EKO-KUWENTO

Aralin 2
EKOKRISTISISMO
 Eko-Kuwento
Anomang isinasalaysay o
ikinukwento na may kugnayan sa
kalikasan at tao, may masinop na
pagkaaksunod-sunod ng mga
pangyayari ay eko-kuwento.
 Eko-Kuwento
Ang konteksto ng eko-kritisismo sa
maikling kuwento ay nakasentro sa
pag-aaral ng konsepto ng estetika o
ganda ng ating kalikasan, kapaligiran
at maging mundo at kung paanong
pinapatingkad bito ang tagpuan at
banghay.
 ARALIN 2.1

MULA SA MGA KUWENTONG-BIBIG PATUNGO SA

GANAP NA MAIKLING KUWENTO

nagsimula sa mga Layunin ng mga pinagtagni- Noong 1935, kinilala

pinagpasa-pasang tagning kuwentong ito na ang maikling kuwento
kuwentong bibig ang mangaral o pigilin ang mga na may isang
ugat ng maikling kabataan ng gumawa ng banghay, 2-8 tauhan.
kuwento. masama.
Kuwento ng Hari
Noong unang paahon, may isang
hari na nagmamay-ari ng
napakalwak na latian.

Siya ay may kaisa-isang anak na

prinsesa. Mahal na mahal ng hari ang
kanyang anak at walang ni isa mang
tao ang pwedeng lumapit dito.
Kuwento ng Hari
Ang mga pangangailangan nito tulad ng pagkain, inumin at iba
pa ay inihahatid lamang sa kanyang silid upang matiyak ng
amang hari na hindi makihalubilo sa ibang tao. Ngunit malaking
pagtataka ng hari dahil ang kanyang anak ay nabuntis.

Nang nanganak ang Prinsesa ay nagdesisyon ang

hari na ipatawag ang lahat ng kalalakihan sa
palasyo upang malaman niya kung sino sa kanila
ang ama ng kanyang apo.
Kuwento ng Hari
Hindi mabuti ang pakikitungo ng hari sa kanyang apo. kaya
gumawa siya ng isang sinyal. Kung ang bata ay lalapit sa
sinumang lalaki na naroroon, ibig sabihin 'yon ang kanyang ama.

Ngunit walang nangyari dahil kahit sino sa mga ito

ay hindi nilalapitan ng bata , dahil dito ay nagalit
ang hari.
Kuwento ng Hari
Paglipas ng ilang araw ay nagpatawag muli ang hari ng isang pagtitipon
nang mga kalalkihan kasama ang mga kalalkihan na nakatira sa gubat.
Isa sa mga lalaki dito ay isang bugyas (manggagawa ng panghuli ng
isda) na siyang kanyang kinabubuhay.

Nang dumating ang lalaking tagagubat, lumapit dito ang bata an ibig
sabihin siya nga ang ama ng apo ng hari. Dahil dito galit na galit ang
hari at pinaalis ang mag-ina at kasama ang tagapaggawa ng bugyas.
Umalis ang mag ina na walang dala kahit na ano sa kagustuhan ng
amang hari maliban lamang sa kanilang saplot sa katawan.
Kuwento ng Hari
Pagdating nila sa gubat, kung saan doonnakatira ang bugyas wala silang
pagkain at nakatawag sa pansin ng bugyas ang kuwintas na suot ng
bata. Nagtanong siya kung ano ang bagay na nasa leeg nito dahil marami
daw iyon sa bukal na kanyang pinaliliguan. Sinagot ng prinsesa na ito ay
"pera".

Pinuntahan ng mag-inang prinsesa ang bukal kasama ang

tagapaggawa ng bugyas na sinasabing maraming pera roon at
natuklasan nila na totoo nga napakaraming ginto. Kaagad inutusan ng
prinsesa ang tagapaggawa ng bugyas na pumunta sa bayan kasama
ang talaan ng mga bibilhin tulad ng bigas, asin, at iba pang
pangangailangan para sa kanilang pagkain.
Kuwento ng Hari
Pagkatapos kumuha siya ng tao upang ipatayo ang kanilang
mansyon na nagkakahalaga sa 3 milyong piso. Binigyan nila ng isang
laksang pera bilang pambayad sa gagawa nito.

