Samsun Su Ve Kanalizasyon İdaresi: Teknik Şartname 1.1.6

SAMSUN SU VE KANALİZASYON İDARESİ
TEKNİK ŞARTNAME Y.20.1.1.6.
İÇMESUYU İNŞAATI
2023
SAMSUN SU VE KANALİZASYON İDARESİ
Y.20.1.1.6.
İÇİNDEKİLER
MADDE: 1- KAPSAM VE GENEL HÜKÜMLER
MADDE: 2- YER TESLİMİ, İŞE BAŞLAMA TARİHİ VE İŞ PROGRAMI
MADDE: 3- İŞ SONU (AS BUILT) PROJELERİNİN HAZIRLANMASI
MADDE: 4- İHZARAT
MADDE: 5- SASKİ TARAFINDAN VERİLECEK BORU, ÖZEL PARÇA VE

ARMATÜRLER
MADDE: 6- YÜKLENİCİNİN TEMİN ETTİĞİ MALZEMELERİN SASKİ

TARAFINDAN ALINMASI
MADDE: 7- DÖŞEME ÖN ÇALIŞMALARI, KAZILAR VE ÇEŞİTLİ İŞLER
MADDE: 8- YERALTI TESİSLERİ
MADDE: 9- ALINACAK ÖNLEM VE SORUMLULUKLAR
MADDE: 10- HAFRİYATIN TAŞINMASI
MADDE: 11- SU DURDURMA İŞLERİ
MADDE: 12- ÇALIŞMA PROGRAMI
MADDE: 13- HENDEK TABANININ HAZIRLANMASI
MADDE: 14- ÇALIŞMA YERİ VE HENDEK TABAN GENİŞLİKLERİ
MADDE: 15- ŞEV VE İKSA İŞLERİ
MADDE: 16- MEVCUT HATLARA BAĞLANTI YAPILMASI
MADDE: 17- TESİSİN İŞLETMEYE AÇILMASI
MADDE: 18- YOL İŞLERİ
MADDE: 19- SERVİS YOLU VEYA PLATFORM KAZISI
MADDE: 20- POMPA, ELEKTRİK VE MEKANİK EKİPMAN TEMİNİ
MADDE: 21- BORULARIN DÖŞENMESİ VE ARMATÜRLERİN

YERLEŞTİRİLMESİ
MADDE: 22- BORU HATTI ELEMANLARININ MONTAJI
İçmesuyu İnşaatı Teknik Şartnamesi Sayfa 1/47

Y.20.1.1.6.
22.1 Malzemenin Kontrolü
22.2 Malzemenin Hendeğe İndirilmesi
22.3 Kaynak Bağlantılı Boruların Döşenmesi
22.4 Boruların Kesilmesi
22.5 Eğimli Arazideki Boru Hatları
22.6 Yön Değiştirme
22.7 Özel Yapımlar
22.8 Boru Hatlarının Kirlenmeye Karşı Korunması
22.9 Armütürlerin Montajı
22.9.1 Vanaların Montajı
22.9.2 Yangın Musluklarının Montajı
22.9.3 Vantuzların Montajı
22.9.4 Kurbağalıkların Montajı
22.10 Boru Hatlarının Atıksu Mecraları ve Sel Yatakları İle Kesişmesi
22.10.1 Kesişme Biçimleri
22.10.2 Aynı Yönde Geçmeleri Hali
22.10.3 Boru Hatlarının Lağım Mecralarına Döşenemeyeceği
22.10.4 Lağım Çukurları İnşası
22.10.5 Dere ve Sel Yatakları İle Kesişme
MADDE: 23- BORU BAĞLANTILARI
23.1 Genel
a) Rijit bağlantılar
b) Esnek bağlantılar
23.2 Eksenel Kuvvet Almayan Boru Bağlantıları
23.2.1 Tarif

Y.20.1.1.6.
23.2.2 Eksenlerin Çakışması
23.2.3 Font ve Çelik Borular İçin Vidalı ve Muflu Bağlantılar
23.2.4 Çelik Borular İçin Sigur Bağlantısı
23.3 Eksenel Kuvvet Alan Boru Bağlantıları
23.3.1 Tarif
23.3.2 Çelik Borularda Kaynaklı Bağlantı
23.3.3 Flanşlı Boru Bağlantıları
23.4 Kalafatlı Bağlantılar
23.4.1 Salmastra Sarılması
23.4.2 Kurşun Derinliği
23.4.3 Kurşunun Eritilmesi ve Dökülmesi
23.4.4 Kurşunu Tutacak Kil
23.4.5 Kurşunun Kalafatlanması
MADDE: 24- TAMAMLANAN BORU HATTININ HİDROSTATİK VE SIZMA TESTİ
24.1 Boruların Temizlenmesi
24.2 Boru Hattının Hidrostatik Basınç Testi
24.3 Deney Hattı Uzunluğu
24.4 Boruların Desteklenmesi
24.5 Basınç Deney Pompasının Yerleştirilmesi ve Deney Hattının Su ile

Doldurulması
24.6 Anma Basıncı
24.7 Tecrübe Basıncı
24.8 Basıncın Ölçülmesi
24.9 Depoların, Arıtma Tesisi Proses Üniteleri, Toplama ve Soğutma

Havuzlarının İncelenmesi

Y.20.1.1.6.
MADDE: 25- BETONARME ÇELİĞİ
MADDE: 26- BETON İŞLERİ
MADDE: 27- ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER

Y.20.1.1.6.
MADDE: 1- KAPSAM VE GENEL HÜKÜMLER
Bu şartname, içme suyu hatlarının imalatlarını ve bu imalatlar için yapılması gereken

işlemleri düzenlemek amacıyla hazırlanmıştır. Sözleşme eklerinde birbiriyle çelişkili durum
çıkması halinde, 4734, 4735 sayılı kanun ve Kamu İhale Kurumu tarafından yayımlanan
yönetmeliklere uygunluğu esas kaydı ile Özel ve Teknik Şartname hükümleri geçerli
olacaktır. Sözleşme ve eklerinde bulunmayan veya açıkça belirtilmemiş hususlarda, öncelikle
Türk Standartları, yoksa EN normları geçerli olacaktır. İlgili standartlarda veya normlarda
açık olarak belirtilmeyen, ihtiyari olarak bırakılan hususlarda ise SASKİ’ nin yazılı talimatına
uyulacaktır.
Yüklenici, sözleşme şartlarına aykırı olmamak kaydıyla Samsun Büyükşehir Belediyesi

Altyapı Koordinasyon Merkezi (AYKOME) Kuruluş, Görev, Yetki, Çalışma ve Usulleri
Yönetmeliği hükümlerine uygun hareket edecektir.
MADDE: 2- YER TESLİMİ, İŞE BAŞLAMA TARİHİ VE İŞ PROGRAMI
Yer teslimi, Yapım İşleri Genel Şartnamesinde belirtilen sürede yapılır.
İşe başlama tarihi olarak işyerinin yükleniciye teslim edildiği tarih esas alınacaktır.
İş programında, sözleşme konusunu oluşturan her iş bölümünün (proje, ihzarat, imalat,

nakliye v.b.) ve her bölüme ait iş kalemlerinin (kazı, dolgu, ferşiyat, ekipman temini, beton,
kalıp, demir v.b.) ihaleye esas sözleşme bedeline göre miktarı bulunduktan sonra her bir iş
kaleminin yapım önceliği dikkate alınarak Tip Sözleşme ve Yapım İşleri Genel Şartnamesi
hükümlerine göre iş programı düzenlenir.
İş programının ödeme planında, yıl sonuna kadar yapılması gereken iş miktarlarının ve

her ay yapılması gereken iş tutarının hesabı, işe başlaması gereken tarihlerle bitim tarihleri
arasında kalan zamandan, sözleşmesinde belirtilen çalışılmayan günler çıkartılarak
yapılacaktır.
Her iş bölümünün ayrı ayrı parasal tutarları hesap edilerek iş programlarında

gösterilecektir. Bu suretle, işlerin hakediş raporlarına göre de geri kalıp kalmadığının kontrol
edilmesi sağlanacak, gerekirse yüklenici geri kalan ünitelerde faaliyetlerini yoğunlaştırması
için uyarılacaktır.
İşin yapımında, isale hattı, sanat yapıları, terfi merkezi inşaatları ile elektrik ve su
sistem otomasyonu işlerinin iş programlarına göre ahenk içinde gerçekleşmesi esas
alınacaktır.
İş: Her türlü inşaat, tesisat, onarım, montaj ve bunlarla ilgili taşımaları, ihzaratı, etüd,
proje, mühendislik ve müşavirlik hizmetlerini,

Y.20.1.1.6.
İş Kalemi: Teklif birim fiyat esasına göre yapılacak işlerde, sözleşmelerinde teknik ve
özel yapım şartları, birim fiyat tarifleri bulunan ile bedeli gösterilen veya sonradan yeni fiyat
yapılabilen birimleri ifade etmektedir.
MADDE: 3- İŞ SONU (AS BUILT) PROJELERİNİN HAZIRLANMASI
İnşaat bitiminde uygulama projelerinde yapılan düzeltmeler ve değişikliklere göre

yeniden çizdirilecek iş sonu (as built) projeler 1 (bir) orijinal ve 4 (dört) ozalit kopya olarak
ve bütün inşaat ölçü cetvelleriyle birlikte SASKİ’ye verilecektir. Çizimler ayrıca sayısal
ortamda hazırlanmış şekli ile CD halinde de SASKİ’ye verilecektir. Sözleşmeye göre işin
bitim tarihinden itibaren 10 gün içerisinde işletme planları da tamamlanmış olacaktır. Bu tarih
itibariyle geciktirilen günler için sözleşme esaslarına göre ceza kesilecektir.
Yüklenici iş sonu projelerini “GİS ortamına uyumlu, koordinatlı iş sonu projelerinin

hazırlanmasına ait özel teknik şartname” hükümlerine göre hazırlayacaktır.
İş sonu projelerinin hazırlanması bedelinin teklif birim fiyatlarına dahil edildiği kabul
edilecektir.
MADDE: 4– İHZARAT
Yüklenici, Sözleşme ve eki birim fiyat tariflerinde, özel şartnamede veya sözleşmenin
diğer eklerinde belirtilmesi halinde, gerekli malzeme ihzaratına yer teslim tutanaklarının
tasdikinin tarafına tebliğinden itibaren başlayacaktır.
MADDE: 5- SASKİ TARAFINDAN VERİLECEK BORU, ÖZEL PARÇA VE

ARMATÜRLER
Çelik ve düktil borular dışındaki borular için %3 zayiat kabul edilir.
Armatürler, çelik ve düktil borular, sfero döküm kapak için hiçbir surette zayiat kabul
edilmez.
Sözleşme ve eki birim fiyat tariflerinde, özel şartnamede veya sözleşmenin diğer
eklerinde bu imalatlara ait iş kısımlarının yer alması halinde ve birim fiyat tariflerine her türlü
tecrübe bedelleri dahil edilmiş ise, yüklenici SASKİ’ den herhangi bir bedel talep edemez. Bu
suretle de yüklenici kendisine fabrikalardan tahsis ve tarafından tesellüm edilen boru armatür
vs. malzemeden SASKİ’ ye karşı bütün sonuçları ile sorumludur
SASKİ’nin temin edeceği boruları, yüklenici gerek görmesi halinde, her türlü masraf
kendisine ait olmak üzere tecrübe ettirebilir. Teslimden sonra hiçbir talepte bulunamaz, hak
iddia edemez. Boruların bütün akıbetinden SASKİ’ ye karşı sorumludur.

Y.20.1.1.6.
MADDE: 6 – YÜKLENİCİNİN TEMİN ETTİĞİ MALZEMELERİN SASKİ

TARAFINDAN ALINMASI
İşin bitiminde, ihale keşfinde olup herhangi bir nedenle imalatı yapılamayan
malzemelerin uygun olanlarını, sözleşmede fiyat farkı ödenmesi kabul edilmiş olsa dahi, fiyat
farkı ödemeden Yapım İşleri Genel Şartnamesine göre ihzarat fiyatı tespiti yapılarak SASKİ
isterse alabilir.
MADDE: 7- DÖŞEME ÖN ÇALIŞMALARI, KAZILAR VE ÇEŞİTLİ İŞLER
Mecra ve temel kazıları, projesindeki kotlara uygun olacak şekilde açılacaktır. Kazı
yapılmadan önce mevcut üst yapı kaplaması asfalt ya da beton ise uygun derz kesme
makineleri ile hendek genişliğine uygun olarak kesilecek, kazı sınırı dışından kalan yol
kaplamasının tahrip olmasının önüne geçilecektir. Kesme makinesinin kullanılması gerektiği
durumlarda kullanılmadığı tespit edildiğinde metre başına 1.500 TL ceza uygulanacaktır.
Her güzergâh boyunca en fazla 100 m hendek açık bırakılacak, her sokağın içme suyu
hattı ile abone bağlantı inşaatları birbirine paralel yürütülecektir. Şebeke hatları tamamlanan
cadde ve sokağın abone bağlantı inşaatlarına hemen başlanacaktır. Hemen başlanmaması
durumunda, her gün için 2.000 TL ceza uygulanacaktır. Boru döşeme imalatı tamamlanıp,
abone bağlantı imalatları tamamlanmayan toplam 250 metreden fazla cadde ve sokak
bulunması durumunda boru döşeme imalatları durdurulacaktır. Çalıştırılmayan günler için
yükleniciye ilave süre verilmeyecektir.
Aynı sokak veya caddede hem içme suyu hem kanalizasyon hem de yağmursuyu hattı
bulunması durumunda; o cadde ve sokağın tüm imalatları tamamlanmadan o cadde ve
sokaktaki çalışmalara ara verilmeyecektir.
Kazı sırasında meydana çıkan ve yerinde olduğu gibi bırakılan havagazı, su, elektrik vs.
gibi tesislerin hacimleri hesapta nazarı itibara alınmayacaktır. Ancak sökülen yol hacmi,
sökülen kargir gibi imalatlar, sözleşme ve eki birim fiyat tariflerinde, şartnamelerde veya
sözleşmenin diğer eklerinde bu işlerin yapımına ait iş kısımlarının yer alması halinde ve buna
göre bedeli ödenecek ise, imalatın zeminle işgal ettiği hacimleri kazı hacimlerinden
düşülecektir.
Kazıda kokuşmaya elverişli maddeler çıkacak olursa, SASKİ yapı denetim görevlisi
(kontrol mühendisi) tarafından görülecek lüzum üzerine yüklenici antiseptik madde
kullanmaya ve bunları gidermeye mecburdur.
Bu hususta kullanılacak antiseptik madde, ilgili makamların tavsiye, izni ve gerekli

tedbirleri alınarak uygulanacaktır. Bu işin bedeli, Yapını İşleri Genel Şartnamesi esaslarına
göre tespit edilen yeni birim fiyatlar üzerinden yükleniciye ödenecektir. Yüklenici hendek
dolgusunu üst yapıda (yol, kaldırım vs..) oturma olmayacak şekilde sıkıştıracaktır. Yolda
herhangi bir oturma olması durumunda yüklenici bedelsiz olarak gerekli bakım-onarımı
yapacaktır.

