ORGAN OKUMA

ve
ORGANLARIN DİLİ
İçindekiler
BAŞIMIZDAKİ ORGANLARI OKUMA ve HASTALIK TEŞHİSLERİ ................................................................. 1
YÜZDEKİ ÇİZGİLER VE ANLAMLARI.......................................................................................................... 1
Yatay alın çizgileri ............................................................................................................................... 1
Sol kaş çizgileri.................................................................................................................................... 1
Sağ kaş çizgileri ................................................................................................................................... 2
Burun köprüsü çizgileri ....................................................................................................................... 2
Kaz ayağı çizgileri ................................................................................................................................ 2
Göz altı torbaları / morlukları ............................................................................................................. 3
Yanak solgunluğu................................................................................................................................ 3
Kızarık burun ucu ................................................................................................................................ 4
Ağız kenarı çizgileri ............................................................................................................................. 5
Gülme çizgileri .................................................................................................................................... 5
Dudak üstü çizgileri ............................................................................................................................ 6
Dudak üzerinde beliren noktalar ........................................................................................................ 6
Boyun çizgileri .................................................................................................................................... 6
Dudak altı çizgileri .............................................................................................................................. 7
Belirgin şakak damarları ..................................................................................................................... 7
Ciltteki kuruluk ve kaşıntı , ................................................................................................................. 8
Gözün etrafında yağ bezeleri .............................................................................................................. 8
Renk değişimleri ................................................................................................................................. 9
Pörtlek göz.......................................................................................................................................... 9
Korneada beyaz noktalar .................................................................................................................. 10
İrisin etrafındaki beyaz halka ............................................................................................................ 10
Şeker hastalığı .................................................................................................................................. 11
Kalp hastalığının ilk belirtisi .............................................................................................................. 11
Sarı Nokta Hastalığı .......................................................................................................................... 12
Sarı Nokta Hastalığı Tedavisi Nasıl Yapılır? ....................................................................................... 12
Sarı Nokta Hastalığı Bitkisel Tedavisi Mümkün Mü? ......................................................................... 12
Göz nezlesi :...................................................................................................................................... 13
Göz kapağı yangısı ............................................................................................................................ 13
Arpacık : ........................................................................................................................................... 14
Lens kullanımı:.................................................................................................................................. 14
Göz kapağında şişlik için neler yapılabilir? ........................................................................................ 14
Burun kızarıklığına yol açan hastalıklar ve belirtileri ......................................................................... 15
Sivilceler ........................................................................................................................................... 16

I
 Bölgelere göre sivilce analizi............................................................................................................. 16
Alın bölgesinde çıkan sivilceler ......................................................................................................... 16
Kaş ortasında çıkan sivilceler ............................................................................................................ 16
Göz çevresinde çıkan sivilceler ......................................................................................................... 16
Burun bölgesinde çıkan sivilceler ..................................................................................................... 17
Kulaklarda çıkan sivilceler................................................................................................................. 17
Yanaklarda çıkan sivilceler ................................................................................................................ 17
Çene ucu bölgesinde çıkan sivilceler ................................................................................................ 18
Yağlı T bölgesi ................................................................................................................................... 18
Tedavi yöntemi olarak ...................................................................................................................... 19
Sivilcelerle İlgili Bir Soru.................................................................................................................... 19
Geniş gözenekler .............................................................................................................................. 19
Saçlar ................................................................................................................................................ 20
Saç incelmesi neden olur? ................................................................................................................ 20
İnce telli saçın sebepleri : ................................................................................................................. 20
KULAK ................................................................................................................................................... 23
Kulağınızda Kırışıklık Varsa................................................................................................................ 24
Kırmızı Kulak ..................................................................................................................................... 24
Soluk Renk Kulak .............................................................................................................................. 25
Kulakta Derin Kırmızılıklar ................................................................................................................ 25
Kulak Kıkırdağının İltihaplanması ...................................................................................................... 26
Kulak Çizelgesi ve Anlamları ............................................................................................................. 26
DİL ........................................................................................................................................................ 28
Dilden hastalık teşhisi neden önemlidir............................................................................................ 28
Diliniz Beyaz mı? ............................................................................................................................... 28
Beyaz dil hastalıkların göstergesi olabilir. ......................................................................................... 29
Dil üzerindeki beyaz plak ne anlama gelir.? ...................................................................................... 31
Dil üstündeki mukoza(katman, kaplama) çeşitleri ve anlamları ....................................................... 31
Dilden hastalık teşhisi ....................................................................................................................... 32
1-) Beyaz dilpası................................................................................................................................ 32
2-) Beyaz dil pası dilin orta çizgisinin yanında olursa ........................................................................ 33
3-) Dildeki pas tek bir tarafta ise....................................................................................................... 33
4-) Dil kökünde sarımsı bir tabaka varsa ........................................................................................... 34
5-) Dilin üzerinde siyah saç renginde bir tabaka varsa ...................................................................... 35
6-) Dil kenarlarındaki diş izleri .......................................................................................................... 35
7-) Dilin alt kısmındaki toplar damarlardaki mor görüntüler ............................................................ 36

II
8-) Dil üzerindeki katlanmış gibi yırtıklar varsa , ............................................................................... 36
9-) Dildeki bu tür değişimler genelikle kadınlarda görülür................................................................ 37
10-) Dilin ucundaki kırmızılık ............................................................................................................ 37
11-) Dil üzerinden kişinin beyin kanaması geçirip geçirmediği anlaşılır. ........................................... 38
12-) Dil üzerindeki kuruluk menopoz sonrası eklemlerde iltihapalanmaya (artirit) işarettir. ........... 38
13-) Dil üzerinde ki çilek gibi kabarcik (papilla)................................................................................. 39
Dildeki diğer kaplama çeşitleri.......................................................................................................... 39
Kalın grimsi kaplama......................................................................................................................... 39
Kahverengi Kaplama ......................................................................................................................... 39
Kalıcı beyaz lekeler ........................................................................................................................... 39
Yapışkan bir kaplama........................................................................................................................ 40
Dilin orta bölgesinin yanları ve arka bölümlerinde kalın sarı kaplama.............................................. 40
İnce bir sarı kaplama ........................................................................................................................ 40
Özellikle dilin ortasındaki kalın sarı kaplama .................................................................................... 40
Dil rengi ve kaplaması dil geneli sarı olanlar ..................................................................................... 40
Dilde düzensiz kaplama olursa: ........................................................................................................ 41
Dilin rengi ve anlamları ..................................................................................................................... 41
Dilin ortasında mor ........................................................................................................................... 41
Dilin akciğer bölgesinde mor renk , .................................................................................................. 41
Dilde mavi renklenme ...................................................................................................................... 41
Mor renkli dil .................................................................................................................................... 42
Dolaşımı düzenleyen, damarlarda kan dolaşımını kolaylaştıran, kolesterolü düşüren kürler ........... 42
Sarı dil rengi...................................................................................................................................... 43
Kırmızı dil rengi ................................................................................................................................. 43
Soluk dil ............................................................................................................................................ 44
Kahverengi dil ................................................................................................................................... 44
Diabetes Mellitus (Şeker Hastalığı) İçin; ........................................................................................... 45
Çiğ Soğan Suyu: ................................................................................................................................ 45
Dildeki ıslaklık ve anlamları .............................................................................................................. 45
Kuru dil ............................................................................................................................................. 46
Kuru dil tedavi önerisi....................................................................................................................... 46
Çok ıslak dil ....................................................................................................................................... 47
Dil titremesi ...................................................................................................................................... 47
Dilde şişkinlikler ve anlamları ........................................................................................................... 48
Şişmiş diller....................................................................................................................................... 48
Bölgesel ve noktasal şişkinlikler........................................................................................................ 48

III
 Şişmiş sol kenar (dalak noktası) ........................................................................................................ 48
Şişmiş sağ kenar (karaciğer noktası) ................................................................................................. 48
Şişmiş dil ucu .................................................................................................................................... 48
Dilin ucu ile ortası arasında şişlik ...................................................................................................... 48
Dilleri genel olarak şişkin olan kişiler ................................................................................................ 48
Dil yaralanmaları .............................................................................................................................. 49
Uçuk (Herpes) ................................................................................................................................... 49
Aft..................................................................................................................................................... 50
Alerji ................................................................................................................................................. 50
Dil kanseri ......................................................................................................................................... 51
Pamukçuk (Candida) ......................................................................................................................... 51
Papillit .............................................................................................................................................. 52
DİLDEKİ ÇATLAKLAR.......................................................................................................................... 52
Dil sorunlarının çözümünde Pratik ipuçları ....................................................................................... 52
Diş izleri olan diller ........................................................................................................................... 52
Vücudu arındıran Kür; ...................................................................................................................... 53
Dilin arka kolon bölgesinde kalan grimsi kaplama ............................................................................ 53
Titreyen dil (endişe, korku, stres belirtisi) için; ................................................................................. 53
Dil kanseri ......................................................................................................................................... 54
DİL KANSERİ NEDİR? ......................................................................................................................... 56
DİL KANSERİNİN TEDAVİSİ VAR MI?.................................................................................................. 57
DİLDEKİ DEĞİŞİKLİKLER VE MİZAÇ HASTALIK GRUPLARI İLİŞKİSİ ....................................................... 58
Dil kaplaması ve renkler ................................................................................................................... 58
Kuru mizaçlı dil ve ilgili hastalıklar .................................................................................................... 58
Kuru mizaçlı dil; olası hastalıklar ve dengelemek için öneriler .......................................................... 58
Islak mizaçlı dil ve ilgili hastalıklar .................................................................................................... 61
Sıcak mizaçlı dil ve ilgili hastalıklar.................................................................................................... 63
DİLDE BAKTERİ OLUŞUMU .................................................................................................................... 65
DİL TEMİZLİĞİ ....................................................................................................................................... 66
AĞIZ HİJYENİ ......................................................................................................................................... 71
DİLİN RENGİNİ DEĞİŞTİREN İLAÇLAR .................................................................................................... 71
DİLDEKİ BÖLGELER VE BAĞLI OLDUKLARI ORGANLAR .......................................................................... 72
DİL ANALİZİNDE YARDIMCI FAKTÖRLER NELERDİR ............................................................................... 73
1) Dişlerin rengi ................................................................................................................................ 73
2) Dişte kahverengi lekeler , ............................................................................................................ 73
3) Dişlerde Kahverengi Leke Neden Olur? ....................................................................................... 73

IV
 Diş çürüğü......................................................................................................................................... 73
Tartar (Diş taşı) ................................................................................................................................. 74
Travma ............................................................................................................................................. 74
İlaçlar ................................................................................................................................................ 74
Florozis ............................................................................................................................................. 75
Yaşlanma .......................................................................................................................................... 75
Genetik ............................................................................................................................................. 75
DİL ile İLGİLİ SORULAR .......................................................................................................................... 76
DİŞLER ve HASTALIK TEŞHİSİ ................................................................................................................. 79
Ağız Boşluğu ve Çene Kemiği Kistleri ................................................................................................ 80
Çene Kemiği Kisti İle İlgili Bir Soru .................................................................................................... 82
Dişte apse ......................................................................................................................................... 83
Doğal yollarla apse tedavisi .............................................................................................................. 84
Dişeti Hastalığı Nedir? ...................................................................................................................... 85
Dişeti hastalığının üç aşaması vardır:................................................................................................ 85
Diş eti renklenmeleri (Koyu renklenmeler) ....................................................................................... 87
Diş eti renklenmeleri(Açık renklenmeler) ......................................................................................... 90
Lökoplaki .......................................................................................................................................... 90
Diş sıkma .......................................................................................................................................... 91
DİŞLER İLE İLGİLİ SORULAR ............................................................................................................... 91
DUDAKLAR............................................................................................................................................ 94
1-Dudaklardaki uçuklar..................................................................................................................... 94
2-Ağız köşesinde çatlaklar ................................................................................................................ 94
3-Kuru ve çatlamış dudaklar ............................................................................................................. 95
4-Dudak çevresindeki kırmızı halka .................................................................................................. 95
5-Üst dudaktaki kırışıklıklar .............................................................................................................. 96
6-Dudaklarda renk değişikliği ........................................................................................................... 96
7-Şişmiş dudaklar ............................................................................................................................. 97
8-Dudaklarda siyah lekeler ............................................................................................................... 97
Dudaklardaki yaralar ........................................................................................................................ 98
Alt dudağın kuru, ince, pullu ve benekli görünümü .......................................................................... 98
Alt dudağın tam ortasının sürekli çatlak olması ................................................................................ 98
Ağız etrafındaki beyazlık ve soluk dudaklar ...................................................................................... 98
Koyu dudaklar .................................................................................................................................. 98
Aşırı parlak kırmızı dudaklar ............................................................................................................. 98
Mor dudaklar .................................................................................................................................... 98

V
 Mavimsi dudaklar , ........................................................................................................................... 99
Ağız kokusu .......................................................................................................................................... 99
Boğazın durumu ................................................................................................................................... 99
EL ve TIRNAKLARDAN HASTALIK TEŞHİSİ ............................................................................................ 100
Eldeki Çizgiler ................................................................................................................................. 100
El Çizgilerinin Anlamları .................................................................................................................. 100
Elimizde Bulunan Hayat Çizgisi ....................................................................................................... 100
Elimizde Bulunan Akıl Çizgisi........................................................................................................... 101
Akıl Çizgisi ....................................................................................................................................... 101
Kuran’ı Kerim’den İşaretler............................................................................................................. 102
Ellerden sağlıkla ilgili ipuçları .......................................................................................................... 103
Akıl çizgisindeki ada , ...................................................................................................................... 103
İşaret parmağının altında bulunan bir ada ..................................................................................... 104
Orta parmağının altında bulunan bir ada ....................................................................................... 104
Yüzük parmağının altında bulunan bir ada ..................................................................................... 105
Serçe parmağının altında bulunan bir ada ...................................................................................... 105
Akıl Çizgisinde İki ada ..................................................................................................................... 106
Akıl çizgisinin sonundaki dallanmalar ............................................................................................. 106
Akıl çizgisinin üzerindeki yıldız ........................................................................................................ 107
Akıl Çizgisindeki Üç Yıldız Şeklindeki Çizgiler .................................................................................. 108
Avuç içindeki diğer hastalık işaretleri ............................................................................................. 108
Kalp çizgisinde dikey çizgiler ........................................................................................................... 109
Kalp çizgisinin altında çıkıntılar ....................................................................................................... 109
Bağırsak sorunları ........................................................................................................................... 110
Elin alt köşesinde ızgara şeklindeki çizgiler veya çarpı şeklindeki çizgiler ....................................... 110
Akıl çizgisi ile kalp çizgisi arasındaki boşlukta dikey çizgiler ............................................................ 111
AVUÇ İÇİ TEPELERİNDEN HASTALIK TEŞHİSİ ................................................................................... 111
Luna dağı ........................................................................................................................................ 112
Venüs dağı ...................................................................................................................................... 112
Mars dağı........................................................................................................................................ 112
Jüpiter dağı ..................................................................................................................................... 112
Satürn dağı ..................................................................................................................................... 112
Apollo dağı ..................................................................................................................................... 112
Merkür dağı .................................................................................................................................... 112
Avuç içi tepelerinin(dağlarının) yüksekliği ve çizgilerin anlamı ....................................................... 112
Venüs tepesi (başparmağın tabanı) ................................................................................................ 112

VI
 Jüpiter tepesi(İşaret parmağının tabanı) ........................................................................................ 112
Merkür tepesi (serçe parmağının tabanı) ....................................................................................... 113
Mars tepesi..................................................................................................................................... 113
Mars ovası(Plain of Mars) ............................................................................................................... 113
Satürn Dağı ..................................................................................................................................... 113
Apollo dağı ..................................................................................................................................... 113
Neptün dağı .................................................................................................................................... 113
Luna dağı ........................................................................................................................................ 114
Venüs dağı ...................................................................................................................................... 114
TIRNAKLAR ......................................................................................................................................... 115
Beyaz Tırnaklar ............................................................................................................................... 115
Kaşık Tırnaklar ................................................................................................................................ 115
Gevşek Tırnaklar ............................................................................................................................. 116
Sarı Tırnaklar .................................................................................................................................. 116
Yumru tırnak:.................................................................................................................................. 117
Siyah tırnaklar: ............................................................................................................................... 117
İnce tırnaklar: ................................................................................................................................. 118
Tırnak çıkıntıları: ............................................................................................................................. 118
Çatlak veya kırık tırnaklar: .............................................................................................................. 119
Tırnaklardaki beyaz noktalar: ......................................................................................................... 119
Yatay çizgiler:.................................................................................................................................. 120
Tırnağın altında kan toplanması: .................................................................................................... 120
Mavi tırnaklar: ................................................................................................................................ 121
Tırnak yeme Anksiyete ve stres belirtisi. ........................................................................................ 121
Tırnak uçlarında siyah şeritler: ....................................................................................................... 123
Tırnaklarda tabakalanma (onikoşizi)............................................................................................... 123
Tırnak Batması ................................................................................................................................ 124
Tırnak dibindeki beyazlık(lunula) .................................................................................................... 124
Lunulada bir değişiklik olduğunda .................................................................................................. 125
Lunulanın fazla büyük olması ......................................................................................................... 125
Küçük lunula ................................................................................................................................... 126
Lunula hiç görünmüyorsa ............................................................................................................... 126
Lunula renginde değişiklik .............................................................................................................. 127
Lunula Analizi ................................................................................................................................. 127
EL ve TIRNAKLARLA İLGİLİ SORULAR ................................................................................................... 129
İÇ ORGANLAR ve BAZI PROBLEMLER .................................................................................................. 129

VII
 KARACİĞER YAĞLANMASI............................................................................................................... 129
KARACİĞER YAĞLANMASI BELİRTİLERİ ........................................................................................... 130
Tedavinin esasları ; ......................................................................................................................... 130
Limon ............................................................................................................................................. 131
Elma sirkesi..................................................................................................................................... 131
Zerdeçal .......................................................................................................................................... 131
Karahindiba .................................................................................................................................... 131
Yeşil çay .......................................................................................................................................... 131
BÖBREKLER..................................................................................................................................... 132
Böbreklerin vücuttaki görevi nedir? ............................................................................................... 132
Böbrek yetmezliği nedir? ................................................................................................................ 133
Kronik böbrek yetmezliğinin belirtileri nelerdir? ............................................................................ 133
Kronik böbrek yetmezliği kimlerde daha fazla görülmektedir? ...................................................... 134
Kronik böbrek yetmezliği hangi rahatsızlıkları yol açar? ................................................................. 134
Vücutta sıvı birikmesi : ................................................................................................................... 134
Potasyum artışı (hiperkalemi) :....................................................................................................... 135
Kalp hastalıkları : ............................................................................................................................ 135
Hassas kemikler : ............................................................................................................................ 135
Anemi: (Kansızlık): .......................................................................................................................... 135
Böbrek yetmezliği sırasında yaşanan komplikasyonlara yönelik tedaviler planlanabilir. ................ 136
Tansiyon kontrolü :......................................................................................................................... 136
Kolesterol seviyesinin kontrolü : .................................................................................................... 136
Anemi ilaçları : ................................................................................................................................ 136
Sıvı birikmesine yönelik tedaviler: .................................................................................................. 137
Düşük proteinli diyet : .................................................................................................................... 137
LENF BEZLERİ ...................................................................................................................................... 137
Lenf bezleri neden şişer (büyür)? ................................................................................................... 138
Lenf bezi şişmesine, büyümesine neden olan diğer enfeksiyon türleri........................................... 138
Lenf bezi şişmesine, büyümesine neden olan bağışıklık sistemi hastalıkları ................................... 138
Lenf bezi şişmesine, büyümesine neden olan çeşitli kanser türleri: ............................................... 139
Lenf bezi şişmesi (büyümesi) belirtileri........................................................................................... 139
Lenf bezi şişmesi (büyümesi) tedavisi............................................................................................. 140
ROMATİZMAL HASTALIKLAR............................................................................................................... 140
Romatizmal hastalığı düşündüren başlıca şikâyetler: ..................................................................... 140
En Sık Görülen Romatolojik Hastalıklar .......................................................................................... 141
OSTEOARTRİT (Eklemlerde Kireçlenme) : ....................................................................................... 142

VIII
 ROMATOİD ARTRİT : ....................................................................................................................... 142
Kiraz Sapı ve Isırgan Otu Kürü ile Sinir Sıkışması İltihaplı Romatizma Tedavisi ............................... 143
İltihaplı Romatizma Sinir Sıkışması Kürü Nasıl Hazırlanır? .............................................................. 143
Romatizma, Sinir Sıkışması Kürü Nasıl Uygulanır? .......................................................................... 144
ANKİLOZAN SPONDİLİT : ..................................................................................................................... 145
KALP ................................................................................................................................................... 146
Kalbimizin Vücudumuzdaki İşlevi.................................................................................................... 146
Kalbin Çalışma Sistemi .................................................................................................................... 147
Adım Adım Kanın Dolaşım Serüveni ............................................................................................... 148
Kalp Krizi ......................................................................................................................................... 150
Kalp Krizi Öncesi Durum ................................................................................................................. 150
Yüksek Tansiyon Kalbe Nasıl Zarar Veriyor? ................................................................................... 152
Tansiyon Nasıl Düşürülür? .............................................................................................................. 153
Sigara Kalbe Zarar Veriyor .............................................................................................................. 153
Diğer Risk Faktörleri ....................................................................................................................... 154
Kilo ................................................................................................................................................. 154
GÖĞÜS AĞRISI (ANGİNA PEKTORİS) ............................................................................................... 155
Nefes Darlığı ................................................................................................................................... 155
Kalp Çarpıntısı................................................................................................................................. 156
Senkop (Bayılma) ............................................................................................................................ 156
MİDE HASTALIKLARI VE RAHATSIZLIKLARI ...................................................................................... 157
Gastrit............................................................................................................................................. 157
Gastrit neden olur? ........................................................................................................................ 157
Gastrit belirtileri nelerdir? .............................................................................................................. 158
Kronik gastrit belirtileri................................................................................................................... 159
Kronik gastrit nedir? ....................................................................................................................... 159
Gastrit tedavisi nasıl olur? .............................................................................................................. 159
Gastrit diyeti ................................................................................................................................... 160
Gastrite iyi gelen yiyecekler ve içecekler arasında; ........................................................................ 160
Gastriti tetikleyen yiyecek ve içeceklerden bazıları; ....................................................................... 160
REFLÜ ............................................................................................................................................. 161
Reflünün belirtileri ......................................................................................................................... 162
Reflüyü önlemenin yolları............................................................................................................... 163
ÜLSER ............................................................................................................................................. 164
Ülser nedir? Belirti ve tedavileri nelerdir? ...................................................................................... 164
Ülserin nedeni nedir? ..................................................................................................................... 164

IX
 ÜLSERİN TEHLİKELİ SONUÇLARI NELERDİR? ................................................................................... 164
Kanama .......................................................................................................................................... 164
Perforasyon (mide delinmesi) ........................................................................................................ 165
MİDE GAZI ...................................................................................................................................... 165
Mide Gazı Nasıl Giderilir? ............................................................................................................... 166
Mide Gazına İyi Gelen Bitkisel Ürünler ........................................................................................... 166
SİNİR HASTALIKLARI ........................................................................................................................... 168
Sinir Sistemi Nedir? ........................................................................................................................ 168
Sinir Hastalıkları Nelerdir? .............................................................................................................. 169
Epilepsi ........................................................................................................................................... 169
Belirtiler.......................................................................................................................................... 170
Epilepsi nöbetleri sırasında ne yapmalı? ........................................................................................ 170
Felç ................................................................................................................................................. 170
İnme Belirtileri Nelerdir? ................................................................................................................ 171
Parkinson........................................................................................................................................ 172
Klasik bulguları ............................................................................................................................... 173
Parkinson ana bulgularını tek tek ele alırsak; ................................................................................. 173
MENENJİT ....................................................................................................................................... 174
Dil Felci ........................................................................................................................................... 175
Dil felci neden olur? ....................................................................................................................... 175
Dil felci belirtileri ............................................................................................................................ 175
Çocuk felci (poliomyelit) ................................................................................................................. 176
Sinirsel hazımsızlık .......................................................................................................................... 177
Anosmi ........................................................................................................................................... 177
Afoni ............................................................................................................................................... 177
Myastenia gravis ,........................................................................................................................... 178
Akıl hastalığı : ................................................................................................................................. 178
Denge bozuklukları : ....................................................................................................................... 178
Baş ağrıları : .................................................................................................................................... 178
Alzheimer , ..................................................................................................................................... 178
Demans : ........................................................................................................................................ 179
Uyku bozuklukları : ......................................................................................................................... 179
Sinir Hastalıkları Belirtileri Nelerdir? .............................................................................................. 179
ORGANLARIN BENZEDİĞİ BESİNLER .................................................................................... 181
ÇEŞİTLİ HASTALIKLAR.......................................................................................................................... 185
BEHÇET HASTALIĞI : ....................................................................................................................... 185

X
 AİLESEL AKDENİZ ATEŞİ (FMF) : ...................................................................................................... 185
AKUT ROMATİZMAL ATEŞ (ARA) :................................................................................................... 186
SİSTEMİK LUPUS ERİTEMATOZUS (SLE) : ........................................................................................ 187
GUT ................................................................................................................................................ 188
DOĞAL TEDAVİ ÖNERİLERİ ................................................................................................................. 189
Kuşburnu yağı : ............................................................................................................................... 189
Yaban hardalı yağı : ........................................................................................................................ 189
Üzüm çekirdeği ekstresi :................................................................................................................ 189
Yüzünüzü soğuk suyla yıkamak : ..................................................................................................... 189
Nane Çayı ....................................................................................................................................... 189

XI
BAŞIMIZDAKİ ORGANLARI OKUMA ve HASTALIK TEŞHİSLERİ

YÜZDEKİ ÇİZGİLER VE ANLAMLARI

Yüzümüzdeki her bölgenin kırışıklığının farklı bir anlamı ve bize vücudumuz hakkında
bildirecekleri vardır.

Yatay alın çizgileri

Alında beliren yatay çizgilere "kaygı çizgileri" deniyor.

Alnınızda bu çizgilerin bulunması, günlük olarak yüksek miktarda stres altında kalıyor
olduğunuz anlamına gelebilir.
Eğer alnınızda belirgin şekilde bu çizgilerden varsa, stres azaltmaya yönelik aktiviteler
yapmanız önerilir.
Ayrıca bu çizgiler yüksek miktarda şeker kullanımı ve yeterli su tüketmeme sonucunda da
ortaya çıkabilir. Stresi azaltmanın yanında sağlıklı beslenme alışkanlıkları geliştirmek de işinize
yarayacaktır.
Bazı araştırmalar ayrıca yağların ve şekerlerin aşırı tüketiminin de bu çizgilere neden
olabileceğini göstermektedir. Bu bilginin doğru olması durumunda, diyetinize özellikle özen
göstermeniz ve yüksek yağ oranına sahip gıdalardan (özellikle trans yağları) ve beyaz şekerden
uzak durmanız önerilir.
Sol kaş çizgileri

Sol kaş kenarındaki çizgiler dalakla doğrudan ilişkilidir. Bu bölgedeki kırışıklık seviyesinin
gözle görülür biçimde arttığını fark ederseniz, dalağınız için profesyonel yardım almak uygun
bir seçenek olacaktır.

1
Buna ek olarak dalak, bazı şekerli gıdalarla uyarılır ve güçlenir. Ama böyle bir sorununuz varsa
şekerli her şeyi yemek yerine, şekeri kurutulmuş meyve gibi kaynaklardan sağlamanız daha
sağlıklı olacaktır.

Sağ kaş çizgileri

Sağ kaş çizgilerindeki çizgiler vücutta bulunan toksin seviyesini belirtir. Toksinlerin
atılmasında başrol oynayan karaciğer , cilde; özellikle sağ kaş bölgesine oldukça bağlıdır.
Yani bu çizgiler, karaciğerde meydana gelen bir dengesizlikten kaynaklanabilir.
Bu dengesizliğin üzerinden gelmek ve karaciğeri arındırmak için yeşil sebzeler ve sağlıklı
protein kaynakları içeren bir diyet edinilmesi önerilir. Bunun yanında karaciğeri yoran kahve ,
tuz ve baharatların azaltılması da detoks süreci için faydalı olacaktır.

Burun köprüsü çizgileri

Bu bölgedeki çizgiler, alerjik bir rahatsızlığın habercisi olabilir.

Kaz ayağı çizgileri

2
Göz kenarlarında oluşan ve "kaz ayağı" olarak da bilinen bu çizgiler mide , karaciğer ve
böbreklerde oluşan sorunlara işaret edebilir.
Bu durumda diyetinizi gözden geçirmeniz iyi olacaktır.
Bu kırışıklıklar ayrıca bütün yüzünüzle gülmenizin ya da iyi göremediğiniz için sürekli
gözlerinizi kısmanızın da sonucu olabilir. Bölgeye yönelik bir bakım rutini oluşturabilirsiniz.

Göz altı torbaları / morlukları

Göz altı torbaları ya da göz altı morlukları, bilindiği gibi yorgunluk ve yetersiz uykuyu işaret
eder.
Ama düzenli olarak, yeterli uyku alındığında bile bu hadisenin gerçekleştiği durumlar vardır ki
bu durumlarda artık başka nedenler aranması gerekir.
Göz altı torbalarınız ya da morluklarınız sürekli bir sorun haline gelmişse, nedenler zayıf kan
dolaşımı ve zayıf böbrekler olabilir.
Böbrekler için bol su tüketmek ve kan dolaşımını güçlendirmek egzersizler yapmak sorununuzu
çözmeye yardımcı olabilir.

Yanak solgunluğu

3
Yanaklarınızda gözle görülür bir renk solması fark ettiyseniz, aynı zamanda nefes darlığı gibi
akciğer problemleri de tecrübeliyor olabilirsiniz.
Eğer öyleyse acilen tıbbi destek almanız gerekir.
Aynı zamanda sindirimsel sorunlardan da kaynaklanabilen yanak solgunluğu için, hem akciğer
hem sindirime fayda sağlayan hafif tempoda koşu gibi aktiviteler yapılabilir.

Kızarık burun ucu

Burnunuzun soğuk hava şartları altında değilken de kızarık olduğunu farkediyorsanız kalp ve
kan dolaşımıyla ilgili bir probleminiz olabilir.
Bu durumda ev tipi tedavileri değil öncelikle bir doktor kontrolünü öneriyoruz.
Eğer kan basıncınızla ya da kalbinizle ilgili herhangi bir sorun ortaya çıkmazsa, sadece kahveyi
ve baharatlı yiyecekleri azaltmanız yeterli olacaktır.
Ayrıca avokado gibi yağ asitleri içeren besinler tüketmeniz kalp sağlığınıza fayda sağlayacaktır.

4
Ağız kenarı çizgileri

Ağız çevresindeki çizgiler, kalın bağırsakla ilişkilidir.

Bu çizgilere belirgin biçimde sahipseniz kolon sağlığınız pek de yerinde olmayabilir.
Neyse ki kalın bağırsak, yenilenmesi kolay bir organdır ve bol D vitamini alımı, bol sıvı
tüketmek ve egzersiz kalın bağırsağınızın sağlığına kavuşması için yeterli olacaktır.

Gülme çizgileri

Gülmeyi sağlayan tekrarlı hareketler nedeniyle zamanla oluşan bu çizgiler için önerilecek pek
bir şey yok.
Bu çizgiler benliğinizin bir parçasıdır ve bu gülmemeniz için bir neden değil.
Ama bu çizgiler kısa zamanda belirgin bir hal aldıysa bu durum pankreasınızın zayıfladığının
habercisi olabilir.
Yaban mersini, sarımsak, üzüm gibi yiyecekler pankreas sağlığınıza fayda sağlayabilir.

5
Dudak üstü çizgileri

Bu bölgede oluşan dikey çizgiler, erken ve belirgin bir şekilde oluşmuşlarsa nedeni sigara
kullanımı ya da aşırı güneşe maruz kalmak olabilir.
Eğer bu nedenlerden ya da sürekli bir hareketten kaynaklandığını düşünmüyorsanız, nedeni
zayıf dalak olabilir.
Şalgam, havuç gibi sebzeler tüketmek dalağınızın toparlanmasına katkı sağlayacaktır.

Dudak üzerinde beliren noktalar

Dudak üzerinde küçük beyaz şişlikler olarak kendini gösteren noktalar zayıf kan dolaşımını
işaret ediyor olabilir.
Bu noktalar büyük seviyede sorun işaret etmeseler de kalın bağırsakla ilgili problemler de
noktaların ortaya çıkmasına neden olabilir.
Kalın bağırsak için lif zengini bir diyet ve kan dolaşımı spor önerilir.

Boyun çizgileri

6
Boyun çizgilerinin oluşması fazla kilolardan ya da tiroit bezi problemlerinden kaynaklanabilir.
Tiroid bezine destek olmak için çinko takviyeleri alınabilir ama bunun yanında profesyonel
tıbbi yardım da kesinlikle önerilir.

Dudak altı çizgileri

Bu bölgede oluşan çizgiler, bir şeyleri içinizde fazla tuttuğunuzun ve stres birikiminin sonucu
olabilir.
Bu durumda negatif düşüncelerinizi dışa vurmaya ve rahatlamaya yönelik aktivitelere
başvurmanız tavsiye edilir.

Belirgin şakak damarları

Şakak damarlarınızın belirginleşmesi yüksek kan basıncından ya da stresten kaynaklanıyor

olabilir.
Yine rahatlatıcı aktivetelere başvurmak hem kan basıncınızı hem stresinizi azaltabilir. Kan
basıncını azaltan başka bir seçenek ise muz tüketmektir.
Ama yine de sürekli bir durumda tıbbi destek almanız en doğrusu olacaktır.

7
Ciltteki kuruluk ve kaşıntı ,

Az sıvı tüketimi ya da tiroit bezinizin az çalışmasına bağlı olabileceği gibi, böbrek

yetmezliğinin de bir bulgusu olabilir.

Gözün etrafında yağ bezeleri

Kolesterol, göz kapağında ya da gözün etrafında da birikebilir. Sarı-beyaz bu kabarcıklarla

karşılaşıyorsanız bu sebepsiz olabileceği gibi, yüksek kolesterole de işaret ediyor olabilir.
Sebebi ne olursa olsun göz çevresi kadar hassas bir bölgede meydana gelen değişimlere karşı
siz de hassas olmalısınız, bu değişimler sadece kolesterolün değil karaciğer ve tiroid
sorunlarının da işareti olabilir.

8
Renk değişimleri

Gözün etrafında ya da tendon civarlarında sarımsı, kırmızımsı bölgeler oluşabilir. Yaşlılarda ve

şeker hastalığı/diyabeti olanlarda görülmesi daha muhtemel olan bu renk değişimleri her ne
kadar nadir de olsa ihmal edilmemelidir.

