‫“چط ‪ 10‬غيپٽ‪ٜ‬تط ‪2023‬ع‬

‫ڪاهش‬

‫‪1‬‬
‫“چط ‪ 10‬غيپٽ‪ٜ‬تط ‪2023‬ع‬
‫ڪاهش‬ ‫ڏکڻ اوڀص ايؼيا‬

‫ا‪١‬ا ة‪ ٠‬ڳا٘‪ ٠٢‬هي ت‪ٛ“ ٠‬طيڪا ڋکڻ چي‪ ٝ‬حي غ‪ٟٜ‬ڊ پ‪ ،‬چي‪ٟ‬ي اثطرغ‪٣‬خ کي ا‪٢‬ٽائڻ چا‪١‬ي ه‪ ،٣‬هط چي‪ ٝ‬ام ‪ٍٛ‬ا‪ٙٛ‬ي تي ڳا٘‪ ٠٢٘٣ ٠٢‬ڪطڻ ال تيار ‪ٞ‬ا‪١‬ي‪.‬‬

‫آظيان جَ اجالس‪ :‬ػصيڪ اڳَاڻ عالهي تڪصارن تي پصيؼان‪:‬‬

‫ىئيو ظصد جيگ جَ رطصو‪ :‬نعيؼتي تصقيَء تي زور‬
‫اٌڊؤٌشٔا جْ ضرر جّ گِڻّ زور ؼالئلْ جْ ىهڪً جْ‬
‫ىؽاشْ جسكَْء جْ ُّ‪ ًُ .‬جّ چّڻ ُّ جَ ڎکڻ‪ ،‬اوڀس آشٔا جا‬
‫ىهڪ‪ ،‬ؼانيْ ىؽاشْ جسكْ ۾اٌجڻ جْ حٔثٔث رکً ٿا‪ًُ .‬‬
‫جٍغٔو جْ كائو ڪسڻ جّ ىلطر ةَ اُّ ُئّ جَ ؼانيْ واپار‬
‫کْ ُٿْ وٺسائجْ ۽ ان ضان گڏ ؼالئلْ جا ىهڪ پاڻ ۾‬
‫ڪاروةار ڪً جَ جٔئً اُْ ىؽاشْ جسكَْء جا اُراف پّرا‬
‫ڪسي ضگًِ‪.‬‬

‫ڋکڻ اهڀط ايؾيا حي ‪ٙٛ‬ڪ‪ ٝ‬حي ت‪ٟ‬يي‪ ،ٚ‬ح‪ ٝ٢ٟ‬کي ٌال ن‪٣‬ر تي ‛“غياام‚ (ايػا‪٣‬غاياناياؾا‪ٝ‬‬
‫“ف غائ‪٣‬ٿ ايؾي‪ٞ ٝ‬يؾ‪ٟ‬اع حاي ‪ٞ‬اا٘اي غاام غاڃااتا‪ ٣‬هناي ها‪ ،٣‬ام ڈاا‪٢‬اي ٌاطـاي کاا‪ٞ‬اپا‪٣‬‬
‫ا‪ٞ‬ڊه‪ٞ‬يؾيا حي ااديَء هاري ؽ‪٢‬ط حڪاارتاا پ ها‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٟ‬اخا‪١43 ٣‬ا‪٣‬م احا س ا ام غاام ااڎ اياا‬
‫اح س ‪ 3‬غيپٽ‪ٜ‬تط کام ‪ 7‬غيپٽ‪ٜ‬تط ‪ 2023‬تائي‪ٍٖٟٛ ٝ‬ص ڪيا‪ ،‬ح‪ ٝ‬پ ‪١‬ڪ ڀياطه ايا‪٢‬اط ام‬
‫ڳا٘‪ ٠٢‬تي هطيؾاا‪ٞ‬ايَء حا‪ ٣‬اىا‪٢‬اار ڪايا‪ ٣‬هيا‪ ٣‬تا‪ٌ ،٠‬اا٘ا‪ٜ‬اي ٕا‪٣‬تا‪ :ٝ‬چايا‪ ،ٝ‬رهس ا “‪ٛ‬اطياڪاا حاي‬
‫تڪطارم غتب “غيام‪ ،‬ح‪ٖٛ ٝ٢ٟ‬فص ال ٕائ‪ ٚ‬ڪني هئي ‪١‬ني‪ ،‬ام ح‪ ٣‬ا‪ٖٛ ٣١‬فص ها‪٣‬ره ‪ٞ‬ا‪ ٠‬هاي‬
‫ر‪١‬ي‪١“ ٣‬ي‪.‬‬
‫“غيام پ ؽا‪ٙٛ ٗٛ‬ڪ‪ ٝ‬حي اڳ‪٣‬اڻ‪ 167ٝ‬ـٓر‪ ٝ‬تي ڌك هڌر‪ٞ‬ا‪٣ٛ‬م ة‪ ٠‬حااري ڪايا‪ ،٣‬حا‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٝ‬‬
‫پ ڋکڻ اهڀط ايؾيا حي ‪ٙٛ‬ڪ‪ ٝ‬حي هچ پ ْ‪٣‬حي‪ ،‬غيااغاي ا ‪ٛ‬اٍااؽاي تاڪاطارم تاي رهؽا‪ٟ‬اي‬
‫هډي هئي‪ .‬ت‪ٟ‬يي‪ ٚ‬پ “‪ٛ‬طيڪي ‪ٞ‬ائب ـصر ڪ‪١ ٜ‬يطس‪ ،‬غام ااڎ چايا‪ٟ‬اي ٕاياادس ا رهغاي‬
‫هطڋي‪٢‬ي هزيط غام اڎ ٌ ئٖي حي ‪ٙٛ‬ڪ‪ ٝ‬حي اڳ‪٣‬اڻ‪ ٝ‬ةط‪ٛ‬ا پ ْ‪٣‬حي “‪ٛ‬طيا ا ا‪ٞ‬ػاا‪ٞ‬اي ذاٖا‪ٝ‬‬
‫حي ٘تاڌ‪ ،‬ڋکڻ چي‪ٟ‬ي غ‪ٟٜ‬ڊ پ چي‪ ٝ‬حي غطاط‪ٛ‬ي‪ ٝ‬ساص ڪطي ‪١‬ا‪ٞ‬گ ڪا‪ٞ‬گ ا تائيا‪٣‬ام پ‬
‫ڇڪتاڻ‪ ،‬ي‪٣‬ڪطي‪ ٝ‬پ ٌا٘‪ٜ‬ي ٕ‪٣‬تا‪ ٝ‬حاي ‪ٛ‬ا‪ٙ‬ا‪٣‬ڻ ‪١‬اناڻ ا چايا‪ ٝ‬ا ڀاارس حاي هچ پ غاطذاصي‬

‫کي ايع حي ا‪٢‬ڻي ْطا‪ٜ١‬ي اتام ئي هايا‪ٟ‬اصي ر‪١‬اي “‪١‬اي‪ٛ“.‬اطياڪاا ا ايا‪ٛ ٝ‬ا‪ٙ‬اڪا‪ ٝ‬حاي‬ ‫ت‪ٟ‬يي‪ ٚ‬حي ٕاائا‪ ٚ‬ڪاطڻ حا‪ٛ ٣‬اٖافاص ةا‪ ٠‬ا‪١‬ا‪١ ٣‬انا‪ ٣‬تا‪٠‬‬
‫ي‪٣‬ڪطيا‪ ٝ‬پ ‪ٛ‬ا‪٣‬حا‪٣‬د ‪١‬اناڻ ا يا‪٣‬ڪاطيا‪ ٝ‬کاي ‪ٞ‬اياٽا‪ ٣‬پ ؽاا‪ٛ‬اٗ ڪاطڻ غاام رهس ها‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٟ‬اخاي‬ ‫ٌااا٘ ا‪ٜ‬ااي هاهااار کااي ‪ ١‬ا ااي هنااطائ اخااي ا ام غااام اااڎ‬
‫غ ‪ٛ‬تيَء ال سهطه غ‪ٜ‬خ‪٢‬ي ه‪ .٣‬ت‪٣‬ڌي ح‪ ٣‬رهس ا يا‪٣‬ڪاطيا‪١ ٝ‬ااڻ ڈاا‪٢‬اي ٌاطـاي تاائايا‪ٝ‬‬ ‫ٌ ئٖي حا ‪ٙٛ‬ڪ هاڻ پ ڪارهةار ڪ‪ ٝ‬ت‪ ٠‬حينا‪ ٝ‬ا‪١‬اي‬
‫حا‪ٟ‬ااگ کاي حاااري رکااڻ حاي هاا‪٣‬زيؾا‪ ٝ‬پ ‪ٞ‬اا‪١‬اا‪ .ٝ‬هچ اهڀااط پ ةاا‪ٛ“ ٠‬اطياڪااا‪ ،‬اغااطائاياٗ حااي‬ ‫‪ٍٛ‬اؽي تطٕيَء حا ا‪١‬صاف ه‪٣‬را ڪطي غگ‪ .ٝ٢‬ام غاام‬
‫ه ڀطائي ڪطي ه‪ ،٣‬ح‪ ٝ٢ٟ‬حي ‪ٞ‬تيخي پ هچ اهڀط پ ‪ ٝ‬رياغت‪ ٝ‬ح‪ ٣‬س‪٣‬اب ها‪٣‬ره ‪ٞ‬ا‪ ٠‬هايا‪ .٣‬ام‬ ‫اڎ هاهاري چٽاڀياٽاي ةا‪ ٠‬هډي‪ -‬ا حاياڪاڎ‪١‬ا‪ ٝ‬ا‪ٞ‬ا‪٢‬ا‪ٝ‬‬
‫غام اڎ اغطائيٗ‪ْ ،‬ا‪ٙ‬اػاهايا‪ ٝ‬ا‪ٞ‬اصر ُاياط ٕاا‪ٞ‬ا‪ٞ٣‬اي “ةااديا‪٣‬م اڋي ر‪١‬ايا‪١“ ٣‬اي ا ْا‪ٙ‬اػاهايا‪ٟ‬اي‬ ‫‪ٙٛ‬ڪ‪ ٝ‬هاڻ پ ڪارهةار کي اه٘ايا ‪ٞ‬ا‪ ٠‬ڋ‪ٞ‬اي تا‪ ،٠‬ا‪١‬اي‬
‫ؽ‪٢‬طي‪ ٝ‬ح‪ٕ ٣‬تٗ ٌال ڪطي ه‪ ،٣‬ح‪ ٝ٢ٟ‬حي “‪ٛ‬طياڪاا ‪ٛ‬اڪا‪ٜ‬اٗ نا‪٣‬ر ذا‪ٜ‬اايا ڪا‪ٟ‬اصه ر‪١‬ايا‪٣‬‬ ‫ٌا٘‪ٜ‬ي غهد تي هاڻ کي ‪ٍٛ‬اؽي ٕ‪٣‬س ن‪٣‬ر ‪ٛ‬ڃطائاي‬
‫“‪١‬ي‪ .‬ام تڪطار حي ‪ٞ‬تيخي پ غ‪٣ٜ‬ره اهڀط ساص ڪطي غٍ‪٣‬دي ٌطب‪ ،‬اغاطائاياٗ‪ ،‬تاطڪاي‬ ‫‪ ٠ٞ‬غگ‪ٟ٢‬صا‪.‬‬
‫ا اردم غ‪ٜ‬ي ٌ ئٖي حا يا ‪ٙٛ‬ڪ هطيؾا‪ٞ‬يَء ح‪ ٣‬ؽڪار “‪.ٝ١‬‬ ‫ام ‪ٍٕ٣ٛ‬ي تي ڌاي‪ ٣‬هي‪ ٣‬ت‪ ٌ ،٠‬ئاٖاي حاي ‪ٛ‬ا‪ٙ‬اڪا‪ ٝ‬پ‬
‫“غيام ‪ٙٛ‬ڪ‪ ٝ‬حي ت‪ٟ‬يي‪ ٚ‬ح‪ٛ ٣‬طڪظي ‪ٖٞ‬ه‪ٍٛ ٣‬اؽي تطٕي “‪١‬ي‪ٛ .‬اكيَء پ ‪ ٝ١‬ئي ٌ ئٖاي‬ ‫حاياڪااي ْاا‪٣‬حاي تاڪااطار ‪١‬ا‪ٙ‬ا‪ٟ‬اصڌ “‪١‬ا‪ ،ٝ‬ا‪ٞ‬ا‪٢‬اا‪ ٝ‬ها ايااام‬
‫پ ‪ 10‬ٽائيگط ‪ٍٛ‬يؾت‪٣‬م ‪١‬ي‪٣‬م‪ ،‬حيڪي “‪ٛ‬طيڪا ال چي‪ٙ‬ي‪ٟ‬ج ‪١‬ي‪٣‬م‪ ٛ .‬ئيؾيا ا ياا ‪ٛ‬ا‪ٙ‬اڪ‪،‬‬ ‫ٌااا٘ ا‪ٜ‬ااي ٕاا‪٣‬تاا‪٣‬م ساااص ڪااطي ‪ٛ‬اااكاايَء حااا ة ا‬
‫حيڪي تطٕيَء حي ‪ٛ‬يصام پ ا‪٢‬ڻا اڳڀطا ‪١‬نا‪ ،‬ا‪ ٝ٢ٞ‬ٽائيگط ‪ٍٛ‬يؾتا‪ ٝ‬حاي تاطٕايَء حاي رْاتاار‬ ‫‪٣ٛ‬ح‪٣‬د “‪ .ٝ١‬ةاط‪ٛ‬اا پ ْا‪٣‬حاي “‪ٛ‬اطيا حا‪ ٣‬هڋه ذاا‪ٛ‬اي‬
‫‪ 12‬غيڪڏه تائي‪١ ٝ‬ني‪ٛ“ .‬طيڪا‪ ،‬حارج غارهز‪ ،‬حيڪ‪ ٣‬ارب هتاي “‪ٛ‬اطياڪاي “‪١‬اي‪ ،‬ام حاي‬ ‫چي‪١“ ٝ‬ي‪ ،‬ح‪ ٝ٢ٟ‬اُتام حي “‪ٛ‬طم کي ‪ ٠ٞ‬ـاطف ‪١‬ا اياار‬
‫ذريٍي اغٽا ‪ٛ‬ارڪيٽ‪ ٝ‬پ ڪطيؼ ڪطاي‪ ،٣‬ح‪ ٝ٢ٟ‬حي ‪ٞ‬تيخي پ هڋه ‪ٍٛ‬اؽي ڀ‪ٞ٣‬چاك “يا‪.٣‬‬ ‫ْطا‪ ٚ١‬ڪيا‪ ،‬هط ا‪ ٝ٢ٞ‬غام ايا‪ٛ ٣‬اٍااؽاي غا‪٢‬اڪاار ةا‪٠‬‬
‫حارج غارهز‪ ،‬اغٽا ‪ٛ‬ارڪيٽ‪ ٝ‬پ ح‪٣‬ا يا غٽ‪ ٣‬کيڎيا‪ ،٣‬حا‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ ٝ‬غاتاب ڪاارهةااري ډريا‪ ٝ‬حاي‬ ‫ڪي‪ .٣‬ةاط‪ٛ‬اا حاي ‪ٛ‬اشاا٘اّ ډر حاي اڳا‪٣‬اڻ “‪ٞ‬اگ غاام‬
‫اٌت‪ٜ‬اد کي ڇي‪ ٣٢‬رغي‪١ .٣‬اڻ ‪ ٠ٞ‬ئاي ا‪١‬اي ٽاائاياگاط ‪ٛ‬اٍاياؾاتا‪٣‬م ‪ٛ‬ا‪٣‬حا‪٣‬د “‪١‬ا‪ٞ ،ٝ‬اڪاي اغاٽاا‬ ‫غ‪٣‬چي کي حيٗ پ هډه هي‪ ٣‬ا کيع غظا ڌائي هئاي‪.‬‬
‫‪ٛ‬ارڪيٽ‪ ٝ‬پ ‪Boom‬هاري ڪيٓي “‪١‬ي‪.‬‬ ‫ام غام اڎ ذڪ‪ ٛ٣‬هارام اڳ‪٣‬اڻ‪ ٝ‬ا ڪاارڪا‪ٟ‬ا‪ ٝ‬کاي‬
‫“‪ٛ‬طيڪا‪ ،‬ه‪ٟ٢ٟ‬خا غياغي ا ْ‪٣‬حي ‪ٖٛ‬فص ذاـٗ ڪطڻ غاام ااڎ چايا‪ ٝ‬کاي د ااَء پ رکاڻ‬ ‫حي‪ ٝٙ‬پ رکا‪ٟ‬اصي ا‪ٞ‬ػاا‪ٞ‬اي ذاٖا‪ ٝ‬حا‪٣‬م ډاايا‪٣‬م اڋايا‪٣‬م‬
‫ال ‪ ١‬ڪ‪ٟ‬ڊا اغتٍ‪ٜ‬اك ڪ‪ٟ‬صه ر‪١‬ي‪١“ ٣‬ي‪ .‬د‪ٞ‬يا حاي حاياڪاڎ‪١‬ا‪ ٝ‬ڪا‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٌ ٝ‬ا ئاٖاي پ هڋي‬ ‫هي‪٣‬م هن‪.ٝ‬‬
‫“‪ٛ‬طيڪي ْ‪٣‬ج حي ‪٣ٛ‬ح‪٣‬داي “‪١‬ي‪ ،‬ت‪ ٠‬ا‪ ٣١‬ڋکڻ‪ ،‬اهڀط ايؾيا حا‪ٌ ٣‬ا ئاٖا‪١“ ٣‬اي‪ ،‬حاتاي ‪١‬اڪ‬ ‫‪١‬يَء ڳا٘‪ ٠٢‬ة‪ ٠‬هاكد هي تا‪ٛ“ ٠‬اطياڪاا ڋکاڻ چايا‪ٝ‬‬
‫نطف ڋکڻ ڪ‪٣‬رياا‪ ،‬تا‪ ٠‬اناي هااغاي حااهاام “‪ٛ‬اطياڪاي ْا‪٣‬ج حاي ‪ٛ‬ا‪٣‬حا‪٣‬دااي کاي ياٖايا‪ٟ‬اي‬ ‫حي غ‪ٟٜ‬ڊ پ‪ ،‬چي‪ ٝ‬حي اثطرغا‪٣‬خ کاي اا‪٢‬اٽاائاڻ‬
‫ةڻائي‪ٟ‬صا ر‪١‬يا “‪ٛ“ .ٝ١‬طيڪا ح‪ ٣‬هڋي پ هڋه ‪ٞ‬ي‪٣‬ي ح‪ ٣‬اڋه ةا‪١ ٠‬ا‪ ٝ‬ساهاي پ ‪ٛ‬ا‪٣‬حا‪٣‬د “‪١‬اي ا‬ ‫چا‪١‬ي ه‪ ،٣‬هط چي‪ ٝ‬ام ‪ٍٛ‬ا‪ٛ‬ا‪ٙ‬اي تاي ڪااةا‪ ٠‬ڳاا٘ا‪٢‬ا‪٠‬‬
‫ڋاکڻي ڪ‪ٜ‬ا‪ٞ‬ڊ ة‪ ٌ ٝ١ ٠‬ئٖي پ غطاطل “‪١‬ي‪ٛ“ .‬اطياڪاي ڋاکاڻاي ڪا‪ٜ‬اا‪ٞ‬اڊ ٌا ئاٖاي حاي‬ ‫‪ ٠٢٘٣‬ڪطڻ ال تيار ‪ٞ‬ا‪١‬ي‪ .‬چي‪ ٝ‬غ‪ٜ‬خا‪٢‬اي ها‪ ٣‬تا‪٠‬‬
‫‪ 80‬کام هډيڪ ‪ٙٛ‬ڪ‪ ٝ‬تي ‪ٞ‬يط رکي هي‪ .‬ا‪١‬ا ڪا‪ٜ‬اا‪ٞ‬اڊ ‪ٞ‬ا‪ ٠‬رڳا‪ ٣‬ؽام ا٘اٍاطب غا‪ٜ‬ايا تاياٗ‬ ‫“‪ٛ‬طيڪا‪ ،‬ه‪ٟ٢ٟ‬خي ‪٣ٛ‬ح‪٣‬دايَء کي اثطائت‪ ٣‬ة‪ٟ‬ائاڻ‬ ‫ا‪ٞ‬ڊه‪ٞ‬يؾيا ح‪ ٣‬ـصر ح‪٣‬ڪ‪ ٣‬هدهده ا سات‪٣‬م اهك ايطيا‪ٞ‬ا حڪارتا پ “غيام حي ‪ٍٖٟٛ‬ص هيٗ ‪١43‬ي‪ ٝ‬اح س حي ‪ٍٕ٣ٛ‬ي تي ااال ڈ‪ٞ‬ط هٕ‬
‫حي ٘‪ٟ‬گ‪ ٝ٢‬پ ٌا٘‪ٜ‬ي تيٗ حي ْطا‪ٜ١‬ي کي يٖيا‪ٟ‬اي ةاڻاائاي هاي‪ ،‬هاط ساهاي پ ذاڪا‪ٛ٣‬اتا‪ٝ‬‬ ‫ال ‪١‬اا‪ٞ‬اگ ڪاا‪ٞ‬اگ ا تااائايا‪٣‬ام کاي اغاتاٍا‪ٜ‬اااك‬ ‫“حيام ڪطي ر‪١‬يا “‪( .ٝ١‬رائٽطس‬
‫حي تتصي‪ٙ‬ي‪ ٝ‬کام هني ي‪ ٝ‬غ‪٣ٜ‬رم ‪ٍٛ‬ا‪ ٝٙٛ‬تي ‪ٞ‬يط رکي هي‪ .‬سهي پ ايطام هاڻ “‪ٛ‬اطياڪاا‬ ‫ڪاطڻ چاا‪١‬ااي هاا‪ٛ“ .٣‬ااطياڪااا حااي ام ٌا‪ٜ‬ااٗ غااام‬
‫ال هڋه ‪ٍٛ‬ا‪ٛ‬ا‪ٙ‬ا‪١“ ٣‬اي‪ ،‬حا‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ ٝ‬حاي سا ف ةا‪ٕ ٠‬اصل کا‪ٟ‬اياا هياا‪ .‬ايػاتاائايا‪ ٝ‬حا‪ ٣‬ذاڪا‪ٛ٣‬اتاي‬ ‫تڪطار غام اڎ اتط ڪ‪٣‬رياا حاي ڪاطدار تاي ةا‪ ٠‬ةاراي ڪايا‪ ٣‬هيا‪ .٣‬ام ‪ٛ‬ا‪ٕ٣‬اٍاي تاي چايا‪ ٝ‬حاي ٌ ئٖي پ تاَء هاري ڪيٓي هيصا هي‪ٟ‬صي‪.‬‬
‫تتصي‪ٙ‬يَء ال ‪ ٝ٢ٟٞ‬چ‪٣‬ٽيَء ح‪ ٣‬زهر ٘ڳاي‪ ٣‬هي‪ ،٣‬هط “‪ٛ‬طيڪا ‪ٞ‬اڪال هي‪ .٣‬ا‪١‬اي غاطد حا‪ٟ‬اگ حاا‬ ‫‪ٜٞ‬ائ‪ٟ‬صي ٌا٘‪ٜ‬ي ٕ‪٣‬ت‪ ٝ١( ٝ‬ح‪ ٣‬اؽاره “‪ٛ‬طيڪا ا ام حي اترادي‪ ٝ‬ڋا‪ ٣١ ٝ٢ٞ‬کي چايا‪ ٣‬تا‪ ،٠‬ا‪١‬اي اح س پ ي‪٣‬ڪطي‪ ٝ‬حي ح‪ٟ‬گ غام اڎ هچ اهڀط حي ـ‪٣‬رتراك تي ة‪ ٠‬ڳاا٘ا‪٢‬ا‪ ٠‬ا‪٘٣‬ا‪٢‬ا‪ ٠‬ڪاناي‬
‫غ‪٣ٜ‬را تڪطار‪ ،‬ڪ‪ ٝ٢ٟ‬ذص تائي‪ٛ ٝ‬انا كطهر هياا “‪١‬ا‪ ،ٝ‬هاط حايانا‪ ٝ‬حا‪ ٣‬تايانا‪ٛ ٝ‬ا‪٣‬حا‪٣‬د “‪١‬ا‪.ٝ‬‬ ‫هئي‪ .‬ي‪٣‬ڪطي‪ ٝ‬پ ‪١‬ڪ نطف رهس ا يا‪٣‬ڪاطيا‪ ٝ‬هچ پ حا‪ٟ‬اگ حااري “‪١‬اي‪ ،‬تا‪ ٠‬اناي ناطف‬ ‫‪ٞ‬ني‪ ٝ‬غطد ح‪ٟ‬گ کي ح‪ ٟٚ‬ڋيڻ چا‪١‬ي‪ ٝ‬ها‪.‬‬
‫ا‪ ٝ٢ٞ‬تڪطارم کي ذٗ ال “غياام حا‪ ٣‬ڪاطدار ا‪ٞ‬اتا‪٢‬اائاي ڪاارائاتا‪ ٣‬ر‪١‬ايا‪١“ ٣‬اي‪ ،‬هاط ٌاا٘ا‪ٜ‬اي‬ ‫ا‪ٞ‬ڊه‪ٞ‬يؾيا حي ـصر ح‪ ٣‬ا‪٢‬ڻ‪ ٣‬زهر ٌ ئٖي حي ‪ٙٛ‬ڪ‪ ٝ‬حي ‪ٍٛ‬ااؽاي تاطٕايَء تاي ‪١‬ا‪١ .٣‬ا‪ ٝ‬حا‪ٛ“ ٣‬طيڪا غ‪٣‬يڊم حي ذريٍي ي‪٣‬ڪطي‪ ٝ‬کي اياّ ‪ 16‬حا‪ٟ‬اگاي حا‪٢‬ااز ْاطا‪١‬ا‪ ٚ‬ڪاطي تاڪاطار‬
‫ٕ‪٣‬ت‪ ٝ‬حي ‪ٛ‬صاس‪ ٙ‬ام ت‪ٟ‬يي‪ ٚ‬اثطا‪ٞ‬صاز هني هي “‪١‬ي‪.‬ا٘‪ ٠٢‬ةشؼ ران‪٣‬ڌ‬ ‫چ‪٣‬ڻ ‪ ٣١‬ت‪ ٠‬ڋکڻ‪ ،‬اهڀط ايؾيا حا ‪ٙٛ‬ڪ‪ٌ ،‬ا٘‪ٜ‬ي ‪ٍٛ‬اؽي تطٕي پا‪ٞ‬خڻ حي ذيثي رکا‪ ٝ‬هاا‪١ .‬ا‪ ٝ‬کي ڈيگ‪ ٠٢‬ڋيڻ چا‪١‬ي ه‪ .٣‬ي‪٣‬ڪطي‪ ،ٝ‬ي‪٣‬رپ ال ة‪ ٠‬ا‪٢‬ڻي ا‪١‬ا‪ٜ‬ايا رکاي ها‪ ،٣‬ڇااڪااڻ حا‪ ٣‬ام‬

‫‪2‬‬
‫“چط ‪ 10‬غيپٽ‪ٜ‬تط ‪2023‬ع‬
‫ڪاهش‬ ‫آفيم جَ واپار اىگصيضن جي دور ۾‬

‫غ‪ٟ‬ڌ پ “ْي‪ ٚ‬حي هي‪ٟ‬صڌ ه‪٣‬کي‪ ،‬هاھپ‪ ٣‬ا غ‪ٜ‬گ‪ٟٙ‬گ‪2-‬‬

‫ػڪارپَر ۽ الڙڪاڻي وارن عالئقو ۾ ٿييسڙ ڏوڏي نالَا نَڪلي وييسي ٌئي‬
‫سنڌ ۾ موالين کي آفيم جو ’راشن ڪارڊ‘ به ڏنو ويندو وو‬
‫ان وكث ىّانًٔ کْ پاڻ وٽ آفٔو رکڻ جْ اجازة ضسف ھڪ جّنْ جائًٔ ھٌّري‬
‫ھئْ‪ ،‬جٔڪا اڳحْ ھهْ ٻَ جّال ڪئْ وٓئْ‪ .‬ان وكث جْ ضٍڌ حڪّىث ‪ 3991‬۽‬
‫‪3991‬ع ۾ آفٔو جْ وڪسي جْ ةٍرش جْ پانٔطْ آٌري‪ ،‬جٍھً جحث آفٔو جّ‬
‫وڪسو گّرٌئٍٽ ىٔڊٓڪم آفٔطسن پاران ضسٽٔفڪٔٽ ڎٌم حلٔلْ ىّانًٔ‬
‫جائًٔ ىحرود ڪّٔ وّٓ‪ .‬ھس ىّانَْء کْ ھڪ راشً ڪارڊ جاري ڪّٔ وٍٓرو‬
‫ھّ‪ ،‬جٍھً جْ ضٍرس ىطحلم آڊرٓص ۽ کٔص ھس ىھٍْٔ ىهٍرڏ راشً درج ٿٔم‬
‫ھٌّرو ھّ‪ .‬ان جْ راشً ڪارڊ جْ اھّ ةَ نکٔم ھٌّرو ھّ جَ‪ ،‬ھّ پٍھٍجّ راشً‬
‫وٺڻ الِء ڪھڙي دڪان جْ وڃْ‪.‬‬
‫سا٘ص ڪ‪ٟ‬ڀار‬
‫هٕ ا حااي غ ا‪ٟ‬ااڌ ذ اڪاا‪ ٛ٣‬ا‬ ‫ھڪڏي هاغي غ‪ٟ‬ڌ ‪ٛ‬ام “ْي‪ ٚ‬حي اغ‪ٜ‬گ‪ٟٙ‬گ هي رھي ھني ت‪ ٠‬ني هاغي غ‪ٟ‬ڌ پ ام هٕا‬
‫‪ 1953‬ا ‪1954‬ع پ‬ ‫“ْي‪ ٚ‬حي ه‪٣‬ک ة‪ ٠‬حال هي‪ٟ‬صي ھني‪ .‬ه‪٣‬غٽ‪ٟ‬ع ه‪ٟ‬ھ‪ٟ‬خي ڪتاب ‛غ‪ٟ‬ڌ حينا‪ٛ ٝ‬ا‪٣‬م ڋناي‚ پ ٘اياي ها‪ ٣‬تا‪‛ ،٠‬غا‪ٟ‬اڌ حاي ؽاڪاارها‪٣‬ر ا‬
‫“ْي‪ ٚ‬حي هڪطي تاي ةا‪ٟ‬اصش‬ ‫الڌڪاڻي هارم ٌ ئٖ‪ ٝ‬پ ڋهڋيَء حي ه‪٣‬ک هني هي‪ ،‬حيڪا ڋهڋي ‪ٛ‬ا٘‪٣‬ا ‪٣ٛ‬ڪ‪ٙ‬ي هني هي‪ ‚.‬رچطڈ ايّ ةاطٽا‪ ٝ‬ها‪ٟ‬اھا‪ٟ‬اخاي ڪاتااب پ‬
‫حاي هااا٘اياػااي “‪ٞ‬ااصي‪ ،‬حا‪ٟ‬اھاا‪ٝ‬‬ ‫غ‪ٟ‬ڌ پ “ْي‪ ٚ‬هني‪ٟ‬صڌم ا هينڻ حي نطيٖ‪ ٝ‬تي ٘يي‪“ ٣‬ھي‪ .‬ڈاڪٽط ايڇ ٽي غ‪٣‬ر٘ي غ‪ٟ‬ڌ اظيٽينط پ ٘يي ه‪ ٣‬ت‪ْ“‛ ،٠‬ي‪ ٚ‬ھ‪ٟ‬صغتام حاي‬
‫تا ارا ا “ْا اي اا‪ ٚ‬ح اا‪ ٣‬هڪ ااطه‬ ‫ي‪٣‬هي ُازي ه‪٣‬ر “ْي‪ْ ٚ‬يڪٽطي ‪ٛ‬ام غ‪ٟ‬ڌ ڋا‪ٞ‬ھ‪٣ٛ ٝ‬ڪ‪ٙ‬ي‪ ٣‬هي‪ٟ‬صه “ھي‪ ‚.‬ام حا‪٣‬م کاياپا‪٣‬م ٽاطياظري ا غاب ٽاطياظري “ْاياػا‪ ٝ‬پ رکايا‪٣‬‬
‫ا اا‪٣‬ر‪ٞ‬ا ا‪ٜ‬ا ايا ا‪ٟ‬ا ا ‪ٛ‬ا اي ااڊيا اڪ ااٗ‬ ‫هي‪ٟ‬صي‪٣‬م ھي‪٣‬م‪ .‬حتام ٘يػ‪ ٝ‬رک‪ٟ‬صڌ دڪا‪ٞ‬صارم کي ‪ٖٛ‬طر ااھ‪ ٝ‬تي ڋ‪ ٣ٞ‬هي‪ٟ‬صه ھن‪ ،٣‬ح‪ٟ‬ھ‪ ٝ‬پ “ْي‪ ٚ‬ح‪ ٣‬ااھ‪ ٠‬ا ڪا‪ٜ‬اپا‪ٟ‬ايَء حا‪ٛ ٣‬ارافا‪٣‬ك‬
‫“ْيػطم هارام غاطٽايآاڪايا‬ ‫ؽا‪ ٗٛ‬ھ‪ٞ٣‬صه ھ‪.٣‬‬
‫ڋ‪ٞ‬اٗ ذاٖاياٖاي ‪ٛ‬ا‪٣‬ا٘ايا‪ ٝ‬تاائاياا‪ٝ‬‬ ‫ام هٕ ‪٣ٛ‬ا٘ي‪ ٝ‬کي هاڻ هٽ “ْي‪ ٚ‬رکڻ حي احازس ـطف ھڪ ت‪٘٣‬ي تائي‪ ٝ‬ھ‪ٞ٣‬صي ھني‪ ،‬حيڪا اڳتي ھ‪ٙ‬ي ‪ ٠‬ت‪٣‬ال ڪاناي هياناي‪ .‬ام‬
‫‪ٛ‬رصهد ڪيا‪ ٣‬هيا‪ْ .٣‬اطدم حا‪٣‬‬
‫راؽ‪ ٝ‬ة‪ ٠‬نتي ‪ٛ‬ؾا‪٣‬ري تارا‬ ‫“‪ٛ‬ص‪ٞ‬ي‬ ‫هزم‬ ‫غاك‬
‫‪ ٛ‬اٖااطر ڪ اياا‪ ٣‬هي ا‪ٟ‬ااصه ھاا‪ .٣‬ھااط‬
‫‪٣ٛ‬ا٘يَء کي ھڪ راؽ‪ ٝ‬ڪاارڈ‬ ‫‪502630‬‬ ‫‪5682‬‬ ‫‪1937/38‬‬
‫حاري ڪي‪ ٣‬هي‪ٟ‬صه ھا‪ ،٣‬حا‪ٟ‬اھا‪ٝ‬‬
‫تي غ‪ٟ‬صس ‪ٛ‬ػتاٖاٗ اياڊرياع‬
‫ا کايااع ھااط ‪ٛ‬اھايا‪ٟ‬ااي ‪ٛ‬ا‪ٙ‬ا‪ٟ‬ااصڌ‬ ‫‪493367‬‬ ‫‪6085‬‬ ‫‪1838/39‬‬
‫چي‪ٟ‬ي ‪ٜ١‬طا‪ْ“ ٠١‬ي‪ ٚ‬ح‪ ٣‬هائيپ هين‪ٟ‬صي‬ ‫راؽ‪ ٝ‬درج هيٗ ھ‪ٞ٣‬اصه ھا‪ .٣‬ام‬
‫حااي راؽاا‪ ٝ‬ڪااارڈ تااي اھاا‪ ٣‬ةاا‪٠‬‬
‫٘ييٗ ھ‪ٞ٣‬صه ھ‪ ٣‬ت‪ ،٠‬ھ‪ ٣‬ه‪ٟ‬ھ‪ٟ‬خ‪ ٣‬راؽ‪ ٝ‬هنڻ ال ڪھڏي دڪام تي هني‪.‬‬ ‫‪461405‬‬ ‫‪3356‬‬ ‫‪1939/40‬‬
‫‪٣ٛ‬ا٘ي کي “ْي‪ ٚ‬ڇ‪ ٠١‬رههيا ‪ٞ“ 13‬ا اھ ااھ‪ ٠‬تي ڋ‪ ٣ٞ‬هي‪ٟ‬صه ھن‪ .٣‬غطڪاري “ْي‪ ٚ‬حا دڪام ھ ئاڻ ال ڪا‪ٜ‬اياؾا‪ ٝ‬اياخا‪ٟ‬ا ‪ٛ‬اٖاطر‬
‫ڪيا هي‪ٟ‬صا ھنا‪ ،‬ح‪ ٝ‬کي ْي ت‪ ٣٘٣‬ھڪ رهي‪ ٣‬ڪ‪ٜ‬يؾ‪ ٝ‬ڋ‪ٞ‬ي هي‪ٟ‬صي ھني‪ .‬ٽطيظري ‪ٛ‬ام “ْي‪ ٚ‬حااري هاياڻ حا‪ ٣‬اااھا‪ ٠‬ها‪ٟ‬اج رههاياا ‪13‬‬ ‫‪462898‬‬ ‫‪3563‬‬ ‫‪1940/41‬‬
‫“‪ٞ‬ا ھ‪ٞ٣‬صه ھ‪ .٣‬ا‪ٓٞ‬طادي راؽ‪ ٝ‬ھط غاك ‪ 10‬غيڪڏه نتي ‪ٛ‬ؾ‪٣‬ري تي اھٽائي ة‪ ٠‬غگھت‪ ٣‬ھ‪ .٣‬ام غام اڎ غا‪٣‬ر٘اي ـااذاب غا‪ٟ‬اڌ پ‬
‫هي‪ٟ‬صڌ ھط غاك هڪطي ا ا‪ٞ‬ھيَء ‪ٛ‬ام ڪ‪ٜ‬پ‪ٟ‬ي کي هي‪ٟ‬صڌ “‪ٛ‬ص‪ٞ‬ي حا ‪١‬ي ا‪ٞ‬گ اکط ڋ‪ٞ‬ا “ھ‪: ٝ‬‬
‫ا‪ٞ‬ھي َء کا‪ٞ‬ػ‪٣‬ا ا٘يگظي‪ٟ‬ڊر ايّ ةي‪ٙ‬ي ڪطاچيَء تي حيڪ‪ ٣‬ڪتاب ٘يي‪“ ٣‬ھي‪ ،‬امپ ة‪ ٠‬ھ‪ ٝ‬غ‪ٟ‬ڌ حاي ا‪ٛ‬اياطم کاي “ْايا‪ ٚ‬حاي ڪاطاچاي‬ ‫‪505591‬‬ ‫‪3780‬‬ ‫‪1941/42‬‬
‫ة‪ٟ‬صرااھ تام هي‪ٟ‬صڌ اغ‪ٜ‬گ‪ٟٙ‬گ حي ڪطي ‪ٟٙٛ‬صڌ ه‪٣‬رٽ ڈي‪٣‬ٽيظ حا ا‪ٞ‬گ اکط ڋ‪ٞ‬ا “ھ‪ 1837 .ٝ‬پ ڪطاچي ة‪ٟ‬صرااھ تام ‪ 5‬غن‪ ٣‬اُن‪ ٝ‬تي‬
‫ٽطا‪ٞ‬ظٽ ڈي‪٣‬ٽي ‪ 173893‬رهيا ا‪ٛ‬يطم هـ‪٣‬ك ڪيا‪ .‬ام کا‪ٞ‬ػ‪٣‬ا ھ‪ 15 ٝ‬غن‪ ٣‬ان‪ ٝ‬حي ٽطا‪ٞ‬ظٽ ڈي‪٣‬ٽي ح‪ ٣‬هڻ ذڪط ڪي‪“ ٣‬ھي‪.‬‬ ‫‪585196‬‬ ‫‪4050‬‬ ‫‪1942/43‬‬
‫ا‪ٞ‬ھي َء کا‪ٞ‬ػ‪٣‬ا ڪ رڈه ‪ٛ‬ارڪ‪٣‬ٽع غ‪ٟ‬ڌي هاهاري‪ ٝ‬تي حيڪ‪ ٣‬ڪتاب ٘يي‪“ ٣‬ھي‪ ،‬ام پ ‪ٛ‬ا٘‪٣‬ا “ْي‪ ٚ‬ح‪ ٣‬ذڪط ڪ‪ٟ‬صي ھ‪٘ ٣‬يي ه‪ ٣‬تا‪،٠‬‬
‫ا‪ٞ‬ھي “ْي‪ ٚ‬حي هاهار حي ڪطي ذيصر“ةاد حي هاهاري‪ ٝ‬ح‪ ٣‬ةإي ھ‪ٟ‬صغتام غام راةه‪ ٣‬ة‪ ٠‬حاڏيا‪ ٣‬ھا‪ .٣‬ھا‪ ٣‬هاط هاري رغاتاي حا‪ ٣‬ةا‪ ٠‬ذڪاط‬
‫ڪطي ه‪ .٣‬ا‪ٞ‬ھيَء هٕ حيڪي ذيصر“ةادي هاڻي‪ ٝ‬ح‪ ٣‬ةن‪ٟ‬ڪ‪٣‬م ھي‪٣‬م‪ْ“ ٣١ ،‬ي‪ ٚ‬هاري هنػي اچڻ ا ‪ ٠ٞ‬اچڻ حي ڪطي هيا‪ٟ‬اصڌ اثاطم حا‪٣‬‬ ‫‪804633‬‬ ‫‪3747‬‬ ‫‪1943/44‬‬
‫هڻ ذڪط ڪطي ه‪.٣‬‬
‫سيط حڎھ‪ ٝ‬غ‪ٟ‬ڌ “ْي‪ ٚ‬حي اھ‪ ٚ‬اضر اا‪ ٠١‬ةڻخي هيني ت‪ ٠‬ا‪ٞ‬ھيَء “ْي‪ ٚ‬ح‪ ٣‬غ‪ٟ‬ڌ پ اغتٍ‪ٜ‬اك ةا‪ ٠‬تاياظيَء غاام هډڻ ٘ڳا‪ .٣‬تاياج غا‪ٟ‬اگاھا‪٠‬‬
‫غ‪ٟ٘٣‬ڪي ه‪ٟ‬ھ‪ٟ‬خي ڪتاب ‛ٌ‪ٜ‬طڪ‪٣‬ٽ اتھاس‚ پ ٘يي ه‪ ٣‬ت‪ ،٠‬هط ح‪٣‬م ٘ڳ ڀڳ غ‪٣ٜ‬ري‪٣‬م ذاتي‪٣‬م “ْي‪ ٚ‬ح‪ ٣‬ت‪ٜ‬اال ااھاڻا‪ ٣‬اغاتاٍا‪ٜ‬ااك‬ ‫‪1019376‬‬ ‫‪4775‬‬ ‫‪1944/45‬‬
‫ڪ‪ ٝ‬هي‪٣‬م‪ .‬ايع اي‪ ٝ‬ريڪع ه‪ٟ‬ھ‪ٟ‬خي هط ا هارڪط ةاة ٘ييٗ ڪتاب پ هط ‪ٛ‬ام “ْي‪ ٚ‬حي هڪطي تي هـ‪٣‬ك هيا‪ٟ‬اصڌ ٽاياڪاع حا‪٣‬‬ ‫‪1200999‬‬ ‫‪5235‬‬ ‫‪1945/46‬‬
‫ذڪط ڪ‪ٟ‬صي ٘يي ه‪ ٣‬تا‪1849 ٠‬ا ‪1850‬ع پ ڪػاٽا‪ ٚ‬ا “ْايا‪ٛ ٚ‬اام ‪ 10276‬رهاياا‪ 18050 ،‬ا ‪1851‬ع پ ‪، 11252‬‬
‫‪ 1850‬ا ‪1851‬ع پ ‪ 11610‬رهيا ڪ‪ٜ‬پ‪ٟ‬ي غطڪار کي رڳ‪ ٣‬اډ هط ‪ٛ‬ام ‪ٙٛ‬يا‪ .‬رچطڈ ايّ ةطٽ‪٘ ٝ‬يي ه‪ ٣‬ت‪ٛ ٠‬يط ـاذاتاام ةا‪ْ“ ٠‬ايا‪ٚ‬‬ ‫‪1667656‬‬ ‫‪4093‬‬ ‫‪1946/47‬‬
‫ح‪ ٣‬ت‪ٜ‬ال اھڻ‪ ٣‬اغتٍ‪ٜ‬اك ڪ‪ ٝ‬ها ا ھ‪ ٟٝ‬ح‪ ٣‬سياك “ھي ت‪ْ“ ٠‬ي‪ ٚ‬حي اغتٍ‪ٜ‬اك غام ح‪ٟ‬گ پ ‪ٛ‬اڻھ‪ ٣‬ڈاھي ٌطـي تائي‪ ٝ‬ة‪ٟ‬ا هاڪاخاڻ‬
‫حي هڌھي غگھي ه‪ .٣‬هط حا راحپ‪٣‬س ٕتي انام تائي‪ْ“ ٝ‬ي‪ ٚ‬ح‪ ٣‬ت‪ٜ‬ال اھڻ‪ ٣‬اغتٍ‪ٜ‬اك ڪ‪ٟ‬صا “ھا‪ .ٝ‬ھا‪ٟ‬ا‪ ٝ‬حا‪ ٣‬ةا‪ْ“ ٠‬ايا‪ ٚ‬هاهاطائاڻ حاي‬ ‫‪1252286‬‬ ‫‪2947‬‬ ‫‪1947/48‬‬
‫ذ‪٣‬ا٘ي غام غاڳي‪ ٣‬سياك “ھي‪ .‬حين‪ ٝ‬ت‪ْ“ ٠‬ي‪ ٚ‬کائڻ پ اڌه “ھي‪ ،‬ا‪ٞ‬ھي ڪطي هط حي “ْي‪ ٚ‬حا ‪٣ٛ‬ا٘ي ام ‪ ٛ‬ام اھاٽي ‪ٛ‬ا اي چاا‪ٞ‬ا‪٢‬ا‪ ٠‬ةا‪٠‬‬
‫هين‪ٟ‬صا “ھ‪ .ٝ‬ا‪ٞ‬ھي َء ڪطي ھڪڏي هاغي حتي “ْي‪ ٚ‬حي اغ‪ٜ‬گ‪ٟٙ‬گ ايػ ا‪ٞ‬ڊيا ڪ‪ٜ‬اپا‪ٟ‬اي کاي ‪ٞ‬اٖافاام ڋئاي رھاي ھاناي‪ ،‬تا‪ ٠‬اناي‬ ‫‪703203‬‬ ‫‪1443‬‬ ‫‪1948/49‬‬
‫هاغي غ‪ٟ‬ڌ حي ا‪ٛ‬يطم کي ت‪ٜ‬ال اھڻ‪ٍٛ ٣‬اؽي ْائصه هھچي رھي‪ ٣‬ھ‪ .٣‬اتي ئي “ْي‪ ٚ‬حي اھا اغ‪ٜ‬گا‪ٙ‬ا‪ٟ‬اگ هاط غا‪ٜ‬ايا ها‪٣‬ري غا‪ٟ‬اڌ پ‬
‫“ْي‪ ٚ‬حي هاھپي کي هډائي رھي ھني‪ ،‬حيڪا انام تائي‪ ٝ‬حاري “ھي‪ .‬‬ ‫‪1949/50‬‬

