1.

Rodzaje izolacji wodochronnych

2. 2.
2.

Fundamenty pośrednie (głębokie)

Fundamenty pośrednie bywają nazywane potocznie fundamentami głębokimi, ponieważ przenoszą
ciężar posadowionego na sobie budynku na głębsze warstwy gruntu. Tego rodzaju podwaliny stosuje
się na gruncie, który uniemożliwia wykonanie tradycyjnych fundamentów bezpośrednich i
posadowienia konstrukcji tylko na nich. Fundamenty pośrednie są podłożem odpowiednim do
stworzenia fundamentu właściwego i osadzenia na nich budynku. Najczęściej pośrednie fundamenty
powstają na terenach podmokłych ‒ ten rodzaj fundamentowania sprawia, że docieramy do warstw
nośnych gruntu, zapewniając tym samym stabilność i trwałość budynku.

• Fundamenty podparte ‒ docierają na dużą głębokość w gruncie i stykają się bezpośrednio z

podłożem nośnym, przekazując na nie obciążenia budynku. Przyjmują formę pali, kesonów lub
studni. Pale fundamentów pośrednich mogą być wykonane z betonu. Kesony to żelbetowe lub
stalowe skrzynie otwarte od dołu i umieszczone w głębokich warstwach gruntu. Na
zabetonowanych od góry skrzyniach wykonuje się górną część fundamentu. Studnie to
opuszczane do gruntu konstrukcje w kształcie prostopadłościanu lub cylindra z bardzo ostrym
zakończeniem, tzw. nożem. Kiedy studnia osiągnie wymaganą głębokość w gruncie, u dołu
wykonuje się korek z żelbetu, wnętrze studni zalewa się betonem, a na górze studni tworzy się
górną część fundamentu.

• Fundamenty zawieszone ‒ składają się z pali wbijanych w grunt. Wbijanie pali dodatkowo
zagęszcza podłoże wokół. Tego rodzaju konstrukcje przenoszą obciążenia na grunt nośny
 poprzez występujące tarcie na pobocznicy pala. Górne części pali wykańcza się fundamentem
płytkim.

• Fundamenty normalne ‒ zazwyczaj mają konstrukcję pali i łączą w sobie cechy fundamentów
podpartych i zawieszonych, co oznacza, że przenoszą obciążenia na grunt nośny zarówno
poprzez podstawę, jak i pobocznicę pali. Na szczycie wszystkich pali wykonuje się fundament
bezpośredni.

3. Fundamenty bezpośrednie

Fundamenty bezpośrednie to zaś takie, które swoją powierzchnią podstawy przekazują obciążenie na
podłoże gruntowe w sposób bezpośredni. Nazywane często fundamentami płytkimi z uwagi na fakt, że
na ogół posadawia się je na małej głębokości.
Przykłady fundamentów bezpośrednich:
1. ława fundamentowa;
2. stopa fundamentowa;
3. płyta fundamentowa;
4. ruszt fundamentowy;
5. skrzynie fundamentowe.

Ad1) Ławy fundamentowe, czyli najpowszechniej stosowane fundamenty. Wykonywane pod ścianami
bądź rzędami słupów (wówczas gdy jest to korzystniejsze niż zastosowanie stóp fundamentowych).
Obecnie wykonywane główniej jako betonowe lub żelbetowe. Ławy fundamentowe mogą mieć
klasyczny przekrój prostokątny (najczęściej spotykany), trapezowy lub schodkowy.

a) Ławy betonowe, czyli następca ław kamiennych i ceglanych. Wbrew nazwie, ławy te to nie
tylko beton. Posiadają jeszcze, wykonane na całej długości zbrojenie czterema prętami,
umieszczone bezpośrednio pod ścianą. Ma ono za zadanie zabezpieczyć fundament przed
pękaniem.

b) Ławy żelbetowe, wykonywane wówczas gdy występuje słaba nośność podłoża lub gdy
jesteśmy ograniczeni wysokością i musimy zrobić ławę, stosunkowo płaską. Ich zbrojenie
wygląda tak jak zbrojenie ław betonowych jednak dodatkowo posiadają zbrojenie poprzeczne
(główne) dzięki czemu mogą przenosić znacznie większe obciążenia.

c) Ławy pasmowe (pod rzędy słupów), gdy w jednej osi w niewielkich odległościach od siebie
występuje kilka słupów, korzystniejszym rozwiązaniem od stóp fundamentowych mogą być
ławy pasmowe. Wykonuje się je wyłącznie jako żelbetowe.