Pörtlek göz

Tıbbi adı ile ekzoftalmus, halk arasında bilinen adı ile pörtlek gözdür.
Bu durum doğuştan veya sonradan gelişebilmektedir.
Sonradan pörtlek göze neden olabilecek en sık sorun tiroit hastalıklarıdır.

9
Korneada beyaz noktalar

Korneada beyaz noktalar oluştuğunu fark edebilirsiniz ki bu korneal ülserdir.

Korneal ülserler normalde ağrı ile birlikte görülen bir bakteri veya mantar enfeksiyonu türüdür.
Hemen tedavi gereklidir komplikasyonlara yol açabilir.

İrisin etrafındaki beyaz halka

Genel olarak, iris çevresinde oluşan beyaz, gri veya saydam bir halka yaşlanma belirtisidir.
Yani 60-70 yaşlarındaysanız uyurken zorluk çekebilirsiniz.
Fakat daha genç bir yaştaysanız ve gözünüzün etrafında oluştuğunu fark ederseniz,
vücudunuzdaki yüksek kolesterol seviyelerinin sebep olduğu düşünülür.

10
Şeker hastalığı

Damarların incelmesi ve hasar görmesi sonucunda meydana gelen görme bozukluğu sebebidir.
Gözlerde sarılık, küçülme ve sıvı akması durumu şeker hastalığının gözde görülen belirtileridir.
Şeker hastalarının en kısa süre içerisinde göz doktoruna da muayene olması gerekir.
İlerleyen süreçlerde hastanın kör kalabilme riski vardır.

Kalp hastalığının ilk belirtisi

Gözlerdeki sabah şişkinliği olabilir. Ama yine, göz dibi muayenelerinde daha detaylı bilgi
alınmalıdır. Gece yattığımızda kafamız kalp hizasına gelir ve ödem en fazla göz kapaklarında
birikir.
Bu tip hastalıklarda kişi, gözleri şiş olarak uyanır. Hasta ayağa kalktığında, şişi bir-iki saat
içinde azalır.
Bu şikayet bile, gizli bir kalp hastalığının belirtisi olabilir.

11
Sarı Nokta Hastalığı

Tıp literatüründe makula dejenerasyonu olarak adlandırılan ve özellikle 50 yaşın üstündeki

insanlarda rastlanan sarı nokta hastalığına, kimi zaman daha genç yaşlarda da rastlanabilir.
Genetik faktörler dolayısıyla kendini gösteren sarı nokta hastalığının belirtileri çevredeki renk
ve objeleri soluk, yazıları karışık ve dalgalı, çizgileri ise kırık görme şeklindedir.
Merkezi görme kaybının en önemli sebeplerinden bir tanesi olması dolayısıyla sarı nokta
hastalığı neden olur.

Sarı Nokta Hastalığı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Kuru tip sarı nokta hastalığı/makula dejenerasyonu:

Eğer kuru tip hastasıysanız düzenli aralıklarla göz doktoruna gitmeniz ve koruyucu olarak göz
için gerekli vitamin ve mineralleri içeren antioksidan etkili ilaçlar kullanmanız önerilmektedir.
Sarı nokta hastalığında kullanılan ilaçlar klinik olarak tespit edilerek hastaya özel
belirlenmelidir.
Yaş tip sarı nokta hastalığı/makula dejenerasyonu: Bu tip hastalarda oluşan görme kaybı
genellikle geri döndürülememekle birlikte, başarılı bir tedavi ile görme kaybının ilerlemesi
durdurulabilmekte ve/veya yavaşlatılabilmektedir.

Sarı Nokta Hastalığı Bitkisel Tedavisi Mümkün Mü?

Kuru tipte sarı nokta hastalarına doymuş yağ asitlerinden, ağır protein diyetlerinden uzak
durmaları önerilir.
C ve E vitamini, lutein ve zeaksantin, çinko ve bakır açısından zengin beslenme önemlidir.
Sigara ve tütün ürünleri tüketimi, genetik yatkınlığı olan kişilerin sarı nokta hastalığını daha
erken ve şiddetli yaşamasına neden olur.
Bu nedenle sarı nokta hastalığı tanısı almış veya genetik olarak risk grubunda olan kişiler sigara
ve tütün ürünlerinden uzak durmalıdır.

12
Sarı nokta olarak bilinen göz hastalığının ilerlemesi,
“kılıç otu” ya da “mayasıl otu” olarak bilinen sarı kantaron bitkisinin kullanıldığı tedavi
yöntemiyle büyük oranda durdurula bilir.

Göz nezlesi :

Daha çok bahar aylarında insanlarda görülen ve genellikle geçici olan bu durum gerekli olan
müdahaleler yapıldıkça çok daha basit bir şekilde ortadan kalkacaktır.

Göz kapağı yangısı

Bir diğer adı ile "Blefarit" olarak adlandırılan iltihaplı hastalık insanlarda saç kepeği, göz
kuruluğu, enfeksiyonlar ve daha birçok farklı nedene bağlı olarak ortaya çıkarak problemlere
neden olabilmektedir.

13
Arpacık :

Yine insanlarda çok sık meydana gelen bu durum göz kapağı kenarlarında küçük kırmızımsı
yumruların oluşması ile ortaya çıkmaktadır.
Tamamen bakteriyel enfeksiyonlara bağlı olarak ortaya çıkan bu sorunlar gözde şişme olarak
etkilerini göstermektedir.

Lens kullanımı:

Kullanımı gittikçe artan lens kullanımı durumunda lensler sık sık çıkarılıp takılmaktadır.
Bu işlem sırasında lensin bakterilerden tam olarak arındırılmadan göze takılması durumunda
göz kapağında şişlik bakterilere bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir.

Göz kapağında şişlik için neler yapılabilir?

Yapılabilecek en büyük işlemlerden biri soğuk uygulamadır. Sadece göz kapağı üzerinde
meydana gelen şişliklerde değil aynı zamanda vücudun diğer bölgelerinde ortaya çıkan
şişliklerde de soğuk uygulama ciddi bir şekilde önem taşımaktadır.
Antihistamin ilaçlar göz kapağında şişlik sorunlarında alerjenlerin meydana getirmiş olduğu
sorunların daha hızlı bir şekilde ortadan kalkmasını sağlayarak göz kapağında şişlik sorununun
hızlı bir şekilde ortadan kalkmasını sağlamaktadır.
Antibiyotik ilaçlar, göz nezlesi ve diğer etkenlerden dolayı gözlerde ya da göz kapağında oluşan
iltihapların ölmesini sağlayarak sorunların ortadan kalkmasını sağlayacağı için doktor kontrolü
dahilinde antibiyotik ilaçlar kullanılabilir.
Poşet çay kullanılabilmektedir. Kullanılan poşet çaylar sıcak suyun içerisine sokulduktan sonra
poşet soğuduktan sonra gözün üzerine bırakılarak 15 dakika kadar bekletilebilir.

14
Burun kızarıklığına yol açan hastalıklar ve belirtileri

Soğuk hava, gribal enfeksiyonlar, alerjik reaksiyonlar gibi rahatsızlıkların yanı sıra burun
çevresinde görülen kızarıklık, pullanma, döküntü gibi şikayetler bağışıklık ve akciğer sistemini
etkileyen hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkabilir.
Stres, alkol ve burun ameliyatları sonrası gelişen komplikasyonlar da burun kızarıklığına yol
açan faktörler arasında sayılmaktadır.
Soruna doğru şekilde yaklaşmak için öncelikle burun kızarıklığına neden olan temel unsurlar
belirlenmelidir.
Alerji ve gribal enfeksiyonlar; Alerji ve gribal enfeksiyonlarda burun kızarıklığı genellikle
tahrişe bağlı olarak gelişir. Hapşırık ve burun akıntısı genel belirtilerdir.
Alkolizm; Uzun süreli alkol kullanımı karaciğer ve merkezi sinir sisteminde tahribata neden
olarak katekolamin uyarımının artmasına böylelikle burun ve yanaklarda kızarıklığa neden olur.
Katekolamin artışının diğer belirtileri arasında kalp ritmi hızında artış, yüksek tansiyon, bulantı
ve baş ağrısı yer almaktadır.
Anksiyete; Bir tür kaygı durum bozukluğu olan anksiyete hastalığında hasta endişe, utanma
ya da panik duygusu içine girdiğinde burun ucu ve çevresi kızarabilir. Diğer belirtileri arasında
kalp ritmi hızında artış avuç içinde terleme, cilt yüzeyinde kuruluk, sivilce miktarın artış ve
uykusuzluk yer alır.
Egzama; Seboreik ve atopik dermatit gibi yüz bölgesini etkileyen egzama türlerinde burun
çevresinde kızarıklık, pullanma, deride kalınlaşma ve kaşıntı ortaya çıkabilir.
Gül hastalığı; Kılcal damarlarda iltihaplanma sonucu gelişen gül hastalığında burun üstünde
ve kenarlarında kızarıklık ortaya çıkar. Diğer belirtileri arasında kızaran bölgede yanma hissi,
şişkinlik, deri kalınlaşması ve pullanma yer alır.
Menopoz; Hormonsal değişimlerin yoğun olarak görüldüğü menopoz döneminde burun
çevresinde kızarıklık ve soyulma görülebilir. Diğer belirtileri arasına cilt tipinde değişiklikler,
cilt kuruması, ateş basması, duygu durumunda hızlı değişiklikler ve gerginlik hali yer alır.

15
Sivilceler

Sivilce neden olur?

Sivilce kir, ölü cilt ve çeşitli sebeplerle tıkanan gözeneklerde oluşabilir. Tıkanmış gözenekler
siyah noktalara veya inflamasyona da sebep olur.
Sivilce, aşırı aktif yağ bezleri, hormonal dengesizlik veya dalgalanma, stres, kötü bir diyet,
ilaçtan kaynaklanan yan etkiler ve hijyen eksikliğinden kaynaklı olabilir.

Bölgelere göre sivilce analizi

Alın bölgesinde çıkan sivilceler

Alın bölgesinde çıkan sivilceler genellikle sindirim sistemi ile ilgili sorunlardan dolayı sivilce
meydana gelmiş olabilir.
Beslenmenizi dengelemeli ve sağlıklı şekilde beslenmelisiniz.
Daha az fast-food, daha az yağlı gıdalar, daha az şeker tüketmeli ve işlenmiş gıdalardan da
kaçınmanız gerek.
Su alımınızı arttırmanızda da sindirim sistemine oldukça faydası olacaktır.

Kaş ortasında çıkan sivilceler

Kaş ortasında çıkan sivilceler karaciğer ile ilgili bir probleminizin olduğuna işaret ediyor.
Alkol ve sigara kullanıyorsanız, bir an önce bunları bırakmaya gayret gösterilmesi faydalı
olacaktır.
Aynı zamanda karaciğer yağlanması da sivilce oluşumunda büyük etkenlerden biri olduğunu
hatırlatmakta fayda var.
Bu bölge de sürekli çıkan sivilceleriniz oluyorsa bir doktora danışabilirsiniz.

Göz çevresinde çıkan sivilceler

Göz çevresinde çıkan sivilceler böbrekle ilgili olduğu düşünülüyor ve aynı zaman da susuz
kaldığınızın işareti olarak görebilirsiniz.
Su tüketiminizi arttırarak bu sivilceleri durdurabilirsiniz.

16
Burun bölgesinde çıkan sivilceler

Burun da meydana gelen sivilceler kalp ile ilgili olabilir.

Tansiyonun yükselmesi ve B vitaminin eksikliğinden kaynaklı bu bölge de sivilceler meydana
gelir.
Yemeklerinizde acı ve baharat kullanımınız fazlaysa bunu azaltmakta sivilce oluşumu ve diğer
sağlık sorunlarınız için faydalı olacaktır.

Kulaklarda çıkan sivilceler

Kulaklarda çıkan sivilcelerin nedeni susuz kalmanızla ilgilidir.

Bol bol su içerek kulaklarda sivilce oluşumunu engelleyebilirsiniz.

Yanaklarda çıkan sivilceler

Yanaklarda çıkan sivilceler genellikle solunum sistemiyle alakalı problemlere dayalıdır.

17
Özellikle sigara kullanımı ve alerjik problemlerden kaynaklı yanak bölgesinde sivilce oluşumu
gözlenmiştir.
Eğer sizin böyle bir probleminiz yoksa yani sigara kullanmıyorsanız ve alerjik rahatsızlığınız
yoksa muhtemelen sıcaklardan kaynaklanan ve fazla sıcak olarak tükettiğiniz sıvı ve katı
yiyecek içeceklerden yanaklar da sivilceler meydana geliyor olabilir.
Fazla sıcakta kalmamaya ve serinletici besinler tüketmeye özen gösterebilirsiniz.
Vücudu asidik hale getiren besinlerden kaçınarak vücudu alkalik sağlamanız gerekmekte.
Vücudu asidik yapan besin grupları ise şunlardır;

�et,

�süt ürünleri,

�alkol,

�kafein ve şekerdir.
Bu besinleri daha az tüketmelisiniz bunun sonucunda vücudunuz istediğimiz gibi alkalik hale
gelecektir.
Aynı zaman da telefonunuzu yanağınızda çok sık tutuyorsanız telefon ekranın üzerindeki
bakteri ve mikroplar cildinize geçmekte ve sivilce oluşumunu tetiklemektedir.
Ellerinizi sık sık yıkamalı temiz tutmalısınız ve ellerinizi çok nadir yüzünüze getirmelisiniz.
Yanaklarda oluşan sivilcelerin en büyük nedenlerinden bir tanesi elimizdeki veya herhangi bir
nesneyi suratımıza sürmemiz sonucunda bakteri ve mikropların yüzümüze geçmesiyle sivilce
oluşumu meydana gelir

Çene ucu bölgesinde çıkan sivilceler

Çene ucunda çıkan sivilcelerin nedeni genellikle mideden kaynaklı problemler olabilir. Lifli
besinlerin tüketimini arttırın, toksinleri vücudunuzdan atın.
Bu bölgede çıkan sivilcelerin önüne geçmek için sindirim sistemini güçlendirici bitki çaylarını
deneyebilirsiniz.

Yağlı T bölgesi

T bölgesinde var olan yağlanmanın sebebi, bu bölgede yüz kısmının geri kalan bölgelerinden
daha fazla yağ bezesi bulunmasıdır. Bunun sonucunda vücudun doğal yağı sebum T
bölgesinden yoğunlaşmaktadır.
Bu bölge beyaz noktalar, siyah noktalar veya sivilce kadar güneş lekelerine oldukça yatkındır.

18
Tedavi yöntemi olarak
� bol lifli sebzeli yemekler,

� bol yeşillikli salatalar,

� cildi sürekli temiz tutmak,

�sıvı tüketimini arttırmak ve uyku düzeninizi dengelemek çene bölgesinde oluşan sivilceleri
durdurmak için güzel bir tedavi önerisidir.

Sivilcelerle İlgili Bir Soru

SORU: Saç içinde çok fazla ve büyük iltihaplı sivilcelerin sebebi ne olabilir hocam ve hiç
eksilmiyor ❓
CEVAP: Kafa derisinde çıkan sivilceler, vücutta çıkan sivilceler ile aynı nedenlerden meydana
gelirken bazıları yağ bezesine dönüşebilir.
Vücuttaki yağ bezleri yani sebumun ortaya çıkardığı salgı, saç köklerine saç kanalları ile
bağlanır.

�Kafa derisinde oluşan aşırı yağlanma ve sebum ile bölgedeki gözenekler tıkanır.

�Kafa derisinde sivilce oluşumu, derinin nefes alamayıp iltihap oluşturması ile ortaya çıkar.

�Aşırı stres, depresyon ve diğer psikolojik sorunlar sivilce oluşumunu tetikleyecektir.

Bunun yanı sıra kafa derisinde çıkan sivilcelere; saç bakım ürünleri, saç kremleri ve jöle gibi
kafa derisindeki gözenekleri tıkayan ürünlerde neden olabilir.

�Hava kirliliği, sıcaklık, nemli hava ve terleme ciltteki gözenekleri doldurup bakteri
oluşumuna neden olacaktır.
Aynı zamanda terlemeye birlikte yağlanan saçlarda sivilce oluşumu kaçınılmazdır.

Geniş gözenekler

19
Geniş gözeneklerin en büyük nedeni yağlı cilttir.

� Gözeneklerde de aşırı yağ bulunması nedeniyle ölü hücreleri de biriktirerek iyice açılırlar.

�Bununla beraber yağ bezinin büyüklüğü artar ve bu da daha yüksek yağ oranına yol açar.
Bu da cildinize asidite ve kayganlık sağlar.
Bununla beraber, ölü hücreler ve ter; bakteri, virüs ve mantarların oluşturduğu enfeksiyonları
önlemeyi sağlayan asidik örtü oluşturur.
Ancak sorun, yağ miktarının normal miktarı aşarak gözenek genişletmesiyle başlar.

� Bu nedenle cildiniz parlak ve yağlı görünür.

�Ayrıca genişlemiş gözenekler sorunundan muzdarip kişiler yağ bezleri nedeniyle akne
oluşumuna da yatkındır.

Saçlar

İnsanın saç teli, saç kılından ve saç köklerinin beslendiği foliküllerden oluşur.
Saç hayati bir işleve sahip olmamasına rağmen, varlığı ya da yokluğu, bir insanı duygusal ve
psikolojik olarak derinden etkileyebilir.
Dokusundan bahsederken ince, normal ve kalın telli olmak üzere saç tipleri üçe ayrılır.
Bununla birlikte, saçlarınız kalın telli ya da normal olsa bile zamanla ya da belirli sağlık
problemlerinden dolayı zayıflayabilir.

Saç incelmesi neden olur?

En yaygın görülen şikayet 50 yaşından sonra saçlarda incelme görülmesidir .

İnce telli saçın sebepleri :

Yüksek kolesterol
Yüksek kolesterol seviyesi ve kellik arasında doğrudan bir ilişki vardır. Eğer doktorunuz
kolesterolünüzün yüksek olduğunu söylüyorsa, bir çözüm bularak kolesterolünüzü düşürmeye
çalışmalısınız.

Yüksek tansiyon
Kan basıncınız arttıkça saç dökülme riskiniz de o kadar artar.

20
Stres
Stresinizi kontrol altına aldığınızda saç dökülmesi de durur.

Yaşlanma
Yaşlandıkça saçlar daha az besleniyor ve bunun sonucunda da ince telli bir hal alıyor.
Bunun olmasını engellemek için dengeli beslendiğinizden emin olmalı ve saç sağlığınız için
gereken takviyeleri almalısınız.

Enfeksiyonlar
Kepek gibi görünen ya da kuru veya kabuklu bir kafa derisine neden olabilen mantar ve bakteri
enfeksiyonları, buna örnektir. Bu enfeksiyonlar ciddi olmasa da, zamanında tedavi
edilmedikleri takdirde saçlarınızın kalınlığını kalıcı olarak kaybetmenize neden olabilirler .

Hormonal değişiklikler
Genellikle kadınlarda görülen saç dökülmesinin nedeni budur.
Bu değişiklikler gebelik, menopoz, kadın menstrual döngüsü gibi belirli zamanlarda ya da tiroid

Kötü beslenme
İnce telli saçlar, mineral ya da vitamin eksikliğinin bir sonucu olabilir.
Saç sağlığını desteklemek için faydası bilinen bazı besin kaynakları:
Protein yönünden zengin “ kırmızı et ” tüketimi saç için çok faydalıdır.
Balık tüketmek , içinde Omega3 yağ asitleri, B12, Demir barındırması sebebiyle saçtaki
parlaklığı sağlar ve saç derisini canlandırır.
Fındık yüksek oranda selenyum, çinko ve faydalı yağ asitleri içeriği sebebiyle saç cilt sağlığı
için faydalıdır.
B vitamin grupları , özellikle “Biotin” içeren tahıllı gıdalar, ciğer, yumurta, soya ve mayalı
yiyecekler kırılgan saç yapısını desteklerler.
Baklagiller , iyi bir protein desteğidir. İçeriğinde demir, çinko ve biotin bulundurur.
Biotin eksikliği
Biotin eksikliğinde hangi gıdalar alabiliriz.
Yüksek Oranda Biotin İçeren Yiyecekleri şöyle sıralayım.

�Ekmek Mayası,

21
�Tavuk ve Sığır Ciğeri,

�Yer Fıstığı,

�Ay Çekirdeği,

�Fesleğen,

�Badem,

�Toz Acı Biber,

�Fındık,

�Yumurta ve Hardal Tozudur.

Biotin İçeren Diğer Gıdalar Nelerdir?

�Kabak Çekirdeği,

�Kurutulmuş

�Zencefil,

�Beyaz Mantar,

�Kurutulmuş Maydanoz,

�Kahverengi Şeker,

�Soya Fasulyesi,

�Karabuğday Unu,

�Buğday Unu,

�Yeşilbiber,

�Domates Püresi,

�Tatlı Patatesi,

�Uskumru Balığı,

�Haşhaş Tohumu,

�Japon Biberi,

�Arpa,

�Nohut,

�Yulaf,

�Bezelye,

22
�Brokoli,

�Paprika,

�Kaju,

�Köri,

�Pazı,

�Arpa,

�Mısır,

�Pirinç,

�Lahana,

�Susam,

�Siyah Çay,

�Karabiber,

�Barbunya,

�Mercimek,

�Maydanoz.

KULAK

Doğduğumuzda kulaklarımız tamamen oluşur.

Tanımlama görevini üstlenir ve biz büyüdükçe değişmezler.
Bu nedenle kulak mememiz parmak izi gibi düşünülebilir.

23
Kulağınızda Kırışıklık Varsa

Eğer çapraz kulağınızda kırışıklık varsa, muhtemelen koroner arter hastalığı geçirmiş
olabilirsiniz.

Kırmızı Kulak

Eğer kulaklarınız kırmızıysa, böbrek sorununuz olabilir.

24
Soluk Renk Kulak

Eğer kulağınız çok soluk renkte ise yeterli miktarda vitamin, kalsiyum aldığınızdan emin
olmalısınız.

Kulakta Derin Kırmızılıklar

Eğer kulaklarınızda derin kırmızılıklar mevcut ise, bu hafıza kaybının, sürekli baş dönmesinin
veya beyin problemlerinin bir göstergesi olabilir.

25
Kulak Kıkırdağının İltihaplanması

Kulak kıkırdağının iltihaplanması, tekrarlayan polikondrit hastalığının (bağışıklık sisteminden

kaynaklanan, kıkırdak dokuların olduğu organlarda yani kulak, burun, göz ve solunum
borusunun inflamasyonu (iltihabı) ile seyreden bir romatizmal hastalıktır.) belirtisidir.

Kulak Çizelgesi ve Anlamları

Çoğu kulak çizelgesi, fetal pozisyonda doğmamış bir çocuğu tasvir eder.

26
Kulak refleksolojisi, stres ve ağrıdan kurtulmak için el, ayak refleksolojisi kadar etkilidir.

İskelet sistemiyle bağlantılı olan 200'den fazla akapunktur noktasına baskı uygulayarak, birçok
sağlık problemleri çözülebiliyor.

Eğer bu noktalara hafifçe bastırırsanız, küçük ağrılardan kurtulabilirsiniz.

1- Sırt ve omuzlar
2- Organlar
3- Eklemler
4- Burun sinüsleri ve boğaz
5- Sindirim
6- Baş ve kalp

27
DİL

Dilden hastalık teşhisi neden önemlidir.

Dil yutma, konuşma ve tat ile ilişkili organımız olmasının yanı sıra, genel sağlığın bir ifadesidir
ve erken tanı için kullanılabilir.

�Ayurveda ve Klasik Çin Tıbbı uygulayan hekimler küçük farklılıklarla olsalar da dil teşhisleri
yapabilirler.
Doğru yapılan teşhislerle pek çok hastalığa erken teşhis ile önlem alınabilir.
Dile bakılarak;

�vücut enerji düzeyleri,

�asit alkali derecesi,

�hidrasyon durumu,

�vitamin eksiklikleri,

�organ bozuklukları anlaşılabilir.

Bizlerde bu derslerimizin sonunda, organ bozukluklarını öğreneceğiz.

Diliniz Beyaz mı?

İşte Bundan Kurtularak Daha Sağlıklı Bir Dile Sahip Olmanın Yollarına bakalım
Vücudumuzun yaşamsal atıkları sadece idrar, dışkı ve terden ibaret değildir.
Aynı zamanda dilden de atık atılmaktadır.
Bu atıklar düzenli olarak temizlenerek uzaklaştırılabilir ve vücudumuzun sürekli bir
detoksifikasyonu sağlanabilir.

28
Dil temizliği, tat tomurcuklarının hassasiyetini artırır, nefesi ferahlatır ve aynı zamanda diş eti
hastalıklarının ortaya çıkmasını önler.

Beyaz dil hastalıkların göstergesi olabilir.

Antik çağlardan beri dilin durumu vücuttaki hastalıkları teşhis etmek için kullanılmıştır.
Dil bize, ağrının başlangıcından ve hastalık belirtilerinin ortaya çıkmasından önce bir sağlık
sıkıntısı olabileceğini gösterir.
Eski şifacılar, hastalığın tüm semptomları gitmiş olsa bile, dil sağlıklı görünmüyorsa hastanın
tamamen iyileşmediğini düşünüyorlardı.
Plak yeri, tedaviye ihtiyaç duyan organı kesin olarak belirlememizi sağlar.

Dilin ön ucu: Solunum sistemi hastalıkları. Akciğerler, kenarlar boyunca beyazlığın

oluşmasına neden olur. Ortadaki beyaz plak kalp sorunlarına işaret eder arkadaşlar.

29
Dilin orta kısmı: Karaciğer sol kenara, sağdaki pankreasa ve midenin orta kısmına yansıtılır.

Bu resim ile, yukarıdaki ifadeler daha iyi anlaşılır.

Dilin alt kısmı: Kenarlar böbreğe tekabül eder, ortadaki bölge bağırsaktır. Bazda beyazlığın
birikmesi, bağırsakta önemli miktarda toksin varlığını işaret edebilir. Özellikle çatlaklar varsa
veya plak gri görünüyorsa, gastrit, mide ülserleri veya duodenal ülserlerin başlangıcıdır.

30
Dil üzerindeki beyaz plak ne anlama gelir.?

Ayrıca, dil üzerinde beyaz veya başka bir plak oluşumu zayıflamış bir bağışıklık sisteminin bir
belirtisidir.
Yani diliniz beyazsa, inceleyin ve plağın nerede olduğunu belirleyin.
Ve beyaz dilin yetersiz ağız hijyeni göstergesi olabileceğini de unutmayın. Beyaz dil
hastalıkların bir göstergesi olabilir.
Antik çağlardan beri dilin durumu vücuttaki hastalıkları teşhis etmek için kullanılmıştır.
Dil bize, ağrının başlangıcından ve hastalık belirtilerinin ortaya çıkmasından önce bedenin
yanlış olduğunu gösterir.
Eski şifacılar, dilin sağlıklı görünmesine kadar, hastalığın tüm semptomları çoktan gitmiş olsa
bile, hastanın tamamen iyileşmediğine inanıyordu.

Dil üstündeki mukoza(katman, kaplama) çeşitleri ve anlamları

�Herkesin dili üzerinde bir katman kaplama vardır.

31
Normal kat ince ve beyazdır.

�Dil üzerindeki tabaka sürekli yenilenir.

� Şayet kişi sürekli besini sıvı olarak alırsa veya fazla çiğnemeden yutarsa ölü hücreler, yemek
artıkları ve mikroorganizmalardan dil üzerinde pas gibi beyaz bir tabaka oluşturur.

�Bazı sert ve katı besinler ise dili üzerini temizler ve bir ilaç gibidir.
Mesela çok geç saatte yemek yiyen birinde sabah kalktığında dil üstünde beyaz kalın kaplama
görür çünkü bu saatlerde vücut besinleri sindiremez ayrıca dil üstünde biriken yemek artıkları
da mikroorganizmaların üremesini kolaylaştırır.

�Sindirimi zayıf olan kişilerde de bu beyaz kaplama görülür sindirim güçlendiğinde

düzeldiğinde kaybolur burada dil üstünde özellikle üst katmanda günlük aylık yıllık değişimler
olur.

�Dil kaplaması hastalık boyunca gözlenebilir ve hızlı ve çarpıcı bir şekilde değişebilir.

�Kaplamanın, akut (ani gelişen) bozuklukları en çok yansıtan dili

Dilden hastalık teşhisi

1-) Beyaz dilpası

�genelikle gastrit,

�enteririt,

�kolit,

32
�gartoenterit gibi mide ve bağırsak enfeksiyonuna işarettir. Mide ve bağırsaklarda çok yoğun
bakteri ve mantar olduğunu gösterir.

2-) Beyaz dil pası dilin orta çizgisinin yanında olursa

Bu pankreas fonksiyon bozukluklarına işarettir.

Dilin ortasındaki çizginin yanlarında beyazımsı tabakalar varsa, o zaman pankreas da fonksiyon
anormallikleri var demektir.
Dil kökündeki sarımsı tabaka ise bağırsaklarda mantar olduğuna işarettir.
Bağırsaklarda mantar olduğu zamanda bunlar aşırı toksik madde üretirler.
Bu durumda genellikle çok gaz oluşur ve bu gaz diyaframı yukarı doğru kaldırır ve kalp sıkışır
ve daralır.
Böylece aritmi, taşikardi ve ekstra sistol gibi kalp rahatsızlıkları görülür.

3-) Dildeki pas tek bir tarafta ise

Bu sinirsel rahatsızlığa işarettir.

33
Ortakulak iltihabı da aynı şekilde tek yanlı beyazımsı bir tabaka oluşumuna işaret olabilir.
Eğer bu rahatsızlıklar görülmezse dilin sağ tarafındaki beyazımsı tabaka karaciğerde ve sara
kesesinde problem olduğuna ve dilin sol tarafında beyazımsı tabaka varsa dalak rahatsızlığı var
demektir.
Dil kökündeki sarımsı tabaka ise bağırsak mantarlarına işarettir.

4-) Dil kökünde sarımsı bir tabaka varsa

Bu bağırsaklarda mantar olduğunu gösterir.

Aynı şekilde dilin ortasındaki sarımsı tabaka ve dilin sağ kenarındaki diş izleri karaciğerde
problem olduğunu gösterir.

34
5-) Dilin üzerinde siyah saç renginde bir tabaka varsa

O zaman bağışıklık sistemi çok zayıflamış demektir ve çok ağır bir hastalığa işarettir.
Bağırsaklara yerleşen mantarların ürettiği aşırı toksik madde nedeniyle bağırsaklar tahrip olmuş
demektir.
Mantarlar ve bakteriler tarafından üretilen toksik maddeler önlenemediğinden hasta kolon
kanserine yakalanmıştır.

6-) Dil kenarlarındaki diş izleri

Çeşitli hastalıklara işaret olabilir.

35
Dilin iki tarafındaki diş izleri hem karaciğer hem mide ile ilgili problem olduğunu gösterir:
Sağ tarafında olursa karaciğer, safra rahatsızlıklarına.
Sol tarafta olur ise; mide ve dalakta rahatsızlık olduğunu gösterir.

7-) Dilin alt kısmındaki toplar damarlardaki mor görüntüler

Çok farklı rahatsızlıkları gösterir ve bunlarda:

Kalbin sağ toplar damarında zafiyet, varis ve basur olabileceğini gösterir.
Yani damarlarla ilgili problemler buradan anlaşılır.

8-) Dil üzerindeki katlanmış gibi yırtıklar varsa ,

O kişinin psikolojik, olarak hassas olduğuna, korkak ve sinirsel zaafı olduğuna işarettir.

36
Yatay kırışmış gibi tabakalar kramplı rahatsızlıklara işarettir.

9-) Dildeki bu tür değişimler genelikle kadınlarda görülür

ve hormon anormalliklerine ve de kadın hastalıklarına işarettir..

10-) Dilin ucundaki kırmızılık

Gastrite işarettir.

37
Dildeki kızarıklık ve düz kaygansı görünüm ise B Vitaminlerinde yetersizlik olduğunu gösterir
ve ayrıca yanlış beslenme, karaciğer rahatsızlıkları ve diyabeti gösterir.

11-) Dil üzerinden kişinin beyin kanaması geçirip geçirmediği anlaşılır.

Dil tek taraflı gerilmiş gibi ise beyin kanaması geçirmiş demektir.
Dil tek taraflı olarak çekilir ve kişi genelikle beyin kanaması geçirdiğinin farkında değildir.
Dil üzerinde köpük gibi bir tabaka oluşması bir sindirim sisteminde veya safra kesesinde
rahatsızlık olduğunu gösterir.

12-) Dil üzerindeki kuruluk menopoz sonrası eklemlerde iltihapalanmaya (artirit) işarettir.

38
Kırmızılıkta yine B-Vitamini yetersizliğine işarettir.

13-) Dil üzerinde ki çilek gibi kabarcik (papilla)

B-Vitaminleri yetersizliğine işarettir. Bu genelike yanlış beslenme sonucu ortaya çıkar.

Dildeki diğer kaplama çeşitleri

Kalın grimsi kaplama

Kalın bağırsaktaki toksin birimini yani sindirilmemiş atık birikimini gösterir, sindirim yavaştır
bu kişilerde genellikle kabızlıkta görülmektedir.
Özellikle dil köküne yakın yerde olur.

Kahverengi Kaplama
Kahve içimine bağlı görülebilir ayrıca yeni doğum yapan kadınlarda da dil üstünde bu şekilde
kaplama görülebilir ama bu geçici olur bir iki gün içinde kendiliğinden geçer ayrıca bazı
bağırsak ve sindirim sorunlarının da habercisi olabilmektedir.

Kalıcı beyaz lekeler

Toplumuzda yaygın olan bir durum.
Lökoplaki (Beyaz damak hastalığı) belirtisi veya kanser öncesi lezyonlar olabilir.

39
Yapışkan bir kaplama
Aşırı balgam üretimine işaret eder,

�soğuk algınlığı,

�grip,

�sigara kullanımı,

�akciğer hastalıkları da balgamın bu şekilde olmasına sebep olabilmektedir.

Dilin orta bölgesinin yanları ve arka bölümlerinde kalın sarı kaplama

Karaciğer fonksiyonlarında zayıflama ve karaciğerin temizlenmeye ihtiyaç duyduğunu toksin
birikiminin olduğunun işaretidir.
Ayrıca sarılık hastalığında da bu belirti görülür.

İnce bir sarı kaplama

Akciğer enfeksiyonunun bir işaretidir.
Özellikle dilin ön kısmının yanlarında olur yani akciğer ve bronş bölgelerinde.

Özellikle dilin ortasındaki kalın sarı kaplama

�mide ve sindirim sorunları,

�gastrit gibi mide iltihabı midede

�asit artması,

�mide yanması,

�reflü gibi sorunlara işaret eder.