Y.20.1.1.6.
MADDE:8 –YERALTI TESİSLERİ
Şehirde mevcut yangın muslukları, vana kapakları, baca kapakları ve bunlara benzer
tesislerin hiçbir surette inşaat sırasında üzerleri toprak vb. malzeme ile kapatılmayacaktır.
Bunların her zaman görülebilecek ve yanlarına gidilebilecek bir durumda bulunmalarını
yüklenici temin edecektir. Kazı ve inşaat sırasında ağaçlara ve refüjlerdeki çimlere zarar
verilmemesine özellikle dikkat edilecektir.
Yüklenici tesislerin zarar görmesinden sorumlu olup, dikkatsizlik ve tedbirsizlik

yüzünden inşaat ve tesisatı kendi hesabına onaracak sonuçlarından sorumlu olacaktır.
Ayrıca inşaatın yapım sırasında kullanılabilir (sağlam) abone bağlantısının tahrip

olması sonuçlarından yüklenici sorumludur. Bu gibi abone bağlantılarını yüklenici bilabedel
onarmak zorundadır.
Yüzeyde görülmeyen engeller nedeniyle boru hattı yönünün değişmesi gerekirse

borunun kaydırılması ya da engelin kaldırılması konusunda, SASKİ ile görüşülerek karar
verilir. Engelin kaldırılması gerekirse yüklenici bu işi sözleşmeye bağlı teklif birim
fiyatlarıyla yapmaya mecburdur.
Yüklenici, gerekli göreceği yerlerde yer altı tesisinin durumunu anlamak üzere yeterli
sayıda muayene çukuru açmak zorundadır. Muayene çukuru kazısı için yükleniciye ilave bir
bedel ödenmeyecek olup, bu işlerin bedelinin sözleşmedeki boru hendek kazısına dahil
edildiği kabul edilmiştir.
Yükleme, taşıma, indirme ve döşeme sırasında boru hattı malzemesinin zarar görmesini
önlemek için korunması gerekmektedir. Bu amaçla malzemeler uygun tertibatla aralarına
koruyucu cisimler konmak suretiyle birbirinden ayrılırlar. Malzemeler yuvarlanma,
sürüklenme, eğilme ve sarsıntıya karşı güvenlik altına alınacaktır. Bu amaçla zincir ya da
çelik halat kullanılmasına izin verilmeyecektir.
Düşürmek, atmak, ani olarak kaldırmak veya indirmek silkelemek ya da aniden boruları
yere bırakmak gibi ve benzeri darbeli zorlamalardan kaçınılacaktır.
Tüm boru hattı elemanları içlerine toprak, pislik, çamur, pis su gibi benzeri maddeler
girerek kirletilmeyecek biçimde depolanmalıdır. Boru izolasyonları, zarar verici maddelerle
temas etmemelidir.
Mesnetlemeler ve istif yüksekliği, malzeme ve dış izolasyona mümkün olduğunca zarar

vermeyecek ya da kalıcı deformasyona yol açmayacak biçimde ilgili boru firmasına ait
katalog kriterlerine göre seçilmelidir.
Bitki köklerinin ya da sürgünlerinin dış izolasyonlara zarar vermemesi için, izolasyonlu

borular, bitki örtülü zemin üzerine doğrudan depolanmamalıdır. Mesnet olarak kadron
kullanılmalıdır.

Y.20.1.1.6.
Boru ve boru hattı elemanlarının açıkta depolanmaları zorunlu ise, bunların zemin ile
birlikte donmalarına karşı önlem alınmalıdır.
Malzemesi veya iç ya da dış izolasyonları ısıya karşı duyarlı olan boruların, üstleri
örtülmeli, beyaza boyanması gibi tedbirlerle güneşe karşı korunmalıdır.
MADDE:9 -ALINACAK ÖNLEM VE SORUMLULUKLAR
Bir sokağın tamamen kapatılması için SASKİ yapı denetim görevlisinin (kontrol
mühendisinin) göreceği lüzum üzerine Belediyeden izin alınması gereklidir.
Herhangi bir sokağın kapatılması halinde, bu sokağın her iki ağzına yerden 1,5 m
yükseklikte olmak üzere "Yol kapalıdır" ibaresi yazılı birer levha yüklenici tarafından
konacaktır. Yol genişliğince kapatılmıyorsa bu gibi hallerde taşıtlar ve yayalar için tehlike
teşkil eden yerlere "Dikkat" ibaresini taşıyan bir levha konacaktır.
Meskûn mahal içinde yapılan kazılarda, yayaların çalışmalardan zarar görmemesi için
gerekli önlemler alınacak, karşıdan karşıya geçişleri sağlayacak emniyetli prefabrik yaya
köprüleri yapılarak gerekli yerlere konulacaktır.
Çalışma yapılan sokağa SASKİ denetim görevlisinin uygun göreceği yönlendirme ve

bilgilendirme levhaları yeterli sayıda konulacaktır.
Konacak levhaların daima kolayca görülecek yerlerde olmasına özellikle dikkat

edilecektir. Geceleri bu levhalar gereken sayıda ve nitelikte fener konmak suretiyle
aydınlatılacaktır.
Yukarıda tarif edilen işaretler, yolun düzenini ve trafik akımını engellemeyecek sayıda
olacaktır. Yüklenicinin yeterli tedbirleri almaması dolayısıyla gerek inşaatta ve malzemede
olabilecek zarar ve ziyandan ve gerekse meydana gelecek kazalardan, yüklenici bizzat
sorumlu ve hasarı gidermek veya tazmin etmek veya sonuçlarına katlanmak zorundadır.
Köprü yerleri, SASKİ yapı denetim görevlisi ile birlikte tespit edilecektir. Projeye
dayalı geçitler inşaatın başlamasıyla yapılacak ve imalatın bitirilmesinden sonra
kaldırılacaktır.
Yüklenici, inşaat süresince sokaklarda ve yaya kaldırımlarında gidiş gelişi ve evlere

giriş çıkışı emniyet tedbirleri ile sağlamakla mükelleftir. Bu bakımdan evlerin giriş
kısımlarına kazıdan çıkma toprağın atılmamasına ve hendek üzerine prefabrik köprü
konulmasına özellikle dikkat edilecektir.
Yeterli levha ile yaya geçiş köprüsü konulmaması durumunda her bir cadde ve sokak
için günlük 2.000,00 TL ceza uygulanacaktır.
Yapılan bu işler için yükleniciye ayrıca bir bedel ödenmeyecek olup, bu işlerin bedelinin
teklif birim fiyatlarına dahil edildiği kabul edilecektir.

Y.20.1.1.6.
Yüklenicinin emri altında bulunan tüm taşıtların kaplamalı tretuvarlardan geçmesi

yasaktır. Buna rağmen yüklenici tretuvarı bir amaç için kullanırsa, bu tretuvarda meydana
gelecek tüm çöküntü ve arızadan sorumlu tutulacak ve bedelsiz olarak tretuvarı eski haline
getirecektir. Getirmediği takdirde bedeli yüklenicinin hak edişinden veya kesin teminatından
kesilecektir.
Meskûn mahallerdeki sokak ve caddelerde, kazı çalışmaları yapılan ya da altyapı

çalışmaları yapılmış ancak henüz üst yapısı tamamlanmamış durumda olan ya da nakliye
güzergahlarında, vatandaşa verilecek olan rahatsızlığın en aza indirilmesi amacıyla, Yüklenici
kendi temin edeceği arazöz ve su ile sulama işlemi yapacaktır. Bu iş ile ilgili Yüklenici’ ye
herhangi ilave bir bedel ödenmeyecektir.
Ayrıca sulama ihtiyacı olan ancak yüklenicinin sulama yapmadığı her gün için 5.000
TL ceza ilk hakedişten kesilecektir.
MADDE: 10- HAFRİYATIN TAŞINMASI
Meskûn mahallerdeki sokak ve caddelerde kazıdan çıkan malzeme hendek kenarına

konmadan kamyonlara yüklenerek, sözleşme ve eklerinde belirtilen döküm sahalarına
nakledilecektir. Döküm sahasında gerekli tesviyenin yapılması yükleniciye aittir. Özel döküm
sahasına nakli, depo yerinde tesviye ve tanzim edilmesi, özel döküm yeriyle ilgili kuruma
ödenecek harç ücreti, Yüklenici tarafından karşılanacaktır.
Kazıdan çıkan malzemenin sözleşme ve eklerinde belirtilen döküm sahası haricinde

izinsiz döküm sahalarına dökülmesi halinde oluşacak her türlü cezai işlem ve malzemenin
sahadan kaldırılması vb. her türlü iş, işlem, bedel ve cezalar yüklenici tarafından
karşılanacaktır.
Kazıdan çıkan malzemenin dolguya uygun nitelikte olması ve kontrollükçe uygun

görülmesi halinde hatların hendek dolgusunda kullanılacaktır. Bu işler için yükleniciye bir
bedel ödenmeyeceği gibi, bu malzemeyi taşımadığından dolayı kazı fiyatından da herhangi bir
bedel düşülmeyecektir.
Kazıdan çıkan kazı artığı malzemenin sözleşme ve eklerinde belirtilen döküm sahasına
dökülmesi durumunda döküm bedeli idare tarafından karşılanacaktır.
Kazıdan çıkan kazı artığı malzemenin özel döküm sahasına nakledilmesi halinde döküm
bedeli Yüklenici tarafından karşılanacaktır.
Kazı artığı malzemenin özel izinli döküm yerine götürülmesi durumunda döküm
sahasına nakli, depo yerinde tesviye ve tanzim edilmesi, özel döküm yeriyle ilgili Büyükşehir
Belediyesine ödenecek harç vb. ücretler Yüklenici tarafından karşılanacaktır.
İşin devamı esnasında döküm sahasının yerinin ve nakliye mesafesinin değişmesi

durumunda, nakliye bedeli için İdare ve Yüklenici tarafından herhangi bir talepte
bulunulmayacaktır.

Y.20.1.1.6.
Meskûn mahallerdeki sokak ve caddelerde (idarenin belirlediği hatlar hariç) kazıdan

çıkan malzemenin hendek kenarına konması durumunda, her bir tespit için 2.000,00 TL
ceza kesilecektir.
Yükleniciye, bu taşımanın zamanında yapılmamasından hasıl olacak külfet dolayısıyla

röpriz v.s. gibi ek bir ödeme yapılmayacaktır.
Sözleşme eki şartnameler, TSE ve ilgili DIN normlarının esaslarına ve mesafelerine

uygun olarak hendek ve temel kazısı kesiti dışına konulması için gerekli her türlü işlerin ve
taşımanın bedeli, kazı teklif birim fiyatlarına dahildir.
Hendek veya temel kazısı kesiti kenarından sözleşme eki şartname, TSE veya ilgili DIN
normlarında belirtilen mesafeden daha uzağa veya başka bir yere konulan kazı malzemesi için
hangi şekilde olursa olsun, sözleşme ve eki birim fiyat tariflerinde, şartnamelerde veya
sözleşmenin diğer eklerinde kazı taşımasına ait kısımlarının yer alması halinde, kazı teklif
birim fiyatı dışındaki her türlü yatay ve düşey taşıma, yükleme, boşaltma vs. hiçbir ilave bedel
ödenmeyecektir.
Sözleşme ile eklerinde ve birim fiyat tariflerinde bulunup yukarıda belirtilen esaslara
aykırı düşen hususlar geçersizdir.
MADDE: 11- SU DURDURMA İŞLERİ
Yağmur ya da başka sebeplerle inşaat çukuru ve hendek içerisine akıp herhangi bir
hasar ve kaza yapabilecek sulara karşı yüklenici gerekli tedbirleri, masrafı kendisine ait olmak
üzere almak mecburiyetindedir.
Bu gibi tedbirlerin zamanında alınmamış ya da yetersiz olarak alınmış olması

dolayısıyla hasıl olan kaza ve zararlardan yüklenici sorumlu olacaktır.
Yüklenici kazı sırasında yer altından çıkacak yer altı suyunu tabii meyli ile akıtmak için
gereken tedbirleri alacaktır. Mecraların kuruda döşenmesi ve beton imalatın kuruda yapılması
bakımından suyu tabii meyli ile akıtılmasına imkân olmayan hallerde su pompalarla
boşaltılacaktır. Bu pompaların kapasitesi işe uygun düşecek sayıda ve güçte seçilecektir. Bu iş
için yüklenici masrafı kendisine ait olmak üzere bir su toplama çukuru açacak ve kendi
akışıyla bu çukura gelen suları yapı denetim görevlisinin denetiminde pompalarla
uzaklaştırılacaktır. Suyun inşaat sahasından uzaklaştırılması bedelinin teklif birim fiyatlarına
dahil edildiği kabul edilecek olup, bu iş için yükleniciye ilave bir bedel ödenmeyecektir.
İnşaatın güzergahında fosseptiğe rastlanır ve suyunun boşaltılması mecburiyeti hasıl olursa,
durum SASKİ yapı denetim görevlisi ile birlikte tespit edilecek ve yüklenici bu işi yapacaktır.
Yüklenici, SASKİ yapı denetim görevlisinin lüzum gördüğü yerlerden, herhangi bir bedel
ödenmeksizin yer altı suyundan numuneler alıp, yapılan inşaata zararlı olup olmadığını tespit
amacıyla analiz yaptırmak mecburiyetindedir.
Devamlı su sızmasına maruz yerlerde projeye bağlanmak kaydı ile hendek boyunca,
tabanda pompaj çukurunda nihayetlenen drenaj kanalları tesis edilebilir drenajlar temel

Y.20.1.1.6.
satıhları kuru kalacak şekilde tertiplenecek ve akacak suların yeni dökülen betonla temas
etmemesi sağlanacaktır. Bu işler için yükleniciye ilave bedel ödenmeyecektir.
MADDE: 12- ÇALIŞMA PROGRAMI
Yüklenici inşaata başlamadan önce esas iş programına uygun olmak üzere yapı
denetim görevlisi (kontrol mühendisi) ile beraber ayrıntılı çalışma programları yapacak ve bu
programlarda aşağıdaki hususlar belirtilecektir.
a) Sökülen yol kaplamasının evsafı (AYKOME görevlisi ile birlikte),
b) Kazıdan çıkan toprağın hendek kenarında bırakılıp bırakılmayacağı ve dolgu için

ne şekilde hareket edileceği, kaplaması bozulacak yolların tamir şekli,
c) İksa yapılacaksa, nerelerde ve ne şekilde yapılacağına yüklenici karar verecektir.

Bu imalat için yükleniciye ilave bir bedel ödenmeyecektir. İksa yapılmaması durumunda
çevredeki yapılara, mülklere ve 3. şahıslara verilecek zararlardan tamamen yüklenici sorumlu
olacaktır.
Yüklenici bu programları aynen uygulamak mecburiyetindedir. Aynı zamanda her

sokakta işe başlamadan önce SASKİ yapı denetim görevlisi ile birlikte bütün güzergaha
rastlayan özel ve resmi bütün binalarda mevcut çatlak ve başka arızaları bir tutanakla
gerekirse fotoğrafla tespit edecek ve ilerde bir ihtilafın çıkmasına meydan vermemek üzere
yetkili mercilere tasdik ya da imza ettirecektir.
MADDE: 13- HENDEK TABANININ HAZIRLANMASI
Hendeklerin tabanı lüzumundan fazla kazılarak gevşetilmemelidir. Bunu sağlamak

amacıyla hendek kazısının son safhası itina ile yapılacaktır.
Tabanlı olmayan boruların bir çizgi boyunca tabana değecek şekilde konması uygun
değildir. Mecraların oynamasını ve kırılmasını önlemek amacıyla tabanlı olmayan boruların
ya dış çevresinin 1/4'ü kadar gömülecek şekilde ya da düz olarak açılmış hendek tabanında
homojen olacak biçimde boru altlarının ince taneli zeminle sıkıştırılması suretiyle
doldurularak (mecra altlarındaki kum dolgu yapılma halleri hariç) yataklama gereklidir.
Boru yataklamasının kalınlığı, d cm cinsinden boru dış çapı olmak üzere d/10+10
cm olacaktır. Hendek tabanının batak balçık olması durumunda, İdarenin onayı alınarak
gerekli zemin iyileştirilmesi yapılacaktır. İdare malı blokaj malzemesi ile zemin iyileştirilme
işlemi yapılması birim fiyatlara dahildir.

Y.20.1.1.6.
MADDE: 14- ÇALIŞMA YERİ VE HENDEK TABAN GENİŞLİKLERİ
İÇMESUYU İSALE-ŞEBEKE HATLARINDA KULLANILACAK OLAN TİP ENKESİT
Yerinde dökme mecralarda ve sanat yapılarında çalışma yeri genişliği en fazla 50’şer
cm olacaktır.
Hendek kazı ve dolgusu, boru ekseni doğrultusundaki hendeğin uzunluğu ile hendeğin
dikine derinliği ve yukarıda A, B, C ve D fıkralarında belirtilen esaslar doğrultusunda tespit
edilen hendek taban genişliğinin çarpılması ile belirlenecek miktar üzerinden ödenecektir.
Sanat yapılarına ait kazı ve dolgu bedeli de bu esaslar doğrultusunda tespit edilecektir. Şevli
kazı yapılması sebebiyle ortaya çıkabilecek ilave kazı ve dolguların bedeli ödenmeyecektir.

