Bé x©y dùng céng hoµ x héi chñ nghÜa viÖt nam

§éc lËp – Tù do – H¹nh phóc

Sè: 37 /2006/Q§- BXD
Hµ Néi, ngµy 22 th¸ng 12 n¨m 2006

quyÕt ®Þnh
VÒ viÖc ban hµnh TCXDVN 377 : 2006 " HÖ thèng cÊp khÝ ®èt trung t©m
trong nhµ ë - Tiªu chuÈn thiÕt kÕ "

Bé tr−ëng bé x©y dùng

C¨n cø NghÞ ®Þnh sè 36/2003/N§-CP ngµy 4/4/2003 cña ChÝnh phñ quy
®Þnh chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ c¬ cÊu tæ chøc Bé X©y dùng;
XÐt ®Ò nghÞ cña Vô tr−ëng Vô Khoa häc C«ng nghÖ,

quyÕt ®Þnh
§iÒu 1. Ban hµnh kÌm theo quyÕt ®Þnh nµy 01 Tiªu chuÈn x©y dùng ViÖt
nam :
TCXDVN 377 : 2006 " HÖ thèng cÊp khÝ ®èt trung t©m trong nhµ ë - Tiªu
chuÈn thiÕt kÕ ".
§iÒu 2. QuyÕt ®Þnh nµy cã hiÖu lùc sau 15 ngµy, kÓ tõ ngµy ®¨ng c«ng b¸o.
§iÒu 3. C¸c ¤ng Ch¸nh V¨n phßng Bé, Vô tr−ëng Vô Khoa häc C«ng
nghÖ vµ Thñ tr−ëng c¸c ®¬n vÞ cã liªn quan chÞu tr¸ch nhiÖm thi hµnh QuyÕt ®Þnh
nµy./.

KT. Bé tr−ëng
N¬i nhËn: Thø tr−ëng
- Nh− ®iÒu 3
- Website ChÝnh Phñ
- C«ng b¸o
- Bé T− ph¸p ®W ký
- Vô Ph¸p chÕ
- L−u VP, Vô KHCN

NguyÔn V¨n Liªn

TCXDVN Tiªu chuÈn x©y dùng ViÖt nam

TCXDVN 377: 2006

Biªn so¹n lÇn1

HÖ thèng cÊp khÝ ®èt trung t©m

trong nhµ ë - Tiªu chuÈn thiÕt kÕ
Gas supply - Internal system in domestic- Design standard

Hµ néi – 2006
Lêi nãi ®Çu

TCXDVN: 377 : 2006 do ViÖn Khoa häc C«ng nghÖ X©y dùng biªn so¹n, Vô Khoa häc C«ng
nghÖ tr×nh duyÖt, Bé X©y dùng ban hµnh theo QuyÕt ®Þnh sè: 37/2006/Q§-BXD ngµy 22 th¸ng 12
n¨m 2006

6
Môc lôc
Trang
1 Ph¹m vi ¸p dông 7
2 Tiªu chuÈn tham chiÕu 7
3 ThuËt ng÷- ®Þnh nghÜa 8
4 Qui ®Þnh chung 9
4.1 Yªu cÇu chung 9
4.2 Tr¸ch nhiÖm b¾t buéc cña nh÷ng ng−êi cã liªn quan 10
4.3 C¸c tiªu chuÈn ph¶i tu©n thñ 10
4.4 Yªu cÇu chung vÒ vËt liÖu chÕ t¹o phô kiÖn hÖ thèng 10
4.5 Yªu cÇu vÒ ¸p suÊt lµm viÖc cña hÖ th«ng cÊp khÝ ®èt trong nhµ ë 10
5 TÝnh to¸n l−u l−îng 10
5.1 Nhu cÇu sö dông khÝ ®èt 10
5.2 Dung tÝch chøa cña tr¹m cÊp khÝ ®èt cho mét hÖ thèng trong nhµ ë 10
5.3 Sè l−îng bån chøa cho mét hÖ thèng cÊp khÝ ®èt trong nhµ ë 11
5.4 L−u l−îng khÝ ®èt cña hÖ thèng 11
6 M¹ng l−íi ®−êng èng dÉn trong nhµ 11
6.1 Yªu cÇu chung 11
6.2 Yªu cÇu vÒ vËt liÖu chÕ t¹o èng dÉn 11
6.3 Ph−¬ng thøc nèi ®−êng èng dÉn 12
6.4 C¸c chi tiÕt l¾p xiÕt 12
6.5 Gi¸ ®ì chung cho c¸c lo¹i ®−êng èng dÉn 12
7 ThiÕt bÞ sö dông khÝ ®èt 13
7.1 Yªu cÇu vÒ kh«ng gian l¾p ®Æt thiÕt bÞ sö dông 13
7.2 Yªu cÇu vÒ sè l−îng thiÕt bÞ sö dông ®Æt trong mét phßng 14
8 Tr¹m cÊp khÝ ho¸ láng cho mét hÖ thèng cÊp khÝ ®èt trong nhµ 14
8.1 Yªu cÇu chung 14
8.2 Yªu cÇu vÒ bån chøa khÝ ho¸ láng 14
8.3 Yªu cÇu vÒ thiÕt bÞ ho¸ h¬i 15
8.4 Yªu cÇu b¶o vÖ chèng ¨n mßn 15
9 TÝnh to¸n m¹ng l−íi cÊp khÝ ®èt trung t©m trong nhµ 15
9.1 Yªu cÇu chung 15

5
 9.2 Yªu cÇu vÒ tæn thÊt ¸p lùc 15
9.3 VËn tèc chuyÓn ®éng cña khÝ ®èt trong ®−êng èng dÉn 16
9.4 §−êng kÝnh trong thiÕt kÕ cña èng dÉn khÝ ®èt trong nhµ 17
10 ThiÕt bÞ ®o kiÓm vµ tù ®éng 17
10.1 Yªu cÇu chung 17
10.2 Van an toµn 17
10.3 ThiÕt bÞ ®o kiÓm 17
10.4 CÊp chÝnh x¸c cña thiÕt bÞ ®o 17
10.5 HÖ thèng tù ®éng ®iÒu khiÓn 17
11 Phßng chèng chÊy næ 17
11.1 Yªu cÇu chung 17
11.2 TiÕp ®Þa vµ an toµn ®iÖn
11.3 HÖ thèng tù ®éng c¶nh b¸o 17
12 Phô lôc A: TÝnh chÊt vËt lý cña mét sè hydrocacbon. 18
13 Phô lôc B: NhiÖt trÞ cña c¸c chÊt khÝ nguyªn chÊt. 19
14 Phô lôc C: HÖ sè ho¹t ®éng ®ång thêi cña thiÕt bÞ sö dông Ksim 20
15 Phô lôc D: Sè l−îng thiÕt bÞ sö dông cã thÓ ®−îc cÊp tõ mét thiÕt bÞ ho¸ h¬i
khÝ ho¸ láng c−ìng bøc 21
16 Phô lôc E: HÖ sè nhu cÇu sö dông kh«ng ®Òu trong ngµy Kg 22
17 Phô lôc F: TÝnh to¸n thuû lùc m¹ng l−íi ®−êng èng cÊp khÝ ®èt trung t©m
trong nhµ 23
18 Phô lôc G: HÖ sè tæn thÊt ¸p lùc côc bé cña mét sè phô kiÖn trong hÖ thèng
khÝ ®èt 29

6
 Tiªu chuÈn x©y dùng ViÖt Nam TCXDVN 377: 2006

Biªn so¹n lÇn:1

HÖ thèng cÊp khÝ ®èt trung t©m trong nhµ ë – Tiªu chuÈn thiÕt kÕ
Gas supply - Internal system in domestic- Design standard

1. Ph¹m vi ¸p dông

1.1. Tiªu chuÈn nµy ¸p dông ®Ó thiÕt kÕ hÖ thèng cÊp khÝ ®èt trung t©m phôc vô nhu cÇu
sinh ho¹t d©n dông trong nhµ chung c−, chung c− hçn hîp nhµ ë – v¨n phßng, nhµ
ë – chøc n¨ng kh¸c.
1.2. Tiªu chuÈn nµy kh«ng ¸p dông:
- Cho hÖ thèng cÊp khÝ ®èt ®¬n lÎ cã thÓ tÝch bån chøa nhá h¬n 0,45 m3 ;
- Cho hÖ thèng cÊp khÝ ®èt trong nhµ c«ng nghiÖp, x−ëng san, n¹p khÝ ®èt, khÝ ho¸
láng
- Cho hÖ thèng ®−êng èng dÉn khÝ ®èt, khÝ ho¸ láng ngoµi ph¹m vi nhµ ë.
Chó thÝch:
Khi thiÕt kÕ hÖ thèng cÊp khÝ ®èt trong nhµ ë, ngoµi viÖc ¸p dông c¸c qui
®Þnh trong tiªu chuÈn nµy cÇn tham kh¶o thªm c¸c qui chuÈn, tiªu chuÈn
hiÖn hµnh cã liªn quan.

2. Tµi liÖu viÖn dÉn

- TCVN 7441: 2004 HÖ thèng cung cÊp khÝ dÇu má ho¸ láng (LPG) t¹i n¬i
tiªu thô – Yªu cÇu thiÕt kÕ, l¾p ®Æt vµ vËn hµnh.
- tcvn 5066 :1990 §−êng èng chÝnh dÉn khÝ ®èt, dÇu má, s¶n phÈm dÇu má
®Æt ngÇm d−íi ®Êt - Yªu cÇu chung vÒ thiÕt kÕ chèng ¨n mßn.
- TVCN 6486 : 1999. KhÝ ®èt ho¸ láng (LPG). Tån chøa d−íi ¸p suÊt, vÞ trÝ,
thiÕt kÕ dung l−îng vµ l¾p ®Æt
- tcvn 6153 : 1996 B×nh chÞu ¸p lùc yªu cÇu kü thuËt an toµn vÒ thiÕt kÕ, kÕt
cÊu, chÕ t¹o.
- TCVN 6008 : 1995 ThiÕt bÞ ¸p lùc - Mèi hµn - Yªu cÇu kü thuËt vµ ph−¬ng
ph¸p kiÓm tra
- TCVN 4879 : 1989 (ISO 6309.87) Phßng ch¸y, dÊu hiÖu an toµn
- TCVN 3255:1986 An toµn næ, yªu cÇu chung
- TCVN 2622 : 1995 – Phßng ch¸y vµ ch÷a ch¸y cho nhµ vµ c«ng tr×nh.
- TCVN 4756 – 89 Qui ph¹m nèi ®Êt nèi kh«ng c¸c thiÕt bÞ ®iÖn.
7
 TCXDVN 377: 2006
3. ThuËt ng÷ - ®Þnh nghÜa

