erfgeld van haar tante is alles in die
restaurant belê. Maar daaroor is sy nie bekommerd nie, sy sal weer werk kry,
en geld is nie vir haar belangrik nie.

Moet sy met Ryno daaroor praat? Hy is seker vry in sy etenstyd, of anders sal
sy wag tot hy beskikbaar is.

Dié gedagtes laat haar vies na die naaste klip skop. Ergerlik kyk sy na haar

wit tekkies, sy sal nooit daardie bruin streep afkry nie. Dis haar verdiende
loon!

Maar sy kan nie anders as om kwaad vir haarself te wees nie. Sy oorweeg dit
sowaar om die vyand van haar planne in te lig, selfs hulle hulp te gebruik. En
al waaroor dit eintlik gaan, is ’n verskoning om hom weer te sien. Sy het hom
twee dae gelede gesien, en dié twee dae was oneindig lank, oneindig leeg. Hy
skep ’n leemte, sy het dit vantevore ervaar. Sy het daarmee leer saamleef,
amper vrede gemaak met die gedagte dat hy heeltyd in haar agterkop huiwer
en nou en dan na vore kom, maar nou is sy teenwoordigheid weer in sy volle
intensiteit terug.

Vies vee sy haar hare agtertoe. Sy wens sy kon iewers van haar frustrasies
ontslae raak. Die afgelope twee aande droom sy van aarbeie en sjokolade,
van

’n sjokoladefontein en sappige aarbeie wat daarin ronddryf, sy eet en sy eet

en nooit word sy versadig nie.

Alles begin en eindig by haar opgekropte emosies omdat sy haar herinneringe

aan die grootste deel van dáárdie aand telkens onderdruk. Sy wil nie onthou
nie. Maar sy kan nie vergeet hoe hulle oorkant mekaar op die mat gesit het,
die bord aarbeie en sjokolade tussen hulle, en oor sommer alles en soms oor
niks gesels het nie.

Sy het eers die aarbeie geëet, sy was nie seker watter sjokoladevormpie sy
eerste wou proe nie. Die verskeidenheid was te groot. Ná die eerste happie
moes sy die res van die mentblokkie met hom deel, en dit het ’n speletjie
geword – ’n happie vir haar, ’n happie vir hom. Die sjokolade het hy by ’n
winkel op die buurdorp gekoop, die aarbeie vars van ’n plaas in die
omgewing.

Hy het haar met sy betowerende groen oë dopgehou. Sy het vorentoe geleun

en hom speels gesoen, ’n vinnige, onbeholpe soentjie, sy wou net graag aan
hom raak. Hy het haar nader getrek en toe sy lippe op hare rus, was dit asof
’n vulkaan tussen hulle ontplof het.

Hy het haar na die bed gedra, waar hy stukkie vir stukkie van haar klere
ontslae geraak het. Sy wonderlike hande het oor haar lyf gestreel, toe sy
mond.

Sy was totaal uitgelewer aan hom, en aan die behoeftes van haar liggaam. Sy
het hom gehelp om van sy klere ontslae te raak, haar verkyk aan sy gespierde
lyf. Met haar hande het sy elke deel van sy liggaam leer ken. Elke ervaring
was vir haar nuut, elke oomblik was opwindend. Hy het haar onervarenheid
aangevoel en in ’n stadium halt geroep.

“Dis nie die regte tyd nie. Ons moet wag tot ons mekaar beter ken,” was sy
onvaste woorde. Sy kon sien die voorstel vereis baie selfbeheersing van hom.

Sy was teleurgesteld, maar sy besluit het haar net liewer vir hom gemaak.
Hulle het in mekaar se arms bly lê, en toe net gesels. So het sy aan die slaap
geraak.

Later, toe sy alleen was, het sy gewonder of hy haar vervelig gevind het. Dit
was ’n pynlike gedagte.

Sy laaste woorde loop nou saam met haar. Hy het gewag dat sy hom bel. Sy
woorde. Hy kon nie bel nie. Hy het nie toe geweet Paul de Jager is haar pa
nie, en die hoteleienaar sou nie haar nommer vir hom gee nie.
Maar waar pas haar ma in die prentjie? Met dié stukkie onsekerheid stoei sy
al jare. Sou hy werklik ’n verhouding met haar gehad het? Meestal wou sy dit
nie glo nie, ander kere het haar ma se laaste woorde haar weer laat wonder.

“En as jy so droomverlore in die middel van die pad staan?”

Nicolette knip haar oë en glimlag vir Elsabé. “Ek dink sommer. Ek was by
die polisiekantoor in die hoop dat hulle al iets oor die veediefstal op my pa se
plaas gedoen het, maar hulle weet nie eens waar die dossier is nie.”

Elsabé skud haar kop. “Dit klink nogal onbeholpe. Stap jy saam met my? Ek
wil gou iets koels by die kafee koop. My kleuters slaap, ek vat gou ’n
blaaskans.”

“Ek kan netsowel, ek is ook dors. Ek verwag binnekort die man wat my goed
van Pretoria af bring.”

“Ek hoor daar was laas maand weer ’n diefstal op jou pa se plaas.”

“Die voorman, Henk, het my vanoggend vertel, glo vyftien skape, drie ooie
was dragtig. Dis groot skade, veral as dit reeds broekskeur gaan.”

Elsabé skud haar kop simpatiek. “Ek is so bly my ouers het die plaas aan
Robert Matthee verkoop. Hulle is doodgelukkig in die aftreeoord hier naby.

Daar is ’n selfversorgingseenheid en ’n plek vir verswakte bejaardes met

voltydse mediese personeel. Dis miskien iets wat jy vir jou pa kan oorweeg.”

Nicolette skud haar kop. “Hy is te verknog aan die plaas, ek glo nie hy sal
verkoop nie.”

Elsabé beduie met haar hand. “Kyk, daar sit Ryno op die kliniek se stoep.

Kom ons stap soontoe, hy het altyd iets kouds in die yskas.”

Sy het nie ’n geldige verskoning nie en stap traag saam. Hy staan op toe hulle
naby is.

“Ons kom twee koeldranke bedel,” lig Elsabé hom in.

“Ek sal gou vir julle kry.”

“Toemaar,” Elsabé stap by die skuifdeur in, “ek ken my pad. Ek is nou
terug.”

Nicolette bly onseker staan. Hy het ’n donkerbril op, sy roomkleurige hemp

is effens oopgeknoop, sy kakiebroek span vleiend om sy onderlyf. As sy die
ontwerper van sonbrille was, het sy hom net so in haar advertensie gebruik,
besluit sy. Sy sou nie kon voorbly in die aanvraag nie. Dit maak nie saak in
watter milieu sy hom sien nie, altyd plaas sy hom terug in sy rol as model.

Seker omdat sy die eerste keer van hom as model bewus geword het.

Hy glimlag skeef. “Hallo, Nicolette.”

Sy knik net, haar mond is droog en sy lek oor haar lippe. Sy haat haar

onbeholpenheid in sy teenwoordigheid.

Hy trek ’n stoel uit en sy gaan sit langs hom. Toe stoot hy sy donkerbril terug
en kyk aandagtig na haar. “My vennoot sê jou pa is baie beter.”

Weer eens knik sy net en klem haar hande verbouereerd saam. Hoekom
sukkel sy om in sy teenwoordigheid te ontspan? Sy is gewoonlik op haar
gemak by mense en die een wat die gesprek aan die gang hou.

Hy frons. “Ek het jou uit die polisiekantoor sien kom. Is daar fout?”

“Die enigste fout is hulle onbekwaamheid. Hoeveel skape moet my pa nog

verloor voor hulle iets doen?”

Hy skud sy kop. “Dis nie so eenvoudig nie. Die veediewe is slinks, hulle vee
hulle spore goed dood. Die polisie doen hulle bes om die probleem op te los.”

“Jy sal natuurlik hulle kant kies. Dit pas julle seker as my pa skade ly.”

Hy sit sy voorvinger teen haar lippe en weer is sy sprakeloos. “Sjuut, voor jy

verder nonsens praat. Ek het niks teen jou pa nie en my pa floreer nie op
ander se verlies nie.”
Elsabé kom aangestap, twee blikkies in haar hand. Nicolette vat die blikkie
sap wat sy uithou.

“Jammer, geen glase nie, maar dit smaak net so lekker in die houer,” maak
Elsabé verskoning. Sy gaan sit op een van die stoele en draai na Ryno. “Wat
kan jy my vertel wat nuut is?”

Hy glimlag skeef en gee ’n sydelingse blik na Nicolette. “Ek het deesdae ’n

onverklaarbare behoefte aan lekker kos. Die hotel het vanaand ’n
seekosbuffet, ek is lus vir ’n oormaat oesters. Julle wil nie miskien saam met
my kom eet nie?” Sy oë dwaal terug na Nicolette en sy gee hom ’n
vernietigende kyk. Sy glimlag verbreed. “Jare gelede het die ongelooflikste
sjef daar gewerk, ek kon nooit genoeg van haar kos kry nie.”

Nicolette moet haar tong behoorlik vasbyt om ’n skerp antwoord te keer. Die
verduiwelse mansmens! Elsabé weet nie daarvan nie, maar sy kan maklik die
regte afleiding maak, dan sal daar geen einde aan haar gegis wees nie. En
wanneer gaan hy die verlede uitlos? Dis blatante teistering van sy kant af. Sy
het nie sulke opmerkings nodig om haar gedurig daaraan te herinner nie. En
wat probeer hy vir haar sê? Dat hy die episode komies en vermaaklik vind?

Sy hoor skaars sy woorde toe hy sê: “Die nuwe sjef is heel vaardig, maar nie
so goed nie.”

Elsabé skud haar kop. “Jammer, ek kan nie daar wees nie. Ek het ’n oulike
onnie van die hoërskool vir ete genooi. Nicci, ek het gewonder, jy verhuur
nie dalk jou dienste per uur nie?”

Nicolette lag. “Vergeet daarvan, ek het in die stadium genoeg wat my in die
kombuis hou, ek is nie op soek na deeltydse werk nie.”

Elsabé frons. “Wat stel jy dan voor? Niks te ingewikkelds nie.” Sy lig haar

hande. “Iets wat dié dom hande met gemak kan aanmekaarslaan.”

Ryno kyk na Nicolette toe hy antwoord: “Ek het ’n voorstel vir nagereg.

Mans vrek oor …”

Sy onderbreek hom vinnig. Sy sal nie langer sy tergery ten koste van haar
toelaat nie. “Maak my gunstelingpastagereg. Dit vereis min bestanddele en jy
is nie onder druk om dit dadelik ná voorbereiding voor te sit nie. Julle kan
dus eet net wanneer julle wil.”

“Kan ek die resep kry?” Elsabé vroetel in haar sak en bring ’n dagboek en
pen te voorskyn. “Gebruik sommer dié boekie.” Elsabé sug tevrede. “Ryno,
kan jy jou indink hoe dit moet voel om met ’n uitvoerende sjef getroud te
wees? Jy het elke dag toegang tot ’n restaurant in jou kombuis.”

Hy lag saggies. “Die gedagte het al by my opgekom. Maar dis nie net oor
haar kosvernuf dat ek met ’n sjef sal trou nie, sy moet darem ook sag op die
oog wees.”

Nicolette kyk nie op nie, sukkel net om die resep te onthou – en sy is

veronderstel om dit beter as haar eie naam te ken.

“Dan het jy die perfekte kombinasie in Nicci. ’n Skoonheid wat vaardig in

die kombuis is. As ek ’n man was, het ek met haar getrou.”

“Gelukkig is ek ’n man.”

Nicolette staan ergerlik op. “Ek luister nie langer na julle twee se twak nie.

Daar is die resep, bel my as jy oor iets twyfel.”

Ryno se hand sluit om haar pols en die warm tinteling begin weer deur haar
liggaam versprei. Sy kan hom net magteloos aankyk. Wat wil hy van haar hê?

“Jy wil nie vanaand saam met my in die hotel gaan eet nie?”

Sy skud haar kop heftig. Nooit nie! Nie weer daar nie. Maar sy kan dit nie
hardop sê nie en dink vinnig aan ’n aanvaarbare verskoning. “Nee, ek … ek
het

’n baksel beskuit wat uitgedroog moet word.”

“Beskuit? Ek hoop dis anysbeskuit.”

Sy knik.

“Wonderlik, dan sien ek jou vanaand. Ek vrek oor nat beskuit, hou vir my
daarvan uit, ek sal net ná sewe daar wees.” Hy staan op, troon oor haar terwyl
hy weer sy donkerbril oor sy oë skuif. “As julle twee my sal verskoon, ek het
’n pasiënt wat wag.”

Hulle staar hom in stilte agterna. Elsabé giggel skielik. “Oe-la-la! Jou
gelukkige ding! Jy moet my leer anysbeskuit bak.”

Nicolette bloos. “Hy spot net, hy weet hy is nie welkom op my pa se plaas

nie. En wat is dit met jou onsinnige opmerkings? Jy het ’n ewigheid lank ’n
oog op die man, en nou klink dit amper asof jy hom aan my wil afsmeer.”

Elsabé haal haar skouers op. “Ek het ’n ewigheid gelede ophou hoop dat hy
in my sou belang stel, daarom geniet ek net sy vriendskap. Ons klompie dink

die man het dalk ’n gebroke hart, of hy is ’n geswore oujongkêrel, want hy

raak nooit in ’n ernstige verhouding betrokke nie.”

“Wie is ’ons klompie’?”

“Die paar armsalige vroumense op die dorp, soos ek, wat nog nie ’n maat kon
vind nie.”

Nicolette glimlag simpatiek. “Wel, ek hoop my pastaresep rig vanaand iets

uit.”

“Ek hoop ook so. Ek is moeg vir alleen wees. Dis miskien anders vir julle
ouens in die stad, daar is soveel dinge wat jou aan die gang hou. Hier voel ’n
mens vinniger die gemis van ’n maat omdat daar baie tye is wanneer jy net
jouself as geselskap het. En myne is vrek vervelig.”

Nicolette sit haar hand op haar vriendin se skouer. “Ek is nou hier. Miskien
sal dit help om jou lewe ’n bietjie voller te maak.”

“Dis reeds die geval. Maar wag, ek moet loop, my kleuters moet opstaan en
my assistent kan hulle nie alleen hanteer nie.”
Sy verstaan haar vriendin se onvergenoegdheid, dink Nicolette terwyl Elsabé
wegstap. Sy bly miskien in die stad met ’n beroep wat haar lang ure besig
hou, maar wanneer sy die voordeur agter haar toetrek, ervaar sy dieselfde
leemte.

Sy kon nog nooit weer daardie spesiale verbintenis met ’n man maak nie,
behalwe met Pieter. Dis seker juis waarom sy Pieter so naby haar toelaat – hy
hou nie ’n bedreiging in nie, want hy stel nie in haar as vrou belang nie.

Sedert die nag saam met Ryno het sy ’n afkeer van intieme kontak met ’n
man. Sy stel nie belang in ’n oppervlakkige verhouding wat bloot op fisieke
aantrekkingskrag berus nie, ’n man moet haar op alle vlakke boei, soos Ryno
het. Bowendien is sy ook bang om weer vir die gek gehou te word. Dan
eerder alleen vir die res van haar lewe.

SES

Nicolette sit die laaste pan in die oond en stap na haar kamer toe. Sy wil gou
haar tas uitpak. Sy hoop Pieter het die regte klere gestuur. Volgens hom het
Elna se uitnodiging na haar troue by Nicolette se huis opgedaag – ’n hele
week te laat. Nie dat dit nou meer saak maak nie.

Tevrede pak sy haar goedjies weg. Alles wat sy nodig het, is hier. Sy kyk op
haar horlosie. Halfsewe. Wat gaan sy aantrek? Net ingeval hy sou opdaag.
Dit moenie lyk asof sy hom verwag het nie, dus niks deftigs nie. Iets
gemakliks, maar dalk tog ’n bietjie waaghalsig. Net om die man te herinner
aan wat hy deur sy vingers laat glip het, daarna sal sy hom ferm wegstuur. Ná
wat hy aan haar gedoen het, verdien hy sulke optrede.

Ingenome besluit sy op ’n blou oorvourok, dit wys genoeg sonder om blatant

te wees. Sandale met ’n effense hakkie, ’n tikkie maskara, ligpienk lipstiffie
en sy is tevrede met die beeld wat in die spieël na haar terugkyk. Die blos op
haar wange hoef nie kunsmatig geskep te word nie, en sy kan nie glo haar
hart klop so vinnig in haar borskas nie. Vervlaks, dalk was dit net ’n tergery
en daag hy nie op nie. Sy weet nie hoe sy dan gaan reageer nie.
“Hallo, Nicolette! Waar is jy?” Sy hoor sy diep stem in die voorste deel van
die huis. Sy het die deur oopgelos net ingeval. Sy haal diep asem.

Stadig stap sy sitkamer toe. Hy dra nog dieselfde klere as vanmiddag, maar
slaan steeds haar asem weg. Genugtig, hy lyk eetbaarder as die lekkerste
lekkerny waaraan sy kan dink.

“Jammer, ek het nie tyd gemors om te verklee nie. Ek was tot nou toe besig
met ’n operasie en ruik seker na ontsmetmiddel.”

Sy knik net en stap kombuis toe. Hy volg haar. Sy haal die deksel van haar
pan af en loer na die oestersop. Perfek. Amper reg om voor te sit. Sy draai
om.

Hy leun teen die kombuiskas en hou haar geamuseerd dop.

“Watse operasie het jy gedoen?” wil sy weet.

“Net ’n mangeloperasie. Ons kliniek is nie vir ingewikkelde chirurgie ingerig

nie. Dit word by die naburige hospitaal gedoen.”

“Ek het nog altyd gewonder hoekom jy net vir ’n jaar modelwerk gedoen
het?”

Hy frons verbaas. “Hoe weet jy daarvan? Ek kan nie onthou dat ek jou

daarvan vertel het nie.”

“Elsabé het.”

“O, dit maak sin. Ek het nie die jaar toe ek oorsee was, geniet nie. Ek het nie
van die oppervlakkigheid wat ek daar teëgekom het, gehou nie. In hart en siel
is ek ’n dokter. Ek wil nie oor my voorkoms onthou word nie, maar oor die
verskil wat ek in mense se lewens maak. Die geld vir die modelwerk was nie
te versmaai nie, ek kon my praktyk vestig en geld in die plaas belê. Daaroor
is ek nie spyt nie.”

Beïndruk luister sy. Haar eerste indrukke van hom was in die kol – hy is nie
oppervlakkig nie en hy is nie behep met sy voorkoms nie. “Hoekom juis hier
en nie in die stad nie?”

“Ek wil my gemeenskap dien, daar is baie dokters in die stad. Hier is net twee
van ons wat verseker dat ons mense behoorlike mediese versorging kry.

En natuurlik oor my familie ook. Ná my ma se dood, het ons drie nog nader
aan mekaar gekom, en dis vir my heerlik om my vrye tyd saam met my pa en
broer deur te bring.” Hy kyk in die kombuis rond. “Waar is my nat beskuit?
Ek vrek van die honger. Ek kon die anys ’n kilometer ver ruik.”

Sy beduie na die lap op die tafel.

Hy haal ’n stuk uit, hap daaraan en kreun behaaglik. “Hemels! My meisie,

met jou sal ek trou net oor jou vlytige vingers.”

Gefassineer kyk sy hoe hy hap vir hap vat sonder om weer iets te sê. Die
mate waarin hy dit geniet, onstel haar op ’n vreemde manier, krap iets in haar
los waaraan sy nie ’n naam kan gee nie. Haar enigste verweer is om kortaf te
wees. “Eet klaar. Jy moet ry. Jy weet jy mag nie hier wees nie.”

Hy lag dan skepties. “Asof Paul de Jager ooit hiervan sal weet. En ek gee nie
om of hy weet nie.” Hy skud sy kop. “Verskonings op verskonings, Nicolette.

Ek het nog nooit omgegee om die jagter te wees nie, maar ’n bokkie soos jy
put my regtig uit. Jy bly weghardloop terwyl ek kan sweer ek sien in jou
groot, blou oë jou begeerte om gevang te word.”

Sy kan net sprakeloos na sy woorde luister, weet nie hoe om haar teen die
waarheid te verweer nie. Hy stap ongeërg na die stoof, asof hy pas
kommentaar oor die weer gelewer het. Hy lig die deksel op en kyk dan
kopskuddend na haar. “Sien, presies wat ek bedoel. As dié nie ’n lokmiddel is
nie, twyfel ek aan my oordeel.” Hy kyk haar berekend aan. “En jy sê niks?
Geen verweer teen my aantygings nie? Nie bereid om nog te lieg nie?”

Sy weet nie wat om te sê nie, probeer uitdagend na hom kyk, maar misluk
hopeloos. Hy het die wind uit haar seile geneem. Weer eens het hy dieper
gesien as wat hy moes.
Hy stap nader, buk en soen haar liggies op haar lippe. Oorweldig klou sy aan
sy hemp vas toe haar knieë lam word. Hy is suinig met sy liefkosing, want tot

haar teleurstelling tree hy amper onmiddellik weg. “Waar is die sopbakkies?”

wil hy weet. Sy beduie stom na die rak agter hom.

Hy haal twee uit. “Wil jy ook hê?” vra hy terwyl hy inskep.

“Nee dankie.” Sy is haar eetlus kwyt.

Hy proe aan die sop. “Meisie, maar dis manjifiek!” Hy kyk glimlaggend na
haar. “Ontspan, Nicci. Moenie met sulke weerlose oë na my staar nie. Ek
gaan jou nie opeet nie, hoewel die idee nogal aanloklik is. Het jy ’n kruietuin
by jou huis in die stad?”

Sy dwing haarself om bedaard te antwoord. “Ja, ek het my tante se huis geërf,

dis op ’n massiewe erf. Ek het meer as genoeg plek vir ’n groentetuin. Ek kan
nie sonder vars kruie kook nie. Ongelukkig moes ek vandag die gedroogde
weergawe gebruik.”

“Dit doen geensins afbreuk aan die smaak nie. Waarvoor is daardie lap?” Hy
beduie na die hoek van die toonbank.

“Dis vir ’n tafeldoek en gordyne vir die kombuis.”

“Sjoe, Elna is reg, jy is ’n tuisteskepper van formaat.”

Elna praat oor haar. Wat het sy nog gesê? wonder sy benoud. Nie dat haar
suster weet hulle het mekaar al ontmoet nie, behalwe as hy haar vertel het.

“Wanneer kom hulle terug?”

“Einde van die maand.”

“My pa is steeds van plan om haar te onterf.” Sy weet nie hoekom sy hom
daarvan sê nie, dis privaat familiesake. Sy ook weet nog nie hoe sy ’n
versoening tussen pa en dogter gaan bewerkstellig nie. Sy sal nie toelaat dat
Elna ook verwerping ervaar nie. Al is dit die enigste ding wat sy doen voor sy
na haar lewe in die stad terugkeer, wil sy verseker dat Elna weer hier welkom
is.

Hy trek sy wenkbroue op. “Waarom verbaas dit my nie? Ou Paul de Jager sal
aan die vete vasklou asof dit sy eersgeborene is.”

Sy moet haar pa verdedig. “Julle is nie onskuldig nie.”

Hy skud sy kop. “Ek het nuus vir jou, ek het nie ’n saak met die vete nie. Ek
sal nie toelaat dat dit my optrede beïnvloed nie. Ek het jou suster met ope
arms in ons gesin verwelkom.”

“Ek kan dit glo. Die helfte van die De Jager-plaas word julle s’n sonder dat
julle ’n sent uitgee.”

Hy lag spottend. “As jy dink my broer sal met iemand trou net om ’n
armsalige plaas te kry, is jy nie so slim soos wat ek gedink het nie. Daar is
baie makliker maniere om dit te doen. En nie ek of hy sal toelaat dat ons pa
aan ons voorskryf nie, nie dat hy ooit probeer nie.”

Verontwaardig kyk sy na hom. “Impliseer jy ek word deur my pa

gemanipuleer?”

Hy knik. “Ja, ek sien dit in jou optrede. Hoe jy my heeltyd daaraan herinner
dat ek nie hier welkom is nie, dat jy nie die moed het om my vir ete te nooi
nie; hoe jy my nie naby jou pa wou toelaat nie. Hoeveel voorbeelde wil jy
nog hê?

En noem vir my een ding wat ons aan jou gedoen het?”

“As julle my pa bykom, kom julle my by. Ek is ’n De Jager.”

Hy sug moedeloos en staan op. “Hoe het ons hierby uitgekom? Al wat ek wil
hê, is om tyd saam met jou deur te bring, jou beter te leer ken. Dié keer wou
ek dit rustiger vat, wat moeilik is as ’n pragtige vrou soos jy voor my sit en
ek onthou wat tussen ons gebeur het. Maar ek kan nie anders as om myself af
te vra of ek nie my tyd mors nie? Ek twyfel of jy dieselfde dapperheid as jou
suster sal toon. En ek wonder of jou keuse ooit ten gunste van die Matthee-
familie sal wees.” Hy stap uit, praat oor sy skouer. “Dankie vir die ete.”

Sy hoor sy viertrek wegtrek en bly verward agter. Hy is seker reg. Nee, sy sal
nooit in ’n Matthee se guns kan kies nie, nie ten koste van Paul de Jager nie.

Dis deel van die skuld wat sy moet terugbetaal. En as dit haar ruggraatloos
maak, dan is dit ook so. Minstens sal een deel van die verlede haar nie meer
jaag nie. Die res sal sy mettertyd begrawe. Vier jaar lank kon sy miskien nie
van hom vergeet het nie, maar geen mens kan ’n ewigheid lank in iemand se
gedagtes bly nie.

Nicolette knip haar fietshelm los en gaan sit op die naaste klip onder ’n
koelteboom. Sy sug verlig toe ’n koel windjie haar natgeswete hare effens
oplig. Dis nog vroeg, maar die dag se hitte is reeds aan die opbou en eis sy tol
op haar energievlak. Nou hoef sy nie langer daaroor te wonder nie, sy is
finaal oortuig – sy is onfiks. Sy het gehoop sy kan tot by die klipkoppie op
hulle plaas ry, maar dit lyk nie of sy vandag daar gaan kom nie. Dit was die
een plek op haar pa se plaas waar sy ongestoord met haar eie gedagtes kon
sit. Die koppie bied ’n ongelooflike mooi uitsig oor haar pa en die bure se
plaas, sowel as die rivier wat hulle deel.

Sy vat ’n lang sluk van haar bottelwater. Sy moet haar pa oor ’n uur gaan
haal. Alles is gereed vir sy terugkoms, die koskaste is vol van alles waarvan
hy hou en sy kamer lyk mooi. Sy sukkel egter met ’n gevoel van
onvergenoegdheid en weet nie waar dit vandaan kom nie.

Sy het byna al haar opsies ondersoek. Miskien kan haar pa oortuig word om
in die aftreeoord te gaan bly, of om saam met haar Pretoria toe te gaan; daar
is ook die klein moontlikheid dat hy en Elna dermate versoen sal raak dat sy
weer sy versorging sal oorneem. Maar Nicolette kan dit nie sien gebeur nie,
nie ná wat Elna oor Markus se vereiste gesê het nie.

Sy moet ook oor die elektrifisering van die grensdraad met haar pa praat. As

hy instem en sy het genoeg geld, kan dit moontlik help om die plaas weer
winsgewend te maak. Miskien sal haar pa dan meer geneë wees tot ’n
huishoudster wat hom versorg. Dit sal haar en Elna die vryheid gee om op
hulle eie belange te fokus sonder om hulle oor hom te bekommer. Nicolette
weet maar te goed dis ’n selfsugtige oplossing, maar niemand kan verwag dat
hulle alles ter wille van hulle pa opoffer nie.

Sodra hy terug is, sal sy saam met haar pa moet besluit wat die beste uitweg
is. Daar is dus geen rede vir die krapperige gevoel nie.

’n Bakkie kom op die grondpad aangejaag. Sy staan vinnig op. Sy hoop die
bestuurder sien haar, anders gaan sy die ene stof wees as hy so vinnig
verbyjaag.

Sy sien die naam op die kant van die plaasbakkie en besef onmiddellik aan
wie dit behoort. Gespanne wag sy tot die bakkie naby is. Dis hy, nes sy
gevrees het. Langs hom sit ’n gryskopman. En dis te laat vir haar om te skuil,
want sy eet eerder stof voor sy met hom praat. Nie ná sy opmerking vroeër
die week nie.

Hy verminder spoed, maar toe hy haar sien, knik hy net voor hy vinniger ry.

Sy kan nie sy uitdrukking agter sy donkerbril lees nie, maar sy optrede is op

sigself ’n duidelike boodskap. Sy passasier waai vriendelik, al ken sy hom
nie.

Verstom staar sy die bakkie agterna. Dit het sy nie verwag nie. Het Ryno haar
nie herken nie? Onmoontlik! Hoe durf hy haar so blatant ignoreer?

Dan begin sy vir haarself lag. Tipies wispelturige vroumens. Sy wil nie met
hom praat nie, maar boeta, waag hy dit net om háár te ignoreer …

Wanneer gaan sy eendag weet wat sy van die man wil hê? Sy is gewoonlik
doelgerig in haar optrede, maar wanneer dit oor hom gaan, val sy rond,
soekend na antwoorde op haar ware behoeftes.

Sy sak weer op die rots neer terwyl sy die stof uit haar mond vee. Dis haar
verdiende loon. As sy hom sleg behandel, kan sy niks anders as kil optrede
van hom verwag nie.

Nou weet sy ook waar die bron van haar onvergenoegdheid lê – by hom. Sy
onthou sy laaste woorde asof sy dit self gesê het. Sy wil hom ook beter leer
ken, sy wil die kans gegun word om sy geselskap ongekompliseerd te geniet,
maar sy weet hoe haar pa sal reageer. Sy kan nie die kans waag nie, nie so
kort ná sy ligte hartaanval nie. En sy is dit aan haar pa verskuldig om hom nie
’n groot terugslag te gee nie. Daar bly dus net een ander opsie oor – sy moet
hom uit haar omgewing en gedagtes hou.

Sy glimlag wrang. En kyk net hoe goed het sy tot dusver daarin geslaag!

Sy sit haar helm terug op haar kop en skuif haar donkerbril voor haar oë. Sy
moet by die huis kom, sy wil nie laat wees nie.

Nie eens ’n kilometer verder nie begin haar fiets hobbelrig ry. Sy klim af en

vies haal sy die doring uit die band wat die pap wiel veroorsaak het.

Wonderlik! Net wat sy ná haar goeie voornemens nodig het. Sy stut die fiets
teen ’n boom en maak haar toerustingsakkie oop.

Uit die rigting waarheen Ryno gery het, hoor sy ’n motor aankom.

Sy draai eers om toe die bakkie langs haar stilhou. Dis weer hy, dié keer
alleen. Die man sal seker dink sy het beplan om sy aandag te trek, dink sy
wrewelig. Tog kan sy nie help om hom ademloos dop te hou toe hy uitklim
en nader stap nie. Dié keer is hy geklee in jeans en ’n gholfhemp met die
plaaslogo op. Sy is bly sy het nog haar bril op, hy mag nie haar oë sien nie,
hy sal haar sweerlik weer spot oor die begeertes wat hy daarin kan lees.

Maar sy kan dit nie keer nie. Hy is die laaste man op aarde tot wie sy
aangetrokke moet wees, maar om een of ander duistere rede is hy die enigste
man wat hierdie uitwerking op haar het. Wanneer hy naby is, is die lug
skielik te dik en sy sukkel met haar asemhaling; haar vel word koorsig klam,
al waai ’n koel windjie, en haar hart bons in haar bors.

“Wat is fout?” Hy praat effens kortaf.

Sy beduie na die fiets. “Pap wiel. Dis oukei, ek het alles om dit reg te maak.

Jy kan maar ry.”

Hy lag skepties. “Vergeet daarvan. Ek weet hoe graag jy van my ontslae wil
raak, maar ek gaan jou nie hier los om op jou eie te sukkel nie.” Hy tel die
fiets met gemak agter op die bak. “Kom, ek vat jou huis toe. Ons kan die
band daar regmaak.”

“Ek moet my pa gaan haal.”

Hy hou die passasiersdeur vir haar oop. “Dan vat ek die fiets saam en bring
dit later vir jou.”

Sy bly moedswillig staan. “Ek kan ’n band herstel, ek is nie ’n onbeholpe

vroumens nie.”

“En ek is nie ’n onbeholpe man wat nie kan kos maak nie, maar ek sal nooit
nee sê as jy aanbied om dit vir my te doen nie. Klim in.”

Steeds onwillig klim sy in en kyk nie die halwe glimlag wat om sy

mondhoeke huiwer mis nie. Dekselse mansmens! Kry ook altyd sy sin, én die
laaste woord in.

“Verskoon hoe dit lyk,” beduie hy toe hy langs haar inklim. “Dis in alle
opsigte ’n werkbakkie en dus nie die skoonste wat tot ons beskikking is nie.”

Sy knik net. “Werk jy nie vandag nie?”

“Ek werk, maar nie in my praktyk nie. Ek neem een oggend per week vry om
op die plaas te help.”

“Waar het jy jou werker afgelaai?”

“Op die koppie. Die grensdraad daar kan net te voet bereik word, hy sal dus
van daar af terug plaas toe stap. Hy moet kyk of die grensdraad oral heel is.”

Sy kyk verward na hom. “Die koppie? Watter koppie? Jy praat nie van die
een duskant die rivier nie?”

Hy knik. “Einste. En voor jy my begin aanval, ja, ek weet dit was altyd deel
van julle plaas, maar ons het ’n kaart waarvolgens die grenslyn die koppie by
ons plaas insluit. Ons het regsadvies ingewin en ons prokureur was van
mening ons het die aanvaarde weergawe.”

Háár klipkoppie. Die plek waarheen sy op pad was. Die Matthees het dit ook
van hulle weggeneem! Sy kan dit amper nie glo nie. Hoekom het haar pa haar
nooit daarvan vertel nie?

“En toe omhein julle dit met ’n grensdraad? Dit moes die afgelope paar jaar
gebeur het, want toe ek laas hier was, het die grensdraad die koppie by ons
plaas ingesluit.”

“Dis reg. Toe ons die elektrifisering wou doen, moes ons uitsluitstel kry.”

“En julle het seker ook geweet my pa het nie die geld om julle oor daardie
besluit teë te staan nie?”

Hy haal sy skouers op. “Ons was bereid om ons saak in die hof te verdedig.”

Teleurstelling en skok spoel deur haar. “En my pa? Het hy dit net so
toegelaat?”

“Ons het ’n brief van sy prokureur gekry wat ons gedreig het. My pa het Paul
gebel om met hom te onderhandel, hy het die foon in sy oor neergesit. Ons
het toe met ons planne voortgegaan.”

Verdwaas skud sy haar kop. “Ek kan nie glo julle het dit gedoen nie.”

Hy hou voor die plaashuis stil en draai na haar. Sy sien die simpatie in sy oë.

“Elna het my vertel hoe baie tyd jy op die koppie deurgebring het, ek
verstaan dat dit vir jou ’n emosionele saak is.”

“Jy verstaan niks.” Sy maak die deur oop. Sy wil nie sy simpatie hê nie, sy
wil haar plekkie terughê. Maar nou behoort dit aan hulle, en hulle sal dit
nooit soveel soos sy waardeer nie. Nog iets kosbaars wat sy aan die bure
verloor het.

“Dankie vir die hulp, dokter Matthee. Jy kan die fiets net hier los, ek sal een
van die werkers kry om my te help.” Sy draai haar rug na hom en stap die
huis binne.
Sy slotwoorde laat haar net ’n oomblik weifel. “Nou het jy nog iets om op
ons rekening te sit. Maar voor jy dit doen, kan ons daarvoor afslag kry dat
ons die markwaarde van daardie koppie aan jou pa uitbetaal het? Hy het wel
die tjek teruggestuur, maar in ons oë het ons die regte ding gedoen.”

SEWE

Nicolette haal die boek van die rak af en sak op die naaste leunstoel neer. Die
boekwinkel het nie ’n groot verskeidenheid kookboeke nie, maar dié een het
sy nog nie gesien nie.

Sy staar peinsend na die boek se omslag. Haar pa is ’n week tuis en dis

verbasend hoe die tyd gevlieg het. Sy sug. En dis onstellend hoe gereeld
Ryno in haar gedagtes is, altyd gekoppel aan een of ander uiterste emosie.
Die een oomblik is dit woede oor wat sy familie met haar koppie gedoen het,
die ander oomblik smag sy na sy aanraking, sy nabyheid. Dan triomfeer die
pyn wanneer sy onthou hoe seer die gedagte gemaak het dat haar ma na hom
toe op pad was.

En uiteindelik verwens sy sy oorweldigende teenwoordigheid in haar hart en

gedagtes nadat sy amper geglo het sy het hom vergeet. Binne twee weke!

Ontsteld maak sy die boek oop. Basta met hom en haar gedagtes oor hom!

Haar lewe hou meer as net ’n verwronge beheptheid met een man in.

“O, dis waar jy wegkruip.”

Nicolette kyk glimlaggend op na Elsabé wat met haar hande in haar sye voor
haar staan.

“Ek soek jou oral. Ek het jou motor voor die supermark gesien. Hoekom
antwoord jy nie jou foon nie?”

“Ek haat dit as ’n foon in ’n boekwinkel lui.”

“Wat lees jy?”

Nicolette draai die omslag na haar. “Net ’n kookboek. Ek versamel mos die
goed, en op die ou end gebruik ek nie eens die helfte van hulle nie. Ek wil
ook

’n paar liefdesverhale aanskaf, ek het nou baie tyd vir lees.”

Elsabé gaan sit op die ander bank. “Hoe gaan dit met jou pa?”

“Besonder goed. Sedert hy uit die kliniek is, het hy nog nie een keer ’n
woedeuitbarsting gehad of neerslagtig geraak nie. Hy is nogal moeg en slaap
baie. Ek en hy het ’n gemaklike roetine – ons eet ontbyt saam, dan vergesel
ek hom op die plaas rond. Daarna is dit middagete, waarna hy tot aandete rus.

Saans sal ons in die sitkamer sit waar hy televisie kyk en ek lees.” Sy kyk
peinsend na die boek op haar skoot. “Dit het my laat besef my pa het nie
soveel versorging nodig soos wat ek gedink het nie. As ek sorg dat hy eet en
skoon klere aantrek, is my deel gedoen.”

“Is jy verveeld?”

Nicolette knik. “Ja, en ek weet nie hoe lank ek so kan aangaan nie.”

“Elna het halfdag in dokter Du Preez se spreekkamer gewerk, daar is seker

geen rede hoekom jy nie vir jou ’n werkie kan kry nie.”

“Soos wat?”

Elsabé haal haar skouers op. “Ek weet nie, werk is redelik skaars op die dorp.
Wat van iets in die kosbedryf?”

Nicolette skud haar kop. “’n Restaurant sal nie werk nie, hier is nie genoeg
voete nie en ek kan nie die lang ure werk as ek eintlik hier is om na my pa om
te sien nie. Maar ek moet daaroor begin dink, ek sal nie vir weke so kan
aanhou nie. Wat is so belangrik dat jy soveel moeite doen om hierheen te
kom?”

“Ek is lus vir kuier. Wil jy nie Vrydagaand ’n bietjie uitgaan nie?”
“Ons kan. Waarheen?”

Elsabé glimlag skeef. “Ons keuse is nie groot nie, die hotel, of die hotel,”

spot sy. “Daar is nou ’n oulike kroegie waar ons ietsie voor ete kan drink.

Behalwe as jy na die buurdorp wil gaan. Daar is ’n gastehuis wat lekker kos
maak, maar dis ’n uur se ry.”

Nicolette sug swaar. “Dan moet dit seker die hotel wees, ons kan nie so ver in
die donker ry nie. Dis te afgeleë.” Een of ander tyd moet sy weer in die hotel
kom, sy kan nie die plek vir ewig vermy nie.

Elsabé skud haar kop. “O nee, ons sal nie alleen wees nie. Ek het vergeet om
die belangrikste deel te vra. Lourens, wat die ysterwarewinkel besit, wil jou
graag ontmoet. Ek wil hom saamnooi, en voor jy nee sê, dis regtig ’n oulike
ou, ek en hy het ’n paar keer saam gekuier en hy het geen bymotiewe nie. Dis
hoe ons maak as ons mekaar wil leer ken.”

Nicolette glimlag skepties. “As hy so oulik is, hoekom het een van julle
oulike, eensame meisies hom nog nie opgeraap nie?”

“Volgens hom is hy nog nie reg om met iemand af te haak nie. Asseblief,
Nicci, net ’n lekker kuier saam met twee mans?”

Nicolette haal haar skouers op. Sy geniet dit om nuwe mense te ontmoet,
solank daar nie sprake van ’n toe-oë-afspraak is nie. Daarvoor is sy nie lus
nie.

“Dis reg met my, maar die eerste teken van iets anders en ek is weg. Ek ry
ook met my eie motor en ek sal by jou oorslaap.”

“Perfek. Sal ons mekaar almal so sewe-uur by die hotel kry?”

“Dis goed so.”

Vrydagaand stap Nicolette huiwerig by die hotel se voorportaal in. Sy is

vroeg.
Die ander behoort eers oor ’n kwartier op te daag. Sy sien daarna uit om die
onderwyser op wie Elsabé ’n oog het, te ontmoet. Wat die ontmoeting met

Lourens betref, is sy nie heeltemal seker nie, maar sy sal dit met ’n oop
gemoed benader. Waaroor sy wel seker is, is dat sy nie nou by ’n man wil
betrokke raak nie. Nie voor sy weet wat haar toekomsplanne is nie, en nog
belangriker, nie voor sy Ryno uit haar gedagtes geweer het nie. Sy probeer
juis om haar gedagtes so te bestuur dat sy so min moontlik aan hom dink. As
sy net besiger was, sou dit dalk makliker gewees het.

Sy stap na die kroegie en wens haarself geluk dat sy hier kon instap sonder
dat die ongemaklike herinneringe haar lamlê. Miskien het sy eindelik daardie
deel van die verlede agtergelaat. Nie dat sy heeltemal daarvan wil vergeet nie.

Vir haar bly dit spesiaal, herinneringe waaraan sy altyd wil vashou; ’n
glashelder moment wat in haar alledaagse bestaan uittroon, waarin sy
volkome geluk ervaar het. So iets het sy nooit weer ondervind nie. En hoe
wens sy sy kon.

Sy sug. Miskien moet sy aanvaar dis nie weer vir haar beskore nie.

Sy gaan sit op een van die kroegstoeltjies en bestel ’n glasie sjerrie. Die plek
het nuwe meubels, sy hou van die rustige atmosfeer wat geskep word met die
donkerblou-en-rooi bekleedsel en bypassende gordyne.

Sy laat haar blik oor die ander gaste dwaal. Die meeste se aandag is op die
televisie teen die muur gerig. ’n Vrou staar in die rigting van die deur en
Nicolette draai haar kop om te sien waarna sy kyk.

Sy is nie verbaas toe sy sien wie die vrou se aandag trek nie. Wie anders as
Ryno, wat met een van die hotelpersoneel gesels? Sy sug effens moedeloos.
Hy is nie veronderstel om hier te wees nie. Sy kan egter nie help om hom ook
dop te hou nie. Hy dra ’n trui oor jeans en dis amper onmoontlik om weg te
kyk. Hy is eenvoudig fassinerend aantreklik.

Hy sien haar en stap nader.

“Wat maak jy hier?” Haar stem is kil en sy hou haar oë op die ingangsportaal.
Sy bid haar metgeselle daag vinnig op. Sy wil hom nie hier hê terwyl sy besig
is om die verlede te verwerk nie. Haar kop raak heeltemal deurmekaar as hy
naby is. En saam met wie is hy hier? Dié jaloerse gedagte word egter vinnig
onderdruk.

Hy frons. “Ek wag vir Elsabé. Ons eet saam met julle, of het ek Elsabé
verkeerd verstaan?”

Sy kyk oorbluf na hom. “Eet saam met ons? Maar sy het niks vir my gesê nie

… Sy sou dan saam met die onderwyser …” Sy kry nie kans om haar sin te
voltooi nie, Elsabé en ’n fris geboude man kom aangestap. Dis seker Lourens,

’n aantreklike man met ligbruin hare en donker oë.

“Hallo. Wag julle al lank vir ons?” wil ’n vrolike Elsabé weet. Sy soengroet
Ryno en Nicolette kyk geïrriteerd weg.

“Nee,” antwoord Nicolette stug. “Kan ek gou alleen met jou praat?”

Elsabé frons. “Laat ek jou net eers aan Lourens voorstel.”

Nicolette groet vinnig en trek haar vriendin eenkant toe.

“Wat is fout?”

“Jy het my nooit gesê Ryno is jou metgesel nie. Ek dag dis die onnie wat nou
die dag by jou geëet het.”

Elsabé skud haar kop. “Nee, hy is ou nuus. Ek kon sweer ek het gesê dat
Ryno …” Verward bly sy stil terwyl sy daaroor dink. “Jammer, ek het nie
gedink jy sal omgee nie.”

“Jy weet van die vete. Wat voer jy in die mou?” Elsabé lig haar hande in ’n
onskuldige gebaar. “Niks, absoluut niks. Al wat ek in gedagte het, is ’n
heerlike aand saam met twee sjarmante mans as geselskap, maar as jy nie wil
nie, sal ek dit aan hulle verduidelik.”

Nicolette kyk oor Elsabé se skouer na waar die twee mans staan en gesels.
Sy was reeds onbeskof, sy sal nie boonop soos ’n lafaard hier uitsluip nie.
“Ek sal bly, maar moet my nie later kwalik neem as dit ’n gemors van ’n aand
is nie.”

Elsabé glimlag. “Dit sal nie wees nie, jy sal sien.”

Hulle sluit by die twee mans aan.

“Wat gaan julle drink?” wil Lourens weet. “Nicolette, ek sien jy het reeds
sjerrie, of kan ek vir jou iets anders bestel?”

Sy glimlag oorvriendelik in ’n poging om vir haar swak maniere te vergoed.

“Nee dankie, ek is nog besig.”

Toe hulle op die leunstoele gaan sit, draai Nicolette na Lourens. “Elsabé sê
die ysterwarewinkel behoort aan jou. Hoe lank bly jy al hier?”

Hy glimlag. “So twee jaar, ek kom oorspronklik van Kaapstad af, maar ek het
’n rustige plattelandse dorpie gesoek waar ek my besigheid kan begin, toe
sien ek die advertensie in ’n weekblad en neem die bestaande besigheid oor.”

Hy beduie vir haar. “Jy is hier gebore?”

“Dis reg. My pa boer nog hier met skape, ek bly in Pretoria. Ek is hier om
hom te versorg, hoe lank weet ek nie.”

“Julle is bure?” Hy beduie na Nicolette en Ryno.

“Dis reg,” antwoord Ryno.

Lourens frons. “Ek kon sweer ek het iewers ’n storie gehoor van …”

Heel op sy gemak val Ryno hom in die rede. “Dis net ’n storie. Ek en
Nicolette kom goed oor die weg, nie waar nie, Nicolette?” Hy kyk
veelseggend na haar.

Sy knik sonder om reguit na hom te kyk. As sy eers begin, kan sy dalk nie
weer wegkyk nie. Selfs langs ’n aantreklike man soos Lourens verander dit
nie die belewenis dat haar hele vrouwees uitsluitlik op hom gerig is nie. En
presies wat sy gevrees het toe sy hom hier sien, het gebeur – hy foeter al haar
planne

op. Vanaand was veronderstel om ’n helingsproses te wees waar sy geleidelik

die prentjies van die verlede sou uithaal en elkeen in verband met die geheel
sou plaas sodat sy dit hopelik vir altyd kan wegbêre.

Maar nee, nou is hy hier, en elke gedagte bly vashaak by die prentjie van hom
en haar in die kamer hier bo, en al waaraan sy kan dink, is hoe hy gelyk het,
hoe hy gevoel het, hoe hy geproe het …

Meteens kry sy baie warm en met ’n bewerige hand maak sy die boonste
knopie van haar bloes los.

Sy betrap Ryno se blik op haar, dan kyk hy af na haar hand wat met haar
knope vroetel. Sy laat sak haar hand vinnig en klem dit in ’n vuis op haar
skoot.

Hy kyk weer op, sy blik hou hare. Sy kyk is baie soos die eerste keer, meer as
net belangstellend. Amper smeulend.

Sy kyk vinnig af. Elsabé se hand rus op Ryno se bobeen en Nicolette vryf
geïrriteerd deur haar hare. Sy probeer wegkyk. Lourens kyk afwagtend na
haar.

Sy bloos. “Jammer, wat het jy gesê?”

“Elsabé vertel my julle sukkel met veediewe. As jy wil, kan ek met my

vriend praat, hy is ’n senior polisieman in die naburige kantoor.”

Nicolette glimlag. “Dit sal gaaf wees. Enige addisionele hulp sal waardeer
word. Jy weet nie dalk wat dit kos om ’n grensdraad te elektrifiseer nie?”

“Waar gaan julle die geld daarvoor kry?” Ryno kyk verbaas na haar.

Sy kyk vies na hom. “Dis seker ons saak.”

“Dis ’n baie groot uitgawe en as ek na die toestand van jou pa se plaas kyk,
moet ek aflei hy het nie die geld nie. Ek hoop nie julle is van plan om vir so
iets skuld te maak nie, want dis net ’n sinvolle belegging as julle die geld
daarvoor het.”

“Soos ek gesê het, dis ons saak.”

Lourens kug ongemaklik. “Ryno behoort te weet hoeveel dit kos aangesien
hulle dit ’n ruk gelede gedoen het.”

“Vergeet daarvan. Kom ons praat oor iets anders.” Sy kyk weer na Ryno.

Waarom steek hy sy neus in hulle sake? Sy het nie sy mening gevra nie.

Bowendien, hy beïndruk dalk die ander met sy besorgdheid oor hulle sake,
maar nie vir haar nie. Tog kyk hy haar ongestoord in die oë.

“Die buffet is gereed. Sal ons eetkamer toe stap?” wil Elsabé weet.

Nicolette huiwer op die drumpel van die eetsaal. Dié stap is ’n bietjie
moeiliker. Hier het alles begin.

Sy kyk na die hoek waar hy en sy vriende daardie dag gesit het. Sal sy ooit
die emosionele oomblik vergeet? Die warm afwagting, die bewerasie in haar
lyf, die droogheid in haar mond. En ná al die jare beleef sy die gevoel elke
keer as sy hom sien. Alles het verander, en eintlik het niks verander nie. Sal
sy ooit van sy houvas op haar kan ontslae raak? Sy hoop so, vir haar eie
daaglikse

oorlewing.

Sy volg Elsabé na ’n buffettafel. Nadat hulle die voorgereg ingeskep het, wil
Lourens weet: “Is dit moeilik vir ’n sjef om by ’n ander plek te eet?”

Nicolette glimlag. “Ontsaglik. Ek is ongelukkig geneig om die kos te

evalueer en dis uiters onregverdig teenoor die persoon wat dit maak.”

Nicolette probeer wegkyk toe Elsabé haar hand op Ryno s’n sit. “Terwyl sy
gestudeer het, het Nicolette vakansies hier gewerk,” lig Elsabé die mans in.
“Sowaar?” Lourens lyk beïndruk. Nicolette kyk vinnig na Ryno. Sy hoop nie
hy gaan iets laat glip nie. Sy blik is egter op Elsabé gerig.

“Hoe vergelyk die kos met die gehalte daarvan toe jy hier was, Nicolette?”

vra Lourens.

Sy haal haar skouers op. “Dis nog te vinnig om ’n regverdige mening te gee.

Dis die eerste keer dat ek weer hier kom, maar die verskeidenheid is
indrukwekkend en die aanbieding aantreklik.”

“Wat my betref, kan die gehalte nie verbeter nie.”

Verontwaardig kyk Nicolette na Ryno. “Jy oordryf.”

Hy haal sy skouers ongeërg op. “Dis my mening. Dit was ’n hoogtepunt in

die hotel se bestaan toe jy hier gewerk het.” Hy kyk af en eet verder aan die
slaai op sy bord.

Elsabé trek haar wenkbroue vraend op. “Dis vir my nuus. Julle het my nie
vertel julle het mekaar hier raakgeloop nie?”

Nicolette beduie vies: “Daar was niks om te vertel nie. Ek het hier gewerk, hy
het hier geëet. Dis al.”

Sy kyk nie na haar vriendin nie, maar weet sy sal later moet verduidelik. En
sy wens Elsabé wil ophou aan Ryno vat, nou rus haar hand op sy skouer. Wat
is dit vanaand met haar? Sy stel mos nie in hom belang nie, of het sy gejok?
Dis al wat sy nodig het om finaal op te pak as haar beste vriendin en Ryno ’n
verhouding het. Sy gun dit vir Elsabé, maar dit verander nie aan die feit dat
sy hulle albei in die toekoms sal moet vermy nie.

“Volgens jou persepsie, miskien, maar nie myne nie. My ontmoeting met jou
was definitief nie niks nie.” Die besliste toon in Ryno se stem hinder haar.
Kan hy nie ophou met sy kriptiese opmerkings nie? Wat probeer hy vir haar
sê?

“Hoe het julle mekaar ontmoet? Ek kry die gevoel dit was opwindender as
wat jy wil erken, Nicci.”

Nicolette frons geïrriteerd. “Ek het jou mos gesê daar was niks uitsonderliks
daaraan nie.”

“Maar …”

Lourens val Elsabé in die rede: “Hou op aan Nicolette torring, Elsabé.”

Die onvergenoegde uitdrukking op Elsabé se gesig wys dat sy nie Lourens se

betigtiging waardeer nie. Hy verander die onderwerp deur Ryno oor sy
praktyk

uit te vra en Nicolette sug verlig. Minstens is een onderwerp van die tafel af.

Tydens die hoofgereg sien Nicolette die uitdagende blikke tussen Elsabé en
Lourens. Verbeel sy haar die onderstrominge tussen die twee? wonder sy. Het
dit ’n aandeel in Elsabé se lieftallige optrede teenoor Ryno? Die gedagte
frustreer haar ongelooflik, sy moet ’n bietjie wegkom.

“As julle my sal verskoon, ek wil net kleedkamer toe,” sê sy en staan op.

Elsabé spring ook op. “Ek kom saam.”

“Julle het vinnig gekliek.” Elsabé klink onvergenoeg toe hulle in die
kleedkamer is.

Nicolette frons verbaas. “Was dit nie die idee nie?”

Elsabé sug. “Ja, jy is seker reg.”

“Wat is fout?” wil Nicolette weet.

“Niks.” Elsabé kyk weg, karring kamtig aan haar hare, maar sy bluf Nicolette
nie.

“Elsabé, jy steek iets weg.”

“As jy dan wil weet, ek is verlief op Lourens, maar hy wil nie ernstig raak
nie. Ek gaan met ander ouens uit, wat elke keer ’n gemors is omdat ek net een
man in my kop het. Ek het gedink as ek saam met Ryno opdaag, sal hy ’n
bietjie jaloers wees.”

“Jy gebruik ons.” Geskok kyk Nicolette na haar. Dis die rede vir die
aanhoudende gevat aan Ryno. Dankie tog!

Elsabé kyk af. “Nie regtig nie. Jy het dit van die begin af duidelik gemaak jy
stel nie in ’n verhouding belang nie, en Ryno gee nie om nie. Hy vermoed
lankal hoe ek voel en hy was bereid om saam te kom.”

“Selfs toe hy hoor ek kom?”

“Veral toe. Ryno is nie iemand wat die simpele vete aan die gang sal hou nie,
hy is ’n vredemaker. Hy wil met jou vriende wees, dis net jy wat so ’n neus-
indie-lug-houding teenoor hom het.”

Nicolette verwerk Elsabé se vreemde terugvoer. Sy het so op haar

antagonisme teenoor hom en sy familie gefokus, sy het dit as vanselfsprekend
aanvaar dat hy ook so voel. Nou lyk dit asof sy heeltemal verkeerd is.

“Jy moes my van die begin af die waarheid vertel het. Ek hou van Lourens,
ek sou graag meer van hom wou sien, maar as dit jou saak gaan benadeel, is
dit natuurlik buite die kwessie.”

“Ek waardeer dit. Hy sê heeltyd hy is nog nie reg om te trou nie, maar dan is
daar soms tekens dat hy tog in my belang stel. Ek het so gehoop ek kry
vanaand

’n bietjie reaksie, maar ek het vergeet hoe bekoorlik my vriendin kan wees.”

Nicolette sug. Dinge raak te kompleks. “Kom ons gaan terug.”

“Gaan julle nagereg eet?” wil Lourens weet toe hulle by die mans aansluit.

Elsabé reageer dadelik. “Ek sê nooit nee vir nagereg nie.”

Nicolette volg hulle langsaam. Met ’n nageregbakkie in haar hand huiwer sy

voor die verskeidenheid. Sy hoef nie om te kyk om te weet Ryno staan agter
haar nie. Sy skep roomys in en stap verby die sjokolademousse en aarbeie.
Hy skep net koekstruif in en betrap haar tersluikse blik op hom.

“Ek eet nie meer aarbeie of sjokolade nie,” sê hy. “Ná wat gebeur het, is die
smaak vir altyd bederf. Ek is net bereid om dit weer te eet as ons dit saam kan
doen.”

Wantrouig kyk sy na hom. Probeer hy haar uitlok, of is hy ernstig? Hoe het

hy geweet wat in haar gedagtes aangaan? Miskien verstaan sy hom verkeerd.

Miskien hoor sy wat sy graag wil hoor. Gelukkig staan nog net hulle twee by
die tafel, dis nie ’n gesprek wat deur ander gehoor moet word nie.

“Ná wat gebeur het? Niks het gebeur nie. Ek en jy het een aand saamgekuier
en dis dit. Niks dramaties daaraan nie.” Haar stem kraak effens en sy maak
keelskoon.

Hy beskou haar kopskuddend. “Telkemale verbaas ons verskillende

interpretasie van dieselfde situasie my. Niks het gebeur nie? My hemel, as ek
nie van beter geweet het nie, het ek gedink jy maak ’n grap. Nou ja, laat ek
jou inlig hoe niks my lewe verander het. Ek was nog nooit mal oor sjokolade
nie, tót daardie aand. Kon jy ooit weer ’n sjokoladetruffel eet sonder om te
onthou hoe dit tussen ons was? Hoe spesiaal die sjokolade gesmaak het toe jy
dit vir my gevoer het?”

Hy skud sy kop. “Ek kan nie vergeet hoe jy later na sjokolade en peperment
gesmaak het nie. Kan jy onthou hoe ek die likeurvulsel op jou vingers
bietjies-bietjies afgelek het?”

Hy haal diep asem. “En die soetheid van die sjokolade en aarbeie was
simbolies van ons samesyn. En ja, dalk het ons nie verder as ’n paar
liefkosings gegaan nie, maar dit het definitief nie net daaroor gegaan nie. Vir
my het die aand baie meer as dit ingehou. En omdat ek dit nie kan vergeet
nie, wil ek nie daaraan herinner word as ek weet dit kan nooit weer gebeur
nie.” Sy stem is laag en sensueel, sy voel hoe rillings deur haar lyf trek. Dis
kompleet asof hy haar aanraak, met sy woorde liefkoos.

Sy asem rukkerig uit, haar wange is vuurwarm en sy kan net na hom staar.
Sy woorde verlei haar, vat haar terug na daardie dag, asof dit pas gebeur het;
bring na vore daardie blywende wete van hoe dit tussen hulle was, en hoe
spyt sy was dat hy gekeer het toe sy gereed was om in alle opsigte syne te
word.

Sy kners op haar tande, sy wil nie weer hieroor dink nie! Sy kyk rond of
iemand die gesprek kan hoor. Hulle is nog alleen. Gelukkig kan niemand sien
hoe sy woorde haar meevoer nie.

Hy kyk verwytend na haar. “As jy my net van die begin af gesê het jy is Paul
se dogter, kon ons baie misverstande vermy het.”

Sy verstyf. “As jy dit geweet het, sou jy nie met my geflankeer het nie. Is dit
wat jy probeer sê?”

Hy skud sy kop beslis. “Nee, dit sou niks verander het aan wat gebeur het nie.
Niks en niemand sou my van jou weggehou het nie, maar ten minste het ek
dan geweet waar om jou later te kry. Jy sou nie kon verdwyn het nie.”

Sy kyk weg. “Ek het nie verdwyn nie, my ma het verongeluk en ek moes
weggaan.”

“En tog het jy my nie gebel nie terwyl jy geweet het ek kon jou nie kontak
nie.”

Sy beduie woes met haar hand. “Waarom hou jy aan daarmee? Jy moet bly
wees ek het nie gebel nie. Geen ongemak ná die tyd nie, geen verskoning
nodig om nie weer saam te kuier nie, geen verpligting nie. Is dit nie waarop
’n man hoop nie? Ek kon net nooit verstaan hoekom jy nie gevat het wat ek
vrylik aangebied het nie, maar dan was ek dalk net nie jou tipe meisie nie.”

Hy kyk haar geskok aan. “Is dit hoe jy dit interpreteer?”

Sy kyk hom vierkant in die oë, probeer nie kwaad klink nie, al is sy woedend.
Sy kan dit nie help nie, die bitter gedagte bly heeltyd opkom – sy was net ’n
tydelike aanloklikheid; hy was van die eerste oomblik af nie so intens
betrokke soos sy nie. Dalk het sy hom verveel. En dit maak nie saak waarvan
hy haar nou probeer oortuig nie, sy kan hom nie glo nie. Sy kan hom nie
vertrou nie. As sy hom begin glo, kan haar gevoelens haar op ’n wentelbaan
vat waarheen sy nie wil gaan nie. Sy het laas te seergekry. En nou kan haar
pa seerkry. Die prys is te hoog.

Hy gee haar nie kans om te reageer nie. “As dit jou indruk van my is, is dit
dalk beter dat jy nie weer gebel het nie. Ek stel nie belang in iemand wat dink
ek is net op soek na ’n liggaam om seks mee te hê nie, en as dit nie so
uitwerk nie, weer na my volgende slagoffer aanbeweeg. Vir my was dit meer,
baie meer.”

Hy klink tegelykertyd teleurgesteld en kwaad. Toe hy wegstap, kyk hy nie

eens om nie.

Sy het nie die krag om hom te volg nie. Sy woorde bly haar verwar, sy weet
nie meer wat reg of verkeerd is nie. Hoekom is hy so omgekrap?

Toe Elsabé vraend na haar kyk, stap sy traag na die tafel. Sy gaan sit, maar hy
kyk nie eens na haar nie, hou net aan met Lourens praat.

Sy sal hom ook ignoreer, besluit sy. En hoe gouer die aand verby is hoe beter.
Sodra sy ’n kans kry, sal sy haar verskoon. En sy gaan nie by Elsabé oorslaap
nie, sy is nie lus vir ’n gedeelde post mortem nie. Sy het genoeg om self uit te
pluis.

AGT

“Jy lyk lekker ontspanne terwyl ons ander moet werk.”

Met ’n glimlag sit Nicolette haar boek eenkant neer. Sy beduie vir Elsabé om
langs haar op die kombers te sit. “Jy het voorgestel ek maak my hier tuis.”

Elsabé sak langs haar neer en stut haar rug teen die karee se stam. “Ek beny
jou die tyd wat jy het om so met ’n boek deur te bring, die kleintjies hou my
aan die hardloop. Hoe lank gaan jou pa besig wees?”

“Baie lank, hy het ’n afspraak met sy prokureur, haarkapper en dokter. Hy

wil alles op een dag doen, hy is nie lief om dorp toe te kom nie.”

“Jy het Saterdagaand so vroeg gery, wou nie eens meer by my oorslaap nie.

Ek kon jou nooit vra of jy darem die ete geniet het nie. Wat dink jy van
Lourens?”

“Die kos was heerlik en Lourens is ’n oulike ou.”

Elsabé knik tevrede. “En Ryno? Wat is tussen julle aan die gang? Wat het
werklik in die verlede tussen julle gebeur?”

Nicolette ontwyk haar nuuskierige blik. “Niks. Ek het mos so gesê. Hoekom
glo jy my nie?”

“Miskien omdat ek die gevoel kry julle praat met mekaar sonder om die
woorde hardop te sê. Hy was ook bot ná julle die gesprek by die nageregtafel
en ek ken hom nie so nie.”

Nicolette lag geforseerd. “Dis ’n bietjie vergesog. Kom ons los Ryno uit. Ek
wil iets anders met jou bespreek. Ek het vanoggend ’n ingewing gekry. Ons
het nou die dag oor ’n werk vir my gepraat en ek het heelnaweek daaroor
gedink.

Ek het besluit om ’n koffiewinkel te open. Jy het my laat dink toe jy gesê het
daar is geen ander eetplek behalwe die hotel nie. En dit gaan nie net sommer
enige koffiewinkel wees nie, ek gaan dit kombineer met ’n soort
tuisnywerheid en ’n spysenieringsaak wat etes op aanvraag voorsien. Wat
dink jy van die idee?”

“Ek dink dis ’n wonderlike plan. Enigiets wat beteken jy gaan hier bly, pas
my perfek.”

Nicolette haal haar skouers op. “Ek kan altyd so iets begin en dan weer
verkoop. Ek is seker daar is vaardige vroue in die omgewing wat die plek met
gemak kan oorneem as ek sou besluit om terug te gaan Pretoria toe. Die kos
sal

ek eenvoudig hou, en op gehalte en bekostigbaarheid fokus. Ek moet net die

regte plek kry en iemand wat my met voorbereiding kan help, iemand wat
kennis van kos maak het. Ek kan haar die res leer. Ken jy so iemand?”

“Gee my kans om daaroor te dink.” Elsabé staan op. “Kom jy saam met ons?

Ons vat die kinders kafee toe om roomys te koop. Dis vir hulle ’n lekker
uitstappie en so leer ons hulle om met geld te werk.”

Nicolette staan ook op. “Graag, ek sal ook nie nee sê vir ’n roomys nie.”

Elsabé roep die kleuters nader en verdeel hulle in drie groepe. “Vat jy die een
groep,” beduie sy vir Nicolette. “Sorg net dat jy die jongste twee se hande
vashou, die ander is groot genoeg om alleen te loop, hulle ken die
verkeersreëls.”

Nicolette stap vooruit met haar groepie. By die verkeerslig wag hulle vir die
groen lig. Toe die ligte verander, is die twee oudstes dadelik vooruit, met
Nicolette en twee kleintjies aan die hand agterna.

Hulle is halfpad oor die straat toe sy die dreuning van ’n motorfiets hoor.

Onwillekeurig kyk sy in die rigting van die geluid. Die motorfietsryer gaan
oor die rooi verkeerslig ry, besef sy oombliklik. Binne ’n breukdeel van ’n
sekonde meet sy die afstand tussen die motorfiets en die twee voorste
kleuters en besef hulle gaan nie betyds veilig oor die pad kom nie. Sy los die
kleinste twee se hande en spring terselfdertyd vorentoe. Sy stamp hulle in die
rigting van die sypaadjie, hoor ’n gil en dan voel sy die pyn toe die motorfiets
haar tref. Sy trek deur die lug en kom hard op die grond te lande. Die pyn is
aanvanklik ondraaglik, dan voel sy niks.

Sy hoor haar naam. Iemand klink angstig. Sy wil die persoon gerusstel, maar
sy kan nie uit die wit waas wegbeweeg nie. Sy bly lank daarin. Uiteindelik
dwing sy haar oë oop.

Iemand druk haar hand en dis seer. Sy draai haar kop en kyk verward na haar
pa wat langs haar sit. Sy kop hang skuins en sy wonder hoe hy so kan slaap.

“Pappa, is jy oukei?”
Sy kop ruk op. “Nicci! Hoe voel jy?”

Dan onthou sy die voorval. “Is die kinders oukei? Hulle is nie raak gery nie?”

Iemand beweeg aan haar ander kant. Elsabé staan op en glimlag bewerig.

“Nee, en net te danke aan jou. Nicci, ek sal nooit vergeet wat jy gedoen het
nie.

As my kleintjies beseer was …” Sy sluk en trane loop oor haar wange.

Nicolette hou haar hand uit. Toe Elsabé dit in hare toevou, sien sy albei
hande is verbind. “Hoe erg is my beserings?”

“Hy het jou gelukkig net skrams getref. Jy het erge skraapmerke op jou

hande en knieë, ’n verstuite enkel en ’n paar kneusplekke. Jy het lig daarvan

afgekom, hoewel ons nie aan die begin so gedink het toe ons al die bloed
gesien het nie.”

“En die motorfietsryer?”

“Hy lê so drie kamers van hier af met gebreekte ribbes en bene, maar hy sal
leef.”

Haar pa sug. “Nicci, as jy oukei voel, gaan ek eers huis toe. Ek wil gaan lê,
die dag was ’n bietjie uitputtend.”

“Hoe laat is dit?”

“Net ná vyf,” antwoord Elsabé.

Drie ure is verby. Ongelooflik. Nicolette kyk bekommerd na haar pa. “Sal
Pappa alleen regkom?”

Hy knik. “Ja, moenie jou oor my bekommer nie. Henk wag buite, hy sal my
huis toe vat. Word jy nou net beter, ek sal jou môre kom haal. Elsabé, sal jy
by haar bly?”
“Ek sal, oom. Ry net versigtig.”

Haar pa groet en stoot sy rolstoel uit die kamer.

Elsabé wys na twee ruikers wat by haar voetenent staan. “Die ouers van die
twee meisietjies het dit gebring. Hulle is ontsaglik dankbaar vir wat jy gedoen
het.”

Nicolette knik en beduie na die pienk rose op die bedkassie langs haar. Sy wil
so gou moontlik daarvan ontslae raak. “En die rose?”

Elsabé glimlag tevrede. “Ryno.”

“O?” Sy kyk weer daarna. Hoekom het hy dit gestuur? Of stuur hy vir al sy
pasiënte in die kliniek blomme?

Elsabé gaan sit op die kant van die bed. “Ek wou nie voor jou pa praat nie,
maar hy was eerste op die toneel, en ek het hom nog nooit in so ’n toestand
gesien nie. Jy was vol bloed en het net daar gelê, ek het self ’n bietjie
uitgehaak toe ek jou sien. En as ek dit nie met my eie oë waargeneem het nie,
sou ek nie kon glo dat hy wat altyd alle noodgevalle kan hanteer, nie in
daardie stadium geweet het wat om te doen nie.”

Elsabé kyk besorg na haar vriendin. “Dokter Du Preez moes oorneem. Hy het
Ryno weggestuur, gesê hy beteken niks as hy in so ’n toestand is nie.” Sy
skud haar kop asof sy nie kan glo wat sy gesien het nie. “Ryno was ’n ruk
gelede hier met die blomme, maar jou pa het hom die kamer verbied, gedreig
hy sal jou wegvat as hy naby jou kom.”

Ademloos kan Nicolette net fluister. “En …”

“Hy het geweier, jou pa het op hom begin skree en weer eens moes dokter Du
Preez ingryp. Hy het voorgestel Ryno moet liewer doen wat jou pa sê
aangesien hy nie in ’n posisie is om eise te stel nie. Hy het toe vir my die

blomme gegee om hier te sit. Ek dink Ryno het ’n oog op jou. Sy opmerkings
van nou die aand met die ete, én sy optrede vanmiddag, dui op ’n man wat
verlief is. Jy skud verniet jou kop so heftig, ek ken Ryno beter as jy, ek het
hom lank genoeg dopgehou.”

Nicolette staar verdwaas na haar vriendin.

Toe sy nie ’n reaksie kry nie, kyk Elsabé op haar horlosie. “Dit was ’n
opwindende dag. Ek gaan gou uitglip om iets te eet, dan is ek terug.”

In verwondering staar sy na die rose. Kan sy langer daarteen stry? Hy moet

iets vir haar voel, alles in sy optrede tot nou toe dui daarop. Moet sy dit waag
om die volgende tree te gee? Maar wat van haar pa?

Sy wil nie nou aan hom dink nie, besluit sy. Nou wil sy aan haarself dink,
haar eie behoeftes bevredig. En sy het ’n behoefte aan Ryno se nabyheid.

’n Verpleegster stap kort daarna die kamer binne met ’n skinkbord in haar
hand. “Ek hoor ons pasiënt het bygekom. Hoe voel jy?”

Nicolette glimlag. “Ongemaklik en seer, maar andersins oukei.”

“Ek is bly om dit te hoor. Hier is iets om te eet. Kan ek jou help?”

Nicolette skud haar kop. Sy wil nie die verpleegster se hulp hê nie, sy wil die
dokter s’n hê. “Nee, ek sal regkom. Waar … waar is die dokter?”

Die verpleegster frons. “Dokter Du Preez is huis toe, hy sal later weer ’n
draai maak. Het jy pyn? Kan ek help?”

Nicolette skud haar kop. “Ek bedoel Ryno … dokter Matthee.”

Die verpleegster lyk verbaas. “O? Hy is hier in die gang, hy praat met jou
vriendin.”

“Kan jy hom roep?”

Die verpleegster knik en stap uit.

Dis ’n ewigheid voor hy in die deur verskyn. Hy het jeans en ’n wit T-hemp
aan en lyk buitengewoon groot en manlik. Nicolette hoop nie hy is van plan
om haar bloeddruk te neem nie, want sy vermoed die resultaat sal
kommerwekkend wees. Sy voel skielik heelwat beter, sit regop en glimlag.

Hy lyk bekommerd. “Die suster sê jy soek my. Het jy pyn? Kan ons weer iets
vir jou gee?”

“Nee, dis nie ondraaglik nie. Ek is net honger.” Sy lig haar verbinde hande.

“Ek kan nie eet nie, sal jy my help?”

Hy stap stadig nader en gaan sit. Hy skep ’n porsie kos op die vurk wat hy na
haar uithou.

Nadat sy klaar gekou het, praat sy weer. “Dankie vir die blomme.”

Hy glimlag skeef. “Dis ’n plesier.”

Hy voer haar nog ’n happie. “Jou pa het my weggejaag.” Hy kyk reguit na

haar.

Sy glimlag. “Ek hoor so. Ek dag jy laat jou nie deur enigiemand voorskryf

nie.”

Hy grinnik. “Ek sou nie, maar toe het my vennoot deel van die argument
geword. Ek kon nie voor ons personeel met hom ook argumenteer nie. En ek
was ook nie so seker of jy my hier wil hê nie.” Hy kyk afwagtend na haar.

Sy knik, maar sê niks. Laat hom wonder. Sy gaan dit nie vir hom so maklik
maak nie.

Hy steek sy hand uit en vee liggies met sy duim langs haar mondhoek. “’n
Krummel,” sê hy saggies. Sy hand bly egter strelend teen haar wang. “Ek was
bang jy is dood. Ek het nog nooit so onbeholpe gevoel nie. Vir die eerste keer
het ek nie geweet wat om in ’n noodgeval te doen nie.” Sy stem is laag, sy oë
donkergroen.

’n Rilling trek deur haar lyf. Sy kan vir ewig net so na hom staar. Mooier is
daar nie. As haar hande nie verbind was nie, sou sy aan hom raak, sy
gelaatstrekke natrek. Net om hom te voel, hom te ervaar, en te weet dis hy
wat hier langs haar sit. En te weet dis nie net ’n droom nie.

“Ek is nie van plan om so vinnig dood te gaan nie, ek beoog om jou nog ’n
ruk te verpes,” terg sy saggies.

Sy hand vou sagkens om haar ken, sy kop beweeg talmend nader.

Iets val iewers in die gang en die oomblik versplinter. Hy sit terug, maak
keelskoon terwyl hy ’n porsie kos op die vurk skep. “Jy het my nog nooit
vertel wat jou laat besluit het om ’n sjef te word nie?”

“Vandat ek op sewe my eerste koek gebak het, het ek geweet dis wat ek wil
word.”

Hy lag.

Sy glimlag tevrede. Sy wens hy wil meer voor haar lag, maar tot dusver was
daar min humor tussen hulle. “Dis die waarheid. Toe ek sien hoe mooi dit lyk
en hoe my mense dit verorber, het ek besluit dis waar my gawe lê, om lekker
kos vir mense te maak. Ek kon ook nie ’n waarderender gehoor gehad het nie.

My pa het alles geniet wat ek vir hom voorberei het, maar vir my was dit ’n
hoogtepunt as hy terneergedruk was en ek kon sien hoe sy gemoedstoestand
verander wanneer ek iets spesiaals vir hom voorsit.”

Hy frons. “Was hy gereeld depressief?”

“Ja, nogal. Ek dink nie dis fisiologies nie, meer gekoppel aan …” Sy huiwer,
sy kan hom nie van haar pa se liefde vir Karen vertel nie, sy het reeds te veel
gesê.

Hy voltooi die sin: “Aan my ma. Hy was altyd lief vir my ma, selfs toe hy
met Lena getroud was.”

Vraend kyk sy na hom. Hoe kan hy so ’n juiste afleiding maak?

“Jou ma het my vertel. Jou pa het sy een, groot liefde in my ma gevind, en

niemand kon haar plek vul nie. En Lena het probeer. Maar jy kan niemand
dwing om jou lief te hê nie, al wil jy hoe graag.” Hy glimlag wrang. “Ek
wens soms ek kon dit regkry.”

Sy vries. Haar gedagtes fokus op sy opmerking oor haar ma. Hoe kon sy
sulke privaat sake met hom bespreek? “Wat het my ma jou nog oor ons
vertel?”

Hy glimlag skeef. “Dat jy – sy het heeltyd van haar Lettie gepraat – die
ligpunt in die huis was. Met jou introverte suster meestal in haar kamer, jou
pa meestal moeilik, was jy die een wat die plek opgevrolik het. Jy was altyd
in die kombuis, aan die bak en brou om iemand te bederf, of jy was iewers
buite besig om jou pa te help, of net sy siel uit te trek. As dit nie vir jou was
nie, het sy dit nie so lank by jou pa uitgehou nie. Toe jy nie meer voltyds in
die huis was nie, kon sy nie langer sy swaar stiltes hanteer nie.”

Hy skud sy kop. “Dit was dom van my om nooit die verband tussen haar
sjefdogter en jou te trek nie. Miskien omdat jy glad nie na haar lyk nie, en
omdat sy nooit jou volle naam genoem het nie.” Hy glimlag skeef. “En omdat
ek nie van die eerste oomblik dat ek jou ontmoet het, logies kon dink nie.”

Sy skud haar kop toe hy nog kos uithou. Dis alles nuus vir haar. Hoe op aarde
het hy beter geweet wat in haar ma se kop aangaan as haar gesinslede?

“Ek … ek het nie van dié dinge geweet nie. Sy was baie keer kwaad omdat
my pa meer tyd saam met my as saam met haar deurgebring het. Ek wou
nooit met haar om sy aandag meeding nie, ek was ewe lief vir albei, sy het
my net nooit naby haar toegelaat nie.”

Sy hand vou gerusstellend oor hare. “Sy was kwaad vir jou pa, nie vir jou nie.
Sy was met hom getroud, hy is die een wat moes sorg dat sy gewaardeer voel.
As hy dit net meer gedoen het, meer van ’n ewewig geskep het tussen sy
aandag aan sy vrou en sy dogter, sou sy nie jaloers gewees het nie.”

Sy kyk verbaas na hom. Wat hy sê, maak sin. Haar ma het meestal net die
slegte kant van haar pa gesien. Sy kan nie langer die vraag keer nie, al voel
dit soos brandende suur op haar tong. “En jy het haar die waardering gebied
waarna sy gesmag het?”
Hy haal sy skouers ongeërg op. “Ek was die oor wat geluister het. Ek het
nogal ’n vermoë om mense te laat praat oor wat in hulle harte skuil.”

En om te doen wat in hulle harte skuil, wil sy sê, maar kan dit nie erken nie.

Hy weet dit seker. En hy het nie haar vraag beantwoord nie.

Sy lek oor haar droë lippe. Dis nou of nooit. As sy die waarheid hoor, kan sy
dalk finaal haar onsekerheid uit die weg ruim. En dan kan sy bepaal of daar
vir haar en hom ’n toekoms is. “Die verhouding tussen jou en my ma, was dit
net vriendskap, of was dit meer?”

Hy kyk onthuts na haar. “Ek verstaan nie?”

Sy kyk weg. “Sy was die dag van haar ongeluk op pad na jou toe. Sy het dit
vir my pa gesê, ek het haar gehoor.”

Hy knik stadig. “Ja, sy was op pad na my toe, maar dit het niks met ’n
liefdesverhouding te doen gehad nie. En as sy dit gesê het, het sy vir jou pa
gelieg.”

“Ek het julle gesien, hoe jy … julle mekaar omhels … voor haar winkel.”

Hy lyk skielik gesteurd. “En wat daarvan? Ek omhels baie mense, dis deel
van my persoonlikheid om liefde te toon. Ek het jou ma in haar winkel leer
ken.

Ek koop gereeld blomme, nou nog. Dis vir my ’n blyk van waardering, of ’n
teken van my liefde. Ek koop vir my personeel, ek het selfs blomme vir jou
suster gekoop toe sy reeds met my broer uitgegaan het.”

Hy sug diep. “Jou ma het met my oor haar ongelukkige huwelik begin praat.

Dit was seker dom van my, maar ek het indirek aanspreeklik vir haar seer
gevoel, oor my ma se rol daarin. Toe sy my vir tydelike huisvesting in een
van ons gastechalets vra, het ek nie getwyfel nie. Ek kon nie toekyk hoe
iemand in

’n ongelukkige situasie vasgevang was sonder om op ’n manier te help nie.

Ek het besef ek soek moeilikheid deur by ’n De Jager betrokke te raak.”

Hy glimlag suur. “Min wetend dat ek reeds op ’n ander vlak by een betrokke
was.”

Nicolette kyk weg toe hy beskuldigend na haar kyk. “My pa was nie gelukkig
met die gedagte nie, hy wou nie hê ons moet met die bure se probleme
gemoeid raak nie, maar hy kon nie weier nie.”

Hy kyk met algehele verdwasing na haar. “Glo jy al die jare dat daar meer as
vriendskap tussen ons was? En dit terwyl ek en jy … Ek is stomgeslaan. En
as jy so dink, dink jou pa ook so. En jy sien dit seker as deel van ons sluwe
plan om hom onder te kry.”

Oorbluf skud hy sy kop. “My magtig, ek weet nie hoe om hierop te reageer
nie.” ’n Ruk lank sê hy niks nie, dan staan hy op. “Ek moet loop. Ek sien jou
dalk môreoggend.”

Verpletter kyk sy hom agterna. Toe hy buite sig is, maak sy haar oë. Meteens
is sy ontsaglik moeg, en haar hele liggaam pyn. Alles was ’n groot
misverstand! Sy wil hom glo. In geen stadium het sy gevoel hy probeer haar
mislei nie, sy blik was heeltyd oop en eerlik op haar gerig, sy verwarring eg.

Dat hy haar ma gehelp het om haar huis te verlaat, sou sy nie teen hom gehou
het nie. Miskien het sy onbewustelik geweet hoe sielsongelukkig Lena was,
al wou sy die gedagte sover moontlik onderdruk. Vir ’n kind is dit moeilik
om te aanvaar jou ouers is nie gelukkig getroud nie, daarom is dit maklik om
dit net te ignoreer.

En indien sy die waarheid oor daardie dag geweet het, sou sy hom weer gebel
het. Net om te sê die aand was vir haar ook wonderlik, dat hý wonderlik is, en
dat sy hom graag weer wil sien. Hoe anders kon dinge miskien verloop het?
Maar sy kan niemand verkwalik nie. Alles het as gevolg van ’n sameloop

van omstandighede gebeur. Nou is dit te laat om spyt te wees. Jare is verby,
hulle kan nie terugkry wat hulle verloor het nie.
NEGE

“Ekskuus, wat het Pappa gesê?” Afgetrokke kyk Nicolette na haar pa terwyl
sy die kos op haar bord rondstoot.

Hy kyk vies na haar. “Wat is fout met jou? Ek praat met jou, maar jy luister
nie. Ek het gesê daar is weer gisteraand van my skape gesteel, in die
noordelike kamp. Agt skape.”

“O?” Sy probeer op die slegte nuus konsentreer, maar al waaraan haar kop
vasklou, is die gedagte dat Ryno nie vanoggend gekom het nie. Sy weet hy
het nie ’n definitiewe afspraak gemaak nie, maar sy sweer sy kon sy stem in
die gange hoor. Wat was so belangrik wat hom te besig gehou het sodat hy
haar nie kon groet nie? Sy het amper geweier om saam met die voorman huis
toe te kom. Miskien sal hy nog opdaag, het sy heeltyd gehoop, maar op die
ou end kon sy dit nie langer uitstel nie, Henk het gekla oor werk wat wag en
sy is huis toe sonder om hom te sien.

Hoekom wil hy haar nie ná gisteraand sien nie? Is hy kwaad oor haar
afleiding? Teleurgesteld? Sien hy geen sin daarin om verder daaroor te praat
nie? Is dit moontlik dat hy dit nie as belangrik genoeg ag nie? Sy wens sy
weet wat nou in sy kop aangaan.

“Was die polisie al hier?” vra sy.

“Ek het hulle nie laat weet nie.”

“Hoekom nie?” Sy kan nie haar ergernis wegsteek nie. Wat is fout met haar
pa se logika? Hoe verwag hy moet die polisie iets oplos waaroor hy hulle nie
inlig nie? Het hy die vorige diefstalle ooit aangemeld? En as hy nie het nie,
waarom nie? Sodat hy aanhoudend die martelaar kan speel?

“Ek mors nie langer my tyd nie.”

Sy sug moedeloos. “Mag ek hulle bel?”

“As jy wil. Ek gee nie om nie. Solank jy nie dink ’n mooi gesiggie gaan meer
vermag nie. Jy weet in wie se sakke hulle is.”

“Pappa weet nie dalk wat dit sal kos om elektriese grensdrade te span nie?”

Hy kyk verbaas na haar. “Met watter geld?”

“My deel van die restaurant is heelwat werd.”

“Ek wil nie jou geld hê nie,” is sy stuurse antwoord.

“Dis dalk al wat tussen Pappa en oorlewing staan. Dan help dit nie om te

trots te wees nie.”

“Ek sal daaroor dink.”

“Kry net ’n kwotasie, asseblief, dan weet ons ten minste. As dit baie meer is
as wat ek het, hoef ons nie eens ons tyd verder te mors nie. Ons kan dan aan
’n ander plan werk.”

Hy ruk sy skouers op. “Ek het gesê ek sal daaroor dink,” antwoord hy kortaf.

“Pappa, hoekom het jy my nie gesê die klipkoppie op ons plaas waar ek so
baie tyd deurgebring het, behoort nie meer aan jou nie?”

Hy kyk ergerlik na haar. “Wie het dit vir jou gesê? Ek wou nie daaroor praat
nie. Hulle het my ingeloop, wat moet ek meer sê?”

“Pappa weet tog hoe ek oor die plek voel.”

Hy frons vies. “Nicolette, wat hinder jou? Gedane sake is verby. Om daaroor
te praat gaan niks aan die feite verander nie. Ek sal hulle nog terugkry, al is
dit die laaste ding wat ek doen. Wanneer is jou suster terug?”

“Eers oor ’n maand.”

“Jy bly weg van haar. Ek wil nie hoor jy was op die buurplaas nie, ek hou
glad nie van die manier waarop die doktertjie in die kliniek te kere gegaan het
nie. Hy moenie ’n oog op jou kry nie. Ek is nie onnosel nie, ek weet hoe hulle
koppe werk. Al wat ek oorhet, is jy. As ek jou verloor, is dit die laaste spyker
in my doodskis. Jy bly weg van daardie kalant. Met sy mooi gesiggie en
maniertjies kan hy jou ook soos jou ma oorrompel.”

Nicolette kyk na die pienk rose op die kombuistafel. Sy boodskap is duidelik.

Sy gaan nie haar tyd mors om hom Ryno se weergawe te vertel nie.

Miskien eendag. Sy weet net nie of hy dit sal glo nie. Sy vermoed hy verkies
dit om die slegste te glo, dis brandhout vir sy wraak. Wat haar en Ryno
betref, weet sy steeds nie wat tussen hulle is en of daar regtig iets is nie, iets
met meer substansie as een spesiale nag. Elsabé kan gis, hy kan suggereer, en
al wat sy weet, is hy het nie vanoggend die kans gebruik om sake uit te praat
nie.

“Kan Pappa nie die verlede agterlaat en die vete vergeet nie? ’n Mens kan
mos nie jou hele lewe met soveel bitterheid leef nie.”

“Ek glo nie wat ek hoor nie! Is jy ook besig om teen my te draai?” Sy stem is
skor van woede.

Sy skud haar kop. “Nee, Pappa. Ek probeer net objektief na die feite kyk. Ja,
ek weet hoe lief jy vir Karen was en ek weet sy het Robert gekies. Of hy het
haar afgevry. Hoe ’n mens dit interpreteer, maak nie ’n verskil aan die feit dat
hulle lief was vir mekaar, getrou het en saam was tot die dag dat sy dood is
nie.

Dit klink nogal vir my soos ware liefde. Pappa het dalk oorhaastig opgetree
deur Robert se pa af te dank. Julle het albei skuld. Is dit nodig om mekaar
heeltyd net oor daardie gebeure in te loop?”

“Ek gaan nie met jou hieroor praat nie.” Die res van die ete bly hy nukkerig

stil en sy besef sy het te ver gegaan. Maar sy is nie spyt nie, stelselmatig gaan
sy haar siening met hom deel. Hy moes dit lankal gehoor het. Ná ete gaan sy
die polisie bel, dis tyd dat daar daadwerklik opgetree word.

“Jy laat my skuldig voel. Ek sit, en jy met jou verstuite enkel bedien my.”
Nicolette glimlag. “As my pa met gemak in sy rolstoel oor die weg kom, kan
ek seker dieselfde met een voet doen. Ná ’n week is my enkel in elk geval
heelwat beter. Hou dus op stres en eet jou kos.”

“Dankie vir die uitnodiging. Ek was van plan om te kom kuier om te sien of
jy oukei is, ek voel nog vrek skuldig oor wat met jou gebeur het, en nou kry
ek sommer ’n ete daarby. Jou pastei is heerlik. Ek moet die resep kry, maar
myne sal seker nie so lekker wees nie.” Elsabé neem ’n happie voor sy weer
praat.

“Het die polisie toe opgedaag?”

Nicolette knik. “’n Uur nadat ek gebel het – twee jong polisiemanne, maar
geesdriftig, en hulle het die nodige gedoen. Ek weet nie of Lourens ’n
aandeel daarin het nie, maar ek is baie dankbaar. Nou sal ons maar sien of
daar iets van kom. Henk, ons voorman, vertel my die veediewe slaan met
volmaan toe. Ons het besluit terwyl die diewe op vrye voet is, gaan ons die
plaas op daardie aande patrolleer. Ek het mos gekla ek is verveeld, nou het ek
iets om te doen.”

Elsabé frons. “Gaan jy deel daarvan wees?”

“Natuurlik. Daar is ’n hele paar kampe en ons het ’n beperkte aantal

personeel. Sommige van ons gaan te voet, ander met die plaasbakkies.”

“Is dit nie gevaarlik nie?”

“Natuurlik, maar ons is gewapen. Jy vergeet, ek het soos jy op ’n plaas

grootgeword, ons weet hoe om ’n haelgeweer te gebruik.”

Elsabé skud haar kop. “Ek dink net nie dis so slim van jou om deel te neem
nie.”

“Ek het my pa belowe ek gaan iets aan die probleem doen. Ek hoop hy kry
intussen kwotasies vir die elektrifisering van die draad, tot dan moet ons
ander planne maak. Ek sal nie gemaklik in my bed lê terwyl my pa en die
ander manne die verantwoordelikheid dra nie. Die plaas is ook myne.”
“Hoekom het jou pa dit nie lankal gedoen nie?”

“Volgens Henk was my pa die laaste ruk lusteloos, hy het nie werklik belang
gestel nie. Hy wou ook geen voorstelle aanvaar nie, het dit geniet om alles
wat verkeerd loop aan die bure toe te skryf. Ek kan my indink wat sy reaksie
was toe Elna hom van haar trouplanne vertel het. Dit moes die laaste strooi
gewees het.”

“En noudat jy terug is, is hy weer bereid om te baklei. Dit sê iets van die
invloed wat jy op hom het.”

“Ek weet, en dit maak my meer benoud as bly. Sal hy op sy eie kan regkom
sonder dat ek hier is om hom ’n hupstoot te gee? Ek dink nie so nie, daarom
moet ek iets kry wat my rede sal gee om hier te bly.”

“Hoe vorder jy met jou planne vir die koffiewinkel?”

“Met die ongeluk het dit ’n bietjie agterweë gebly. Sodra ek makliker kan
beweeg, wil ek ’n plek op die dorp gaan soek.”

“Ek het iets in gedagte wat ek jou wil wys. Daar is ’n oulike gerestoureerde
huis net skuins agter my skooltjie en effens weg van die hoofstraat. Ek weet
nie of jy dit gesien het nie, maar dis te koop, of te huur. Dit het ’n stoep reg
rondom, en ’n groot tuin vir parkering. Indien jy sou belang stel, kan ons
daarna gaan kyk.”

“Nee, ek het dit nie gesien nie. Sal jy saamgaan sodra ek weer heeltemal op
my voete is? Jy het nog nie aan ’n moontlike helper gedink nie?”

“My assistent ken iemand wat voorheen in die hotelkombuis gehelp het en
wat nou werk soek.”

“Ek sal bly wees as jy ook kan reël dat ek haar ontmoet, sommer wanneer ek
na die huis kom kyk. Hoe gaan dit met jou en Lourens?”

“Daar is definitiewe vordering tussen ons. Ons het die naweek in die stad
gaan fliek en sommer by familie oorgebly. Ek het eers gedink hy sal weier, jy
weet mos hoe mans kan protesteer teen die gedagte om familie te ontmoet,
maar hy was heel inskiklik. Ek is optimisties, maar die keer nie oorhaastig
nie.

Ek is van plan om hom stadig in te trek.”