Dil rengi ve kaplaması dil geneli sarı olanlar

�Vücutta yüksek sıcaklık,

�aşırı terleme ,

�kötü nefes kokusu,

�sarı idrar,

�kabızlık,

�keskin kokulu veya siyah dışkı,

�çok fazla şişkinlik,

40
�uykusuzluk gibi belirtilerden bazılarına sahip olabilirler.

�Ayrıca yüksek tansiyon,

�yüksek kolesterol,

�diyabet veya karaciğer

�safra kesesi hastalıklarından muzdarip olabilirler.

Dilde düzensiz kaplama olursa:

Yani sadece dilin belirli noktalarında kaplama görülüyorsa mesela sadece mide bölgesinde
varsa; mide rahatsızlıkları, mide ülseri gibi sorunların belirtisidir veya sadece karaciğer
bölgesinde varsa karaciğer sorunu belirtisidir.

Dilin rengi ve anlamları

Dilin rengi, okunması daha zor olan dil işaretlerinden biridir.
Renk deneyimi biraz özneldir.
Ek olarak, kalın bir dil katmanı, merkezdeki dilin asıl rengini gizleyebilir (altına ve çevresine
bakmak gerekir.)
Dil rengi, bir dil boyunca nadiren aynıdır.

Dilin ortasında mor

Dilin ortasında bazen mor bir alan görülür.
Bu nokta oldukça küçük olabilir.
Veya dilin merkezinin büyük bir bölümünü kaplayabilir.
Bu dolaşım sisteminde bozukluğu yani vücudun belli bölgelerinin yeterince kanlanamadığını
gösterir.
Dilin akciğer bölgesinde mor renk ,
Solunum yollarında sorun, kötü dolaşım ve kan durgunluğu belirtisidir.
Birçok kadında arkada pelvik ve üreme organlarındaki durgunluğu gösteren dilin yarısından
itibaren arkaya doğru mor bir görünüm olur.
Bu üreme organlarının yeterince kanlanamadığının ve bu organlarla ilgili sorunlar
olabileceğinin işaretidir.

Dilde mavi renklenme

Nadirdir.

✔Bu, görüldüğünde biraz endişe verici olan bir dil işaretidir.

41
 Mavi renk, mor renge göre daha ileri boyut dolaşım sorunlarını ve kanlanamama durumunu
gösterir. Yani sorun ileri boyuttadır.

Mor renkli dil

Dilinizin renginin kırmızı yerine mor olması yüksek kolesterolden kaynaklanır.

Bu renk aynı zamanda kan dolaşımın azlığı ve vücuttaki şeker oranının fazlalığından
kaynaklanabilir.

Dolaşımı düzenleyen, damarlarda kan dolaşımını kolaylaştıran, kolesterolü düşüren kürler

�İlk adım asıl sebep olan yanlış beslenme tarzı.

�Aşırı yemek yeme.

�Margarin, katkı maddesi içeren gıdalar tüketilmemeli.

Yarım fincan sirkenin içine 3,5 sarımsak ezilip tok karnına tüketilebilir.
Mide ülseri olanlar rahatsız olamamak için beraberinde Hindistan cevizi yağı içsinler.
Sarımsak kokusu için Kakule ve Karanfil çiğnenebilir.
Mevsiminde Alıç tüketilmeli veya Alıç sirkesi kullanılabilir.
Kalp damar ilaçlarıyla birlikte tüketilmemeli.
Ayrıca Hindistan cevizi yağı bir çay kaşığı olarak sabah aç karnına içilirse toplar damarlardaki
kanı temizlemeye yardımcı olur.
Ayrıca işin ehli olan birine Hacamat yaptırılabilir.

42
Sarı dil rengi

Kandaki bilirubinin artması nedeniyle vücudun tüm yüzeylerinin (dil dahil) sarımsı renk
almasıdır.
Yani sarılık hepatitte, safra kanalı tıkanıklığında görülür.

�Karaciğer ve safra kesesi hastalıklarında görülür.

� Aynı zamanda mide problemlerine de işaret eder.

Kırmızı dil rengi

Dilin kırmızı görünmesi, kimi zaman boğaz ağrısıyla birlikte devam eder.
Ayrıca vücutta iltihap varsa bunun sonucu yüksek seyreden ateş sonucu da kırmızı dil rengi
görülebilmektedir.
Kırmızı bir dilin nedeni; bir vitamin, folik asit, B12 veya demir eksikliği nedeniyle oluşan
"atrofik glosit" (tat tomurcuklarının kaybedilmesi olarak da bilinir) de olabiliyor.

�Ağız kuruluğu da başka bir olası tetikleyicidir.

�Ağız kuruluğu olan kişilerde kırmızı dile rastlanabilir.

� Aşırı stres, dili kırmızı yapar.

43
Astımlı bir dilde kırmızı dil ucu (kalp ve akciğer bölgesi) görülebilir.

Soluk dil

Dil soluk ve kremsi bir renkteyse bu demir eksikliğinden kaynaklanabilir.

Aynı zamanda kandaki hemoglobinin yetersiz miktarda olması dilin solgun ve cansız
gözükmesine neden olur.

Kahverengi dil

Dil rengi kahverengileşirse bu böbrek yetmezliği nedeniyle kandaki üre ve diğer azotlu atık
ürünlerinin artmasını gösterir.
Dil, ayrıca diabetes mellitusta(Şeker hastalığında) görülen keton cisimlerinin birikimi ile ağız
asidozundan (asitleşmesinden) kaynaklanan tipik bir keton kokusuyla kahverengileşir.

44
Diabetes Mellitus (Şeker Hastalığı) İçin;
Çiğ Soğan Suyu:
Küçük bir soğanı dilimleyin. Bir bardak suya koyun. 10 dakika bekleyin.
Suyun içinde soğandan süzülen küçük beyaz özler göreceksiniz. Her sabah bunu için.
Soğan sularının pankreasın daha fazla insülin üretmesine yardımcı olduğu kanıtlanmıştır.
Sadece tip 2 diyabet için iyidir.
Yemekten önce 2 çorba kaşığı doğal elma sirkesi alınması gerekir.
Diyabet(şeker) hastalığından muzdarip insanlar 1-2 hafta sonra daha iyiye gittikleri
gözlenmiştir.
!!!Eğer ülser hastasıysanız, sirkeden kaçınmanız gerekir.
Sirke, yemeklerden sonra yükselen glikozu (kan şekerini) çok ağır karbonhidratlı öğünlerden
sonra bile normal seviyelere düşürebilir.

Dildeki ıslaklık ve anlamları

Dilin nemli olması, ıslak olması veya kuru olması vücudun su, sıvı durumu hakkında bazı
bilgiler verir.
Hafif ıslak olması vücutta normal sıvı miktarını sağlığını gösterir.

45
Kuru dil

Dilin kuruluğu, genellikle tükürük bezlerinin (tükürüğün üretildiği dilin altındaki keseler)
şişmesinden kaynaklanır.

�Stresten kaynaklı da dil kuruluğu olabilmektedir.

�Solunum veya rahatlama teknikleri ile stres düzenlenmelidir.

Dil kuruluğu aşağıdaki durumlarda da görülür:
İshal, şiddetli hastalığın sonraki aşamaları, uzun süreli açlık ve
sussuzluk,aşırı kusma, huzursuzluk,aşırı zayıflık, aşırı Terleme
Kalıcı kuruluğa Sjorgren sendromuna neden olabilir immünolojik bir bozukluktur.

Kuru dil tedavi önerisi

Tükürük akışını uyarın ve bir bardak su içinde seyreltilmiş limon suyu içerek tükürük
kanallarının yeniden çalışmasını sağlayın.

�Meyan Kökü şerbeti ve Hatmi çiçeği çayı da dildeki kuruluğa iyi gelir.

� (Tansiyon hastaları Meyan Kökü şerbetini içerken dikkatli olmalı )

46
Çok ıslak dil

�Vücutta sıvı birikimi,

�böbrek zayıflığı,

�akciğer ve bronşlarla ilgili hastalıklar,

�reflü gibi bağırsak hastalıklarında,

�alerjilerde, sinüzit gibi sorunlarda dilde aşırı ıslaklık görülebilir.

Dil titremesi

Bu korku veya kaygı işaretidir.

Yaşadığımız toplumda stres düzeyleri o kadar yüksek ki kaygı siz farkında olmadan içinize
sokulabilir.
Hatta kalıcı durumunuz halini alabilir ve o kadar alışmışsınızdır ki ayırt edemezsiniz.

47
Kafeine biraz ara verin, papatya çayı için ve hazmı kolay, hafif, ılık çorbalarla sinir sisteminizi
destekleyin.
Kişi dilini çıkarırken kendini kastığında veya dilini kastığında da dilde titreme görülebilir. Bu
normaldir.

�Dilin titreme hareketi, delirium tremens ve parkinson gibi hastalıklarda da görülür.

�Dil üzerinden kişinin beyin kaması geçirip geçirmediği anlaşılır.

�Dil tek taraflı gerilmiş gibi ise beyin kanaması geçirmiş demektir.

Dilde şişkinlikler ve anlamları

Dil üzerinde görülen şişliklerin yaralanmalar, alerji ve enfeksiyonlar gibi birçok olası nedeni
vardır. Bunların çoğu zararsız ve geçicidir; ancak önemli olanları da vardır ve 2-3 haftadan uzun
süren dil değişikliklerinin muayenesi ve değerlendirilmesi gerekir.

Şişmiş diller
Sıvıların atılımının eksikliği anlamına gelir vücutta ödem sıvı birikimi ve yavaş metabolizma,
hareketsizlik, böbreklerin ve kalbin zayıf çalışmasında görülür.

Bölgesel ve noktasal şişkinlikler

Az görülse de şişkin bölgeyle bağlantılı organda işlevsel zayıflığı, yavaşlığı ifade eder.
Şişmiş sol kenar (dalak noktası)
Dalak ile ilgili işlevsel yavaşlama ve zayıflığı gösterir.

Şişmiş sağ kenar (karaciğer noktası)

Karaciğerin işlevi yavaşlamış zayıflamıştır.

Şişmiş dil ucu

Kalp problemleri anlamına gelir.

Dilin ucu ile ortası arasında şişlik

Bronş ve akciğer problemleri, balgam birikimine işaret etmektedir.

Dilleri genel olarak şişkin olan kişiler

Vücut kilolu, uzuvlarda şişkinlik, enerji eksikliği, yavaş bağırsak hareketleri, kilo almaları
kolay ve kilo vermeleri zor olur, sabahları şişkin yüz ve gözler gibi şikayetleri olabilmektedir.
Hipotiroidi (Yavaş Çalışan Tiroit) gibi sorunları olabilmekte Daha az nemli, ince(küçük) bir
dilleri vardır.

48
Dil yaralanmaları

Dilin yanlışlıkla ısırılması, keskin diş yüzeyleri, sıcak sıvılardan ya da yiyeceklerden

kaynaklanan yanıklar dil yaralanmalarının sık rastlanan nedenleridir.
Kişiler yaralanmanın her zaman farkına varmayabilir ve sıklıkla yaralanmadan birkaç gün sonra
dilde bir şişlik fark ederler.
Ağız içindeki mikroorganizmaların yaralanan bölgede enfeksiyona neden olması durumunda
şişliğin veya yaranın büyümesi de mümkündür.

Uçuk (Herpes)

Uçuk, “Herpes simpleks” isimli bir virüsün neden olduğu, sık rastlanan bir enfeksiyondur.
Herpes virüsü ile karşılaşan bazı kişilerde hiçbir şikayet olmazken, bazılarında dudaklarda, diş
etlerinde, dilde şişlikler, kabuklanan küçük yaralar şeklinde belirti verir.
Bu şişlikler çok ağrılı olabilir, iyileşmeleri bir hafta veya daha uzun sürebilir.
Ağız herpesi bulaşıcıdır; tükürükle ve enfekte bölgeyle doğrudan temas ile bulaşabilir.

49
Aft

Aftlar ağızdaki yaraların en sık nedenleri arasındadır. Genellikle dudakların içinde görülür,
ancak dil üzerinde de olabilirler.
Aftlar kırmızı, beyaz veya sarı renkte yaralar şeklinde olabilir, çoğunlukla çok ağrılıdırlar.

�Aftlerin büyük çoğunluğunda belli bir neden bulunamaz.

�Bağışıklık sisteminin zayıflaması, üst solunum yolu enfeksiyonları, stres ve uykusuzluk gibi
nedenler tetikleyici olabilir.

�Bazı aftların nedeni Behçet hastalığı gibi bağışıklık sistemini etkileyen hastalıklara bağlıdır;
bu nedenle bütün aftların nedeni araştırılmalıdır.

Alerji

Gıda duyarlılıkları ve alerjileri dil üzerinde şişliklere neden olabilir.

Aniden tüm dilin şişmesi, anafilaksi olarak bilinen tehlikeli bir reaksiyonun işareti olabilir.
Dudak, yüz veya dilin aniden ve fazla miktarda şişmesi, ani ortaya çıkan deri döküntüsü,
solunum güçlüğü durumlarında acil tıbbi yardım gerekir.

50
Dil kanseri

Nadir olsa da dil üzerindeki bir şişlik dil kanserine de bağlı olabilir.

�Dil kanserleri şişlik veya iyileşmeyen yara şeklinde olabilir.

Dilde iki haftadan daha uzun süren şişlik ya da yara, hekime başvurmayı gerektirir.

Pamukçuk (Candida)

Oral pamukçuk ağızda Candida cinsi mantarların neden olduğu bir enfeksiyondur.
Özellikle bebeklerde sık görülür.
Oral pamukçuk için diğer risk faktörleri şunlardır:
 Diyabet (şeker hastalığı)
 Astım spreyleri de dahil olmak üzere steroid cinsi ilaçların uzun süreli kullanılması
 AIDS, organ nakli, otoimmün hastalıklar ve kanser gibi bağışıklık sistemini zayıflatan
durumlar
 Ağız kuruluğuna neden olan ilaç veya hastalıklar

51
Papillit

Dilin üst yüzeyinde küçük şişlikler şeklinde görülür. Dilin tat tomurcuklarının (papilla) geçici
iltihaplanmasıdır, ancak nedeni kesin bilinmemektedir.
Ağrıya, kaşıntıya, hassasiyete, dil üzerinde yanma hissine neden olabilirler.
Aniden ortaya çıkarlar, birkaç gün sonra kendiliğinden geçerler.

DİLDEKİ ÇATLAKLAR

Gelelim dilimizdeki çatlaklar için çözüm önerimize

Sindirim ve beslenme düzeltilmeli, kan grubuna göre beslenmeye dikkat edilmeli, keten tohumu
ağızda emilirse fayda sağlar, paça yemek paça suyu ve sahanda yumurta çatlak için faydalıdır.

Dil sorunlarının çözümünde Pratik ipuçları

Dil sorunlarının çözümünde pratik ipuçları sunalım

Diş izleri olan diller

�Buzlu içeceklerden kaçının ve karışık yemekten, Yemekle çok su içmekten, Bayat yemek
yemekten kaçının.

�Besinleri iyi çiğneyin, Hazır gıda tüketimini minimum düzeye indirin.

�Kan grubunuza göre zararlı yiyecekleri aşırı tüketmekten kaçının.

�Sindirimi doğal sağlıklı bir şekilde sürdürmek, bağırsakları temizleyen başka bir karışım
tarifi;

52
Vücudu arındıran Kür;
�1 çay kaşığı Toz Zencefil,

�1 Limonun suyu Kan grubu Sıfır olanlar greyfurt suyu kullanabilir.

Bunlar bir bardak suya konur üstüne su doldurulur ve bir tatlı kaşığı balla tatlandırılıp sabah aç
karna içilir. Bu sindirime de yardımcı olur. Ayrıca Meyan kökü şerbeti de bu konuda faydalıdır.

Dilin arka kolon bölgesinde kalan grimsi kaplama

Kalın bağırsağınızda oraya ait olmayan, toksinler, sindirilmemiş besin atıkları birikir.
Kabızlık gibi sorunlara sebep olur, cildinizi grimsi ve sizi halsiz hale getirir.

� Ağır, yağlı ve hazır gıdalara bir süre ara verin.

� Yukarıda yazdığım beslenme önerilerine uymaya çalışın ve zencefilli kürü de

uygulayabilirsiniz.

�Vücudunuz uygunsa ve hazırsanız açlık oruçları yapabilirsiniz.

�Veya sadece sebze ya da meyve tükettiğiniz günler olsun haftada bir kaç gün bu şekilde
yapabilirsiniz.

�Sindirimi en kolay yiyecekleri seçin.

Bir sebze günü yaparsanız, meyvelerden tarçınlı elmalar yiyebilirsiniz.

� Aç veya yorgun hissetmeyeceksiniz, çünkü elmalar sizi tam ve enerjili tutmak için bol
miktarda doğal fruktoz(meyve şekeri) ve lif sağlar.

�Vücudunuz ertesi gün çok taze ve hafif hissedecek, bunu haftalık bir tedavi olarak
yapabilirsiniz.

Titreyen dil (endişe, korku, stres belirtisi) için;

53
Kafein içeren ürünler;

�çay,

�kahve gibi içecekler azaltılmalı,

�bir miktar papatya çayı içip sinir sisteminizin yatıştırılmasına yardımcı olabilirsiniz veya

�sarı kantaron çayı,

�melisa çayı,

�lavanta çayı da içilebilir.

Dil kanseri

Genellikle dilin yüzeyindeki yassı epitel hücrelerinden gelişen bir ağız kanseri türüdür.
Sıklıkla dilde iyileşmeyen ve ağrılı bir yara veya şişlik şeklinde görünür.
Ağız boşluğu kanserlerinin ortak belirtileri aşağıdakilerden biri veya birkaç tanesi olabilir:
Ağız ya da dilin kaplamasında görülen beyaz veya kırmızı lekeler

�3 haftada kaybolmayan ve iyileşmeyen yara

�şişlik

�dilde ağrı

�dişlerde sallanma

�diş protezlerinin uymaması

�yutkunmakla ortaya çıkan boğaz ağrısı

�boğazda bir şey varmış hissi (globus)

�seste kabalaşma,

54
�ağızda lokma varmış gibi konuşma

�çene veya dilin hareket ettirilmesinde zorluk

�kulak veya boyunda ağrı

Ağız kanserlerinin bir kısmında erken belirtiler siliktir ve kanserin fark edilmesi çok zor
olabilir.
Kanser riski daha yüksek olan sigara ve düzenli alkol kullanan kişiler, erken belirtilere karşı
dikkatli olmalıdırlar.
Ayrıca, ağız içini inceleyebilecek ve sorunları belirleyebilecek bir doktor veya diş hekimine
düzenli kontrole gitmeleri gerekir.

DIL ÜZERINDE ÇIKAN YARALARA DİKKAT EDİNİZ

Dil üzerinde çıkan yaralar dil kanserinin en önemli belirtisi.
Dil kanserleri en çok dilin serbest kenarlarından kaynaklansa da dilin her yerinde ortaya
çıkabilir.
Basit aftlar genelde günler içerisinde gerileyip iyileşirken uzun süreli aftlara çok dikkat
edilmeli.
Eğer dilinizin üzerinde kenarları düzensiz ülserleşmiş bir yara çıkmışsa ve söz konusu yara
haftalar hatta aylar boyunca gerilemiyor aksine daha da büyüyorsa mutlaka bir Kulak Burun
Boğaz uzmanına başvurun.
Tümör mukozanın altından ilerleyerek dilde anormal bir sertlik de yapabilir.
Bu nedenle dilinizdeki olası bir sertliği de önemseyin.

✔ Dil kanseri belirtileri nelerdir?

✔ Dil kanseri ameliyatı sonrası yaşam süresi

Dilin üzerinde yaralar, aftlar veya beyaz beneklerin oluşmasıyla kendini belli eden dil kanseri
kolay teşhis edilen bir kanser türüdür.
Erken tanının önemini kanser türlerinde fark edebilmek mümkündür.
Bu kanser türünün nedenleri arasında

�alkol kullanımı,

�sigara kullanımı,

�siroz yer alır.

Bu nedenle ağızda çıkan yaraları basit görmemek ve kesinlikle ihmal etmeyerek bir kulak burun
boğaz uzmanına başvurulması gerekir.
Tedavi yöntemi olarak üç yöntem türü vardır.

55
Bunlar

�radyoterapi,

� kemoterapi ve cerrahi yöntemlerdir.

Bunun yanı sıra bitkisel tedavileri mümkündür.
Erken teşhis edilen hastalarda genellikle cerrahi tedavi yöntemi uygulanır.
Kanserin erken teşhisi ise hayat kurtarıyor.

Peki Dil kanseri nedir?

Dil kanseri belirtileri nelerdir?
Tedavisi var mı?
Günümüzde sıkça rastlanan dil kanserinde erken teşhis çok önemlidir.
Eğer dilinizin üzerinde kenarları düzensiz, ülserleşmiş bir yara çıkmışsa ve söz konusu yara
haftalar hatta aylar boyunca gerilemiyorsa belirtiler ortaya çıkmış demektir.
Basit aftlar, genelde günler içerisinde gerileyip iyileşirken, uzun süreli aftlara çok dikkat
edilmelidir.
Hastalığın tedavi yöntemleri ve belirtileri ise merak edilen bir diğer konudur.
Buna ek olarak dilini ağzında rahatça döndürememeye başlayan hastanın konuşmasında
değişiklikler ortaya çıkabiliyor.
Peki Dil kanseri nedir? Dil kanseri belirtileri nelerdir? Tedavisi var mı? Nasıl anlaşılır?

DİL KANSERİ NEDİR?

Dil üzerinde çıkan yaralar, dil kanserinin en önemli belirtisidir.

Dil kanserleri en çok dilin serbest kenarlarından kaynaklansa da dilin her yerinde ortaya
çıkabilir.

56
Dil kanseri diğer baş boyun kanserlerine göre ön tarafta ve açık bölgede bulunduğu için daha
kolay teşhis edilebilen bir kanser türüdür.
Ağızda veya boğazda tekrarlayan kanamalar ve iyileşmeyen yaralar
Konuşmada farklılık
Dil kanseri dilde hareket bozukluğuna yol açabiliyor.
Dilini ağzında rahatça döndürememeye başlayan hastanın konuşmasında değişiklikler ortaya
çıkabiliyor.
Tükürükten kan gelmesi
Dil kanserleri dilde ağrıya yol açabilirken, daha da ilerlediğinde dildeki yaradan kanamalara
sebep olabiliyor.
İlerlemiş tümörlerde şiddetli ağrı kulaklara kadar vurabilir.

DİL KANSERİNİN TEDAVİSİ VAR MI?

Tüm kanserlerde olduğu gibi dil kanserinde de erken tanı çok önemli.
Tümörün yaygınlığına göre cerrahi, ışın tedavisi ve kemoterapi, bitkisel kürler tedavide
kullanılan yöntemler arasında yer alıyor.

Erken evre tümörlerde cerrahi olarak tümör sağlam sınırlarla çıkarılıyor.

Geri kalan dil, işlevsel açıdan genellikle yeterli oluyor. Dil kanseri boyundaki lenf bezlerine
hızla yayılabildiğinden boyundaki lenf bezlerinin de tedavi planına eklenmesi gerekiyor.
Daha ileri evre tümörlerde ise tümör çıktıktan sonra geri kalan dil küçük olduğunda kişinin
kendi vücudundan alınan kas, deri dokusunun mikro cerrahi ile boyna transfer edilmesiyle
geride kalan dil desteklenebiliyor.
Çok ileri evre tümörlerde ise dilin tamamı ağız tabanı ile çıkarılıyor ve ağız tabanını oluşturmak
üzere kas, deri dokusu transferi yapılıyor.
Tümör çeneye yayıldıysa çenenin tutulan kısmı da çıkarılıp bu bölgeye kemik transferi de
tedavi planına eklenebiliyor.
Dil kanserinin güncel tanı ve tedavisi kulak burun boğaz, plastik ve rekonstrüktif cerrahi,
radyasyon onkolojisi, medikal onkoloji, radyoloji, patoloji, nükleer tıp, konuşma yutma
terapisi, beslenme uzmanı ve hemşirelik hizmetleri gibi farklı disiplinlerin uyum içinde çalıştığı
bir ekip çalışmasını gerekli kılıyor.

57
DİLDEKİ DEĞİŞİKLİKLER VE MİZAÇ HASTALIK GRUPLARI İLİŞKİSİ

Dil kaplaması ve renkler

Bundan sonra, daha derin bir tanı koymak istiyorsanız, kaplamanın renginin gösterdiği
dengesizliği çözebilirsiniz.
Kaplama gri, siyah veya kahverengi ise, bedende kuruluk artmış kuru mizaçlı hastalık.
Eğer kaplama turuncu, kırmızımsı, sarı veya yeşil ise, bu sıcaklık artışı sıcak mizaçlı
hastalıkları gösterir.
Son olarak, kalın, beyazımsı bir kaplama varsa , Islaklığın arttığı, nemli ıslak mizaçlı
hastalık.
Bu, her birinin hangi hastalık grubuna dengesizliğe ait olduğunu gösterir.

Kuru mizaçlı dil ve ilgili hastalıklar

�Tipik olarak küçük, ince, titrek veya görünüşte titriyordur.

�Soluk görünebilir, kurumuş gibi görünebilir ve birkaç (veya daha fazla) çatlak olabilir.

�Eğer bir kaplama varsa, bu renk gri, siyahımsı veya kahverengi olacak ve tipik olarak dilin
kalınbağırsak bölgesini yani biraz arka tarafını kaplayacaktır.
Genellikle bu tür dile sahip olanlarda;

�Endişe,

�korku,

� huzursuzluk,

�uyku sorunları,

�kabızlık,

�gaz,

�şişkinlik ve cilt kuruluğu gibi sorunlar görülür.

Kuru mizaçlı dil; olası hastalıklar ve dengelemek için öneriler

Dengesizliğin ortak belirtileri

�Kabızlık

�Gaz ve şişkinlik

58
�Uykuya dalmakta zorlanma

�Gece boyunca uyumakta zorluk

�Yüksek kaygı, endişe ve korku

�Hızla dalgalanan duygular

�Huzursuz zihin, sinirlilik

�Kuru, pürüzlü cilt, ciltte Çatlamalar ve kuru Saçlar

�Zayıf kan dolaşımı (soğuk el ve ayaklar)

�Aritmi(Kalpte Ritim Bozukluğu)

�Menstrüel düzensizlikler

�Zayıflama

Dengesizliğin sık görülen nedenleri

�Stres

�Kaygı, endişe, korku

�Uykusuzluk

�Vücut tipiniz için çok az yemek

�Çok fazla Ağır Egzersiz

�Kuru, hafif, soğuk ve çiğ yiyeceklerin sürekli tüketimi

�Günlük bir rutin eksikliği (uyku zamanları ve yemek zamanlarında düzensizlik)

�Çok geç yatmak

�Kafein ve diğer uyarıcılar

�Rafine şeker

�Çok fazla etkinlik, fazla zorlama

�Aşırı uyarılma (uzun süre yüksek sesler, parlak ışıklar)

�Soğuk ve / veya rüzgarlı koşullara uzun süre maruz kalma

Sebebini keşfettikten sonra, onu gidermeye çalışabilirsiniz.

59
Bozukluk nasıl dengelenir?
Sağlıklı Yağ Tüketimi;
Doğası gereği vücut kuru olduğundan, yağ rejimin önemli bir parçasıdır.
Bu hem harici hem de dahili uygulamaları içerir.

�Tüm vücut yağlanabilir veya yatmadan önce alnı ve ayakları yağlamakta olabilir. Zeytin yağı
gibi bir yağ kullanılabilir.

�Kabızlık varsa karına yatmadan önce saat yönünde dairesel bir şekilde yağ sürülebilir
zeytinyağı gibi çörekotuyağı gibi.
Yemek pişirmede sağlıklı bir yağ kullanılmalıdır (Zeytinyağı,Tereyağı,İç Yağı,Kuyruk Yağı
gibi).

Yemek Önerileri;
Çiğ, soğuk ve kuru yiyecekler yemek gaz, şişkinlik ve kabızlığa neden olur.
Bu öneri, iklim (iklim nedeniyle) sonbahar ve kış aylarında daha da önemlidir.
Genel olarak, bazı yemek seçenekleri şunlardır:

� Çorbalar,

�et veya kemik suyu,

�güveçler,

�yulaf ezmesi,

�işlenmemiş tam tahıllar.

�Sağlıklı bir günlük rutin oluşturun;

�Yavaş yiyin, oturarak ve farkındalıkla.

�Yoldayken yemek yemeyin.

�Gün boyunca derin nefes alın.

�Tabağınızı çok fazla doldurmaktan kaçının.

�Bir seferde bir iş yapın.

�Aşırı egzersiz yapmaktan kaçının (özellikle yoğun kardiyo)

60
Islak mizaçlı dil ve ilgili hastalıklar

�Şişmiş, soluk renkli ve kalın tükürük birikintili görünebilir.

�Bu dilde kaplama varsa, kaplamanın rengi genellikle beyazımsı, kalın olacaktır.
Bununla ilgili hastalıklar arasında

�Ağırlık (hem objektif hem de sübjektif)

�keder,

�üzüntü,

�depresyon,

�uyuşukluk,

�aşırı uyku,

�gündüz uykusu,

�yavaş metabolizma,

�yavaş sindirim ve kolay kilo alımı bulunur.

Islak mizaçlı dil; olası hastalıklar ve dengeleme

Dengesizliğin ortak belirtileri

�Uyuşukluk, tembellik

�Yavaş, donuk, durgun zihin

�Öksürük, burun akıntısı

�Akciğer tıkanıklığı

�Sinüs tıkanıklığı

�Yavaş sindirim durumu

�Yemek sonrası uykululuk

�Aşırı kilo

�Şişme, ödem

�Aşırı uyku

�Yüksek Kolesterol

�Yüksek tansiyon
61
�Şeker hastalığı

�Lipomlar, tümörler

Dengesizliğin sık görülen nedenleri

�Ekşi yiyecekler

�Hazır, Katkı Maddeli Gıda Tüketimi

�Yağlı yiyecekler

�Şeker (özellikle rafine edilmiş)

�Soğuk yiyecek ve içecekler

�Çok fazla su içmek ve bunu atamamak

�Saat 19: 00'dan sonra yemek yeme

�Atıştırma; acıkmadan sık aralıklarla yemek yemek.

�Duygusal yemek yeme(Üzüntü stres durumunda çok yemek yemek)

�Sedanter yaşam tarzı(Hareketsiz Hayat uzun süre hareketsiz olmak)

�Çok fazla uyku

�Vücutta su birikimi, böbreklerin zayıf olması gibi sorunlardan kaynaklanabilmekte.

�Uyumsuz gıda kombinasyonları

�Kış mevsimi
Sebebini keşfettikten sonra, onu gidermeye çalışabilirsiniz.

Bozukluk nasıl dengelenir?

�Her gün erkenden uyanın.

�Her sabah dilinizi temizleyin.

�Sabahları aç karnına;

�bal şerbeti ,

�limon zencefil ve çörekotu yağı karışımı içilirse toksin atımı için çok faydalıdır.

62
Zencefil çok yönlü bitkilerden biridir.
Sindirim / metabolizmayı hızlandırmak ve dolaşımı düzenlemek için en iyi seçeneklerden
biridir.
•Her gün zencefil çayı içmek, bu dengesizliğin kaldırılması için esastır.

Baharatlar Kullanın;
•Zerdeçal, kuru zencefil, karabiber, kırmızı biber, kimyon, kişniş, rezene, kahverengi hardal
tohumu, tarçın, kakule, karanfil ve çemen.
•Tuz az miktarda kullanılmalıdır.

Sıcak mizaçlı dil ve ilgili hastalıklar

Bu tür diller genelde orta büyüklükte, sivri uçlu ve aşırı kırmızı renkte olmaktadır.

�Dilin üstünde kırmızı noktalar da olabilir.

�Dil üzerinde bir kaplama varsa, renk varsa sarı veya turuncu olacaktır.

�Kaplama tipik olarak ince ve kalın bağırsak alanında, karaciğer bölgesinde veya tüm vücutta
yani kan dolaşımındaki toksinlerin işareti olan tüm dilde yer alabilmektedir.

Bununla ilgili hastalıklar;

Vücutta enfeksiyon(İltihap),cilt bozuklukları (sedef hastalığı, egzama, akne, vb.) Öfke ve baş
ağrıları şeklinde kendini gösterir.

Sıcak mizaçlı dil, olası hastalıklar ve dengeleme

Dengesizliğin ortak belirtileri

�Mide de Asit/ Ülser/Reflü

�İshal

�Artrit(Eklem İltihabı) (Romatizma gibi hastalıklar)

�Egzama ve sedef hastalığı gibi cilt hastalıkları

�Döküntü, kurdeşen, ürtiker

�Sıcaklık

�Enfeksiyon

63
�Ülserleşme

�Kanama bozuklukları

�Aşırı Terleme

�Ağızda ekşi, asitli veya metalik bir tat

�Çabuk sinirlenme

�Kanlı gözler

�Migren

�Baş dönmesi

�Mide bulantısı

�Ateş

Dengesizliğin sık görülen nedenleri

�Sıcak, baharatlı yiyecekler

�Fermente gıdalar

�Aşırı çalışma

�Aşırı ısı

�Doğrudan güneş ışığına maruz kalmak.

�Öğün atlamak

�Çok fazla eleştirel düşünme / problem çözme strese aşırı maruziyet

�Sauna, özellikle yoğun kullanım

�Aşırı Öfke, nefret, kıskançlık

�Agresiflik

�Yaz Mevsimi

Hepsini bir araya koyacak olursak

Tedavi ile neler bekleyebilirsiniz?

Dilin üst katmanı hızlı değişir.

64
�Etkili bir tedaviden kısa bir süre sonra hastanın dil katmanında büyük bir değişiklik
görebilirsiniz.

�Zamanla, nem (ıslaklık) seviyesindeki değişiklikleri görebilirsiniz.

�Papillalar normale dönebilir.

�Mor veya mavimsi görünen karanlık alanlar daha normal pembemsi kırmızıya dönebilir.

�Dilin çendi rengi hafifçe değişebilir.

�Çatlak ve çatlakların tamamen değişmesi zordur. Bazen birkaç yıl kadar sürer.

�Dilin temel şekli değişmez.

�Bazen hastalar tedaviden sonra sağlıklarında olumlu değişiklikler yaşarlar ancak dengesizliği
gösteren dil işaretleri devam etmektedir.
Bu konuda endişelenmeye gerek yoktur.
Bitkisel tedaviniz işe yaradı mı?
Hasta mutlu mu?
Hasta da iyileşme yaşadı mı?
Gerçekten önemli olan bunlar.

�Bazı dengesizlikler yüzeyseldir ve kolayca düzelebilir, bazıları ise derindir uzun süredir
vardır ve iyileşmesi de zaman alır...

