Professional Documents
Culture Documents
Complexes
Complexes
net/~jrabasa
complexes
NOMBRES COMPLEXES
COMPLEXES
i = −1
POTÈNCIES DE i
i0 = 1 i1 = i i 2 = −1 i 3 = −i
i 4n = 1 i 4 n+1 = i i 4 n+ 2 = −1 i 4 n+3 = −i
z = a + bi
z = a 2 + b2
z a = z cos ϕ
b b = z sin ϕ
ϕ
⎛b⎞
a ϕ = arctg ⎜ ⎟
⎝a⎠
1
Xavier Rabasa Arévalo http://www.xtec.net/~jrabasa
complexes
z = 4 + 3i
z = 4 2 + 32 = 5
5 4 = 5 cos ϕ
3 3 = 5 sin ϕ
ϕ ⎛3⎞
ϕ = arctg ⎜ ⎟
4 ⎝4⎠
Binòmica z = a + bi
⎧R = z = a 2 + b 2
⎪
Polar z = Rϕ ⎨ ⎛b⎞
⎪ ϕ = arctg ⎜ ⎟
⎩ ⎝a⎠
Suma (a + bi ) + (c + di ) = (a + c) + (b + d )i
(a + c) + (b + d )i
a + bi
c + di
2
Xavier Rabasa Arévalo http://www.xtec.net/~jrabasa
complexes
Resta (a + bi ) − (c + di ) = (a − c) + (b − d )i
a + bi
(a − c) + (b − d )i
c + di
a + bi (a + bi )(c − di ) ⎛ ac + bd ⎞ ⎛ bc − ad ⎞
Quocient = =⎜ 2 2 ⎟
+⎜ 2 2 ⎟
i
c + di c2 + d 2 ⎝ c + d ⎠ ⎝ c + d ⎠
Rrα +β
Rα
rβ
3
Xavier Rabasa Arévalo http://www.xtec.net/~jrabasa
complexes
Rα ⎛ R ⎞ ⎛R⎞
Quocient = ⎜ ⎟ = ⎜ ⎟[cos(α − β) + i·sin(α − β)]
rβ ⎝ r ⎠ α −β ⎝ r ⎠
Rα
⎛R⎞
⎜ ⎟
⎝ r ⎠ α −β
rβ
Arrel
⎧ n R n R[cos( α ) + i·sin( α )]
⎪ =
α n n
⎪
⎪ n
⎪ nR n α + 360º α + 360º
= R[cos( ) + i·sin( )]
⎪ α + 360 º n n
⎪
⎪⎪ n
nR =⎨ nR n α + 720º α + 720º
α = R[cos( ) + i·sin( )]
⎪ α + 2·360 º n n
⎪
⎪ n
⎪......
⎪
⎪n R n
= R[cos(
α + ( n − 1)360º
) + i·sin(
α + ( n − 1)360º
)]
⎪ α + (n − 1 )360 º n n
⎪⎩ n Ex
emple:
4
Xavier Rabasa Arévalo http://www.xtec.net/~jrabasa
complexes
27 90 º
⎧ 330º
⎪
3
27i =3 2790º =⎨330º+1 3150 º
330 º
⎪3
⎩ 30º+2
3270 º
30º π 1 3 1
6 2 2 3
45º π 2 2 1
4 2 2
60º π 3 1 3
3 2 2
90º π 1 0 ±∞
2
SEGON QUADRANT
5
Xavier Rabasa Arévalo http://www.xtec.net/~jrabasa
complexes
TERCER QUADRANT
180º+0º π 0 -1 0
180º
180º+30º 7π 1 3 1
− −
210º 6 2 2 3
6
Xavier Rabasa Arévalo http://www.xtec.net/~jrabasa
complexes
180º+45º 5π 2 2 1
− −
225º 4 2 2
180º+60º 4π 3 1 3
− −
240º 3 2 2
180º+90º 3π -1 0 ±∞
270º 2
QUART QUADRANT
360º-60º 5π 3 1 − 3
− 2
300º 3 2
360º-90º 3π -1 0 ±∞
270º 2
EXERCICIS
7
Xavier Rabasa Arévalo http://www.xtec.net/~jrabasa
complexes
Sol.
a) b) c) d)
4–3i = 5 5+12i = 13 ⎛ 12 ⎞ –3+3i = 3 2 135 º -2-4i = 2 5 tg
⎛ −3 ⎞ tg −1 ⎜ ⎟ −1
2
tg −1 ⎜ ⎟ ⎝ 5 ⎠
⎝ 4 ⎠
8
Xavier Rabasa Arévalo http://www.xtec.net/~jrabasa
complexes
e) (1 − i ) 7 = (1 − i )((1 − i ) 2 ) = (1 − i )(−2i ) 3 = 8i (1 − i ) = 8 + 8i
3
Sol.