‫‪3‬‬
‫“چط ‪ 10‬غيپٽ‪ٜ‬تط ‪2023‬ع‬
‫ڪاهش‬ ‫ظيڌ جي تاريذ‬

‫ُذط ترطيڪ ا غ‪٣‬ر‪١‬ي‪ ٠‬ةادؽان غيص ـتِ اهلل ؽان راؽصيَء ةاة هار٘يا‪ٛ‬ا‪ٞ‬ي دغتاهيظ ‪2 :‬‬
‫ضٍڌ كاٌّن ضاز اضٔيتهَْء ىان ُحس آڪٽ ىٍغّر ٿٔڻ جّ پطيٍغس‬
‫ظَرٌيً بادػاًٌ جي گصفتاريَء کاىپَِء ٿيل واقعا ۽ گٍصو وزيص غالم‬
‫خعيو ٌسايت اهللۿ اظپيڪص نيصان ندهس ػاًٌۿ گشدر ۽ ٻيو جا بيان‬
‫ىححسم غالم حطًٔ ُرآث اهلل‪ُ :‬ا ةهڪم‪ .‬ىان اُّ ئْ چّٔ پئْ جَ رٓهّي‬ ‫غ‪٣‬ر‪١‬ي‪ ٠‬ةادؽا‪ ٠١‬ه‪ٟ٢ٟ‬خي غظا ‪ٛ‬ڪ‪ ٜٗ‬ڪطي ه‪٢‬طي‪ٝ‬‬
‫ڈغ‪ٜ‬تط ‪ 1936‬تي هاهع غ‪ٟ‬ڌ ه‪٢‬ت‪ .٣‬ام کام ْ‪٣‬ري‬
‫اضٽٔشً جّ ىطهب آُْ چٍر پّنٔص وارا‪ ،‬اضٽٔشً ىاضٽس ۽ ُڪ ٓا ٻَ‬ ‫ه‪ ٣‬هاڻ ذج ڪطڻ ال ٌطةػتام اُغ‪٢‬يا‪ ،‬حتام هاهع‬
‫چّڪٔرار‪ .‬ڪًٍِ ةَ حڪّىث الِء اًٌِ ٌٍڍڏًٓ اضٽٔشًٍ جْ حفاعث ڪسڻ‬ ‫غ‪ٟ‬ڌ پ اچڻ ةٍص هيط ـاذب ‪ٛ‬طيصم حي اـ ح‬
‫جيام ڎکّٔ آُْ‪ ،‬جٔطحائًٔ اضان کْ آضاٌَْء ضان ُٿٔار ٌَ ٿا ڎٌا وڃً‪ُ .‬ٿٔار‬ ‫نطف ډيام ڋ‪ .٣ٞ‬کي‪ ٝ‬ذڪ‪ ٚ‬ڋ‪ٞ‬ائي‪ ٝ‬ت‪ٛ‛ ،٠‬طد ‪ٞ‬ؾ‪٠ٞ ٣‬‬
‫ڪ‪ ٝ‬ا ٌ‪٣‬رت‪٣‬م ٌاج ح‪٣‬م چ‪٣‬ڌي‪٣‬م ‪ ٠ٞ‬هائي‪‚.ٝ‬‬
‫ڎٓڻ جّ ڪو ٍُرضحان جْ ىسڪشي حڪّىث جْ ُٿ ۾ آُْ‪ .‬اضان پاڻ ًُ‬ ‫ذڪ‪ ٚ‬حي تٍ‪ٜ‬يٗ ڪ‪ٟ‬صي ‪ٛ‬طيصم پ حيڪي ‪ٞ‬ؾ‪٣‬‬
‫اجالس دوران حسن جْ دطسي کْ ىًٍِ ڎٓڻ الِء داص كاٌّن ضازي ڪسي‬ ‫هت‪ ٣‬ڪ‪ٟ‬صا ‪١‬نا‪ ،‬ا‪ ٝ٢ٞ‬ه‪ٟ٢ٟ‬خا ؽ‪٣‬ق تط ڪطي‬
‫رُٔا آُّٔن‪ .‬حڪّىث کْ حسن دالف ضذث كرم کڻڻ جْ كاةم ڪسڻ الِء ةِم‬
‫ڇڎيا‪ .‬ام ةٍص هيط ـاذب ‛اڏ‪ٞ‬گ‚ ة‪ٟ‬گ‪ٙ‬ي پ ر‪١‬ڻ‬
‫٘ڳ‪١ .٣‬تي ُازي‪ ٝ‬حي ح‪ٜ‬اٌ تيار ڪطڻ ال ‪ٛ‬طيصم‬
‫جهر شآػ ڪّٔ وٍٓرو‪.‬‬ ‫کي ذڪ‪ ٚ‬ڪيائي‪ ٝ‬ت‪‛ ،٠‬حيڪي ُازي‪ ٝ‬حي ـّ‬
‫پ ؽا‪ ٗٛ‬هيڻ چا‪١‬ي‪ ،ٝ‬غي ه‪ٟ٢ٟ‬خا ‪ٞ‬اال ٘يطائي‪‚.ٝ‬‬ ‫ٌا‪ٛ‬ط ‪ِٛ‬يطي‬
‫ُازي‪ ٝ‬ح‪٣‬م ٘ػٽ‪٣‬م تيار هي ه‪٢‬تي‪٣‬م‪ .‬هيط ـاذب‬
‫هني‪.‬‬ ‫کي كطهر کڻام ‪١‬ا‪ٛ .‬ام چا‪١‬يام ه‪ ٣‬ت‪ُ ٠‬ذطم حي سهطي حي ‪ ٝ١‬ذٖيٖ کي ذڪ‪ ٛ٣‬حي ‪٣ٞ‬ٽيع‬ ‫ُازي‪ ٝ‬ح‪ٍٛ ٣‬ائ‪ ٣ٟ‬ڪ‪ٟ‬صه ‪ُ .٣١‬ازي‪ ٝ‬حا ٽ‪٣‬ال ا‪ٞ‬صره‪ٞ‬ي‬
‫‪ٛ‬رتطل غط ُ ل‬ ‫پ “ڻيام‪ ،‬ڇاڪاڻ ت‪ ٠‬ا‪ ٣١‬غ‪٣‬اك ‪ ٝ١‬هٕ ‪ٍٛ‬ظز ‪ٛ‬ي‪ٜ‬تط ‪ٛ‬ػٽط غڌها هارام هيؼ ڪي‪ ٣‬هي‪١“ ٣‬ي‪ .‬ڇا‬ ‫ن‪٣‬ر ح‪ٜ‬اٌ حي اـ ح ا تطةي غام ‪١‬ط ٕطةا‪ٞ‬ي ڋيڻ ال تيار هيا‪ .‬ا‪ٞ‬گطيظم کي اڳ ئي هيط‬
‫ذػي‪١ ٝ‬صاي اهلل‪:‬‬ ‫ذڪ‪ ٛ٣‬کي ڪ‪ ٣‬ةيام ڋيڻ‪١“ ٣‬ي؟‬ ‫ـاذب تي َؽڪ ‪١‬ي‪ .٣‬ا‪١‬ي غ‪ٟ‬صس ام غڄي ٌ‪ ٜٗ‬حي ‪ٞ‬گطا‪ٞ‬ي ڪطي ر‪١‬يا ‪١‬نا‪.‬‬
‫اضريٗ راس ري‪٣ٙ‬ي حي‬ ‫‪ٛ‬ػٽط اي‪ ٝ‬اي ةيچار‪ :‬غائي‪ ،ٝ‬ا٘ت‪٣‬ا هاري ترطيڪ ةاة ‪٣ٛ‬م کي ڪڎ‪٣ٞ ٝ١‬ٽيع ڋيڻ ا‪٢‬طحي ‪١‬ا؟‬ ‫‪ ٛ‬ي‪ ٝ‬هإٍ‪ ٝ‬کي ح‪٣‬از ةڻائي ام هٕ حي غ‪ٟ‬ڌ غطڪار ‪١‬ڪ ذڪ‪ ٚ‬هغي‪ٙ‬ي غ‪٣‬ر‪١‬ي‪ ٠‬ةادؽا‪ ٠١‬کي‬
‫‪١‬ڪ “ْيػط ‪٣ٛ‬م غام‬ ‫‪ٛ‬رتطل اغپيڪط (غيص ‪ٛ‬يطام ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ؽان ‪ :‬اغي‪ٜ‬ت‪ٙ‬يَء حي اح س کام ‪١‬ڪ ڪ اڳ پ‪ٛ .‬ام‬ ‫ڪطاچيَء پ ‪ٞ‬يطة‪ٟ‬ص ڪطي ڇڎي‪ ،٣‬حتام ‪ ٝ ٣١‬ڋي‪ ٝ٢ٟ‬کام ه‪“ 13 ٣‬ڪٽ‪٣‬ةط ‪ 1941‬ع تي‬
‫‪ٕ ٛ‬اس ڪني‪٣ٛ .‬م‬ ‫ااڻڻ چا‪١‬يام ه‪ ٣‬ت‪ ٠‬ڇا ذڪ‪ ٛ٣‬هٽ ذطم حي سهطي ةاة ڪ‪ ٣‬ةيام ڋيڻ ال “‪١‬ي؟‬ ‫غطڪار کي ان ع ڪطڻ کام غ‪٣‬ا اڏ‪ٞ‬گ ة‪ٟ‬گ‪ٙ‬ي‪ ،‬غا‪ٞ‬گ‪٢‬ڏ ه‪٢‬چي هي‪ .٣‬اُتام کيع غيط حي‬
‫کيع ه‪ٟ٢ٟ‬خي ڋکيائي‬ ‫ٌظس ‪ٛ‬آب ح‪ٟ‬اب ُ ل ذػي‪١ ٝ‬صاي اهلل‪ُ :‬ذط سهطي حي ذ‪٣‬ا٘ي غام ذڪ‪ ٛ٣‬هارام ‪١‬ط ‪ٜٛ‬ڪ‪ٝ‬‬ ‫‪ٛ‬نخػٽطي ‪“ 15‬ڪٽ‪٣‬ةط ‪ 1941‬تي اطْتار ڪطي هاهع ڪطاچي ‪٣ٛ‬ڪ‪ٙ‬ي‪ .٣‬ام تي اڪتٓا ‪٠ٞ‬‬
‫ڌائي‪٣ٛ .‬م چي‪‛ ،٣‬اغام‬ ‫ڪ‪٣‬ؽؼ ڪني هني هني ت‪ ،٠‬ح‪٣‬اةصارم کي ڪيٓط ڪطدار تائي‪ ٝ‬ه‪٢‬چاي‪ ٣‬هني‪ .‬ذڪ‪ ٛ٣‬کي‬ ‫ڪ‪ٟ‬صي ذڪ‪ْ ٛ٣‬يف‪ ٣ٙ‬ڪ‪ٟ‬صي ‪“ 25‬ڪٽ‪٣‬ةط تي کيع غ‪ٟ‬ڌ ةصر ڪطي ا‪ٞ‬ڊيا حي ‪ٛ‬شت‪ّٙ‬‬
‫کي احازس ڋي‪ ٣‬ت‪ ٠‬ا‪ٝ٢ٞ‬‬ ‫ڳ‪٣‬ٺ ‪٢‬طاڌي‪ ٝ‬پ ٽڏيٗ هيڏيٗ “‪ ٝ١ .ٝ١‬اي‪٣‬ام‬ ‫ڋکيائي ـطف ا‪١‬ا هيؼ اچي ر‪١‬ي “‪١‬ي ت‪ ٠‬غ‪ٟ‬ڌ پ َ‬ ‫حي‪ ٝٙ‬پ رکي‪ .٣‬غ‪ٟ‬صس اطْتاريَء حا ذڪ‪ ٚ‬غ‪ٟ‬ڌ حي ا‪٢‬طه هزيط ؽيز ُ ل ذػي‪١ ٝ‬صاي اهلل‬
‫غڀ‪ٟ‬ي ‪ٛ‬اڻ‪ ٝ٢‬کي‬ ‫حي ‪ٍٛ‬ظز ‪ٛ‬ي‪ٜ‬تطم کي ستط “‪١‬ي ت‪ ٠‬اڪثط ڋه‪ ٠١‬ا‪ ٝ٢ٞ‬هطاڻ‪ ٝ‬ڳ‪٣‬ن‪ ٝ‬پ هيا “‪.ٝ١‬‬ ‫هارام ڈْي‪ٟ‬ع “ف ا‪ٞ‬ڊيا ره٘ظ تر حاري ڪيا هيا ‪١‬نا‪.‬‬
‫‪ ١‬يار ڋي‪٣‬م‪ٛ .‬ام هډيڪ‬ ‫رغت‪ ٚ‬حي س‪٣‬رؽيص حي غڌها‪ :‬اه‪١‬ام ري‪٣ٙ‬ي اغيٽؾ‪ ٟٝ‬تي هيٗ ذ‪ٜٙ‬ي ةاة ڇا چ‪ٞ٣‬صا؟‬ ‫هيط ـاذب حي اطْتاري کام ه‪ ٣‬ڪخ‪ ٠٢‬هإٍا هيا‪ ،‬حيڪي اغي‪ٜ‬ت‪ٙ‬يَء حي ْ‪٣ٙ‬ر تي ةري ‪١‬يٺ‬
‫ذڪط ڪطيام ه‪ ٣‬ت‪٠‬‬ ‫‪ٛ‬رتطل غط ُ ل ذػي‪١ ٝ‬صاي اهلل‪ :‬ري‪٣ٙ‬ي اغٽيؾ‪٣ٟ‬م ‪ٛ‬طڪظي ذڪ‪ ٛ٣‬حي ‪ٛ‬اتر “‪.ٝ١‬‬ ‫“يا‪ .‬ا‪ ٝ٢ٞ‬کي ا‪ٞ‬گطيظم غ‪ٟ‬خيصايَء غام هرت‪ .٣‬ا‪١‬ي ‪١‬ي ‪١‬نا‪:‬‬
‫ڪا٘‪ٟ٢ٟٛ ٠٢‬خي ‪ٛ‬رتطل دهغ ڈاڪٽط ه‪٣‬ه الك حي ‪١‬ڪ غ‪٣‬اك حي ح‪٣‬اب پ ‪٣ٛ‬م ڌاي‪ ٣‬ت‪5 ٠‬‬ ‫اغام کي ري‪٣ٙ‬ي اغٽيؾ‪ ٟٝ‬کي هڻ ‪ٟٛ‬اغب ترٓو ڋيڻ‪ ٣‬ه‪ٞ٣‬صه‪ ،‬ام ڪطي ‪ٟ١‬صغتام حي ‪ٛ‬طڪظي‬ ‫غ‪٣‬ر‪١‬ي‪ ٠‬ةادؽا‪ ٠١‬حي غن‪٣‬ٽ هيط ْتد ٌ‪ٙ‬ي ؽاھ (ح‪ ٝ٢ٟ‬حا هيط ـاذب غام است ف ‪ٟٙ١‬صڌ‬
‫اڻا اطْتار ڪيا هيا “‪.ٝ١‬‬ ‫ذڪ‪ ٛ٣‬کي اغام حي اضارش “‪١‬ي ت‪ ٠‬اغام کي هډيڪ ‪ ١‬يار ڋ‪ٞ‬ا هن‪ ٝ‬ت‪ ٠‬حين‪ ٝ‬اغام کي ري‪٣ٙ‬ي‬ ‫‪١‬نا‪ ،‬ام تي ‪“ 14‬ڪٽ‪٣‬ةط ‪ 1941‬ع حي ـتد ح‪ٛ ٣‬تي‪ٟ‬ا ٽ‪ ٝ‬ذطم غ‪ٟ‬صس غيط‬
‫ٌظس ‪ٛ‬آب اغپيڪط (غيص ‪ٛ‬يطام ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ؽان ‪ٍٛ :‬ظز ‪ٛ‬ي‪ٜ‬تط ‪ٛ‬ػٽط دياك ‪ ٗٛ‬هڇي‪ ٣‬ت‪ ،٠‬ڇا ‪ٟ١‬صغتام‬ ‫اغٽيؾ‪ ٟٝ‬حي ترٓو ڪطڻ پ انام هډيڪ “غا‪ٞ‬ي هني‪ .‬ري‪٣ٙ‬ي اغٽيؾ‪ ٝ‬تي ڪيط “‪ٝ١‬؟ ـطف‬ ‫ؽ‪٢‬ط حي هچ پ هإً ة‪ٟ‬گ‪ٙ‬ي تي ذ‪ ٣ٜٙ‬ڪي‪ ،٣‬ح‪ ٝ٢ٟ‬پ هيط ْتد ٌ‪ٙ‬ي ؽاھ‪ ،‬غ‪ٟ‬صس‬
‫حي ذڪ‪ ٛ٣‬هٽ ا‪ ٣١‬ڪيع هيؼ ڪي‪ ٣‬هي‪١“ ٣‬ي ت‪ ٠‬ه‪٘٣‬يع ْ‪٣‬رس کي ‪ٛ‬لت‪٣‬ط ڪطڻ ا‬ ‫چ‪ٟ‬ص ه‪٘٣‬يع هارا ا ‪١‬ڪ اغٽيؾ‪ٛ ٝ‬اغٽط‪.......‬‬ ‫‪١‬ڪ ‪٣ٞ‬ڪط ا غ‪ٟ‬صس هھطي تي ‪ٖٛ‬طر ‪١‬ڪ ه‪٘٣‬يع هاره ‪ٛ‬ارحي هيا‪.‬‬
‫‪ ١‬يارم حا الئػ‪ٟ‬ع ڋيڻ پ ‪ٛ‬صد ڪطي؟‬ ‫‪ٛ‬ػٽط ايػطداس ها‪ٟ١‬ص ‪ :ٗٛ‬هط ريتي ت‪١ ٠‬ڪ ا‪ ٚ١‬اغٽيؾ‪١“ ٝ‬ي؟‬ ‫ر اغٽيؾ‪ ٝ‬ڀطغام ريٗ کي ڪيطائڻ حي ڪ‪٣‬ؽؼ (‪ٛ٣ٞ 29‬تط‪1941 ،‬‬
‫‪ٛ‬رتطل ُ ل ذػي‪١ ٝ‬صاي اهلل‪ :‬اضريٗ ‪ ٝ‬ٽ‪ ٝ‬ڋي‪ ٝ٢ٟ‬پ ٕتٗ ا ڦط حا ـطف ‪ ٠‬ڪيع غا‪٣٢ٛ‬م‬ ‫‪ٛ‬رتطل ح‪ٟ‬اب ُ ل ذػي‪١ ٝ‬صاي اهلل‪١ :‬ا ة‪ٙ‬ڪٗ‪ٛ .‬ام ا‪ ٣١‬ئي چي‪ ٣‬هني ت‪ ٠‬ري‪٣ٙ‬ي اغٽيؾ‪ ٝ‬ح‪٣‬‬ ‫سيطه‪٣‬ر رياغ حي هزيط تي ٕات ڻ‪ ٣‬ذ‪ْ 8/9( ٣ٜٙ‬يتطهري‪1942 ،‬‬
‫“يا “‪ .ٝ١‬اغام ‪ ١‬يارم حي الئػ‪ٟ‬ع حي ‪ٍٛ‬ا‪ٙٛ‬ي پ ‪ٟ١‬صغتام غطڪار هٽ ه‪ٟ٢ٟ‬خي ڪيع حي‬ ‫‪ٛ‬ه‪ٙ‬ب “‪١‬ي چ‪ٟ‬ص ه‪٘٣‬يع هارا‪ ،‬اغٽيؾ‪ٛ ٝ‬اغٽط ا ‪١‬ڪ يا ‪ ٠‬چ‪٣‬ڪيصار‪ .‬ڪ‪ ٝ٢ٟ‬ة‪ ٠‬ذڪ‪ ٛ٣‬ال‬ ‫‪ٛ‬شت‪ ّٙ‬ك‪ٛ ٍٝٙ‬ام ه‪٘٣‬يع ا غي‪ . “ .‬ڈي کام ‪ٟٙٛ‬صڌ ره‪٣‬رٽ‪٣‬م‪ ،‬ح‪ ٝ‬پ ‪ٛ‬تي‪ ٠ٟ‬ن‪٣‬ر تي‬
‫ڀطه‪٣‬ر ‪ٜٞ‬ائ‪ٟ‬صاي ڪطي ر‪١‬يا “‪١‬ي‪٣‬م‪.‬‬ ‫ا‪ٟٞ ٝ٢ٞ‬ڍڌي‪ ٝ‬اغٽيؾ‪ ٟٝ‬حي ذٓاى ڪطڻ ت‪ٜ‬ال ڋکي‪١“ ٣‬ي‪ ،‬حيػتائي‪ ٝ‬اغام کي “غا‪ٞ‬يَء غام‬ ‫حيػ‪ٜٙ‬يط ا ي‪ ٌ ٝ‬ئٖ‪ ٝ‬کام اي‪ٟ‬صڌ ډاڌي‪ ٝٙ‬حي ڪيٗ ڪاررهاي‪ ٝ‬کي ة‪ ٠‬ذطم حي‬
‫‪ٛ‬ػٽط اھ‪ٟ‬ؾال اي ا‪ٟٞ‬ص‪ٍٛ :‬ظز هزيط تازه ْط‪ٛ‬اي‪١“ ٣‬ي ت‪ ٠‬ا‪ ٝٛ‬ا‪ٛ‬ام ةطٕطار رکڻ ال اغام حي ‪ٛ‬اڻ‪ٝ٢‬‬ ‫‪ ١‬يار ‪ ٠ٞ‬ها ڋ‪ٞ‬ا هن‪ ١ .ٝ‬يار ڋيڻ ح‪ ٣‬ڪ‪ٟ١ ٚ‬صغتام حي ‪ٛ‬طڪظي ذڪ‪ ٛ٣‬حي ‪١‬ٿ پ “‪١‬ي‪.‬‬ ‫کاتي پ هډه هي‪ٟ‬صه ‪ْ 24 .٣١‬يتطهري‪ 1942 ،‬ع حي ا‪١‬ڏي ئي ‪١‬ڪ ره‪٣‬رٽ‬
‫کي هډيڪ ‪ ١‬يار ڋ‪ٞ‬ا هن‪ٛ .ٝ‬ام ااڻڻ چا‪١‬يام ه‪ ٣‬ت‪ ٠‬ڇا غ‪ٟ‬ڌ ذڪ‪ ٛ٣‬ا‪ٛ ّٕ٣ٛ ٣١‬طڪظي‬ ‫اغام هاڻ ‪ ٝ١‬اح س دهرام ذطم حي سهطي کي ‪ ٝ٢ٟٛ‬ڋيڻ ال ساص ٕا‪٣ٞ‬م غازي ڪطي ر‪١‬يا‬ ‫‪٣ٛ‬حب ‪٣ٞ‬اةؾا‪ ،٠١‬هطهارڪط ا اهط غ‪ٟ‬ڌ ْط‪ٞ‬ٽينط ڈغٽطڪ پ غاڊم ٽ‪٢ٛ ٝ‬ي‪ ٟٝ‬حي‬
‫‪ٟ١‬صغتام غطڪار “ڋه هيؼ ڪي‪١“ ٣‬ي؟‬ ‫“‪١‬ي‪٣‬م‪ .‬ذڪ‪ ٛ٣‬کي ذطم س ف غش ٕصل کڻڻ حي ٕاةٗ ڪطڻ ال ةِٗ ح‪ٙ‬ص ؽايً ڪي‪ ٣‬هي‪ٟ‬صه‪.‬‬ ‫ٌطـي پ ُذطم هارام ريٗ حي هٽڏي‪ ٝ‬ا ٽي‪ٙ‬يگطاف “ْيػ‪ ٝ‬کي تتاھ ڪطڻ حا ‪25‬‬
‫‪ٛ‬رتطل اغپيڪط(غيص ‪ٛ‬يطام ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ؽان ‪١ ٝ١ :‬ي‪ٟ‬نط ئي چي‪١“ ٣‬ي‪.‬‬ ‫رغت‪ ٚ‬حي س‪٣‬رؽيص حي غڌها‪ :‬ڇا ‪ٛ‬ام ااڻي غگھام ه‪ ٣‬ت‪ ، ٠‬ڇا ذڪ‪ ٛ٣‬ام نطف ساص ٕصل‬ ‫هإٍا هيؼ “يا‪ .‬ٽ‪ ٝ‬ه‪٘٣‬يع هارم‪ ،‬ا‪ٞ‬گطيظم حي هْادار ز‪ٛ‬ي‪ٟ‬صارم ا ٌال ‪ٛ‬اڻ‪ ٝ٢‬کي‬
‫‪ٛ‬ػٽط اھ‪ٟ‬ؾال حي ا‪ٟٞ‬ص‪ٛ :‬ام ـطف ا‪ ٣١‬ااڻڻ چا‪١‬يام ه‪ ٣‬ت‪ ٠‬ڇا غ‪ٟ‬ڌ ذڪ‪ ٛ٣‬ام ‪ٍٛ‬ا‪ٙٛ‬ي تي‬ ‫کڻڻ ح‪ ٣‬اراده رکي هي؟ ‪ٛ‬رتطل هزيط ـاذب ‪١‬اڻي حيڪ‪ ٣‬ةيام ڋ‪١“ ٣ٞ‬ي‪ ،‬ڇا ذڪ‪ ٛ٣‬ام ڳا٘‪٠٢‬‬ ‫‪ ٛ‬ئي ‪ٛ 34‬اڻ‪ ٝ٢‬کي ةيصردي غام ٕتٗ ڪي‪ ٣‬هي‪ ٝ .٣‬ه‪٘٣‬يع هارم غ‪ٜ‬ي ‪29‬‬
‫‪ٟ١‬صغتام غطڪار هٽ ه‪ٟ٢ٟ‬خ‪ ٣‬ڪيع هيؼ ڪي‪١“ ٣‬ي؟‬ ‫تي ‪ٛ‬ه‪ٜ‬ن‪١“ ٝ‬ي؟‬ ‫‪ٛ‬اڻ‪ ٝ٢‬کي زس‪ٜ‬ي ڪي‪ ٣‬هي‪“ 18 .٣‬تؾي ‪ ١‬يار‪ ،‬ح‪ ٝ‬پ ه‪٘٣‬يع ح‪٣‬م ‪ 5‬رائٓ‪٣ٙ‬م ا‬
‫‪ٛ‬رتطل ح‪ٟ‬اب ُ ل ذػي‪١ ٝ‬صاي اهلل‪١ :‬ائ‪ .٣‬اغام ڪي‪١“ ٣‬ي‪.‬‬ ‫‪ٛ‬رتطل اغپيڪط(غيص ‪ٛ‬يطام ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ؽان ‪ٟ٢ٟٛ :‬خ‪ ٣‬سياك “‪١‬ي ت‪ٍٛ ٠‬ظز ‪ٛ‬ي‪ٜ‬تط ‪ٛ‬ػٽط غڌها ا‪٠ٞ ٣١‬‬ ‫‪ 300‬ا‪٘٣‬ي‪٣‬م ‪١‬ي‪٣‬م‪ ،‬ا‪١‬ي ة‪ُ ٠‬ذط هاڻ غام اڎ کڻي هيا‪ .‬هُيطن هُيطن‪.‬‬
‫تار “ئي “‪١‬ي‪،‬‬ ‫ڌه‪ ،‬حيڪ‪ٛ ٣‬رتطل هزيط ال اي‪ٟ‬ڊ “رڈر (ُ ل ذػي‪١ ٝ‬صاي اهلل چي‪ ٝ١ُ .٣‬چي‪ ٣‬ت‪ ٣١ ،٠‬ذطم حي‬ ‫‪ ٛ‬ني‪ ٝ‬ـ‪٣‬رتراك کي ‪ٞ‬يط پ رک‪ٟ‬صي ‪ٛ 11‬ارچ ‪ 1942‬ع تي ڪطاچيَء غام هاغه‪ ٣‬رک‪ٟ‬صڌ ‪١‬ڪ‬
‫ڈاڪٽط چ‪٣‬ئ طال هي اصهاڻي‪ :‬غائي‪ٛ ،ٝ‬ام ا‪ ٣١‬ڌائڻ چا‪١‬يام ه‪ ٣‬ت‪١ ٠‬اال ‪ٛ‬ام ‪١‬ڪ َ‬ ‫سهطي کي ‪ ٝ٢ٟٛ‬ڋيڻ ال ‪١‬ڪ ةٗ “ڻڻ هاره “‪١‬ي‪ ،‬حيڪ‪ ٝ١ ٣‬اح س پ هيؼ ڪي‪ ٣‬هي‪ٟ‬صه‪.‬‬ ‫‪ٛ‬ي‪ٜ‬تط ‛رغت‪ ٚ‬حي س‪٣‬رؽيص حي ِغڌها‚ غ‪ٟ‬ڌ اغي‪ٜ‬ت‪ٙ‬يَء پ ‪ٜٙ٢ٛ‬ي حي رٿ هيؼ ڪني‪ ،‬ح‪ٝ٢ٟ‬‬
‫ح‪ٛ ٝ٢ٟ‬ام ‪٣ٍٙٛ‬ل هي‪١“ ٣‬ي ت‪ ٠‬ک‪ٟ‬ڊه ڀطغام ڳ‪٣‬ٺ غاالره پ اضريٗ راس ډاڌه ٘ڳ‪١“ ٣‬ي‪.‬‬
‫رغت‪ ٚ‬حي س‪٣‬رؽيص حي غڌها‪ :‬حيڪڎ‪ ٣١ ٝ١‬ائي‪ ٝ‬ڪطڻ هاره “‪١‬ي ت‪ ٠‬ه‪ٛ ٣‬ام ‪ٛ‬ه‪ٜ‬ن‪١“ ٝ‬يام‪.‬‬ ‫حي ‪ٛ‬ڪ‪ ٜٗ‬ڪاررهائي ‪١‬يٺ ڋحي هي‪.‬‬
‫‪ٛ‬رتطل ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ‪١‬اؽ‪ ٚ‬اظدر‪ٛ :‬رتطل هزيط ـاذب ْط‪ٛ‬اي‪١“ ٣‬ي ت‪ُ ٣١ ٠‬ذطم حي ‪ٛ‬ػن‪ٙ‬ي کي ‪ٝ٢ٟٛ‬‬
‫‪ٛ‬ػٽط ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ‪١‬اؽ‪ ٚ‬اضدر‪٣ٛ :‬م کي ره‪٣‬رٽ‪ٛ ٝ‬ام ‪ٞ‬يط اچي ه‪ ٣‬ت‪ ٠‬اٽڪٗ ‪ 15‬يا ‪ٛ 20‬اڻ‪ ١ ٣٢‬يارم‬
‫ڋيڻ ال ‪ ٝ١‬غيؾ‪ ٝ‬پ ‪١‬ڪ ةٗ “ڻي ر‪١‬ي‪١“ ٣‬ي‪ٛ .‬ام ااڻڻ چا‪١‬يام ه‪ ٣‬ت‪ ٠‬ڇا رائج ا٘‪ٕ ٕ٣‬ا‪٣ٞ‬م‬
‫غام اچي‪ٕ ،‬تٗ ا ڦط٘ ڪطي ْطار هي هن‪ ٝ‬ها‪ .‬ا‪ ٠ٞ ٣١‬رڳ‪ ٣‬ري‪٣ٙ‬ي اغٽيؾ‪ ٟٝ‬تي هي‪١“ ٣‬ي‪ .‬ا‪١‬ي‬ ‫غ‪ٟ‬ڌ اغي‪ٜ‬ت‪ٙ‬ي‪ٛ 11 :‬ارچ ‪1942‬‬
‫‪ٞ‬إؿ “‪١‬ي؟ حيڪڎ‪ ٝ١‬اين‪١“ ٝ‬ي ت‪ ٠‬ام پ ڪ‪٢‬ڏي‪٣‬م سطاةي‪٣‬م “‪ٝ١‬؟‬ ‫ه‪ٟ٢ٟ‬خا ا‪١‬ڏا ڪ‪ ٚ‬ڪطڻ کام ه‪ ٣‬ا‪ ٌ ٝ٢ٞ‬ئٖ‪ ٝ‬ڋا‪ْ ٝ٢ٞ‬طار هي هن‪ ٝ‬ها‪ ،‬حيڪي ‪ ٝ١‬ذڪ‪ ٛ٣‬حي‬ ‫غ‪ٟ‬ڌ ـ‪٣‬ةي پ ٌصل ترٓو‬
‫‪ٍٛ‬ظز اغپيڪط(غيص ‪ٛ‬يطام ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ؽان ‪ :‬حڎ‪ ٝ١‬ةٗ اي‪ٟ‬صه ت‪ ٠‬ڋن‪ ٣‬هي‪ٟ‬صه‪.‬‬ ‫استيار ‪١‬يٺ “‪ .ٝ١‬ا‪ٛ ٝ٢ٞ‬ام ‪١‬ڪ ة‪ ٝ١ ٠‬هٕ تائي‪ ٝ‬اطْتار ‪ ٠ٞ‬هي‪١“ ٣‬ي‪ .‬ڇا ه‪٘٣‬يع ‪ٞ‬اا‪١“ ٗ١‬ي؟‬ ‫رغت‪ ٚ‬حي س‪٣‬رؽيص حي غڌها‪ :‬اڄ ـتد ح‪ ٣‬غ‪٣‬ا٘‪ ٝ‬هاري غيؾ‪ ٝ‬کام ه‪٢‬طي‪٣ٛ ٝ‬م هڇي‪ ٣‬ت‪ ،٠‬ڇا‬
‫‪ٛ‬رتطل ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ‪١‬اؽ‪ ٚ‬اظدر‪ٞ :‬ني‪ٕ ٝ‬ا‪ٞ٣ٞ‬ػازي حي كطهرس ڇ‪١“ ٣‬ي؟ (‪ٟ٢ٟٛ‬خي سياك پ ‪٣ٛ‬ح‪٣‬دن‬ ‫‪ٟ٢ٟٛ‬خ‪ ٣‬سياك “‪١‬ي ت‪ ٠‬ا‪ٞ‬ػپيڪٽط ح‪ٟ‬طك “ف ه‪٘٣‬يع کي ْ‪٣‬ري ن‪٣‬ر تتصيٗ ڪي‪ ٣‬هني‪ .‬ا‪ٝ٢ٞ‬‬ ‫ذڪ‪ ٛ٣‬ح‪ ٣‬ډيام ‪ ٝ١‬ـ‪٣‬ةي پ هډ‪ٞ‬صڌ ةصا‪ٟٛ‬يَء ڋا‪ ٝ٢ٞ‬هي‪١“ ٣‬ي ا حيڪڎ‪ ٝ١‬ائي‪١“ ٝ‬ي ت‪ ٠‬ڇا‬
‫ٕا‪٣ٞ‬م ڪاْي “‪١‬ي‪.‬‬ ‫ٕات‪ٛ ٝٙ‬ام انا تائي‪ ٝ‬ڪ‪ ٣‬ة‪ ٠‬اطْتار ‪ ٠ٞ‬هي‪١“ ٣‬ي‪ .‬ام ‪ٛ‬ام ىا‪١‬ط هني ه‪ ٣‬ت‪ ٠‬ه‪٘٣‬يع ؽايص ا‪ ٝ٢ٞ‬غام‬ ‫ذڪ‪ ٛ٣‬ـ‪٣‬ةي حي ٌ‪٣‬ال کي ترٓو ْطا‪ ٚ١‬ڪطڻ ال ڪي ٕصل کڻي ر‪١‬ي “‪١‬ي؟ ‪ٛ‬ام ااڻڻ‬
‫‪ٛ‬ػٽط حي ْطيظر‪ٛ :‬ام ااڻڻ چا‪١‬يام ه‪ ٣‬ت‪ ٠‬ڇا ذڪ‪٣ٛ ٛ٣‬ح‪٣‬دن ‪ٟٙ١‬صڌ اح س پ ذطم حي سهطي‬ ‫‪ٙٛ‬يٗ “‪١‬ي‪ٛ .‬ام غ‪ٜ‬خ‪٢‬ام ه‪ ٣‬ت‪ ٠‬ه‪٘٣‬يع “ْيػطم کي ‪١‬ٽائي‪ ،‬ا‪ ٝ٢ٞ‬حي حا تي ‪٣ٞ‬ام “ْيػط ‪ٖٛ‬طر‬ ‫چا‪١‬يام ه‪ ٣‬ت‪ ٠‬ذڪ‪ ٛ٣‬ام غ‪ٙ‬ػ‪ٙ‬ي پ ڪ‪٢‬ڏا ٕصل ک‪ٟ‬يا “‪ٝ١‬؟‬
‫ةاة ةٗ “ڻڻ چا‪١‬ي هي؟‬ ‫ڪيا هن‪.ٝ‬‬ ‫‪ٛ‬رتطل اغپيڪط(غيص ‪ٛ‬يطام ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ؽان ‪٣ٛ :‬م کي ام ‪٣ٛ‬ك‪٣‬ع تي ا٘ت‪٣‬ا حي ترطيڪ ‪ٙٛ‬ي “‪١‬ي‪.‬‬
‫‪ٛ‬رتطل اغپيڪط(غيص ‪ٛ‬يطام ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ؽان ‪١ :‬ائ‪ٟٙ١ ٝ١ِ ،٣‬صڌ غيؾ‪ ٝ‬پ‪.‬‬ ‫‪ٛ‬ػٽط دياك ‪ ٗٛ‬ده٘تطال‪ :‬اغام کي ڌاي‪ ٣‬هي‪ ٣‬هني ت‪٣ٛ ٠‬ح‪٣‬دن غطڪار هارام ‪ٛ‬طڪظي غطڪار کي‬ ‫‪٣ٛ‬م ام ح‪٣ٞ ٣‬ٽيع ذڪ‪ ٛ٣‬کي ‪ ٠ٞ‬ڋ‪١“ ٣ٞ‬ي‪ ،‬ڇ‪ ٣‬ح‪ ٣‬ا‪٣ٛ ٣١‬م کي اڄ ڋيڍ هڳي ‪ٙٛ‬ي‪١“ ٣‬ي‪ .‬ا‪٣١‬‬
‫غ‪ٟ‬ڌ اغي‪ٜ‬ت‪ٙ‬ي حي ‪ٛ 11‬ارچ ‪ 1942‬هاري ‪ ٛ‬ي ڋ‪ ٗٞ‬ڪاررهائيَء پ ذڪ‪ٛ٣‬تي ‪ ّٕ٣ٛ‬ةيام‬ ‫چي‪ ٣‬هي‪ ٣‬هني ت‪ ٠‬اغام کي ‪ ١‬يار ڋ‪ٞ‬ا هن‪ٛ .ٝ‬ام ااڻڻ چا‪١‬يام ه‪ ٣‬ت‪ ٠‬ڇا ام غ‪ٙ‬ػ‪ٙ‬ي پ غ‪ٟ‬ڌ غطڪار‬ ‫اغي‪ٜ‬ت‪ٙ‬يَء حي كاةهي هاري ؽٔ ‪ 112‬حي س ف “‪١‬ي‪ .‬ا‪٣ٛ ٣١‬م کي ‪ٍٛ‬ظز ‪ٛ‬ي‪ٜ‬تط ‪ٛ‬ػٽط اي‪.ٝ‬‬
‫ڪ‪ٟ‬صي غ‪ٟ‬ڌ ح‪ ٣‬اھطه هزيط غط ُ ل ذػي‪١ ٝ‬صاي اهلل ام ڳا٘‪ ٠٢‬ح‪ ٣‬اؽاره هيؼ ڪطي چڪ‪،٣١ ٣‬‬ ‫‪ٟ١‬صغتام غطڪار هٽ ه‪ٟ٢ٟ‬خ‪ ٣‬ڪيع هيؼ ڪي‪١“ ٣‬ي ت‪ ،٠‬اغام کي ‪ ١‬يار ڋئي‪ ،‬ا‪ ٝ٢ٞ‬حي “زادا‪٠ٞ‬‬ ‫اي‪ .‬ةيچار ـاذب ’ـاة‪ ٣‬را‪ ٣١‬ري‪٣ٙ‬ي اغٽيؾ‪ ‘ٝ‬تي هيؼ “يٗ هإٍي حي ذ‪٣‬ا٘ي غام ڋ‪،٣١ ٣ٞ‬‬
‫ت‪ ٠‬غ‪ٟ‬ڌ ذڪ‪ ٛ٣‬ت‪ٜ‬ال ح‪ٙ‬ص ذطم ةاة ا٘ڳ ٕا‪٣ٞ‬م غازي ڪطڻ ح‪ ٣‬اراده رکي هي‪.‬‬ ‫اغتٍ‪ٜ‬اك ڪطڻ حا استيار ڋ‪ٞ‬ا هن‪ ٝ‬ت‪ ٠‬حين‪ ٝ‬ه‪٘٣‬يع ا ري‪٣ٙ‬ي اغٽيؾ‪ ٟٝ‬کي هډيڪ ‪ٛ‬لت‪٣‬ط ڪي‪٣‬‬ ‫حيڪ‪ ٣‬اڄ ـتد حي استارم پ ؽايً هيٗ “‪١‬ي‪ .‬حيڪڎ‪ ٝ١‬ا‪ ٣١‬هٕ تي ڋ‪ ٣ٞ‬هني ‪١‬ا ت‪ٛ ٠‬ام ام‬

‫‪4‬‬
‫“چط ‪ 10‬غيپٽ‪ٜ‬تط ‪2023‬ع‬
‫ڪاهش‬ ‫ظيڌي قضاقو جي تاريذ‪4-‬‬

‫تيط‪١‬ي‪ ٝ‬س‪ٙ‬يٓي ا٘‪ٍٜ‬تظ حي ڋي‪ٟ‬ھ‪ ٝ‬پ‪ ،‬غ‪ٟ‬ڌ حي ٕظإ‪ ٝ‬ةفطي تي ذ‪ ٣ٜٙ‬ڪي‪ ٣‬ا ڦط٘ ڪني‪.‬‬

‫ظيڌ جي قضاقو جَ بصصي تي خهلَ‬

‫حي ٕتٗ ةٍص ٌتاغي ا‪٢‬طاڻ‪ ٣‬زهاك پ اچي هي‪.٣‬‬
‫رليفي الهتَڪل کي ڪيٍو قتل‬
‫ڪصايَ؟‬
‫سا‪ٙ‬ايآااي ا٘ا‪ٜ‬اتاا‪٣‬ڪاٗ حاا‪ٕ ٣‬اتااٗ غا‪ٟ‬اصس ئااي ها‬
‫ا٘‪ٟٜ‬تفط (يار‪١‬ي‪ ٝ‬س‪ٙ‬يٓي تط ‪ٛ‬ارااْايا‪١ ٝ‬ا اام‬
‫ڪطاي‪ٞ .٣١ ٣‬ن‪٣‬م س‪ٙ‬يٓ‪ ٣‬ا٘‪ٟٜ‬تفط ڪ‪ ٣‬غاك ک‪ ٝ‬ةا‪٠‬‬
‫‪ٛ‬ع س‪ٙ‬يٓ‪ ٣‬ر‪١‬ي‪ ،٣‬هط ڪ‪ٜ‬ظهر ذڪ‪ ٛ٣‬ڪطي ‪١‬ا‪ٝ‬‬
‫حي ڋي‪ٟ‬ھ‪ ٝ‬پ غ‪٣‬ك ‪ٞ‬اْط‪ٛ‬اا‪ٞ‬اي (ا‪ٞ‬اصره‪ٞ‬اي ا‪ٞ‬اتاؾاار‬
‫هيصا هي هي‪( ٣‬ح‪ٟ‬ھ‪ ٝ‬کي ٌطةي پ ْ‪٣‬كي غا‪ٛ‬اطا)‬
‫‪The Anarchy Samrra‬غڎي‪ ٝ‬هاا‪.‬‬
‫ا‪١‬ااا ڋ‪١‬اا‪ ٠‬غاااك کاا‪ ٝ‬ر‪١‬ااي‪861 ،‬ع کااام ‪870‬ع‬
‫ا٘هاف ؽيز‬ ‫تائي‪ ،ٝ‬ح‪ٟ‬ھ‪ ٝ‬حاي “ساطي غاا٘ا‪ ٝ‬پ (‪866‬ع پ‬
‫ةٖ‪٣‬ك ‪٣ٛ‬رخ ا٘هتطي حي ٘ييٗ تاارياز حاي ٽانايا‪ٝ‬‬
‫ح‪ٙ‬ص ‪ٛ‬هاةٔ‪ ،‬غ‪ٟ‬ڌي ٕظإ‪ ٝ‬ةفطي تي ذ‪ ٣ٜٙ‬ڪي‪.٣‬‬
‫ا٘‪ٟٜ‬تفط (يار‪١‬ي‪ ٝ‬س‪ٙ‬يٓي ‪ ،‬ح‪ ٝ‬تط ْ‪٣‬حي‪ ١ ٝ‬ام ه‪ٟ‬ھ‪ٟ‬خي هيُء س‪ٙ‬يٓي ا٘‪ٜ‬اتا‪٣‬ڪاٗ حا‪ٕ ٣‬اتاٗ‬
‫ڪطاي‪ ،٣‬ا‪ ٝ٢ٞ‬ئي تط ْ‪٣‬حي‪ ٝ‬کيع ز‪١‬ط ڋئي غا‪ٟ‬اصس ز‪ٞ‬اصااي ساتا‪ ٚ‬ڪاطي‪ٞ ،‬انايا‪ ٝ‬سا‪ٙ‬ايآاي‬
‫ا٘‪ٜ‬ػتٍي‪ ٝ‬کي ار‪١‬ي‪ ٝ‬س‪ٙ‬يٓي حي هڳ اڌرائاي‪١ .‬ا‪862 ٣‬ع کاام ‪866‬ع تاائايا‪ ٝ‬سا‪ٙ‬ايآا‪٣‬‬
‫ر‪١‬ي‪ ،٣‬هط ‪ٙٛ‬ڪ پ هډ‪ٞ‬صڌ ‪ٟ١‬گا‪ ٝ١ ٝٛ‬کي غا‪ٛ‬طا) (ااديَء ح‪ ٣‬ؽھط ڇاڎي ةاِاصاد ڀاڄاي هناڻ‬
‫تي ‪ٛ‬خت‪٣‬ر ڪي‪ٙٛ .٣‬ڪ حي تط ْ‪٣‬ج ‪ٞ‬ني‪ ٝ‬س‪ٙ‬يٓ‪ ٣‬ا٘‪ٍٜ‬اياظ کاي تاشا تاي هيا‪٢‬ااريا‪ ،٣‬حا‪ٟ‬اھا‪ٝ‬‬
‫‪866‬ع کام ‪869‬ع تائي‪ ٝ‬ذڪ‪ ٛ٣‬ڪني‪ .‬ذڪ‪ ٛ٣‬ڇا ڪني ةع غڄي نإا ډاريا‪ٝ‬‬
‫تط ْ‪٣‬حي‪ ٝ‬ا غپا‪١‬ي‪ ٝ‬حي ‪١‬ٿ پ ر‪١‬ي‪١ .‬ي ٌطب س‪ٙ‬يٓا رڳ‪ٞ ٣‬ا٘ي حا ذاڪ‪ ٚ‬ر‪١‬يا‪.‬‬
‫دراـٗ ت‪١٣‬ام ڪ‪ٟ‬ھ‪ ٝ‬ة‪ ٠‬غ‪ٙ‬ه‪ ٟ‬ح‪ ٣‬کڻي ‪ٛ‬ثاك هن‪ ٣‬ت‪ ٝ١ ٠‬حا‪ ٣‬ةاا‪ٞ‬اي هڋي ‪ٛ‬ارا‪ٟ‬ا ا د٘اياطيَء‬
‫غام ا‪١‬ا غ‪ٙ‬ه‪ٕ ٟ‬ائ‪ ٚ‬ڪطي ه‪ .٣‬ه‪ ٣١ ٣‬ا‪ ٣١‬ئي غ‪ٜ‬خ‪٢‬ي ه‪ ٣‬ت‪ ٝ١ ٠‬ح‪ ٣‬اهالد ‪ -‬ه ا ها‪ ٣‬ها‪٣‬ٽاا‬
‫ام کي اين‪ ٝ‬ئي رٌب تاب غام ‪ ١‬ئي‪ٟ‬صا هي‪ٟ‬صا‪ ،‬هط اين‪١ ٝ‬طاظ ‪ ٣ ٞ‬هني‪ .‬ت‪١٣‬ام ڀا‪ٙ‬اي کاڻاي راحاا‬
‫ر‪ٞ‬خي غ‪ٟ‬گ‪ ٠٢‬ح‪ٛ ٣‬ثاك هن‪ ٣‬يا ‪ ِٗٛ‬غ‪ٙ‬ه‪ ٟ‬ح‪ .٣‬ىھيط ا٘اصيا‪ ٝ‬ةااةاط ڪاياڎه د٘اياط ا غاخااڳ‬
‫ذاڪ‪ .٣١ ٚ‬ام ةٍص ٽي چار ذاڪ‪ ٚ‬کڻي ‪ٜ١‬ٿ هارا هيا‪ ،‬هط ام ةٍص ‪ ِٗٛ‬ةادؽاا‪١‬ا‪ ٝ‬حا‪ ٣‬ذااك ڇاا‬ ‫ةفطن‬
‫هي‪ !٣‬ا‪ ٣١‬ئي ذاك اغپي‪ ٝ‬پ ‪ٛ‬ػ‪ٜٙ‬ام ذاڪ‪ ٜٝ‬ح‪ ٣‬هي‪.٣‬‬
‫غ‪ٟ‬ڌ حي ٕظإ‪( ٝ‬ةرطي ډاڌي‪ ٝٙ‬ةاة ‪ ٛ‬ايا‪٣‬م ڳاا٘ا‪٢‬ايا‪٣‬م هاڏ‪١‬اڻ هاري حاي دك پ ‪١‬اڪ اا‪ٜ‬اام‬
‫دهٔفْ انيحّڪم جّ كحم ضٍرس ئْ پٽ انيٍحطس (ٓارًُٔ دهٔفْ) جسڪ ىحافغً ُٿان ڪسآّ ُّ‪ٌ .‬ئّن دهٔفّ‬ ‫كطهر ح‪ ٟٚ‬هن‪ٟ‬صه ‪ٞ٣١‬صه‪ ،‬حيڪ‪٣ٛ ٣‬م کي ة‪ ٠‬ډيام پ “ي‪ ٣١ ٣‬ت‪ ،٠‬ڇا ٕظإ‪ ٝ‬ال ا‪ٜٛ ٣١‬ڪ‪ ٣١ ٝ‬تا‪٠‬‬
‫انيٍحطس ڪّ ضال کً ةَ ىص دهٔفّ رُّٔ‪ ،‬پس ڪيشور حڪّىث ڪسي ًُ جْ ڎٍٓھً ۾ ضّل ٌافسىاٌْ (اٌرروٌْ‬ ‫‪ٌ ٣١‬تاغي غ‪ٙ‬ه‪ ٟ‬حھڏي نإت‪٣‬ر ذڪ‪ ٛ٣‬پ (غ‪866 ٝ‬ع پ ةفاطي تاي ذا‪ٜ‬ا‪ٙ‬ا‪ ٣‬ڪاطي‬
‫غگ‪ٝ٢‬؟ ام ةاة ‪٣ٛ‬م ة‪ ٠‬ام دهر حي ٌتاغي غ‪ٙ‬ها‪ٟ‬ا حاي ڪاخا‪٢‬ا‪ ٠‬ذااڪا‪ٜ‬ا‪( ٝ‬سا‪ٙ‬ايآا‪ ٝ‬حاي‬
‫اٌحشار) پٔرا ٿْ پّٔ (جٍھً کْ ؼسةْ ۾ فّضْ ضاىساء) ‪The Anarchy Samrra‬ضڏًٓ ٿا‪ .‬اُا ڎَُ ضال کً رُْ‪،‬‬ ‫تٓفيٗ غام ت‪٣‬اريز هڏ‪١‬ي ت‪ ٠‬ڳا٘‪ ٠٢‬غ‪ٜ‬خ‪ ٠٢‬پ “ئاي ا ‪١‬اتاي ها‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٟ‬اخاي هاڏ‪١‬ا‪ٟ‬اصڌم ال ام ‪ٛ‬اام‬
‫‪863‬ع کان ‪878‬ع جائًٔ‪ ،‬جٍھً جْ آدسي ضانً ۾ (‪866‬ع) ۾ ةلّل ىّرخ انطتسي جْ نکٔم جارٓخ جْ ٽئًٔ جهر ىطاةق‪،‬‬ ‫ڪخ‪ ٠٢‬ة‪ٟ‬يادي ڳا٘‪٢‬ي‪٣‬م ٘يڻ چا‪١‬يام ه‪ ،٣‬حين‪ ٣١ ٝ‬غ‪ٜ‬اخا‪٢‬اي غاگا‪٢‬ا‪ ٝ‬تا‪ ٠‬د‪ٞ‬اياا حاي ناإاتا‪٣‬ر‬
‫ضٍڌي كشاكً ةطسي جْ حيهّ ڪّٔ‪.‬‬ ‫غ‪ٙ‬ه‪ٟ‬ت‪ ٝ‬ح‪ ٣‬زهاك ة‪ ٠‬اچي ه‪ ،٣‬ساص ڪطي حتي ‪٣ٛ‬رهثي راڄ “‪١‬ي‪ٛ“ .‬طيڪا‪ ،‬حاپاام‪ْ ،‬اطا‪ٞ‬اع ا‬
‫‪ٞ‬ارهي حھڏم ‪ٙٛ‬ڪ‪ ٝ‬پ حتي ـاف ا ؽٓاف چ‪ٞ٣‬اڊم ذرياٍاي ذاڪا‪ٛ٣‬ا ‪١‬ا ئاڻ ال ايا‪ٜ‬اا‪ٞ‬اصار‬
‫‪ٙٛ‬ڪ ا ‪ٛ‬اڻ‪ ٝ٢‬حي سض‪ ٛ‬ڪطڻ ال ـصر يا هزياطاٌايا‪ ٚ‬چا‪ٞ٣‬اڊياا هنا‪ ٝ‬هاا‪ -‬ياٍا‪ٟ‬اي ةاھاتاطيا‪ٝ‬‬
‫ٌتاغي ا‪٢‬طاڻي حي ‪750‬ع کام ‪1258‬ع تائي‪ ٝ‬ذڪ‪ ٛ٣‬ر‪١‬ي‪ ،‬ح‪ٟ‬ھ‪ ٝ‬پ ‪ 37‬س‪ٙ‬يٓا هياا‪.‬‬ ‫ٌياش هي هيا ‪١‬نا‪ ،‬ح‪ٟ‬ھ‪ ٝ‬ح‪ٛ ٣‬ثاك ت‪١٣‬ام کي اڄ ة‪ٟٙٛ ٠‬صه‪ .‬اغام حي ڪيتطم هڋم ‪ٛ‬ااڻا‪٢‬ا‪ ٝ‬حاا‬ ‫ٌ‪٣‬ا‪ٛ‬ي ‪ٜٞ‬ائ‪ٟ‬صا چ‪ٞ٣‬ڊيا هن‪ ٝ‬ها‪٣ٛ ،‬رهثي هاري ذڪ‪ ٛ٣‬پ ا‪ٛ ٣١‬ػن‪ ٣ٙ‬هني ه‪ ٣‬ح‪ ٣‬هيُء ةاٍاص‬
‫ڋ‪٣١‬م س‪ٙ‬يٓ‪ ٣‬ا٘‪ٜ‬ت‪٣‬ڪٗ ال چي‪ ٣‬هني ه‪ ٣‬ت‪ٌ ٠‬تاغي ا‪٢‬طاڻي ح‪“ ٣‬سطي ‪ٛ‬لت‪٣‬ط ذاڪا‪ ٚ‬ثااةا‬ ‫ار راس ح‪ ٣‬ديط تائي‪ٛ ٝ‬رٓ‪٣ٙ‬م غخاائاي‪ ،‬ڋيا‪ٟ‬اھا‪ ٝ‬حا‪ ٣‬دياط تاائايا‪ ٝ‬غاتاا هاياا “‪١‬ا‪ .ٝ‬ا‪١‬اي چاا‪١‬اي‬ ‫ام ح‪ ٣‬ه ذاڪ‪ ٚ‬هني ه‪ ٣‬ا ه‪ ٣‬ا‪ ٣١‬چا‪١‬ي اډ چطي‪ ٣‬يا کطيٗ ‪١‬خي‪ ،‬ةاَ٘ ‪١‬خي يا اا٘اڪ ‪١‬اخاي‪،‬‬
‫هي‪ .٣‬ام ةٍص ‪ ٝ١‬حي اهالد ‪ٛ‬ام حيڪي تش ډڻي هيا‪ ،‬ت‪١ ٝ‬ڪڏي تش غ‪ٟ‬ڀا٘ي‪ ٣‬هي تا‪ ٠‬اناي‬ ‫غطڪاري “ْيػط ‪١‬خ‪ ٝ‬يا غياغتصام‪ٙٛ ٣١ ،‬ڪ ا ‪ٛ‬اڻ‪ ٝ٢‬ال ‪١‬ڪ نطف ‪ٞ‬ڪ‪ٜ‬ا ثاة هايا‪ ٝ‬هاا‪،‬‬ ‫‪ ٣١‬ذاڪ‪ ٚ‬هي‪ ٣‬هني‪ ،‬هط ‪ٙٛ‬ڪ کي ‪ ١‬ئي ‪ ٣ ٞ‬غگ‪٢‬ي‪ -‬ا ‪ٜ١‬يؾھ اين‪ ٝ‬ةا‪ ٠‬هاناي ها‪ ٣‬تا‪ ٠‬ؽاطهع‬
‫ام کي اله‪ ٣‬هي‪ ،‬حين‪ ٝ‬غ‪ٙ‬ه‪ٌ ٟ‬ث‪ٜ‬ا‪ٞ‬يھ حي س‪ٙ‬يٓ‪ ٝ‬ه‪ٟ‬ھ‪ٟ‬خ‪ ٝ‬حي س‪ٞ٣‬طيظي ڪاطي ‪١‬اڪ اناي‬ ‫ت‪ ٠‬ني نطف ه‪ٟ‬ھ‪ٟ‬خي اس ق ا حػ‪ٜ‬اا‪ٞ‬اي ـارا کاي ڇاياھا‪ ٣‬رغاائايا‪ ٝ‬هاا‪ .‬غا‪“ ٣‬ساطي ‪ٛ‬اِاٗ‬ ‫حا ذاڪ‪ ،ٚ‬ةادؽا‪ ،٠١‬س‪ٙ‬يٓا‪ ،‬غ‪ٙ‬هام‪ ،‬ساص ڪطي ا‪٢‬طاڻي ح‪ ٣‬ة‪ٟ‬ياد رکڻ هارا ةا‪ٞ‬ي ذااڪا‪- ٚ‬‬
‫کام تش کػي‪ ٣‬هي ا ‪ٙٛ‬ڪ کي نا‪١‬ڻ ا ٌ‪٣‬ال حي سض‪ ٛ‬ڪطڻ ةصرام‪ ٟٝ١ ،‬رڳا‪ ٣‬ها‪ٟ‬اھا‪ٟ‬اخاي‬ ‫ذاڪ‪ ٜٝ‬ح‪ ٣‬ة‪ ٠‬ا‪ ٣١‬ذاك ‪ ٣١ .٣١‬غش غػ ا ٌياش هي هيا ‪١‬نا‪ .‬کايا‪ ٝ‬ها‪ٟ‬اھا‪ٟ‬اخاي ‪ٛ‬ا‪ٙ‬اڪ ا‬ ‫چا‪١‬ي ا‪ٛ‬يط ‪ٍٛ‬اهي‪١ ٣‬خي يا اة‪ ٣‬ـآااح‪ ،‬ىاھاياط ا٘اصيا‪ ٝ‬ةااةاط ‪١‬اخاي ياا ٌاثا‪ٜ‬اام تاِاطك هاھا‪ٙ‬ا‪٣‬ام‪،‬‬
‫ٌياؽي ح‪ ٣‬غ‪٣‬چي‪ ٣‬هي‪.‬‬ ‫‪ٛ‬اڻ‪ ٝ٢‬ح‪ ٣‬ذره ة‪ْ ٠‬ڪط ‪ ٞ‬اي ر‪١‬ايا‪ .٣‬ا٘اتا ‪١‬ا‪ ٣‬ذاطل هډائاڻ حاا ‪ٛ‬اا‪١‬اط ‪١‬اناا‪١ ...‬اط ذااڪا‪ ٚ‬حا‪٣‬م‬ ‫ـرت‪ٟٜ‬ص ا ٌٖ‪ٟٜٙ‬ص هي‪ ٝ‬ها‪ ،‬هط ه‪ ٣‬حا ذاڪ‪ٌ ٚ‬يؼ حي ز‪ٞ‬اصاايَء پ ها‪ٙ‬اخاڻ ڪاطي ٌايااش‪،‬‬
‫“ئ‪٣‬م ح‪ٟ‬ھ‪ ٝ‬ة‪ ٠‬حھاز تي ر‪١‬يع هي ت‪ ٠‬ه‪ٟ‬ھ‪ٟ‬خي ڪنت‪ ٝ‬حي ڀ تي ‪١‬ڪ تا‪ ٠‬د‪ٞ‬اياا حا‪ٞ ٣‬اٖاؾا‪ ٣‬ا‬ ‫ڪيتطي‪٣‬م ئي زا٘‪٣‬م ا ڪ‪ٟ‬يظهم ‪١‬ي‪٣‬م‪ ،‬ح‪ ٝ‬ح‪ ٣‬اهالد تش ت‪٣‬ڌي ‪ٛ‬اك ‪ٙٛ‬ڪايا ال ‪١‬اڪ اناي‬ ‫ذ‪ٟ١‬ي ‪ٛ‬طيق ا ‪ٞ‬ؾني هي‪ ٣‬هن‪.ٝ‬‬
‫ي‪ ٣‬ام ذفي ح‪ ٣‬هڋه ‪ٖٞ‬ؾ‪ٟ١ ٣‬ي‪ ٣‬هي‪ ،‬ح‪ٙٛ ٝ‬ڪ‪ٝ‬ا غ‪ٟٜ‬ڊ هٽام ٘‪ٟ‬اگا‪٢‬ا‪ ٠‬هايا‪ ٣‬هاي‪ ،‬حايانا‪ ٝ‬ساتاط‬ ‫کي ٕتٗ ڪطڻ پ ٘ڳ‪ ٣‬ر‪١‬ي‪ ٣‬هي ا يا‪ٕ ٝ‬ا‪ٛ٣‬ا‪ ٝ‬کاي ٕاتالا‪ ٣‬ڪاطڻ حا‪ ٣‬هحا‪٢‬ا‪ٛ ٠‬اھاياا ڪاطڻ حا‪٣‬‬ ‫ه‪ٟ‬ھ‪ٟ‬خي ‪ٟٞ‬ڍي ک‪ٟ‬ڊ حي ‪ ِٗٛ‬ةادؽا‪ ٝ١‬حا‪ٛ ٣‬اثااك هناتا‪ ٣‬تا‪ ٠‬ؽاطهع حاا ذااڪا‪ :ٚ‬ةااةاط‪ ،‬اڪاتاط‪،‬‬
‫ه‪٣‬ي ت‪ ٠‬اغام ح‪ ٣‬حھاز ڪ ام ڪا اام ٘ا‪ٟ‬اگا‪٢‬اي ر‪١‬ايا‪١“ ٣‬اي‪ .‬ام کاام ٌا هن حا‪ٟ‬اھا‪ٛ ٝ‬ا‪ٙ‬اڪ حاي‬ ‫‪ ٣ٍٕ٣ٛ‬ڋ‪ ٣ٞ‬هي‪.‬‬ ‫ؽا‪١‬خھام‪ ،‬اهر‪ٞ‬گظيب ا هي‪ٟ‬صي ‪ٜ١‬اي‪٣‬م پ ة‪ ٠‬چڱ‪ ٣‬ساـ‪ ٣‬ذاك ‪١‬ن‪ ،٣‬هاط ها‪ ٣‬حاي ذااڪا‪ٜ‬ا‪ ٝ‬حا‪٣‬‬
‫ة‪ٟ‬صراا‪ ٠١‬پ ٘‪ٟ‬گط ا‪ٞ‬صاز هي‪ٟ‬صه ‪ ٣١‬ت‪ ٠‬ام ‪ٙٛ‬ڪ حي ذاڪ‪ ٜٝ‬حاا ‪ٞ‬ااال ‪١‬اڪ ها‪ٟ‬اي تاي ٘اياي ڇاڎياا‬ ‫ا‪١‬ي ا‪ٞ‬گطيظ ح‪ٟ١ ٝ‬صغتاام پ هاهاار ڪاطڻ ال ‪ٛ‬اِاٗ ذااڪا‪ٜ‬ا‪ ٝ‬کاي ‪١‬اٿ اڌي احاازس ‪ٞ‬اا‪ٛ‬اا‬ ‫ڇا ذاك ر‪١‬ي‪٣‬؟ ٌ‪٣‬ال ا ‪ٙٛ‬ڪ حي ذٓاى ح‪ ٣‬غ‪٣‬چڻ ةصرام ‪ ٟٝ١‬کي ْٖم تاج ا تش ذاـاٗ‬
‫هي‪ٛ .‬ثاك ن‪٣‬ر تطڪي هاغي “‪١‬ي‪٣‬م ت‪ ٠‬غ‪ٙ‬ه‪ٌ ٟ‬ث‪ٜ‬ا‪ٞ‬يھ حي غ‪ٙ‬ها‪ ٝٞ‬حا‪ٛ ،‬فط ا ٌطاق هاغاي‬ ‫هرتا‪ ،‬ا‪١‬ي غڄي ‪ٟ١‬صغتام حا ‪ٛ‬ا٘ڪ هي هيا‪ .‬ا‪١‬ڏه ئي ذاك ا‪ٛ‬يھ ا‪٢‬طاڻي ح‪ ٣‬هايا‪ٌ .٣‬اتااغايا‪ٝ‬‬ ‫ڪطي ٌياؽي ڪطڻ ح‪ْ ٣‬ڪط ر‪١‬ي‪ ٣‬هي ا ا‪ ٣١‬تاج ذاـٗ ڪاطڻ ال ‪١‬ا‪ٟ‬ا‪ ٝ‬ډاريا‪ ٝ‬کاام ةا‪ٛ ٠‬اصد‬
‫“‪١‬ي‪٣‬م ت‪ ٠‬ا‪ٛ‬يھ ا ٌتاغي ا‪٢‬طاڻي حي س‪ٙ‬يٓ‪ ٝ‬حاا‪ ...‬ا‪١‬ا‪ ٣‬ام ڪاطي تا‪ ٠‬حايانا‪ ٝ‬تاطڪايَء پ ڪاا‬ ‫‪ 750‬ع پ ا‪ ٖٞ‬ب “ڻي ا‪ٛ‬يھ ا‪٢‬طاڻي ح‪ ٣‬تاشاتا‪ ٣‬اه‪ٞ‬اڌه ڪايا‪ ٣‬ا هااڻ هڋي رٌاب تااب غاام‬ ‫ذاـٗ ڪطي ه‪ٟ‬ھ‪ٟ‬خي ڀائطم‪ ،‬هي‪ٟ‬صي ه‪ٟ‬ھ‪ٟ‬خي هيُء يا چاچي کاي ةا‪ٕ ٠‬اتاٗ ڪاطڻ پ دياط ‪ٞ‬ا اي‬
‫‪ٛ‬ػخص‪ٛ ،‬ر س يا ي ڪا ياداار ؽي ڋغڻ ‪ٛ‬ھٗ‪ ،‬ام ح‪ٞ ٣‬ا٘‪ ٣‬هڏ‪١‬ي “ئيڊيا هاناي تا‪ ٠‬ام ؽاي‬ ‫اغ ل حا س‪ٙ‬يٓا هي ذڪ‪ ١ ٛ٣‬ئڻ ٘ڳا‪ .‬ا‪ ٣١‬ئي ‪٣ٛ‬رهثي غ‪ٙ‬ػ‪ ٣ٙ‬ر‪١‬ي‪ .٣‬ؽطهع حاا سا‪ٙ‬ايآاا‬ ‫ڪني‪ .‬ه‪ ٣‬ڋغ‪١ ٣‬يڎي هڋي ‪ ِٗٛ‬غ‪ٙ‬ه‪ ٟ‬حي “سطي ةادؽا‪ ٝ١‬ح‪ ٣‬ڇا ذاك ر‪١‬ي‪ !٣‬ةھاادر ؽاا‪١‬ا‪٠‬‬
‫ح‪ ٣‬ڪھڏي غ‪ٙ‬هام غام هاغه‪ ٣١ ٣‬ا ‪ ٝ١‬ڪھڏي دهر پ ذڪ‪ ٛ٣‬ڪني‪.‬‬ ‫ت‪ٕ ٠‬اةٗ‪٣١ ،‬ؽيار ا ح‪ٟ‬گخ‪ ٣‬ثاة هيا هط ه‪ ٣‬ا‪ ٝ٢ٞ‬حي اهالد پ ذااك ‪ٞ‬ا‪ ٠‬ر‪١‬ايا‪ .٣‬اياڎه ڪا‪ٜ‬اظهر‬ ‫ىٓط ح‪ ٣‬ت‪ ٠‬ا‪ ٣١‬هني ذاك هي‪ ٣‬ح‪ ٝ١ ٣‬ح‪ ٣‬د‪ٙ١‬يَء حي ‪ٛ‬يٗ ک‪ ٌ ٝ‬ئٖي پ ة‪ ٠‬ذڪ‪ٞ ٚ‬ا اي ‪١‬ا‪ٙ‬ايا‪.٣‬‬
‫هالي ا‪ٜ٢‬ڻ هارم هڏ‪ٟ١‬صڌم کي ة‪“ ٠‬ئ‪٣‬م ا‪١‬ا ئي ‪ٞ‬فير ڪ‪ٟ‬صه “‪١‬يام ت‪ ٠‬ا‪٢‬ط ڇاڎڻ کاام اڳ‬ ‫هي‪ٟ‬صا هيا ح‪ ٟٝ١ ٣‬ال ه‪ٟ‬ھ‪ٟ‬خي ‪ٙٛ‬ڪ ا ‪ٛ‬اڻ‪ ٝ٢‬ح‪ ٣‬ت‪ ٠‬ڇا ها‪ٟ‬اھا‪ٟ‬اخا‪ ٣‬ةاچااُء ةا‪ ٠‬ڋکايا‪ ٣‬ڪا‪ ٚ‬هاي‬ ‫ا‪ٞ‬گطيظم نطْام حيڪ‪ٛ ٣‬ھي‪ٟ‬ي ح‪ ٣‬هىيٓ‪ٟٙٛ ٣‬صه ‪٣١‬س‪ ،‬ا‪ ٣١‬ذاـٗ ڪطي س‪٣‬ش هي‪ ٣‬هي‪.‬‬
‫‪ٞ‬ني‪ٙٛ ٝ‬ڪ حي حااطاْي ا ت‪٣‬اريز ح‪ ٣‬حيتطه هي غگ‪٢‬ي‪ٛ ،‬هاٍ٘‪ ٣‬ڪطي ه‪ٞ ٣‬ڪطم‪ .‬ه‪ ٣‬ڀ‪ٙ‬اي‬ ‫هي‪ ،٣‬ساص ڪطي يار‪١‬ي‪ ،ٝ‬ار‪١‬ايا‪ ،ٝ‬تاياط‪١‬ايا‪ٌ ٝ‬اتااغاي سا‪ٙ‬ايآاي حا‪ ٣‬تا‪ ٠‬ذااك ‪١‬اياڻا‪ ٣‬ر‪١‬ايا‪.٣‬‬ ‫‪١‬ڪ ا‪ٞ‬گطيظ حي ڈائطيَء ‪ٛ‬هاةٔ ت‪ ،٠‬د‪ٙ١‬يَء پ ر‪ٟ١‬صڌ غڀ ا‪ٞ‬گطيظ “ْيػط‪ -‬هڋا ت‪٣‬ڌي ‪ٞ‬ا‪ٟ‬اڍا‪ ،‬غاج‬
‫ت‪١٣‬ام ڀ‪٣‬ٽام‪ٞ ،‬يپاك هن‪ ٣‬يا ‪ ٛ‬ئيؾيا‪ ،‬حپام‪ ...‬ت‪١٣‬ام ام ‪ٙٛ‬ڪ ةاة اڳ‪٣‬اٽ ‪ٛ٣ٍٙٛ‬اس ذااـاٗ‬ ‫هڏ‪ٟ١‬صڌ رڳ‪ ٣‬ا‪ ٝ٢ٞ‬ٽ‪ ٝ‬چن‪ ٝ‬س‪ٙ‬يٓ‪ ٝ‬حي ز‪ٞ‬صاي ا ا‪٢ٞ‬ا‪ ٝ‬حاي ذاڪا‪ٛ٣‬ا حا‪ ٣‬اذا‪٣‬اك هاڏ‪١‬ا‪ ٝ‬تا‪٠‬‬ ‫اڀطڻ کام اڳ پ هطيڊ اطائ‪ٞ٣‬ڊ تي اڎ هي هطيڊ ا هرزش ڪ‪ٟ‬صا ‪١‬نا ا ه‪ٞ ٣‬ياطم ڪاطي “ْاياػا‪ٝ‬‬
‫ڪطي ‪ٞ‬ڪط‪ٞ‬صئ‪ ٣‬ت‪ ٠‬ت‪١٣‬ام کي ا‪ٙٛ ٣١‬ڪ ڋغڻ ا ا‪ٜ٢‬ڻ پ ‪ٛ‬ظه اي‪ٟ‬صه‪ .‬تيط‪١‬ي‪ ٝ‬س‪ٙ‬يآاي ا٘ا‪ٜ‬اٍاتاظ‬ ‫‪ ٟٝ١‬کي ذيطس هي‪ٟ‬صي! ڋ‪٣١‬م سا‪ٙ‬ايآا‪ ٣‬ا٘ا‪ٜ‬اتا‪٣‬ڪاٗ‪ ،‬حا‪ٟ‬اھا‪847 ٝ‬ع کاام ‪861‬ع تاائايا‪ٝ‬‬ ‫ح‪ ٣‬رخ رک‪ٟ‬صا ‪١‬نا‪ٟٛ .‬خ‪ٟ٢‬ص ح‪١ ٣‬ڪ هڳي ٘‪ٟ‬چ ڪطي‪ ،‬حڎ‪ ٝ١‬هري “ْيػ‪ ٝ‬ڋي ‪٣ٛ‬ٽ‪ٟ‬صا ‪١‬نا ت‪ ٠‬ام‬
‫حي ڋي‪ٟ‬ھ‪ ٝ‬پ‪ ،‬غ‪ٟ‬ڌ حي ٕظإ‪ ٝ‬ةفطي تي ذ‪ ٣ٜٙ‬ڪي‪ ٣‬ا ڦط٘ ڪني‪.‬‬ ‫ذڪ‪ ٛ٣‬ڪني‪ ،‬ام ال چي‪ ٣‬هني ه‪ ٣‬ت‪ٌ ٠‬تاغي ا‪٢‬طاڻي ح‪“ ٣‬سطي نإت‪٣‬ر س‪ٙ‬ايآا‪١ ٣‬ا‪١ .٣‬ا‪ٝ‬‬ ‫هٕ ‪١‬ي ‪ ِٗٛ‬ةادؽا‪ ٠١‬ا ؽھظادا ‪ٟٞ‬ڊ ‪ٛ‬ام غخااڳ هايا‪ٟ‬اصا ‪١‬اناا‪ -‬ياٍا‪ٟ‬اي ‪١‬ا‪ ٣‬غاشا غاػا ا‬