“Wanneer laas het jy vir Ryno gesien?” Sy probeer ongeërg klink, maar
Elsabé kyk skielik stip na haar.

“Laas toe jy in die kliniek was. Ek het wel met hom oor die foon gepraat.

Hoekom vra jy? Het jy weer van hom gehoor?”

“Nee. Ek wonder maar net.” En hoe meer tyd verbygaan hoe benouder word
sy. Moet sy die eerste tree gee? Dis die vraag waarmee sy aanhoudend
worstel, maar sy weet sy kan nie, sy is te bang. En te onseker. Wat as sy iets
aflei wat nie daar is nie? Wat as sy iets begin wat nie ’n toekoms het nie? Sy
kan nie die kans waag met haar pa wat ’n beduidende rol in die besluit speel
nie. Sy staan op. “Kom, ek gaan maak vir ons koffie?”

Sy skakel die ketel aan. Iewers moet sy begin klaarheid kry, sy funksioneer
nie goed in onsekerheid nie.

Twee weke later wag Elsabé vir haar by die afgesproke plek.

“Wat dink jy hiervan?”

Nicolette knik goedkeurend. “Dit het potensiaal. Ek moet die huis net eers
binne sien om finaal te kan besluit. Ek hou van die stoep rondom die huis, en

die sinkdak gee dit ’n outentieke atmosfeer. Wanneer kom die eienaar sodat
ons binne kan kyk?”

Nicolette beduie oor haar skouer. “Hier is hy nou. Ryno, hallo! Waar kruip jy
deesdae weg? Ons het jou lank laas gesien.”

Stadig draai Nicolette om. Hoekom is sy nie verbaas dat hy die eienaar is nie?

Sy kyk hoe hy nader stap. Hy lyk professioneel in sy wit hemp en donkergrys

broek, en ontsaglik aantreklik. Dit voel soos jare dat sy hom laas in die
kliniek gesien het. Nou eers besef sy hoe sy na hom verlang het. Te veel,
heeltemal te veel. Die afgelope twee weke het sy hard probeer om nie aan
hom te dink nie, om net gehaltetyd saam met haar pa deur te bring en die
rustigheid van die plaasomgewing te geniet voor sy nuwe
verantwoordelikhede aanvaar.

Sy het gedink sy het daarin geslaag om hom uit haar gedagtes te hou, maar
nou weet sy sy bluf haarself. Dis nie moontlik nie, sal nooit moontlik wees
nie.

Wat gaan sy doen? Hoe sal haar pa op sulke nuus reageer? Wat sal hy doen
as sy sê: Haai, Pa, soos Elna, is ek ook op een van jou aartsvyand se seuns
verlief. Ek is nie seker hoe hy oor my voel nie, maar dit verander nie die feit
dat ek mal is oor hom nie. Om die waarheid te sê, dolverlief op hom is.

Sy haal diep asem. En daar het sy dit sommer aan haarself ook erken.

Wanneer het dit gebeur? Vier jaar gelede, toe sy hom die eerste keer ontmoet
het? Is dit die rede waarom sy nog nooit ’n maat kon vind nie? Omdat haar
hart heeltyd aan hom verbind was? En dankie tog haar intuïsie het haar nie in
die steek gelaat nie, want toe al het sy vermoed hy is spesiaal, en vandag weet
sy dit met sekerheid.

“Ek was uitstedig. Ek moes ’n paar sake in die stad afhandel.” Hy gee Elsabé

’n piksoentjie op haar wang, dan draai hy na haar. Die uitdrukking op sy

gesig is onpeilbaar. Sy hoop nie haar onstuimige gevoelens wys op hare nie.
“Hallo, Nicolette.”

“Hallo, Ryno.”

“Ek hoor jy stel belang in die huis?”

Elsabé lag skuldig. “Dit was Ryno se idee dat jy dalk die koffiewinkel hier
kan begin.”

Sy moet haar blik na Elsabé dwing. “Hy is ’n slim sakeman.” Sy draai na

hom. “Van wanneer af is jy in die eiendomsveld betrokke?”
Hy glimlag. “Dis meer ’n gesamentlike ding tussen my en my familie. Ons
het ’n paar plekke hier vir ’n appel en ’n ei gekoop, dit laat restoureer en nou
verhuur of verkoop ons dit.”

Elsabé vat Nicolette aan die skouer. “Ek los julle twee om sake te gesels. Jy
is dus gelukkig met die vrou wat ek aan jou voorgestel het?”

“Ja, as al my planne uitwerk, sal ek haar van die begin van die maand af in

diens neem. Baie dankie vir jou moeite. Ek kom groet voor ek plaas toe ry.”

Elsabé stap weg, maar Nicolette kyk haar nie agterna nie. Haar blik beweeg
onwillekeurig na die man langs haar. Sy kan nie haar oë van hom afhou nie,
veral nie noudat sy erken het hoe sy oor hom voel nie.

Hy hou haar aandagtig dop. Die manier waarop hy na haar kyk … Dit maak
haar bene lam. Dit laat haar dink sy is mooier as wat sy voel.

Asof hy haar gedagtes kan lees, sê hy saggies: “Jy lyk pragtig. Pienk pas
jou.”

Sy glimlag. “Dankie.”

Hy beduie na die huis. “Kan ek jou binne wys?”

Sy knik en volg hom.

Toe hulle binne is, vra sy: “Wat is die prys van die huis?”

“Dis nie te koop nie.”

Verbaas kyk sy na hom. Hy lyk geamuseerd.

“Ek dag … Het ek Elsabé weer verkeerd verstaan?”

“Nee, jy het nie. Ek het net van plan verander. As jy die plek wil hê, moet ons
’n vennootskap aangaan.”

“Vennootskap?” Sy frons terwyl sy die houtvloere bewonder. Dit sal perfek

inpas by die stemming wat sy wil skep. Die vertrekke is ruim, sy kon nog nie
fout vind nie.

“Ja, ek voorsien die plek, en jy bedryf die besigheid. Ons kan oor winsdeling
onderhandel.”

“Hoekom?” Hulle voetstappe weergalm in die leë huis. Die kombuis is groot,
maar eenvoudig toegerus. Hier is baie veranderings nodig.

“Ek weet jy sal ’n sukses van die koffiewinkel maak, ek het jou restaurant
gesien.”

Sy gaan staan voor een van die vensters en kyk na buite. In die verte kan sy
die berge sien wat die dorp omring. Die tuin het aandag nodig, sy sal ’n deel
vir voertuie moet plavei. Die plek het potensiaal. “Ek moet daaroor dink.”

Hy kom staan langs haar, sy skouer raak amper aan haar.

“Ek sal die plek na jou smaak inrig. Ons kan die kombuis verander en kaste
of rakke insit. Ek sal al die uitgawes dra.”

Sy knik. Sy wil die plek hê. Sy wil … Sy wil die man hê. En hopelik gaan
niks haar keer nie. Nie eens die gedagte aan haar pa nie. Sy sal hom inlig
sodra dit nie langer geheim gehou kan word nie. Eers as sy weet daar is iets
om te vertel, iets op die lang termyn. Iets substansieels. Haar pa sal moet leer
hoe om onwelkome nuus op ’n volwasse manier te hanteer. En aanvaar dat
die bure ’n groter deel van hulle lewe gaan uitmaak, al is dit net oor Elna en
Markus.

“Ek behoort teen die einde van die week te weet wat ek wil doen. Ek wil nog
na ander plekke kyk.” Sy sal nie wys hoe graag sy die plek wil hê nie. Hy
moet

soveel toegewings moontlik maak. ’n Vennootskap met hom? Sy hoop hy het

meer as net ’n saketransaksie in gedagte.

“Jy sal nie ’n beter aanbod kry nie. Jy kan die sleutel hou en alleen kom kyk.”

Hy vou haar hand in syne toe. Sy kyk verras na hom.

“Ek sien die verbande is af. Die wonde het mooi gesond geword.” Maar hy
kyk nie na hulle ineengestrengelde vingers nie, hy staar na haar. Sy, weer,
kan nie wegkyk van sy hande nie. Sy vel is donker teen hare, haar hand lyk
fyn teen syne. Hy het sulke mooi hande, sterk, manlike hande, doktershande,
liefdeshande, hande wat wonderlike dinge aan haar lyf doen. Net die effense
kontak is hemels.

Sy dwing haarself om ligweg te antwoord: “Ja. Nog net my enkel is swak.

Gelukkig kan ek nou sonder die krukke regkom.”

Hy trek haar nader, fluister teen haar hare: “Ek sal graag met jou ’n
vennootskap wil aangaan.” Die hitte van sy liggaam steek ’n vuur in haar aan.

Sy kyk op. Sy hou van wat sy in sy oë sien. Sy voel begeerlik. Sy smag ook
na hom, na sy aanraking, sy liefkosing …

Sy selfoon lui. Hy kreun en los haar, sug moedeloos toe hy na die skerm kyk.

“Die opwindende lewe van ’n dokter. My ontvangsdame … my eerste pasiënt

is seker daar.” Hy druk die foon dood. “Kan ek saam met jou tot by jou motor
stap?”

“Nee, dis nie nodig nie.” Sy stap voordeur toe.

“Nicolette.”

Sy draai stadig om. Hy het ’n vreemde uitdrukking in sy oë.

“Elna en Markus is volgende naweek terug. Sal jy die Saterdagaand by ons

kom eet? Of hoop ek op te veel?”

Lank staar sy na hom. Sy kan die afwagting in hom aanvoel, dieselfde

afwagting wat in haar groei. Moet sy dit waag? Dis nou of nooit. “Ek sal
kom.

Hoe laat?”
Hy glimlag bly. “Sesuur. Ons gaan net braai. Ek sal niks anders met ’n sjef in
die omtrek waag nie.”

“Wat kan ek saambring?”

“’n Slaai, as jy wil.”

“Dan sien ek julle Saterdag.”

Buite haal sy diep asem. Sy het die eerste tree gegee. Aan die gevolge wil sy
nie dink nie. Sy weet wat sy wil hê en niemand gaan dié keer in haar pad
staan nie. Te veel tyd is gemors.

TIEN

“Nicolette!” Elna kom aangehardloop en kry haar in ’n stewige omhelsing

beet.

“Ek kon dit nie glo toe Ryno ons vertel wie kom vir ete nie. Ek is nog altyd
spyt oor my kwetsende woorde oor die foon, en om sake te vererger was ek
so lelik met jou op my troudag.”

Nicolette skud haar kop. “Nee, ek is die een wat moet jammer wees. Jy het
rede gehad om vir my kwaad te wees. Ook my optrede met jou troue was
onaanvaarbaar, maar in daardie stadium was ek so dankbaar Pappa het my
hulp gevra dat ek bereid was om enigiets te doen net om sy erkenning te kry.”

Elna frons bekommerd. “Hoe gaan dit met hom? Ryno het ons van sy
hartaanval vertel. Ek voel verskriklik sleg daaroor.”

“Dit gaan goed. Ek kyk mooi na hom, jy hoef oor niks skuldig te voel nie. Al
wat ek en jy nog moet uitwerk, is hoe ons hom gaan oortuig om jou te
vergewe en jou man te aanvaar.”

Markus roep van die stoep af waar hy by Ryno staan. “Gaan julle heelaand
daar staan en klets, of kan ek jou suster uiteindelik ontmoet?”
Elna lag. “Ons kom. Wees net geduldig.” Sy haak by Nicolette in en hulle
stap na die mans toe.

“Nicolette, dis Markus, Ryno ken jy, Markus, dis my suster.”

Markus glimlag breed, steek sy hand uit en skud hare. “Aangename kennis,
Nicolette. Ek weet nie wie van ons die blyste is om jou hier te hê nie. Dis
skokkend om te dink ons ouers bly al meer as tien jaar langs mekaar en ons
het mekaar nog nooit ontmoet nie.”

Ryno trek haar nader en soen haar liggies op die wang. Verbouereerd tree sy
terug en keer net betyds voor sy aan die versoeking toegee om met haar hand
oor haar wang te vryf waar haar vel tintel.

“Is julle pa hier?” Sy wil hom so gou moontlik ná die vorige onsmaaklike
geleentheid groet en haar verskoning agter die rug kry.

“Nee, hy is by sy verloofde,” antwoord Ryno.

“Verloofde?”

Ryno glimlag. “Ja, verloofde. Sy het ’n gastehuis hier naby.”

“Kom, ons gaan sit op die stoep,” nooi Elna.

“Ek het ’n slaai in die motor.”

“Ek sal dit kry. Stap jy saam met hulle.” Nicolette gee vir Ryno haar sleutel
en kyk hom agterna tot Elna haar aan die skouer vat. Hulle gaan sit op
houtstoele langs ’n groot, ronde houttafel.

“Die uitsig is asemrowend,” sê sy vol verwondering. “Ons plaas lê

ongelukkig baie laer. Daar kyk ons in bome en bos vas.”

“Ja, ons sit juis om daardie rede dikwels hier,” lig Markus haar in.

Nicolette kyk vraend na Elna. “Waar was julle vir julle wittebrood? Ek het
jou probeer bel, maar kon jou nooit in die hande kry nie.”
Elna lag. “Dit was Markus se opdrag. Geen fone nie, net ek en hy en die see.

Ons het in ’n ongelooflike hotel op die Kaapse waterfront gebly. Ek was nog
nooit so bederf nie.”

Ryno sluit by hulle aan. “Ek het die slaai in die kombuis gesit.” Hy gee vir
haar ’n glasie sjerrie en haar sleutels voor hy langs haar gaan sit.

“Vertel my van die koffiewinkel wat jy beplan?” Elna kyk afwagtend na haar
en met ’n vinnige blik in Ryno se rigting, brei sy uit oor haar planne.

“Gaan jy dus hier bly?” Elna lyk hoopvol.

“Ek het nog ’n belang in die restaurant, ek hou maar my opsies oop.”

“Die koffiewinkel klink na ’n wonderlike idee. Jy moet net sê as ek kan help.

Ek gaan nie weer in die spreekkamers werk nie, ek het dus tyd om ’n hand by
te sit.”

“Wees verseker, ek sal van jou aanbod gebruik maak.”

Elna draai na Markus. “Kan ek haar vertel?”

Hy knik en vou sy hand oor hare.

Elna kyk na Nicolette, haar oë skitter en daar is ’n ligte blos op haar wange.

“Ons het wonderlike nuus. Ryno het vanoggend bevestig dat ons ouers gaan
word.”

Nicolette spring op en omhels haar. “Baie geluk! Wanneer verwag julle die
baba?”

“September.”

Nicolette gaan sit weer en kyk met verwondering na haar suster. Dis ’n
vreemde gedagte, haar suster wat ’n baba gaan hê, net so vreemd soos die
gedagte dat die kind Matthee-bloed sal hê.
Wie sou ooit kon dink dinge so sou ontwikkel? En haar pa? Wat gaan hy
hiervan sê? Is dit dalk wat hy nodig het om sy hart te vermurwe, die gedagte
aan sy eerste kleinkind, miskien ’n seun? Watter man sal nie opgewonde raak
by die gedagte nie? Maar die idee dat sy dogter ’n Matthee in die wêreld gaan
bring, maak haar pa dalk net nog meer verbitterd.

Elna lyk swaarmoedig. “Ek wens Pappa was hier om in die goeie nuus te
deel.”

“Wanneer gaan julle hom vertel?” wil Ryno weet.

Markus haal sy skouers op en kyk na Elna. “Ek weet nie. Ek is nie eens seker
of hy my op sy plaas sal toelaat nie.”

Nicolette frons. “Ek wens ek kon jou gerusstel, maar ek kan nie. Miskien is
dit net wat ons nodig het om hom anders te laat dink. Gee my tyd om hom
subtiel daarop voor te berei.”

“Ek sal dit waardeer.” Elna kyk bekommerd na Nicolette. “Ek hoor jy was in

’n ongeluk.”

“Ja, ek het gelukkig net ’n verswakte enkel oorgehou.”

“Ek is bly jy het lig daarvan afgekom. Daar het baie gebeur in die tyd dat ons
weg was.” Elna stamp Markus liggies teen sy boarm. “Gaan julle manne
braai, of net rondsit? Ek weet nie van Nicci nie, maar ek is doodhonger. En
julle moenie vergeet nie, ek eet nou vir twee.”

Markus staan op, met Ryno agterna.

Elna hou haar oë op die twee mans wat na die braaiplek stap.

“Hoe het jy en Markus mekaar ontmoet?”

“Ek het by Ryno se vennoot gewerk, ek kon Ryno dus nie vermy nie. Ek wou
ook nie. Ná alles wat met ons ouers gebeur het, was ek moeg om energie op
’n ou vete te mors. Ryno het my aan sy broer voorgestel en ons het
onmiddellik gekliek. Ek was reeds ’n ruk geskei en gereed om weer met ’n
verhouding te begin.”

“En jy het my nie eens daarvan vertel nie.” Nicolette skud haar kop in
ongeloof. “Hoe het Pappa daarvan te hore gekom?”

“Die week voor ons troudag het Markus plaas toe gekom sodat ons hom saam
kon vertel. Ons kon dit nie langer geheim hou nie, ons wou hom ook by die
troue hê. Pappa was nie in ’n ontvanklike bui vir ons goeie nuus nie. Hy was
woedend en Markus is terug huis toe. Ek het iemand gereël om na hom om te
sien en het die dag voor ons troue uitgetrek. Ek kon nie anders nie. Pappa sal
nie tussen my en Markus kom nie.”

“Waarom het jy my nie gebel nie?”

Elna haal haar skouers op. “Ek het nie vir kritiek kans gesien nie. En ek was
nie seker of jy dalk nog vir my kwaad was nie. Jy ken my, ek hou nie van
konflik nie. Ek was naïef om te dink Pappa vergewe en vergeet maklik. Ek
het nietemin vir jou ’n uitnodiging gestuur, maar dié het jy klaarblyklik nie
ontvang nie.”

“Pieter het my laat weet dit het die week ná die troue daar aangekom. Kom
ons vergeet daarvan en konsentreer op Pappa. Dis miskien tyd dat ons hom in

’n rigting begin stoot sodat hy kan vergeet en vergewe. Ek hoop die kleinkind
kan die katalisator wees.”

’n Lang ruk sit hulle eenkant en gesels terwyl hulle mekaar op die hoogte van
gebeure bring. Die mans sluit later weer by hulle aan toe die vleis gaar is.

’n Huishoudster het intussen die tafel gedek en hulle kuier gesellig op die
stoep terwyl hulle eet.

Ná ete staan Ryno op en hou sy hand na Nicolette uit. “Ek wil Nicolette die
huis gaan wys, sy het nog net my slaapplek gesien.”

Markus kyk verras na hulle. “O? En wanneer was dit?”

Nicolette verduidelik vinnig: “Ná my pa se hartaanval. Ek het die nag hier

geslaap.”
In die huis kyk Ryno glimlaggend na haar. “Daar is nie veel om te wys nie,
ek het net ’n verskoning gesoek om jou alleen te kry. Jou suster is
veronderstel om die stil een te wees, maar ek het haar nog nooit so baie hoor
praat nie.”

Nicolette lag. “Sy is opgewonde oor die baba. En omdat ek haar nie verwerp
nie.”

“Het jy oor my aanbod gedink?”

Sy kyk tergend na hom. “Is jy haastig vir ’n besluit?”

Hy skud sy kop. “Ek wil jou nie druk nie, maar ek is baie opgewonde oor die
idee. Ek hoop nie dis vir jou ’n moeilike besluit nie. Ek het ons prokureur
gevra om die nodige kontrak, waar my aanbod in detail uiteengesit is, op te
stel. Jy kan daarna kyk, jou eie advies inwin, en dan kan ons weer praat.”

Sy knik. “Dit klink vir my goed.” Sy kyk na die muur met foto’s agter hom.

Haar oë rek. Kan dit wees?

“Daar is ’n foto van my ma!” Sy stap soontoe en kyk hartseer daarna. Sy

onthou die dag toe die foto geneem is. Dis voor haar ma se blommewinkel,
die dag met die opening. Sy het dieselfde foto in haar fotoalbum. Sy het haar
ma nog nooit so gelukkig gesien nie.

“Elna het die foto saamgebring toe sy hier ingetrek het. Markus het
voorgestel sy hang dit hier.”

“Ek was nie eens by haar begrafnis nie. Toe ek my bewussyn dae later herwin
het, was sy reeds begrawe. Dit was ’n groot skok.”

Hy kom staan langs haar. Haar liggaam ruk toe sy arm om haar skouers vou,
dan ontspan sy, leun met haar kop teen sy skouer. Dis die eerste keer dat sy
met iemand, behalwe haar tante, hieroor praat. Sy weet hy sal verstaan.

“Ek en Elna besoek haar graf gereeld, as jy wil, kan ek jou soontoe neem?”
Sy knik. “Ek was nog nooit daar nie. Ek was nie welkom hier nie. Nie tot hy
my nodig gehad het om Elna te keer nie.”

Sy sug bewerig. “En my skuldgevoel het dit maklik gemaak om weg te bly.

Ek wou nie my verlede konfronteer nie. Ek wou nie sien hoe ek my pa se

lewe verwoes het en hoe my suster haar studies moes staak om na ’n invalide
om te sien nie. Dit was net soveel makliker om op my eie sukses te
konsentreer.”

“Dit was ’n ongeluk. Jy kan jouself nie heeltyd daaroor folter nie, en jy mag
nie toelaat dat jou pa dit teen jou gebruik nie.”

Sy hoor sy woorde en wens sy kon hom glo.

Dis ineens stil tussen hulle. Albei sy arms is nou om haar middel, sy lyf warm
teen haar rug. En skielik is dit nie meer vertroostend nie, ’n anderse
bewuswording ontvou in haar lyf; ’n bewus wees van sy harde manlikheid, ’n
bewus wees van hom.

Hy draai haar om, lig haar ken en lank kyk hulle na mekaar. Woorde is
oorbodig. Dan buk hy, laat rus sy lippe soekend op hare. Met ’n kreun wurm
sy haar hande in sy hare in, trek hom nog nader, vorm haar lyf teen syne. Sy
adem sy bekende reuk in, proe sy heerlike smaak, en verloor haar in die
omhelsing.

Heelwat later lig hy sy kop op. Sy asem jaag. “Ons is nie privaat nie, ons
familie kan enige oomblik hier instap. Kom saam met my na my woonstel
toe.”

Sy knik. Weg is logiese denke, sy is gereed om hom na enige plek te

vergesel. Hy trek haar in die gang af, maak ’n deur oop. Hulle is in sy
woonstel.

“Wag hier. Ek is nou terug. My selfoon lê op die stoep. Ek moet seker maak
dis af sodat ons nie weer gesteur word nie.”

Sy kyk hom agterna, probeer nie aan Markus en Elna se reaksie dink nie.
Vanaand wil sy vergeet van ander mense. Vanaand is dit net hy en sy.

Die gedagte aan wat voorlê, laat haar behaaglik teen die kombuistoonbank
leun. Hy moet vinnig maak.

Sy stamp iets af en buk om die opgerolde papiere op te tel. Planne, lei sy af.

Sy wonder wat hulle wil bou. Of is dit iets wat hulle wil restoureer? Dalk nog

’n plek op die dorp?

Sy rol die plan effens oop. Haar blik verskerp. Die uitleg lyk bekend. Dis op
die grens van hulle albei se plaas, in die omgewing van haar koppie. Wat wil
hulle daar bou? Noukeurig kyk sy na die voorstelling. Dis ’n woonhuis, en
die huis gaan op die koppie gebou word.

Sy skud haar kop. Nee, dis nie moontlik nie. Sy maak seker ’n fout.

Met bewende hande rol sy die planne heeltemal oop. ’n Argitek in

Johannesburg se logo is daarop, die planne is die afgelope week opgetrek.

Die deur gaan agter haar oop. Sy swaai om. “Wat is dié?” Sy herken nie haar
skor stem nie.

Hy lyk eers verbaas, dan sien hy wat sy in haar hande hou. “Dis bouplanne.”

Hy antwoord haar rustig en kyk haar vierkant in die oë.

“Dit kan ek sien. Planne waarvoor?”

“As ek na jou liggaamshouding kyk, lei ek af jy weet reeds en jy is reg, ek

wil ’n huis op die koppie bou.”

Nicolette kyk hom ongelowig aan. Sy erkenning is soos ’n vuishou tussen

haar oë. Hy weet hoe sy oor die plek voel, hulle het tog daaroor gestry, en
kort daarna trek hy planne op om ’n huis daar te bou. Sy kan nie glo hy kan
so

onsensitief, so ongevoelig wees nie.

Is dit ’n manier om haar te treiter? Haar pa te treiter? Hoe kan hy verwag
hulle moet vennote wees as hy so iets doen? Hoe kan hy verwag daar moet
meer as dit tussen hulle wees? Sy kan hom mos nie vertrou nie. Wanneer
gaan hy iets agter haar rug doen wat haar besigheid skade sal berokken?

“Jy beoog om ’n huis op my koppie te bou. En wanneer was jy van plan om

my in te lig?” kry sy uiteindelik die woorde uit.

Hy kyk haar uitdrukkingloos aan. “Ons koppie, nie joune nie. En ek sou jou
op die regte tyd ingelig het.”

Sy beweeg so ver moontlik weg voor sy hom te lyf gaan. “En wanneer sou dit
wees? Nadat julle die fondament gegrawe het, of miskien sodra julle die
eerste huispartytjie gehou het?”

“Hou op onredelik wees. Jy ken nie die feite nie.” Vir die eerste keer klink hy
omgekrap.

“Onredelik? As ek onredelik is, is jy arrogant. En as jy dink ek gaan dit net so

goedsmoeds aanvaar dat julle die grond oorneem en daarop bou, maak jy ’n
yslike fout. Anders as my pa, het ek die geld om in ’n regsgeding betrokke te
raak. Waag dit net om ’n steen op die koppie te beweeg, dan sal jy van my
prokureur hoor.”

Sy stap by hom verby. “Ek dink dis tyd om huis toe te gaan. Ek het genoeg
gehoor. En jy kan maar vergeet van die vennootskap. Ek begin eerder ’n
varkboerdery op my pa se plaas voor ek met jou ’n vennootskap aangaan.”

Hy keer haar nie toe sy uitstap nie.

ELF

Nicolette kyk op haar horlosie. Dis ná twaalf. Sy stut haar kop weer teen die
motorsitplek en staar deur die vensterruit. Dis volmaan, en die hemel is
helder.
Van hier af kan sy die skaapkraal met gemak dophou, sy behoort vinnig agter
te kom as iemand daar rondbeweeg. Die skape sal haar in elk geval waarsku.

Haar hand sluit om die haelgeweer op die sitplek langs haar. Die plan is om
die diewe te verwilder en nie aan te val nie. Hulle moet net weet daar is
wagte, en hopelik sal dit hulle so afskrik dat hulle nie gou sal terugkom nie.

Sy sluk ’n gaap weg. Nou verstaan sy wat Elsabé bedoel met eie, vervelige
geselskap. Maar dan, haar probleem is nie soseer verveling nie, maar
aanhoudend gedagtes aan Ryno.

Sy het nie weer ná Saterdagaand van hom gehoor nie. En ’n week het
verloop. Nie dat sy dit verwag het nie. Sy het twee keer met Elna oor die foon
gepraat, haar een keer in ’n winkel raakgeloop, maar sy naam is nie genoem
nie. En sy sal nie vra nie.

Sy het deur die hele dorp gery, in die hoop dat daar ’n ander plek is wat sy
kan huur. Die enigste ander gebou wat na ’n moontlikheid lyk, behoort ook
aan hulle. Dit het sy met ’n skok agtergekom toe sy die nommer op die
bordjie bel en die agent haar ingelig het.

Moet sy die gedagte aan ’n koffiewinkel maar laat vaar? Maar sy kan ook nie
hier sit en niks doen nie. Moet sy haar trots sluk en vir hom sê sy het
oorreageer – sy is bereid om dit toe te gee – en kan hulle oor die gebou
onderhandel sonder ’n vennootskap?

Nee, dis buite die kwessie, Saterdag het dié besef net versterk. Sy moet in alle
opsigte van hom wegbly. Sy soek ’n mate van rustigheid in haar lewe, sy het
nie die alewige emosionele skommelings nodig nie. Sy wil begin vrede maak
met die gedagte dat hulle dalk nie vir mekaar bedoel is nie, dat daar net te
veel van ’n geskiedenis tussen hulle is.

Tog kan sy haar ook nie ’n lewe voorstel waar hy nie eens op die rand is soos
die afgelope vier jaar nie; dis selfs aanvaarbaarder as ’n lewe waarin hy glad
nie ’n rol speel nie. Hom heeltemal vermy, kan sy ook nie, hy is haar suster
se swaer. So waar laat dit haar?

In die verte hoor sy iets wat klink soos ’n dieselbakkie wat oor die grondpad
jaag. ’n Dowwe lig beweeg in die verte, naby die grensdraad. Sy sit regop,
spits haar ore. Die skape maak onrustige geluide. Sy klim uit. Wie kan dit
wees? Een van die plaaswerkers? Henk?

Sy klim terug in die bakkie. Moet sy ondersoek instel? Haar maag maak
benoude draaie en haar bene voel skielik swaar. Sy wil ’n SMS vir Henk
stuur, maar daar is nie ’n sein nie. Hy sal waarskynlik nie betyds hier wees
nie.

Miskien moet sy na die kamp toe stap om seker te maak wie dit is. So het sy
ook ’n groter kans om oortreders onverhoeds te betrap. Sy vat die haelgeweer
en sluit die bakkie.

Sy probeer so geruisloos moontlik beweeg. Haar donker klere verseker dat sy

in ’n mate ongesiens kan wees, selfs in die maanverligte aand. Hulle mag
haar nie sien nie, en as daar meer as een is, sal sy hulle nie konfronteer nie.
Dit sal dom wees.

Naby die plek waar sy die lig gesien het, skuil sy agter ’n boom terwyl sy
moed bymekaarskraap om die oortreders te konfronteer. Angs maak haar
bene lam, haar mond kurkdroog, en sy sweer haar rammelende hart kan ’n
kilometer ver gehoor word. Is sy opgewasse hiervoor?

Toe sy versigtig om die boom loer, sien sy ’n donker figuur met ’n flitslig in
die hand, besig om by die grensdraad te vroetel. Nêrens sien sy ’n voertuig of
iemand anders nie. Sy hoop hy is alleen. Miskien moet sy net ’n
waarskuwingskoot skiet.

Terwyl sy steeds agter die boom skuil, lig sy die haelgeweer en rig dit op
hom. Iets aan sy houding lyk bekend. Dan kyk hy op asof hy iets hoor.

Verligting spoel deur haar toe sy hom herken. Ryno. Sy tree agter die boom
uit. Dan kom ’n ander gedagte by haar op – wat maak hy hier?

Sy rig die geweer weer op hom. “Wat dink jy doen jy?” Haar stem is skor.

“Nicolette.” Hy stap rustig nader, die flits op die grond gerig. Eers toe hy by
haar is, kan sy die uitdrukking op sy gesig sien. Hy lyk tegelykertyd
geïrriteerd en woedend.

“Staan stil, met jou hande in die lug.” Haar stem klink bewerig.

Hy lag smalend. “Jy het te veel aksieflieks gesien, my meisie. Sit daardie
ding neer voor ek my humeur verloor.”

Sy laat die geweer effens sak en kyk vies na hom. “Jy kwaad word? Jy is die
een wat by ’n beskadigde grensdraad staan, en ek is die een met die geweer.”

Hy skud sy kop. “Ai, maar jy is lief om afleidings te maak sonder dat jy die
feite weet. Gee my die haelgeweer.” Hy hou sy hand uit. Sy beweeg nie. “Dis
presies wat ek gevrees het. Jy het nie die insig om oordeelkundig op te tree
nie.

Wat sou jy gedoen het as ek wel ’n veedief was? Ek sou nie alleen gewees
het nie, en ek wil nie eens dink wat met jou kon gebeur het nie. Ek blameer
jou pa vir die onbesonnenheid van jou optrede en ek gaan dit ook vir hom
sê.”

“Jy los my pa uit, ek dink en doen vir myself. En jy het nog nie vir my gesê
wat jy hier maak nie?”

“Ek en Markus het ’n voertuig hier gehoor. Toe ons hier kom, het hulle
weggejaag. Markus is agterna. Ek het die geknipte draad gekry.”

“Waarom ry julle so laat rond? En hoe weet ek nie dis julle wat probeer
inkom nie?”

Hy skud sy kop. “Dink jy regtig so?”

“Nee, maar …”

Hy tree nader. “Dis al wat ek wil weet.” Hy kyk pleitend na haar. “Ek wil nie
hê jy moet deel van jou pa se patrollie wees nie.”

“Jy kan nie aan my voorskryf nie.”

“My hemel, meisie, luister net na my. Dit het niks met voorskryf te doen nie,
dis ’n redelike versoek. Moenie dom wees nie. Weet jy hoe gevaarlik die
situasie kan word? Die diewe sal nie twee keer dink om teëstanders uit die
weg te ruim nie. Ek wil nie hê jy moet in hulle pad kom nie.”

Sy kyk strydlustig na hom. Hy het altyd ’n regte antwoord gereed, asof hy

regtig oor haar welstand begaan is, dan doen hy ander goed agter haar rug
wat haar seermaak.

“Wat gee jy om? Al wat julle wil hê, is my pa se plaas, en ongelukkig vir
julle kan ons jongste optrede moontlik verseker dat dit nie so maklik sal wees
nie.”

Hy vat die haelgeweer uit haar hand. Sy keer hom nie en hy glimlag tevrede.

“Daar is net een ding wat ek op jou pa se plaas wil hê, en sy staan voor my.

Daarom sal ek alles in my vermoë doen om jou veiligheid te verseker.”

Sprakeloos kyk sy na hom. Sy is weerloos wanneer hy sulke goed sê.

’n Voertuig kom op die grondpad aangery. Ryno waai met sy flits en die
viertrek hou naby hulle stil. Markus klim uit. Hy knik. “Hulle het weggekom.
Ek kon nie bybly nie,” lig hy hulle gefrustreerd in.

“Wel, ten minste behoort hulle vir ’n ruk afgeskrik te wees tot ons ’n nuwe
plan bedink. Ons gaan môre met Paul kom gesels.”

Verbaas kyk Nicolette na Ryno. “Waaroor wil julle met my pa praat?”

“Net besigheid,” antwoord hy ontwykend.

“Hy sal nie die plaas verkoop nie, dit moes julle al seker agtergekom het. En
die kans dat hy met julle sal praat, is baie klein, hy sal julle eerder van sy
plaas af jaag. Ek wil nie hê julle moet hom ontstel nie.”

Ryno haal sy skouers ongeërg op. “Waar is jou bakkie?”

“Net skuins agter die skaapkamp,” beduie sy.

“Ek stap saam met jou. Jy gaan nou huis toe. Hulle sal nie vanaand weer kom
nie. Ons sal iemand stuur om die draad te herstel. Markus, kan jy hier wag?
Ek is nou terug.”

“Dis nie nodig nie, ons werkers kan self die draad regmaak, en ek sal self my
pad kry.”

Hy vat haar hand. “Kom, dis laat. Ek wil by die huis kom.” Nadat hulle ’n ent
gestap het, praat hy terwyl hy boontoe kyk. “Dis ’n pragtige aand. Ek wens
ons het om ’n ander rede hier gestap as om veediewe te vang.”

“Wie het julle van ons patrollies vertel? Of was julle toevallig by die
grensdraad?”

“Elsabé het my van jou gekheid gesê.”

“Dis nie gek nie. Ons moet iets doen om die probleem op te los. My pa gaan
finansieel verwoes word.”

Hy kyk na haar. “Dis bitter dom vir ’n vrou om stoksielalleen in die bos te sit
en wag vir gewetenlose veediewe, in die hoop dat sy hulle met ’n haelgeweer
kan wegjaag. Ek sou hardop gelag het as die gedagte my nie rasend gemaak
het nie.”

Sy sug. Hy is seker reg. Sy was naïef om te dink sy kan so ’n situasie

vroualleen hanteer.

’n Ruk stap hulle in stilte, hand in hand, vreemd op hulle gemak. Sy kan nie
onthou wanneer laas ’n aand mooier was nie, die naggeluide bekoorliker nie.

Sy kyk na hom.

“Ek is jammer oor my onredelike optrede nou die aand. Ek sal julle nie keer
as julle daar bou nie.”

Hy kyk nog voor hom. “Ek het klaar met my familie gepraat. Hulle het
ingestem dat ons weer die hersonering doen sodat die koppie by julle plaas
ingesluit word. Die grensdraad sal ook geskuif word.”

Sy gaan staan, los vervaard sy hand. “Maar … maar dis malligheid! Wat gaan
dit julle kos? Ek kan nie glo jou pa en broer stem sommer net so in nie.”

Hy gaan staan ook en kyk na haar. “Hulle weet hoe belangrik dit vir my is.”

“Maar hoekom?”

“Dit moet jy maar vir jouself uitwerk, my meisie.” Hy begin weer loop en sy
volg hom traag. Sy wil hieroor praat, maar sy weet nie wat om te sê nie. Doen
hy dit vir haar? Is dit moontlik? Die man maak haar kop deurmekaar.

“Hier is jou bakkie. Waar is jou sleutel?”

Sy gee die sleutel en kyk hoe hy die deur oopsluit, die haelgeweer op die
passasiersitplek sit en die deur vir haar oophou.

Toe sy nie inklim nie, kyk hy vraend na haar.

Sy stap nader, kelk haar hande om sy gesig en soen hom. Hy staan eers
stokstyf in haar arms, asof hy dit nie verwag het nie, maar nie lank nie. Sy
arms vou om haar middel en hy trek haar styf teen hom vas.
Ná ’n ruk druk sy hom effens weg, kyk uitasem na hom. “Jou broer wag. Ek
sal jou môre sien. Lekker slaap. En dankie.”

Hy laat haar teësinnig gaan en nadat sy ingeklim het, druk hy die deur agter
haar toe. Deur die oop venster sê hy: “Ek en jy het nog baie onafgehandelde
sake.” Met ’n laaste soen tree hy terug.

Sy ry weg, maar hou hom in haar truspieëltjie dop tot sy hom nie meer kan
sien nie.

Nicolette vlieg uit haar bed uit. Sy het verslaap. Dis ná tien en sy is
gewoonlik sesuur wakker. Wat is fout met haar? Toe sy in die restaurant
gewerk het, het sy nooit voor twaalf in die bed gekom nie en was elke oggend
steeds vroeg op.

Terwyl sy aantrek, wonder sy of Ryno en Markus hier was. Sy hoop nie so

nie, sy wil hoor wat hulle met haar pa wil bespreek, en as haar pa ontsteld is,
wil sy daar wees om hom te kalmeer. En sy wil Ryno sien. Sy het die hele
nag van hom gedroom, en dit was wonderlike drome.

Haar pa sit in die kombuis. Hy het vir hom koffie gemaak en eet ’n
gemmerkoekie. Hy lyk nie soos iemand wat omgekrap is nie, dus was hulle
nog nie hier nie, is haar vinnige afleiding. Verlig buk sy en soen hom op die
wang.

“Môre, Pappa. Ek het gruwelik verslaap. Het jy ontbyt gehad?”

“Ek het beskuit geëet. Ek het nie elke oggend ’n groot ontbyt nodig nie.” Hy
drink ’n sluk van sy koffie en sy sit die ketel aan.

“Die Matthee-seuns was hier.”

Sy draai stadig om, hy kyk berekend na haar.

“Ek het hulle weggejaag, maar hulle wou nie loop nie.” Hy glimlag
sardonies. “Hulle het my van gisteraand vertel.”

Sy gaan sit oorkant hom. Sy het nie kans gekry om hom te vertel nie, maar
dis sy skuld omdat hy weier om ’n selfoon te kry. “Ek het Pappa nie hoor
inkom nie, anders het ek jou vertel. Wat wou hulle hê?”

Hy lyk meteens vies. “Die doktertjie het my aangespreek omdat ek jou alleen
op patrollie laat gaan.”

Sy haal haar skouers op. “Dit was my besluit.”

Haar pa speel afgetrokke met die lepel. “Ek stem met hom saam. Ek dink nie
dis so ’n goeie ding nie, nie ná wat gisteraand gebeur het nie.”

Haar pa stem saam met ’n Matthee! Is daar nog wonderwerke op pad?

wonder Nicolette wrang. “Ek wil my deel doen,” sê sy net.

Hy knik. “Ek weet, maar ons sal jou iewers anders betrokke kry.” Hy drink
nog ’n sluk koffie. Dit voel asof haar pa alles in stadige aksie doen. Sy wil
weet wat in sy kop aangaan, wat gebeur het, maar hy is nie haastig om haar in
te lig nie. En iets is aan die broei, sy voel dit aan, sy sien dit in die manier
waarop hy nou en dan na haar kyk, asof hy haar nog nooit vantevore gesien
het nie.

“Hulle het my ’n vreemde aanbod gemaak. Hulle is bereid om vir ons

grensdraad se elektrifisering te betaal, ek moet net die onderhoudkoste dra.”

Verbaas kyk sy na hom. Dit het sy nie verwag nie. Eers die koppie, en nou
dit? Hier ís iets aan die broei. “En? Wat dink Pappa daarvan?”

Hy lag hard, maar lyk nie regtig geamuseerd nie. “Hulle is dom as hulle dink
ek sal daarvoor val.”

Sy staan op. Sy het tog niks anders verwag nie, hoekom voel sy dan so
afgehaal? Haar pa sal nie die olyftak aanvaar nie. Wat op aarde sal hom
oortuig om versoening te oorweeg? Sy kleinkind?

“Hulle besoek was nie heeltemal ’n mors van tyd nie.”

Sy swaai om. Hier kom dit. Iets in sy stem weerspieël sy vergenoegdheid wat
sy kon aanvoel. “Hoe so?”
Hy glimlag breed. “Ek het met ’n plan vorendag gekom. Onthou jy hoe ons in
die kliniek ooreengekom het ons sal hulle saam aanvat?”

Verbouereerd vryf sy deur haar hare. Sy kan nie onthou dat hulle oor so iets
ooreengekom het nie. “Pappa het so gesê, ja, maar ons het nie werklik tot ’n
vergelyk gekom nie.”

Hy beduie afkeurend met sy hande. “Hoe ook al, ek weet hoe ons hulle gaan
terugbetaal.” Weer drink hy ’n sluk koffie en sy wil omtrent die woorde uit
hom skud. Is hy besig om haar te treiter? “Robert het nog altyd ’n sagte plek
vir sy jongste seun gehad.”

Sy frons. “Hoe op aarde weet Pappa dit?”

“Ek luister maar hoe die mense op die dorp praat. Robert kan glo nie
uitgepraat raak oor sy jongste se sukses nie. As ek hom wil seermaak, is dit
die plek waar ek dit gaan regkry.”

Nicolette klem die kante van die toonbank vas. “En wat beoog Pappa?”

“Die mannetjie is gek oor jou.”

Sy skud haar kop heftig en haar pa lag net.

“Glo my maar, ek weet. Ek is ’n man wat ook in ’n stadium gek was oor ’n
sekere vrou, ek sou enigiets vir haar doen. Die dag toe sy ’n ander gekies het,
het sy my siel doodgemaak.”

Hy staar ’n rukkie voor hom uit voor hy voortgaan: “Om terug te kom na die
doktertjie, dit was reeds duidelik die dag in die kliniek ná jou ongeluk. Ek het
hom vanoggend mooi dopgehou, en sy woorde en houding het bevestig wat
ek vermoed het. Sy oordrewe bekommernis oor jou veiligheid, sy aanbod oor
die grensdraad, alles dui vir my op sy gevoel vir jou. Ek het iewers gehoor hy
is die meerderheidsaandeelhouer in hulle maatskappy, en ek het afgelei dis sy
idee om seker te maak ons plaas word beveilig.”

Hy bly ’n lang ruk stil, kyk ingedagte na haar. “Wat sou sy motivering wees?

Elna is uit die trust, dis nie haar belange wat hulle beskerm nie. Hulle is
definitief ook nie oor my veiligheid of welvaart bekommerd nie. Sal hulle

soveel moeite doen vir Elna se suster? Nee, behalwe as sy die vrou is op wie
een van hulle oog het.” Hy pen haar vas met sy oë. “Weet jy hoekom hy so ’n
ding oor jou het? Hy ken jou nie. Miskien kan jy dit verduidelik?”

Sy sluk ongemaklik. Moet sy hom die waarheid vertel? Hoe sal hy dit
hanteer?

Hy lag skor. “Dit maak seker nie saak nie, al wat saak maak, is dat ons dit
gaan uitbuit.”

“Ons?” Nicolette herken nie haar hees stem nie. Sy het ’n vermoede wat hy in
gedagte het, maar sy moet dit uit sy mond hoor. Kan hy so wreed wees?

“Ja, jy gaan die mannetjie op jou verlief maak sodat hy jou vra om te trou,
dan gaan jy hom soos ’n warm patat los, soos ek deur Karen gelos is. Dit sal
die finale wraak wees. Dan sal ek die vete los.”

Nicolette gryp haar pa se hande. “Maar Pappa …”

Sy kyk smekend na hom. Net nie dit nie! Hoe kan hy so iets verwag? Sy sou
dit nie eens oorweeg het nie, al het sy niks vir Ryno gevoel nie, maar nou is
sy boonop lief vir hom. Sy kan hom nie seermaak nie, sy kan hom nie
verneder nie. En wie sê sy het die mag om dit te doen? Sy suggestie van
gisteraand weergalm in haar kop. Hoekom gee hy die klipkoppie aan hulle
terug? Miskien is sy naïef, miskien ook nie. En miskien is haar pa se
afleiding reg.

Haar pa trek sy hande los en kyk stormagtig na haar. “Ek hoop ek hoef dit net
nog een keer te sê, maar jy skuld my. Jy skuld my vir jou ma se dood, en jy
skuld my vir die rolstoel. Gaan jy regtig weier?”

Sy kyk weg, staar verdwaas voor haar uit.

Hy vat haar hand. “As jy dit doen, sal ek met jou suster versoen raak, en ek
sal bereid wees om na ’n aftreeoord te gaan, of ’n huishoudster in te neem. Jy
kan besluit, ek sal vir enigiets skik. Dan kan jy teruggaan Pretoria toe en jy
sal steeds welkom hier wees. Ek sal selfs in Pretoria kom bly as dit is wat jy
wil hê.”

Sy skud haar kop, haar oë brand. Hoe kan hy dit aan haar doen? Hoe kan sy
respek behou vir iemand wat haar so manipuleer? Wat bereid is om
onskuldige mense seer te maak net om sy wraak uit te voer? Sy ken nie meer
die man voor haar nie. Haar pa van die verlede was ’n moeilike man, ’n bitter
man, maar iemand wat sy gerespekteer het, maar die pa van nou is iemand
van wie sy nie hou nie.

Wie se skuld is dit? Sý het hom in die rolstoel gekry.

“Ek weet nie, Pappa. Ek weet nie of ek dit kan doen nie. Dis wreed. Dis …”

Sy het nie die woorde om haar afkeer uit te spreek nie.

“Dis te veel om van jou te verwag.” Hy rol sy stoel weg. “Ek gaan lê.”

Sy gaan sit op die boonste stoeptrappie. Wat gaan sy doen? Sy weet nie. Sy is
in ’n kan-nie-wen-nie-situasie.

TWAALF

Laatmiddag ry sy dorp toe. Sy het afstand tussen haar en haar pa nodig. Sy

moet ’n besluit oor haar toekoms neem, besluit wat sy bereid is om te doen en
wat nie. Sy kan nie logies dink wanneer sy haar pa in sy rolstoel sien of in die
huis is waar haar ma so ongelukkig was nie. Haar skuldgevoelens mag nie
haar besluit bepaal nie.

Sy het nog die sleutel wat Ryno vir haar geleen het, miskien sal sy by die
sinkdakhuis sin uit die deurmekaarspul kan maak.

Die huis is koel en stil, net haar voetstappe weergalm op die houtvloer. In
elke vertrek kan sy ’n prentjie vorm van haar koffiewinkel. Hier sal sy ’n
antieke buffettafel sit waarop sy haar tante se eetservies kan uitstal, bo die
kaggel het sy reeds die skildery in gedagte, een van ’n plaaslike kunstenaar
wat sy in haar studentejare gekoop het. In die winter sal sy vuur maak in die
kaggel, sy sal gemaklike banke daar sit waar mense met ’n boek of saam met
vriende kan kuier.

Toe sy in die groot sitkamer kom, sluit sy die skuifdeur oop en stap op die
stoep uit. Die son is besig om agter die berge te verdwyn en sy bewonder die
prentjie. Met ’n sug stap sy later weer in en skuif die deur agter haar toe. Sy
gaan sit op die vloer. Dis effens stowwerig, maar dit hinder haar nie.

Is die plek vir haar bedoel? In ’n vennootskap met Ryno? Sy het gedink dit
kon, die arme, idiotiese deel van haar wat gedink het alles sal oornag
verander.

Maar nou weet sy dit kan nie. Sy moet wegkom. Sy kan nie in dié
omstandighede hier bly nie. Haar pa is bereid om haar en Elna net
voorwaardelik te vergewe, en sy kan nie aan sy voorwaardes voldoen nie.
Wat hy nie weet nie, is dat sy nooit sal nee sê as Ryno haar vra om met hom
te trou nie. Aan die ander kant, hoe kan sy ooit seker wees hy sal so iets
oorweeg?

Liewe hemel, daar is nie eens ’n verhouding tussen hulle nie, alles is gebou
op afleidings en ’n toegeneentheid wat elke keer deur een of ander twispunt
opgemors word. En sy kan nie hier bly in die hoop dat so iets ’n werklikheid
sal word nie. So sal sy haar nie uitlewer nie.

Sy sal ook nie nog lewens opmors om haar skuld te delg nie, en sy weet sy
sal nie self ongeskonde uit so iets kan kom nie. En as sy dit nie doen nie, sal
haar pa haar terugbetaal, daarvan is sy oortuig. Al is dit net deur haar
daagliks

aan haar aandeel in sy ongeluk te herinner. Dan is dit beter dat sy terugkeer
Pretoria toe en haar lewe nuut begin.

So vermy sy ’n situasie waar sy tussen haar pa en Ryno moet kies.

Haar voornemens was aanvanklik goed, maar min het gerealiseer. Elna is
steeds nie welkom op die plaas nie, die veediefstal is nie werklik opgelos nie.
Sy het haar bes gedoen, en dis nie goed genoeg nie. Dalk sal haar pa
gelukkiger wees as sy nie heeltyd daar is om hom aan die verlede te herinner
nie. Sy sal ’n huishoudster aanstel, en dis sy besluit of hy saam met dié vrou
in harmonie sal bly.

Die skuifdeur word skielik oopgestoot. Sy verstyf en ontspan eers toe sy

Ryno se lang figuur in die opening sien. Hy sien haar nie dadelik raak nie.
Eers toe hy instap, sien hy haar op die vloer sit. Hy tree nader en buk voor
haar. In die skemer is sy gelaatstrekke nie duidelik sigbaar nie, maar sy kan
sien hy frons.

“Ek het jou motor buite gesien. Waarom sit jy hier in die donker?”

“Ek dink.” Sy sluk. Hy moenie hier wees nie, hy moenie so bekommerd klink
nie, haar trane lê vlak en sy wil nie voor hom huil nie.

Hy kom sit langs haar.

“Die vloer is stowwerig,” protesteer sy en beduie na sy donker broek en wit

hemp.

Hy skud sy kop. “Dit maak nie saak nie. Waaroor dink jy so diep?”

“Oor alles. Ek moet terug Pretoria toe.”

Sy voel hoe hy langs haar verstyf. “Dis ’n skielike besluit.”

“Ek weet, maar my belange is daar.”

Hy staan op, troon bo haar uit. “Jy bedoel Pieter is daar?” Nou klink hy
kwaad.

Sy staan ook op en skud haar kop heftig. Sy wil nie verder verwarring skep
nie. “Nee, nie Pieter nie. Hy is ’n goeie vriend en vennoot, en hy is gay.”

Hy sug, druk sy hande in sy sakke. “Hoekom dan?”

“Ek en my pa kan nie langer saam in ’n huis bly nie.” Sy kyk af. Meer kan sy
nie nou sê nie, die situasie is te ingewikkeld.
“Kry dan ’n ander plek. Jy kan in my hotel bly.”

Verbaas kyk sy op. “Jou hotel?”

Hy knik.

“Van wanneer af behoort dit aan jou?”

“Drie jaar al. Die vorige eienaar het in finansiële moeilikheid geraak.”

Sy skud haar kop. Dit sal nie werk nie, sy kan nie in sy hotel bly nie.

Hy leun teen die muur. “Wanneer wil jy teruggaan?”

“Volgende week.”

“En jou pa?”

“Ek sal ’n huishoudster vir hom kry.”

Hy sug, vat haar aan die hand en trek haar op. “Kom ons gaan skep vars lug
op die stoep.”

Sy haal diep asem toe die aandwindjie koel oor haar gesig waai en leun teen
die reling. Hy kom staan langs haar. “Het jy enige idee hoe ek die vete tussen
ons ouers verpes?”

Sy kyk vinnig op.

“Dis die grootste struikelblok tussen ons, die ding wat ons van die begin af
van mekaar weggehou het.” Hy sug swaar. “Nooit sou ek kon dink ek sou op
dié klein dorpie, in dié eenvoudige hotel hier oorkant, iemand soos jy
ontmoet nie. Die jaar dat ek oorsee was, het ek in die mooiste hotelle gebly,
die mooiste vroue ontmoet, en tog moes ek terugkom om jou hier raak te
loop.”

Lank staar hulle na mekaar. Sy woorde weerklink in haar kop, maar dis asof
sy dit nie kan verwerk nie. Sy het soveel vrae oor die verlede, maar sy weet
nie waar om te begin nie. “Hoe het jy agtergekom wie ek is?”
Hy glimlag. “Dit het jou lank gevat om daardie vraag te vra.” Hy vat haar
hand en druk dit lank teen sy lippe. “Dit was per ongeluk. Die hoteleienaar
wou my nie sê wie jy is nie. ’n Maand nadat Elna by my vennoot begin werk
het, het sy etenstyd vir my ontvangsdame ’n fotoalbum gewys, jou foto was
daarin.”

Hy skud sy kop asof die gedagte hom steeds verbaas. Hy strengel sy vingers
deur hare, druk dit teen sy bors waar sy sy hart kan voel klop.

“Ek was stomgeslaan, het gewonder hoekom ek nooit die verband kon trek
nie. Al verskoning is dat jy en Elna net te veel verskil. ’n Week later was ek
in jou restaurant, jy was besig, ek kon jou nie te sien kry nie en ek kon ook
nie aan ’n verskoning dink om met jou te praat nie. Ek was bang ek matig
myself aan om so uit die bloute op te daag. Wat doen ek as jy my nie eens
onthou nie?

Tog het ek weer ’n paar keer soontoe gegaan, die een keer met jou
verjaardag.”

Hy los haar hand, draai effens weg. “Toe ek jou in die geselskap van ’n ander
man sien, het ek redelik belaglik gevoel. Ek moes myself dwing om weg te
bly, om te aanvaar jy het iemand in jou lewe. Ek het nie weer soontoe gegaan
nie, gelukkig het jy ’n paar maande later hier opgedaag.”

Verslae staar sy na hom. Dis amper te goed om waar te wees. Hy het haar
kom soek net nadat hy gehoor het waar sy was.

Hy trek haar nader en sy beweeg in sy omhelsing in. Haar kop kry ’n rusplek
teen sy bors, sy hande vou om haar middel en hy trek haar styf teen hom vas.

Nicolette sluit haar oë. Hy is so warm, so groot. Sy wil net so in sy omhelsing

bly staan. Vir altyd.

“Hoe gereeld beplan jy om terug te kom?” Hy praat sag by haar oor.

“So een keer per maand.” Haar kop is nog teen sy bors.

“Wat sal jou hier hou?” Hy sug diep. “Nee, ignoreer my vraag, dis
onregverdig. Ek het net gehoop …” Hy tree effens weg. “Ek moet ’n draai by

’n pasiënt maak voor die nagpersoneel weer medikasie toedien. Sal jy

saamstap?”

Sy knik en vat sy hand. Dis koel toe hulle in die hoofstraat stap en
onwillekeurig vou sy haar arms om haar toe ’n rilling deur haar lyf gaan.

“Kry jy koud?” Ryno trek sy baadjie uit en hang dit oor haar skouers. Hy sit
terselfdertyd sy arm oor haar en trek haar nader. Dis stil buite, nêrens is ’n
mens sigbaar nie. Nicolette sug tevrede en woel dieper in sy omhelsing in.
Dis meer as sy hitte en reuk wat nou om haar vou, daarmee saam kom ’n
gevoel van geborgenheid, ’n gevoel van geluk wat sy deesdae min ervaar.
Net omdat hy by haar is, en sy hom kan voel, en hoor.

“Hoekom het jy die hotel gekoop?” wil sy nuuskierig weet.

“Dit was ’n goeie belegging. Ek het die konferensiefasiliteite uitgebrei en

pakkette wat ’n besoek aan ons wildplaas insluit, is baie gewild.”

“Ek is beïndruk met jou sakevernuf. Oral waar ek gaan, loop ek my in nog
een van julle beleggings vas.”

Hy lag. “Ek sal steeds nie die mediese beroep daarvoor verruil nie. Ek en my
vennoot oorweeg dit juis om die kliniek na ’n volwaardige hospitaal uit te
brei.

Die dorpie groei, en daar is ’n al hoe groter aanvraag na ’n verskeidenheid

mediese dienste.” Hy gaan staan skielik en kyk ondersoekend na haar. “En
jy?

Sal jy iets anders as ’n restaurant wil aanpak?”

“Soms dink ek daaroor, selfs nog meer sedert ek hier is en die rustiger lewe
weer ervaar. Ek werk lang ure, soms sestien per dag. Ek kry nie tyd vir
myself en my belangstellings nie. Partykeer het ek ’n behoefte aan ’n ander
lewenstyl.”

Hulle stap by die kliniek se ingangsportaal in. Die sekuriteitswag groet.

Nicolette gaan staan, onseker hoe ver sy hom moet vergesel. Hy los nie haar
hand nie. “Kom saam.”

Sy wag by die deur toe hy ’n kamer binnestap. Bewonderend kyk sy toe hoe
hy met die verpleegster praat, besorg oor sy pasiënt buk, rustig met haar
gesels terwyl hy haar ondersoek. Verskeie emosies oorweldig haar – ontsag
vir dié besonderse man, en ’n begerigheid om die middelpunt van sy aandag,
van sy lewe te wees. Haar liefde vir hom brand soos ’n vuur in haar en wil
haar oorweldig. Sy kan haar nie ’n toekoms sonder hom indink nie. Dit sal
leeg wees, vaal, sinneloos.

Kop onderstebo stap sy weg en loop haar trompop teen iemand vas. Verleë
kyk sy op. Robert staan voor haar. Hy lyk so ongemaklik soos sy voel.

“Ekskuus, ek was ingedagte,” maak sy lomp verskoning.

“Ek moes ook gekyk het.” Hy druk sy hande in sy broeksakke en maak effens
keelskoon. “Weet jy dalk of Ryno hier is? My verloofde wil hê hy moet saam
met ons eet, maar hy antwoord nie sy foon nie.”

Sy beduie na die kamer agter haar. “Hy is besig met ’n pasiënt, hy sal seker
nou klaar wees.”

Robert kyk verbaas na haar. “Is julle saam hier?”

Sy knik terwyl sy wonder wat hy daarvan dink.

Sy reaksie verbaas haar, want hy glimlag tevrede. “Dan gaan ek hom nie eens
nooi nie. Ek sal hom later vanaand by die huis sien. Geniet julle aand.”

Hy wil wegstap, maar haar woorde laat hom omdraai. “Ek is jammer oor nou
die dag by jou huis. My optrede was onaanvaarbaar.”

Hy knik stadig. “Maar seker begryplik, gegewe die geskiedenis tussen ons
families.” Hy huiwer, asof hy sy woorde oordink. “Ter wille van my seuns
wil ek nie hê die vete moet met Paul se dogters voortgaan nie. Met Elna was
dit nie
’n kwessie nie, maar met jou is ek ietwat onseker oor wat van my verwag
word.

Ek wil nie sake vir my seuns bemoeilik nie en daarom moet jy net sê wat ek
kan doen om dinge tussen ons en met jou pa reg te stel. Ons moet ’n einde
aan die vyandskap bring.”

Verwonderd luister sy na sy aanbod. Hy is sowaar bereid om die minste te

wees, ter wille van vrede, ter wille van sy seuns. Sy wens sy kon dieselfde
van haar pa sê.

“Ek kan net namens myself praat, nie my pa nie, maar ek wil ook graag die
vete agterlaat. Ter wille van Elna.” En ter wille van myself. Maar dit kan sy
nie sê nie, want hy sal waarskynlik nie verstaan nie. Hy weet tog nie hoe sy
oor Ryno voel nie.

Hy sug verlig. “Ek is bly om dit te hoor.” Hy beduie na die uitgang. “Ek moet
loop, my verloofde wag in die motor. Ek sal haar graag by ’n ander
geleentheid aan jou wil voorstel.”

“Ek sien uit daarna.”

Hy glimlag en groet. Verlig staar sy hom agterna. Minstens een afgehandelde

saak. Sy wonder wanneer hulle gaan trou, sy moet Ryno vra. Dalk is dit hy
wat vir sy verloofde die huis op die koppie wil bou, en nou het sy al hulle
planne deurmekaargegooi.

Ryno kom uit die kamer gestap. “Ek is klaar. Dankie vir jou geduld.”

“Jou pa was ook hier, maar hy sal jou later by die huis sien.”

Hy knik.

Sy kyk ernstig na hom. “Ek het hom om verskoning gevra oor my optrede die
dag met die troue.”

Weer knik hy net, maar sy kan sy blydskap oor haar optrede sien. Hy hou sy
hand uit.
Sy glimlag, sit haar hand in syne. “Dis vir my ’n voorreg om jou so in aksie
te sien. Jy behoort te weet ’n dokter is vir alle vroue ’n romantiese figuur.”

Hy kyk ernstig na haar. “Ek het nie ’n saak met alle vroue nie, net met jou.

Sien jy my in ’n romantiese lig?”

“Hoe kan jy so iets vra? Lyk my jy vergeet wie ek is?” spot sy sonder om
reguit na hom te kyk.

Hy glimlag. “Juis daarom wil ek weet. Sien jy kans vir ’n verhouding met
my, ondanks die gevolge wat dit mag inhou?”

Sy draai om en kyk lank na hom. Dié vraag het sy nie verwag nie, maar sy
kan nie die afwagting wat in haar opstoot, keer nie. Sy steek haar hand uit en
vryf deur sy hare. “Saam met jou sien ek vir enigiets kans.”

Hy kyk verras na haar, dan glimlag hy breed. Hy wil iets sê, maar sy keer
deur nader te beweeg en haar hande om sy nek te sit. Sy mond soek hare,
warm, eisend, asof hy nie genoeg van haar kan kry nie.

Hy lig eerste sy kop op, tree effens weg en beduie amper onbeholpe: “Ons
kan nie … die personeel …”

Sy knik verdwaas. Hy trek haar aan die hand. “Kom. Ek het ’n hotelkamer
waar ek soms oornag. Ons sal daar alleen wees.”

Sy giggel toe sy amper op die trappe buite struikel.

“Stadig, ons het heelaand.”

“Dis nie genoeg nie.”

By die hotel gaan Ryno by ’n sydeur in en op met een stel trappe voor hy by

’n deur tot stilstand kom en dit oopsluit.

Sy neem die vertrek terloops in. Dit lyk nes alle hotelkamers, met ’n
dubbelbed en rusbanke voor ’n televisie.
Hy trek die deur agter hom toe en sy is weer in sy arms. Honger soen sy hom,
sy lippe, sy ken; sy byt hom speels in die nek. Sy hande is verstrengel in haar
hare, en al wat hoorbaar is, is sy goedkeurende gekreun en hulle onreëlmatige
asemhaling.

“Hoekom het jy my nie van die begin af vertel wie jy is nie, dan kon ons
soveel misverstande vermy het? Soveel tyd is gemors,” kla hy teen haar
voorkop. Hy kyk vraend na haar.

Sy karring met sy knoop, amper te verleë om hom te vertel. “Ek was nie
seker hoekom jy soveel aandag aan my gegee het nie. Ek was bang jy weet
wie ek is en wou ’n gek van my maak. Ek moes eers seker maak wat jou
bedoelings is.”

Hy skulp sy hande om haar gesig, kyk diep in haar oë. “Hoekom het jy my
nooit gebel nie?”

Sy sug bewerig. “Ek wou, maar ek was bang ek lyk voorbarig, en toe ek nog
daaroor wonder, is my ma dood, en die res is geskiedenis. Toe dink ek jy
gebruik my. Ek was woedend en teleurgesteld.”

Hy trek haar kop nader, soen haar lank. Dan praat hy weer: “En as jou ma nie
besluit het om juis daardie dag te trek nie, wat sou jy dan gedoen het?”

Sy kyk af. Sy is bang om die finale erkenning te maak, bang om haar

gevoelens so te openbaar. Maar hy verdien sekerlik die volle waarheid. “Ek
sou jou gebel het.”

Hy knik tevrede, druk haar styf teen hom vas. Sy luister na die onreëlmatige
klop van sy hart.

“Jy weet nie wat met my gebeur het die dag toe ek jou die eerste keer gesien
het nie. As ek sê jy het my voete onder my uitgeslaan, klink dit seker soos ’n
cliché, maar dis wat gebeur het. Ek het soos ’n onbeholpe tiener in die hotel
rondgehang net om naby jou te wees, jou dop te hou, selfs verlof ingesit om
tyd in die hotel te kan deurbring.”

Hy soen haar saggies op haar voorkop. “Ek het nie beplan dat dinge so vinnig
sou ontwikkel nie. Ek wou net alleen saam met jou wees, sonder nuuskieriges
wat ons dophou, maar toe jy aan my raak, het ek amper beheer verloor. Lank
daarna was ek bly ons het dit nie te ver gevoer nie, dis nie hoe ek dinge doen
nie. En tog was ek soms spyt.”

Hy sug. “Toe ek jou nie weer kon kry nie, was ek teleurgesteld dat ek jou
daardie nag nie in alle opsigte leer ken het nie, deel van my gemaak het nie.

Dalk sou jy dan nie verdwyn het nie. Ek wou jou egter kans gee om logies
oor die gebeure te dink, om seker te maak jy wil my ook beter leer ken; dat jy
nie net meegevoer was deur die romantiese omgewing nie. Vandaar die
briefie.”

Hy hou haar ’n entjie van hom weg. “Toe ek niks van jou hoor nie, het ek
aanvaar jy stel nie belang nie. Ek het besluit om jou uit te los. Die week
daarna het ek van plan verander, jou weer kom soek. Jy was weg en niemand
kon my sê waarheen nie. Ek was verslae. Ek kon dit nie glo nie.”

Hy kyk beskuldigend na haar. “Hoe kon jy net verdwyn? Het jy dan nie
dieselfde as ek ervaar nie? Nog nooit was ek so onseker oor my eie persepsie
nie. Ek het met ander meisies uitgegaan, maar ek kon jou nie vergeet nie. En
toe sien ek jou foto, en meer dinge het sin gemaak. Maar nie alles nie. Jy
moes tog geweet het wie ek was? Ek het dit nooit soos jy probeer wegsteek
nie.

Waarom het jy my nie gebel nie? Dit kon tog nie net oor die vyandskap
tussen ons ouers gewees het nie, anders sou jy nooit die eerste uitnodiging
aanvaar het nie. Ek het heeltyd hieroor geredeneer, kon nooit by die regte
antwoord uitkom nie. Nou eers weet ek hoekom.”

Hy vryf saggies met sy kneukels oor haar wang. “Ondanks my vertwyfeling

is ek Pretoria toe nadat ek uitgevind het wie jy is. Ek moes seker maak ek
was nie behep met ’n vrou wat ek in my kop geïdealiseer het nie. Toe sien ek
jou weer, en al kon ek nie met jou praat nie, was ek steeds gefassineer deur
jou. Ek het gehoop jy daag vir die troue op, nie soos wat jy in gedagte gehad
het nie, maar dit was steeds wonderlik om jou te sien. Ek het gehoop jy sal ná
die seremonie daar wees. Jy was nie. En soos ons meer in mekaar se
geselskap
was, was ek oortuig jy moet iets vir my voel. Jou reaksies het dit tog gewys,
maar elke keer was daar iets nuuts wat my onseker laat voel het, wat my nou
onseker laat voel, want ek weet nie wat jy van my wil hê nie.”

Haar hande vind weer sy hempsknope en een na die ander maak sy dit los.

Sy stoot sy hemp af tot dit op die mat val. Haar hande gly oor sy breë
skouers, teen sy rug af. Hoeveel maal het sy nie hieroor gedroom nie, elke
oomblik van hulle eerste saamwees opnuut beleef … net om later wakker te
word en te besef dis net ’n droom, sal net ’n droom bly.

Maar nou is hy werklik hier en niks gaan haar keer om vanaand ten volle
syne te word nie. Sy kyk op. “Ek wil jou hê.”

Hy glimlag en meteens vervaag alles om haar tot waar hy die middelpunt van
haar bestaan word. Al wat nou van belang is, is hy, en sy lippe wat honger op
hare rus, haar verorber asof hy nie genoeg van haar kan kry nie. Soos sy.
Want hy smaak heerliker as die dekandentste nagereg wat sy nog geëet het.
Van hom sal sy net nooit genoeg kry nie.

Sy hande streel oor haar lyf met soveel teerheid en verering dat sy net in
verrukking na hom kan staar terwyl hy stukkie vir stukkie van haar klere
ontslae raak. “Jy is pragtig,” fluister hy teen haar keel, en met sy lippe volg
hy die pad wat sy hande geloop het.

Die oomblik is groter as wat sy haar ooit kon voorstel. Nog nooit het sy
mooier gevoel nie, nog nooit was sy gelukkiger as hier in sy arms nie, die
middelpunt van sy aandag. Dis asof sy hiervoor gemaak is.

Sy kan net aan hom vasklou, want haar bene wil haar nie meer regop hou nie.
Hy tel haar op, sit haar op die bed neer. Dan sak hy langs haar neer. Daar is

’n dringendheid by albei wanneer hulle verstrengel raak. Nicolette beur

stywer teen hom vas. Sy mond soek weer hare, hy trek haar nog nader, hulle
lywe word een. En die werklikheid is beter as haar drome. Die laaste gedagte
wat deur haar tol, is dat dit is waarvoor sy haar hele lewe wag, om liggaam en
siel deel van hom te wees.
DERTIEN

Sy word wakker en kreun behaaglik terwyl sy haar uitstrek. Sy weet nie

hoekom nie, maar sy voel oneindig gelukkig. ’n Strelende hand beweeg oor
haar kaal rug en dan onthou sy. Sy draai om en kyk in Ryno se warm blik
vas.

Sy bloos toe sy die vorige aand onthou. Hoe kon sy so voortvarend opgetree
het?

Hy is nonchalant en glimlag breed. “Ek het vir ons koffie bestel.” Hy beduie
na die skinkbord op die tafel, buk oor en soen haar talmend. Hy smaak na
tandepasta, skoon en soet.

“Wat gaan jou personeel dink?” wil sy bekommerd weet toe hy sy kop oplig.

Hy is geklee in jeans en ’n ligblou hemp. Daar is geen mooier gesig so vroeg

in die oggend nie, besluit sy. So wil sy die res van haar lewe wakker word.

Hy glimlag sonder berou. “Ek gee nie om of die wêreld van ons weet nie,
maar wat van jou? En jou pa? Gaan jy nog terug?”

Sy klim uit die bed en reik na ’n hemp wat oor ’n stoel hang, vou dit om haar.
“Ek moet eers met my pa praat.”

“Ek kom saam.”

Sy skud haar kop beslis. “Nee, liewer nie. Die gesprek gaan onaangenaam
wees, jou teenwoordigheid kan dit net vererger.”

Sy stap badkamer toe en tap water in die bad. Sy moet so gou moontlik die
gesprek met haar pa agter die rug kry. Hy wonder seker waar sy is. Sy het nie
eens daaraan gedink om hom te laat weet sy kom nie huis toe nie. Dinge het
oornag verander en hy moet dit weet. By haar hoor en by niemand anders nie.

Ryno se selfoon lui. Sy hoor hoe hy sy pa groet, sy sien in die spieël hoe hy
skielik verstyf en met sy hand deur sy hare vryf. Dit lyk asof hy slegte nuus
gekry het en sy stap besorg nader.

Hy sit die foon neer en draai na haar. Sy hou nie van die uitdrukking op sy
gesig nie. Dit maak haar bang.

Sy stem is amper onemosioneel. “Dit was my pa. Hy was vanoggend op julle

plaas om vrede te probeer maak. Klaarblyklik het jou pa in sy woede sy mond
verbygepraat, my pa vertel hoe julle hom deur my gaan terugbetaal. Is dit die
waarheid?”

Sy blik is deurdringend en sy skud haar kop heftig. “Nee! My pa het die plan

gehad dat ek met jou moet doen wat jou ma aan hom gedoen het, maar ek het
nie ingestem nie, en as hy dit gesê het, lieg hy. Jy moet my glo. Ek is nie deel
van sy planne nie …”

Hy frons. “Hoekom het jy my nie daarvan gesê nie? Ek dink daar was genoeg
geleenthede om my te vertel.”

Sy kyk benoud na hom. Waar begin sy? “Ek het nie geweet hoe nie.”

Hy skud sy kop verward. “En ek weet nie meer wat om te glo nie. Ek het tyd
nodig om hieroor te dink. Ek sal nie vir die gek gehou word nie, nie deur jou
of jou pa nie.”

“Dit is nie so nie, ek verseker jou.” Sy steek haar hande uit na hom, maar hy
draai weg en stap na die venster waar hy lank uitstaar. Dit voel soos ’n
ewigheid voor hy weer omdraai en begin praat.

“Al waarvan ek redelik seker is, is dat jy bereid is om enigiets te doen om

weer deur jou pa aanvaar te word, om reg te maak vir die ongeluk wat jy
veroorsaak het. Daarom kan ek nie die moontlikheid uitsluit dat jy my ook sal
gebruik om dit reg te kry nie.” Hy stap deur toe, maak dit oop. “Ek moet
plaas toe. Ek het tyd alleen nodig. Jy kan die sleutel by ontvangs los.” Hy
stap uit sonder om weer na haar te kyk en trek die deur agter hom toe.

Nicolette sak op die bed neer en staar verslae voor haar uit. Sy kan nie glo
wat gebeur het nie. Sy kan nie haar trane keer nie. Dis ’n groot gemors. Die
een oomblik het sy gedink alle misverstande is uit die weg geruim, en nou is
daar die moontlikheid dat sy hom weer gaan verloor, en dié keer deur háár
dom optrede. Sy moes hom van die begin af van haar pa se planne vertel het.
Wat nou? Is daar ’n kans vir regmaak?

Nie as sy die uitdrukking in sy oë onthou nie. Hoeveel tyd moet sy hom gee
om daaroor te dink? En wat as hy haar nie glo nie?

Verwese staan sy op en stap badkamer toe. Sy moet terug plaas toe. Deur hier
rond te hang sal dit net vir haar moeiliker maak. Veral as hy haar nie gaan bel
nie.

Sy tref haar pa in sy slaapkamer aan. Foto’s lê op sy onopgemaakte bed.

Foto’s van Karen, sien sy toe sy nader stap.

Hy kyk skaars op, staar net na die foto op sy skoot. “Sy was beeldskoon.”

“Ja, sy was.”

“Ek sou my lewe vir haar gee. Dis erg om iemand so lief te hê, en dan agter
te kom sy voel nie dieselfde nie. Robert was die charismatiese een, ek was in
sy skadu. Miskien kan ek tog verstaan hoekom sy hom op die ou end gekies
het.”

Sy gaan staan voor hom. Sy wil nie die ou storie herleef nie, dis die grootste
rede vir haar verlies, vir die pyn wat sy nou in haar dra. Sy wil net hier

wegkom, van hom wegkom. Hy het alles vir haar opgemors. Dis ’n uur later
en sy het nog niks van Ryno gehoor nie, en hoe meer tyd verloop hoe groter
is haar vrees dat sy nie weer van hom sal hoor nie. Die gedagte maak haar
mal.

Hoe kon haar pa voorgee sy was deel van sy planne? Maar sy gaan hom nie
daaroor konfronteer nie, sy sal net haar asem mors, en dis in elk geval te laat.

“Ek is op pad huis toe. Dis tyd vir my om terug te gaan. Ek sal iemand reël
om na Pa om te sien.”

Hy knik. “Robert was hier.”

Sy sê niks.

“Hy wou vrede kom maak. Hy het gedink ek sal ook so voel, maar hy was
verkeerd. Ek stel nie in sy slimpraatjies belang nie. Maar ek kon myself nie
keer om hom van my planne te vertel nie, dat ek hom deur sy seun gaan
terugkry nie. Dit was dom van my om hulle te waarsku, hulle sal nou op hulle
hoede wees. Maar dit maak nie saak nie, ek sal aan iets anders dink.”

Verdwaas skud sy haar kop. Hardkoppige, bitter ou man.

Meteens kyk hy haar reguit in die oë. “Waar was jy?”

“Ek was saam met Ryno.”

Hy word bleek. “Dit het toe gebeur. Ek wag lankal hiervoor. Dit was seker
net ’n kwessie van tyd.”

Sy gaap hom aan. “Wat …”

Hy lag skor. “Die hoteleienaar het my daardie dag gebel, my vertel saam met
wie jy die nag deurgebring het. Voor ek jou kon konfronteer, het jou ma met
haar nonsens begin.”

“Pappa het al die jare geweet en niks gesê nie?” Sy herken nie haar eie stem
nie.

“Dis deels waarom ek jou weggestuur het. Ek sou enigiets doen om seker te
maak my dogters kom nie naby die Matthee-seuns nie. Ek het elke keer die
stryd verloor. Eers Elna, nou jy.”

Haar bene is lam en sy gaan sit op die rand van die bed. “Ek kan dit nie glo
nie.”

Hy haal sy skouers ongeërg op. “Ek het gedoen wat ek moes. Gaan jy met
hom trou?”

Sy staar lank na hom, na die vreemdeling voor haar. Want dis wat hy in
soveel opsigte vir haar is – die man wat haar manipuleer om sy doelwitte te
bereik. Is dit wat ’n ouer aan ’n kind doen?

Nie dít nie, nie ’n pa wat normaal dink nie!

Sy knik. “As hy my vra.”

Sy lyf sak weg in die rolstoel. “En as ek jou vra om dit nie te doen nie?”

“Ek is jammer, ek is lief vir hom en niks wat Pappa doen of sê, kan daaraan
verander nie. Maar ek maak dit vir ons almal maklik deur huis toe te gaan,
dan

hoef niemand verder seer te kry nie.” Behalwe ek, maar ek is verby seerkry.
As Ryno my nie glo nie, het my lewe alle betekenis verloor. Dit kan sy net
aan haarself erken. Sy staan op toe hy woordeloos na haar staar.

“Wag, ek het nog nie klaar gepraat nie.” Sy woorde keer haar toe sy amper by
die deur uit is. Stadig draai sy om. Sy wil nie nog aantygings hoor nie, maar
sy kan nie net wegstap nie.

“Robert het my gedreig dat hy my kleinkind sal vertel wat ’n idioot sy ander
oupa is, hy sal seker maak hy ken my nooit nie.” Hy lag bitter. “Ek sal dit nie
toelaat nie.”

Hy vou sy hande op sy skoot, staar voor hom uit. Nog nooit het hy so
verwese gelyk nie. Hy kyk op, ’n bietjie van sy vuur is terug in sy oë, en in sy
stem. “Elna is welkom om hier te kom as sy wil. Later miskien Robert se
twee seuns ook, maar Robert nooit nie, hy sit nie sy voete hier nie.”

Sy snak na haar asem. Is hy ernstig, of is dit ’n ander deel van sy

manipulasie? Sy is bly vir Elna se onthalwe as hy dit opreg bedoel, aan haar
gaan dit geen verskil maak nie.

“Jy kan vir daardie doktertjie sê hy kan met ’n nuwe aanbod vir die plaas
kom, as dit ’n goeie een is, sal ek verkoop.”

Oorbluf skud sy haar kop. Dis ’n dag van verrassings. “Wat gaan Pappa dan
doen?”
Hy haal sy skouers op. “Daar is ’n hoewe naby die dorp wat ek wil koop. Ek
is moeg vir ’n sukkelboerdery. Ek wil ruimte hê sonder die
verantwoordelikheid.”

“Dis ’n goeie besluit.”

Hy staar voor hom uit. “Los my alleen, ek is moeg.”

Sy frons. “Is Pappa oukei? Moet ek iets vir jou kry?”

“Nee. Ek wil net alleen wees.”

Lank kyk sy na die geboë figuur. Sy moet hom los, hom tyd gee. Maar daar is
nog een ding wat hy moet weet, of hy dit gaan glo of nie. “Pappa, Mamma
het nie ’n verhouding met Ryno gehad nie. Sy wou net tydelik by hom bly tot
sy haar eie plek gekry het. Hulle was net vriende.”

Hy knik net, antwoord nie. Sy groet en stap uit. Sy moet gaan pak, dis ’n lang
pad Pretoria toe.

Toe sy die bordjie sien wat die begraafplaas aandui, draai sy af. Op die
oomblik is dit die regte ding om te doen. Sy moet ook hier afskeid neem.

Dis verbasend maklik om haar ma se graf te kry. Die eenvoudige grafsteen

bedek met vars blomme is gepas. Sy gaan sit op die gras. Sy kan haar ma se
beeld herroep asof sy haar gister gesien het. Sy was ’n mooi vrou, het soos
Elna

gelyk. Sy was ingetoë, soos haar suster, het nie maklik oor haar gevoelens
gepraat nie. En daaroor is sy die hartseerste. Want sy sou self wou hoor wat
haar ma aan Ryno erken het.

Sy haal ’n snesie uit haar handsak en vee afgetrokke oor haar nat wange. Sy
huil oor wat verby is, en oor dit wat nooit sal wees nie. Sy huil oor die pyn in
haar en die leegheid wat sy ervaar. Nog nooit het sy ’n ma so nodig gehad
soos nou nie, iemand met ’n skouer om op te huil en een wat kon raad gee.
Nou is sy alleen, en so sal sy haar probleme moet konfronteer.

Nicolette staan op. Sy moet terug Pretoria toe, hier bly niks meer vir haar oor
nie, nie met Ryno hier naby nie. So sal sy haarself nie martel nie. Sy kan haar
nie indink hoe dit sal voel as sy haar gereeld in hom moet vasloop en hy haar
ignoreer nie. Dit sal haar vernietig. ’n Skoon breuk is die antwoord, sy moet
oor begin. Waar, weet sy nie, maar ’n antwoord sal sy nog kry.

Sy stap terug na haar motor en hoor haar selfoon lui. Toe sy die deur oopsluit,
hou dit op lui. Sy tel haar foon op. Ses oproepe en drie boodskappe.

Dis Ryno. Die foon lui weer.

“Ek soek al langer as ’n uur na jou! Waarom antwoord jy nie jou foon nie!”

Hy klink kwaad.

Sy antwoord nie. Sy sal nie op sy woede reageer nie.

“Nicolette, asseblief, praat met my.” Nou is sy stem smekend. “Sê my net
waar jy is, ek moet jou sien. Ons moet praat.”

“By die begraafplaas, maar ek is op pad Pretoria toe.”

“Ek is nou daar, wag net vir my.”

Sy sal nie wag nie, besluit sy beslis. Sy wil wegkom. Sy is bang vir nog
beskuldigings, sy is bang vir sy woede en wat dit aan haar doen.

En tog huiwer sy. Wat as hy haar wel glo? Hoekom sal hy andersins soveel
moeite doen om haar in die hande te kry? Haar onsekerheid hou haar terug.

’n Ruk later kom sy viertrek in ’n stofwolk aangejaag. Sy sit haar donkerbril

op. Laat sy maar die finale konfrontasie agter die rug kry. Sy hou sy aankoms
angstig dop.

Hy hou stil en spring vinnig uit. Hy wil iets sê, maar bly dan stil en kyk stip
na haar. Sy wil nog keer, maar hy stoot haar sonbril oor haar voorkop. “Jy het
gehuil.” Sy blik is beskuldigend en sy draai haar kop weg.

Hy grom ontevrede. “Ek het gesê ek sal saam met jou begraafplaas toe kom.
Hoekom is jy so eiewys? Ek het geweet dit sal jou omkrap.” Hy tree vorentoe
en trek haar nader. Sy een hand woel vertroostend deur haar hare. “Vertel my
hoekom jy so omgekrap is.” Hy praat sag, klink nie soos iemand wat meer
kwaad is nie.

“Ek was kwaad vir haar daardie laaste dag … en toe is sy weg.”

Hy soen haar liggies op haar voorkop. “Hoekom was jy kwaad?”

“Oor … oor julle.”

Hy sug swaar. “Ek het jou gesê, daar was niks tussen ons nie, behalwe
vriendskap.”

“Nou weet ek dit, maar toe …”

Hy vou sy hande om haar gesig en kyk besorg na haar. “Sy het nie geweet jy
is kwaad vir haar nie. Sy was benoud oor jou reaksie wanneer jy van haar
plan hoor om van jou pa te skei. Sy was lief vir jou. Niks sou daaraan
verander nie.

Jy moet jou van die verlede begin losmaak, Nicolette, jy kan die
skuldgevoelens nie vir ewig in jou ronddra nie.”

Sy knik. “Ek weet. En ek hét myself vir die ongeluk vergewe. Dit was net
ontstellend om by haar graf te staan en te weet ons kon nooit behoorlik
afskeid neem nie. En dat ek vir haar kwaad was, teleurgesteld was in haar. En
jaloers.

Ek was so onvolwasse en kleinlik.”

Hy soen haar teer op haar lippe, dan vat hy haar aan die hand. “Kom saam
met my, ek wil jou iets gaan wys. Los jou kar hier, ons kan dit later kry.”

Gedwee klim sy in toe hy sy motordeur oophou. Hy sê niks terwyl hy ry nie.

Sy frons toe hy verby die ingang na albei hulle plase ry en kyk verbaas na
hom toe hy op die grondpad koppie toe afdraai. ’n Wag maak die hek in die
geëlektrifiseerde heining oop.
Toe hy op die koppie stilhou, klim sy uit en stap dadelik na die klip waar sy
soveel keer vantevore gesit het. Sy trek die vars lug diep in haar longe en
voel hoe die spanning met elke asemteug uit haar vloei. Soos altyd lyk haar
probleme aansienlik kleiner as sy hier staan en die skoonheid van die
omgewing bewonder.

Sy draai stadig om. Ryno staan agter haar, sy blik is op haar gerig. Hy tree
amper onseker nader, hou ’n rol dokumente na haar uit. “Dis vir jou, as jy dit
wil hê.”

Sy vat die papier, maar rol dit nie oop nie. Sy dink sy weet wat dit is – die
bouplanne wat haar so ontstel het. “Jou pa kan maar ’n huis vir sy verloofde
hier bou.”

Hy frons. “Waar kom jy aan dié idee? Hulle gaan in haar gastehuis bly.”

“O …” Sy frons onseker. “Ek het gedink …”

Hy beduie na die planne. “Dis nie vir hulle nie, dis joune. Ek kon dit nie laas
vir jou sê nie. Wat jou betref, is ek geneig om te oorhaastig te wees en het ek
my elke keer in ’n misverstand vasgeloop. Jy het vir my vertel hoe jy oor die
koppie voel, en ek sal enigiets doen om jou gelukkig te maak, daarom het ek
die huis as ’n verrassing vir jou laat ontwerp. Dis ’n basiese ontwerp, jy kan
dit inkleur soos jy wil.”

Hy rol die plan oop. “Kyk hier,” hy wys met sy vinger, “hier is jou kombuis.

Dit loop uit op ’n stoep, presies hier waar ons nou staan. Daar is vier

slaapkamers, elk met ’n volledige badkamer. As jy iets anders wil hê, moet jy
net sê, dan verander ons dit.”

Opgewonde staar sy na die plan. Hy het dit vir haar ontwerp, ’n huis op haar
koppie. Dit kan net een ding beteken. “Dis ’n groot huis. Wat sal ek alleen in
so

’n plek maak?” Sy weet dis ’n dom vraag, sy bedoeling is tog duidelik. Maar
sy het die sekerheid nodig. Skielik val alles weer in plek. En alles draai om
hom, en dis binne haar bereik.

Hy sit die plan neer, trek haar nader. “Ek wil saam met jou hier bly, die plek
uiteindelik vol kinders hê. As jy wil?”

Sy speel met sy hempsknoop terwyl sy onseker na hom kyk. “En vanoggend

…”

Hy skud sy kop. “Ek is jammer, ek was net teleurgesteld en benoud. Ek was

bang jou pa se aantygings is die waarheid en ek het nie geweet hoe om op te
tree sonder om te wys hoe erg die gedagte my seermaak nie. Ek moes eers
wegkom, perspektief kry. Ek kon dit nie doen terwyl jy by my is en ek weet
hoe ek oor jou voel nie. Ek kan dan nie logies dink nie. Dit het my net ’n
rukkie geneem om te besef watse idioot ek was. En toe ek jou nie in die
hande kry nie, was ek bang ek het my kans verspeel.”

Sy kyk stil na hom. Vreugde maak haar stom. Hy glo haar, hy wil haar hê.

Hy wil ’n huis vir haar bou. Dis amper te goed om waar te wees. Dis ’n
droom wat waar geword het.

Toe sy nie antwoord nie, kyk hy benoud na haar. “As jy nie hier wil bly nie,
kom ek Pretoria toe. Ek sal ’n praktyk daar open. As dit is wat nodig is, sal ek
dit doen.”

Sy skud haar kop in verwondering. Hier wil sy bly, saam met hom, op die
plaas, en op die dorp waar hulle mekaar leer ken het.

“Hoekom doen jy dit vir my?” Dis meer ’n stelling as ’n vraag, sy kan nie glo
hy is bereid om soveel toegewings te maak nie.

Hy kyk na haar met ’n liefdevolle intensiteit wat haar week maak. “Want ek
is lief vir jou, meer as wat ek in woorde kan sê. Die eerste keer toe ek jou
gesien het, toe weet ek – jy is myne, my maat. Ek wil met jou trou, ek wil
saam met jou kinders hê, ek wil ’n toekoms saam met jou hê. Hier, of iewers
anders, maar ek kan nie nog ’n dag ingaan sonder dat jy deel daarvan is nie.
My lewe het nie sin sonder jou nie.”
Hy soen haar eers, praat dan weer. “Ek het die hotel eers as ’n belegging
gekoop om later te verkoop, maar toe ek besef wie jy is, het ek aan die
moontlikheid gedink dat jy dalk die plek wil bestuur. Jy kan daarmee doen
net wat jy wil. Ek was opgewonde oor die koffiewinkel, net omdat dit
beteken jy sal jou hier vestig. Ons kan dalk vir jou ’n restaurant open, of jy
kan by ons toeristebedryf betrokke raak. Ek is ’n redelik welvarende man,
enigiets waarop

jy jou hart sit, kan ek hopelik laat gebeur. Al is dit iets in Pretoria, ek sal in
die stad aanpas. Jy moet net sê wat jy wil hê en dis joune.”

Sy klou aan hom vas. “Al wat ek wil hê, is vir jou, die res is onbelangrik.

Weet jy dat ek op jou verlief was nog voor ons mekaar ontmoet het? Ek het
jou deur Elsabé leer ken, sy het so baie oor jou gepraat. En toe ons mekaar
ontmoet, slaan jy my voete onder my uit. Ek kon nooit weer ’n verhouding
begin nie, want jy het elke ander man oorskadu. En hoe beter ek jou leer ken
hoe liewer word ek vir jou.”

Sy kyk weg. “My pa en sy dom voorstel het alles deurmekaargegooi. Ek wou

jou daarvan sê, maar het nie die moed gehad nie. Toe besluit ek om liewer
weg te gaan, net om seker te maak jy kry nie seer nie, en omdat ek nie seker
was oor jou gevoelens nie. Maar nou weet ek, en ek bly net hier. En ek het
wonderlike nuus – my pa het vanoggend ’n toegewing gemaak, hy is bereid
om jou en Markus op sy plaas toe te laat, net nie jou pa nie.”

Sy sien die verbasing op sy gesig en lê haar hand koesterend teen sy wang.

“Ek kon dit amper nie glo nie. Wat my nog meer verbaas het, is dat hy bereid
is om ’n goeie aanbod vir sy plaas te oorweeg. Hy wil ’n hoewe naby die
dorp koop. Stel jy nog daarin belang om die plaas te koop?”

Hy skud sy kop. “Tussen my en my broer is die plaas so te sê ons s’n,

waarom dink jy wil ek met jou trou?” terg hy haar. Dan volg hy op ’n
ernstige noot. “Wat wil jy hê moet ek doen?”

“Dit koop.”
Hy knik. “En waar gaan ons bly?”

Sy sit haar arms om sy nek. “Hier, op die koppie. Ek wil saam met jou ’n
tuiste skep, ’n gesin hê, my koffiewinkel begin. Maar die belangrikste is, ek
wil jou vir altyd in my lewe hê. Ek wil jou die res van my lewe wys hoe lief
ek jou het.”

Hy glimlag tevrede en trek haar nader.

EPILOOG

“Wie se oulike sportmotortjie staan hier buite?” wil Elsabé nuuskierig weet
terwyl sy saam met Nicolette kombuis toe stap.

“Pieter s’n. Die restaurant was nie veronderstel om so goed te vaar nadat hy
my uitgekoop het nie,” spot Nicolette. “My maandelikse inkomste met die
koffiewinkel sal nie eens die paaiemente op die motor betaal nie. En dis ook
net hy wat dit met so ’n onpraktiese motortjie op die grondpaaie sal waag.
Ryno wou vir my ook een koop, maar ek het hom vinnig van die dom idee
laat afsien.”