a) -217+217i b) 211-211i c) -31025i d) 224
9
Xavier Rabasa Arévalo http://www.xtec.net/~jrabasa
complexes
g) 2 4120 º = 23 (−1 + 3i ) = −8 + 8 3i h) 25 −150 º = 2 4 (− 3 − 1i ) = −16 3 − 16i
i) 25 30 º = 16 3 + 16i j) 2 4120 º = 23 (−1 + 3i ) = −8 + 8 3i
1 + 3i 3 − 2i 5 − 5i
d) e) f)
2+i 2 − 3i 3 + 4i
m) (3 − 2i)3 n) i 3459 (1 − i ) 5
o)
(1 + i ) 5
RAONAMENT
6i(2 − i )(1 − 2i ) 2 6i (2 − i )(−3 − 4i ) 6i (−10 − 5i )(3 − i )
= = =
r) 3+i 3+i (3 + i )·(3 − i )
3i (−2 − i )(3 − i ) = 3 − 21i
Sol.
a)
4 7
− i
1
b) − + i
1
c)
1 13
+ i
d) 1+i
5 5 8 8 10 10
10
Xavier Rabasa Arévalo http://www.xtec.net/~jrabasa
complexes
e)
12 5
+ i
1
f) − − i
7 −4+i 3 h) 2i
g)
13 13 5 5 2+i 3
q)
52 36
+ i
r) 3-21i
125 125
11
Xavier Rabasa Arévalo http://www.xtec.net/~jrabasa
complexes
i) (145 º )18 : (2 90 º ) 3 j) ( 2 −i )
6
k) (3 − 3i )8 l) (− 2 + 2i )10
m) 7120 º n) 2 π / 6 o) 33π / 4 p) 5135 º
q) 6120 º r) 3π / 3 s) 190 º t) 5180 º
RAONAMENT
t) 5180 º = 5(cos180º +i·sin 180º ) = 5(−1 + i·0) = −5
Sol.
⎛1 3 ⎞ ⎛ −1 3 ⎞ ⎛1 3 ⎞
a) 6⎜⎜ + i⎟ c) 15⎜⎜ + i⎟ d) 3⎜⎜ − i⎟
⎝2 2 ⎟⎠ b) 6i ⎝ 2 2 ⎟⎠ ⎝2 2 ⎟⎠
g) 24i
e) 2⎛⎜ + i ⎞⎟ f) 3⎛⎜ − i ⎞⎟ ⎛1 3 ⎞
1 1 1 1
h) ⎜⎜ + i ⎟⎟
⎝ 2 2 ⎠ ⎝ 2 2 ⎠ ⎝2 2 ⎠
i)-1/2 j) − 23 + 10 2i k) 324 l) − 215 i
−1 3 3 1 − 2 2 − 2 2
m) 7( + i) n) 2( + i) o) 3( + i) p) 5( + i)
2 2 2 2 2 2 2 2
−1 3 1 3 s) i t) -5
q) 6( + i) r) 3( + i)
2 2 2 2
i 5 − i −8
Escriu en forma polar i binòmica el següent nombre :
i 2
Sol.
2 2
145 º = cos 45º + sin 45º i = + i
2 2
10
complexes
d’ells és 5. Calculeu ambdos complexes.
Sol. 3 ± 4i
11
12
m + 10i
Calcula m i n per tal que es compleixi la igualtat: = 4 −i
2 + ni
RAONAMENT
m + 10i
= 4 −i m + 10 i =(2+ni)(4-i) m+10i= ( 8 + n ) + ( 4 n – 2 ) i
2 + ni
⎧ m = n+8 ⎧m = 11
⎨ ⎨
⎩4n − 2 = 10 ⎩ n=3
13
3 − ki π
Si z = . Calculeu el valor de k per tal que: arg( z ) =
1−i 4
3+k 3−k
Sol. z= + i k= 0
2 2
13
Xavier Rabasa Arévalo http://www.xtec.net/~jrabasa
complexes
14
15
k +i
Si z = . Calculeu el valor de k per tal que:
2+i
a) | z |= 2 . b) Re (z) = 0 c) Im (z) = 0 d) arg z = 135º
RAONAMENT
k + i 2k + 1 2 − k
z= = + i
2+i 5 5
⎛ 2k + 1 ⎞ ⎛ 2 − k ⎞
2 2
a) ⎜ ⎟ +⎜ ⎟ =2
⎝ 5 ⎠ ⎝ 5 ⎠
4 k2 + 4 k + 1 + k2 – 4 k + 4 = 50 5 k2 = 45 k = ±3
2k + 1 1
b) =0 2k + 1 = 0 k=−
5 2
2−k
c) =0 2−k =0 k=2
5
2−k 2−k
d) tg135º = −1 = − 2k − 1 = 2 − k k = −3
2k + 1 2k + 1
16
14
Xavier Rabasa Arévalo http://www.xtec.net/~jrabasa
complexes
k +i
z= . Calculeu el valor de k per tal que:
2+i
a) z = 2 − i b) z real c) z imaginari d) z = 7 − 1 i
pur 5 5
Sol
2k + 1 2 − k a)cap b)k=2 c)k=-1/2 d)k=3
z= + i
5 5 solució
17
18
18. Escriu una equació de segon grau amb coeficients reals en que una de
les seves arrels és: z = 2 − 3i .