DİLDE BAKTERİ OLUŞUMU

Yediğimiz gıdaların parçaları bazen dilde bakteri oluşumuna neden olur.
Bu bakteriler dilde yer alan dokuların arasına yerleşerek iltihap oluşturur ve sonrasında İltihabın
oluşumu sonucunda dilde beyazlık meydana gelir.
Bu beyazlık kimi zaman enfeksiyon belirtisi kimi zamanda ciddi hastalıkların habercisi olabilir
bu yüzden dikkat etmek gerekir.
Bunlara ek olarak, vücudun herhangi bir yerinde meydana gelen enfeksiyonlar, ateşli
hastalıklar, maya enfeksiyonu (dilde mantar oluşumu), alkol ve sigara kullanımı, kalp hastalığı
ve baharatlı yiyecekleri çok fazla tüketmek diğer önemli faktörler arasında yer alır.

Peki çözüm nedir.

Hindistan cevizi yağı, bakterilerin ağızdan atılmasını sağlayacak en önemli yöntemdir.
Yapılan araştırmalar, Hindistan cevizi yağının ağızda oluşan mikroorganizmaların azalttığını
göstermiştir.
Bir çorba kaşığı Hindistan cevizi yağını ağzınızda 10 dk bekletin ve tükürün.
65
Ağzınızı ılık suyla yıkadıktan sonra dişlerinizi her zamanki gibi fırçalayabilirsiniz. Çok
faydasını görürsünüz.

DİL TEMİZLİĞİ

Dilinizi temizlemek, sabahları uyandıktan sonra bir şey yiyip içmeden önce yapmanız gereken
şeylerden biridir.
İlla dil kazıyıcı kullanmanıza gerek yok bunları aşırı kullanmak dili tahriş edebilir.
Bunlar yerine parmağınız ve su yardımıyla her sabah ağzınızı dilinizi temizleyebilirsiniz veya
misvak yardımıyla da en güzel şekilde bu yapılabilir.
Temizlik, dişeti, diş sağlığı ve ağız sağlığını tehlikeye atan istenmeyen bakterileri azaltır.

�Ağız kokusuna bağlı ağız bakteri yan ürünleri olan uçucu kükürt bileşiklerini azaltır.

�Tat tomurcukların işlevini arttırır ve daha iyi bir tat almak için kullanılır.

�Ağız ortamını değiştirerek bakteri yükünü azaltır.

�Dilinizi temizlemedikten sonra özellikle ılık bir bardak su içildiğinde sindirim sistemini
uyarır ve uyandırır ve tat alma duyunuzu iyileştirmek için mükemmel bir yoldur.
Peygamber Efendimiz(s.a.v) sabahları ağzına ve burnuna su çekerek temizler ve misvak
kullanırdı.
Bizde bu şekilde bizde temizleyebilir, misvakda kullanabiliriz ve çok faydasını da görürüz.
Hem de sünnet sevabı alırız. Ağzımızdaki toksinleri de gidermiş oluruz.
Peygamberimiz (s.a.v); Sizlere misvak kullanmanızı tavsiye ederim.
Zira misvak ne güzel şeydir. Balgamı keser, gözün görme duyusunu ve diş etlerini
kuvvetlendirir, ağız kokusunu giderir, mideyi düzeltir.
Eğer ümmetim için zor olmasaydı, her namaz için abdest alırken misvak kullanmalarını
emrederdim. (Müslim,Tirmizi)

66
Arkadaşlar, Dilin temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi için bazı doğal ilaçlar var.
İşte onlardan bazıları: Dili temizlemenize ve dezenfekte etmenize yardımcı olabilecek bazı
doğal yollar var. Diş etleriniz ve hatta dişlerinizin sağlığını iyileştirmenize yardımcı olacaktır.

SARIMSAK

Sarımsağın ağız kokusu ve ağız temizliğinin bir yolu olmadığı gerçeğine o kadar inanmışız ki!
Sarımsak hakkında söylenenleri dikkate almayın ve çiğ sarımsağı yemekten korkmayın. Bu
bakterilerin ölmesine ve dilin temizlenmesine yardımcı olur.

ALOE VERA

Aloe vera, anti inflamatuar ve iyileştirici özelliklere sahiptir. Dildeki ve diş etindeki mikropları
öldürmek için, ağzınıza bir çorba kaşığı aloe vera suyu koyun, birkaç dakika boyunca ağzınızda
çalkalayın ve tükürün. Daha sonra ağzınızı ılık su ile durulayın. Bunu günde birkaç kere
tekrarlayabilirsiniz.

67
TUZ

Tuz, dilin temizliği için en iyi yöntemlerden biridir. Aşındırıcı tuz parçacıkları, kir ve ölü
hücreleri dilden temizler. Dilin üzerine biraz tuz serpiştirin ve bir dakika boyunca bir diş fırçası
ile hafifçe fırçalayın. Daha sonra ağzınızı su ile durulayın. Bunu günde iki kez tekrarlayın.

ZERDEÇAL

Zerdeçal sadece bir baharat değil, aynı zamanda ağız için antiseptik ilaçlara mükemmel bir
alternatiftir. Macun kıvamına gelene kadar zerdeçal ve narenciye suyunu karıştırın. Macunu 2
dakika boyunca dilin üzerine sürün ve sonra ılık su ile iyice durulayın.

DİŞ FIRÇASIYLA İYİCE FIRÇALAYIN

Dili bir diş fırçası ile alttan yukarı doğru yavaşça fırçalayın. Tabandan uca kadar. Sertçe
bastırmayın. Zaman ayırın.

68
GARGARA, BİTKİ VE TUZ İLE DEZENFEKTE

Otlar, şifalı özelliklere sahiptir örneğin, papatya, nane ve adaçayı.

Papatya, nane ve adaçayından birer çay kaşığı alın, karışıma bir tutam meşe kabuğu ekleyin ve
4 bardak kaynamış su ile doldurun.
Suyun soğumasını ve süzülmesini bekleyin.
Sonra et suyuna bir yemek kaşığı tuz dökün.
Bitti! Dişlerinizi fırçaladıktan sonra günde iki kez bu ilacı kullanın.

Peki neden sigara içmemeliyiz?

Sigara, dilin Papilalarını iltihaplanmasına sebep olur.

Bu da ölü hücrelerin dil üzerinde birikeceği anlamına gelir ve bakterilerin büyümesi için rahat
bir ortam oluşturur.
Ayrıca sigara dumanı, ağız dokusu için sağlıksız olan kimyasallar içerir.

69
Alkol kullanmayın.

Alkol dildeki papillaların iltihaplanmasına neden olur ve ayrıca vücudu kurutur.

Bunlardan dolayı alkolden kaçınmak en iyi yoldur.

Bol su için.

Su, dil dahil bütün vücudumuza yardımcı olur. Kuru bir ağız dili olumsuz yönde etkiler. Susuz
kalmayın, her zaman yanınızda bir şişe su bulundurun.
Vücuttaki su kaybı çok olduğu zaman başka belirtiler de gözlenir. Bunlar koyu idrar, yorgunluk,
baş ağrısı ve nadir idrara çıkmadır.

Oral temizliğinize özen gösterin.

Dikkatli ağız hijyeni, bakteri sayısını azaltmaya yardımcı olur.

70
Her öğünden sonra, sabah ve akşam hem dişleri hem de dilleri temizlemek gerekir.
İdeal rutin şu şekildedir: Dişler ve diller temizlenir, diş ipi kullanılır, dezenfekten için gargara
kullanılır.

AĞIZ HİJYENİ
Neden ne olursa olsun, ağız hijyenini ve sağlığını iyi durumda tutmak için şunlar yapılmalıdır:
Arkadaşlar burası dikkatimizi celp etmeli sağlığımız için.

�Asitli ve baharatlı yiyeceklerden kaçınılmalı,

�Bol su içilmeli,

�Ilık tuzlu ve karbonatlı su ile ağız çalkalama veya gargara yapılmalı,

�Dişler günde iki kez fırçalanmalı ve günde en az bir kez diş ipi kullanılmalı,

�Steroidli (kortizonlu) astım spreyleri kullandıktan sonra ağız suyla durulanmalı,

�Diş etlerini tahriş eden gıdalardan kaçınılmalı,

�Diş çürümesine neden olabilecek şekerli yiyeceklerin kullanımı sınırlanmalı,

�Tütün ve alkol kullanılmamalı,

�Diyabet gibi altta yatan sağlık problemleri tedavi edilmelidir.

DİLİN RENGİNİ DEĞİŞTİREN İLAÇLAR

71
Uzun süre antibiyotik kullanmak dilde soyulmaya neden olabilir ve bu antibiyotik kesildikten
2-3 hafta sonraya kadar uzayabilir.

�Astım ilaçları dilin ucunun kızarmasına neden olur.

�Diüretikler(idrar söktürücüler) dilin üzerindeki kaplamanın(dil üzerindeki kalın katman)

kaybolmasına neden olur ve uzun yıllar kullanılırsa dilde soyulmaya neden olur.

�Anti-enflamatuar(parasetamol cisi ağrı kesiciler) ilaçlar kırmızı noktalara ve daha ince bir
dil yapısının oluşmasına neden olur. Uzun yıllar kullanılırsa dilde soyulmalar olur.

�Kanser ilaçları dilin üzerinde siyah kuru kalın kahverengi-siyah bir kaplama oluşmasına
neden olur.

�Steroidler(Prednol, gibi alerji ilaçları yani vücudun bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar)
dilin kırmızı ve şişmiş olmasına neden olur.

DİLDEKİ BÖLGELER VE BAĞLI OLDUKLARI ORGANLAR

�Dil üzerindeki farklılıklar konumu ile ilişkilendirerek, hangi organlarda problem olduğu
anlaşılabilir.
Dilin ön tarafı akciğerler, kalp, göğüs ve boyun ile ilgilidir.
Bu alanda köpük olması akciğer enerjisinin düşük olduğunu gösterir.
Kişinin soğuk algınlığı, bronşit, astım ya da solunum yolu alerjileri olabilir.
Kalp bölgesinde bir değişiklik görüyorsanız, kişi yoğun üzüntü, keder yaşıyor veya
depresyonda olabilir.

72
Dilin orta kısmında dalak, mide, pankreas ve karaciğer ile ilgilidir.
Karaciğer ve dalak bölgesinde kırmızı bir bölge varsa o organda problem vardır.
Dilin arka kısmı bağırsak, kolon ve böbrek gibi, alt karın organları ile ilgilidir.
Eğer böbrek alanda kırmızımsı bir bölge böbreklerde bir problem, dilin arka kısmı ince bir
plakla kaplanması bağırsak enerjisinin düşük olduğunu gösterir...

DİL ANALİZİNDE YARDIMCI FAKTÖRLER NELERDİR

1) Dişlerin rengi
İyi bir ağız hijyeninin önemli bir göstergesi, çürüksüz, lekesiz sağlıklı dişler ve sağlıklı
dişetleridir.

2) Dişte kahverengi lekeler ,

Dişlerin herhangi bir yerinde, gözle görülecek kadar belirgin bulutumsu alanlar veya aksine
hafif ince çizgiler olabilir. Kahverengi lekenin derecesi, açık sarıdan koyu kahverengiye kadar
geniş bir spektrumda değişebilir.
Bu kahverengi lekeler sıklıkla kötü bir ağız hijyeninin işareti olmakla beraber bazı hastalıklarda
da bu lekeler spesifik görünümleri ile klinik belirtiler vererek ortaya çıkmış olabilirler.

3) Dişlerde Kahverengi Leke Neden Olur?

Dişlerde leke oluşumu genellikle tek bir sebebe bağlı değildir. Bu sebeplerin başlıca; nikotin,
bazı yiyecek ve içecekler, diş çürükleri, tartar, florozis, hipoplaziler, kanal tedavisi, travma,
bazı eski tip diş tedavileri malzemeleri, bazı ilaç ve gargaralar, bazı sistemik hastalıklar,
yaşlanma olarak sayılabilir.
Dili ile neredeyse tam orantılı diyebileceğimiz dişlerimizdir. Dişlerimiz birçok konuda bizlere
ağız sağlığıyla ilgili bilgi vermektedir.

Diş çürüğü

Diş çürüğü basitçe, düzenli diş fırçalama alışkanlığı bulunmayan bireylerde ağızda bulunan
mikroorganizmaların zaman içinde ürettikleri asitlerin diş minesi üzerinde oluşturdukları hasar
olarak tanımlanabilir.
Diş çürükleri başlangıç aşamasında açık renkli olsa da çürük ilerledikçe kahverengi tonlarda
lekeler olarak açığa çıkarlar.

73
Tartar (Diş taşı)
Düzenli diş bakımı yapılsa dahi ağız içinde bir miktar bakteri daima vardır ve bunlar sürekli
artma eğilimi göstermektedirler.
Bakteriler diş fırçaladıktan kısa bir zaman sonra diş yüzeyine ince bir film tabakası halinde
tekrar tutunurlar.

Bu plak tabakası diş çürüklerine diş eti hastalıklarına veya kalsifiye olarak tartara sebep olur.
Oluşan bu tartar gıdalar, ilaçlar, tütün kullanımı gibi sebeplerle boyanarak diş yüzeyine
tutunmuş kahverengi eklentiler halinde ortaya çıkabilirler.

Travma

Çene yüz bölgesine gelen bir travma diş yapısında hasara neden olabilir. Travmaya uğrayan bir
diş, gri kahverengi bir renk alabilir.

İlaçlar

Bazı antibiyotikler, demir içeren preparatlar, sistemik hastalıklar için kullanılan bazı ilaçlar diş
lekelenmelerine neden olabilir. Bu durum genellikle gelişim aşamasında bulunan dişler
üzerinde etki etmektedir. Gebelik süresince anne tarafından kullanılan bu ilaçlar büyüme
gelişim aşamasında bulunan dişler üzerinde kalıcı lekelenmelere sebep olabilir.

74
Florozis

Florür dişleri koruyan önemli bir elementtir. Ancak büyüme gelişimin belirli aşamalarında
normal değerlerin üzerinde, fazla miktarda florun sistemik olarak alımı dişlerin yapısını bozarak
florozis denilen diş yapısı deformitelerine neden olabilir.
Florozis, diş yüzeyinde genellikle hafif ve beyazımsı, dantel gibi bir görünüm verir. Ağır
vakalarda hemen hemen tüm dişlerde, diş minesinde çukurcuklar oluşur, derin ve yaygın kalıcı
kahverengi lekeler ortaya çıkar.

Yaşlanma
Zamanla dişler aşınır ve yapıları değişmeye, üzerlerinde çatlaklar ve kırılmalar olmaya başlar
bu durumda diş, yüzey lekelenmelerine açık hale gelir.
Yaşlanma ile birlikte diş yapısında meydana gelen bazı değişiklikler diş renginin koyulaşması
olarak klinik muayenelerde tespit edilebilir.
Bu ifadeler önemlidir arkadaşlar.
Dikkat kesilin lütfen.

Genetik
Doğal diş rengi kişiden kişiye değişir ve genetik olarak belirlenen bir faktördür.
Bazı insanlar doğal olarak çok beyaz dişlere, diğerleri hafif sarı veya bej dişlere sahiptir.
Dentinogenezis imperfekta gibi dişlerde kahverengi lekelere neden olan genetik hastalıklar da
vardır.

75
DİL ile İLGİLİ SORULAR
SORU: ⁉ Hocam dilin kenarında bu şekilde öbek öbek beyazlıkların sebebi nedir? Resimlerde
benzerini göremedim üstünde değil de kenarlarında daha çok olması. Candida değil. Hazır paket
gıda şekerli ürünler kullanılmadığı halde devam etmesinin sebebi nedir? 1 ay Hindistan cevizi
yağıyla da ağız bakımı yapıldı ⁉Ağız bakımı yapıldığı halde sadece dildeki ağır kokunun sebebi
nedir ?

CEVAP: kalın beyaz leke kandidozun belirtisi olabilir. Kandidozun nedeni bazı ilaçların
kullanımından kaynaklanabilmektedir.
Kalın ve beyaz leke kronik konstipasyonun belirtisi olabilir.
Eğer dilin üzerinde bulunan kalın ve beyaz leke hararet ve zehirlenmeyi gösterebilir.
Mide ve 12 parmak bağırsağı ülseri gibi mide ve barsak sistemi hastalıklarının habercisi olabilir.
Böbrek hastalıkları sırasında beyaz leke dilin yan taraflarında olabilir.

SORU: Hocam bu şekilde mor ve çilek dilin altında yatan sebepler nedir?

76
Mor renkli dil
Dilinizin renginin kırmızı yerine mor olması yüksek kolesterolden kaynaklanır.
Bu renk aynı zamanda kan dolaşımın azlığı ve vücuttaki şeker oranının fazlalığından
kaynaklanabilir.

SORU: Dilin sol tarafındaki yandaki damarının çok koyulaşmasının sebebi nedir hocam?
CEVAP: Kenarlar böbreğe tekabül eder, ortadaki bölge bağırsaktır. Bazda beyazlığın
birikmesi, bağırsakta önemli miktarda toksin varlığını işaret edebilir. Özellikle çatlaklar varsa
veya plak gri görünüyorsa, gastrit, mide ülserleri veya duodenal ülserlerin başlangıcıdır.

SORU: Dilde ağız içinde çıkan aftların sebebi nedir hocam?

CEVAP: Genetik yatkınlığın yanı sıra
 Travma,
 Stres ve kaygı bozuklukları,
 Sigara kullanımı,
 Tütün çiğneme,
 Premenstrüel dönem,
 İlaç kullanımı,
 Folik asit,
 B12, demir ve çinko gibi vitamin eksiklikleri,
 Bağışıklık sisteminin zayıf olduğu hastalık dönemleri, hormonal değişiklikler,
 Sirke, turşu, tuzlu ve baharatlı yiyeceklerin tüketilmesi,
 Diş macunu içeriğindeki sodyum lauryl sülfat adlı köpük artırıcı madde,
 Sistemik hastalıklar ve alerji gibi pek çok faktör aft oluşumuna sebep olabilir.

SORU: Hocam benim dilimin arka kısmında mercimek büyüklüğünde et beni gibi çıkıyor sonra
birkaç gün sonra geçiyor neden acaba?
CEVAP: Dildeki şişlikler arasında tek acil durum alerjiye bağlı olanlardır.
Dilde bir şişlik şiddetli ağrıya neden olmuyorsa ve ateş yoksa, kendiliğinden düzelebilecek
sorunların seyrini görmek üzere birkaç gün beklemek yanlış değildir.

SORU: Dilin üzerinde uyuşukluk ve acı hissi neden olur?

CEVAP: Duyusal sinirler, dilinizdeki tat alma hissini kontrol eder.
Bu sinirler herhangi bir nedenle aşırı zorlanmaya maruz kalırsa hasar görebilir ve bu durum
duyusal bozukluk anlamına gelen paresteziye yol açar.
Bu problem hasarın şiddetine bağlı olarak günler ya da haftalar boyunca devam edebilir.

77
Dil uyuşması genelde tek başına görülen bir durum değildir, uyuşmaya çoğunlukla iğne
batmasını anımsatan karıncalanma eşlik eder.
Bu hislerin dışında dil uyuşması şimdi söyleyeceğim v belirtileri de gösterebilir.
 Tat alma hissinin tamamen kaybolması
 Yavaş ya da aksak konuşma
 Kalıcı şekilde hissedilen ağızda kötü veya acı tat.

SORU: Dilde uyuşma olması nedendir, nörolojik bir durum mudur?

CEVAP: Dil uyuşmasının tedavi edilebilmesi için öncelikle altta yatan sebebin bulunması
gerekir.
Uyuşmanın nedenleri ise;
 Antibiyotik ve diğer bazı ilaçlar,
 Narkotik ilaçlar ve haplar,
 Alkol,
 Yanan ağız sendromu,
 Ağız içi doku yaralanmaları,
 Sigara,
 Aşırı sıcak gıdaların tüketilmesi sonucu ağız içi dokuların yanması,
 Yirmilik diş çekimi, kanal tedavisi ve protez gibi anestezi işlemleri,
 Zehirleyici etkisi bulunan ya da toksin maddeler,

SORU:10 senedir tat ve koku alamıyorum çaresi var mı?

CEVAP:
 Üst solunum yolu enfeksiyonları,
 burun tıkanıklığı yapan hastalıklar,
 burun polipleri,
 alerjik hastalıkları,
 sinüzitler,
 ağız içi iltihaplar,
 diş sorunları ve kafa travmaları koku ve tat alma duyularının kaybına sebep olabilir.
 Hormon hastalıkları ve dişle ilgili sorunlar da koku ve tat almamızı etkileyebilir.
 Yıllar boyunca böcek ilaçları gibi kimyasal maddeler soluyanlarda da koku alma duyusu
kaybolmaktadır.
 Kafa yaralanmaları da koku ya da tat problemleri yaratabilir.
 Sigara dumanı, yoğun hava kirliliği bu duyuları bozabilir.
 Sigara bırakıldıktan sonra bu duyular yavaş yavaş geri gelmektedirler.
 Sigara içen kişinin tekrar eskisi gibi koku alabilmesi için sigara içtiği dönem kadar
sigarayı bırakmış olması gerekir.

78
SORU: Dildeki hastalık belirtileri tedavi edilince geçer mi? Bir de bu tedavi şekli kan grubuna
göre mi olmalı mizaca göre mi olmalı. Mesela alerjik yapıya sahibim bu hastalığı tedavi
edebilmek için kan grubuna göre mi besine dikkat edeceğim mizaca göre mi?
CEVAP: Geçer. Kesinlikle kan grubuna göre.

DİŞLER ve HASTALIK TEŞHİSİ

Vücudumuzda olan bitenlerin sinyalleri dişlerimiz tarafından veriliyor. Çin tıbbına göre
akupunktur ve dişlerin sağlığı, iç organlarla ilişkilendiriliyor.
Dişlerde oluşan bütün çürük ve hasarlar o organın hasta olduğu anlamına gelmez. Oradaki
köklerle bağlantı kurularak gönderilen ağrı sinyallerinin anlamlarına bakılır.

Ön kesici dişlerinizdeki ağrı, prostat veya bademcik enfeksiyonu belirtisi olabilir.

Köpek dişindeki kronik ağrı, karaciğer veya safra kesesi iltihabının bir belirtisi olabilir.
Küçük azı dişleri; alerjik reaksiyon, bağırsak florası dengesizliği, pnömani veya kolitin sonucu
olarak ağrıyabilir.
Alt köpek dişleri dolaşım sistemine karşılık gelir ve ağrı, ateroskleroza ve akciğer fonksiyon
bozukluğuna işaret edebilir.
Alt büyük azı dişlerindeki ağrı; varisler, kolondaki polipter ve solunum yolu hastalıklarını
gösterebilir.
Büyük azı dişlerinde ağrı; anemi gastrik ülser gibi problemlerin belirtisi olabilir.

79
Ağız Boşluğu ve Çene Kemiği Kistleri

Ağız ve çene kemiğindeki kistlerin semptomları ilk etapta görülmemektedir. Sinsi bir şekilde
ilerleyen bir problemdir.
Ancak erken teşhis edilmemesi durumunda da hastanın çene kemiklerinde ciddi problemlere
neden olacağı için birçok belirtisi görülebilmektedir. Kistlerin belirtileri ise şu şekildedir :

�Yüz bölgesinde şişlikler olabilmektedir ve bu şişlikler ağrı oluşturmamaktadır.

Hastanın alt dudağında uyuşukluk hissi olabilmektedir.
Bu durum aynı zamanda kistin ilerlemiş olduğu ve sinirlere baskı yaptığı anlamına da
gelmektedir.

�İltihap akıntıları olabilmektedir.

�Yüz dokusunda sertleşmeler görülebilmektedir.

�Çene kemiğinde kendiliğinden kırılmalar görülebilmektedir.

�Kistlerin tümör oluşumuna neden olduğu da görülmektedir.

�İyi huylu veya kötü huylu tümör oluşumuna neden olabilmektedir.

Kistin sebeplerine bakıldığında;

Enfeksiyon ve yağ bezesi tıkanması gibi nedenlerden dolayı olabilmektedir.

Ancak bir nedenden kaynaklanmadan da kist oluşabilmesi mümkündür. Nedensiz kist
oluşumuna sebep olan etkenler ise aşağıda belirtilmiştir:

�Kalıtsal hastalıklar kist oluşumun neden olabilmektedir.

�Yağ bezeleri sonucunda salgı kanallarında tıkanıkların oluşması ile kist oluşabilmektedir.

�Hormonal düzensizlik nedeni ile kist oluşabilmektedir.

80
�Kronik enfeksiyon ve iltihaplanma gibi sebepler ile kist oluşumu gözlenebilmektedir.

�Ailesel yatkınlık dolayısı ile kist oluşabilmektedir.

Diş Kistlerinin Oluşum Faktörleri Nelerdir?

Diş kistlerinin oluşum nedenlerine bakıldığında; genellikle diş yaralanmaları, travmalar gibi
sebepler ile dişte kist görülebilmektedir.
Diş çürükleri ise; en çok rastlanan nedenler arasındadır.
Ayrıca hastanın yanlış beslenmesi ve dişlerini fırçalamayı aksatması durumunda, diş
minelerinin aşınması ile diş çürükleri ortaya çıkabilmektedir ve diş kistlerinin oluşma ihtimali
olmaktadır.

Dişte kist oluşumunun olası riskleri,

Çene yapısını doğrudan etkileyebilmektedir.
Bu sebeple diş iltihabı durumları fark edildiğinde en kısa sürede bir diş hekimine başvurmak
gerekmektedir.
Dişte oluşan kistler, iltihapların tam tedavi edilmemesinden de kaynaklanabilmektedir.
Dişte oluşan kistlerin, küçük ya da büyük fark etmeksizin ağız ve diş sağlığı üzerindeki olası
riskleri şu şekilde sıralanmaktadır:

�Kist oluşumu ağız yapısı içerisinde belirli bir yerde konumlanmaktadır. Bu sebeple çene
kemiğinin oynamasına ya da yer değiştirmesine neden olmaktadır.

�Kistlerin alınmaması durumunda çene yapısında kalıcı hasarlar meydana gelebilmektedir.

�Kist oluşumunun civarındaki dişlerde de yer değişikliği ya da içe gömülme gibi durumlar
oluşabilmektedir. Bu nedenle diş hasarları artış gösterebilmektedir.

�Çene kemiğinin olduğundan fazla büyümesi, kist oluşumunun olası riskleri arasında yer
almaktadır. Üstelik çene kemiğinin büyümesi herhangi bir ağrı ya da şişlik ile fark
edilmemektedir.

�Kistler yüz sinirlerini doğrudan etkilemeleri sebebiyle, yüz bölgesinde his kaybına sebep
olabilmektedir.

Diş kisti tedavi yönteminin değişimi, kistin türüne göre farklılık göstermektedir.

81
Apsedeki ağrının dindirilmesi için kistteki iltihabın kurutulması adına gerekli işlemler
uygulanmaktadır.
Diş hekimleri ise; apsenin ilk yerleştiği kısımdaki kalıntıların temizlenmesi ile tedaviyi
gerçekleştirmektedirler.

Çene Kemiği Kisti İle İlgili Bir Soru

SORU: Çene kemiği kistin belirtilerinde çenede arada kıtlama sesi gelmesi nadiren ısırmada
zorluk gün içinde ağrı gibi belirtiler de bulunuyor mu hocam?
CEVAP: Başlangıç aşamasında kişide hiçbir semptom oluşmasına neden olmayan çene kisti,
tam anlamıyla sinsi bir hastalıktır.
Yüz kemiğinde ağrı yapmayan şişlikler ve alt dudakta zaman zaman oluşan uyuşuklukla kendini
gösteren çene kisti, ancak kist ilerleyerek büyüdüğünde bu semptomları gösterir.
Genel olarak kişinin bölgesel

�sinirlerinde baskı hissetmesi,

�dudaklarda

�hissizlik ortaya çıkması,

�suratta birtakım ağrılar oluşması,

�çene kemiğinde kayma oluşması,

�çene kemiğinde büyüme,

�ağız içerisinde kötü tat bırakan bir akıntı mevcudiyeti,

�diş sallanması,

�diş bölgesinde çürük ile kök uçlarından iltihaplanma çene kisti hastalığının belirtileri olarak
sayılabilecektir.

82
Dişte apse

Apse irinli bir iltihap birikmesidir. Bu iltihap akyuvar, ölü doku ve bakterilerden oluşan yoğun,
kötü kokulu bir sıvıdır. Apsenin nedeni genellikle bakterilerin neden olduğu enfeksiyondur.
Diş apsesi dediğimizde ise iltihap dişte veya diş yakınlarında birikmiş ve dokunun şişmesine
neden olmuş demektir. İki tür diş apsesi vardır:
Bunlardan biri diş kökünde diğeri ise dişle diş eti arasında oluşan apsedir.
Diş kökündeki apseler genellikle daha önceki bir diş tedavisi yüzünden, yaralanma veya tedavi
edilmemiş diş çürüklerinden dolayı kaynaklanır.
Diş etlerini etkileyen apseler ise daha çok ağız bakımına yeterince özen gösterilmemesi,
yiyecek artıkları gibi nedenlerden ötürü oluşur.

�Diş apsesinin ana belirtisi, aniden ve genellikle de şiddetli şekilde başlayan ağrıdır. Ağrının
şiddeti birkaç saat içerisinde artabilir. Bazı durumlarda ağrı kulağa, çene kemiğine ve boyuna
da vurabilir. Yüzde şişlik oluşabilir.

�Apseli bölgeye dokunulduğunda ağrı artar.

Ağızda kötü bir tat ve ağız kokusu oluşur.

�Apsenin diğer belirtileri arasında sıcak ve soğuk içeceklere hassasiyet, ateş yükselmesi, genel
bir halsizlik, ağzı açmakta zorlanma, yutkunma zorluğu ve uykusuzluk da yer alabilir

Diş Apsesinin Nedenleri

Çoğu zaman diş apsesi bir diş enfeksiyonu sonucu gelişir. Diş plaklarında bulunan bakteriler
enfekte olur ve dişte veya diş etinde ilerler. Diş apsesinin genel nedenlerini sıralayacak olursak:
Diş temizliğine özen göstermemek: Diş ve diş etlerini gerektiği şekilde ve düzenli olarak
fırçalamamak diş çürükleri, diş eti hastalıkları ve apse gibi pek çok diş sorunu için zemin
hazırlar.
Şekerli ve karbonhidratlı yiyecekleri, içecekleri sık tüketmek: Bu tür yiyecek ve içecekler
bakterilerin büyümesini hızlandırır ve diş çürüklerine yol açar. Bakteriler dişlerdeki çürük,
çatlak veya kırıklar arasından ilerleyerek apse oluşumuna neden olur.

83
Çürük dişler: Dişinizdeki çürükleri ihmal etmeniz bakterilerin bu bölgede ilerlemesini ve
enfeksiyon oluşması riskini arttırır.
Diş minesinde kırık ve çatlaklar: Tıpkı diş çürüklerinde olduğu gibi diş minesindeki kırık ve
çatlak benzeri sorunlar bakteriler için dişin içerisindeki yumuşak tabakaya doğru bir yol
oluşturur. Bu tabakanın bakterilerden etkilenmesiyle enfeksiyon oluşur ve apse meydana gelir.
Dişlerde biriken yiyecek artıkları: Dişler iyi temizlenmediği takdirde, diş ve diş aralarında
kalan yiyecek artıkları bakteri oluşumuna zemin hazırlar. Bazı diş eti rahatsızlıkları bu süreci
hızlandırabilir.
Diş gıcırdatma ya da dişleri sıkma yüzünden dişin hasar görmesi: Bu yavaş bir süreçtir
ancak dişin iç dokusunun hasar görmesine ve apselere neden olabilir.
Zayıf bağışıklık sistemi: Diyabet benzeri altta yatan bir sağlık sorununa bağlı olarak bağışıklık
sisteminin güçsüz düşmüş olması apse oluşumuna zemin hazırlayabilir.
Diş tedavisindeki aksaklıklar: Daha önceki bir diş tedavisi yüzünden diş etinde ya da dişin
kendisinde meydana gelen hasar veya problemler, diş apsesine zemin hazırlayabilir.
Zayıflayan dolgular: Eskimiş bir dolgu bakterilerin kolay geçişine izin verir ve enfeksiyon
için risk oluşturur.

Doğal yollarla apse tedavisi

� Nane çayı: Bazı uzmanlara göre ıslak, soğumuş nane çayı poşetlerini apseli diş üzerine
koymak, diş apsesinin yol açtığı ağrıları hafifletici bir etki oluşturmaktadır.

� Tuzlu su ile çalkalama: Ağzın ılık tuzlu su ile çalkalanması, iltihaplı bölgeden bakterilerin
temizlenmesine yardımcı olmaktadır. Ağrıdan yakınan kişiyi de rahatlatır.

� Adaçayı ile gargara: Evde hazırlanan adaçayı ile yapılan gargara, ağız kokusunu
gidermekle birlikte hissedilen ağrıyı da azaltmaktadır.

� Sarımsak: Sarımsak doğal bir antibiyotik olarak diş apsesi ağrılarının giderilmesinde etkili
olmaktadır. Sıklıkla tüketilebilir.

� Nane Yağı: Diş apsesi ağrısına nanenin çok iyi geldiği bilinmektedir. Diş ağrısını hafifletip,
oldukça rahatlamınızı sağlar.

84
Dişeti Hastalığı Nedir?

Dişeti hastalığı, dişinizi çevreleyen ve destekleyen kemiğe kadar ilerleyebilecek dişeti

iltihabıdır. Dişlerinizin üzerinde sürekli olarak oluşan yapışkan, renksiz bir film olan plak'a
içindeki bakteriler neden olur.
Diş ipi kullanılmadığı ve dişler her gün fırçalanmadığı takdirde dişlerde plak birikebilir ve
bakteriler sadece dişetini ve dişleri değil, aynı zamanda dişeti dokusunu ve dişleri destekleyen
kemiği de enfekte edebilir.
Bu da dişlerin gevşemesine, düşmesine ve diş hekimi tarafından çekilmesine yol açabilir.
Sağlıklı dişetleri sıkıdır ve kanamazlar. Dişlerin çevresinde rahatça otururlar.

Dişeti hastalığının üç aşaması vardır:

Gingivitis (Dişeti İltihabı): Dişeti hastalığının en erken aşamasıdır, dişeti çizgisinde plak
birimi sonucunda oluşan dişeti iltihabıdır. Diş ipi kullanılmadığı ve dişler her gün
fırçalanmadığı takdirde, dişeti dokusunu tahriş eden toksinler üreterek dişeti iltihabına neden
olabilir.

Fırçalama ve diş ipi kullanılması esnasında dişetleriniz kanayabilir. Dişeti hastalığının bu ilk
aşamasında hasar önlenebilir, çünkü dişi tutan kemik ve bağlı dokuları henüz etkilenmemiştir.

85
Dişetleri, hafif iltihaplanmıştır,

Kırmızı, şişkin görünebilirler ve fırçalama esnasında kanayabilirler.