Elsabé glimlag. “Jy kan nie op sy sukses jaloers wees nie. Jou plekkie is een
van die suksesvolste ondernemings op ons dorpie. Oral waar ek kom, praat
die mense daaroor.”

Nicolette glimlag tevrede. “Ek geniet elke oomblik van die nuwe uitdaging.

Gelukkig is geld nie my motiveerder nie, die plesier wat ek daaruit put, is
meer as genoeg beloning.”

“En dit help dat jy met een van die rykste mans op die dorp getroud is,” spot
Elsabé. “Kyk na die huis wat hy hier vir jou gebou het! Daar is niks
soortgelyks in die omgewing nie. Boonop is die hele plek omring deur
geëlektrifiseerde heinings en veediefstal is nie meer ’n kwessie nie. Ek is
sommer jaloers op jou.”
Elsabé sê die laaste woorde tergend en Nicolette glimlag. Sy kyk opnuut
bewonderend rond. Die huis wat hulle gebou het, is nog mooier as wat dit op
papier was. Ryno het elke moontlike luukse ingebou, en terselfdertyd seker
gemaak hulle verloor niks van die outentieke plaasatmosfeer nie.

“Die plek is spesiaal,” beaam sy, “en ek is baie gelukkig. Maar soos ek jou al
vantevore gesê het, ek het definitief nie oor sy geld met hom getrou nie.”

Elsabé lag onnutsig. “Daaroor twyfel ek hoegenaamd nie.”

Ryno stap in die kombuis in. “Wat hoor ek? Is ek nog heeltyd onder ’n
wanindruk? Jy is toe net agter my geld aan?”

Met ’n skalkse glimlag beweeg Nicolette in sy arms. “Hoe kon jy ooit anders
dink?”

Hy buk om haar te soen. Agter hulle maak Elsabé vinnig verskoning en stap
uit.

“Het jy van die twee se verlowing gehoor?” wil Ryno weet toe hy sy kop
oplig.

Nicolette kyk verbaas na hom. “Lourens en Elsabé? Sy het niks gesê nie.”

Ryno stap na die wynrak en haal ’n bottel wyn uit. “Ek dink Lourens het pas

’n blaps gemaak deur ons daarvan te vertel. Ek vermoed hulle wou saam die
aankondiging maak, maar die man was so opgewonde, hy kon nie wag om
ons te vertel nie. Maak dus asof jy niks weet nie.”

Nicolette maak die oond oop en loer na die aartappelgereg voor sy dit uithaal.
“Ek is verbaas sy het niks laat glip nie, maar ek vermoed lankal hulle beplan
iets. Sy sit heeldag met haar neus in bruidstydskrifte en maak dan asof dit
toevallig is. Ek is bly vir hulle onthalwe. Dis omtrent tyd dat hulle dit
amptelik maak.”

Sy maak die oond toe en draai na Ryno. “Wat doen my pa?” Die gedagte aan
haar pa maak haar effens benoud. Dis die eerste keer dat hy ’n uitnodiging na
hulle huis aanvaar het terwyl hy weet haar skoonpa gaan ook hier wees. Haar
pa wil maar net nie vrede met sy buurman maak nie, al sien hy hoe gelukkig
sy dogters saam met die buurseuns is.

Ryno leun teen die rand van die marmerblad. “Sit met sy kleinseun in sy arms
en loer net nou en dan na my pa. Gelukkig het hulle mekaar nog nie ingevlieg
nie.”

Nicolette glimlag tevrede. “Ek dink nie dit sal gebeur nie, my pa het baie
rustiger geword sedert hy op sy hoewe bly. Elna het ook vinnig die geheim
geleer om die twee oupas ewe veel tyd saam met die kleinseun toe te laat. Ek
kon ook nie glo toe my pa laas week vra wanneer kom jy weer kuier nie. Jy
het hom vinnig mak gemaak.”

Ryno glimlag gemaak beskeie. “My outydse sjarme. Niemand het weerstand
daarteen nie.”

Nicolette vly haar teen sy lang lyf aan en laat glip weer haar arms om sy nek.

“Daaroor sal ek nie stry nie.”

Hy keer toe sy wil wegbeweeg. “Gaan jy nog lank hier besig wees? Ek
verlang na jou.”

Sy lag. “Onmoontlik. Ek is skaars vyf minute hier.”

Hy soen haar. Teësinnig laat hy haar uiteindelik gaan. “Hoe lank dink jy gaan
ons gaste kuier?”

Sy herken die kyk in sy oë. “Ryno!” berispe sy hom met ’n breë glimlag.

“Hulle het pas hier aangekom!”

Hy lag sonder berou. “Ek sal hulle nie wegjaag nie, maar ek het tyd saam met
my vrou nodig.”

“Ons is darem al ses maande getroud,” korswel sy. Ná al die maande kan
hulle steeds nie genoeg van mekaar kry nie. Selfs deur die dag sal hulle aan

enige verskoning dink om tyd saam deur te bring, al is dit net deur saam
koffie in sy spreekkamer te drink, of middagete in haar koffiewinkel te eet.
En dan kan sy steeds nie wag om laatmiddag by hulle huis te kom en iets
spesiaals vir hom voor te berei nie. Nooit was daar iemand wat haar kos
soveel soos hy waardeer nie, hoewel sy dikwels vir haar moeite beloon word
nog voor hy iets geëet het.

“Vir ’n man wat vier jaar moes honger ly, is ’n leeftyd nie eens voldoende op
my aptyt te versadig nie,” antwoord hy en trek haar weer nader.

Gretig beweeg sy in sy omhelsing in. Die gaste moet maar ’n rukkie wag,
haar man kom eerste.

Susan Olivier het in Boksburg grootgeword. Sedert sy met haar

universiteitsliefde getroud is, woon sy in Pretoria. Sy is versot op haar twee
tieners – ’n seun en ’n meisie – en geniet die uitdagings van ouerskap. Sy het
’n voltydse beroep, maar maak tyd vir lees en om te skryf. Tussendeur speel
sy muurbal en aksienetbal. Deur te skryf ontvlug sy uit haar gejaagde lewe.
En niks is vir haar lekkerder as om deel te word van iemand anders se
liefdesverhaal nie.

Vorige titels deur dieselfde skrywer:

LIEFDESLES VIR LYNELLE

KYLIE SE KEUSE

VERBORGE OBSESSIE

Romanza is ’n onderafdeling van LAPA Uitgewers (Edms.) Bpk.

Bosmanstraat 380, Pretoria

Tel: 012 401 0700

E-pos: lapa@lapa.co.za

www.lapa.co.za

© Susan Olivier
Alle regte voorbehou

Sagteband ISBN 978-0-7993-4309-0

ePub ISBN 978-0-7993-5457-7

© Alle regte voorbehou. Geen gedeelte van hierdie boek mag op enige
manier gereproduseer word sonder die skriftelike toestemming van die
uitgewer nie.

Table of Contents

Titelblad

Een

Twee

Drie

Vier

Vyf

Ses

Sewe

Agt

Nege

Tien

Elf

Twaalf

Dertien
Epiloog

Meer oor die skrywer

Kolofonbladsy

LIEFDESWEB

ANNETJIE VAN TONDER

www.lapa.co.za

EEN

Zilna staar na die rekenaarskerm. Ses nuwe boodskappe. Sy lees die e-posse
vlugtig deur. Dis maar die gewone.

Dan staar sy fronsend na die laaste koevertjie. ’n Wildvreemde naam: Hector.

Sy skud haar kop. Sy kan nie onthou dat sy al ooit iewers hierdie naam gesien
of gehoor het nie. En die onderwerp: Skildery.

Skildery? Skielik sit sy penorent. Dit tref haar soos ’n hamerhou tussen die oë
dat dit Afrikaans is, en in die vier jaar dat sy in die buiteland is, kry sy selde
pos in haar moedertaal.

Sy maak dit oop en vlugtig beweeg haar oë oor die reëls. Sy kan dit byna nie
glo nie. Stadig lees sy die brief weer deur: “Gelukkig kon ek u webblad onder
oë kry en sodoende u kontakbesonderhede. U het sowat ses jaar gelede ’n
portret van my tante Wilhelmina Henning, wat in Pretoria by my ingewoon
het, geskilder. Ek wil hoor of u nie ook my dogter sal skilder nie. Indien u dit
sou oorweeg, sal ek u retoervlugkaartjie betaal. U sal natuurlik terwyl u aan
die skildery werk, by ons op ons plaas in KwaZulu-Natal bly. Dis ’n groot
suikerplaas. ’n Werkvakansie dus. Ek hoor graag van u. Laat weet my ook
wat u tarief vir so ’n skildery is.”

Zilna kyk peinsend na die brief voor haar. Hector Terbruch. Sy skud haar
kop.

Indrukwekkende naam. Hy moet baie gretig wees om die skildery te hê, want
haar reiskoste sal hom ’n aardige bedrag uit die sak jaag, om nie eens van die
skildery te praat nie. Haar werk is nie meer goedkoop nie. Ja, sy onthou nog
die portret van die ouerige vrou. Sy glimlag. Dit was ekstra geld vir ’n arm
student.

Ingedagte sit Zilna agteroor. Sy onthou hoe mevrou Henning destyds in die
koerant geadverteer het dat sy op soek is na ’n portretskilder. Sy het die kans
gewaag. Hoeveel aansoeke daar destyds was, weet sy nie, maar sy was skoon
oorstelp toe sy die groen lig vir die opdrag kry.

Hector Terbruch kan self nie meer te jonk wees nie, hy gebruik nog die
outydse aanspreekvorm “u”. Dalk is sy net nie gewoond daaraan nie, dink sy
peinsend. Miskien is dit tog nie so uitgedien nie, dis tog hoflik.

Sy strek haar arms in die lug en maak ’n paar sirkelbewegings met haar moeë
skouerblaaie voor sy uit die program gaan en die rekenaar afsit. Sy sal
hieroor

moet dink, want as gevestigde skilder in Stuttgart hoef sy nie meer

opdragwerk te doen nie.

Tog, die gedagte om weer voet op Suid-Afrikaanse bodem te sit, laat haar
hart galop. Dis nou hoogsomer daar en die dae hier in Europa is grou en
bibberkoud.

Vier jaar is ’n lang tyd. Aangesien daar niemand meer was wat haar aan haar
vaderland gebind het nie, het sy Duitsland haar tydelike tuiste gemaak. Toe
haar werk in die buiteland al hoe meer in aanvraag geraak het, het sy haar
permanent hier in Stuttgart gevestig. Sy het geëksperimenteer, waaghalsig,
vryer en meer kontemporêr begin werk. Selfs haar portretstudies neig deesdae
na die minder realistiese en hierdie man is ongetwyfeld op soek na ’n
klassiek-realistiese portret van sy dogter.

Sal sy nog kan hou by die streng reëls van die klassieke?

Zilna staan op en rek haar weer uit. Al lê die wêreld onder ’n dik
sneeukombers, moet sy uit. Haar kop moet skoon kom om sake helder te
oordink.

Met leerstewels en ’n dik, grys woljas aan, gaan sy voor die spieël staan, sit
haar vrolike rooi mus op en woel ’n bypassende rooi serp om haar nek. Guitig
trek sy vir haarself skewemond, want hoe sy ook al probeer, die parmantige
rooi krulle glip vanself oor haar voorkop en teen haar wange onder die mus
uit.

Sy knipoog vir haarself terwyl sy onthou hoe die kinders haar kleintyd altyd
geterg het oor haar “oranje” hare. Dit het haar bitter ongelukkig gemaak, tot
’n haasbekseuntjie in graad twee eendag vir haar in die bres getree en baie
duidelik vir die klomp kinders vertel het dat haar krulle soos sonstrale lyk en
haar oë soos groen albasters. Die volgende Maandag het sy vir hom ’n pakkie
tuisgemaakte fudge, wat sy uit haar stiefma se spens gegaps het, skool toe
geneem.

Van toe af het sy haar sonstraalkrulkop hoog gehou en dikwels vir die
haasbekseun met haar albasteroë geglimlag. Die straf toe haar stiefma
agterkom daar is van die fudge weg, het sy moedig gedra.

Eers die aand in die bed in die donker het sy die trane afgevee en vir die
soveelste keer gewonder hoekom dit haar moes tref dat sy eers haar ma met
haar geboorte verloor het en toe, op vyfjarige ouderdom, weer haar pa. Sy het
goed besef sy is net ’n las vir haar stiefma, dus was dit eintlik ’n verlossing
toe sy al in graad een in ’n koshuis beland het. Ná skool het haar en haar
stiefma se paaie geskei toe die bepaling in haar pa se testament wat vir haar
tersiêre onderrig voorsiening gemaak het, in werking getree het.

Waar op aarde haar stiefma haar nou in die wêreld bevind, weet sy nie, en sy
gee ook nie om nie. Sy is net dankbaar sy het haar swaarkryjare afgeskud en
in die vrolike ekstrovert ontpop wat sy seker van die begin af bedoel was om
te wees. Sy het wel soms haar somber tye, maar sy bly nie lank terneergedruk
nie.

Rooi, kleur van lewe, van liefde, dink sy terwyl sy ook haar rooi handskoene
aanglip voor sy uitgaan. Liefde? Sy lag. Die liefde het haar nog altyd ontwyk,
of is dit dalk andersom? Dalk is dit sý wat die liefde vermy?

Sy skud haar kop. Nee, die regte man het net nog nooit op haar pad gekom
nie. Daar is nou wel Kurt wat hier saam met haar in die Schloss bly en hard
probeer om haar hart te verower. Hy is dierbaar en goeie troumateriaal, maar
dit voel gedurig asof hy eerder haar broer kan wees, die broer wat sy nooit
gehad het nie.

Die koue buitelug laat haar momenteel in haar spore vassteek. Dis ysig, maar
tog verfrissend. Sy verwonder haar oor die rokerige wasem wanneer sy haar
asem uitblaas. Met haar hande diep in haar sakke stap sy stadig in die woud
se rigting. Om haar lê die wit sneeutapyt en voor haar lyk dit soos die
Kerskaartprente wat sy kleintyd altyd so bewonder het – donker stamme van
dennebome met takke soos wydgespreide arms, en wit sneeu soos
versiersuikerlae daarop.

Digby die soom van die woud gaan sy staan en kyk terug na die ou kasteel,
haar blyplek – Schloss Sehnsucht, oftewel Kasteel van verlange, blyplek van
kunstenaars vanoor die wêreld en vier jaar lank al haar tuiste. Teen die grou
middaglug staan die groot gebou met sy torinkies soos ’n eensame baken in
die sneeu. ’n Rilling trek deur haar hele lyf, want die plek lyk so somber en
kil soos sy geskiedenis self. Tydens die Tweede Wêreldoorlog was dit glo
gebruik as huisvesting vir soldate.

Gelukkig lewe dit deesdae in die Schloss se gange met die klanke van musiek
en vrolike stemme. Kunstenaars van oral in die wêreld koek hier saam en net
mooi alle kunsvorme word hier bedryf.

Haar lyf tintel van die stap in die skoon, vars lug toe sy later terugloop
Schloss toe. Sy het klaar besluit – sy sal KwaZulu-Natal toe gaan en vir die
man sy dogter skilder. Dis ’n gulde geleentheid om weer in Suid-Afrika te
kom. Haar reiskoste word dan glad betaal. ’n Gratis vakansie op ’n plaas in
Suid-Afrika. Dit sal dom wees om dit van die hand te wys, al werk sy nog
aan skilderye vir ’n groot internasionale kunsuitstalling wat oor ’n paar
maande in Frankfurt gaan plaasvind. Sy sal dit maklik kan voltooi sodra sy
terug is.

“Zilna!”

Sy gaan staan. Dis Kurt. Warm mus op die kop, kompleet met handskoene en
parka, kom hy aangestap terwyl hy vir haar waai.

Sy wuif terug en loop hom tegemoet. Sy brand om haar goeie nuus met
iemand te deel.

“Goeiemôre, Kurt,” groet sy gul in Duits toe sy by hom kom.

“Mooiste meisie,” groet hy bly en druk haar spontaan teen hom vas.

“’n Warm sjokoladedrankie?” nooi sy. Dis net wat in hierdie koue nodig is.

Hy knik ingenome. “Graag, dankie.”

Terug in haar kamer, elk met ’n beker sjokolade, vertel Zilna vir Kurt van die
aanbod uit Suid-Afrika.

“Terug na jou land?” Sy fletsblou oë vernou en hy vee met sy vingers deur sy

blonde kuif. “Maar jy sê dis net vir die skildery … jy kom weer terug?”

Zilna hoor die spanning in Kurt se stem. Sy weet al lankal dat hy dieper
gevoelens vir haar koester terwyl sy hom niks meer as vriendskap kan bied
nie.

“Ek kom terug, Kurt, sodra ek die portret afgehandel het.”

Hy knik en ’n glimlag kruip om sy oë. “As ek nie op die oomblik so besig
was nie, het ek sommer saamgegaan. Om jou op te pas. En te sorg dat jy my
nie vergeet nie.”

“Jy het my e-pos-adres. My selfoonnommer … dis internasionaal aangepas.”

Dit behoort hom tevrede te stel. “En natuurlik,” val dit haar by, “ek sal die
posadres vir jou stuur. Tevrede?”

Hy knik en glimlag.

Toe sy beker leeg is, piksoen hy haar vinnig op die wang en laat sy vingers
deur haar krulhare gly. “Dankie, dit was lekker, maar ek moet weer weg
wees.”

Sy was die bekers, droog dit af en bêre dit. Noudat sy besluit het om te gaan,
borrel die opgewondenheid behoorlik in haar. Haar land, haar taal, haar
mense.

’n Leeftyd in die buiteland kan dit nooit vervang nie.

Opgewonde skuif sy weer voor die rekenaar in. Die ou man sal seker baie bly
wees as hy haar antwoord lees. Nadat sy die boodskap gestuur het, snuffel sy
op die internet rond vir inligting oor suikerplase in KwaZulu-Natal sodat sy
ten minste kan saamgesels.

Toe sy ’n rukkie later haar e-pos nagaan, sien sy verras dat daar weer vir haar

’n boodskap van Hector Terbruch is. Dis blitsig. Zilna maak dit dadelik oop.

“Voorwaar goeie nuus dat u besluit het om wel te kom,” lees sy. “My tante
Wilhelmina sukkel deesdae met haar gesondheid. Ná ’n ligte beroerte,
waarvan sy gelukkig goed herstel het, het sy ingewillig om permanent hier te
kom woon.

Sy sal baie bly wees as sy van u koms hoor. Darem iemand van min of meer
haar eie generasie.”

Gmf! Zilna sit kiertsregop. Verbeel jou, sy tante se tydgenoot! Hemel, die
tante was destyds al oud, raak seker nou al aan bejaard. Die man is seker self
nie meer te jonk nie en nou wil hy haar ook as horingoud klassifiseer.

“Wel, óóm Hector, jy gaan ’n verrassing kry,” sê sy hardop en staan op.

Skielik kry sy lag toe die komiese daarvan haar tref. Dit gaan kostelik wees
om sy gesig te sien wanneer hy haar in lewende lywe aanskou.

Dit fladder in Zilna se maag toe die vliegtuig bokant Johannesburg sirkel en
die stad in sig kom. Die opwelling van emosie laat haar besef hoe
onlosmaaklik deel van hierdie land sy is. Sy sluk hard en knip die skielike
trane in haar oë met mening weg. Dis nou tyd om vreugdevure aan te steek en
saam met die oerritme van Afrika te dans. Sy gaan binnekort vaderlandslug
inadem – en op moedergrond loop.

Ongeduldig wag sy ’n ruk later by die vervoerband vir haar bagasie voordat
hulle deur doeane moet stap. Hoekom neem dit tog so lank? ’n Plaas in Suid-
Afrika klink na ’n avontuur en elke senuweevesel in haar liggaam maak
gereed vir wat voorlê. Haar adrenalienvlak skiet die hoogte in.

Toe sy saam met die stroom passasiers deurstap aankomsaal toe, wonder sy
vir die eerste keer wie haar kom haal. Sal die ou man self hier wees? Sy skud
haar kop. Nee, ’n boer is te besig, hy sal iemand anders stuur. En sy het nie ’n
benul presies waar in KwaZulu-Natal die plaas is nie. Trouens, dié provinsie
ken sy glad nie. Mog dit tog nie te ver van die beskawing wees nie, pleit sy
sag.

“Juffrou Zilna Grové!”

Verras kyk sy in die rigting van waar ’n growwe manstem tussen die
wagtende mense opklink. ’n Jong man, mooi gebou, met ’n deurmekaar,
blonde kuif staan skuins voor haar met ’n stuk karton waarop haar naam
geskryf staan.

Verlig loop sy tot by hom. “Dis ek.” Sy glimlag vriendelik.

Verbaas kyk hy na haar “Is jy … ek bedoel, dit kan nie … Ag, verskoon my,”
glimlag hy verleë, “ek het jou heeltemal anders voorgestel.”

Zilna probeer hard om haar geamuseerdheid te verbloem. Hy het natuurlik ’n

ouer vrou verwag.

“Toemaar,” glimlag sy gerusstellend, “dis nie ’n maklike taak om iemand te

kom haal wat jy nie ken nie. Gelukkig het jy my naam op die bord by jou.”

Hy steek sy hand na haar uit. “Jak de Jongh, algemene plaasbestuurder tot u

diens.”

Sy hand voel hard en eelterig en is bruingebrand. Zilna knik en glimlag.

“Aangename kennis. Zilna Grové … skilder.”

“Dit klink indrukwekkend. My eerste kennismaking met ’n skilder.” Hy

glimlag weer spontaan. “Gee jou bagasie, dan stap ons motor toe.”

Zilna moet haar treë behoorlik rek om by Jak se vinnige pas by te hou.

Verbaas sien sy dat hulle by binnelandse vlugte weer by ’n toonbank aanmeld

waar Jak dokumente oorhandig voor hulle deurgelaat word. Sy volg hom
nuuskierig.

By die klein, ligte vliegtuig steek sy vas. “Gaan ons vlieg? In hierdie
dingetjie? Die plaas is mos nie so ver nie?”

“Dis ’n hele paar uur se ry per motor,” antwoord hy doodluiters.

Dit voel asof daar stof in haar keel vassit wat sy nie weggesluk kry nie.
“Waar is die vlieënier?”

Hy lag lekker. “Juffrou … Zilna,” en hy klap met sy hand op sy bors, “jou

vlieënier staan hier reg voor jou.”

Hy moes seker agtergekom het sy is nie geamuseerd nie, want meteens lyk hy
weer ernstig. “Jy hoef regtig nie bang te wees nie, ek was jare ’n kommersiële
vlieënier voor ek besluit het ek hoort eintlik op die grond. En bulle so groot
soos dié,” hy wys na waar die groot Boeings staan, “het ek ook gevlieg. Jy
kan maar ontspan, jy is in veilige hande.”

Toe hulle eers in die lug is, begin Zilna inderdaad ontspan en rustiger
asemhaal. Jak lyk heel tuis in die stuurkajuit en sy kan sien hy weet wat hy
doen.

Sou hy ook ’n goeie plaasbestuurder wees? Hy lyk na die betroubare soort.

“Hoe lank is jy al op die plaas?” begin sy uitvra.

“Vier jaar. Ek het die advertensie vir algemene plaasbestuurder in die koerant
gesien en besluit ek gaan aansoek doen.”

Hy kyk haar glimlaggend aan en sy wonder of sy hom kan glo.

“Het jy enige landbouervaring gehad?” pols sy verder.

Die vonkeling in sy oë verklap dat hy bewus is van haar bedenkinge. “Ek het
op ’n plaas grootgeword. My pa het met mielies geboer, so jy kan maar sê dis
in my murg en bloed. Nou is dit net suikerriet pleks van mielies.”

Zilna wil-wil haar vererg. Skeer die mannetjie met haar die gek? “Dis twee
heeltemal

verskillende

gewasse.

Dit

verg

tog

seker

verskillende

verbouingsmetodes,” sê sy deur stywe lippe.

Hy lag op sy gemak. “Jy’s heeltemal reg, ek het net ’n bietjie geterg. Ja, dis
heeltemal verskillend,” vervolg hy op ’n ernstiger noot, “ek moes op die baas
se aandrang eers ’n draai by ’n landboukollege maak en ’n verkorte
jaarkursus in suikerrietverbouing volg.”

“En nou is jy sommer algemene bestuurder?”

Hy grinnik. “Ja, hou toesig oor die hele boerdery. Die afdelingsbestuurders
rapporteer aan my en ek rapporteer weer aan die baas.”

Zilna kyk hom verbaas aan. Hou hy haar al weer vir die gek? “Is dit dan so ’n
groot plaas?”

Hy fluit hard. “Wag tot jy dit self sien.”

Dit moet seker ’n groot plaas wees en Hector Terbruch is seker baie
vermoënd, waarskynlik skatryk, peins Zilna. Hy het immers haar
vliegkaartjie betaal en hier vlieg hulle in sy vliegtuig.

Sy sien nogal uit daarna om hom te ontmoet. Die dogter is seker ietwat jonger
as sy self, dalk so oud soos sy. Sou sy dan ook op die plaas bly? Moet wees
as sy vir die portret gaan poseer. Of dalk het sy net verlof. Haar pa is
natuurlik ryk

genoeg sodat sy nie hoef te werk nie.

“Kyk, Zilna,” onderbreek Jak haar gedagtes, “die Vallei van duisend
heuwels.”

Zilna trek haar asem in. “Ongelooflik mooi.”

“Sien jy, daar sluit die Umgeni- in die vallei by die Duzirivier aan.”

“Dis waar die Duzi-kanomarathon jaarliks gehou word?”

“Die einste,” grinnik Jak.

Toe die ronde, groen heuwels van die suikerplantasies in sig kom, begin hulle
daal en die gesprek droog vanself op. Jak se aandag is nou ten volle by die
hantering van die stuurmeganisme en paneel voor hom.

Ná ’n redelik stamperige landing kom hulle uiteindelik op die landingstrook

tussen die suikerriet tot stilstand. Zilna sug verlig.

’n Viertrek wag hulle in en so ver soos wat die oog kan sien, strek die groen
suikerplantasies om die aanloopbaan uit.

’n Jong man klim uit die viertrek en kom dadelik nader om Zilna se bagasie
te help dra.

“Zilna, dis nou ons motorwerktuigkundige, Johan Jacobs. Hy hou al die

voertuie op die plaas in stand. En dis juffrou Zilna Grové van Duitsland,
Johan.”

“Welkom op Immergroen, juffrou,” groet die jong man vriendelik met ’n

handdruk.

Zilna kyk verras na Jak. “Immergroen? Hoe gepas.”

“In ons wêreld bly dit mos reg deur die jaar groen,” verduidelik hy.

Die grondpad kronkel tussen die groen riete deur en skielik, om ’n draai, kom
die opstal in sig. Zilna trek haar asem in toe hulle die werf binnery. Die tuin
lyk soos ’n groot park. Sprokiesagtig, dink sy, en verkyk haar aan die groot,
wit dubbelverdiepinghuis terwyl hulle nader ry.

’n Vreedsame rustigheid hang byna tasbaar in die lug toe sy uit die viertrek
klim. Is dit werklik, of moet sy haarself knyp? Byna soos Alice in
Wonderland wat in ’n towerwêreld te lande kom.

’n Man in ’n werkersuniform kom kry haar bagasie in die viertrek.

Jak druk die voordeurklokkie en loop saam tot in die voorportaal. ’n Intense
stilte vou om hulle. Zilna kyk nuuskierig rond. Oorkant die voordeur hang die
portret wat sy destyds geskilder het sowaar. Sy moet erken, dis werklik ’n
goeie stuk werk. Sy het deur die jare al ’n kennersoog ontwikkel en voel baie
tevrede met die portret se gehalte.
Dis nie lank nie of hulle hoor haastige voetstappe oor die houtvloer aankom.

’n Vrou in ’n ligblou uniform verskyn in die portaal.

“Jammer dat meneer-hulle moes wag. Ek was in die kombuis besig. Dis Rina
se werk om die voordeur oop te maak, maar sy het vandag vroeg geloop.”

“Middag, Dora,” groet Jak. “Sal jy asseblief vir juffrou Zilna na haar kamer
toe neem?”

“Dis reg so, meneer. Die mense rus nou almal en meneer Hector is weg
suikermeule toe.” Dora se oë rus peinsend op Zilna. Sy skud haar kop en haar
voorkop plooi. “Ek het seker weer verkeerd gehoor, maar I can cross my
heart, meneer het gesê dis ’n ouerige vrou wat kom. Kom, ek vat jou kamer
toe, juffrou.”

Geamuseerd groet Zilna vir Jak en stap saam met Dora die trappe op na die
boonste verdieping.

TWEE

Wat ’n lekker stort darem nie vir liggaam en gees doen nie, dink Zilna toe sy
’n geurige reukwater aansproei. En dis salig om weer ligte somerklere aan te
trek, as haar arms tog net nie so bleekwit was nie. Genadiglik bedek die ligte
langbroek haar wit bene, maar in die paar kniebroeke wat sy ingepak het, sal
sy gou sonbruin raak.

Met ’n sug gaan sit sy op die blou skommelstoel voor die venster en tuur
ingedagte na die lowerryke tuin. Blou-en-groen geblomde gordyne beweeg
liggies in die soel luggie. Dora het gesê sy kan solank verfris en uitrus. Later,
wanneer meneer Terbruch weer terug in sy kantoor is, sal sy haar soontoe
neem om hom te ontmoet.

Die vertrek is baie smaakvol gemeubileer en die antieke meubels met die
sagte blou-en-groen kleurskema het ’n kalmerende uitwerking op haar. Die
hoë geelkoperledekant lyk asof dit aan een of ander adellike uit ’n vorige eeu
behoort het. In hierdie rustige omgewing sal sy lekker bly.

Toe die sagte klop aan haar deur opklink, spring Zilna dadelik op en maak
oop.

Dis Dora. “Meneer is nou in sy kantoor,” sê sy plegtig en trek groot oë.

Hierdie “meneer” moet beslis gesaghebbend wees, te oordeel na Dora se

stemtoon.

“Uiteindelik,” Zilna glimlag, “ek’s al moeg gesit en wag.”

Saam stap hulle in die gang af en af met die trappe tot voor ’n swaar
houtdeur.

Dora huiwer ’n oomblik en klop dan liggies.

“Binne!” klink ’n diep, donker manstem van agter die toe deur op.

Dora maak weer vir Zilna groot oë, asof sy wil sê nou is die groot oomblik.

Zilna glimlag. Sy is nie bang vir bejaarde omies nie. Sy knipoog vir Dora en
beduie dat sy gereed is vir die ontmoeting. Met ’n veelseggende kyk maak
Dora die deur oop.

Agter die lessenaar sit die alleraantreklikste man wat Zilna nog onder oë
gehad het. Gitswart hare wat effens aan sy hempskraag raak, saffierblou oë
onder digte, donker wenkbroue in ’n skraal gesig … en sy sterk ken het
sowaar ’n beduidenis van ’n kuiltjie. Sy sonbruin hande, met die skraal
vingers

ineengestrengel, rus gemaklik voor hom op die lessenaar. Wie op aarde sou
dit wees? En waar is die suikerbaron?

“Meneer, hier is juffrou Grové,” onderbreek Dora se stem die stilte.

Zilna kyk verbaas na Dora. Meneer?

“Juffrou Zilna Grové?” vra hy, sy oë die ene vraagtekens terwyl hy opstaan
en om die lessenaar loop.

Dan is dit … sowaar, dit moet dan Hector Terbruch wees. Haar wange word
warm. Wat ’n vergissing! Sy het doodeenvoudig aangeneem dat dit ’n
ouerige man moet wees.

Skielik spook sy om die laggie in haar keel te keer. Hulle het albei in
dieselfde strik getrap. Sy kan sien hy is ook onkant betrap. Uit sy e-posse kon
sy aflei hy reken sy is sy tante se tydgenoot. Voel hy ook nou so ’n gek soos
sy?

“Zilna Grové,” probeer sy so kalm moontlik sê en steek haar hand uit om te

groet.

“Hector Terbruch, aangename kennis, juffrou.”

Sy handdruk is ferm. Zilna se binneste slaan bolmakiesie toe sy in die blou oë

kyk. Die suikerbaron is sowaar jonk en byna gevaarlik aantreklik. Die
adellike neus is net effens aan die groot kant, maar die sterk neusbrug verleen
soveel karakter aan sy gesig dat dit proporsioneel nie hinder nie.

Met haar hand steeds in syne praat sy vinnig: “Aangename kennis, meneer
Terbruch.” Sy sal maar hou by die formele aanspreekvorm, hy is immers vir
die tydperk dat sy hier is, haar werkgewer. En al is sy voorkoms ’n fees vir
die oog, moet sy onthou hy is ’n getroude man. Hy het immers ’n dogter wat
sy moet skilder. Dogter? Die lag wil-wil weer in haar opborrel. Seker ’n klein
dogtertjie.

“Dankie, Dora, jy kan maar gaan, ek en juffrou Grové het ’n paar sake wat
ons moet bespreek,” sê Hector vir die vrou wat steeds beleef langs Zilna bly
staan.

Toe hulle alleen is, weet Zilna aanvanklik nie waar om te kyk nie. Sy
persoonlikheid vul die hele vertrek en sy bly bewus van sy breë, manlike
skouers en hoe goed die blou hemp sy oë komplementeer. Onthou tog, die
man het ’n kind, en beslis ’n vrou ook, vermaan sy haarself.
“Sit gerus, juffrou,” beduie hy na die stoel oorkant sy lessenaar. Hy gaan sit
ook.

Hy strengel sy vingers weer ineen. “Juffrou, wat ek nie verstaan nie, is dat
my tante van jou gepraat het asof julle tydgenote kon wees. Ek het dus …”

“Gereken ons is min of meer ewe oud,” voltooi Zilna sy sin en sit dan verleë
regop. Dis ’n ou gewoonte van haar om mense se sinne vir hulle te voltooi, en
dit kom altyd spontaan, voor sy dit kan keer. Almal wat haar ken, aanvaar dit
as deel van haar geaardheid. Maar die suikerbaron ken haar nie en hy kan
hom dalk vir haar vererg.

“Jammer dat ek jou onderbreek het,” sê sy bedees, “jy wou gesê het?”

Daar is ’n sweem van ’n glimlag om sy mond en Zilna se hartklop versnel toe

sy die glinstering in sy oë gewaar.

“Dis presies wat ek wou sê,” antwoord hy, “ek het doodeenvoudig
aangeneem jy is ’n ouerige vrou.”

Hy lyk gelukkig gemoedelik, dink Zilna verlig. Sy sal maar eerder swyg oor
die feit dat sy ook gereken het hy is ’n ou man. Eie aan haar aard raak haar
tong weer los. “Maak my ouderdom ’n verskil?” wil sy weet. “Oud of jonk,
ek sal jou dogter kan skilder.”

Zilna kan self nie verstaan waarom sy skielik so uitdagend voel nie. Is dit
dalk

’n instinktiewe verdedigingsmeganisme wat in werking kom om haar te

beskerm teen die uitwerking wat hy op haar het? Hy straal ’n oorweldigende
sjarme uit,

’n x-faktor waarmee sy nog nooit te doen gekry het nie. Sy sal moet sorg dat
sy nie ’n gek van haarself maak nie. Aantreklike getroude mans kan gevaarlik
wees.

Hector kyk haar geamuseerd aan. “Nee-nee, juffrou, jy verstaan my heeltemal

verkeerd, jou ouderdom hinder my nie. Kom ons sê dit was net ietwat van ’n
verrassing.”

Sy vou haar arms en kantel haar kop. “Vir my ook,” erken sy.

“Ekskuus?” Hy kyk haar verbaas aan.

“Ek het ook ’n aansienlik ouer man verwag.”

Sy gesig is die ene vraagteken. “Hoe so?”

“Die aanspreekvorm in die briewe – ‘u’ pleks van ‘jy’ … tog effens
ouderwets, nie waar nie?” Is sy nou al weer te voor op die wa? wonder Zilna
benoud.

Hy lag hartlik. “Juffrou …”

“Zilna,” help sy hom reg met haar oë stip op hom gerig, “ek is gewoond
daaraan dat ons in die Schloss sonder formaliteite leef.”

“Dankie, en ek is Hector.”

“Maar almal hier, neem ek aan, noem jou meneer. Dit gaan tog snaaks lyk as
ek jou op jou naam noem.”

Hy kyk haar ’n oomblik stil aan asof hy diep dink voor hy antwoord: “Tant
Wilhelmina noem my Hector. Die ander mense is almal in my diens, daarom
sê hulle meneer.”

“En ek dan? Ek is vir die tyd dat ek hier is, seker ook in jou diens?”

Hector skud sy kop en leun effens vorentoe. “O nee,” sê hy ferm, “jy het nie
aansoek gedoen vir ’n pos hier nie, ek het jou gevra om te kom.”

“Maar jy betaal my,” hou Zilna hardkoppig vol.

Sy een wenkbrou skiet die lug in. “Ek betaal jou, ja, vir iets wat jy aan my
verkoop. Dis ’n saketransaksie.”

Zilna oordink dit en knik stadig. Sy kan sommer sien dis ’n man met wie ’n
mens nie te ver moet gaan nie. Hy is natuurlik gewoond daaraan om gesag uit
te oefen en te heers. Hy dra nie verniet die naam van die Trojaanse prins uit
die Griekse mitologie nie. ’n Leier. En heldhaftige krygsman? Edele inbors?
Sou hy dit ook ewenaar? Dit sal die tyd hier op Immergroen moet leer. Hy
lyk in elk geval na ’n held uit die godedom.

Sy sal moet waak teen impulsiwiteit. Sy mag nie te eie raak nie. Buiten dat hy

’n getroude man is met ’n kind, of dalk meer as een, moet sy onthou dis
suiwer

’n kontrak tussen hulle twee. Elke keer as haar hart in die toekoms aan die
galop gaan wanneer sy na hom kyk, moet sy dit onthou.

’n Oomblik skuif Kurt se beeld voor haar in. Hy het nog nooit sulke emosies
in haar wakker gemaak nie.

Hector staan skielik op. “Kom ek gaan wys jou die ateljee waar jy gaan werk.

Dan wil ek jou aan Minette gaan voorstel.”

Die ateljee is op die boonste verdieping, nie ver van haar slaapkamer af nie.

Dis ’n lieflike, ruim vertrek met groot vensters wat oorgenoeg lig inlaat.
Verras kyk Zilna om haar rond. Hier is alles wat sy sal nodig kry – ’n esel, ’n
paar klaar gespande doeke in verskillende groottes, kwasse en olieverf. Sy
kyk na Hector.

“Is hier nog iemand in die huis wat skilder?”

“Nee, hoekom?”

“Dis so volledig ingerig.” Sy beduie met haar hand. “So ’n groot voorraad.

Dis ’n skilder se droom. En so baie skilderdoeke. Ek gaan tog net een

skildery maak.”

Hy steek sy hande in sy sakke en ’n glimlag huiwer om sy mondhoeke. Sy oë

blink prettig. “Ons is ver van groot winkels af, veral kunsvoorraadwinkels.
Ek het dié van Johannesburg af laat kom, nou hoef jy nie rond te val as jy iets
nodig het nie. Hier is genoeg van alles.”

“Ek sien so.” Die suikerbaron is gewoond daaraan om groot te dink en groot
te speel. Sy glimlag spontaan vir hom. “Dankie, dit gaan ’n fees wees om hier
te werk.”

“Ek is bly.” Die kleur van sy blou oë verdiep. “En die baie doeke is daar
ingeval jy lus is om langer te bly en ander skilderye ook te maak. Maar kom
ons gaan groet vir Minette. Die speelkamer is net hier langsaan.”

Zilna se oë rek toe hulle daar instap – dis ’n droomspeelkamer vir ’n kind. ’n
Dogtertjie van om en by vyf sit by ’n lae tafeltjie en teken. ’n Dik
volvloermat demp hulle voetstappe sodat die kind hulle nie hoor nie. Haar
kop is vooroor gebuig en haar lang, blonde hare hang soos ’n gordyn voor
haar gesig.

Aangedaan merk Zilna hoe teer hy na sy kind kyk.

“Minette.”

Die skor klank in sy stem laat Zilna dink aan suikerkorrels wat teen mekaar
skuur.

Die kind kyk onmiddellik op en haar grys ogies verhelder. “Pappa!”

Sy staan vinnig op en terwyl sy haastig na haar pa toe beweeg, sien Zilna die
effens mank stappie en die een opgeboude steweltjie.

Hector raap die kind op, tol haar in die rondte en soen haar in die nek dat sy
spontaan skaterlag.

Zilna sluk aan die knop in haar keel en knip haar oë. Gelukkige kind. ’n
Oomblik flits ’n ander toneel voor haar geestesoog – ’n klein
rooikopdogtertjie wat verskrik opkyk na ’n lang, maer vrou met ’n
beskuldigende wysvinger en ’n rasperstem.

Minette, jy is ’n gelukkige kind om ’n pa te hê wat jou so liefhet, dink sy. Ek

het my lewe lank ’n pa gemis. En ek hoop jou ma het jou net so lief.
Hector sit die kind versigtig neer. “Minette, hier is iemand wat jou spesiaal
kom groet. Dis die tannie wat jou kom skilder, tannie Zilna.”

Zilna sak op haar hurke neer en hou haar arms vir die dogtertjie oop. “Hallo,
Minette. Kom gee my ’n drukkie.”

Spontaan beweeg Minette tot in die kring van Zilna se arms en Zilna kry die
soet, skoon geur van die sysagte blonde hare hier teen haar gesig. Sy verlustig
haar so in die weelde van die oomblik dat sy heeltemal van Hector vergeet.

’n Lang ruk hou sy die dogtertjie styf vas voor sy haar los en opstaan. Toe
Minette steeds langs haar staan en haar armpies om haar bene slaan, weet
Zilna daar is onmiddellik ’n band tussen hulle twee gesmee.

Sy kyk op, reg in Hector se blou oë, wat nou sag blink. Sy voel meteens die
branderigheid van trane in haar oë en kyk veiligheidshalwe weer na Minette,
bang om hom in die oë te kyk. Sy streel die kind se haartjies en verwonder
haar oor die ongeveinste bewondering in die helder, grys ogies wat na haar
opstaar.

Toe sy dit eindelik weer waag om na Hector te kyk, lyk hy ook weer homself
en glimlag hy spontaan vir haar. “Ek kan sommer sien my kind gaan in goeie
hande wees. Soos alle kinders is sy ook maar ’n woelwater wat ’n mens se
geduld tot die uiterste toe kan beproef.”

Hy maak keelskoon. “Ek moet jou weer alleen los, maak jou asseblief tuis,
Zilna. En moenie dat mejuffrou jou te veel om haar pinkie draai nie.”

“Dankie,” sê sy sag en kyk weer af. Sy wil vir eers daardie blou oë vermy.

Ingedagte kyk sy hom agterna terwyl hy wegstap.

“Juffrou Zilna,” klink ’n helder stem skielik agter haar in die gang op toe sy
na haar kamer toe stap. Verras draai Zilna om. ’n Skraal, blonde meisie met
’n bleek gelaatskleur en liggrys oë kom na haar toe aangestap. “Ek is Rina du
Plessis, ’n toesighoudende personeellid. Ek moes jou vroeër ontmoet het,
maar
was besig. Dora het vir my ingestaan. Baie welkom hier. Vra maar as jy iets
nodig het. Ek is enige tyd tot jou diens.”

“Dankie, Rina. En aangename kennis.” Sy lyk nog pure kind, dink Zilna. Hoe
kan sy leiding aan die res van die huispersoneel gee? Die meeste van hulle
het seker baie meer ervaring as sy, veral Dora. “Jy staan dus aan hoof van die
huishouding? ’n Groot verantwoordelikheid.”

Die meisie kyk haar met ’n skewe glimlag aan. “Nie regtig nie. Tant
Wilhelmina swaai eintlik die septer. Ek is maar net haar hande, voete en oë.
Sy wag juis buite op die terras vir juffrou. Dis nou teetyd.”

“Dankie, Rina.” Zilna glimlag. “Jy kan my maar Zilna noem. Ek is darem nie
baie ouer as jy nie.”

Rina kyk haar grootoog aan. “Liewer nie. Meneer Terbruch sal nie daarvan
hou nie. Hier volg ons ’n sterk uitgestippelde protokol.”

Zilna kyk Rina verras aan. Aan haar taalgebruik en uitspraak is dit duidelik
dat sy goed opgevoed is. Waarom is sy hier in diens om huiswerk te verrig?

Elke mens het maar ’n storie, besluit sy dan en gee Rina se arm ’n drukkie.

“Alles reg, ons sal by juffrou volstaan. Ek wil jou nie in die warm water laat
beland nie.”

Dit duur ’n rukkie voor Zilna die gryskopvrou op die tuinstoel herken. Ses
jaar is tog nie so lank gelede nie? Die jare het beslis sy tol geëis. Wilhelmina
lyk kleiner en maerder en gryser as wat sy kan onthou.

“Aardetjie, Zilna-vriendin,” groet Wilhelmina bewoë terwyl sy Zilna omhels,

“dis so goed om jou weer te sien.”

Oor Wilhelmina se skouer sien Zilna dat Hector ook daar sit en sy sien die
geamuseerde trek op sy gesig. Hy besef natuurlik nou dat “vriendin” net ’n
aanspreekvorm is wat niks met ouderdom te doen het nie.

Zilna gaan sit op ’n gietysterstoel en kyk om haar rond. Die tuin lyk voorwaar
soos ’n park. Die uitgestrekte grasperk word omsoom deur blou agapante op
hoë, trotse stele en oral is daar wit magriete. Sy verlustig haar aan die groot
koraalbome en boomfuchsias. Hier kan sowaar feetjies bly, dink sy prettig.
Daar wag vir haar ’n wonderlike tyd op Immergroen.

Die Hertzoggies smaak vorentoe. Natuurlik Wilhelmina se handewerk, en

presies wat sy destyds in Pretoria ook by haar saam met tee gekry het.

Hector vee sy mond met ’n papierservet af toe hy sy koppie neersit en staan

op. “Dan los ek maar die twee óú vriendinne om oor die goeie ou tyd te
gesels.

Verskoon my, dames.” Sy oë vonkel plesierig in Zilna se rigting voor hy

loop.

Sy kyk hom met woelende emosies agterna, emosies wat sy nie verstaan nie.

Waar sou mevrou Terbruch wees? Sy het haar nog nie met ’n oog gesien nie.

“Dis wonderlik om jou weer te sien, Zilna-mens. Ek het nooit in my ganse

drome gereken ek sou dié dag beleef nie.” Wilhelmina se donkerbruin oë rus
sag op Zilna. “Toe Hector begin praat van ’n skildery van sy meisiekind, en
dat dit min of meer moet pas by die een van my, het ek hom vinnig vertel
daar is net een wat so kan verf. En hy het jou so wrintiewaar opgespoor. Ek is
so bly jy het gekom.”

“Dit was ’n kans om weer in Suid-Afrika te kom, tante.” Zilna glimlag en

vervolg vrolik. “Dis nie aldag dat ’n mens so ’n kans kry nie.”

Wilhelmina knik. “En nou is hier darem nog ’n jong vrou, buiten Rina, wat
aandag aan Minette kan gee. Dit sal haar goed doen, want ek is meer soos ’n
ouma.”

“Haar ma?” vra Zilna huiwerig.

Wilhelmina skud haar kop. “Swerf oorsee rond. Maar wag, voor ek te veel sê,
moet ek liewer met my werk aangaan,” sê sy terwyl sy stadig orent kom.
Zilna frons. Wilhelmina wil duidelik nie oor mevrou Terbruch praat nie. Sy
wonder hoe lank die vrou oorsee gaan vertoef voor sy terugkom.

“Tante praat van werk?”

Wilhelmina se gesig verhelder. “Ek het vir Hector gesê ek kom op een
voorwaarde hier bly, ek wil nuttig wees. Nou hou ek toesig oor die kombuis
en huisskoonmakers. Dit hou my besig genoeg en is goed vir die ou
rumatiekpyne.

Rina is darem ook nog hier om my by te staan. Sy help my baie. Verskoon

my, asseblief,” sê sy en stap die huis binne.

Die volgende oggend staan Zilna in die ingangsportaal voor Wilhelmina se

portret wat sy destyds geskilder het. Die helder oggendlig stroom by die oop
deur in en beklemtoon die grein van die houtvloere. Dis vroeg al warm,
daardie subtropiese hitte van KwaZulu-Natal, en Zilna kam met haar vingers
deur haar krulle. Haar kopvel begin al klaar sweet en sy kan net raai dat die
kwik later in die dag ’n hele paar grade gaan styg.

Sy geniet die alleenoomblik, dit gee haar kans om die portret wat sy van
Wilhelmina geskilder het, weer ’n slag deeglik te bestudeer. Dis noodsaaklik
as sy Minette min of meer net so moet skilder.

Ná ontbyt was daar ’n dringende oproep vir Hector en het hy na sy kantoor

toe gestap. Wilhelmina het verskoning gemaak om opdragte in die kombuis
te gaan gee en Minette het ook soos ’n groot speld verdwyn.

Zilna het besluit sy sal solank rondloer en die omgewing verken, eers om die
huis en nou binne, voor die skildery. Diep ingedagte bestudeer sy die portret,
eers van ’n afstand af en dan van naby, sodat elke kwashaalgrein sigbaar is.

“Uitstekende kunswerk,” klink die nou al bekende growwe manstem agter

haar op. Verskrik swaai sy om, vas teen Hector se bors. Toe sy selfbewus
terugstaan en haar ewewig verloor, stut Hector haar onmiddellik met sy arms
stewig om haar middel sodat sy nie val nie. Hy los haar nie dadelik nie. Vir
Zilna voel dit asof tyd stilstaan. Sy is net bewus van die gesuis in haar ore, tot
die vars sitrusgeur van sy naskeermiddel vaagweg tot haar deurdring.

Stadig kyk sy op na hom, maar kyk weer vinnig weg, want die warmte in sy
oë doen snaakse dinge aan haar, gevoelens wat sy nie verstaan nie. Al wat sy
weet, is dat dit salig is.

Dan los hy haar en tree effens agtertoe. “Dit was nou so amper.”

Weer in beheer van haar emosies lig sy haar ken, kyk hom vas in die oë en
voel hoe verligting deur haar spoel. Die intieme lig in sy oë het nou plek
gemaak vir ’n vrolike vonkeling. Sy trek haar asem diep in en glimlag vir
hom.

“So byna het ons kunstenaar seergekry. My ou lyf is nogal hard. Ek hou van
die kleurgebruik in hierdie portret,” sê hy met sy rug na haar terwyl hy die
skildery bestudeer.

“Dankie. As student was ek heeltemal begeester deur die ou meesters,

Leonardo da Vinci en die hele spul Italianers. Vir so ’n portret maak ek eers
’n reeks sketse uit elke moontlike hoek om vertroud te raak met die mens wat
ek wil skilder. Die kop, skouers en natuurlik ook die gelaatstrekke. Ek moet
as ’t ware die hele skedel ken.”

“Baie interessant,” merk Hector op terwyl hy steeds na die skildery kyk.

“Maar ek wil jou tog waarsku dat Minette nie te lank vir die sketse sal stilsit
nie.”

“Natuurlik nie. Daarvoor het ek ’n kamera. Ek wil juis vanoggend al ’n

klomp foto’s van Minette neem. Sy sal eers hier teen die einde hoef te
poseer.”

Verras kyk hy na haar. “Baie slim, moet ek sê.” Hy vryf sy ken, kantel sy kop
terwyl hy steeds na die portret kyk en praat dan byna met homself: “Iets in
hierdie portret herinner aan Rembrandt.”

“Jy’s heeltemal reg,” sê sy opgewonde en kyk verras na hom. “Later in my

studiejare was Rembrandt weer my inspirasie. Ek het ’n studie van sy werk
gemaak en baie by hom geleer.”

“Ek kan hoor jou hart en siel is in jou werk,” sê hy sag. “Ja, Rembrandt was
’n groot skilder. Sy selfportrette is uitstaande en het deur die jare al hoe beter
geword, dieselfde wisseling tussen lig en donker, byna soos
verhoogbeligting, maar tog losser, asof hy met enkele kwashale meer kon
regkry as voorheen.”

Zilna luister verbaas na hom. Die man weet beslis iets van kuns af. As sy tog
net nie haar slag met portretstudies verloor het nie. “Ek hoop nie ek stel jou
teleur nie, Hector. Ek het lank laas hierdie soort skilderwerk gedoen.”

Hy gee haar skouer ’n broederlike druk. “Ek dink dis soos fietsry en swem.
As

jy dit een keer kon doen, sal jy dit altyd weer kan doen, miskien nou nog
beter.

Maar verskoon my,” hy kyk op sy horlosie, “ek moet weer na die

suikermeule toe gaan. Geniet jou oggend.”

Sy kyk hom agterna toe hy veerkragtig wegstap. Versigtig nou, vermaan sy

haarself, die man moenie agterkom watter uitwerking hy op jou het nie. En sy
moenie méér in sy toevallige aanrakings lees as wat goed is nie. Kyk net hoe
kameraadskaplik was hy nou net. Geen bybedoelings nie, dis haar eie
gevoelens wat haar pootjie. Veiligheidshalwe sal sy haar hart dig op slot moet
hou, haar kunstenaarsbestaan laat nie ruimte vir liefdesverhoudings nie.

“Rina, weet jy waar Minette is?” vra sy toe sy die meisie later in die gang
raakloop op pad na haar kamer om haar kamera te gaan haal.

“Sy speel gewoonlik hierdie tyd buite,” sê Rina afgetrokke. “Moet ek haar
gaan roep?”

“Nee, dis nie nodig nie. Ek sal haar self gaan soek, ek wil haar juis buite in
die tuin afneem.”

Iets omtrent die meisie hinder Zilna. Sy is oortuig daarvan sy verbeel haar nie
die hartseer trek om Rina se mond en die skadu’s in haar oë nie.

Sy kry Minette tussen die blomme met haar twee hande teen mekaar, palms
na bo gedraai. ’n Pragtige vlinder sit daarop. Die purper-en-blou vlerke
beweeg stadig oop en toe. Maar dis eintlik die uitdrukking op die kind se
gesig wat haar fassineer. Minette het haar nie hoor kom nie en sy begin op
die daad foto’s neem.

Die zoemlens bring die beeld ongelooflik naby sodat dit lyk asof dit digby
haar is. Zilna neem ’n hele paar skote van verskillende kante af en weet
skielik dis hoe sy Minette wil skilder. Met die laaste kliek vlieg die vlinder
stadig die lug in.

Die teleurstelling op die kind se gesig laat Zilna vinnig vorentoe stap. “Hy is
pragtig, nè?”

Sy kyk Zilna gesteurd aan. “Dis nie ’n ‘hy’ nie, dis ’n feetjie. Feetjies is altyd

’n ‘sy’.”

Zilna kyk die kind verras aan. “Jy’s heeltemal reg. Dit ís ’n feetjie,” sê sy
baie sag. Voor haar geestesoog sien sy weer ’n klein rooikopdogtertjie
verdiep in haar sprokieswêreld. En sy ervaar weer die gevoel van verlies elke
keer as haar stiefma smalend gesê het dis alles bog, kabouters en feetjies is
louter snert. Maar hulle was haar verbeeldingsmaats wat haar deur die
werklikheid help kom het.

“Tannie, jy’s oukei,” kom dit ewe kontant van Minette.

Dit klink so kostelik dat Zilna hardop proes. “En jy is ’n baie oulike kind.

Kom, loop saam met my in die tuin rond, ek wil nog foto’s van jou neem.”

Die fotosessies word ’n prettige speletjie. ’n Formele sessie binnenshuis sou

nie so geslaag gewees het nie. Sy het nou nabyskote uit elke denkbare hoek
en die vooruitsig om met haar sketse te begin, kleur die dag in sagte
pastelkleure.

Toe Wilhelmina hulle roep vir tee, stap Zilna hoogs tevrede nader.
DRIE

Die huis is stil – rustyd ná middagete. Eintlik is dit net Wilhelmina wat
werklik rus, maar stilte is die reël. En natuurlik sorg Wilhelmina dat Minette
ook ’n bietjie slaap.

Sy sal leesstof moet kry, besef Zilna, anders weet sy nie hoe sy die tyd gaan
omkry nie. As sy eers met die skildery begin, sal dit nie saak maak nie. Tot
tyd en wyl sal sy solank die werf verken, miskien sommer ook die bosryke
omgewing.

Sodat sy haar bene aan die son kan blootstel, glip Zilna in ’n kniebroek en ’n
T-hemp. Sandale? Nee, ’n mens weet nie wat die veld alles oplewer nie, haar
voete moet beskerm wees. Liewer toe stapskoene en ’n pet vir die son. Dié
het sy op die nippertjie ingepak toe sy onthou het hoe geniepsig die son in
haar tuisland is. Sonskerm het sy nie. Sy sal nie te ver stap nie, anders gaan
sy kaiing braai.

Waar die grasperk langs die huis eindig, kry sy ’n voetpad en besluit om te
kyk waarheen dit lei. Hoe verder sy loop hoe ruier raak die omgewing. Die
paadjie is plek-plek toegegroei met lang, stekelrige gras wat haar bene
geniepsig karnuffel. Sy moes liewer ’n langbroek aangetrek het, besef sy,
maar dis nou te laat. Vir omdraai het sy nie ook nie lus nie. Dankie tog vir die
toe skoene.

Oplaas gewaar sy ’n klein klipgebou ’n ent vorentoe tussen lowergroen

bome.

Haar nuuskierigheid kry soos gewoonlik die oorhand. Sy stap opgewonde

daarheen en probeer die steekgras so ver moontlik ontduik.

Toe Zilna nader kom, sien sy dis ’n klein kapel wat knus tussen die bome
nestel. Sy sal dit graag van binne wil sien, dink sy opgewonde. ’n Halfdroë
stroompie skei Zilna van die kapel. Die wal is hoog en die afdraande byna
loodreg. Sy sal óf moet afspring ondertoe óf op haar sitvlak afgly. Toe
gewaar sy

’n houtvoetbrug links van haar en stap verlig daarheen.

Die brug wieg effens met elke tree wat sy gee. Die hout is duidelik baie oud
en verweer. Die kapel staan dan stellig ook al vir geslagte hier.

Die brug begin gevaarlik wieg en Zilna staan ’n oomblik benoud stil tot dit
ophou skommel voor sy verder loop. Aan die ander kant van die brug sluit
die voetpad by ’n paar ander voetpaadjies uit verskillende rigtings aan. Die
kapel

vorm seker die hart van die werkersgemeenskap, besluit sy.

Die groot houtdeur is gesluit. Sy sug teleurgesteld en stap om die gebou tot
by die eerste venster waar sy deur die gekleurde loodglasvensters loer. Dis
egter ondeursigtig en vol stof.

Moeg van die stap, sak Zilna op die trap voor die deur neer. Sy sal net ’n
rukkie rus, dan moet sy terug, netnou word daar na haar gesoek. Sy moes
water saamgebring het, dink sy en lek oor haar droë lippe. Maar nou ja, sy
was nie van plan om so ver te stap nie.

Halfpad terug huis toe loop sy haar in Hector vas. Verbaas kyk sy na hom.
Sou hy dan nie by ’n suikerrietplantasie wees nie? Sy hoed gooi ’n skadu oor
sy oë sodat sy nie die uitdrukking daarin kan peil nie, maar sy saamgeperste
lippe spreek boekdele. Hier’s moeilikheid, dink sy benoud.

“Waar op die aarde loop jy rond?” wil hy weet terwyl hy haar boarms in ’n
ystergreep vasvat. “Die hele wêreld is op soek na jou! Jy’s tog darem nie
meer ’n kind wat soos ’n groot speld verdwyn nie?”

Sy ruk haar arms los en kyk stip na hom. Dít moes hy nie gesê het nie.
Verbeel jou, ’n kind!

“Ek het net ’n ent gaan stap. Is dit nou so ’n groot sonde? Dis dan ’n plaas.
En
… ek kan na myself kyk,” praat sy deur stywe lippe.

“Juis,” sê hy sag en sy stem, ’n oktaaf laer, klink onheilspellend. “Dit ís ’n

plaas. Hier is heelwat meer gevare as muskiete of miere. En kyk hoe het die
son jou verbrand! Jy kies net mooi die warmste tyd van die dag om buite rond
te loop.”

Sy staan ’n ent weg en kyk hom uitdagend aan. “Moet ek dan vir jou vra
wanneer en waar ek kan stap?” Diep in haar waarsku ’n stem dat sy nou
kinderagtig optree. En dalk ’n bietjie baie waag.

Hy staan hande in die sye voor haar, bene wyd uitmekaar geplant, sy kaak
hard en hoekig. “Ja, terwyl jy in my huis bly, is ek verantwoordelik vir jou
veiligheid.”

Teen haar beterwete wip haar ken hoër. “Ek het vrywillig hierheen gekom en
ek gaan nie soos ’n gevangene hier bly nie.”

Stadig vou hy sy arms, sy oë steeds onleesbaar in die skadu van die hoed se
rand. “Jy bly al soveel jare oorsee, glo my, Zilna, jy het nie ’n benul van die
plaaslewe soos dit deesdae is nie,” sê hy nou meer bedaard.

Verbeel sy haar dat sy oë op haar bene rus? Die gedagte stoot ’n warm gloed
in haar gesig op. Toe hy sy hande in sy sakke steek, sien Zilna sy adamsappel
op en af beweeg soos hy sluk.

Dan gly sy oë na haar gesig en hulle lyk eensklaps middernagblou.

“Buitendien, kyk net hoe lyk jou bene van die krapmerke,” raas hy sonder om

weer na haar bene te kyk. “Wat op aarde het jy aangevang?”

“Die harde grasse het my gekrap. Hoekom maak jy nie jou veldpaadjies
skoon nie,” verdedig sy haarself skor. Hy het beslis nie net die krapmerke
raakgesien nie, dink sy met brandende wange.

“Les een,” sê hy vriendeliker, “jy trek ’n langbroek aan as jy in die veld of

bos loop. Les twee, jy loop nooit alleen nie. Kom ons stap terug. Ek loop
voor,” sê hy en begin aanstap, “want wat jy ook nie weet nie, is dat hier in die
somer allerhande slange in die veld hou. Gevaarlikes.”

Haar drif verdwyn toe sy dit hoor en sy volg hom woordeloos.

Behalwe die voëlgeluide en geskree van die sonbesies, is net hulle dowwe
voetval in die stilte hoorbaar. Zilna se oë is vasgenael op die regop rug en
breë skouers voor haar. Die spiere onder sy hemp beweeg ritmies saam met
die swaai van sy arms en bene. Hy is tuis in sy eie liggaam, dink sy, en straal
’n aangebore gesag uit.

Dis soos om ’n heiligdom te betree, dink Zilna toe sy die volgende dag ná
ontbyt in die ateljee kom. Helder lig val deur die groot vensters en dis
doodstil. Sy maak haar oë toe. Haar eie kunskapel. Hier moet strelende
musiek wees, en blomme, vir kleur en geur.

Zilna vryf oor die groot werktafel en voel die growwe grein van die houtblad.

Soos kleur, betower die sensuele ervaring van tekstuur haar ook altyd. En
kort voor lank sal die reuk van olieverf die vertrek vul. Olieverf en terpentyn.

Zilna bestudeer die foto’s wat sy van Minette geneem het. Die kind is waarlik
fotogenies, dink sy met die splinternuwe sketsboek oop voor haar. Hector se
kennis van kuns strek verder as net skilderye waardeer, dink sy toe sy die
verskeidenheid potlode sien. Volledige stelle van die H- en B-reeks, asook
sagte uitveërs en ’n goeie potloodskerpmaker.

Sy besef sy is tog ietwat uit oefening. Dis seker die gevolg van haar huidige
werkwyse, die verf wat sommer direk op die doek aangewend word,
ekspressionisties, met los armbewegings. Hierdie sketse verg baie meer
dissipline en ’n fyn skakering van lig en skadu.

Sy skrik byna toe Rina ’n teeskinkbord langs haar op die tafel neersit.

“Mag ek sien?” vra die meisie byna sku.

“Seker.” Zilna sit agteroor en stoot die sketsboek nader aan Rina. Sy bekyk
haar noukeurig. Dis ’n ou gewoonte van haar om gesigte intens te bestudeer,
die speling van lig en skadu daarop te volg en die beenstruktuur te ontleed.
Die meisie het pragtige gelaatstrekke. Met ’n bietjie moeite kan sy werklik ’n
skoonheid wees. Die dowwe, blonde hare, met ’n rekkie vasgemaak, behoort
met

die regte versorging pragtig te blink. Seker maar by ’n gebrek aan geld dat sy
so half verwaarloos lyk. Tog bewys die oorkrabbertjies die teendeel. Dit lyk
na egte goud en moet baie duur wees. Seker ’n geskenk.

Rina kyk lank en aandagtig na die sketse. “Dis baie mooi,” sê sy sag, met ’n
onmiskenbare hunkering in haar stem.

“Dankie, Rina, dis nog maar baie amateuragtig. Ek sal heelwat meer moet
skets voor ek weer in oefening is.”

“Beter as … as baie ander wat ek al gesien het,” stamel Rina terwyl ’n rooi
gloed in haar gesig opstoot.

Zilna kyk met nuwe oë na Rina. Hier stap die kind deur Immergroen se
opstalgange met haar eie drome en verlange en niemand weet eintlik iets van
haar af nie.

“Rina, hoekom werk jy hier? Huiswerk? Jy kan tog seker beter werk as dit
kry?”

Rina bloos bloedrooi. “My ma wil ook nie hê ek moet hier werk nie. Sy sê
ons is nie lae klas nie en sy wil nie aalmoese van meneer hê nie. Maar ek kry
goed geld hier en dis naby my ma. Ek wil haar nie alleen los nie. Ons bly
steeds in die huis hier op die plaas waar ons gewoon het toe my pa nog vir
meneer gewerk het.”

Toe Rina omdraai om te loop, sien Zilna dat haar ander oor sonder ’n
oorkrabbertjie is. Sy frons. Is dit nou mode onder jongmense?

“Rina,” roep sy die meisie terug, “weet jy dat jy net een oorbel aanhet?”

Soos blits skiet Rina se hande na haar ore toe en sy bloos weer bloedrooi. “Ek
moet dit iewers verloor het – of dalk het ek vergeet om dit aan te sit,” stamel
sy.
Die kind lyk bekommerd. Dis seker haar enigste kosbaarheid. “Ons kan vir
almal vra om hulle oë oop te hou,” probeer Zilna troos, “miskien tel iemand
dit nog hier iewers op.”

“Nee!” kom dit vinnig en beslis van Rina af. Dan hou sy haar hand voor haar
mond en praat heelwat sagter: “Dis nie nodig nie. Ek was vanoggend so
haastig, ek het seker vergeet om dit aan te sit.”

Snaakse kind, dink Zilna toe Rina weg is. Het sy haar dit verbeel, of het Rina
baie bleek gelyk? Zilna glimlag. Sy bly heeltyd aan Rina dink as ’n kind,
maar die meisie is darem heelwat jonger as sy.

Tydsaam drink sy haar tee. Die lalapalmblare voor die venster wieg ligweg in
die wind. Hoewel die humiditeit in die somer hier hoog is, waai daar dikwels
’n wind van die see se kant af. Dit help darem om die sweet op ’n mens se vel
te laat verdamp.

Zilna rek haar uit en staan op. As sy nie nou aan die beweeg kom nie, val
haar oë sowaar al in die oggend toe. Dis seker omdat sy nog nie aan die
klimaat

gewoond is nie.

Sy kry Wilhelmina buite in die tuin tussen die lowergroen struike, strooihoed
op die kop en tuinskêr in die hand. Toe Zilna haar vra of sy kan help, kom
Wilhelmina orent.

“Ag, hete tog! Wanneer op aarde laas het iemand vir my hulp aangebied?”

Haar grys oë vonkel. “Maar jy is net te laat, ek is so te sê klaar. Volgende

keer moet jy sorg dat jy vroeër hier is, gehoor?” raas sy kamtig.

“Of miskien moet ons hierdie mannetjie inspan,” vervolg Wilhelmina en wys
na Jak toe hy verbyloop.

Hy steek onmiddellik vas en glimlag vriendelik. “Môre al die mooi dames.

Ek was juis op soek na jou, Zilna.” Hy lek vinnig oor sy onderlip en trek sy
oë op ’n skrefie teen die son. “Ek wil hoor of jy nie wil saamry suikermeule
toe nie. Ek moet ’n paar dinge daar gaan reël. Ons sal nie lank weg wees nie,
dan sien jy darem iets van die omgewing.”

“Klink lekker. As tant Wilhelmina my sal verskoon?”

Met ’n gesteun kom Wilhelmina met albei hande op haar lae rug orent. “Sjoe,
die rumatiek keil my weer op!” Met die rugkant van haar hand vee sy die
sweet van haar voorkop af, skud haar kop instemmend en glimlag. “Ja, gaan
gerus, kind, ons sal jou kos hou as julle laat is. Maar hierdie mannetjie moet
net belowe hy sal mooi na jou kyk.”

Zilna kyk dankbaar na Wilhelmina. Vir die eerste keer in haar lewe voel dit
asof sy ’n ma het, iemand wat oor haar bekommerd is.

“Ek gaan net gou hare kam. Moenie vir my wegry nie.”

Met vinnige hale borsel sy haar krulle tot haar kopvel gloei, sit helder
lipstiffie aan en trek vir haarself skewemond in die spieël. Ná ’n vinnige
sproeisel reukwater, drafstap sy weer buitetoe.

Op die stoep dwing Minette haar tot stilstand toe sy reg voor Zilna kom staan.

“Waarheen gaan jy?” wil sy weet, die grys ogies stip op Zilna gerig.

Met ’n kind moet ’n mens nie haastig wees nie, daarom hurk sy voor Minette
sodat hulle op gelyke hoogte is en sy haar in die oë kan kyk. Sy sit haar
hande saggies op die klein skouertjies. “Saam met oom Jak na die meule toe.”

“Ek wil saam.”

“Liefie,” begin Zilna versigtig, “jou pa is nie hier dat ons hom kan vra nie.

Ons gaan dalk baie lank weg wees.”

Zilna kyk na die stil gesiggie voor haar en bid dat haar woorde inslag sal
vind.

Sy kan tog nie die kind sonder toestemming saamvat nie, Hector kan haar
baie kwalik neem.
“Hoor jy, Minette? Ons twee sal nog lekker dinge saam doen, jong.”

Die kind kyk haar ernstig aan. “Belowe?”

Die dapper houding met die uitdagende kennetjie bring weer vervloë dae se
herinneringe in Zilna terug – dieselfde ouderdom en houding, net ’n rooi
krulkop, hoog opgelig om die lang vrou wat oor haar troon in die oë te kyk.

Byna bewoë byt sy op haar onderlip. Hoe dapper kan ’n kind tog wees. Sag
streel sy die blonde koppie. “Ek belowe,” antwoord sy plegtig.

Toe hulle by die werf uitry, kom hulle Hector in sy viertrek teë. Hy beduie
hulle moet stilhou.

So vinnig soos ’n warm mes deur botter is hy by Jak se oop venster nog voor
Jak kan uitklim. “Waarheen is julle op pad?” wil hy weet, sy donker
wenkbroue in ’n gevaarlike frons saamgetrek.

“Suikermeule toe,” antwoord Jak rustig.

“En juffrou Grové?”

Ergerlikheid roer in haar binneste. Hy verwerdig hom nie eens om haar te

groet nie, en skielik is sy weer juffrou Grové. Of is dit net voor Jak? Arms
gevou, kyk sy hom koud aan.

“Ek ry saam,” sê sy ferm voor Jak nog sy mond kan oopmaak om te

antwoord.

“Ek wil sien hoe lyk die omgewing.”

Hector se oë brand soos twee laserstrale op haar. “Jy kan nie. Gaan klim
solank in my viertrek, ek wil met Jak praat.”

Ongeskik! Om haar soos ’n kind te beveel om in sy ryding te klim. Sy sal

hom wys. Niemand doen dit met Zilna Grové nie. “Nee, Jak het my genooi en
ek gaan saam met hom.”

“Zilna,” Jak kyk pleitend na haar, “ons kan later weer gaan. Dis beter dat jy
liewer maar oorklim.”

Want die báás het gepraat, dink sy grimmig, maar klim tog uit en moker die
deur met mening agter haar toe. Sonder om terug te kyk, stap sy tot by die
viertrek en leun met gevoude arms teen die passasiersdeur terwyl sy haar ore
spits om te hoor wat Hector vir Jak te sê het.

Hulle praat sag, sy kan nie alles hoor nie, tog maak sy hier en daar wel ’n
woord uit, soos “moeilikheid”, “opstand”, “aggressief” en “staak”. Sy sien
hoe Jak sy kop instemmend knik; sien Hector se hand gemoedelik op Jak se
skouer en besef dat Hector nie vir Jak kwaad is nie. Dan seker ook nie vir
haar nie.

Stadig maak sy die deur van die viertrek oop en klim in. Hierdie keer maak
sy die deur saggies toe.

Met ’n wuif in haar rigting trek Jak weg.

Hector kyk Zilna waarskuwend aan toe hy langs haar inklim. Hy sug, pers sy
lippe saam en skakel die viertrek aan.

Zilna sluk terwyl sy na hom kyk. Dit lyk nie eens asof hy bewus is van haar
hier langs hom nie. Hy is stil en die yslike frons toon sy bekommernis. En hy

ruik na son en naskeermiddel. Byna gehipnotiseer staar sy na die beweging

van sy sonbruin armspiere elke keer wanneer hy ratte wissel.

Eie aan haar aard kan sy nie lank stilbly nie. “Ek weet jy het probleme,”
begin sy op haar reguit manier, “maar dis nie ’n verskoning vir swak maniere
nie.”

Hy toon geen reaksie nie. Het hy haar ooit gehoor? Sy bekyk sy profiel. Al is
sy neus effens te groot, het dit darem ’n mooi, reguit brug. Groot neuse dui
glo op ’n sterk karakter.

Toe hy steeds nie antwoord nie, gaan sy voort: “Waarom moes jy so lelik met
my praat? Jy kon my net doodordentlik gevra het om in jou viertrek te gaan
klim. Jy kon ten minste ’n rede gegee het waarom ek dit moet doen.”
Hector vryf oor sy voorkop en sug. “Jammer, Zilna, maar dis op die oomblik
nie veilig by die meule nie, veral nie vir jou nie. Seker dié dat ek so gereageer
het. Die plaaswerkers en dié by die suikermeule is nou al so lank opstandig
dat hulle gewelddadig kan raak.”

Verras merk Zilna hoe sy gesig versag.

Sy hand kom lê warm op haar arm en ’n ligte rilling gaan deur haar lyf. Haar
strydlus verdwyn soos mis voor die son. Sy kyk vraend na hom.

“Jy moet verstaan, Zilna, dis ernstige sake. Die werkers is ontevrede en dreig
om te staak. Dit kan die bedryf groot skade berokken.”

Hy kyk na haar en sy merk die twee diep lyne weerskante van sy mond. “Die
mense kan aggressief raak en ek kan nie ’n kans waag om jou daaraan bloot
te stel nie.” Sy stem is sag terwyl sy hand steeds op haar arm rus.

Sy is vir eers stil terwyl sy oor sy woorde nadink. Sy kan haarself skop omdat
sy al weer geoorreageer het. Dit was regtig kinderagtig. Sy hoop net hy dink
nie ook so nie. “Ek verstaan,” antwoord sy. “Wat wil hulle dan hê?”

“’n Salarisverhoging.”

“Hoekom gee jy dit dan nie en kry vrede nie?” Sy kyk hom vraend aan.

Hy skud sy kop. “Zilna, dit berus by al die suikerboere in die omgewing

sowel as by die suikermeule. Ons is almal bereid om vir hulle ’n agtpersent-
verhoging te gee, maar dis blykbaar nie genoeg nie. Hulle eis elf en ’n half
persent, en dit kan ons nie bybring nie.”

“Sjoe, ja, dis baie.” Om so welaf te wees het ook maar sy kopsere. Skielik
voel sy nogal jammer vir hom. “Wat gaan julle nou doen?”

“Hulle nege en ’n half persent aanbied.” Hy sug. “Ek hoop net hulle aanvaar
dit.”

Toe hulle by die huis stilhou, kom sit die tergduiweltjie weer ongenooi op
haar skouer en kan sy om die dood nie haar tong in toom hou nie. Met
vonkelende oë kyk sy na hom. “Dankie vir die rit. Ek het só baie van die
omgewing gesien, en jy was ’n wonderlike gids.”

Toe stap sy regop en ligvoets stoep toe en hoor hoe hy saggies agter haar lag.

“Dekselse man,” sê sy hardop en hoop hy hoor haar.

Sy kan verstaan dat hy oor haar veiligheid begaan is, maar waarom is hy
altyd so krapperig as sy en Jak by mekaar is? Vandag was nie die eerste keer
nie, sy het dit vantevore ook al agtergekom, al het hy dit onder die hoed
probeer hou.

VIER

“Kan ek ook verf?”

Zilna ruk soos sy skrik en druk te veel Van Dijk-bruin uit die buis.

“Jou klein klits!” raas sy kamtig en rek haar oë. “Ek het my doodgeskrik.”

Minette skaterlag. Dan pleit haar grys oë terwyl sy die vraag herhaal.
“Seblief, seblief? Ek is só lus om te verf.”

Zilna tel die meisietjie op en druk haar styf vas. “Natuurlik mag jy saam met
my verf. Ons gaan musiek speel en dan lekker verf.”

“Wat hoor ek van ’n saamverwery?”

Hector staan in die deur, geklee in jeans en ’n ligter skakering blou T-hemp.

Die kleur toor met sy oë. Dis die eerste keer dat sy hom informeel aangetrek
sien. Selfs die ander keer toe hy haar in die veldpaadjie terug huis toe begelei
het, het hy ’n goeie snyerslangbroek met ’n oopknoophemp aangehad.

Minette wriemel haar uit Zilna se arms en storm op Hector af. “Ek gaan ook
verf, Pappa!”
Hector raap Minette op en swaai haar in die rondte sodat Zilna moet koes om
nie raak geskop te word nie. Gelukkig is die vertrek groot en ruim, anders sou
haar esel en werktafel deurgeloop het.

Dan sit hy die dogtertjie neer en kyk met ’n glinstering in sy oë na Zilna.

“Dan moet ek seker vir die tannie mooi dankie sê,” praat hy met Minette
terwyl hy na Zilna kyk.

Minette knik vir haar pa. “Ja, koop vir haar ’n presentjie.”

Met sy hande in sy sye knik hy instemmend. “Ek sal nog vir haar ’n mooi
geskenk gee,” belowe hy en knipoog vir Zilna.

Sy voel hoe haar wange warm word en ontwyk sy oë, kyk eerder na Minette.

“Eintlik het ek al klaar my geskenk gekry – om vir ’n ruk hier by julle te kom
bly.”

Blitsig is Minette by haar en omarm haar bene styf. “Ek is bly tannie Zilna is
hier.”

Zilna kyk na Hector en voel ’n ligte bewing in haar binneste toe sy die
vreemde uitdrukking in sy oë gewaar. Wat sou deur sy gedagtes gaan as hy
Minette so by haar sien staan? Verlang hy na sy vrou, na hulle gesinslewe?
Of

moontlik voel hy sy dogtertjie se diep gemis aan ’n ma aan.

Tog jammer die kind se ma is nie hier by haar nie, dink Zilna en streel oor
Minette se kop.

“Nou ja, ek moet weg wees,” onderbreek sy diep stem haar gedagtes. “Julle
twee moet lekker verf. Ek sal later kom kyk wat julle gedoen het,” groet
Hector, stap weg, maar draai weer terug. “Byna vergeet ek,” sê hy, “hier het
’n bewysstrokie vir ’n versekerde pakkie uit Duitsland vir jou gekom. Ek sal
dit sommer vir jou by die poskantoor gaan haal.”

“Nou wie op aarde …” begin Zilna verbaas, maar bedink haar. “Dankie, dis
gaaf van jou.”
“My plesier.”

Toe hy wegstap, kyk Zilna hom peinsend agterna. Sy het geen benul wie vir
haar ’n pakkie sal stuur nie. Sy sal maar moet wag en sien, dink sy
skouerophalend.

Nadat hy weg is, voel dit vir Zilna asof sy persoonlikheid nog dralend in die
vertrek vertoef. Dan skud sy haar kop. Dis genoeg dat die landheer oor sy
suikerryk heers, hy hoef nie haar gedagtes ook te annekseer nie.

Met tekenpapier en oliepastelle kry sy gou vir Minette aan die werk, wys haar
ook hoe om met vetkryt te teken en dan met waterverf bo-oor te verf. Die
kleintjie is bogemiddeld vaardig vir haar ouderdom. Sommer gou is sy die
ene konsentrasie en kan Zilna ook by haar doek uitkom. Met enkele hale
teken sy net die nodigste lyne met houtskool op die skoon doek en bring toe
die deurskynende onderlaag van gebrande omber, verdun met baie terpentyn,
aan.

Terwyl dit droog word, gee sy weer aandag aan Minette.

“Ek is nou moeg, tannie, ek wil gaan speel,” kondig die kind skielik aan en
wip ook sommer op. “Tatta.” En soos blits is sy by die kamer uit.

Zilna glimlag. Dis verbasend hoe vinnig Minette met die opgeboude skoen
kan beweeg.

Toe Rina haar tee bring, sien Zilna dadelik sy dra nie weer die oorkrabbertjies
nie. Sy het seker nie vanoggend tyd gehad nie, of moontlik besef dis te
waardevol om daarmee te werk.

“Die klipkerkie, Rina, word hy nog gebruik?” probeer Zilna ’n gesprek aan
die gang kry.

Al weer die geslotenheid op die meisie se gesig, sien Zilna moedeloos.

Miskien wil sy nie gesels nie. “Ek was nou die dag daar, maar dit was
gesluit.”
“Was jy alleen daar? Jy moenie! Dis gevaarlik om alleen in die bos te loop,”

sê Rina ontsteld en ’n blos sprei oor haar wange.

“Ek weet dit nou, meneer Terbruch het my gewaarsku. Hy moet my nog die
kerkie gaan wys, hy het glo die sleutel.”

“Ag, dis nie ’n besoek werd nie,” praat Rina half uitasem, “daar is niks
waffers binne nie. Dit word nie meer vir kerkdienste gebruik nie, net soms vir
troues. Ek sou nie moeite doen om te gaan as ek jy is nie,” sê Rina terwyl sy
die teegoed neersit.

So verskil mense se belangstellings seker maar, dink Zelda toe Rina weg is.

Hector lyk stroef tydens middagete. Zilna wonder wat hy oor die
salarisverhogings uitgerig het. Sy huiwer egter om te vra. Dis asof sy swye
haar en Wilhelmina ook tot stilte dwing, tot sy tante dit later nie meer kan
hou nie.

“Hector, kind, ek weet jy hou nie daarvan om aan tafel oor werk te praat nie,
maar ek kan sien iets vreet jou op. Is dit steeds die werkers se eise?”

Dankbaar dat Wilhelmina die stilte verbreek het, sit Zilna haar eetgerei neer
en kyk aandagtig na Hector. Dit lyk byna asof hy Wilhelmina nie gehoor het
nie.

Eindelik kyk hy op en knik. “Dit lyk nie asof hulle ons aanbod wil aanvaar
nie.”

“Die nege en ’n half persent?” vra Zilna vinnig.

“Ja,” knik hy, sy lippe saamgepers. “Ons kan tog nie bly toegee en toegee
nie, iewers moet ’n mens ’n streep trek. Ons het vir hulle gesê hulle het nog
twee dae tyd om te besin, dan wil ons ’n antwoord hê.”

“Ai, my kind, moet julle nie liewer toegee en vrede kry nie? Julle werk kom
so byna nou tot ’n stilstand,” sê Wilhelmina kopskuddend.

“Tante, die oorgrote meerderheid is heeltemal tevrede. Dis die paar

nuwelinge wat hier op ons plaas ingeval het wat die opstokers is. Ek vermoed
dis ook op ander plase die geval. As ons vasstaan, raak ons dalk van hulle
ontslae.”

’n Drang om die kommerlyne van sy gesig weg te streel pak Zilna

onverwags.

Moet tog nou net nie iets dwaas sê of aanvang nie? pleit sy by haarself. Sy
probeer haar gedagtes orden sodat sy met iets positiefs en prakties vorendag
kan kom. “Ek dink jy moet jou kop ’n bietjie wegkry van die probleme af,” sê
sy oplaas. “Ek brand om die kapel van binne te sien. Wil jy dit nie asseblief
tog vir my gaan wys nie?”

“Goeie idee,” sê Wilhelmina. “Ek sal toesien dat Minette ’n bietjie rus, dan
kan julle gaan.”

Hector knik afgetrokke en kyk dan ernstig na Zilna. “Jou pakkie is in die
voorportaal. Dit kom van Kurt Endemann.”

Zilna voel skielik ongemaklik onder Hector se ondersoekende blik. Dit voel
behoorlik asof hy ’n antwoord uit haar wil trek sonder om ’n vraag te vra.
Wel, sy is geen antwoord aan hom verskuldig nie. Hy wil natuurlik meer van
Kurt weet. Laat hom gerus maar wonder.

“Dankie,” sê sy vriendelik. “Verskoon my, ek gaan dit gou kry.”

“Kry jou oor ’n halfuur in die portaal as jy nog wil gaan stap,” klink Hector
se stem agter haar op. “Gaan maak nou maar eers jou pakkie oop.”

Pens en pootjies op haar bed haal sy die papier van die klein pakkie af.

Oorstelp trek sy haar asem in. Op ’n agtergrond van dieprooi fluweel nestel
’n pragtige smarag aan ’n fyn, goue kettinkie. “Sodat jy my nie vergeet nie.
Liefde, Kurt.”

Zilna maak haar oë toe. Jy moes dit nie gedoen het nie, Kurt, fluister haar
hart.

Hoe maak ’n mens as iemand sy kosbaarste – sy liefde – aan jou bied en jy

dit nie kan aanvaar nie omdat jy nie dieselfde kan teruggee nie? wonder sy
hartseer.

Sy bêre die dosie by haar ander juweliersware in die spieëltafellaai en druk

haar oë met ’n snesie droog.

Hector wag reeds in die portaal toe Zilna daar kom. Sy oë verdonker en ’n
diep frons keep tussen sy oë toe hy na haar kyk. “Die Kurt-vent moet baie
belangrik wees dat hy jou in so ’n toestand kan kry.”

Is dit so duidelik dat sy gehuil het? wonder Zilna. Dan vererg sy haar. Wie
gee hom die reg om so met haar te praat? “Hy ís belangrik, ja,” antwoord sy
teen haar beterwete en haar oë boor in syne.

Die gesig is uitdrukkingloos toe hy weer praat. “En jy kan nie wag om terug
te gaan na hom toe nie?”

Sy stik byna van verontwaardiging. Hy ken duidelik nie vir Zilna Grové nie.

“Ek bespreek nie my privaat sake met ander mense nie.” Sy lig haar ken en
kyk uitdagend na hom. “Ek was onder die indruk ons gaan stap, nie hare
kloof nie,”

sê sy ysig.

“Natuurlik.” Sy kaak lyk ongenaakbaar hoekig. “Kom.”

Hy loop vinnig en sy moet haar treë rek om by te hou. Soos die vorige keer
stap sy weer agter Hector in die voetpad. Hierdie keer het sy gelukkig ’n
langbroek aan om haar bene teen die steekgrasse te beskerm.

In die middel van die bruggie gaan Hector so vinnig staan dat sy byna teen
hom vasloop. Die brug wieg hewig onder hulle gewig.

“Hierdie brug is so lendelam, hy kan enige oomblik meegee,” brom Hector

vies. “Jak sal moet kyk. Trap versigtig. As ons terugkom, moet ons maar teen
die walle af en op sukkel, dit sal veiliger wees.”

Arme Jak sal in sy spoor moet trap, Hector is in ’n baie slegte bui, sommer
kwaad vir alles en almal. En hy gesels nie ’n woord nie.

In die kapel is dit koel en donker en daar hang ’n swaar stofreuk. Hulle staan

’n ruk stil. Geleidelik begin Zilna se oë aan die skemerte gewoond raak.

Weerskante van die paadjie staan houtbanke met hoë, regop leunings, ry op
ry agter mekaar. Dit moet ’n harde sit wees, dink sy in haar enigheid. In die

liturgiese ruimte voor die klein kansel staan ’n redelike groot houtkruis, en
links daarvan ’n beeld van Maria met ’n baba in haar arms. Die klein, Gotiese
vensters waardeur die middagson dofweg filter, beeld bekende Bybelfigure
uit.

“Dis pragtig,” fluister Zilna.

Hector hoes. “Dis benoud hier binne, dis lank laas skoongemaak. Die plek
word nog net vir troues gebruik … deur sentimentele paartjies wat dink dis
romanties.” Hy nies. “Ek gaan uit. Kom jy ook?”

“Nee, ek wil graag nog rondkyk, gaan jy maar, ek is nou-nou by jou.”

Behalwe die veraf gekoer van ’n tortelduif, is dit grafstil. Zilna ril. Hoekom
moet sy nou so ’n assosiasie maak?

Dan sien sy die deur teen die agterste muur agter die klein traporreltjie raak.

Mensig, die hele muur is beskilder en die deur maak deel van die skildery uit.

Goed gekamoefleer. Dis net pure geluk dat sy kon sien dis ’n deur.

Toe sy die deurknop draai, is dit gesluit. Ag, wat, seker net ’n leë vertrek. Sy
sal by Hector die sleutel kry. Maar Hector het net een sleutel by hom gehad,
onthou sy. Dalk het iemand dit laat val en lê dit miskien nog hier iewers op
die vloer. Zilna kry behoorlik lag vir haarself toe sy die vloer voor die deur
hande-viervoet begin verken.

In die skemerte vat sy ’n klein, koue voorwerp raak. Sy skrik en trek haar
hand weg. Dit was beslis nie die sleutel nie, daarvoor is dit te klein. Maar wat
is dit? Voel-voel tas sy op die vloer rond tot sy dit weer het. Dis byna so
groot soos

’n mieliepit.

Zilna kom orent en loop na een van die vensters toe. In die dowwe lig trek sy
haar asem skerp in. Dis ’n oorkrabbertjie soos die een wat Rina aangehad het.

Hoe kom dit hier? Rina moet dit hier verloor het. Is dit waarom Rina so wal
gooi dat sy die kapel moet besoek? Wat is die meisie se geheim? Ontmoet sy
iemand skelm hier? Sou die antwoord dalk agter die toe deur lê?

Kom wat wil, sy sal ondersoek instel. Sy sal die deur se sleutel vir Hector
vra.

Sorgvuldig sit sy die oorkrabbertjie in haar broeksak.

Buite moet sy haar oë ’n oomblik toemaak. Die lig is so skerp dat sy byna
duiselig voel.

Sy kry Hector waar hy op die trap sit. Hy kom fronsend orent en stof sy
sitvlak met vinnige hale af. “Ek hoop jy is nou tevrede en sal nie weer sukkel
om hierheen te kom nie. Lyk my kunstenaars hou van vreemde dinge. Kom
ons loop,” sê hy en voeg die daad by die woord.

Soos blits gaan Zilna voor hom staan en kyk pleitend op. “Die sleutel van die
deur agter die orrel, kan ek dit asseblief kry? Ek wil gou daar gaan loer.”

“Jy’t sowaar die deur raakgesien? Daardie sleutel, eintlik twee, word in my
studeerkamer gehou, Zilna. Dis net ’n ou kelder wat nie meer gebruik word
nie.”

Hy frons en trek sy oë op ’n skrefie teen die son. “Ons kan miskien later na
die kelder kom kyk, maar dis eintlik sinneloos. Dis leeg en baie bedompig.
Maar jy het darem die kerk gesien. Kom, ons moet huis toe, dit word laat.”

Met die terugstap is haar gedagtes so besig met die sleutel dat sy feitlik nie
eens bewus is van hom voor haar nie. Kom wat wil, sy sal nog in daardie
kamer kom. Die tyd sal wel leer hoe.
VYF

Tintelend van energie stap Zilna die ateljee binne. Haar oggende het ’n vaste
roetine aangeneem. Vroegoggend ná ontbyt speel sy eers vir ’n halfuur of
meer buite met Minette omdat dit dan nog nie so warm is nie. En dis asof dit
ook sommer haar eie kop skoonmaak en kreatiwiteit loslaat voor sy begin
werk.

Buitendien is die kind dan tevrede om haarself verder besig te hou en kan
Zilna ongestoord skilder.

Vandag wil sy met die onderstudie van die gesig begin. Ouder gewoonte trek
sy haar oorjas aan. Al werk sy hoe versigtig, kry sy tog een of ander tyd verf
aan haar klere. Versigtig verf sy die gryserige groen kleur oral waar daar
velkleur moet wees.

“En as jy my kind se gesig groen maak?”

Zilna ruk en kyk verskrik op. “Waarom sluip jy so suutjies hier in?” Haar
stem klink skerper as wat sy bedoel het, maar sy gee nie om nie, want Hector
het haar laat skrik. Haar hart klop vinnig, nie net van skrik nie, maar ook oor
sy teenwoordigheid.

Sy sagte lag laat haar aan die dowwe, rollende klank van ’n bastrom dink.

“Nee, jong, ek het nie ingesluip nie, dis jy wat so verdiep is in jou verwery
dat jy my nie hoor inkom het nie.”

Byna versteen sit sy doodstil toe hy oor haar skouer leun om die doek te
bestudeer, elke vesel in haar liggaam bewus van sy manlike nabyheid. Toe hy
sy hand op haar skouer sit, brand dit haar behoorlik.

Sy asem kielie teen haar wang toe hy weer praat en met die grootste
inspanning probeer sy konsentreer.
“Ek wil steeds weet waarom die gesig groen is.”

