TÜRK STANDARDI

TURKISH STANDARD

TS EN 1264-4
Nisan 2006

ICS 91.140.10

DÖŞEMEDEN ISITMA – SİSTEMLER VE BİLEŞENLERİ –

BÖLÜM 4: TESİSAT
Floor heating – Systems and components – Part 4:
Installation

TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ

Necatibey Caddesi No.112 Bakanlıklar/ANKARA
− Bugünkü teknik ve uygulamaya dayanılarak hazırlanmış olan bu standardın, zamanla ortaya çıkacak
gelişme ve değişikliklere uydurulması mümkün olduğundan ilgililerin yayınları izlemelerini ve standardın
uygulanmasında karşılaştıkları aksaklıkları Enstitümüze iletmelerini rica ederiz.

− Bu standardı oluşturan Hazırlık Grubu üyesi değerli uzmanların emeklerini; tasarılar üzerinde görüşlerini
bildirmek suretiyle yardımcı olan bilim, kamu ve özel sektör kuruluşları ile kişilerin değerli katkılarını
şükranla anarız.

Kalite Sistem Belgesi

İmalât ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşların sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite
Standardlarına uygun olarak kurmaları durumunda TSE tarafından verilen belgedir.

Türk Standardlarına Uygunluk Markası (TSE Markası)

TSE Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin ilgili Türk Standardına uygun
olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk Standardları Enstitüsü’nün
garantisi altında olduğunu ifade eder.

TSEK
Kalite Uygunluk Markası (TSEK Markası)
TSEK Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin henüz Türk Standardı
olmadığından ilgili milletlerarası veya diğer ülkelerin standardlarına veya Enstitü tarafından kabul edilen
teknik özelliklere uygun olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk
Standardları Enstitüsü’nün garantisi altında olduğunu ifade eder.

DİKKAT!
TS işareti ve yanında yer alan sayı tek başına iken (TS 4600 gibi), mamulün Türk Standardına uygun
üretildiğine dair üreticinin beyanını ifade eder. Türk Standardları Enstitüsü tarafından herhangi bir
garanti söz konusu değildir.

Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geniş bilgi Enstitümüzden sağlanabilir.

TÜRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.

ICS 91.140.10 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 1264-4/Nisan 2006

Ön söz
− Bu standard, CEN tarafından kabul edilen EN 1264-4 (2001) standardı esas alınarak, TSE Makina İhtisas
Grubu’na bağlı Tesisat ve Basınçlı Kaplar Özel Daimi Komitesi’nce TS 11261 EN 1264-4:1994 ’in
revizyonu olarak hazırlanmış ve TSE Teknik Kurulunun 18 Nisan 2006. tarihli toplantısında Türk
Standardı olarak kabul edilerek yayımına karar verilmiştir.

− Bu standardın daha önce yayımlanmış bulunan baskıları geçersizdir.

− TS EN 1264-3 ve TS EN 1264-4 standardlarının kabulü İle TS 11261 (1994) standardı iptal edilmiştir.

− Bu standardda kullanılan bazı kelime ve/veya ifadeler patent haklarına konu olabilir. Böyle bir patent
hakkının belirlenmesi durumunda TSE sorumlu tutulamaz.
ICS 91.140.10 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 1264-4/Nisan 2006

İçindekiler
0 Giriş ...................................................................................................................................................... 1
1 Kapsam................................................................................................................................................. 1
2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar ....................................................................................... 1
3 Terimler, tarifler ve semboller ............................................................................................................ 1
4 Özellikler............................................................................................................................................... 2
4.1 Yapı ile ilgili genel ön şartlar ....................................................................................................... 2
4.2 Bina katmanları, bina bileşenleri ................................................................................................. 2
4.3 Sızıntı deneyi .............................................................................................................................. 6
4.4 Ön ısıtma..................................................................................................................................... 6
4.5 Döşeme kaplamaları ................................................................................................................... 6
Ek A (Bilgi için) Oksijen engelleyici katman............................................................................................. 7
ICS 91.140.10 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 1264-4/Nisan 2006