‫‪5‬‬
‫“چط ‪ 10‬غيپٽ‪ٜ‬تط ‪2023‬ع‬
‫ڪاهش‬ ‫پار کان آيل رط‬
‫ٻئي َ‬
‫‪١‬ا‪ ٣ٞ‬انا ة‪ ٠‬غ‪ٟ‬ڌ غام اٽڪي‪ ٣‬هي‪١“ ٣‬ي‪.‬‬
‫‪١‬تي غڀ غ‪ٟ‬ڌي اديب ا اديتائ‪٣‬م اچي اڎ ت‪ ٠‬هيا “‪ ،ٝ١‬هط ا‪ ٝ٢ٞ‬ح‪ُ ٣‬‬
‫ػَڪت خعيو ػَرو جَ ِ‬
‫عالم ارواح نان نَڪليل رط‬
‫ادا‪ ،‬جّکْ ىتارڪ ُجْ جَ‬
‫ڳا٘‪٢‬ي‪ ٝ‬ا ٕف‪ ٝ‬حا ا‪ٞ‬تار‬ ‫هيارا ‪ٞ‬ياز!‬
‫“‪.ٝ١‬‬
‫پٍٍِجّ دوضث ىرد ؼهْ‬ ‫ه‪٢‬طي‪ٟ٢ٟٛ ٝ‬خي ٌا٘‪ٚ‬‬
‫ارهاح پ اچڻ ح‪ ٣‬اذ‪٣‬اك ڌ‪.‬‬
‫ا‪ٛ‬يص ت‪ ٠‬س‪٣‬ش ‪ٞ٣١‬صي‪“ ،ٝ‬ةاد ‪ٞ٣١‬صي‪ ،ٝ‬د‪ٞ‬يا حي‬
‫غڀ‪ٟ‬ي ُ‪ ٜٝ‬ا دردم کام “زاد ‪ٞ٣١‬صي‪.ٝ‬‬
‫ضٍڌي جؽهٔو جّ وفاكْ‬ ‫‪٣ٛ‬م کي ستط ڪ‪١ ٠ٞ٣‬ني ت‪٠‬‬
‫“ئ‪٣‬م ڪ‪ ٣‬ايتطه ح‪ٙ‬صي‬
‫ذري ا‪ ٠ ٢‬غاك اچي هيا “‪ ٠ٞ ،ٝ١‬سم ‪ ٠ٞ‬ه ‪٠ٞ ،‬‬
‫‪ٛ‬يٗ ‪ٕ ٛ ٠ٞ‬اس‪٣ْ ٠ٞ ،‬م ‪ ٠ٞ‬ايع اي‪ ٚ‬ايع‪ .‬اضريٗ‬
‫وزٓس ةڻّٔ آُْ‪ .‬ىّن جّ اُا‬ ‫اه‪١‬ام غڀ‪ٟ‬ي کام‬
‫‪٣ٛ‬ڪ ئي ‪١‬تي اچي‬
‫چا٘ي‪ ٝ٢‬غا٘‪ ٝ‬پ ؽايص ه‪ٟ٢ٟ‬خي ز‪ٞ‬صايَء حا ‪١‬ي‬
‫ه‪٢‬طيام غاك “‪ ٝ١‬ح‪ ٣‬هاڻ ‪١‬ڪٻني غام ‪ٙٛ ٠ٞ‬يا‬
‫دتس ٻڌي جَ ىّن کان جَ‬ ‫‪ٟ٢ٟٛ‬خي‬ ‫ه‪٢‬چ‪ٟ‬صس‪.‬‬
‫ز‪ٞ‬صاي ‪١‬ڪ ذ‪ٛ‬ي‪٣‬ار ‪ٛ‬اڻ‪َ٣٢‬ء‬
‫“‪١‬ي‪٣‬م‪ ٠ٞ ،‬ڪچ‪٢‬طي ڪني “‪١‬ي ا ‪ ٠ٞ‬ڪ‪ ٣‬اڎ‬
‫غٓط ڪي‪١“ ٣‬ي‪ ٠ٞ ،‬ت‪٣ٛ ٣‬م کي ڪ‪ ٣‬ڪتاب ڋ‪٣ٞ‬‬
‫ڇسڪ ٌڪسي وّٓ‪ .‬ىّالئْ‬ ‫حيام ذ‪ٛ‬ي‪٣‬اري‪ ،‬تطتيب ا‬ ‫“‪١‬ي ا ‪٣ٛ ٠ٞ‬م ت‪٣‬کي ڪ‪ ٣‬ڪتاب ڋ‪١“ ٣ٞ‬ي ‪ -‬ا‬
‫‪ٞ‬ياز ه‪٣٢ٟ‬ر‬
‫ىرد ؼهْ ضٍڌي وڎو نٔکڪ‬
‫اذتياط غام هني اضري‪.‬‬ ‫‪ٛ‬ظي حي ڳا٘‪ ٠٢‬ت‪ ٠‬ام غڄي هٕ دهرام ‪٣ٛ ٠ٞ‬م‬
‫‪٣ٛ‬م دهائ‪ ٝ‬ا ٌ ج حي‬ ‫ت‪٣‬کي ڪي دڌڪا ڋ‪ٞ‬ا “‪ ٝ١‬ا ‪ ٠ٞ‬ئي ت‪ِ ٣‬چڏي‬

‫جَ ةٔشڪ آُْ‪ ،‬پس کٔص‬

‫آڏي وڎي ذىّٔاري ىهٍري‪،‬‬
‫اُّ جَ ًُ پاڻ ةَ ڪڏًُ ٌَ‬
‫ضّچّٔ ٌُّرو‪ .‬ةِسحال‬
‫ىرد پٍٍِجّ جَ جگسي ٓار‬
‫آُْ‪ ،‬پاڻ کْ ضٍرس‬
‫ىلسريَء جْ جٔڪا دّشْ‬
‫ٿْ آُْ‪ ،‬ان جّ اٌرازو ٻّٔ‬
‫ڪٔس ڪٔئً ٿّ نڳائْ‬
‫ضگِْ؟‬
‫‪ٛ‬صد ٌ‪ٙ‬ي غ‪ٟ‬ڌي ا ؽ‪٣‬ڪ ذػي‪ ٝ‬ؽ‪٣‬ره‬
‫ا‪١‬ي اغپتا٘‪ ٝ‬حا ‪ٛ‬ا٘ڪ رڳ‪١ ٣‬تي ه‪٢‬چ‪ ،ٝ‬اغام حي هس پ حيڪ‪ٞ٣١ ٣‬صه ا‪ ٣١‬ا‪ ٝ٢ٞ‬غام‬ ‫ذ‪٣‬ا٘ي غام ڪڎ‪ ٝ١‬ة‪ ٠‬ڪا ةصاذتياني ‪ ٠ٞ‬ڪني ‪١‬ني‪،‬‬
‫ڪ‪ٟ‬صاغي‪ .ٝ‬حيڪڎ‪ ٝ١‬ي‪ ٣‬ڪخھ‪ ٠‬ة‪ ٠ٞ ٠‬ڪطي غگ‪٢‬ياغي‪ ٝ‬ت‪ ،٠‬ا‪ ٝ٢ٞ‬کي ا ِديَء سيطهَء حي‬ ‫ت‪٣‬کي ت‪ ٠‬ياد ‪ٞ٣١‬صه ت‪“ ٠‬ئ‪٣‬م ه‪ٟ٢ٟ‬خي ز‪ٞ‬صايَء حي “سطي ادةي تٖطيب يٍ‪ٟ‬ي ‪“ 16‬ڪٽ‪٣‬ةط‬ ‫ڪخ‪ ٠٢‬ڋي‪ ٝ٢ٟ‬ال ُ‪ُ ٝ٢ٟٛ‬غڄاي‪١“ ٣‬ي‪ -‬ا ‪ ٠ٞ‬هري ‪٣ٛ‬م ت‪٣‬کي ي‪٢‬ط دڌڪا ڋئي هطچاي‪١“ ٣‬ي‪.‬‬
‫ڪٽي هطهڻ‬ ‫ڪٽي ُ‬ ‫ذ‪٣‬ا٘ي ڪ‪ٟ‬صاغي‪ ،ٝ‬حيڪا هڪ غام کي‪ ٝ‬ڪپڏم ډهئڻ هاي غؤ‪ٞ‬ٽي غام ُ‬ ‫‪2021‬ع تي ذيصر“ةاد حي‪ٜ‬شا‪ٞ‬ا پ ٌ‪ٟ‬اي ة‪٣ٙ‬چ حي غا٘گط‪ ٠١‬ڋي‪ ٝ٢ٟ‬غڄ‪ ٣‬هٕ ‪ٛ‬اغڪ‬ ‫‪٣ٛ‬م کي ستط “‪١‬ي ت‪ ٠‬ت‪ٟ٢ٟ‬خ‪ ٣‬ا‪ ٣١‬غڄ‪ ٣‬هٕ ڪين‪ ٝ‬اضري‪١“ ٣‬ي‪١ .‬تي ِ‬
‫ٌا٘‪ ٚ‬ارهاح ‪ٛ‬ام‬
‫ڪطي ڇڎي‪ٟ‬صي‪.‬‬ ‫هائي هي ‪١ ٣‬نع‪ .‬ام ڋي‪٣ٛ ٝ٢ٟ‬م کي ‪ٙ١‬ڪي ‪ٙ١‬ڪي ک‪ٟ‬گ‪ ٠٢‬كطهر ‪١‬ني‪ ،‬هط ‪ٟ٢ٟٛ‬خي ِ‬
‫ه‪ٚ١‬‬ ‫ډرتيَء تي حيڪ‪ ٣‬ڪخ‪ ٠٢‬ة‪ ٠‬هني ه‪ ،٣‬ام ةاة ااڻ ذاـٗ ڪطڻ ڪ‪ ٣‬ڋکي‪ ٣‬ڪ‪ ٚ‬ڪ‪٢ٞ٣‬ي‪.‬‬
‫‪١‬اڻي ‪ٟ٢ٟٛ‬خي ‪١‬تي اچڻ کام ه‪ ٣‬هاره اذ‪٣‬اك ڌ‪١ .‬تي “يع ت‪١ ٠‬ظاري‪ ٝ‬اديت‪ْٟ ،ٝ‬ڪارم‪،‬‬ ‫ا‪ٜ‬ام پ ة‪ ٣١ ٠ٞ ٠‬ت‪ ٠‬اهچت‪ ٣‬ةي‪ٜ‬اري اچي ا‪١‬ڏه ا‪٢‬يطه ڪطي هن‪ٟ‬صي ح‪ ٣‬ه‪ٟ‬صر‪ ٝ١‬هي‪ ٝ٢‬ڋي‪ٝ٢ٟ‬‬ ‫حين‪ ٝ‬اغي‪ ٝ‬ذڪ‪ ٚ‬ڪطي‪٣‬م ها تين‪١ ٝ‬تي هاري ان ٌاس کاتي حا ح‪ٟ‬تي ٌ‪ٜٙ‬صار غڀ ااڻ‬
‫ڪا‪٣ٛ‬رم‪ ،‬ڳ‪٣‬ٺ هارم ا دك ا‪٢‬طي‪ٛ ٝ‬رت‪٣‬ة‪ ٝ‬غام ‪ٕ ٛ‬اس هي‪ ،‬حيڪي س‪٣‬ش سطل‪ ،‬ز‪ٛ‬ا‪ٞ‬ي‪،‬‬ ‫ا‪ٞ‬صر اه‪١‬ام حي هاڌي ‪ٛ‬ام ‪ٞ‬ڪطي ٌتصاٖ٘ادر ح‪٣‬ڻيخي‪٘ ،‬ڇ‪ٜ‬ڻ ڪ‪ ٝ١٣ٛ ،ٗٛ٣‬ڪ‪ٙ‬پ‪ٟ‬ا‪ ،‬ذ‪ٜ‬يص‬ ‫ک‪ٟ‬ي‪ ٣‬ذاكط هي‪ ٣‬هن‪١ .ٝ‬ط ‪ٛ٣ٍٙٛ‬اس ‪ٙٛ‬ي‪ ٣‬هني‪١ .‬تي ډرتيَء ها‪ٞ‬گط ‪ٞ‬ا‪١‬ي ح‪ ٣‬غطڪار ح‪٣‬م‬
‫ةي‪ٜ‬اري‪ ،ٝ‬اغپتا٘‪ ،ٝ‬غطڪاري “ْيػ‪ ٝ‬ا زا٘‪ ٝ‬حي ٌضاة‪ ٝ‬کام “حا هي هني ا‪ٜ٢‬يا‪ .‬ا‪ ٝ٢ٞ‬کي‬ ‫غ‪ٟ‬ڌي‪ُ“ ،‬ا غ‪ٙ‬ي‪ٌ ،ٚ‬تصا٘رٔ ٌا٘‪ٜ‬اڻي ا ‪ٛ‬اڻڪ حي هاڌي پ ر‪١‬ائؼ استيار ڪ‪ٟ‬صس‪ .‬غ‪٣‬‬ ‫چڱاي‪٣‬م ت‪ٛ ٠‬طچ ‪ٛ‬فا٘را هح‪٢‬ي‪ ٣‬ڌاي‪٣‬م هي‪٣‬م هن‪ ،ٝ‬ةإي غطڪار حي س ف ستطهم ‪ ٠ٞ‬رڳ‪٣‬‬
‫‪ ٠ٞ‬کائڻ ح‪ْ ٣‬ڪط “‪١‬ي‪ ٠ٞ ،‬هينڻ حي هطيؾا‪ٞ‬ي‪ ٠ٞ ،‬هاغپ‪٣‬رٽ ال ه‪ٟ‬ڌ‪ ٠ٞ ،‬هيظائ‪ ٝ‬ال ‪١‬ڻ هٺ‪ .‬غڀ‬ ‫ڳا٘‪ ٠٢‬هي ڪي‪ٙ١ :ٚ‬ڪي ک‪ٟ‬گ‪ ٠٢‬ا زڪال دهرام ڪطاچيَء حي ‪١‬ڪ ‪ٞ‬خي اغپتاك پ داسٗ‬ ‫٘ڪاي‪٣‬م هي‪٣‬م هن‪ ،ٝ‬هط زهر ةار‪ ،‬دا ي دڌڪي يا چن‪ ٣‬چ‪٣‬ا ڪطي رهڪطاي‪٣‬م ة‪ ٠‬هن‪ ٝ‬هي‪٣‬م‪.‬‬
‫‪١‬ڪ ‪ٟ١‬ڌ ‪١‬ڪ ئي هيڏ‪١‬ي پ هي ٗ “‪٘ .ٝ١‬ڇ‪ٜ‬ڻ ڪ‪ ٝ١٣ٛ ،ٗٛ٣‬ڪ‪ٙ‬پ‪ٟ‬ا‪ٌ ،‬تصاٖ٘ادر ح‪٣‬ڻيخ‪،٣‬‬ ‫هيع‪ .‬ؽطهع ؽطهع پ ت‪ ٌ ٠‬ج ‪ٛ‬ام ْائصه هي ‪ٛ‬رػ‪٣‬س هي‪ ٣‬هط ه‪ ٣‬اهچت‪ ٣‬ئي اهچت‪ ٣‬نتيٍ‬ ‫حڎ‪ٛ ٝ١‬ام اه‪١‬ام غام اڎ ‪١‬نع ت‪ ٠‬هاڻ ڋغ‪ٟ‬صه ‪١‬نع ت‪ ٠‬حيڪڎ‪ ٝ١‬ڪ‪ ٝ٢ٟ‬ـريد ڳا٘ھ چني‬
‫‪ٛ‬اڻڪ ا ٌتصا٘رٔ ٌا٘‪ٜ‬اڻي هارا ‪ٙٛ‬يا ت‪“ ٠‬ئ‪٣‬م هاڻ کي س‪٣‬ش ‪ٞ‬فيب غ‪ٜ‬خ‪٢‬ڻ ٘ڳع‪ .‬ڋي‪ٝ٢ٟ‬‬ ‫ةگڏح‪ٟ‬صي هئي ا ‪ٍٛ‬ا‪ ٣ٙٛ‬هني هي‪ٟ‬ٽي‪ٙ‬يٽط تائي‪ ٝ‬ه‪٢‬ت‪١ .٣‬تي ٌا٘‪ ٚ‬ارهاح پ “يع ت‪ ٠‬ڋن‪ ٚ‬ت‪٠‬‬ ‫يا ا‪ٞ‬صر ڪا ستط ىا‪١‬ط ڪني ت‪ ٠‬ه‪ ٣‬ا‪ ٣١‬هاڻ ئي ا‪ ٚ‬هي هي‪ٟ‬صه ‪ - ٣١‬ا ه‪ ٣‬غا٘‪ ٝ‬تائي‪ٌ ٝ‬صا٘ت‪ٝ‬‬
‫ح‪ ٣‬ڪچ‪٢‬طي‪٣‬م‪ ،‬راس ح‪٣‬م ‪ٛ‬رٓ‪٣ٙ‬م‪ ٠ٞ ،‬ا غ‪ ٝ‬حي هطيؾا‪ٞ‬ي‪ٛ ٠ٞ ،‬ا‪ ٝٛ‬حي ره‪٣‬رٽ‪ ٝ‬ح‪ ٣‬س‪٣‬ف‪.‬‬ ‫‛ڪ‪٣‬هڈ‚ غتب اضاري هي‪ ٝٙ‬ح‪ ٣‬هاڌه ‪١‬ڪڏه “‪١‬ي ا اغپتاك هارم ‪ ١‬ام ةي اذتياني غتب‬ ‫پ غ‪ٟ‬صس ‪ٞ‬ا٘‪ ٣‬هي‪ ٣‬ڳڻت‪ ٣‬ا ڳائت‪ٜ١ .٣١ ٣‬طاھ حا ‪ٛ ٛ‬ائ ڪڎ‪ ٝ١‬هڪي‪ ،ٝٙ‬ڪڎ‪ ٝ١‬هاڻ‪،ٝ‬‬
‫غا٘‪ ٝ‬ح‪٣‬م غڪ‪٣‬م هيا ال‪١‬ي‪٣‬م‪ .‬حتي ٌتصاٖ٘ادرح‪٣‬ڻيخ‪١ ٣‬خي‪ ،‬ذ‪ٜ‬يص غ‪ٟ‬ڌي ا “ُا غ‪ٙ‬ي‪ٚ‬‬ ‫‪٣ٛ‬ڪ‪ٙ‬يٗ ‪ٛ‬اڻ‪ ٝ٢‬ح‪ ٣‬هاڌه ي‪١“ ٣‬ي‪.‬‬ ‫ڪڎ‪ ٝ١‬حي‪ ،ٝٙ‬ڪڎ‪ ٝ١‬ڪ‪٣‬رٽ‪ ٝ‬ت‪ ٠‬ڪڎ‪ ٝ١‬اغپتا٘‪ ٝ‬يا هري ايڌي حي ‪ٛ‬طدن سا‪ ٝٞ‬يا ‪ٛ‬اڳ‪٢‬ي‪ٝ‬‬
‫‪١‬خ‪ ،ٝ‬ؽيز اياز ‪١‬خي‪ ُ ،‬ل رةا‪ٞ‬ي “اطه ‪١‬خي ا سيطا٘‪ٟ‬ػا حٍٓطي ‪١‬خي ت‪ ٠‬ه‪ ٣‬ڌا ‪ٛ‬ظي‬ ‫‪٣ٛ‬م کي ت‪ ٠‬ر‪١‬ائؼ ‛ڪ‪٣‬هڈ‚ هاري هاڌي ةصرام ني هاڌي پ ‪ٙٛ‬ي‪١ .‬تي هارم دهغت‪ ٝ‬ڌاي‪ ٣‬ت‪،٠‬‬ ‫ٕتطغتا‪ ٝٞ‬حا چڪط هيا ڪاٽي‪ٟ‬صا ‪١‬نا‪١ .‬اڻي ة‪ ٠‬ڪڎ‪ ٝ١‬ڪڎ‪١ ٝ١‬تي ‪١‬ڎ ڪ ڀڳٗ ڪ‪٣‬‬
‫حي ڪ‪٢‬ڏي غهد ‪ٞ٣١‬صي! ام ح‪ ٣‬ا‪ٞ‬صازه ت‪٣‬م هاڻ ٘ڳائي هٺ‪١ .‬تي حي ‪١‬ڪڏي ڳا٘‪ ٠٢‬ت‪ ٠‬ڋاڊه‬ ‫ام ڳا٘‪٢‬ھ ‪ٛ‬ام ا‪ ٣١‬ثاة هي‪ ٣‬ت‪ ،٠‬ت‪٣‬م ڪ‪٣‬هڈ ‪ ،٠ٞ‬هط اغپتاك هارم حي ةي اذتيانيَء غتب ‪١‬تي‬ ‫‪ٛ‬اڻ‪ ٣٢‬ڋغ‪ٟ‬صه “‪١‬يام ت‪ ٠‬غ‪ٜ‬خ‪٢‬ي هي‪ٟ‬صه “‪١‬يام ت‪ ٠‬ا‪ ٣١‬هڪ ‪ٛ‬ػ‪ٟ‬گ هطغ‪ٛ ٝ‬اڻ‪ٛ ٝ٢‬ام ڪ‪١ ٣‬ڪ‬
‫ذيطام ڪي‪ ٣‬ت‪١ ،٠‬تي ڪ‪ ٝ٢ٟ‬کي ة‪ ٠‬ڪ‪ ٝ٢ٟ‬تي ڪا ڪاهڌ ڪا‪٢ٞ‬ي ‪ -‬ا ‪ ٠ٞ‬هري ڪ‪ ٣‬ڪ‪ٝ٢ٟ‬‬ ‫“ي‪١“ ٣‬ي‪١ .ٝ‬تي اچي هنڻ کا‪ٞ‬پ‪٣ٛ ٣‬م ال ت‪ ٠‬ا‪ٜٛ ٣١‬ڪ‪ٞ ٝ‬ا‪١‬ي ت‪ ٠‬ڋغام ت‪ ٠‬اغپتاك هارم ح‪٣‬‬ ‫“‪١‬ي ‪ ،‬حيڪ‪ ٣‬غچ چ‪٣‬ڻ حي ڋهھ پ اچي ‪١‬تي ه‪٢‬ت‪١“ ٣‬ي‪ .‬حڎ‪ ٝ١‬ت‪ ٠‬ډرتيَء تي ؽايص اڄ ة‪٠‬‬
‫حي ا ڪ‪ٟ‬صي ‪ٞ‬يط اچي ه‪ٟٛ ٠ٞ .٣‬اْٖي “‪١‬ي‪ ٠ٞ ،‬ڪ‪ ٝ٢ٟ‬حي اچڻ تي ها‪ ٠١‬ها‪ ٠١‬ا ‪ ٠ٞ‬ڪ‪ٝ٢ٟ‬‬ ‫ڋه‪١“ ٠١‬ي يا ڪ‪٣‬هڈ غتب الڋاڻ‪ ٣‬ڪي‪ ٣‬اه‪ .ٚ‬ا‪ ٣١‬ة‪ٜٛ ٠‬ڪ‪ٞ ٝ‬ا‪١‬ي ت‪“ ٠‬ئ‪٣‬م ‪١‬تام هي‪٢‬ي اغپتاك‬ ‫غ‪ٟ‬صس ‪ٛ ٛ‬ائ ‪ ،‬ا‪ٛ‬ڏ‪ ،‬زاك يا ډيَء غ‪ٟ‬صس “زادي ال راھ‪ ٝ‬پ ‪ٞ‬يڻ هڇائي هي ا ‪ٞ٣١‬صا‪.‬‬
‫حي هنڻ ةٍص ام حي ُيت ‪ .‬ا‪١‬ڏي‪٣‬م ڪي ة‪ ٠‬ؽي‪٣‬م ‪ٞ‬يط ‪ ٠ٞ‬هي‪٣‬م اچ‪ٛ .ٝ‬ام غ‪٣‬چيام ه‪ ،٣‬ائي‪ٝ‬‬ ‫هارم غام ڪ‪ ٣‬ح‪٢‬يڏه يا ا‪ ٝ٢ٞ‬تي ڪ‪ ٣‬ڪيع ڪطيام؟ اه‪١‬ام چا‪١‬ي‪ ٣‬ت‪ٍٛ ٝ١ ٠‬ا‪ٙٛ‬ي پ حاچ‬ ‫هيارا‪١ ،‬تي ‪ ٠ٞ‬رڳ‪ ٣‬ا‪١‬طي‪ ٝ‬ـ‪٣‬رتراك ةاة ااڻ ذاـٗ ڪطڻ “غام “‪١‬ي‪ ،‬هط ‪ٛ‬اڻ‪َ٣٢‬ء حي ا‪ٞ‬صر‬
‫هاڻ هاري د‪ٞ‬يا پ ة‪١ ٠‬خي ‪١‬ا ت‪ ٠‬ه‪ ٣‬ةإي ي‪ ٣‬ڇا کپي ‪١‬ا‪.‬‬ ‫ڪطائي غگ‪ ٣٢‬ها‪ .‬ام ڋس پ اضريٗ ڋي‪ ٛ ٝ٢ٟ‬ي ‪٢ٛ‬يطي ة‪ ٠‬اچڻ ؽطط اغپتا٘‪ ٝ‬هارم س ف‬ ‫کي هڏ‪١‬ڻ ة‪ٜٛ ٠‬ڪ‪١“ ٝ‬ي‪ .‬د‪ٞ‬يا پ ت‪ ٠‬ستط اهني ت‪ٛ ٠‬اڻ‪ ٣٢‬چ‪٢‬طم ‪ ٛ‬ام چ‪٢‬طا ا ٽ‪٢‬ڪ‪ ٛ ٝ‬ام‬
‫‪٣ٛ‬م ‪١‬تام حي هطاڻي ر‪٣١‬اغي هطها‪ٞ‬ي ڀٽيَء کام هڇي‪ ٣‬ت‪ ،٠‬ڀ ‪١‬تي هاري ز‪ٞ‬صاي ڀ‪ٙ‬ي “‪١‬ي يا‬ ‫دا‪٣٢ٞ‬م ڪي‪٣‬م “‪ ٝ١ .ٝ١‬ح‪ ٣‬چ‪٣‬ڻ “‪١‬ي ت‪ ٣١ ٠‬ة‪ٙ‬ڪٗ نيڪ نا ‪ .٣١‬ستط ‪ٞ‬ا‪١‬ي ت‪ ٠‬کيع‬ ‫ٽ‪٢‬ڪ غخائي هيا ‪ٟٙ١‬صا “‪ ٝ١‬ا ستط ئي ‪ ٠ٞ‬ه‪ٞ٣‬صي “‪١‬ي ت‪ ،٠‬اـٗ چ‪٢‬طه ڪ‪٢‬ڏه ا اـٗ ٽ‪٢‬ڪ‬
‫د‪ٞ‬يا هاري؟ ت‪ ٝ١ ٠‬ک‪ٟٙ‬صي هراڻي‪ ٣‬ت‪ ،٠‬يار ح‪٢‬يڏم َح‪٢‬ٽ‪ ،ٝ‬ڦڎم‪ْ ،‬ػادم ا ا ُيت کا‪ٞ‬ػ‪٣‬ا‬ ‫ڪين‪٣ٛ ٝ‬س حي ‪ ٝ٢ٟٛ‬پ ډڪي‪ ٣‬هي‪ .٣‬ډرتيَء تي ‪١‬اڻي ت‪ ٠‬غطڪاري اغپتا٘‪ ٝ‬غام اڎ هڋي‪ٝ‬‬ ‫ڪ‪٢‬ڏه “‪١‬ي‪ ،‬ڪيط ت‪ ٣‬غام ا ڪيط ‪٣ٛ‬م غام غچ‪١“ ٣‬ي ‪ -‬ا ڪيط “‪١‬ي حيڪ‪ ٣‬ڪ‪٣‬ڌ ا‬
‫ڪ‪٢‬ڏه ‪ٛ‬ظه‪ .‬هٕ ت‪ ٠‬ڪٽخي ئي ‪ .٣ ٞ‬ا‪ٛ ٣١‬ظه ة‪ ٠‬ه‪ٟ٢ٟ‬خ‪ ،٣١ ٣‬ت‪١ ٠‬ي ‪ٛ‬ظه ة‪ ٠‬ه‪ٟ٢ٟ‬خ‪١“ ٣‬ي‪.‬‬ ‫ا ‪ٞ‬ا٘ي چڏ‪١‬يٗ اغپتاك هارم ح‪ ٣‬ڪطدار ة‪ٛ ٠‬ؾڪ‪ ٣‬هي ر‪١‬ي‪١“ ٣‬ي ا اغام حي ‪ٍٛ‬ا‪ٙٛ‬ي پ‬ ‫چاالڪي‪ ٝ‬ح‪٣‬م د‪ٞ‬يائ‪٣‬م “ةاد ڪطي هي ‪١“ ٣‬ي‪ ،‬غ‪ ٣‬ت‪٣‬کي ‪٣ٛ‬م ةاة ڪا ستط ‪ٞ٣١ ٠ٞ‬صي هط‬
‫‪١‬ا‪ ٣ٞ‬انا ة‪ ٠‬غ‪ٟ‬ڌ غام‬
‫‪١‬تي غڀ غ‪ٟ‬ڌي اديب ا اديتائ‪٣‬م اچي اڎ ت‪ ٠‬هيا “‪ ،ٝ١‬هط ا‪ ٝ٢ٞ‬ح‪ُ ٣‬‬ ‫٘ڳي ه‪ ٣‬ت‪ ٠‬اغام غام هڋه ى‪ ٚٙ‬هي‪١“ ٣‬ي‪١ .‬اڻي ‪١‬تي ڇا ه‪ ٣‬ڪطي غگ‪٢‬خي‪ ٠ٞ ،‬اذتخاج‪٠ٞ ،‬‬ ‫‪٣ٛ‬م کي ت‪ ٣‬ةاة ا ه‪ٟ٢ٟ‬خ‪ ٝ‬ي‪ ٝ‬دهغت‪ ٝ‬ةاة ذري ُهطزي حي ستط ه‪ٞ٣‬صي ر‪ٟ١‬صي “‪١‬ي‪.‬‬
‫اٽڪي‪ ٣‬هي‪١“ ٣‬ي‪ .‬غ‪ٟ‬ڌ پ ‪٣ٛ‬ح‪٣‬د ةي‪ٜ‬اري‪٣‬م‪ ،‬ةطغات‪٣‬م‪٣ ،‬ڋهم‪٢ٛ ،‬ا‪ٞ‬گائي‪٣‬م ا ‪ٞ‬اا‪ٞ‬فاْي‪٣‬م‬ ‫‪ٛ‬يا‪١‬طه ‪ ٠ٞ‬ډرڻ‪ ٣‬ا ‪ ٠ٞ‬ةک ‪١‬ڏتاك‪ ٛ .‬ام ى‪ ٚٙ‬ا‪ ٣١‬ت‪ ٠‬انام ىا٘‪ ٚ‬تاج ح‪٣‬ي‪ ٣‬ة‪ٞ ٠‬ا‪١‬ي ه‪٢‬ت‪ ٠ٞ ،٣‬ت‪٠‬‬ ‫ٌا٘‪ ٚ‬ارهاح پ “‪ٛ‬ص حاري “‪١‬ي‪ ،‬غي ة‪ ٠‬ذاك‬‫‪ ٛ‬ام هري ‪٣ٛ‬م کام ه‪ ٣‬ة‪ ٠‬دهغت‪ ٝ‬ا غڄڻ‪ ٝ‬حي ِ‬
‫ا‪ ٝ٢ٞ‬ح‪١ ٣‬تي حيُء ح‪٣٢‬ري‪ٟ‬صي‪٣‬م ر‪ ٝ١‬هي‪٣‬م‪ .‬ڪڎ‪ ٝ١‬ڪڎ‪ ٝ١‬ت‪ٕ “ “ ٠ٛ ٌ ٠‬اكي‪ ،‬هيط‬ ‫ا‪ ٣١‬ئي ‪ ٠‬غن‪ ٣‬اديت‪ ٝ‬حي ـريري‪ ٝ‬غام ڪ‪ٛ ٣‬ض‪ٛ‬تي ةيام ئي حاري ڪطي ڇڎي ‪١‬ا يا‬ ‫اذ‪٣‬اك هيا ڋي‪ٟ‬صا “‪ .ٝ١‬تازه غ‪ٟ‬ڌ ‪ٛ‬ام ت‪ٜ‬ال ا‪٢‬ڻا ‪ٛ‬اڻ‪١ ٣٢‬تي اچي ه‪٢‬تا “‪ :ٝ١‬ڈاڪٽط ٕ‪ٜ‬ط‬
‫ذػال ا٘صي‪ ٝ‬ؽا‪ ٠١‬راؽصي‪٣ٞ ،‬ر ا٘صي‪ ٝ‬غطڪي‪ ،‬تاحٗ ةي‪٣‬س‪ ،‬تاج ة‪٣ٙ‬چ ا يا اچي اڎ هي‪ٟ‬صا‬ ‫ڪ اډ هاري ڪا ٌ ‪ٛ‬تي ةک ‪١‬ڏتاك ئي ڪطائي هني ‪١‬ا‪ .‬ةإي اغام ا‪ ٣١‬غ‪٣‬چي‪١“ ٣‬ي ت‪٠‬‬ ‫هاذص‪ ،‬ذتيب اهلل ـصيٖي‪٢ٛ ٣ ٛ ،‬يطي‪ ،‬ا‪ٛ‬صاد ذػي‪ٟ‬ي ا يا تازه “يا “‪ ،ٝ١‬ا‪ ٝ٢ٞ‬هٽ ت‪٠‬‬