Nagtala muli ang prinsesa ng mga bagay na kinakailangan para sa

kanilang bahay. Kinailangan ng isang bapor na lulunanan ng mga
materyales para sa pagpapatayo nito. Bumili rin sila ng sampung
pares ng kalabaw, dalawampung baka, at apat na kambing.
Kuwento ng Hari
Masayang-masaya sila dahil masa kanila na ang
lahat na kinakailangan ng kanilang pamilya.

Isang araw, inanyayahan nila ang hari na kasalukuyang

may sakit. Magkahalong lungkot at hiya ang
nararamdman ng nito sa tapaggawa ng bugyas sa
kanyang anak at sa kanyang apo.
Si Abakita Ni Fe Bermiso

Ayon sa lolo at lola na

tagakuwento, si Abakita
ay anak ng isang doktor.

nang isininlang si Abakita ay, isang dawata ang kumuha

s aknya at pinalitan lamang ng katawan ng saging
naniwala naman ang ina na patay na ang anak.
Si Abakita Ni Fe Bermiso

Ibinigay ng diawata ang mga pangangailangan ni

Abakita. Lumaki na sya ngayon at mas lalong
luminaw ang kanyang balat sa bahagi ng
kanyang puwet.

Isang araw, nang mag bakasyon ang mag-asawa

kung saan nakatira si Abakita at kanyang ama-
amahan, may nakita silang isang bata na naliligo sa
ilog.
Si Abakita Ni Fe Bermiso

Maya-maya, nakita nilang muntik nang malunod ang

bata. Agad islang pumunta sa sapa upang iligtas
ang bata.
baka anak natin ito?

Nang pinunit nila ang damit nito, nakita nila ang balat
na katulad na katulad ng ba;at ng kanilang namatay na
anak. Pinaghihinalaan ng mag-asawa na ang niligtas
nilang bata ay ang sariling anak.
Si Abakita Ni Fe Bermiso
Paaalam!

Hinayaan nalang na makauwi siya sa kaniilang bahay

at bumalik sa lugar na iyon upang imbistigahan
kung totoo bang namatay nga ang kanilang anak.

May pinag atasan ang ama sa paghukay ng kabaong

ng bata. Natuklsaan nilang wala naman palang laman
ang kabaong. Sa pagtataka, bumalik sila sa lugar
kung saan nakita nila ang bata.
Si Abakita Ni Fe Bermiso

Nang dumating sila, ang taong kumuha kay Abakita

ay natakot. Tinanong nila ang diwata kung nandoon
ba ang bata sa lugar niya.

Pinilit talaga ng ama na pumasok sa bahay ng

diwata. Ilang sandali ay nagtaka na lang ang batang
si Abakita. kung bakit may kagukuhan.
 Si Abakita Ni Fe Bermiso

Nakita niya ang taong sumagip sa

Maraming kanya at mabilis niyang niyakap
salamat po! ito at nagsabing " Maraming
Salamat!"

Nang nakita ito ng diwata, umiyak siya. pagkatpos nito, sinabi niya ang buong
katotohanan tungkol sa bata. Sinabi niya na kinuha niya si Abakita nang isinilang ito at
nilinlang lamang sila upang hindi malaman na inagaw sa kanila ang bata.
Si Abakita Ni Fe Bermiso

Umiyak ang bata at nag iyakan silang

lahat. Ipinagtapat ng diwata kay Abakita
na hindi siya ang tunay na magulang nito.
habang umiiyak ay niyakap ni Abakita ang
kanyang ama-amahan.

