Onverzekerd tegen ziektekosten.

– Het afgelopen jaar is het hem weten oncologen in Nederland maar bitter weinig van
aantal mensen dat in Nederland niet tegen ziektekosten is ver-
zekerd fors toegenomen. In 1997 waren naar schatting van het
Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) 190.000 mensen on-
verzekerd, terwijl dat er in 1996 144.000 waren. In 1985, het eer-
ste jaar waarin het CBS dit gegeven bijhield, ging het om 97.000
mensen. Het aantal onverzekerden is in het afgelopen decen-
nium dus bijna verdubbeld (Mndber Gezondheid CBS 1998;
17(10):41).
Het CBS berekent het aantal onverzekerden door het aan-
tal particulier en bij het ziekenfonds verzekerden af te trekken
van de administratief bekende bevolking (tabel 1). De grote
toename sinds 1985 heeft mede te maken met het aantal on-
verzekerde asielzoekers, toen slechts 700 en inmiddels opgelo-
pen naar 31.667. In 1996 waren dat er 29.142, dus dat kan de
grote toename van het aantal onverzekerden in 1997 niet ver-
klaren. Het CBS geeft als toelichting dat zich vorig jaar door
de reparatie van de zogenoemde Wet van Otterloo (de verho-
ging van de ziekenfondsinkomensgrens voor verzekerden
krachtens de Algemene Ouderdomswet) en door de beëindi-
ging van de medeverzekering voor studerenden in de Zieken-
fondswet omvangrijke verschuivingen hebben voorgedaan, die
nog niet op een eenduidige manier in de verschillende verze-
kerdenregistraties zichtbaar zijn geworden. Het getal voor 1997
zou daarom niet zonder meer met dat van 1996 mogen worden
vergeleken. Om een beter zicht te krijgen op de werkelijke ont-
wikkeling van het aantal onverzekerden in 1997 moet er vol-
gens het CBS nadere gegevens worden afgewacht.
Dieet volgens Houtsmuller. – Bijna alle Nederlandse kanker-
patiënten kennen vermoedelijk het dieet volgens Houtsmuller.
Dr.A.J.Houtsmuller is een Rotterdamse internist-diabetoloog
die in 1980 op miraculeuze wijze zou zijn genezen van een ma-
ligne melanoom dankzij een door hemzelf ontwikkeld dieet.
Het tijdschrift Voeding (1998;59:35-7) brengt nu een interview
met deze arts. Houtsmuller geeft hierin uitgebreid toelichting
op het naar hem genoemde kankerremmende dieet. Volgens
voeding; zij hebben alleen maar oog voor middelen die hun
door de farmaceutische industrie zijn aangereikt.
Houtsmullers kankerbestrijdende dieet bestaat ten eerste
uit veel vette vis (zalm, haring, paling of makreel), dit vanwe-
ge eicosapentaeenzuur, een ‘visvetzuur’ dat volgens Houts-
muller een enorm kankerremmende werking heeft. Vlees, ge-
vogelte en magere vis moeten kankerpatiënten juist mijden,
omdat daarin arachidonzuur zit, dat juist een kankerstimule-
rend en immuunsuppressief effect zou hebben. Verder moet
het dieet weinig vet bevatten en bij voorkeur gebaseerd zijn op
olijfolie (tabel 2). Houtsmuller vervolgt: ‘En dan massaal veel
groenten. . . Met een sapcentrifuge is het mogelijk een gecon-
centreerd aanbod te bereiken van stoffen die kanker remmen.
Bovendien zoveel mogelijk vruchten, maar niet geperst. Suiker
uit vruchtensap komt namelijk zeer snel in de bloedbaan en
kankercellen proberen zoveel mogelijk suiker binnen te halen
en worden zo geholpen. Dat is in conflict met de Moerman-
gedachte. Patiënten moesten van hem wekenlang sapvasten –
verschrikkelijk – en daarna ook drie keer per dag vruchtensap
innemen. Ik ben daar een felle tegenstander van en dat gaf veel
problemen met de Moerman-groep. . . Overigens was Moer-
man ook iemand met een ijzeren discipline en dan kom je op
het terrein van de psychoneuro-immunologie. De samenhang
tussen lichaam en geest kan de doorslag geven tussen genezen
en niet-genezen. In mijn behandeling is naast de voeding dan
ook de instelling van de patiënt en de hulp uit zijn omgeving
heel belangrijk.’
Houtsmuller adviseert verder hoge doses vitaminen en mi-
neralen te slikken: ‘De aanbevolen hoeveelheden vitaminen in
Nederland zijn natuurlijk verouderd en te zeer gericht op het
voorkómen van deficiënties. Voor een farmacologisch effect
moet de inname wel een factor 10 hoger zijn.’
Daarnaast zou men allerlei ‘kankerremmers’ moeten ge-
bruiken, zoals haaienkraakbeenpoeder, genisteïne (uit soja),
lycopine (uit tomaten), quercetine (flavonoïde in rode wijn,
vruchten, groenten en thee), dehydro-epiandrosteron, melato-