3.1 HÖ thèng cÊp khÝ ®èt trung t©m trong nhµ ë

Lµ hÖ thèng m¹ng l−íi ®−êng èng l¾p ®Æt trong nhµ ë ®Ó dÉn khÝ ®èt tõ nguån cung cÊp
trung t©m (tõ m¹ng l−íi cÊp khÝ ®èt chung ngoµi nhµ hay tõ tr¹m cung cÊp ®Æt ngoµi nhµ)
tíi c¸c thiÕt bÞ sö dông ®Æt t¹i hé gia ®×nh.
HÖ thèng cÊp khÝ ®èt trung t©m trong nhµ ë bao gåm: M¹ng l−íi ®−êng èng dÉn chÝnh,
èng ®øng, èng nh¸nh, èng ph©n phèi ®Õn c¸c thiÕt bÞ sö dông (bÕp ®un, lß n−íng, thiÕt bÞ
®un n−íc …), phô kiÖn ®−êng èng nh− c¸c lo¹i van kho¸, van an toµn, thiÕt bÞ ®o, kiÓm
vµ c¸c phô kiÖn kh¸c. Khi sö dông h¬i khÝ ®èt ho¸ láng, nguån cung cÊp trung t©m ®Æt
ngoµi nhµ cßn cã thÓ cã: Tr¹m cÊp, bån chøa, thiÕt bÞ ho¸ h¬i vµ ®−êng èng dÉn phÝa
ngoµi tõ bån chøa vµo nhµ.
3.2 Phô kiÖn cña hÖ thèng cÊp khÝ ®èt
Lµ tÊt c¶ nh÷ng chi tiÕt, thiÕt bÞ cã Ýt nhÊt mét bé phËn tiÕp xóc trùc tiÕp víi khÝ ®èt vµ
®−îc kÕt nèi thµnh bé phËn cña m¹ng l−íi ®−êng èng dÉn khÝ ®èt nh− c¸c lo¹i van, thiÕt
bÞ ®o, kiÓm…
3.3 KhÝ ®èt
Lµ thuËt ng÷ chung ®Ó gäi c¸c lo¹i hydrocacbon cã c«ng thøc ho¸ häc CnH2n+2 ë thÓ khÝ
trong ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é vµ ¸p suÊt trong phßng (200C vµ 1 atmotphe). KhÝ hydrocacbon
dïng lµm nhiªn liÖu ®èt trong thiÕt bÞ d©n dông th−êng cã thªm chÊt t¹o mïi ®Æc tr−ng
®Ó dÔ ph¸t hiÖn khi khÝ ®èt ph¸t t¸n trong kh«ng khÝ do x×, hë.
3.4 KhÝ ho¸ láng hay khÝ dÇu má ho¸ láng (LPG)
Lµ thuËt ng÷ ®Ó gäi lo¹i khÝ ®èt ®−îc khai th¸c tõ má dÇu, má khÝ vµ s¶n phÈm dÇu má.
Trong ®iÒu kiÖn b×nh th−êng (nhiÖt ®é trong phßng vµ ¸p suÊt khÝ quyÓn) ë thÓ khÝ nh−ng
dÔ dµng chuyÓn sang thÓ láng khi bÞ nÐn ë cïng nhiÖt ®é.
KhÝ ho¸ láng dïng trong d©n dông t¹i ViÖt Nam hiÖn nay lµ lo¹i khÝ ho¸ láng th−¬ng
m¹i, thµnh phÇn chñ yÕu lµ hçn hîp khÝ Propan (C3H8) vµ butan (C4H10).
3.5 ThiÕt bÞ sö dông khÝ ®èt (gäi t¾t lµ thiÕt bÞ sö dông)
Lµ thuËt ng÷ chung chØ tÊt c¶ c¸c d¹ng thiÕt bÞ d©n dông dïng ®Ó ®èt ch¸y khÝ ®èt nh−:
BÕp nÊu, lß n−íng, thiÕt bÞ ®un n−íc nãng ...
3.6 ThiÕt bÞ ho¸ h¬i
Lµ thiÕt bÞ chuyªn dông, dïng ®Ó chuyÓn ®æi khÝ ho¸ láng thµnh h¬i ®Ó cÊp cho hÖ thèng
cÊp khÝ ®èt trung t©m trong nhµ.
- ThiÕt bÞ ho¸ h¬i c−ìng bøc: Sù ho¸ h¬i trong thiÕt bÞ do ®−îc cÊp nhiÖt c−ìng bøc
tõ nguån nhiÖt nh©n t¹o (§èt nãng b»ng ngän löa trùc tiÕp, h¬i n−íc, n−íc nãng,
khÝ nãng hay ®iÖn n¨ng);
- ThiÕt bÞ ho¸ h¬i tù nhiªn: Sù ho¸ h¬i trong thiÕt bÞ x¶y ra tù nhiªn kh«ng cÇn nguån
nhiÖt nh©n t¹o (kh«ng cÊp nhiÖt c−ìng bøc).
3.7 Bån chøa khÝ ho¸ láng
Lµ lo¹i bån chuyªn dông, ®−îc chÕ t¹o ®Æc biÖt dµnh riªng ®Ó tån chøa khÝ ho¸ láng cã
dung tÝch chøa lín h¬n 0,45 m3.
3.8 Bån chøa ®Æt næi
Khi ®¸y bån ®−îc ®Æt b»ng mÆt ®Êt hoÆc cao h¬n vµ bån kh«ng ®−îc bao phñ b»ng ®Êt
hoÆc c¸t.
3.9 Bån chøa ®Æt ch×m
Bån ®−îc ®Æt ngÇm d−íi ®Êt hay ®−îc phñ hoµn toµn b»ng ®Êt hoÆc c¸t cã chiÒu s©u tÝnh
tõ mÆt ®Êt (mÆt líp ®Êt phñ) ®Õn ®Ønh bån kh«ng nhá h¬n 0,2 m vµ líp ®Êt bao phñ quanh
bån dµy h¬n 6 m.

8
 TCXDVN 377: 2006
3.10 Bån chøa nöa næi nöa ch×m
Bån ®Æt nöa næi nöa ch×m hay ®Æt næi nh−ng ®−îc bao phñ mét phÇn b»ng c¸t hoÆc ®Êt
cã ®é dµy líp phñ kh«ng qu¸ 0,2m.
3.11 Tr¹m cÊp khÝ ®èt
N¬i ®Æt bån chøa khÝ ho¸ láng ngoµi nhµ ®Ó cung cÊp h¬i khÝ ®èt cho hÖ thèng cÊp trung
t©m trong nhµ vµ ®−îc bao quanh b»ng hµng rµo b¶o vÖ hay t−êng x©y löng.
3.12 Van ng¾t khÈn cÊp
Van cã c¬ cÊu ®ãng nhanh b»ng tay hoÆc tù ®éng hay kÕt hîp tù ®éng - tay ®Ó ng¾t
nguån cung cÊp khÝ ®èt trong tr−êng hîp khÈn cÊp.
3.13 ThiÕt bÞ ®iÒu ¸p
ThiÕt bÞ lµm gi¶m ¸p suÊt cña khÝ ®èt trong hÖ thèng tõ ¸p suÊt cao xuèng ¸p suÊt thÊp
theo yªu cÇu.
3.14 Van ®iÒu tiÕt l−u l−îng
Van dïng ®Ó lµm gi¶m hoÆc ng¾t dßng chÊt láng hoÆc h¬i khi l−u l−îng dßng v−ît qu¸
®Þnh møc cho phÐp.
3.15 Van x¶ khÝ: Van chØ dïng ®Ó më cho c¸c chÊt khÝ tho¸t ra khái hÖ thèng khi cÇn thiÕt.
3.16 ¸p suÊt lµm viÖc
Lµ ¸p suÊt khÝ ®èt trong hÖ thèng lín nhÊt ®−îc phÐp lµm viÖc l©u dµi theo thiÕt kÕ.

Chó thÝch:
¸p suÊt khÝ ®èt trong hÖ thèng ®−îc hiÓu lµ ¸p suÊt d− (phÇn ¸p suÊt lín h¬n ¸p suÊt khÝ quyÓn
®o b»ng Manomet).
3.17 ¸p suÊt ®Þnh møc cña thiÕt bÞ
¸p suÊt cho phÐp lµm viÖc lín nhÊt theo thiÕt kÕ cña nhµ chÕ t¹o ghi trong hå s¬ kü thuËt
cña thiÕt bÞ.
3.18 HÖ thèng thÊp ¸p
Lµ hÖ thèng cÊp khÝ ®èt cã ¸p suÊt lµm viÖc kh«ng lín h¬n 0,005 Mpa (0,05 KG/cm2).
3.19 ¸p suÊt tÜnh cña m«i tr−êng
Lµ ¸p suÊt do cét kh«ng khÝ trong m«i tr−êng t¹o ra, phô thuéc vµo nhiÖt ®é, gia tèc
träng tr−êng vµ ®é cao cét kh«ng khÝ ®ã.
3.20 Dung tÝch chøa thùc
Lµ thÓ tÝch phÇn rçng cã thÓ chøa n−íc cña bån chøa.
3.21 Dung tÝch chøa cho phÐp
Lµ thÓ tÝch khÝ ho¸ láng tèi ®a ®−îc phÐp chøa trong bån vµ b»ng 85% dung tÝch chøa
thùc cña bån chøa.
3.22 Nhu cÇu sö dông khÝ ®èt trong nhµ
L−îng khÝ ®èt cÇn thiÕt (kg/h) ®Ó ®¶m b¶o ®ñ n¨ng l−îng nhiÖt phôc vô viÖc nÊu ¨n, sinh
ho¹t d©n dông trong nhµ. §¹i l−îng nµy phô thuéc vµo sè l−îng ng−êi (sè hé gia ®×nh)
sèng trong nhµ ®ã vµ møc ®é tiªu thô n¨ng l−îng trªn ®Çu ng−êi (hé gia ®×nh), th−êng ®o
b»ng kg/h.
3.23 L−u l−îng khÝ ®èt cña hÖ thèng
Lµ l−u l−îng tÝnh to¸n cña hÖ thèng ®−êng èng dÉn trong nhµ ®Ó ®¶m b¶o ®ñ l−îng khÝ
®èt cho c¸c thiÕt bÞ sö dông ®Æt trong nhµ lµm viÖc ®ång thêi, ®¬n vÞ ®o m3/h (m3/s). §¹i
l−îng nµy phô thuéc rÊt lín vµo sè l−îng, kh¶ n¨ng lµm viÖc ®ång thêi cña c¸c thiÕt bÞ sö
dông ®Æt trong nhµ vµ phô thuéc vµo nhiÖt ®é, ¸p suÊt cña dßng khÝ ®èt chuyÓn ®éng
trong m¹ng ®−êng èng dÉn.
3.25 HÖ thèng tiÕp ®Þa san b»ng thÕ

9
 TCXDVN 377: 2006
Lµ m¹ng l−íi d©y tiÕp ®Þa ®i song song vµ kÕt nèi víi hÖ thèng m¹ng l−íi èng dÉn khÝ ®èt
trong nhµ ®Ó h¹n chÕ dßng ®iÖn ch¹y qua èng dÉn khÝ ®èt khi cã sù cè vÒ ®iÖn x¶y ra
trong nhµ ®Ó ®¶m b¶o kh«ng x¶y ra chËp ®iÖn g©y ch¸y næ.
3.26 Ng−êi thiÕt kÕ
Lµ tæ chøc, c¸ nh©n cã t− c¸ch ph¸p nh©n hµnh nghÒ thiÕt kÕ vµ ®−îc c¬ quan cã thÈm
quyÒn cho phÐp thiÕt kÕ hÖ thèng cÊp khÝ ®èt.

