LAYUNIN

• Naipaliliwanag ang konsepto ng kontemporaryong

isyu.
• Nasusuri ang kahalagahan ng pagiging mulat sa mga
kontemporaryong isyu sa lipunan at daigdig.
• Nakakikilala ang mga primarya at sekundaryang
sanggunian pati ang mga uri ng pahayag.
Ano ang nakikita sa mga
larawan?
Ano ang nakikita sa mga
larawan?
Paano ka makatutulong upang mabigyan
ng kalutasan ang mga kontemporaryong

isyu sa ating bansa?

Basahing mabuti ang mga pangungusap. Piliin at isulat ang titik ng
pinakawastong sagot.

1. Alin ang pinakawastong kahulugan ng kontemporaryong isyu?

A. Suliraning pangkapaligiran na nakakaapekto sa sanlibutan

B. Napapanahong isyu na may kinalaman lamang sa pamahalaan
C. Mga nakalipas na pangyayari na lubhang nakakaapekto sa
pamahalaan
D. Tumutukoy sa mga napapanahong pangyayari na maaaring
gumagambala, nakakaapekto at maaaring makapagpabago sa
kalagayan ng tao at sa lipunang kanyang ginagalawan
2. Sa pagsusuri ng mga kontemporaryong isyu alin ang mga
dapat na basehan ng mga datos?
1. Paggamit ng mga primaryang sanggunian upang
maunawaan ang mga pangyayari
2. Anga pagsusuri ng mga paksa na may kaugnayan sa
agham panlipunan ay dapat na bias
3. Ang magsusuri ng mga isyu ay nararapat na sumunod sa
mga kasanayang kinakailangan sa pag-aaral
4. Ang basihan ng mananaiksik sa pagbibigay ng
konklusyon ay mula sa impormasyong sinuri at pinag-
aralan.

A. 1,2,3,4 B. 2,3,4 C. 1,3,4 D. 1,2,3

3. Sa pag-aaral ng kontemporaryong isyu ang pinanggagalingan
ng impormasyon ay ang mga orihinal na tala ng mga
pangyayaring isinulat upang makakuha ng datos na
kinakailangan sa pagtugon sa mga suliraning palipunan. Saang
kasanayan ng pag-aaral ng kontemporaryong isyu ito kabilang?
A. Pagtukoy sa Pagkiling
B. Pagtukoy sa Katotohanan
C. Pagkuha ng Mahahalagang Datos
D. Pagkilala sa Primarya at Sekundaryang Sanggunian
4. Ang mga sumusunod ay katangian ng kontemporaryong
isyu maliban sa isa, alin ito?
A. Makabuluhan
B. Pangkalusugan
C. may kaugnayan sa iilan
D. malawakang benipesyo
5. Bakit kailangan tayong maging mulat sa mga
kontemporaryong isyu.
A. Upang mapaunlad ang ating bansa
B. Upang mapalago ang ekonomiya ng bansa
C. Upang mapataas ang produksiyon ng bansa
D. Upang malinaw na makapagpasya sa mga mahahalagang
kaganapan sa bansa
KONSEPTO NG KONTEMPORARYONG ISYU
KONTEMPORARYO
• English = contemporary
• Spanish = contemporáneo
• Latin = contemporarius, contemporaneous,
contemporalis
con = “kasama sa”
tempor at tempus = “panahon”
KONSEPTO NG KONTEMPORARYONG ISYU
KONTEMPORARYO
• ginagamit sa iba’t ibang konteksto:
•kontemporaryong daigdig (20th century - present)
•kontemporaryong kasaysayan (20th century –
present
KONSEPTO NG KONTEMPORARYONG ISYU
ISYU
•mga paksa, tema, o suliraning nakaaapekto sa
lipunan
•napag-uusapan, nagiging batayan ng debate, at
may malaking epekto sa pamumuhay ng mga
tao sa lipunan
KONSEPTO NG KONTEMPORARYONG ISYU
KONTEMPORARYONG ISYU
•tawag sa mga pangyayari o ilang suliraning
bumabagabag o gumagambala at nagpapabago
sa kalagayan ng ating pamayanan, bansa, o
mundo sa kasalukuyang panahon.
PAANO MAITUTURING ANG ISANG ISYU NA
KONTEMPORARYONG ISYU?
• Mahalaga at makabuluhan sa lipunang
ginagalawan
• May malinaw na epekto o impluwensiya sa
lipunan o sa mga mamamayan
• nagaganap sa kasalukuyang panahon
• may temang napag-uusapan
PAGSUSURI SA KONTEMPORARYONG ISYU

