Περί ημερολογίου και ονομασίας των μηνών

Πώς ξεκίνησε (*) το ημερολόγιο;

Τα χρονολογικά συστήματα που χρησιμοποιήθηκαν ανά τους αιώνες είναι εκατοντάδες. Σχεδόν
κάθε πολιτισμός ανέπτυσσε το δικό του, λίγα όμως κατόρθωσαν να επιβιώσουν. Έως τα μέσα του
1ου αιώνα π.Χ. το ημερολόγιο που επικρατούσε ήταν αυτό της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, το
οποίο βασιζόταν στις φάσεις της Σελήνης. Λόγω της ατέλειάς του, όμως, δημιουργήθηκαν
μεγάλες αποκλίσεις, κυρίως στην εαρινή ισημερία, με σημαντικές επιπτώσεις στην οικονομία και
τη λειτουργία του κράτους.
Έτσι, ο Ιούλιος Καίσαρας προσπαθώντας να βρει λύση στα προβλήματα που ανέκυπταν από το
κενό στο έτος, ανέθεσε στον Αλεξανδρινό αστρονόμο Σωσιγένη, το 46 π. Χ., να βρει έναν
ασφαλέστερο τρόπο υπολογισμού, δηλαδή την αναμόρφωση του ημερολογίου. Το επέβαλε ο
Ιούλιος Καίσαρας, γι’ αυτό και επικράτησε με την ονομασία Ιουλιανό ημερολόγιο. Το Ισραήλ
ήταν τότε μέλος του Ρωμαϊκού κράτους. Και δέχθηκε το νέο Ιουλιανό ημερολόγιο. Από τότε οι
Εβραίοι προσάρμοσαν τις θεόσδοτες γιορτές τους σ’ αυτό το ημερολόγιο. Προς την κατεύθυνση
αυτή, προστέθηκαν στο έτος 90 μέρες, δηλαδή η 1η Μαρτίου του 44 π.Χ. αντικαταστάθηκε από
την 1η Ιανουαρίου. Το νέο Ιουλιανό Ημερολόγιο ήταν ηλιακό και η διάρκεια τού έτους
προσδιορίστηκε σε 365 ημέρες και ένα τέταρτο τής ημέρας (365 μέρες, 5 ώρες και 49 λεπτά
περίπου). Η διάρκεια τού έτους, αντιστοιχεί στο χρόνο που μεσολαβεί ανάμεσα σε δύο συνεχείς
διαβάσεις του ηλιακού κέντρου από το σημείο της εαρινής ισημερίας. Ανταποκρινόταν απόλυτα
στη διαδοχή των εποχών. Η μικρή διαφορά καλύπτονταν από μία επιπλέον ημέρα που
προσθέτονταν κάθε τέσσερα χρόνια, μετά την «έκτη προ των καλένδων του Μαρτίου», που
ονομαζόταν «bis sextus». Έτσι, η ημέρα αυτή, επειδή τη μετρούσαν δυο φορές, ονομάζεται ακόμα
και σήμερα «δις έκτη» και το έτος που την περιέχει δίσεκτο.
Στο σημείο αυτό, να εξηγήσουμε ότι «καλένδες» ονόμαζαν οι Ρωμαίοι τις πρώτες ημέρες εκάστου
μηνός, αυτές που σήμερα λέμε πρωτομηνιές. Επειδή μάλιστα οι Ρωμαίοι συνήθιζαν να
τακτοποιούν τις οφειλές τους κατά την πρωτομηνιά, ενώ οι Έλληνες δεν τηρούσαν κάτι τέτοιο,
φθάσαμε στην παροιμία «παραπέμπειν εις ελληνικάς καλένδας», για να δηλώσουμε κάθε ζήτημα
που διαρκώς αναβάλλεται! Αργότερα καλενδάριον ονομάστηκε το ημερολόγιο με την ευρεία
έννοια.
Όμως και από το Ιουλιανό Ημερολόγιο, προέκυπτε ένα σφάλμα 11 λεπτών και 14 δευτερολέπτων
το χρόνο. Εξαιτίας της απόκλισης αυτής, μιάμιση χιλιετία αργότερα η εαρινή ισημερία είχε
μετατοπιστεί ημερολογιακά 11 μέρες πίσω, σε σχέση με τα αστρονομικά δεδομένα. Μπροστά
στον κίνδυνο να εορτάζονται τα Χριστούγεννα φθινόπωρο και το Πάσχα χειμώνα, ο Πάπας
Γρηγόριος ο 13ος προχώρησε σε νέα μεταρρύθμιση του συστήματος. Στις 4 Οκτωβρίου του 1582
προστέθηκαν 10 ημέρες, ενώ για να αποφευχθούν ανάλογες ασυμφωνίες και στο μέλλον,
αποφασίστηκε κάθε τέσσερις αιώνες να θεωρούνται δίσεκτα, αντί για 100 χρόνια μόνο τα 97. Το
Νέο ή Γρηγοριανό ημερολόγιο συνάντησε έντονες αντιδράσεις.
