You are on page 1of 12

Program Tasarımı Çerçevesi Bölüm 1: İhtiyaç Analizi

Ne
NSCA, İhtiyaç Analizini sporun değerlendirilmesini ve sporcunun değerlendirilmesini içeren iki aşamalı bir süreç
olarak tanımlamaktadır (Haff ve Triplett, 2016). Spor Biliminin Temelleri'nde ( French ve Torres Ronda, 2022), Marco
Cardinale temel performans göstergelerini (KPI) tanımlamaya çalışarak bu konuyu genişletiyor. Yine, bu, birlikte
çalıştığınız müşteri, sporcu veya ortam düzeyi ne olursa olsun uygulanabilir.

Nasıl
Belirli bir spor dalında deneyime sahip olmak, belirli bir amaç için antrenman yapmak veya bir sakatlıkla uğraşmak
koçluk sürecine ilişkin anlayışınızı geliştirebilirken, herhangi bir önyargıyı yönetmek ve seçilen yöntemlerin haklı
olduğundan emin olmak için yine de bir ihtiyaç analizi yapılmalıdır. Tablo 1 ihtiyaç analizinin bileşenlerini
özetlemektedir. Her biri için gereken ayrıntı derinliği özel senaryonuza bağlı olacaktır. Aşağıda her bir bileşene daha
ayrıntılı olarak bakacağız.

BİLEŞEN İÇERİK KAYNAK


Terminoloji Bilimsel Literatür
Teknik ve Taktik Yönler Antropometri Koçluk Kaynakları
Deterministik Model Antrenör ve Sporcu İletişimi
Bilimsel Literatür
Psikolojik Beceriler Koçluk Kaynakları
Yorgunluk Altında Reaksiyon Uyaran Performansı
Antrenör ve Sporcu İletişimi
Fizyolojik Bilimsel Literatür
Fiziksel Talepler Biyomekanik Koçluk Kaynakları
Zaman-Hareket Analizi Antrenör ve Sporcu İletişimi
BİLEŞEN İÇERİK KAYNAK
Epidemiyoloji Çalışmaları
Sporcunun Geçmişi
Yaralanma Riskleri Antrenör ve Sporcu İletişimi
Spor Riskleri
Spor Hekimliği Uygulayıcı İletişimi
Bilimsel Literatür
Değerlendirme Seçimi
Profil Oluşturma Pili Koçluk Kaynakları
Normatif Verileri
Koç İletişimi
Hedefleri Kaldırma
Bilimsel Literatür
Planlama ve Programlama
Eğitim Önerileri Koçluk Kaynakları
Egzersiz Seçimi
Sporcu Beslenmesi Uygulayıcı İletişimi
Beslenme Stratejileri
Bilimsel Literatür
Objektif Ölçüler
İzleme Koçluk Kaynakları
Sübjektif Ölçüler
Koç İletişimi
Tablo 1: İhtiyaç Analizinin Bileşenleri

Teknik ve Taktik Yönler

Herhangi bir sporcuyla çalışıyorsanız, onların fiziksel hazırlıklarının sporla ilgili olması gerekir. Neye hazırlandıklarını
anlamak için, sporun teknik gerekliliklerine ilişkin temel anlayışa sahip olmanız ve aynı zamanda antrenörün
sporcunun taktiksel olarak hazırlanmasını nasıl gerektirdiğini bilmeniz gerekir. Hiçbir şey olmasa bile, belirli
terminolojinin farkında olmak, oyuncu ve antrenörün katılımını artırmaya yardımcı olabilir. Yüzme terminolojisine bir
örnek, Pollock ve diğerlerinin (2019) çalışmasına dayanarak Şekil 2'de özetlenmiştir.
Şekil 2: Yüzme Seansı Sınıflandırmaları
ve Tanımlayıcı Terimler

Psikolojik Beceriler

Spor psikolojisi sizin işiniz olmadığı sürece bu, mutlaka geliştirmeyi hedefleyeceğiniz bir alan olmasa da, bir
sporcunun ihtiyaç duyacağı becerilerin farkında olmak, katılım konusunda daha fazla yardımcı olabilir.

