九天玄女天谕至理通明真经

jiǔ tiān xuán nǚ tiān yù zhì lǐ tōng míng zhēn jīng

Kitab Sejati Dewi “Kiu Thian Hian De” petunjuk suci menuju
pencerahan batin

一 玄而机
yī xuán ér jī
Satu Keajaiban Hakiki

玄者，天之真，天之元， 生之口， 妙之门，

xuán zhě , tiān zhī zhēn ，tiān zhī yuán ， shēng zhī kǒu ， miào zhī mén ，
Keajaibannya, adalah hukum alam sejati, awal mula terbentuknya
alam semesta, sumber kehidupan, pintu gerbang keindahan

道之机， 理之真， 机之枢， 归之界，

dào zhī jī ， lǐ zhī zhēn ， jī zhī shū ， guī zhī jiè ，
kunci kebenaran yang berperan sangat penting, batas terlindungi,

升之梯， 乐之妙， 物之母， 亨之通，

shēng zhī tī ， lè zhī miào ， wù zhī mǔ ， hēng zhī tōng ，
tangga peningkatan, kegembiraan, serta IBUNDA dari segala yang
ada, menuju keberhasilan

大之隐，美之精。
dà zhī yǐn ， měi zhī jīng 。
kebesaran yang tersembunyi, sari pati kecantikan

知之则明，明之则圣，至圣乃尊，
zhī zhī zé míng ， míng zhī zé shèng ， zhì shèng nǎi zūn ，
mengetahuinya maka mengerti, mengertinya maka menjadi suci,
maha suci adalah yang mulia,

至尊乃神，神通则威，威则永存
zhì zūn nǎi shén ， shén tōng zé wēi ， wēi zé yǒng cún
maha mulia adalah Dewa, kemampuan gaib yang berwibawa,
kewibawaannya akan kekal selamanya.

1
 二 变而化
èr biàn ér huà
Dua Berubah dan berubah

天下万物，对而立之，互为依存。
tiān xià wàn wù ， duì ér lì zhī ， hù wéi yī cún 。
Segala sesuatu di alam semesta, terdiri dari dua sisi yang
berlawanan, namun keberadaannya saling membutuhkan

动则生发，发而生新。
dòng zé shēng fā ， fā ér shēng xīn 。
Bergerak maka kehidupan tumbuh, tumbuh sebagai kehidupan
baru

故有则无，空则实，短则长，丑则美，
gù yǒu zé wú ， kōng zé shí ， duǎn zé cháng ， chǒu zé měi ，
Maka ada dan tiada, hampa dan padat, pendek dan panjang, jelek
dan cantik,

暗则明，悲则乐，低则高，柔则刚，
àn zé míng ， bēi zé lè ， dī zé gāo ， róu zé gāng ，
gelap dan terang, duka dan suka, rendah dan tinggi, lunak dan
keras,

弱则强，小则大，魔则神，阴则阳，
ruò zé qiáng ， xiǎo zé dà ， mó zé shén ， yīn zé yáng ，
lemah dan kuat, kecil dan besar, iblis dan malaikat, negatif dan
positif,

绝则活，穷则富，愚则智，静则动。
jué zé huó ， qióng zé fù ， yú zé zhì ， jìng zé dòng 。
mati dan hidup, miskin dan kaya, bodoh dan pintar, diam dan
gerak,

反之，相反，负负正正。
fǎn zhī ， xiāng fǎn ， fù fù zhèng zhèng 。
Apabila, sebaliknya, negatif-negatif positif-positif,

2
知天道者圣，通圣者明；
zhī tiān dào zhě shèng ， tōng shèng zhě míng ；
Mengetahui hakekat ketuhanan adalah orang suci, mencapai
kesucian adalah orang yang telah mengerti;

迷天道者昏，昏极则死。
mí tiān dào zhě hūn ， hūn jí zé sǐ 。
tersesat dari hakekat ketuhanan adalah orang bodoh, puncak
kebodohan adalah kematian.

故有能不恃，有威不淫，有财不贪，
gù yǒu néng bù shì ， yǒu wēi bù yín ， yǒu cái bù tān ，
Oleh karenanya mempunya kemampuan janganlah di banggakan,
berwibawa janganlah semena-mena, memiliki harta janganlah
serakah,

势强不欺，握权不凶。
shì qiáng bù qī ， wò quán bù xiōng 。
berpotensi kuat janganlah sewenang-wenang, memegang
kekuasaan janganlah kejam.

功成则退，己不居之，则为智士。
gōng chéng zé tuì ， jǐ bù jū zhī ， zé wéi zhì shì 。
Rela mundur setelah berjasa, tidak dijadikan kesombongan diri
sendiri, ini adalah sifat cendekiawan cerdas.

智者不奸，虚而不伪，则为圣贤，
zhì zhě bù jiān ， xū ér bù wěi ， zé wéi shèng xián ，
Orang cerdas yang tidak egois, merendah tanpa munafik, adalah
bijak dan arif,

乃为天骄，人中俊杰。
nǎi wéi tiān jiāo ， rén zhōng jùn jié 。
sebagai Kesayangan Thian, pahlawan terpandang di antara orang.

3
 三 明而成
sān míng ér chéng
Tiga Jelas maka lama

尚贤而尽其智，崇圣而抚民。
shàng xián ér jìn qí zhì ， chóng shèng ér fǔ mín 。
Menjunjung orang pintar untuk mengabdikan keterampilannya,
menghormati orang bijaksana untuk mengayomi rakyat.

善教者民向仁，众仁而气和。
shàn jiào zhě mín xiàng rén ， zhòng rén ér qì hé 。
Ajaran kebajikan menuntun rakyat ke arah cinta kasih, rakyat
yang mempunyai rasa cinta kasih akan damai.

顺天意，称民意，施怀柔，抚贫困，
shùn tiān yì ， chēng mín yì ， shī huái róu ， fǔ pín kùn ，
Mengikuti kehendak Thian, mempertimbangkan pendapat rakyat,
menaruh perhatian, menyantuni kemiskinan,

除奸佞，断恶障，淳世风，正人心，
chú jiān nìng ， duàn è zhàng ， chún shì fēng ， zhèng rén xīn ，
membasmi kecurangan, memutus kejahatan penghalang,
membudayakan kejujuran, memperbaiki niat hati orang,

平冤案，化怨声，扬天真，知根本，
píng yuān àn ， huà yuàn shēng ， yáng tiān zhēn ， zhī gēn běn ，
menerapkan keadilan, mereda suara kekecewaan, menyebarkan
hidup bersahaja, mengetahui fundamental utama,

修大序，容人过。
xiū dà xù ， róng rén guò 。
menyusun prosedur, bertoleransi terhadap kelalaian orang,

严不酷，厉有度，仁厚诚信，威武有道，
yán bù kù ， lì yǒu dù ， rén hòu chéng xìn ， wēi wǔ yǒu dào ，
Tegas tidak lalim, ketat ada batas, integritas dan kejujuran,
kekuasaan yang bermoral,

4
扬其国粹，保其元根。
yáng qí guó cuì ， bǎo qí yuán gēn 。
meningkatkan saripati kebudayaan, mempertahankan sumber
awalnya

养精蓄锐，审时度势。
yǎng jīng xù ruì ， shěn shí dù shì 。
menghemat tenaga menyimpan kekuatan, mencermati situasi dan
kondisi

知其玄机，操其运术。
zhī qí xuán jī ， cāo qí yùn shù 。
mengetahui keajaiban peluang, mengendalikan teknik
perkembangan

进则可顺，退则完全；
jìn zé kě shùn ， tuì zé wán quán ；
maju akan menjadi lancar, mundur juga utuh

守则固，谋则成，治则安，国乃强，
shǒu zé gù ， móu zé chéng ， zhì zé ān ， guó nǎi qiáng
pertahanan yang kokoh, usaha yang sukses, pengelola yang
aman, negara menjadi kuat

民富殷，皆为王者风，霸业昌。
mín fù yīn ， jiē wéi wáng zhě fēng ， bà yè chāng 。
rakyat pun kaya sejahtera. Sebagai Raja yang elegan, usaha
pemimpin yang makmur jaya.

四 天而大
Sì tiān ér dà
Kebesaran Thian

天无形而有心，天广大而有主，
tiān wú xíng ér yǒu xīn ， tiān guǎng dà ér yǒu zhǔ ，
Thian tidak berwujud namun berperasaan, langit maha luas tetapi
mempunyai tuan,

5
实为万物之宗，生命之源，
shí wéi wàn wù zhī zōng ， shēng mìng zhī yuán，
sebenarnya adalah leluhur dari semua ciptaan-Nya, sumber
kehidupan,

有形而无形，有相而无相，
yǒu xíng ér wú xíng ， yǒu xiāng ér wú xiāng ,
berwujud atau tidak berwujud, punya bentuk atau tidak berbentuk,

时隐时显，千变万化，如去如来。
shí yǐn shí xiǎn ， qiān biàn wàn huà ， rú qù rú lái 。
kadang samar kadang jelas, selalu berubah-ubah, seperti pergi
seperti datang

大乃无极，小乃微粒。
dà nǎi wú jí ， xiǎo nǎi wēi lì 。
Besar hingga tiada batas, kecil hingga partikel

定乾坤，主运变，操天网，施赏罚，
dìng qián kūn ， zhǔ yùn biàn ， cāo tiān wǎng ， shī shǎng fá ，
Penetap langit dan bumi, penguasa pergerakan perubahan,
pemegang hukum Thian, memberi penghargaan dan hukuman,

示警象，扬正气，收怨孽，挽狂澜，
shì jǐng xiàng ， yáng zhèng qì ， shōu yuàn niè ， wǎn kuáng lán ，
mempertunjukkan tanda peringatan, menyebarkan sinar
kebenaran, mengakhiri permusuhan dan kejahatan,
menanggulangi situasi gejolak,

助贤良......
zhù xián liáng ......
membantu yang berbudi luhur........

智者敬之，贤者尊之，仁者应之，
zhì zhě jìng zhī ， xián zhě zūn zhī ， rén zhě yīng zhī ，
orang yang cerdas menghormatinya, orang berbudi luhur
memuliakannya, orang berwelas asih menerimanya,

6
善者顺之，则元亨利贞；
shàn zhě shùn zhī ， zé yuán hēng lì zhēn ；
orang baik menaatinya, maka akan selalu lancar memperoleh
keberhasilan diberkahir keadilan ;

昏者麻木，狂者高傲，邪者奸恶，
hūn zhě má mù ， kuáng zhě gāo ào ， xié zhě jiān è ，
orang sesat tanpa perasaan, orang angkuh penuh kesombongan,
orang jahat penuh kecurangan,

愚者逆之，必受惩罚：
yú zhě nì zhī ， bì shòu chěng fá ：
orang bodoh yang mengkhianatinya, pasti menerima hukuman

福则收之，富者穷之，强者弱之，
fú zé shōu zhī ， fù zhě qióng zhī ， qiáng zhě ruò zhī ，
kebahagiaan diakhiri, yang kaya dimiskinkan, yang kuat
dilemahkan

寿者减之，尊者贱之，
shòu zhě jiǎn zhī ， zūn zhě jiàn zhī ，
yang panjang umur dikurangi, yang mulia menjadi hina

顺则逆之，直至败亡。
shùn zé nì zhī ， zhí zhì bài wáng 。
untung menjadi rugi, sehingga gagal dan mati.

五 敬而福
wǔ jìng ér fú
Lima Hormat dan Kebahagiaan

天道自然，天真为美。
tiān dào zì rán ， tiān zhēn wéi měi 。
Hukum alam yang alamiah, kesederhanaan adalah indah.

7
水流有渠，步履有道。
shuǐ liú yǒu qú ， bù lü yǒu dào 。
air mengalir ada salurannya, setiap langkah ada jalannya.

知其理则顺之，知其美则爱之，
zhī qí lǐ zé shùn zhī ， zhī qí měi zé ài zhī ，
Mengetahui kebenarannya maka menaatinya, tahu keindahannya
maka mencintainya

顺之而补虚，爱之而修饰，
shùn zhī ér bǔ xū ， ài zhī ér xiū shì ，
menaatinya dan mengisi kekurangannya, mencintainya dan
menghiasinya,

甚是自然，至真美妙。
shèn shì zì rán ， zhì zhēn měi miào 。
sungguh alamiah, keindahan yang sempurna

天养万物，万物以善之。
tiān yǎng wàn wù ， wàn wù yǐ shàn zhī 。
Alam memelihara segala makhluk, semua makhluk harus
memperlakukannya dengan baik.

天赐恩惠，人宜报之。
tiān cì ēn huì ， rén yí bào zhī 。
Thian menganugerahi rahmat, manusia semestinya membalasnya,

正心而端行，抑恶而扬善。
zhèng xīn ér duān xíng ， yì è ér yáng shàn 。
Sepenuh hati memperbaiki jiwa dan berkelakuan baik, menentang
kejahatan dan menyebarkan kebajikan,

人和则天慈，人狂则天怒。
rén hé zé tiān cí ， rén kuáng zé tiān nù 。
Manusia jujur maka Thian pun pengasih, manusia angkuh Thian
juga marah.

8
人狂招祸，天怒降灾。
rén kuáng zhāo huò ， tiān nù jiàng zāi 。
Keangkuhan manusia mengundang mara bahaya, Thian marah
menurunkan malapetaka.

智者施奸，浮者妄言，奸者弄权，
zhì zhě shī jiān ， fú zhě wàng yán ， jiān zhě nòng quán ，
Apabila orang pintar melakukan kecurangan, orang mengambang
berbicara sembarangan, orang jahat mempermainkan kekuasaan,

贪者盘剥，粗者妄为，
tān zhě pán bāo ， cū zhě wàng wéi ，
orang rakus melakukan perampasan, orang kasar berbuat
sewenang-wenang,

纵者招谴，皆为大忌。
zòng zhě zhāo qiǎn ， jiē wéi dà jì 。
orang yang mengumbar nafsu mendapat kutukan.
Semua hal tersebut merupakan pantangan.

六 牝而妙
liù pìn ér miào
Enam Feminim dan Keindahan

万物生于玄牝。玄牝，则为生门、命道、
wàn wù shēng yú xuán pìn 。xuán pìn ， zé wéi shēng mén ,mìng dào 、
Segala makhluk terlahir dari feminim misterius. Feminim misterius
adalah Pintu dan Jalan Kehidupan
天根、机枢、乐府、凤阙、龙穴、生口。
tiān gēn 、 jī shū 、 lè fǔ 、 fèng què 、 lóng xué 、 shēng kǒu 。
Poros akar langit, rumah kegembiraan, istana phoenix, sarang
naga dan gerbang kehidupan

大则孕育日、月、星、辰、地及万物；
dà zé yùn yù rì 、 yuè 、 xīng 、 chén 、 dì jí wàn wù ；
Kebesarannya hingga melahirkan matahari bulan bintang dan
bumi beserta segala makhluk

9
小则人之生道，兴之穴，乐之妙。
xiǎo zé rén zhī shēng dào ， xīng zhī xué ， lè zhī miào 。
kecilnya hingga jalan kehidupan manusia, sarang kemakmuran,
keindahan, kegembiraan.

明者敬而爱之，爱而受之，受而护之，
míng zhě jìng ér ài zhī ， ài ér shòu zhī ， shòu ér hù zhī ，
Orang yang mengerti menghormatinya dan mencintainya,
mencintainya maka menerimanya, menerima dan melindunginya,

益匪浅，乐无穷。
yì fěi qiǎn ， lè wú qióng 。
bermanfaat yang tidak sedikit, kegembiraan yang tiada habis.

暗者喜而用之，用而轻之，轻则废之，
àn zhě xǐ ér yòng zhī ， yòng ér qīng zhī ， qīng zé fèi zhī ，
Orang yang tidak mengerti suka menggunakannya,
menggunakannya tapi melecehkannya, melecehkannya bahkan
membuangnya.

实乃粗俗、轻浮、刻薄、虚伪、昏庸、糊涂、
shí nǎi cū sú 、 qīng fú 、 kè báo 、 xū wěi 、 hūn yōng 、 hū tú 、
sungguhlah manusia vulgar, sembrono, munafik dan bodoh,

邪淫之辈，恶孽自造，迷茫自误。
xié yín zhī bèi ， è niè zì zào ， mí máng zì wù 。
ceroboh dan zinah, menciptakan dosa sendiri, kebingungan yang
menyesatkan dan tersesat oleh kesalahan sendiri.

七 公而圣
qī gōng ér shèng
Tujuh Adil dan Bijak

天持公正乃大，人无私欲乃贵；
tiān chí gōng zhèng nǎi dà ， rén wú sī yù nǎi guì ；
Thian Maha Adil maka Mulia, manusia yang tidak egois maka
terhormat

10
天道自然而久，人若至真而美。
tiān dào zì rán ér jiǔ ， rén ruò zhì zhēn ér měi 。
karakter alam yang alamiah sehingga bertahan lama, manusia
kalau mencapai kesempurnaan pasti indah.

圣人明其理则遵：有能而不逞，
shèng rén míng qí lǐ zé zūn ： yǒu néng ér bù chěng ，
Orang bijak mengerti maknanya dan mematuhi ; mempunyai
kemampuan tapi tidak memamerkan,

有功而不恃，权重不谋私，
yǒu gōng ér bù shì ， quán zhòng bù móu sī ，
berjasa tidak menyombongkan diri, berkuasa tidak menjadi
kepentingan pribadi

保天真而清心，功成而隐退，
bǎo tiān zhēn ér qīng xīn ， gōng chéng ér yǐn tuì ，
mempertahankan kesederhanaan dengan hati yang jernih, dan
rela mundur setelah berjasa,

名扬而潜伏，度众生为己任。
míng yáng ér qián fú ， dù zhòng shēng wéi jǐ rèn 。
menyembunyikan ketenaran nama, memayu semua makhluk
hidup sebagai kewajiban diri sendiri,

救危困不图报，心正不邪，诚信天下，
jiù wēi kùn bù tú bào ， xīn zhèng bù xié ， chéng xìn tiān xià ，
menolong orang dalam kesulitan tidak menuntut balas jasa,
dengan niat baik dan tidak jahat, serta kejujuran yang dapat
dipercayai orang,

献身神圣，尽力公益，
xiàn shēn shén shèng ， jìn lì gōng yì ，
mendedikasikan diri untuk hal yang sakral, berusaha semaksimal
untuk bakti sosial,

11
乃为大贤、至圣、真佛、真仙。
nǎi wéi dà xián 、 zhì shèng 、 zhēn fó 、 zhēn xiān 。
menjadi manusia maha arif, maha bijak, Buddha suci dan Dewa
sejati

不明天道，不知天理，不顺天意，
bù míng tiān dào ， bù zhī tiān lǐ ， bù shùn tiān yì ，
Orang yang tidak mengerti hukum alam, tidak tahu keadilan, tidak
mematuhi kehendak Thian,

不行天德，不葆天真，则是倒行逆施，
bù xíng tiān dé ， bù bǎo tiān zhēn ， zé shì dǎo xíng nì shī
tidak melakukan kebajikan, tidak menghargai kesederhanaan,
bahkan berkelakuan dan berbuat sebaliknya,

狂妄作恶，贪图财富，损人利己，
kuáng wàng zuò è ， tān tú cái fù, sǔn rén lì jǐ ，
berbuat jahat gila-gilaan, memburu kekayaan, merugikan orang
lain demi kepentingan diri sendiri,

招摇撞骗，刻薄阴毒。
zhāo yáo zhuàng piàn ， kè báo yīn dú 。
menipu dan menggertak, tak berbelas dan kejam

虽是贵者乃贱，虽是智者乃昏，
suī shì guì zhě nǎi jiàn ， suī shì zhì zhě nǎi hūn ，
Walaupun sebagai orang terhormat namun hina, walaupun
sebagai orang pintar namun sesat,

虽是佛士乃俗，虽是神仙乃鬼，
suī shì fó shì nǎi sú ， suī shì shén xiān nǎi guǐ ，
walaupun seperti Buddha sebenarnya adalah kaum awam,
walaupun seperti Dewa sebenarnya adalah setan,

12
虽是师长乃卑，虽是俊杰乃庸，
suī shì shī cháng nǎi bēi ， suī shì jùn jié nǎi yōng ，
walaupun menjadi guru tapi tetap rendah, walaupun menjadi
pahlawan tetap manusia yang sangat biasa,

虽是富豪乃贫，虽是修行乃邪。
suī shì fù háo nǎi pín ， suī shì xiū xíng nǎi xié 。
walaupun kaya dan berkuasa sebenarnya miskin, walaupun
membina diri sebenarnya jahat.

