26. İngilizce Durum Fiilleri Konu Anlatımı (Stative Verbs) (www.konuanlatımı.

com)

Merhaba. Bu dersimizde stative verbs olarak bilinen durum fiillerini öğreneceğiz. Geniş zamanda ve şimdiki zamanda doğru
cümleler kurabilmek için durum fiillerini tanımak gerekiyor. Durum filleri, adlarından anlaşılacağı üzere, bir eylemden
ziyade durumu anlatan filler. Örneğin, ben size “koşmak” dediğimde gözünüzde koşan bir kişiyi canlandırabilirsiniz. Ancak,
bir durum fiili olan “bilmek” fiilini düşündüğünüzde, hayalinizde bilmekte olan birisini canlandırmanız biraz zor olur. O
zaman önce durum fillerini tanıyalım, ardından durum fillerinin bizim için neden önemli olduğunu öğrenelim.

Durum fillerini beş ana başlıkta toplamak mümkün: Duygu, Sahiplik, Duyular, Düşünce ve Diğerleri. Duygu adı altında
söyleyebileceklerimiz: sevmek, hoşlanmak, nefret etmek, hayran olmak gibi fiiller. Sahiplik kapsamında have, own, belong,
possess fiillerini sayabiliriz. Duyularda beş duyumuzu gösteren filler var: see, smell, hear, taste, feel. Düşünce kapsamına
giren eylemler: en başta, düşünmek, inanmak, unutmak, hatırlamak, farkına varmak gibi eylemler. Bu dört kategoriye
girmeyenlere örnek olarak ise şunları verebiliriz: know, owe mean, imagine, look vb.

DUYGU SAHİPLİK DUYULAR DÜŞÜNCE DİĞERLERİ

sevmek love sahip olmak have görmek see düşünmek think bilmek know
hoşlanmak like sahip olmak own kokmak smell inanmak believe borçlu olmak owe
nefret etmek hate ait olmak belong duymak hear unutmak forget kastetmek mean
hayran olmak admire sahip olmak possess tadı olmak taste hatırlamak remember hayal etmek imagine
sevmek love sahip olmak have hissetmek feel farkına varmak realize görünmek look

Merak etmeyin; sizden hiçbir zaman durum fiillerini ezberlemenizi istemeyeceğim. Zaten anlamları kendilerini ele verdiği
için hangi fiillerin durum fiili olduğunu anlamanız kolay. Siz sadece şimdiki zamanda bir cümle kurarken “acaba bu fiil
durum fiili olabilir mi” sorusunu aklınızdan çıkartmayın ve bu fiillere karşı gözünüz açık olsun çünkü durum fiilleri sonlarına -
ing takısı alamıyor. Alamadıkları için de şimdiki zamanda ve -ing takısının geldiği diğer zamanlarda kullanılamıyorlar.

Peki bu fiiller -ing takısı alamayıp, şimdiki zamanda kullanılamayınca ne oluyor? Şimdiki zamana en yakın olan geniş zamanı
kullanarak cümlemizi kuruyoruz. Mesela, “Çok paraya ihtiyacım var” diyeceğimiz zaman “I’m needing a lot of money”
diyemediğimiz için “I need a lot of money” diyoruz. Aynı şekilde, “bilmiyorum” derken de “I am not knowing” demeyip, “I
don’t know” diyoruz. Durum fiillerinin Türkçe anlamlarını da içeren detaylı bir listeye ve bunlarla kurulmuş örnek cümlelere
ulaşmak için buraya tıklyabilirsiniz.

Biz şimdi olmazsa olmaz istisna durumlara bakalım. Şu anda tabloda gördüğünüz fiillerin bir kısmı aslında ikiyüzlü. Yani hem
durum fiili olabiliyor hem de şimdiki zamanda normal fiil gibi kullanılıp, sonlarına -ing alabiliyorlar; ama aralarında anlam
farkları oluyor. Beş duyu bildiren fiillerin bir kısmında bu durum mevcut. Mesela, see fiili “görmek” veya “anlamak”
anlamında kullanılırken sonuna -ing almıyor. Sonuna -ing aldığında ise anlamı “buluşmak/ilişki yaşamak” oluyor:
I see dead people. - Ölü insanlar görüyorum.
I’m seeing Jason tomorrow. - Yarın Jason ile buluşuyorum.

Smell fiili de -ing almadığında “kokmak” anlamına geliyor:

The rose smells nice. - Gül güzel kokuyor.

-ing bu fiile “koklamak” anlamını kazandırıyor:

She is smelling the rose now. - O şimdi gülü kokluyor.

Zaten mantığını düşündüğümüzde de, koklayan birini gözümüzde canlandırabiliriz, ancak kokmak eylemini
canlandıramayız.

Taste fiili de -ing almadığında “tadı … olmak” anlamına geliyor:

The meal tastes delicious. - Yemeğin tadı lezzetli.

-ing bu fiile “tadına bakmak” anlamını kazandırıyor:

The cook is tasting the meal. - Aşçı, yemeğin tadına bakıyor.

Have fiili -ing almadığında “sahip olmak” anlamına geliyor:

Mr. Smith has an operation tomorrow. - Bay Smith’in yarın bir ameliyatı var.
Sonuna -ing eklenmesi bu fiile “almak/yapmak/geçirmek” gibi çevrilebilen “icra etmek” anlamını kazandırıyor:
Mr. Smith is having an operation now. - Bay Smith şu anda bir ameliyat geçiriyor.
He is having a bath. - O banyo yapıyor.
We are having a good time. - İyi vakit geçiriyoruz.

Think fiili de-ing almadığında “inanmak/sanmak” kıvamındaki “düşünmek” anlamına geliyor:

I think, she is busy at the moment. - Sanırım o şu anda meşgul.

-ing takısı bu fiile “üzerinde düşünmek/yoğun bir şekilde düşünmek” anlamlarını kazandırıyor:
Please be quiet. I’m thinking here. - Lütfen sessiz ol. Düşünüyorum burada.

Look fiili-ing almadığında “görünmek” anlamına geliyor:

She looks slim and fit. - O zayıf ve fit görünüyor.

-ing takısı bu fiile “bakmak” anlamını kazandırıyor:

She is looking at the mirror. - Aynaya bakıyor.

Feel kelimesi -ing almadığında “duyu olarak hissetmek” veya “düşünmek” anlamına geliyor:
I don’t feel my legs. - Bacaklarımı hissetmiyorum.
How do you feel about our new project? - Yeni projemiz hakkında ne düşünüyorsun?

-ing ile kullanıldığında ise sağlık durumu bazında “hissetmek” anlamını kazanıyor:
How are you feeling today?

Ancak bu anlamda kullanıldığında durum fiiliymiş gibi de muamele edilebiliyor:

How do you feel today? - I feel good.

(www.konuanlatımı.com)