4. Qui ®Þnh chung

4.1 Yªu cÇu chung

Tiªu chuÈn nµy ¸p dông ®Ó thiÕt kÕ hÖ thèng cÊp khÝ ®èt trung t©m trong nhµ ë. §iÒu
kiÖn l¾p ®Æt m¹ng l−íi ®−êng èng dÉn, phô kiÖn ®−êng èng, thiÕt bÞ sö dông trong mçi
toµ nhµ cô thÓ cÇn tu©n theo tiªu chuÈn nµy vµ c¸c qui chuÈn, tiªu chuÈn thiÕt kÕ kh¸c
cña toµ nhµ ®ã, ®Æc biÖt c¸c yªu cÇu ®Ó ®¶m b¶o sö dông an toµn, phßng chèng ch¸y næ
do x×, hë, khi vËn hµnh hÖ thèng vµ sö dông khÝ ®èt .
4.2 Tr¸ch nhiÖm b¾t buéc cña nh÷ng ng−êi cã liªn quan tíi thiÕt kÕ hÖ thèng cÊp khÝ ®èt
trung t©m trong nhµ ë
Ng−êi thiÕt kÕ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm trong viÖc qui ®Þnh ph−¬ng ph¸p vµ vËt liÖu lµm kÝn
khÝt, chän vËt liÖu lµm èng dÉn, c¸c phô kiÖn cña hÖ thèng vµ vÞ trÝ l¾p ®Æt còng nh− kÝch
th−íc, chñng lo¹i c¸c dông cô ®o, kiÓm, thiÕt bÞ b¶o vÖ vµ c¸c gi¶i ph¸p ®¶m b¶o an toµn
cho hÖ thèng, sö dông khÝ ®èt phï hîp víi tiªu chuÈn nµy. Ngoµi ra cßn chÞu tr¸ch nhiÖm
xem xÐt vµ tho¶ thuËn nh÷ng ®Ò nghÞ thay ®æi thiÕt kÕ khi l¾p ®Æt hÖ thèng.
4.3 Khi thiÕt kÕ hÖ thèng cÊp khÝ ®èt trung t©m trong nhµ ë, ngoµi viÖc ph¶i tu©n thñ theo
tiªu chuÈn nµy cßn ph¶i tu©n thñ theo:
- ThiÕt kÕ chèng ¨n mßn ®−êng èng theo c¸c §iÒu 3.3; 3.4 vµ môc 4 trong tiªu
chuÈn: Tcvn 5066 : 1990.
- ThiÕt kÕ hÖ thèng ®−êng èng vµ thiÕt bÞ ®−êng èng theo ®iÒu 4.2.7 trong tiªu chuÈn:
TCVN 7441: 2004.
- ThiÕt kÕ ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn phßng chèng ch¸y næ theo TCVN 2622 : 1995, TCVN
6486: 1999, TCVN 1977: 1993
4.4 TÊt c¶ c¸c phô kiÖn cña hÖ thèng cÊp khÝ ®èt trung t©m trong nhµ ë, tr¹m cÊp khÝ ho¸
láng nh− van an toµn, van kho¸, thiÕt bÞ sö dông, dông cô ®o, kiÓm, ®Çu c¶m biÕn nhiÖt
®é, c¶m biÕn nång ®é khÝ ®èt… ph¶i lµ thiÕt bÞ ®−îc thiÕt kÕ, chÕ t¹o chuyªn dïng cho
khÝ ®èt, ph¶i phï hîp víi tiªu chuÈn nµy, qui ®Þnh cña nhµ chÕ t¹o, c¬ quan ®¨ng kiÓm ,
môc ®Ých sö dông vµ c¸c tiªu chuÈn chuyªn biÖt nÕu cã.
4.5 ¸p suÊt lµm viÖc cña hÖ thèng cÊp khÝ ®èt trung t©m trong nhµ ë kh«ng ®−îc v−ît qu¸
0,003 MPa (0,03 kG/ cm2).

5. TÝnh to¸n l−u l−îng

5.1 Nhu cÇu sö dông khÝ ®èt trong nhµ ë

Nhu cÇu sö dông khÝ ®èt x¸c ®Þnh theo l−îng tiªu thô khÝ ho¸ láng trung b×nh cña mét hé
gia ®×nh trong th¸ng, kg/hé.th¸ng, theo c«ng thøc:
Gn = Gh . Nh . (kg/th¸ng) (1)
Trong ®ã:

10
 TCXDVN 377: 2006
- Gn - Nhu cÇu sö dông khÝ ho¸ láng cña c¶ toµ nhµ trong th¸ng, kg/th¸ng;
- Nh- Sè hé sö dông khÝ ho¸ láng trong nhµ;
- Gh – L−îng tiªu thô khÝ ho¸ láng trung b×nh cña mét hé gia ®×nh trong mét
th¸ng, kg/hé, th¸ng.
Chó thÝch:
HiÖn nay t¹i ViÖt Nam ch−a cã ®Þnh møc tiªu thô khÝ ho¸ láng cho mét hé gia ®×nh nªn
khi thiÕt kÕ cÇn nghiªn cøu thèng kª l−îng tiªu thô khÝ ho¸ láng trung b×nh cña mét hé
gia ®×nh trong mét th¸ng ®èi víi mçi lo¹i c«ng tr×nh cô thÓ qua ®ã tÝnh nhu cÇu sö dông
khÝ ho¸ láng cña c¶ toµ nhµ hoÆc t¹m thêi sö dông ®Þnh møc 15kg/hé. th¸ng lµ ®Þnh møc
®u ®−îc thiÕt kÕ t¹i mét sè chung c− cña ViÖt Nam hiÖn nay.
5.2 Dung tÝch chøa cña tr¹m cung cÊp khÝ ho¸ láng cho mét hÖ thèng trong nhµ ë
Dung tÝch chøa, kg, cÇn cã cña tr¹m cÊp x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau:
Gt = Gn (T +t)/ 30 (kg) (2)
Trong ®ã:
- T - Kho¶ng thêi gian gi÷a hai lÇn nhËp khÝ ho¸ láng vµo tr¹m, (ngµy);
Kho¶ng thêi gian gi÷a hai lÇn n¹p kh«ng nªn lÊy nhá h¬n 15 ngµy vµ lín h¬n 30
ngµy (Mét th¸ng n¹p tõ 01 ®Õn 02 lÇn) ;
- t - Thêi gian dù phßng khi kh«ng nhËp khÝ ho¸ láng kÞp thêi, (ngµy).
Thêi gian dù phßng nªn lÊy tõ 5 ®Õn 7 ngµy.
5.3 Sè l−îng bån chøa khÝ ho¸ láng cña mét tr¹m cÊp khÝ ®èt
Sè l−îng bån (N) cña cña mét tr¹m cung cÊp khÝ ®èt x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
N = Gt. υk/ Vcp (3)
Trong ®ã:
- Vcp– Dung tÝch chøa cho phÐp cña mét bån chøa phô thuéc vµo c¸ch ®Æt bån
chøa (ch×m hay næi), ®o b»ng m3 ;
- υk - ThÓ tÝch riªng cña khÝ ®èt ho¸ láng ë ¸p suÊt lµm viÖc cña bån chøa (bar) vµ
nhiÖt ®é trung b×nh th¸ng nãng nhÊt trong n¨m (0C).
5.4 L−u l−îng khÝ ®èt cña hÖ thèng cÊp khÝ ®èt trong nhµ ë
L−u l−îng khÝ ®èt, W (m3/h), cña hÖ thèng cÊp khÝ ®èt trung t©m trong nhµ ë x¸c ®Þnh
theo c«ng thøc:
m

W = ∑ K dt . q tb . n i
i =1 (4)
Trong ®ã:
-qtb – §Þnh møc tiªu thô khÝ ®èt cña thiÕt bÞ sö dông (m3/h), lÊy theo hå s¬ kü
thuËt cña nhµ chÕ t¹o hoÆc theo ®Æc tÝnh kü thuËt cña thiÕt bÞ;
- ni – Sè l−îng thiÕt bÞ cïng lo¹i ;
- m - Sè l−îng chñng lo¹i thiÕt bÞ ;
- K®m - HÖ sè ho¹t ®éng ®ång thêi cña c¸c thiÕt bÞ sö dông khÝ ®èt ( tham kh¶o
Phô lôc C).
5.5 Cho phÐp x¸c ®Þnh l−u l−îng hÖ thèng theo sè hé gia ®×nh sö dông khÝ ®èt ®èi víi nhµ
chung c− ( tham kh¶o phô lôc F)
11
 TCXDVN 377: 2006