Πάνω στο ιουλιανό ημερολόγιο η χριστιανική εκκλησία τοποθέτησε το εορτολόγιό της. Με τον
τρόπο που μετριόταν ο χρόνος είχε ως αποτέλεσμα κάθε εκατό περίπου χρόνια να χάνεται μια

1
ολόκληρη ημέρα. Γι’ αυτό το 1582 ο πάπας Γρηγόριος ο ΙΓ΄, για να αποκατασταθεί αυτή η
αναντιστοιχία μεταρρύθμισε το ιουλιανό ημερολόγιο, όπως είναι σήμερα. Από το όνομά του
ονομάστηκε γρηγοριανό ημερολόγιο.
Μέχρις εδώ, διαπιστώνουμε ότι το ημερολόγιο είναι ένα βοήθημα των ανθρώπων που
μεταβάλλεται προς την καλύτερη για εκείνους εξυπηρέτηση. Εάν το ημερολόγιο που προκύπτει
από την αρχαιότητα και συνεπώς από τον ειδωλολατρικό κόσμο, γίνεται αποδεκτό εν συνεχεία
από την Εκκλησία, αυτό σημαίνει ότι δεν τίθεται ζήτημα αλλοίωσης των Δογμάτων.
Οι ονομασίες των 12 μηνών και του ιουλιανού και του γρηγοριανού ημερολογίου διατηρήθηκαν
ίδιες και είναι λατινικές. Οι Ρωμαίοι είχαν πρωτοχρονιά την πρώτη του Μάρτη και τους μήνες,
στην αρχή, τους ονόμαζαν με βάση την αριθμητική τους σειρά: Πρώτος, Δεύτερος κ.λπ. Αργότερα
τους έδωσαν ονόματα «θεών» και αυτοκρατόρων. Έτσι οι επίσημες ονομασίες των μηνών
διαμορφώθηκαν ως εξής:
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ: Είναι ο πρώτος μήνας του ημερολογιακού μας έτους. Ονομάστηκε από το
ρωμαϊκό «θεό» Janus – Ιανό. Ο Ιανός ήταν «θεός» της αρχής και του τέλους. Ήταν επόπτης της
κάθε κρίσιμης καμπής: καμπής στο χρόνο, στη ζωή μας. Τον Ιανό οι Ρωμαίοι τον παρίσταναν
διπρόσωπο. Στις πύλες της Ρώμης το άγαλμά του κοίταζε με το ένα πρόσωπο την έξοδο και με το
άλλο την είσοδο της πόλης, κοίταζε δηλαδή προς τα πίσω και προς τα εμπρός.
ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ: Έλαβε το όνομά του από το λατινικό Februare που σημαίνει κάθαρση, αφού
οι Ρωμαίοι το μήνα αυτό καθάριζαν την πόλη και τους αγρούς τους λιτανεύοντας επί δώδεκα
μέρες και θυσιάζοντας. Με τη θέσπιση του ιουλιανού ημερολογίου οι ημέρες του Φεβρουαρίου
από 30 περιορίσθηκαν στις 29 και επί αυτοκράτορος Αυγούστου αφαιρέθηκε ακόμη μία μέρα η
οποία προστέθηκε στο μήνα Αύγουστο προς τιμή του Αυτοκράτορος. Ορίσθηκε όμως ανά
τέσσερα έτη να προστίθεται μια μέρα στο Φεβρουάριο και οι 28 ημέρες να γίνονται 29 προς
συγχρονισμό του ημερολογιακού με το ηλιακό ημερολόγιο. Το έτος που ο Φεβρουάριος έχει 29
ημέρες ονομάζεται δίσεκτο.
ΜΑΡΤΙΟΣ: Ο Μάρτιος έλαβε το όνομά του από τον Ρώμο, ο οποίος θέλοντας να τιμήσει το
«θεό» Άρη, στα λατινικά Mars, έδωσε το όνομά του στον πρώτο μήνα του ρωμαϊκού ημερολογίου,
που μέχρι τότε ονομαζόταν primus. Από τους Εβραίους ο μήνας αυτός ονομάζεται Νισάν. Είναι ο
έβδομος μήνας του εκκλησιαστικού και βυζαντινού ημερολογίου και ο τρίτος του ισχύοντος
πολιτικού ημερολογίου.
ΑΠΡΙΛΙΟΣ: Έλαβε το όνομά του από το λατινικό Aprilis που προέρχεται από το ρήμα aperire,
που σημαίνει ανοίγω, διότι κατά το μήνα αυτό ξεκινά-ανοίγει η άνοιξη. Οι Ρωμαίοι είχαν
αφιερώσει το μήνα αυτό στη «θεά» Αφροδίτη.
