Αβεβαιότητα και ρίσκο το 2006

Εάν το 2005 ήταν μια χρονιά ρευστότητας, το 2006 θα είναι μια μακρά περίοδος
ρίσκου. Οι προβλέψεις για την παγκόσμια οικονομία δεν είναι καθόλου
ενθαρρυντικές - οι περισσότεροι αναλυτές προβλέπουν επιβράδυνση των ρυθμών
ανάπτυξης στις αναπτυγμένες δυτικές κοινωνίες, με πιθανή μάλιστα πτώση του
δολαρίου. Σε αντίθεση με ό,τι μπορεί να ελπίζετε, το θρίλερ με την τιμή του
πετρελαίου κάθε άλλο παρά έχει τελειώσει. Όλα δείχνουν ότι δημιουργείται ένα
κλίμα αβεβαιότητας, μέσα στο οποίο μοιραία διαμορφώνονται πολύ λεπτές
ισορροπίες...
Υστεροφημία
Στην έκτη χρονιά του στον Λευκό Οίκο, ο Τζορτζ Μπους θα κληθεί εκ των
πραγμάτων να περισώσει ό,τι μπορεί από την υστεροφημία του, πριν είναι πολύ
αργά. Αν και φέτος κυριαρχούν οι αναπληρωματικές εκλογές του Νοεμβρίου για τη
Γερουσία -ένα κρίσιμο τεστ εν όψει των προεδρικών εκλογών του 2008-, ο
Αμερικανός πρόεδρος εκτιμάται ότι θα ακολουθήσει τα «χνάρια» των προκατόχων
του και θα στρέψει το ενδιαφέρον του στην εξωτερική πολιτική, έχοντας εν
προκειμένω ως «αιχμή του δόρατος» το απειλούμενο από τον εμφύλιο Ιράκ, τα
«πυρηνικά» του Ιράν και τη δυναμικά ανερχόμενη Κίνα. Από τις επιλογές του
Λευκού Οίκου θα κριθούν δε πολλά στην ανοιχτή διαμάχη που υπάρχει πια στους
κόλπους της ρεπουμπλικανικής κυβέρνησης με τους πολεμοχαρείς
νεοσυντηρητικούς.
Η όποια μετατόπιση του γεωπολιτικού κέντρου βάρους -με το βλέμμα πάντα
στραμμένο στην αναπτυσσόμενη Ασία- εκτιμάται ότι θα εξαρτηθεί από τις εξελίξεις
στη Μέση Ανατολή, από την αρχή κιόλας του 2006. Σημείο καμπής θα είναι οι
βουλευτικές εκλογές στο Ισραήλ και στα παλαιστινιακά εδάφη - όπου για πρώτη
φορά οι Ισλαμιστές της Χα
μάς διεκδικούν με αξιώσεις πολιτικό ρόλο. Από το αποτέλεσμα τους θα εξαρτηθεί
το μέλλον του ειρηνευτικού διαλόγου και η προοπτική ενός ανεξάρτητου
παλαιστινιακού κράτους. Έτσι, η Ουάσινγκτον ευελπιστεί να δώσει νέα πνοή στο
λεγόμενο μοντέλο της «αραβικής δημοκρατίας», με μία μύχια ελπίδα: ότι μία
τέτοια εξέλιξη θα επηρεάσει θετικά την κατάσταση στο Ιράκ -όπου η υφιστάμενη
ρευστότητα απομακρύνει κάθε ενδεχόμενο στρατιωτικής απεμπλοκής-κι ότι θα
εμπνεύσει μία αναίμακτη καθεστωτική αλλαγή στη Συρία -ήδη οι διεθνείς πιέσεις
μέσω Λιβάνου είναι ασφυκτικές-, αφήνοντας έτσι ανοιχτό το «πεδίο» για το Ιράν...
Οι ανερχόμενοι
Εάν, ωστόσο, ο εκδημοκρατισμός της Μέσης Ανατολής αναμένεται να επηρεάσει
το αποτέλεσμα των αμερικανικών προεδρικών εκλογών του 2008, το ίδιο
αναμένεται να συμβεί με την οικονομία, όπου οι ισορροπίες αλλάζουν άρδην. Σε
μία de facto αμφισβήτηση της αμερικανικής ηγεμονίας, η Ινδία αναμένεται φέτος
να ενταχθεί μαζί με την Κίνα- στο... κλαμπ των νεοανερχόμενων παγκόσμιων
δυνάμεων. Για τέταρτη συνεχή χρονιά, οι ρυθμοί ανάπτυξης της φθάνουν έως και
το 7%! Αναγνωρίζοντας τη δυναμική της, ο Τζορτζ Μπους προγραμματίζει
επίσκεψη στα εδάφη της, στις αρχές του έτους, τείνοντας αμερικανική... χείρα συ-
νεργασίας, μέχρι και στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας. Δεν πρόκειται απλώς για
μία απόπειρα να δημιουργηθούν γέφυρες επικοινωνίας, τονίζουν αναλυτές, αλλά
για την επιδίωξη της Ουάσινγκτον να χρησιμοποιήσει μία ισχυρή Ινδία ως αντίβαρο
στην ταχύτατα αναπτυσσόμενη Κίνα, η οποία ταυτόχρονα συσφίγγει τους δεσμούς
με τις αριστερές -ως επί το πλείστον αντιαμερικανικών διαθέσεων- κυβερνήσεις
της Λατινικής Αμερικής.
Δομικές αλλαγές
Εκεί, η αριστερή στροφή στο «μαλακό υπογάστριο» των ΗΠΑ αναμένεται να
επιβεβαιωθεί πολλαπλά εντός του 2006, μία χρονιά προεδρικών εκλογών και
διαφαινόμενων δομικών αλλαγών για την Κεντρική και Νότια Αμερική. Μετά τη
Βολιβία και τον θρίαμβο του Ινδιάνου και σφοδρού πολέμιου των ΗΠΑ Έβο
Μοράλες, ακολουθεί η Χιλή στις 15 Ιανουαρίου, η Κόστα Ρίκα τον Φεβρουάριο, το
Περού τον Απρίλιο, η Κολομβία τον Μάιο, το Μεξικό τον Ιούλιο, η Βραζιλία και ο
Ισημερινός τον Οκτώβριο, η Νικαράγουα τον Νοέμβριο, η Βενεζουέλα του Ούγκο
Τσάβεζ τον Δεκέμβριο.