Hy is gelukkig oor sy buierigheid van nou die dag, dink Zilna verlig. Toe sy
dit waag om na hom te kyk, is sy blou oë enkele sentimeter van hare af en
sien sy die weerkaatsing van haar gesig op sy irisse. Sy kan net stom staar.
Daar is betowering in sy oë, betowering in die sagte aanraking op haar
skouer, en dit terwyl hy nie eens bewus is van die uitwerking wat hy op haar
het nie. As hy darem moet weet hoe hy met haar binneste kan toor …

“Hoekom die groen?” herhaal hy.

Sy staan op en probeer ongemerk van hom wegstaan. “Dis die

komplementêre kleur, oftewel die teenoorstaande van die rosige velkleur. Dit
skyn later deur die finale boonste velkleur waar daar skadu moet wees. ’n
Mens noem hierdie grysgroen pigment terra verte.”

Hector kyk haar glimlaggend aan en hou sy handpalms in die lug asof hy
moed opgee. “Klink ietwat ingewikkeld. Ek sal dit nie probeer verstaan nie,
maar ek kan hoor jy weet wat jy doen. Gaan dus rustig …”

Die gelui van sy selfoon onderbreek sy sin. Hy diep dit vinnig uit sy die
leersakkie aan sy gordel en bekyk die skerm met ’n frons.

“Terbruch,” antwoord hy saaklik. Die frons tussen sy wenkbroue kloof dieper

en Zilna sien die bultende beweging van sy kakebeen. Hy bly in kort
staccato-sinne praat. “Ja. Wanneer?” Sy hand vlieg na sy voorkop. “Hoeveel?
Het hulle die brandweer laat kom? Goed, ek kom dadelik.”

Bleek vou hy die selfoon toe en sit dit terug. Sy oë brand in hare. “Die
suikermeule is aan die brand. Hulle vermoed sabotasie. Jak is al op pad
soontoe.

Ek ry ook nou. Die plaaswerkers is glo ook baie opstandig. Kry vir tant
Wilhelmina en Minette in die huis en sluit toe. Die huiswerkers moet ook
binne bly. Kyk of almal hier is. Julle maak vir niemand oop nie. Bel my sel as
hier probleme is,” voeg hy oor sy skouer by terwyl hy uithardloop.

Zilna se maag maak draaie en haar mond voel droog. Seker die
salarisverhoging wat die werkers eis. Nou wil hulle die suikerboere op so ’n
manier dwing om toe te gee.

Sy loer eers by Minette se kamer in en slaak ’n sug van verligting toe sy die
kind rustig op die mat langs haar boublokkies sien lê, vas aan die slaap.
Dankie tog, dink Zilna. ’n Wakker Minette kan dalk moeilik raak.

Wilhelmina is in die kombuis besig om die dag se spyskaart met die kok te
bespreek. Zilna hoef niks te sê nie, want Wilhelmina gee haar net een kyk en
stuur die kok om die ander huiswerkers te gaan roep.

Zilna kyk verbaas na Wilhelmina. “Hoe het tante geweet?”

“Jou gesig spreek boekdele. Ek het dadelik besef daar is fout. En natuurlik
Hector wat soos blits sonder ’n verduideliking hier uit is. Noem dit maar
intuïsie, maar op ’n plaas moet ’n mens op enigiets bedag wees. Ek weet van
die probleme onder die plaaswerkers en by die suikermeule. Sulke
ontevredenheid kring gewoonlik verder uit.”

Zilna vertel van die oproep wat Hector gekry het en sy opdrag dat almal moet
binne bly.

Wilhelmina knik. “Uit ervaring met wat al op buurplase gebeur het, weet
Hector dat die belhamels goed weet ons is sagte teikens.”

Zilna sidder. Sy het wel in die buiteland gelees van plaasaanvalle in Suid-

Afrika, maar nooit kon droom sy sou self in die spervuur beland nie.

“Waar is Rina?” vra Zilna toe die huispersoneel sonder die meisie in die
kombuis by hulle aansluit.

“Sy’t nie vandag ingekom nie, haar ma is glo siek,” sê een van die vroue.

Dis jammer, dink Zilna, sy wou vandag vir Rina haar verlore oorkrabbertjie
gegee het. Tog is dit ’n bedekte seën, want nou kan Rina haar ma bystaan.

“Ons moet hulle laat weet,” dink sy hardop. “Tant Wilhelmina, wat is hulle
telefoonnommer?”
So kalm moontlik skets sy die situasie aan Rina, wat Zilna op haar beurt
verseker dat hulle hulle sal beveilig.

Maar iets bly Zilna heeltyd hinder. Toe sy weer opdragte aan die
huispersoneel gee, besef sy wat dit is.

“Dora is nie hier nie en sy was tog vanoggend vroeg hier. Waar is sy?” vra sy
in die bondel. Die vroue kyk na mekaar en dan weg om Zilna se oë te vermy.

“Mietie?” spreek Zilna een van die jonger vroue direk aan.

Mietie rol haar oë voor sy antwoord. “Sy’t gesê sy gaan huis toe. Nie gesê
hoekom nie, net geloop.”

Zilna skud haar kop moedeloos. As Dora iets moet oorkom, het sy dit oor
haarself gebring.

So rustig moontlik praat sy die vroue moed in. “Sodra meneer Terbruch terug
is, sal ons weet of ons weer normaal kan aangaan. Die take wat binnenshuis
gedoen word, gaan gewoonweg aan, maar niemand gaan buitetoe nie. Ons
hou die deure gesluit.”

Noudat sy die skok effens verwerk het, voel Zilna heeltemal in beheer van
die situasie. Sy kyk na Wilhelmina en sien dat sy ook kalm lyk. ’n Sterk vrou,
dink sy.

“Wat staan julle so verskrik rond!” raas Wilhelmina. “Maak tee, Mietie, vir
almal.” Sy kyk streng na die ander. “En dan gaan ons aan met werk.”

Minette lê steeds vas aan die slaap toe Zilna weer by haar kamer inloer. Lank
staan sy na die slapende kind en kyk, sien die lang wimpers wat oor haar
wange waaier en die sagtheid van die kindermond. Algehele onskuld. Zilna
blaas haar asem saggies uit. Ook maar goed die kind weet van niks.

Sy moet haarself dwing om weer aan die werk te kom, maar haar gedagtes
kring telkens terug na Hector. Die een oomblik het hy nog rustig na haar
werk gestaan en kyk, en net daarna is hy blitsig ná die oproep weg. Hoe sou
dit by die suikermeule gaan?
Sy gesig bly voor haar spook, ook sy blou oë, omsoom deur swart wimpers.

En die regop, lenige figuur …

Tydens middagete sit Zilna en Wilhelmina stil aan tafel. Zilna se gedagtes

loop ver. Het hulle die brand geblus? Is daar baie skade? Wanneer kom
Hector terug?

Sy bly kou aan die laaste vraag.

Ná ete gaan sy lusteloos aan met die skildery waar sy al die grondkleure
aanbring. Omdat sy baie olie vir glans gebruik, moet dit lank staan om droog
te word voor sy die finale laag kan begin verf. Sy werk feitlik instinktief, haar
kop en hart is nie by die skildery nie. As Hector darem vandag iets moet
oorkom …

Sover het niks gelukkig nog hier by die opstal gebeur nie. Buiten dat hulle in
die huis moet bly, kon hulle redelik normaal voortgaan. Zilna skud haar kop.

Redelik normaal, ja, en ook net op die oppervlak, want sy is seker almal gaan
hul gang met gespitste ore en ’n oormaat adrenalienafskeiding.

Ingedagte doop sy die kwas in terpentyn en vee dit deeglik aan ’n lap af. Dan
luister sy fyn. Haar hart klop in haar keel. Ja, dit ís die viertrek wat sy hoor.

Haastig loop Zilna venster toe om seker te maak. Dis sowaar hulle! Daar hou
Jak langs Hector stil. Albei klim stadig uit hulle voertuie.

Toe Zilna Hector tydsaam sien aankom, draf sy ondertoe en loop hom
tegemoet. Sy gesig is blink gesweet en vuil van die roet. Verskeie emosies
spoel deur haar gemoed. Kyk net hoe rooi is sy oë. Seker van die rook. Tog
huiwer daar ’n sweem van ’n glimlag om sy mond.

“Die vuur … is dit geblus? Is daar baie skade?” vra sy dringend.

Hector antwoord nie dadelik nie, kyk haar net stil aan, sy oë onpeilbaar. Met
sy plat hand vee hy die sweet van sy voorkop af. Toe hy eindelik praat, klink
sy stem skor. “Alles is onder beheer, ja. Die skade is groot, maar dis gelukkig
net aan die een deel van die meule. Is alles reg hier?” Sy oë is donker van
kommer.

Sy knik. “Ja, gelukkig het niks gebeur nie.”

Jak kug langs hulle. “Ek maak maar spore, meneer. Ek sal moet skoon kom.”

“Gaan jy nie eers iets koels drink nie?” vra Zilna.

Hy glimlag en sy oë blink plesierig in sy roetbesmeerde gesig. “Nee dankie,

ek wil so gou moontlik by die huis kom.”

Hande in die sye kyk Zilna Jak agterna, steeds die platjie wat sy die eerste
dag leer ken het.

Wilhelmina wag hulle in die voorportaal in, net so bly om Hector te sien.

Nadat sy hom behoorlik gegroet en uitgevra het, kyk sy skielik bekommerd

na hom. “Amper vergeet ek, Sylvia het gebel en gesê sy land môreoggend in
Durban. Sy vra dat iemand haar asseblief daar moet gaan haal.”

Verbasing sprei oor Hector se gesig. “Behoed my! Dit ook nog! Sy kon nie ’n
meer ongeleë tyd gekies het nie.”

Hy sug hard en vryf oor sy oë. “Ek is môre vroegdag al by ’n

bestuursvergadering … Suikerboerevereniging. Ons gaan die probleme met
die

Suikerrietwerkersunie bespreek. As ons nie tot ’n vergelyk kan kom nie, kan
ons meer opstande te wagte wees. Netnou het ons geen ru-suiker vir die
raffinaderye nie. As ons nie ons kwotas kan lewer nie, sit ons in sopstraat.
Dankie, tante, ek sal haar dadelik gaan bel. Sy moet maar met ’n huurmotor
kom, want Jak moet ook by die vergadering wees.”

Hy klink omgekrap, dink Zilna toe hy vinnig wegstap. Sy kan haar

nuuskierigheid nie bedwing nie. “En nou, tante?”

Wilhelmina skud haar kop en sug. “Hygend hert, kind, dis Sylvia, Hector se
eks. Vandat hulle geskei is, kom sy gereeld so twee maal per jaar om vir
Minette te kom kuier. Sy was lank laas hier, het haar kind in maande nie
gesien nie.” ’n Half hartseer trek skuif oor Wilhelmina se gesig. “Maar as jy
my vra, kom krap sy Minette meer om as wat goed is vir die kind.”

Sy eks …

’n Stuk lood kom lê in Zilna se maag. ’n Eks wat haar gewese man en kind
kom besoek asof hulle steeds aan haar behoort. Hoe voel Hector nog oor
haar?

SES

Ná die laaste happie wors sit Hector sy mes en vurk op die bord neer en vee
sy mond met die servet af. “Dankie, tante, ontbyt was weer eens heerlik.”

Wilhelmina se oë blink oor dié kompliment. “Haai, dankie, ou seun. Dis goed
dat jy vanoggend stewig geëet het, vandag het jy ekstra krag nodig.”

Vleier! dink Zilna geamuseerd. Weet natuurlik goed waar Wilhelmina se

sagte plekkie is.

“Ja, ek hoop ons kan vandag tot ’n skikking kom wat almal sal tevrede stel.

Dis ook in landsbelang. Verskoon my,” sê hy en stoot sy stoel agteruit.

Hy is vanoggend formeel aangetrek en lyk fors en gesofistikeerd. Die liggrys

baadjie pas perfek en beklemtoon sy breë skouers. Die man het iets, dink
Zilna, sy kan dit nie mooi definieer nie. ’n Magiese charisma? Hoe ook al,
daar is iets besonders omtrent hom.

“Ek hoop nie daar is fout met my dat jy my so intens bestudeer nie, Zilna. Ek
glo my hare is darem gekam,” dring Hector se melodieuse basstem tot haar
deur.

Sy het wel haar naam gehoor, maar het nie ’n idee wat hy nou net gesê het
nie.

“Praat jy met my?” antwoord sy tog, maar weet onmiddellik sy het netjies in

’n gat getrap toe sy die glinstering in sy oë sien. Verleë kyk sy weg, maar kan
nie die blos op haar wange keer nie.

“Toemaar, dis niks,” antwoord hy.

Uit die hoek van haar oog sien Zilna hoe Wilhelmina haar in die stilligheid
verkneukel. Die tussenspel tussen haar en Hector was seker baie ooglopend.
Sy sal versigtig moet wees, want die ouer vrou is uiters oplettend. Netnou
maak sy allerlei afleidings.

“Eintlik wou ek weet of jy darem met die skildery vorder?” vra hy en sy oë

vonkel.

“Ja, ek dink dit gaan heel goed.” Zilna glimlag. Sy lig haar ken terwyl sy hom
reguit in die oë kyk. “Ek hoop die samesprekings verloop goed.”

“Dankie, Zilna.”

Verleë staar sy hom agterna.

Verdiep in haar werk, kom Zilna nie agter dat iemand ’n skinkbord op die
werktafel neersit nie. Sy luister na ’n aria uit Aïda en neurie sag saam met die
bekende tenoor terwyl sy die skildery voor haar kwas in die hand bestudeer.

“Tee, juffrou Zilna.” So onverwags klink Rina se stem op dat Zilna verras
opkyk.

“Dankie, Rina, dis gaaf van jou. Gaan dit goed?”

“Ja dankie.”

Zilna kyk ondersoekend na Rina. Haar stem klink lusteloos en sy lyk moeg,
met donker kringe onder die oë. Sou sy te hard werk? Dalk te min slaap?
Omdat sy self altyd vrolik is, hinder dit Zilna as sy iemand sien wat so
platgeslaan lyk.
Veral ’n jongmens.

Dan onthou sy van die oorkrabbertjie. Sy het dit juis in haar oorjas se sak
gesit om dit byderhand te hê as Rina haar tee bring. Dit behoort die jong
meisie op te vrolik.

“Dis mos joune.” Zilna hou die oorbel op haar hand na Rina uit en sien
verstom hoe die meisie verbleek.

Pleks van blydskap of dankbaarheid, kyk Rina wantrouig na Zilna. “Waar het
jy dit gekry?” wil sy weet en gryp die oorkrabbertjie vinnig uit Zilna se hand,
haar oë die ene agterdog.

As dit nou nie ongeskik is nie! Hier bewys sy Rina ’n guns deur die verlore
oorkrabbertjie aan haar terug te besorg en kry stank vir dank. Iewers is daar
’n slang in die gras, dis vir seker, en sy is nie verniet Zilna Grové nie – sy sal
agter die kap van die byl kom.

“Sommer nou die dag in die kapel opgetel,” antwoord Zilna so ongeërg
moontlik, maar hou Rina fyn dop.

Rina vou haar arms en haar oë dwaal al bokant Zilna se kop rond, haar gesig
is nou bloedrooi. “Die kapel? Dis snaaks, hoe sou dit daar kom?”

“Dis wat ek ook wonder, Rina.” Zilna probeer haar stem gelykmatig hou,
maar gee Rina tog ’n veelseggende kyk.

Rina haal haar skouers op. “Groot raaisel,” sê sy en stap soos blits by die
vertrek uit.

Ja, Rina, groot raaisel, dink Zilna en byt op haar lip.

Sy skink vir haar tee in en staan peinsend voor die venster, koppie in die
hand.

Haar gedagtes dwing maar altyddeur na Hector toe. Na sy lenige gestalte, sy

sterk, gebeitelde gelaat, en die blou oë wat soms byna deurskynend soos glas
met baie weerkaatsings lyk, en soms weer die kleur van die see op ’n
bewolkte dag aanneem.
Zilna skud haar kop asof sy daardeur van haar gedagtes ontslae wil raak. Sy
dink deesdae byna gedurig aan hom.

Sy vryf oor haar gloeiende wange. Nee, sy moet onmiddellik terugkom aarde
toe en op die werklikheid fokus, daar waar Hector en Jak vandag met ’n
vergadering besig is. Hoe sou dit met die samesprekings gaan? Vir sy
onthalwe hoop sy dit gaan goed. Gelukkig is daar ook nog genoeg getroue en
lojale werkers op die plaas. As dié wat ontevrede is dan wil loop, bly die
ervare en gewillige hande oor. Sy het al gesien hoe besonders Hector sy
mense hanteer en hoor dikwels met hoeveel respek hulle van hom praat. Hy
besit die gawe om die beste in hulle na vore te bring. Sy glo sy ou hande sal
hom nie in die steek laat nie.

Dan onthou sy dat sy gewese vrou vandag hier gaan opdaag. Zilna byt op
haar tande. Sy moet nou nie gaan staan en kinderagtig wees nie. Die doen en
late van mevrou Terbruch het niks met haar te doen nie. Sy is Minette se ma
en die feit dat sy hierheen kom, beteken dat sy tog lief is vir haar kind. En
haar gewese man?

Verlig spoel sy die verfkwasse skoon toe sy die etensklokkie hoor. Vandag is
haar aandag definitief nie by haar werk nie.

Hector se plek aan die kop van die tafel is steeds leeg en net die geluid van
eetgerei teen die porselein verbreek die stilte. ’n Mens mis hom as hy nie hier
is nie, oftewel, sy wat Zilna is, mis hom, meer as wat goed is vir haar. Dalk is
dit net danksy die romantiek van die plaaslewe, maar waarom voel sy dan nie
so oor Jak nie? Hy is ook baie aantreklik, met ’n vrolike humorsin en altyd
gereed met

’n gevatte woord. En dis juis die ding, sy en Jak is te eenders, sy sal nooit op
hom verlief raak nie. Deur die bank is dit teenoorgesteldes wat mekaar
onweerstaanbaar vind, dink sy, negatiewe en positiewe pole wat mekaar
aantrek

“Joehoe, ek is hier!”
Zilna se eetgerei val kletterend op haar bord toe die vrouestem skielik in die
gang opklink. Sy moet keer dat haar mond oopval, want die vrou wat by die
eetkamerdeur instap, is ongetwyfeld die treffendste mens wat sy nog gesien
het.

Donker hare wat los hang en tot by haar heupe reik, en ’n vol romp met ’n
kraakwit valletjiesbloes, wat haar volmaakte skouers ontbloot en haar byna
na ’n sigeuner laat lyk. Fyn hoëhaksandale beklemtoon die allerfynste enkels
denkbaar.

Maar dis die groot, grys oë wat tref, dieselfde grys as Minette s’n. Swaar
gegrimeer kyk hulle onder lang, digte wimpers na die etenstafel. Dis duidelik
dat sy, as beroemde operasangeres, gewoond aan die kollig is.

Wilhelmina staan op en stap die vrou tegemoet. “Middag, Sylvia.”

“Wilhelmina! Dis goed om jou weer te sien!” Sylvia druk haar lippe vlugtig
teen Wilhelmina se wang.

“Kom sit,” nooi Wilhelmina, “ek gaan kry gou vir jou ’n bord kos.”

“Mamma!” klink Minette se stem bly op. Tot nou toe het sy tjoepstil na haar
ma gesit en staar. Sy spring op en hardloop na Sylvia toe waar sy langs die
tafel staan.

Sylvia kniel langs Minette. “Hallo, kleinding, Mamma het vir jou kom kuier.”

Zilna se hart bokspring toe sy sien hoe Minette haar arms om Sylvia se nek
gooi. “Hallo, Mamma,” sê sy bly.

Sy is lief vir haar kind, dink Zilna, en die meisietjie is duidelik ook baie lief
vir haar ma. Hoe hartseer tog dat hulle nie by mekaar kan wees nie.

Hand in hand kom ma en dogter tafel toe. Sylvia kom sit langs Zilna en kyk
haar met opgetrekte wenkbroue aan. “Kuiergas?”

“Soort van,” antwoord Zilna en stel haar aan Sylvia voor.

“Tannie Zilna verf my,” vertel Minette, kyk trots na haar ma en dan effens
skuldig na Zilna, asof sy skielik besef sy praat dalk uit haar beurt.

So klein en tog al so bedag op haar medemens se gevoelens, dink Zilna en

knipoog vir Minette, wat dadelik warm terugglimlag.

“Nou toe! ’n Kunstenaar in ons midde.” Sylvia kyk opsommend na Zilna.

“Sy het destyds my portret geskilder, Sylvia, die een wat in die portaal hang,”

vertel Wilhelmina trots.

“Hoe interessant,” sê Sylvia. “Miskien moet jy my ook eendag skilder.”

“Ek gaan weer terug Duitsland toe as ek hier klaar is. U moet my dan maar
daar kom spreek.” En nou gebruik sy sowaar self die formele “u”, dink Zilna
geamuseerd. “Tant Wilhelmina, verskoon my, asseblief, ek het nog nat verf
op my palet wat ek moet gebruik voor dit hard word.”

“Ek wil ook kom verf,” hoor sy die kinderstemmetjie kort op haar hakke.

Sagte musiek vul die ateljee en ’n salige kalmte kom lê sag in Zilna se
binneste.

Sylvia se aankoms die vorige dag het dinge verander. Haar gedagtes bly
koers kies na die vrou. Sylvia is beeldskoon. Hoe lank sou sy kom kuier?

Zilna bestudeer die doek voor haar intens. Sy hou van ’n rustige atmosfeer
wanneer sy skilder, want dit het ’n groot invloed op die gehalte van haar
werk.

Gewoonlik kies sy musiek wat tot ’n rustige stemming bydra.

Hector dring weer haar gedagtes binne. Hy moet baie laat gisteraand ingekom
het, seker doodmoeg. Zilna wonder hoe die vergadering toe afgeloop het en
of alles nou weer onder beheer is. Hector se sitplek aan die ontbyttafel was
vanoggend weer leeg. Wilhelmina het net haar skouers opgehaal en gesê sy
het geen benul wat aangaan nie, want in sy slaapkamer is hy beslis ook nie.
Sylvia het ook nie kom eet nie. Volgens Wilhelmina slaap sy gewoonlik laat.
In haar skik met die skildery se vordering, staan Zilna op om haar bene te rek.

As sy eers in haar werk verdiep is, vlieg die tyd gewoonlik. Rina sal
binnekort met die oggendtee kom, sy kan netsowel nou al ’n blaaskans neem.

Sy rek haar behoorlik voor die oop venster uit. Die tuin is ’n lushof van
groen, met spatsels kleur hier en daar, en die soel windjie waai die geur van
frangipani die vertrek in. Waar die werf ophou, begin die groen
suikerplantasies en hou aan so ver soos wat die oog kan sien.

Dis voorwaar ’n wonderlike vakansie. Al verdien sy haar brood en botter met

skilder, is dit nie werk nie, dis haar passie.

“Dankie, Rina, sit maar neer, ek sal self skink,” sê sy toe Rina instap. “Dis
welkom. Nie net die tee nie, ook jou geselskap.”

Zilna probeer so vriendelik moontlik klink. Ná die voorval met die oorbel lyk
dit asof Rina haar vermy. Sy wil haar graag gerusstel, anders gaan die meisie
op haar hoede bly en sal Zilna nie maklik kan uitvind wat Rina in die kapel
gedoen het nie. As sy haar sesde sintuig kan vertrou, was dit nie sommer ’n
besigtigingsbesoek nie, daarvoor het Rina te skuldig gelyk toe Zilna die
oorkrabbertjie vir haar gegee het.

Toe Rina na haar kyk, sien Zilna dat sy steeds donker kringe onder haar oë
het. Foei tog, sy werk seker baie hard, en ’n mens weet ook nie wat haar
huislike omstandighede is nie.

Sy stap na Rina toe en vat aan haar skouer. “Is jy siek, of het jy probleme,
Rina?” vra sy simpatiek.

Rina se oë rek en sy tree verskrik agteruit. “Ek makeer niks,” sê sy vinnig.

“Ek moet loop, ek het nie tyd om te staan en gesels nie.”

Verslae kyk Zilna die meisie agterna.

Ingedagte spoel sy die kwasse een vir af en was hulle deeglik met die koekie
groenseep voor sy dit bêre. Toe sy omdraai, staan Hector in die deur. Hy leun
teen die kosyn, arms gevou en ’n fyn glimlaggie om sy mond.
Blydskap ontspring soos ’n fontein in haar. “As jy kan glimlag, is dinge seker
weer reg,” praat sy die geklop in haar binneste dood.

Dit lyk asof hy haar wil aanraak, maar dan trek hy sy hand weer terug.

“Uiteindelik is dinge weer onder beheer,” antwoord hy, “altans, so hoop ek.”

Met ’n glimlag kyk sy op na hom. “Ek is bly,” antwoord sy so vrolik

moontlik. Sy moet haar emosies beheer, Sylvia is nou hier en dit kan net
wees dat hulle twee dalk versoen raak.

Hy steek sy hande in sy sakke en sy oë gly oor haar, van bo tot onder en weer
terug, tot dit uiteindelik in hare tot rus kom. Sy kyk weg. Dit voel asof die tyd
stilstaan, asof sy die ene siel is en hy kan dalk net die regte afleidings maak.

Hoekom hierdie gevoel van verlies? maal haar gedagtes. Omdat sy vir hom

iets begin voel? Verlief? Sy skud haar kop verslae. Nee, dit was verliefdheid
daardie eerste paar dae. As sy eerlik moet wees, moet sy erken dis besig om
dieper gevoelens te word.

Sy sal egter daarmee vir lief moet neem dat dit eensydig is. Sy het haar
netnou sommer dinge verbeel.

“Wonderlik,” sê sy met haar oë op sy adamsappel gerig. Sy wil en kan hom

nie weer in die oë kyk nie. “Dis wonderlik dat alles nou weer normaal is.”

“Vir hoe lank weet ’n mens nou nie, maar ons sal in elk geval ons kwotas kan
lewer, binnelands sowel as vir die uitvoermark.”

Hy lyk vanoggend vars en uitgerus en, soos met hulle eerste kennismaking,
selfversekerd, asof hy ’n geheime krag uitstraal, ’n krag wat haar veilig in sy
nabyheid laat voel.

“Dis goed dat jy op so ’n groot skaal produseer, anders het jy seker nou
probleme gehad,” sê Zilna, dankbaar dat sy net gewoon kan gesels.

Die glinstering kruip weer in sy oë en die lui glimlag om sy mond laat haar
hart opnuut bokspring. Daardie bekende suising wanneer sy by hom is,
resoneer weer in haar ore. Seker die bloed wat te vinnig na haar kop toe
beweeg.

“Dit lyk asof jy gou van boerdery sal leer. Ek sal jou nog eendag gaan wys
hoe lyk die drie grootste suikeropslagskure ter wêreld op die Maydon-kaai in
Durban se hawe.”

Met ’n droë mond luister Zilna na die sagte, byna intieme klank van sy stem.

Sy knik. “Ek sal dit graag wil sien,” sê sy hees.

Asof uit die niet verskyn Sylvia skielik langs Hector. “Ek wil dit ook sien.
Vat my saam?” Sy kyk skalks na Hector.

“My wêreld, Sylvia, het jy toe al hier aangekom?” groet Hector verbaas en
skud sy kop. “Ek het sowaar nie tred gehou met die tyd nie.”

“Ja, en jy loop toe tot laataand rond sodat ek jou nie met ’n oog te siene kon
kry nie. Groet jy my nie?”

Zilna kyk weg. Sy wil dit nie aanskou nie.

“Kom wys my die tuin, ek wil met jou oor Minette gesels,” sê Sylvia en haak
by Hector in terwyl sy Zilna uit die hoogte aankyk.

Hector kyk verskonend na Zilna. “Verskoon ons, asseblief, Zilna, ek sal later
na die skildery kom loer.”

In die gang klink Sylvia se stem hard genoeg op sodat Zilna alles hoor.

“Kan Minette vir my in Florence kom kuier, Hector? Ek verlang so na die

kind.”

“Dit kan nie, Sylvia. Sy is nie sterk nie en dit kan haar ontwrig. Jy weet mos
jy kan enige tyd vir haar kom kuier.”

Veel meer hoor Zilna nie, want Hector se stem het al sagter geword hoe
verder
hulle loop. Hulle is seker nou met die trap af. Die twee is voorwaar ’n
pragtige paartjie.

Dit ontstel haar om die twee so saam te sien. Zilna kyk op haar horlosie. Dis
nog lank voor middagete. Sy sal weer ’n ent gaan stap om haar kop skoon
kry. In haar slaapkamer haal sy eers ’n paar keer diep asem en trek haar
stapskoene aan.

Sy plak ’n breërandhoed op haar kop wat Wilhelmina vir haar geleen het, ’n
pet bied nie veel beskerming in hierdie son nie.

“Waarheen gaan tannie?” keer Minette haar by die stoeptrappies.

“Hallo, my ding,” groet Zilna en gaan sit plat op ’n trap langs die dogtertjie.

“Ek moet oefening kry, ek gaan sommer ’n ent loop.”

“Ek wil saamgaan. Ek moet ook oefen.”

“Ek gaan baie ver stap, Minette. Jy sal moeg word. Anderdag wanneer ek net

’n klein entjie gaan stap, vat ek jou saam.”

Dis ’n belofte wat sy sal moet nakom, dink Zilna skuldig, want dis nou al die
hoeveelste keer dat Minette saam met haar wil gaan stap. Maar vandag wil sy
’n vinnige pas handhaaf en alleen wees met al haar gedagtes.

Teleurstelling staan oor Minette se hele gesiggie geskryf en Zilna gee die
dogtertjie ’n drukkie. “Reg so, pop?”

Minette knik wel instemmend, maar haar oë lyk troebel.

Zilna se voete kies vanself koers kapel toe. Ongemerk loop sy stadiger toe sy
die veldblomme sien. Sy buk om van die klein blommetjies van naderby te
bewonder. Die hitte lê klam op haar vel en sy vee kort-kort die sweet van
haar voorkop af.

Halfpad oor die houtbruggie begin dit weer gevaarlik wieg en kraak en Zilna
onthou Hector het gesê hy sal Jak vra om dit reg te maak. Met al die gebeure
rondom die stakings en die brand, het dit hom seker ontgaan. Sy moet onthou
om met die terugkom eerder teen die wal af deur die donga te gaan, ’n mens
kan lelik seerkry as die brug onder jou meegee.

Hoekom het sy tog nie die kapelsleutel saamgebring nie? dink sy toe sy voor
die toe deur staan. Moeg sak sy op die trappies neer. Tog voel sy nie sy het
verniet hierheen gekom nie, want om die kapel hang ’n stilte wat in haar
binneste weerklank vind. Die tortels se gekoer knoop heimwee in haar los en
die paar bloekombome voer haar gedagtes ver terug na haar oupa se plaas.
Hoe lekker het sy tog nie as kind onder die bome met die plaaswerkers se
kinders gespeel nie en saans moeg en vol stof by die huis gekom.

Die gehuil van ’n kind laat haar orent kom. Dis ’n seerkryhuil en dit kom van
die donga se kant af. Sy hardloop sloot toe. Sowaar, die brug het morsaf in
die middel gebreek. Die splinterstukke steek soos kloue in die lug.

Die kermende krete klink steeds op en Zilna klouter vinnig teen die wal af
om

te gaan ondersoek instel.

Genugtig, dis Minette! Hoe op aarde kom die kind hier?

“Minette, wat maak jy hier!”

Al antwoord wat sy kry, is die gekerm. “Toemaar, kindjie, tannie Zilna is nou
by jou. Sjuut maar, alles is reg.”

Zilna sit plat op die los grond langs Minette en lig die kind se koppie effens
op terwyl sy Minette se trane met ’n snesie afvee.

Langsaam begin die dogtertjie bedaar. Traanstrepe lê soos spoortjies oor haar
wange en verleen ’n koddige uitdrukking aan haar gesiggie.

“Hoekom het jy so ver geloop, Minette?” vra Zilna weer.

“Ek wou kyk waarheen tannie gaan.”

Zilna byt op haar onderlip. Dis haar skuld, want die kind het vroeër gevra om
saam te stap. Maar sy het nooit gedink sy sal dit in haar kop kry om haar te
volg nie. Dit wys net hoe min sy van kinders weet.

“Kom ons kyk of ons jou bo kan kry, Minette. Ons moet terug huis toe.”

Met ’n gesukkel kom Minette regop. Behalwe twee nerfaf knieë en ’n

bloeiende elmboog, lyk dit nie asof daar ernstige skade is nie. Sy sal Minette
die sloot moet uitdra, besef Zilna, die kind sal nooit self teen die steilte kan
uit nie.

Gelukkig is die dogtertjie byna veerlig en met haar op die een heup het Zilna
darem een hand vry om hier en daar aan bossies vas te hou en sukkel-sukkel
tot bo uit te klim.

Met die kind op haar heup stryk Zilna in die smal voetpaadjie aan huis toe.

Minette se arms rem om haar nek en sy laat rus haar kop op Zilna se skouer.
Sy ruik na grond, dink Zilna teer. Die ritme van haar pas moet Minette gesus
het, want toe Zilna weer kyk, sien sy die ogies is toe. Sy glimlag. Dis net ’n
kind wat so maklik aan die slaap kan raak, sommer in enige posisie.

Verdiep in haar gedagtes sien sy Hector eers toe sy by hom is.

“Hene, Zilna, ek is al gek van bekommernis! Waar foeter jy in hierdie son

met my kind rond! Sy’t nie eens ’n hoed op nie. Kyk net hoe lyk sy!” Hector
vat Minette met mening uit Zilna se arms. “En die bloed?” Sy oë boor in
hare, ongenaakbaar koud.

Alles in Zilna stol. Hoe durf hy …

“Geval, Pappa. Die brug het sommer so kadoems gebreek,” verskaf Minette,
wat intussen wakker geword het, die antwoord vol kinderlike onskuld.

Hector se oë rek groot. “Die houtbrug! Dêmmit, ek het skoon vergeet om Jak
daarvan te sê.”

Pennetjieorent staan Zilna hom en aankyk. “Ja, toe, jy’t dus net soveel skuld.

En vir jou inligting, ek het nie geweet sy loop agter my aan nie. Ek was besig
om haar terug te bring.”

Toe skuur sy by hom verby en stryk aan huis toe sonder om een maal om te
kyk. Sy hoor wel sy voetval agter haar in die voetpaadjie.

Wilhelmina en Sylvia sit by die tuintafel onder die koelteboom toe hulle in
die tuin kom. Albei spring besorg op.

“Aarde, het ons skatlam seergekry?” vra Wilhelmina dadelik. “Kom ons gaan
was daardie einaplekke. Kom, my skat, kom saam met ouma Wil.”

“My arme kind,” is al wat Sylvia verskrik uitkry.

Nie ’n woord van beskuldiging nie, dink Zilna dankbaar toe sy Wilhelmina
agternakyk. Sy voel lus om sommer dadelik na haar kamer toe te gaan, maar
dors laat haar traag nader staan.

Die limonade is inderdaad heerlik koel. Terwyl sy stadig daaraan teug, luister
sy afgetrokke na Minette se stem wat al sagter word. Sy vertel seker vir
Wilhelmina breedvoerig wat alles gebeur het. Dankbaar dat Hector nie verder
kommentaar lewer nie, begin Zilna geleidelik ontspan. Maar sy sal hom nie
sommer sy beskuldigings vergewe nie.

Klaar gedrink, maak sy verskoning en loop huis toe. Agter haar klink Hector
en Sylvia se stemme in staccato-sinne op, net te sag om te hoor wat gesê
word.

Maar dit laat dit juis intiem klink en laat Zilna uitgesluit voel. Skielik verlang
sy na Schloss Sehnsucht en haar vriende daar. Dit was ’n fout om hierheen te
kom.

Sonder dat sy wou betrokke raak, het Hector Terbruch bietjies-bietjies haar
hartsruimte binnegedring. En daardeur het sy weerloos geraak.

As sy net nie so geheg aan Minette geraak het nie, het sy, ten spyte van die
portret, sommer nou opgepak en geloop, maar sy wil nie die dogtertjie ontstel
nie. Die kind kry reeds swaar genoeg met haar ma wat gedurig weg is. Sy sal
die deure van haar hart dig sluit.
In haar kamer besef sy middagete is om die draai en al is sy honger, is sy nie
lus om saam met Sylvia en Hector aan tafel te sit en gesels nie. Netnou spring
daar dalk ’n duiweltjie op haar skouer en keer sy moedswillig die beker water
op Sylvia om.

Verskrik besef Zilna dat sy jaloers is, en dit mag nie. Sy het geen aanspraak
op Hector nie. Hy is buitendien salig onbewus van haar gevoelens.

Sy sal sommer ’n toebroodjie gaan vra en die res van die dag met die
boeiende speurverhaal deurbring wat sy uit Duitsland saamgebring het,
besluit sy.

SEWE

Met ’n beker vroegoggendkoffie staan Zilna voor die venster van die ateljee
om die sonsopkoms te bewonder. Sy was vroeg die vorige aand in die bed en
het vanoggend douvoordag wakker geword. Rooipers, oranje en ligpienk
verkleur die lug en sprei stadig oor die groen heuwels tot waar dit op die
horison wegraak. Die dou op die grasperk blink soos klein diamantjies en
skitter reënboogspikkels in die opkomende son.

Enkele voetspore wat dof in die natblink vertoon, verklap dat mense al
vroegdag kweekhuis toe is, aan die soom van die plantasie, net buite die werf.

Werk hulle dan al so vroeg in die dag?

Sy was nog nooit daar nie. Hector het wel gesê hy sal haar nog gaan wys hoe
hulle die suikerrietsteggies maak en inlê. ’n Mens kan maar sê dis die
broeikas van sy bedryf, het hy gespog, en sy sien nog in haar gedagtes hoe hy
sy ken vryf terwyl sy oë ’n veraf kyk kry. Dis in sy bloed, die kweek en
verbouing van suiker. Geen wonder hy is voorsitter van die
Suikerboerevereniging nie. Dan dien hy ook nog in die Suid-Afrikaanse
Suikerraad se direksie. Haar Hector is ’n baie dinamiese man.

Sy skrik uit haar dromery. Háár Hector? Wat besiel haar om so oor hom te
dink?

Miskien moet sy uit die huis uit kom. Die vroeë oggendlug sal haar kop
skoonkry en help om van haar muisneste ontslae te raak. Dalk moet sy
sommer gaan kyk hoe lyk dit in die kweekhuis terwyl daar nou mense is. Sy
wil nie gaan pla nie, maar kan dalk heelwat te wete kom.

Buite klou die hitte reeds soos ’n tweede vel aan haar, al is dit nog so vroeg.

Dankie tog vir die voorreg om bedags in die koel huis te kan werk. Die
nattigheid van die gras klim in haar sandale in en gou is haar voete deurnat,
maar tog heerlik koel. Met diep teue adem Zilna die vars lug in en voel hoe
energie deur haar vloei. Heerlik! Vrolik stap sy verder.

Sy maak die kweekhuisdeur weer dig agter haar toe sodat die warm lug nie
moet inkom nie. Dis koel binne, byna koud, en baie groter as wat dit van
buite lyk. By die verste ry steggies staan ’n klomp mans gebukkend en werk.
Zilna loop nader. Dis nou die gulde geleentheid om te sien wat word met die
steggies

gedoen. Miskien sal een van hulle so gaaf wees om hulle werkprosedure aan
haar te verduidelik.

Die grond onder haar voete is so sag dat hulle haar nie eens hoor aankom nie.

“Hallo, ek kom kyk wat julle doen,” sê sy toe sy naby hulle kom.

Die werkers kom orent met iets soos skrik in hulle oë. Behoedsaam kyk hulle
na mekaar.

“Ek sal nie pla nie, gaan gerus aan met julle werk,” stel sy hulle gerus.

Die man naaste aan haar kom dreigend nader en gluur haar aan. “Staan
doodstil!” beveel hy in Engels.

“Wat? Hoekom? Ek verstaan nie mooi nie,” antwoord Zilna ook in Engels.

“Moet niks probeer nie,” kom dit afgemete, “julle ryk mense sal nie verstaan
nie, julle lewe te maklik.”
Die man kom nog nader, hande in sy sye, die wit van sy oë in skerp kontras
met sy gesig. Sy hele houding is uitdagend, sy gesigsuitdrukking hard en
ongenaakbaar.

Die ander vier mans het intussen ook orent gekom en staar stip na haar.

Benoud gee Zilna ’n tree agteruit. “Jammer dat ek gepla het. Ek wou net kom
kyk wat julle doen. Ek sal dadelik weer loop.”

’n Grynslag wys die man voor haar se skitterwit tande. Hy wissel ’n paar
sinne in Zoeloe met sy makkers terwyl hy stip in haar oë bly kyk. Sy koue oë
laat rilling op rilling teen Zilna se rug af loop.

“Staan doodstil,” praat hy stadig en afgemete. “Dis ons grootste geluk dat jy
gekom het. Die grootbaas sal moet betaal as hy jou weer in die lewe wil
sien.”

Vaagweg dring dit tot Zilna deur – sy is in die moeilikheid. Sy sluk voor sy
praat. “Jy bedoel julle …”

“Dis reg. Lyk my jy’s slim.” Hy beduie met sy hand. “Ja, ons het alles
uitgeruk, al die steggies. Dan kan Terbruch nie sommer maklik weer plant
nie, of hy sal baie moet betaal om weer steggies te kry. Maar nou gaan ons
nie meer met die steggies sukkel nie, ons het jou nou.” Hy lag vermakerig.

Weer praat hy met sy makkers in Zoeloe. Hulle lag en knik instemmend.

’n Siddering gly teen Zilna se rug af. Sy besef goed wat hy bedoel. Sy kyk
rond. Weghardloop kan sy nie. Skree sal nie help nie. Dis vroegoggend en
hulle is buite hoorafstand van die huis af. Hulle sal haar nie laat wegkom nie,
dis vir seker.

Die uitdrukking in man se oë maak Zilna bang. Hy sal nie toelaat dat hulle
planne in die wiele gery word nie, besef sy. Weer kyk sy vlugtig rond, besef
dat daar vir haar geen uitkoms of wegkomkans is nie.

“Jy loer verniet so, jy sal nie kan wegkom nie.” Die man lag ingenome.

Zilna weet sy is vas. Hierdie mense het geen gewete nie. Onwillekeurig
onthou sy wat die Amerikaanse folksangeres Joan Baez, wat haar vir
menseregte beywer het, gesê het: Aksie is die teenmiddel vir wanhoop.

Is dit wat hierdie mense doen? Tree aktief op omdat hulle na hulle mening
verontreg word?

“As julle my los, sal ek met meneer Terbruch praat en hom vra om aan julle
eise te voldoen.”

’n Luide gelag is al antwoord wat sy kry.

Argumente gaan haar nêrens bring nie, besef Zilna. Hierdie mense is
intelligent en vasbeslote en sal hulle deur niks van stryk laat bring nie. Vlug,
kan sy nie, dus bly sy doodstil staan en luister na die gesprek in Zoeloe,
waarvan sy geen kop of stert uitmaak nie. Aan hulle stemme en
gesigsuitdrukkings kan sy aflei dat hulle met mekaar redeneer.

Skielik kom die mans in beweging. Verskrik tree Zilna agteruit toe twee van
hulle met mening nader stap. Sy gil toe hulle haar hardhandig aan die boarms
vat en haar arms agtertoe dwing. Haar polse word agter haar rug vasgebind
en voor sy weet wat aangaan, word sy op die grond neergedruk en ’n vieslike
vuil lap word in haar mond gedruk. Hulle plak haar mond met maskeerband
toe wat een van die mans uit sy broeksak opdiep.

Zilna wonder wanhopig hoe op aarde sy dit gaan verduur. Hulle bind ook
haar enkels aan mekaar vas. Toe hulle haar oë toebind, skeur ’n snik deur
haar wat haar liggaam laat ruk. Dis seker haar einde. Wat gaan hulle met haar
doen?

Sy hoor die gedempte manstemme praat, voel hoe sy hardhandig opgetel en

iewers heen gedra word. Toe sy die wind op haar gesig voel, weet sy hulle is
buite. Sal iemand van die huis se kant af hulle tog nie asseblief sien nie? pleit
sy in haar gedagtes. Dan word sy ru op ’n harde oppervlak neergelê en toe sy
oomblikke later ’n dreunende vibrasie voel en haar lyf begin rondskud, besef
sy sy lê agter op ’n bakkie. Hulle ry iewers met haar heen. Dit moet ’n baie
ongelyk grondpad wees, want sy skommel ongenadiglik rond.
Liewe Vader, help my? Bly by my? bid sy sag.

Ná ’n ruk kom die bakkie tot stilstand en word sy weer ru opgetel. Zilna hoor

’n sleutel in ’n slot knars en toe ’n deur wat krakend oopgaan. Die plek waar
hulle ingaan, is koel, byna koud. Hulle loop nie ver nie, toe hoor sy hoe hulle
’n tweede deur oopsluit, ingaan en dit weer agter hulle toesluit. Trappe? Ja,
dis definitief trappe, besef sy. As alles tog net nie so pikgitswart donker was
nie.

Dan is hulle weer op ’n gelykte en sy word neergegooi. Pyn skiet deur Zilna
se hele liggaam. Haar uitroep word gedemp deur die lap in haar mond. Die
vloer waarop hulle haar neergegooi het, is kliphard en yskoud. Die lug is
bedompig, asof die plek waar hulle nou is geen vars lug kry nie.

Sy skrik toe harde hande haar in ’n sitposisie dwing. Die maskeerband word

ongenadiglik van haar lippe afgeruk en haar oë word vol trane van die pyn.
Toe die stink lap uit haar mond geruk word, stoot die naarheid weer in haar
keel op, maar terselfdertyd ervaar sy ’n bevrydende verligting.

Een van hulle kry haar krulle met mening beet en pluk haar kop vorentoe.

Iemand is besig om die blinddoek agter haar kop los te knoop. Zilna voel hoe
die drukking van die lap oor haar oë skiet gee toe die lap afval.

“Jou hande en voete bly vas,” sê die groot man, wat blykbaar die leier is, “jy
kan bly wees jou mond en oë is nou oop.”

Zilna sukkel om aan die skemer gewoond te raak. Geleidelik begin sy dinge
onderskei. Die vertrek is redelik klein, met klipmure en ’n klipvloer.

“Jy weet waar jy is?” Die leier vou sy arms.

“Die klipkapel?”

Hy knik. “Ja. En hier sal hulle jou nie kry nie.”

Haar lippe voel styf en stram, maar sy sukkel tog die woorde uit: “Hoe? Hoe
het julle die sleutel gekry?”

“Inside job,” glimlag die groot man ingenome. “Ons het ons buddies.”

Wie op aarde sou dít wees? wonder Zilna fronsend.

Die ander mans wat nog heeltyd tjoepstil rondgestaan het, praat weer in
Zoeloe met die groot man. Toe loop hulle almal uit.

Die geknars van die sleutel in die verroeste slot is die laaste geluid wat Zilna
hoor voor die stilte toeslaan.

Geleidelik raak haar oë aan die skemerte in die vertrek gewoond en sy begin
rondkyk. Verras trek sy haar asem in. ’n Mens kan dit byna nie glo nie – ’n
kunsgalery in die kleine. Een of ander onbekende kunstenaar het sy skilderye
hier kom uitpak. In verskillende groottes staan dit teen die muur.

Sy skuif moeisaam nader. Sover sy kan uitmaak, is die skilderye

indrukwekkend in kleur en komposisie. Haar fyn kennersoog merk tog iets
van die amateur. Selfs in die skemer sien sy daar word te veel primêre kleure
gebruik, kennis van tonaliteit en komposisie ontbreek nog, maar die
kunstenaar het ’n aangebore bedrewenheid vir vorm en lyn.

Sou Hector hiervan weet? Die kunstenaar ken? Waar op aarde kom dit
vandaan? En die mans wat haar hierheen gebring het, het natuurlik nie besef
wat die waarde daarvan is nie, anders sou hulle dit dalk gevat het om te
probeer verkwansel. Het hulle dit ooit raakgesien?

Iemand het dit hier kom wegsteek. Maar wie? En met watter doel?

Of is dit dalk gesteelde goed?

Wie sou die skilder wees?

Sy sal Hector moet vra … ás sy hom ooit weer sien.

Sy dink weer aan haar ontvoerders. Dis deel van die werkersunie se komplot,

natuurlik. Alles om Hector by te kom. En nou gaan hulle hom afdreig. Óf sy

geld óf haar lewe.

Zilna voel ’n ysigheid tussen haar blaaie. Sal Hector haar ooit kry? Soek, sal
hy beslis, maar sal hy ooit aan die kapel se kelderkamer dink?

Sy ril opnuut. Skielik dink sy aan al die gruwelike koerantopskrifte wat sy al

gesien het.

Hector. Sy verlang na hom, en dié gevoel maak haar week. Hier, in haar
ellende, besef sy hoe belangrik hy in haar lewe geword het. Sy verlang na die
geur van sy naskeermiddel, die warmte van sy stem, en die rustige krag wat
hy uitstraal. Sy verlang na die gevoel van veiligheid wat sy by hom ervaar.

Maar dalk voel hy nog iets vir Sylvia …

Sy is honger, besef sy. Haar maag grom aanhoudend. Hector-hulle sal haar
wel tydens middagete mis en wonder waar sy is. Sal hy bekommerd genoeg
raak en haar begin soek?

Dis bitter ongemaklik met haar hande agter haar rug vasgemaak. Die toue sny
haar polse wanneer sy haar hande probeer beweeg. Ook haar enkels.

Moedeloos sak sy neer tot sy op haar sy lê.

Die vloer is koud en hard.

AGT

Sy het sowaar aan die slaap geraak, dink Zilna verwonderd toe sy uit ’n diep,
droomlose slaap wakker word. Maar waarom lê sy op so ’n koue, klipharde
vloer?

Verward kyk sy rond. Geleidelik vloei die gebeure van die oggend weer haar
bewussyn binne, ervaar sy weer die angs.
Hoe lank sou sy al hier lê? Sy het nie ’n benul van tyd nie. Sukkel-sukkel
kom sy orent tot sy sit. Dan skuif sy op haar sitvlak tot teen die muur, trek
haar knieë op en stoot haarself regop.

Die luggat laat nog ’n bietjie lig deur, dis dus nog dag.

Dan spits sy haar ore. Dis Hector se stem wat sy hoor. Ja, en Jak s’n. Deur die
luggat hoor Zilna hulle met mekaar praat, maar sy kan nie hoor wat hulle sê
nie.

Hulle stemme is net ’n dowwe gebrom en word al sagter tot sy hulle nie meer
kan hoor nie.

“Laat hulle tog asseblief in die kapel kom soek? Asseblief, Vader, lei hulle
tog hierheen voor die unie se mense opdaag,” bid sy hardop.

Stilte is al antwoord wat sy kry.

“Hector! Onder in die kelder! Ek is hier!” skree Zilna op haar hardste, maar
besef terselfdertyd dat die vertrek waarin sy sit seker nie veel klank deurlaat
nie.

Hulle sal haar nie hoor nie.

Stilte vou weer soos ’n mantel om haar. As hulle haar nie hoor nie, gaan sy
sowaar die ganse nag ook hier deurbring. Sy sal hier gevange bly tot …

Moedeloos pers sy haar lippe saam. Haar mond voel skoon wollerig van
droogheid. Niemand sal haar kom red nie. Geen mens sal ooit kan raai sy is
hier nie. Miskien sal Hector ’n polisiesoektog op tou sit. Maar hoe lank voor
hulle uiteindelik begin soek? En voor hulle hiér sal kom soek?

Trane loop oor haar wange en sy kan dit nie eens afvee nie. Haar neus loop
en sy moet hard snuif en die ongemak verduur.

O, die vernedering …

Hard en luid skree sy haar frustrasie uit. Haar gille word naderhand snikke
wat geleidelik sagter word. Dit voel soos ’n nagmerrie waaruit sy een of
ander tyd sal wakker word. ’n Mens sal seker tot die bitter einde bly hoop,
jou

oorlewingsdrang is oneindig sterk. Terwyl sy nog kan asemhaal, sal sy hoop

op redding. Mismoedig sak sy weer af tot op die vloer.

Hoe lank sy weer gesit en tob het, weet Zilna nie, maar toe sy die sleutel in
die slot hoor knars, sit sy penorent, ore gespits. Haar hart dawer teen haar
ribbes.

Die unie se manne?

Of …

Sê nou net …

Teleurstelling golf oor haar toe die deur oopswaai en twee van die mans wat
haar hierheen gebring het, inkom.

“Hier’s kos en water. Eet. Ons sal g’n geld vir ’n dooie mens kry nie.”

Zilna se maag maak draaie. Die kos ruik heerlik. “Hoe gaan ek eet as my
hande vasgebind is?”

Hulle kyk na mekaar en praat weer in Zoeloe. Aan hulle houding lei Zilna af
dat hulle onderling redeneer. Sy sien hoe hulle kopskud. Wat nou? Sy besef
opnuut hulle is nie te vertrou nie.

“Ek sal jou hande losmaak,” sê die een met ’n swaar aksent. “Maar ek
waarsku jou, probeer net iets en ek sal dié gebruik.”
Skokgolwe trek deur Zilna toe sy die klein kaliber pistool in sy hand sien.

“Belowe jy my jy sal jou gedra?” vra hy weer dreigend.

Zilna sluk. ’n Mens weet nooit wanneer hy gaan besluit om die wapen te
gebruik nie. “Ja, natuurlik, ek sal niks probeer nie,” antwoord sy vinnig, maar
die hongerpyne knaag nou so erg dat sy dit herhaal: “Ek belowe ek sal nie
probeer wegkom nie, ek is net baie honger. En dors.”

Toe die tou om haar polse losgesny word, bring Zilna haar arms blitsig
vorentoe. Haar hande voel asof dit deur duisende naalde geprik word soos die
bloed uiteindelik weer vryelik daarheen beweeg. Gulsig drink sy eers van die
water in die bottel en hap aan ’n geurige frikkadel. Dis heerlik. Waar sou
hulle hieraan kom? Dis salig om haar honger te stil. Sy kou en sluk, kou en
sluk, vat ’n toebroodjie en eet dit stadig terwyl trane van dankbaarheid in
haar oë opwel.

Dankie Vader, bid sy sag.

Tussen kou en sluk deur loer sy na die mans. Hulle staan soos twee
standbeelde, kyk nie na haar nie. Wat ’n genade dat sy nie hulle starende oë
op haar gerig het nie, dat hulle haar darem gun om in vrede te eet.

As ’n mens se lewe aan ’n draadjie hang, is kos en water ’n groot gawe, dink
sy. Net soos elke sekonde dat jy leef, rede tot dankbaarheid is.

“Mooi,” sê die man wat haar leë bord vat. “Jy het goed geëet. Ek los vir jou
water. Ons sal jou mooi oppas sodat die unie ’n vet klomp geld van Terbruch
gaan vra vir jou vrylating.”

Toe loop hulle sonder ’n verdere woord.

Die sleutel draai weer hard in die slot en ’n doodse stilte daal oor die vertrek.

Al wat hoorbaar is, is haar asemhaling. Hoe lank voor die unie met Hector
gaan begin onderhandel? Sê nou hy weier om te betaal? Sê nou hulle maak
haar tog dood nadat hy betaal het?
Sy trek haar knieë op en slaan haar arms om haar bene. Toe sy dit doen, besef
sy hulle het vergeet om weer haar hande vas te maak. Hoop rank soos ’n sterk
klimop in haar binneste. Met mening begin sy aan die toue om haar enkels
woel tot dit ook eindelik skiet gee.

Salig. Dis wonderlik om weer te kan loop, al is dit in so ’n klein ruimte. Is dit
dalk die eerste tree na haar vryheid?

Al in die rondte loop sy. Die beweging is goed vir haar stram beenspiere en
ook vir haar bloedsomloop. Weens die skemerte in die vertrek kan sy nie al
die skilderye ordentlik bestudeer nie. Sy sien wel in die een hoek ’n paar
buise olieverf lê met ’n houer met kwasse van verskillende groottes langsaan,
asook ’n bottel terpentyn en roulynolie.

Die kunstenaar werk sowaar hier in die kelder! Maar in dié swak lig?

Moedeloos gaan Zilna later maar weer sit, stut haar rug teen die muur en
maak haar oë toe. Sy is moeg. Met al die wilskrag wat sy nog het, dwing sy
haar oë weer oop. Sy durf nie nou aan die slaap raak nie. Netnou oorval die
mans haar dalk terwyl sy slaap.

Hoe laat sou dit al wees? Gewoonlik vlieg die dae blitssnel verby en moet sy
meestal klou aan haar kosbare ure om alles wat sy wil doen, in te pas. Nou
voel

’n enkele uur soos maande.

Zilna sug. Hector-hulle het definitief vroeër hier na haar kom soek. Hy het
seker gedink sy het weer hierheen gestap, soos vorige kere. Natuurlik sou hy
nooit kon droom dat sy in die kelder opgesluit is nie. Sy byt op haar lip toe
dit haar tref dat die unie dus nog nie met Hector in aanraking was nie.

Op die oomblik is die stilte nog haar enigste metgesel. Geen voetstappe is
hoorbaar nie, nog minder bekende stemme.

Meteens sit sy kiertsregop en spits haar ore. Kan dit wees? Sy kan haar kop
op
’n blok sit hier is mense in die kapel. Sy het definitief iets gehoor. Of is dit
haar verbeelding?

Maar nee, daar hoor sy dit tog weer, baie dofweg. Dalk is dit die unie se
mans, dink sy benoud en maak haar oë toe. Die bloed suis in haar ore, dit
voel asof sy nie asem kry nie. Hulle moet haar asseblief tog nie martel nie.
Kon hulle miskien besluit het sy is nie sterk genoeg aas nie? Hierdie mense
sal niks daarvan dink om haar summier van kant te maak nie.

’n Siddering trek deur haar. Sy luister fyn. Die tromslae van haar hart dreun
in haar ore. Vlak en hortend haal sy asem. Dis nie haar verbeelding nie, hulle
kom

haar haal. Iewers kraak ’n deur. Sy krimp ineen.

Dan klink die skuurgeluid van die sleutel in die deurslot. ’n Flitslig speel teen
die mure en kom uiteindelik op haar tot stilstand. Half verblind deur die skerp
lig, keer Zilna met haar hande voor haar gesig en knip haar oë verbaas toe die
dowwe figure sigbaar en herkenbaar raak.

Dit kan nie wees nie! Sy bly staar. Haar verstand wil nie inneem wat sy sien
nie. Is sy aan die gek word?

Toe Hector vorentoe tree, besef Zilna dis regtig hy, nie ’n hersenskim nie.

Sonder om twee keer te dink, werp sy haar teen hom aan. Haar arms gaan om
sy nek en tussen haar snikke deur prewel sy oor en oor: “Hector, Hector, ag,
goddank, Hector, dis jý.”

Sy arms is om haar en hy streel haar rug. Sy ken rus op haar kop en hy wieg
haar heen en weer. Sy bors voel warm en veilig en hy ruik na son en veld en
sy wens sy kan die res van haar lewe so naby hom wees.

Dan besef sy hulle is nie alleen nie en druk met haar hande teen sy bors. Hy
verstaan dadelik en los haar.

“Rina! Jak!” roep sy hulle name bly uit. “Hoe … hoe het julle geweet?”

Danksy die kelder se oop deur kan sy duidelik sien hoe Jak sy arm vertroulik
om Rina se skouer sit en die blos wat teen Rina se nek opkruip. Die intieme
blik tussen die twee ontgaan haar ook nie. Dis ’n skielike wending, of was sy
net blind? wonder Zilna.

“Meneer …” begin Jak terwyl hy na Hector kyk.

“Dis julle storie, Jak. Eintlik Rina s’n. Vertel julle maar.”

Oopmond luister Zilna toe Rina begin vertel hoe sy die oggend vroeër as
gewoonlik werk toe gegaan het en op pad opstal toe gesien het dat twee mans
uit die kweekhuis kom en iemand agter op die bakkie tel. Dit lyk asof dit ’n
beseerde kan wees, het sy gedink.

Later, toe sy vir Zilna haar tee ateljee toe geneem en haar nie daar gekry het
nie, was dit vir haar vreemd. Tog het sy gedink Zilna het dalk weer gaan stap.

“Ja, eintlik het niemand gedink dis vreemd toe jy nie middagete kom eet het
nie,” begin Hector ook vertel. “Ons het aangeneem jy het weer, soos baie
kere tevore, ’n toebroodjie in die kombuis gaan kry wat jy in die ateljee geëet
het.

Eers met middagkoffie het tant Wilhelmina begin bekommerd raak.” Sy

vingers kam vlugtig deur sy hare.

“Toe ek soos gewoonlik ná werk kapel toe kom, het ek die twee vreemde
mans daar sien uitkom,” begin Rina weer vertel. “Gelukkig het ek agter die
noem-noembosse weggekruip. Hulle het nie van my geweet nie.”

“En,” Jak se oë glinster, “hierdie girl-tjie verstaan gelukkig Zoeloe. Sy’t

gehoor hoe hulle praat oor die vrou wat hulle toegesluit het. Slimkop wat sy
is,

het sy dadelik twee en twee bymekaargetel en besef dis jy.”

“En toe natuurlik vir Hector gaan sê,” vul Zilna aan. Sy vryf oor haar lae rug
wat nog seer is van die hardhandige neergooi in die bakkie, vryf oor haar
boarms waar ongenadige hande haar hard vasgehou het. Haar keel word dik
van emosie.
En dankbaarheid.

“Ek kan byna nie glo dat julle hier is nie! Dis sowaar nie ’n droom nie.”

Sy vermy Hector se oë. Sy sal óf begin huil óf haar hart aan hom ontbloot
omdat sy op die oomblik so broos voel. En haar hart is al lankal besig om die
stryd teen haar rede oor haar gevoel vir Hector te wen.

Hector se kug laat haar tog na hom kyk. Gelukkig kyk hy nie nou na haar nie.

Met sy oë op Rina gerig, begin hy praat. “Rina, hoekom het jy gesê jy kom
’soos gewoonlik’ ná werk kapel toe?” Sy stem klink opeens streng, sy oë stip
op Rina gerig.

Rina se gesig verkleur dieprooi. Skielik is sy weer die skugter meisie wat in
die opstal werk. Verleë kyk sy na Hector, dan na Jak, en oplaas na Zilna.

Wat sou dit tog wees? wonder Zilna.

Toe Rina na die skilderye teen die mure kyk, weet Zilna dadelik. Natuurlik!

Rina se belangstelling in Zilna se skildery, haar vrae oor die skilderkuns,

kleurgebruik, tegniek … Sy moes lankal iets vermoed het.

Zilna kyk na Hector. “Hierdie skilderye, Hector, is Rina se werk!”

Dis so stil dat ’n mens byna elke insek buite kan hoor beweeg.

“Rina?” Hector se stem is sag en verwonderd.

Rina knik bevestigend, haar gesig steeds bloedrooi.

Jak vryf verwonderd oor sy oë. “Jis, maar jy is omtrent vol verrassings!” Sy
arm kruip weer om Rina se skouers.

Rina se oë glinster bly, maar dan hang haar skouers weer soos altyd.

“Hector …” begin Zilna, maar sien dat hy totaal verdiep na die skilderye
staan en kyk. Sy loop tot by hom. “Dis goed, nè?”
Hy vryf sy ken ingedagte en knik. Van ’n kant af loop hy hulle deur terwyl hy
sag tussen sy tande deur fluit. “Manjifiek!” Hector knip sy oë, kyk na Rina,
skud sy kop en vee met sy hand oor sy gesig. “Is dit regtig jý wat dit
geskilder het, Rina?”

“Glo meneer my nie?” vra Rina onseker.

Benoud loer Zilna na Hector.

Hector staan egter met ’n breë glimlag na Rina en kyk.

Verbaas gaap Zilna hom aan. Waarom sê hy niks? Hy staan daar soos ’n ware
landheer van ouds, met ’n oorrompelende charisma.

Dankie tog hy kan nie haar gedagtes lees nie. As hy darem moet weet hoe sy
nou oor hom voel …

“Dis net ’n geweldige verrassing, Rina.” Hy kyk deurdringend na die meisie

en vryf sy ken voor hy verder praat: “Dis werklik uitstekende werk. En dit
moet huis toe kom, ateljee toe, sodat Zilna jou kan help om dit af te rond.”

“Ek moet sê, dis ’n hélse verrassing,” kom dit sag oor Jak se lippe. Hy sit
weer sy hand op Rina se skouer.

“Dankie, meneer. Nou hoef ek nie meer hier in halfskemer van die kapel te
werk nie. Daar is nie plek by ons huis nie.”

“Pleks jy my kom vra het. Natuurlik te bang?”

Rina knik net skugter.

“Ek dink ons moet huis toe gaan en die polisie gaan bel. Die hemel weet, ek
hoop ons kry hierdie belhamels gou agter tralies,” sê Hector. “Ons kan later
weer aandag aan die skilderye gee.”

Die koffie was heerlik, dink Zilna toe sy haar koppie op die koffietafel
neersit.

Net wat sy nodig gehad het. Hier sit sy nou knus in ’n lieflike sitkamer. Wat
’n kontras met haar omgewing vroeër vandag!

Wilhelmina wou haar dadelik in die bed stop toe Hector-hulle met haar by die
huis aankom. “Kyk net hoe lyk jy, kind! Ons moet jou so gou moontlik in die
bed kry. Jy moet die skok afslaap,” was haar woorde.

Maar Zilna wou nie kopgee nie. Sy wil tussen mense wees. Sy was lank
genoeg alleen in die kapel. “’n Lekker stortbad en skoon klere is medisyne
genoeg, dankie, tante,” het sy gekeer.

En nou sit almal op Hector se versoek saam en koffie drink. Dit voel byna
vreemd om in die deftige woonkamer met sy statige roomkleur meubels en
gedrapeerde, goudkleurige fluweelgordyne te sit. Gewoonlik dryf die
somerhitte hulle meestal buite na die terras of na die groot stoep. Tog voel dit
goed so, die luuksheid van die vertrek ná die bar, koue kelder van die kapel.

Sy glimlag heimlik toe sy na Jak en Rina loer. Hulle lyk bra ongemaklik in
die geselskap, maar Hector het daarop aangedring dat hulle saam koffie
drink.

Haar emosies gaan steeds op loop soos wildeperde sonder toom. Tydens haar
ontbering het sy haar gevoel vir Hector deeglik ontleed en besef dis nie bloot
fisieke aangetrokkenheid nie. Dis die totaliteit van sy menswees wat haar as
vrou aantrek. Sy nabyheid affekteer nie net haar liggaam nie, dit toor met
haar psige.

Is dit wat ’n mens liefde noem?

Maar dit sal haar geheim bly tot hy eendag ook sy liefde aan haar verklaar.

Bygesê, as hy dit ooit sal doen. Sy het geen waarborge nie. Tot sy uit sy eie
mond hoor dat hy haar liefhet, sal sy nooit weet hoe hy oor haar voel nie.

“Zilna, miskien moet jy ons alles vertel wat met jou gebeur het sodat jy jou

feite kan agtermekaar kry. Jy sal ’n verklaring by die polisie moet aflê.”
Hector vleg sy vingers ineen, sit agteroor en wag om te luister.

Zilna knik, haar mond ineens droog. Hier sit sy en droom terwyl sy eers
aandag aan die gebeure van die dag moet gee.

In die fynste besonderhede vertel sy van die episode in die kweekhuis tot
waar sy in die kapelkelder gevange gehou is. Elke keer as Hector haar in die
rede wil val, beduie sy dat hy haar moet kans gee om klaar te praat, want sy
kan sien hoe die aanvanklike verbasing op sy gesig begin plek maak vir
woede. Wee die een wat Hector Terbruch as ’n vyand het, hulle sal met
Trojaanse vegtersbloed kennis maak.

Die stilte hang swaar in die vertrek toe sy klaar gepraat het. Zilna loer na
Hector, wat na sy hande staar sodat sy glad nie die uitdrukking in sy oë kan
peil nie. Hy sê niks. Net die enkele spiertjie wat in sy wang spring, verraai sy
ontsteltenis.

“Om te dink,” begin Hector en sy stem is hees, “dat hulle jou hier onder my
neus wegvat en op my eie grond as gyselaar aanhou. Hulle gaan natuurlik ’n
verrassing kry as hulle weer kapel toe gaan en jy is nie daar nie. Ek wonder
net hoe op aarde het hulle die kapelsleutel in die hande gekry.”

“Hulle het gepraat van ’n inside job,” onthou Zilna.

Hector se oë rek. “Dit beteken iemand in die huis moet die sleutel vir hulle
gegee het. Rina?” Hector kyk streng na die meisie. “Hoe het jy in die kapel
en in die kelder gekom om te gaan skilder?”

“Ek het nie vir hulle die sleutel gegee nie,” antwoord Rina stotterend.

“Sowaar, meneer moet my glo.” Sy kyk pleitend na Hector.

“Toemaar, ek beskuldig jou nie,” paai Hector toe Rina begin huil. “Jy hoef
nie te antwoord nie, ek dink ek weet. Daar was twee stelle sleutels en jy het
seker wederregtelik een van die stelle in my studeerkamer gevat. Het ek die
storie reg, Rina?”

Rina huil net nog harder. Jak gaan sit langs haar op die bank om haar te troos.

Foei tog, die dag was vir haar ook maar bitter veeleisend, raai Zilna. “Dis tog
nie so erg nie, Hector. Sy het seker gereken daar is tog nog ’n stel.”
Hector vryf met sy vingerpunte teen sy slape en kyk na Zilna. “Maar sy is
klaarblyklik nie die enigste een wat van die sleutels geweet het nie. Iemand
anders moes ook ’n stel gevat en dit in verkeerde hande laat beland het. Kom
wat wil, ek sal vasstel wie dit is.”

Hy praat weer met Rina: “Dit sou soveel makliker gewees het as jy oop
kaarte met my gespeel het. Ek sou sowaar aangebied het dat jy die ateljee kan
gebruik.

Jy is tog nie so bang vir my nie, Rina?”

Rina se oë gaan van Hector na Zilna. Toe sy uiteindelik praat, is dit met
Zilna.

“My salaris gaan net so in ons huishouding in. Daar is nie geld vir studie of
selfs net kunslesse nie, om nie eens van verf, doeke en kwasse te praat nie.”

Haar lippe begin bewe en sy byt hulle vas. Terwyl sy huiwerig na Hector
kyk, vertel sy verder: “Ek het hier en daar geld afgeknyp om voorraad te
koop, maar kon nie meer as die noodsaaklike primêre kleure bekostig nie. En
goedkoop terpentyn en roulynolie. My ma het nie geweet ek gee van my geld
daarop uit nie. Sy weet nie eens ek skilder nie, dan sou sy wou weet waar ek
die verf kry.

Daarom kon ek nie by die huis werk nie. Daar is buitendien nie plek nie, soos
ek vroeër gesê het. Ek het eendag uit nuuskierigheid een van die stelle
sleutels vir die kapel soontoe geneem en toe ontdek ek die kelder. Dit was die
ideale plek om my doeke en verf te bêre. Niemand sou dit daar kry nie.”

“Hoe kon jy in die swak lig werk?” vra Zilna verbaas.

Rina se bors dein op en af. “Ek het in die kapel gewerk. Ek het altyd gesorg
die deur is gesluit sodat niemand kan inkom terwyl ek daar is nie.”

Zilna skud haar kop in ongeloof. “Maar Rina, dis mos nie ’n skande om te
skilder nie? Hoekom mag niemand dit sien nie?”

Rina bly ’n oomblik stil en vee haar oë af. Dan kyk sy weer na Zilna. “Dis
nog te amateuragtig. Ek was bang ek word uitgelag.”

“Nog nooit nie, Rina!” begin Zilna opgewonde. “Niemand sal vir jou werk
lag nie. Wie het jou leer skilder? Om net met primêre kleure soveel te
vermag, is nie net talent nie, maar kennis ook.”

’n Sweem van ’n glimlag huiwer om Rina se mond. “Ek het darem kuns op
skool gehad … geleer hoe om kleure te meng. Later het ek wel nog kleure
bygekry.”

Rina kyk weer na Hector en ’n skadu skuif oor haar oë. “Meneer moet my
asseblief vergewe, maar daar is so baie voorraad in die ateljee waar juffrou
Zilna werk dat ek later af en toe daarvan gevat het … niemand het die bietjie
wat ek gevat het eens gemis nie.”

Zilna sit haar hand voor haar mond. Dan is dit waarom Rina altyd so bot
voorgekom het. Sy was natuurlik bang sy word betrap. Sy skud haar kop. Dié
biegsessie lewer omtrent baie dinge op.

“Onse genade, Rina! Bang ofte nie, jy kon my net kom vra het. Ek was julle
Du Plessis’s nog altyd baie goedgesind. Jou pa was jare lank in my pa se
diens.

Tot sy dood was hy ’n uiters getroue werknemer. Ná sy afsterwe het ek jou

ma in die huis hier op die plaas laat aanbly en jou in diens geneem, jou meer
betaal as wat die werk regverdig omdat jy die broodwinner is. Jy kón met my
kom praat het,” sê Hector streng. “Daar is eerbare maniere …”

“O, nè?” byt Rina met onverwagte veglustigheid terug. “Kom praat terwyl
meneer my kwalik raaksien? Ek is mos maar net een van die bediendes.”

Hector kyk verstom na haar.

Zilna loer verskrik van hom na Rina. Wie sou dit nou van die stil meisie
verwag? As ’n mens in ’n hoek vasgekeer is, is jy natuurlik tot baie in staat.
’n Mens kan byna lag, dink Zilna. Hector het seker nooit kon droom dat een
van sy werknemers ooit so met hom sal praat nie.
“Ja,” vervolg Rina, nou goed op dreef terwyl sy beskuldigend na Hector kyk.

“Meneer is altyd so streng, onbuigsaam en verhewe dat geen mens dit sal
waag om meneer ’n guns te vra nie.”

Pas Rina nou die ou resep van aanval is beter as verdediging toe? wonder
Zilna geamuseerd. En Hector lyk asof hy hom moet inhou om nie sy humeur
te verloor nie. ’n Spiertjie bly heeltyd in sy wang spring. Dis doodstil, die
atmosfeer gelaai met plofbare energie.

Tot Jak kyk Rina met groot oë aan.

Dan leun Hector agteroor en vou sy arms. “Jy klink nou nes die bogkind wat
jy is. As jy my kleinsus was, het ek jou sowaar deeglik gestraf, Rina. Jou pa
leef ongelukkig nie meer sodat hy dit kan doen nie, maar jou ma is nog daar.
Ek reken sy moet hiervan weet. Sodra die polisie hier was om ’n verklaring
by Zilna te kry, gaan ons na haar toe en jy sal self alles vir haar vertel.”

“Seblief, ek smeek meneer! Kan ons dit nie maar eers vir haar stilhou nie?”

Rina se oë skiet opnuut vol trane.

Zilna loer na Hector. Wat gaan hy antwoord?

Hector skud sy kop. “Dink jy nie jou ma sal baie trots op jou mooi skilderye
wees nie, Rina?”

“Ja,” gee Rina huiwerig toe. “Maar sy gaan omgekrap wees oor my
oneerlikheid. Sy is ’n baie trots mens.”

Ineens lyk dit asof Hector die situasie begin geniet. Zilna merk die fyn
plooitjies wat om sy oë kruip. Dankie tog, dit lyk nie asof hy meer kwaad is
nie.

En tereg ook, Rina het hom tog darem nie skade berokken nie. En dit was
bowendien danksy haar dat hulle Zilna opgespoor het.

“Ek is nie van plan om jou ma meer te vertel as net dat jy pragtig skilder nie.”
Hector kyk gemoedelik na Rina. “Ek sal natuurlik vir haar sê van die klomp
skilderye in die kapel, maar sy moet maar aflei dat jy met my toestemming
daar gewerk het.”

“Heng, dankie, meneer!” Rina se oë blink soos ’n kind s’n wat ’n

Kersgeskenk gekry het. “Ek sal nie weer sulke dinge aanvang nie. Meneer
moet my asseblief vertrou.”

“Vra as jy iets wil hê, Rina, ek is nie die wolf wat Rooikappie se ouma
opgevreet het nie.”

Rina knik gretig. “Ja, meneer.”

Die suikerbaron het eintlik ’n sagte hart, dink Zilna. Hy’t presies opgetree
soos sy gehoop het hy sou.

Stil sit Hetta du Plessis, Rina se ma, na Hector en kyk terwyl hy haar van
Rina se skilderye vertel.

Zilna verkyk haar aan die vrou met die fyn beenstruktuur. Haar koringkleur
hare, in ’n Franse rol gedraai, is hier en daar al grys. Maar ’n mens kan
sommer die adel in haar raaksien, ten spyte van haar armoedige omgewing.
Eerste indrukke tel gewoonlik, dink Zilna, en haar eerste indruk van Hetta is
dié van ’n vrou wat haar kind die beste opvoeding moontlik sou gee as sy
kon. Iemand wat haar karige inkomste sover moontlik vir haar kind probeer
rek.

Hetta se oë blink van ongestorte trane toe sy na Rina kyk. “Hoekom het jy
my nooit vertel nie, my kind?” vra sy sag. “Ek kon probeer plan maak het.”

Bewoë kyk Zilna hoe Rina opspring en by haar ma kniel. ’n Mens kan sien sy
is lief vir haar ma. Zilna voel ’n seer verlange in haar binneste. Ten spyte van
die armoede, is Rina bevoorreg om ’n ma te hê wat haar liefhet.

“Mevrou, ek dink ons los julle twee alleen. Ek is seker daar is baie op jou
hart wat jy privaat met Rina wil uitpraat,” sê Hector, duidelik ook aangedaan
deur wat hy aanskou.
Ontroer kyk Zilna na Hector. Hoe sensitief is hy tog vir die twee vroue se
behoeftes. Voorwaar ’n man met empatie. ’n Man uit een stuk.

Die aandlug is soet van al die geure. Zilna drink dit behoorlik in waar sy op
’n rottangstoel op die stoep sit en ontspan. Hoe vreedsaam stil is dit nie. Geen
gebrul van motors of ’n toetergeskel nie. Net stilte.

Sy weet sy sal nie maklik aan die slaap raak nie en die koel aandluggie hier
buite is welkom ná die dag se hitte. En die dag se gebeure. Zilna is steeds
verbaas dat sy so kalm voel. Haar liggaam is wel voos gekneus, maar haar
geestelike reserwes is voldoende om haar deur te dra. Die huismense en hulle
belangstelling in haar wel en wee is balsem en medikasie. Die heerlike ete
nadat hulle van Rina se ma teruggekom het, het nie net haar liggaam gevoed
nie, die samesyn om die tafel was doepa vir die hart.

Die polisie wat die verklaring by haar kom afneem het, was ook vol begrip en
het haar verseker die vier mans het waarskynlik gevlug en hou vir haar geen
gevaar meer in nie. Hulle sal hulle in elk geval binnekort aankeer, sy kon ’n
goeie beskrywing van veral die leier gee.

Die huismense is ná ete elkeen hulle eie koers in – Wilhelmina met Minette

kamer toe en Hector studeerkamer toe om ’n paar oproepe te gaan maak.

Sylvia het iets gemompel van ’n hoofpyn en is stilweg na haar kamer.

Zilna glimlag in die donker. Eintlik is Sylvia ’n heel aangename mens. En sy

het so ’n interessante lewe, het so baie om te vertel. Sou so ’n pragtige mens
nie tog na ’n bestendiger lewe hunker nie? Die liefde van ’n man? Wat as die
ouderdom nader kruip? Besef Sylvia ooit wat sy verruil het vir die
flonkerliggies van die wêreldverhoog?

Onwillekeurig herleef sy die dag se gebeure. Dat sy vanaand so rustig hier

kan sit, is bloot ’n wonderwerk. Dit kon so anders gewees het. Sy sidder as sy
dink wat met haar kon gebeur het as Hector-hulle nie daar opgedaag het nie.
’n Rilling trek deur haar lyf en sy probeer daarop konsentreer om rustig asem
te haal. Sy weet sy moet die nagmerrie probeer vergeet, maar dit gaan nie
maklik wees nie. Al is sy innerlik sterk, sit dit nog te rou in haar gemoed.
Ander herinneringe talm ook in haar gedagtes, wil aanhoudend in haar kop
nes maak, al verwilder sy hulle ook hoe – die vreugde toe Hector so skielik in
die kapelkelder tot haar redding gekom het, en die saligheid toe hy haar troos.
Sy maak haar oë toe. Dis byna asof sy weer daar in sy arms is, liggaam en
siel.

’n Sagte kug laat haar vinnig orent sit en rondkyk.

“Toemaar, dis net ek,” stel Hector haar gerus terwyl hy een van die ander
rottangstoele nader trek en langs haar kom sit. “Dis eintlik die lekkerste plek
in die hele huis hier op die stoep.”

In die donker kan sy net vaagweg sy gesig onderskei. “Heerlik, ja,” beaam sy
terwyl haar hart vinniger klop.

Die paddakoor op die agtergrond verhoog die rustigheid. ’n Salige manier om

die dag af te sluit, meen Zilna. En gelukkig weet Hector niks van haar
gedagtes van flussies nie. Om nie eens te praat van die tromslae van haar hart
nie.

Sy sit rustig agteroor. Die vreedsaamheid van die aandstilte maak gesels
onnodig. En soms is woorde heeltemal oorbodig.

Omdat sy Zilna is, kan sy egter nie lank stilbly nie. Die woorde borrel
spontaan oor haar lippe. “Hector, ek is so dankbaar dat julle my vanmiddag
daar gekry het, dat ek nog leef. Ek is vas oortuig hulle was van plan om my
dood te maak.”

Onverwags woel hy sy hand agter haar nek onder haar ontembare krulle in.
Al strelend speel hy met haar hare. Zilna voel hoe die hoendervleis op haar
arms uitslaan. Sy weet sy moet bedaar, dis doodgewoon sy manier om haar te
troos.

Maar haar hart wil-wil sy eie afleidings maak.

“H’m, dit gaan nog lank by jou spook,” sê hy sag, sy stem strelend. “Dis die
nareaksie op trauma. Moenie dit onderdruk nie. Dink en praat daaroor soveel
soos wat jy wil. En onthou, grootboet Hector is altyd daar om te luister en te
troos.”

In die donker trek sy skewebek vir haarself. Daar het jy dit nou – grootboet
Hector. Onthou dit tog as jou hart weer met jou wil weghol! Lekker
teruggekom aarde toe.

“Ek sal grootboet se woorde onthou,” antwoord sy so lighartig moontlik.

Hy lag saggies en sensueel, strek sy arms in die lug op en bring sy hande

agter sy nek bymekaar. Met sy bene by die enkels gekruis, lyk dit asof hy ook
heeltemal ontspan.

“Wat ’n dag!” sê hy en lag weer sag.

Zilna bestudeer sy profiel. Hy het Rina se saak vandag meesterlik hanteer.

Die een oomblik was hy kwaad, het sy gedink hy gaan die meisie dalk
afdank. Maar op die ou end tree hy byna soos ’n ouer broer op. Hector
Terbruch, besef sy, moet ’n mens nooit op sy uiterlike beoordeel nie. Die
geskenk in die blink geskenkpapier is altyd kosbaarder as die omhulsel. En
telkens ’n verrassing.

Dan loop haar hart weer by haar mond uit. “Hector … ek dink jy het die
situasie met Rina uitstekend hanteer.”

“Jy reken? Baie dankie.”

Sy stem klink warm en speels en haar polsslag versnel onmiddellik weer.

Oorbewus van haar deinende bors sit sy botstil, te bang dat ’n beweging dalk
die magiese oomblik sal verbreek.

“Ek speel met die gedagte om vir Rina ’n lening vir kunsstudie te gee. Met
haar talent hoort sy nie huishoudelike werk te doen nie. Wat dink jy?”

Zilna kyk verbaas na hom. Al weer die verrassingspakkie.

“Wonderlik!” kry sy dit uit. “Die briljantste idee wat jy kon kry. Hoekom het
jy dit nie sommer vandag vir haar en haar ma vertel nie?”
“Ek wou dit eers goed oordink. En jou mening vra.”

“Mý mening? Waarom?”

Hy gee haar ’n speelse klappie op die skouer. “Dis ’n belangrike besluit. Ek

sou graag wou hoor wat ’n kunstenaar soos jy daarvan dink.”

“Wel, Rina het beslis talent wat ontwikkel moet word. Geld het sy en haar ma
nie, ’n lening sal haar droom verwesenlik. Ek dink dis ’n uitstekende gedagte.

Maar dan val Rina se salaris weg en dit was vir haar ma ’n inkomste.”

Weer klop hy haar liggies op die skouer. “Ek het daaraan ook al gedink.
Hetta is ’n trots vrou, sy sal nie aalmoese aanvaar nie. Miskien kan ek haar
vir my handgeskrewe korrespondensie gebruik, ek glo nie sy is
rekenaargeletterd nie.

En as telefonis. Ek kort lankal ’n sekretaresse.”

Wat gaan nog alles uit die geskenkpakkie kom? wonder Zilna sprakeloos.

“Jy’s so stil. Klink dit na onsin?”

Sy hand rus weer in haar nek en sy duim vryf liggies oor haar vel.

Sy is byna te bang om te praat, bang haar stem verraai haar emosies. Maar hy
wag vir ’n antwoord. Sy sluk. “Inteendeel, dit klink wonderlik. Rina sal uit
haar vel wees van blydskap.”

“Dankie, Zilna. Dis wat ek graag wou hoor.”

Weg is die speelsheid. Zilna kan hoor dis vir hom ’n baie ernstige saak.

“Nou ja, ’n boer moet vroeg uit die vere,” verander hy die onderwerp. “Dis
seker tyd om in te gaan.”

Sonder ’n verdere woord trek hy haar aan die hand saam met hom op.
NEGE

Zilna kan byna nie glo ontbyt verloop vanoggend so doodgewoon soos al die
vorige oggende nie. Hector se skoongeskeerde gesig verraai ook niks van die
vorige dag se drama nie. Ná die heerlike nagrus en verfrissende stortbad, voel
sy self ook asof alles net ’n droom kon wees. Hoe gou vergeet ’n mens nie
swaar tye as dit weer beter gaan nie? dink sy en kyk vlugtig na haar
deurgeskaafde polse. Dis al wat haar nog aan die nagmerrie herinner.

“Tannie was gister heeldag weg,” kla Minette met ’n tuitmondjie en haar
grougrys ogies kyk beskuldigend na Zilna. “Ek het gesoek en gesoek. Jy’t
weer vir my weggeloop.”

“Jammer, jong,” pleit Zilna. Wat anders kan sy sê.

“Ja, waar was jy gister heeldag?” vra Sylvia en kyk na Hector. “Julle was
albei heeldag weg,” sê sy en haar oë pen hom vas.

“Ek werk bedags, Sylvia, indien jy dalk vergeet het. Ja, ek was heeldag weg
en het laat eers teruggekom. Jy het gister heeldag ’n hoofpyn gehad en het nie
gisteraand saam met ons geëet nie. Minette was ook reeds in die bed.”

Natuurlik, Sylvia weet van geen sout of water nie. Zilna verstom haar oor hoe
slim Hector Sylvia se vraag ontwyk. Toe sy na hom kyk, voel dit asof sy soos
ys in die warm son smelt. Sy kan haar kop op ’n blok sit sy oë sein vir haar
die boodskap: “Dis ons geheim.” En dis presies hoe sy ook voel. Hoe minder
Sylvia van gister se drama weet hoe beter.

Sylvia kyk hom wantrouig aan, maar toe hy nie verder voortborduur nie, eet
sy swyend verder.

Zilna kyk na hulle en ’n vae vermoede vat by haar pos. Hector het nog nie
een keer vandat Sylvia hier is enigsins laat blyk dat hy nog romantiese
gevoelens vir Sylvia koester nie. Dié besef kom nestel sag in Zilna se hart.
Hy behandel Sylvia nog heeltyd soos ’n goeie vriendin.

Toe Zilna ná ontbyt ateljee toe loop, haal Hector haar van agter in net voor sy
die trappe opstap. Sy hand rus sag op haar arm. ’n Fyn tinteling kruip teen
haar vel op. Hy praat sag, asof hy nie wil hê die ander moet hoor wat hy sê
nie.

“Zilna, vandat jy hier is, het jy nog nooit ’n voet van die plaas af gesit nie. Ek
moet vandag vir sake Durban toe gaan en kan jou by een van die groot

winkelsentrums gaan aflaai as jy wil.”

“Dankie, dit sal baie lekker wees, dankie,” antwoord sy opgewonde. Wat ’n
heerlike vooruitsig om hom die hele ent pad soontoe en terug net vir haarself
te hê. Daar is so baie wat sy nog van hom wil weet, oor homself en sy plaas.

“Gaaf, ek ry oor ’n uur,” gly sy warm stem oor haar.

“Hector,” praat Sylvia skielik hier digby hulle.

Die magiese oomblik is daarmee heen. Hoeveel sou sy van die gesprek
gehoor het? wonder Zilna.

Gesteurd kyk Hector na Sylvia. “Wat is dit, Sylvia?” vra hy nogtans kalm.

“Ek gaan solank boontoe,” sê Zilna sonder om na Sylvia te kyk. Sy is nie lus
om na hulle gesprek te luister nie, maar Hector hou haar aan die arm teë en
teen wil en dank moet sy bly staan.

Sylvia staan effens nader en Zilna sien hoe haar oë oor Hector gly, soos dié
van ’n vrou wat daaraan gewoond is dat geen man haar kan weerstaan nie.
Maar dis duidelik dat sy geen uitwerking op hom het nie. Hector voel niks
meer vir hierdie beeldskone vrou nie, besef Zilna en voel meteens jammer vir
Sylvia. Sou sy dalk al spyt wees dat sy Hector destyds gelos het?

“Ek het jou gister nooit gesien om vir jou te kan sê nie,” sê Sylvia, haar stem
intiem, “ek moet vanmiddag ’n vlug Florence toe haal en sal bly wees as ek
ook sommer kan saamry.”

Verbaas luister Zilna na die vrou. Dan het Sylvia sowaar elke woord van haar
en Hector se gesprek gehoor. So voel ’n kind seker as sy ’n heerlike
roomyshorinkie eet en die roomys val op die grond – jy het iets baie, baie
lekkers misgeloop. Sy het so uitgesien na die rit alleen saam met hom.

“Het jy gehoor, Hector?” vra Sylvia weer.

Hy vryf sy donker kuif deurmekaar. “Ja, Sylvia, dis reg. Ek ry oor ’n uur.”

Toe Sylvia grasieus wegstap, kyk Hector verskonend na Zilna. “Jammer,

jong, ek kon nie anders nie.”

Dit voel veerlig in Zilna se binneste oor die ontdekking wat sy pas gemaak
het. “Jy het die regte ding gedoen,” sê sy en glimlag vir hom.

Ander se boeke bly maar duister, dink Zilna.

Die rit Durban toe verloop in stilte. Sylvia het voor gaan sit asof dit haar
goeie reg is en een stryk deur gepraat, tot sy agtergekom het die ander twee is
taamlik stil. Toe het sy ook stilgebly.

Zilna se gedagtes bly kring om die nuwe verwikkelings in haar lewe. Om te

dink sy het aanvanklik geglo sy kom vir ’n bejaarde man ’n portret skilder.
Sou sy ingewillig het as sy geweet het dis ’n baie aantreklike jong man? Heel

waarskynlik nie. Sy het altyd gemeen alle skatryk jong mans is verwaande
skepsels, veral as hulle ryk geërf het. Wys jou hoe kan ’n mens jou misgis.

Kilometer na kilometer ry hulle op die snelweg tussen beboude dele. Hutte en

klein, reghoekige huisies met sinkdakke en klippe of pampoene bo-op sit
vasgeknoets teen die rondings van die heuwels aan die linkerkant. Regs van
die pad groei die kusdorpies inmekaar, meestal met Engelse name, hier en
daar ’n Zoeloenaam. Zilna ken nie hierdie deel van die land nie en kan byna
nie glo dit was eens heeltemal bebos nie.

Toe daar weerskante van hulle industrieë verrys, hoef niemand haar te vertel
dat hulle nou in Durban se buitewyke is nie.

Op die lughawe groet Sylvia Zilna baie vriendelik.

“Ek wag in die motor,” keer Zilna toe Hector haar deur kom oopmaak en kyk
die twee agterna toe hy saam met Sylvia stap om haar af te sien. Hulle is ’n
mooi paartjie. En sy kan dit nie ontken nie, Sylvia is ’n beeldskone vrou, met
die wêreld aan haar voete. Sy het seker talle bewonderaars.

Skielik gaan daar ’n lig vir Zilna op – Sylvia het Hector nie meer lief nie,
anders sou sy nooit weggegaan het nie, hy is net die pa van haar kind. Omdat
hy baie aantreklik is, geniet sy dit om met hom te flankeer wanneer sy op
Immergroen is. En, die belangrikste, Hector weet dit. Daarom kry Sylvia, met
al haar skoonheid, dit nie meer reg om sy voete onder hom uit te slaan nie.

Dis ’n bewys dat uiterlike skoonheid nie vir Hector die belangrikste is nie.

Toe hy terugkom, ry hulle die stad binne. Hy is steeds stil, maar die stilte
tussen hulle voel nie ongemaklik nie, dis eerder ’n bewys dat hulle nie altyd
woorde nodig het wanneer hulle by mekaar is nie.

Voor ’n groot winkelkompleks hou hy stil, draai na haar, vat haar hand en
laat dit op sy bobeen rus. “Kry jou eenuur by Meltissimo, die koffiekroeg min
of meer in die middel van die kompleks.”

Zilna knik. Sy kan skaars asemhaal. Die hitte van sy been deur sy broekspyp
brand haar hand behoorlik. Bang om hom in die oë te kyk, bang dat hy haar
hunkering kan sien, hou sy haar blik onder sy ken gevestig.

“Zilna …”

Die ryk klank van sy stem dwing haar om op te kyk. Toe tuimel haar hart en
bruis dit deur haar liggaam. Die boodskap in sy oë is onmiskenbaar. En
terwyl sy kyk, borrel vreugde in haar op, kan sy nie haar glimlag keer nie.

