KOMUNIKACJA PIONOWA W BUDYNKACH

Do komunikacji pionowej i transportu oraz różnych przedmiotów stosuje się w budynkach następujące
urządzenia:
● Schody stałe
● Schody ruchome
● Pochylnie
● Dźwigi

SCHODY, KLATKA SCHODOWA - konstrukcja składająca się z następujących po sobie stopni lub podestów,
umożliwiających przejście z jednego poziomu na drugi

PODEST- płyta lub część stropu przy końcu biegu schodowego, mogąca również umożliwiać dostęp do dźwigu

BIEG SCHODÓW - nieprzerwany bieg stopni schodowych

Każdy stopień w biegu schodowym musi mieć takie same wymiary. Wysokość stopni jest pomiędzy 14 a 19 cm
(19 cm stosuje się przy schodach mało użytkowych np. do pokoi gospodarczych). Szerokość jest pomiędzy 25 a
32 cm. Najwygodniejsze schody mają wymiary h=14 cm; szer=32cm.

Szerokość użytkowa biegu - szerokość w świetle pomiędzy balustradami.

Dusza schodów -

Klasyfikacja schodów ze względu na miejsce położenia:

a) Zewnętrzne (odkryte
b) Wewnętrzne (zamknięte)
c) terenowe

Klasyfikacja schodów ze względu na kształt rzutu:

a) Schody z biegami prostymi

b) Schody zabiegowe - nie mają spocznika, a biegi są równoległe
c) Schody wachlarzowe - nie mają biegu prostego
d) Schody kręte

Podział schodów ze względu na rozwiązania przestrzenne:

a) Jednokierunkowe
b) Łamane - kąt 90 stopni
c) Powrotne
d) Rozdzielne
e) Wachlarzowe
f) Kręcone

O schodach mówimy, kiedy kąt nachylenia jest w zakresie 10 a 60 stopni. Poniżej 10 stopni mówimy o rampach,
A powyżej 60 stopni o drabinach.

SCHEMATY KONSTRUKCYJNE SCHODÓW:

1. WSPORNIKOWE

WSPORNIK - to element konstrukcyjny (np. belka) zamocowany w innym elemencie (np. ściana) lub część
elementu (np. płyta) wystająca poza skrajną podporą
Wysięg takich stopni nie jest duży ok. 1,2 m - 1,5 m, rzadko 2m ze względu na ugięcia.

1
Odmiany schodów wspornikowych:
a) Jednowspornikowe
b) Dwuwspornikowe z 1. Belką nośną
c) Dwuwspornikowe z 2. Belkami nośnymi

Materiały: żelbet, drewno, stal, kamień (rzadko)

2. KONSTRUKCJA PŁYTOWA SCHODÓW

Konstrukcja płytową mają jedynie schody żelbetowe.

● Płyta łamana - spocznik - bieg - spocznik

● Najprostsze
● Oparte na ścianach
● Obciązenia przechodzą za schodów na spoczniki, a ze spoczników na ścianę

Schody płytowe z żebrami

● Duża rozpiętość, aż do 4 - 4,5 m

3. KONSTRUKCJA POLICZKOWA SCHODÓW

Mają stopnie swobodnie podparte lub częściowo zamocowane w ścianach lub belkach policzkowych. Dwie
podpory! Obciążenia ze stopni przekazywane są na belki policzkowe lub bezpośrednio na ściany.

Rodzaje schodów policzkowych:

a) Schody ze stopniami rozpiętymi pomiędzy dwiema ścianami (do piwnicy kotłowni)

b) Konstrukcje podparte jednocześnie na murze i belce
c) Schody ze stopniami wspartymi na belkach policzkowych

Materiały: żelbet (najlepszy), stal, drewno

SCHODY ZEWNĘTRZNE

Do tworzenia schodów zewnętrznych używa się materiałów:

● O dużej odporności na wpływy atmosferyczne
● O dużej odporności na ścieranie (np. Twarde kamienie)
● Nieśliskich w stanie suchym i mokrym

Materiały nadające się:

● Granit, sjenit - mała ścieralność, bardzo trwałe
● Płytki ceramiczne mrozoodporne np. Klinkier
● Beton

Materiały nienadające się:

● Okładziny z lastryka - łatwo pękające, ścieralne, mało odporne na działanie czynnik atmosferycznych
● Marmur, piaskowiec - duża ścieralność

Zasady posadowienia i wykonania. Schody zewnętrzne wykonuje się na oddzielnych fundamentach

posadowionych poniżej poziomu przemarzania gruntu. Dylatacja powinna być wykonywana pomiędzy
fundamentem schodów a ścianami budynku. Spadek 1- 2 % dla spływu wody (dot. stopni i spoczników).

SCHODY DREWNIANE

2
Materiały: drewno lite i klejone, drewno iglaste (świerk, modrzew, jodła, sosna), drewno liściaste (klon, buk,
brzoza, dąb, jesion, wiśnia), materiały drewnopochodne (sklejka, płyty wiórowe i forniry)

Rodzaje schodów drewnianych:

1. DRABINIASTE

Służą jako schody strychowe lub piwnicze w domach jednorodzinnych lub magazynach, składach i innych
podrzędnych budynkach. Są bardzo strome i nie mają podnóżków.

Konstrukcja:
● policzki drewniane - dwie deski z wyżłobieniami
● Stopnie z desek - gr. 4 - 5 cm, szer. 20 - 25 cm
● Spód schodów - można obić deskami, aby zamknąć prześwity pomiędzy stropami i stworzyć gładką
powierzchnię

W celu zabezpieczenia sztywności schodów policzki powinny być ściągane śrubami.

2. POLICZKOWE

Schody policzkowe składają się z: policzków, podnóżków, przednóżków, ściągów.

Sposób wykonania:
● Najpierw osadzane są przednóżki i podnóżki w jednym policzku, a po wyregulowaniu
wpuszczonych stopni nakładamy i dobijamy jest drugi policzek
● Podnóżki i przednóżki są wsuwane w wyrobione rowki w policzkach

3. SIODŁOWE

Rozwiązanie trudniejsze, kosztowniejsze

Stąd zastosowanie w obiektach o wyższym standardzie.

4. KRĘCONE

Środkowy słup musi mieć odpowiednie duży obwód, który zapewni 5 cm oparcia dla każdego stopnia.
Jest to możliwe wtedy, gdy ma on średnice min. 20 cm.
Schody kręcone zazwyczaj robi się węższe tj. R = 80 cm. Słup mocuje się na dole i na górze.

SCHODY ŻELBETOWE NAJPOPULARNIEJSZE W POLSCE

TECHNOLOGIA WYKONANIA:
● Monolityczne - wykonane na pl. budowy
● Prefabrykowane - rozwiązanie ma sens tam, gdzie występuje wiele powtarzalnych elementów

zalety:
● Nie palny
● Pozwala formować dowolne kształty
● Umożliwia różny sposób wykończenia powierzchni schodów
● Materiał trwały, mocny
● Odporny na czynniki atmosferyczne

wady:
● Cięzki materiał
● Długi czas technologii wykonania (monolityczne)

Podział ze względu na konstrukcję:

1. WSPRNIKOWE

3
Wysięg do 2 m. Grubość minimalna 5 cm (zazwyczaj 12/14 cm).
Lekkie (cienka płyta) - mniejsze zużycie materiału niż przy schodach

2. PŁYTOWE

Grubość płyty: 14 - 20 cm, rozpiętość: równa długości klatki schodowej

Belka spocznikowa jest równocześnie oparciem dla płyty spocznikowej.

zalety:
● Nieograniczona szerokość
● Nie trzeba stosować w ścianach bruzd
● Nie mają wystających belek policzkowych
● Stosunkowo najłatwiej do wykonania
● Można dowolnie wykańczać żelbet (np. drewnem)

SCHODY DYWANOWE - coś nowego

Powinny być zakotwione w podkładzie. Często źle zezbrojone, więc dochodzi do katastrof budowlanych.

SCHODY METALOWE - nie wolno stosować ich w drogach ewakuacyjnych! (tylko żelbet)

Zalety:
● Lekkość
● Krótszy czas montażu
● Możliwość montażu po zabudowaniu obiektu

Wady:
● Nieodporność na wysoką temperaturę

Konstrukcja - układ policzkowy ze stopniami (wpuszczanymi, nakładanymi)

Schody stalowe często łączymy z drewnem (stopnice). Policzki z ceowników, dwuteawników, rur zamkniętych.
Stopnie - spocznik np. Z blachy żeberkowej lub rusztów (oparte na kątownikach) przykręconych lub
przyspawanych do podnóżków.

Czasami podnóżki i spoczniki pokrywa się betonem, drewnem, linoleum lub innymi wykładzinami z tworzyw
sztucznych,

Materiały wykończenia stopni - odporne na ścieranie i nieśliskie (zabezpieczone przed poślizgiem)

● Kamień naturalny lub sztuczny

● Ceramika budowlana
● Lastryko
● Tworzywo sztuczne
● Drewno
● Szkło
● Metal (blachy ryflowane, kraty pomostowe)
● Wykładziny dywanowe

KRYTERIA DOBORU OKŁADZINY:

● Intensywność i rodzaj ruchu na schodach

● Funkcja użytkowa obiektu
● Materiał konstrukcji schodów, rodzaj schodów (wewnętrzne, zewnętrzne)
● Wymagania w zakresie p.poż.
● Wymagania estetyczne i ekonomiczne

JAK NIE PROJEKTOWAĆ SCHODÓW:

4
 ● Niewidoczna geometria schodów
● Źle dobrana kolorystyka
● Nieestetyczna
● Ostatni stopień zlewa się z podłogą
● Zbyt wysokie
● Zbyt niskie

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA DO SPRAW INFRASTRUKTURY Z DNIA 12 KWIETNIA 2002 r.