Periodontitis
Bu aşamada, dişlerinizi tutan destek kemik ve lifler geri döndürülemez biçimde hasar
görmüştür. Dişeti çizgisinin altında, gıda ve plakları hapseden bir cep oluşmaya başlayabilir.

Diş tedavisi uygulanması ve evde özenli bir ağız ve diş bakımı hasarın ilerlemesini genellikle
önleyebilir.
Dişeti, ayrılmaya ve dişlerden çekilmeye başlar. Bu plaklara köklere, destekleyici lif ve
kemiklere ulaşma imkanı verir.

İlerlemiş Periodontitis: Dişeti hastalığının bu son aşamasında, dişleri destekleyen lifler ve

kemik hasar görerek, dişlerin sallanmasına neden olabilir. Bu durum ısırma şeklinizi
etkileyebilir ve yoğun tedavi ile dişler kurtarılamaz ise, dişlerin çekilmesi gerekebilir.

86
İleri Periodontitis: Destekleyici lifler ve kemik yok olur. Dişler gevşer ve çekilmeleri gerekir.
Dişeti hastalığı, her yaşta, fakat genellikle yetişkinlerde ortaya çıkar.
Erken teşhis edildiği takdirde dişeti hastalığı önlenebilir, bu yüzden aşağıdaki semptomlardan
birini fark ettiğinizde diş hekiminize gitmeniz faydanıza olacaktır:

�Kırmızı, şişkin veya hassas dişetleri

�Fırçalama sırasında veya diş ipi kullanırken kanayan dişetleri

�Dişeti çekilmesi nedeni ile daha uzun görünen dişler

�Şişmiş dişetleri

�Ağzınızı kapadığınızda diş hizasındaki değişiklikler

�Diş ve dişetleriniz arasındaki iltihap

�Sürekli kötü ağız kokusu veya ağzınızda kötü tat

Diş eti renklenmeleri (Koyu renklenmeler)

Diş estetiği, sağlıklı dişlerle birlikte sağlıklı diş eti ile desteklendiğinde oluşan ve devam eden
bir durumdur.

�Diş eti renklenmeleri dışında, kişiden kişiye değişebilmekle beraber, genellikle sağlıklı diş
eti gül kurusu pembe renkte, kızarık ve kanamalı olmayacak şekildedir.

�Kahverengi, siyaha yakın koyu renkte diş etleri veya diş eti rengindeki diğer değişiklikler
çeşitli faktörlerinden kaynaklanabilir.

�Diş etlerinde ve ağız içi dokularda özellikle sonradan oluşan renklenmeler için mutlaka ilgili
doktora danışılmalıdır.

� Melanin
Melanin vücudumuzda doğal olarak cilt, saç ve göze rengini veren madde melanindir. Melanin
fazla ise kişinin saçı, teni koyulaşır.
Buna paralel koyu kahverengi veya siyah diş eti de vücutta fazla melanin bulunmasından dolayı
olabilir. Kişinin diş etleri her zaman koyu renkte ise, endişelenecek bir sebep yoktur.
Diş eti rengi kısa bir süre içinde değişir veya diş etlerinde siyah lekeler oluşursa, bu durum
muhtemelen melanin kaynaklı değildir ve tıbbi bir sorunun belirtisi olabilir.

� Sigara ve tütün kullanımı :

Vücudun içindeki özel hücreler melanin yapar. Tütün içindeki nikotin, daha fazla melanin
üretmesine neden olabilir.
Diş etleri de fazla melanin sonucu daha kahverengi veya siyah renge dönebilir.
Renkteki değişiklikler yamalar halinde görünebilir veya ağzın tüm iç kısmını etkileyebilir.

87
Yanakların ve alt dudağın içi de renk değiştirerek koyulaşabilir.
Yapılan bazı araştırmalarda, sigara kullanımını bırakma ile diş eti renginin normale dönebildiği
açıklanmıştır.

� İlaçlar :
Minosiklin, akne gibi bazı enfeksiyonları tedavi etmek için kullanılır.
Minosiklin’in nadir bir yan etkisi, bazen ağızda meydana gelebilen pigmentasyon veya renk
değişikliğidir.
Böyle bir yan etki görüldüğünde alternatif ilaçlar mevcut olabileceğinden, kişi doktoruna
danışmalıdır.
Minosiklin kullanımı sonucu bölgesel olarak mavimsi renk almış diş eti

� Amalgam dolgular :
Amalgam renklenmeleri ağızın herhangi bir yerine ortaya çıkabilir ancak büyük oranda bir
amalgam dolgunun yanında oluşur.
Ağzın içinde siyah, gri veya mavimsi renkte ve yama gibi görünür. Amalgam dolgu ve kron
yapmak için kullanılan metallerden kaynaklı oluşur.
Herhangi bir sağlık riski oluşturmadığı için tedaviye genellikle gerek yoktur.
Amalgam dolgu veya alt yapısında metal içeren kaplamalar nedeniyle diş etinde koyu
renklenmeler olabilir. Bu renklenmeler ilgili dişin yanında veya yakınındaki diş etinde oluşur

� Akut nekrotizan ülseratif diş eti iltihabı ( ANUG ) :

Ateş, ağrılı diş etleri ve kötü kokulu nefeslere neden olur. Bu enfeksiyon, diş eti üzerinde ölü
doku tabakası oluşturması halinde siyah veya gri renklenmeye neden olabilir.
ANUG , kötü ağız hijyeni, stres, uyku eksikliği veya sağlıksız beslenme nedeniyle oluşabilir.
Erken belirtileri arasında dişeti kanaması, ağız kokusu, ağızda çok miktarda tükürük salınımı
hissedilir.
Ülseratif alanlar dişlerin kenarlarındaki diş etlerinde oluşabilir. Dişhekimin yazacağı
antibiyotik ve gargara kullanımı sonrası yapacağı diş eti tedavisi genellikle sorunu çözer.
Tedavi sonrası yapılacak düzenli diş fırçalama, diş ipi kullanımı gibi kişisel ağız bakımı,
tekrarlanan enfeksiyonların önlenmesine yardımcı olacaktır.

88
Akut Nekrotizan Ülseratif Gingivitis ( ANUG ) yaygın ve ağrılı olmakla beraber kolay tedavi
edilebilir bir diş eti hastalığıdır.

Diş etlerinde Beyaz renkli ülseratif alanlar ile koyu kırmızı hiperemik bölgeler görülebilir.

� Addison hastalığı
Yüksek melanin üretimine neden olabilir. Addison hastalığı çeşitli hormonlar yapan adrenal
bezleri yeterli hormon üretmekten alıkoymaktadır.
Erken belirtiler yorgunluk, fazla susama hissi, istenmeyen kilo kaybı, iştahsızlık, zayıflamış
kaslar olabilir.
Addison hastalığı ilerledikçe, diş etileri ve dudakların renginde koyulaşma olabilir. Vücudun
diğer bölgelerinde de koyu cilt lekeleri görülebilir.
En yaygın yerler dizler, eklemler, avuç içi çizgileri ve yara izleridir.

⬆Addison hastalığı nedeniyle oldukça koyulaşmış, siyaha yakın diş eti görünümü.

89
Diş eti renklenmeleri(Açık renklenmeler)
Diş eti rengi sağlıklı olmakla beraber, doğal olarak bir başkasından daha açık veya koyu
olabilir.
Diş eti dokusunda görülen açık renkli değişiklikler şu sebeplerle oluşabilir :
Anemi : Soluk ve açık renkli diş etlerinin en yaygın nedenidir. Vücudun oksijen bakımından
yeterince zengin kan almaması durumunda anemi oluşur.
Bu durum bazı dokuların soluklaşmasına neden olabilir. Solgun diş etlerine ek olarak, anemi
olan bir kişide açıklanamaz haisizlik, zayıflık, nefes darlığı, solgun veya sarımsı cilt ve gözler,
baş ağrısı, kalp çarpıntısı görülebilir.
Anemi genellikle demir, folat veya B12 vitamini eksikliğinden kaynaklanır, aksi halde kişi çok
az sayıda kan hücresine sahip olabilir veya yeterli miktarda hemoglobine sahip olmayabilir.
Anemi, diş eti renginin soluk ve oldukça açık pembe renkte görünümüne neden olabilir.
Ağır menstruasyon, gebelik, karaciğer, dalak veya böbrek rahatsızlıkları, hipotiroidizm, mide
ve bağırsaktaki ülserler, kanserler, anormal büyüme, kolit veya kalın bağırsağın şişmesi
sonucu ortaya çıkabilen mide veya bağırsakta kanama gibi sistemik hastalıklar da anemi nedeni
olabilir.
Bazı ilaçlar, özellikle kemoterapi için olanlar, anemi gelişme riskini artırabilir.
Koyu yapraklı yeşillikler, tahıllar ve ekmek gibi demir açısından zengin gıdalar tedaviye
yardımcı olabilir.

Lökoplaki

Oral lökoplaki, diş etleri üzerinde düzgün, ince ve beyaz lekelere neden olabilir.

Beyaz lekeler kabarık, beyaz nodüller şeklinde veya kırmızı benekli olabilir.
Lökoplaki nedeniyle diş eti yüzeyinde oluşmuş beyaz tabaka

90
Lökoplaki nodülleri ağızda herhangi bir yerde gelişebilir.
Silinerek veya ovularak temizlenemez.
Bu durumun nedeni belirsizdir ancak sigara içen, çok fazla alkol tüketen veya kötü ağız hijyeni
olan kişilerde daha sık görülür.
Birçok durumda, lökoplaki nodülleri zararsızdır, ancak dönüşebilir ve kanser nedeni olabilirler.
Bu nodülleri fark eden herkes bir doktor veya diş hekimine muayene olmalıdır.
Büyüklüğüne, lokasyonuna ve sigara içme gibi bireysel risk faktörlerine bağlı olarak, doktor
lökoplaki nodüllerini izlemeyi veya cerrahi olarak çıkarmayı seçebilir.

Diş sıkma

Diş sıkmanın birçok nedeni vardır aslında.

Diş sıkma problemi yaşayan kişilerin çoğunda psikolojik sorunların olduğu gözlemlenmiştir.
Psikolojik sorunların yanı sıra bireyin gün içerisinde yaşadığı stresli anlar ve diş sıkma
durumunu alışkanlık haline getirmesi de bu rahatsızlığa neden olur.

�Yanlış çiğneme alışkanlıkları,

�Yoğun stres,

�gerginlik ve anksiyete,

�Hareketsiz yaşam

�dengesiz beslenme,

�Eksik dişler ve dişlerin kapanış şeklindeki bozukluklar,

�Bazı antidepresan ilaçların yan etkisi olarak,

�Düşük veya olması gerekenden yüksek seviyede yapılmış protez ve dolgulardır.

DİŞLER İLE İLGİLİ SORULAR

SORU: Çocukluk döneminde fazla florür alımını engellemek için nelere dikkat edilmelidir?
CEVAP: Gıda tüketimine ve suya dikkat etmek gerek.
Gıda tüketimine ve suya dikkat etmek gerek.

�Florürlü diş macunu

�Bebek maması

�Hazır çorba
91
�Tavuk bulyon

�Teflon tava veya tencerede pişmiş gıdalar

�Gazlı içecekler

�Hazır meyve suları

�Paketli ve/veya işlenmiş gıdalar

�Anestezi kimyasalları

�Florürlü tuz

�Sigara
Bunlardan uzak kalmak çok önemli

SORU: Biz bu görseldeki gibi bir diş gördüğümüzde sadece florün gelişim aşamasında daha
fazla salgılandığını anlıyoruz. Yoksa başka bir hastalığada delalet ediyo mu?

CEVAP: Evet sadece bu hastalığa işaret eder.

Biraz açıklıyayım size bu konuyu.
Bu durum, bu mevzuya diş fluorozu deniyor. Genetik ya da doğuştan gelen bir özellik değil,
sonradan edinilen bir durum.
Özellikle de Çocukluk döneminde meydana geliyor ve yetişkinlik döneminde dahi
geçmeyebiliyor.
Peki neden çocukluk döneminde meydana geliyor? diye sorsaniz sizlere cevap olark şunu ifade
edeceğim.
Nedeniyse, çocukken çok fazla florür almak derim...
8 yaşına kadar süt dişleriyle gezen çocukların gerçek dişleri damaklarının içinde yavaşça gelişir.

92
Fazla florür alımı bu sürece hasar verir ve gelişmekte olan diş minesinin oluşumunu da
malumunuz engeller.
Bunun sonucunda diş üzerinde bazı noktalarda dişin geneline oranla daha açık renkli noktalar
oluşur.
Bazen beyaz, bazen ise kahverengi.
Bazı ciddi vakalarda bu lekeler oyuklara dahi dönüşebiliyor.
Bakınız florürün genellikle diş macunlarında bulunması ironik gelebilir. Tamamiyle zararlı bir
maddeden bahsetmiyoruz elbette.
Fakat zararları da azımsanmayacak kadar da fazladır.
Florür özellikle diş çürüklerini kontrol altına almak için aslinda kullaniliyor.
(Fakat ben asla kullanmiyorum)
Ceviz kabuğu ile diş tartarlarını temizleme yöntemi oldukça etkili bir çözüm yoludur.
Peki diş tartarı temizlenmedigi zaman ne olur ? Diye sorsak.
Diş tartarları temizlenmediği taktirde kişiye oldukça rahatsızlık veriyor.
Hatta ilerleyen zamanlarda diş tartarları tedavi edilmediğinde diş kaybına bile neden olabiliyor.
Peki ceviz kabuğu ile nasil temizleniyor kismina geleyim.

�1 kase ceviz kabuğu

�1 bardak su

�Suyu bir kabın içerisine alın ve içerisine ceviz kabuklarını ilave edin.

�15 dk boyunca kaynattıktan sonra ılınmaya bırakın.

�Ilıdıktan sonra 20 gün boyunca günde bir defa dişinizi fırçaladığınız diş fırçası haricinde bir
fırçayla dişlerinize karışımı sürün.

�Her gün 1 defa uygulayacağınız bu yöntemle diş tartarlarından kurtulabilmeniz mümkün

olabilir.

93
DUDAKLAR

Dudakların durumu

1-Dudaklardaki uçuklar

Dudakta ortaya çıkan uçuklar, ağrılı veya rahatsız edici olur.

Çoğu zaman zararsız olan bu şişlikler, herhangi bir tedaviye ihtiyaç duymadan da kaybolabilir.
Dudağınıza yaptırdığınız estetiksel girişimler ve bazı yiyeceklere karşı vücudun verdiği tepki
sonucu da ortaya çıkabilirler.
Ancak nedeni çoğunlukla herpes gibi viral bir enfeksiyondur.

2-Ağız köşesinde çatlaklar

Tükürüğün ağzınızın kenarlarına değmesi çatlaklar oluşturabilir.

Kuruyan dudaklarınızı sık sık yaladığınızda ortaya çıkan nem, aslında enfeksiyonlar için
mükemmel bir ortam oluşturur.

94
3-Kuru ve çatlamış dudaklar

Dudaklarınızdaki kuruluk, vücudunuzdaki nem eksikliğini gösterebilir.

Bu durum hava veya stres nedeniyle de olabilir.
O nedenle daha fazla su için ve nemlendirici kremler kullanın.
Ayrıca çatlamış dudakların nedeni yaşadığınız bir alerji de olabilir.
Eğer kaşıntı gibi başka belirtiler de hissediyorsanız mutlaka bir uzmana görünün.

4-Dudak çevresindeki kırmızı halka

Ağız çevresindeki kırmızı halkanın en yaygın nedenlerinden biri de 'yalama dermatiti'dir.

Dudakların tekrar tekrar yalanması, dudakların çevresindeki deride var olan doğal yağları
kurutur ve ortaya kırmızı, kaşıntılı bir görüntü çıkar.

95
5-Üst dudaktaki kırışıklıklar

Üst dudağınızda çok sayıda kırışıklık fark etmeye başladıysanız bunun sebebi hem fiziksel hem
de duygusal nedenler olabilir.
Çok yoğun pipet kullanmak veya strese bağlı çok fazla sigara içmek gibi kötü alışkanlıklara
son verilmesi gerekir.

6-Dudaklarda renk değişikliği

Mavi dudaklar, kandaki zayıf oksijen dolaşımını işaret ediyor olabilir.

Parmaklarınızda ve ayak parmaklarınızda aynı görüntülere sahip olabilirsiniz.
Beyaz veya soluk dudaklar da aslında tıbbi müdahale gerektiren anemiyi yani kansız
olduğunuzu gösterebilir.
Kan şekeri düşüklüğü, dolaşım problemleri veya vitamin eksikliği de buna yol açabilir.

96
7-Şişmiş dudaklar

Şişme, alerjik reaksiyonun bir işareti olabilir.

8-Dudaklarda siyah lekeler

Dudaklardaki siyah lekelerin çeşitli nedenleri olabilir ve bunları görmezden gelmemelisiniz.

Hiperpigmentasyon, kahverengimsi lekelere neden olabilecek yaygın bir durumdur.
Sadece dudaklarınızda değil, yanaklarınızda, burnunuzda ve alnınızda da fark edebilirsiniz.
Güneş de bu lekelerin bir sebebi olabilir.
Aynı zamanda bu durum vücudunuzun yediklerinizden olması gerekenden daha fazla demir
emmesine bağlı olarak da gelişebilir.

97
Dudaklardaki yaralar

Bağırsak, mide toksin birikimi ve genel olarak vücutta toksin miktarında artış olduğunu
gösterir.

Alt dudağın kuru, ince, pullu ve benekli görünümü

Tükürük bezlerinin bir bozukluğunu gösterebilir. Ayrıca bağırsaklardaki sindirim bozukluğu ve

kabızlığı da gösterir.

Alt dudağın tam ortasının sürekli çatlak olması

Ve burada renk değişimi olması kadınlarda rahimle ilgili problemler erkeklerde prostat ile ilgili
problemleri gösterir.

Ağız etrafındaki beyazlık ve soluk dudaklar

Kansızlığı, zayıf kan dolaşımını, kan durgunluğunu gösterir.

Pembe dudaklar iyi beslenme ve sağlığı gösterir.
Daha koyu ırklar(siyahiler) diş etlerinin durumundan kan sağlık durumu anlaşılabilir.
Diş etleri pembe olmalıdır.

Koyu dudaklar

Karaciğer, böbrek ve safra kesesi problemini gösterir.

Aşırı parlak kırmızı dudaklar

Yüksek tansiyon, akut hastalık veya enfeksiyon, gösterir.

Mor dudaklar

Kan durgunluğunu, hastalıklı kalp ve dolaşım sistemini gösterir.

98
Bazı insanların kendi dudak rengi mora yakın oluyor hastalık belirtisi olup olmadığını nasıl
ayırt edebiliriz?
 Dudak renginin mor olması normal şartlarda doğuştan bir renk ise de sonradan edinilmiş
olmayan bir hastalığa tekabül eder. Oksijen dolaşımının zayıflığına işaret eder.

Mavimsi dudaklar ,

Vücuttaki fonksiyonlarının yavaşlaması nedeniyle oluşan kalp damar sorunlarına dolaşım

bozukluklarına işaret eder.

Daima mavi dudaklar

Vücutta varislere veya hemoroitlere yol açan tıkalı damarların bozuk dolaşımın belirtisi
olabilmekte.
Aşırı susama, kuru dil ağız ve dudak birleşiminde çatlaklar şeker hastalığının bir belirtisidir.

Ağız kokusu
Sağlıklı kişilerde ağız kokusu olmamalı nefesi kötü kokmamalıdır.
Ağızdan küf kokusu gelmesi bağırsaklarda kabızlık ve Candida mantarından kaynaklanır.
Ağız kokusunun sebebi diş ve dişetleri kaynaklı, akciğer kaynaklı veya reflü, mide ve bağırsak
kaynaklı olabilmektedir.

Boğazın durumu
Boğazda Şişkinlik, Kızarıklık, Bademcikler şişmişse enfeksiyon(iltihap) var demektir.
Boğazda sarılık varsa safra kesesi ve karaciğer problemlerini belirtir.

99
EL ve TIRNAKLARDAN HASTALIK TEŞHİSİ

TIRNAKTAN HASTALIK TEŞHİSİ

Tırnaklara geçmeden önce eller ile ilgili bilgiler verelim
Eldeki Çizgiler

El çizgilerinin okunması bir fal değildir, bu çizgiler insanın barkodu gibidir, eğer doğru
okunursa insanın kendisini doğru tanımasını sağlayacaktır.

El Çizgilerinin Anlamları

Elimizde bulunan 11-12 adet çizgide, bizim tüm yeteneklerimiz, özelliklerimiz ve neler
yapabileceklerimiz açıkça belirtilmiştir.
Temelde 12 çizgi vardır fakat her insanda bu 12 çizgi bulunmayabilir.
Ancak 3 çizgi vardır ki her insanda mutlaka bulunur.
Bunlar: Hayat çizgisi, akıl çizgisi ve kalp çizgisidir .

Elimizde Bulunan Hayat Çizgisi

Hayat Çizgisi Nedir? : Elimizde, baş parmağımızın etrafını çevreleyen yay biçimindeki çizgiye
hayat çizgisi denir.
Hayat Çizgisi

100
Hayat çizgisi, hayatımızdaki sıkıntıları, tercihlerimize göre yaşam biçimimizi gösterir. Hayat
çizgisinin bir noktadan kesilip, sonra tekrar devam etmesi, hayatımızın bir dönüm noktası
olduğunu gösterir.
Hayat çizgisiyle aynı şekilde devam eden altında ve üstünde çizgiler olması ise çok sık fikir
değiştirildiğini ve kararsızlığı gösterir.

Elimizde Bulunan Akıl Çizgisi

Akıl Çizgisi Nedir? : Hayat çizgisinin üst tarafından başlayıp elimizi yatay olarak kesen çizgiye
akıl çizgisi denir. Akıl çizgisi elimizdeki en mühim çizgilerden birisidir çünkü ölüm, yaşam,
hayattan nasip almak veya fikri standart bilgimizi akıl çizgisi verir.

Akıl Çizgisi

Akıl çizgisi, hayat çizgisinden çok daha önemlidir.

Hayat çizgisi bizim maddi standartlarımızı gösterir ancak akıl çizgisi manevi-beyinsel
standartlarımızı gösterir.
Akıl çizgisinin başlangıç noktası ile hayat çizgisinin başlangıç noktasının aynı yerde olması
ihtiyatlı kararlar verildiğini, ayrı ayrı yerlerde olması ise düşünmeden ani kararlar verildiğini
gösterir.

101
Akıl çizgisi eli paralel olarak böler ve avuç içinin başından sonuna kadar devam eder, ancak
insanların %60’ında akıl çizgisi tam değildir, yani kısadır.
Akıl çizgisinin ucunun çatallı olması, sürekli ardışık fikirlere, birbirini kıran fikirlere sahip
olduğumuzu gösterir.
Akıl çizgisinin kalp çizgisi ile birleşmiş olması ise aklın, kalbi ya da kalbin aklı bastırdığını
gösterir.

Kuran’ı Kerim’den İşaretler

Kitabımız Kuran-ı Kerim’de yer alan ifadede: “de ki her varlık şakilesine göre hareket eder”
der.
Burada bahsedilen şakile, şeklin dışında bir şeydir. Burada insanın şekil özelliklerinin, gerçek
mahiyetini yansıtan birer unsur olduğu belirtilir.
Bir başka ayette “Biz kıyamet günü insan yalan söylemeye meyal olduğu için onun ağzını
kapatacağız, o gün elleri konuşacaktır” der.
Günümüz dünyasında insanların benzersiz parmak izleri sayesinde kim oldukları alenen tespit
edilebiliyor.
Ahirette de ellerimizin bizim amellerimizi alenen ortaya koyacağı belirtilmektedir. Ayrıca
Kuran-ı Kerim’de öldükten sonra tekrar diriltildiğimizde parmak izi ve elin içindekiler ile
diriltileceğimiz belirtilmektedir.
El ve yüz izlerinin okunması hususunda ilk kitap yazan din alimi İmam Şafi’dir. Ayrıca İslam
tarihinin en bilinen filozoflarından El Kindi’de el ve yüz çizgilerinin okunmasının temel
esaslarını araştırmıştır.

102
Ellerden sağlıkla ilgili ipuçları

Pembe el rengi sağlığı, sıhhati gösterir.

Pembe elin aya içinde renk farklılaşması, beyaz adacıklar varsa kanda toksik birikim başlamış
demektir.
Karaciğer temizlemesi yapılması gerekir.
Çok kırmızı el kötü sıhhati gösterir. Özellikle Mide-Sindirim sistemi ile ilgili hastalıklar.
Sarı el temel manada Safravi Mizacı gösterir. Sarılık ileri boyutta olursa kötüye giden sağlığı
ve gösterir.
Aşırı beyaz el hazım sisteminde zafiyet ve bağışıklık sisteminde güçsüzlüğü yansıtır.
Beyaz el aynı zamanda yumuşak ve ince parmaklı ise kansızlığa yatkınlığı ve beyazlık ileri
derecede ve kansızlığın belirtileri de varsa kişide kansızlık olduğuna işaret eder.

� Avuç içindeki hastalık belirtileri

� Akıl çizgisi ile ilgili değişimler

� Ada şeklindeki oluşumlar

Temel olarak akıl çizgisindeki ada, dikkat dağınıklığı ve hafızanın zayıfladığına işaret eder.
Ada ne kadar büyük olursa, bozukluk o kadar ciddi olur. Adanın yerleri farklı anlamlar taşır:

Akıl çizgisindeki ada ,

Dikkatinizin dağıldığını ve hafızada zayıflamanın olduğunu gösterir.

Ada ne kadar büyük olursa, bozukluk o kadar ciddi olur. Adanın yerleri farklı anlamlar taşır.

103
İşaret parmağının altında bulunan bir ada

bir iş yaparken konsantre olamadığınız, dikkat dağınıklığınızın olduğu anlamına gelir.

Orta parmağının altında bulunan bir ada

Orta parmağın altındaki hizada bulunur Baş ağrısı çektiğiniz ve depresyon gibi duygusal
sorunların olabileceği anlamına gelir.
Ayrıca, muhtemelen mide rahatsızlıklarınız vardır ve iştahsızlık çekiyorsunuzdur.

104
Yüzük parmağının altında bulunan bir ada

Yüzük parmağının altında bulunan hizada (Apollon Tepesinin altındaki) Bir ada , Genellikle
gözünüzde zayıflık olduğunu gösterir.

Serçe parmağının altında bulunan bir ada

Serçe parmağının altındaki hizada Akıl Çizgisinde bir ada , Sinirli stresli gergin olduğunuz
anlamına gelir.

105
Akıl Çizgisinde İki ada

Akıl Çizgisinde İki ada , Zihinsel sorunlar ve hafıza sorunları olabileceği anlamına gelir.
Genellikle inatçı, bencil kişiliği gösterir.

Akıl çizgisinin sonundaki dallanmalar

Akıl çizgisinin sonundaki dallanmalar , tansiyon yükselmesi veya sinirsel kaynaklı oluşan baş
dönmesi ve baş ağrısı olabileceği anlamına gelir. Ayrıca, kalbin zayıf olduğunu ve kalp
sorunlarına yatkın olunduğunu gösterir.

106
Bu nedenle, hastalığa karşı korunmak için daha fazla egzersiz yapılması, beslenmeye dikkat
edilmesi gerekir.

Akıl çizgisinin üzerindeki yıldız

Akıl çizgisinin üzerinde yıldız şeklinde çizgiler varsa , Baş ağrısına benzer başla ilgili
hastalıklar migren gibi hastalıkların olabileceği anlamına gelir. Sağlığınıza dikkat etmelisiniz.

107
Akıl Çizgisindeki Üç Yıldız Şeklindeki Çizgiler

Genetik olarak kalp hastalıklarına yatkın olabilirsiniz.

Kalbiniz için sağlığınıza dikkat etmeniz gerektiği anlamına gelir.

Avuç içindeki diğer hastalık işaretleri

� Kalp çizgisinde kesiklik

Kalple ilgili sorunları gösterir. Ayrıca kalp krizi geçiren kişilerde de görülebilir.

108
Kalp çizgisinde dikey çizgiler

Diş problemleri kalp çizgisinin orta parmağın altında kesen ince dikey çizgiler varsa, diş etleri
ve dişlerde oluşan sorunları temsil eder.

Kalp çizgisinin altında çıkıntılar

Kalp çizgisinin altında çıkıntılar, çizgiler varsa kalp damarlarında olası tıkanmayı damar
sorunlarına işaret eder.

109
Bağırsak sorunları

Baş (Akıl) çizgisinin altındaki dikey ince çizgiler olası bağırsak sorunları, bağırsak
bakterilerine işaret eder.

Elin alt köşesinde ızgara şeklindeki çizgiler veya çarpı şeklindeki çizgiler

Böbrek sorunlarını ve böbrek zayıflığına işaret eder.

110
Akıl çizgisi ile kalp çizgisi arasındaki boşlukta dikey çizgiler

Astım ve akciğerle ilgili sorunları gösterir.

AVUÇ İÇİ TEPELERİNDEN HASTALIK TEŞHİSİ

111
 Luna dağı
Zihinsel hastalıklarda, kadın hastalıklarında, ödemde, şişmanlıkta bu bölgede değişimler
çizgiler vs. olur.

Venüs dağı
Böbrek hastalığı, mide hastalığı, böbrek yetmezliği ve alerji durumunda değişimler olur.

Mars dağı
İltihaplanma, yüksek tansiyon, damar sertliği ve yüksek ateşte değişimler olur.

Jüpiter dağı
Karaciğer hastalıkları, baş dönmesi, felç, kitle ve romatizmada bu bölgede değişimler olur.

Satürn dağı
Karaciğer hastalıkları, romatizma, hemoroit, depresyon, osteoporoz gibi hastalıklarda değişim
olur.

Apollo dağı
Kalp ve kan dolaşım hastalıklarında değişimler olur.

Merkür dağı
Sinir sistemi, işitme, dil, romatizma gibi sorunlarda değişimler olur.

Avuç içi tepelerinin(dağlarının) yüksekliği ve çizgilerin anlamı

Venüs tepesi (başparmağın tabanı)

Dalak, mide ve sindirim sisteminin işlevini ve canlılığını temsil eder. Venüs Dağı'ndaki şişkin
siyah veya mavi damarlar, sindirim fonksiyonunun kötü olduğunu ve mide sorunlarının
olabileceğini gösterir.
Venüs Tepesinde dağınık çizgiler varsa, üreme sistemi hastalıklarına karşı yatkınlığınız var.
Buradaki dallanan çizgiler, olası sinir sistemi hastalığına işaret ederken, Venüs Dağı'nın
altındaki koyu renklilik zayıf sindirim fonksiyonuna işaret eder.

Jüpiter tepesi(İşaret parmağının tabanı)

Mide, karaciğer, kalp ve safra fonksiyonunu gösterir. Dağınık çizgileri olan aşırı çukur veya
şişkin bir Jüpiter Tepesi, mide ve sindirim sistemi hastalıklarına karşı savunmasız olduğunuzu
gösterir.

112
Ayrıca, Jüpiter Tepesi kalp ve karaciğere karşılık gelir. Eğer şişkinse ve dağınık çizgiler veya
kötü belirtiler varsa, kalp ve damar hastalıklarına karşı duyarlı olursunuz.

Merkür tepesi (serçe parmağının tabanı)

Merkür Dağı, üreme ve solunum fonksiyonlarını simgelemektedir. Dağınık çizgiler varsa,
sindirim ve üreme sisteminin hastalıklarına yakalanma eğiliminde olacaksınız.

Mars tepesi
İç Mars (Jüpiter ve Venüs Dağları arasında) bulunur ve cinsel arzu, böbrek fonksiyonu, üreme
ve idrar fonksiyonunu temsil eder.
Dış Mars (Merkür ve Luna Dağları arasında) bulunur ve böbrek ve solunum sistemini temsil
eder.
Dış Mars dağınık çizgilere ve zayıf renge sahipse, üreme, idrar ve solunum sistemi
hastalıklarına karşı savunmasız kalırsınız.
Düz çizgilerle kesilen Dış Mars, kötü bir solunum sistemini ifade ederken, Dış Mars'taki
dairesel bir işaret olası görme bozukluğunu gösterir.

Mars ovası(Plain of Mars)

Avuç ortasında beyin, sinir sistemi ve kan dolaşımı işlevlerini temsil eder. Mars'ın koyu renkli
ovası son zamanlarda bir hastalık geçirdiğinizi gösterir.

Satürn Dağı
(Orta parmağın tabanı) bulunan Satürn Dağı kalp ve kan dolaşım sisteminden sorumludur.
Buradaki yıldız işareti, hipertansiyona yatkın olduğunuzu gösteriyor. Ayrıca, Satürn Dağı sinir
sistemi işlevini gösterir. Eğer şişkinse ve dağınık çizgileri varsa, sinir sistemi hastalığına,
hemoroitlere, felce ve diğer hastalıklara karşı yatkın olduğunuzu gösterir.

Apollo dağı
(Yüzük parmağının tabanı) bulunan Apollon Dağı, optik sinir, duyusal organlarını temsil eder.
Burada çeşitli çizgiler ve bir ada işareti varsa göz hastalıklarına yatkın olduğunuzu gösterir.
Apollo Dağı duyusal ve kalp fonksiyonlarnı da gösterir ve burada dağınık çizgiler kalp
hastalıklarına, göz hastalıklarına ve diğer hastalıklara duyarlı olduğunuzu gösterir.

Neptün dağı
Böbrek, idrar, üreme ve endokrin fonksiyonları temsil eder. Burada dağınık çizgiler sorunları
gösterir.

113
 Luna dağı
Dış Mars Dağı'nın altında ve avuç içi tabanında) yer alan Luna Dağı, solunum, böbrek, mesane
ve kadın hastalıkları ve sinir sistemine tekabül ediyor. Buradaki dağınık çizgiler gut(
eklemlerde ağrı, şişlik, hassasiyet ve sıcaklığa neden olan bir iltihap şeklidir.) ve diğer
hastalıklara karşı savunmasız olduğunuzu gösteriyor.
Luna Dağı'nda uzanan uzun ve derin bir dikey çizgi varsa, uzuvların uyuşukluğu sorununa karşı
yatkın olduğunuzu gösterir.

Venüs dağı
(başparmağın tabanı) dalak, mide ve sindirim sisteminin işlevini ve canlılığını temsil eder.
Venüs Dağı'ndaki şişkin siyah veya mavi damarlar, sindirim fonksiyonunun ve mide
fonksiyonlarının kötü olduğunu gösterir. Venüs Dağı'nda dağınık çizgiler varsa, üreme sistemi
hastalıklarına karşı yatkınlığınız var.
Buradaki dallanan çizgiler, olası sinir sistemi hastalığına işaret ederken, Venüs Dağı'nın
altındaki koyu renklilik zayıf sindirim fonksiyonuna işaret eder.

114
TIRNAKLAR

Tırnaktaki hangi belirtiler hastalık habercisidir?