Y.20.1.1.6.
İdarenin izni dışında hendek ve temel kazılarının yukarıda belirtilenlerden daha fazla
genişlikte açılması halinde, fazla kazı için kazı ve taşıma bedeli ödenmeyeceği gibi yüklenici
fazla kazılan kesimlerin dolgusunu da bedelsiz olarak yapacak, bundan dolayı yeraltı ve
yerüstü tesislerinde (yol kaplamaları dahil) oluşabilecek her türlü zarar ve ziyan da
yükleniciye ait olacaktır.
Hendek ve temel çukurlarının tabanında ve yanlarında intizamsızlıklar veya çukurlar

meydana geldiği takdirde yüklenici bu boşlukları kırmataş, stabilize gibi SASKİ yapı denetim
görevlisinin uygun göreceği bir malzeme ile bedelsiz olarak doldurmaya mecburdur.
MADDE: 15- ŞEV VE İKSA İŞLERİ
Yüklenici yapmakta olduğu işler dolayısıyla meydana gelecek kaza ve çöküntülerden

sorumludur.
Kazı derinliği ve zemin özelliğine bağlı olarak hendek kazısının şevli, iksalı veya
palplanşlı yapılması yüklenicinin tercihine bağlıdır. Hendeğin şevli ve dik açılması
durumunda arasında kazı ve dolgu metrajlarındaki artış için yükleniciye ilave bedel
ödenmeyecektir.
Diğer taraftan iksalı (özel iksalar, palplanş dahil) uygulamalarda iksa temini, çakılması
ve sökülmesi, bu işler için gerekli makine ve ekipmanın inşaat sahasına nakli gibi işler için
yükleniciye hiçbir ilave bedel ödemeyecek olup, bu işlerin bedelinin birim fiyatlara dahil
edildiği kabul edilmektedir.
SASKİ, yapılan iksayı olabilecek kazaları önleyici bir tedbir olarak nazarı itibar alır.
Bu bakımdan zamanında ve gerektiği gibi yapılmayan arkalarında boşluk bulunan ve
zamanından önce sökülmesi dolayısıyla meydana gelen zarar ve ziyandan yüklenici
sorumludur.
MADDE :16- MEVCUT HATLARA BAĞLANTI YAPILMASI
Mevcut hatlara bağlantı yapılacak olan kısımların detay projeleri yer teslim
tarihinden itibaren 15 gün içerisinde idarenin onayına sunulacaktır. Bu işin bedeli birim
fiyatlara dahil edildiği kabul edilerek, yükleniciye ayrıca bir bedel ödenmeyecektir.
Mevcut hatlara bağlantı yapılırken hatların korunacağı cadde ve sokaklarda;

Projesinde mevcut hat gözüken cadde ve sokaklar için, yeni yapılacak hatlar üzerine,
mevcut hattın cins ve çapına göre uygun yerlere özel ek parçalar konulacaktır.
Mevcut hatlara bağlantı noktalarına ait düğüm nokta detay projeleri, bağlantı
işlemine başlanmadan önce her düğüm noktası için ayrı olarak yüklenici tarafından
hazırlanmış olup, İdare tarafından onaylanmış olacak; vatandaşın su kesintisinden en az
etkilenmesi için, bu bağlantılar İdarenin uygun göreceği zamanlarda, gerekirse gece
yapılacaktır.

Y.20.1.1.6.
MADDE: 17- TESİSİN İŞLETMEYE AÇILMASI
Boru hatları işletmeye açılmadan önce iyice temizlenir, havası alınır ve yıkanır. İsale
hattı “İçme suyu Tesislerine Ait İller Bankası Dezenfeksiyon Şartnamesi” esaslarına göre
dezenfekte edilir ve bu husus bir dezenfeksiyon tutanağı ile belgelenir.
Sözleşmeye göre işin bitim tarihinden itibaren 10 gün içerisinde işletme planları
tamamlanmış olacaktır. Bu tarih itibariyle geciktirilen günler için sözleşmenin 10.2. maddesi
esaslarına göre ceza kesilecektir.
Yüklenici iş sonu projelerini “GİS ortamına uyumlu, koordinatlı içme suyu iş sonu
projelerinin hazırlanmasına ait özel teknik şartname” hükümlerine göre hazırlayacaktır.
MADDE: 18- YOL İŞLERİ
Yüklenici, dolgu işlemi tamamladıktan sonra ve inşaatın bitiminde yolu geliş gidişe
açacaktır. Yüklenici kesin kabul tutanaklarının İdarece tasdik tarihine kadar kendi tarafından
yapılan yol işlerine ait bütün inşaat ve ameliyelerden sorumludur. Bu bakımdan özellikle
dolgunun yapılışına gereken önem verilecektir.
Yukarıda yazılı işlerin zamanında yapılmamasından doğacak sorumluluk yükleniciye

aittir. Yeniden yapılan yollarda bu işlerde çalışmış usta elemanlar kullanılacak ve yol profiline
uygun ve düzgün yüzeyli olarak inşa edilecektir.
Üst yapı (yol kaplaması, kaldırım, parke v.s.) ilgili belediye tarafından yaptırılacaktır.
MADDE: 19 – SERVİS YOLU VEYA PLATFORM KAZISI
Sözleşme kapsamındaki işlerin yapımında mevcut kamu yolları kullanılacaktır. Bu

yolların dışında yüklenicinin platform kazısı talebi dikkate alınmayacaktır. Yüklenicinin, işin
yapımında kullanacağı mevcut kamu yollarının durumunu ve bu yolların işin yapımı
esnasında oluşturacağı güçlükleri arazide detaylı olarak etüd ederek birim fiyat tekliflerini
verdiği kabul edilecektir. Yüklenici, mevcut kamu yolları dışında servis yolu veya
platform kazısı yapmak isterse bu işleri bilabedel yapacaktır.
MADDE: 20- POMPA, ELEKTRİK VE MEKANİK EKİPMAN TEMİNİ
Yüklenici; ihale kapsamındaki pompa ve mekanik ekipmanları ilgili teknik şartnamelerine

göre temin edecektir.
Yüklenici, bu malzemelerle ilgili katalog ve gerekli bilgileri SASKİ’ ye verecektir. SASKİ,

bu dokümanları yetersiz gördüğü takdirde ek bilgi isteyebilir.
Yüklenici ayrıca, makine ve teçhizatın yerleştirme ve montaj planları ile bakım ve işletme
talimatlarını Türkçe olarak SASKİ’ ye vermekle yükümlüdür.
Makine ve teçhizat için lüzumlu yedek parçalar teslim edilecektir.

Y.20.1.1.6.
MADDE: 21- BORULARIN DÖŞENMESİ VE ARMATÜRLERİN

YERLEŞTİRİLMESİ
Çeşitli standartlar ve bu şartnamede verilen esaslar arasında fark olursa, İdare, hangi
esasın öncelikle tatbik edileceğine karar vermekte serbesttir.
Boru hatları üzerinde yapılacak işler özetle şunları kapsamaktadır:
Boruların temini, taşınması ve tahmil tahliyesi, boru hendeklerinin hafriyat ve imlası,

borularının döşenmesi ve eklenmesi ile bundan mütevellit hafriyat ve imla işleri, sanat
yapılarının inşası, özel parçaların, vanaların ve levazımatın temin ve montajı, baş
bağlantılarının şartnamelerde ve diğer sözleşme dokümanlarında belirtildiği şekilde olmak
üzere ve tamamlanan boru hatlarının ikmali için gerekli testler ve diğer bütün işler.
Borular ve özel parçalar hendeğe indirilmeden önce gözden geçirilecek, içleri ve

dışları temizlenecek, nakliye, yükleme ve boşaltma sırasında iç ve dış tecritin ve boruların
zarar görüp görmediği kontrol edilecektir. İç ve dış tecritte herhangi bir arıza tespit edilirse
borular hendeğe indirilmeden önce DIN 19630’a göre bozuk kısımlar onarılacaktır.
Borular döşendikten sonra, dolgu yapılmadan önce tekrar gözden geçirilecek, tecrit
tabakasının bozulup bozulmadığını kontrol edilecektir. Bozuk yerler DIN 19630’a göre
onarılacaktır.
Boruların hendeğe indirilmesinde kullanılacak araç ve gereçler üniform olarak

indirilmeye imkân verecek, yanlara ve hendek tabanına çarpmalara sebebiyet vermeyecek
şekilde seçilecektir. Kullanılacak araç ve makinelerde ilgili olarak DIN 19630’da belirtilenler
burada da geçerlidir.
Her bir borunun iki ucu boru eksenine dik olacak şekilde kesilecektir. Kesit yüzeyinin
başlangıç ve bitim noktaları farklı düzlemde olmayacaktır. Kesit yüzeylerindeki pürüzler
giderilecektir. Kesme işlemi, kullanılan boru malzemesinin özelliklerine uygun makine veya
cihazla yapılacaktır. Borular hiçbir şekilde darbeli kesicilerle kesilmeyecektir.
Dış tecrit boru uçlarında 150 mm ve iç tecrit 25 mm mesafede kesilecektir. Gerek

yükleme ve boşaltma ve gerekse taşımalarda bütün boruların uçları sarılarak muhafaza altına
alınacaktır.
Buşakleli vanaların yol başlıkları yol düzeyi ile aynı olacak biçimde yerleştirilecektir.
Tij koruma borusu, çanı vana gövdesine iyice oturtulacaktır. Yol başlığı hiçbir şekilde tije
dokunmayacaktır. Bunu sağlamak gayesiyle, vanaların üstüne gelen hendek dolgusu çok iyi
sıkıştırılacak ve trafik yüklerini yaymak için yol başlığının altına ortası delik bir beton plak
yerleştirilecektir.
Vana montajı sırasında altına konan takoz, taş gibi destekler hendek dolgusu
yapılmadan önce dikkatle alınarak, bu kısım kum ile doldurulacak ve sıkıştırılarak
yataklanacaktır. Vana gövdesi, tij ve uzatma borusu düşey olarak yerleştirilecektir.

Y.20.1.1.6.
Buşakleli olmayan vanalara birer vana odası yapılacak ve odanın üstü duruma göre
beton ya da font kapakla örtülecektir. Vanalar yerleştirildikten sonra bozulan izolasyonları
gerektiği biçimde ve üzerindeki koruyucu maddeye uyacak şekilde onarılacaktır.
Vantuzlar boru hattı üzerine yerleştirilmiş flanşlı özel parçalar üzerine vanası ile
birlikte monte edilecek, vantuz küresinin kılavuz çubuğu düşey bağlantılı, flanşlı ise yatay
olacak biçimde monte edilecektir. Vantuzlar, yatay boru üzerine monte edilecektir.
Tahliye odaları, taşırmalı tip olarak teşkil edilecektir. Tahliyeler, yatay boru üzerine
monte edilecektir.
MADDE: 22- BORU HATTI ELEMANLARININ MONTAJI
22.1 Malzemenin Kontrolü
Döşemesi yapılacak olan boru, özel parça ve armatürler hendeğe indirilmeden önce
göz ve elle muayene edilecektir. Hasarlı, özürlü veya tereddüt uyandıracak bir durum tespit
edilmesi halinde söz konusu malzeme hendeğe indirilmeyecektir.
22.2 Malzemenin Hendeğe İndirilmesi
Boru ve ağır parça ve armatürler mutlak surette vinç veya makina ile hendeğe
indirilecektir. Hendeğe indirirken kumaş veya naylondan yapılmış sapanlar kullanılacak tel
halat kesinlikle kullanılmayacaktır. Borular, parçalar ve armatürler kesinlikle hendeğe
atılmayacak, yuvarlanmayacaktır. Küçük parçalar ve hafif borular elle hendeğe itina ile
indirilecektir.
22.3 Kaynak Bağlantılı Boruların Döşenmesi
Kaynakla bağlantılı boruların döşenmesi “DSİ Boru Ferşiyat (Döşeme) Şartnamesi”

nin ‘Çelik Boru Başlarının Kaynakla Bağlanması’ bölümünde tarif edildiği şekilde
döşenecektir.
22.4 Boruların Kesilmesi
Font, Font Düktil, AÇB, CTP borular kendi cinsleri için hazırlanmış özel kesme
aparatları ile, PVC, HDPE, PE borular testere ile, Çelik borular ise oksijen kaynağı ile düzgün
bir şekilde ve gönyesinde kesileceklerdir. Kesme işi tamamlandıktan sonra boru uçları
konikleştirilmek suretiyle boru ağzı açılacaktır. Boru ağzı yapma işi AÇB borularda özel
aparat ile, çelik, font ve font-düktil borularda ise zımpara taşı ile, PVC, HDPE, PE borularda
ise bu işlem törpü ile yapılacaktır.
22.5 Eğimli Arazideki Boru Hatları
Eğimli arazilerde boru döşemelerinde boruların kaymaması için arazinin eğimine bağlı
olarak belirli aralıklarla tespit kitleleri yapılacaktır. Bu tespit kitleleri sayesinde boruların

Y.20.1.1.6.
kayması önlenecek ve baş bağlantılarının sökülmesi ve içsel gerilmelere sebebiyet verilmesi

engellenecektir.
Ayrıca boru üzerindeki hendek dolguların kaymaması ve akmaması için yine arazinin
eğimine bağlı olarak toprak tutucu perdeler inşa edilecektir.
22.6 Yön Değiştirme
Boru hatlarındaki yön değiştirmelerde, yön değiştirmenin açısına bağlı olarak dirsek
kullanılacaktır. Elastik borularda ve oynak bağlantılı borularda kendi cinslerine ve
özelliklerine bağlı olarak bir miktar dirseksiz dönmeye izin verilmeyecektir. Ancak dirseksiz
dönüşler konusunda boru kataloglarında müsaade edilen açıdan fazla dönüşe izin
verilmeyecektir.
22.7 Özel Yapımlar
Boru döşemesinde bazı özel imalatlar gerekebilir. Bu kabil ihtiyaç duyulan özel
imalatın yapımı hususunda yapım tekniği ve çizimi ile mutlaka İdare’den gerekli iznin
alınması esastır. İmalat kataloglarında bulunmayan özel imalatlar izinsiz olarak
yapılmayacaktır.
22.8 Boru Hatlarının Kirlenmeye Karşı Korunması
Boru hatlarının döşenmesi sırasında kirlenmemesi için özel dikkat sarf edilecektir.
Boru başını bağlamadan, bir önceki borunun içi kontrol edilecek içinde herhangi bir madde
var ise temizlenecek, silinerek diğer borunun bağlanmasına geçilecektir.
Ferşiyata ara verildiğinde veya gün sonunda döşenmekte olan boru hattının mutlaka
ağızları geçici kapaklar ile kapatılacaktır.
Ayrıca yeraltı suyu, yağış ve sel sularının boruya dolmaması için gerekli önlem
alınacaktır.
22.9 Armütürlerin Montajı
22.9.1 Vanaların Montajı
Döşemesi yapılmakta olan boru hatlarına projesinde gösterilen yerlere ve gösterildiği

şekilde vana montajı yapılacaktır.
Vanaların hat üzerine montajı contalı flanşlar ile yapılacaktır. Conta olarak kauçuk
esaslı elastomer contalar veya kurşun contalar kullanılacaktır. İçmesuyu şebekelerinde
kullanılacak olan vanalar buşakleli olarak seçilecek ve buşakleleri yol seviyesine çıkarılmak
suretiyle koruma muhafazaları içine alınacaktır. Bağlantıda kullanılan cıvatalar TSE
standardına uygun, sayı itibarı ile tam olacak ve cıvata çap ve boyları uygun seçilerek bağlantı
yapılacak ve tam olarak sıkılacaktır.