Ad 2) Stopy fundamentowe dawniej wykonywano z cegły lub nawet kamienia, dziś w dobie
powszechnego betonu i żelbetu wydają się to mało realne. Rodzaj użytego materiały determinuje
sposób przekazywania obciążeń. Gdy obciążenia będą działały osiowo – można zastosować beton, gdy
mimośrodowo – żelbet. Stosowane są głównie pod słupy. Podstawa tego typu fundamentu to
najczęściej kwadrat bądź prostokąt o proporcji boków 1:3. Kształt to zazwyczaj prostopadłościan, co
wynika z łatwości wykonania. Powierzchnia boczna raczej płaska choć spotykane są również
powierzchnie schodkowe. W sytuacji gdy mamy dwa blisko siebie usytuowane słupy możemy
zastosować stopę grupową.
Ad3) Płyty fundamentowe, stosowane zarówno na powierzchni jak i pod ziemią. Stanowią podstawę
całego obiektu budowlanego bądź jego części podzielonej dylatacjami. Płyty projektowane są wówczas
gdy:
a) pod obiektem występuję grunt niejednorodny, a konieczna jest uzyskanie sztywności
fundamentu;
b) przy zastosowaniu ław i stup fundamentowych, powierzchnia ich byłaby na tyle duża, że
pozostało by niewiele wolnych przestrzeni (ekonomicznie, lepiej wykonać płytę).

Ad4) Ruszty fundamentowe, wykonywane gdy obciążenia przekazywane przez układ słupów zbyt duże
by mogła je przenieść ława pasmowa, przy czym odległości miedzy słupami powinny być zbliżone w
obu kierunkach. Ruszty to żelbetowe, krzyżujące się ze sobą ławy fundamentowe, wykonywane pod
ściany bądź słupy. Słupy te powinny być usytuowane w miejscu skrzyżowań ławy.

Ad5) Skrzynie fundamentowe, to połączenie płyt fundamentowych za pomocą ścian. Elementy te

wspólnie tworzą monolit. Skrzynie stosuje się pod budynki wysokie o bardzo dużych obciążeniach
pionowych, w celu uzyskania sztywności fundamentu i równomiernego przeniesienia obciążeń na
grunt.

4. Rodzaje i sposób zabezpieczenia wykopów

• czas trwania:
tymczasowe (o okresie użytkowania nie dłuższym niż 1 rok),
trwałe (o okresie użytkowania dłuższym niż 1 rok);
• szerokość dna:
wąskoprzestrzenne (o szerokości dna mniejszej lub równej 1,5 m),
szerokoprzestrzenne (o szerokości dna większej niż 1,5 m);
• głębokość:
płytkie (o głębokości mniejszej lub równej 1 m),
średniogłębokie (o głębokości nie większej niż 3 m),
głębokie (o głębokości większej niż 3 m).

Wśród rodzajów zabezpieczeń wykopów znajdują się:

• skarpowanie,
• szalunki,
• ścianki berlińskie,
• palisady,
• ściany szczelinowe,
• ścianki szczelne,
• grodzie stalowe typu Larsen.

5. Ława drutowa

Ławy drutowe służą do wyznaczenia fundamentów wznoszonego budynku. Ich konstrukcja składa się z
wbijanych w ziemię słupków, których wystające części obija się poziomo deskami. Na nich z kolei
zostają rozciągnięte druty, wyznaczające linie fundamentów i ścian powstającego budynku.
Po wykonaniu ław można dopiero przygotować wykop pod planowany fundament.
8. Klasyfikacja nadproży ze względu na materiał i konstrukcję

Poszczególne rodzaje nadproży wyróżnia się na podstawie materiału, z którego są wykonane:

• Nadproża drewniane - płaskie belki wykonane z naturalnego drewna;
• Nadproża murowane niezbrojone - wykonuje się je z cegieł lub kamieni, formowanych na
kształt płaskiej belki lub łuku;
• Nadproża murowane zbrojone - dostępne jako gotowe systemy lub wykonane z cegieł
zbrojonych stalowymi prętami;
• Nadproża żelbetonowe - belki wylewane na budowie z żelbetonu lub prefabrykowane, gotowe
do montażu;
• Nadproża strunobetonowe - produkowane ze stali sprężającej i betonu.

9. Klasyfikacja schodów ze względu na materiał I konstrukcję

W zależności od materiału
• drewniane
• ceglane
• kamienne
• betonowe
• żelbetowe
• stalowe
• z materiałów mieszanych

W zależności od konstrukcji:

• Wspornikowe (o stopniach wspornikowych)

• Wspornikowe (o biegach wspornikowych)
• Policzkowe (oparte na belkach policzkowych)
• Płytowe (wolno podparte)
• Płytowe o brzegach wspornikowych
• Spiralne (prętowe lub płytowe)
• Samonośne