TABEL 1. Onverzekerden tegen ziektekosten, 1985-1997 (n u 1000) (bron: Centraal Bureau voor de Statistiek)

1985 1990 1993 1994 1995 1996 1997

administratieve bevolking 14 492 14 952 15 290 15 383 15 459 15 531 15 611

minus

ziekenfondsverzekerden 9 575* 9 185 9 420 9 580 9 700 9 776 9 906

particulier verzekerden
(volgens MOOZ)† 3 856 4 713 4 827 4 738 4 685 4 709 4 658
publiekrechtelijk verzekerden† 837‡ 843 846 856 859 840 807
beroepsmilitairen 57 56 51 52 53 55 57
dienstplichtig militairen§ 46 48 35 25 14 6 –
gastarbeiders in het buitenland|| 40 36 40 43 44 44 41¶

plus

gastarbeiders in Nederland** 15 17 16 16 15 15 16
asielzoekers 1 6 17 29 31 29 32

totaal onverzekerden 97 94 104 134 150 144 190

MOOZ = Wet Medefinanciering Oververtegenwoordiging Oudere Ziekenfondsverzekerden.

*Inclusief geraamde correctie (–50 000) van het bestand ziekenfondsverzekerden als gevolg van de invoering van de nominale premie.
†Stand per 1 juli.
‡Stand per 1 oktober.
§Niet gecorrigeerd voor kostwinners.
||Inclusief medeverzekerde gezinsleden.
¶Inclusief schatting voor de gezinssterktefactor.
**Exclusief medeverzekerde gezinsleden.