Sol.
z1 = 2 – 3i ⇒ z2 = 2 + 3i , S = 4 , P = 13 x2 – S x + P = 0 x2 – 4
x + 13 = 0
19
Escriu una equació de segon grau amb coeficiens reals en que una de les
seves arrels és: z = 3 − i .
Sol. z 2 − 6 z + 10 = 0
15
Xavier Rabasa Arévalo http://www.xtec.net/~jrabasa
complexes
20
Apliqeu la fórmula de Moïvre per expressar el sin 3α i el cos
3α en funció del: sin α i cos α.
Sol.
⎛ 3⎞ ⎛ 3⎞ ⎛ 3⎞ ⎛ 3⎞
sin 3 x = ⎜⎜ ⎟⎟ cos 2 x. sin x − ⎜⎜ ⎟⎟ sin 3 x cos 3 x = ⎜⎜ ⎟⎟ cos 3 x. − ⎜⎜ ⎟⎟ cos x sin 2 x
⎝1⎠ ⎝ 3⎠ ⎝0⎠ ⎝ 2⎠
21
22
23
16
Xavier Rabasa Arévalo http://www.xtec.net/~jrabasa
complexes
d) z = 2330º ⇒ 4 z = {
4
2 82' 5º 4
2 172' 5º 4
2 262' 5º 4
2 3522' 5º }
Sol.
z= 2
1 ⎛1⎞ c) 4
a) b) = ⎜ ⎟ z = 16
30º z ⎝ 2 ⎠ 30º − 120º
24
25
26
17
Xavier Rabasa Arévalo http://www.xtec.net/~jrabasa
complexes
Trobeu totes les equacions de segon grau que tenen per solucions:
x1 = 3 + 4i i x2 = 3 − 4i .
Sol. k ( z 2 − 6 z + 25 = 0 )
27
28
29
18
Xavier Rabasa Arévalo http://www.xtec.net/~jrabasa
complexes
30
1 3 −4 −3 1 46 22
i) ± i j) + i k) 3 ± i l) + i
2 2 5 5 2 7 7
−3 19 −6 2 1 4 p) 1/3
m) ± i n) + i o) − i
2 2 5 5 17 17
31
complexes
altres dos vèrtexs. ( dues solucions ).
Sol.
a) ( 0 , 4 ) i ( 3 , 6 ) b) ( 4 , -2 ) i ( 7 , 0 )
32
33
d) 3
− 27 = 3 27180º = ⎨ 360º +120º = 3180º
⎪3 = 3300º
⎩ 60º +2 ·120º
Sol.
a) 3 1 + i = {6 2 15 º 6
2 135 º 6
2 255 º } b) 3 − i = {190 º 1210 º 1330 º }
c) 6 − 64 = {2 30 º 2 90 º 2150 º 2 210 º 2 270 º 2 330 º }
34
20
Xavier Rabasa Arévalo http://www.xtec.net/~jrabasa
complexes
Calculeu en forma trigonomètrica les arrels quartes de: a) –1, b) i
Sol.
⎧ 145 º = (cos 45º ) + (sin 45º )i ⎧ 122 '5 º = (cos 22'5º ) + (sin 22'5º )i
⎪ 1 = (cos135º ) + (sin 135º )i ⎪1 = (cos122'5º ) + (sin 122'5º )i
⎪ 135 º ⎪
a) ⎨ b) ⎨ 112 '5 º
⎪1225 º = (cos 225º ) + (sin 225º )i ⎪1202 '5 º = (cos 202'5º ) + (sin 202'5º )i
⎪⎩1315 º = (cos 315º ) + (sin 315º )i ⎪⎩1292 '5 º = (cos 292'5º ) + (sin 292'5º )i
35
1+ i
Calculeu: 3 en forma binòmica.
1−i
1+ i ⎧ 3 1 3 1 ⎫
Sol. 3 = ⎨130º = + i 1150º = − + i 1270º = −i ⎬
1−i ⎩ 2 2 2 2 ⎭
36
37
1 + 2i
Calculeu en forma polar les arrels quintes de :
2−i
1 + 2i
Sol. = {118º 190º 1162º 1234º 1306 º }
2−i
21
Xavier Rabasa Arévalo http://www.xtec.net/~jrabasa
complexes
22