Professional Documents
Culture Documents
Neuropathie • Noch de uitgever, noch de auteur aanvaardt enige aansprakelijkheid voor enig
letsel en/of schade aan personen of eigendom voortvloeiend uit deze
materialen.
Agenda
Neuropathie
1. Context
2. Diagnose
3. Strategie Neuropathie Context
4. Behandeling
5. Hoe verder
© 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY © 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY
ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR. ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
4
• Een neuropathie is een aandoening van de zenuwen van armen en benen, de • Het frequentst komt de neuropathie voor die veroorzaakt wordt door diabetes. In het algemeen onderscheiden we
neuropathie door de volgende oorzaken:
'bedrading'. • Mechanisch:
• biomechanisch, bijvoorbeeld drukneuropathie
• Polyneuropathie betekent dat op meerdere plaatsen in het lichaam de • beschadiging, door bijvoorbeeld een operatie of een trauma
zenuwen zijn aangedaan.
• Metabool:
• Spieren en gevoel functioneren dan niet meer naar behoren. -spierziekten.nl • metabool, bijvoorbeeld door gebrek aan sommige vitamines of door diabetes mellitus
• erfelijk, bijvoorbeeld de HMSN-aandoeningen, of de ziekte van Charcot-Marie-Tooth
• Als je bloedsuiker regelmatig te hoog is, kunnen de zenuwen in je lichaam • Toxisch, door vergiften:
beschadigd raken. Dat heet zenuwschade, of neuropathie. -diabetes fonds • beschadiging door chemotherapie, toegepast i.v.m. bestrijding van kanker
• geneesmiddelen.
• Infectieus:
• bijvoorbeeld door lepra of gordelroos
Bron: Wikipedia
© 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY © 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY
ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
5 ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
6
Neuropathie Neuropathie
Wat merk je van neuropathie Wat kun je er tegen doen?
• pijn • Voor neuropathie zijn er medicijnen, maar helaas helpen die niet altijd even
goed. In het algemeen geldt dat een goede conditie erg belangrijk is.
• tintelingen
• Als je genoeg beweegt en een goede conditie hebt, kun je neuropathie
• gevoelloosheid voorkomen of afremmen.
• veel zweten
• minder gevoel en minder spierkracht in de benen
• minder goed in evenwicht
• Als je kanker hebt, of behandeld wordt voor kanker, kun je last krijgen van • Bij perifere polyneuropathie zijn de perifere zenuwen aangetast. Dit zijn de
neuropathie. Bij neuropathie werken één of meer zenuwen niet goed meer. zenuwen die naar de armen en benen, handen en voeten lopen.
• Neuropathie kan verschillende klachten geven. Meestal zijn de klachten • Meestal zijn de uiteinden van deze zenuwen beschadigd. Dit heeft vooral
prikkelingen of tintelingen, een doof of veranderd gevoel of pijn in handen of invloed op de werking van de spieren en het gevoel.
voeten. Maar ook verlies van spierkracht en kramp komen voor.
• Bij veel mensen verdwijnen de klachten door de neuropathie na verloop van tijd
• Deze vorm van neuropathie heet chemotherapie geïnduceerde perifere als de chemotherapie gestopt is. Het herstel van de beschadigde zenuwen kan
polyneuropathie (CIPN). echter lang duren. Dat komt doordat zenuwcellen traag herstellen.
Neuropathie Neuropathie
Mogelijke klachten - gevoelszenuwen Mogelijke klachten - bewegingszenuwen
• Prikkelingen of tintelingen • Spierzwakte
• Doof gevoel • Kramp in de spieren
• Veranderd gevoel, bijvoorbeeld het gevoel dat je op watten of kussens loopt [KO: • Dunner worden van spieren
Laag olie op de huid]
• In 30% van de patiënten die chemokuren gekregen hebben, kan tot 6 maanden • Neuropathie als gevolg van chemotherapie of doelgerichte therapie is moeilijk
na het stoppen van de chemokuren alsnog een neuropathie ontstaan. te behandelen.
• Dit fenomeen heet het ‘coasting effect’. • Er zijn wel enkele dingen die je zelf kunt doen om je klachten te beperken of
te verlichten.