Y.20.1.1.6.
22.9.2 Yangın Musluklarının Montajı
Şebeke hatlarında, projesinde gösterildiği yerde ve şekilde yer üstü veya yer altı tipi
yangın musluğu kullanılacaktır. Yangın muslukları besleme hattı ile tretuvara çekilerek uygun
yerlere yerleştirilecektir. Yangın musluğunun N parçası 25x25x15 cm ebadında betondan
yapılmış plak üzerine yerleştirilecektir. Yangın musluklarının montajı çontalı flanşlar ile
yapılacaktır. Çonta olarak kauçuk esaslı elastomer contalar veya kurşun contalar
kullanılacaktır. Yangın musluğunun dondan korunması amacı ile içindeki suyu boşaltabilecek
hacimde çakıldan bir dolgu malzemesi kullanılacaktır. Bağlantıda kullanılan cıvatalar TSE
standardına uygun, sayı itibarı ile tam olacak ve cıvata çap ve boyları uygun seçilerek bağlantı
yapılacak ve tam olarak sıkılacaktır. Yangın musluğu ayrıca yol seviyesinde koruma başlığı
yapılarak içinde korunacaktır.
22.9.3 Vantuzların Montajı
Vantuzlar isale hatları üzerinde hat içinde birikmiş olan havayı tahliye etmek amacı ile
projede gösterilen yerde ve şekilde tesis edilecektir. Vantuz bağlantısından önce bakım ve
değiştirilmesine imkân sağlayacak şekilde vana montajı yapılacak ve bunun üzerine vantuz
montajı yapılacaktır. Vantuz montajı contalı flanşlar ile yapılacaktır. Conta olarak kauçuk
esaslı elastomer contalar veya kurşun contalar kullanılacaktır. Bağlantıda kullanılan cıvatalar
TSE standardına uygun, sayı itibarı ile tam olacak ve cıvata çap ve boyları uygun seçilerek
bağlantı yapılacak ve tam olarak sıkılacaktır.
22.9.4 Kurbağalıkların Montajı
Kurbağalıklar isale hatlarında tahliye ağızlarında, su haznelerinin, kaptajların, toplama

odalarının, maslakların tahliye ayağında ve İdare’ce uygun görülen yerlere hat içine canlı
hayvan girmesini önlemek amacı ile kendi ağırlığı ile otomatik olarak kapanan bir armütür
olup yerleri ve bağlantı şekli projesinde gösterildiği şekilde yapılacaktır. Kurbağalıklar,
kolayca kapanabilmesi için beton veya kargirden inşa edilecek olan tahliye ayaklarına monte
edilecektir.
22.10 Boru Hatlarının Atıksu Mecraları ve Sel Yatakları ile Kesişmesi
22.10.1 Kesişme Biçimleri
İçmesuyu boru hatlarının döşenmesi sırasında atık su veya sel yatakları ile iki şekilde
kesişebilirler.
a) Enine kesişme durumu
b) Boyuna kesişme durumu
Enine kesişmelerde içmesuyu boruları, atıksu mecralarının daha üst kotundan

geçirilmeli her iki boru arasında asgari 30 cm mesafe olacak şekilde dizayn edilmelidir. Sel

Y.20.1.1.6.
yatakları ile kesişme durumunda ise içmesuyu hatları altta, yağmursuyu hatları üstte olacak
şekilde geçirilecektir. Her iki geçiş için de içmesuyu hatları beton zarf içine alınacaktır.
22.10.2 Aynı Yönde Geçmeleri Hali
İçmesuyu boru hatlarının atıksu veya yağmursuyu mecraları ile boyuna kesişme
durumu söz konusu olduğunda her iki mecra arasında 30 cm mesafe bulunması ve her iki boru
arasında tabii zeminin kazı ile bozulmamasına itina gösterilmelidir. Bunun temin edilememesi
durumunda içmesuyu borusu beton gömlek içine alınacaktır.
Yağmursuyu mecraları ile boyuna kesişmeleri durumunda yağmur sularının içmesuyu

boru hattını tahrip ederek zarar vermemesi için gerekli tahkimat ve diğer önlemler alınacaktır.
22.10.3 Boru Hatlarının Lağım Mecralarına Döşenemeyeceği
İçmesuyu boru hatları hiçbir surette lağım mecralarının içine döşenmeyecektir. Böyle
bir durum ile karşılaşılması halinde içmesuyu hattının güzergahı değiştirilecek veya atıksu
mecralarının deplasesi yapılmak suretiyle boru hatlarının döşenmesi gerçekleştirilecektir.
İçmesuyu borularının lağım mecraları ile enine kesişmesi halinde boruları korozyon
etkisinden korumak için boru, üzerinde ve altında asgari 25 cm olacak ve mecranın her iki
yönünde de 2m dışına kadar uzanacak şekilde, 300 dozlu beton gömlek içine alınacaktır.
Atıksu mecra ile içmesuyu borusu arasındaki mesafe yatayda ve düşeyde 40 cm’den daha az
mesafede olmamasına dikkat edilecektir.
22.10.4 Lağım Çukurları İnşası
Meskûn mahallerde inşa edilecek olan lağım çukurları mutlak surette sızdırmaz olarak
inşa edilecek, hiçbir şekilde çevreye ve diğer alt yapı tesislerine zarar vermesine izin
verilmeyecektir.
22.10.5 Dere ve Sel Yatakları ile Kesişme
İçmesuyu boru hatlarının, dere veya sel yatakları ile boyuna ve enine kesişmeleri
durumunda boruların sel sularından zarar görmemesi için gerekli önlemler alınacaktır. Bu gibi
durumlarda su boruları mümkün mertebe sel yatağını dik kesecek şekilde ve talveg kotunun
100 cm altından geçirilecek, boru kazıklar ile zemine tutturulacaktır. Boru hattı, beton zarf
içine alınacak ve duruma göre dere yatağına tersim bendi gibi koruyucu bir bent yapmak
suretiyle malzemesinin sürüklenmesi ve bu suretle borunun hasar görmesi önlenecektir.
MADDE: 23- BORU BAĞLANTILARI
23.1 Genel
İçmesuyu boruları birbirlerine çeşitli yöntemlerle bağlanabilmekte olup bunlar;
a) Rijit bağlantılar

Y.20.1.1.6.
1- Kaynaklı bağlantılar
Bu tür bağlantılar çelik borularda, CTP borularda, HDP ve PE borularda yapılmaktadır.
2- Flanşlı bağlantılar
Bu tür bağlantı her çeşit boruda yapılabilmektedir.
3- Kalafaltlı bağlantılar
Ambuatmanlı font borularda yapılmaktadır.
4- Dişli manşonlu bağlantılar
Galvaniz ve çelik borularda bu tür bağlantı yapılmaktadır.
b) Esnek bağlantılar
Bu tür bağlantılar, ambuatman veya manşonla yapılabilmekte olup, ambuatmana veya

manşona yerleştirilen conta vasıtası ile sızdırmazlık sağlanmakta ve borunun belli bir açıya
kadar yön değiştirmesine müsaade edilebilmektedir.
Bu tür bağlantı yöntemi ile PVC, AÇB, Font, Font- Düktil, çelik, CTP tür borular
birbirine bağlanabilmektedir.
23.2 Eksenel Kuvvet Almayan Boru Bağlantıları
23.2.1 Tarif
İçmesuyu boru hatları enine veya boyuna harici bir tesirlere maruz kalamayan boru
hatlarına eksenel kuvvet almayan boru hatları denir. Bunlar normal şartlarda çalışan
içmesuyu, atıksu ve sulama suyu boru hatlarıdır.
23.2.2 Eksenlerin Çakışması
Boru hatları bazen enine yönden gelen başka bir boru hattı ile çakışabilir. Bu gibi
durumlarda isale ve şebeke ana borusu gibi iletim hatlarının ters yönde eğim değiştirmelerine
izin verilmemelidir. Çünkü bu kabil çakışmalarda isale hatları için vantuz koyma zaruretini
önlemek için isale hattı normal kendi güzergâh ve kotunda geçirilir. Şebeke borularında ters
yönde eğim değiştirmesine izin verilir. Çünkü boru içinde birikebilecek havayı abone
bağlantıları vasıtası ile şebeke borularının dışarı atması daha kolaydır.
23.2.3 Font ve Çelik Borular İçin Vidalı ve Muflu Bağlantılar
Vidalı boru bağlantılarında boru uçlarına açılmış olan dişlerin vurularak veya
çarptırılmak suretiyle hasar görmemesine özel itina gösterilecektir. Vidalı bağlantılarda
bağlantı ucundaki sızdırmazlık boruya keten veya teflon sarılmak suretiyle sağlanacaktır. Bu
tür bağlantı rijit bir bağlantıdır.
Y.20.1.1.6.
Muflu bağlantılar ise muf içindeki yuvasına yerleştirilen kauçuk esaslı lastik conta ile
sağlanacaktır. Bağlantı esnasında lastik contanın boru ağzı ile hasara uğratılmamasına dikkat
edilecektir. Bu tür yapılan bağlantılar esnek bir bağlantı cinsidir. Zemindeki ufak hareketleri
hasarsız bir şekilde sızdırmazlığa mâni olmayacak şekilde alabilir.
Muflu bağlantılarda diğer bir yöntem ise kurşun ile kalafatlama ile bağlantının
yapılmasıdır. Bu tür bağlantı rijit bir bağlantıdır.
23.2.4 Çelik Borular İçin Sigur Bağlantısı
Bir ucu düz, diğer ucu muflu olarak imal edilen çelik borular, muf içine yerleştirilmek
amacı ile özel olarak imal edilmiş kauçuk esaslı lastik conta ile bağlanacaktır. Bu suretle
nispeten esnek bir bağlantı teşkil edilmiş olur. Lastik halkaların depoda ve arazide güneş
ışığından ve don tesirlerinden korunması gerekir.
23.3 Eksenel Kuvvet Alan Boru Bağlantıları
23.3.1 Tarif
Boru hatlarına enine veya boyuna istikamette herhangi bir harici kuvvet etki ediyor ise
bu tür borulara eksenel kuvvet alan borular denir.
Genellikle eksenel kuvvetler, askıda geçen boruların kendi ağırlıkları, deprem kuvveti,
heyelan sebebiyle oluşan eksenel kuvvetler, su içine serbest olarak döşenmiş olan borulara
etki eden su kuvveti, yollarda sathi olarak enine geçen borulara tesir eden trafik kuvveti
borulara etki eden eksenel kuvvet olarak tanımlanabilir.
23.3.2 Çelik Borularda Kaynaklı Bağlantı
Çelik borularda kaynaklı bağlantı şekli “DSİ Boru Şartnamesi” ‘Çelik Boru İşleri
bölümünde tarif edildiği şekilde kaynakla bağlantıları yapılacaktır. Kaynak yerlerinin iç
izolasyonu yapılabilmesi içi 600 mm çaptan daha büyük olan borularda bu tür kaynaklı
bağlantı yapılabilir. Daha küçük çaplı boruların kaynakla bağlanabilmesi için iç izolasyon
probleminin bir şekilde çözülmüş olması gerekir.
Muflu kaynaklı çelik borularda borunun mufun içine iyice geçtiği kontrol edildikten
sonra kaynak yapılır. Düz uçlu çelik borularda ise borular eksenlenir. Boru uçları birbirini
karşılayacak şekilde birleştirilir. Eğer borularda ovalleşme olmuş ise gergilerle bu ovalleşme
giderilerek boru uçlarının birbirini karşılamaları sağlandıktan sonra kaynak yapılır.
23.3.3 Flanşlı Boru Bağlantıları
Bu tür bağlantı her tür boruda yapılabilecek bir bağlantı türü olup karşılıklı olarak iki
flanşın arasına konacak kauçuk esaslı elastomer veya kurşun conta ile yapılan ve cıvata ve
somun vasıtası ile sıkılan ve bu şekilde sızdırmazlığın temin edildiği bir bağlantı türüdür. Bu
bağlantıda kullanılacak olan cıvata ve somunlar TSE standardında imal edilmiş olacaktır.

Y.20.1.1.6.
23.4 Kalafatlı Bağlantılar
Bu tür bağlantı özellikle font boru bağlantılarında kullanılır. Bir tarafı ambuatmanlı
diğer tarafı düz olarak imal edilmiş olan font boruların düz tarafının ambuatman içine
sokulmak suretiyle yapılan bir bağlantıdır. Bu tür bağlantıda sızdırmazlık, salmastra ve kurşun
kalafat ile beraber sağlanmaktadır.
23.4.1 Salmastra Sarılması
Sızdırmazlığı temin edecek katranlı kendir liflerinden salmastra hazırlanacaktır.

Hazırlanacak olan salmastra simit şeklinde olacak ve çapı borunun dış çapı kadar seçilecektir.
Salmastranın kalınlığı ise boru çapına bağlı olarak ambuatmandaki boşluğu dolduracak
kalınlıkta olacaktır. Hazırlanan salmastra borunun düz ucuna takılmak suretiyle ambuatmanın
içine sokularak özel sıkıştırma aparatı ile salmastra iyice sıkıştırılacaktır. Ambuatmanın dış
tarafında, kurşun dökülebilmesi için yeterli boşluk bırakılacaktır.
23.4.2 Kurşun Derinliği
Ambuatmandaki kurşun derinliği boru çapı ve basıncına bağlı olarak “İller Bankası
Font ve Çelik Boru Şartnamesi” nde belirtilen ölçüde olacaktır.
23.4.3 Kurşunun Eritilmesi ve Dökülmesi
Bağlantıda kullanılacak olan kurşun bu iş için özel yapılmış olan kurşun eritme
tavasında eritilecektir. Kurşun kalınlığında hazırlanan bir sicim düz borunun ambuatmana
geçtiği yere sarılarak ambuatmanın içine yerleştirilecektir. Bunu müteakip kil ile
ambuatmanın ağzı kapatılarak dökülecek kurşuna kalıp vazifesi görecek hale getirilip güzelce
sıvanacaktır. Ambuatmanın içine yerleştirilen sicimin uçları borunun üzerine gelecek şekilde
tertiplenip kil ile kurşun dökülebilecek bir şekil verilecektir. Bu işlemlerden sonra
yerleştirilen sicim ambuatmanın içinden bir ucundan çekilmek suretiyle alınacaktır. Özel
tavada eritilmiş olan kurşun kil üzerinde bırakılan bu delikten akıtılarak sicimin oluşturduğu
boşluğa doldurulacaktır.
23.4.4 Kurşunu Tutacak Kil
Kurşun dökümünde kullanılan ve kurşuna kalıp vazifesi görecek olan kil plastik içinde
kum silt bulunmayan şekil verilebilecek kıvamda iyice yoğurularak hamur haline getirilerek
bu işlemler gerçekleştirilecektir.
23.4.5 Kurşunun Kalafatlanması
Ambuatmanın içine dökülen kurşun katılaştıktan sonra keski şeklindeki özel aparatı ile
dövülerek ambuatmanın içi kurşun ile iyice doldurulacak ve ambuatmanın dış kenarı ile aynı
hizaya gelecek şekilde düzgün pürüzsüz bir şekil verilerek baş bağlantısı tamamlanmış
olacaktır.

Y.20.1.1.6.
Bağlantılarda Muflu Flanşlı Çap Muflu Flanşlı

kullanılacak başlarda başlarda başlarda başlarda
kurşun ağırlık kurşun kurşun rodela mm kurşun kurşun rodela
tablosu ağırlığı (kg) ağırlığı (kg) ağırlığı (kg) ağırlığı (kg)
Çap
mm
50 1,04 0,191 300 5,32 1,090
60 1,25 0,212 350 6,15 1,478
80 1,55 0,292 400 6,95 1,716
100 1,94 0,344 500 8,97 2,058
125 2,33 0,351 600 11,14 2,752
150 2,73 0,517 700 12,91 3,442
175 3,11 0,650 800 15,32 3,919
200 3,51 0,741 900 17,16 4,373
250 4,50 0,930 1000 19,77 5,719
MADDE: 24- TAMAMLANAN BORU HATTININ HİDROSTATİK VE SIZMA TESTİ
24.1 Boruların Temizlenmesi
Boru hattı bittikten sonra bütün boruların ve özel parçaların bilhassa su ile temas
edecek yerlerin temizlenmesi yapılır ve yabancı maddeler uzaklaştırılır. Bütün valfler ve
hareketli bağlantılar temizlenmiş, yağlanmış ve çalışır vaziyette olacaktır.
24.2 Boru Hattının Hidrostatik Basınç Testi
Boru hatları, döşendikten ve yataklandıktan sonra sızdırmazlığının tespiti için bölüm

bölüm hidrostatik basınç testine tabi tutulur. Hidrostatik basınç testi, İşletme basıncının 1,5
katı olacak şekilde 2 saat süreyle uygulanacaktır. Test için gerekli olan su yüklenici tarafından
temin edilecektir. Testten sonra tüm tamirat ve boru değiştirme işleri yapılarak gerekli
sızdırmazlık temin edilecek ve başarılı test elde edilinceye kadar tecrübe tekrarlanacaktır.
Hidrostatik testte kullanılan ve borunun içinde kalan su, kontrol mühendisi aksini emdirinceye
kadar boşaltılmayacaktır.