Beyaz Tırnaklar

Karaciğerinizde bir sorun olduğunun habercisi olabilir. Eğer tırnaklarınız resimde görüldüğü
gibi beyazsa bu hepatit veya başka bir karaciğer rahatsızlığının belirtisi olabilir.
Kaşık Tırnaklar

Kaşık tırnaklar yukarı doğru kıvrık ve yumuşak tırnaklar kaşık tırnak olarak adlandırılır ve
anemi, karaciğer rahatsızlıkları, kalp hastalıkları ya da hipertirodizm habercisi olabilir.

115
Gevşek Tırnaklar

Gevşek tırnaklar:Yerinden çıkan, gevşek tırnaklar hipertiroidizm belirtisi olabilir.

Sarı Tırnaklar

Sarı tırnaklar: Enfeksiyon veya daha ciddi bir rahatsızlık belirtisi olabilir.
Ayrıca sarı tırnaklar bir mantar enfeksiyonuna da işaret ediyor olabilir. Tirod sorunları da
tırnaklarınızın sararmasına sebep olabilir.

116
Yumru tırnak:

Yumru şeklide veya yuvarlaklaşmış tırnaklar akciğer sorunlarına işaret eder.

Siyah tırnaklar:

Tırnaklardaki siyah çizgiler koyu tenli insanlarda sık görülen bir durum olsa da deriye kadar
sirayet eden kararmalar, renk değişiklikleri melanom belirtisi olabilir ve biyopsi gerektirebilir.

117
İnce tırnaklar:

"Jel tırnaklar" adı verilen bu yapı tırnaklara aşırı kimyasal uygulanmasından dolayı ortaya
çıkabilir.

Tırnak çıkıntıları:

Tırnaklarınızdaki dikey çıkıntılar endişe verici gibi görünebilir ancak uzmanlar bunun normal
olduğunu ve endişelenecek bir durum olmadığını belirtiyor.
Yaşlanmayla ortaya çıkması muhtemel normal bir durum.

118
Çatlak veya kırık tırnaklar:

Tırnağınızın bir kısmı renk değiştirirse, çatlarsa veya kısmen kırılıp koparsa bu tırnak mantarına
işaret eder.

Tırnaklardaki beyaz noktalar:

Uzmanlar bu noktaların kalıtımsal, yaralanma sonucu, ağır manikür sonucu veya bilinmeyen
başka sebeplerden kaynaklanabileceğini belirtiyor.

119
Yatay çizgiler:

Tırnak üzerindeki enlemesine, yatay çizgiler aynı şekilde zararsız olmayabilir. "Beau çizgileri"
adı verilen bu çentikler ve çöküntüler yüksek ateşe sebep olan bir rahatsızlık veya diyabet ya
da çinko yetmezliği belirtisi olabilir.

Tırnağın altında kan toplanması:

O bölgede bir yaralanma olduğunun işareti.

Belki çekiçle tırnağınıza vurdunuz belki de sehpaya çarptınız.
Buz koymanız kafi gelecektir.

120
Mavi tırnaklar:

Doktorların ameliyat öncesinde narkoz uygulamadan evvel hastalardan ojelerini çıkarmalarını

istemelerinin sebebi mavi tırnaklardır.
Çünkü mavi tırnak yeterli oksijen alamadığınızın veya diğer akciğer problemlerinin habercisi
olabilir.

Tırnak yeme Anksiyete ve stres belirtisi.

Gergin, sinirli, sıkıntılı olduğunuzda başınıza gelen bir durum.

Stresten uzak durmak için tedbirlerinizi almaya bakın.
Psikoterapistlerin tırnak kemirme alışkanlığıyla ilgili teorileri var elbette.

121
Örneğin psikanalizin kurucusu Sigmund Freud bu sorunu, oral aşamada gelişim bozukluğuna
bağlıyordu.
Freud’un diğer teorilerinde olduğu gibi, oral takıntı sorununun da sayısız nedeni vardır:

�az beslenme,

�çok beslenme,

�uzun süreli emzirme,

�anneyle ilişkinin sorunlu olması, vb.

Elbette bunların belli semptomları da vardır:

� tırnak kemirme,

�alaycı kişilik,

� sigara içmek,

�alkolizm ve oral gibi.

Bazı terapistler ise tırnak kemirmenin kişinin kendisine düşman olmasıyla veya sinirsel
anksiyete durumuyla ilgisi bulunabileceğini iddia ediyordu.
İlk önce Ağzınıza mikropları bulaştırır

�Mide sorunlarını artırır

�Tırnak sorunları ortaya çıkar

� Diş sağlığını bozar

�Sosyal sorunlara neden olur

� Tırnaklarınızda görsel olarak bozukluklara yol açar

� Hastalık riskinizi artırır

122
Tırnak uçlarında siyah şeritler:

Diyabet veya başka bir rahatsızlık belirtisi olabilir.

Eğer tırnaklarınızın uç kısımlarında siyah şeritler varsa büyük ihtimalle yaşlanıyorsunuz
demektir.
Ancak uzmanlara göre resimde görüldüğü gibi bir bozulma varsa bu karaciğer hastalığına,
konjestif kalp rahatsızlığına veya diyabete de işaret ediyor olabilir.

Tırnaklarda tabakalanma (onikoşizi)

Tırnakların ucunun baklava hamuru gibi tabakalara ayrılmasıdır.

Bazı kan hastalıklarında (polisitemi), AİDS hastalığında ve bazı pankreas hastalıklarında
(glukagonoma) görülür.
Tırnakların sık sık ıslatılıp kurumaları, oje, aseton, aşırı manikür ve travmalarla da oluşur.

123
Tırnak Batması

Tırnaklar normalde tırnak kökünde, deri altında bulunan germinal matriks denen kısımda
oluşturulur, tırnak yatağı dediğimiz parmağın üst kısmında ileriye doğru büyürler.
Bazen tırnak uç kısımları yan taraflardan deriye batar ve bir yabancı cisim gibi reaksiyon
başlatırlar, bazen ise tırnak yalnızca köşelerde değil, tümüyle tırnak yatağına batık hale
gelebilir. Her iki durumda da ilk bulgular ağrı ve şişmedir.
Batma bölgesinde kanama olabilir veya enfeksiyon gelişi iltihap gelişebilir. Ayakkabı giymek
ve yürümek çok zor olabilir.
Tedavi edilmediğinde ise iltihabın kemiğe ilerlemesi (osteomyelit) ve sistemik enfeksiyonlar
oluşabilir.
Özellikle diyabetik hastalarda bu tür iltihaplanmalar parmağın hatta geç tedavi ile birlikte
ayağın kaybedilmesi sebebi olabilir.

Tırnak dibindeki beyazlık(lunula)

124
Tırnak diplerindeki ay şeklindeki beyazlıklar lunula olarak biliniyor. Lunulanın rengi ve
görünürlüğü vücudunuz hakkında önemli bilgiler veriyor.

Lunulada bir değişiklik olduğunda

Serçe parmağımızdaki lunula, genelde en az görülen ve hatta neredeyse hiç olmayan bir yapıdır.
Böbreklerin, ince bağırsağın ve kalbin çalışmasıyla ilişkilidir. Buradaki lunulanın yükselişi
tansiyon yüksekliği şeklinde kendini gösterebilir.

Yüzük parmağındaki lunula üreme ve lenf benzerlerine ait çalışmaların bir göstergesi
olabilir.
Görülebilir hale gelmiş bir lunula sindirim sisteminde bir problemin işaretçisi olabilir.

Orta parmaktaki lunula beynin ve kardiyovasküler sistemin çalışmasıyla ilişkilidir. Buradaki

lunulanın olmaması vasküler problemlere veya yüksek tansiyona işaret ediyor olabilir.

İşaret parmağındaki lunula bağırsak, pankreas veya kronik bazı hastalıkların sonucunda
kaybolabilir ya da küçülebilir.

Baş parmağımızdaki lunula akciğerlerin ve dalağımızın işlevini yansıtır.

En görülebilir olanı ve tırnağın yaklaşık yüzde 25 kadarını kaplayan lunula bu parmaktadır.
Sigara içen kişilerde veya hipertansiyonu olan kişilerde ciddi şekilde küçüktür.
Lunulanın fazla büyük olması

Eğer lunula tırnağın 3’te 1’inen büyük bir alanı kapsıyorsa, büyük olarak kabul edilir ve böyle
bir durum söz konusuysa, kardiyovasküler sistem, kalp atımı problemleri ve düşük tansiyon
gibi durumları işaret edebilir.

125
Büyük lunula genelde fiziksel aktivite gibi işlerde yoğun olarak çalışan insanlarda görülür.
Eğer kişi sporla pek ilgilenmiyorsa ve lunulada büyüme söz konusu ise, o zaman stres ile ilgili
bir durum söz konusu olabilir.

Küçük lunula

Tırnakta neredeyse görülmeyen veya fazla küçük olan lunula düşük tansiyon ve dolaşım sistemi
problemlerinin habercisi olabilir.
Ayrıca, zayıf bir bağışıklık sistemine, zayıf metabolizmaya, demir veya B12 eksikliğine de
işaret ediyor olabilir.
Eğer lunula tırnaktan gözle görülür bir şerit ile ayrılmış gibi görünüyorsa, bu kan şekerinin
düşük olduğunu ve şeker hastalığının başladığını gösteriyor da olabilir.

Lunula hiç görünmüyorsa

Lunula’yı kendinizde veya çocuğunuzun tırnaklarında bulamadıysanız panik yapmayın.

126
Genellikle çocuk tırnaklarında görünmezler ve ancak zamanla görünürler.
Bazı insanlarda, tırnak yapısının fizyolojik özelliklerinden dolayı hiç görünmezler.

Lunula renginde değişiklik

1. Gri lunula şiddetli yorgunluğu, sindirim bozukluklarını ve besin emiliminde olası zorlukları
gösterir.
2. Beyaz lunulalar sağlıklı ve doğaldır. Yarım aylar deriden hafif birkaç tondan daha açık
olmalıdır.
3. Mor lunula , organlarda ve dokularda zayıf kan dolaşımının ve oksijen eksikliğinin bir
göstergesidir. Baş dönmesi ve baş ağrısı sıklıkla meydana gelebilir.
4. Pembe (kırmızı) lunula olması düşük fiziksel aktivite ve akciğer problemlerine işaret eder.
5. Siyah lunula nadir ve çok tehlikeli bir işarettir.
Kural olarak, bu ağır metal zehirlenmesinin bir belirtisidir.

Lunula Analizi

SORU: Lunulalar hangi parmakta olursa olsun beyaz ise sağlıklı ve doğaldır diyebilir miyiz
doğru anlamış mıyım hocam?
CEVAP:

�Geniş ise

127
Lunulanın geniş olması, yüksek tansiyon ve fazla çalışan bir kalbin göstergesidir.
Genellikle temelinde stres yatar.

�Dar ise
Lunulanın dar olması, düşük enerji, düşük tansiyon ve ağır ilerleyen kan dolaşımının
göstergesidir.
Bağışıklığınızın zayıf olduğuna da işaret ediyor olabilir.

�Lunulanın rengi ve görünürlüğü vücudunuz hakkında önemli bilgiler veriyor. Şimdi

lunulanıza daha yakından bakın.

� Fil dişi veya beyaz ise

Lunula rengi fil dişi veya beyaz ise normal ve sağlıklı.

�Gri ise
Lunula beyaz yerine gri ise bu da enerjinizin düşük olduğuna işaret ediyor olabilir.
Normalden daha yorgun hissediyor, sindirim problemleri yaşıyor olabilirsiniz.

�Pembe ise
Lunula, neredeyse tırnağın geri kalanıyla aynı renkte ise kendinizi fazla zorluyor ve
vücudunuza fazla fiziksel gerilim uyguluyor olabilirsiniz.
Akciğer hastalıklarına da işaret ediyor olabilir.

�Mor ise
Lunula mor ise, kan dolaşımınız yeterince iyi olmayabilir.
Organlarınıza ve dokularınıza yeterince oksijen gitmiyor olabilir.
Aynı zamanda baş dönmesi veya baş ağrısı yaşıyorsanız sorun büyük ihtimalle kan
dolaşımınızla alakalı.

�Siyah ise
Siyah veya koyu renkte lunula, metal ve ilaç zehirlenmesinin belirtisi olabilir.
Tırnak lunulalarınız koyu renge döndüyse acilen tıbbi yardım alın.

�Görünmüyor ise
Lunulanın görünür olmaması da dar olması gibi düşük enerji ve zayıf bağışıklık sitemi belirtisi.
Lunula görünmüyorsa hastalıklara ve soğuğa karşı daha dayanıksız olabilirsiniz.
Aynı zamanda vücudun vitamin ve besin emiliminde sorun yaşadığına da işaret ediyor olabilir.

�Sadece bir tırnakta farklılık var ise

Gelenek Çin tıbbına göre her parmak farklı organları temsil ediyor.

128
Sadece bir tırnağınızın lunulasında değişiklik olduğunu gözlemlerseniz, onunla alakalı organda
sorun olabilir.

�Baş parmak: Akciğer ve dalak

�İşaret parmağı: Sindirim sistemi

�Orta parmak: Kalp zarı ve beyin

�Yüzük parmağı: Üreme sistemi

�Serçe parmak: Kalp ve böbrek

EL ve TIRNAKLARLA İLGİLİ SORULAR

SORU: Hocam çok beyazlık yok fakat, ara ara nokta şeklinde beyazlıklar oluyor tırnaklarımda
bu durumda da aynı tanı konulabilir mi, ya da rahatsızlığın başında olabilir miyiz?

CEVAP: �Beyaz leke, tırnağınızı diğer elinizle sıktığınızda kayboluyorsa protein eksikliğidir.

�Mineral veya vitamin eksikliğinde tırnaklarda beyaz noktalar oluşabilir.

�Tırnaklardaki beyaz noktaların çıkmasının en büyük etkeni çinko ve kalsiyum eksikliğidir.

Protein alınca hemen geçer.

İÇ ORGANLAR ve BAZI PROBLEMLER

KARACİĞER YAĞLANMASI
Karaciğer vücudun en ağır ve en büyük organıdır. Gördüğü fonksiyonlar nedeniyle de
vücudumuzda çok önemli bir yere sahiptir.
Protein, karbonhidrat, yağ, vitaminler ve ilaçların vücutta işlem görebilmesini sağlamadan
sorumlu olan organımızdır.
Tıp dilinde hepatosteatoz olarak adlandırılan karaciğer yağlanması ise karaciğer hücrelerinde
aşırı yağ birikmesi anlamına gelir.

129
Bu rahatsızlık, organ fonksiyonlarında azalma meydana gelmesine sebep olur. Karaciğer
kanseri ve siroza kadar ciddi hastalıkların oluşmasına yol açabilir.
Fazla yağ yenmesi, karbonhidratlardan aşırı yağ yapımı, karaciğerden depolara az yağ gitmesi,
açlık ve diyabette karaciğerin yağ sarfiyatının azalmasıyla aşırı alkol alımında karaciğerde
yağlanma meydana gelir.

KARACİĞER YAĞLANMASI BELİRTİLERİ

Karaciğer yağlanması belirtileri, yağlanmanın organda artış göstermesine paralel olarak
görülür.
Genel anlamıyla karaciğer yağlanması belirtileri ise şu şekildedir;

�Kaşıntı

�İştahsızlık

�Mide bulantısı ve kusma

�Sarılık

�Çabuk yorulma

�Göğüs ve karın bölgesinde basınçlı ağrı

Karaciğer yağlanmasının önüne geçmek ve bu rahatsızlığı hafifletmek için doğal
malzemelerden yardım alabilirsiniz.

Tedavinin esasları ;

Yaşam tarzı değişikliği, egzersiz, diyetteki yağ miktarının azaltılmasıdır.

Hızlı kilo vermek de karaciğer yağlanmasına yol açar.
Karaciğer yağlanmasında hastalar kilo verdiğinde karaciğerdeki iltihaplanma/yangı ve büyüme
geriler.
฀Ancak kilo verme konusunda en önemli konulardan birisi de hızlı kilo vermekten
kaçınılmasıdır.
Daha hızlı kilo vermek de kendi başına karaciğer yağlanması yapabilir.
Bu nedenle şok diyetlerden, aşırı açlık öneren diyetlerden mutlaka uzak durulmalıdır.
Ayrıca hayvansal yağlardan, sakatat, yağlı et, tavuk derisi gibi gıdalardan kaçınılmalı, sebze,
meyve, beyaz et ve lifli gıdalar tüketilmelidir.

130
Limon
Limon, karaciğerin glutatyon adı verilen enzimleri üretmesine yardımcı olan bir antioksidan
olan C vitamini açısından zengin bildiğiniz üzere.

�Bu glutatyon toksinleri etkisiz hale getirdiği için limon da karaciğeri onarır. Bu yüzden bir
bardak suya yarım limon sıkarak birkaç hafta boyunca bu içeceği günde 2-3 kez içmek karaciğer
yağlanmasına da iyi gelecektir.

Elma sirkesi

Elma sirkesi, karaciğer ve çevresinde biriken yağlardan kurtulmayı sağlayan ve karaciğerin

sağlıklı bir şekilde çalışmasını sağlayan doğal bir mucize.

�Tek yapmanız gereken bir bardak ılık suyun içine bir yemek kaşığı doğal elma sirkesi
eklemek ve bunu yemeklerden önce, günde 2 kez olacak şekilde içmek.

�Dilerseniz içine bir çay kaşığı bal da ekleyip tatlandırabilirsiniz.

Bu yöntemin işe yaraması için 1-2 ay düzenli olarak devam etmelisiniz.

Zerdeçal

Antioksidan deposu zerdeçal vücudun yağları sindirme yeteneğini geliştirdiği için bu yağların
karaciğerde birikmesine engel olur.

� 1 çay kaşığı zerdeçal tozunu bir bardak suya ekleyerek kaynatıp bunu birkaç hafta boyunca
günde iki kez içebilirsiniz.

Karahindiba

Karaciğerde biriken yağın detoksifikasyonuna yardımcı olan karahindiba da karaciğer sağlığı

için çok yararlı bir bitki.

�Bir fincan sıcak suya aktarlarda bulabileceğiniz kurutulmuş hindibadan 1 tatlı kaşığı ekleyin
ve 5-10 dakika demlenmeye bırakıp için.
Bu bitki çayını birkaç hafta boyunca her gün içmelisiniz.

�Ancak, hamile ya da diyabet hastasıysanız karahindibadan uzak durmalısınız.

Yeşil çay
Yeşil çay, karaciğerde depolanan yağ miktarını bloke ettiği ve karaciğer fonksiyonunu
geliştirdiği için karaciğer yağlanması için oldukça faydalı.

131
�Her gün düzenli olarak içeceğiniz 2-3 bardak yeşil çay alkole bağlı olmayan karaciğer
yağlanmalarına iyi gelecektir.

BÖBREKLER

Böbreklerin vücuttaki görevi nedir?

Yaklaşık olarak yumruk büyüklüğünde ve omurganın her iki yanında bulunan böbrekler
vücuttaki atık ürünleri ve fazla sıvının vücuttan atılması görevini yerine getirir.
Vücuttaki tuz, potasyum ve asit içeriğinin düzenlenmesi de böbreklerin görevidir.
Normal çalışan bir böbrek her gün 200 litre sıvı kanın filtreleme ve geri dönüş işlemini
gerçekleştirir.
Atık ürünlerin vücuttan atılmasının yanında böbrekler;

�Vücut sıvısını dengelemek

�Kan basıncını düzenleyen hormonları düzenlemek

�Kemikleri destekleyen aktif D vitamini formu üretmek

�Kırmızı kan hücrelerinin üretimini kontrol etmek gibi hayati görevleri bulunmaktadır.

Biliyor muydunuz?
Böbrekler, fazla vücut suyu ve atık ürünleri günün 24 saati uzaklaştırır.
Sağlıklı böbrekler, kanı günde yaklaşık 300 kez temizler.
Bu, böbreklerinizden her gün ortalama 1.500 litre kanın geçişi anlamına gelir.

132
Böbrek yetmezliği nedir?

Kronik böbrek yetmezliği veya kronik böbrek hastalığı böbreğin zaman içinde fonksiyonlarını
kaybetmesidir.
Bir anda gelişmeyen kronik böbrek yetmezliği kademeli olarak yaşanmaktadır.
Altta yatan neden bağlı olarak gün geçtikçe ilerleyen böbreklerin fonksiyon kaybı sonunda
böbrekleri tamamen çalışamaz hale getirebilir.

Kronik böbrek yetmezliğinin belirtileri nelerdir?

�Kronik böbrek yetmezliği genellikle erken evrelerde sessiz şekilde ilerler ve hiçbir belirti
vermeyebilir.

�Belirtiler genellikle böbreklerin fonksiyonlarının kaybedilmeye başlandığı ileri evrelerde

ortaya çıkmaktadır.

�Kronik böbrek yetmezliğinin belirtileri her hastada aynı şekilde ortaya çıkmayabilir.
Farklı hastalıklarla da karıştırılabilen kronik böbrek yetmezliği belirtileri genel olarak
şunlardır:

�Yorgunluk ve halsizlik

�Mide bulantısı

�Kusma

�Konsantrasyon bozukluğu

�Vücudun fazla su tutmasına bağlı olarak ayaklarda şişkinlik

�İştah kaybı

133
�Uyku problemleri ve özellikle sabahları gözlerde şişkinlik

�İdrar miktarında değişiklik ve geceleri sık idrara çıkma

�Özellikle geceleri kas seğirmesi ve krampları

�Ayak ve ayak bileklerinde şişlik

�Kalıcı kaşıntı ve ciltte kuruluk

�Göğüs ağrısı, sıvının kalbin zarının etrafında birikirse

�Akciğerlerde sıvı birikirse, nefes darlığı

�Hipertansiyon

�Baş ağrısı

Kronik böbrek yetmezliği kimlerde daha fazla görülmektedir?

Kronik böbrek yetmezliği için risk grubu şu şekilde sıralanabilmektedir;

�Diyabet yani şeker hastası olanlar

�Yüksek tansiyon hastaları

�Kalp ve kan damarı (kardiyovasküler) hastalığı olan kişiler

�Sigara içmek ve alkol tüketenler

�Obezite hastaları

�Ailesinde böbrek hastalısı olanlar

�Anormal böbrek yapısını sahip olan kişiler

Kronik böbrek yetmezliği hangi rahatsızlıkları yol açar?

Böbrek yetmezliği kalp damar hastalıklarından akciğer sorunlarına kadar birçok rahatsızlığına
yol açabilmektedir.

� Gut : Kronik böbrek yetmezliği yaşayan kişilerde en sık görülen rahatsızlıkların başında Gut
hastalığı gelmektedir. Ürik asit böbrekten süzüldüğü için iki hastalık birbiriyle alakalıdır.

Vücutta sıvı birikmesi :

Böbreklerin sağlıklı çalışmaması vücutta elektrolitlerle birlikte aşırı sıvı birikimine yol açabilir.

134
�Vücutta aşırı sıvı birikmesi, kalp ve akciğerlerle ilgili sorunlara, hipertansiyona, kol ve
bacaklarda şişkinliklere yol açabilir.

Potasyum artışı (hiperkalemi) :

Böbrek yetmezliği kandaki potasyum seviyesinde ani artışlara yani hiperkalemi rahatsızlığına
nedene olabilir.
Ani potasyum artışı kalbin çalışmasıyla ilgili ciddi sorunlara yol açabilir.

Kalp hastalıkları :

Kalp hastalıkları böbrek yetmezliğine neden olabildiği gibi tam tersi böbrek yetmezliği de kalp
hastalıklarına zemin hazırlayabilmektedir.
Diyaliz tedavisi alanların en sık ölüm nedeninin kalp hastalıkları olduğu bilinmektedir.

Hassas kemikler :

Böbreklerin bir görevi de D vitamini ve kalsiyum tutmasıdır.

Böbrekler gerektiği gibi çalışmadığında vücutta aşırı potasyum birikmesi yaşanır.
Bu da kemiklerden kalsiyum çekilmesine neden olabilir. Çalışmayan böbrekler aynı zamanda
D vitamininin kullanımında sorunlara yol açabilir.

�Her iki durumda sağlıksız kemiklere ve kolay kemik kırılmalarına neden olabilir.

Anemi: (Kansızlık):

Böbrekler vücudun kırmızı kan hücreleri yapmasına yardımcı olur.

Yetersiz çalışan böbrekler kırmızı kan hücresi eksikliğine zemin hazırlayabilir.

�Hamilelik sırasında anne ve anne karnındaki bebek için risk taşıyan gebelik komplikasyonları
yaşanabilir.

�Böbreklerde geri dönüşümsüz hasar yani son dönem böbrek hastalığı ve buna bağlı olarak
diyaliz veya böbrek nakli gibi sonuçlar yaşanabilir.

135
Böbrek yetmezliği sırasında yaşanan komplikasyonlara yönelik tedaviler planlanabilir.

Tansiyon kontrolü :

Böbrek yetmezliği yaşayan hastaların genellikle kontrol altına alınmada zorlanan yüksek
tansiyon sorunları bulunur.
Nefroloji doktoru böbrek fonksiyonlarını korumak için yüksek tansiyona yönelik ilaç tedavisi
uygulayabilir.
Yüksek tansiyon ilaçları başlarda böbrek fonksiyonlarını azaltabileceği için kontrollerin
sıklaştırılması faydalıdır.

Kolesterol seviyesinin kontrolü :

Böbrek yetmezliği yaşayan hastalarda genellikle kalp hastalığı riskini artıracak oranda kötü
kolesterol görülmektedir.
Bunun için kolesterol ilaçları kullanılabilir.

Anemi ilaçları :

Kansızlığın yaşandığı durumlarda anemi ilaçları kullanılabilir.

136
Sıvı birikmesine yönelik tedaviler:
Kronik böbrek yetmezliği olan kişilerin vücudunda sıvı birikmeleri yaşanabilir.
Tedavi sürecinde bu durumu engelleyici ilaçlar kullanılabilir.

Düşük proteinli diyet :

Böbreklere binen yükü azaltmak için düşük proteinli beslenme yaşanabilecek sıkıntıların
azalması bakımından önemlidir.

LENF BEZLERİ

Lenf bezleri (Lenf düğümleri) , enfeksiyon ve hastalıklara karşı vücudun savunma sisteminin
önemli bir parçasıdır.
Bu bezlerde, normalde lenfositler olarak adlandırılan, enfeksiyona engel oluşturan hücre
grupları bulunur.
Lenfositler, enfeksiyona neden olan hücreleri veya zehirleri yok eden veya hareketsiz hale
getiren antikorlar üretirler.
Lenf bezleri büyüdüğünde veya şiştiğinde , bu durum enfeksiyon veya diğer hastalıklardan
dolayı lenfosit sayılarının arttığı ve ekstra antikorlar üretmek için harekete geçtiği anlamına
gelir.
Nadiren, lenf bezi şişmesi özellikle bu şişliğin uzun sürmesi, kızarıklık veya hassasiyet gibi
diğer iltihap bulguları yoksa, lenf bezlerinde tümörün varlığına işaret edebilir.

137
Lenf bezleri neden şişer (büyür)?
Normalde lenf nodları olarak da bilinen lenf bezleri, bezelye büyüklüğündedir hatta bazen de
cilde dokununca özellikle misket kadar şiştiklerinde kolayca hissedilebilirler.
Lenf bezi şişmesi genellikle enfeksiyon, özellikle de soğuk algınlığı gibi viral bir enfeksiyon
nedeniyle meydana gelir.
Bununla birlikte, bakteriyel enfeksiyonlar ve paraziter enfeksiyonlar gibi lenf bezi şişmesine
neden olabilecek çeşitli başka enfeksiyon türleri de mevcuttur.
Lenf bezi şişmesine (büyümesine) neden olan sık rastlanan enfeksiyonlar:

�Boğazda streptokok enfeksiyonu

�Kulaktaki enfeksiyon

�Diş apsesi

�Enfekte yara

�Kızamık

�Kabakulak

�Glandüler ateş

Lenf bezi şişmesine, büyümesine neden olan diğer enfeksiyon türleri

 Kedi tırmalamasından kaynaklanan ateş

 Toksoplazmoz: İyi pişmemiş veya çiğ et yenmesi yahut kedi dışkısı ile temas eden
yiyeceklerin yenmesi ile bulaşan bir hastalıktır.
 Tüberküloz (Verem)

Lenf bezi şişmesine, büyümesine neden olan bağışıklık sistemi hastalıkları

 AIDS
 Romatoid artrit (Eklemlerin sinovyal dokularını etkileyen kronik bir bağışıklık sistemi
hastalığı)
 Lupus (Akciğerleri, kalbi, kan hücrelerini, böbrekleri, cildi ve eklemleri etkileyen
iltihabik bir hastalıktır.)

138
Lenf bezi şişmesine, büyümesine neden olan çeşitli kanser türleri:

 Lösemi (Kan kanseri)

 Lenfoma (Lenf dokusu kanseri)

Lenf bezi şişmesi (büyümesi) belirtileri

Lenf bezi şişmesi ile birlikte görülebilen belirtiler şunlardır:

�Elle muayene edildiğinde acı duyma

�Boğaz ağrısı, burun akıntısı ve ateş gibi üst solunum yolu enfeksiyonu belirtileri

139
�Bütün vücutta lenf bezi şişmesi meydana gelmesi (Bu durum genellikle AİDS, Romatoid
artrit veya Lupus gibi bağışıklık sistemi hastalıklarından muzdarip olduğunuza işaret eder)

�Lenf bezi şişmesinin olduğu yerde ciltte kızarma, iltihap

Lenf bezi şişmesi (büyümesi) tedavisi

Lenf bezinin şişmesinin tedavisi nedenine göre değişir.

Lenf bezlerindeki şişlik ciddi bir nedenden kaynaklanmıyorsa, şişme olan yere sıcak su torbası
tutmak, reçetesiz satılan ağrı kesicileri kullanmak şişliği indirmeye yardımcı olabilir.
Lenf bezi şişmesi, boğaz veya kulak arkası bölgesindeyse, Kulak Burun Boğaz doktoruna,
vücudun diğer bölgelerinde ise Dahiliye doktoruna başvurmalısınız.
Lenf bezi, enfeksiyondan dolayı şiştiyse doktorunuz antibiyotik reçete edecektir. Bu şişlik
ağrıya da neden oluyorsa, ağrı kesiciler de tedavide yer alan ilaçlardandır.
Enfeksiyondan kaynaklı lenf bezi şişmesi için ilaç kullanmanın yanında bol bol dinlenmeli,
meyve sebze yemeli, bol su içmelidir.
Lenf bezi şişmesinin nedeni, kanser veya iyi huylu tümörse, o tümör çıkarılmadan veya kanser
tedavi edilmeden lenf bezi inmez.
Gerekli durumlarda alınan kemoterapi tedavisi ile de lenf bezlerinin inmesi sağlanabilir.

ROMATİZMAL HASTALIKLAR

Eklem yakınmaları romatizma olarak algılanır.

Ancak eklem ağrısı dışında da birçok belirtiler romatizmanın işareti olabilir.
Ayrıca her eklem ağrısı romatizmal bir nedenden kaynaklanmayabilir. Bazen bir başka
hastalığın belirtisi romatizmal hastalığı taklit edebilir.
Örneğin Brusella, Hepatit B ve C gibi enfeksiyon hastalıkları, tiroit (Guatr Bezi) hastalıkları,
hatta kanserler kendini romatizmal hastalık gibi gösterebilir.
Vaskülit (damar iltihabı) denilen bir çeşit romatizmal hastalıklarda ise eklemlere ait hiç bir
bulgu olmayabilir ve deri, böbrek, akciğer gibi organların tutulumuna bağlı belirtilerle hastalık
ortaya çıkabilir.
O nedenlerle ağrılar ve romatizma belirtileri ciddiye alınmalıdır.

Romatizmal hastalığı düşündüren başlıca şikâyetler:

�Eklemlerde ağrı, şişlik, hareket kısıtlılığı,

140
�Sabah eklemlerde sertlik olması,
Özellikle sabahları daha belirgin bel ağrısı ve tutukluk hali,

�El parmaklarında soğukta beyazlaşma, morarma,

�Cilt altında bezeler,

�Güneşte ciltte aşırı duyarlılık ve yaralar gelişmesi,

�Ellerde veya vücudun herhangi bir yerinde deride sertlik,

�Güçsüzlük, merdiven inip çıkamama, oturup kalkamama ve kaslarında ağrı,

�Ağızda yara çıkması, genital bölgede yara,

�Gözlerinde sık sık iltihaplanma (Üveit),

�Tekrarlayan karın ağrıları,

�Ağız-Göz Kuruluğu,

�Açıklanamayan ateş,

�Açıklanamayan kilo kaybı,

�Açıklanamayan deri döküntüleri

En Sık Görülen Romatolojik Hastalıklar

141
OSTEOARTRİT (Eklemlerde Kireçlenme) :

En sık görülen eklem hastalığıdır. Eklem kıkırdağının yapısının bozulması ve zamanla

kaybolması bu hastalığa yol açar.
Kanda iltihap göstergelerinde artışa yol açmadığından halk arasında iltihaplı olmayan
romatizma olarak bilinir.
40 yaşından önce görülmesi nadirdir.
70 yaş üstü bireylerin dörtte üçünde bu hastalığa ait bulgular görülür. En sık diz, kalça, el
parmak eklemlerinde görülür.
Hastalarda ağrı, hareket kısıtlılığı ve el-ayak parmaklarında şekil bozukluğuna yol açar. İdeal
bir tedavisi yoktur.
Zaman zaman ağrı kesici ilaçlardan yararlanılabilir. Ancak kilo alınmaması, düzenli egzersiz
yapılması, süt ve süt ürünlerinin düzenli tüketilmesi bu hastalığın önlenmesinde son derece
önemlidir.

ROMATOİD ARTRİT :

142
Halk arasında iltihaplı romatizma olarak da bilinir.
Erişkin insanlarda görülme sıklığı %1 dir.
Hastalık eklemler dışında iç organları da etkileyebilir.
Hastalık en sık her iki el bileği ve el eklemlerini eşzamanlı olarak etkiler.
Hastalarda el bileği ve el parmaklarında ağrı, şişlik, sabah ellerini kullanamama (sabah
tutukluğu), ellerde şekil bozukluğu görülür.
Eller dışında ayak bilekleri, dirsek, omuz ve dizler de sıklıkla hastalıktan etkilenir.
Hastalığın tanısında hastanın şikâyetleri dışında fizik muayene bulguları, kan testleri ve eklem
grafilerinden yararlanılır.
Erken tanı son derece önemlidir.
Çünkü erken tanı konup tedavi başlanırsa şekil bozukluğu ve fonksiyon kaybı gelişme riski
azalır.