WYKOŃCZENIE POCHYLNI:

● Terakota zewnętrzna antypoślizgowa

● Różne rodzaje kamienia naturalnego o drobnoziarnistej powierzchni o groszkowej fakturze
● Drobna kostka brukowa montowana bezpośrednio
● Ażurowe elementy stalowe
● Drewno, pod warunkiem, że zostanie wykonana nawierzchniowa profesja
● Wylewka betonowa z gruboziarnistą nawierzchnią
● Płytki klinkierowe nieszkliwione
● Nieolerowany gres
● Okładzinowe płyty betonowe o ryflowanej powierzchni

Zastosowanie tymczasowych elementów łatwych do demontażu, ułatwiających dostęp do budynku.

Tylko wtedy, kiedy nie ma możliwości zbudowania pochylni, powinny być stosowane windy i platformy
transportowe, które są mniej wygodne i często umożliwiają samodzielne korzystanie z nich osób
niepełnosprawnych.

PODNOŚNIK: pionowy, ukośny, pionowo-ukośny

DŹWIGI

Podział dźwigów ze względu na przeznaczenie:

● Osobowe
● Meblowo - osobowe
● Towarowe (też np. Małe w hotelach)
● Szpitalne - do przewożenia ludzi chorych na łóżkach

* Budowa dźwigu: kabina, mechanizm napędowy, prowadnice, przeciwwagi, urządzenia bezpieczeństwa,

urządzenia sterujące, instalacje oświetleniowe i sygnalizacja

Dźwigi hydrauliczne - instalowane coraz częściej jako dźwigi osobowe i towarowe. Maszynownia - może być
położona w dowolnym punkcie budynku (zbiornik z olejem) odległość od szybu może być do 20 m.

Paragrafy….

SCHODY RUCHOME

Stosowanie: w obiektach, gdzie konieczne jest przemieszczanie jest większej ilości ludzi, w krótkim czasie oraz
tam, gdzie powinien odbywać się ciągły ruch ludzi np. Domy towarowe, dworce, lotniska

Nachylenie biegu schodów: zwykle 10 - 30 stopni, nie powinien przekraczać 60 stopni.

Produkowane już gotowe w różnych długościach.

60 cm - 1 osoba (nieekonomiczne rozwiązanie, nie stosowane w domach towarowych)

5
90 cm - 2 osoby
120 cm - 2,3 osoby

zalety:
● Bezpieczeństwo użytkowania
● Zdolność przetransportowania dużej ilości osób z jednej kondygnacji na drugą, w bardzo krótkim czasie

Warunki usytuowania:
● W widocznym miejscu i blisko wejścia
● W małych obiektach - umieszcza się je zaraz przy windach na ścianie przeciwległej do wyjścia
● W obiektach o średniej wielkości - między głównymi wejściami
● W obiektach o średniej wielkości - między głównymi wejściami a dźwigami w taki sposób, aby pełniły
funkcję głównego środka lokomocyjnego
● W bardzo dużych obiektach mogą być łączone z dźwigami w środku pomieszczenia

ŚCIANY DZIAŁOWE

Dzielą wnętrza budynku na mniejsze części (np. Pokoje, kuchnię, łazienkę) i tym sposobem zmieniają jego
charakter i wygląd, dostosowują do potrzeb i funkcji.

Mogą być pełne, ażurowe, przezroczyste. Rola: stworzenie przegrod - optycznych i dźwiękowych lub przegrod
umownych (np. Ścianki szklane w biurach).

Ściany działowe (wydzielające pomieszczenia) powinny dobrze tłumić dźwięki (określoną wskaźnikiem Rw.)

Zdolność tłumienia dźwięków jest cechą charakterystyczną zarówno różnych materiałów budowlanych, jak i
wykonanych z nich elementów budynku określoną wskaźnikiem Rw.

UWAGA: Ściana tym lepiej tłumi dźwięki im jest cięższa. Ściany lekkie wymagają dodatkowego wygłuszenia
wełną mineralną lub szklaną.

CHARAKTERYSTYKA:
● Nie przenoszą nic, żadnych obciążeń, oprócz ciężaru własnego (czasem przenoszą obciążenia
drugorzędne np. Umywalki, grzejniki) - stanowią obciążenie stropów.
● Każda ściana działowa powinna charakteryzować się wytrzymałością na uderzenia tzw. Ciałem miękkim
● Niekiedy odporne na wilgoć w pomieszczeniach tj. Łazienka czy kuchnia - dodatkowo impregnowane
odporne na wilgoć
● Ze względów akustycznych korzystniejsze ściany o znacznym ciężarze

KONSTRUKCJA ŚCIAN DZIAŁOWYCH

● Murowane - z cegieł, bloczków, pustaków lub plytek
● Szkieletowe - drewniane lub stalowe z poszyciem z płyt g-k albo drewnopochodnych
● Stolarskie - z drewna, sklejki lub płyt pilśniowych
● Szklane - z pustaków szklanych lub luksferów tafli szklanych
● Mololityczne - żelbetowe

Materiały: cegła, lekkie betony, gips, płyty wiórowo - cementowe, szkoło, drewno
Elementy drobnowymiarowe: cegły, pustaki
Elementy średniowymiarowe: dyle na wysokie kondygnacje
Elementy wielkowymiarowe: całe panele ścienne
Beton układany w deskowanie (ściany monolityczne).

Ściany murowane

6
Grubość 6,5 lub 12 cm (najczęściej). Najlepiej wykańczać je z cegły dziurawki lub pustaków. Murowane na
zaprawie cementowo - wapiennej. Wykończenie najczęściej tynkowane, a następnie malowane, oklejane tapetą
etc. (wyjątkiem jest klinkier).
Materiały:
● Cegły ceramiczne: pełne lub drążone
● Pustaki ceramiczne: zwykłe lub poryzowane
● Beton zwykły: pustaki betonowe
● Beton lekki: komórkowy, keramzytobeton
● Beton przezroczysty
● Silikaty: cegły, bloczki, kształtki wapienno - piaskowe
● Bloczki i płyty gipsowe

Uwagi dotyczące konstrukcji: jeżeli ściana ma grubość ¼ cegły (6,5) i długość ponad 5 m to powinno się ją zbroić
prętami stalowymi o średnicy 6 mm lub płaskownikiem.

Zbrojenie układa się w co trzecią spoinę i kotwi w przylegającej ścianie nośnej w specjalnie wykutych bruzdach.

CEGŁA

Zalety:
● Dobra izolacyjność akustyczna
● Duża ognioodporność
● Duża wytrzymałość
● Duża odporność na uszkodzenia mechaniczne

wady:
● Konieczność wykonania prac mokrych przy wznoszeniu ścian
● Duży ciężar w porównaniu z innymi materiałami
● Pracochłonność wykończenia
● Najbardziej pracochłonne i materiałochłonne jest wykończenie ścian murowanych, zwłaszcza tych, w
których elementy murowane są tradycyjne, ma spoiny gr. 1 cm (można je otynkować
● Strop trzeba dodatkowo wzmocnić)

ŚCIANY Z PUSTAKÓW CERAMICZNYCH - np. Łączy się je na pióro i wpust, nie używając zaprawy w spoinach
pionowych, a jedynie w poziomych - zmniejsza to ilość zaprawy i przyspiesza wysychanie.
Szczelina 2-3 cm pomiędzy jest po to, żeby przy ugięciu stropu nie opierał się na ściance działowej. Grubość 9,
10 lub 12 cm. Murowane na zaprawie.

Zalety
● Dobra izolacyjność akustyczna
● Dobra odporoność ogniowa
● Duża wytrzymałość
● Dobra paroprzepuszczalność
● Możliwość pozostawienia bez tynku
● Duży wybór kolorów
● Precyzyjne - można układać na zaprawę klejową (gr. 1 -2 mm)
● Odporność na grzyby i pleśnie

Wady:
● Duży ciężar

BETON KOMÓRKOWY

Najczęściej płytki gr. 6, 11,5, 12 cm. Zwykle odmiany 600 lub 700. Murowane na zaprawie cementowo-wapiennej
lub klejonej (gr. 1-2 mm). Wykończenie: ściany z betonu komórkowego mogą być murowane na cienki…

Zalety:

7
 ● Stosunkowo duża wytrzymałość
● Łatwość obróbki elementów
● Odporność na działanie ognia
● Duża paroprzepuszczalność

Wady:
● Duża nasiąkliwość związana z porowatością

BETON PRZEZROCZYSTY - ciężki. Lacon - biały, czarny, szary

ŚCIANY Z PŁYT GIPSOWYCH - płyty gipsowe z krawędziami i wyprofilowanymi wpustem i wypustem (układane
warstwami, podobnie jak cegły).

Wykończenie: płyty gipsowe powinno się zaszpachlować gipsem.Płyty impregnowane stosuje się w
pomieszczeniach, w których okresowa wilgotność wynosi 70%.