Y.20.1.1.6.
24.3 Deney Hattı Uzunluğu
Deney yapılacak hattın uzunluğu, mevsim, çevrenin iskân durumu nedeniyle trafik
engellemeleri, topoğrafik durum, en yüksek işletme basıncı vb. kriterlere göre belirlenir.
Deney hattının kısa seçilmesi, hendeklerin çabuk doldurulmasını sağlamakla trafik
engellemelerinin çabuk kaldırılması ve hem de açık bırakılmış hendeklerin neden olduğu
tehlikeli durumu ortaya çıkaran etkenlerin en aza indirilmesi bakımından yararlıdır. Söz
konusu etkenler ısı değişiklikleri, hendek yan yüzlerinin çökmesi ve hendeklere su dolması
vb. durumlardır. Isı değişiklikleri sebebiyle oluşan eksenel hareketler boru baş
bağlantılarındaki sızdırmazlığı tehlikeye düşürebilir. Hendek yan yüzlerinin çökmesi boru
hatlarına zarar verebilir ve varsa boru üzerindeki izolasyonu zedeleyerek korozyona yol
açabilir. Yüzeysel sular hendeklere girerse, üstleri örtülmemiş boruları yüzdürerek ek
yerlerindeki sızdırmazlığı tehlikeye düşürür. Bütün bu hususlar dikkate alınarak, deney
yapılacak boru hattı uzunluğu 1000 m’yi geçmeyecektir.
24.4 Boruların Desteklenmesi
Deneye başlamadan önce boruların enine ve boyuna hareket etmemeleri için gerekli
önlemler yüklenici tarafından alınacaktır. Bu amaçla boru başları açıkta kalacak şekilde
boruların üstü yer yer yeterince doldurulur. Borular düz hatlarda uygun aralıklarla hendek
kenarlarına desteklenmelidir. Deney hattının sonu, yatay ve düşey kurblar, destek ve
ankrajlarla oynamayacak şekilde sabitlenmelidir. Destek ve ankrajlar, deney basıncı ve zemin
gerilmeleri göz önünde tutularak boyutlandırılır. Deney hattı sonu kör flanş veya tapa ile
kapatılır. Boru hattındaki basınç ortadan kaldırılmadan deney hattı sonundaki destek
kaldırılmamalıdır.
24.5 Basınç Deney Pompasının Yerleştirilmesi ve Deney Hattının Su ile Doldurulması
Pompa güvenli bir yere yerleştirilmelidir. Borular içinde hava kalmayacak biçimde su
ile doldurulur. Bu nedenle borular, boru hattının en alçak noktasından yavaş yavaş su ile
doldurularak en yüksek noktaya yerleştirilmiş hava boşaltma musluğundan (yangın musluğu
ve vantuzlar bu amaçla kullanılabilir) havanın çıkması sağlanır. Havanın boşaltılması için su
doldurma işlemi ile deneye başlama işlemi arasında yeterli süre bırakılmalıdır.
24.6 Anma Basıncı
Su basılması sırasında deney hattının havası en yüksek noktadan dışarı atılır. Belirtilen
basınçta boru hattının elemanlarında yer değiştirme, bazı bağlantılarda sızdırma görüldüğü
takdirde, kusurun ne ölçüde olduğunu daha iyi anlayabilmek için basınç mümkün olduğu
ölçüde tecrübe basıncına kadar yükseltilir. Su kaçıran yerlerin onarılması, yer değiştirmelerin
düzeltilmesi ve sağlamlaştırılması için hat basınçsız duruma getirilir, ancak teknik zorluk
yoksa boru içindeki su boşaltılmayabilir. Arızalar giderildikten sonra deney yenilenir.
Kaynaklı boru bağlantılarında, küçük kusurların daha önceden belirlenebilmesi için su

basıncı ile deney yapılmadan önce 2 kg/cm2 basınçlı hava ile muayene yapılması tavsiye
edilir. Boru bağlantılarındaki kaynak yeri üzerine çekiçle kuvvetlice vurulduktan sonra
Y.20.1.1.6.
buralara sabun eriyiği ya da köpük yapan uygun bir madde sürülerek sızdıran yerlerin çabuk
ve kolay belirlenmesi mümkündür. Tecrübe suyunun temin edilememesi durumunda hava
basıncı uygulanarak basınç deneyi yapılmalıdır.
24.7 Tecrübe Basıncı
Anma basıncı sırasında boru hattının elemanlarında herhangi bir yer değiştirme ya da
boru üzerindeki çatlaklardan dışarı çıkan sızıntı sular ya da bağlantı yerlerinde damlama,
vanalarda ve özel aksamlarda sızdırmazlık kusurları ortaya çıkmamış ise deneye geçilir.
Üstlerinin yer yer örtülmesine karşılık boru ve hususi aksam yüzeylerinde sızıntı olup
olmadığını belirlemek gayesiyle basınç elde etmek için basılan suyun basınç pompası
deposunda ölçülmesi gerekir. Her 1 kg/cm2 basınç artışı için gerekli su sarfiyatı saptanır. Boru
hattında deney süresince sızan ve basıncın düşmesine yol açan su zayiatı noktaları belirlenir
ve giderilir.
24.8 Basıncın Ölçülmesi
Deneylerin gözetimi için deney yapılacak kesimin en alçak noktasına bir manometre
yerleştirilir. Yüklenici deney süresinde gerektiğinde yararlanmak üzere kendi hesabına usta ve
uzman elemanlar bulunduracaktır. Bunların yerine yardımcı eleman ya da çırak kullanılamaz.
Deney sırasında boru hendeğinde çalışmak, özellikle iyi yapılmamış olan kalafatların
sıkıştırılması ya da basınç düşmesini dengelemek için su basılması yasaktır.
Basınç deneyinde kullanılacak manometre, deney basıncını 0,1 kg/cm2 duyarlıkta

ölçebilmek için gerekli gösterge taksimatlı olacaktır. Tecrübe basıncı süresi sonunda 0,2
kg/cm2 basınç düşmesine izin verilir.
24.9 Depoların, Arıtma Tesisi Proses Üniteleri, Toplama ve Soğutma Havuzlarının

İncelenmesi
Depoların, arıtma proses üniteleri, toplam ve soğutma havuzlarının projesine göre

durumları, donanımları, dolgu durumları, yüzeysel sulara karşı korunup korunmadığı, varsa
koruma bölgesinin teşkil edilip edilmediği incelenir.
Depo, arıtma proses üniteleri ve toplam havuzları önceden en az bir hafta süreyle su ile
dolu tutulmuş olmak kaydı ile,
a) Geçici kabulde 24 saatte, su kaçağı yapıya zarar vermeyecek durumda

ise en fazla %3 (yüzde üç) ü;
b) Kesin kabulde en çok %1 (yüzde bir)’i aşmamalıdır.
c) Depo, arıtma proses ünitelerinin, toplama ve soğutma havuzlarının

sızdırmazlık testleri için gereken su ilk sefer için idare tarafından temin
edilecektir. Eğer su kaçağı kabul edilebilir sınırlar içerisinde
Y.20.1.1.6.
kalmadıysa bundan sonraki testler için gereken su yüklenici tarafından

temin edilecektir. Suyun temini ve nakliyesi için yükleniciye ayrıca bir
bedel ödenmeyecektir.
MADDE: 25- BETONARME ÇELİĞİ
Genel
Betonarme teçhizatı ilgili Türk Standardına (TS 708 ve TS 4559) uygun olacaktır.
Yüklenici, çelik imalatçılarından alacağı, imal usulünü belirten ve ilgili standart şartnamelere
uygun olarak imal edildiğini ve talep edilirse kimyasal analizini belirten sertifikayı SASKİ’ ye
verecektir. İmalatçının laboratuvarında yapılan mekanik deneyleri gösteren deney raporları,
herhangi bir çelik sevkiyatından bir hafta evvel SASKİ’ ye verilecektir. Her nevi çelik açık
şekilde etiketlenecek ve toprağa temas etmeyecek şekilde depo edilecektir.
Çelik, yağ, gres, kir ve boyadan ari olacak ve üzerindeki muhtemel gevşek pas,
kullanılmadan evvel temizlenecektir. Sadece kontrol mühendisi tarafından onaylanan
tecrübeli demirci ustaları çalıştırılacaktır.
Kıvırma ve Yerleştirme
Teçhizatın kıvrılması, soğuk olarak yapılacaktır.
Donatı demirleri kontrol mühendisinin izini olmaksızın, daha önce büküldüğü yerden
bir kez daha bükülemez.
Betonarme sisteminin bütün çelik çubukları, etriyeler, bağlantılar ve diğer parçalar,

aksi kontrol mühendisi tarafından talep edilmediği takdirde, miktar, çap, şekil ve yerleştiriliş
bakımından, tatbikat projeleri ve betonarme resimlerine aynen uygun olacaktır.
Donatının detaylandırılması, sınıflandırılması, kesilmesi ve kıvrılması, TS 500’e göre

yapılacaktır.
Çeliğin plan ve şartnamelere uygun bir şekilde ve doğru olarak yerleştirilmesine

büyük itina gösterilecektir. Betonun çelik etrafında sağlam bir şekilde sıkıştırılması sırasında
ve bundan önce, teçhizatın yerlerinden kaymasını önlemek için demir tellerle geçici
bağlantılar yapılacaktır. Demirin altına veya kalıpların yanlarına teçhizat çukurlarının
yerinden oynamaması için maden parçaları ve ahşap takozlar konmayacaktır. Bu maksat için
özel olarak hazırlanmış, önceden dökülmüş beton bloklar kullanılacaktır.
Kontrol mühendisinin betonarme teçhizatını kontrol ve tasdiki olmadan Yüklenici

beton dökümüne başlamayacaktır. Bununla birlikte, böyle bir onay, betonarme teçhizatını,
planlara, betonarme çizimlerine, şartnamelere ve/veya kontrol mühendisinin talimatına
uygunluğu hakkındaki Yüklenici sorumluluğuna tesir etmez.
Teçhizat çubuklarını örtecek betonun kalınlığı, planlarda gösterildiği veya kontrol

mühendisi tarafından talep edilen miktarda olacaktır. Bu ebat katiyetle muhafaza edilecektir.
Y.20.1.1.6.
Su ile temas eden inşaatlarda ve su ile temas etmeyen inşaatlarda teçhizat ekleri
uzunluğu ilgili standartlarda belirtilmiştir. (TS 500 veya DIN 1045). Donatı, kontrol
mühendisinin onayladığı durumlar dışında kaynaklanmayacaktır.
Yüklenici İşlerde kullanılan açıkta bırakılmış donatı demirlerinin bükülmesine, yer

değiştirmesine veya başka şekilde zarar görmesine engel olacaktır.
Dışarı çıkmış donatı demirlerinin belirsiz bir süre dışarda kalması halinde, donatı
demirleri, korozyona ve hasarlara karşı yeterli şekilde korunacak ve kalıcı şekilde tamamen
betona gömülmeden önce uygun bir biçimde temizlenecektir.
Dışarı çıkan yumuşak donatı demirlerin geçici olarak bir tarafa bükülmesinin gerektiği
durumlarda, bükme çapı çapı düz çubuklar için demir çapının dört katından, yüksek gerilmeli
nervürlü çubuklarda ise çapın altı katından az olmayacaktır. Bu tür bükülmeler beton
dökülmeden önce, etrafındaki betona zarar vermeyecek şekilde düzeltilecektir.
Kayar kalıpla imal edilen elemanlarda, duvar donatılarını yerleştirmede ve

mesnetlemede kullanılan, çelik ayakların aralığı kontrol mühendisi ile mutabık kalındığı
şekilde olacaktır. Bağların aralığı yatay donatı aralığının katları şeklinde olacak ve bu
çubuklar yatay donatıyı sağlama almak için kullanılacaktır. Yatay donatının bindirme yerleri,
birbirini takip eden dört tabakadan herhangi ikisinin bindirme yerleri aynı düşey düzlem
üzerinde olmayacak şekilde şaşırtmalı olacaktır.
Enjeksiyon için delik açılmasının gerekli olduğu hallerde, Yüklenici, delme işlemi
sırasında donatının zarar görmesini engellemek için delik açılacak koridorda donatı
olmamasına dikkat edecek ve delinecek yerleri daha önceden işaretleyecektir.
Bu bölümde kullanılan pas payı terimi donatı yüzeyi ile beton yüzeyi arasındaki
minimum beton kalınlığını ifade eder. Beton yüzeyinin kazı yüzeyi ile temas ettiği yerlerde
pas payı donatı yüzeyi ile teorik kazı yüzeyi arasındaki minimum beton kalınlığıdır.
Beton yüzeyinin sonradan oyuntular yapılacak veya girintiler açılacak yerlerinde, pas
payı bu işlemlerin derinliğine göre arttırılacaktır.
Belirlenen pas payını sağlamak için kullanılan pas payı blokları ve ayaklar mühendisin
onayladığı malzemeden ve tasarımda olacaktır.
Beton pas payı blokları maksimum 10 mm büyüklüğünde agregadan yapılmış,

çevresindeki beton ile aynı renkte ve dayanımda olacaktır. Blokların hepsi kontrol
mühendisinin onayı alınarak, daha önceden özel olarak imal edilmiş kalıplarda yapılacak ve
bu işlem sırasında beton, masa vibratörü ile sıkıştırılacaktır. Bloklar için en az 7 gün su içinde
küre tabi tutulacaktır.
Aksi kontrol mühendisi tarafından kabul edilmedikçe, Yüklenici, tüm donatıların pas
payını kalıplar söküldükten hemen sonra ölçme cihazı ile ölçüp sonuçları mümkün olan en
kısa sürede ve dışarı çıkan donatıları gömmeden önce kontrol mühendisine sunacaktır.

Y.20.1.1.6.
MADDE: 26- BETON İŞLERİ
Beton Sınıfları
İşlerde kullanılacak beton sınıfları aşağıdaki cetvelde gösterildiği gibi TS 500 ve

TS 5893 ile uyum içinde olacaktır. Beton malzemeleri ile beton yapım, döküm ve bakımı ile
ilgili uygulanacak Türk Standartları TS 19, TS 706, TS 802, TS 1247 ve TS 1248 ile bu
standartlarda atıf yapılan diğer standartlardır.
Betonla ilgili tanımlamalar aşağıda verilmektedir:
(a) “Yapı Betonu” gerilmeye maruz kalan, demirsiz, demirli veya öngerilmeli
olarak imal edilecek yapılarda kullanılacak her çeşit beton sınıfıdır.
(b) “Yapısal Olmayan Beton” sadece boşlukların doldurulmasında veya benzer

amaçlı kullanılmak üzere Şartnameye uygun malzemelerden oluşan betondur.
(c) “Kalıplı Yüzeyler” kalıpla dökülen yüzeylerdir.
(d) “Kalıpsız Yüzeyler” mastarlamak veya malalamak suretiyle istenen seviyeye

getirilmiş yatay veya yatayla 15o’den az açı yapan eğimli yüzeylerdir.
(e) “Beton Dökümü” kesintisiz olarak betonlanacak belirli bir birim veya bölümü
ve ayrıca kesintisiz olarak doldurulacak bir hacmi belirtir.
(f) “Su/çimento oranı” karışımdaki serbest su miktarının karışımdaki

çimentolayıcı malzeme miktarına bölümüdür. Serbest su, agrega tarafından
emilen su miktarının dışında kalan su miktarıdır.
(g) “Proje Mukavemeti” test sonuçlarının %5’inden fazlasının altına

düşmemesinin beklendiği belirlenmiş 28 günlük silindir (150 mm,
h=300 mm silindir) mukavemeti anlamına gelir.
Sınıf Kullanım Proje Mukavemeti Minimum Maksimum

(N/mm²) Çimento Su/çimento
(kg/m³) Oranı *
Silindir Küp
NS 1 Grobeton - - 150 -
BS 14 Gerektiği yerlerde 14 16 200 0,6
BS 16 Yüksek kaliteli kütle 16 20 200 0,6