ΜΑЇΟΣ: Το όνομά του το πήρε από τη λατινική λέξη magnus που σημαίνει μέγας. Αποκαλείτο
έτσι είτε γιατί η διάρκεια της μέρας μεγάλωνε, είτε - κατ’ άλλους - το μήνα αυτό ετελούντο οι
γάμοι των αρχόντων των Ρωμαίων. Κατά μία άλλη άποψη το όνομα Μάιος προήλθε από το όνομα

2
της μητέρας του Ερμή, η οποία ονομαζόταν Μαία και στην οποία οι Ρωμαίοι προσέφεραν θυσίες
την πρώτη μέρα του μήνα αυτού.
ΙΟΥΝΙΟΣ: Ο Ιούνιος έχει λάβει το όνομά του από τη λατινική λέξη Juno, που ήταν ένα από τα
ονόματα της «θεάς» Ήρας. Κατά το μήνα αυτό, που αντιστοιχούσε στον τέταρτο του ρωμαϊκού
ημερολογίου, ετιμάτο η Ήρα με τελετές στην αρχαία Ρώμη.
ΙΟΥΛΙΟΣ: Το όνομά του το οφείλει στον πρώτο μονάρχη της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, (Julius).
Στην αρχή ονομαζόταν Κυϊντήλιος. Με απόφαση της Γερουσίας της Ρώμης, το 44 μ.Χ.
ονομάσθηκε Ιούλιος.
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ: Ο Αύγουστος έλαβε το όνομά του από τον αυτοκράτορα Οκταβιανό, ο οποίος
είχε τον τίτλο του Αυγούστου, δηλαδή του σεβαστού. Το μήνα αυτό ο Οκταβιανός αναγορεύτηκε
για πρώτη φορά ύπατος. Την αρχή ο μήνας αυτός ονομαζόταν Σεξτίλιος.
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ: Πήρε το όνομά του από το λατινικό Septem που προέρχεται από το ελληνικό
επτά, καθώς ήταν ο έβδομος μήνας στο ρωμαϊκό ημερολόγιο. Στο εκκλησιαστικό ημερολόγιο ο
Σεπτέμβριος είναι ο πρώτος μήνας της Ινδίκτου. Η Ινδικτιών αναγνωρίστηκε από την εποχή του
Μεγάλου Κωνσταντίνου, (Σεπτέμβριος 312 μ.Χ.), ως χρονολογική μονάδα και είναι ένας κύκλος
15 ετών.
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ: Ονομάστηκε έτσι από το λατινικό Octo, το οποίο προέρχεται από τον ελληνικό
αριθμό οκτώ. Στη Ρώμη ο Οκτώβριος αποκαλείτο Sementilius, (semen σημαίνει σπόρος) και είχε
λάβει την ονομασία αυτή επειδή είναι ο κατ’ εξοχήν μήνας της σποράς.
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ: Πήρε το όνομά του από το λατινικό Novem που σημαίνει ένατος, επειδή ήταν ο
ένατος μήνας του ρωμαϊκού ημερολογίου.
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ: Ο Δεκέμβριος έχει πάρει την ονομασία του από το λατινικό Decem, σημαίνει
δέκα-δέκατος, καθώς ήταν ο δέκατος μήνας του ρωμαϊκού ημερολογίου. Ο Αυτοκράτορας
Κόμμοδος είχε δώσει στο μήνα αυτό την ονομασία Αμαζών προς τιμή της συζύγου του.
Η Α’ Οικουμενική Σύνοδος (325), ανέθεσε στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας να μελετήσει και
να παρουσιάσει έναν κανόνα, σύμφωνα με τον οποίο όλες οι Χριστιανικές Εκκλησίες θα
συνεόρταζαν το Πάσχα. Τότε θεσπίστηκε ο Πασχάλιος Κανών, που προέβλεπε το
Χριστιανικό Πάσχα να τελείται κάθε χρόνο, την Κυριακή μετά από την πρώτη πανσέληνο,
που έπεται της εαρινής ισημερίας. Εάν συνέπιπτε με το Εβραϊκό Πάσχα τότε το Χριστιανικό
Πάσχα μετατίθετο την επόμενη Κυριακή.
Όμως και από το Ιουλιανό Ημερολόγιο, προέκυπτε σφάλμα λίγων λεπτών, με αποτέλεσμα
τον 16ο αι. η εαρινή ισημερία να έχει μετατοπιστεί σημαντικά. Ο πάπας Γρηγόριος θέσπισε
τότε ένα πιο σωστά επεξεργασμένο ημερολογιακό σύστημα, το Γρηγοριανό Ημερολόγιο
(1582). Στην Ελλάδα έγινε δεκτό μόλις το 1923 από την Πολιτεία και το 1924 από την
Εκκλησία, η οποία ακολουθεί πλέον το Αναθεωρημένο Ιουλιανό Ημερολόγιο, που δεν είναι
ακριβώς ίδιο με το Γρηγοριανό, αλλά ακόμη πιο άρτιο.