6. M¹ng l−íi ®−êng èng dÉn trong nhµ.

6.1 Yªu cÇu chung

M¹ng l−íi ®−êng èng dÉn khÝ ®èt trong nhµ ë lµ m¹ng èng côt. Kh«ng thiÕt kÕ m¹ng
®−êng èng vßng, m¹ng cã hai ®−êng èng song song cïng thùc hiÖn mét chøc n¨ng.
6.2 Yªu cÇu vÒ vËt liÖu chÕ t¹o èng dÉn khÝ ®èt trong nhµ
èng dÉn khÝ ®èt trong nhµ ph¶i lµ lo¹i èng tho¶ mun ®iÒu kiÖn:
a) èng thÐp: Ph¶i cã tÝnh hµn, rÌn tèt, cã ®é dµy thµnh èng tèi thiÓu 2mm vµ cã giíi
h¹n hµm l−îng c¸c chÊt ho¸ häc: C¸cbon - C ≤ 0,25 %, L−u huúnh S ≤ 0,056
%, Phètpho - P ≤ 0,46 %.
b) Cho phÐp sö dông èng lµm b»ng vËt liÖu kh¸c lµm èng dÉn khÝ ®èt trong nhµ nh−ng
kh«ng thÊp h¬n theo tiªu chuÈn cña EU, Anh, cô thÓ:
- C¸c èng ®ång theo tiªu chuÈn BS EN 1057;
- Gang dÎo theo tiªu chuÈn BS 143 vµ Bs 1256;
- C¸c lo¹i èng nhùa (PE) vµ c¸c phô kiÖn b»ng nhùa theo tiªu chuÈn BS 5114
hoÆc tiªu chuÈn BS 7336.
c) Cho phÐp sö dông èng cao su chuyªn dông chÞu ¸p lùc ®Ó nèi c¸c thiÕt bÞ ®Æt
kh«ng cè ®Þnh nh− bÕp ®un, thiÕt bÞ ®un n−íc nãng… vµo hÖ thèng chung.
6.3 Ph−¬ng thøc nèi ®−êng èng dÉn
C¸c mèi nèi èng ph¶i hµn vµ c¸c mèi hµn èng ph¶i tu©n thñ ®óng theo qui ®Þnh trong
TCVN 6008 :1995. ChØ cho phÐp nèi ren, nèi mÆt bÝch t¹i vÞ trÝ ®Æt phô kiÖn hÖ thèng
nh− nèi c¸c lo¹i van, thiÕt bÞ ®o, kiÓm vµ thiÕt bÞ sö dông khÝ ®èt.
6.4 C¸c chi tiÕt l¾p xiÕt
ThiÕt kÕ c¸c chi tiÕt l¾p xiÕt, mÆt bÝch nèi ph¶i tu©n thñ theo §iÒu 5.4 trong tiªu chuÈn
TCVN 6153 :1996.
6.5 ThiÕt kÕ èng dÉn khÝ ®èt ®i chung víi c¸c lo¹i èng kh¸c trªn mét gi¸ ®ì
Khi ®Æt ®−êng èng dÉn khÝ ®èt trªn gi¸ ®ì chung cïng víi c¸c lo¹i ®−êng èng dÉn kh¸c
cÇn ®Æt ®−êng èng dÉn khÝ ®èt cao h¬n mét kho¶ng c¸ch ®ñ lín ®Ó dÔ dµng cho viÖc
kiÓm tra, söa ch÷a thay thÕ.
6.6 Kh«ng thiÕt kÕ ®−êng èng dÉn khÝ ®èt ®i trong c¸c phßng cã kh¶ n¨ng g©y ch¸y, næ lo¹i
A vµ B theo TCVN 2622 : 1995, trong vïng cã kh¶ n¨ng nguy hiÓm do næ ë tÊt c¶ c¸c
lo¹i phßng, trong tÇng hÇm d−íi tr¹m ®iÖn, gian m¸y, trong phßng cã kh¶ n¨ng g©y ¨n
mßn cao (nhµ t¾m, khu vÖ sinh..) vµ kh«ng ®Æt ®−êng èng dÉn xuyªn qua kªnh, hÇm
th«ng giã…
6.7 Cho phÐp thiÕt kÕ ®−êng èng nh¸nh dÉn khÝ ®èt thÊp ¸p ®i qua phßng ë nÕu kh«ng thÓ cã
gi¶i ph¸p kh¸c, kh«ng ®−îc ®Æt bÊt kú c¸c lo¹i thiÕt bÞ, phô kiÖn nµo cña hÖ thèng trªn
®o¹n èng ®i trong phßng ë ®ã.
6.8 Kh«ng cho phÐp thiÕt kÕ trôc èng ®øng, ®−êng èng dÉn chÝnh ®i qua phßng ngñ, phßng
vÖ sinh, phßng t¾m, phßng chøa r¸c th¶i sinh ho¹t.
6.9 Trôc èng ®øng nªn ®Æt qua phßng bÕp, cÇu thang, hµnh lang hay bªn ngoµi nhµ khi ®iÒu
kiÖn cho phÐp.
6.10 §−êng èng dÉn khÝ ®èt trong nhµ ë cÇn ®Æt hë, khi kh«ng thÓ ®Æt hë, cÇn thiÕt kÕ m¸ng
®Æt èng cã l−íi ®Ëy th¸o, l¾p dÔ dµng; kh«ng gian trong m¸ng ph¶i ®ñ lín ®Ó dÔ kiÓm tra
vµ m¸ng ph¶i ®−îc thiÕt kÕ cã cöa th«ng giã tù nhiªn.
6.11 Khi ®−êng èng trong nhµ ®Æt ngÇm nªn sö dông lo¹i èng lµm b»ng thÐp kh«ng gØ.

12
 TCXDVN 377: 2006

6.12 Gi¸ ®ì èng

Trong nhµ ë, ®−êng èng dÉn ®−îc ®Æt cè ®Þnh trªn t−êng, sµn vµ d−íi trÇn b»ng gi¸ ®ì
(gi¸ treo) cã kho¶ng c¸ch g÷a c¸c gi¸ ®ì nh− sau sau:
- Kh«ng qu¸ 2,5 m ®èi víi ®−êng èng dÉn cã ®−êng kÝnh ®Õn 25 mm;
- Kh«ng qu¸ 3,5 m ®èi víi ®−êng èng dÉn cã ®−êng kÝnh trªn 25 mm;
- Kh«ng qu¸ 5 m ®èi víi ®−êng èng dÉn cã ®−êng kÝnh trªn 50 mm.
6.13 Khi ®−êng èng dÉn xuyªn qua sµn, mãng nhµ ph¶i ®Æt trong èng lång. Kho¶ng c¸ch tõ
mÆt ngoµi ®−êng èng dÉn tíi mÆt trong cña èng lång ph¶i tho¶ mun ®iÒu kiÖn sau:
- Kh«ng nhá h¬n 5 mm ®èi víi lo¹i èng dÉn cã ®−êng kÝnh ngoµi фn ≤ 32 mm;
- Kh«ng nhá h¬n 10 mm ®èi víi lo¹i èng dÉn cã фn > 32 mm. èng lång cã thÓ lµ èng
thÐp, èng b»ng chÊt dÎo.
6.14 §−êng èng chÝnh ph©n phèi khÝ ®èt tíi c¸c trôc èng ®øng trong nhµ nªn thiÕt kÕ treo
b»ng gi¸ treo d−íi trÇn tÇng mét (tÇng trÖt) vµ c¸ch trÇn nhµ tõ 15 mm ®Õn 20 mm.
6.15 §−êng èng dÉn h¬i khÝ ho¸ láng buo hoµ cÇn thiÕt kÕ ®é dèc kh«ng nhá h¬n 0,003 vÒ
phÝa thiÕt bÞ tiªu thô.
6.16 §−êng èng dÉn khÝ ®èt tõ tr¹m cÊp bªn ngoµi vµo nhµ cã thÓ ®Æt ngÇm, ®Æt næi trªn mÆt
®Êt, ®Æt trªn cao nh−ng ph¶i ®¶m b¶o kh«ng bÞ va ®Ëp c¬ häc d−íi bÊt kú h×nh thøc nµo.
6.17 Khi ®o¹n ®−êng èng dÉn dµi trªn 50m ®Æt trong m«i tr−êng cã thÓ ph¸t sinh giun në
®−êng èng theo chiÒu dµi, ph¶i thiÕt kÕ c¬ cÊu bï dun në cã d¹ng Ω hay h×nh ch÷ П
(H×nh 1).

Kh«ng cho phÐp thiÕt kÕ c¬ cÊu bï giun në kiÓu èng lång èng.
6.18 KÝch th−íc c¬ cÊu bï, ph−¬ng ph¸p bï giun në ph¶i ®−îc thiÕt kÕ ®¶m b¶o khi cã sù giun
në kh«ng g©y t¸c h¹i cho hÖ thèng (cong, vªnh èng, ph¸ huû phô kiÖn).
6.19 Van kho¸ ph¶i ®Æt t¹i nh÷ng vÞ trÝ sau:
- §Ó kho¸ cho mçi trôc èng ®øng cung cÊp khÝ ®èt cho nhµ cã trªn 5 tÇng;
- Tr−íc mçi ®ång hå ®o l−u l−îng (nÕu kh«ng thÓ kho¸ b»ng van kho¸ trªn èng nh¸nh,
èng ph©n phèi);
- Tr−íc mçi thiÕt bÞ tiªu thô khÝ ®èt;
- Trªn nh÷ng ®o¹n èng nh¸nh;
- Tr−íc mçi thiÕt bÞ ®o kiÓm (nÕu cã).
6.20 Trªn ®−êng èng dÉn khÝ ®èt vµo nhµ ph¶i cã van ng¾t khÈn cÊp ®Æt phÝa ngoµi nhµ (sau
thiÕt bÞ ho¸ h¬i nÕu hÖ thèng sö dông h¬i khÝ ®èt ho¸ láng) ë ®é cao kh«ng qu¸ 1,2 m vµ
ph¶i t¹i vÞ trÝ dÔ nhËn biÕt vµ thuËn lîi khi thao t¸c ®ãng, më van.
6.21 T¹i ®iÓm ®Çu vµ cuèi trôc èng ®øng cÇn thiÕt kÕ ®o¹n èng chê cã van kho¸ ®Ó l¾p thiÕt bÞ
kiÓm tra khi cÇn vµ ph¶i cã van x¶ khÝ, x¶ cÆn.
6.22 T¹i mçi khu vùc trong hÖ thèng èng dÉn cã thÓ h×nh thµnh tói khÝ côc bé (èng côt, trªn
®Ønh hÖ thèng…) cÇn thiÕt kÕ ®Æt van x¶ khÝ.
6.23 Yªu cÇu vÒ mµu s¾c líp s¬n ngoµi cña èng dÉn khÝ ®èt
Toµn bé hÖ thèng cÇn s¬n phñ ngoµi b»ng líp s¬n mµu vµng.