Kiraz Sapı ve Isırgan Otu Kürü ile Sinir Sıkışması İltihaplı Romatizma Tedavisi

Sinir Sıkışması ve iltihaplı romatizma tedavisinde lazım olan malzemeler:

25-30 adet kurutulmuş kiraz sapı
Bir tutam ısırgan otu
Yarım litre klorsuz su
İltihaplı Romatizma Sinir Sıkışması Kürü Nasıl Hazırlanır?

İlk olarak yarım litre klorsuz suyu önceden kaynatın.

Kaynamaya başladıktan sonra içerisine 25-30 adet kiraz sapını ilave edin.
Kiraz saplarını ilave ettikten sonra yaklaşık 3 dakika daha kaynatın.
3 dakika dolduktan sonra yaklaşık kiraz sapı miktarı kadar bir tutam ısırgan otunu karışıma
ekleyin.
Isırgan otunu da ekledikten sonra kısık ateşte 6-7 dakika daha kaynatın.
6-7 dakika sonra ocağın altını kapatın ve ılımaya bırakın.
Ilındıktan sonra süzüp içebilirsiniz.

143
Romatizma, Sinir Sıkışması Kürü Nasıl Uygulanır?

�Hazırlamış olduğunuz bu kürün 1 bardağını sabah kahvaltıdan 2 saat sonra, kalan 1 bardağını
ise akşam yemeğinden 2 saat önce tüketin.

�Toplamda bu kürü 21 gün boyunca uygulamalısınız. Karışımı her gün taze olarak
hazırlamalısınız.
21 gün dolduktan sonra hastalığın seyrine göre kürü tekrar uygulayabilirsiniz.

�Kiraz sapı ısırgan kürünün hiçbir zararı yoktur. Ayrıca kiraz sapı zayıflamada da önemli bir
rol oynamaktadır.

�Bu küre takviye olarak sinir sıkışması probleminde ki ağrıları gidermek için ardıç yağı ile
masaj yapabilirsiniz.

�Kullanacağınız ardıç yağının hakiki olmasına özen gösterin. Ağrılı bölgelerinize bir miktar
ardıç yağını masaj yaparak uygulayabilirsiniz. Haftada 3-4 gün uygulayabilirsiniz.

�Romatizmal hastalıklar için kullanılan ilaçların birçoğu geçici olarak ağrıları gidermeye
yöneliktir.
Bu uygulayacağınız kür ise hem ağrıları giderir hemde hastalığı tamamen iyileştirmeye yönelik
etki gösterir.
Kürü ilk uygulamaya başladığınız hafta vücutta depolanır, ikinci hafta ise tedavi etmeye ve
ağrıları gidermeye başlar.

144
ANKİLOZAN SPONDİLİT :

Genellikle omurgayı tutan ağrılı, ilerleyici bir kronik romatizmal hastalıktır.

Hastanın belini büken ve onu öne doğru eğen bir hastalıktır.
Esasen omurgayı etkilemekle beraber diğer eklemleri, kiriş ve tendon denilen kasların
kemiklere yapıştığı bölüm olan yerleri de etkiler.
Bazen göz, akciğer ve kalp de etkilenir.
Hastalık genellikle 20’li yaşlarda başlar.
Erkeklerde daha sık görülür. Hastalar genellikle sabah çok şiddetli bel ve/veya kalça ağrısıyla
uyanırlar.
Ağrının gün içinde hareketle azalması karakteristiktir.
Erken tanı ve tedavi çok önemlidir.
Tedavide ağrı kesici veya bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlardan yararlanılır.
Ankilozan spondilitli hastalarda egzersiz, özellikle yüzme sporu omurganın eğilmemesi için
son derece önemlidir.
Ankilozan spondilitli hastalar mümkün olduğunca hareket etmeli ve yüzmelidir.

145
KALP
� Kalbimiz Nasıl Çalışır?

� Hayatın ve Canlılığın Kaynağı

Kalp, vücudumuz oluşurken anne karnında harekete geçen ilk organımızdır.
Bebeğin kalbi anne karnında, altıncı haftadan itibaren atmaya başlar. Diğer organlar, kalp ve
damar sistemi etrafında şekillenmeye devam eder.
Koşma veya tırmanma gibi daha fazla fiziksel efor gerektiren durumlarda, kalbimizin daha
kuvvetli ve daha hızlı attığını hissederiz.
Böyle fiziksel ve ruhsal durum değişikliklerinde çalışmasında belirgin farklılıkları hissettiğimiz
bir organ olarak kalp, hayatın ve canlılığın kaynağı olarak görülmüş, muhtemelen bu nedenle
de ruhun kalbe yerleştiğine inanılmıştır.
Kalbimiz ortalama olarak dakikada 70, günde 104.000 ve yılda 38 milyon kez kasılarak,
içindeki kanı vücudumuza pompalıyor.
Üstelik 280-300 gram ağırlığıyla sadece yumruğumuz büyüklüğündedir.

Kalbimizin Vücudumuzdaki İşlevi

Kalp, vücudumuza gerekli besin maddelerini ve oksijeni sağlayan kanı, dolaşım sistemimiz
içinde hareket ettiren, çok dayanıklı kas grubundan oluşan bir pompa.
Kalp, göğsümüzün ortasında göğüs kemiğinin hemen altında yer alıyor. Kalbin dış yüzünü
perikard denilen çepeçevre bir zar kaplıyor.
Bu zar ile kalp arasında, kalbin çalışırken rahat hareket edebilmesi için çok az miktarda
kayganlaştırıcı sıvı bulunuyor.
Bir pompa sistemi gibi, kanı damar sistemi ile vücuttan topluyor, oksijenlenmesi için akciğere
yolluyor ve oksijenden zenginleşmiş kanı tekrar vücuda pompalıyor.

146
Kalbin Çalışma Sistemi

Kalbimiz 4 odacıktan oluşuyor.

Kalbin kapakları tek yöne açılan kapılar gibi, kanın 4 odacıkta akışını sürekli kontrol ediyorlar.
Dolaşım vücuttan gelen kanın vena kava superior” ve vena kava inferior”dan sağ kulakçık’a
(sağ atrium) girmesiyle başlıyor ve trisküspid” kapağıyla sağ alt bölüme (sağ vetrikül) geçmesi
ile devam ediyor.
Buradan pulmoner kapaktan geçerek pulmoner arter” ile akciğerlere gidiyor.
Kan akciğerde oksijenlendikten sonra kalbe sol ve sağ pulmoner venler”den sol kulakçık’a (sol
atrium) giriyor.
Mitral kapağı geçerek sol karıncığa (sol ventrikül) geçiyor.
Sol altbölümün (sol ventrikülün) güçlü kasları kasıldığında oksijenden zengin kan aort
kapağı”ndan geçerek, aort” adı verilen ana atar damar ve dalları ile dağılarak vücudumuzun
ihtiyaçlarını karşılıyor.
Kalbimiz vücudumuza 1 dakikada yaklaşık 5.5 litre kan pompalıyor.
Bu da; 1 günde 8 ton, 1 yılda 3.000 ton, 80 yılda ise 240.000 ton anlamına geliyor.
İnsan ömrünün ortalama 80 yıl olduğu kabul edildiğinde pompalanan kan, yaklaşık 10 ton
kapasiteli 24.000 tankeri dolduracak kadar çoktur.

147
Adım Adım Kanın Dolaşım Serüveni

Kalbin oldukça sistemli bir mekanizması bulunuyor.

Bu mekanizmada meydana gelen tek bir aksaklık insanın hayatını sona erdirebiliyor. Bu
mekanizmalardan en önemlisi sağ ve sol tarafta bulunan pompalar:
Kalbin her iki tarafında da kulakçık ve karıncıklar bulunuyor. Kulakçıklar küçük pompa,
karıncıklar ise büyük pompa işlevi görüyorlar.
Kalbin sol tarafı temiz kan ile ilgileniyor; gelen temiz kanı organ ve dokulara ulaştırma görevi,
kalbin sol tarafında bulunan sol kulakçık ve sol karıncığa ait.
Kalbin sağ tarafı ise kirli kan ile ilgileniyor; sağ karıncık ve sağ kulakçık kirli kanı temizlenmek
üzere akciğerlere ulaştırmak için görev yapıyor.

� Temiz kan kalbe ulaştığında önce üst taraftaki küçük pompaya, yani sol kulakçığa doluyor.

�Buradan alt tarafta bulunan büyük pompaya, yani sol karıncığa iletiliyor.

148
�Kalpteki her kulakçık birbirinden farklı görünse de aslında yaptıkları iş aynı; her biri kanı
belirli bir hedefe iletmekle görevli.

� Mekanizmanın sistemli çalışması, bahsettiğimiz bu sıralı işlem nedeniyle çok önemli. Her
şeyin sıra ile yapılması gerekiyor.

�Eğer bu düzen bozulursa, kalp vücuda ya hiç kan pompalayamıyor ya da kalbe aşırı kan
yüklenmesi oluyor.

�Bu sıralamanın doğru işlemesi için kulakçık ve karıncıklar arasında kapaklar bulunuyor.

� Bu kapaklar akış yönüne doğru tek taraflı açılıyor. Kulakçıklar kasıldığında bu kapaklar
açılıyor, kan büyük pompaya yani karıncıkların içine doluyor.

� Bu işlem gerçekleştikten sonra kanın geldiği yere geri dönmemesi için kapaklar tekrar
kapanıyor.

�Ana toplardamar, oksijensiz kanı bedenin sağ kısmına getiriyor ve akciğer damarları bu kanı
akciğerlere iletiyor.

�Akciğer toplardamarı oksijenli kanı akciğerlerden kalbin sol tarafına getiriyor ve aort bu kanı
vücuda gönderiyor.
Kanın bu hareketi sırasında kalp kapakçıkları kasılarak kanın odacıklar arasında geçişini
sağlıyor.

� Bu kapaklar kalbin karıncıklarında da var.

� Karıncıklar kasıldığında bu kapaklar açılıyor ve kanın vücuda doğru akması sağlanıyor.

�Pompalama işlemi durduğunda ise kapaklar kapanıyor ve pompalanan kanın kalbe geri
dönmesi engelleniyor.

�Bizim kalp atışı” olarak algıladığımız ses ise sanıldığı gibi kalbin kasılıp gevşemesi
sonucunda çıkan ses değil.

�Kalp atışını dinlerken, aslında bu dört kapakçığın şiddetle açılıp kapanma seslerini
duyuyoruz.

�Kalp atımı dakikada 60’ın altında veya 100’ün üzerindeyse bu tehlike sinyali olabiliyor.

�Kalp damar hastalıkları tüm dünyada en önemli ölüm nedenlerinden biridir.

� Kalp Damar Hastalıklarında Ortaya Çıkan Önemli Durumlar

� Kalp damar hastalığı 4 farklı şekilde kendini belli ediyor

149
Kalp Krizi

Kalp krizi, kalp damarının aniden tıkanması sonucu oluşuyor.

Kalp krizi belirtileri arasında;

� Hastanın göğsünde yanma, baskı ve sıkışma hissi bulunur.

Bu şikayetlerin çeneye ve kollara doğru yayılması da söz konusu olabiliyor.

�Bulantı ve kusmaya soğuk terlemenin eşlik etmesi tanının güçlenmesini sağlıyor. Şikayetler
aniden başlıyor.
Hastanın bulunduğu yerden, zamandan ve aktivitesinden bağımsız gelişiyor.
Şikayetler 30 dakikadan fazla sürüyor.
Bu durumdaki kişilerin, derhal bir ambulansla en yakın kalp merkezi veya hastanenin acil
servisine götürülmesi gerekiyor.
•Hayati tehlike söz konusu olduğu için bu durumda en etkili müdahale, hastanelerde
yapılabiliyor.
Ancak riski büyük olsa da, her kalp krizi ölümle sonuçlanmıyor.

Kalp Krizi Öncesi Durum

Pıhtı tarafından tıkanmaya meyilli, tıkanan, kendiliğinden açılan kalp damarı bulunuyor.
Bu durumun yarattığı şikayetler kalp krizi ile aynı.
Ancak şikayetlerin şiddeti daha az olabileceği gibi, şikayetlerin süresi de gün boyu devam
edebiliyor. Bu durum acil müdahale gerektirdiği için hastaların en yakın acil servise
götürülmesi öneriliyor.
Egzersizle gelen göğüs ağrısı :
Herhangi bir iş yaparken gelen baskı şeklindeki göğüs ağrısı da, kalp damar hastalığının
belirtilerinden biri.
Yürürken, merdiven ve yokuş çıkarken, yemek sonrası veya soğuk havalarda yürürken
göğsünüzde baskı, yanma, ağırlık hissi oluşabiliyor.
Bu ağrının özelliği yürümeyi bıraktığınız an azalması ve kendiliğinden (5 dakikadan kısa bir
süre içerisinde) kaybolmasıdır.
Bazı durumlarda ise bazen sol omuz, sol kolun iç kısmı, boyun ya da alt çene ve sırttaki kürek
kemiklerinin arasına da yayılabilmesi veya öncelikle bu bölgede hissedilebilmesidir.
Nedeni ise, kalp damarınızda yavaş yavaş oluşan daralmadır.
En kısa sürede hekime başvurarak uygun tedavinin başlanması çok önemlidir.

150
� Kalp Hastalıkları Risk Faktörleri

� Tansiyon Nedir?
Tansiyon (Kan basıncı) kanın atardamar duvarına yaptığı basınç olarak tanımlanabilir.
Tansiyon hastalığının yüzde 95’i genetiktir.
Ancak hasta, genetik olarak eğilimli doğduğu bu hastalığın başlangıç sürecini belirleyebiliyor.
Yaşam tarzına bağlı olarak bu süreci erteleyebiliyor ya da tam tersi öne alabiliyor.
Tansiyon, damarlardaki kanın ‘hızlı ve şiddetli’ akması anlamına geliyor.
Bu hızlı akan kan; beyin, böbrek ve kalp gibi organları beslerken hasara uğratıyor.
Zaman içerisinde de birden ortaya çıkan felç, kalp krizi ve böbrek yetersizliği şeklinde çeşitli
organ hasarlarına neden olabiliyor.

Kan Basıncı İki Değer ile İfade Edilir

Büyük veya sistolik tansiyon kanın aort damarına ilk atıldığı andaki basınçtır.
Küçük veya diastolik tansiyon ise kan vücuda dağıldıktan sonra damar duvarında oluşturduğu
basıncı ifade eder.

� Normal Tansiyon Kaç Olmalıdır?

Büyük tansiyonun 120 mmHg ve altı, küçük tansiyonun ise 80 mmHg ve altındaki değerleri
normal kan basıncı olarak tanımlanır.

151
Ancak yaşla birlikte atardamardaki sertlik artıyor ve kanın akışı hızlanıyor.
Sonuçta, tansiyon yükselmiş oluyor ve hipertansiyon oluşuyor

Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon) Nedir?

Kan basıncının 140 /90 mmHg ve üzerinde olması ise Hipertansiyon anlamına gelmektedir.
Hipertansiyonun Belirtileri Nedir?

�Hipertansiyon ne yazık ki sıklıkla belirtisiz seyretmektedir.

�Bazı insanlarda ise özellikler ensede daha belirgin hissedilen baş ağrısı, burun kanaması,
nefes darlığı veya çarpıntı gibi belirtilere yol açabilir.

�Uzun yıllar belirtisiz seyreden tansiyon yüksekliği inme, kalp krizi, kalp yetersizliği gibi
ciddi rahatsızlıkların nedeni olabilir.

�Yaşla birlikte herkesin kan basıncı yükselecektir, bu nedenle en doğru yaklaşım şikayet
olmasa bile herkesin özellikle 40 yaş üzerinde yılda en az bir kez tansiyon ölçtürmesidir.

Yüksek Tansiyon Kalbe Nasıl Zarar Veriyor?

Yüksek basınca maruz kalan damar duvarı hasara uğruyor ve kandaki yağ partiküllerinin damar
yüzeyine sıvanmasına ve birikmesine sebep oluyor.
Zaman içerisinde bu birikim kalp damarlarında darlığa veya aniden tıkanmaya yol açabiliyor.
Vücudun motorunun kalp olduğu düşünülürse, yüksek tansiyonun bu motoru sürekli yüksek
devirde çalıştırması anlamına geliyor ki, bu da uzun vadede kalbin zarar görmesine neden
oluyor.
Hipertansiyon Ayrıca;

�Damar iç yüzeyindeki genişlemeyi azaltıyor,

�Hücrelerde yağ birikimini kolaylaştırıyor,

�Kandaki akışkanlığı bozuyor,

�Kireçlenmeyi artırıyor,

�İstenmeyen hücre ve pıhtı birikimini kolaylaştırıyor.

�Yüksek tansiyon vücutta bu gibi değişikliklere neden olsa da, tansiyon hastalarının yüzde
50’si böyle bir hastalığı olduğunu bilmiyor.

�Çünkü yüksek tansiyon bu hastalarda şikayete neden olmuyor.

152
Tansiyon Nasıl Düşürülür?

Yüksek tansiyonun oluşturabileceği kalp hastalığı gibi risk faktörlerini ortadan kaldırmak için
tansiyonun istenen düzeylere çekilmesi gerekiyor.

�Kilo verme, yaşam tarzı değişikliğinde çok önemli bir etken.

�Verilecek her 10 kilo başına büyük tansiyonda 20 mmHg’lık bir düşüş sağlama olanağı
bulunuyor.

� Meyve sebze ağırlıklı beslenme ile 8 mmHg, tuz kısıtlaması ve fiziki aktivitenin artırılması
ile 8’er mmHg’lık düşüş sağlanabiliyor.

�Yine alkol alımının kısıtlanması ile 5 mmHg’lık bir düşüş sağlanabiliyor.

�Tansiyon ilacı başlandıysa hastanın bu ilacı ömür boyu kullanması gerekiyor.

� Yapılan çalışmalara göre; tedaviyle büyük ve küçük kan basınçları 13 ve 6 mm Hg

düşürüldüğünde inme riskini yüzde 38, koroner olayları ise yüzde 16 oranında azaltmak
mümkün oluyor.

Sigara Kalbe Zarar Veriyor

Sadece akciğerlerimize değil kalbimize de büyük zarar veriyor :

�Sigara kandaki pıhtılaşma faktörlerini harekete geçiriyor.

�Kalp hızını ve tansiyonu artırıyor.

�Kalp damarlarındaki yağdan zengin madde baloncuklarının patlama sürecini başlatıyor.

Vücudu bu kadar olumsuz etkileyen sigaranın içim miktarı, kalp krizi geçirme riskiyle de
doğrudan ilişkili. Kalp hastalığı geçirme açısından sigara içenler, içmeyenlere göre 3 kat daha
riskli.
Pasif içici olmak da aynı sonuca yol açıyor; kalp krizi geçirme ve kalp krizinden ölme riski bir
buçuk kat artıyor.

153
Diğer Risk Faktörleri

� Diyabet

�Tip 2 diyabeti olanlarda kalp damar hastalığına yakalanma riski 4 kat, tip 1 diyabette ise 10
kat artıyor.

�Şeker hastalığı olanlar en az kalp damar hastalığı olanlar kadar risk taşıyor.

�Özellikle kalp krizi ve felç geçirme olasılığının yanında ani ölüm riskleri de yükseliyor.

�Bu nedenle diyabet hastalarının gizli kalp damar hastalığı ve gizli kalp krizi geçirme olasılığı
yüksek olduğu için yılda en az bir kez kardiyolojik muayeneden geçmeleri ve mevcut risk
faktörlerinin daha şiddetli tedavi edilmesi çok önemli.

�Örneğin tansiyonu 140 mmHg olan normal bireye tansiyon ilacı önerilmezken, diyabet
hastasında mutlaka ilaç başlanmalı.

�Yine kötü kolesterolü (LDL) 120 mg/dl olan normal bireye hiçbir öneride bulunulmazken,
şeker hastasının değerini 100’ün altına çekmek için ilaç tedavisine başlanıyor.
Kilo
Kilo sorunu ve göbek tipi yağlanması olanlarda kalp hastalığına zemin hazırlayan diyabet,
tansiyon, kolesterol yüksekliği oluşum riski artıyor.
Bu nedenle kilonun normal sınırlarda tutulması büyük önem taşıyor.
Kadınlarda bel çevresinin 88 cm, erkeklerde 102 cm üzeri olması göbek tipi yağlanma olduğunu
gösteriyor.
Eğer bu ölçülerin üzerinde iseniz kilo vermeniz gerekir.

Kalp Damar Hastalığı Belirtileri Sırası Şunlardır

�Göğüs ağrısı (Angina Pektoris)

�Nefes darlığı

�Çarpıntı

�Bayılma
Tıkalı olan damarın beslediği organ ile ilgili belirtiler (Örneğin bacak damar tıkanıklığında
bacakta ağrı, soğuma, uyuşukluk ve güçsüzlük)

154
GÖĞÜS AĞRISI (ANGİNA PEKTORİS)

Kalp damar hastalığının en önemli belirtisidir.

Sıklıkla egzersiz, stres, ağır yemek, soğuk hava gibi faktörlerin ardından gelişen göğüs
kafesinin ortasında hissedilen baskı, ağırlık, sıkışma, yanma hissi olarak tanımlanır.

�Çene,

�boyun,

�her iki kol,

�sırtta sol kürek kemiğinin altına,

�karın üst kesimine,

�el bileklerine yayılabilir.

Eşlik eden soğuk terleme, bulantı, kusma, renkte sararma gibi bulgular da olabilir.
Göğüs ağrısı zaman zaman istirahat halinde de gelişebilir.
Bazen kalp ağrısı hazımsızlık olarak da hissedilebilir

Nefes Darlığı

Genellikle yürüme ve koşma sırasında hızlı soluma ve buna rağmen rahat nefes alamama
duygusu (hava açlığı) olarak kendini belli ediyor.
Göğüs ağrısı şikayetlerinde olduğu gibi, nefes darlığı da dinlenme halinde gelebiliyor ve bu
durum ciddi bir kalp hastalığının habercisi olabiliyor.
Ancak bazı akciğer hastalıkları da (astım, amfizem gibi) benzer belirtilere yol açabiliyor ve
gerçek sebebin kalpten mi, yoksa akciğerden mi kaynaklandığının anlaşılması çok zorlaşıyor.

155
Bu gibi durumlarda bir kalp uzmanının ileri incelemeler yaptırıp (hatta bazen akciğer uzmanı
ile birlikte çalışarak) hastanın gerçek sorununu saptaması gerekebiliyor.

Kalp Çarpıntısı

�Kalp hızının aniden çok yükselmesi (dakikada 100-300 arası atım gibi) veya çok düşmesi
(dakikada 30-40 atım gibi) sonucunda veya düzensiz kalp atışlarına bağlı olarak kalbin olduğu
yerde hissedilen çarpıntı duygusudur.

Senkop (Bayılma)

Genellikle ayakta dururken birdenbire bilinç kaybına uğranması, yere yığılma ve kısa bir süre
sonra kendine gelme halidir.
Son derece ciddi bir kalp hastalığının belirtisi olabileceği gibi, diğer çok sayıdaki daha az ciddi
sebeplerden de kaynaklanabiliyor.

156
MİDE HASTALIKLARI VE RAHATSIZLIKLARI
Gastrit
Mide iç yüzeyini döşeyen ve gastrik mukoza adı verilen zarın iltihaplanması durumudur.

�Mide, yenen yiyecekler için tampon görevi görür.

� Yiyecekler midede karıştırılır, asidik özellikteki mide suyuyla sindirilir.

� Midede ayrıca diyetle alınan proteinleri parçalayan sindirim enzimleri de salgılanır.

�Mide suyu, mide mukozasında bulunan çok sayıda bezden üretilir.

� Mide mukozası mide suyunun kuvvetli asidik etkisinden korunmak için özelleşmiş
hücrelerinden mide iç yüzeyini kaplayan ince viskoz bir mukus üretir.

�Çeşitli faktörler; bu koruyucu mukus katmanına saldırabilir veya çok fazla mide asidi
üretimine neden olabilir.

�Bunun sonucunda gastrit ortaya çıkar.

�Gastrit sıklıkla karın ağrısı, mide bulantısı ve midede ekşime gibi belirtilerle kendini gösterir.

Gastrit neden olur?

En sık görülen gastrit nedeni Helicobacter pylori adı verilen bakterinin neden olduğu
enfeksiyonlardır.

�Diğer gastrit nedenleri arasında aşağıdakiler sayılabilir:

�Sigara kullanımı

�Aşırı alkol tüketimi

157
�Non steroidal anti inflamatuar ilaçlar olarak bilinen aspirin, ibuprofen gibi ilaçların uzun
süreli kullanımı

�Fiziksel stres: Kişinin ciddi bir hastalığa yakalanması, büyük operasyonlar, ciddi yaralanma
ve yanıklar

�Zihinsel stres

�Çeşitli bakteriler, virüsler veya mantarlar enfeksiyonları

�Gıda alerjileri

�Radyasyon terapisi

�İleri yaş

�Besin zehirlenmeleri

�Bağışıklık sisteminin kendi vücut hücrelerine saldırması: Bu durumda hastalığa otoimmün

ya da A tipi gastrit adı verilir.

Gastrit belirtileri nelerdir?

Gastrit belirtileri her hastada farklı şekilde ortaya çıkabilir. Bazı hastalarda herhangi bir belirti
görülmeyebilir.
Akut ve kronik gastrit belirtileri birbirinden farklıdır.
Akut gastrit belirtileri
Akut gastrit için aniden ortaya çıkan karın ağrısı tipiktir.
Ağrıyan bölgeye elle baskı yapıldığında ağrıda artma olur.
Akut gastritte görülen diğer belirtilerden bazıları;

�Sırt ağrısı

�Bulantı, kusma

�İştahsızlık

�Devamlı geğirme

�Karında doluluk hissi

�Şişkinlik

�Kanlı ya da kahve telvesi şekilde kusma

�Dışkıda kan ya da siyah dışkı

158
�Mide ekşimesi şekilde sıralanabilir.

Kronik gastrit belirtileri

Kronik gastritli çoğu hasta uzun bir süre boyunca herhangi bir belirti hissetmez. Bazı hastalarda
ise şişkinlik, dolgunluk hissi ve geğirme gibi hafif belirtiler görülür.
Fakat tedavi edilmezse uzun vadede; mide ülseri, onikiparmak bağırsağı ülseri veya mide
kanseri gibi hastalıklara zemin hazırlayabilir.

Kronik gastrit nedir?

Mide zarının sık sık tekrarlayan şekildeki ya da uzun süre devam eden iltihabi durumu kronik
gastrit olarak adlandırılır.
Kronik gastrit, genellikle belirti vermez veya sadece yemeklerden sonra görülen geğirme veya
şişkinlik gibi şikâyelerle seyreden hafif bir rahatsızlığa neden olur.
Kronik gastrit farklı nedenlerle ortaya çıkar ve nedenlerine göre tip A, B veya C şeklinde
sınıflandırılır:
1) A tipi gastrit (Otoimmün gastrit): Vücut bağışıklık sisteminin mide mukoza hücrelerine
saldırması sonucu ortaya çıkan kronik gastrit türüdür.
2) B tipi gastrit (Bakteriyel gastrit): Bakteriyel enfeksiyonlar nedeniyle ortaya çıkan kronik
gastrit türüdür. Bu grup gastritlerin çoğunda sorumlu bakteri Helicobacter Pylori’dir.
3) C tipi Gastrit: Kimyasal ya da toksik madde tahrişi nedeniyle ortaya çıkar. Genellikle uzun
süreli ilaç kullanımı sebebiyle gelişir. C tipi gastrit için ilaçlar dışındaki diğer tetikleyiciler aşırı
alkol tüketimi veya nadiren de biliyer reflü denilen bir rahatsızlıktır.
Biliyer reflü, safra sıvısının onikiparmak bağırsağından mideye geri kaçması durumudur.

Gastrit tedavisi nasıl olur?

Gastrit genellikle herhangi bir ilaç tedavisine gerek duyulmadan alışkanlıklarda değişiklik ve
beslenme önlemleriyle tedavi edilebilir.
Bu değişiklikler yeterli olmadığında tedavide çeşitli ilaçlar kullanılır.
Gastrit tedavisinde ilk adım, mide zarını tahriş eden her şeyden uzak durmaktır.
Bu nedenle kahve, alkol ve sigara bırakılmalıdır.
Belirtiler şiddetli ise, bir veya iki gün boyunca yemek yememek faydalı olabilir.
Kural olarak, zaten gastritin alevlendiği dönemlerde iştah kaybı ortaya çıkar.

159
Belirtiler biraz daha hafifse kolay sindirilebilir hafif yiyecekler küçük öğünler şeklinde
tüketilmelidir.

Gastrit diyeti

Diyet, gastrit tedavisinin önemli bir parçasıdır.

Gastrit diyetinde Helicobacter pylori bakterilerini yok eden yiyeceklerin düzenli olarak
tüketilmesi önerilir.
Bu amaçla ev yapımı yoğurt, lahana turşusu, tarhana gibi probiyotikler tüketilebilir.
Brokoli içeriğindeki maddelerle, sarımsak geniş spektrumlu antibakteriyel özellği ile
Helicobacter pyloriyi öldürücü etkiye sahiptir.
Ek olarak araştırmalarla zencefil, elma sirkesi, zerdeçal, kekik kızılcık suyu, ananas, yeşil çay,
havuç ve pancar suyunun hem gastriti iyileştirdiği hem de mide bulantısı, mide ağrısı, yanma,
şişkinlik ve mide ekşimesi gibi belirtileri hafiflettiği bulunmuştur.

Gastrite iyi gelen yiyecekler ve içecekler arasında;

Taze meyve ve sebzeler

�Elma,

�yulaf ezmesi,

�brokoli,

�havuç ve fasulye gibi yüksek lifli gıdalar

�Tam tahıllar

�Hindistan cevizi yağı

�Balık,

�tavuk ve hindi göğsü gibi az yağlı yiyecekler

�Tarhana,

�ev yapımı yoğurt ve lahana turşusu gibi probiyotikler bulunur.

Gastriti tetikleyen yiyecek ve içeceklerden bazıları;

�Çikolata

160
�Kahve

�Alkol

�Domates gibi asitli yiyecekler

Her türlü işlenmiş gıda
Yüksek yağ ve şeker içeren yiyecek ve içecekler

�Kızartmalar

�Yapay tatlandırıcı içeren yiyecek ve içecekler

�Aşırı baharatlı gıdalar

�Dondurulmuş gıdalar şeklinde sıralanabilir.

REFLÜ

Reflü nedir? Belirtileri ve tedavisi nasıl olur?

Pek çok insanda yemekten sonra hazımsızlık, ekşime ve yemek borusunda yanma yakınmaları
mevcuttur.

�Bu rahatsız edici durum yemek borusuna ve hatta ağıza kadar gelen yemek ve mide asidi ile
belirgindir.

�Bu durum bazı kişilerde geçici olup, belli bir sürede ortadan kalkar.

�Ancak bazı kişilerde de oldukça rahatsız edici, sık sık oluşan ve oldukça ağrılı bir hastalık
halini alır.

� Yaşlılarda ve çocuklarda oldukça ciddi durumlar oluşturabilir.

161
Reflünün belirtileri

En sık belirtisi göğüste yanmadır.

Bazı insanlar bu yanmayı midesinde, boyunda, omuzlarda ya da hatta sırtta ve kolda dahi
hissedebilir.
Kalp ağrısından bazen ayırt edilemez. Genellikle bu nedenle doktora başvururlar.
Göğüs ağrısı nedeniyle Koroner anjio yapılıp negatif bulunan % 50 hastada reflü özofajit
saptanmıştır. Özofajitte ağrı sıklıkla akut başlangıçlı ve saatlerce sürer, uykudan uyandırır,
antiasit ve yiyeceklerle hafifler, gıda ve öğünlerle ilişkilidir, sırt üstü yatma ve öne eğilmede
hissedilir sıklıkla sternum altında yada sırt bölgesinde hissedilir, yayılım göstermez.
Ağrıya ilaveten ağıza ekşi su gelmesi “regürjitasyon” diğer sık rastlanan belirtidir.
Boğazda ve ağızda kötü bir tat bırakır, genellikle yemek sonrası nadiren yemek sırasında oluşur.
Semptomlar sıklıkla yatarken ve uyurken meydana gelir.
Karında şişkinlik, geğirti, hıçkırık, gıcık hissi, kronik öksürük, ağız kokusu, ses kısıklığı, ses
tellerinde nodül ve astım nöbetleri diğer belirtileridir.
Haftada bir veya daha sık, göğüste boğaza doğru yükselen bir yanma, ağıza acı-ekşi su gelmesi
hastalığın tanısı için yeterlidir.

Geçmeyen gıcık öksürüğü

Ses kısıklığı
Ses tellerinde polip veya nodül
Tedavi edilemeyen larenjit ve farenjit gibi boğaz enfeksiyonları
Boğazda dolgunluk hissi
Sık sık boğaz temizleme ihtiyacı
Tedaviye iyi yanıt vermeyen astım
Tekrarlayan zatürre
Uykuda kısa süreli soluk durmalarında altta yatan hastalık olarak reflüden şüphe edilmelidir.
Sürekli boğaz temizleme ihtiyacı, ses kısılması, sık sık farenjit veya larenjit sorunu olan
kişilerin çoğunda esas neden reflüdür.

�Yine müzmin öksürüğü olanların yarısında reflü hastalığı olduğu ortaya konmuştur.

�Astım ile reflü birlikte ise biri diğerini kötüleştirir.

� Reflüden şüphelenilen hastaların bazısında ise kalp ağrısından ayrılması imkansız göğüs
ağrısı meydana gelir.

162
�Böyle durumlarda öncelikle kalp tetkiki yapıldıktan sonra reflüden şüphelenmek en doğru
yoldur.

�Yutma güçlüğü, ağrılı yutma, mide kanaması veya kilo kaybı reflünün bulguları olabildiği
gibi tamamen farklı bir hastalığa da işaret edebilen durumlardır.

�Çocuklarda reflü hastalığı, basit kusmalar şeklindedir ancak özellikle süt çocuğu döneminde
“ani çocuk ölümü” sendromu sorumlusu olabilmektedir. Çocukluk döneminde duruş
bozukluğu, büyüme gelişme geriliği, kansızlık, zatürre atakları, solunum yolu hastalıkları, yeni
doğanda boğulma atakları da reflü nedenleri arasındadır.

� Çocukluk çağı astımının üçte birinin altında reflü yatmaktadır.

Reflüyü önlemenin yolları

Yüksek yastıkta yatın (Yatarken vucudun üst kısmı ve baş yüksekte olmalıdır).

�Fazla miktarda yemekten kaçının .

�(Fazla yemek mide basıncını artırır ve reflü olasılığı artar).

�Az miktarda sık ve düzenli yemek yiyin.

�Yiyecekleri yavaş yiyip, iyi çiğneyin.

�Yağı azaltın (Kızartmalar, fast food yiyecekler ve margarinden kaçının.

�Aşırı yağlı yiyeceklerin midede kalma süresi de yüksektir ve daha fazla mide asidi
salınmaktadır).