3
Ενώ η αγία Σύνοδος ορίζει ότι το χριστιανικό Πάσχα πρέπει να γιορτάζεται μετά το Εβραϊκό
Πάσχα (γιατί τότε Ανέστη ο Κύριος - πρβλ. 7ο Κανόνα Αγ. Αποστόλων), ο πάπας Γρηγόριος
ο ΙΓ΄, κατά την αλλαγή του ημερολογίου αυτό δεν το έλαβε ύπ’ όψη του. Με αποτέλεσμα, οι
Λατίνοι να γιορτάζουν το Πάσχα ή πριν από το Πάσχα των Εβραίων ή ταυτόχρονα! Κάτι που
αντιτίθεται ρητώς με τις διατάξεις της Αγίας πρώτης Οικουμενικής Συνόδου.
Αντίστροφα, η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία κατά την αλλαγή του ημερολογίου μερίμνησε,
ώστε να τηρηθούν απολύτως οι διατάξεις της Πρώτης Οικουμενικής Συνόδου.
Και εξ απόψεως Εκκλησιολογικής, το Νέο Ημερολόγιο διαφέρει από το παπικό Γρηγοριανό
ημερολόγιο. Άρα, ο ισχυρισμός των παλαιοημερολογιτών ότι το Νέο Ημερολόγιο είναι
Παπικό είναι αστήρικτος.
Αυτά όσον αφορά στο ζήτημα τού ημερολογίου, ένα ζήτημα παράδοσης. Παράδοση
είναι να σταυρώνω τον εαυτό μου στην προσευχή, όταν περνάω απ’ έξω από ναούς κλπ.
Αν δεν τηρείται αυτό όμως, καταλύεται η Εκκλησία; Τα δόγματα της Πίστεως όταν δεν
τηρούνται, τα οποία είναι οι Ιεροί Κανόνες, τότε έχουμε αποκοπή από το σώμα της
Εκκλησίας. Αποκόπτεται εκείνος που γνωρίζει και δεν εφαρμόζει τους Ιερούς Κανόνες.
Η ύπαρξη των οποίων έγκειται όχι για τιμωρητικό σκοπό, αλλά για να υπάρχει τάξη.
Μεγαλύτερο κρίμα έχουν όσοι είναι στην ιεροσύνη, διότι εκείνοι δίδουν το παράδειγμα.
Από την άλλη πάλι, όταν τυπικά τηρώ τα δόγματα και τις παραδόσεις και δεν έχω ουσία,
τι νόημα έχει αυτό; Διαφέρω από τον Φαρισαίο, στην αντίστοιχη παραβολή, που τόσο
ακριβέστατα περιγράφει την περίπτωσή μου ο Κύριος; Έχουμε χάσει το πνεύμα, για
αυτό οφείλουμε να τηρούμε τις εντολές του Κυρίου. Όταν οι εντολές γίνονται πράξη
αβίαστη, τότε παύουν να είναι εντολές, αλλά ανάγκες που πηγάζουν φυσιολογικά προς
την Δόξα Του Κυρίου. Λείπει και η διάκριση, ως προς το τι είναι δόγμα και τι είναι
παράδοση. Το δόγμα δεν επιδέχεται αλλοίωσης και έχει υποχρεωτικό χαρακτήρα, σε
αντίθεση με την παράδοση που επιδέχεται αλλοίωση και δεν έχει υποχρεωτικό
χαρακτήρα.
Φερ ειπείν, δόγμα είναι η προσκύνηση των εικόνων προς τίμηση του εικονιζόμενου
προσώπου (Ζ΄ Οικ. Σύνοδος). Παράδοση είναι να έχουμε σπίτι μας εικόνες. Πάλι θα
πάρουμε τυχαία τον Φαρισαίο. Τι νόημα έχει να πηγαίνω στο ναό, να κάνω τεράστιες
μετάνοιες και να φοράω αναρίθμητα και μεγάλα κομποσκοίνια, τη στιγμή που η
κατάκριση δε λείπει από τη γλώσσα και τη διάνοιά μου; Παράδοση δεν είναι να έχω
κομποσκοίνι; Και δόγμα δεν είναι να γονατίζω και να κάνω μετάνοιες πλην των
Κυριακών; (με βάση τον 20ο Κανόνα της Α΄ Οικ. Συνόδου – η μόνη Κυριακή όπου
γονατίζουμε είναι της Πεντηκοστής)
Απορίες και προβληματισμοί:
Του πατρός Ευθυμίου Τρικαμηνά (**) περί των 3 Συνόδων που επικαλούνται οι
Παλαιοημερολογίτες:
Θέλουμε νά μᾶς ἀναφέρετε ἀδελφοί, διατί οἱ τρεῖς αὐτές Σύνοδοι τοῦ ΙΣΤ΄ αἰῶνος, οἱ
ὁποῖες εἶχαν τόσο σημαντικές ἀποφάσεις καί ἀναθέματα κατά τήν ἄποψί σας, δέν
ἀναφέρονται οὔτε ἔστω ἀκροθιγῶς, οὔτε κἄν ὑπονοοῦνται στό Πηδάλιο ἀπό τόν Ἅγ.