13
 TCXDVN 377: 2006
7. ThiÕt bÞ sö dông khÝ ®èt

7.1 Yªu cÇu vÒ kh«ng gian l¾p ®Æt thiÕt bÞ sö dông

Phßng ®Æt bÕp sö dông khÝ ®èt trong nhµ ë cÇn cã cöa tho¸t khãi, cöa sæ cÊp kh«ng khÝ
diÖn tÝch tèi thiÓu 0,02 m2 n»m thÊp h¬n cöa tho¸t khãi. Phßng bÕp cÇn ®−îc chiÕu s¸ng
tù nhiªn vµ chiÒu cao phßng kh«ng nhá h¬n 2.0m .ThÓ tÝch phßng cÇn tho¶ mun ®iÒu
kiÖn sau ®Ó ®¶m b¶o ®ñ kh«ng khÝ cho qu¸ tr×nh ch¸y tù nhiªn:
- Phßng ®Æt bÕp ®«i: 8m3;
- Phßng ®Æt bÕp ba : 12m3;
- Phßng ®Æt bÕp bèn: 15m3.
Cho phÐp ®Æt bÕp trong phßng cã chiÒu cao thÊp h¬n 2 m nh−ng thÓ tÝch phßng ph¶i lín
h¬n 1,25 lÇn thÓ tÝch ghi ë trªn vµ kho¶ng trèng tr−íc bÕp ®un ®Õn kÕt cÊu cè ®Þnh ®èi
diÖn víi bÕp kh«ng nhá h¬n 1m.
KhuyÕn c¸o
Kh«ng nªn ®Æt thiÕt bÞ sö dông khÝ ho¸ láng d−íi tÇng hÇm nhµ chung c−, ngay d−íi phßng
th−êng tËp trung ®«ng ng−êi.

7.2 Yªu cÇu vÒ sè l−îng thiÕt bÞ sö dông ®Æt trong mét phßng
Cho phÐp ®Æt ®ång thêi trong mét phßng nhiÒu lo¹i thiÕt bÞ sö dông kh¸c nhau (thiÕt bÞ
®un n−íc nãng d©n dông, bÕp ®un) nÕu ®¶m b¶o theo ®iÒu kiÖn nªu trong §iÒu 7.1 cña
tiªu chuÈn nµy.

8. Tr¹m cung cÊp khÝ ho¸ láng cho mét hÖ thèng cÊp khÝ ®èt trong nhµ

8.1 Yªu cÇu chung

Khi thiÕt kÕ tr¹m cÊp khÝ ho¸ láng cho nhµ ë ph¶i tu©n thñ nh÷ng qui ®Þnh cña tiªu chuÈn
TCVN 7441: 2004 vµ c¸c yªu cÇu sau:
- Tr¹m cÊp khÝ ho¸ láng ph¶i cã hµng rµo, t−êng b¶o vÖ cã chiÒu cao kh«ng thÊp h¬n
1,6 m lµm b»ng vËt liÖu chèng ch¸y. Kho¶ng c¸ch tõ mÐp bån chøa tíi hµng rµo bao
quanh kh«ng nhá h¬n 1m;
- Tr¹m cÊp khÝ ho¸ láng ph¶i ®Æt t¹i vÞ trÝ cã ®−êng giao th«ng thuËn tiÖn cho xe bån,
xe ch÷a ch¸y ra, vµo tr¹m khi cÇn;
- Bån chøa khÝ ho¸ láng cã thÓ ®Æt ch×m hay ®Æt næi trªn mÆt ®Êt. Kh«ng cho phÐp ®Æt
bån chøa trong nhµ cã t−êng bao kÝn (trong phßng). Bån chÕ t¹o chuyªn ®Ó ®Æt ch×m
kh«ng cho phÐp ®Æt næi hay nöa næi nöa ch×m;
- Dung tÝch chøa cho phÐp (V) tèi ®a trong mét bån chøa:
- Khi ®Æt ch×m V ≤ 50 m3;
- Khi ®Æt næi trªn mÆt ®Êt V≤ 5 m3.
- Bån chøa khÝ ho¸ láng cÇn ®Æt cã ®é dèc 0,002- 0,003 vÒ h−íng cöa cÊp khÝ ho¸ láng
®Õn thiÕt bÞ ho¸ h¬i;
- Bån chøa ®Æt næi ph¶i cã gèi ®ì vµ giµn thao t¸c cè ®Þnh lµm b»ng vËt liÖu chèng
ch¸y (x©y g¹ch, bª t«ng hay b»ng thÐp);
- Kho¶ng c¸ch tõ mÐp bån chøa tíi c¸c c«ng tr×nh x©y dùng cÇn tho¶ mun ®iÒu kiÖn
§iÒu 4.1.1.3 cña tiªu chuÈn TCVN 7441 : 2004 vµ ®iÒu kiÖn ghi trong b¶ng 2:

B¶ng 2 - Kho¶ng c¸ch tõ bån chøa tíi c«ng tr×nh xung quanh
14
 TCXDVN 377: 2006
Lo¹i c«ng tr×nh Kho¶ng c¸ch (m) tõ mÐp bån chøa
§Æt næi Ch«n ch×m d−íi ®Êt
Tæng dung tÝch cña tr¹m chøa khÝ ho¸ láng (m3)
§Õn 5 5 ÷10 ®Õn 10 10÷20 20÷50 50÷100 100÷200
C«ng tr×nh c«ng céng 40 - 15 20 30 40 40
Nhµ ë cã cöa nh×n ra tr¹m 20 - 10 15 20 40 40
Kh«ng cã cöa nh×n ra tr¹m 15 - 8 10 15 40 40
C«ng tr×nh c«ng nghiÖp 15 20 8 10 15 25 35

8.2 Yªu cÇu vÒ bån chøa khÝ ho¸ láng

Bån chøa khÝ ho¸ láng ®−îc thiÕt kÕ, chÕ t¹o, trang bÞ c¸c phô kiÖn kÌm theo vµ vËn
hµnh, sö dông theo tiªu chuÈn TVCN 6153 : 1996, TVCN 6486 : 1999, TVCN 6008 :
1995 vµ §iÒu 4.2.3 trong tiªu chuÈn: TCVN 7441: 2004.
8.3 Yªu cÇu vÒ thiÕt bÞ ho¸ h¬i
ThiÕt kÕ l¾p ®Æt thiÕt bÞ ho¸ h¬i ph¶i tu©n thñ theo §iÒu 4.2.5 trong tiªu chuÈn TCVN
7441: 2004 vµ c¸c qui ®Þnh d−íi ®©y:
8.3.1 ThiÕt bÞ ho¸ h¬i c−ìng bøc chØ ®−îc sö dông khi qu¸ tr×nh ho¸ h¬i tù nhiªn kh«ng ®ñ
cung cÊp l−îng khÝ ®èt theo yªu cÇu hoÆc khi l−îng khÝ ®èt cÇn cÊp yªu cÇu cã mËt ®é
hay l−u l−îng kh«ng ®æi theo thêi gian.
8.3.2 ThiÕt bÞ ho¸ h¬i ph¶i cã c¸c phô kiÖn: ThiÕt bÞ khèng chÕ l−u l−îng, Êp suÊt, nhiÖt ®é, vµ
thiÕt bÞ b¶o vÖ kh«ng cho khÝ ®èt ë thÓ láng ch¶y vµo èng dÉn pha h¬i.
8.3.3 Trong thiÕt bÞ ho¸ h¬i c−ìng bøc ®èt b»ng ®iÖn trë ph¶i cã thiÕt bÞ tù ®éng khèng chÕ
nhiÖt ®é, dßng ®iÖn ®¶m b¶o kh«ng cã sù cè ch¸y næ do chËp, ch¸y ®iÖn.
8.3.4 ThiÕt bÞ ho¸ h¬i cã thÓ ®−îc ®Æt hë ngoµi trêi kh«ng cÇn m¸i che hay trong phßng theo
®iÒu kiÖn sau:
- ThiÕt bÞ cã c«ng suÊt ho¸ h¬i ®Õn 200kg/h kh«ng cÊp nhiÖt trùc tiÕp tõ ngän löa, cho
phÐp ®Æt trùc tiÕp trªn nãc bån chøa hay trong ph¹m vi tr¹m cÊp khÝ ho¸ láng c¸ch
bån chøa tèi thiÓu 1 m.
- ThiÕt bÞ cã c«ng suÊt ho¸ h¬i lín h¬n 200kg/h cÇn ®Æt phÝa ngoµi tr¹m cÊp khÝ ho¸
láng vµ ph¶i c¸ch t−êng (rµo) tr¹m cÊp tèi thiÓu 10 m vµ c¸ch nhµ ë trªn 8 m.
8.3.5 Khi ®Æt ngoµi trêi kh«ng cã m¸i che, thiÕt bÞ ho¸ h¬i cÇn ®−îc bäc c¸ch nhiÖt vµ ®Æt c¸ch
nhau tèi thiÓu 1 m nÕu cã nhiÒu thiÕt bÞ ho¸ h¬i ®Æt cïng nhau.
8.3.6 C«ng suÊt thiÕt bÞ ho¸ h¬i ®−îc x¸c ®Þnh theo l−u l−îng hÖ thèng .
8.3.7 Cho phÐp thiÕt kÕ ®Æt bån chøa h¬i khÝ ho¸ láng dù tr÷ ngay sau thiÕt bÞ ho¸ h¬i ®Ó cÊp
khÝ ®èt trong giê cã nhu cÇu sö dông thÊp hoÆc cÊp bï l−îng khÝ ®èt trong giê cao ®iÓm
(giê cã nhu cÇu sö dông cùc ®¹i) ®Ó gi¶m c«ng suÊt thiÕt bÞ ho¸ h¬i.
8.3.8 Bån chøa h¬i ®iÒu tiÕt ph¶i ®−îc thiÕt kÕ chÕ t¹o theo tiªu chuÈn kü thuËt nh− bån chøa
khÝ ®èt kh¸c.
8.3.9 Sè l−îng thiÕt bÞ ho¸ h¬i ®−îc thiÕt kÕ tuú theo nhu cÇu sö dông vµ chñng lo¹i thiÕt bÞ
ho¸ h¬i.
Sè l−îng thiÕt bÞ ho¸ h¬i tÝnh theo sè l−îng thiÕt bÞ sö dông tham kh¶o phô lôc D
8.4 Yªu cÇu vÒ b¶o vÖ chèng ¨n mßn
8.4.1 Bån ®Æt næi cÇn ®−îc b¶o vÖ chèng dßng nhiÖt bøc x¹ mÆt trêi chiÕu trùc tiÕp lªn bån
(®Æt m¸i che hay s¬n mµu s¸ng).