Eğer reaksiyon becerileri gerekliyse, reaktif çeviklik sporcunun fiziksel hazırlığının bir parçasını oluşturabilir. Karar
verme önemli bir performans göstergesi ise, sporcuyu yorgunluk altındayken bilişsel egzersizlerle zorlamak faydalı
olabilir. Bir rehabilitasyon vakasıyla ilgilenirken ve sporcuyu müsabakaya geri döndürürken bu alanda daha fazla
değerlendirme yapılması gerekebilir.

Fiziksel Talepler
Bu, özellikle güç, kondisyon ve fiziksel hazırlıkla ilgilenen kişiler için araştırma için önemli bir alan olacaktır. Bu
bölümde antrenör fizyolojik gereksinimleri, biyomekanik talepleri ve mevcut her türlü zaman-hareket analizini
belirlemelidir. Bu, sporcunun sporda performans sergilemeye nasıl hazırlanması gerektiğinin açıklığa
kavuşturulmasına yardımcı olacaktır.

Biyomekanik talepleri anlama açısından deterministik modelleme, performans sonucunu çeşitli bileşenlerine
ayırmada yararlı bir yaklaşımdır. Şekil 3, Hay (1993) tarafından yüzme performansı için üretilen deterministik modeli
göstermektedir. Bu, iyileştirme ve sonraki müdahaleler için belirli alanların belirlenmesine yardımcı olabilir.

Şekil 3: Yüzme Performansına Yönelik


Deterministik Modelleme Örneği

Yaralanma Riskleri
Bir sporda yaralanma yaygınlığını belirlemek için epidemiyolojik çalışmalar, sporcunun risk altında olabileceği
yaralanma türlerini anlamaya yönelik ilk yön olacaktır. Uygulayıcı daha sonra bu riski azaltmak için belirli
müdahalelere veya eğitim metodolojilerine bakabilir. Buna ek olarak, sporcuyla yapılan bir konuşma, yeniden
sakatlanma olasılığını artıracak önemli bir sakatlık geçmişini belirleyebilir.

Profil Oluşturma Pili

Sporun taleplerini daha iyi anladıktan sonra çeşitli fiziksel değerlendirmeler yapılabilir. Şekil 4 değerlendirilebilecek
alanlara genel bir bakış sunmaktadır. Spesifik testler sporun ihtiyaç analizine göre belirlenecektir; erişebildiğiniz test
ekipmanı ve/veya tesisi, uzmanlık düzeyiniz ve hatta koçun tercihi.

İdeal olarak, karşılaştırabileceğiniz bazı normatif verileriniz olacaktır. Daha da önemlisi, testin uygun ve tekrarlanabilir
olmasını sağlamak için testin güvenilir ve geçerli olması gerekir. Bu alan hakkında daha fazla bilgi için Mike
McGuigan'ın Atletlerde Eğitim ve Performansın İzlenmesi adlı kitabı harika bir kaynaktır.
Şekil 4: Fiziksel Değerlendirme Alanları

Eğitim Önerileri

İhtiyaç analizi için daha fazla araştırma, diğer koçların eğitim uygulamaları veya belirli bir müdahale için hakemli
yöntemler hakkında bilgi sağlanmasına yardımcı olabilir. Şekil 5, Crowley ve diğerleri (2018) tarafından araştırılan elit
yüzme S&C antrenörleri tarafından kullanılan egzersizleri özetlemektedir. Ancak buradaki uyarı, önerilerin
uğraştığınız kişi için uygun olmasını sağlamaktır. Elit bir yüzücünün yaptığı egzersizler genç bir sporcuya uygun
olmayabilir.

Bu bölüm aynı zamanda spor kapsamındaki bazı beslenme ve rekabet stratejilerinin, özellikle de sporcuların ağırlık
almasını gerektiren dövüş sporları veya ağırlık kaldırmanın dahil edilmesi açısından yararlı olabilir.