八 柔而刚
bā róu ér gāng
Delapan Lembut dan Keras

水无形而柔，水无相而俏，
shuǐ wú xíng ér róu ， shuǐ wú xiāng ér qiào ，
Karakter air tidak berbentuk tetap, lemah lembut cantik dan
tampan

水化气而升。
shuǐ huà qì ér shēng 。
air menguap ke udara jadi embun maupun awan

柔，则形柔实刚。俏，则润物而不傲。
róu ， zé xíng róu shí gāng 。 qiào ， zé rùn wù ér bù ào 。
lemah lembut, kelihatannya lembut sebenarnya keras, cantik dan
tampan, melumasi segala benda tanpa merasa sombong dan
bangga

升，则虽气而为仙。
shēng ， zé suī qì ér wéi xiān 。
menguap, walaupun di udara namun telah menjadi Dewa Dewi

淑女若水，滋物而润。
shū nǚ ruò shuǐ ， zī wù ér rùn 。
wanita cantik dan baik hati seperti air, selalu menumbuhkan dan
membasahi benda

13
男子似水，透石而穿。
nán zǐ sì shuǐ ， tòu shí ér chuān 。
Pria perkasa seperti air, keperkasaannya mampu menembus batu
yang keras

故水者，万物之命液，美妙之利基，
gù shuǐ zhě ， wàn wù zhī mìng yè ， měi miào zhī lì jī ，
oleh karena air adalah, cairan vital bagi kehidupan segala
makhluk, dasar dari segala keindahan,

善待之则利惠无穷，
shàn dài zhī zé lì huì wú qióng ，
memperlakukannya dengan baik akan mendapat manfaat yang
tiada habis.

恶待之胜似猛兽。
è dài zhī shèng sì měng shòu 。
memperlakukannya dengan jahat maka keganasannya lebih dari
binatang buas.

知其妙，明其厉，为上士。
zhī qí miào ， míng qí lì ， wéi shàng shì 。
Tahu kegunaannya, mengerti akan kehebatannya, adalah
cendekiawan agung.

九 极而反
jiǔ jí ér fǎn
Sembilan Puncak dan Sebaliknya

物盈则溢，圆满则缺。
wù yíng zé yì ， yuán mǎn zé quē 。
Segala yang penuh pasti meluber, di dalam kesuksesan
tersembunyi unsur kegagalan.

世事茫茫，变化万千。
shì shì máng máng ， biàn huà wàn qiān 。
Urusan duniawi tidaklah mutlak, karena selalu berubah-ubah

14
天有不测风云，人有旦夕祸福。
tiān yǒu bù cè fēng yún ， rén yǒu dàn xī huò fú 。
Seperti cuaca yang sulit ditebak, keberuntungan atau musibah
juga tidak terduga

故，物忌盈极，功忌高巅，人忌不足、
gù ， wù jì yíng jí ， gōng jì gāo diān ， rén jì bù zú 、
Maka, benda menghindari penuh sekali, prestasi menghindari
sangat tinggi, manusia menghindari rasa tidak puas

露锋、贵极、盈裕、名盛、乐极、俊极。
lù fēng 、 guì jí 、 yíng yù 、 míng shèng 、 lè jí 、 jùn jí 。
menonjolkan kepandaian, sangat berkuasa, kekayaan berlimpah,
ketenaran nama, gembira yang berlebihan, terlalu tampan.

高巅而下，不足招损，露锋遭忌，
gāo diān ér xià ， bù zú zhāo sǔn ， lù fēng zāo jì ，
Mencapai tertinggi isyarat turun kebawah, rasa tidak puas
penyebab kerugian, menonjolkan kepandaian mendapat
kecemburuan

贵极临危，盈裕致祸，名盛而衰，
guì jí lín wēi ， yíng yù zhì huò ， míng shèng ér shuāi ，
puncak kekuasaan mendekati bahaya, kekayaan berlimpah
mengundang malapetaka, ketenaran nama hingga kemerosotan

乐极生悲，俊极薄命。
lè jí shēng bēi ， jùn jí báo mìng 。
gembira berlebihan timbul sedih, terlalu tampan bernasib jelek.

十 正而成
shí zhèng ér chéng
Sepuluh Benar maka Berhasil

人乃灵物，心正方身正，
rén nǎi líng wù ， xīn zhèng fāng shēn zhèng ，
Manusia adalah manusia yang berakal budi, hati yang lurus dan
berperilaku baik,

15
身正乃吉祥，吉祥则神圣。
shēn zhèng nǎi jí xiáng ， jí xiáng zé shén shèng 。
berperilaku baik adalah keberuntungan, keberuntungan yang
sakral

人似树，根深则叶茂，
rén sì shù ， gēn shēn zé yè mào ，
manusia ibarat pohon, akar dalam daun pun rimbun

叶茂则枝繁，枝繁则难材。
yè mào zé zhī fán ， zhī fán zé nán cái 。
daun rimbun ranting juga banyak, kebanyakan ranting justru sulit
dijadikan bahan baku

人性本中，善化则明仁，恶化则成凶，
rén xìng běn zhōng ， shàn huà zé míng rén ， è huà zé chéng xiōng ，
Sifat manusia pada awalnya adalah polos, mendapat pendidikan
maka menjadi orang bijak dan berperikemanusiaan, terjerumus ke
dunia kejahatan maka menjadi orang bahaya,

故须修正。
gù xū xiū zhèng 。
oleh karena itu perlu pembinaan dan latihan untuk memperbaiki
diri

修者，有心修、身修、术修、天修、道修、佛修、
xiū zhě, yǒu xīn xiū 、shēn xiū 、 shù xiū 、tiān xiū 、dào xiū 、fó xiū 、
yang dimaksud pembinaan atau latihan, ada pembinaan rohani
latihan jasmani latihan seni pembinaan Tao, pembinaan Buddha

他修之道。
tā xiū zhī dào 。
dan pembinaan atau latihan lain-lain

心修者修之本、修之要。
xīn xiū zhě xiū zhī běn 、 xiū zhī yào 。
Pembinaan rohani adalah pokok dan inti dari pembinaan

16
心正则成圣，心明则通天。
xīn zhèng zé chéng shèng ， xīn míng zé tōng tiān 。
hati yang lurus maka menjadi suci, hati yang tercerahkan maka
dapat menuju surga

身修者通筋、活络、健体、祛病、延年、
shēn xiū zhě tōng jīn 、 huó luò 、 jiàn tǐ 、 qū bìng 、 yán nián 、
latihan jasmani adalah melancarkan otot dan urat nadi
menyehatkan badan memperpanjang hidup

正身。
zhèng shēn 。
selain itu adalah untuk memperbaiki diri

术修者练功，或通经络，或通中脉，
shù xiū zhě liàn gōng ， huò tōng jīng luò ， huò tōng zhōng mài ，
latihan seni, yaitu latihan kungfu atau melancarkan jaringan tubuh,
atau melancarkan meredian tengah,

或炼大丹，或运气行，意在聚能量，
huò liàn dà dān ， huò yùn qì xíng ， yì zài jù néng liáng ，
melebur obat-obatan atau mengatur pernafasan, tujuannya untuk
mengumpulkan energi,

奠升基。
diàn shēng jī 。
meletakkan dasar peningkatan

然则，
rán zé ，
Namun,

术修者五花八门，虚幻者比比皆是，
shù xiū zhě wǔ huā bā mén ， xū huàn zhě bǐ bǐ jiē shì ，
pembinaan atau latihan ilmu seni beraneka ragam, yang khayalan
belaka banyak sekali,

17
凶险者路路隐伏，迷茫者人人心存。
xiōng xiǎn zhě lù lù yǐn fú ， mí máng zhě rén rén xīn cún 。
maka bahaya bersembunyi dimana-mana, hal yang
membingungkan setiap orang dapat merasakan.

此乃小修，不可痴迷耽误。
cǐ nǎi xiǎo xiū ， bù kě chī mí dān wù 。
ini adalah pembinaan atau latihan kecil, jangan terhalang oleh
godaannya

天路坦坦，金光灿灿，唯明者行之。
tiān lù tǎn tǎn ， jīn guāng càn càn ， wéi míng zhě xíng zhī 。
Jalan surga sangat datar, cahaya emas yang gemerlap, hanya
dijalani oleh orang yang tercerahkan.

天修者乃高修，根本修，至宝修，
tiān xiū zhě nǎi gāo xiū ， gēn běn xiū ， zhì bǎo xiū ，
Pembinaan “Thian” adalah pembinaan tinggi, fundamental
kelakuan pembinaan yang sangat mulia,

光明修，正大修，其要在于正心、正身、
guāng míng xiū ， zhèng dà xiū ， qí yào zài yú zhèng xīn 、 zhèng
shēn 、
pembinaan terus terang, pembinaan kejujuran, intinya adalah
untuk meluruskan hati, memperbaiki diri,

相应、知妙道、建功德、疏通路。
xiāng yīng 、 zhī miào dào 、 jiàn gōng dé 、 shū tōng lù 。
relevan, tahu kebaikan moral, berbuat amal bakti melancarkan
jalan

此乃天修者，则是有缘人、虔诚人、
cǐ nǎi tiān xiū zhě ， zé shì yǒu yuán rén 、 qián chéng rén 、
Pembinaan atau latihan “Thian” tersebut, adalah orang yang
berjodoh, orang yang tulus dan taat,

18
明理人、知机人、能仁人、舍利人。
míng lǐ rén 、 zhī jī rén 、 néng rén rén 、 shè lì rén 。
orang yang bijaksana, orang tahu peluang, orang yang berwelas
asih, orang yang merelakan kepentingan diri

道修者，则运气、炼丹、求术，
dào xiū zhě ， zé yùn qì 、 liàn dān 、 qiú shù ，
pembinaan atau latihan “Tao”, adalah mengolah pernafasan,
melebur obat dan menuntut ilmu,

然而成道者寡，空空者众。
rán ér chéng dào zhě guǎ ， kōng kōng zhě zhòng 。
namun yang mencapai pencerahan sedikit, yang gagal banyak.

修佛者，若能知佛、修心、明志、正行，
xiū fó zhě ， ruò néng zhī fó 、 xiū xīn 、 míng zhì 、 zhèng xíng ，
Pembinaan atau latihan Buddha, kalau bisa mengerti Buddha,
mengolah rohani, bijaksana, berperilaku baik,

成者有，不成者多。
chéng zhě yǒu ， bù chéng zhě duō 。
yang berhasil ada, yang tidak berhasil banyak

他修同佛修，成者有，不成者更众。
tā xiū tóng fó xiū ， chéng zhě yǒu ， bù chéng zhě gēng zhòng 。
pembinaan atau latihan lain sama seperti pembinaan atau latihan
Buddha, yang berhasil ada, yang tidak berhasil lebih banyak

道道方便门，人人任自选，
dào dào fāng biàn mén ， rén rén rèn zì xuǎn ，
Setiap pintu kemudahan, masing-masing orang silahkan pilih
sendiri

入得正门路路通，摘得正果满箩筐；
rù dé zhèng mén lù lù tōng ， zhāi dé zhèng guǒ mǎn luó kuāng ；
masuk ke pintu yang benar segalanya lancar, memetik hasil yang
maksimal.

19
进去偏门道道黑，千里迢迢一场梦。
jìn qù piān mén dào dào hēi ， qiān lǐ tiáo tiáo yī cháng mèng 。
masuk ke pintu yang salah semuanya gelap gulita, jauh-jauh
hanyalah sebuah mimpi belaka.

十一 无而有
shí yī wú ér yǒu
Sebelas Tiada dan Ada

天心虚无，则统乾坤。
tiān xīn xū wú ， zé tǒng qián kūn 。
Sang pencipta keberadaannya hampa tidak kelihatan, namun
Dialah yang menguasai alam semesta

天理虚无，则系万物；
tiān lǐ xū wú ， zé xì wàn wù ；
Hukum langit keberadaannya hampa tidak kelihatan, namun
sebagai pengatur segala yang ada

天道虚无，则引众圣。
tiān dào xū wú ， zé yǐn zhòng shèng 。
Hakekat ketuhanan keberadaannya hampa tidak kelihatan, namun
sebagai penuntun dan petunjuk bagi semua orang yang suci.

天地万物，均有其理，
tiān dì wàn wù ， jūn yǒu qí lǐ ，
Segala sesuatu yang ada di bumi ini , semuanya mempunya
kebenarannya,

则为虚无，可操兴衰生死。
zé wéi xū wú ， kě cāo xīng shuāi shēng sǐ 。
walaupun keberadaannya hampa tidak kelihatan, tetapi dapat
mengendalikan kebangkitan dan keruntuhan serta kehidupan dan
kematian.

故曰：虚者，
gù yuē ： xū zhě ，
Maka disebut kehampaan,

20
乃空、乃大、乃隐、乃容、乃实、乃神、乃威；
nǎi kōng , nǎi dà 、 nǎi yǐn 、 nǎi róng 、 nǎi shí 、 nǎi shén 、 nǎi wēi ；
adalah kosong, besar, laten, menampung, kenyataan, keajaiban,
kewibawaan,

无者，乃有、乃存、乃实、乃空、乃藏、乃变。
wú zhě ， nǎi yǒu 、 nǎi cún 、 nǎi shí 、 nǎi kōng 、 nǎi cáng 、 nǎi
biàn 。
ketiadaan adalah ada, keberadaannya, nyata adalah kosong,
tersembunyi, perubahan.

虚实空有相依而存，各呈其用。
xū shí kōng yǒu xiāng yī ér cún ， gè chéng qí yòng 。
hampa padat kosong dan ada keberadaannya saling
berketergantungan, masing-masing mempunyai kegunaannya,

故至尊高圣者，潜伏而无形，
gù zhì zūn gāo shèng zhě ， qián fú ér wú xíng ，
Oleh karenanya orang suci yang maha agung, bersembunyi tidak
memperlihatkan bentuk,

运变而无迹，表空虚而里实真。
yùn biàn ér wú jì ， biǎo kōng xū ér lǐ shí zhēn 。
bergerak berubah tanpa meninggalkan jejak, dari luar
kelihatannya hampa dan kosong namun di dalamnya padat berisi

明其道理，观其人心，知其事变，
míng qí dào lǐ ， guān qí rén xīn ， zhī qí shì biàn ，
mengerti kebenarannya, mencermati niat orang, mengetahui
setiap kejadian dan perubahannya,

则广而用之，奖而惩之，
zé guǎng ér yòng zhī ， jiǎng ér chěng zhī ，
maka dapat dipergunakan secara luas, yang benar diberi
penghargaan, yang salah diberi hukuman,

21
调而整之，平而衡之。
diào ér zhěng zhī ， píng ér héng zhī 。
mengatur dan memperbaikinya, sehingga mencapai
keharmonisan,

尤如农夫在田，将其毒草锄之，
yóu rú nóng fū zài tián ， jiāng qí dú cǎo chú zhī ，
Bagaikan petani di sawah, membuang gulma beracun,

正苗留之，旱则浇之，
zhèng miáo liú zhī ， hàn zé jiāo zhī ，
menyisakan bibit unggul, kekeringan disirami,

淋则晒之，贫者肥之，
lín zé shài zhī ， pín zhě féi zhī ，
kebasahan dijemur, yang tandus diberi pupuk,

此为扶正抑邪也。
cǐ wéi fú zhèng yì xié yě 。
hal tersebut sebagai menegakkan kebenaran untuk menangkal
kejahatan.

故仁者，观其事，明其理，懂其道，
gù rén zhě ， guān qí shì ， míng qí lǐ ， dǒng qí dào ，
oleh karena itu sebagai manusia, yang berwelas asih mengamati
suatu hal, harus memahami kebenarannya, mengerti prinsipnya,

则知进退，识成败，善露藏，会运变，
zé zhī jìn tuì ， shí chéng bài ， shàn lù cáng ， huì yùn biàn ，
maka bisa tahu maju atau mundur, mengenal keberhasilan dan
kegagalan, pandai menonjol atau bersembunyi, bisa
menyesuaikan diri dengan keadaan.

量得失，捕良机，抓根本，保重要，
liáng dé shī ， bǔ liáng jī ， zhuā gēn běn ， bǎo zhòng yào ，
memperhitungkan keuntungan dan kerugian, menangkap peluang
baik yang mendasar, menjaga kepentingan,

22
则事成、功成、久长。
zé shì chéng 、 gōng chéng 、 jiǔ cháng 。
sehingga usaha dan jasa berhasil, serta dapat bertahan lama

而智巧者、昏庸者、虚伪者、狂妄者、
ér zhì qiǎo zhě 、 hūn yōng zhě 、 xū wěi zhě 、 kuáng wàng zhě 、
Namun orang licik, orang bodoh, orang yang munafik, orang yang
sombong,

邪恶者、奸小者，则反其道而行之，
xié è zhě 、 jiān xiǎo zhě ， zé fǎn qí dào ér xíng zhī ，
orang jahat dan orang yang egois, malahan melakukan dengan
sebaliknya,

必是先盛而后衰，先乐而后悲，
bì shì xiān shèng ér hòu shuāi ， xiān lè ér hòu bēi ，
maka pasti makmur duluan merosot kemudian, gembira duluan
sedih kemudian,

先荣而后辱，先贵而后贱，
xiān róng ér hòu rǔ ， xiān guì ér hòu jiàn ，
mendapat pujian kemudian terhina, menjadi orang yang terhormat
duluan kemudian sebagai manusia rendahan,

先胜而后败。
xiān shèng ér hòu bài 。
menang duluan kemudian dikalahkan.

