KÜRESEL

AYNALAR
Öğrenci:
Ad, Soyad: Abdullah
Yiğit Gezici
Sınıf: 10/B
Okul Numarası: 270

Öğretmen: İrfan Topçu

Konu:Küresel Aynalar Konu
Anlatımı
KONULAR
KÜRESEL AYNALARDA ODAK NOKTASI,
MERKEZ, TEPE NOKTASI VE
ASAL EKSEN KAVRAMLARI

KÜRESEL AYNALARDA GÖRÜNTÜ

OLUŞUMU VE ÖZELL�KLER�

Anahtar Kavramlar
• ODAK NOKTASI
• MERKEZ
• TEPE NOKTASI
• ASAL EKSEN
Küresel Aynalarda Odak ÇUKUR AYNA

Noktası, Merkez,
Tepe Noktası ve Asal Eksen
Kavramları

TÜMSEK AYNA
 Küresel Aynaların
Kavramları
Küresel aynaların Şekil 4.22’deki gibi küre yüzeyini tamamlayacak
şekilde elde edilen küresel yüzeyin merkez noktası (M), aynı zamanda
küresel aynaların eğrilik merkezidir. Küresel aynayı iki eşit parçaya
bölen ve eğrilik merkezinden geçen doğruya asal eksen denir. Asal
eksen ile aynanın kesiştiği noktaya tepe noktası (T) denir. Merkez ile
tepe noktası arasındaki uzaklığa da aynanın eğrilik yarıçapı (r) denir.

Asal eksene paralel gönderilen ışınların yansıyanlarının ya da

uzantılarının asal eksen üzerinde toplandığı noktaya aynanın odak
noktası denir. Odak noktası F sembolüyle gösterilir. Odak noktası,
tepe noktası ile merkez noktası arasındaki uzaklığı iki eşit parçaya
bölen noktadır.

Odak noktasının tepe noktasına olan uzaklığına odak uzaklığı denir.

Odak uzaklığı f sembolüyle gösterilir. Aynanın eğrilik yarıçapı iki
odak uzaklığına eşittir (r= 2f). Bu durumda küresel bir aynanın odak
uzaklığı sadece aynanın eğrilik yarıçapına bağıdır . Küresel aynalara
ait yukarıdaki kavramlar Şekil 4.23: a ve b’de gösterilmiştir.
Küresel Aynada
Yansıma ve Özel Işınlar
Küresel ayna üzerine düşürülen ışık ışınlarının yansıması
olayı, yansıma kanunlarına göre gerçekleşir. Küresel
aynaların geometrik yüzeylerinden dolayı aynanın
merkezinden ayna yüzeyine çizilen doğrular yüzey
normal dir. Çukur aynaya Şekil 4.24'teki gibi gelen ışığın
yansımasında, ışığın aynaya düştüğü nokta ile ayna
merkezini birleştiren bir doğru çizilerek yüzey normali
belirlenir. Gelen ışının normal ile yaptığı gelme açısı (α),
yansıyan ışının normal ile yaptığı yansıma açısın (θ) eşit
(α = θ) olacak şekilde yansıma gerçekleşir. Çukur aynada
özel ışınların yansımalarını incelemek için “Çukur aynada
özel ışınlar” deneyini yapınız.
 Özel ışın
olarak
adlandırılan
bazı ışınların
çukur
aynadan
yansımaları
Tablo 4.1’de
verilmiştir.
Özel ışın olarak adlandırılan bazı ışınların tümsek aynadan yansımaları Tablo
4.2’de verilmiştir
KÜRESEL AYNALARDA GÖRÜNTÜ OLUŞUMU
VE
ÖZELLİKLERİ
Çukur Aynada Görüntü Oluşumu ve
Özellikleri

Çukur aynalar yardımıyla cisimlerin daha farklı boyutlarda görülmesi

sağlanabilir.
 Çukur aynanın önüne yerleştirilen bir cismin
görüntüsünün yeri ve özellikleri cismin aynaya
olan uzaklığına bağlı olarak değişmektedir.
Cisimlerin çukur aynada oluşan görüntüleri ile
ilgili bilgiler Tablo 4.3’teki gibidir.
KAYNAKÇA
10.SINIF FİZİK DERS KİTABI