Şekil 4: Elit Yüzme S&C Antrenörlerinin Önerdiği


Egzersizlerin Yüzdesi

İzleme
İzlemenin önemi ve Akut:Kronik iş yükü oranının (ACWR) kullanılması daha önce RYPT blogunda
tartışılmıştı. Sporcunuzun yaptığı sporda izleme yöntemlerini araştırmaya değer. Özellikle takım sporu sporcularının
rehabilitasyon örneklerinde, GPS'in yalnızca koşu hacmini ve yoğunluğunu izlemek için değil aynı zamanda belirli
egzersizlerin reçetelenmesine yardımcı olmak için kullanılması , onların oyuna dönüşlerinde oldukça faydalı olabilir.
Şekil 6: RYPT ile Eğitim Yükünü ve ACWR'yi İzleme
RYPT hakkında daha fazla bilgi edinin

Özet
Çalışma ortamınız ne olursa olsun, sporcuların fiziksel hazırlığıyla ilgileniyorsanız, sonraki programlama veya
antrenman müdahalelerine temel sağlamak için bir ihtiyaç analizi hayati önem taşır. Bu, sporcuların ve antrenörlerin
katılımına yardımcı olurken antrenman yöntemlerinizi geliştirmenize yardımcı olacaktır.

Son Tavsiye
İhtiyaç analizinizi geliştirdikten sonra onu düzenli olarak gözden geçirmeye özen gösterin. Yeni araştırmalar, kural
değişiklikleri ve yeni antrenman ve test yöntemleri, uygulamanızı geliştirmenize ve sporcularınıza verdiğiniz hizmeti
geliştirmenize yardımcı olabilir.

Dizinin 2. bölümünü okumak için buraya tıklayın , Program Tasarımı için Bir Çerçeve 2. Bölüm: Program
İçeriği, Paul Talty.

Diğer Kaynaklar
Aşağıdaki bağlantılarda spora özgü bazı örnekler verilmektedir:

Netball için Güç ve Kondisyon

Gal Futbolu için İhtiyaç Analizi, Fizyolojik Müdahale ve Program Yönergeleri

Karma Dövüş Sanatlarında İhtiyaç Analizi


Golf İçin Güç ve Kondisyon Konuları

Referanslar
Crowley, E., Harrison, AJ ve Lyons, M. (2018) 'Elit Yüzme S&C Antrenörlerinin Kuru Arazi Direnci Antrenmanı
Uygulamaları', Güç ve Kondisyon Araştırmaları Dergisi , 32(9), s. 2592–2600.

French, DN ve Torres Ronda, L. (2022) NSCA's Essentials of Sport Science . Champaign, IL: İnsan Kinetiği.

Haff, GG ve Triplett, T. (eds) (2016) Kuvvet Antrenmanı ve Kondisyonun Temelleri NSCA . Champaign, IL: İnsan
Kinetiği.

Pollock, S. et al. (2019) ‘Training regimes and recovery monitoring practices of Elite British swimmers’, Journal of
Sports Science and Medicine, 18(3), pp. 577–585.

Did you enjoy this article?

If so, then please share it

About RYPT
At RYPT we’re dedicated to making the delivery of individualized fitness programs, and the gathering of performance
data frictionless, so that coaches have the insights they need to optimize the performance of each individual. It’s our
goal to connect individuals with high-quality coaches and help coaches to optimize performance and the performance
of their business.
RYPT provides coaches with a digital channel to connect with their clients and athletes and bespoke tools to build,
and deliver individualized training programs and monitor exercise, training load, well-being, and nutrition data. Giving
coaches the full picture of their client’s and athlete’s performance, and the insights they need to make data-led
decisions to optimize performance, prevent overtraining and injury, and improve results. The RYPT coaching platform
is supported by eCommerce functionality with powerful automation to help coaches monetize their expertise by
reaching more remote clients.

Back to the RYPT Blog

You might also like