十二 清而明
shí èr qīng ér míng
Dua Belas Jernih dan Terang

物丰至累，味浓伤腹，
wù fēng zhì léi ， wèi nóng shāng fù ，
Benda yang berlimpah sehingga menjadi beban, rasa yang kental
melukai perut,

23
欲盛伤身，思极伤神，
yù shèng shāng shēn ， sī jí shāng shén ，
keinginan yang berlebihan merugikan diri sendiri, terlalu
dipikirkan memeras otak,

情急发狂，悲极伤心，
qíng jí fā kuáng ， bēi jí shāng xīn ，
perasaan yang melampaui batas penyebab kegilaan, puncak
kesedihan melukai hati,

色极伤命，贪财招危，
sè jí shāng mìng ， tān cái zhāo wēi ，
nafsu birahi yang melampaui batas membahayakan nyawa, gila
harta mengundang bahaya,

争权致败，作恶造孽，
zhēng quán zhì bài ， zuò è zào niè ，
perebutan kekuasaan penyebab kegagalan, kejahatan berbuat
dosa

鬼诈为奸，奸巧为毒，毒甚绝灭。
guǐ zhà wéi jiān ， jiān qiǎo wéi dú ， dú shèn jué miè 。
penipuan dengan kecurangan, kejahatan sebagai kekejaman,
sangat kejam maka musnah.

天堂有路，仁者登之；
tiān táng yǒu lù ， rén zhě dēng zhī ；
Surga ada jalan, orang baik yang menginjaknya ;

天堂有门，罪者难进；
tiān táng yǒu mén ， zuì zhě nán jìn ；
Surga ada pintu, orang yang berdosa sulit untuk memasukinya

天堂门闭，贤至自开。
tiān táng mén bì ， xián zhì zì kāi 。
Pintu surga tertutup, yang berbudi luhur tiba dengan sendirinya
terbuka,

24
天堂门开，恶至必封。
tiān táng mén kāi ， è zhì bì fēng 。
Pintu surga terbuka, orang jahat tiba pasti ditutupnya,

故至圣大贤，
gù zhì shèng dà xián ，
oleh karena itu, orang yang maha suci dan berbudi luhur,

内修根本，外整仪表，建功积德，
nèi xiū gēn běn ， wài zhěng yí biǎo ， jiàn gōng jī dé ，
selalu memperbaiki fundamental dalam diri, dan merapikan
penampilan luar, berbuat dan menumpuk amal bakti,

日积月累；清心适欲，返璞归真；
rì jī yuè léi ； qīng xīn shì yù ， fǎn pú guī zhēn ；
seiring waktu berjalan, berpikiran bersih mengurangi nafsu
keinginan dan kembali ke kepolosan

上与天应，下与地宜，中与人和，
shàng yǔ tiān yīng ， xià yǔ dì yí ， zhōng yǔ rén hé ，
sesuai kehendak yang di atas, dan bersahabat dengan alam,
damai dan rukum dalam kehidupan bermasyarakat

求同存异，和而谐之。如此行道，
qiú tóng cún yì ， hé ér xié zhī 。 rú cǐ xíng dào ，
mencari kesamaan menyimpan perbedaan, bersama dengan
keharmonisan, dengan demikian menjalankan ajaran Tao,

天降福气，地升生气，人生和气，
tiān jiàng fú qì ， dì shēng shēng qì ， rén shēng hé qì ，
langit menurunkan keberuntungan, bumi mengapung daya
kehidupan, manusia menumbuhkan sopan santun dan kedamaian,

杀气渐消，灾气渐灭，邪气渐沉，
shā qì jiàn xiāo ， zāi qì jiàn miè ， xié qì jiàn chén ，
sifat keganasan perlahan lenyap, bencana perlahan menghilang,
pengaruh jahat perlahan tenggelam,

25
正气日升。
zhèng qì rì shēng 。
suasana yang sehat semakin meningkat.

十三 因而果
shí sān yīn ér guǒ
Tiga Belas Sebab dan Akibat

人贵自明，明则自重。
rén guì zì míng ， míng zé zì zhòng 。
Manusia perlu tahu diri, tahu diri maka mempunyai harga diri

有献殷勤邀宠者，钻营投机者，
yǒu xiàn yīn qín yāo chǒng zhě ， zuān yíng tóu jī zhě ，
ada orang yang berupaya menarik perhatian untuk mendapat
pujian, orang yang mencari kesempatan untuk berspekulasi,

巧取豪夺者，患得患失者，
qiǎo qǔ háo duó zhě ， huàn dé huàn shī zhě ，
orang yang memperoleh dengan cara paksa, orang yang
mencemaskan keuntungan dan kerugian pribadi,

假公济私者，贪赃枉法者，
jiǎ gōng jì sī zhě ， tān zāng wǎng fǎ zhě ，
ada orang yang mencari keuntungan mengandalkan dengan
jabatannya, ada koruptor yang mengabaikan hukum,

大逆不道者，欺上瞒下者，
dà nì bù dào zhě ， qī shàng mán xià zhě ，
yang pengkhianatan dan kurang sopan, yang mengakali atasan
dan menipu bawahan,

明抢暗偷者，投井下石者，
míng qiǎng àn tōu zhě ， tóu jǐng xià shí zhě ，
yang merampas secara terbuka maupun mencuri secara
terselubung, menghantam orang yang sudah terpuruk,

26
争权夺利者，制假售假者，
zhēng quán duó lì zhě ， zhì jiǎ shòu jiǎ zhě ，
yang merebut kekuasaan dan keuntungan, yang memproduksi
dan menjual barang palsu,

欺行霸市者，横行霸道者，
qī háng bà shì zhě ， héng xíng bà dào zhě ，
yang berusaha memonopoli pasar, yang mengandalkan kekuatan
segala kejahatan untuk mencapai tujuan

心怀鬼胎者，玩世不恭者......
xīn huái guǐ tāi zhě ， wán shì bù gōng zhě ......
yang menyimpan niat jahat, orang yang bersikap sinisme......

得宠受辱，投机败品，豪夺招祸，
dé chǒng shòu rǔ ， tóu jī bài pǐn ， háo duó zhāo huò ，
namun mendapat pujian bersiaplah untuk menerima penghinaan,
berspekulasi merusak karakter, memperoleh dengan cara paksa
mengundang bencana,

因小失大，假公伤德，贪赃致命，
yīn xiǎo shī dà ， jiǎ gōng shāng dé ， tān zāng zhì mìng ，
karena hal yang kecil malah kehilangan yang besar,
mengandalkan jabatan merusak moral, korupsi mengakibatkan
kematian,

大逆断本，欺瞒遭谴，盗窃致穷，
dà nì duàn běn ， qī mán zāo qiǎn ， dào qiè zhì qióng ，
pengkhianat memutuskan modal kepercayaan, penipuan
mengalami kutukan, mencuri sehingga jatuh miskin,

趁危遭灾，争夺折禄，作假致病，
chèn wēi zāo zāi ， zhēng duó zhē lù ， zuò jiǎ zhì bìng ，
memanfaatkan kesempatan ketika orang lain mengalami kesulitan
akan mendapat malapetaka, perebutan akan mengalami kerugian,
membuat barang palsu menyebabkan penyakit,

27
恶霸遭杀，鬼诈败运，玩乐致贫。
è bà zāo shā ， guǐ zhà bài yùn ， wán lè zhì pín 。
penjahat yang kejam akan mengalami pembunuhan, kecurangan
menghilangkan nasib baik, berfoya-foya penyebab kemiskinan,

天道浩荡，人道泥泞，
tiān dào hào dàng ， rén dào ní nìng ，
Jalan surga luas dan sangat besar, jalan kemanusiaan kotor
berlumpur,

醒者清清，昏者蒙蒙，
xǐng zhě qīng qīng ， hūn zhě mēng mēng ，
orang yang sadar melihatnya dengan sangat jelas, orang bodoh
dikelabui dan tersesat,

善恶两果，命运自定。
shàn è liǎng guǒ ， mìng yùn zì dìng 。
sebab akibat perbuatan kebajikan dan kejahatan, nasib sendirilah
yang menentukan.

十四 露而危
shí sì lù ér wēi
Empat Belas Menonjol maka Bahaya

水流而活，水滞而腐。
shuǐ liú ér huó ， shuǐ zhì ér fǔ 。
Air mengalir maka hidup, air tersumbat menjadi busuk.

时运不停，变而化之。
shí yùn bù tíng ， biàn ér huà zhī 。
Waktu berputar tanpa henti, selalu berubah-ubah

善者似水流，应变也；
shàn zhě sì shuǐ liú ， yīng biàn yě ；
Orang bijak bagaikan air yang mengalir, bisa menghadapi segala
kemungkinan.

28
善者如时运，远瞩也。
shàn zhě rú shí yùn ， yuǎn zhǔ yě 。
Orang bijak seperti perputaran waktu, mempunyai wawasan ke
depan,

故顺时者昌，逆时者亡。
gù shùn shí zhě chāng ， nì shí zhě wáng 。
Oleh karena itu, orang yang menyesuaikan diri dengan situasi dan
kondisi akan makmur, menentangnya akan binasa,

才高遭袭，一则自骄而致败；
cái gāo zāo xí ， yī zé zì jiāo ér zhì bài ；
Berkemampuan tinggi mengalami gangguan, yang disebabkan
kesombongan diri sehingga gagal,

一则他忌受攻也。
yī zé tā jì shòu gōng yě 。
atau mendapat serangan karena kecemburuan orang lain.

故善士有才藏而不露，
gù shàn shì yǒu cái cáng ér bù lù ，
Maka orang yang mempunyai kemampuan atau bakat tidak
menonjolkan diri,

有财隐而不显，有功弃而不受，
yǒu cái yǐn ér bù xiǎn ， yǒu gōng qì ér bù shòu ，
mempunyai harta disembunyikan tidak diperlihatkan, mempunyai
jasa ditinggalkan tidak dipertahankan,

有名埋而不扬，有智含而似愚，
yǒu míng mái ér bù yáng ， yǒu zhì hán ér sì yú ，
mempunyai nama besar dipendam tidak disebar luaskan,
mempunyai kecerdasan berpenampilan seperti orang bodoh,

29
有机蓄而不发，有言守而不语，
yǒu jī xù ér bù fā ， yǒu yán shǒu ér bù yǔ ，
mempunyai kesempatan disimpan tidak sembarang digunakan,
mempunyai kata-kata ditahan tidak dibicarakan,

有识积而不抛，有能掩而不显，
yǒu shí jī ér bù pāo ， yǒu néng yǎn ér bù xiǎn ，
mempunyai pengetahuan ditumpuk tidak dilontarkan, mempunyai
kemampuan disembunyikan tidak dipamerkan,

如此方顺时也。
rú cǐ fāng shùn shí yě 。
Dengan demikian baru disebut menyesuaikan diri dengan situasi
dan kondisi,

然则，有自奉为圣贤，有才多露，
rán zé ， yǒu zì fèng wéi shèng xián ， yǒu cái duō lù ，
Namun, ada yang menganggap diri sendiri sebagai orang suci dan
berbudi luhur, mempunyai bakat banyak ditonjolkan,

有财显耀，有功自居，有名宣扬，
yǒu cái xiǎn yào ， yǒu gōng zì jū ， yǒu míng xuān yáng ，
mempunyai harta dipamerkan, mempunyai jasa dijadikan milik
pribadi, mempunyai nama besar digembar-gemborkan

有智施奸，有机时发，有言多语，
yǒu zhì shī jiān ， yǒu jī shí fā ， yǒu yán duō yǔ ，
mempunyai kecerdasan melakukan kejahatan, mempunyai
kesempatan segera digunakan, mempunyai kata-kata banyak
bicara,

有识狂傲，有能尽显，
yǒu shí kuáng ào ， yǒu néng jìn xiǎn ，
mempunyai ilmu pengetahuan angkuh dan sombong, mempunyai
kemampuan dipertunjukkan habis-habisan,

30
皆遭忌、遭恨、遭劫、遭灾。
jiē zāo jì 、 zāo hèn 、 zāo jié 、 zāo zāi 。
semuanya akan mengalami kecemburuan, mengalami kebencian,
mengalami serangan, mengalami malapetaka, mengalami bencana.

十五 动而静
shí wǔ dòng ér jìng
Lima Belas Bergerak dan Diam

物动生发，物静蓄养，
wù dòng shēng fā ， wù jìng xù yǎng ，
Benda yang bergerak tumbuh dan berkembang, benda yang diam
sedang mengumpulkan kekuatan,

静为动先，动为静变。
jìng wéi dòng xiān ， dòng wéi jìng biàn 。
yang diam adalah awal dari yang gerak, yang gerak adalah
perubahan dari yang diam.

天动有理，理正道通。
tiān dòng yǒu lǐ ， lǐ zhèng dào tōng 。
Alam bergerak ada aturannya, aturannya benar maka segalanya
menjadi lancar,

物动顺理，盛而益民。
wù dòng shùn lǐ ， shèng ér yì mín 。
Segala sesuatu yang bergerak sesuai aturan, berkembang dan
bermanfaat bagi masyarakat,

日照无私，天道无邪，
rì zhào wú sī ， tiān dào wú xié ，
Seperti matahari yang bersinar tanpa pamrih, hukum alam yang
bebas dari kejahatan atau bersalah,

圣人为公，万众受益。
shèng rén wéi gōng ， wàn zhòng shòu yì 。
orang suci dan bijak yang menjadi pemimpin, semua orang
memperoleh manfaatnya,

31
圣人公行，通天久长。
shèng rén gōng xíng ， tōng tiān jiǔ cháng 。
orang suci dan bijak yang berperilaku adil bekerja tanpa
mengaitkan kepentingan pribadi, jasanya luar biasa dan dapat
bertahan lama

歹人谋私，逆而损人。
dǎi rén móu sī ， nì ér sǔn rén 。
orang jahat berusaha untuk mencari kepentingan diri sendiri,
berkhianat dan merugikan orang lain,

私积作妄，妄为盲动，
sī jī zuò wàng ， wàng wéi máng dòng ，
Nafsu keinginan pribadi yang menumpuk sehingga berbuat
sewenang-wenang, perbuatan sewenang-wenang adalah tindakan
oportunis (sembarang),

盲动乱性，乱性则危。
máng dòng luàn xìng ， luàn xìng zé wēi 。
oportunisme adalah perbuatan irasional, perbuatan irasional
mengundang bahaya,

故圣者以公制私，以静制动，
gù shèng zhě yǐ gōng zhì sī ， yǐ jìng zhì dòng ，
Oleh karena itu orang bijak senantiasa mengutamakan
kepentingan umum, dan tidak aktif dalam suasana panik,

以动启静，以正抑邪，
yǐ dòng qǐ jìng ， yǐ zhèng yì xié ，
bergerak untuk membangkitkan yang diam, dengan kebenaran
untuk mengekang kejahatan,

以清消浊，以虚制满，
yǐ qīng xiāo zhuó ， yǐ xū zhì mǎn ，
menggunakan yang jernih untuk menghilangkan yang keruh,
dengan wadah kosong untuk menampung yang penuh meluber,

32
以稳制妄，以冷制热,
yǐ wěn zhì wàng ， yǐ lěng zhì rè ，
dengan kesabaran mengendalikan yang kegila-gilaan, dengan
yang dingin mengimbangi yang panas,

以缓制疾。
yǐ huǎn zhì jí 。
dengan santai mengendalikan yang terburu-buru,

与天合德，与地合脉，
yǔ tiān hé dé ， yǔ dì hé mài ，
Menyatu dengan kebajikan langit, dan posisi geografis bumi,

与仙合气，与人合心，
yǔ xiān hé qì ， yǔ rén hé xīn ，
selaras dengan para malaikat, serta hubungan antar manusia
yang rukun dan harmonis,

则为完全之作
zé wéi wán quán zhī zuò
ini merupakan karya yang lengkap dan sempurna.

十六 恩而威
shí liù ēn ér wēi
Enam Belas Kemurahan hati dan Kewibawaan

治世犹堵水，威过民虽惧而生怨，
zhì shì yóu dǔ shuǐ ， wēi guò mín suī jù ér shēng yuàn ，
Mengelola negara bagaikan membendung air, terlalu keras,
meskipun rakyatnya takut namun juga menimbulkan keluhan dan
kekecewaan,

柔过民虽亲而生慢。故恩威并之，
róu guò mín suī qīn ér shēng màn 。 gù ēn wēi bìng zhī ，
terlalu lemah meskipun rakyatnya bisa akrab namun juga
menimbulkan kelambanan dan malas-malasan. Maka
menenangkan dan paksaan dilaksanakan secara simultan
(bersama),

33
适可为之。正而威之，民畏而服之，
shì kě wéi zhī 。 zhèng ér wēi zhī ， mín wèi ér fú zhī ，
lakukanlah dengan tidak berlebihan. Karena penguasa yang baik
dan adil, rakyatnya segan dan hormat dan mau mengakuinya,

秩序井然，恪守本分。
zhì xù jǐng rán ， kè shǒu běn fēn 。
tata tertib yang teratur, dan mematuhi kewajiban sendiri,

邪而威之，民虽惧而心不服，
xié ér wēi zhī ， mín suī jù ér xīn bù fú ，
penguasa yang jahat dan sesat, meskipun rakyatnya takut namun
di dalam hati tidak mengakuinya,

不服则怨声起，怨声聚则乱生。
bù fú zé yuàn shēng qǐ ， yuàn shēng jù zé luàn shēng 。
tidak mengakuinya maka suara kekecewaan pun bermunculan,
suara kekecewaan terkumpul sehingga menimbulkan kekacauan.

故明君以正上为根本，
gù míng jūn yǐ zhèng shàng wéi gēn běn ，
Oleh karena itu kepala negara yang bijaksana selalu
mengutamakan kejujuran dan keadilan sebagai fundamental
pemerintahan,

继而以天理教化，以正文引导，
jì ér yǐ tiān lǐ jiào huà ， yǐ zhèng wén yǐn dǎo ，
selanjutnya mendidik rakyatnya dengan hukum langit, dan
membimbing dengan ajaran kebenaran,

以道德树风，以法章规范，
yǐ dào dé shù fēng ， yǐ fǎ zhāng guī fàn ，
membentuk adat istiadat dan tradisi yang bermoral, serta
menetapkan undang-undang yang baku,

34
以仁武并举，平冤案，熄怨火，除强霸，
yǐ rén wǔ bìng jǔ ， píng yuān àn ， xī yuàn huǒ ， chú qiáng bà ，
dengan welas asih dan kekuatan militer, menumpas ketidak-adilan,
memadamkan api kekecewaan, membasmi tirani / kekejaman,

用贤良，重俊杰，防腐败，除奸佞，
yòng xián liáng ， zhòng jùn jié ， fáng fǔ bài ， chú jiān nìng ，
memakai orang yang berbudi luhur, menghargai pahlawan,
mencegah korupsi, membasmi pengkhianat,

济贫困，扶正气，抑邪恶，
jì pín kùn ， fú zhèng qì ， yì xié è ，
menyantuni kemiskinan, menegakkan keadilan, dan memberantas
kejahatan.

则天喜人欢，百事吉昌。
zé tiān xǐ rén huān ， bǎi shì jí chāng 。
dengan demikian Thian pun merasa puas dan manusia pun
gembira, sehingga segala hal menjadi makmur dan jaya.