‫‪6‬‬
‫“چط ‪ 10‬غيپٽ‪ٜ‬تط ‪2023‬ع‬
‫ڪاهش‬ ‫پار کان آيل رط‬
‫ٻئي َ‬

‫تاريذ جي ظڀ کان‬
‫وڌيڪ غيص جهٍَري‬
‫دور نان گشرىسڙ ڀارت‬
‫هزيطاٌي‪ٞ ٚ‬طي‪ٟ‬صر ‪٣ٛ‬دي ڀارس کي ’ حا‪ٜ‬ا‪٢‬ا‪٣‬ريا حاي‬
‫‪ٛ‬ااُء‘ نا‪٣‬ر هايااؼ ڪاطڻ چاا‪١‬ااي ها‪ ،٣‬هاط ڀاارس ام حااي‬
‫تاريز پ غڀ کاام هډياڪ ُاياط حا‪ٜ‬ا‪٢‬ا‪٣‬ري دهر ‪ٛ‬اام‬
‫اضري ر‪١‬ي‪١“ ٣‬ي‪.‬‬
‫اضريٗ ڪخھ‪٢ٛ ٠‬ي‪ ٟٝ‬دهرام ها‪٣‬ري ڀاارس پ سااص‬
‫ڪطي ااديَء هاري ؽ‪٢‬ط ‪ٞ‬نايا‪ ٝ‬د‪١‬ا‪ٙ‬ايَء پ ةاٗ ةا‪٣‬رڈز‬
‫کي هزيطاٌي‪ٞ ٚ‬طي‪ٟ‬صر ‪٣ٛ‬دي حي تف‪٣‬يطم غام هڦايا‪٣‬‬
‫هي‪١“ ٣‬ي‪٣١ .‬رڈ‪ٞ‬گظ پ ‛ حي ٽ‪٣‬ئ‪ٟ‬اٽاي‚ حاي غاطةاطا‪١‬اي‬
‫احا س پ ؽااطڪا ڪ ا‪ٟ‬ااصڌ ةاياا‪ ٝ‬االٕاا‪٣‬ا‪ٛ‬ااي هْااصم‬
‫حي‛ ح‪٣٢ٜ‬ريا حاي ‪ٛ‬ااُء ناطْاام حاي ٽا‪٣‬ئا‪ٟ‬اٽاي حاي‬
‫‪ٛ‬يظةا‪ٞ‬ي‚ هارم ٘ٓي‪ ٝ‬غام “حيام ڪني هاناي هناي‪.‬‬
‫رٌ‪ٟ‬ا اي‪٣‬ب‬ ‫ا‪ٞ‬ا‪٢‬اايَء چاا‪٣‬ٽااي حااي ڪااا‪ٞ‬آااط‪ٞ‬ااع حااي ‪ٛ‬اا‪ٕ٣‬اٍااي تااي‬
‫هزيطاٌي‪ ٚ‬ڀارتي حا‪ٜ‬ا‪٢‬ا‪٣‬ريا حاي تا‪ٟ‬ا‪٣‬ع حا‪ ٣‬ذا‪٣‬ا٘ا‪٣‬‬
‫ڋي‪ٟ‬صي ‪١‬ڪ ٘يک ٘يي‪ ، ٣‬ح‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ ٝ‬پ ‪١‬ا‪٘ ٣‬اياي‬
‫ها‪ ٣‬تا‪‛:٠‬ڀاارس ال حاي ٽا‪٣‬ئا‪ٟ‬اٽاي حاي ـااصارس‬
‫‪ٛ‬رق ‪١‬اڪ غآاارتاي ڪا‪٣‬ؽاؼ ‪ٞ‬ا‪١“ ٠‬اي‪ ،‬هاط‬
‫ح‪٣٢ٜ‬ري حي ‪ٛ‬اُء ا ت‪ٟ‬ا‪٣‬ع حاي ‪ٞ‬ا‪ٜ‬ا‪ٞ٣‬اي نا‪٣‬ر‬ ‫ذ‪ٜ‬يص غ‪ٟ‬ڌي‪ ،‬ؽيز اياز ا ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص اةطا‪١‬ي‪ ٚ‬ح‪٣‬ي‪.٣‬‬
‫اغاام ا‪ٞ‬ا‪٢‬اايَء تاخااطةااي ال د‪ٞ‬ايااا ال در کاا‪٘٣‬ايااا‬
‫“‪‚.ٝ١‬‬ ‫گزرٓم ڎًٍِٓ ىٺْ ىِٔسي ةَ اچڻ شسط اضپحانً وارن دالف داٌِّن ڪّٔن آًُ‪ ًُ .‬جّ چّڻ آُْ جَ ُوّ ةوهوڪوم ٺؤوڪ‬
‫اااضريااٗ ‪١‬ااڪ غاااك دهرام اااڎيااٗ “‪ٛ‬ااطياڪااي‬
‫رياااغ اتاا‪ ٝ‬حااي ه ا‪ ٟ‬ا‪ ٢‬ا‪ ٟ‬اخااي ا اھ اڻااي ‪ٛ‬ؾ ا‪٢‬اا‪٣‬ر‬
‫ٺاڪ ُّ‪ .‬دتس ٌاُْ جَ کٔص ڪٔئً ىّة جْ ىًٍِ ۾ ڌڪّٔ وّٓ‪ .‬ڌرجَْء جْ ُاڻْ جَ ضسڪاري اضپحانً ضان گڏ وڎًٓ ۽‬
‫غااطڪاااري دهري ذرياٍااي ‛ حااي غاياا‪٣‬م‚ حااي‬ ‫ٌانْ چڙُٔم اضپحال وارن جّ ڪسدار ةَ ىشڪّڪ ٿْ رُّٔ آُْ ۽ اضان جْ ىؽاىهْ ۾ نڳْ ٿّ جَ اضان ضان وڎو عهو ٿّٔ‬
‫اڎحاڻايا‪ ٝ‬غا‪ٜ‬ايا ها‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٟ‬اخاي تا‪ٜ‬اال ااھاڻاي‬ ‫آُْ‪ُ .‬اڻْ ُحْ ڇا ٿّ ڪسي ضگِجْ‪ ٌَ ،‬اححجاج‪ ٌَ ،‬ىغاُسو ٌَ ڌرڻّ ۽ ٌَ ةک ُڙجال‪ .‬ىٿان عهو اُّ جَ اڃوان عوانوو جواج‬
‫ةري ‪١‬يٺ دهرم حي ذريٍي ‪٣ٛ‬دي دغاتايااب‬
‫غ‪٣ٜ‬رم ‪ ٍٕٝ٣ٛ‬کي اغتٍ‪ٜ‬اك ڪ‪ٟ‬صي ‪٢ٛ‬اتا‪ٜ‬اا‬ ‫جّّٓ ةَ ٌاُْ پِحّ‪ ٌَ ،‬جَ اُّ ئْ ٻَ ضئّ ادٓتً جْ ضحٔحًٔ ضان ڪّ ىزىحْ ةٔان ئْ جاري ڪسي ڇڏي ُا ٓا ڪالڪ اڌ‬
‫ااا‪ٞ‬اڌيَء کاي سااطاج ٌاٖاياصس هاياؼ ڪا‪ٟ‬ااصي‬ ‫واري ڪا ؼالىحْ ةک ُڙجال ئْ ڪسائْ وٺْ ُا‪.‬‬
‫‪١‬ڪ غيڪي‪٘٣‬ط ا حا‪٣ٕ ًٛ‬ل حي حا‪ٜ‬ا‪٢‬ا‪٣‬ريا‬
‫حي س‪٣‬ةي‪ ٝ‬کي غارا‪١‬ي‪١“ ٣‬ي‪ ،‬هط ذاٖاياٖا پ‬
‫ا‪١‬ااا ؽااام ا ؽاا‪٣‬ڪا ‪١‬ااڪ ؽاياهااا‪ٞ‬ااي ‪ٞ‬اٖاااب‬ ‫تاريشي ح‪ ٣ٜٙ‬هري هري هني هرحاي‪ ٣‬ت‪‛ ،٠‬غ‪ٟ‬ڌي ڪ‪٢‬اڻي کي ا‪٘٣‬ي ٘ڳي هئي “‪١‬ي‪ ‚.‬ڪ‪ٝ٢ٟ‬‬ ‫“‪ ٝ١‬ت‪ ،٠‬ا‪ ٝ٢ٞ‬هٽ ة‪ ٠‬ا‪١‬ا ئي دا‪ ٝ٢ٞ‬ا ا‪١‬ا ئي هچار ‪ٞ٣١‬صي “‪١‬ي‪ ٠ٛ ٌ .‬ـاذب حي را “‪١‬ي ت‪٠‬‬
‫“‪١‬ي‪٣ٛ .‬ح‪٣‬دن ڀارس حي ڪ‪٣‬حھي ذٖيٖ ا‪١‬اا‬ ‫چي‪ ٣‬ت‪ ،٠‬غ‪ٟ‬ڌي ڪ‪٢‬اڻي کي ڪا ا‪٘٣‬ي ‪٘ ٠ٞ‬ڳي “‪١‬ي‪ .‬اي‪٣‬ب ٌ‪ٜ‬طاڻيَء ح‪ ٣‬چ‪٣‬ڻ ‪ ٣١‬ت‪ ،٠‬غ‪ٟ‬ڌ پ‬ ‫اغي‪ ٝ‬ـريد هٕ تي ـريد ْيف‪ ٠ٞ ٣ٙ‬ڪ‪ٟ‬صا “‪١‬ي‪٣‬م ا ه‪ ٣‬غا٘‪ ٝ‬تائي‪ ٝ‬هيا ڀ‪٣‬ڳي‪ٟ‬صا‬
‫“‪١‬ي ت‪ ٠‬اتي إ‪ٙ‬يت‪ ٝ‬تي ‪ٛ‬ػ‪ٙ‬ػٗ ذ‪ ٜ‬هي ر‪١‬يا “‪ .ٝ١‬رڳ‪ ٝ١ ٣‬غاك ڀاارس پ ‪١‬اڪ ريا‪ٙ‬ا‪٣‬ي ها‪٘٣‬اياع‬ ‫اڄ ة‪ ٠‬ؽا‪ٞ‬صار ڪ‪٢‬اڻي‪٣‬م ٘يي‪٣‬م هي‪٣‬م هن‪ ،ٝ‬ح‪ ٝ‬پ ‪ ٝ١‬نارق ٕطيؾي ا كطاب ذيصر ح‪ ٣‬ساص‬ ‫“‪١‬ي‪٣‬م‪ ٝ١ .‬ح‪ ٣‬اؽاره چ‪ٞ٣‬ڊم حي ‪ٍٕ٣ٛ‬ي تي ههٽ حي ـريد ا‪ٛ‬يصهار حي چ‪ٞ٣‬ڊ ڋا‪.٣١ ٝ٢ٞ‬‬
‫ڪا‪ٞ‬ػٽيتٗ چيت‪ ٝ‬ڪ‪ٜ‬ار غ‪ٟ‬گھ‪١ ٠‬ڪ ٽطي‪ ٝ‬پ غ‪٣‬ار هي ا‪٘٣‬ي‪٣‬م ‪١‬ڻي ه‪ٟ٢ٟ‬خي غايا‪ٟ‬اناط “ْاياػاط ا‬ ‫ن‪٣‬ر تي ذڪط ڪي‪.٣‬‬ ‫غائي‪ ُ ٝ‬ل ‪ٛ‬فهٓيٰ ؽا‪ ٠١‬ح‪ ٣‬سياك “‪١‬ي ت‪ ،٠‬ډرتيَء هارم کي ‪١‬اڻي ة‪١ ٠‬ٿ ‪١‬ٿ تي رکي‬
‫ٽاا‪ٛ ٝ‬ػ ا‪ ٙ‬ا‪ٜ‬ااام ‪ٛ‬ػاااْااطم کااي ٕ اتااٗ ڪااطي ڇااڎياا‪ ٣‬ا هاا‪ ٣‬رس ه‪ ١‬ا‪ٟ‬ااصڌ الؽاا‪ ٝ‬غاااڻ ة اي ا‪٢‬ااي‬ ‫ادا‪ ،‬ت‪٣‬کي ‪ٛ‬تار ‪١‬خي ت‪ ٠‬ه‪ٟ٢ٟ‬خ‪ ٣‬دهغ ‪ٛ‬صد ٌ‪ٙ‬ي غ‪ٟ‬ڌي تٍ‪ٙ‬ي‪ ٚ‬ح‪ ٣‬هْإي هزيط ةڻي‪٣‬‬ ‫هي‪٢‬ڻ ةصرام اڎحي ا احت‪ٜ‬اٌي غ‪٣‬چ ح‪ٛ ٣‬يا‪١‬طه ڪطڻ کپي‪ .‬غائي‪ٛ ٝ‬ر‪ٜ‬ص اةطا‪١‬ي‪ ٚ‬ح‪٣‬ئي‬
‫چيائي‪ ‛،ٝ‬حيڪڎ‪ ٝ١‬ت‪١٣‬ام ‪ٟ١‬صغتام پ حينڻ ا ههٽ ڋيڻ چا‪١‬يا‪ ٣‬هاا تا‪“ ٠‬و تا‪١٣‬اام کاي اڌائاي ها‪٣‬‬ ‫“‪١‬ي‪٣ٛ .‬م ح‪ ٣‬ا‪١‬ا ستط ڌي ت‪٣ٛ ٠‬م کام ت‪ ٠‬ڇط ‪ٞ‬ڪطي هي‪٣ٛ .٣‬الئي ‪ٛ‬صد ٌ‪ٙ‬ي غ‪ٟ‬ڌي هڋه‬ ‫هٽ اڄ ة‪ ٠‬ا‪١‬ائي غ‪٣‬چ “‪١‬ي ت‪ ٠‬اغام کي ڋا‪١‬پ غام ْيف ڪطڻ ا‪٢‬طح‪ .ٝ‬غڀ‪ٟ‬ي کي هڋيطپ‬
‫ڇڎيام ت‪ ٠‬ام حا الئٔ ـطف ‪٣ٛ‬دي ا ي‪٣‬اي “‪‚.ٝ١‬‬ ‫٘ييڪ ت‪ ٠‬ةيؾڪ “‪١‬ي‪ ،‬هط کيع ايڎي هڋي ذ‪ٛ‬ي‪٣‬اري ‪ٟٙٛ‬صي‪ ،‬ا‪ ٣١‬ت‪ ٝ١ ٠‬هاڻ ة‪ ٠‬ڪڎ‪٠ٞ ٝ١‬‬ ‫هيطپ‪ ٛ ،‬ئي ا ڪا‪٣ٛ‬رپ ‪ٛ‬ام حام ڇڎائڻ ا‪٢‬طحي‪ .‬ؽشفي هطغتي اغام حي ٕ‪٣‬ل کي‬
‫ذٖيٖ پ ڀارس پ ‪ٛ‬ػ‪ٜٙ‬ا‪ ٝٞ‬غاام ‪ٞ‬آاطس چا‪ٞ٣‬اڊهم کاٽاڻ حا‪“ ٣‬غاام ناطياٖا‪ ٣‬ةاڻاخاي هياناي “‪١‬اي‪.‬‬ ‫غ‪٣‬چي‪ٞ٣١ ٣‬صه‪ .‬ة‪٢‬طذاك ‪ٛ‬صد ه‪ٟ٢ٟ‬خ‪ ٣‬ت‪ ٠‬حگطي يار “‪١‬ي‪ ،‬هاڻ کي غ‪ٟ‬صس ‪ٖٛ‬طريَء تي حيڪا‬ ‫هڋه ‪ٖٞ‬فام ه‪٢‬چاي‪١“ ٣‬ي‪ .‬ة‪٢‬طذاك حيتطا ‪ٛ‬اڻ‪ ٣٢‬ايتطي‪٣‬م ڳا٘‪٢‬ي‪٣‬م‪.‬‬
‫غ‪ٟ‬گھ‪ ٠‬ه‪٣‬ري ‪ٙٛ‬ڪ پ ‪ٛ‬شت‪ ّٙ‬ري‪ٙ‬ي‪ ٝ‬پ ‪ٛ‬ػ‪ٜٙ‬ا‪ٞ‬ا‪ ٝ‬حاي سا ف ‪ٞ‬آاطس حا‪ ٣‬اىا‪٢‬اار اا‪٘٣‬ايا‪٣‬م ڇا‪٣‬ڌي‬ ‫س‪٣‬ؽي هي “‪١‬ي‪ ،‬ام ح‪ ٣‬ا‪ٞ‬صازه ي‪ ٣‬ڪيط ڪين‪ ٝ‬ه‪٘ ٣‬ڳائي غگ‪٢‬ي؟ ةإي ‪ٞ‬ياز‪ ،‬ڋغ‪٣‬م ت‪ٛ ٠‬صد‬ ‫ام ڋي‪ ٝ٢ٟ‬ڋاڊه د٘چػپ ةري ڇڏي هي‪ .٣‬ا‪ٛ‬صاد ذػي‪ٟ‬ي‪ ،‬تاج ة‪٣ٙ‬چ ا ي‪ ٝ‬غ‪ٟ‬ڌي ادةي ادارم ا‬
‫ڪي‪ .٣‬غ‪ٟ‬صس د‪١‬ؾ اتط اهڀط رياغ “غال پ ة‪ ٠‬ڦ‪ٙ٢‬خي هئي‪ ،‬حا‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ ٝ‬ريااغا پ اتاام حاي هڋي‬ ‫غائي‪ ٝ‬تٍ‪ٙ‬ي‪ ٚ‬هاري هْإي هزارس پ ر‪١‬ي ڪھڏا ڪ‪ٜ‬اك ه‪ ٣‬ڋيياري‪ ،‬ڇ‪ ٣‬ت‪ٜ١ ٣١ ٠‬يؾ‪ ٠‬ادارم‬ ‫ادةي کات‪ ،ٝ‬ا‪ ٝ٢ٞ‬حي رهي‪ ،ٝ‬غطڪار ا اغام حي ٘ييڪ‪ ٝ‬حي ڪطدار ةاة ڳا٘‪٢‬ي‪٣‬م هني‬
‫هزيط ‪ٜ١‬ا‪ٞ‬ت‪ ٣‬ةػ‪٣‬ا غط‪ٛ‬ا رياغ پ ‪٢ٛ‬ا‪ٞ‬گائي ح‪ ٣‬ذ‪ٛ‬ي‪٣‬ار ‪ٛ‬ػ‪ٜٙ‬ام ةٖا٘ي‪ ٝ‬کي نا‪٢‬اطايا‪١ ٣‬ا‪“ .٣‬اػا‬ ‫حي ڪ‪ ٠ٞ ٚ‬ڪطڻ تي غش ت‪ٖٟ‬يص ڪ‪ٟ‬صه ر‪١‬ي‪١“ ٣‬ي‪ .‬ڋغ‪٣‬م ت‪١ ٠‬اڻ حڎ‪ ٝ١‬کيع ‪٣ٍٕ٣ٛ‬‬ ‫ڪ‪ ٝ‬ح‪ ٣‬چ‪٣‬ڻ ‪ ٣١‬ت‪ ،٠‬غطڪار ڪخ‪ ٠٢‬ة‪ ٠ٞ ٠‬هني ڪطي‪ .‬هري ڪ‪ ٝ‬ح‪ ٣‬سياك ‪ ٣١‬ت‪،٠‬‬ ‫ڪي‪٣‬م‪ِ ،‬‬
‫حي ه‪٢‬طي‪ٓ١ ٝ‬تي پ حي ٽ‪٣‬ئ‪ٟ‬ٽي حي تياري‪ ٝ‬حي س ف د‪ٙ١‬ي ڀطغام ْطٕي‪٣‬ارا‪ٞ‬ا‪ ٠‬هڳا‪٣‬ڌ هاياا‪ ،‬حا‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٝ‬‬ ‫‪ٙٛ‬ي‪١“ ٣‬ي ت‪ ،٠‬هاڻ ڇا ه‪ ٣‬ڪطي‪.‬‬ ‫غطڪار کام اڳ ة‪ ٠‬ادارا ‪١‬نا ا ‪١‬اڻي ة‪٣ٞ ٠‬ام ادارا نا‪١‬يا هيا “‪ .ٝ١‬ڀ ڪ‪ ٚ‬ادارم کي ڪطڻا “‪ٝ١‬‬
‫پ هڳ‪٣‬ڌي‪ ٝ‬حي ‪١‬خ‪٣‬ل ‪١‬ڪ ‪ٛ‬ػخص کي ةااھا‪ ٠‬ڋئاي ؽا‪٢‬اياص ڪاطي ڇاڎيا‪ .٣‬ا‪ٞ‬ا‪٢‬ايَء ريا ڀاارس حاي‬ ‫‪٣ٛ‬ڪ ئڻ کام اڳ پ ام ستط تي تتفطه ڪطي ‪٣ٛ‬ڪ يام ه‪ ٣‬ت‪٣ٛ ،٠‬م کي ‪ٛ‬صد حي‬ ‫يا ادارم پ هي ٗ ‪ٛ‬اڻ‪ ٝ٢‬کي ڪطڻا “‪ ٝ١‬يا غطڪار کي هاڻ کي ڪطڻ‪١“ ٣‬ي‪١ .‬تي حي ي‬
‫ا‪ٞ‬ت‪٢‬اهػ‪ٟ‬ص ت‪ٟ‬يي‪ ٜٝ‬د‪ٙ١‬ي حي غيٽ ئ ؽ‪٢‬ط ااڏااائا‪٣‬م پ ‪ٛ‬ػا‪ٙ‬ا‪ٜ‬اا‪ٞ‬ا‪ ٝ‬حاي غا‪ٜ‬ااحاي ا ‪ٛ‬اٍااؽاي‬ ‫‪ٖٛ‬طريَء غام اڎ غ‪ٟ‬ڌ غطڪار هارام ‪٣ٟٛ‬ر ٌ‪ٙ‬ي ‪٢ٛ‬يػط حي غ‪ٟ‬ڌ ثٖاْ کاتي حي‬ ‫د٘چػپ ڳا٘‪ ٠٢‬ڌايام ت‪ ،٠‬ذ‪ٜ‬يص غ‪ٟ‬ڌيَء نطْام ‪١‬تي ‪١‬ط ‪ٓ١‬تي‪“ ،‬چط ڋي‪‛ ٝ٢ٟ‬ةظل رهح ر‪١‬اڻ‚‬
‫‪ٖٛ‬انٍي ح‪ ٣‬غڎ ڋ‪ .٣ٞ‬ڀارس پ ي‪ ٣‬ڪ‪ ٣‬ة‪٢‬ا‪ٞ٣١ ٠ٞ ٣ٞ‬صه “‪١‬اي تا‪ٛ ٠‬ػا‪ٙ‬ا‪ٜ‬اا‪ٞ‬ا‪ ٝ‬تاي ٘ا‪٣‬حا‪٢‬ااد هارا ا٘اظال‬ ‫ڈائطيڪٽط ح‪ٟ‬طك ن‪٣‬ر ‪ٖٛ‬طريَء حي ة‪ ٠‬ڋاڊي س‪٣‬ؽي هي ‪١‬ني ‪ٞ‬ياز‪٣ٟٛ .‬ر ـاذب ‪ٛ‬اڻ‪ ٣٢‬ت‪٠‬‬ ‫ح‪٣‬م اڎحاڻي‪٣‬م ة‪ٙ١ ٠‬ي ر‪١‬ي‪٣‬م “‪ .ٝ١‬ام ڋي‪ ٝ٢ٟ‬دٌ‪٣‬س ‪ٙٛ‬ي ت‪ ٠‬اغي‪ ٝ‬غڀ دهغ ؽطڪ ال‬
‫‪ٛ‬ڏھيا هي‪ٟ‬صا “‪ٟٙ١ .ٝ١‬صڌ غاك حي ‪ٟٛ‬ڊ پ ‪٢ٛ‬اراؽٽط پ ڪياتاطيا‪ ٝ‬ئاي ريا‪ٙ‬ايا‪ ٝ‬حا‪ ٝ‬پ ةاي حاي هاي‬ ‫ڀ‪١“ ٣ٙ‬ي‪ ،‬غ‪ٟ‬صس ثٖاْ غام ‪ٛ‬رت ا ْٖيطاڻي نتيٍ غتب کيع ا‪٢ٌ ٣١‬صه ‪ٙٛ‬ي‪٣‬‬ ‫هياغي‪ٕ “ “ ٠ٛ ٌ . ٝ‬اكي‪ٛ ،‬ر‪ٜ‬ص اةطا‪١‬ي‪ ٚ‬ح‪٣‬ي‪ ،٣‬ڈاڪٽط ُ ل ٌ‪ٙ‬ي اال‪ٞ‬ا‪ ،‬ڈاڪٽط ‪ٞ‬تي‬
‫اڳ‪٣‬اڻ‪ ٝ‬حي ؽطڪ ڪني‪ ،‬ةي‪ ٝ‬ا٘‪ٜ‬ض‪١‬تي ؽادي‪ ٝ‬تي ة‪ٟ‬صش هاري ٕاا‪ٞ‬ا‪٣‬م حا‪ٛ ٣‬اهاا٘اتا‪ ٣‬ڪايا‪ ٣‬هيا‪.٣‬‬ ‫‪ٞ٣١‬صه‪ ،‬هط ‪٣ٛ‬م کي ٘ڳي ه‪ ٣‬ت‪١ ٠‬اڻي غ‪ٟ‬ڌي ٘ييڪ ة‪ ٠‬غاڳني ْٖيطاڻي نتيٍ ڋا‪ٝ٢ٞ‬‬ ‫ةشؼ سام ة‪٣ٙ‬چ‪ٞ ،‬ػي‪ ٚ‬کطك‪ ،‬رؽيص ڀٽي‪ ،‬ع ق ؽيز‪ ،‬ؽيز اياز ‪،‬ؽ‪ٜ‬ؾيطا٘ريصري ا “ُا‬
‫ڀارس پ ‪ٛ‬ػ‪ٜٙ‬ا‪ ٝٞ‬حي رغت‪ ٝ‬ت‪٣‬ڌي ْ‪ ٜٝٙ‬پ تض٘اياٗ هاي ر‪١‬اي “‪١‬اي‪ .‬اياتاطياٖاصر حا‪ٛ ٣‬ا‪٣‬دي هااڻ ةا‪٠‬‬ ‫الڌه استيار ڪ‪ٟ‬صا‪٣ٛ .‬م کي ڪ‪ ٝ٢ٟ‬ڌاي‪١“ ٣‬ي ت‪ٞ ،٠‬فيط ‪ٛ‬طزا‪ ،‬تاج ح‪٣‬ئي ا رکيٗ‬ ‫غ‪ٙ‬ي‪ ٚ‬ة‪٣ٛ ٠‬ح‪٣‬د ‪١‬نا‪ ،‬هط ـصارس ډرتيَء حيام ‪١‬تي ة‪ ٠‬غائي‪ ٝ‬ذ‪ٜ‬يص غ‪ٟ‬ڌي ـاذب هاڻ هني‬
‫‪ٛ‬ػ‪ٛ ٚٙ‬شاّ٘ ْ‪ ،ٜٝٙ‬ڪؾ‪ٜ‬يط ْائ‪ٙ‬ظ ا ڪيطا٘‪ ٠‬اغٽ‪٣‬ري حاي تاٍاطياّ ڪاناي ا ڪا‪ ٝ‬ريااغاتا‪ ٝ‬پ‬
‫‪٣ٛ‬رائيَء ت‪ ٠‬ايڏه ڪپڏا غتطائڻ ؽطهع ڪطي ڇڎيا “‪ ،ٝ١‬حڎ‪ ٝ١‬ت‪ٛ ٠‬ش‪٣ٜ‬ر ةشاري‪،‬‬ ‫ڪني‪ٛ .‬يظةا‪ٞ‬يَء ح‪٣‬م ذ‪ٛ‬ي‪٣‬اري‪٣‬م س‪٣‬د ةش‪٣‬د هطها‪ٞ‬ي ڀٽي غ‪ٟ‬ڀا٘ي هرتي‪٣‬م ‪١‬ي‪٣‬م‪ .‬غائي‪ٝ‬‬
‫‪ٛ‬ػ‪ٛ ٚٙ‬شاّ٘ ْ‪ ٚٙ‬تام تٓطيري ٽيڪع ‪ٍٛ‬اف هڻ ڪي‪ ٣‬هي‪.٣‬‬
‫ٌاةص ‪ٛ‬ي‪٢‬ط ا ؽيط ‪٢ٛ‬طاڻي هُيطن هري ډ‪ٛ‬ا٘‪ ٝ‬حي ذ‪٣‬ا٘ي غام ترٖئ حي ‪٣ٞ‬م رس‪ٝ‬‬ ‫ذ‪ٜ‬يص غ‪ٟ‬ڌيَء حي ـصارس تي “ُا غ‪ٙ‬ي‪ٞ ٚ‬اراض هي هي‪ .٣‬غ‪ٟ‬صس چ‪٣‬ڻ ‪ ٣١‬ت‪’ ،٠‬ذ‪ٜ‬يص غائي‪،ٝ‬‬
‫ڀارس حي چ‪ٟ‬ڊ تي ٘ا‪٢‬اڻ کاام ـاطف ‪١‬اڪ ڋيا‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ ٝ‬ةاٍاص اتاط هاطدياؼ حاي ‪١‬اڪ اغاڪا‪٣‬ك پ ‪١‬اڪ‬
‫‪ٛ‬اغتطياڻي نطْام ‪١‬ڪ ‪ٛ‬ػ‪ٜٙ‬ام ؽااطد کي ڪ س کام ٘پاٽ‪٣‬م ‪١‬اڻاائاڻ هاري هڈيا‪ ٣‬هائاطك هاي‪ ،‬هاط‬ ‫تي ڪ‪ ٚ‬ؽطهع ڪطي ڇڎي‪١“ ٣‬ي‪ .‬ڪ‪ ٝ٢ٟ‬ا‪ ٣١‬ة‪ ٠‬ڌاي‪ ٣‬ت‪١ ،٠‬اڻي ادةي ‪ٛ‬ي‪ ٝٙ‬غام اڎ‬ ‫‪١‬تي ت‪ ٠‬ا‪ ٣١‬ى‪ ٠ٞ ٚٙ‬ڪطي‪ .٣‬ڇا ٌ ‪ٕ “ “ ٠ٛ‬اكي‪ ،‬ڈاڪٽط ة‪٣ٙ‬چ ا ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص اةطا‪١‬ي‪ ٚ‬ح‪٣‬ئي حي‬
‫ا‪٢ٞ‬يَء ‪ٛ‬اغتطياڻي س ف ‪١‬ڪ ڪ‪ٜ‬ظهر ‪ٖٛ‬اص‪ٛ‬ا‪ ٣‬داساٗ ڪايا‪ ٣‬هيا‪ ٣‬ا ةاع‪ .‬ا ها‪٘٣‬اياع ‪١‬اڪ ‪ٛ‬اٖاا‪ٛ‬اي‬ ‫ـ‪ْ٣‬ياڻي ‪ٛ‬ي‪ ٝٙ‬ح‪ ٣‬تٍصاد اڳ کام هډي هي‪ٟ‬صه‪.‬‬ ‫‪٣ٛ‬ح‪٣‬دايَء پ ة‪ ٠‬ـصارس اه‪١‬ام ڪ‪ٟ‬ص”؟‘ ذ‪ٜ‬يص ـاذب ح‪ ٣‬غاڳي‪ ٣١ ّٕ٣ٛ ٣‬ت‪١ ،٠‬يَء ’ةظل‬
‫ـراْي تي ا‪٢ٞ‬ي هڈي‪ ٣‬حي “م الئ‪ ٝ‬ؽينط‪ٞ‬گ حا ا٘ظال ‪ٛ‬ڏھيا‪.‬‬ ‫ة‪٢‬طذاك ي‪ ٣‬ڇا ه‪ ٣‬هني ت‪ ،٠‬ام حي ستط ‪ ٠ٞ‬اه‪ ،ٚ‬هط ڪ‪ٙ‬چط کات‪ ٣‬چا‪١‬ي ت‪١ ٠‬اڻ ه‪ٟ٢ٟ‬خي ةخي پ‬ ‫رهح ر‪١‬اڻ‘ حي اڎحاڻي “‪١‬ي ا ‪ٛ‬ام ام ح‪ ٣‬ةا‪ٞ‬ي غطةطاھ “‪١‬يام‪ .‬غطةطاھ ـصارس ‪ ٠ٞ‬ڪ‪ٟ‬صه ت‪٠‬‬
‫‪٣ٛ‬دي ه‪ٟ٢ٟ‬خي ا‪ ٝ٢ٞ‬غڀ‪ ٝ‬ذطڪت‪ ٝ‬حي ةاهح‪٣‬د هاڻ کي ‪١‬ڪ ٌا٘‪ٜ‬ي اڳ‪٣‬اڻ نا‪٣‬ر هاياؼ ڪاطڻ حاي‬ ‫ڪاْي ةچ ڪطي غگ‪٢‬ي ه‪ .٣‬ا‪ ٣١‬اين‪ ٝ‬ت‪ ٠‬ڪ ي ‪ٛ‬ي‪٣‬ز ح‪ ٣‬ڪ‪ ٣‬هطهاطال ‪١‬خي‪ ،‬ت‪٠‬‬ ‫ه‪ ٣‬ڪيط ڪ‪ٟ‬صه؟ ٌ ‪ ٠ٛ‬ـاذب ا ي‪ُ“ ٝ‬ا ـاذب کي غ‪ٜ‬خ‪٢‬اي‪ ٣‬ت‪ ،٠‬ډرتيَء ها‪ٞ‬گط اه‪١‬ام‬
‫ڪ‪٣‬ؽؼ ڪطي ر‪١‬ي‪١“٣‬ي‪ ،‬ا ‪٣ٛ‬ح‪٣‬دن هٕ پ ‪ٙٛ‬ڪ پ غڌارم “ڻ‪ ٝ‬حي ةصرام ام حاي ‪ٞ‬اا٘اي ‛ا‪ٞ‬اڊياا‚‬ ‫ڪ‪ ٝ٢ٟ‬ة‪ْٟ ٠‬ڪار حي ةصرام ‪٣ٟٛ‬ر ‪٢ٛ‬يػط ـاذب کي ا‪٢‬طائخي‪ ،‬حتي ‪ ٣١‬هاڻ ة‪ ٠‬هطْارل‬ ‫ني ‪١‬تي ت‪ ٠‬تڪطار ‪ ٠ٞ‬ڪطي‪ .٣‬اغام کي ـصارس ح‪ ٣‬ڪ‪ ٣‬ؽ‪٣‬ق ڪ‪٢ٞ٣‬ي‪ .‬ا‪١‬ا غصائي‪ ٝ‬ذ‪ٜ‬يص‬
‫کي ةصالئي ‪.‬ڀارس‚ ڪطڻ تي ډيام ڋئي ر‪١‬يا‪١“ ٣‬اي‪ .‬ذاٖاياٖا پ ام حا‪ٛ ٣‬اٖافاص ةايا اڪايا کاام‬ ‫ڪطي غگ‪٢‬ي ه‪ ٣‬ا ‪ٞ‬تيخي پ ام ْ‪ٟ‬ڪار حي ذفي حا هنػا ڪ‪ٙ‬چط کاتي هٽ ةچي هي‪ٟ‬صا ‪.‬‬ ‫ـاذب کي ئي ‪ٞ‬يت‪٢‬ھ ‪١‬خي‪.‬‬
‫ڇ‪٣‬ٽڪاري ةصرام ڀارس حي اڳ‪٣‬ڻي ٌي‪ ٜ‬حي ةرا٘ي حي ڪ‪٣‬ؽؼ “‪١‬ي‪ .‬ذٖيٖ پ ڀاارس حاي‬ ‫‪ٞ‬ياز‪ ،‬انا ا‪٢‬ڻي‪٣‬م ڳا٘‪٢‬ي‪٣‬م “‪ ،ٝ١‬ح‪ ٝ‬تي ٘يڻ چا‪١‬يام ه‪ ،٣‬هط ڪخ‪ ٠٢‬دهغ اچي هيا “‪ ،ٝ١‬ام‬ ‫اڎحاڻي پغ‪ٟ‬ڌي ڪ‪٢‬اڻيَء حي ذ‪٣‬ا٘ي غام غ‪ٟ‬ڌ هاره غاڳي‪ ٣‬ةري ‪١‬تي ة‪ ٠‬حاري ر‪١‬ي‪.٣‬‬
‫ح‪٣٢ٜ‬ري کي غارا‪١‬ڻ حي ه‪٣‬يام ڪ‪ٙٛ ٝ‬ڪا‪ ٝ‬حا‪ٛ ٣‬اٖافاص ـاطف ها‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٟ‬اخاي هاهااري ا غايااغاي‬ ‫ڪطي ‪٣ٛ‬ڪ يام ه‪ .٣‬اه‪١‬ام ا ڈاڪٽط اغراق غ‪ٜ‬يخي حا ه‪٣‬را‪ ،‬ح‪ٟ٢ٟٛ ٝ‬خي هرغيَء حي‬ ‫غائي‪ ٝ‬ىٓط ذػ‪ ،ٝ‬رزاق ‪٢ٛ‬ط‪ ،‬نارق ٌا٘‪ ٚ‬ا ڪي‪٢‬ط ؽ‪٣‬ڪ ح‪ ٣‬سياك ‪ ٣١‬ت‪١ ،٠‬اڻي ا‪١‬ا‬
‫‪ٓٛ‬ادم ح‪ ٣‬ترٓو “‪١‬ي‪ ،‬حڎ‪ ٝ١‬ت‪ ٠‬ڀارس ‛حي ٽ‪٣‬ئ‪ٟ‬ٽي‚ ‪ٙٛ‬ڪ‪ ٝ‬ح‪ٛ ٣‬يظةام ‪ ٝ١‬هٕا ها‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٟ‬اخاي غاڀ‬ ‫‪ٍٕ٣ٛ‬ي تي ‪ 2‬ڪتاب “‪ٞ‬صا‪ .‬ا‪١‬ي ڪتاب ‪٣ٛ‬م هٽ هاڻ‪٢‬ي ه‪٢‬چي هي‪ٟ‬صا‪ .‬اه‪١‬ام حا ٕطب‪.‬‬ ‫ڪ‪٢‬اڻي ‪ ٠ٞ‬هني ٘يخي‪ ،‬حيڪا اڄ کام چا٘ي‪ ٠٢‬ه‪ٟ‬خا‪ ٠١‬غاك اڳ ٘يي هي‪ٟ‬صي ‪١‬ني‪ .‬اتي‬
‫کام هډيڪ ُيطح‪٣٢ٜ‬ري دهر ‪ٛ‬ام ٘‪ٟ‬گھي ر‪١‬ي‪١“ ٣‬ي‪.‬‬ ‫اه‪١‬ام ح‪ ٣‬ه‪ٟ٢ٟ‬خ‪ ٣‬ؽ‪٣‬ڪ ذػي‪ ٝ‬ؽ‪٣‬ره‬ ‫ٌتصاٖ٘ادر ح‪٣‬ڻيخ‪ ٣‬غاڳي‪ ٣‬ئي ُ‪ٛ‬ٺ تي غگطي ح‪ٙ٢‬ي ‪ٛ‬رٓٗ پ ‪٣ٛ‬ح‪٣‬د ‪ ٝ١ - ٣١‬ه‪ٟ٢ٟ‬خ‪ ٣‬ا‪٣١‬‬

‫‪7‬‬
‫“چط ‪ 10‬غيپٽ‪ٜ‬تط ‪2023‬ع‬
‫ڪاهش‬ ‫ظَىٍو پَيان ظفص ‪ -‬آنصيڪا ‪3 -‬‬

‫ڪطهز حي ‪ ٛ‬ني‪ ٝ‬ڈيڪ تي‬

‫ؽڪاا‪ ٣‬ا٘ي‪٣ٟ‬ائع ‪(Chicago Illinois - USA) -‬‬

‫ٌي جٍان ئي ٻيَ آٌيۿ خعيوۿ ػاىسار ۽ ىً ِوظصڻ وارو!‬

‫شڪاگّ ٌريَء )‪(Chicago River‬۾ شڪاگّ جْ ڪالضٔڪم ۽ آضيان ُڇٍِرڏ ؼيارجً ُٔٺان‬ ‫اياز اٗ‬
‫ڍٌڍ )‪(Michigan Lake‬۾ دادم ٿئْ ٿّ جَ ٌگاُّن ُڪ ٌئًٔ‬ ‫نٍگِْ جڏًُ ُْ ٌٍڍڏو جِاز ىِشٔگً َ‬
‫ڎٓڍ ٻَ ڪالڪ ُگِيٍري ڪٍڌيَء جْ ىّجّد‬ ‫ڍٌڍ ۾ ُ‬
‫ُدٌٔا ضان ىحؽارف ٿًٔ ٿّٔن‪ .‬ضيٍڊ جٔڏي ىِشٔگً َ‬ ‫‪ 4‬ح‪٣‬ال ‪ 2023‬ع‬
‫ُ‬ ‫ا‪١‬اط غ ُاج ؽااياص اناام حااڳايا‪ ٣‬ئاي ‪ٞ‬ا‪٠‬‬
‫ٌّٔي ِپٔئس‪ ،‬چهڊرٍٓص ىّٔزٓو‪ ،‬شٔڊ اڪّٔرٓو ۽ فٔهڊ ىّٔزٓو جْ ؼيارجً ضان گڏ شِس جْ ُڪ‬ ‫‪١‬ي‪ ،٣‬هط اغام حاي ڪا‪ٜ‬اطي پ غاخااد‬
‫جِان ئْ ٻّٔ آُْ‪ ،‬حطًٔ‪،‬‬‫ُ‬ ‫ڍٌگ ضان ِڎضڻ جّ ىّكؽّ ىهْ ٿّ‪ُ ،‬‬
‫ضچ جَ ُْ‬ ‫وڎي حطْ کْ ٌئًٔ رٌگ ۽ َ‬ ‫ُغ‪٢‬اڳ اڳي ئي اُهي هي‪٢‬ي ر‪١‬ي‪١ ٣‬ي‪.٣‬‬
‫کَاڏڪاا‪ ٝ‬تااي حا َ‬
‫ااڳ هاي تاا‪ ٠‬ڋناا‪١ُ ،ٚ‬اا‪٣‬‬
‫شاٌرار ۽ ٌَ ِوضسڻ وارو‪!..‬‬ ‫ه‪٢ٟ‬ا‪ٟ‬اخا‪ ٣‬غاا‪ٛ‬اام ةا‪ ٠‬غا‪٢‬اياڏي ُچاڪا‪٣‬‬
‫‪١‬ي‪ .٣‬غا‪ٞ‬ا حي ‪ٛ‬يظةا‪ٞ‬ي ‪ٞ‬يطڻ کام ها‪٣‬‬
‫ُهڄاڻيَء تاي ُها‪٢‬اچاڻاي ‪١‬اناي‪ ،‬غاخااد‬
‫ڪ غيڪٗ ا “غ‪ٜ‬ام ُڇ‪ٟ٢‬صڌ ٌ‪ٜ‬ارت‪١ ٝ‬ي ام ٘‪ٟ‬اگا‪٢‬اي حاڎ‪١‬ا‪١ ٝ‬اي ‪ٞ‬ا‪ٟ‬اڍڌه حا‪٢‬ااز ِ‪ٛ‬ؾاياگا‪ ٝ‬ڊ‪ٞ‬ا َڍ (‬ ‫کي دهغت‪ ٝ‬غام ڪي‪ٟ‬اڈا هنڻ‪١ ٣‬ي‪ ،٣‬غ‪٣ٛ ٣‬ڪ ئي رها‪ ٣ٞ‬هي‪.٣‬‬
‫‪ Michigan Lake‬پ داسٗ هني ه‪ ٣‬ت‪ٞ ٠‬گا‪٣١‬م ‪١‬ڪ ‪ٞ‬ني‪ ٝ‬دُ‪ٞ‬يا غام ‪ٛ‬تٍارف هي‪ ٝ‬هي‪٣‬م‪.‬‬ ‫‪٣ٛ‬م ة‪ ٠‬تيار هيڻ پ ديط ‪ ٠ٞ‬ڪني‪ .‬هياره ْطيص ڀٽ‪ ٣‬تيار هي “ي‪ ٣‬ت‪ ،٠‬غا‪ٛ‬ام ‪١‬ياٺ ال‪١‬اي‪ ،‬ڈائا‪ٟ‬ا‪ٟ‬اگ ‪١‬ااك‬
‫‪٣ٛ:‬م ‪ ٝ١‬کام اڳ پ ‪2008‬ع پ ‪ٜٛ‬تنيَء حي اي “ف ا‪ٞ‬ڊيا کام اي‪ٙ‬يٓي‪ٟ‬ٽا حي ُارم (‬ ‫پ ‪ٞ‬اؽت‪ ٣‬ڪطي‪ ،‬رغيپؾ‪ ٝ‬تي ‪٣ٛ‬ح‪٣‬د دهغت‪ٝ‬؛ ڈاڪٽط س‪ٙ‬يٗ ‪ٛ‬ي‪ٜ‬اڻ‪ ،‬ڈاڪاٽاط ‪ٛ‬اٖاتا‪٣‬ك ‪١‬اا٘اياپا‪٣‬ٽاي‪،‬‬
‫تائي‪ ٝ‬ا ‪ 2018‬پ ‪ٞ‬ي‪ ٣‬حطغي کام ٘تطٽي “ئط٘ي‪ٟ‬ڊ ا ‪ٞ‬ي‪٣‬يار ‪Elephanta Caves‬‬ ‫ٌ‪ٙ‬ي ساـشي‪ٙ‬ي‪ ،‬ذػ‪ٛ ٝ‬ختتيٰ ا ي‪ ٝ‬غام ‪٣ٛ‬ڪ ئي اچي ااڋيَء پ هي ااغاي‪ -‬ڀااڀاي ‪ٞ‬ػايا‪ٚ‬‬
‫‪ٟٛ‬يط ذ‪ ٝ١‬حي اغڪطي‪ٝ‬‬ ‫تائي‪ ٝ‬ا ه‪ ٣‬اغت‪ٟ‬ت‪٣‬ك حي غ‪ٟٜ‬ڊ پ ا‪ٛ ٣١‬ظه ‪ٛ‬اڻي‪١ ٣‬ي‪ .٣‬اُ‪١‬ي غڀ ُغ‪٢‬ڻا َ‬ ‫ُڀٽ‪ ،٣‬هياره دا‪ٞ‬ياك ا ډيَء ‪ٞ‬ي‪٢‬ا ‪ٜ١‬ػٓط ‪١‬نا‪ .‬اغام حي ‪٣١‬ٽٗ حي ڀطغام ئي ني ‪٣١‬ٽاٗ ‪ٛ‬اام ڈاڪاٽاط‬
‫تي تطي “يا‪ .‬غ‪ٟٜ‬ڊ حيڎي ‪ ٝ١‬ڊ‪َ ٞ‬ڍ پ ڋي ُڍ ‪ ٠‬ڪ اُ‪ٟٜ٢‬صي ڪ‪ٟ‬ڌيَء تي ‪٣ٛ‬ح‪٣‬د ‪ٞ‬ي‪٣‬ي هِينط‪،‬‬ ‫‪ٛ‬يٓط حيطاڻي (ْطيص ح‪ُ ٣‬هطاڻ‪ ٣‬دهغ ‪١ ،‬اڻي ‪ٟ٢ٟٛ‬خ‪ ٣‬ة‪ ،٠‬حيڪ‪ ٣‬ڪطاچيَء حي ه‪٘٣‬اياع اغاپاتااك پ‬
‫چ‪ٙ‬ڊري‪ٟ‬ع ‪ٛ‬ي‪٣‬زي‪ ،ٚ‬ؽيڊ اڪي‪٣‬ري‪ ٚ‬ا ْي‪ٙ‬ڊ ‪ٛ‬ي‪٣‬زي‪ ٚ‬حي ٌ‪ٜ‬ارت‪ ٝ‬غام ا ُڎ ؽ‪٢‬ط حي ‪١‬ڪ هڋي‬ ‫اي‪ ٚ‬ايع “‪١‬ي ا غ‪ٟ‬صس ُغ‪ٙ‬ڇڻي ‪ٞ‬ي‪ٟ‬گط؛ ار‪ ٝ١‬غا٘‪ ٝ‬حي ‪٣ٞ‬ح‪٣‬ام “دل کي ة‪ ٠‬ک‪ٟ‬ي‪٣‬غي‪ ،‬حاياڪاي‬
‫ڪطهز ح‪١ ٣‬ي ي‪٣‬م ڈيڪ ‪ِٛ ،‬ؾيگَ‪ ٝ‬ڊ‪َ ٞ‬ڍ ح‪ ٣‬ؽنط ؽڪاا‪٣‬‬
‫ح‪٢‬ام ئي ي‪١“ ٣‬ي‪،‬‬ ‫غچ ت‪١ ٠‬ي ُ‬ ‫ڊ‪ٞ‬گ غام ِڋغڻ ح‪ٙٛ ٣ٍٕ٣ٛ ٣‬ي ه‪ُ ،٣‬‬ ‫ذفي کي ‪ٞ‬ني‪ ٝ‬ر‪ٞ‬گ ا َ‬ ‫ة‪ ٠‬غا‪ٞ‬ا ڪ‪٣ٟ‬ي‪ٟ‬ؾ‪ ٝ‬ا اُ‪ٜ٢‬ڻ ال ‪ْ ،‬طيص غام ا ُڎ “يٗ ‪١‬نا‪.‬‬
‫ذػي‪ ،ٝ‬ؽا‪ٞ‬صار ا ‪ِ ٠ٞ‬هغطڻ هاره‪!..‬‬ ‫ڋي‪ ٝ٢ٟ‬غخاي‪ ٣‬ڪطڻ چا‪١‬ي‪٣‬غي‪ .ٝ‬ڈائ‪٣‬م ٽائ‪٣‬م ايطيا پ ‪١‬ڪ هاارڪا‪ٟ‬اگ‬ ‫ُ‬ ‫ؽڪاا‪ ٣‬ڇڎي‪ٟ‬صي ڇڎي‪ٟ‬صي‬
‫هري هاهػيَء پ ة‪ ٠‬هني ه‪ ٣‬ا ‪١‬ط ح‪٢‬ازَ‪ ،‬ڪطهز ا يڏم غام ا‪ٌ ٣١‬ا‪ٜ‬اٗ هري هري هرحاائاتا‪ ٣‬ر‪١‬اي ها‪.٣‬‬ ‫ڪطهز ح‪ٞ ٣‬اصيَء ‪ٛ‬اام ڊ‪ٞ‬ا َڍ پ اچاڻ ا هاهاع ڊ‪ٞ‬ا َڍ ‪ٛ‬اام ‪ٞ‬اصيَء پ هناڻ هاره ٌا‪ٜ‬اٗ ةا‪ ٠‬ٽاياڪا‪ٟ‬اڪ ا‬ ‫ه زا پ ااڋي ةي‪٢‬اري‪ ،‬ٽط‪ٛ‬پ ٽاهر “ڋه ئي ةي ٗ ڪطهز پ چڏ‪١‬ايااغايا‪ .ٝ‬ڪا ڪا َ پ ا‪١‬اي‬
‫ا‪٢‬ط هي ي “رال غاام ِڋغاي غاگا‪٢‬اخاي ها‪ .٣‬هاهػايَء پ ڪاطهز‪،‬‬ ‫ي‪٣‬ٽي‪٣‬ب تي ام ٌخيب ‪ٟٛ‬يط کي َ‬ ‫ا‪ٞ‬خ‪ٟ‬ينط‪ٞ‬گ ح‪ ٣‬ڪ‪ٜ‬اك “‪١‬ي‪ ،‬ح‪ ٝ٢ٟ‬پ ڊ‪َ ٞ‬ڍ هٽام دَر ة‪ٟ‬ص ڪاطي ‪ٞ‬اصي ا ڊ‪ٞ‬اڍ حاي ‪١‬اياٺ ‪ٛ‬ا اا‪ٞ‬ا‪٢‬ايا‪ٝ‬‬ ‫ڪطهز ‪ِٞ‬ڪطم ها ا ه‪ٟ‬خاھ ڈا٘طم حي ٽڪي پ ‪١‬ڪ ‪ٞ‬ني‪ ٝ‬ا س‪٣‬ةف‪٣‬رس دُ‪ٞ‬اياا غاام ‪ٛ‬ا ئا‪ ٝ‬هاا‪ .‬ا‪١‬ا‪٣‬‬
‫ااڳ تاي “ڻاي ڇاڎيا‪ ،٣‬حاتاام ها‪ٟ‬اڌ ئاي‪ ،‬ها‪٣‬ري ها‪َ ٟ‬اڌ تاي‬
‫‪ٞ‬صيَء ح‪١ ٣‬ڪ هڋه چڪط ٘ڳطائي‪ ،‬غاڳني ‪َ ٛ‬‬ ‫هاڻيَء کي ‪١‬ڪ غهد تي “‪ٞ‬صه هني ه‪ ٣‬ا ه‪ ٣‬در ک‪٘٣‬ي ڪطهز کي ڊ‪َ ٞ‬ڍ پ ٽپاي‪ ٣‬هني ها‪ .٣‬ا‪١‬ا‪ٌ ٣‬ا‪ٜ‬اٗ‬ ‫غ‪ٙ‬ػ‪ ٣ٙ‬راس ح‪ ٣‬ةا‪١ ٠‬ا‪ٙ‬ا‪ٟ‬اصه ر‪١‬اي ها‪ .٣‬ؽاڪاااا‪ٞ ٣‬اصيَء (‪ Chicago River‬پ ؽاڪاااا‪ ٣‬حاي‬

‫‪8‬‬
‫“چط ‪ 10‬غيپٽ‪ٜ‬تط ‪2023‬ع‬ ‫ٌڪ تاثص‬ ‫ڪاهش‬
‫چيائي‪‛ ،ٝ‬ستط ‪ٞ‬ا‪١‬ي اتي‪ ،‬ني ح‪٢‬ام پ االئي ڪ‪٢‬ڏي رهپ پ ‪ٞ٣١‬صاغي‪ٝ‬؟‚‬

‫نان ٌو جي ظانٍَن ويٺَ ٌئطۿ‬

‫جيٍو جَن اکيَن باز جٍڙيَن ٌيَن‬
‫‪١‬ي‪٣ٙ‬ڪي ؽا‪٘ ٠١‬اهاياّ حاي ٌاطس‬
‫حي ني ڋي‪ ٝ٢ٟ‬تاي ‪ٛ‬اام ام ةاظر‬
‫٘ياياڪ غاام ‪ٛ‬ا‪ٙ‬اڻ هياع‪ ،‬حاياڪا‪٣‬‬
‫ؽا‪٘ ٠١‬هيّ حي ’غاط ڪاياڎاري‘ پ‬
‫ح‪ٟ‬گي ‪ٛ‬ظاذ‪/ ٜ‬ذاڪا‪ٜ‬ا ٌا‪ٜ‬ا‪ٙ‬اي‬
‫کااي ثاااةا ڪااطڻ ال ٘ ايااي ر‪١‬اياا‪٣‬‬
‫‪١‬ي‪ ،٣‬ا ح‪ ٝ٢ٟ‬غا‪ٙ‬اػا‪ٙ‬اي پ ‪١‬ا‪ ٝ‬اڳ‬
‫پ ه‪ٟ٢ٟ‬خا‪١ ٣‬اڪ ڪاتااب ‛ ا‪ٞ‬اگاطياظ‬
‫‪ٞ‬ي‪٢‬ا ْطيص ڀٽ‪ ٣‬ا دا‪ٞ‬ياك ڀٽ‪ ،٣‬ڪطهز پ ِ‪ٛ‬ؾيگَ‪ ٝ‬ڊ‪َ ٞ‬ڍ ح‪ ٣‬غنط ‪ -‬ؽڪاا‪٣‬‬
‫غطڪار ا ؽا‪٘ ٠١‬هاياّ‚ هاڻ ٘ايايا‪٣‬‬
‫“‪١‬اي‪ ،‬حا‪ٟ‬ا‪٢‬اا‪ ٝ‬پ ‪١‬اا‪ ٝ‬ڀاٽااائايَء کااي‬
‫غا‪ٟ‬اڌ حا‪ ٣‬ها‪٢‬اطيا‪٣‬م ٕاا‪ٛ٣‬اي ؽااٌاط ا‬ ‫‪ٙٛ‬ي‪ٟ‬ي‪ ٚ‬هار ُه‪٢‬تاغي‪ ،ٝ‬حتي ڋغڻ هٽام ک‪٣‬ڌَ ؽي‪٣‬م “‪ٝ١‬؛ هاياٽاط‪ٛ ،‬اخاػا‪ٜ‬اا‪ ،‬اُاٗ ا‪٣‬ٽاا ا سا‪٣‬ةفا‪٣‬رس چا‪٢‬اطا ‪ ...‬اغاام حاي سااص‬
‫غ‪ٟ‬اڌ کاي ‪١‬اڪاڏي دٌاا حا‪ ٣‬ؽااٌاط‬ ‫د٘چػپي ‛ڪ ئ‪٣‬ڈ اي ‚ ِڋغڻ حي ‪١‬ني‪ .‬ؽڪاا‪ ٣‬حي ‪١‬ڪ حصيص‪ ،‬ذػي‪ ٝ‬ا “رٽ حي ڪ‪ٜ‬اكَ حھڏي ُغڃاڻپ!‬
‫غ‪ٜ‬خ‪٢‬ي‪ ٣‬هي‪ٟ‬صڌ ٘ييا‪١“ ٣‬اي‪ .‬ا‪١‬اڏي‬ ‫ؽيز ‪ٞ٣ٛ‬ع اياز‬ ‫ُح‪َ ٢‬ڏ ح‪ ٣‬درهازه( ‪Cloud Gate‬‬
‫ڳااا٘ ا‪٢‬اا‪ ٠‬تااي ‪١‬اا‪ ٝ‬ااڌاياا‪ ٣‬تاا‪١ ،٠‬ااڪ‬ ‫‪ٙٛ‬ي‪ٟ‬ي‪ ٚ‬هار حي ‪ AT&T‬حي ‪ٛ‬طڪظ پ ‪١‬ي حصيص “رٽ ا “رڪيٽيڪچط ح‪ٌ ٣‬ا‪٣‬ا‪ٛ‬اي ؽاا‪١‬اڪاار ‪١‬ا‪ٟ‬اصغاتاام ااائاي ةاطناا‪ٞ‬ا‪٣‬ي‬
‫ٕاا‪ٛ٣‬اپااطغا ډر حااي ‪١‬ااڪ ‪ٛ‬ااطذاا‪٣‬ل‬ ‫“رٽػ ا‪ٞ‬يؼ ڪ‪ٜ‬ار ڈزائي‪ ٝ‬ڪي‪١“ ٣‬ي‪ ٝ١ .‬کي ‪ 2004‬کام ‪ 2006‬ع هاري ٌاطـاي پ ناا‪١‬ايا‪ ٣‬هيا‪ .٣‬ام کاي دي ةِايا‪The ( ٝ‬‬
‫اڳ‪٣‬اڻ ڀٽائي غائي‪َٝ‬ء ةاة ا‪١‬ڏي ڳا٘‪٘ ٠٢‬يڻ تي کيع ها‪٢‬اطيا‪٣‬م غا‪ٟ‬اڌي ؽااٌاط ا‬
‫٘ييڪ چي‪!٣١ ٣‬‬
‫‪١‬اا‪ ٝ‬حااي هااطاڻااي ةا‪ٟ‬اگا‪ٙ‬ااي کااي ڋغااي ‪ٛ‬اا‪٣‬م کااي ااار‪١‬اياا‪ ٝ‬ـااصي ٌاياػاا‪٣‬يَء حااي‬