4
Νικόδημο τόν Ἁγιορείτη; Ἐφ’ ὅσον δηλαδή διά ἐσᾶς ἔχουν τόσο μεγάλη σημασία,
παρουσιάζετε τό Πηδάλιο ὡς ἐλλιπές καί ἐπί πλέον δημιουργεῖτε ἕνα νέο «Πηδάλιο»
διευρημένο καί τρόπον τινά πληρέστερο.
Ὡς γνωστόν, ὁ Ἅγ. Νικόδημος ἔζησε δύο αἰῶνες μετά τίς Συνόδους τοῦ ΙΣΤ΄ αἰῶνος,
ἦταν γνώστης ὅλων τῶν Κανονικῶν Διατάξεων, εἶχε μελετήσει τόν Δοσίθεο Ἱεροσολύμων,
ὅπως φαίνεται ἀπό ἀναφορές του στό Πηδάλιο καί εἶναι, κατά κοινή ὁμολογία, ὁ ἄριστος
ἑρμηνευτής τῶν ἱερῶν Κανόνων. Εἶναι ἐντυπωσιακό ὡς ἐκ τούτου ὅτι, ὄχι μόνον δέν
ἀναφέρει ἀπολύτως τίποτα διά τίς Συνόδους αὐτές, τούς Κανόνες καί τά ἀναθέματά των,
ὥστε νά προστατεύση τούς Ὀρθοδόξους, ἀλλά καί ἀντιθέτως πρός τίς ἰδέες καί ἀντιλήψεις
τῶν σημερινῶν Παλαιοημερολογιτῶν, ἀναφέρει τό περίφημο καί καταλυτικό διά τό θέμα
αὐτό, τό ὁποῖο στίς ἀναφορές τους πάντοτε τό παρακάμπτουν τεχνηέντως μέ τά
ἀποσιωπητικά (τελίτσες) οἱ ἀκολουθοῦντες τό Π. Ἡμερολόγιο. Ὅτι, δηλαδή, δέν εἶναι
ἁμαρτία τό νά ἑορτάση κανείς τό Πάσχα αὐτόν τόν καιρό ἤ ἐκεῖνο, σύμφωνα μέ τόν
ὀρθόδοξο ὁρισμό ἤ μέ τόν παπικό, ἀλλά εἶναι μεγίστη ἁμαρτία καί ἀσυγχώρητη τό νά κάνη
σχίσμα δι’ αὐτόν τόν λόγο τῶν ἑορτῶν, νά φιλονικῆ κάι νά ἀποκοπῆ ἀπό τή Σύνοδο (ὑποσημ.
εἰς Ζ΄ Ἀποστ. Κανόνα). Φυσικό εἶναι, ἀδελφοί, ὅλα αὐτά νά ἔρχωνται σέ ὀξεία ἀντίθεσι μέ
τίς ἀποφάσεις τῶν ἐν λόγῳ Συνόδων καί νά παρουσιάζετε ἔτσι τόν Ἅγ. Νικόδημο ὡς
διδάσκαλο τῆς παρανομίας καί μάλιστα μεγίστης παρανομίας, σέ θέματα πίστεως καί μέ
ἐπιτίμιο τό ἀνάθεμα.
Η αλλαγή του Ημερολογίου (***)
Οι άγιοι Πατέρες έχοντες ύπ’ όψη τους τα ανωτέρω, μετέθεταν εορτές στην Εκκλησία. Έτσι,
ενώ μέχρι τον 4ο αιώνα τα Χριστούγεννα εορταζόταν την ίδια μέρα με τα Θεοφάνεια (6
Ιανουαρίου), από τότε μετέφεραν την Εορτή των Χριστουγέννων στην 25η
Δεκεμβρίου. Όταν οι άγιοι Πατέρες της Α’ Οικουμενικής Συνόδου ρύθμιζαν τον εορτασμό
του Πάσχα, είχαν ως εαρινή ισημερία την 21η Μαρτίου. Από τότε μέχρι σήμερα, η εαρινή
αυτή ισημερία εξέπεσε στην 8η Μαρτίου. Κι’ αυτήν την ισημερία - ημερομηνία ακολουθούν
σήμερα οι παλαιοημερολογίτες (της 8ης Μαρτίου). Οι νεοημερολογίτες, όμως, με το
«πήδημα» των δεκατριών ημερών, έχουν ως ισημερία την 21η Μαρτίου. Την ισημερία που
είχαν οι άγιοι Πατέρες που συγκρότησαν την Α’ Οικουμενική Σύνοδο! Άρα, με το νέο
ημερολόγιο ήρθαμε πιο κοντά στην Παράδοση! (βλ. Αρχιμ. Ιωήλ Γιαννακοπούλου, Παλαιόν
και Νέον Ημερολόγιον, σελ. 10-11).