Pauwi na sana ang mag asawa nang bigla silang

tinawag ng bata at nagsabing hintayin siya.
Pharap sila sa anak habang tumatakbo itong
papunta sa kanila. Niyakap nila ang bata at
sisinama nila itp sa kanilang bahay. Doon
nagtapos ang kuwento ni Abakita.
 Ang Bibe na Nangingitlog ng
Ni Fe Bermiso Ginto

May isang lalaki na maraming inaalagaang hayop kagaya

ng pato, manok, bibe, at gansa. Isang araw, nakita at
pinakain niya ang kanyang mga alagang hayop.

May nakita siyang isang pugad ng mga ito at siya ay

nakakita ng isang gintong itlog dito. Ngunit hindi niya alam
kung alin sa kanyang mga hayop ang nangitlog ng ginto.
 Ang Bibe na Nangingitlog ng
Ni Fe Bermiso Ginto

Kaya isang umaga ay inobserbahan niya ang mga ito ngunit

hindi parin niya malaman dahil hinayaan niyang umalis ang
kanyang mga hayop.

Ibinenta niya ang mga gintong itlog at bumili siya ng

maraming mga kagamitan. Ngunit kapag may ibang taong
humiram sa kanyang mga kagamitan ay hindi niya
pinapahiram.
 Ang Bibe na Nangingitlog ng
Ni Fe Bermiso Ginto

Siya ngayon ay naging madamot na sa kanyang mga

gamit. Tuwing umaga siya ay nakakakuha ng mga gintong
itlog.

Isang araw nakita na niya ang bibe na nangingitlog ng

gintong itlog. Kaya hindi na siya makapaghintay na mangitlog
ito. Gusto na niyang kunin ang mga itlog.
 Ang Bibe na Nangingitlog ng
Ni Fe Bermiso Ginto

Wala ni isang
itlog dito!
Kaya dinakip niya ang bibe, pinatay at binuksan niya ang
tiyan nito. Nanlaki ang kanyang mga mata nang
makitang wala ni isang itlog dito. Ngunit siya ngayon ay
mayaman na.

Tuwing umaga ay may matandang babae na nanghihingi sa kanya ng kanin at

tubig at tubig ngunit hindi niya binigyan. Masyado siyang madamot. Isang
gabi habang siya ay natutulog siya ay nagising na nasusunog na pala ang
kanyang tahanan. walang natira sa kanya ni isa. Dahil dito siya ulit ay
bumalik sa pagiging mahirap.
Si Maria at mga Kaibigan
Noong unang panahon ay may isang batang
pinangalanang Maria na hindi malaman kung sino-
sino ang kanyang mga magulang. Subalit may naging
kaibigan siyang usa, ibon at si "Buhi" na anak ni
Busyangaw. Ang kaibigan ni Maria na si Buhi ay
paulit ulit na niyaya si Maria na rooon matulog sa
kaning tahanan.

isang hapon, hapon habang naglalaro sina Maria at

Buhi, niyaya na naman ni Buhi si Maria na roon
matulog sa kanila.
Si Maria at mga Kaibigan

Habang pinatulog sila, si Maria ay balisang-balisa

ngunit si buhi ay tulog na tulog. Dahil dito
pinagpalit ni Maria ang damit niya kay buhi.

Pagkatapos, bumalik siya sa paghiga. Kasunod nun, may

pumasok sa kuwarto, yun pala ang ama ni buhi na si
Busyangaw. Nagdala ito ng matalim na gulok at tinaga ang
leeg ng anak dahil sa buong akala niya ay iyon si Maria.
Si Maria at mga Kaibigan

Pagkatapos niyang tinaga, dianala agad ang ulo't

katawan ni Buhi sa labas. Sa kabila naman naghanap
si Maria ng pagkakataong makalabas. Sa awa ng
Diyos ay nakahanap siya ng butas at doon siya
lumabas.