�Çikolatadan kaçının (Çikolatada bulunan metilksantin denen madde yemek borusundaki

kasları gevşeterek sinkterde gevşemeye yol açar).

�Kahveden kaçının çayı az tüketin (Kafeinli veya kafensiz kahve reflü olasılığını artırır).

�Yemek borusunu irite eden maddelerden kaçının.

�Alkol, kola, gazoz gibi asitli içecekler, konserve meyve suları, içmeyin.

�Çok baharatlı yiyeceklerden, turşu ve sirkeden kaçının (Baharatlar reflünün şiddetini

arttırarak midede yanmayı arttırabilir.

�Bu nedenle baharatlı hazır gıdaları sınırlandırıp yemeklerinize daha az baharat kullanınız.

�Yemekten sonra hemen yatmayın en az 1 saat oturun.

�İçkilerden kaçının (Alkol mide asidini artırmaktadır).

�Sigara ve diğer tütün ürünlerinden sakının (Nikotin yemek borusunun alt kısmındaki büzgeci
gevşetmektedir).

163
�Kilo almayın (Şişmanlık reflü şikayetlerini artırmaktadır).

�Stresten mümkün olduğunca uzak durmaya çalışın.

�Sıvı tüketimi mide basıncını arttırdığı için yemeklerde değil, öğün aralarında alın.

�Özellikle öğünden sonra dar giysiler giymeyip daha rahat giysiler giymeye çalışın.

ÜLSER

Ülser nedir? Belirti ve tedavileri nelerdir?

Ülser, mide veya duedenum’un (onikiparmak barsağı) mide asidi ve sindirim sıvıları (örneğin
pepsin) tarafından harabiyeti sonucunda meydana gelen doku kaybıdır.

� Doku kaybı asit pepsinin etkisiyle daha derinlere inebilir.

� Enflamasyon dediğimiz yara meydana getirir.

Ülserin nedeni nedir?

En büyük neden “Helicobacter pylori” adlı bir mikroptur ve düzenli NSAİ ilaçlar (aspirin,
antiromatizmal ilaçlar) alımıdır.
Diğer muhtemel nedenler arasında genetik yatkınlık (irsiyet) ,

�her türlü stresler,

�kortizon türü ilaçlar,

�alkol,

�sigara,

�kahve alışkanlığı ,

�çevre kirliliği sayılabilir.

ÜLSERİN TEHLİKELİ SONUÇLARI NELERDİR?

Kanama
Üst sindirim sistemi kanamalarının en büyük nedeni ülserlerdir.
Bazen daha önce hiç mide ağrısı şikayeti olmayan kişilerde bile görülebilir.
Bu kişiler “kahve telvesi” renkli bir materyal kusarlar ya da “katran renkli” siyah gaita
dışkılarlar. Başka belirti olmadan gaitasının siyah renkli olduğunu fark eden kişilerin mutlaka
bir sağlık kurumuna acil olarak başvurması gereklidir.

164
Kusma ve siyah renkli feçes(dışkı) olmadan önce aniden fenalık gelmesi, soğuk soğuk terleme
halinde üst gastrointestinal kanamadan kuşkulanılmalıdır.

Perforasyon (mide delinmesi)

Mevcut ülserin derinliğinin artması ve tüm mide-duedenum katmanlarını geçerek delinmesidir.
Mide asit-pepsin içeriğinin karın boşluğuna geçmesi sonucu aniden ve şiddetli bir ağrı oluşur.
Karın tahta gibi sertleşir, kıpırdama ve yürüme ağrı nedeniyle zorlaşır. Tedavi genellikle
ameliyat iledir.

MİDE GAZI

Mide gazı sorunu, pek çok insanı rahatsız eden ve sosyal hayatını etkileyen bir durumdur.

�Mide gazının ana başlangıcı üst sindirim sistemi ile onikiparmak bağırsağına kadar uzanır.

�Yani mide gazı bu organlar üzerinde birikerek meydana gelir.

�Özellikle gazın bağırsaklarda yoğun şekilde birikerek artması halinde kişiler şiddetli ağrılar
hissedebilir.
Pek çok kişinin şikayet ettiği mide gazı problemi çoğu kişide yemeklerden sonra görülmektedir.

�Bu durumun önüne geçmek için öncelikle tüketilen besinlere çok dikkat etmek gerekir.

�Mide gazını etkileyen ve tetikleyen durumların başında sağlıksız beslenme gelir.

�Özellikle hızlı yeme alışkanlığı hem mide gazını etkiler hem de kişinin hava yutmasına neden
olur.

�Ayrıca çok fazla yapay maddelerden üretilen besinlerin tüketilmesi de mide problemlerine
yol açar.

� Sağlıklı bir insan günlük yaşamında gün içerisinde ortalama 1-2 litre gaz üretmektedir.

�Bu oluşan gazı ise 14-20 defa arasında dışarı atmaktadır.

� Fakat sağlıksız beslenme diğer sindirim sistemi problemleri nedeniyle gaz miktarı değişim
gösterebilir.

�Günlük yaşamın en az şekilde bu sorundan etkilenmesi isteniyorsa mutlaka mide açısından

rahatsız edici besinler tüketilmemelidir.

�Sindirim sistemi sorunlarının başında olan ishal ve kabızlık ise doğrudan mide gazını
etkileyen sorunlardır.

�Mide gazı sorunu pek çok kişi için günlük yaşanan sıkıntılar arasında yer almaktadır.

� Mide gazı nedeniyle yaşanan sorunlar çoğu kişinin günlük hayatını etkilemektedir.

165
�Ağrı ya da sancı şeklinde hissedilen sorunlar mide gazından kaynaklanmaktadır.

�Bu açıdan mide gazının belirtileri de şu şekildedir;

�Karın ağrısının yaşanması,

�Krampların oluşması,

�Karında şişlik hali,

� Karın bölgesinde ağırlık hissetme,

�Sürekli geğirme,

�Yemek yedikten sonra hissedilen bulantılar,

� Hızlı doyma.

Mide Gazı Nasıl Giderilir?

Mide gazını önlemek için öncelikle yemek çeşitlerine dikkat etmek gerekir.

�Yemek tercihleri arasında mutlaka haşlanmış ve uzun süre kısık ateşte pişmiş yiyecekler
tüketilmelidir.

�Ayrıca az yağlı ve az baharatlı, soslu besinler yenmelidir.

� Özellikle hazır sos olarak yemeklerde tüketilen besinler azaltılmalıdır.

�Çok fazla ekşi ve baharatlı soslar kullanılmamalıdır.

� Evde yemek hazırlanırken ev yapımı soslar tercih edebilirsiniz.

�Bu tercihlerde mutlaka baharat seviyesini de azaltmanız gerekir.

�Düzenli beslenmeye özen göstermeli ve öğün atlamamalısınız.

Mide Gazına İyi Gelen Bitkisel Ürünler

Mide gazı problemlerini en aza indirmek ve çözüm bulmak için doğal yöntemlere ve bitkisel
çaylara başvurulabilir.
Özellikle bitkisel çaylar hızlı şekilde mide ağrılarına ve gazlarına çare olurlar.
Bu çaylar arasında özellikle nane çayı idealdir.
Nane çayı sindirim sistemine doğrudan etki ederek, sindirim sisteminin daha doğru şekilde
çalışmasına katkı sağlar.
Ayrıca anason çayı da mide gazının hafifletilmesinde etkili bir rol oynar.

166
Mide problemleri için tercih edebileceğiniz diğer seçenekler ise;

�Tarçın çayı,

� Papatya çayı,

�Zencefil,

�Rezene,

�Kakule (yeşil çay içerisine ekleyerek, tüketebilirsiniz.)

167
SİNİR HASTALIKLARI

�Sinir hastalıkları, sinir sistemini etkileyen organlarda oluşan bir hasar nedeniyle organların
zarar görmesi sonucu oluşan hastalıklardır.

Sinir Sistemi Nedir?

Sinir sistemi beyin, omurilik, beyincik, kafa sinirleri ve çevre sinirlerden oluşur.

�Bu organları ve bölgeleri etkileyen nedenler sonucunda sinir hastalıkları görülür.

Sinir sisteminin en ufak bir hasar alması bile sinir hastalıklarının oluşmasına neden olabilir.

�Sinir sisteminde görülen bir hasar vücudun diğer kısımlarını etkileyebilecek durumdadır.
Sinir hastalıkları yapısal ya da fonksiyonel olarak iki türlüdür.

�Sinir hücreleri kendini yenileme özelliğine sahip olmadıkları için yenilenemezler.

Doğuştan gelen sinir hastalıkları olduğu gibi felç ya da menenjit gibi sinir hastalıkları sonradan
gelişir.

168
�Sinir sistemi, vücutta iki ana bölümden oluşmaktadır.

�Bu bölümler omurilik ve beynin sistemidir.

�Çevresel sinir sistemi, bünyedeki tüm hareket ve kabiliyet sistemlerinin merkezi sisteme
bağlı olarak oluşturduğu sinir sistemlerinin birbirleriyle sürekli iletişim halinde olmasından
oluşmaktadır.

Sinir Hastalıkları Nelerdir?

Epilepsi

Herkesin beyninde bir elektrik aktivitesi vardır.

Beyinde epilepsi nöbetine yol açan bölgede ise bu elektrik aktivitesi anormal artış gösterir ve
bu artış kişinin nöbet geçirmesine neden olur.
Beynimiz girinti-çıkıntılardan oluşur. Tüm bu girinti-çıkıntıların bir fonksiyonu vardır.
Nöbet bölgesi konuşma merkezinde ise hasta konuşamaz, görme bölgesinde ise parlak ışıklar,
şekiller ve cisimler görebildiği gibi tamamen hiçbir şey de göremeyebilir.
Ani, geçici ve kısa süreli olan ve çoğunlukla birbirinin aynı klinik bulgular gösteren durumlara
“nöbet”, nöbetler tekrar ediyorsa “epilepsi” denir.
Bazı epilepsi nöbetleri; uyuşukluk, hantal davranışlar, garip tat ve kokular alma, bozulan zaman
ve mekan duygusu, az konuşma ve çok yavaş hareket etme şeklinde de ortaya çıkabilir.

169
Belirtiler

Epilepsi beyindeki bir fonksiyon bozukluğu olduğundan, beynin etkilenen bölgesinin yürüttüğü
işleve göre semptomlar farklılaşabilir. Bazı belirtiler şunlardır:

�Vücutta ani kasılmalar

�Kollarda ve bacaklarda kontrol edilemeyen sallantılar

�Şuur kaybı

�Seri şekilde baş sallama hareketi

�Kısa bir süre seslere veya konuşmalara yanıt verememe

�Sabit bir noktaya bakmak

�Hızlı göz kırpmak

�Korku, anksiyete ya da deja vu (o anı önce yaşamış gibi hissetme) gibi psikolojik semptomlar

Epilepsi nöbetleri sırasında ne yapmalı?

� Epilepsi nöbeti geçiren kişinin, dilini ısırmasını önlemek için ağzına sert bir cisim
yerleştirmek yanlıştır .

� Sert cisim hastanın dişlerini kırabilir ya da boğazını tıkayarak nefes almasını engelleyebilir.

�Bu nedenle epilepsi nöbeti sırasında hasta yan yatırılmalıdır.

�Bu sayede nöbet sırasında salya ya da kusma varsa hastanın boğazına kaçması önlenir.

�Başını çarpmaması için altına yastık/destek konulmalı, çevresindeki zarar verici eşyalar
uzaklaştırılmalı ve gözlükleri çıkarılmalıdır.

�Ayrıca kişinin etrafı boş bırakılarak rahat nefes alması sağlanmalıdır.

Felç

İnme ya da halk arasında yaygın olarak bilinen adıyla felç; beyne giden, oksijen bakımından
zengin olan kan akışının yavaşlaması ya da tamamen durmasıyla oluşur.
Oksijenlenemeyen beyin hücreleri, birkaç dakika içinde ölmeye başlar.
Buna bağlı olarak inmenin gerçekleştiği beyin bölgesindeki doku, geçici ya da kalıcı olarak
hasarlanır.

170
Beyin fonksiyonlarının etkilenmesine neden olan felç, oksijenlenemeyen bölgenin yapısal
özelliğine göre vücudun bir kısmında veya tamamında hareket yeteneğinin yitirilmesi ya da his
kaybı gibi farklı sonuçlara yol açabilir.
İnme, beynin herhangi bir bölgesinde oluşabilir.

İnme Belirtileri Nelerdir?

İnme, pek çok farklı belirti gösterebilir.

Öncü belirti ya da geçici atak olarak tanımlanan bu semptomların varlığında mutlaka hastaneye
başvurulmalıdır.
İnmeden korunmak için inme belirtilerini bilmek son derece faydalıdır. Sıklıkla görülen felç
belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

�Vücudun tek tarafında ani gelişen güç kaybı,

�Tek tarafta, ani gelişen görme problemleri,

�Anlamsız kelimeler çıkarma,

�Dilin peltekleşmesi, hiç konuşamama,

�Yüz, kol ve / veya bacakta uyuşukluk,

�Sersemlik,

�Algı bozukluğu,

�Baş dönmesi,

�Denge kaybı,

�Ani ve çok şiddetli baş ağrısı,

�Koordinasyon bozukluğu,

171
�Açıklanamayan düşme,

�Yutkunma güçlüğü,

�Kafa karışıklığı
Kişinin felç geçirip geçirmediğini anlamanın bir yolu da YKKZ (yüz, kol, konuşma, zaman)
testidir. STR (smile, talk, raise) testi olarak da bilinen bu testin yapılmasında kişi güçlük
çekiyorsa, zaman kaybedilmeden en yakın acil servise götürülmelidir. YKKZ testi şu şekilde
yapılır:
 Y (Yüz) : Kişiden gülümsemesi istenir. Yüzün bir tarafında düşüklük olup olmadığı
kontrol edilir.
 K (Kol) : Kişiden iki kolunu birden havaya kaldırması istenir. Kollardan birinin aşağı
doğru kayıp kaymadığı kontrol edilir. Kollarda güç kaybı ya da uyuşukluk hissinin
varlığı sorgulanır.
 K (Konuşma) : Hastadan basit bir cümlenin tekrarlanması istenir. Kişinin kelimeleri
doğru şekilde söyleyip söylemediği kontrol edilir.
 Z (Zaman) : Kişi yukarıdaki belirtileri gösteriyorsa zaman, beyindir.
Farklı bir deyişle kaybedilen zaman ne kadar fazlaysa kişinin beyin fonksiyonu da o kadar fazla
oranda kaybedilir.
Hızla en yakın hastanenin acil servisine gidilmelidir.

Parkinson

172
Parkinson hastalığı, beyinde dopamin adı verilen, beyin hücrelerinin birbirleriyle
haberleşmesini sağlayan maddeyi üreten hücrelerin bozulması sonucu ortaya çıkar.
Beyinde dopamini üreten hücreler hareketlerin kontrolünden, uyumundan ve akıcılığından
sorumludur.
Hareketlerde yavaşlık, dinlenme halindeyken titreme, psikiyatrik rahatsızlıklarla kendini belli
eden hastalık, çoğunlukla 60 yaş sonrası kişilerde görülür.
Ancak genetik nedenlerle 40’lı yaşlarda da rastlanabilir.

Klasik bulguları

(tremor) titreme, (rijidite) katılık, (bradikinezi) hareketlerde yavaşlama ve (postural instabilite)

ayakta duruş bozukluğu dur.
Parkinson hastalığı sıklıkla yavaş yavaş ortaya çıkar ve vücuttaki bulguları sıklıkla asimetriktir.
Kademeli olarak hastalığın durumunda ilerleme görülür.

Parkinson ana bulgularını tek tek ele alırsak;

Titreme, el titremesi; Başparmağın kontrolsüz hareket etmesi, çene ve dudakta oluşan

titremeler, bazen bacak kaslarında olan seğirmeler eşlik edebilir. Unutmamak gerekir ki her el
titremesi Parkinson hastalığı anlamına gelmez.

Parkinson hastalığındaki titreme eller istirahat halindeyken olur. Stresli ve heyecanlıyken olan,
kahve ya da ilaç tüketimi sonrası gelişen, ya da esansiyel tremor denilen ailevi geçişli tremor
hastalığı ile görülen titremelerden ayırt etmek gerekir.

173
Hareketlerde Yavaşlama (Bradikinezi); Parkinson Hastalığında harekete başlama ve hareketi
devam ettirmede zorlanma sık görülen bulgularıdır. Hastalar sıklıkla kısa adımlarla yürürler ve
kaslarda sertleşme nedeniyle vücut ağrıları olur.
Konuşmada Değişimler: Konuşma hızında artış veya alçak ses tonuyla konuşma, konuşurken
yüz mimiklerinin azalması ve konuşmanın monotonlaşması parkinson bulguları arasında yer
alır.
El Yazısının bozulup küçülmesi; Ani gelişen el yazısındaki kötüleşmeler, kelimelerde
küçülmeler veya kelimelerin yakın yazılması parkinson hastalığını akla getirmelidir.

MENENJİT

Beyin ve omuriliği çevreleyen zarların iltihaplanması olarak tanımlanan menenjit, acil tıbbi
müdahale gerektiren bir hastalıktır.
Ateş, baş ağrısı ve kusma meninjitin temel belirtileridir; ancak bu belirtiler kimi başka
hastalıklarda da saptanabilmektedir.
Bu nedenle bu gibi belirtilerin varlığında hızlıca bir sağlık kuruluşuna başvurmak oldukça
önemlidir.
Virüsler menenjitlerin en sık nedenidir. Bununla beraber, bakteriler, mantarlar veya parazitler
de menenjite sebep olabilir.
Menenjitler her yaşta görülebilmekle beraber, yeni doğanlar ve 1 yaşından küçük çocuklarda
risk oldukça yüksektir.
Bununla beraber 60 yaşın üzerindeki kişilerde de menenjitin görülme sıklığı artmaktadır.
Menenjitte görülebilecek kimi belirtiler şunlardır:

�38 derece ve daha yüksek ateş

�Şiddetli baş ağrısı

174
�Boyun tutulması

�Ensede sertlik

�Parlak ışığa bakmaktan kaçınma

�Sersemlik ve tepkisizlik

�Bilinç bulanıklığı

�Havale

�Soğuk el ve ayaklar

�Titreme

�Hızlı soluk alıp verme

�Eklem ve kas ağrıları

Virüsler ya da bakteriler burun, boğaz ya da kulak yoluyla vücuda girer ve beyne ulaşarak
enfeksiyona neden olur.
Çocuklarda bağışıklık sistemi gelişmediğinden menenjit en tehlikeli hastalıkların başında gelir.
Bunun yanı sıra, dalağı hasarlanmış veya alınmış olan kişiler ile uzun süreli hastalık geçirme
veya bağışıklık sistemi bozuklukları gibi sağlık sorunlarına sahip kişiler de risk altındadır.

Dil Felci

Sinir sistemi oluşan hasarlar sonucu dilin işlevini yerini getirememesi olarak bilinen hastalıktır.
Dil felci neden olur?

Beyne giden kan damarlarında tıkanıklık oluşması,

Bazı hastalıkların yan etkisi olarak dilin ve kasların işlev kaybına uğraması,
Merkezi sinir sistemi bozukluğu,
Psikolojik rahatsızlıklar, travmalar yaşanan bir dönemden geçme,
Aşırı üzüntü ve stres.

Dil felci belirtileri

� Dilde ara sıra meydana gelen kısa süreli uyuşukluk

� Yemek yemede, besinleri çiğnemede ve çevirmede yaşanan zorluklar

175
�Tat alma duygusunda kayıplar ve dil hareketlerinin yavaşlaması

� Konuşmada fark edilir yavaşlamalar

Çocuk felci (poliomyelit)

Sinir sistemine saldıran bir virüsün neden olduğu oldukça bulaşıcı ve ölümcül bir enfeksiyöz
hastalıktır.
Hastalığa poliovirüs neden olur.
Virüs insandan insana bulaşır ve enfekte olmuş bir kişinin beyin ve omuriliğini istila ederek
felce neden olabilir (vücudun bazı kısımlarını hareket ettiremez).
Poliovirüsle enfekte olan çoğu insan (yaklaşık 100 kişiden 72’si) herhangi bir belirtiye sahip
değildir.
Poliovirüs enfeksiyonu olan 4 kişiden yaklaşık 1’inde grip benzeri belirtiler gösterir.
Bunlar:

�Boğaz ağrısı

� Ateş

�Yorgunluk

�Mide bulantısı

�Baş ağrısı

�Karın ağrısı
Bu belirtiler genellikle 2 ila 5 gün sonra kendi kendine kaybolur. Çoğu hasta tamamen iyileşir.
Nadir durumda, enfeksiyonun beyni etkilemesi sonucu kol ve bacaklar da (genellikle
bacaklarda) kalıcı kas fonksiyon kaybı veya gövde ve göğüs kaslarında tutulum sonucu
solunum fonksiyon kaybından dolayı ölüm oluşabilir.

176
Sinirsel hazımsızlık

Temel olarak sinir sisteminin kendi arasındaki bölümlerde uyumlu çalışamamasından ve sinir
sisteminin kendi içerisindeki düzenini kaybetmesinden sonra ortaya çıkan hastalıktır.
En çok ortaya çıktığı sebepler arasında çok fazla çay ve ya kahve kullanmak, çok fazla alkol
tüketimi, düzensiz beslenmek, yemek yiyiş hızını ayarlayamamak, çok büyük lokmaları
çiğnemeden yutmak gibi sebepler gösterilebilir.

Anosmi

Koku sinirlerinde oluşan hasar nedeniyle koku alma duyusunun çalışmamasıdır.

Afoni

Konuşmaya yardımcı olan sinir ve kasların hasar görmesi sonucu konuşma yetisinin
kaybolmasıdır.

177
Myastenia gravis ,

Miyasteni vücuttaki istemli çalışan iskelet kaslarının değişik derecelerde zayıflamasıyla ortaya
çıkan otoimmun bir sinir-kas hastalığıdır.
En belirgin özelliği, kasların aktif kullanımlarından sonra kötüleşen ve kaslar dinlendiğinde
düzelen kas güçsüzlüğüdür.
Genellikle göz ve göz kapağı hareketini, yüz ifadesini, çiğneme, konuşma ve yutmayı kontrol
eden kaslarda ortaya çıkar.
Belirtiler kişiden kişiye değişebilir ve önlem alınmazsa şiddeti artabilir.
Kronik bir hastalıktır ve kesin bir tedavisi yoktur. Uygulanan tedaviler hastalığın belirtilerini
azaltmaya yöneliktir ve doğru tedavi ile kişi normal hayatını sürdürebilir.
Belirtilerin olumsuz etkilerinden korunmak için yorucu faaliyetlerden, stresten ve düzensiz bir
hayattan kaçınmak çok önemlidir.

Akıl hastalığı :
Düşüncelerde ve davranışlarda oluşan bozuklukları nitelendiren sinir sistemi hastalığıdır.

Denge bozuklukları :
Sinirlerde oluşan hasar nedeniyle dengenin bozulmasıdır.

Baş ağrıları :
Sinirlerde oluşan hasarın neden olduğu bir durumda baş ağrısıdır.
Alzheimer ,
Beyin hücrelerinin ölmesine bağlı olarak kişinin bilişsel fonksiyonlarının azalmasına neden
olan nörolojik bir hastalıktır.
Hastalığın neden olduğu beyin hücrelerindeki azalmaya bağlı olarak beyin, büzüşerek küçülür.
Bu da kişide hafıza problemlerinin oluşmasına yol açar.

178
Yaşlı kişiler arasında bunamanın en yaygın nedenidir.
Genellikle 60 yaşından sonra görülen Alzheimer hastalığının belirtileri, yavaş yavaş ortaya
çıkar ve zaman içinde kişiyi günlük işlerini kendi başına yapamayacak derecede olumsuz
etkiler.

Alzheimer, beyindeki sinir hücrelerinde normal olmayan protein birikmesine bağlı olarak
gelişir.
Beta amiloid olarak tanımlanan bu proteinler zaman içinde artarak beyin dokusundan atılamaz
hâle gelir.
Beynin normal fonksiyonlarını yerine getirmesi için sinir hücrelerinin birbiri ile bağlantı
kurması gerekir.
Ancak protein birikimine bağlı olarak bu hücreler arasındaki bağ kopar ve bunun neticesinde
sinir hücreleri ölmeye başlar.
Beyin hücrelerinde meydana gelen hızlı ölüm, beynin büzüşmesine ve dolayısıyla hacimsel
olarak küçülmesine yol açar.
Zaman içinde kişinin bilincinin etkilendiği hastalık, ilk zamanlarda hafif şiddete unutkanlıklara
yol açar.
Demans :
Unutkanlık hastalığıdır alzheimer hastalığından önceki evredir.
Uyku bozuklukları :
Sinirlerdeki hasar uyku bozukluklara neden olur.

Sinir Hastalıkları Belirtileri Nelerdir?

�Parmaklarda, ellerde, kol ve bacaklarda uyuşmalar ve karıncalanmalar görülür.

� Bayılma görülebilir.

� Hafıza kaybı görülür.

179
�Anksiyete ya da anksiyete gibi ruhsal bozukluklar görülebilir.

�Konuşma bozuklukları görülür.

�Düşüncelerde bozulma görülür.

�Hareket bozuklukları meydana gelir.

� Erken yaşlanma görülebilir.

Sinir hastalıkları belirtileri arasındadır.

180
ORGANLARIN BENZEDİĞİ BESİNLER

KAN HÜCRELERİ / NAR

Kan ve nar ile benzerlik ve de biz insanoğlu üzerindeki etkileşimi şaşırılacak kadar
mevcudiyeti vardır.
Güçlü bir antioksidan olan nar, tıpkı kanın içindeki hücreler gibi tanelerden oluşur. Bu taneler
kandaki hücreleri güçlendirerek basıncı dengeler. Yapılan bazı araştırmalara göre narın üzerine
tuz döküp tüketildiğinde yüksek tansiyon gibi sağlık sorunlarının yaşanma riskini azaltır.

İnsan anotomisinde bulunan bazı organlar doğada bulunan bazı besinlerle neredeyse aynı
şekildeler. Aynı zamanda bu besinlerin benzedikleri organlarda faydası vardır. Peki hangi
organa hangi besin benziyor? Bu organlara faydaları nelerdir? Sizler için bu soruların yanıtlarını
araştırdık.

181
BEYİN / CEVİZ

Beyne benzeyen ceviz, içerdiği omega-3 yağ asidi bakımından oldukça zengindir. Bu yağ
asitleri sinir dalgalanmalarının daha sağlıklı yayılmasını destekler. Organların
komplikasyonlarını artırarak beyne komutların daha sağlıklı iletilmesini sağlar. Aynı zamanda
beyin dalgalandırmalarını güçlendirerek hafızayı ve konsantreyi artırır.

Fizyoloji: İnsan organizmasını oluşturan hücre, doku ve organların işleyişini, ilişkilerini ve

etkileşimlerini inceleyen bilim dalıdır.
Fizyolojik olayların amacı homeostasisi (iç denge) korumaktır.
Organizmadaki tüm olaylar birbiriyle dengeli ve düzenli bir şekilde gerçekleşmelidir.
İnsan vücudunun, iç dengedeki sürekliliği sağlayarak oluşturduğu kendini koruma
eğilimidir.
Bu durumu korumak için tasarlanmış mekanizma homeostatik mekanizma olarak adlandırılır.
Homeostatik mekanizma stresi dengeleyemediği zaman hastalık veya ölüm ortaya çıkabilir.

182
KALP ve DOMATES

Dış görünüş olarak her ne kadar benzemese de iç yapısı kalbi andırır. Kanaları ve damarları
olan domates güçlü bir antioksidandır. Bu sayede kalp damarlarında toksinleri azaltır. Kan
akışının ve kalp pompalanmasını destekler.

MİDE ve ZENCEFİL

Vücudun en hassas organı midedir. Mide asit, kaslar ve duvardan oluşur. Kasların hareketleri
ile öğütülme işlemini gerçekleştiren mide asit ile ise besinleri ayırtır. Faydalı olanlar kısımları
kana karıştırmaya yardımcı olur. Diğerlerini ise bağırsaklar yolu ile vücuttan atar.
Unutmayın ki arkadaşlar, bütün organlarımız bizimle konuşmaktadır.
Ve organların da bir problem olduğunda, bizler ile konuştuğunu/ sinyal verdiğini anlıyoruz.

183
Mükemmel yaratılmış organlarımızı, olması gerektiğinin dışında kullanmamız, bizlerin o
organları çıkmaza sokmamıza neden olmaktadır. Ve tüm hastalıklarda bu çıkmazdan meydana
gelmektedir.

Faydalı olanlar organlarımız 2 sebeple faydasız olmaya dönüşür.

1 madden (tükettiklerimiz)
2 manen (masivaya dalmak).

184
ÇEŞİTLİ HASTALIKLAR

BEHÇET HASTALIĞI :

Ağızda ağrılı ülserler (yaralar; aftlar), göz iltihabı (Üveit) ve deri bulgularıyla seyreden bir
hastalıktır.
Hastalık sıklıkla sadece deriye sınırlı zannedilir. Ancak, özellikle genç erkeklerde bacaklarda
ve akciğerlerde başta olmak üzere damar tutulumu ve beyin tutulumu yaparak hayatı tehdit
edebilir.
Hastalık her yaşta görülebilmekle birlikte en sık 20-30’lu yaşlarda ortaya çıkar. Ülkemizde ve
bölgemizde sıkça görülmesi ve tedavi edilmezse görme kayıpları, beyin ve damar tutulumları
ile eklemlerde tutuluma yol açması nedeni ile önemlidir.

AİLESEL AKDENİZ ATEŞİ (FMF) :

Birkaç ayda bir tekrarlayan ve birkaç günde kendiliğinden sona eren karın ağrısı, ateş, göğüs
arısı, eklem ağrısı ve şişmeleri ile karakterizdir.
Hemen daima çocukluk ve genç yaşlarda ortaya çıkar. Genetik geçişli bir hastalıktır.
Sıklıkla aile bireylerinin bir ya da bir kaçı daha aynı hastalıktan etkilenmiştir.

185
AKUT ROMATİZMAL ATEŞ (ARA) :

Özellikle çocuk ve gençlerde ortaya çıkan; A Grubu Beta Hemolitik Streptokakalar (Beta
Mikrobu) ile üst solunum yolu enfeksiyonunu takiben gelişen, eklemler, kalp zarı ve kası, beyin
gibi organlarda tutulum yapabilen bir hastalıktır.

186
Eklem ve diğer organlardaki sorunlar genelde önemli bir hasar bırakmadan iyileşirken kalpte
ciddi sorunlar oluşturması nedeni ile ciddiye alınmalıdır.
Bu hastalık eklemleri yalayan kalbi ısıran hastalık olarak bilinir.
Kalpte daha sonraki yıllarda kendini gösteren romatizmal kapak hastalığına neden olur.
Aort, mitral gibi kalp kapaklarında darlık ya da yetersizlik yapar.
Hastalığın tanısında beta mikrobu ile infeksiyon geçirdiğinin gösterilmesi önemlidir.
Bu amaçla boğaz kültürü ve ASO denilen bir kan testinden yararlanılır.
Ancak her boğaz enfeksiyonu geçirende ARA gelişmez ve her ASO yüksekliği ARA anlamına
gelmez.
O nedenle hastaların mutlaka diğer klinik belirtilerle birlikte değerlendirilip bu tanı konmalıdır.

SİSTEMİK LUPUS ERİTEMATOZUS (SLE) :

Özellikle genç orta yaşlı bayanlarda görülen bir hastalıktır.

�Yüzde güneşe maruz kalmakla artan kızarıklar,

�eklem ağrısı ve şişmesi,

�ateş kilo kaybı,

�akciğer,

�kalp zarında sıvı birikmesi,

�anemi,

�böbrek ve diğer organlarda tutulum yapabilen, tedavi edilmezse ölümcül olabilen bir
hastalıktır.

187
Bir grubunda tekrarlayan düşükler ve tekrarlayan derin ven trombozu, beyin damarlarında
tıkanmalara yol açabilir.

GUT
Özellikle 40 yaş üstü erkeklerde görülen, öncelikle ayak başparmağında ama diğer eklemleri
de tutabilen, birkaç günde geçen ama aralıklı olarak tekrarlayan ani ağrı şişme kızarma ile
karakterizedir.

Ana laboratuvar bulgusu serumda ürik asit seviyesinde artıştır .

Tedavi edilmezse özellikle böbrekte bozukluklar yapabilir.
Genetik faktörler, proteinden zengin besinler, alkol ve birçok ilaç serum ürik asit seviyesini
yükseltir.

188
DOĞAL TEDAVİ ÖNERİLERİ

Bir dengesizliğin söz konusu olduğu organlarınızı tedavi etmenin yanı sıra, bazı doğal tedaviler
de kırışıklıkların önlenmesine veya onların düzleştirilmesine yardımcı olabilmektedir:

Kuşburnu yağı :
Bu oldukça besleyici, yenileyici ve iyileştirici yağ yaşlı ciltler için gereklidir. Eğer genç bir
cilde sahipseniz, bu sizin için önerilmemektedir çünkü pek kuru olmayan ciltlerde sivilcelere
neden olabilmektedir.
Bunu yatmadan önce doğrudan cildinize, bir gece kremi uygular gibi uygulayabilirsiniz.

Yaban hardalı yağı :

Bu şaşırtıcı yağ yüzünüze anında etki edecektir. Bunu uygulamak için bu yağdan 15 damlayı
50 ml baz yağla (buğday tohumu, ayçiçeği, susam, badem, vs.) veya baz jelle (nemlendirici
krem, aloe vera, vs.) karıştırın.

Üzüm çekirdeği ekstresi :

Bu cilde uygulanmaz, bunun yerine üç hafta süresince günde yaklaşık olarak 75 ile 300
miligram arasında tüketilmelidir.
Daha sonra dozajı günde 40 ile 100 mg arasına düşürebilirsiniz.

Yüzünüzü soğuk suyla yıkamak :

Bu kan akışınızı arttıracaktır ve cildinizin yenilenmesini iyileştirecektir.

Yüksek miktarda tuz içeren gıdaların aşırı tüketimi cildinizin susuz kalmasına ve bunun
sonucunda kırışıklıklarda artışa neden olabilmektedir.
Bu nedenle tuz tüketimi azaltılmalıdır.

Nane Çayı

Kurumuş nane yaprakları kaynamış suyun üzerine atılır.

Nane yaprakları vitaminlerini kaybetmemesi için kesinlikle su ile birlikte kaynatılmamalıdır.
Demliğe atılan naneler 15,20 dakika demlenmeye bırakılır.

189
Çayın içine limon veya bal katılarak içebilirsiniz.
Nane çayı için kullanılan ölçü ise büyük bir bardak suya bir çay kaşığı kurutulmuş nane
şeklindedir.
Çok faydasını görürsünüz.

190