“Geniet dit,” sê hy en sy oë glim van beloftes. “Sien jou later.”

Toe bring hy haar hand na sy lippe en sag, baie sag, druk hy ’n soen op haar
handpalm en vou haar vingers daaroor toe.

“Wag, ek kom maak vir jou die deur oop,” keer hy toe sy wil uitklim.

Op haar tyd drentel Zilna van winkel tot winkel, Sylvia lankal vergete. Sy het

lank laas in Suid-Afrikaanse winkels inkopies gedoen. Die klere is uitbundig

somers. Seker die subtropiese klimaat. Nartjie-, lemmetjie- en
suurlemoenkleure ding baldadig om aandag mee en moedig haar kooplus aan.
Dis haar kleure wat mooi by haar rooi hare sal pas. Sy koop ’n oranje romp
wat knus om haar heupe pas en wyd om haar enkels uitklok en ’n bypassende
skouerlose top. By ’n skoenwinkel met duur, ingevoerde skoene kry sy die
perfekte paar sandale met hoë hakke, wat haar slank enkels beklemtoon. Wat
’n heerlikheid om vrou te wees, dink sy. Sy sal nooit met ’n man wil plekke
ruil nie.

Tam, maar gelukkig soek Zilna na die koffiekroeg waarvan Hector gepraat
het. Uiteindelik, nadat sy al ’n hele ruk vir hom gesit en wag het, daag Hector
op.

“Goed gegaan met jou besigheid?” wil sy dadelik weet. Alles omtrent hom is
vir haar baie belangrik.

“Ja, dankie, besonder goed. Ek was saam met buitelandse verteenwoordigers

by ’n direksievergadering van die Suid-Afrikaanse Suikerraad. Ek glo nie ek
het dit vir hulle gesê nie, maar die stakings het die hele suikerbedryf getref.
Ons het die media se samewerking gekry om dit stil te hou sodat dit nie ook
in ander landbousektore kon vlam vat en landwyd ’n groot krisis kon
veroorsaak nie.

Daarom kon ons die saak so gou oplos, anders kon dit weke duur.”

“En die sabotasie, die brandstigting? Het ander suikermeulens ook

deurgeloop? En van die boere?”

Hector se wenkbroue skiet omhoog. “Jy stel werklik in die boerdery belang?”

“Natuurlik. Ek stel nog altyd belang in alles wat om my aangaan. Was van
kleintyd al ’n nuuskierige agie,” antwoord sy speels. ’n Ligte aanslag bly die
veiligste.

“Jy behoort ’n goeie boervrou uit te maak,” antwoord hy met blink oë. “Die
skade by van die ander suikermeulens en boere was nie te groot nie,”
antwoord hy uiteindelik haar vraag.
“Ja, vertel?”

Hy glimlag. “Wonder bo wonder het almal daarin geslaag om die aandrang

op hoër lone in die suikerbedryf sonder te veel probleme op te los. En die
belhamels wat jou ontvoer het, is toe inderdaad aangekeer. Daar is nog baie
van die werkers wat baie lojaal aan my is, wat saam met my op die plaas
grootgeword het. Hulle het die vier mans aan die polisie uitgewys.”

“En nou … wat gaan met hulle gebeur?”

“Opgesluit vir agt en veertig uur voor hulle op borgtog vrygelaat sal word. Ek
is bevrees jy sal hulle moet gaan uitken. Sal jy kan onthou hoe hulle gelyk
het?”

“Die grote met die litteken oor sy wang beslis. En een van hulle het ’n af
pinkie gehad.”

Hector glimlag breed. “Jy’s omtrent opmerksaam. Ek dink hulle gaan

behoorlik aan die pen ry.”

Voor Zilna kan antwoord, staan die kelner reg met die spyskaarte. Net die
gedempte geluid van stemme om hulle is hoorbaar terwyl hulle die
verskillende geregte bestudeer. Toe sy opkyk, sien sy Hector se oë
ondersoekend op haar. Die bloed stoot warm na haar wange en sy kyk verleë
weg.

Mensig! Dat sy nou soos ’n skoolmeisie moet bloos. Gelukkig het die kelner
geloop sodat hulle op hulle tyd kon besluit wat hulle wil hê, anders het dié
mannetjie ook haar verleentheid aanskou.

Tydens die terugrit is albei stil. Dis byna al ’n gewoonte, dink Zilna, dié
vreedsame stilte tussen hulle. Toe-oë sit sy met haar kop teen die rugleuning
en luister na die meesleurende musiek van Rogers en Hammerstein.

“Goue oues,” het Hector gesê toe hy die CD insit.

“Getting to know you, getting to know all about you …” sing die vrouestem
die lied uit die bekende musiekblyspel The King and I.
Sy weet eintlik so min van Hector af, behalwe dit wat op die oog af duidelik
is. Sal daar ooit ’n tyd aanbreek dat sy alles van hom sal weet?

TIEN

Zilna voel ’n deernis vir Hetta du Plessis in haar opwel. Die vrou se oë lyk
waaksaam bang toe sy die deur vir hulle oopmaak. Sy wonder seker of daar
nog goed op die lappe gaan kom waarvan sy nie geweet het nie. Zilna is bly
Hector het haar gevra om saam te kom. Nog ’n vrou in die geselskap behoort
Hetta meer op haar gemak te stel, het hy gesê.

“Môre, mevrou Du Plessis,” groet Hector vriendelik. “Daar is ’n baie

belangrike saak wat ons met jou wil kom bespreek. Mag ons maar
binnekom?”

“Ek het dan gedink ons het klaar gepraat,” sê Hetta terwyl angs in haar stem
deurslaan.

“Ons kom nie oor probleme gesels nie, mevrou,” stel Zilna gerus, “dis geheel
en al iets anders.”

Verligting spoel oor Hetta se gesig en sy maak die deur groter oop en laat
hulle binne. “Sit maar,” sê sy vriendelik en begin haar voorskoot losknoop,
“ek is nou hier.”

Gaan seker die voorskoot bêre en haar hare skik, skat Zilna terwyl sy en
Hector langs mekaar op die afgeleefde rusbank gaan sit. Die sitkamer is klein
en beknop, maar blinkskoon. Arm, met adel, dink Zilna stilweg. Daar is tot
vars blomme in ’n glasvaas op die koffietafel. Die houtvloer glim blink
gepoleer en die vertrek ruik na meubelpolitoer. Sy merk dat Hector ook sit en
rondkyk. Wat sou hy dink? wonder Zilna. Hy wat tussen soveel weelde
grootgeword het.

Gou is Hetta terug en gaan sit met haar hande ineengestrengel. Sy is

gespanne, sien Zilna. Die arme vrou.
Hector maak keelskoon. “Rina is ’n baie talentvolle meisie, mevrou,” begin
hy, “soos jy ook nou weet.”

Hetta knik en ontspan merkbaar. “Ek kan dit nog byna nie glo nie. Ek het
geweet sy teken. Sy het altyd hier in die huis gesit en teken, meneer
Terbruch, maar ek het nooit geweet van die klomp skilderye in die kapel nie.
Wat sou die kind nog alles agter my rug konkel? Dit voel deesdae vir my asof
ek haar nie meer ken nie.”

“Sy wou u dalk verras, mevrou,” sê Zilna. “En sy het regtig baie talent. Ons
wil juis daaroor met jou gesels.”

Vraend kyk Hetta na Zilna. “Ja?”

Zilna beduie met haar oë vir Hector om te begin praat en val byna van die
bank af toe hy voor Hetta haar hand van haar skoot aftel en doodnatuurlik in
albei syne toevou. Ietwat verleë laat sak sy haar oë.

“Ek en juffrou Grové … Zilna,” en hy gee haar hand ’n vinnige druk, “het
baie oor Rina gesels en ek het besluit om ’n lening tot haar beskikking te stel
sodat sy haar hartewens kan vervul om kuns te gaan studeer, oorsee. Dit sal
beteken dat jy bereid moet wees om jou kind te laat gaan.”

Zilna druk Hector se hand. Sy sien en beleef vandag ’n ander faset van sy
persoonlikheid.

“Oorsee!” Hetta se oë rek en sy laat haar gesig in haar handpalms sak. Buite
op die vensterbank tjirp twee mossies en die muurhorlosie tik ongestoord.
Toe sy eindelik opkyk, straal sy van blydskap, haar oë blink van trane. Haar
mondhoeke bewe toe sy praat. “Hoe sal ek ooit genoeg kan dankie sê?”

Gelukkige Rina, dink Zilna. Arm aan materiële dinge, skatryk aan
moederliefde.

“Ek help met graagte, mevrou. Rina kan later, wanneer sy ’n gevestigde
kunstenaar is, die lening terugbetaal. En jy hoef jou nie oor die verlies aan
haar salaris te bekommer nie, ek het ’n oplossing daarvoor. My werklading is
op die oomblik te groot, ek kort ’n sekretaresse. Sien jy kans daarvoor?”
Die verbasing op Hetta se gesig maak gou plek vir ’n dankbare glimlag. “Dit
klink wonderlik! Dit sal baie help teen die eensaamheid as Rina weg is.”
Hetta druk ’n paar los hare terug op hulle plek en knik. “Dankie, meneer
Terbruch, ek sal graag vir jou wil kom werk.”

Hector kug. “Sal jy dan vir Rina vra om my so gou moontlik te kom spreek
dat ons die bal aan die rol kan kry? Daar is baie …”

Die deur bars skielik oop en Rina storm die vertrek binne. Toe sy hulle sien,
kom sy verleë tot stilstand.

“Kom sit, Rina, ons het wonderlike nuus,” praat Hetta opgewonde. “Ek gaan
iets te drinke kry, sit jy solank, my kind, dan kan meneer Terbruch jou van sy
planne vertel.”

Terwyl Hetta in die kombuis is, vertel Hector vir Rina van die lening.

Ongeloof en vreugde sprei oor haar gesig. Zilna verkyk haar aan die meisie.
Sy is pragtig, en daar wil-wil bekende trekke deurskemer. Sy laat Zilna aan
iemand dink, sy kan net nie dink wie nie, maar dis beslis iemand wat sy ken
of al iewers gesien het.

Rina skud haar kop opgewonde terwyl sy praat en Zilna sien sy dra weer
daardie pragtige oorkrabbertjies. Dan onthou sy Rina se reaksie toe sy haar
daardie dag in die ateljee daarop gewys het dat sy net een oorbel aanhet. Sy
het

verskrik gelyk. Waarskynlik omdat dit baie waardevol is en boonop

sentimentele waarde het. Sy onthou ook Rina se geslotenheid die dag toe
Zilna vir haar die verlore oorkrabbertjie teruggegee het.

“Ek kan dit nie glo nie!” onderbreek Rina Zilna se gedagtes. “Ná alles wat ek
gedoen het, gee meneer vir my hierdie wonderlike kans. Vreeslik baie
dankie!”

“En jy gaan net jou bes met die studies doen, my kind,” antwoord Hetta, wat
intussen met ’n skinkbord ingekom het.
Hector beaam dit en neem die skinkbord by Hetta.

Die tee het ’n heerlik ongewone smaak. “Naeltjies,” verduidelik Hetta toe
Zilna haar daaroor uitvra. “Ek sit altyd twee naeltjies in die teepot. Rina het
dit eendag in ’n tydskrif gelees en my daarvan vertel. Dis eintlik haar idee.”

“Heerlik,” komplimenteer Zilna haar en knik vir Rina. Sy kan haar oë nie van
die meisie se ore afhou nie. Die deftige oorkrabbertjies pas nou maar eenmaal
nie by die eenvoudige klere nie. “En ek sien jy dra weer daardie pragtige
oorkrabbertjies, Rina.”

Sy kan onmiddellik haar tong afbyt, want Rina word doodsbleek en

vuurvonke skiet uit haar oë toe sy na Zilna kyk. Wat ’n vreemde reaksie, dink
Zilna verbaas. Sy moet tog geweet het dit sal aandag trek, hoekom is sy nou
kwaad?

Hetta kyk ontsteld na Rina, haar gesig eensklaps baie bleek. “Rina, ek het jou
dan verbied om dit te dra!” raas sy en kyk Rina kwaad aan.

Dis vreemd dat Hetta dit nie vroeër agtergekom het nie. Seker van al die
opgewondenheid, dink Zilna.

Skielik is Hector op sy voete by Rina. “Waar kry jy dit?” vra hy dringend.

Verbaas sit Zilna en toekyk. Wat gaan nou aan?

Rina kyk hulpsoekend na Hetta, wat nou verskrik na Hector staar.

“Dis my ma s’n,” begin Rina verduidelik terwyl sy bang na Hector kyk. “Sy’t
gesê ek mag dit nie dra nie, maar partykeer is ek sommer laf en sit dit aan, net
hier by die huis. Partykeer vergeet ek om dit af te haal as ek gaan werk.” Sy
begin huil. “Ek wou dit nou juis kom bêre het. Hoekom is meneer so kwaad
daaroor?”

Zilna se hart gaan uit na haar. Arme kind. “Toemaar jong, ek is seker dis nie
so erg nie,” probeer sy Rina troos. “Jou ma is dalk net bang dit raak weg.”
Soos wel die geval was toe die een op die kapelvloer beland het, dink sy.

Wat in Hector ingevaar het, weet Zilna nie. Hy lyk erg omgekrap. “Hector?”
probeer sy met hom praat, maar dit lyk asof hy haar nie hoor nie.

Hy staan steeds na Rina en kyk, sy gesig ’n donderwolk. “Rina,” begin

Hector ernstig praat, “dáárdie oorkrabbertjies was my ouma s’n. My oupa het
dit vir haar as ’n geskenk op hulle troudag gegee. Op sommige foto’s van my
ma dra sy

dit ook. Dit was altyd in die kluis gebêre.” Hy trek sy vingers deur sy donker
kuif en draai na Hetta. “Hoe op aarde het jý dit in die hande gekry?”

Hy is kwaad, besef Zilna. Hector is briesend.

“Sit, asseblief, meneer Terbruch,” pleit ’n doodsbleek Hetta. “Dis nie wat jy
dink nie. Nie ek of Rina het tog toegang tot julle kluis nie. Ek kan hierdie
saak verduidelik, hoewel dit bitter moeilik gaan wees.” Haar stem is hees.
“Nee, Rina, bly hier, jy moet ook hoor,” keer sy toe Rina ontsteld begin
wegstap. “Haal asseblief die oorkrabbertjies af en gee dit vir meneer
Terbruch.”

Verbaas kyk Rina na haar ma. “Maar dis …”

“Maak soos ek sê, Rina.” Hetta kyk Rina streng aan. “Jy sal later verstaan.”

Met ’n sug haal Rina die oorkrabbertjies af en gee dit vir Hector.

Sonder ’n woord neem Hector dit en sit dit in sy hempsak.

Met haar oë op haar hande gerig, begin Hetta huiwerig praat. “Ek het altyd
geweet die dag sal aanbreek dat hierdie donker geheim op die lappe sal kom.
Tog het ek gehoop dit hoef nooit te gebeur nie, want … dit raak ’n hele paar
lewens ten nouste.” Hetta sug en kyk Hector berouvol aan. “Dit kan jou lewe
ingrypend verander, meneer Terbruch.”

Verbaas kyk Hector na Hetta. “Wat bedoel jy? Hoe raak dit mý?”

Hy lyk totaal uit die veld geslaan, sien Zilna. Maar ’n mens kan hom nie
kwalik neem nie, die vrou praat van geheime.
Hetta kyk na Rina en haar oë skiet vol trane. “Rinatjie, ek is so jammer dat jy
hierdie dinge vanmiddag voor ander mense moet hoor. Onthou net Mamma is
baie, baie lief vir jou.”

Rina kyk haar ma vraend aan, haar gesig bleek van spanning.

Stadig sak Hector weer op die bank langs Zilna neer, sy kake hoekig en sy
lippe saamgepers. Sy blou oë lyk donker en stormagtig. Sy sal nie graag ’n
slagoffer van sy toorn wil wees nie, dink Zilna. Sy bid dat wat Hetta te sê het,
nie woede by hom gaan ontketen nie.

Hetta kyk moeg na Hector. “Miskien moet ek eers iets vir jou wys, meneer
Terbruch, dan sal jy glo wat ek jou gaan vertel.” Sy staan op, vroetel in die
buffetlaai en kom met ’n sleutel te voorskyn. Daarmee sluit sy die
geelhoutkis in die hoek van die vertrek oop, haal ’n fotoalbum uit, maak dit
oop en hou dit vir Hector om te sien.

Zilna hoor hoe hy sy asem intrek, aanskou die ongeloof op sy gesig toe hy ná

’n ruk weer na Hetta kyk. Sy adamsappel beweeg op en af. Wisselende

emosies spoel oor sy gesig. Wat op aarde sien hy in die album wat hom so
laat lyk?

“My pa …” sê hy skor toe hy eindelik opkyk.

“Ja. En wie staan langs hom?” vra Hetta, haar oë sag.

Hector kyk lank sonder woorde na Hetta. Dan sê hy sag, asof in

verwondering: “Jy?”

Hetta knik woordeloos.

Zilna loer na die fotoalbum in Hector se hande en hy hou dit nader sodat sy
kan sien. Dis ’n swart-en-wit foto. ’n Aantreklike man in sy laat middeljare
staan met sy arm om ’n pragtige jong vrou. Dit lyk asof haar skouerlengte
hare blond kon wees, en sy lyk baie na … sowaar, na Rina, dink Zilna verras.
Dis Hetta as jong meisie, sy het dit pas bevestig.
Dan trek Zilna haar asem byna hoorbaar in. Op die foto dra Hetta die
oorkrabbertjies.

Hector moet dit ook raakgesien het, want hy diep die oorkrabbertjies weer uit
sy hempsak en hou dit na Hetta uit. “Dan het my pa dit vir jou gegee? Ek is
baie jammer, vat dit, asseblief.”

Hetta vat die oorkrabbertjies by hom en gaan sit weer, baie regop. Sy kyk
reguit na Hector. “Ja, Darius het dit vir my gegee.”

Zilna se arms is die ene hoendervleis. Hetta het die naam so teer uitgespreek.

Sy was … ja, dit moet wees, sy was lief vir hom.

“Julle twee …” Hector kyk huiwerig na Hetta, “was julle …”

“Minnaars, ja.” Hetta glimlag teer. “Dit was darem lank ná jou ma se
afsterwe.”

Die laaste mededeling moet vir Hector baie beteken, want hy glimlag effens
vir Hetta, merk Zilna verlig en kyk na Rina. Die arme kind sit verdwaas na
Hetta en kyk, steeds in die duister.

“Het Rina al hierdie foto gesien?” vra Zilna vir Hetta.

“Nee, ek het dit nog nooit vir haar gewys nie.” Vinnig neem Hetta die album
by Hector en gee dit vir Rina, wat lank en aandagtig daarna kyk.

“Dan ís dit Ma se oorbelle.” Rina kyk uitdagend na Hector.

Hector sit vooroor met sy elmboë op sy knieë gestut en sy handpalms teen

mekaar voor sy mond, asof hy lank en diep dink. Ná ’n ruk neem hy sy hande
weg en knik. “Ja, Rina, en ek vra jou en jou ma nederig om verskoning omdat
ek julle van diefstal verdink het.”

Zilna sien hoe Rina op haar onderlip byt en dan instemmend knik. Die kind is
na aan trane. Foei tog, daar het die afgelope tyd ook so baie dinge met haar
gebeur.
Hetta se oë blink terwyl sy na Hector kyk. “Hector, ek neem jou nie kwalik
dat jy verkeerde afleidings gemaak het nie. Hoe moes jy nou weet. Maar
dankie vir die verskoning. Noudat ek begin bieg het, moet ek seker
klaarmaak. Daar is nog baie wat jy en Rina moet hoor.”

Sy noem Hector nou op die naam, dink Zilna verras.

“Wat ek nou moet vertel, is baie moeilik.” Hetta praat sag terwyl sy weer op

haar hande kyk. “Want dit gaan vir jou,” en sy kyk op na Hector, “en Rina ’n
geweldige skok wees.”

Hector trek sy wenkbroue op en Zilna gewaar uit die hoek van haar oog hoe
Rina haar ma verbaas aankyk. Hulle het die afgelope tyd al soveel skokke
beleef dat hierdie een seker nie veel erger kan wees nie, dink Zilna. Sy sien
hoe gespanne Hector lyk en impulsief sit sy haar hand op syne. Hy vat dit
onmiddellik en gee haar hand ’n waarderende druk.

“Ek luister, praat maar.” Hector se stem is hees.

Hetta se oë is stip op Hector gerig toe sy begin praat. “Jou pa het my destyds
gevra om met hom te trou en ek het natuurlik ja gesê.”

Sy bly ’n oomblik stil en ’n fyn glimlag speel om haar mond. Dit moet
aangename herinneringe wees, skat Zilna.

“Hy is ongelukkig voor ons kon trou oorlede,” vervolg Hetta sag, “maar hy
het vir my iets kosbaars nagelaat.”

“Die oorkrabbertjies?” wil Hector weet.

Daar is ’n oneindig teer uitdrukking in Hetta se oë toe sy na Hector opkyk.

“Nee, iets baie, baie kosbaarder … Rina.” Haar oë rus sag op haar kind.

“Niemand het geweet nie, net Henk du Plessis. Hy was toe die
plaasbestuurder en het my dikwels soggens in die kweekhuis raakgeloop.
Mettertyd het hy agtergekom dat ek elke oggend naar was. Hy het twee en
twee bymekaargetel en aangebied om met my te trou, wat ek natuurlik
dankbaar aanvaar het. En hy het my geheim saam met hom in die graf
ingeneem. Rina was vir hom sy eie kind.

Hy het haar opreg liefgehad.”

Hetta snuit haar neus en vee haar oë af. “Rina is dus jou halfsuster, Hector.”

Toe sy klaar gepraat het, sit almal ’n oomblik verslae. Die stilte hang swaar in
die lug. Dis of niemand die moed het om dit eerste te verbreek nie.

Hector sit lank met sy hande voor sy oë. Zilna merk hoe Rina trane met die
rugkant van haar hande afvee. Arme kind. Om te hoor die man wat jy Pa
genoem het, was nooit jou pa nie …

Natuurlik, dink Zilna, nou het sy dit – Rina trek na Hector. Snaaks dat
niemand dit tot nou toe agtergekom het nie.

Ná ’n lang stilte begin Hector praat, sy stem skor. “Dit verander natuurlik
alles. Ek het tyd nodig om hieraan gewoond te raak, moet dus nie verwag dat
ek in vreugdesange moet uitbars en my suster omhels nie. Al wat ek
voorlopig kan sê, is dat ek nie meer ’n studielening gaan gee nie.”

Geskok kyk Zilna na hom. “Hector, nee!” roep sy uit. “Dis mos nie reg nie.”

Sag vat hy weer haar hand, glimlag effens en kyk na Hetta. “Ek het my net
verkeerd uitgedruk. Ek bedoel dit is nie meer ’n lening nie.” Hy kyk reguit na
Rina. “Ek betaal elke sent van jou studies sonder dat jy dit hoef terug te
betaal.

Jy kry ’n ordentlike toelae vir klere en sakgeld. Dit kom jou toe, want jy is ’n
Terbruch.”

Weer eens is dit doodstil.

Almal van ons het ’n eie storie, dink Zilna, omdat ons mense is wat leef en
dinge gebeur met ons, goed of kwaad. Ons leef nie een in ’n glaskas nie.

“Ek was nooit van plan om hierdie dinge vir jou te vertel nie, Hector, want ek
wou nie jou lewe ontwrig nie.” Regop en trots kyk Hetta na hom.
“Vanmiddag se gebeure het dinge egter tot ’n punt gedryf. Ek was
bekommerd dat jy my dalk nie sal glo nie … dalk kon dink ek is oneerlik.”

’n Fyn glimlag plooi om Hector se mond. “Ek kan nie anders as om jou te glo
nie, Hetta.” Toe kyk hy na Rina en sê: “Noudat ek weet, is die Terbruch-
trekke darem baie duidelik.”

“Dit klink byna soos ’n sprokie,” meen Zilna en dink hartseer: Wie weet,
miskien is sy self ook so gelukkig om haar in ’n sprokie met ’n gelukkige
einde te bevind.

ELF

Zilna neurie sag terwyl sy werk. Sy is besig met die laaste afronding van die
portret, en al moet sy dit nou self sê, dis ’n meesterstuk, baie beter as die een
van Wilhelmina wat in die ingangsportaal hang. Dit wys nou net hoe haar
werk verbeter het. Sy het dit reggekry om die kinderlike onskuld uitstekend te
verbeeld. Minette op haar mooiste, dink sy ingenome en staan terug om haar
werk van ’n afstand te evalueer.

Portret vir die suikerbaron. Nogal ’n heel gepaste naam vir die skildery, dink
Zilna prettig. Noudat die spanning van die afgelope tyd verby is en al die
geheime ontrafel is, is sy weer haarself. Dis heerlik om weer vrolik te wees,
grappies te maak en lekker te lag. Aan etenstafel is die atmosfeer deesdae ook
weer lig en lekker.

Die uitkenningsparade was toe ook nie so ’n nagmerrie as wat sy aanvanklik

gemeen het nie. Sy kon die boewe maklik eien. En Hector was daar om haar
by te staan. Haar verklaring was duidelik genoeg en die mans het op die ou
einde skuld beken. Die sabotasieplanne is ontmasker en die suikerbedryf loop
weer op geoliede wiele.

Dat dit toe al die tyd Dora, die getroue huiswerker, was wat die sleutel vir die
mans gegee het, was ’n verrassing en ’n ontnugtering. Haar verskoning was
dat hulle haar met ernstige dreigemente daartoe gedwing het.
Sy het Dora nogal jammer gekry, maar Hector het voet by stuk gehou dat hy
haar nie in die toekoms sal kan vertrou nie. Met ’n goeie pakket het hy Dora
gegroet. Sy is buitendien naby aftreeouderdom.

“Dis pragtig,” praat Rina digby haar. “Dit lyk op ’n haar nes Minette. As ek
darem eendag so kan skilder …”

Zilna kyk op en glimlag. Sy was so verdiep in haar gedagtes dat sy Rina nie
hoor inkom het nie. “Dankie, Rina. Jy sal nog baie op jou mooi skilderye kan
verbeter as jy eers onder meesterhande deurgeloop het. En moenie probeer
om soos ek te skilder nie, ontwikkel jou eie styl. Ek moet sê,” sy bekyk Rina
op en af, “jy lyk deesdae elke dag mooier.”

Rina word dieprooi. “Dankie. Ek voel die afgelope tyd soos Aspoestertjie wat
skielik ’n prinses geword het. Nou kort ek nog net die prins.”

“Dié moet eers wag,” vermaan Zilna kamma kwaai, “nou eers jou studies.

Hoe ernstig is die dinge tussen jou en Jak?”

Rina bloos plesierig. “Ernstig genoeg dat hy gesê het hy sal vir my wag.”

“H’m …” Zilna kyk Rina peinsend aan. Drie jaar se studie kan lank wees.
Een van hulle, of albei, kan dalk seerkry. Maar doemprofeet wil sy nie speel
nie.

“’n Verhouding op ’n afstand, nè? Gelukkig is die wêreld deesdae klein,” sê

Zilna so lighartig moontlik en verander die onderwerp. “Jy behoort darem
binnekort te hoor of jou aansoek by die kunsakademie geslaag het.”

“Ja, ek hoop tog so ek word aanvaar. Ek kan nie wag om te begin nie. Maar
intussen het ek darem al baie hier by jou geleer en dit geniet om saam met jou
te kan werk … vandat ek nie meer tee hoef aan te dra nie.”

Albei lag lekker.

“Dis ’n plesier om jou te onderrig, Rina. Vir vandag het ek vir jou blomme
neergesit om te skets. Skets bly uitstekende oefening.”
Kortliks verduidelik sy aan Rina watter lyne die belangrikste is waarop sy
moet konsentreer en hoe sy die werk moet benader.

Spoedig is dit doodstil in die ateljee terwyl hulle werk. Wonderwerke, peins
Zilna, gebeur steeds, en onder ons oë. Kyk nou net vir Rina. ’n Mens sal
nooit sê dis dieselfde mens nie. Haar hare is blink en sysag en sy trek elke
dag byderwets aan. Hector het gesorg dat sy en haar ma die klerewinkels
invaar en ’n goeie haarsalon besoek. Mettertyd het hy hom geesdriftig in sy
nuwe rol ingeleef –

Rina se ouboet. Zilna glimlag. Toe die besef eers goed ingesink het dat Rina
sy kleinsus is, het hy haar met vreugde begin bederf.

Tevrede dat die skildery uiteindelik klaar is, staan Zilna op en begin die
skilderkwasse skoonmaak. Sy het Minette belowe sy sal vir haar in haar nuwe
pophuis gaan kuier.

Zilna staan doodstil buite die pophuis en luister hoe Minette met een van haar
poppe praat. “Toe nou, Dollie, ek sê mos jy moenie huil nie. Ek is jou
mamma en is baie lief vir jou en sal nooit-nooit weggaan nie.”

Zilna se oë skiet vol trane. Ondanks al die vroue in Minette se lewe, bly die
gemis aan haar ma steeds intens. Foei tog, en hoe goed verstaan sy wat Zilna
is dit nie. Sy mis self steeds ’n ma. Dit sal altyd ’n leemte in haar lewe bly.

Minette moet tog nie weet sy het haar gesprek met die pop gehoor nie. Zilna
wag tot sy haar emosies in toom het voor sy aan die pophuisdeur klop en
praat:

“Goeiemôre, mevrou, mag ek maar inkom?”

Met ogies vol blydskap kom Minette haar tegemoet. “Tannie Zil … ag,
mevrou, kom jy vir my kuier?” Sonder om op ’n antwoord te wag, vervolg
sy:

“Kom sit, ek maak vir ons tee.”

Terwyl Zilna haar op ’n kussing tuismaak, kyk sy rond. Hector het werklik
moeite gedoen om die pophuis so mooi moontlik in te rig. Hy is inderdaad
baie lief vir sy dogtertjie. Sy is ook so ’n skatlike ou dingetjie. En kyk net hoe
selfversekerd hanteer sy die klein speelteestelletjie. Skink die kammatee en
gee die klein plastiekkoppie vir Zilna aan, presies soos Wilhelmina dit
gewoonlik doen. Wys net weer hoe fyn hou kinderogies volwassenes dop.

“Is daar dalk vir my ook tee?” klink Hector se diep, warm stem skielik buite
die pophuisdeur op. Gebukkend wurm hy hom by die deur in en Zilna kan
haar lag nie hou vir die koddigheid daarvan nie.

“Pappa! Ag … meneer, hier is baie tee,” antwoord Minette vrolik.

Hy kom seker van die plantasies af, want hy ruik na son en grond, dink Zilna
toe sy groot liggaam langs haar op ’n kussing neersak. Skielik voel die
pophuis baie klein. Al is Jak die bestuurder, gaan maak Hector gereeld ’n
draai by elke afdeling van sy boerdery. ’n Mens moet jou oë op jou belange
hou, was sy antwoord toe sy hom eenkeer daaroor uitgevra het.

“Dis die lekkerste tee wat ek nog gedrink het.” Hector knipoog vir Zilna toe
hy die koppie op die lae tafeltjie neersit.

Zilna knipoog terug. “Ek sê ook so. Ek het nog nooit sulke lekker tee gedrink
nie.”

Minette gloei van plesier. Toe bedien sy ook haar teddiebeer en pop en gou is
sy diep in gesprek met hulle.

Toe Zilna opkyk, betrap sy Hector se oë op haar. Sy blik is intens, hou hare
gevange, en dis asof nie een van hulle oogkontak wil verbreek nie. Sy oë lyk
sag, silwerblou, sonder sorge, en Zilna voel ’n ligte fladdering in haar maag.
Hoekom is sy so bang om dit wat sy vir hom voel, te erken? Bang dat sy ’n
algehele gek van haarself sal maak?

Of is sy doodeenvoudig bang vir seerkry? Dalk, want sy is nie seker van hom
nie. Soms ervaar sy ’n terughoudendheid by hom, ander kere weer
toegeneentheid. Soos nou, met die warm lig in sy oë, maar terselfdertyd die
afsydigheid van sy lyftaal.
Sy kan dit nie verstaan nie. Sou die mislukte huwelik hom dan so geknou het
dat hy bang is om weer ten volle by ’n vrou betrokke te raak? En sy is self net
so skugter wat hartsake betref. Sy sal nooit sover kan kom om eerste
toenadering te soek nie, dalk lees sy hom verkeerd. Sy sterf duisend dode as
hy vir haar moet sê hy voel nie dieselfde oor haar nie.

“Zilna …”

“Ja?” fluister sy hees, nog half verdiep in haar gedagtes.

“So byna het ek vergeet. Ek het ’n draai by die poskantoor gemaak. Hier het

’n brief vir jou gekom, uit Duitsland.” Hy hou ’n groterige wit koevert na
haar uit. “Kurt Endemann,” lees hy die naam van die afsender agter op die
koevert.

“Al weer? Lyk my die man verlang.”

Sy mondhoeke trek afwaarts en hy kyk haar stip aan. “Nogal heel romanties,
slakkepos pleks van elektroniese briewe.”

Haar wange word vuurwarm. Waarom stuur Kurt ’n brief per gewone pos?

Nou het dit sowaar boonop in Hector se hande beland. En hoekom het hy dit
nie sommer op die tafel in die ingangsportaal by die ander pos gelos nie? Sy
sou dit mos daar gekry het. Of wou hy haar laat verstaan hy weet van die
brief?

Waarom? As sy verseker was dat hy vir haar omgee soos ’n man omgee vir
die vrou wat hy liefhet, kon sy gedink het dis jaloesie. Maar nou?

“Sommer ’n vriend,” probeer Zilna op ’n ligte toon antwoord. “Ons is almal

goeie vriende in die Schloss.”

“Maar hierdie vriend se brief laat jou beetrooi bloos. Hoe verklaar jy dit?”

Hector kyk haar veelseggend aan.

Zilna hark haar vingers deur haar krulle. “Omdat jy dinge suggereer.” Sy voel
eensklaps so omgekrap dat sy byna lus is en steek vir hom tong uit, maar dit
sal kinderagtig wees. “Dinge wat nie werklik so is nie.”

“Wel, dis ’n brief van ’n man aan ’n vrou.” Hector haal sy skouers op.
“Tussen Venus en Mars is enigiets tog moontlik.”

Zilna kners op haar tande. “Jy vergeet dat die twee planete in verskillende
wentelbane beweeg.”

Voor hy kan antwoord, praat sy met Minette: “Dankie vir die tee, mevrou,
maar ek moet nou weer gaan.”

“Jy wil seker jou brief gaan lees,” sê Hector koel.

’n Mens sou sweer hy’s omgekrap oor die brief, of wat gaan skielik met hom
aan?

“Onder meer,” antwoord sy ewe koel terug. “Die eintlike rede is middagete.

En jy weet tant Wilhelmina hou nie daarvan om vir ons te wag nie.”

“Vir ’n kunstenaar kan jy darem baie platvoet op die aarde dink, juffrou
Grové.”

“Ek leef in die realiteit, meneer Terbruch.” Sy kom vinnig orent en kyk na
Minette, wat steeds in haar verbeeldingswêreld is. “Minette, kom, jong, ons
moet gaan eet.”

Gesteurd kyk die kleintjie op. “Sê vir ouma Wil ek wil hier by my poppe eet.

Seblief?”

Zilna kyk na Hector, hy’s die pa. Hy haal sy skouers op. “Tussen julle dames
het ek seker nie ’n sê nie. Goed, my pop, ons sal jou kos hiernatoe laat kom.”

In stilte stap hulle huis toe.

Gelukkig gesels Wilhelmina byna ononderbroke aan tafel, waaroor Zilna

maar te dankbaar is. Dit maak haar en Hector se swygsaamheid minder
opvallend.

“Hier het pos vir jou gekom, Rina,” sê Wilhelmina vir die jong meisie wat
deesdae saam met hulle middagete eet. “’n Oorsese stempel. Ek het dit in die
portaal neergesit.”

Zilna stik byna in haar kos. “Rina, dit kan net een ding wees,” sê sy
opgewonde. “Gaan haal dit gou.” Sy gee Hector ’n ysige kyk, want dis een
van sy reëls – geen telefoonoproepe of steurnisse tydens etenstye nie. Maar
dié is ’n uitsondering. Snaaks dat hy nie Rina se posstuk van oorsee ook
raakgesien het nie. Dalk het dit onder ander koeverte gelê.

Met groot oë kom Rina terug met die brief, maak die koevert met bewende
vingers oop en haal twee velletjies papier daaruit. Met al die oë op haar gerig,
lees sy die brief.

“Jippie!” roep sy opgewonde uit. “Ek het die keuring geslaag. Parys, hier
kom ek!” Uit haar vel waai sy die brief in die lug.

“Dan het ons mos iets om te vier,” sê Hector gul. “Dames, môreaand in een
van Durban se deftigste restaurante. Kerslig, sagte vioolmusiek, goeie wyn en
’n onvergeetlike spyskaart. Hoe lyk dit?”

Zilna sien die gloed op Rina se wange en die glans in haar oë. Hector geniet
die meisie se reaksie net soveel, sien sy. Hy sit ingenome en toekyk. Sy is bly
hy wil om Rina se onthalwe so ’n ophef van die aangeleentheid maak.

“Sê vir jou ma sy is ook genooi, Rina. Ek sal haar in elk geval self ook vra.”

Hector sit sy mes en vurk netjies langs mekaar op die bord neer. “’n Mens is
byna nie lus om ná sulke goeie nuus weer te gaan werk nie, maar die gewone
lewe gaan aan. Ons is nie almal jonk, met die vooruitsig om oorsee te gaan
studeer nie,” terg hy voor hy opstaan.

Zilna staan ook op en stap saam met hom in die gang af. “Kan ek jou
asseblief spreek?”

Hy kyk haar uit die veld geslaan aan. “Ek hoop nie ek is in die moeilikheid
nie? As dit oor netnou se gesprek oor jou brief gaan, vergeet asseblief
daarvan?”

Zilna klem haar tande op mekaar en tel tot tien. “Nee wat, sommer ’n
kleinigheidjie,” sê sy. “Ek wou nie voor die ander vra nie.”

Ewe plegtig maak hy sy studeerkamerdeur agter hulle toe, staan voor Zilna en
steek sy hande in sy sakke. “Ons is nou privaat. Vra maar, ek luister.”

“Jak … kan hy nie maar môreaand saamgaan nie?”

Hy vou sy arms en kyk ernstig na haar. “Waarom wil jy hóm saamnooi? Is dit
nie genoeg dat jy reeds die mannetjie in Duitsland het nie?”

Teleurstelling spoel deur Zilna. Dink hy sowaar sy is agter Jak aan? Sy klik
haar tong hard. “Jy is ook maar ’n dekselse blinde mol, meneer Terbruch,” sê
sy

kwaad. “Wil jy my sê jy het nog nooit gesien hoe leepoog hy en Rina deesdae
na mekaar kyk nie? Onthou jy nie meer hoe hy haar in die kelder getroos het
nie?

Die twee is verlief op mekaar. Of is dit ’n begrip wat jy nie ken nie?”

“Nè!” Sy oë verdonker tot amper middernagblou. Met albei hande op sy

heupe staan hy haar en aankyk. “En jý ken daardie begrip, of liewer gevóél
goed?”

Sy lig haar ken trots. Sy kan sien haar pyl het in die kol getref. Skielik neem
die rooikopastrantheid deeglik van haar besit. “Vir my om te weet en vir jou
om uit te vind.” Sy hoop nie hy hoor die bewing in haar stem nie. Dit gebeur
altyd as sy ontsteld of kwaad is. “Mag Jak dan saamgaan?”

Voor Zilna mooi besef wat gebeur, word sy in ’n ysere greep vasgevat en
kom sy lippe op hare neer. Sy ruik suurlemoen en veld en dit voel asof haar
liggaam lig soos ’n veer die lug in fladder. Haar kop voel leeg. Geen logika
nie. Geen gedagtes nie. Net die oer-emosie van vrouwees. En die kneusing
van sy lippe op hare.
Toe hy haar los, sukkel sy om haar ewewig te behou. Dit voel asof sy op ’n
mallemeule was wat onverwags tot stilstand gekom het. Haar bors dein op en
neer.

Sy blik op haar is onpeilbaar. “Jy het mos gesê dis vir my om uit te vind.” Sy
mondhoeke lig effens in ’n glimlag.

Zilna kyk net stom na hom. Wat kan sy sê? As ’n wraaksoen so gevoel het,
wil sy nie weet hoe dit sal voel as hy haar teer, uit liefde soen nie.

“Jak?” kom dit flou oor haar lippe.

“Ek sal hom sê hy moet saamkom,” antwoord hy met sy kop skeef, sy hande
weer ongeërg in sy broeksakke.

Dadelik vervies sy haar weer. “Sê, of saamnooi?” Sy kyk hom dringend aan.

Sy wenkbroue skiet omhoog. “Sê, nooi, wat ook al. Ek sal die boodskap aan
hom oordra.”

Sy pen hom vas met haar oë. “Gaaf. Dankie.”

TWAALF

Die restaurant is alles wat Hector belowe het. Vioolmusiek op die agtergrond
dra by tot die romantiese atmosfeer. Dis musiek vir liefde en romanse, dink
Zilna terwyl sy na Hector oorkant haar kyk. Die sagte kerslig speel oor sy
gelaat, gooi skadu’s oor sy gesig. Hy lyk uiters aantreklik in sy donker pak.
Sy voel self baie vroulik en verleidelik in die skouerlose top en wye
uitklokromp wat sy in Durban gekoop het.

“Net ’n oomblik almal,” onderbreek Hector haar gedagtes, “ek dink ons is
gereed vir die heildronk,” kondig hy aan nadat die kelner hulle glase met
sjampanje gevul het.
Die lugborreltjies in die drankie skitter soos sterre in die sagte lig. Egte
sjampanje uit Frankryk, het Zilna op die bottel se etiket gesien.

“Rina,” sê Hector gul terwyl sy blik oor almal gly, “die aand is joune. Ons
drink op jou toekoms. Gryp jou kanse en verwesenlik jou drome, meisiekind,
pak die lewe voluit aan.”

Hy bly stil en almal kyk hom afwagtend aan. “Dan het ek nog ’n verrassing.”

Met ’n skewe glimlag kyk hy na Hetta en toe na Rina. “Ek het klaar met jou
ma gesels en sy het ingestem dat ek jou kan laat herregistreer as Rina
Terbruch. Ek hoop nie dis vir jou dalk ’n skok nie, maar ek wou dit baie
graag doen.”

Rina se hand vlieg na haar mond toe en haar oë rek van verbasing. Toe bars
sy in trane uit. Hetta vat haar hand en Jak, wat half vreemd in sy pak lyk, sit
sy arm om Rina se skouers. Toe diep hy ’n sakdoek uit sy sak en droog haar
trane af.

Hy het die skoot hoog deur, dink Zilna. Sy voel self ook bewoë. Dis byna
soos

’n sprokie waarin wonderlike dinge gebeur.

“Dis ’n yslike verrassing!” kry Rina dit uiteindelik stamelend uit terwyl sy
deur haar trane glimlag. “Ek kan dit byna nie glo nie. Dis ’n vreeslike eer …
ek hoop ek stel jou nooit teleur nie. Dankie. Dankie … ouboet,” sê sy verleë.

“My plesier, kleinsus. En onthou, alle toekomstige kêrels moet eers by my

verbykom. En die mannetjie wat eendag die jawoord wil vra, moet eers my
toestemming kry.” Hy gluur kamma streng na Jak.

Rina gluur gemaak kwaai terug. “Dis outyds. Jy sal net sommer eendag hoor
ek is getroud.”

“So ’n mond kort jêm,” laat Jak ewe kontant van hom hoor.

“Oppas, julle twee,” swaai Hector sy wysvinger speels in hulle rigting. “Maar
alle grappies op ’n stokkie, kom ons drink op Rina!”
“Op Rina!” herhaal almal.

Toe die voorgereg kom, raak dit stil om die tafel en kry Zilna kans om weer
oor die flikkerende kersvlam na Hector te kyk. Onverwags kyk hy op,
glimlag vir haar en knipoog vertroulik. Het hy sowaar van sy onlangse
buierigheid teenoor haar vergeet? Die man kan omtrent sy mantel draai. Haar
skielike lighoofdigheid is definitief nie aan die sjampanje toe te skryf nie,
daarvan is sy vas oortuig. So natuurlik moontlik glimlag sy terug.

Toe die paartjies op die klein, intieme dansvloer begin dans, laat Jak nie op
hom wag nie en lei Rina ook daarheen. Rina lyk asemrowend in haar
turkooiskleurige rok met die dun skouerbandjies. Haar hare hang skoon en
blink op haar skouers en swaai ligweg met elke kopbeweging. Zilna kan haar
verkyk.

Die kind het omtrent in ’n skoonheid ontpop. Menige jong man se kop het al
vanaand in haar rigting gedraai. Jak sal sy storie moet ken.

Wilhelmina en Hetta se stemme murmel langs Zilna soos hulle gesels, maar
sy neem skaars in wat hulle sê, gee haar behaaglik aan die musiek oor terwyl
sy saam met die ritme op die tafelblad trommel.

Toe Hector aan haar skouer raak, skrik Zilna behoorlik en sy kyk vraend op.

“Jammer as ek jou laat skrik het. Sal ons dans?”

Woordeloos staan sy op.

Sy pas volmaak in sy arms. Soos een mens beweeg hulle saam op die maat
van die musiek terwyl sy heeltyd bewus bly van sy nabyheid, die growwe
tekstuur van sy baadjie teen haar arm, sy hand koesterend teen haar rug.
Totaal bedwelmend, dink sy toe sy ken teen haar voorkop rus. Toe hy saggies
die nostalgiese woorde van Because you come to me saam met die musiek
sing, weet sy – in hierdie arms kan sy die res van haar lewe bly.

Die tyd het behoorlik gevlieg, dink Zilna. Met Rina se nodige dokumentasie
uiteindelik in haar nuwe naam afgehandel, kon hulle met mening inspring
met die laaste aankope. Nuwe klere en onderklere en allerlei persoonlike
goedjies.

Die sweet tap Zilna behoorlik af toe sy en Rina vir die hoeveelste keer
laatmiddag van Durban af terugry plaas toe. Hetta het dit dankbaar in Zilna se
hande gelaat om Rina met die laaste inkopies te help. “Jy sal beter weet wat
sy alles nodig het,” was Hetta se verweer. Zilna het haar nie twee keer laat
nooi nie.

Dis heerlik om Rina van papie tot vlinder te help.

Hector het sy motor tot hulle beskikking gestel en Rina is ’n bedrewe

bestuurder. Zilna was maar te dankbaar om aan die passasierskant in te klim.

Sy het jare laas in Suid-Afrika bestuur en wou nie haar hand aan ’n stuurwiel
waag nie.

Boonop het Hector het hulle ’n vrye hand met die aankope gegee. “Kry alles
wat sy nodig het, ek betaal,” het hy gesê en tot dusver nie ’n wenkbrou gelig
oor die bedrae wat hulle al uitgegee het nie.

“Griet verdriet, maar ek is moeg.” Zilna gaap toe hulle eindelik terug op die
plaas is. “Gelukkig het ons nou alles en hoef ons nie weer te ry nie. Om te
dink jy vertrek al môre.”

Rina lag vrolik. “Ek was in my lewe nog nooit so opgewonde en gelukkig
nie.

Dankie vir jou geduld en raad, Zilna. En, joe, ek weet nie of ek ooit vannag
sal slaap nie.”

“Ek weet, ek het destyds ook so gevoel toe ek vir die eerste keer oorsee is.

Pure senuwees.” Stoksielalleen, onthou sy. En brandarm. Rina het darem haar
mense hier op Immergroen wat haar steeds in hulle gebede sal dra. En sy
gaan genoeg sakgeld kry.

Dankbaar stap Zilna die trappe op na haar kamer toe. So ’n inkopiedag put ’n
mens behoorlik uit. ’n Stortbad sal nou heerlik wees.
Sy voel vanaand lus om moeite met haar voorkoms te doen. Om mooi te lyk
vir Hector, terg ’n stemmetjie in haar binneste. “Gaan bars,” sê sy hardop vir
haarself. Sy sal ’n stokkie voor haar beheptheid met dié man moet steek, want
dit lyk alte veel asof hy met haar kat en muis wil speel. Nes dit lyk asof hy
belangstelling toon, toenadering soek, trek hy hom weer terug, is hy weer die
onaantasbare suikerbaron op sy troon.

Dis vanaand Wilhelmina se afskeidsete vir Rina en dit gaan glo spesiaal
wees, daarom wil sy goed lyk. Hetta en Jak kom ook. Voor die spieël
bestudeer sy haarself. Die nousluitende lemmetjiegroen rok met die soom tot
net op die knie, klein kapmoutjies en eenvoudige, lae, ronde hals lyk treffend
by haar blinkrooi krulle. Goue hoepeloorringe is al wat sy daarby dra. Sy het
eers Kurt se smaraghangertjie oorweeg, maar besluit om dit liewer nie te dra
nie.

Soos die aand toe hulle Rina se goeie nuus gaan vier het, grimeer sy nou ook
sorgvuldig. Sy glimlag vir haar spieëlbeeld terwyl sy parfuum aansproei.

Sonstraalkrulle, onthou sy uit haar kinderjare. Ná die haasbekseuntjie se

kompliment destyds was sy immer trots op haar rooi krulkop.

Sy glip weer die fyn hoëhaksandale aan.

Almal staan reeds gereed agter hulle stoele toe Zilna die eetkamer binnestap.

Alle oë is op haar gerig, maar dis Hector se gesig wat haar hart laat
bokspring.

Skielik voel dit asof net hulle twee in die vertrek is, asof alles rondom hulle
in ’n mistige waas is.

Daar is dit weer, dink sy benoud, die muis wat weer met die kat begin speel.

Maar dis asof die spel haar betower. Waar hou spel op en waar begin die
werklikheid?

Wilhelmina verbreek eerste die stilte. “Ai, Zilna, jy lyk pragtig! Kom nader,
kind. Ons het net vir jou gewag.”
Dis byna soos ’n rolprent wat vir ’n oomblik gevries en toe weer begin draai
het, dink Zilna toe almal weer geselsend hulle sitplekke inneem. Hector trek
haar stoel uit en sy hand rus ’n vlietende sekonde op haar skouer. Dit voel
asof dit haar deur die rokmateriaal brand.

Met ingehoue asem luister sy na sy diep stem toe hy die seën vra.

Wilhelmina lig trots die opskepskottels se deksels. Dis voorwaar ’n ete uit die
boek.

“Eet asof jy nooit weer gaan eet nie, Rina, want sulke kos sal jy beslis nie
sommer daar oorkant kry nie. Dis heerlik, tante,” komplimenteer Zilna haar.

Die gesprek aan tafel bly deurgaans lig, deurspek met spitsvondighede. Dis
asof elkeen ’n bydrae wil maak om die aand ter wille van Rina so vrolik
moontlik te hou. So ’n naderende afskeid kan baie neerdrukkend wees. Al is
Rina ook hoe opgewonde, weet Zilna maar alte goed dat sy ongetwyfeld
senuagtig is by die vooruitsig aan die vreemde.

“Julle jonges moet my verskoon,” onderbreek Wilhelmina die vrolikheid toe

hulle eindelik ná ete opstaan, “ek wil nog by Minette gaan inloer. Sien julle
môre weer.”

“Ek moet ook terug,” sê Rina vinnig, “daar is nog heelwat te doen by die
huis.”

“Dis reg, my kind,” vul Hetta aan, haar oë blink van trots op haar kind. “Ek
wil ook nou terug huis toe.”

“Ja, ek groet ook maar,” kom dit ligweg van Jak. “Ek sal saam met Rina-
hulle huis toe stap.”

Net Zilna en Hector bly oor. Zilna wonder of hy ook gaan verskoning maak.

“Ek weet nie van jou nie, maar daar is niks wat my nou jaag nie,” verbreek
hy die stilte.

“Vir my ook nie.” Sy is regtig nie lus om nou al kamer toe te gaan nie.
“Dis heerlik buite op die stoep. Sal ons soontoe gaan?” nooi Hector en hou sy
arm vir haar om by hom in te haak.

Sy knik net, vertrou nie haar stem om te antwoord nie en glip haar arm
ligweg deur syne. Ouderwetse hoflikheid, dink sy verbaas. Maar nou ja,
Hector verras haar telkens.

Hoewel daar ’n hele paar rottangstoele rondstaan, kies sy die swaaibank.

Seker die kind wat nog in haar skuil, dink sy prettig en begin dadelik swaai.

Hector laat nie op hom wag nie, maak hom dadelik langs haar tuis en wieg
die bank met sy lang bene uitgestrek voor hom. ’n Paddakoor is geesdriftig
aan die sing en die soet geur van frangipani hang bedwelmend in die lug.

Zilna se hart klop vinniger toe sy die volmaan in die lug gewaar.

Hector se stem is so sag, asof dit deel van die natuur se nagmusiek is. “Die
mannetjie in Stuttgart, wag hy nou net op jou terugkoms?”

Half skuldig dink Zilna aan Kurt, wat nog heeltyd bly hoop, hoewel sy hom
tog duidelik laat verstaan het daar is nie sprake van ’n verhouding tussen
hulle nie. “Daar is niks tussen my en Kurt nie, buiten vriendskap,” antwoord
sy verdedigend. “Daar was nog nooit iemand spesiaal in my lewe nie.”

“H’m, baie kieskeurig, nè?”

“Nee. Die regte een het nog net nie opgedaag nie.” Haar hart tamboer oor die
leuen. As hy darem moet weet …

“En jy sal weet … wanneer dit die regte een is?”

Haar diepste wese wil uitroep dat sy hom reeds teëgekom het, maar sy
fluister net: “Ek sal.”

“Dit lyk in elk geval asof die Duitser nie moed opgee nie.”

“Hoe kan jy so sê?” wil sy onthuts weet.

“Wel … eers ’n pakkie, nou ’n brief. Waarom bel hy nie sommer nie?”

Die brief. Sy het skoon vergeet om dit te lees, onthou sy skuldig. Die
opwinding van Rina se brief van die kunsakademie in Parys het haar
heeltemal van Kurt se brief laat vergeet. Dit lê seker nog op haar spieëltafel.
Sy sal dit dadelik moet lees as sy terug is in haar kamer.

“Hy hou daarvan om briewe te skryf. Hy druk hom glo beter uit met pen en
papier. Die hoe Kurt maar is.”

Stilte is al antwoord wat sy kry. Wat gaan in sy binneste aan?

’n Onbedwingbare begeerte pak Zilna skielik beet om meer van hom te wete
te kom. Sal sy hom uitvra? Voor sy haarself kan keer, begin sy praat: “En jy?
Ná Sylvia?” Benoud wonder sy of sy nie nou op verbode terrein is nie. “Nog
nie weer iemand raakgeloop nie?”

Hy bly lank stil. So lank dat sy wonder of hy haar gehoor het. Of het hy hom
dalk vererg?

Toe strek hy sy arms weerskante van hom teen die rugleuning uit sodat sy
een arm liggies op haar skouers rus. Dit klink byna asof hy met homself praat
toe hy antwoord: “Ek was nog jonk toe ek Sylvia ontmoet het. Daar was
onmiddellike chemie tussen ons. Ek was die armsalige mot wat deur die
kersvlam aangetrek is. Of dalk moet ek eerder sê armsalige sot.” Sy stem
klink bitter. “Natuurlik was ek halsoorkop verlief op die pragtige meisie en so
trots dat sy mý kon liefkry. Dit was ’n blitsromanse en spoedige huwelik.
Gek wat ek was, het ek gedink dit sal

vir ewig duur.”

Toe hy stilbly, voel Zilna ’n stekie van jaloesie. Om te dink Sylvia was
Hector se groot liefde.

Toe hy weer begin praat, klink dit asof hy heeltemal in sy eie wêreld verdiep
is. “Toe Sylvia besef sy is swanger, was sy briesend. Ná die geboorte het sy
geen belangstelling in Minette getoon nie, het net oor haar loopbaan bly
sanik.
Uiteindelik het sy gesê die plaas versmoor haar, sy wil terug Europa toe,
maar sal gereeld kom kuier. Tant Wilhelmina het hier kom bly en Minette se
versorging oorgeneem.”

“Is julle dan nie geskei nie?” vra sy verward. “Sy kom dan so gereeld kuier?”

“Sy wou haar brood aan albei kante gebotter hê,” antwoord hy rustig. “Ek het
die egskeidingsgeding later aanhangig gemaak nadat ek van al die minnaars
in haar lewe te hore gekom het. Ons is steeds vriende en sy is welkom om
Minette te besoek, maar meer as dit, is daar nie meer tussen my en haar nie.”

Hy bly stil, sy woorde hang in die lug. Sou hy nog al die tyd die seer in hom
dra?

“Maar,” en skielik klink sy stem helder en vrolik, “dis dinge van die verlede.

Ek gaan nie ons aand verder daarmee bederf nie.”

Sy hand rus sag op haar skouer en sy trek haar asem in. “Zilna …” Meteens is
hy weer die ene erns.

Haar hartklop versnel. “Ja?” Sy voel hoe hy een van die krulle in haar nek om
sy vinger draai.

“Jou planne noudat die skildery afgehandel is? Wag Kurt vir jou?”

Kan hy tog nie maar van Kurt vergeet nie? So kalm moontlik antwoord sy:

“Ek is klaar met jou skildery en moet terug Stuttgart toe. Kurt het niks
daarmee te doen nie. Daar wag ’n paar skilderye wat moet klaarkom. En dan
die groot uitstalling. Ek het reeds ingestem om deel te neem, ek kan nie nou
kop uittrek nie. Ek het hart en siel daarna uitgesien.”

“Hét daarna uitgesien? Jy praat in die verlede tyd.” Sy stem is skielik hees.

“Sien jy dan nie meer hart en siel daarna uit nie?”

“Natuurlik! Ja, ek sien nog baie daarna uit.” As hy dan nie sover kan kom om
presies te sê hoe hy oor haar voel nie, hoef hy ook nie te weet dat haar hart en
siel op Immergroen gaan agterbly nie.

Dalk voel hy niks vir haar nie, is dit net wensdenkery van haar kant af.

“Solank jy Immergroen nie vergeet nie. Jy sal darem seker weer hier kom
kuier?”

Daar is dit weer. Doodvriendelik. ’n Lukraak uitnodiging. Maar hy maak sy

hart nie eens op ’n skrefie oop nie. As hy maar net weet hoe sy daarna smag
dat hy moet sê hy wil haar vir altyd hier op Immergroen hê.

“As ek genooi word.” Hector, pleit haar hart, kan jy dit nie maar anders stel
nie? Soos dat jy my graag weer hier wil hê. Dat jy my permanent hier wil hê.

“Dan moet ek maar weer ’n skildery bedink wat jy hier moet kom skilder,”

antwoord hy neutraal.

In die donker is sy gelaat net vaagweg sigbaar. Soos sy seker altyd in die
donker gelaat sal word oor sy gevoel vir haar.

“Ek dink ek moet gaan inkruip, Hector. Môreoggend is dit vroeg uit die vere
om Rina betyds by die lughawe te kry.”

“Jy’s reg,” sê Hector, vat haar hand en help haar op. Hy lag sag. “Om te dink
Rina het ons almal opgekommandeer om saam lughawe toe te gaan.”

“Dis uit pure opgewondenheid,” antwoord Zilna.

In haar kamer tel sy Kurt se brief op, maak dit oop en gaan sit op die bed om
dit te lees. Sy trek twee velle papier uit die koevert. Op die een is ’n
getekende huisplan en die ander ’n brief. “Ek het jou droomhuis geteken,
Zilna, soos jy dit altyd beskryf het. Kyk daarna en laat weet my wat jy
daarvan dink. As jy terug is, wil ek ’n ring aan jou vinger steek. Dan kan ons
’n erf soek en begin bou …”

Die blaaie fladder uit haar hand vloer toe. Dis goed sy gaan terug, want sy
moet Kurt in die oë kyk sodat daar geen verdere misverstande kan wees as sy
vir hom sê daar is nie vir hulle ’n toekoms saam nie.
Hy het sy eie gevolgtrekkings gemaak oor ’n verhouding wat vir haar net
vriendskap is.

DERTIEN

Zilna betaal die taxibestuurder half ingedagte. Sy het vinnig gekeer toe hy
haar bagasie wou aandra en het gesê die mense weet sy kom, een van hulle
sal haar goed binnetoe neem. Sy wou hierdie oomblik alleen beleef, tyd hê
om haar terugkoms by Schloss Sehnsucht met al haar sintuie te ervaar. Dit
duur gewoonlik ’n ruk om aan te pas nadat jy tussen die verskillende
tydsones beweeg het. Dit voel al asof daar ’n gat in haar geheue is, asof dinge
wat sy moet onthou, wegraak, of wegskuif na haar onderbewuste toe.

Zilna stap nie binnetoe nie, maar bly buite voor die kasteel se ingang staan
terwyl haar gedagtes op ver paaie koers kry. Sy sug. Voor haar geestesoog
sien sy ronde, groen suikerrietheuwels en wildepiesangbome. Maar hier voor
haar aanskou sy die wit mure en torinkies van Schloss Sehnsucht teen die
prentjieboekblou van Stuttgart se lentelug. Bloeisels in die allersagste kleure
wieg ligweg in die wind. En verder aan strek die dennewoud knalgroen voor
haar uit.

Dan sien sy hom. Kurt Endemann. Hy stap haar tegemoet, sy hare treffend
blond in die helder daglig. Sy kry skoon ’n knop in haar keel toe sy die
blydskap op sy gesig sien.

Kurt vat haar stewig aan die skouers en sy helderblou oë kyk diep in hare.

“Fräulein …” Verder kom sy hees stem nie en hy soen haar saggies op haar
mond.

“Hallo, Kurt. Hoe gaan dit?” verneem sy in Duits na sy welstand.

“Baie goed, dankie. Maar dit gaan nog beter noudat jy terug is,” antwoord hy
bly.
Terwyl hy met haar bagasie langs haar aanstap na die Schloss se ingang,
vertel hy hoe almal haar gemis het. “’n Sekere meneer Endemann die meeste
van almal,” sê hy met ’n knipoog.

Sonder dat hy verder uitbrei, weet sy wat hy bedoel. Sy kan eerlik verklaar
dat sy hom nog nooit in die verlede aanleiding gegee het om so te dink nie.

Veronderstel sy het nooit weggegaan nie, sou sy dan anders oor Kurt gevoel
het?

Nee, sy het nog nooit romantiese gevoelens vir hom gehad nie, daarom sal sy
haar nie nou deur skuldgevoelens laat rondjaag nie.

Die deurwag verwelkom haar hartlik toe sy haar kamersleutel by hom kry.

Hoe vreemd tog om weer hier te wees en in die lang gang af te stap na haar
stel kamers toe. Agter die toe deure weerskante in die gang is elkeen in sy eie
ruimte besig om sy passie uit te leef.

Hulle voetstappe klink hard op die teëls, hare ligter as Kurt s’n. By haar deur
groet sy Kurt met die verskoning dat sy moeg is, maar belowe dat hulle later
sal kuier.

Gelukkig aanvaar hy dit en stap vrolik weg.

Toe sy die deur oopmaak, stap sy terug in die verlede – die tyd voor
Immergroen. Groot maak sy die vensters oop sodat die vars lug kan instroom.

Van vertrek tot vertrek stap sy met ’n gevoel van onwerklikheid. Was dit
regtig al die jare haar tuiste? Ná Immergroen se ou familiewoning met sy
ruimte en warmte, voel dit hier onpersoonlik, net maar ’n blyplek waar jy
slaap, eet en asemhaal.

Vol afwagting maak sy haar ateljeedeur oop. Hier het sy haar uitgeleef. Dit
was maklik om haar met die Duitse ekspressionisme van die vroeë twintigste
eeu te vereenselwig en daarvolgens te skilder, ter wille van die vryheid van
haar siel.

Zilna kyk kopskuddend na die klomp skilderye. Sy besef opnuut wat ’n

kopskuif dit was om Minette se portret volgens die ou meesters se dissipline
te skilder.

Klaar uitgepak, gaan sy haar posstukke een vir een deeglik deur, sorteer hulle
van dringend na minder belangrik. Sy sal dit later lees. Heel eerste wil sy vir
Hector laat weet sy het veilig by die Schloss aangekom.

Ouder gewoonte skakel sy haar skootrekenaar aan om pos af te laai en onthou

weer die eerste e-pos wat sy destyds van Hector ontvang het. Met ’n glimlag
begin sy vir hom skryf en vergeet momenteel van alles om haar.

Ná ’n paar vinnige boodskappe aan die kunsvereniging en die Stuttgart-

kunsraad, skakel Zilna haar rekenaar af. Ook net betyds toe sy die klop aan
haar deur hoor.

“Hallo, ons kom groet! Kom saam, dis veels te lekker buite om binne te sit,”

klink die koor van stemme in die gang op. Al haar ou kasteelvriende drom
saam voor haar deur en lyk opreg bly om haar weer te sien.

Dit word ’n prettige dag van rondloop in die woud, uitbundige vrolikheid,
skerts en lag asof daar geen sorge in die lewe is nie, soos net jongmense kan.

Tussen die jolyt deur bly Zilna wonder of sy nog hier inpas. Haar hart hunker
na

’n sterbelaaide naghemel op Immergroen se stoep. Duidelik hoor sy in haar

gedagtes hoe Hector se lae stem die laaste aand daar op die stoep effens
gebewe het. Hoekom het sy nie maar haar trots in haar sak gesteek en hom
laat verstaan hoe sy oor hom voel nie? Vroue mag tog deesdae eerste
toenadering soek. Maar

sy is te trots. Trouens, sy en Hector kruip albei agter hulle trots weg.

Intussen loop Kurt met haar hand stewig in syne en sy worstel nog oor hoe en
wanneer om hom uit sy droom te help.

“Zilna, ek het nou al hoeveel keer gepraat, maar jy antwoord nie.” Kurt kyk
haar bekommerd aan, sy ligblou oë intens.
Sy skud haar kop. “Ek was net ingedagte, sommer gedink aan my land.”

Hy druk haar skouer liggies. “Natuurlik, jy was ’n hele ruk weer daar. Jy
verlang al klaar weer terug?”

Sy knik. “Ek verlang, ja.” Na Hector, eggo haar hart.

“Ons gaan almal later biertuin toe, kom jy saam?” vra Kurt. “Goeie Duitse
bier sal jou sommer weer laat tuis voel.”

Sy skud haar kop. “Liewer nie, Kurt. Ek is nog te moeg ná die reis.”

Terug in haar kamers skakel sy dadelik haar rekenaar aan om te sien of

Hector dalk geantwoord het. Haar hartklop versnel toe sy die koevertjie met
sy naam op die skerm sien: “Minette vra gedurig na jou. Almal mis jou. Dis
stil op Immergroen sonder jou. Laat weet wanneer jy weer wil kom kuier.”

Onvergenoeg lees Zilna die boodskap weer deur. “Almal mis jou.” Moet sy
raai dit sluit hom in?

Zilna vat ’n bos van haar hare in ’n stywe greep vas en gee dit ’n pluk. Die
enigste man op hierdie aardbol met wie sy die res van haar lewe wil slyt, kan
nie eens vir haar skryf dat hý haar mis nie. Wat nog te sê dat hy haar liefhet.
As sy net verlief was, sou dit nie saak gemaak het nie, maar sy is reeds
heeltemal verstrengel in die web van haar liefde. Sy het hom lief.

Moeg soos sy is, het sy eensklaps nie meer lus om so alleen hier te sit nie, dit
voel asof die mure haar vasdruk. Die Schloss se gange is stil. Die klomp is
seker almal al weg biertuin toe. Sy wil ook uit, maar alleen. Alleen met haar
gedagtes.

Gelukkig sak die son nou saans al heelwat later, dink sy toe sy op haar fiets
koers kry en die pedale so vinnig moontlik trap.

Stadigaan val Zilna se lewe weer in sy gewone patroon soos voor sy Suid-
Afrika toe gegaan het – skilder, werkwinkels aanbied, uitstallings bywoon, en
af en toe
’n musiekkonsert of opera. Soms saam met Kurt, soms saam met goeie
vriende, baie keer sommer alleen.

Al hoe meer kere gaan sy hoofsaaklik alleen. Sy probeer om nie te veel tyd in
Kurt se geselskap deur te bring nie, want hy bly hardekwas glo dat daar ’n
liefdesverhouding tussen hulle is. Of ten minste dan ’n verhouding wat hy
hoop in die toekoms sal verdiep. Hoe meer sy probeer verduidelik dat daar
niks meer as vriendskap tussen hulle kan wees nie hoe minder luister hy.

Hardkoppige Duitser, dis wat hy is. Sy reaksie toe sy nie saam met hom ’n
verloofring wou gaan uitsoek nie, het haar laat besluit om hom deeglik op ’n
afstand te hou, te sorg dat hulle altyd in ’n groep uitgaan.

Die dae word weke en steeds is die korrespondensie tussen haar en Hector
kort en oppervlakkig. Hy gee nuus deur van Minette, Wilhelmina en Hetta.
Soms noem hy een en ander oor die boerdery, maar nooit ’n persoonlike
boodskap nie.

Zilna sug. Hy is seker ook maar baie besig. Maar hy skryf darem vir haar.

Voor haar geestesoog sien sy Immergroen se opstal. Dis nou herfs in Suid-
Afrika, maar op Immergroen sal dit steeds groen wees. Weliswaar
verskillende skakeringe van groen, maar nooit die warm roes, goud en
bruinrooi van die Boland of ander dele van die binneland nie.

Soms sit sy sommer net en droom voor ’n halfklaar doek en probeer Hector
se gelaat, sy oë, sy hare en sy skraal, sensitiewe hande in haar gedagtes sien.
By tye probeer sy hom skets soos sy hom onthou. Sy wens sy het ’n foto van
hom gehad.

Sy sal maar weer gaan kyk of daar nie dalk ’n e-pos-boodskap van Hector is
nie, besluit sy toe sy vir die hoeveelste keer voor ’n doek sit en droom. Met
’n bonsende hart sit sy en wag op inkomende pos. Haar hart tol byna in haar
binneste toe sy Hector se naam langs die toe koevertjie sien. Dadelik maak sy
dit oop.

Terwyl sy dit lees, voel dit soos yswater wat deur haar are gly. Koud en
onpersoonlik swem die woorde voor haar oë: “Jy het jou brief van Kurt hier
vergeet. Dit het op jou bed gelê en die skoonmaker het dit vir my gebring. Ek
moet dan seker sê geluk, want teen hierdie tyd is die ring seker aan jou
vinger.

Hoop die huisbouery vorder goed. Ek sal die brief vir jou aanstuur.”

Geen vriendelike aanhef of groet nie. Sommer net so, terloops.

Hy het die brief gelees, weet alles wat daarin staan.

Moedeloos laat sak sy haar kop in haar hande. Sy onthou nou, sy het op
nommer nege en negentig van die brief onthou en dit uit die laai gehaal, net
voor hulle lughawe toe moes ry. Minette het ingekom en by haar gestaan en
gesels terwyl sy die laaste kleinighede ingepak het. Sy was haastig en het
vergeet om die brief in haar handsak te sit. So onbelangrik was dit vir haar
dat sy nooit weer daaraan gedink het nie.

Tot nou.

Ag, haar lewe is omtrent ’n gemors, dink sy moedeloos. Die man wat sy
liefhet, glo sy is verloof aan iemand anders. En eintlik skeel dit hom weinig,
terwyl ’n man hier haar sy hele hart bied, en sy dit nie kan aanvaar nie.

Hoop flikker soos neonligte in haar binneste toe die telefoon lui. Sê nou dis
Hector? Maar dan onthou sy hy het nie haar landlynnommer nie.

“Zilna Grové,” antwoord sy hees van afwagting.

Maar dis professor Weiszleben van die Kollege vir Beeldende Kunste.

Teleurstelling spoel deur haar, tog doen sy haar bes om hoflik te wees en vra
ook uit na sy welstand nadat hulle oor en weer gegroet het.

“Fräulein …” Zilna hoor die effense aarseling in sy stem. “Frau Steinbach,

wat skilderkuns aanbied, gaan vir ses maande met kraamverlof en ons soek
iemand om in daardie tyd in haar plek af te los. Die paneel het aan jou
gedink.

Sou jy dalk belang stel?”

Dit voel asof haar hart bolmakiesie slaan. Dit sal help om haar verlange na
Hector te stil. Hoe besiger sy kan wees hoe beter.

“Hoe gou wil u ’n antwoord hê?”

“Dis nogal dringend,” antwoord hy rustig. “Kan jy my so oor drie dae laat
weet?

Toe sy die telefoon neersit, is sy baie opgewonde. Dis iets wat sy nog altyd
graag sou wou doen, en dit sal ook haar eie kreatiwiteit stimuleer. Die
sinergie tussen leermeester en studente met hulle verskillende waarnemings
kan wonderlike resultate lewer.

Onmiddellik daarna lui haar telefoon weer. Dis die kunsvereniging. Hulle wil
weet of sy al finaal besluit het hoeveel skilderye sy gaan uitstal. Dit gaan die
kunsvereniging se grootste uitstalling tot nog toe wees en sal ook oorsese
besoekers trek.

Haar hart sit in haar keel. Sedert sy terug is, het sy ’n paar skilderye met
Immergroen as tema geskilder en sal dit graag saam met haar ander werk wil
uitstal.

Impulsief, vol geesdrif oor die vooruitsig van die uitstalling, skryf sy vir
Hector waar en wanneer die uitstalling gaan wees sodat hulle daar op
Immergroen aan haar kan dink en duim vashou.

Kort en saaklik kom sy antwoord byna dadelik terug. Hy wens haar alle
sukses toe en noem dat Wilhelmina glo reeds styf duim vashou vir goeie
verkope.

Hy kon darem geesdriftiger gewees het oor haar groot vooruitsig, dink sy
teleurgesteld toe sy die rekenaar afskakel.

Kort voor middagete bel Zilna professor Weiszleben en sê sy sal die aflospos
aanvaar. Sy ingenomenheid met haar besluit is soos strelende salf.

“Ek sien baie uit daarna, professor,” antwoord sy, “en sal graag môreoggend
wil inkom om die werk met Frau Steinbach te bespreek.”
Die koeël is deur die kerk. Sy gaan baie besig wees, maar dis goed, haar
gedagtes sal hopelik minder op Immergroen toegespits wees. Dis asof haar
kreatiewe sluise sommer oopgetrek word en die wonderlikste idees skiet haar
te

binne. Met hart en siel begin sy aan nog ’n paar nuwe skilderye werk wat sy
ook wil uitstal.

Tussendeur laai Zilna nog gereeld pos af, maar daar is geen woord van
Hector nie. Het hy besluit om van haar te vergeet? Moedeloos haal sy haar
skouers op, sug en gaan aan met haar werk. Sy briewe was in elk geval die
laaste tyd baie kort en saaklik. Gewoonlik net die nodigste.

Dan is dit seker maar die einde van die hoofstuk. Sy moet die boek toemaak
en aangaan met haar lewe.

Met ’n beker koffie in die hand besluit sy om nooit weer haar hart aan enige
man te gee nie. Buitendien, nooit weer in haar lewe sal hierdie gebroke hart
van haar weer heel nie.

VEERTIEN

Zilna se dae val spoedig in ’n ritmiese patroon van skilder en klas gee en sy
besef opnuut die terapeutiese waarde van skeppend besig wees. Hart en siel
werp sy haar in haar werk.

Sy gaan saam met die grootstes van die grotes uitstal. Dié gedagte vergoed in

’n mate vir die ontsettende pyn en gevoel van verlies wat sy steeds ervaar en
probeer verwerk. Gelukkig is die inspirasie daar en moet sy aan haarself
erken dat die teleurstelling en verlange juis ’n nuwe dimensie aan haar kuns
gee. Nuwe simbole en kleurgebruike neem op haar skilderdoeke vorm aan.
Helder, sag vloeiende kleure en byna sprokiesagtige Afrikatonele. Dis asof
die sangerige Keltiese musiek waarna sy deesdae luister ’n amper
bedwelmende uitwerking op haar het, wat ook haar werk beïnvloed sodat sy
towerlandskappe skep.

Is sy besig om te vlug vir die werklikheid? wonder sy toe sy uiteindelik klaar

is en haar skilderye betrag. Onbeplan het sy tog rondom ’n tema gewerk –

ontvlugting.

“Dames en here, laat ons die glase lig vir ’n heildronk op ons kunstenaars,”

begin die voorsitter van die Internasionale Kunsgilde met sy openingsrede.

“Die jaarlikse internasionale kunsuitstalling is al ’n instelling, maar wat dit
vanjaar baie besonders maak, is dat ons ook inskrywings van verafgeleë,
ontwikkelende lande van oor die wêreld ontvang het. Vanjaar se werk is van
uitstaande gehalte.

Daarby natuurlik weer die indruk, soos in die verlede, dat dit die vorige jaar
se uitstalling ver oortref.”

Hy soek met sy oë oor die aanwesiges tot dit op Zilna rus. “Een van die
kunstenaars van Stuttgart, Zilna Grové, het ons verras met nuwe kommentaar.

Gaan maak gerus ’n draai by haar werk en kyk hoe sy inheemse Afrikakuns
met Westerse kuns kombineer, veral dít wat tydens kolonialisme in Afrika
neerslag gevind het. Die twee wêrelde skuif feitlik oormekaar om ’n nuwe
identiteit aan te neem.”

Zilna sluk. Sy het maar net uit haar hart geskilder. Nou ervaar sy weer wat
alle kunstenaars in alle kunsgenres ervaar – die resensente en kunskenners
lees

gewoonlik meer in ’n werk as wat die kunstenaar probeer weergee het. Sou
iets van ’n mens se onderbewussyn wel ongevraag en onbewustelik die
kunswerk binnesluip? Om dan juis met die toeskouer te kommunikeer? Maar
sy sal nie kla nie, dit sou onbevredigend wees as hulle haar werk ónderlees
het.

“Kyk ook na Heinrich Würter se Neoklassisisme, dis absoluut betowerend,”

gaan die spreker voort. “Ek noem hierdie twee kunstenaars spesiaal omdat
hulle nog jonk is en nie aarsel om nuwe velde te ontgin en juis so die
skilderkuns dinamies lewend hou nie.”

Langs Zilna druk professor Weiszleben, haar spesiale gas vir die aand, haar
elmboog liggies en fluister dat hy baie geëerd voel om haar metgesel te wees.

Nadat almal hulle glasies geklink het, sê die voorsitter: “En nou, dames en
here, verklaar ek hierdie uitstalling geopen.”

’n Warm applous volg en toe begin die gaste rondbeweeg.

Dis tog lekker om erkenning vir ’n mens se werk te kry, dink Zilna toe sy by
professor Weiszleben inhaak en saam met hom rondstap om na die skilderye
te kyk. Sy bly heeltyd bewus van mense se oë op haar terwyl sy tussen hulle
deurbeweeg.

Hierdie openingsgeleentheid is gewoonlik formeel, en sy weet die lang,

smaraggroen kant-en-satyn-rok is ’n wenkombinasie saam met haar blink
rooi krulle. Nie net is die kleur vleiend nie, maar ook die snit. Aanvanklik
was sy bekommerd oor die amper gewaagd lae halslyn, maar volgens die
ontwerper beklemtoon dit haar slank nek, daarom het sy haar dit laat
welgeval. Twee smaragoorkrabbers en ’n ovaal smaragsteen aan haar vinger
is die enigste juweliersware.

Soos ’n vorige keer het sy weer gewonder of sy Kurt se smaraghangertjie ook

moet aansit, maar besluit dit sou oordadig lyk. Buitendien kon dit Kurt dalk
weer nuwe hoop gee indien hy dit sien. Hy en ’n paar van haar ander vriende
is ook hier, maar sy probeer uit hulle pad bly.

Uiteindelik staan sy en professor Weiszleben voor Heinrich Würter se

skilderye.

“Uitstekend!” roep sy spontaan uit. Die man se werk is voorwaar treffend,

met sterk, skoon lyne.

Toe hulle omdraai, voel dit asof die bloed in haar are stol. Sy word yskoud en
vries net daar in haar spore. Voor haar, asof uit die niet, staan Hector. Hector,
hartverskeurend aantreklik in ’n aandpak, wit syhemp en swart strikdas, sy
blou-blou oë onpeilbaar op haar gerig. Is dit dalk ’n hersenskim? Laat die
aand se opwinding haar nou glad gesigte sien?

“Is daar fout, Zilna?” vra professor Weiszleben bekommerd langs haar.

Sy skud net haar kop en trek haar arm uit dié van die ouer man. “Verskoon

my,” fluister sy en stap vorentoe.

Hector kom ook nader. Dan vou sy hande stewig om haar skouers. Hy trek
haar nader en soen haar liggies op die voorkop. Dit voel kompleet asof sy
droom.

“Hallo, Zilna.” Sy warm stem is strelend. Terwyl hy haar effens van hom
weghou, gly sy oë van kop tot tone oor haar, goedkeuring duidelik in sy oë.

“Hector! Wat ’n verrassing! Jy is die laaste mens wat ek hier verwag het.” Hy
moet maar die blydskap in haar stem hoor, sy kan dit nie terughou nie.

“Jy klink sowaar bly om my te sien.”

“Natuurlik! Dis wonderlik om een van my eie mense hier te hê.”

“Een van jou eie mense?” Hector oë soek oor haar gesig.

“Ag, jy weet wat ek bedoel.” Zilna kan om die dood nie aan ’n beter
antwoord dink nie.

Hy knip sy oë asof hy haar woorde oordink. “Ek sal later probeer agterkom
presies wat jy bedoel. Wys my nou eers jou skilderye.”

“Net ’n oomblik.” Sy draai na die ouer man wat steeds stil eenkant staan.

“Professor Weiszleben, ontmoet my vriend uit Suid-Afrika,” sê sy in Engels.

Soos ’n ware heer groet die professor Hector. “Dis goed dat Zilna ’n
landgenoot hier het vir ondersteuning. Ek hoop jy geniet die aand, Zilna, ek
het
’n paar van my kollegas in die oog gekry en wil gou gaan groet. Sal jy my
verskoon? Ek is seker jou vriend sal jou gewis nou vir homself wil hê. Ons
sien mekaar weer later.”

Toe hy waardig wegstap, staan Hector nader aan Zilna en fluister sag in haar
oor: “Is hy nie ’n bietjie oud vir jou nie?”

Sy kyk hom skroeiend aan. “Hy is hoof van die kunskollege waar ek werk en
ons is goeie vriende. Dan maak ouderdom mos nie saak nie.”

“’n Rooikop sal nooit verander nie.” Die fyn lyntjies langs sy oë verdiep
saam met sy glimlag. “Ek het net gegrap. Kom, ek brand om jou skilderye te
sien.”

“Leer dié les – moet nooit met ’n rooikop sukkel nie,” raas sy gemaak streng
terwyl dit steeds in haar bruis van blydskap oor sy teenwoordigheid. “Ja,
kom, dit sal interessant wees om jou mening te hoor. Ek het mos op
Immergroen al agtergekom jy het ’n goeie kennis van kuns.”

Hector kyk belangstellend na al haar skilderye, loop hulle ’n paar keer deur
en gaan staan dan weer voor een van die kleiner doeke. “Jou kleurgebruik is
besonder goed en weerspieël werklik die stemming van elke skildery. Ek hou
egter die heel meeste van hierdie een. Jy kan hom as verkoop beskou.”

Zilna knip haar oë om die skielike opwelling van trane te keer. Dit was een
van die eerste skilderye wat sy gemaak het nadat sy weer terug in die Schloss
was. Sy het geweldig na Hector verlang en onwillekeurig het die klipkapel op

die doek vorm aangeneem. Haar onderbewussyn het heeltemal oorgeneem en

sy was geheel en al in diens daarvan. Telkens was sy self verstom oor wat op
die doek gebeur. Die eindresultaat was toe die klipkapel, staangemaak op
twee reusehandpalms, wat weer op klein, ronde heuwels rus, oortrek met
diepgroen suikerriet. Weerskante langs die kapel staan bome waarvan die
kruine Zoeloe-oorlogskilde is. Twee spiese, oorkruis, versper die deur van die
kapel en maak toegang verbode. Bo-op die dak sit ’n reuseskoenlapper met
kleurryke vlerke wyd oopgesprei en ’n gesig, onteenseglik dié van Zilna, met
’n boskasie rooi krulle, toe-oë en handpalms teen mekaar, asof in gebed.
“Fassinerend. Hierdie skildery hoort op Immergroen,” sê Hector skor.

Zilna probeer die knop in haar keel wegsluk. Sy kan sowaar nie voor al
hierdie mense aan die grens gaan nie!

“Dis nie te koop nie,” fluister sy so sag dat sy wonder of hy haar gehoor het.

“Ekskuus?”

Hy het definitief haar antwoord gehoor. Sy kan dit aan sy gesig sien, die
effens skewe glimlag, asof hy nie kan glo wat hy hoor nie, die wenkbroue
vraagtekens, asof hy ’n verduideliking eis. Bang om haar stem te vertrou,
knik sy net bevestigend en kyk af. As sy moet opkyk, sal hy die trane sien.
Maar langer kan sy dit nie keer nie en ’n traan rol oor haar wang. Sy vee dit
nie af nie, bang dat sy die aandag daarop sal vestig, en hoop maar hy sien dit
nie.

“Wat is dit, Zilna, wat is fout?” vra hy besorg.

Niks ontgaan sy oë ook nie, dink Zilna en skud net haar kop. “Dis niks.

Verskoon my, ek wil ’n draai gaan loop.” Die rou emosie slaan deur in haar
stem.

Soos die traan, kan sy dit eenvoudig nie keer nie.

’n Staalgreep sluit om haar boarm. “Kom.”

Dit sal nie help om haar teë te sit nie, almal sal net na hulle kyk. Die pers is
ook hier, dit kan ’n opskudding veroorsaak, sappige koerantnuus word.
Daarom gehoorsaam sy gedwee.

Hulle is skaars buite onder die bome, wat die skerp buiteligte effens demp, of
hy vou haar in sy arms toe. Die bekende suurlemoengeur wat hom altyd
omring, is eens te veel. Sy laat sak haar kop op sy skouer en toe huil sy.

Hemel, hoe het sy nie na hom verlang nie! Sy sal ’n verskoning moet uitdink
vir haar trane. Hy mag nie weet hy is die oorsaak daarvan nie; dat haar
verlange na hom en Immergroen elke dag in intensiteit toegeneem het nie. Dit
was tog duidelik dat hy niks vir haar voel nie, waarom anders sou hy ophou
skryf het?

Maar hoekom hou hy haar dan nou in sy arms? En waarom streel sy hand oor
haar hare? Of is dit dalk net ’n broederlike gebaar, soos wat ’n ouboet sy
kleinsus sou troos?

“Waarom die trane, Zilna? Dis dan jou groot aand? Wat is fout?” praat hy

digby haar oor. “As jy nie die skildery wil verkoop nie, sal ek verstaan. Ek
het net gedink dit sal in Immergroen se opstal pas.”

“Dit sal mooi lyk in Immergroen se opstal? Is dit al rede waarom jy dit wil
hê?” Kan hy verdeksels nie twee en twee bymekaartel nie? Daardie skildery
beeld al haar emosies oor hom en Immergroen uit. Dit kan net Immergroen
toe gaan as sy ook daarheen kan gaan, vir goed.

“Nee, Zilna.” Met sy vinger onder haar ken, lig hy haar gesig op na hom toe.

Sy stem is skor toe hy weer praat. “Ek wil die skildery hê omdat dit jou siel
bevat. Sodat jy daardeur altyd deel van Immergroen kan wees.”

“Sal dit dan nie beter wees om mý eerder daar te hê nie?”

Toe die woorde uit is, kan Zilna omtrent haar tong afbyt. Hoekom moet sy
altyd sê wat in haar opkom sonder om dit behoorlik te deurdink? En waarom
is hy nou so doodstil?

“Ek moet ingaan, die mense sal my soek,” sê sy verbouereerd en beur van
hom af weg.

“O nee, juffroutjie,” trek Hector haar weer terug in sy arms. “Herhaal ’n

bietjie wat jy nou net gesê het?”

Hy weet baie goed wat sy gesê het. Hy wil hom nou net daarin verlekker. “Ek
kan nie onthou nie,” mompel sy.

“Wel, ek kan elke woord onthou, en ek dink ons moet dit beseël.”
Haar antwoord word gesmoor toe sy lippe op hare neerkom en hy haar mond
sag en warm verken, bolip en onderlip beurtelings. Van mondhoek tot
mondhoek vee sy lippe teer oor hare, soekend, tergend. Dan beweeg sy mond
oor haar wang en af tot in haar kuiltjie. Haar rug buig agteroor saam met die
kromming van sy lyf en al die maande se onversadigde verlange stoot in haar
op. Met haar hande om sy nek druk sy stywer teen hom vas, voel sy hoe sy
hande liefkosend oor haar beweeg, hoe haar polsslag versnel.

Toe sy mond al hoe meer van haar opeis en sy in oorgawe gee, voel dit asof
sy in ’n lugballon opstyg, die hoogtes in. Emosie op emosie jaag deur haar.
Haar hele wese jubel in die wete dat dit Hector is wat haar bemin, en dit voel
asof sy niks wil terughou nie.

Met ’n kreun neem hy sy mond weg van hare en hou haar ’n entjie weg.

“Hoekom het ek dit nie lankal gedoen nie? Verspeelde geluk.”

En toe hou hy haar vas asof sy baie kosbaar is. Maar nog geen woord van
liefde nie. En sy sit steeds met al die vrae in haar gemoed.

“Waarom het jy nie, Hector? Waarom het jy my nie lankal so gesoen nie? En
hoekom nou?”

Weer skrik sy toe die woorde uit is. Moet sy alewig haar binnekant uitdop,
altyd oop-oë reguit instap waar iemand anders sou huiwer?

“Dit gaan meer as ’n paar minute neem om te verduidelik, Zilna.” Hy streel

oor haar rug. “Kom ons kry eers hierdie uitstalling agter die rug, daarna kan
ons praat.”

Zilna blaas haar asem stadig uit. Uiteindelik gaan daar kans wees om haar
hartsake uit te praat.

Hand in hand stap hulle terug, die uitstalruimte binne. Sy wonder of die gloed
wat sy innerlik ervaar dalk sigbaar kan wees.

Sy moet geweet het dit sal een of ander tyd gebeur, dink Zilna toe Kurt
eensklaps voor hulle staan. Sy oë word staalblou toe dit oor haar en Hector se
ineengestrengelde hande flits. Met ’n koel kopknik draai hy weg.

“Kurt, wag. Ek wil jou voorstel …”

Trots en regop draai hy terug. Met tipies Duitse selfbeheersing knik hy hoflik
toe Zilna Hector aan hom voorstel. Die uitdrukking in sy oë toe hy Hector
groet, vertel duidelik dat hy nou presies weet waar hy met Zilna staan.

“Dis dan nou Kurt,” sê Hector peinsend toe Kurt tussen die mense verdwyn.

“Merkwaardige man. Kan ’n nederlaag vat soos ’n man.”

Zilna knik. Haar hart gaan tog uit na Kurt. So trots.

“Zilna!” Professor Weiszleben kom vinnig nader. “Jy sal my seker verskoon
as ek nou sonder jou vertrek en jou aan hierdie jong man oorgee.” Hy
knipoog vir Hector. “Ek is seker hy sal jou veilig tuis besorg.”

Zilna knik woordeloos. Hector se ingenome gesigsuitdrukking is ’n antwoord

op sigself en die professor verstaan die taal tussen man en man blykbaar
goed.

Die Schloss is doodstil toe die taxi hulle later daar aflaai. Net hier en daar
brand

’n lig nog in enkele kamervensters. Geïnteresseerd bekyk Hector haar blyplek

terwyl sy vir hulle warm sjokolade maak om te drink.

Hy lyk skoon uit sy plek hier, dink Zilna geamuseerd toe hulle knus langs
mekaar op die bank sit, elk met ’n beker in die hand. Hy hoort in Immergroen
se opstal.

“Wat het jou laat besluit om te kom, Hector?” vra sy op die man af, soos
gewoonlik.

Hy kyk na haar met oë waarin sy kan wegraak. “Verlange.”

Die enkele woord spoel sag en soet en ryk oor haar. “Verlange …” Sy
herhaal dit sag, verbaas, asof sy nie seker is sy het reg gehoor nie. “Maar jy’t
dan niks laat blyk nie. Hoekom het jy dit nie net vir my geskryf nie?”

’n Fyn glimlag kuier om sy mond.

Skielik vlam haar humeur op. “Hector Terbruch, hier sit ek en vergaan van
ellende weens ’n gebroke hart en al die tyd voel jy net soos ek, maar laat niks

van jou hoor nie! Hoe kon jy dit aan my doen?”

Sy spring op en loop ’n paar tree weg, haar vuiste gebal van ingehoue
emosie.

“Hoe kon jy, Hector!” wil sy by hom weet.

Skielik is Hector by haar, sy arms om haar. Sy hande streel oor haar krulle
terwyl hy haar teen hom vashou. “Bedaar, Zilna. As jy maar weet hoe swaar
dit vir my was. Hoe bang ek was om weer my liefde vir ’n vrou te gee …
bang dit word teruggegooi …”

“Maar was jy nie bereid om te waag nie? Ter wille van die liefde?”

“Ek glo nie julle vroue besef hoe broos mans regtig is waar dit die liefde
aangaan nie. Dáármee is die Evasgeslag baie dapperder.”

Verbaas kyk Zilna na hom. “Wil jy my sê jy kon nie agterkom hoe ek oor jou
voel nie?”

“Ek het dit vermoed. Maar toe beduiwel Kurt se brief alles.”

“Arme Kurt. En ek het nooit meer as vriendskap vir hom gevoel nie.” Zilna
skud haar kop verbaas. “Ek kan dit nie glo nie. Wat het jou toe laat besluit
om hierheen te kom?”