2758 Ned Tijdschr Geneeskd 1998 12 december;142(50)


TABEL 2. Kankerbestrijdende voeding (bron: Voeding 1998;59:35-7)
Principe: weinig geconcentreerd eiwit, weinig vet, aangevuld met een
hoge dosis vitaminen en mineralen.
Geen vlees, magere vis, kip, wild, gevogelte, vleesproducten (worst et ce-
tera).
Geen orgaanvlees, behalve 1 à 2 keer per week lever (circa 100 g).
Wel vleesnat, bouillon.
Geen hangop, wel andere melkproducten.
Wel kippenei, ook kaasproducten, maar geen vette Franse kazen.
Tahoe, tempé en vegetarische vleesvervanger zonder beperkingen.
Belangrijk: vette vis, dagelijk circa 100 g toegestaan.
Voor bakken: uitsluitend roomboter of olijfolie.
Nooit geharde vetten gebruiken.
Voor brood: roomboter of kuipjesmargarine.
Dagelijks een ei is verantwoord, niet rauw.
Volkorenproducten uitstekend, producten van wit meel vermijden.
Suiker: alleen ongeraffineerde bruine suiker.
Producten met suiker (jam, stroop, snoep, gebak, chocolade) vermijden.
Uitzondering hierop: Engelse marmelade.
Aardappelen of ongepelde rijstproducten zonder beperkingen.
Groenten en fruit: het beste is rauw eten of drinken.
Sap van drie soorten groenten, totaal 500-1000 g, verdeeld over de dag
drinken.
Per glas groentesap circa 1 g vitamine C toevoegen.
Belangrijk: veel ui, gefrituurd in olijfolie.
Geperst fruit alleen tijdens een maaltijd.
Koffie en thee toegestaan, geen cafeïnevrije koffie.
Noten en zuidvruchten toegestaan, behalve kokosnoten en pindanoten.
Kruiden toegestaan, behalve mosterd.
Alcohol zeer incidenteel.
nine, flavopereirine (afkomstig uit de plant Pao pereira) en als-
tonine (uit de Rauwolfra voornitoria, ook een plant).
Houtsmuller, die zich na zijn pensionering in 1989 geheel
aan kankerpatiënten gewijd heeft, benadrukt dat zijn dieetthe-
rapie alleen geen kanker geneest. Wel acht hij het bewezen dat
daardoor de genezingskansen van een patiënt toenemen.
Houtsmuller: ‘Eerst ben ik wel in een behoorlijk kwaad dag-
licht gesteld door de oncologen. Er is zelfs een klacht inge-
diend, anoniem. . . Maar dat is wel volledig veranderd, ik denk
dankzij het boekje Niet-toxische tumortherapie dat ik bewust
voor oncologen geschreven heb. Nu krijgen uitbehandelde pa-
tiënten in de Daniel den Hoedkliniek soms het advies:
“Probeer het eens bij dr.Houtsmuller”.’
j.b.meijer van putten
De Dr.F.Gerritzen-prijs voor diabetesonderzoek 1997 is op
13 november jl. tijdens de najaarsvergadering van de Ne-
derlandse Vereniging voor Diabetes Onderzoek in Doorwerth
uitgereikt aan dr.P.de Vos voor zijn onderzoek, getiteld
‘Alginate-polylysine microencapsulation of pancreatic islets’.
De prijs bestaat uit een geldbedrag van f 10.000,–, een oorkon-
de en een penning.
De gedeelde tweede prijs ging dit jaar naar dr.C.J.J.Tack
voor zijn onderzoek ‘Cardiovascular effects on insulin. Studies
in normal and insulin resistant subjects’, en naar dr.F.Holleman
voor zijn onderzoek ‘Insulin Lispro monograph on a mono-
mer’.
De Wubbo Ockelsprijs 1998 is op 1 december jl. in Groningen
uitgereikt aan dr.J.H.G.Jonkman, hoogleraar Farmacie en di-
recteur van Pharma Bio Research te Zuidlaren, vanwege zijn
belangrijke bijdrage aan de professionalisering van het weten-
schappelijk onderzoek gericht op de ontwikkeling van nieuwe
geneesmiddelen. Aan de prijs is een oorkonde, een plastiek van
de kunstenaar Hugo Hol en een bedrag van f 15.000,– verbon-
den.
Doorlopende agenda
(*eerste vermelding)
1998
December
12 Amsterdam (Grand Hotel Krasnapolsky), congres Werk-
groep Cardiologische Centra Nederland ‘Innovations in
cardiology: the next millennium’ (tel. 076-5143150 WCN-
secretariaat).
12 Leiden (Boerhaave Museum), studiedag van de Stich-
ting Historisch Platform ‘Ingebed. Werelden van gezond-
heidszorg 1500-2000’ (tel. 020-4446487 Stichting Histo-
risch Platform, of tel. 024-3613359/5320 mw.G.van Hete-
ren).
13-15 Vaals (Kasteel Vaalsbroek), MINT Institute for Post-
graduate Education in Clinical Nutrition ‘Naar een opti-
male voedingstherapie op de intensive care’ (tel. 079-
3539060 mw.S.van Kleef).
13-16 Den Haag, Eijkman Centennial on infections in the 21st
century ‘Successes from the past, challenges for the future’
(tel. 030-2507625 symposiumsecretariaat, AZU, huispost
G04.614).
14 Amsterdam (AZVU), Amsterdamsche Neurologenver-
eeniging: klinische avond (tel. 020-5108911 dr.W.H.J.P.
Linssen, secretaris-penningmeester).
14 Amsterdam (PAOG-VU)), cursus ‘PET-diagnostiek in de
klinische praktijk: is het de moeite wel waard?’ (tel. 020-
4448444).
15 Amsterdam (AMC), 1898 Vrouwenkliniek 1998: sym-
posium over de hongerwinter ‘Prenatal Dutch exposure to
famine (1944-1945) and adult disease’ (tel. 020-5663754
mw.L.Schuitmaker, of tel. 020-5664383 mw.A.van der
Pouw).
15 Amsterdam (Med. Faculteit VU), middagsymposium
Stichting Diabetes and Nutrition Organization ‘Diabetes
en voedingstherapie – is er (DNO)-nieuws?’ (tel. 020-
4440538 (op ma/di/vrij) mw.M.J.C.van de Pol-Kootje).
15 Ede (De Reehorst), symposium t.g.v. 15-jarig jubileum van
het tijdschrift Vlees in Voeding (tel. 070-3991155
Voorlichtingsbureau Vlees).
15-16 Amsterdam (PAOG-VU), cursus ‘Computertomogra-
fie (CT) en kernspintomografie (MRI)’ (tel. 020-4448444).
15-16 Noordwijkerhout (Leeuwenhorst), conferentie ‘Direc-
tieve therapie. Zo eenvoudig en goed mogelijk’ (tel. 030-
6912650 Cure & Care Development).
15-18 Etten-Leur (Trainingscentrum), ‘ELISA, methoden en
diagnostiek’ (vernieuwde cursus) (tel. 076-5014021).
16 Nijmegen (PAOG-Heyendael), cursus ‘Orthopedie van de
onderste extremiteiten’, bestemd voor huisartsen (tel. 024-
3617691 mw.I.Elbers).
16 Utrecht (Jaarbeurs), Medisch-wetenschappelijke Dag 1998
van de FMWV ‘Molecular diagnosis and disease’ (tel. 024-
3557010).
16-18 Rotterdam (PAOG), basiscursus Microchirurgie (tel.
010-4087879).
Ned Tijdschr Geneeskd 1998 12 december;142(50) 2759