KONTEMPORARYONG ISYU

Kahalgahan Maaaring Gawin

Pinagmulan Epekto

Personal na
Pananaw
Damdamin
Mga
Pagkakaugnay
SULIRANING PANGKAPALIGIRAN

•Bagyo •Landslide •Mining

•Storm surge •Deforestation •Oil spill
•Baha •Climate change
•Flashflood
•Lindol •Global warming
•Epidemya •Kaingin
•Buhawi •Polusyon
•Tsunami •Waste
management
MGA ISYUNG PANG-EKONOMIYA
•Unemployment
•underemployment
•Globalisasyon
•Sustainable development
ISYUNG PANGKAPAYAPAAN
•Terorismo
•Riot
•Gang war
•Pagnanakaw
•Kidnap
•Panloloko
MGA ISYUNG POLITIKAL
•Migrasyon
•Territorial dispute
•Political dynasty
•Korapsyon
MGA ISYU SA KARAPATANG PANTAO
• EJK
• Forced
disappearance
•Pagpili ng Relihiyon
• Torture •Death penalty
• Verbal abuse •Hazing
• Media •Human Trafficking
repression •Drug Trafficking
• Salvage •Violence on
• Massacre Children
• Rape
MGA ISYU SA KASARIAN
•LGBT Rights
•Gender Equality
•Gender Roles
•RH Law
•Prostitusyon
•Same-Sex Marriage
•Domestic Violence
MGA ISYU SA EDUKASYON
•K-12 Basic Education
•Out of School Youth
•Drop Out
•Quality Education
•Kulang na libro, guro, at silid-aralan
•Maliit na SWELDO ng mga guro
MGA ISYUNG PANSIBIKO AT
PAGKAMAMAMAYAN
•Pagkamamamayan
•Civic Engagement
•Mga Gawaing Pansibiko
•Political Socialization
•Pagboto
•Pagsunod sa batas
1. PAGKILALA SA MGA SANGGUNIAN
PRIMARYANG SANGGUNIAN
•Pinagkunan ng impormasyon ay mga orihinal na
tala ng mga pangyayaring isinulat o ginawa ng
mga taong nakaranas sa mga ito.
DIARY OF ANNE FRANK
SPOLARIUM BY JUAN LUNA
HOLOCAUST PICTURES
GETTYSBURG ADDRESS
PHILIPPINE INDEPENCE
INTERVIEW ON NINOY AQUINO
1. PAGKILALA SA MGA SANGGUNIAN
SEKUNDARYANG SANGGUNIAN
•Mga impormasyon o intepretasyon batay sa
primarying pinagkunan o ibang sekundaryang
sanggunian na inihanda o isinulat ng mga taong
walang kinalaman sa mga pangyayaring itinala.
Hal: ulat, teksto, guhit, att kahit anong nabuo
bata sa primarying pinakunan tungkol sa
pangyayari.
TANDAAN!
Kailangang sagutin ang mga susumuod
na tanong sa pagsusuri ng mga datos:
1. Ano ang pinagmulan ng datos?
2. Kailan naganap ang pangyayari?
3. Kailan isinulat ang tala ng
pangyayari?
4. Naroon ba sa mismong pangyayari
ang may-akda?
5. Ang tala ba ay primarya o
sekundarya?
2. PAGTUKOY SA KATOTOHANAN AT
OPINYON
KATOTOHHANAN
•Mga totoong pahayag o pangyayayri na
pinatutunayan sa tulong ng mga aktwal na
datos.
•May mga ebidensyang magpapatunay na totoo
ang mga pangyayari.
2. PAGTUKOY SA KATOTOHANAN AT
OPINYON
OPINYON
•Kuro-kuro, palagay, impresyon, o haka-haka