Uwaga dotycząca zabezpieczeń: Wszystkie elementy stalowe (np. ościeżnice drzwiowe i rury), które będą
stykały się ze ścianą gipsową powinny być zabezpieczone antykorozyjnie.

zalety:
● łatwo się tnie i obrabia
● odnioodporne
● Szybko się muruje
● duża paroprzepuszczalność
● lekkie
● Nie wymaga tynkowania, jak np. ściana ceglana

ŚCIANY SZKIELETOWE

Konstrukcja: ruszt drewniany lub ruszt stalowy. Poszycie: płyty g-k, wnętrze wypełnione wełną mineralną. Płyty
g-k, montuje się po obu stronach rusztu. Grubość: 12,5; 15; 20; 25 mm, długość: 200-375 cm.

Wykończenie ścian szkieletowych z okładziną płytową:

● drewnopochodne
● Płyty g-k
● Płyty gipsowo-włókienne

zalety:
● dobra izolacyjność akustyczna
● łatwo się je kształtuje (zakrzywione, pod skosem, ażurowe)
● można w nich ukryć instalcję
● Są lekkie 20-50 kg/m2
● Dzięki temu, że gips “oddycha”, czyli wchłania nadmiar wilgoci z powietrza i oddaje ją, gdy robi się
sucho

wady:
● wymagają specjalnych konstrukcji do zawieszania cięższych elementów wyposażenia (np. miska
ustępowa, cięższa półka)

ŚCIANY STOLARSKIE

Konstrukcja:
● z pełnych desek
● Ramowo-płycinowe - rama z desek grubości… Wykonuje się z drewna litego i materiałów takich jak
płyty pilśniowe, wiórowe i sklejka
● płytowa

8
Płyty CLT - drewno klejone, łączone na stale warstwowo. Zaletami tych płyt jest prefabrykacja, wysoka estetyka
drewna, wysoka odporność ogniowa. Wadami tego rozwiązania jest wysoki koszt oraz konieczność
przeszkolonej ekipy budowlanej.

Szczególnym przypadkiem ściany stolarskiej jest meblościanka. Praktyczne rozwinięcie, które nie tylko dzieli
pomieszczenie, ale jest też dobrym miejscem do przechowywania.

ŚCIANY DZIAŁOWE AŻUROWE:

Zalety:
● Ściany stolarskie są łatwe w montażu i demontażu
● Lekkie

Wady:
● Nie są odporne na ogień, jeśli ma być usytuowana w pomieszczeniu o podwyższonej wilgotności, trzeba
je impregnować

ŚCINAY SZKLANE

● ściany z pustaków szklanych i luksferów

● ściany z paneli
● konstrukcje całoszklane
● konstrukcje ramowo-płycinowe

Ściany z pustaków szklanych i luksferów - z pustaków szklanych można wykonywać całe ścianki działowe,
różne kształty ścian, różne kolory, przepuszczają do 80% światła, różne powierzchnie (desy,sandy itp.).

Wykonanie: na zaprawie (murwane na zaprawie, na zaprawie z profilami PCV) oraz bez użycia zaprawy (na
profilach z PCV, na profilach aluminiowych, na profilach drewnianych).

zalety:
● Nie wymagają żadnych dodatkowych prac wykończeniowych
● Doświetlają wydzielone pomieszczenia bez okien
● Nie trzeba wykonywać prac mokrych
● Dobrze izolują akustycznie
● Są odporne na uszkodzenia mechniczne
● Istnieją pustaki wyspecjalizowane, ognioodporne, kuloodporne, łukowe

wady:
● Ograniczenie wielkości ściany
● Wysoki koszt
● Są niewielkie maksymalne wymiary ścianki - ze względu na rozszerzalność termiczną ich powierzchnia
nie powinna przekraczać 12 m2
● Konieczność precyzyjnego wykonania ze względów estetycznych - nie równe spoiny mogą zepsuć cały
efekt

Konstrukcje całoszklane - umowne szklane ściany działowe np. Wiszące akwarium

Szczeliny dylatacyjne - pomiędzy ścianą z pustaków a konstrukcją budynku.

ŚCIANY DZIAŁOWE PRZESUWNE/ PODNOSZONE

Stosowane w halach - przegrody są warstwowe, jedna warstwa znajduje się w odległości 35 cm od drugiej.
Przegrody wykonane są z materiałów o bardzo wysokiej wytrzymałości mechanicznej,

9
Uwagi do projektowania ścian działowych: Gdy projektujemy nową ścianę , przyjmuje się, że nie przenoszą
obciążeń. Natomiast, gdy modernizujemy trzeba się upewnić czy ścianka działowa nie przenosi obciążeń.

Przy stosowaniu ścian działowych niezbędna będzie ocena konstrukcyjna akustyczna stropu, najłatwiej będzie
wykonać ściankę z płyt g-k mocowanych do szkieletu z profili. Trzeba sprawdzić, jaka jest konstrukcja podłogi
(przy posadzkach drewnianych).

Wiele zależy od tego, na jakim etapie wznoszenia budynku została postawiona ściana działowa.
Przeważnie ściany działowe mają grubość równą ½ cegły (12 cm) oraz ściany o grubości ¼ cegły (6,5 cm).

SUFITY PODWIESZANE

SUFIT - konstrukcja przykrywająca dolną powierzchnię stropu lub dachu, stanowiąca górną powierzchnię
obudowanej powierzchni

SUFIT PODWIESZANY - sufit przeznaczony do zmniejszenia wysokości przestrzeni lub zapewniający miejsce na
instalacje

Powody stosowania sufitu podwieszanego:

● Można wykonać izolację akustyczną (na dźwięki powietrzne)
● Można wykonać izolację termiczną
● Funkcja dekoracyjna
● Funkcja ognioodporna
● Zamaskowanie nierówności, rys i uszkodzeń
● W przestrzeni pomiędzy sufitem a stropem można prowadzić instalacje wentylacyjne i klimatyzacyjne
oraz eletryczne i komputerowe. Możliwe jest zamontowanie oświetlenia sufitowego.

Minimalna wysokość w świetle:

● standardowe pomieszczenie - 2,5 m (2,2 m na poddaszu)
● Pomieszczenie powyżej 4 osób - 3 m

RODZAJE SUFITÓW:
● Płytowe
● Kasetonowe
● Panele sufitowe
● Napinane z folii
● Sufity rastrowe
● Sufity dekoracyjne

Ad. PŁYTOWE

Główna cecha: gładka powierzchnia. Montujemy na stelażu drewnianym (łaty)albo stalowym (profile).
Ruszt można zamocować bezpośrednio na łatach drewnianych lub na wieszakach, kiedy sufit jest nierówny i
chcemy wypoziomować.

Materiały: płyta g-k, płyty ze sklejki, płyty gięte, drewnopochodne

Ad. KASETONOWE

Główna cecha: regularna siatka. Mają podobną konstrukcję, jak…Kasetony opierają się na tzw. Oczkach.
Elementy wypełniające: płyty metalowe i drewniane, mineralne, z tworzyw sztucznych, elementy gipsowe,
elementy rastrowe, płyty ze sprasowanej wełny m.in. pokryte są tynkiem o różnej fakturze.

Ad. PANELE SUFITOWE - szybki montaż, zastosowanie w dużych obiektach (lotniska, hale), długość do 7 m.

Ad. SUFITY NAPINANE Z FOLII - gładka, błyszcząca poiwerzchnia

10
Lekka konstrukcja, wodoszczelna, nieprzemakalna. Dostępne są różne kolory, faktury, kształty.

Sufity świetlne - sufity napinane doświetlane od środka, różne kształty.

Ad. SUFITY RASTROWE - wolne przestrzenie w suficie.Możemy kontrolować stan instalacji bez demontażu.

Ad. SUFITY DEKORACYJNE - Artystyczny wyraz. Nie służy do całkowitego zakrycia stropu, tylko do
częściowego.

PODŁOGI

PODŁOGA - jest elementem budowlanym mającym za zadanie wykończenie poziomych przegród w budynku
oraz nadanie im wymaganych właściwości techniczno - użytkowych i estetycznych.

Zadanie podłóg:

1. Przenoszenie obciążeń dynamicznych - związane z odbywającym się na nich ruchem (np. ludzi,
środków transportu)
2. Przenoszenie obciążeń statycznych - pochodzą od ustawionych na nich przedmiotów (np. meble,
towary)
3. Izolacja akustyczna - w budynkach przeznaczonych na pobyt ludzi powinny uzupełniać właściwości
akustyczne przegród międzypiętrowych
4. Izolacja cieplna - przegród położonych na gruncie, nad nieogrzewanymi pomieszczeniami, bramami
5. Izolacja wodochronna - w pomieszczeniach mokrych (np. Pralniach, łazienkach). Powinny być
odpowiednio uszczelnione i chronić przegrodę stropową przed zawilgoceniem
6. Izolacja przed szkodliwym działaniem substancji chemicznych (np. w laboratoriach) - w
budynkach przemysłowych powinny pełnić m. in. dodatkową funkcję ochrony stropu - np. W fabrykach
chemicznych, mleczarniach.

Konstrukcja podłogi z podziałem na warstwy:

1. Podłoże - pozioma przegroda budynku w stanie surowym, najczęściej stropu lub płytą ułożoną
bezpośrednio na gruncie

2. Izolacje: cieplna, akustyczna, wodochronna

Cieplna - zabezpiecza przegrodę poziomą przed nadmiernymi stratami ciepła
Akustyczna - tłumiąca dźwięki uderzeniowe powstające przy użytkowaniu posadzki
Wodochronna - przeciwwilgociowa, przeciwwodna, paroszczelna

3. Podkład - służy do mocowania na nim posadzki. Przenosi obciążenia użytkowe posadzki w konstrukcję
budynku.
Jest nośnym elementem podłogi. W gwarze środowiskowym nadal bywa nazywany jastrychem. (od
niem. Estrich - posadzka).