‫ُُّ چئْ رُّٔ ُّ جَ‪ ُّ” ،‬پٍجاضْ ورًُٔ جّ ٿْ وّٓ آُْ ۽ ُاڻْ ةص ُهڻ جْ جٔاري (‪ )rehearsal‬ڪسي‬
‫رُّٔ آُْ‪ “.‬ىّن کْ ضٍرس اٌرر جْ اڪٔالئْ پڻ ىحطّس ٿوْ‪ ،‬پوس ُوً اُوا اڪؤوالئوک پواڻ نوکوڻ پوڙُوڻ‪،‬‬
‫داص ڪسي ضٍڌ جْ جارٓخ نکڻ جْ ڪسي حاضم ڪئْ آُْ‪ ،‬جٔئً شؤوخ آواز ضواحوب ادوحؤوار ڪوئوْ‬
‫ُئْ‪ ،‬پس ُّ دوضحً کان آحسو دفا ٿْ وٓا ُئا جّ ًٍُ نکّٔ ُّ جَ‪” ،‬ىّن پٍٍِجْ ڊڪشوٍوسي ىوان ’دوضوحوْ‘‬
‫جّ نفظ ڪڍي ڇڏّٓ آُْ‪ “.‬ىٌّکْ ضٍرن پٔسي ٿّري ٿڪم ىحطّس ٿْ‪.‬‬
‫“‪ٛ‬طيڪي ؽ‪٢‬طي ‪ٞ‬ا‪١‬ي‪ .‬ةإي “‪ٛ‬طيڪا پ غا‪ٟ‬اصس ا‪ٞ‬اگاطياظيَء پ ٘اياياٗ ڪاخا‪٢‬ا‪٠‬‬
‫ڪتاب ‪ٛ‬ؾا‪٢‬ا‪٣‬ر اداري ‪(Amazon‬ا‪ٛ‬اياظهم هارم ڇاپاي رکاياا “‪١‬ا‪ .ٝ‬غا‪ٟ‬اصس‬
‫ارڌ‪ ٝ١‬ڪتاب ڇپخي چڪا “‪ .ٝ١‬اڳ پ ‪١‬ا‪ٛ ٝ‬ا‪٣‬م کاي ها‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٟ‬اخاي ؽااٌاطيَء حا‪٣‬‬
‫ه‪٢‬طي‪٣‬م ڪتاب ‛ا‪ٞ‬صر پ ا‪١‬اُء هي‪ ‚٣‬ا ي‪ٞ٣‬ا‪ٞ‬ي ڋ‪ٞ‬ص ڪ ائ‪ ٝ‬ح‪ ٣‬هاڻ ڪيٗ تطح‪ ٣ٜ‬ڋ‪ٞ‬ا‪٣‬‬
‫‪١ .٣١‬اڻي ‪١‬يُء ه‪ٟ٢ٟ‬خ‪١ ٣‬ط ‪ٞ‬انا‪٣‬م ڪاتااب ٽاپااك ‪١‬اٿ ‪ٛ‬ا‪٢‬اطةاا‪ٞ‬اي ڪاطي ‪ٛ‬ا‪٣‬م کاي‬
‫‪٣ٛ‬ڪ‪ٙ‬ي‪ٟ‬صا “‪ٛ .ٝ١‬ام ‪ ٝ١‬س‪٣‬ش ؽڪٗ ا س‪٣‬ش ه‪٣‬ؽا ا غصائايا‪ْ ٝ‬اٗ غا‪٣‬ٽ پ‬
‫‪ٛ‬اڻ‪َ٣٢‬ء‪ -‬ي‪٣‬غّ ؽا‪١‬ي‪ ٝ‬دائ‪٣‬ده‪٣‬ٽي ـاذب حي غا‪٣٢ٛ‬م هي ‪١ ٣‬نع‪ ،‬ح‪ٟ٢ٟ‬خا‪٣‬م‬
‫اکي‪٣‬م ةااز حا‪٢‬اڏيا‪٣‬م ‪١‬ايا‪٣‬م‪ ،‬حاياڪاي ‪١‬ااڻاي ٌا ٘ا غاتاب ڪاخا‪٢‬ا‪ ٠‬ڪا‪ٜ‬اظهر ا‬
‫ح‪٢‬ڪي‪٣‬م هي ٘ڳي‪٣‬م‪.‬‬
‫ُ‪ ٣١‬چني ر‪١‬ي‪ ٣١ ٣‬ت‪ ٣١ ‛ ،٠‬ه‪ٟ‬خاغي هر‪١‬ي‪ ٝ‬ح‪ ٣‬هي هي‪١“ ٣‬ي ا ‪١‬اڻي ةاع ‪١‬ا‪ٙ‬اڻ حاي‬
‫ْطيص ڀٽ‪ ٣‬ا ‪ٛ‬ػظ ‪ٞ‬ػي‪ْ ٚ‬طيص ڀٽ‪ِٛ - ٣‬ؾيگَ‪ ٝ‬ڊ‪َ ٞ‬ڍ‪ ،‬ؽڪاا‪٣‬‬
‫تياري ( )‪rehearsal‬ڪطي ر‪١‬ي‪١“ ٣‬ي‪٣ٛ ‚.‬م کي غ‪ٟ‬صس ا‪ٞ‬صر حاي اڪايا ئاي‬
‫هڻ ‪ٛ‬رػ‪٣‬س هي‪ ،‬هط ‪ ٝ١‬ا‪١‬ا اڪي ئپ هاڻ ٘ياڻ هاڏ‪١‬اڻ‪ ،‬سااص ڪاطي غا‪ٟ‬اڌ حاي‬
‫تاريز ٘يڻ حي ڪطي ذاـٗ ڪاناي “‪١‬اي‪ ،‬حايانا‪ ٝ‬ؽاياز ايااز ـااذاب اساتاياار‬ ‫‪ Bean‬هڻ غڎي‪ ٣‬هني ه‪ ،٣‬ڇاڪاڻ ت‪ ٠‬ام حاي‬
‫ڪني ‪١‬ني‪ ،‬هط ‪ ٣١‬دهغت‪ ٝ‬کام ايتطه سٓا هي هيا ‪١‬نا ح‪٘ ٟٝ١ ٣‬ايايا‪١ ٣‬ا‪ ٣‬تا‪ٛ‛ ،٠‬ا‪٣‬م‬ ‫ؽڪٗ َر‪١‬ام‪٣٘/‬ةيا حي داڻي ح‪٢‬ڏي “‪١‬ي‪١ .‬ا‪ٝ‬‬
‫ه‪ٟ٢ٟ‬خي ڈڪؾ‪ٟ‬طي ‪ٛ‬ام ’دهغتي‘ ح‪ٓ٘ ٣‬و ڪڍي ڇاڎيا‪١“ ٣‬اي‪ٛ ‚.‬ا‪ٞ٣‬اياي غا‪ٟ‬اصم‬ ‫ؽا‪١‬ڪار حي تٍ‪ٜ‬يط پ اغٽايا‪٘ ٝ‬اياع اغاٽاياٗ‬
‫هيطي ه‪٣‬ري هڪٗ ‪ٛ‬اراػا‪٣‬س هاي تا‪ ٠‬کايا‪١ ٝ‬اڪ غاچاي ڀا‪٣‬ڳ هاره ‪١‬ايُء هإاٍا‪٣‬‬ ‫اغ‪ٜ‬اٌي‪ٙ‬ي داٌي ا ‪ٛ‬ظاذ‪ٜ‬تي ةظر حي ايطام پ ٕ‪ٍٙ‬ي ا٘‪٣ٜ‬س‪ ،‬ح‪ ٝ٢‬ح‪ ٣‬ا‪١‬ا‪ٞ ٣‬اا٘ا‪٣‬‬ ‫ح‪٣‬م ‪ 168‬ه‪ٙ‬يٽ‪٣‬م ايڎي سا‪٣‬ةفا‪٣‬رس ‪ٞ‬ا‪ٜ‬ا‪ٞ٣‬اي‪،‬‬
‫ڌاي‪ٛ“ ‛ :ٚ‬طيڪا پ ‪١‬ڪ اڇي ‪ٛ‬ا اي هاري ‪ٛ‬اائايَء کاي هااتاٗ ٽاي ؽاطٽ تاي هڋم‬ ‫انا٘‪٣‬ي غياح ‪ٛ‬ارڪ‪ ٣‬ه‪ ٣٘٣‬غڎي‪(Eagle’s Nest ،٣١ ٣‬ؽاا‪١‬ايا‪ٌ/ٝ‬اٖااب حا‪٣‬‬ ‫ـٓائيَء غام هي‪ٙ‬ڊ‪ٞ‬گ ذريٍي هاڻ پ ڳا‪ٟ‬اڍيا‪٣‬م‬
‫ه‪ ٝ٢ٙ‬اکطم پ ٘ييٗ ‪١‬ي‪years old 60 :٣‬ياٍا‪ٟ‬اي غاٺ غاا٘ا‪ ٝ‬حاي “‪١‬اياام! ام‬ ‫“کيطه ياد اي‪ٟ‬صه “‪١‬ي ا ذػ‪ ٝ‬ة‪ ٝ‬ـتاح کي ‪Wiseman of the East‬‬ ‫هي‪٣‬م “‪ ،ٝ١‬ح‪ ٣‬ڪ امہ ڪ‪ ٣‬ح‪٣‬ڌ ‪ٞ‬يط ‪ٞ‬ا ا‪ ٣‬اچاي‪.‬‬
‫حي ‪١‬ي ام ت‪ٜ‬ال ‪ٟٞ‬ڍڌم ا غ‪٢ٟ‬ڏم اکطم پ ٘اياياٗ ‪١‬ايا‪in fact 16 years :٣‬‬ ‫ة‪ ٠‬غڎي‪١“ ٣‬ي ‪ -‬ا ‪١‬يُء ة‪ ٠‬اغام حيَء غ‪ٟ‬ڌ ح‪١ ٣‬ڪ هڋه ڋا‪“ ٣١‬ھي‪.‬‬ ‫ااپ ا ‪ 100‬ٽَا‪ ٝ‬هزم‬ ‫‪٣ْ 42*66*33‬ٽ ‪َ ٛ‬‬
‫!‪old, the rest is experience‬ياٍا‪ٟ‬ااي اـااٗ پ غاا‪٣‬ر‪١‬اا‪ ٝ‬غااا٘اا‪ ٝ‬حااي‬ ‫اتٓاق غام غ‪ٟ‬صس ة‪ٟ‬گ‪ٙ‬ي ح‪ ٣‬ا‪١‬ا‪ ٣‬ڪا‪ٜ‬اطه‪ ،‬حاياڪا‪ ٣‬چاا٘اياھا‪ ٠‬غااك اڳ غا‪ٟ‬اصس‬ ‫هاره ‪١‬ي ‪ٛ‬خػ‪ِ ٣ٜ‬ڋغاڻ هٽاام “‪١‬اي‪ ،‬حا‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ ٝ‬پ‬
‫“‪١‬يام‪ ،‬ةإي تخطة‪ ٣‬اه‪ .ٚ‬ا‪ ٣١‬ڌي ‪ ٣١‬ه‪٣‬ره ‪ٛ‬اطڪايا‪ ٣‬ا ها‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٟ‬اخا‪ٛ ٝ‬ا اي حاي اڇا‪ٝ‬‬ ‫ؽا‪ٞ‬صار ا ‪ٛ‬فطهف ةظ‪ٞ‬ع غام ااڎ ‛ةاطغااس ‪ٛ‬اياگاظيا‪ ‚،ٝ‬ها‪ ٣‬ةاطغااس اساتاار حاي‬ ‫“غپاس حا‪٣‬م ٌا‪ٜ‬اارتا‪٣‬م ا ‪ٛ‬ا‪٣‬حا‪٣‬د ‪ٛ‬ااڻا‪٢‬ا‪١ ٣‬اط‬
‫هارم کي ‪١‬ٿ غام غ‪٣ٟ‬اري‪ٟ‬صي غ‪ٟ‬صس هٕتي اداس چ‪٢‬طه کُ‪ٙ‬ي هي‪ٛ .٣‬اڻ‪ ٣٢‬ا‪ٞ‬اصر پ‬ ‫“ْيع ‪ٞ٣١‬صه ‪١‬ن‪ ،٣‬ا حتي ‪٢ٟٛ‬خ‪ ٣‬ها٘ص (ؽيز اياز حيڪ‪ ٣‬غ‪ٟ‬صم ةظر دهغ ةا‪٠‬‬ ‫ڪ‪ٟ‬ڊ کام ‪ٞ‬ني‪ٞ ٝ‬ني‪ٞ٣ٜٞ ٝ‬ي ‪ٞ‬يط اچ‪ ٝ‬ها‪.‬‬ ‫ُ‬
‫ت‪ ٠‬هإٍي ار “‪١‬ي‪ .‬حين‪ ٝ‬غ‪ٟ‬ڌيَء پ چ‪ٞ٣‬صا “‪ ٝ١‬ت‪‛ ،٠‬هاڇااڌيَء پ اار ا اڍه ‪١‬اڪ‬ ‫‪ ،٣١‬ڪخ‪ ٠٢‬هٕ ايڊيٽط ر‪١‬ي‪ ،٣١ ٣‬ا‪ ٣١‬ة‪ ٠‬ڋن‪.٣‬‬ ‫غ‪ُ ٝ٢ٞ٣‬ه‪٣‬اا کا‪ٞ‬پ‪َ ٣‬غ‪١ ٣ٜ‬ي‪ ٣‬هي َ ُها‪٣‬ااا حا‪..٣‬‬
‫٘ييت‪١“ ٣‬ي‪‚.‬‬ ‫‪١‬ي ز‪ٞ‬صايَء پ ت‪ٜ‬ال ا‪٢‬ڻ‪ ٣‬ڪا‪ٛ‬ياب ر‪١‬ي‪ .٣‬غياغ پ ةا‪ ٠‬ڪاا‪ٛ‬ايااةاي ا ٌاطهج‬ ‫غاڳي‪ ٣‬ڈي‪٣‬ام ‛ٌث‪ٜ‬ا‪ٞ‬يا ريػاٽا‪٣‬ر‪ٞ‬ا ‚ ‪ -‬ديػاي‬
‫هري ة‪’ ٠‬تياريَء‘ هارا ٘ٓو هرحايائي‪ ٝ‬ت‪ٟ٢ٟٛ ٠‬خي هڇڻ تي چاياائايا‪‛ ،ٝ‬ساتاط ‪ٞ‬اا‪١‬اي‬ ‫‪ٛ‬اڻيائي‪ٙٛ .ٝ‬ڪ حي اٌ‪ٙ‬يٰ هار٘يا‪ٛ‬ا‪ٞ‬ي اي‪٣‬ام پ غي‪ٟ‬ٽط ة‪ ٠‬هي ر‪١‬يا‪ ،‬تا‪ٕ ٠‬اياص ا ةا‪ٟ‬اص‬ ‫چڪط کام ةي ْڪاطي‪...‬‬ ‫کاډا‪ ،‬ذ ك ذطال حي َ‬
‫اتي‪ ،‬ني ح‪٢‬ام پ االئي ڪ‪٢‬ڏي رهپ پ ‪ٞ٣١‬صاغي‪ٝ‬؟‚ ت‪٣ٛ ٝ٢ٟ‬م کايا‪ ٝ‬اڌايا‪ ٣‬تا‪،٠‬‬ ‫ح‪٣‬م تڪ‪ٙ‬يٓ‪٣‬م ةا‪ ٠‬ڪااٽاياائا‪٣‬م‪ .‬هاط ‪١‬ا‪ ٝ‬ا‪ٞ‬ػاائاياڪا‪ٙ‬ا‪٣‬هاياڊياا ةاطٽايا‪ٟ‬اياڪاا ا ايا‪ٝ‬‬ ‫اياز اُٗ‪ْ ،‬طيص ڀٽ‪ٞ، ٣‬ػي‪ ٚ‬ڀٽ‪ ،٣‬ڈاڪٽط ‪ٛ‬يٓط حيطاڻي ا “دل حيطاڻي ‪-‬‬ ‫ؽال حا هاڇا َ٘ڏيا هني‪ .‬تازا تا‪٣‬ا‪ٞ‬اا هاي ‪ٞ‬اڪاطي‬
‫‪١‬ڪ درهيؼ کام ا‪١‬ڏه ئي غ‪٣‬اك ڪ‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ ٝ‬هاڇايا‪ ٣‬تا‪ٛ‛ ،٠‬اطڻ کاا‪ٞ‬اپا‪ ٣‬اڳانايا‪ ٝ‬حا‪٢‬اام‬ ‫ڪيتطي‪ ٝ‬ڪتاة‪ ٝ‬غام غخايٗ ةڪ ؽي‪ ّٙ‬هاري هڋي ڪ‪ٜ‬طي کي ه‪ٟ٢ٟ‬خ‪ ٣‬ةاياص‬ ‫ِ‪ٛ‬ؾيگَ‪ ٝ‬ڊ‪َ ٞ‬ڍ حي غنط دهرام‬ ‫هياغي‪ .ٝ‬اڳيام ڪي‪ٟ‬ٽڪي رياغا حاي ؽا‪٢‬اط‬
‫ڪ‪٢‬ڏي ‪ ٝ٢ٟٛ‬غام ‪ٞ٣١‬صاغي‪ ‚،ٝ‬ت‪ ،٠‬درهيؼ کيع هراڻي‪‛ ،٣‬ت‪٣‬م ‪ٞ٣ٛ‬يي ه‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٟ‬اخاي‬ ‫رهل ة‪ ٠‬ڪطي ڇڎي‪١“ ٣‬ي‪ ،‬حتي غ‪ٟ‬صس ٽيتٗ تي ڪ‪ٜ‬پي‪٣‬ٽاط رکاياٗ “‪١‬اي‪ ،‬حا‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٝ‬‬ ‫٘‪٣‬ئي ِهك حا‪ ٣‬غااڊم ڇا‪٢‬ا‪ ٝ‬ڪا ڪا‪ ٝ‬حا‪ ٣‬غآاط‬
‫ا‪ ٚ‬کام اڳ پ ه‪ٟ٢ٟ‬خي ؽڪٗ ڌا ت‪ ٠‬ه‪ٛ ٣‬اام تا‪٣‬کاي اڌاياام تا‪ٛ ٠‬اطڻ کاام ها‪٣‬‬ ‫تي ‪ ٣١‬ـتد ؽال ه‪ٟ٢ٟ‬خ‪٘ ٣‬يڻ ح‪ ٣‬ڪ‪ ٚ‬ڪطائي‪ٟ‬صه “‪١‬اي‪١ .‬ا‪ ٝ‬حاي ‪١‬اڪ ډيَء ا‬ ‫‪١‬ي‪٣٘ .٣‬ئي ِهك(‪ Louisville‬ڪي ايّ غي ( ‪ Kentucky Fried Chicken‬ح‪ ٣‬ؽ‪٢‬ط‪،‬ا‪٢‬ا‪٣‬ڌم حاي دُ‪ٞ‬اياا پ غاڀ کاام‬
‫ڪين‪ٞ٣١ ٝ‬صاغي‪‚.ٝ‬‬ ‫ه حي اهالد “‪ٛ‬طيڪا هني هغاي‪١“ ٣‬ي‪١ .‬يُء ة‪ ٠‬ا‪٢ٞ‬ا‪ ٝ‬هٽ ايا‪ٟ‬اصه هيا‪ٟ‬اصه “‪١‬اي‪ ،‬هاط‬ ‫هڋي ڈهڌ ‪ٖٛ‬اة‪‛ ٝٙ‬ڈرةي‚ ح‪ ٣‬ؽ‪٢‬ط‪ٌ ،‬يي‪ ٚ‬ةاڪػط ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ٌ‪ٙ‬ي (ڪ‪ٙ‬ي ح‪ ٣‬ؽ‪٢‬ط ا هياري ْطيص ُڀٽي ح‪ ٣‬ؽ‪٢‬ط‪!..‬‬

‫‪9‬‬
‫“چط ‪ 10‬غيپٽ‪ٜ‬تط ‪2023‬ع‬
‫ڪاهش‬ ‫ظيڌ جي جسيس تعليم جي تاريذ‬

‫‪٣ٞ‬ر ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ‪١‬ا اغڪ‪٣‬ك ا غ‪ٟ‬ڌ ‪ٛ‬ػ‪١ ٚٙ‬اغٽٗ حي تاريز ‪2-‬‬

‫نعلم ايجَڪيؼو ظَظائٽي جَ بيياد‬

‫ڪْ ةْ ٌّر ىحير الکٔس ُٔس آةاد واري ؼالئلْ ۾ ضّل اضپحال جْ پّٓان ضٍڌ ىطهو ُاضٽم ٌانْ‬
‫ُڪ ُاضٽم ٺاُڻ ۾ ڪاىٔاب ٿْ وّٓ‪ ،‬ان جّ ٌانّ ”ضٍڌ ىطهو ُاضٽم“ رکّٔ وّٓ‪ ،‬پس گِڻّ پِّء ان‬
‫جّ ٌانّ ىذروم ةالول ُاضٽم رکّٔ وّٓ‪َُْ .‬ء ُاضٽم ىٔسن جْ كتً ۽ ضّل اضپحانً جْ وچ ۾ ُٔس‬
‫آةاد‪ ،‬حٔررآةاد ۾ كائو آُْ‪ُ .‬اضٽم ۾ ‪ 97‬ڪيسا‪ ،‬ٻَ ُال‪ ،‬ٻَ ضپسٌٽٍٔڊٌٽ ُال‪ 7 ،‬رُائشْ ڪيسا‪،‬‬
‫‪ 38‬ةاٿ روم‪ُ ،‬ڪ وضٔػ ةّرچٔذاٌّ ۽ ڊائٍٍگ ةالڪ ۽ ُڪ وڎي ىطجر آُْ‪ُ .‬اضٽم جّ افححاح‬
‫ضٍڌ جْ گّرٌس ضس نٔطهْ ونطً ‪3911‬ع ۾ ڪّٔ‪.‬‬

‫‪ 16‬ا ‪ 17‬ڈغ‪ٜ‬تط ‪1924‬ع تي ذيصر“ةاد پ ‪ٝ‬‬

‫تف‪٣‬يط ‪ٛ‬شتيار ‪ ٛ‬ح حي ه‪٣‬رم غام‬
‫(‪٣ٛ‬ح‪٣‬دن ڪاڇي‪١ ٣ٙ‬ائ‪٣‬س هاره ة‪ٟ‬گ‪ ٣ٙ‬هڪڻي‪ ،‬ه‪٢‬طيائي‪ْ ٝ‬لٗ ‪ٛ‬يڊيڪٗ ‪١‬اك‪ ،‬حيٗ رهڈ هاري‬
‫ٌ‪ٜ‬ارس ‪ ٛ‬ام چ‪ٟ‬ص ڪ‪ٜ‬طا تٍ‪ٜ‬يط ڪطايا‪ ،‬حتي اةتصائي ن‪٣‬ر تي ‪٢‬طاڌيَء حي ‪ٛ‬ػ‪ٜٙ‬ام ؽااطدم ال‬
‫‪١‬اغٽٗ ا ة‪٣‬رڈ‪ٞ‬گ ‪١‬ائ‪٣‬س ٕائ‪ ٚ‬ڪيائ‪٣‬م‪ .‬ه‪1929 ٣‬ع ډاري ة‪ٜ‬تني ا‪٣‬ر‪ٜٞ‬ي‪ ٟ‬غام ٘يپڏ‪٠١‬‬
‫ڪطي ‪ٍٛ‬اهك‪ ٣‬ادا ڪطي ‪٣ٛ‬ح‪٣‬دن ‪ٛ‬ػ‪١ ٚٙ‬اغٽٗ حي ٌ‪ٜ‬ارس هرتائ‪٣‬م‪١ ٝ١ .‬اغٽٗ ح‪ٛ ٣‬ڪ‪ٜٗ‬‬
‫ٕتل‪ ٣‬چن‪ ٝ‬غا٘‪ ٝ‬پ ‪١‬ڪ ‪١‬ڪ ة حي ـ‪٣‬رس پ کيع ‪ٙٛ‬ي‪“ .٣‬سطي ة ح‪ٕ ٣‬تل‪ ٣‬حڎ‪ٝ١‬‬
‫کيع ‪ٙٛ‬ي‪ ٣‬ت‪ ٣١ ٠‬ا‪ٞ‬ت‪٢‬ائي س‪٣‬ش هي‪ ٣‬ا غ‪٣ٜ‬ري ْيڪ‪ٙ‬ٽيَء حي اڎحاڻي ڪطي کي‪ٛ ٝ‬تار‬
‫ڋ‪ٞ‬ي‪ .‬ا‪ ٣١‬ڋ‪١‬اڌه ‪٢ٙٛ‬اي‪ ٣‬هي‪.٣١ ٣‬‬
‫‪ٞ‬ني‪١ ٝ‬اغٽٗ ال ز‪ٛ‬ي‪ٟ‬صارم‪ ٛ ،‬ز‪ ،ٝٛ‬غياغتصا‪ ٝٞ‬ا غ‪٣‬ك غ‪٣‬غائٽي کام ْ‪ٟ‬ڊ اڎ ڪطڻ ؽطهع‬
‫ڪيائي‪١ .ٝ‬يط “ةاد هاري ٌ ئٖي پ غ‪٣‬ك اغپتاك حي ه‪٣‬يام غ‪ٟ‬ڌ ‪ٛ‬ػ‪١ ٚٙ‬اغٽٗ ‪ٞ‬ا٘ي ‪١‬ڪ‬
‫‪١‬اغٽٗ نا‪١‬ڻ پ ڪا‪ٛ‬ياب هي هي‪ ،٣‬ح‪ ٝ٢ٟ‬ح‪ٞ ٣‬ا٘‪‛ ٣‬غ‪ٟ‬ڌ ‪ٛ‬ػ‪١ ٚٙ‬اغٽٗ‚ رکي‪ ٣‬هي‪ ،٣‬هط ا‪٢‬ڻ‪ ٣‬ه‪٣‬‬
‫ام ح‪ٞ ٣‬ا٘‪ٛ ٣‬شصهل ة هك ‪١‬اغٽٗ رکي‪ ٣‬هي‪١ .٣‬يَء ‪١‬اغٽٗ ‪ٛ‬يطم حي ٕت‪ ٝ‬ا غ‪٣‬ك اغپتا٘‪ ٝ‬حي هچ‬
‫پ ‪١‬يط “ةاد‪ ،‬ذيصر“ةاد پ ٕائ‪١“ ٚ‬ي‪١ .‬اغٽٗ پ ‪ 57‬ڪ‪ٜ‬طا‪١ ٠ ،‬اك‪ ٠ ،‬غپط‪ٞ‬ٽي‪ٟ‬ڊ‪١ ٞ‬اك‪7 ،‬‬
‫ر‪١‬ائؾي ڪ‪ٜ‬طا‪ 18 ،‬ةاٿ رهل‪١ ،‬ڪ هغيً ة‪٣‬رچيشا‪ ٣ٞ‬ا ڈائ‪ٟٟ‬گ ة ا ‪١‬ڪ هڋي ‪ٛ‬ػخص‬
‫“‪١‬ي‪١ .‬اغٽٗ ح‪ ٣‬اْتتاح غ‪ٟ‬ڌ حي ا‪٣‬ر‪ٞ‬ط غط ٘يػ‪ٙ‬ي ه٘ػ‪1933 ٝ‬ع پ ڪي‪ .٣‬غط ٘يػ‪ٙ‬ي اهرل‬
‫ه٘ػ‪١ 1955-1876( ،ٝ‬ڪ رائٗ ‪ٛ‬يطي‪ْ“ ٝ‬يػط‪ٕ ،‬صا‪ ٛ‬هػ‪ٟ‬ص غياغتصام‪ ،‬ا ‪“٣ٞ‬ةادياتي‬
‫ا‪٣‬ر‪ٞ‬ط ‪ .٣١‬غط ٘يػ‪ٙ‬ي ه٘ػ‪1923 ٝ‬ع کام ‪1926‬ع تائي‪ ٝ‬ة‪ٜ‬تني هطيظيڊ‪ٞ‬ػي ح‪ ٣‬ا‪٣‬ر‪ٞ‬ط ا‬
‫‪1932‬ع کام ‪1946‬ع تائي‪ ٝ‬ڪ‪٣‬ئ‪ٟ‬ظ٘ي‪ٟ‬ڊ ح‪ ٣‬ا‪٣‬ر‪ٞ‬ط ر‪١‬ي‪.٣‬‬
‫غط ٘يػ‪ٙ‬ي ه٘ػ‪ ٝ‬ه‪٢‬طي‪٣‬م ڀيطه ‪1923‬ع پ تٍ‪ٙ‬ي‪ٜ‬ي ڪا‪ٓٞ‬ط‪ٞ‬ع حي ـصارس ڪطڻ ال‬
‫ذيصر“ةاد “ي‪ ٝ١ . ٣١ ٣‬ذيصر“ةاد ‪١‬ا اغڪ‪٣‬ك ح‪ ٣‬دهره ڪي‪ .٣١ ٣‬حڎ‪ ٣١ ٝ١‬ڪ‪٣‬ئ‪ٟ‬ظ٘ي‪ٟ‬ڊ ح‪٣‬‬
‫ا‪٣‬ر‪ٞ‬ط ‪ ،٣١‬تڎ‪ ٝ١‬هري “ي‪ 2 ٝ١ .٣١ ٣‬ح‪٣‬م ‪1933‬ع تي ه‪٢‬طي‪٘ ٝ‬يػ‪ٙ‬ي ه٘ػ‪ٛ ٝ‬ػ‪١ ٚٙ‬اغٽٗ‪/‬‬
‫ح‪ٟ‬اح ڪ‪٣‬رٽع ڪطاچي ا ‪ 4‬ح‪٣‬م ‪1933‬ع تي غ‪ٟ‬ڌ ‪ٛ‬ػ‪١ ٚٙ‬اغٽٗ ح‪ ٣‬اْتتاح ڪي‪ ،٣‬ام‬
‫‪ٍٕ٣ٛ‬ي تي غط ٘يػ‪ٙ‬ي ه٘ػ‪ ٝ‬چي‪ ٣١ ٣‬ت‪ٛ‛ ،٠‬ػ‪١ ٚٙ‬اغٽٗ‪ .‬غ‪ٟ‬ڌ حي ‪ٛ‬ػ‪ٜٙ‬ا‪ ٝٞ‬حي تٍ‪ٙ‬ي‪ ٚ‬حي‬
‫تطٕيَء ح‪١ ٣‬ڪ هڋه ڪار‪ٞ‬ا‪١“ ٣ٛ‬ي‪ ‚.‬اغڪ‪٣‬ك حي ‪١‬اغٽٗ پ ‪ 57‬ڪ‪ٜ‬طا ‪١‬نا‪ ،‬حڎ‪ ٝ١‬ت‪ ٠‬هط‪ٞ‬ػپاك‬
‫حي ر‪١‬ائؼ ا ي‪٣‬م “ْيػ‪٣‬م ا٘ڳ ‪١‬ي‪٣‬م‪١ ٝ١ .‬اغٽٗ حي اذاني پ ‪١‬ڪ ؽا‪ٞ‬صار حا‪ٛ ًٛ‬ػخص‬
‫“‪١‬ي‪ ،‬حيڪا ؽا‪١‬پ‪٣‬ر چاڪط حي رئيع ٌ‪ٙ‬ي ‪ٛ‬طاد سام غ‪ٟ‬خطائي ه‪ٟ٢ٟ‬خي ؽطيڪ ذياس حي‬
‫ياد پ ‛‪ٛ‬ػخص ذاحياڻي غ‪ٟ‬خطائي‚ حي ‪ٞ‬ا٘ي غام تٍ‪ٜ‬يط ڪطائي‪ٛ .‬ػ‪١ ٚٙ‬اغٽٗ ه‪ٟ٢ٟ‬خي‬
‫اهج حا ڪيتطائي غاك ڋنا‪.‬‬ ‫‪١‬اغٽٗ حي ‪ٞ‬ني‪ٌٜ ٝ‬ارس ال ڪي‪ .‬ةي ‪٣ٞ‬ر ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ه‪ٟ٢ٟ‬خ‪ ٣‬ا٘‪ ٠٢‬ت‪١ ،٠٢ٙ‬يط “ةاد هاره ا‪٢‬ط ا ـصر پ‬
‫ڋي‪ ٝ٢ٟ‬هاري‛“ك غ‪ٟ‬ڌ ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ڊم ايخ‪٣‬ڪيؾ‪ٟٗ‬‬ ‫‪ٛ‬شتيار اذ‪ٜ‬ص ‪ ٛ‬ح‬
‫ڪا‪ٓٞ‬ط‪ٞ‬ع‚ ‪ٍٖٟٛ‬ص ڪطڻ ڪي ةي ‪٣ٞ‬ر ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص حي‬
‫هڋي ڪا‪ٛ‬ياةي ‪١‬ني‪ .‬ڪا‪ٓٞ‬ط‪ٞ‬ع پ ‪ٛ‬ػ‪ ٚٙ‬تٍ‪ٙ‬ي‪ٚ‬‬
‫حي ة‪٢‬تطي ال ‪ٛ‬شت‪ ّٙ‬ن‪٢‬طاَء ‪ٟٛ‬ي‪٣‬ر ڪيا هيا‪ .‬ڪا‪ٛ‬ياب ڪا‪ٓٞ‬ط‪ٞ‬ع دهرام ڪي‪ .‬ةي ‪٣ٞ‬ر ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص‬
‫‛‪ٛ‬ػ‪ ٚٙ‬ايخ‪٣‬ڪيؾ‪ ٟٗ‬غ‪٣‬غائٽي‚ حي ٕيال حي رٿ ڋ‪ٞ‬ي‪ .‬ڪا‪ٓٞ‬ط‪ٞ‬ع ةٍص ذيصر“ةاد پ ‪١‬ڪ‬
‫اغڪ‪٣‬ك ا ‪١‬اغٽٗ حي ٕيال ال غطاط‪ٛ‬ي‪ ٝ‬پ تيظي اچي هئي‪ٛ .‬ػ‪ٜٙ‬ام ؽااطدم ال هډيڪ‬
‫اغڪا٘طؽپ ح‪ ٣‬اٌ م ڪي‪ ٣‬هي‪ ٣‬ا ‪١‬ڪ ڀيطه ي‪٢‬ط ذيصر“ةاد پ ٽطي‪ٟٟ‬گ ڪا٘يج ْار ‪ٛ‬ي‪ ٝ‬حي‬
‫ڪ‪٣‬رس پ ْارغي ‪٘٣‬يَء کي ؽا‪ ٗٛ‬ڪي‪ ٣‬هي‪ .٣‬ام کام ٌ هن ة‪٢‬اُء ا٘صي‪ ٝ‬ڪا٘يج‪ ،‬ح‪ ٠ٟ‬ڳڏ‪ ٠١‬پ‬
‫غ‪ٟ‬ڌي ‪ٛ‬ػ‪ٜٙ‬ام ؽااطدم حي داس تام هاة‪ٟ‬صي ‪١‬ٽائي هئي‪.‬‬
‫سا‪ٞ‬ت‪٢‬ادر ‪٣ٞ‬ر ‪ 12‬ح‪٣‬م ‪1925‬ع تي ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص “ك ا‪ٞ‬ڊيا ‪ٛ‬ػ‪ ٚٙ‬ايخ‪٣‬ڪيؾ‪ ٝ‬غ‪٣‬غائٽيَء حي نطز‬
‫تي ذيصر“ةاد پ ‛‪ٛ‬ػ‪ ٚٙ‬ايخ‪٣‬ڪيؾ‪ ٝ‬غ‪٣‬غائٽي‚ حي ٕيال ح‪ ٣‬اٌ م ڪي‪ ،٣‬ح‪ ٝ٢ٟ‬حا ڪيتطائي‬
‫‪ٛ‬ػ‪ٜٙ‬ام تٍ‪ٙ‬ي‪ٜ‬ي ‪ٛ‬ا‪١‬ط‪ ،‬اديب ا هطهْيػط ‪ٛ‬ي‪ٜ‬تط هيا‪ ،‬حڎ‪ ٝ١‬ت‪ ٠‬ح‪ٟ‬طك غيڪطيٽطيَء ح‪٢ٌ ٣‬صي ال‬
‫‪ ٝ١‬هاڻ کي چ‪ٞ٣‬ڊراي‪ ٣١ .٣‬ه‪ٟ٢ٟ‬خي ذياتيَء حي “سطي ڋي‪ ٝ٢ٟ‬تائي‪ ٝ‬غ‪٣‬غائٽيَء ح‪ ٣‬ح‪ٟ‬طك‬
‫غيڪطيٽطي ر‪١‬ي‪ .٣‬غ‪ٟ‬صس هْاس کام ه‪َ٣‬ء ة‪ ٠‬غ‪1970 ٝ‬ع هاري ڋ‪١‬اڪي تائي‪ ٝ‬غ‪٣‬غائٽي ٍْاك‬
‫ر‪١‬ي‪ ٝ١ .‬غ‪٣‬غائٽيَء ح‪٣‬م ڪيتطي‪٣‬م ا‪ ٚ١‬ڪا‪ٛ‬ياةي‪٣‬م “‪ ،ٝ١‬ح‪ٛ ٝ‬ام ڪخ‪١ ٠٢‬ي “‪:ٝ١‬‬
‫هر‪ٞ‬يڪي‪٘٣‬ط اغڪ‪٣‬ك‬
‫ذيصر“ةاد پ ‪١‬ڪ هر‪ٞ‬يڪي‪٘٣‬ط اغڪ‪٣‬ك ‪1858‬ع پ ام دهر حي تٍ‪ٙ‬ي‪ ٚ‬حي غطةطا‪ٛ ٠١‬يخط‬
‫ا‪٘٣‬ڊ اغ‪ٜ‬ڊ حي ڪ‪٣‬ؽؼ غام ٕائ‪ ٚ‬هي‪ ،٣١ ٣‬حيڪ‪ ٣‬ذيصر“ةاد حي غڀ‪ٟ‬ي غطڪاري اغڪ‪ٝ٘٣‬‬
‫‪ٛ‬ام ا‪ٞ٣١ ٚ١‬صه ‪ .٣١‬اغڪ‪٣‬ك حي ؽطهٌاتي ‪١‬يڊ‪ٛ‬اغتطم پ غط را‪ٛ‬ڪطؽ‪ ٝ‬ا‪٣‬هاك ڀ‪ٟ‬ڊارڪط (‬
‫‪١ ٣١ .٣١ 1925 - 1837‬ڪ ‪ٟ١‬صغتا‪ٞ‬ي اغڪا٘ط‪ٛ ،‬ؾطٕي‪ ،‬ا غ‪ٜ‬اج غڌار ‪ .٣١‬ڀ‪ٟ‬ڊارڪط‬
‫‪1862‬ع پ ة‪ٜ‬تني ي‪ٞ٣‬ي‪٣‬رغٽيَء ‪ٛ‬ام اطيخ‪٣‬ئيؾ‪ ٝ‬ڪ‪ٟ‬صڌم پ ؽا‪ ٝ١ .٣١ ٗٛ‬اي‪ٟ‬صڌ غاك‬
‫تٍ‪ٙ‬ي‪ ٚ‬حي تطٕيَء ةاة تيار ڪيٗ ره‪٣‬رٽ ‪١‬ارٽيگ ڪ‪ٜ‬يٽيَء کي هيؼ ڪني‪١ .‬ارٽيگ‬ ‫‪ٛ‬اغٽطس حي ڈاطي ذاـٗ ڪني ا ‪1885‬ع پ ا‪٣‬ٽ‪ٟ‬گ‪ ٝ‬ي‪ٞ٣‬ي‪٣‬رغٽي ‪ٛ‬ام هي ايڇ ڈي حي‬
‫ڪ‪ٜ‬يٽي ‪1929‬ع پ غائ‪ ٜٝ‬ڪ‪ٜ‬يؾ‪ ٝ‬نطْام ‪١‬ڪ ‪ٍٛ‬اهم ڪ‪ٜ‬يٽي حي ن‪٣‬ر تي ٕائ‪ ٚ‬ڪني‬ ‫ڈاطي ذاـٗ ڪني‪ .‬ڀ‪ٟ‬ڊارڪط اي‪ٟٓٙ‬ػٽ‪ ٝ‬ڪا٘يج (ة‪ٜ‬تني ا دک‪ ٝ‬ڪا٘يج (ه‪ٞ٣‬ي پ ه‪ٟ٢ٟ‬خي‬
‫هئي ‪١‬ني‪ ،‬ح‪ ٝ٢ٟ‬حي ـصارس ْ‪ٙ‬پ ‪١‬ارٽگ ڪني‪ .‬ام کي تٍ‪ٙ‬ي‪ ٚ‬ةاة ره‪٣‬رٽ تيار ڪطڻي‬ ‫ؽا‪ٞ‬صار تصريػي ڪيطينط دهرام هڏ‪١‬اي‪“ 15 .٣‬اػ ‪1862‬ع تي کيع ذيصر“ةاد اغڪ‪٣‬ك حي‬
‫‪١‬ني‪ .‬ام غ‪ٟ‬ڌ حي تٍ‪ٙ‬ي‪ ٚ‬حي ةصذا٘ي حا ڪيتطائي غتب ااڻايا‪ .‬ه‪٢‬طي‪٣‬م ت‪ٞ ،٠‬ني‪ٞ ٝ‬يال تر‬ ‫‪١‬يڊ‪ٛ‬اغتط ن‪٣‬ر ةص٘ي ڪطي غ‪ٟ‬ڌ پ ‪ٖٛ‬طر ڪي‪ ٣‬هي‪ ٝ١ .٣‬ڋاڊي ‪ٛ‬ر‪ ٟ‬ڪني ا داس ح‪ ٣‬هڋه تٍصاد‬
‫‪ٛ‬ػ‪ٜٙ‬ا‪ ٝٞ‬کي ‪ٛ‬ض‪١‬تي تٍ‪ٙ‬ي‪ ٚ‬کام هطي رکي‪ ٣‬هي‪ ،٣‬حيڪ‪٣ٌ ٌٜٗ ٣‬ا‪ٛ‬ي ‪ ٣١ ٠ٞ‬ا ٌيػائي‬ ‫هډاي‪ 1868 .٣‬ع پ اغڪ‪٣‬ك کي اپ اطيڊ ڪي‪ ٣‬هي‪ ٣‬ا ‪ٖٛ‬ا‪ٛ‬ي ةطادري‪ ٝ‬ا ز‪ٛ‬ي‪ٟ‬صارم کي ـ ح‬
‫ـريٓ‪ ٝ‬کي اغڪ‪ ٝ٘٣‬حي الئتطيطي‪ ٝ‬پ ؽا‪ ٗٛ‬ڪي‪ ٣‬هي‪ .٣‬ي‪ ٣‬ت‪ْ ٠‬ارغيَء کي اغڪ‪ٛ ٝ٘٣‬ام‬ ‫ڋ‪ٞ‬ي هئي ت‪ ٠‬اغڪ‪٣‬ك حي ‪ٛ‬ا٘ي ‪ٍٛ‬ا‪ ٝٙٛ‬پ ‪ٛ‬صد ڪ‪.ٝ‬‬
‫‪ٞ‬يڪا٘ي ڋ‪ٞ‬ي هئي‪ .‬ٽي‪٣‬م‪ ،‬درغي ڪتاة‪ٛ ٝ‬ام اغ ‪ٛ‬ي ٌ‪ ٜٝٙ‬کي ا‪٢‬ٽاي‪ ٣‬هي‪ .٣‬چ‪٣‬ه‪٣‬م ا هڋه غتب‬ ‫ام دهر پ ‪ٟ١‬صه ڪ‪ٜ‬ي‪ٞ٣‬ٽيَء حي غطةطا‪١‬يَء پ ‪١‬يطا‪ٟٞ‬ص اڪيڊ‪ٛ‬ي ا ‪ ٣ٞ‬هدياال ‪ٟٙ١‬صا ‪١‬نا‪ ،‬ح‪ ٝ‬پ‬
‫‪ٛ‬ي‪ٞ٣‬ػپا٘ٽي‪ ٝ‬پ اغڪ‪ ٝ٘٣‬ح‪ٕ ٣‬يال ‪ ،٣١‬حڎ‪ ٝ١‬ت‪ ٠‬ڳ‪٣‬ن‪ ٝ‬پ زراٌ ‪ٛ‬ام هـ‪٣‬ك هي‪ٟ‬صڌ ڊك کي‬ ‫‪ٟ١‬صه ؽااطد ا اغتادم حي اڪثطي ‪١‬ني‪ .‬ذيصر“ةاد پ ‪ٛ‬ػ‪ٜٙ‬ا‪ ٝٞ‬حي ‪١‬ڪ ا٘ڳ تٍ‪ٙ‬ي‪ٜ‬ي اداري‬
‫‪ٛ‬ي‪ٞ٣‬ػپا٘ٽيَء پ ر‪ٟ١‬صڌ ‪ٟ١‬صه ةطادريَء کي هډيڪ ْائصه هي‪ ،٣‬حڎ‪ ٝ١‬ت‪ ٠‬ڳ‪٣‬ن‪ ٝ‬پ ‪ٛ‬ػ‪ٜٙ‬ام‬ ‫حي ک‪٣‬ٽ ‪ٛ‬رػ‪٣‬س ڪ‪ٟ‬صي‪ ،‬غ‪ٟ‬ڌ ‪ٛ‬صرغي حي نطز تي ‪٣ٞ‬ر ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص الکيط ذيصر“ةاد حي‬
‫اغڪ‪٘٣‬ي تٍ‪ٙ‬ي‪ ٚ‬کام ‪ٛ‬رطهل ر‪١‬يا‪ ٝ١ .‬ا‪ ٣١‬ة‪ٛ ٠‬ؾا‪١‬صه ڪي‪ ٣‬ت‪ ٠‬اغڪ‪ ٝ٘٣‬ا ڪا٘يخ‪ ٝ‬حي هډ‪ٞ‬صڌ‬ ‫‪ٛ‬ػ‪ٜٙ‬ا‪ ٝٞ‬ال ‪١‬ڪ ا٘ڳ اغڪ‪٣‬ك حي حػتخ‪ ٣‬پ ‪.٣١‬‬
‫تٍصاد حي ‪ٞ‬تيخي پ تٍ‪ٙ‬ي‪ٜ‬ي ‪ٍٛ‬يار پ ا‪٢‬ٽتائي “ئي “‪١‬ي‪ ٝ١ .‬ڪ‪ٜ‬يؾ‪“ ٝ‬ڋه ثاة ڪي‪ ٣‬ت‪٠‬‬ ‫‪ ٝ١‬غ‪ٟ‬ڌ غطڪار غام ڪيتطائي غاك ٘يپڏ‪ ٠١‬ڪني ‪١‬ني ت‪ ٠‬هر‪ٞ‬يڪي‪٘٣‬ط اغڪ‪٣‬ك ذيصر“ةاد‬
‫غ‪ٟ‬ڌي ‪ٛ‬ػ‪ٜٙ‬ا‪ ٝٞ‬هٽ ت‪ٜ‬ال ا‪٢‬ڻي‪٣‬م ـ ذيت‪٣‬م “‪ ،ٝ١‬هط ا‪ ٝ٢ٞ‬هٽ ‪ٍٛ‬اؽي هغي ‪ ٝ١“ ٠ٞ‬ت‪٣١ ٠‬‬ ‫‛‪ٛ‬ػ‪ ٚٙ‬ايخ‪٣‬ڪيؾ‪ ٟٗ‬غ‪٣‬غائٽي‚ حي ذ‪٣‬ا٘ي ڪي‪ ٣‬هني‪“‛ .‬ك غ‪ٟ‬ڌ ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ڊم ايخ‪٣‬ڪيؾ‪ٟٗ‬‬
‫هاڻ کي تٍ‪ٙ‬ي‪ ٚ‬ڋياري ‪ٍٛ‬اؽي ن‪٣‬ر تطٕي ڪطي غگ‪ .ٝ٢‬ام ره‪٣‬رٽ‪١ ،‬ارٽيگ ڪ‪ٜ‬يٽيَء حا‬ ‫ڪا‪ٓٞ‬ط‪ٞ‬ع‚ دهرام ة‪ٜ‬تني ح‪ ٣‬ا‪٣‬ر‪ٞ‬ط ٘يػ‪ٙ‬ي اهر‪ٛ‬ي ه٘ػ‪٣ٛ ٝ‬ح‪٣‬د ‪ ،٣١‬ح‪ٛ ٝ٢ٟ‬ػ‪ٜٙ‬ا‪ ٝٞ‬حي‬
‫ڪپاٽ ک‪٘٣‬ي ڇڎيا‪ ،‬کي‪ٟ١ ٝ‬صم نطْام ‪ٙٛ‬يٗ ‪١‬ڪ نطْي ره‪٣‬رٽ‪ ٝ‬کام ه‪ ٣‬غ‪ٟ‬ڌ حي ‪ٛ‬ػ‪ٜٙ‬ا‪ ٝٞ‬حي‬ ‫تٍ‪ٙ‬ي‪ٜ‬ي هػتيَء ةاة ڳا٘‪٢‬اي‪ٛ ٝ١ .٣١ ٣‬ػ‪ ٚٙ‬ايخ‪٣‬ڪيؾ‪ ٟٗ‬غ‪٣‬غائٽي‚ حي اضارش تي‬
‫تٍ‪ٙ‬ي‪ ٚ‬حي اـٗ ستط هني‪.‬‬ ‫‪1924‬ع پ ‪١‬ا اغڪ‪٣‬ك ح‪ٕ ٣‬تل‪ٛ‛ ٣‬ػ‪ ٚٙ‬ايخ‪٣‬ڪيؾ‪ ٝ‬غ‪٣‬غائٽي‚ حي ذ‪٣‬ا٘ي ا‪٢ٞ‬يَء ؽطط‬
‫‪ٛ‬ػ‪١ ٚٙ‬اغٽٗ ذيصر“ةاد غ‪ٟ‬ڌ ح‪ٕ ٣‬يال‬ ‫تي ڪي‪ ٣‬ت‪ ،٠‬اغڪ‪٣‬ك حي ‪ٞ‬ني‪ٌٜ ٝ‬ارس تٍ‪ٜ‬يط ڪطائي هي‪ٟ‬صي‪ .‬اغڪ‪٣‬ك ح‪ٞ ٣‬ا٘‪ ٣‬ةصالئي‬
‫ذيصر“ةاد پ ؽااطدم حي ر‪١‬ائؼ ال هڋي پ هڋي ‪١‬اغٽٗ ‪ٛ‬ي ارال ‪١‬اغٽٗ ‪ٞ٣١‬صي ‪١‬ني‪ ،‬حتي‬ ‫ذيصر“ةاد اغڪ‪٣‬ك‚ رکي‪ ٣‬هي‪ .٣‬غط ُ ل ذػي‪ ٝ‬غ‪ٟ‬صس ‪١‬ط ڪ‪ ٚ‬پ ة‪٢‬تطي‪ٛ ٝ‬صداار ا غاهي‬
‫‪ٛ‬ػ‪ٜٙ‬ا‪ ٝٞ‬ؽااطدم کي ؽايص ئي ر‪١‬ائؼ ‪ٟٙٛ‬صي ‪١‬ني‪1924 .‬ع پ ‪ٛ‬ػ‪ ٚٙ‬ايخ‪٣‬ڪيؾ‪ٝ‬‬ ‫‪ٞ٣١‬صه ‪.٣١‬‬
‫غ‪٣‬غائٽيَء حي ‪ٛ‬ي‪ٜ‬تطم ةنطيػٽط ُ ل ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ڀطڳڏي غام ‪ٕ ٛ‬اس ڪني‪ ،‬حيڪ‪ ٣‬ڈي حي‬ ‫“ڪٽ‪٣‬ةط ‪1925‬ع پ اغڪ‪٣‬ك کي ؽااطدم حي داس ال ک‪٘٣‬ي‪ ٣‬هي‪ .٣‬حين‪ ٝ‬ئي اغڪ‪٣‬ك‬
‫‪ٛ‬ن‪ٟ‬يخ‪ٟ‬گ ة‪٣‬رڈ ح‪ ٣‬ـصر ة‪ .٣١ ٠‬ام کي ‪ٞ‬يؾ‪ ٟٗ‬ڪا٘يج ‪ٛ‬ػ‪ ٚٙ‬ؽااطدم ال ‪١‬اغٽٗ تٍ‪ٜ‬يط ڪطڻ‬ ‫غ‪٣‬غائٽي حي ذ‪٣‬ا٘ي ڪي‪ ٣‬هي‪ٟ١ ،٣‬صه هطيع ا تٍ‪ٙ‬ي‪ٜ‬ي ‪ٛ‬ا‪١‬طم ح‪٢‬ڏه هطهْيػط اي‪ ٝ‬ڈي‬
‫ال ه ٽ ْطا‪ ٚ١‬ڪطڻ ال چي‪ ٣‬هي‪ .٣‬ام هٕ ڪا٘يج ح‪ ٣‬هط‪ٞ‬ػپاك ‪ٛ‬رتطل ذؾ‪ ٜ‬را ڇٻ ڻي ‪.٣١‬‬ ‫اطةؾاڻي ا ڈاڪٽط ڋيارال اغڪ‪٣‬ك حي ذ‪٣‬ا٘ي ڪطڻ حي غش ‪ٛ‬شا٘ٓ ڪني‪ .‬ام غ‪ٙ‬ػ‪ٙ‬ي پ‬
‫‪ٛ‬ني ‪1925‬ع پ ‪ ٝ١‬ة‪ٜ‬تني غطڪار کي درس‪٣‬اغ ڪني ت‪ ٠‬ٽطي‪ٟٟ‬گ ڪا٘يج حي هطاڻي‬ ‫ا٘‪٣‬ذيص ٘يي‪ ٣‬ت‪‛ ،٠‬ذيصر“ةاد ح‪ ٣‬ا‪٣‬ر‪ٜٞ‬ي‪ ٟ‬اغڪ‪٣‬ك غ‪٣‬غائٽيَء حي ذ‪٣‬ا٘ي ڪي‪ ٣‬هي‪١“ ٣‬ي‪ ،‬ح‪ٝ٢ٟ‬‬
‫ٌ‪ٜ‬ارس کيع ‪ٛ‬ػ‪ٜٙ‬ام ؽااطدم حي ‪١‬اغٽٗ ال ڋ‪ٞ‬ي هني‪ 13 .‬غيپٽ‪ٜ‬تط ‪1925‬ع تي ا‪١‬ا‬ ‫ح‪ ٣‬غيڪطيٽطي اغام ح‪ ٣‬هطاڻ‪ ٣‬دهغ ‪ٛ‬ػٽط ‪٣ٞ‬ر ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص درس‪٣‬اغتي “‪١‬ي‪ٟ١ .‬صه هطيع ’اغڪ‪٣‬ك ح‪٣‬‬
‫ٌ‪ٜ‬ارس ‛‪ٛ‬ػ‪ ٚٙ‬ايخ‪٣‬ڪيؾ‪ ٟٗ‬غ‪٣‬غائٽي‚ حي ذ‪٣‬ا٘ي ڪني هئي ا غڄي غ‪ٟ‬ڌ حي ‪ٛ‬ػ‪ٜٙ‬ا‪ٝٞ‬‬ ‫ةائيڪاٽ‘ ـطف ام ڪطي ڪطي ر‪١‬ي “‪١‬ي ح‪ ٣‬اغڪ‪٣‬ك ‪ٛ‬ػ‪ ٚٙ‬غ‪٣‬غائٽي کي ڋ‪ ٣ٞ‬هي‪١“ ٣‬ي‪ٝ .‬‬
‫کي اضارش ڪني هئي ت‪ ٣١ ٠‬اغڪ‪٣‬ك حي ‪١‬اغٽٗ ا ‪ٞ‬ني‪ٌٜ ٝ‬ارس حي تٍ‪ٜ‬يط ال غ‪٣‬غائٽيَء‬ ‫‪٢ٛ‬ي‪ ٟٝ‬کام ‪ٟ١‬صه هطيع حي هطههيگ‪ٟ‬ڊا ا‪ٞ‬ت‪٢‬ائي اْػ‪٣‬غ‪ٟ‬ا “‪١‬ي‪‚.‬‬
‫غام غ‪٢‬ڪار ڪ‪ .ٝ‬ام ‪١‬اغٽٗ حي اذاني پ ‪١‬ڪ ‪ٟٞ‬ڍڌه اغڪ‪٣‬ك ک‪٘٣‬ي‪ ٣‬هي‪.٣‬‬ ‫غ‪ٟ‬ڌي ‪ٛ‬ػ‪ٜٙ‬ا‪ ٝٞ‬حي تٍ‪ٙ‬ي‪ ٚ‬حي هػتيَء ةاة ره‪٣‬رٽ‬
‫‪1928‬ع پ ڪي‪.‬ةي ‪٣ٞ‬ر ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ‛تٍ‪ٙ‬ي‪ ٚ‬پ غ‪ٟ‬ڌي ‪ٛ‬ػ‪ٜٙ‬ا‪ ٝٞ‬حي هػ‪ٜ‬ا‪ٞ‬صاي‚ حي ٌ‪٣ٟ‬ام غام‬

‫‪10‬‬
‫“چط ‪ 10‬غيپٽ‪ٜ‬تط ‪2023‬ع‬
‫ڪاهش‬ ‫عاػَرا آٌو‪...‬‬

‫‪١‬ڪ ارده استار ارةٍي‪ ٝ‬پ ‪ ٠‬ڪطهڌ کام ‪ ٛ‬ي ‪ٛ‬اڻ‪ ٝ٢‬حي ؽطڪ حي ره‪٣‬رٽ ؽايً ڪني “‪١‬ي‪.‬‬