Neuropathie
Klinische Manifestaties in de kliniek
• Prikkelingen of tintelingen.
• Doof gevoel.
• Veranderd gevoel, bijvoorbeeld het gevoel dat je op watten of kussens loopt.
Vanuit TCM bekeken
• Brandende of stekende pijn.
• Pijn door aanraking. Bijvoorbeeld lakens.
• Evenwichtsstoornissen, vooral bij het lopen op een oneffen ondergrond of in
het donker.
Bron: kanker.nl
© 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY © 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY
ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
15 ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
• Má mù 麻⽊: verminderde of abnormale gewaarwordingen van de huid. • Deze zijn te wijten aan het falen van de doorbloeding en de voeding van de huid.
• Parasthesie (Má 麻) : • De huid is afhankelijk van een regelmatige toevoer van bloed om haar elasticiteit
en gevoeligheid te behouden.
• Tintelend gevoel, brandend gevoel, “pins and needles” • Wanneer de bloedtoevoer onvoldoende is, slecht verdeeld is of geblokkeerd
wordt door een ziekteverwekker, ontstaan gevoelloosheid en parasthesie.
• Handen, armen, benen en voeten.
• In het algemeen leidt een tekort tot tintelingen en “pins and needles”, terwijl de
• Mù ⽊: blokkerende aanwezigheid van een ziekteverwekker tot gevoelloosheid leidt.
• Verminderde gewaarwording of gevoelloosheid. • In de praktijk worden verschillende gradaties van gevoelloosheid en tintelingen
vaak samen gezien
© 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY © 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY
ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
17 ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
18
© 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY © 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY
ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
19 ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
20
• Verbinden de hoofdmeridianen met de weefsels. • Ischias, tumoren, carpaal tunnel syndroom, etc. ➔ beknelling.
• Distribueren Qì en Bloed naar de oppervlakte. • Auto-immuun: sclerodermie, reumatoïde artritis, Raynaud’s, polyneuritis,
multiple sclerosis.
• Gevoelloosheid.
• Diabetes met perifere neuropathie.
• Ze zijn zo jn en di uus, dat de obstructie erbinnen onvoldoende
geconcentreerd is om pijn te veroorzaken. • Hypertherïodie.
• Pijn is een teken dat het dieper in het systeem zit. • Herpes zoster.
• Etc.
© 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY © 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY
ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
21 ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
22
Stap 2 Wie
Waar
• Bijvoorbeeld handen: M-UE-22 Bāxié.
• Meerdere series van 10 behandelingen.
• Mager resultaat.
Stap 3 Hoe
• Koude in de meridianen ➔ gevoelloosheid, tintelend, koud gevoel handen/ • Damp-Hitte ➔ gevoelloosheid, zwaar gevoel, tintelingen voeten en benen.
voeten. Benen voelen warm. Brandend gevoel. Erger bij warmte.
• Slijm-Damp ➔ gevoelloosheid, tintelend en zwaar gevoel die erger wordt. • Long, Hart en Milt Qì de ciëntie ➔ Qì en Bloed circulatie en distributie naar
Ledematen voelen strak en vaak koud/koel. ledenmaten verstoord ➔ gevoelloosheid, tintelingen, lopen op watten.
• Qì stagnatie en Bloed stase ➔ gevoelloosheid, houten gevoel, huid kan dikker • Bloed de ciëntie ➔ geen voeding ➔ gevoelloosheid handen, voeten, vingers
en droog zijn, ledematen zijn koel en kunnen pijn doen. Kleide donkere en tenen of van plekken op de huid. Vaak erger in de avond/nacht.
adertjes.
• Lever en Nier Yīn de ciëntie ➔ gevoelloosheid ledematen, ook met tics,
• Slijm en Bloed stase ➔ erge gevoelloosheid, geen sensatie, lopen is moeilijk, tremoren, spierkrampen.
koude extremiteiten.
Bron: Maclean, Lyttleton, Bayley, Taylor Bron: Maclean, Lyttleton, Bayley, Taylor
© 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY © 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY
ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
27 ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
28
• Functionele verstoring met lokale expressie, bijv. diabetes, t.g.v. chemokuur. • WAAR (AoD, LoD) is het problem?
• Lokaal beschadigt, bijv. trauma, chemokuur. • CC: neuropathie van de voeten na chemokuur.