Czynniki wpływające na grubość podkładu:

● Wytrzymałość mechaniczna - zapewnienie odpowiedniej grubości podkładu jesk konieczne, by
był on wytrzymały mechanicznie
● Czynniki dodatkowe
● Rozwiązania podłóg w pomieszczeniach mokrych

Sposoby wykonania podkładów:

● Podłoga zespolona - Podkład jest wylewany. Można formować bezpośrednio na stropie jest
wówczas z nim związany. Grubość to 2,5 cm, choć zwykle bywa grubszy tj. 3 cm.

11
 Jego funkcją jest m.in. usunięcie nierówności powierzchni stropu.

● Podłoga oddzielona od konstrukcji stropu - Wykonana na słabej, zatłuszczonej lub

wilgotnej powierzchni

● Podłoga pływająca - uniemożliwia przenikanie dźwięków przez połączenie stropu i ściany.

Zalecane rozwiązanie: najlepsza pod kątem izolacji akustycznej. Takie rozwiązanie ma
większość budynków.

Wylewki samopoziomujące - są to zaprawy, które po rozdrobnieniu wodą przez krótki czas mają
konsystencję bardzo płynną. Dają powierzchnię dokładnie poziomą. Coraz częściej stosuje się je do
ostatecznego wyrównania i wygładzenia powierzchni pod posadzkę np. w garażach. Grubością musi
mieścić się w granicach podanych przez producenta np. 1-5, 2-10, 10-25 mm

Podkłady prefabrykowane - to podkłady z gotowych płyt podkladowych:

● Wiórowych
● porowatych miękkich i pilśniowych
● Gipsowych
● Coraz częściej płyt g-k

4. Warstwa wyrównawcza - Usuwa defekty kształtu podkładu lub nadaje mu odpowiedni spadek.
Warstwa wygładzająca - usuwa nadmierną szorstkość powierzchni podkładu. Szczególnie przy
stosowaniu cienkich wykładzin dywanowych.

5. Posadzka - Deski lub deseczki, płytki ceramiczne, wykładzina tekstylna. Mocowane na kleju, lepiku lub
zaprawie.

Konstrukcja podłogi pływającej na ruszcie - tzw. Podłogi podniesionej. Można schować pod nimi
instalacje i mieć do nich swobodny dostęp, ale zabiera ona część wysokości pomieszczenia.

Izolacja termiczna podłóg: materiały

● Przede wszystkim płyty styropianowe. Jedną z istotnych cech jest gramatura, czyli gęstość - ciężar
jednostki objętości.
● Płyty z wełny mineralnej

Warstwy uszczelniające - istotną rolę w konstrukcjach podłogowych odgrywają też warstwy uszczelniające -
zapobiegające przemieszczaniu się wody w różnych postaciach.

Podłoga ma spadek umożliwiający swobodne spływanie wody. Często formuje się go w osobnej warstwie
zaprawy, na której dopiero wylewa się właściwy podkład.

RODZAJE IZOLACJI:

Wodoszczelna - układana pod posadzką (strop) lub na płycie konstrukcyjnej podłogi na gruncie. Celem jej jest
ochrona podłogi oraz przegrody budowlanej przed zawilgoceniem wodą lub innymi cieczami używanymi w czasie
eksploracji.

● W podłodze ułożonej na gruncie papy, folie polietylenowe

● W podłogach pomieszczeń mokrych

Przeciwwilgociowa - stosuje się ją tam, gdzie istnieje możliwość przenikania wody w postaci rozproszonej, czyli
wilgoci

● W podłogach ułożonych na gruncie “suchym”, czyli przy niskim poziomie wód gruntowych. Materiały to
np. Lepiki na gorąco, krzepnące podczas stygnięcia

12
 ● Podłogi w pomieszczeniach mokrych, w których nie przewiduje się zalegania wody na posadzce
(oczywiście poza sytuacjami awaryjnymi) np. większość zwykłych łazienek

Izolacja paroszczelna - ma zapobiegać przenikaniu pary wodnej (taka cieniutka folia)

PRZYKŁADY KONSTRUKCJI PODŁÓG:

Podłoga musi mieć podkład 5 cm.

● Podłoga na gruncie przeznaczona na stały pobyt ludzi
● Podłoga na stropie w pomieszczeniu ogrzewczym, które jest położona nad pomieszczeniem zimnym -
strop od dołu trzeba dodatkowo docieplić
● Podłoga na stropie w pomieszczeniu ogrzewczym nad przejazdem bramowym - izolacja wodna,
termiczna, paroizolacja
● Podłoga na stropie w pomieszczeniu zimnym użytkowana przez ludzi położona nad pomieszczeniem
ogrzewanym - paroizolacja

PODŁOGI DREWNIANE I DREWNOPOCHODNE - stosuje sie zarówno w mieszkaniach i domach, jak i w

obiektach użyteczności publicznej.

Rodzaje drewna stosowanego na posadzkach: miękkie (świerkowe, sosnowe, brzozowe, grabowe), twarde
(dębowe, jesionowe, bukowe), najtwardsze są drewna egzotyczne (merbau, jatoba, sukupira, mutenye)

Rodzaj stosowanego drewna ma wpływ nie tylko na wygląd podłogi, ale także na jej twardość, a co za tym idzie
wytrzymałość. Twardość określana jest współczynnikiem Brinella.

Kryteria doboru posadzki:

● Warunki eksploatacji posadzki, czyli natężenie ruchu, duża odporność w tym także na wilgoć. Do miejsc
częściej używanych należy wybrać twardsze drewno
● Wygląd drewna, kolory, nietypowe usłojenia
● cena

PARKIET - czyli deszczułki podłogowe

Jest to tradycyjna posadzka wykonana z małych deszczułek litego drewna. Ma bardzo dobre właściwości
termoizolacyjne i akustyczne. Produkowane są z różnych gatunków drewna (liściastego, iglastego oraz drzew
egzotycznych).

Wzory posadzek to jodełka, cegiełka, kwadraty, pas krakowski, parkiet dekoracyjny

Wykończenie: lakierowanie, olejowanie, przy ścianie listwa lub ćwierćwałek.

SUBMIT - śmiertelne niebezpieczeństwo, ma właściwości rakotwórcze. Żeby usunąć trzeba użyć specjalnej
czyszczarki (są firmy, które się w tym specjalizują).

MOZAIKA - przemysłowy parkiet

Są to płyty z litego drewna wykonane z niewielkich listewek (tzw. lameli) ułożone w kwadratowe segmenty
prezentujące gotowe wzory najbardziej popularnych deseni podłogowych (14-22 mm).

Mozaika tradycyjna (dekoracyjna) - grubość 8 lub 10 mm

Wykonanie posadzki (można kilkakrotnie odnawiać):

● Posadzkę przykleja się do betonowego podłoża bezwodnym klejem do mozaiki i parkietów, łącząc na
styk kolejne bloki
● Po wyschnięciu kleju podłogę cyklinuje się, szpachlue masą wykonaną z pyłu pozostałego po
cyklinowaniu zmieszanego z pyłem do szpachlowania, a następnie lakieruje

13
Grubość szlaczka ze wzorcem można dostosować do parkietu podstawowego - podklejając jako warstwę
wyrównującą grubość - sklejkę.
Dylatacje os ścian - ok. 10 mm

LITE DESKI - tzw. Dyle

● Drewno iglaste - sosnowe lub świerkowe

● Coraz częściej można spotkać deski z innych gatunków drzew - np. egzotycznych, a także traw
(bambus)

Deski z litego drewna produkowane są w różnej długości i szerokości. Grubość 9-35 mm

PANELE

Podłoga panelowa to podłoga pływająca. Elementów nie przykleja się do podłoża.

Dostępne są także panele drewniane z bezklejowym systemem łączenia desek.
Łączą w sobie estetyczne walory litego drewna, z trwałością i funkcjonalnością paneli. Rodzaje

● Panele w całości wykonane z drewna

● Panele laminowane

Oznaczenia paneli piktogramami. Powszechnie stosowanym wskaźnikiem odporności na ścieranie jest tzw. 5
klas paneli od AC1 do AC5.
Klasy AC1, AC2, AC3 - przypisywane są do paneli domowych
Klasy AC4, AC5 - przeznaczone są do budynku użyteczności publicznej

Klasy używalności: 6 klas: 21,22,23,31,32,33

Dzielą panele na domowe i kontraktowe (przeznaczone do obiektów użyteczności publicznej)

21 - przeznaczone do pomieszczeń domowych o małym natężeniu ruchu np. do sypialni, gabinetu, pokoju
gościnnego

22 - - przeznaczone do pomieszczeń domowych o średnim natężeniu ruchu np. salon, jadalnia

23 - - przeznaczone do pomieszczeń domowych o dużym natężeniu ruchu np. kuchnia, korytarz

BRUK DREWNIANY

Bruk, w którym kapilary biegną pionowo o grubości 18-22 mm

Podłogi w łazienkach - obecnie obserwujemy duże zainteresowanie wykorzystaniem drewna w łazienkach - jest
to rozwiązanie z właściwościami jakie ma drewno ezotyczne.