‫اربعيو جي عالهي واڪ ۾ اجصڪو جا جھيڊا بً ػانل‬

‫ھيٗ ٌا٘‪ٜ‬ي ادارم ٌطإي ؽھط ڪطة نطف ؽھاياصم‬
‫حي چا٘يھي حي ‪ٍٕ٣ٛ‬ي تي ارةٍي‪ ٝ‬ها پ ااھا‬
‫پ اھي چن‪ ٝ‬ڪاطهڌ ا‪ٞ‬ػاا‪ٞ‬ا‪ ٝ‬حاي هاياادك ؽاطڪا‬
‫حي ره‪٣‬رٽ ڋ‪ٞ‬ي‪ .‬رهز‪ٞ‬ا‪ ٠ٛ‬حا‪ٟ‬اگ ا‪ ٝ‬ڪاطهڌ ا‪ٞ‬ػاا‪ٞ‬ا‪ٝ‬‬
‫کام ‪ ٛ‬ي حي ؽطڪ رها‪٣‬رٽ ؽااياً ڪاناي “‪١‬اي‪.‬‬
‫ا‪ٞ‬ھ‪ ٝ‬ها‪ٞ‬ڌياناڏم پ ھط ا‪ٜ‬ار‪ ،‬ھط ٌاٖاياصي‪ ،‬ھاط ‪ٛ‬ا‪ٙ‬اڪ‪،‬‬
‫ھاط ‪ٛ‬ػا‪ٙ‬اڪ ا ‪ٛ‬ا‪ٙ‬ا حااا ‪ٛ‬اطد‪ٌ ،‬ا‪٣‬رتاا‪٣‬م‪ ،‬اڍا ا ااار‬
‫ؽا‪١ ٗٛ‬نا‪.‬‬
‫ٌطاق حي ڋهرا‪ٞ‬ھا‪ ٝ‬ذفا‪ ٝ‬سااص نا‪٣‬ر تاي ‪ٛ‬ا‪٣‬ـاٗ‪،‬‬
‫هارياااغاا‪ ٝ‬ه اٽاا‪ ٘ ،ٝ‬ات ا‪ٟ‬ااام‪ ،‬ؽااال‪ ،‬ة ارااطياا‪ ،ٝ‬ي ا‪ٜ‬اا‪،ٝ‬‬
‫اِْا‪ٞ‬ػتام ا هاڪػتام‪ ،‬هچ اهڀط ا هچ ايؾيا غ‪٣‬ډه‬
‫اڎيٗ ٌطب ا‪ٛ‬ارت‪ ٝ‬ا ي‪ٛ ٝ‬شت‪ٙ‬اّ يا‪٣‬رهاي ‪ٛ‬ا‪ٙ‬اڪا‪ٝ‬‬
‫حي ‪ٛ‬اڻھ‪ ٝ‬ح‪ ٣‬رخ ھط هاغي کام ڪطة نطف ‪١‬ن‪.٣‬‬
‫ةيصار حٍٓطي‬
‫ايطام ت‪ ٠‬ھط ڪ‪ٟ‬اڊ ڪاڏڇ کاام ‪ٛ‬اارچ ڪا‪ٟ‬اصڌ ‪ٛ‬ااڻاھا‪ٝ‬‬
‫حي غٓطي غھ‪٘٣‬ت‪ ،ٝ‬غک ا غ ‪ٛ‬تي ال دك حا درهازا ک‪٘٣‬ي ڇڎيا ‪١‬نا‪ .‬اتي تا‪ ٠‬اياتاطي هاياھا‪ ٠‬ھ اناي‬
‫ح‪ ٣‬غ‪ٟ‬ڌ کام ڪارهام پ ؽا‪ٟٛ ٗٛ‬ھ‪ٟ‬خي ډيُء ڪ‪ٟ‬يظ ْان‪ ٠ٜ‬ا هياره ه ؛ ْائاي‪“ ٝ‬رٽػ ٌ‪ٙ‬اي تاٖاي‬
‫ٌاةص ھط ‪ٟٛ‬ظك تي ٌؾٔ حي ام غٓط ح‪ ٣‬اکي‪ ٝ‬ڋن‪ ٣‬اذ‪٣‬اك ؽياناط ڪا‪ٟ‬اصي هاٗ هاٗ غاطھاائااي‪ٛ ،‬اٖاا‪ٛ‬اي‬
‫‪ٛ‬اڻھ‪ ٝ‬حي ‪ٛ‬ھ‪ٜ‬ام ‪٣ٞ‬ازي‪ ،‬ذػي‪ٟ‬ي‪ ٝ‬حي ذ‪٣‬ـ‪ٙ‬ي ا ھ‪ ٜ‬ا ‪ٛ‬رٓ‪ ٝٙ‬حي ‪٣ٍٟٛ‬ي ح‪ ٣‬غڳ‪ٟ‬ڌ حاھاڏه‬
‫ذڪط ڪ‪ٟ‬صا رھيا‪.‬‬

‫ڪ ااطةا ا ت ااائ ا اي ا ا اا‪80 ٝ‬‬

‫ڪ ا‪ٙ‬اا‪ ٛ٣‬اي اٽااطم حااي ‪ٛ‬ؾااي‬ ‫ىلحم جْ جارٓخ ٻڌائْ ٿْ جَ فلط حضسة اىام حطًٔ ؼَ جً جْ اڪٔهْ جطو جْ چار ھشار‬
‫ي اٍ ا‪ٟ‬ااي ‪ٛ‬ااارچ پ ؽااا‪ٛ‬ااٗ‬ ‫گھاون جا ٌشان ىّجّد ھٔا‪ .‬ضٍرن شھادجً‪ ،‬كٔر‪ ،‬زٌران ۽ ٻًٔ ضحيً ۽ ضذحًٔ کان اڃا وڌٓڪ‬
‫ه اي ا‪ٟ‬ااصا “ھاا‪ .ٝ‬اھااي غااڀ‬ ‫پسضّز ضٍرن دفً ڪفً آھْ‪ .‬جٔڪْ ىاڻھّ ضٍرن چانٔھْ ۾ شاىم ٿْ ٌَ ضگھٔا‪ ،‬اھْ ڊوڏٌري‬
‫اااڎحااي زيااارس ٌاااؽاا‪٣‬ر ا‬
‫ارةٍي‪ ٝ‬هڏھ‪ٟ‬صا “ھ‪.ٝ‬‬ ‫ڊوڏٌري ارةؽًٔ جْ ڎٍٓھً جْ ڪسةال اچْ‪ ،‬دهّص ضان حاضسي ڎٓڻ الِء ٌجف کان ڪسةال‬
‫اـااٗ پ غاڄااي د‪ٞ‬ايااا پ‬ ‫جائؤوً ‪ 88‬ڪهّىٔٽسن جْ ىشْ ٓؽٍْ ىارچ ۾ شاىم ٿٍٔرا آھً‪ .‬اھْ ضڀ گڏجْ زٓارة ؼاشّر‬
‫تيظي غام هډ‪ٞ‬اصڌ ٌاظادري‬
‫ا ح ا‪ٙ‬اا‪٣‬س غااط‪ٛ‬ااائ ايااصار ا‬
‫۽ ارةؽًٔ پڙھٍرا آھً‪ .‬روزٌاىَ جٍگ ان ارةؽًٔ ۾ ٻً ڪسوڏ اٌطاًٌ کان ىٿْ ىاڻًِ جْ‬
‫غا‪ٛ‬طاحي ٕ‪٣‬تا‪ ٝ‬ال ‪ٞ‬انايا‪ٝ‬‬ ‫شسڪث رپّرٽ شآػ ڪئْ آُْ‪.‬‬
‫چن‪ٙ‬ي‪ٟ‬ج ةڻخي اڀطيا “‪١‬ا‪.ٝ‬‬
‫ذلاطس ةاياتااي زيا‪ٟ‬ااب ٌاا‪٠‬‬
‫حااي ؽ اٍاا‪٣‬ري ڪاا‪٣‬ؽااؼ‬
‫غاام ٕااائاا‪ ٚ‬هايااٗ ارةاٍاياا‪ٝ‬‬
‫‪ ٛ‬ااارچ هاري ‪ ١‬اايَء رغ اا‪ٚ‬‬ ‫تف‪٣‬يط ا٘خظيطا تام هرتٗ‬
‫ٌااا٘ ا‪ٜ‬ااي ‪ ١‬ا‪ ٙ‬اچااٗ ة اڻ اخااي‬
‫چ اڪااي “‪١‬ااي‪ .‬هٕ ا حااي‬
‫هاااة ا‪ٟ‬ااصياا‪ ٝ‬ا غااشااتااي اا‪ٝ‬‬
‫ةا اااهحا اا‪٣‬د تا اااريا ااز حا ااي‬
‫ه‪١‬ا ا اڪ ا ااطي پ ؽا ا اي ا ااز‪،‬‬
‫ا‪ٞ‬فاري ا ةهطغي حا‪٢‬اڏم‬
‫ارڋم ا اڋهك ‪ٛ‬اڻ‪ ٝ٢‬تاارياز‬
‫حااي ‪١‬اا‪ ٝ‬هڋي ركاااڪااار‬
‫‪ٛ‬ااارچ کااي ح اياااهااي حااي‬
‫غگ‪٢‬ا‪ ٠‬ڋ‪ٞ‬اي‪ ،‬ؽاطهع کاام‬
‫هنااي ‪١‬اا‪ ١ ٝ‬ا اياا‪ ٝ‬سااا٘ااي‬
‫‪١‬ا ا‪ٙ‬ا اچ ااٗ ک ااي چا ا ااڻ ال‬
‫نإت‪ ٝ‬ح‪ ٣‬اغتٍ‪ٜ‬اك ڪي‪٣‬‬
‫هياا‪ٌ .٣‬ااطاق پ اڳ هارياا‪ٝ‬‬
‫ذڪ‪ٛ٣‬تا‪ ٝ‬ارةاٍايا‪ٛ ٝ‬اارچ‬
‫‪ ٛ‬ام تيط هغائي ‪ٛ‬ي‪٣ٙ‬ل ‪ٛ‬اڻ‪ ٝ٢‬کي رس پ ڳاڌ‪ ٣١‬ڪي‪ ،٣١ ٣‬هاط ‪ 2014‬پ حاڎ‪١‬ا‪ٌ ٝ‬اطب د‪ٞ‬اياا پ‬ ‫هطٌظل‪ ،‬غگھاري ا تاريز غاز ڪطدار ةيتي زي‪ٟ‬ب ٌ‪ٙ‬ي‪ ٠‬ا٘ػا ل ا ٕاياصي ا‪ٛ‬اال زيا‪ ٝ‬ا٘اٍااةاصيا‪ٝ‬‬ ‫غ‪ٟ‬ڌ ا ھ‪ٟ‬ص‪ ،‬ايؾيائي ا “ْطيڪي ‪ٙٛ‬ڪ‪ ٝ‬حي ‪ٛ‬اڻھ‪ ٝ‬حي ـصي‪ ٝ‬کام ام غٓاط پ ‪ٞ‬اطا٘اي ؽاطڪا‬
‫ٌطب ‪ٙ١‬چٗ اهج ‪ٛ‬اڻي‪ ٣‬ت‪ ٠‬ام غاك د‪ٞ‬يا حي ‪ٛ‬شت‪ٟ١ ّٙ‬ڌم تام ڪي ‪١‬ڪ ڪاطهڌ غاٺ ٘اک ‪ٛ‬ااڻا‪٢‬ا‪٣‬‬ ‫غيص ا٘ػاحصي‪ ٠ٌ ٝ‬ؽھيصم حي چا٘يھي هاري ڋي‪ٟ‬ھ‪ ٝ‬ز‪ٞ‬صامِ ؽال کام “زاد هاي ڪاطةا حاي رڻ پ‬ ‫رھي “ ھي‪ .‬ھاال‪ ،‬ذيصر“ةاد ‪ ،‬ٽ‪ٟ‬ڊي ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص سام‪ ،‬ةصي‪ ٝ‬ا ةاڈھ حا ٌظادار ت‪ ٠‬ھ‪ ٝ‬ڀيطي ارةٍي‪ ٝ‬ها پ‬
‫اچي ‪ٛ ٝ١‬ارچ پ ؽا‪ ٗٛ‬هيا‪ ،‬ح‪ ٝ‬اڳيام ٌا٘‪ٜ‬ي ادارا ة‪ ٠‬ةي‪٣‬س هي هيا‪١ .‬اڻي حڎ‪ٌ ٝ١‬اطاق ‪ٛ‬آا هياظا‬ ‫رغي‪ ،‬ډڌ غػي‪ ٝ‬کام ډار حػ‪ ٜٝ‬کي ‪ ٛ‬ئي ا‪ٞ‬ھ‪ ٝ‬کاي ڪاطةا حاي رڻ پ اٌاظاز غاام دْا‪ٟ‬اايا‪ .٣‬ام‬ ‫احط حي حھ‪ٟ‬ڊم غام ؽا‪ ٗٛ‬هيا ‪١‬نا‪ .‬ام غ‪ٙ‬ػ‪ٙ‬ي پ ھا‪ٟ‬اص حاي ذػايا‪ٟ‬اي ةاطھا‪ٜ‬اڻا‪ ٝ‬ا ‪ٛ‬ا ايَء حاي‬
‫ح‪ ٣‬اٌ م ڪي‪ ٣‬ت‪ ٠‬غڄي د‪ٞ‬يا ‪ٛ‬ام چا٘يھ‪ٙٛ ٠‬ي‪ٛ ٝ‬اڻ‪ ٣٢‬ڪطة اچڻ ال ةي تاب هي هيا‪.‬‬ ‫دهرام ‪ٞ‬تي ها ـ‪ٙ‬ي اهلل ٌ‪ٙ‬ي‪ ٠‬هغ‪ ٚٙ‬ح‪ ٝ‬ح‪ٞ ٣‬اةي‪ ٝ‬ـراةي ذلطس حااةاط ةا‪ٌ ٝ‬اتاصاهلل ا‪ٞ‬فااري‬ ‫غ‪٣‬ڳ‪٣‬ار ډر‪ٛ‬ي ها‪ٞ‬ڌيانڏم ة‪ٟ‬ا ڪ‪ٟ‬ھ‪ٛ ٝ‬ضھتي ‪ ٛ‬ڀياص حاي ‪ٞ‬ا‪٣‬ام ‪ٛ‬اثااك ٕاائا‪ ٚ‬ڪاياا “ھا‪ٌ .ٝ‬اا٘ا‪ٜ‬اي‬
‫ارةٍي‪ ٝ‬ها تي هي‪ٟ‬صڌ ‪ٛ‬اڻ‪ ٝ٢‬ال ‪١‬ط ‪ٟ١‬ڌ ‪٣ٛ‬ڪب ٕائ‪ ،ٝ١“ ٚ‬حاتاي ا‪ٞ‬ا‪٢‬ا‪ ٝ‬حاي ااضر ااان‪“ ،‬رال‪“،‬غاائاؼ ا‬ ‫ٌ‪ ٠‬ة‪ٛ ٠‬صي‪ٟ‬ي کام ڪطة اچي هھت‪ ٣‬ھ‪ ،٣‬ح‪ٟ‬ھ‪ ٝ‬هٗ هٗ هي غيصا٘ؾھصا ) ا‪ٛ‬اال ‪ٛ‬ايا‪ٙ‬ا‪٣‬ل حاي حػا‪ٚ‬‬ ‫‪ٞ‬ؾطياتي ادارا هک هک تي ٌؾٔ حي ھ‪ ٝ‬ا‪٣ٞ‬کي ا ا‪٣ٜٞ‬ك غٓاط کاي ٕا‪ٙ‬ا‪ٜ‬اتا‪ٟ‬اص ڪاطي رھاياا ‪١‬اناا‪،‬‬
‫غٓطي غ‪٘٣٢‬ت‪ ٝ‬ال ةإاٌصن ة‪ٟ‬صهةػ هيٗ “‪١‬اي‪١ .‬ا‪ ٝ‬ذاياطس ‪ٞ‬اا ‪ٛ‬اياڏاڪاي ال غا‪ٜ‬ا‪٣‬را هغايا ا ساطچ‬ ‫ان‪٢‬ط غ‪ٜ‬ي غ‪ٟ‬صم غڳ‪ٟ‬ڌ ا غطھاڻ حي ‪ٛ‬صد غام غڃاڻي دْ‪ ٝ‬ڪطاي‪ ٣‬ھ‪.٣‬‬ ‫ح‪ٟ‬ھ‪ٌ ٝ‬ا٘‪ٜ‬ي غا٘يا‪ٞ‬اي غآاط کاي تا‪ٜ‬اال ااھاڻا‪ ٣‬احااڳاط ڪايا‪ .٣‬اـاٗ پ ڪاطةا حاي ڪا ا‪٣‬ر دك‬
‫هاڻ ؽيٍ‪ ٠‬ڪ‪ ٝ‬ها‪ .‬غ‪ٟ‬ڌ حاي زياارس ‪ٞ‬اا‪ٛ‬ا‪ ٝ‬حاي ‪ٛ‬ا‪ٟ‬ايا‪٣‬ل ڪا ل پ غاياص ثااةا ٌا‪ٙ‬اي ؽااھ حا‪ ٣‬ڪا ل‬ ‫‪ٖٛ‬تٗ حي تاريز ڌائي هي ت‪ْٖ ٠‬م ذلطس ا‪ٛ‬ال ذػي‪ ٠ٌ ٝ‬ح‪ ٝ‬حي اڪي‪ٙ‬ي حػا‪ ٚ‬تاي چاار ھاظار‬ ‫ڪھاڻيَء پ ٌا٘‪ٜ‬ي ‪ٛ‬رٖٔ ةيام ڪ‪ ٝ‬ها ت‪ ٠‬غ‪ 61 ٝ‬ھخطي پ ؽا‪ٛ‬ي يظيصي ْ‪٣‬ج غ‪٣ٜ‬رم ؽاھاياصم‬
‫ڌائي ه‪ ٣‬ت‪ ٠‬اھ‪ ٣‬ارةٍي‪ ٝ‬ح‪ ٣ٍٕ٣ٛ ٣‬ئاي ھايا‪ ٣‬حاڎھا‪ ٝ‬غا‪ٟ‬اڌ حاا ‪ٛ‬اياط ذاڪا‪ٜ‬اطام ةا‪ ٠‬اتاي هاھاتاا ھاياا‪ .‬غا‪ٟ‬اڌ پ‬ ‫اھاهم حا ‪ٞ‬ؾام ‪٣ٛ‬ح‪٣‬د ھيا‪ .‬غ‪ٟ‬صم ؽھادت‪ٕ ،ٝ‬يص‪ ،‬ز‪ٞ‬صام ا ي‪ ٝ‬غت‪ ٜٝ‬ا غشتي‪ ٝ‬کاام اناا هډياڪ‬ ‫حا غط ډڌم کام ډار ڪطي ڪ‪٣‬ؽؼ ڪني ت‪“ ٠‬ك ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ـ‪ٙ‬ي اهلل ٌ‪ٙ‬ي‪ ٠‬هغا‪ٙ‬ا‪ ٚ‬حا‪ ٝ‬حاا ةاي ڪآا‪ٝ‬‬
‫ڪطة حي ياد پ ‪ٛ‬شت‪ ّٙ‬ھا‪ٟ‬اڌم تاي حا‪ٙ‬ا‪٣‬س تا‪ٞ ٠‬اڪاط‪ٞ‬ا‪ٟ‬اصا رھاياا “ھا‪ ،ٝ‬هاط ھااڻاي ڋهرا‪ٞ‬اھا‪ٌ ٝ‬ا ئاٖا‪ ٝ‬کاام‬ ‫هطغ‪٣‬ز غ‪ٟ‬صم دْ‪ ٝ‬ڪٓ‪“ ٝ‬ھي‪ .‬حيڪاي ‪ٛ‬ااڻاھا‪ ٣‬غا‪ٟ‬اصم چاا٘اياھاي پ ؽاا‪ٛ‬اٗ هاي ‪ٞ‬ا‪ ٠‬غاگاھاياا‪ ،‬اھاي‬ ‫الش ةي ياره ‪ٛ‬صداار ڪ‪ٟ‬ھ‪ ٝ‬ة‪ ٠‬ـ‪٣‬رس پ دْ‪ ٝ‬هيڻ کام رھخي هن‪ ،ٝ‬ت‪ٟ‬ھ‪ ٝ‬ڪطي ا‪ٞ‬اھا‪ ٝ‬ةاي هاطدن‬
‫‪ٛ‬طڪظي ا‪ٛ‬ال ةارااھ‪ ٝ‬تائي‪ٛ ٝ‬اڻھ‪ٛ ٣‬يڏاڪ‪ ٝ‬حي ـ‪٣‬رس پ هيطي‪ ٝ‬ه‪ٟ‬ڌ ه‪٢‬چ‪ ٝ‬ها‪.‬‬ ‫ڈهڌ‪ٞ‬صي ڈهڌ‪ٞ‬صي ارةٍي‪ ٝ‬حي ڋي‪ٟ‬ھ‪ ٝ‬تي ڪطة اچي‪ ،‬سا‪ٙ‬ا‪٣‬ص غاام ذااكاطي ڋياڻ ال ‪ٞ‬اخاّ کاام‬ ‫ةيتي‪ ٝ‬کي ةازام ا در ارم پ ٽا‪ٞ‬ڊم‪ ،‬ڪ‪ٟ‬ڊم ا ها اطم حاي ااھاياطي پ ڦاياطائاي ٕاياص ڪايا‪ ٣‬هيا‪،٣‬هاط‬

‫‪11‬‬
‫“چط ‪ 10‬غيپٽ‪ٜ‬تط ‪2023‬ع‬
‫ڪاهش‬ ‫ڪاوش ڪتاب‬

‫ڪتاب‪ٛ :‬ر‪ٜ‬ص ٌ‪ٙ‬ي ه اڻ ‪١‬ڪ ٕ‪ٜٙ‬ڪار‪ :‬اديت‪ ٝ‬ا ٌا٘‪ ٜٝ‬حي ‪ٞ‬يط پ ‪ -‬غ‪٢‬يڏي‪ٟ‬صڌ‪ٌٙ :‬ي ةشؼ ه اڻ‬

‫ػزصي ۽ ادبي پَرٌئي جي اپٽار‬

‫“‪١‬ي ت‪ٕ ‛،٠‬اةٗ ‪ٛ‬تطح‪ ٚ‬هطهْيػط ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ‪١‬اؽ‪ ٚ‬غ‪ٟ٘٣‬گي ا اـٗ غ‪ٟ‬ڌي ‪ٞ‬ااهك حاي الحا‪٣‬اب ٘اياياڪ‬
‫‪ٛ‬ارا‪ٜ‬اص ٌا‪ٙ‬ااي ها اااڻ کااي هاډايا‪٣‬م‪ ،‬حاياڪا‪ ٣‬ؽاٍا‪٣‬ري نا‪٣‬ر تااي دا‪ٞ‬ؾا‪ٜ‬ا‪ٟ‬ااصيَء حااي حا‪٣‬ا‪١‬ااطم‪ْ ،‬اا‪ ٝ‬ا‬
‫ڪاريگطيَء غام ٌ‪ٜٙ‬ي ادةي ‪ٛ‬اذ‪٣‬ك ڋا‪٢ٞ‬ا‪ ٝ‬ډياام ڇاڪاائاي ر‪١‬ايا‪١“ ٣‬اي‪ٞ ‚.‬اا‪ٛ‬ا‪٣‬ر ٘اياياڪ اٌاخااز‬
‫‪ٟٛ‬گي چ‪٣‬ي ه‪ٛ‛ ،٣‬ر‪ٜ‬ص ٌ‪ٙ‬ي ه اڻ غ‪ٟ‬ڌي ادب ح‪ٛ ٣‬ػاْط “‪١‬ي‪ ،‬ح‪ٛ ٝ٢ٟ‬ػ‪ٙ‬ػٗ غٓط ڪي‪١“ ٣‬ي‪‚.‬‬
‫ةصر اةڏه ‛‪ٛ‬ي‪ٟ‬صي ٘‪٢‬ڻ کام اڳتي‚ تي را ڋي‪ٟ‬صي ٘يي ه‪٣‬؛ ‛‪1974‬ع پ اٗ ڦٗ ا ا‪ ٝٙ‬ح‪٢‬اڏا اارڌا‬
‫هڏ‪ٟ١‬صڌ ا ارڌم ال ؽاٌطي ڪ‪ٟ‬صڌ ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ٌ‪ٙ‬ي ‪١‬اڻي ٕص“هر ٘ييڪ ةڻخي چڪ‪١“ ٣‬ي ا ادب حاي‬
‫ؽايص ئي ڪا ؽاخ “‪١‬ي‪ ،‬ح‪ ٝ٢ٟ‬پ نتً “ز‪ٛ‬ائي ‪ ٠ٞ‬ڪني اهع‪ .‬ادب ح‪ ٣‬ؽااطد ة‪١“ ٠‬ي تا‪ ٠‬اغاتااد ةا‪٠‬‬
‫“‪١‬ي‪ ٠ٞ .‬رڳ‪ ٣‬هاڻ ٘يي ه‪ ٣‬هط ي‪ ٝ‬کي ة‪٘ ٠‬يڻ تي ‪ٛ‬اخاتا‪٣‬ر ڪاطي هحا‪٢‬اي ها‪ ،٣‬ا‪١‬اڏه غا‪ٟ‬اڌي ادب پ‬
‫غ‪ٟ‬صس هڋه ه‪٣‬ر‪١‬ي‪١“ ٣‬ي‪‚.‬‬
‫ڪي‪٢‬ط ؽ‪٣‬ڪ ‛اا‪٢‬يا اهحاڳا‚ ڪتاب ةاة ٘يي‪ ٣‬ت‪ٛ‛،٠‬ر‪ٜ‬ص ٌ‪ٙ‬ي ه اڻ حاي ؽااٌاطي ْا‪ ٝ‬تا‪٣‬ڌي‬
‫ْڪط حي ٘راظ کام هڋي ا‪ٜ١‬ي هاري “‪١‬ي‪ ‚.‬ةادك ح‪ٜ‬اا٘اي غا‪ٟ‬اصس ڪا‪٢‬ااڻاي حاي ڪاتااب تاي‬
‫ت‪ٜ‬ال تٓفي‪ٙ‬ي ‪٢ٛ‬اڳ ٘يي‪١“ ٣‬ي ا ام غام اڎهاڎ غ‪ٟ‬صس ادب دهغتي ةاة ‪١‬ايانا‪ ٝ‬چايا‪١“ ٣‬اي‪،‬‬
‫‛ ادب دهغتيَء پ ايتطه ت‪ٛ ٠‬ػ ‪ٞ٣١‬صه “‪١‬ي‪ ،‬ح‪ ٣‬حتي ة‪ ٠‬کيع ڪ‪ ٝ٢ٟ‬ادةي هطهاطال پ هياار غاام‬
‫غڎي‪ ٣‬ه‪ ٣‬هني‪ ،‬ت‪ ٠‬ه‪ٟ٢ٟ‬خ‪٣‬م غ‪٣ٜ‬ري‪٣‬م ‪ٛ‬فطهْيت‪٣‬م ‪١‬ڪ نطف رکي‪ ،‬هاُء ‪ٛ‬ي‪ ٝ٢ٟ‬ڪ‪ٟ‬صه اتي ه‪٢‬اچاي‬
‫هي‪ٟ‬صه “‪١‬ي‪ ‚.‬ةيصك ‪ٛ‬ػطهر غ‪ٟ‬صس ڈرا‪ٛ‬ي ‛اهډر حي ‪ٛ‬اُء‚ ةاة ٘يي‪ ٣‬ت‪ٛ‛،٠‬ر‪ٜ‬ص ٌا‪ٙ‬اي ها ااڻ ‪ٞ‬ااٽاڪ‬
‫حي ‪ٛ‬شتفط ه ٽ کي غ ي ا‪ٞ‬صاز غام هيؼ ڪي‪١“ ٣‬ي ا ٕطض ا‪٢‬ط‪ٞ‬صڌ ‪١‬ط ؽشؿ کي ه‪٢ٟ‬ا‪ٟ‬اخاي‬
‫ڪطداري ‪ٓٞ‬ػياس ا ا‪ ٝ٢ٞ‬حي ٘‪٢‬خي غام هيؼ ڪي‪١“ ٣‬ي‪‚.‬‬
‫‪ٛ‬ؾتاق ةاااڻي ـاذب ٘يي‪١ ‛ ،٣‬ي ‪ٞ‬ي‪‛ ٚ‬هٕ ةي‪٢‬ي ‪١ ‚،٣ ٞ‬ڪ دهر حاي تاارياز “‪١‬اي ا‬
‫‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ٌ‪ٙ‬ي ه اڻ ح‪ ٣‬ؽا‪١‬ڪار ‪ٞ‬ي‪١“ ٚ‬ي‪ ‚.‬ادك غ‪ٛ٣‬طه ٘يي ه‪ ٝ١‛،٣‬ڪا‪٣‬تاا پ ٽاطياخاڊيَء‬
‫ح‪ ٣‬ذف‪ ٣‬هډيڪ “‪١‬ي‪ٍٛ .‬ف‪٣‬ل س‪٣‬ا‪١‬ؾ‪ ٝ‬حي ‪ ٠ٞ‬ه‪٣‬ري هيڻ حاي دردم کاام هناي‪ ،‬ز‪ٞ‬اصاايَء‬
‫‪ ٛ‬ام اهچت‪ٞ ٣‬ازك هي‪ٟ‬صڌ ٌضاة‪ ،ٝ‬ا‪ٟ١‬خ‪ ٝ‬ا تاڪا‪ٙ‬ايآا‪ ٝ‬حا‪١ ٣‬اڪ اڻ کاٽا‪ٟ‬اصڌ غا‪ٙ‬اػا‪ٙ‬ا‪١“ ٣‬اي‪‚.‬‬
‫غ‪٢‬ڻي ؽاٌط اياز اٗ ‪١‬يَء را ٘يي؛ ‛‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ٌ‪ٙ‬اي ها ااڻ ةا‪ٟ‬اياادي نا‪٣‬ر تاي ‪ٞ‬اثاط حا‪ٛ ٣‬ااڻا‪٢‬ا‪٣‬‬
‫“‪١‬ي ڪ‪٢‬اڻي‪٣‬م ا ڈرا‪ٛ‬ا غ‪ٟ‬صس ه‪٢‬طي‪ ٝ‬غڃااڻاپ ر‪١‬اياا “‪١‬ا‪ ،ٝ‬ايػاتاائايا‪ ٝ‬حا‪١ ٣‬ا‪ ٝ‬ؽااٌاطيَء‬
‫حي ؽطهٌاس ة‪ٞ ٠‬ثطي ‪ٞ‬ي‪ ٝ‬غام ڪني‪ ‚.‬تاج ح‪٣‬ي‪٘ ٣‬يي‪٣‬؛ ‚‪ٛ‬را‪ٜ‬اص ٌا‪ٙ‬اي ها ااڻ ‪ٛ‬ػاڪايا‪ٝ‬‬
‫“‪١‬ي هط س‪٣‬ددار “‪١‬ي‪ ٝ١ .‬ذا٘ت‪“ ٝ‬ڋه ڪ‪ٟ‬ڌ ‪ ٠ٞ‬ح‪٢‬ڪاي‪١“ ٣‬ي‪’ .‬غطڪؾي‘ ٌا‪ٟ‬ا‪٣‬ام هاره ‪ٞ‬اثاطي‬
‫‪ٞ‬ي‪ ٝ١ ٚ‬حي ام س‪٣‬ةي ح‪“ ٣‬ئيا‪ٟ‬ا‪١“ ٣‬اي‪ ‚.‬ڈاڪاٽاط ؽاياط ‪ٛ‬ا‪٢‬اطاڻايَء ‪ٛ‬ارا‪ٜ‬اص ٌا‪ٙ‬اي ها ااڻ کاي‬
‫غ‪ٜ‬احي غائ‪ٟ‬ػصام ا ‪ٖٞ‬اد ڪ‪٢‬اڻيڪار غڎي‪١“ ٣‬ي‪ .‬ڈاڪاٽاط ؽاياط ‪ٛ‬ا‪٢‬اطاڻاي ڪاطؽا‪ ٝ‬چا‪ٟ‬اصر‬
‫حي ڪ‪٢‬اڻي ‛ا‪٣ٜ‬م ح‪ ٣‬هڻ‚ ح‪ ٣‬ذ‪٣‬ا٘‪ ٣‬ڋيا‪ٟ‬اصي ٘ايايا‪١“ ٣‬اي تا‪١ ،٠‬اتاي ا‪ٕ ٝ‬ػا‪ٜ‬ا‪ ٝ‬حاا ادياب‬
‫“‪ٝ١‬؛ ‪١‬ڪڏا ا‪١‬ي حيڪي س‪٣‬ددار “‪ ،ٝ١‬ح‪ ٝ‬کام غطڪار ا ثٖاْ کات‪ ٣‬هطي ر‪١‬ا‪ ٝ‬هاا ا اياا‬
‫ا‪١‬ي س‪٣‬ؽا‪ٛ‬صڌا “‪ ،ٝ١‬ح‪ ٝ‬تي غطڪار ‪٢ٛ‬طةام ر‪١‬ي هي‪‚.‬‬
‫ا‪١‬ا ڪ‪٢‬اڻي هڏ‪١‬ي ‪٣ٛ‬م کام س‪٣‬ؽا‪ٛ‬صڌم ةاة ‪١‬ي ؽٍط غطحخي هي‪:٣‬‬
‫‪When a flatterer takes a black hole for an eclipsed moon,‬‬
‫‪He dines in a silver plate with a golden spoon,‬‬
‫‪The people in powers and authority his palms grease,‬‬
‫!‪And he becomes for his masters’ mouthpiece‬‬
‫ام کام ٌ هن ‪ ٝ١‬ڪتاب پ ي‪ ٝ‬غ ‪ ٝ‬اديت‪ ٝ‬ا ڪ‪٢‬اڻيڪارم حا ٘يک ؽاا‪ٛ‬اٗ “‪١‬ا‪ ،ٝ‬حاياڪاي هاڻ‬
‫هڏ‪١‬ڻ ا غارا‪ ٠١‬هٽام “‪١ .ٝ١‬ي ڪتاب ‪٣ٞ‬ح‪٣‬ام ٘ييڪ ٌ‪ٙ‬ي ةشؼ ه اڻ تطتاياب ڋ‪ٞ‬ا‪١“ ٣‬اي‪ .‬ام حاي‬
‫اره‪ٟ‬ا هطهْيػط ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ‪١‬اؽ‪ ٚ‬غ‪ٟ٘٣‬گي‪ٟٞ ،‬گط چ‪ٟ‬ا ا ‪ٟ٢ٟٛ‬خي ‪ٞ‬امُء ڪياٗ “‪١‬اي‪ ،‬حا‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ ٝ‬ال غا‪ٟ‬اصس‬
‫ه‪٣‬را ‪ٛ‬ڃڻ هاحب هني ه‪ ٣‬ا ڪارائتي ڪ‪ ٚ‬ال کيع حع ‪١‬خي‪.‬‬
‫حيڪڎ‪ ٝ١‬ڪ‪٘ ٝ٢ٟ‬يياڪ حاي ادةاي ها‪٣‬ر‪١‬اناي تاي‬
‫ڪ‪ ٣‬اديب يا ٌا٘‪ ٚ‬را ڋئي ت‪ ٠‬ا‪١‬اا را هڋي هٿ هاناي‬
‫هي‪ ،‬ڇاڪاڻ ت‪ ٠‬ام اڀيااغاي اىا‪٢‬اار غاام ‪١‬ا‪٘ ٣‬اياياڪ‬
‫حي ٕص ڪاٺ ح‪ ٣‬اذان‪ ٣‬ڪطي ه‪ٟٛ .٣‬ا‪٢‬ا‪ٟ‬اخاي سايااك‬
‫پ ادةااي اغاا‪ ٚ‬حاا‪ ٣‬اڀ اياااس ڪ ا‪ٟ‬ااصڌ ٌااا٘اا‪ ٚ‬ئااي ا‪١‬اا‪٣‬‬
‫ڪار‪ٞ‬ا‪ ٣ٛ‬غطا‪ٞ‬خال ڋئي ه‪.٣‬‬
‫‪The reviewer expresses his critical‬‬
‫‪point of view,‬‬
‫‪And gives credit where he deems‬‬
‫!‪it due‬‬
‫‪١‬يُء ڪتاب ‛ ‪ٛ‬ارا‪ٜ‬اص ٌا‪ٙ‬اي ها ااڻ ‪١‬اڪ ٕا‪ٙ‬ا‪ٜ‬اڪاار‪:‬‬
‫اديت‪ ٝ‬ا ٌا٘‪ ٜٝ‬حي ‪ٞ‬يط پ‚ چا٘ي‪ٞ ٠٢‬ا‪٣ٛ‬ر ٘ياياڪا‪ٝ‬‬
‫ا اغڪا٘طس حي ٘يي‪ ٝ‬تي ‪ٛ‬ؾت‪١“ ٜٗ‬ي‪ ،‬حياڪاي‬ ‫اال ح‪ٜ‬ا٘ي‬
‫‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ٌ‪ٙ‬ي ها ااڻ حاي ؽااٌاطي ا ‪ٞ‬اثاط حاي غاڀا‪ٟ‬اي‬
‫ـ‪ ٟٝٓ‬حي ڪتاة‪ ٝ‬حي ‪٢ٛ‬اڳ‪٣٢ٛ ،ٝ‬رتي ‪ٕ٣ٛ‬اٍا‪ ٝ‬ا‬
‫“‪١‬ي‪‚.‬‬ ‫استارم پ ؽايً هيٗ تتفطم حي ـ‪٣‬رس پ هيؼ ڪيا هيا “‪ .ٝ١‬ا‪ٛ ٝ٢ٞ‬ام چ‪ٟ‬ص اديت‪ ٝ‬حي ٘ياڻايا‪ٝ‬‬
‫‪ٞ‬ا‪٣ٛ‬ر ‪ٞ‬اهك ‪ٞ‬گار ُ ل ‪ٞ‬تي ‪ ِٗٛ‬ڪتاب ‛د‪ٞ‬يا کام اڳتي‚ ةاة ٘يي‪١“ ٣‬اي‪ٛ‛ :‬ارا‪ٜ‬اص ٌا‪ٙ‬اي ها ااڻ‬ ‫‪ٛ‬ام ‪١‬تي إتتاس هيؼ ڪخ‪ ٝ‬ها‪.‬‬
‫‪ ٝ١‬ـصيَء ح‪ ٣‬ا‪ ٣١‬اديب ا ؽاٌط “‪١‬ي‪ ،‬ح‪ ٝ٢ٟ‬کي ‪ٛ‬شتا‪ٙ‬اّ ادةاي ـا‪ٟ‬آا‪ ٝ‬کاي تاشا‪ٙ‬ايأ ڪاطڻ حا‪٣‬‬ ‫ڪا‪ٛ‬طيڊ غ‪٣‬ڀ‪ ٣‬ايا‪ٞ‬چ‪ٟ‬صاڻي ڪتاب ‛اکي‪٣‬م اال چ‪ٟ‬اڊ‛ حاي ‪ٛ‬ا‪٢‬ا‪٣‬رتاي تاٖاطياب پ ها‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٟ‬اخاي را حا‪٣‬‬
‫ه‪ٟ٢ٟ‬خ‪ ٣‬ڋامُء “‪١‬ي ا يٖي‪ٟ‬ي ن‪٣‬ر تي ة‪٢‬تط “‪١‬ي‪ ‚.‬ادةي د‪ٞ‬يا پ ‪ٟٓٛ‬طد ‪ٖٛ‬ال رک‪ٟ‬صڌ اديب ٌاتاصا٘اٖاادر‬ ‫اى‪٢‬ار ‪ ٝ١‬ري ڪطي ه‪ٕ ٝ١‛ :٣‬ػ‪ ٚ‬حي ؽاٌطي پ س‪٣‬ةف‪٣‬رتي “‪١‬ي‪ ،‬اط‪ٛ‬ي ة‪١“ ٠‬ي ا اْػ‪٣‬س ةا‪٠‬‬
‫ح‪٣‬ڻيخ‪ ٣‬ڪ‪٣‬تا ‪ٞ‬اهك ‛‪ٛ‬ػاْت‪٣‬م ياد ح‪٣‬م‚ حي ةاري پ ٘يي ه‪ٛ‛:٣‬ر‪ٜ‬ص ٌ‪ٙ‬ي ه اڻ حا‪٘ ٣‬اياياٗ ‪١‬ايُء‬ ‫“‪١‬ي‪ .‬ام غام ح‪ٞ٣ٜٞ ٝ٢ٟ‬ي ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ٌ‪ٙ‬ي ه اڻ ‪ٞ‬تا‪١‬ي‪١“ ٣‬ي‪ ،‬ت‪ ٝ٢ٟ‬ال ‪ٛ‬ام کيع ؽاةاس ڋيام ه‪‚.٣‬‬
‫ؽا‪١‬ڪار ڪ‪٣‬تا ‪ٞ‬اهك هڏ‪١‬ڻ کام اڳ پ ‪١‬يطٽا ‪ٛ‬ا‪٘٣‬اط حاي ڪاتااب ‪The Hunger Angel‬تاي‬ ‫اٌ‪ٙ‬يٰ هائي ح‪ٌ ٣‬ا٘‪ ٚ‬ڈاڪٽط اياز ٕادري ٘يي ه‪‛،٣‬الڌڪاڻي حي ا‪ ٝ٢ٞ‬غط‪ٛ‬ا‪٣‬ڌ ؽااٌاطم ‪ٛ‬اام ‪ٛ‬ارا‪ٜ‬اص‬
‫تتفطه ٘يڻ ه‪ ٣‬حڎ‪ ٝ١‬هاڻ غ‪ٟ‬صس ؽاٌطاڻي ا‪ٞ‬صاز پ ٘ييٗ ڪتاب ‪The Land of Green‬‬ ‫ٌ‪ٙ‬ي ه اڻ ة‪١ ٠‬ڪ “‪١‬ي‪ ،‬ح‪ ٝ٢ٟ‬حي ؽاٌطيَء ح‪ ٣‬هڏالُء هطي هطي تائي‪ ٝ‬ه‪٢‬چي هي‪١“ ٣‬ي‪ٞ ٝ١ .‬ا‪٣‬حا‪٣‬ام‬
‫‪ Plums‬هڏ‪١‬ي‪٣‬غي‪ ٝ‬ت‪ ٠‬هڋي ‪٣‬ڋار ڋيني ڇڎيائيا‪ ٝ‬حا‪ ٣‬هااڻ ڪاخا‪٢‬ا‪ ٠‬هٕا ال ڈهاطيؾا‪ ٝ‬پ هناخاي‬ ‫ؽاٌط ؽاٌطيَء حي کيتط پ ا‪٢‬ڻي‪ ٝ‬س‪٣‬ةي‪ ٝ‬غام هک هډائي “‪١‬ي‪ ،‬ا ا‪٣ٞ ٝ٢ٞ‬ح‪٣‬ام ؽاٌطم ‪ٛ‬ام ‪١‬اڪ‬
‫هياغي‪ ٛ ،ٝ‬ام ح‪ٛ ٣‬ر‪ٜ‬ص ٌ‪ٙ‬ي ه اڻ ح‪٘ ٣‬ييٗ ا ’‪ٛ‬اا هاتا‪ٙ‬اياڪاياؾا‪ ‘ٝ‬ناطْاام ؽااياً هاياٗ ڪاتااب‬ ‫“‪١‬ي‪ ،‬ح‪ ٝ‬ؽاٌطيَء حي هطاڻ‪ ٝ‬هيچطم کي ڇڎي ه‪ٟ٢ٟ‬خي ‪١‬ڪ ‪ٞ‬ني‪ ٝ‬را‪ ٠١‬ا رغت‪ ٣‬ةڻاي‪١“ ٣‬ي‪‚.‬‬
‫هڏ‪١‬ي‪٣‬غي‪ ٝ‬ت‪ ٠‬هيتط ڈهطيؾ‪ ٝ‬هني هئي‪‚.‬‬ ‫غائي‪ ٝ‬ا‪ٞ‬يع ا‪ٞ‬فاري ‛اکي‪٣‬م اال چ‪ٟ‬ڊ‚ ةاة ٘يي ه‪ٛ‛ ،٣‬ر‪ٜ‬ص ٌ‪ٙ‬ي ه اڻ حي ‪ٞ‬ثطي ‪ٞ‬ايا‪ٜ‬ا‪ٞ ٝ‬ا‪ ٠‬رڳا‪٣‬‬
‫ارده ادب حي هڋي ‪ٞ‬امُء ا‪ٛ‬اخاص اغا ل ا‪ٛ‬اخاص ارده پ ‪ٞ‬ا‪ٟ‬اگاط چا‪ٟ‬ا‪ ٠‬حاي تاطحا‪ٜ‬ا‪ ٣‬ڪاياٗ ڪا‪٣‬تاا ‪ٞ‬ااهك‬ ‫‪ٟ٢ٟٛ‬خي دك حي تارم کي ڇ‪٢‬ي‪١“ ٣‬ي‪ ،‬هط ا‪ ٝ٢ٞ‬ت‪ ٠‬هاا هاائي ڪڍيا “‪’ .ٝ١‬اکيا‪٣‬م “ال چا‪ٟ‬اڊ‘ ڋغاڻ‬
‫‛‪ٛ‬ػاْتي‪ ٝ‬ياد ڪي‚ حي ةاري پ ‪١‬يَء را رکي “‪١‬ي‪ٛ‛ :‬ر‪ٜ‬ص ٌ‪ٙ‬ي ه اڻ ‪ٛ‬اڻ‪ ٝ٢‬حي حاضةااس کاي‬ ‫پ ت‪ٞ ٠‬ي‪ ٜٝ‬ح‪١ ٣‬ڪ ڳٽڪ‪١“ ٣‬ي‪ ،‬هط ة‪ٟ‬ا رک رکاَء حي چ‪٣‬ام ه‪ ٣‬ت‪ ٠‬ا‪٢‬ڻ‪ ٝ‬ؽاٌطم حي ڀااري ڀاطڪا‪ٚ‬‬
‫ك‪ٜ‬يط هاذص ‪ٛ‬تڪ‪ ٚٙ‬پ ام نطح زةام ڋ‪ٞ‬ي “‪١‬اي حا‪“’ ٣‬تا‪ ٚ‬ڪا‪٢‬ااڻاي‘ ا ’حاڳ ڪا‪٢‬ااڻاي‘ حا‪ْ ٣‬اطق‬ ‫ةياك‪ ٝ‬کام هډيڪ ‪ٟٛ‬خ‪٢‬ع ؽٍطي ةار ڀطيٗ “‪١‬ي‪‚.‬‬
‫تٖطيت ًا ست‪ ٚ‬هي هي‪١“ ٣‬ي‪ٛ ‚.‬يڊل ‪٢ٛ‬تاب اڪتط راؽاصي ڈرا‪ٛ‬ا‪ ٝ‬حاي ڪاتااب ‛اڇاي راس ڪااره‬ ‫ذ‪ٜ‬يص غ‪ٟ‬ڌي ـاذب ‛د‪ٞ‬يا کام اڳتي‚ ڪتاب حي ڪ‪٢‬اڻي‪ ٝ‬ةاة ‪١‬ين‪ ٝ‬سيا٘‪ ٝ‬ح‪ ٣‬اى‪٢‬اار ڪاطي‬
‫چ‪ٟ‬ڊ‚ تي را ڋي‪ٟ‬صي ٘يي‪ ٣‬ت‪ٛ ٝ١ ‛ ،٠‬خ‪ٌ٣ٜ‬ي حي غڀ‪ٟ‬ي ڈرا‪ ٝٛ‬ح‪٣ٛ ٣‬ك‪٣‬ع ’ڪااره ڪااري‘ “‪١‬اي‪.‬‬ ‫ه‪ ‛ ،٣‬ڪ‪٢‬اڻي‪ ٝ‬حي ‪ ٝ١‬ڪتاب ’د‪ٞ‬يا کام اڳتي‘ پ ؽاا‪ٛ‬اٗ ‪١‬اي ‪ٞ‬ا‪ٟ‬اڍڌيا‪٣‬م ڪا‪٢‬ااڻايا‪٣‬م تا‪ٜ‬اال هڋيا‪ٝ‬‬
‫ا‪١‬ا رغ‪١ ٚ‬اڻي غ‪ٟ‬ڌ حي هيؾا‪ٞ‬يَء تي ڪ‪٣‬ڌ‪ ٠١‬ها‪ٞ‬اگاط ‪ٞ‬اڪاطي ةايا اي “‪١‬اي‪ٞ ‚.‬اا‪ٛ‬ا‪٣‬ر ‪ٞ‬ااهك ‪ٞ‬اگاار ا‬ ‫ڪ‪٢‬اڻي‪ ٝ‬کام ة‪ ٠‬هک اڳڀطه “‪١ .ٝ١‬ي ڪ‪٢‬اڻي‪٣‬م غچ ت‪ ٠‬رڳا‪’ ٣‬ڪااهش‘ اساتاار حاي ـآارا‪ ٝ‬تاي ‪ٞ‬ا‪٠‬‬
‫ڪ‪٢‬اڻيڪار رغ‪٣‬ك ‪ٛ‬ي‪ٜ‬ڻ ڪ‪٣‬تا ‪ٞ‬اهك ةاة ٘يي‪ ٣‬ت‪ٛ‛ ،٠‬ػاْت‪٣‬م يااد حا‪٣‬م ا‪١‬اڏه ڪا‪٣‬تاا ‪ٞ‬ااهك “‪١‬اي‪،‬‬ ‫ڇپي‪٣‬م “‪ ،ٝ١‬هط اغام حي د٘ي‪ ٝ‬تي ة‪ ٠‬اثط ڇڎي‪ٟ‬صي حيَء کي ح‪٣٢‬ري‪ٟ‬صي‪٣‬م ر‪١‬ي‪٣‬م “‪‚.ٝ١‬‬
‫ح‪ ٝ٢ٟ‬پ ‪١‬ط غ پ ‪ٛ‬رطه‪ٛ‬ي‪ ٝ‬ا ‪ٞ‬ا ا‪ٞ‬فاْي‪ ٝ‬ح‪ ٣‬داغاتاام “‪١‬اي‪ ‚.‬ڪا‪٢‬ااڻاياڪاارم پ ‪ٞ‬ا‪ٜ‬ااياام ‪ٞ‬اامُء‬ ‫‪ٞ‬ا٘ي هاري اديب تاج ة‪٣ٙ‬چ غ‪ٟ‬صس ا‪ٞ‬گطيظي پ تطح‪ ٣ٜ‬ڪيٗ ڪتاب تاي تاتافاطه ڪا‪ٟ‬اصي ٘ايايا‪٣‬‬
‫رک‪ٟ‬صڌ غائي‪ ٝ‬استط حا‪٣ٞ‬ري ڪتاب ‛غؤ ٘ٓو غؤ ڪا‪٢‬ااڻايا‪٣‬م‚ حاي ‪ٛ‬ا‪٢‬ااڳ پ ٘ايايا‪ ٣‬تا‪ٛ‛،٠‬ا‪٣‬م ةا‪٠‬‬ ‫ت‪ٛ Fluttering Feelings ‛،٠‬ارا‪ٜ‬اص ٌا‪ٙ‬اي ها ااڻ حاي چانا‪ ٝ‬غا‪ٟ‬اڌي ‪ٛ‬اخا‪ٜ‬ا‪ٌ٣‬ا‪ ٝ‬حاي چا‪ٞ٣‬اڊ‬
‫ا‪١‬ڏي‪٣‬م هتڪڏي‪٣‬م تٖطيت ًا غن‪ ٣‬غ‪٣‬ا ٘يي‪٣‬م ح‪ ٝ‬کي ’ڋ‪ٞ‬گ‘ غڎي‪١ ٣‬ي‪١ .ٚ‬اڻاي تا‪ ٠‬ا‪١‬اڏيا‪ ٝ‬ڪا‪٢‬ااڻايا‪ٝ‬‬ ‫ؽاٌطيَء ح‪ ٣‬ا‪ٞ‬گطيظي تطح‪١“ ٣ٜ‬ي‪ ،‬حيڪ‪ ٣‬اغام حاي غاڄااڻ غااهاي‪ ،‬ااال حا‪ٜ‬اا٘اي ـااذاب ڋاڊي‬
‫کي ه‪ٟ‬خا‪ ٠١‬غن‪ٓ٘ ٣‬ي‪ ٝ‬حي ذفار پ ٕيص ڪطي ٘يڻ ح‪ ٣‬رهاج اچي هايا‪١“ ٣‬اي‪ ،‬حا‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ ٝ‬حا‪ ٣‬هاٽاڪا‪٣‬‬ ‫‪ٛ‬ر‪ ، ٟ‬سياك ا ؽاٌطاڻي حضةي غام ڪي‪١“ ٣‬ي‪ٛ .‬ر‪ٜ‬ص ٌ‪ٙ‬ي ه اڻ ‪ ٠ٞ‬رڳ‪ٛ ٣‬ڃيٗ ا ‪ٛ‬ؾ‪٢‬ا‪٣‬ر ؽااٌاط‬
‫‪١‬تي ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ٌ‪ٙ‬ي ه اڻ ‪ ٛ‬ام هي‪ ٣‬غ‪٢ٞ٣‬ي‪‚.ٝ‬‬ ‫“‪١‬ي‪ ،‬هط ‪ٞ‬ثط پ ة‪ ٝ١ ٠‬ح‪٣‬م سص‪ٛ‬ت‪٣‬م غارا‪ ٠١‬ح‪٣‬ڳي‪٣‬م “‪‚.ٝ١‬‬
‫غ‪ٟ‬ڌ حي غڄاڻ ٌا٘‪ ٚ‬غائي‪ ٝ‬اٗ ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ٌ‪ٜ‬طاڻي ـاذب ڪ‪٣‬تا ‪ٞ‬اهك ‛‪ٛ‬ػاْت‪٣‬م ياد حا‪٣‬م‚ ‪The‬‬ ‫ڪتاب ‛حام حينام تام هاڌيام‚ حي ‪٢ٛ‬اڳ پ ا‪ٛ‬صاد ذػي‪ٟ‬يَء ‪١‬ي‪ٟ‬ن‪٘ ٝ‬ايايا‪١“ ٣‬اي‪ٛ‛:‬ارا‪ٜ‬اص ٌا‪ٙ‬اي‬
‫‪Odyssey of Memoirs‬ح‪ ٣‬تطح‪ ٣ٜ‬ڪ‪ٟ‬صڌ هطهْيػط ‪ٛ‬ر‪ٜ‬ص ‪١‬اؽ‪ ٚ‬غ‪٘٣‬ا‪ٟ‬اگاي ةااةا ٘ايايا‪٣‬‬ ‫ه اڻ حي ‪ٞ‬ثط ت‪٣‬ڌي ‪ٞ‬ي‪ ٚ‬پ ا‪١‬ڏي ئي درد حي ٘‪٢‬ط ‪ٛ‬ؾتطڪ‪١“ ٠‬ي‪ .‬حاي هرحااُء “‪١‬اي ةا‪ ٠‬تا‪ ٠‬درد حا‪٣‬‬

‫ها ا ااطيا ا اا‪ ٝ‬حا ا اا‪ ٣‬تفا ا اا‪٣‬ر ک ا ا اڻا ا ااي ‪ٛ‬ا ا ااام ھ ا ا ا م ها ا اا‪٣‬‬
‫ح‪ ٝ٢ٟ‬حي اچڻ غام ‪ٟ٢ٟٛ‬خ‪ ٣‬س‪٣‬ؽاتا‪ ٣‬هحا‪٣‬د هاي هيا‪٣‬‬
‫غااڪ ‪ٛ‬ااام ک اڻااي هڳاا‪١ ٣‬اا‪ ٣‬ت ار آاا‪ ٣‬ڪ اتاااب ح ا‪٢‬ااڏه‬
‫غضل‬ ‫حا ا اگ ا ااط ت ا ااي ڪ ا اا‪ ٣‬ها ا ا ا ااط کا ا اڻ ا ااي ‪ ٛ‬ا ااام ھا ا ا م ه ا اا‪٣‬‬