• Exces en de ciëntie. • AoD = voeten
• CC: gevoelloosheid, tintelend, brandend gevoel, watten gevoel, houterig • LoD = rond M-LE-8 Bāfēng en tenen.
gevoel van de handen, voeten, etc.
• WIE (AM) is erbij betrokken?
• AoD: handen, voeten, onderbenen, vingers, tenen, etc.
• AM = Tàiyáng BL, Shàoyáng GB, tussen in, Yángmíng ST, Juèyin LIV.
• AM: Afh. van de locatie.
© 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY © 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY
ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
29 ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
30
Strategie
Neuropathie
© 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY © 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY
ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR. ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
32
© 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY © 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY
ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
33 ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
34
Strategie Strategie
Projectie Hand en Voet op Schedel (dr. Fāng Yún Péng) M.b.t. functionele verstoring
DU-20
L2
• Betrokken zijn Tàiyīn (LU, SP), Shàoyīn (HE, KID), Juéyīn (LIV)
• Meridiaan Conversie.
Heup
Hand
HE
LI LU SJ HE SJ P SJ P SJ P SJ HE
Coccyx
Voet = +
11
Mastoid
Process KID LIV LIV LIV KID
SP ST GB GB GB GB GB
KID
© 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY © 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY
ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
35 ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
36
Strategie Strategie
Wǔ Xíng Structuren - Elimineer Hitte Wǔ Xíng Structuren - Elimineer Hitte
If slowly stop Fire, If quickly cool Fire,
Then needle SI-1. Then needle SI-1, 5, 8.
SI meridian Fire element has guà Fire
Lí
离
① ② ① ②
has ID guà Bring Earth from the outside, Bring Earth from the outside,
so Fire loses energy. Water controls Fire. so Fire loses energy. Water controls Fire.
Action: sedate Earth ‘drains’ Fire. Earth ‘drains’ Fire.
outside, so Fire
loses energy. Son Earth is in excess and Problem (体 tǐ): Problem (体 tǐ):
Earth ‘drains’ Fire. ‘draws’ from its mother Fire. too much Fire too much Fire
© 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY © 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY
ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
37 ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
38
➂ JA
NEE
© 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY © 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY
ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR. ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
40
Heup
Hand
Coccyx
Voet
Mastoid
Process
© 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY © 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY
ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
41 ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
42
Behandeling Behandeling
⽑刺 máo cì - Hair needling - Haar prikken. Qí Jīng Bā Mài voor bewegen
© 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY © 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY
ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
43 ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
44
HE
LI LU SJ HE SJ P
SJ P SJ P SJ HE
11 = +
SP ST KID GB LIV GB LIV GB LIV GB KID GB
KID
Behandeling Resultaat
Zowel Exces
Wǔ Xíng Structuren - Elimineer Hitte met hexagram 36* Als De ciënte Hitte Wanneer bij neuropathie?
• Wanneer resultaat?
SI HE
➏
➎
• Normaal bij pijn – direct.
➍
SI HE
➌
➋
• Bij neuropathie kan het enkele minuten duren.
➊
SI-1, 5, 8 HE-8, 7, 5 • Wat voelt de patiënt?
LIV
➏
GB
• Afname in tintelingen, pijn en gevoelloosheid.
➎
LIV GB
➌
➍
• Meer normaal gevoel bij aanraking.
➋
LIV-1, 3, 5
➊
36* GB-43, 40, 34
• Het voelt “anders.”
• Het watten gevoel neemt af. Patiënt voelt beter.
© 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY © 2021 COPYRIGHT KRIS OOSTING - NO PART OF THIS PRESENTATION MAY BE REPRODUCED, STORED IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMITTED IN ANY FORM OR BY
ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
47 ANY MEANS, ELECTRONIC, RECORDING, OR OTHERWISE, WITHOUT EITHER THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE AUTHOR.
48
• Behandelfrequentie?
• Ernstig: 2 – 3 x per week om te beginnen.
• Mild: 2 – 1 x per week.
• Aantal behandelingen?
Hoe verder?
• Tussen 3 en 5 behandelingen een positief resultaat, anders is acupunctuur
wellicht niet de juiste aanpak.