Döşemeden ısıtma – Sistemler ve bileşenleri – Bölüm 4: Tesisat

0 Giriş
Döşemeden ısıtma sistemleri için hazırlanan bu standard, aşağıdaki bölümlerden oluşur.

- Bölüm 1 : Tarifler ve semboller

- Bölüm 2 : Isıl çıktının hesaplanması

- Bölüm 3 : Boyutlandırma

- Bölüm 4 : Yerleştirme

1 Kapsam
Bu standard, EN 1264-1’de tarif edilen sıcak sulu döşemeden ısıtma sistemlerini kapsar.

Bu standard, döşeme altı ısıtma sistemlerinin istenilen uygulamaya uygun olduğundan emin olunması
amacıyla, ısıtılan döşeme yapılarının tasarım ve yapımı için homojen özellikleri kapsar.

Bu standard, sadece, döşemeden ısıtmaya bağlı olan kısmî özellikleri kapsar. Bu standard, bütün döşeme
yapılarının (ısıtılan veya ısıtılmayan) bölümlerini oluşturan diğer elemanlar için uygulanmaz.

2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar

Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin diğer standard ve/veya dokümanlara atıf yapılmaktadır.
Bu atıflar metin içerisinde uygun yerlerde belirtilmiş ve aşağıda liste hâlinde verilmiştir. Tarih belirtilen
atıflarda daha sonra yapılan tadil veya revizyonlar, atıf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yapılması
şartı ile uygulanır. Atıf yapılan standard ve/veya dokümanın tarihinin belirtilmemesi hâlinde en son baskısı
kullanılır.

EN, ISO, ASTM Adı Adı

vb. No (İngilizce)
EN 1057 Copper and copper alloys –
Seamless, round copper tubes for
water and gas in sanitary and
heating applications
EN 1254 Plumping fittings
EN 1264-1 Floor heating – Systems and
components – Part 1: Definitions
and symbols
EN ISO 15874 – 1 Plastics piping systems for hot and
cold water – Polypropylene (PP) –
Part 1: General
EN ISO 15875 – 1 Plastic piping systems for hot and
cold water – Crosslinked
polyethylene (PEX) – Part 1:
General
EN ISO 15876 – 1 Plastic piping systems for hot and
cold water –Polybutylene (PB) –
Part 1: General
TS No1)
(Türkçe)
TS EN 1057 Bakır ve bakır alaşımları-Dikişsiz,
yuvarlak borular, su ve gaz için
ısıtmada ve atık su arıtma
tesislerinde kullanılan
TS EN 1264-1 Döşemeden ısıtma- Sistemler ve
bileşenleri - Bölüm 1: Tarifler ve
semboller
TS EN ISO Plastik boru sistemleri- Sıcak ve
15874-1 soğuk su için - Polipropilen (PP)
– Bölüm 1: Genel
TS EN ISO Plastik boru sistemleri - Sıcak ve
15875-1 soğuk su için - Çapraz bağlı
polietilen (PE-X) ’den - Bölüm
1:Genel
TS EN ISO Plastik boru sistemleri-Sıcak ve
15876-1 soğuk su sistemlerinde
kullanılan-Polibutilen (PB)-Bölüm
1:Genel

3 Terimler, tarifler ve semboller

Bu standardın amaçları bakımından EN 1264-1’de verilen terimler, tarifler ve semboller uygulanır.

1)
TSE Notu: Atıf yapılan standardların TS numarası ve Türkçe adı 3. ve 4. kolonda verilmiştir. * işaretli
olanlar bu standardın basıldığı tarihte İngilizce metin olarak yayımlanmış olan Türk Standardlarıdır.
1
ICS 91.140.10 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 1264-4/Nisan 2006

4 Özellikler
4.1 Yapı ile ilgili genel ön şartlar
Sıcak sulu döşemeden ısıtma sisteminin yapımı ile ilgili ön şartlar, iç sıva işlerinin ve örneğin pencereler ve
dış kapılar gibi bütün bina açıklıklarının hava akımını engelleyen kapamalarının tamamlanmasıdır.