‫غا‪ ٝ١‬حاا غاا‪١‬ا‪ ٠‬حا‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ ٝ‬تاي ‪ٛ‬ا‪٣‬م ڀاي ‪ٞ‬ا‪٣‬ياص ااھا‪٣‬رياا‬ ‫‪٣ٞ‬يص ‪ٞ‬از ڀٽي‬ ‫ا‪ٛ‬ا ا ا اي ا ا ااصهم ھا ا ا اي ا ا اا‪٣‬م ڪ ا ا ااي دْ ا ا اا‪ ٝ‬ه ا ا ااي هي ا ا اا‪٣‬م غ ا ا ااي‬
‫‪ٛ‬اااڻا‪٢‬اا‪ٞ ٣‬اا‪١ ٠‬اا‪ ٣‬ڪااڎ‪١‬اا‪ ٝ‬ةاا‪ ٠‬ح اياڪاا‪ ٣‬ذػاااب حا‪٢‬ااڏه‪.‬‬
‫ٽُا ا اٽ ا ااٗ ا ا ااڻ ‪ٛ‬ا ا اٖ ا ااصر کا ا اڻ ا ااي ‪ ٛ‬ا ااام ھا ا ا م ه ا اا‪٣‬‬
‫اا ا‪ٙ‬ا اؾ اا‪ ٝ‬ح ااي “ئا ايا ا‪ ٟ‬ااي پ چا ا‪ ٢‬ااطه اا ا ب حا اھ ااڏه‬
‫ىثصي ىظم‬ ‫ڪااطڻاا‪ ٝ‬ح ايااام ‪١‬اا‪ ٣‬هڻ ا‪ٟ‬ااصڌ ٘ ا‪ ٢‬اخاا‪ ٣‬ؽ اتاااب ح ا‪٢‬ااڏه‬ ‫ھا ا اي ا ااا راز ڪا ا ايا ا ان ا ااي ُ ا ااطق ه ا ااي هي ا ااا غ ا ااڀ‬
‫حي‪ .‬اي‪ ٚ‬الڌ‬ ‫اکااڏياا‪ ٝ‬حااي ‪ٛ‬اااڻ اڪاايَء پ‪ ،‬ڪ ا‪ٟ‬ا‪٢‬اا‪ٞ ٝ‬ااار حاا‪ ٣‬تفاا‪٣‬ر‬
‫اھ ا ااا دك غ ا ا ا‪ ٜ‬ا ا ا‪ٟ‬ا ا ااصر ک ا ا اڻ ا ااي ‪ٛ‬ا ا ااام ھ ا ا ا م ها ا اا‪٣‬‬
‫دك حااي ‪ٞ‬ااصيَء پ تااط‪ٞ‬ااصڌ ايااڏه ‪١‬اا‪ ٣‬ساا‪٣‬اب ح ا‪٢‬ااڏه‬
‫ڈاڪٽط اک ڋغ‪ٟ‬صي چي‪:٣‬‬ ‫ٕا ا ا‪ٙ‬ا ا اا‪ ٚ‬غا ا ااام ىا ا ا‪ٙ‬ا ا اا‪ ٚ‬غا ا ااام هڌھا ا ااي ها ا اا‪ ٣‬هڌ‪١‬ا ا ااام ‪ٛ‬ا ا ااام‬ ‫غضل‬
‫‪٣ٛ‬تي اهني‪-‬‬ ‫غ ا ااارا ها ا اي ا ااي اڋا‪ ٛ‬ا ااي ام ؽ ا اااخ ت ا ااي ٘ا ا ا ا ااا ‪ ١‬ا ااا‬
‫حا ا‪ٟ‬ا ا‪ ٢‬اا‪ ٝ‬ت ااي ڦا اٽ اا‪ ١ ٣‬اا‪ ٣‬ت ااازه ‪ٛ‬ا اي اا‪٣‬ه ث اا‪٣‬اب حا ا‪ ٢‬ااڏه‬
‫‪ ٞ‬ا اا‪ ٠‬ا ا اا‪ ٘٣‬ا ااي ‪ ٞ‬ا اا‪ ٠‬سا ا ا‪ٟ‬ا ا اخ ا ااط کا ا اڻ ا ااي ‪ ٛ‬ا ااام ھا ا ا م ه ا اا‪٣‬‬
‫ِ‬
‫چي‪ٛ٣‬ا‪ٞ‬ع‪:‬‬ ‫ک‪ٙ‬ي‬ ‫ا‪ٛ‬صاد حػڪاڻي‬
‫‪ٞ٣ٛ‬يي س‪٣‬ؽت‪ ٣‬هڻ‪ٟ‬صي “‬
‫دك پ ا ب‬ ‫ام ؽاشاؿ حاي ڪا‪٢‬اااڻاي ااڌ‪ٞ‬اصي ‪ٛ‬ااطي هياا ‪ٛ‬ااا‪ٞ‬اگااط‬ ‫‪ٛ‬ا ار ا اتا ا ‪ ٛ‬ا اث ااا٘ا ااي ھ ا ان ااي يا ااار ها ا‪ ٟ‬ا ا‪٢‬ا ا‪ ٟ‬ا اخا ااي‬
‫ا اکي‪ ٝ‬پ ‪٣ٛ‬تي “‪.‬‬ ‫ح ا‪ٟ‬ا‪٢‬اا‪ ٝ‬حاا‪ ٣‬هانااي رهز هااٗ هااٗ اااضرياا‪ٌ ٣‬ااضاب حا‪٢‬ااڏه‬
‫ُ ا ااظك پ غا ا اا‪ ٛ ٣‬ا ا ا‪ ٟ‬ا ا ايا ا ااط ک ا ا اڻا ا ااي ‪ٛ‬ا ا ااام ھ ا ا ا م ها ا اا‪٣‬‬

‫‪12‬‬
‫“چط ‪ 10‬غيپٽ‪ٜ‬تط ‪2023‬ع‬
‫‪ٞ‬ي‪ ٚٙ‬هادي‬
‫‪ٛ‬ارئي غ‪ٛ٣‬طه ا ڪؾ‪ٜ‬يطي ڇ‪٣‬ڪطي (تف‪٣‬يط ڈام تام هرتٗ‬
‫غن‪٣‬ٽ ‪ٛ‬ظ‪ ٗٛ‬ذػي‪ ٝ‬حي داس اغ ل “ةاد پ هي‪ ،‬ح‪ ٝ٢ٟ‬کي اتي ڇڎي “ئ‪٣‬م ه‪ٟ٢ٟ‬خي هاطاڻا‪ٝ‬‬ ‫َ‬
‫غاهي‪/ٝ‬ڪ س ‪ٛ‬ي ا‪ٞ‬خ‪ٟ‬نيط ‪ٛ‬رتطل ة ك ة غاام راةاها‪ ٣‬ڪاطي ڪؾا‪ٜ‬اياط حاي غآاط ال‬
‫‪ٞ‬ڪطي هيع‪٣ٛ .‬م غام اڎ اغام حي ڳ‪٣‬ٺ ح‪ ٣‬ا‪ٞ‬ت‪٢‬ائي ٕاةٗ ا غاتاخاياڪا اغاپاياؾا‪ٙ‬اػا‬
‫‪٣ٞ‬ح‪٣‬ام اغتاد ْ‪٢‬ص ٌظيظ ِ٘اري ة‪١ ٠‬ي‪.٣‬‬
‫اغام تٖطيت‪ ٝ‬يار‪١‬ي‪ ٝ‬هڳي ْيق “ةاد‪ ،‬راه٘پ‪ٟ‬ڊي ‪ٛ‬ام ‪ٛ‬يٓط“ةاد ال ‪ٞ‬ڪتاغايا‪ ٝ‬ا اڊائاي هڳاي‬
‫ډارا اتي ه‪٢‬تاغي‪ .ٝ‬اغام حي ه‪٢‬چڻ کام ه‪٢‬طياام ئاي ‪ٛ‬ا‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٟ‬اخا‪ ٣‬ڪا س ‪ٛ‬ايا اتاي اغاام حا‪٣‬‬
‫ا‪ٞ‬تيار ڪطي ر‪١‬ي‪ .٣١ ٣‬ة ك ة ـاذب اتام حي غطڪاري تٍ‪ٜ‬اياطاتاي ادار‪ -‬هاي ڈةا‪ٙ‬ايا‪ ٣‬ڈي‬
‫پ ‪ ٛ‬زل “‪١‬ي‪ٛ .‬يٓط“ةاد کام اڳتي ‪ٞ‬ي‪ ،ٚٙ‬ڪيٗ‪ ،‬اهط ‪ٞ‬ي‪ ٚٙ‬ا هيط چ‪ٟ‬اغي تائيا‪ ٝ‬حاياڪاي ةا‪٠‬‬
‫‪ٛ‬اڳ ا ‪ٛ‬ڪام ا‪ٜ٢‬ڻ ال ‪١‬يا‪ ،‬ا‪١‬ي اغام کي ڋيياريائي‪.ٝ‬‬
‫ة ك ة غام ‪ٟ٢ٟٛ‬خ‪١ ٣‬ڪڏه ي‪ ٣‬ڪ س ‪ٛ‬ي اغطار اذ‪ٜ‬ص اٌ‪٣‬اڻ هاڻ ااڎ ‪١‬ايا‪ ،٣‬حاياڪا‪ ٣‬ةا‪ ٠‬اغاام‬
‫حي ‪ ٝ١‬غٓط پ ‪ٜ١‬ػٓط ر‪١‬ي‪ ٣‬ا غٓط دهرام ڋاڊي د٘چػپ ڪچ‪٢‬اطي ڪا‪ٟ‬اصه ا ٽا‪٣‬ٽاڪاا ُاڌائايا‪ٟ‬اصه‬
‫‪ٙ١‬ي‪ .٣‬ؽاةع “‪١‬ي ة ـاذب کي‪ ،‬ح‪ ٝ٢ٟ‬ه‪ٟ٢ٟ‬خا غڀ ڪا‪ ٚ‬ڪاار ‪١‬اڪ هااغاي رکاي ها‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٟ‬اخاي‬
‫ذاتي ااڋيَء تي ه‪٣‬را ‪ ٠‬ڋي‪ ٝ٢ٟ‬اغام کي ڪؾ‪ٜ‬يط حي “زاد ْلائ‪ ٝ‬ح‪ٞ ٣‬ياره ڪطاي‪.٣‬‬
‫‪٣ٛ‬م حين‪ ٝ‬ئي ڪؾ‪ٜ‬يط حي ْهطي ‪ٞ‬يارم کي ڋغڻ ؽطهع ڪي‪ ٣‬ت‪ٟ٢ٟٛ ٠‬خي ذ‪ ٝ١‬پ ةاار ةاار‬
‫غ‪ٟ‬ڌ حا ‪ٛ‬اڳ ا ‪ٛ‬ڪام اچڻ ٘ڳا‪ .‬اغام هٽ ا‪٣‬رک ‪ ٗ١‬اغٽاياؾا‪ ،ٝ‬ر‪ٞ‬اي ڪا‪٣‬ٽ‪ ،‬ڪا‪٣‬ٽ ڋحاي‬
‫ح‪ٌٜ ،٣ٍٕٙ ٣‬طڪ‪٣‬ٽ ح‪ ٝ١٣ٛ ،٣ٍٕٙ ٣‬ح‪ ٣‬دڌه‪ ،‬ڪاره‪ٞ‬خ‪٢‬ط‪ ،‬ڪيا‪ٟ‬اخا‪٢‬اط‪ٛ ،‬اڪا‪ٙ‬اي حا‪ ٣‬تاارياشاي‬
‫ٕتطغتام‪ ،‬نٽي حي غن‪ٕ ٣‬ت‪ ٝ‬هاري ؽا‪١‬خ‪٢‬ام ‪ٛ‬ػخص ا يا کا‪٣‬ڌ غاارا ‪ٛ‬ااڳ ا ‪ٛ‬اڪاام “‪١‬ا‪،ٝ‬‬
‫حيڪي غياذ‪ ٝ‬حي ا‪ٜ٢‬ڻ ڦطڻ ال ڋاڊا ‪٣ٛ‬زهم “‪١‬ا‪ ،ٝ‬هاط ا‪ٞ‬ا‪٢‬ا‪ ٝ‬تاي غايااذا‪ ٝ‬حاي ال ڪاخا‪٢‬ا‪٠‬‬
‫غ‪٘٣٢‬ت‪٣‬م هيصا ڪطڻ حي كطهرس “‪١‬ي‪ ،‬حين‪ ٝ‬اتي غياذ ال ‪ٟٛ‬اغب ‪ٛ‬ااذا‪٣‬ك هاياصا هاناي ا‬
‫‪ٙٛ‬ڪي ت‪٣‬ڌي ُيط ‪ٙٛ‬ڪي ‪ٛ‬اڻ‪١ ٣٢‬تي اچ‪ .ٝ‬ام غام ‪ٖٛ‬ا‪ٛ‬ي ‪ٛ‬اڻ‪ ٝ٢‬کي ْاائاصه هايا‪ٟ‬اصه‪ ،‬غا‪ٟ‬اصم‬
‫ال رهزاار حا درهازا ک‪ٟٙ‬صا ا غ‪ٟ‬ڌ حي غڃاڻپ ا‪١‬طي‪ٙٛ ٝ‬ڪ‪ ٝ‬تائايا‪ ٝ‬هايا‪ٟ‬اصي‪ ،‬هاط اْػا‪٣‬س تا‪٠‬‬
‫اغام هٽ غيط ه غياذ ال دراا‪ ٝ١‬کام ٌ هن ي ڪا ‪ٟٛ‬اغب حڳھ‪ ٠‬اڻ ةچي ئي ڪا‪٢ٞ‬اي‪.‬‬ ‫ه‪ٟ‬خاةي‪ ،‬ساص ن‪٣‬ر تي غيا٘ڪ‪٣‬ٽ غام تٍ‪ ٔٙ‬رک‪ٟ‬صڌ “‪ .ٝ١‬ه‪٣‬رم ار‪ ٝ١‬غا٘‪ ٝ‬کام ها‪ ٣‬ايا‪٢‬اط‬
‫غ‪ ٣‬ڪؾ‪ٜ‬يط ‪٣ٛ‬م کام ‪ٞ‬ا‪١‬ي هغط‪ٞ‬صه‪.‬‬
‫‪13‬‬
‫ڪاهش‬ ‫آزاد ڪؼهيص جَ چڪص‬
‫ڪؾ‪ٜ‬يطي هاڻ ڋاڊا ‪ٛ‬رتتي‪ ،‬ا‪ٞ‬ت‪٢‬ائي ؽطيّ‬
‫ا٘‪ٟٓ‬ع‪ ،‬هڏ‪١‬يا ٘ييا ا غ‪ٟ‬ڌي ‪ٛ‬اڻ‪ ٝ٢‬غام‬
‫‪ٛ‬رت ڪ‪ٟ‬صڌ “‪.ٝ١‬‬
‫آزاد ڪؼهيص جا ناڻٍَ‬
‫ظيڌ ظان پيار ڪو ٿا‬
‫‪١‬ط غاك اه‪٢ٞ‬اري پ ساص نا‪٣‬ر تاي حا‪٣‬م ا حا‪٣‬ال‬
‫حي ‪٣ٛ‬ڪ‪ ٝٙ‬پ غ‪٣ٜ‬ري ‪ٛ‬ا‪ٙ‬اڪ حاا اڪاثاط ‪ٛ‬ااڻا‪٢‬ا‪٣‬‬
‫غاياط ا غآاط ال “زاد ڪؾا‪ٜ‬اياط حاي سا‪٣‬ةفا‪٣‬رس‬
‫ت‪٣‬ڌي د٘ڪؼ حڳ‪ ٝ٢‬کاي ڋغاڻ ال هيا‪ٟ‬اصا “‪١‬ا‪.ٝ‬‬
‫غ‪ٟ‬ڌ ‪ٛ‬ام ة‪ ٠‬غيط ه غٓط ا غياذ غام د٘چاػاپاي‬
‫رک‪ٟ‬صڌ ک‪٣‬ڌ غارا ْطد “زاد ڪؾا‪ٜ‬اياط اا‪٢‬ا‪ٜ‬اي ايا‪ٟ‬اصا‬
‫“‪“ .ٝ١‬ئ‪٣‬م “زاد ڪؾ‪ٜ‬يط حي ؽا‪٢‬اط ‪ٛ‬اياطها‪٣‬ر پ ا‪٠‬‬
‫”ىٔسپّر ٌّّٓٔرضٽْ آف ضائٍص آٍڊ ٽٔڪٍانّجْ“ پڻ ًُ ضِڻْ شِس‬
‫جْ ُضڃاڻک آُْ‪ .‬آئّن اٌَِْء ٌّّٓٔرضٽْ ۾ پٍٍِجْ زٌرگَْء جا ٻَ‬
‫دّةطّرة جسًٓ ضال گزاري آّٓ آُٔان‪ .‬ڪشيس ۾ جؽهٔيْ ىؽٔار ةَ‬
‫اؼهْ درجْ جّ آُْ‪ .‬جُّان کْ ُس ىاڻِّ پڙُّٔ نکّٔ ىهٍرو‪ .‬جًٍِ‬
‫ٰ‬ ‫ي‪٣‬غّ ح‪ٜ‬يٗ ِ٘اري‬
‫ُ‬
‫دور ۾ آئّن اجْ رُٔص‪ ،‬ان ؼسضْ ۾ ىّن ڪڏًُ ةَ اجْ ڪًٍِ‬
‫چّريَء‪ُ ،‬ٿ کص‪ٓ ،‬ا ڦسنٽ جْ ڪا وارداة ٌَ ُٻڌي‪ُ .‬س ىاڻِّ پٍٍِجْ‬ ‫غاك هڏ‪١‬ي‪١“ ٣‬يام‪ .‬ڪؾ‪ٜ‬يط حاا ‪ٛ‬ااڻا‪٢‬ا‪٣‬‬
‫زٌرگَْء جْ ُڊڪ ڊوڏ ۾ ىطسوف آُْ‪.‬‬ ‫هاناػااي هااائاايَء پ اغااام غا‪ٟ‬ااڌياا‪ ٝ‬کااام‬
‫ڋ‪٣١‬ڻ تي هډيڪ “غ‪٣‬دا “‪ ،ٝ١‬ح‪ ٝ٢ٟ‬حا‪٣‬‬
‫‪ٛ‬يي‪ ٠‬غتب ا‪١“ ٣١‬اي تا‪ ٠‬ڪؾا‪ٜ‬اياط‬
‫حااا ر‪١‬اااڪاا‪ ٣‬ا ا‪ ٢‬اڻاا‪ ٣‬ت اڻاا‪ ٣‬ااا‪١‬ااطياا‪ٝ‬‬
‫‪ٙٛ‬ڪ‪ ٝ‬پ رهزااار ا ر‪١‬اائاؼ غاام‬
‫٘ڳٗ “‪ ،ٝ١‬ح‪ ٝ٢ٟ‬ڪاطي ا‪ٞ‬ا‪٢‬ا‪ ٝ‬هٽ‬
‫چڱا اا‪ ٣‬غا اااره ‪ٞ‬ا اااڻا اا‪ ٣‬اچا ااي ها اا‪.٣‬‬
‫ڪؾا‪ٜ‬ايااطي ‪ٛ‬اااڻا‪٢‬اا‪ ٝ‬ال هاليا پ‬
‫رهزاار حاا درهازا ةا‪ ٠‬ذه٘آاٖاار ٌا‪ٙ‬اي‬
‫ڀٽي ـاذب ک‪٘٣‬طايا ‪١‬يا‪.‬‬
‫ٕفاا‪ ٣‬ائاياا‪١“ ٝ‬ااي تاا‪ ٠‬حا‪ٟ‬ا‪٢‬اا‪ ٝ‬هٕا‬
‫‪ٟٛ‬گ ڈي‪ ٚ‬حاي تاٍا‪ٜ‬اياط هاي ر‪١‬اي‬
‫‪١‬ني‪ ،‬اُم هٕ ڪخھ‪ ٌ ٠‬ئٖ‪ ٣‬ا‪١‬اڏه‬
‫‪ ،٣١‬ح‪ ٝ٢ٟ‬پ ا‪ٞ‬ػا‪ٞ‬ي “ةادي ‪١‬اناي‪،‬‬
‫ا‪ٛ ٝ٢ٞ‬اڻ‪ ٝ٢‬کي اتاام ٘اڎائاي ‪ٛ‬ا اي‬
‫حت‪ٙ‬ا‪ ٝ‬تاي کايا‪ ٝ‬هيا‪٢‬اارڻ ال ا‪ٞ‬ا‪٢‬ا‪ٝ‬‬
‫‪ٛ‬يطه‪٣‬ر ي‪ٞ٣‬ي‪٣‬رغٽي “ف غائ‪ٟ‬ع ا ٽيڪ‪ٟ‬ا٘‪٣‬حي‬ ‫غ ااام ه اااڪػا ات ااام غ ااطڪ ااار ا‪ ١‬اا‪٣‬‬
‫‪ٛ‬اٍااا‪١‬اصه ڪايا‪ ٣‬تاا‪١ ،٠‬ااڪ تا‪ ٠‬اه‪١‬ااام‬
‫کي ‪ ٓٛ‬پ ةخ‪ٙ‬ي ڋ‪ٞ‬ي هي‪ٟ‬صي ا ي‪ ٣‬ت‪ ٠‬اه‪١‬ام حا ‪ٛ‬اڻ‪ ٣٢‬ا‪ٞ‬گ‪ٙ‬ي‪ٟ‬ڊ پ رهزاار ال ‪٣ٛ‬ڪ‪ٙ‬يا هي‪ٟ‬اصا‪.‬‬
‫ام ڳا٘ھ‪ ٠‬تي ڪؾ‪ٜ‬يطي راكاي هاياا‪ -‬ا ‪١‬ا‪ ٝ‬هٕا ةا‪ ٠‬هااڪػاتاام ‪ٛ‬اام ا‪ٞ‬اگا‪ٙ‬ايا‪ٟ‬اڊ ال حاياڪاا‬
‫ْ ئي هي‪ٟ‬صي “‪١‬اي‪ ،‬ام پ ‪ 70‬غاياڪاڏه ڪؾا‪ٜ‬اياطي ‪١‬ا‪ٞ٣‬اصا “‪١‬ا‪ ٝ‬ا ةاإاي ‪ 30‬غاياڪاڏه‬
‫هاڪػتام حي ي‪ ٌ ٝ‬ئٖ‪ ٝ‬حا ر‪٣١‬اغي ‪ٞ٣١‬صا “‪.ٝ١‬‬
‫“زاد ڪؾ‪ٜ‬يط حا اڪثطيتي ‪ٛ‬اڻ‪ ٣٢‬غياغي ذ‪٣‬ا٘ي غام هاڪػتام هيپ‪ٙ‬اظهاارٽايَء حاا ذا‪ٜ‬ااياتاي‬
‫ر‪١‬يا “‪ .ٝ١‬ک‪٣‬ڌ دٍْا اتي پ پ پ حي ذڪ‪ ٛ٣‬ن‪٢‬ي “‪١‬ي‪ٛ .‬ض‪١‬تي ذ‪٣‬ا٘ي غام ڪؾ‪ٜ‬ياطيا‪ٝ‬‬
‫حي اڪثطي ا‪ ٗ١‬غ‪١“ ٟ‬ي‪ .‬ؽيٍا ا دي‪٣‬ة‪ٟ‬ص ْاطٕاي غاام ‪ٛ‬ا‪ٟ‬اػا‪ٙ‬اڪ ‪ٛ‬ااڻا‪٢‬ا‪ ٣‬اه‪١‬اام کاي “زاد‬
‫ڪؾ‪ٜ‬يط پ ت‪ٜ‬ال ه‪٣‬ري تٍصاد پ ‪ٟٙٛ‬صا‪ٛ .‬اياطها‪٣‬ر‪ ،‬ڪؾا‪ٜ‬اياط حا‪ ٣‬ا‪١‬ا‪ ٣‬ؽا‪٢‬اط “‪١‬اي‪ ،‬حاياڪا‪١ ٣‬اط‬
‫‪ٞ‬ي‪ ٚٙ‬هي‪ٙ‬ي حي دهري “يٗ ‪ٞ‬ي‪ٟ‬گطي‪٣‬م (تف‪٣‬يط ْيع ةڪ تام هرتٗ‬ ‫ٕػ‪ ٚ‬حي حصيص غ‪٘٣٢‬ت‪ ٝ‬غام “راغت‪١“ ٠‬ي‪ .‬ه‪٣‬ري هاڪػاتاام پ حاياڪاي ةا‪ٛ ٠‬ا‪٢‬اا‪ٞ‬اگاا ةاطا‪ٞ‬اڊ‬
‫“‪ ،ٝ١‬ا‪ ٝ٢ٞ‬غڀ‪ٟ‬ي ح‪٣‬م ةطا‪ٞ‬چ‪٣‬م ‪١‬تي ‪ٛ‬يطها‪٣‬ر پ اه‪١‬اام کاي ‪ٛ‬ا‪ٙ‬ا‪ٟ‬اصيا‪٣‬م‪ .‬ام غاام ااڎ ‛‪ٛ‬اياطها‪٣‬ر‬
‫کام ڪطاچيَء ح‪ ٣‬غٓط‪ .‬غت‪ ٝ‬ان‪ ٝ‬ڪ ڪ‪ ٝ‬حي غٓط حي ةاهح‪٣‬د اه‪١‬ام حڎ‪ٛ ٝ١‬ايآاط“ةااد کاام‬ ‫ي‪ٞ٣‬ي‪٣‬رغٽي “ف غائ‪ٟ‬ع اي‪ٟ‬ڊ ٽيڪ‪ٟ‬ا٘‪٣‬حي‚ هڻ ‪ ٝ١‬غا‪٢‬اڻاي ؽا‪٢‬اط حاي ُغاڃااڻاپ “‪١‬اي‪“ .‬ئا‪٣‬م‬
‫‪ٞ‬ڪطڻ ؽطهع ڪ‪ٟ‬صا ت‪ ،٠‬غ‪٣ٜ‬ري رغتي پ اه‪١‬اام کاي ‪ٞ‬ايا‪ٙ‬ا‪ ٚ‬هادي حاي ‪ٞ‬اا٘اي غاام ‪ٛ‬ا‪ٟ‬اػا‪٣‬ب‬ ‫ا‪٢ٞ‬يَء ي‪ٞ٣‬ي‪٣‬رغٽي پ ه‪ٟ٢ٟ‬خي ز‪ٞ‬صايَء حا ‪ ٠‬س‪٣‬ةف‪٣‬رس تطي‪ ٝ‬غاك اضاري “ي‪١“ ٣‬يام‪.‬‬
‫ڪيٗ ک‪٣‬ڌ غارا ‪٣١‬ٽٗ ‪ٟٙٛ‬صا‪ ،‬حيڪي غياذا‪ ٝ‬کاي هادي ‪ٞ‬ايا‪ٙ‬ا‪ ٚ‬حا‪ٞ ٣‬اا٘ا‪ ٣‬ڋيايااري ها‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٟ‬اخاي‬ ‫ڪؾ‪ٜ‬ط پ تٍ‪ٙ‬ي‪ٜ‬ي ‪ٍٛ‬يار ة‪ ٠‬اٌ‪ٙ‬يٰ درحي ح‪١“ ٣‬ي‪ .‬ت‪١٣‬ام کي ‪١‬ط ‪ٛ‬اڻ‪ ٣٢‬هڏ‪١‬ي‪٘ ٣‬ايايا‪ٛ ٣‬ا‪ٙ‬ا‪ٟ‬اصه‪.‬‬
‫ڪ‪ٜ‬ائي ڪطي ر‪١‬يا “‪.ٝ١‬‬ ‫ح‪ ٝ٢ٟ‬دهر پ “ئ‪٣‬م اُتي ر‪١‬يع‪ ،‬ام ٌطـي پ ‪٣ٛ‬م ڪڎ‪ ٝ١‬ة‪ ٠‬اتي ڪا‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ ٝ‬چا‪٣‬ريَء‪١ ،‬اٿ کاع‪،‬‬
‫ڪؾ‪ٜ‬يطي هاڻ ڋاڊا ‪ٛ‬رتتي‪ ،‬ا‪ٞ‬ت‪٢‬ائي ؽاطياّ ا٘ا‪ٟ‬آاع‪ ،‬هاڏ‪١‬اياا ٘اياياا ا غا‪ٟ‬اڌي ‪ٛ‬ااڻا‪٢‬ا‪ ٝ‬غاام‬ ‫يا ڦط٘ حي ڪا هارداس ‪ُ ٠ٞ‬ڌي‪١ .‬ط ‪ٛ‬اڻ‪ ٣٢‬ه‪ٟ٢ٟ‬خي ز‪ٞ‬صايَء حي ُڈ ڈهڌ پ ‪ٛ‬فطهف “‪١‬ي‪.‬‬
‫‪ٛ‬رت ڪ‪ٟ‬صڌ “‪ ،ٝ١‬هاط ا‪ٞ‬ا‪٢‬ا‪ ٝ‬رغاتا‪ ٝ‬ا چا‪٣‬را‪١‬ا‪ ٝ‬تاي حاياڪاي ‪١‬ا‪٣‬ٽاٗ “‪١‬ا‪ ،ٝ‬ا‪ٞ‬ا‪٢‬ا‪ ٝ‬حاا ‪ٛ‬اا٘اڪ‬ ‫‪ٛ‬يطه‪٣‬ر‪“ ،‬زاد ڪؾ‪ٜ‬يط کا‪ٞ‬پ‪ٛ ٣‬يٓط “ةاد ‪ٞ‬ا٘ي ؽ‪٢‬ط ه‪ٟ٢ٟ‬خي س‪٣‬ةف‪٣‬رس ‪ٛ‬اڳ‪ ٝ‬ا ‪ٛ‬ڪا‪ ٝٞ‬حاي‬
‫ڪطي ڋي‪٢‬ام ڋيھ‪ٛ ٠‬ؾ‪٣٢‬ر “‪١‬ي‪ٛ .‬يٓط “ةاد رغتي غياح؛ هادي ‪ٞ‬ي‪ ٚٙ‬حاا هڋا حاتاٗ ا ذػايا‪ٝ‬‬
‫‪٣ٛ‬م کي ا‪١‬ي ‪ٛ‬اڳ ا ‪ٛ‬ڪام ڋغڻ ح‪ ٣ٍٕ٣ٛ ٣‬ډڻيَء ‪ٞ‬فيب ْاط‪ٛ‬اايا‪ .٣‬هايا‪ ٣‬ائايا‪ ٝ‬تا‪ٛ ٠‬ا‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٟ‬اخاي‬ ‫‪ٞ‬يارا ڋغڻ هي‪ٟ‬صا “‪ .ٝ١‬حيت‪٣‬ڻيڪ ‪ٛ‬يٓط“ةاد کام ام هاديَء ح‪ ٣‬غآاط ائايا‪١“ ٝ‬اي‪ ،‬حايانا‪ ٝ‬غاياط‬
‫“چط ‪ 10‬غيپٽ‪ٜ‬تط ‪2023‬ع‬
‫ڪاهش‬ ‫پصڏيٍي ػزصيتَن‬
‫ا‪ٙ‬ظار‪ :‬ح‪٢‬ڏي ِ‬
‫ڋاس ت‪٢‬ڏه ‪ٞ‬امُء‬

‫گلضار جَ اصل ۾ ’ ظهپَرڻ ظيگًٍ ڪالصا‘ آٌي‬

‫گهشار ضاحب کْ اڇّ رٌگ ضڀ کان وڌٓڪ پطٍر آُْ‪ .‬جڏًُ ئْ‬
‫ُُْء ُس وكث اڇْ رٌگ جْ شهّار كئص ۾ ىهتّس ٌُّرو آُْ‪.‬‬
‫اداڪارن ۾ کٔص ىٍٔاڪياري ۽ گائڪً ۾ ڪشّر ڪيار ۽ نحا‬
‫ىٍگٔشڪس پطٍر آًُ‪ .‬فهيطازن ۾ ةيم راِء‪ ،‬گٔحڪارن ۾ ضاحس‬
‫نڌٓاٌّي ۽ شاؼسن ۾ ىسزا غانب پطٍر آًُ‪ .‬گهشار ضاحب کْ نکڻ‪،‬‬
‫پڙُڻ‪ ،‬اضڪٔچ ٺاُڻ ۽ ضٔس ضفس ڪسڻ ۾ گِڻّ نطف اچْ ٿّ‪.‬‬
‫ٽئگّر ضٍرس نکڻ پڙُڻ واري ڪو الِء وڎو اجطاَُ آُْ‪.‬‬
‫کا‪ٞ‬ػ‪٣‬ا ‪ٟٞ“ ٝ١‬ص‪ٜٞ ،‬ڪ ذطال‪ٛ ،‬يطي اه‪ٟ‬ي‪،‬‬ ‫ڪ‪ٛ ٝ٢ٟ‬اڻ‪ ٣٢‬حي ؽشفي پ ايڎي ڋيا‪ ،‬ن‪٢‬طاُء ا‬
‫احازس‪ٛ ،‬اچيع‪ ،‬دك غي‪ ،‬ردا٘ي‪ِ ،‬غ‪ ٚٙ‬ڈا‬ ‫اَ َ‪٢‬طائي ‪ٞ٣١‬صي “‪١‬ي ح‪ ٣‬ام کي ڋغي يا غ‪ٟ‬صس ‪ٞ‬ا٘‪٣‬‬ ‫غط‪ٛ‬ص ک‪٣‬غ‪٣‬‬
‫‪ٙٛ‬ي‪ٟ‬ينط‪ ،‬راح‪ٟ‬يتي‪ ،‬اُطه ا حب تڪ ‪١‬ي حام‬ ‫ُڌي‪١ ،‬ڪ‪ ،‬ساص نطح حي س‪٣‬ؽي ا اذتطال ح‪٣‬‬
‫هُيطن ْ‪ ٜٝٙ‬ال ؽا‪ٞ‬صار اي ٘ييا ‪.‬‬ ‫اذػاس هي‪ٟ‬صه “‪١‬ي‪ .‬ا‪١‬ڏي ئي ‪١‬ڪ ؽشفي‬
‫ڈائطيڪٽط ن‪٣‬ر غ‪ٟ‬صس ه‪٢‬طي‪” ْٚٙ ٝ‬هیرے‬ ‫‪ٞ‬ام “‪١‬ي‪ ،‬ت‪٢‬ڏي ئي غ‪ٟ‬صس ڋاس “‪١‬ي‪ .‬ا‪ٙ‬ظار‪ ،‬ؽاٌط‪ ،‬ايتڪار‪،‬‬ ‫ا‪ٙ‬ظار حي “‪١‬ي‪ .‬ام ح‪ ٣‬حھڏه ُ‬
‫اپٌے“ ‪١‬ني‪ .‬ام کا‪ٞ‬ػ‪٣‬ا ‪ٝ١‬؛ ٘تاس‪،‬‬ ‫ْ‪ٜٙ‬ػاز‪٘ ،‬ييڪ‪ ،‬ڪ‪٢‬اڻيڪار‪ٞ ،‬اهك ‪ٞ‬گار‪ ،‬ڈائطيڪٽط ا هطهڈي‪٣‬غط “‪١‬ي‪ ٝ١ .‬حي ة‪ٌ ٠‬خيب ز‪ٞ‬صاي‬
‫‪ٛ‬اچيع‪ٞ“ ،‬ڌي‪ ،‬احازس‪ ،‬ڪ‪٣‬ؽؼ‪ ،‬ا‪ٞ‬گ‪٣‬ر‪،‬‬ ‫ر‪١‬ي “‪١‬ي‪١ .‬يُء ‪ٟٞ‬ڍهڻ ا ح‪٣‬ا‪ٞ‬يَء پ ‪١‬ڪ انطيج تي ڪ‪ ٚ‬ڪ‪ٟ‬صه ا ااڋي‪ ٝ‬کي ر‪ٞ‬گ ڪ‪ٟ‬صه ‪.٣١‬‬
‫‪٣ٛ‬غ‪ ٚ‬ا ُ‪ ٣١‬تُ‪ ٣‬تُ‪ ٣‬ح‪٢‬ڏي‪٣‬م ؽا‪ٞ‬صار ْ‪٣ٜٙ‬م‬
‫ڈائطيڪ ڪي‪٣‬م‪1988 .‬ع پ ِ‪ٛ ٝ١‬ؾ‪٣٢‬ر‬
‫ٽي‪ٙ‬ي‪٣‬يظم غيطيظ ‛‪ٛ‬طزا ُا٘ب‚ ؽطهع ڪني‪،‬‬

‫ا‪ٙ‬ظار ـاذب کي اڇ‪ ٣‬ر‪ٞ‬گ غڀ کام هډيڪ هػ‪ٟ‬ص “‪١‬ي‪ .‬تڎ‪ ٝ١‬ئي ‪١‬يُء ‪١‬ط هٕ اڇي ر‪ٞ‬گ حي‬
‫ؽ‪٣ٙ‬ار ٕ‪ٜ‬يؿ پ ‪ٙٛ‬ت‪٣‬س ‪ٞ٣١‬صه “‪١‬ي‪ .‬اداڪارم پ کيع ‪ٛ‬ي‪ٟ‬اڪ‪ٜ‬اري ا اائڪ‪ ٝ‬پ ڪؾ‪٣‬ر‬
‫ڪ‪ٜ‬ار ا ٘تا ‪ٟٛ‬گيؾڪط هػ‪ٟ‬ص “‪ْٜٙ .ٝ١‬ػازم پ ة‪ ٜٗ‬را ‪ ،‬ايتڪارم پ غاذط ٘ڌيا‪٣ٞ‬ي ا ؽاٌطم‬
‫پ ‪ٛ‬طزا ُا٘ب هػ‪ٟ‬ص “‪.ٝ١‬‬
‫ا‪ٙ‬ظار ـاذب کي ٘يڻ‪ ،‬هڏ‪١‬ڻ‪ ،‬اغڪيچ نا‪١‬ڻ ا غيط غٓط ڪطڻ پ ا‪٢‬ڻ‪٘ ٣‬هّ اچي ه‪ .٣‬ٽنگ‪٣‬ر‬
‫غ‪ٟ‬صس ٘يڻ هڏ‪١‬ڻ هاري ڪ‪ ٚ‬ال هڋه اتػا‪١“ ٠١‬ي‪ ٝ١ِ .‬ٽنگ‪٣‬ر حي ڪاْي ڪ‪ ٚ‬ح‪ ٣‬ة‪ٟ‬گا٘يَء ‪ٛ‬ام‬
‫تطح‪ ٣ٜ‬ة‪ ٠‬ڪي‪١“ ٣‬ي‪ .‬ٽنگ‪٣‬ر کي غ‪ٜ‬خ‪٢‬ڻ ال ا ة‪ ٜٗ‬را ا رؽيڪيؼ ‪ٛ‬يطحي کي ه‪ٟ٢ٟ‬خ‪ ٣‬اُطه‬
‫‪ٛ‬ڃڻ ڪطي کيع ة‪ٟ‬گا٘ي ‪٘٣‬ي غيڻي هني ‪ -‬ا ا‪ ٝ٢ٞ‬حي ڪطي ئي ‪١‬ي ة‪ٟ‬گا٘ي ڪ‪ٙ‬چط کي ة‪٠‬‬
‫هيخ‪ ٣٢‬ر‪١‬ي‪١“ ٣‬ي‪ .‬را‪ٞ‬صي‪ ٝ‬پ ا‪ٙ‬ظار ـاذب کي ٽيتٗ ٽي‪ٟ‬ع هػ‪ٟ‬ص “‪١‬ي‪ ،‬ايػتائي‪ ٝ‬ح‪ٝ١ ٣‬‬
‫‪2015‬ع پ ‪ٖٛ‬ا‪ٛ‬ي غهد تي هيٗ ٽيتٗ ٽي‪ٟ‬ع ٽ‪٣‬ر‪ٞ‬ا‪ ٟٛ‬کٽي ة‪١ ٠‬ني‪ .‬غازم پ کيع ِغتار‬
‫هػ‪ٟ‬ص “‪١‬ي‪٣ٛ .‬غيٖارم پ ايع ڈي ةط‪“ ،ٝٛ‬ر ڈي ةط‪ ٝٛ‬ا اي “ر رذ‪ٜ‬ام هػ‪ٟ‬ص “‪ .ٝ١‬غ‪ٟ‬صس هػ‪ٟ‬ص‬
‫ح‪ ٣‬ڪتاب‪ ،‬ٽنگ‪٣‬ر ح‪‛ ٣‬دي اارڈ‪ٞ‬ط‚ “‪١‬ي‪ .‬هاڪػتام ا ڀارس نطْام ‛ا‪ ٝٛ‬کی “ؽا‚ حي‬
‫غ‪٣ٙ‬ا‪ ٝ‬تر ‛‪ٞ‬يط ‪ٛ‬ي‪ ٝ‬ر‪١‬تي ‪ ‚٣١‬تطا‪ ٣ٞ‬ة‪ ٠‬ا‪ٙ‬ظار ـاذب ح‪٘ ٣‬ييٗ “‪١‬ي‪ ،‬ح‪ ٝ٢ٟ‬کي راذ ْتد‬
‫دي‪٣‬م ڳاي‪١“ ٣‬ي‪.‬‬
‫ٌ‪ٙ‬ي سام ا ؽ‪ٟ‬ڪط ‪٢ٛ‬ا َ‬
‫‪ٛ15‬ني ‪1973‬ع تي ا‪ٙ‬ظار ـاذب ‪ٛ‬ؾ‪٣٢‬ر اداڪارن راکيَء غام ؽادي ڪني‪ ،‬ح‪ٛ ٝ٢ٟ‬ام‬
‫حڎ‪١ ٝ١‬ڪ ڪٽ‪ٟ‬ب ‪١ .٣١‬ڪ ڪٽ‪ٟ‬ب ڪيڎه ‪ ٠ٞ‬ن‪٢‬ي ه‪!٣‬‬
‫کيع ډيَء ‪ٛ‬يگ‪ٟ٢‬ا ا‪ٙ‬ظار اائي‪ٛ .‬يگ‪ٟ٢‬ا ا‪ٙ‬ظار ة‪ ٠‬ايتڪار‪ ،‬ؽاٌط ا ْ‪ٜٙ‬ػاز “‪١‬ي‪ .‬ا‪١‬ا حڎ‪١ ٝ١‬ڪ‬
‫غاك حي ‪١‬ني ت‪ ٠‬غ‪ٟ‬صس ‪ٛ‬اُء هيُء ا٘ڳ هي هيا ‪١‬نا‪ .‬ا‪ٙ‬ظار ـاذب حي ةائي‪٣‬اطاْي ة‪ٛ ٠‬يگ‪ٟ٢‬ا ا‪ٙ‬ظار‬
‫٘يي “‪١‬ي‪ .‬ا‪ٙ‬ظار ـاذب حي ڪخ‪ٛ ٠٢‬ؾ‪٣٢‬ر ڪتاة‪ ٝ‬پ‪ :‬راهي هار‪ ،‬هڇ‪ٙ‬ي ه‪ٟ‬ي‪ٛ ،‬طزا ُا٘ب‪ٛ ،‬يطا‪،‬‬
‫ُ‪ ٣١‬تُ‪ ٣‬تُ‪ ،٣‬د‪٣١‬ام‪ٞ“ ،‬ڌي‪ ،‬احازس‪ٛ ،‬يطا ڪڇ غا‪ٛ‬ام هُيطن ؽا‪.ٝ١“ ٗٛ‬‬
‫ڇ‪ ٝ٢‬ڋ‪١‬اڪ‪ ٝ‬کام ْ‪ٜٙ‬ي د‪ٞ‬يا تي راج ڪ‪ٟ‬صڌ ا ا‪٢‬ڻ رسي ؽشفي حي ‪ٛ‬ا٘ڪ ا‪ٙ‬ظار ـاذب‬
‫حي ڪتاة‪ ،ٝ‬ايت‪ ْٜٝٙ ،ٝ‬ا اي‪٣‬ارڈم تي ‪ٞ‬يط هح‪٢‬خي هي ت‪ِ ٠‬ا‪١‬ا ٘ػ ت‪ٜ‬ال ڈا‪٢‬ي ‪ٞ‬يط اچي هي‪.‬‬
‫غ‪ٟ‬صس ڪخ‪ٛ ٠٢‬ؾ‪٣٢‬ر ايت‪ ٝ‬پ‪ :‬تجَِ سے ًبراض ًِیي‪ ،‬کْئي ُْتب جس کْ اپٌب‪،‬‬
‫ا‪ٙ‬ظار ا راکي‬
‫ٍّ شبم کچِ عجیب تِی‪ ،‬تیرے بٌب زًدگی سے‪ ،‬تن آ گئے ہْ ًْر آگیب ہے‪،‬‬
‫هسبفر ہْں یبرّ‪ ،‬دل ڈًُْڈتب ہے پِر ّہی فرصت کے رات دى‪ ،‬تیرے بٌب‬
‫جیب جبئے ًہ‪ً ،‬بم گن جبئے گب‪ ،‬حضْر اس قدر بِی ًہ اترا کے چلیئے‪ ،‬یبرا‬ ‫کيع ر‪ٞ‬گ هػ‪ٟ‬ص ‪١‬نا‪ ،‬ام ڪطي ر‪ٞ‬گ‪ ٝ‬غام کيڎڻ کيع هڻ‪ٟ‬صه ‪ .٣١‬ؽايص تڎ‪ ٝ١‬ئي غ‪ٟ‬صس‬
‫سیلی سیلی‪ ،‬آًے ّاال پل جبًے ّاال ہے‪ ،‬راُ پے رہتے ہیں‪ ،‬چِْٹی سی‬ ‫ؽشفي پ ‪ٓٞ‬اغ هيصا هي ا اُ‪١‬ا ه‪ ٣‬غ‪ٟ‬صس ُ‪ٛ‬ڌر ا الزهاك ايت‪ ٝ‬ذريٍي اغام تائي‪ُ ٝ‬ه‪٢‬تي‪.‬‬
‫کِبًی سے‪ ،‬هیرا کچِ سبهبى توِبرے پبس پڑا ہے‪ ،‬اے اجٌبی تْ بِی کبِی‬ ‫‪“18‬اػ ‪1934‬ع تي ڇ‪ٟ‬ڇط حي ڋي‪ ،ٝ٢ٟ‬ه‪ٟ‬خاب حي ك‪ٍٙ‬ي ح‪ ٚٙ٢‬حي ؽ‪٢‬ط دي‪ٟ‬ا پ ‪ٛ‬ي‪ٝ‬‬
‫آّاز دے کہیں سے‪ ،‬دل تْ بچہ ہے جی ۽ چل چِیبں چِیبں ‪ ....‬هُيطن ؽا‪ٗٛ‬‬ ‫غ‪ٟ‬گ‪ ٠٢‬ڪا٘طا حي ا‪٢‬ط پ ح‪ ٟٚ‬هن‪ٟ‬صڌ ا‪ٙ‬ظار ـاذب ح‪ ٣‬اـٗ ‪ٞ‬ا٘‪ ٣‬غ‪ٜ‬پ‪٣‬رڻ غ‪ٟ‬گ‪ ٠٢‬ڪا٘طا ‪.٣١‬‬
‫“‪.ٝ١‬‬ ‫هر‪١‬اڱي کام اڳ هاڪػتام پ ‪ ٝ١‬ه‪ٟ٢ٟ‬خي ؽطهٌاتي تٍ‪ٙ‬ي‪ ٚ‬ذاـٗ ڪطڻ حي ؽطهٌاس ڪني‪.‬‬
‫ا‪ٙ‬ظار ـاذب حا حگخي غ‪ٟ‬گ‪ ٠٢‬حيڪي اي ڳايا “‪ ،ٝ١‬غي ة‪ ٠‬ڪ‪ٜ‬اك حا “‪ٛ‛ .ٝ١‬طاغ‪ٞ ‚ٚ‬ا٘ي‬ ‫هر‪١‬اڱي کا‪ٞ‬پ‪ ٝ١ ٣‬ي‪ٞ٣‬ائيٽيڊ ڪطغچ‪ ٝ‬اغڪ‪٣‬ك ‪ٛ‬ام تٍ‪ٙ‬ي‪ ٚ‬ذاـٗ ڪني‪ .‬ا‪٢ٞ‬يَء دهرام ئي ِ‪١‬ي‬
‫غ‪ٟ‬صم ا٘ت‪ ٚ‬ة‪ ٠‬ت‪ٜ‬ال ا‪٢‬ڻ‪ٛ ٣‬ؾ‪٣٢‬ر هي‪ .٣١ ٣‬ا‪ٙ‬ظار ـاذب کي اي‪٣‬ارڈ ة‪ ٠‬ا‪ٞ‬يڪ ‪ٙٛ‬يا “‪ ،ٝ١‬ح‪ ٝ‬پ‬ ‫انطيج تي ڪ‪ ٚ‬ة‪ ٠‬ڪ‪ٟ‬صه ‪ .٣١‬کيع ا‪٢ٞ‬يَء ڪ‪ ٚ‬پ ة‪ ٝ١ ٠‬کي ٘يڻ هڏ‪١‬ڻ ح‪ ٣‬هٕ ‪ٙٛ‬ي هي‪ٟ‬صه ‪.٣١‬‬
‫‪ٞ‬يؾ‪ ٟٗ‬اي‪٣‬ارڈ‪ْ ْٚٙ ،‬ينط اي‪٣‬ارڈ‪ ،‬دادا ـاذب ڦا٘ڪي اي‪٣‬ارڈ‪ ،‬زي اي‪٣‬ارڈ‪ ،‬غا‪١‬تيا اڪيڊ‪ٛ‬ي اي‪٣‬ارڈ‪،‬‬ ‫ةٍص پ حڎ‪ ٝ١‬ا‪ٙ‬ظار ـاذب هطهاطيػ‪ ٣‬رائٽطز ايػ‪٣‬غينيؾ‪ ٝ‬غام ڪ‪ ٚ‬ڪطڻ ٘ڳ‪ ٣‬ت‪ ٠‬اُتي غ‪ٟ‬صس‬
‫‪ٞ‬يؾ‪ ٟٗ‬ڪؾ‪٣‬ر ڪ‪ٜ‬ار اي‪٣‬ارڈ‪ ،‬اغڪطي‪ ٝ‬اي‪٣‬ارڈ ا ‪ٛ‬طچي ‪ٛ‬ي‪٣‬ز اي‪٣‬ارڈ هُيطن ؽا‪.ٝ١“ ٗٛ‬‬ ‫‪ٕ ٛ‬اس ْ‪ٜٙ‬ػاز ة‪ ٜٗ‬را ا ايتڪار ؽن‪ٙ‬ي‪ٟ‬صرا غام هي‪ ،‬حيڪي ڀارتي ْ‪ ٚٙ‬ا‪ٞ‬ڊغٽطي حا هڋا ‪ٞ‬اال‬
‫ا‪ٙ‬ظار ـاذب حي ْ‪ ٜٝٙ‬پ اداڪاري ة‪٢ٞ ٠‬اي ئي ‪ٞ‬طا٘‪ ٝ‬ا ‪ٛ‬ؾ‪٣٢‬ر اداڪارم ڪني “‪١‬ي‪ ،‬ح‪ ٝ‬پ‬ ‫ا‪ٙ‬ظار ا غ‪ٟ‬صس ډيو ‪ٛ‬يگ‪ٟ٢‬ا‬ ‫‪١‬نا‪ .‬ا‪ ٝ٢ٞ‬کيع ْ‪ ٜٝٙ‬پ ڪ‪ ٚ‬ڪطڻ حي ـ ح ڋ‪ٞ‬ي‪ .‬ا‪١‬ڏي نطح ‪ ْٜٝٙ ٝ١‬ال اي ٘يڻ ؽطهع‬
‫غ‪ٟ‬خي‪ ٣‬ڪ‪ٜ‬ار‪ٞ ،‬فيط ا٘صي‪ ٝ‬ؽا‪ ،٠١‬اهل ه‪٣‬ري‪ ،‬غ‪ٜ‬يتا هاٽٗ‪ ،‬ؽتا‪ ٠ٞ‬اٌي‪ٜ‬ي‪ ،‬تت‪ٞ ،٣‬ا‪ٞ‬ا هاٽيڪط ا‬‫َ‬ ‫ڪيا‪ .‬ا‪ٙ‬ظار ح‪ ٣‬ه‪٢‬طي‪٣‬م اي حيڪ‪ٛ ٣‬ؾ‪٣٢‬ر هي‪ ،٣‬اُ‪‛ ٣١‬ة‪ٟ‬ص‪ٞ‬ي‚ ْ‪ ٚٙ‬ح‪ ٣‬اي ‛‪٣ٛ‬را ا‪٣‬را ا‪ٞ‬گ‬
‫رييا ح‪٢‬ڏا اداڪار ؽا‪.ٝ١“ ٗٛ‬‬ ‫ح‪ ٝ٢ٟ‬پ ‪ٛ‬ؾ‪٣٢‬ر اداڪار ‪ٞ‬فيط ا٘صي‪ ٝ‬ؽا‪ ٠١‬ڪ‪ٜ‬اك حي اداڪاري ڪني “‪١‬ي‪ ٝ١ِ .‬ٽي‪ٙ‬ي‪٣‬يظم تي‬ ‫٘ئیكے‪ .٣١ ‚...‬ام کا‪ٞ‬پ‪1969 ٣‬ع پ ٘تا ‪ٟٛ‬گيؾڪط ح‪ ٣‬ڳايٗ سا‪٣ٛ‬ش ْ‪ ٚٙ‬ح‪ ٣‬اي ‪:‬‬
‫اغا‪ٞ‬خي دٌا “‪١‬ي ت‪ 89 ٠‬غا٘‪ ٝ‬ح‪ ٣‬ا‪ٙ‬ظار ـاذب اين‪ ٝ‬ئي س‪٣‬ةف‪٣‬رس اايا ٘ايا‪ٟ‬اصه ر‪١‬اي ا اغاام‬ ‫ارڌم ال ة‪١ ٠‬ڪ هپي غيطيظ ‛هت‪ٙ‬ي ةاةا ڪي‚ ‪1991‬ع پ ڈائطيڪ ڪني‪ .‬ام غام اڎ ‪١‬ي‬ ‫”ہن ًے دیکِی ہے اى آًکِْں کی هِکتی خْشبْ‪،‬‬
‫غ‪ٟ‬صس ؽا‪ٞ‬صار ايت‪ٛ ٝ‬ام ٘هّ ا‪ٞ‬صهز هي‪ٟ‬صا ر‪٣١‬م‪.‬‬ ‫ارڌم حي ‪ٛ‬ؾ‪٣٢‬ر غيطيظ ‛‪٣ٛ‬ٽ‪ ٣‬هت‪ ‚٣ٙ‬ا ‛غ‪٣‬م هطي‚ ح‪ ٣‬ڪ‪ ٣‬هطهڈي‪٣‬غط ا ٘ييڪ ة‪ ٠‬ر‪١‬ي‪.٣‬‬ ‫پیبر کْ پیبر ہی رہٌے دّ‪ ،‬کْئی ًبم ًہ دّ‪ “...‬ھ‪ .٣‬حيڪ‪ ٣‬ةيرص ‪ٖٛ‬ت‪٣‬ك هي‪ .٣‬ام‬