15
 TCXDVN 377: 2006
8.4.2 Bån ®Æt næi ph¶i ®−îc b¶o vÖ chèng ¨n mßn cña m«i tr−êng kh«ng khÝ nh− m¹, s¬n
chèng rØ, khi s¬n chèng rØ ph¶i s¬n tèi thiÓu hai líp.
8.4.3 Bån ®Æt ch×m cÇn ®−îc b¶o vÖ chèng ¨n mßn theo §iÒu 4.2.3.4 trong tiªu chuÈn TCVN
7441 : 2004.
8.4.4 Bån ®Æt ch×m, nöa næi nöa ch×m cÇn b¶o vÖ chèng ngËp n−íc.

9. TÝnh to¸n m¹ng l−íi cÊp khÝ ®èt trung t©m trong nhµ ë

9.1 Yªu cÇu chung

L−u l−îng khÝ ®èt x¸c ®Þnh theo sè l−îng thiÕt bÞ sö dông hay theo nhu cÇu sö dông khÝ
®èt trong nhµ vµ kh¶ n¨ng lµm viÖc kh«ng ®ång thêi cña c¸c thiÕt bÞ sö dông còng nh−
nhu cÇu sö dông kh«ng ®Òu trong ngµy. Ph¶i ®¶m b¶o ®ñ l−u l−îng khÝ ®èt theo yªu cÇu
sö dông lín nhÊt (trong giê ca¬ ®iÓm).
9.2 X¸c ®Þnh ®−êng kÝnh èng dÉn
§−êng kÝnh cña èng cÊp khÝ ®èt trong nhµ ë cÇn ®−îc thiÕt kÕ ®Ó tæn thÊt ¸p suÊt trong hÖ
thèng cho phÐp lín nhÊt vµ hÖ thèng lµm viÖc tin cËy, æn ®Þnh.
1. §−êng kÝnh trong cña èng dÉn (dt), cm, ®−îc chän s¬ bé theo c«ng thøc:

W ( 273 + t )
d t = 0 , 036238
P m
v (5)
Trong ®ã:
- W - L−u l−îng khÝ ®èt, m3/h, ë nhiÖt ®é t0 = 00C vµ ¸p suÊt p = 101,32 KPa
- t – NhiÖt ®é cña khÝ ®èt ë ®iÒu kiÖn tÝnh to¸n, 0C.
- Pm- ¸p suÊt tuyÖt ®èi trung b×nh cña khÝ ®èt trong ®o¹n èng cÇn tÝnh.

Pm = 0,5.(P®Çu + Pcuèi ) (Pa) (6)

- v – VËn tèc dßng khÝ trong ®−êng èng, m/s.
2. §−êng kÝnh èng thùc cña m¹ng l−íi ®−êng èng dÉn ®−îc chän theo tÝnh to¸n thuû
lùc hÖ thèng.
(TÝnh to¸n thuû lùc hÖ thèng cÊp khÝ ®èt h¹ ¸p tham kh¶o phô lôc F).
9.3 Tæn thÊt ¸p suÊt trong ®−êng èng dÉn
9.3.1 Tæng tæn thÊt ¸p suÊt cña hÖ thèng thÊp ¸p trong nhµ (tæn thÊt ¸p suÊt do ma s¸t theo
chiÒu dµi ®o¹n èng vµ tæn thÊt ¸p suÊt côc bé) tÝnh tõ van ng¾t khÈn cÊp ®Æt ngoµi nhµ
(sau thiÕt bÞ ho¸ h¬i) ®Õn thiÕt bÞ sö dông xa nhÊt vµ cao nhÊt kh«ng v−ît qu¸ 60 Pa hay
cã thÓ tÝnh theo ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o ¸p suÊt cña khÝ ®èt trong èng tr−íc thiÕt bÞ sö dông xa
nhÊt vµ cao nhÊt b»ng 0,7 ¸p suÊt ®Þnh møc cña thiÕt bÞ sö dông.
9.3.2 Tæn thÊt ¸p suÊt cña m¹ng l−íi ®−êng èng dÉn khÝ ®èt trong nhµ cÇn tÝnh thªm ¶nh h−ëng
cña ¸p suÊt tÜnh m«i tr−êng kh«ng khÝ theo c«ng thøc (pa):

∆p = ± gh(ρk - ρ) (7)
Trong ®ã:
- g – Gia tèc träng tr−êng (g = 9,81m/s2);
- h – Chªnh lÖch ®é cao tuyÖt ®èi gi÷a ®iÓm ®Çu vµ ®iÓm cuèi cña ®o¹n èng dÉn cÇn
tÝnh, (m);

16
 TCXDVN 377: 2006
- ρk – Khèi l−îng riªng (mËt ®é) cña kh«ng khÝ ë nhiÖt ®é tÝnh to¸n, 0C, vµ ¸p suÊt
101,32 Kpa, (kg/m3) .
- ρ - Khèi l−îng riªng cña khÝ ®èt ë nhiÖt ®é tÝnh to¸n, 0C, vµ ¸p suÊt 101,32 Kpa,
(kg/m3).
- ∆p cã gi¸ trÞ d−¬ng khi ®iÓm cuèi cao h¬n ®o¹n ®Çu ®o¹n èng tÝnh to¸n vµ cã gi¸ trÞ
©m trong ®iÒu kiÖn ng−îc l¹i
9.3.3 Cho phÐp tÝnh tæn thÊt ¸p suÊt côc bé theo tû lÖ phÇn tr¨m cña tæn thÊt ¸p suÊt do ma s¸t
theo chiÒu dµi trong ®o¹n èng ®ã, cô thÓ:
- §o¹n èng chÝnh ®Õn ch©n trôc èng ®øng : 25 %;
- Trªn trôc èng ®øng : 20 %
- Khi ®−êng èng ph©n phèi dµi tõ 1 m ®Õn 2 m : 450%
- Khi ®−êng èng ph©n phèi dµi tõ 3 m ®Õn 4 m : 300%
- Khi ®−êng èng ph©n phèi dµi tõ 5 m ®Õn 7 m : 120%
- Khi ®−êng èng ph©n phèi dµi tõ 8 m ®Õn 12 m : 50%
9.3.4 VËn tèc chuyÓn ®éng cña khÝ ®èt trong ®−êng èng dÉn
VËn tèc chuyÓn ®éng cña dßng khÝ ®èt trong èng kh«ng nªn v−ît qu¸ 7 m/s ®Ó gi¶m ®é
ån sinh ra do dßng khÝ chuyÓn ®éng trong èng.

10. Trang bÞ ®o kiÓm vµ tù ®éng

10.1 Yªu cÇu chung

- Sè l−îng, chñng lo¹i vµ ph−¬ng ph¸p l¾p ®Æt thiÕt bÞ ®¶m b¶o an toµn, ®o, kiÓm, ®ång
hå ®o ¸p suÊt tu©n thñ theo TCVN 6153 :1996 vµ TCVN 7441 : 2004.
- Trong tr¹m chøa khÝ ho¸ láng yªu cÇu ph¶i cã hÖ thèng tù ®éng ®iÒu khiÓn l−u l−îng
h¬i, ¸p suÊt cña hÖ thèng, bån chøa vµ hÖ thèng ch÷a ch¸y tù ®éng ®Ó ®¶m b¶o an toµn.
10.2 Van an toµn
ThiÕt kÕ van an toµn tu©n thñ theo §iÒu 8.3 trong TCVN 6153 :1996 vµ TCVN 7441 :
2004 vµ theo ®iÒu kiÖn sau:
- Van an toµn kiÓu lß xo cÇn cã c¬ cÊu ®Ó më van c−ìng bøc khi cÇn thiÕt (khi ®Æt
trong hÖ thèng h¹ ¸p - ¸p suÊt lµm viÖc ®Þnh møc kh«ng qu¸ 0,005 Mpa – cho phÐp
kh«ng cã c¬ cÊu më c−ìng bøc).
- Van an toµn ph¶i ®¶m b¶o b¾t ®Çu lµm viÖc (më cöa x¶) khi ¸p suÊt trong hÖ thèng
v−ît qu¸ 15% ¸p suÊt lµm viÖc.
- MiÖng èng x¶ tõ van an toµn, van x¶ khÝ cÇn ®Æt ngoµi nhµ ®Ó ®¶m b¶o kh«ng x¶ khÝ
®èt vµo trong nhµ trong mäi ®iÒu kiÖn.
10.3 ¸p kÕ
Trang bÞ ¸p kÕ tu©n thñ theo §iÒu 8.2 trong TCVN 6153 : 1996
10.4 CÊp chÝnh x¸c cña thiÕt bÞ ®o
CÊp chÝnh x¸c cña tÊt c¶ thiÕt bÞ ®o, kiÓm kh«ng ®−îc nhá h¬n 2,5.
10.5 HÖ thèng tù ®éng ®iÒu khiÓn
- Yªu cÇu ph¶i cã hÖ thèng tù ®éng ®iÒu khiÓn l−u l−îng khÝ ®èt ®Ó ®¶m b¶o ®ñ l−îng
khÝ ®èt cho hÖ thèng vµ ®¶m b¶o an toµn cho thiÕt bÞ ho¸ h¬i.
- Cho phÐp sö dông hÖ thèng tù ®éng ®iÒu khiÓn ¸p suÊt trung t©m cho c¶ hÖ thèng hay
®iÒu khiÓn côc bé trªn mçi thiÕt bÞ riªng biÖt.
- §iÒu khiÓn ¸p suÊt cã thÓ b»ng thiÕt bÞ ®iÒu ¸p kiÓu c¬ khÝ, ®iÖn tö

17
 TCXDVN 377: 2006

11. Phßng chèng ch¸y næ

11.1 Phßng chèng ch¸y, næ

Phßng chèng ch¸y næ cho hÖ thèng cÊp khÝ ®èt trung t©m trong nhµ cÇn tu©n thñ theo
§iÒu 9.22 trong TCVN 2622 : 1995.
11.2 TiÕp ®Þa vµ an toµn ®iÖn
Toµn bé hÖ thèng ®−êng èng cÊp khÝ ®èt trong nhµ ph¶i ®−îc thiÕt kÕ nèi tiÕp ®Þa san
b»ng thÕ cho c¸c tuyÕn èng chÝnh, èng nh¸nh, èng ph©n phèi
11.3 HÖ thèng tù ®éng c¶nh b¸o nång ®é c¸c chÊt hydrocacbon
11.3.1 Khi ®iÒu kiÖn cho phÐp cã thÓ thiÕt kÕ hÖ thèng tù ®éng c¶nh b¸o nång ®é c¸c chÊt
hydrocacbon trong kh«ng khÝ, c¸c ®Çu c¶m biÕn c¸c chÊt khÝ cã khèi l−îng riªng nhá
h¬n khèi l−îng riªng cña kh«ng khÝ ë cïng nhiÖt ®é cÇn ®Æt kh«ng v−ît qu¸ mÆt trªn cña
thiÕt bÞ sö dông vµ t¹i ®é cao tèi thiÓu 20 cm tÝnh tõ mÆt sµn nhµ. VÞ trÝ ®Æt cÇn chän n¬i
cã kh¶ n¨ng tÝch tô khÝ ®èt nhiÒu nhÊt.
11.3.2 Cho phÐp sö dông hÖ thèng tù ®éng c¶nh b¸o trung t©m gåm c¶ hÖ thèng tù ®éng c¶nh
b¸o nång ®é t¹i tr¹m cÊp khÝ ho¸ láng ngoµi nhµ.