4.2 Bina katmanları, bina bileşenleri

4.2.1 Taşıyıcı zemin

Taşıyıcı zemin, ilgili standardlara göre hazırlanmalıdır.

Herhangi bir boru hattı veya kanallar, ısıtma borularının döşenmesinden önce üzerine ısıl yalıtım ve/veya ses
yalıtımının tesis edildiği bir seviye zemini sağlamak amacıyla sabitlenmeli ve kaplanmalıdır. Bu durumda,
gerekli yapısal yükseklik hesaba katılmalıdır.

4.2.2 Yalıtım katmanları, çevre yalıtım bandı

4.2.2.1 Yalıtım katmanları

Yalıtım katmanları, döşemeden ısıtma yapısı altındaki ısıl şartlara bağlı olarak Çizelge 1’de belirtilen en
düşük ısıl dirence sahip olmalıdır.

Çizelge 1 – Döşemeden ısıtma sisteminin altındaki yalıtım katmanlarının en düşük ısıl direnci (m2⋅ K/W)
Isıtılmayan veya Dış hava sıcaklığı altında
Isıtılan aralıklı ısıtılan oda Dış tasarım Dış tasarım Dış tasarım
oda altında veya doğrudan sıcaklığı sıcaklığı sıcaklığı
altında zeminde *) Td ≥ 0oC 0oC > Td ≥ -5oC -5oC > Td ≥ -15oC
Isıl direnç (m2⋅ K/W) 0,75 1,25 1,25 1,50 2,00
*)
Zemin su seviyesi ≤ 5 m olduğunda, bu değer artırılmalıdır.

Yalıtım katmanı döşenirken, yalıtım panelleri birbiri üzerine sıkıca bindirilmelidir. Çoklu yalıtım katmanları, bir
katmanın panelleri arasındaki bağlantılar bir sonraki katmana taşmayacak şekilde kenetlenmeli veya
yerleştirilmelidir.

4.2.2.2 Çevre bandı

Dolgu yapılmadan önce, duvarlar ile örneğin kapı kasaları, sütunlar ve eşikler gibi dolguya nüfuz eden ve
taşıyıcı zemine sabit olarak birleştirilmiş diğer bina bileşenleri boyunca çevre genleşme bandı (kenar
bağlantısı) tesis edilmelidir.

Çevre bandı, taşıyıcı zeminden itibaren son döşeme yüzeyine kadar yükseltilmeli ve dolgunun en az 5 mm
hareketine imkân sağlamalıdır.

Çoklu yalıtım katmanları durumunda, çevre bandı, üst yalıtım katmanı uygulanmadan önce tesis edilmelidir.
Dolgu yapılırken çevresel yalıtım bandı, konumundaki herhangi bir değişikliğe karşı sağlamlaştırılmalıdır.
Son döşeme üzerine çıkan çevresel yalıtım bandının tepe kısmı, döşeme kaplamasının tamamlanması ve
kumaş veya plâstik kaplama olması durumunda dolgunun sertleşmesine kadar kesilmemelidir.

4.2.3 Koruyucu katman

Dolgu yapılmadan önce yalıtım katmanı, en az 0,15 mm kalınlığında polietilen katman ile veya yalıtım
katmanı benzer koruyucu bir kompozit değilse, eş değer fonksiyona sahip başka bir malzemeyle
kaplanmalıdır. Münferit kısımlar en az 80 mm’lik bağlantılarla üst üste bindirilmelidir.

Madde 4.2.2.2’ye göre çevre bandı kendiliğinden koruyucu fonksiyonunu yerine getirmiyorsa, koruyucu
katman, bu bandın üst kenarının üzerine doğru kıvrılmalıdır.

Sıvı dolgu kullanıldığında yalıtım katmanının koruyucusu, bu katmanın fonksiyonu etkilenmeyecek şekilde su
geçirmez olmalıdır.

Koruyucu katmanlar, nem tutmamalıdır.