Materiały: teak, merabu, doussie, iroko, jatoba

Wskazówki do projektowania:

1. Jasne podłogi, o regularnym wzorze i ciemne egzotyczne pozwalają wyeksportować piękno

minimalistycznego wyposażenia pomieszczenia
2. Tradycyjny wystrój wnętrza dobrze będzie się komponować z podłogą o wyraźnie zaznaczonych słojach
3. Podłoga drewniana pozwala także na optyczne kształtowanie wielkości pomieszczenia - duże elementy
(np. deski , duże klepki) pomniejszają pomieszczenie, a ułożone w poprzek znacznie je poszerza.
4. Istotny jest także kierunek ułożenia. Wzdłuż dłuższej ściany podkreśla się długość pomieszczenia, a
ułożone w poprzek znacznie je poszerza.

14
 5. Do pokoi dobrze nasłonecznionych wybieramy podłogi z drewna w chłodnych odcieniach, do ciemnych i
niskich pasują tonacje jasne i ciepłe
6. W małych pomieszczeniach lepiej położyć parkiet lub deski z jednego drewna, lecz w cieplejszym
odcieniu

Profile

● Na styku posadzki ze ściany - można zamiast spoiny silikonowej umieścić profil łącznikowy z tworzywa
sztucznego.
● W szczelinach dylatacyjnych, dzielących większe powierzchnie podłogi - umieszcza się specjalnie
profile dylatacyjne
● Tam, gdzie posadzka ceramiczna (kamienna, gresowa) styka się z wyższą (np. klepkową) lub niższą
(np. dywanową) umieszcza się tam okucia niwelujące, kształtujące bezpieczne połączenie bezprogowe

Układanie posadzki - podstawowym czynnikiem jest właściwe zaprojektowanie układu płytek. Rodzaje:
● Prosty (spoiny się krzyżują)
● W cegiełkę
● W rako
● Projektuje się również wzory skomplikowane o złożonym rysunku

Z fryzem (pod względem technicznym jest to bardziej ekonomiczne) lub bez fryzu (po ściany)

Przy planowaniu układu płytek trzeba uwzględnić stosunek wymiarów płytki (wraz z szerokością spoiny) i
pomieszczenia. Rzadko wyraża się liczbą on liczbą całkowitą - zazwyczaj pozostaje ułamek.

POSADZKI BETONOWE - podłogi do miejsc komercyjnych, centrów handlowych

Polerowany beton to posadzka bezpowłokowa, którą cechuje:

● Utwardzenie podłoża betonowego i zwiększenie wytrzymałości na ścieranie
● Uszczelnienie - podłoże staje się odporne na działanie większości substancji w tym kawy, herbaty, krwi,
płynów hamulcowych i olejów
● Zwiększenie poziomu odbicia i więcej światła nawet o 60%
● 2x zwiększa żywotność posadzki
● Łatwiejsza pielęgnacja
● Eliminacja efektu pylenia

Izolacja akustyczna musi być w podłodze.

OFFTOP: Najlepsza pod względem akustyki jest ppodłoga pływająca

Dzięki połączeniu technologii mechanicznego szlifowania betonu ze specjalistycznym procesem chemicznym,

uzyskujemy posadzki betonowe:
● Wytrzymałe na ścieranie
● Odporne na chemikalia i działanie kwasów
● Bezpłytowe
● Łatwe do utrzymania w czystości
● Trudno zużywające się
● Łatwe do regeneracji
● Nie wymagają dodatkowych uszczelniaczy
● Nieszkodliwe
● Niewymagające dodatkowej usługi

POSADZKI SZKLANE:

● Mozaiki szklane - w łazienkach, saunach

● Podłogi z pustaków szklanych - raczej już nie stosowane
● Podłogi szklane

15
Stosowanie:
● Wewnętrzne i na zewnątrz budynku
● W budynkach hotelowych, dyskotekach, halach targowych, muzeach, szkolnych mostach i kładkach dla
pieszych, domów prywatnych

Na ruszcie stalowym: Budowa podłogi zależy przede wszystkim od:

● Miejsca zastosowania
● Sposobu podparcia
● Kształtu i proporcji pomiędzy długością a szerokością boków tafli szkła

Budowa szyby w każdym przypadku powinna być określona indywidualnie w zależności od zmiennych
parametrów,

Najczęściej stosowane konstrukcje wsporcze: stalowa lub belki szklane.

Wymagania techniczne:
● uszczelki gumowe - żeby płyta się nie ścierała
● Stosowane szkło - wielowarstwowe, mocne szkło hartowane (gr. Szkła wynosi 24 mm)

Rodzaje szkła: piaskowane, opti white, barwione w masie

Zabezpieczenie: powłoki antypoślizgowe - często na szkło nakładany jest sitodruk

Taśmy antypoślizgowe - na wierzchniej warstwie płyty

Istnieje możliwość montażu kolorowych folii.

WYKŁADZINY

Kryteria doboru: cena, przeznaczenie pomieszczenia, wielkość pomieszczenia, wymagania inwestora, estetyka
(charakter budynku), zapotrzebowanie na wygłuszenie

1. Dywanowe - są miękkie, ciepłe, sprężyste, dobrze tłumią dźwięki. Nadają się do różnego rodzaju
pomieszczeń, z wyjątkiem tych, w których panuje wilgoć lub które są narażone na bardzo silne
zabrudzenia. Wykładziny dywanowe różnią się od siebie wytrzymałością na odkształcenia i plamy.

Warstwy::runo (górna część), osowa (zapewnia przyczepność, filcowa warstwa), podkład

Faktura: welurowa - gładka, pętelkowa, pętelkowa - cięta

Klasyfikacja ze względu na materiał:

1. Wełna
2. Sizal
3. Bawełna
4. Trawa morska
5. Kokos
6. Polipropylen
7. Poliamid
8. Akryl
9. Włókna mieszane

Ad.1 WEŁNA - jest naturalnym, miękkim i gładkim włóknem pochodzenia zwierzęcego.

● miękkie , odporne nna płowienie, wytrzymałe, ale nie polecane alergikom

● Elastyczne i sprężyste, łatwe do utrzymania w czystości, nie elektryzują się
● Tłumią dźwięki i akumulują ciepło
● Mają naturalną właściwość regulowania wilgotności w pomieszczeniu - gromadzą jej nadmiar, który
następnie oddają, gdy powietrze staje się przesuszone

16
 ● Ponieważ wykładziny wełniane są całkowicie naturalne stanowią wyjątkowo smaczny kąsek dla moli
● Mocno zawilgocone gniją

Ad. 2 SIZAL - całkowicie naturalny produkt otrzymywany z włókien agawy. Jest szorstka w odczuciu.

● Wykładzina sizalowa jest bardzo trwała,antystatyczna, nie ulega odkształceniom

● Ma charakter surowy, naturalny wygląd (dobra do wnętrz minimalistycznych)
● Występuje w szerokiej gamie odcieni, wzorów i faktur
● Nie jest odporna na wilgoć - zamoczona może zmienić swój kształt i wymiary, dlatego nadaje się do
pomieszczeń tj. Kuchnia, jadalnia, łazienka

Ad.3. BAWEŁNA - włókno naturalnego pochodzenia roślinnego

● Miękka, delikatna i przyjemna w dotyku, a przy tym ma interesujący wygląd

● Nie mechacąca się, trwała, łatwa do utrzymania w czystości, ale trzeba od razu posprzątać
● Dobrze wygląda w tradycyjnych i nowoczesnych wnętrzach

Ad. 4. TRAWA MORSKA - bardzo gładkie włókno pochodzenia roślinnego

● Trwałe, antystatyczne, odporne na wilgoć

● Wyjątkowo odporne i łatwe do utrzymania w czystości
● Trudno się barwią, dlatego są dostępne tylko w naturalnym kolorze

Ad. 5. KOKOSOWE - włókno pozyskiwane jest z włóknistej części orzechów palmy kokosowej

● Włókna antystatyczne i nie elektryzują się

● Jest sztywne i kłujące (nie do sypialni, ani dla dzieci)
● Wykładziny kokosowe nadają pomieszczeniom rustykalny wygląd
● Głównie wycieraczki

Ad. 6. POLIPROPYLEN - wykładziny syntetyczne, stosowanie najczęściej z domieszkami włókien naturalnych

● Duża trwałość i odporność na zaplamienia

● Włókno odporne na chemikalia
● Nie chłonie wody
● Włókno trudno się barwi (mniejsza kolorystyka)

Ad. 7. POLIAMID (NYLON) - włókna syntetyczne, często stosowane w mieszankach z wełną

● Bardzo wytrzymałe na rozciąganie, zginanie, skręcanie oraz ścieranie

● Niepalny, nie chłonie wilgoci, i stosunkowo łatwo utrzymać go w czystości (ale plamy należy usunąć
natychmiast)
● Można łatwo zabarwić na intensywne kolory

Ad. 8. AKRYLOWE - wykładziny syntetyczne przypominające wełnę

● O podobnej miękkości i sprężystości, co wełna

● Zdecydowanie bardziej wytrzymałe niż wełna
● Nie elektryzują się
● Odporne na działanie promieni słonecznych

Ad. 9. Z WŁÓKIEN MIESZANYCH

● Pozwalają na otrzymanie wykładziny łączącej zalety wszystkich użytych w mieszance włókien:

wełna z polipropylenem lub nylon z polipropylenem (najczęstsze mieszanki)

17
UKŁADANIE: nie tylko na nowe posadzki, ale też możemy przykryć stare deski, podłogę. Sposób nr 1 to
przyklejenie do podłoża klejem lub taśmą dwustronnie klejącą. Sposób nr 2 to mocowanie za pomocą listew
przyściennych. Wykładzinę można kłaść w dużym kawałku bądź w modułach.