•Nagpapahiwatig ng saloobin at kaisipan ng tao
tungkol sa inilahad na katotohanan
•Hindi kailangang patunayan
3. PAGTUKOY SA PAGKILING (BIAS)
•Dapat balanse, walang kinikilingan
•Kailangang ilahad ang kabutihan at hindi
kabutihan ng isang bagay
4. PAGBUO NG PAGHIHINUHA,
PAGLALAHAT, AT KONGKLUSYON
HINNUHA (INFERENCE)
•Isang pinag-isipang hula o educated guess
•Kahalintuad ng pagbuo ng hypothesis
•Kailangang gamitin ang kaalaman at mga
karanasan tungkol sa paksa o babasahin
4. PAGBUO NG PAGHIHINUHA,
PAGLALAHAT, AT KONGKLUSYON
PAGLALAHAT (GENERALIZATION)
•Binubuo ang mga ugnayan ng mga hindi
magkakaugnay na impormasyon bago
makagawa ng kongklusyon
4. PAGBUO NG PAGHIHINUHA,
PAGLALAHAT, AT KONGKLUSYON
KONGKLUSYON
•Desisyon, kaalaman, o ideyag nabuo pagkatapos
ng pag-aaral, obserbasyon, at paggsusuri ng
pagkakaugnay ng mahahalagang ebidensiya o
kaalaman.
PAG-UURING ESTRUKTURAL
Isyung Pangkapaligiran
•Pakikipag-ugnayan ng tao sa kalikasan
•mga paksain na may kaunay ng espayo at pook
PAG-UURING ESTRUKTURAL
Isyung Pangkabuhayan
•May kinalaman sa hanapbuhay at kalagayan,
kaunlaran, at kaginhawaang ekonomiko.
•Higit pa sa pagtukoy sa produksiyon,
distribusyon, at pagkonsumo ng mga produkto
at serbisyo
PAG-UURING ESTRUKTURAL
Isyung Politikal
•Mga usaping may kinalaman sa distribusyon ng
kapangyarihan at sistema ng pamamahala lalo
na ang mga kaugnay na mga gawain at pag-aasal
na political.
PAG-UURING ESTRUKTURAL
Isyung Pangkalipunan
•Mga problema ng mga pangkat ng mga tao o
sektor panlipunan batay sa uri, etnnisidad o lipi,
pananampalataya o relihiyon, kasarian o
sekswalidad, at gulang o henerasyon.
PAG-UURING ESTRUKTURAL
Isyung Pangkalinangan o Kultural
•May kinalaman sa kalinangan, halagahin,
paniniwala, pag-aasal, pag-uugali, tradisyon, at
wika ng mga tao.
PAG-UURING TERITORYAL
Isyung Lokal
•Mga problemang kinahaharap ng
pamayanan

Isyung Nasyonal
•Mga suliraning pambansa

Isyung Internasyonal
•Mga usaping tumatawid sa isa o
KASANAYAN SA PAG-AARAL AT PAG-IISIP
•Upang makaiwas sa masama o sa kapahamakan
•Upang makatulong
•Upang maaksiyunan ang dapat aksiyunan
•Upang mapahusay ang mga pagkakataon sa
trabaho
•Upang makapagsimula o makabahagi sa
makabuluhang diskusyon
KASANAYAN SA PAG-AARAL AT PAG-IISIP
•Upang makabuo ng matalinong opinyon
•Upang maging bahagi ng pandaigdigang
komunidad
•Upang maging maalamn tungkol sa ibang mga
kultura
•Upang makapaghanda sa paglalakbay
•Upang maingatan ang buhay at kapakapan