2
ICS 91.140.10 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 1264-4/Nisan 2006

4.2.4 Donanım

4.2.4.1 Emniyet
Kontrol biriminden bağımsız olan ve elektrik kesintisi durumunda da çalışan bir emniyet cihazı, ısıtma
elemanlarının etrafındaki sıcaklık Madde 4.2.8.1’de verilen durumları aşmayacak şekilde döşemeden ısıtma
devresine yapılan ısı beslemesini kesmelidir.

4.2.4.2 Kesme vanaları ve dengeleme cihazları

Her bir devre, iki adet kesme vanası ve bir adet dengeleme cihazına sahip olmalıdır. Kesme ve dengeleme
fonksiyonları bağımsız olmalıdır.Elle veya otomatik olarak sıcaklık kontrolüne imkân verecek şekilde ısıtılan
her bir odaya en az bir devre yerleştirilmelidir.

4.2.5 Boru tesisatı (borular ve birleştirme parçaları)

4.2.5.1 Plâstik boru tesisatı

Plâstik boruların ölçüleri;

- PE-X prEN ISO 15875-1

- PB prEN ISO 15876-1

- PP prEN ISO 15874-1

standardlarındaki özellikleri karşılamalıdır.

Boruların en küçük et kalınlıkları, aşağıda verildiği şekilde hesaplanır:

1) Aşağıdaki şartlar ve verilen standardlara göre en düşük et kalınlığı hesaplanır:

- Kullanım şartları: Sırasıyla; EN ISO 15875-1, Madde 4, EN ISO 15876-1, Madde 4, EN ISO 15874-1,
Madde 4,

- Çalışma basıncı: ≥ 4 bar,

- Ömür: ≥ 50 yıl.

2) En düşük et kalınlığı için farklı bir özellik;

D ≤ 12 mm sR,en az = 1,1 mm

12 mm < D ≤ 16 mm sR,en az = 1,5 mm

D > 16 mm sR,en az = 1,9 mm

Yukarıdaki ölçüler, önleyici katmanlar olmaksızın, EN ISO 15875-1, EN ISO 15876-1 ve EN ISO 15874-1’e
uygun zemin boruları için geçerlidir.

Ek A’ya uygun oksijen önleyici katmana sahip boruların kullanılması tavsiye edilir. Sistemi korozyona karşı
korumak için tedbirler alınmalıdır.

4.2.5.2 Bakır boru tesisatı

Bakır boru, EN 1057 (borular) ve EN 1254 (birleştirme parçaları) standardlarına uygun olmalıdır. Tercih
edilen temperleme, R220’de yapılan tavlamadır (EN 1057, Madde 4).

4.2.6 Boru tesisatının yerleştirilmesi

4.2.6.1 Depolama ve taşıma

Borular, çalışma mahalline ulaştıktan sonra;

- Oluşabilecek herhangi bir hasardan korunacak,

3
ICS 91.140.10 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 1264-4/Nisan 2006

- Plâstik borular için doğrudan güneş ışığı almayacak

şekilde taşınmalı, depolanmalı ve kullanılmalıdır.

4.2.6.2 Açıklık mesafesi

Borular;
- Dikey yapılardan 50 mm’den daha fazla,
- Duman bacaları ve açık yangın boşlukları, açık veya duvar çekilmiş geçişler, asansör kuyularından 200
mm’den daha uzak
mesafeye yerleştirilmelidir.

4.2.6.3 Bükme yarıçapı

Bükme yarıçapı, ilgili mamul standardlarında (EN 1057, EN ISO 15874, EN ISO 15875, EN ISO 15876) tarif
edilen en küçük bükme yarıçapından daha az olmamalıdır.

4.2.6.4 Bağlantı parçaları

Döşeme içindeki bütün bağlantı parçaları tam olarak yerleştirilmeli ve plân kaydında gösterilmelidir.

4.2.7 Boruların bağlanması

Borular ve bunların bağlantı sistemleri, bunların yatay ve düşey konumları, plânda gösterildiği şekilde
tutturulmalıdır. Dolgunun uygulanmasından önce ve sonra boruların yukarıya doğru düşey sapması herhangi
bir noktada 5 mm’yi aşmamalıdır. Isıtma devresinde, belirtilen boru aralığının yatay sapması bağlantı
noktalarında ± 10 mm’yi aşmamalıdır. Bu özellikler, bükülme ve esneme bölgesinde uygulanmaz. Bu
özellikleri karşılamak için gerekli bağlantı aralıkları, boru malzemesi, ölçüleri ve sistemlerine bağlıdır.