Y.20.1.1.6.
betonu tespit kitlelerinde

çekirdek betonu ve
yürüme yolları
BS 20 Genel betonarme betonu 20 25 250 0,56
BS 20 WR Su tutucu beton 20 25 250 0,45
BS 35 Gerektiği yerlerde 35 40 - 0,46
 Su/çimento oranı ölçülürken agreganın kuru olacağı varsayılmıştır.
Grobeton (NS) sadece tesviye betonu olarak ve diğer yapısal beton gerekmeyen yerlerde
kullanılacaktır.
Ön deneme karışımlarındaki kırılma mukavemetleri, işlerden alınan küp kırılma

mukavemetlerinden en az 10 N/mm² fazla olacaktır.
Betonun Karışımında Kullanılacak Malzemeler
Çimento
İşlerde kullanılacak çimento aksi belirtilmedikçe ve kontrol mühendisiyle mutabık

kalınmadıkça TS 19 normuna uygun Normal Portland Çimentosu olacaktır.
Yüklenici, İşlerde kullanılan tüm çimentonun imalatı, teslimi, testleri ve kullanımı ile
ilgili tüm bilgilere ait kayıtları tutacak ve bunları iki nüsha olarak kontrol mühendisine teslim
edecektir.
Aksi talep edilmedikçe, her çimento sevkiyatında, çimentonun TS19’a uygun

olduğunu belirten imalatçı deney raporları kontrol mühendisine verilecektir.
Yüklenici, Şantiyeye getirilen her çimento partisi için kontrol mühendisinin talep
edeceği deneylere uygun numuneleri temin edecektir. İlgili standarda uymayan, topraklanmış
veya sertleşmiş olan çimento kabul edilmeyecek ve Şantiyenin dışına atılacaktır. Şantiyede 40
günden fazla kalan veya kontrol mühendisine göre iyi kalitede olmadığı tahmin edilen
çimento, yeniden deneyler yapılıp her bakımdan ilgili Standarda uyduğunu gösteren deney
raporları kontrol mühendisine verilmeden önce işte kullanılmayacaktır.
Çimentonun Depolanması
Çimento Şantiyeye getirildikten hemen sonra bu maksat için hazırlanmış silolarda

veya kuru, iyice havalandırılan binalarda, toprağın 500 mm üstündeki döşemelerde depo

Y.20.1.1.6.
edilecek ve rutubeti emmesini önleyici tedbirler alınacaktır. Bütün depolama tesisleri kontrol
mühendisinin onayına tabi olacak, kontrol ve tanımı için aradan geçiş imkanları olacaktır.
Şantiyeye getirilen her parti çimento ayrı tutulacak ve Yüklenici bu partileri Şantiyeye geliş
sırasına göre kullanacaktır.
Her teslimde getirilen çimento torbaları tek yerde istiflenecek ve teslim tarihi ve
teslimat referans detayları açıkça işaretlenecektir. Tüm torbalar birbirlerine yakın bir şekilde
istiflenecek ancak istifler bir dış duvara yaslanmayacaktır. Paletli taşıyıcıların kullanılması
halinde bunlar, taşıma ve istifleme sırasında torbalar zedelenmeyecek şekilde monte
edilecektir. Hiçbir çimento torbası istifinin yüksekliği 3 m’yi geçmeyecektir.
Değişik tipte çimentolar, açıkça işaretlenmiş ayrı depolama tesislerinde depo

edilecektir. Şantiyeye variller veya torbalarla gelen çimento, Şantiyede kullanılana kadar bu
variller veya torbalarda muhafaza edilecektir. Açılan variller veya torbalardaki çimento,
derhal kullanılacaktır.
Agregalar (Kırma Taş dahil)
Agregalar onaylanmış bir ocaktan alınacak, TS 706’da belirtilen şartlara uygun olacak
ve temiz, sert ve dayanıklı olacaktır. Agregalar çimentonun alkali reaksiyonunu
çoğaltmayacaktır.
Agregalaran numune alınması ve deney yapılması, ilgili Türk Standardı şartlarına

uygun olacaktır.
Agregaların Depolanması
Yüklenici, beton yapılacak her noktada agregaların depolanması için aşağıdaki şekilde
yerler temin edecektir:
(a) Her ebattaki kaba agrega ile ince agrega her zaman ayrı olarak depolanacak;
(b) Agreganın toprak veya diğer yabancı maddeler ile kirlenmesini önlemek için etkili
tedbirler alınacaktır.
(c) Her agrega yığınının serbest bir şekilde drenajı temin edilecektir.
Yüklenici, granülometrisi ayarlanmış kaba agreganın depo sahasına boşaltılırken, depo

sahasında ve depo sahasından alınırken ayrılmaya sebep olmayacak bir şekilde nakil ve
muhafazasına itina edecektir.
Yüklenici, ince agregadaki nem miktarını devamlı olarak ölçmez ve her beton
karışımındaki ince agrega ve suyun miktarlarını ayarlamaz ise ince agrega kontrol
mühendisinin kanaatince sabit ve uniform bir nem miktarına sahip oluncaya kadar drene
edilmeden kullanılmayacaktır. Gerekirse Yüklenici bu maddede belirtilen şartlara uyabilmek
için ince agrega yığınlarını kötü hava şartlarından koruyacaktır.

Y.20.1.1.6.
Yüklenici, kontrol mühendisinin istediği agregalardan talep ettiği numuneleri temin

edecektir. Bu agregalar beton santraline giriş noktasından alınacaktır. Böyle bir numune
Şartnameye uygun bulunmazsa, numunenin temsil ettiği agrega derhal Şantiyeden dışarı
çıkarılacak ve Yüklenici Şartnameye uygunluğu sağlayabilmek için depo yerinde gerekli
deneyleri yapacaktır.
Karıştırma Suyu
Beton için gereken su, ilgili Türk Standartlarının şartlarına uygun olacak ve kontrol
mühendisi tarafından onaylanmış olacaktır. Kontrol mühendisi, gerekli gördüğü takdirde
Yüklenici, beton işleri için kullandığı veya kullanmayı teklif ettiği sudan numuneler alıp
kalitesi için gerekli deneyleri yapacaktır.
Beton veya harcın karıştırılması veya küründe kullanılacak su temiz ve zararlı

maddelerden arınmış olacaktır ve aşağıda verilen değerlerden daha yüksek oranda kirlilik
içermeyecektir:
 Sülfat, alkali karbon ve bikarbonat toplamı 1 000 ppm
 Klorürler 500 ppm
 Askıdaki katı maddeler 2 000 ppm
 Toplam çözünmüş katı maddeler 2 000 ppm
Katkı Maddeleri
Beton karışımın özelliklerini değiştirmek maksadı ile karışım sırasında beton

malzemelerine ilave edilen malzemeye katkı maddeleri denir.
Katkı maddeleri ASTM C-494 veya AASHTO M-154 veya BS 5075’e uygun
olacaktır.
Hava sürükleyici maddeler ASTM C-260 veya AASHTO M-194 ya da BS 5075’e

uygun olacaktır.
Yüklenici, kontrol mühendisinin özel olarak verdiği talimatın dışında katkı maddeleri
kullanmak isterse, önce kontrol mühendisinin yazılı müsaadesini alacaktır. Kullanma usulü ve
katkı maddesi miktarları kontrol mühendisinin onayına tabi olacaktır. Onaylamak veya
onaylamamak, Yüklenicinin bu Sözleşmeye göre belirtilen mukavemette ve işlenme
derecesinde beton imal etmesi yükümlülüğünü hiçbir şekilde sınırlamayacaktır. Yüklenici
onay almayı kolaylaştırmak için aşağıdaki hususlarda kontrol mühendisine bilgi verecektir:
(a) Katkı maddesinin adı, imalatçısı ve önerilen kullanım yöntemi

Y.20.1.1.6.
(b) Tipik dozajı ve düşük veya yüksek dozajda kullanılması halindeki zararlı
etkileri
(c) Katkı maddesindeki esas aktif bileşenlerin kimyasal isimleri
(d) Klorür içerip içermediği, içeriyorsa anhidrik klorürün kütlesel yüzdesi olarak
klorür içeriği
(e) İmalatçının önerdiği dozajda kullanıldığında katkı maddesinin hava

sürüklemesine sebep olup olmadığı, oluyorsa katkı maddesi içeren yeni
betondaki ortalama hava miktarı.
Betonun İmali
Betonun İşlenebilirliği
Her sınıf betonun işlenebilirliği, işin herhangi bir kısmına dökülüp vibre edildikten
sonra uygun bir şekilde sıkışabilecek ve Yüklenicinin o sınıf betonun hazırlanması, taşınması
ve sıkıştırılması konusunda teklif edeceği usullere göre hazırlanma, taşınma ve sıkıştırılması
sırasında ayrışmaya uğramayacak bir şekilde olacaktır.
Su/Çimento Oranı
Hiçbir betonun su/çimento (ağırlık) oranı bu Şartnamede verilmiş olan değerleri

geçmeyecektir.
Betonun Karıştırılması
Beton, agregaları, çimento ve suyu (varsa katkı maddelerini) renk ve kıvamı düzgün
bir karışım meydana gelecek şekilde birleştirebilecek ve bu karışımı segregasyona uğramadan
dışarı verebilecek şekilde karıştırılacaktır. Kontrol mühendisinin uygun görmediği haller
dışında transmikser kullanılmayacaktır.
Temiz bir karıştırıcıda işe başlarken birinci harmandaki kaba agrega miktarı, diğer
malzemelerin tambura yapışacakları hesaba katılarak yarı yarıya azaltılacaktır. 30 dakikadan
daha fazla süre kullanılmayan karıştırıcılar, yeni beton karıştırılmadan önce tamamen
temizlenecektir.
Her gün beton işlerine başlamadan veya her gün gereken zamanlarda agregaların tabii
nem miktarları ölçülecektir. Yüklenici agregalardaki su miktarına göre her karışıma ilave
edilecek su miktarını ayarlayacak, bu şekilde karışımı yapılan betonun uygun görülen
su/çimento oranının sabit olarak kalması temin edilecektir.
Hazır Karıştırılmış Beton
Yüklenici, hazır karıştırılmış betonda kullanılan malzemelerin her bakımdan

şartnamelere uygunluğunu kontrol mühendisine belgeleriyle birlikte onaylatacaktır. Çeşitli

Y.20.1.1.6.
sınıflardaki beton için öngörülen numune alma, deneyler ve kalite ile ilgili şartlar, hazır
karıştırılmış beton için aynen uygulanacaktır.
Betonun Kalite Kontrolü
Yüklenici beton dökülen her sahada taze karıştırılan betonun sıkışma faktörünü veya
slampını tespit etmek için gerekli teçhizatı temin edecek, deney küpleri takımının yapıldığı
yerlerde, günde en az bir defa veya kontrol mühendisinin talimatına göre taze karıştırılan
betondan onaylanan usule uygun bir şekilde betonun sıkışma faktörünü veya sılampını tespit
edecektir.
Her sınıf beton için (NS-grobeton hariç) kontrol mühendisinin talep ettiği zamanlarda
ve en az aşağıda belirtilen miktarlarda deney küpleri yapılacaktır:
BS 16, BS 20, BS 25, BS 30 sınıfı betonlar için, günde dökülen her 50 m³ beton için
bir küp takımı,
Her bir küp takımı 200 mm ebadında altı küpten oluşacak, bunların üçü imalattan 7
gün sonra, geri kalan üçü de imalattan 28 gün sonra deneye tabi tutulacaktır.
Herhangi bir beton sınıfına ait birbirini takip eden kırk küpün 28 günlük
mukavemetinin ölçümünde yalnız bir küpün mukavemeti Şartnamede belirtilen mukavemetin
altına düşerse bu numunelerin alındığı beton uygun olarak kabul edilecektir.
Herhangi bir beton karışımına ait küp deneyleri ile istenilen değerlere varılamadığı
takdirde, işe o karışım betonundan konmayacaktır. Yüklenici bunun sebebini tespit edecek ve
telafisi için bütün tedbirleri alacaktır. Yüklenici deneme karışımları ve küp deneyleri
sonuçları ile tadil edilmiş karışımın Şartnameye uygun olduğunu gösterecektir.
Beton Dökmek İçin Hazırlık Yapılması
Genel
Beton dökülmeden evvel Yüklenici temellerin sathında veya evvelce dökülmüş

betonun üzerindeki her nevi yağları, kaya, toprak, tahta parçaları ve diğer yabancı maddeleri
ve duru suyu, kontrol mühendisini tatmin edici bir şekilde kaldıracaktır.
Kayaya Oturan Temeller
Kaya yüzeyleri tüm toz, çamur, gevşek veya çatlamış malzemeden ve diğer
kalıntılardan arınmış olacaktır. Çatlaklar kontrol mühendisinin talimatına göre temizlenecek
ve kontrol mühendisinin talimatı doğrultusunda istenen cinste beton, harç veya enjeksiyon ile
doldurulacaktır. Yüzeyler, beton dökülmeden hemen önce su veya hava ve su jetleriyle
yıkanarak tamamen temizlenecektir. Kontrol mühendisinin istediği durumlarda Yüklenici,
tamamından önce temelin bir kısmını, inceleme amacıyla temizleyecektir.

Y.20.1.1.6.
Yüzey ısısının donma noktasının altında olduğu zamanlarda kaya yüzeyinde su

kullanılmayacaktır.
Kaya Dışındaki Zeminlere Oturan Temeller
Kaya dışındaki yüzeyler İşlerin herhangi bir bölümünün inşaatına başlanmadan hemen
önce doğru sınırlarda ve seviyede tesviye edilecek, herhangi bir gevşek veya bozulmuş
malzeme kaldırılacaktır.
Sahadaki malzemenin uygun bir temel teşkil etmediği durumlarda Yüklenici, kontrol
mühendisinin belirttiği derinliğe kadar elverişsiz malzemeyi kaldırarak yerine çakıl veya
uygun başka bir malzeme dolduracaktır. Yenileme dolgusu 150 mm’yi geçmeyen tabakalar
halinde bitişiğindeki kabul edilebilir temel malzemesinin sıkıştırılma derecesine kadar
sıkıştırılacaktır.
Betona Gömülü Parçalar
Beton dökülmeden önce Yüklenici, bütün gömülecek parçaların sağlamca yerine

tutturulmuş olduğunu tespit edecektir. Bu gibi bütün parçalar, tamamen temiz ve yağ ile
serbest pas tabakaları, boya, çapak, harç ve benzeri gibi zararlı maddelerden ari olacaktır.
Kontrol mühendisi tarafından açıkça kabul edilmedikçe betona herhangi bir ahşap kısım
gömülmeyecektir. İnşaatın gereği yapılara gömülü herhangi bir hava veya su borusu ve sair
malzeme, yukarıdaki şartlara uyacak ve montajları bittikten sonra Yüklenici bunun üstlerini
doldurup beton veya çimento şerbeti ile kapatacaktır.
Mühendis Tarafından Kontrol
Beton dökülecek yüzeyler, kalıp işleri ve teçhizat demirleri kontrol mühendisi

tarafından kontrol edilip onayı alınmadan beton dökümüne başlanmayacaktır.
Betonun Nakli
Beton, beton santralinden işteki döküm yerine, segregasyonu ve kurumasını önleyecek

bir şekilde, döküm yeri için sırasında istenilen işlenebilirlikte olmasını temin edecek şekilde
ve mümkün olduğu kadar süratle nakledilecektir. Buna rağmen segregasyon olmuşsa
malzemeler yeniden karıştırılacaktır.
Betonun Dökülmesi
Beton, ilk sertleşme başlamadan dökülüp sıkıştırılacaktır ve her halde karıştırmadan

sonra en fazla 45 dakika içinde bu işlemler bitirilecektir.
Beton nihai pozisyonuna direkt olarak kaydırılmayacak veya meyilli satıhlarla

akıtılmayacak, kamyondan, el arabalarından, borular veya diğer yerleştirici makina veya
cihazlardan alınarak yerleştirilecek veya bu mümkün değilse kürekle konacak ve bu sırada
betonu teşkil eden malzemelerin ayrılmamalarına itina edilecektir.