十七 奸而弊
shí qī jiān ér bì
Tujuh Belas Kecurangan dan Kejahatan

智巧为奸，奸甚为诈，诈乃损招。
zhì qiǎo wéi jiān ， jiān shèn wéi zhà ， zhà nǎi sǔn zhāo 。
Kecerdikan untuk berbuat kecurangan, kecurangan dengan cara
penipuan, penipuan adalah siasat yang keji.

扬美为伪，虚伪为贼，贼甚邪恶。
yáng měi wéi wěi ， xū wěi wéi zéi ， zéi shèn xié è 。
orang yang berpura-pura baik, adalah kemunafikan yang hina,
terhina karena melakukan kejahatan.

天道自然，其中藏真。
tiān dào zì rán ， qí zhōng cáng zhēn 。
Hakikat ketuhanan yang alami, di dalamnya tersimpan kebenaran
sejati.

35
天理大公，其中蕴道。
tiān lǐ dà gōng ， qí zhōng yùn dào 。
Hukum langit yang maha adil, di dalamnya mengandung ajaran
Tao

明者识真循道，天人相应。
míng zhě shí zhēn xún dào ， tiān rén xiāng yīng 。
orang yang menyadari kebenarannya dan mengikuti ajaran Tao,
maka manusia bisa menyesuaikan diri dengan alam.

俯瞰人世，诸弊纷呈。
fǔ kàn rén shì ， zhū bì fēn chéng 。
Mengawasi dari atas ke dunia ini, segala kejahatan terungkap satu
demi satu,

私欲强甚，心机横生。
sī yù qiáng shèn ， xīn jī héng shēng 。
Nafsu keinginan pribadi yang sangat kuat, menimbulkan pikiran
dan upaya yang tidak layak.

明争暗斗，巧取豪夺，
míng zhēng àn dǒu ， qiǎo qǔ háo duó ，
Perebutan terbuka dan pertikaian terselubung, memperoleh
dengan cara paksa,

层层盘剥，处处陷阱。
céng céng pán bāo ， chǔ chǔ xiàn jǐng 。
Penindasan dan pemerasan bertahap, dan dimana-mana terdapat
jebakan perangkap.

风俗不淳，虚伪瞒哄，
fēng sú bù chún ， xū wěi mán hōng ，
Tradisi tidak jujur, terlihat kemunafikan dan tipu muslihat,

如此世风，病之根因。
rú cǐ shì fēng ， bìng zhī gēn yīn 。
suasananya sosial yang seperti ini, adalah akar sumber penyebab
penyakit.

36
 十八 静而远
shí bā jìng ér yuǎn
Delapan Belas Ketenangan untuk mencapai tujuan yang lebih
luas

人，欲之物也，计得失者，物之奴也，
rén ， yù zhī wù yě ， jì dé shī zhě ， wù zhī nú yě ，
Manusia, merupakan makhluk nafsu keinginan, orang yang hanya
memperhitungkan untung dan rugi, adalah budak materi,

生之累，死之引。私欲纵，祸临身，
shēng zhī léi ， sǐ zhī yǐn 。 sī yù zòng ， huò lín shēn ，
hidupnya sangat melelahkan, sehingga menyebabkan kematian.
Nafsu keinginan pribadi yang tidak terkendali, malapetaka telah
mendekati diri,

本心蒙，邪心生；心窍迷，惑前程；
běn xīn mēng ， xié xīn shēng ； xīn qiào mí ， huò qián chéng ；
mengelabui hati nurani, menimbulkan niat jahat, kemampuan
berpikir yang hilang akal, sehingga menyesatkan masa depan.

施淫威，激公愤；微事明，大事懵；
shī yín wēi ， jī gōng fèn ； wēi shì míng ， dà shì měng ；
menyalahgunakan kekuasaan, sehingga membangkitkan
kemarahan massal, urusan kecil jelas, urusan besar bingung.

顽以鄙，寂之根。
wán yǐ bǐ ， jì zhī gēn 。
keras kepala dan kasar, adalah akar sumber kesepian.

明者识时，质朴纯真，
míng zhě shí shí ， zhì pǔ chún zhēn ，
orang yang batinnya sudah tercerahkan dapat mengenali situasi
dan tren zaman, karakternya bersahaja,

37
若痴似愚，道中分明；
ruò chī sì yú ， dào zhōng fēn míng ；
bagaikan orang bodoh dan lugu, jalan hidupnya terang dan jelas,

似水流下，升腾居高；
sì shuǐ liú xià ， shēng téng jū gāo ；
seperti air yang mengalir ke tempat yang rendah, ketika menguap
membumbung tinggi dan berada di atas,

似水柔和，滴点穿石；
sì shuǐ róu hé ， dī diǎn chuān shí ；
seperti air lemah lembut, namun tetesannya mampu menembus
batu yang keras,

淡泊名利，傲物明志；
dàn bó míng lì ， ào wù míng zhì ；
tidak mencari ketenaran dan keberuntungan sesaat, tidak
materialis dan mempunyai cita-cita yang jelas,

不以物动，宁静致远；
bù yǐ wù dòng ， níng jìng zhì yuǎn ；
tidak tergoyah oleh segala hal, dengan suasana hati yang damai
dan tenang mencapai tujuan yang lebih luas,

不以利诱，飘逸泰然。
bù yǐ lì yòu ， piāo yì tài rán 。
tidak terpikat oleh harta benda, pembawaannya kalem dan wajar
serta mampu menguasai diri.

十九 退而进
shí jiǔ tuì ér jìn
Sembilan Belas Mundur untuk Maju

曲则直，缺乃圆，屈则全，亏则盈，
qū zé zhí ， quē nǎi yuán ， qū zé quán ， kuī zé yíng ，
Ada yang bengkok baru ada yang harus diluruskan, ada
kekurangan maka harus disempurnakan, orang yang mau
mengalah bisa selamat, merasa dirugikan justru menjadi untung,

38
弱则强，暗则明，旧则新，失则得，
ruò zé qiáng ， àn zé míng ， jiù zé xīn ， shī zé dé ，
ada yang lemah baru ada yang kuat, ada gelap baru ada terang,
ada yang usang baru ada yang baru, merasa kehilangan justru
mendapat.

满则溢，繁则简，
mǎn zé yì ， fán zé jiǎn ，
Yang penuh pasti meluber, yang rumit disederhanakan,

明其理而处其事，则为妙善。
míng qí lǐ ér chǔ qí shì ， zé wéi miào shàn 。
mengerti atas kebenarannya baru melakukan segala hal, adalah
orang yang bijaksana,

故处困守静，知难待时，知雄守雌，
gù chǔ kùn shǒu jìng ， zhī nán dài shí ， zhī xióng shǒu cí ，
Oleh karenanya ketika berada dalam situasi menderita
pertahankan ketenangan, tahu ada kesulitan sabarlah menunggu
waktu, tahu sifat maskulin simpanlah sifat feminimnya,

知险守安，知白守黑，知凶守善，
zhī xiǎn shǒu ān ， zhī bái shǒu hēi ， zhī xiōng shǒu shàn ，
tahu bahaya carilah tempat yang aman, tahu putih hitam dijaga,
tahu kebrutalan hadapi dengan keramah-tamahan,

知奸守仁，知刚守柔。委曲求全，
zhī jiān shǒu rén ， zhī gāng shǒu róu 。 wěi qū qiú quán ，
tahu kejahatan pertahankan kemurahan hati, tahu
keperkasaannya simpanlah kelemah-lembutannya. Bisa
berkompromi,

以退为进，欲取先予，欲擒故纵，
yǐ tuì wéi jìn ， yù qǔ xiān yú ， yù qín gù zòng ，
dan mundur dulu demi untuk maju kemudian, ingin mengambil
terlebih dahulu harus memberi, ingin menangkap sengaja
membebaskannya sehingga ia tidak lagi waspada,

39
静观其变，机至而发。
jìng guān qí biàn ， jī zhì ér fā 。
menunggu dan melihat perubahan, ketika kesempatan datang
segera bertindak.

二十 皈而久
èr shí guī ér jiǔ
Dua Puluh Berlindung untuk selamanya

天道无私，必予信系。
tiān dào wú sī ， bì yú xìn xì 。
Hukum alam yang tanpa pamrih, selalu memberi kepada yang
mempercayainya.

天道无眼，却能明视，
tiān dào wú yǎn ， què néng míng shì ，
Hukum alam tidak mempunyai mata, tetapi mampu melihat
dengan jelas.

唯敬者得益，狂者落空。
wéi jìng zhě dé yì ， kuáng zhě luò kōng 。
Hanya orang yang menghormatinya bisa memperoleh manfaatnya,
orang sombong tidak akan mendapat apa-apa.

天地万物，有生必有死，难离此矩。
tiān dì wàn wù ， yǒu shēng bì yǒu sǐ ， nán lí cǐ jǔ 。
Segala makhluk di dunia, ada hidup pasti ada mati, semuanya
tidak terhindar dari aturan ini.

唯天道，永生不灭。
wéi tiān dào ， yǒng shēng bù miè 。
Hanya hukum alam-lah, yang bisa hidup kekal abadi.

明者与之亲，与之敬，与之应，
míng zhě yǔ zhī qīn ， yǔ zhī jìng ， yǔ zhī yīng ，
Orang yang mengerti mau akrab dengannya, menghormatinya,
beradaptasi dengannya,

40
与之同，与之系，与之通，诚皈依，
yǔ zhī tóng ， yǔ zhī xì ， yǔ zhī tōng ， chéng guī yī ，
bersama dengannya, berintegrasi dengannya, berkomunikasi
dengannya, dan sungguh-sungguh berlindung padanya,

故而危则安，弱则强，短则长，
gù ér wēi zé ān ， ruò zé qiáng ， duǎn zé cháng ，
maka hal-hal membahayakan berubah menjadi aman, yang lemah
menjadi kuat, yang singkat menjadi lama,

丑则美，降则升，死则活，衰则盛，
chǒu zé měi ， jiàng zé shēng ， sǐ zé huó ， shuāi zé shèng ，
yang jelek menjadi cantik, yang turun menjadi naik, yang
seharusnya mati akan hidup kembali, yang merosot menjadi
makmur.

失则得，悲则乐，苦则甜，下则上，
shī zé dé ， bēi zé lè ， kǔ zé tián ， xià zé shàng ，
yang hilang akan mendapat kembali, yang sedih berubah menjadi
gembira, pahit menjadi manis, yang berkedudukan rendah
berubah menjadi berkedudukan tinggi,

贱则贵，贫则富，困则解，暗则明。
jiàn zé guì ， pín zé fù ， kùn zé jiě ， àn zé míng 。
yang hina menjadi mulia, miskin menjadi kaya, mengalami
kesulitan dapat diatasi, masa depan yang gelap berubah menjadi
cerah.

唯有糊涂之聪明者，
wéi yǒu hū tú zhī cōng míng zhě ，
hanya orang pintar yang ceroboh dan tidak karuan,

见利忘义，谋私逆天，
jiàn lì wàng yì ， móu sī nì tiān ，
melihat keuntungan melupakan moralitas dan keadilan, mencari
kepentingan pribadi dan mengkhianati Thian,

41
见财心贪，见色动邪，
jiàn cái xīn tān ， jiàn sè dòng xié ，
melihat harta benda menimbulkan keserakahan, melihat wanita
cantik membangkitkan niat kebejatan,

见权痴妄，见机施奸，
jiàn quán chī wàng ， jiàn jī shī jiān ，
melihat kekuasaan langsung tergila-gila, melihat kesempatan lalu
melakukan kecurangan,

处世诡诈，行事阴毒，
chǔ shì guǐ zhà ， xíng shì yīn dú ，
bergaul dalam masyarakat dengan cara penipuan, kelakuannya
sangat membahayakan,

终而造孽至罪，缺德损寿，
zhōng ér zào niè zhì zuì ， quē dé sǔn shòu ，
dan akhirnya karena berbuat jahat hingga berdosa, kekejiannya
merugikan hidupnya,

封堵生路，逆行死道，
fēng dǔ shēng lù ， nì xíng sǐ dào ，
menutup jalan kehidupan, sebaliknya malah memasuki jalan
kematian,

昏庸至极，寂灭难返。
hūn yōng zhì jí ， jì miè nán fǎn 。
sangatlah bodoh, perbuatannya menuju kehancuran dan
kebinasaan yang sulit untuk kembali.

故归于婴真，归于纯朴，归于无极，
gù guī yú yīng zhēn ， guī yú chún pǔ ， guī yú wú jí ，
Oleh karena itu, kembalilah ke kepolosan seperti bayi, kembalilah
kehidupan yang sederhana dan bersahaja, serta kembalilah ke
jiwa yang suci,

42
方为皈依九天也。
fāng wéi guī yī jiǔ tiān yě 。
inilah makna berlindung di langit kesembilan yang sesungguhnya.

二十一 重而稳
èr shí yī zhòng ér wěn
Dua puluh satu Hati-hati dan mantap

凡事有轻重，轻者重之表，
fán shì yǒu qīng zhòng ， qīng zhě zhòng zhī biǎo ，
Segala sesuatu ada kelayakannya, kecerobohan menunjukkan
ketidak-sungguhan dan berhati-hati,

重者轻之根。以轻行重则败，
zhòng zhě qīng zhī gēn 。 yǐ qīng xíng zhòng zé bài ，
kesungguhan dan berhati-hati mampu mencegah kecerobohan.
Melaksanakan pekerjaan dengan kecerobohan pasti gagal,

以重行轻则兴。是故，轻则近，
yǐ zhòng xíng qīng zé xīng 。 shì gù ， qīng zé jìn ，
melaksanakan pekerjaan dengan kesungguhan dan berhati-hati
serta tidak menganggap enteng persoalan bisa berhasil, karena
kecerobohan tidak dapat melihat permasalahan dengan jelas,

轻则浮，轻则躁，轻则妄，轻则冒，
qīng zé fú ， qīng zé zào ， qīng zé wàng ， qīng zé mào ，
kecerobohan adalah tindakan sembrono, emosional, irasional dan
gegabah,

轻则莽，轻则狂，轻则动，轻则险。
qīng zé mǎng ， qīng zé kuáng ， qīng zé dòng ， qīng zé xiǎn 。
kecerobohan adalah tindakan ketidaksabaran dan kasar, kegila-
gilaan, terburu-buru dan berbahaya,

是故，重则慎，重则稳，重则远，
shì gù ， zhòng zé shèn ， zhòng zé wěn ， zhòng zé yuǎn ，
Oleh karena itu, kesungguhan dan berhati-hati, dapat
melaksanakan pekerjaan dengan mantap, dan berwawasan luas,

43
重则威，重则力，重则适，
zhòng zé wēi ， zhòng zé lì ， zhòng zé shì ，
berwibawa, berkekuatan dan nyaman,

重则正，重则胜。
zhòng zé zhèng ， zhòng zé shèng 。
jujur dan adil, serta dapat memperoleh kemenangan,

故圣明者上观天意，下观民心，
gù shèng míng zhě shàng guān tiān yì ， xià guān mín xīn ，
Maka orang yang bijaksana senantiasa mengamati kehendak
Thian diatas, mengamati aspirasi masyarakat dibawah,

外观气象，内观隐理，
wài guān qì xiàng ， nèi guān yǐn lǐ ，
mengamati lingkungan hidup dan lingkungan alam diluar, serta
menjaga kebenaran di dalam dirinya sendiri,

从而不违天意，不违民心，
cóng ér bù wéi tiān yì ， bù wéi mín xīn ，
tidak melanggar kehendak Thian, tidak melanggar aspirasi rakyat,

握其根本，忌其轻浮，
wò qí gēn běn ， jì qí qīng fú ，
memegang teguh hukum kebenaran yang mendasar dan
menghindari sifat sembrono,

持重行事，处世宁静，
chí zhòng xíng shì ， chǔ shì níng jìng ，
berhati-hati dalam melaksanakan pekerjaan, hidup bermasyarakat
dengan kedamaian,

乃泰然也，退一进二也。
nǎi tài rán yě ， tuì yī jìn èr yě 。
dengan sifat yang tenang dan penuh kesabaran, bersedia mundur
satu langkah demi untuk maju dua langkah.

44
 二十二 善而妙
èr shí èr shàn ér miào
Dua Puluh Dua Baik juga Indah

善，为天之本，物之美，人之德，
shàn ， wéi tiān zhī běn ， wù zhī měi ， rén zhī dé ，
Kebajikan, merupakan sifat dasar alam semesta, keindahan dari
benda dan moralitas manusia,

而非天之表、物之饰、人之伪。
ér fēi tiān zhī biǎo 、 wù zhī shì 、 rén zhī wěi 。
bukan sekedar penampilan luar alam, benda yang dihias dan
kemunafikan manusia.

善，存于自然，露于中正，用于人道，
shàn ， cún yú zì rán ， lù yú zhōng zhèng ， yòng yú rén dào ，
kebajikan keberadaannya adalah kewajaran, menonjol dalam
keadilan dan kejujuran, dipergunakan untuk perikemanusiaan,

乃通天至圣也。
nǎi tōng tiān zhì shèng yě 。
adalah Maha Suci yang luar biasa

若是伪装、假意、形式、
ruò shì wěi zhuāng 、 jiǎ yì 、 xíng shì 、
Kalau sebagai kepura-puraan, kemunafikan dan formalitas,

则比真恶更甚。
zé bǐ zhēn è gēng shèn 。
maka itu adalah kejahatan yang lebih jahat dari yang sebenarnya.

故圣明者，高不却尘，低不拒细，
gù shèng míng zhě ， gāo bù què chén ， dī bù jù xì ，
Oleh karena itu orang yang berbudi luhur, bersedia untuk
memberi petunjuk untuk memperbaiki kekurangan orang yang
berkedudukan lebih tinggi, atau orang yang berkedudukan lebih
rendah dibandingkan dengan dirinya,

45
博大兼容，海涵万物，
bó dà jiān róng ， hǎi hán wàn wù
berwawasan luas dan mampu bekerja dengan keserasian, penuh
toleransi dan lapang dada,

吸纳百长，补己弱短，
xī nà bǎi cháng ， bǔ jǐ ruò duǎn ，
mau belajar dari segala kelebihan orang lain, untuk memperbaiki
kelemahan dan kekurangan diri sendiri,

该付即付，能献即献，
gāi fù jí fù ， néng xiàn jí xiàn ，
harus memberi segera memberikan, mampu berkontribusi segera
berkontribusi,

看似付献，实为获得；
kàn sì fù xiàn ， shí wéi huò dé ；
kelihatannya seperti memberi dan berkontribusi, namun
sebenarnya adalah memperoleh ;

承其本明，以通疏道；
chéng qí běn míng ， yǐ tōng shū dào ；
dengan kebijaksanaan dan rendah hati, luwes dalam
berkomunikasi dengan orang lain,

以真挤伪，以善抑恶。
yǐ zhēn jǐ wěi ， yǐ shàn yì è 。
dengan kebenaran menolak kemunafikan, dengan kebajikan
mengekang kejahatan,

通此理道，则为上上玄妙。
tōng cǐ lǐ dào ， zé wéi shàng shàng xuán miào 。
prinsip-prinsip yang diuraikan tersebut, mengandung arti yang
sangat penting dan mendalam bagi setiap orang.