İmalâtçı, bağlantı parçaları arasındaki izin verilebilen en uzun mesafeyi belirtmelidir.

Not – Fazla sık döşenmiş bağlantı parçaları, borunun yerleştirilmesiyle ilgili daha fazla emniyet sağlar.
Bağlantı parçalarının aralığı uygulanan sisteme bağlıdır. Deneyimler, münferit bağlantı parçalarına
sahip sistemlerin, yukarıda söz edilen özellikleri karşılaması için, yaklaşık 500 mm’lik aralık
gerektirdiğini göstermiştir.

4.2.8 Dolgular (yük dağıtım katmanı)

4.2.8.1 Dolgu tipleri

Isıtma dolguları için, aşağıdaki tipler söz konusudur (EN 1264-1, Madde 3.11):
- Tip A – Boruları dolgu içinde olan sistemler,
- Tip B – Boruları dolgu altında olan sistemler,
- Tip C – Üzerine dolgunun çift ayırma katmanıyla birlikte yığıldığı, seviye ayar dolgusu içindeki sistemler.
Seviye ayar dolgusunun kalınlığı ısıtma elemanlarının çapından en az 20 mm daha büyük
olmalıdır. Yığılan dolgu 45 mm’den daha az kalınlıkta olmamalıdır.

Dolgu kalınlığı, yük kapasitesi ve bükülme dayanım sınıfını dikkate alan ilgili standarda göre
hesaplanmalıdır. Bir Avrupa standardı hazırlanıncaya kadar, millî standardlar kullanılmalıdır.

Isıtma boruları üstündeki anma kalınlığı (kaplama yüksekliği), imalât sebepleriyle kum bağlayıcı malzemenin
en büyük tanecik ölçüsünün en az üç katı büyüklüğünde, ancak en az 30 mm olmalıdır. Asfalt dolgu için bu
kalınlık en az 15 mm’dir.

Kalınlığı 0,1 mm’den daha az olan Tip A dolgu için hesaplanan kalınlığa boru dış çapı ilâve edilmelidir.

Asfalt dolgu için en düşük anma dolgu kalınlığı, Çizelge 2’deki değerlere karşılık gelmelidir.

Çizelge 2 - Yük kapasitesine bağlı olarak püskürtme asfalt dolgunun en düşük anma kalınlığı

Yük kapasitesine göre anma kalınlığı

Sınıf (mm)
2,0 kN/m2 3,0 kN/m2 5,0 kN/m2
GE 10 35 40 40

4
ICS 91.140.10 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 1264-4/Nisan 2006

Dolgu içinde bulunan ısıtma elemanları etrafındaki en yüksek sıcaklık 55oC’u aşmamalıdır. Çimento dolgu
dışındaki dolgular için bu değer düşürülebilir; örneğin, asfalt dolgu için 45oC ve alçı dolgu için imalâtçı
tarafından belirtilen en yüksek sıcaklık.

4.2.8.2 Seviye ayar katmanı

Madde 4.2.8.1’de belirtilen Tip C döşemeden ısıtma sistemi kullanıldığında seviye ayar katmanı, 28 gün
sonra sıkıştırma dayanımı 20 N/mm2 olan çimento dolgudan meydana gelmelidir.

Seviye ayar katmanı olarak kullanılan alçı ve çimento dolgular, amaca uygun hazırlanmalı ve döşeme
kaplamasının özellikleri karşılanacak şekilde düzenlenmelidir.

Isıtma elemanlarının kaplamasının çok ince olmasından dolayı, Tip C seviye ayar katmanı, büzülmenin
neden olduğu çatlamaya doğru bir eğilime sahiptir. Bununla birlikte bir kural olarak bu durum ısıtma
elemanlarının etkinliğini etkilemez.