Ad. 10 Korka
Korek praktycznie nic traci właściwości wraz z upływem czasu (wymaga jednak odpowiedniej konserwacji)
Elastyczny i sprężysty tłumi odgłosy kroków
Bardzo dobry izolator posadzka jest ciepła
Nie przyciąga kurzu, ponieważ powierzchnia korka nie elektryzuje się
Odporny na zabrudzenia
Nie nasiąka pod wpływem wody
Niższy koszt

POSADZKI Z ŻYWIC
● Epoksydowe
● Poliuretynowe
● Mynyloestrowych

W halach magazynowych, produkcyjnych, w archiwach, sklepach, budynkach użyteczności publicznej.

Zakresy stosowania:
a) Zabezpieczenia betonu przed pyleniem i penetracją czynników
b) Posadzki wylewno-szpachlowe charakteryzujące się bardzo wyskoą wytrzynałością mechaniczną
c) Posadzki dekoracyjne

WYBRANE SYSTEMY POSADZEK

a) Dekoracyjne 1 - 12 mm
b) Cienkopowłokowe 0,3 - 1 mm
c) Grubopowłokowe 1,5 - 8 mm
d) Powłoki parkingowe 1,5 - 3,5 mm

Ad. WINYLOWE Z PVC - w szpitalach, szkołach

Cechy:
● Niedrogie, łatwe w montażu i utrzymaniu czystości
● Są trwałe, elastyczne odporne na wilgoć i nawet najbardziej uciążliwe zabrudzenia

Stosowanie: głównie w pomieszczeniach, w których podłoga narażona jest na uszkodzenie i wymaga częstego
mycia.
Rodzaje wykładzin:
1) Jednorodne
2) 3-warstwowe
3) Z PVC

Układanie: jeżeli nie przekracza 20 m2 można przymocować do podłoża taśmą 2 - stronnie klejącą. Powyżej 20
m2 należy przykleić wykładzinę na całej powierzchni.

WYKŁADZINA Z LINOEUM - to mieszanka mączki drewnianej, oleju lnianego, żywic, wapieni

Cechy:
● Antybakteriostatyczna (podłogi najbardziej higieniczne)
● Wykładziny tego typu są uznawane za najzdrowsze i najbardziej higieniczne
● Rozwiązanie dla alergików
● Podłogi z linoleum są bardzo trwałe, odporne na uszkodzenia i zarysowania
● Linoleum jest zawsze ciepłe
● Szeroka gama kolorystyczna i wzorów

18
Układanie z rolki, sznury do łączenia linoleum

WYKŁADZINY KAUCZUKOWE - kauczuk + pigment kolorystyczny + wypełniacze mineralne

● Wyjątkowo trwałe, odporne na ścierania, uszkodzenia i zabrudzenia (do pomieszczeń użyteczności
publicznej, gospodarczych, garaży)
● Bardzo dobrze tłumią dźwięki
● Nie zawierają szkodliwych substancji
● Można stosować na ogrzewanie podłogowe

POSADZKI METALOWE

Dylatacje - odgrywają bardzo ważną rolę w podłogach - brak dyatacji moż spowodować uszkodzenie materiału
posadzkowego (i instalacji ogrzewczej, jeśli znajduje się pod posadzką).

Rodzaje dylatacji w konstrukcji podłogi:

Szczeliny dylatacyjne - stosowane w miejscach dylatacji konstrukcji budynków oraz tam, gdzie zachodzi potrzeba
wyeliminowania szkodliwego wpływu rozszerzalności termicznej i pęczniena materiałów.

Szczeliny izolacyjne - umożliwiają ruchy poziome i pionowe konstkucji podłogi niezależnie od innych elementów
budynku. Stosowane obowiązkowo - na styku podłogi ze ścianami, słupami, fundamentami, schodami (na całej
grubości podkładu i posadzki).

Wszelkiego rodzaju warstwy izolacyjne (przeciwwilgociowa, paroszczelna, termiczna, akustyczna)

Powinny występować w miejscach, w których dochodzi do zmiany gr. Podkładu oraz w miejscach styku różnych
konstrukcji podłogi.

Szczeliny przeciwskurczowe = BETON

Należy wykonywać w podkładach z zaprawy cementowej lub betonu.Są konieczne przy:

● Podłogach o powierzchni większej niż 36 m2
● Gdy jeden wymiar wynosi co najmniej 6 m
● Między pomieszczeniami
● Między poszczególnymi płaszczyznami podłogi o kształcie “L” lub “T”
● Wszędzie tam, gdzie przebiegają dylatacje budynku
● Należy zapoznać się z technologiami wykonania
● Na wolnej przestrzeni na zewnątrz - pole pomiędzy szczelinami nie powinno przekraczać 5 m2, przy
największej długości boku 3 m
● Szczeliną przeciwskurczową w podkładzie cementowej stanowi nacięty ręcznie lub mechanicznie rowek
głębokości ok. ⅓ - ½ grubości podkładu

Materiały
a) gotowe profile metalowe
b) Korek o grubości 4 - 5 mm - czasami umieszczony w grubości drewna i kamienia
c) Inne np, szkoło o grubości 2 cm (max. długości 2,5 m)

OKŁADZINY ŚCIAN - element wykończenia, kiedy po zamocowaniu na innym elemencie budynku nadaje mu
wymagane właściwości techniczne, użytkowe i estetyczne

Cechy:
● Żądane właściwości i powierzchnia osiąga się w jednym procesie technologicznym
● Zapewnia zazwyczaj wyższy standard wykończenia
Funkcje:
a) Dekoracyjno-ochronna
b) Podniesienie izolacji cieplnej ścian zewnętrzych

19
 c) Mogą stanowić ustroje dźwiękochłonne
d) Mogą umożliwiać rozwiązania elewacji wentylowanych
e) Przegrody osłaniające instalacje techniczne w budynkach

KONSTRUKCJE OKŁADZIN

1. Mocowane do podłoża - zazwyczaj są przyklejone całą powierzchnią osadzone na zaprawie lub

mocowane punktowo bezpośredniona elementach budynku np. Płytki ceramiczne, tapeta

2. Mocowane do podkładu - podkład stanowią listwy drewniane lub metalowe, osadzone na powierzchni
podłoża za pomocą wkrętów, wstrzeiwanych gwoździ np. Płyta g-k

3. Okładziny mocowane za pomocą nośnych kotwi lub zawiasów - okładziny ciężkie - płyty mocuje się w
pewnej odległości od powierzchni ściany w celu uzyskania szczeliny wentylacyjnej
Stosaowanie przy osadzeniu płyt okładzinowych z kamienia lub betonu. KOTWY - ilość określa
producent - przejmują ocbiążenia

4. Okładziny samonośne - najczęściej okładziny z cegły klinkierowej lub wapienno-piaskowej, murowane

jako samodzielna ścianka o grubości ½ cegły

5. Okładziny strukturalne - związane ze ścianą nośną i biorące udział w pełnieniu jej funkcji
konstrukcyjnych i ochronnych

OKŁADZINY Z MATERIAŁÓW DREWNIANYCH I DREWNOPOCHODNYCH

Forma: deski lite, elementy drewnopochodne oklejone fornirem, okładziny drewnopochodne (płyty pilśniowe
twarde laminowane, perforowane).

Podział pod względem konstrukcji:

a) Z desek - okładziny o pionowym lub poziomym układzie o różnym kształcie profilu poprzez materiał:
łączenie desek do czoła, na zakład, na wpust i pióro, na wręb

b) Z listew- węższe od desek. Listwy dowolnego kształtu mocuje się do podkładu

c) Okładziny ramowo-płycinowe

d) Okładziny z płyt

Wykończenie okładzin: wewnątrz, na zewnątrz, powlekanie środkami owadobójczymi.

INTARSJA - drewniana mozaika - sposób płaskiego zdobienia

OKŁADANIE SUFITÓW DREWNEM LITYM

Stosowanie w celu:
● Nadanie lepszego wyglądu konstrukcji wykonanej w drewnie, cegle, betonie itp.(przykrywanie)
● Wykonanie jakiegoś innego podziału w drewnie niż konstrukcja drewna (imitacja)

OKŁADANIE SUFITÓW Z MATERIAŁÓW DREWNOPOCHODNYCH

Materiały: Płyty wiórowe prasowane, wytłaczane, płyty pilśniowe miękkie, półtwarde i bardzo twarde oraz
porowate. Płyty stosowane na okładziny mają zazwyczaj powierzchnię wykończoną innym materiałem np.
Laminatem, folią PCV, powłoką lakierowaną

20
Podział:
a) Sztywne
b) Wiotkie

Zastosowanie: w pomieszczeniach suchych (wilgotność względna powietrza niższa niż 75%). Warunkiem
koniecznym jest, aby płyty były mocowane na suchym podłożu.

OKŁADZINY Z MATERIAŁÓW MINERALNYCH

Czemu ceramika jest wykorzystywana jako okładzina?