“Liefde. En tant Wilhelmina. Sy’t my behoorlik geroskam. Gesê ek moet my

papbroekigheid laat staan. Sy wéét dan glo ons het mekaar lief. En nogal
gevra of ek dan nie dink jy sal ’n goeie ma vir Minette wees nie.”

Sy skuld Wilhelmina baie. “Maar dit gaan nie net om Minette nie?” vra sy
waarskuwend.
Die antwoord kom sag op haar mond neer. Hy vra, en sy gee. Sy vra, en hy
gee. En hulle speel die ou-ou spel van man en vrou. En in onafgemete tyd
kruis Venus en Mars se wentelbane.

Die groot kloue vou ongelooflik sag om haar lyf. Die geswiep van
reusevlerke om momentum vir die opstyg te kry, klink soos die gesuis van
wind in haar ore.

En dan gaan sy die lug in – al hoër en hoër, en al vinniger. Die krag van die
reusearend is verstommend; sy vlerkspan geweldig. Wonder bo wonder is sy
glad nie bang nie. Ver, baie ver onder haar, gly die landskap en huise in
miniatuurgrootte verby.

Dan begin hulle daal en eensklaps, net so skielik soos wat sy opgetel is, word
sy neergesit op iets wat donsig sag voel. ’n Reusenes. ’n Arendsnes hoog in
die kranse, uitgevoer met sagte donsvere.

“Hier sal jy veilig wees. Niks sal jou hier oorkom nie. As dit donker word, sal
ek jou onder my vlerke hou. Ek sal jou versorg, vir altyd en altyd. Want dis
die plek waar jy nog altyd graag wou wees.”

Sy luister verwonderd na die arend se rustige stem. Sy vertrou hom. Sy is nie

bang nie. Elke dag bring hy vir haar kos en sy word lief vir hom. Snags slaap
sy rustig onder die warm vlerk.

“Jy is nou sterk genoeg,” sê hy eendag, “jy kan nou jou volle plek in die nes
inneem.”

“Nee, asseblief?” soebat sy. “Moenie weggaan nie. Ek is bang vir alleen
wees.”

“Moenie bang wees nie,” sê die arend, “ek sal altyd by jou wees, jou oppas.
Jy sal nooit weer alleen wees nie. Ek sal by tye van die nes af moet wegvlieg,
maar sal altyd terugkom.”

Skielik begin die arend se vlerke klap. Al harder klap dit. Klap-klap. Klop …

klop … klop …
Dis asof sy deur digte mis beur. Wat gaan aan?

Daar hoor sy dit weer: Tok-tok, tok-tok …

Zilna kom vinnig orent en kyk deurmekaar om haar rond. Sy sug verlig. Sy is
hier op Immergroen, in haar ou slaapkamer. Dit was net ’n droom. Dan hoor
sy duidelik hoe iemand aan haar deur klop.

Voor sy kan antwoord, gaan die deur oop en Hector kom die kamer met ’n
groot skinkbord binne, druk die deur met sy voet toe en kom nader. “Môre,
laatslaper, hier is jou ontbyt. Of eerder, ons ontbyt.”

Hy maak hom langs haar tuis en balanseer die skinkbord op sy bene.

Net toe vlieg die deur weer oop en ’n ontstigte Wilhelmina kom ingestap.

“Hector, wat dink jy vang jy aan? Dis ongehoord en ongelukkig vir die
bruidegom om die bruid die oggend voor die troue te sien. Dit mag
hoegenaamd nie …”

“Haai, tant Wilhelmina, ons leef mos nou in die moderne tyd,” terg Hector.

“Ek wou darem net my bruid ’n bietjie bederf.”

“Ja, toe,” glimlag Wilhelmina gemoedelik, “hier is baie hande wat kan
bederf.

Skoert jy nou.”

Bewend van opwinding staan Zilna voor die kapeldeur. Nooit het sy gedink
sy sal as bruid oor hierdie drumpel tree nie, hier, waar daardie aaklige drama
hom afgespeel het. Die gebou is spesiaal opgeknap en skoongemaak vir die
geleentheid.

Sy het aangedring op ’n klein, intieme troue, en Hector het haar gelukkig

daarin ondersteun.

“Is jy reg, Zilna? Daar begin die orrelspel.” Rina se oë skitter van
opgewondenheid. Sy het spesiaal vir die troue gekom, en natuurlik om Jak te
sien.

“Kom, tannie Zil, ons moet ingaan.”

Minette lyk soos ’n wesentjie uit ’n sprokie in die blommemeisierok.

“Nou kom,” knik Zilna en laat Minette voor haar in die paadjie stap. Sy sien
skaars die gaste raak, haar oë is net op Hector gerig waar hy voor die klein
kansel vir haar staan en wag. Haar hart sit in haar keel – hoe onweerstaanbaar
aantreklik lyk hy tog nie.

Maar dis sy oë wat haar uiteindelik met oneindige teerheid en liefde gevange
hou toe sy by hom aansluit. Dat geluk so rustig en stil in ’n mens se binneste
kan lê, vul Zilna met verwondering. Maar sy weet dis omdat albei van hulle
sekerheid oor mekaar gevind het – ’n soort tuiskoms.

Gelukkig word die hele seremonie op DVD opgeneem, dink Zilna dankbaar,
want sy hoor die dominee se boodskap, maar neem dit nie regtig in nie,
daarvoor is die oomblik te groot.

“Jy is seker doodmoeg, mevrou Terbruch,” sê Hector teer toe hulle

uiteindelik die deur agter hulle toemaak. “Dit was ’n lang dag. En al is Jak ’n
goeie vlieënier, is dié ou vliegtuigie van my nou eenmaal nie die gemaklikste
voertuig nie.”

“Nogtans was dit baie avontuurlik.” Zilna rek haar uit, loop tot by Hector en
vly haar teen hom aan. “Dit voel nog heeldag asof ek droom. En boonop
hierdie wonderlike plek, weg van alle lawaai. Net ons en die stilte.”

Met sy hande om haar boarms hou hy haar ’n entjie weg van hom af. “H’m,
geen droom nie. Ek is bly jy hou van die plek. Hier diep in die wildernis kan
’n mens een voel met die natuur.” Hy lig haar linkerhand en soen dit saggies
op die rugkant en in die palm. “Kyk na die ringe aan jou vinger. Dit word
nooit weer afgehaal nie,” sê hy ernstig, sy oë diepblou.

Sy vat sy linkerhand en bestudeer die smal, goue troupand. Haar man, dink sy
met vreugde. Hulle twee hier in ’n luuksechalet in die Bosveld, vir die eerste
keer alleen.

“Hierdie een ook nie,” sê sy sag terwyl sy sy troupand om en om draai. “Hy

bly aan hierdie vinger.”

In antwoord gly sy arms weer om haar en soen hy haar sag in die nek. Dan
kelk sy hande om haar gesig en toe soen hy haar op haar mond met al die drif
van ’n man wat bemin.

Toe hy haar bloes begin oopknoop, reageer haar liggaam dadelik en sy kreun
week. Voor sy kan besef wat gebeur, tel hy haar op en gaan sit haar sag op
die bed neer. Sy stem streel oor haar. “Weet jy hoe het ek jou al begeer, my
lief?”

“En ek vir jou, man van my hart,” eggo sy terug.

Sag en sensueel lag hy diep in sy keel.

“My parmantige, dierbare rooikop,” is die laaste wat sy hoor voor sy haar
heeltemal aan sy liefkosings oorgee.

Met die Bosveld se naggeluide op die agtergrond, word hulle een met die
oerritme van die natuur, vervaag alle ander dinge om hulle.

Annetjie van Tonder is op die idilliese Laeveldse dorp Sabie gebore.

Waar sy as jong meisie in die Bosveld grootgeword het, was dagdroom en

stories uitdink deel van haar bestaan. Ná vier jaar se studie in Pretoria hou sy
skool en trou met die liefde van haar lewe. Eers nadat sy afgetree het, het sy
romantiese fiksie begin skryf. Sy skilder en lees ook graag. Haar groot
vreugde is haar drie kleinkinders.

Onlangse titels deur dieselfde skrywer:

LIEFDESGETY

BLOEISELS IN DIE REËN

BRUID IN BROKAAT
Romanza is ’n onderafdeling van LAPA Uitgewers (Edms.) Bpk.

Bosmanstraat 380, Pretoria

Tel: 012 401 0700

E-pos: lapa@lapa.co.za

www.lapa.co.za

© Annetjie van Tonder

Alle regte voorbehou

Sagteband ISBN 978-0-7993-4307-6

PDF eBoek ISBN 978-0-7993-4821-7

ePub ISBN 978-0-7993-5463-8

Mobi ISBN 978-0-7993-7818-4

© Alle regte voorbehou. Geen gedeelte van hierdie boek mag op enige
manier gereproduseer word sonder die skriftelike toestemming van die
uitgewer nie.

Inhoudsopgawe

Titelblad

Een

Twee

Drie

Vier

Vyf
Ses

Sewe

Agt

Nege

Tien

Elf

Twaalf

Dertien

Veertien

Oor die skrywer

Kolofonbladsy

Table of Contents

Titelblad

Een

Twee

Drie

Vier

Vyf

Ses

Sewe
Agt

Nege

Tien

Elf

Twaalf

Dertien

Veertien

Oor die skrywer

Kolofonbladsy

VERSKIETENDE STER

ANNA PENZHORN

www.lapa.co.za

EEN

“Anton Bruwer, ek glo jy het ’n goeie rede om my op ’n skoologgend na jou

spreekkamer te ontbied.” Bianca gaan voor die mahoniehoutlessenaar sit en
kruis haar bene. “Meneer Muller is nie gelukkig nie.”

“Ek ook nie. As ek nie bang was ek loop my in jou verloofde vas nie, sou ek
na jou woonstel toe gegaan het.” Hy sê die woord verloofde asof dit ’n
vloekwoord is en krap sy hare, dieselfde skakering blond as hare,
deurmekaar.
“Wat is dit met jou en Theuns?”

“Waar was julle Saterdagaand?” Sy kalmte is senutergend. Sy is bly sy is nie

een van sy pasiënte nie.

“Jy het ons tog in die foyer van die Stadskouburg gesien.” Sy hou haar stem
opsetlik ongeërg.

“Ek het. Maar jy en Theuns het julle nie verwerdig om my en Yolanda te

groet nie. Ek vind dit vreemd, om dit sagkens te stel.”

Sy onthou hoe Theuns haar aan haar arm teruggehou het en kyk na die foto
op haar broer se lessenaar. Anton, Yolanda en Jean-Pierre is ’n gelukkige
gesinnetjie. Sy kom agter hy wag vir haar om hom in die oë kyk voor hy
verder praat: “Ek vermoed dis nie die eerste keer dat hy jou van mense wat jy
ken, weghou nie.”

Sy weet nie wat om te sê nie, haar stembande is ook te stram.

“Meer as een vrou wat met ’n man soos Theuns getroud is, het al gesit waar
jy nou sit. Jy het nie ’n swak selfbeeld soos dikwels die geval is nie, maar jy
het hulp nodig. Jy het geen benul hoe ’n egskeiding jou gaan verniel nie. Om
nie te praat van wat dit aan kinders doen nie. En ek weet jy wil kinders hê, jy
maak nie verniet van Jean-Pierre ’n afgodjie nie.”

“Is jy mal? Ek is nog nie eens getroud nie en jy praat van egskeiding!”

“En dis nie ’n dag te vroeg nie.” Hy skuif ’n hopie lêers haaks, kyk na haar.
“Theuns sal jou van jou vriende en familie vervreem. Indien hy nie sy sin kry
nie, sal hy jou op enige denkbare wyse verwerp.”

“Ek begryp nie,” sê sy afgetrokke, maar weet dis ’n akkurate opsomming

van Theuns se optrede – hy hou haar soos ’n klein hondjie aan ’n leiband en
straf haar met sy stilstuipes.

“Jy’s gekondisioneer. En jy verbeel jou jy is lief vir die monster. Hy gee vrye
teuels aan sy nukke en grille en weet jy sal byna enigiets doen om weer in sy
goeie boekies te kom. Dit word ’n bose kringloop.”
“Jy maak alles erger as wat dit is,” val sy hom in die rede.

“’n Verhouding met ’n man soos Theuns laat emosionele letsels. Die man is
geestelik gebreklik. Dink jy ek weet nie waarom jy elke keer ’n verskoning
uitdink as ek julle nooi om te kom kuier nie? En as Liza nie oorsee gegaan
het nie, sou jy jou beste vriendin ook deur Theuns se besitlikheid verloor
het.”

Sy luister, maar wil nie hoor nie. Anton se grysblou oë wat haar vaspen, is

’n spieëlbeeld van haar eie.

“Jy kan jou koor afrig en die een toekenning na die ander kry, maar om met
hulle te gaan toer, sal buite die kwessie wees, Theuns sal dit eenvoudig nie
toelaat nie. En ek lees tussen die lyne dis wat jy graag wil doen.”

“Jy is nie net my broer nie, ons het ’n baarmoeder gedeel,” sê sy, haar oë op
die sjokoladebruin mat. “Maar ek is lief vir Theuns.”

“Jy is lief vir iemand wat nie bestaan nie.” Sy hoor hoe hy sy asem diep
intrek. “Hoe lank gaan jy daarmee tevrede wees dat hy jou in die naam van
liefde manipuleer? Die huiskopery behoort vir jou ’n rooi lig te wees. Hy is
selfsugtig en onaanpasbaar.”

“Geen twee mense stem altyd oor alles saam nie,” verdedig sy floutjies.

As Anton moet weet sy en Theuns het juis gisteraand so ’n uitval oor die
huiskopery gehad dat sy uit die restaurant gestorm het, sal dit vet in die vuur
wees.

“Uit daarmee. Ek weet tog jy brand om vir my raad te gee,” sê sy moedeloos.

“Gaan vir ’n rukkie weg. Gaan maak seker of jy die res van jou lewe in
Theuns du Rand se bakkies wil vaskyk. Veral as hy dikbek is.”

Ná gisteraand is dit onmoontlik om te voorspel wanneer Theuns weer met

haar gaan praat. Hy straf haar eers, en tree daarna op asof niks gebeur het nie.
Dit haat sy die meeste, want hulle stryk nooit ’n probleem uit nie. Dis soos
onontsmette sere waaroor daar elke keer net ’n pleister geplak word.

“Goed, ek sal daaroor dink,” antwoord sy.

Anton staan op, stap om die lessenaar en kom staan voor haar. “Ná vandag
gaan ek nie weer met jou hieroor praat nie. Die besluit is joune.”

In haar motor bly sy sit asof sy nie weet hoe sy daar beland het nie. Anton
steek nie gewoonlik sy neus in haar sake nie, daarom sal dit dwaas wees om
sy woorde in die wind te slaan.

Vaagweg bewus van die bekende strate ry sy na die voorstad waar Laerskool
Goudveld is.

Dit was maklik om op Theuns verlief te raak, die meeste meisies wat sy ken,
is. Sy het gevlei gevoel wanneer die ander onderwyseresse op gesellighede
met verlangende oë na die uiters aantreklike tandarts aan haar sy staar. Hulle
kon nie uitgepraat raak oor sy sjarme, bedagsaamheid en skerp brein nie. Sy
het nog meer gevlei gevoel toe hy met haar wou trou. Om verloof te raak was
die natuurlike uitvloeisel van hulle verhouding. Maar toe kom sy agter dat hy
nie dieselfde man agter toe deure as op straat is nie.

Terwyl sy by ’n verkeerslig wag, kom die gedagte so helder in haar op asof

’n hand dit op die voorruit skryf: Anton is reg, sy moet weggaan, sy het tyd
nodig om te dink. Die Theuns wat sy liefhet, het sy êrens langs die pad
verloor. Vanmôre het sy ’n dosis realiteit gekry – nie van haar tweelingbroer
nie, maar van ’n bekwame en ervare sielkundige. Oor ses maande is sy
getroud met Theuns. En trou is vir altyd.

Pouse bly sy in haar klaskamer. Toe sy die boonste lessenaarlaai ooptrek om

’n kramdrukker uit te haal, sien sy die sleutel. Haar verstand gaan vinnig op
loop en ’n plan begin vorm aanneem: Die skool sluit môre, en as daar een
plek is waar sy ongestoord sal kan dink, is dit Liza se rondawel in
Mpumalanga. As sy reg onthou, is dit nie ver van Nelspruit af nie.

Voor sy van plan kan verander, stuur sy ’n e-pos-brief aan Liza waarin sy
’n padkaart vra om by die rondawel te kom. Daarna bel sy vir Theuns.

Die foon lui so lank dat sy dit oorweeg om haar selfoon dood te druk.

Wanneer hy vir haar kwaad is, laat hy haar net toe om ’n boodskap te los.

Een waarop hy nie reageer nie. Toe hy teen alle verwagting in wel antwoord,
kan sy sy onwilligheid om met haar te praat aanvoel.

“Ek gaan vir ’n paar dae weg – alleen,” sê sy en voeg vinnig by: “Liza het
gesê ek kan in haar rondawel gaan bly.”

“Ek is besig.” Seergemaak hoor sy hoe hy die foon dooddruk. Anton se insig
in Theuns se psige verstom haar. Om te verwerp is een van sy wapens –

een wat hy pas baie effektief gebruik het.

Hy gee nie om dat sy alleen weggaan nie, ook nie waarheen nie, dink sy
verwese en sit die selfoon terug in haar handsak. Maar sy het hom ook
gekondisioneer. Hy twyfel nie daaraan dat sy hom met oproepe en SMS’e sal

smeek om van gisteraand te vergeet nie.

Sy is opeens verskriklik moeg, so moeg dat sy wonder of sy ooit weer die

krag sal hê om Theuns te soebat om nie vir haar kwaad te wees nie. Sy wil
nie net aan ’n onhoudbare situasie ontsnap nie, maar het die paar dae
vakansie broodnodig.

As hy soos nou in een van sy donker buie is, kan dit hom nie skeel dat sy na
hom verlang of haar oë uithuil nie. Hy sal besluit wanneer hy haar sal
vergewe. En as dit gebeur, verplig hy haar om al haar vrye tyd aan hom af te
staan. Hy deel haar nie met haar familie, vriende of haar werk nie.

Die skril gelui van die sirene laat haar onthou waar sy is. Sy kyk vinnig of sy
nie e-pos gekry het nie. Net ’n kort briefie van Liza: “Geniet die vakansie.

Die natuurskoon is asemrowend, maar die rondawel lyk soos Liewe Heksie
se huisie. Die buurman het my aangeraai om die plek af te breek.”
Later in haar woonstel bel sy vir Anton.

“Ek volg jou raad. Maar ek twyfel of dit gaan werk.”

“Dit kan ook nie skade doen nie,” antwoord hy logies.

Iets soos opwinding roer in haar toe sy Liza se Liewe Heksie-rondawel voor
haar geestesoog oproep. Verandering van omgewing sal haar dwing om
afstand te kry, dalk om vir ’n rukkie van Theuns te vergeet.

Die volgende oggend pak sy sonder veel oorweging ’n tas met klere, ’n sak
met boeke en ’n koelhouer met kos. Haar musiektas moet saam, van dié is sy
onafskeidbaar. Afgesien van lees, wil sy werk ook.

Tot haar frustrasie kom sy nie gou genoeg weg nie. Haar kollegas groet
mekaar asof dit nie ’n skrale twee weke is voor die skool weer begin nie.

Uiteindelik skuif die stad al verder van haar weg. Later lê ’n paar dorpe aan
die soom van die deurpad in die middagson en bak. Die horlosie op die
paneelbord stap aan, die omgewing raak bebos en bergagtig.

Ná ’n tweede steil opdraande besef sy sy is op die kruin van ’n berg. Uit die
hoek van haar oog sien sy flitse van ’n skrikwekkende afgrond reg langs haar.

Sy skakel die radio af, vou haar hande stywer om die stuurwiel. Sy hou nie
van hoogtes nie, nog minder van die haarnaalddraaie waarmee die pad besaai
is. Haar voet raak-raak aan die rempedaal.

Ná ’n ewigheid lê die pad in die groeiende skemer weer reguit voor haar.

Dit voel asof sy die beskawing finaal agtergelaat het. Dis nie noodwendig ’n

slegte gevoel nie, maar tog ietwat onheilspellend.

Gister was Liza se vakansieplekkie die antwoord op gebed, maar nou is alles
té vreemd, té verwyder van dit waaraan sy gewoond is.

Haar duim speel met die diamantring aan haar vinger en sy roep Theuns se
ysblou oë voor haar op. Laas nag het Anton se waarskuwing by haar gespook.
Haar en Theuns se verhouding is geruime tyd reeds ’n stinkende lyk wat sy
met haar saamsleep. Maar voor sy die ring van haar vinger afhaal, wil sy
seker maak sy doen die regte ding, daarna sal daar geen omdraaikans wees
nie.

’n Familie ape in ’n boom digby die pad dwing haar terug na die oomblik.

’n Paar kilo’s verder rem sy en stuur haar motor stadig oor ’n smal bruggie.

As sy reg onthou, was daar ’n spruitjie op die padkaart wat Liza vir haar ge-
e-pos het. Liza het ook destyds gepraat van ’n stroompie langs die rondawel.

As dit hierdie lopie is, moet die afdraai naby wees.

Die omgewing is nie net vreemd nie, sy het vergeet hoe dig die plantegroei
hier is. Daarby is sy oortuig daarvan die bos is nie net die tuiste van apies met
onskuldige mensgevreetjies nie.

In die skemer durf sy nie die afdraaipaadjie miskyk nie. Deur die halfoop ruit
hoor sy die eentonige geluid van krieke; die reuk van reën hang in die lug en
meng met dié van verrotte blare.

Ná die spruitjie moet daar ’n padstalletjie en ’n plaashuis wees. Sy moet seker

maak, besluit sy, trek die motor van die pad af en hou onder ’n groot boom
stil. Haar soektog in haar handsak op die passasiersitplek lewer niks op nie.
Sy skakel die dakliggie aan en keer die inhoud van haar handsak op die
sitplek om.

In die flou lig bestudeer sy die strepe wat op die foliogroottepapier getrek is.
Sy behoort treë van die padstalletjie af te wees, daar is geen rede om
paniekerig te raak nie, dink sy en haal diep asem. Sy vou haar hande om die
stuurwiel en hoor hoe die bande op die gruis tol voor die motor weer op die
teerpad is.

’n Entjie verder gewaar sy ’n uithangbord waarop geskryf staan: “Mattys en

Mynie se padstal.” Net daarna sien sy die afdraaipad.

Gou is die grond so sanderig dat sy aan die stuurwiel moet klou om te keer
dat die motor dwars in die pad swaai.

Op die kaart het Liza aangedui dat dit presies twee kilometer is tot waar sy
weer moet regs draai. In die sterk skemer gaan dit moeilik wees om die
afdraai te sien, besef sy. Die plantegroei hier is selfs digter as toe sy op die

teerpad gery het. Skrams sien sy die silhoeët van ’n bokkie.

Die nag sluip nou onkeerbaar uit die bos en ’n drukkende klammigheid maak
sweetdruppels op haar voorkop. Daar wag hopelik ’n verfrissende bad in die
rondawel.

Die paadjie waarop sy uiteindelik afdraai, is smaller as die een waarop sy

gery het. Volgens die kaart behoort die pad ’n entjie verder ’n draai te maak
en dan is sy by die rondawel. Haar nek- en skouerspiere is skoon op ’n knop
getrek. Druppels spat teen die voorruit en sy skakel die ruitveërs aan.

Die pad swenk na regs. Dis nou so donker dat sy net dit wat in die ligbaan
van die motor is, kan sien. Sy skrik toe ’n haas oor die pad hardloop. Hy
word deur die ligte verblind en verloor momenteel koers sodat sy hard rem
trap. Haar hartklop ewenaar seker dié van die haas, dink sy en ry weer
vinniger.

Toe verskyn die man uit die niet voor haar in die pad. In ’n refleksbeweging
kom haar voet hard op die rem neer.

“Verdomp!” skel sy toe die motor met ’n ruk tot stilstand kom.

Hy staan wydsbeen asof hy daar geplant is. Dis al wat sy nou nodig het –

iemand wat haar in die donker in hierdie wilde, woeste wêreld voorlê.

Die lig van ’n flits verblind haar toe dit oor die voorruit speel. Sy sien nou dat
’n ouerige bakkie ’n entjie van hom af staan.

Hy stap nie na haar toe soos sy verwag nie, maar klim in die bakkie. Met sy
hand deur die oop ruit beduie hy dat sy hom moet volg. Asof ek ’n keuse het,
dink sy vies. Omdraai kan sy nie, en daar is nie eens sprake dat sy by die
bakkie kan verbykom nie. Wie is hy? En waarom moet hy haar begelei?
Buitendien, hoe weet hy waarheen sy op pad is?

Met haar oë op die rooi agterliggies van die bakkie hou sy die motor in die
twee spore. Sy weet nie wat haar op hierdie oomblik aan Rooikappie laat
dink nie – die meisie was ook mos dom genoeg om die bos in agter die wolf
aan te foeter. En kyk wat het alles met haar gebeur.

Die bakkie se remligte waarsku dat hy gaan stilhou. By ’n oopte draai hy van
die pad af. Die pad loop dood, sien sy, en bring haar motor langs die bakkie
tot stilstand.

By haar is ’n man wat sy van geen kant af ken nie. Die beboste omgewing is
vir haar so vreemd soos ’n reënwoud in Midde-Afrika, so ook die wilde,
muwwerige reuk wat die wind by die venster indra. Die stilte hang swaar oor
die bome, maar dis asof daar enige oomblik ’n storm kan losbars.

Met die flitslig in sy hand stap hy voor haar motor verby. Sy druk ’n

knoppie en die ruit langs haar gly geluidloos heeltemal oop.

“Bianca Bruwer?” Hy proe-proe aan haar naam. Sy stem klink na reën, en as

dit ’n kleur sou hê, sou dit diepgroen wees.

“Dis reg.” Sy sluk droog, wonder of die wolf Rooikappie se naam geken het.

“Liza het my vanmôre gebel, gevra om op die uitkyk te wees vir jou,”

antwoord hy haar onuitgesproke vraag. “Ek is Rouel Meyer.”

Hy moet laag buk om by die oop ruit in te kyk en skyn die lig oor die
stuurwiel en paneelbord. “Skakel die ruitveërs af, die reën het vir eers
opgehou.”

Sy gehoorsaam, maar vra dan agterdogtig: “Waarom het Liza my nooit van
jou vertel nie?”

Hy ignoreer die vraag en sê: “Die rondawel is aan die ander kant van die
spruit. Ons moet van hier af loop.”
Sy klink soos ’n vasgekeerde muis toe sy vra: “Het jy gesê loop? Die hemel
alleen weet watter ongediertes tussen hiérdie bosse wegkruip.”

Die irritasie lê vlak in haar stem. Sy het ’n dowwe hoofpyn, haar ore het op
die bergpas toegeslaan en sy smag na iets om te drink.

Hy maak die deur langs haar oop en sê ferm: “Hou op neul. Op Eden is daar
af en toe ’n verdwaalde luiperd, maar op die oomblik is ek die enigste
ongedierte in jou onmiddellike nabyheid.”

Daaroor sal sy nie met hom stry nie. En sy twyfel nie daaraan dat sy woorde
gelaai is met bybedoelings nie.

“Eden is nie Liza se plaas se naam nie,” stry sy.

“Dis my plaas se naam. Maar hou op redekawel. Ek het van ligdag tot nou
saam met die werkers in die boord gewerk en jy kom seker al die pad van
Johannesburg af. Ons wil albei een of ander tyd in die bed kom.”

Eers neul sy, en nou is dit redekawel. Sy hou by die sekonde minder van die
man. En sy mag nie aan die gevoel toegee dat sy aan sy genade oorgelaat is
nie.

Sy oorweeg dit om te weier om uit te klim, hy kan niks aan haar doen nie.

Behalwe as hy geweld gebruik, maar uit sy stemtoon lei sy af dat hy nie die
soort man is wat ’n meisie aan haar hare sal rondsleep nie. Jou keuses is op
die oomblik aan die skraal kant, kom haar nugterheid tussenbei. Sy moet dit
nou maar erken – sy is in die donker aan Rouel Meyer se genade oorgelaat.

Sy klim uit, maar bly met haar hand op die deur staan. Sy gril toe haar skoene
in die sand wegsak. In die lig van die flits kan sy nie eens uitmaak hoe

hy lyk nie. Hoe kan sy ’n vreemde man in omstandighede soos dié vertrou?

“Daar is ’n voetbrug oor die spruit,” kom sy diep stem, vervleg met die nog
dieper gekwaak van ’n leërskare paddas, na haar aan. “Die meeste van die
sporte is weg. Net ’n mens wat lang treë kan gee en goeie balans het, kan by
die rondawel uitkom.”
Sy stem is al waaraan sy in die donker kan vashou. As sy sy gesig kon sien,
sou sy beter gevoel het. Of dalk nie. Met ’n houding soos syne kan sy haar
voorstel dat hy soos Dracula se jonger broer lyk. Te oordeel na sy lyftaal, dit
wat sy in die flits se lig kan uitmaak, hou hy geen gevaar vir haar in nie. Maar
die wolf het dalk ook met ’n goed gemoduleerde stem, op sy gemak met sy
een hand op sy heup, met Rooikappie gepraat.

“Miskien moet ek omdraai,” sê sy met ’n kalmte wat sy nie voel nie. “Ek sal
wel op die naaste dorp ’n gastehuis kry. Die bruggie is nie die soort ding wat
ek graag in die donker aanpak nie.”

“Jy kan altyd by my kom slaap.”

“Ek sal maak asof jy dit nie gesê het nie.” Elke woord is ’n klein pyltjie wat
sy na hom gooi.

“Ek het jou nie gevra om met my te trou of om saam met my uit ’n vliegtuig
te spring nie, juffrou Bruwer. Jy behoort jouself as bevoorreg te beskou, ek
het nog nooit ’n meisie dié eer aangedoen nie. Ek bedoel om haar vir die nag
na my huis oor te nooi.”

Arroganter as dit kry ’n mens seker nie, dink sy en voel hoe ’n spiertjie langs
haar mondhoek trek.

“Gaan jy nou saam met my huis toe, of sal ons na die bruggie gaan kyk?

Ek wag vir ’n antwoord.” Hy bly ’n rukkie stil en sê dan op ’n ligter trant:

“My oogtande groei nie as die maan opkom nie, hoewel ek vanaand wens dit
was die geval. Dalk sou jy my dan met die nodige respek behandel het.”

“Jy het ’n absurde sin vir humor. En waarom sal ek …”

Sy hoor hom in die donker sug en daar is tekens van ’n stygende woede in sy
stem toe hy haar in die rede val. “Óf jy bring die nag in my huis deur óf jy
waag jou lewe oor die bruggie. Jy het nie die hele aand om te besluit nie, dit
gaan enige oomblik reën.”
“Hoe weet jy?” Sy kan aanvoel dat sy besig is om hom tot in sy kleintoontjies
te vertoorn.

“Die paddas is ’n goeie aanduiding van die voggehalte in die lug.”

Sy het effens afgekoel – na liggaam en gees. Hy is dalk aanmatigend sonder

om gevaarlik te wees.

“Is daar ’n boodskap in die allervreeslike gekwaak?”

“Het jy al besluit?” ignoreer hy haar vraag. “My huis is ’n kilometer van hier
en daar is vier slaapkamers om van te kies. Myne ingesluit.”

Sy wil-wil haar van voor af vererg. Mans soos dié moet geïgnoreer word, dis
al taal wat hulle verstaan.

“Ek het geen huis gesien nie,” stel sy ’n besluit uit. Sy sien nie kans om die
pad terug aan te pak nie. Tussen hier en die bergpas het sy nie ’n beduidenis
van ’n hotel, motel of gastehuis gesien nie. Maar sy sien minder kans om die
nag in hierdie man se huis deur te bring as vir die bergpas in die donker.

“Daar is ’n lietsjieboord tussen die pad en die huis,” verduidelik hy en sy kan

hoor sy geduld kan enige oomblik breekpunt bereik. Die flits maak ’n ligbaan
oor die lae struike digby hulle. “As jy Liza se vriendin is, is jy sekerlik nie
intellektueel gestrem nie. Al wat oorbly, is koppig, domastrant, steeks, of
besluiteloos.”

Hierdie keer vererg sy haar liederlik, hoor terselfdertyd ’n geskarrel nie ver
van haar af nie. Sy sal eerder sterf voor sy hom laat agterkom hóé bang sy is.

“Jy het my nie nodig nie.” Die flitslig blits oor die pad toe hy omdraai en na
die bakkie stap.

Skrik trek soos weerlig deur haar – sy het elke greintjie van sy geduld
opgebruik.
TWEE

Eers toe sy hoor hoe hy die bakkie se deur oopmaak, klief haar stem deur die
donker stilte: “Nee, wag!”

Hy draai om en maak die flits op haar motor se enjinkap staan. Hy gaan haar
nog ’n kans gee, dink sy verlig. As sy weet wat goed is vir haar, sal sy dit nie
verbrou nie.

“Goed,” sê sy met ’n sug in haar stem. “Help my oor die bruggie.”

“Maak die bagasiebak oop,” beveel hy.

Met ’n druk van ’n knoppie spring die bak oop. In die melkerige liggie kyk sy
hoe hy haar tasse uithaal.

“Los maar die musiektas, ek kan dit later kry. Ek het eintlik kom werk.”

Onder meer, voeg sy in haar gedagtes by. Niemand hoef te weet sy het
hierheen gekom om oor ’n verlowing wat aan ’n garedraad hang, te wroeg
nie.

“Gee my die rondawel se sleutel,” sê hy.

“Dis in my handsak.”

Toe sy weer in die motor klim, lig hy vir haar met die flits. Die atmosfeer
tussen haar en die bombastiese buffel kan met ’n stomp broodmes gesny
word. Maar dit kan haar weinig skeel, sy hoef nie van hom te hou net omdat
Liza hom gevra het om haar te help om die pad na die rondawel te kry nie.

Toe sy lipstiffies, ’n haarborsel, ’n botteltjie parfuum, handeroom, ’n pen en

haar selfoon in haar handsak prop, kom sy agter hy hou haar dop. Sy hoop nie
hy sien hoe haar hande soos twee verbouereerde vlinders bewe nie.

“Het jy nog nooit die binnekant van ’n meisie se handsak gesien nie?”

Maar sy kry dit nie reg om haar verleentheid agter ’n selfversekerde houding
weg te steek nie. Ook nie om haar stem sonder ’n snykant te hou nie.
“Al wat kortkom, is jou klavier.”

“Dis wat ek ook gedink het,” antwoord sy met ’n goeie dosis sarkasme.

Maar dan voel sy verplig om heelwat vriendeliker te verduidelik: “Ek moes

my handsak op die sitplek omkeer om Liza se padkaart te kry.”

Toe sy die sleutel na hom uithou, brom hy: “Bly jy hier. As ek die tasse in

die rondawel het, kom ek jou haal.”

In die lig van die motor kyk sy hoe hy wegstap, ’n tas in elke hand met die
flits onder sy arm vasgeknyp. Hy dra ’n blou oorpak. En sy kan nie ontken
dat hy met ’n besonder netjiese agterstewe bedeeld is nie. Sy vermoed dit sal
in enige ander kledingstuk ook iets vir die oog wees. Lang, effens krullerige
hare raak aan sy kraag.

Die paddas het ’n blaaskans geneem, maar die stilte is selfs vreesaanjaender.
Van êrens kom die gekabbel van water. Dit moet die spruitjie wees.

Hy bly lank weg en verdwyn dadelik weer met die koelhouer.

Sy voel effens skuldig omdat sy die man soveel moeite besorg.

’n Druppel val koud op haar voorkop en daarna een op haar arm. Die paddas
is toe sowaar ’n betroubare bron van inligting.

Toe hy weer sy verskyning maak, kry hy eers ’n sambreel in die bakkie voor
hy na haar toe stap.

“Kom,” sê hy. “Jy kan môre jou motor onder die afdak parkeer.”

Druppels val spikkelfyn op die sambreel. Sy moet noodwendig so na aan hom

loop dat sy die oorpak se mou teen haar arm voel skuur.

Hy sorg dat die straal van die flitslig reg voor haar voete bly en kantel die
sambreel sodat haar bolyf teen die reën beskut is. En toe is hulle by die
bruggie en die kabbelende stroompie.
“Soos jy kan sien, kan net ’n mens met baie lang bene die bruggie aandurf,”
beduie hy. “Die twee boomstompe sal swaar gewig kan dra, maar die knoop
lê by die sporte.”

“Ek weet hoe om my balans te behou. Ek het ballet gedoen,” probeer sy hom
oortuig dat sy op haar eie oor die bruggie sal kom.

Tot haar ergernis kom sy agter dat hy haar bene in die jeans in die flits se lig
bekyk.

“Jy sal nie self kan oorstap nie,” lewer hy uitspraak. “Al uitweg is dat ek jou
oor die bruggie moet dra.”

Sy maak haar mond oop om te protesteer, maar dis te laat. Hy sit die
sambreel neer en met die flits nog in sy hand, buk hy en tel haar op. Sy is
verplig om haar arm om sy nek te laat gly en voel die krapperigheid van ’n
baard teen haar voorkop. Hy ruik na reën en veld en man, sy asem warm teen
haar slaap.

Sy maak haar oë toe, voel hoe hy met lang hale stap. Hiervoor sal sy Liza
nooit vergewe nie. Asof Theuns se onredelikheid nie genoeg is nie, moet sy

soos ’n kind deur ’n befoeterde mansmens gedra word.

Hy sit haar nie neer toe hulle oor die bruggie is nie. Eers op die stoepie van

’n rondawel raak haar voete weer aarde. Sy hand gly oor haar rug en bobeen.

Sy is seker dis moedswillig, om nie eens van opdringerig te praat nie. As dit
nie was dat sy hom ná vanaand nooit weer gaan sien nie, sou sy hom
daarvoor laat boet het. Maar as hy ’n kilometer van hier bly, is dit nie
uitgesluit dat hulle weer in mekaar kan vasloop nie. En dis nie iets waarna sy
uitsien nie.

Die deur van die rondawel staan oop, ’n paraffienlamp op ’n tafel gooi ’n
geel gloed oor banke en stoele. Die woonkamer en kombuisie is aaneen en
gordyne met diermotiewe hang voor die vensters. Dit lyk heel skaflik, net
jammer van die bedompige reuk wat haar wil laat stik.
“Dis onverstandig om ’n onbekende pad na ’n nog onbekender bestemming
laat in die dag aan te pak,” grom die wolf agter haar.

Dis wat sy ook gedink het toe sy by die skoolhek uitgery het. Maar haar
motor was gepak en sy moes wegkom, haar kop skoonkry.

“Ja, ja. Maar ek is nou hier en ek hou nie van mense wat vir my preek nie.”

Toe sy in sy gesig opkyk, weet sy nie wat sy eerste raaksien nie – die dag oue
baard, die prominente ken of die reguit neus. Die kyk in sy bruin oë stuur vir
haar die boodskap dat dit hom nie kan skeel of sy van hom hou of nie.

“Jy hoef nie so na my te kyk nie. Ek eet klein, bang meisietjies voor ontbyt
op, nie voor aandete nie.”

Is dit hoe hy haar sien? Klein en bang? Vir die bos, of vir hom? wonder sy en
vee die paar reëndruppels van haar hare af.

Sy ignoreer sy woorde en die blik in sy oë. “Dan het Liza jou gevra om jou
oor my te ontferm?”

“Sy was bang jy verdwaal. Ek hou die pad van vanmiddag af dop.” Hy vou sy
arms, wieg effens op sy hakke. Hy is ontspanne, asof sy ’n swaar las was
waarvan hy uiteindelik ontslae is.

’n Benoude gevoel in haar bors laat haar moeilik asemhaal. As die wolf so
gelyk het, was Rooikappie in ’n groter dilemma as wat voorgegee word. Die
arme meisiekind kon nie anders as om elke woord uit sy mond vir soetkoek
op te eet nie. Elke sentimeter van hierdie wolf se groot lyf, oorpak ofte nie, is
manlik in die oortreffende trap.

“Die skole het gesluit, maar daar is altyd iets wat op die laaste oomblik nog
gedoen moet word,” sê sy.

“Ek sien.” Hy draai sy kop skuins en sy wonder wat hy so danig sien, want

dit het klaarblyklik niks met haar opmerking te doen nie. Maar sy moet met
die man probeer gesels, want die gedagte om alleen te wees, lyk nie meer so
aanloklik nie.
“Ek hét daaraan gedink om eers môre te ry. Veral toe die skoolhoof ’n
uitgerekte toespraak maak,” vertel sy.

“Laat ek raai,” sê hy met ’n wysvinger voor sy mond, asof hy ’n gewigtige

besluit moet neem. “Daar is meer hare in sy neus en ore as op sy kop, sy
borskas het op ’n dag onverklaarbaar tot op sy maag afgesak en die grappe
wat hy vertel, is so flou soos kasaterwater. Maar jy het gelag asof hy die
pittigste man op twee bene is.”

“Ek besef hoe afhanklik ek vir werkbevrediging van meneer Muller is.

Maar hoe het jy geweet?”

“My pa was ’n skoolhoof. Maar sonder die bles. Daarby was hy soms fikser
as ek, en die grappe wat hy vertel het, was regtig snaaks.” Hy bly ’n rukkie
stil, voeg dan by: “En hy het geglo ’n mens moet kan droom. Om te boer was
een van sy drome. Dit het hy gedoen nadat hy afgetree het.”

Hy beduie na die paraffienlamp op die tafel. “Jy weet seker hier is geen
elektrisiteit nie. Die stoof, yskas en warmwaterstelsel werk met gas. Ek
vermoed jy sal ná so ’n lang rit wil bad.”

“En ek sal nie nee sê vir ’n koppie koffie nie,” antwoord sy impulsief.

“Maar jy het genoeg tyd op my vermors.”

“Nie naastenby genoeg nie,” sê hy terwyl ’n sweem van ’n glimlag om sy

mondhoeke huiwer.

Sy wens hy het dit nie gesê nie. Sy voorkoms laat haar kop reeds draai, sy het
nie verskuilde boodskappe nodig om haar te verwar nie. Doelbewus laat sy
haar oë oor die sofa, kombuiskaste en gasstoof gaan toe sy besef dat hy
aandagtig na haar kyk. Maar dit help nie, hy is nie van plan om weg te kyk
nie.

“Die rondawel ruik muwwerig, ek hoop ek kan dit waag om die vensters oop
te maak.” Sy praat vinniger as gewoonlik sodat hy nie moet agterkom sy weet
hoe hy na haar kyk nie.
“Hier is gaas voor die vensters om slange en muskiete uit te hou,”

antwoord hy. “En soms ’n verdwaalde akkedis.”

“Ek sal tot môreoggend wag om die plek lug te gee,” spreek sy haar gedagtes
hardop uit. “Ek is bereid om vannag sonder suurstof klaar te kom eerder as
om een van daardie goggas van nader te leer ken.”

“Dit gaan jou ’n tydjie neem om die plek leefbaar te maak. Die bobbejane

het die grasdak so geplunder dat jy plek-plek die sterre behoort te kan sien.

En die spinnekoppe spin ’n web voor jy jou oë kan uitvee.”

“Ek het uit Liza se praat afgelei dis nie vyfsterverblyf nie,” sê sy en lig haar
ken.

“Dis onverantwoordelik van haar om jou in dié plek te laat bly. Die son skyn
deur die barste in die mure. Die fondament het gesak sodat die deure moeilik
toemaak. Dis eintlik ’n murasie wat Liza geverf het en waarin sy ’n paar
stukkies meubels gesit het.”

“Jy is die buurman wat haar aangeraai het om die rondawel af te breek?”

“Dis al wat ’n mens met die plek kan doen. Kom ons hoop maar die balke
tuimel nie op jou in nie.”

Groot troos wat dié man is, dink sy en kyk hoe hy by die deur uitstap. Sy
hoor hom buite werskaf.

Sy maak die deksel van die koelhouer oop. Die oes is skraal, want sy het nie
tyd gehad om by ’n supermark stil te hou nie. Maar al wat sy voor haar sien,
is Rouel Meyer se okkerneutbruin oë. Sy kan die uitdrukking daarin nie peil
nie en ook nie vergeet nie. En noudat sy hom deeglik in die lamplig beskou
het, is dit duidelik dat ’n skerp, intelligente brein agter daardie oë skuil.

Die laaste ding wat sy gedink het sy hier sal aantref, is ’n beeldmooie man
wat hom soos ’n barmhartige Samaritaan gedra. Ietwat onwillig, maar
nietemin hulpvaardig.

Sy tel die paraffienlamp aan ’n handvatsel op en stap by die enigste deur wat
uit die vertrek lei in. Die bed lyk aanloklik, die badkamer primitief. Toe sy
die voordeur hoor oopgaan, stap sy woonkamer toe.

“Ek het die gasbottel oopgedraai,” sê hy.

Druppels blink op die donker hare. In die sagte lig van die lamp sien sy dat sy
gesig bruingebrand is. Sy kan dit skaars glo, maar die bos hare en baard maak
hom selfs aantrekliker. Hy beskik oor iets wat sy nog nooit in ander mans
aangetref het nie. Maar sy stel nie belang om vas te stel wat dit is nie.

“Ek’s ’n stadsmens,” sê sy. “Ek weet niks van gasbottels nie.”

“Het jy nooit op ’n ander plek as Johannesburg gebly nie?”

Sy hoor skaars die vraag, want sy kyk op, vas in sy oë. Hy herinner haar aan
’n karakter in ’n rolprent oor wilde diere. Selfs al word sy betaal, is hy nie die
soort man waarop sy sal verlief raak nie. Maar sy kan begryp dat die meeste
meisies waarskynlik hulle hande deur sy hare sal wil kam en oor die
growwigheid van sy baard sal wil streel.

Sy ruk haar reg en antwoord: “Ek het op ’n klein dorpie in die Vrystaat
grootgeword, maar is ná skool na ’n universiteit in Johannesburg. Ek en my
tweelingbroer, Anton. Hy is ’n sielkundige, neem gereeld aan besprekings
oor die radio deel.”

Hy trek sy mond op ’n plooi en maak asof hy diep nadink voor hy sê: “Dan
bly jy seker nou so … ses jaar in Johannesburg?”

“Nee, ’n volle tien jaar.” Sy besef te laat dat dit ’n strikvraag was. ’n
Laerskoolkind sal hom kan vertel dat sy nou agt en twintig is.

“Jy lyk baie jonger.”

Die oop glimlag op sy gesig laat hom genaakbaarder lyk. En hy het mooi
tande, sien sy – wit en eweredig. Dis nie wat sy verwag van ’n man wat nie
skeer of sy hare sny nie.
“Dankie, jy kan nou maar huis toe gaan.” Dit klink asof sy hom as ’n
ondergeskikte toestemming gee om te loop en sy kyk verleë weg.

Aan die manier waarop hy met gevoude arms teen die tafel leun, lyk dit nie
asof hy van plan is om hom te laat verwilder nie.

“Indien jy banger word as wat jy reeds is, weet jy waar ek bly.”

“Ek is nie bang nie en ek gaan nie in ’n vreemde huis slaap nie.” Haar mond
hardloop al weer met haar verstand weg. Sy behoort dankbaar te wees.

“Is dit net ek wat die gevoel kry dat ek en jy ’n sirkeldans uitvoer?” Die stip
kyk in sy oë waarsku haar dat dit nie ’n dans is waarvan hy hou nie.

“Besluit jy maar.” Wat besiel haar om die hele tyd op die rand van
ongeskiktheid te beweeg? En dit terwyl sy hóm as ’n buffel uitkryt. “Maar ek
hou nie daarvan om ’n oorlas van myself te maak nie.”

“Dis jammer.”

Sy wil nie weet wat hy bedoel nie, en toe sy weer opkyk, sien sy die lamp se
vlam maak geel ligspikkels in sy oë. “Wat meer kan ’n man van die lewe vra
as dat ’n meisie soos jy hom elke minuut van elke uur van die dag sal lastig
val? Maar toe jy die inhoud van jou handsak bymekaargemaak het …”

Hy bly kortaf stil. Sy is seker hy wou “chaotiese” inhoud gesê het. Hy maak
eers keelskoon voor hy verder praat: “Ek het gesien daar is ’n ring aan jou
vinger, ’n diamantring.”

“En?”

“Dit beteken tog seker dat jy verloof is? Gee die man nie om dat jy so op jou
eentjie hiernatoe kom nie?”

“Twee mense moet mekaar leefruimte gee,” sê sy wysneuserig. Maar dis juis
wat Theuns nie doen nie, dink sy. Dit lyk miskien vir hom asof Theuns

vir haar leefruimte gee, maar eintlik straf hy haar deur sy onverskilligheid,
deur voor te gee hy gee nie om nie.

Haar kop voel skielik deurmekaarder as haar handsak. Haar gesig is warm en
sy weet dit kan nie van die lamp se vlam wees nie.

Die gekwaak van die paddas is nou weer ’n magtige koor. Alles hier is groter,
robuuster as op ’n ander plek, besluit sy. Die mans skynbaar ook. En dié een
is boonop vrypostig, sy sal hom op sy plek moet hou. Dit lyk nie asof die ring
aan haar vinger dit gaan regkry nie.

Sy wil nie, maar as hy ’n sekonde langer so na haar staan en kyk, gaan sy iets
onverantwoordeliks aanvang. Soos om die bottel sjerrie, wat sy as ’n
nagedagte in die koelhouer gepak het, uit te haal en hom ’n drankie aan te
bied. Nee, hy is ’n man – dit kan die indruk wek dat sy sy teenwoordigheid
verwelkom. Daar steek ’n klein bietjie waarheid in, maar hy mag dit nie weet
nie.

Dit lyk asof hulle tot sinvolle gesprekvoering in staat is, maar om sosiaal te
verkeer, is nie hoog op haar prioriteitslys nie. Veral nie met ’n man in ’n blou
oorpak en hare wat lyk asof die naaste haarkapper in Johannesburg is nie.

“Rustige nag, Bianca,” sê hy hoflik, asof hy in haar kop kan kyk. Daar is nie
’n sweem van die tergerigheid wat sy vroeër in sy stem gewaar het nie.

Hy sit die flitslig aan, stap tot by die deur, maar draai dan om. Selfs op die
afstand en in die flikkerlig van die lamp sien sy die frons op die oop, hoë
voorkop.

“Die man wat daardie ring aan jou vinger gesteek het, is onnosel verby. As jy
my verloofde was, sou ek nooit toegelaat het dat jy alleen in ’n bouval kom
vakansie hou nie.”

As jy Theuns was, sou jy nie omgegee het nie, dink sy. Dit kan hom min
skeel dat ek alleen is, hy hou net nie daarvan dat ek my aandag en tyd vir die
mense en dinge wat na aan my hart is, gee nie.

In die stilte wat op sy woorde volg, hoor sy ’n uil roep. Die geluid is klaend.
Sy wag dat hy nog iets moet sê. Sy self kry nie ’n woord uit nie, enersyds
omdat hy ’n senuwee raakgeboor het, andersyds omdat die geroep van die uil
haar onverwags baie alleen laat voel.

Sy bly na die deur staar nadat hy weg is. Net ’n besoek van ’n wese uit die
buitenste ruimte sou haar warhoofdiger laat voel het.

Sy kan nie besluit of sy van die man hou of nie. Die nee het vroeër vanaand
swaarder geweeg. Maar dit was voor sy in sy oë gekyk het. Nou is sy soos ’n
tol wat handuit ruk en nie weet in watter rigting om te spin nie.

Die emosie wat sy behoort te voel is onverskilligheid. Dalk ’n skeutjie

dankbaarheid ook. Maar iets heeltemal anders het in haar losgekom, want hy
tree so beskermend oor haar op soos haar pa en Anton.

Aan die ander kant – wie dink Rouel Meyer is hy dat hy so van haar
verloofde kan praat? Die ongeluk is net, sy moet hom gelyk gee. Die feit dat
Theuns haar sonder om teë te stribbel toegelaat het om hierheen te kom,
spreek boekdele. Sy kan nie langer na haar hart luister nie, dis die begin van
die einde.

Die rusbank sak onder haar weg toe sy daarop gaan sit, omhels haar soos die
arms van ’n geliefde wat lank op haar koms gewag het. Ná dié onverwagte
avontuur het sy kafeïen nodig, besluit sy, en kom weer orent.

In die kas onder die wasbak kry sy ’n emaljeketeltjie. Die gasstoof is seker
die een wat Noag in die ark gebruik het. Dit gee ’n gesukkel af om die
tydsberekening tussen die trek van die vuurhoutjie en die draai van die knop
te sinchroniseer. Maar toe dit eers brand, is dit ’n sterk vlam.

Sy gooi die kookwater op die koffiekorrels en gaan sit langs die tafel. Alles in
aanmerking geneem, moet sy erken dat Rouel Meyer nogal geduldig met haar
was – behalwe die keer toe hy summier van haar weggeloop het.

Sy draai die ring aan haar vinger in die rondte. Hy en Theuns kom beslis van
verskillende pole. Theuns is ook op ’n heel ander manier as Rouel aantreklik
– sy gesig is altyd gladgeskeer en sy hare in ’n moderne kort styl gesny.

Indien sy die ring nie meer dra nie, sal daar nooit weer ’n band tussen haar en
Theuns kan wees nie. Dalk nooit weer so ’n band tussen haar en enige ander
man nie.

Die sagte aandrang van die reën teen die ruite laat haar na die knusheid van

’n kaggelvuur verlang. Was dit regtig nodig om op hierdie afgeleë plek

lykskouing van ’n verhouding te kom hou nog voor dit gesterf het? Of het dit
gesterf en wil sy dit net nie erken nie?

Haar oë rus op die olifante en buffels op die geel gordyne; die materiaal is so
dun dat die gordyne in daglig byna deurskynend moet wees. Sy kon na haar
ouers in Mosselbaai gegaan het, dink sy. Maar daarvan sou Theuns nie gehou
het nie. Sy het nooit besef hoe sielsmoeg sy daarvoor is om alles wat sy doen,
te meet aan waarvan Theuns hou of nie hou nie.

Sy diep ’n ryskoekie uit die koelhouer en peusel daaraan. As sy iets van ’n

winkel nodig het, sal sy hande-viervoet oor die bruggie moet kom. Maar dié
probleem kan wag tot môre, nou verlang sy na ’n warm bad en ’n sagte bed.

Sy gly in die badwater in en glimlag. Miskien was dit tog nie so ’n slegte plan
om hierheen te kom nie.

Sy maak die bed op en toe sy daarop gaan sit, tik sy twee woorde op die
selfoon se skerm: “Veilig aangekom” en stuur die SMS aan Theuns. Die
naelstring is nog nie geknip nie, dink sy hartseer, ’n deel van haar wens tog
hy is lief vir haar – en wys dit.

Byna onmiddellik piep die selfoon en sy lees die woorde op die skermpie:

“Moenie my pla nie.” Nie liefde nie, nie ek verlang na jou nie en geen
soentjies nie. Theuns gaan so koud soos ’n dooie vis bly tot sy hom
herhaaldelik gesoebat het om haar te vergewe vir die kabaal wat sy in die
restaurant opgeskop het.

Sy trek die duvet oor haar. Sy is moeg, maar vanaand sal sy nie sommer aan
die slaap raak nie. Theuns se ongenaakbaarheid is soos ’n dolk in haar hart.
Dis nie die eerste keer dat hy haar so laat voel nie, maar een of ander tyd sal
dit die laaste keer moet wees.
Rouel se bruin oë en sterk gelaatstrekke skuif voor Theuns se gesig in. En sy
hoor sy stem so duidelik soos die gekwaak van die paddas: “As jy my
verloofde was, sou ek nooit toegelaat het dat jy alleen in ’n bouval kom
vakansie hou nie.”

DRIE

Sy is eers nie seker wat haar wakker gemaak het nie, weet vir ’n paar
sekondes nie waar sy is nie. Dan hoor sy, net bo die gekwetter van voëls, ’n
reëlmatige, dowwe gekap.

Eers toe sy haar oë oopmaak en die grasdak sien, kom die vorige aand se
gebeure broksgewys na haar terug. In die daglig lyk die hele gedoente om tot
hier te kom lagwekkend, maar dis nie hoe sy gisteraand gevoel het nie.

Haar oë fokus op die middelpunt van die dak waar die swaar balke
bymekaarkom, dunner dwarsbalke maak konsentriese sirkels. Die gras lyk
toiingrig, hier en daar het die tou waarmee dit aan die balke vasgebind is,
losgekom.

Deur die gordyne filtreer die lig en as sy fyn luister, hoor sy die stroompie
kabbel. Sy bly opgekrul lê, maar kry die eienaardigste gevoel dat sy nie
alleen is nie. Iets van Rouel Meyer se teenwoordigheid moes in die rondawel
agtergebly het. En dis nie noodwendig ’n slegte gewaarwording nie.

Was die bosgod deel van ’n droom? Seker nie. Maar sy het dalk in die sagte,
geel lig van die lamp ’n fout gemaak om te dink hy is aantreklik. Hy is beslis
aanvaarbaarder as die voorstelling van die Griekse of Romeinse bosgode, half
mens, half bok. Sover sy kon uitmaak, was daar geen horings op sy hoë
voorkop nie, net by tye ’n lelike frons as sy dit gewaag het om hom teë te
gaan.

Haar gedagtes slaan ’n eienaardige koers in, dink sy. Die Griekse mitologie
het haar nog nooit geïnteresseer nie. Indien sy die barmhartige Samaritaan –
of is dit nou Faun, Pan, of Silvanus? – ooit weer sien, sal dit toevallig wees.

Of dit gebeur, kan haar nie skeel nie. Sy is juis hier om van ’n man weg te
kom, dalk om ’n besluit te neem wat die verloop van haar lewe drasties kan
verander.

Sy oorpak was verbleik, maar het darem na waspoeier geruik. Sy kan net aflei
dat hy ’n handearbeider is. Tog is daar iets omtrent die man wat nie klop nie.
En dinge wat nie klop nie, maak haar senuagtig.

Dan hoor sy dit weer – die gekap is nou duideliker. ’n Houtkapper, is haar

eerste gedagte. Maar sy het nie geweet die voëls kan so hard en duidelik teen

’n boom kap nie. Tog behoort dit haar nie te verras nie, sy het gisteraand al
agtergekom alles hier is koningsgrootte. Dit sluit seker die voëls in. En te
oordeel na Rouel, ook die mans.

Sy onthou die lemoensap wat sy saamgebring het en kruip soos ’n papie uit

’n kokon onder die duvet uit. Toe sy die gordyne oopskuif, sien sy dat die son
blink tussen die skoongewaste boomtakke speel, die lug spieëlblou.

Vandag kan die eerste dag van die res van haar lewe wees, ’n lewe wat nie
deur die skuins beneuktheid van ’n man in die wiele gery word nie. Anton het
Theuns nie as ’n psigopaat of skisofreen bestempel nie, maar dit maak nie
saak nie, sy het deeglik onder sy sadistiese neigings deurgeloop.

Sonder die ring aan haar vinger sal sy ligter voel. Dis nie moontlik om in die
oomblik te leef as daar iets konkreets is wat haar voortdurend aan die verlede
herinner nie. Sy sit die ring op ’n bedkassie neer.

Die sementvloer is koud onder haar kaal voete toe sy kombuis toe stap. Op
pad maak sy die boonste deel van die staldeur oop.

Haar hand verstyf om die deurknop toe sy die man by die brug gewaar. Dis
nie ’n houtkapper nie, dis hamerhoue wat sy hoor. En die man is dieselfde
een wat sy minute gelede met ’n bosgod vergelyk het. Miskien was sy reg,
Pan het met sy onverwagte verskynings paniek gesaai en is soms as ’n
aantreklike jong man voorgestel.

Sy oorweeg dit om die deur vinnig toe te maak, voor te gee dat sy hom nie
gesien het nie. Maar dit sal kinderagtig wees. En sy is oortuig daarvan hy
herstel die brug nie vir sy plesier nie, maar vir haar gerief.

Deur die boomtakke maak die son ligblertse op sy rug. Met elke hamerhou
sien sy die spiere saamtrek. Die donker kop is vooroor gebuig en sy hare val
oor sy voorkop. Toe sy die gedefinieerde lyne van sy profiel sien, weet sy sy
het nie ’n fout gemaak nie – dié man is skrikwekkend aantreklik. Hy kan nie
in een asem met een van die bosgode genoem word nie, eerder met Apollo.

Hy sit effens vooroor gebuk en haar oë haak vas op die ronding van sy
sitvlak. Sy staar nie gewoonlik na mans nie, veral nie na dié spesifieke deel
van hulle anatomie nie. Maar die versoeking is hierdie een keer te groot.

Hy moes agtergekom het hy word dopgehou en die genot wat sy uit die
prentjie put, word wreed onderbreek toe hy van sy hurke af opstaan.

“Goeiemôre.” ’n Mens sou sê hy herinner haar met elke sonsopkoms daaraan

dat die môre goed is. “Het jy jou iesegrimmigheid afgeslaap?”

Die vraag was ’n fout, laat haar van voor af besef dis onmoontlik om van

hom te hou. Maar aan selfvertroue en aansteeklike lewenslus ontbreek dit die
man nie, ongelukkig ook nie aan arrogansie en beduiweldheid nie.

Sy groet, maar reageer nie op sy verwysing na haar sogenaamde

iesegrimmigheid nie. Verkieslik moet sy nie geselsies met hom aanknoop nie.

’n Man wat ’n vreemde meisie in die donker in sy arms optel en ronddra, stuit
vir niks.

“Ek is amper klaar,” sê hy en gaan sit weer op sy hurke. Sy sien hy slaan

spykers in die sport naaste aan die wal.

Iets verhoed haar om om te draai soos sy behoort te doen. Sy bly na hom kyk.
Hy lyk anders as gisteraand, daar is nie ’n spoor van ’n baardstoppel op sy
gesig nie, die langerige hare lyk asof dit pas gewas is en blink in die son.
Pleks van die oorpak, dra hy verweerde jeans en ’n grof geweefde hemp.

Dis ontstellend dat die man dit regkry om haar te fassineer. Maar daar skuil
iets goeds in hom, besef sy. Gisteraand was dit aan hom te danke dat sy ’n
dak oor haar kop gehad het, vanmôre sorg hy dat sy nie van die buitewêreld
afgesny is nie.

Dié gedagte laat haar gul sê: “Ek het nog nie koffie gedrink nie. Kan ek vir
jou ook maak?”

“Sit solank die water op.” Sy stem vervleg met die gemurmel van die
stroompie en die geraas van ’n swerm spreeus wat in die boom langs die
rondawel oorlog maak.

Sy hou die T-hemp aan waarmee sy geslaap het en diep ’n langbroek uit ’n
tas om aan te trek. Sy was haar gesig en borsel haar tande. Die teëlgrootte
spieëltjie teen die badkamermuur is verpot, maar sy kan darem sien dat haar
blonde hare glad oor haar skouers hang. Sy bind dit met ’n rekkie in ’n
poniestert en kam die korter hare in los slierte oor haar voorkop. Daar is ’n
gesonde blos op haar wange, al wat sy nog nodig het, is om ’n donkerpienk
lipstiffie oor haar lippe te vee.

Op die ingewing van die oomblik glip sy weer die diamantring aan haar
vinger. ’n Diamant bly ’n meisie se beste vriend, veral in ’n situasie soos dié.

Sy bly onseker staan. Iets laat haar dink sy beledig hom. Hy het haar
gisteraand deeglik onder die besef gebring dat hy nie ’n man is wat sy wil op

’n meisie sal afdwing nie.

Nietemin, solank Rouel Meyer onder die indruk is dat sy verloof is, kan hulle
saam koffie drink sonder dat hy te diep in haar oë probeer kyk.

In die kombuis skuif sy die sifraam op en maak die venster oop. Daarna tap
sy water in die ketel. Sy doen alles op maat van die hamerhoue.

Sy het byna vergeet hoe dit voel om nie in afwagting op die volgende verbale
geveg met Theuns te leef nie.
Met haar wysvingers vryf sy teen haar slape. Deksels! Sy wil nie aan Theuns
dink nie.

Terwyl sy koffiepoeier in bekers afmeet, neurie sy saggies. Dit moet die vars
lug deur die oop venster wees wat haar so vry laat voel. Maar in haar diepste
hart weet sy dis eerder die wete dat sy vir die eerste keer in ’n lang tyd
gelukkig is. En dit sonder enige goeie rede, dink sy.

Dan trek sy haar skouers agtertoe, voel hoe styf haar nekspiere is. Sy bluf
haarself, sy sal vir die geringste dingetjie in trane uitbars of in ’n patetiese
bondeltjie opkrul. Die spanning het diep in haar gaan lê, alles die gevolg van
haar en Theuns se siek verhouding. Maar die hoop dat sy ná hierdie vakansie
weer haar ou self sal wees, vlam in haar op toe die koffiegeur uit die
kookwater walm.

Toe sy die skinkbord op ’n tafeltjie op die stoep neersit, staan Rouel hande in
die sye na sy handewerk en kyk.

Hy kom na die stoepie aangestap. Sy het nie gisteraand besef hy is so lank

nie, sy heupe slank. Dat sy arms stewig is, moes sy noodwendig agtergekom
het, hy het haar immers opgetel asof sy niks meer as ’n kleuter weeg nie.

Maar hy is beslis nie die soort man wat haar belangstelling prikkel of haar
hartsnare soos dié van ’n harp laat sing nie.

“Wil jy kom kyk?” nooi hy ingenome.

Sy voel verplig om saam met hom tot by die bruggie te stap. “Dankie. Ek het
al gesien hoe swaai ek aan ’n bobbejaantou oor die stroompie.”

Hy antwoord nie. ’n Goeie drie meter onder hulle kabbel die water in ’n
stroomversnelling oor die klippe. Sy kan die stilte tussen hulle met haar
hande aanraak. Of sy van hom hou of nie, is skielik irrelevant, dis nie ’n
oomblik wat deur ontledings of woorde besoedel mag word nie.

Toe hy in haar oë kyk, deurboor hulle haar met dieselfde intensiteit as die
vorige aand. Maar nou voel sy iets anders as woede of weersin. Dis ’n
gewaarwording dat sy naby ’n man is, ’n man so sterk soos die aarde en die
berge wat hulle omring.

“Ek sal een of ander tyd my kosvoorraad moet aanvul,” verbreek sy die stilte.

Hulle stap terug stoep toe en gaan sit op die gietysterstoeltjies. Sy draai die
skinkbord sodat die melk en suiker voor hom staan.

Hy leun met sy elmboë op die tafeltjie en sê: “Jy sal alles wat jy nodig het

by Mattys en Mynie se padstalletjie kry.”

Eers toe sy ook haar elmboë op die tafeltjie laat rus, kom sy agter dat sy sy
liggaamshouding naboots. Iets daaromtrent voel reg. ’n Lyster kom sit op die
stoepmuurtjie, kyk nuuskierig met swart kraalogies na hulle voor hy
wegvlieg.

“Het jy en Liza saam skoolgehou?” vra hy en gooi melk in die koffie.

Hy druk sy handpalms teen mekaar en sy sluk swaar toe sy sy hande sien.

Dis nie hande wat spykers in hout behoort te slaan nie. Dis die hande van ’n
kunstenaar, ’n chirurg, ’n masseur, ’n beeldhouer. ’n Minnaar. Sy moet ’n
verspotte begeerte onderdruk om nie met ’n vinger die are op sy hand na te
trek nie.

Sy kom agter dat hy op ’n antwoord wag en antwoord: “Laerskool Goudveld.

Ek hou steeds daar skool.”

“Net nadat sy die plek gekoop het, het sy soms vir ’n naweek hierheen
gekom. Die omgewing was toe nog vir my ook vreemd. Ek was vir myself
vreemd.” Hy bly afgetrokke stil, sit ’n wysvinger oor sy mond asof hy iets
gesê het waaroor hy spyt is. Op daardie oomblik weet sy hy het ook, soos sy,
nie toevallig tussen die bosse beland nie. Sy vlug vir Theuns, hy vir iets of
iemand.

Die bruin oë soek eers na hare voor hy bely: “Ek moes seker nie gisteraand
sulke beskuldigings na jou verloofde geslinger het nie. Ek is nie gewoonlik so
uitgesproke nie.”
Sy woorde verras haar. ’n Verskoning klink vreemd uit die mond van dié
aanmatigende bosgod. Sy dink ’n rukkie na voor sy antwoord, voel verplig
om so eerlik soos hy te wees.

“Op ’n manier was jy reg, Theuns is moeilik. Ook maar goed hy het sy ware
kleure gewys voor ons tot trou gekom het.” Sy voel verlig noudat sy dit
hardop gesê het. Iemand wat Theuns nie ken nie, sal dit nie verstaan nie,
maar met Rouel maak dit nie saak nie.

“As julle verloof is, is julle veronderstel om tot trou te kom. Dis tog waarom
mense verloof raak,” hoor sy hom sê.

“Die kanse is skraal dat ek en Theuns ooit voor die preekstoel sal staan.”

Hy teug tydsaam aan sy koffie, sê dan: “Twyfel hoort nie by ’n verloofde

meisie nie. En as ek ’n dogter gehad het, sou ek haar nie toegelaat het om met

’n man soos Theuns te trou nie.”

Sy vermy sy oë toe sy sê: “Moenie so seker daarvan wees nie. Theuns is ’n

tandarts met ’n florerende praktyk.”

“Dit waarborg nie dat hy goeie troumateriaal is nie. Jy lyk vir my intelligent
genoeg om dit te begryp.”

“Ek weet …” Sy swyg, onwillig om wat in haar hart aangaan met hom te
deel, maar sê dan tog: “Soms stem ons oor net mooi niks saam nie.”

“Soos?” lok hy haar uit.

“Een van ons groot rusies gaan oor of ons in ’n voorstedelike huis of in ’n
meenthuis in ’n sekuriteitsoord moet gaan bly. Hy reken ’n sekuriteitsoord is
die aangewese ding. Maar die huisies wat soos eenderse boksies ingeryg is,
gee my engtevrees.” Sy haal eers diep asem en voeg by: “Dis nie waar ek my
kinders wil grootmaak nie. Daar is nie ’n groot boom vir ’n swaai nie, nog
minder plek vir ’n sandkas.”

“’n Ingewikkelde kwessie,” merk hy droogweg op.

Sy lag, maar sonder vreugde. “Geen verhouding is ooit eenvoudig nie.”

“As dit is hoe jy oor die man voel, waarom dra jy nog sy ring? Of is dit ook
nie so eenvoudig nie?”

“Jy kan so sê,” antwoord sy enigmaties. “Ek is baie behoudend. Dis teen my
aard om ’n belofte te verbreek, veral een wat met ’n ring verseël is.”

“’n Ring verseël ’n band tussen twee mense, maar is geen waarborg dat
daardie band gaan hou tot die dood hulle skei nie.”

“Ek en Theuns ken mekaar byna drie jaar. Dis ’n lang tyd,” verdediging sy
haarself futloos. “Ek was gelukkig voor ons verloof geraak het, maar toe leer
ek ’n ander Theuns ken.”

“Drome kom maklik, maar sterf moeilik. Ek weet.”

Sy kyk met al haar aandag na ’n vink wat druk besig is om ’n nes aan die
punt van ’n laaghangende tak te bou. Het sy regtig hierdie gesprek nodig?

Deur wat in haar aangaan met ’n wildvreemde te deel, sal haar nie help om
die probleem op te los nie. Of sal dit? Dis belaglik, maar dit voel opeens asof
sy hom wel nodig het, nodiger as enige ander mens wat sy ken.

“Wil jy my van Theuns vertel? Ek bedoel wat regtig fout is,” verras hy haar.
Die man sien meer as waarop sy voorbereid is.

Hy hou haar sekondes in die dieptes van die bruin oë gevange. “Nee, maar ek
is oortuig daarvan nog koffie sal my beter laat voel. Wat van jou?”

Hy rek effens uit sodat sy die gespierde biseps onder die kortmoue van die
hemp kan sien. “Ek het gou geleer ’n man kan nie van die stoep af boer nie.”

“Dan was jy nie altyd ’n boer nie?” vra sy en tel die skinkbord op.

Hy skud sy kop. “Gaan maak koffie. Ek sal nie dat jy alleen drink nie.”

Sy stoot die onderste deel van die staldeur met haar voet oop en stap
wasbak toe.

Die volgende oomblik stol ’n gil in haar keel. Skrik trek deur haar arms, haar
bene, en val deur haar voete tot op die sement. Daarmee saam beland die
skinkbord kletterend op die vloer. Nie om haar lewe te red kan sy ’n woord
uitkry nie. En toe sy weer beheer oor haar stembande het, is die geluid wat uit
haar mond ontsnap die benoudste van gille.

Haar vluginstink kom in werking en toe sy omdraai, is sy teen Rouel se harde

bors. Sy hou op lewe en dood aan hom vas, kom ná sekondes verleë agter wat
sy doen, staan ’n tree van hom weg en beduie in die rigting van die wasbak.

“Dis …” stotter sy en spoeg dit dan uit: “’n Krokodil! Kyk daar in die
wasbak!”

Rouel se lag laat haar nie beter voel nie. Wat het haar laat dink sy sal
simpatie van dié man kry? wonder sy, geïrriteerd met haarself én met hom.

“’n Babalikkewaan is ver van ’n krokodil,” sê hy asof dit nie juis iets is om
oor opgewonde te raak nie. “Hy het natuurlik deur die oop venster ingekom.”

Met ’n mond wat verseg om toe te gaan, kyk sy hoe hy die skubberige diertjie
deur die venster na buite help. Langer kan sy nie meer regop bly nie en sy
gaan sit op die rusbank. Dis asof die trane wat in haar opgekrop het net vir
die likkewaan gewag het om agter haar ooglede op te dam.

Sy bedek haar gesig met haar hande en voel hoe die bank meegee toe Rouel
langs haar kom sit. Sy naskeermiddel of deodorant ruik vars, soos die bome
ná ’n reënbui.

Sy bly sluk, maar trane luister nie na rede nie. Sy huil nie oor die likkewaan
nie, maar oor die gemors waarin haar lewe ontaard het.

Dan voel sy twee sterk arms om haar vou. Sy behoort die man nie so naby
haar toe te laat nie, maar sy word bewus van senu-eindpunte waarvan sy nie
geweet het nie – dwarsdeur haar lyf kry hulle onverwags lewe.

Woordeloos hou hy haar styf teen hom vas. Daar is iets oneindig
gerusstellends aan sy aanraking, aan die beskerming wat sy groot lyf bied.

Haar voorkop rus teen sy bors, net onder sy sleutelbeen, en sy hartklop val in
saam met hare. Die materiaal van die T-hemp is dun en sy voel die hitte van
sy hand toe hy langsaam oor elke werwel van haar rugstring streel.

So het Theuns haar nooit vasgehou nie … So het geen man haar al vasgehou
nie. Die enkele kere dat sy gehuil het toe Theuns in die nabyheid was, het hy
haar bloot daarvan beskuldig dat sy hom met haar trane wil manipuleer.

“Jy mag maar huil,” sê hy asof hy haar gedagtes kan lees. “As dit jou sal laat
beter voel, kan jy voorgee dis oor die likkewaan. Die alternatief is dat jy my
vertel wat Theuns doen om jou tot raserny te dryf.”

Sy het geweet sy hande lyk soos dié van ’n beeld wat deur ’n
meesterbeeldhouer gevorm is, maar sy het nie kon dink daar is soveel gevoel
in sy aanraking nie. Om te huil was nog nooit so goed nie. Sy hand vee oor
haar hare en sy kan sy asem proe toe hy sy kop laat sak om in haar gesig te
kyk.

“Om ’n oor te hê wat luister en ’n skouer om op te huil is dalk wat jy nodig

het.” Hy is oorredend sonder dwang, sy hand nou onder die hare in haar nek.

“Jy laat my onthou hoe ek Adél eenkeer getroos het,” sê hy ná ’n lang stilte.

“Wie is Adél?”

“My suster se dogtertjie. Sy het van die driewiel afgeval, haar knie
stukkend.”

Dis nie my knie nie, my hele bestaan is flenters, dink sy, sit regop en sê:

“Dankie vir die skouer en die oor. Ek’s nou oukei.” ’n Snik wat in haar keel
agtergebly het, ontsnap.

“Jy is nie oukei nie, maar ek verstaan.” Hy haal ’n groot, wit sakdoek uit sy
broeksak en gee dit vir haar. Dan skuif hy ’n entjie weg terwyl sy haar gesig
droogklad en haar hare van haar voorkop wegvee.
“Ek is jammer,” sê sy, nou weer in beheer van haarself. “My stresvlak is so
hoog dat ek sommer oor ’n mier in die wasbak ook sou gehuil het.”

“Om nie te praat van ’n krokodil nie.”

Sy moet teësinnig lag. “Jy dink seker ek is onnosel.”

“Jy maak ’n fout. Ek dink jy’s ’n intelligente meisie wat verrinneweer is.”

Sy kom agter dat hy skuins gedraai het en na haar sit en kyk. Daar is ’n frons
op sy voorkop.

“Waarvoor is jy bang, Bianca? Dat jy nie sonder Theuns sal kan aangaan
nie?”

Sy maak ’n gebaar asof sy die woorde wil wegvee, maar sy weet sy kan nie.
Net so min soos wat sy hom kan vertel dat Theuns se verwerping haar tot hier
gedryf het. En as gevolg van ’n verdwaalde likkewaan, tot in sy arms.

Daar is steeds ’n knop in haar keel wat haar verhoed om te praat en hy paai
haar asof sy ’n kind is: “Almal is bang, maar almal vlug nie soos …”

“Ons nie?” voltooi sy instinktief die sin vir hom.

Toe sy in sy oë kyk, weet sy die raaiskoot was raak. Sy vlug en hy vlug.

Die noodlot, toeval, die heelal het hulle bymekaargebring.

“Ons gisters gooi skaduwees oor vandag. Ek vlug ook,” bevestig hy wat sy
dink. “Maar ek bars darem nie meer in trane uit nie. Ek is tevrede met my
lewe soos dit is. Ek het by die onvermydelike berus.”

“Jy jok vir my.”

“Ons praat nie nou oor my nie,” verdedig hy homself. “Eintlik praat ons oor
iemand wat ek van geen kant af ken nie. Iemand wat jou laat huil.”

Sy hou hom dop toe hy opstaan en die skinkbord van die vloer af optel.

Een koffiebeker het gebreek, die melk het in ’n dun straaltjie in ’n bars in die
sement tot teen ’n kombuiskas geloop en die suiker is oor die vloer gestrooi.

’n Paar miere het reeds op die vonds afgekom.

Sy staan vinnig op, buk om die melkbeker op te tel. Eers toe hulle hande aan
mekaar raak, kom sy agter dat hy dieselfde doen. Hulle kyk gelyktydig op.
Die uitdrukking in sy oë is so intens dat dit voel asof hy tot in haar diepste
geheime kyk, asof hy onder haar vel inkruip tot in haar hart. Niks wat sy dink
of voel, kan onder daardie blik onbepaald geheim bly nie.

Die oomblik word verbreek toe sy regop kom. In ’n kas kry sy ’n besem.

En toe hy dit uit haar hand neem, kom sy agter dat sy bewe asof sy koud kry.

Hy vee die suiker op ’n hopie en dan by die deur uit.

“Maak jy nooit ongediertes soos daardie een dood nie?” vra sy.

“Ek maak nie eens ’n vrugtevlieg dood as ek dit kan verhoed nie.” Daar is
iets in sy stem wat haar onrustig maak.

“Voel jy beter?” Hy staan met sy hande op die besemstok na haar en kyk.

Sy knik en wend ’n onsuksesvolle poging aan om te glimlag. “Na dese sal ek

onthou om die siframe voor die vensters toe te maak. Ek sien nou hoe maklik
’n mens hier ongewenste kuiergaste kan kry.”

Daar is ’n skewe glimlag op sy gesig toe hy sê: “Ek hoop nie ek is een nie.”

“Nee.” Sy bly onbeholpe stil en sê dan sonder om eers die woorde te

oorweeg: “Jy wil nie vanaand by my kom eet nie? Ek sal kyk wat ek kan
aanmekaarslaan met dit wat in die padstalletjie te koop is.”

“Jammer, maar ek het vanaand ’n vergadering. Boerevereniging. Ek gaan

hoofsaaklik omdat ek op die hoogte wil bly van wat in die vrugtebedryf
aangaan.”

Jy is te verbrands mooi om ’n kluisenaar te wees, dink sy vaagweg

teleurgesteld en sê: “Ons maak dit ’n ander keer.”

“Wat van môreaand?”

“Ek dink nie ek het ’n ander afspraak nie,” spot sy. “Ek verwag jou.”
“Tot môre dan,” groet hy en draai om.

Haar oë volg hom deur die oop deur en terwyl hy oor die bruggie loop.

Daar is ’n veerkrag in sy stap wat sy nie by so ’n groot man verwag het nie.

Sy kan skielik nie dink waarom sy nie van hom gehou het nie. Om die
waarheid te sê, dis onmoontlik om nié van hom te hou nie.

Tussen nou en môreaand lê ’n dag en ’n nag, en tussen haar en Rouel Meyer

te veel wat ongesê moet bly.

VIER

Met ’n dennegegeurde skoonmaakmiddel takel sy elke vensterbank, vloerlys

en kas. Sy maak selfs vreesloos van ’n paar spinnerakke agter die bank
skoonskip. Sy wil seker maak hier skuil nie nog verrassings nie.

Haar blokfluit het in die tas met boeke beland. Dit lê nou op ’n koffietafel en
kla haar aan. Eintlik moes sy by haar klavier gebly het. Sy wil ’n paar van die
liedjies wat die koor sing, verwerk voor ’n CD gesny word. En voor hulle
gaan toer. Of een van die twee gaan realiseer, weet sy nie. Dit sal van meneer
Muller afhang, én of Theuns haar sal toelaat om te gaan toer. Die gedagte
maak haar tegelykertyd terneergedruk én kwaad.

’n Rukkie later stap sy met haar motorsleutel in die een hand en haar handsak
in die ander voordeur toe. Dit gee ’n gesukkel af om die skewe deur agter
haar toe te kry.

Sy gaan eers die omgewing verken en kyk wat die padstal bied vir môreaand
se ete. Daarna behoort sy ontslae te wees van die gevoel dat sy Rouel Meyer
iets verskuldig is. Hoe ver moet dankbaarheid in elk geval strek?

Die nuwe sporte van die bruggie is so na aan mekaar dat sy toe-oë daaroor sal
kan loop.
Wat was vanoggend in die lug toe sy en Rouel langs mekaar by die bruggie
gestaan het? Sy weet nie, maar net deur daaraan te dink laat ’n onbekende
emosie deur haar vibreer. Wat as dit weer gebeur?

Vies skud sy haar kop. Met gedagtes soos dié, soek sy moeilikheid. Sy weet
reeds nie wat haar besiel het om die man vir ete te nooi nie.

Die pad voel nie so onbegaanbaar soos die vorige aand nie. Om ’n draai staan
’n massiewe koedoebul, dit lyk asof sy horings te swaar vir sy kop is.

Sy ry stadiger sodat sy nie die dier die skrik op die lyf jaag nie. Dan sien sy
die groot grasdakhuis agter die digte diepgroen van ’n lietsjieboord. Rouel se
huis en tuin lyk indrukwekkend – soos hy.

Die padstalletjie is ’n vierkantige houthut. Mynie Cronjé het kort, grys hare
en dit lyk asof sy altyd glimlag. Sy groet Bianca soos ’n langverwagte

familielid.

“My jinne, hartjie, jy kan mos nie so vroualleen in daardie rondawel bly nie?
Die plek is seker toe onder die stof en als. En het Rouel toe die bruggie
reggemaak?” verras Mynie haar. “Hy was ligdag hier op soek na spykers.”

“Ja, dit was gaaf van hom,” antwoord sy hoflik.

“Laat ek jou nou vertel,” sê Mynie en weeg elke woord, “daar is nie nog so

’n gentleman duskant die Sahara soos Rouel Meyer nie. Was dit nie vir hom
nie, het ek en Mattys op ’n parkbankie geslaap.”

Bianca frons en dis genoeg om Mynie aan te vuur. “Ek het oor die draadloos
vertel dat ons alles verloor het ná Mattys se ongeluk met sy lorrie.

Hy het vervoerwerk gedoen. Rouel het ons opgespoor en Eden toe gebring.

Jy sal nie glo hoe goed die padstalletjie ons aan die lewe hou nie.”

“Dan behoort die padstalletjie ook aan hom?”

“Ja, en Eden is ’n groot plaas. Hier is volop wild, want Rouel glo nie aan jag
nie. Ek verstaan sy pa het ook nie wild en wakker geskiet nie.”

Om die gesprek weg van Rouel te stuur, kyk sy belangstellend na die

handgeverfde kussings wat op ’n bank uitgestal is. Maar dit help nie, want
Mynie kry dit reg om die kussings ook na Rouel te herlei. “Rouel het my
aangemoedig om te verf, die toeriste wil een van die groot vyf in ’n tas pak
en saamneem.”

Mynie skik haar hare en sê dan geheimsinnig: “Die man het ook al deur diep
waters gegaan. Toe hy hier gekom het, het hy elke naweek Pretoria toe gery
om die kind in die hospitaal te besoek. Partykeer in die week ook. Dit was
vreeslik om hom so te sien.”

Wat op aarde beteken dié onthulling? wonder Bianca terwyl Mynie met ’n
swaarmoedigheid in haar stem voortgaan: “Hy is ook te alleen. Die
aanhangsels wat hy saam met Eden geërf het, maak nie die lewe vir hom
makliker nie. Dis nou ’n jammerte van daardie ring aan jou vinger. Julle is
twee mooie mense, jy en Rouel.”

Sy maak asof sy Mynie nie hoor nie en pak groente, vrugte en vleis in ’n
draadmandjie. Toe sy reeds vir alles betaal het, hou Mattys met ’n vragmotor,
gelaai met groente en vrugte van die naaste mark, daar stil. Mynie stel haar
aan die seningrige man voor.

Die volgende oomblik staan een van die mooiste meisies wat Bianca nog
gesien het, langs haar. Groot, donker oë, swart hare wat oor haar skouers
hang, en ’n noupassende langbroek in stewels gedruk wat tot by haar knieë
reik, vlei haar lang bene.

“Is hier dalk kiwivrug?” vra die meisie en Bianca ruik haar parfuum. Duur,
eksoties.

“Nee, maar ek het appels en pere saamgebring,” bied Mattys ’n troosprys aan.

Die meisie skud haar kop en loop haastig uit. Dit voel asof ’n rukwind die
houthut getref het.
“Dink sy’s die koningin van Skeba,” brom Mattys. “Kiwivrug is so duur soos
goudstawe.”

“Wie is sy?” kan Bianca nie help om te vra nie.

“Felicia Spencer,” antwoord Mynie. “En nogal ’n dokter. Maar elke paradys
het maar sy slang.”

“Haar ma het te vertelle hulle stam van die koningshuis in Engeland af, maar
as jy my vra, is hulle krummeltjies wat koek geword het,” skinder Mattys.

“As ek jou kan raad gee, bly uit haar kloue.” Mynie se oë word skrefies en sy
sê deur stywe kake: “Ek weet nie of Rouel dit gaan regkry nie. Sy is verspot
verlief op hom. En ’n man bly ’n man as dit by ’n mooi meisie soos Felicia
kom.”

Ek is nie van plan om in enigiemand se kloue te beland nie, dink Bianca toe
sy groet en met ’n beesstert, klein aartappeltjies en patats wegry. En sommer
ook Mynie se resep vir beesstertbredie. Vir nagereg is daar roomys met
papaja en lietsjies, ook aarbeie vir kleur.

Dokter Felicia Spencer het ’n teenwoordigheid wat Bianca nie afgeskud kry
nie. Sy verbeel haar sy kan die duur parfuum steeds ruik. Felicia is een van
daardie meisies wat ’n mens nooit vergeet as jy haar een keer gesien het nie.
Wat het Mynie bedoel toe sy gesê het sy is nie seker of Rouel uit haar kloue
gaan bly nie?

Na die duiwel met Felicia Spencer, dink sy en kyk in die truspieëltjie. Die
groengrys kykers is verrassend helder. Dit moet die lig wees. Dis soveel
sagter as in die stad. Die son verdwyn maklik agter wolke en dan rafel die
mis oor die landskap uit, draderig soos spookasem.

Sy het die afgelope halfuur nie een keer aan Theuns gedink nie. Hoe langer
sy hierdie sjampanjelug inasem hoe meer raak sy daarvan oortuig dat sy ’n
nugter en goed gebalanseerde mens is, dat sy beter verdien as wat Theuns du
Rand haar kan bied.

Daardie middag begin sy ’n roman lees wat onlangs met die Hertzogprys
bekroon is. Op bladsy vyf kom sy agter dat sy lang tye voor haar uitstaar en
glad nie die draad van die verhaal volg nie. Haar gedagtes dwaal aanhoudend,
en meestal na die grasdakhuis wat sy vroeër gesien het.

Rouel bly tog seker nie stoksielalleen in daardie massiewe huis nie?

Waarom ’n man soos hy nog nie ’n trouring aan sy vinger het nie, gaan haar
verstand te bowe.

Toe Mynie gesê het hy is alleen, het sy eensaam bedoel? Waar pas Felicia in
sy lewe? Verspot verlief, is die woorde wat Mynie gebruik het. Vir baie
mense is daar iets magies omtrent ’n dokter, asof die mens oor bonatuurlike
vermoëns beskik, dink sy. As die dokter boonop beeldmooi is, maak dit haar
seker vir alle mans onweerstaanbaar.

Sy vergeet van die boek en maak tee. Op die stoep gaan sy langs die tafeltjie
sit, haar voete op die lae muurtjie. Van hier af kan sy ’n groot deel van die
omgewing sien. Veldblomme maak rooi en geel kolle tussen die diepgroen
van die struike. Sy kruis haar enkels en verkyk haar aan ’n skubberige,
neongekleurde gediertetjie wat rats teen ’n boomstam opseil. Die sonbesies
neem bedags by die paddas oor en die gesuis maak die stilte selfs stiller.

Pleks van ure voor die klavier deur te bring, is sy op dié paradys om die
lewensvatbaarheid van haar verlowing te bepeins. Nou sit sy en tee drink met
die omvattende stilte as enigste geselskap en wonder sowaar oor mense wat
sy nie ken nie!

Later begin sy weer lees, maar kry steeds nie gekonsentreer nie. En voor sy
daardie aand aan die slaap raak, is haar laaste gedagte dat sy Rouel môre sien

– die welopgevoede, fynbeskaafde heer volgens Mynie. Maar watter

gentleman draai sy rug na ’n meisie in die donker, en dit tussen bosse waar
ongediertes skuil? Sy word van voor af kwaad as sy daaraan dink.

In die vroeë oggendure droom sy van Theuns, skrik wakker, maar raak weer
aan die slaap. Toe die son agter die gordyne ’n nuwe dag aankondig, is sy nie
seker of sy Theuns of Rouel se gesig in die droom gesien het nie.
Die kruiegeur van die bredie meng met die soeterige reuk van die patats. Die
klein aartappeltjies het sy goudbruin gebraai. Eers toe alles in die louoond is,
gaan sy bad en trek ’n donkerpienk driekwartbroek en ’n wit moeselienbloes
aan, wat haar koel laat lyk. En baie jonk.

Waar Liza aan die uitgediende breek- en messegoed kom, weet nugter alleen.
Twee van die borde is nie te erg gebars nie, maar die vurke lyk asof hulle ’n
oorlog oorleef het.

In die kombuiskas se laai is ’n ongesoomde tafeldoek van rooi-en-wit

ruitstof. Van wit kombuispapier maak sy waaiers wat as servette moet dien.

Onder die wasbak ontdek sy ’n glasbotteltjie waarin sy ’n bossie rooi

veldblommetjies rangskik. Die kombinasie van wit en rooi lei tot ’n
verrassend keurige eindresultaat.

Met haar rug na die deur voel dit skielik asof die vertrek donkerder word.

Toe sy omdraai, staan Rouel daar.

Sy skrik, maar die sensasie wat deur haar versprei, is nie vrees nie. Sy kan dit
nie plaas nie, maar voel bewerig van binne en sluk moeilik. Daarby is dit asof
die plek binne sekondes lewe kry – die voëls kwetter in ’n malle kakofonie en
die waterstroompie se volume word oopgedraai.

“Iets ruik hemels,” groet hy.

“Ek kan nie soos jou ma kos maak nie,” lag sy senuagtig, “maar gelukkig is
Mynie nie suinig met haar resepte nie.” Ook nie om jou deugde te besing nie,
is sy in die versoeking om by te voeg.

Hy het vir die geleentheid ’n grys langbroek met ’n donkergroen

oopknoophemp aan, waarvan die moue tot onder sy elmboë opgerol is. Vir
die eerste keer sien sy die kuiltjie in sy wang wanneer hy glimlag, en dié
kuiltjie word subtiel in sy ken herhaal. Die man is onbehoorlik aantreklik.

Om te verhoed dat sy na hom staar, stap sy na die kombuisie en haal twee

wynglase uit ’n kas.
“My ma kon nogal ’n hond uit ’n bos gekook het,” vertel hy, “maar Mynie se
bredies is uit ’n ander wêreld.”

“Ek wou sjerrie wat ek saamgebring het in die bredie gooi, maar Mynie wou
niks daarvan weet nie. Sy het my ’n bottel rooiwyn gegee en ek het gesorg
dat daar oorbly. Dalk nie goed genoeg vir ’n connoisseur nie, maar nietemin
wyn.”

Hy neem die bottel uit haar hand en sy luister hoe hy die wyn skink. Die
laatmiddaglig skyn karmosyn deur die glas toe hy dit in die lug hou.

“Ons drink op …”

“Al die leeswerk wat ek saamgebring het en skielik nie voor kans sien nie,”
voltooi sy die sin en neem ’n sluk van die wyn.

“Kom sit,” nooi hy. “Vanaand hoef jy nie aan werk te dink nie.”