18
TCXDVN 377: 2006

Phô lôc A
TÝnh chÊt vËt lý cña mét sè hydrocacbon
Sè Tªn gäi C«ng Ph©n tö ThÓ tÝch ë 00C, Khèi l−îng Tû lÖ mËt
TT thøc ho¸ l−îng 101,3 Kpa riªng ë 00C, ®é so víi
häc kg/mol m3/kmol 101,3 Kpa kh«ng khÝ
kg/m3
1 Axªtilen C2H2 26,038 22,4 1,1707 0,9673
2 Mªtan CH4 16,043 22,38 0,7168 0,5545
3 £tan C2H6 30,07 22,18 1,3566 1,049
4 Propan C3H8 44,097 21,84 2,019 1,562
5 ISO-Butan C4H10 58,124 21,5 2,703 2,091
6 Butan C4H10 58,124 21,78 2,668 2,064
7 Pentan C5H12 72,151 - 3,221 2,491

19
TCXDVN 377: 2006

Phô lôc B
(tham kh¶o)
NhiÖt trÞ cña c¸c chÊt khÝ nguyªn chÊt.
Sè Lo¹i khÝ NhiÖt trÞ chÊt khÝ
TT nguyªn Møc cao Møc thÊp Møc cao Møc thÊp Møc cao Møc thÊp
chÊt KJ/kmol KJ/kg KJ/m3 (00C, 101,3 Kpa)
1 Asªtilen 1308560 1264600 50240 48570 58910 56900
2 Mªtan 890990 803020 55560 50080 39860 35840
3 £tan 1560960 1429020 51920 47520 70420 63730
4 Propan 2221500 2045600 50370 46390 101740 93370
5 Iso-Butan 2880400 2660540 49570 45760 133980 123770
6 Butan 2873580 2653720 49450 45680 131890 121840
7 Pentan 3549610 3277750 49200 45430 158480 146340

20
TCXDVN 377: 2006

Phô lôc C
(tham kh¶o)
HÖ sè ho¹t ®éng ®ång thêi cña thiÕt bÞ sö dông K®t
Sè thiÕt HÖ sè ho¹t ®éng ®ång thêi K®t Sè thiÕt HÖ sè ho¹t ®éng ®ång thêi K®t
bÞ sö d. Lo¹i 4 bÕp ®un Lo¹i 2 bÕp ®un bÞ sö d. Lo¹i 4 bÕp ®un Lo¹i 2 bÕp ®un
1 1 1 15 0,240 0,242
2 0,650 0,840 20 0,235 0,230
3 0,450 0,730 30 0,231 0,218
4 0,350 0,590 40 0,227 0,213
5 0,290 0,480 50 0,223 0,210
6 0,280 0,410 60 0,220 0,207
7 0,280 0,360 70 0,217 0,205
8 0,265 0,320 80 0,214 0,204
9 0,258 0,289 90 0,212 0,203
10 0,254 0,263 100 0,210 0,202
> 100 0,205 0,200

Ghi chó: Sè liÖu theo kinh nghiÖm cña Céng hoµ liªn bang Nga

21
TCXDVN 377: 2006

Phô lôc D
(tham kh¶o).
Sè l−îng thiÕt bÞ sö dông cã thÓ ®−îc cÊp tõ mét thiÕt bÞ
ho¸ h¬i khÝ ho¸ láng c−ìng bøc
Sè Sè l−îng thiÕt bÞ phô thuéc vµo nguån nhiÖt cÊp cho thiÕt bÞ ho¸ h¬i.
l−îng §èt trùc tiÕp tõ ngän löa CÊp nhiÖt b»ng ®iÖn CÊp nhiÖt tõ h¬i n−íc
tÇng trë
cña Tèi −u Cho phÐp Tèi −u Cho phÐp Tèi −u Cho phÐp
nhµ
2 356 240-600 588 410-880 780 550-1250
3 653 400-1140 857 580-1360 1242 850-2000
4 773 470-1420 951 620-1610 1412 950-2250
5 1047 610-1800 1155 730-1980 1794 1250-3080
9 1988 1050-3820 1710 1060-3060 2911 1790-4600

Ghi chó: Sè liÖu trong phô lôc nµy lÊy theo kinh nghiÖm cña Céng hoµ liªn bang
Nga

22
TCXDVN 377: 2006

Phô lôc E
(tham kh¶o)
HÖ sè nhu cÇu sö dông kh«ng ®Òu trong ngµy Kg
Sè l−îng Sè nh©n khÈu trong mét c¨n hé (Ng−êi)
c¨n hé §Õn 2ng−êi 3 4 5 ≥6
1 37,144 30,834 24,255 21,556 18,407
2 21,915 18,349 14,145 12,432 11,613
3 17,820 14,738 12,222 11,250 10,339
4 16,430 13,364 11,487 10,638 9,618
5 15,245 12,388 10,953 10,102 9,172
6 14,845 11,923 10,508 9,770 8,875
7 14,200 11,328 10,085 9,388 8,556
8 13,625 11,005 9,800 9,056 8,153
9 13,220 10,641 9,545 8,750 8,004
10 12,915 10,382 9,257 8,444 7,813
15 11,695 9,533 8,385 7,781 7,112
20 11,035 9,014 7,863 7,270 6,667
30 10,150 8,265 7,075 6,556 6,093
40 9,380 7,681 6,599 6,071 5,690
50 8,945 7,327 6,319 5,842 5,435
60 8,535 6,993 5,995 5,587 5,223
70 8,110 6,636 5,761 5,382 5,053
80 7,830 6,419 5,599 5,255 4,947
90 7,615 6,228 5,452 5,127 4,841
100 7,455 6,094 5,351 5,025 4,756
400 6,000 4,908 4,388 4,158 3,970

Ghi chó: Sè liªu theo kinh nghiÖm cña c¸c n−íc Xc héi chñ nghÜa ®«ng ¢u cò.

23
TCXDVN 377: 2006

Phô lôc F
(tham kh¶o)
TÝnh to¸n thuû lùc m¹ng l−íi ®−êng èng cÊp khÝ ®èt trung t©m trong nhµ

I. C¸c c«ng thøc c¬ b¶n

Tæn thÊt ¸p suÊt do ma s¸t theo chiÒu dµi (l), pa, trong ®−êng èng cÊp khÝ
®èt thÊp ¸p ®−îc x¸c ®Þnh theo c¸c c«ng thøc c¬ b¶n sau:

p
2
− p
2
= 0,81λ Wρ 0
l
d c d5 0 (F.1)
6.1 X¸c ®Þnh Tiªu chuÈn Reynolds

4 G
Re =
π ψd (F.2)
Trong ®ã: Wo- L−u l−îng thÓ tÝch khÝ ®èt, m3/h, qui vÒ ®iÒu kiÖn tiªu
chuÈn ( ë 00C vµ ¸p suÊt 101,31Kpa)
G- L−u l−îng khèi l−îng khÝ ®èt, kg/h
ψ - §é nhít ®éng lùc cña khÝ ®èt, pa/s.
ρ0 – Khèi l−îng riªng cña khÝ ®èt ë 00C vµ ¸p suÊt 101,31Kpa
l - ChiÒu dµi ®o¹n èng, m.
P®, Pc - ¸p suÊt khÝ ®èt t¹i ®iÓm ®Çu vµ ®iÓm cuèi ®o¹n èng, pa.
Λ – HÖ sè tæn thÊt ¸p suÊt do ma s¸t theo chiÒu dµi ®o¹n èng,
6.2 X¸c ®Þnh hÖ sè tæn thÊt ¸p suÊt do ma s¸t theo chiÒu dµi (λ) (pa/m2)
phô thuéc vµo chÕ ®é ch¶y cña dßng khÝ trong èng:
1. ë chÕ ®é ch¶y tÇng Re < 2000

64
λ =
Re (F.3)
2. ë chÕ ®é ch¶y chuyÓn tiÕp 2000 < Re < 4000

λ = 0,00253 Re (F.4)

24
TCXDVN 377: 2006

3. ë chÕ ®é ch¶y rèi Re > 4000

0 , 25
 Ke 68 
λ = 0,11 + 
 d Re  (F.5)
6.3 X¸c ®Þnh tæn thÊt ¸p suÊt côc bé, ∆Pcb, (Pa)
1. X¸c ®Þnh theo hÖ sè tæn thÊt ¸p suÊt côc bé (ζ)

v2
∆ p = ∑ξ ρ
cb 2 (F.6)
2. X¸c ®Þnh theo ®é dµi t−¬ng ®−¬ng (le) , m, (lµ ®é dµi ®o¹n èng cã tæn
thÊt do ma s¸t theo chiÒu dµi b»ng tæng tæn thÊt ¸p suÊt côc bé cña ®o¹n
èng cÇn tÝnh to¸n)

∆ p =λl
2
v
ρ e

d 2
cb (pa) (F.7)
d
Hay
l = ∑ξ λ
e
(m) (F.8)
Trong ®ã:
- d - §−êng kÝnh trong cña èng, m.
- µ - §é nhít ®éng häc cña khÝ ®èt, m2/s
- ρ – Khèi l−îng riªng cña khÝ ®èt, kg/m3, ë ®iÒu kiÖn tÝnh to¸n
- v – VËn tèc dßng khÝ, m/s.
- Ke - §é nh¸m qui dÉn cña èng, m.