46
 二十三 正而胜
èr shí sān zhèng ér shèng
Dua Puluh Tiga Benar dan Adil Maka Bisa Menang

兵者，凶器也，不得已方用之。
bīng zhě ， xiōng qì yě ， bù dé yǐ fāng yòng zhī 。
Senjata, merupakan alat yang sangat berbahaya, sangat terpaksa
baru boleh dipergunakan,

战伐，惨烈之举也，生灵灭绝之行。
zhàn fá ， cǎn liè zhī jǔ yě ， shēng líng miè jué zhī xíng 。
Peperangan adalah tindakan yang sangat kejam, perbuatan yang
menghabisi nyawa manusia,

狂妄者，以战称霸，以霸夺利。
kuáng wàng zhě ， yǐ zhàn chēng bà ， yǐ bà duó lì 。
Orang yang merasa dirinya hebat, menduduki kekuasaan tertinggi
melalui peperangan, mengandalkan kekuasannya untuk merebut
keuntungan.

凡逞强称雄，自矜妄行，坚兵利甲，
fán chěng qiáng chēng xióng ， zì jīn wàng xíng ， jiān bīng lì jiǎ ，
Penguasa yang arogan, tidak bisa menahan diri dan sewenang-
wenang, dengan mengandalkan kekuatan tentara,

轻开杀伐，草菅人命，则造冤孽，
qīng kāi shā fá ， cǎo jiān rén mìng ， zé zào yuān niè ，
dengan mudah melakukan pembunuhan, mengabaikan kehidupan
manusia, adalah perbuatan yang tidak adil dan berdosa,

逆天违理，必遭恶报，必遭天谴。
nì tiān wéi lǐ ， bì zāo è bào ， bì zāo tiān qiǎn 。
karena mengkhianati Thian dan melanggar aturan, maka pasti
akan menerima ganjaran kejahatan dan mendapat kutukan.

47
强及则衰，衰落而亡，
qiáng jí zé shuāi ， shuāi luò ér wáng ，
Jika kekuatannya telah mencapai puncaknya maka mulailah
menurun ke bawah dan terus melemah hingga binasa,

则曰强霸者死之徒，
zé yuē qiáng bà zhě sǐ zhī tú ，
maka disebut penguasa yang lalim adalah manusia pembawa
kematian,

柔弱者生之物。
róu ruò zhě shēng zhī wù 。
orang yang bersifat lemah lembut mampu hidup lebih lama,

凡仁君天国，遭列强侵袭，
fán rén jūn tiān guó ， zāo liè qiáng qīn xí ，
bagi negara yang dipimpin oleh penguasa yang bijaksana, apabila
mengalami serangan dari kekuatan luar,

可举正义之师，以战制战，
kě jǔ zhèng yì zhī shī ， yǐ zhàn zhì zhàn ，
maka boleh mengerahkan pasukan keadilan, melakukan
pertempuran untuk mencegah peperangan,

以正击邪，以柔克刚，
yǐ zhèng jī xié ， yǐ róu kè gāng ，
dengan kebenaran dan keadilan menyerang kejahatan, dengan
kelemah-lembutan menaklukkan kekerasan,

以己之长击敌之短，
yǐ jǐ zhī cháng jī dí zhī duǎn ，
menggunakan kelebihan sendiri untuk menyerang kekuatan lawan,

以己之强击敌之弱，
yǐ jǐ zhī qiáng jī dí zhī ruò ，
dengan kekuatan sendiri untuk menyerang kelemahan lawan,

48
以奇制敌，顺天应民，正强御敌，
yǐ qí zhì dí ， shùn tiān yīng mín ， zhèng qiáng yù dí ，
menggunakan strategi dan siasat yang tidak terduga untuk
mengalahkan lawan, dengan mematuhi kehendak Thian dan
memperhatikan aspirasi rakyat, maka kekuatan kebenarannya
mampu menahan serangan lawan,

必是上得天佑，下得民拥，中应天理，
bì shì shàng dé tiān yòu ， xià dé mín yōng ， zhōng yīng tiān lǐ ，
dengan demikian pasti diberkati Thian, berikutnya mendapat
dukungan dari masyarakat dan telah sesuai dengan hukum alam,

则纵横天下，获胜而久长。
zé zòng héng tiān xià ， huò shèng ér jiǔ cháng 。
Sehingga bisa bergerak bebas leluasa di dunia, sampai akhirnya
memperoleh kemenangan yang dapat bertahan lama.

二十四 适而安
èr shí sì shì ér ān
Dua Puluh Empat Tepat dan Aman

天地和谐而万物生，
tiān dì hé xié ér wàn wù shēng ，
Langit dan bumi harmonis, sehingga segala sesuatu dapat hidup
dan berkembang,

阴阳和谐而变化起，
yīn yáng hé xié ér biàn huà qǐ ，
Yin dan Yang harmonis sehingga menimbulkan perubahan,

君民和谐天道昌，
jūn mín hé xié tiān dào chāng ，
keharmonisan hubungan raja dan rakyatnya sehingga bisa
mencapai kemakmuran,

人神和谐生吉祥。
rén shén hé xié shēng jí xiáng 。
manusia dan roh harmonis sehingga menghasilkan
keberuntungan,

49
故圣明者尊天道而举事，
gù shèng míng zhě zūn tiān dào ér jǔ shì ，
Oleh karena itu orang suci dan bijaksana senantiasa menghormati
hukum alam dalam setiap tindakannya,

循自然而作为，爱百姓而施仁。
xún zì rán ér zuò wéi ， ài bǎi xìng ér shī rén 。
bekerja secara kewajaran, mencintai rakyatnya dan memberinya
keadilan dan welas asih,

采贤良之计，顺黎民之意，
cǎi xián liáng zhī jì ， shùn lí mín zhī yì ，
mau menerima gagasan yang baik dan selalu memperhatikan
opini publik,

时降甘霖而泽万民，
shí jiàng gān lín ér zé wàn mín ，
sekali-kali menurunkan hujan madu untuk melumasi seluruh
rakyatnya

视察民间而消民怨，
shì chá mín jiān ér xiāo mín yuàn ，
menginspeksi swadaya masyarakat untuk menghilangkan keluhan
rakyat,

举国事而知限度，
jǔ guó shì ér zhī xiàn dù ，
ketika menjalankan tugas negara tahu batasannya,

该罢即罢，该容就容，
gāi bà jí bà ， gāi róng jiù róng ，
hentikanlah segera apa yang harus dihentikan, terimalah yang
perlu diterima,

从而，限滥致极，适中受益。
cóng ér ， xiàn làn zhì jí ， shì zhōng shòu yì 。
maka hindari penyalah-gunaan kekuasaan yang ekstrim, karena
yang sedang sedang itulah yang memperoleh manfaat,

50
倘唯辟作威，滥杀无辜，放纵喜怒，
tǎng wéi bì zuò wēi ， làn shā wú gū ， fàng zòng xǐ nù
jika semata-mata menyalahgunakan kekuasaan, sehingga
membunuh orang yang tidak bersalah, dan membiarkan perasaan
suka cita dan angkara murka lepas kendali semuanya,

忠奸不察，是非不明，
zhōng jiān bù chá ， shì fēi bù míng ，
tidak menyadari kesetiaan atau kejahatan, tidak bisa membedakan
salah dan benar,

压而迫之，封而杀之，
yā ér pò zhī ， fēng ér shā zhī ，
serta merta melakukan penindasan dan larangan,

则积怨深重，埋下后患。
zé jī yuàn shēn zhòng ， mái xià hòu huàn 。
akhirnya menumpuk dendam yang mendalam, hingga
mengakibatkan bencana dan kesulitan di kemudian hari,

人，本是万物之灵，
rén ， běn shì wàn wù zhī líng ，
Manusia, adalah makhluk yang paling cerdas dari segala yang ada
di alam semesta,

然德品不同，优劣悬殊。
rán dé pǐn bù tóng ， yōu liè xuán shū 。
namun begitu moralitas dan kelakuannya tidak sama, yang baik
dan yang jelek jauh berbeda,

凡心术正者，则守本持正，
fán xīn shù zhèng zhě ， zé shǒu běn chí zhèng ，
bagi mereka yang berniat baik, mampu menjaga kewajiban diri
sendiri dan berpegang teguh pada prinsip kebenaran,

51
可为稳之、用之、安之、助之、励之。
kě wéi wěn zhī 、 yòng zhī 、 ān zhī 、 zhù zhī 、 lì zhī 。
maka orang tersebut boleh diberi ketenangan, digunakan, diberi
keamanan, diberi bantuan dan penghargaan,

凡私心重者、贪婪者、诡诈者、虚伪者、
fán sī xīn zhòng zhě 、 tān lán zhě 、 guǐ zhà zhě 、 xū wěi zhě 、
bagi mereka yang sangat egois, serakah, licik dan munafik,

狂妄者、残暴者、固执者均为恶，
kuáng wàng zhě 、 cán bào zhě 、 gù zhí zhě jūn wéi è ，
gegabah, brutal dan keras kepala, semuanya ini merupakan
kejahatan,

可镇之、限之、困之、封之、惩之，
kě zhèn zhī 、 xiàn zhī 、 kùn zhī 、 fēng zhī 、 chěng zhī ，
Maka orang-orang tersebut boleh ditumpas, dibatasi, dikepung,
dilarang dan diberi hukuman,

对罪大恶极者除之。
duì zuì dà è jí zhě chú zhī 。
terhadap penjahat yang berdosa besar harus dibasmikan,

此乃扶正抑邪之术，
cǐ nǎi fú zhèng yì xié zhī shù ，
ini adalah seni menegakkan kebenaran untuk mencegah
kejahatan,

用之则安，不用则危。
yòng zhī zé ān ， bù yòng zé wēi 。
apabila digunakan maka bisa aman, kalau tidak digunakan bisa
berbahaya.

52
 二十五 知而强
èr shí wǔ zhī ér qiáng
Dua Puluh Lima Tahu maka Kuat

知天者为圣明，识人者为高明，
zhī tiān zhě wéi shèng míng ， shí rén zhě wéi gāo míng ，
Mampu mengetahui “Thian” adalah sebagai orang suci, mampu
mengenal orang lain adalah pintar,

自知者为英明。顺天者为神圣，
zì zhī zhě wéi yīng míng 。 shùn tiān zhě wéi shén shèng ，
mampu mengenal diri sendiri adalah orang bijaksana. Orang yang
mengikuti hukum alam adalah sakral,

胜人者为英勇，自胜者为真杰。
shèng rén zhě wéi yīng yǒng ， zì shèng zhě wéi zhēn jié 。
mampu mengalahkan orang lain adalah perkasa, mampu
mengalahkan diri sendiri adalah pahlawan sejati,

天，大则无边无际，小则至精至微。
tiān ， dà zé wú biān wú jì ， xiǎo zé zhì jīng zhì wēi 。
“Thian”, kebesarannya tanpa batas, kekecilannya sangat kecil
sekali.

天藏，无形无象。天现，气象万千，
tiān cáng ， wú xíng wú xiàng 。 tiān xiàn ， qì xiàng wàn qiān ，
“Thian” yang tersembunyi, tiada wujud dan tiada bentuk, “Thian”
yang terlihat, pemandangannya sangat spektakuler,

变化无穷。天存，自藏其理，自运其道。
biàn huà wú qióng 。 tiān cún ， zì cáng qí lǐ ， zì yùn qí dào 。
berubah dan terus berubah. “Thian” keberadaannya, tersimpan
aturan dan hukumnya tersendiri.

天欣，天地祥和，万物生发。
tiān xīn ， tiān dì xiáng hé ， wàn wù shēng fā 。
“Thian” disaat gembira, langit dan bumi harmonis, segala sesuatu
lahir dan bertumbuh kembang

53
天怒，天地抖动，灾星连绵。
tiān nù ， tiān dì dǒu dòng ， zāi xīng lián mián 。
“Thian” selagi marah, langit dan bumi gempar, sehingga terjadi
bencana dimana-mana dan terus-menerus.

故知天者为圣明，是顺应也。
gù zhī tiān zhě wéi shèng míng ， shì shùn yīng yě 。
Maka yang mampu mengetahui “Thian” adalah orang suci, yang
mau menaatinya dan menyesuaikan diri.

人，本是万物之精灵，
rén ， běn shì wàn wù zhī jīng líng ，
manusia, adalah makhluk yang paling cerdas dari segala makhluk
yang ada,

因其本异而蜕变。有貌心一致者，
yīn qí běn yì ér tuì biàn 。 yǒu mào xīn yī zhì zhě ，
karena dasar perbedaannya maka karakternya juga tidak sama.
Ada orang yang penampilannya identik dengan niat hatinya,

亦有貌心相反者，有貌善而心恶者，
yì yǒu mào xīn xiāng fǎn zhě ， yǒu mào shàn ér xīn è zhě ，
juga ada orang yang penampilannya berlawanan dengan niat
hatinya, ada orang yang penampilannya baik namun hatinya jahat,

有面丑而心善者，有表憨而里奸者，
yǒu miàn chǒu ér xīn shàn zhě ， yǒu biǎo hān ér lǐ jiān zhě ，
ada orang yang wajahnya jelek namun hatinya baik, ada orang
yang berpenampilan bodoh tetapi dalam benaknya penuh
kelicikan,

故人是难识透的怪物，
gù rén shì nán shí tòu de guài wù ，
oleh karena itu manusia merupakan makhluk aneh yang sulit
dimengerti,

54
唯高明者识之，则信之，则敬之，
wéi gāo míng zhě shí zhī ， zé xìn zhī ， zé jìng zhī ，
hanya orang pintar yang dapat mengenalnya, maka
mempercayainya, menghormatinya,

则轻之，则防之。知人难，自知更难；
zé qīng zhī ， zé fáng zhī 。 zhī rén nán ， zì zhī gēng nán ；
atau meremehkannya dan mewaspadainya. Mengenal orang lain
sulit, mengenal diri sendiri lebih sulit lagi,

胜人难，自胜更难。是故，自身存私欲，
shèng rén nán ， zì shèng gēng nán 。 shì gù ， zì shēn cún sī yù ，
mengalahkan orang lain sulit, mengalahkan diri sendiri lebih sulit
lagi. Oleh karena itu, diri sendiri terdapat nafsu keinginan,

太甚则走邪，谋取则性变，
tài shèn zé zǒu xié ， móu qǔ zé xìng biàn ，
nafsu keinginan yang berlebihan sehingga terjerumus ke dunia
kejahatan, berusaha memperoleh sehingga menyebabkan
wataknya berubah

性变则难知，亦难自胜。
xìng biàn zé nán zhī ， yì nán zì shèng 。
perubahan yang sulit diketahui, juga sulit untuk mengalahkan diri
sendiri.

世之万物取之不尽，唯知足者富，
shì zhī wàn wù qǔ zhī bù jìn ， wéi zhī zú zhě fù ，
Segala yang ada di dunia ini tidak akan habis diambil, hanya
orang yang tahu cukup , dialah yang dinamai orang kaya,

不知足者纵有金山乃穷。
bù zhī zú zhě zòng yǒu jīn shān nǎi qióng 。
orang yang tidak tahu cukup walaupun memiliki gunung emas
tetap juga merasa miskin.

55
人某事，千难万险，故志强者成，
rén mǒu shì ， qiān nán wàn xiǎn ， gù zhì qiáng zhě chéng ，
Manusia berusaha, dengan berbagai kesulitan, maka orang yang
berkemauan keras bisa berhasil,

志弱者败。人处事，顺其道者则长，
zhì ruò zhě bài 。 rén chǔ shì ， shùn qí dào zhě zé cháng ，
orang yang berkemauan lemah pasti gagal. Manusia melakukan
segala sesuatu, jika menaati hukumnya maka bisa bertahan lama,

逆其道者则短。人，有生必有死，
nì qí dào zhě zé duǎn 。 rén ， yǒu shēng bì yǒu sǐ ，
Sebaliknya jika melawan hukumnya hanya bertahan sementara.
Manusia, ada kelahiran pasti ada kematian,

然人不同而其死亦不同。
rán rén bù tóng ér qí sǐ yì bù tóng 。
namun manusia yang tidak sama cara matinya juga berbeda.

有生之伟大而荣幸者，
yǒu shēng zhī wěi dà ér róng xìng zhě ，
Ada orang yang kehidupannya hebat dan terhormat,

有生之艰难、活之痛苦、死的幸福者，
yǒu shēng zhī jiān nán 、 huó zhī tòng kǔ 、 sǐ de xìng fú zhě ，
ada orang yang kehidupannya penuh kesulitan dan penderitaan,
namun mati dengan bahagia,

如此千差，种情万别。
rú cǐ qiān chà ， zhǒng qíng wàn bié 。
demikian besarlah perbedaannya.

凡在世无虚度，或顶天立地，
fán zài shì wú xū dù ， huò dǐng tiān lì dì ，
Bagi orang yang sewaktu hidup tidak membuang-buang waktu,
atau bersemangat tinggi dan gigih,

56
或艰苦创业，或建树功业，
huò jiān kǔ chuàng yè ， huò jiàn shù gōng yè ，
atau merintis usaha dengan susah payah, atau yang berprestasi
dan berjasa,

或普度众生，或无私奉献，
huò pǔ dù zhòng shēng ， huò wú sī fèng xiàn ，
atau yang memayu semua makhluk hidup atau mendedikasikan
diri dengan tanpa pamrih,

或无愧于人、无愧于天下、
huò wú kuì yú rén 、 wú kuì yú tiān xià 、
atau tidak bersalah terhadap orang lain, dan tidak bersalah
terhadap negara,

无愧于自己者，
wú kuì yú zì jǐ zhě ，
serta tidak bersalah terhadap diri sendiri,

或做了该做之事而无伤损他人者，
huò zuò liǎo gāi zuò zhī shì ér wú shāng sǔn tā rén zhě ，
atau orang yang melakukan sesuatu hal yang harus dilakukannya
tetapi tidak melukai dan merugikan orang lain,

虽死而不亡，因其精神与日月同辉，
suī sǐ ér bù wáng ， yīn qí jīng shén yǔ rì yuè tóng huī ，
walaupun mati namun tidak binasa, karena semangatnya tetap
bersinar bersama matahari dan rembulan

其命能高超而升华长存，
qí mìng néng gāo chāo ér shēng huá cháng cún ，
energi hidupnya sangat hebat sehingga dapat mencapai sublimasi
/ mencapai tingkat yang lebih tinggi dan kekal abadi,

其功德流芳百世而永久。
qí gōng dé liú fāng bǎi shì ér yǒng jiǔ 。
amal baktinya meninggalkan nama baik kepada anak cucu untuk
selamanya.

57
唯平庸者、碌碌无为者、损人利己者、
wéi píng yōng zhě 、 lù lù wú wéi zhě 、 sǔn rén lì jǐ zhě 、
Hanya orang yang biasa-biasa saja, orang yang tidak
berkemampuan untuk berbuat apa-apa, orang yang merugikan
orang lain demi kepentingan diri sendiri,

行恶做坏者，生是死，死是真亡。
xíng è zuò huài zhě ， shēng shì sǐ ， sǐ shì zhēn wáng 。
dan orang yang melakukan tindakan kejahatan, hidupnya seperti
mati, setelah mati adalah benar-benar binasa.