Bütün yabancı maddeler uzaklaştırılmalıdır.

4.2.8.3 Beton
Beton, ilgili standarda göre olmalıdır. Bir Avrupa standardı hazırlanıncaya kadar, millî standardlar
kullanılmalıdır.

4.2.8.4 Birleştirme elemanları

Taş ve seramik kaplamaların uygulanması amacıyla tasarımlanan ısıtma dolguları için birleştirme alanları, en
fazla 8 m uzunlukta olmakla birlikte 40 m2’yi aşmamalıdır. Dikdörtgen odalar olması durumunda, birleştirme
alanları bu ölçüleri aşabilir, ancak en fazla 2:1’lik uzunluk oranında olmalıdır.

Isıtma dolguları içine sonradan kısaltılmış birleştirme elemanları yerleştirilirse, bunlar, Tip A yapımındaki
boruların yerleştirilmesi dikkate alınarak, dolgu kalınlığının üçte birinden daha fazla olmayacak bir derinlikte
kesilebilir ve ısıtma işleminden sonra sızdırmaz hâle getirilmelidir.

Isıtma tesisatçısı, talimatların bir bölümünde bağlantı konumunu gösteren bir plân sağlamalıdır.

Tip A ve Tip C ısıtma dolguları olması durumunda, oynak birleştirme elemanları ve çevre birleştirme
elemanları, sadece bağlantı borularıyla ve sadece bir seviyede çaprazlanmalıdır. Bu durumda, bağlantı
boruları, boyu yaklaşık 0,3 m olan esnek bir yalıtım borusuyla kaplanmalıdır.

Not – Mümkün olduğunca, ayarlama birleştirme elemanlarının yerleştirilmesine, örneğin sıvalar veya yangın
boşlukları üzerinde, köşelerden, diğer bir deyişle dolgu yüzeyinde genişleme veya daralma meydana
gelen noktalardan başlanmalıdır. Yardımcı veya ayarlama birleştirme elemanları, kapı boşluklarına ve
koridorlara yerleştirilir.

4.2.8.5 Dolgu yapılması

4.2.8.5.1 Koruyucu önlemler

Dolgu yapılırken ve ısıtma elemanları yerleştirilirken, örneğin uygun olmayan eğri kılavuzların kullanılmasıyla
herhangi bir bileşenin fonksiyonu etkilenmemelidir. Döşenmiş boru sistemi üzerinde dolgu harcı taşınırken
paneller veya benzerleri serilmelidir. Benzer şekilde yalıtım etkisini azaltmamak için yalıtım katmanı üzerinde
küçük bir alana büyük yüklerin konulmasından kaçınılmalıdır.

İmalât sırasında ısıtılmış dolgu malzemesi, sadece dolgu içerisinde % 5’ten daha fazla hava artışı yapmayan
karışımdan oluşmalıdır.

4.2.8.5.2 Dolgunun dökülmesi

Dolgu dökülürken dolgu ve oda sıcaklığı 5oC’un altına düşmemelidir. Daha sonra dolgu ve oda 3 günden az
olmamak üzere en az 5oC sıcaklıkta muhafaza edilmelidir. Ayrıca çimento dolgu, en az 3 gün kurumaya
engel herhangi bir işleme karşı korunmalı (düşük sıcaklıklar veya yavaş donan çimento olması durumunda
daha uzun süre gereklidir) ve bunu takiben büzülmeyi düşük tutmak için örneğin ısı ve duman gibi zararlı
etkilere karşı da korunmalıdır. Genellikle bu işlemler küçük binalarda bina kapalı tutularak sağlanır.

Püskürtme asfalt dolgu, 0oC sıcaklığa kadar dökülebilir.

5
ICS 91.140.10 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 1264-4/Nisan 2006

4.2.8.5.3 Döşeme içindeki delikler

Döşeme içindeki her bir delik, daha sonra herhangi bir delme işleminden kaçınmak için, döşemeden ısıtma
sistemi yerleştirilmeden önce açılmalıdır.