Jest łatwa do utrzymania, względy estetyczne (duży wybór w każdym zakresie cenowym), wytrzymałość.
Większa odporność na wodę niż np. Drewno

● Płytki fiansowe
● Płytki kamionkowe (zwykłe i kwasoodporne)
● Płytki klinkierowe
● Cegły klinkierowe
● Płyty i płytki kamienne
● Płytki szklane

Zasady rozplanowania układu płytek

1) Na ścianach prostych bez otworów oraz na powierzchni wnęk - układ spoin powinien być symetryczny, a
płytki uzupełniające nie powinny być mniejsze niż połowa płytki
2) Na ścianach z otworem, wnękami itp. - przy krawędzi otworu lub wnęki powinna być cała płytka
3) Na ścianach słupów i pilastrów - płytki powinny być rozmieszczone symetrycznie, a skraje płytki
powinny być płytkami całymi
4) Wyjścia rur instalacyjnych - miejsca osadzenia uchwytów, haków itp. - powinny znajdować się w środku
płytek na skrzyżowaniu spoin lub wzdłuż spoiny (w rogu płytki nie można ponieważ pęknie)

Podstawowe rodzaje układania płytek: angielski prosty, prosty, karo, szachownica, jodełka, plaster miodu

Przygotowanie podłoża:

Błędy: nie zachowana równoległość i prostopadłość, ścinki, nie zachowanie symetrii, brak dylatacji (pękanie,
podnoszenie się do góry płytek)

Spoiny spełniają rolę: techniczną, higieniczną i dekoracyjną.

Znaczenie techniczne spoin:

● Łączą płytki, przejmują naprężenia związane np. Ze zmianami wymiarów płytek
● Płytki nie powinny być układane na styk, ponieważ może to prowadzić do odstawanie płytek od podłoża
● Szczelnością wypełnia zabezpieczają zaprawę mocującą płytki przed wpływami zewnętrzynymi

Znaczenie higieniczne spoin:

● Wymagana jest szczelność spoin (w celu zabezpieczenia przed możliwością wniknięcia i rozwoju
insektów)
● Gładkość wypełnienia (aby ułatwić czyszczenie)

Znaczenie dekoracyjne spoin:

● Mogą przedstawiać jednolity rysunek, siatkę jakiegoś koloru albo wyróżniać oddziaływanie spoin
poziomych czy pionowych

21
Szerokość spoin zależy od rodzaju materiału okładzinowego, charakteru okładziny i wymagań natury
dekoracyjnej. Źle dobrana zaprawa klejąca może spowodować wykwity i przebarwienia.
Płytki ceramiczne, fajansowe, szkiwione - 2-3 mm
Płytki kamionkowe elewacyjne - 5-10 mm
Płytki klinkierowe - 5-10 mm
Cegły klinkierowe - 10 mm
Płytki szklane - 3 mm

Okładziny z płyt ceramicznych na elewacjach

Cechy:
● Wysoka trwałość, odporność na czynniki użytkowe, łatwość utrzymania w czystości oraz estetyka
wyglądu
● Płytki ceramiczne szkliwione (fajansowe i kamionkowe) - spełniają wysokie wymagania higieniczne,
stosowane w budynkach służby zdrowia, laboratoriach, zakładach przemysłu spożywczego

Układanie płytek
● na zaprawę (ściany murowane, betonowe)
● do podłoża
● na podłożach w postaci warstw izolacyjnych tj. Materiałów o niskiej wytrzymałości (np. Betonów
komórkowych)
● Mocowanie ze szczeliną wentylacyjną (rozwiązania systemowe)

Dylatacje, gdzie dajemy?

● W miejscach dylatacji budynku
● Przy dużych powierzchniach elewacji powinny być również przewidziane dylatacje poziome i pionowe
(umożliwiające kompensację zmian) szczeliny dylatacyjne powinny dochodzić do podłoża i należy
wypełnić kitem trwale plastycznym

Rodzaje okładzin:
● Płytki fajansowe szkliwione - nie stosować na zewnątrz budynków, pod wodą (baseny), w chłodniach
oraz jako okładziny kwasoodporne
● Płytki i kształtki ścienne kamienkowe
● Płytki kaminkowe elewacyjne - niska nasiąkliwość, mrozoodporne
● Płytki kamionkowe mozaikowe - kwasoodporne - spoinykwasoodporne, pod okładziną kwasoodporną
powinna znajdować się izolacja chemoodporna
● Płytki kamionkowe kwasoodporne
● Płytki i cegły klinkierowe - może być barwiony - duży wybór i dużo możliwości

Na ścianach z betonów komórkowych, betonów lekkich, warstwach izolacji termicznych - licówka powinna być
układana na podkładzie z zaprawy cementowej zbrojonym siatką stalową (o średnicy nie mniejszej niż 3 mm),
zakotwione w ścianie.

OKŁADZINY Z PŁYT I PŁYTEK KAMIENNYCH

Stanowią jedno z najkorzystniejszych pod względem technicznym i architektonicznych rozwiązań wykończenia
elewacji i wnętrz budynku.

Okładziny z kamienia naturalnego wykonuje się zazwyczaj wg szczegółowego projektu i rysunków roboczych.

Wykonywanie okładzin kamiennych:

● Osadzeniena zaprawie bez kotwienia
● Osadzanie na zaprawie z kotwieniem elementów okładziny
● Osadzenie punktowe na zaprawie z kotwieniem elementówtów
● Osadzenie bez zaprawy (elewacje) wentylowane (szczelina wentylacyjna 3-4 cm)

Grubość płyt - zależy od ich wielkości, rodzaju

OKŁADZINY Z PŁYT SZKLANYCH

22
Pod względem użytkowym są podobne do okładzin z płyt fajansowych szkiwionych. Stosowanie: z
uwzględnieniem niektórych…

Sposoby układania

● Płytki o wymiarach max. 15 x 15 cm - tradycyjną techniką na zaprawie cementowej

● Płytki o większych formatach - mogą byc przyklejone lub układane na zaprawie cementowej, po
uprzednim wykonania na tylnej stronie płytek warstwy elastycznej (np. Z emulsji asfaltowej)
● Płytki o dużych formatach - większe powierzchnie okładziny z płytek szklanych powinny być….

TAPETOWANIE - polega na naklejaniu taśm np. Papierowych

Rodzaje tapet:
● Papierowe
● Winylowe
● Tekstylne (z tkaniny welurowej)
● Obrazkowe (fototapety)
● Z włókna szklanego
● Korkowe
● Inne

Podłoże pod tapety

Wszelkie powierzchnie wewnątrz elementów budynków - równe, mocne, suche oraz nie wykazują szkodliwego
oddziaływania na klej lub tapetę (np. Alkaliczność - żrąca, zanieczyszczenie olejami)
Inne rozwiązanie np. Specjalne tapety podkładowe mające ułatwić zdzieranie, podkłady
Gruntowanie - roztworem kleju używanego do przyklejania tapety lub specjalnymi preparatami

Zalety:
● Proces szybszy niż malowanie
● Proces suchy z użyciem prefabrykowanych elementów wykończenia wnętrz
● Proces czystszy i łatwiejszy organizacyjnie
● Elektryczne wykończenie, łatwe do konserwacji (tapety zmywalne)

Wady:
● Wymagają perfekcyjnego wykończenia
● Ekipa montażowa musi mieć doświadczenie
● Droższe niż standardowe malowanie
● Stanowią szczelne pokrycie ściany

TAPETY PAPIEROWE - arkusze specjalnego papieru pokryte powłoką wykończającą - nadająca barwą i wzór
powierzchni oraz właściwości użytkowe

RODZAJE: gładkie, płytko lub głęboko tłoczone, wodoodpornw gładkie, tapety podkładowe, tapety tekstylne,
tapety roślinne (wykonane z ususzonych traw), fototapety i tapety obrazowe (tzw. panoramiczne)

Wykończenie tapet
Góry brzeg (ściana sufitu) można pozostawić bez dodatkowego wykończenia, na dole dajemy listwę.

OKŁADZINY TEKSTYLNE - okładziny z tkanin lub okładziny dywanowe

Zastosowanie:
● Dekoracyjne
● Okładziny ustrojów dźwiękochłonnych
● W postaci luźno zawieszonych zasłon i kotar
● Podkłady fakturujące pod malowanie emulsyjne - tkaniny jutowe, z włókien szklanych, plecionki ze
sznurów wytłaczanych z miękkiego PCW

23
Demontaż jest łatwy i szybki.
Materiały: wszelkie tkaniny zależnie od poziomu wyposażenia wnętrza tj. Jedwabne, jutowe, płótna, …,
Najczęściej tzw. Obiciowe

TKANINY TRUDNOZAPALNE

Układanie okładzin:
● Przyklejanie całą powierzchnią do suchego i równego podłoża, zagruntowanie, klejenie itp.
● Napisane i płasko zamocowane do rusztu listwowego
● Zastosowanie podkładu z gąbki - lateksowej lub poliuratynowej
Wg zasad techniki tapicerskiej (kiedy chcemy wygłuszyć pomieszczenie)
● Ramowo-płycinowe - płyciny z materiałów drewnopochodnych obciągnięte tkaniną (eg. gąbką)

Wykończenie:
Brzegi okładziny, połączenia poszczególnych brytów oraz miejsca mocowania gwoździami przykrywa się
● Listewkami - z drewna, metalu, tworzyw sztucznych
● Taśmami lub sznurami - używanymi w robotach tapicerskich

Wykończenie tapet:
Górny brzeg (ściana - sufit)

Tapety winylowe:

Materiały okładzinowe, dwuwarstwowe, których warstwy licową stanowi folia lub powłoka polichlorku winylu,
natomiast warstwę podkładową papier.