Noong nandoon na si Maria sa labas, nagtago siya sa isang

mayabong na halaman. Habang siya'y nagtatago, nakita niyang
may dumarating na mga kakaibang tao. dahil dito sinilip niya sa
loob ng bahay kung ano ang mangyayari.
Si Maria at mga Kaibigan

Habang inilalagay sa kumukulong tubig si buhi, bigla na

lang itong nagsalita ng liyang, "Ama ko uh, ama ko,
nukuy ny pighimatayan a nu man?" Ibig sabihin, "Papa
ko, papa ko, bakit mo ako pinatay?"

Dahil dito nabigla siya at sinuri kung totoong anak ba niya

ito. Nadiskubre niyang totoong anak niya ito. Sa
Pangyayaring ito, galit na galit si Busyangaw at hinanap si
Maria.
Si Maria at mga Kaibigan

Sa kabilang dako ay pinagtulungang lutuin ng mga

kaibigan ni Busyangaw si Buhi. Samantala, si
maria ay nakahanap ng puno ng palmera para
gawing sasakyan.

Inawit niya ang linyang ito, "mam-onay ko, mam-onay ko!

aslag aslag ka tu maintok". Ibig sabihin, "palmera ko! palmera
ko! lumaki ka ng dahan-dahan". Pauilit-ulit niya itong inaawit
hanggang lumampas sa bubong ang taas ng palmera ni Maria.
Si Maria at mga Kaibigan

Dahil sa paulit-ulit na pagkanta ni Maria ay

nakatawag pansin ito kay Busyangaw. Kaya lumapit si
Busyangaw sa puno ng badyang na katabi ng palmera
na inakyat ni Maria.

Agad agad na sumakay si Busyangaw sa badyang at

sinasabi niya ang liyang, "badyang ko, badyang ko, sulig
sulig ka nay." Ibig sabihin, "badyang ko, tumubo ka nang
mabilis.. Dahil dito tumubo ang badyang nang mabilis na
mabilis.
Si Maria at mga Kaibigan
Dumating ang puntong muntik nang maabutan
ang paa ni Maria dahil mabilis tumubo ang
halamang badyang. Kaya sumigaw si Maria ng
"Kaibigan kong batok, tukain mo ang kalaban at
usa, sipain mo ang kalaban!

Agad agad lumipad palapit ang kaibigang ibon ni Maria na si

Batok at nagsabing "piiiyyaahhhh pi..iii...ya...hhh", at tinuka
ang mga mata ni Busyangaw.
Si Maria at mga Kaibigan

Dahil dun naka bitiw si Busyangaw sa puno ng

badyang at nahulog siya nang tuluyan. Bumagsak
siya sa lupa, pagbagsak niya, inapak-apakan agad ng
usa si Busyangaw hanggang sa mamatay ito.

Pero kahit patay na, nakapagsaita pa rin ng "bakit ang

anak ko ang nakatay ko? bakit hindi si maria?" Sa kabilang
banda, todo pasalamat si Maria sa mga alaga niyang si
Batok at Usa. Nang dahil sa tulong nila, nailigtas ang
buhay ng kaibigang si Maria.
Ang Babaeng Tuod Ni Fe Bermiso
Noong unang panahon, may tatlong magkakaibigang
nakatira sa kalagitnaan ng gubat at may angking
kakayahan ang bawat isa. Ang kanilang angking talino
ay ang pagiging panday (yahag), mananahi (Kalimbang),
at gitarista (Oto).