‫‪14‬‬
‫“چط ‪ 10‬غيپٽ‪ٜ‬تط ‪2023‬ع‬
‫ڪاهش‬ ‫ػَبض جي دىيا‬

‫ْ‪ ٚٙ‬ڈغٽطيتي‪٣‬ٽط ا ‪ٜٞ‬ائؼ ڪ‪ٟ‬صڌ ‪ٞ‬صي‪ٛ ٚ‬ا‪ٞ‬ڊهيَء هاال ح‪ ٣‬چ‪٣‬ڻ “‪١‬ي ت‪‛،٠‬دي ٘يخ‪ٟ‬ڊ “ف ‪٣ٛ‬ال ح ‚ غڄي د‪ٞ‬يا پ ةاڪع “ْيع تي زةطدغ هاهار ڪي‪.٣‬‬

‫پاڪعتاىي فلهو جي عالهي ظطح تي آجيان‬

‫شسىًٔ ؼتٔر چٍاِء جّ چّن آُْ جَ‪”،‬ڪٔحسن ئْ ضانً جائًٔ فهيطازن کْ پاڪطحان ۾‬
‫ىذحهف ضتتً جْ ڪسي ىلسر ڪٔم ىؽٔارن ىطاةق ڪو ڪسڻّ پّٔ‪ُ .‬اڻْ ضّرجحال‬
‫آُطحْ آُطحْ جترٓم ٿْ رُْ آُْ‪ُ .‬حْ فهو ٺاُڻ جيام ڎکّٔ ڪو آُْ‪ .‬فٍڊٌگ ٌَ آُْ ۽‬
‫ضسڪاري ضسپسضحَْء جْ ةَ کّٽ آُْ‪“.‬‬
‫غارا‪١‬يا‪ ٣‬هناي‪ .‬ا‪١‬ا‪ ٣‬ڋغاي ‪ٛ‬ا‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٟ‬اخاي دك‬ ‫هاڪػتام پ ْ‪ٜٙ‬ػازم کي ‪ ٠ٞ‬ت‪ ٠‬چڱا ‪ٍٕ٣ٛ‬اا دغاتايااب‬
‫س‪٣‬ش هي ر‪١‬ي “‪١‬ي ت‪ ٠‬ڪيتطائي ‪ٟ٢ٟٛ‬خاا‬ ‫“‪ ٝ١‬ا ‪ ٠ٞ‬ئي ا‪ ٝ٢ٞ‬حي ڪ‪ ٚ‬ح‪ ٣‬ڪ‪ٙٛ ٣‬ھ‪ ٠‬ڪ تا‪١“ ٣‬اي‪.‬‬
‫‪١‬اتڪ هيطهزه‪٣‬ٽ‪٣‬‬
‫غ اااه ااي غا اڄ ااي د‪ٞ‬ا اي ااا پ ْا ا‪ٙ‬ا ا‪ ٜ‬اا‪ ٝ‬ال‬ ‫حيت‪٣‬ڻيڪ کي‪١ ٝ‬اڻي ٌاا٘ا‪ٜ‬اي غاهاد تاي ةا‪ ٠‬غاڃااڻاپ‬
‫‪١‬صايتڪاري ڋيني ر‪١‬يا “‪‚.ٝ١‬‬ ‫‪ٙٛ‬ي ر‪١‬ي “‪١‬اي ا غا‪ٟ‬اصم ڪا‪ ٚ‬کاي غاارا‪١‬ايا‪ ٣‬ةا‪ ٠‬هايا‪ ٣‬هناي‪ ،‬تاڎ‪١‬ا‪ ٝ‬ةا‪ ٠‬ام ال کايا‪ ٝ‬ڳاطي ٕايا‪ٜ‬ا‬
‫ٌا٘‪ٜ‬ي غهد تي “حيام‪:‬‬ ‫چڪائڻي هنخي ر‪١‬ي “‪١‬ي‪١ .‬اڻي ‪٣١‬ريام ‪١‬ا‪٣‬رياام ئاي غا‪٢‬اي‪ ،‬هاط هااڪػاتاام حاي ااھاطه ْا‪ٙ‬ا‪ٜ‬اي‬
‫ْ‪ ٚٙ‬ڈغاٽاطياتايا‪٣‬ٽاط ا ‪ٞ‬ا‪ٜ‬اائاؼ ڪا‪ٟ‬اصڌ‬ ‫ـ‪ ٍٟ‬پ ڪاْي تتصي‪ٙ‬ي‪٣‬م اچي ر‪١‬ي‪٣‬م “‪2012 .ٝ١‬ع پ ْ‪ ٚٙ‬هاطهڈيا‪٣‬غاط ؽاط‪ٛ‬ايا‪ٌ ٝ‬اتاياص چا‪ٟ‬اا‬
‫‪ٞ‬ااصياا‪ٛ ٚ‬ااا‪ٞ‬ااڊهيَء هاال حاا‪ ٣‬چاا‪٣‬ڻ “‪١‬ااي‬ ‫حي ْ‪’ ٚٙ‬غي‪ٞ٣‬گ ْيع‘ ة‪٢‬تطي‪ ٝ‬دغتاهيظي ْ‪ٙ‬ا‪ ٚ‬هاري ز‪ٛ‬اطي پ اڪاياڊ‪ٛ‬اي ايا‪٣‬ارڈ کاٽايا‪١ ٣‬ا‪ .٣‬ام‬

‫ه اا‪ ١ .٣‬اا‪ ٝ‬ح اا‪ ٣‬چ اا‪٣‬ڻ‬

‫“‪١‬ي ت‪ ٠‬تاڪاطار هډي‬
‫هي ا ا ا ا ا اا‪ ١“ ٣‬ا ا ا ا ا ااي‪.‬‬
‫‪ٛ‬ا ا‪ٙ‬ا اٽا ايا اپا ا‪ٙ‬ا ايا اڪ ااع‬
‫هاياناٽااطز حااي اڋاهس‬
‫غتب هاڪػتاام پ‬
‫ڀااارتااي ْ ا‪ ٙ‬ا‪ٜ‬اا‪ ٝ‬حااي‬
‫حاري ‪ ٠ٞ‬هاياڻ حا‪ ٣‬ةا‪٠‬‬
‫ت‪ٜ‬ال ا‪٢‬ڻ‪ ٣‬اثاط هايا‪٣‬‬
‫“‪١‬اي‪ .‬اااضرياٗ چاناا‪ٝ‬‬
‫غااا٘اا‪ ٝ‬پ ْا‪ٙ‬ا‪ٜ‬اا‪ ٝ‬حاا‪٣‬‬
‫تٍصاد اا‪٢‬اٽاخاي هيا‪٣‬‬ ‫ْ‪‛ ٚٙ‬ڪيڪ‚ ح‪١ ٣‬ڪ ‪ٟٛ‬يط‬
‫“‪١‬ا ااي‪ 2024 .‬پ‬
‫ڪااا ةاا‪ ٞ ٠‬ان اياا‪ ٝ‬هڋي‬
‫ةي‪ٟ‬ط حاي ْا‪ٙ‬ا‪ ٚ‬ر٘اياظ‬ ‫ؽط‪ٛ‬ي‪ٌ ٝ‬تيص چ‪ٟ‬ا‬ ‫نطح ؽط‪ٛ‬ي‪ٌ ٝ‬تيص چ‪ٟ‬ا ه‪ٟ٢ٟ‬خي ‪ٙٛ‬ڪ ال “غڪط اي‪٣‬ارڈ کٽڻ هاري ه‪٢‬طي‪ ٝ‬هاڪػتا‪ٞ‬ي هاطهڈيا‪٣‬غاط‬
‫‪ٞ‬اا‪ ٠‬هايااڻ هاري “‪١‬ااي‪.‬‬ ‫ةڻخي هئي ‪١‬ني‪ .‬ا‪١‬ا ْ‪ ٚٙ‬هاڪػتام پ تيظاب اطديَء حي غٽيٗ ٌ‪٣‬رت‪ ٝ‬ةاة ‪١‬ني‪.‬‬
‫ا‪ ٣١‬ڪارهةار ‪١‬اڻي ‪ٛ‬ڪ‪ ٜٗ‬ن‪٣‬ر تي ‪١‬ا٘ي‪٣‬هڈ حي ْ‪ٜٙ‬ا‪ ٝ‬تاي ڀااڌي ها‪ .٣‬ساتاط ‪ٞ‬ا‪١“ ٠‬اي تا‪ ٠‬ا‪١‬اا‬ ‫ا‪٢ٞ‬يَء ڪا‪ٛ‬ياةيَء حي چن‪ ٝ‬غا٘‪ ٝ‬کام ه‪2016 ٣‬ع پ کياع ڪاارهڪااريَء حاي ‪ٛ‬ا‪٣‬كا‪٣‬ع تاي‬
‫ـ‪٣‬رتراك ڪيػتائي‪ ٝ‬حاري ر‪ٟ١‬صي‪‚.‬‬ ‫نا‪١‬يٗ ْ‪‛ ٚٙ‬اي اطك ام د ِرهر‪ :‬دي هطائع “ف ْاراِ‪ٞ٣‬يع‚ ال ي‪“ ٣‬غڪطاي‪٣‬ارڈ ‪ٙٛ‬ي‪١ ٗ٢ٛ ٝ١ .٣‬ا‪َ٣‬ء‬
‫زىسه رٌڻ جي ڪَػغ‪:‬‬ ‫‪2025‬ع پ حاري هيڻ هاري ه‪ٟ٢ٟ‬خي ْ‪‛ ٚٙ‬اغٽار هار‚ حي ‪١‬صايتڪاريَء حي تياري‪ ٝ‬پ “‪١‬ي‪.‬‬
‫‪٣ٞ‬ح‪٣‬ام ْ‪ ٚٙ‬هطهڈي‪٣‬غط ٌاـ‪ٌ ٚ‬تاغيَء حي ْ‪‛ ٚٙ‬ڪيڪ‚ ا هيب غيطيظ ‛چڏي‪ٙ‬ع‚ حي ة‪ٞ ٠‬اٖاادم‬
‫‪ٛ‬ا‪ٞ‬ڊهيَء هاال ح‪ ٣‬چ‪٣‬ڻ ‪ ٣١‬ت‪‛ ،٠‬ذڪ‪ 2019 ٛ٣‬پ ها‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٟ‬اخاي هاا٘اياػاي تاتاصياٗ ڪاناي ا ڀاارتاي‬ ‫ڪاْي غاراھ ڪني “‪١‬ي‪ْ .‬ي ا٘راك ‪‛ ٣١‬دي ْي‪ٜ‬ع ْائي‪ ‚٣‬حي ‪١‬ڪ ايپاياػا‪٣‬ڈ حا‪٣‬م ةا‪١ ٠‬اصاياتا‪٣‬م‬
‫ْ‪ ٜٝٙ‬کي ‪ٙٛ‬ڪ پ حاري هيڻ کام رهڪي‪ .٣‬ام هٕ کام اغي‪ ٝ‬اغطڻ هاري ‪٣ٛ‬ڈ کاام ةاٖاا هاري ‪ٛ‬ا‪٣‬ڈ‬ ‫ڋئي ر‪١‬ي‪١“ ٣‬ي‪.‬‬
‫تي اچي هيا “‪١‬ي‪٣‬م‪ .‬حيػتائي‪ ٝ‬اغام ام ح‪ ٣‬يا ڀارتي ْ‪ ٜٝٙ‬ح‪ٛ ٣‬تتادك ‪ ٠ٞ‬ڳ‪٘٣‬ي‪ٟ‬صاغي‪ ،ٝ‬ا‪ ٣١‬ةٖاا هاره‬
‫‪٣ٛ‬ڈ حاري ر‪١‬ا‪ٟ‬اصه‪ .‬حاياڪاڎ‪١‬ا‪ ٝ‬ام کاي ڋياياارڻ حاي احاازس ‪ٞ‬ا‪ ٠‬ڋ‪ٞ‬اي هناي تا‪ ٠‬ڳاا٘ا‪٢‬ا‪ ٠‬ا‪١‬اا “‪١‬اي تا‪٠‬‬ ‫فلهو بابت نثبت تاثص‪:‬‬
‫هاڪػتا‪ٞ‬ي ارده ڳا٘‪٢‬ائي‪ ٝ‬ا غ‪ٜ‬خ‪ ٝ٢‬ها‪١ ،‬ي ا‪١‬ا ‪٘٣‬ي “‪١‬ي‪ ،‬ح‪ ٝ٢ٟ‬پ ا‪ٞ‬ڊي‪٣ْٜٙ ٝ‬م نا‪٢‬ا‪ ٝ‬هايا‪٣‬م ا‬ ‫ا‪ ٝ٢ٞ‬ڪا‪ٛ‬ياةي‪ ٝ‬کام ه‪ٖٛ ٣‬ا‪ٛ‬ي ‪ٖٞ‬ادم ا تخظي‪ٞ ٠‬گارم پ ‪١‬ڪ ‪ٞ‬ن‪٣‬م تاثاط هاياصا هايا‪١“ ٣‬اي تا‪ٞ ٠‬اياٺ‬
‫‪ٛ‬اڻ‪ ٣٢‬ا‪ ٝ٢ٞ‬کي غ‪ٜ‬خ‪ ٝ٢‬ها‪‚.‬‬ ‫هاڪػتا‪ٞ‬ي ْ‪ ٜٝٙ‬کي ٌا٘‪ٜ‬ي غهد تي ‪ٛ‬اڃاتاا ‪ٛ‬ا‪ٙ‬اي “‪١‬اي‪ .‬ةا‪٢‬اطذااك غا‪٣‬اك ا‪١‬ا‪١“ ٣‬اي تا‪ ٠‬ڇاا ا‪١‬اي‬
‫اداڪار ٌص‪ٞ‬ام ؽا‪ ٠١‬ٽيپ‪٣ٛ‛ ٣‬ال ح ‚ حي ڪ‪ٜ‬ائيَء تي س‪٣‬ش ت‪١“ ٠‬ي‪ ،‬هط ‪ٖٛ‬ا‪ٛ‬ي ْ‪ ٜٝٙ‬حاي ‪ٛ‬اٍاياار‬ ‫ڪا‪ٛ‬ياةي‪٣‬م ‪ٙٛ‬ڪ حي ْ‪ ٚٙ‬غازيَء حي ذٖيٖي تف‪٣‬يط ڋيياري ر‪١‬ايا‪٣‬م “‪١‬ا‪ٝ‬؟ “ساط ‪١‬ايَء ـا‪ٟ‬اٍا‬
‫‪ٙٛ‬ڪي غهد تي ه‪ٟ٢ٟ‬خي‪ ٝ‬كطهرت‪ ٝ‬حي ه‪٣‬رائيَء ال ايتطي حصهح‪٢‬ص ڇ‪ ٣‬ڪطي ر‪١‬ي “‪١‬ي؟‬
‫تي ة‪ْ ٠‬ڪط‪ٟٛ‬ص “‪١‬ي‪ ٝ١ .‬ح‪ ٣‬چ‪٣‬ڻ “‪١‬ي ت‪٣ٛ ،٠‬م ‪ٜ١‬يؾ‪ ٠‬چي‪١“ ٣‬ي ت‪ْ ٠‬ا‪ٙ‬ا‪ٜ‬ا‪ ٝ‬حاي ‪ٛ‬اٍاياار کاي ةا‪٢‬اتاط‬ ‫ت‪‛،٠‬دي ٘يخ‪ٟ‬ڊ “ف ‪٣ٛ‬ال ح ‚ غڄي د‪ٞ‬يا پ ةاڪع “ْياع تاي زةاطدغا هاهاار ڪايا‪ .٣‬ام‬
‫ؽط‪ٛ‬ي‪ٌ ٝ‬تيص چ‪ٟ‬ا ح‪ ٣‬چا‪٣‬ڻ “‪١‬اي تا‪ ‛،٠‬ڪاياتاطم ئاي غاا٘ا‪ ٝ‬تاائايا‪ْ ٝ‬ا‪ٙ‬ا‪ٜ‬اػاازم کاي هااڪػاتاام پ‬
‫ةڻائڻ حي كطهرس “‪١‬ي‪١ .‬ڪ ڳا٘‪ ٠٢‬ا‪١‬ا “‪١‬ي ت‪ ْٜٝٙ ٠‬حي (ٽڪيٽ‪ ٝ‬حي ٕي‪ ٜ‬اياتاطي هډي هئاي‬ ‫حااي ةاااهحاا‪٣‬د اغااام ‪ٛ‬ار اػاا‪٣‬س ڪاياا‪ ٣‬تاا‪ ٠‬اغااام ااا‪١‬ااطياا‪ٛ ٝ‬ا‪ٙ‬ااڪ پ ڪ اخا‪٢‬اا‪ ٠‬ةاا‪ٞ ٠‬اا‪ ٠‬ڪااطي‬
‫‪ٛ‬شت‪ ّٙ‬غتت‪ ٝ‬حي ڪطي ‪ٖٛ‬طر ڪيٗ ‪ٍٛ‬يارم ‪ٛ‬هاةٔ ڪ‪ ٚ‬ڪطڻ‪ ٣‬هي‪١ .٣‬اڻي ـ‪٣‬رتراك “‪١‬ػاتاي‬
‫“‪١‬ي ح‪ٌ ٣‬ال ‪ٛ‬اڻ‪ ٝ٢‬ال ايتطه سطچ ڪطڻ ‪ٛ‬ؾڪٗ هاي هيا‪١“ ٣‬اي‪١ .‬اڪ ‪ٛ‬اڊك ڪا س ساا‪ٞ‬اصام حا‪٣‬‬ ‫غگ‪ٟ٢‬صاغي‪ ،ٝ‬هط ةص٘خ‪ٟ‬صڌ ‪ٛ‬اذ‪٣‬ك يٖي‪ٟ‬ي ن‪٣‬ر ْ‪ٜٙ‬ػازم کي ‪ ٜ١‬ائي ر‪١‬ي‪١“ ٣‬ي‪ .‬ةا‪٢‬اطذااك‪،‬‬
‫“‪١‬ػتي تتصيٗ هي ر‪١‬ي “‪١‬ي‪ْٜٙ .‬ػازم ح‪١ ٣‬ڪ ٘ڎه ه‪ٟ٢ٟ‬خاي ْا‪ ٝ‬حا‪ ٣‬اىا‪٢‬اار ڪاطڻ چاا‪١‬اي ها‪ ٣‬ا‬
‫‪ٛ‬اڻ‪ 750 ٣٢‬رهي‪ ٝ‬حي ٽڪي ڪين‪ ٝ‬سطيص ڪطي غگ‪٢‬اي ها‪٣‬؟ حاياػاتاائايا‪ ٝ‬تا‪١٣‬اام ها‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٟ‬اخايا‪ٝ‬‬ ‫‪ٛ‬ا‪ٞ‬ڊهيَء هاال ا‪ ٣١‬ة‪ ٠‬چ‪٣‬ي ه‪ ٣‬ت‪ ٝ١ ،٠‬تتصيا‪ٙ‬ايَء حاي ها‪٣‬ياام ڪاياتاطائاي ٌا‪ٟ‬افاط “‪١‬ا‪ .ٝ‬هډياڪ‬
‫غطذصم کام ا‪١‬ط غڄي د‪ٞ‬اياا پ هااڻ کاي ثااةا ڪاطڻ چاا‪١‬اي ها‪١ ‚.٣‬ا‪ ٝ‬چايا‪ ٣‬تا‪ ٠‬ا‪١‬اا ڳاا٘ا‪٢‬ا‪ ٠‬رڳا‪٣‬‬
‫ْ‪ ٜٝٙ‬کي ٌال ‪ٛ‬اڻ‪َ٣٢‬ء تائي‪ ٠ٞ ٝ‬هاا ها‪٢‬اچاايا‪ ،٣‬تاياػاتاائايا‪ْ ٝ‬ا‪ٙ‬ا‪ٜ‬اي ؽاٍاتاي حا‪٣‬م ذاا٘اتا‪٣‬م ةا‪٢‬اتاط ‪ٞ‬ا‪٠‬‬ ‫ْ‪٣ٜٙ‬م نا‪١‬ڻ ال اغام کي غاڀ ڪاخا‪٢‬ا‪ ٠‬ڪاطڻا‪ ٣‬ها‪ٞ٣‬اصه‪ٛ .‬اا٘اي ڪاا‪ٛ‬ايااةاي اغاام حاي ‪ٛ‬اصد‬
‫‪١‬صايتڪارم تي ‪ ،٠ٞ‬هط اداڪارم ا اداڪارائ‪ ٝ‬تي ة‪ ٠‬الڳا‪ ٣‬هاناي هاي‪ .‬ا‪ٞ‬ا‪٢‬ايَء ‪ٛ‬اام ىاا‪١‬اط هاناي ها‪ ٣‬تا‪٠‬‬
‫هي‪ٟ‬صي‪٣‬م‪‚.‬‬ ‫ڪ‪ٟ‬صي‪ .‬ڋ‪ٛ ٝ١‬ام ‪١‬ڪ ‪١‬صايتڪار حيڪي ْا‪ٙ‬ا‪ٜ‬ا‪٣‬م ناا‪١‬ايا‪ٟ‬اصا “‪١‬ا‪ ،ٝ‬ا‪١‬اي اڪاثاط اغاام کاي‬
‫‪٣ٞ‬ح‪٣‬ام ‪ٞ‬ػٗ حتي ة‪ٜٛ ٠‬ڪ‪ ٝ‬هي غگ‪٢‬ي‪ ،‬ه‪ٟ٢ٟ‬خي ْ‪ ٝ‬حي اى‪٢‬ار پ د٘چػپي رکي ه‪‚.٣‬‬
‫‪١‬ا٘ي‪٣‬هڈ ا ةا٘ي‪٣‬هڈ پ ‪٣ٛ‬ح‪٣‬د ت‪٣ٟ‬ع ا هاڪػتام پ ام حي ک‪٣‬ٽ ةاة ڳا٘‪٢‬اائايا‪ٟ‬اصي ‪ٛ‬اا‪ٞ‬اڊهيَء هاال‬ ‫س‪٣‬ش هيڻ ح‪ ٣ٍٕ٣ٛ ٣‬ڋي‪ٟ‬صا “‪‚.ٝ١‬‬
‫‪َ٣١‬ء هډيڪ چ‪٣‬ي هي‪ ‛ ،‬ةصٕػ‪ٜ‬تيَء غام هاڪػتام پ ْ‪ ٚٙ‬ناا‪١‬اڻ تا‪ٜ‬اال ڋکايا‪١“ ٣‬اي‪ْ .‬ا‪ٟ‬اڊ‪ٞ‬اگ ‪ٞ‬ا‪٠‬‬
‫ؽط‪ٛ‬ي‪ٌ ٝ‬تيص چ‪ٟ‬ا ة‪ٛ ٠‬ا‪ٞ‬ڊهيَء هاال حي ٘ٓي‪ ٝ‬غام غ‪ٞ ٜ٢‬يط اچي هي‪َ٣١ .‬ء چا‪٣‬ي هاي تا‪،٠‬‬
‫چي‪ ٣‬ت‪ ،٠‬هطاڻ‪ ٝ‬ڋي‪ ٝ٢ٟ‬پ ڌ‪ٞ‬صا ‪١‬ناغي‪ ٝ‬ت‪٣ْٜٙ ٠‬م ڋغڻ ال ـطف ‪١‬ڪ ‪ٛ‬شفا‪٣‬ص ناتاٖا‪ ٣‬ئاي ايا‪ٟ‬اصه‬ ‫“‪١‬ي‪ .‬غطڪاري غطهطغتيَء حي ک‪٣‬ٽ “‪١‬ي ا غي‪ٟ‬ػطؽپ “‪١‬ي‪ ،‬حڎ‪ ٝ١‬ت‪ْٜٙ ٠‬ػاز ا‪١‬ي ڪ‪٢‬اڻايا‪٣‬م‬
‫‛ “و ‪ ٞ‬ي غ‪ٜ‬خ‪٢‬ام ت‪ ٠‬اغام حي ْ‪ ٜٝٙ‬کي ايتطي ‪ٖٛ‬ت‪٘٣‬ي ‪ٙٛ‬ڻ ةااهحا‪٣‬د ْا‪ٙ‬ا‪ٜ‬اي ـا‪ٟ‬اٍا پ‬
‫“‪١‬ي‪ ،‬ام ڪطي ْ‪ ٜٝٙ‬پ اا‪ٞ‬ا ؽا‪ ٗٛ‬ڪاطڻ كاطهري ‪١‬ا‪ْ .٣‬ا‪ٙ‬ا‪ٜ‬ا‪٣‬م‪ 80 ،‬غاياڪاڏه غاا‪ٛ‬اٍايا‪ْ ٝ‬اط‪ٞ‬ا‬ ‫ْ‪ٜٙ‬ائڻ چا‪١‬ي‪ ٝ‬ها‪ ،‬حيڪي س‪٣‬ةف‪٣‬رس ا ا‪ ،ٝ١“ ٚ١‬ا ا‪ ٝ٢ٞ‬حا‪ٛ ٣‬ا‪ٕ٣‬اّ “‪١‬اي تا‪ ٠‬حاياڪاڎ‪١‬ا‪ ٝ‬کايا‪ٝ‬‬
‫ة‪٢‬تطيَء حي ڪا ا‪ٛ‬يص “‪١‬ي‪ ،‬حيت‪٣‬ڻيڪ ام غام ْ‪ٜٙ‬ػاز کي هډياڪ ذا‪٣‬ـا‪ٙ‬ا‪ٛ ٣‬ا‪ٙ‬ا‪ٟ‬اصه ا ‪١‬ا‪٣‬‬
‫ةي‪ٟ‬چطز ‪١‬نا‪ ،‬يٍ‪ٟ‬ي ا‪١‬ڏا ‪ٛ‬اڻ‪١ ٣٢‬نا‪ ،‬حيڪي ا‪ ٢‬هنػا سطچ ڪطي ْ‪٣ٜٙ‬م ڋغ‪ٟ‬اصا ‪١‬اناا‪١ .‬ااڻاي ا‪١‬اا‬ ‫هاڪػتام پ ا‪١‬ڏه ‪ٟٙٛ ٠ٞ ٣ٍٕ٣ٛ‬صه ت‪ ٠‬ا‪١‬ي ‪ٙٛ‬ڪ کام ا‪١‬ط ا‪١‬ڏي‪٣‬م ڪ‪٢‬اڻي‪٣‬م ْ‪ٜٙ‬ائي‪ٟ‬صا‪‚.‬‬
‫ه‪ٟ٢ٟ‬خ‪ ٣‬رغت‪ ٣‬نا‪١‬ي غگ‪٢‬ا‪ٟ‬اصا‪ ،‬هاط ا‪١‬ا‪ ٣‬ڋکايا‪ ٣‬هايا‪ٟ‬اصه‪ .‬ام ال غا‪ٜ‬ا‪٣‬ري ْا‪ٙ‬ا‪ٜ‬اي ـا‪ٟ‬اٍا کاي‬
‫ـ‪٣‬رتراك تتصيٗ هي هئي “‪١‬ي‪١ .‬اڻي هڏ‪١‬يٗ ٘ييٗ ‪ٛ‬اڻ‪ ٣٢‬ة‪٣ْٜٙ ٠‬م ڋغ‪ ٝ‬ها‪ ،‬تا‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ ٝ‬ڪاطي ٌا‪٣‬ال‬ ‫‪ ٝ١‬هډيڪ چي‪ ٣‬ت‪‛،٠‬اغام غڀ‪ٟ‬ي ڋن‪ ٣‬ت‪’ ْٚٙ ٠‬ز‪ٞ‬صاي ت‪ٜ‬اؽا‘ ا ’ح‪٣‬ا ٘ي‪ٟ‬ڊ‘ ةاة ‪ٛ‬ا‪ٙ‬اڪ پ ڪاياڎه ‪ٞ‬ا‪٠‬‬
‫ةصالئڻ‪ ٣‬ه‪ٞ٣‬صه ا ا‪٢ٞ‬يَء تي اثطا‪ٞ‬صاز هيڻ‪ ٣‬ه‪ٞ٣‬صه‪‚.‬‬
‫کي ْيف‪ ٣ٙ‬ڪطڻ ا‪٢‬طحي ت‪ ٠‬ا‪ ٝ٢ٞ‬ال ڪ‪٢‬ڏي ؽني ة‪٢‬تط “‪١‬ي ا ڪ‪٢‬ڏي ‪١“ ٠ٞ‬ي‪‚.‬‬ ‫تڪطار هيصا هي‪ٟ٢ٟٛ .٣‬خ‪ ٣‬سياك “‪١‬اي تا‪ْ ٠‬ا‪ٙ‬ا‪ٜ‬اػاازم کاي ٌاظس ڋياڻ اا‪٢‬اطحاي‪ .‬ا‪ٞ‬ا‪٢‬ا‪ ٝ‬حاي ْا‪ ٝ‬کاي‬
‫ْ‪ٜٙ‬ي هاهار ح‪ٛ ٣‬ا‪١‬ط ٌ‪ٙ‬ي زي‪ٖٛ ٝ‬ا‪ٛ‬ي ةاڪع “ْياع حاي ساطاب ذاا٘ا کاي ةاياام ڪاطي‬

‫‪15‬‬
‫“چط ‪ 10‬غيپٽ‪ٜ‬تط ‪2023‬ع‬
‫ڪاهش‬ ‫ػَبض‬

‫‪١‬ي‪ ٣ٙ‬ڈئ‪ٟ‬ڪ‪ٟ‬يع‪Hello Dankness -‬‬

‫ىاظصيو ػايس اڳ ۾ ٌٍڙي فلم ىً ڏٺي ٌَىسي‬

‫٘ٓو ‛‪ٟٓٛ‬طد ‚ اڪثط ْ‪ٜٙ‬ي ‪ٖٞ‬ادم نطْام ڪ‪ٞ ٝ٢ٟ‬ياري ؽني حي هكاذ ڪطڻ ال ‪١‬ڪ ٽيڪ ن‪٣‬ر ت‪ٜ‬ال اھڻ‪ ٣‬اغاتاٍا‪ٜ‬ااك ڪايا‪ ٣‬هيا‪ٟ‬اصه “‪١‬اي‪،‬‬
‫ح‪ ٝ٢ٟ‬حي هكاذ ڪطڻ پ ‪ٛ‬اڻھ‪ ٝ‬کي ‪ٞ٣ٛ‬خھارا هي غگھ‪ ٝ‬ها‪ ،‬تڎ‪ ٝ١‬ة‪ ٠‬حيڪڎ‪ ٝ١‬ڪا ا‪١‬ڏي ْا‪ٙ‬ا‪١“ ٚ‬اي‪ ،‬حاياڪاا ها‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٟ‬اخاي ا‪ٞ‬آاطاديا حاي‬
‫٘راظ غام تٍطيّ ٘‪٢‬ڻي ت‪ ٠‬ا‪١‬ا ‛‪١‬ي‪ ٣ٙ‬ڈئ‪ٟ‬ڪ‪ٟ‬يع‚ ‪ٞ٣١‬صي‪ .‬هاهر ري‪ -‬ايڊيٽ‪ٟ‬گ ‪١‬ڪ ؽا‪ٞ‬صار ‛اهڈ‚ حا‪ٛ ٣‬اها‪ٙ‬اب ةاصالئاڻ ا ڪا‪٢‬ااڻاي کاي ايا‪٢‬اط‬
‫تطتيب ڋيڻ “‪١‬ي‪ ،‬ت‪ٟ٢ٟ‬ڪطي ا‪٢ٞ‬يَء ‪ٍٛ‬ا‪ٙٛ‬ي پ ة‪ٟ‬ا ‪١‬ٻڪ چني غگھخي ه‪ ٣‬ت‪ٞ ،٠‬اىطي‪ ٝ‬ؽايص ام کام اڳ ‪٢١‬ڏي ْ‪ ٠ٞ ٚٙ‬ڋني ‪ٞ٣١‬صي‪.‬‬

‫غياغي اثط هي‪ ٝ‬ها‪ ،‬ت‪ٟ٢ٟ‬ڪطي ‪٣ٛ‬ك‪٣‬ع کي درياْ ڪطڻ ح‪ ٣‬ام کام ڀ‪ ٣ٙ‬ڪ‪ ٣‬ة‪ ٠‬ي‪ ٣‬نطيٖ‪ٞ ٣‬ا‪١“ ٠‬اي تا‪ ،٠‬ام غااڳاناي ساال ‪ٛ‬ااك کاي اغاتاٍا‪ٜ‬ااك‬
‫ڪي‪ ٣‬هني‪ ،‬حيڪ‪ ٣‬اغام حي ڳا٘‪ ٠٢٘٣ ٠٢‬حي هكاذ ڪطي ه‪.٣‬‬
‫غياغي را‪ٞ‬ص حي ‪٣ٞ‬م اـ‪ ٝ٘٣‬ةاة ام هكاذ غام غ‪٣‬ڈا حط ڈه‪ٙٞ‬ڊ ٽط‪ٛ‬پ کي ـصر ن‪٣‬ر چ‪ٞ٣‬ڊحڻ کاام اڳ ا ا‪ٞ‬ا‪٢‬ايَء حاي دهرام ا ا‪ٞ‬ا‪٢‬ايَء‬
‫کام ه‪ٛ“ ٣‬طيڪا ا د‪ٞ‬يا پ حيڪي ڪخھ‪ ٠‬ه‪١‬ي‪ ٣‬هاهطي‪ ،٣‬ام ح‪١ ٣‬ڪ ‪ٛ‬ظاذي‪ ٠‬هط ‪ ٠ٞ‬هغ‪٢‬ڻ ح‪٣‬ڳي ذص تائي‪ ٝ‬اتػاا‪١‬ايا‪ٟ‬اصڌ تاخاظيا‪ ٣‬تاياار ڪايا‪١“ ٣‬اي‪.‬‬
‫ا‪٢ٞ‬يَء ڪ‪٣‬ؽؼ پ ‪ ٝ١‬ڪا ة‪ ٠‬ڪػط ‪ ٠ٞ‬ڇڎي “‪١‬ي‪ .‬ا٘ت غ‪ٟ‬صس ت‪ٖٟ‬يص پ ا‪٣‬رم حي ةاالدغتيَء حي ذا‪ٛ‬ي‪ ٝ‬حاي ايا‪٢‬اط هاياصا هاياڻ هاري ةاطائاي‬ ‫ڈي‪ ٝ‬ا ڈه‪ٛ‬ي‪ٟ‬يڪ اي‪ٟ‬خ‪ ٣ٙ‬حي تش‪ٙ‬يٖي ح‪٣‬ڌي‪ ،‬ح‪ ٝ٢ٟ‬کي غ‪٣‬ڈا حط ة‪ ٠‬غڎة‪١“ ٣‬ي‪ ،‬ا‪ ٝ٢ٞ‬نطْام ‪١‬يَء ؽا‪١‬ڪار چن‪ ٝ‬غا٘‪ ٝ‬حي ‪ٛ‬ر‪ ٟ‬کام ها‪٣‬‬
‫ؽا‪١“ ٗٛ‬ي‪ ،‬حيڪي ‪١‬ڪ ا‪١‬ڏي د‪ٞ‬يا غام هڌھڻ حي ڪ‪٣‬ؽؼ ڪطي ر‪١‬يا “‪ ،ٝ١‬حيڪا ت‪٣ٟ‬ع حي ذ‪ٜ‬ايا ڪاطي هاي‪ .‬ا‪ٞ‬ا‪٢‬اي غاام ااڎ ئاي ا‪١‬اا‬ ‫تيار ڪني هيني “‪١‬ي‪ ،‬حيڪا ‪ٛ‬ڪ‪ ٜٗ‬ن‪٣‬ر ْ‪٣ٌ ،ٜٝٙ‬ا‪ٛ‬ي تٖطيطم‪ٛ ،‬ؾ‪٣٢‬ر ايت‪ ،ٝ‬ا ايتطيٖصر ح‪ٛ ٣‬ايا‪ٜ‬اظ حاي ‪ٞ‬ا‪ٜ‬ا‪ٞ٣‬ا‪ ٝ‬غاام تاياار ڪاناي هياناي‬
‫ا‪٘ ٝ٢ٞ‬تط٘ظ تي ة‪ ٠‬ڇ‪ ٠١٣‬ڇ‪ٟ‬ڊي هي‪ ،‬حيڪي حا‪ٍٛ‬ي حي غيڻي ‪ٛ‬اارڪاياٽا‪ٟ‬اگ ا‪ٞ‬اڊياڪاػا‪ ٝ‬حا‪ ٣‬حؾا‪ٛ ٝ‬ا‪ٙ‬اھاائايا‪ٟ‬اصي هڋيا‪ ٝ‬ڪاارها‪٣‬ريؾا‪ٟ‬ا‪ ٝ‬پ‬ ‫“‪١‬ي‪ .‬ا‪ ٝ٢ٞ‬غ‪٣ٜ‬ري‪ ٝ‬ؽي‪ ٝ‬کي ‪ 2016‬هاري‪ ٝ‬چ‪ٞ٣‬ڊم کام ه‪٢‬طي‪ ٝ‬ا ام کام ه‪ ٣‬هاري “‪ٛ‬طيڪي ثٖاْ حاي هاكاد ‪ٞ‬ا‪ٜ‬اائا‪ٟ‬اصااي ڪاطڻ ال هااڻ پ‬
‫‪ ٛ‬ز‪ ٝٛ‬حي س ف ُيطا‪ٞ‬ػا‪ٞ‬ي هرتاَء پ حؾ‪ٙٛ ٝ‬ھائي‪ٟ‬صي غاڻ‪ ٝ‬غاٿ غ‪٢‬ڪار ڪ‪ ٝ‬ها‪ .‬غايااغاي ‪ٛ‬ا‪ٟ‬اؾا‪٣‬ر (اغاپاياڪاٽاطل حاي ا‪ٟ‬اھاي هااغاي‬ ‫ڳ‪ٟ‬ڍي‪ ٣‬هي‪١“ ٣‬ي‪ .‬دغتاهيظي ْ‪ ٚٙ‬پ ڇا ڇا هيؼ هي غگھي ه‪ ،٣‬ا‪ ٝ٢ٞ‬حي ذصم کام هډ‪ٞ‬صي يا ا‪٢ٞ‬ا‪ ٝ‬کاي اهرا‪ٞ‬اگاھايا‪ٟ‬اصي ‛غا‪٣‬ڈا حاط ‚ ا‪ٞ‬ػاا‪ٞ‬اي‬
‫رهز‪ٛ‬طن هاري ٌ‪ ٜٗ‬پ ٌ‪ٜٙ‬ي هػ‪ٟ‬صي کي “‪١‬ػتي “‪١‬ػتي اغتٍ‪ٜ‬اك ڪطڻ پ “غام سيا٘‪ ٝ‬کي هاهطاي‪ ٣‬هي‪١“ ٣‬ي‪ ،‬حيڪي ‪ٛ‬ي‪ٜ‬ظ ذرياٍاي ااطدش‬ ‫تاريز حي ‪١‬ڪ ‪ٛ‬ؾڪٗ دهر ح‪ ٣‬غياغي دغتاهيظ “‪١‬ي‪ ٝ١ .‬هٕ حڎ‪ ٝ١‬ا‪ٞ‬ٽط‪ٞ‬ي ڪ‪ٙ‬چط ‪١‬ڪ ا‪١‬ڏه اار ةڻخي هي‪١“ ٣‬اي‪ ،‬حا‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ ٝ‬حا‪ ٣‬اغاتاٍا‪ٜ‬ااك‬
‫ڪ‪ ٝ‬ها‪١ .‬يَء ‪١‬ڪ غ‪ٟ‬ي‪ٜ‬ا حي ڪا‪ٛ‬ياةي “‪١‬ي ت‪ ،٠‬غ‪٣‬ڈا حط ‪ ٠ٞ‬ـطف ا‪٢ٞ‬ي ٌ‪ ٜٗ‬حي تٓفي‪ ٝٙ‬کي غ‪ٜ‬خھي‪ ،٣‬ةا‪ٙ‬اڪا‪ ٠‬ام کاي ها‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ٟ‬اخاي ْا‪ٙ‬ا‪ٚ‬‬ ‫ا‪ٛ‬يط ا نإت‪٣‬ر ‪ٛ‬اڻھ‪ ٝ‬هډيڪ نإ حي ذاـ س ال ا‪١‬ڏي ا‪ٞ‬صاز پ ڪطڻ ؽطهع ڪي‪١“ ٣‬ي‪ ،‬ح‪ٟ‬ا‪٢‬ا‪ ٝ‬حا‪ ٣‬اڳ پ ‪ٛ‬اثااك ‪ٞ‬ا ا‪ٛ ٣‬ا‪ٙ‬اي‪١ .‬ا‪ ٝ‬ڈحاياٽاٗ‬
‫حي ذريٍي ا‪٢ٞ‬يَء ‪ٟٛ‬هٔ کي هيؼ ڪطڻ پ ة‪ ٠‬ڪا‪ٛ‬ياب ر‪١‬ي‪١“ ٣‬ي‪.‬‬ ‫ز‪ٛ‬ي‪ ٝ‬حي غي‪ٟ‬گار پ تف‪٣‬يط کي ي‪٢‬ط ح‪٣‬ڌي‪ ٣‬هي‪١“ ٣‬ي ا ا‪ ٝ٢ٞ‬سيا٘‪ ٝ‬کي ‪ٛ‬اڻھ‪ ٝ‬تائي‪ ٝ‬ه‪٢‬اچاائاڻ ال ‛ري غاائاڪاٗ‚ ڪايا‪ ٣‬هيا‪١“ ٣‬اي‪ ،‬حا‪ ٝ‬حاا‬

‫ػاًٌ رخ ران جي فلم ’جَان‘ ٻو ڏييٍو ۾ ‪ 2‬ارب رپيو جَ بضىيط ڪيَ!‬

‫‪١‬يَء اي‪ٟ‬گ غ‪٣ٜ‬ري رٕ‪ُ ٚ‬طيت‪ ٝ‬حي ‪ٛ‬صد ال ڋي‪ٟ‬صي “‪١‬ي ا ڪا‪ٛ‬ياةي غاام ْاطار‬
‫هي هي‪ٟ‬صي “‪١‬ي‪.‬‬
‫ني نطف “زاد‪ٞ ،‬ط‪ٛ‬صا ا ام حي ډيَء غ‪٣‬چي غام ‪ٟٙٛ‬صه “‪١‬ي‪.‬کي‪ ٝ‬هيار هاي هيا‪ٟ‬اصه‬
‫“‪١‬ي‪ ٣١ ،‬ؽادي ة‪ ٠‬رچائي‪ٟ‬صا “‪١ .ٝ١‬يَء اي‪ٟ‬اگ ‪١‬اڪ ايا‪ ،٣‬ـارا حاي هزياط حاي‬
‫اُ‪٣‬ا ح‪ ٣‬ه م ح‪٣‬ڌي‪ٟ‬صي “‪١‬ي‪ٛ ٣١ .‬اهاا٘اتا‪ ٣‬ڪا‪ٟ‬اصا “‪١‬ا‪ ٝ‬تا‪ ٠‬هزياط کاي ام هٕا “زاد‬
‫ڪي‪ ٣‬هي‪ٟ‬صه‪ ،‬ح‪ ٝ٢ٟ‬هٕ غطڪاري اغپتا٘‪ ٝ‬کي ٌا٘‪ٜ‬اي ‪ٛ‬اٍاياار حا‪٣‬م غا‪٢‬ا‪٘٣‬اتا‪٣‬م‬
‫ْطا‪ ٚ١‬ڪي‪٣‬م هي‪ٟ‬صي‪٣‬م‪ .‬ـر حي هزيط حاي ذايااتاي ةاچاائاڻ ال اغاپاتاا٘ا‪ ٝ‬کاي‬
‫غ‪٣ٜ‬ري‪٣‬م غ‪٘٣٢‬ت‪٣‬م ْطا‪ ٚ١‬ڪي‪٣‬م هن‪ ٝ‬هي‪٣‬م‪١ .‬ڪ راس ح‪ٞ ٣‬اط‪ٛ‬اصا کاي “زاد رانا‪٣‬ڌ‬
‫حي اـ‪ٙ‬ي حي ستط هنخي هي‪ٟ‬صي “‪١‬ي‪.‬‬
‫ْ‪ ٚٙ‬پ ‪١‬ڪڏه ڈائ “‪١‬ي‪‛ ،‬ه کي ‪١‬ٿ ٘ڳائڻ کام ه‪٢‬طيام هيُء غام ڳاا٘ا‪٢‬اا ‪‚.‬‬
‫ا‪ ٣١‬ڈائ ؽا‪ ٠١‬رخ سام حي ه حي ‪ٟٛ‬ؾياس حي ڪاياع پ ااطْاتااريَء حاي‬
‫رهؽ‪ٟ‬ي پ ٘يي‪ ٣‬هي‪١“ ٣‬ي‪ .‬ح‪ ٝ٢ٟ‬هٕ ْ‪ ٚٙ‬ح‪ ٣‬ٽطي‪ٙ‬ط ري‪ٙ‬يظ هي‪ ٣١ ٣‬ت‪ ٠‬ام هٕا ؽاا‪١‬ا‪٠‬‬
‫رخ سام ٘يي‪ ْٚٙ ‛ ،٣‬ح‪٣‬ام‪ ،‬ا‪ٞ‬فاف ا ‪١‬اڪ حا‪٣‬ام حاي ڪا‪٢‬ااڻاي “‪١‬اي‪ٌ .‬ا‪٣‬رتا‪ ٝ‬ا‬
‫ا‪ ٝ٢ٞ‬حي ةص٘ي حي ڪ‪٢‬اڻي “‪١‬ي‪١ .‬ڪ ‪ٛ‬اُء ا ه حي ڪ‪٢‬اڻي “‪١‬ي‪ .‬ام غاام ااڎ‬
‫ڪيتطائي دك ٘ڀائي‪ٟ‬صڌ ‪ٟٛ‬يط “‪‚.ٝ١‬‬
‫ْ‪ ٚٙ‬حي ‪ٛ‬ؾ‪٣٢‬ري ا ؽاا‪١‬ا‪ ٠‬رخ ساام حاي چاا‪١‬ايا‪ٟ‬اصڌم حا‪ ٣‬ا‪ٞ‬اصازه ام ‪ٛ‬اام ٘ڳاائاي‬
‫غگ‪٢‬خي ه‪ ٣‬ت‪ ٠‬ٽ‪٣‬ئيٽط تي ‪١‬ڪ ـارف ٘يي‪ ٣‬تا‪ٛ‛ ،٠‬ا‪٣‬م تا‪ ٠‬ها‪٣‬ره “ڈياٽا‪٣‬ريا‪ ٚ‬ةا‪٣‬‬
‫ڪطاي‪١“ ٣‬ي‪ ْٚٙ ٝ١ .‬حي ٽڪي غام اڎ ه‪ٟ٢ٟ‬خي تف‪٣‬يط ه‪٣‬غ ڪني ا ٘يي‪ ٣‬ت‪ٛ ٠‬ام ه‪٢ٟ‬ا‪ٟ‬اخا‪ٝ‬‬ ‫ه‪ٟ٢ٟ‬خي اي‪ٟ‬گ‪ ،‬حيڪا ٘ڪؾ‪ٜ‬ي‪ ،‬ايطل‪ ،‬اؽارا‪ ،‬ڪا٘ڪي‪١ ،‬ي‪ٙ‬ي‪ٟ‬ا ا ح‪٢‬ا‪٣ٞ‬ي تي ڌك “‪١‬اي‪ ،‬غاام‬ ‫ةا٘ي‪٣‬هڈ غپط اغٽار ؽا‪ ٠١‬رخ سام حي ‪ٞ‬ني‪ْ ٝ‬ا‪ٙ‬ا‪ ،ٚ‬حاياڪاا ‪ 7‬غاياپاٽا‪ٜ‬اتاط تاي ريا‪ٙ‬اياظ هاي “‪١‬اي‪ ،‬ام‬
‫‪ 36‬اطك ْطي‪ٟ‬ڊز‪ 72 ،‬اڳ‪٣‬ڻي‪ ٝ‬اطك ْطي‪ٟ‬ڊز ا ‪ 80‬دهغت‪ ٝ‬غام اڎ ْ‪ ٚٙ‬ڋغڻ “ي‪١“ ٣‬ياام‪ ‚.‬ؽاا‪١‬ا‪ ٠‬رخ‬ ‫‪ٜٛ‬تني ‪ٛ‬يٽطه کي ‪١‬ا حيڪ ڪ‪ٟ‬صا “‪ .ٝ١‬ڳا٘‪٢‬ي‪ ٝ‬کا‪ٞ‬پ‪ ٣‬ذڪ‪ٛ٣‬تي ٌ‪ٜٙ‬اصار ‪ٞ‬اط‪ٛ‬اصا را ذاڪا‪ٛ٣‬ا‬ ‫ايڪؾ‪ ٝ‬هط٘ط ْ‪ ٝ ٚٙ‬ڋي‪ ٝ٢ٟ‬پ ‪ 200‬ڪطهڌ يٍ‪ٟ‬ي ‪ 2‬ارب رهيا‪ ٝ‬کاام هډياڪ ةاظ‪ٞ‬اع ڪايا‪ْ .٣‬ا‪ٙ‬ا‪ٚ‬‬
‫ح‪٣‬اب پ ٘يي‪‛ ،٣‬ها‪ ٠١‬ڀائي ت‪ٟ٢ٟ‬خي ح‪٣‬ا‪ٞ‬ي‪ .‬ا‪١‬ا ت‪ ٠‬حطڪي ر‪١‬ي “‪١‬ي‪ٌ .‬يؼ ڪط‪‚.‬‬ ‫کاي چا‪ٞ٣‬اصه “‪١‬اي تا‪ ،٠‬ا‪١‬اا ‪ٛ‬ػااْاطم حاي ةاازياااةاي ال ‪ 40‬ڪاطهڌ رهاياا ڀا‪ٟ‬اگ ادا ڪاطي‪ .‬ڪاا٘ااي‬ ‫حي ڈائطيڪؾ‪ ٝ‬ايٽ‪ٙ‬ي ڋ‪ٞ‬ي “‪١‬ي‪ ،‬حيڪا ‪ ٝ١‬حي ه‪٢‬طي‪١“ ْٚٙ ٝ‬ي‪ ،‬حڎ‪ ٝ١‬ت‪ ٠‬اا‪٣‬ري ساام ا اااريا‪٣‬‬
‫ؽا‪ ٠١‬رخ سام حي چا‪١‬ي‪ٟ‬صڌم ح‪ ٣‬چ‪٣‬ڻ “‪١‬ي ت‪‛ ٠‬ه اڻ‚ کا‪ٞ‬پ‪١ ْٚٙ ٝ١ ٣‬ڪ ڀيطه يا‪٢‬اط ثااةا ڪايا‪٣‬‬ ‫اائڪ‪٣‬اد‪ ،‬حيڪ‪ٌ ٣‬ا٘‪ٜ‬ي ‪ ١‬يارم ح‪ ٣‬هاهاري “‪١‬ي‪،‬ام کي ستط ه‪ٞ٣‬صي “‪١‬ي ت‪ ٠‬ام حي ډيَء ٌا٘اياا ةا‪٠‬‬ ‫هر‪ٛ‬ا )‪ ْٚٙ(Gaurav Verma‬هطهڈي‪٣‬س ڪني “‪١‬ي‪ ْٚٙ .‬پ ؽاا‪١‬ا‪ ٠‬رخ ساام حا‪ ٣‬ڈةاٗ ڪاطدار‬
‫ت‪ ٣١ ٠‬ئي ةا٘ي‪٣‬هڈ ح‪ ٣‬غپطاغٽار “‪١‬ي ا ‪ ٝ١‬کام ةادؽا‪ ٠١‬حا‪ ٣‬ٽاائاياٽاٗ ڪا‪٣‬ةا‪ ٠‬کػاي ‪ٞ‬ا ا‪ ٣‬غاگا‪٢‬اي‪.‬‬ ‫ٽطي‪ ٝ‬پ يطُ‪ٜ‬اك ةڻيٗ “‪١‬ي‪ ،‬ت‪ ٣١ ٠‬ڀ‪ٟ‬گ ن‪٣‬ر رٕ‪ ٚ‬ادا ڪطي ڇڎي‪ٟ‬اصه “‪١‬اي‪ٌ .‬اا٘اياا هاارام ٽاطيا‪١ ٝ‬اا‬ ‫“‪١‬ي‪ ٣١ .‬ها٘ص ا ه ح‪ ٣‬ڪطدار ادا ڪطي ه‪ ْٚٙ .٣‬حي ي‪ ٝ‬اغٽارز پ ‪ٞ‬يام هارا‪ ،‬دهيڪاا هاا‪ٞ‬اڊڪا‪٣‬م‪،‬‬
‫ؽا‪ ٠١‬رخ حي ْ‪ ٚٙ‬ه‪٢‬طي‪ ٝ‬ڋي‪ ٝ٢ٟ‬کام غ‪٣ٜ‬را اڳ‪٣‬ڻا رياڪاارڈ ٽا‪٣‬ڌياا‪١ .‬ااڻ ڋغاخاي تا‪ْ ٠‬ا‪ٙ‬ا‪ ٚ‬ةااڪاع‬ ‫حيڪ‪ٟ‬گ ةاة هڇ‪ٟ‬صي “‪١‬ي ت‪“ ،٠‬زاد سام ا‪ٞ‬ڪؾاف ڪ‪ٟ‬صه “‪١‬ي ت‪ٙٛ ٠‬ڪ حي ڋتڏيٗ ‪ٛ‬ااڻا‪٢‬ا‪ ٝ‬حاي‬ ‫هطيا‪ٛ‬ا‪ٞ‬ي ا غ‪ٟ‬يا ‪٣٢ٙٛ‬تطا ؽا‪.ٝ١“ ٗٛ‬‬
‫“ْيع تي ڪ‪٢‬ڏا هډيڪ ريڪارڈ هي ٽ‪٣‬ڌي‪.‬‬ ‫‪ٛ‬ا٘ي غ‪٢‬ائتا ال ‪١ ٝ١‬ا حيڪ‪ٟ‬گ ڪني‪.‬‬ ‫ْ‪ ٚٙ‬حي ڪ‪٢‬اڻي ة‪ ٠‬ا‪٢‬ڻي ا‪ٞ‬ا‪٣‬کاي “‪١‬اي‪ٛ .‬ا‪ٜ‬اتاناي حاي ٌا‪٣‬رتا‪ ٝ‬حاي حاياٗ حا‪ ٣‬حايا‪ٙ‬اط “زاد رانا‪٣‬ڌ‪،‬‬

‫‪Email: kawishmag@gmail.com - website: www.thekawish.com‬‬ ‫‪16‬‬