Y.20.1.1.6.
Yatay döşemelere el arabaları veya diğer devirmeli araçlarla konulacak beton, evvelce
dökülmüş betonun yüzeyine devrilecektir.
Şantiyede yerine indirilecek beton, şakuli olarak düşürülecektir. Düşürülüş noktası ile
düşüş yeri arasında kalıplara çarpmayacak ve kontrol mühendisinin onayı alınmadan 2 m’den
fazla yüksekliklerden indirilmeyecektir. Oluklar ve konveyor kayışları, segregasyonu ve
harcın ziyan olmasını önleyecek şekilde olacak ve betonun şakuli bir şekilde düşümünü
sağlamak için giderek çapı küçülen bir boru kullanılacaktır.
Pnömatik yerleştiriciler kullanılacak olursa yerleştirici borunun ucuna enerji emici bir
cihaz konmadığı takdirde, borunun ucu, mümkün olduğu kadar işe yakın bir şekilde
duracaktır. İşin başında veya sonunda kullanılacak harç veya su, kalıbın dışına atılacaktır.
Pompalar kullanılacak olursa, sıkıştırmaya yardımcı olmak maksadıyla borunun nihai

ucu, yerleştirme sırasında betonun içine konulacaktır. İşin başında veya sonunda kullanılacak
harç veya su, kalıbın dışına atılacaktır.
Beton dökümlerinin tabakalar halinde yapıldığı durumlarda, her tabakanın bir evvelki
tabakaya, ilk sertleşme başlamadan, uygun bir şekilde kaynaması sağlanacaktır.
Yeni dökülen betonun açık yüzeyinden kaba agregaları sürükleyebilecek tipte şiddetli
veya uzun süreli yağmur sırasında beton dökülmeyecektir. Dökülen betonun üzerinde su
birikintileri oluşmasını engelleyecek önlemler alınacaktır. Beton bu tür su birikintileri içinde
dökülmeyecektir.
Sıcak havada henüz işlenmemiş taze beton yüzeylere örtü sağlanacaktır. Hiçbir
nedenle betona su karıştırılmayacaktır.
Beton, toprak veya benzeri, gevşemesi veya kayması muhtemel malzemenin bitişiğine
dökülecekse, yaş betonun yüzeyi üzerine bu malzemenin dökülmesini önlemek için gerekli
tedbirler alınacak, bu meyanda konulan ahşap iksa müsaade edildiğinde yerinde
bırakılabilecek veya bunlar azar azar kesilerek beton dökümüne devam edilecektir.
Betonarme ve öngerilmeli beton dökülürken her vardiyada bir teçhizat demiri ustası
bulunacak ve beton dökümü sırasında, teçhizat demiri ve gömülü parçaların öngörülen
vaziyetlerde kalmasını sağlayacaktır.
Betonun Sıkıştırılması
200 mm’den ince döşemeler haricinde bilumum beton, kürek ve tokmakla takviye
edilen dahili tip vibratörlerle sıkıştırılacaktır. Aksi kontrol mühendisi tarafından kabul
edilmedikçe 200 mm’den ince döşemeler onaylanmış vibrasyonlu lamalar ile sıkıştırılacaktır.
Vibratörler her zaman yeterli miktarda ve kapasitede olacak, kontrol mühendisini tatmin
edecek şekilde bütün betonu uygun ve çabuk bir şekilde sıkıştırabilecektir. Arıza anında
kullanılmak üzere yedek vibratörler de hazır olarak bulundurulacaktır.

Y.20.1.1.6.
Dahili tip vibratörler sıkıştırılmamış betona düşey olarak muntazam aralıklarla

konulacaktır. Sıkıştırılmamış beton yeni sıkıştırılmış beton üzerine bir tabaka şeklinde
yerleştirilmişse vibratör, ilk tabakanın içine düşey olarak 100 mm’ye kadar nüfuz edecektir.
Vibratörler hiçbir şekilde teçhizat demirlerine, kalıplara ve gömülü parçalarla temas
etmeyecek ve beton içinden süratli bir şekilde çıkarılmayacak, hava boşluklarını önlemek için
yavaşça çıkarılacaktır. Dahili tip vibratörler beton içine rastgele konmayacak ve beton bir
taraftan diğer tarafa vibratörler vasıtasıyla hareket ettirilmeyecektir.
Daldırmalı vibratörler 7 000 ile 10 000 devir/dakika frekansta çalışacaktır. Yüklenici

vibratörlerin sıkıştırma gücünün düşmemesi için bunların imalatçı firmanın tavsiye ettiği
basınç ve voltaj değerlerinden daha düşük değerlerde çalışmamasını garanti edecektir.
Tüm betonun gerekli süre boyunca vibrasyona tabi tutulmasını sağlamak için yeterli
miktarda vibratör çalıştırılacak ve bunlara ilaveten betonun döküldüğü yerlerde hemen
kullanılmak üzere yedek vibratörler de bulundurulacaktır.
Nominal agrega boyutu 75 mm veya daha fazla agrega içeren beton için 100 mm veya
daha büyük çaplı vibratörler kullanılacaktır.
Vibrasyon, betonun her noktada büzülmesi durana kadar, beton yüzeyinde ince bir
sıva tabakası oluşuncaya kadar ve hiç hava kabarcığı kalmayıncaya kadar sürdürülecektir.
Vibratörler betonun yatay yönde hareket ettirilmesi için kullanılmayacak ve boşluk
oluşmasını engellemek için yavaşça çekilecektir.
Vibrasyon süresi, segregasyona sebep olmadan gerekli sıkıştırmanın teminine bağlıdır.

Vibrasyon yüzey üzerinde su veya şerbet fazlası gözüktükten sonra hiçbir şekilde devam
ettirilmeyecektir.
Betonda peteklenme ve zayıf düzlemler bulunmayacak ve aynı beton dökümünde

birbirini izleyen tabakalar arasında vibrasyon ile tam bir kaynaşma sağlanacaktır.
Sıkıştırmadan sonraki 4 ile 24 saat içinde beton titreşimle bozulmaya maruz

bırakılmayacaktır.
Ankraj bölgelerinde, ankraj levhalarının arkasında ve yüksek donatı veya kablo

yoğunluğu bulunan bütün yerlerde betonun sıkıştırılmasına özel dikkat gösterilecektir.
Beton dökümünün ve sıkıştırmasının zor olduğu bölgelerde, sadece Mühendisin

onayıyla ve önceden projelendirilmesinin ve testinin yapılması kaydıyla daha küçük agrega
boyutu içeren bir karışım kullanılabilecektir.
Su İçinde Beton Dökümü
Beton, kuruda dökülmesi mümkün olmadığı hallerde ve kontrol mühendisinin yazılı

müsaadesiyle su içinde dökülebilecektir. Su içinde dökülecek betonun çimento muhtevası,
su/çimento oranı 0,45’ten fazla olmayacak şekilde arttırılacaktır.

Y.20.1.1.6.
Akar suya beton yerleştirilmeyecek ve betonun su içine atılmasına müsaade

edilmeyecektir.
Beton suyun içine, alttan açılabilen su geçirmez bir sandık ile veya kontrol
mühendisinin onayladığı bir tremi ile konacaktır. Alttan açılan sandıklar işin üzerine
yerleştirilene kadar açılmayacak veya tremiler yeni yerleştirilmiş beton sathının aşağısına
gelecek şekilde konacaktır.
Beton Dökülmesine Ara Verilmesi
Şayet herhangi bir nedenle beton dökülmesine ara verilecek ise ve dökümün
durdurulma süresi önceden tahmin edilemiyor veya bu sürenin uzatılacağı tahmin ediliyor ise,
Yüklenici, keskin uç ve kenarlar ile eğimli tepe yüzeyleri mümkün olabildiğince yok etmek
için inşaat derzleri kullanacak ve dökülen betonu iyice sıkıştıracaktır. Betona uygulanacak
işlem, beton henüz yumuşak iken tamamlanacak ve zarar görmeyecek kadar sertleşene dek
müdahale edilmeyecektir.
Bu gereksinimlere uygun teçhizat ve malzeme beton dökülmesi sırasında her zaman

hazırda bulundurulacaktır.
Beton döküm işine bu şekilde ara verildikten sonra tekrar beton dökme işine
başlanmadan önce, Yüklenici, tüm zarar gören yüzeyleri veya sıkıştırılmamış betonu, keskin
uç ve kenarları veya istenmeyen herhangi bir bozukluğu giderecek ve üzerine yeni betonun
dökülebileceği temiz, sağlam bir yüzey elde edecektir.
Şartnameye ters düşmeden beton dökmeye devam edilmesi mümkün olursa ve kontrol
mühendisi beton dökümüne devam edilmesini uygun görürse, yeni beton tümüyle işlenecek
ve soğuk derzleri bertaraf edecek şekilde mevcut betonla sıkıştırılacaktır.
Beton Dökümü Boyutları
Kontrol mühendisi aksini belirtmediği sürece, beton dökümleri 2,0 m’ den daha
yüksek olmayacak ve beton dökümü yüzeyi üzerinde uniform bir kalınlığa sahip olacaklardır.
Yüklenici, beton dökümü boyutlarını, ısı veya büzülme (rötre) etkilerini en aza
indirgeyecek şekilde seçecektir.
Döküm Sırası
Yüklenici İşlerin aynı bölümüne giren ve birbirini izleyen farklı beton dökümlerinin
mümkün olduğunca eşit zaman aralıkları ile yapılmasını sağlayacaktır. Bu süre genelde
normal hava koşullarında 3 günden az, 7 günden fazla olmayacaktır.
Daralmaya maruz kalan inşaat derzlerinin açıklıklarının kontrol mühendisi tarafından

kısıtlanmasının istenmesi halinde, beton 21 günden daha yakın zamanda dökülmüş olan
yandaki betonun üzerine dökülmeyecektir.

Y.20.1.1.6.
Çizimlerde beton için daralma boşlukları gösterildiği takdirde bu boşluklar çizimlerde

gösterildiği yerlerde ve aralıklarda olacak ve çizimlerde belirtilen süre tamamlanmadan
doldurulmayacaktır.
Soğuk Havada Beton Dökümü
Beton, hiçbir şekilde donuk toprak ve kalıp ile veya toprak, kalıp veya teçhizat
demirleri üzerindeki kar veya buzla temas edecek şekilde dökülmeyecektir. Donuk
malzemeler ile beton karışımı yapılmayacaktır.
Soğuk havalarda beton dökülebilir ancak, betonun döküm ısısının 15°C’den aşağıya
düşmemesi için gereken bütün tedbirler alınacaktır. Ayrıca, betonun dondurucu ısılardan
etkilenmemesi için kontrol mühendisinin kanaatince yeterli mukavemeti alana kadar, betonun
ısısı donma noktasının üzerinde muhafaza edilecektir. Bu tedbirlerin bazıları, yapının etrafını
bir örtü ile kapatmak ve içerdeki havayı ısıtmak; kalıpları ve tesviyesi tamamlanmış beton
yüzeyleri tecrit etmek; agregalar ve beton suyunu 65°C yi geçmeyecek şekilde ısıtmaktır.
Betonun etrafındaki hava ısıtılacak olursa, nemli bir şekilde tutulacak, kuru ve sıcak hava
beton yüzeylerin üzerine verilmeyecektir. Sıcak beton suyu kullanıldığı takdirde, su/agrega
karması uygun ısıyı bulana kadar karıştırıldıktan sonra, çimento ilave edilecektir.
Yüklenici, soğuk havada beton dökümü işlerine başlamadan önce, betonun dondurucu
ısılardan etkilenmesini önleyecek tedbirleri ve tedbirlerin ne zamana kadar süreceğini belirten
teklifini kontrol mühendisine bildirecek ve kontrol mühendisinin bu konudaki yazılı onayını
alacaktır.
Betonun dökümü sırasında uygun ısıların temini ve betonun yeterli mukavemeti alana
kadar dondurucu ısılardan etkilenmesini önleyecek özel tedbirler alınıp, bu tedbirler yazılı
olarak kontrol mühendisi tarafından onay görmediği takdirde gölgedeki ortalama ısı 5°C den
aşağı olduğu zaman beton dökülmesine müsaade edilmeyecektir.
Sıcak Havada Beton Dökümü
Sıcak havalarda, agrega yığınları sıcaktan korunacak veya su ile ıslatılacaktır. Dökülen
beton ısısının 32°C yi geçmemesini sağlamak için karıştırma suyu yeterli derecede
soğutulacak veya tecrit edilecektir.
Betonun döküleceği bölgeler direkt güneş ışınlarından korunacak ve kontrol

mühendisinin talimatı doğrultusunda kaya veya beton yüzeyleri dökülen betonun suyunun
emilmesini azaltmak için tümüyle ıslatılacaktır.
Bölgenin herhangi bir bölümünde betonun dökülmesinden sonra, belirlenen kür

işlemine mümkün olan en kısa zamanda başlanacaktır. Betonun dökülmesi ile kürün
başlaması arasında bir zaman farkı meydana gelmesi halinde, beton bu süre boyunca nem
kaybının önlenmesi amacıyla politen örtü ile örtülecektir.

Y.20.1.1.6.
Beton Dökme Kayıtları
İşin çeşitli yerlerinde beton dökümü yapılırken, tarihleri, saatleri, hava ve ısı şartlarını
gösteren sahih ve günlük kayıtlar Yüklenici tarafından tutulacaktır. Yüklenici aynı zamanda,
bütün beton deneylerinin sonuçlarını kaydedecek ve bu sonuçları numunenin temsil ettiği işin
kısımlarına göre belirleyecektir.
Betonun Bakımı
Beton yüzeyi güneş, kuru rüzgâr, don, yağmur, akar sular ve mekanik hasarları
önlemek maksadıyla Normal Portland Çimentosu kullanılan hallerde en az 14 güne kadar ve
Çabuk Sertleşen Portland Çimentosu kullanılan hallerde 8 gün süre ile devamlı olarak
korunacaktır. Korunma beton dökümü işi tamamlandıktan hemen sonra aşağıdaki usullerden
biri veya birkaçı ile yapılacaktır:
(a) Devamlı olarak yapılacak su püskürtmesi ile,
(b) Kaba kendir kumaş veya benzeri emici malzeme ile veya kumla örtülerek
devamlı ıslak tutularak,
(c) İyice ıslattıktan sonra sathına tam olarak temas eden su geçirmez bir örtü ile
kapatılarak,
(d) Onaylanmış, leke bırakmayan, korunma süresi sonunda kendinden çıkan veya
kolayca çıkarılabilen ve % 75 nem tutma özelliği olan mayi koruma zarı ile.
Bu mayi, kalıplar sökülür sökülmez kalıplı yüzeylere de uygulanacaktır.
Yeniden beton dökmek veya sıva tabakası sermek üzere uygun bağlantı sağlamak
gayesiyle letansı giderilmiş ve agreganın meydana çıkarılmış olduğu U1 sınıfı yüzeylerde
veya kontrol mühendisinin kanısınca betonun görünüşünün etkileneceği yüzeylerde mayi
koruma zarları (d) kullanılmayacaktır. Soğuk havalarda beton yüzündeki ısının hiç olmazsa 7
günlük bir sürece 15 ºC den aşağıya düşmemesi için gerekli uygun tedbirler alınacaktır.
Sıcaklık Farklılıklarının Sınırlandırılması
Yüklenici, betonu döktükten sonra, aşağıda belirtilen durumlara uygun olan

yöntemlerle betonda meydana gelebilecek sıcaklık farklılıklarını engelleyecektir:
(a) Döküm sırasında beton ısısının sınırlandırılması;
(b) Kontrol mühendisinin onayına uygun olarak düşük ısılı çimento kullanılması;
(c) Açık beton yüzeylerinin koruyucu örtüleri ile korunması. Bu tür örtülerin ısısal
kondüktansı C’nin değeri 1,0 W/(m². ºC) olacaktır;
(d) Kürleme periyodunda kalıpların yerinde bırakılması. Çelik kalıplar dıştan uygun şekilde
korunacaktır;

Y.20.1.1.6.
(e) Isının hızla kaybolmasını engellemek için yüzeyler rüzgârdan korunacaktır;
(f) Açık, bulutsuz gecelerde betonun korunması ve gerektiği hallerde ısıtıcı kullanılması.
Yüklenici, yüzey betonu ile içteki beton arasındaki ısı farkının tüm bölgelerde hiçbir
zaman 20o C'yi geçmemesini sağlayacaktır.
Taze Betonun Korunması
Yeni dökülen beton yağmurdan ve yüzey üzerinden akan sudan zarar görmeyecek
şekilde sertleşene kadar korunacaktır.
Beton trafik yüküne dayanacak hale gelene kadar, beton yüzeyler üzerinde trafiğe izin
verilmeyecektir. Beton, minimum mukavemete erişinceye kadar hiçbir yapısal yüklemeye
maruz bırakılmayacaktır.
Harç Karışımları
Bu Madde beton dökümünden önce kullanılacak harç ile bu Şartnamenin diğer

bölümlerinde tanımlanmamış olan diğer harç uygulamalarını kapsamaktadır.
Harcın su muhtevası gereken kullanımına uygun olacak şekilde mümkün olduğunca az

olacak; ancak, su/çimento oranı hiçbir durumda 0,5’ten yüksek olmayacaktır.
Az miktardaki harçlar elle karıştırılabilecek; ancak, 0,5 m3’ten fazla olan miktarlarda
mekanik karıştırıcı kullanılacaktır.
Betondan önce uygulanacak harç, üzerine gelecek beton için belirtildiği şekilde aynı
oranlarda karıştırılmış veya Projelerde belirtilen veya Mühendisin belirttiği miktarlarda kum,
çimento ve su içerecektir.
“Kuru harç” olarak belirtilen harç, karışımın yapışkan olacağı, ancak elle sıkıldığında
plastikleşmeyecek şekilde yeterli miktarda su ile karıştırılacaktır. Kuru harç, doldurması
gereken boşluk içine tam sıkıştırma sağlayacak güçle el tokmağı kullanılarak
yerleştirilecektir.
Agregalar
Agrega olarak hem beton imalatında hem de boru hendeklerinde kılıflama ve geri
dolgu malzemesi olarak kullanılan kum ve çakıl ifade edilmektedir.
Genel Özellikler
Beton, harç ve boru hendek dolgusunda kullanılacak agrega yoğun, dayanıklı, temiz
olacak ve tane yüzeyi kirli bir malzeme ile kaplı olmayacaktır. Suyun etkisi altında