Isang araw,sila'y nagkasundo na umalis sa gubat

at hanapin ang kanilang magandang kaplaran sa
siyudad. inumpishan na nila ang paglalakbay at
maingat sila dahil sa daming mababangis na hayop
sa kagubatang tinatawid nila.
Ang Babaeng Tuod Ni Fe Bermiso
Upang maiwasang may masawi sa
kanila habang pinapalipas ang gabi;
sila'y nagsalitan sa pagtulog. Sa
iaktlong araw/gabi sa kanilang
paglalakbay ay kabilugan na ng
buwan. sa gabing iyon, ang unang
nagbantay ay ang panday na si
Yahag. Dahil sa pagod na sa
pagbabantay ay nakaramdam na
siya ng antok. Hanggang alas 10
ng gabi ang kanyang
pagbabantay.
Ang Babaeng Tuod Ni Fe Bermiso
Sa di-kalayuan sa kanilang
tinutugan ay may napansin si
Yahag. "ano kaya yung nasa
unahan?" dahil dun, naisipan
niyang ], 'ah mabuti pa upang di
ako antukin, tingnan ko nga yon!"
"Ah tuod lang pala", sabi ni
Yahag. "Mabuti pa at kunin ko
nalang ang gamit ko at
paglibangan ko ang tuod na iyon",
dagdag pa niya.
Ang Babaeng Tuod Ni Fe Bermiso
Pagkatapos ng oras ng kanyang
pagbabantay, ang tuod ay nagawa
na niyang babaeng kahoy. "sa
wakas, ang ganda ng babaeng ito,
kung may buhay lang sana, tiyak
aasawahin kp siya", sabi ni
yahag.Bumalik na sa lugar na
pinagtulugan nila si yahag at
ginising niya si kalimbang upang
siya naman ang magbantay sa
kanila.
Ang Babaeng Tuod Ni Fe Bermiso
Wow! Ang ganda
niya!'
dahil sa Sobrang kapaguran, antok
na antok talaga si Kalimbang. Tulad
kay yahag, ganun din ang kanyang
giawa - palakad-lakad upang di
makabalik sa pagtulog. Nang siya'y
naglalakad, nakita niya ang ginawa
ni yahag. Nagulat siya dito, "Egi?
Egi?", tawag niya sa babaeng kahoy.
Ang Babaeng Tuod Ni Fe Bermiso
Ang ganda niya!lalapitan ko nga!" "
Wow, ang ganda ng pagkakagawa ni
Yahag nito! Sus! Kung may buhay
lang ito, huh!; dagdag niya. dahil dun
naisipan din niyang tahian ng damit
at isinuot nya agad sa babaeng kahoy
Pagkatapos ay sinabi niya, 'Wow ang
ganda talaga ng babaeng ito, kung
may buhay lang siya, tiyak aasawahin
ko siya..
Ang Babaeng Tuod Ni Fe Bermiso
mag-aalas 3;00 na ng umaga. Ginising
niya si oto upang siya namn ang mag
bantay sa natitirang oras ng pagtulog.
Nang lumabas si oto, nakita niya ang
ginawang dalawa. nagulat siay dito at
tinawag niyang "Egi, egi, egi!" Ah ito yata
ang obra ng dalawa habang tulog ako. "
Ah mabuti pa haharanahan ko nalang
upang di ako makatulog! ang sabi ni Oto.
Ang Babaeng Tuod Ni Fe Bermiso

pagka alas 4;00 ng umaga , nabiigla

siya dahil gumalaw ang babaeng kahoy
at lumapit s akanya. m\nasabi ng
babae na "Huwag kang matakot Oto,
dahil sa awit mo , nabigyan ako ng
buhay.", "Salamat sa pagmamahal mo
sa akin". " sige na nga pahawak ng
kamay", nanginginig na sabi ni Oto,
"Totoo nga, buhay ka, hahaha"
Ang Babaeng Tuod Ni Fe Bermiso

Dahil sa ingay na ginawa ni Oto ay

nagising ang dalawa. Nag-aagawan silang
tatlo kung sino ang magmamay-ari ng
babaeng kahoy na nabigyan ng buhay.
Ang Babaeng Tuod Ni Fe Bermiso

Sa huli ang babaeng tuod ang nagpasya

at sinabing, ' kayo po Yahag dahil ikaw
ang gumawasakin , ikaw ang tatay ko,.
Ikaw Kalimbang , dahil ikaw ang
nagbigay ng buhay ko, ikaw ang
makapagmamay-ari sa puso ko". dahil
dito, nauunawaan na sa wakas ng
tatlo. nagkatuluyan sina babeng tuod
at Oto. Namuhay sila ng masaya.