Πότε γιορτάζουν τα επουράνια; (***)
Ισχυρίζονται οι Παλαιοημερολογίτες: «Όταν γιορτάζουν τα επουράνια, γιορτάζουν και τα
επίγεια!». Πότε, λοιπόν, γιορτάζουν τα επουράνια, με τους παλαιοημερολογίτες ή τους
νεοημερολογίτες;
Η τελετή της Αναστάσεως γίνεται στις 12 τα μεσάνυκτα. Και εν συνεχεία η πανηγυρική Θ.
Λειτουργία, που λήγει κατά τις 2 π.μ. ξημερώνοντας Κυριακή. Στην Αμερική, όμως, η
ελληνική ώρα 2 π.μ. είναι 7η απογευματινή του Μ. Σαββάτου. Άρα, οι εκεί
παλαιοημερολογίτες ακόμα δεν γιόρτασαν την Ανάσταση. Θα την γιορτάσουν επτά ώρες

5
αργότερα! Λοιπόν, τα επουράνια τι θα κάνουν τώρα; Θα ξανά γιορτάσουν την Ανάσταση;
Και τι θα κάνουν με τους χριστιανούς της Αυστραλίας, που θα γιορτάσουν την Ανάσταση
ακόμα πιο αργά;
Στα επουράνια δεν υπάρχουν ώρες, ημέρες, εβδομάδες, μήνες και χρόνια! Εκεί υπάρχει ένα
διαρκές σήμερα! Εκεί πάντοτε γιορτάζουν τα επουράνια! Όταν και όσες φορές γιορτάζουν
τα επίγεια, γιορτάζουν και τα επουράνια. Άρα και σ’ αυτό σφάλλουν οι παλαιοημερολογίτες.
Η Θεόθεν (;) επιβεβαίωση (***)
Οι παλαιοημερολογίτες προς στερέωσιν της πίστεώς τους προβάλλουν στα έντυπα τους το
ακόλουθο θαύμα: (βλ. εξώφυλλο «Ημεροδείκτη 1994», Εκκλησίας Γ.Ο.Χ., Ελλάδας). Στις
14.9.1925 Εορτή του Τιμίου Σταυρού (Παλαιό ημερολόγιο) φανερώθηκε ουρανόθεν ο Τίμιος
Σταυρός. Η λάμψη του επισκίασε το φως της ημέρας. Και το θαύμα αυτό είναι για τους
παλαιοημερολογίτες σημείο ότι ο Θεός εξέφρασε την ευαρέσκεια Του προς το πάτριο
ημερολόγιο. Μήπως έχουν δίκιο; Θαύματα γίνονται και από τον Θεό και από τον διάβολο.
Επομένως, θα πρέπει να διερωτηθούν: Μήπως το θαύμα αυτό είναι εκ του διαβόλου; Οπότε
είναι πλάνη. Μα είναι δυνατόν ο διάβολος να φανερώσει το σημείο του Σταυρού; Ο διάβολος
είναι τέτοιος απατεώνας, τέτοιος ταχυδακτυλουργός, που και το σημείο του Σταυρού μπορεί
να παρουσιάσει και Αυτόν τον Ίδιο τον Χριστό να υποκριθεί.
Έστω ότι το θαύμα ήταν εκ Θεού. Και το θαύμα έγινε στις 14.9.1925, ήτοι πριν το 1935· πριν
το σχίσμα! Τότε, που δεν υπήρχε Εκκλησία των Παλαιοημερολογιτών. Τότε που όλοι ήταν
ενσωματωμένοι στην Μία Εκκλησία! Θα καυχώντο δικαίως, αν το θαύμα γινόταν μετά το
1935!!! [1]
Και η συνέχεια: Στο Μαρκόπουλο της Κεφαλλονιάς υπάρχει ο γνωστός ναός της Κοιμήσεως
της Θεοτόκου. Στον ναό αυτό, κάθε χρόνο από τις 6 μέχρι στις 15 Αυγούστου, βγαίνουν από
τους τοίχους και την σκέπη του ναού ακίνδυνα φιδάκια με ένα κόκκινο σταυρό στο κεφάλι
τους. Κάθε χρόνο τέτοιες ημέρες τα άλογα αυτά ζωάκια δίνουν το ραντεβού τους.
«Όταν εισήχθη το Ν. Ημερολόγιο οι πιστοί είχαν αγωνία να δουν τα φιδάκια πότε θα βγουν.
Με το νέο ημερολόγιο ή με το παλαιό; Ιδιαίτερα τα μικρά παιδάκια εκείνο το βράδυ της
6.8.1924 (ν. ημερολ.) με κεράκια αναμμένα έψαχναν στους τοίχους και στο καμπαναριό
μήπως τυχόν δουν τα φίδια. Και φώναξαν πανηγυρίζοντας «Να! Τα φίδια βγήκαν! Με το νέο
ημερολόγιο…» (Αρχιμ. Δανιήλ Γούβαλη, Το θαύμα της Πίστεως, σελ. 119-120). Από τότε
κάθε χρόνο τα φίδια βγαίνουν στο ναό με το νέο ημερολόγιο, φυσικά κατ’ εντολή του Θεού.