Y.20.1.1.6.
yumuşamayacak, dağılmayacak, çimentonun bilişenleri ile zararlı bileşikler oluşturulmayacak

be donatının korozyona karşı korunmasını tehlikeye düşürmeyecektir. Agrega kullanma yeri
ve amacına göre, tane şekli, tane dayanımı, aşınma direnci, dona dayanıklılığı ve zararlı
maddeler bakımından TS 706 standardı gereklerini yerine getirecektir.
Numune Alma ve Deneyler
Agregalardan numune alınmasında ve deney numunesi hazırlamasında TS 707

standardı gerekleri yerine getirilecektir.
Agregalarda yüzey nem oranı TS 3523 standardına uygun olacak, yüzey nem oranı
ağırlık olarak %6’dan fazla olmayacak, kuru karıştırma sırasında 30 dakikadaki yüzey nem
oranı değişimi ağırlık olarak % 1,5’u geçmeyecek ve hazırlanan her parti için değişkenlik
göstermeyecektir.
Agregaların dona dayanıklılığı TS 3655 standardı gereklerine uygun olacaktır. TS 699

standardına uygun olarak taşın suya doygun haldeki küp basınç dayanımı en az 1500 kgf/cm2
olması halinde dona dayanıklılık yeterli kabul edilecektir.
Agreganın dona dayanıklılığı Sodyum Sülfat ve Magnezyum Sülfat çözeltisi ile

belirlenmesi durumunda ağırlıkça kaybın TS 706 standardında verilen sınır değerlerinden
fazla olmaması gerekmektedir.
TS 699 standardına göre belirlenen taşın suya doygun halindeki küp veya çapı
yüksekliğine eşit silindir basınç dayanımı en az 1000 kgf/cm2 olması durumunda agrega tane
dayanımı yeterli kabul edilecektir. Basınç dayanımı 1000 kgf/cm2’ den az olması durumunda
TS 3694 standardına göre aşınmaya dayanıklılık deneyleri uygulanacaktır. Bilyalı tamburla
yapılan deneyde 100 dönüş sonunda %10’dan, 500 dönüş sonunda %50’den fazla, darbe ile
yapılan deneyde de %30’dan fazla ağırlıkça kayıp olmamalıdır.
TS 3527 standardına göre tespit edilen agregadan yıkanabilir madde miktarı, TS

706’dan verilen sınır değerleri aşmamalıdır.
Agregalarda organik kökenli madde tayini TS 3673 standardına göre yapılacaktır.

Sodyum Hidroksit veya Kolorimetrik organik madde deneyleri uygulandığında agrega
standart referans renginden farklı koyu sarı, kahverengi veya kırmızı renk vermeyecektir.
Standart referans renginden daha koyu renk veren bir kumun kullanılabilmesi için, bu kumla
harç yapıldığında, 7 ve 28 günlük basınç dayanımları, standart kumla (TS 819) ve aynı
koşullarla yapılan karşılaştırma küplerinin dayanımlarının %95’ inden az olmayacaktır.
TS 3526 standardına göre saptanan, agreganın özgül ağrılığı (doygun, kuru) 2,60
3
kg/cm ’ten az, su emme oranı ağırlıkça %0,5’den fazla olmayacaktır.
TS 3530 standardına göre saptanan, kum için incelik modülü değerleri 2,50-3,00, iri
agrega için 5,50-7,50 arasında kalacak ve ard arda gelen her 10 test numunesinin 9’unun
deney sonucu, 10 test numunesi için bulunan ortalama incelik modülü değerinden %20’den
fazla farklılaşma göstermeyecektir.
Y.20.1.1.6.
Agregaların Sınıflandırılması ve Granülometrik Bileşimleri
Beton agregalarının tane sınıfları ve granülometrik bileşimleri TS 3530 standardı

gerekleri yerine getirilerek saptanacak ve aşağıdaki çizelgede verilen sınırlar içerisinde
kalacaktır.
İnce Agrega (Kum)
Kullanılacak kum sert, yoğun, dayanıklı, temiz, etrafı kirli bir malzeme ile kaplı
olmayan doğal kum, kırılmış taş veya kontrol mühendisinin onaylayacağı bir malzemeden
olacak ve kil, deniz kabukları, organik madde ve zararlı maddelerin yüzdeleri aşağıda
belirtilen miktarları hiçbir şekilde geçmeyecektir.

Y.20.1.1.6.
BETON AGREGALARIN TANE SINIFLARI VE GRANÜLOMETRİK BİLEŞİMLERİ KARE AÇIKLIKLI

ELEKLERDEN GEÇEN %
Tane Sınıfları Elek Göz Açıklıkları Elek Göz Açıklıkları

Anma
Büyüklüğü,
(mm) 0.25mm 0.5mm 1mm 2mm 4mm 8mm 16mm 31.5mm 63mm 90mm
0*1 90…100 100
0*2 15…30 55…85 90…100 100
0*4 8…25 35…75 90…100 100

İnce
1*2 0…5 0…15 90…100 100
Agrega
1*4 0…5 0…15 90…100 100
2*4 0…3 0…15 90…100 100
2*8 0…3 0…15 25…75 90…100 100
0*8 0…10 90…100 100
0*16 90…100 100

Karışık
Agrega
0*32 90…100 100
0*63 90…100 100
4*8 0…3 90…100 100
4*16 0…3 0…10 30…60 90…100 100
4*32 0…3 0…10 30…60 90…100 100
8*16 0…3 0…10 90…100

İri
Agrega
8*32 0…3 0…10 30…60 90…100 100
16*32 0…3 0…10 90…100 100
16*63 0…3 0…10 30…60 90..100 100
32*63 0…3 0…10 90..100 100
miktarları hiçbir şekilde geçmeyecektir.
Yüzdesi
No.200 eleğinden geçen malzeme %3
Şeyl 1
Kömür 1

Y.20.1.1.6.
Kil topaklar 1
Diğer zararlı maddelerin toplamı
(alkali, mika kaplı tanecikler, yumuşak parçacıklar ve balçık gibi) 2
Bütün zararlı maddelerin toplam ağırlık oranı %5’ten fazla olamaz. Organik
maddelerin belirlenmesi için kullanılacak renk deneyinde normalden koyu renkte olan kum
reddolunabilir. Özgül ağırlığı 2,6’dan az olan kum reddolunabilir. Kumun granülometresi,
standart elekler kullanıldığında aşağıdaki sınırlar içinde kalmalıdır.
ABD Standard Elek Kalan Kısım
Elek No. (Ağırlığına göre) kısmi yüzdesi
4 0 ile 5
8 5 ile 15*
16 10 ile 25*
30 10 ile 30
50 15 ile 35
100 12 ile 20**
Kap 3 ile 7
* 16 No.lu elekte kalan kısmın kısmi yüzdesi %20 veya daha az ise, 8 no.lu elekte kalan
kısmın kısmi yüzdesi %20’ ye çıkabilir.
** Beton kanal kaplamalar için kullanılacak kumun, 50 no.lu elekten geçen 100 no.lu elekte
kalan kısmın kısmi yüzdesi %15 ‘ten az olmayacaktır.
Kumun granülometresi her parti için aynı olacak ve incelik modülü değerleri 2,50-3,00
arasında kalacaktır.
İri (Kaba) Agraga
İri (kaba) agraga, doğal çakıl veya kırma taştan veya doğal çakıl ile kırma taşın
karıştırılmasından meydana gelecek ve sert, yoğun, dayanıklı, temiz olacak, üstü kirli bir
malzeme ile kaplı olmayacak ve içinde tahta parçaları bulunmayacaktır. Beton santralına giriş
anında herhangi bir kalın agreganın içindeki zararlı maddelerin oranı aşağıda belirtilen
oranların üstünde olmayacaktır.
Ağırlık Olarak Yüzdesi

Y.20.1.1.6.
No.200 eleğinden geçen malzeme %1
Şeyl %1
Kömür %1
Kil topaklar %1/2
Diğer zararlı maddelerin toplamı %1
İri agraganın içindeki zararlı maddelerin oranı ağırlık olarak %3’ten fazla olamaz.
Özgül ağırlığı 2,60’tan az olan iri agrega reddedilebilir.
Betonda, kontrol mühendisinin talimatına uygun olarak, tercihen, kullanılması

mümkün en büyük boyutta agrega kullanılacaktır; ancak, bu durumda, beton kolayca
dökülebilmeli ve demirlerin çevresi ile kalıpların köşeleri de bütünüyle doldurulmalıdır.
Kaba agrega TS 706 ve TS 707 koşullarını sağlayacak ve maksimum çapı 30 mm

olacaktır.
Agrega Tesisleri
Agrega, malzeme ocaklarından temin edilecektir. Ancak, agrega özelliklerinin, bu

şartnamede belirtilen şartları sağlamaması durumunda kontrol mühendisinin onayı ile ocak
yeri değiştirilebilecektir.
Yüklenici, işin hacmine uygun kapasitede malzeme çıkartma ve yükleme ekipmanı,
istenilen granülometrik analize uygun ayrımı yapacak nitelikte eleme ve yıkama tesisi ve
taşıma araçlarını, iş programına uygun olarak temin edilecektir. Eleme ve yıkama tesisi,
agrega ocağından ve taşkın sınırları dışında kurulacaktır.
Eleme ve yıkama tesisinde; agrega, ince agrega ve iri agrega olmak üzere beton
imalinde ve dolguda kullanılacak ve en az iki gruba ayrılacaktır. İri agrega içinde max dane
çapından büyük boyutlu malzeme bulunmayacaktır.
MADDE: 27 – ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
Geçici veya kesin depoya (Malzeme Döküm Sahasına) ya da komşu hendek veya
temel dolgu ihtiyacı olarak götürülecek kazı malzemesinin su, çamur, lağım suyu vs. içermesi
halinde sızdırmaz özel çelik kasalı kamyonlar kullanılacaktır.
PTT, TCK, TCDD, DSİ ve YEDAŞ gibi resmi kuruluşları ilgilendiren telefon hattı,
Karayolu, Demiryolu, sulama kanalı, nehir ve elektrik hatları vb. alt ve üst yapı tesisleri ile
olan kesişme işi, ilgili kuruluşlardan SASKİ tarafından alınacak müsaade sonucunda, ya o
kuruluşça veya gerekmesi halinde kuruluşların istediği biçimde yüklenici tarafından
gerçekleştirilecektir.

Y.20.1.1.6.
Sözleşme ve eki birim fiyat tarifleri, şartnamelerde ve diğer sözleşme eklerinde yer
alan ve ihale konusu yapım işine esas alınmış olan malzemenin cins ve menşei, tip ve tahsis
mahallerinde SASKİ tarafından yapılacak değişiklikler dolayısıyla yüklenici hiçbir hak iddia
ve talebinde bulunamayacaktır. SASKİ tarafından verilecek malzemeler teminlerini müteakip
tahsis edilecektir.
Sözleşme ve eki birim fiyat tariflerinde, şartnamelerde veya sözleşmenin diğer

eklerinde ihale konusu yapım işinin bünyesine girecek malzemelerden bir kısmının idarece
verilmesi durumunda, yüklenici, İdare tarafından tahsis edilmiş malzemenin verilebileceğinin
tarafına bildirildiği tarihten itibaren en geç 30 (otuz) gün içerisinde bu malzemeyi teslim
yerinden almak zorundadır. Aksi halde, her gün gecikme için sözleşmede belirtilen oranda
ceza tahakkuk ettirilir.

Samsun Su Ve Kanalizasyon İdaresi: Teknik Şartname 1.1.6

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Samsun Su Ve Kanalizasyon İdaresi: Teknik Şartname 1.1.6

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

SAMSUN SU VE KANALİZASYON İDARESİ

TEKNİK ŞARTNAME Y.20.1.1.6.

MADDE: 2- YER TESLİMİ, İŞE BAŞLAMA TARİHİ VE İŞ PROGRAMI

MADDE: 3- İŞ SONU (AS BUILT) PROJELERİNİN HAZIRLANMASI

MADDE: 5- SASKİ TARAFINDAN VERİLECEK BORU, ÖZEL PARÇA VE

MADDE: 6- YÜKLENİCİNİN TEMİN ETTİĞİ MALZEMELERİN SASKİ

MADDE: 7- DÖŞEME ÖN ÇALIŞMALARI, KAZILAR VE ÇEŞİTLİ İŞLER

MADDE: 8- YERALTI TESİSLERİ

MADDE: 9- ALINACAK ÖNLEM VE SORUMLULUKLAR

MADDE: 10- HAFRİYATIN TAŞINMASI

MADDE: 11- SU DURDURMA İŞLERİ

MADDE: 12- ÇALIŞMA PROGRAMI

MADDE: 13- HENDEK TABANININ HAZIRLANMASI

MADDE: 14- ÇALIŞMA YERİ VE HENDEK TABAN GENİŞLİKLERİ

MADDE: 15- ŞEV VE İKSA İŞLERİ

MADDE: 16- MEVCUT HATLARA BAĞLANTI YAPILMASI

MADDE: 17- TESİSİN İŞLETMEYE AÇILMASI

MADDE: 18- YOL İŞLERİ

MADDE: 19- SERVİS YOLU VEYA PLATFORM KAZISI

MADDE: 20- POMPA, ELEKTRİK VE MEKANİK EKİPMAN TEMİNİ

MADDE: 21- BORULARIN DÖŞENMESİ VE ARMATÜRLERİN

MADDE: 22- BORU HATTI ELEMANLARININ MONTAJI

İçmesuyu İnşaatı Teknik Şartnamesi Sayfa 1/47

22.1 Malzemenin Kontrolü

22.2 Malzemenin Hendeğe İndirilmesi

22.3 Kaynak Bağlantılı Boruların Döşenmesi

22.4 Boruların Kesilmesi

22.5 Eğimli Arazideki Boru Hatları

22.6 Yön Değiştirme

22.7 Özel Yapımlar

22.8 Boru Hatlarının Kirlenmeye Karşı Korunması

22.9 Armütürlerin Montajı

22.9.1 Vanaların Montajı

22.9.2 Yangın Musluklarının Montajı

22.9.3 Vantuzların Montajı

22.9.4 Kurbağalıkların Montajı

22.10 Boru Hatlarının Atıksu Mecraları ve Sel Yatakları İle Kesişmesi

22.10.1 Kesişme Biçimleri

22.10.2 Aynı Yönde Geçmeleri Hali

22.10.3 Boru Hatlarının Lağım Mecralarına Döşenemeyeceği

22.10.4 Lağım Çukurları İnşası

22.10.5 Dere ve Sel Yatakları İle Kesişme

MADDE: 23- BORU BAĞLANTILARI

23.2 Eksenel Kuvvet Almayan Boru Bağlantıları

İçmesuyu İnşaatı Teknik Şartnamesi Sayfa 2/47

23.2.2 Eksenlerin Çakışması

23.2.3 Font ve Çelik Borular İçin Vidalı ve Muflu Bağlantılar

23.2.4 Çelik Borular İçin Sigur Bağlantısı

23.3 Eksenel Kuvvet Alan Boru Bağlantıları

23.3.2 Çelik Borularda Kaynaklı Bağlantı

23.3.3 Flanşlı Boru Bağlantıları

23.4 Kalafatlı Bağlantılar

23.4.1 Salmastra Sarılması

23.4.2 Kurşun Derinliği

23.4.3 Kurşunun Eritilmesi ve Dökülmesi

23.4.4 Kurşunu Tutacak Kil

23.4.5 Kurşunun Kalafatlanması

MADDE: 24- TAMAMLANAN BORU HATTININ HİDROSTATİK VE SIZMA TESTİ

24.1 Boruların Temizlenmesi

24.2 Boru Hattının Hidrostatik Basınç Testi

24.3 Deney Hattı Uzunluğu

24.4 Boruların Desteklenmesi

24.5 Basınç Deney Pompasının Yerleştirilmesi ve Deney Hattının Su ile