二十六 德而通
èr shí liù dé ér tōng
Dua Puluh Enam Moralitas dan Tujuan

德，有天德、地德、人德之分。
dé ， yǒu tiān dé 、 dì dé 、 rén dé zhī fēn 。
Moralitas terdiri dari moralitas Thian, moralitas bumi, dan
moralitas manusia,

天德者，天之理表，
tiān dé zhě ， tiān zhī lǐ biǎo ，
Yang dimaksud moralitas Thian, yaitu kinerja keadilan Thian,

天之道品，天之神妙。
tiān zhī dào pǐn ， tiān zhī shén miào 。
kualitas kebenaran Thian dan kehebatan Thian,

理者，天之隐真，天之法则，
lǐ zhě ， tiān zhī yǐn zhēn ， tiān zhī fǎ zé ，
Keadilan, yaitu kesejatian Thian yang tersembunyi dan hukum
Thian,

以德显现，为宇宙万物之纲网。
yǐ dé xiǎn xiàn ， wéi yǔ zhòu wàn wù zhī gāng wǎng 。
dipertunjukkan melalui moralitas sebagai prinsip bagi segala
sesuatu yang ada di alam semesta.

58
道品者，天之圣位，天之神格，
dào pǐn zhě ， tiān zhī shèng wèi ， tiān zhī shén gé ，
Yang dimaksud kualitas kebenaran, yaitu tempat suci Thian,

天之元质，天之容量。
tiān zhī yuán zhì ， tiān zhī róng liáng 。
karakter utama Thian dan daya tampung Thian,

神妙，天之魂天之魄，天之能，
shén miào ， tiān zhī hún tiān zhī pò ， tiān zhī néng ，
Kehebatan, yaitu jiwa Thian dan kemampuan Thian,

天之变，天之形，天之威，天之机，
tiān zhī biàn ， tiān zhī xíng ， tiān zhī wēi ， tiān zhī jī ，
perubahan Thian, perwujudan Thian, kewibawaan Thian dan
misteri Thian,

天之美，天之交，天之妙。
tiān zhī měi ， tiān zhī jiāo ， tiān zhī miào 。
kecantikan Thian, persahabatan Thian dan kebaikan Thian.

故，天能容纳一切，养育一切，
gù ， tiān néng róng nà yī qiē ，yǎng yù yī qiē ，
Oleh karena itu, Thian mampu menampung segalanya,
membesarkan segalanya,

摧毁一切，主宰一切，
cuī huǐ yī qiē ，zhǔ zǎi yī qiē ，
mampu menghancurkan segalanya dan menguasai segalanya,

故无私无畏，无极有极。
gù wú sī wú wèi ， wú jí yǒu jí 。
maka, tanpa pamrih dan tiada rasa takut, dari tiada kutub hingga
maha kutub,

59
地德，乃万物之母，养之源，
dì dé ， nǎi wàn wù zhī mǔ ， yǎng zhī yuán ，
Moralitas bumi, adalah IBUNDA dari segala makhluk dan sumber
pemeliharaan,

存之台，怀之厚，天之基。
cún zhī tái ， huái zhī hòu ， tiān zhī jī 。
panggung keberadaan, kemurahan hati, dan fondasi langit,

人德，则是人之品位、行为、智慧、能耐、
rén dé ， zé shì rén zhī pǐn wèi 、 xíng wéi 、 zhì huì 、 néng nài 、
Moralitas manusia adalah gabungan mutu sifat seseorang sebagai
berikut : yaitu watak manusia, tingkah laku, kecerdasan,
kemampuan,

素质、功业、眼界、胸怀、才华、道行、天赋、
sù zhì 、gōng yè 、yǎn jiè 、xiōng huái 、cái huá 、dào xíng 、tiān fù 、
kualitas, prestasi, luas pandangan, pola pikir, bakat, etika,
pembawaan,

慧根、学识、志趣、爱好、形象之总合，
huì gēn 、 xué shí 、 zhì qù 、 ài hǎo 、 xíng xiàng zhī zǒng hé ，
wawasan, pengetahuan, aspirasi dan minat, hobi serta citra
seseorang,

故诸因劣则缺德，诸因优则有德。
gù zhū yīn liè zé quē dé ， zhū yīn yōu zé yǒu dé 。
oleh karenanya mutu sifat seseorang jelek maka orang tersebut
menjadi keji, dan apabila mutu sifatnya baik maka orang tersebut
menjadi orang yang bermoral,

人之德，则为生基、命根、升因、能显、
rén zhī dé ， zé wéi shēng jī 、 mìng gēn 、 shēng yīn 、 néng xiǎn 、
Moralitas manusia, adalah sebagai dasar kehidupan, penentu
nasib, penyebab sublimasi jiwa, meningkatkan energi,

60
神翅、佛引、天梯。
shén chì 、 fó yǐn 、 tiān tī 。
sayap kedewaan, panduan Budhisme dan tangga menuju surga.

故，圣明者修德，爱财者修业，
gù ， shèng míng zhě xiū dé ， ài cái zhě xiū yè ，
Maka, orang suci yang bijaksana memperbaiki moralitas, orang
yang cinta harta benda membangun usaha,

惜命者修行，修德者通天，
xī mìng zhě xiū xíng ， xiū dé zhě tōng tiān ，
orang yang menghargai hidup berlatih untuk memperbaiki diri,
orang yang memperbaiki moralitas adalah jalan menuju surga,

修业者通地，修行者通身。
xiū yè zhě tōng dì ， xiū xíng zhě tōng shēn 。
orang yang membangun usaha adalah jalan menuju bumi, orang
yang berlatih untuk memperbaiki diri adalah jalan untuk
menumbuhkan watak yang baik.

二十七 弱而强
èr shí qī ruò ér qiáng
Dua Puluh Tujuh Lemah dan Kuat

天理正则清明；地理顺则凝重；
tiān lǐ zhèng zé qīng míng ； dì lǐ shùn zé níng zhòng ；
Prinsip langit yang adil maka jernih dan terang, kondisi alam yang
selaras maka tenang dan stabil,

神通理则灵明；人明理则圣贤。
shén tōng lǐ zé líng míng ； rén míng lǐ zé shèng xián 。
kekuatan ajaib yang benar maka suci, manusia yang rasional
maka bijaksana.

苦为贵本，民为君本。
kǔ wéi guì běn ， mín wéi jūn běn 。
Yang mulia asal mulanya dari yang hina, rakyat adalah
fundamental raja.

61
高以下为基，荣以卑为始。
gāo yǐ xià wéi jī ， róng yǐ bēi wéi shǐ 。
Yang tinggi berbasis pada yang rendah, kejayaan asal mulanya
dari sederhana,

天有五福，必予有德；
tiān yǒu wǔ fú ， bì yú yǒu dé ；
Thian mempunyai lima berkah, pasti diberikan kepada orang yang
bermoral.

天有灾祸，必予民贼。
tiān yǒu zāi huò ， bì yú mín zéi 。
Thian mempunyai malapetaka, pasti diberikan kepada
pengkhianat.

是故，圣明者首必敬天，次必尊民，
shì gù ， shèng míng zhě shǒu bì jìng tiān ， cì bì zūn mín ，
oleh karena itu orang yang berbudi luhur pertama harus
menghormati Thian, kedua harus menghargai perasaan dan
pendapat masyarakat,

再必守本。是故欲刚者，必以柔守之；
zài bì shǒu běn 。 shì gù yù gāng zhě ， bì yǐ róu shǒu zhī ；
selanjutnya harus menjaga kewajiban sendiri. Oleh sebab itu ingin
menjadi yang keras, harus mempertahankan yang lunak,

欲强者，必以弱保之。
yù qiáng zhě ， bì yǐ ruò bǎo zhī 。
ingin menjadi yang kuat, harus mempertahankan yang lemah.
Karena menumpuk pada yang lunak bisa menjadi keras.

即积于柔则刚，积于弱则强；柔弱者生之机，
jí jī yú róu zé gāng ， jī yú ruò zé qiáng ； róu ruò zhě shēng zhī jī ，
menumpuk pada yang lemah bisa menjadi kuat, yang lemah
lembut adalah pertanda kehidupan.

62
刚强者死之始。是故物强易折，
gāng qiáng zhě sǐ zhī shǐ 。 shì gù wù qiáng yì zhē ，
yang kaku dan keras pertanda mulai menjurus pada kematian,
oleh karena itu benda yang kuat gampang patah,

革硬则裂，齿坚则碎，术苛则败。
gé yìng zé liè ， chǐ jiān zé suì ， shù kē zé bài 。
kulit yang keras gampang koyak, gigi yang keras gampang pecah,
taktik yang kejam gampang gagal.

此理为妙，善用则胜，愚弃则废。
cǐ lǐ wéi miào ， shàn yòng zé shèng ， yú qì zé fèi 。
Ini merupakan kebenaran yang sangat bagus,
mempergunakannya dengan baik bisa memperoleh kemenangan,
orang bodoh membuangnya maka tidak berguna.

二十八 缺而圆
èr shí bā quē ér yuán
Dua Puluh Delapan Kekurangan dan Kesempurnaan

天道无形乃真，天理幽隐乃实，
tiān dào wú xíng nǎi zhēn ， tiān lǐ yōu yǐn nǎi shí ，
Hakikat Ketuhanan tiada bentuk namun merupakan kebenaran
sejati, prinsip langit yang samar-samar namun keberadaannya
adalah nyata,

天意无字乃圣，天法无声乃威，
tiān yì wú zì nǎi shèng ， tiān fǎ wú shēng nǎi wēi ，
Kehendak Thian tiada aksara namun suci, hukum langit tiada
suara namun berwibawa,

天德无迹乃高，天机秘笈乃神。
tiān dé wú jì nǎi gāo ， tiān jī mì jí nǎi shén 。
Kebajikan Thian tiada jejak namun luhur, rencana Thian sangat
rahasia namun ajaib,

63
故上智者识之则敬，
gù shàng zhì zhě shí zhī zé jìng ，
Maka orang yang tinggi kecerdasannya bisa mengenal dan
menghormatinya,

中智者暗之则漫，下智者不信则逆。
zhōng zhì zhě àn zhī zé màn ， xià zhì zhě bù xìn zé nì 。
orang yang sedang kecerdasannya tidak tahu maka
mengabaikannya, orang yang rendah kecerdasannya tidak
percaya maka mengkhianatinya,

是故，知其天机，顺其运变，
shì gù ， zhī qí tiān jī ， shùn qí yùn biàn ，
Oleh karena itu orang yang tahu akan rahasia dan rencananya,
dan mengikuti perkembangan perubahannya,

则元亨利贞。
zé yuán hēng lì zhēn 。
maka segalanya bisa berjalan lancar tanpa halangan,

即以失得益，尊其法度。即高而恭下，
jí yǐ shī dé yì ， zūn qí fǎ dù 。 jí gāo ér gōng xià ，
Yang merasa kehilangan malah memperoleh manfaatnya,
menghormati dan menghargai hukum-hukumnya, berkedudukan
tinggi harus menghormati orang yang dibawah,

贵而谦卑，富则俭朴，满而谦虚，
guì ér qiān bēi ， fù zé jiǎn pǔ ， mǎn ér qiān xū ，
yang mulia harus rendah hati, yang kaya harus hidup sederhana
dan hemat, tidak sombong dan mau merendahkan diri,

智而示愚，勇而示怯，明而示暗，
zhì ér shì yú ， yǒng ér shì qiè ， míng ér shì àn ，
orang yang cerdas memperlihatkan seperti orang yang masih
bodoh, pemberani memperlihatkan seperti orang yang masih
pengecut, meredupkan sinar yang terang,

64
俊而丑掩；欲盛能节，好事能收；
jùn ér chǒu yǎn ； yù shèng néng jié ， hǎo shì néng shōu ；
menutupi kecantikan dengan yang jelek, mampu mengatasi nafsu
keinginan yang berlebihan, bisa menerima hal yang baik,

散财消灾，藏锋避祸；
sàn cái xiāo zāi ， cáng fēng bì huò ；
membagikan kekayaan untuk menghilangkan bencana,
menyembunyikan ketajaman dan ambisi untuk menghindari
malapetaka,

洞察先机，争取主动。
dòng chá xiān jī ， zhēng qǔ zhǔ dòng 。
mengetahui secara mendalam atas peluang, mengambil inisiatif
untuk membuat terobosan,

是故元圆有缺则满，盈余有虚则实，
shì gù yuán yuán yǒu quē zé mǎn ， yíng yú yǒu xū zé shí ，
Oleh karena itu yang sangat sempurna seperti masih ada
kekurangan namun bila digunakan tidak ada yang kurang, yang
paling penuh isinya sepertinya masih hampa namun kegunaannya
tidak pernah habis,

大直有曲则正，巧智有拙则妙，
dà zhí yǒu qū zé zhèng ， qiǎo zhì yǒu zhuō zé miào ，
yang paling lurus sepertinya masih belum lurus benar, yang
paling pintar sepertinya masih bodoh adalah bagus dan banyak
akal,

善辩不语乃明，大圣能静则胜。
shàn biàn bù yǔ nǎi míng ， dà shèng néng jìng zé shèng 。
orang yang pandai berdebat sepertinya takut bicara adalah
bijaksana, orang yang paling suci mampu menenangkan diri bisa
memperoleh kesuksesan.

65
 二十九、顺而生
èr shí jiǔ 、 shùn ér shēng
Dua Puluh Sembilan Taat maka Hidup

生者，机发也；死者，能竭也。
shēng zhě ， jī fā yě ； sǐ zhě ， néng jié yě
Kehidupan, adalah gairah hidup yang bertumbuh kembang,
kematian, adalah kehabisan energi kehidupan.

善生者，惜命聚能也；
shàn shēng zhě ， xī mìng jù néng yě ；
Orang yang pandai menjaga hidupnya, senantiasa menyayangi
nyawa dan mengumpulkan energi.

轻生者，昏昏自毁也。
qīng shēng zhě ， hūn hūn zì huǐ yě 。
Orang yang meremehkan hidupnya, karena kebodohannya yang
menghancurkan diri sendiri.

长生者，应时顺理也；
cháng shēng zhě ， yīng shí shùn lǐ yě ；
Orang yang berumur panjang, karena selalu menjaga prinsip
kehidupan yang mulia.

夭亡者，违时逆行也。
yāo wáng zhě ， wéi shí nì xíng yě 。
Orang yang mati sebelum waktunya, disebabkan oleh pola hidup
yang keliru.

生而为死者则庸碌无为也，
shēng ér wéi sǐ zhě zé yōng lù wú wéi yě ，
Orang yang bisa dilahirkan hanya untuk menuju kematian maka
dimasa hidupnya hanya biasa-biasa saja dan tidak berbuat apa-
apa

66
死而不亡者则德立能聚也。
sǐ ér bù wáng zhě zé dé lì néng jù yě 。
orang yang mati namun tidak binasa karena sepanjang hidupnya
telah membangun moralitas yang mulia dan terkumpulnya energi
serta namanya dikenang sepanjang masa.

故是善摄者生，多损者死。
gù shì shàn shè zhě shēng ， duō sǔn zhě sǐ 。
Maka, orang yang pandai menjaga kesehatan badan hidupnya
lama, orang yang energinya banyak terkuras mereka akan mati
sebelum waktunya.

摄者，则为取、养、求。
shè zhě ， zé wéi qǔ 、 yǎng 、 qiú 。
Menjaga kesehatan badan, adalah mengambil, memelihara dan
berusaha.

所谓取，则是疏通经络，
suǒ wèi qǔ ， zé shì shū tōng jīng luò ，
yang disebut mengambil, adalah membersihkan saluran urat nadi,

打通中脉，与天相应，
dǎ tōng zhōng mài ， yǔ tiān xiāng yīng ，
melancarkan pembuluh darah, berelevansi / menyesuaikan
dengan alam,

取宇宙之能而聚之，
qǔ yǔ zhòu zhī néng ér jù zhī ，
mengambil energi alam semesta dan dikumpulkan,

以取万类之能为一身；
yǐ qǔ wàn lèi zhī néng wéi yī shēn ；
untuk mendapatkan berbagai jenis energi positif di dalam satu
tubuh,

67
所谓养，则是惜精蓄能，
suǒ wèi yǎng ， zé shì xī jīng xù néng ，
yang disebut memelihara, yaitu menghemat tenaga dan
menyimpan energi,

纳甘露玉液，吸自然之气，
nà gān lù yù yè ， xī zì rán zhī qì ，
menikmati cairan embun manis, menghirup udara segar yang
alami,

排身内之废，为吐故纳新，
pái shēn nèi zhī fèi ， wéi tǔ gù nà xīn ，
mengeluarkan semua racun dari tubuh, membuang yang basi dan
mengambil yang baru,

涵养真元之气，储能量也；
hán yǎng zhēn yuán zhī qì ， chǔ néng liáng yě ；
memelihara vitalitas awal yang asli, demi untuk penyimpanan
energi,

所谓求，处世以正身，做人以洁心，
suǒ wèi qiú ， chǔ shì yǐ zhèng shēn ， zuò rén yǐ jié xīn ，
yang disebut berusaha, yaitu hidup bermasyarakat dengan
perilaku yang benar, menjadi orang yang berhati bersih.

做事以顺天，生死适自然，
zuò shì yǐ shùn tiān ， shēng sǐ shì zì rán ，
melakukan segala hal harus mematuhi kehendak Thian, hidup
atau mati sesuai dengan kewajaran,

多涵养，广积德，以求天赐。
duō hán yǎng ， guǎng jī dé ， yǐ qiú tiān cì 。
mampu menahan diri dan mengendalikan emosi, menumpuk
kebajikan, untuk memohon dan memperoleh anugerah Thian.

68
三者兼之，命能丰沛，
sān zhě jiān zhī ， mìng néng fēng pèi ，
Jika ketiga-tiganya dilakukan secara bersama-sama, akan
mendapat energi kehidupan yang berlimpah ruah,

生则不衰，死则升华而长久。
shēng zé bù shuāi ， sǐ zé shēng huá ér cháng jiǔ 。
sehingga hidupnya tidak melemah, ketika mati akan mencapai
sublimasi / tingkat yang tertinggi dan kekal selamanya,

人有三误：一则求荣华，
rén yǒu sān wù ： yī zé qiú róng huá ，
Manusia mempunyai tiga pemahaman yang salah, yang pertama
adalah mengejar kehormatan dan jabatan tinggi,

以为美食能长命；
yǐ wéi měi shí néng cháng mìng ；
menganggap mengkonsumsi makanan enak bisa berumur
panjang,

二则求修持，以为修持能升华；
èr zé qiú xiū chí ， yǐ wéi xiū chí néng shēng huá ；
yang kedua adalah mencari metode pengolahan diri, karena
menganggap mengolah diri dapat mencapai sublimasi,

三则求财富，以为财富能助命。
sān zé qiú cái fù ， yǐ wéi cái fù néng zhù mìng 。
yang ketiga adalah memburu harta kekayaan, karena menganggap
harta kekayaan dapat membantu takdir,

此三误为生命之三恶虎，
cǐ sān wù wéi shēng mìng zhī sān è hǔ ，
Tiga pemahaman salah tersebut ibarat tiga harimau ganas /
penyakit di dalam kehidupan,

69
轻则劳命，重则损寿。
qīng zé láo mìng ， zhòng zé sǔn shòu 。
apabila masih ringan bisa melelahkan hidup, jika sudah parah
bisa menghilangkan nyawa,

岂不知，荣华乃福累，
qǐ bù zhī ， róng huá nǎi fú léi ，
Apakah anda tidak tahu, mengejar kehormatan dan jabatan tinggi
merupakan beban kebahagiaan,

修持乃时累，财富乃心累。
xiū chí nǎi shí léi ， cái fù nǎi xīn léi 。
mencari metode pengolahan diri memakan waktu, memburu harta
kekayaan menjadi beban pikiran,

累则劳，劳则损，损则耗能，能尽寿终。
léi zé láo ， láo zé sǔn ， sǔn zé hào néng ， néng jìn shòu zhōng 。
Karena ada beban maka lelah, karena kelelahan maka menganggu
kesehatan, kesehatan yang terganggu menguras energi, energi
yang terkuras habis nyawa pun berakhir.