Έχουμε δύο θαύματα. Ένα με το παλαιό ημερολόγιο και ένα με το νέο. Ποιο ημερολόγιο
εγκρίνει ο Θεός; Ο Θεός «υπογράφει» και τα δύο ημερολόγια. Εκείνο, όμως, που δεν
υπογράφει, που καταδικάζει, είναι το σχίσμα, η διαίρεση, που προκάλεσαν οι εν Ελλάδι
Παλαιοημερολογίτες.
Παρατηρήσεις:
1) Αν λοιπόν έχουμε ειδωλολατρικά στοιχεία στους μήνες και τις εορτές μας, τότε
εν δυνάμει είμεθα αιρετικοί – ειδωλολάτραι άπαντες μιας και στηριχθήκαμε σε

6
 αυτά. Συνεπώς, δύναται να ισχυρισθεί κανείς ότι και οι Άγιοι και θεοφόροι
Πατέρες έκαναν λάθος. Άπαγε της βλασφημίας!
2) Εφόσον το Πασχάλιον και το Μηνολόγιον είναι κοινό, το Τριώδιο ξεκινά την ίδια
ακριβώς στιγμή τόσο για όσους ακολουθούν το εορτολόγιο με το Παλαιό όσο και
με το Νέο. Μόνο μετάθεση των υπόλοιπων εορτών των Αγίων έχει γίνει, αλλά η
ισημερία είναι το μείζων θέμα και το υπογραμμίζω σε όλη την έκταση του
παρόντος κειμένου. Το ζήτημα είναι στην ύπαρξη πρωτοκαθεδριών. Και η
κίνηση που έγινε όπως εξηγείται στην παραπομπή [1]. Ακόμα κι αν ήταν λάθος
δογματικό, δικαιολογείται η κίνηση των εν λόγω επισκόπων; Χωρίς επίσκοπο δεν
υπάρχει Εκκλησία; Και Δεσπότης Όλων ποιος είναι; Άρα, δογματίζουμε το θέμα
εορτασμού των υπόλοιπων Αγίων; Δηλαδή τοποθετούμε και τους Αγίους πάνω
από τον Κύριο Ιησού Χριστό; Τι ιεραρχία είναι αυτή; Πού είναι η εντολή του
Κυρίου για αγάπη προς τον Κύριον τον Θεό μας Πρώτα και Πάνω απ’ όλα;
3) Το πότε εορτάζονται οι γιορτές είναι θέμα δευτερεύον. Σημασία έχει να
γιορτάζονται. «Κανείς δεν κολάσθηκε ούτε κατηγορήθηκε, λέει ο άγιος Ιωάννης
ο Χρυσόστομος, επειδή γιόρτασε το Πάσχα ένα μήνα νωρίτερα ή αργότερα». Το
Σάββατο έγινε για τον άνθρωπο και όχι ο άνθρωπος για το Σάββατο. «Ας μην
ασχολούμαστε, λοιπόν, με χρονολογίες και ημερομηνίες (Γαλ. 4:10).
Συμπέρασμα: Με βάση όλα τα δεδομένα και την όλη σύγχυση που επικρατεί, το Ορθόν είναι
να τηρούμε τις εορτές με βάση το Παλαιό ημερολόγιον, ΧΩΡΙΣ να εισχωρήσουμε σε καμία
παράταξη ή να επιδιώξουμε να δημιουργήσουμε κάτι διαφορετικό. Διακοπή μνημόνευσης
(αποτείχιση) τόσο των αιρετικών Οικουμενιστών επισκόπων, αλλά και των σχισματικών
παρατάξεων Παλαιοημερολογιτών. Διακοπή εκκλησιαστικής κοινωνίας με αίρεση-σχίσμα.