4.3 Sızıntı deneyi

Dolgu yapılmadan önce ısıtma devresi su basınç deneyi yardımıyla sızıntı yönünden kontrol edilmelidir.
Deney basıncı, en düşük 6 bar olmakla birlikte çalışma basıncının iki katı alınmalıdır. Dolgu yapılması
sırasında borulara bu basınç uygulanmalıdır.

Sızıntının olmadığı ve deney basıncı, bir deney kayıt belgesinde belirtilmelidir.

Bir donma tehlikesi olması durumunda, örneğin donmaya karşı koruyucular veya binanın iklimlendirilmesi
gibi uygun tedbirler alınmalıdır.

Sistemin normal çalışması için donmaya karşı daha fazla koruma gerekli değilse, donmaya karşı koruyucu
boşaltılmalı ve sisteme en az 3 defa su basılmalıdır.

4.4 Ön ısıtma
Bu işlem, çimento dolgunun dökülmesinden sonra en az 21 gün veya imalâtçının talimatlarına göre, ancak
alçı dolgu olması durumunda en az 7 gün uygulanmalıdır.

Ön ısıtma, en az 3 gün devam ettirilmesi gereken 20oC ilâ 25oC arasında bir besleme sıcaklığında başlatılır.
Daha sonra en yüksek tasarım sıcaklığı uygulanmalı ve bu sıcaklık fazladan en az 4 gün sürdürülmelidir.

Ön ısıtma işlemi belgelenmelidir.

4.5 Döşeme kaplamaları

Döşeme kaplamalarının ısı direnci, ısı hesaplarında dikkate alınmalıdır.

Döşeme kaplaması yapılmadan önce döşeme kaplayıcısı, döşeme kaplamasının dolgu üzerine uygun
şekilde yapıldığını doğrulamalıdır.

Döşeme kaplamaları, ilgili standardlara ve imalâtçının talimatlarına göre depolanmalı ve yerleştirilmelidir.

6
ICS 91.140.10 TÜRK STANDARDI TASARISI TS EN 1264-4/Nisan 2006

Ek A
(Bilgi için)

Oksijen engelleyici katman

Isıtma tesisatlarındaki aşınabilir malzemeden yapılmış plâstik borular tesis edilirken korozyon problemlerini
azaltmanın bir yolu, oksijen engelleyici bir katmana sahip plâstik boruların kullanılması olabilir. Oksijen
geçirgenliği, 40oC’luk su sıcaklığında ≤ 0,1 g/m3⋅d olmalıdır. Referans hacim değeri, borunun iç hacmidir.

Not – Deney en az 20 m uzunluğunda bir boru parçasında yapılır; bunun % 10’u 9d çapında bir merkez
etrafında sarılır (d=borunun ortalama dış çapı). Sarılan boru parçası, merkeze düzgünce sabitlenir.
Montajdan sonra yük uzaklaştırılarak 24 saat serbestlik sağlanır. Daha sonra boru sistemi, değişim
süresi (60 ±30) s olan bir sıcaklık değişimine maruz bırakılır ve bu sırada 3 bar’lık aşırı basınçlı boru
içerisine 70oC ± 2 K’lik sıcak su ve ≤ 20 oC’luk soğuk su her 15 dakikada bir değiştirilerek basılır. Bu
ısıl şok gerilmesi 28 gün sürdürülür.

Bundan sonra, oksijen geçirgenliği 40oC ± 2 K’lik bir ortalama sıcaklıkta ölçülür. Plâstik borunun içi ve
dışı arasındaki sıcaklık farkının, 4 K’i aşmaması sağlanır. Üç ayrı ölçme yapılır. En küçük ve en büyük
değerler arasındaki fark, 0,02 g/m3.d’ten daha fazla olmamalıdır.

Bu konu, kullanıcılarla ilgili ve aynı zamanda ilişkilidir; bu Madde ile ilgili özel bir Avrupa standardı beklendiği
sırada, farklı ülkelerde yerel olarak mevcut herhangi teknik standardlara atıf yapılabilir, ancak bu teknik
standardların Avrupa standardlarına uygun olması gerekir.