三十 母而尊
sān shí mǔ ér zūn
Tiga Puluh Ibunda yang Mulia

天理永恒，万物有始。始者，元也；
tiān lǐ yǒng héng ， wàn wù yǒu shǐ 。 shǐ zhě ， yuán yě ；
Hukum langit adalah kekal, segala sesuatu ada awalnya. Awal,
adalah mula ;

始者，母也；始者，本也；始者，源也。
shǐ zhě ， mǔ yě ； shǐ zhě ， běn yě ； shǐ zhě ， yuán yě 。
awal, adalah ibunda ; awal adalah asal ; awal adalah sumber ;

70
宏宇虽阔有其始，大地虽厚有其源，
hóng yǔ suī kuò yǒu qí shǐ ， dà dì suī hòu yǒu qí yuán ，
Ruang angkasa yang megah meskipun luas namun ada awalnya,
bumi meskipun tebal namun ada sumbernya,

人类虽灵有其母，日月虽明有其元。
rén lèi suī líng yǒu qí mǔ ， rì yuè suī míng yǒu qí yuán 。
umat manusia meskipun pintar namun ada IBUNDA, matahari dan
bulan meskipun terang namun ada mulanya,

母者，理也；母者，妙也；母者，生也；
mǔ zhě ， lǐ yě ； mǔ zhě ， miào yě ； mǔ zhě ， shēng yě ；
IBUNDA, adalah kebenaran ; IBUNDA adalah indah ; IBUNDA
adalah yang melahirkan ;

母者，祖也；母者，天也；母者，地也。
mǔ zhě ， zǔ yě ； mǔ zhě ， tiān yě ； mǔ zhě ， dì yě 。
IBUNDA adalah leluhur, IBUNDA adalah langit ; IBUNDA adalah
bumi ;

人者,子也；母者，恩也。
rén zhě , zǐ yě ； mǔ zhě ， ēn yě 。
manusia adalah anak, IBUNDA adalah kasih karunia.

人敬母则报恩大孝，孝乃顺天也。
rén jìng mǔ zé bào ēn dà xiào ， xiào nǎi shùn tiān yě 。
Manusia menghormati IBUNDA maka membalas kasih karunia
dengan cara berbakti kepadanya, berbakti kepada orang tua
adalah mematuhi kehendak Thian.

故，人不可忘祖，不可轻母，不可忘恩，
gù ， rén bù kě wàng zǔ ， bù kě qīng mǔ ， bù kě wàng ēn ，
Oleh karena itu, manusia tidak boleh melupakan leluhur, tidak
boleh meremehkan IBUNDA, tidak boleh melupakan kasih karunia,

71
不可忤逆。忘者、轻者、逆者，乃逆天，
bù kě wǔ nì 。 wàng zhě 、 qīng zhě 、 nì zhě ， nǎi nì tiān ，
dan tidak boleh durhaka. Melupakan, meremehkan dan durhaka
adalah mengkhianati Thian,

逆天者则造孽，必遭天谴。
nì tiān zhě zé zào niè ， bì zāo tiān qiǎn 。
orang yang mengkhianati Thian sehingga berbuat dosa, pasti
mengalami kutukan.

三十一 贤而宝
sān shí yī xián ér bǎo
Tiga Puluh Satu Bijaksana dan Mustika

智者，国之器；贤者，国之宝；杰者，
zhì zhě ， guó zhī qì ； xián zhě ， guó zhī bǎo ； jié zhě ，
Orang yang cerdas, adalah alat negara, orang bijaksana adalah
mustika bangsa, ksatria,
国之英。明主识而重之，其言纳之，
guó zhī yīng 。 míng zhǔ shí ér zhòng zhī ， qí yán nà zhī ，
adalah pahlawan negara. Pemimpin yang berjiwa besar bisa
mengenal dan menempatkan pada posisi penting, mau menerima
gagasannya,

乃国之幸，国之兴。凡明智贤达者，
nǎi guó zhī xìng ， guó zhī xīng 。 fán míng zhì xián dá zhě ，
adalah keuntungan bangsa untuk membangun negara yang
sejahtera. Semua orang cerdas dan bijaksana,

皆受天赋使命，肩担公裁责任；
jiē shòu tiān fù shǐ mìng ， jiān dān gōng cái zé rèn ；
masing-masing mengemban misi mulia anugerah alam,
bertanggung jawab untuk kepentingan umum,

观八方而识兴衰；窥细微而见利弊；
guān bā fāng ér shí xīng shuāi ； kuī xì wēi ér jiàn lì bì ；
mencermati delapan penjuru mereka sudah dapat mengetahui
perkembangan atau kemerosotan, mengamati hal-hal yang kecil
mereka sudah bisa melihat kebaikan dan keburukan ;

72
佐明主而安邦国，抑邪恶而消怨声；
zuǒ míng zhǔ ér ān bāng guó ， yì xié è ér xiāo yuàn shēng ；
membantu pemimpin yang berjiwa besar untuk mengamankan
negara, memberantas kejahatan untuk menghilangkan suara
kekecewaan,

凝众力而树砥柱，扫颓风而扬正气；
níng zhòng lì ér shù dǐ zhù ， sǎo tuí fēng ér yáng zhèng qì ；
mempersatukan kekuatan rakyat untuk mendirikan pilar bangsa,
mencegah dekadensi moral dan menyebarluaskan kebenaran ;

献良策而兴百业，撰书籍而扬天道；
xiàn liáng cè ér xīng bǎi yè ， zhuàn shū jí ér yáng tiān dào ；
memberikan saran dan kebijakan yang bagus untuk
perkembangan segala bidang usaha, menulis buku untuk
menyebarluaskan hakikat ketuhanan ;

护民魂而建凤阁。是则国运顺昌，
hù mín hún ér jiàn fèng gé 。 shì zé guó yùn shùn chāng ，
melindungi jiwa masyarakat dengan membangun suasana dan
lingkungan hidup yang sehat. Dengan demikian nasib negara bisa
mencapai keberhasilan,

政清明，民安国泰。然则，轻智圣，
zhèng qīng míng ， mín ān guó tài 。 rán zé ， qīng zhì shèng ，
dan kemakmuran. Namun apabila pemimpin yang meremehkan
orang yang cerdas dan bijaksana,

重奸佞，封国粹，轻元祖，断根本，
zhòng jiān nìng ， fēng guó cuì ， qīng yuán zǔ ， duàn gēn běn ，
mementingkan pejabat yang berkhianat, menghambat
perkembangan kebudayaan bangsa, meremehkan leluhur,
memutus fundamental,

违天理，必颓废危机也。
wéi tiān lǐ ， bì tuí fèi wēi jī yě 。
dan melanggar hukum langit, negara pasti dibawanya menuju
kemerosotan dan krisis kebudayaan dan segala bidang.

73
 三十二 类而别
sān shí èr lèi ér bié
Tiga Puluh Dua Kategori dan Perbedaannya

大贤如少女，似羞似嗔，
dà xián rú shǎo nǚ ， sì xiū sì chēn ，
Sangat berbudi luhur bagaikan anak gadis, seperti malu seperti
gemas,

城府至深，乃国魂；
chéng fǔ zhì shēn ， nǎi guó hún ；
pemikirannya sangat cermat dan sulit diduga adalah jiwa bangsa,

大智若少男，纯朴顽劣，
dà zhì ruò shǎo nán ， chún pǔ wán liè ，
sangat cerdas seperti anak muda, sederhana dan kadang-kadang
agak nakal,

胆略过人，乃国器；
dǎn lüè guò rén ， nǎi guó qì ；
keberanian dan akalnya luar biasa, adalah alat negara ;

大美似玉人，纯真无瑕，
dà měi sì yù rén ， chún zhēn wú xiá ，
sangat cantik seperti manusia Giok, murni dan tiada noda,

温柔娇韵，乃美神；
wēn róu jiāo yùn ， nǎi měi shén ；
lemah lembut menawan dan anggun, adalah dewi kecantikan,

大憨如木墩，麻木不仁，
dà hān rú mù dūn ， má mù bù rén ，
sangat lugu seperti gumpalan kayu, tidak acuh tidak perduli,

74
愚昧无知，乃凡人；
yú mèi wú zhī ， nǎi fán rén ；
bodoh dan buta pengetahuan, adalah manusia biasa,

大奸如龙虫，变化多端，
dà jiān rú lóng chóng ， biàn huà duō duān ，
sangat curang seperti cacing panjang, selalu berubah-ubah
mengelak tanggung jawab dan berpura-pura

圆滑鬼诈，乃祸根；
yuán huá guǐ zhà ， nǎi huò gēn ；
adalah sumber malapetaka;

大狂如饿熊，直撞横冲，
dà kuáng rú è xióng ， zhí zhuàng héng chōng ，
sangat ganas bagaikan beruang lapar, tabrak sini tabrak sana,

凶残拙笨，乃粗蠢；
xiōng cán zhuō bèn ， nǎi cū chǔn ；
kejam dan canggung, adalah kasar dan bodoh

大庸如乌鸦，时占雀巢，
dà yōng rú wū yā ， shí zhān què cháo ，
sangat biasa-biasa saja seperti burung gagak, selalu menempati
sarang burung pipit,

贪婪无能，乃丧星。
tān lán wú néng ， nǎi sāng xīng 。
serakah dan tidak berkemampuan, adalah bintang kematian.

三十三 言而慎
sān shí sān yán ér shèn
Tiga Puluh Tiga Bicara dengan Berhati-hati

真君言贵，不轻言，不妄语；
zhēn jūn yán guì ， bù qīng yán ， bù wàng yǔ ；
Pemimpin sejati kata-katanya mahal berharga, mereka tidak bicara
sembarangan dan berkata yang bukan-bukan;

75
言必信，行必果。智者以言传天理，
yán bì xìn ， xíng bì guǒ 。 zhì zhě yǐ yán chuán tiān lǐ ，
kata-katanya pasti bisa dipercaya dan apa yang dilakukannya
pasti membuahkan hasil. Orang cerdas menyebarkan hukum
langit dengan menggunakan kata-kata,

以天理教化众生，开迷津，除烦扰，
yǐ tiān lǐ jiào huà zhòng shēng ， kāi mí jīn ， chú fán rǎo ，
mencerahkan semua makhluk dengan menggunakan hukum
langit, membantu orang lain mengatasi kebingungan,
membebaskan orang lain dari gangguan,

引正道，灭邪欲，去妄念，持正心，
yǐn zhèng dào ， miè xié yù ， qù wàng niàn ， chí zhèng xīn ，
menuntunnya ke jalan yang benar dan menumpas nafsu
keinginan yang jahat, menghapus angan-angan liar,
mempertahankan hati yang lurus,

成正果。然则，伪君道貌岸然，
chéng zhèng guǒ 。 rán zé ， wěi jūn dào mào àn rán ，
sehingga mencapai kesadaran sempurna. Namun pemimpin yang
munafik, selalu berlagak seperti orang yang bermoral tinggi,

心内杂念纷呈，口吐诳言串串，
xīn nèi zá niàn fēn chéng ， kǒu tǔ kuáng yán chuàn chuàn ，
tetapi di dalam hati memikirkan sesuatu yang tidak sesuai dengan
perbuatannya dan selalu mengucapkan kata-kata untuk berdusta,

损人而招患。故君子轻言，祸患绵绵；
sǔn rén ér zhāo huàn 。 gù jūn zǐ qīng yán ， huò huàn mián mián ；
sehingga merugikan orang lain dan mengundang bahaya. Oleh
karena itu apabila pemimpin yang tidak berpegang pada kata-
katanya, maka malapetaka tidak ada habis-habisnya.

贵人轻言，失信致贱；
guì rén qīng yán ， shī xìn zhì jiàn ；
orang yang terhormat sembarangan bicara sehingga kehilangan
kepercayaan dan menjadi hina,

76
能人妄言，招来灾难；
néng rén wàng yán ， zhāo lái zāi nán ；
Orang yang berkemampuan jika omong kosong, akhirnya
mendatangkan mara bahaya;

庸人狂言，是非致患；
yōng rén kuáng yán ， shì fēi zhì huàn ；
Orang biasa yang berbicara asal-asalan, karena tidak mengerti
mana yang benar mana yang salah adalah mencari masalah,

高人妄言，触犯九天；
gāo rén wàng yán ， chù fàn jiǔ tiān ；
Orang yang berilmu tinggi berkata yang bukan-bukan,
perbuatannya telah melanggar langit ke-sembilan

行者妄言，种孽遭谴。
xíng zhě wàng yán ， zhǒng niè zāo qiǎn 。
pertapa yang omong kosong, karena berbuat dosa maka
mengalami kutukan.

三十四 公而盛
sān shí sì gōng ér shèng
Tiga Puluh Empat Keadilan dan Kemakmuran

君子以公立命，以正持心，以正治国。
jūn zǐ yǐ gōng lì mìng ， yǐ zhèng chí xīn ， yǐ zhèng zhì guó
Orang yang arif dan bijaksana senantiasa mengutamakan
keadilan demi kepentingan umum dan tidak memaksakan
kehendak, mempertahankan hati yang lurus, mengelola negara
dengan jujur benar dan tanpa siasat.

物阜盛，人心变；光太明，则黑暗；
wù fù shèng ， rén xīn biàn ； guāng tài míng ， zé hēi àn ；
Karena benda materi yang berlimpah bisa membuat hati orang
berubah menjadi serakah ; ibarat dibalik sinar yang sangat terang
terdapat sisi yang gelap ;

77
施愈苛，人心怨。故公心生，天道顺。
shī yù kē ， rén xīn yuàn 。 gù gōng xīn shēng ， tiān dào shùn 。
bila memerintah dengan menggunakan peraturan dan hukum
yang kejam, rakyat akan semakin kecewa dan menimbulkan
perasaan permusuhan. Oleh karena itu jangan memaksakan
kehendak, biarkan rakyat hidup dan berkembang secara bebas,
sesuai hukum alam yang harmonis dan alamiah,

正心扬，四时安。仁德广，安久长。
zhèng xīn yáng ， sì shí ān 。 rén dé guǎng ， ān jiǔ cháng 。
bila kejujuran dan kebenaran telah tersebar-luas, empat musim
menjadi damai dan aman, apabila memimpin dengan kebajikan
tinggi maka kedamaian dan keamanan bisa bertahan lama,

胸宽广，乾坤装，万里新气象。
xiōng kuān guǎng ， qián kūn zhuāng ， wàn lǐ xīn qì xiàng 。
berlapang dada dan mampu menampung segala yang ada, segala
penjuru menjadi suasana baru yang penuh semangat hidup dan
bergairah.

故君子知其然，不滋昏，不伎巧，
gù jūn zǐ zhī qí rán ， bù zī hūn ， bù jì qiǎo ，
Oleh karena itu orang yang arif dan bijaksana tahu kebenarannya,
maka tidak mengaitkan kepentingan pribadi dalam mengelola
negara, tidak menggunakan siasat tipu muslihat,

奢荡不生，弥彰不存，民自正自化，
shē dàng bù shēng ， mí zhāng bù cún ， mín zì zhèng zì huà ，
tidak melakukan pemborosan dan penyelewengan, membentuk
pemerintah yang bersih dan transparan dengan sendirinya rakyat
bisa menjalankan kehidupannya dengan bebas dan benar,

淳厚质朴，天下归宁也。
chún hòu zhì pǔ ， tiān xià guī níng yě 。
berperilaku jujur dan mau hidup sederhana, dengan demikian
negara akan kembali ke kedamaian kesejahteraan dan
kemakmuran.

78
 三十五 祖而根
sān shí wǔ zǔ ér gēn
Tiga Puluh Lima Leluhur dan Asal Mulanya

树，根深则叶茂枝繁，根深而蒂固。
shù ， gēn shēn zé yè mào zhī fán ， gēn shēn ér dì gù 。
Pohon, karena akarnya sangat dalam maka berdedaunan lebar /
lebat dan ranting yang banyak, berakar yang sangat dalam
sehingga tidak tergoyahkan.

人，谋公而有功，有功则有德，
rén ， móu gōng ér yǒu gōng ， yǒu gōng zé yǒu dé ，
Manusia, karena berusaha demi kepentingan umum sehingga
berjasa, karena jasanya maka bermoral,

德厚则命旺。
dé hòu zé mìng wàng 。
karena bermoral tinggi maka kehidupannya pun berkembang
pesat.

众生之根在天而归于祖。
zhòng shēng zhī gēn zài tiān ér guī yú zǔ 。
Semua makhluk hidup asal mulanya dari alam dan kemudian
kembali lagi ke leluhurnya.

人，不忘祖方为敬天，
rén ， bù wàng zǔ fāng wéi jìng tiān ，
Manusia, tidak melupakan leluhurnya baru bisa disebut orang
yang menghormat sang pencipta,

不断源方固根本。然人见利而忘祖，
bù duàn yuán fāng gù gēn běn 。 rán rén jiàn lì ér wàng zǔ ，
tidak memutuskan sumber asalnya baru bisa memperkokoh
fundamental kehidupan. Namun manusia selalu melupakan
leluhurnya begitu melihat ada keuntungan,

79
爱财而损人，谋私而缺德，
ài cái ér sǔn rén ， móu sī ér quē dé ，
dan karena cinta akan kekayaan sehingga merugikan orang lain,
mementingkan diri sendiri dan amoral,

缺德而福薄，福薄而能微，实为惜哉、
quē dé ér fú báo ， fú báo ér néng wēi ， shí wéi xī zāi 、
karena amoral maka tipis keberuntungannya, karena tipis
keberuntungannya maka energi kehidupan menjadi sedikit, hal
tersebut sangatlah disayangkan,

悲哉！纵有权威、财富、智谋、修行、名望，
bēi zāi ！zòng yǒu quán wēi 、cái fù 、zhì móu 、xiū xíng ,míng wàng ，
dan sangat menyedihkan ! kalau sudah demikian, maka walaupun
memiliki kekuasaan, harta kekayaan, banyak akal, menjalankan
ajaran agama dan nama baik,

何益？空忙也！
hé yì ？ kōng máng yě ！
apa ada gunanya ? karena hanyalah kesibukan kosong belaka !