II. TÝnh l−u l−îng khÝ ®èt theo sè hé gia ®×nh sö dông khÝ ®èt

L−u l−îng tÝnh to¸n cña hÖ thèng cÊp khÝ ®èt trung t©m trong nhµ ë cã thÓ x¸c
®Þnh theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau tuú theo chñng lo¹i c«ng tr×nh thùc tÕ, trong phô
lôc nµy giíi thiÖu thªm c¸ch x¸c ®Þnh l−u l−îng tÝnh to¸n (Wtt , m3/h) cña hÖ thèng
theo sè hé gia ®×nh sö dông khÝ ®èt b»ng c«ng thøc:
n

W tt
= ∑K w N
1
g dm h
(F.9)

25
TCXDVN 377: 2006

Trong ®ã:
- n – Sè l−îng hé gia ®×nh cã cïng sè l−îng nh©n khÈu;
- Nh- Sè hé gia ®×nh sö dông khÝ ®èt (sè c¨n hé trong nhµ);
- Kg- HÖ sè nhu cÇu sö dông khÝ ®èt kh«ng ®Òu trong ngµy phô
thuéc sè l−îng hé gia ®×nh vµ sè nh©n khÈu trong mçi hé. (tham
kh¶o phô lôc E)
- w®m- §Þnh møc sö dông khÝ ®èt cña mçi hé gia ®×nh (m3/h).
Chó thÝch: §Þnh møc sö dông khÝ ®èt cña mçi hé gia ®×nh cã thÓ x¸c ®Þnh
b»ng ph−¬ng ph¸p thèng kª cho mçi lo¹i c«ng tr×nh thùc tÕ.
III. C«ng thøc thùc nghiÖm ®Ó tÝnh thuû lùc khi kh«ng cã tµi liÖu thùc
nghiÖm ®Ó tra cøu
(theo tiªu chuÈn SNIP 2.04.08.87* cña Nga)
1. Tæn thÊt ¸p suÊt trong m¹ng ®−êng èng phô thuéc vµo chÕ ®é chuyÓn ®éng
cña dßng khÝ ®èt trong èng dÉn ®Æc tr−ng b»ng tiªu chuÈn ®ång d¹ng Re:
Re = 0,0354 W/d. µ (F.10)
Trong ®ã:
- W - L−u l−îng khÝ ®èt, m3/h, ë ¸p suÊt 101,32 Kpa vµ nhiÖt ®é 00C
- d - §−êng kÝnh trong cña èng dÉn, cm
- µ - §é nhít ®éng häc cña khÝ ®èt, m2/s, ë ¸p suÊt 101,32 Kpa vµ
nhiÖt ®é 00C.
Tuú theo gi¸ trÞ cña Re tæn thÊt ¸p suÊt ®−îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:

Khi ch¶y tÇng Re ≤ 2000
W
∆ p = 1 ,132 . 10 6
µpl
d 4 (F.11)

Khi ch¶y ë chÕ ®é chuyÓn tiÕp Re = 2000 -:- 4000
2 , 333
W
∆ p = 0 , 516 pl
d 5 , 333
µ 0 , 333
(F.12)

Khi ch¶y rèi Re > 4000

26
TCXDVN 377: 2006

 n µd  W 2
∆ p = 69  + 1922  p
(F.13)
5
 d W  d

Trong ®ã:
- ∆P – Tæng thÊt ¸p suÊt, Pa
- Ρ0 - Khèi l−îng riªng cña khÝ ®èt, kg/m3, ë ¸p suÊt 101,32 Kpa,
nhiÖt ®é 00C.

- l - ChiÒu dµi ®o¹n èng cã ®−êng kÝnh kh«ng ®æi, m.

- Ke- §é nh¸m qui dÉn cña mÆt trong èng, m, ®èi víi èng thÐp lÊy
b»ng 0,0001.
- W, d, – T−¬ng tù nh− trong c«ng thøc F.1.

2. ChiÒu dµi tÝnh to¸n cña ®−êng èng

l = le + ∑ξ ld
Trong ®ã:

- le – ChiÒu dµi ®−êng èng ®o th−c tÕ, m,

- ∑ξ - Tæng hÖ sè tæn thÊt côc bé trªn ®o¹n ®−êng èng chiÒu dµi le

- ld – ChiÒu dµi t−¬ng ®−¬ng cña ®o¹n èng th¼ng, m, mµ tæn thÊt ¸p
suÊt do ma s¸t cña ®o¹n èng nµy ®óng b»ng tæng tæn thÊt ¸p suÊt

côc bé cña ®o¹n èng chiÒu dµi le khi ξ = 1.

3. ChiÒu dµi t−¬ng ®−¬ng cña ®−êng èng dÉn khÝ ®èt, m, phô thuéc vµo chÕ
®é ch¶y trong èng vµ x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
Khi ch¶y tÇng:
W
l d = 5,5 .10 − 6
µ (F.15)
Khi ch¶y ë chÕ ®é chuyÓn tiÕp:

d 1, 333 µ 0 , 333
l d = 12 ,15
W 0 , 333 (F.16)
Khi ch¶y rèi:

27
TCXDVN 377: 2006

d
ld =
µd 
0 , 25
n
11  + 1922 
d W  (F.17)

4. Tæn thÊt ¸p suÊt, pa, trong èng dÉn khÝ ho¸ láng x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:

λlv 2 p
∆p = 50
d (F.18)
Trong ®ã:
- λ - HÖ sè søc c¶n thuû lùc do ma s¸t;
- v – VËn tèc ch¶y trung b×nh cña khÝ ho¸ láng, m/s;
HÖ sè søc c¶n thuû lùc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
0 , 25
n 68 
λ = 0 ,11 +
d R l  (F.19)
IV. Tr×nh tù tÝnh to¸n thuû lùc m¹ng l−íi ®−êng èng
1. X¸c ®Þnh l−u l−îng khÝ ®èt trong tõng ®o¹n èng dÉn trong m¹ng;
2. TÝnh ®−êng kÝnh èng dù kiÕn cña tõng ®o¹n trong hÖ thèng;
3. TÝnh tæn thÊt ¸p suÊt côc bé. Khi tÝnh to¸n, tæn thÊt ¸p lùc côc bé ®−îc qui
ra ®é dµi ®−êng èng t−¬ng ®−¬ng - lµ ®é dµi ®−êng èng cã tæn thÊt ¸p suÊt
do ma s¸t b»ng tæng tæn thÊt ¸p suÊt côc bé cña ®o¹n èng ®ã;
4. TÝnh tæn thÊt ¸p suÊt do ma s¸t theo chiÒu dµi ®o¹n èng;
5. TÝnh ®é dµi ®o¹n èng vµ tæn thÊt ¸p suÊt trong ®ã;
6. TÝnh trÞ sè bï ¸p suÊt trong ®o¹n èng do chªnh lÖch ®é cao (c«ng thøc 10.1):
7. TÝnh tæng tæn thÊt ¸p suÊt cña ®o¹n èng cã tÝnh c¶ ¸p suÊt bï;
8. TÝnh tæng tæn thÊt ¸p suÊt cña m¹ng (kÓ c¶ tæn thÊt ¸p suÊt trong thiÕt bÞ sö
dông);
CÇn l−u ý r»ng: HiÖn nay, ViÖt Nam ch−a cã sè liÖu ®Ó tra cøu khi tÝnh thuû
lùc m¹ng l−íi ®−êng èng dÉn khÝ ®èt nªn cÇn tÝnh cô thÓ theo c«ng thøc lý
thuyÕt hoÆc c«ng thøc thùc nghiÖm th−êng ®−îc sö dông t¹i n−íc ngoµi.
KÕt qu¶ tÝnh to¸n ®−îc lËp thµnh b¶ng.

28
TCXDVN 377: 2006

29
TCXDVN 377: 2006

B¶ng mÉu tÝnh thuû lùc ®−êng èng dÉn khÝ ®èt thÊp ¸p trong nhµ
§o¹n L−u §−êng §é dµi Tæng §é §é dµi Tæng Tæn Tæn Chªnh ¸p suÊt Tæng HÖ sè
èng l−îng kÝnh ®o¹n hÖ sè dµi qui dÉn ®é dµi thÊt ¸p thÊt ¸p lÖch ®é tÜnh tæn tæn
tÝnh khÝ ®èt trong èng tæn t−¬ng cña tæn tÝnh suÊt suÊt cao tÝnh thÊt ¸p thÊt ¸p
to¸n trong cña tÝnh thÊt ¸p ®−¬ng thÊt ¸p to¸n riªng trªn c¶ ®Çu vµ to¸n suÊt suÊt
®o¹n èng to¸n, suÊt cña suÊt côc cña do ma ®o¹n cuèi do cña côc bé
èng, dÉn, M côc bé tæng bé, ®o¹n s¸t èng cña thay ®o¹n cña
M3/h mm trªn thÊt m èng, theo tÝnh ®o¹n ®æi ®é èng phô
®o¹n côc m chiÒu to¸n, èng cao, tÝnh kiÖn
èng bé, dµi Pa tÝnh Pa to¸n trªn
tÝnh m èng, to¸n, ®o¹n
to¸n Pa/m m èng
tÝnh
to¸n
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

- Tæng tæn thÊt ¸p suÊt cña hÖ thèng….

- Tæn thÊt ¸p suÊt trong thiÕt bÞ sö dông xa nhÊt hay lín nhÊt
- Tæng c¶ hÖ thèng
- So s¸nh kÕt qu¶ tÝnh to¸n víi giíi h¹n cho phÐp cña tiªu chuÈn nµy (NÕu v−ît qu¸ giíi h¹n cho phÐp cÇn hiÖu chØnh ®−êng
kÝnh èng dÉn vµ tÝnh l¹i ®Õn khÝ tæn thÊt ¸p suÊt n»m trong giíi h¹n cho phÐp).

30
TCXDVN 377: 2006

Phô lôc G
(tham kh¶o)
HÖ sè tæn thÊt ¸p lùc côc bé cña mét sè phô kiÖn trong hÖ thèng khÝ ®èt

Chç cã tæn thÊt HÖ sè Chç cã tæn thÊt HÖ sè ζ phô thuéc ®−êng kÝnh trong, mm.
¸p lùc côc bé ζ ¸p lùc côc bé 15 20 25 32 40 ζ 50
Thay ®æi ®−êng 0,35* Cót 900 2,2 2,1 2 1,8 1,6 1,1
kÝnh ®ét ngét
T- §−êng kÝnh 1** Van trô 4 2 2 2 2 2
b»ng nhau
T- Cã èng rÏ 1,5** Van cÇu 11 7 6 6 6 5
nhá h¬n
Ch¹c t− ®−êng 2** Van hµm Õch 3 3 3 2,5 2,5 2
kÝnh b»ng nhau
Ch¹c t− ®−êng 3** Chó thÝch : *ζ tÝnh cho phÇn èng cã ®−êng kÝnh nhá h¬n.
kÝnh kh¸c nhau ** ζ tÝnh cho ®o¹n èng cã l−u l−îng nhá h¬n

Tªn gäi c¸c lo¹i van trong b¶ng trªn

30