Öğretmen Adayı Fahrettin TEKELEK Öğretme-Öğrenme Ortamı
Bölüm / ABD KSÜ Formasyon Eğitimi Uygulama Programı Tarih 28.04.2023 Fakülte No 229999141134 Sınıf /Şube 9/B- 9/E- 9/F- 9/G Uygulama Okulu Onikişubat Anadolu Lisesi Saat/Süre 6 Saat / 40 Dakika İşlenen Ders/Dersler Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Konu/Konular, İslam Ahlakının Gayesi ve Konusu (Ders Planı) Etkinlikler Uzaktan Eğitime Yönelik Ders Planı Hazırlama (8. Hafta)
A. Bir Dersin Planlanması
28.04.2023tarihinde ‘İslam Ahlakının Gayesi ve Konusu’’ ders planımı 9/B sınıfında uyguladım. Uygulamadan sonra hocam Zümre Nurhan TUZLUCA çok başarılı olduğumu ancak akıllı tahtayı daha aktif olarak kullanmam gerektiğini hatırlattı. Uygulama öğretmenim Zümre Nurhan TUZLUCA’ya 28.04.2023 tarihinde ders planı yapmam gerektiğini söyledim. Bana yıllık planına bakarak konunun “İslam Ahlakının Gayesi ve Konusu” olduğunu söyledi. Bende gerekli kaynaklardan da faydalanarak ders planı oluşturdum. Hazırlamış olduğum ders planını uygulama öğretmenim Zümre Nurhan TUZLUCA’nın da görüşünü alarak gerekli düzenlemeyi aşağıdaki şekilde yaptım. B. Uygulama Öğrencisi Tarafından Bir Dersin Planlanması/E-Ders Oluşturulması GENEL BİLGİLER Konu: Ahlak; yaratılış, yaratılmış karakter ve tabiat anlamlarına gelen “hulk” kelimesinin çoğuludur. • Ahlak denilince genellikle insanın manevi yönünü ifade eden iyi ve kötü huylar kastedilir. İslam ahlakı ise; Yüce Allah’a ve gönderdiği peygamberlere itaat etmeye dayalı bir ahlak anlayışını esas almaktadır. • İslam ahlakı bireyin davranışlarını, duygu ve düşünceleri, sebebine veya sonucuna göre iyi ve kötü olarak nitelendirir. • İnsanın yaratılıştan gelen iyi huylarını olgunlaştırma, kötü huylarını ise terbiye etme yollarını gösterir. Dünya hayatı ile ahiret hayatı arasında ilişki kurar. Ahiret hayatının aşamalarını ayet ve hadislerle temellendirir. - Ölüm, kabir, berzah âlemi, kıyamet, ba’s, haşir, hesap, cennet ve cehennem kavramlarına yer verilir. - Kıyamet ve yeniden diriliş gibi konular akli ve naklî deliller ışığında ele alınır. Süre: İki ders Saati Kazanım: Allah’ın bütün yarattıklarına karşı merhametli olmak • Hiçbir menfaat gözetmeksizin fedakârlıkta bulunmak • İnsani ilişkilerde iyi niyetli, dürüst, güvenilir olmak • Kötü eğilimlerden uzak durmak Yöntem ve Teknikler: Sözlü anlatım, soru-cevap, Tartışma, Örnek Olay Gösterimi, Sonuç çıkarmak Kazandırılacak Değerler: İslam ahlakı insanlara iyi işler yapmayı, insanlığa faydalı olmayı ve kötü işlerden uzak durmayı öğretir. Ders Araç ve Gereçleri: Ders kitabı, Kur’an-ı Kerîm, İlmihal, Muhtasar İlmihal, Projeksiyon, Akıllı Tahta KONUYA HAZIRLIK: Allah (c.c.), insanın fıtratına iyi ve kötü huyları yerleştirmiş, Ona neyin iyi, neyin de kötü olduğunu vahiyle bildirmiştir. Bildirdiği esasların hayata nasıl yansıtılacağını göstermek için onlara peygamberler göndermiştir. Yüce Allah, insanı yapacağı tercihlerde serbest bırakmış, yaptıklarından da sorumlu tutmuştur. Yüce Allah, Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyurmaktır: “Nefse ve onu düzgün bir biçimde yaratıp düzenleyene, ona kötü ve iyi olma kabiliyetini ilham edene yemin olsun ki, nefsini maddi ve manevi kirlerden temizleyen kesinlikle kurtuluşa erecektir. Onu günahlara gömen de elbette ziyana uğrayacaktır.” (Şems suresi, 7-10. ayetler.) Peygamber Efendimiz cahiliye adetlerine dayalı anlayışı yıkarak Kur’an-ı Kerim’i temel alan bir ahlak anlayışı getirmiştir. Buna göre Müslüman’ın asıl amacı, Hz. Muhammed’in (s.a.v.) ahlakını kendisine örnek alarak, iyi huylarını geliştirmek olmalıdır. İslam Ahlakının Kaynakları •Kur’an • İnsan aklı yardımıyla davranışlarından bazılarının iyi veya kötü olduğuna karar verse de, tüm davranışlar için aynı sonuca ulaşamaz. • Bu nedenle Allah (c.c.), Kur’an-ı Kerim’de, ahlak konusunu bütün boyutları ile anlatmıştır. • Allah (c.c.) kendisine iman eden kişinin ibadet etmesini ve ahlaki davranışlarda bulunmasını emretmiştir. • Yüce Allah, Müslümanın yaptığı ibadetlerin onun davranışlarını güzelleştirdiğini ve zamanla kötülüklerden uzaklaştığını Kur’an-ı Kerim’de müjdelemiştir: “...Muhakkak ki namaz hayasızlıktan ve kötülükten alıkoyar...” (Ankebût suresi, 45. ayet.) Sünnet • İslam ahlakının ikinci kaynağı olan sünnet, Müslümanlar için bir rehber niteliğindedir. • Kur’an’ın ahlak anlayışında sadece insanlar değil, hayvanlar, bitkiler ve tüm varlıklarla iyi ilişkiler kurmak hedeflenmiştir. • Sevgili Peygamberimiz, Kur’an’ın emrettiği ahlaki hayatı en güzel şekilde yaşamıştır. • Ashabına sadece yaşantısı ile değil emir ve tavsiyeleriyle de yol göstermiştir. Peygamber Efendimiz şöyle buyurmuştur: “Müminlerin iman bakımından en mükemmeli, ahlak bakımından en güzel olanıdır.” (Ebû Dâvûd, Sünnet, 15.) Güzel ahlakın ahiretteki mükafatı ile ilgili Hz. Muhammed (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: “Kıyamet günü mü’minin mizanında güzel ahlaktan daha ağır bir şey yoktur. Muhakkak ki Allah (c.c.) söz ve fiileri çirkin kimselere son derece öfkelenir.” (Tirmizî, Birr, 62.) KONUNUN İŞLENİŞİ: Yüce yaratıcı Allah’ın tüm yarattıklarına karşı merhamet göstermek, hiç bir çıkar kaygısı düşünmeden onlara fedakarlık etmek, karşılık beklemeden sevgi beslemektir. İnsanlara ve hayvanlara zarar vermemektir. İnsan ilişkilerinde güvenilir, dürüst olmak, kötü davranışlardan uzak durmanın önemi hakkında karsılıklı söyleşi yapılmasıÖğrencilere aşağıdaki sorular sorulur ve derse katılmaları sağlanır. Ahlaki tutum ve davranışlar nelerdir? DEĞERLENDİRME: “İnsanın duygularını ve düşüncelerini kapsayan davranışların tümüdür. İslam ahlakı, kişinin iyi ve kötü davranışlarını ele alarak, kişiyi bu durumlara göre değerlendirir. İslam ahlakında kişi iyi ve kötü davranışları ile yargılanır. İslam kişiye kötü huylarını düzeltme yolunu gösterir, iyi huylarını ise geliştirmesine yardım eder. İslam ahlakında kişiler iyi davranışlar sergilemeli, iyi şeyler yapmalıdır. Kişiler kötü huylarını terk etmelidir. Uygulama Öğretmeni Uygulama Öğretim Elemanı Zümre Nurhan TUZLUCA Doç. Dr. Mustafa ÇOBAN