三十六 皈而明
sān shí liù guī ér míng
Tiga Puluh Enam Berlindung demi Masa Depan yang Cerah

仁君御天下，秉公而行正
rén jūn yù tiān xià ， bǐng gōng ér xíng zhèng ，
Pemimpin yang bijaksana mengurus negara, dengan penuh
keadilan dan kebenaran,

节外不生枝，使众各遂其生 ，
jié wài bù shēng zhī ， shǐ zhòng gè suì qí shēng ，
tidak menimbulkan masalah yang seharusnya tidak bermasalah,
membiarkan rakyatnya menjalankan kehidupan dengan bebas dan
benar,

80
不捻祸，不妄为，守根本，则妖风不兴，
bù niǎn huò ， bù wàng wéi ， shǒu gēn běn ， zé yāo fēng bù xīng ，
tidak bertindak sewenang-wenang, menjaga kewajiban sendiri dan
mempertahankan fundamental negara, maka tradisi kebobrokan
tidak akan berkembang,

鬼魅敛迹，人天合德，天地融通。
guǐ mèi liǎn jì ， rén tiān hé dé ， tiān dì róng tōng 。
setan iblis pun menyembunyikan diri dan tidak mampu melukai
orang, manusia dan alam bersatu padu dengan kebajikan alam,
langit dan bumi dalam kondisi keseimbangan dan serasi.

人通此理，则贵象生，
rén tōng cǐ lǐ ， zé guì xiàng shēng ，
Apabila semua orang sudah dapat memahami kebenaran
keharmonisan tersebut, maka akan muncul tanda-tanda
kemakmuran,

天下皈依九天则光明久长。
tiān xià guī yī jiǔ tiān zé guāng míng jiǔ cháng 。
negara berlindung kepada langit kesembilan sehingga memiliki
masa depan yang cerah dan bertahan lama.

三十七 哀而盛
sān shí qī āi ér shèng
Tiga Puluh Tujuh Memiliki Rasa Welas Asih bisa Meraih
Kemenangan

智极则迷，贪多则寡，好高乃低，
zhì jí zé mí ， tān duō zé guǎ ， hǎo gāo nǎi dī ，
Orang yang sangat cerdas justru sering kehilangan akal, orang
yang serakah yang ingin memiliki banyak malah mendapat yang
sedikit, orang yang merasa dirinya serba tahu,

自明则暗，言多寡信。名盛则败，
zì míng zé àn ， yán duō guǎ xìn 。 míng shèng zé bài ，
sebenarnya sangat sedikit ilmu pengetahuannya, semakin banyak
berbicara semakin sedikit yang dapat dipercaya, memburu
kebesaran nama bisa menyebabkan kegagalan,

81
强极则弱。故适可而止，防极致反。
qiáng jí zé ruò 。 gù shì kě ér zhǐ ， fáng jí zhì fǎn 。
yang paling kuat dan keras pertanda mulai memasuki proses
penuaan dan melemah. Oleh karena itu berhentilah pada saat
yang tepat, untuk menghindari sesuatu yang mencapai puncak
tertinggi sehingga berkembang ke arah sebaliknya.

君子则以小为大，以少为多，
jūn zǐ zé yǐ xiǎo wéi dà ， yǐ shǎo wéi duō ，
orang yang bijak dan arif bisa menganggap yang kecil itu adalah
besar dan yang sedikit itu sudah banyak,

以德克怨，内修其本，保精偃智，
yǐ dé kè yuàn ， nèi xiū qí běn ， bǎo jīng yǎn zhì ，
membalas permusuhan dengan kebajikan, memperbaiki diri
sendiri dan mempertahankan semangat dengan sikap seperti
acuh tak acuh.

以慎持事，以难待易，慎终如始，
yǐ shèn chí shì ， yǐ nán dài yì ， shèn zhōng rú shǐ ，
tetapi sangat berhati-hati dalam melakukan sesuatu,
menyelesaikan hal yang gampang seperti menghadapi masalah
yang sulit, sangat berhati-hati dari awal sampai akhir,

未雨绸缪，未渴而井，未兆先谋。
wèi yǔ chóu móu ， wèi kě ér jǐng ， wèi zhào xiān móu 。
sedia payung sebelum hujan, menggali sumur sebelum haus dan
menyelesaikan masalah sebelum gejalanya timbul,

勿以智巧治世，但以至理处事，
wù yǐ zhì qiǎo zhì shì ， dàn yǐ zhì lǐ chǔ shì ，
janganlah mengelola negara dengan kecerdikan, tetapi lakukanlah
segala sesuatu dengan penuh kebenaran,

谦容百端，包涵万类，善忍待机，
qiān róng bǎi duān ， bāo hán wàn lèi ， shàn rěn dài jī ，
rendah hati dan rasa toleransi, mau menampung pendapat dari
berbagai kalangan, pandai bersabar untuk menunggu peluang,

82
后发制御。俭以节物，藏以避锋。
hòu fā zhì yù 。 jiǎn yǐ jié wù ， cáng yǐ bì fēng 。
demi mengambil tindakan yang tepat sasaran, hidup sederhana
dan hemat, menyembunyikan bakat dan ambisi,

不争先，不恃勇，不逞能，不夸福，
bù zhēng xiān ， bù shì yǒng ， bù chěng néng ， bù kuā fú ，
Tidak terburu-buru, jangan mengandalkan keberanian dan jangan
memamerkan kebolehan, tidak membanggakan keberuntungan,

不谋人，不轻怒，以无招对巧招，
bù móu rén ， bù qīng nù ， yǐ wú zhāo duì qiǎo zhāo ，
jangan menyiasati orang lain dan tidak gampang marah,
menghadapi siasat yang licik dengan tanpa siasat,

则天必佑之，众人助之，哀者反胜。
zé tiān bì yòu zhī ， zhòng rén zhù zhī ， āi zhě fǎn shèng 。
maka pasti akan diberkati Thian, memperoleh dukungan dari
semua orang, sehingga pihak yang memiliki rasa welas asih
berbalik meraih kemenangan.

三十八 天而公
sān shí bā tiān ér gōng
Tiga Puluh Delapan Keadilan Thian

民不畏威而服其仁，
mín bù wèi wēi ér fú qí rén ，
Rakyat tidak takut terhadap kekuasaan penguasanya namun
patuh pada pimpinan yang bijaksana,

君善开民之生机则国兴。
jūn shàn kāi mín zhī shēng jī zé guó xīng 。
pemimpin yang pandai membuka peluang untuk kesempatan
hidup rakyat maka negara akan berkembang menuju ke
kedamaian.

83
高者抑之，低者举之，余者损之，
gāo zhě yì zhī ， dī zhě jǔ zhī ， yú zhě sǔn zhī ，
Kalau ketinggian diturunkan ke bawah, bila kerendahan dinaikkan
ke atas, yang berlebihan di kurangkan,

亏者补之，强者削之，奸者惩之，
kuī zhě bǔ zhī ， qiáng zhě xiāo zhī ， jiān zhě chěng zhī ，
yang kurang ditambahkan, yang keras dan kuat di lemahkan, yang
jahat diberi hukuman,

德者助之，仁者用之，圣者奉之，
dé zhě zhù zhī ， rén zhě yòng zhī ， shèng zhě fèng zhī ，
yang bermoral diberi bantuan, yang penuh kebajikan di
pergunakan, yang suci diberi penghargaan,

此谓天道公平矣。
cǐ wèi tiān dào gōng píng yǐ 。
semua ini disebut keadilan dari Hakikat Ketuhanan

明智者顺之则盛，昏迷者逆之则衰。
míng zhì zhě shùn zhī zé shèng ， hūn mí zhě nì zhī zé shuāi 。
orang yang jujur dan pintar mau mematuhinya maka dapat
mencapai kemakmuran, orang yang bodoh dan sesat
mengkhianatinya maka mengalami keruntuhan.

三十九 性而命
sān shí jiǔ xìng ér mìng
Tiga Puluh Sembilan Karakter Kehidupan

天地絪缊，万物化醇。
tiān dì yīn yūn ， wàn wù huà chún 。
Langit dan bumi memancarkan pengaruhnya, segala sesuatu
benda berubah dan tumbuh.

男女媾精，万物衍生。
nán nǚ gòu jīng ， wàn wù yǎn shēng 。
Lelaki dan wanita berhubungan intim, sehingga melahirkan
keturunan dan terus berkembang.

84
阳得阴而化育，阴得阳而成长，
yáng dé yīn ér huà yù ， yīn dé yáng ér chéng cháng ，
Mereka dipelihara oleh “Yang” yang mendapat “Yin” dan
dibesarkan oleh “Yin” yang mendapat “Yang”

阴阳相辅相成，互相感应，
yīn yáng xiāng fǔ xiāng chéng ， hù xiāng gǎn yīng ，
Yin dan Yang saling melengkapi satu sama lain dan saling
berpengaruh,

循环相融相生。故独阳不生，
xún huán xiāng róng xiāng shēng 。 gù dú yáng bù shēng ，
membangun suatu siklus saling membaur dan saling
menyelaraskan, maka Yang sendiri tidak bisa melahirkan,

独阴不成。故阴阳和谐妙莲成，
dú yīn bù chéng 。 gù yīn yáng hé xié miào lián chéng ，
dan Yin sendiri tidak bisa tumbuh kembang. Oleh karena itu Yin
dan Yang harmonis terciptalah suasana yang indah dan
menyenangkan,

阴阳失衡则短命。
yīn yáng shī héng zé duǎn mìng 。
jika Yin dan Yang hilang keseimbangan maka tidak bisa berumur
panjang.

故此为生机命关之主旨 ，
gù cǐ wéi shēng jī mìng guān zhī zhǔ zhǐ ，
Karena hal ini adalah intisari utama bagi gairah hidup dan daya
guna kehidupan,

其它修术均为次为辅。
qí tā xiū shù jūn wéi cì wéi fǔ 。
sedangkan latihan dan cara pengasuhan diri yang lain hanyalah
bersifat pelengkap yang kedua,

85
倘若颠倒主次，终为劳空。
tǎng ruò diān dǎo zhǔ cì ， zhōng wéi láo kōng 。
apabila yang utama dan yang kedua dibolak-balikkan, akhirnya
hanya sia-sia belaka.

命能源自天宇，归于九极，纳于性机，
mìng néng yuán zì tiān yǔ ， guī yú jiǔ jí ， nà yú xìng jī ，
Karena energi kehidupan bersumber dari alam semesta dan
berpusat di puncak tertinggi kesembilan, disalurkan melalui organ
tubuh,

聚自功德，藏于丹阳，交通中渊。
jù zì gōng dé ， cáng yú dān yáng ， jiāo tōng zhōng yuān 。
dan terkumpul dalam bentuk beramal bakti, tersimpan dalam “Tan
Yang” dan menghubungkan “Zhong Yuan”

故众生有别，在于量能。
gù zhòng shēng yǒu bié ， zài yú liáng néng 。
oleh karena itu semua orang terdapat perbedaan, yang tergantung
pada jumlah energi yang dimilikinya.

高者升华，逍遥自在，妙乐无穷；
gāo zhě shēng huá ， xiāo yáo zì zài ， miào lè wú qióng ；
Orang yang memiliki energi tinggi dapat mencapai sublimasi,
bebas tanpa kekang dan bergembira tiada tara,

中者介间，轮廻游荡，甘苦相间；
zhōng zhě jiè jiān ， lún huí yóu dàng ， gān kǔ xiāng jiān ；
orang yang memiliki energi sedang, akan berkelana dalam
samsara dan suka duka saling bergantian

低者下沉，苦海茫然，回头无岸。
dī zhě xià chén ， kǔ hǎi máng rán ， huí tóu wú àn 。
orang yang memiliki energi rendah sehingga tenggelam ke bawah,
maka mengalami penderitaan tak berujung dan tidak ada jalan
untuk kembali.

86
命能在天，近在眼前。善者妙摄，
mìng néng zài tiān ， jìn zài yǎn qián 。 shàn zhě miào shè ，
Energi kehidupan sepertinya sangat jauh sekali namun
sebenarnya hanyalah dekat di depan mata, orang baik pandai
untuk menyerapnya,

歹者损耗，愚者不得，私者无缘；
dǎi zhě sǔn hào ， yú zhě bù dé ， sī zhě wú yuán ；
orang jahat hanya tahu menghamburkannya, orang bodoh tidak
bisa mendapatkannya, orang egois tidak berjodoh dengannya.

厚者积德，仁者建功，明者通窍，
hòu zhě jī dé ， rén zhě jiàn gōng ， míng zhě tōng qiào ，
Orang jujur memperoleh dengan cara menimbun kebajikan, orang
yang berwelas asih memperoleh dengan berbuat jasa. Orang yang
batinnya tercerahkan memperoleh dengan cara membuka rongga
organ tubuh.

自摄而天予。窍者穴，窍者道，窍者脉，
zì shè ér tiān yú 。 qiào zhě xué ， qiào zhě dào ， qiào zhě mài ，
sehingga sendiri yang mengambil dan alam pula rela
memberikannya, yang dimaksud rongga organ tubuh yaitu titik
akupuntur dan pembuluh darah,

窍者机，窍者妙。窍塞而能阻，
qiào zhě jī ， qiào zhě miào 。 qiào sāi ér néng zǔ ，
fungsi organ tubuh dan kekebalan tubuh. Bila rongga organ tubuh
tersumbat maka energinya pun terhambat,

窍通而能至。通之法，一则性，二则功，
qiào tōng ér néng zhì 。 tōng zhī fǎ ， yī zé xìng ， èr zé gōng ，
jika terbuka dan lancar energinya pun tiba. Cara untuk membuka
dan memperlancarkannya, pertama melalui hubungan seksual,
kedua melalui perbuatan jasa,

87
三则德，四则应，五则修 。
sān zé dé ， sì zé yīng ， wǔ zé xiū 。
ketiga melalui penimbunan kebajikan, keempat melalui metode
pemikiran, kelima melalui pengolahan diri,

性，人之阳，善之妙，好之合，生之质 ，
xìng ， rén zhī yáng ， shàn zhī miào ， hǎo zhī hé ， shēng zhī zhì ，
Seksual adalah unsur Yang dari manusia, keajaiban yang indah
dan penyatuan yang terbaik, merupakan kualitas kehidupan,

情之实，命之腺。
qíng zhī shí ， mìng zhī xiàn 。
cinta kasih yang nyata dan jalur kehidupan

人明其理，用其妙，则纳万能；
rén míng qí lǐ ， yòng qí miào ， zé nà wàn néng ；
Orang yang memahami kebenarannya dan mendayagunakan
keajaibannya maka dapat menyerap energi yang berlimpah,

人暗其道，误用其术，则多损而消亡。
rén àn qí dào ， wù yòng qí shù ， zé duō sǔn ér xiāo wáng 。
orang yang tidak tahu metodenya dan menyalahgunakan seninya,
maka energinya banyak terkuras sehingga binasa,

性之妙理，阴动而阳应合，如痴如醉，
xìng zhī miào lǐ ， yīn dòng ér yáng yīng hé ， rú chī rú zuì ，
Kebenaran yang sangat menakjubkan dalam hubungan seksual,
yaitu Yin bergerak dan Yang harus mengimbangi, dengan sangat
terpesona,

纳琼浆玉液而化醇，
nà qióng jiāng yù yè ér huà chún ，
menyerap cairan vital yang murni,

聚精气神而化能，显光音色而充盈。
jù jīng qì shén ér huà néng ， xiǎn guāng yīn sè ér chōng yíng 。
menghimpun saripati gairah kehidupan dan berubah menjadi
energi, di ekspresikan melalui suara dan air muka yang sangat
memuaskan,

88
从而妙乐无穷，升华自然，
cóng ér miào lè wú qióng ， shēng huá zì rán ，
sehingga memperoleh kegembiraan yang fantastis dan mencapai
sublimasi alami,

阴阳互补相长。阴阳和谐之道，
yīn yáng hù bǔ xiāng cháng 。 yīn yáng hé xié zhī dào ，
terciptalah keadaan Yin dan Yang saling melengkapi dan saling
mengisi. Prinsip keharmonisan Yin dan Yang.

则是阴静阳动，阳施阴授，
zé shì yīn jìng yáng dòng ， yáng shī yīn shòu ，
adalah “Yin” dalam posisi diam dan “Yang” bergerak, “Yang”
memberi dan “Yin” menerima,

心气平和，意志专一，心底光明，
xīn qì píng hé ， yì zhì zhuān yī ， xīn dǐ guāng míng ，
dengan suasana hati yang tenang dan pikiran yang fokus, dengan
hati yang tulus,

行举柔顺，身形翩然，如腾云驾雾，
xíng jǔ róu shùn ， shēn xíng piān rán ， rú téng yún jià wù ，
gerak gerik yang lemah lembut dan perawakan yang luwes,
bagaikan menaiki awan dan menunggang kabut,

飘飘欲仙，陶醉欲死，至此则百脉通，
piāo piāo yù xiān ， táo zuì yù sǐ ， zhì cǐ zé bǎi mài tōng ，
serasa mengapung di awang-awang dan memperoleh puncak
kenikmatan yang sangat menyenangkan, sampai disini semua
urat nadi menjadi lancar,

命关开，即时摄纳含蓄，
mìng guān kāi ， jí shí shè nà hán xù ，
dan terbukalah daya guna kehidupan, segeralah menyerapnya
secara implisit,

89
则得真元而长久。阴阳相合之要，
zé dé zhēn yuán ér cháng jiǔ 。 yīn yáng xiāng hé zhī yào ，
agar memperoleh vitalitas sejati yang mampu bertahan lama. Inti
dari Yin dan Yang yang saling menyatu adalah,

为男：养精不耗，欲而不纵，不强，
wéi nán ： yǎng jīng bù hào ， yù ér bù zòng ， bù qiáng ，
bagi pihak lelaki : harus menghemat sperma dan tidak diboroskan,
bernafsu tapi tidak lepas kendali, tidak memaksa,

知其度，操其妙，戒其忌，则益得固元；
zhī qí dù ， cāo qí miào ， jiè qí jì ， zé yì dé gù yuán ；
tahu batasnya, mengendalikan efek keajaibannya dan tidak
melanggar pantangan, maka akan memperoleh manfaat untuk
menjaga vitalitas dan semangat kehidupan.

为女：采阳而补阴，聚万能集一身，
wéi nǚ ： cǎi yáng ér bǔ yīn ， jù wàn néng jí yī shēn ，
bagi pihak wanita : mengambil “Yang” untuk ditambahkan ke
“Yin”, mengumpulkan energi yang berlimpah dalam tubuh,

纳而不耗，痴而不迷，浓而不凝，
nà ér bù hào ， chī ér bù mí ， nóng ér bù níng ，
menyerap dan tidak dihamburkan, gemar namun tidak keranjingan,
kental tapi tidak membeku

乐而不乱，数而不伤，善迎妙受，
lè ér bù luàn ， shù ér bù shāng ， shàn yíng miào shòu ，
gembira namun tidak binal, berulang kali tapi tidak terluka, pandai
menerima dan merasakan kepuasan yang indah,

则益得长久。
zé yì dé cháng jiǔ 。
maka akan memperoleh manfaat yang bertahan lama.

*****
TIDAK DIPERJUALBELIKAN
HANYA UNTUK KALANGAN SENDIRI

90