Odporność na zmywanie roztworami mydlanymi i szorowanie - zastosowanie w kuchniach, pomieszczeniach

sanitarnych, korytarzach, klatkach schodowych

Tapety z włókna szklanego

Włókno szklane wytwarza się z granulek szklanych. Jest to materiał odporny na wilgoć i trwały (25 - 30 lat).
Jest odporny na uszkodzenia mechaniczne (ścieranie, uderzenia, rozrywanie). Odporny na oddziaływanie
chemiczne. Tapety można malować. Łatwo dokonywać drobnych napraw (wystarczy wyciąć zniszczony
fragment, wkleić w to miejsce nowy i zamalować). Odporność na ogień - nie podtrzymuje ognia. Stabilność
wymiarów - tkanina nie zbiega się i nie rozszerza.

Zastosowanie:

Można układać na ścianach praktycznie każdego rodzaju - betonowych, murowanych, na suchym. Szczególnie
do wykańczania pomieszczeń intensywnie użytkowanych. Można wykańczać nimi różne powierzchnie.

Okładziny dywanowe - tego samego rodzaju, co na posadzkę produkowane są też odmiany wykładzin specjalnie
przeznaczonych do wykończenia ścian. Wykładziny tzw. Flokowane o wyglądzie zbliżonym do tkanin
welurowych.

Układanie - przykleja się na całą powierzchnię do podłoża dopasowując brzegi arkuszy na styk. Rodzaj kleju
zależy od spodu wykładziny, a jeżeli spód stanowi papier to używa się klei….

OKŁADZINY SKÓRZANE tzw. Kurdyban

Układanie - tapetę po zszyciu nakleja się na płótno. Skóra pikowana

LINKRUSTY - są to imitacje okładzin skórzanych wykonywane z linoleum. Zaletą linoleum na podkładzie jest
możliwość mycia wodą z mydłem, a nawet słabymi kwasami.

OKŁADZINY Z METALU - głównie na zewnętrznych elewacjach

24
Odporność na zjawiska atmosferyczne. Okładziny elewacji zewnętrznych budynków oraz całych ścian
osłonowych powinny nyć odporne na korozje i wpływy atmosferyczne.

● Okładziny elewacyjne wentylowane

● Skorupy elementów warstwowych, stanowiących okładziny strukturalne
● Elementy okładzin z innych materiałów

Materiały: blacha stalowa, blacha aluminiowa

Blacha stalowa:
● Blachy stalowe ocynkowane
● Emaliowane
● Z powłoką z tworzywa sztucznego
● Blachy ze stali nierdzewnej

Mocowanie
● Bezpośrednio do podkładu - którym najczęściej jest szkielet budynku
● Do podkładu - w postaci listew drewnianych, kształtowników stalowych
● Łączenie elementów na śruby, wkręty i nity
● Bardziej złożone rozwiązania

OKŁADZINY Z METALI NIEZALEŻNYCH:

Materiały: Aluminium - arkusze o różnej geometrii, miedź, tytan - cynk, inne

Charakterystyka aluminium:
● Odporne na wpływy atmosferyczne
● Odporne na kwasy i zasady
● Należy ochronić aluminium powłoką ochronną przed korozją kontaktową tj. Przed świeżym drewnem,
impregnowanym
● Należy ochronić aluminium przed korozją elektrochemiczną - nie może stykać się bezpośrednio z czystą
stalą, miedzią, mosiądzem, cyną, brązem lub ołowiem
● Nie powinno się bezpośrednio układać na powierzchni betonu i tynku

Wykończenie: powłokami lakierniczymi, blachy faliste, faudowane, żaluzjowe

OKŁADZINY Z TWORZYW SZTUCZNYCH

1. Okładziny z polimerów: płyty listwy, elementy przestrzenne z różnych tworzyw sztucznych, laminatów,
tkanin powlekanych i folii z PCW
2. Okładziny z włókien syntetycznych: tkaniny oraz wykładziny dywanowe

Stosowanie:
● Zewnętrzne i wewnętrzne - szczególnie istotne ze względu na ewentualną toksyczność
● Szerokie zastosowanie ze względu na cechy - udoskonalenie właściwości
● Możliwość otrzymanie stosunkowo dużych elementów oraz łatwość niemal dowolnego ich formowania
● Podwyższenie sztywności cienkościennych materiałów okładzinowych może być osiągnięte przez
sfalowanie, sfałdowanie
● Tworzywa stosowane na okładziny powinny być co najmniej trudno zapalne
● Zabezpieczenie elementów z tworzyw sztucznych przed skutkami znacznej rozszerzalności termicznej
- Przez zastosowanie odpowiednich systemów montażu okładzin, zapewniających kompensację
wymiarów elementów
- Duży wpływ na wielkość odkształceń ma barwa (przy jasne mniejsze zmiany)

25
OKŁADZINY Z POLIMERÓW - z płyt, listew, elementów przestrzennych

● Płyty faliste i fałdowane

● Elementy okładzinowe listwowe
● Elementy o strukturze przestrzennej

Zaleta: szybki i nieuciążliwy montaż

Wykończenie: Wykańcza się odpowiednimi listwami: listwą wklęsłą, listwą wypukłą, listwa idealnie równą,
elementami listwowymi i przestrzennymi.

Sposoby łączenia: np. na pióro i wpust, na pióro obce

OKŁADZINY Z LAMINATÓW I KOMPOZYTÓW

Cienkie płyty- produkowane metodą prasowania na gorąco pod wysokim ciśnieniem

● Odporne na działanie czynników mechanicznych, chemicznych oraz temperaturę

● Nienasiąkliwe, odporne na zawilgocenia i działanie światła’
● Mogą być trudno zapalne oraz samogasnące
● Stwarzają szerokie możliwości wzornictwa, własnego rysunku
● Powierzchnia może być gładka, błyszcząca, matowa oraz fakturowa

Układanie i wykończenie: przyklejanie miejscowo, mocowanie na kołki

OKŁADZINY Z TWORZYW POWLEKANYCH I Z FOLII PCW

● Tkaniny powlekane z PCW
● Folie okładzinowe ze spienionego PCW
● Cienkie folie okładzinowe
● Folie samoprzylepne
● Wykładziny z PCW
● Tkaniny z PVC

NAWIERZCHNIE

● Płyty prefabrykowane
● Kamienie
● Kostka brukowa
●

Czynniki wpływające na wybór powierzchni:

● Natężenie ruchu i jego rodzaj (ruch kołowy (masywny ciężki krawężnik), ciągły)
● Okolica (zabytkowa, nowa)

Konstrukcja nawierzchni - układ warstw nawierzchni oraz sposób ich połączeń

Podłoże ulepszone

Warstwa ścieralna - warstwa, która ma bezpośredni kontakt z ruchem, odpowiada za estetykę nawierzchni
Warstwa wiążąca - przenosi obciążenia do warstwy zasadniczej, trzyma warstwę ścieralną i zasadniczą
Warstwa zasadnicza - górna część podbudowy spełniająca funkcję nośną w konstrukcji nawierzchni

Podbudowa pomocnicza - najczęściej do ochrony przed przemarzaniem - dodatkowa warstwa nawierzchni do

ulepszenia podłoża

26
Podłoże ulepszone - wierzchnia warstwa podłoża leżąca bezpośrednio pod nawierzchnią, ulepszona w celu
umożliwienia przejęcia ruchu budowlanego i wł. Wykonania nawierzchni (głównie stabilizacja spoiwami
hydraulicznymi wapna,)

Rodzaje nawierzchni:
1. Twarde - odporne na działanie ruchu i opady atmosferyczne

● Ulepszone - bezpylne i dostatecznie równe (asfaltowe, betonowe, kostkowe, klinkierowe)

● Nieulepszone - brukowce, tłuczniowe, z płyt prefabrykowanych
*
2. Gruntowe Ulepszone - nawierzchnia z gruntu ulepszonego mechnicznie

Nawierzchnie twarde nieulepszone gdzie?

● Małe obciążenia ruchem

● Zapewnienie przepuszczalności dla wody deszczowej
● Drogi tymczasowych, gdy trzeba ograniczyć koszty
● W miejscu, gdzie warunki przyrodnicze i gruntowe wymagają zastosowania takiej technologi
● W obiektach zabytkowych, dla odtworzenia historycznej

Podział ze względu na warstwę ścieralną:

● Powierzchnie asfaltowe - mogą ulec odkształceniom, nie są to powierzchnie sztywne
● Pow. betonowe - sztywniejsze, droższe niż asfalt. Bardzo mocny, trwały materiał - nawet na 20 lat, są
bezpieczniejsze, bo są jaśniejsze
● Kostka
● Kostki klinkierowe - trwały materiał
● Bruk kamienny - różne odcienie
● Żwir - chłonny materiał
● Pow. żużlowe - tanie i szybki wykonanie, racze rozwiązania tymczzsowe
● Elementy prefabrykowane - zwykle tymczasowe rozwiązania

Wskaźnik KR. Skala od 6 (autostrady) do 1 (domy)

Podział ze wzg na odkształcanie:
Podatne - asfaltowe itp.
Półsztywne - asfaltowe, ale dodatkowo wzmocnione (spoiwa to cement i wapno)
Sztywne - betonowe

Grubość warstwy brukowej

4 cm - nieobciążone chodniki
6 cm -
8 cm -
10 cm - ruch pojazdów ciężkich, autostrady

Krawężniki musi być odpowiednio dobrany do miejsca, w którym ma się znajdować. Gdy jest ruch kołowy, musi
być mocniejszy, masywniejszy. Obrzeża są słabsze, więc są stosowane w celach estetycznych w ogrodach czy
przy ruchu pieszych.

27