Τώρα τίθεται θέμα εκκλησιασμού και Θείας Κοινωνίας. Πού θα πάμε και πότε θα
μεταλάβουμε;
Ας ξεκινήσομε ο καθένας ατομικά τον αγώνα, με μελέτη – προσευχή – νηστεία – εγκράτεια
και ο Κύριος Ιησούς Χριστός θα μας κατευθύνει στα διαβήματά μας. Για τόσο καιρό είμεθα
στο βούρκο της άγνοιας, πόσο και τι θα μας κοστίσει να υπομείνομε μερικές κακουχίες για
την θυσία που εκείνος έκανε προς εμάς; Εξάλλου και όταν είχαμε την ξέγνοια και
προσερχόμεθα εις τα μυστήρια, δίχως συναίσθηση ήταν καλύτερα; Τώρα πλέον με συνείδηση
απέχομε και αγωνιζόμεθα για τη θυσία και την αγάπη Του. Ύστερα, υπάρχουν ιερείς που
ακολουθούν το Παλαιό και το Νέο ημερολόγιο και δεν έχουν εκκλησιαστική κοινωνία με την
αίρεση και το σχίσμα, στους οποίους μπορούμε να μετέχουμε στα μυστήρια. Συμβαίνει και
το εξής: να συλλειτουργούν παλαιό-νέο ημερολόγιο (επί παραδείγματι κάποιος εκτός Αγίου
Όρους όταν πηγαίνει σε ναούς όπου ακολουθούν το νέο ή το ανάποδο). Τότε δεν υπάρχει
μολυσμός ή ό,τι άλλο ισχυρίζονται οι φανατικοί;

7
Αυτό, ίσως να γίνεται πολύ περιορισμένα πλέον, διότι είναι μακρυά ο αποτειχισμένος
κληρικός. Ακόμα κι έτσι, όταν ξέρουμε ότι για τον Κύριο πράττουμε αυτά και για την
ομολογία της Πίστεώς μας, τότε έχει μεγαλύτερη αξία και Χάρη, απ’ όταν προσερχόμεθα
στον πλησιέστερο ναό μονάχα για να μεταλάβομε και δίχως συναίσθηση. Διότι πώς όταν το
σπίτι έχει ένα πρόβλημα, λόγου χάριν με τα υδραυλικά και θέλεις να διορθώσεις τη βρύση
που στάζει, θα φωνάξεις τον πρώτον τυχόντα; Ή θα ερευνήσεις να βρεις τον καλύτερο κι ας
έχει πολλές εργασίες, πολύ κόστος και μεγάλη απόσταση; Πολύ δε περισσότερον για την
αθάνατη ψυχή, θα βρούμε τον καλύτερο ιατρό να θεραπευθούμε. Παράλληλα, τούτο το
αγώνισμα μας δίδει και το κίνητρο να είμεθα σε εγρήγορση και να φλεγόμεθα για την
επόμενη θεραπεία μας. Γιατί όσον έχουμε δεδομένες τις περιστάσεις δεν εκτιμούμε την αξία
των.
Πηγές – Παραπομπές – Επεξηγήσεις:
(*) https://www.pemptousia.gr/2018/09/imerologio-ke-paradosi/

(**) https://apotixisi.blogspot.com/2017/01/1583.html

(***) https://ikivotos.gr/post/7693/palaio-kai-neo-hmerologio-h-istoria-mias-planhs

[1] … μετά από … ένδεκα (!) ολόκληρα χρόνια, τρεις Αρχιερείς άλλαξαν γνώμη!
Ο πρώην Φλωρίνης Χρυσόστομος. Ο Δημητριάδος Γερμανός. Ο Ζακύνθου Χρυσόστομος.
Κινούμενοι από ιδιοτελείς σκοπούς, κινήθηκαν κατά του τότε Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου. Ο
Μητροπολίτης Δημητριάδος σκόπευε να αναρριχηθεί στον Αρχιεπισκοπικό θρόνο. Ο πρώην Φλωρίνης να
αναλάβει την προεδρία της Αποστολικής Διακονίας. Και ο Μητροπολίτης Ζακύνθου να μετατεθεί στην
Μητρόπολη Πειραιώς.
Την Κυριακή 26 Μαΐου 1935 οι ανωτέρω Μητροπολίτες λειτούργησαν στον παλαιό Ι. Ναό Κοιμήσεως της
Θεοτόκου Κολοκυνθούς, ενώπιον του κοχλάζοντος λαού. Και διεκήρυξαν ότι:
Αναλαμβάνουν την αρχηγία του αγώνος προς επαναφορά του παλαιού Ημερολογίου. Συντόμως δε
προέβησαν σε χειροτονίες τεσσάρων Επισκόπων:
Την 5.6.1935, τον Γερμανό, Επίσκοπο Κυκλάδων
Την 6.6.1935 τον Χριστόφορο, Επίσκοπο Μεγαρίδος
Την 7.6.1935 τον Ματθαίο, Επίσκοπο Βρεσθένης
Την 7.6.1935 τον Πολύκαρπο, Επίσκοπο Διαυλείας. Και έτσι έγινε το σχίσμα.
Η αντίδραση της Επισήμου Εκκλησίας.
Για την σατανική αυτή ανταρσία η Ελληνική ορθόδοξη Εκκλησία, ως ήταν φυσικό, αντέδρασε σθεναρώς.
Έτσι:
α. Την 14η Ιουνίου 1935 συνήλθε το πρωτοβάθμιο Συνοδικό Δικαστήριο και καθήρεσε τους τρεις
Μητροπολίτες.
Αργότερα ο Μητροπολίτης Ζακύνθου Χρυσόστομος μεταμελήθη. Ακυρώθηκε η καθαίρεση του και του
υπεβλήθη, εξάμηνος αργία. Και
β. Την 3.7.1935 (δια της ύπ’ αριθμ. 3/3.7.1935) καθήρεσε τους τέσσερις επισκόπους, που χειροτόνησαν οι
τρεις Μητροπολίτες.