Sy sit die wynglas langs die blokfluit op die tafeltjie neer. Dis so stil dat

die laatmiddaggeluide van die geelvinke tot hier by hulle kom. Die ritme van
haar hartklop het nog nie weer normaal geword vandat sy Rouel in die deur
sien staan het nie. En dis tog nie moontlik dat een mondjie vol wyn na haar
kop gegaan het nie, maar sy voel beslis lighoofdig.

“Waarom sê jy jou ma kón lekker kos maak?” vra sy huiwerig.

“Sy is oorlede. Daarna het my pa afgetree en van Bloemfontein af hierheen

getrek. Hy en sy nuwe vrou. Toe hy vier jaar gelede oorlede is, het ek Eden
geërf. Maar ek het eers ’n jaar ná sy dood die boerdery oorgeneem.”

“Ek is jammer. Is dit waar jy grootgeword het? Bloemfontein?”

“Ja. En dit was gelukkige kinderjare. Vakansies by die see, en ek dink ek het
reeds voor my geboorte geweet wat die verskil tussen ’n viool en ’n basviool
is. My pa was nie net skoolhoof nie, maar ook orrelis, en het sy eie orkes
gehad wat op troues en ander gesellighede gespeel het.”

“Ek en jou pa sou goed klaargekom het. Ek is ’n musiekonderwyseres en rig

’n skoolkoor af wat nie te sleg vaar nie.”

“Ek brand om meer te weet.” Hy sê dit asof hy dit bedoel.

“Die kinders is ’n ligpunt in my lewe. Veral noudat my verhouding met

Theuns aan die uitrafel is.” Die laaste sin het ondeurdag uitgeglip en vinnig
stuur sy die gesprek terug na haar werk. “Die koor bestaan uit dertig kinders
wat hoendervleismooi sing. Volgens my beskeie mening is hulle stemme
gereed om op ’n CD verewig te word. En om deur die land toer, dalk ander
wêrelddele ook.”

“Interessant.”

Sy tel die glas op en neem ’n slukkie. “Maar daarvoor het ek mense nodig
wat in my droom glo.”

“Meneer Muller dan?”

Sy lag sinies. “Ek twyfel sterk of Peet Muller ooit ’n droom gehad het. Sy
lewe was seker nog altyd so onopwindend soos sy grys pakke en wit hemde.

Maar hy het darem ingewillig dat die koor een aand ’n uitvoering van die
liedjies kan gee wat ek vir die CD beplan. Ek voel soos ’n generaal wat ’n
veldslag gewen het. Maar ek weet ek kan die oorlog verloor.”

Hy skud sy kop laggend. “Teen soveel beslistheid is geen man bestand nie.

Nie eens ’n verstokte skoolhoof nie.”

“Ek het byna van my droom afgesien toe die onderwyseres wat die koor op
die klavier begelei, afgetree het. Maar een van die jonger onderwyseresse,
Carina Venter, het ingestem om by haar oor te neem. Of sy die mas gaan
opkom, moet ek nog sien.”

Hy tel die blokfluit van die koffietafel af op en sit dit voor sy mond. Helder
soos die geroep van ’n eksotiese voël, vul ’n uitgerekte B mol die vertrek,
gevolg deur E mol en G. En dan, onverwags, ’n hoë C – een van dié wat die
glase kan laat bars.
“Jy kan speel?” sêvra sy.

Hy sit die fluit neer en lag. “Op skool laas ’n blokfluit gesien. Waarom het jy
dit saamgebring?”

“Ek dink daaraan om die alt en tweede sopraan van ’n paar liedjies by te
werk. Nie dat die blokfluit my juis kan help nie, om verwerkings te doen, het
ek ’n klavier nodig.”

Haar nuuskierigheid oor hom kry die oorhand en sy vra: “Waar woon jou
suster?”

“Pretoria. Haar man is ’n advokaat en hulle het twee kinders. Die seuntjie is
nog ’n baba en die oudste is nou ses – ’n dogtertjie.”

“Adél?”

“Dis reg.” Hy bly ’n rukkie stil en vra dan: “En jou ouers? Waar is hulle?”

“Noudat my pa afgetree het, bly hulle in Mosselbaai. Hy was ’n landdros.”

Om die stilte te verbreek en ook om voor te gee sy is nie van die stip kyk in
sy oë bewus nie, vra sy: “Honger?”

“Ja, baie.” Sy oë is skielik donker. Smeulend. Onleesbaar. En die vrou in haar

weet hy is honger, maar nie vir kos nie.

Hy kyk weg en sê met ’n stem wat by die uitdrukking in sy oë pas: “Maar

wag eers met die kos.”

“Waarom?” Haar stem is hees.

“Ek het aan jou gedink.”

En ek aan jou, sê sy byna. Sy kan om die dood nie dink waarom sy Felicia
Spencer se pragtige gesig voor haar sien nie – die raafswart hare en ivoorwit
vel soos dié van Sneeuwitjie in die sprokie. As sy soos een van Aspoestertjie
se lelike susters gelyk het, sou dit dalk anders gewees het. Sy glimlag
heimlik, want sy weet nie wat sou anders gewees het nie.
“Ek hoop dit was aangename gedagtes,” probeer sy die erns in die stemming
teëwerk.

“Nee, dit was nie.” Hy neem eers ’n slukkie van die wyn, kyk af op sy hande
en verstrengel sy vingers toe hy sê: “Dis steeds vir my ondenkbaar dat
Theuns jou so vir die wolwe gooi.”

“Is dit wat jy jouself noem? En vir jou kennisname, meneer Meyer, ek het al
meer as een wolf suksesvol afgeweer.”

Haar woorde ontlok nie, soos sy gehoop het, ’n glimlag by hom nie. “Daar is
iets van ’n wolf in alle mans, Bianca. In my ook. En jy is ’n baie mooi vrou.”

Haar stem is aansienlik minder lighartig toe sy antwoord: “As ek gedink het
jy hou enige gevaar in, sou ek jou nooit hierheen genooi het nie.”

“Jy’s reg, jy is in geen gevaar nie, danksy daardie ring aan jou vinger.

Maar daar is iets van ’n wolf wat jy nie weet nie – hoe onbereikbaarder die
prooi is hoe harder is hy bereid om daarvoor te baklei.”

Sy kyk af na die eenvoudige diamantring en onthou die dag toe sy en Theuns

dit gekoop het. Toe het alles so anders gelyk.

Sy hoor hom kug. “Maar nou ja, ek sal die wolf op sy plek hou. Ek raak nooit
in ’n geveg betrokke as ek weet ek kan nie wen nie. Hoe lank is julle
verloof?”

“Byna drie maande,” antwoord sy, trek haar asem diep in en probeer die
bewerigheid in haar stem onderdruk. “Indien dit so is dat Theuns my vir die
wolwe gegooi het, kan dit tog seker geen verskil aan jou maak nie.”

“As jy enige ander meisie was, sou dit nie.”

“En? Wat maak my anders as ander meisies?” Dit was nie die regte vraag nie,
besef sy te laat. Dit voel asof sy op die gladste moontlike ys skaats. Een
verkeerde woord kan ongevraagde emosies wat onder die oppervlak van hulle
gesprek skuil, loslaat.
Daar is ’n geamuseerde glimlag om sy mond toe hy bieg: “Ek weet stilbly is
die regte antwoord, maar die versoeking is te groot. Ek kan nie eens begin om
die verskil tussen jou en elke ander meisie waarop ek tot dusver my oë gelê
het, te beskryf nie.”

Wat van dokter Felicia Spencer? wil sy vra, maar sê speels: “As jy my
nuuskierig probeer maak, kry jy dit reg.”

“Sal ek begin met jou mond, wat gedagtes deur my kop laat gaan wat ’n man
nie vir ’n verloofde meisie kan sê nie? Of jou oë, wat soos dié van ’n
slaappop lyk? Maar dit sal oppervlakkig wees.” Hy neem ’n groot sluk van
die wyn, sit die glas neer en trek vlugtig met ’n wysvinger die naat op haar
broek na, sit dan weer vooroor gebuk.

“’n Mooi meisie is selde so mooi van binne as wat sy van buite is. Ek ken jou
nie lank nie, maar ek vermoed jy is een van die uitsonderings,” sê hy, sy stem
donker van erns.

Haar hand in die lug maak hom stil. “Nou praat jy soos ’n wolf, een wat slim
en subtiel te werk gaan.” Die uitdrukking in jou oë en die manier waarop

jy jou hande wring, is ook dié van ’n wolf, dink sy. En tog is hy nie soos al
die ander wolwe waarmee sy al te doen gekry het nie.

“Ek kan nie help nie, jy maak van my ’n wolf. Moenie sê ek het jou nie
gewaarsku nie.”

Sy is verlig toe sy die speelse ondertoon in sy stem hoor. Maar sy woorde is

’n adrenalieninspuiting wat nie net opwinding in haar wakker maak nie, ook
iets soos vrees. Dit moet primitief wees, maar dis presies wat sy wil hoor

– dat sy die man in hom roekeloos maak. Maar sy is nie seker wat hy aan die
vrou in haar doen nie. Al wat sy weet, is dat geen ander man dit nog kon
regkry om hierdie warm, ontwapende emosie deur haar te stuur nie.

Sy gemoedelike laggie verras haar. “Ontspan. Ek het my wolfmondering by

die huis gelos. Ek respekteer die feit dat jy verloof is, selfs al klink Theuns
nie vir my na die spreekwoordelike droomman nie.”
Op daardie oomblik is Theuns se naam ’n vals noot.

“Terloops, weet jou verloofde dat jy ’n ander man onthaal?” lees hy haar
gedagtes.

“Ek het jou genooi om dankie te sê.” Sy bly ’n rukkie stil. “Buitendien, my
selfoon se battery het vanmôre al die gees gegee. Ek is onbereikbaar. Vir
Theuns ook. Maar dis oukei.”

“Nee, dis allesbehalwe oukei. Jy het ’n man nodig wat jou kan beskerm.

Hoe teenstrydig dit ook al mag klink, wil ’n vrou ’n man hê om haar vas te
hou terwyl sy haar vlerke sprei en vlieg. Jy is nie anders nie en jy weet dit.”

Sy kam haar hare met haar vingers agtertoe toe dit oor haar gesig val en sê:

“Jy praat nie soos ’n onervare man nie. Al ooit ’n ernstige verhouding
gehad?”

“’n Hele paar. Maar nie een het langer as drie maande gehou nie.”

As hy wou, kon hy haar nou van Felicia vertel het, dink sy en sê: “Dan is jy
een van daardie wolwe wat ’n spoor van trane agterlaat.”

“As dit so is, was dit nie met opset nie,” verweer hy homself.

Die skemer lê nou soos vloeibare lood in die vertrek en sy staan op om die
lamp wat op die kombuiskas staan, aan te steek. Sy kan skaars asemhaal toe
sy besef hy staan agter haar. Onhandig sukkel sy om die vuurhoutjie getrek te
kry.

“Weet jy wat ek nou sou gedoen het as dit nie vir Theuns was nie?”

Hierdie keer is sy regtig bang. Daar is geen huiwering in sy stem nie en sy

weet presies wat hy bedoel.

“Nee, ek weet nie,” veins sy.

“Ek sou jou omgedraai het en …”

“Dis genoeg,” keer sy hom, ruik die swael toe ’n vlam uit die vuurhoutjie
spring.

“Ek stel voor jy haal eers die glas af,” sê Rouel, sy asem warm in haar hare.
Sy arms reik om haar toe hy die lamp se glas oplig sodat sy die geel
vlammetjie tot by die lamppit kan kry.

Toe sy omdraai, sien sy hy sit die wynglase op die tafel neer. Die lamplig
gooi ’n gesellig gloed oor die tafel.

“In die stad eet ek meestal pasta en slaai, of dalk ’n gesondheidsbroodjie wat
ek by ’n deli koop,” sê sy en beduie vir hom om te gaan sit. “Ek vertrou maar
ek het my ma en ouma se slag voor die stoof geërf.”

“Jy ding tog nie met jou voorgeslagte mee nie? Jy het reeds al my
verwagtings oortref,” stel hy haar gerus. “Ek hou van ’n meisie wat atmosfeer
kan skep, selfs al moet sy rooidisa pleks van rose op die tafel sit. Al wat
kortkom, is musiek. Maar indien hier ’n violis was, sou dit vir hom ’n
belediging gewees het, want met kos wat soos dié ruik, sou nie een van ons
genoeg aandag aan hom gegee het nie. En om te veel aandag aan die violis te
gee, sou weer ’n belediging vir die kok gewees het.” Sy hand streel rakelings
oor hare toe hy byvoeg: “En die laaste ding op aarde wat ek wil doen, is om
hierdie kok te beledig.”

“Ek sou nie nee vir die violis gesê het nie. Maar nou sal ons maar met die
paddakoor tevrede moet wees. Van watter soort musiek hou jy?”

“Klassiek. Maar ek gun ander musiek ook ’n plek in die son.”

“Ek ook,” antwoord sy. “Dis asof ek nooit genoeg van die ou meesters kan
kry nie. Strauss is my gunsteling. Maar ek weet nie altyd of dit Strauss die
eerste of tweede is nie.”

“Die tweede was die walskoning en is nie net jou gunsteling nie, maar dié
van die wêreld sedert die jare agttienhonderd.” Hy streel oor die wynglas se
steel. “Dit lyk asof al die groot geeste ’n opdraande stryd gevoer het.

Beethoven was doof, Strauss was verplig om in die bank te gaan werk en
moes in die geheim die viool bemeester en komponeer.”

“Die glans en glorie is maar dun gesaai,” antwoord sy. “Nie net in ons
gewone siele se lewens nie.”

Die geselskap vlot bo verwagting goed. Sy praat met hom oor dinge wat sy
nooit eens gedroom het om met Theuns te bespreek nie. Musiek is iets op die
rand van Theuns se besige bestaan. Hy weet hoe belangrik dit vir haar is,
maar hy het nog nooit moeite gedoen om ’n kooruitvoering by te woon nie.

Later het sy hom ook nie meer gevra nie.

“’n Mens moet seker dankbaar wees as jy in een leeftyd soms ook gelukkig
was,” sê hy gelate.

“Die kos word koud,” sê sy vinnig, skielik versigtig-bang vir dit wat sy in sy
oë lees en nie kan ontsyfer nie.

“Ek het die hele dag in die boord aan die jong boompies help snoei,” vertel
hy. “Boonop is my huishulp Gladys met ’n siek kind dorp toe. My lyf voel
skoon dun van die honger.”

Sy gee vir hom ’n opskeplepel aan om van die bredie in te skep en sê: “Jy bly
dus omtrent so drie jaar al hier?”

“Byna vier.”

“En vroeër?” Sy lig die deksel van die bak met patats. Sy het die patats op
Mynie se aanbeveling saam met gedroogde nartjieskil wat Mynie vir haar
gegee het, gekook. Daarna het sy dit in botter en suiker gebraai. Sy hoop dit
smaak so lekker soos wat dit lyk.

“Ek was maar altyd ’n stadsjapie gewees,” sê hy, vat sy eerste happie vleis en
kou genoeglik. “Hierdie brousel is goed genoeg vir die gode.”

“Vertel dit môre vir Mynie, ek ploeg met haar kalwers.”

“Gepraat van môre.” Hy kou eers klaar voor hy voortgaan: “Ek moet dorp toe
gaan. My hare moet gesny word, want ek begin soos Simson lyk voor Delila
hom beetgekry het. Wil jy nie saamkom nie?” Voor sy kan antwoord, voeg
hy oorredend by: “Jy moet darem iets van die omgewing sien.”

Sy moet glimlag omdat hy so hard probeer om haar te oortuig. En hy hoef

nie, besef sy, sy wil nie net meer van die omgewing sien nie, maar ook van
hom.

Hy moet haar stilswye as nee vertolk, want hy voeg by: “Jy is per slot van
rekening met vakansie.”

“Ek het een en ander nodig, maar ek kan netsowel self ry,” kan sy nie help
om hom aan ’n lyntjie te hou nie.

“Dis tog onnodig om met twee voertuie te ry.”

“Nou goed. Ek kry jou sommer by die padstalletjie. Ek kan my motor daar
los, ek is seker Mynie sal nie omgee nie. Ek wil buitendien van haar
handgeverfde kussings koop.”

Sy wil nie hê hy moet haar hier kom haal nie, dit wek die indruk dat hulle

’n formele afspraak het. Die saamryery is bloot ’n praktiese reëling. Terwyl

die diamantring aan haar vinger is, gedra sy haar soos ’n verloofde meisie.

Hy weet dit en sy weet dit. En dis hoe sy dit gaan hou.

“Ek sal nege-uur daar wees, dit behoort ons genoeg tyd te gee om alles te
doen.” Wat sy “alles doen” insluit, weet sy nie, maar sy vra hom ook nie uit
nie.

Toe hy vir hom nog bredie inskep, kyk sy weer na sy hande. Ten spyte
daarvan dat hulle groter as dié van die gemiddelde man is, is sy vingers lank
en skraal. Dis ’n skade dat hande soos dié op ’n vrugteboerdery vermors
word.

“Gee my jou selfoon, ek sal die battery gaan laai. Jy kan nie sonder
verbinding met die buitewêreld wees nie,” sê hy toe hulle klaar geëet het.

Sy gaan haal die selfoon in die kamer en kyk hoe hy dit in sy sak druk.
“Kom ons drink buite koffie,” sê sy toe hy die vuil skottelgoed
opmekaarstapel.

“Sal ek was?” vra hy en beduie na die wasbak.

“Nee, dis net ’n paar goedjies.” Sy kon bygevoeg het dat sy in elk geval vir

’n hotel se skottelgoed kans sien. Want al was haar rus die vorige nag deur ’n
vreemde droom onderbreek, voel sy so energiek soos nog nooit in haar lewe
nie.

Sy kook water in die emaljeketel en maak koffie. Hy dra die skinkbord

buitetoe waar die maanlig oor die stoepie tot byna teen die stoele geskuif het.

Hulle gaan sit, die skinkbord op die tafeltjie tussen hulle. En toe sy haar voete
op die muurtjie swaai, doen hy dieselfde. Dui dit op iets dat hulle so
geredelik mekaar se liggaamshoudings naboots? wonder sy. Of is dit ’n
kleinigheid wat sy as te belangrik beskou?

Die paddas is klaarblyklik moeg gekwaak en die stilte kom van diep onder uit
die aarde, word in die stroompie vasgevang. Dis ’n droommooi aand en sy sit
langs ’n droommooi man. Maar sy het ook ’n baie mooi diamantring aan haar
vinger.

Die onstuimigheid van die afgelope maande lyk skielik vir haar onwerklik.

Hier, in die lig van ’n maan wat sag bokant die bosse hang, kan dit nie anders
as dat sy in die oomblik sal leef nie.

“Help die verandering van omgewing?” Rouel se diep stem breek deur die
stilte.

“Wat bedoel jy?” gee sy voor asof sy nie weet waarna hy verwys nie. Haar
arm lê ontspanne op die tafel, haar vingers trommel teen die koffiebeker in
haar hand.

“Jy kan my nie om die bos lei nie, Bianca. Jy was ’n senuwrak toe jy hier
aangekom het,” sê hy afgemete. ’n Wolk skuif voor die maan in en verdonker
die uitsig.

“Vergeet van my. Vertel my liewer van jou boerdery.”

“Lietsjies wat meestal vir die uitvoermark bedoel is. My pa het met groot
moeite die boerdery begin. Dit was ’n genade, want lietsjies is ’n hoë-

inkomstevrug wat in die beginstadium ’n hoë kapitaalinset vra. Ek moes alles

van aalwurms en Egiptiese vlermuise leer. Nou dink ek daaraan om ’n
kruising tussen die Mauritius- en Chinese kultivars te verbou.”

Wat hy vertel, is nie vir haar belangrik nie, maar sy luister graag na sy stem.
Die maan gooi ’n deursigtige sluier oor die bos en die gekabbel van die water
wat met sy stem saamsmelt, is soos ’n wiegelied. Maar sy wil nie nou al slaap
nie, sy wil die gemoedelikheid van hulle saamwees indrink.

“Ek verveel jou seker,” sê hy verskonend.

“Nee, glad nie,” antwoord sy vinnig. “Hou jy van die werk?”

“Die geld is nie sleg nie, maar dis nie wat ek ooit gedink het ek sal doen nie.
Die lewe gebeur mos terwyl ons ander planne maak.”

“Dink jy nie ’n mens moet doen wat jy die graagste wil nie?” mymer sy
hardop.

“Ek hou van wat ek doen.”

“Daar is ’n maar in jou stem,” vis sy.

“Dis nie belangrik nie.” Die woorde verraai iets tussen verbittering en
aanvaarding.

Haar intuïsie waarsku haar dat sy nie verder durf uitvra nie. Wat op die
oomblik in sy kop broei, sal sy seker nooit weet nie. En eintlik behoort dit
haar nie aan te gaan nie.

“Die koffiebekers is koud. Ek moet ry.”

Hulle staan ’n tree van mekaar af, hy met sy hande op sy heupe, sy met hare
agter haar rug. Daar is ’n magnetiese kragveld tussen hulle aan die werk

– subtiel, maar so seker soos die aantrekkingskrag wat die maan op die aarde
het.

“Nag, Bianca. Dit was ’n heerlike aand,” groet hy skielik formeel en loop met
doelgerigte treë na die bruggie.

Sy kry die gevoel dat hy vlug. Is dit omdat hulle gesprek onthou oopgekrap
het? Wat het hom laat sê ’n mens moet dankbaar wees as jy in een leeftyd
soms gelukkig was?

Terwyl die maanlig meelwit oor die landskap lê, kry sy die eienaardigste
gewaarwording – êrens in die loop van die aand is daar ’n band tussen hulle
gesmee. Maar sy weet nie wanneer en hoe dit gebeur het nie. Nog minder

weet sy of dit goed of sleg is.

VYF

Toe sy die volgende môre die boonste deel van die staldeur oopmaak,
belemmer die mis haar uitsig. Laas nag het sy gehoor hoe die reën vir kort
rukkies teen die ruite aanstuif. En sy het gewonder oor die man in sy
grasdakhuis.

Een deel van haar hou van hom, selfs meer as wat dit in die omstandighede
goed is. Die ander deel waarsku haar dat hy geslote is, hom van haar onttrek.

Sy weet nie of dit haar meer nuuskierig as senuagtig maak nie. En ’n meisie
mooier as ’n godin is verlief op hom. Is hy die enigste een wat dit nie weet
nie?

Nie net die omgewing is geheimsinnig nie, die mense is ook.

Uit die hoek van haar oog sien sy die wit koevert op die stoeptafeltjie.
Kaalvoet stap sy uit en lees: “Jy is nou weer in verbinding met die wêreld,
R.”

Sy haal haar selfoon uit die koevert en toe sy dit aanskakel, sien sy daar wag
meer as een SMS wat gelees moet word. Een van haar ma om te sê dit gaan
goed, ’n volgende een van Liza wat raas omdat sy nie van haar laat hoor nie.
En dan is daar ’n SMS van Theuns: “Jy is die oorsaak van ons probleme.

Ek het vir jou ’n afspraak met ’n psigiater gemaak.”

Sy knip haar oë, lees die twee sinne weer en weer. Sy voel hoe woede in haar
opbou. Nie ’n sielkundige, verhoudingsberader of predikant nie, maar ’n
psigiater, dink sy, skakel die selfoon af en sit dit op die tafel neer.

Sy vou haar arms asof sy haar teen iets moet beskerm. Nee, nie teen iets nie,
teen Theuns. Nou het hy te ver gegaan, hy is by omdraai verby.

Dit gee ’n gesukkel af om met bewende hande ’n vlam uit die gasstoof op te
tower. Nadat sy vir haar koffie gemaak het, druk sy sommer ’n stuk beskuit
daarin wat as ontbyt moet dien.

Sy oorweeg dit om nie haar afspraak met Rouel na te kom nie. Sy is

hoegenaamd nie in ’n stemming om oor ditjies en datjies te gesels nie. Maar
dis ook nie wat sy en Rouel doen wanneer hulle saam is nie. Gisteraand het
hulle onderhoudend gesels, dit was meer soos ’n ontdekkingstog as ’n

terloopse kuiertjie.

Sy kan hom vertel van die skoolkoor, van die liedjies wat sy wil verwerk,
selfs van die prosaïese Peet Muller. En sy het nooit kon dink dat
lietsjieboerdery so interessant kan wees nie.

Sy skud haar kop. Dis nie heeltemal waar nie. Indien ’n ander man haar oor
Egiptiese vlermuise en aalwurms inlig, sal hy haar tot in haar siel verveel.

Maar met Rouel is dit anders.

Miskien is hy nie ’n bosgod of ’n wolf nie, maar ’n man wat met albei sy
groot voete stewig op die aarde geplant is. ’n Ou wat jy kan vertrou?
Sy skud haar kop. Op hierdie tydstip in haar lewe glo sy dit moeilik,
ondervinding het haar geleer dat mans hardkoppig, egosentries, selfsugtig en
kleinlik is. En Rouel is ’n man.

Haar voortande sny in haar lip in. Om die hele dag hier te sit en tob, sal haar
niks in die sak bring nie. Deur die oop deur sien sy die mis hang nie meer
soos ’n donskombers oor die bome nie – dit gaan ’n warm dag word.

’n Kuitlengte-broek en sandale met ’n effense hakkie laat haar bene selfs

slanker lyk as wat hulle is. Sy bind haar hare agter in haar nek vas en sit ’n
lagie maskara aan haar lang wimpers. Dan trek sy die vorm van haar mond
met ’n dieppienk lipstiffie na.

Toe sy die lipstiffie in ’n houertjie druk, raak sy weer bewus van die
verloofring. Dit het meer soos ’n meulsteen om haar nek geword, dink sy en
pluk dit van haar vinger af. Sy staan besluiteloos daarna en kyk voor sy dit in
die badkamer in die klein kassie teen die muur bêre.

Om sonder die ring te wees, maak haar nie hartseer nie en ook nie bly nie.

Sy weet net sy moes dit lankal gedoen het. Theuns is die laaste mens op aarde
aan wie sy op so ’n mooi dag herinner wil word.

Iets in haar het doodgegaan, die SMS het dit net bevestig. Dit raak al hoe
moeiliker om te aanvaar sy het Theuns ooit liefgehad. Die enigste emosie
waarvan sy nou bewus is, is witwarm woede. En ’n onverskilligheid wat haar
bang maak.

Sy tel die selfoon op om die boodskap weer te lees, maar pleks daarvan tik
haar wysvinger vanself ’n SMS op die skermpie: “Ek dra nie meer jou ring
nie.” Dan druk sy ’n knoppie en wag tot sy sien Theuns het die boodskap
gekry.

Daar is ’n naar kol op haar maag, haar hande is effens klam. Toe die selfoon
’n boodskap aankondig, is sy byna te bang om te kyk.

Dis ’n SMS van Theuns: “Word groot.”

Sy kners so hard op haar kakebeen dat sy bang is haar tande gaan breek.

Dis presies wat sy gedoen het – grootgeword. Sy het dié besluit tot nou toe
uitgestel, maar nie ’n oomblik langer nie.

Die selfoon bly net hier, sy wil nie deur nog ’n beledigende SMS ontstel
word nie.

Sy gryp haar handsak, sien dat die kombuisvenster oop is, maar is te haastig
om haar daaraan te steur. Toe sluit sy die deur toe en stap in die rigting van
die bruggie.

Die sporte wat stewig vasgekap is, laat haar aan Rouel dink. Sy sal van nou af
vir eers ’n veilige afstand tussen haar en mans, insluitende bosgode,
handhaaf.

Mynie, Mattys en Rouel wag haar by die padstalletjie in. Hulle voel soos
geliefdes, mense wat sy lank en goed ken, al weet sy dis tog nie moontlik nie.

“Kom in, kind,” nooi Mynie haar na die kombuisie agter die voorste deel van
die padstal.

“Hier is nog koffie in die pot, en anysbeskuit,” nooi Mattys.

Sy gaan sit langs Rouel en laat haar oë oor die vertrekkie dwaal. Op ’n ou
kombuiskas staan ’n perkoleerder, bekers en ’n outydse koekblik. Teen die
oorkantste muur is ’n rakkie met snuisterye, onder meer ook ’n foto van ’n
kleuter wat nie ouer as drie kan wees nie.

Mynie skink vir haar koffie en Mattys vertel van die molle wat sy groentetuin
verwoes. Maar sy hoor hom skaars, want sy wens sy het geweet wat Rouel se
stil blik, wat elke paar sekondes oor haar gesig speel, beteken.

Met die koffiebeker in haar hand, staan sy op en stap tot by die rakkie met die
foto.

“Dis ’n pragtige kind,” sê sy afgetrokke. ’n Haarlok is met ’n lint op die

meisietjie se kop vasgemaak en sy lees onskuld in die blou oë.
“My oudste seun se dogtertjie. Sy is al in die kleuterskool,” vertel Mynie
trots.

Skielik staan Rouel langs haar. “Ons sal moet aanstaltes maak. Die dorp is
nie om die volgende draai nie.”

Sy hoor die ongeduld in sy stem, voel aan dat iets hom aanjaag. Sy arm het
ongemerk om haar middel gegly en hy stuur haar in die rigting van die deur.

Wat is dit wat hom ’n persoonlikheidsverandering laat ondergaan? Sy kan nie

dink iemand het iets gesê wat hom kon ontstel of te na kom nie.

“Sien julle later,” groet hy Mynie en Mattys.

Dis ’n nuwe viertrek, sien sy toe hy die deur oophou en sy die reuk van

egte leer kry.

Maar voor die pad ’n draai kan maak, vra Rouel: “Wat is fout, Bianca? Jy
was bleek toe jy by die padstalletjie aangekom het.”

Sy kyk na sy hande wat styf om die stuurwiel gespan is en kry dieselfde

gewaarwording as die eerste keer toe sy daardie hande gesien het. Hierdie
keer is dit intenser. Boonop wonder sy hoe dit sal voel om deur hom
geliefkoos te word – nie omdat sy huil nie, maar omdat hy wil.

“Dankie dat jy my selfoon gebring het. Dis ’n onontbeerlike stukkie

tegnologie, maar soms ook die draer van ’n tyding wat ’n dag kan
vertroebel.”

“Ek kan hoor dis nie ’n tyding wat jou hartseer maak nie, eerder kwaad.

Het dit iets te doen met die diamantring wat nie aan jou vinger is nie?” Sy
hoor die huiwering in sy stem.

“Theuns het vir my ’n afspraak met ’n kopdokter gemaak. Al wat die man
kan doen, is om my as ’n gebore masochis te diagnoseer. Ek het niemand
nodig om my te vertel dat ek myself lank genoeg gemartel het nie. Jy is reg,
ek was eers kwaad, maar op die oomblik is ek eerder bedruk. Maar al
waarvan ek seker is, is dat dit verby is.” Haar woorde kan hom nie meer
verras as vir haar nie. Dis wat sy gedink het, maar deur dit te sê, gee finaliteit
aan haar besluit.

“Dis te verstane. Dit moet ’n antiklimaks wees om ’n verhouding waarop jy

soveel verwagtings gebou het, te beëindig.”

“’n Meisie moet doen wat ’n meisie moet doen,” probeer sy lighartig wees.

“Dit duur soms vir my ’n rukkie om ’n besluit te neem, maar as ek eers ’n

koers ingeslaan het, kyk ek nie soos Lot se vrou om nie.”

Wat sy moeilik vind om te glo, is dat sy ’n week gelede nie van Rouel se
bestaan bewus was nie en net ’n vae idee gehad het van hoe ’n likkewaan lyk.

Nou kyk sy na sy hande en onthou hoe hy haar oor die aardige gedierte
getroos het. En dis nie al nie. Sy hou by die minuut meer daarvan om in sy
onmiddellike nabyheid te wees, en dit nadat sy haar voorgeneem het om
mans op ’n afstand te hou. En Rouel is ’n man, elke sentimeter van sy lang
bene, sterk arms en Simsonhaarstyl.

Uit die hoek van haar oog sien sy dat hy stip op die pad voor hom kyk, ’n
frons op sy voorkop. Hy is so lank stil dat sy wonder of hy van haar vergeet
het.

Eindelik praat hy. “As dit is wat jy wil hê, hoef ons nie weer oor jou
verbreekte verlowing te praat nie.”

“Ek is nie die eerste en ook nie die laaste meisie wat ná so ’n fiasko met haar
lewe moet aangaan nie,” antwoord sy sinies en vou haar hande op haar
handsak wat op haar skoot lê. “Die verstandige ding sal wees om vandag nog
terug te gaan stad toe, ek het mos nou my besluit geneem, en hier kan ek niks
uitrig nie. Ek wil alles in my vermoë doen om die koor die beste in die land te
maak. En om te gaan toer.” Sy vee ’n string hare wat losgekom het agter haar
oor in. “Eintlik is ek ’n werkslaaf. Dis my manier om aan die werklikheid te
ontvlug.”

“En dit natuurlik nooit regkry nie,” merk hy lakoniek op. “Ek het ook
probeer.”

Sy maak haar mond oop om hom te vra waarom hy aan die werklikheid wil
ontvlug, maar toe sy hand oor hare sluit, is dit soos ’n sterk wind wat deur
haar waai. Op daardie oomblik is sy innig dankbaar dat sy van die
diamantring ontslae geraak het en nog blyer dat sy Theuns daarvan in kennis
gestel het. Sy hoef oor niks skuldig te voel nie.

Aan die ander kant, sy mag nie aan dié man geheg raak nie. Sy wêreld is vir
haar vreemd en hare seker vir hom ook. Tussen die twee wêrelde lê ’n
bergreeks, ’n lietsjieboord en ’n meisie met ’n lyf soos ’n perdeby. En Felicia
is nie dom nie, seker in geen opsig nie.

“Ek wil nie hê jy moet teruggaan nie.” Hy bly ’n rukkie stil en voeg byna
onhoorbaar by: “Nie nou al nie.”

Sy weet sy wil by hom bly, tog wil sy weggaan. Haar keel voel dik toe sy sê:
“Jy sal nie begryp nie.”

“Help my dan,” moedig hy haar aan. Die hitte van sy hand versprei deur haar
lyf en gaan lê êrens tussen haar hart en haar maag. “Ek het nog nooit deur ’n
verbreekte verlowing geleef nie.”

“Ek kan nie sê my hart is in stukke nie,” bely sy toe hy sy hand weer op die
stuurwiel sit. “Indien ek ooit trou, sal dit met ’n man wees wat my liefhet en
ek vir hom, soos my ma en pa.” Sy bly stil toe ’n trop bobbejane oor die pad
hardloop.

“Trou vra vir meer as net elektrisiteit en vibrasies. Daar moet empatie,
uithouvermoë, aanpasbaarheid en vertroue wees. En dis net die begin.”

Sy lag saggies. “Vir ’n man wat nog nooit aan trou gedink het nie, is jou insig
verstommend.”

“Ek het al aan trou gedink. Miskien nie op dieselfde manier as waarop jy en
Theuns daaraan gedink het nie.”

“Vertel my.” Die vrypostigheid in haar stem verras haar en sy verlang na

die beskerming van sy hand op hare.

“Dis nie ’n storie vir nou nie,” is al antwoord wat sy kry, maar is bly dat die
speelsheid terug is in sy stem. Die somber stemming wat hom in die
padstalletjie oorval het, is verby.

“Dink jy dis ’n wolhaarstorie dat ’n mens op ’n bonatuurlike manier kan

aanvoel as jy jou geesgenoot ontdek het? Daardie een regte mens wat net vir
jou bedoel is?” Sy weet nie wat in haar ingevaar het om so iets te vra nie.

“Dit klink net goed,” antwoord hy nugter. “’n Mens kan dit seker aanvoel, ja,
maar uiteindelik kan jy eers kies wanneer iemand bereid is om saam met jou
Kilimandjaro te klim en deur riviere te swem.”

“En as dit nodig is, veertig jaar deur die woestyn te swerf.” Met ’n ligte sug
in haar stem voeg sy by: “Na dese weet ek so iemand bestaan nie vir my nie.
Ek gaan vergeet van my droom om met ’n tiara in my hare en die troumars in
my ore die kerkpaadjie af te sweef. Gelukkig het ek baie ander dinge om voor
dankbaar te wees.”

“Belowe my jy sal nie weggaan nie.”

Ek wil nie weggaan nie, ek móét, dink sy, ek is bang vir emosies wat soos
vonke tussen ons spat. Vonke maak ’n vuur. En tog is sy op ’n vreemde
manier gelukkig. Dis ’n geluk wat sy wil uitrek, vashou, nooit van vergeet
nie.

Sy kyk by die venster uit, tuur na die piesangboorde wat by hulle verbyskuif
en sê: “Goed, ek sal daaroor dink.”

Toe sy weer na hom kyk, is die uitdrukking op sy gesig bewys dat haar
antwoord hom nie tevrede stel nie. Hulle ry nou deur ’n denneplantasie en die
pad kronkel gevaarlik.

“Was dit vir jou maklik om hier aan te pas?” vra sy ná ’n lang stilte. “Dis tog
soveel anders as in die stad.”

“Nee,” antwoord hy eerlik. “Maar die verandering van omgewing het my

’n ander perspektief op gebeure gegee.”

Na watter gebeure verwys hy? wonder sy en vra: “Verlang jy nie terug nie?”

“Nie na die stad nie.” Daar hang al weer ’n maar in die lug. Waarna verlang
hy? Of is dit na wie?

Toe hy vir haar by ’n winkelsentrum stilhou, spreek hulle af om mekaar in

’n koffiewinkel te kry. Sy weet skielik nie wat om met haarself aan te vang
nie. Indien sy vandag nog wil teruggaan Johannesburg toe, is daar geen rede
om inkopies te doen nie.

Toe sy ’n winkeltjie met handgemaakte klere met Afrikamotiewe ontdek, pas

sy ’n romp aan. Uiteindelik koop sy twee rompe, een met kleurryke Ndebele-
ontwerpe en ’n ander met sebras al langs die soomlyn geverf. By elk van die
rompe koop sy bypassende T-hemde en sommer vir die pret ook ’n paar
sandale wat met riempies om haar enkels vasmaak.

’n Entjie verder kom sy op ’n uitstalling van onderklere in ’n venster af en

drentel na binne. Sy hou van die gevoel van satyn en kant onder haar hande.

Sy kon nog nooit onderklere weerstaan wat haar vroulik laat voel nie. Ná veel
wik en weeg, koop sy twee stelle.

Haar koopgier ruk handuit. In die apteek ontdek sy parfuum wat na maanlig
ruik. Om lekker te ruik, is ’n voorvereiste vir geluk. Op die oomblik het sy al
die hulp nodig wat sy kan bekostig – van ragfyn onderklere tot die geur van
jasmyn.

In die koffiewinkel bestel sy ’n cappuccino en staar na die romerige skuim in

die koppie asof sy die toekoms daarin kan lees. Dis miskien ’n goeie ding dat
Rouel nie by haar is nie, sy het tyd nodig om te dink. Sy wil by hom wees,
maar vir niks ter wêreld sien sy kans om weer seer te kry nie. En daarvoor is
daar geen waarborg nie, veral nie saam met ’n man wat ’n sweem van
geheimsinnigheid saam met hom dra nie.

“Ek het alles so gou moontlik afgehandel.” Rouel gaan sit aan die ander kant
van die tafeltjie.

Sy het hom nie sien inkom nie. Iets gebeur met haar hart toe die bruin oë na
hare soek. Sy is bly om hom te sien, skaamteloos bly. Dis asof hy lank weg
was. Die gedagte om van hom afskeid te neem, lyk opeens na die moeilikste
ding wat sy nog moes doen.

“Dit lyk asof jy die plaaslike winkels goed ondersteun het.” Hy beduie met sy
kop in die rigting van die pakkies op die stoel langs haar.

“My swakheid,” lag sy skugter. “Soms koop ek iets wat ek nie nodig het nie,
dit laat my altyd beter voel. Wat is joune? Ek bedoel jou swakheid.”

“Trane. Dié van ’n mooi meisie. Ek kan dit nie oor my hart kry om haar nié te
troos nie.”

“Gaan jy koffie drink?” verander sy doelbewus die koers van die gesprek.

“Nee, dit sal my eetlus bederf.”

Met haar kop skuins gedraai, vra sy: “Wat voer jy in die mou?”

“Ons gaan op ’n vakansieplaas eet. Die Franse kok gebruik net produkte wat
op die plaas verbou word.”

“Dit klink eksoties, maar as ek vandag nog wil terug …”

“Jy het belowe jy sal daaroor dink. Maar intussen het ek besluit ek gaan jou
nie toelaat nie,” antwoord hy ferm. “Eers het daardie ring my afgeskrik om
jou geselskap te veel te geniet, nou dreig jy om uit my lewe pad te gee.

Bly, al is dit net tot môre.”

“Nou goed dan,” sê sy sonder om te dink. Haar tong voel swaar in haar mond
toe sy byvoeg: “Tot môre.”

In die bakkie hou sy hom dop toe hy met sy vingers die ritme van ’n wysie
oor die radio natokkel. Daar is ’n effense glimlag om sy mond. ’n Baie mooi
mond, sien sy nou. En daar was beslis nie ’n skêr naby sy hare nie.
“Het jy vergeet om jou hare te laat sny?”

“Nee, maar die haarkapper wat ek ken, is met vakansie. Ek sal liewer nog

’n week wag.” Hy kam sy vingers deur die digte, donker hare en sy verbeel
haar hy lyk selfbewus.

“In my skool- en universiteitvakansies het ek in ’n haarsalon gewerk. Ek het

selfs van die personeel se hare gesny sonder om iemand permanent te skend.”

“Wat probeer jy my vertel? Dat jy my sal help indien die situasie

onuitstaanbaar raak?” Hy kyk vlugtig na haar, ’n ondeunde glinstering in sy
oë.

Sy lag. “So iets.”

Daar is ’n warmte tussen hulle, ’n lekkerte wat sy nie kan verklaar nie, maar
verkieslik moet ignoreer. Sy het hom onder ’n wanindruk gebring, sy kan nie
bly nie. Nie eens tot môre nie. Dis juis van die warmte en lekkerte dat sy
moet vlug.

“Dis goed om by jou te wees, Bianca,” sê hy asof hy haar gedagtes kan raai,
sy stem nou weer ernstiger. “Ek moet myself elke keer daaraan herinner dat
jy broos is, dat jy ’n verbreekte verlowing moet verwerk.”

“Dan is jy nie regtig ’n wolf nie?”

Hy trek sy mond op ’n sedige plooi. “Ek waarborg niks. Vandat ek jou in die
pad voorgekeer het, tjank die wolf in my tydig en ontydig.”

Die vakansieplaas is langs ’n groot dam en plate laventel begroet hulle.

Eenkant is ’n roostuin wat geel en wit in die blom staan. Die restaurant kyk
op die dam uit waar eende, en ook ’n paar swane, moeiteloos oor die water
beweeg. Die son skyn verblindend, die lug is soos kristal.

“Dis soos ’n poskaartprentjie wat lewend geword het,” sê sy toe hulle langs
die water na die restaurant stap. Sy neem die omgewing met oorgawe in – die
geskel van hadidas, die weerkaatsing van bome en wolke op die water en die
muwwerige reuk van riete vermeng met ’n blomgeur.

Toe hulle op die stoep sit, is sy bly sy het ingewillig om hierheen te kom.

Die gedagte laat haar glimlag. Dis nie asof sy ’n keuse gehad het nie, Rouel
volg sy eie kop.

Nadat hy witwyn bestel het, vra hy: “Lus vir ’n ongewone gereg?”

“Ek wed jou hier is niks anders nie. Ek ken ’n vyfsterrestaurant as ek een
sien,” gesels sy met die yslike spyskaart voor haar oopgeslaan.

“Ek kan die eend in crème fraîche met aartappelgalette en artisjokharte met
die geur van ’n woud aanbeveel. En daarna crème brûlée met ’n
amandelkoekie.”

“Dit klink soos poësie,” lag sy. “Sal jy dit saam met my waag?”

’n Speelse erns is oor sy gesig geskryf toe hy sê: “Ek kan nie aan iets dink
wat ek nie saam met jou sal waag nie.” Hy trek sy mond op ’n tuit en voeg
by: “Maar dan weer – ek sal nie saam met jou ’n likkewaanplaas besoek nie.

Jy sal die likkewane vir krokodille aansien en amok maak.”

“Ek verkies sagte speelgoed en wollerige troeteldiere.” Die geur van laventel
laat haar kop draai en die silwer geroep van ’n visarend weerklink oor die
water.

Die wyn gly koel in haar keel af. Dis vir haar moeilik om hom in die oë te
kyk, want sy het ’n belofte gemaak wat sy nie kan nakom nie. As sy hom van
hierdie verregaande romantiese opwelling kon vertel, sal hy verstaan dat sy
nie kan bly nie. Maar dit kan sy nooit as te nimmer doen nie.

Haar blik kuier oor die dam en kaaitjie waar ’n paar roeibootjies staan en
wieg. ’n Eend duik onder die water in en laat konsentriese sirkels op die
oppervlak. ’n Paar baba-eendjies swem met verstommende selfvertroue agter
die ma aan.

Soos Rouel voorspel het, is die kos voortreflik. Nadat die nagereg bedien is
en sy verwag dat hy gaan vra of sy nie van een van die halfdosyn soorte
koffies op die spyskaart wil hê nie, verskyn ’n jong paartjie op die stoep.

Saam met hulle is ’n dogtertjie. Bianca skat haar nie ouer as twee nie. Die
kind staar na haar en Rouel, duim in die mond.

“Sy lyk soos ’n groot pop,” fluister Bianca.

Sy sien hoe hy tersluiks na die kind kyk voor hy sê: “Ek dink ons moet ry.

Dit word laat.”

Met iets tussen onbegrip en teleurstelling stap sy langs hom op die geplaveide
paadjie. Toe hulle weer in die viertrek sit, vra sy huiwerig: “Hou jy nie van
kinders nie?”

“Natuurlik hou ek van kinders. Wat laat jou so iets vra?” Hy is nie
onvriendelik nie, tog slaan ’n ongemaklikheid in sy stem deur.

Sy haal haar skouers op. Sy moes haar verbeel het hy wou van die dogtertjie
wegkom. Maar sy volgende stelling neem die wind uit haar seile:

“Ek stem saam dat meisietjies van heuning, speserye en alles wat lekker is,
gemaak word. Tog het ek ’n paar jaar gelede besluit ek wil nie kinders van
my eie hê nie. Wat beteken dat ek ’n oujongkêrel gaan bly. Ek kan geen vrou
die vreugde van moederskap ontsê nie.”

“Waarom?” vra sy onseker. “Ek bedoel waarom wil jy nie kinders hê nie.”

“Dis deel van die storie waarvoor ek nie vandag krag het nie.” Hy kyk in haar
oë toe hy dit sê.

Sy knik, maar sy woorde laat haar met meer vrae as antwoorde.

“Ek sal graag my eie kinders wil hê, intussen bederf ek my broer se seuntjie,
Jean-Pierre. Hy is my peetkind,” vertel sy.

Daarna is hulle stil, dis asof albei te veel het om oor te dink. Hy is
gekompliseerd, soos ’n kunswerk wat konstant onontdekte dieptes reflekteer
en ontleding byna onmoontlik maak. En hy voel vir haar opeens onbereikbaar
ver. Is hy ook buite die pragtige, donkeroog-Felicia se bereik? wonder sy.

As hy nie wil kinders hê nie, is ’n innige en langtermynverhouding met ’n

meisie wat anders as hy voel, hom nie beskore nie. Dit sluit haar beslis in.

Mynie nooi hulle vir koffie, maar sy weet sy kan nie langer draai nie. Die dag
stap meedoënloos aan en Johannesburg is nie agter die eerste bult nie.

Haar gewete kla haar aan, sy verbreek nie maklik ’n belofte nie, maar hierdie
keer moet sy die grense van haar beginsels verskuif.

Sy vlug al weer – hierdie keer van haarself.

Rouel en Mattys is nog druk in gesprek oor wilddiewe toe sy van die
padstalletjie wegry. Maar toe sy in die truspieëltjie kyk, sien sy dat Rouel ook
na sy voertuig toe stap.

Die dag het ellendig afgeskop, maar die res was ’n onvergeetlike ervaring.

Voor sy haar voet op die eerste sport van die bruggie sit, kyk sy op. Sy kan
haar oë nie glo nie. Waar die rondawel gestaan het, is ’n murasie. ’n Lui rokie
styg op van dit wat van die mure oorgebly het, net die pilare en stoepmuurtjie
staan nog.

Die plek het tot op die aarde afgebrand, besef sy. Haar bene weier om een
tree na die ander te gee en die bloed vloei uit haar kop.

SES

In die opening waar die rondawel se deur was, gaan sy staan. Die brandreuk
laat haar stik sodat sy onbedaarlik aan die hoes gaan. Dit kan nie wees nie,
dink sy en sit haar hand oor haar mond. Dis soos ’n nagmerrie wat helder
oordag reg voor haar kom staan.

Al haar besittings is daarmee heen – selfoon, blokfluit, klere en selfs

diamantring. Wat ’n genade dat sy die tas met haar musiekboeke in die motor
se bagasiebak gelos het. Maar wat tot as verbrand het en wat nie, is nie nou
belangrik nie – hoe gaan sy aan Liza verduidelik dat haar eiendom
onherstelbaar verwoes is?

Asof haar bene ’n bevel van haar brein gekry het, begin sy hardloop. Die
motorsleutel is in haar hand vasgeklem, die pakkies met inkopies en haar
handsak onder haar arm.

Sy moet oor die bruggie sweef, want dit voel nie asof haar voete aan die
sporte raak nie. Alles wat gebeur, voel soos ’n droom. Oorhaastig om weg te
kom, sukkel sy om die motor in trurat te kry. Dan jaag sy op lewe en dood in
die tweespoorpad, bid dat geen wildsoort uit die bosse sal verskyn nie. En dat
sy Rouel sal kry.

Net ná die afdraai na die grasdakhuis gewaar sy Rouel se viertrek. Sy trap

onnodig hard rem sodat die motor dwars gly. Haar asem jaag en haar sandale
sak weg in die sanderige grond toe sy uitklim.

Rouel slaan die deur van sy viertrek toe en kom met haastige treë aangestap.
Dis asof sy alles deur ’n waas sien.

“Bianca?” Sy stem kom van anderkant die berge na haar aan. “Goeie hemel,
wat het met jou gebeur?”

Sy maak haar mond oop, maar kan nie ’n woord uitkry nie. Pleks van praat,
het sy ’n begeerte om lank en met oorgawe te huil.

“Haal diep asem en vertel my wat aangaan,” sê hy en sit sy hande op haar

skouers. Dis asof sy aanraking die lewe na haar laat terugvloei.

“Die rondawel het afgebrand.” Sy is verstom dat sy dit met soveel

selfbeheersing sê. “Hoe gaan ek dit vir Liza vertel?”

Eintlik is sy duskant histerie, haar mond papierdroog. Sonder om te dink, sit

sy haar hand op sy arm, voel die effense growwigheid van fyn haartjies en
hoor hom sê: “Ons kan later aan Liza dink.”
“Ek het nie die moed om alleen terug te gaan nie.” Sy klink soos ’n dapper
maar verdwaalde kind.

“Natuurlik sal ek jou nie toelaat om alleen terug te gaan nie.” Hy stap om
haar motor en hou die deur vir haar oop. “Ek sal bestuur, klim in. Jy bewe so
dat ek nie weet hoe jy tot hier gekom het nie.”

Die motor voel klein toe hy langs haar sit. Sy haal skaars asem terwyl hulle
terugry en sien dat Rouel afgetrokke voor hom uittuur. Hy hou naby die
bruggie stil en sy loop agter sy breë rug aan. Haar bene voel ouer as haar lyf
en sy kry skielik koud.

“Ek gaan kyk of daar iets te red is,” sê hy.

Sy hou hom dop toe hy met lang treë tussen die roet en puin begin stap,
versigtig om nie op houtbalke of gras wat nog smeul te trap nie. Dan sê sy op
die ingewing van die oomblik: “Die diamantring was in die badkamerkassie.

Die bad en toilet het darem seker nie gebrand nie.”

Sy staan langs die verlate stoeppilaar, sien dat die tafel en stoeltjies van
gietyster met ’n roetlaag bedek is, maar ongeskonde gebly het. Sy hoor Rouel
rondskarrel en sien dat hy tot waar die badkamer was, gevorder het.

Sy draai haar rug na die murasie, kom agter dat die voëls en paddas stil
geword het. Rouel bly ’n ewigheid weg.

Sy skrik toe hy langs haar praat. “Die gasbottel het ontplof. Dit moes ’n helse
slag gewees het. Mattys het my vertel hy dink hier is wilddiewe in die
omtrek. Dit was natuurlik nie ’n geweerskoot nie, maar die gasbottel.”

“Hoe kon so iets gebeur het?” vra sy verbouereerd en sien dat sy gesig en
hande gitswart is, sy klere so besmeer dat sy wonder of dit ooit weer gaan
skoon kom.

“Een van die knoppe van die gasstoof was oopgedraai. Ek vermoed bo
redelike twyfel dat die gordyne vlam gevat het.”

“Dit hét vanmôre ’n gesukkel afgegee om die vlam aan die gang te kry. Ek
het dit voluit laat brand toe die gas uiteindelik vlam vat, maar toe van die
stoof vergeet nadat die water gekook het. Ek is gewoond daaraan dat ketels
vanself afskakel, ek hoef nie vlamme dood te maak nie,” verduidelik sy asof
sy in haar slaap praat. “Die simpel SMS het my so ontstel dat ek net wou
wegkom. Die sifraam was toe, maar die kombuisvenster oop. Ek het nie
gedink dis belangrik nie.”

“Ek het lankal gemerk die stoof en gordyne is gevaarlik na aan mekaar.

Die gordyne was ook nie van ’n swaar materiaal gemaak nie.”

“Ek onthou,” antwoord sy peinsend. “Hulle was feitlik deurskynend.”

“’n Effense windjie was sterk genoeg om die gordyne by die plaat uit te
bring, maar nie die vlam dood te waai nie. En toe die gordyne eers brand, was
dit seker sekondes voor die grasdak vlam gevat het. Hier,” sê hy en haal iets
uit sy hemp se sak, “die ring het die brand in die metaalbadkamerkassie
oorleef.”

Netsowel, dink sy en kom agter dat haar keel rou is van die roetreuk. Sy wil
die ring vir Theuns teruggee.

Sy kyk onderlangs na Rouel en dan vinnig weg. Ná vandag gaan my lewe

nooit weer dieselfde wees nie. Dié gedagte kom so duidelik by haar op asof
sy dit hardop gesê het. Sy kry ’n begeerte om te lag, maar gou word dit ’n
begeerte om te huil. Rouel is die man waarvan sy gedroom het, daar is
niemand soos hy in die ganse wêreld nie.

Sy voel hoe sy arm om haar skouers vou terwyl sy die gedagte eenkant toe
skuif. Dis ’n verregaande, romantiese idee wat deur ’n ramp aangeblaas
word. Hy doen maar net wat enige ander man sou gedoen het, hy is nie ’n
ridder op ’n wit perd wat haar uit die vlamme gered het nie. Sy het nou ’n
dosis van Anton se realisme nodig – sy gaan terug Johannesburg toe en Rouel
se lewe gaan aan soos voorheen. Sy sal onthou hoe dit voel om iets te wil hê
wat sy nooit kan kry nie.

Hy hou haar stywer teen hom vas, maar dit dra nie by om die verwarring in
haar tot bedaring te bring nie. Die eentonige, grinterige geskree van ’n kriek
kom van êrens na haar aan, verder weg bôgom bobbejane.

“Jy gaan saam met my huis toe,” sê hy naby haar oor.

“Ek gaan Johannesburg toe. Nou,” stry sy en staan weg van hom. “Ek het
genoeg verwoesting gesaai. Ek sal vir Liza ’n e-pos-brief stuur, na die beste
van my vermoë verduidelik wat gebeur het.”

“Nee, ek sal.”

“Dis nie jy wat die stoof se vlam aangelos het nie.”

Sy hoor hom sug. “Is ons terug waar ons begin het? Jy wat steeks daarop
aandring om jou sin te kry?”

“Moenie dinge moeiliker maak as wat dit reeds is nie.” Dié woorde, weet sy,
het niks met die brand te doen nie, maar met haar verlange om naby hom te
wees. Sy kom agter dat die skemer vinnig oor die bos daal.

“Hierdie keer besluit ek vir jou.” Niemand is teen soveel beslistheid

bestand nie, in die omstandighede allermins sy.

Sy het tyd nodig, dink sy en gaan op die vuil stoepmuurtjie sit. En toe word
alles te veel. Sy wil nie huil nie, tog ruk die een na die ander snik deur haar.

En weer eens is dit Rouel se sterk arms wat om haar sluit.

Die hand wat die hare uit haar gesig vee, gaan sag te werk. Sy ander hand
streel oor haar rug en hitte sypel van hom af deur haar bloes. Die gekoer van

’n tortelduif skuif tussen hulle in.

Dan sit sy weg van Rouel, sien dat haar trane ’n donker kol op sy besmeerde
hemp gemaak het.

“Jy dink seker ek is ’n regte tjankbalie. Dit moet voel asof jy voltyds besig is
om my te troos.”
“Jy hoef nie verskonings te maak nie,” fluister hy.

Hierdie keer neem hy haar in sy arms, hou haar styf teen hom vas. Hy troos
haar nie, hy vertroetel haar. Dis wonderlik. Sy druk haar gesig teen sy bors,
die knope van sy hemp glad teen haar wang.

“Ek moet jou voor donker by die huis kry,” sê hy.

Sy is te moeg om teë te stribbel. Haar laaste weerstand het verkrummel toe hy

haar in sy arms gekoester het. En soos daardie ander aand kan sy probeer
voorgee sy het ’n keuse, maar hulle weet albei sy is nie in staat om na ’n
oornagplek te soek nie.

’n Rukkie later sit sy weer langs hom in haar motor. Dis byna donker en die
reëndruppels maak trane teen die voorruit.

Hy hou langs sy viertrek stil, klim uit en kom maak die deur aan haar kant
oop.

“Ry agter my aan,” beveel hy.

Sy stap om die motor en gaan sit agter die stuurwiel. Dit voel asof die
horlosie teruggedraai word toe sy vir die tweede keer binne ’n paar dae
gespanne soos ’n snaar ’n voertuig volg wat Rouel bestuur. Rooikappie
luister nie net na die wolf nie, hierdie keer neem hy haar saam huis toe. Maar
sy het nie tyd om die moontlikhede wat dit inhou te ontleed nie, want die huis
is nader as wat sy gedink het.

Dit reën harder toe hy na haar motor aangestap kom. Sy moet op haar tande
byt om nie onbedaarlik aan die bewe te gaan van die koue nie.

“Ek sal jou motor later onder die afdak parkeer,” sê hy.

Sy arm skuif om haar middel toe hulle koes-koes in die reën stoep toe draf.

“Daar is ’n slaapkamer met ’n badkamer op die boonste vlak. Die ander

kamers is onder,” sê hy en maak die skuifdeur op die stoep oop.

Hulle stap deur ’n ruim sitkamer met staanlampe wat ’n gesellige gloed oor
leermeubels en groot skilderye gooi. Uit die hoek van haar oog sien sy ’n
bank en leunstoele voor ’n aangepakte kaggel, ook ’n swart vleuelklavier.

Aan die onderpunt van ’n houttrap loop hulle verby ’n kamer met boekrakke
en ’n lessenaar.

Sy stap langs hom met die trap op. Eers toe hulle in ’n kamer staan, sê hy:

“Ek sal Gladys vra om tee en toebroodjies na my studeerkamer te bring.”

“Tee sal lekker wees,” antwoord sy en moet keer dat haar tande op mekaar
klap. “Maar wat van Liza?”

“Laat dit aan my oor, sy het my gevra om ’n ogie oor die plek te hou. Ek het
haar selfoonnommer.” Hy knipoog vir haar asof hulle samesweerders is en
sê: “Ek is nou terug.”

Sy luister na sy voetstappe op die trap. Maar dis nie al nie – hy neurie. Wat
makeer die man? Sy is verskrik en verkluim, wat is daar om oor te sing?

Met een blik neem sy alles in die kamer waar. Daar is ’n dubbelbed met ’n
kapokwit duvet, wit op wit geborduurde kussingslope. Die spieëlkas pas by
die bed se uitgekerfde houtkopstuk. Op die bedtafeltjies staan twee eenderse
lampe met donkerblou skerms. Sy kom agter dat sy nie meer so erg bewe nie.

Die volgende oomblik staan Rouel in die deur. Hy sit die plastieksakke met
klere wat sy vandag gekoop het en ook haar musiektas op die bed neer en sê:

“Wag vir my.”

Sy draai na die venster, weet nie hoe lank sy so bly staan nie. Die stuifreën
sal die smeulende vuur blus, nie dat dit meer ’n verskil kan maak nie.

Dan hoor sy hoe die deur agter haar oop- en toegemaak word. Sy kyk om,
sien hy het skoon klere aan, sy gesig en hande ook skoon. En daar is ’n
mandjie in sy hand.

“Ek gaan vir jou badwater intap. Jy lyk soos ’n kuiken wat piep het.”
“Is dit ’n kompliment?” vra sy moedswillig.

“Nee. Maar ná ’n warm bad is ek seker jy gaan jou lieflike self wees.”

Hy stap na die badkamer en sy luister hoe hy die krane oopdraai. Sy trek haar
sandale uit, kom agter dat fyn sand deur die bandjies gesyfer het. Sy haal

’n nuwe T-hemp en satynbroekie uit die plastieksakke. Dit sal maar as

nagklere moet dien.

Rouel bly so lank weg dat sy later begin wonder wat hy doen. Toe hy
uiteindelik sy verskyning maak, sê hy: “Kom, jy het iets kalmerends nodig.”

In die badkamer gaan sy staan, voel sy oë op haar gesig. Daar brand ’n dosyn
kerse – op die vensterbank, die wasbak en die rand van die bad. Die

geur van die rose en laventel walm uit die stomende bad. Dan sien sy die
twee glase met sjerrie langs ’n stapel handdoeke.

“Drink eers ’n slukkie hiervan. Dit sal jou van binne warm maak,” sê hy, vat
die klere uit haar hande en sit dit op ’n marmerblad neer.

Sy neem die glas by hom en sien hoe hy syne in die lug hou. “Ons drink op
jou eerste aand op Eden.”

En my laaste, voeg sy byna by. Die drank kleef branderig aan haar
verhemelte vas – haar mond is so droog dat sy herhaaldelik probeer sluk voor
sy dit regkry. Goeie hemel, hoe het dit gebeur dat sy saam met hierdie bosgod
sjerrie in ’n stoomwarm badkamer drink? En dit terwyl ’n blomgeur hulle
omvou.

Hy vee met ’n wysvinger oor haar neus. “Met al die swart strepe oor jou
gesig lyk dit asof jy aan ’n primitiewe ritueel deelgeneem het.”

“Dit was nie nodig om …” sy stotter, “soveel moeite te doen nie.”

“Ek moes iets doen om weer lewe in jou wange te kry,” sê hy, maak haar
hare agter in haar nek los en kam met sy vingers deur die digte vag.
“Dis wat ek die hele dag al wou doen,” fluister hy.

Sy kyk op na hom, hoor die woorde, maar kan nie konsentreer nie. Dit moet
die sjerrie wees. Sy kan nie ophou staar nie – na die vonkeling in sy geelbruin
oë, sy hare wat klammerig van die stoom krul. Die sjerrie blink soos
vloeibare goud in die glasie in haar hand en die kerslig maak surrealistiese
skaduwees teen die mure. Wanneer gaan sy uit die droom wakker word?

Sy twyfel of sy haar bene sover sal kry om te beweeg indien sy besluit om te

hardloop. Dit sal die regte besluit wees, maar haar verstand sal nie haar hart
oorreed nie.

Hy neem die glas uit haar hand, lig haar bloes op en trek dit oor haar kop.

Skrik golf vir die hoeveelste keer in ’n kort rukkie deur haar. Sy moet kies
tussen veg en vlug, maar vlug wil sy nie, veg kan sy nie.

Die kantbra, weet sy, is so deurskynend dat sy netsowel kaal voor hom kon
staan. Hy maak die knip van haar langbroek los. Sy hoor die rits oopgirts,
voel hoe die broek oor haar bene gly. Sy kyk skuinsweg na die wollerige
matjie onder haar voete, asof sy nie weet dat die broekie net so deurskynend
soos die bra is nie.

“Ek sal nou regkom,” jok sy, haar stem om geen rede nie ’n lae fluistering.

Sy sal nie regkom nie, sy het hom nodig. Nie om haar klere uit te trek nie,
maar vir al die dinge wat ’n man aan ’n meisie kan doen. Nee, vir al die dinge

wat net hy aan haar en sy aan hom kan doen.

Hy sit sy hande op haar heupe. Sy moet ’n kreun wegsluk, want sy vingers

druk teen die harde been. Sy sluit haar oë, word duiselig van begeerte toe hy
met sy duime ferm sirkelbewegings begin maak. Aan sy hortende asemhaling
kan sy hoor hy wil baie meer as dit doen. En dis wat sy wil hê. En ook nie wil
hê nie.

“Ek weet nie of ék sal regkom nie.” Die skorheid in sy stem is dié van ’n man
wat ’n vrou voluit wil bemin. Die intimiteit van hulle saamwees voer haar
weg na ’n plek in haarself waaraan sy kan verslaaf raak. Sy wil hom soebat
om al die warm geheime van haar lyf te ontdek. Nou. Hier.

Hy trek haar tot teen hom en sy voel hoe hy haar saggies op haar kroontjie
soen. Dan hou hy haar ’n entjie van hom weg sodat sy sy gesig kan sien. Die
donker oë hou haar stywer teen hom vas as wat sy arms kan doen. Hulle is
smeulend, verleidelik. Hipnoties.

“Jy moet liewer loop.” Dis nie wat sy wil hê nie. Wat wil sy hê?

Haar oë beweeg van sy gesig af na die fyn haartjies wat bo sy langmouhemp

se knoop uitsteek. Net voor sy haar arms om sy nek wil sit, haar teen hom
aanvly, trek hy weg. Sy weet dis hoe dit hoort, dat hy die regte besluit
geneem het, maar die frustrasie wat in haar opkom, is byna te veel om te
verduur. En toe hy die deur agter hom toemaak, sug sy lank en diep.

Hy kon haar oorrompel het, selfs die twee stukkies onderklere van haar
afgestroop het. Sy sou te verlam gewees het om hom te keer, en sy is seker hy
weet dit. Maar hy het nie.

Sy sluk die laaste bietjie sjerrie in die glas met een teug weg. En toe sy nadat
sy gebad het in die kamer kom, gloei haar vel, haar hart van sy hande wat
haar gebrandmerk het. Sy draai na die spieël, bestudeer in die sagte lig van
die bedlamp die buitelyne van haar lyf.

Sy lyk anders. Presies hoe, is moeilik om te sê. Daar is iets uitdagends aan
die ronding van haar borste en heupe, die manier waarop haar hare oor haar
skouers tuimel. Daarvoor kan daar net een verklaring wees – Rouel. Veral
noudat sy met net die nodigste aan voor hom gestaan het.

Hy het gesê hulle gaan in sy studeerkamer tee drink, onthou sy. Dis nie
moontlik nie, sy kan tog nie in die broekie en T-hemp die trappe afstap nie.

Dan sien sy ’n kamerjas op die bed lê – bruin met ’n geel paisley-ontwerp.

’n Man se kamerjas. Toe sy dit aantrek, span die gordel oor haar heupe, hang
die moue soos vlerke oor haar arms en hande. Dit ruik na ou leer en
houtskaafsels – soos ’n man. Dis ’n deurleefde jas, dalk Rouel se gunsteling,
dink sy en skuur haar wang teen die kraag.

Dan verstil haar bewegings. Dofweg hoor sy musiek. Sy luister met al haar
aandag – ’n mezzosopraan afgewissel deur ’n liriese tenoor. Dis ’n aria uit ’n
opera, maar sy kan dit nie plaas nie.

Sy voel effens verspot toe sy met die kamerjas, wat byna tot op haar voete
hang, kaalvoet die trap afstap. Rouel wag vir haar in die studeerkamer, ’n
skinkbord met tee en toebroodjies op ’n groot lessenaar.

“Kom sit,” nooi hy en staan flink op.

“Dankie vir die kamerjas.” Sy vroetel met die kraag, maar druk dan haar
hande oorkruis in die wye moue.

“Ek het nog nooit vir ’n meisie klere geleen nie. Maar met jou voel dit reg.”

Dis nie al wat reg voel nie, wil sy vir hom sê. Elke keer as hulle by mekaar is,
val iets in haar in plek, ten spyte daarvan dat sy weet hulle saamwees is van
korte duur. Die vraag is nie óf sy hom gaan groet nie, dis net wanneer sy dit
gaan doen.

Hy moet buk om die tee te skink en waar hy skuins voor haar staan, verg dit
wilskrag om nie haar oë na sy sitvlak te laat dwaal nie. Het sy die episode in
die badkamer gedroom? Sy vra hom liewer nie waar die musiek vandaan kom
nie. Hier is nie ’n CD-speler in die studeerkamer nie.

Die tee is vars, die toebroodjies met tamatie en koue vleis heerlik. Rouel sit

’n armlengte van haar op ’n diep leunstoel. Die vertrek ruik na

meubelpolitoer en gemoedelikheid. Die boekrak reik tot teen die dak en op
die punt van die lessenaar staan ’n borsbeeld van Beethoven.

“Ek het Liza gebel terwyl jy in die bad was,” sê hy en hou die piering in albei
sy hande vas.

Sy sit regop, sluk hard. “En?”

“Die plek is verseker, juis omdat veldbrande wat in die plantasies ontstaan,
tot hier kan kom.”

“Ek is die een wat haar moes gebel het,” sê sy en steek haar hand onder die
kraag van die kamerjas in.

“Sy verstaan dat jy geskok is, sê dat dit met enigeen kon gebeur het. Maar
veral met iemand wat nog nooit met ’n gasstoof gewerk het nie. Die bedrag
wat die versekeringsmaatskappy sal uitbetaal, is heelwat meer as wat die plek
werd was.” Rouel staan op, neem die kleinbordjie en opgefrommelde
papierservet by haar. “Ek het ’n slaappilletjie voor jou bed neergesit.”

Sy knik en glimlag bewerig.

“Dit was ’n lang dag,” sê sy. En vol teenstrydighede. Sy kan skaars die
volgorde van gebeure herroep. Eers die SMS van Theuns en later die
rondawel, wat nog plek-plek gesmeul het. Maar daar was ook oomblikke toe
sy die vaagheid wat geluk genoem word, in haar hand gehou het, toe haar
hart op die ritme van vergenoegdheid geklop het. Alles wat sy ooit begeer of
na verlang het, was binne haar bereik.

Die slaappil laat haar na ’n sorgelose land wegdryf. En toe sy die volgende
môre wakker word, weet sy soos daardie eerste oggend in die rondawel eers
nie waar sy is nie. Dan onthou sy by wie sy is. Rouel. En die wie is
belangriker as die waar.

Die sagte klik waarmee die kamerdeur oopgemaak word, laat haar regop sit.

“Môre,” groet ’n vrou in ’n pienk oorjas met ’n breë glimlag. “Ek is Gladys.
Meneer het gesê ek moet vir juffrou brekfis maak.”

“Ek is nie honger nie, dankie, maar koffie sal lekker wees.”

Sy staan op en trek vinnig een van die rompe aan wat sy gekoop het. Toe sy
met die trappe afstap tot in die gang, wag ’n vreemde vrou haar in.

“Môre,” groet Bianca onseker.

“Ek moes van Gladys verneem dat ons ’n gas het. Glo gisteraand al gekom.”
Die vrou groet nie. Haar swart hare is hoog op haar kop gestapel, ’n streng
trek om haar mond.

Waarom het sy gedink Rouel bly alleen? “Liza se rondawel het afgebrand en
…”

“Ek is Matilda Meyer,” val die vrou haar in die rede.

“Bianca Bruwer.” Sy oorweeg dit om haar hand uit te steek, maar dit lyk nie
of Matilda dit sal verwelkom nie. Sy moet op een of ander manier familie van
Rouel wees, hulle het dieselfde van.

“Dit was gaaf van Rouel om my in sy huis te laat oornag,” probeer sy ’n

gesprek aanknoop.

“Eintlik behoort Eden aan my,” hoor sy die vrou sê.

Waarom het Rouel haar vertel hy het die plaas geërf? Sy kan nie dink dat hy
oor so iets sou jok nie.

“Juffrou kan sommer in die sitkamer koffie drink,” sê Gladys agter haar.

“Meneer Rouel het gesê hy sal voor elf terug wees.”

Bianca voel soos ’n vlieg onder ’n vergrootglas toe sy onder Matilda se

wakende oog op ’n leunstoel gaan sit.

“Ek het gedink dis net ek en Rouel in die huis,” sê Bianca en gooi suiker in
die koffie.

“Ek bly in ’n woonstel aan die agterkant,” vertel Matilda. “Ek wil op my eie
wees. As operaliefhebber luister ek dikwels na musiek. Jy sal natuurlik niks
daarvan begryp nie.”

“Seker nie,” antwoord Bianca instemmend en besef dat die aria wat sy
gisteraand gehoor het, uit die woonstel gekom het. Matilda hou omtrent
daarvan om die klank oop te draai.

“Jy gaan seker dadelik vertrek?” sêvra Matilda.

“Ja. Ek wil net vir Rouel dankie sê.” En groet, dink sy. Vir altyd.

“Dis nie nodig nie. Ek sal aan hom verduidelik dat jy haastig was.”

Sy is seker sy sal die koffie nie nou gesluk kan kry nie, maar probeer nogtans.

“Jy sal my moet verskoon, Felicia verjaar vandag oor twee weke. Ek het
heelwat om te reël.”

Bianca dink vinnig, weet nie hoe om Matilda Meyer en Felicia Spencer by
mekaar uit te bring nie. Matilda loop weg, maar draai weer om. “Gladys sal
jou wys waar die voordeur is indien jy vergeet het.”

Die vrou maak ’n fout, sy is nie van plan om hier weg te gaan sonder om vir
Rouel dankie te sê nie. Maar in wie se huis is sy nou eintlik? En waar sou
Rouel wees?

Haar oë volg Matilda en voor sy die deur na die gang bereik, kom die meisie
ingestap.

“Moeksie,” sê Felicia en soen die ouer vrou op die wang. “Ek werk vir ’n
volle drie dae nie. Ons kan vandag nog ’n gastelys saamstel.”

Sy het nog nooit van mense gehou wat Moeksie as ’n aanspreekvorm gebruik
nie. Bianca sien hoe die meisie verstar toe sy van haar bewus word.

“Ek het nie geweet ons het ’n gas nie,” sê Felicia.

“Juffrou Bruwer het hier oornag. Die rondawel op die buurplaas het
afgebrand en jy weet tog Rouel kan nie eens ’n rondloperkat aan sy eie
genade oorlaat nie. Daarvoor is hy veels te jammerhartig.” Matilda se stem
verdoesel skaars haar meerderwaardigheid. “Maar sy is juis op pad.”

’n Rondloperkat, herhaal Bianca die woorde in haar kop. Die vergelyking laat
haar beslis nie welkom voel nie.

“Wat ook al,” sê Felicia verveeld. “Ek het Rouel gaan groet. En hom
omgepraat om een of ander tyd saam met my te gaan inkopies doen vir my
verjaardag. Dalk,” sy benadruk die woord, bly dan betekenisvol stil, haar
glimlag laat Bianca dink aan ’n luiperd wat ’n bokkie aan sy keel beethet,

“kan ons ’n draai by die juwelier maak.”

“Hoog tyd,” antwoord Matilda onderlangs. “En die hele omgewing gaan tog
hier wees, ons kan dit netsowel ’n aand maak om te onthou.”

“Terloops, ek is Felicia Spencer. Dokter Spencer,” sê die meisie en kyk na

Bianca. “Dit was gaaf om jou te ontmoet, juffrou Bruwer.”

Julle moet glo ek is naïef en stompsinnig, dink Bianca toe die ouer vrou en
meisie by die vertrek uitstap. Selfs al het Mynie nie ’n woord gerep nie, kan
sy aan Felicia se stem hoor dat sy op Rouel verlief is. Waar het sy hom gaan
groet? Maar dis seker hoe dinge hier gedoen word, want ná hierdie voorval is
dit so duidelik soos daglig dat Felicia die meisie in Rouel se lewe is.

Almal weet tog wat dit beteken as ’n man en ’n meisie, veral een wat verlief
is, na ’n juwelier gaan. Dat sy Rouel so na aan haar toegelaat het, laat haar
goedkoop voel. Miskien moet sy tog maar ry.

In die een hoek van die vertrek slaan ’n staanhorlosie agt slae.

Terugflitse van die afgebrande rondawel treiter haar en sy sluk die koffie
vinnig af. Met haar arms gevou en hande styf om haar boarms, probeer sy
woorde agtermekaar span om aan Liza te verduidelik wat gebeur het. Maar
die hele tyd bly haar oë vasgenael op die vleuelklavier. Die klavier trek haar
aan, daag haar uit om te speel.

Uiteindelik gee sy aan die versoeking toe, staan op, maak die deksel oop en
druk ’n paar akkoorde. Toeval het dit met ’n ompad so beskik dat sy by ’n
klavier is.

As sy drie volle ure vir Rouel moet wag om terug te kom, kan sy die tyd
netsowel nuttig gebruik. Niks anders sal haar aandag so goed aflei nie.

Waarvan alles weet sy nie eens nie – haar skuldgevoel oor die rondawel,
waarom Rouel vir haar oor die plaas gejok het, Matilda se hooghartigheid, en
die dartelende Felicia.

Haastig stap sy die trappe op om haar tas met musiekstukke te gaan haal.

Dan raak sy voor die klavier besig, vergeet van tyd en plek.

Sy blaai deur die bladmusiek van die liedjies wat die koor sing – gewyd,
vaderlands en populêr. Sy het elke liedjie met sorg gekies, seker gemaak dit
sal by gehore aanklank vind. En tog is dit asof iets ontbreek. Dalk is daar nie
die regte balans tussen die hoeveelheid gewyde en populêre stukke nie.

Sy het reeds die musieknote vir die sopraan van Stille nag en Liedjie van
verlange, maar moet die tweede sopraan nog bywerk. En My hart verlang na

die Boland kort ’n diskant.

Voor haar geestesoog sien sy die kinders se gesigte, dink daaraan dat sy soms
’n verspotte gesig moet trek om hulle te laat glimlag.

Sy verlustig haar in die vol, ryk klank van die vleuelklavier. Dan raak sy
verdiep in die skryf van die diskant vir My hart verlang na die Boland. Haar
potlood beweeg heen en weer tussen die klawers en die boek met notebalke.

Sy vorder bo verwagting vinnig. En tog word haar hande kort-kort stil en

luister sy of sy nie die gedreun van ’n voertuig kan hoor nie.

Het sy maar altyd vir Rouel gewag?

SEWE

Haar hand bly in die lug tussen die klawers en die boek hang, iets dwing haar
om om te draai. Die gedagte dat dit Matilda kan wees, laat die hare in haar
nek rys. Maar dis Rouel wat met sy hand in die waai van sy elmboog en sy
ander hand oor sy mond gevou na haar staan en kyk. Van skrik wil sy
opvlieg, maar hy skud sy kop en keer haar met sy oë.
“Ek het jou nie gehoor nie,” sê sy asemrig.

“Ek het administrasie gehad om af te handel. Daarvoor het ek ’n klein

kantoortjie agter die boord,” verduidelik hy.

Dis waar Felicia hom opgespoor het, dink sy en sê: “Ek kan nou maar
eenmaal nie ’n klavier weerstaan nie, veral nie een soos dié nie.”

Sy maak haar mond oop om hom van Matilda en Felicia te vertel, maar dis
opeens nie belangrik nie. Hy kom nader gestap, hande in sy broeksakke.

“Daardie diskant sal ook ewe goed op ’n viool gespeel kan word pleks van
stemme te gebruik.”

“Een van die seuns speel viool, maar ek vermoed die diskant van My hart
verlang na die Boland sal bo sy vuurmaakplek wees.”

Sy is nie seker of hy hoor wat sy sê nie, want hy stap tot by haar, tel die boek
met bladmusiek op en blaai daardeur. Sy kyk na hom asof hy ’n taal praat wat
sy nog nooit gehoor het nie toe hy begin vertel van hoë note wat energie en
sprankel nodig het, waar sy moet seker maak die diksie is skoon en die
woordeindes afgerond. En dat sy deurgaans moet sorg vir vloeiende
vertolkings, veral Stille nag.

“Jy het my vertel jou pa was die een …”

“Ek het baie by hom geleer,” maak hy haar stil en sit die boek terug op die
balkie.

Sy staar na die musieknote voor haar, haar hande op haar skoot gevou. Hy
weet beslis meer van musiek as wat hy wil voorgee. Sy durf nie na hom kyk
nie, want sy het pas ’n dimensie van hom ontdek waarvan sy te veel hou, sy
kan kwalik haar lekkerkry wegsteek. Sy is saam met hom op ’n reis wat sy
nie weet waar dit gaan eindig nie. En sy gee ook nie om nie. As Felicia se

naam net nie soos ’n lastige brommer om haar gedraai het nie.

“Waarom het jy my nie vertel jy bly nie alleen hier nie?” konfronteer sy hom
sonder dat sy dit beplan het.
Sy sien hoe die uitdrukking op sy gesig verander, die strak lyn om sy mond.
“Matilda was hier?”

Hy wag nie dat sy antwoord nie, maar sê: “Sy het natuurlik jou motor gesien
en wou kom kyk wie hier oornag het.”

“Nie net Matilda nie, haar dogter ook.”

“Nuuskierigheid is net een van die vrou se swakhede wat dit onmoontlik
maak om saam met haar in een huis te bly.”

“Klink vir my asof jy eerder dankbaar moet wees en nie haar swakhede aan
die groot klok hang nie. Sy laat jou toe om in haar huis op haar plaas te bly.”

Sy sien hoe sy kakebeen beweeg terwyl hy op sy tande kners. So ontsteld het

sy hom nog nie gesien nie.

“Sal ons op die stoep gaan sit? Ek moet jou die verhaal van my lewe vertel.”

“Dankie, maar ek is heeltemal gerieflik hier op die klavierstoeltjie,” sê sy en

maak haar rug styf.

“Matilda is my stiefma, en dit maak Felicia my stiefsuster. Ek het Eden geërf,

maar Matilda het verblyfreg tot ek haar uitbetaal het vir die gedeelte wat sy
geërf het.”

“En as jy en Felicia trou …” maak sy ’n veronderstelling, maar het nie

genoeg asem om die sin te voltooi nie.

“Wie het jou kop vol snert gepraat? Matilda?”

“Nee, maar ek weet Felicia is verlief op jou. En dat Matilda haar dogter se
geluk op die hart dra, soos enige ma seker maar doen.” Wat gaan met haar
aan? Sy bemoei haar met iets wat niks met haar uit te waai het nie. Dit het sy
nog nooit gedoen nie. En so blatant daarby.

“Indien ek met Felicia trou, betaal ek Matilda nie ’n blou duit nie. Sy gee, op
haar aandrang, Eden vir my op ’n skinkbord.”
“Dink net,” sy het skielik ’n intense belangstelling in die grasdak se balke
ontwikkel, “jy trou met ’n slim en baie mooi meisie. Op die koop toe spaar jy

’n paar miljoen rand. Wys my die man wat jou nie sal beny nie.”

“My optrede word nie deur ander se menings bepaal nie.”

“Jy kan nie stry dat dit aanloklik klink nie,” hou sy koppig vol.

“Ek sal besluit wat vir my aanloklik is. Op die oomblik is dit jy in ’n
Ndebele-romp en sandale wat lyk asof hulle uit die slawetydperk kom.”

Die romp laat haar dun middeltjie selfs dunner lyk, weet sy. “Ek wil jou ’n
guns vra.”

“Solank dit niks met Matilda of Felicia te doen het nie. Ek wil nie oor een
van die twee praat nie.”

“Nee, dis Liza. My gewete laat my nie met rus nie. Mag ek haar nou maar
bel? Ek sal jou natuurlik vir die oproep vergoed.”

Hy vryf ingedagte oor sy ken en dié gebaar is vir haar so sensueel dat sy haar
oë ’n paar sekondes toemaak. “Solank jy my nie in rand en sent wil vergoed
nie.” Hy haal ’n selfoon uit sy sak, druk ’n paar knoppies en hou dit na haar
uit.

Sy probeer die gesprek kort hou, belowe Liza dat sy alles in ’n e-pos-brief sal
verduidelik as sy eers weer ’n rekenaar het.

“Voel jy nou beter?” vra Rouel toe sy die selfoon vir hom teruggee.

“Ja en nee. Sy wou nie juis oor die rondawel praat nie, behalwe dat sy bly is
ek was nie binne-in toe dit afgebrand het nie.” Sy bly stil en lag droogweg.

“Dis waarom sy so ’n goeie vriendin is, sy kan haar in my skoene indink. En

sy het ’n permanente aanstelling gekry. Sy oorweeg dit nie om gou weer
terug te kom nie. Sy is so gelukkig soos ’n eend in reënweer. Trouens, sy wil
haar woonstel en die stukkie grond wat aan Eden grens, verkoop.”
“H’m.” Sy oë kyk verby haar oor die vertrek. “Ek wil nie stadsjapies langs
my hê wat naweke kom jol nie. Ek sal haar later bel om te sê dat sy ’n koper
het. Maar nou is daar interessanter dinge om oor te praat.”

Hy buk oor haar om die musiekboek by te kom, blaai na die lys met liedjies
op die eerste bladsy en sê: “’n Goeie verskeidenheid. Dalk ’n bietjie aan die
ernstige kant. Mense wil vermaak word. Ek stel voor jy sluit af met Sakkie-
sakkie boeredans.”

“Jy is nie ernstig nie,” antwoord sy en lag spontaan.

“Kry iemand wat die begeleiding kan skryf. Dit moet die hoogtepunt van die
aand wees wat die mense se voete sal laat jeuk. Die gehoor moet met ’n
vrolike nasmaak in hulle mond uit die saal stap.”

“Ek is heeltemal daartoe in staat om die begeleiding te skryf,” antwoord sy

steeds effens oorbluf. “Maar ek sal eers daaroor moet dink. Die skoolhoof is
nogal preuts. Hy is ook nie juis opgewonde daaroor dat ek ’n CD wil sny nie.

Dis jammer, want ek het iemand nodig wat aan my droom glo.”

“Kyk na my, Bianca.” Hy wag tot sy opkyk, sê toe elke woord met nadruk:

“Ek glo aan jou droom.”

Noudat sy hierdie venster van haar siel vir hom oopgemaak het, waarsku ’n

stem wat net sy kan hoor: Die wolf het pas die musiekkamer van jou hart
binnegedring. Wat gaan hom keer om verder te gaan? Hy is op ’n onstuitbare
missie.

Sy lag skugter, maak die musiekboek toe en sê byna beskuldigend: “Jy ken
my nie juis nie.”

“Ek kan dink dat jy met nog ’n paar ander drome in jou hart rondloop. En dis
ook reg.”

“Glo jy ook soos jou pa dat ’n mens moet kan droom?”

“Ja, ’n mens moet kan droom. Saam kan droom. Maar saam met jou kan ek
ook ontspan,” sê hy en stap tot voor die venster, sy rug na haar gekeer. “En
ek wil jou beskerm. Nie net teen likkewaantjies nie.”

“Voel jy maar altyd so beskermend teenoor meisies wat plekke afbrand?”

“Nee.”

Sy kyk na die silhoeët van sy skouers wat teen die lig afgeëts is. Wat is besig
om tussen hulle te gebeur? Om hulle saamwees oor die boeg van vriendskap
te gooi, sal die toppunt van naïwiteit wees, veral as sy die gevoel van sy
hande op haar heupe onthou.

Haar wêreld kantel toe sy die boek in haar musiektas bêre. As sy nog nooit
lus gevoel het om weg te hardloop nie, dan voel sy nou so. Dis asof sy haar in
die middel van ’n stroom bevind, ’n sterk stroom wat haar willoos meesleur.

Die dae het so onvoorspelbaar soos ’n droom geword, een wat sonder
waarskuwing ’n volskaalse nagmerrie kan word. Veral as sy Matilda en
Felicia se gesigte voor haar oproep. En tog, dis ’n droom wat sy vir niks ter
wêreld wil misloop nie.

Met die musiektas soos ’n pantser voor haar vasgedruk, sê sy: “Dis nog nie te
laat om voor donker in Johannesburg te wees nie.”

“Dis geheel en al buite die kwessie. Jy skuld my …”

“Ek sal jou vergoed vir die telefoonoproep Engeland toe.”

“Dit kan jy net doen as jy vanaand vir ete bly,” sê hy skalks.

“Dis afdreiging,” antwoord sy, haal diep asem en weet dis nou die tyd om
standpunt in te neem. Maar sy het nooit geweet dit kan so goed voel om
afgedreig te word nie.

“Ek nooi jou.” Hy trek weer sy mond op daardie plooi wanneer hy nie
heeltemal ernstig is nie. “Daar is ’n bymotief. Matilda vereer my op ’n
Woensdagaand met haar teenwoordigheid en ek sien nie kans vir haar
geselskap nie. Sy hou nie van kos maak nie en haar huishulp het die dag vry.
As jy wil, kan jy Gladys in die kombuis help.”

“Dankie, maar ek verkies dit om terug te gaan,” antwoord sy en voeg

lighartiger by: “Jy weet mos, daar is ’n tyd om te kom en ’n tyd om te gaan.”

En die tyd om te gaan, het om meer as een rede vir haar aangebreek – om
willens en wetens in ’n liefdesdriehoek te beland, grens aan swak smaak,
boonop weet sy nie wat sy voel as sy soos nou naby Rouel is nie.

Ná vanoggend verwar die man haar meer as ooit. Aan die een kant wek hy
die indruk dat hy ’n geswore oujongkêrel is wat nie van koers gaan verander
nie, dat hy na vervlietende avontuurtjies met gewillige meisies soek. Aan die
ander kant het hy nie erken of ontken dat hy en Felicia ’n verhouding het nie.

Sy stem bring haar terug na die oomblik. “Dis regtig jammer dat jy nou al wil
teruggaan. Ek het nog ’n hele paar goeie idees vir daardie CD wat jy beplan.
En jou vakansie is nog lank nie verby nie.”

Die jakkals, hy weet net hoe om haar hart sag te maak. Haar blik dwaal by
die venster uit tot by die donkergroen boord. En hy is reg, niks of niemand
wag vir haar in die stad nie.

“Nou goed dan,” swig sy en voel hoe sy geleidelik ontspan. Sy sien beslis nie
daarna uit om ’n aand saam met Matilda deur te bring nie, maar so kan sy

’n rukkie langer by Rouel wees. Goeie hemel, moet elke ding dan ’n prys hê?

“Ek gaan die grootste deel van die dag in die boord wees. Die wêreld hier is
sanderig, daarom moet ek deur kort besproeiingsiklusse en klein
toedieningshoeveelhede vergoed vir die swak waterhouvermoë van die
grond.”

Nie een van die groot woorde wat hy sê, dring tot haar deur nie. Dis asof sy
niks hoor nie, maar helderder sien. En wat sy sien, is sy mond. Wat sou sy
gedoen het as hy haar gisteraand in die badkamer of vanmôre voor die klavier
probeer soen het? Dan skiet ’n ander, ontstellender gedagte deur haar kop:
Wat sal sy doen as hy haar nooit probeer soen nie?
Hy verwag genadiglik nie van haar om intelligent te reageer nie en stap tot by
die deur. Daar draai hy om, maak seker dat sy in sy oë kyk en knipoog vir
haar. Die uitwerking daarvan is dié van ’n dwelm waarvan sy onmiddellik
meer wil hê. Haar hart klop vinniger. As dit is wat hy met sy een oog kan
regkry, dink net wat sal gebeur as hy haar soen.

Dis nie Rouel nie, dis die wolf, maak sy haarself wys. Maar sy is nie meer
bang vir die wolf nie, sy wil haar vingers deur sy hare kam, sy spiere onder
haar hande voel leef.

Haar voete vlieg met die trappe op en in die kamer voel sy haar gesig is
warm. Iets is besig om te gebeur waaroor sy nie beheer het nie. Sy is ’n blaar

op ’n stroom, ’n tolbos voor ’n sterk wind, Rooikappie wat die wolf elke keer
sy sin gee. Sy moes geweet het daar sal gevare in die wolf se huis skuil.

Miskien kry Felicia reg wat geen ander meisie nog kon nie – sleep die man
wat hom voorgeneem het om nooit te trou nie tot voor die preekstoel. Met ’n
paar miljoen rand as geelwortel en nog ’n paar ander bates, het Felicia beslis

’n voorsprong.

Die verwaande dokter Spencer kan Rouel met die hulp van haar ewe
verwaande ma so vang, maar dis nie hoe sy ’n man deel van haar lewe wil
maak nie – liefde kan nie gekoop word nie. Met dié gedagte slaan sy soos ’n
dooie op die bed neer.

Haar gedagtes spring soos ’n kat op ’n warm sinkplaat vorentoe en dan weer
agtertoe, maar sy kan dit nie keer nie. Sy hoef net die kleur van Rouel se oë te
onthou om haar hart vinniger te laat klop. Vlinders het hulle in haar maag
tuisgemaak en sy raak deurmekaar as hy met haar oor lae en hoë note praat.

In die loop van die middag kom sy agter sy kan Gladys niks in die kombuis
leer nie. Inteendeel, sy kry by Gladys ’n hele paar waardevolle wenke, soos
dat bobotie ’n pikante konkoksie van eiers, jogurt en kaas as bolaag moet kry
om nie uit te droog nie.

Later gaan sy bad en toe sy weer onder kom, hoor sy Rouel in die
studeerkamer neurie. “Ken jy ta’ Mossie se sakkie-sakkie-sakkie boeredans

…” Die man is uit sy vel van vrolikheid, dink sy geamuseerd. En hy het

klaarblyklik al die titels van die liedjies wat die koor sing gememoriseer,
want hy slaan oor na Liedjie van verlange. Besef Rouel Meyer dat sy hom al
sy sondes kan vergewe net omdat hy in haar werk belang stel?

Op die oog af is hy nie gekompliseerd nie, en tog is dit presies wat hy is.

Maar hy is nie onafgewerk soos wat sy met die eerste oogopslag gedink het
nie, sy manlike lyf verberg ’n verfynde gees. Sy kan begryp waarom hy
emosies in haar wakker maak wat geen ander man nog kon regkry nie.

“Hier is jy,” sê hy agter haar waar sy in die eetkamer seker maak dat daar
genoeg opskeplepels op die tafel is. “Sal ek vir jou ’n glasie wyn skink? Ons
sit op die stoep.”

“Wit, asseblief?”

Dit lyk asof hy haar nie gehoor het nie, want hy stap tot voor haar en sê met
’n fluweelstem: “Jy lyk en ruik soos die lente. Die ondier in my dreig al weer
om hardop te grom.”

“Jou gegrom is erger as jou byt. Ek skrik nie meer nie.” Van waar dié

stemtoon wat heeltemal oneie aan haar is? Koketterig, uitdagend.

Hy raak nie aan haar nie, maar sy oë hou haar vas. Hierdie situasie, weet sy
vir seker, huiwer op die rand van ’n emosionele katastrofe.

Uit die eetkamer kan sy sien hoe hy die wyn skink en op ’n skinkbord sit.

Dan loop sy voor hom uit na buite.

Haar gemoed word klipswaar toe sy sien Felicia sit saam met Matilda op die
stoep. Sy het niks vir die twee te sê nie. Was sy mal om in te willig om ’n
aand in hulle geselskap deur te bring? Sy sluk, dis juis die ding – sy ís effens
van lotjie getik. Sy hou by die dag meer van Rouel, al weet sy dit kan op niks
uitloop nie. En sy bly haar aan hom blootstel.
Bianca gaan sit op ’n stoel langs Matilda, Felicia en Rouel sit saam op ’n
rottangbankie. Felicia se jeans lyk asof dit aan haar skraal lyf gegiet is.

Daarby dra sy ’n wit moulose top. Die donker hare is in ’n poniestert hoog op
haar kop vasgebind sodat die skoon lyne van haar gesig ten beste vertoon.

Sy neem die geselskap oor, vertel van ’n moeilike pasiënt terwyl sy na Rouel
kyk en kort-kort, oënskynlik terloops, aan sy been raak. Bianca wil stik in die
wyn. Dis pateties om so verlief soos ’n verskalf in die lente te wees. Sy is
seker dis genoeg om enige man naar te maak. Maar sy sal nie weet nie, want
sy is nie ’n man nie.

Toe hulle aansit vir ete, speel Felicia die rol van gasvrou en sorg weer eens
dat sy langs Rouel sit. Maar Bianca kom gou agter dat sy nie as die gasvrou
van die jaar bekroon sal word nie. Daarvoor gee sy te veel aandag aan die
man langs haar en te min aan die ander gaste. Bianca luister met ’n halwe oor
toe Felicia en haar ma planne maak om die sitkamer vir die komende
verjaardagpartytjie in ’n balsaal te omskep.

Toe Rouel later oor die boerdery begin gesels, is Bianca nie verras dat
Matilda en Felicia kan saampraat nie. Hulle bespreek die vroeë reëns,
blaarontledings voor bemesting, die probleem van vrugte wat gedurende die
rypwordingsperiode bars. Dat Felicia met gesag oor Rouel se werk kan
gesels, maak Bianca onverwags en onredelik jaloers.

Daar is toe meer paaie na ’n man se hart as deur sy maag, want Rouel moet
beïndruk wees deur Felicia se kennis. Een keer draai sy selfs na Bianca en
vra: “Het jy geweet die eetbare deel van ’n lietsjie bestaan uit ses en tagtig
persent water?”

“Nee, ek het nie,” antwoord Bianca en wens sy kon byvoeg: Maar daar is

’n paar ander dinge wat ek weet. Soos dat jou ma bereid is om Rouel Meyer
te betaal om met jou te trou. En dat jy, anders as ek, nie omgee om met ’n

man te trou wat nie kinders wil hê nie.

Ná gebakte gemmerpoeding en vla as nagereg, sê Felicia: “Ek moet die

gastelys vir my verjaardagpartytjie met jou bespeek.” Die woorde is natuurlik
vir Rouel bedoel.

Vir Bianca word die aand ’n uitgerekte marteling. Sy moes nie na Rouel
geluister het nie.

Die koffiekoppies is nog nie koud nie toe Bianca opstaan, die servet opvou en
sê: “Julle moet my verskoon.” Sy voel Rouel se blik op haar gesig toe sy
byvoeg: “Ek wil môre vroeg ry, Johannesburg is ver.”

Is dit wat sy gesê het? wonder sy toe sy met die trappe opstap. Sy wil nie
vroeg ry nie, sy wil hoegenaamd nie ry nie. Tussen haar en Rouel is daar te
veel los drade, te veel wat ongesê bly en brand om gesê te word. Of verbeel
sy haar? As daar ’n meisie is wat die laaste sê gaan hê, dan is dit Felicia
Spencer.

Toe sy in die bed lê, luister sy na die stemme. Veral na Rouel se diep stem.

En een keer lag almal gelyktydig hardop.

Sy weet nie of sy vannag ’n oog gaan toemaak nie, haar kop is ’n bynes.

Eintlik is alles taamlik eenvoudig. Sy hoort nie in die prentjie nie. Maar wat
van die onpeilbaarheid in Rouel se oë? En as sy môre hier wegry, gaan sy
hom nooit weer sien nie. Dis nie ’n gedagte waaraan sy kan gewoond raak
nie.

Eers toe die stemme stil word, dommel sy weg. Dit voel asof sy skaars
geslaap het toe iets haar wakker maak. Sy lig haar kop van die kussing af, stut
haar bolyf op ’n elmboog en skakel die bedliggie aan. Op haar horlosie wat
op die bedkassie lê, sien sy dis tien oor twaalf en sak weer terug op die
kussing.

Die geluid wat haar wakker gemaak het, kom weer na haar aan.

Vioolklanke. Sy luister ademloos. Musiek uit die hemel vul die stil nag.

Sy ken nie die musiekstuk nie, maar die klaende droewigheid slaan haar asem
weg. Dan verander die gehuil na ’n opgeruimde wals van Brahms. Dit word
opgevolg deur My hart verlang na die Boland.

Die mens wat daar speel, is ’n mengsel van hartverskeurende melancholie,

vurigheid en opgewektheid. Sy swaai haar bene van die bed af, maak die
kamerdeur oop en gaan staan aan die bopunt van die trap. Die musiek trek
haar soos ’n magneet aan en haar voete stap vanself met die trappe af, sag
soos ’n kat sodat sy nie gehoor word nie.

In die studeerkamer se deur gaan sy staan. Sy maak seker dat sy buite die

ligkol van die staanlamp bly sodat sy Rouel ongestoord kan dophou. Die
donker kop is skuins oor die viool gebuig, sy oë toe. Die strykstok liefkoos
die snare. Hier is ’n meester aan die werk.

Dan kyk hy op, vas in haar oë. Haar mond val oop, maar sekondes gaan
verby sonder dat sy ’n woord uitkry. Sy het op iets heiligs afgekom en is nie
seker hoe om die situasie te hanteer nie.

“Waarom het jy my nie vertel nie?” Daar is verbasing, maar ook ’n sweem
van verwyt in haar stem.

Hy antwoord nie, sit die viool en strykstok op die lessenaar neer. Hy moet
agterkom dat sy ’n T-hemp aanhet wat haar net tot by haar bobene bedek,
maar dit lyk nie asof hy hom daaraan steur nie.

“Jy is nie ’n lietsjieboer nie, jy is ’n kunstenaar.” Sy stap tot voor hom,

probeer die uitdrukking op sy gesig peil.

Hy vou sy arms en leun teen die lessenaar. “Daar is baie dinge van my wat
niemand weet nie. Nou is jy al mens wat weet ek speel soms nog viool.

Meestal in die nag as ek nie kan slaap nie. Matilda se slaapkamer is op die
verste punt van haar woonstel, sy kan my nie hoor nie.”

“Waarom slaap jy nie?” Sy fluister asof sy bang is die mure sal wakker word.

Hy antwoord nie en sy hande rus vlugtig op haar skouers. Maar dan, asof hy
skielik van mening verander, vou sy arms om haar. Dis asof hy die hartseer
wat op sy gesig geskryf staan, so wil uitwis.
“Vertel my hoe gebeur dit dat jy viool speel asof jy Stradivarius self is,”

dring sy aan, maak haar los van hom en gaan sit op die punt van ’n stoel.

Nog nooit het sy by ’n man gepleit om sy hart vir haar oop te maak nie, dit
moet die nag wees wat haar dit laat doen.

“Ek kan nie onthou hoe oud ek was toe ek besef het ek wil niks anders doen
as om viool te speel nie. Op skool was ek reeds ’n lid van my pa se orkes. Ná
universiteit het ek by ’n simfonieorkes aangesluit wat die wêreld deur getoer
het, elke aand in ’n ander dorp of stad uitvoerings gegee. Ek het ook as solis
opgetree en het my droom geleef. Ek was die gelukkigste mens wat ooit op
hierdie aarde geloop het.”

Sy trek haar bene onder haar in, rek die T-hemp sodat dit oor haar knieë pas.
Sy weet hy het geen aanmoediging nodig om aan te gaan nie.

“En toe gebeur daar iets wat my hele lewe sou verander. Kan jy onthou jy het
my gevra of ek van kinders hou? Ek hou te veel van kinders en hulle van
my.”

Hy hoef haar dit nie te vertel nie, dis vanselfsprekend dat honde en babas van
hom sal hou.

“My suster se dogtertjie was skaars drie en ek toevallig vir ’n maand in Suid-
Afrika. Ons was onmiddellik baie lief vir mekaar. Sy het behoorlik ’n keel
opgesit om by my te wees.”

Van sy stemtoon lei sy af hoeveel genot die kind hom verskaf het. En hy
seker vir haar.

“Een Saterdagmiddag wou my suster en haar man ’n balletuitvoering

bywoon. Die oppasser wat gewoonlik na Adél gekyk het, het skielik siek
geword. Ek het aangebied om die middag by haar te bly.” Die deining van sy
bors verklap dat hy iets ontstellends herleef.

“Adél het in die swembad beland. Toe ek met haar by die hospitaal aankom,
kon ons net bid. Dit het ek gedoen.”
“Asseblief, moenie my vertel …” Haar stem raak weg.

“Sy was lank in die waaksaal, die spesialis het gesê sy kon onder meer
breinskade opgedoen het. Ek was mal van selfverwyt. Ek kon myself nie
toelaat om met my lewe aan te gaan nie, nie terwyl sy in die hospitaal aan ’n
duisternis pypies gekoppel lê nie. Ek het nie weer by die orkes aangesluit nie.

Ek het gedink as ek myself straf, sal sy gesond word.”

“En?” vra sy versigtig toe hy stilbly.

“Ek het saam met die plaasbestuurder wat ek ná my pa se dood aangestel het,
op Eden kom boer. Ek wou wegkom van mense. Dis toe dat ek geweet het ek
sien nie kans vir die verantwoordelikheid om kinders groot te maak nie. In ’n
oogwink kan iets gebeur wat ’n mens se lewe onomkeerbaar verander.”

“Maar wat van Adél?”

“Sy het ná maande heeltemal herstel en is nou ’n lewendige graadeentjie.

Maar die voorval het ’n permanente letsel op my gelaat – my

verhoudingslewe het veral daaronder gely. Dit was in elk geval nooit baie
goed nie.”

Mynie het van hospitaalbesoeke gepraat, hoe moeilik Rouel dit al gehad het,
onthou sy. Maar sy kan aanvoel hy is nog nie klaar nie en wag gespanne.

“Omdat ek so dikwels gereis het, het my verhoudings met meisies altyd

dieselfde patroon gevolg. Vir ’n week of twee was dit ’n vuurwarm gedoente,
soos ’n vulkaan wat uitbars. Maar as dit eers in ’n langafstandverhouding
ontwikkel het, het net die as oorgebly. En later het die feit dat ek nie kinders
wil hê nie, dinge ook nie makliker gemaak nie.”

Met Felicia hoef hy nie ’n langafstandverhouding te hê nie, dink sy. Hulle is

feitlik onder dieselfde dak.

Sy voel soos iemand wat dit te diep in ’n maalstroom waag toe sy vra: “Is dit
nie ’n bietjie drasties nie? Ek bedoel om nie kinders te wil hê nie?”
Hy lyk moeg, kam deur die welige bos hare en sê: “Daaroor kan ons later
debatteer.”

Later? wil sy vra. Môre gaan sy weg, wat hulle nou het, sal net ’n herinnering
wees.

Maar wat is dit wat hulle het? Wat het sy regtig in die middel van die nag by
hom kom maak? Wou sy net na die goddelik mooi musiek luister? Na hom
kyk terwyl hy viool speel?

Sy onthou weer van Felicia en vra so sag dat sy haarself skaars kan hoor:

“Weet Felicia wat met Adél gebeur het?”

“Almal wat my ken, weet daarvan.”

“Ek kan iets van jou trauma begryp. Jy voel oor Adél soos wat ek oor Jean-
Pierre voel. Maar ek vermoed ’n mens sal selfs liewer vir jou eie kinders
wees.”

Sy weet nie of hy luister nie, want hy sê peinsend: “Een of ander tyd moet

’n mens die verlede afsny. Ter wille van jouself én die mense om jou.”

Wie sluit dit almal in? wonder sy. Felicia? Matilda?

Sy lag saggies. “Jy’s ’n mooi een om te praat. Dit lyk nie asof jy naastenby
dié punt bereik het nie. Jy kruip agter hoë berge weg, in ’n lietsjieboord,
tussen die mure van ’n grasdakhuis wat groot genoeg is vir ’n hele gesin.”

Maar dit sal nooit jou gesin wees nie, dink sy. Aan die ander kant – hy,
Matilda en Felicia is op ’n manier ’n gesin, sy ’n indringer.

“Ek wil gaan slaap,” sê sy, maar bedoel dit nie.

Hy hou sy hand uit en trek haar tot teen hom op. Toe hy weer praat, pleit sy
stem. “Laat ek jou ’n rukkie teen my vashou. Dis wat ek wil doen tot die son
opkom, elke nag. Maar vannag is nie daardie nag nie.”
Is die man mal? Of blind? Hy weier om romanties betrokke te raak, maar wil
haar die hele nag vashou. Hy is te intelligent om nie te weet dat hy met ’n
teenstrydigheid saamleef nie. Of maak sy ’n fout? Daar is dalk niks romanties
aan sy toenadering nie, hy verlang dalk na die vertroostende nabyheid van ’n
ander mens. En daardie mens is toevallig op hierdie oomblik sy.

Intuïtief voel sy aan dat hy van haar verwag om stil te bly. Haar arms gly om
sy middel, die lig van die lamp val oor haar kaal voete en sy uitgetrapte
stewels. Sy leun teen hom aan, skielik tot die dood toe moeg. En tog bruis

daar genoeg energie deur haar are om ure so by hom te staan.

Uiteindelik hou hy haar ’n entjie van hom weg en sê: “Gaan slaap. In daglig
sal alles anders lyk.”

Sy oorweeg dit om hom te sê dat sy môre weggaan, maar besluit nie nou nie.
Hierdie oomblik moet ongeskonde bly. Sy gaan dit nodig kry as die realiteit
haar tussen die oë slaan, as sy vergeet hoe ’n lietsjieboord onder ’n
miskombers lyk. En dat ’n man soos Rouel haar eenkeer in sy arms gehou
het.

AGT

Sy droom nie, en die stem wat sy hoor, is bekend. Sy knip haar oë ’n paar
keer, maar die lang man met die mooi mond en die lewendige glinstering in
sy oë bly voor die bed staan, ’n skinkbord in sy groot hande.

Sy beur regop, vee haar hare uit haar gesig. Hy is kaalvoet, die kamerjas wat
hy aanhet, hang ongeërg voor oop. Sy kan die donker skynsel van borshare
sien, ferm maagspiere. Sy sluk swaar en kyk na die toegetrekte gordyne.

“Ek het hopeloos verslaap,” kry sy uiteindelik die woorde deur haar droë
keel.

Hy glimlag soos iemand wat iets weet wat sy nie weet nie, sit die skinkbord
op die bedtafeltjie neer en trek die gordyne oop.

“Dit raak alleen om elke môre so op my eie koffie te drink,” sê hy.

“Die koffie ruik wonderlik,” antwoord sy, haar stem nog slaaploom.

“Mynie se volgraanbeskuit is ook nie te versmaai nie.” Hy skink koffie uit

die perkoleerder se glaspot en maak seker dat sy die bakkie met beskuit kan
bykom.

Is hy bewus van die deining van haar borste onder die dun materiaal van die
T-hemp? Die gedagte laat haar die duvet tot byna teen haar ken optrek.

Wat help dit om nou skielik fatsoenlik te probeer wees, dis hoe hy haar laas
nag in sy arms gehou het.

Sy proe eers aan die koffie en doop dan ’n stuk beskuit daarin.

Rouel gaan sit met ’n beker tussen sy hande op die leunstoel voor die bed.

Dit voel asof hulle dit elke môre doen. Ná wat in die nag gebeur het, is daar

’n innigheid tussen hulle wat niks ooit weer sal uitwis nie. En die stilte terwyl
hulle koffie drink, hoef nie deur onsinnige sêgoed gevul te word nie.

Die subtiele onderstroming in hulle saamwees is diep bevredigend. Maar dit

beteken ook dat met elke uur wat verbygaan, dit meer van ’n waagstuk word
om naby hom te wees.

Haar hart is op die oomblik haar grootste bedreiging. Om nie te praat van
haar lyf wat al weer onbetaamlik reageer nie, ’n behoefte by haar laat

ontstaan om van haarself vir hom te gee, en in gelyke mate dieselfde van hom
te ontvang.

Oor sy skouer sien sy die reën maak spore teen die ruite. En die mis stoot
vanmôre krytwit teen die berge af.

Haar gedagtes draai om die onwerklike middernagtelike voorval en sy hoor

Rouel opmerk: “Jy het heelwat voor die klavier te doen, juffrou Bruwer. Om
begeleiding te skryf is tydrowend. Ek het ook die een en ander wat
afgehandel moet word, onder meer onderhoude met werkers. Ek wil my
stadigaan van die boerdery losmaak sodat ek kan reis of my eie ding doen.”

“Het jy vergeet? Ek gaan terug,” sê sy met al die beslistheid waaroor sy

beskik en voel hoe die duvet van haar afgly toe sy die beker op die bedkassie
neersit.

Sy kam met haar vingers deur haar hare en vou haar arms om haar opgetrekte
knieë.

Dis asof sy met haarself praat toe sy verduidelik: “Dis nie meer lank voor die
skool begin nie. Ek het nog heelwat voorbereiding om te doen. Ek wil hê die
koor moet dit geniet. As ek kinders kan laat verstaan dat musiek die naaste is
wat ons op aarde aan die hemel kan kom, is ek gelukkig.”

Hy skuif tot op die punt van die stoel en sit die koffiebeker neer voor die
bruin oë haar met ’n ysterwil vaspen. “Ek sal nie toelaat dat jy in hierdie digte
mis en reën oor die pas ry nie.” Sy hand vou om haar skouer.

Wat verwag hy van haar? wonder sy en lek oor haar lippe. Sy is oud genoeg
om te weet as ’n man meer as net goeie geselskap verlang. Waarom anders
sou hy ’n gewone badkamer met kerse, blomme en sjerrie omtower, haar
vashou nadat hy sy hart uitgestort het? En elke keer as sy wil weggaan, keer
hy haar asof sy lewe daarvan afhang.

Nou is sy blik weer eens so intens dat dit die grense van ruimte en tyd
oorskry – sy oë dring deur die T-hemp, tot in elke hoekie van haar siel. Wat
hy sê en wat hy doen, is twee verskillende dinge, weet sy ná laas nag.

“Daar was al meer as een gru-ongeluk op hierdie pad. En die weer gaan nie
opklaar nie. Ek weet dit sonder om na die paddas of weervoorspelling te
luister.” Hy neem sy hand weg van haar skouer, maar die hitte bly agter asof
sy vingers ’n onuitwisbare merk gelaat het.

Stilweg neem sy haar voor dat sy self sal besluit of sy sal teruggaan of nie.
Maar sy moet in gedagte hou dat die bergpas sonder mis ’n grillerige ervaring
was, nou sal sy hoogstens ’n paar tree voor haar kan sien.

“Ek het jou buitendien nodig,” sê Rouel onverwags tergerig. “Met hiérdie

hare begin ek soos ’n kruising tussen Tarzan en ’n grotman lyk.”

“Wanneer sal ek jou hare sny?” Onmiddellik nadat sy dit gevra het, weet sy
dis ’n fout. Sy sal te na aan hom kom, sy persoonlike ruimte binnedring.

Sy glimlag effens toe sy besef dit sal nie die eerste keer wees nie. Maar net ná
middernag was die donker ’n verskoning, dit het alles aanvaarbaarder laat
lyk.

“Waarom nie nou nie? My eerste afspraak is eers oor ’n uur. Ek stort sommer
hier by jou. In die badkamer is alles wat jy kan nodig kry.”

“Ek het lank laas ’n skêr in my hande gehad.” Sy lag om haar senuagtigheid
te verberg.

Met die gemak van ’n man wat daaraan gewoond is om ’n kamer met ’n
meisie te deel, trek hy die kamerjas uit. Sy is nie daardie meisie nie en sal dit
ook nooit wees nie. Maar sy is seker daar is meisies wat hom al met minder
klere as ’n kort pajamabroek gesien het, veral die meisies wat vulkaniese
uitbarstings saam met hom beleef het.

Sy belet haar oë om na hom te kyk, maar hulle ignoreer die opdrag van haar
brein. Sy verwonder haar oor die fyn borshare, die bene waarop die spiere
sigbaar beweeg, die stewige sitvlak.

Raadop met haar ontstemmende emosies sak sy agteroor op die kussing, byt
haar lip vas en kyk na die grasdak asof sy die prentjie van die dwarslatte en
pale vir altyd wil onthou. Toe sy hoor hoe hy die stort oopdraai, wil sy haar
ore toedruk. Hy kon darem die badkamerdeur toegemaak het, dink sy vies.
Maar nie vir hom nie, vir haarself. Hitte slaan soos ’n veldbrand oor haar lyf
uit sodat sy dit oorweeg om die venster oop te maak.

Hy neurie hard genoeg om bo die val van die water gehoor te word. Hoe sal
dit wees …

Sy knip die gedagte kort. Dis die laaste ding op aarde wat sy sal doen, na haar
brandende lyf luister en saam met hom onder die stort gaan staan.

Die geluid van water word stil en ’n rukkie later hoor sy hom praat: “Jy kan
maar kom.”

Sy stap na die badkamer asof dit ’n gevaarlike plek is, sien dat hy op ’n
kroegstoeltjie sit. Verlig merk sy dat hy self ’n handdoek oor sy bolyf gegooi
het sodat sy nie aan sy skouers hoef te raak nie.

Die badkamer is nie groot nie en stoom kleef aan haar kaal arms en bene.

Sy kam met haar vingers deur die dik, klam hare. Appelgegeurde sjampoe het
nog nooit so sensueel geruik nie. Haar hartklop en asemhaling is dié van ’n
mens wat ver en vinnig gehardloop het, haar knieë soos rubber.

Sy luister na die sussende aanslag van die reën teen die ruite, sien deur die
venster dat die mis soos watte oor die huis hang. Die reuk van seep en koffie
skep ’n knus, huislike atmosfeer. En albei van hulle is skraps geklee. Die
situasie kan nie intiemer wees nie. Haar hande bewe toe sy aan sy nek raak.

“Hoe kort wil jy dit hê?” Sy maak keelskoon, haar stem hees.

“Jy moet maar besluit,” antwoord hy.

Sy blink nie juis die afgelope tyd daarin uit om die regte besluite te neem nie,
dink sy terwyl die skêr girts-girts ’n stuk hare afsny. Die begeerte om met
haar hande oor sy kop en nek te streel, moet sy in toom kry terwyl sy werk.
Haar hande vertoef te lank op sy slape, vibrasies het ’n elektriese storm in
haar maag tot gevolg. Dit voel meer asof sy met ’n wellustige dans besig is as
om hare te sny.

“Ek sal ’n skeermes vir agter en die kante nodig hê.” Sy kyk na hom in die
spieël.

“In die kassie bokant die wasbak,” beduie hy.

Sy maak die skeermes eers met ’n bietjie skeerroom klam voor sy met seker
hale ’n pad teen sy nek en slape maak. Dit ten spyte van die bewing op haar
maag en in haar hart, wat êrens in haar keel vassit. Sy kon nooit dink dat om
’n skeermes teen ’n man se slaap te hou, so ’n erotiese ervaring kan wees nie.
Begeerte dam warm in haar op en dreineer weg toe sy die paar los haartjies in
sy nek skeer.

Selfs die warm water waarin sy die seperigheid van die skeermes afspoel, is
eksoties en prikkelend. Met die handdoek vee sy die fyn haartjies van sy nek
af. Haar vingers talm op sy vel, drink die tekstuur daarvan in.

Toe sy klaar is, lyk hy jonger en selfs virieler as voorheen.

“Dit lyk nie te sleg nie.” Sy weet nie waarom sy fluister nie.

“Glad nie sleg nie.”

Hy kyk nie na sy hare toe hy dit sê nie, maar na haar spieëlbeeld. Sy verdrink
in die donker oë. Sy blik beweeg af tot op haar mond. Op daardie oomblik
weet sy hy gaan haar soen. Daar is duisend redes waaraan sy kan dink
waarom dit nie mag gebeur nie. Maar nie een is goed genoeg nie. Dis
buitendien byna onmoontlik om te dink.

Sy trek haar asem diep in. Dis hierdie warm opwelling van emosies wat
ontoelaatbare gedagtes by haar laat ontstaan. Dat hy haar sal soen, is
wensdenkery. Dis net omdat hulle vanmôre saam koffie gedrink het, omdat
die badkamer te klein vir twee mense is. Die stroming wat sy tussen hulle
voel, beteken niks behalwe dat hy ’n man en sy ’n vrou is nie. Die situasie

moes noodwendig tot seksuele spanning lei. Sy moet dit net met groter
omsigtigheid hanteer.

Omdat sy nie weet wat anders om te doen nie, gaan sit sy in die kamer op die
onopgemaakte bed, bene onder haar ingevou.

Sy kyk hoe hy weer die kamerjas aantrek. Sy probeer haar indink hoe sy lyf
uitgestrek oor die bed sal lyk.
Nee, sy mag nie daaraan dink nie! Sy mag nie, maar sy het.

Hy is nie haastig nie, sy bewegings langsaam. Kan hy raai wat in haar kop
aangaan? Dit sal haar nie verbaas nie. Dat hy self agter die deur staan, is ook
nie uitgesluit nie, want die uitdrukking in sy oë kon net as smeulend beskryf
word toe hy in die spieël na haar gekyk het.

Hy neem die skinkbord en sy luister na sy staccato-voetstappe op die trap.

Sy wil gelyktydig in trane uitbars en histeries lag. Hy steek ’n vuur in haar

aan die brand, laat haar soos kerswas smelt, dié man wat nie wil trou nie, wat
té verantwoordelik is om kinders te hê. Waarom moet dit die man wees wat
sy met haar hele wese sal kan liefkry? wonder sy en druk haar gesig in die
kussing. Sy sou kon huil as sy nie so gelukkig was nie.

Toe sy eers aangetrek het en voor die venster staan, moet sy Rouel gelyk gee,
die kombinasie van mis en reën maak dit gevaarlik om die bergpas aan te
durf.

Haar gewone geesdrif ontbreek toe sy voor die klavier gaan sit. Sy begin aan
die begeleiding vir Sakkie-sakkie boeredans skryf en raak gou verdiep in wat
sy doen. Sy kan net dink hoe baie die kinders hiervan gaan hou.

Sy knik ’n dankie toe Gladys later ’n skinkbord met tee en botterbroodjies op

’n tafeltjie langs die klavier neersit. Maar sy kom agter dat die vrou wag dat
sy met haar moet praat.

“Meneer Rouel hou van boontjiebredie.” Sy laat dit klink asof dit belangrik is
dat Bianca dit weet. “Moet ek vir vanaand maak? En sagopoeding daarby.”

“Miskien is ek nie hier nie,” antwoord Bianca en kyk vlugtig na die vrou.

Die misreën is buite haar beheer, enigiets is moontlik.

“Dis nie wat meneer Rouel gesê het nie.”

“En wat het meneer Rouel gesê?” vra Bianca ernstig, maar nie onvriendelik
nie.
“Hy dink juffrou gaan nog ’n hele rukkie kuier.”

In jou meneer Rouel se drome, dink sy, maar glimlag vir Gladys en sê:

“Hy sal in elk geval bly wees om vanaand boontjiebredie op die tafel te sien –

met of sonder my.”

Gladys verdwyn so geruisloos soos wat sy gekom het en Bianca se hande

begin weer oor die klawers soek. Af en toe druk sy ’n G pleks van ’n F en
skryf dit op die koop toe verkeerd neer. Sy is te geoefen om dié soort foute te
maak, maar haar gedagtes is soos wilde perde wat sy met moeite telkens na
die musieknote moet terugdwing.

Eers toe sy en Rouel die aand klaar geëet het en die vuur in die kaggel ’n
geel-en-oranje gloed oor die sitkamer gooi, weet sy die oomblik van afskeid
het aangebreek. Hulle sit, elkeen met ’n glasie port, langs mekaar op ’n
leerrusbank.

“Jy is stil,” sê Rouel. “Hierdie keer weet ek sowaar nie wat in jou mooi kop
aangaan nie.”

“Dis niks,” sê sy so sag dat sy skaars bo die geknetter van die houtstompe
gehoor kan word.

Hy sit die glasie op ’n tafeltjie neer. “As ’n meisie op daardie manier niks sê,
beteken dit eintlik alles.”

So ongeërg moontlik vra sy: “Waar is Matilda en Felicia dan vanaand?”

“Volgens Gladys was daar ’n ernstige motorongeluk. Felicia is hospitaal toe

om te gaan help. En ek dink Matilda is Nelspruit toe om inkopies te doen.

Gewoonlik slaap sy by haar suster oor.” Hy sit ’n enkel op die knie van die
ander been, sy arm op die bank se rugleuning.

Dis lank stil voor hy sê: “Vertel my wat jy dink.”

“Ek moet teruggaan, vir Theuns vertel ons het nie meer ’n verhouding nie.”
Sy moet eers diep asemhaal voor sy verder kan praat.

“Seker nie iets waarna jy uitsien nie.”

“Ek sal daardie brug oorsteek as ek daar kom,” antwoord sy, haar oë op ’n
halfgebrande stomp.

Sy hand op haar arm laat dieselfde kooltjie agter haar naeltjie brand as
vanmôre in die stoomwarm badkamer. Maar daaraan durf sy haar nie nou
steur nie.

Hy streel liggies oor haar arm, hou haar dop sonder om ’n oog te knip. Sy
voel hoe die fyn haartjies agter in haar nek orent staan. Dan trek hy haar tot
teen hom. Ten spyte van die vuurtonge in die kaggel, kom sy agter dat sy
bewe. Met sy oop handpalm dwing hy haar om met haar kop teen sy bors te
leun. ’n Salige hitte kruip deur haar.

“Kom ons vergeet van wat gebeur het en wat moontlik kan gebeur. Die

oomblik is belangrik,” sê hy en sy voel sy mond teen haar slaap.

Haar gesig is warm van die vuur, haar lyf van syne.

“Ek wil jou myne maak,” fluister hy teen haar oor.

Is dit die man wat haar vertel het hy wil nie trou nie? Sy behoort vanaand nog
hier weg te kom. ’n Meisie trek altyd aan die kortste ent in ’n romanse wat so
lank duur soos wat ’n ster verskiet, maak nie saak hoe intiem die kamtige
verhouding is nie.

Sy verstyf toe sy hand nie langer oor haar arm beweeg nie, maar oor haar
middellyf. Asof vanselfsprekend glip sy vingers onder die T-hemp in, ontdek
die sagte maagvel. Die smeulende kooltjie agter haar naeltjie word ’n vuur en
versprei in die holtes van haar bekken. Hy ontketen in haar ’n gevoel
waarvoor sy nie woorde het nie, maar wat haar dwing om nader aan hom te
wees. Haar hand gly om sy nek en haar vingers maak ’n spoor tot by sy oor.

Toe sy die kort hare langs sy slaap bereik, voel sy trots op haar handewerk.
Haar mond is te droog om iets te sê en haar hande verraai haar gretigheid toe
hulle die knope van sy hemp loswoel. As ’n paar gesteelde ure dan al is wat
sy kan kry, laat dit so wees. Net vir vanaand sal sy gedagtes aan plegtige
beloftes, ’n gelukkige huwelik en kinders opsy skuif, dink sy roekeloos.

Sy vel is glad, die spiere kommunikeer met haar hande. Sy wil nader aan hom
kom, sonder die beperking van klere. Sy wil die volle lengte van sy lyf teen
hare meet. Sy is bereid om nou seer te kry as sy die herinnering in haar hart
kan bewaar.

Toe sy in die lig van die vuur na hom opkyk, sien sy die vlamme het sy oë
bereik; sy lees die begeerte van ’n man wat ’n vrou syne wil maak.

Sy hand lê knus om haar een bors toe hy sê: “Ek hou van jou, Bianca. Ek hou
te veel van jou.”

Wat sy oë sê, is kragtiger as sy woorde. Daar is ’n donker, smeulende

ondertoon in sy stem wat haar eie gevoel weerspieël. Sy raak verlore in die
behoefte om hom aan te raak, om deur hom aangeraak te word.

Dan is sy lippe op hare. Dis asof die verlange ’n leeftyd lank in haar opgebou
het en nou in ’n sterrereën in haar ontplof. Die soen is rou honger, die belofte
wat dit inhou, laat haar ver en hoog sweef. Sy soen hom terug, weer en weer.
En elke keer gaan haar mond groter onder syne oop. Sy kan nie genoeg kry
van hoe hy smaak of die gevoel van sy lyf wat al stywer teen hare druk nie.

Sy raak verlore in die soene, verlore in Rouel. Stelselmatig het sy haar hart
vir hom oopgemaak, en is nou meer as bereid om haar mond vir hom te gee.

En as hy wil, baie meer.

“Hierdie situasie gaan buite beheer raak.” Sy stem is vreemd, maar nugter.

“My lyf sê een ding, my kop ’n ander. Vanaand mag my lyf nie wen nie.”

Hy wonder nie wat sy wil hê nie, dink sy terwyl sy hand stadig onder die T-
hemp uitgly. Dis ’n genade. As hy die besluit aan haar onstuimige hart en
gloeiende lyf oorlaat, word hulle môreoggend sonder klere tussen
opgefrommelde lakens wakker.

Met sy hemp steeds oopgeknoop, staan hy op en hou sy hand uit om haar op

te trek. Styf hou hy haar teen hom vas, rek die onvergeetlike aand uit.

Duisend woorde bly ongesê in die lug hang. Sy word tussen geluk en twyfel
verskeur. Ná vanaand kan dit nie vir haar ’n verbygaande avontuur wees nie
– Rouel Meyer is in haar hart gegraveer.

Hy loop saam met haar die trappe op en toe hulle bo is, sê hy: “Jy kan laat
slaap. Dis wat ’n mens doen as jy vakansie hou.”

Sy weet sy moet nou vir hom sê sy gaan môre terug, hy mag haar nie weer
probeer keer nie. Maar haar stembande wil nie saamwerk nie.

Sy soen op haar voorkop is soos die aanraking van vlindervlerke en sy lippe

brand hare steeds. Sy behoort aan hom, selfs al gaan sy hom nooit weer sien
nie.

“Ek sal jou mis,” sê hy asof hy weet wat sy dink, “as jy weggaan.” Die
woorde is tentatief, asof dit nie ’n voldonge feit is dat sy nie by hom kan bly
nie.

Agter die toe kamerdeur wil haar bene onder haar padgee. Sy gaan hom nie
mis nie, sy gaan na hom verlang. Elke uur van elke dag, so lank as wat sy
leef. Het sy ’n lewe gehad voor sy die dag oor die bergpas gery het?

Vannag mag sy nie aan môre dink nie, aan al die môres wat vir haar wag nie.
Hier agter die berge het sy die een man ontdek wat in alle opsigte haar gelyke
is, haar lewensmaat. Maar sy sal hom nooit besit nie. Of hy vir haar nie.

Dis eers toe sy in die nag wakker word dat sy weet – sy is lief vir Rouel.

Dis ’n gevoel wat met niks anders vergelyk kan word nie, wat ’n koorsige
verlange in haar wakker maak wat net deur een ander mens gestil kan word.

Sy was al die tyd reg – daar is vir elke vrou net een man wat vir haar bedoel
is. Niks en niemand kan hom vervang nie. Om Rouel lief te hê is so natuurlik
soos die water wat uit die berg kabbel, soos die son wat elke môre opkom,
soos die mis wat oor die berg stoot.

Môre gaan sy weg en sal sy nooit weet of hy soos sy voel nie. Dalk is dit ’n

genade – sy wil nie met ’n man trou wat nie ’n nageslag wil hê nie. Haar
enigste troos is dat daar ’n koor van dertig kinders in die stad vir haar wag.

Saam met Rouel los sy die selfversekerde Felicia aan hierdie kant van die
berge. Indien Felicia die een is wat Rouel oortuig dat dit hom kan gelukkig
maak om te trou en kinders te hê, wil sy dit nie weet nie. En tog, hy het haar
meer as een keer subtiel, en soms minder subtiel, laat verstaan dat hy meer as
vriendskap verlang. Rouel het haar lief; haar hart wil dit glo.

Die volgende môre word sy wakker toe Gladys ’n skinkbord met koffie en
beskuit langs haar bed neersit. Dan weet sy wat sy moet doen. Sy sal ’n kort
briefie skryf waarin sy Rouel vir sy gasvryheid bedank en Gladys vra om dit
vir hom te gee. Daarna sal sy die skoon berglug nog een keer inasem voor sy
in haar motor klim.

Eers toe sy aangetrek is, met haar karige bagasie in haar hand, besluit sy dis
nie die manier hoe sy dinge doen nie. Iets in haar sal vir altyd onvoltooi bly
as sy nou hier wegsluip.

Sy stap deur die voordeur na buite, koers in die rigting van die boord. Sy
behoort hom in die kantoortjie agter die boord te kry.

Die deur van die geboutjie is toe, maar sy loer bakhand deur ’n venster. En
haar asem stok in haar keel.

Rouel en Felicia staan skuins gedraai sodat hulle haar nie kan sien nie. Die
meisie se arms is om Rouel se nek, haar hand vryf oor die hare op sy
agterkop. Haar rankerige lyf beweeg liggies. Eers dink Bianca die meisie lag,
dan sien sy die trane op haar wange. Rouel se hand rus op haar rug, hy troos
Felicia soos wat hy háár getroos het, oor die likkewaan, die afgebrande
rondawel.

Haar bene dra haar met moeite tot by die huis en met die trappe op.
Ongevraag onthou sy Mynie se woorde: Elke paradys het sy slang. Daar is
nie tyd om ’n briefie te skryf nie en sy asem ook nie die skoon lug diep in
voor sy wegry nie.

NEGE

Dis middag toe sy in die stad kom. In haar kamer gaan sy voor die venster
staan, kyk na die grys mure van die aangrensende gebou, hoor die reëlmatige
gekoer van stadsduiwe. Eden, Rouel, Mattys en Mynie is op ’n ver, groen
planeet. En dis waar haar hart agtergebly het – by ’n man wat nie haar liefde
en vriendskap verdien nie.

Sy byt die binnekant van haar wang vas toe sy Rouel se gesig voor haar
terugroep – sy enigmatiese glimlag en hande wat goddelike musiek uit ’n
viool kan optower. Sy onthou die kuiltjie in sy ken, die manier waarop sy
hare om sy kop krul. Dan weet sy sy het die regte besluit geneem – sy het
hom te lief om hom met ’n ander meisie te deel.

Alles het te vinnig gebeur, veral nadat sy haar intrek in die grasdakhuis
geneem het. Die diamantring het sy in ’n sysak van haar handsak gebêre. Om
verloof te raak, was ’n fout, en om Rouel lief te kry, ’n groter fout.

Sonder om dit eers versigtig te oorweeg, tel sy die gehoorstuk van die
telefoon op en skakel Theuns se spreekkamernommer. Hy is aansienlik
vriendeliker as toe sy hom gebel het voor sy weg is.

“Ek is terug. As jy wil, kan jy hierheen kom,” sê sy sonder om te groet.

“Ek is byna klaar met die laaste pasiënt, sien jou nou.”

Sy voel bewerig. Sterk, soet koffie sal help. Sy doen alles asof sy al die tyd in
die wêreld het. Op ’n manier het sy ook. Daar is nie ’n man in haar lewe nie,
en daar is ’n seerplek in haar hart wat niks kan genees nie. Nie eens tyd nie.

Terwyl sy koffie drink, bel sy vir Anton.

“Ek is terug,” sê sy vir die tweede keer. “En jy sal bly wees om te hoor ek is
ringloos.”

“Waarom klink jy soos die dood?”

“Dis ’n lang storie. En ja, dit het met ’n man te doen.”

“Lang stories is my werk,” sê hy ligweg. “Maar ek kan hoor jy is nie lus om

daaroor te praat nie.”

“Nie nou nie, miskien later,” sê sy.

Nadat hulle gegroet het, dwaal sy doelloos van die een vertrek na die ander,
probeer die prentjie wat sy vanmôre gesien het, uit haar gedagtes wis.

Maar haar brein weier. Rouel en Felicia in ’n omhelsing. Sy moes geweet het
Rouel is ’n jakkals. Uitgeslape. Hy het nooit ontken dat hy en Felicia iets aan
die gang het nie. Sy was net nog een van sy slagoffers, maar dié vulkaan het
nooit tot uitbarsting gekom nie. Is Felicia die uitsondering? As dit so is, kan
dit ná vandag nie juis ’n verskil maak nie.

Die gelui van die voordeurklokkie laat haar uit haar nagmerriegedagtes
opskrik. Sy glip die ring in haar romp se sak en stap deur toe.

Theuns soen haar skrams op die wang toe hy verby haar stap en vra: “Wat het
van jou selfoon geword? Ek bel my in my malle verstand in en los
boodskappe waarop jy nie reageer nie.”

Jou eie medisyne was toe slegter as wat jy gedink het, dink sy en maak die
deur onnodig hard toe.

“Ek het my selfoon verloor.” Soort van. En ek stel nie in jou boodskappe
belang nie, voeg sy in haar gedagtes by.

“Jy kon my darem laat weet het hoe dit gaan.”

Vanwaar die skielike besorgdheid? Dis om van te lag! Daarby mosterd ná die
maal as hy so vir haar wil wys hy gee om.
“Ons moet praat,” sê sy stomp.

Sy kyk hoe hy wydsbeen op ’n leunstoel gaan sit. Sy is nie lus vir hom nie,
maar kan hom net so min wegwens soos die onafgehandelde sake tussen
hulle.

“Wat is dit nou weer?”

Sy gaan stadig sit. “Ek het nie regtig iets vir jou te sê nie. Die aand in die
restaurant was die laaste strooi.”

“Ag nee, tog nie al weer dieselfde ou storie nie. Ek het die meenthuis klaar
gekoop.”

“Geluk. Die laaste strooi was eintlik toe jy vir my ’n afspraak met ’n psigiater
gemaak het.” Dis asof sy onverwags van êrens krag kry.

“Ek dink steeds jy het hulp nodig.” Sy sien hoe Theuns se kneukels wit
deurslaan toe hy sy vingers verstrengel. “Ek moes jou nooit toegelaat het om
op die kamtige vakansie te gaan nie. Dit het jou nie goed gedoen nie.”

“Ek is nie ’n kind wat toestemming van enigiemand moet kry om weg te gaan
nie. En jy sal nooit weet hoe goed hét die paar dae weg van jou my gedoen
nie. Die berglug het my kop skoongemaak.” Deurmekaar ook, dink sy skielik
hartseer.

Sy haal die diamantring uit haar sak en hou dit na hom uit. “Hier. Jy kan met
die geld ’n goeie belegging op die aandelemark maak, jou dividende sal beter
wees as om dit in ons mislukte verhouding te belê.”

Toe hy nie die ring vat nie, plak sy dit op die koffietafel neer. “En ek sal dit
waardeer as jy nou loop. Ek het ’n lang pad agter die rug.” Letterlik en
figuurlik, dink sy en vee oor haar voorkop asof sy sweet.

Daar is ’n verergde uitdrukking op Theuns se gesig toe hy opstaan en die ring

optel. Sy kyk hom agterna tot hy by die deur uit is. Nie een van hulle groet
nie.

Nadat hy die deur agter hom toegemaak het, druk sy haar oop handpalms teen
haar slape. Is dit moontlik dat sy en dié man ooit ’n beskaafde gesprek gevoer
het, laat staan nog sinvol? As ’n verhouding beteken daar is ’n emosionele
band tussen twee mense, dan het sy veel eerder met Rouel ’n verhouding
gehad. Net jammer die einde was voor die begin geskryf.

Die laaste week van die vakansie werk sy om van die eerste week te vergeet.

Einde ten laaste is elke alt en tweede sopraan van die liedjies waar dit nodig
is, geskryf. Sy nooi Carina Venter na haar woonstel sodat hulle saam deur die
liedjies kan gaan. Tot haar verligting kom sy gou agter die meisie sal ’n
aanwins vir die koor wees.

Toe die skool begin, is sy gereed om die koor af te rond. Dit moet help om

’n liefde wat nooit moes gewees het nie, uit haar gestel te kry. Maar dis
onvermydelik dat juis dit wat sy doen om van Rouel te vergeet, herinneringe
aan hom opdiep.

Wanneer die dowwe pyn in haar borskas nie wil bedaar nie, sluk sy ’n
slaappil met kamilletee af. Soms word sy in die nag wakker. Sy luister na ’n
motor wat in die straat verbyry, ’n sirene, of die jammerlike gekerm van
straatkatte. Maar haar hart hoor ’n ster verskiet, die veraf geroep van ’n
jakkals. En op die agtergrond altyd die geweeklaag van ’n viool. Tog word
die melancholiese klanke afgewissel deur ’n vrolike Strauss-wals.

Die enigste tyd wat sy het om aan die koor aandag te gee, is ná skooltyd. Van
die kinders word siek, een kry laringitis. Maar hoe meer struikelblokke in
haar pad kom hoe harder baklei sy terug. As dit al droom is wat vir haar
oorgebly het, mag sy dit nie prysgee nie.

Soos sy verwag het, is die kinders in die wolke dat hulle repertoire ’n

liedjie soos Sakkie-sakkie boeredans insluit. Sy kry selfs die ingewing dat ’n
meisie en seun op die verhoog langs die koor wals. En dit skep nie probleme
nie, want die kinders is musikaal en twee leer vinnig-vinnig wals.

Een middag moet sy ná kooroefening winkel toe gaan. Daar is nie eens meer
’n slaaiblaar in die yskas nie. Nie dat sy veel eet nie, want die verlange na
Rouel hang soos ’n wolk oor haar.

Sy het skaars die plastieksak met kruideniersware in die kombuis neergesit

toe die deurklokkie lui. Seker Carina wat iets met haar wil bespreek. Die
meisie doen regtig haar bes.

Rouel staan met sy arms gevou en sy bene stewig uit mekaar geplant na haar
en kyk. Al het die pous self voor haar deur gestaan, kon sy nie meer verras
gewees het nie.

“Ek het geen benul hoe jy geweet het waar om my te kry nie, maar ek het
niks vir jou te sê nie.” Haar stem kom van ver na haar aan.

“Vergeet dit, Bianca, ek gaan nêrens heen voor ons nie gepraat het nie.”

Sy oorweeg dit om die deur toe te maak. Asof hy weet wat sy beplan, laat hy
sy hand teen die kosyn rus. Dit lyk asof hy heeltemal gemaklik staan.

“Jy mors jou asem. Ek glo jou nie, vertrou jou nog minder.” Die stip kyk in
sy oë laat haar soos ’n haas in ’n motor se kopligte voel.

“Jy kán my vertrou, jy weet dit.”

Hy stap verby haar die sitkamer binne en kyk rond asof hy dit oorweeg om
die plek te koop. Haar oë rus op sy rug toe sy met ys in haar stem sê:

“Vergeet van my … van ons. Ek hou nie van oppervlakkige flirtasies nie.”

Hy draai vinnig om, maar sy weier om in sy oë te kyk.

“Gaan jy my ’n kans gee om jou te vertel waarvan ék hou?” Hy klink soos

die aand toe hy aan haar ’n ultimatum gestel het – óf die bruggie óf sy huis.

“Vertel my liewer hoe jy my adres in die hande gekry het.”

“Doktor Anton Bruwer? Klink die naam vir jou bekend?”

“Jy het tog nie …” Haar woorde droog op.

“Ek het. En ek het hom alles vertel. Die man is opreg besorg oor jou.”

“Waarom het ek geglo jy is anders as ander mans?”

Hy stap tot voor haar, maak haar met sy oë stil en dwing haar met sy hand
onder haar ken om na hom te kyk.

Die volgende oomblik kom sy mond dwingend op hare neer. Dis soos
narkose. Binne sekondes ontspan haar arms, haar lyf en bene tot in haar tone.

Haar lippe gaan oop onder syne, al haar verlange word in die een soen
vasgevang. Sy soen hom terug soos nooit voorheen nie.

“Nou het ons behoorlik gegroet.” Hy staan weg van haar en sy lek oor haar
lippe. Sy mond smaak presies soos sy dit onthou.

“Felicia gaan nie hiervan hou nie. Ook nie dat jy haar verjaardagpartytjie
misloop nie, want as ek reg onthou, moet dit vandag wees.”

Hy maak ’n afkeurende geluid. “Vergeet van Felicia. Sommer van Matilda

ook. Ná die volgende oes betaal ek haar die finale bedag om Eden myne te
maak.”

“Waarom het jy Felicia daardie aand vir ete genooi? Om my te laat verstaan
julle het ’n verhouding?”

“Sy het haarself genooi. Sy doen dit gereeld.” Hy bly ’n rukkie stil en sy hoor
hom asemhaal, sien die erns op sy gesig. “En soos gewoonlik het sy die wit
was uit my uit geïrriteer.”

“Jy het dit goed weggesteek, soos ’n regte tweegatjakkals.”

“Daar was ’n tyd toe jy my vir ’n wolf aangesien het.” Sy het vergeet hoe
maklik sy stemming kan verander, want hy is nou so ongeërg dat sy hom met
haar oë wil vernietig.

Sy sug asof die gesprek haar verveel. “Ek het julle gesien, Rouel. Julle was in
jou kantoortjie. Felicia was in jou arms, haar hande om jou nek. Dink jy ek is
onnosel?”
“Gladys het my vertel jy het in die rigting van die boord gestap. En ek het jou
voetspore gekry en vermoed jy het gesien dat Felicia op my skouer huil,”

antwoord hy. “Sy het vroeg die oggend van die hospitaal teruggekom. Terwyl
sy by my was, het sy ’n oproep van die hospitaal gekry. Een van die pasiënte
wat in die ongeluk was, se toestand het versleg. Dit was ’n kind en sy weet
hoe ek oor siek kinders voel.”

“Moenie maak asof dit vir jou ’n straf was om haar te troos nie.”

“Het jy vergeet? My swakheid is my klein hartjie. Ek kan dit nie verduur om

’n vrou te sien huil nie. Maar jy is kwaad. En ek is bly jy is kwaad, dis ’n
teken dat jy omgee.”

“Ek dink nie jy verstaan presies hóé kwaad ek is nie,” antwoord sy sag.

“Ek is vir ’n week in die stad vir ’n kongres oor vrugteboerdery. Ek gaan jou
kans gee om af te koel. Jy is nie nou in ’n stemming om na rede te luister nie
en ek het nie tyd om jou tot bedaring te kry voor my volgende lesing begin
nie.”

Met sy hand op die deurknop sê hy: “Moenie jou broer stenig nie. Al waaraan
hy skuld het, is dat hy te veel vir jou omgee.”

“Omgee se voet,” brom sy en hoor hoe hy die deur agter hom toetrek.

Sy leun teen die klavier se deksel, druk die rugkant van haar hand teen haar
mond. Het sy die een verruklike soen gedroom? Nee, maar dit het onthou
oopgekrap, haar honger gemaak vir meer. Haar gesonde verstand laat haar
mos in die steek as dié bosgod in die nabyheid is.

Hy het haar voorheen met passie gesoen, maar nog nooit was daar soveel
onbevange gee en neem tussen hulle nie. Ironies genoeg noudat dit te laat is.

Eers toe sy in die bed lê, oorweeg sy dit om Anton te bel. Maar dit sal nie
deug nie, hy sal onmiddellik agterkom sy is sielsongelukkig. En sy is
woedend vir hom ook. Hy is die eintlike sondaar, met sy goeie raad en al.

Maar sy kon nog nooit lank vir hom kwaad bly nie, daarvoor is sy te lief vir
hom. En hy hét haar met Theuns gehelp, al was dit van die wal in die sloot.
Sy kan hom seker nie verkwalik dat sy op ’n bosgod verlief geraak het nie.

Sy herroep die gesprek tussen haar en Rouel woord vir woord. Hy is in die
stad, maar uit sy praat kon sy nie aflei dat hulle mekaar weer gaan sien nie.

Slaap is die laaste ding wat sy nou kan doen, daarvoor verlang sy te veel na
Rouel. En is sy te kwaad vir hom. Verlange en woede is ’n lastige
kombinasie.

Sy verduideliking het heel logies geklink. Dit was waarskynlik blote

jammerhartigheid daardie oggend met Felicia in sy arms, maar dit het nie vir
haar so gelyk nie.

Eintlik, besef sy, is sy die kwaadste vir haarself – sy het geweet hy wil nie
kinders hê nie, maar sy het haarself nogtans toegelaat om hom lief te kry. Sy
begeer Rouel met alles in haar, maar om kinderloos deur die lewe te gaan, is
ondenkbaar.

Maar sy soen van vanaand kan sy nie vergeet nie. Soveel oorgawe en passie,
ook van sy kant.

Dit voel nie asof sy nog een krisis kan oorleef nie toe die hoof haar die
volgende dag na sy kantoor ontbied. Maar hy is in ’n goeie bui. Selfs sy hemp
is nie wit nie, maar ’n bloue met fyn strepies wat hom heel byderwets laat
lyk.

“Die koor oefen byna elke dag ná skool, juffrou Bruwer. Ek waardeer jou
toewyding.” Hy vee oor sy snor en leun vorentoe sodat hy sy elmboë op die
lessenaar kan stut. As die man net nie so langdradig was nie, dink sy
kriewelrig.

“Soos jy weet, gaan die sny van ’n CD die skool heelwat uit die sak jaag.

Maar die koor het al ’n paar keer met eerste pryse op kunswedstryde
weggeloop. Ek sal een middag kom luister as julle oefen. Ek wil nie wag tot
julle die aand optree nie.”
Hy tel ’n pen op, sit dit in ’n houer en gaan voort: “Ek het self ’n bietjie
musiek gemaak toe ek jonger was. Boeremusiek. Konsertina om presies te
wees.”

Met inspanning hou Bianca haar gesig uitdrukkingloos. Sy kan haar nie Peet
Muller met ’n konsertina in sy hande voorstel nie.

“Wat van môremiddag?” vra sy en moet keer om nie oorgretig te klink nie.

Hy kyk oor sy bril in ’n dagboek en sê: “Nee, ek het ’n vergadering met die
bestuursliggaam. Ons maak dit die dag daarna.”

“Dankie,” sê sy en staan op.

Toe sy woonstel toe ry, voel sy vir die eerste keer in ’n lang tyd nie
terneergedruk nie.

Die volgende dag vertel sy die kinders van haar gesprek met meneer Muller.
Daarna sing hulle met nog groter oorgawe, elke woord word uitgespreek soos
sy hulle geleer het, woordeindes is afgerond en hoë note het die nodige
energie en sprankel. Sy voer Rouel se voorskrifte na die letter uit, net jammer
hy sal dit nooit weet nie.

Toe sy haar arms laat sak en die laaste note wegsterf, glimlag sy vir die
kinders.

“Uitstekend. Julle kan nou maar ontspan,” sê sy tevrede.

Tot haar verbasing bly die kinders roerloos staan en begin nie soos gewoonlik
te gesels nie.

“Julle is tog nie lus om nog te oefen nie?” vra sy ná ’n rukkie.

Een van die graadsewemeisies steek haar hand op. “Juffrou, daar het ’n man
in die deur na ons gestaan en luister,” verklaar sy hulle eienaardige gedrag.

“Een van julle se pa?” maak sy die kind met ’n vraag stil.

“Ons ken hom nie,” haak een van die seuns af.
“Vergeet van die man,” sê sy meer vir haarself as vir die kinders. “Sorg dat
julle oormôre onmiddellik nadat die laaste klok gelui het, op die verhoog is.”

Sy bly talm lank nadat Carina en die koor weg is. Die man in die deur van die
skoolsaal bly by haar spook. Seker maar iemand wat die vrolike
kinderstemme gehoor en nader gekom het om te luister, probeer sy die
gedagte wegvee.

Daar is ’n koorsigheid in die lug toe die kinders twee dae later op die verhoog
hulle plekke inneem. Die meisies giggel en die seuns stamp aan mekaar.

Teleurgesteld besef sy dat daar geen teken van die skoolhoof is nie. Net toe
sy aanvaar dat hy hulle afspraak vergeet het, kom die hoofseun haar inlig dat
meneer Muller laat gaan wees. Sy is effens verlig, want nou kan hulle ’n paar
van die liedjies waarmee sy nie heeltemal tevrede is nie oefen. Een daarvan is
My hart verlang na die Boland.

Sy leef haar in die musiek in, die kinders se stemme styg uit en word sagter
saam met die beweging van haar hande. Sy maak haar oë toe, meegevoer
deur die soetheid van die stemme. En van ’n ander klank. ’n Viool wat die
diskant van die lied speel en met die sang saamvloei. Dis die gevolg van haar
verlange na Rouel, besluit sy, haar verbeelding is hierdie keer regtig besig om
met haar weg te hardloop.

In ’n poging om tot haar sinne te kom, vlieg haar oë oop. Die kinders se
gesigte straal; hulle sing met oorgawe en asof dit geen inspanning verg nie.

Dit vind sy nie so eienaardig nie, maar dat die viool nie stil word nie, laat
haar wonder of sy nie besig is om die kluts heeltemal kwyt te raak nie.

Toe sy die laaste note met haar hande afrond, sê ’n stem hard en duidelik
agter haar: “Encore! Encore!” Dis nie meneer Muller nie.

Sy swaai om en kyk af op Rouel, sy viool in sy hand wat langs sy sy hang.

Iets in haar smelt, stol dan tot ys. ’n Onsigbare hand wurg om haar keel.

“Kan ek help?” vra sy styf. Niemand sal ooit kan raai dat sy die man al
voorheen gesien het nie, dat sy …

Sy knip die gedagte kort.

“Ek is nie seker nie, juffrou Bruwer,” antwoord hy. Die glimlag op sy gesig
word met elke woord breër. “Waarom vra jy nie die koor of hulle van die
vioolbegeleiding hou nie? Hulle is in die meerderheid en jy weet wat dit
beteken.”

“Ek vrees ek begryp nie,” antwoord sy en moet keer dat haar hart nie by haar
keel uitklim nie.

“Ja, juffrou! Ons hou daarvan om saam met die viool te sing!” ’n Mens sou
sê hulle het dié woorde ook geoefen. Sy wonder of hulle sien dat hitte van
haar keel tot in haar gesig versprei.

“Die diskant van die lied kan met groot sukses op ’n viool gespeel word om
by die stemme aan te sluit,” sê hy toe die kinders tot bedaring kom. “En
Liedjie van verlange sonder ’n viool is soos ’n beesstertbredie sonder wyn.”

Hy sê dié woorde bloot om haar daaraan te herinner dat hulle vir ’n kort

rukkie iets gedeel het wat net een keer in ’n leeftyd gebeur. Vir haar, nie vir
hom nie. Sy het hom nie net lief nie, sy is bereid om saam met hom ’n
rugbyspan groot te maak. Maar dis nie hoe hy voel nie.

“Carina, sal jy en die koor ’n rukkie sonder my aangaan,” sêvra sy en stap

met ’n stywe rug van die verhoog af.

“Kom saam met my,” beveel sy Rouel toe sy voor hom staan.

Sy wag tot hy die viool op die punt van die verhoog neergesit het en stap dan
uit die saal uit na ’n koelteboom op die speelterrein.

“En hoe het jy hierdie keer geweet waar om my te kry?”

“As ek reg onthou, het jy my van Laerskool Goudveld vertel. En Liza …”

“Ek moes jou niks van myself vertel het nie,” sny sy die sin soos met ’n mes
af. Dan gooi sy hom met ’n vraag: “Maar wat besiel jou om onaangekondig
hier op te daag?”

“Moet ek jou vertel, of wys?” vra hy so kalm asof hulle die weer bespreek.

Sy kyk na sy mond en weet wat hy bedoel. “En terloops, ek wou jou ’n paar
keer al vertel dat jou hare soos heuning lyk. Of dalk soos vloeibare goud.
Nee, wag, soos die son op ’n bedding madeliefies.”

“Kyk, Rouel, dis nie nou die tyd of plek vir lawwigheid nie,” sê sy met al die
selfbeheersing waaroor sy beskik.

“Ek hou veral van die manier waarop jy wegkyk om nie te laat blyk dat jy
verleë is nie,” val hy haar in die rede. “Daarby het jy die mooiste mond wat
ek nog aan ’n vrou gesien het, en jou oë word donkerblou as jy so kwaad soos
nou is.” Hy vou sy arms en kyk na haar met die een wenkbrou opgetrek. “Ek
kan natuurlik die hele dag so aanhou, maar ek besef die tyd haal ons in.”

As sy sy geduld beproef het die eerste keer toe hulle mekaar gesien het, dan
is hy nou besig om haar terug te kry.

“Ek kan nie nou met jou staan en praatjies maak nie, die skoolhoof kom na
die koor luister. Jy is nie hier óf in my lewe welkom nie.”

“Hou om vadersnaam op om vir my te jok. Jy kry dit nie reg nie. Maar kom
ons bepaal ons eers by die koor,” sê hy saaklik. “As jy my nie toelaat om die
koor te begelei nie, neem ek jou net hier in my arms en soen jou tot jy helder
oordag die Melkweg sien en engele hoor sing pleks van graadses- en -

sewe-kinders.” Sy vingers wat om haar boarm vou, bevestig dat hy sal doen
wat hy sê.

Uit die hoek van haar oog sien sy Peet Muller na die saal aanstryk.

“Ek kan nie die skoolhoof laat wag nie, hy is ’n besige man.” Sy swaai om,
maar die greep op haar arm verstewig sodat sy byna struikel. “Ek stap saam,

jy hoef nie te hardloop nie.”

Haar mond is droog toe sy in die skoolsaal se deur staan, Rouel langs haar.

Sy verstar toe Peet Muller na hulle aangestap kom en sy hand uitsteek.

“Ek is geëerd dat jy die tyd kon inruim, meneer Meyer.” Peet Muller kyk na
haar en sê: “Juffrou Bruwer seker ook. Daar is nie baie mense met ’n talent
soos joune nie. En boonop met ’n hart vir kinders.”

Die mans groet mekaar met ’n handdruk. Hier is iets aan die gang waarvan sy
niks weet nie. En nog minder van hou.

“My naam is Rouel, ek verkies dit om so aangespreek te word,” antwoord die

wolf met soveel nederigheid dat sy wens sy kan hom op sy maermerrie skop.
“Ek en juffrou Bruwer het nog nie die geleentheid gehad om die
besonderhede van my deelname te bespreek nie. Voorlopig …”

“Sal ons heel goed sonder die vioolbegeleiding klaarkom,” voltooi sy die sin
vir hom.

“Juffrou Bruwer?” Peet Muller kyk skerp na haar, vee oor sy snor soos ’n
driftige mannetjieskat. “Jy besef dalk nie dat meneer Meyer … Rouel saam
met een van ons simfonieorkeste wat wêreldwyd getoer het, gespeel het en
ook as solis opgetree het nie. Toe hy my nader om saam met die koor op te
tree, kon ek dit skaars glo. Saam met hom sal selfs paleise se deure vir julle
oopgaan.”

“Kom ons begin,” sê Rouel doelgerig, maar kyk nie na haar nie.

Sy gaan staan voor die koor, vertrou dat haar bene haar sal regop hou.

Rouel neem skuins agter die klavier stelling in. Sy durf nie een keer met hom
oogkontak maak nie. Sy wys vir die kinders om diep asem te haal terwyl
Carina die inleiding van Händel se Dogter van Sion op die klavier speel.

Met die grootste inspanning maak sy die bekende bewegings. Rouel het nie
net met Anton gekonkel nie, maar ook met Peet Muller. En dit voel asof net
hulle twee op die verhoog staan, selfs al weier sy om na hom te kyk.

Hy besluit self watter liedjies hy die koor saam met die klavier sal begelei en
sy spel gee haar telkens hoendervleis. Maar dit sal sy nooit erken nie.

Dit word die langste uitvoering van haar lewe. Sy kan nie eens oordeel of die
kinders regtig mooi sing nie, daar is te veel steurnisse in haar kop. Maar veral
in haar hart.

Toe die kinderstemme en klavier stil word, is daar ’n doodse stilte. Sy kyk
nie een keer in Rouel se rigting nie. As hy dink hy gaan haar deur sy
meesterlike spel laat afkoel, maak hy ’n fout.

Sy stap van die verhoog af, hoor hoe Rouel met die kinders begin gesels.

Die meisies hang aan sy lippe, soos bye wat ’n eksotiese blom ontdek het.

Die kinders openbaar dieselfde swakheid as sy – raak ná sekondes op sy

stem, die kuiltjie in sy wang en sy hipnotiese glimlag verlief.

“Juffrou Bruwer, indien Rouel kans sien om saam met julle op te tree, is ek
oortuig daarvan die CD en toer gaan ’n reusesukses wees.” Dis nie die Peet
Muller wat sy ken nie, daarvoor klink hy te meegevoer.

As sy nou vir hom vertel sy weier om saam met Rouel te werk, pootjie sy
haarself. Buitendien, dis haar en Rouel se geveg, nie haar en Peet Muller s’n
nie.

Sy sal nie toelaat dat haar persoonlike gevoelens in die pad van sukses staan
nie. Sy kan nie al haar en die kinders se harde werk van die tafel vee net
omdat sy Rouel liefgekry het nie. As die gevoel wederkerig was, sou alles
anders gewees het. Al wat nou oorbly, is dat sy haar moet regruk.

Die liefde is veronderstel om ’n mens mee te voer, om jou tot ongekende

hoogtes te lei. Maar vir haar beteken dit ’n gewroeg met emosies, wat soos
perde wat nie ingebreek is nie in toom gehou moet word. Dat juis sy, wat so
lief is vir kinders, ’n man wat nie kinders wil hê nie, moes liefkry, is ’n wrede
streep van die noodlot.

“En terloops, ek hou van die seun en meisie wat saam met die laaste lied
wals. Heel oorspronklik,” sê Peet Muller voor hy wegstap.
Sy draai na die verhoog en sê: “Dankie, kinders, julle kan maar gaan.”

Sy bly staan tot net sy en Rouel in die saal agtergebly het en sê: “Dit geld jou
ook, meneer Meyer.”

Rouel ignoreer die opdrag. Sy skrik vir die erns in sy oë toe hy aangestap
kom.

“My volgende lesing begin eers sesuur. Ek gaan nie met jou in ’n skoolsaal
gesels nie. Jy sal weet waar die naaste koffiekroeg is.”

“Daar is niks om oor te gesels nie,” sê sy bitsiger as wat sy wou. “Waarom

het jy nie eers met my die moontlikheid om die koor te begelei bespreek
nie?”

“Omdat ek geweet het jy sal te kere gaan soos ’n geitjie wat ’n oordosis
steroïede ingekry het. Peet Muller was ’n makker perd om op te saal. Om die
waarheid te sê, die man is klei in my hande. Kom, my motor staan langs die
saal.”

TIEN

“Ek het gedink jy wil nooit weer in die openbaar viool speel nie,” sê Bianca.

Die sin word onderbreek toe die koffie voor hulle neergesit word.

“Voor ek jou oor die bruggie gedra het, was daar ’n hele paar dinge wat ek
gedink het ek nooit sal doen nie.” Daar is ’n grinterigheid in sy stem.

“Soos?” Sy bepaal al haar aandag by die papiersakkie wat sy oopskeur en laat

’n blink straal suiker in die koffie gly.

“Soos om te veel van ’n verloofde meisie te hou.” Sy hand vou oor hare waar
dit op die tafeltjie lê. Die warmte van die aanraking bring soveel herinneringe
terug dat sy duiselig voel.
“Indien jy wonder, Theuns is deel van my verlede. Ons sal nooit eens vriende
kan wees nie, wat staan nog getroudes.”

Die koffie brand haar. Daar is opeens soveel dinge wat sy hom wil vra dat die
paar minute oor ’n koppie koffie nie naastenby lank genoeg is nie. ’n Leeftyd
sal dalk ook nie wees nie.

Sy sien nie kans om met hom te flankeer soos op Eden nie. Daarvoor sny
haar emosies te diep. Dan maar liewer van hom vergeet. Nie dat dit moontlik
is nie, veral nie noudat dit lyk asof sy daagliks met hom gekonfronteer gaan
word nie. En dit nogal danksy die ander groot liefde in haar lewe – die koor.

“Jy hou daarvan as ek die diskant van My hart verlang na die Boland op die
viool speel?” sêvra hy uit die bloute, asof hy al weer in haar kop kan kyk.

Hy weet seker ook dat sy êrens in die hemelruim op reis was toe die koor
gesing het. “Meneer Muller dink jy rond die koor af.”

“Maar wat dink jy?”

Ek dink jy is die enigste man in ons sterrestelsel wat my kan afrond, maar sy
sê: “Ek sal bly wees as jy Vrydagaand saam met ons kan optree. Sien jy
kans?”

Hy bly so lank stil dat sy seker is hy gaan nee sê. Dan antwoord hy met
oorgawe: “Ek sal dit vir niks ter wêreld misloop nie.”

“Daarna sal ek en die skoolhoof moet koppe bymekaarsit oor die CD en

toer,” gesels sy opgewonde.

“Drie koppe is beter as twee. Ek het die ervaring.”

“Moenie dinge vooruitloop nie,” maak sy hom stil en drink die koppie leeg.

Toe hulle weer op die skoolterrein stilhou, weet sy nie of sy verlig of hartseer
is nie. Voor sy in haar motor klim, sê hy: “Ek en jy gaan môreaand eet. Ek
kry jou ná sewe.”

“Rouel, moenie my verkeerd verstaan nie,” begin sy, maar sy vergeet wat sy
wou sê toe hy haar met sy hand op haar skouer na hom draai.

“Ek het jou nog nooit verkeerd verstaan nie,” sê hy. “Jy is vir my soos
musieknote wat ek self geskryf het, ’n vioolkonsert wat ek al duisend keer
gespeel het sonder om een keer op die bladmusiek te kyk. Ek ken jou beter as
wat jy jouself ken.” Hy soen haar op haar voorkop voor hy wegstap.

Op ’n manier moet sy vanaand van Rouel afskeid neem, dink sy en sien in die
spieël hoe egalig blond haar lang hare is. Volgens Rouel lyk haar hare soos
heuning. ’n Glimlag pluk om haar mond – die regte woorde op die
verkeerdste tyd denkbaar.

Dis nogal ironies dat dit die eerste keer is dat sy haar in alle erns vir hom
mooi maak. Die eerste en die laaste keer. Selfs al sal hulle mekaar ná vanaand
weer sien, sal dit anders wees. Sy kan nie langer uitstel om hom te vertel dat
wat ook al tussen hulle is, onmiddellik tot ’n einde moet kom nie. Hy weet
nie hoe pynlik dit elke keer is as hy haar in sy arms neem of soen nie.

Sy het ’n stemmige donkerrooi rok aan, die snit eenvoudig en regaf sodat die
slankheid van haar heupe en bene beklemtoon word. Die lengte is betaamlik
en die halslyn nie gewaag nie.

Toe die deurklokkie tien oor sewe lui, klop haar hart so vinnig dat sy wonder
of hy dit nie sal kan hoor nie.

’n Oomblik weet sy nie of die man wat sy sien Rouel is nie. Hy het ’n donker
broek en baadjie by ’n wit hemp aan. Onwillekeurig onthou sy die prentjie
van daardie eerste aand toe sy hom gesien het. Maar selfs ’n oorpak kon nie
aan die man se aantreklikheid afbreuk doen nie.

“Sal ons gaan?” vra hy toe sy langs hom op die stoep staan.

Hy hou sy arm uit en sy voel verplig om by hom in te haak. “Jy lyk verruklik.
Trek jy altyd rooi aan as jy ’n man wil verlei?”

“Ek wil niemand verlei nie,” antwoord sy selfbewus.

“Dan hoop ek maar ek kry dit reg om jou te verlei.” Hy vat haar hand wat
op sy arm lê en druk dit saggies.

Jy hoef nie ’n ding te doen nie, dink sy. My hart, my siel, my lewe hou jy in
jou hande. Hulle het binne ’n kort rukkie ver gereis. ’n Onvergeetlike reis.

Maar nou moet sy haarself beskerm teen die man wat sy liefhet.

Hy neem haar na een van die deftigste restaurante in die stad. Groot kerse
brand oral en die sagte lig maak skadukolle oor sy gesig, wat hom al weer
geheimsinnig laat lyk. Op die agtergrond speel strelende musiek.

“Onthou jy die eerste keer toe ons saam geëet het?” vra Rouel en soek met sy
oë oor haar gesig. “Dit was heeltemal anders as vanaand – ’n paraffienlamp
pleks van kerse, rooidisa pleks van rose, en paddas wat as agtergrondmusiek
kwaak.”

Dit was in ’n ander leeftyd, dink sy en glimlag.

“Wat hinder jou, Bianca? Ek lees in jou oë dat jou gedagtes aan die dwaal is,”
pols hy haar nadat hulle kos bestel het.

“Dis miskien omdat ek … ek bedoel ons moet praat. Oor ons.” Sy verwens
haarself omdat sy stotter en kom agter dat hy met sy kop skuins gedraai na
haar kyk. “Oor die koor.” Waar kom sy daaraan? Dis nie wat sy wou gesê het
nie.

“Peet het my vandag gebel, hy sal jou oor die reëlings inlig.”

“Peet?” vra sy verstom. “Wanneer het julle mekaar so goed leer ken? En van
watter reëlings praat jy?”

“Die toerreëlings. Ek was ’n paar keer in sy kantoor voor ek gaan luister het
hoe jy die koor afrig.” Daar is ’n skewe glimlag op sy gesig toe hy voortgaan:
“Die man is toe glad nie so verbeeldingloos nie. Hy was nogal verbaas dat ek
daarop aangedring het dat jy niks van my aandeel moet weet nie. Hy vermoed
natuurlik nie dat jy moeilik kan raak nie.”

Op die laaste sin moet sy liefs nie reageer nie. Sy neem ’n slukkie van die
wyn uit ’n kristalglas en vra: “Dan was jy die man in die skoolsaal se deur
waarvan die kinders gepraat het?”

“Kinders is versot op ’n gehoor van enige aard. Hulle het net vir my gesing,
en was selfs beter as toe hulle jou meneer Muller probeer beïndruk het.”

“Jy sal jou wat verbeel,” maak sy hom af.

“Ek het voorgestel ons gaan eers Kaap toe. Ons gee elke aand op ’n ander
dorp ’n uitvoering. Natuurlik sal ons ’n vakansie moet rek om dit reg te kry.”

“Dit klink vir my onwerklik. Ek bedoel dat jy saam met ons gaan toer,”

mymer sy. “Daar is iets anders waaroor ons moet praat.”

“Jy wonder seker wat gaan van Eden word,” antwoord hy terwyl hy die steel
van die wynglas in die rondte draai. “Ek het Mattys gevra om die boerdery
oor te neem. Ons boer om die helfte. Hy en Mynie is nie ’n bietjie
opgewonde nie.”

“Wanneer het jy dit alles uitgedink?”

“Toe ek besef het daar is ’n toer wat beplan moet word.”

“Dis nie Eden nie,” sê sy en sluk swaar. Hoe gaan sy die woorde oor haar
lippe kry? Hom vertel dat daar geen romantiese gevoelens tussen hulle mag
wees nie. En sy loop gevaar om ’n volslae gek van haarself te maak, want
daar is dalk van sy kant geen sprake van gevoelens van enige aard nie.

“Dans eers met my,” antwoord hy en hou sy hand na haar uit.

Die dansvloer is klein, die musiek nostalgies, meesleurend. Dit gebeur

vanself dat sy met haar kop teen sy skouer leun. Sy ruik dieselfde deodorant
as die aand toe hy haar oor die bruggie gedra het. Dis waar sy die res van
haar lewe wil wees, in die koesterende nabyheid van sy harde, manlike lyf.

“Ek het begin wonder of jy nie aan die slaap geraak het nie,” sê hy toe die
musiek ophou.

Sy staan weg van hom. Om te wil slaap, is nie die uitwerking wat sy
nabyheid op haar het nie. Inteendeel, sy is so wakker soos ’n spook.

“Jy wou my iets vertel,” sê hy toe hulle weer gaan sit en die kos bedien word.

Daar is so baie wat ek jou wil vertel, dink sy. Onder meer dat ek nie sonder
jou kan leef nie. Pleks daarvan verras sy haarself deur te sê: “Ek wou net
weet …” Wat wou sy weet? “Ek wil weet of jy my regtig daardie aand alleen
in die bos sou gelos het.”

“Moenie laf wees nie! Jy was so ’n bang soos ’n veldmuis vir ’n pofadder.

Maar dit was al manier om jou tot ’n besluit te laat kom.”

Sy wens die aand is al verby, sy wens dit kan vir altyd aanhou. Dis
ondenkbaar dat sy elke dag in sy teenwoordigheid gaan wees, daaraan
herinner word dat sy hom met alles in haar begeer, maar nooit gaan besit nie.

Dis ’n bittersoet beker wat aan haar uitgedeel word.

Die gedagte laat haar dit uitblaker: “Ek sien nie kans om saam met die koor te
toer nie. Dit sal te ontwrigtend wees.” Emosioneel ontwrigtend, voeg sy so
byna by.

“Ek weet hoe dit is om uit ’n tas te leef, maar ’n mens pas aan.” Hy tel haar
hand op en sy mond is warm teen haar kneukels. “Kom ons gaan drink koffie
in die woonstel.”

Langs hom in die motor besef sy dat sy dié ronde verloor het. Dit sal nie help
om sulke lafhartige pogings aan te wend om hom te vertel hoe sy voel nie.

Sy wil voorstel dat hulle eerder likeur drink, maar besluit dan koffie sal
veiliger wees. Dit kan ten minste nie haar kop deurmekaarder maak as wat dit
reeds is nie.

Sy maak koffie en hy dra die skinkbord na die sitkamer. Hulle praat nie veel
nie; haar gedagtes stol elke keer as sy woorde agtermekaar wil kry om hom te
vertel wat sy moet.

Toe sy opstaan om die vuil bekers kombuis toe te neem, kom hy voor haar
staan en neem haar in sy arms. Sy raak weg in dieselfde harde bors waarteen
sy geleun het daardie aand toe hy haar soos ’n kind gedra het. Dat dit net ’n
bietjie meer as drie weke gelede is, voel onwerklik. Hy was deel van haar
voor sy geweet het van Eden of dat sy doodbang is vir likkewane.

Toe sy mond op hare rus, proe sy lippe na koffie en beloftes.

“Dan wil jy my tog verlei.” Sy stem is gelyktydig lig en skor.

Sy kreun heimlik. Hy is reg, maar die prys sal te hoog wees. Sy druk haar
gesig in sy nek. Hy mag haar nie weer soen nie. Sy maak haar met
bomenslike wilskrag van hom los.

“Wat ons doen, is nie reg nie,” sê sy met ’n stem wat sy nie ken nie. “Daar is
meisies wat seker nie omgee nie, maar ek hou nie van dié soort verhouding
nie.”

“Jy’s reg,” verras hy haar. “Ek wil iets anders, iets heeltemal unieks met jou
hê.”

Wat op aarde sou hy bedoel? wonder sy en proe sy lippe nog op hare. Sy

glimlag laat haar so byna haar arms om sy nek sit.

“Ek sien jou Vrydagaand.”

Toe hy die deur agter hom toetrek, wil sy huil van frustrasie. Hy is
geheimsinniger as die aand toe sy hom soos Rooikappie die bos in gevolg
het.

Dit gee ’n geskarrel in die kleedkamers agter die verhoog af toe die kinders
die nuwe koorklere aantrek. Die lug ruik na parfuum en opwinding. Die
meisies lyk soos jong dames in lang, donkerblou rompe. Om elkeen se nek is

’n vrolike bontblou serp. Die seuns is deftig in grys langbroeke, wit hemde en
onderbaadjies dieselfde blou as die meisies se bloese.

Bianca dra ’n lang, swart rok, een waarop sy altyd kan staatmaak as sy
stylvol wil lyk. ’n Paar ma’s help haar om die kinders se hare te kam en serpe
te strik. Die hol kol op haar maag maak dit moeilik om asem te haal en sy
kyk elke paar sekondes in die rigting van die deur.

Toe die kinders al in gelid staan om op die verhoog te stap, verskyn Rouel
met sy vioolkassie in sy hand. Die man is nie net aantreklik in ’n swart
aandpak nie, hy’s indrukwekkend. Sy hare is nie so kort soos daardie dag in
die badkamerspieël op Eden nie en raak-raak aan die baadjie se kraag. Sy
wonder hoe sy haar aandag by die koor gaan bepaal terwyl hy voortdurend in
haar gesigveld is.

“Weet jy hoe elegant jy vanaand lyk?” vra hy en daar is musiek in sy stem.

Hulle was nog nooit so na aan mekaar soos op daardie oomblik nie. Sy weet
nie of sy dit kan waag om na hom te kyk nie, want hy sal emosies in haar oë
lees wat sy in haar diepste hart moet wegsluit.

“Vanaand gaan nie oor my nie, maar oor hoe goed die koor sing,”

antwoord sy.

“Jy maak ’n fout, dit gáán oor jou.” Sy oë liefkoos haar en hy voeg by:

“Oor ons.”

Sy probeer nie eens uitpluis wat die opmerking beteken nie en antwoord:

“Ek het deur ’n skrefie in die gordyn geloer. Jou vriend Peet en sy gade sit in
die voorste ry. Ek is dankbaar hy het nie daarop aangedring om een van sy
gevleuelde toesprake te maak nie. Langs hulle sit die bestuursliggaam en ’n
ander paar suurknolle. Ek bid maar dat die gesiggies op die verhoog dalk ’n
glimlag by een van hulle sal optower.”

Sy oë hou hare sekondes lank vas. As hulle nie saam met die kinders en ’n
horde ander mense was nie, sou sy nie die versoeking kon weerstaan om haar
teen hom aan te vly nie. Hoe verlang sy nie na sy mond op hare nie, sy hande
wat oor haar lyf streel met dieselfde sensitiwiteit as wat hy die strykstok
hanteer.

Uiteindelik staan elke kind op sy plek. Die afwagting in die lug is tasbaar en
daar is sterre in sestig ogies wat elke beweging wat sy maak, dophou.
Die gordyn skuif oop. Sy draai na die gehoor en maak ’n buiging. Carina
speel die inleiding van die eerste lied en sy laat die kinders diep asemhaal. Sy
sluit haar oë om meer as een rede. Enersyds leef sy haar in die musiek in,
andersyds kan sy Rouel se oë op haar gesig voel.

Hulle sing die een na die ander lied met soveel inlewing dat selfs sy haar ore
nie kan glo nie. Te oordeel na die applous is dit telkens ’n hoogtepunt as

die viool saam met die klavier begelei.

Toe die eerste woorde van die opgewekte Sakkie-sakkie boeredans opklink,
voel dit asof alles te gou verby is. En ’n mens sou sê die meisie en seun wat
langs die koor wals, is professionele dansers. Sy moet droom, want die mense
klap op maat van die liedjie hande. Meer as een in die gehoor moet met haar
saamstem dat dit nie die einde van die aand kan wees nie, want ’n luide
applous breek los, gevolg deur uitroepe van encore.

Sy knik vir Carina en die meisie begin weer die liedjie speel. Dan sien sy
Rouel kom na haar aangestap. Hy neem haar hand en die volgende oomblik
wals hulle saam met die kinders, voor die koor en dan weer langs die koor.

Een, twee, drie … Een, twee, drie …

Sekondes is haar rug na die gehoor gekeer, dan kyk sy af op die mense. Sy
lag hardop toe sy Peet Muller en sy vrou voor die verhoog sien dans. Mense
staan geleidelik op en toe sy weer sien, is die saal ’n wemelende skare wat in
die paadjies wals.

Sonder dat sy vir hulle een teken gee, sing die kinders asof hulle toekoms
daarvan afhang, en sy is seker Carina gee aan die liedjie ’n ritme wat sy nog
nie gehoor het nie. Rouel swaai haar byna van haar voete af. Dis ’n dolle
heerlikheid, ’n fees en nie ’n kooruitvoering nie.

Mense lag asof die hele wêreld een groot pretpark is. Sy moet aan Rouel
vashou om nie haar ewewig te verloor nie en is uitasem toe die stemme en die
klavier stil word. Die applous is hierdie keer oorverdowend. Die stroewe
bestuursliggaam en skoolhoof lyk asof hulle deur die nag gedans het en is in
’n luidrugtige stemming.

Rouel vat haar hand, ook Carina s’n, en die drie van hulle stap tot reg voor op
die verhoog en maak herhaaldelik diep buigings. Die applous meng met
uitroepe en ’n vrolike gelag.

Natuurlik is Rouel gewoond aan dié soort ding, dink sy toe die gordyn
toeskuif. Die stemme en voetstappe syfer weg soos water in sanderige grond,
maar sy het in ’n standbeeld verander.

Niemand hoef haar te vertel dat die aand ’n sukses was nie. Die uitdrukking
op die skoolhoof se gesig het boekdele gespreek toe hy ná die wilde gewals
na haar gekyk het. Die CD en toer is ’n realiteit. Die kinders het dit meer as
verdien.

“Jy sal moet terugkom aarde toe,” doen Rouel se stem presies dit wat hy sê.

Sy hande op haar skouers kom saam met sy mond op hare neer. Sy snak na

asem, wil haar eers teësit, maar word dan soos altyd was onder die warmte
van sy lippe. Sy is bly die gordyn is steeds toegetrek.

“Rouel …” Wat wou sy gesê het? Sy kan nie dink nie, want sy proe sy mond,
ruik die nabyheid van sy manwees.

“’n Wals word gewals, die lewe geleef. En liefde moet verwoord word.”

“Wat probeer jy my vertel?” fluister sy.

“Dat ek vir jou lief is. Altyd sal wees.”

Hierdie keer bring hy haar op ’n wolk terug aarde toe. Sy drink die woorde
stadig in, dis soos wyn van die gode.

“Wat verwag jy van my?” vra sy en voel hoe sy hande om haar gesig vou.

Warm, groot, sterk hande. Soos hy.

“Dat jy my sal vertel wat jy voel as ek jou teen my vashou, jou soen.” Sy
stem oortuig haar dat sy vir hom die enigste meisie in die heelal is.

“Duisend dinge,” fluister sy asof sy êrens tussen die sterre sweef. “Maar ek
kan alles in een sin opsom – ek is lief vir jou.”

Hy hou haar teen sy bors, plant na willekeur soene teen haar slape, op haar
hare, en sy giggel soos een van die graadsewemeisies toe sy mond haar oor
kielie.

“Dit gaan baie ongerieflik wees as ons albei saam met die kinders toer.”

Daar is iets ligs en vroliks in sy stem wat sy nie kan verklaar nie.

“Dan het jy van plan verander?” ’n Klip val deur haar hart.

“Ek is jammer, maar ek het.” Sy frons, kan nie die verskuilde boodskap in sy
woorde vasvang nie.

“Ek gaan net saam as jy,” hy lig eers haar gesig met sy hand onder haar ken
op sodat sy in die bruin oë kyk, “met my trou.”

Die verhoog word ’n skulp wat om haar vou. Trou? Is dit wat hy gesê het?

“En is die toer al rede waarom jy met my wil trou?”

Hy staan weg van haar, sit ’n wysvinger voor sy mond en kyk na die dakligte
bokant hulle koppe. “Ek het ’n leeftyd nodig om al die redes op te noem. Een
daarvan is dat ek saam met jou kan musiek maak. Nog een is jou
beesstertbredie. En het Salomo nie gesê ’n vrou wat kan hare sny se waarde is
ver bo dié van korale nie?”

“Stadig nou, meneer Meyer. As ek reg onthou, is jy die man wat my vertel
het jy wil nie trou nie,” skaakmat sy hom.

“Trou was nie op my agenda nie, soos jy weet. Maar toe verplig jy my om
jou oor ’n brug te dra. Dis nie aldag dat ’n man weet ’n meisie ruik soos
viooltjies voor hy weet wat die kleur van haar oë is nie. Jy sien ’n

likkewaantjie vir ’n krokodil aan en jy laat my onthou wat ek eintlik met my

lewe wil doen.”

“En dit is?” Haar stem lok hom onbeskaamd uit. Sy vly haar soos ’n katjie
teen hom aan en haar hande kruip onder sy baadjie in.

“Om nie vir myself en die nagapies viool te speel nie. Maar nou wag ek vir

’n antwoord. En soos jy weet, is ek nie ’n man wat daarvan hou om te wag

nie.”

“Jy dreig my tog nie al weer af nie?” vra sy en sy vou haar hande agter sy
rug, voel die hitte van sy lyf onder die syerige materiaal van sy hemp. “Ek
trou buitendien nie met ’n man wat nie kinders wil hê nie. Dit behoort tog vir
jou duidelik te wees dat ek van pienk voetjies sal hou.”

“Een dogtertjie wat soos haar ma lyk?”

Sy sug gemaak moedeloos. “Hoe is dit moontlik dat ’n begaafde violis so

dom kan wees?”

“Wat van ons eie koor? Dalk ’n orkes? Deksels, dis so ’n moeilike besluit.

Maar gelukkig is daar genoeg plek vir ’n groot sandkas op Eden. En meer as
een groot boom vir swaaie.”

“Dis tog vanselfsprekend dat ek meer as een kind saam met my eie bosgod
sal wil hê.”

“Bosgod?”

“Is dit nie wat jy is nie?” vra sy plaerig. “Ek het gedink ek moet jou met die
diere van die veld en die bome teen die berghange deel. Maar eintlik wil ek
jou net vir myself hê.”

Toe sy mond aan hare raak, is sy seker sy hoor ’n hele simfonieorkes.

Saam met dié man kan sy volkome vrou wees en haar boonop uitleef in dit
wat haar die naaste aan die hart lê – haar musiek. Sy is die gelukkigste meisie
in die wêreld.
Met sy mond steeds op hare weet sy musiek het niks met diksie en diskant te
doen nie, maar met twee harte wat een word.

Anna Penzhorn is die skrywersnaam van doktor Anni Niewenhuis.

Sy is ’n gebore Vrystater wat haar hart in die Bosveld verloor het.

Sy is getroud met haar eie held en bly op Modimolle. Sy speel graag met
verf, luister na klassieke musiek en is ’n kompulsiewe leser. Sy het ’n passie
vir skryf, om haar lesers te laat ontvlug en telkens die liefde opnuut te laat
ervaar. Sy beskou verhale waarin die liefde tussen man en vrou sentraal staan
as ’n positiewe en helende

krag.

In

2000

het

sy

die

eerste

LAPA-

liefdesromantoekenning ontvang vir Gesteelde liefde en in 2004 vir Hart van

’n held.

Onlangse titels deur dieselfde skrywer:

VLINDERSOENE

’N MAN MET VERBEELDING

ANDERKANT DIE WINTER

’N MAN SOOS LEO

SPEL VAN HARTE

WINTERBRUID

BLY BY MY

ANDERKANT DAGBREEK

SJARMANTE BEDRIEËR

VALENTYNSPROKIE

LIEFDESDANS

VERSPEELDE LIEFDE

Romanza is ’n onderafdeling van LAPA Uitgewers (Edms.) Bpk.

Bosmanstraat 380, Pretoria

Tel: 012 401 0700

E-pos: lapa@lapa.co.za

www.lapa.co.za

© Anna Penzhorn

Alle regte voorbehou

Sagteband ISBN 978-0-7993-4304-5

PDF ISBN 978-0-7993-4818-7

ePub ISBN 978-0-7993-5467-6

© Alle regte voorbehou. Geen gedeelte van hierdie boek mag op enige
manier gereproduseer word sonder die skriftelike toestemming van die
uitgewer nie.

Table of Contents

Titelblad

Een

Twee

Drie

Vier

Vyf

Ses

Sewe

Agt

Nege

Tien

Meer oor die skrywer

Kolofonbladsy
Document Outline
Titelblad
Een
Twee
Drie
Vier
Vyf
Ses
Sewe
Agt
Nege
Tien
Elf
Twaalf
Dertien
Epiloog
Meer oor die skrywer
Kolofonbladsy
Titelblad
Een
Twee
Drie
Vier
Vyf
Ses
Sewe
Agt
Nege
Tien
Elf
Twaalf
Dertien
Veertien
Oor die skrywer
Kolofonbladsy
Titelblad
Een
Twee
Drie
Vier
Vyf
Ses
Sewe
Agt
Nege
Tien
Meer oor die skrywer
Kolofonbladsy